ژماره‌ (540) ژماره‌ی نوێی ئاوێنه‌

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫‪www.awene.com‬‬

‫ژماره‌ (‪)540‬‬ ‫سێشەممە ‪2016/8/16‬‬

‫‪Industry‬پیشه‌سازی‌‬ ‫یو‬ ‫سینۆما&بۆ بازرگان ‌‬ ‫‪Sinoma‬‬ ‫‪Trade‬‬

‫رۆژنامه‌یه‌كی‌ سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫کۆمپانیای ئاوێن ‌ه ده‌ریده‌کات‬

‫‪Scope of business:‬‬ ‫بواری‌ كاركردن‪:‬‬ ‫ ‪t 4UFFM 4USVDUVSF EFTJHO NBOVGBDUVSF BOE JOTUBMMBUJPO‬‬ ‫ی ( نه‌خشه‌دانان‪ ،‬درووستكردن‪ ،‬دامه‌زراندن)‬ ‫ی ئاسن ‌‬ ‫‪1‬ـ په‌یكه‌ر ‌‬ ‫ ‪t (FOFSBM 5SBEJOH JNQPSU BOE FYQPSU‬‬ ‫‌كردن)‬ ‫ه‬ ‫‌نارد‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫و‬ ‫‌كردن‬ ‫ه‬ ‫هاورد‬ ‫(‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫گشت‬ ‫ی‬ ‫‪ 2‬ـ بازرگان ‌‬ ‫ "‪t -JHIUJOHT ."/5‬‬ ‫ ‬ ‫‪t -PHJTUJDT -$-)MANTA‬‬ ‫ی سوره‌یاو ڕووناكی‌ ( ماركه‌ی‬ ‫‪ - 3‬كار ‌‬ ‫ ‪5FM‬‬ ‫ی گواستنه‌وه‌و گیاندن (‪)LCL‬‬ ‫‪ 4‬ـ كار ‌‬ ‫ ‪4FF JU PO 1BH‬‬

‫به‌هۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫‪ 3‬شوتیه‌وه‌‬ ‫ئاوات به‌چه‌قۆ‬ ‫كوژرا‬

‫ی‬ ‫چڵه‌ مێوێك ‌‬ ‫ویدات‬ ‫گونده‌كه‌م ناگۆڕمه‌و ‌ه شه‌هیدێکی‬ ‫ی شار‬ ‫به‌هه‌مو ژیان ‌‬ ‫دیکه‌ی قه‌ڵه‌م‬

‫‪8‬‬

‫بۆچی نزای‬ ‫به‌شخوراوان‬ ‫نامانجوڵێنێت؟‬

‫‪10‬‬

‫‪Mob. 0770 961 6966 0772 157 8372‬‬

‫ی زیاتر ل ‌ه الپه‌ڕ ‌ه (‪ )18‬ببینه‌‬ ‫ڕوونكردنه‌وه‌ ‌‬

‫چه‌ند چه‌کدارێکی‬ ‫داعش دزه‌ده‌که‌نه‌‬ ‫هه‌رێمی کوردستان‬

‫‪12‬‬

‫عه‌ل ‌ی شه‌مخان ‌ی بۆ شاند ‌ی ئه‌منی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان‪:‬‬

‫‪2‬‬

‫ده‌بێت بیر له‌دو ئیداره‌یی‌ نه‌كه‌نه‌وه‌‬ ‫ی هه‌رێم له‌تاران‪،‬‬ ‫نوێنه‌ری‌ حكومه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ئام����اژه‌ ب����ه‌و‌ه ده‌كات ك���� ‌ه عه‌ل ‌‬ ‫ی له‌كۆبونه‌وه‌ی����دا له‌گه‌ ‌ڵ‬ ‫ش����ه‌مخان ‌‬ ‫ی هه‌رێمی‌ كوردستان‪،‬‬ ‫ی ئه‌من ‌‬ ‫شاند ‌‬ ‫ی له‌س����ه‌ر ئ����ه‌وه‌ ك����ردو‌ه‬ ‫جه‌غت���� ‌‬ ‫ی پابه‌ند بن‬ ‫ده‌بێت پارت����ی‌‌و یه‌كێت ‌‬ ‫ی ‪1996‬ه‌وه‌‌و رێگ���� ‌ه‬ ‫به‌رێككه‌وتن���� ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌جموجۆڵی‌ هێ����ز ‌ه كوردییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫رۆژهه‌اڵت له‌دژی‌ كۆماری‌ ئیسالم ‌‬ ‫ئێران ن����ه‌ده‌ن‪ ،‬ئ����ه‌و ده‌ڵێت "دوا‬ ‫په‌یام����ی‌ عه‌ل����ی‌ ش����ه‌مخانی‌ ب����ۆ‬ ‫ی هه‌رێم ئه‌و ‌ه بو ك ‌ه ده‌بێت‬ ‫شانده‌كه‌ ‌‬ ‫ی نه‌كه‌نه‌وه‌"‪.‬‬ ‫بیر له‌دو ئیداره‌ی ‌‬ ‫تایب����ه‌ت به‌ئاوێنه‌‪ :‬ن����ازم ده‌باغ‬ ‫ی هه‌رێم له‌تاران‪،‬‬ ‫نوێنه‌ری‌ حكومه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی راگه‌یاند ك ‌ه له‌م س����اڵ ‌‬ ‫به‌ئاوێنه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌رێم���� ‌‬ ‫‪2016‬دا‪ ،‬حزبه‌كان���� ‌‬ ‫كوردس����تان به‌گه‌وره‌و بچوكیانه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫س����ه‌ردانی‌ كۆم����اری‌ ئیس��ل�ام ‌‬ ‫ئێرانی����ان كردوه‌‪ ،‬ئ����ه‌و وتی‌ "ئه‌م ‌ه‬ ‫ی‬ ‫بایه‌خ‌و گرنگیی‌ كۆماری‌ ئیس��ل�ام ‌‬ ‫ی‬ ‫ئێ����ران ده‌رده‌خ����ات ب����ۆ هه‌رێم ‌‬ ‫كوردستان"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫وتیش����ی " س����ه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ی ك����ورد ئه‌گ����ه‌ر بیه‌وێت‬ ‫سیاس���� ‌‬ ‫ی راس����ت‌و دروس����ت‬ ‫سیاس����ه‌تێك ‌‬ ‫ی هه‌بێت‬ ‫بكات ده‌بێ����ت خوێندنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆماری‌ ئیس��ل�ام ‌‬ ‫بۆ بیر‌وبۆچون ‌‬ ‫ئێران له‌ناوچه‌كه‌"‪.‬‬

‫ناوبراو ئاماژه‌ ب����ه‌و ‌ه ده‌كات ك ‌ه‬ ‫ی عه‌لی‌ ش����ه‌مخانی‌ بۆ ئه‌و‬ ‫په‌یام���� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كش����ه‌ممه‌ ‌‬ ‫ش����اند‌ه ئه‌منییه‌ ‌‬ ‫رابردو س����ه‌ردانی‌ تارانیان كرد زۆر‬ ‫ی "دوا‬ ‫رون شه‌فاف بوه‌‪ ،‬ده‌باغ وت ‌‬ ‫ی شه‌مخانی‌ ئه‌و‌ه بو ك ‌ه‬ ‫ی عه‌ل ‌‬ ‫په‌یام ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌رێم ‌‬ ‫ئێمه‌ له‌گ����ه‌ڵ‌ یه‌كپارچه‌ی ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردس����تانین‪ ،‬ئه‌م���� ‌ه په‌یامێك���� ‌‬ ‫ی‬ ‫تازه‌ی ‌ه له‌كاتێكدا ك ‌ه خه‌ڵك باس���� ‌‬ ‫ێ پارچه‌ی����ی‌‬ ‫دو پارچه‌ی����ی‌‌و س���� ‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردس����تان ده‌كات‪ ،‬ئێران‬ ‫په‌یامی‌ ئه‌وه‌ی ‌ه ك ‌ه ده‌بێت بیر له‌دو‬ ‫ی نه‌كه‌نه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئیداره‌ی ‌‬ ‫ده‌باغ ئاماژه‌ ب����ه‌و ‌ه ده‌كات ئه‌م‬ ‫ی‬ ‫ی په‌یوه‌ند ‌‬ ‫ی شه‌مخان ‌‬ ‫ی عه‌ل ‌‬ ‫په‌یامه‌ ‌‬ ‫ی كه‌ ئێ����ران پێیوای ‌ه‬ ‫هه‌یه‌ ب����ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫دو ئیداره‌ی����ی‌ ملمالن����ێ‌‌و نائارام ‌‬ ‫زیات����ر له‌هه‌رێمدا دروس����ت ده‌كاو‬ ‫ی‬ ‫ی بۆ سه‌ر ئاسایش ‌‬ ‫به‌مه‌ش مه‌ترس ‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌یی‌ ئێران دروست ده‌بێتت‪.‬‬ ‫عه‌ل����ی‌ ش����ه‌مخانی‌‪ ،‬ئه‌مینداری‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌نجومه‌ن����ی‌ ب����ااڵی‌ ئاسایش���� ‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌ی����ی‌ ئێ����ران‪ ،‬یه‌كێك���� ‌ه‬ ‫ی‬ ‫له‌گرنگترین داڕێژه‌رانی‌ سیاس����ه‌ت ‌‬ ‫ی ئێران به‌رامبه‌ر‬ ‫كۆماری‌ ئیس��ل�ام ‌‬ ‫به‌هه‌رێمی‌ كوردستان‌و عێراق‪.‬‬ ‫عه‌لی شه‌مخانی‌و که‌ریم سنجاری‌و خه‌سره‌و گوڵ محه‌مه‌د‬

‫‪3‬‬

‫پارتی‌ رێككه‌وتنی‌ فراكسیۆنه‌كان‬ ‫له‌به‌غدا پێشێل ده‌كات‌و‬ ‫گۆڕان‌و یه‌كێتیش تۆڵه‌ ‌ی لێده‌كه‌نه‌وه‌‬

‫الهور ‌ی شێخ جه‌نگ ‌ی‬ ‫سه‌ردانی‌ مه‌سعود بارزان ‌ی ده‌كات‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ڕێوه‌به‌ر ‌‬ ‫الهوری‌ ش���ێخ جه‌نگ ‌‬ ‫پاراس���ت‌و زانی���اری‌و دامه‌زرێنه‌رێکی‬ ‫ی‬ ‫دژه‌تیرۆر‌‪ ،‬س���ه‌ردانی‌ مه‌سعود بارزان ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌كات‌و له‌گه‌ڵ‌ چه‌ند گه‌ور‌ه به‌رپرسێك ‌‬ ‫ئه‌منی‌ پارتیش كۆده‌بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ ،‬هه‌ولێ���ر‪ :‬ئه‌ندامێك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پارت���ی‌ دیموكرات��� ‌‬ ‫س���ه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردس���تان ك���ه‌ نه‌یویس���ت ن���او ‌‬ ‫باڵوبكرێته‌وه‌ به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند ك ‌ه‬ ‫ی ش���ێخ‬ ‫چه‌ند رۆژێك له‌مه‌وبه‌ر الهور ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌ردانی‌ مه‌س���عود بارزان ‌‬ ‫جه‌نگ ‌‬ ‫ی ره‌ش‌و س���ه‌باره‌ت‬ ‫ك���ردوه‌ له‌س���ه‌ر ‌‬ ‫به‌چه‌ند پرس���ێکی په‌یوه‌ست به‌دۆخی‬

‫ئه‌منی‌و په‌یوه‌ندییه‌کانی نێوان پارتی‌و‬ ‫یه‌کێت���ی گفتوگۆیان کردوه‌‪ ،‬پاش���ان‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌رۆك ‌‬ ‫له‌گ���ه‌ ‌ڵ مه‌س���رور بارزان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پاراس���تن‌و چه‌ند به‌رپرسێك ‌‬ ‫ئاژانس ‌‬ ‫ئه‌منی‌ كۆبوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی "س���ه‌ردانی‌ الهور‬ ‫سه‌رچاوه‌كه‌ وت ‌‬ ‫ی بۆ الی‌ مه‌سعود بارزانی‌‪،‬‬ ‫شێخ جه‌نگ ‌‬ ‫ی ئه‌مه‌ریكیی���ه‌كان بو‌ه‬ ‫به‌راس���پارده‌ ‌‬ ‫ی پرێت ماكگۆرك"‪.‬‬ ‫یه‌تایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫الهور ش���ێخ جه‌نگ���ی‌‪ ،‬له‌م���اوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫دو س���اڵی‌ رابردودا چه‌ندی���ن لێدوان ‌‬ ‫ی‬ ‫توندی‌ به‌رامب���ه‌ر به‌پارت���ی‌‌و بارزان ‌‬ ‫راگه‌یاند بو‪.‬‬

‫پارت���ی‌ له‌الی���ه‌ك‌و گ���ۆڕان‌و یه‌كێتیش‬ ‫له‌الیه‌كی‌ دیك���ه‌ له‌ملمالنێیه‌كی‌ توندان بۆ‬ ‫به‌ده‌س���تهێنانی‌ پۆستی‌ س���ه‌رۆك‌و جێگر‌و‬ ‫سكرتێری‌ لیژنه‌كان ‌ی ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌ران ‌ی‬ ‫عێ���راق‪ ،‬گ���ۆڕان‌و یه‌كێتی‌ ده‌ڵێ���ن پارت ‌ی‬ ‫رێككه‌وتن ‌ی نێوان فراكسیۆنه‌ كوردییه‌كان ‌ی‬ ‫پێش���ێل ك���ردوه‌‪ ،‬په‌رله‌مانتارێ���ك ده‌ڵێت‬ ‫"ئیتیالفی‌ گۆڕان‌و یه‌كێت���ی بڕیاریان داو‌ه‬ ‫كار به‌پره‌نسیپ ‌ی چاو به‌چاو و ددان به‌ددان‬ ‫بكه‌ن‌و تۆڵه‌ له‌پارت ‌ی بكه‌نه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ ،‬به‌غ���دا‪ :‬مه‌حم���ود ره‌زا‪،‬‬ ‫په‌رله‌مانتاری‌ گ���ۆڕان به‌ئاوێنه‌ ‌ی راگه‌یاند‬ ‫كه‌ پارت���ی‌ دیموكراتی‌ كوردس���تان پابه‌ند‬ ‫نه‌بون به‌و به‌ڵێنه‌ ‌ی فراكسیۆنه‌ كوردییه‌كان‬ ‫دو س���اڵ‌ له‌مه‌وبه‌ر له‌سه‌ری‌ رێككه‌وتبون‌و‬ ‫ئه‌و رێككه‌وتنه‌یان پێشێل كردوه‌‪ ،‬ئه‌و وت ‌ی‬

‫"پارتی‌ بڕیارێك���ی ده‌ركردو‌ه ده‌بێت له‌هه‌ر‬ ‫ش���وێنێك ئه‌ندامیان هه‌بێت خۆیان كاندید‬ ‫بكه‌ن‌و ركه‌به‌ر ‌ی بكه‌ن"‪.‬‬ ‫مه‌حم���ود ره‌زا ئام���اژه‌ ب���ه‌و‌ه ده‌كات‬ ‫ك���ه‌ له‌به‌رامبه‌ر ئ���ه‌وه‌دا ئیتیالفی‌ گۆڕان‌و‬ ‫یه‌كێتیش بڕیاریان داوه‌ كار به‌پره‌نس���یپ ‌ی‬ ‫"چاو به‌چاو و ددان به‌ددان" بكه‌ن‌و تۆڵه‌یان‬ ‫لێبكه‌نه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "گرنگترینیان پۆست ‌ی‬ ‫ئه‌مینداری‌ گش���تی‌ ئه‌نجومه‌ن��� ‌ی نوێنه‌ران ‌ی‬ ‫عێراقه‌‪ ،‬ك ‌ه پێشتر هی‌ یه‌كێتی‌ بو‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‬ ‫ب���راده‌ره‌ ‌ی وه‌ریگرتبو چوه‌ ناو پارتییه‌وه‌و‬ ‫پۆسته‌كه‌ش���ی‌ له‌گه‌ڵ‌ خۆی‌ برد‪ ،‬بڕیارمان‬ ‫داوه‌ ئه‌مه‌ له‌پارتی‌ وه‌ربگرینه‌وه‌"‪.‬‬

‫به‌شی کوردی ده‌نگی ئه‌مه‌ریکا هه‌فتانه‌ الپه‌ڕه‌یه‌کی تایبه‌ت به‌هه‌ڵبژاردنه‌کانی‬ ‫سه‌رۆکایه‌تی ئه‌مه‌ریکا بۆ رۆژنامه‌ی ئاوێن ‌ه ئاماد‌ه ده‌کات‬ ‫‪9‬‬ ‫ ‬ ‫ناونیشان‪ :‬سلێامنی ته‌الری زارا ‪ -‬نهۆمی سێیه‌م ‪ -‬شوقه‌ی ژماره‌ ‪32‬‬

‫ته‌له‌فۆن‪ 3202416 :‬‬

‫ ‬ ‫به‌شی ریکالم ‪07700600659 :‬‬

‫کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی ‪ 1000‬دینار‬

‫‪3‬‬

‫تیراژ‪4500 :‬‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫عه‌لی‌ شه‌مخانی‌‪ :‬ئێم ‌ه له‌گه‌ڵ‌ یه‌كپارچه‌یی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانین‬

‫‪3‬‬

‫نازم ده‌باغ‪ :‬ئه‌مسا ‌ڵ هه‌مو حزبه‌كان ‌ی كوردستان سه‌ردان ‌ی ئێرانیان كردو‌ه‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫شانده‌ حزبی‌‌و حكومییه‌كانی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستان به‌رده‌وام به‌ڕێوه‌ن بۆ‬ ‫ئێران‪ ،‬كه‌ دواهه‌مینیان شاندێكی‌‬ ‫ئه‌منی‌ بو به‌سه‌رۆكایه‌تی‌ كه‌ریم‬ ‫سنجاری‌‪ ،‬نوێنه‌ری‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستان له‌تاران ده‌ڵێت "له‌ئه‌مساڵی‌‬ ‫‪2016‬دا‪ ،‬حزبه‌كانی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫به‌گه‌وره‌و بچوكیانه‌وه‌ سه‌ردانی‌‬ ‫كۆماری‌ ئیسالمی‌ ئێرانیان كردوه‌"‪.‬‬ ‫یه‌كش���ه‌ممه‌ی‌ راب���ردو‪ ،‬ش���اندێكی‌‬ ‫ئه‌منی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان كه‌ له‌كه‌ریم‬ ‫س���نجاری‌‌و خه‌س���ره‌و گوڵ‌ محه‌مه‌د‌و‬ ‫عیسمه‌ت ئه‌رگۆش���ی‌‌و وه‌ستا حه‌سه‌ن‬ ‫پێكهاتبو‪ ،‬س���ه‌ردانی‌ كۆماری‌ ئیسالمی‌‬ ‫ئێرانیان كردو له‌گه‌ڵ‌ "عه‌لی‌ شه‌مخانی‌"‬ ‫ئه‌مین���داری‌ گش���تی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ بااڵی‌‬ ‫ئاسایشی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ ئێران كۆبونه‌وه‌‪.‬‬ ‫شه‌مخانی‌ یه‌كێكه‌ له‌سیاسه‌تداڕێژه‌رانی‌‬ ‫سیاس���ه‌تی‌ كۆماری‌ ئیس�ل�امی‌ ئێران‬ ‫له‌هه‌رێمی‌ كوردستان‌و عێراق‪.‬‬ ‫ن���ازم ده‌ب���اغ نوێن���ه‌ری‌ حكومه‌تی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستان له‌تاران‪ ،‬یه‌كێك بو‬ ‫له‌و كه‌سانه‌ی‌ كه‌ له‌كۆبونه‌وه‌ی‌ شاندی‌‬ ‫هه‌رێم‌و عه‌لی‌ ش���ه‌مخانیدا به‌شدار بو‪،‬‬ ‫ئه‌و س���ه‌باره‌ت به‌هۆكاری‌ ئه‌م سه‌ردانه‌‬ ‫به‌رده‌وامان���ه‌ی‌ كاربه‌ده‌س���تانی‌ هه‌رێم‬ ‫بۆ ت���اران به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند كه‌ ئه‌مه‌‬ ‫بایه‌خ‌و گرنگیی‌ كۆماری‌ ئیسالمی‌ ئێران‬ ‫ده‌رده‌خات بۆ كوردس���تان‪ ،‬ده‌باغ وتی‌‬ ‫"ئێمه‌ له‌ڕوی‌ جوگرافیاوه‌ نزیكه‌ی‌ ‪430‬‬ ‫كیلۆمه‌تر س���نورمان له‌گ���ه‌ڵ ئێرانه‌‪،‬‬ ‫له‌هه‌مانكاتیش���دا ل���ه‌ڕوی‌ مێژوی���ه‌وه‌‬ ‫له‌هه‌مو قۆناغه‌ جیاجیاكان دوا په‌ناگه‌و‬

‫پشتیوانمان هه‌ر ئێران بوه‌‪ ،‬له‌سه‌رده‌می‌‬ ‫رژێمه‌ كۆنه‌كانه‌وه‌ تاده‌گات به‌ئێستا ك ‌ه‬ ‫كۆماری‌ ئیسالمی‌ ئێرانه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ئێران رۆڵی‌ گه‌وره‌ی‌ هه‌یه‌‬ ‫له‌عێراق‌و سوریا‌و ئه‌فغانستان‌و یه‌مه‌ن‌و‬ ‫لوبنان‪ ،‬ئه‌مه‌ هه‌ر به‌قس���ه‌ی‌ ئێمه‌ نا‪،‬‬ ‫به‌ڵك���و به‌قس���ه‌ی‌ وه‌زی���ری‌ ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫ئه‌مه‌ری���كاش كه‌ ده‌ڵێ���ت نابێت رۆڵی‌‬ ‫ئێران له‌عێراق نادیده‌ بگیرێت‪ ،‬كه‌واته‌‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی‌ سیاس���ی‌ كورد ئه‌گه‌ر‬ ‫بیه‌وێت سیاس���ه‌تێكی‌ راست‌و دروست‬ ‫بكات ده‌بێ���ت خوێندنه‌وه‌ی‌ هه‌بێت بۆ‬ ‫بیر‌وبۆچونی‌ كۆماری‌ ئیس�ل�امی‌ ئێران‬ ‫له‌ناوچه‌كه‌"‪.‬‬ ‫ده‌باغ باس له‌وه‌ ده‌كات كه‌ كۆماری‌‬ ‫ئیسالمی‌ ئێران رۆڵی‌ هه‌بوه‌ له‌گرتنه‌وه‌ی‌‬ ‫شاره‌كانی‌ سه‌اڵحه‌دین‌و ئه‌نبارو فه‌لوجه‌‬ ‫له‌ده‌ست داعش‌و ئێس���تاش به‌رنامه‌ی‌‬ ‫هه‌یه‌ ب���ۆ كۆنتڕۆڵكردنه‌وه‌ی‌ موس���ڵ‌‬ ‫كه‌ به‌ش���دار بێت‪ ،‬ئه‌و وت���ی‌ "ئه‌مه‌ وا‬ ‫پێویست ده‌كات كه‌ سه‌ركردایه‌تی‌ كورد‬ ‫پرس‌و راوێژ له‌گه‌ڵ‌ كۆماری‌ ئیس�ل�امی‌‬ ‫ئێران بكات"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ئه‌مس���اڵ‌ ش���اندی‌ هه‌مو‬ ‫حزبه‌كان���ی‌ كوردس���تان‪ ،‬پارت���ی‌‌و‬ ‫یه‌كێتی‌‌و كۆمه‌ڵ‌و بزوتنه‌وه‌ی‌ ئیسالمی‌‌و‬ ‫یه‌كگرتوش سه‌ردانی‌ تارانیان كردوه‌"‪.‬‬ ‫ده‌باغ پێیوایه‌ س���ه‌ركردایه‌تی‌ كورد‬ ‫ده‌بێت خوێندنه‌وه‌ی‌ بۆ ئاڕاس���ته‌كانی‌‬ ‫سیاسه‌تی‌ توركیا‌و روسیا‌و ئه‌مه‌ریكاش‬ ‫هه‌بێ���ت ك���ه‌ ب���ه‌ره‌و گۆڕانكاریی‌ نوێ‌‬ ‫ده‌چن‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "ئه‌گه‌ر سه‌ركردایه‌تی‌‬ ‫سیاس���ی‌ ك���ورد له‌نزیكه‌وه‌ ئ���اگادار‬ ‫نه‌بێت‌و خوێندنه‌وه‌ی‌ نه‌بێت ده‌كه‌وێته‌‬ ‫هه‌ڵه‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ئێمه‌ ده‌بێت نه‌بینه‌ كارتی‌‬ ‫ده‌س���تی‌ هی���چ الیه‌ك‪ ،‬به‌ڵك���و كارتی‌‬

‫دوا په‌یام ‌ی عه‌ل ‌ی‬ ‫شه‌مخان ‌ی ئه‌وه‌‬ ‫بو‌ه ئێم ‌ه له‌گه‌ ‌ڵ‬ ‫یه‌كپارچه‌ی ‌ی هه‌رێم ‌ی‬ ‫كوردستانین‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ئه‌م ‌ه په‌یامێكی‌‬ ‫تازه‌ی ‌ه له‌كاتێكدا‬ ‫ك ‌ه خه‌ڵك باسی‌‬ ‫دو پارچه‌یی‌‌و س ‌ێ‬ ‫پارچه‌ی ‌ی ده‌كات‬ ‫عەلی شەمخانی‪ ،‬خەسرەو گوڵ محەمەدو کەریم سنجاری‬ ‫ده‌س���تی‌ میلله‌تی‌ خۆم���ان‌و هێزه‌كانی‌‬ ‫خۆمان بین"‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌و زمانی‌ هه‌ڕه‌ش���ه‌یه‌ی‌‬ ‫عه‌لی‌ شه‌مخانی‌ به‌كاریهێناوه‌ ده‌رباره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫پاراستنی‌ س���نوره‌كانی‌ هه‌رێم‌و ئێران‬

‫ئێران له‌ته‌شه‌نه‌سه‌ندن ‌ی نائارام ‌ی بۆ نێو سنوره‌كان ‌ی ده‌ترسێت‬ ‫ی ئێران‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫ی ئیسالم ‌‬ ‫كۆمار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی فراوان ‌‬ ‫ی كاریگه‌ر له‌روبه‌رێك ‌‬ ‫رۆڵێك ‌‬ ‫ی ناوه‌ڕاس���تدا ده‌بینێ���ت‪،‬‬ ‫رۆژهه‌اڵت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌اڵم له‌هه‌مانكاتدا له‌ته‌شه‌نه‌سه‌ندن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ب���ۆ نێ���و س���نوره‌كان ‌‬ ‫نائارام��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌م���او‌ه ‌‬ ‫ده‌ترس���ێت‪ ،‬به‌تایبه‌ت��� ‌‬

‫ی‬ ‫ی حزب ‌‬ ‫ی جموجۆڵ ‌‬ ‫رابردودا په‌ره‌سه‌ندن ‌‬ ‫ی‬ ‫دیموكرات له‌ناوچ ‌ه كوردنش���ینه‌كان ‌‬ ‫ی ئه‌و واڵته‌و هێز‌ه بلوچه‌كان‬ ‫رۆژئ���اوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پاكستان‌و هه‌ڵكشان ‌‬ ‫له‌سه‌ر سنور ‌‬ ‫ی داع���ش له‌ئه‌فغانس���تان ك ‌ه‬ ‫پێگ��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌واو دژ‌ه شیعه‌یه‌‪ ،‬جێ ‌‬ ‫رێكخراوێك ‌‬

‫ی ئێران بوه‌‪ ،‬ك��� ‌ه پێیانوای ‌ه‬ ‫نیگه‌ران��� ‌‬ ‫سعودی ‌ه له‌پشت ئه‌م جموجۆاڵنه‌وه‌ن‌و‬ ‫ی‬ ‫ی دابه‌زین ‌‬ ‫ده‌یه‌وێت نه‌ك هه‌ر له‌ڕێگ ‌ه ‌‬ ‫ی ئێران تێكبشكێنێت‪،‬‬ ‫نه‌وته‌و‌ه ئابور ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌منیش���ه‌و‌ه نائارام ‌‬ ‫به‌ڵك���و له‌ڕو ‌‬ ‫بكات‪.‬‬

‫له‌گه‌ڵ‌ ش���انده‌ كوردییه‌كه‌دا‪ ،‬كه‌ پێی‌‬ ‫راگه‌یاندون "ئاسایشی‌ سنوره‌كان هێڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫سوره‌ بۆ كۆماری‌ ئیسالمی‌‌و هه‌رجۆره‌‬ ‫جموجۆڵێك كه‌ هه‌ڕه‌ش���ه‌ی‌ ئه‌منی‌ بۆ‬ ‫س���ه‌ر ئێران دروس���ت بكات‪ ،‬به‌توندی‌‬ ‫وه‌اڵم ده‌دۆرێت���ه‌وه‌"‪ ،‬ده‌باغ وتی‌ "ئه‌م‬

‫زمانی‌ هه‌ڕه‌ش���ه‌یه‌ تازه‌ نیی���ه‌‪ ،‬ئه‌مه‌‬ ‫شتێكی‌ نه‌گۆڕه‌‌و مه‌سه‌له‌یه‌كه‌ له‌ساڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫‪1996‬ه‌وه‌ هه‌ی���ه‌‌و رێككه‌وتنی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫كراوه‌‪ ،‬ئه‌و هێزه‌ كوردییانه‌ی‌ كۆمه‌ڵه‌و‬ ‫دیموك���رات كه‌ وه‌ختی‌ خۆی‌ س���ه‌دام‬ ‫حسێن له‌م ناوچانه‌ی‌ ئێستای‌ هه‌رێمی‌‬

‫كوردس���تان جێگیری‌ ك���ردون‪ ،‬ده‌بێت‬ ‫پابه‌ن���د بن به‌ئاژاوه‌ دروس���ت نه‌كردن‬ ‫له‌سه‌ر سنوره‌كان"‪.‬‬ ‫ده‌رباره‌ی‌ په‌یامی‌ عه‌لی‌ شه‌مخانیش‬ ‫ب���ۆ ش���انده‌ كوردییه‌كه‌‪ ،‬ده‌ب���اغ وتی‌‬ ‫"خۆزگ���ه‌ هه‌م���و واڵتان وه‌ك���و ئێران‬ ‫په‌یامه‌كانی‌ خۆیان شه‌فاف بناردایه‌ بۆ‬ ‫كورد‪ ،‬ئه‌و وتی‌ ئێمه‌ له‌گه‌ڵ‌ پاراس���تنی‌‬ ‫یه‌كپارچه‌ی���ی‌ خاكی‌ عێراقداین‌و ده‌بێت‬ ‫له‌ڕێگه‌ی‌ به‌غداوه‌ كێشه‌كانتان چاره‌سه‌ر‬ ‫بكه‌ن"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "دوا په‌یامی‌ عه‌لی‌ شه‌مخانی‌‬ ‫ئه‌وه‌ ب���وه‌ ئێمه‌ له‌گ��� ‌هڵ‌ یه‌كپارچه‌یی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستانین‪ ،‬ك ‌ه ئه‌مه‌ په‌یامێكی‌‬ ‫تازه‌یه‌ له‌كاتێكدا كه‌ خه‌ڵك باس���ی‌ دو‬ ‫ی ده‌كات‪ ،‬ئێران‬ ‫پارچه‌یی‌‌و سێ‌ پارچه‌ی ‌‬ ‫په‌یام���ی‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ده‌بێ���ت بیر له‌دو‬ ‫ئیداره‌یی‌ نه‌كه‌نه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ده‌باغ ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات ئه‌م په‌یامه‌ی‌‬ ‫عه‌لی‌ شه‌مخانی‌ په‌یوه‌ندی‌ هه‌یه‌ به‌وه‌ی‌‬ ‫كه‌ ئێران پێیوایه‌ دو ئیداره‌یی‌ ملمالنێ‌‌و‬ ‫نائارامی‌ زیاتر له‌هه‌رێمدا دروست ده‌كاو‬ ‫مه‌ترسی‌ بۆ س���ه‌ر ئاسایشی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌‬ ‫ئێران دروست ده‌كات‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ لێدوانی‌ ناوبراو‪ ،‬له‌به‌رامبه‌ریشدا‬ ‫كه‌ریم س���نجاری‌ وه‌ك وه‌زیری‌ ناوخۆو‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ مه‌كته‌ب���ی‌ سیاس���ی‌ پارتی‌‬ ‫ك���ه‌ حكومه‌ت���ی‌ هه‌رێمی‌ كوردس���تان‬ ‫پابه‌ندی‌ هه‌مو ئ���ه‌و رێككه‌وتنانه‌یه‌ كه‌‬ ‫له‌رابردودا كۆماری‌ ئیسالمی‌ كردویه‌تی‌‌و‬ ‫دۆستایه‌تی‌ له‌گه‌ڵ ئێرانی له‌ئه‌وله‌ویه‌تی‌‬ ‫كاری‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێم ناوبردوه‌‪ .‬‬ ‫ده‌ب���اغ وت���ی‌ "عه‌ل���ی‌ ش���ه‌مخانی‌‬ ‫به‌ش���انده‌كه‌ی‌ وت كه‌ ئێمه‌ هه‌میش���ه‌‬ ‫خۆشحاڵین به‌پێشوازی‌ كردن له‌جه‌نابی‌‬ ‫كاك مه‌سعود"‪.‬‬

‫حزبه‌كانی‌ رۆژهه‌اڵت رێوشوێنی‌ ئه‌من ‌ی خۆیان توندتر ده‌كه‌نه‌وه‌‬ ‫له‌حزبێك���ی‌‬ ‫س���ه‌رچاوه‌یه‌ك‬ ‫رۆژهه‌اڵتی‌ كوردستان كه‌ نه‌یویست‬ ‫ناوی‌ ئاش���كرا بكرێت‪ ،‬به‌ئاوێنه‌ی‌‬ ‫راگه‌یان���د "ماوه‌یه‌ك���ه‌ هه‌س���ت‬ ‫به‌مه‌ترس���ی‌ ئێران له‌سه‌رمان زیاتر‬ ‫ده‌كه‌ی���ن‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ رێوش���وێنی‌‬

‫ئه‌من���ی‌‌و پاراس���تنی‌ خۆم���ان‬ ‫توندكردوه‌ته‌وه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌رچاوه‌كه‌ وت���ی‌ "ماوه‌یه‌كه‌‬ ‫هه‌ست ده‌كه‌ین خه‌ریكه‌ مه‌ترسیمان‬ ‫له‌سه‌ر زیاتر ده‌بێت به‌هۆی‌ فشاری‌‬ ‫ئێران���ه‌وه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ رێوش���وێنی‌‬

‫ی باره‌گاكانم���ان توندتر‬ ‫پاراس���تن ‌‬ ‫كردوه‌ته‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "لیژنه‌یه‌كی‌ هه‌ماهه‌نگیمان‬ ‫له‌نێ���وان پێنج پارت���ی‌ رۆژهه‌اڵتی‌‬ ‫كوردستانیش دروس���ت كردوه‌ بۆ‬ ‫گۆڕینه‌وه‌ی‌ زانیاری‌ ئه‌منی‌"‪.‬‬

‫پارتی‌ رێككه‌وتن ‌ی فراكسیۆنه‌كان له‌به‌غدا پێشێل ده‌كا‌ت‌و‬ ‫گۆڕان‌و یه‌كێتیش تۆڵه‌ ‌ی لێده‌كه‌نه‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫پارتی‌ له‌الیه‌ك‌و گۆڕان‌و یه‌كێتیش‬ ‫له‌الیه‌كی‌ دیكه‌ له‌ملمالنێیه‌كی‌ توندان‬ ‫بۆ به‌ده‌ستهێنانی‌ پۆستی‌ سه‌رۆك‌و‬ ‫جێگر‌و سكرتێری‌ لیژنه‌كانی‌ ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫نوێنه‌رانی‌ عێراق‪ ،‬په‌رله‌مانتارێك ده‌ڵێت‬ ‫"ئه‌و ناكۆكییه‌ی‌ كه‌ دروستبو‪ ،‬خۆزگه‌‬ ‫دروست نه‌بوایه‌‪ ،‬به‌اڵم كه‌ دروستبو‬ ‫هیوادارم چاره‌سه‌ر بكرێت ئه‌گینا‬ ‫هه‌مومان زیان ده‌كه‌ین‌و بێهێز ده‌بین"‪.‬‬ ‫پێش دو ساڵ‪ ،‬رێككه‌وتنێك له‌ناو هه‌مو‬ ‫كوتله‌كانی‌ په‌رله‌مان���ی‌ عێراقدا كراوه‌ بۆ‬ ‫دابه‌ش���كردنی‌ پۆستی‌ س���ه‌رۆك‌و جێگر‌و‬ ‫سكرتێری‌ لیژنه‌كان به‌سه‌ر الیه‌نی‌ شیعه‌و‬ ‫كوردو سوننه‌دا‪ ،‬فراكسیۆنه‌ كوردییه‌كان‬ ‫له‌نێو ئه‌م رێككه‌وتن���ه‌دا‪ ،‬رێككه‌وتنێكی‬ ‫تریان كردوه‌ له‌نێوان خۆیاندا كه‌ چۆن ئه‌و‬ ‫پۆستانه‌ دابه‌ش بكه‌ن‌و پابه‌ندبن پێوه‌ی‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم رێككه‌وتن���ی‌ نێوان فراكس���یۆنه‌‬ ‫كوردیی���ه‌كان به‌نوس���راو نه‌بوه‌و ئه‌مه‌ش‬ ‫ئێستا كێشه‌ی‌ دروست كردوه‌‪.‬‬ ‫ئیئتیالفی‌ گۆڕان‌و یه‌كێتی‌ له‌په‌رله‌مانی‌‬ ‫عێراق‪ ،‬ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كه‌ن پێشێلكردنی‌‬ ‫رێككه‌وتنه‌ك���ه‌ س���ه‌ره‌تا له‌پارتیی���ه‌وه‌‬ ‫ده‌س���تیپێكرد‪ ،‬ك���ه‌ پارتی‌ ژێ���ر به‌ژێر‬ ‫رێككه‌وتنی‌ له‌گه‌ڵ‌ الیه‌نه‌ سوننه‌و شیعه‌كان‬ ‫كردوه‌و پشكێكی‌ گۆڕانی‌ بردوه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌ویش‬ ‫سه‌رۆكی‌ لیژنه‌ی‌ هه‌رێم‌و پارێزگاكان بوه‌‌و‬ ‫به‌پێی‌ رێككه‌وتنی‌ نێوان فراكس���یۆنه‌كان‬

‫ده‌بو به‌ر گۆڕان بكه‌وتایه‌و مه‌حمود ره‌زا‬ ‫ببوایه‌ته‌ سه‌رۆكی‌ ئه‌م لیژنه‌یه‌ كه‌ پێشتر‬ ‫جێگری‌ سه‌رۆكی لیژنەکە بوه‌‪.‬‬ ‫مه‌حم���ود ره‌زا‪ ،‬په‌رله‌مانت���اری‌ گۆڕان‬ ‫به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند ك���ه‌ وه‌ختی‌ خۆی‌‬ ‫لیژنه‌كان دابه‌ش���كراون دو ساڵ‌ به‌دوساڵ‬ ‫بێت‌و رێككه‌وتنیان له‌س���ه‌ر كراوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫خۆپیش���اندانه‌كانی‌ به‌غ���داو هاتنه‌ئارای‌‬ ‫باس‌و خواسی‌ چاكسازی‌ وایكرد سه‌رله‌نوێ‌‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن بۆ ئ���ه‌م لیژنانه‌ بكرێت‪ ،‬ئه‌و‬ ‫وتی‌ "له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ئێمه‌ رێككه‌وتنی‌ سه‌ر‬ ‫كاغه‌زم���ان نه‌بو كه‌ الیه‌ن���ه‌ كوردییه‌كان‬ ‫كێبڕكێ���ی‌ یه‌كتر نه‌ك���ه‌ن‌و جه‌نتڵمانیانه‌‬ ‫پێنج الیه‌نه‌ك���ه‌ رێككه‌وتبوی���ن هیچمان‬ ‫كاندیمان نه‌بێت به‌رامبه‌ر به‌یه‌كتری‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌و لیژنه‌یه‌ی‌ ب���ه‌ر من ده‌كه‌وت‪ ،‬لیژنەی‬ ‫هه‌رێ���م‌و پارێزگاكان كارم ب���ۆ نه‌كردبو‪،‬‬ ‫پێمواب���و یەکالیی بوەتەوە كه‌چی‌ پارتی‌‬ ‫ژێر به‌ژێر له‌گه‌ڵ‌ شیعه‌كان رێككه‌وتبون‪،‬‬ ‫كاتی هه‌ڵبژاردن یه‌كێك له‌پارتیه‌كانی‌ ناو‬ ‫لیژنه‌ك���ه‌ وتی‌ من خ���ۆم كاندید ده‌كه‌م‌و‬ ‫بردیه‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "پارتی‌ ئه‌وه‌ی‌ به‌و په‌رله‌مانتاره‌‬ ‫كردوه‌‪ ،‬چونك���ه‌ بڕیارێكی���ان ده‌ركردوه‌‬ ‫ده‌بێت له‌هه‌ر شوێنێك ئه‌ندامیان هه‌بێت‬ ‫خۆیان كاندید بكه‌ن‌و ركه‌به‌ری‌ بكه‌ن"‪.‬‬ ‫مه‌حم���ود ره‌زا ئام���اژه‌ ب���ه‌وه‌ ده‌كات‬ ‫كه‌ له‌به‌رامبه‌ر ئ���ه‌وه‌دا ئیتیالفی‌ گۆڕان‌و‬ ‫یه‌كێتیش بڕیاریان داوه‌ كار به‌پره‌نسیپی‌‬ ‫"چ���او به‌چ���او و ددان ب���ه‌ددان" بكه‌ن‌و‬ ‫تۆڵه‌یان لێبكه‌نه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "ش���ه‌ممه‌ی‌‬

‫راب���ردو‪ ،‬ئیتیالف���ی‌ گ���ۆڕان‌و یه‌كێت��� ‌ی‬ ‫كۆبونه‌وه‌و بڕیاریان داوه‌ كه‌ پارتی‌ به‌هیچ‬ ‫به‌ڵێنێكیه‌وه‌ پابه‌ند نه‌بێت‪ ،‬ئه‌مانیش مافی‬ ‫خۆیانە له‌و لیژنانه‌ی‌ ده‌توانن پۆسته‌كان‬ ‫له‌پارتی‌ بس���ه‌ننه‌وه‌ لێیان بسەننەوە‪ ،‬كه‌‬ ‫جارێ‌ كۆمه‌ڵێ���ك لیژنه‌ ماوه‌ هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫بۆ بكرێت"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "گرنگترینیان پۆستی‌ ئه‌مینداری‌‬ ‫گش���تی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌ران���ی‌ عێراقه‌‪،‬‬ ‫كه‌ پێش���تر هی‌ یه‌كێتی‌ ب���و‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‬ ‫براده‌ره‌ی‌ وه‌ریگرتبو چوه‌ ناو پارتییه‌وه‌و‬ ‫پۆسته‌كه‌شی‌ له‌گه‌ڵ‌ خۆی‌ برد‪ ،‬بڕیارمان‬ ‫داوه‌ ئه‌مه‌ له‌پارتی‌ وه‌ربگرینه‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ردا "ئ���ه‌رده‌اڵن نوره‌دی���ن"‬ ‫په‌رله‌مانتاری‌ پارتی‌ ئه‌وه‌ ره‌تده‌كاته‌و‌ه كه‌‬ ‫ئه‌وان ده‌ستپێشخه‌ر بوبن له‌پێشێلكردنی‌‬ ‫رێككه‌وتن���ی‌ فراكس���یۆنه‌ كوردییه‌كاندا‪،‬‬ ‫ئه‌و وتی‌ "ئه‌و س���ێ‌ لیژنه‌یه‌ی‌ ئێمه‌ بوین‬ ‫به‌س���ه‌رۆكی‌ به‌هه‌ڵبژاردن ب���وه‌‪ ،‬لیژنه‌ی‌‬ ‫په‌روه‌رده‌ پش���كی‌ كورد بوه‌‌و ته‌نها یه‌ك‬ ‫ك���وردی‌ تیا بوه‌ كه‌ پارتیی���ه‌‪ ،‬له‌لیژنه‌ی‌‬ ‫ت���ردا گۆڕان یان یه‌كێت���ی‌ خۆیان كاندید‬ ‫كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ نه‌یانتوانیوه‌‬ ‫كاری‌ باش بكه‌ن ده‌نگیان نه‌هێناوه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "له‌لیژنه‌ی هه‌رێم‌و پارێزگاكان‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر كاك س���ۆران نه‌بوایه‌ پش���كه‌كه‌‬ ‫له‌كورد ده‌ڕۆی‌‪ ،‬كاك سۆران پاش ئه‌وه‌ی‌‬ ‫زانیویه‌ت���ی‌ ك���ه‌ كاك مه‌حم���ود ده‌نگ‬ ‫ناهێنێ‌‪ ،‬خۆی‌ كاندی���د كردوه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ئه‌و پشكه‌ی‌ كورد نه‌ڕوات"‪.‬‬ ‫ناوبراو جه‌غت له‌وه‌ش ده‌كات كه‌ به‌هیچ‬

‫ش���ێوه‌یه‌ك پارتی‌ پۆس���تی‌ ئه‌مینداریی‌‬ ‫گش���تی‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ نوێنه‌ران���ی‌ عێراق‬ ‫نادات به‌هیچ الیه‌ك‪ ،‬چونكه‌ هی‌ پارتییه‌‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و وتی‌ "نابێت ئێمه‌ به‌و چاوه‌ س���ه‌یر‬ ‫بكه‌ین كه‌ جیاوازی‌ له‌نێوان نیلی‌‌و سه‌وزو‬ ‫زه‌رد دروس���ت ببێت‪ ،‬چونك���ه‌ هه‌مومان‬ ‫ی���ه‌ك به‌رنامه‌مان هه‌ی���ه‌ له‌به‌غدا‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫كه‌موك���وڕی‌ له‌براده‌رێكمان���دا هه‌بێت با‬ ‫یه‌كێكی‌ تر ده‌ربچێت"‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدای���ه‌ ك���ه‌ به‌پێی‌ ئه‌و‬ ‫رێككه‌وتن���ه‌ی‌ دو س���اڵ‌ له‌مه‌وبه‌ر كراو‌ه‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ چه‌ن���د لیژنه‌یه‌ك ب���ه‌ر كورد‬ ‫ده‌كه‌وێ���ت‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر به‌مج���ۆره‌ ببن���ه‌‬ ‫ركه‌به‌ری‌ یه‌كتر ره‌نگه‌ ئه‌و پۆس���تانه‌یان‬ ‫له‌ده‌س���تبچێت‪ ،‬پارتی‌ گره‌و له‌سه‌ر ئه‌وه‌‬ ‫ده‌كات ك���ه‌ په‌یوه‌ندی‌ له‌گه‌ڵ‌ س���وننه‌و‬ ‫به‌شێك له‌شیعه‌كانیشدا باشه‌‪ ،‬به‌حوكمی‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ به‌شێكی‌ زۆری‌ په‌رله‌مانتاره‌كانی‌‬ ‫س���وننه‌ له‌هه‌ولێ���ر داده‌نیش���ن‌و له‌ژێر‬ ‫كاریگ���ه‌ری پارتیدان‪ ،‬له‌به‌رامبه‌ریش���دا‬ ‫گۆڕان‌و یه‌كێتی‌ ك���ه‌ په‌یوه‌ندییان له‌گه‌ڵ‌‬ ‫شیعه‌كان‌و به‌شێك له‌سوننه‌كان به‌هێزه‌‪،‬‬ ‫ئاماژه‌ ب���ه‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ ئه‌گ���ه‌ر پارتی‌‬ ‫به‌مش���ێوه‌یه‌ كار ب���كات‪ ،‬ئه‌وا هۆش���یار‬ ‫زێب���اری‌ بێته‌ په‌رله‌مان هیچ چاوپۆش���ی‌‬ ‫لێناك���ه‌ن‌و وه‌ك���و فراكس���یۆنه‌كانی‌ تر‬ ‫مامه‌ڵه‌ی‌ له‌گه‌ڵ‌ ده‌كه‌ن‌و ره‌نگه‌ ده‌نگیش‬ ‫به‌وه‌ بده‌ن‌ متمانه‌ی‌ لێبسه‌نرێتە‌وه‌‪.‬‬ ‫ئارێ���ز عه‌ب���دواڵ‪ ،‬په‌رله‌مانتاری‌ س���ه‌ر‬

‫به‌یه‌كێت���ی‌ ئام���اژه‌ ب���ه‌وه‌ ده‌كات ك���ه‌‬ ‫گواس���تنه‌وه‌ی‌ ئ���ه‌م ملمالنێی���ه‌ی‌ كورد‬ ‫له‌كوردستانه‌وه‌ بۆ به‌غدا‪ ،‬گه‌وره‌ترین زیان‬ ‫به‌كورد ده‌گه‌یه‌نێت‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "به‌داخه‌وه‌‬ ‫ئێم���ه‌ ت���ا ئێس���تا له‌به‌غ���دا یه‌كده‌نگ‌و‬ ‫ی���ه‌ك هه‌ڵوێس���ت بوین‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌هۆی‌‬ ‫دابه‌ش���كردنی‌ پۆستی‌ س���ه‌رۆك‌و جێگر‌و‬ ‫س���كرتێری‌ لیژنه‌كان ناكۆكی‌ كه‌وتوه‌ته‌‬ ‫ناو فراكس���یۆنه‌كان‪ ،‬كه‌ به‌ڕای‌ من ئه‌وه‌‬ ‫كارێكی‌ زۆر خراپ بو"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "هۆكاره‌ك���ه‌ كێی���ه‌؟ به‌پێی‌‬ ‫هۆكاره‌ك���ه‌ پارتی‌ پابه‌ن���د نه‌بوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئۆباڵه‌كه‌ی‌ له‌ئه‌س���تۆی‌ هه‌م���و الیه‌كه‌و‬ ‫هه‌ریه‌كه‌و به‌ڕێژه‌ی���ه‌ك‪ .‬پارتی‌‌و گۆڕان‌و‬ ‫یه‌كێت���ی‌‌و هه‌م���و الیه‌ن���ه‌كان ده‌ب���و‬ ‫رێككه‌وتنێك���ی‌ كۆنكرێتیم���ان هه‌بێ���ت‪،‬‬ ‫رێككه‌وتنی‌ كۆنكرێتی‌ نه‌بو ئاوای‌ لێهات‪،‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ كاریگ���ه‌ری‌ زۆر ده‌بێت له‌س���ه‌ر‬ ‫ئاینده‌ی‌ پێكه‌وه‌ كاركردن‌و پێگه‌ی‌ كورد‬ ‫له‌به‌غدا الواز ده‌كات"‪.‬‬ ‫ئارێ���ز پێیوایه‌ هێش���تا ده‌رفه‌ت ماوه‌‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی‌ ئه‌م هه‌ڵه‌یه‌ راس���ت بكه‌نه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و وتی‌ "ئه‌و ناكۆكییه‌ی‌ كه‌ دروس���تبو‪،‬‬ ‫خۆزگ���ه‌ دروس���ت نه‌بوای���ه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم كه‌‬ ‫دروس���تبو هی���وادارم چاره‌س���ه‌ر بكرێت‬ ‫ئه‌گین���ا هه‌مومان زی���ان ده‌كه‌ین‌و بێهێز‬ ‫ده‌بین"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ده‌رفه‌ت ماوه‌ دابنیش���ین‌و‬ ‫له‌نێوان���ی‌ خۆماندا رێكبكه‌وی���ن له‌پێناو‬ ‫یه‌كده‌نگی‌‌و ی���ه‌ك ره‌نگی‌ كوردس���تان‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ كه‌ رویدا چاكیبكه‌ینه‌وه‌"‪.‬‬

‫شه‌ممه‌ ‌ی رابردو‬ ‫ئیتیالف ‌ی گۆڕان‌و‬ ‫یه‌كێت ‌ی كۆبونه‌وه‌و‬ ‫بڕیاریان داو‌ه‬ ‫ك ‌ه پارت ‌ی به‌هیچ‬ ‫به‌ڵێنێكیه‌و‌ه پابه‌ند‬ ‫نه‌بێت‪ ،‬ئه‌مانیش‬ ‫مافی خۆیانە له‌و‬ ‫لیژنانه‌ ‌ی ده‌توانن‬ ‫پۆسته‌كان له‌پارت ‌ی‬ ‫بسه‌ننه‌و‌ه لێیان‬ ‫بسەننەوە‬

‫‪2‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫چه‌ند چه‌كدارێك ‌ی داعش دز‌ه ده‌كه‌نه‌ هه‌رێم ‌ی كوردستان‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ر ‌ی ئاسایشی‌ گه‌رمیان‪ 3 :‬كه‌سن‌و خه‌ڵك ‌ی باوه‌نورن‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنە‬ ‫هێزه‌كانی ئاسایش‌و دژه‌ تیرۆر‬ ‫ماوه‌ی حه‌فته‌یه‌كه‌ هه‌ڵمه‌تیكی‬ ‫گه‌وره‌یان ده‌ستپێكردوه‌‬ ‫له‌گونده‌كانی نێوان ناحیه‌ی پیبازو‬ ‫به‌مۆو باوه‌نور‪ ،‬به‌دوای‌ چه‌ند‬ ‫چه‌كدارێكی‌ سه‌ر به‌داعشدا ده‌گه‌ڕێن‬ ‫كه‌ كوردن‌و دزه‌یان كردوه‌ بۆ ئه‌و‬ ‫ناوچانه‌‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری‌ ئاسایشی‌‬ ‫گه‌رمیان ده‌ڵێت "‪ 3‬كه‌سن‌و خه‌ڵكی‌‬ ‫باوه‌نورن"‪.‬‬ ‫به‌پێی ئ���ه‌و زانیاریانه‌ی‌ ده‌س���ت‬

‫ئاوێنه‌ كه‌وت���ون‪ ،‬ماوه‌ی هه‌فته‌یه‌كه‌‬ ‫هه‌ڵمه‌تێكی فراوانی‌ گه‌ڕان‌و كێوما ‌ڵ‬ ‫كردن له‌سه‌رجه‌م گونده‌كانی نێوان‬ ‫هه‌ردو ناحیه‌ی "به‌مۆو پیباز" له‌الیه‌ن‬ ‫هێزه‌كانی‌ ئاس���ایش‌و دژه‌ تیرۆره‌وه‌‬ ‫ده‌س���تیپێكردوه‌‪ ،‬كه‌ به‌دوای‌ چه‌ند‬ ‫چه‌كدارێكی‌ ریش���ندا ده‌گه‌ڕێن سه‌ر‬ ‫به‌داعشن‌و به‌بنه‌چه‌ كوردن‌و له‌الیه‌ن‬ ‫خه‌ڵكی‌ ئه‌و گوندانه‌وه‌ بینراون‪.‬‬ ‫هه‌ر به‌پێی‌ ئه‌و زانیاریانه‌ی‌ ده‌ست‬ ‫ئاوێن���ه‌ كه‌وتون‪ ،‬گ���ه‌ڕان‌و كێوماڵ‬ ‫كردنه‌كه‌ زۆر به‌چڕی‌ ئه‌نجام ده‌درێت‪،‬‬ ‫چونكه‌ وه‌ك هه‌ندێك له‌خه‌ڵكی‌ ئه‌و‬ ‫ناوچه‌یه‌ ده‌ڵێن زیاد له‌ ‪ 3‬چه‌كداری‬

‫به‌پێ���ی‌ زانیاریه‌كان���ی‌ ئاوێن���ه‌‪ ،‬خه‌ڵكی‌ ناوچه‌كه‌‪ ،‬دو كه‌س له‌م س ‌‬ ‫ێ‬ ‫داعش���یان بینیوه‌ كه‌ هاتونه‌ته‌ ئه‌و‬ ‫سنوره‌وه‌‪ ،‬مه‌ترسییه‌كه‌شی‌ له‌وه‌دایه‌ له‌ئه‌نجامی‌ ئ���ه‌م گ���ه‌ڕان‌و كێوماڵ‌ كه‌سه‌ له‌الیه‌ن هێزه‌كانی‌ ئاسایشه‌وه‌‬ ‫ك���ه‌ ده‌یانه‌وێت له‌ڕێگ���ه‌ی هه‌رێمی كردن���ه‌دا نزیك���ه‌ی ح���ه‌وت كه‌س له‌شه‌ڕ‌و پێكدادانێكدا كوژراون‪.‬‬ ‫له‌م پش���كنین‌و گه‌ڕانه‌دا به‌ش���ی‬ ‫كوردس���تانه‌وه‌ دزه‌ بكه‌نه‌ ناو واڵتی‌ به‌گومان���ی‌ هاوكاری���ی‌ ك���ردن‬ ‫ئێران���ه‌وه‌ به‌مه‌به‌س���تی‌ ئه‌نجامدانی‌ ده‌س���تگیركراون‪ ،‬ك���ه‌ به‌ش���ێكیان ئۆپراسیۆنه‌كان‪ ،‬له‌ئاسایشی سلێمانی‬ ‫كاری‌ ته‌قاندنه‌وه‌و كوشتن‌و نائارامی‌ س���ه‌له‌فین یان ئه‌ندام���ی‌ الیه‌نێكی حه‌وت هه‌مه‌ری س���ه‌ربازیان پێیه‌و‬ ‫له‌دژه‌تیرۆری���ش چه‌ند ئۆتۆمبیلێكی‬ ‫ئیسالمین‪.‬‬ ‫خستنه‌ ناو ئه‌و واڵته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئێس���تا هێزی ئاسایش���ی به‌مۆو (درع)یان پێی���ه‌و به‌چه‌كی قورس‌و‬ ‫ئه‌م��� ‌ه له‌كاتێكدای���ه‌ ك���ه‌ چه‌ند‬ ‫رۆژێك له‌مه‌وب���ه‌ر فه‌رمانده‌ی‌ هێزی‌ ئاسایش���ی گش���تی‌و دژه‌تی���رۆر سوكه‌وه‌ سه‌رقاڵی گه‌ڕانن‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ ئاسایش���ی‌ گه‌رمیان‪،‬‬ ‫زه‌مینی‌ ئێران ئاماژه‌ی‌ به‌كوش���تنی‌ به‌ه���اوكاری زانیاریه‌كان���ی ده‌زگای‬ ‫ی ئێرانیی‌ كرد كه‌ چوبونه‌ زانیاری خه‌ریكی گه‌ڕانن‌و ئه‌یانه‌ویت عه‌ل���ی‌ ش���ه‌هید محه‌م���ه‌د ئ���ه‌و‬ ‫دو هاواڵت ‌‬ ‫ناو داعش���ه‌وه‌‌و له‌قه‌س���ری‌ شیرین‌و پێ���ش گه‌ش���تنی ئ���ه‌و چه‌كدارانه‌ زانیاریان���ه‌ی‌ بۆ ئاوێنه‌ پشتڕاس���ت‬ ‫نه‌فت شه‌هره‌وه‌ دزه‌یان كردبو‌ه ناو به‌سنوری ئێران ده‌ستگیریان بكه‌ن كرده‌وه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "ئه‌وانه‌ ‪ 3‬كه‌سن‌و‬ ‫یان له‌ناویان به‌رن‪ ،‬كه‌ به‌پێی‌ لێدوانی‌ خه‌ڵكی‌ باوه‌نورن‪ ،‬ویس���تویانه‌ بچنه‌‬ ‫ئێرانه‌وه‌‪.‬‬

‫ناو داعش���ه‌وه‌‪ ،‬خه‌ڵكی‌ ئه‌و گوندان ‌ه‬ ‫بینیویان���ن‌و ئاسایش���یان ئ���اگادار‬ ‫كردوه‌ته‌وه‌‪ ،‬مه‌فره‌زه‌كانی‌ ئاسایشی‌‬ ‫گه‌رمیان‌و به‌مۆو مه‌ی���دان‌و باوه‌نور‬ ‫به‌دوایاندا ده‌گه‌ڕێن"‪.‬‬ ‫هه‌رێم���ی كوردس���تان له‌ناحیه‌ی‬ ‫به‌مۆوه‌ (‪ )٦‬خاڵی ته‌ماس���ی له‌گه‌ڵ‬ ‫واڵتی ئێران هه‌یه‌ ك���ه‌ دیارترینیان‬ ‫"بروی���ن‌و پش���ته‌ن"و له‌وێش هێزی‬ ‫پۆلیسی سنور جێگیركراون‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫له‌كاتێكدای���ه‌ كه‌ واڵت���ی ئێران الی‬ ‫خۆیه‌وه‌ رێوش���وێنی ئه‌منی‌ توندی‌‬ ‫گرتوه‌ت���ه‌ به‌رو بازگه‌كان���ی توندتر‬ ‫كردوه‌ته‌وه‌‪.‬‬

‫سه‌رۆكی لیژنه‌ی مافی مرۆڤ داوای‌ رونكردنه‌وه‌ له‌ئاسایش ‌ی سلێمانی‌ ده‌كات‬

‫ئه‌یوبه‌ ریش ‌ه چۆن ئازاد كرا؟‬

‫پ����اش ئه‌وه‌ی ئاسایش����ی س����لێمانی‬ ‫به‌تۆمه‌تی كوشتن‌و رفاندن‌و بازرگانی‬ ‫كردن به‌م����ادده‌ی هۆش����به‌رو دزی‌و‬ ‫ده‌ستدرێژی سێكسی باندێكی له‌شاری‬ ‫س����لێمانی ده‌س����تگیركرد كه‌ یه‌كێك‬ ‫له‌تۆمه‌تباره‌كان بەناوی‌ ئەیوبە ریشە‬ ‫كادیری پارتی دیموكراتی كوردستان‬ ‫بو‪ ،‬به‌اڵم دواتر ئازاد كرا‪ ،‬س����ه‌رۆكی‬ ‫لیژنه‌ی ماڤی مرۆڤیش له‌ په‌رله‌مانی‬ ‫كوردس����تان داوای‌ رونكردن����ەوە‬

‫لەئاسایشی‌ سلێمانی‌ دەكات‌و ده‌ڵێت‬ ‫" ئه‌یوبه‌ ریشه‌ چۆن ئازاد كرا؟"‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ ،‬راوێ����ژ كامه‌ران‪ :‬س����ۆران‬ ‫عومه‌ر سه‌رۆكی لیژنه‌ی مافی مرۆڤ‬ ‫له‌په‌رله‌مانی كوردس����تان به‌ئاوێنه‌ی‬ ‫راگەیاند ئه‌و بانده‌ كه‌ ده‌ستگیركراون‬ ‫له‌زاری به‌رپرسانی ئه‌منی سلێمانیه‌وه‬ ‫تاوانی مه‌ترس����یداریان ئه‌نجام داوه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و كه‌سه‌ش كه‌ به‌سه‌رۆكی بانده‌كه‌‬ ‫ناوی براوه‌ له‌رۆژی پێنج ش����ه‌ممه‌وه‌‬

‫ده‌س����تگیركراوه‌و دوات����ر ل����ه‌ رۆژی‬ ‫دوشەممه‌ له‌س����ه‌ر داوای به‌رپرسانی‬ ‫بااڵی پارتی ئازاد كراوه‌‪ ،‬ئەو وتی‌ "من‬ ‫بڕوام وایه‌ ئازادكردنه‌كه‌ی سیاس����یه‌و‬ ‫هێش����تا لێكۆڵینه‌وه‌ له‌و كه‌سه‌ ته‌واو‬ ‫نه‌بوه‌ كه‌ ئه‌و تێیدا ئازاد كراوه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی "ئه‌و كه‌سه‌ ‌بۆ خۆی دەڵێ‬ ‫دادگا بێتاوان����ی س����ەلماندوم‌و بەبێ‬ ‫بڕی����اری دادگا ئازاد ب����وم‪ ،‬داواكارم‬ ‫ئاسایشی سلێمانی رونكردنەوە لەسەر‬

‫ئەوە بدات چۆن كەسێك بەو تۆمەتە‬ ‫قورس����انە بگیرێ بەو خێراییە ئازاد‬ ‫دەكرێ؟"‬ ‫س����ۆران عوم����ه‌ر ئازادكردن����ی‬ ‫پێش����وه‌ختی تۆمه‌تب����اره‌كان ل����ه‌م‬ ‫كه‌یس����ه‌دا به‌كاره‌س����ات ناوده‌ب����ات‪،‬‬ ‫ئه‌و وتی"ئه‌و كه‌س����انه‌ له‌سه‌ر تاوانی‬ ‫ساده‌ ده‌س����تگیرنه‌كراون‌و تۆمه‌تبارن‬ ‫به‌كاری بازرگانی به‌مادده‌ی هۆشبه‌رو‬ ‫كوشتن‌و دزی‌و ده‌ستدرێژی سێكسی‌و‬

‫چه‌ندی����ن تاوان����ی دیكه‌‪ ،‬گ����ه‌ر ئەم‬ ‫كەس����ە تۆمەتب����ارەو پێ����ش ئەوەی‬ ‫لێكۆڵینەوەی تەواوبوبێت ئازاد كرابێ‬ ‫ئ����ەوە كارەس����اتەو گومان����ی گەورە‬ ‫هەڵدەگرێ"‬ ‫ئه‌مه‌ش پاش ئه‌وه‌ دێت كه‌ كاتژمێر‬ ‫‪ 9:35‬خوله‌كی ش����ه‌وی ‪2016/8/10‬‬ ‫ئه‌یوب عوسمان عارف كه‌ به‌(ئه‌یوبە‬ ‫ڕیش����ه‌) ناس����راوه‌ له‌الیه‌ن ئاسایشی‬ ‫سلێمانیه‌وه‌ ده‌ستگیركراو دواتر له‌ڕۆژی‬

‫دوش����ه‌ممه‌ ئازادكرا‪ ،‬ئه‌یوب عوسمان‬ ‫له‌پاش ئازادكردنی ڕایگه‌یاند كه‌ ئه‌و‬ ‫به‌بڕی����اری‌ دادگا ده‌س����تگیرنه‌كراوه‌‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم به‌بڕیاری‌ دادگا ئ����ازاد كراوه‌و‬ ‫به‌وته‌ی خۆیش����ی له‌ئاسایش تۆمه‌تی‌‬ ‫كوش����تن‌و به‌كارهێنان����ی‌ م����ادده‌ی‌‬ ‫هۆش����بەریان خس����تبوه‌ پاڵ‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫توانیویه‌تی ئه‌وه‌ بسه‌لمێنێت كه‌ دورو‬ ‫نزیك په‌یوه‌ندی به‌و تۆمه‌تانه‌وه‌ نیه‌و‬ ‫ده‌ستگیركردنه‌كه‌ی سیاسی بوه‌‪.‬‬

‫‪ 5‬شەهیدی قەڵەم‬ ‫له‌ ‪2008‬ه‌وه‌‬ ‫تا ئێستا‬ ‫‪ 5‬كه‌س له‌سه‌ر‬ ‫ی راده‌بڕین‬ ‫ئازاد ‌‬ ‫تیرۆركراون‬

‫عه‌بدولستار تاهیر شه‌ریف‬ ‫‪2008 – 1935‬‬ ‫‪2008/3/5‬‬ ‫له‌كه‌ركوك تیرۆر كرا‬

‫سه‌رده‌شت عوسمان‬

‫سۆران مامه‌ حه‌مه‌‬

‫كاوه‌ گه‌رمیانی‌‬

‫ویدات حسێن‬

‫‪2010 – 1988‬‬

‫‪2008 – 1986‬‬

‫‪2013 – 1978‬‬

‫‪2016 – 1988‬‬

‫‪ 2008 /5/4‬له‌ب����ه‌رده‌م زانك����ۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫س����ەاڵحەدین رفێن����دراو ته‌رمه‌كه‌ی‌‬ ‫له‌موسڵ‌ دۆزرایه‌وه‌‬

‫‪ 2008/7/21‬له‌كه‌ركوك تیرۆر كرا‬

‫‪ 2013/12/5‬له‌گه‌رمیان تیرۆر كرا‬

‫‪ 2016/7/13‬له‌دهۆك تیرۆر كرا‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫داواكار ‌ی گشتی‌ سلێمانی‌‪:‬‬

‫‪5‬‬

‫مه‌سه‌له‌ ‌ی بن دیوار به‌رپرسی زۆر بااڵی حكومی له‌پشته‌‬ ‫ئا‪ :‬بنار هیدایه‌ت‬

‫به‌ختیار عه‌لی‌‪ ،‬سه‌رۆكی داواكاری گشتی‬ ‫له‌سلێمانی له‌م گفتوگۆیه‌ی‌ ئاوێنه‌دا‬ ‫ده‌ڵێت "رێگری زۆر له‌به‌رده‌ممان هه‌یه‌‬ ‫بۆ جێبه‌جێ كردنی كاره‌كانمان"‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬زۆر دۆس���یه‌ی‌ گرن���گ هه‌یه‌‬ ‫ناجوڵێنرێت‌و ناچن به‌الیدا‪ ،‬ئه‌مه‌ بۆچی‌؟‬ ‫ئایا ده‌سه‌اڵت رێگریتان لێده‌كات؟‬ ‫به‌ختی���ار عه‌ل���ی‪ :‬ئێمه‌ له‌س���ه‌ر هیچ‬ ‫دۆسییه‌یه‌ك پارێزمان نه‌بوه‌‪ ،‬هه‌ر دۆسییه‌ك‬ ‫هاتبێته‌ المان‌و ئه‌وه‌ی له‌ڕاگه‌یاندنه‌كانیشدا‬ ‫باس���ی لێوه‌كرابێ���ت كارم���ان له‌س���ه‌ر‬ ‫ك���ردوه‌‪ ،‬گوێمان ب���ه‌و رێگرییانه‌ نه‌داوه‌‬ ‫له‌پێ���ش به‌دواداچونه‌كانمان���ن‪ ،‬رێگه‌مان‬ ‫به‌هیچ ش���وێنێك نه‌داوه‌ ده‌س���توه‌ربداته‌‬ ‫ناو كاروباره‌كانمان���ه‌وه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ هه‌ر‬ ‫مه‌له‌فێك هاتبێته‌ به‌رده‌س���تمان كارمان‬ ‫له‌سه‌ر كردوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئای���ا هه‌وڵ نه‌دراوه‌ ده‌س���ت‬ ‫وه‌ربده‌نه‌ كاره‌كانتانه‌وه‌؟‬ ‫به‌ختی���ار عه‌ل���ی‪ :‬كه‌س له‌گ���ه‌ڵ مندا‬ ‫هه‌وڵێكی له‌و ج���ۆره‌ی‌ نه‌داوه‌‪ ،‬ماوه‌یه‌ك‬ ‫پێشتر باس���مان له‌وه‌كرد هه‌ندێك كێشه‌‬ ‫هه‌بوه‌ س���كااڵمان له‌سه‌ر جواڵندوه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫نمونانه‌ ئه‌وه‌ ده‌سه‌لمێنێت پارێزبه‌ندیمان‬ ‫له‌سه‌ر هیچ دۆسییه‌یه‌ك نه‌كردوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی‌ به‌رپرس���انی‬ ‫بااڵ له‌س���ه‌ر گه‌نده‌ڵی چ به‌رپرس���ێكتان‬ ‫داوه‌ به‌دادگا؟‬ ‫به‌ختیار عه‌ل���ی‪ :‬ناتوانین ناوی كه‌س‬ ‫بهێنین‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌هه‌مو بواره‌كاندا خه‌ڵك‬ ‫دراوه‌ به‌دادگا‪ ،‬له‌سه‌ر ناشه‌فافیه‌تی نه‌وت‌و‬ ‫داهاتی نه‌وت‌و له‌سه‌ر خراپكردنی ژینگه‌‪،‬‬ ‫له‌س���ه‌ر زیاده‌ڕۆیی‌ زه‌وی كش���توكاڵی‪،‬‬ ‫له‌سه‌ر بابه‌تی كیمیاویی‌و له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌ی‌‬ ‫بندی���وار كارمانك���ردوه‌‪ ،‬به‌رپرس���ی زۆر‬ ‫بااڵی حكومی له‌پشت ئه‌م كه‌یسانه‌وه‌ن‪،‬‬ ‫مه‌س���ه‌له‌ی‌ بندیوار كێ رێگ���ه‌ی پێداوه‌‬ ‫له‌ماڵه‌وه‌ دانیش���ێت‌و موچه‌ وه‌ربگرێت‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ به‌رپرس���ی بااڵ له‌پش���تییه‌وه‌یه‌تی‪،‬‬ ‫وه‌ك ئه‌ركێك���ی یاس���ایی ناتوانین ناوی‬ ‫كه‌س بهێنین‪ ،‬دادگای لێكۆڵینه‌وه‌ له‌سه‌ر‬ ‫سێ بنه‌ما كارده‌كات‪ ،‬یه‌كه‌م دۆزینه‌وه‌ی‌‬ ‫تۆمه‌تبارو دوه���ه‌م كۆكردنه‌وه‌ی‌ به‌ڵگه‌و‬ ‫سێهه‌م ره‌وانه‌كردنی تۆمه‌تبار بۆ دادگا‪،‬‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ زۆرجار وه‌كو كه‌یس ش���ته‌كان‬

‫ماوه‌یه‌ك له‌مه‌وبه‌ر‬ ‫سكااڵمان له‌سه‌ر‬ ‫به‌رپرسێكی بااڵی‬ ‫حكومی كرد كه‌ ‪18‬‬ ‫ملیۆن دۆالری نارده‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دا‬ ‫به‌رپرسێكی بااڵی له‌و‬ ‫گه‌وره‌تر كه‌یسه‌كه‌ی‌‬ ‫به‌لێبوردنی گشتی‬ ‫داخست‬ ‫ده‌جوڵێنی���ن‌و ده‌یخه‌نه‌ ب���ه‌رده‌م دادگا‪،‬‬ ‫ب���ه‌و پێی���ه‌ی‌ دادگای لێكۆڵینه‌وه‌ كاری‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ تۆمه‌تباره‌كه‌ بدۆزێته‌وه‌‪ ،‬ناتوانین‬ ‫ناوی ئه‌و به‌رپرس���ه‌ بااڵیان���ه‌ بهێنین كه‌‬ ‫له‌پرۆس���ه‌ی‌ لێكۆڵین���ه‌وه‌دان‪ ،‬له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ئه‌مان���ه‌دا ئه‌و كه‌یس���انه‌ی‌ كه‌س���ی زۆر‬ ‫گه‌وره‌ی‌ له‌پش���ته‌وه‌ بێ���ت جواڵندومانه‌و‬ ‫له‌به‌رده‌م لێكۆڵینه‌وه‌دایه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬دادگای لێكۆڵینه‌وه‌ ده‌توانێت‬ ‫بڕی���اری‌ ئ���ه‌وه‌ ده‌ربكات ئه‌و به‌رپرس���ه‌‬ ‫بااڵیانه‌ی‌ تێوه‌گالون ده‌ستگیر بكات؟‬ ‫به‌ختی���ار عه‌لی‪ :‬باوه‌ڕناك���ه‌م دادگای‬ ‫لێكۆڵینه‌وه‌ وه‌كو خۆی كێشه‌ی‌ هه‌بێت‪،‬‬ ‫بڕیاری بانگكردن بۆ به‌رپرسی بااڵو ناسراو‬ ‫ده‌رچوه‌‪ ،‬به‌اڵم كێش���ه‌ له‌جێبه‌جێكردنی‬ ‫بڕیاره‌كه‌دای���ه‌‪ ،‬جێبه‌جێكردنی بڕیاره‌كان‬ ‫له‌ئه‌ستۆی پۆلیس‌و ئاسایشدایه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬كه‌وات���ه‌ پۆلیس‌و ئاس���ایش‬ ‫ناتوانێت به‌رپرسێكی بااڵ له‌سه‌ر گه‌نده‌ڵی‬ ‫ده‌ستگیربكات؟‬ ‫به‌ختی���ار عه‌لی‪ :‬هه‌ندێ���ك جار مه‌رج‬ ‫نیه‌ نه‌توانین بێت‪ ،‬نمونه‌یه‌ك ده‌هێنمه‌وه‌‬

‫له‌سه‌ر موسته‌شاره‌كان‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌ به‌فه‌رمی‬ ‫ب���ۆ ئێم���ه‌ هاتۆت���ه‌وه‌ پۆلی���س ده‌ڵێت‬ ‫ئه‌و موسته‌ش���ارانه‌ له‌س���نوری سلێمانی‬ ‫دانه‌نیش���تون‪ ،‬ئای���ا دانیش���تون یا نا‪،‬‬ ‫داواكاری گش���تی‌و دادگا به‌شه‌خسی ئه‌و‬ ‫موسته‌شارانه‌ ناناسێت‪ ،‬پۆلیس فه‌رمانه‌كه‌‬ ‫جێبه‌جێ ده‌كات‪ ،‬كه‌سێك فه‌رمانی گرتنی‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬كه‌ پۆلی���س راپۆرتێك بهێنێ بڵێ‬ ‫ئه‌و كه‌سه‌ لێره‌ نیه‌ ئێمه‌ چاومان له‌سه‌ر‬ ‫وه‌اڵمی پۆلیسه‌‪ ،‬له‌ڕاس���تیدا ئه‌م وه‌اڵمه‌‬ ‫تاچه‌ند وه‌اڵمێكی راست‌و باوه‌ڕپێكراوه‌و‬ ‫تاچه‌ن���د تۆمه‌تباره‌ك���ه‌ لێره‌ی���ه‌ یا نا‪،‬‬ ‫دڵنیانین له‌و وه‌اڵمه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬پۆلی���س‌و ئاس���ایش تاچه‌ند‬ ‫چاالكن له‌ده‌ستگیركردنی تۆمه‌تباره‌كان؟‬ ‫به‌ختیار عه‌لی‪ :‬له‌ئاس���تێكی پێویستدا‬ ‫نیه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬پارێ���زه‌ره‌كان گله‌یی ئه‌وه‌یان‬ ‫هه‌ی���ه‌ دۆس���یه‌ هه‌ی���ه‌ ناچ���ن به‌الیداو‬ ‫دۆس���ییه‌ش هه‌ی���ه‌ له‌ش���ه‌و و رۆژێكدا‬ ‫كۆتای���ی دێت‪ ،‬نمونه‌ش ئ���ه‌و عه‌میده‌ی‌‬ ‫پارتی له‌سه‌ر ‪17‬ی شوبات ده‌ستگیركراو‬

‫به‌ختیار عه‌لی‌‪ ،‬سه‌رۆكی داواكاری گشتی له‌سلێمانی‬ ‫ئازادكرا؟‬ ‫به‌ختیار عه‌لی‪ :‬ئه‌و كه‌س���ه‌ی‌ باس���ی‬ ‫لێوه‌ده‌كرێت گی���راو ئازادك���راوه‌ مانای‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ ئه‌و دۆس���ییه‌یه‌ جوڵێنراوه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫حاڵه‌ته‌ی باس���ی لێوه‌ده‌كرێت زۆر باش‬ ‫نازانم‪ ،‬له‌سه‌ر مه‌س���ه‌له‌ی‌ ‪17‬ی شوبات‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ كاری داواكاری گشتی بێت كاری‬ ‫زۆر جدی له‌س���ه‌ر كراوه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌ ئه‌ركی‬ ‫ئاس���ایش‌و پۆلی���س بێت به‌پێی یاس���ا‬ ‫ده‌بێت ره‌زامه‌ندی س���ه‌روخۆیه‌وه‌ هه‌بێت‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی‌ ئیشی له‌سه‌ر بكرێت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬سه‌روی خۆیان كوێیه‌؟‬ ‫به‌ختی���ار عه‌لی‪ :‬ئاس���ایش س���ه‌روی‬ ‫خۆی ده‌زگای گشتی ئاسایشی هه‌رێمه‌و‬ ‫پۆلیس���یش وه‌زاره‌تی ناوخۆیه‌‪ ،‬یه‌كێك‬ ‫له‌داواكراوه‌كان���ی ‪ 17‬ی ش���وبات ك���ه‌‬ ‫ناكرێت ناوی بهێنین ئاسایش ره‌زامه‌ندی‬ ‫له‌س���ه‌رنه‌دا بێت���ه‌ ب���ه‌رده‌م دادگا‪ ،‬ب���ۆ‬ ‫یه‌كه‌مج���ار له‌مێ���ژوی دادگای عێ���راق‪،‬‬ ‫داواكاری گش���تی دادگای ئی���داری گرته‌‬ ‫ب���ه‌ر‪ ،‬دادگای ئیداری تانه‌ی‌ دا له‌س���ه‌ر‬ ‫ره‌زامه‌ن���د نه‌بون���ی ئاس���ایش‪ ،‬دوای دو‬

‫س���اڵ دادگا به‌دوای ئه‌و كه‌یس���ه‌وه‌ بو‬ ‫تاوه‌كو توانی ره‌زامه‌ند نه‌بونی ئاس���ایش‬ ‫هه‌ڵبوه‌ش���ێنێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ ئاكامی ئه‌وه‌یه‌‬ ‫ب���ۆ یه‌كه‌مجار ئ���ه‌و رێگه‌ی���ه‌ گیرابێت‪،‬‬ ‫به‌رله‌وه‌ به‌هیچ ش���ێوه‌یه‌ك له‌و رێگه‌یه‌وه‌‬ ‫ره‌زامه‌ندنه‌ب���ون هه‌ڵنه‌وه‌ش���ێنراوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌كه‌یس���ی ‪ 17‬ی ش���وبات زۆر ئیش���ی‬ ‫باشكراوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬رێگرییه‌كانی به‌رده‌متان چین؟‬ ‫به‌ختیار عه‌لی‪ :‬رێگ���ری هه‌یه‌‪ ،‬یه‌كه‌م‬ ‫یاس���اكه‌ خ���ۆی گه‌وره‌تری���ن رێگرییه‌‪،‬‬ ‫ده‌سه‌اڵتی داواكاری گشتی ده‌سه‌اڵتێكی‬ ‫گه‌وره‌و به‌رفراوان نیه‌‪ ،‬خه‌ڵك واتێگه‌یشتوه‌‬ ‫هه‌ربڕیارێك پێچه‌وانه‌ی‌ یاسابو ده‌توانین‬ ‫كاری له‌س���ه‌ر بكه‌ی���ن‪ ،‬ئه‌مه‌ وا له‌خه‌ڵك‬ ‫تێگه‌یه‌نراوه‌‪ ،‬یاساكه‌ له‌زۆر بڕیاردا هه‌یه‌‬ ‫كه‌ پێچه‌وانه‌ی‌ یاسایه‌‪ ،‬به‌اڵم رێگه‌نه‌دراوه‌‬ ‫به‌داواكاری گش���تی كاری له‌سه‌ر بكات‌و‬ ‫تانه‌ی‌ لێبدات‪ ،‬ئێم���ه‌ دادگایه‌كمان هه‌یه‌‬ ‫به‌ن���اوی دادگای به‌دائ���ه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ له‌نێوان‬ ‫كه‌سی ئاس���ایی‌و حكومه‌تدایه‌‪ ،‬داواكاری‬ ‫گشتی ده‌توانێت ده‌س���ت له‌و دادگایه‌وه‌‬

‫وه‌ربدات‪ ،‬به‌اڵم كێشه‌ی‌ نێوان دو كه‌س‪،‬‬ ‫یاس���ا هیچ جۆره‌ مافێكی ب���ه‌داواكاری‬ ‫گشتی نه‌داوه‌ ده‌س���ت وه‌ربداته‌ ناو ئه‌و‬ ‫كه‌یسانه‌وه‌‪ ،‬هه‌تا بڕیاره‌كانی دادگا ئه‌گه‌ر‬ ‫پێچه‌وانه‌ی‌ یاساش بن داواكاری گشتی له‌و‬ ‫جۆره‌ كه‌یس���انه‌ كه‌ له‌نێوان دو كه‌سدایه‌‬ ‫بۆی نیه‌ ده‌ستی تێوه‌ربدات‪ ،‬جگه‌ له‌مانه‌‬ ‫ئێمه‌ یاس���ای لێبوردنی گش���تی یه‌كێكه‌‬ ‫له‌رێگرییه‌كانی به‌رده‌ممان‪ ،‬زۆر كه‌یس���ی‬ ‫گرنگم���ان جواڵن���د ب���ه‌اڵم تۆمه‌تباره‌كه‌‬ ‫به‌لێبوردن���ی گش���تی ئازادك���راوه‌‪ ،‬زۆر‬ ‫زه‌وی هه‌ی���ه‌ به‌نرخێكی ه���ه‌رزان دراوه‌‬ ‫به‌خه‌ڵك‪ ،‬ئێمه‌ س���كااڵمان له‌سه‌ر كردوه‌‬ ‫به‌اڵم به‌یاسای لێبوردنی گشتی داخراوه‌‪،‬‬ ‫ماوه‌یه‌ك له‌مه‌وبه‌ر س���كااڵمان له‌س���ه‌ر‬ ‫به‌رپرس���ێكی بااڵی حكومی كرد كه‌ ‪18‬‬ ‫ملی���ۆن دۆالری ن���ارده‌ ده‌ره‌وه‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌وه‌دا به‌رپرس���ێكی بااڵی له‌و گه‌وره‌تر‬ ‫كه‌یسه‌كه‌ی‌ به‌لێبوردنی گشتی داخست‪،‬‬ ‫زۆر كه‌یس���ی تری له‌م ش���ێوه‌یه‌ هه‌بوه‌و‬ ‫به‌لێبوردنی گشتی داخراوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬الوازی‌ حكوم���ه‌ت تاچه‌ن���د‬ ‫رێگرییه‌ له‌به‌رده‌متان؟‬ ‫به‌ختی���ار عه‌ل���ی‪ :‬یه‌كێك���ی ت���ر‬ ‫له‌رێگرییه‌كانم���ان الوازی حكومه‌ت���ه‌‪،‬‬ ‫حكومه‌ت له‌هه‌ندێك كه‌یس���دا زۆر الوازه‌‪،‬‬ ‫بۆنمونه‌ له‌س���ه‌ر ته‌ج���اوازات‪ ،‬ئه‌و هه‌مو‬ ‫ته‌جاوزاته‌ ده‌كرێته‌ س���ه‌ر موڵك‌و ماڵی‬ ‫حكوم���ه‌ت له‌به‌رامب���ه‌ردا الوازی خ���ۆی‬ ‫ده‌رخس���توه‌‪ ،‬له‌م ماوه‌ی���ه‌دا لیژنه‌یه‌ك‬ ‫دروس���تبو له‌س���ه‌رۆكایه‌تی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫وه‌زیران���ه‌وه‌ بۆ ته‌ج���اوزات‪ ،‬كاك قوباد‬ ‫س���ه‌رۆكی لیژنه‌كه‌ بو خۆی وتی ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫ته‌جاوزات ده‌كه‌ن به‌رپرسانی زۆر بااڵن‌و‬ ‫به‌ئێم���ه‌ الناچ���ن‪ ،‬ب���ه‌و مانای���ه‌ی‌ ئێمه‌‬ ‫حكومه‌تی الوازمان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ب���ۆ تائێس���تا نه‌تانتوان���ی‬ ‫تۆمه‌تبارێكی ‪ 17‬ی شوبات بده‌ن به‌داگاو‬ ‫پارتی هاتوه‌ به‌ده‌م داواكانتانه‌وه‌؟‬ ‫به‌ختی���ار عه‌ل���ی‪ :‬نه‌خێ���ر‪ ،‬تۆمه‌تبار‬ ‫هه‌یه‌و فه‌رمانی گرتن���ی هه‌یه‌و نه‌هاتوه‌‪،‬‬ ‫وه‌كو حزب باسی كه‌س ناكه‌ین‌و ئێمه‌ بێ‬ ‫الیه‌نین‪ ،‬له‌كه‌یسی ‪ 17‬ی شوبات به‌رپرسی‬ ‫لقی چ���واری ئه‌و كات���ه‌ فه‌رمانی گرتنی‬ ‫هه‌یه‌ كێ له‌پشتییه‌وه‌یه‌تی‌و كێ به‌رگری‬ ‫لێده‌كات ئێم���ه‌ ئاگاداری ئه‌و ورده‌كارییه‌‬ ‫نین‪ ،‬ئه‌وه‌ی ده‌یبینین له‌راستیدا ئه‌وه‌یه‌‬ ‫نایه‌ت به‌ده‌م داواكه‌وه‌‪.‬‬

‫ئه‌یوبه‌ ریشه‌‪ ،‬ئه‌و كه‌سه‌ ‌ی به‌تۆمه‌تی سه‌رپه‌رشتی بانده‌كه‌ی سلێمانی ده‌ستگیر كرا‪:‬‬ ‫وتیان گوای ‌ه تۆ سه‌رۆكی باندێكی كوشتن‌و بڕینیت‪ ،‬منیش پێكه‌نینم هات‬ ‫ئا‪ :‬زانكۆ سه‌ردار‬ ‫ئه‌یوب عوسمان عارف ناسراو به‌ (ئه‌یوبه‌‬ ‫ریشه‌) پێشمه‌رگه‌ی‌ پارتی‌ دیموكراتی‌‬ ‫كوردستان‪ ،‬كه‌ له‌الیه‌ن ئاسایشی‌‬ ‫سلێمانیه‌وه‌ به‌تۆمه‌تی‌ سه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫باندێكی‌ مافیایی‌ گیرا بو له‌الیه‌ن‬ ‫ئاسایشه‌وه‌و‌ دوێنێ ئازاد كرا‪ ،‬له‌م‬ ‫گفتوگۆیه‌ی‌ ئاوێنه‌دا ده‌ڵێت "ئێم ‌ه قوتابی‌‬ ‫قوتابخانه‌یه‌كین كه‌ هیچ كاتێك هەڵە‬ ‫ناکەین‌"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬چۆن‌و له‌كوێ ده‌ستگیر كرایت؟‬ ‫ئه‌یوبه‌ ریش����ه‌‪ :‬ئێمه‌ نه‌خۆش����مان هه‌بو‬ ‫له‌نه‌خۆش����خانه‌ی فریاكه‌وتنی س����لێمانی‌و‬ ‫هه‌مو خزم‌و كه‌س����م له‌وێ ب����و كه‌ نزیكه‌ی‬ ‫‪ 100‬كه‌س ده‌ب����ون‪ ،‬براده‌رێك هاته‌ المه‌وه‌‬ ‫ك����ه‌ به‌جل����ی مه‌ده‌نی����ه‌وه‌و ده‌مانچه‌یه‌كی‬ ‫پێب����و ومنیش به‌ڕاس����تی گومان����م له‌خۆم‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬من پێش����تر چوار پێنچ جار ته‌قه‌م‬ ‫لێكراوه‌ به‌ به‌ڵگ����ه‌وه‌‪ ،‬منیش گومانم هه‌بو‬ ‫له‌و كه‌س����ه‌ ك����ه‌ رۆیش����ته‌ ژوره‌وه‌‪ ،‬دواتر‬ ‫مه‌فره‌زه‌یه‌ك����ی ئاس����ایش هات����ن‌و داوای‬ ‫پێناسیان لێكردم‌و منیش خۆم پێناساندن‌و‬ ‫وتیان له‌ئاسایش����ی س����لێمانیه‌وه‌ هاتوین‌و‬ ‫فه‌رمانی ده‌س����تگیركردنی تۆم����ان پێیه‌‪،‬‬ ‫منیش وتم یاسا سه‌روه‌ری هه‌موومانه‌ به‌س‬ ‫ك����وا فه‌رمانی گرتنه‌كه‌م؟ من ئه‌وكاته‌ هیچ‬ ‫فه‌رمانێكی گرتنم نه‌بینی‌و فه‌رمانی دادوه‌ر‬ ‫نه‌ب����و بۆ ده‌س����تگیر كردنم‪ ،‬وتی����ان وه‌ره‌‬ ‫ب����ۆ دائیره‌و ده‌تده‌ین����ێ‪ ،‬منیش خزمه‌كانم‬ ‫له‌وناوه‌ بون نه‌مویست توشی كێشه‌ ببین‌و‬ ‫چوم له‌گه‌ڵیاندا‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌ئاسایش هۆكاری گرتنه‌كه‌تیان‬

‫ئه‌یوب عوسمان‬ ‫پێ وتیت؟‬ ‫ئه‌یوبه‌ ریش����ه‌‪ :‬وتیان گوایه‌ تۆ سه‌رۆكی‬ ‫باندێكی كوشتن‌و بڕینیت‪ ،‬گوایه‌ تۆ (‪)....‬‬ ‫ده‌ناسیت‌و ئیش بۆ تۆ ده‌كات‪ ،‬تۆ مادده‌ی‬ ‫هۆشبه‌ر ده‌فرۆش����یت‌و داوته‌ به‌خه‌ڵكیش‪،‬‬ ‫منیش پێموتن خاوه‌نی كه‌س����ایه‌تیه‌ك نیم‬ ‫ئه‌وه‌ بكه‌م‪ ،‬هه‌ر به‌پێكه‌نیه‌وه‌ قسه‌م ده‌كرد‪،‬‬ ‫هه‌تا ئه‌فسه‌ری لێكۆڵینه‌وه‌كه‌ پێی وتم چۆن‬ ‫ئاوا پێده‌كه‌نیت‪ ،‬منیش وتم هیچ ش����تێك‬ ‫له‌خۆما ش����ك نابه‌م بۆ به‌پێكه‌نینه‌وه‌ قسه‌‬ ‫نه‌كه‌م؟ پێم وت ئه‌وه‌ی الی ئێوه‌ به‌جدییه‌‬ ‫الی من به‌هیچ ش����تێكی نازانم له‌به‌رئه‌وه‌ی‬

‫هیچ گومانێكم له‌خۆم نی����ه‌‪ ،‬دو جار به‌دو‬ ‫مه‌فره‌زه‌وه‌ منیان برد بۆ دادگای سلێمانی‌و‬ ‫دادوه‌ری به‌ڕێز منی بینیوه‌‪ ،‬بێتاوانی خۆم‬ ‫س����ه‌لماند‪ ،‬دوێنێ دوشه‌ممه‌ كاتژمێر دو بۆ‬ ‫سێی‌ پاشنیوه‌ڕۆ ئازادیان كردم‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬به‌اڵم به‌پێ����ی‌ زانیارییه‌كان تۆ‬ ‫ئه‌ندامی‌ باندێك بویت كه‌ پاراس����تن ئیشی‌‬ ‫پێده‌ك����ردن ب����ۆ تێكدانی‌ ئارامی‌ ش����اری‌‬ ‫س����لێمانی‌‪ ،‬كه‌ ئه‌م بان����ده‌ چه‌ندین تاوانی‬ ‫كوشتن‌و نه‌شیاوی‌ دژی هاواڵتیانی سلێمانی‬ ‫ئه‌نجامداوه‌‪ ،‬وه‌ك كوشتن‌و كوشتنی ئافر‌هت‌و‬ ‫ده‌س����تدرێژی سێكس����ی كردنه‌ سه‌ر كچ‌و‬

‫ژنی خه‌ڵكیی‌‌و بازرگان����ی‌ كردن به‌مادده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫هۆش����به‌ر‪ ،‬ئه‌م بان����ده‌ تۆ س����ه‌رۆكایه‌تی‬ ‫ده‌كه‌یت‪ ،‬وێنه‌شت باڵوكراوه‌ته‌وه‌ كه‌ له‌گ ‌هڵ‌‬ ‫چه‌ند كه‌سێكی‌ به‌چه‌كه‌وه‌؟‬ ‫ئه‌یوب����ه‌ ریش����ه‌‪ :‬ئێمه‌ كه‌س����ایه‌تیه‌كی‬ ‫تایبه‌تم����ان هه‌یه‌و ئ����ه‌وه‌ش به‌ده‌می خۆم‬ ‫نه‌بێت‪ ،‬ئێم����ه‌ تێكه‌اڵوی خه‌ڵ����ك ده‌بین‌و‬ ‫خه‌ڵك دێت����ه‌ الم����ان‌و ناتوانی����ن خۆمان‬ ‫له‌خه‌ڵ����ك به‌دور بگری����ن له‌به‌رئه‌وه‌ی هیچ‬ ‫ش����تێك له‌خۆماندا ش����ك نابه‌ی����ن‪ ،‬ئێمه‌‬ ‫له‌ڕوی هه‌مو شتێكه‌وه‌ له‌خۆمان راده‌بینین‬ ‫ئه‌گه‌ر ئێمه‌ كه‌سێك بین‌و گومان له‌خۆمان‬

‫ئه‌وه‌نده‌ ئاسوده‌م‬ ‫به‌هاوكاری پارتی‪،‬‬ ‫نازانم چۆن‬ ‫سوپاسگوزاریم‬ ‫ده‌رببڕم به‌تایبه‌ت‬ ‫زۆر سوپاسی‌ جه‌نابی‌‬ ‫سه‌رۆك‌و شێخ ئه‌دهه‌م‬ ‫بارزانی‌‌ ده‌كه‌م‬ ‫بكه‌ی����ن پارتی نابین‪ ،‬ئه‌گ����ه‌ر پارتی بوین‬ ‫هه‌ڵه‌ ناكه‌ین‪ ،‬حه‌زده‌ك����ه‌م ئه‌وه‌ بۆ ئێوه‌و‬ ‫تۆڕه‌ كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كان‌و بۆ ئه‌و كه‌س����انه‌ی‬ ‫بیانه‌وێت ناوی ئه‌یوبه‌ ریش����ه‌ بشكێنن یان‬ ‫بیزڕێنن‪ ،‬یان كادرێكی پارتی به‌كه‌م ببینن‬ ‫ناتوان����ن‪ ،‬چونكه‌ پارتی بون ش����ه‌ره‌فێكی‌‬ ‫گه‌وره‌یه‌و به‌هه‌مو كه‌س����ێك نابه‌خشرێت‪،‬‬ ‫كه‌س����ێك زۆر له‌خۆی رانه‌بینێت ناتوانێت‬ ‫پارت����ی بێت‪ ،‬چونكه‌ ب����ۆ پارتیبون ئه‌بێت‬ ‫هه‌موشتێك له‌خۆت راببینیت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬كه‌واته‌ هه‌ست ده‌كه‌ن پارتیبون‬ ‫له‌سلێمانی قورس بێت؟‬

‫ئه‌یوبه‌ ریش����ه‌‪ :‬به‌ڵێ من هه‌ست ده‌كه‌م‬ ‫پارتیب����ون له‌س����لێمانی قورس����ه‌‪ ،‬من دو‬ ‫كافتریام هه‌ب����و له‌س����لێمانی له‌به‌رئه‌وه‌ی‬ ‫وێنه‌ی جه‌نابی‌ مه‌س����عود بارزانی‌و جه‌نابی‌‬ ‫س����ه‌رۆكی نه‌مر هه‌ڵواس����راوه‌ كافتریاكانم‬ ‫داخ����راوه‌‪ ،‬م����ن دو كافتری����ام له‌گه‌ڕه‌كی‌‬ ‫ئاشتی‌و له‌گرده‌كه‌ی گۆڕان هه‌بوه‌ داخراوه‌‪،‬‬ ‫من باسی‌ پاره‌ ناكه‌م چونكه‌ ئه‌گه‌ر كه‌سێك‬ ‫بو به‌پارتی له‌سلێمانیدا نابێت باسی خۆی‬ ‫ب����كات‪ ،‬چونكه‌ له‌هه‌مو رویه‌ك����ه‌وه‌ زه‌ره‌ر‬ ‫ده‌كات‪ ،‬وه‌ك چۆن ده‌ڵێیت ده‌بێت ئه‌وه‌ی‬ ‫هه‌ت����ه‌ هه‌موی دابنێیت له‌به‌رئه‌وه‌ی قبوڵت‬ ‫بكه‌ن ك����ه‌ پارتی����ت‪ ،‬پارتی ب����ون گاڵته‌‬ ‫نی����ه‌‪ ،‬من به‌ به‌ڵگ����ه‌وه‌ ده‌ڵێم نوس����راوی‬ ‫كاك (ئه‌ده����ه‌م بارزان����ی‌)م له‌ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫س����ه‌ركردایه‌تیه‌وه‌ به‌ده‌س����تی‌ خۆم بردوه‌‬ ‫بۆ ئاس����ایش كه‌ به‌ده‌س����تی خۆم بردومه‌‬ ‫ب����ۆ رائید (چاوه‌ڕێ‌)‪ ،‬كاك (زه‌رده‌ش����ت)‬ ‫ێ����ك رائیدێكی ئاسایش����ه‌ به‌من بڵێ‌ هه‌زار‬ ‫نوس����راوی مه‌كت����ه‌ب س����ه‌ركردایه‌تیه‌كه‌ت‬ ‫بهێنی كافتریاكانت ب����ۆ ناكه‌مه‌وه‌‪ ،‬منیش‬ ‫كاردان����ه‌وه‌م هه‌بوه‌ بۆی‌و وتومه‌ ئه‌گه‌ر من‬ ‫پارتی‌ بم ناهێڵم جارێكی‌ تر پارتی‌ ته‌كلیف‬ ‫بكات بۆ شتی‌ من له‌ئێوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئایا راس����ت ‌ه له‌س����ه‌ر خواس����تی‌‬ ‫مه‌سعود بارزانی‌ ئازاد كراویت؟‬ ‫ئه‌یوبه‌ ریشه‌‪ :‬ئه‌وه‌نده‌ ئاسوده‌م به‌هاوكاری‬ ‫پارتی‪ ،‬نازانم چۆن سوپاسگوزاریم ده‌رببڕم‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌ت زۆر سوپاس����ی‌ جه‌نابی‌ سه‌رۆك‬ ‫ده‌كه‌م‪ ،‬سوپاسی‌ ش����ێخ ئه‌دهه‌م بارزانی‌‌و‬ ‫هه‌م����و ئه‌ندامان‌و كادران����ی پارتی ده‌كه‌م‪،‬‬ ‫سوپاس����ی‌ لقی‌ چ����وار ده‌ك����ه‌م‌و ئاماده‌یی‌‬ ‫ئه‌وه‌م تێدایه‌ نه‌ك جارێك سه‌د جار فیدای‬ ‫پارتی‌ بم‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫خاوه‌نی موه‌لیده‌ ئه‌هلییه‌كان‪ :‬كۆمه‌ڵه‌ی موه‌لید‌ه ئه‌هلیه‌كان‬ ‫له‌ماوه‌ی ‪ 9‬ساڵدا به‌زۆر ‪ ٨٠٠‬ملیۆن دیناریان لێسه‌ندوین‬ ‫ئا‪ :‬هۆرڤان ره‌فعه‌ت‬ ‫موه‌لیده‌ ئه‌هلیه‌كان ماوه‌ی ‪9‬‬ ‫ساڵه‌ له‌سنوری هه‌رێمی كوردستان‬ ‫كارده‌كه‌ن‪ ،‬هه‌مو مانگێك به‌پێی‌ قسه‌ی‌‬ ‫خاوه‌نه‌كانیان به‌زۆر یه‌كی‌ ‪ 10‬هه‌زاریان‬ ‫لێسه‌ندراوه‌ بۆ كۆمه‌ڵه‌ی‌ موه‌لیده‌‬ ‫ئه‌هلییه‌كان‪ ،‬سه‌رۆكی‌ كۆمه‌ڵه‌كه‌ش‬ ‫ده‌ڵێت "دانی‌ پاره‌كه‌ به‌ئیختیاری‌ بوه‌‬ ‫نه‌ك ئیجباری‌"‪.‬‬ ‫ئێس���تا ژماره‌ی موه‌لیده‌ ئه‌هلیه‌كان ك ‌ه‬ ‫كاره‌بای گه‌ڕه‌كه‌كانی س���نوری پارێزگای‬ ‫س���لێمانی دابی���ن ده‌كه‌ن نزیك���ه‌ی ‪٥٢٠‬‬ ‫موه‌لیده‌یه‌‪ ،‬ده‌وروبه‌ری سلێمانیش زیاتر له‌‬ ‫‪ ٢٥٠‬موه‌لیده‌یه‌و سااڵنه‌ له‌گه‌ڵ فراوانبونی‬ ‫گه‌ڕه‌ك���ه‌كان ژماره‌ی���ان زی���اد ده‌كات‪.‬‬ ‫نه‌وزاد له‌تیف كه‌ خاوه‌ن���ی موه‌لیده‌یه‌كه‌‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی راگه‌یاند ماوه‌یه‌كی زۆر له‌الیه‌ن‬ ‫حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستانه‌وه‌ گاز ده‌درا‬ ‫به‌خاوه‌ن موه‌لیده‌ ئه‌هلیه‌كان تاوه‌كو نرخی‬ ‫ئه‌مپێره‌كان هه‌رزاتر بێت له‌سه‌ر هاواڵتیان‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و ب���ڕه‌ گازه‌ به‌خۆڕایی ده‌به‌خش���رایه‌‬

‫موه‌لی���ده‌ ئه‌هلی���ه‌كان‌و ب���ڕی گازه‌كه‌ش كاتێك ئێمه‌ ویستمان سه‌ندیكایه‌كی نوێ‬ ‫مانگانه‌ به‌پێی خش���ته‌ی كاركردنیان بو‪ ،‬دروس���ت بكه‌ین تا له‌ده‌س���ت گه‌نده‌ڵی‌و‬ ‫ئه‌و وتی‌ "س���ه‌ره‌تا موه‌لی���ده‌ ئه‌هلیه‌كانی كه‌مته‌رخه‌م���ی ئه‌و كۆمه‌ڵه‌ی���ه‌ رزگارمان‬ ‫سنوری پارێزگای سلێمانی هیچ ده‌زگایه‌كی‌ بێ���ت رێگریمان بۆ دروس���ت كراو به‌ناوی‬ ‫فه‌رمیمان نه‌بو تا مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ حكومه‌ت نه‌بونی یاسایه‌كی تایبه‌ت به‌ئێمه‌و به‌ناوی‬ ‫بكات‪ ،‬له‌الیه‌ن كۆمه‌ڵێك خاوه‌ن موه‌لیده‌وه‌ هه‌بون���ی (ربحی م���اددی) رێگریان كرد‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌ده‌بران‌و به‌رنامه‌و رێنمایی‌و خشته‌ی به‌اڵم س���ه‌ندیكایه‌كیان بۆ ئه‌وان دروست‬ ‫كاركردن له‌الیه‌ن به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گش���تی كرد‪ ،‬له‌كاتێكدا ئه‌گه‌ر ئێمه‌ نایاسایی بین‬ ‫كاره‌بای س���لێمانی‌و وه‌رش���ه‌ی مه‌ركه‌زی ئه‌وانیش نایاسایین "‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "ئه‌و كۆمه‌ڵه‌یه‌ له‌ساڵی ‪٢٠٠٨‬ه‌وه‌‬ ‫به‌ش���ی موه‌لی���ده‌ ئه‌هلیه‌كان���ه‌وه‌ ده‌درا‬ ‫به‌و خ���اوه‌ن موه‌لیدان���ه‌و ئه‌وانیش وه‌ك هه‌مو مانگێك بڕی ‪ ١٠‬هه‌زار دیناری له‌هه‌مو‬ ‫سه‌رپه‌رش���تیارێك رێنماییه‌كانیان به‌سه‌ر خ���اوه‌ن مۆلیده‌كانی س���نوری پارێزگای‬ ‫سلێمانی‌و ده‌وروبه‌ری وه‌رگرتوه‌ له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫خاوه‌ن موه‌لیده‌كاندا دابه‌ش ده‌كرد"‪.‬‬ ‫ن���ه‌وزاد له‌تیف كه‌ خاوه‌ن���ی بیرۆكه‌ی پێدانی پسوڵه‌ی گاز‪ ،‬ئه‌مه‌ له‌كاتێكدایه‌ كه‌‬ ‫دانانی س���ه‌ندیكایه‌كی تایبه‌ته‌ به‌موه‌لیده‌ حكومه‌ت به‌بێ به‌رامبه‌ر ئه‌و پس���وڵه‌یه‌ی‬ ‫ئه‌هلیه‌كان تا به‌ڕێكاری یاس���ایی مامه‌ڵه‌ پێداون‌و دوای ئه‌وه‌ی كه‌ نزیكه‌ی ‪ ٧‬مانگه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ حكوم��� ‌هت‌و به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی كاره‌با پسوڵه‌ی گاز نه‌ماوه‌و حكومه‌ت گاز دابه‌ش‬ ‫بكه‌ن له‌س���ه‌ر ئه‌و كۆمه‌ڵه‌یه‌ی كه‌ ئێستا ناكات‪ ،‬به‌اڵم هه‌مان بڕه‌ پاره‌مان به‌ ناوی‬ ‫دروس���تكراوه‌ ب���ۆ موه‌لی���ده‌ ئه‌هلیه‌كان‪ ،‬وه‌رگرتنی خشته‌ی رێنمایی كاتژمێره‌كانی‬ ‫وتی "ئه‌و كۆمه‌ڵه‌یه‌ی كه‌ پێش���تر له‌الیه‌ن كاره‌باوه‌ لێوه‌رده‌گرن‌و ئه‌و بڕه‌ پاره‌یه‌مان‬ ‫چه‌ند خاوه‌ن موه‌لیده‌یه‌كه‌وه‌ به‌ڕێوه‌ ده‌برا به‌زۆر لێوه‌رده‌گرن"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌ په‌یوه‌ندی كرد به‌سیروان محه‌مه‌د‬ ‫گه‌نده‌ڵییه‌كی زۆریان كردو هیچ خزمه‌تێكی‬ ‫موه‌لیده‌كان‌و خاوه‌ن مۆلیده‌كانیان نه‌كرد‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری راگه‌یاندنی گش���تی كاره‌بای‬

‫سلێمانیه‌وه‌ ئه‌و بابه‌ته‌ی پشتڕاستكرده‌وه‌و‬ ‫وتی "به‌ڵی ئه‌و بابه‌ته‌ راسته‌ به‌اڵم پاره‌ك ‌ه‬ ‫ب���ۆ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی كاره‌با نه‌بوه‌و پاره‌كه‌‬ ‫له‌الیه‌ن كۆمه‌ڵه‌وه‌ وه‌رگیراوه‌و بۆ حكومه‌ت‬ ‫نه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌ په‌یوه‌ن���دی به‌تاریق س���ه‌مین‪،‬‬ ‫س���ه‌رۆكی كۆمه‌ڵه‌ی موه‌لیده‌ ئه‌هلیه‌كان‬ ‫كرد‪ ،‬ئه‌و وه‌رگرتنی پاره‌كه‌ی ره‌تنه‌كرده‌وه‌و‬ ‫وتی ئه‌و بڕه‌ پاره‌یه‌ به‌شێوه‌یه‌كی ئیختیاری‬ ‫بوه‌ ن���ه‌وه‌ك ئیجب���اری‌و هه‌م���و خاوه‌ن‬ ‫موه‌لیده‌كانیش پاره‌كه‌م���ان ناده‌نێ‪ ،‬ئه‌و‬ ‫بڕه‌ پاره‌یه‌ بۆ پێداویس���تیه‌كانی موه‌لیده‌‬ ‫ئه‌هلیه‌كان ته‌رخان كراوه‌و بۆ مه‌سروفاتی‬ ‫ئه‌و نوێنه‌رانه‌ سه‌رف كراوه‌ چونكه‌ مانگانه‌‬ ‫نوێنه‌رێكی موه‌لیده‌ ئه‌هلیه‌كان‌و نوێنه‌رێكی‬ ‫كاره‌ب���ای س���لێمانی ده‌چێ���ت موه‌لیده‌‬ ‫به‌موه‌لی���ده‌ ده‌گه‌ڕێ���ت‪ ،‬ئه‌و وت���ی‌ "ئێمه‌‬ ‫ئۆتۆمبیلی خۆمان به‌كرێ ده‌گرین به‌سه‌ر‬ ‫موه‌لی���ده‌ ئه‌هلیه‌كان ده‌گه‌ڕێ���ت‌و پێوه‌ره‌‬ ‫ئه‌لیكترۆنیه‌كانی كاره‌با ده‌گرن‌و هه‌روه‌ها‬ ‫مانگانه‌ له‌گه‌ڵ پسوڵه‌ی گازه‌كان‌و خشته‌ی‬ ‫كاركردنی���ان گه‌یاندوه‌ ب���ۆ موه‌لیده‌كان‌و‬ ‫پاره‌كه‌ بۆ خزمه‌تكردن بوه‌ چونكه‌ ئێستا‬

‫س���ه‌ندیكامان هه‌یه‌و بینای س���ه‌ندیكامان‬ ‫هه‌یه‌و ئیشه‌كانمان فه‌رمین"‪.‬‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌گه‌ری وه‌رگرتنی بڕه‌ پاره‌كه‌‬ ‫به‌ئیجب���اری ی���ان به‌ئیختی���اری ئاوێن���ه‌‬ ‫په‌یوه‌ن���دی به‌كۆمه‌ڵێك خ���اوه‌ن موه‌لیده‌‬ ‫ئه‌هلیه‌كانی ناو ش���ارو ده‌ره‌وه‌ی ش���اری‬ ‫س���لێمانی كرد‪ ،‬هه‌مو خاوه‌ن موه‌لیده‌كان‬ ‫وه‌اڵمێكی هاوبه‌ش���یان هه‌ب���و كه‌ ئه‌و بڕه‌‬ ‫پاره‌یه‌یان به‌زۆر لێسه‌ندراوه‌‪.‬‬ ‫عوم���ه‌ر محه‌م���ه‌د ك���ه‌ له‌گه‌ڕه‌ك���ی‬ ‫كارێزه‌وشك موه‌لیده‌ی هه‌یه‌ وتی "ئه‌و بڕه‌‬ ‫پاره‌یه‌یه‌ی���ان به‌زۆر لێس���ه‌ندوین ته‌نانه‌ت‬ ‫چه‌نده‌ی���ن جار ك���ه‌ ویس���تومانه‌ پاره‌كه‌‬ ‫نه‌ده‌ین‪ ،‬هه‌ڕه‌ش���ه‌ی ئه‌وه‌ی���ان لیكردوین‬ ‫ئه‌گه‌ر پاره‌كه‌ نه‌ده‌ین پسوڵه‌ی گازه‌كه‌مان‬ ‫ناده‌نێ‌و ئێمه‌ش ئه‌گه‌ر پسوڵه‌مان نه‌بوایه‌‬ ‫نه‌مان ئه‌توانی گازه‌كه‌ وه‌ربگرین"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "مانگانه‌ ئه‌م س���ه‌ندیكایه‌ ‪٨‬‬ ‫ملیۆن دین���اری نایاس���ایی كۆده‌كه‌نه‌وه‌و‬ ‫هیچیش���یان بۆ نه‌كردوی���ن‌و ئێمه‌ زۆربه‌ی‬ ‫خ���اوه‌ن موه‌لیده‌ ئه‌هلیه‌كان باوه‌ڕمان به‌و‬ ‫س���ه‌ندیكایه‌ نییه‌و به‌نوێن���ه‌ری خۆمانی‬ ‫نازانین"‪.‬‬

‫ئه‌و بڕه‌ پاره‌یه‌یه‌یان‬ ‫به‌زۆر لێسه‌ندوین‬ ‫ته‌نانه‌ت چه‌نده‌ین جار‬ ‫ك ‌ه ویستومانه‌ پاره‌ك ‌ه‬ ‫نه‌ده‌ین‪ ،‬هه‌ڕه‌شه‌ی‬ ‫ئه‌وه‌یان لیكردوین‬ ‫ئه‌گه‌ر پاره‌كه‌ نه‌ده‌ین‬ ‫پسوڵه‌ی گازه‌كه‌مان‬ ‫ناده‌نێ‬

‫مامی تاقانه‌که‌ی ئه‌نفال‪:‬‬

‫قایمقام بڕیارێك بۆ چاكساز ‌ی ده‌رده‌كات‌و‬ ‫ته‌یموریان له‌ئه‌مریكا‬ ‫‌زانن‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫‌خراپسازی‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫كاسبكاران‬ ‫هێنایه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ سزای‬ ‫هه‌تاهه‌تایی بده‌ن‬ ‫ئا‪ :‬بنار هیدایه‌ت‬ ‫دوێنی دوشه‌ممه‌‪ ،‬دادگای به‌رایی كه‌الر‪،‬‬ ‫بڕیاری زیندانی هه‌تاهه‌تایی بۆ ته‌یمور‬ ‫تاقانه‌ی‌ ئه‌نفال ده‌ركرد‪ ،‬وته‌بێژی پۆلیسی‬ ‫گه‌رمیان ده‌ڵێت "تاوانه‌كه‌ی‌ به‌سه‌ردا‬ ‫ساغبۆته‌وه‌و مامی ته‌یموریش بڕیاری‬ ‫دادگا به‌ناعایالنه‌ وه‌سف ده‌كات"‪.‬‬

‫ناو بازاڕی سلێمانی‬ ‫ئا‪ :‬هۆرڤان ره‌فعه‌ت‬ ‫قائیمقامیه‌تی سلێمانی كۆمه‌ڵێك‬ ‫بڕیار له‌پێناوی نه‌هێشتنی قه‌ره‌باڵغی‌و‬ ‫رێكخستنه‌وه‌ی‌ ناو بازاڕی‌ سلێمانی‌‬ ‫ده‌ركردوه‌‪ ،‬كاسپكارانی‌ ناو بازاڕ لێی‌‬ ‫رازی‌ نین‌و پێیانوایه‌ ناو بازاڕی‌ تێكداوه‌‪،‬‬ ‫كاسبكاران بڕیاره‌ چاكسازیه‌كانی قائیمقام‬ ‫به‌ خراپسازی ناوده‌به‌ن‪ .‬قایمقامیش ده‌ڵێت‬ ‫"ئه‌و كاسبكارانه‌ رێگای هاتوچۆی‌ ناو‬ ‫بازاڕیان نه‌هێشتۆته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ماوه‌‌ی زیاتر له‌س���ێ هه‌فته‌ی���ه‌ قائیمقامی‬ ‫سلێمانی‌و لیژنه‌ی ئه‌منی پارێزگای سلێمانی‬ ‫چه‌ن���د بڕیارێكی���ان بۆچاكس���ازییه‌كانی ناو‬ ‫بازاڕی سلێمانی‌و رێكخستنه‌وه‌ی شه‌قامه‌كان‬ ‫ده‌رك���ردوه‌‪ ،‬بڕیاره‌ك���ه‌ له‌كه‌مكردن���ه‌وه‌ی‬ ‫كاتژمێری كاركردنی كارمه‌ندانی چاودێری ناو‬ ‫بازاڕ كه‌ كارمه‌ندی به‌ڕێوبه‌رایه‌تی شاره‌وانین‬ ‫ده‌س���تیپێكرد‪ ،‬پاش���ان كردن���ه‌وه‌و ب���ه‌دو‬ ‫سایدكردنی ش���ه‌قامه‌كانی ناوبازاڕ به‌تایبه‌ت‬ ‫به‌دو سایدی شه‌قامی گۆران‌و شه‌قامی كاك‬ ‫ئه‌حمه‌دی شێخ له‌به‌رده‌م مزگه‌وتی گه‌وره‌ كه‌‬ ‫شوێنی سه‌ره‌كی‌ كاسبكارانی شاره‌‪.‬‬ ‫ده‌رباره‌ی بڕیاره‌كه‌ كاروان محه‌مه‌د وته‌بێژی‬ ‫هاتوچۆی سلێمانی به‌ئاوێنه‌ی راگه‌یاند “له‌به‌ر‬ ‫به‌رژه‌وه‌ندی گش���تی‌و باش���تركردنی ره‌وشی‬ ‫هاتوچۆ له‌ناو س���ه‌نته‌ری ش���اری سلێمانی‪،‬‬ ‫له‌س���ه‌ر بڕی���اری لیژنه‌ی ئه‌من���ی پارێزگای‬ ‫س���لێمانی‌و به‌ه���اوكاری به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت���ی‬ ‫هاتوچ���ۆی ناوش���ار _ رۆژه���ه‌اڵت‪ ،‬له‌ڕۆژی‬ ‫یه‌كش���ه‌ممه‌ ‪ 24‬ته‌مم���وزی ‪ 2016‬گۆڕانكاری‬ ‫له‌هه‌ردو ش���ه‌قامی كاك ئه‌حمه‌دی ش���ێخ‌و‬ ‫شه‌قامی گۆران ده‌كرێت"‪.‬‬

‫كاروان محه‌مه‌د ئاماژه‌ی به‌وه‌شدا ”شه‌قامی‬ ‫كاك ئه‌حم���ه‌دی ش���ێخ كراوه‌ به‌دو س���اید‪،‬‬ ‫واتا س���ایدی چون‌و هاتن‪ ،‬كه‌ پێش���تر ته‌نها‬ ‫ش���ۆفێران له‌ش���ه‌قامی قه‌ناته‌وه‌ ده‌یانتوانی‬ ‫بێنه‌ خ���واره‌وه‌ بۆ به‌ر مزگه‌وتی گه‌وره‌ به‌اڵم‬ ‫له‌ڕۆژی‪24‬ی ته‌مموزی ‪ 2016‬شۆفێران ده‌توانن‬ ‫به‌پێچه‌وانه‌وه‌ له‌به‌ر مزگه‌وتی گه‌وره‌وه‌ س���ه‌ر‬ ‫بكه‌ون بۆ شه‌قامی قه‌نات‌و‌ له‌شه‌قامی گۆران‬ ‫س���ه‌رجه‌م زیاده‌ڕه‌ویه‌كان الده‌برێت‌و هێمای‬ ‫وه‌س���تانی كاتی داده‌نرێت له‌و ش���ه‌قامه‌داو‬ ‫ش���ۆفێران ده‌توانن یه‌ك س���ایدو به‌شێوه‌ی‬ ‫كاتی بوه‌ستن‪.‬‬ ‫‌ئ���ه‌م بڕی���اره‌ی قائیمقامیه‌تی س���لێمانی‌و‬ ‫به‌ڕیوه‌به‌رایه‌تی هاتوچۆ نیگه‌رانی كاسبكاران‌و‬ ‫ده‌ستگێڕانی ناوبازاڕی لێكه‌وتۆته‌وه‌ به‌تایبه‌ت‬ ‫كاس���بكارانی نزی���ك مزگه‌وتی گ���ه‌وره‌ كه‌‬ ‫ئێ���واران ده‌بێته‌ ب���ازاڕی هه‌رزانفرۆش���ان‪،‬‬ ‫ئه‌و كاس���بكارانه‌ی ناوبازاڕ چاكس���ازیه‌كانی‬ ‫قائیمقامی���ه‌ت به‌خراپس���ازی ناوده‌ب���ه‌ن‌و‬ ‫ده‌رب���اره‌ی بڕیاره‌كانی قائیمقامیه‌ت له‌س���ه‌ر‬ ‫بازاڕ نیگه‌رانن ‪.‬‬ ‫دارا محێدی���ن كه‌ كاس���بكارێكی ناوبازاڕه‌‬ ‫وت���ی‌ "ئ���ه‌و بڕیارانه‌ چاكس���ازی نین به‌ڵكو‬ ‫خراپس���ازین‪ ،‬له‌به‌رژه‌وه‌ن���دی چینی هه‌ژارو‬ ‫كاسبكار نیه‌‪ ،‬به‌و بڕیارانه‌یان قوتی چه‌ندین‬ ‫خێزانی كاس���بكاری هه‌ژاریان بڕیوه‌و رێگای دابین بكات"‪.‬‬ ‫ئه‌و وتیش���ی "م���اوه‌ی ‪ 8‬مانگ���ه‌ بازاڕی‬ ‫ئیشكردنیان له‌خه‌ڵك گرتوه‌و رۆژانه‌ ته‌نها دو‬ ‫كاتژمێ���ر مۆڵه‌تی كاركردنی���ان بۆ ئه‌و هه‌مو س���لێمانی پش���تگوێ‌ خ���راوه‌و پۆلی���س‌و‬ ‫كاسبكارو فرۆشیارو ده‌ستگێڕو عاره‌بانه‌چیانه‌ كارمه‌ندانی چاودێری بازاڕ له‌به‌ر وه‌رنه‌گرتنی‬ ‫‌هێش���تۆته‌وه‌ كه‌ له‌ش���ه‌قامی كاك ئه‌حمه‌دی موچه‌كانیان وه‌ك پێش���تر كارناكه‌ن‌و رۆژانه‌‬ ‫ش���ێخ كارده‌كه‌ن ته‌نه���ا كاتژمێر ‪4:00‬ی دوا له‌كاتژمێر ‪12:00‬ی نیوه‌ڕۆ تا ‪ 4:00‬دوانیوه‌ڕۆ‬ ‫نی���وه‌ڕۆ ت���ا ‪ 6:00‬ی ئی���واره‌‪ ،‬ئاخر كه‌س ده‌وام ده‌كه‌ن‌و دواتر بازاڕ پش���تگوێده‌خه‌ن‌و‬ ‫ده‌توانێت بژێوی ژیانی خۆی‌و خێزانه‌كه‌ی له‌م نرخی كااڵكان به‌رزه‌و كه‌س چاودێری ناكات‪،‬‬ ‫دۆخه‌ قورس���ه‌ی بێ بازاڕی���ه‌دا به‌دو كاتژمێر قائیمقام با له‌جیاتی رێگری كردن له‌كاس���بی‬

‫کاسبکارێک‪:‬‬ ‫ئه‌و بڕیارانه‌‬ ‫چاكسازی نین به‌ڵكو‬ ‫خراپسازین‬ ‫قائیمقامی سلێمانی‪:‬‬ ‫ئه‌وان نه‌ك‬ ‫شۆسته‌كان به‌ڵكو‬ ‫شه‌قامه‌كانیشیان‬ ‫گرتوه‬

‫فۆتۆ‪ :‬مه‌زهه‌ر که‌ریم‬ ‫هاواڵتیان بچێت نرخه‌كانی ناو بازاڕ رێكبخات‬ ‫كه‌ هه‌مو كااڵكان گرانن‌و هیچ دانه‌به‌زیون"‪.‬‬ ‫عوسمان محه‌ممه‌د كاسبكارێكی ده‌ستگێڕی‬ ‫ناوبازاڕه‌ له‌نزی���ك مزگه‌وتی گه‌وره‌ كه‌لوپه‌ل‬ ‫ده‌فرۆشێت وتی "ئه‌م بڕیاره‌ نوێیه‌ی قائیمقام‬ ‫زۆر هه‌ڵه‌ی���ه‌ چونك���ه‌ م���اوه‌ی ئیش���كردنی‬ ‫كاس���بكارانی نه‌هێش���توه‌و رۆژانه‌ چه‌نده‌ها‬ ‫شه‌ڕ ده‌بێت له‌سه‌ر شوێنی كاركردن‌و بژێوی‬ ‫خه‌ڵكی بڕیوه‌‪ ،‬كاته‌كه‌ی‌و ش���وێنه‌كه‌ی هه‌ڵه‌‬ ‫بو"‪.‬‬ ‫ده‌رباره‌ی ناڕه‌زایه‌تی كاسبكاران‪ ،‬به‌ختیار‬ ‫عبدالڕحمان قائیمقامی س���لێمانی به‌ئاوێنه‌ی‬ ‫راگه‌یاند "لیژنه‌كانی ئێمه‌ هه‌میشه‌ چاودێری‬ ‫بازاڕن‪ ،‬فروانكردنی ئه‌و شه‌قامانه‌ی ناوبازاڕیش‬ ‫ده‌مێك���ه‌ هاواڵتی���ان داوای���ان لێكردوین كه‌‬ ‫فراوانی بكه‌ین چونكه‌ ئه‌و كاسبكارانه‌ رێگای‬ ‫هاوتوچۆیان بۆ رێبوار نه‌‌هێش���تۆته‌وه‌‪ ،‬ئه‌وان‬ ‫نه‌ك شۆس���ته‌كان به‌ڵكو شه‌قامه‌كانیش���یان‬ ‫گرتوه‌‪ ،‬ئه‌وان زیاده‌ڕۆییان كردوه‌"‪.‬‬ ‫به‌ختی���ار وتیش���ی "راس���ته‌ له‌وانه‌ی���ه‌‬ ‫ئ���ه‌و كاس���بكارانه‌ نیگه‌ران بن ب���ه‌اڵم ئه‌مه‌‬ ‫دیمه‌نێكی ناش���رینی به‌بازاڕه‌كان به‌خشیوه‌‬ ‫ئ���ه‌و قه‌ره‌باڵه‌غی���ه‌ ده‌بێت چ���اك بكرێت‌و‬ ‫له‌ئیشكردنیش نه‌مانوه‌ستاندون به‌ڵكو كاتمان‬ ‫بۆ داناون"‪.‬‬ ‫قائیمقام ئه‌وه‌شی رونكرده‌وه‌ "شه‌قامه‌كانی‬ ‫كاك ئه‌حمه‌دی ش���ێخ‌و گۆران ته‌نها شوێنی‬ ‫فرۆش���تن نین به‌ڵكو شه‌قامێكی وه‌ك گۆران‬ ‫چه‌نده‌ها نۆرینگه‌ی پزیش���كی لێیه‌ كه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫خه‌ڵك نه‌خۆش���ێكی هه‌بێ���ت بیه‌وێت بیبات‬ ‫ب���ۆالی دكتۆر ئه‌بێ���ت به‌كۆڵ بیب���ات‪ ،‬ئه‌و‬ ‫كاسبكارانه‌ رێڕه‌وه‌كانیان نه‌هێشتوه‌"‪.‬‬

‫ته‌یمور تاقانه‌ی‌ ئه‌نفال‪ ،‬جه‌الل تاڵه‌بانی‬ ‫به‌ك����وڕی ره‌م����زی خ����ۆی ناوی ب����ردوه‌‪،‬‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ هیچ كه‌سێك له‌ناو خێزانه‌كه‌ی‌‬ ‫نه‌م����اوه‌‪ ،‬به‌هۆی كوش����تنی پۆلیس����ێكی‬ ‫دارستانه‌وه‌ بڕیاری زیندانی هه‌تاهه‌تایی بۆ‬ ‫ده‌رچو‪ ،‬عه‌لی قه‌دوری وته‌بێژی پۆلیس����ی‬ ‫گه‌رمی����ان به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یان����د "دادگای‬ ‫تاوانه‌كان����ی كه‌ركوك‪-‬گه‌رمی����ان بڕی����اری‬ ‫زیندانی هه‌تاهه‌تایی ب����ۆ ته‌یمور ده‌ركرد‪،‬‬ ‫بڕیاره‌ك����ه‌ به‌مادده‌ی‌ ‪ 406‬بوه‌و ده‌توانرێت‬ ‫تامانگێ����ك ه����ه‌ردو الیه‌ن����ی س����كااڵكارو‬ ‫سكااڵلێكراو تانه‌ له‌بڕیاره‌كه‌ بده‌ن"‪.‬‬ ‫به‌پێی وته‌ی‌ وته‌بێژی پۆلیسی گه‌رمیان‪،‬‬ ‫له‌ڕێكه‌وت����ی ‪ 2015-1-15‬ته‌یم����ورو چه‌ند‬ ‫هاوڕێیه‌كی ده‌چن بۆ راو‪ ،‬به‌هۆی ده‌مه‌قاڵه‌‬ ‫له‌نێوان ته‌یمورو پۆلیس����ێكی دارس����تان‪،‬‬ ‫له‌دوای گه‌ڕانه‌وه‌یان بۆ كه‌الر پۆلیس����ه‌كه‌‬ ‫ده‌كوژێت‪ ،‬ق����ه‌دوری وتی "س����زادانه‌كه‌ی‌‬ ‫ته‌یم����ور به‌هۆی ئ����ه‌و روداوه‌وه‌ بوه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫پۆلیس����ه‌ هه‌س����تابو به‌جێبه‌جێكردن����ی‬ ‫ئه‌ركه‌كه‌ی‌‪ ،‬دوای گه‌ڕانه‌وه‌یان كێش����ه‌كه‌‬ ‫له‌نێوان پۆلیس����ه‌كه‌و ته‌یمور مابو و شه‌ڕ‬ ‫دروست بو له‌ئه‌نجامدا ته‌یمور پۆلیسه‌كه‌ی‌‬ ‫كوشت"‪.‬‬ ‫ته‌یمور ماوه‌یه‌كی زۆر له‌ماڵی مام جه‌الل‬ ‫گه‌وره‌ بوه‌و س����كرتێری گش����تی یه‌كێتی‬ ‫به‌كوڕی خۆی ناوزه‌د كردوه‌‪ ،‬به‌و هۆكاره‌ی‌‬ ‫ته‌یم����ور یه‌كێك����ه‌ له‌تاقانه‌كان����ی ئه‌نفال‬ ‫له‌گه‌رمیان‪ ،‬رائی����د عه‌لی ده‌ڵێت "ئه‌وه‌یان‬ ‫شتێكی ره‌مزی بوه‌‪ ،‬ئێمه‌ وه‌ك هاواڵتییه‌ك‬ ‫مامه‌ڵه‌مان له‌گه‌ڵ كردوه‌و هه‌ركه‌س����ێكیش‬ ‫بێته‌ به‌رده‌م یاس����ا وه‌ك هاواڵتی مامه‌ڵه‌ی‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ده‌كه‌ین‪ ،‬هیچ جۆره‌ پارێزبه‌ندییه‌كی‬ ‫نه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫س����زای هه‌تاهه‌تای����ی به‌س����ه‌ر ته‌یمور‪،‬‬ ‫ناڕه‌زای����ی خانه‌واده‌ك����ه‌ی‌ لێده‌كه‌وێته‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌جۆرێك مامی ته‌یمور ئاماژه‌ به‌وه‌ده‌كات‬ ‫"ته‌یموریی����ان له‌ئه‌مری����كاوه‌ هێنایه‌وه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ زیندانی هه‌تاهه‌تایی بكه‌ن"‪.‬‬ ‫ره‌ئ����وف ئه‌حم����ه‌د قادر مام����ی ته‌یمور‬

‫یه‌كێتی نیشتیمانی‬ ‫كوردستان هیچ‬ ‫هه‌وڵێكی بۆ ته‌یمور‬ ‫نه‌دا‪ ،‬چونكه‌ باش‬ ‫ده‌زانن پاشماوه‌ی‬ ‫ئه‌نفاله‌و لێی‬ ‫قه‌وماوه‌و له‌ئه‌مریكا‬ ‫هێنایانه‌وه‌و كه‌س‬ ‫خۆی نه‌كرد‬ ‫به‌خاوه‌نی‬ ‫له‌باره‌ی‌ بڕباره‌كه‌ی‌ دادگا به‌سه‌ر برازاكه‌یدا‬ ‫به‌ئاوێن����ه‌ی‌ راگه‌یان����د "ئ����ه‌وه‌ی‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌ته‌یم����ور ك����راوه‌ ناهه‌قییه‌‪ ،‬ش����اهێدمان‬ ‫هه‌یه‌ ته‌یمور بێ تاوانه‌ له‌و دۆس����ییه‌یه‌دا‪،‬‬ ‫حاكمه‌كه‌ به‌زۆر سه‌پاندی به‌سه‌ر ته‌یمورداو‬ ‫هه‌رئه‌وه‌نده‌ب����و‪ ،‬یه‌كێ����ك له‌ش����اهێده‌كان‬ ‫ده‌ڵێت ته‌یمور نه‌بوه‌ ته‌قه‌ی كردوه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫كه‌س����ێكی دیكه‌ بوه‌‪ ،‬یه‌كێتی نیشتیمانی‬ ‫كوردستان هیچ هه‌وڵێكی بۆ ته‌یمور نه‌دا‪،‬‬ ‫چونكه‌ باش ده‌زانن پاش����ماوه‌ی ئه‌نفاله‌و‬ ‫لێی قه‌وماوه‌و له‌ئه‌مریكا هێنایانه‌وه‌و كه‌س‬ ‫خۆی نه‌كرد به‌خاوه‌نی‪ ،‬بۆیه‌ هێنایانه‌وه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ زیندانی هه‌تاهه‌تایی بكه‌ن"‪.‬‬ ‫ه����ه‌ر كه‌س����ێك زیندانی بێ����ت یاخود‬ ‫س����كااڵكار‪ ،‬به‌پێی یاسا ده‌توانێت له‌دوای‬ ‫بڕیاری كۆتای����ی دادگا تان����ه‌ له‌بڕیاره‌كه‌‬ ‫ب����دات‪ ،‬مامی ته‌یمور ده‌ڵێت "له‌كوڵه‌جۆوه‌‬ ‫تا كه‌الر تانه‌ له‌و بڕیاره‌ ده‌ده‌ین"‪.‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫ ‬

‫هه‌مو شتێک له‌باره‌ی کوردستان‌و عێراقه‌وه‌‬

‫‪www.niqash.org‬‬

‫‪7‬‬

‫ئه‌م الپه‌ڕه‌یه‌ به‌سپۆنسه‌ری رێکخراوی‬ ‫راگه‌یاندن له‌هه‌ماهه‌نگی‌‌و گواستنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌کادیمیای راگه‌یاندنی ئه‌ڵامنی‬

‫سۆپه‌ر ماركێت‌و پێشانگای‌ ئۆتۆمبێلی‌ تێدایه‌‬

‫له‌به‌غداو شاره‌كان ‌ی تر داعش چه‌ندین پرۆژه‌ ‌ی گه‌وره‌ ‌ی بازرگان ‌ی دامه‌زراندووه‌‬

‫نقاش‪ ،‬موسته‌فا حه‌بیب‬ ‫ئه‌گه‌ر جاران داعش بۆ په‌یداكردن ‌ی‬ ‫داهات پشت ‌ی به‌نه‌وت‌و سه‌ندنی‌ باج‌و‬ ‫سه‌ران ‌ه به‌ستبێت‪ ،‬ئێستا چه‌ندین‬ ‫پرۆژه‌ی‌ وه‌به‌رهێنانی‌ گه‌وره‌ی‌ هه‌یه‌ ك ‌ه‬ ‫به‌شێكیان ده‌كه‌ون ‌ه به‌غدا ‌ی پایته‌خته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ ئه‌و زانیارییه‌ گرنگانه‌ ‌ی "نیقاش"‬ ‫ده‌س���تی‌ كه‌وتوون له‌باره‌ی‌ سه‌رچاوه‌ ‌ی‬ ‫داهات ‌ی داعشه‌وه‌‪ ،‬ده‌ركه‌وتوو‌ه ئه‌بوبه‌كر‬ ‫به‌غدادی‌ خه‌لیفه‌ی‌ رێكخراوه‌ك ‌ه به‌ده‌یان‬ ‫ملیۆن دۆالرو ملیار دیناری‌ له‌و ش���اران ‌ه‬ ‫خستووه‌ته‌ گه‌ڕ كه‌ له‌ده‌ره‌وه‌ ‌ی ده‌سه‌اڵت ‌ی‬ ‫خۆین‪.‬‬ ‫ئه‌فس���ه‌رێك ‌ی پله‌ب���ه‌رز ل���ه‌ده‌زگای‌‬ ‫هه‌واڵگ���ری‌ عێراق���ی‌ به‌مه‌رج��� ‌ی‬ ‫باڵونه‌كردن���ه‌وه‌ی‌ ناوه‌كه‌ی‌ به‌"نیقاش" ‌ی‬ ‫وت "له‌و لێكۆڵین���ه‌وه‌ ‌ی له‌گه‌ڵ ئه‌ندام ‌ه‬ ‫ده‌ستگیركراوه‌كانی‌ داعش ئه‌نجامدراون‌و‬ ‫به‌پێ���ی‌ ئه‌و به‌ڵگه‌نامانه‌ش كه‌ له‌ش���ار‌ه له‌روم���ادی‌‌و فه‌لوج���ه‌و ره‌تب���ه‌رو هیت‌و‬ ‫ئازادكراوه‌كانی‌ ئه‌نباره‌وه‌ ده‌ستكه‌وتوون‪ ،‬عان���ه‌و راوه‌و قائیم‪ ،‬به‌اڵم ئێس���تا ته‌نها‬ ‫چه‌ندین زانیاری‌ گرنگمان له‌سه‌ر پێكهاته‌ ‌ی راوه‌و عانه‌و قائیمی‌ ماوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌ده‌ستدانی‌ ئه‌م هه‌موو شاره‌ له‌ماوه‌ ‌ی‬ ‫كارگێڕی‌ داعش بۆ روون بووه‌ته‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیش��� ‌ی "له‌به‌ڵگه‌نامه‌كان���دا ن���او ‌ی س���اڵێكدا بۆ داعش ته‌نها خۆ ‌ی له‌زیان ‌ی‬ ‫سه‌ركرده‌كانی‌ داعش ئاشكرابوون‪ ،‬نه‌ك سه‌ربازیدا نابینیه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو زیانی‌ ئابور ‌ی‬ ‫ه���ه‌ر له‌عێراق‪ ،‬به‌ڵكو له‌س���وریاو لیبیاو گه‌وره‌ش ‌ی به‌ركه‌وت‪ ،‬چونكه‌ ئه‌و شاران ‌ه‬ ‫چه‌ندی���ن ناوچه‌ی‌ تریش‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌ال ‌ی ده‌وڵه‌مه‌ندب���وون به‌نه‌وت‌و كش���توكاڵ‌و‬ ‫ئێمه‌وه‌ گرنگتری���ن زانیارییه‌كان ئه‌وانه‌ن چه‌ندین كارگ ‌ه كه‌ س���ودی‌ لێده‌بینین بۆ‬ ‫ك ‌ه به‌م دوایی ‌ه له‌سه‌ر سه‌رچاوه‌ ‌ی دارای ‌ی به‌ده‌ستهێنان ‌ی داهات‪ ،‬هاوكات ئه‌و باج‌و‬ ‫سه‌رانه‌یه‌شی‌ له‌ده‌ستدا كه‌ له‌خه‌ڵكی‌ ئه‌و‬ ‫داعش ده‌ستمان كه‌وتوون"‪.‬‬ ‫هه‌تا س���ه‌ره‌تای‌ س���اڵ ‌ی ‪ 2015‬داعش ناوچانه‌ ‌ی ده‌سه‌ندن‪.‬‬ ‫س���ه‌ره‌ڕای‌ ئه‌مان���ه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم وه‌ك‬ ‫له‌پارێ���زگای‌ س���ه‌الحه‌دین‪ ،‬ش���اره‌كان ‌ی‬ ‫تكریت‌و بێجی‌‌و دورو یه‌س���رب‌و عه‌له‌م‌و ئ���ه‌وه‌ی‌ ئه‌فس���ه‌ره‌كه‌ ئام���اژه‌ ‌ی ده‌ڵێت‬ ‫شرقات ‌ی به‌ده‌س���ته‌و‌ه بوو‪ ،‬به‌اڵم ئێستا "لێكۆڵین���ه‌وه‌كان ده‌ریانخس���تووه‌ ك���ه‌‬ ‫ته‌نها ش���رقات ماوه‌ته‌وه‌‪ ،‬ئه‌ویش س��� ‌ێ تائێستا داعش رووبه‌روو ‌ی قه‌یران ‌ی دارای ‌ی‬ ‫هه‌فته‌ی���ه‌ هێز‌ه ئه‌منیی���ه‌كان گه‌مارۆیان نه‌بووه‌ته‌وه‌‪ ،‬چونك ‌ه چه‌ندین سه‌رچاوه‌ ‌ی‬ ‫دارای���ی‌ نهێن���ی‌ هه‌ی���ه‌ ك���ه‌ ناتوانرێت‬ ‫داوه‌و پالنی‌ ئازادكردنی‌ له‌ئارادایه‌‪.‬‬ ‫له‌ئه‌نباری���ش ح���ه‌وت گه‌وره‌ ش���ار ‌ی به‌ئاسانی‌ ئاش���كرا بكرێن‪ ،‬له‌وان ‌ه پرۆژ‌ه‬ ‫به‌ده‌س���ته‌وه‌ ب���وو ك��� ‌ه بریت���ی‌ بوون بازرگانییه‌كانی‌"‪.‬‬

‫هاواڵتییەک خەریکی گۆڕینەوەی دراوە (وێنه‪ :‬يوري كورتز)‬ ‫ده‌ش���ڵێت "هه‌ر به‌پێی‌ لێكۆڵینه‌وه‌كان به‌داعش نین ئه‌م س���امانه‌ به‌ڕێوه‌ ده‌به‌ن‬ ‫ده‌ركه‌وتوو‌ه كه‌ به‌غدادی‌‌و یاریده‌ده‌ره‌كان ‌ی له‌ژێر چاودێ���ری‌ به‌یتولمالدا (وه‌زاره‌ت ‌ی‬ ‫له‌س���اڵی‌ ‪2014‬ه‌وه‌ پاره‌یه‌ك���ی‌ زۆری���ان دارای���ی‌) دوات���ر له‌رێی‌ نوس���ینگه‌كان ‌ی‬ ‫خستووه‌ته‌ پرۆژه‌ی‌ ئابوری‌‌و بازرگانییه‌وه‌‪ ،‬حه‌واڵه‌و بانكه‌كانه‌و‌ه ده‌نێردرێن بۆ چه‌ند‬ ‫له‌وه‌ن���ه‌ كڕینه‌وه‌ ‌ی چه‌ندین پێش���انگا ‌ی ش���ارێك ‌ی تر له‌ناوه‌وه‌و ده‌ره‌وه‌ی‌ عێراق‌و‬ ‫ئۆتۆمبێل‌و دروستكردن ‌ی مۆڵی‌ بازرگانی‌‌و له‌وێوه‌ ده‌چنه‌وه‌ بۆ داعش"‪.‬‬ ‫كاتێ���ك داع���ش زۆرب���ه‌ی‌ ش���ار‌ه‬ ‫ته‌نانه‌ت به‌شداریكردن له‌كڕین‌و فرۆشتن ‌ی‬ ‫دۆالر‪ ،‬به‌شێك له‌م سه‌رمایه‌گوزاریانه‌ش گه‌وره‌كان���ی‌ نه‌ین���ه‌واو س���ه‌الحه‌دین‌و‬ ‫ئه‌نباری‌ كۆنترۆڵكرد‪ ،‬ده‌ستیگرت به‌سه‌ر‬ ‫له‌ناو به‌غدادایه‌"‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌ناو ئ���ه‌م پرۆژانه‌دا وه‌ك ئه‌وه‌ ‌ی پاره‌ی‌ س���ه‌رجه‌م بانكه‌كاندا‪ ،‬له‌مڕووه‌و‌ه‬ ‫ئه‌فس���ه‌ره‌كه‌ ئاماژه‌ی‌ پێده‌كات چه‌ندین س���ه‌رچاوه‌یه‌ك له‌وه‌زاره‌ت ‌ی دارای ‌ی عێراق‬ ‫حه‌وزی‌ ماسی‌‌و كێڵگه‌ی‌ سه‌وزه‌و میوه‌ ‌ی به‌"نیق���اش"ی‌ وت "داع���ش ده‌س���ت ‌ی‬ ‫تێدایه‌ له‌ده‌وروبه‌ر ‌ی به‌غدا‪ ،‬بگره‌ چه‌ندین گرتووه‌ به‌س���ه‌ر پاره‌ ‌ی هه‌ش���ت بانكدا‪،‬‬ ‫نه‌خۆش���خانه‌ی‌ ئه‌هل���ی‌‌و ده‌رمانخانه‌ ‌ی به‌شێك له‌وان ‌ه حكومین وه‌ك بانكه‌كان ‌ی‬ ‫كردووه‌ت���ه‌و‌ه كه‌ مانگان���ه‌ چه‌ند ملیۆن ره‌فیده‌ین‌و ره‌ش���ید‪ ،‬ئه‌م ‌ه جگه‌ له‌بانك ‌ه‬ ‫ناحكومیه‌كان"‪.‬‬ ‫دۆالرێك قازانجه‌كه‌یانه‌‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ زه‌حمه‌ته‌ بزانرێ‌ داعش له‌و‬ ‫له‌ب���اره‌ ‌ی چۆنێت���ی‌ كۆكردنه‌وه‌ ‌ی ئه‌م‬ ‫سامانه‌و ناردنی‌ بۆ شاره‌كان ‌ی ژێر ده‌ست ‌ی بانكانه‌وه‌ چه‌ند ‌ی پار‌ه ده‌س���تكه‌وتووه‌‪،‬‬ ‫داعش‪ ،‬ئه‌فس���ه‌ره‌كه‌ ده‌ڵێت "كه‌س���ان ‌ی ب���ه‌اڵم وه‌ك ئ���ه‌وه‌ی‌ س���ه‌رچاوه‌كه‌ ‌ی‬ ‫ئاس���ایی‌‌و بازرگان���ان كه‌ خۆیان س���ه‌ر وه‌زاره‌تی‌ دارایی‌ ئام���اژه‌ی‌ پێده‌كات وا‬

‫سه‌رچاوه‌ ‌ی‬ ‫سه‌ره‌كی‌ دارای ‌ی‬ ‫داعش ئه‌و پاره‌یه‌ی ‌ه‬ ‫كه‌ له‌رێكخراو‌ه‬ ‫جیهادییه‌كان‌و‬ ‫بازرگانان ‌ی عه‌ره‌به‌و‌ه‬ ‫ده‌ستی‌ ده‌كه‌وێت‬ ‫مه‌زه‌ن���ده‌ ده‌كرێت نزیك���ه‌ی‌ چوار ملیار‬ ‫دۆالر بێت"‪.‬‬ ‫به‌قس���ه‌ ‌ی ئه‌فس���ه‌ره‌كه‌ ‌ی ده‌زگا ‌ی‬ ‫هه‌واڵگری‌ داعش ئه‌م پارانه‌ ‌ی خستووه‌ت ‌ه‬ ‫پ���رۆژه‌ی‌ وه‌به‌رهێنانه‌وه‌و ده‌ڵێت "بڕێك ‌ی‬ ‫زۆری‌ پاره‌ ‌ی عێراقیان ده‌ستكه‌وت‪ ،‬له‌به‌ر‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ ئه‌و پاره‌یه‌ ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ ‌ی عێراق‬ ‫كاری‌ بازرگانی‌ پێناكرێت‪ ،‬بۆی ‌ه له‌ناوخۆ ‌ی‬ ‫عێراق خستیانه‌ گه‌ڕ"‪.‬‬ ‫هه‌ر به‌قس���ه‌ی‌ ئه‌فس���ه‌ره‌كه‌ ئه‌و بڕه‌‬ ‫پاره‌ی���ه‌ی‌ له‌بانك���ی‌ ناوه‌ندی‌ موس���ڵ‌و‬ ‫له‌فرۆشتنی‌ نه‌وتی‌ عه‌الس‌و حه‌مرینه‌وه‌‬ ‫ده‌ستیكه‌وتون له‌ماوه‌ی‌ ساڵ‌و نیوێكداو‬ ‫س���ه‌رجه‌میان به‌دۆالر بوو‪ ،‬ل���ه‌ده‌ره‌وه‌‬ ‫خستوویه‌تیه‌ گه‌ڕ‪ ،‬بۆ نموونه‌ توركیا‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی‌ ئ���ه‌و به‌ڵگه‌نامان���ه‌ی‌ هێزه‌‬ ‫ئه‌منییه‌كان له‌ئه‌نبار ده‌ستیان كه‌وتووه‌‬ ‫"به‌یتولم���ال"ی‌ داع���ش دوو ئه‌رك���ی‌‬ ‫س���ه‌ره‌كی‌ هه‌یه‌‪ ،‬یه‌كه‌میان كۆكردنه‌وه‌و‬ ‫بژاردنی‌ ئ���ه‌و پارانه‌ی‌ داع���ش مانگانه‌‬

‫ده‌س���تی‌ ده‌كه‌وێ���ت‪ ،‬دووهه‌میش���یان‬ ‫ژماردنی‌ خه‌رج���ی‌ موچه‌ی‌ چه‌كدارانی‌‌و‬ ‫خێزان���ی‌ كوژراوه‌كان���ی‌‌و كڕینی‌ چه‌ك‌و‬ ‫ته‌قه‌مه‌ن���ی‌‌و خه‌رج���ی‌ هه‌ڵمه‌ته‌كان���ی‌‬ ‫پڕوپاگه‌نده‌و راكێش���انی‌ خه‌ڵك له‌رێی‌‬ ‫فه‌یس���بووكه‌وه‌و دیاریكردن���ی‌ پ���اره‌ی‌‬ ‫پێویست بۆ چه‌كداره‌كانیان له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫عێراق به‌تایبه‌تی‌ له‌ئه‌مه‌ریكاو ئه‌وروپا‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ها پاره‌ی‌ دروس���تكردنی‌ شانه‌ی‌‬ ‫نوستوو‪.‬‬ ‫له‌به‌ڵگه‌نامه‌كان���دا ده‌ركه‌وت���ووه‌ كه‌‬ ‫لیژنه‌ی‌ دارایی‌ له‌ن���ۆ كه‌س پێكهاتوون‌و‬ ‫هه‌ریه‌كه‌ی���ان تایبه‌تمه‌ندیه‌كی���ان هه‌یه‌و‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ لیژنه‌ك���ه‌ش به‌كاره‌كانیان���دا‬ ‫ده‌چێته‌وه‌‪.‬‬ ‫زی���اد ئه‌حم���ه‌د پس���پۆڕی‌ ئه‌من���ی‌‬ ‫به‌"نیقاش"ی‌ وت "سه‌رچاوه‌ی‌ سه‌ره‌كی‌‬ ‫دارای���ی‌ داع���ش ئ���ه‌و پاره‌یه‌ی���ه‌ ك���ه‌‬ ‫له‌رێكخراوه‌ جیهادیی���ه‌كان‌و بازرگانانی‌‬ ‫عه‌ره‌به‌وه‌ ده‌س���تی‌ ده‌كه‌وێت‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫پاره‌ی‌ سه‌رانه‌و ده‌ستكه‌وته‌كانی‌ جه‌نگ‌و‬ ‫به‌قاچاخبردن��� ‌ی نه‌وت‪ ،‬هه‌موو ئه‌مانه‌ش‬ ‫ده‌كرێت به‌ئاسانی‌ رێیان لێبگیرێت پاش‬ ‫بڕیاره‌كه‌ی‌ نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان"‪.‬‬ ‫ئه‌نجومه‌ن���ی‌ ئاسایش���ی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌‬ ‫دوو بڕی���اری‌ ده‌رك���رد بۆ وش���ككردنی‌‬ ‫س���ه‌رچاوه‌ی‌ دارایی‌ داعش‪ ،‬یه‌ك له‌وانه‌‬ ‫رێگ���ری‌ له‌بازرگانی‌ نه‌وت به‌پێی‌ بڕیاری‌‬ ‫(‪ )2253‬ل���ه‌ ‪17‬ی‌ كانوون���ی‌ یه‌كه‌می‌‬ ‫‪ ،2015‬ئه‌وی‌ تریش���یان بڕی���اری‌ ژماره‌‬ ‫(‪ )2199‬له‌شوباتی‌ ‪.2015‬‬ ‫به‌اڵم وه‌ك ئه‌وه‌ی‌ زیاد ئاماژه‌ی‌ پێده‌كات‬ ‫كێش���ه‌ی‌ گه‌وره‌ له‌پرۆژه‌ بازرگانییه‌كانه‌‬ ‫"چونكه‌ ناتوانرێ‌ قازانجه‌كه‌یان بزانرێ‌‌و‬ ‫ئاشكرا بكرێن بۆ كوێ‌ ده‌چن‪ ،‬به‌پێی‌ ئه‌و‬ ‫سیسته‌مه‌ بانكیه‌ دواكه‌وتووه‌ی‌ له‌عێراقدا‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ جگه‌ له‌بوونی‌ سه‌دان بانك‌و‬ ‫نوس���ینگه‌ی‌ حه‌واڵه‌‪ ،‬بۆیه‌ تا سااڵنێكی‌‬ ‫دوورو درێ���ژ وه‌به‌رهێنانه‌ك���ه‌ی‌ داعش‬ ‫ده‌مێنێته‌وه‌"‪.‬‬

‫ته‌مه‌ن ‌ی به‌قه‌د حكومه‌تی‌ هه‌رێم ‌ه‬ ‫به‌ته‌مه‌نترین قاز ‌ی جیهان له‌گوندێك ‌ی كوردستانه‌‬ ‫جێیه‌كیش گوێی‌ له‌ده‌نگی‌ خاوه‌نه‌كه‌ی‌‬ ‫بێت خێرا راده‌كات به‌ره‌ورووی‌‪.‬‬ ‫به‌قس���ه‌ی‌ خاوه‌نه‌كه‌ی‌ بێت ئێس���تا‬ ‫ئ���ه‌م قازه‌ به‌ته‌مه‌نترین ق���ازی‌ جیهانه‌‬ ‫ك���ه‌ له‌ژیاندا مابێت‪ ،‬بۆی���ه‌ ده‌یانه‌وێت‬ ‫به‌فه‌رمیش ئه‌و نازناوه‌ی‌ بۆ وه‌ربگرن‪.‬‬ ‫پێش���ر به‌ته‌مه‌نترین ق���از له‌جیهاندا‬ ‫قازێكی‌ به‌ریتانی‌ بوو به‌ناوی‌ "ئێدوینا"‬ ‫كه‌ ‪ 22‬س���اڵ ژیاوه‌و ساڵی‌ ‪ 2010‬مردار‬

‫نقاش‪ ،‬سەالم هانەدنی‬ ‫قازێك له‌گوندێكی‌ كوردستان ته‌مه‌نی‌‬ ‫گه‌یشتووه‌ته‌ ‪ 24‬ساڵ‪ ،‬به‌م پێیه‌ش‬ ‫بووه‌ته‌ به‌ته‌مه‌نترین قاز له‌جیهاندا‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ تائێستا ناوی‌ نه‌خراوه‌ته‌‬ ‫ناو كتێبی‌ گینیس بۆ ژماره‌‬ ‫پێوانه‌ییه‌كانه‌وه‌‪.‬‬ ‫ی س���ه‌ر‬ ‫گون���دی‌ (مه‌الوه‌یس���ه‌) ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خورماڵ (‪ 70‬كم باش���ور ‌‬ ‫به‌ناحیه‌ ‌‬ ‫ی سلێمانی‌) به‌هۆی‌ قازێكه‌و‌ه‬ ‫رۆژهه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫بووه‌ت��� ‌ه یه‌كێك له‌ناوچ���ه‌ دیاره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كوردس���تان‪ ،‬چونك ‌ه قازێك ‌‬ ‫هه‌رێم ‌‬ ‫ی ‪1992‬ه‌و‌ه‬ ‫تی���ادا ده‌ژی ك���ه‌ له‌س���اڵ ‌‬ ‫له‌هێلك ‌ه هاتووه‌ت ‌ه ده‌ره‌وه‌و تائێس���تا‬ ‫له‌ژیاندایه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و قازه‌ هه‌رچه‌نده‌ به‌هۆی‌ هه‌ڵكشانی‌‬ ‫ته‌مه‌نی���ه‌وه‌ توان���ای‌ خێ���را رێكردنی‌‬ ‫نه‌م���اوه‌و زۆر له‌ماڵی‌ خاوه‌نه‌كه‌ی‌ دوور‬ ‫ناكه‌وێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ئێس���تاش هه‌موو‬ ‫رۆژێ���ك ده‌ جوچ���ك به‌دوای���ه‌وه‌ن‌و‬ ‫به‌خێویان ده‌كات‪.‬‬ ‫هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ی‌ نه‌به‌زی‌ خاوه‌نی‌ بانگی‌‬ ‫ئ���ه‌م قازه‌ ب���كات‪ ،‬چه‌ن���ده‌ دوور بێت‬ ‫خێ���را ده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌ الی‌‪ ،‬خاوه‌نه‌كه‌ی‌‬ ‫به‌وه‌ دڵته‌نگه‌ كه‌ گورجوگۆڵی‌ جارانی‌‬ ‫نه‌ماوه‌و نه‌ وه‌ك جاران نان ده‌خوات نه‌‬ ‫چاویش���ی‌ باش ده‌بینێت‪ ،‬بگره‌ بیرشی‌‬ ‫زۆر الواز بووه‌‌و ئه‌و ره‌فتارانه‌ی‌ پێشوو‬ ‫به‌قسه‌ی‌ خاوه‌نه‌كه‌ی‌ ده‌یكردن‪ ،‬ئێستا‬ ‫زوو بیری‌ ده‌چنه‌وه‌‪.‬‬ ‫نه‌ب���ه‌ز یون���س خاوه‌ن���ی‌ قازه‌ك���ه‌‬ ‫به‌"نیقاش"ی‌ وت "كاتێك س���اڵی‌ ‪1991‬‬ ‫دوای‌ راپه‌ڕین���ی‌ خه‌ڵكی‌ كوردس���تان‪،‬‬ ‫گون���ده‌كان ئاوه‌دانكران���ه‌وه‌‪ ،‬ئێمه‌ش‬

‫به‌ته‌مه‌نترین قازی‌ جیهان (وێنه‪ :‬سالم هاندني)‬ ‫هاتین���ه‌ س���ه‌ر م���اڵ‌و حاڵ���ی‌ خۆمان هێش���تومانه‌ته‌وه‌ به‌خێ���وی‌ ده‌كه‌ین‌و‬ ‫له‌گونده‌كه‌م���ان‌و س���اڵێك دواتر چه‌ند وه‌ك نه‌وه‌یه‌كی‌ ئ���ه‌و خێزانه‌ی‌ ئێمه‌ی‌‬ ‫جوچكه‌ قازێك له‌هێلكه‌ تروكان‪ ،‬له‌ناو لێهاتووه‌"‪.‬‬ ‫به‌گش���تی‌ س���ااڵنه‌ قاز ته‌نها یه‌كجار‬ ‫هه‌موویاندا ئ���ه‌م دانه‌یه‌ی���ان له‌ژیاندا‬ ‫كڕده‌كه‌وێت‌و هێلكه‌ هه‌ڵده‌هێنێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ماوه‌"‪.‬‬ ‫ته‌مه‌نی‌ ئ���ه‌م قازه‌ به‌ق���ه‌د ته‌مه‌نی‌ ئ���ه‌م ق���ازه‌ له‌ماوه‌ی‌ ئه‌و ‪ 24‬س���اڵه‌دا‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانه‌‪ ،‬چونكه‌ به‌قس���ه‌ی‌ خاوه‌نه‌كه‌ی‌ هه‌موو ساڵێك‬ ‫حكومه‌تیش س���اڵی‌ ‪ 1992‬دامه‌زراوه‌‪ ،‬دوو جار كڕكه‌وتووه‌‪ ،‬به‌اڵم كێش���ه‌كه‌ی‌‬ ‫هه‌ن���دێ‌ كه‌س ب���ۆ گاڵته‌ج���اڕی‌ باس ئه‌وه‌ی���ه‌ كاتێك جوچك���ی‌ ده‌بێت زۆر‬ ‫له‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ قازه‌كه‌ی‌ مه‌الوه‌یس���ه‌ ش���ه‌ڕانگێز ده‌بێ���ت‌و ناهێڵێ���ت هیچ‬ ‫له‌حكومه‌ت���ی‌ هه‌رێ���م به‌به‌ره���ه‌م‌و به‌ په‌له‌وه‌رێكی‌ تر لێی‌ نزیك ببێته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌قس���ه‌ی‌ خاوه‌نه‌ك���ه‌ی‌ ئ���ه‌م قازه‌‬ ‫به‌ره‌كه‌ت تره‌‪.‬‬ ‫نه‌ب���ه‌ز وتیش���ی‌ "ئ���ه‌م ق���ازه‌ زۆر به‌درێژایی‌ ته‌مه‌نی‌ تائێستا زیاتر له‌ ‪300‬‬ ‫خۆشه‌ویس���ته‌ له‌الی‌ هه‌موو ئه‌ندامانی‌ قازی‌ خستووه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ناو ئه‌وانه‌دا‬ ‫خێزانه‌كه‌مان‪ ،‬چونكه‌ ته‌مه‌نێكی‌ زۆری‌ ته‌نها بیست دانه‌یان ماونه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫سۆران محه‌مه‌د (‪ 42‬ساڵ) دانیشتووی‌‬ ‫هه‌یه‌ سااڵنێكی‌ زۆره‌ له‌ناو خێزانه‌كه‌مان‬ ‫دای���ه‌‌و وه‌ك منداڵێكی‌ ئ���ه‌و خێزانه‌ی‌ ئه‌و گونده‌ به‌"نیقاش"ی‌ وت "ئه‌وه‌نده‌ی‌‬ ‫لێهاتووه‌‪ ،‬یادگاری‌ خۆش‌و ناخۆش���مان من بیرم بێت ئه‌م قازه‌ هه‌بووه‌ هه‌ر الی‌‬ ‫له‌گه‌ڵی‌ هه‌یه‌‪ ،‬هه‌ربۆیه‌ تاكو ئێس���تاش ئه‌م ماڵه‌ بوه‌ له‌م گونده‌دا تاكو ئێستا‬

‫ده‌ژی‌‌و هێلكه‌و جوچكه‌ی‌ هه‌یه‌‪ ،‬هه‌موو‬ ‫خه‌ڵك���ی‌ گونده‌كه‌ خۆش���یان ده‌وێت‬ ‫سۆزێكیان هه‌یه‌ بۆی‌"‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ قازه‌كه‌ له‌ناوچه‌كه‌دا ناوبانگی‌‬ ‫په‌یداك���ردووه‌‪ ،‬تائێس���تا ده‌یان كه‌س‬ ‫داوایان له‌خاوه‌نه‌ك���ه‌ی‌ كردووه‌ پێیان‬ ‫بفرۆش���ێت‪ ،‬به‌اڵم به‌هیچ بڕه‌ پاره‌یه‌ك‬ ‫رازی‌ نه‌بوون‪ ،‬نه‌ ئاماده‌ن بیفرۆشن‌و نه‌‬ ‫ئاماده‌ن له‌ناوی‌ ببه‌ن‪.‬‬ ‫به‌ش���ێك له‌وان���ه‌ی‌ داوایانك���ردووه‌‬ ‫بیكڕن‪ ،‬خاوه‌نی‌ كێڵگه‌ په‌له‌وه‌رییه‌كان‬ ‫بوون‪ ،‬به‌اڵم خاوه‌نه‌كه‌ی‌ ده‌س���تی‌ ناوه‌‬ ‫به‌ڕوی‌ هه‌موویانه‌وه‌‪ ،‬له‌مڕووه‌وه‌ نه‌به‌زی‌‬ ‫خاوه‌ن���ی‌ ده‌ڵێت "ئ���ه‌وه‌ به‌ره‌كه‌تێكی‌‬ ‫گه‌وره‌یه‌ بۆ ماڵی‌ ئێمه‌و تا له‌ژیاندا بێت‬ ‫ده‌ستبه‌رداری‌ نابین"‪.‬‬ ‫قازه‌كه‌ وا راهاتووه‌ له‌هه‌ر شوێنێكی‌‬ ‫گونده‌كه‌ بێت بۆ هێلكه‌كردن ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‬ ‫ماڵه‌وه‌ بۆ ناو هێالنه‌كه‌ی‌ خۆی‌‪ ،‬له‌هه‌ر‬

‫بووه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫ی (مه‌الوه‌یسه‌)‬ ‫ی قازه‌ك ‌ه ‌‬ ‫تائێستا خاوه‌ن ‌‬ ‫به‌ه���ۆی‌ دوری‌ ناوچه‌كه‌یان���ه‌وه‌ هی���چ‬ ‫ی نه‌دۆزیوه‌ته‌وه‌ ب���ۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫رێگایه‌ك��� ‌‬ ‫ب���گات به‌لیژن���ه‌ی‌ دادوه‌ری‌ كتێب���ی‬ ‫گینیس���ی‌ پێوانه‌یی‌‪ ،‬چونك���ه‌ دڵنیایه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر پشكنین بۆ قازه‌كه‌ی‌ بكرێت ئه‌وا‬ ‫وه‌ك به‌ته‌مه‌نترین قازی‌ ماڵیی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫گۆی‌ زه‌وی‌ تۆمار ده‌كرێت‪.‬‬

‫ئه‌م هه‌فته‌یه‌ له‌‬ ‫باجی‌ ئازادكردنی‌ فه‌لوجه‌‬

‫ی‬ ‫ێش����ه‌ڕبه‌كه‌ڵك ‌‬ ‫یس���� ‌‬ ‫شارێكدوا ‌‬ ‫ژیان نه‌ماوه‌‬

‫گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ دوو ساڵ له‌مه‌وبه‌ر‬ ‫داعش دوای‌ شكسته‌كانی‌ په‌نا بۆ‬ ‫ێ ده‌بات‬ ‫تاكتیك‌و شێوازی‌ نو ‌‬ ‫بۆ خوێندنه‌وه‌ی ئه‌م راپۆرتانه‌و چه‌ندین راپۆرتی سه‌رنجراکێشی تر‬ ‫به‌زمانه‌کانی کوردی‌و عه‌ره‌بی‌و ئینگلیزی‪ ،‬سه‌ردانی نیقاش بکه‌ ‪www.niqash.org‬‬

‫‪6‬‬

‫ئابوری‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫ئه‌م الپه‌ره‌یه‌ به‌سپۆنسه‌ری کۆمپانیای پیت ئۆیڵ‌‬

‫قه‌یرانی دارایی تاوان ‌ه ئابورییه‌كان زیاد ده‌كات‬ ‫"پاشه‌كه‌وتی موچه‌ ده‌چێت ‌ه خانه‌ی تاوانی ئابوریه‌وه‌"‬ ‫ئا‪ :‬وریا حسێن‬ ‫داته‌پینی باری ئابوری هه‌رێمی‬ ‫كوردستان تاوانه‌ ئابورییه‌كانی له‌ناو‬ ‫بازاڕی كاری هه‌رێمی كوردستان‌و‬ ‫كه‌رتی حكومی زیادكردوه‌و به‌ڕای‬ ‫شاره‌زایه‌كی ئابوریش "بڕینی‬ ‫پاشه‌كه‌وتی موچه‌ی فه‌رمانبه‌ران‬ ‫ده‌چێته‌ خانه‌ی تاوانی ئابوریه‌وه‌"‪.‬‬

‫گ���ورزی یه‌كه‌م ل���ه‌م قه‌یران���ه‌دا به‌ر‬ ‫بازاڕی كار گەیشتوه‌‪ ،‬چونكه‌ به‌وته‌ی‬ ‫یه‌كێت���ی وه‌به‌رهێنه‌ران ئێس���تا جگه‌‬ ‫له‌وه‌ی ‪ 5‬ه���ه‌زار خاوه‌نكارو كۆمپانیا‬ ‫كه‌وتون هاوكات كۆمپانیا گه‌وره‌كانیش‬ ‫له‌به‌رده‌م هه‌ره‌سدان"‪.‬‬

‫فایه‌ق هه‌رچه‌نده‌ دوكانه‌كه‌شی بچوك ‌ه‬ ‫به‌اڵم به‌ئاسانی هه‌س���ت به‌قه‌یرانه‌كه‌‬ ‫ده‌كات‌و ده‌ڵێ���ت "له‌گه‌وره‌و بچوكه‌وه‌‬ ‫فایه‌ق سه‌ره‌تای ش���ه‌و له‌ناوبازاڕی ئه‌م قه‌یرانه‌ توش���ی كێشه‌ی كردون‌و‬ ‫ش���اری س���لێمانی س���ه‌رقاڵی كاری هه‌ندێكیان روبه‌ڕوی تاوان ده‌بنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫خۆیه‌تی ك���ه‌ دوكاندارییه‌‪ ،‬ئه‌و رۆژانه‌‬ ‫ته‌نها فایه‌ق هه‌س���تی ب���ەو‌دیارده‌‬ ‫ش���ایه‌تی بینینی خه‌ڵكانێگی هه‌ژارو‬ ‫كه‌مده‌رامه‌ت���ه‌ س���ه‌ختی ژی���ان زۆر ئابوریه‌ نه‌كردوه‌‪ ،‬به‌ڵكو ئابوریناسانیش‬ ‫شتیان به‌سه‌ر ده‌هێنێت‪ ،‬ده‌ڵێت "ئه‌م جه‌خت له‌س���ه‌ر ئ���ه‌وه‌ده‌كه‌نه‌وه‌ ئەو‬ ‫قه‌یرانه‌ زۆر كه‌سی ناچاركردوه‌ كاری ‌قه‌یران���ه‌ چه‌ندی���ن تاوان���كاری له‌ناو‬ ‫دزی‌و رەش���وه‌ وه‌رگرتن زیاد كردوه‌‪ ،‬كۆمه‌ڵگادا زیادكردوه‌‪ ،‬هه‌روه‌كو نیهاد‬ ‫به‌جۆرێ���ك فه‌رمانب���ه‌ری وا هه‌یه‌ بۆ خالی���د س���ه‌رۆكی به‌ش���ی كارگێڕی‌و‬ ‫راپه‌رندنی كاره‌كانی توش���ی به‌رتیل بانك له‌زانكۆی گه‌ش���ه‌پێدانی مرۆیی‬ ‫قه‌ره‌داغ ده‌ڵێت "له‌م قه‌یرانه‌دا هه‌مو‬ ‫وه‌رگرتن ده‌بێت"‪.‬‬ ‫جۆره‌ تاوانه‌ ئابوریی���ه‌كان به‌تایبه‌ت‬ ‫نزیكه‌ی سێ س���اڵه‌ قه‌یرانی دارایی ئیختیالس‌و ره‌شو‌ه وه‌رگرتن زۆربوه‌و‬ ‫روبه‌ڕوی هه‌رێمی كوردستان بوه‌ته‌وه‌ به‌ش���ێك له‌فه‌رمانبه‌ران بۆ راپه‌ڕاندنی‬

‫دروس���تكردوه‌ به‌تایبه‌ت له‌ناو چینی‬ ‫گشتی‪.‬‬

‫كاری هاواڵتی���ان ناچ���ارن پ���ار‌ه گوزه‌ره‌ كه‌ نه‌یویست ناوی بدركێنێت‬ ‫باس���ی ئه‌وه‌یك���رد "خه‌ڵكانێك هه‌یه‌‬ ‫وه‌ربگرن"‪.‬‬ ‫به‌س���ه‌دان ده‌فت���ه‌ر دۆالری ب���ردوه‌‬ ‫س���ۆران غه‌ف���ور به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری ژوری‬ ‫ئه‌و پس���پۆڕه‌ ئابورییه‌ باوه‌ڕی وایه‌ رۆیش���توه‌" به‌وته‌ی ئابوریناسه‌كه‌ش‬ ‫بازرگانی س���لێمانی ئ���ه‌وه‌ بۆ‌ په‌یامنێری‬ ‫قه‌یرانه‌كه‌ هێنده‌ قوڵ كاری له‌ كۆمه‌ڵگا ئه‌مه‌ ده‌چێته‌ خانه‌ی ئیختیالسه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌ باسده‌كات ئه‌م قه‌یرانه‌ جگه‌ له‌وه‌ی‬ ‫كردوه‌ له‌تاوان���ی ئابوری بچوكه‌وه‌ كه‌‬ ‫حاجی هی���وا نه‌جمه‌دی���ن خاوه‌نی داهاتی ئه‌وان���ی كه‌مكردوه‌ته‌وه‌ هاوكات‬ ‫دزییه‌‌‌ تا ده‌گاته‌ ئیختالس‌و ره‌ش���وه‌‬ ‫وه‌رگرتن‌و كاری س���پیكردنه‌وه‌ی پاره‌ دوكانه‌ له‌ب���ازاڕی دۆالره‌كه‌ هه‌رچه‌نده‌ رێژه‌ی س���ه‌رپێچی زیادكردوه‪ ‌،‬ئه‌و وتی‬ ‫بونی هه‌ی���ه‌‪ ،‬ئه‌و ته‌نان���ه‌ت جه‌خت چه‌ند نمونه‌یه‌ك���ی هێنایه‌وه‌ له‌باره‌ی "هه‌مووكاتێك ئه‌گه‌ر حكومه‌ت چاودێری‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ده‌كات���ه‌وه‌ حكومه‌تی ئه‌م جۆره‌ كاره‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و قسەشی ب���ازاڕ ن���ه‌كات‪ ،‬ئه‌وا خه‌ڵ���ك زیاده‌ڕۆیی‬ ‫هه‌رێم له‌م تاوان���ه‌ ئابوریانه‌وه‌ گالوه‌‪ ،‬له‌س���ه‌ر ئ���ه‌وه‌ هه‌بو كه‌ ئ���ەم دۆخه‌ ئه‌نجام ده‌دات"‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ش ده‌ڵێت "ئه‌م كاره‌ی حكومه‌تی له‌ناو بازرگانه‌كان چه‌نده‌ په‌یوه‌س���ته‌‬ ‫ئه‌و به‌رپرسه‌ی حكومه‌ت باسی خراپی‬ ‫هه‌رێمی كوردستان ده‌یكات به‌رامبه‌ر به‌ئێس���تاوه‌ ئه‌وه‌نده‌ش په‌یوه‌س���ته‌‬ ‫فه‌رمانبه‌ران جۆرێكه‌ له‌تاوانی ئابوری به‌ڕابردوەوە‪ ‌،‬وت���ی "قه‌یرانه‌كه‌ زۆرتر دۆخی بازاڕیش���ی كرد‪ ،‬وتیشی "بازاڕ زۆر‬ ‫چونكه‌ حكومه‌ت به‌ناوی پاشكه‌وته‌وه‌ چینی گشتی گرتوه‌ته‌وه چونكه‌ ئه‌م زۆر خراپ���ه‌و ئه‌وه‌ش كاریگه‌ری له‌س���ه‌ر‬ ‫جۆره‌ پارانه‌ی باسده‌كرێت كه‌ ده‌برێت داهاتی ئه‌وان كردوه‌"‪.‬‬ ‫پاره‌ی فه‌رمانبه‌ران ده‌خوات"‪.‬‬ ‫ته‌نها له‌ناو چینی پاره‌داره‌كان هه‌یه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر ئه‌م تاوانكارییه‌ ئابوریانه‌ باسكرا‬ ‫تاوانه‌ ئابورییه‌كان بازاڕی دراویشی ئه‌وه‌ش وه‌كو چینه‌ گشتیه‌كه‌ به‌رباڵو‬ ‫تاوانكاری ئابوری بچوكبێت‪ ،‬ئه‌وا ره‌نگه‌‬ ‫گرتوه‌ت���ه‌وه‌ به‌و پێیه‌ی له‌س���ه‌ردانی نیه‌"‪.‬‬ ‫زۆر تاوانكاری گه‌وره‌ هه‌بێت له‌ئاستی بااڵدا‬ ‫مه‌یدانی په‌یامنێ���ری ئاوێنە له‌بازاڕی‬ ‫بڕوای كارمه‌نده‌كان���ی حكومه‌تیش هه‌س���تی پێنه‌كرێت وه‌كو په‌رله‌مانتاران‬ ‫دراو ته‌نها به‌چه‌ند پرس���یارێكی ساده‌‬ ‫ئه‌وه‌ی بۆ ده‌رك���ه‌وت چه‌ندین گه‌ورە وه‌ك���و هیوا وایه‌ كه‌ ئه‌م قه‌یرانه‌ جگه‌ باس���ی ده‌كه‌ن "له‌ئاس���تی بااڵدا چه‌ندین‬ ‫بازرگان له‌م بازاڕه‌ توش���ی كاره‌سات له‌وه‌ی بازاڕه‌كه‌ی په‌كخستوه‌ هاوكات دۆس���یه‌ی گه‌نده‌ڵی گه‌وره‌ هه‌یه‌و كه‌س‬ ‫هاتون‪ ،‬یه‌كێك له‌كاس���بكاره‌كانی ئه‌و رێ���ژه‌ی س���ه‌رپێچی له‌ب���ازاڕی كار ناتوانێت لێپێچینه‌وه‌ی لێبكات"‪.‬‬

‫خه‌ڵكانێك هه‌ی ‌ه‬ ‫به‌سه‌دان ده‌فته‌ر‬ ‫دۆالری بردو‌ه‬ ‫رۆیشتوه‬

‫ستراتیژی نوێی داعش دژی هه‌رێم‪ ،‬ته‌قاندنه‌وه‌ی بیره‌ نه‌وته‌كانه‌‬ ‫"له‌ماوه‌ی ‪ 12‬رۆژدا سێ بیری گه‌وره‌ی له‌كه‌ركوك ته‌قاندوه‌ته‌وه‌"‬ ‫ئا‪ :‬وریا‬ ‫له‌ماوه‌یه‌كی كه‌مدا‌ داعش سێ‬ ‫هێرشی تیرۆرستی ده‌كاته‌ سه‌ر‬ ‫بیره‌ نه‌وته‌كانی كه‌ركوك‌و زیانێكی‬ ‫زۆر به‌سه‌رچاوه‌ی داهاتی هه‌رێمی‬ ‫كوردستان ده‌گه‌یه‌نێت‪ ،‬به‌ڕای‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رێكی كۆمپانیای نه‌وتی‬ ‫باكوریش داعش ده‌یه‌وێت زیان‬ ‫به‌سه‌رچاوه‌ی نه‌وتی كه‌ركوك‬ ‫بگه‌یه‌نێت"‪.‬‬ ‫فه‌ره���اد حه‌م���زه‌ به‌ڕێوه‌ب���ه‌ر‬ ‫له‌كۆمپانی���ای نه‌وتی باك���ور ئه‌وه‌ی‬ ‫بۆ ئاوێنه‌ باس���كرد داعش له‌ش���ه‌ڕی‬ ‫مه‌یدانیدا شكستی به‌رامبه‌ر هێزه‌كانی‬ ‫پێشمه‌رگه‌ هێناوه‌و له‌ئێستا ئه‌و بیرانه‌ی‬ ‫كه‌وتونه‌ته‌ ناوچه‌ عه‌ره‌بنشینه‌كانه‌وه‌‬ ‫له‌الیه‌ن داعش���ه‌وه‌ به‌ئامانج گیراون‪،‬‬ ‫وتی "داعش ئه‌و ناوچانه‌ بۆ هێرش���ه‌‬ ‫پارتیزانیه‌كانی هه‌ڵده‌بژێرێت ده‌كه‌ونه‌‬ ‫هێڵی ته‌ماس���ه‌وه‌و ئ���ه‌وه‌ش زیانێكی‬ ‫زۆری به‌بیره‌ نه‌وته‌كان گه‌یاندوه‌"‪.‬‬ ‫له‌كۆتایی مانگی رابردوەوە‌ تائێستا‬ ‫داع���ش س���ێ هێرش���ی خۆك���وژی‌و‬ ‫ته‌قین���ه‌وه‌ی كردوه‌ته‌ س���ه‌ر كێڵگه‌‬ ‫نه‌وتیه‌كانی (بای حه‌سه‌ن‪ ،‬جه‌مبۆر)‬ ‫و س���ێ بی���ری ته‌قاندوه‌ت���ه‌وه‌ ئه‌مه‌‬ ‫جگه‌ له‌وه‌ی ك���ه‌ ناوچه‌ غازییه‌كانیش‬ ‫كه‌وتونه‌ته‌ به‌ر هه‌مان هێرش‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫بۆ ماوه‌یه‌ك���ی كاتی هه‌نارده‌ی نه‌وتی‬ ‫هه‌رێمی بۆ توركیا وه‌ستاند‪.‬‬ ‫فه‌رهاد حه‌مزه‌ باس���ی ئه‌وه‌شی بۆ‬ ‫ئاوێنه‌ك���رد‪ ،‬زیانێكی زۆر ب���ه‌ر بیر‌ه‬ ‫نه‌وتی���ه‌كان كه‌وتوه‌ ئ���ه‌وه‌ش كاتی‬ ‫ده‌وێت بۆ چاككردنه‌وه‌یان‪ ،‬وتی "دوا‬ ‫بیری نه‌وت له‌كیڵگه‌ی بای حه‌س���ه‌ن‬ ‫ژم���اره‌ ‪ 34‬بو كه‌ داع���ش ته‌قاندیه‌وه‌‬ ‫رۆژان���ه‌ ‪ 3‬ه���ه‌زار به‌رمی���ل به‌رهه‌می‬ ‫هه‌بو‪ ،‬ئه‌مه‌ جگه‌ له‌زیانی هه‌نارده‌كه‌ی‬ ‫ه���اوكات تێچ���وی چاككردنه‌وه‌ش���ی‬ ‫ده‌وێت"‪.‬‬

‫داعش تائێستا‬ ‫نه‌یتوانیوه‌ هێڵی‬ ‫به‌رگری پێشمه‌رگ ‌ه‬ ‫ببڕێت بۆ ئه‌نجامدانی‬ ‫ئه‌م كرده‌وانه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ئه‌مانه‌ له‌پشتی‬ ‫پێشمه‌رگه‌و له‌ناوچ ‌ه‬ ‫عه‌رەبیه‌كان كراون‬ ‫کێڵگەیەکی نەوت‬ ‫لیژن���ه‌ی ن���ه‌وت‌و وزەی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫پارێ���زگای كه‌ركوكی���ش هه‌م���ان ڕای‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ره‌ك���ه‌ی كۆمپانی���ای نه‌وتی‬ ‫باكوریان هه‌ی ‌ه ل���ه‌و باوه‌ڕه‌دان داعش‬ ‫ده‌یه‌وێ���ت قوت���ی هاواڵتیان���ی هه‌رێم‬ ‫به‌ئامانج بگرێت‪.‬‬

‫نه‌وته‌كان ئه‌وه‌ند‌ه به‌رزه‌ بیره‌كان كوێر‬ ‫ده‌كاته‌وه‌"‪.‬‬

‫فوئاد حسێن ئه‌ندامی لیژنه‌ی نه‌وت‌و‬ ‫وزه‌ی ئه‌نجومه‌ن���ی پارێزگای كه‌ركوك‬ ‫باسی ئه‌وه‌شی بۆ ئاوێن ‌ه كرد ئێستا ئه‌و‬ ‫بیرانه‌ی به‌هۆی كرده‌وه‌ تیرۆریستیه‌كانی‬ ‫ئه‌ندامی لیژنه‌ی داعشه‌و‌ه زیانیان به‌ركه‌وتوه‌ سه‌رقاڵی‬ ‫فوئاد حسێن ‬ ‫ن���ه‌وت‌و وزەی ئه‌نجومه‌ن���ی پارێزگای چاككردنه‌وه‌یان���ن‌و تیمێك���ی تایبه‌ت‬ ‫كه‌ركوك جه‌ختی له‌سه‌ر ئه‌وه ‌كرده‌و‌ه هات���ون بۆ چاككردنه‌وه‌ی���ان‪ ،‬هاوكات‬ ‫داع���ش ده‌یه‌وێت ل���ه‌م ڕێگه‌یه‌وە زیان ته‌قینه‌وه‌كان���ی بای حه‌س���ه‌ن زیانیان‬ ‫به‌داهاتی هه‌رێمی كوردستان بگه‌یه‌نێت‪ ،‬وه‌كو ئه‌و بیر‌ه نه‌وتانه‌ به‌رنه‌كه‌وتوه‌ ك ‌ه‬ ‫وتی "ج���اری واهه‌ی ‌ه كوژاندنه‌وه‌ی ئه‌م به‌ده‌س���ت هێزه‌ ئه‌منیه‌ عێراقیه‌كانه‌و‌ه‬ ‫بیره‌ نه‌وتان ‌ه له‌توان���ای كۆمپانیاكه‌دا بوه‌‪ ،‬ئاماژه‌ی بۆ ئه‌وه‌ش���كرد "داعش‬ ‫نی���ه‌‪ ،‬به‌ڵك���و ده‌بێ���ت كۆمپانیای تر تائێس���تا نه‌یتوانیوه‌ هێڵ���ی به‌رگری‬ ‫بهێنرێت بۆ كوژاندنه‌وه‌ بیره‌ نه‌وته‌كان پێش���مه‌رگه‌ ببڕێت بۆ ئه‌نجامدانی ئه‌م‬ ‫ئه‌وه‌ش خه‌رجی زیات���ر ده‌كات‪ ،‬ئه‌م ‌ه كرده‌وان���ه‌‪ ،‬به‌ڵك���و ئه‌مان ‌ه له‌پش���تی‬ ‫جگ��� ‌ه له‌پیس���بونی ژینگه‌"‪ ،‬وتیش���ی پێش���مه‌رگه‌و له‌ناوچ���ه‌ عه‌رەبی���ه‌كان‬ ‫"هه‌ندێك ج���ار پله‌ی س���وتانی بیر‌ه كراون"‪.‬‬

‫هێرش بۆ س���ه‌ر پێگ ‌ه نه‌وتییه‌كانی‬ ‫كه‌رك���وك ب���ه‌م چڕی���ه‌ی له‌ماوه‌یه‌كی‬ ‫كه‌م���دا گومانێكی هێناوه‌ت��� ‌ه ئاراوه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وی���ش ئه‌وه‌ی���ه‌ ئه‌گ���ه‌ری هه‌ی��� ‌ه‬ ‫داعش ناكۆكیه‌كان���ی پارتی‌و یه‌كێتی‬ ‫له‌كه‌ركوك قۆستبێته‌وه‌ بۆ ئه‌نجامدانی‬ ‫ئ���ه‌م كرده‌وانه‌‪ ،‬بۆیه‌ لیژن���ه‌ی دارایی‬ ‫په‌رله‌مان���ی كوردس���تان لێكۆڵینه‌و‌ه‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ ده‌كات‌و رۆژنامه‌نوسێكیش‬ ‫ئه‌و گومان ‌ه ناشارێته‌و‌ه ده‌ڵێت "ئه‌گه‌ر‬ ‫كۆمپانی���اكان بزانن ئه‌م ه���ۆكاره بۆ‬ ‫ته‌قاندنه‌وه‌ی بۆرییه‌ نه‌وتییه‌كانه‌ هه‌رێم‬ ‫زیانی زۆری پێده‌گات"‪.‬‬ ‫عێزه‌ت سابیر سه‌رۆكی لیژنه‌ی دارایی‌و‬ ‫كاروب���اری وه‌به‌رهێن���ان له‌په‌رله‌مانی‬ ‫كوردستان ئه‌وه‌ی بۆ ئاوێنه‌ شیكرده‌و‌ه‬ ‫ئه‌م كاره‌ی داعش ده‌ی���كات زیانی بۆ‬

‫ئاب���وری هه‌رێمی كوردس���تان ده‌بێت‪،‬‬ ‫ده‌ڵێت "ته‌قاندنه‌وه‌ی پێگ ‌ه نه‌وتیه‌كان‬ ‫كاریگه‌ری له‌س���ه‌ر هه‌ن���ارده‌ی نه‌وتی‬ ‫هه‌رێم ده‌بێت"‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی لیژنه‌ی دارایی‌و‌كاروباری‬ ‫وه‌به‌رهێن���ان له‌باره‌ی ئ���ه‌و گومانه‌و‌ه‬ ‫باس ل���ه‌وه‌ده‌كات ته‌قاندن���ه‌وه‌ی بیر‌ه‬ ‫نه‌وتییه‌كان ئه‌گ���ه‌ری هه‌ی ‌ه په‌یوه‌ندی‬ ‫به‌ناكۆكیه‌كان���ی یه‌كێت���ی‌و پارتیه‌و‌ه‬ ‫هه‌بێ���ت له‌كه‌ركوك هی���چ به‌ڵگه‌یه‌كی‬ ‫له‌به‌رده‌س���تدا نی���ه‌‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ی وت‬ ‫"له‌وباره‌یه‌و‌ه لێكۆڵینه‌وه‌ ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫هه‌م���ان كات بی�ل�ال س���ه‌عید‬ ‫رۆژنامه‌نوس���ی تایبه‌ت به‌بواری نه‌وت‌و‬ ‫غ���از ئاماژه‌ ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ده‌كات ئه‌گه‌ر‬ ‫بێت ئه‌و گومانه‌ راس���تبێت ك ‌ه قسه‌ی‬ ‫له‌س���ه‌ر ده‌كرێت كاردان���ه‌وه‌ی جیاواز‬

‫به‌دوای خۆیدا ده‌هێنێت به‌تایبه‌ت الی‬ ‫كۆمپانیا نه‌وتیی���ه‌كان‌و ده‌ڵێت "بونی‬ ‫ناكۆكیه‌كانی یه‌كێتی‌و پارتی له‌كه‌ركوك‬ ‫ئاینده‌یه‌كی خراپ ب���ۆ كه‌رتی نه‌وت‌و‬ ‫غاز دروس���تده‌كات‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر كۆمپانیا‬ ‫نه‌وتیه‌كان به‌ڵگه‌یان ده‌ستكه‌وێت ئه‌م‬ ‫كار‌ه په‌یوه‌ن���دی ب���ه‌م ملمالنێیانه‌و‌ه‬ ‫هه‌بێت ئه‌وان كاردانه‌وه‌یان ده‌بێت"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌كو بیاللی رۆژنامه‌نوس جه‌ختی‬ ‫لێك���رده‌وه‌‪ ،‬هه‌رچی بێ���ت زیانه‌كانی‬ ‫ته‌قانده‌وه‌ی ئه‌م بی���ره‌ نه‌وتیان ‌ه زۆر‌ه‬ ‫له‌س���ه‌ر هه‌رێمی كوردستان‌و پارێزگای‬ ‫كه‌رك���وك له‌كاتێك���دا به‌دۆخێك���ی‬ ‫س���ه‌ختی ئابوری تێپه‌ڕ ده‌كه‌ن‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫دروستكردنی بۆش���ایی ئه‌منی بۆ ئه‌م‬ ‫جۆر‌ه هێرش���ان ‌ه زیان���ی زۆر به‌كه‌رتی‬ ‫ن���ه‌وت‌و غاز داهاتی ن���ه‌وت له‌هه‌رێمی‬ ‫كوردستان ده‌گه‌یه‌نێت‪.‬‬

‫کوردستانێکی ئاوەدانت دەوێت‪ ،‬بەرهەمی خۆماڵی بەکاربهێنە‬

‫کوالێتی‬ ‫تەندروستی‬ ‫باشتر‬

‫ئه‌مه‌ریکا‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫‪9‬‬

‫ئه‌م الپه‌ڕه‌یه‌ به‌شی کوردی ده‌نگی ئه‌مه‌ریکا‌ ئاماده‌ی ده‌کات‬

‫ده‌نگده‌رانی بێالیه‌ن له‌هه‌ڵبژاردنه‌کانی‬ ‫سه‌رۆکایه‌تی واڵته‌ یه‌کگرتوه‌کانی ئه‌مریکادا‬ ‫ به‌ڵێن ساڵح‬ ‫بۆ سه‌رکه‌وتن ل ‌ه هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆکایه‌تی‬ ‫واڵت��� ‌ه یه‌کگرتوه‌کان���ی ئه‌مری���کادا هه‌ردو‬ ‫الیه‌نی س���ه‌ره‌کی زیاتر پش���ت ده‌به‌ستن‬ ‫به‌ده‌نگده‌رانی سه‌ربه‌خۆ‪.‬‬ ‫ده‌نگده‌رانی سه‌ربه‌خۆ ده‌توانن هه‌ڵبژاردن‬ ‫له‌نێ���وان دیموکرات���ه‌کان‌و کۆمارییه‌کاندا‬ ‫یه‌کالبکه‌ن���ه‌وه‌‪ ،‬ه���ه‌ر بۆیه‌ش��� ‌ه ده‌کرێت‬ ‫بگوترێت ته‌واوی هه‌ڵمه‌ته‌کانی هه‌ڵبژاردن‪،‬‬ ‫وتوێژ‌ه ڕوبه‌ڕوه‌کانی هه‌ردو کاندید بۆ پۆستی‬ ‫س���ه‌رۆک‌و هه‌ردو کاندیدیش بۆ پۆس���تی‬ ‫جێگری سه‌رۆک‪ ،‬لێدوان ‌ه ڕۆژنامه‌وانییه‌کان‌و‬ ‫ڕیکالمه‌کان���ی تریش زیاتر ب���ۆ ده‌نگده‌ر‌ه‬ ‫سه‌ربه‌خۆکان ‌ه نه‌ک بۆ ئه‌ندامان‌و الیه‌نگرانی‬ ‫دیموکراته‌کان‌و کۆمارییه‌کان بێت‪.‬‬ ‫هه‌ر کام له‌کاندیده‌کان توانییان متمانه‌ی‬ ‫زیاتری ده‌نگده‌ری بێالیه‌ن به‌ده‌ست بێنێت‬ ‫ئه‌وا سه‌رکه‌وتن مسۆگه‌ر ده‌کات‪.‬‬ ‫زۆر جار رویداو‌ه ئه‌ندامی کۆماری چونک ‌ه‬ ‫کاندی���دی الیه‌نه‌ک���ه‌ی خۆی ب���ه‌دڵ نییه‌‪،‬‬ ‫یانی���ش سیاس���ه‌ته‌کان‌و رێبازه‌کان���ی ئه‌و‬ ‫کاندی���د‌ه له‌گه‌ڵ بیرکردن���ه‌وه‌ی ئه‌مدا ته‌با‬ ‫نی���ن‌و ناگونجێن‪ ،‬ده‌نگ���ده‌دات به‌کاندیدی‬ ‫دیموکراته‌کان‌‌و پێچه‌وانه‌که‌ش���ی دروسته‪،‬‬ ‫یانیش هه‌ر ده‌نگ نادات‌‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی راوه‌رگرتن���ه‌ گش���تییه‌کان ک ‌ه‬ ‫له‌ئه‌مریکا کراون رێژه‌ی ده‌نگده‌رانی بێالیه‌ن‬ ‫گه‌یشتۆت ‌ه س���ه‌رو ‪ ،‌%٤٠‬ئه‌مه‌ش رێژه‌یه‌کی‬ ‫زۆر‌ه ب ‌ه به‌راورد له‌گه‌ڵ ئه‌و راوه‌رگرتنانه‌ی‬ ‫پێشتر کراون‪.‬‬ ‫نێوه‌ن���دی گال���وپ له‌یه‌کێ���ک ل���ه‌و را‬ ‫وه‌رگرتنان���ه‌ی کردویه‌تی گه‌یش���تۆت ‌ه ئه‌و‬ ‫به‌ره‌نجام���ه‌ی له‌ه���ه‌ر (ده‌) ده‌نگ���ده‌ری‬ ‫ئه‌مریکایی (چ���وار) ده‌نگ���ده‌ر بێالیه‌نن‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ش بێگوم���ان له‌ڕێ���ژه‌ی ده‌نگده‌رانی‬

‫هه‌ر کام‬ ‫له‌کاندیده‌کان‬ ‫توانییان متمانه‌ی‬ ‫زیاتری ده‌نگده‌ری‬ ‫بێالیه‌ن به‌ده‌ست‬ ‫بێنێت ئه‌وا‬ ‫سه‌رکه‌وتن مسۆگه‌ر‬ ‫ده‌کات‬ ‫کۆماری‌و دیموکراته‌کان که‌م ده‌کاته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌رزبونه‌وه‌ی رێژه‌ی ده‌نگده‌رانی بێالیه‌ن‬ ‫پێده‌چێ���ت په‌یوه‌ن���دی به‌و دۆس���ێیانه‌و‌ه‬ ‫هه‌بێت ک��� ‌ه کۆماری���ه‌کان‌و دیموکراته‌کان‬ ‫له‌ن���او حکومه‌ت���ی فێدراڵی���دا ناگه‌ن��� ‌ه‬ ‫ئه‌نجام له‌س���ه‌ریان‌و هه‌روه���اش ناکۆکیی ‌ه‬ ‫سیاس���ییه‌کانی نێوانیان ک ‌ه ده‌بن ‌ه مایه‌ی‬ ‫که‌مبونه‌وه‌ی ئاس���تی متمان ‌ه به‌حکومه‌تی‬ ‫فێدراڵ���ی‪ .‬زۆرج���ار رویداو‌ه له‌س���تانێکدا‬ ‫به‌شدارییه‌کی به‌رچاو هه‌بو‌ه بۆ هه‌ڵبژاردنی‬ ‫فه‌رمانڕه‌وای س���تانه‌ک ‌ه به‌اڵم به‌شداری بۆ‬ ‫هه‌ڵبژاردنی س���ه‌رۆکی ئه‌مری���کا رێژه‌یه‌کی‬ ‫که‌متری خه‌ڵک به‌شدارییان کردوه‌‪.‬‬ ‫هه‌ر بۆیه‌ش ‌ه ده‌بینیت رێژه‌یه‌کی به‌رچاوی‬

‫هیالری کلنتن‬

‫ئ���ه‌م ده‌نگده‌ر‌ه س���ه‌ربه‌خۆیان ‌ه تا یه‌ک دو‬ ‫رۆژ پێش هه‌ڵبژاردن خۆیان یه‌کالناکه‌نه‌و‌ه‬ ‫ده‌نگ به‌چ الیه‌نێک ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫ده‌نگ���ده‌ری بێالی���ه‌ن ئه‌و که‌س���ه‌ی ‌ه ک ‌ه‬ ‫ده‌ش���ێت له‌کات���ی ده‌نگدان���دا دوابڕیاری‬ ‫خۆی بدات س���ه‌باره‌ت به‌وه‌ی ده‌نگ به‌کام‬ ‫یه‌کێ���ک له‌کاندیده‌کان بدات‌و تا ئه‌وکاته‌ش‬ ‫له‌مێشکی خۆیدا هه‌ڵسه‌نگاندن بۆ به‌رنامه‌‌و‬ ‫پ�ل�ان‌و بیرۆکه‌کانی کاندی���ده‌کان ده‌کات‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌ند‌ه ئه‌مه‌ش ئه‌و راستی ‌ه ناشارێته‌و‌ه‬ ‫ده‌نگده‌ران���ی بێالی���ه‌ن مه‌یل���داری یه‌کێک‬ ‫له‌الیه‌نه‌کانن به‌اڵم وابه‌سته‌ی کارنامه‌ی هیچ‬ ‫یه‌کێک له‌الیه‌نه‌کان نین‪.‬‬ ‫له‌هه‌م���و هه‌ڵبژاردنێکی س���ه‌رۆکایه‌تیدا‬ ‫الیه‌نی س���ێهه‌میش به‌ش���دار‌ه ک��� ‌ه وه‌ک‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆ خ���ۆی کاندی���د ده‌کات به‌اڵم‬ ‫تائێستا ده‌نگێکی ئه‌وتۆی به‌ده‌ستنه‌هێناو‌ه‬ ‫ک��� ‌ه ش���ایه‌نی باس���کردن بێ���ت‪ .‬چاودێر‬ ‫هۆکاری ئەم دیاردەیە لەچەند خاڵێکدا چڕ‬ ‫دەکەنەوە لەوانە؛ نەبونی متمانە بەکاندیدە‬ ‫س���ەربەخۆیە ک���ە بتوانێ���ت کار لەگ���ەڵ‬ ‫کۆنگرێس���دا ب���کات‪ ،‬ی���ان بەپێچەوانەوە‪،‬‬ ‫نەبون���ی توانای گونجاو ب���ۆ بەڕێوەبردنی‬ ‫کاروبارەکانی واڵت لەس���ەر هەردو ئاستی‬ ‫ناوخۆیی‌و دەرەوەی���ی‪ ،‬هەروەهاش یەکێک‬ ‫لەه���ۆکارە گرنگەکانی تر ئەوەیە لەکاتێکدا‬ ‫ئەگەر کاندیدێکی سەربەخۆ بچێتە کۆشکی‬ ‫سپی‌و نەتوانێت لەگەڵ کۆنگرێسدا کاربکات‬ ‫چ���ۆن دەکرێت تەواوی کۆدەکانی دەوڵەتی‬ ‫لەژێردەس���تدا بێ���ت‪ ،‬لەهەمان دەمیش���دا‬ ‫پرس���یارگەلێکی زۆری���ش ه���ەن لەس���ەر‬ ‫ئەگ���ەر‌و نەگەرەکانی ئەوەی س���ەرۆکێکی‬ ‫بێالیەن ببێتە س���ەرکردەی گشتی تەواوی‬ ‫هێزە لەش���کرییەکانی واڵتە یەکگرتوەکانی‬ ‫ئەمریکا‪ .‬‬ ‫وابه‌س���ته‌یی ئه‌مریکاییه‌کان به‌کۆماری‌و‬ ‫دیموکراته‌کانه‌و‌ه هه‌روادێ‌و که‌متر ده‌بێت‪.‬‬

‫ئه‌گ���ه‌ر ئه‌مس���اڵی ‪ 2016‬ه‌ی��� ‌ه به‌نمون��� ‌ه‬ ‫وه‌ربگرین ک ‌ه هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆکایه‌تی تیادا‬ ‫ده‌کرێت‪ ،‬وه‌ک ده‌رفه‌تێک ‌ه بۆ هه‌رد‌و الیه‌ن‬ ‫بتوانن رێژه‌ی���ه‌ک له‌ده‌نگده‌ران‌و الیه‌نگر بۆ‬ ‫خۆیان زیاد بکه‌ن‪ ،‬به‌اڵم ئه‌مه‌ش ده‌که‌وێت ‌ه‬ ‫س���ه‌ر ئه‌وه‌ی ئایا په‌یامه‌کانی کاندیده‌کان‬ ‫له‌الیه‌ن ده‌نگده‌رانی س���ه‌ربه‌خۆو‌ه په‌سه‌ند‬ ‫ده‌کرێن یان نا‪ .‬‬ ‫ده‌نگده‌رانی خۆیان به‌بێالیه‌ن تۆمارکردو‌ه‬ ‫ب���ێ گرفت نین‪ ،‬له‌و روانگه‌یه‌وه‌ی بۆ نمون ‌ه‬ ‫ناتوانن له‌هه‌ڵبژاردن ‌ه به‌راییه‌کانی الیه‌نه‌کاندا‬ ‫ده‌نگ بده‌ن‪.‬‬ ‫ده‌نگده‌ران���ی بێالیه‌ن ل���ه‌ڕوی ته‌مه‌ن‌و‬ ‫ن���ه‌ژاد‌و جێن���ده‌ر‌و ته‌نان���ه‌ت له‌ئاس���تی‬ ‫داهاتیش���دا جیاوازی هه‌ی ‌ه ل ‌ه نێوانیاندا ب ‌ه‬ ‫به‌راورد له‌گ���ه‌ڵ ده‌نگده‌رانی تۆمارکراو بۆ‬ ‫دیموکراته‌کان یان کۆمارییه‌کان‪ .‬به‌پێی ئه‌و‬ ‫لێکۆڵینه‌وانه‌ی له‌سه‌ر ده‌نگده‌رانی سه‌ربه‌خۆ‬ ‫ک���راون‪ ،‬ئه‌مان له‌ڕوی کۆمه‌اڵیه‌تیه‌وه‌ زیاتر‬ ‫لیبراڵن (سۆشیال لێبراڵ)‌و له‌هه‌ندێک باردا‬ ‫ئه‌و لێبراڵی��� ‌ه ده‌ڕوات ت���ا ده‌گات ‌ه ئه‌وه‌ی‬ ‫ببێت ‌ه که‌سێکی چه‌پ‪.‬‬ ‫به‌گشتیش کاتێک ‌یه‌کێک له‌م ده‌نگده‌ر‌ه‬ ‫بێالیه‌نان ‌ه باس له‌ه���ۆکاری بێالیه‌نی خۆی‬ ‫ده‌کات ده‌ڵێ���ت له‌گ���ه‌ڵ هه‌ندێ���ک ش���تی‬ ‫کۆماریه‌کان���دام‌و له‌گ���ه‌ڵ هه‌ندێکی تریاندا‬ ‫نیم‌و بۆ دیموکراته‌کانیش به‌هه‌مان ش���ێوه‌‪،‬‬ ‫یان ده‌ڵێت ئه‌مه‌ی دیموکراته‌کان باش���ه‌‌و‬ ‫ئه‌وه‌ی کۆمارییه‌کان خراپ‪...‬هتد‪.‬‬ ‫له‌ه���ه‌ردو هه‌ڵبژرانه‌کانی س���اڵی ‪2008‬و‬ ‫ساڵی ‪ 2012‬دا ده‌نگده‌رانی بێالیه‌ن‪ ،‬زیاتر‬ ‫له‌گه‌ڵ باراک ئۆبامادا بون‪ ،‬به‌اڵم هێش���تا‬ ‫ئاش���کرا نیی ‌ه له‌مانگی ی���ازده‌دا خۆیان بۆ‬ ‫هێله‌ری کلنتن ی���ه‌کال ده‌که‌نه‌وه‌‌و ده‌یکه‌ن ‌ه‬ ‫یه‌ک���ه‌م ژن ببێت ‌ه س���ه‌رۆکی ئه‌مریکا‪ ،‬یان‬ ‫به‌الی دۆناڵد تره‌مپدا دایده‌ش���کێنن‌و بره‌و‬ ‫به‌لێدوان ‌ه وروژێنه‌ره‌کانی ده‌ده‌ن‪.‬‬

‫ده‌نگی ژنان یه‌کالکه‌ره‌وه‌یه‌‬ ‫ موعته‌به‌ر شێروانی‬ ‫لەهەڵمەت���ی هەڵبژاردنەکان���ی س���اڵی‬ ‫‪2016‬دا زۆرج���ار باس‌و خ���واس لەگرنگی‬ ‫دەنگی ژنان کراوە‪ ،‬ئەم���ەش لەکاتێکدایە‬ ‫ب���ۆ یەکەمجار لەمێ���ژوی ئەمەریکادا ژنێک‬ ‫بکرێ���ت بەپاڵێوراوی پارتێکی س���ەرەکی‪.‬‬ ‫لەهەڵبژاردنەکانی رابردوی س���اڵی ‪2012‬دا‬ ‫دەنگ���ی ژن یەکالکەرەوەی پێش���بڕکێکە‬ ‫بون‪ .‬لەس���اڵی ‪ %٥٣ ،2012‬دەنگدەر ژن‬ ‫بون‌و‪ %٤٧‬پیاو بون‪.‬‬ ‫بەپێ���ی راپۆرتێک���ی زانک���ۆی کۆرنێڵ‬ ‫لەهەڵبژاردنەکان���ی س���ەرۆکایەتی ‪ 2012‬ی‬ ‫ئەمەریکادا‪ %٥٥ ،‬ژن���ان دەنگیان بەباراک‬ ‫ئۆبامای دیموک���رات داو ‪ %٤٤‬یان دەنگیان‬ ‫بەمتڕامنی کۆماری دا‪ .‬لەبەرامبەر ئەمەشدا‪،‬‬ ‫پی���اوان ‪ %٤٥‬دەنگیان بەئۆباما دابو و‪%٥٢‬‬ ‫دەنگیان بەمتڕامنی کۆماری دابو‪ .‬ئەڵبەتە‬ ‫ئەم���ەش لەکاتێکدایە ک���ە راوەرگرتنەکان‬ ‫دەریدەخەن کە هەڵوێس���تی ژنان‌و پیاوان‬ ‫لەسەر زۆربەی مەسەلەکان جیاوازن‪.‬‬ ‫بەپێی رێکخراوی پیۆ بۆ توێژینەوە بنکە‬ ‫لەواشنتۆن لەهەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی‬ ‫س���اڵی ‪ 1976 -1972‬جی���اوازی بەرچاو‬ ‫نەب���وە لەنێ���وان ژن‌و پیاو بۆ پش���تیوانی‬ ‫کردن لەکاندیدەکان‪ ،‬بەاڵم لە‪ 9‬هەڵبژاردنی‬ ‫پێش���وی ئەمەریکادا ژنان ب���ە بەردەوامی‬ ‫دەنگیان زیاتر ب���ۆ کاندیدی دیموکراتەکان‬ ‫بوە‪ .‬هێش���تا ماوە بزانرێت ک���ە جیاوازی‬ ‫دەنگدانی نێوان ژنان‌و پیاوان بۆ کاندیداکان‬ ‫لەم هەڵبژاردنەشدارەنگ دەداتەوە یان نا؟‬ ‫بەاڵم چ���اوەڕوان دەکرێت لەم هەڵبژاردنەدا‬ ‫لەهەڵبژاردنەکان���ی پێش���ووتریش دەنگی‬ ‫خۆی���ان بەکاندی���دی دیموکرات���ەکان‬ ‫ب���دەن‪ ،‬ئەم���ەش بەش���ێکی دەگەڕێتەوە‬ ‫ب���ۆ لێدوانەکان���ی ترامپ لەس���ەر ژنان کە‬ ‫زۆربەی جار مشتومڕی لەسەر بوە‪ .‬بەپێی‬ ‫راوەرگرتنێکی ‪ CNN ORC‬ئەو ژنانەی کە‬ ‫خۆی���ان ناونوس کردوە ب���ۆ دەنگدان ‪%٧٠‬‬ ‫زیاتریان راوبۆچونی نەرێنیان هەیە لەسەر‬

‫هیالری ڕادهام کڵنتن کلنتن لەمانگی‬ ‫‪ 7‬ی ‪ 2016‬و لەکۆنگرەی نیشتیمانی‬ ‫دیموکراتەکاندا بو بەیەکەم ژن لەمێژوی‬ ‫ئەمەریکا کە لەالیەن پارتێکی سەرەکییەوە‬ ‫بەفەرمی بکرێت بەکاندید بۆ پۆستی‬ ‫سەرۆکایەتی‪.‬‬ ‫هی��ل�اری لە‪26‬ی مانگی ‪ 10‬س����اڵی ‪1947‬‬ ‫لەشاری شیکاگۆی ویالیەتی ئیلنۆیس لەدایک‬ ‫بوو‪ .‬لەس����اڵی ‪ 1969‬زانکۆی ت����ەواو کردو‬ ‫لەس����اڵی ‪ 1973‬بڕوانامەی دکتۆرای لەبەشی‬ ‫یاسای زانکۆی یاڵ بەدەست هێنا‪.‬‬ ‫هیالری کلنتن لەساڵی ‪ 1968‬وە ئەندامێکی‬ ‫چاالک����ی دیموکراتەکانە‪ ،‬ب����ەاڵم لەتەمەنی‬ ‫نەوجەوانیدا کۆماریی بوه‌و لەس����اڵی‪1964‬‬ ‫له‌هەڵمەت����ی هەڵبژاردنەکان����ی کاندیدێک����ی‬ ‫کۆماریی����ەکان ب����اری گۆلدواتەر بەش����داری‬ ‫کردبو‪ .‬هەر ‪ 10‬س����اڵ پاش ئەوەو لەس����اڵی‬

‫راوەرگرتنەکان‬ ‫دەریدەخەن کە‬ ‫هەڵوێستی ژنان‌و‬ ‫پیاوان لەسەر‬ ‫زۆربەی مەسەلەکان‬ ‫جیاوازن‬

‫هیال‌ری یان ترامپ؟‬

‫دۆناڵد ترامپ‬

‫‪AP‬‬ ‫ ئا‪ :‬هێرۆ زه‌نگه‌نه‌‬

‫دۆناڵد ترامپ‪ .‬ئەم بۆچونانەش تەنها لەنێو‬ ‫دەنگدەرە ژنە دیموکراتەکاندا نییە‪ ،‬بەڵکو‬ ‫لەنێو نزیک���ەی نیوەی ژنانی کۆماریش���دا‬ ‫هەب���وە لەکات���ی دەنگدان���ی بەراییدا کە‬ ‫گوتویانە " لەو بڕوایەدا نین دەنگ بەترامپ‬ ‫ب���دەن هەرچەندە کاندیدی حزبەکەش���یان‬ ‫بێت"‪.‬‬ ‫لەیەکێک لەڕاوەرگرتنەکانی ‪CBS News‬‬ ‫ک���ە ل���ە‪ 22‬ی مانگی‪ 7‬ی ئەمس���اڵ هەتا‬ ‫‪ 24‬ی مانگ���ی ‪ 7‬وەرگیراوە ژنان‪ %11‬زیاتر‬ ‫لەپیاوان دەن���گ دەدەن بەهیالری کڵنتنی‬ ‫کاندیدی دیموکراتەکان‪.‬‬ ‫هەرچەندە بەبونی ترامپ وەکو پاڵێوراوی‬ ‫کۆمارییەکا ‌ن کە توانی س���ەرکەوتن بەسەر‬ ‫‪ 17‬کاندیدی تری حزبەکەی بەدەستبهێنێت‬ ‫دەگوترێت هیچ ش���تێک لەم هەڵبژاردنەدا‬ ‫جێگای سەرسوڕمان نابێت‪.‬‬

‫‪ 1974‬لەالیەن دیموکراتەکانەوە دەستنیشان‬ ‫کرا بۆ کۆمیتەی لێکۆڵینەوه‌کانی شەرمەزاری‬ ‫واتەرگەیت‌و ش����یانی لەکارخس����تنی سەرۆک‬ ‫رێچارد نیکسن‪.‬‬ ‫کلنتن لەس����اڵی‪ 1975‬هاوسەرگیری لەگەڵ‬ ‫بڵ کڵنتن کرد‪ .‬لەس����اڵی ‪ 1977‬رێکخراوێکی‬ ‫بەن����اوی ه����اوکاری ب����ۆ خێ����زان‌و مندااڵن‬ ‫لەئارکەنس����ا دامەزراندو لەساڵی ‪ 1978‬بوو‬ ‫بەیەک����ەم ژن کە وەکو س����ەرۆکی ڕێکخراوی‬ ‫خزمەتگوزاری یاسایی دەستنیشان بکرێت‪.‬‬ ‫خات����و کلنت����ن ل����ە‪ 20‬ی‪1‬ی ‪ 1993‬هەتا‬ ‫‪ 20‬ی ‪1‬ی ‪ 2001‬خانمی یەکەمی ئەمەریکا بو‪.‬‬ ‫وەکو خانمی یەک����ەم بەڕێوەبەرایەتی هەوڵە‬ ‫س����ەرنه‌کەوتوەکانی بەرنامەی خزمەتگوزاری‬ ‫تەندروس����تی کڵنتنی دەکرد‪ .‬پاشان لەساڵی‬ ‫‪1997‬و ‪ 1999‬توان����ی ه����اوکاری ب����کات بۆ‬ ‫دامەزراندنی بەرنام����ەی حکومەت بۆ بیمەی‬ ‫تەندروس����تی مندااڵن‪ .‬هاوکات سەرپەرشتی‬ ‫بەرنامەکانی منداڵ لەخۆگرتن‌و ناوەندەکانی‬ ‫بەخێوکردن����ی مندااڵن����ی بێسەرپەرش����تی‬

‫دەکرد‪.‬‬ ‫لە‪ 3‬ی مانگی‪1‬ی ساڵی ‪ 2001‬کڵنتن وەکو‬ ‫یەکەم سیناتۆری ژنی نیویۆرک هەڵبژێردرا‪.‬‬ ‫پاش روداوەکەی‪11‬ی س����پتەمبەری س����اڵی‬ ‫‪ 2001‬ک����ە لەوکات����ەدا ئ����ەو س����یناتۆری‬ ‫نیویۆرک ب����و دەنگی دا بۆ پەس����ەندکردنی‬ ‫شەڕی ئەفغانس����تان‪ .‬هەرواها دەنگی دا بۆ‬ ‫پەسەندکردنی ش����ەڕی عێراقیش کە پاشان‬ ‫لێی پەش����یمان بۆوەو جارێکی تر لەس����اڵی‬ ‫‪ 2006‬بۆ سیناتۆری نیۆرک هەڵبژێردرایەوە‪.‬‬ ‫هیالری کلنتن لەس����اڵی ‪ 2008‬دا بەشداری‬ ‫ک����رد لەپێش����بڕکێکاندا بۆ ب����ون بەکاندیدی‬ ‫سەرەکی دیموکراتەکان‪ ،‬هەرچەندە لەژنەکانی‬ ‫کە پێشتر ئەم هەوڵەیان دا بو زیاتر دەنگی‬ ‫نوێنەرانی بەدەست هێنابو‪ ،‬بەاڵم له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫ئۆباما دۆرا‪.‬‬ ‫لەکابینەکەی سەرۆک ئۆباما لەساڵی ‪2009‬‬ ‫خاتو کلنتن بو بەوەزیری دەرەوەی ئەمەریکاو‬ ‫لەساڵی‪ 2013‬دەس����تیلەکار کێشایەوەو جۆن‬ ‫کیری جێگای گرتەوە‪ .‬‬

‫‪AP‬‬ ‫دۆناڵد جۆن ترامپ کاردارێکی بەناوبانگی‬ ‫ئەمەریکا لە‪ 14‬ی مانگی ‪ 6‬ی ساڵی‬ ‫‪ 1946‬لەگه‌ڕه‌کی کوینز له‌شاری نیویۆرک‬ ‫لەدایک بو و هەرلەوێش گەورە بوە‪ .‬ترامپ‬ ‫لەساڵی ‪ 1968‬باکالۆریۆسی لەبواری‬ ‫ئابوری لەزانکۆی پێنسلڤانیا بەدەستهێناوە‪.‬‬ ‫لەکاتێکدا کە لەزانکۆ بو ترامپ لەگەڵ‬ ‫باوکیدا لەکۆمپانیای ئاوەدان کردنەوە‬ ‫بەناوی فرێد ترامپ کاری دەکرد‪.‬‬ ‫ئ����ەو لەس����اڵی ‪1973‬وە کاردارییەکان����ی‬ ‫باوکی بەڕێوە بردوەو پاشان ناوه‌کەی گۆڕی‬ ‫بۆ رێکخراوی ترام����پ‪ .‬له‌پاش مردنی باوکی‬ ‫‪ 200‬ملیۆن دۆالری وه‌ک می����رات له‌باوکیەوه‌‬ ‫ب����ۆ به‌جێم����اوه‪‌،‬ترامپ چەندی����ن باڵەخانە‪،‬‬ ‫هوتێل‪ ،‬گازین����ۆ‪ ،‬یاریگەی گۆڵف‌و ژمارەیەک‬ ‫شتی تری دروست کردوە کە زۆربەی بەناوی‬ ‫ترامپەوەیە‪ ،‬لەناویاندا ترامپ پاالس کە یەکێکە‬ ‫لەباڵەخانە ه����ەرە بەناوبانگەکانی مەنهاتنی‬ ‫نیویۆرک‪ .‬به‌پێی راپرس����ی گۆڤاری فۆربسی‬

‫ئه‌ڵمانی ئه‌و یه‌کێک بوه‌ له‌ ‪ 400‬پاره‌داره‌کانی‬ ‫دنیا‪ .‬ناوه‌که‌ش����ی وه‌ک مارکه‌یه‌کی بازرگانی‬ ‫سه‌رکه‌وتو لێی روانراوه‌‪.‬‬ ‫ترامپ لەساڵی ‪ 2015 - 2004‬بەرنامەیەکی‬ ‫تەلەفزیۆنی بەناوبانگی راستەقینەی لەکەناڵی‬ ‫‪ NBC‬پێشکەش دەکرد‪ .‬لەو کاتەوە ترامپ ببو‬ ‫بەکەسایەتییەکی بەناوبانگ لەنێو میدیاکانی‬ ‫ئەمەری����کادا‪ .‬ئ����ه‌و به‌رنام����ه‌ ته‌له‌فزیۆنییه‌‬ ‫زیاتر باس����ی ئه‌زمونی ژیانی راس����ته‌قینه‌ی‬ ‫خۆی‌و که‌س����انی سه‌رکه‌وتوی دیکه‌ی ده‌کرد‪.‬‬ ‫ترام����پ وه‌ک س����ه‌رمایه‌دارێک ته‌نها له‌بواری‬ ‫موڵکداری‌و ئاوه‌دانکردن����ه‌وه‌دا کاری کردوه‌و‬ ‫ئ����ه‌وه‌ش یه‌کێک����ه‌ له‌س����ه‌رکه‌وتنه‌کانی که‌‬ ‫له‌بواری تری بازرگان����ی خۆی به‌دور گرتوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ جگه‌ل����ه‌وه‌ی زۆربه‌ی رای ش����اره‌زایان‬ ‫له‌س����ه‌رئه‌وه‌ کۆکن که‌ که‌سایه‌تی ئه‌و له‌سێ‬ ‫خاڵدا کۆبۆته‌وه‌‪ ،‬خۆهه‌ڵکێشان‌و شکستهێنان‌و‬ ‫سه‌رکه‌وتنی راسته‌قینه‌‪ .‬وێڕای ئه‌وه‌ی ترامپ‬ ‫کەس����ایەتییەکی سیاس����ی نەبو‪ ،‬مێژویەکی‬ ‫زۆری لەگ����ەڵ پارتی کۆماری����دا نەبو‪ ،‬بەاڵم‬

‫لەمانگی ‪ 6‬ی ساڵی ‪ 2015‬ترامپ بەربژارێتی‬ ‫خۆی بۆ پۆستی سەرۆکایەتی لەسەر لیستی‬ ‫کۆمارییەکان راگەیاند‪ ،‬بەماوەیەکی کورت بو‬ ‫بەیەکێک لەکەسە سەرەکییەکانی پارتەکەی‪.‬‬ ‫ئ����ەم بەربژارێتیی����ەی ترامپ س����ەرنجی‬ ‫زۆری میدیاکانی راکێش����ا بەتایبەتی شێوازی‬ ‫لێدوانەکانی ترامپ کە بەزمانێکی نوێ قسەی‬ ‫دەک����ردو هەرگی����ز سیاس����ەتمەدارانی پێش‬ ‫ئ����ەو؛ ئەو جۆرە لێدوانانەیان نەدابو لەس����ەر‬ ‫لێدوانەکانی مشتومڕ دروست دەبو‪.‬‬ ‫مش����تومڕەکان لەس����ەر ترام����پ وای کرد‬ ‫ک����ە ناکۆک����ی گ����ەورە بکەوێتە نێ����و پارتی‬ ‫کۆمارییەوەو تەنانەت چەن����د ئەندامی بااڵی‬ ‫پارتەکە لەکۆنگرەی پارتەکەدا بەش����دارییان‬ ‫نەکرد‪ ،‬بەاڵم بەهۆی بەدەستهێنانی زۆرینەی‬ ‫دەنگ����ی نوێنەران����ەوە لەمانگی‪ 7‬ی س����اڵی‬ ‫‪2016‬و لەکۆنگرەی نیشتیمانی کۆمارییەکاندا‬ ‫له‌ش����اری کلیڤالند ویالیه‌ت����ی ئۆهایۆ‪ ،‬ترامپ‬ ‫بو بەکاندیدی س����ەرەکی پارت����ی کۆماری بۆ‬ ‫سەرۆکایەتی ئەمەریکا‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫کۆمه‌اڵیه‌تی‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫"شه‌ڕی به‌یاننامه‌ی" له‌سه‌ر كرا‬ ‫حاكم فه‌رهاد‪ :‬كاركردن‌و بیروباوه‌ڕ دو شتی جیاوازن‬ ‫ئا‪ :‬راوێژ كامه‌ران‬ ‫هەرچەندە رۆیشتنی رۆژنامەنوس‬ ‫لەدەزگایەك بۆ دەزگایەكی دیكە‬ ‫لەواڵتانی دونیا شتێكی ئاساییە‪،‬‬ ‫بەاڵم چیرۆكەكە بۆ فەرهاد رەسوڵ‬ ‫گورون‪ ،‬كە بەحاكم فەرهاد ناسراوە‬ ‫تەواو جیاواز بو‪ ،‬ئەو پاش ئەوەی‬ ‫بڕیاریدا وەك بێژەر لەكەناڵی‬ ‫كوردستان ‪ 24‬كاربكات كە كەناڵێكی‬ ‫نزیك لەپارتی دیموكراتی كوردستانە‬ ‫و له‌ الیه‌ن مه‌سرور بارزانیه‌وه‌‬ ‫خاوه‌ندارێتی ده‌كرێت‪ ،‬نەك هەر‬ ‫ئەوەندەکە لەئاستی جەماوەری‌و تۆڕە‬ ‫كۆمەاڵیەتیەكان روبەڕوی رەخنەی زۆر‬ ‫بوەوە‪ ،‬بەڵكو "شه‌ڕه‌ به‌یاننامه‌شی‬ ‫له‌سه‌ر كرا"‪.‬‬ ‫فه‌رهاد ره‌س���وڵ گورون ك���ه‌ له‌نێو‬ ‫خه‌ڵكی���دا به‌حاكم فه‌رهاد ناس���راوه‌‪،‬‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ی یه‌كێتی‌و ئەندامی خولی‬ ‫دوەمی ئەنجومەن���ی نوێنەرانی عێراق‬ ‫بوه‌له‌سه‌رپش���كی یه‌كێتی نیش���تمانی‬ ‫كوردس���تان‪‌،‬ده‌ركه‌وتن���ی وه‌ك بێژه‌ر‬ ‫له‌كه‌ناڵێك���ی نزیك له‌پارتی دیموكراتی‬ ‫كوردس���تانه‌وه‌ ب���ۆ زۆرێ���ك جێ���گای‬ ‫پرسیارو سه‌رسوڕمان بو‪.‬‬ ‫له‌پاش باڵوبونه‌وه‌ی هه‌واڵی چونیشی‬ ‫بۆ ئه‌و كه‌ناڵه‌‪ ،‬به‌شێك له‌بنه‌ماڵه‌كه‌ی‬ ‫به‌یاننامه‌یه‌كیان ل���ه‌دژی باڵوكرده‌وه‌و‬ ‫تێی���دا ئاماژه‌یان به‌وه‌داب���و كه‌ ئه‌وان‬ ‫به‌خاوخێزان‌و خزمانیش���مانەوە هەرگیز‬ ‫لەهەوڵی پل���ەو پۆس���ت‌و ئیمتیازاتی‬ ‫ژیان���ی تایبەتی خۆیان���دا نه‌بون‪ ،‬هه‌ر‬ ‫بۆیه‌ "چونی حاك���م فه‌رهاد بۆ كه‌ناڵی‬

‫وه‌ك مرۆڤێك‬ ‫ئازادی ئه‌وه‌‌م هه‌یه‌‬ ‫كه‌ له‌هه‌ركوێیه‌ك‬ ‫خۆم پێم باشبێت‬ ‫كاربكه‌م‬ ‫حاكم فەرهاد‬ ‫كوردستان ‪ 24‬ئێمه‌ی نیگه‌ران كردوه‌‪ ،‬كاربكه‌م‪ ،‬ئه‌و كه‌س���انه‌ی كه‌ ره‌خنه‌ش‬ ‫به‌اڵم ئه‌و ئازادیشه‌ له‌و كاره‌ی"‪ .‬له‌ پاش ده‌گ���رن نایانه‌وێ���ت له‌ماف���ی ئازادی‬ ‫ئه‌و به‌یاننامه‌یش برایه‌كی حاكم فه‌رهاد تاكه‌كه‌س���ی تێبگه‌ن‪ ،‬هه‌ر بۆیه‌ ناكرێت‬ ‫به‌یاننامه‌یه‌ك���ی دیك���ه‌ی باڵوكرده‌وه‌و به‌هۆی ئه‌وان���ه‌وه‌ له‌كاركردن به‌رده‌وام‬ ‫رایگه‌یاند ك���ه‌ "به‌وپه‌ڕی خۆش���یه‌وه‌ نه‌بین"‪.‬‬ ‫فه‌رهاد ره‌س���وڵ گورون ك���ه‌ له‌نێو‬ ‫پشتگیریی له‌كاك حاكم فه‌رهاد ده‌كه‌ین‬ ‫سه‌باره‌ت به‌كاركردنی ناوبراو له‌كه‌ناڵی خه‌ڵكی���دا به‌حاكم فه‌رهاد ناس���راوه‌‪،‬‬ ‫له‌س���اڵی ‪ 1956‬له‌س���لێمانی له‌دای���ك‬ ‫كوردستان ‪."24‬‬ ‫حاكم فه‌رهاد هه‌رچه‌نده‌ بۆخۆی ره‌تی بوه‌و به‌ش���ی یاس���ای له‌زانكۆی به‌غدا‬ ‫كرده‌وه‌ له‌باره‌ی ورده‌كاری ئه‌و بڕیاره‌ی‌و ته‌واو ك���ردوه‌‪ ،‬ناوبراو خه‌باتێكی زۆری‬ ‫هۆكاری چونی بۆ كوردستان ‪ 24‬قسه‌ بۆ له‌نێ���و ریزه‌كانی یه‌كێتی نیش���تمانی‬ ‫ئاوێنه‌ بكات‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و گوتی"كاركردنم كوردس���تاندا هه‌بوه‌‪ ،‬ئ���ه‌و یه‌كێك بو‬ ‫وه‌ك راگه‌یه‌ندكار له‌فیكرو ئایدۆلۆژیای له‌دامه‌زرێنه‌رانی دادگای بااڵی ش���ۆڕش‬ ‫سیاسی‌و بیروباوه‌ڕم دو شتی جیاوازه‌و له‌ساڵی ‪1980‬و له‌سه‌ره‌تاكانی ئێزگەی‬ ‫وه‌ك مرۆڤێ���ك ئ���ازادی ئ���ه‌وه‌‌م هه‌یه‌ دەنگ���ی گەل���ی کوردس���تان‌و له‌نێوان‬ ‫ك���ه‌ له‌هه‌ركوێیه‌ك خۆم پێم باش���بێت سااڵنی ‪ 1983‬تا ‪ 1990‬كاری بێژه‌ری‌و‬

‫لەسلێمانی‪ ،‬بۆ دەستخستنی پارەو خۆشەویستی‬ ‫پەنا بۆ "مۆمی ئاڵتونی" دەبرێت‬ ‫ئا‪ :‬زانكۆ سەردار‬

‫ئایار فەلەكی لەبارەی س����ەرەتاكانی‬ ‫هێنانی ئەم مۆمە بۆ كوردس����تان وتی‬ ‫"پێش س����اڵی ‪ 2000‬بەب����ڕی كەم مۆمی‬ ‫هەنگوین����ی لەئەس����كەندەریەی واڵتی‬ ‫میس����رەوە دەهاتە عێراق‌و هەندێكیشی‬ ‫دەگەیش����تە س����لێمانی كە بەنرخێكی‬ ‫گران‌و خەیاڵی دەفرۆش����را‪ ،‬ساڵی ‪2000‬‬ ‫كارگەیەكی خۆماڵی بەناوی نیش����تیمان‬ ‫دەس����تی كرد بەدروس����تكردنی مۆمی‬ ‫هەنگوینی بەاڵم لەش����انەی هەنگوینی‬

‫به‌هۆ ‌ی ‪ 3‬شوتیه‌وه‌‪ ،‬ئاوات به‌چه‌قۆ كوژرا‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬

‫گه‌نجێك له‌گوندی‌ ته‌ڕه‌توڵ‬ ‫له‌ناحیه‌ی‌ گه‌رمك‪ ،‬پاش ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌سه‌ر لێكردنه‌وه‌ی‌ ‪ 3‬شوتی‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫خاوه‌ن باخه‌كه‌ی‌ دراوسێیاندا كێشه‌‬ ‫ده‌كه‌وێته‌ نێوان‪ ،‬دواتر ده‌درێته‌ به‌ر‬ ‫چه‌قۆو به‌هۆی‌ ئه‌وه‌وه‌ ده‌كوژرێت‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و گه‌نجه‌ ناوی‌ ئ���اوات محه‌مه‌د‬ ‫فه‌ره‌جه‌و له‌ساڵی‌ ‪ 1999‬له‌دایك بوه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و ‪ 5‬خوشك‌و ‪ 2‬برای‌ هه‌یه‌و پیشه‌ی‌‬ ‫جوتیار ب���وه‌‪ ،‬دواتریش ه���ه‌ر له‌نێو‬ ‫كێڵگه‌یه‌ك���دا گیان له‌ده‌س���تده‌دات‪،‬‬ ‫ته‌ها عبدوڵ�ڵ�ا پورزای‌ ئاوات له‌باره‌ی‌‬ ‫روداوه‌ك���ه‌وه‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ وت "كاتژمێر‬ ‫‪ 11‬ش���ه‌و ب���و كه‌ هه‌واڵی‌ كوش���تنی‌‬ ‫ئاواتیان پێداین‪ ،‬ئه‌مه‌ش پاش ئه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌رله‌وه‌ی‌ بگه‌یه‌ندرێته‌ نه‌خۆشخانه‌ی‌‬ ‫فریاكه‌وتنی‌ سلێمانی‌‪ ،‬له‌ رێگا گیانی‌‬ ‫له‌ده‌س���تدابو"‪ ،‬به‌اڵم ئ���ه‌م پورزایه‌ی‌‬ ‫ئ���اوات پێ���ی‌ وایه‌ ك���ه‌ ئ���ه‌و ماڵه‌‬ ‫كۆنه‌قینی���ان له‌دڵدا ب���وه‌‪ ،‬هه‌ر بۆیه‌‬ ‫ئاواتیان كوش���توه‌ كه‌ باخه‌كانیان به‌‬ ‫ته‌نیش���تی‌ یه‌كه‌وه‌یه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌"چه‌ند‬ ‫رۆژێ���ك ب���ه‌ر ل���ه‌و روداوه‌‪ ،‬به‌هۆی‌‬ ‫س���ه‌ره‌ی‌ ئاودانی‌ باخه‌كانه‌وه‌ كێشه‌‬ ‫كه‌وت���ه‌ نێوانم���ان‌و دوات���ر پۆلیس‌و‬ ‫ئاسایش���ی‌ پێنجوێن هاتنه‌ نێوانمان‌و‬ ‫كێش���ه‌كه‌ كۆتایی‌ پێهات‪ ،‬تا دواجار‬ ‫ئاواتی‌ خوشكه‌زام بوه‌ قوربانی‌"‪.‬‬ ‫نه‌قیب كاروان عبدوڵاڵ به‌رپرس���ی‌‬ ‫پۆلیسی‌ ناحیه‌ی‌ گه‌رمك سه‌باره‌ت‬ ‫به‌ڕوداوی‌ كوشتنی‌ ئاوات به‌ئاوێنه‌ی‌‬ ‫وت "ماڵ���ی‌ غه‌ریب س���ه‌عید‌و كامیل‬ ‫س���ه‌عید كه‌ دو بران باخی‌ ش���وتیان‬ ‫هه‌یه‌‌و خزمه‌كانی���ان ئێواره‌ی‌ هه‌ینی‌‬ ‫له‌س���لێمانیه‌وه‌ به‌ڕێده‌ك���ه‌ون تابچنه‌‬

‫باخه‌كه‌یان به‌اڵم به‌هه‌ڵه‌ ده‌چنه‌ باخی‌‬ ‫ماڵی‌ ئاوات‌و سێ‌ شوتی‌ لێده‌كه‌نه‌وه‌‌و‬ ‫ئاوات‌و ڕێبواری‌ براش���ی‌ پێیان ده‌ڵێن‬ ‫بۆده‌چنه‌ ن���او باخی‌ ئێمه‌وه‌ ئه‌وانیش‬ ‫پێی���ان ده‌ڵێن ك���ه‌ نه‌ی���ان زانیوه‌‌و‬ ‫به‌هه‌ڵ���ه‌ هات���ون‪ ،‬ئ���اوات‌و رێب���وار‬ ‫ش���وتیه‌كانیان لێوه‌رده‌گرن‌و ده‌یده‌ن‬ ‫به‌زه‌ویدا‌و دواتر ده‌نگه‌ ده‌نگ دروست‬ ‫ده‌بێت هه‌رئه‌وكات هێزه‌كانمان ئاگادار‬ ‫ده‌كرێنه‌وه‌‌و ده‌چینه‌ شوێنی‌ روداوه‌كه‌‬ ‫كه‌ كاتژمێر ‪ 9‬بۆ ‪10‬ی‌ شه‌و بوه‌"‪.‬‬ ‫به‌رپرسی‌ پۆلیسی ناحیه‌ی‌ گه‌رمك‬ ‫وتیشی‌ " به‌پێی‌ لێكۆڵینه‌وه‌ له‌ڕوداوه‌كه‌‬ ‫ئ���اوات به‌به‌ركه‌وتن���ی‌ دو چه‌قۆ كه‌‬ ‫كه‌له‌كه‌ی‌ پێكاوه‌ ده‌ستبه‌جێ‌ گیانی‌‬ ‫له‌ده‌س���تداوه‌‪ ،‬له‌ئێستاش���دا هه‌ردو‬ ‫تۆمه‌تب���ار غه‌ریب س���ه‌عید‌و كامیل‬ ‫س���ه‌عید كه‌ دوبران خۆیان راده‌ستی‌‬ ‫هێزه‌كان���ی‌ پۆلیس���كردوه‌‌و له‌بنكه‌ی‌‬ ‫پۆلیس ده‌ستبه‌س���ه‌رن‌و لێكۆڵینه‌وه‌‬ ‫له‌ڕوداوه‌ك���ه‌ به‌رده‌وام���ه‌‌و پ���ه‌ڕاوی‌‬ ‫یاس���اییان بۆكراوه‌ت���ه‌وه‌‌و چاوه‌ڕێی‌‬ ‫بڕیاری‌ دادگاین"‪.‬‬ ‫عه‌لی‌ عه‌بدوڵ�ڵ�ا‪ ،‬ئاوه‌ڵزاوای‌ كامیل‬ ‫سه‌عیده‌ كه‌ ئێستا به‌تۆمه‌تی‌ كوشتنی‌‬ ‫ئاوات ده‌س���تگیركراوه‌‪ ،‬ب���ه‌ ئاوێنه‌ی‌‬ ‫وت"ل���ه‌و كاته‌دا كه‌ ئ���اوات‌و براكه‌ی‌‬ ‫به‌ه���ۆی‌ لێكردنه‌وه‌ی‌ ش���وتیه‌كانه‌وه‌‬ ‫هاتون‪ ،‬كامی���ل‌و غه‌ریبی‌ برای‌ پێیان‬ ‫وتوه‌ كه‌ میوانه‌كانم���ان نه‌یانزانیوه‌و‬ ‫به‌هه‌ڵه‌ ش���وتیه‌كانیان لێكردۆته‌وه‌و‬ ‫چه‌ندێ���ك پاره‌تان ده‌وێ���ت له‌حه‌قی‌‬ ‫ئ���ه‌و ش���وتیانه‌ ده‌تانده‌ین���ێ‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئ���ه‌وان قبوڵی���ان نه‌ك���ردوه‌و بوه‌ته‌‬ ‫ده‌مه‌بۆڵه‌ی���ان‪ ،‬له‌و كاته‌ش���دا ئاوات‬ ‫دو چه‌قۆی‌ به‌ركه‌وتوه‌ كه‌ تا ئێس���تا‬ ‫نازانرێت چۆن بوه‌و ك���ێ‌ چه‌قۆكه‌ی‌‬ ‫لێداوه‌"‪.‬‬

‫كچان ب ‌ه "تاكتیكی كۆن" ناوی ده‌به‌ن‬

‫چیرۆكی ئه‌م له‌فه‌یه‌‪ ،‬دیارده‌یه‌كی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی گه‌ور‌ه ده‌وروژێنێته‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬

‫مۆمی هەنگوینی‪ ،‬ئەو ماددەیەی‬ ‫دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی فیرعەونەكانی‬ ‫میسرو لەدۆزینەوەی پاشماوەی‬ ‫میسریە كۆنەكان زانیاریەكانی‬ ‫بەدەست گەیشتوە‪ ،‬ئەگەر چی بەوتەی‬ ‫گەردونناسێك نازانرێت ئەوكات بۆچ‬ ‫مەبەستێك بەكارهاتوە‪ ،‬بەاڵم دەڵێت‬ ‫"الی ئەوان واتا (فیرعەونەكان) پیرۆز‬ ‫بوە چونكە لەدەرمان‌و چارەسەری‬ ‫جۆراوجۆردا بەكاریان هێناوە"‪.‬‬ ‫مۆمی هەنگوینی چیە؟‬ ‫ئایار فەلەكی‪ ،‬گەردونناسە ناسراوەكەی‬ ‫باشوری كوردس����تان سەبارەت بەمۆمی‬ ‫هەنگوینی دەڵێت "مۆمی هەنگوین واتا‬ ‫لەشانەی هەنگوینەكە دروست دەكرێت‪،‬‬ ‫هەت����ا هەنگوینەكە ج����ۆری باش بێت‬ ‫لەكاتی سوتاندا شانەكەی تیشكی باشتر‬ ‫دەرئەدا‪ ،‬كە دەبێتە هۆی باشبونەوەی‬ ‫خەرمانەی تیشكی مرۆڤ"‪.‬‬ ‫فەلەكی س����ەبارەت بە بەكارهێنەرانی‬ ‫ئەم مۆمە دەڵ����ێ "بەكارهێنەرانی ئەم‬ ‫مۆم����ە هەنگوینییە دو ج����ۆرن‪ ،‬جۆری‬ ‫یەك����ەم وەك الیەنی دینی لێی دەڕوانن‬ ‫ك����ە هەنگوین‌و نور هەردوكی لەقورئانی‬ ‫پی����رۆزدا ناوی����ان هات����وەو توان����ای‬ ‫شیفای نەخۆش����یەكانیان هەیە لەكاتی‬ ‫داگیرس����انیدا چەن����د ئایەتێكی قورئان‬ ‫دەخوێنن‪ .‬جۆری دوەم وەك زانس����تی‬ ‫نوێ‌ تەماشای دەكەن‌و بەمەبەستی پاك‬ ‫بون����ەوەی خەرمانەی لەش����یان بەكاری‬ ‫دەهێنن"‪.‬‬

‫پێشكه‌شكاری‌و ئاماده‌كردنی به‌رنامه‌ی‬ ‫ك���ردوه‌‪ ،‬دواتریش له‌كه‌ناڵه‌كانی خاك‌و‬ ‫كوردسات كه‌ خاوه‌ندارێتیان بۆ یه‌كێتی‬ ‫نیشتمانی كوردستان ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ كاری‬ ‫كردوه‌‪ ،‬پاش���انیش چه‌ند پۆس���تێكی‬ ‫حكوم���ی له‌س���ه‌ر پش���كی یه‌كێت���ی‬ ‫وه‌رگرتوه‌و بوەته‌ بەڕێوەبەری گش���تی‬ ‫بەڕێوەبەرایەتی رۆش���نبیری‌و ھونەری‬ ‫س���لێمانی لە‪ 2005‬تا ‪ ،2007‬دواتریش‬ ‫له‌س���اڵی ‪ 2010‬تا ‪ 2014‬ئەندامی خولی‬ ‫دووەمی ئەنجومەن���ی نوێنەرانی عێراق‬ ‫بوه‌له‌سه‌ر پشكی یه‌كێتی‪ ،‬هه‌ربۆیه‌ بۆ‬ ‫پیاوێك كه‌ هه‌مو ژیانی له‌نێو راگه‌یاندنی‬ ‫یه‌كێتیدا به‌س���ه‌ربردبێت‪ ،‬ده‌ركه‌وتنی‬ ‫وه‌ك بێ���ژه‌ر له‌كه‌ناڵێكی نزیك له‌پارتی‬ ‫هه‌رای نایه‌وه‌‪.‬‬

‫"پێمان وت چه‌ند پاره‌ت ده‌وێت‬ ‫له‌حه‌ق ‌ی ئه‌و شوتیانه‌ ده‌تده‌ینێ‌"‬

‫هه‌ڵدانی ژماره‌ ته‌له‌فون بۆ كچان‬ ‫له‌الیه‌ن كوڕانه‌وه‌و چاوه‌ڕوانكردن‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی دواتر ئه‌و كچه‌‬ ‫په‌یوه‌ندی بكاته‌وه‌ له‌پاش هاتنی‬ ‫مۆبایل بۆ نێو كۆمه‌ڵگه‌ ده‌ستی‬ ‫پێكردو به‌هۆی هاتنه‌كایه‌ی تۆڕه‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كانیشه‌وه‌ وه‌ك ده‌وترێت‬ ‫ئێستا "ئه‌و تاكتیكه‌ كۆن بوه‌"‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ماوه‌ی رابردودا باڵوبونه‌وه‌ی وێنه‌یه‌ك‬ ‫كه‌ تێیدا كوڕێك ژماره‌ مۆبایله‌كه‌ی‬ ‫بۆ كچێك خستۆته‌ نێو له‌فه‌یه‌كه‌وه‌‬ ‫به‌و هیوایه‌ی په‌یوه‌ندی پێوه‌بكاته‌وه‌‪،‬‬ ‫دوباره‌ بوه‌ هۆی وروژاندنه‌وه‌ی ئه‌م‬ ‫بابه‌ته‌‪.‬‬ ‫كوردەواری كە كاریگەری باشتری هەبو‬ ‫لەمیسرییەكەو نرخەكەشی زۆر هەرزانتر‬ ‫بو‪ ،‬تائێس����تاش خەڵك بەكاری دەهێنن‬ ‫بۆ بەدیهێنانی ئاوات‌و ئامانج"‪.‬‬ ‫فەلەكی ئاماژە بەوەش دەدات كە ئەم‬ ‫مۆمە بۆ زیادكردنی رزق‌و خۆشەویستی‬ ‫بەكار دێت‪ ،‬ئ����ەو وتی"رەنگی مۆمەكە‬ ‫خۆی زەردە بەاڵم بەزیادكردنی رەنگ‌و‬ ‫چەند مادەیەك ئێس����تا چ����وار ڕەنگی‬ ‫بەردەس����تە‪ ،‬زەرد بۆ كردنەوەی بەخت‬ ‫بەكار دێت‪ ،‬شین بۆ چاوەزارو خۆپاراستن‬ ‫لەسیحر‪ ،‬سەوز بۆ زیادكردنی رزق‌و سور‬ ‫بۆ خۆشەویستی"‪.‬‬ ‫ئای����ار فەلەكی لەب����ارەی مۆمەكەوە‬ ‫وتیش����ی"جۆرێكی تایبەتی مۆمەكە بۆ‬ ‫البردنی سیحر دروست دەكرێت ئەویش‬ ‫بە بەكارهێنانی هەمان مێوە هەنگوینە‬ ‫بەاڵم زەیتی رەشكەو رەشكەی هاڕاوی‬ ‫لەگ����ەڵ تێكەڵ دەكرێت پاش����ان چەند‬ ‫مادەیەك����ی خۆراكی دیك����ە‪ ،‬كە ئەمە‬ ‫زۆر كاریگەرو خێرایەو كەس����ەكە دوای‬ ‫تەواوبونی مۆمەكە پاك دەبێتەوەو لەشی‬ ‫س����وك دەبێت‌و هەس����ت بەخۆشییەكی‬ ‫گ����ەورە دەكات‪ ،‬ئ����ەم مۆمان����ە تەنها‬ ‫ب����ۆ الیەنی خێ����رو چاكە ب����ەكار دێت‌و‬ ‫س����یحر لەناو دەبات بەاڵم سیحری پێ‌‬ ‫ناكرێت"‪.‬‬

‫ئەم مۆمە بۆ‬ ‫زیادكردنی رزق‌و‬ ‫خۆشەویستی بەكار‬ ‫دێت بۆ كردنەوەی‬ ‫بەخت بەكار دێت‪،‬‬ ‫شین بۆ چاوەزارو‬ ‫خۆپاراستن‬ ‫لەسیحر‪ ،‬سەوز‬ ‫بۆ زیادكردنی‬ ‫رزق‌و سور بۆ‬ ‫خۆشەویستی‬

‫له‌پێش����تردا ك����وڕان تاكتیك����ی‬ ‫جۆراوجۆریان له‌پێدان����ی ژماره‌ مۆبایل‬ ‫بۆ كچ����ان به‌كارده‌هێنا‪ ،‬هه‌ر له‌فڕێدانی‬ ‫بۆ نێ����و جانتاو كه‌لوپه‌ل‌و حه‌وش����ه‌ی‬ ‫م����اڵ تا ناردن����ی به‌كه‌س����انی دیكه‌داو‬ ‫نوس����ینی له‌س����ه‌ر ده‌فت����ه‌ری كچه‌كه‌و‬ ‫گرتنه‌ به‌ری رێ����گای جۆراوجۆر بۆ ئه‌و‬ ‫مه‌به‌س����ته‌‪ ،‬هه‌ندێك جاریش كاره‌كه‌یان‬ ‫س����ه‌ركه‌وتو بوه‌و له‌الیه‌ن ئه‌و كچانه‌وه‌‬ ‫په‌یوه‌ندیان پێوه‌ كراوه‌ته‌وه‌‪ ،‬له‌یه‌كێك‬ ‫ل����ه‌و چیرۆكانه‌دا كه‌ وه‌ك قس����ه‌یه‌كی‬ ‫نه‌س����ته‌قیش ده‌گێڕدرێته‌وه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌‬ ‫كاتێك كوڕێك ژماره‌ مۆبایلێك بۆ كچه‌‬ ‫دڵخوازه‌ك����ه‌ی هه‌ڵ����ده‌دات‪ ،‬دواتر ئه‌و‬ ‫كچه‌ په‌یوه‌ن����دی به‌كوڕه‌كه‌وه‌ ده‌كات‌و‬ ‫پێی ده‌ڵێت "بۆچی ژم����اره‌ مۆبایلم بۆ‬ ‫هه‌ڵده‌ده‌ی����ت‪ ،‬من له‌و كچان����ه‌ نیم به‌و‬ ‫جۆره‌ په‌یوه‌ندی به‌كوڕانه‌وه‌ بكه‌مه‌وه‌"‪.‬‬ ‫به‌وت����ه‌ی تاژان عه‌لی (‪ 19‬س����اڵ) ئه‌و‬ ‫كاتێك وێنه‌ی ژماره‌ مۆبایلی له‌نێو ئه‌و‬ ‫له‌فه‌یه‌دا له‌ تۆڕه‌ كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كان بینیوه‌‬ ‫توش����ی سه‌رس����وڕمان نه‌بوه‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫به‌وت����ه‌ی ئ����ه‌و هه‌تا ئێس����تاش زۆرێك‬ ‫له‌كچان ئه‌و كاره‌یان به‌رامبه‌ر ده‌كرێت‪،‬‬ ‫تاژان به‌ئاوێن����ه‌ی وت"چه‌ند جار له‌نێو‬ ‫عه‌الگه‌ی ش����تومه‌ك یاخود شتومه‌كی‬ ‫جۆراوجۆردا ژم����اره‌ مۆبایلم بینیوه‌ كه‌‬

‫ك����وڕان هه‌وڵ����ده‌ده‌ن فه‌یس����بوكه‌كه‌ت‬ ‫بدۆزنه‌وه‌و ل����ه‌و ڕێگه‌ی����ه‌وه‌ نامه‌ت بۆ‬ ‫بنێرن"‪.‬‬ ‫به‌وت����ه‌ی دڵش����اد حه‌م����ه‌ توێ����ژه‌ری‬ ‫ژمارەی مۆبایل لەناو لەفەیەک‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی له‌خوێندنگه‌ی ش����ه‌نگاری‬ ‫بنه‌ڕه‌ت����ی گەرچی بابەت����ی پەیوەندی‬ ‫نێوان نێرو مێ‌ بابەتێكی مرۆییە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫كولتورو نەریت‌و پ����ەروەردە كاریگه‌ری‬ ‫زۆری له‌سه‌ر هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌و به‌ئاوێنه‌ی وت"‬ ‫لەو كۆمەڵگایانەی كە ئازادی تاكەكانی‬ ‫زیات����رە دەكرێ����ت بابەتەك����ە ئەوەندە‬ ‫بەس����ەختی تەماش����ا نەكرێ����ت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەكۆمەڵگە نەریتییەكانی وەك كۆمەڵگای‬ ‫كوردی‪ ،‬گەنج ناچارە رێگایەك بدۆزێتەوە‬ ‫تادەنگ����ی خۆی بگەیەنێت����ە مێینەیەك‬ ‫(مەبەستەكە هەرچییەك بێت)و بۆ ئەو‬ ‫كارەش تەكنۆلۆجیا باش����ترین هۆكارە‪.‬‬ ‫نوس����ینی ژمارە لەس����ەر پارەو دیواری‬ ‫قوتابخان����ەو خوێندنگ����ەكان‌و ش����وێنە‬ ‫گش����تییەكان‌و ئەوەی ئەم دواییەش كە‬ ‫لەفە بەژمارە مۆبایلەوە بو‪ ،‬دەچێتە ئەو‬ ‫چوارچێوەیەوە"‬ ‫دڵش����اد حه‌مه‌ وتیش����ی"بەو پێیەی من‬ ‫لەخوێندنگەیەكی تێك����ەاڵو كاردەكەم‪،‬‬ ‫بۆیان داناوم به‌بێ ئه‌وه‌ی ئاگام لێبێت‪ ،‬رۆژان����ە روب����ەڕوی چەن����د حاڵەتێكی‬ ‫ته‌نان����ه‌ت به‌هۆی ئه‌وه‌ی ك����ه‌ قژم لوله‌ هاوش����ێوە دەبین����ەوە‪ ،‬ئەكرێت دەیان‬ ‫جارێك كاغه‌زێك به‌ژماره‌یه‌که‌وه‌ خرابوه‌ حاڵەتێكی دیكەش بەڕەزامەندی هەردوال‬ ‫ناو قژمه‌وه‌‪ ،‬ئیدی نازانم چۆن توانیبویان تێپەڕبوبێت‌و ئێمە نەمانزانیبێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەگ����ەڵ پێزانین����ی بابەتێكی لەو جۆرە‬ ‫ئه‌و كاره‌ بكه‌ن"‪.‬‬ ‫به‌وت����ه‌ی ت����اژان له‌پاش هاتن����ی تۆڕه‌ بەلێكدانەوە بۆ دۆخی تایبەتی‌و خێزانیی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی����ه‌كان ئ����ه‌م دیارده‌ی���� ‌ه كچ‌و كوڕەكە هەوڵی چارەسەركردنیمان‬ ‫كه‌مبۆته‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ به‌وته‌ی ئه‌و"ئێستا داوە"‪.‬‬

‫به‌هۆی ئه‌وه‌ی كه‌ قژم‬ ‫لوله‌ جارێك كاغه‌زێك‬ ‫به‌ژماره‌یه‌که‌وه‌ خرابو‌ه‬ ‫ناو قژمه‌وه‌‪ ،‬ئیدی نازانم‬ ‫چۆن توانیبویان ئه‌و‬ ‫كار‌ه بكه‌ن‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫‪11‬‬

‫گۆرانی‌ ئینزیبات‪:‬‬ ‫نه‌جمه‌دینی غوالمی‪ :‬ناكرێت تامردن‬ ‫ی هونه‌ری‌‬ ‫كۆتایی‌ به‌كار ‌‬ ‫فۆلكۆر ده‌رخواردی گه‌نجه‌كامنان بده‌ین‬ ‫من‌و نارس خه‌ریكی ئاماده‌كردنی رسودێكی دوێته‌ین میللی‌ ده‌هێنم‬ ‫ئا‪ :‬ئازاد بایز‬

‫هونه‌رمه‌ند نه‌جمه‌دینی غواڵمی‬ ‫ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات كه‌ خه‌ریكی دو‬ ‫پرۆژه‌ی هونه‌ری تازه‌یه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌ویش‬ ‫وتنی سردوێكی دوێته‌ له‌گه‌ڵ ناسری‬ ‫ره‌زازی‌و ئه‌نجامدانی چه‌ند كۆنسێرتێكه‌‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ی واڵت‌و كوردستان‪.‬‬ ‫غوالم����ی به‌ئاوێن����ه‌ی راگه‌یان����د كه‌‬ ‫ئه‌وكاته‌ی له‌كوردس����تان ب����وه‌‪ ،‬له‌گ ‌ه ‌ڵ‬ ‫ناس����ری ره‌زازی‌و بورهان����ی موفتیزاده‌‬ ‫له‌ماڵ����ی ش����ێخ یه‌حی����ای به‌رزنج����ه‌دا‬ ‫كۆبونه‌ته‌وه‌و بڕیاریانداوه‌ كه‌ س����ردوێك‬ ‫به‌دوێ����ت بڵێن كه‌ ئ����اوازو موزیكه‌كه‌ی‬ ‫له‌ئاماده‌كردنی بورهانی موفتی زاده‌یه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و وتی "دڵنیام ئه‌م سروده‌ ده‌نگدانه‌وه‌ی‬ ‫خۆی ده‌بێت له‌ناو خه‌ڵكدا"‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی ئه‌نجامدان����ی چه‌ن����د‬ ‫كۆنسێرتێكی گۆرانی له‌ده‌ره‌وه‌ی واڵت‌و‬ ‫كوردس����تان‪ ،‬غواڵم����ی وت����ی "بۆ كاری‬ ‫كۆنس����ێرتێكمان له‌واڵتی ئوس����تورالیا‬ ‫ریكالمه‌كه‌ی باڵوبوه‌ته‌وه‌ من‌و ناس����رین‪،‬‬ ‫ئه‌و كۆنس����ێرته‌ بۆ سه‌ری ساڵی ‪٢٠١٧‬‬ ‫ده‌بێ����ت‌و مۆزیكژه‌نه‌كانیش مامۆس����تا‬ ‫عارفی ئیبراهیم پورو چه‌ند موزیسیانێكی‬ ‫به‌توانای ترن"‪.‬‬ ‫وتیشی "پێموایه‌ گۆرانیبێژ له‌پرۆگرامی‬ ‫راس����ته‌وخۆو حاڵه‌ته‌كانی كۆنس����ێرتدا‬ ‫توانای ده‌نگیی‌و هونه‌ریی ده‌رده‌كه‌وێت‪،‬‬ ‫ئینجا گوێگر بۆی ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ ئه‌م‬ ‫گۆرانیبێژه‌ تا چه‌ن����د توانای خوێندنی‬ ‫گۆرانی‌و خوێندنی مه‌قامی ماوه‌"‪.‬‬ ‫غواڵمی ئام����اژه‌ی به‌الیه‌نێكی دیكه‌ی‬

‫هونه‌ر له‌كوردستان كرد كه‌ ئه‌ویش بابه‌تی‬ ‫قۆرخ كردنی مه‌سه‌له‌ هونه‌ریه‌كانه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫وتی "گه‌نجه‌كانمان چاوه‌ڕوانی موزیك‌و‬ ‫گۆران����ی ت����ازه‌و مۆدێرن����ه‌ن له‌نه‌بونی‬ ‫كاری ت����ازه‌ی كوردیدا په‌نای����ان بردوه‌‬ ‫بۆ گوێگرتن له‌گۆرانی توركی‌و فارسی‌و‬ ‫عه‌ره‌بی"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "م����ن به‌ش����به‌حاڵی خ����ۆم‬ ‫گۆڕانكاری����م له‌گۆرانی كوردی����دا كردوه‌‬ ‫به‌نمونه‌ش ئه‌لبومی هاژه‌ی خۆزگه‌ یان‬ ‫ئه‌لبومی من‌و تۆ كه‌ ته‌واوی گۆرانیه‌كان‬ ‫میتۆدێكی تازه‌یان پێوه‌دیاره‌"‪.‬‬ ‫غوالمی جه‌غتی له‌س����ه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌‬ ‫كه‌ پێویسته‌ هونه‌ر به‌رده‌وام نوێبێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و وتی "من رێ����زم هه‌یه‌ بۆ فۆلكلۆر‪،‬‬ ‫به‌اڵم ناكرێت تا مردن فلكلۆر ده‌رخواردی‬ ‫گه‌نجه‌كانمان بده‌ین"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "ده‌مه‌وێ����ت ئ����ه‌وه‌ش بڵێم‬ ‫له‌س����ه‌رده‌می رابردودا حه‌سه‌ن زیره‌ك‌و‬ ‫ماملێ‌و تایه‌ر تۆفیق كاری خۆیان كردوه‌‪،‬‬ ‫ناكرێ گۆرانیبێ����ژ تاده‌می قیامه‌ت هه‌ر‬ ‫خۆی هه‌ڵواس����ێ به‌واندا‪ ،‬ده‌بێت كارێك‬ ‫بكرێت كۆمه‌ڵگه‌ تێ����ر كرێت به‌موزیك‌و‬ ‫گۆرانی تازه‌ بۆ ئ����ه‌وه‌ی په‌نا نه‌به‌ن بۆ‬ ‫گوێگرتن له‌هونه‌ری بێگانه‌"‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی ئه‌نجامدانی كۆنس����ێرته‌وه‌‬ ‫له‌كوردس����تان‪ ،‬غواڵم����ی وت����ی "ره‌نگه‌‬ ‫له‌ئاین����ده‌دا نیازی كۆنس����ێرتمان هه‌بێ‬ ‫له‌كوردس����تان‪ ،‬ب����ه‌اڵم له‌ئێس����تادا كه‌‬ ‫ناكرێت ته‌نها مه‌سه‌له‌ بێ پشتیوانیه‌ بۆ‬ ‫بابه‌تی كاری كۆنسێرت‌و كاری هونه‌ری‪،‬‬ ‫ئه‌گینا من هه‌مو كات ئاماده‌م خزمه‌تی‬ ‫نه‌ته‌وه‌ك����ه‌ی خ����ۆم بك����ه‌م له‌ڕێگ����ه‌ی‬ ‫هونه‌ره‌كه‌مه‌وه‌"‪.‬‬

‫ئا‪ :‬هه‌ڵۆ ئه‌حمه‌د‬ ‫هونه‌ری‌ میللی‌ له‌م سااڵنه‌ی‌ دواییدا‬ ‫جێی‌ سه‌رنجی‌ زۆرێك له‌گه‌نجان‬ ‫بوه‌‪ ،‬گۆرانی‌ ئینزیبات كه‌ یه‌كێكه‌‬ ‫له‌ناسراوترین ئه‌و هونه‌رمه‌ندانه‌ی‌‬ ‫كه‌ گۆرانی‌ میللی‌ وتوه‌‪ ،‬ئێستا‬ ‫ره‌خنه‌ له‌شێوازی‌ پێشكه‌شكردنی‌‬ ‫ئه‌و هونه‌ره‌ ده‌گرێ‌‪ ،‬ئه‌و ده‌ڵێت "‬ ‫خه‌ڵكانێك له‌ژێر چه‌تری هونه‌ردا‬ ‫خه‌ریكی پاره‌ كۆكردنه‌وه‌ن"‪.‬‬ ‫گــۆرانی‌ ئینزیبات ره‌خنه‌یه‌كی زۆری‬ ‫له‌و كه‌سانه‌ هه‌یه‌ كه‌ هونه‌ری‌ میللییان‬ ‫ش����ێواندوه‌‪ ،‬ئه‌و به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫له‌هون����ه‌ری‬ ‫كه‌ سااڵنێك كاری‌‬ ‫ب����ه‌اڵ م‬ ‫میللیدا كردوه‌‪،‬‬ ‫م����ا و ه‌ی‬ ‫ش����ه‌ش‬ ‫س����ا ڵه‌‬

‫دوركه‌وتوه‌ته‌وه‌ له‌و هونه‌ره‌ یان ئه‌گه‌ر‬ ‫گۆرانیشی‌ وتبێت زۆر له‌جاران كه‌متر‬ ‫ب����وه‌‪ ،‬ئ����ه‌و وت����ی‌ "دوركه‌وتومه‌ته‌وه‌‬ ‫چونكه‌ له‌ئێس����تادا هون����ه‌ری میللی‬ ‫له‌س����ه‌ر ده‌س����تی چه‌ند كه‌س����انێك‬ ‫له‌به‌های كه‌مده‌كرێته‌وه‌و وه‌ك كااڵیه‌ك‬ ‫به‌كارده‌هێنرێت‪ ،‬ئه‌گه‌ر به‌مش����ێوه‌یه‌‬ ‫كار له‌هون����ه‌ری میللی����دا بكرێت ئه‌وا‬ ‫داهاتویه‌كی رون����ی نابێت‪ ،‬بگره‌ هه‌ر‬ ‫به‌هونه‌ریش پێناسه‌ ناكرێت"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "بۆیه‌ من لێ����ره‌دا كۆتایی‬ ‫به‌و كارانه‌ ده‌هێن����م چونكه‌ نامه‌وێت‬ ‫ببمه‌ به‌ش����ێك له‌و كاره‌س����اته‌ی كه‌‬ ‫به‌رۆك����ی ئه‌و هونه‌ره‌ی گرتوه‌‪ ،‬هونه‌ر‬ ‫واته‌ رێگایه‌ك بۆ خۆش����به‌ختی‪ ،‬واته‌‬ ‫ئیس����تاتیكا بۆ ژیان‪ ،‬به‌اڵم به‌داخه‌وه‌‬ ‫خه‌ڵكانێ����ك له‌ژێر چه‌ت����ری هونه‌ردا‬ ‫خه‌ریكی پاره‌ كۆكردنه‌وه‌ن‌و وش����ه‌ی‬ ‫نه‌شیاو به‌كارده‌هێنن‌و خۆیان‌و گۆرانی‬ ‫میللیشیان كردوه‌ به‌گه‌مه‌ی مندااڵن"‪.‬‬

‫كه‌ڵه‌شێره‌ قاره‌مانه‌كان خه‌ریكی زۆرانبازیین‬ ‫‪ 700‬دۆالر ده‌درێت‬

‫انویه‌كم‬ ‫دو ژور‌و‬

‫ده‌كات‬ ‫وی‌ هیچ‬ ‫زۆربه‌ی‌‬ ‫ت‪ ،‬مام‬ ‫ارییه‌وه‌‬ ‫ی���وه‌ی‌‬ ‫و قۆخ‌و‬ ‫ده‌هێنم‪،‬‬ ‫سماق‌و‬ ‫دیكه‌"‪.‬‬ ‫ده‌ژیم‪،‬‬ ‫نده‌كه‌م‬ ‫ش���ار‌و‬ ‫ه‌ڕێنه‌وه‌‬ ‫بۆ ئه‌و‬ ‫و ماڵ‌و‬ ‫سوكارو‬ ‫ه‌وه‌ بۆ‬

‫كاتێك‬ ‫ه‌ڕێ���ت‬ ‫دنیای‌‬ ‫ره‌كانی‌‬ ‫فزیۆنی‌‬ ‫چرایه‌ك‬ ‫ه‌ستدا‌و‬ ‫وجۆری‌‬ ‫ئاژه‌ڵی‌‬

‫كێویی‌‌و ورچ‌و به‌راز نه‌بێت هیچ شتێكی‌‬ ‫دیكه‌ به‌دیناكرێت‪.‬‬ ‫ئه‌و بۆ دروستكردنی‌ خواردنی‌ رۆژانه‌ی‌‬ ‫ب���ه‌ده‌ر له‌ئاگردانێ���ك‌و دارو چیلكه‌ كه‌‬ ‫چه‌قه‌دوكه‌ڵ���ی‌ ئاس���مانی‌ ئ���ه‌و گونده‌‬ ‫ده‌گرێت هیچی‌ دیك���ه‌ی‌ نییه‌‪ ،‬له‌ژیانی‌‬ ‫رۆژانه‌ی���دا پاش���ماوه‌ س���ه‌ره‌تایه‌كانی‌‬ ‫باوباپیرانی‌ به‌كارده‌هێنێت وه‌ك گۆزه‌و‬ ‫دیزه‌و كوپ‌و پ���ه‌رداخ‌و قاپ‌و كه‌وچكی‌‬ ‫دارو گڵ‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "هه‌رچی‌ نه‌خۆش���ی‌‬ ‫هه‌یه‌ روی‌ تێنه‌كردوم ئه‌م هه‌شت ساڵه‌و‬ ‫ته‌نها شتی‌ سروشتی‌ به‌كارده‌هێنم"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "من ئێستا ته‌مه‌نم ‪ 76‬ساڵه‌‪،‬‬ ‫خ���ۆم ناگۆڕمه‌وه‌ به‌گه‌نجێك���ی‌ چوارده‌‬ ‫ساڵی‌ شار"‪.‬‬ ‫م���ام عه‌بدواڵ كه‌ ه���ه‌ر ڕۆژ ده‌بێته‌وه‌‬ ‫سه‌رقاڵی‌ باخدارییه‌‪ ،‬ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ كرد‬ ‫ك���ه‌ ئاژه‌ڵه‌ كێویه‌كانی‌ ئ���ه‌و ناوچه‌یه‌ی‌‬ ‫ئاش���ت كردوه‌ته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و وت���ی‌ "رۆژانه‌‬ ‫رێوی‌‌و به‌رازو گورگ‌و چه‌قه‌ڵ‌و كونده‌په‌پو‬ ‫و كۆت���رو س���مۆره‌ دێنه‌ چ���وارده‌وری‌‬ ‫ماڵه‌كه‌م‌و له‌نزیك���ه‌وه‌ ده‌یانبینم‪ ،‬ئه‌وان‬ ‫جوانی‌ بۆ سروشتی‌ گونده‌كه‌م‌و ناوچه‌كه‌‬ ‫ده‌گێڕنه‌وه‌‌و پارێزگاریی���ان لێده‌كه‌م تا‬ ‫له‌فه‌وتان‌و نه‌مان بیانپارێزم"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "له‌‌وكات���ه‌وه‌ی‌ گونده‌ك���ه‌م‬ ‫ئاوه‌دانكردوه‌ت���ه‌وه‌ هی���چ جۆره‌ ئاژه‌ڵ‌و‬ ‫باڵنده‌یه‌كی‌ كێویم ئازار نه‌داوه‌‪ ،‬كه‌ شه‌و‬ ‫دادێت نزیك ده‌بنه‌وه‌ له‌ماڵه‌كه‌م چه‌ندین‬ ‫ده‌نگ‌و ئاوازی‌ خۆش‌و جیاوازی ئاژه‌ڵ‌‌و‬ ‫باڵنده‌ی‌ كێویی‌ ده‌بیستم"‪.‬‬

‫ته‌‌رازو‬ ‫یە‌كێ���ك له‌هاوڕێكان���ت ئ���ه‌م چەند‬ ‫رۆژە به‌كێش���ه‌یه‌كدا تێده‌په‌ڕێت‌و زۆر‬ ‫خه‌مب���اره‌و حه‌زن���اكات له‌گه‌ڵ هیچ‬ ‫كه‌س���دا قس��� ‌ه بكات‪ ،‬زۆری لێمه‌ك ‌ه‬ ‫بۆئەوەی قسه‌ت له‌گه‌ڵدا بكات‪.‬‬

‫به‌كه‌ڵه‌شێرێكی شامی‌و خاوه‌نه‌كه‌ی نایدات‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬ ‫پیاوێكی سه‌ر ماش‌و برنجی كه‌ به‌شێكی‬ ‫زۆری كات‌و ژیانی بۆ به‌خێوكردنی‬ ‫كه‌ڵه‌شێری ئازا ته‌رخانكردوه‌‌و شه‌ڕه‌‬ ‫كه‌ڵه‌شێریان پێده‌كات‪ ،‬ئاماژه‌ به‌وه‌‬ ‫ده‌كات كه‌ هه‌ر كه‌ڵه‌شێرێكی له‌زۆرانبازیدا‬ ‫نه‌یباته‌وه‌ یه‌كسه‌ر سه‌ری ده‌بڕێت‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ده‌ڵێت "كه‌ڵه‌شێری زۆرانبازم زۆره‌ كه‌‬ ‫به‌قاره‌مان ناسراون‪ ،‬به‌اڵم له‌هه‌مویان‬ ‫ئازاتر كه‌ڵه‌شێرێكی ته‌مه‌ن ‪ 11‬مانگه‌ كه‌‬ ‫‪ 700‬دۆالریان داومه‌تێ‌‪ ،‬به‌اڵم تا مردن‬ ‫نایفرۆشم"‪.‬‬ ‫كه‌مال مه‌حمود كه‌ له‌سااڵنی حه‌فتاكانی‬ ‫س����ه‌ده‌ی رابردوه‌وه‌ به‌رده‌وام كه‌ڵه‌شێری‬ ‫ش����امی ده‌كڕێ����ت‌و وه‌ك ئاره‌زویه‌ك����ی‬ ‫په‌س����ه‌ندكراوی‪ ،‬به‌ش����ێكی ژیانی رۆژانه‌ی‬ ‫به‌كاری به‌خێوكردنی كه‌ڵه‌شێر به‌سه‌رده‌بات‪،‬‬ ‫‪ 200‬مه‌تری خانوه‌كه‌ی له‌شاری سلێمانی بۆ‬ ‫به‌خێوكردنی كه‌ڵه‌شێر ته‌رخانكردوه‌‪.‬‬ ‫كه‌م����ال ك����ه‌ له‌ن����او كه‌ڵه‌ش����ێره‌ په‌ڕ‬ ‫ره‌نگین‌و قاچ‌و مل درێژه‌كانیدا وه‌س����تا بو‪،‬‬ ‫به‌خۆشییه‌وه‌ باس����ی خه‌سڵه‌ته‌ باشه‌كانی‬ ‫كه‌ڵه‌ش����ێری ش����امی‌و مه‌رجی كه‌ڵه‌شێره‌‬ ‫ئازاكان����ی ده‌كرد‪" ،‬ده‌بێ����ت له‌زۆرانبازییدا‬

‫دوپشک‬ ‫ی‬ ‫به‌هۆی‌ هه‌ڵ���ه‌ زۆره‌كانته‌وه‌ توش��� ‌‬ ‫ش���ه‌ڕێك ده‌بیت كه‌ كێشه‌كانت زیاتر‬ ‫بۆ قوڵ ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬پێویست ‌ه وریایان ‌ه‬ ‫مامه‌ڵ ‌ه بكه‌یت‪.‬‬

‫نه‌به‌زێ‌‌و سه‌ردانه‌خات‪ ،‬ئه‌م دیواودیو یاری‬ ‫بكات‪ ،‬توانایه‌كی باش����ی هه‌بێت له‌لێدانی‬ ‫قاچه‌كان����ی ب����ۆ كه‌ڵه‌ش����ێری به‌رامب����ه‌ر‪،‬‬ ‫پشوس����وار نه‌ب����ێ‌‌و به‌بێ هیالكب����ون دو‬ ‫كاتژمێ����ری له‌زۆرانبازیی به‌رده‌وام بێت بێ‬ ‫ئه‌وه‌ی واز بهێنێت"‪.‬‬ ‫ئه‌و وتی "كه‌ڵه‌ش����ێری زۆرانبازم زۆره‌‌و‬ ‫هه‌ر كه‌ڵه‌ش����ێرێك له‌یاریه‌كه‌دا نه‌یباته‌وه‌‌و‬ ‫ببه‌زێت یه‌كس����ه‌ر س����ه‌ری ده‌ب����ڕم‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫كه‌ڵه‌ش����ێری زۆرانب����ازی باش����م هه‌ی����ه‌‌و‬ ‫ته‌مه‌ن����ی یانزه‌ مانگه‌‌و له‌چه‌ندین ش����ه‌ڕدا‬ ‫بردویه‌تیه‌وه‌ هه‌ربۆیه‌ تاده‌مرێت نایفرۆشم‪،‬‬ ‫چه‌ندینجار س����ه‌رو ‪ 700‬دۆالریان داومه‌تێ‬ ‫تا پێیانبفرۆشم به‌اڵم من ره‌تمكردوه‌ته‌وه‌‌و‬ ‫هه‌رگیز نایفرۆشم ده‌بێت تا مردن الی خۆم‬ ‫بمێنێته‌وه‌ له‌گه‌ڵ مریشكی شامی شه‌ڕكه‌ردا‬ ‫پێكه‌وه‌ به‌خێویان ده‌كه‌م"‪.‬‬ ‫وتیشی "هێلكه‌ی مریشكه‌كه‌ بۆ زۆربونیان‬ ‫به‌كارده‌هێنم هێلكه‌ی مریشكم هه‌بوه‌ په‌نجا‬ ‫هه‌زاری����ان داومه‌ت����ێ نه‌مفرۆش����توه‌‪ ،‬ئه‌‌و‬ ‫هێلكه‌ی����ه‌ له‌الی مریش����كه‌كانی خۆم ببێت‬ ‫به‌جوچكه‌‌و دواتر گه‌وره‌ببێت چه‌ندین قات‬ ‫زیاتر پاره‌م بۆده‌كات مه‌گه‌ر كه‌س����ی زۆر‬ ‫نزیكم داواملیب����كات بۆ وه‌رگرتنی هێلكه‌ی‬ ‫مریشكه‌كانم ڕه‌تینه‌كه‌مه‌وه‌"‪.‬‬ ‫كه‌مال ئاماژه‌ ب����ه‌وه‌ ده‌كات كه‌ چه‌ندین‬

‫که‌‌وان‬ ‫ئه‌گه‌ر ئه‌مڕۆت له‌ماڵه‌و‌ه به‌س���ه‌ربرد‪،‬‬ ‫هه‌ست به‌خنكان‌و خه‌مۆكی ده‌كه‌یت‪،‬‬ ‫له‌وانه‌ی��� ‌ه كاردانه‌وه‌ی خراپت هه‌بێت‬ ‫به‌ه���ۆی كۆمه‌ڵێ���ك كێش���ه‌ی زۆر‬ ‫هیچ���ه‌و‌ه كه‌ ئه‌ندامان���ی خێزانه‌كه‌ت‬ ‫بۆت دروست ده‌كه‌ن‬

‫ناوچ����ه‌ی كوردس����تان گه‌ڕاوه‌ ب����ۆ كڕینی‬ ‫كه‌ڵه‌ش����ێر‌و له‌چه‌ندی����ن ناوچ����ه‌ی جیاواز‬ ‫كه‌ڵه‌شێری كڕیوه‌‪ ،‬كه‌ باشترینیان ئه‌فغانیه‌‬ ‫بۆ زۆرانبازی له‌توخماتی شامی باشتره‌‪.‬‬ ‫ئه‌و وتی "به‌ش����ێك له‌س����ه‌ركه‌وتنه‌كانی‬ ‫زۆرانبازیه‌كانی كه‌ڵه‌شێره‌كانم لێزانینه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫ده‌بێت پێش شه‌ڕكردن خواردنی نه‌درێتێ‪،‬‬ ‫تیخه‌كانی كه‌ به‌چق ناس����راوه‌ ده‌بێت تیژ‬ ‫بكرێت به‌چه‌قۆ‪ ،‬ده‌بێت چه‌ند رۆژێك پێش‬ ‫ئه‌وه‌ په‌راوه‌ی پێكرا بێت‌و ئاماده‌بكرێت بۆ‬ ‫زۆرانبازی‪ ،‬خاوه‌نی كه‌ڵه‌ش����ێری به‌رامبه‌ر‬ ‫به‌شێوازی په‌راوه‌ی كه‌ڵه‌شێره‌كه‌ت نه‌زانێت‬ ‫كه‌ تاچه‌ند به‌رگه‌ ده‌گرێت‌و به‌چی زو هیالك‬ ‫ده‌بێت‪ ،‬من كه‌ڵه‌ش����ێرم هه‌ب����وه‌ خاوه‌نی‬ ‫كه‌ڵه‌ش����ێری به‌رامبه‌ر شێوازی په‌راوه‌كانی‬ ‫كه‌ڵه‌شێره‌كه‌ی زانیوم له‌زۆرانبازیدا دۆڕاوه‌‪،‬‬ ‫هه‌ربۆیه‌ نابێت به‌كه‌س بوترێت‌و بزانێت"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "ده‌بێ����ت له‌گه‌ڵ كه‌ڵه‌ش����ێری‬ ‫هاوته‌مه‌ن����ی خۆی ش����ه‌ڕی پێبكه‌یت‪ ،‬كه‌‬ ‫هه‌یه‌ نازانێت كه‌ڵه‌شێره‌كه‌ی باڕی ئه‌مساڵه‌‬ ‫شاره‌زا نیه‌ له‌زۆرانه‌كه‌دا‌و ده‌دۆڕێت‪ ،‬مه‌رجی‬ ‫كه‌ڵه‌شێری قاره‌مان ته‌نها یه‌كجار له‌زۆراندا‬ ‫بدۆرێت جارێكی دیكه‌ بۆ زۆرانبازی نابێت‌و‬ ‫به‌رده‌وام ده‌دۆرێت‪ ،‬كه‌ڵه‌ش����ێری قاره‌مان‬ ‫زۆر كه‌مه‌‌و گه‌ر هه‌شبێت نایفرۆشن ده‌بێت‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ی واڵت له‌توركیاو سوریا بیكڕم"‪.‬‬

‫گیسک‬ ‫هه‌رچه‌ند‌ه كێشه‌كانت گه‌وره‌ی ‌ه به‌اڵم‬ ‫هه‌موی���ان دوای دو رۆژ ی���ان زیاتر‬ ‫چاكده‌بێت‪ ،‬له‌وانه‌ی ‌ه كۆتایی ئه‌مڕۆژ‌ه‬ ‫ش���تێك روبدات ك���ه‌ هه‌م���و ژیانت‬ ‫بگۆڕێت‪.‬‬

‫سه‌‌تڵ‬ ‫دڵگران مه‌به‌ كاتێك هه‌ندێك ده‌نگۆ‬ ‫ده‌بیس���تیت ده‌رب���اره‌ی داهات���وی‬ ‫پیش���ه‌ییت‪ ،‬متمان���ه‌ت به‌خ���ۆت‌و‬ ‫هه‌نگاوه‌كانت هه‌بێت‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫وریابه‌و چه‌ندێ���ك ده‌توانیت گرنگی‬ ‫به‌ته‌ندروس���تیت بده‌‪ ،‬زۆر گرنگی به‬ ‫ورده‌كاریی ‌ه ناپێویسته‌كان مه‌د‌ه بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی به‌و شێوه‌یه‌ هیالك نه‌بیت‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫س‬ ‫ی‬ ‫ح‬ ‫ر‬ ‫منایشی دراما بیانیانه‌كان‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫هه‌مو خامنێك پێویست ‌ه ئامێری‌‬ ‫خزمه‌ت به‌كلتوری كوردی ناكات‬ ‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫هایدرۆ فیشیه‌ڵ به‌كار بێنێت‬

‫ئ���ه‌م ئامێ���ر‌ه به‌كاردێ���ت‬ ‫ی‬ ‫بۆپاكردنه‌وه‌و توندكردن‌و له‌ناوبردن ‌‬ ‫خان��� ‌ه مردوه‌كانی‌ س���ه‌ر پێس���ت‪،‬‬ ‫س���ه‌ره‌تا ده‌موچاوه‌ك��� ‌ه ده‌خه‌ین ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی گه‌رم���ه‌وه‌ بۆماوه‌ ‌‬ ‫ژێ���ر هه‌ڵمێك ‌‬ ‫ی‬ ‫زیاتر له‌ده‌ خول ‌هك‌و دواتر ده‌مێك ‌‬ ‫میزۆكریس���تاڵ به‌كاردێنیت بۆله‌ناو‬ ‫ی خان ‌ه مردۆكان پاش���ان چه‌ند‬ ‫بردن ‌‬ ‫ی ئامێره‌ك��� ‌ه به‌كارده‌هێنیت‬ ‫ده‌مێك ‌‬ ‫بۆپ���اك كردن���ه‌وه‌ی‌ ده‌موچاوه‌كه‌‪،‬‬ ‫ی ئ���ه‌م ئامێر‌ه‬ ‫ب���ه‌كار هێنانی‌ ده‌م ‌‬ ‫به‌پێی‌ جۆرو ته‌مه‌نی‌ كه‌سه‌ك ‌ه ده‌بێت‬

‫ی وشك‬ ‫بۆنمون ‌ه كه‌س���ێك پێس���ت ‌‬ ‫بێت ئه‌و ده‌م��� ‌هی‌ بۆبه‌كارده‌هێنیت‬ ‫ك��� ‌ه پێس���ت ت���ه‌ڕ ده‌كات‪ ،‬یاخود‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ی ‌ه ئه‌و ده‌مه‌ ‌‬ ‫كه‌س���ێك ته‌مه‌ن ‌‬ ‫بۆبه‌كار ده‌هێنیت ك ‌ه پێس���ت توند‬ ‫ی‬ ‫ده‌كات���ه‌و‌ه نرخ���ی‌ ب���ه‌كار هێنان ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌م ئامێره‌ له‌كه‌س���ێك بۆیه‌كێك ‌‬ ‫ترده‌گۆرێ���ت چونكه‌ هه‌ندێك كه‌س‬ ‫ته‌نها پێویس���تی‌ به‌یه‌ك ده‌م هه‌ی ‌ه‬ ‫ی ت���ر چه‌ند‬ ‫ب���ه‌اڵم هه‌ندێ كه‌س��� ‌‬ ‫ده‌مێكی‌ پێویسته‌ چونك ‌ه له‌هه‌مان‬ ‫ی هه‌یه‌‪ .‬به‌كار‬ ‫كاتدا چه‌ند كێشه‌یه‌ك ‌‬

‫ناونیش���ان‪ :‬به‌ختیاری‌‪ -‬شه‌قامی‌ س���ه‌ره‌كی‌ به‌رامبه‌ری‌‬ ‫سالۆن ئه‌سته‌مبوڵ‬

‫ئا‪ :‬ئازاد بایز‬ ‫به‌ڕێوبه‌ری سینه‌مای سلێمانی ئاماژه‌‬ ‫به‌وه‌ ده‌كات كه‌ "شاری سلێمانی‬ ‫له‌ده‌یان ساڵ‌ له‌مه‌وبه‌ره‌وه‌ ده‌وڵه‌مه‌ند‬ ‫بوه‌ به‌درامای ته‌له‌فزیۆنی‌و خزمه‌تێكی‬ ‫به‌رچاوی به‌بینه‌ر كردوه‌"‪.‬‬ ‫هونه‌رمه‌ن���د "كامه‌ران ن���وری گواڵڵه‌"‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری سینه‌مای سلێمانی به‌ئاوێنه‌ی‬ ‫راگه‌یاند كه‌ الیه‌نی سینه‌مای كوردی زۆر‬ ‫ب���ه‌الواز نابینێ���ت‪ ،‬ئه‌و وت���ی "ده‌توانین‬ ‫بڵێین له‌و ئاس���ته‌دا نییه‌ كه‌ ئێمه‌ هه‌وڵی‬ ‫ب���ۆ ده‌ده‌ین ئه‌وی���ش به‌ه���ۆی هه‌ندێك‬ ‫هۆكاره‌وه‌ی���ه‌ وه‌ك���و نه‌بون���ی بودجه‌ی‬ ‫پێویست بۆ به‌رهه‌مهێنان‌و نه‌بونی كادری‬ ‫سینه‌مایی پێویست بۆ زۆربه‌ی بواره‌كانی‬ ‫سینه‌ما"‪.‬‬ ‫وتیش���ی "هۆكارێكی دیكه‌ش به‌داخه‌وه‌‬ ‫تا ئێستا له‌كوردستان كه‌سانی بااڵده‌ست‌و‬ ‫كه‌س���انی س���ه‌رمایه‌دار له‌گرنگی سینه‌ما‬ ‫تێنه‌گه‌یش���تون كه‌ هه‌ر له‌ڕێگه‌ی فیلمه‌وه‌‬ ‫ده‌توانیت خزمه‌تێكی به‌رچاو به‌نه‌ته‌وه‌كه‌ت‬ ‫بكه‌یت"‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی ئ���ه‌وه‌ی ژماره‌یه‌كی زۆر كه‌س‬ ‫رویانكردوه‌ت���ه‌ دنی���ای س���ینه‌ماو فیلمه‌‬ ‫س���ینه‌ماییه‌كانیش س���نوری لۆكاڵیی���ان‬ ‫تێنه‌په‌ڕاندوه‌‪ ،‬كامه‌ران وتی "س���ه‌رجه‌م‬ ‫كاره‌ س���ینه‌ماییه‌كان به‌ل���ۆكاڵ نازان���م‬ ‫چ وه‌ك الیه‌ن���ی ئه‌كت���ه‌ر چ وه‌ك الیه‌نی‬ ‫كاری ده‌رهێنان‪ ،‬كه‌س���انی دیارو شاره‌زا‬ ‫به‌تایبه‌تی له‌بواری س���ینه‌مادا‪ ،‬ئه‌نجامی‬ ‫باش���مان هه‌ب���وه‌ چ له‌كوردس���تان چ‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ی كوردستان‌و زۆرێك له‌فیلمه‌كان‬ ‫خه‌اڵتی باشیان به‌ده‌ست هێناوه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌و پاره‌یه‌ی كه‌ بۆ الیه‌نی‬ ‫رۆشنبیری‌و هونه‌ری سلێمانی ته‌رخان كرابو‬ ‫به‌اڵم ده‌ستی به‌س���ه‌ردا گیراوه‌‪ ،‬كامه‌ران‬

‫ی‬ ‫ی هایدرۆ فیش���یه‌ڵ به‌تایبه‌ت ‌‬ ‫هێنان ‌‬ ‫له‌هاویندا پێویست ‌ه هه‌موو مانگێك‬ ‫بێت چونكه‌ له‌م وه‌رز‌ه پێست زیاتر‬ ‫ی‬ ‫پیس ده‌بێ���ت ئه‌مه‌ جگ��� ‌ه له‌وه‌ ‌‬ ‫ك ‌ه ئه‌م ئامێ���ر‌ه وه‌ك خۆراك وای ‌ه‬ ‫بۆده‌موچ���او پێس���ت زیاتر گه‌ش‬ ‫ی ناهێڵێت‪.‬‬ ‫ده‌كات‌و هیالك ‌‬ ‫ی میدیكاڵ‬ ‫سه‌نته‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بوار ‌‬ ‫هاژ‌ه حه‌سه‌ن شاره‌زا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ 3‬ساڵ ‌‬ ‫له‌یزه‌رو ئه‌زمون ‌‬ ‫ی‬ ‫ی واڵت‌و هه‌شت ساڵ ‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫كوردستان‬

‫ژماره‌ ته‌له‌فۆنی‌ ‪0533183536 - 07706581971‬‬ ‫فه‌یسبوك‪medicalclinicsuly :‬‬

‫وتی "ئه‌و بڕه‌ پاره‌ی���ه‌ی ته‌رخانكراوه‌ بۆ‬ ‫پێشخس���تنی ژێرخانی ڕۆشنبیری‌و هونه‌ر‬ ‫له‌س���لێمانی له‌الیه‌ن جه‌ناب���ی وه‌زیره‌وه‌‬ ‫به‌وه‌كال���ه‌ت راگی���راوه‌ هه‌وڵێكی زۆریش‬ ‫هه‌یه‌ ئه‌و بودجه‌یه‌ بخرێته‌وه‌ خزمه‌تی ئه‌و‬ ‫پرۆژه‌یه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی "تائێس���تاش هه‌وڵ هه‌یه‌ بۆ‬ ‫البردنی ئه‌و بڕیاری راگرتنه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌كێش���ه‌ی الوازی دراماش‬ ‫له‌كوردس���تان‪ ،‬ئه‌و وتی "شاری سلێمانی‬ ‫ده‌یان س���اڵه‌ ده‌وڵه‌مه‌ند ب���وه‌ به‌درامای‬ ‫ته‌له‌فزیۆنی‌و خزمه‌تێكی به‌رچاوی كردوه‌‬ ‫به‌بینه‌ر‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌داخه‌وه‌ ئ���ه‌م قه‌یرانه‌‬ ‫به‌رهه‌می درامای به‌ش���ێوه‌یه‌كی به‌رچاو‬ ‫كه‌م كردوه‌ت���ه‌وه‌‪ ،‬هه‌ر بۆی���ه‌ به‌ناچاری‬ ‫كه‌ناڵه‌كان په‌نایان بردوه‌ بۆ درامای بیانی‬ ‫كه‌ ئه‌مه‌ی���ان تێچوه‌كه‌ی به‌ش���ێوه‌یه‌كی‬ ‫به‌رچ���او كه‌متره‌‪ .‬هه‌رچه‌ن���ده‌ زۆرێكیان‬ ‫له‌خزمه‌ت���ی كولتورو رۆش���نبیری كورددا‬ ‫نی���ن‪ ،‬به‌اڵم كه‌ناڵه‌كان ب���ێ گوێدانه‌ ئه‌و‬ ‫الیه‌نه‌ به‌ب���اش‌و خراپ���ه‌وه‌ ئه‌یخه‌نه‌ به‌ر‬ ‫دیده‌ی ئێمه‌ی بینه‌ر"‪.‬‬ ‫وتیشی "له‌بابه‌تی درامادا كێشه‌ی نه‌بونی‬ ‫لۆكه‌یش���نمان هه‌بوه‌ بۆ كاره‌ مێژوییه‌كان‬ ‫له‌گه‌ڵ نه‌بونی ئێكسسواری باش"‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی وه‌رگرتنی ئه‌و پۆس���ته‌ی كه‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری سینه‌مای سلێمانییه‌و تاچه‌ند‬ ‫له‌مپ���ه‌ر هه‌بوه‌ ب���ۆ كاره‌ هونه‌رییه‌كانی‪،‬‬ ‫كام���ه‌ران وتی "كاركردن���ی من بۆ ماوه‌ی‬ ‫‪٣‬س���اڵ وه‌ك به‌ڕێوبه‌ری هونه‌ری سینه‌ما‬ ‫كاریگه‌ری هه‌بوه‌ بۆ به‌شداریكردنم له‌كاره‌‬ ‫هونه‌رییه‌كان‪ ،‬به‌اڵم به‌خۆشحاڵییه‌وه‌ له‌و‬ ‫ماوه‌یه‌دا توانیومه‌ خزمه‌تێكی باش بكه‌م‬ ‫به‌هونه‌ری سینه‌ما‪ ،‬ماوه‌ی مانگێكه‌ داوای‬ ‫به‌خش���ینم كردوه‌ له‌پۆسته‌كه‌م بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫زیاتر دانه‌بڕێم ل���ه‌كاری هونه‌ری تایبه‌تی‬ ‫خۆم‪ ،‬به‌اڵم به‌داخه‌وه‌ تائێس���تا ره‌زامه‌ند‬ ‫نه‌بون"‪.‬‬

‫ی‬ ‫پیاوێك ‪ 8‬ساڵ ‌ه به‌ته‌نیا له‌گوندێكدا ده‌ژ ‌‬

‫ی شار"‬ ‫ی گونده‌كه‌م ناگۆڕمه‌و ‌ه به‌هه‌مو ژیان ‌‬ ‫"چڵه‌ مێوێك ‌‬

‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر‬ ‫پیاوێكی‌ ته‌مه‌ن‬ ‫ی‬ ‫‪ 76‬ساڵ‌ ماو‌ه ‌‬ ‫‪ 8‬ساڵه‌ به‌ته‌نها‬ ‫ی‬ ‫له‌گوندێكی‌ دوره‌ده‌ست ‌‬ ‫ی‬ ‫ی شلێر ‌‬ ‫ناوچه‌ی‌ ده‌شت ‌‬ ‫سه‌ربه‌قه‌زای‌ پێنجوێن ژیان‬ ‫به‌سه‌رده‌بات‪ ،‬ئه‌و ده‌ڵێت‬ ‫"زۆرم تكاكرد له‌خێزان‌و براو‬ ‫برازا‌و كه‌سوكاره‌كه‌م تا بێن‬ ‫گونده‌كه‌مان ئاوه‌دانكه‌ینه‌وه‌‪،‬‬ ‫كه‌سیان رێگرییان نه‌كردم‪ ،‬پێموتن‬ ‫من به‌ته‌نیاش بێت‪ ،‬جێی‌ باوباپیرانم‬ ‫دروستده‌كه‌مه‌وه‌"‪.‬‬

‫کاوڕ‬ ‫له‌وانه‌ی����ه‌ س����ه‌ره‌تای رۆژه‌كه‌ هه‌س����ت‬ ‫به‌سه‌رئێش����ه‌و په‌س����تانێكی زۆر بكه‌یت‪،‬‬ ‫ئه‌م بارودۆخه‌ كاریگه‌ریی ده‌بێت له‌س����ه‌ر‬ ‫په‌یوه‌ندی����ت به‌هاوبه‌ش����ه‌كه‌ته‌وه‌ ی����ان‬ ‫به‌یه‌كێ����ك له‌هاوڕێكانته‌وه‌ له‌ب����ه‌ر ئه‌وه‌‬ ‫وریابه‌‪.‬‬

‫گا‬ ‫كاره‌كان���ی ئه‌مڕۆت هه‌م���و كاته‌كه‌ت‬ ‫ده‌به‌ن‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی ناتوانیت له‌ئێستادا‬ ‫كار له‌س���ه‌ر ئ���ه‌م بیرۆكان���ه‌ بكه‌یت‬ ‫كاره‌كانی ئه‌مڕۆت ئه‌نجامبده‌و كاتێكی‬ ‫تر ئه‌و پالنانه‌ جێبه‌جێبكه‌‪.‬‬

‫دوانه‌‬ ‫ئه‌مڕۆ گرنگی ده‌ده‌یت به‌توێژینه‌وه‌ی‬ ‫هه‌ندێ���ك بیرۆك���ه‌ی دین���ی‌و رۆحی‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���د‌ه حه‌زده‌كه‌ی���ت زۆرب���ه‌ی‬ ‫كاته‌كه‌ت به‌ته‌نیا ببه‌یته‌سه‌ر‪.‬‬

‫قرژاڵ‬ ‫ئه‌مڕۆ چاوه‌ڕوانی نامه‌یه‌كیت له‌یه‌كێك‬ ‫له‌هاوڕێكانت‌ یان خۆشه‌ویسته‌كه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌وانه‌یه‌ له‌ب���ه‌ر هه‌ندێك بارودۆخ ئه‌م‬ ‫نامه‌ی���ه‌ دوابكه‌وێت‪ ،‬ئ���ه‌م دواكه‌وتن ‌ه‬ ‫كاریگه‌ری له‌س���ه‌رت ده‌بێت‌و توش���ی‬ ‫دڵه‌ڕاوكێت ده‌كات‪.‬‬

‫گوندی‌ قۆخی‌ س���ۆفی‌ كه‌ تاكه‌ گوند‌ه‬ ‫به‌ش���اخێكی‌ سه‌ركه‌ش���ه‌وه‌‪ ،‬به‌س���ه‌ر‬ ‫زۆرینه‌ی‌ گونده‌كانی‌ ناوچه‌ی‌ ده‌ش���تی‌‬ ‫شلێردا ده‌ڕوانێت‌و كۆتا گوندی‌ سنوری‌‬ ‫نێوان باش���ور‌و رۆژهه‌اڵتی‌ كوردس���تانه‌‬ ‫له‌س���نوری‌ قه‌زای‌ پێنجوێ���ن‪ ،‬له‌نێوان‬ ‫ژماره‌یه‌ك زنجیره‌چیای‌ سه‌ركه‌شدا ته‌نها‬ ‫بۆن‌و به‌رام���ه‌ی‌ باخ‌و میوه‌‌و س���ه‌وزه‌و‬ ‫ئ���اوی‌ كانی‌‌و كارێزه‌كه‌ی‌ سروش���تێكی‌‬ ‫سه‌رنجڕاكێش���ی‌ خوڵقاندوه‌‪ ،‬له‌م گونده‌‬ ‫ته‌نه���ا پیاوێك ژیان به‌س���ه‌رده‌بات كه‌‬ ‫ته‌مه‌نی‌ ‪ 76‬س���اڵه‌‪ ،‬ك���ه‌ ئه‌ویش مام‬ ‫عه‌بدواڵ ئه‌حمه‌ده‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م كابرای���ه‌ ك���ه‌ رۆژگار س���یمای‌‬ ‫چرچ‌و ل���ۆچ كردوه‌و ده‌س���ته‌كانی‌ زبرو‬ ‫وش���ك هه‌ڵگ���ه‌ڕاون‪ ،‬وت���ی‌ "هه‌رگیز‬ ‫نامه‌وێت جارێكی‌ دیكه‌ بچمه‌وه‌ ش���ار‌و‬ ‫هه‌ش���ت س���اڵه‌ به‌ته‌نیا ده‌ژی���م‪ ،‬زۆرم‬ ‫تكا ك���رد له‌خێزانه‌كه‌م‌و له‌ب���راو برازا‌و‬ ‫كه‌س���وكاره‌كه‌م كه‌ تابێن گونده‌كه‌مان‬ ‫ئاوه‌دان بكه‌ینه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم نه‌هاتن‪ ،‬وتیان‬ ‫كه‌ ڕێگه‌ی‌ ئۆتۆمبێلی‌ نیه‌و كاره‌بای‌ نیه‌و‬ ‫هی���چ پڕۆژه‌یه‌كی‌ خزمه‌تگ���وزاری‌ نیه‌‌و‬ ‫ده‌بێت كاتژمێ���ر‌و نیوێك به‌پێ‌ بڕۆیت‌و‬ ‫چه‌ن���د ش���اخێك ببڕیت ت���ا ده‌گه‌ینه‌‬ ‫گونده‌كه‌مان"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "به‌اڵم من هه‌مو ئه‌و قسانه‌‬ ‫نه‌چون به‌گوێم���داو پێموتن به‌ته‌نیاش‬ ‫بێ���ت‌و ك���ه‌س نی���ه‌ت له‌گه‌ڵم���ا جێی‌‬ ‫باوپیرانم���ان ئ���اوه‌دان ده‌كه‌م���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌ته‌نیا‌و بێ‌ ئه‌وه‌ی‌ یه‌ك كه‌س به‌ردێكی‌‬

‫شێر‬ ‫ئ���ەم ماوەیە زیاتر هه‌س���ت به‌دۆڕان‬ ‫ده‌كه‌یت مه‌هێڵه‌ ئه‌م هه‌ست ‌ه به‌سه‌رتدا‬ ‫زاڵبێ���ت‪ ،‬ئه‌گه‌ر ده‌وروب���ه‌رت هانیان‬ ‫نه‌دایت ب���ۆ به‌دیهێنانی ئامانجه‌كانت‬ ‫خۆت پالنێكی باش دابنێ‌و جێبه‌جێی‬ ‫بكه‌‪.‬‬

‫دابێته‌ ده‌ستم‪ ،‬یارمه‌تی‌ دابم خا‬ ‫دروس���تكردوه‌ ك���ه‌ بریتیه‌ ل���ه‌د‬ ‫مشته‌مه‌الت"‪.‬‬ ‫ئه‌و باس���ی‌ ژیانی‌ گونده‌كه‌ی‌‬ ‫ك���ه‌ به‌ده‌ر له‌باڵنده‌و ئاژه‌ڵی‌ كێو‬ ‫ش���تێكی‌ دیكه‌ به‌دیناكرێ���ت‪ ،‬ز‬ ‫كات���ه‌كان به‌مانگ ك���ه‌س نابینێت‬ ‫عه‌بدواڵ وت���ی‌ "رۆژان���ه‌ به‌باخدا‬ ‫خه‌ریك���م‪ ،‬چه‌ندی���ن ج���ۆر می‬ ‫جۆراوجۆری‌ وه‌ك هه‌رمێ‌و سێو‌و‬ ‫ترێ‌‌و ش���وتی‌‌و كاڵه‌ك به‌رهه‌مد‬ ‫به‌ده‌ر له‌به‌رهه‌می‌ گوێزو ترشی‌‬ ‫چه‌ندین جۆر دره‌ختی‌ به‌رداری‌ د‬ ‫وتیش���ی‌ " ژیانێكی‌ سه‌ره‌تایی‬ ‫زۆر دڵخۆش���م‌و چڵه‌مێوێكی‌ گون‬ ‫ناگۆڕم���ه‌وه‌ به‌هه‌م���و ژیان���ی‌ ش‬ ‫ڕۆژێ���ك ده‌بێ���ت خه‌ڵك���ی‌ بگه‌‬ ‫بۆگونده‌كانیان‌و په‌شیمان ببنه‌وه‌‬ ‫ژیانه‌‪ ،‬هه‌رچیم هه‌ب���و‌ه له‌دوكان‌و‬ ‫ژیانی‌ شارم به‌جێهێشتوه‌ بۆ كه‌س‬ ‫منداڵه‌كان���م‪ ،‬ت���ا مردن ناڕۆم���ه‬ ‫شار"‪.‬‬ ‫ئه‌‌و باسی‌ ئه‌وه‌ده‌كات كه‌ هه‌ر‬ ‫ڕێبوارێ���ك به‌گونده‌كه‌ی���دا تێپه‌‬ ‫ئه‌وكات هه‌واڵی‌ ئاوه‌دانی‌‌و شارو‬ ‫پێ���ده‌گات‪ ،‬نه‌ كاره‌با‌و ن���ه‌ ئامێر‬ ‫په‌یوه‌ندی‌‌و مۆبایل‌و رادیۆ‌و ته‌له‌ف‬ ‫الیه‌‪ ،‬كه‌ ش���ه‌و دادێت ته‌نه���ا چ‬ ‫نه‌بێت له‌گوندێكی‌ چۆڵی‌ دوره‌د‌ه‬ ‫خوێندنی‌ چه‌ندین باڵنده‌ی‌ جۆراو‬ ‫وه‌ك كونه‌په‌پو ‌و تاقتاك���ه‌ره‌‌و‬

‫فه‌‌ریک‬ ‫ره‌نگ ‌ه هه‌ندێك له‌كاره‌كانت دوابخه‌یت‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی پێویس���تت به‌پش���وه‌‪،‬‬ ‫مۆڵه‌توه‌رگرت���ن ل���ه‌م كات���ه‌دا هیچ‬ ‫گونجاو نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو له‌وانه‌ی ‌ه هه‌ست‬ ‫به‌وێرانبونی هه‌مو شتێك بكه‌یت‪.‬‬

‫بیروڕا‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫‪birura. awene@gmail. com‬‬

‫سەرکردەکان دەتوانن ئەمەیان بکەن‬ ‫ئیبراهیم عەباس‬ ‫جۆرە تارماییەکی نائومێدی لەهزری‬ ‫کۆی گش���تی هاونیش���تمانیان هەیە‪،‬‬ ‫چونک���ە کات بەخێرای���ی رادەکات‌و‬ ‫سەرکردەکانیش لەس���ەر دابەشکردنی‬ ‫پۆس���ت‌و کورس���ییەکانی کوردستان‬ ‫ناگەنە رێککەوتن‪.‬‬ ‫خەڵک���ی دەزانێ���ت ه���ۆکاری‬ ‫راستەقینەی نەگەیش���تنە رێککەوتن‪،‬‬ ‫تەنها س���ەرکردە بااڵکان بەتایبەتیش‬ ‫کەس���ی یەکەمی حزبە فەرمانڕەواکان‬ ‫نین‪ ،‬بەڵکو بەرپرس���یاریەتەکە لەسەر‬ ‫ش���انی ئەو گروپە بەرژەوەندخوازەیە‬ ‫کە بونەتە بازنەیەکی داخراو بەدەوری‬ ‫کەسی یەکەمی حزبەکان‪ .‬کە بەردەوام‬ ‫لەقوڵکردنەوەی برینە ساڕێژنەبوەکانی‪،‬‬

‫مێژوی دوبەرەکی‌و دەبەرەکی حزبەکانی‬ ‫کوردستانن‪.‬‬ ‫بێگوم���ان ئەگەر س���ەرکردە بااڵکان‬ ‫لەب���ەر کۆمەڵێ���ک ه���ۆکاری زات���ی‌و‬ ‫مەعن���ەوی‌و دەرونی نەتوانن لەیەکتری‬ ‫بچن���ە پێ���ش‌و هەریەکەی���ان چ���اوی‬ ‫لەدەستپێش���خەری‌و تەنازولی ئەوەی‬ ‫تربێ���ت‪ ،‬بەاڵم بەدڵنیایی���ەوە دەتوانن‬ ‫ئەمانە بکەن‪:‬‬ ‫‪ .1‬کێ دەستی سەرکردەکانی گرتوە‪،‬‬ ‫ژیان‌و بژێوی خەڵکی باش بکەن؟ ئایا‬ ‫لەجیاتی شاردنەوەی پارەو داهاتی ئەم‬ ‫واڵتە لەژێرزەمین‌و قەدپاڵی شاخەکان‪،‬‬ ‫ناتوانن کەمێک گوزەرانی خەڵکی باش‬ ‫بکەن؟‬ ‫‪ .2‬ئەوە چ س���یحرێکە سەرکردەی‬ ‫ک���ورد چ���اوی لەش���اردنەوەی چەک‌و‬ ‫جبەخان���ە بێت‪ ،‬ئایا مێ���ژوی دوێنێی‬

‫عێراقمان لەبیرکردوە‪ ،‬کاتێک س���ەدام‬ ‫‪ %٩٥‬داهات���ی عێراقی بۆ چەک خەرج‬ ‫دەکرد‪ ،‬بەاڵم تەنان���ەت دەمانچەکەی‬ ‫دەستیش���ی بەفریای نەکەوت‪ .‬کەواتە‬ ‫تاکە گرەنتی بۆ هەر س���ەرکردەیەکی‬ ‫کورد خۆشەویس���تی دڵی خەڵکە نەک‬ ‫بونی چ���ەک‪ .‬س���ەرکردەکان دەتوانن‬ ‫بەب���رەودان بەرۆحیەتی پیش���مەرگانە‬ ‫خۆشەویستی خەڵک بەدەست بخەنەوە‪،‬‬ ‫کەس���یش ناتوانێت بۆ ئەمە دەستیان‬ ‫بگرێت‪.‬‬ ‫‪ .3‬سەرکردەکان بەئاسانی دەتوانن‬ ‫دەرگا داخراوەکانی���ان بکەن���ەوەو‬ ‫پێش���مەرگانە بگەڕێنەوە ناو خەڵکی‪،‬‬ ‫ئەمە چ هونەرێکی تیدایە س���ەرکردەی‬ ‫کورد دەرگا بەس���ەر هاونش���تیمانیان‬ ‫دابخ���ات‌و لەگروپێک���ی بچوک���ی‬ ‫دەوروبەریان زیاتر کەس نەیانگاتێ‪.‬‬

‫شکستی یەک ئیدارەیی‬ ‫ئەمە چ هونەرێکی‬ ‫تیدایە سەرکردەی‬ ‫کورد دەرگا بەسەر‬ ‫هاونشتیمانیان دابخات‌و‬ ‫لەگروپێکی بچوکی‬ ‫دەوروبەریان زیاتر کەس‬ ‫نەیانگاتێ‬

‫لەسۆنگەی جیابونەوەکەی بەریتانیا لەیەکێتی ئەوروپا‪...‬‬

‫پێویستە سلێمانی ریفراندۆم بۆ جیابونەوەو‬ ‫بون بەهەرێمێکی سەربەخۆ بکات!‬ ‫جوتیار شەریف‬ ‫سەرنجێکی کورت لەسەر گەلی‬ ‫ئینگلیز‪...‬‬ ‫ئینگلیزەکان وەک گەلێکی هۆش���یارو‬ ‫زیرەک هەمیش���ە نەخشەی بەرژەوەندی‬ ‫گەلی ئینگلیز دادەڕێژن‪ ،‬بەر لە‪٢٠٠‬ساڵ‬ ‫پالنیان دانا ک���ە زمانی ئینگلیزی بکەن‬ ‫بەزمانێک���ی جیهانی‪ ،‬هەرچەندە لەالیەن‬ ‫ب���ەرەی دژە ئینگلی���زەوە ویس���تیان‬ ‫ئ���ەو هەوڵە پوچەڵ بکەن���ەوەو نەهێڵن‬ ‫ئینگلی���زی ببێتە زمان���ی نێودەوڵەتی‌و‬ ‫لەس���اڵی‪ ١٩٨٧‬زانای بواری پزیش���کی‬ ‫پۆڵەندی ‚ئێڵ ئێ���ڵ زەمەنهۆف’ زمانی‬ ‫نێودەوڵەت���ی ‚ئیس���پرانتۆ’ی داهێن���او‬ ‫هەوڵێک���ی زۆری دا لەڕێگ���ەی زانایانی‬ ‫هاوڕێ‌و هاوسەردەمیەوە باڵوە بەو زمانە‬ ‫نوێیە بکات‌و پشتگیری باشیشی بەدەست‬ ‫هێناو بەئێستاشەوە زۆرێک لەڕۆشنبیرانی‬ ‫ئەوروپا ئەم زمانە نێودەوڵەتیە دەزانن‪،‬‬ ‫وەک دەڵێن رێزمان‌و ئاخاوتنی ئەم زمانە‬ ‫هێندە ئاس���انە ‚ئەلبێرت ئەنیش���تاین’‬ ‫توانی تەنها بە‪١٥‬ڕۆژ فێری ببێت‌و قسەی‬ ‫پێبکات‪ ،‬بەاڵم لەگەڵ ئەوەشدا نەیتوانی‬ ‫بەربەپالنی ئینگلیزەکان بگرێت‌و ئێستا‬ ‫ئینگلیزی ن���ەک تەنها زمانێکی جیهانیە‬ ‫بەڵکو س���ەرچاوەیەکی ئاب���وری مەزنە‬ ‫ب���ۆ گەل���ی ئینگلیزو قازانج���ی کۆرس‌و‬ ‫تێس���تەکانی زمان���ی ئینگلیزی هێندەی‬ ‫داهاتی هەندێ دەوڵەت دەبێت‪.‬‬ ‫هەروەها ئینگلیزەکان بەر لە‪١٠٠‬س���اڵ‬ ‫پالنی���ان دانا ک���ە پش���تگیری واڵتانی‬ ‫ئینگلیزی زمان بکەن لەئێستادا واڵتانی‬ ‫‚ئەمریکا‪ ،‬کەنەدا‪ ،‬ئوسترالیا‪ ،‬نیوزلەندا’‬ ‫بەهێزترین واڵتانی دنیاو بەرزترین ئاستی‬ ‫ئاب���وری‌و خۆش���گوزەرانترین واڵتان���ی‬ ‫جیهانن‪.‬‬ ‫ئەکرێ س���ەدان نمونەی س���ەرکەوتو‬ ‫لەگەل���ی ئینگلیز بگێڕین���ەوە بەاڵم ئەم‬ ‫دو نمونەیە بەس���ن بۆ ئ���ەوەی فێربین‬ ‫هەرگەلێک ب���ەدوای بەرژەوەندی خۆیدا‬ ‫بگەڕێ سەرکەوتو دەبێت‪.‬‬

‫کێبه‌رکێ لەنێوان هەردو‬ ‫خۆبەڕێوەبەرێتییەکەدا‬ ‫دروست دەبێتەوە‬ ‫ئەگەر خۆبەڕێوەبەرێتی‬ ‫هەولێریش لەم‬ ‫کێبه‌رکێیه‌دا خزمەتی‬ ‫زیاتری هەولێرو دهۆک‬ ‫بکات‪ ،‬ئەوە هەمو کورد‬ ‫قازانج دەکات‪ ،‬دو‬ ‫باژێڕی خۆشەویستی‬ ‫کوردستان زیاتر‬ ‫ئاوەدان دەبێتەوە‬

‫گەل گرت‌و دوبارە پالنیان دانایەوە بەاڵم‬ ‫دوای تێپەڕاندنی ئەو هەمو ساڵە بۆیان‬ ‫دەرک���ەوت نەک ئەندام ب���ون لەیەکێتی‬ ‫ئەوروپا هێ���زی جارانی بۆ نەگەڕاندنەوە‬ ‫بەڵکو پابەندبون بەیاس���اکانی یەکێتی‬ ‫ئەوروپاوە رێگرە لەبەردەم گەشەسەندنی‬ ‫زیاتری بەریتانیا‪.‬‬ ‫لە‪٢٦‬ی ‚مەی’ ‪ ٢٠١٦‬ئاژانس���ی ‪BBC‬‬ ‫گەورەترین ش���یکاری ئاژانسەکەی لەمەڕ‬ ‫جیابونەوەک���ەی بەریتانی���ا لەیەکێت���ی‬ ‫ئەوروپا خستەڕو‪ ،‬باسی سودو زیانەکانی‬ ‫ئەوجیابونەوەیە دەکات هەمو بابەتەکانی‬ ‫بازرگانی‌و ئاب���وری واڵت‌و لەمپەرەکانی‬ ‫بەردەم هاتوچۆو گەش���توگوزارو بابەتی‬ ‫پەنابەری‌و قازانجی کۆمپانیا بەریتانیەکان‬ ‫هەموی لێکداوەتەوە‪.‬‬ ‫بۆچی بەریتانیا لەیەکێتی ئەوروپا‬ ‫مرۆڤی وش���یار ئەو راپۆرتە شیکارییە‬ ‫دێتەدەرەوە‪...‬؟؟؟‬ ‫دوای جەنگ���ی جیهان���ی دوەم بخوێنێت���ەوە تێ���دەگات ک���ە راس���تە‬ ‫بەریتانیەکان هەستیان بەوەکرد کە تۆزێک بەریتانی���او کۆمپانی���ا بەریتانی���اکان‬ ‫دواکەوتون لەهاوت���ا ئینگلیزەکەیان کە بۆماوەیەک���ی کاتی توش���ی زیان دەبن‬ ‫ئەمریکیەکانن‪ ،‬لەساڵی‪١٩٧٣‬بەکۆمەڵیک بەاڵم لەبەرئەوەی چواردەوری بەریتانیا‬ ‫مەرجەوە چونە ن���او یەکێتی ئەوروپاوە ئاوە لەماوەیەکی کەمدا ئەتوانێ لەڕێگەی‬ ‫کە ئەوکات تەنه���ا کۆمەڵەیەکی ئابوری باج لەسەر کۆمپانیا ئەوروپیەکان بەسەر‬ ‫بو‪ ،‬مەبەس���تیان بو ل���ەم ڕێگەیەوە ببن زیانەکانیان���دا زاڵبن‪ ،‬دواتریش بەریتانیا‬ ‫بەس���ەردارو گ���ەورەی ئەوروپاو پێگەی بۆ ڕۆژانی سەروەری بگێڕنەوە‪.‬‬ ‫کەواتە جیابونەوەک���ەی بەریتانیا بۆ‬ ‫خۆیان بەدەس���ت بێننەوە‪ ،‬بەاڵم هەرزو‬ ‫هەس���تیان بەوە کرد بەهۆی بونی چەند بەدەستهێنانەوەی پایەو هێزی جارانیانەو‬ ‫دەوڵەتێک���ی بەهێ���زی وەک ئەڵمانیاو چەند زیانێکی کاتی بۆ ئەوەیە کە دواجار‬ ‫فەڕەنساوە زەحمەتە بتوانن بەخواستی هەمو گەل���ی ئینگلیز بۆ ماوەیەکی دورو‬ ‫خۆیان بگ���ەن‪ ،‬هەربۆیە دوای‪٢‬س���اڵ‌و درێژ قازانج بکات‪.‬‬ ‫بابەت���ی ئ���ەوەی ک���ە جیابونەوەکە‪،‬‬ ‫لەس���اڵی ‪ ١٩٧٥‬یەکەم ریفراندۆمیان بۆ‬ ‫جیابون���ەوە لەیەکیتی ئەوروپاکرد بەاڵم خاکی بەریتانیای گەورە دابەش دەکات‌و‬ ‫ئ���ەوکات دەنگ���ی ‪ remain‬واتە مانەوە س���کۆتلەندەو ئایرلەن���دای باکور داوای‬ ‫لە‪ ٪٦٦‬بو‪ ،‬ئینگلی���زەکان رێزیان لەڕای جیابونەوە دەکەن‪ ،‬لێرەوە کۆتایی دێت‬

‫کە ئینگلیزەکان بەوریاییەوە هەنگاو بۆ‬ ‫ئامانجە مەزنەکانیان هەڵدێنن‌و بەرلەوەی‬ ‫بب���ن بەئەن���دام لەیەکێت���ی ئەوروپ���ا‬ ‫مەرجی���ان بۆ یەکێتیەکە ئەوە بوە دوای‬ ‫جیابونەوەی بەریتانیا لەیەکێتی ئەوروپا‬ ‫نابێت هیچ کات یەکێتیەکە سکۆتلەندەو‬ ‫ئایرلەن���دەی باک���ور وەک حکومەت���ی‬ ‫سەربەخۆ وەربگرێت!‬ ‫کەوات���ە دەگەینە ئەودەرئەنجامەی کە‬ ‫گەل���ی ئینگلیز هەم بەدوای بەرژەوەندی‬ ‫خۆیان���دا دەگەڕێ���ن ه���ەم بەوریاییەوە‬ ‫هەنگاو دەنێن‪ ،‬بۆیە پێویس���تە لێیانەوە‬ ‫فێربین‪.‬‬

‫‪13‬‬

‫کوردو داهاتوی کوردەکان دەکات؟‬ ‫ئەگ���ەر س���ەیری ئەزمون���ی ئینگلیز‬ ‫بکەین‪ ،‬پێویستە کوردیش هەمیشە پالن‬ ‫ب���ۆ بەدەس���تهێنانی بەرژەوەندییەکانی‬ ‫دابنێت‌و هەر لەپێناو بەرژەوەندی گەلی‬ ‫کوردیشدا بڕیاری جیابونەوەی سلێمانی‬ ‫بدەین‪ ،‬لەمان���ەوە لەحکومەتێکی الوازدا‬ ‫کە بەرەو لەناوچونمان دەبات باشترە‪.‬‬ ‫دەبێت کێ داوای جیابونەوەی سلێمانی‬ ‫بکات‌و هەنگاوەکان چۆن بن‪...‬؟؟؟‬ ‫پێویس���تە دەس���تەیەکی مەدەن���ی‬ ‫لەڕۆشنبیرو خەمخۆرانی کوردو سلێمانی‬ ‫بەهاوکاری قونسواڵنی ئەمریکاو بەریتانیا‬ ‫داوای ریفراندۆمێ���ک ب���ۆ جیابونەوەی‬ ‫س���لێمانی بکەن‪ ،‬بەدڵنیاییەوە زۆرینەی‬ ‫دەنگی خەڵک بۆ جیابونەوەیەو پێویستە‬ ‫خۆبەڕێوبەری س���لێمانی رابگەیەنرێت‌و‬ ‫پارێزگاری س���لێمانی بکرێتە س���ەرۆکی‬ ‫س���لێمانی‌و ئەنجومەن���ی پارێ���زگاش‬ ‫بکرێت���ە پەرلەمانی س���لێمانی‌و بەنێوان‬ ‫گی���ری ئەمری���کاو بەریتانی���ا دو مەرج‬ ‫لەدەس���ەاڵتدارانی هەولێ���ر وەربگرێت‪،‬‬ ‫یەکەم هەم���و س���ەرچاوە داهاتیەکانی‬ ‫ناوچ���ەی س���لێمانی بگەڕێت���ەوە ب���ۆ‬ ‫خۆبەڕێوەبەرێت���ی س���لێمانی‪ ،‬دوەم‬ ‫س���ەرۆکایەتی هەرێ���م ببرێتە کەرکوک‌و‬ ‫س���ەرۆکایەتی هەرێم بکرێت بەسیستمی‬ ‫هاوس���ەرۆکایەتی‪ ،‬س���ەرۆکێک لەمالوە‬ ‫هەڵبژێرێت سەرۆکێکیش لەوال‪.‬‬

‫بۆچی پێویستە سلێمانی‬ ‫جیابێتەوە‪...‬؟؟؟‬ ‫بیرم���ە س���اڵی‪ ٢٠٠٣‬لەکۆرس���ێکی‬ ‫رێکخراوی‪ KCP‬بەش���داریم کرد بەناوی‬ ‫‚گەش���ەی دیموکراس���ی لەڕۆژهەاڵت���ی‬ ‫ناوەڕاستدا’ کۆرسەکە لەالیەن خاتونێکی‬ ‫ئەمریکی دەوترایەوە بەن���اوی ‚دکتۆرە‬ ‫ئیلیزابیس’وە‪ ،‬بەش���ێک لەو گەنجانەی‬ ‫ئێستا لەپۆستی حوکمی بەرزدان هاوڕێ‌و‬ ‫هاوپۆلم بون لەکۆرسەکەداو شایەتی ئەم‬ ‫بابەتەن‪.‬‬ ‫رۆژانە دکت���ۆرە ئیلیزابێس بابەتێکی‬ ‫رۆژی پەیوەست بەسیاسەت‌و دیموکراسی‬ ‫دەکردە مژاری س����ەرەکی‌و‪ negotiation‬ی‬ ‫ئەوڕۆژەمان لەسەر ئەوە دەبو‪.‬‬ ‫رۆژێ���ک دکتۆرە خۆی ک���رد بەژورداو‬ ‫وتی پیرۆزە س���لێمانی وەک جوانترین‌و‬ ‫دەرئەنجامی جیابونەوەکە چی‬ ‫باش���ترین ش���ار لەسەر ئاس���تی عێراق‬ ‫دەبێت‪...‬؟؟؟‬ ‫دیاریک���را لەالی���ەن ئەمریکیەکان���ەوەو‬ ‫• کوردس���تان لەدو ئیدارەیی پێش���و‬ ‫لەچاو ش���ارەکانی ت���ری هەرێم‌و عێراق‬ ‫خزمەتگوزاری باشترەو کەمترین خەڵکی دەپارێزێت‪ ،‬لەبری ئەم حکومەتە الوازو‬ ‫لەژێ���ر هێڵ���ی هەژاریی���ەوەن‌و هەروەک بێ ئەنجامەی ئێستا‪ ،‬دو خۆبەڕێوەبەرێتی‬ ‫کەمترین خەڵکیش���ی لەس���ەروی هێڵی بەهێ���زو ی���ەک س���ەرۆکایەتی بەهێ���ز‬ ‫هەژاریی���ەوەن واتە کەمتری���ن خەڵکی لەکەرکوک‪ ،‬باشتر ناوچە دابڕێنراوەکان‬ ‫دەوڵەمەن���دن ئەوەش مان���ای وایە ژیان دەپارێزێت‪.‬‬ ‫خۆبەڕێوبەرێت���ی س���لێمانی‬ ‫• ‬ ‫لێرە مامناوەندو خۆشە‪.‬‬ ‫دوای ماوەیەک دکتۆرە ئیلیزابیس وتی دەست بەگەشە دەکاتەوە‬ ‫• منافەس���ە لەنێ���وان ه���ەردو‬ ‫مژدەیەکی ترتان دەدەمێ‪ ،‬نوس���ینگەی‬ ‫دروس���ت‬ ‫رۆژهەاڵتی ناوەڕاس���تی ‪FBI‬ی پارێزگای خۆبەڕێوەبەرێتییەک���ەدا‬ ‫سلێمانی وەک باشترین ناوچە بۆ گەشەی دەبێت���ەوە‪ ،‬ئەگ���ەر خۆبەڕێوەبەرێت���ی‬ ‫دیموکراس���ی لەڕۆژهەاڵتی ناوەڕاس���تدا هەولێریش لەمنافەسەدا خزمەتی زیاتری‬ ‫دیاریک���ردوەو لەڕاپۆرتەک���ەدا هات���وە هەولێ���رو دهۆک بکات‪ ،‬ئەوە هەمو کورد‬ ‫خەڵکی ناوچەی س���لێمانی وش���یارن‌و قازانج دەکات‪ ،‬دو باژێڕی خۆشەویستی‬ ‫زوتر گۆڕانکاریی���ەکان وەردەگرن‌و حەز کوردستان زیاتر ئاوەدان دەبێتەوە‪.‬‬ ‫تێبینی ‪:‬‬ ‫بەپێشکەوتن‌و گەشەکردن دەکەن‪.‬‬ ‫• مەبەست لەسلێمانی ئیدارەی جارانی‬ ‫دوای‪١٣‬ساڵ لەبەش���داربونی سلێمانی‬ ‫لەحکومەتی یەکگرتوی هەرێم لەئێستادا سلێمانیە‪.‬‬ ‫• هەرق���ەزاو ناوچەیەکی���ش دوات���ر‬ ‫س���لێمانی هەم���و ئەوس���ەروەرییانەی‬ ‫لەدەس���تداوە‪ ،‬ئێس���تا س���لێمانی ن���ە دەتوانێ بەڕیفراندۆم خۆی یەکال بکاتەوە‬ ‫جوانترین ش���اری عێراقەو نە باش���ترین کام خۆبەڕێوەبەرێت���ی دەوێ���ت ئەگەر‬ ‫شارە بۆ هێڵی هەژاری‌و خزمەتگوزاری‌و ویستی هەرێمەکەی بگۆڕێت‪.‬‬ ‫• باش���تروایە وەک گەل���ی ئینگلی���ز‬ ‫ن���ە باش���ترین ناوچ���ەی رۆژهەاڵت���ی‬ ‫ناوەڕاستیش���ە بۆ گەشەی دیموکراسی‌و بی���ر لەبەرژەوەندییەکان���ی گەلی کورد‬ ‫خەڵکەک���ەی ب���اوەڕی بەدیموکراس���ی‌و بکەین���ەوەو واقیعی بین خۆمان نەکەینە‬ ‫گۆڕانکاری هەرنەماوەو زۆرترین خەڵکی قوربانی ئەو خەیاڵ���ەی کە هەمو کورد‬ ‫ی���ەک بێت‪ ،‬ئەزمون دەریخس���ت ئەو دو‬ ‫لەژێر هێڵی هەژارییەوەن‪.‬‬ ‫ئەگەر حکومەتێک زیندوترین ناوچەی دانوە پێکەوە ناکوڵێن‪ ١٣‬ساڵ ئەزمونە‪،‬‬ ‫کوردس���تانی پەکخس���تبێ‪ ،‬مان���ەوە ناب���ێ چاوەڕوانبی���ن زیات���ر الوازبین‪،‬‬ ‫لەوحکومەت���ەدا چ خزمەتێ���ک بەگەلی خەڵکیش زیاتر ئازار بچێژێت‪.‬‬

‫رێبین هەردی‬ ‫هەمیشە پەیوەندی خەڵک بەدەسەاڵتدارانەوە‬ ‫بەهەورازو نشیودا تێپەڕیوە‪ .‬مێژوی مرۆڤایەتی‬ ‫گەر بەش���ێکی مێژوی ملمالنێی دەس���ەاڵتدارە‬ ‫جیاوازەکان بێ���ت لەگەڵ یەکدا‪ ،‬لەبەش���ێکی‬ ‫تریدا بەردەوام ملمالنێی خەڵک‌و دەسەاڵتداران‬ ‫ب���وە‪ .‬مێژو تەنی���ا چیرۆکی ش���ەڕوپێکدادانی‬ ‫دەس���ەاڵتدارەکان نیە‪ ،‬تەنیا چیرۆکی جەنگ‌و‬ ‫ملمالنێی دەوڵەتەکان نیە‪ ،‬بەڵکو لەهەمانکاتدا‬ ‫مێژوی ئ���ەو ناکۆکیە ق���وڵ‌و بەردەوامەیە کە‬ ‫لەنێوان خەڵک لەالیەک‌و دەسەاڵتداران لەالیەکی‬ ‫دیەوە هەیە‪ .‬مێژوی هیچ دەسەاڵتدارێک لەمێژوی‬ ‫ئەو ملمالنێ‌و ئاالن���گارو ئاڵۆزیانە جیانابێتەوە‬ ‫ک���ە لەالی���ەن خەڵک���ی خۆی���ەوە روب���ەڕوی‬ ‫ئەبێتەوە‪ .‬کردەی حوکمڕانی لەسەر دو پایەی‬ ‫س���ەرەکی راوەس���تاوە‪ :‬یەکەمیان پەیوەندی‬ ‫بەسەقامگیری‌و پاراستنی سنورەکانی دەرەوەی‬ ‫واڵتەوە هەیەو دوهەمیان پەیوەندی بەپاراستنی‬ ‫ئارام���ی‌و یەکانگیری‌و تەبای���ی ناوخۆوە هەیە‪.‬‬ ‫بەدرێژایی مێژوش چیرۆکی ئەو دەس���ەاڵتدارو‬ ‫حوکمڕانان���ەی شکس���تیان ل���ەوەدا هێن���اوە‬ ‫تەبای���ی‌و یەکانگری‌و ئارام���ی ناوخۆ بپارێزن‌و‬ ‫لەدەرئەنجامی ئەمەدا روخاون‪ ،‬زۆر زیاترە لەو‬ ‫حوکمڕان‌و دەسەاڵتدارانەی بەهۆی نەپاراستنی‬ ‫س���نورەکانی دەرەوە روخ���اون‪ .‬لەمێ���ژوی‬ ‫مودێرندا ئەو حوکمڕانانە یەکجار کەمن بەهۆی‬ ‫هێرش���ی دەرەکیەوە روخاب���ن‌و ئەو نمونانەش‬ ‫یەکج���ار زۆرن ک���ە بەهۆی خەڵک���ی ناوخۆوە‬ ‫شکس���تیان خواردوەو لەحوکمڕانی هێنراونەتە‬ ‫خ���وارەوە‪ .‬کۆڵەکەی س���ەرەکی مانەوەی هەر‬ ‫حوکمڕانی���ەک ئەو هێزە س���ەربازی‌و جەنگیە‬ ‫نیە کە توانای پاراس���تنی دەوڵەت‌و حوکمڕانی‬ ‫لەدەس���ت هێرش���ی دەرەکی هەیە‪ ،‬بەڵکو ئەو‬ ‫قەبوڵکردنە ناوخۆییە کە وای لێئەکات تەنانەت‬ ‫گەورەترین قەیران���ە دەرەکیەکانیش بەئارامی‬ ‫تێپەڕێنێ���ت‪ .‬حوکمڕانانێکی زۆر کە لەش���کرو‬ ‫سوپای بەهێزیان هەبوەو توانیویانە واڵتەکەیان‬ ‫لەهەمو هەڕەش���ەیەکی دەرەکی بپارێزن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەبەرئ���ەوەی لەناوخ���ۆدا قەبوڵک���راو نەبون‌و‬ ‫نەیانتوانیوە یەکانگیری‌و ئارامی ناوخۆ بپارێزن‪،‬‬ ‫دوچاری شکست هاتون‌و روخاون‪ .‬بەپێچەوانەوە‬ ‫واڵتانێکی تر کە لەهەندێک ساتەوەختدا بەرگەی‬ ‫هێرشی دەره‌کییان بەلەشکرو سوپاکەی خۆیان‬ ‫نەب���وە‪ ،‬بەاڵم لەبەرئ���ەوەی لەالیەن خەڵکەوە‬ ‫قەبوڵکراو بون‪ ،‬قەیرانەکەیان بەس���ەرکەتویی‬ ‫تێپەڕاندوەو دوچاری شکست نەهاتون‪.‬‬ ‫کۆڵەکەی س���ەرەکی حوکمڕان���ی کە پێش‬ ‫هەمو شتێکی تر دێت‪ ،‬رەزامەندی ئەو خەڵک‌و‬ ‫جەماوەرەی���ە کە بەویس���ت‌و ئ���ارەزوی خۆی‬ ‫حوکمڕانانی قەبوڵکردوەو پش���تگیریان ئەکات‪.‬‬ ‫راس���تە حوکمڕانان ئەتوانن بەسەربازو دەزگای‬ ‫ئەمنی بەهێزو راگەیاندنێکی دیس���پلینکراو بۆ‬ ‫ماوەیەک���ی نادیار خەڵکی ناچ���ار بەبێدەنگی‬ ‫بکەن‌و بۆ ماوەیەکی نادیار بێ سەرئێشەیەکی‬ ‫ئەوتۆ لەس���ەر کورسی دەس���ەاڵت بمێننەوە‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم هەم���و وانەکان���ی مێژو ئەو راس���تییە‬ ‫ئەسەلمێنن ئەمجۆرە حوکمڕانیە دەرنگ یان زو‬ ‫لەناو ئەچێ���ت‪ .‬تەنانەت گەر بەهێزی ناوخۆش‬ ‫نەبێت‪ ،‬ئەوا بەهێزێک���ی دەرەکی لەناوئەچێت‬ ‫لەدۆخێک���دا کە خەڵکەکەی خ���ۆی ئامادە نیە‬ ‫بەرگری لێبکات‪ .‬نمونەی حوکمڕانی بەعس���ی‬ ‫باش���ترین‌و نزیکتری���ن نمونەیە‪ .‬ئ���ەم رژێمە‬ ‫گەرچی بەهۆی دەزگایەکی ئاسایش���ی بەهێزو‬ ‫توقێن���ەرو س���وپایەکی دڵڕەقەوە نزیک س���ێ‬ ‫دەی���ە حوکمڕانی عێراقی ک���ردو هەمو نەیارە‬ ‫ناوخۆییەکانی بەدڕنداترین ش���ێوە س���ەرکوت‬ ‫کرد‪ ،‬بەاڵم لەیەکەم قەیرانی راس���تەقینەدا کە‬ ‫روبەڕوی بوە‪ ،‬نەک خەڵک هیچ بەرگریەکی لێ‬ ‫نەکرد‪ ،‬بەڵکو سەماو هەڵپەڕکێیان بۆ روخانی‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫کێش���ەی س���ەرەکی هەم���و حوکمڕانی���ەک‬ ‫بەپلەی یەکەم پەیوەن���دی بەناوخۆی خۆیەوە‬ ‫هەیە‪ ،‬ت���ا چەند ئەم حوکمڕانی���ە لەخەڵکەوە‬ ‫نزیک���ەو لەئاس���تی چاوەڕوانیەکانیدایە‪ .‬هەر‬ ‫حوکمڕانیەکی���ش ئ���ەم پەیوەندی���ە بەهەن���د‬ ‫وەرنەگرێ���ت‌و ه���ەوڵ ن���ەدات النیکەم���ی‬ ‫چاوەڕوانیەکانی خەڵک بێنێتە دی‪ ،‬درەنگ یان‬ ‫زو بەم شێواز یان ئەو شێواز شانۆی حوکمڕانی‬ ‫بەجێ دێڵێت‪ .‬هەمیش���ە قۆناغێکی بێدەنگی‌و‬ ‫هیچنەکردن لەناو خەڵکدا بەرامبەر بەحوکمڕانی‬ ‫هەی���ە‪ ،‬هەمیش���ە خۆپاراس���تن‌و خۆدورگرتن‬ ‫لەبەرکەوتن بەحوکمڕانان هەیە کە وائەکات بۆ‬ ‫ماوەیەک���ی نادیار خەڵکی کاردانەوەیەکی توند‬ ‫بەرامبەر بەکاروکردەوەکانی حوکمڕانان پێشان‬ ‫نەدەن‪ .‬بەاڵم هەمو ئ���ەم ماوە بێدەنگی‌و هیچ‬ ‫نەکردنە‪ ،‬خۆی ئەبێت بەوزەو تێشویەکی بەهێز‬ ‫ب���ۆ ئەو روبەڕوبونەوەیەی کەس نازانێت چۆن‌و‬ ‫ک���ەی روئەدات‪ ،‬بەس بێگوم���ان هەمو ئەزانن‬ ‫ه���ەر رو ئەدات‪ .‬حوکمڕانی بەب���ێ رەزامەندی‬ ‫خەڵک‌و بەبێ دروستکردنی فەزایەکی گشتی کە‬ ‫خەڵک لەناویدا هەس���ت بەئاسودەیی‌و ئارامی‌و‬ ‫ئ���ازادی بکەن‪ ،‬چەند درێژیش بخایەنێت‪ ،‬لەدوا‬ ‫وێستگەدا شکست دێنێت‌و سەرکەوتو نابێت‪.‬‬ ‫یەکێک لەکێشە هەرە سەرەکیەکانی هەرێمی‬

‫ئەم دو زۆنە کە سورن‬ ‫لەسەر ئەوەی هیچ یەک‬ ‫لەو رەگەزانە لەدەست‬ ‫نەدەن کە بااڵدەستی‬ ‫بەسەر زۆنەکەی‬ ‫خۆیاندا بۆ مسۆگەر‬ ‫کردوە‪ ،‬وا باشترە‬ ‫لەگەڵ خەڵک‌و مێژودا‬ ‫راستگۆ بن‌و لەدو‬ ‫هەرێمی جیاوازدا خۆیان‬ ‫رێکبخەن‪ ،‬نەک خۆیان‌و‬ ‫خەڵکیش بەدرۆی‬ ‫یەک ئیدارەیی‌و یەک‬ ‫هەرێمیەک بخەڵەتێنن‬ ‫کە هەرگیز نەیتوانییوە‬ ‫یەک هەرێم‌و یەک‬ ‫ئیدارەی یەکانگیرو‬ ‫تەندروست بێت‬

‫کوردستان لەدوای راپەڕینەوە کە تاهەنوکەش‬ ‫بەتوندی م���اوە ئەوەیە خەڵکی لەبەردەم یەک‬ ‫حوکمڕانیدا نین کە خەڵک خۆیان لەبەردەمیدا‬ ‫ببین���ن‪ .‬خەڵ���ک ی���ەک حوکمڕان���ی نیە کە‬ ‫بەرپرس���یاری بکات لەهەر دۆخێکی باش یان‬ ‫خراپ کە دێتە پێش���ەوە‪ ،‬بەڵکو لەبەردەم دو‬ ‫زۆنی حوکمڕان���ی جیاوازدایە کە الیەنگری هەر‬ ‫یەکێکی���ان‪ ،‬ئەوەیدیان بەهۆکاری س���ەرەکی‬ ‫پێش���هاتەکان ئەزانێ���ت‪ .‬ل���ەدوای راپەڕینەوە‬ ‫هەمو ئە هەواڵنەی بۆ یەکخستنی ئەم دو زۆنە‬ ‫دراوە هێندە ش���کڵی‌و الوازو بێ کاریگەریە کە‬ ‫هەرگیز نەیتوانیوە یەک حوکمڕانی سەرتاسەری‬ ‫دروس���تبکات ک���ە خەڵ���ک بە بەرپرس���یاری‬ ‫س���ەرەکی پێش���هاتەکانی بزانێ���ت‪ .‬نەبون���ی‬ ‫کۆدەنگی لەکوردستاندا بەرامبەر بەحوکمڕانانی‬ ‫کوردس���تان‪ ،‬ئەگەڕێت���ەوە ب���ۆ نەبونی یەک‬ ‫حوکم���ڕان‌و یەک ئی���دارەو یەک بەرپرس���یار‪.‬‬ ‫خەڵک���ی لەب���ەردەم ی���ەک سیاس���ەت‌و یەک‬ ‫حوکمڕان‌و یەک سوپادا رانەوەستاون کە بتوانن‬ ‫هەڵوێستی خۆیانی بەرامبەر یەک بخەن‪ ،‬بەڵکو‬ ‫لەبەردەم س���وپای جیاوازو سیاسەتی جیاوازو‬ ‫بەرپرسیاری جیاوازدان کە هەریەکەیان تەنیاو‬ ‫تەنیا لەزۆن���ی خۆیدا دەس���ەاڵتی هەیە‪ .‬هەر‬ ‫دەسەاڵتەش بەو توانا راگەیاندن‌و رێکخستنەی‬ ‫لەبەردەس���تیدایە توانیویەتی بەش���ێکی زۆری‬ ‫خەڵک ب���ەوە قەناعەت پێب���کات کە هۆکاری‬ ‫ئ���ەو پێش���هاتانەی دێن‪ ،‬خۆیان نی���ن‪ ،‬بەڵکو‬ ‫دەس���ەاڵتی زۆنەکەی ترە کە ه���اوکار نیە بۆ‬ ‫ئەوەی حوکمڕانیەکی دروس���ت‌و بێ کەموکوڕی‬ ‫دروستبکات‪.‬‬ ‫ئێستا کە لەخراپترین دۆخەکانی پێکەوەژیانی‬ ‫ئ���ەم دو زۆنەداین‪ ،‬ئەبێت بەڕاس���تگۆیانە دان‬ ‫بەوەدا بنێین کە توانای یەکخستنی ئەم دو زۆنە‬ ‫بەتۆپزی شکستی هێناوەو هەمو هەوڵێکیش بۆ‬ ‫زیندوکردنەوەی جگە لەدرێژکردنەوەی قەیرانی‬ ‫حوکمڕانی‌و کێش���ەکانی‪ ،‬هیچی ل���ێ بەرهەم‬ ‫نایەت‪ .‬ئ���ەم دو زۆنە هیچی���ان ئامادەنین نە‬ ‫واز لەس���وپاو لەش���کری تایبەتی خۆیان‪ ،‬نە‬ ‫لەدەس���ەاڵتی ئابوری‌و راگەیاندنی���ان بهێنن‌و‬ ‫س���ورن لەس���ەر ئەوەی پارێ���زگاری لێبکەن‪.‬‬ ‫لەدۆخێکی وادا کاری راس���ت جیابونەوەی ئەم‬ ‫دو زۆنەی���ە لەیەکدی‌و رێکخس���تیان لەناو دو‬ ‫هەرێمی جی���اوازدا‪ ،‬النیکەم بۆ ئەوەی خەڵکی‬ ‫هەریەک لەو زۆنانە بۆ یەکەمجار یەک حکومڕان‌و‬ ‫بەرپرسیار لەبەردەمی خۆیاندا ببینن کە بتوانن‬ ‫بەرپرسیاری بکەن لەو پێشهاتنەی دێتە پێشێ‪.‬‬ ‫ئەم دو زۆنە کە سورن لەسەر ئەوەی هیچ یەک‬ ‫لەو رەگەزانە لەدەس���ت نەدەن کە بااڵدەستی‬ ‫بەس���ەر زۆنەکەی خۆیاندا بۆ مسۆگەر کردوە‪،‬‬ ‫وا باش���ترە لەگەڵ خەڵک‌و مێژودا راستگۆ بن‌و‬ ‫ل���ەدو هەرێمی جیاوازدا خۆیان رێکبخەن‪ ،‬نەک‬ ‫خۆیان‌و خەڵکیش بەدرۆی یەک ئیدارەیی‌و یەک‬ ‫هەرێمی���ەک بخەڵەتێنن کە هەرگیز نەیتوانییوە‬ ‫یەک هەرێم‌و یەک ئیدارەی یەکانگیرو تەندروست‬ ‫بێت‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫‪birura. awene@gmail. com‬‬

‫بیروڕا‬

‫بۆچی نزای به‌شخوراوان نامانجوڵێنێت؟‬ ‫نیاز نه‌جمه‌دین‬ ‫رۆژانه‌ گوێمان له‌ن����زای خه‌ڵكی هه‌ژارانه‌‪،‬‬ ‫چاوه‌ڕێ����ی الی كه‌م����ی موچه‌كانیان����ن‌و‬ ‫ئه‌وی����ش دواده‌كه‌وێت‪ ،‬م����اڵ هه‌ڕاجده‌كه‌ن‌و‬ ‫س����ه‌رهه‌ڵده‌گرن‪ ،‬گورچیله‌كانی����ان ده‌خه‌نه‌‬ ‫بازاڕه‌وه‌و منداڵه‌كانیان ده‌به‌خش����ن‪ ،‬راپۆرت‬ ‫له‌س����ه‌ر راپ����ۆرت ده‌رب����اره‌ی به‌فی����ڕۆدان‌و‬ ‫ش����اردنه‌وه‌ی داهاتی خه‌ڵك باڵوده‌كرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫كه‌چی هێن����ده‌ی بردنی مردویه‌ك بۆ س����ه‌ر‬ ‫گۆڕس����تان خه‌ڵ����ك كۆنابنه‌وه‌و هه‌ڵوێس����ت‬ ‫وه‌رناگ����رن‪ .‬بۆچی‪ ،‬نه‌ له‌ئاس����تی بچوك‌و نه‌‬ ‫له‌ئاس����تی گه‌وره‌‪ ،‬كرده‌ی ده‌س����ته‌جه‌معیی‬ ‫له‌دژی ئه‌م هه‌لومه‌رجه‌ سه‌پێنراوه‌ رونادات؟‬ ‫ئایا مۆتیڤه‌كان نه‌زانیی‌و ناهۆشیاریی؟‬ ‫بیری����اری زانس����تی سیاس����ه‌ت "رۆبه‌رت‬ ‫پوتن����ام" له‌كتێبی (‪Making Democracy‬‬ ‫‪ )Work‬به‌دورودرێژیی له‌س����ه‌ر ئه‌م كێشه‌یه‌‬ ‫وه‌ستاوه‌‪ .‬ئه‌و له‌بیركردنه‌وه‌كانی فه‌یله‌سوفی‬ ‫سكۆتله‌ندیی"داڤید هیوم"ه‌وه‌ ده‌ستپێده‌كات‪،‬‬ ‫كه‌ جارێك ده‌نوسێت‪":‬گه‌نمه‌شامییه‌كه‌ی تۆ‬ ‫ئه‌مڕۆ پێده‌گات‪ ،‬ئه‌وه‌ی منیش سبه‌ی‪ .‬بۆیه‌‬ ‫له‌قازانجی هه‌ردوكمان����ه‌ كه‌ من ئه‌مڕۆ كاری‬ ‫خۆم به‌تۆ ببه‌خشم‌و تۆیش سبه‌ی هاوكارییم‬ ‫بكه‌ی‪ ...‬م����ن كاری خۆم به‌تۆ ده‌به‌خش����م‬ ‫پشتبه‌ستو به‌پێش����بینییم بۆ ده‌ستكه‌وتێك‬ ‫له‌تۆوه‌ بۆم ده‌گه‌ڕێت����ه‌وه‌‪ ،‬ده‌زانم كه‌ ره‌نگه‌‬ ‫بێئومێدم بكه‌یت‪ ،‬ش����ادیی من وه‌س����تاوه‌ته‌‬ ‫س����ه‌ر لوتفی ت����ۆ‪ .‬ئه‌گه‌ر بێئومێ����د بم‪ ،‬تۆ‬ ‫به‌ته‌نی����ا جێده‌هێڵ����م‪ ،‬تۆش هه‌مان ش����ت‬ ‫ده‌كه‌ی����ت له‌گه‌ڵ م����ن‪ .‬وه‌رزه‌كان ده‌گۆڕێن‌و‬ ‫هه‌ردوكم����ان به‌روبومه‌كه‌م����ان ده‌دۆڕێنین‪،‬‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی دڵنی����ا نین له‌یه‌كترو متمانه‌مان‬ ‫به‌یه‌كتر نییه‌"‪.‬‬ ‫خه‌یاڵی هیوم ورد بۆ كێش����ه‌ی جوتیاران‬ ‫چوه‌‪ :‬ئایا ك����ه‌ چون����ه‌ الی ده‌ره‌به‌گ‪ ،‬هه‌ر‬ ‫یه‌كێك هه‌مان قس����ه‌ی ده‌بێت ك ‌ه له‌س����ه‌ری‬ ‫رێككه‌وت����ون؟ له‌دونیای مۆدێرن����دا‪ ،‬هه‌مان‬ ‫كێش����ه‌ نازناوی دایلێم����ای زیندانیی (‪the‬‬ ‫‪ ،)prisoner‌s dilemma‬پ����ێ به‌خش����راوه‌‪.‬‬

‫دو تاوانبار به‌ش����دارن له‌تاوانێك����دا‪ ،‬به‌جیا‬ ‫ته‌هقیقی����ان لێده‌كرێ����ت‪ .‬لێكۆڵ����ه‌ر فریویان‬ ‫ده‌دات‌و به‌جیا هه‌ر یه‌كێكیان ده‌ڵێت "ئه‌گه‌ر‬ ‫دان به‌تاوانه‌كه‌ت����دا بنێیت‪ ،‬ئ����ازاد ده‌بیت"‪.‬‬ ‫هیچی����ان متمانه‌ی����ان به‌یه‌كتر نیی����ه‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫هه‌ركه‌سێكیان هاوڕێكه‌ی كه‌شفده‌كات‪ .‬ئه‌م‬ ‫كه‌ش����فبونه‌ ده‌بێت به‌باعیسی س����زادانیان‪،‬‬ ‫له‌كاتێكدا ئه‌گه‌ر هاوكاریی یه‌كتریان بكردایه‌‪،‬‬ ‫نهێنییه‌كه‌یان كه‌ش����ف نه‌كردای����ه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ری‬ ‫ئازادبونیان زیاترب����و‪ .‬كۆكردنه‌وه‌ی زانیاری‬ ‫له‌س����ه‌ر به‌رانبه‌ر پرۆس����ه‌یه‌كی ئاڵۆزه‌‪ ،‬هه‌ر‬ ‫هه‌ڵه‌یه‌ك تێچویه‌كی گه‌وره‌ ده‌خاته‌ ئه‌ستۆی‬ ‫ئه‌و كه‌سه‌ی ده‌یه‌وێت په‌رچه‌كردار بنوێنێت‪.‬‬ ‫كه‌واته‌ كێش����ه‌كه‌ پێش����بینیی ره‌ش����بینانه‌و‬ ‫نه‌بونی متمانه‌یه‌ به‌یه‌كتر‪.‬‬ ‫ئێستا پرس����یارێك س����ه‌رهه‌ڵده‌دات‪ :‬له‌چ‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌یه‌كدا متمانه‌ ده‌بوژێته‌وه‌؟‬ ‫پوتنام كۆمه‌ڵگه‌ دابه‌شی سه‌ر كۆمیونیتی‬ ‫مه‌ده‌نیی (سیڤك)و كۆمیونیتیی نامه‌ده‌نیی‬ ‫(ناس����یڤیك) ده‌كات‪ .‬كۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نیی‬ ‫خاوه‌ن����ی س����ه‌رمایه‌ی كۆمه‌اڵیه‌تیی����ه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫بریتیی����ه‌ له‌نۆرم(نه‌ری����ت و به‌ها)و نێتۆركی‬ ‫مه‌ده‌نیی‌و پش����تێنه‌ی متمانه‌ به‌یه‌كتركردن‪.‬‬ ‫نۆرم����ی مه‌ده‌نی����ی رێ����زی به‌رژه‌وه‌ندی����ی‬ ‫هاوبه‌ش‌و گش����تیی ده‌گرێت‪ ،‬تاك فێرده‌بێت‬ ‫زیانگه‌یان����دن ب����ه‌ به‌رانبه‌ر له‌هه‌م����ان كاتدا‬ ‫زیانگه‌یاندنه‌ به‌خودی خۆی‌و ئه‌وه‌ی له‌س����ه‌ر‬ ‫ته‌عریفك����راوه‌ ك����ه‌ "ئه‌ویدیك����ه‌" ب����ۆ ئه‌وه‌‬ ‫دروست نه‌بوه‌ بیڕوتێنیته‌وه‌‪ .‬له‌كۆمیونیتیی‬ ‫س����یڤیكدا‪ ،‬په‌یوه‌ندییه‌كان پتر ئاس����ۆیین‪،‬‬ ‫یه‌كس����انیی ده‌بینرێت‪ ،‬له‌گه‌نده‌ڵیی نابورن‪،‬‬ ‫ده‌س����گای كه‌لتوری����ی‌و یانه‌ی وه‌رزش����یی‌و‬ ‫رێكخ����راوی خێرخوازی����ی كاران‌و ئۆتۆنۆمیی‬ ‫خۆیان هه‌یه‌‪ ،‬خه‌ڵك سه‌رقاڵه‌ به‌مه‌مله‌كه‌تی‬ ‫مرۆیی����ه‌وه‌‪ .‬هه‌م����و ئه‌مان����ه‌ش واده‌ك����ه‌ن‬ ‫متمانه‌كردن به‌یه‌كتر پته‌وبێت‪ ،‬پێش����بینیی‬ ‫بكه‌ن ئه‌ویدیكه‌ش هه‌مان شتده‌كات‌و مرۆڤ‬ ‫له‌هه‌لپه‌رس����تیی دورده‌كه‌وێت����ه‌وه‌‪ .‬لێ����ره‌وه‌‬ ‫مۆتیڤی هاریكاری‌و كرده‌ی ده‌س����ته‌جه‌معیی‬ ‫له‌ناویان����دا به‌هێزده‌بێ����ت‪ ،‬به‌رانبه‌ر به‌الدانی‬ ‫ره‌وتی گه‌شه‌سه‌ندن‌و قه‌یرانه‌كان هه‌ڵوێست‬ ‫وه‌رده‌گ����رن‪ .‬هاریكاری����ی س����نوری خێزان‌و‬ ‫بنه‌ماڵ����ه‌و ح����زب تێده‌په‌ڕێنێ����ت‌و ده‌گات‬ ‫به‌كه‌س����انی نائاش����ناش‪ .‬نۆرم����ی مه‌ده‌نیی‬ ‫ته‌نان����ه‌ت حكومه‌ت����ی باش دروس����تده‌كات‪،‬‬ ‫ق����ه‌رزدان ئاس����انده‌كات‪ ،‬پاش����ه‌كه‌وت‬ ‫هانده‌دات‪ ،‬مامه‌ڵ����ه‌و بازرگانیی پته‌وده‌كات‪،‬‬ ‫بۆیه‌ گه‌ش����ه‌ی ئابوریی ده‌خاته‌ س����ه‌ر رێ‌و‬ ‫ناوچه‌یه‌ك پێشكه‌وتوتر ده‌بێت له‌ناوچه‌یه‌كی‬

‫سه‌رمایه‌ی كۆمه‌اڵیه‌تیی‬ ‫به‌ته‌نیشت سه‌رمایه‌ی‬ ‫مرۆیی‌و سه‌رمایه‌ی‬ ‫ماددییه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ده‌ستمایه‌یه‌ رێگای‬ ‫ژیانی كۆمه‌ڵگ ‌ه‬ ‫ده‌گۆڕێت‌و كرده‌ی‬ ‫ده‌سته‌جه‌معیی‬ ‫ئاسانده‌كات‬ ‫تر(ئه‌مه‌ش نهێنی به‌ش����ێك له‌پێش����كه‌وتنی‬ ‫باك����وری ئیتاڵیایه‌ ب����ه‌راورد به‌باش����وری)‪.‬‬ ‫له‌به‌رانب����ه‌ردا‪ ،‬پێچه‌وانه‌ی ئه‌م خه‌س����ڵه‌تانه‌‬ ‫زاڵه‌ به‌سه‌ر كۆمیونیتیی نامه‌ده‌نییدا‪ :‬الیه‌ك‬ ‫پاش����كۆی الیه‌كی تره‌‪ ،‬خه‌ڵك پتر ئه‌ندامی‬ ‫خێ����ڵ‌و حزب����ن‌و س����ه‌رقاڵن به‌مه‌مله‌كه‌ت����ی‬ ‫ئیالهییه‌وه‌‪ ،‬هه‌لپه‌رس����تیی زاڵ����ه‌‪ ،‬كۆمه‌ڵگه‌‬ ‫ستونییه‌و ئه‌مه‌ش وه‌ك پێدراو سه‌یرده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫هتد‪ .‬له‌به‌رئه‌مانه‌شه‌ متمانه‌ به‌یه‌كتر ناكه‌ن‌و‬ ‫كرده‌ی ده‌سته‌جه‌معیی رونادات‪.‬‬ ‫كه‌وات����ه‌ س����ه‌رمایه‌ی كۆمه‌اڵیه‌تی����ی‪،‬‬ ‫به‌ته‌نیش����ت س����ه‌رمایه‌ی مرۆیی‌و سه‌رمایه‌ی‬ ‫ماددییه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و ده‌س����تمایه‌یه‌ رێگای ژیانی‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌ ده‌گۆڕێت‌و كرده‌ی ده‌سته‌جه‌معیی‬ ‫ئاس����انده‌كات‪ .‬ب����ه‌م واتای����ه‌‪ ،‬یه‌كێ����ك له‌و‬ ‫هۆكاران����ه‌ی واده‌كات ش����ه‌قام ب����ه‌ره‌و روی‬ ‫ده‌س����ته‌اڵتدارانی هه‌رێم نه‌وه‌ستێته‌وه‌ غیابی‬ ‫ئ����ه‌م س����ه‌رمایه‌ كۆمه‌اڵیه‌تییه‌ی����ه‌‪ .‬نۆرمی‬ ‫نامه‌ده‌نی����ی به‌س����ه‌ر كۆمه‌ڵگ����ه‌ی كوردییدا‬ ‫هه‌یمه‌ن����ه‌ی ك����ردوه‌‪ ،‬ك����ه‌ هه‌لپه‌رس����تیی‬ ‫ك����ردوه‌ به‌نه‌ری����ت‪ .‬ب����ۆ ت����اك‪ ،‬عه‌قاڵنیه‌ت‬ ‫لێ����ره‌دا كه‌مكردن����ه‌وه‌ی تێچ����وی ك����رده‌وه‌‬ ‫سیاسییه‌كانێتی‪ ،‬بۆ ئه‌مه‌ش په‌یوه‌ندییگرتن‬ ‫به‌بڕیاربه‌ده‌س����تێكه‌وه‌ پڕبه‌رهه‌مت����ره‌ وه‌ك‬

‫دنیابینییە ترسناکەکانی ترامپ‬ ‫ئاسۆ جەبار‬ ‫دنیای سیاس���ی‌و شارستانی ئەمریکا‬ ‫پێکەوە ل���ەم هەڵبژاردن���ەدا روبەڕوی‬ ‫پ���ڕ جۆش���ترین‌و زۆرتری���ن دیالۆگ‌و‬ ‫بەریەککەوت���ن بۆتەوە‪ ،‬ک���ە لەمێژوی‬ ‫ئەمری���کادا ئەم ج���ۆرە بەریەککەوتنە‬ ‫بێگوم���ان کەموێنە بوە‪ ،‬دۆناڵد ترامپ‬ ‫ه���ەر خ���ۆی‌و بەتوانس���تە ئاب���وری‌و‬ ‫داراییەکانی خۆیەوە خۆی هەڵدایە ناو‬ ‫ئەم کێشمەکێش���ە گەورەی���ەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەگەر گریمانەی یەکەم وەک رێکەوتێکی‬ ‫سیاسی‌و بێ س���تراتیژ لێبڕوانین‪ ،‬ئەوا‬ ‫نکۆڵیکردن ل���ەڕۆڵ‌و کاریگەریی ترامپ‬ ‫خۆی بۆخی تێنەگەیشتنە لەکۆمەڵێک‬ ‫جومگەی بنەڕەت���ی‌و کۆڵەکەی تۆکمە‬ ‫کە ئەم واڵتەی پێ���وە بەندە‪ .‬هاوکات‬ ‫ئەگەر س���تراتیژێکی تۆکمە لەپش���ت‬ ‫ئەم کاندیدە جی���اوازەوە بوبێت‪ ،‬ئەوا‬ ‫لەه���ەردو دۆخەک���ەدا ناتوانی���ن ئەو‬ ‫جومگە هەستیارانە پشتگوێبخەین کە‬ ‫ترامپ وروژانوێتی‪.‬‬ ‫ستراتیژو دنیابینی دۆنالد ترامپ‬ ‫لەچەند خاڵێکدا‪:‬‬ ‫کێش���ەی کۆچبەران‌و پرسی یاسایی‬ ‫پەنابەران لەئەمریکادا یەکێکە لەپرسە‬ ‫هەرە کۆن‌و هەنوکەیی‌و پڕ گفتوگۆکان‪،‬‬ ‫پرس���ی تی���رۆرو لکاندن���ی بەک���ۆچ‌و‬ ‫موس���ڵمانانەوە تێک���ڕا س���تراتیژێکی‬ ‫دیکەی هەم کۆمارییەکان‌و هەم ترامپە‪،‬‬ ‫جواڵندنی هەس���تی رەگەزپەرس���تی‌و‬ ‫ئەمریکایی وەک تاک���ە هێزێکی دنیاو‬ ‫س���االری جیهان کە ئەوڕۆکە لەئاستی‬ ‫ئابوریی���ەوە لەناوخ���ۆی ئەمری���کادا‬ ‫پرس���ێکی گرنگە ه���ەر بەرزکردنەوەی‬ ‫ئاستی بژێوی‌و دارایی تاکەکەس بۆخۆی‬ ‫تەوژمێکی جیاوازی وروژاندوە‪ ،‬کاتێک‬ ‫زۆرێ���ک لەبەرهەمەکانی ن���او ئەمریکا‬ ‫لەچین���ەوە ه���اوردە دەکرێ���ت‌و جێی‬ ‫بەکۆمپانیاکان���ی ئەمری���کا لەق کردوە‬

‫ئایا ئەمریکییەکان‬ ‫پێویستیان بەپیاوێکی‬ ‫هەڵگیرسێنەری‬ ‫ملمالنێکانە یان‬ ‫سەرۆکێک کە‬ ‫توانای قوڵکردنەوەی‬ ‫پێکه‌وەژیان‌و‬ ‫گەشەپێدانی ئابوری‬ ‫لەسەر ئاستی گشتی‌و‬ ‫نیشتیمانیە؟‬ ‫لەبەر هەرزانی‌و کەمی تێچونیان‪.‬‬ ‫ رەخنەکان���ی لەبارەی سیاس���ەتی‬‫دەرەوەی ئەمری���کاو رێکەوتنەکان���ی‬ ‫لەگەڵ ئێ���ران‌و چین‌و واڵتانی ئاس���یا‬ ‫پێکڕا ترام���پ وەک چەکێکی بەردەوام‬ ‫هەم رێکەوتن���ە ئەتۆمییەکەی ئێران‌و‬ ‫کاریگەرییە مەترسیدارەکانی ستراتیژە‬ ‫ئابورییەکان���ی چی���ن بەکاردەهێنێت‪،‬‬ ‫بەاڵم ئایا ترامپ چ ستراتیژێکی ئابوری‬ ‫پێیە‪.‬‬ ‫ بەڕنگاربون���ەوەو بەرپاکردن���ی‬‫هەڵمەتێکی یاس���ایی‌و ستراتیژی دژی‬ ‫کۆچبەرانی نایاسایی ئەمریکای التین‌و‬ ‫هاتنی کۆچبەرانی رۆژهەاڵتی ناوەڕاست‌و‬ ‫پێکەوە گرێدانی ئەم دو پرسە بەتیرۆرو‬

‫مەترس���ی ئابوریی‌و ئیسالمەوە‪ ،‬جێی‬ ‫تێڕامان���ە‪ .‬ب���ەاڵم ئایا ئەم بانگەش���ە‬ ‫گەورەیە پرس���ی پێکەوەژیان‌و ئاشتی‬ ‫نێوان ئاینەکان‌و کولتورە جیاوازەکانی‬ ‫ن���او ئەمری���کای نەخس���تۆتە بەردەم‬ ‫مەترس���ییەوە؟ لەکاتێکدا دەس���تورو‬ ‫یاس���او سیس���تمی شارس���تانی ئەم‬ ‫واڵتە زیاد لە‪ 100‬س���اڵە کار لەس���ەر‬ ‫نەهێش���تنی رەگەزپەرستی‌و فاشیزمی‬ ‫ئاینی‌و کولتوری‌و ن���ەژادی‌و نەتەوەیی‬ ‫دەکات‌و یاس���ا بەتون���دی مرۆڤەکانی‬ ‫بەتەواوی جیاوازیی���ە ئاینی‌و نەژادی‌و‬ ‫رەنگی پێستیانەوە لەکڵێشەسازییەکی‬ ‫شارستانیدا کۆکردۆتەوە‪.‬‬ ‫ پرس���ی ئاب���وری الی ترام���پ‬‫بوژاندن���ەوەی ئابورییە لەڕێی کۆمپانیا‬ ‫گەورەکانی وەک کۆمپانیاکانی خۆیەوە‪،‬‬ ‫بەاڵم ئایا ترام���پ باوەڕی بەکۆمپانیاو‬ ‫کارگەو کۆمەڵگ���ە ئابورییە بچوکەکان‬ ‫هەی���ە؟ ئای���ا ترامپ بزنیس���مانە یان‬ ‫سیاسی؟ ئایا ئەمریکییەکان پێویستیان‬ ‫بەپیاوێکی هەڵگیرسێنەری ملمالنێکانە‬ ‫یان سەرۆکێک کە توانای قوڵکردنەوەی‬ ‫پێکه‌وەژی���ان‌و گەش���ەپێدانی ئابوری‬ ‫لەسەر ئاستی گش���تی‌و نیشتیمانیە؟‬ ‫ئای���ا ترامپ ئەو ئەندازی���ارە توڕەیەیە‬ ‫ب���ۆ ئەمری���کا ک���ە دەیەوێ���ت لەبری‬ ‫ریفۆرمە ئابوری‌و سیاسی‌و ژیارییەکان‬ ‫س���ەرلەبەری س���نورەکانی ئەمری���کا‬ ‫دیواربەند بکات؟‬ ‫ کێش���ەی ئاسایش���ی نەتەوەی���ی‬‫ئەمریکاو هەڕەش���ەکانی ترامپ بەوەی‬ ‫کە ئاسایش���ی ئەم واڵتە لەژێر دەستی‬ ‫خەڵکانێکی نەش���یاودایە‪ ،‬ئایا بەس���ە‬ ‫بۆ ئ���ەوەی ئەو جەنگ���ە تەکنۆلۆژییە‬ ‫بنبڕبکرێت؟‬ ‫ هان���دان و بەرپاکردن���ی هەڵمەتی‬‫چ���ەک هەڵگرت���ن لەالی���ەن ترامپەوە‬ ‫کۆتای���ی دەهێنێ���ت بەتی���رۆرو ترس‬ ‫لەپش���ێویی؟ لەکاتێکدا قوربانییەکانی‬ ‫چەک ل���ەم واڵت���ەدا زۆر لەقوربانیانی‬ ‫تیرۆر زیاترە‪.‬‬

‫له‌هاریكاریكردن����ی هاوغه‌مه‌كه‌ی‪ ،‬كه‌ ره‌نگه‌‬ ‫ئه‌ویش به‌دوای ده‌سته‌اڵتدارێك‪ ،‬بزنسمانێك‪،‬‬ ‫س����ه‌رۆك خێڵێك����دا بگه‌ڕێ����ت خ����ۆی پێدا‬ ‫هه‌ڵبواسێت‪ ،‬له‌گرفته‌كانی رزگاری بكات‪ ،‬با‬ ‫له‌وه‌ش تێبگات هاریكارییه‌كی راس����تگۆیانه‌‬ ‫چاره‌نوس����ێكی باش����تریان پێ ده‌به‌خشێت‪.‬‬ ‫هیچ یه‌كێك له‌مان����ه‌ش وه‌ك ره‌فتاری دزێو‬ ‫سه‌یرناكرێن‪.‬‬ ‫له‌ت����ۆڕی مه‌ده‌نییدا‪ ،‬ت����اك به‌تێپه‌ڕبونی‬ ‫كات له‌وه‌ تێده‌گات كه‌ هاریكاریی له‌ڕابردودا‬ ‫سودی هه‌بوه‌‪ ،‬بۆیه‌ پشتی پێده‌به‌ستێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ب����ه‌اڵم له‌كۆمیونیتی����ی نامه‌ده‌نیی����دا ئ����ه‌و‬ ‫هه‌نگاوان����ه‌ی ده‌نرێ����ن بچ����وك‌و ده‌گمه‌نن‪،‬‬ ‫زۆرجاریش شكس����تده‌هێنن‪ ،‬واده‌كات متمانه‌‬ ‫پتر هه‌ره‌س����بهێنێت‪ .‬له‌ڕاپه‌ڕینه‌كه‌ی ‪-1991‬‬ ‫‪1992‬دا‪ ،‬هێش����تا فیداكاران له‌هێرش����دابون‬ ‫بۆ س����ه‌ر به‌عس‪ ،‬تااڵنكردن����ی عه‌مباره‌كانی‬ ‫خ����ۆراك‌و مه‌خزنه‌كان����ی كه‌لوپ����ه‌ل‬ ‫ده‌س����تیپێكردبو‪ .‬ره‌فت����اری له‌م چه‌ش����نه‌‬ ‫رۆحی قوربانیی����دان له‌خولی داهاتودا خه‌فه‌‬ ‫ده‌كات‪ ،‬تاك����ه‌كان به‌خۆی����ان ده‌ڵێن "بۆ كێ‬ ‫خ����ۆم بك����ه‌م به‌قوربانیی؟ بۆ هه‌لپه‌رس����ت‬ ‫نه‌بم كه‌ ئه‌وانی تریش به‌هه‌مان ش����ێوه‌ن؟"‬ ‫جگه‌ له‌مه‌ش‪ ،‬ئه‌زمون����ی "قوربانیی گه‌وره‌و‬ ‫ده‌س����تكه‌وتی بچ����وك" وایك����ردوه‌ تاكه‌كان‬ ‫خۆیان له‌هاریكاریی یه‌كتر بپارێزێن‪ .‬ته‌نانه‌ت‬ ‫شكس����تی كرده‌ی ده‌س����ته‌جه‌معی له‌واڵت‌و‬ ‫ناوچه‌یه‌ك����ی تری����ش متمان����ه‌ به‌هاریكاریی‬ ‫الوازده‌كات(وه‌ك شكستی ئه‌و یاخیبونانه‌ی‬ ‫به‌ به‌هاری عه‌ره‌بیی ناسران)‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و خاڵ����ه‌ی په‌یوه‌ن����دی به‌هه‌ڕه‌م����ی‬ ‫كۆمه‌ڵگ����ه‌وه‌ هه‌ی����ه‌ زیات����ر تۆخده‌كه‌مه‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌كتێب����ی(‪A Political Economy of the‬‬ ‫‪ ،)Middle East‬ئاالن ریچاردو هاوكاره‌كانی‬ ‫هێما بۆ ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ له‌دو س����ه‌د س����اڵی‬ ‫رابردوی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاستدا‪ ،‬به‌تایبه‌ت دوای‬ ‫سه‌ربه‌خۆبونیان‪ ،‬بیرۆكراسییه‌تی كارگێڕیی‌و‬ ‫قۆرخكردنی ئابوریی (پاره‌و زه‌وی) له‌الیه‌ن‬ ‫ده‌وڵه‌ته‌وه‌ جێی ده‌سته‌اڵتی ده‌ره‌به‌گ‌و خێڵی‬ ‫گرت����ه‌وه‌‪ .‬به‌ش����ی زۆری خزمه‌تگوزارییه‌كان‬ ‫(وه‌ك ش����ه‌هاده‌ی له‌دایكب����ون‌و ره‌گه‌زنامه‌‪،‬‬ ‫ئ����او و كاره‌با‪ ،‬خوێن����دن‌و ته‌ندروس����تیی‪،‬‬ ‫به‌خشینی كارو پارچه‌زه‌وی) كه‌وتنه‌ ده‌ست‬ ‫ده‌وڵه‌ت‪ .‬بۆ ئه‌وه‌ی بێبه‌ش نه‌بن‌و به‌هه‌رزان‬ ‫خزمه‌تگوزارییه‌كانی����ان ده‌س����تبكه‌وێت‪،‬‬ ‫تاكه‌كان دیس����انه‌وه‌ ملكه‌چی سه‌رۆك خێڵ‬ ‫بون����ه‌وه‌‪ .‬لێ����ره‌وه‌ خێڵ رۆڵی "ش����كێنه‌ر"ی‬ ‫وه‌رگرت‪ ،‬شكێنه‌ری بازنه‌ی بیرۆكراسییه‌كان‌و‬ ‫ده‌س����ته‌اڵتێكی س����تونیی ب����ه‌اڵم له‌به‌رانبه‌ر‬

‫وه‌رگرتنی جڵه‌وی ئه‌ندامه‌كانی‌و كپكردنیان‪،‬‬ ‫له‌گ����ه‌ڵ ده‌نگكۆكردنه‌وه‌ ئه‌گ����ه‌ر هه‌ڵبژاردن‬ ‫له‌و واڵت����ه‌دا هه‌بێت‪ .‬هه‌مان وه‌س����فیش بۆ‬ ‫زۆر له‌فۆرمه‌كانی حزبیش راس����ته‌‪ .‬به‌شێك‬ ‫له‌كادیران����ی ح����زب ده‌بن به‌كه‌عب����ی پێاڵو‪،‬‬ ‫واده‌كه‌ن ح����زب بااڵی به‌رزت����ر ده‌ركه‌وێت‌و‬ ‫نه‌خزێت‪ .‬ئ����ه‌وان به‌ئیمتیازه‌كانی حكومه‌ت‪/‬‬ ‫ده‌وڵ����ه‌ت‪ ،‬تاك����ه‌كان چاوش����ۆر ده‌ك����ه‌ن‪،‬‬ ‫ناهێڵن به‌رهه‌ڵس����تیی سیس����تمه‌كه‌ بكه‌ن‪.‬‬ ‫لێره‌وه‌ خولیای چون بۆ ب����اره‌گاو یانه‌كانی‬ ‫حزب له‌الیه‌ن تاكه‌كانه‌وه‌ جێی هه‌ڵوێس����تی‬ ‫ده‌سته‌جه‌معیی ده‌گرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫بیرۆكراسییه‌كانی ده‌وڵه‌ت‌و ده‌سته‌اڵتدارانی‬ ‫حزب به‌یاسای "دابه‌ش����بكه‌و بیانبه‌ به‌ڕێوه‌"‬ ‫كارده‌كه‌ن‪ .‬شارو گوند‪ ،‬شارو شار‪ ،‬گه‌ڕه‌ك‌و‬ ‫گ����ه‌ڕه‌ك‪ ،‬فه‌رمانگ����ه‌و فه‌رمانگ����ه‌ له‌یه‌كتر‬ ‫دورده‌خه‌ن����ه‌وه‌و ده‌یانك����ه‌ن به‌گ����ژ یه‌كتردا‬ ‫تائه‌و راده‌یه‌ی زه‌حمه‌ته‌ له‌س����ه‌ر سفره‌یه‌ك‬ ‫كۆببنه‌وه‌‪ .‬له‌ڕاس����تیدا‪ ،‬كۆمه‌ڵگه‌ی هه‌ڕه‌میی‬ ‫ده‌رفه‌ت����ی هاریكاری����ی له‌نێ����وان نوخبه‌ی‬ ‫بااڵده‌س����تتدا ئاس����انده‌كات‪ .‬س����ه‌رۆكایه‌تی‬ ‫هه‌رێم‌و س����ه‌رۆكایه‌تی توركیا زۆر ئاس����انتر‬ ‫له‌خه‌ڵك����ی كوردس����تان‌و خه‌ڵك����ی توركیا‬ ‫ده‌توانن هاوكاری یه‌كتربن‪.‬‬ ‫پوتنام باسی ئه‌وه‌یشی نه‌كردوه‌ كه‌ كرده‌ی‬ ‫ده‌سته‌جه‌معیی له‌كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی دیاریكراودا‬ ‫به‌پێ����ی ئه‌وله‌ویی ‌هت‌و توانای دروس����تكردنی‬ ‫مه‌ترس����یی ده‌ره‌كیی‪ ،‬ده‌جوڵێت‪ .‬له‌هه‌رێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬ره‌نگبو خه‌ڵك پێكه‌وه‌ هه‌ڵوێست‬ ‫به‌رانبه‌ر پارتیی‌و یه‌كێتیی بنوێنن‪ ،‬به‌اڵم جاران‬ ‫س����ه‌ددامی دیكتاتۆرو ئێستاش وه‌حشه‌كانی‬ ‫داعش وه‌ك ئاڵته‌رناتیڤ پیش����انده‌درێن‪ ،‬كه‌‬ ‫تاكه‌كان ناچار ده‌كه‌ن به‌دۆخی باو رازیی بن‬ ‫نه‌كا ئه‌و به‌ربه‌رییانه‌ بێنه‌ شوێنیان‪ .‬ده‌شێت‬ ‫وردبون����ه‌وه‌ له‌ڕه‌فت����اری كۆچب����ه‌ری‪ ،‬ئه‌و‬ ‫بونه‌وه‌ره‌ی به‌دوای سه‌رزه‌مینێكی ئاماده‌كراو‬ ‫و ئاس����انتر بۆ ژیان ده‌گه‌ڕێت‪ ،‬ش����تێكی تر‬ ‫بخاته‌ سه‌ر گه‌نجینه‌ی ئه‌م رأڤه‌كارییه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌مه‌ش له‌ڕویه‌كه‌وه‌ درێژكراوه‌ی بێمتمانه‌یی‬ ‫كۆچبه‌ره‌ به‌چ����وارده‌ور كه‌ له‌گه‌ڵیدا هاریكار‬ ‫نابن تا دۆخه‌كه‌ بگۆڕن‪.‬‬ ‫بۆ خۆپاراستن له‌تێكچونی سیستم‪ ،‬خه‌ڵك‬ ‫له‌كۆمیونتیی ناسیڤیكدا پشتیوانیی "چاره‌سه‌ر‬ ‫له‌س����ه‌ره‌وه‌" ده‌كه‌ن‪ ،‬واته‌ له‌الیه‌ن كه‌مینه‌ی‬ ‫بااڵده‌س����ته‌وه‌ كۆمه‌ڵگ����ه‌ كۆنتڕۆڵبكرێت‪ ،‬تا‬ ‫ئه‌وكاته‌ی خۆیان به‌ده‌ست ئه‌م كه‌مینه‌یه‌وه‌‬ ‫داده‌مێنن‪ ،‬ئینجا ده‌كه‌ون����ه‌ پاڕانه‌وه‌ به‌ڵكو‬ ‫واڵتێكی زلهێز فریای����ان بكه‌وێت‌و "ده‌ره‌وه‌"‬ ‫ببێت به‌هۆكاری گۆڕینی "س����ه‌ره‌وه‌"‪ .‬سوڕی‬

‫به‌هێزكردن����ی كه‌مینه‌‪ ،‬پاش����ان په‌نابردن بۆ‬ ‫ده‌ره‌وه‌ به‌رده‌وامده‌بێت‪.‬‬ ‫ئه‌زم����ون س����ه‌لماندوێتی "چاره‌س����ه‌ر‬ ‫له‌س����ه‌ره‌وه‌" یان "ل����ه‌ده‌ره‌وه‌" ته‌نیا ئاژاوه‌‬ ‫ده‌خوڵقێنێت‪ ،‬به‌اڵم هۆشیارییش به‌س نییه‌‬ ‫بۆ كۆمه‌كی روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی سیستم‪ .‬كرده‌ی‬ ‫ده‌س����ته‌جه‌معیی ئه‌وكات����ه‌ ده‌گات ڕێگایه‌ك‬ ‫بدۆزرێته‌وه‌ بۆ س����زای ئه‌وانه‌ی رێكه‌وتنه‌كه‌‬ ‫ده‌ش����كێنن‪ ،‬خه‌ڵك كه‌مێ دڵنیابن له‌بڕیاره‌‬ ‫هاوبه‌شه‌كه‌و له‌وه‌ی به‌ته‌نیا له‌گۆڕه‌پانه‌كه‌دا‬ ‫جێی����ان ناهێڵ����ن‪ ،‬ك����ه‌م ت����ازۆر زانیارییان‬ ‫هه‌یه‌ له‌سه‌ر به‌ش����داربوان‪ ،‬میكانیزمی نوێ‬ ‫بدۆزرێته‌وه‌ تێچوی ئه‌كشنه‌كه‌ كه‌مبكاته‌وه‌و‬ ‫الدانه‌كانی راستبكاته‌وه‌و كه‌لتوری مه‌ده‌نیی‬ ‫زاڵببێت‪ .‬ده‌شێت ئه‌م هه‌نگاوانه‌ له‌گروپێكی‬ ‫بچوكه‌وه‌ ده‌ستپێبكات‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ ئاشكرایه‌‬ ‫كه‌ چه‌ن����د دوابكه‌ون‪ ،‬چه‌ند تۆ چاوپۆش����ی‬ ‫له‌و غ����ه‌دره‌ بكه‌یت له‌م����ن ده‌كرێت‌و منیش‬ ‫له‌وه‌ی له‌تۆ ده‌كرێت‪ ،‬ئه‌س����ته‌مه‌ ژیانی ئێمه‌‬ ‫بگۆڕێت‪ ،‬سوڕی ژیانیشمان له‌منداڵه‌كانماندا‬ ‫دوباره‌ ده‌بێته‌وه‌‪ :‬هه‌لپه‌رس����تیی‪ ،‬كاره‌سات‪،‬‬ ‫بێئومێدیی‌و هه‌ڵهاتن‪.‬‬

‫به‌شێك له‌كادیرانی‬ ‫حزب ده‌بن به‌كه‌عبی‬ ‫پێاڵو‪ ،‬واده‌كه‌ن‬ ‫حزب بااڵی به‌رزتر‬ ‫ده‌ركه‌وێت‌و نه‌خزێت‪.‬‬ ‫ئه‌وان به‌ئیمتیازه‌كانی‬ ‫حكومه‌ت‪/‬ده‌وڵه‌ت‪،‬‬ ‫تاكه‌كان چاوشۆر‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬ناهێڵن‬ ‫به‌رهه‌ڵستیی‬ ‫سیستمه‌ك ‌ه بكه‌ن‬

‫دیارد‌ه سه‌یرەکان‌لەهه ڵبژاردنەكانی ئه‌مه‌ریكادا‬ ‫دەخیلی شەمۆ‬ ‫له‌مێژوی هه‌ڵبژاردنه‌كانی سه‌رۆكایه‌تی‬ ‫ئه‌مه‌ریكادا‪ ،‬كه‌ له‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی هه‌مو‬ ‫واڵتانی تری جیهان جیاوازن‪ ،‬پێش���هاتی‬ ‫سه‌رس���وڕهێنه‌ری وه‌ك���و ئه‌مس���اڵی‬ ‫به‌خۆی���ه‌وه‌ نه‌بینی���وه‌‪ ،‬به‌تایبه‌ت له‌نێو‬ ‫كۆماریه‌كاندا‪ .‬هۆی ئه‌مه‌ش ته‌نها ئه‌وه‌ی ‌ه‬ ‫كه‌ پاڵێوراوێكی دڕی وه‌كو دۆنالد تره‌مپ‬ ‫شانزه‌ پاڵێوراوو سیاسه‌تمه‌داری ناودارو‬ ‫پارێزگاری كۆماری له‌پێشبڕكێ ده‌ركرد‪،‬‬ ‫ته‌نان���ه‌ت كۆتایی به‌دواڕۆژی سیاس���ی‬ ‫هه‌ندێكیان هێنا‪.‬‬ ‫سه‌رس���وڕمان له‌وه‌دای���ه‌ ك���ه‌ دڕبونی‬ ‫تره‌مپ له‌وه‌دا نی ‌ه هه‌ڵوێس���تی سیاسی‬ ‫تون���دی هه‌ی���ه‌ به‌قه‌د ئ���ه‌وه‌ی زمانێكی‬ ‫شەڕانگیری هه‌یه به‌رامبه‌ر به‌كێشه‌كانی‬ ‫و‌اڵت‌‌و دژبه‌ره‌كان���ی‪ .‬له‌كاتی هه‌ڵبژاردن ‌ه‬ ‫به‌راییه‌كان تره‌مپ ئه‌و زمانه‌ شه‌ڕانگێڕه‌ی‬ ‫به‌كارهێنا‪ ،‬نه‌ك ته‌نها به‌رامبه‌ر به‌نه‌یار‌ه‬ ‫دیموكراته‌كان یان ركابه‌ره‌ پاڵێوراوه‌كانی‬ ‫ن���او حزبه‌كه‌ی خۆی‪ ،‬ته‌نان���ه‌ت له‌دژی‬ ‫رێب���ه‌ره‌ ناوداره‌كان���ی كۆماریه‌كان���ی‌و‬ ‫كه‌سایه‌تیه‌كان‪.‬‬ ‫پێش س���اڵێك كه‌ تره‌م���پ پاڵێوراوی‬ ‫خۆی وه‌ك كاندیدێكی كۆماری راگه‌یاند‪،‬‬ ‫زۆربه‌ی خه‌ڵ���ك به‌گاڵته‌ی���ان وه‌رگرت‪.‬‬ ‫به‌اڵم‌ هه‌ر له‌ڕۆژی یه‌كه‌مه‌وه‌‪ ،‬س���ه‌رنجی‬ ‫ئه‌مریكیی���ه‌كان‌و هه‌مو جیهانی بۆ خۆی‬ ‫راكێشا به‌وروژاندنی دو بابه‌ت‪ .‬یه‌كه‌میان‬ ‫به‌ڵێنیدا‪ ،‬ئه‌گه‌ر ببێ به‌سه‌رۆك‪ ،‬دیوارێك‬ ‫به‌درێژای���ی س���نوری مه‌كس���یك دابنێ‬ ‫ب���ۆ رێگاگرت���ن له‌هاتنی په‌ناب���ه‌ران بۆ‬ ‫ن���او ئه‌میركا‪ ،‬به‌و مه‌رجه‌ش مه‌كس���یك‬ ‫خه‌رجییه‌كه‌ی بدات‪ .‬دوه‌میشیان دژایه‌تی‬ ‫موسڵمانه‌كانی كرد‪.‬‬ ‫ره‌نگ���ه‌ كه‌س���ێك بڵێت ك���ه‌ ئه‌مانه‌‬ ‫بابه‌ت���ه‌ سیاس���ییه راس���ته‌قینه‌كانن‌و‬ ‫راسته‌وخۆ كاریگه‌ریان هه‌ی ‌ه له‌سه‌ر ژیانی‬ ‫ئه‌مریكییه‌كان‌‪ .‬بێگومان ئه‌مه‌ راس���ته‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ترامپ به‌و نه‌فه‌سه‌ سیاسی ‌ه نه‌هات ‌ه‬

‫پێش ساڵێك كه‌ تره‌مپ‬ ‫پاڵێوراوی خۆی وه‌ك‬ ‫كاندیدێكی كۆماری‬ ‫راگه‌یاند‪ ،‬زۆربه‌ی‬ ‫خه‌ڵك به‌گاڵته‌یان‬ ‫وه‌رگرت‪ .‬به‌اڵم‌ هه‌ر‬ ‫له‌ڕۆژی یه‌كه‌مه‌وه‌‪،‬‬ ‫سه‌رنجی ئه‌مریكییه‌كان‌و‬ ‫هه‌مو جیهانی بۆ خۆی‬ ‫راكێشا‬ ‫پێش���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو س���وكایه‌تی به‌خه‌ڵكی‬ ‫واڵتانی ئه‌میریكای التین‌و موسڵمانه‌كانی‬ ‫كردو‌ دواتر له‌جیاتی داوای لێبوردن له‌وان‬ ‫بكات‪ ،‬زمانه‌كه‌ی توندتركرد تاگه‌یش���ت ‌ه‬ ‫راده‌ی ئ���ه‌وه‌ی قس���ه‌ی ره‌ق‌و ناش���رین‬ ‫به‌رامبه‌ر به‌پاڵێوراوه ناودار‌ه كۆماریه‌كان‬ ‫بكات له‌ دیبه‌یته سیاسیه‌كاندا‌‪.‬‬ ‫ئه‌وان���ه‌ی به‌گاڵت��� ‌ه له‌جموجۆڵ���ی‬ ‫ترامپی���ان روان���ی‪ .‬لەچه‌ن���د مانگ���ی‬ ‫یه‌كه‌م���ی كه‌مپێنه‌ك���ه‌ی‪ ،‬ده‌یانزانی كه‬ ‫خۆی ئاماده‌یه‌ ملیاره‌ها دۆالر له‌ س���ه‌ر‬ ‫كه‌مپێنه‌ك���ه‌ی خه‌رج ب���كات‪ ،‬بۆئه‌وه‌ی‬ ‫س���ه‌رنجی ئه‌مریكاو جیهان راكێش���ێ بۆ‬ ‫سه‌ر ئه‌زمونی سه‌رمایه‌داریی خۆی‪ ،‬به‌اڵم‬

‫نه‌یانده‌زان���ی كه‌ ملیۆنه‌ه���ا ئه‌میریكیش‬ ‫هه‌ن له‌كارو شێوازی به‌ڕێوه‌بردنی ناوه‌ند‌ه‬ ‫سیاسیه‌كانی واشنتون ئه‌وه‌ند‌ه بێزارن‌‪،‬‬ ‫‌چاوه‌ڕوانی ترا‌مپێك���ی دڕ ده‌كه‌ن‪ .‬نەک‬ ‫تەنها بۆ دژایەتیکردنی سیاس���ەتەکانی‬ ‫ئۆبام���ا‪ ،‬بەڵک���و س���زادانی رێب���ەرە‬ ‫جێگیرەکان���ی کۆماری���ان‪ .‬بۆیه‌ ده‌نگی‬ ‫ئ���ه‌وان له‌گه‌ڵ ملیاره‌ه���ا دۆالری ترامپ‪،‬‬ ‫ده‌نگ���ی زۆربه‌ی ه���ه‌ره‌ زۆری رێبه‌رانی‬ ‫پارت���ی كۆماری���ان كپك���رد‪ .‬هه‌ندێكیان‬ ‫له‌ئه‌نجامی كاردانه‌وه‌ بۆ دڕایه‌تی ترامپ‌و‬ ‫زمان ‌ه ناسیاس���یه‌كه‌ی‪ ،‬دواڕۆژی سیاسی‬ ‫خۆیان له‌ده‌س���تدا‪ ،‬هه‌ندێكی���ان له‌ژور‌ه‬ ‫پ���ڕ لەوێنەکانی خۆیاندا بێده‌نگ مانه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم هه‌ندێكیش���یان ده‌وری ترا‌مپیان دا‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی دیموكراته‌كان له‌كۆشكی سپیدا‬ ‫نه‌مێنن‪.‬‬ ‫س���ه‌رهەڵدانه‌وه‌ی دی���ارده‌ی (بێرنی‬ ‫س���اندرس) له‌ناو دیموكراته‌كاندا كه‌متر‬ ‫نه‌بو له‌دی���ارد‌ه زه‌قه‌ دڕه‌ك���ه‌ی ترامپی‬ ‫كۆماری���ان‪ .‬ساندرس���یش ك��� ‌ه ته‌نه���ا‬ ‫پاڵێ���وراو بو یەخه‌ی‌ (هی�ل�اری كلنتن)‬ ‫بگ���رێ له‌هه‌ڵبژاردن���ه‌ به‌راییه‌كان���ی‬ ‫دیموكراته‌كان���دا‪ ،‬توان���ی بزوتنه‌وه‌یەكی‬ ‫تاڕاده‌ی���ه‌ك لەپەراوێ���زدا ببوژێنێته‌وه‌‌‪.‬‬ ‫كارێزم���او به‌رنام���ه‌ سیاس���یه‌كه‌ی ئه‌م‬ ‫سیناتۆره‌(‪ )٧٥‬ساڵه‌‪ ،‬شۆڕ‌شێك بو له‌ناو‬ ‫گه‌نجه‌ خوێنگه‌رمه‌كاندا‪ ،‬ك ‌ه ده‌كرێ وه‌ك‬ ‫چه‌پگه‌ر پێناس���ه‌یان بك���رێ‪ .‬ئه‌گه‌رچی‬ ‫ساندرس شكس���تی هێنا له‌هه‌وڵه‌كانیدا‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی ببێ به‌كاندیدی دیمۆكراته‌كان‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم بزاڤ���ه‌ پێش���كه‌وتنخوازه‌كه‌ی‬ ‫رانه‌وه‌ستاوه‌‪ .‬ساندرس خۆی پشتیوانی‬ ‫له‌هی�ل�اری ك���رد‪ ،‬ب���ه‌اڵم گه‌لێ���ك له‌و‬ ‫گه‌نجانه‌ هێش���تا خۆیان نه‌خستوه‌ته‌‌ ژێر‬ ‫باری پش���تیوانی له‌هی�ل�اری‪ .‬له‌كاتێكدا‬ ‫كه‌ چاوه‌ڕوان ناكرێ ئه‌وان هاوس���ه‌نگی‬ ‫له‌دژی هیالری بگ���ۆڕن‪ ،‬به‌اڵم دور نی ‌ه‬ ‫ل���ه‌دواڕۆژدا ئ���ه‌م بزاڤه گه‌ش��� ‌ه بكات‌و‬ ‫ببێ���ت به‌باڵێ���ك له‌ن���او دیموكراته‌كاندا‬ ‫به‌هه‌مانشێوه‌ی دروستبونی (تی پارتی)‬ ‫له‌ناو كۆماریه‌كاندا‪.‬‬

‫ته‌ندروستی ‪tandrusti. sul@gmail. com‬‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫‪15‬‬

‫الپەڕەی تەندروستی‪ ،‬ئامادەكردنی ڕاگەیاندنی تەندروستیی سلێمانی‬

‫رێنمایی ‌ه ته‌ندروستییه‌كانی تایبه‌ت به‌سه‌فه‌ری حاجیان‬ ‫راگەیاندنی تەندروستی سلێمانی‬ ‫به‌ڕێوبه‌رایه‌تی گش���تی ته‌ندروس���تی‬ ‫س���لێمانی بۆ پاراستنی س���ه‌المه‌تی‌و‬ ‫ته‌ندروستی حاجیان له‌كاتی ئه‌نجامدانی‬ ‫فه‌ریزه‌ی حه‌جدا‪.‬‬ ‫رێنماییه‌ ته‌ندروستییه‌كان بۆ حاجیان‬ ‫باڵوده‌كات���ه‌و‌ه ك���ه‌ پێویس���ت ‌ه ه���ه‌ر‬ ‫حاجییه‌ك به‌ر له‌گه‌شتكردن ره‌چاویان‬ ‫بكات‪.‬‬ ‫رێنماییه‌كانیش بریتین له‌‪:‬‬ ‫‪ -1‬زانی���اری ت���ه‌واو له‌س���ه‌ر ئه‌رك��� ‌ه‬ ‫ئاینیی���ه‌كان وه‌ربگره‌‪ ،‬چونكه‌ س���ود‬ ‫به‌الیه‌نی ته‌ندروستیت ده‌گه‌یه‌نێت‪.‬‬ ‫‪ -2‬فۆرمی ته‌ندروستی پڕبكه‌وه‌‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫له‌شوێنه‌ پیرۆزه‌كان لێتی داوا ده‌كه‌ن‪.‬‬

‫‪ -4‬پێویست ‌ه بڕێكی باش له‌ده‌رمانه‌كانت‬ ‫له‌گه‌ڵ خۆت ببه‌یت‪.‬‬ ‫‪ -5‬ده‌رمانه‌كان به‌ڕێكی‌و له‌كاتی خۆیدا‬ ‫بخ���ۆ و له‌یادی نه‌ك���ه‌ی‪ ،‬چونك ‌ه ئاوی‬ ‫زمزم جێگ���ره‌وه‌ی ده‌رمان نیه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫یارمه‌تیده‌ر‌ه بۆ چاره‌سه‌ر‪.‬‬ ‫‪ -6‬پارێ���زی خ���واردن مه‌ش���كێنه‌و‬ ‫پابه‌ندبه‌پێوه‌ی‪.‬‬ ‫‪ -7‬ئ���اگاداری حه‌مل���ه‌دار بك���ه‌ره‌و‌ه‬ ‫ده‌رباره‌ی نه‌خۆش���یه‌كانت‪ ،‬بۆئه‌وه‌ی‬ ‫له‌كات���ی پێویس���ت به‌هانات���ه‌وه‌ بێن‌و‬ ‫یارمه‌تیت بده‌ن‪.‬‬

‫‪ -3‬ماكوته‌كان���ی دژی (هه‌وكردن���ی‬ ‫جگ���ه‌رو ئه‌نفلۆنزاو هه‌وكردنی په‌رده‌ی‬ ‫مێش���ك ) وه‌ربگره‌ له‌و مه‌ڵبه‌ندو بنك ‌ه‬ ‫ته‌ندروس���تییانه‌ی بۆ ئه‌و مه‌به‌س���ت ‌ه‬ ‫دانراون‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ری���ش نه‌خۆش���ی درێژخایه‌ن���ت‬ ‫هه‌یه‌ وه‌ك (ش���ه‌كره‌‪ ،‬فشاری خوێن‪،‬‬ ‫ته‌نگه‌نه‌فه‌س���ی‪ ،‬نه‌خۆش���یه‌كانی دڵ‬ ‫‪...‬هتد ) پێویست ‌ه ره‌چاوی ئه‌م خااڵن ‌ه‬ ‫بكه‌یت‪:‬‬ ‫‪ -1‬پێویس���ت ‌ه پشكنینی گشتی ئه‌نجام‬ ‫بده‌یت‪.‬‬ ‫‪ -2‬پێویست ‌ه راوێژی پزیشكی چاره‌سه‌ر‬ ‫وه‌ربگریت له‌سه‌ر گه‌شته‌كه‌‪.‬‬ ‫چه‌ند رێنماییه‌كی گشتی ته‌ندروستی‬ ‫‪ -3‬به‌ڕاپۆرت���ی پزیش���كی مۆڵه‌ت���ی‬ ‫بۆ سه‌رجه‌م حاجیان‪:‬‬ ‫گه‌شتكردنت پێ بێت‪.‬‬ ‫‪ -1‬ش���له‌مه‌نی زۆر بخ���ۆره‌و‌ه ب���ۆ‬

‫قه‌ره‌بوكردن���ه‌وه‌ی ئ���ه‌و ش���له‌یه‌ی‬ ‫له‌ده‌ستی ده‌ده‌یت‪.‬‬ ‫‪ -2‬گرنگ���ی ب���ده‌ به‌خواردن���ی میوه‌و‬ ‫س���ه‌وزه‌‪ ،‬چونك���ه‌ قه‌ره‌ب���وی كانزاو‬ ‫ڤیتامین‌و مادده‌ گرنگه‌كانی له‌ش���ت بۆ‬ ‫ده‌كات‪.‬‬ ‫‪ -3‬دوركه‌و‌ه له‌خواردنی گۆش���تی سور‬ ‫(ئاژه‌ڵ) به‌ڕێژه‌یه‌كی زۆر‪.‬‬ ‫‪ -4‬له‌كات���ی مانه‌وه‌ت بۆ ماوه‌یه‌كی زۆر‬ ‫له‌ناو ئۆتۆمبیل‪ ،‬ناو به‌ناو له‌ش���وێنی‬ ‫خۆت هه‌ڵس���ه‌و دابنیش���ه‌و قاچه‌كانت‬ ‫بجوڵێن���ه‌ تاوه‌كو خوێن به‌باش���ی بۆ‬ ‫قاچه‌كان���ت بڕوات‌و توش���ی گرژبونی‬ ‫ماسولكه‌كان نه‌بیت‪.‬‬ ‫‪ -5‬ن���او به‌ناو س���ه‌رو ملت بجوڵێنه‌ بۆ‬ ‫دوركه‌وتنه‌وه‌ له‌گرژبون‪.‬‬

‫‪ -6‬تاده‌كرێت له‌كاته‌ گه‌رمه‌كاندا (وه‌ك‬ ‫نیوه‌ڕۆ) پشو بده‌و مه‌چۆر‌ه ده‌ره‌وه‌‪.‬‬ ‫‪ -7‬چه‌تر به‌كاربێن ‌ه له‌كاتی ده‌رچونت‬ ‫له‌گه‌رمادا‪.‬‬ ‫‪ -8‬ب���ه‌رده‌وام كارت���ی ته‌ندروس���تی‬ ‫هه‌ڵبگره‌ تاله‌كاتی ته‌نگانه‌دا سودی لێ‬ ‫ببینرێت‪.‬‬ ‫‪ -9‬دوای ئه‌نجامدان���ی ه���ه‌ر ئه‌ركێك‬ ‫پشویه‌ك به‌خۆت بده‌‪.‬‬ ‫‪ -10‬بۆ پۆشینی جلوبه‌رگ ره‌نگی سپی‬ ‫یان كراوه‌ هه‌ڵبژێره‌‪.‬‬ ‫‪ -11‬له‌كاتی هه‌س���تكردن به‌نه‌خۆشی‬ ‫ی���ان تێكچونی ب���اری ته‌ندروس���تی‪،‬‬ ‫خێ���را په‌یوه‌ن���دی به‌نزیكترین بنكه‌ی‬ ‫ته‌ندروستی یان تیمی پزیشكی بكه‌‪.‬‬ ‫‪ -12‬نینۆكبڕو مقه‌س���ت‌و كه‌ره‌س���ته‌ی‬

‫خه‌ڵكان���ی ت���ر به‌هی���چ ش���ێوه‌یه‌ك‬ ‫به‌كارمه‌هێنه‌‪.‬‬ ‫‪ -13‬گرنگ���ی به‌پ���اك‌و خاوێن���ی بد‌ه‬ ‫به‌تایبه‌ت���ی ده‌س���ت شوش���تن به‌ئاو‬ ‫و س���ابون به‌تایبه‌تی پێ���ش خواردن‬ ‫ئاماده‌ك���ردن‌و نانخ���واردن‌و له‌كات���ی‬ ‫ته‌وقه‌كردن‌و ده‌رچون له‌ئاوده‌ست‪.‬‬ ‫‪ -14‬زو زو خۆت بشۆ‪.‬‬ ‫‪ -15‬زۆر له‌شوێنی قه‌ره‌باڵغ مه‌مێنه‌ره‌و‌ه‬ ‫ئه‌گه‌ر پێویست نه‌بو‪.‬‬ ‫‪ -16‬ب���ه‌ر له‌خه‌وتن له‌هۆتێل س���ه‌یری‬ ‫س���ه‌رچ ‌هف‌و پێخه‌فه‌ك���ه‌ت بك���ه‌و‬ ‫له‌پاكوخاوێن���ی پێخه‌فه‌كه‌ت دڵنیابه‌و‬ ‫دو رۆژ جارێك داوای گۆڕینی بكه‌‪.‬‬ ‫‪ -17‬زو زو په‌نج���ه‌ره‌ی ژوره‌ك���ه‌ت‬ ‫بكه‌ره‌وه‌ بۆئه‌وه‌ی هه‌واگۆڕكێ ببێت‪.‬‬

‫د‪.‬فه‌ره‌یدون قه‌فتان‪:‬‬

‫زۆربه‌ی‌ هه‌ره‌ زۆری‌ نه‌خۆشییه‌كانی‌ پێست باڵونابنه‌وه‌‬ ‫به‌رب�ڵ�اوه‌كان‌و جۆرێك���ی تریش���یان‬ ‫راگەیاندنی تەندروستی سلێمانی‬ ‫سه‌ده‌فه‌ كه‌ له‌منداڵی‌و گه‌وره‌ بونیشدا‬ ‫ته‌نها چه‌ند جۆرێكی‌ تایبه‌تیان نه‌بێت روبه‌ڕوی مرۆڤ ده‌بێته‌وه‌‪ ،‬واته‌ سات‌و‬ ‫پێس���تی م���رۆڤ روب���ه‌ڕوی‌ چه‌ندین كاتی بۆ نیه‌و ئه‌م نه‌خۆشیه‌ بۆماوه‌ییه‌و‬ ‫جۆری‌ نه‌خۆش���ی‌ ده‌بێته‌وه‌ كه‌ دواتر توش���بوانی ئ���ه‌م نه‌خۆش���یه‌ ده‌بێت‬ ‫ده‌بێته‌ ه���ۆی زیانگه‌یان���دن به‌خانه‌و له‌ڕێگ���ه‌ی ده‌فته‌ری تایبه‌ته‌وه‌ مانگانه‌‬ ‫ش���انه‌كانی‌‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ش له‌ڕێگ���ه‌ی سه‌ردانی پزیشكی پسپۆڕ بكه‌ن‪.‬‬ ‫نه‌خۆش���ییه‌ گواس���تراوه‌كانه‌وه‌ بێت‬ ‫یان له‌ڕێ���ی‌ به‌كارهێنانی كه‌ره‌س���ته‌ * ئای���ا نه‌خۆش���ییه‌كانی پێس���ت‬ ‫دروس���تكراوه‌كانه‌وه‌ بێ���ت یاخ���ود تاچه‌ند له‌كه‌س���ێكه‌وه‌ بۆ كه‌سێكی‌ تر‬ ‫له‌هه‌ندێ���ك حاڵه‌ت���دا نه‌خۆش���ییه‌كه‌ ده‌گوازرێته‌وه؟‬ ‫د‪.‬فه‌ره‌ی���دون قه‌فت���ان ‪ :‬ئه‌گه‌ر چی‬ ‫زگماكییه‌‪.‬‬ ‫ده‌نگۆی ئه‌وه‌ هه‌یه‌ كه‌ نه‌خۆشییه‌كانی‬ ‫* پێست چییه‌؟ ئه‌و نه‌خۆشیانه‌ چین پێست باڵوده‌بنه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم زۆربه‌ی زۆری‬ ‫ئه‌م نه‌خۆش���ییانه‌ باڵونابن���ه‌وه‌ ته‌نیا‬ ‫كه‌ روبه‌ڕوی ده‌بنه‌وه‌؟‬ ‫د‪.‬فه‌ره‌یدون قه‌فتان‪ :‬ئه‌و توێژه‌یه‌ كه‌ چه‌ن���د جۆرێكی نه‌بێ���ت ئه‌ویش وه‌ك‬ ‫روكاری ده‌ره‌وه‌ی مرۆڤ داده‌پۆشێت‌و گه‌ڕیی كه‌ ج���ۆره‌ گه‌نه‌یه‌كه‌و ده‌چێته‌‬ ‫له‌دو چینی سه‌ره‌كی پێكدێت ئه‌وانیش ناو له‌شی ئه‌و كه‌س���ه‌وه‌و له‌ئه‌نجامی‬ ‫چین���ی س���ه‌ره‌وه‌ی پێس���ت‌و چینی خوراندنی زۆر باڵوده‌بێته‌و‌ه له‌ماڵ‌و له‌و‬ ‫ژێرپێسته‌ كه‌ چه‌ندین مادده‌و پێكهاته‌ شوێنه‌ی تێیدابوه‌‪ ،‬له‌ئێستاشدا به‌هۆی‬ ‫هاتن���ی ژماره‌یه‌كی زۆر له‌ئاواره‌كانه‌وه‌‬ ‫له‌خۆده‌گرێت‪.‬‬ ‫چه‌ن���د جۆرێك���ن ئه‌وانی���ش بریتین ئه‌م نه‌خۆشییه‌ زیادی كردوه‌‪.‬‬ ‫له‌(بیرۆ‪ ،‬حه‌ساس���یه‌ت‪ ،‬س���ه‌ده‌ف‪،‬‬ ‫به‌ڵه‌ك���ی‪ ،‬ده‌رده‌ رێوی‌و‪...‬هت���د)‪ * ،‬نه‌خۆشی ده‌رده‌ڕێوی چییه‌؟‬ ‫له‌ئێس���تادا باوترین نه‌خۆش���ی پێست د‪ .‬فه‌ره‌یدون قه‌فتان‪ :‬تائێستا له‌هه‌مو‬ ‫ئه‌كزیمایه‌ وات���ه‌ (بیرۆ) كه‌ دو جۆری جیهان���دا ه���ۆكاری دروس���تبونی ئه‌م‬ ‫هه‌یه‌ یه‌كێكیان ناوه‌كییه‌و له‌منداڵیه‌وه‌ نه‌خۆش���ییه‌ رون نه‌بۆته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم زۆر‬ ‫یاخود به‌هۆی چه‌وری پێسته‌وه‌ توشی جار ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ دو هۆكار ئه‌وانیش‬ ‫مرۆڤ ده‌بێ���ت‪ ،‬جۆری دوه‌میش���یان بۆماوه‌یی یاخ���ود بیركردنه‌وه‌ی زۆر‪،‬‬ ‫ده‌ره‌كی���ه‌و زیاتر ئه‌وان���ه‌ی كرێكارن‌و نیش���انه‌ی ئ���ه‌م نه‌خۆش���ییه‌ بریتیه‌‬ ‫چیمه‌نت���ۆ به‌كاردێن���ن ت���وش ده‌بن له‌ده‌ركه‌وتنی په‌ڵه‌ له‌ناو س���ه‌ر یاخود‬ ‫هه‌روه‌ه���ا له‌ژنانیش���دا به‌كارهێنان���ی له‌سه‌ر له‌ش كه‌ شوێنه‌كه‌ی ئه‌و موه‌ی‬ ‫ئێكسسوار كه‌ مادده‌ی نیكلی تێدابێت پێوه‌یه‌تی الواز ده‌بێت‌و هه‌ڵده‌وه‌رێت‬ ‫ده‌بێت���ه‌ ه���ۆی دروس���ت بون���ی ئه‌م ب���ۆ ماوه‌یه‌كی زۆر كه‌ ل���ه‌‪ 6‬مانگه‌وه‌‬ ‫نه‌خۆش���یه‌‪ ،‬كه‌ یه‌كێكه‌ له‌نه‌خۆشییه‌ تاوه‌كو دو ساڵ ده‌خایه‌نێت‪.‬‬

‫له‌هه‌ندێك كه‌سدا چه‌ند په‌ڵه‌یه‌ك دروست‬ ‫* نه‌خۆشی به‌ڵه‌كی چییه‌؟‬ ‫د‪.‬فه‌ره‌ی���دون قه‌فت���ان‪ :‬زۆرب���ه‌ی ده‌بێت‌و ماوه‌ی چه‌ند ساڵێك ده‌خایه‌نێت‌و‬ ‫نه‌خۆشییه‌كانی پێس���تیش هۆكاره‌كه‌ی پێده‌چێت وه‌ك خ���ۆی بمێنێته‌وه‌و زیاد‬ ‫ده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌ بۆ ه���ۆكاری بۆماوه‌یی و ن���ه‌كات‪ ،‬له‌هه‌ندێك حاڵه‌تی دیكه‌ش���دا‬ ‫نه‌خۆش���ی به‌ڵه‌كیش ش���وێنه‌كه‌ س���پی له‌ماوه‌یه‌كی كه‌مدا په‌ڵه‌كان زیاد ده‌كات‌و‬ ‫ده‌بێت‌و ئه‌و ش���انه‌و خانانه‌ی ك ‌ه ره‌نگ ئه‌مه‌ش به‌پێی قورسی پله‌ی نه‌خۆشیه‌ك ‌ه‬ ‫دروس���ت ده‌كه‌ن له‌و ش���وێنه‌دا نامێنن‪ ،‬چاره‌سه‌ری بۆ ده‌كرێت‪.‬‬

‫ئه‌و هۆكارانه‌ی‌ زیان به‌چاو ده‌گه‌یه‌نن‬ ‫راگەیاندنی تەندروستی سلێمانی‬

‫‪ :1‬به‌كار نه‌هێنانی‌ عه‌ینه‌كی شه‌مسی‌‪،‬‬ ‫بۆئه‌وه‌ی تیشكی‌ خۆر نه‌گاته‌ چاومان‬ ‫ده‌بێت س���ود له‌عه‌ینه‌ك وه‌ربگیرێت‬ ‫تاوه‌ك���و بتوانیرێ���ت دور بكه‌وینه‌وه‌‬ ‫له‌تیشكی‌ ژێر بنه‌وشه‌یی كه‌ زیانی‌ بۆ‬ ‫چاومان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫‪ :2‬به‌كارهێنان���ی‌ زیاد له‌پێویس���تی‌‬ ‫قه‌تره‌ی چ���او‪ ،‬زۆرب���ه‌ی‌ قه‌تره‌كانی‬ ‫چاو سودیان هه‌یه‌ به‌اڵم كاتێك زیاتر‬ ‫به‌كاربهێنرێت كاریگه‌ری‌ خراپی ده‌بێت‬ ‫له‌سه‌ر چاوه‌كان‪.‬‬ ‫‪ :3‬چاوه‌ وشكه‌كان‪ ،‬زۆركه‌س چاویان‬ ‫وش���كه‌و ئ���ه‌م وش���كیه‌ش واده‌كات‬ ‫چ���اوه‌كان بخورێت زۆرج���ار خورانی‬ ‫له‌ڕاده‌ب���ه‌ده‌ری‌ چاوه‌كان ده‌بێته‌ هۆی‌‬ ‫كزبون‪ ،‬بۆیه‌ واباش���تره‌ قه‌تره‌ی‌ دژه‌‬ ‫وش���كبونه‌وه‌ی‌ چاو ب���ه‌كار بهێنرێت‬

‫جارێك بیانگۆڕن‪.‬‬ ‫ئه‌ویش به‌ڕێنمایی پسپۆڕی تایبه‌ت‪.‬‬ ‫‪ :4‬دانیشتنی‌ زۆر له‌به‌رده‌م كۆمپیوته‌ر‪ :7 ،‬به‌كارهێنانی‌ عه‌ینه‌كی‌ چاوپاراستن‪،‬‬ ‫چاوتروكاندن بۆ چاوه‌كان زۆر پێویسته‌ ئه‌م جۆره‌ عه‌ینه‌كه‌ له‌كاتی‌ مه‌له‌كردن‌و‬ ‫كه‌ له‌هه‌ر مرۆڤێكی‌ ئاسایی ‪ 12‬بۆ ‪ 15‬ئاس���نگه‌ری‌ یان كاتی‌ بۆی���اخ كردن‬ ‫جار له‌یه‌ك خوله‌كدا چاو ده‌تروكێنێ‌‪ ،‬بكرێته‌ چ���او تاوه‌كو كاریگه‌ری‌ خراپ‬ ‫ب���ه‌اڵم به‌س���ه‌یركردنی‌ كۆمپیوت���ه‌ر نه‌چێته‌ سه‌ر چاوه‌كان‪.‬‬ ‫چاوتروكان���دن كه‌متر ده‌بێت‌و ئه‌مه‌ش ‪ :8‬جگه‌ره‌كێش���ان‪ ،‬دوكه‌ڵی‌ جگه‌ره‌‬ ‫زیان به‌چاو ده‌گه‌یه‌نێت‌و ده‌بێته‌ هۆی‌ كاریگه‌ری‌ زۆری له‌سه‌ر چاوه‌كان هه‌یه‌‬ ‫چونكه‌ كارده‌كاته‌ س���ه‌ر ئاوی مرواری‌‬ ‫چاو كزبون‪.‬‬ ‫‪ :5‬به‌كارهێنان���ی‌ لێن���ز (عه‌ده‌س���ه‌) چاو و شه‌به‌كه‌ی چاو ‪.‬‬ ‫به‌بێ‌ زانی���اری‌‪ ،‬پاككردنه‌وه‌ی‌ به‌ئاوی ‪ :9‬سه‌ردان نه‌كردنی‌ پزیشكی‌ پسپۆر‪،‬‬ ‫ی له‌پ���اش به‌كارهێنانی‌ پێویسته‌ س���ه‌ردانی‌ پزیشكی‌ پسپۆر‬ ‫تایبه‌ت���ی‌ خۆ ‌‬ ‫هه‌روه‌ه���ا له‌كات���ی‌ خ���ه‌ودا ده‌بێ���ت بكه‌یت تاوه‌كو پش���كنینی‌ چاوه‌كانت‬ ‫لێن���زه‌كان ده‌ربهێنرێ���ت تاوه‌كو چاو بۆ ئه‌نجام بدات‪.‬‬ ‫‪ :10‬گوێنه‌دان���ه‌ ده‌ركه‌وتنی‌ هۆكاری‌‬ ‫ئۆكسجین وه‌ربگرێت‪.‬‬ ‫‪ :6‬به‌كارهێنانی‌ ئارایش���تی‌ به‌س���ه‌ر چاوكزب���ون‪ ،‬ته‌ڵ���خ بینی���ن ‪ ،‬ئێش‪،‬‬ ‫چ���و‪ ،‬هه‌میش���ه‌ خانمان پێویس���ته‌ س���وربونه‌وه‌و خوران���ی‌ چ���او ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌به‌كارهێنانی‌ ئارایش���ته‌كانی‌ چاودا ئه‌مان���ه‌ له‌چاوه‌كانتانا ده‌ركه‌وت ئه‌وا‬ ‫زۆر ئاگاداربن‌و هه‌م���و دوای ‪ 3‬مانگ پشتگوێی مه‌خه‌‪.‬‬

‫ناونیشانی وێبسایتی بەڕێوبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی‬

‫‪http://www. dohsuli. com‬‬

‫* ج����ۆری خواردن����ه‌كان چ ده‌نگۆیان����ه‌ی ب����اس ل����ه‌وه‌ ‪4‬ده‌كه‌ن‬ ‫كاریگه‌رییه‌كیان هه‌یه‌ له‌سه‌ر توشبون كاتێك مرۆڤ توش����ی نه‌خۆش����ییه‌ك‬ ‫ده‌بێ����ت نابێ����ت هه‌ندێك خ����واردن‬ ‫به‌نه‌خۆشییه‌كانی‌ پێست؟‬ ‫د‪.‬فه‌ره‌ی����دون قه‌فت����ان‪ :‬ج����ۆری بخوات دوره‌ له‌ڕاس����تیه‌وه‌و به‌ڵگه‌یه‌ك‬ ‫خواردنه‌كان به‌ش����ێوه‌یه‌كی گش����تی نیه‌ بیس����ه‌لمێنێت كه‌ له‌‪ %100‬جۆری‬ ‫په‌یوه‌ندیی����ان نی����ه‌ به‌توش����بون خواردنه‌كان هۆكارب����ن بۆ زیادكردنی‬ ‫به‌نه‌خۆش����ی پێس����ته‌وه‌و هه‌مو ئه‌و كاریگه‌رییه‌كانی نه‌خۆشی پێست‪.‬‬

‫له‌شه‌ش مانگی ئه‌مساڵدا قوربانیانی‬ ‫روداوه‌كانی هاتوچۆ له‌پله‌ی یه‌كه‌مدایه‌‬ ‫به‌پێ���ی ئاماره‌كان���ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‬ ‫گشتی ته‌ندروس���تی سلێمانی له‌ماوه‌ی‬ ‫ش���ه‌ش مانگی ئه‌مس���اڵدا ‪134,295‬‬ ‫ك���ه‌س س���ه‌ردانی نه‌خۆش���خانه‌ی‬ ‫فریاكه‌وتنی خێرای سلێمانییان كردوه‌و‬ ‫له‌و ڕێژه‌ی���ه‌ش ‪ 16,089‬ی���ان داخڵ‬ ‫كراون‪.‬‬ ‫ئه‌و كه‌سانه‌ی رویان له‌و نه‌خۆشخانه‌ی ‌ه‬ ‫ك���ردوه‌ پۆلێنك���راون به‌س���ه‌ر چه‌ند‬ ‫حاڵه‌تێكدا ئه‌وانیش‪ 1,228 ،‬برینداری‬ ‫روداوه‌كان���ی هاتوچ���ۆ ك���ه‌ له‌پل���ه‌ی‬ ‫یه‌كه‌م���ی ریزبه‌ندییه‌ك���ه‌دان‌و دوای‬ ‫ئه‌ویش ‪ 1,010‬روداوی جیاجیا به‌پله‌ی‬ ‫دوهه‌م‌و ‪ 894‬حاڵه‌تی شه‌ڕو پێكدادان‌و‬

‫برینداری شه‌ڕه‌چه‌قۆ له‌پله‌ی سێهه‌مدا‬ ‫دێت‪ ،‬هه‌روه‌ه���ا ‪ 698‬حاڵه‌تی كه‌وتن ‌ه‬ ‫خ���واره‌وه‌و ‪ 168‬حاڵه‌تی فیش���ه‌ك‌و‬ ‫ته‌قه‌مه‌نیش تۆماركراوه‌‪.‬‬ ‫هه‌ر به‌پێی ئاماره‌كه‌ له‌ماوه‌ی ئه‌و شه‌ش‬ ‫مانگه‌دا به‌گش���تی ‪ 64‬ك���ه‌س گیانیان‬ ‫له‌ده‌س���تداوه‌‪ ،‬له‌و رێژه‌یه‌ش به‌هه‌مان‬ ‫ش���ێو‌ه مردن به‌ڕوداوه‌كان���ی هاتوچۆ‬ ‫له‌پله‌ی یه‌كه‌مدای���ه‌و زۆرترین حاڵه‌تی‬ ‫تۆمارك���ردو‌ه ك��� ‌ه ‪ 36‬حاڵ���ه‌ت بوه‌‪،‬‬ ‫هاوكات ‪ 12‬حاڵه‌تی گیانله‌ده‌س���تدانی‬ ‫فیش��� ‌هك‌و ‪ 12‬حاڵه‌تی گیانله‌ده‌ستدان‬ ‫به‌هۆی كه‌وتن ‌ه خ���واره‌وه‌و ‪ 4‬حاڵه‌تی‬ ‫گیانله‌ده‌س���تدان به‌ه���ۆی كاره‌ب���او‌ه‬ ‫تۆماركراوه‌‪.‬‬

‫فەیسبوك‪https://www. facebook. com/tandroostyt :‬‬

‫‪14‬‬

‫بیرورا‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫پرۆسەی سوککردنی پەرلەمان!‬ ‫سه‌ردار عه‌زیز‬ ‫بۆچ���ی پەرلەم���ان لەقەیراندای���ە؟‬ ‫ب���ۆ وەاڵمی ئ���ەم پرس���یارە دو جۆر‬ ‫وەاڵمم���ان لەبەردەس���تدایە‪ .‬یەکەم‪،‬‬ ‫چونکە پەرلەمان لەالیەن هێزێکەوە که‬ ‫بەهێزترە لەپەرلەمان پەکخراوە‪ .‬بەاڵم‬ ‫ئەم وەاڵمە ناچاری پرسینی پرسیاری‬ ‫دوەممان لێدەکات‪ ،‬بۆچی هێزێک هەیە‬ ‫که بەهێزتربێت لەپەرلەمان‪ ،‬بەئاستێک‬ ‫بتوانێ���ت پەرلەمان پەکبخ���ات‪ .‬ئایا‬ ‫بونی ئەم الس���ەنگیە لەناو سیستەمی‬ ‫سیاسیدا مانای چیە؟‬ ‫قەیرانی پەرلەمان تەنها لەملمالنێی‬ ‫هێ���زدا نی���ە‪ .‬بەڵک���و قەیرانەکە زۆر‬ ‫لەوە قوڵت���رە‪ .‬دەمەوێت پیش ئەوەی‬ ‫ب���اس لەقەیران���ی پەرلەم���ان بکەم‬ ‫لەکوردس���تان‪ ،‬بەپوختی پێشینەیەک‬ ‫بۆ بیری پەرلەمانی‌و خەس���ڵەتی ئەم‬ ‫دەزگایە بخەمە رو‪.‬‬ ‫پەرلەم���ان دو س���ەرچاوەی مێژویی‬ ‫هەیە‪ :‬یەکێکیان لیبرالیزمی ئینگلیزیە‪،‬‬ ‫ئەویتری���ان شۆرش���ی فەڕەنس���ی‌و‬ ‫تائاس���تێک شۆڕشی ئەمریکیە‪ .‬هەمو‬ ‫ئەم سەرچاوانە پەیوەستن بەدەسەاڵتی‬ ‫خەڵك بەرامبەر بەدەس���ەاڵتی نوخبە‪.‬‬ ‫س���ەرەتای لیبرالیزم���ی ئینگلی���زی‬ ‫دەگەڕێتەوە بۆ مەگناکارتا‪ ،‬لەسەدەی‬ ‫س���یانزە‪ ،‬کە خۆی لەس���نوردارکردنی‬ ‫دەس���ەاڵتی مەلیک���دا دەبینێت���ەوە‪،‬‬ ‫ک���ه لەئەنجامدا بوبەهۆی بەش���داری‬ ‫پێکردن���ی خەڵک���ی تر لەپرۆس���ەی‬ ‫بڕیارداندا‪ .‬لێرەوە سەرەتای قسەکەر‬ ‫سەرهەڵئەدات‪ ،‬کە هێشتا زۆری ماوە‬ ‫بۆ ئەوەی ببێ���ت بەنوێنەر‪( .‬چەمکی‬ ‫نوێن���ەرو نوێنەرایەتیکردن‪ ،‬بەباش���ی‬ ‫الی هەن���ا پیتکن لەکتێب���ی چەمکی‬ ‫نوێنەرایەتیکردان���دا باس���کراوە)‪ .‬بەم‬ ‫پێیە‪ ،‬پەرلەمانتاریزم مانای فراوانکردنی‬

‫بازن���ەی بڕیاردان���ە لەس���ەر چۆنێتی‬ ‫حوکمکردن‪ .‬بەمانایەکی تر تەس���ک‌و‬ ‫فراوان���ی بازن���ەی حوکم راس���تەوخۆ‬ ‫بەس���تراوە بەتەسکی‌و فراوانی بازنەی‬ ‫بەرژەوەندیەوە‪.‬‬ ‫ئەم فراوانبونە لەسەرەتادا سەرجەم‬ ‫خەڵکی نەدەگرتەوە‪ .‬لەمێژویەکی درێژدا‬ ‫دەس���ەاڵتی حوکمڕانی‪ ،‬ک���ه حوکمی‬ ‫خەڵکی دەکرد‪ ،‬خەڵکی بەشایس���تەی‬ ‫ئ���ەوە نەدەزانی کە ش���ایانی ئەوەبن‪،‬‬ ‫ن���ەک بەش���داری بەڵکو پرسیش���یان‬ ‫پێبکرێت لەچۆنێت���ی حوکمکردنیان‪.‬‬ ‫لەم جۆرە سیستەمانەدا خەڵک بابەتی‬ ‫حوکمبون! جۆرێک لەسیستەمی حوکم‬ ‫کە هەتا ئێستا لەم ناوچەی ئێمە باڵوە‪.‬‬ ‫بەتایبەت ئەگەر بەوردی تەماشای ئەوە‬ ‫بکەین کە چۆن دەنگ ئیدارە دەکرێت‪،‬‬ ‫دەکڕدرێ���ت‪ ،‬وێناو ئاگایی س���ەقەت‬ ‫بەرهەم دەهێنرێت‪ .‬لەکوردستان تەنها‬ ‫ئەوانە بەش���ێک نین ک���ە ئامانجیانە‬ ‫خەڵک بونی نەبێت‪ ،‬بەڵکو ئەوانەش کە‬ ‫خۆیان لەخانەی رەخنەگری دەسەاڵتدا‬ ‫دەبینن���ەوە‪ .‬پرۆس���ەی س���وککردن‪،‬‬ ‫پرۆسەیەکی ئاڵۆزە لەهەناو کەلتورێکدا‬ ‫که سیس���تەمی بەه���ای تایبەتە‪ ،‬یان‬ ‫نامۆدرێنە‪.‬‬ ‫دەبێت ئەوەش بڵێین که پرۆس���ەی‬ ‫حوکمداری بۆ سەردەمانێکی زۆر‪ ،‬زۆر‬ ‫بەکەمی پەیوەندی هەبو بەخەڵکیەوە‪.‬‬ ‫ئەگ���ەر پەرلەم���ان وەک بەدیلێک بۆ‬ ‫ئەم ج���ۆرە حوکمە هاتوەت���ە ئاراوە‪،‬‬ ‫ئ���ەوا پەرلەم���ان دەبێ���ت دەزگای‬ ‫پێکەوەگرێدانی خەڵك‌و حوکمداربێت‪.‬‬ ‫ئەمەش لەوەدا رونە کە هەتا ئێس���تا‬ ‫هیچ رێگایەکی تر نیە بۆ بونی خەڵک‬ ‫ب���ە بەش���داربویەکی سیاس���ی جگە‬ ‫لەپەرلەمانتاریزم‪ .‬ئەمەش سەرچاوەی‬ ‫بێزاری نوخبەی حاکمە لەپەرلەمان‪.‬‬ ‫پێ���ش لەدایکبون���ی خەڵ���ک‪ ،‬وەک‬ ‫بونەوەرێکی سیاسی‪ ،‬خودا سەرچاوەی‬ ‫ش���ەرعی دەس���ەاڵت بو‪ .‬دەسەاڵتدار‬ ‫پەیوەن���دی بەخوداوە هەب���و‪ ،‬خۆی‬ ‫راس���تەوخۆ ی���ان لەرێ���گای ناوەندە‬ ‫ئاینیەکانەوە‪ .‬ئەم پەیوەندیە بەخوداوە‬ ‫بەت���ەواوی خەڵکی پەراوێز دەخس���ت‬ ‫لەپرۆسەی سیاسیدا‪ .‬کەواتە گەشەی‬ ‫پەرلەم���ان‪ ،‬راس���تەوخۆ پەیوەس���تە‬ ‫بەگەش���ەی عەلمانیەتەوە‪ .‬عەلمانیەت‬ ‫بەمانای ئەوەی کە حوکمڕانی لەس���ەر‬ ‫بنەم���ای نوێنەرایەتی خ���ودا ناکرێت‪،‬‬

‫لەبەرچاوخستن‬ ‫بریندارکردن‬ ‫سوککردن‪ ،‬هەمو‬ ‫سیستەماتیکانە‬ ‫لەکوردستان‬ ‫دژ بەپەرلەمان‬ ‫بەڕێوەدەچێت‬ ‫ئامانج لەمە‬ ‫دەزگای پەرلەمان‬ ‫یان چەند کەسێک‬ ‫لەپەرلەمان نیە‬ ‫بەڵکو ئامانج‬ ‫خەڵکە‬ ‫بەڵکو نوێنەرایەتی خەڵک‪.‬‬ ‫دی���ارە خەڵک بریت���ی نین لەیەک‬ ‫تۆپەڵ���ەی لەیەکچ���و‪ ،‬بەڵک���و ف���رە‬ ‫رەنگ���ن‪ .‬بۆیە دانوس���تان تەنها رێگە‬ ‫دەبێ���ت بۆ لەی���ەک گەیش���تنی ئەم‬ ‫جیاوازیانە‪ .‬حوکم لەرێگای وتوێژەوە‪،‬‬ ‫لەئەنجام���دا پرۆس���ەی حوکم���داری‬ ‫دەکاتە پرۆس���ەیەکی شەفاف‪ ،‬بەوەی‬ ‫هەرالیەک بەجۆرێک دەیبینن‪ .‬هەروەها‬ ‫حوکمدان وەها لێدەکات کە بەتەواوی‬ ‫لەبەرژەوەندی الیەک نەبێت‪.‬‬ ‫یەکێک لەڕەخنەکانی پەرلەمانتاریزم‬

‫لەم روانگەیەوەیە‪ ،‬ک���ه لەالیەن کارل‬ ‫ش���متەوە دێت‪ ،‬لەکتێبی قەیرانەکانی‬ ‫دیمۆکراس���ی پەرلەمانی‪The Crisis‬‬ ‫‪،of Parliamentary Democracy‬‬ ‫ئەویش ئەوەیە کە حوکمداری پەرلەمان‬ ‫پشت بەڕاستی نابەستێت بەڵکو پشت‬ ‫بەبۆچ���ون دەبەس���تێت‪ .‬ب���ەاڵم ئەم‬ ‫رەخنەیە لەوەدا بێ بنەمایە‪ ،‬کە راستی‬ ‫کاتێک دەبێتە مەترسی ‪ ،‬کە ناڕاستی‬ ‫لەرێ���گای زەبرەوە دەکرێتە راس���تی‪.‬‬ ‫کاتێک ناڕاستی دەکرێتە راستی؛ ئەوا‬ ‫رەخنەو بۆچونی جیاواز کۆتایی دێت‪.‬‬ ‫هەم���و دەبێت لەبەردەم ب���ەزۆر کراو‬ ‫بەڕاس���تیدا کوڕنوش بەرن‪ .‬ئەم دۆخە‬ ‫تەنه���ا لەدیکتاتۆریەتدا بەرجەس���تە‬ ‫دەبێت‪ .‬بۆیە داکۆکیکەرانی سیستەمی‬ ‫پەرلەمانی هەمیش���ە داکۆکییان لەوە‬ ‫کردوەتەوە کە بەدیلی پەرلەمانتاریزم‬ ‫دیکتاتۆریەتە‪ .‬ئەوان���ەش کە بەبیری‬ ‫ئەوروپی ئاش���نان دەزان���ن کە کارل‬ ‫ش���مت یەکێک���ە لەتیوریزەکەرەکانی‬ ‫دیکتاتۆریەت‪.‬‬ ‫مێ���ژوی چەمک���ی دیکتات���ۆر کە‬ ‫دەگەڕێت���ەوە بۆ س���ەردەمی رۆمانی‪،‬‬ ‫لەسەر بنەمای ئەوە هاتوە کە هێز الی‬ ‫کەس���ێک کۆبکرێتەوە لەکاتی قەیراندا‬ ‫ب���ۆ خێراکردن���ی بڕی���ارو تێپەڕاندنی‬ ‫قەیرانەکە‪ .‬بەو مانایە‪ ،‬چونکە مەترسی‬ ‫هەی���ە دەبێت پرۆس���ەی بڕی���ار خێرا‬ ‫بکرێت‌و بازنەی بڕیار تەسک بکرێتەوە‪.‬‬ ‫بەم پێیە لەبیری رۆژئاواییدا دیکتاتۆر‬ ‫ش���ێوازێکە لەحوکم لەکاتی مەترسیدا‬ ‫ب���ۆ ماوەیەکی ک���ەم ب���ۆ تێپەڕاندنی‬ ‫مەترس���یەکە‪ .‬بۆی���ە دیکتاتۆری���ەت‬ ‫ن���ۆرم نیە‪ ،‬یان دیاردەیەکی ئاس���ایی‬ ‫نیە بەڵکو دەبێ���ت بۆ ماوەیەکی کەم‬ ‫هەبێ���ت‌و کۆتایی بێت‪ .‬بەاڵم لەئاگایی‬ ‫رۆژهەاڵتی���دا‪ ،‬بەپێچەوان���ەی ئاگایی‬ ‫رۆژئاوایی‪ ،‬دیکتاتۆریەت هەمیشەییە‪،‬‬ ‫نۆرم���ە‪ .‬ئەم���ە جەنگی سیس���تەمی‬ ‫پەرلەمان���ی‌و رۆڵ���ی خەڵک س���ەخت‬ ‫دەکات‪ ،‬چونکە دەیکاتە شەڕێک دژ با‬ ‫ئاگاییەکی باو‪.‬‬ ‫پەرلەمان لەدەرەوەی ئەوروپا‪ ،‬جگە‬ ‫لەئەمریکا‪ ،‬هێندە مێژویەکی گەش���ی‬ ‫نیە‪ .‬ئەمەش راس���تەوخۆ وابەس���تەیە‬ ‫بەکەلتورو ئابوری لەسەروی هەمویەوە‬ ‫جۆری سیس���تەم‌و ئاگایی حوکمڕانی‬ ‫ئەو واڵتانەوە‪.‬‬ ‫لەڕۆژهەاڵت���ی ناوەڕاس���ت پەرلەمان‬

‫مێژویەک���ی دڵتەنگی هەی���ە‪ .‬کوێت‌و‬ ‫ئوردون باش���ترینیانن‪ ،‬که نزیکیەکیان‬ ‫هەی���ە لەگ���ەڵ دەس���توری مەلەکی‪،‬‬ ‫بەاڵم هێش���تا ه���ەردو زۆری���ان ماوە‬ ‫کە ببەن���ە نمونەیەک بۆ سیس���تەمی‬ ‫مەلەکی دەس���توری‪ .‬بەگشتی دو جۆر‬ ‫لەپەرلەم���ان لەڕۆژهەاڵتی ناوەڕاس���ت‬ ‫بونی هەی���ە‪ ،‬پەرلەمانێکی کارتۆنی‪،‬‬ ‫لەگەڵ پەرلەمانێکی نەیار‪ .‬هەردو ئەم‬ ‫جۆرە دەرئەنجامی خواس���تی نوخبەی‬ ‫دەسەاڵتدارە‪ ،‬لەگەڵ الوازی سیستەمی‬ ‫سیاس���ی‪ ،‬که بەگش���تی سیس���تەمی‬ ‫بنەماڵەیی‌و شەخسیە‪.‬‬ ‫لەهەن���اوی ئ���ەم دۆخە ک���ە خۆی‬ ‫ل���ەالوازی پەرلەم���ان‌و نەیارێت���ی‬ ‫پەرلەم���ان‌و دەس���ەاڵتدا دەبینێتەوە‪،‬‬ ‫کێشەی قۆرغکردنی دەسەاڵت‌و نەبونی‬ ‫دەس���تور هەیە‪ .‬بەاڵم لەسەروی هەمو‬ ‫ئەمانەوە لەدایک نەبونی خەڵك هەیە‬ ‫وەک ئەکتەرێکی سیاس���ی‪ .‬خواستی‬ ‫ئەوەی ک���ە پەرلەمان دەبێت کارتۆنی‬ ‫بێت‪ ،‬دو سەرچاوەی هەیە‪ ،‬یەکەمیان‬ ‫وابەس���تەیە بەخواس���تی نوخب���ەی‬ ‫دەس���ەاڵتەوە‪ ،‬که چۆن حوکم بکەن‪،‬‬ ‫دوەمیان‪ ،‬دەیانەوێت خەڵک چ ڕۆڵێک‬ ‫ببینێت لەسیستەمی حوکمڕانیاندا‪.‬‬ ‫پەرلەمانی دەستەمۆ یان پەرلەمانی‬ ‫کارتۆنی راستەوخۆ رەنگدانەوەی ئەو‬ ‫رۆڵەی���ە کە بۆ خەڵ���ك وێنا دەکرێت‬ ‫لەهەن���او و سیس���تەمی سیاس���یدا‪.‬‬ ‫بەمانایەکی ت���ر‪ ،‬پەرلەمانی کارتۆنی‬ ‫نیشانەی ئەوەیە کە دەبێت خەڵكیش‬ ‫بونێ���ک‌و ڕۆڵێکی کارتۆنی���ان هەبێت‬ ‫لەهەناوی سیستەمی سیاسیدا‪.‬‬ ‫خەڵک چەمکێکی سیاس���ی ئاڵۆزە‪،‬‬ ‫ل���ەم دواییان���ەدا بەگوڕێک���ی زۆرەوە‬ ‫هاتوەتەوە ناو کایەی بیری سیاس���ی‪،‬‬ ‫بیرمەندان���ی وەک ئەگامبی���ن‪ ،‬بادیو‪،‬‬ ‫بەتڵ���ەرو ئەوانیت���ر کاریان لەس���ەر‬ ‫کردوە‪ .‬ل���ەم روانگەی���ەوە پەرلەمانی‬ ‫چاالک وەها دەبینرێت کە دروستبونی‬ ‫جەمس���ەرێکە بۆ هێنانەخ���وارەوەی‬ ‫دەس���ەاڵت ب���ۆ ن���او خەڵک ی���ان بۆ‬ ‫دروس���تبونی جەمس���ەرێکی رکەبەری‬ ‫لەگەڵ نوخبەی دەس���ەاڵتدا‪ .‬لەنەبونی‬ ‫دەس���تور‪ ،‬ل���ەالوازی دەزگاکان‪ ،‬ئەم‬ ‫رۆڵە لەناو کایەی یاسادا بەڕێوەناچێت‬ ‫هێندە لەناو کایەی هێزو بەرژەوەندیدا‬ ‫بەڕێوەدەچێت‪.‬‬ ‫پەرلەمانی کارتۆن���ی رەنگدانەوەی‬

‫کۆمەڵێ���ک قەیرانی قوڵە‪ ،‬که خۆی لە‬ ‫لەدایکنەبونی خەڵ���ك‪ ،‬نەبونی رۆڵی‬ ‫یاس���ا‪ ،‬حوکمکردن بەئ���ارەزو‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫نەبون���ی هیچ ج���ۆرە گرێبەس���تێکی‬ ‫کۆمەاڵیەتیدایە‪.‬‬ ‫بەاڵم شەڕی دژە پەرلەمان لەهەناوی‬ ‫کەلت���وردا بەڕێوەدەچێت‪ .‬له هەرکوێ‬ ‫پەرلەم���ان الوازبو ئەوە مانای وایە کە‬ ‫کەلتوری زەبر زاڵە بەس���ەر کەلتوری‬ ‫دادپەروەری���دا‪ .‬لەکولت���وری زەبردا‪،‬‬ ‫ئەوەی زەبری هەبێ���ت‪ ،‬ئەوەی هێزی‬ ‫هەبێت ئەوا خاوەن حەقە‪.‬‬ ‫لەئەنجامی ئەمەدا کاتێک پەرلەمان‬ ‫ک���ە دەبێ هەبێ���ت‌ ب���ەاڵم نابێ هیچ‬ ‫ڕۆڵێک���ی هەب���ێ جگ���ە لەرەزامەندی‬ ‫نوان���دن‪ ،‬ئ���ەوا پەرلەم���ان دەبێ الی‬ ‫خەڵك وەه���ا دەربخرێت کە بێتوانایە‪،‬‬ ‫که رێگرە‪ ،‬که الوازە‪ ،‬که خراپە‪.‬‬ ‫لێ���رەوە پرۆس���ەی س���وککردنی‬ ‫سیس���تەماتیکانەی پەرلەمان لەالیەن‬ ‫نوخبەی دەس���ەاڵتەوە بەڕێوەدەچێت‪.‬‬ ‫ئەم پرۆس���ەی س���وککردنە لەچەندین‬ ‫ئاس���تدا بەڕێوەدەچێت هەت���ا وێنە‪،‬‬ ‫توان���ا‪ ،‬ڕۆڵ‪ ،‬هەیبەتی پەرلەمان هەمو‬ ‫وەها لێبکرێت کە خەڵک وەهای ببینن‬ ‫کە هی���چ گرنگی‌و بایەخ‌و رۆڵێکی نیە‪.‬‬ ‫ئەم ش���ەڕی دژ بەخەڵك���ە بەخەڵک‬ ‫خۆی‪ ،‬که بەزمانێکی تر قس���ە بکەن‬ ‫بریتیه لەپرۆسەی لەدەستدانی باوەڕ‪،‬‬ ‫بێنرخکردن‪ ،‬بێ بەهاکردن‪ ،‬لەئەنجامدا‬ ‫خەڵك خۆی زیانی گەورەی پێدەگات‪.‬‬ ‫چونکە بەلەدەستدانی باوەڕ بەدەزگاو‬ ‫سیستەمی پەرلەمانی تەنها رێگایەکی‬ ‫تر بێدەن���گ بون ی���ان ملکەچکردنی‬ ‫خەڵکە بۆ نوخبەی دەس���ەاڵت‪ ،‬بەبێ‬ ‫بونی هیچ رێگای���ەک یان میکانیزمێک‬ ‫هەتا فش���ار بک���ەن ی���ان بزانن چی‬ ‫دەگوزەرێت‪.‬‬ ‫لەبەرچاوخس���تن‪ ،‬بریندارک���ردن‪،‬‬ ‫س���وککردن‪ ،‬هەمو سیس���تەماتیکانە‬ ‫لەکوردس���تان دژ بەپەرلەم���ان‬ ‫بەڕێوەدەچێ���ت‪ .‬ئامانج لەمە دەزگای‬ ‫پەرلەم���ان ی���ان چەن���د کەس���ێک‬ ‫لەپەرلەمان نیە‪ ،‬بەڵکو ئامانج خەڵکە‪.‬‬ ‫خەڵك دەبێ���ت ل���ەوە بەئاگابێت کە‬ ‫ناتوان���ن بەئاس���انی ببن���ە بەش���ێک‬ ‫لەسیس���تەمی حکومڕانی‪ .‬بەاڵم بەشی‬ ‫هەرەدڵتەنگی ئەم جەنگە لەوێدایە کە‬ ‫بەشەڕی خەڵک دژ بەخەڵك‪ ،‬بەخەڵك‬ ‫خۆی دەکرێت‪.‬‬

‫ئه‌ده‌بی گۆڕانكاریی‬

‫گه‌ڕان به‌شوێن ئه‌ڵته‌رناتیڤ‬ ‫د‪.‬دانا ئه‌حمه‌د مسته‌فا*‬ ‫مێژو‪-‬وه‌ك زانس����ت ن����ه‌ك روداو‪-‬‬ ‫به‌ره‌و ئه‌و ئاسته‌نگه‌مان ده‌بات ك ‌ه‬ ‫زۆرجار بگه‌ڕێین����ه‌و ‌ه بۆ ناو دنیای‬ ‫ئامۆژگارییه‌كان����ی فه‌یله‌س����وف‌و‬ ‫پیاوه‌ رۆش����نفیكره‌كانی سه‌رده‌م ‌ه‬ ‫جی����اوازه‌كان‪ ،‬تاك����و له‌ڕێی����ه‌و‌ه‬ ‫ده‌رخس����ته‌ی بیرو فیكری خۆمان‬ ‫بپێوی����ن ب����ه‌و ده‌قه‌ زانس����تیانه‌و‬ ‫دواتریش روداو له‌مێژو و ئازادیه‌تی‬ ‫له‌ترسنۆكی‌و چه‌له‌نگی له‌بوده‌ڵه‌یی‬ ‫ج����ودا بكه‌ینه‌وه‌‪ .‬ئ����ه‌م دیباجه‌ی ‌ه‬ ‫ئه‌وه‌مان پێده‌ڵێت كه‌ هیچ بزاوتێك‌و‬ ‫هیچ بی����رو ئاوه‌زێ����ك‪ ،‬هیچ پالن‌و‬ ‫پیالنێ����ك‪ ،‬ناگاته‌ ترۆپ����ك‌و ئامانج‬ ‫ناپێكێت ئه‌گ����ه‌ر له‌ڕوی مه‌نهه‌جی‌و‬ ‫ته‌كتیك����ی فیكری‌و سیاس����ییه‌وه‌‬ ‫بارته‌ق����ای ره‌هه‌نده‌كان دیراس���� ‌ه‬ ‫ن����ه‌كات‌و به‌ت����ه‌واوی له‌ته‌موم����ژی‬ ‫ناقۆاڵی����ی‌و بێ س����ه‌روبه‌ریی دوری‬ ‫نه‌خاته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌فه‌لسه‌فه‌ی كالسیكدا هه‌میش ‌ه‬ ‫كار له‌س����ه‌ر ئه‌كتیڤكردن����ی لۆژیك‬ ‫كراوه‌‪ ،‬ب����ه‌و واتای ‌ه ن����ا كه‌ لۆژیك‬ ‫به‌ش����ێك ‌ه له‌مه‌عریف����ه‌ی وه‌رگیراو‪-‬‬ ‫كس����بی‪ -‬یان بۆماوه‌یه‌ك����ی مرۆیی ‌ه‬ ‫ك ‌ه له‌ڕێیه‌وه‌ مرۆڤ ئاش����نا ده‌كات‬ ‫به‌چاك‌و خ����راپ‪ ،‬دی����ارده‌ دزێو و‬ ‫پۆزه‌تیڤه‌كان‪ ،‬به‌ڵك����و لۆژیك به‌و‬

‫مانای���� ‌ه دێت كه‌ ببێته‌ شوناس����ی‬ ‫بزاوت ‌ه جێگیرو جواڵوه‌كانی مرۆڤ‪.‬‬ ‫پێوه‌ری راست‌و هه‌ڵ ‌ه له‌بیركردنه‌وه‌و‬ ‫روگه‌و ره‌فتاری ده‌سته‌جه‌معیدا‪.‬‬ ‫ماوه‌یه‌ك ئ����ه‌م لۆژیكه‌ ئاودامانی‬ ‫كۆمه‌ڵگ����ه‌ ب����و ب����و‪ ،‬هه‌ت����ا ئه‌و‬ ‫ئاس����ته‌ی له‌كرۆكدا له‌س����ه‌ر مناڵ‌و‬ ‫چین����ه‌ جوداكانی دیكه‌ش پراكتیز‌ه‬ ‫ده‌كرا‪ .‬دواتر به‌شێك له‌م ره‌فتاران ‌ه‬ ‫به‌جوڵه‌ی وه‌همی ناوزه‌ند ده‌كران‪.‬‬ ‫دیارتری����ن نمونه‌ش تێڕوانینی مناڵ‬ ‫بو بۆ ده‌وروبه‌ری‪ ،‬ك ‌ه زۆرجار ته‌واو‬ ‫پێچه‌وانه‌ی راس����تییه‌و هیچ میزاج‌و‬ ‫سۆزو ئه‌وینێكیش ناتوانێت راستی‬ ‫بكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫تێڕوانی����ن بۆ سروش����ت‌و دیارد‌ه‬ ‫گه‌ردونیی����ه‌كان‪ ،‬ئه‌وه‌یان خس����ت ‌ه‬ ‫س����ه‌ر زادی فه‌لس����ه‌ف ‌ه ك ‌ه جوڵه‌و‬ ‫بڕیاره‌كان ئاس����ایی‌و راس����ت نین‪،‬‬ ‫به‌ڵك����و زۆربه‌یان ده‌رهاویش����ته‌ی‬ ‫ج����ۆره‌ بیركردنه‌وه‌ی����ه‌ك ده‌بن ك ‌ه‬ ‫ره‌نگه‌ به‌ش����ێكی بونه‌وه‌ر توش����ی‬ ‫ژاكان بكه‌ن‪.‬‬ ‫پرس����یاره‌ك ‌ه ئه‌مه‌یه‌‪ :‬ئایا مه‌رج ‌ه‬ ‫من����اڵ هه‌رچ����ی داواكرد به‌س����ودو‬ ‫قازانجی خۆی بگه‌ڕێته‌وه‌‪ ،‬چ شتێك‬ ‫له‌وه‌ نازدارت����ر ‌ه كه‌ مرۆڤ هۆكاری‬ ‫هاتنه‌بونی بێت كه‌چی له‌گه‌ڵ ساتی‬ ‫كه‌وتنه‌خواره‌وه‌ لێی ئیتر تێڕوانینی‬ ‫س����ه‌یری ده‌بێت بۆ بون‌و گه‌ردون‌و‬ ‫جیهان‪ ،‬به‌جۆرێك دونیابینی ناكۆك ‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵ واقیعدا ك ‌ه هه‌ندێجار ده‌چێت ‌ه‬

‫چوارچێوه‌ی القرتێوه‌!‬ ‫م����رۆڤ له‌فه‌لس����ه‌فه‌دا میحوه‌ری‬ ‫تێڕوانیه‌‪ ،‬له‌هه‌ر ئاس����ت‌و پایه‌یه‌كی‬ ‫سیاس����ی‌و كۆمه‌اڵیه‌ت����ی‌و زاناییدا‬ ‫بێ����ت‪ .‬به‌یده‌ب����ا ب����ه‌دوای حوكمی‬ ‫ره‌ش����یددا ده‌گه‌ڕێت‪ ،‬بۆی ‌ه ده‌بێت ‌ه‬ ‫ره‌خنه‌گ����ر‪ ،‬ب����ه‌اڵم كام ره‌خنه‌گر!‬ ‫ئه‌وه‌یكه‌ پڕكێش����ی ئه‌وه‌نده‌ی نیی ‌ه‬ ‫راس����ته‌وخۆ بێته‌ مه‌ی����دان‌و ره‌خن ‌ه‬ ‫له‌واقیع����ی حوكمڕانی‌و سیاس����یی‬ ‫بگرێ����ت‪ ،‬به‌ڵكو په‌ن����ا ده‌بات ‌ه به‌ر‬ ‫ئ����اژ ‌هڵ‌و ئ����ه‌وان ده‌كات به‌ته‌وه‌ری‬ ‫خۆپارێ����زی‌و ده‌یاندوێنێت‌و داخی‬ ‫دڵی����ان پێهه‌ڵده‌ڕێ����ژێ‪ .‬له‌مێژوی‬ ‫ره‌خن����ه‌دا له‌س����ه‌ر ئ����ه‌م دیارده‌ی ‌ه‬ ‫دو بۆچون هه‌ی����ه‌‪ :‬یه‌كه‌میان پێی‬ ‫وای����ه‌ كه‌ خ����ودی فه‌رمانڕه‌واییه‌ك ‌ه‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ی بوار نه‌ڕه‌خس����اندو ‌ه بۆ‬ ‫ده‌ربڕین����ی بیری ئ����ازاد‪ ،‬هه‌رچی‬ ‫بۆچون����ی دوه‌میش����ه‌ پێ����ی وای ‌ه‬ ‫ك���� ‌ه ئه‌وه‌یك���� ‌ه ئه‌ده‌ب����ی (ته‌وس)‬ ‫ده‌یگه‌یه‌نێت هه‌رگیز رسته‌و سیاق ‌ه‬ ‫راسته‌وخۆكان نایپێكن‪..‬‬ ‫واقع����ی ئه‌م����ڕۆی كوردس����تان‌و‬ ‫به‌تایبه‌تیش شاری سلێمانی هه‌ندێ‬ ‫هه‌ل‌وم����ه‌رج ده‌خوازێت‪ ،‬ك ‌ه ره‌نگ ‌ه‬ ‫بڕی����اردان له‌گۆران����كای تێیدا یان‬ ‫گه‌ڕان به‌شوێن ئه‌ڵته‌رناتیڤ كارێكی‬ ‫یه‌كجار س����ه‌خت بێت‪ ،‬ئه‌م ‌ه جگ ‌ه‬ ‫له‌وه‌ی گۆڕانكاری‌و بیركردنه‌وه‌ لێی‬ ‫هه‌ڵگری جۆر‌ه ئه‌ده‌بیاتێكی تایبه‌ت‬ ‫به‌خۆیه‌تی‪ ،‬چونك ‌ه كه‌سی سیاسیی‬

‫–خ����اوه‌ن هێ����زو بڕی����ار‪ -‬كاتێك ده‌بێ����ت ك����ه‌ ئارامی وابه‌س����ته‌ی‬ ‫بیر له‌گۆڕان����كاری ده‌كات����ه‌وه‌ ك ‌ه هه‌لومه‌رجی ئاسایش����ی شاره‌‪ ،‬جا‬ ‫س����ێكته‌رێك له‌سێكته‌ر‌ه گرنگه‌كان چ جای كه‌س����ی سیاس����ی‌و خاوه‌ن‬ ‫په‌ك����ی كه‌وتبێت‪ ،‬ب����ۆ نمونه‌ وه‌ك بڕی����اڕ! كه‌چی س����اته‌ ناس����اتێك‬ ‫ئه‌وه‌ی له‌و سێكته‌ره‌دا گه‌نده‌ڵییه‌كی ده‌نگۆی گۆڕانكاری له‌م سێكته‌ره‌دا‬ ‫بێ شومار یان خراپی به‌ڕێوه‌بردن دێت����ه‌ گۆڕێ ك����ه‌ هه‌ندێجار مرۆڤ‬ ‫یان هتد‪ ..‬هه‌بێت‪ ..‬خۆ ئه‌گ ‌ه ئه‌مان ‌ه سه‌ری له‌كاری خودا ده‌سوڕمێ ك ‌ه‬ ‫بونیان نه‌بو ئه‌وا باشتر وایه‌ توانستی ئایا‪ :‬تۆ بڵێی تاكه‌ ئه‌م س����ێكته‌ر‌ه‬ ‫بیركردنه‌وه‌و شیته‌ڵكردنه‌وه‌ی خۆی بێكێش����ه‌یه‌و ش����ه‌ڕی مان‌و نه‌مان‬ ‫له‌س����ێكته‌رێكی تردا بخات ‌ه گه‌ڕ ك ‌ه ده‌كات‌و به‌ڕێوه‌به‌ره‌ك����ه‌ی كوڕێكی‬ ‫ره‌نگه‌ زۆر پێویس����تی به‌گۆڕانكاری به‌ئه‌زمون‌و خاوه‌ن پێشینه‌ی پاك‌و‬ ‫خه‌مخۆری ش����اره‌كه‌یه‌‪ ،‬گه‌ره‌كیان‬ ‫بێت!‬ ‫له‌هه‌م����ان كات����دا دۆزین����ه‌وه‌ی بێت ئه‌میش بشێوێنن‌و به‌گوێی ئه‌و‬ ‫ئه‌ڵته‌رناتیڤی����ش كارێك����ی یه‌كجار په‌نده‌ كوردیی���� ‌ه بكه‌ن ك ‌ه ده‌ڵێت‪:‬‬ ‫گران����ه‌‪ ،‬به‌تایب����ه‌ت ئه‌گ����ه‌ر مرۆڤ گۆم تا قوڵ بێت مه‌له‌ی خۆش����ه‌‪..‬‬ ‫مه‌به‌س����تی دۆزینه‌نه‌وه‌ی كه‌س����ی یان ئه‌م شاره‌ هیچ كێشه‌ی موچه‌و‬ ‫شایس����ته‌تر بێ����ت ی����ان هه‌ندێجار ئ����او و كاره‌باو مه‌ترس����ی تیرۆری‬ ‫له‌بێئاگاییدا خه‌یاڵ بردبێتی به‌ره‌و له‌س����ه‌ر نه‌م����اوه‌ ئیت����ر حه‌زبكه‌ن‬ ‫عه‌ده‌مس����تانێك ك ‌ه ته‌نانه‌ت چاوی ك����وڕ‌ه چاكه‌كان����ی ئ����ه‌م ش����ار‌ه‬ ‫بحه‌وێنه‌وه‌؟! كه‌وات ‌ه با پێشینه‌یی‬ ‫به‌ر پێیه‌كانی خۆشی نه‌بینێت!‬ ‫واقعی ش����اری س����لێمانی‪ ،‬ئه‌مڕۆ بدرێت به‌و مه‌س����ه‌له‌ هه‌نوكه‌ییان ‌ه‬ ‫به‌تایب����ه‌ت‪ ،‬ه����ی ئ����ه‌وه‌ نیی���� ‌ه نه‌ك ده‌س����تبردن بۆ ئه‌و سێكته‌ر‌ه‬ ‫ده‌س����تكاری هه‌ن����دێ جومگ����ه‌ی گرنگانه‌‪.‬‬ ‫بۆی ‌ه ده‌ستكاریكردنی ئه‌م جۆر‌ه‬ ‫گرنگی ئیداری بكرێ‪ ،‬چونك ‌ه دواتر‬ ‫پاشخانه‌ جێماوه‌كه‌ی له‌و‌ه قورستر س����ێكته‌رانه‌‪ ،‬ده‌س����تكاریكردنی‬ ‫ده‌كه‌وێته‌وه‌ ك ‌ه به‌ئاوه‌زی هه‌ندێكدا پی����رۆزی ش����ارێكه‌‪ ،‬چونك ‌ه ده‌بێت‬ ‫دێ����ت‪ .‬ئه‌م����ه‌ش له‌س����ۆنگه‌ی ئه‌و هه‌موان ئ����ه‌وه‌ بزانن كه‌ پیرۆزترین‬ ‫راس����تییه‌وه‌ دێت‪ ،‬كه‌ هه‌تا هه‌نوك ‌ه ماتریاڵی شاری س����لێمانی بریتیی ‌ه‬ ‫شاری سلێمانی ش����ارێكی ئارامه‌و له‌ئارامییه‌كه‌ی‪.‬‬ ‫بگره‌ ئارامترین شاری كوردستانه‌‪،‬‬ ‫*مامۆستای زانكۆو سه‌رنوسه‌ری‬ ‫كه‌ بێگومان له‌ه����ه‌ر مرۆڤێكی ژیر‬ ‫بپرسی بێ س����ێ‌و دو وه‌اڵمی ئه‌و‌ه گۆڤاری (سردم العربی)‬

‫واقعی ئه‌مڕۆی‬ ‫كوردستان‌و‬ ‫به‌تایبه‌تیش‬ ‫شاری سلێمانی‬ ‫هه‌ندێ هه‌ل‌ومه‌رج‬ ‫ده‌خوازێت‪ ،‬كه‌‬ ‫ره‌نگه‌ بڕیاردان‬ ‫له‌گۆرانكای تێیدا‬ ‫یان گه‌ڕان به‌شوێن‬ ‫ئه‌ڵته‌رناتیڤ‬ ‫كارێكی یه‌كجار‬ ‫سه‌خت بێت‬

‫کتێب‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫"ئایین بوەتە مۆتەکە"‬

‫‪17‬‬

‫گفتوگۆیه‌ک له‌گه‌ڵ نوسه‌ری "کوردو ئیسالم له‌یه‌کتربڕدا"‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬

‫نه‌وزاد جه‌مال‪ ،‬نوسه‌ری کتێبی‬ ‫"کوردو ئیسالم له‌یه‌کتربڕدا ـ‬ ‫ئیسالمیزم‪ ،‬کۆمه‌ڵگه‌ی مزگه‌وت‪،‬‬ ‫داعشناسی" له‌م گفتوگۆیه‌ی ئاوێنه‌دا‬ ‫ده‌ڵیت "هێزە ئایینیەکان دەیانەوێت‬ ‫ئایین قۆرخکەن بەوەی ئیتر هیچ‬ ‫کەس نەوێرێت لەبارەیەوە قسەکات‪،‬‬ ‫بەوەش ئەقڵ‌و پرسیارو بیرکردنەوە‬ ‫کڵۆم‪ -‬قوفڵدەکەن"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬پرسیارە نەوتراوەکانی پشت‬ ‫ئەم کتێبە چین؟‬ ‫نه‌وزاد جه‌مال‪ :‬ئایین مرۆڤی ئێمەی‬ ‫لەگۆخس���توە‪ ،‬تەنها زمانی الاڵنەوەو‬ ‫پاڕانەوەی پێداوە‪ .‬پرسی بیرکردنەوەو‬ ‫مەیلی پرسیاری تێدا کوشتوە‪ .‬مێشکی‬ ‫کردوه‌تە زین���دان‌و بەندیخانەیەک کە‬ ‫بیرنەکات���ەوەو گیربخوات بەدەس���ت‬ ‫گرف���ت‌و کێش���ەکانیەوە‪ .‬چەن���دان‬ ‫کەلەبەرو روبەری نەزانراو و نەناسراوی‬ ‫لەدیواری هەس���ت‌وبیریدا بەکۆمەڵێک‬ ‫باوەڕ س���واخداوە‪ .‬ئەمەش نەیهێشتوە‬ ‫بەدوای رۆشنگەری‌و روناکبیریدا بڕوات‪.‬‬ ‫زۆرترین وەاڵمی بێپرس���یاری داناوە‪.‬‬ ‫مرۆڤ���ی ئێم���ەی کردۆت���ە بونەوه‌ری‬ ‫میتافیزیکی‪ .‬واتە‪ ،‬هەمیش���ە خەیاڵ‌و‬ ‫ئەندێش���ەو هەس���تی لەدونیایەک���ی‬ ‫ترە‪ .‬جگ���ە لەوەش ب���ەردەوام ئایین‬ ‫ئامڕازو دەس���کەالیەکی س���تەمکاری‬ ‫سیاسی بوەو مرۆڤی ئێمە بەکەمترین‬ ‫رازیک���ردوە‪ .‬وەک ئ���ەوە قەدەرێک���ی‬ ‫ئەزەل���ی لەچ���ارەی ئ���ەم مرۆڤ���ەی‬ ‫ئێم���ەی بەدبەخت���ی‌و بەش���مەینەتی‬ ‫نوس���یبێت‪ .‬هەمیشە بەناوییەوە گەلی‬ ‫ئێمە ژێردەس���تەو چەپێندراوە‪ .‬لەڕوی‬ ‫پەروەردەیی���ەوە ئایین بوەتە مۆتەکە‪،‬‬ ‫تۆقاندن‌و چەپاندن���ی حەزی فێربون‪،‬‬ ‫گەش���ەی مرۆی���ی‌و پەرەپێدانی تواناو‬ ‫بەهرەکان‪ .‬هەمیش���ە دەسەاڵتدارێتی‬ ‫ئایین���ی وەک مش���ەخۆرێک لەس���ەر‬ ‫نەزانی‌و دواکەوتویی‌و بێچارەیی مرۆڤی‬ ‫ئێمە ژیاوە‪ .‬چینێک���ی ئاینی بەهێزی‬ ‫دروس���تکردوە کە لەڕێیەوە بازرگانی‌و‬ ‫سیاسەتی پێوەکەن‪ .‬باشترین ئامڕازی‬ ‫کۆنترۆڵ���ی کۆمەاڵیەتی‌و سانس���ۆری‬ ‫ناخی مرۆڤی ئێمەبوە‪ .‬لەسایەیدا هەمو‬ ‫پرس���یارو لێکدانەوەو بەدواچونێک کە‬ ‫ل���ەدەرەوە پێوەرەکان���ی ئ���ەو بێت‪،‬‬ ‫بڤەبوە!‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ناونیشانەکە گەورەو قەبەیە‪،‬‬ ‫ده‌ته‌وێت چ پرس���یارێک له‌الی خوێنه‌ر‬ ‫دروست بکه‌یت؟‬ ‫نه‌وزاد جه‌مال‪ :‬من دەمەوێت پرسیارێ‬ ‫ک دروس���تکەم کە دەبو هەزار س���اڵ‬ ‫لەمەوبەر بکرایە‪ .‬ئەوەی بەدرێژایی ئەو‬ ‫هەزار ساڵە نەکراوە ئەمەیە‪ :‬ئایا ئەم‬ ‫ئاینە لەگەڵ رەوشی ئێمەدا وەک گەلیک‬ ‫دەگونجێ؟ تاچەند دەتوانین خۆمانی‬ ‫تێدا ببینینەوە؟ تاچەند بۆ پرسەکانی‬ ‫ئێمە وەک م���رۆڤ‌و کۆمەڵگەو نەتەوە‬ ‫دەستدەدات؟ مایەی سەرسوڕمانە‪ ،‬ئەو‬ ‫گەالنەی ب���ەزۆرو کراونەتە باوەڕدار یا‬ ‫ئەگەر بشڵێن هەمونا‪ ،‬هەندێکی بونەتە‬ ‫ملکەچ‌و گوێڕایەڵێکی بێدەنگ‪ .‬هاوکات‬ ‫زۆر پێداگی���رو توندترن لەو گەلەی کە‬ ‫ئاینەکە بەزمانی هاتوە!‬ ‫بۆی���ە‪ ،‬ئ���ەو ئاینە ئێم���ەی کردۆتە‬ ‫پاش���کۆی ئەو نەتەوانەی ئیسالمیان‬ ‫وەک دەس���ەاڵت بەکارهێناوە‪ .‬خاکمان‬ ‫داگیرکراوەو ش���ەرعیەت بەتااڵنکردن‌و‬ ‫بڕین‌و بردن���ی خێروس���امانی بەناوی‬ ‫زەکات‌و بێ���ت ماڵ‌و برای مس���وڵمان‌و‬ ‫هتد حەاڵڵکراوە‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬میتۆدی نوسینەکەت چییە؟‬ ‫نه‌وزاد جه‌مال‪ :‬ئەو میتۆدەی لەپشت‬ ‫نوس���ینی ئ���ەم بابەتەوەی���ە دەکرێت‬ ‫بوترێت دیاردەناسی –فینۆمینۆلۆجیا‪-‬‬ ‫ئاین���ە‪ .‬واتە دی���اردەی ئاین‌و ئاییندار‬ ‫بەفینۆمینۆلۆجیانە‪ .‬ئیدی من نەهاتوم‬ ‫وەک کۆمەڵناس‪ ،‬ئامارو روپێو راپرسی‬ ‫بکەم وەک میتۆدی توێژینەوە‪ .‬بەڵکو‪،‬‬ ‫تێگەیش���تن لەئایی���ن وەک رەفت���ارو‬ ‫بیرکردن���ەوەو دەرکەوت‪ .‬جگەلەوەش‪،‬‬ ‫م���ن نەهات���وم میتۆدێک���ی مێژوی���ی‬ ‫بەکاربهێنم لەگێڕانەوەو ش���رۆڤەکردنی‬ ‫روداوەکاندا‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئامانج‌و پەیامت چییە؟‬

‫زۆربەی باوەڕداران‬ ‫ئەوەندە پشوکورت‌و‬ ‫چیکڵدانە بچکۆلەن‬ ‫هەر لەبەرئەوەی‬ ‫خۆی بەڕاست‬ ‫دەزانێت‌و بەرنامەکەی‬ ‫پێهەقە ئیتر نەک‬ ‫سڵ لەناشرینکردن‬ ‫بەڵکو لەناوبردنی‬ ‫بەرامبەرەکەی‬ ‫نەکاتەوە‬

‫ژیانی مرۆڤی ئێمەدا ئایینە‪ .‬هاوکات‪،‬‬ ‫بەردەبازەک���ەش هەر ئایین���ە ئەگەر‬ ‫بەباش���ی لێیتێبگەی���ن‌و لەژیان���دا‬ ‫جێگەیەکی شیاوی پێبدەین‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ش���تێک هەیە ناوی مەترسی‬ ‫ئایین بێت لەسەر ئێمە؟‬ ‫نه‌وزاد جه‌مال‪ :‬لەئێستەدا هێزگەلێک‬ ‫کار ب���ۆ گەڕانەوە ب���ۆ ئایین دەکەن‪.‬‬ ‫یاباشتر بڵێین گەڕاندنەوەی کۆمەڵگە بۆ‬ ‫هەزارساڵ لەمەوبەر‪ .‬هێزە ئایینیەکان‬ ‫دەیانەوێ���ت ئایی���ن قۆرخکەن بەوەی‬ ‫ئیتر هیچ ک���ەس نەوێرێت لەبارەیەوە‬ ‫قس���ەکات‪ .‬بەوەش ئەقڵ‌و پرس���یارو‬ ‫بیرکردنەوە کڵۆم‪ -‬قوفڵدەکەن‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬کام مەترس���ییە لەئایینەوە‬ ‫سەرچاوە ده‌گرێت؟‬ ‫نه‌وزاد جه‌مال‪ :‬لەمڕۆدا لەسەرتاسەری‬ ‫جیهاندا بە بەرچاو و گوێی خۆمانەوە‬ ‫دەبینین‌و دەبیس���تین تی���رۆر بەناوی‬ ‫ئیسالمەوە دەکرێت‪ .‬بەاڵم‪ ،‬گوێمان لەو‬ ‫دەنگە رەخنەییانەش نییە کە هەڵوێست‌و‬ ‫قس���ەیان هەبێت‪ .‬زۆربەی بۆچونەکان‬ ‫ئەستۆپاکی موس���وڵمانانەو پاکانەیە‬ ‫بۆ ئیس�ل�ام‪ ،‬یا بەهۆنینەوەی تیۆری‬ ‫پیالنگێڕی دوژمنان‪ ،‬هەمو کێش���ەکان‬ ‫لێکدەده‌نەوە‪ .‬هیچ بەرپرسیاریەتیەک‬ ‫ناخەنەسەر خۆیان‪ ،‬ئەو رژێم‌و هۆکارە‬ ‫زاتیانەی رێخۆشکەرن بۆ توندوتیژی‪.‬‬ ‫ئاینەکە پاکەو تیرۆر نییە‪ ،‬بەاڵم‪ :‬ئایا‬ ‫ئەو تیرۆرە شاراوەیەی لەنێو کۆمەڵگە‬ ‫ئیس�ل�امیەکان هەیە دەرهەق بەژنان‪،‬‬ ‫بەرامبەر بەئ���ازادی مرۆڤ‌و راەربڕین‪،‬‬ ‫پەروەردەی منداڵ هەیە‪ .‬ئەو تیرۆرەی‬ ‫هەستەکانی مرۆڤ کە نەوێرێت تەنانەت‬ ‫رەمەزان ئاوێک بخواتەوە بەرنەفرەت‌و‬ ‫هەڕەش���ەو سانس���ۆری کۆمەاڵیەتی‌و‬ ‫ن���ه‌وزاد جه‌م���ال‪ :‬دروس���تکردنی لێپرسینەوە دەبێت‪ .‬قوتابیەکی زانکۆ‬ ‫دیالۆگ‌و تێپەڕاندنی بێدەنگی‌و تابوی نەوێرێ سەری روتکات یەکسەر هێرشی‬ ‫دەمکوتکردن���ە بەن���اوی ئایین���ەوە‪ .‬دەکرێتەسەر لەالیەن هاوپۆلیەکانیەوە‬ ‫س���ەرکۆنەکردن‌و‬ ‫کردن���ەوەی دەالق���ەو دەروازەی���ەک دەترس���ێنرێت‪.‬‬ ‫ب���ەڕوی وتوێژدا وەک س���ەرقاڵیەکەی س���وکایەتیکردن بەوانەی کە پابەندی‬ ‫رۆش���نبیریی‪ .‬هەمو ئەوانەی هەڵگری ئەرکە ئایینیی���ەکان نابن بەبێناموس‌و‬ ‫باوەڕی ئایینین‌و هەمو ئەوانەشی ئایین بەرەاڵو هتد‪ .‬ئایا ئەوە تیرۆر نییە!‬ ‫رەتدەکەنەوە بەجۆرێک ئایین بەهۆکارو‬ ‫لەڕوی کەس���ێتی مرۆڤی ئێمەوە کە‬ ‫گرنگ دەزان���ن‪ ،‬بەاڵم کەمترین وتوێژو هەمیشە هەست بەتاوانباری رابهێنرێت‌و‬ ‫پرسیاری لەسەر دروستدەکرێت‪.‬‬ ‫مێش���ک لەس���ەرئەوە رابهێنرێ���ت کە‬ ‫کەسێک بەسەریەوە بەتەوەرو کوتەک‌و‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬بۆ قس���ە لەئای���ن دەکەیت‪ ،‬کردەوەکان���ی تۆم���اردەکات‪ .‬ئیدی‪،‬‬ ‫تۆ کە مامۆس���تای فه‌لسه‌فه‌یت‌‪ ،‬کارت ترس���اندن‌و بەئاگ���ری دۆزەخ‪ ،‬بەگۆڕو‬ ‫چییە بەسەر ئایینەوە؟‬ ‫قەب���رو م���ارو دوپش���ک فۆرمەکانی‬ ‫نه‌وزاد جه‌مال‪ :‬ئەو بەردە گەورەیەی تۆقاندنن! بۆیە‪ ،‬ترس‌وتۆقاندنی مرۆڤ‬ ‫ک���ە رێگرە لەئاس���ۆی پێش���کەوتن‌و لەژیان‪ ،‬لەخۆش���ی‪ ،‬لەسەربەس���تی‌و‬ ‫کرانەوەو گۆڕانکاری لەهەمو بوارەکانی ئ���ازادی‌و قس���ەکردن لەس���ەر ئایین‪.‬‬

‫ناکرێ مرۆڤی ئێمە‬ ‫ئیتر وەک بەرخەل‬ ‫ملی رێگەیەک بگرێت‬ ‫بێئەوەی بزانێت‬ ‫بۆ کوێی دەبات‌و‬ ‫چیپێدەدات‪ .‬رێگەیەک‬ ‫کە ژیانت لێبسەنێتەوە‬ ‫هۆشت داگیرکات‬ ‫دەرونت پڕکات‬ ‫لەگرێ‪ ،‬زمانت پڕکات‬ ‫لەرک‌وکینە‪ ،‬توڕەیی‬ ‫دڵڕەقی‪ ،‬خوێن‪ ،‬ئیتر‬ ‫بۆ؟‬

‫ئایا ئەو تیرۆرە‬ ‫شاراوەیەی لەنێو‬ ‫کۆمەڵگە ئیسالمیەکان‬ ‫هەیە دەرهەق بەژنان‬ ‫بەرامبەر بەئازادی‬ ‫مرۆڤ‌و راەربڕین‬ ‫پەروەردەی منداڵ‬ ‫هەیە‪ .‬ئەو تیرۆرەی‬ ‫هەستەکانی مرۆڤ‬ ‫کە نەوێرێت تەنانەت‬ ‫رەمەزان ئاوێک‬ ‫بخواتەوە بەرنەفرەت‌و‬ ‫هەڕەشەو سانسۆری‬ ‫کۆمەاڵیەتی‌و‬ ‫لێپرسینەوە دەبێت‪ ،‬ئایا‬ ‫ئەوە تیرۆر نییە!‬ ‫ئەمانە ئەی تۆقاندن نین‪ ،‬چین؟‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬چەمک���ە کلیلەکان‌و تەوەرە‬ ‫سەرەکیەکانی کتێبەکەت چین؟‬ ‫نه‌وزاد جه‌مال‪ :‬یەکەم‪ :‬ئیس�ل�امیزم‬ ‫خۆی وەک پرۆژەیەکی سەرتاپاگیر بۆ‬ ‫کۆمەڵگەی مرۆڤایەتی پێشکەشدەکات‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم هەمو ش���تەکان لەنوێژو رۆژدا‬ ‫کۆدەکاتەوە‪ .‬ئەیەوێت دەقێک کە چەند‬ ‫سەدە لەمەوبەر هاتوە‪ ،‬وەک ئەوەی کە‬ ‫ئەمڕۆ هاتبێ مامەڵەی لەگەڵدا بکات‌و‬ ‫جێبەجێبکات‪ .‬ئیس�ل�امیزم خۆالدانە‬ ‫لەهۆکاری س���ەرەکی کێشەکان‌و هەمو‬ ‫گرفتێ���ک دەگێڕدرێت���ەوە بۆئ���ەوەی‬ ‫خەڵکی نوێ���ژی بەیانی ناکات‪ .‬ئەگەر‬

‫نەخۆش���ی‪ .‬دواکەوتن���ی زانس���تی‌و‬ ‫تەکنەلۆجیی‌و چی‌و چی‪ ،‬ئەوە بەهۆی‬ ‫رۆژونەگرتن‌و چییەوە!‬ ‫کۆمەلگەی مزگەوت‪ :‬ئەوەی مزگەوت‬ ‫بکاتە دامەزراوەی���ەک کە چەقی ژیان‬ ‫بێت‪ ،‬لەبری هەمو دامەزراوەی حکومەت‬ ‫پەرلەم���ان‌و دەق لەزانکۆو قوتابخانەو‬ ‫نەخۆش���خانە بێ���ت‪ .‬بۆی���ە‪ ،‬وەک‬ ‫پرۆژەیەکی ئیس�ل�امی دزە دەکاتەوە‬ ‫هەمو شوێنێکی کۆمەڵگەوە‪.‬‬ ‫داعشناس���ی‪ :‬ئای���ا داع���ش‬ ‫بەرجەستەبونێکی تری ئاینی ئیسالمە؟‬ ‫ئەمە ئ���ەو خاڵ���ە وەرچەرخانەیە کە‬ ‫دەبێت بیری لێبکەینەوە‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئایا ئایین لەگەڵ فەرهەنگی‬ ‫ئێمەدا دەگونجێت؟‬ ‫نه‌وزاد جه‌م���ال‪ :‬ش���اراوە نییە کە‬ ‫ئاینەک���ە هەڵگ���ری مۆرک���ی کولتورو‬ ‫فەرهەنگی عەرەبە‪ .‬ژێرخانی ئابوری‌و‬ ‫کۆمەاڵیەتی‌و سیاس���ی کۆمەڵگەیەک‬ ‫ب���وە‪ .‬منێک ک���ە گوێ���م لەئایەت یا‬ ‫حەدیس���ێک دەبێت ک���ە جگەلەوەی‬ ‫بەزمانێکی نامۆیە بەمن‪ ،‬کەش���وهەواو‬ ‫فەزای ماناو روداوەکانی هی سەردەم‌و‬ ‫کۆمەڵگەیەک���ی ترن‪ .‬بۆیە‪ ،‬دەپرس���م‬ ‫ئاخ���ۆ چ پەیوەندی بەمن���ەوە هەیە؟‬ ‫بۆنمون���ە ئایەتیک کە باس���ی ئیالفی‬ ‫قورەی���ش؟ یا بەس���ەرهاتی بارەکەی‬ ‫داگرت‪ ،‬حوش���ترەکەی واوەچو‪ ،‬فاڵن‌و‬ ‫فیس���ار کە وەها ش���ەڕیکرد‪ ،‬من چی‬ ‫لەم چیرۆکانە فێربم‌و نەوەکانی ئێمەی‬ ‫لەسەر پەروەردە بکەین؟‬ ‫تەنان���ەت رەنگ���ە منداڵێ���ک ئەمە‬ ‫پرس���یاری بێت‪ :‬ئەگەر ئەوە لەخواوە‬ ‫هاتوە‪ ،‬بۆخودا بەزمانی ئێمە قس���ەی‬ ‫نەکردوە لەگەڵمان؟ کوردێکی نەگبەت‬ ‫چی لەو ئایەتان���ە بکات کە بەزمانێک‬ ‫نەک هەر عەرەبی‪ ،‬بەڵکو قوڕەیش���یە‬ ‫تێدەگات؟ زمانی قوڕەیش وەک زمانی‬ ‫دەق‌و چینێک���ی کۆمەاڵیەت���ی تەنه���ا‬ ‫رێپێدراو ک���ە پێغەمب���ەری لێهاتوەو‬ ‫خەلیفەش دەبێت لەو بێت؟ ئایا ئەمە‪،‬‬ ‫دەمارگیری خیاڵیەتیی نییە‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬چ���ی هانیدایت لەوبارەیەوە‬ ‫بنوسیت؟‬ ‫ن���ه‌وزاد جه‌م���ال‪ :‬ئ���ەوەی هانیدام‬ ‫لەب���ارەی ئایین���ەوە بیربکەم���ەوە‪:‬‬ ‫ئ���ەو هەم���و کاریگ���ەری‌و تەلبەندەی‬ ‫ناوی ئایین���ە‪ ،‬ئەو هەمو سانس���ۆرە‬ ‫زاتی‌و ناخەکی‌و دەرەک���ی‌و کۆنترۆڵە‬ ‫کۆمەاڵیەتی���ەی ئایین ک���ە هەیە‪ ،‬بۆ‬ ‫نەبۆتە پرس���یاری مرۆڤی ئێمە؟ ئاخر‬

‫چۆن‌و بۆچی رازین‌و ش���وێنی بکەوین‬ ‫ئەگەر تێناگەین؟ پاس���اوەکە کامەیە‬ ‫ئێم���ە درێژەپێ���دەری باوەڕێ���ک بین‬ ‫ک���ە کەمترین زانیاری‌و ش���ارەزاییمان‬ ‫لێیهەبێت؟ ئ���ەو هەمو بێدەنگیەی کە‬ ‫خۆی لەپرس���یارنەکردندا لەسەر ئایین‬ ‫هەیە‪ ،‬هانیدام‪.‬‬ ‫وەک تارماییەک���ی زاڵ بێئ���ەوەی‬ ‫جەس���تەی دیاربێ���ت‪ ،‬ئ���ەم ئایین���ە‬ ‫لەناومان���دا دێت‌و دەچێت‌و کەس���مان‬ ‫پرس���یاری لەب���ارەوە ناکەین‪ .‬باش���ە‬ ‫گریمان پیرۆزە‪ ،‬پاکە‪ ،‬خوداییە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەکامە بەڵگەو سەلماندن‌و لێکدانەوە؟‬ ‫بەالی منەوە‪ ،‬ئایین بەڵگەنەویس���ت‬ ‫نییە‪ .‬واتە‪ ،‬بابەتێک نییە کە نەکرێت‌و‬ ‫نابێت تاوتوێی بکەی���ن‌و بیخەینە ژێر‬ ‫پرس���یارەوەو هەرچی���ی بەناویی���ەوە‬ ‫وت���راو کرا پەس���ەندبکرێت‪ .‬ئیتر هەر‬ ‫لەبەرئەوەی ئەوەندە سەدەیە بەشێکی‬ ‫کۆمەڵگەی ئیم���ە پابەندێت���ی‪ ،‬ئیتر‬ ‫جێگەی پرس���یارو قسەلەس���ەرکردن‬ ‫نەبێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬ب���ەڕای ت���ۆ ئایینەکە چ‬ ‫پەیوەن���دی بەجیهانبین���ی مرۆڤ���ی‬ ‫ئێمەوەیە؟‬ ‫نه‌وزاد جه‌مال‪ :‬ک���ورد ئەم ئایینەی‬ ‫وەرگرت‪ ،‬ئیت���ر ژێرخانی میتافیزیکی‌و‬ ‫رۆح���ی تەختوت���اراج ک���را‪ .‬لەناوبرا‪.‬‬ ‫خرای���ە س���ەرزەویەکی رەقوت���ەق کە‬ ‫ئێس���تە بوێ���ری‌و جورئەت���ی نەبێت‬ ‫لەڕوی رۆحی‌و پێوەرە رەوشتیەکانەوە‬ ‫بیر لەجێگ���رەوەی ئایینەک���ە بکات‪.‬‬ ‫تەنان���ەت‪ ،‬ئەگەر بەدڵیش���ی نەبێت‌و‬ ‫پێیخۆش نەبێ���ت‪ ،‬نازانێت لەبری ئەو‬ ‫چیتر رەچاوبکات لەژیانی خۆیدا‪.‬‬ ‫ئاخ���ر ناکرێ مرۆڤی ئێمە ئیتر وەک‬ ‫بەرخەل ملی رێگەیەک بگرێت‪ ،‬بێئەوەی‬ ‫بزانێت بۆ کوێی دەبات‌و چیپێدەدات‪.‬‬ ‫رێگەیەک ک���ە ژیانت لێبس���ەنێتەوە‪،‬‬ ‫هۆش���ت داگیرکات‪ ،‬دەرون���ت پڕکات‬ ‫لەگ���رێ‪ ،‬زمانت پ���ڕکات لەرک‌وکینە‪،‬‬ ‫توڕەیی‪ ،‬دڵڕەقی‪ ،‬خوێن‪ ،‬ئیتر بۆ؟‬ ‫زۆرب���ەی ب���اوەڕداران ئەوەن���دە‬ ‫پش���وکورت‌و چیکڵدانە بچکۆلەن هەر‬ ‫لەبەرئەوەی خۆی بەڕاست دەزانێت‌و‬ ‫بەرنامەکەی پێهەقە‪ ،‬ئیتر نەک س���ڵ‬ ‫لەناش���رینکردن‪ ،‬بەڵک���و لەناوبردنی‬ ‫بەرامبەرەکەی نەکات���ەوە بەبێئەوەی‬ ‫بزانێت‪ ،‬ئاخر‪ ،‬هەر لەبەرئەوەی باوەڕت‬ ‫وایە کە تۆ لەس���ەر هەقی‪ ،‬ئیتر هەمو‬ ‫کەس ب���ۆ دۆزەخ‌و بەنەف���رەت بێت‪،‬‬ ‫ناکرێ���ت ببیتە باعیس���ی خراپکردن‌و‬ ‫وێرانکردنی ژیان‌و رۆحی مرۆڤەکان‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫خوێندن‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫"دامه‌زراندن نییه‌‪ ،‬كه‌مترین گواستنه‌وه‌ ‌ی مامۆستایان ده‌كه‌ین"‬

‫ئه‌وه‌ی‌ به‌گه‌نجی‌ واسته‌ی‌ كردوه‌ بۆ ناو شار‪ ،‬به‌پیریی‌ ده‌ینێرینه‌وه‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ شار‬ ‫ئا‪ :‬سرو‌ه جه‌مال‬ ‫ی‬ ‫پاش ئه‌وه‌ی‌ رێنماییه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫گواستنه‌وه‌ی‌ مامۆستایان له‌ڕێگه‌ ‌‬ ‫به‌ڕێوبه‌رایه‌تیه‌كانه‌وه‌ باڵوكرایه‌وه‌‪،‬‬ ‫كاردانه‌وه‌ی‌ مامۆستایان جیاوازه‌و‬ ‫ی ده‌زانن‪،‬‬ ‫هه‌ندێك به‌یاریكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ندێكیش به‌په‌رۆشه‌و‌ه خه‌ریك ‌‬ ‫پڕكردنه‌وه‌ی‌ فۆڕمه‌كانن‪،‬‬ ‫ی په‌روه‌رده‌ش‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشت ‌‬ ‫ده‌ڵێت "له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ دامه‌زراندن‬ ‫نییه‌‪ ،‬بۆیه‌ هه‌وڵده‌ده‌ین كه‌مترین‬ ‫گواستنه‌و‌ه بكه‌ین"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیه‌كان���ی‌ پ���ه‌روه‌رد‌ه‬ ‫ی‬ ‫گواس���تنه‌وه‌ ‌‬ ‫رێنمایییه‌كان���ی‌‬ ‫مامۆس���تایانیان باڵوك���رده‌وه‌‪ ،‬ك��� ‌ه‬ ‫گواس���تنه‌وه‌ی‌ مامۆس���تایانی‌ بۆ ناو‬ ‫ش���ار قورس‌و گران ك���ردوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫مامۆستایه‌ك ئاماژ‌ه به‌و‌ه ده‌كات ك ‌ه‬ ‫ئه‌گه‌ر واسته‌ت هه‌بێت‪ ،‬هه‌مو شتێكت‬ ‫ی حه‌وت‬ ‫بۆ ده‌كرێت"‪ ،‬هاژه‌ كه‌ ماوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫س���اڵه‌ له‌یه‌كێ���ك له‌قوتابخانه‌كان ‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی‌ ش���ار خزم���ه‌ت ده‌كات‪،‬‬ ‫به‌نیگه‌رانیی���ه‌وه‌ ئاماژ‌ه به‌و‌ه ده‌كات‬ ‫ی‬ ‫ك��� ‌ه ف���ۆڕم وه‌رناگرێ���ت‌و پڕیش��� ‌‬ ‫ناكات���ه‌وه‌‪ ،‬ئ���ه‌و وت���ی‌ "چونكه‌ بۆ‬ ‫ی به‌دی���ل ئه‌ك���ه‌ن‬ ‫گواس���تنه‌وه‌ داوا ‌‬ ‫ی دامه‌زراندن نییه‌‪ ،‬منیش‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ ‌‬ ‫به‌دیلم نییه‌‪ ،‬ته‌نها سه‌رپه‌رشتیاره‌كان‬ ‫ده‌زانن ئه‌م فۆڕم ‌ه بۆچییه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا‬ ‫دامه‌زراندن نییه‌‪ ،‬بۆی ‌ه گه‌ر واس���ت ‌ه‬ ‫هه‌بێت ب���ۆت ده‌كرێت‪ ،‬جگ ‌ه له‌وه‌ش‬ ‫زۆرج���ار په‌یوه‌ندی‌ به‌پس���پۆڕیه‌و‌ه‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬مامۆستا ده‌ناسم له‌ناو شاردا‬ ‫ی كردو‌ه‬ ‫ئه‌مس���اڵ داوای‌ گواستنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ب���ۆی‌ ده‌كرێ���ت هه‌رچه‌ن���ده‌ ماوه‌ ‌‬ ‫ساڵێكه‌ له‌و قوتابخانه‌یه‌دایه‌‪ ،‬چونك ‌ه‬

‫پسپۆڕییه‌كه‌ی‌ زۆره‌"‪.‬‬ ‫زۆرێك له‌به‌ڕێوه‌به‌رو مامۆس���تاكان‬ ‫ی ب���ێ‌ مانا‬ ‫گواس���تنه‌وه‌ به‌یارییه‌ك��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ناوده‌ب���ه‌ن‪ ،‬ك���ه‌ ك���ه‌س س���ه‌ر ‌‬ ‫لێده‌رناكات‪.‬‬ ‫بێخاڵ به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ قوتابخانه‌یه‌‌و‬ ‫كاتێك باسی‌ گواستنه‌وه‌ی‌ مامۆستایان‬ ‫ده‌كات سه‌رسوڕمانی‌ خۆی‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫ی پار‬ ‫ب���ه‌و‌ه ده‌رده‌بڕێ���ت كه‌ س���اڵ ‌‬ ‫له‌كۆتای���ی‌ س���اڵدا مونته‌س���یبه‌كان‬ ‫ی‪7‬‬ ‫گواستنه‌وه‌یان بۆ كراوه‌و له‌مانگ ‌‬ ‫ی‌ رابردوش���دا هه‌ڵوه‌شاوه‌ته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫وتی‌ "دیسان بۆ ساڵی‌ داهاتوش ئه‌م‬ ‫ی‬ ‫یاریی ‌ه ده‌كرێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌داخه‌وه‌ جێ ‌‬ ‫ئومێدو دڵخۆشی‌ نییه‌"‪.‬‬ ‫ی بونی‌ واس���یته‌و په‌یوه‌ندی‬ ‫له‌باره‌ ‌‬ ‫خزمایه‌تی���ش‪ ،‬ئ���ه‌و وت���ی "وه‌ك���و‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رێ���ك روب���ه‌ڕوی‌ ئ���ه‌وه‌‬ ‫ی‬ ‫بومه‌ته‌وه‌ كه‌ مامۆس���تایه‌ك ئیش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫بۆ كرا بو له‌س���ه‌ره‌وه‌و ته‌نها ئیمزا ‌‬ ‫منی‌ ده‌ویس���ت‪ ،‬دوای‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ زۆر‬ ‫داوای ك���رد منیش وه‌ك هه‌میش��� ‌ه‬ ‫مامۆس���تاكانم كۆكرده‌وه‌‌و گفتوگۆم‬ ‫ك���رد له‌گه‌ڵیان پێموتن كێ‌ رازی نی ‌ه‬ ‫ئێستا پێمبڵێت دواتر هه‌مو رازیبون‪،‬‬ ‫چونك���ه‌ مامۆس���تاكه‌ نه‌خۆش بو‬ ‫لیژنه‌ی‌ پزیش���كی‌ بڕی���اری‌ بۆ دابو‪،‬‬ ‫ی‬ ‫به‌اڵم گه‌ر واس���ته‌ی‌ نه‌بوایه‌ س���اڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌ئه‌كرا چونكه‌ له‌دوا ‌‬ ‫دواتریش بۆ ‌‬ ‫منه‌وه‌ هاتوه‌‪ ،‬بۆی ‌ه به‌داخه‌و‌ه تائێستا‬ ‫حزب بڕیار ئه‌دات"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ب���ه‌اڵم ئه‌بێ���ت ئه‌وه‌ش‬ ‫ی خزمه‌تی‌ ته‌واو كردبێت‬ ‫بڵێم ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫گواستراونه‌ته‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ مامۆستایه‌كم‬ ‫كچه‌ ش���ه‌هیده‌ ‪،‬هه‌رچه‌ند‌ه نه‌قڵیش‬ ‫ی ته‌واو كردبو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌كرا‪ ،‬خزمه‌ت��� ‌‬ ‫خۆی‌ نه‌یكرد"‪.‬‬ ‫له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‪" ،‬دڵش���اد عوم���ه‌ر"‬

‫ی‬ ‫ی پ���ه‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ گش���ت ‌‬ ‫ی راگه‌یاند كه‌ رای‬ ‫سلێمانی‌ به‌ئاوێنه‌ ‌‬ ‫به‌ڕێوبه‌ر گرنگه‌ بنوس���ێت الریم نیی ‌ه‬ ‫ی هه‌بێت‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫به‌مه‌رجێك به‌دیل ‌‬ ‫رای‌ سه‌رپه‌رش���تیاریش كه‌ ده‌زانێت‬ ‫چه‌ند مامۆس���تای‌ تایبه‌تمه‌ندی‌ ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫وانه‌ی���ه‌ی هه‌یه‌‪ ،‬بۆیه‌ گ���ه‌ر به‌دیل ‌‬ ‫هه‌بو ئینجا ره‌زامه‌ن���دی‌ ده‌نوێنێت‌و‬ ‫ی‬ ‫ی په‌روه‌رده‌ مۆر ‌‬ ‫پاش���ان به‌ڕێوبه‌ر ‌‬ ‫ده‌كات‌و كیتاب ده‌رده‌كات‪.‬‬ ‫ی‬ ‫دڵش���اد عومه‌ر وتی‌ "له‌به‌رئه‌وه‌ ‌‬ ‫دامه‌زراندن نیی���ه‌ بۆی ‌ه هه‌وڵده‌ده‌ین‬ ‫كه‌مترین گواستنه‌و‌ه بكه‌ین‪ ،‬پێمباش ‌ه‬ ‫ئ���ه‌وه‌ش فش���ارێك بێت بۆ س���ه‌ر‬ ‫ی‬ ‫حكوم���ه‌ت تا ئه‌وانه‌ی‌ ك���ه‌ خه‌ڵك ‌‬ ‫سلێمانین یان ناو شاره‌كانن له‌شوێن ‌ه‬ ‫دوره‌كان دایاننه‌نێ���ت بۆئه‌وه‌ی‌ ئیتر‬ ‫بیربكه‌ن���ه‌و‌ه خه‌ڵك���ی‌ ش���وێنه‌كان‬ ‫ی‬ ‫له‌كۆلێژه‌كانی‌ پ���ه‌روه‌رده‌و بنه‌ڕه‌ت ‌‬ ‫ی بچن‬ ‫خۆی���ان وه‌ربگیرێن ب���ۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی خۆیان بك ‌هن‌و‬ ‫ی ش���وێنه‌كان ‌‬ ‫خزمه‌ت ‌‬ ‫توشی‌ ئه‌م كێشه‌یه‌ نه‌بین"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "له‌ناو ش���اردا هه‌ڵئاوسان‬ ‫هه‌یه‌و ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ش كه‌می‌ میالكات‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ یاس���ایه‌ك هه‌ی��� ‌ه كه‌ بۆ‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ ش���ار ته‌واو بكات‬ ‫ب���ه‌اڵم ئێم��� ‌ه هه‌م���و فه‌رمانب���ه‌ری‌‬ ‫ی‬ ‫حكومه‌تین ئه‌ویش ئێس���تا پێویست ‌‬ ‫پێیه‌تی‌"‪.‬‬ ‫ی هه‌م���و ئ���ه‌و‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ر وت���ه‌ ‌‬ ‫كه‌س���انه‌ی‌ باس له‌واس���ت ‌ه ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫ی "حه‌ز ده‌كه‌م‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ وت ‌‬ ‫هه‌مو مامۆس���تایه‌ك بزانێ���ت ئێم ‌ه‬ ‫س���ه‌ره‌موچه‌و به‌رزه‌موچه‌مان هه‌ی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫هه‌ر مامۆستایه‌ك خزمه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌واو نه‌كردبێت ئه‌وا موچه‌كه‌ ‌‬ ‫شار ‌‬ ‫له‌ش���وێنی‌ خۆیدا ده‌بێت‪ ،‬بۆ نمون ‌ه‬ ‫مامۆس���تایه‌ك به‌واسته‌ پاش ‪ 2‬ساڵ‬

‫له‌به‌رئه‌وه‌ ‌ی‬ ‫دامه‌زراندن نییه‌‬ ‫بۆیه‌ هه‌وڵده‌ده‌ین‬ ‫كه‌مترین گواستنه‌وه‌‬ ‫بكه‌ین‪ ،‬پێمباشه‌‬ ‫ئه‌وه‌ش فشارێك‬ ‫بێت بۆ سه‌ر‬ ‫حكومه‌ت تا‬ ‫ئه‌وانه‌ی‌ كه‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫سلێمانین یان ناو‬ ‫شاره‌كانن له‌شوێنه‌‬ ‫دوره‌كان دایاننه‌نێت‬ ‫هاتبێته‌وه‌ ناو ش���ار كه‌ بو به‌‪ 5‬ساڵ‬ ‫ی بۆ ناكرێت‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ئیتر به‌رزه‌موچه‌ ‌‬ ‫له‌ده‌س���ه‌اڵتی‌ وه‌زار‌هت‌و سه‌روتردای ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وكات ‌ه یه‌كسه‌ر س���ه‌ر‌ه موچه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫رائه‌گ���رن له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌ خزمه‌ت��� ‌‬ ‫ی ته‌واو نه‌كردوه‌‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی‌ شار ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وكات���ه‌ ده‌بێت بنێرێته‌وه‌ ده‌ره‌وه‌ ‌‬

‫ی واسته‌ی‌ كردو‌ه‬ ‫ش���ار‪ ،‬واته‌ به‌گه‌نج ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ینێرینه‌وه‌ ب���ۆ ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫به‌پیر ‌‬ ‫ی‬ ‫ش���ار ك ‌ه منداڵی‌ هه‌ی��� ‌ه پابه‌ندبون ‌‬ ‫ی نییه‌‪."،‬‬ ‫هه‌یه‌ تاقه‌ت ‌‬ ‫ئ���ه‌و‌ه‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ پێش���تر‬ ‫ی‬ ‫راگه‌یاندرابو كه‌ ئ���ه‌و فه‌رمانبه‌رانه‌ ‌‬ ‫ناونیش���انه‌كانیان ده‌گ���ۆڕن ب���ۆ‬ ‫مامۆستا س���ودیان لێوه‌رده‌گیرێت بۆ‬ ‫پڕكردن���ه‌وه‌ی‌ ئه‌و بۆش���اییانه‌ی‌ ك ‌ه‬ ‫ی "ئێستا‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم دڵشاد عومه‌ر وت ‌‬ ‫خه‌ریك���ی‌ رێنمایین‪ ،‬ب���ه‌اڵم ده‌كرێت‬ ‫فه‌رمانبه‌رێك ك ‌ه ‪ 25‬س���اڵ خزمه‌تی‬ ‫هه‌ی ‌ه حه‌ز ده‌كات ببێت به‌مامۆس���تا‬ ‫ێ‬ ‫بنێرێت ‌ه پێنجوێن‌و چه‌ندین ساڵ له‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫بێت‪ ،‬ئه‌وه‌ش یه‌كێك ‌ه له‌و كێش���انه‌ ‌‬ ‫ك ‌ه روبه‌ڕومان ده‌بێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدای���ه‌ ك���ه‌ گ���ه‌ر‬ ‫ی‬ ‫ی بێموچه‌ ‌‬ ‫مامۆس���تایه‌كیش مۆڵه‌ت ‌‬ ‫بوێ���ت دیس���ان ده‌بێ���ت به‌دی���ل‬ ‫بدۆزێت���ه‌وه‌ واته‌ مامۆس���تایه‌ك بۆ‬ ‫شوێنه‌كه‌ی‌‪ ،‬ئه‌و مامۆستانه‌یه‌ش ك ‌ه‬ ‫ده‌یانه‌وێت بڕوانامه‌یه‌ك له‌و‌ه به‌رزتر‬ ‫به‌ده‌س���تبهێنن ك ‌ه پێی‌ دامه‌زراون‪،‬‬ ‫ئاگادار ده‌كرێنه‌وه‌ هه‌ر بڕوانامه‌یه‌ك‬ ‫ی فه‌رمی‌ به‌ده‌ست بهێنرێت‬ ‫ێ مۆڵه‌ت ‌‬ ‫به‌ب ‌‬ ‫وه‌زاره‌ت هیچ پابه‌ندبونێكی‌ یاسایی‌‌و‬ ‫ی ناكه‌وێته‌ ئه‌س���تۆو‬ ‫كارگێڕی‌‌و دارای ‌‬ ‫پابه‌ند نابێت به‌هه‌ژماركردنی‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫خه‌نسا یه‌كێك ‌ه له‌و مامۆستایانه‌ ‌‬ ‫ك ‌ه ده‌یه‌وێت مۆڵه‌تی‌ بێموچ ‌ه بكات‪،‬‬ ‫ی "حكومه‌ت به‌وجۆر‌ه ڕه‌فتار‬ ‫ئه‌و وت ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ فه‌رمانبه‌ران���ی‌ خۆیدا ده‌كات‬ ‫وه‌ك پێویس���ت رێزی���ان لێناگرێ���ت‬ ‫ی‬ ‫فه‌رمانبه‌رانی���ش له‌ناچاری���دا هه‌وڵ ‌‬ ‫ی هه‌لی‌ گونجاو ده‌ده‌ن ك ‌ه‬ ‫دۆزینه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ لێهاتویی‌‌و توانایاندا بگونجێت‪،‬‬ ‫ی‬ ‫داهاتویه‌ك��� ‌‬ ‫له‌هه‌مانكاتیش���دا‬ ‫ی هه‌بێت ك���ه‌ له‌گه‌ڵ هه‌وڵ‌و‬ ‫گونجاو ‌‬

‫پێویس���تیه‌كانی‌ ڕۆژان���ه‌ی‌ بگونجێت‬ ‫ێ‬ ‫ی ب‌‬ ‫بۆی��� ‌ه په‌نا ده‌بات ‌ه ب���ه‌ر مۆڵه‌ت ‌‬ ‫موچه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی "به‌داخ���ه‌وه‌ وه‌زاره‌ت��� ‌‬ ‫وتیش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫پ���ه‌روه‌رده‌ توان���ای‌ پڕكردن���ه‌وه‌ ‌‬ ‫شوێنی‌ مامۆستایانیان نییه‌ به‌تایبه‌ت‬ ‫ی‬ ‫له‌ناوچ���ه‌ دوره‌ده‌س���ته‌كان به‌هۆ ‌‬ ‫قه‌یران���ی‌ داراییه‌وه‌‪ ،‬جگ���ه‌ له‌وه‌ش‬ ‫ی پالنی‌ دابه‌شكردنی‌ سه‌رچاو‌ه‬ ‫نه‌بون ‌‬ ‫ی حكومه‌تدا‬ ‫مرۆییه‌كان له‌دامه‌زراوه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ك ‌ه هه‌ندێك شوێن كارمه‌ندێكی‌ زۆر ‌‬ ‫كه‌ڵه‌كه‌بویان هه‌ی ‌ه له‌كاتێكدا كاریان‬ ‫ی تر كارمه‌ندیان نیی ‌ه‬ ‫نیی���ه‌‌و هه‌ندێك ‌‬ ‫بۆیه‌ ده‌توانرێت باڵنس���ێك دروس���ت‬ ‫ی‬ ‫بكرێت ك ‌ه ئه‌وه‌ش به‌كه‌س���ی‌ ئیدار ‌‬ ‫شاره‌زا ده‌كرێت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫له‌مباره‌ی���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ڕێوبه‌ری‌ گش���ت ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی "مۆڵه‌ت���ی‌ ب ‌‬ ‫پ���ه‌روه‌رده‌ش وت��� ‌‬ ‫موچ���ه‌ش رای سه‌رپه‌رش���تیارو‬ ‫به‌ڕێوبه‌ری‌ پێویس���ته‌‪ ،‬هیچ كه‌سێك‬ ‫ی بێ‌ موچه‌یی‌ كرد نابێت‬ ‫ك ‌ه مۆڵه‌ت��� ‌‬ ‫بخوێنێت‪ ،‬گ���ه‌ر بابه‌تی‌ هاوه‌ڵی‌ بێت‬ ‫ی خۆی‌ هه‌ی���ه‌و ئێم ‌ه‬ ‫ئ���ه‌وه‌ یاس���ای ‌‬ ‫ناتوانین رێگه‌ی‌ لێبگرین‪ ،‬بۆیه‌ هه‌مو‬ ‫مامۆستایه‌ك ئازاد‌ه مۆڵه‌ت وه‌ربگرێت‬ ‫به‌مه‌رجێك به‌ڕێوه‌به‌رو سه‌رپه‌رشتیار‬ ‫رازیبن ئ���ه‌وه‌ش له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ناكرێت‬ ‫ێ موچ ‌ه ئه‌كات‬ ‫ی ب‌‬ ‫كه‌س���ێك مۆڵه‌ت ‌‬ ‫ی هه‌بێت‬ ‫‪ 700‬قوتابی‌‌و خوێن���دكار ‌‬ ‫ی بڕوات‌و تۆ‬ ‫ی���ان له‌قه‌زایه‌ك هه‌م���و ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌دیل���ت نه‌بێت‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ش له‌پێناو ‌‬ ‫خزمه‌تی‌ گشتیدایه‌ ئه‌گینا ئێم ‌ه حه‌ز‬ ‫ی‬ ‫ناكه‌ین رێگربین له‌كه‌س له‌به‌رئه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫دۆخه‌كه‌مان ناسكه‌‪ ،‬گه‌ر حاڵه‌تێك ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌خۆش���یش ب���و ئه‌و‌ه ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌وه‌م���ان نیی���ه‌ پ���اش رێگه‌پێدان ‌‬ ‫به‌ڕێوب���ه‌رو سه‌رپه‌رش���تیار ئێمه‌ش‬ ‫ی ده‌كه‌ینه‌و‌ه بۆ وه‌زاره‌ت"‪.‬‬ ‫به‌رزی ‌‬

‫«میتۆد ‌ی فێرکار ‌ی بانکی‌» ئامڕازێک بۆ چەسپاندی‌ رەوش ‌ی ستەمکاری‌‬ ‫هاوكار عه‌بدواڵ‬ ‫پێداگۆگیس����ت‌و خەباتکاری بەڕازیلیی‬ ‫«پاولۆ فرێری‌» لەکتێب����ی‌ «پێداگۆگی‌‬ ‫س����تەملێکراوان»دا رانانێک����ی‌ لۆژیکی‌‌و‬ ‫بابەت����ی‌ ورد دەرب����ارەی‌ س����یماکانی‌‬ ‫دەسەاڵتی ستەمکارو چەوسێنەر دەکات‪،‬‬ ‫فرێری‌ پێیوایە دەسەاڵتی‌ ستەمکار کۆی‌‬ ‫دەزگاو دامەزراوە کۆمەاڵیەتی‪ ،‬مەدەنی‪،‬‬ ‫مێدیایی‌‌و فێرکارییەکان بەجۆرێک ئاڕاستە‬ ‫دەکات ک����ە لەهەم����و بارێک����دا خزمەت‬ ‫بەدۆخی‌ س����تەماکاری‌ بکەن‪ .‬بۆ ئەوەی‌‬ ‫رەوشە ستەمکارییەکە بەردەوامی‌ هەبێت‪،‬‬ ‫دەس����ەاڵتی‌ س����تەمکار لەڕێگەی‌ دەزگاو‬ ‫دامەزراوە فەرمییەکانییەوە بەشێوەیەکی‌‬ ‫ئەکتیڤ کار لەسەر بەرهەمێنانی‌ وشیاری‌‬ ‫ساختەو ترسی‌ رەمزی‌‌و پەیوەندی‌ درۆینە‬ ‫دەکات‪ .‬بەجۆرێک س����یماکانی‌ هەقیقەت‬ ‫دەش����ێوێنێت‌و تەماویی����ان دەکات‪ .‬وێنە‬ ‫راستییەکەی‌ ژیان‌و بون دەشێوێنێ‪.‬‬ ‫وات����ا س����تەمکاران بەتەکنیک���� ‌ی‬ ‫هەمەجۆرو ریتێمکی‌ بەرده‌وام کار لەسەر‬ ‫ش����ێواندنی‌ شوناس����ەکانی‌ مرۆڤب����ون‌و‬ ‫وێنە راس����تەقینەکانی‌ ژی����ان دەکەن‪ ،‬تا‬ ‫ئاستێک وشیاری‌ گشتی‌ (ستەملێکراوان)‬ ‫لەنێو وش����یاری‌ خۆیاندا (س����تەمکاران)‬ ‫دەتوێنێتەوە‪ .‬لەئەنجامدا وش����یارییەکی‌‬ ‫دەس����تەجەمعی‌ دێتە ئ����اراوە کە بەهەمو‬ ‫ش����ێوەیەک لەبەرژەوەن����دی‌ دەس����ەاڵتی‌‬ ‫ستەمکار دایەو خۆیان دیزانییان کردوە‪.‬‬ ‫دواجار س����تەملێکروان لەژێ����ر تاوی‌ ئەم‬ ‫وەهمسازییەی‌ کە لەبنەڕەتەوە ستەمکاران‬ ‫بۆیان س����ازداوە بەجۆرێ����ک ژین دەکەن‬ ‫کە دۆخ����ی‌ داس����ەپاویان قەبوڵەو وەک‬ ‫واقیعێکی‌ نەگ����ۆڕو هەقیقەتێکی‌ حەتمی‌‬ ‫وێنای‌ دەک����ەن‪ ،‬تائاس����تێک بەدۆخێکی‌‬ ‫سروشتی‌‌و ئەزەلی‌ دەیبینن‪.‬‬ ‫فرێ����ری‌ ب����ۆ س����ەلماندنی‌ ئایدیاکان ‌ی‬ ‫بەدەی����ان ئەرگۆمێنت����ی‌ عەقاڵن����ی‌‌و‬ ‫واقیع����ی‌ پێش����کەش دەکات‪ ،‬لەکۆتاییدا‬ ‫ش����اڕێکانی‌ هەڵوێس����ت نواندن لەهەمبەر‬ ‫دۆخ����ی‌ بونیادنراو رەنگڕێ����ژ دەکات‌و بۆ‬ ‫س����تەملێکروان پێش����نیازی‌ خەباتێک����ی‌‬ ‫هزریی‌و کردەیی دەکات…‬ ‫یەکێ����ک ل����ەو ئامڕازانەی‌ دەس����ەاڵتی‌‬

‫ستەمکار زۆر بەکارامەیی‌‌و پالنکارییەکی‌‬ ‫ورد ئاڕاستەی‌ دەکات سێکتەری‌ فێرکارییە‪.‬‬ ‫واتا ستەمکاران لەڕێگەی‌ کۆنتڕۆڵ کردنی‌‬ ‫س����ێکتەری‌ فێ����رکاری‌ رەوش����ێک دێننە‬ ‫ئ����اراوە کە گرەنت����ی‌‌و رەوایەتی‌ مانەوەی‌‬ ‫خۆی‌ دەستبەر دەکات‪ .‬ئەمیش لەڕێگەی‌‬ ‫بەکارهێنانی‌ «مێتۆدی‌ فێرکاریی‌ بانکی‌»‌و‬ ‫ئاڕاستەکردنی‌ کارەکتەرەکانی‌ ئەم بوارە‪.‬‬

‫داسەپاوەش دەبێتە بنەمایەکی‌ نێگەتیڤ‬ ‫ب����ۆ بارهێنانی‌ مرۆڤگەلێک کە هەمیش����ە‬ ‫هەقیق����ەت‌و دۆخ����ەکان ب����ێ پرس����یارو‬ ‫راچڵەکین وەردەگرن‌و قەبوڵی‌ دەکەن‪.‬‬ ‫ئ����ەو کارەکت����ەرەی‌ لەنێو سیس����تمی‌‬ ‫فێرکاری����ی‌ بانکیدا پ����ەروەردە دەکرێت‪،‬‬ ‫تاکێک����ی‌ کورتبین‌و کۆڵەوارە‪ ،‬هەمیش����ە‬ ‫ویس����تی‌ قەبوڵکردن����ی‌ دۆخەکانی‌ هەیە‪،‬‬ ‫دەترس����ێ لەڕوبەڕوبنەوەو گومان بردن‪،‬‬ ‫چونکە لەدەرەوەی ژیان ئەم جیهانبینیە‬ ‫نێگەتیف����ەی‌ بۆ دی����زان دەکرێت‪ ،‬کە ئەو‬ ‫وەک بونەوەرێکی‌ کارتێکراو و گوێبیست‪،‬‬ ‫تەنها دەتوانێت وەربگرێ‌و بداتەوە‪.‬‬

‫میتۆدی‌ فێرکاریی‌ بانکی‌‬ ‫میتۆدی‌ فێرکاریی‌ بانکی‌ بەنوس����راو ‌ی‬ ‫وات����ا دابڕی����ن‌و جیاکردن����ەوەی‌ م����رۆڤ‬ ‫لەجیهانی‌ دەوروپشتی‌‪ ،‬واتا دانانی‌ هێڵ‌و‬ ‫بەربەس����تی‌ م����ەودادار لەنێ����وان واقیع‌و‬ ‫مامۆستای‌ سیسته‌می‌ فێرکاریی‌ بانکی‌‬ ‫مرۆڤ‪ .‬بەجۆرێکی‌ دیک����ە‪ ،‬واتا فێرخواز‬ ‫لەمیت����ۆدی‌ بانک����ی‌ مامۆس����تا وەک‬ ‫تەنها تەماش����اکەرو وەرگرە‪ ،‬کارتێکراو و‬ ‫بەستەزمانە‪ ،‬هەمیشە دەکەوێتە بەرتاوی‌ کارەکتەرێک����ی هەموش����تزان‌و پەت����ی‌‪،‬‬ ‫دۆخ����ی‌ دەوروب����ەرەوە‪ ،‬مەحکوم����ە بەو خاوەنی‌ دەس����ەاڵتی‌ رەه����ای مەعنەویی‌و‬ ‫پێدراوانەی‌ لەژینگەوە بەریان دەکەوێت‪ .‬پیش����ەییە‪ .‬لەباش����ترین مۆدیلدا دەبێتە‬ ‫نەک کارەکتەرێک����ی‌ ئافرێنەرو کارتێکەر گیانەوەرێکی‌ جارس����کەرو ویزەویزەکەرە‪،‬‬ ‫پەیوەن����دی‌ نێ����وان مامۆس����تاو قوتابی‌‬ ‫بێت‪ .‬یان بکەرێکی‌ کاریگەرو تواناکار‪.‬‬ ‫فێرکردن����ی‌ بانکی‌ بۆ زاڵبون‌و هەژمونی‌ پەیوەندییەکە هاوشێوەی‌ گەداو پاشا یان‬ ‫چین‌وتوێژێکی‌ س����تەمکارو سەردەس����تە جەلالدو قوربانی‌‪ ،‬یان پرۆس����ەی‌ فێربون‬ ‫لەپرۆس����ەی‌ فێرکاری‌ پی����ادە دەکرێت‪ ،‬لەم میت����ۆدە لەباش����ترین واتایدا دەبێتە‬ ‫ئەمیش لەڕێگەی‌ رەزیلکردن‌و ریسواکردنی‌ پرۆس����ەی‌ «تێئاخنین»و رۆڵی‌ مامۆستا‬ ‫قوتابیان‪ .‬لەمیتۆدی‌ بانکی‌ پرۆسێس����ی‌ دەبێتە «تێئاخێنەر»و قوتابیش دەکاتە‬ ‫فێ����رکاری‌ بەجۆرێ����ک بەڕێ����وە دەچێت «تێئاخنراو»‪.‬‬ ‫ک����ە برتیی����ە لە«تێهاخی����ن‌و پێدانەوە»‬ ‫مامۆس����تای‌ سیس����تم ‌ی بانک����ی‌‬ ‫یان «تێپەس����تین‌و وەرگرتن����ەوە»‪ .‬واتا‬ ‫مەعریفەی‌ بانکی‌ مەعریفەیەکی‌ نەجوراو و (فەرمانب����ەری‌ بان����ک) ب����ەو مەعریف����ە‬ ‫ه����ەرس نەکراوە‪ ،‬بەڵکو ق����وت دەدرێت‌و مەنهەجییە تێیهاخنراوە‪ ،‬لەس����ەر ئاست ‌ی‬ ‫خەیاڵی‌ خۆی‌ وەک پرۆژەیەکی زانس����تی‌‬ ‫بەئامانەتەوە دەدرێتەوە‪.‬‬ ‫دەبینێت‌و مامەڵەی‌ پێدەکات‪ ،‬بەزانستی‌‬ ‫لەمیتۆدی‌ فێرکاریی‌ بانکی‌ مێش����کی‌ پەتی‌‌و رەها پێناسەی‌ دەکات‪ ،‬هەر بۆیە‬ ‫فێرخواز هاوشێوەی‌ جەواڵێک‪ ،‬دەفرێک‪ ،‬لەژێر ناوی‌ «ئەمانەتی‌ زانستی‌» کەوتۆتە‬ ‫عەمبارێ����ک پ����ڕ دەکرێ����ت‌و لەڕێگ����ەی‌ ژێر تارمای����ی وەهمێکەوە ک����ە ئامادەیە‬ ‫سیستمی تاقیکردنەوەکانەوە هاوشێوەی‌ هەمو ستەم‌و دڵڕەقییەک بکات‌و لەپێناو‬ ‫هێڵنجهاتن����ەوەو رش����انەوە دەدرێتەوە‪ .‬گەیاندنی‌ زانستەکەی‌‪ ،‬کۆی‌ پرۆسەکەش‬ ‫قوتابی‌ نێو سیستمی‌ بانکی‌ قوتابییەکی‌ خ����ۆی‌ لە«تێهاویش����تن‌و وەرگرتنەوە»‬ ‫گرگنە‪ ،‬بودەڵەیە‪ ،‬دەس����ت‌وپێ س����پییە‪ ،‬بەرجەس����تە دەکات‪ .‬ب����ێ تێگەیش����تن‌و‬ ‫مات‌و سەرکزە‪ .‬ئەو لەشایستەترین کاردا پێگەیشتن‪.‬‬ ‫تەنه����ا دەتوانێت مەل����ول‌و ملکەچ گوێ‬ ‫لەخەیاڵدانی‌ مامۆستای‌ بانکی‌‪ ،‬فێرخواز‬ ‫لەمامۆس����تاکەی‌ بگرێت‌و نوزەی‌ نەیەت‪،‬‬ ‫چونکە گرەوی‌ مەزن‌و س����ەرکەوتنی‌ بااڵ بونەوەرێکی‌ سادەلەوح‌و کاڵفامە‪ ،‬نەزان‌و‬ ‫لەم میتۆدە دەکاتە چەندییەتی‌ پێدانەوەی‌ دەس����تکورتە‪ ،‬تائاس����تێک بەشایستەی‌‬ ‫زانس����تی‌ تێهاخنراو و تێپەس����تراو وەک بەزەییان دەزانێ‌و دڵی‌ پێیان دەس����وتێ‪.‬‬ ‫خۆی‌‌و ب����ێ دەس����تکاری‌‪ .‬لەبەرئەنجامدا ه����ەر بۆی����ە بەوپ����ەڕی‌ میهرەبانیی����ەوە‬ ‫ک����ۆی‌ ئ����ەم بێنەوب����ەردە تاقەتپرۆکێن‌و یەک ریت����م‌و یەک نەوا‪ ،‬دەس����ت دەکات‬

‫بەبۆڵەبۆڵ‌و درێ����ژدادڕی‪ .‬مەعریفەیەکی‌‬ ‫مەنهەج����ی‌ دەکات����ە وەهمێکی‌ زانس����ت ‌ی‬ ‫رەهاو دەرفەتێک بۆ دایالۆگ‌و بەش����داری‌‬ ‫ناهێڵیت����ەوە‪ .‬ئەمەش س����ەرەتایەکە بۆ‬ ‫پوکان����ەوەو خامۆش����کردنی‌ تواناکارییە‬ ‫هزری����ی‌و دەرونی����ی‌و کۆمەاڵیەتییەکانی‌‬ ‫قوتابی‌‪ .‬هاوکات زەوتکردن‌و سەندنەوەی‌‬ ‫ئیرادەی‌ بەشداری‌‌و گومانکارییە‪.‬‬ ‫هەمو ئەو مامۆستایانەی‌ میتۆدی‌ بانکی‌‬ ‫پیادە دەکەن‪ ،‬بێ ئاگایانەو ناڕاستەوخۆ‬ ‫بەجۆرێ����ک لەج����ۆرەکان خزم����ەت‬ ‫بەدەس����ەاڵت دەکەن‌و کەرەستەی‌ خاوی‌‬ ‫بۆ ئامادە دەکەن‪ ،‬چونکە ئەگەر ترس����ی‌‬ ‫دەس����ەاڵت وش����یاری‌‌و زرنگ����ی‌ قوتابیان‬ ‫بێت‪ ،‬ئەوە مامۆس����تای‌ بانکی‌ لەدەراویی‌‬ ‫(س����ەرەتایی) ژیانەوە ئەم تواناکارییەی‌‬ ‫ریشەکێش کردوەو مرۆڤێکی‌ بێ پرسیارو‬ ‫ب����ێ بیرکرن����ەوەو رێش����مەکراویان ب����ۆ‬ ‫ئامادەکردون‪ .‬بێشک ئەمەش هیچکات بۆ‬ ‫دەسەاڵت شایەنی‌ ترس‌و گومان نیین‪ .‬ئەمە‬ ‫لەکاتێکدا پرنسیپی‌ پەروەدەی‌ هاوچەرخ‬ ‫برتییە لەئامادەکردنی‌ تاکێکی‌ بەپرسیارو‬ ‫گومانکار کە هەمیش����ە لەهەمبەر پێدراوە‬ ‫مەعریف����ی‌‌و کۆمەاڵیەتییەکان روانگەیەکی‌‬ ‫لۆژیکی‌‌و زانستی‌ هەبێت‪.‬‬ ‫بنیادی‌ مەعریفە لەمیتۆدی‌ بانکی‌‪:‬‬ ‫بەو پێیەی‌ پرۆسێسی‌ بەڕێوەچون ‌ی‬ ‫فێربون���ی‌ بانکی‌ پرۆسێس���ێکی‌ س���ێ‬ ‫جەمس���ەرییە‪ ،‬هاوش���ێوەی‌ هەڕەمێکی‌‬ ‫سێگۆش���ەی‌ لەنێوان قوتابی‌‌و مامۆستاو‬ ‫مەعریف���ە بەڕێوەدەچێ���ت‪ ،‬هەری���ەک‬ ‫ل���ەم رەگەزان���ە دەکەونە گۆش���ەیەکی‌‬ ‫هەڕەمەکەو هیچ جۆرە کارلێک‌و ئاوێزیان‬ ‫ل���ێ بەرقەرار نابێت‪ ،‬بۆی���ە کاریگەریی‬ ‫ئەوتۆی���ان نابێت‌و ناتوانێت هیچ ش���تێ‬ ‫بەرهەمبێن���ن جگ���ە لەکاتکوش���تنێکی‌‬ ‫جاڕسکەرو نابەدڵ‪.‬‬ ‫بەجۆرێک���ی‌ دیکە‪،‬لەمێت���ۆدی‌ بانکی‌‬ ‫مەعریف���ە بەجۆرێ���ک وێنادەکرێ���ت‬ ‫وەک ئ���ەوەی‌ پێدراوێک���ی‌ حەتم���ی‌‌و‬ ‫جەوهەرگەراییە‪ ،‬ناپەیوەن���دارە بەژیان‌و‬ ‫تواناکانەوە‪ ،‬بەڵک���و دەکەوێتە دەرەوەی‌‬ ‫تواناکارییەکان���ی‌ مرۆڤ���ەوە‪ ،‬بەلۆژیکی‌‬ ‫ئەوەی‌ مرۆڤەکان مادام دەس���تیان نییە‬ ‫لەبونیادنان���ی‌ ئ���ەم مەعریفەیە هەر بۆیە‬ ‫توانای‌ دەسکاری‌و گۆڕانکاریشییان نییە‪.‬‬

‫لەم س���ۆنگەیەوە هەمو جۆرە گومان‌و‬ ‫دەستبردنێکی‌ بۆ پێدارەوە مەعریفییەکان‪،‬‬ ‫جۆرێکە لەسەرکەشی‌‌و بێمانایی‪ ،‬بەمەش‬ ‫مەعریفە جۆرێک لەپیرۆزیی‌‌و موقەدەسات‬ ‫وەردەگرێت‌و ئەو ئەرکە لەدەس���ت دەدات‬ ‫کە لەپێناو تێگەیش���تن‌و پەیبردن بەژیان‬ ‫هاتۆتە ئ���اراوە‪ .‬مەعریفەی‌ بانکی‌ چونکە‬ ‫مەعریفەیەک���ی‌ تێهاخنراوەو قوتابییەکان‬ ‫هیچ رۆڵێکی���ان لەبنیادنانیدا نییە‪ ،‬بۆیە‬ ‫هەمیش���ە مەعریفەیەک���ی‌ بێ ک���ردارەو‬ ‫لەژیانی‌ کردەیی‌ بەرجەستە نابێت‌و نابێتە‬ ‫بەش���ێک لەپرۆس���ەی‌ عەقڵ���ی‌‌و دەرونی‌‬ ‫کۆمەاڵیەتی‌‪ .‬لەکۆتاییدا ئەم پرۆسێس���ە‬ ‫نابوت���ە چەن���د بەرئەنجام���ی‌ نێگەتیڤ‬ ‫دێنێت���ەوە ئاراوە‪ ،‬ک���ە بەئەگەرێکی‌ زۆر‬ ‫لەکۆی‌ کردارو هزرینەکانی‌ ژیانی‌ داهاتوی‌‬ ‫تاک رەنگدانەوەی‌ دەبێت‪ ،‬لەوانەش‪:‬‬ ‫یەک���ەم‪ :‬ئەگ���ەر ئەرک���ی‌ مەعریف���ەو‬ ‫زانی���ن بریتیی‌ بێ���ت لەدروس���ت کردن‬ ‫کاریگەری‌ لەس���ەر هەقیقەتی‌ بون‌و دۆخە‬ ‫جیاوازەکانی‌ ژیان‪ ،‬ئەوە پەروەردەکراوانی‌‬ ‫میتۆدی‌ بانکی‌ ئەم پێناسەیە بۆ مەعریفە‬ ‫لەدەست دەدەن‌و جیهانبنییەکی‌ نێگەتیڤ‬ ‫لەم���ەڕ مەعریفەوە بنیاد دەنێن‪ ،‬کە رێک‬ ‫پێچەوانەی‌ ئ���ەم وەزیفەیەی���ە‪ .‬هاوکات‬ ‫جۆرێک لەت���رس‌و گوم���ان لەدەرونیاندا‬ ‫دەڕس���کێت‌و هەمیش���ە هیواخ���وازن کە‬ ‫دۆخ‌و کەشە زانس���تی‌‌و کۆمەاڵیەتییەکان‬ ‫بەجێگی���ری‌‌و چەقبەس���تویی بمێننەوە‪.‬‬ ‫چونکە ئەوان وا جۆشدراون کە نە توانای‌‬ ‫کاریگەرییان هەیەو نە دەشزانن روانگەی‬ ‫نوێ بئافرێنن‪.‬‬ ‫دوەم‪ :‬پەروەردەک���راوی‌ بانک���ی‌ لەژێر‬ ‫تاو و کاریگەریی ئەو ترس���ەی‌ لەبەرایی‬ ‫ژیان���ەوە پێی پەروەردەک���راون لەداهاتو‬ ‫دەبن���ە جەماوەرێک���ی‌ خۆش���باوەڕو‬ ‫خۆش���کار‪ ،‬چەپڵەلێ���دەرو ئاهەنگگێڕن‪.‬‬ ‫خاوەنی‌ خواستی‌ زۆر تەنکن‪ ،‬لەباشترین‬ ‫ئاس���تدا داواکانیان لەخ���ەو و خواردن‌و‬ ‫چەند پرۆسەیەکی‌ بایەلۆژی‌ تێپەڕناکات‪.‬‬ ‫ه���اوکات زۆر بەس���انایی‌و کەمتری���ن‬ ‫زەحمەتی‌ دەکەونە ژێر کاریگەریی‌ مەرام‌و‬ ‫ویستەکانی‌ دەس���ەاڵت‪ .‬جارێکی‌ دیکەش‬ ‫س���ەرجەمی‌ ئ���ەم دونیابینیی���ە خزمەت‬ ‫بەدەسەاڵت دەکات‌و بارەکە لەبەرژەوەندی‌‬ ‫ئەواندا دەچەرخێت‪.‬‬

‫ئەگەر ئەرکی‌ مەعریفەو‬ ‫زانین بریتیی‌ بێت‬ ‫لەدروست کردن‬ ‫کاریگەری‌ لەسەر‬ ‫هەقیقەتی‌ بون‌و دۆخە‬ ‫جیاوازەکانی‌ ژیان‬ ‫ئەوە پەروەردەکراوانی‌‬ ‫میتۆدی‌ بانکی‌ ئەم‬ ‫پێناسەیە بۆ مەعریفە‬ ‫لەدەست دەدەن‌و‬ ‫جیهانبنییەکی‌ نێگەتیڤ‬ ‫لەمەڕ مەعریفەوە‬ ‫بنیاد دەنێن‪ ،‬کە‬ ‫رێک پێچەوانەی‌ ئەم‬ ‫وەزیفەیەیە‬

‫تایبه‌ت‬ ‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫ئاگاداری‌‬

‫عدد‪1272 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/14 :‬‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫ئاگاداری‌‬

‫عدد‪1293 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/14 :‬‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫ئاگاداری‌‬

‫‪19‬‬

‫عدد‪1257 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/11 :‬‬

‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫ی (‪ )11682‬داوا ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫ی (رحیم حسێن احمد) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫هاواڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگاری‌ ئاگادار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫ی ژمار‌ه هه‌وائی‌ (‪ )8187‬داوا ‌‬ ‫ێ احمد كریم) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫هاواڵتی‌ (بس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌هی‌ رزگار ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )6248‬داوا ‌‬ ‫ی ژمار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫ی (فخرالدین مشیر فخرالدین) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫هاواڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی دروستكردن ‌‬ ‫ی كردو‌ه به‌ مه‌به‌ست ‌‬ ‫ڕێگا پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���او‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪1254 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/11 :‬‬

‫ی‬ ‫ئاگادار ‌‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ژم���ار‌ه هه‌وائی‌ (‪)7194‬‬ ‫ی (عبدالله‌ عبدالرحمن حس���ێن) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫هاواڵت ‌‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك‬ ‫ی دروس���تكردن ‌‬ ‫ی ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫داوا ‌‬ ‫ی‬ ‫گلدان���ه‌و‌هی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی���ه‌ هه‌یه‌ له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ دوا ‌‬ ‫ی شاره‌وانیمان بكاته‌و‌ه ب ‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگاداری‌ س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫پێچه‌وانه‌و‌ه شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪1244 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/11 :‬‬

‫ی‬ ‫ئاگادار ‌‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگاری‌ ئاگادار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫ی (سالح عزیز عه‌باس) خاوه‌ن زه‌وی‌ ژمار‌ه هه‌وائی‌ (‪ )3845‬داوا ‌‬ ‫هاواڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪1243 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/11 :‬‬

‫ی‬ ‫ئاگادار ‌‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌هی‌ رزگار ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫ی (‪ )3404‬داوا ‌‬ ‫ی ژمار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫هاواڵتی‌ (هیدایت قادر ابراهیم) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دروس���تكردنی‌ خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���او‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪1267 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/14 :‬‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪1251 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/11 :‬‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪1180 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/7 :‬‬

‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫ی (‪ )5359‬داوا ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫ی (حسێن قادر حسێن) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫هاواڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگاری‌ ئاگادار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫ی (‪ )9246‬داوا ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫هاواڵتی‌ (حسن حمه‌الو احمد) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی‬ ‫ئاگادار ‌‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌هی‌ رزگار ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )11712‬داوا ‌‬ ‫ی ژم���ار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫ی (حبیب ‌ه فرج مس���ته‌فا) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫هاواڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دروستكردنی‌ خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی كردو‌ه ب ‌ه مه‌به‌ست ‌‬ ‫ڕێگا پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���او‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫عدد‪1314 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/15 :‬‬

‫عدد‪1313 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/15 :‬‬

‫عدد‪1248 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/11 :‬‬

‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌تی‌‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌تی‌‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ی‌ رزگاری‌ (صم���ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫ی (‪ )6077‬داوا ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫هاواڵتی‌ (غدوه‌ حسێن محمد) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ئاگاداری‌‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگاری‌ ئاگادار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌هی‌ رزگاری‌ (صم���ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی (رعنا رئوف محمد) خاوه‌ن زه‌وی‌ ژمار‌ه هه‌وائی‌ (‪ )6953‬داوای‌ ڕێگا‬ ‫هاواڵت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫پێدانی‌ كردو‌ه ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی‬ ‫ئاگادار ‌‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌هی‌ رزگار ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫ی (‪ )6341‬داوا ‌‬ ‫ی ژم���ار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫ی (عمر فائی‌ احمد) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫هاواڵت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دروس���تكردنی‌ خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���او‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪1257 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/14 :‬‬

‫ی‬ ‫ئاگادار ‌‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ژم���اره‌ هه‌وائی‌ (‪ )11388‬داوا ‌‬ ‫هاواڵتی‌ (رش���ید عه‌باس خزر) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كردو‌ه به‌ مه‌به‌ستی‌ دروستكردنی‌ خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ڕێگا پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪1250 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/11 :‬‬

‫ی‬ ‫ئاگادار ‌‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگاری‌ ئاگادار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫ی (‪ )7512‬داوا ‌‬ ‫هاواڵتی‌ (صبریه‌ حسێن قادر) خاوه‌ن زه‌وی‌ ژمار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌و‌ه ‌‬ ‫ی كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫عدد‪1315 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/15 :‬‬

‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪1294 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/14 :‬‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌تی‌‬

‫عدد‪1299 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/15 :‬‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائی‌ (‪ )5144‬داوای‌ ڕێگا‬ ‫هاواڵت���ی‌ (نوری‌ علی‌ محمود) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫پێدانی‌ كردو‌ه ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگاری‌ ئاگادار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫ی () داوا ‌‬ ‫ی ژم���ار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫ی ( ئامین ‌ه جه‌الل جه‌بار) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫هاواڵت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌و‌ه ‌‬ ‫پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫ئاگاداری‌‬

‫عدد‪1291 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/8/14 :‬‬

‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی رزگاری‌ ئاگادار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی ڕێگا‬ ‫هاواڵتی‌ (سعدون حسێن علی‌) خاوه‌ن زه‌وی‌ ژمار‌ه هه‌وائی‌ (‪ )4701‬داوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌تی‌‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیان ‌ه ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی ش���اره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه‬ ‫ی (‪ )1989-1987‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌هی‌ رزگار ‌‬ ‫س���ااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )11647‬داوا ‌‬ ‫ی ژمار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫ی (حسێن علی‌ كریم قادر) خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫هاواڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خانوو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی دروستكردن ‌‬ ‫ی كردو‌ه به‌ مه‌به‌ست ‌‬ ‫ڕێگا پێدان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���او‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانی‌ عێراق‬ ‫ی و پیشه‌سازی‌‬ ‫ی بازرگان ‌‬ ‫وه‌زاره‌ت ‌‬ ‫ی تۆماركردنی‌ كۆمپانیاكان‬ ‫به‌رێوبه‌رایه‌تی‌ گشت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سلێمان ‌‬ ‫به‌رێوبه‌رایه‌تی‌ كۆمپانیاكان ‌‬ ‫ی یاسا‬ ‫به‌ش ‌‬

‫ژماره‌‪3795/‬گ‬ ‫بریاری‌ پاكتاوكردنی‌ كۆمپانیا‬ ‫ی رێپێدراو كۆمپانیا ( ف���واد فایق فره‌ج ) ل ‌ه‬ ‫ی به‌رێ���ز به‌رێوبه‌ر ‌‬ ‫له‌س���ه‌ر داوا ‌‬ ‫ی س���نوردار ) و‌ه ئاماژه‌ به‌ كۆ‬ ‫ی گش���ت ‌‬ ‫ی ( ۆرد س���تارس بۆ بازرگان ‌‬ ‫كۆمپانیا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆبونه‌وه‌ی‌ كۆمپانیا ل ‌ه ‪ 2016/8/2‬كه‌تیایدا بڕیار دراو‌ه ب ‌ه پاكتاو كردن ‌‬ ‫نوس ‌‬ ‫ی سنوردار )‬ ‫ی ( ۆرد ستارس بۆ بازرگانی‌ گشت ‌‬ ‫كۆمپانیا ‌‬ ‫دامه‌زراندنی‌ به‌رێز ( فواد فائق فره‌ج ) وه‌كو پاكتاو كردنی‌ كۆمپانیا ‪.‬‬ ‫ی ( ‪)160,158,147‬‬ ‫ی كه‌ پێمان دراو پاڵپشت به‌ماو‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌و ده‌س���ه‌اڵت ‌ه ‌‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌مواركراو پاش هێنان ‌‬ ‫ی ‪ 1997‬زاین ‌‬ ‫ی كۆمپانیاكان ژمار‌ه ‪ 21‬سال ‌‬ ‫له‌ یاس���ا ‌‬ ‫ی ره‌زامه‌ندیماندا ب ‌ه ‪.‬‬ ‫سه‌رجه‌م به‌ڵگه‌نام ‌ه یاساییه‌كان بڕیار ‌‬ ‫ی ( ۆرد ستارس بۆ بازرگانی‌ گشتی‌‪ /‬سنوردار‬ ‫پاكتاو كردنی‌ كۆمپانیا ‌‬ ‫دامه‌زراندیی ( فواد فائق فره‌ج ) وه‌كو پاكتاو كاری‌ كۆمپانیا‬ ‫تا به‌ پێی‌ ماده‌ی‌ ( ‪ )206‬ل ‌ه هه‌مان یاس���ای ئاماژه‌ پێ كراوی‌ س���ه‌ره‌و‌ه باڵو‬ ‫بكرێته‌و‌ه‬ ‫ی ( ‪ 2016/8/2‬به‌رامبه‌ر ‪2716‬‬ ‫ئه‌م بڕیار‌ه ل ‌ه س���لێمانی‌ نوس���راو‌ه له‌ به‌روار ‌‬ ‫ی‬ ‫كورد ‌‬ ‫سۆران احمد اسماعیل‬ ‫ی‬ ‫به‌رێوبه‌ری‌ كۆمپانیای‌ سلێمان ‌‬ ‫‪2016/8/ 9‬‬

‫ونبون‬ ‫نوێرتین هه‌واڵ ‪ ...‬زۆرترین زانیاری‬

‫ی به‌ناوی‌ (خلیل عبدالرحم محمد) ونبوه‌‪ ،‬هه‌ركه‌س ده‌یدۆزێته‌و‌ه‬ ‫ی زانیار ‌‬ ‫كارتێك ‌‬ ‫بیگه‌ڕێنێته‌وه‌ بۆ كتێبخانه‌ی‌ خــاك له‌كه‌الر‪.‬‬

‫‪18‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )540‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/8/16‬‬

‫یادو‪ ...‬شیعرو‪ ...‬شێرکۆ بێکەس‬ ‫رەئوف بێگەرد‬ ‫ئەمڕۆ لەیادی س����ێ ساڵەی لوتکەیەکی‬ ‫بەه����رەو عاش����قێکی س����ادەو منداڵێکی‬ ‫وڕکگرتوی سەرهەڵگرتوماندا‪ ،‬رو لەبەشێکی‬ ‫کەمی ئ����ەو رازو نیازان����ە دەکەینەوە‪ ،‬کە‬ ‫لەگوڵدان����ی یادەوەریەکانماندا‪ ،‬هەمیش����ە‬ ‫ئ����اوی گەش����انەوەیان دەدەین‪ .‬لەش����ەوە‬ ‫تاریکەکانیشماندا لەتاڵەتاڵەی گزنگەکانی‬ ‫دەگەڕێی����ن‪ .‬یادەوەریی ئەم هاوڕێیە‪ ،‬رێک‬ ‫وەک ش����یعرەکانی‪ ،‬نە کۆتایی بەجوانیان‬ ‫دێ����ت‌و نە پەژم����وردە دەب����ن‪ .‬ئەمە یادی‬ ‫کەسێکی ئاس����ایی نیە بەوشەی بێ گیان‬ ‫بیالوێنی����ت‌و بەپەیڤی س����واو تائەوپەڕی‬ ‫هاوار بڕۆیت‪ .‬نا‪ ،‬ئەم تریفەیەکی راکشاوی‬ ‫س����ەر هەم����و ماڵێ����ک‌و نوقڵ����ی گیرفانی‬ ‫زارۆک����ە ڕوتەڵەو بێ جێ����گاو ئومێدەکانی‬ ‫ئ����ەم خاکەن‪ .‬درەوش����انەوەی ئ����ەو نیگا‬ ‫سیحراویانەیە کە لەبەرخودان‌و سەرکەوتنی‬ ‫کیژێکی شەرمنی کۆبانیدا دەڤەرێک دەکاتە‬ ‫مەش����خەاڵن‌و لەوێ����ران کردن����ی گوندێکی‬ ‫بناری قەندیلدا فرمێس����کی تۆڵە دەڕێژێت‪.‬‬ ‫شێرکۆ واتا لەچکی رەشی ئەنفال‌و خەمی‬ ‫کەس����یرەکەوتووی هەڵەبج����ە‪ .‬چام����ەی‬ ‫توڕەبونی س����لێمانی‌و چریک����ە نەبڕواکەی‬ ‫مەهابادو گۆماوە لەخوێنهەڵکێش����راوەکەی‬ ‫وان‪ .‬ئەمانە شوناسی هەرە دیارو زیندوی‬ ‫شێرکۆ درۆ لەگەڵ خۆی‌و بەرپرسیاریەتە‬ ‫داهێنانی ش����یعریی ش����ێرکۆن‪ .‬داس����تانە‬ ‫ش����یعریەکانی ئ����ەم پی����اوە چیرۆکی ئەو ئ����اکاری‌و ئەدەبیەک����ەی ن����اکات‪ .‬ئ����ەو‬ ‫کارەساتە پڕ لەزام‌و س����وێیانەن کە مێژو مێژونوس����ێکی دەرب����اری ئ����ەم‌و ئ����ەو و‬ ‫ک����ەم بەخۆیەوە دیوە‪ ،‬ب����ەاڵم نەیتوانیوە نوس����ەرێکی ب����ازرگان‌و هەلپەرس����ت نیە‬ ‫لە بیریان ب����کات‪ .‬ئەمانە روداوگەلێک نین رەش بکات بەس����پی‌و رق بەخۆشەویستی‌و‬ ‫ئامێرێکی بێگیان ی����ان خەیاڵێکی کورت‌و جوانی����ی لەگێژەنی دزێویدا بهێڵێتەوە‪ .‬نا‪،‬‬ ‫بچ����وک وێنەی کێش����ابن‪ .‬بەڵکو بەرهەمی تەنانەت لەکاتە هەرە هەس����تیارەکاندا کە‬ ‫روبەری خەیاڵێکی هێند فراونن کە ناتوانین دەشێت الی دەس����ەاڵتدار درکاندنی رازێک‬ ‫لەبەردەم وێنەی دەگمەن‌و ئاهەنگی وشەو زۆر بڤە بێت‌و لەدەرگادانێک ئاگر لەخۆی‌و‬ ‫زمانێکی باڵگرتوی ش����اعیرانەو هەستێکی وش����ەی بەربدات‪ ،‬ئەو ئەرکی شاعیرانەی‬ ‫پاکی جۆش خواردودا نەوەستین‌و سەرسام خۆی لەسەرو هەمو ئەو شتانەوە دەبینێت‪.‬‬ ‫نەبین‪ .‬ئەو تراژیدیای خەڵکانێک دەگێڕێتەوە لەش����اخ بەمرۆڤە چەلەن����گ‌و یاخی‌و گیان‬ ‫کە پێیان دەوترێت مرۆڤ‪ ،‬مرۆڤ بەهەمو لەسەردەس����تەکان دەڵێ����ت پێش����مەرگە‪.‬‬ ‫رەهەندەکانی����ەوە‪ ،‬بەجوانی‌و ناش����یرینی‪ ،‬پێش����مەرگە ب����ەو مانای����ەی ناتوانی����ت‬ ‫پاک����ی‌و دزێویی‪ ،‬رەس����ەنی‌و ریس����وایی‪ ،‬مەزنیەکەی لەچەمک‌و زاراوەیەکدا قاڵبگیر‬ ‫بەجوامێریی‌و گیانبەخشین‌و لەسەر ئەژنۆ بکەیت‪ .‬بەاڵم کە لەو بڵندیەوە دادەکەوێتە‬ ‫کەوتنەکانیشیەوە کە رەنگە زۆرجار خودی ژێرب����اری درۆی سیاس����ەت‌و بەرژەوەندیە‬ ‫چروکەکان����ی خ����ۆی‪ ،‬ئیتر ل����ەو رابوردوە‬ ‫کەسەکە بێزیان لێ بکاتەوە‪.‬‬

‫شێرکۆ بێکه‌ش‌و ره‌ئوف بێگه‌رد‬ ‫خاڵی دەبێتەوەو ش����ێرکۆ راش����کاوانە بێز‬ ‫لەخ����ۆی‌و لەقس����ەو رەفت����اری دەکاتەوە‪،‬‬ ‫ئ����ەوە ئەوکاتەیە کە ئیتر نیش����تمان الی‬ ‫شێرکۆ بەهای جارانی نامێنێت‪ .‬نیشتمانی‬ ‫رەس����ەن بەهەمو پێکهاتەکانیەوە‪ ،‬بەدارو‬ ‫بەردو کتێب‌و رەنگ‌و هاژەی روبارو تاڤگەو‬ ‫مرۆڤ‌و خ����ەم‌و ئازاریەوە‪ ،‬ت����ا ئەوکاتەی‬ ‫شناس����نامەی بیرو هەڵوێست‌و حەماسەتی‬ ‫لێبوردەیی‌و بەڕەنگاری کردنی داگیرکەرانی‬ ‫دەرەوەو بی����ری پوچ‌و دواکەوتوی ناوەوەی‬ ‫هەیە‪ .‬ش����ێرکۆ ئەو نیش����تمانە بەکۆڵەوە‬ ‫دەگرێ����ت‌و نە نکوڵ����ی لەقورس����اییەکەی‬ ‫دەکات‌و ن����ە پێدزەی س����ەرخەوێکی دوای‬ ‫ش����ەکەتیی لەبیری دەباتەوە‪ .‬ئەو لەگەڵ‬ ‫خوێنی سەر دڵی شەهیدو پەتی سێدارەی‬ ‫تێکوش����ەرێکدا فرمێسکی شیعر دەڕێژێت‪.‬‬ ‫لەبەردەم مشارێکدا کە درەختێکی بەدارو‬ ‫بار دەبڕێتەوە دەبێتە لەمپەر‪ .‬بۆ نێچیرێک‬

‫ریکالم‬

‫‪Sinoma Industry & Trade‬‬

‫ ‬

‫ ‪+ , , , #& - ,‬ه‌ره ه‌مهێنان ‌ی‬ ‫‪ -1‬توانای‌ سااڵنه‌ی‌ به‌كاربردنی‌ (‪ ) 15000‬ته‌ن په‌یكه‌ری‌ ئاسنی جۆراوجۆره‌‪ ،‬وه‌ درووستكردن و ب‬ ‫درووستكردن‪ ،‬و‌ه دانان و‬ ‫‌ندازیاری‌ ‪،‬‬ ‫ ه‌ی‌ ئه‬ ‫‌خش���‬ ‫جوانترین نه‬ ‫باش���ترین و‬ ‫

به‌‬ ‫

ئاس���ن ‌ی و پۆاڵ‬ ‫كار ‌ی په‌یكه‌ری‌‬ ‫

‬ ‫ ‪ -‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‪. /‬‬ ‫ ‪

0 -

-‬پڕۆژه‌ ‌ی وه‌كو‬ ‫جێگیركردنی‌ به‌رهه‌مه‌ك ‌ه و هه‌موو خزمه‌تێك دوا ‌ی فرۆشتن ‌ی بۆ هه‌موو كارێكی‌ پیشه‌ساز ‌ی و‬ ‫‌موو جۆر‌ه بیناو‬ ‫ وه‌ هه‬ ‫چیمه‌نتۆ‪،‬‬ ‫كارگه‌ ‌ی‬ ‫ ‪ ,‬ه‌وت‪،‬‬ ‫ پااڵوگه‌ ‌ی ن‬ ‫ كاره‌با ‪،‬‬ ‫ ووزه‌ ‌ی‬ ‫‌مهێنان ‌ی‬ ‫(كارگه‌ ‌ی به‌ره‬ ‫پ���ڕۆژه‌ ‌ی‬ ‫ ‪ 1‬‬ ‫ ‪ .‬‬ ‫ ‬ ‫

‪2‬ه ‪ -‬‬ ‫ ‬ ‫پڕۆژه‌یه‌ك ‌ی ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ ‌ی مه‌ده‌ن ‌ی ‪.‬‬ ‫ * ‬ ‫

‪

3

2 2‬‬

‫ ه‌كو‪ :‬ئامێر ‌ی‬ ‫چین���ی‌‪ ،‬و‬ ‫ ‪ 4‬به‌رهه‌م ‌ی‬ ‫ هه‌نێدێ���ك ل ‌ه‬ ‫ ه‌كردنی‌‬ ‫ هاورد‬ ‫‌ك���ردن و‬ ‫‌نارده‬ ‫ ی‌‪:‬كاری‌ هه‬ ‫گش���ت‬ ‫‪ -2‬بازرگان���ی‌‬ ‫

‬ ‫ ‬ ‫

‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫به‌رزكردنه‌وه‌‪ ،‬خه‌بات ‌ه ‪ ،‬وه‌ هه‌روه‌ها هه‌ر شتێك كه‌ داوابكرێت له‌ الیه‌ن بازرگانان و كڕیارانه‌وه‌‪.‬‬ ‫ ‪

3 . -

, , 2‬‬

‫ ‪

3‬‬ ‫

‬ ‫لقمان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ ی‌ و هه‌ولێر‬ ‫سلێمان‬ ‫ ‪‌2‬ی (‪ : )MANTA‬له‌ هه‌ردوو شار ‌ی‬ ‫ ‌یا بۆ ماركه‌‬ ‫ و سوره‬ ‫‪ -3‬كاری‌ ڕووناكی‌‬ ‫ * ‪ , , - ,‬‬

‫‪ -4‬كاری‌ گواس���تنه‌وه‌و لۆجستیك به‌ شێواز ‌ی ( ‪ : ) LCL‬كار ‌ی گواستنه‌وه‌ ‌ی كه‌لوپه‌ل هه‌موو مانگێك ب ‌ه‬ ‫هاوبه‌شی‌ له‌گه‌ڵ چه‌ند كه‌سێكدا له‌ واڵت ‌ی چینه‌و‌ه بۆ ته‌واو ‌ی كوردستان‪.‬‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫سپێرەو یاریەکی بچوکی دەست منداڵێکی‬ ‫باوک‌و دای����ک ئەنفالکراویش����ە‪ .‬بەاڵم کە‬ ‫نیش����تمان دەبێتە گەمەیەکی ناش����یرین‌و‬ ‫چاوەڕوانیەک����ی نائومێدان����ەو کتێب����ی‬ ‫خەونی ک����وژراو و دومەڵێکی پیس����ی ناو‬ ‫شناس����نامەکەمان‪ ،‬ئیتر شێرکۆ سڵ لەوە‬ ‫ناکاتەوە بڵێت‪( :‬من نیش����تمانەکەم گێلە‪،‬‬ ‫لەخوێنس����اردی‌و بیرچون����ەوەو بێباکیدا‪،‬‬ ‫لەهی����چ نیش����تمانێکی تر ناچێ����ت‪ .‬بۆیە‬ ‫منیش بڕیارم����دا وەکو کراس����ێکی کۆن‌و‬ ‫چاویلکەیەکی ش����کاو و نامەیەکی بزرکراو‬ ‫لەبیر خۆمی بەرمەوە)‪.‬‬ ‫(ئەی نیشتمانی بێ گوێچکە‪ ،‬تۆ دەتەوێت‬ ‫هەرچۆنێ����ک بی‌و هەرچیەک بیت خۆش����م‬ ‫بوێی����ت؟ بەفر بی ی����ان قوڕولیتە‪ ،‬هەتاو‬ ‫بیت یاخ����ود تەمومژ‪ ،‬تەپوتۆز بیت یاخود‬ ‫فەزایەکی بێگەرد‪ ،‬هەروەکو یەک تەماشات‬ ‫بکەم؟ هەرچۆنێک بیت خۆشم بوێیت؟ ببی‬

‫بەئەسپی قاچاخچی‌و باری تلیاک‌و هێرویین‬ ‫بێنی‌و بەری‪ ،‬خۆشم بوێی؟ ببی بەچەکمەی‬ ‫چەرمین����ی ژەنەڕاڵێکی دراوس����ێ‪ ،‬یاخود‬ ‫ببی����ت بەمێزەری فەتوایەک����ی ڕق‌و تۆڵە‪،‬‬ ‫من هەر ئەبێ خۆشم بوێیت؟ تۆ ئەتەوێت‬ ‫هەرچی����ت کردو هەرچی����ت وت‌و هەرچیت‬ ‫ویست‪ ،‬لەبەرئەوەی تۆ نیشتمانی تاقانەی‬ ‫منی بیانخەمە سەرچاوم؟ نا ناتوانم خۆشم‬ ‫بوێی‪ ...‬بەداخەوە‪ ،‬ئەم نیشتمانە نیوەڕوان‬ ‫خۆیمان لێ دەکات بەگاندی‌و لەشەویش����دا‬ ‫(بۆکاسا)یە‪ .‬بەیانیان سۆفیەکی نورانیەو‬ ‫ئێوارانی����ش جلی (باری����ق)و (حەجاج)ی‬ ‫لەبەردایە‪.‬‬ ‫ش����یعری زیندو هی هەرکەس����ێک بێت‪،‬‬ ‫س����ۆزی راس����تەقینەی دڵی هەمو شوێن‌و‬ ‫سەردەمێکە‪ ،‬بەس����ەر زمانی گشت پێستە‬ ‫رەنگ جیاوازەکانەوەی����ە‪ ،‬لەگەروی هەمو‬ ‫عاش����ق‌و کۆیلەو برس����ی‌و نائومێدێکدایە‪.‬‬

‫شێرکۆ درۆ لەگەڵ‬ ‫خۆی‌و بەرپرسیاریەتە‬ ‫ئاکاری‌و ئەدەبیەکەی‬ ‫ناکات‪ .‬ئەو‬ ‫مێژونوسێکی دەرباری‬ ‫ئەم‌و ئەو و نوسەرێکی‬ ‫بازرگان‌و هەلپەرست‬ ‫نیە رەش بکات بەسپی‌و‬ ‫رق بەخۆشەویستی‌و‬ ‫جوانیی لەگێژەنی‬ ‫دزێویدا بهێڵێتەوە‬ ‫من����داڵ لەک����ۆاڵن دەیڵێ����ت‌و تێکۆش����ەر‬ ‫لەزیندانا‪ .‬ئێمەیش ئەمڕۆ‪ ،‬لەخزمەتی ئەم‬ ‫یادەدا‪ ،‬تەمەنی س����اڵێکی تازەی نەمریی‌و‬ ‫خۆشەویس����تیمان بۆ ئەو هاوڕێ ش����اعیرە‬ ‫تۆم����ار دەکەین����ەوە کە لەش����ەوە تاریک‌و‬ ‫نائومێدیەکانمان����دا چرای ش����یعرەکانی بۆ‬ ‫ئایندە هەڵدەکەین‪ .‬ئ����ەم تەمەنە کۆتایی‬ ‫نایەت‪ ،‬چونکە تەمەنی داهێنان هەمیشەیی‌و‬ ‫نەبڕاوەی����ە‪ .‬نە کەس����ە دڵڕەش����ەکان‌و نە‬ ‫مێژوە س����اختەکانییش ناتوان����ن تەنانەت‬ ‫پەی بەکوچەیەکی جوانیەکانی بەرن‪ .‬یان‬ ‫لەئایندەی روناک‌و مێژوی ئەدەبیی ئێمەی‬ ‫بکەنەوە‪ .‬ساڵو لەو بەهرە گەورەیە‪ ،‬ساڵو‬ ‫لەو هاوڕێ هەمیشە خۆشەویستە‪.‬‬ ‫ئه‌م وتاره‌ له‌ یادی س����ێ س����اڵه‌ی دوا‬ ‫كۆچی ش����ێركۆ بێكه‌س دا له‌ ‪2016/8/4‬‬ ‫له‌سه‌ر مه‌زاره‌كه‌ی خوێندرایه‌وه‌‬

‫ریکالم‬

‫‪Awene‬‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬

‫ملمالنێی ساردی نێوان‬ ‫گۆڕان‌و یەکگرتو‬ ‫عەدنان عوسمان‬ ‫هەر چۆن بەهەڵچونی لەناکاوی مرۆڤێکی هێمن‌و لەسەرخۆ ئەحەپەسێین‪،‬‬ ‫چونکە هەست ئەکەین ئەوە پێچەوانەی کاراکتەری ئەو کەسەیە‪ ،‬بەهەمان‬ ‫ش���ێوەش لەگرژبونی پەیوەندیەکانی نێوان گۆڕان‌و یەکگرتو توشی شۆک‬ ‫ئەبین‪ ،‬چونکە لەبناغەدا هەم لێکتێگەیش���تنی رەس���می هەردوال پتەوەو‬ ‫هەمیش پەیوەندیەکانیان‪.‬‬ ‫بەاڵم سەرباری ئەو پتەوییە کە لەڕوکەشدا هەیە‪ ،‬بەردەوام هەست بەوە‬ ‫کراوە لەژێرەوە دڕدۆنگی‌و خراپ لەیەک تێگەشتن‌و خراپ لەیەک خوێندن‬ ‫هەیە‪ ،‬هەمیش���ە نیگایەکی هەندێک لەکادرەکانی هەردوال لەس���ەر یەکن‌و‬ ‫هەمو دەرفەتێک ئەقۆزنەوە بۆ خۆشکردن‌و زەقکردنەوەی ئەو ناکۆکیانە‪.‬‬ ‫نازانم ئەتوانین رای کادرانی خوارەوە‪ ،‬یا دەس���تەبژێری نوسەری ناوەند‪،‬‬ ‫نەک قسەو بزەی س���ەرکردەکان‌و وشە پڕ لەهیوابەخشەکانیان‪ ،‬بەعەقڵی‬ ‫ناوەکی یا الشعوری حزبیی حزبەکان بزانین؟ بەاڵم کە لەبۆنەی جیاوازدا‬ ‫س���ەیری تایتڵ‌و نوس���ین‌و ئاماژەو ئاراس���تەی کۆمەڵێک نوسینی ئێرەو‬ ‫ئەوێی کادری هەردووال ئەکەی‪ ،‬ئەبینیت چ بوغزو رقێکی ش���اراوە هێشتا‬ ‫لەئارادایەو سااڵنێکی کارو روئیای هاوبەش نەیتوانیوە الوازی بکات‪.‬‬ ‫قس���ەی من لەس���ەر ئەوە نییە کێن ئەو رقە ئەستورو ئاگری ناکۆکییە‬ ‫گەش���تر ئەکەن‪ ،‬گۆڕانەکانن یا یەکگرتوەکان؟ کێیان دەستپێش���خەربون‬ ‫ی���ا ه���ەن؟ کێ بەدوای عەیب‌و ع���اری ئەوی ترەوەیە؟ ئەوە ئیش���ی من‬ ‫نیی���ە لەم وتارەدا‪ ،‬م���ن ئەمەوێت ئەم مەس���ەلەیە ئیتر ئاوا بێ قس���ە‬ ‫لەس���ەرکردن‌و چارەس���ەرکردن نەڕوات‪ ،‬چیتر رێگە بەس���ازدەرانی ئەو‬ ‫کەرنەڤاڵی رقڕش���تنە نەدەین ی���اری بەپەیوەندیەکانی هەردوالوە بکەن‌و‬ ‫ئاراس���تەی بکەن‪ .‬پەیوەندییە حزبیەکان لەس���ەر بنەمای س���ۆزو وشەی‬ ‫سواوو قەوانی ئامادەکراو بینا ناکرێت‪ ،‬بەڵکو لەسەر بنەمای رێز لەیەکتر‪:‬‬ ‫لەبەرنامه‌مان‪ ،‬لەئاراستە‪ ،‬لەشێوەی بڕیار‪ ،‬لەئۆرگانەکان‪ ،‬لەجیاوازیەکان‪،‬‬ ‫لەهەڵوێستەکان ئەبێت‪ .‬ئەو جیاوازیانە لەشێوازی کارکردندا نەک نەبێتە‬ ‫هۆکاری لێکترازان‌و دڕدۆنگی‪ ،‬بەڵکو هەوێنی لێکترنزیکبونەوەو گفتوگۆی‬ ‫زیاترو لێکتێگەیشتنی قوڵتر بێت‪.‬‬ ‫ئەوانەی زمانی گفتوگۆی نێوان هەردوالو جیاوازیەکانی هەردوال بەزمانی‬ ‫تەشهیرو سوکایەتی پێکردن‌و بریندارکردن ئەگۆڕنەوە‪ ،‬ئەوانە (جا لەهەر‬ ‫بەرەیەک بن)‪ ،‬نە دڵسۆزی بەرەکەیانن‌و نە هەردوالو نە ئەزمونی پێکەوە‬ ‫ژیان لەنیشتمانێکدا‪ .‬ئەوانە ئەهلی قاڵبی ئامادەکراوی فکریی – سیاسین‪،‬‬ ‫دەیانەوێت هەمومان وەک ئەو بیربکەینەوە‪ ،‬وەک ئەو هەڵسوکەوت بکەین‪،‬‬ ‫ژی���ان لەدوتوێی قەناعەتەکانی خۆیدا ئەبینێتەوە کەس���ی دەرەوەی ئەو‬ ‫بازنەیەش ئیتر یا گومڕایە یا گێرەشێوێن یا ترسنۆک یا هەلپەرست‪.‬‬ ‫یەکگرت���و و گۆڕان س���ااڵنێکی گرنگیان بەکاری هاوب���ەش‪ ،‬دونیابینی‬ ‫لێکنزی���ک‪ ،‬پرۆس���ەو پالنی ئیس�ڵ�احیی چ لەدەورانی ئۆپۆزس���یۆنی‌و چ‬ ‫لەدەورانی ئێس���تادا بەس���ەربرد‪ ،‬ئەوە بناغەیەکی بەهێ���زە بۆ هاوکاری‌و‬ ‫هاوخەباتی هاوبەشی ئایندە‪.‬‬ ‫هەریەکە لەماڵی خۆی‌و هەموی لەپێناوی نیشتماندا‪.‬‬

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه‌گه‌رمیانی‪ ،‬سەردەشت عوسمان‪ ،‬سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاھیر؟‬

‫ئینته‌رنێت ناتوانێت‬ ‫جێی‌ رۆژنام ‌ه ‌ی كاغه‌ز بگرێته‌وه‌‬

‫ی‬ ‫هێشتا نوسخه‌ی‌ ئینته‌رنێتی ‌‬ ‫رۆژنامه‌كان نه‌یانتوانیوه‌ ببن ‌ه‬ ‫ی رۆژنام ‌ه كاغه‌زییه‌كان‪،‬‬ ‫جێنشین ‌‬ ‫سه‌ره‌ڕای‌ هه‌مو پێشبینییه‌كان‬ ‫ی‬ ‫هێشتا ئۆن الین به‌ته‌واوی جێگه‌ ‌‬ ‫بەڕۆژنامەی کاغەز لێژ نه‌كردوه‌‪.‬‬ ‫رۆژنامه‌كانی‌ ئه‌مه‌ریكا یه‌كه‌مین‬ ‫میدیای‌ نوسراوبون كه‌ بیریان‬ ‫له‌فرۆشی‌ نوسخه‌ی‌ ئینته‌رنێتی‌ خۆیان‬ ‫ی‬ ‫كرده‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌پێی‌ راپۆرتێك ‌‬ ‫ی ‪USC‬ی‌‬ ‫ی زانكۆ ‌‬ ‫ی رۆژنامه‌گه‌ری ‌‬ ‫به‌ش ‌‬ ‫ی‬ ‫كالیفۆرنیا‪ ،‬خه‌ڵكی‌ پاره‌ به‌ڕۆژنامه‌ ‌‬ ‫ئینته‌رنێتی‌ هه‌ر ناده‌ن به‌راورد‬ ‫به‌ڕۆژنامه‌ی‌ كاغه‌ز‪.‬‬ ‫ئه‌م زانكۆیه‌ له‌نوێترین راپۆرتیدا‬ ‫ی ‪69‬‬ ‫ی ئابور ‌‬ ‫سه‌باره‌ت به‌دۆخ ‌‬ ‫ی جیهان‪ ،‬ئاماژ‌ه‬ ‫ی ناودار ‌‬ ‫رۆژنامه‌ ‌‬ ‫به‌وه‌ ده‌كات كه‌ ئه‌م رۆژنامان ‌ه‬ ‫ی ‪ 1995‬تا ‪ 2015‬كه‌م‬ ‫له‌نێوان سااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫تا زۆر وازیان له‌فرۆشتنی‌ نوسخه‌ ‌‬

‫ئینته‌رنێتیان هێناوه‌‪ 41 ،‬رۆژنامه‌یان‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی‌ كاتیی‌ ده‌ستیان‬ ‫ی‬ ‫ی وتارو هه‌واڵ‌ له‌دنیا ‌‬ ‫له‌فرۆشتن ‌‬ ‫دیجیتاڵدا هه‌ڵگرتوه‌و ئه‌ودوایان "‪28‬‬ ‫رۆژنامه‌ به‌ته‌واویی‌ وازیان له‌م كار‌ه‬ ‫هێناوه‌"‪ .‬له‌ئه‌مه‌ریكا رۆژنامه‌كان‬ ‫ی‬ ‫ته‌نها ‪%2‬ی‌ داهاتیان له‌ڕێگ ‌ه ‌‬ ‫ئینته‌رنێته‌وه‌ دابینده‌كرێت‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫ی ئه‌و بوار‌ه‬ ‫زۆرێك له‌شاره‌زایان ‌‬ ‫ی‬ ‫پێیانوابو ك ‌ه رۆژنامه‌ی‌ كاغه‌ز به‌زوی ‌‬ ‫له‌ناوده‌چێت‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ تۆژینه‌وه‌یه‌كی‌ دیكه‌ ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫له‌الیه‌ن ئه‌نستیتۆی‌ چاپه‌مه‌ن ‌‬ ‫ی ‪98‬‬ ‫ئه‌مه‌ریكاوه‌ ئه‌نجامدراوه‌‪ ،‬له‌كۆ ‌‬ ‫ی ئه‌مه‌ریكی‌ كه‌ تیراژیان‬ ‫رۆژنام ‌ه ‌‬ ‫سه‌رو ‪ 50‬هه‌زار دانه‌یه‌‪77 ،‬‬ ‫رۆژنامه‌یان به‌شێك له‌بابه‌ته‌كانیان‬ ‫له‌ڕێگ ‌هی‌ ئینته‌رنێته‌وه‌ ده‌فرۆشن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی چه‌ند مانگ ‌‬ ‫به‌اڵم له‌ماو‌ه ‌‬ ‫ی وه‌ك‬ ‫رابردودا رۆژنامه‌ گه‌وره‌كان ‌‬ ‫ئیندیپێنت(‪ )The Independent‬و‬

‫سه‌ن(‪ )Sun‬ی‌ به‌ریتانی‌ یان‬ ‫رۆژنامه‌ی‌ تۆرنتۆ ستار‬ ‫(‪)Toronto Star‬ی‌ كه‌نه‌دی‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ی وازیان له‌فرۆشتن ‌‬ ‫به‌ته‌واو ‌‬ ‫نوسخه‌ی‌ ئینته‌رنێتی‌ هێناوه‌‪.‬‬ ‫ی "نیوزویك"‬ ‫گۆڤاری‌ به‌ناوبانگ ‌‬ ‫ی‬ ‫(‪)newsweek‬ی‌ ئه‌مه‌ریك ‌‬ ‫ی‬ ‫كه‌ یه‌كێك بو له‌پێشه‌نگان ‌‬ ‫ی‬ ‫فرۆشی‌ ئینته‌رنێتی‌‪ ،‬ئێستا واز ‌‬ ‫ی نوسخه‌ی‌ دیجیتال‬ ‫له‌فرۆشتن ‌‬ ‫هێناوه‌‪ .‬له‌فه‌ره‌نساش رۆژنام ‌ه‬ ‫ی سه‌ره‌كییان‬ ‫گه‌وره‌كان داهات ‌‬ ‫به‌هه‌مانشێوه‌ به‌هۆی‌ نوسخ ‌هی‌ كاغه‌و‌ه‬ ‫به‌ده‌ستده‌هێنن نه‌ك دیجیتال‪.‬‬ ‫ئه‌م توێژینه‌وان ‌ه ئاماژه‌ به‌و‌ه ده‌كه‌ن‬ ‫بابه‌ت‌و هه‌واڵی‌ سایته‌كان زۆر باو و‬ ‫ی خه‌ڵك پاره‌یان‬ ‫سوكه‌ڵه‌ن زۆرب ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫پێنادات‌و ده‌توانن ئه‌گه‌ر زه‌حمه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫دو كلیك كردن بكێشن به‌ئاسان ‌‬ ‫له‌ئینته‌رنێتدا به‌ده‌ستیبهێنن‪،‬‬ ‫ی راپرسیییه‌ك كه‌ یه‌كێك‬ ‫به‌پێ ‌‬

‫ی زانكۆی‌ ئه‌كسفۆرد‬ ‫له‌ئه‌نستیتیۆكان ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌نجامی‌ داوه‌‪ ،‬ته‌نها ‪ %10‬خوێنه‌ران ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ریتانیا ئاماده‌ن پاره‌ به‌كڕین ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌واڵ‌‌و زانیاریی‌ ئینته‌رنێتی ‌‬ ‫بده‌ن‪ .‬ئه‌م توێژینه‌وانه‌ ده‌ریده‌خه‌ن‬ ‫ی‬ ‫كه‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌ گشتی‌ پالن ‌‬ ‫ی‬ ‫فرۆشتنی‌ هه‌واڵ‌‌و زانیاریی‌ له‌ڕێگه‌ ‌‬ ‫ئینته‌رنێته‌و‌ه سه‌ركه‌وتو نه‌بوه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ پره‌نسیپی‌ باڵوكردنه‌و‌ه‬ ‫به‌خۆڕایی‌ به‌سه‌ر دنیای‌ دیجیتاڵدا‬ ‫بااڵده‌سته‌‪.‬‬ ‫هه‌ر به‌پێی‌ ئه‌م توێژینه‌وانه‌‪ ،‬ته‌نها‬ ‫ی‬ ‫ی راسته‌قینه‌ بۆ ده‌ربازبون ‌‬ ‫رێگه‌چاره‌ ‌‬ ‫ی ئابوری‌‪،‬‬ ‫میدیای‌ نوسراو له‌قه‌یران ‌‬ ‫ی شێوازی‌ كارو نوسینیه‌تی‌‪،‬‬ ‫گۆڕین ‌‬ ‫رۆژنامه‌كان ده‌بێت پڕ زانیاری‌و‬ ‫ی سه‌رنجڕاكێش بن ك ‌ه‬ ‫شیكاری ‌‬ ‫ی‬ ‫خوێنه‌ر هه‌ستبكات بابه‌ته‌كان ‌‬ ‫رۆژنامه‌یه‌ك تایبه‌تن‌و دڵنیابێت‬ ‫له‌وه‌ی‌ ئه‌م بابه‌تانه‌ی‌ له‌شوێنی‌ دیك ‌ه‬ ‫ده‌ستناكه‌وێت‪.‬‬

‫ریکالم‬