ژمارە (552) ژمارەی نوێی ئاوێنە

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫‪www.awene.com‬‬

‫ژماره‌ (‪)552‬‬ ‫سێشەممە ‪2016/11/15‬‬

‫‪Industry‬پیشه‌سازی‌‬ ‫سینۆما&بۆ بازرگانی‌‌و‬ ‫‪Sinoma‬‬ ‫‪Trade‬‬

‫‪Scope of business:‬‬ ‫بواری‌ كاركردن‪:‬‬ ‫ ‪t 4UFFM 4USVDUVSF EFTJHO NBOVGBDUVSF BOE JOTUBMMBUJPO‬‬ ‫ی ( نه‌خشه‌دانان‪ ،‬درووستكردن‪ ،‬دامه‌زراندن)‬ ‫ی ئاسن ‌‬ ‫‪1‬ـ په‌یكه‌ر ‌‬ ‫ ‪t (FOFSBM 5SBEJOH JNQPSU BOE FYQPSU‬‬ ‫‌كردن)‬ ‫ه‬ ‫‌نارد‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫‌كرد‬ ‫ه‬ ‫هاورد‬ ‫(‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫گشت‬ ‫ی‬ ‫‪ 2‬ـ بازرگان ‌‬ ‫ "‪t -JHIUJOHT ."/5‬‬ ‫ ‬ ‫‪t -PHJTUJDT -$-)MANTA‬‬ ‫ی سوره‌یاو ڕووناكی‌ ( ماركه‌ی‬ ‫‪ - 3‬كار ‌‬ ‫ ‪5FM‬‬ ‫ی گواستنه‌وه‌و گیاندن (‪)LCL‬‬ ‫‪ 4‬ـ كار ‌‬

‫رۆژنامه‌یه‌كی‌ سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫کۆمپانیای ئاوێن ‌ه ده‌ریده‌کات‬

‫ ‪4FF JU PO 1BH‬‬

‫تۆپه‌کەی ‌ رۆناڵدۆ‬ ‫لەسلێامنی‬ ‫مشته‌ری‌ ‪ 30‬هه‌زار‬ ‫ی هه‌یه‌‬ ‫دۆالر ‌‬

‫د‪.‬نوری عوسامن‪:‬‬ ‫مامەڵەکردنی بەغدا‬ ‫لەگەڵ تەنها پارێزگایەک‬ ‫خەونی حوشرتە‬

‫‪11‬‬

‫‪Mob. 0770 961 6966 0772 157 8372‬‬

‫ی زیاتر ل ‌ه الپه‌ڕ ‌ه (‪ )18‬ببینه‌‬ ‫ڕوونكردنه‌وه‌ ‌‬

‫ئیراده‌ی‌ ژن ‌ه‬ ‫ی كورد‬ ‫په‌رله‌مانتاران ‌‬ ‫توركیایان هه‌ژاندوه‌‬

‫ریکالم‬

‫‪5‬‬

‫‪6‬‬

‫"خۆپیشاندانی مامۆستایانی سلێمانی به‌ره‌و فراوان بون ده‌چێت"‬ ‫قایمقامی سلێمانی‪ :‬هێزه‌كانمان بۆ رێگرتن له‌هه‌ر حاڵه‌تێكی نه‌خوازراو ئاماده‌ن‬

‫س���ه‌رباری هه‌م���و هه‌وڵ���ه‌کان ب���ۆ‬ ‫ده‌س���تپێکردنه‌وه‌ی پرۆسه‌ی خوێندن‪،‬‬ ‫خۆپیش���اندانی مامۆس���تایانی سلێمانی‬ ‫به‌ره‌و ف���راوان بون ده‌چێ���ت‪ ،‬بایکۆت‬ ‫کردنی وانه‌کان���ی خوێندن له‌قوتابخانه‌و‬ ‫خوێندنگه‌و زانک���ۆ حکومییه‌کان کاری‬ ‫‪ 50‬هه‌زار مامۆستاو ‪ 700‬هه‌زار قوتابی‌و‬ ‫خوێن���دکاری په‌کخس���توه‌‪ ،‬قایمقام���ی‬ ‫سلێمانی ده‌ڵێت "هێزه‌كانمان بۆ رێگرتن‬ ‫له‌هه‌ر حاڵه‌تێكی نه‌خوازراو ئاماده‌ن"‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ ،‬س���لێمانی‪ :‬بایک���ۆت‌و‬ ‫خۆپیشاندانی مامۆس���تایانی پارێزگای‬ ‫س���لێمانی‌و هه‌ڵه‌بج���ه‌و ئیداره‌كان���ی‬ ‫گه‌رمی���ان‌و راپه‌ڕی���ن نزیكده‌بێت���ه‌وە‬ ‫ل���ه‌دو مان���گ‪ ،‬وه‌زاره‌تی پ���ه‌روەر‌ده‌و‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ره ‌گش���تیه‌كان له‌هه‌وڵ���ی‬ ‫ئ���ه‌وه‌دان به‌هه‌رجۆرێك بێ���ت خوێندن‬ ‫ده‌س���تپێبکرێته‌وه‌‌‪ ،‬ه���اوكات زۆرینه‌ی‬ ‫‌الیه‌نه‌ سیاس���یه‌كانیش له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دان‬ ‫بایكۆت كۆتایی بێت‪ ،‬به‌اڵم س���ه‌رباری‬ ‫ئه‌م هه‌وڵ‌و فشارانه‌ بایکۆتی مامۆستایان‬ ‫به‌رده‌وامه‌و خۆپیشاندانه‌کانیان گه‌وره‌و‬ ‫به‌رفر‌اوانتر ده‌بێت‪ .‬له‌ماوه‌ی ‪ 24‬كاتژمێری‬ ‫رابردودا گروپێ���ك به‌ناوی خوێندكارانی‬ ‫پێش���مه‌رگه‌وه‌ نام���ه‌ی هه‌ڕه‌ش���ه‌یان‬

‫فڕێداوه‌ته‌ ن���او چەن���د خوێندنگایەكی‬ ‫سنوری شاری س���لێمانی‌و تێیدا ماوەی‬ ‫‪ 48‬كاتژمێر دراوەتە مامۆستایانی ناڕازی‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی بچن���ەوە هۆڵەكانی خوێندن‪،‬‬ ‫"ع���ادل حه‌س���ه‌ن" ئه‌ندامی ده‌س���تەی‌‬ ‫مامۆس���تایانی ناڕازی كه‌ ده‌س���ته‌كه‌ی‬ ‫سه‌رپه‌رشتی خۆپیشاندانه‌كانی سلێمانی‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ئام���اژه‌ بۆ ئ���ه‌وه‌ ده‌كات ئه‌و‬ ‫په‌یام���ه‌ به‌دڵنیایه‌وه‌ په‌یام���ی قوتابی‬ ‫نی���ه‪ ،‬ئه‌و وتی "ئ���ه‌و په‌یامه‌ بێ دایك‌و‬ ‫باوك���ه‌و حه‌زمان ده‌ك���رد خاوه‌نی ئه‌و‬ ‫په‌یامه‌مان بناس���یایه‌ بۆ ئه‌وه‌ی قسه‌ی‬ ‫له‌گه‌ڵ بكه‌ین"‪.‬‬ ‫خۆپیش���اندانی مامۆس���تایان هی���چ‬ ‫موڵه‌تێكی فه‌رمی بۆ وه‌رنه‌گیراوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫قایمقامی سلێمانی جه‌خت له‌سه‌ر ئه‌وه‬ ‫‌ده‌كاته‌وه‌ هه‌مو رێوشوێنێك ده‌گرنه‌ به‌ر‬ ‫بۆ پاراس���تنی خۆپیشانده‌ران‌‪ ،‬به‌ختیار‬ ‫عه‌بدوڕه‌حم���ان قایمقام���ی س���لێمانی‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی راگه‌یاند "خۆپیش���اندانەکان‬ ‫له‌ڕوی ئه‌منیه‌وه‌ كۆمه‌ڵێك كێش���ه‌ی بۆ‬ ‫دروستكردوین‪ ،‬مامۆستایان به‌بێ موڵه‌ت‬ ‫هاتونه‌ته‌ سه‌رش���ه‌قام ئێمه‌ش ناچارین‬ ‫مامه‌ڵه‌یان له‌گه‌ڵ بكه‌ین"‪.‬‬

‫‪3‬‬

‫خۆپیشاندانی مامۆستایان لەسلێمانی‬

‫ئەمەریکای ترەمپ‬

‫ئەزمونی ناڕەزایەتییە کۆمەاڵیەتییەکان‬

‫‪9‬‬

‫ئاوات شێخ جه‌ناب بۆ ئەدهەم بارزانی‌‪:‬‬

‫ریکالم‬

‫بۆت نییە پێشنیار لەخەڵك قەدەغە بكەیت‬ ‫ئه‌ندامی جڤاتی نیش���تمانی گۆڕان‪ ،‬ئاوات‬ ‫ش���ێخ جەن���اب ئاماژە ب���ەوە دەكات بۆ‬ ‫ئەوەی خەڵكی كوردس���تان لەم قەیرانە‬ ‫دەرچێت یەكێك لەئەگەرەكان که‌ گۆڕان‬ ‫بیری لێدەكاتەوە پشتگیری‌ ئەو هەنگاوەی‬ ‫ئ���ارام ش���ێخ محەم���ەدو هاوڕێكانییەتی‬ ‫لەپەرلەمان���ی عێراق ك���ە گەڕانەوەیە بۆ‬ ‫بەغدا‪ ،‬ئەو دەڵێت "ئەدهەم بارزانی بۆی‬ ‫نییە پێشنیار لەخەڵك قەدەغە بكات"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ ،‬س���لێمانی‌‪ :‬ئاوات شێخ جه‌ناب‬ ‫له‌چاوپێكه‌وتنێك���ی‌ تایب���ه‌ت به‌ئاوێنه‌دا‬ ‫رایگه‌یان���د ك���ه‌ گۆڕان گفتوگ���ۆی هەمو‬ ‫ئەگەرێك دەكەن پێیانوابێ دەتوانێ كورد‬

‫لەم قەیرانانە بێنێتە دەرەوە‪ ،‬س���ەبارەت‬ ‫بەوەی‌ ئەدهەم بارزان���ی‌ وتبوی‌ ئەوانە ‌ی‬ ‫وەك ئارام ش���ێخ محەمەد بیردەكەنەوە‬ ‫كە بگەڕێنەوە بۆ بەغدا دەبێت لەم شارە‬ ‫ب���ار بكەن‪ ،‬ئ���ەو وتی‌ "وەاڵم���م بۆ كاك‬ ‫ئەده���ەم ئەوەیە‪ :‬ئێم���ەش ئومێدەوارین‬ ‫س���ەركردایەتی پارتی بەهۆش���ی خۆیدا‬ ‫بێتەوە‪ ،‬ئ���ەم تاكڕەوییەی كە كردویەتی‬ ‫وازی لێبێنێ���ت‌و بەبڕی���اری سیاس���ی‪،‬‬ ‫بەداگیركردن���ی پەرلەمان‌و بەداگیركردنی‬ ‫هەولێردا بچێت���ەوە‪ ،‬بیر لەخەمی خەڵك‬ ‫بكاتەوە"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "خەڵك تێر بوە لەدروشم‪ ،‬ئەو‬

‫دروش���مانە ناكات���ە پاروەنانێك بۆ هیچ‬ ‫هەژارێك‪ ،‬ئێستا ئەم حكومەتە پێویستە‬ ‫حكومەتێك���ی ئ���ازا بێ���ت بگەڕێتەوە بۆ‬ ‫بەرژەوەن���دی میللەت‪ ،‬ه���ەر حكومەتێك‬ ‫بوایە لەجێ���ی ئەم حكومەت���ەی ئەمانە‬ ‫ئێس���تا دەستی لەكاركێش���ابوەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەم ئەیەوێ���ت نەوت ب���دزرێ‪ ،‬ئەیەوێت‬ ‫داهاتی كوردس���تان هیچ���ی دیار نەبێت‪،‬‬ ‫فەرمانبەرو مامۆس���تا موچ���ەی نەبێت‪،‬‬ ‫لەپێناوی تەنیا كورس���ییەكدا هەمو ئەم‬ ‫واڵتە توشی قەیران بوە"‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫گه‌عده‌كانی ئێمه‌ له‌موچ ‌ه باشتر‌ه‬ ‫پاره‌كه‌ی نه‌قد وه‌رده‌گرین‬ ‫‪10‬‬ ‫ ‬ ‫ناونیشان‪ :‬سلێامنی ته‌الری زارا ‪ -‬نهۆمی سێیه‌م ‪ -‬شوقه‌ی ژماره‌ ‪32‬‬

‫ته‌له‌فۆن‪ 3202416 :‬‬

‫‪12‬‬

‫عیادەی شەوانەو رۆژی پسپۆریی ئاشتی‬ ‫بۆ نەشتەرگەری‬ ‫بەردی زراو ـ ریخۆڵە‬ ‫کوێرە ـ هەموو جۆرەکانی‬ ‫فتق بەئامێری هەناوبینی‬ ‫پێشکەوتو (ناظور)‬

‫دکتۆر فائق محەمەد گوڵپی‬ ‫ئەندامی کۆلیژی نەشتەرگەری شاهانەی بەریتانی‬ ‫دبلۆمی بااڵی نەشتەرگەری زانکۆی سلێمانی‬ ‫بکالۆریۆسی هەناوی‌و نەشتەرگەری زانکۆی موصڵ‬ ‫دبلۆمی بااڵی نەشتەرگەری هەناوبینی هیندستان‪ ،‬نیودەلهی‬ ‫ئەندامی کۆمەڵەی هەناوبینی نەشتەرگەری جیهانی‬

‫چارەسەری نەخۆشییەکانی‬ ‫مایەسیری ـ قڵیشی کۆم‬ ‫ـ دومەڵی کۆم ـ ناسوری‬ ‫پشت‬

‫‪MRCSEd MRCS UK‬‬ ‫‪HDGS‬‬ ‫‪MBChB‬‬ ‫‪D MAS‬‬ ‫‪WALS‬‬

‫چارەسەرکردنی نەخۆشییەکانی‬ ‫غودەی دەرەقی ـ سورێنچک ـ گەدە ـ‬ ‫دوانزەگرێ‬ ‫جگەر ـ ریخۆڵە کوێرە ـ ریخۆڵە‬ ‫ئەستورە‬

‫‪053 329 2900‬‬

‫تەنها‬ ‫‪0‬‬ ‫‪ 500‬دینار‬

‫‪0770 771 1011‬‬

‫سلێمانی ـ گەڕەکی ئاشتی ـ پشت شیرینی تابان ـ تەنیشت باخچەی ساوایانی هەنگ‬

‫ ‬ ‫به‌شی ریکالم ‪07700600659 :‬‬

‫کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی ‪ 1000‬دینار‬

‫تیراژ‪4500 :‬‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫"بایکۆت" کاری ‪ 50‬هه‌زار مامۆستاو ‪ 700‬هه‌زار قوتابی‌و خوێندکاری له‌سلێمانی په‌کخستوه‌‬

‫‪3‬‬

‫"سه‌رباری فشاره‌كان‪ ،‬خۆپیشاندان زیاتر به‌ره‌و فراوان بون ده‌چێت"‬ ‫ئا‪ :‬وریا حسێن‬

‫رۆژ به‌ڕۆژ خۆپیشاندانه‌كانی سلێمانی‬ ‫زیاتر به‌رفراوان ده‌بن‌و ئه‌وه‌ش‬ ‫مه‌ترسی ئه‌وه‌ی‌ هێناوه‌ته‌ ئاراوه‌‬ ‫خۆپیشاندانه‌كان به‌الڕێدا ببرێن‪،‬‬ ‫ئه‌ندامێكی لقی سلێمانی یه‌كێتی‬ ‫مامۆستایانیش ده‌ڵێت "سه‌رباری‬ ‫فشاره‌كان‪ ،‬خۆپیشاندان ئه‌م هه‌فته‌یه‬ ‫زیاتر‌به‌ره‌و فراوان بون ده‌چێت"‪.‬‬ ‫نه‌وش����یروان حه‌مه‌غه‌ریب‪ ،‬كارگێڕی‬ ‫لقی س����لێمانی یه‌كێتی مامۆس����تایانی‬ ‫كوردستان له‌سه‌ر لیستی سه‌ربه‌خۆ بۆ‬ ‫ئاوێنه‌ی رونكرده‌و‌ه ئه‌و مامۆستایانه‌ی‬ ‫سه‌رپه‌رشی خۆپیش����اندانه‌كان ده‌كه‌ن‬ ‫تائێستا كۆنترۆڵی خۆپیشاندانه‌كانیان‬ ‫كردوه‌و زۆرینه‌ی مامۆس����تایان له‌گه‌ڵ‬ ‫ئ����ه‌وه‌ن خۆپیش����اندانه‌كان به‌هێمنی‬ ‫به‌ڕێوه‌بچن‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌ چه‌ند ده‌نگێك‬ ‫هه‌ی����ه‌ له‌ناو مامۆس����تایاندا باوه‌ڕیوایه‌‬ ‫خۆپیشاندان به‌م جۆره‌ ئه‌نجامی نیه‌‪،‬‬ ‫وتیش����ی "م����ن دڵنیام ئ����ه‌م هه‌فته‌یه‌‬ ‫خۆپیش����اندانه‌كان به‌ره‌وه‌ فروانبون‌و‬ ‫به‌هێزبونی زیاتر ده‌چن"‪.‬‬ ‫خۆپیشاندانی مامۆستایانی پارێزگای‬ ‫س����لێمانی‌و هه‌ڵه‌بج����ه‌و ئیداره‌كان����ی‬ ‫گه‌رمیان‌و راپه‌ڕین نزیكده‌بێته‌وە له‌دو‬ ‫مانگ‪ ،‬ئ����ه‌وه‌ش وه‌زاره‌تی په‌روەر‌ده‌و‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ره ‌گش����تیه‌كانی ناچاركردوه‌‬ ‫به‌هه‌رجۆرێك بێت خوێندن له‌م ناوچه‌یه‌‬ ‫س����ه‌رپێبخه‌نه‌وه‌‪ ،‬ه����اوكات زۆرینه‌ی‬ ‫‌الیه‌نه‌ سیاسیه‌كانیش له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دان‬ ‫بایكۆت كۆتایی بێت‪ ،‬به‌اڵم س����ه‌رباری‬ ‫ئه‌م هه‌واڵنه‌ خۆپیش����اندان به‌رده‌وامه‌و‬ ‫زیاتر ده‌بێت‪.‬‬ ‫كارگێ����ڕی لق����ی س����لێمانی یه‌كێتی‬ ‫مامۆس����تایانی كوردس����تان باس����ی‬ ‫ئه‌وه‌ش����ی بۆ ئاوێنه‌كرد له‌س����لێمانی‬ ‫به‌ڕێوه‌ب����ه‌ری قوتابخان����ه‌ له‌الی����ه‌ن‬ ‫ئاسایش����ه‌وه‌ بانگكراوه‌و هه‌ڕه‌ش����ه‌ی‬

‫له‌قوتابیان����ی پارێ����زگای س����لێمانی‬ ‫بكه‌ن����ه‌وه‌‪ ،‬وتی "ده‌سپێش����خه‌ریه‌كه‌ی‬ ‫ئه‌نجومه‌نی پارێزگا بۆ لێكنزیكردنه‌وه‌ی‬ ‫مامۆستایان‌و ژوری بازرگانی بۆ ئه‌وه‌بو‬ ‫كێشه‌ی مامۆستایان چاره‌سه‌ر بكات"‪،‬‬ ‫وتیش����ی "چ����ۆن ئه‌رك����ی ئێمه‌یه‌ بیر‬ ‫له‌نزیكه‌ی ‪ 50‬هه‌زار مامۆستا بكه‌ینه‌وه‌‬ ‫ئه‌ركمانه‌ بیریش له‌نزیكه‌ی ‪ 700‬هه‌زار‬ ‫قوتابی پارێزگاكه‌ بكه‌ینه‌وه‌"‪.‬‬

‫ئێستا مه‌ترسی ئه‌و‌ه‬ ‫له‌ئارادایه‌ خۆپیشاندانه‌كان‬ ‫الیه‌نێكی دیاریكراو‌‬ ‫به‌ئامانج ئاڕاسته‌بكات‬ ‫بۆ توندوتیژی ئه‌وه‌ش‬ ‫له‌كاتێكدایه‌ به‌شێك‬ ‫له‌مامۆستایان به‌هۆی‬ ‫وه‌اڵمنه‌دانه‌وه‌ی‬ ‫داواكارییه‌كانیان زۆر‬ ‫توڕه‌ن‬ ‫لێك����راوه‌ ك����ه‌ بۆچ����ی ده‌وام ناكات‌و‬ ‫هاوكات����ی ئ����ه‌وه‌ش كۆمه‌ڵێك پێگه‌ی‬ ‫پارتی به‌بابه‌تی داعش‌و باڵوكردنه‌وه‌ی‬ ‫به‌یاننامه‌‌ فش����ار دروس����ت ده‌ك ‌هن‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی خۆپیشاندان كۆتایی پێبهێنێت‪،‬‬ ‫وتیش����ی "خۆپیش����اندانی مامۆستایان‬ ‫جی����اوازه‌ له‌خۆپیش����اندانی خه‌ڵ����ك‪،‬‬ ‫باوه‌ڕناكه‌م به‌الڕێدا ببرێت"‪.‬‬ ‫له‌م����اوه‌ی ‪ 24‬كاتژمێ����ری رابردودا‬ ‫جگه‌ له‌وه‌ی فش����اری میدیایی بۆ سه‌ر‬ ‫مامۆس����تایان دروس����تكراوه‌‪ ،‬هاوكات‬ ‫ئ����ه‌وه‌ش چه‌ن����د گروپێ����ك به‌ن����اوی‬ ‫خوێندكاران����ی پێش����مه‌رگه‌وه‌‌ نامه‌یان‬ ‫فڕێداوه‌ت����ه‌ ناو چەن����د خوێندنگایەكی‬ ‫سنوری شاری سلێمانی‌و تێیدا ماوەی‬ ‫‪ 48‬كاتژمێر دراوەتە مامۆس����تایان بۆ‬

‫خۆپیشاندانی مامۆستایانی ناڕازی‬ ‫ئه‌وه‌ی بچنەوە هۆڵەكانی خوێندن‪.‬‬ ‫عادل حه‌س����ه‌ن ئه‌ندامی ده‌س����تە ‌‬ ‫ی‬ ‫مامۆس����تایانی ناڕازی كه‌ ده‌سته‌كه‌ی‬ ‫سه‌رپه‌رش����تی خۆپیش����اندانه‌كانی‬ ‫س����لێمانی ده‌كات‪ ،‬ئام����اژه‌ ب����ۆ ئه‌وه‌‬ ‫ده‌كات ئه‌و په‌یامه‌ به‌دڵنیایه‌وه‌ په‌یامی‬ ‫قوتابی نی����ه‌و وتی "ئ����ه‌و په‌یامه‌ بێ‬ ‫دایك‌و باوكه‌و حه‌زمان ده‌كرد خاوه‌نی‬ ‫ئ����ه‌و په‌یامه‌مان بناس����یایه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫قسه‌ی له‌گه‌ڵ بكه‌ین"‪.‬‬ ‫ئه‌و ئه‌ندامه‌ی ده‌سته‌ی مامۆستایانی‬ ‫ناڕازی باس����ی ئه‌وه‌ش����ده‌كات ئه‌وان‬ ‫هه‌م����و هه‌وڵێ����ك ده‌ده‌ن ب����ۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫رێگه‌ نه‌ده‌ن كه‌س����انێكی تێكده‌ر بێنه‌‬ ‫ناوخۆپیش����اندانه‌كه‌وه‌و ئاڕاس����ته‌ی‬ ‫خۆپیشاندانه‌كان بگۆڕن‪ ،‬هه‌ر كه‌سێك‬

‫ش����تێكی وابكات بۆچون����ی ئێمه‌ نی ‌ه‬ ‫ئاژاوه‌گێ����ڕه داوا له‌الیه‌ن����ه‌ ئه‌منیه‌كان‬ ‫ده‌كه‌ین رێگری لێبكه‌ن‪ ،‬وتی "س����به‌ی‬ ‫ده‌چینه‌ ب����ه‌رده‌م داواكاری گش����تی‌و‬ ‫داواكارییه‌كان����ی خۆم����ان ئاڕاس����ته‌ی‬ ‫داواكاری گشتی سلێمانی ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫خۆپیش����اندانی مامۆس����تایان هی����چ‬ ‫موڵه‌تێكی فه‌رمی بۆ وه‌رنه‌گیراوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫قائیمقامی سلێمانی جه‌خت له‌سه‌ر ئه‌وه‬ ‫‌ده‌كاته‌وه‌ هه‌مو رێوش����وێنێك ده‌گرنه‌‬ ‫به‌ر بۆ پاراستنی خۆپیشانده‌ران‪.‬‬ ‫به‌ختیار عه‌بدوڕه‌حم����ان قائیمقامی‬ ‫س����لێمانی دەڵ����ێ خۆپیش����اندانەکان‬ ‫له‌ڕوی ئه‌منیه‌وه‌ كۆمه‌ڵێك كێشه‌ی بۆ‬ ‫دروستكردوین له‌وانه‌ كێشه‌ی شه‌قام‪،‬‬ ‫وت����ی "مامۆس����تایان به‌ب����ێ موڵ����ه‌ت‬

‫هاتونه‌ته‌ سه‌رشه‌قام ئێمه‌ش ناچارین‬ ‫مامه‌ڵه‌یان له‌گه‌ڵ بكه‌ین"‪.‬‬ ‫قائیمقام����ی س����لێمانی بێئاگای����ی‬ ‫خۆی ده‌ربڕی له‌ب����اره‌ی به‌الڕێدابردنی‬ ‫خۆپیش����اندانه‌كان‪ ،‬به‌اڵم هێزی ئه‌منی‬ ‫دابینك����ردوه‌ ب����ۆ ئ����ه‌وه‌ی پارێزگاری‬ ‫له‌گیانی مامۆس����تایان بكه‌ن‪ ،‬وتیشی‬ ‫"هێزمان له‌گه‌ڵیان ن����اردوه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫له‌ئه‌گه‌ری ه����ه‌ر حاڵه‌تێكی نه‌خوازراو‬ ‫پارێزگارییان لێب����كات‪ ،‬وه‌ك ده‌زانین‬ ‫مه‌ترسی داعش بونی هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫هاوكات����ی ئ����ه‌وه‌ش ئه‌ن����وه‌ر تاهیر‬ ‫جێگری سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی پارێزگای‬ ‫سلێمانی جه‌خت له‌سه‌ر ئه‌وه‌ده‌كاته‌وه‌‬ ‫ئه‌وان چۆن ئه‌ركیانه‌ بیر له‌مامۆستایانی‬ ‫س����لێمانی بكه‌ن����ه‌وه‌ ئه‌ركیانه‌ بیریش‬

‫جێگ����ری س����ه‌رۆكی ئه‌نجومه‌ن����ی‬ ‫پارێزگای سلێمانی باسی دواهه‌ڵوێستی‬ ‫حكومه‌ت����ی هه‌رێم����ی كوردس����تان بۆ‬ ‫ئاوێن����ه‌ ده‌كات‌‪ ،‬ناوبراو ئه‌وه‌ ئاش����كرا‬ ‫ده‌كات "ل����ه‌دوا كۆبون����ه‌وه‌ی نێ����وان‬ ‫قوب����اد تاڵه‌بان����ی جێگری س����ه‌رۆكی‬ ‫حكوم���� ‌هت‌و فراكس����یۆنی س����ه‌وز كه‌‬ ‫س����ه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نیش ل����ه‌وێ بوه‌‪،‬‬ ‫هیچ ئومێدێكی به‌فراكسیۆنه‌كه‌ نه‌داوه‌‬ ‫بۆ چاره‌سه‌ری كێش����ه‌ی مامۆستایانی‬ ‫ن����اڕازی‌و له‌وباره‌ی����ه‌وه‌ هیچ به‌ڵێنێكی‬ ‫پێنه‌داون"‪.‬‬ ‫به‌گوێ����ره‌ی زانیاریی����ه‌كان ئێس����تا‬ ‫خۆپیشاندانی مامۆستایان نیگه‌رانیه‌كی‬ ‫زۆری الی یه‌كێتی‌و پارتی دروستكردوه‌و‬ ‫س����ه‌رباری فش����اره‌ زۆره‌كانی����ان بۆ‬ ‫كۆتایهێنان به‌بایكۆت به‌اڵم شكستیان‬ ‫هێناوه‌‪ ،‬الیه‌نه‌كان����ی تریش زۆرینه‌یان‬ ‫له‌گ����ه‌ڵ ئ����ه‌وه‌ن كه‌ بایك����ۆت كۆتایی‬ ‫پێبهێنری����ت ب����ه‌اڵم هه‌وڵه‌كانی����ان‬ ‫تائێستا بێس����ود بون به‌تایبه‌ت دوای‬ ‫خۆپیش����اندانه‌كه‌ی ش����ه‌ممه‌ی رابردو‬ ‫كاتێك بۆیان ده‌ركه‌وت مامۆس����تایان‬ ‫س����ورن له‌س����ه‌ر خۆپیش����اندان‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ئێس����تا مه‌ترس����ی ئ����ه‌وه‌ له‌ئارادای����ه‌‬ ‫خۆپیش����اندانه‌كان الیه‌نێكی دیاریكراو‌‬ ‫به‌ئامانج ئاڕاس����ته‌بكات بۆ توندوتیژی‬ ‫به‌مه‌به‌س����تی كۆتاییهێنانیان‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫له‌كاتێكدایه‌ به‌ش����ێك له‌مامۆس����تایان‬ ‫به‌هۆی دۆخی ئابوری‌و وه‌اڵمنه‌دانه‌وه‌ی‬ ‫داواكارییه‌كانیان زۆر توڕه‌ن‪.‬‬

‫ی بایكۆت ناشكێنن‬ ‫ی داهاتودا قسه‌مان ده‌بێت بۆ ئه‌و مامۆستایانه‌ ‌‬ ‫سه‌رۆكی‌ زانكۆی‌ سلێامنی‌‪ :‬له‌ڕۆژان ‌‬

‫ی ترمان ده‌بێت‬ ‫مامۆستایانی‌ ناڕازی‌‪ :‬گه‌ر حكومه‌ت وه‌اڵمامن نه‌داته‌و ‌ه هه‌ڵویست ‌‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬

‫سه‌رۆكی‌ زانكۆی‌ سلێمانی‌‬ ‫به‌وه‌كاله‌ت ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات‬ ‫ده‌وام له‌زانكۆی‌ سلێمانی‌ ئاساییه‌و‬ ‫له‌ڕۆژانی‌ داهاتودا قسه‌یان ده‌بێت‬ ‫بۆ ئه‌و مامۆستایانه‌ی‌ ده‌وام‬ ‫ناكه‌ن‪ ،‬مامۆستایه‌كی‌ ناڕازیش‬ ‫ده‌ڵێت "تا داواكاریه‌كانمان‬ ‫جێبه‌جێ‌ نه‌كرێت به‌رده‌وام‬ ‫ده‌بین"‪.‬‬

‫س���ه‌باره‌ت به‌ده‌س���تپێكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌وامی‌ خوێندن له‌زانكۆ حكومیه‌كانی‌‬ ‫سنوری‌ پارێزگاری‌ سلێمانی‌‪ ،‬سه‌رۆكی‌‬ ‫زانكۆی‌ سلێمانی‌ به‌وه‌كاله‌ت "د‪ .‬ڕه‌زا‬ ‫حه‌س���ه‌ن به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند له‌ڕۆژی‌‬ ‫ی���ه‌ك ش���ه‌ممه‌ ‪11/13‬ه‌وه‌ ده‌وام‬ ‫له‌زانكۆی‌ س���لێمانی‌ ده‌ستیپێكردوه‌‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌ت���ی‌ كۆلێج���ی‌ پزیش���كی‌‌و‬ ‫هونه‌رو یاسا‌و زانسته‌ ئیسالمیه‌كان‌و‬ ‫په‌روه‌رده‌ی‌ بنه‌ڕه‌ت���ی‌ ده‌وام تێیاندا‬ ‫ئاس���اییه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "ژماره‌یه‌كی‌ كه‌م‬

‫له‌مامۆستایان ده‌وام ناكه‌ن ئه‌وانیش‬ ‫ده‌بێت بێنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "چاره‌سه‌مان ده‌بێت بۆ ئه‌و‬ ‫ژماره‌ مامۆس���تایه‌ی‌ نایه‌نه‌وه‌ ده‌وام‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬ژماره‌یان كه‌مه‌‌و له‌چه‌ند رۆژی‌‬ ‫ڕابردودا ده‌رده‌كه‌وێ���ت ئه‌وه‌ خۆمان‬ ‫چاره‌سه‌ری‌ ده‌كه‌ین‪ ،‬نامه‌وێت ئێستا‬ ‫هیچ بڵێم"‪.‬‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ردا كاوه‌ عیزه‌دی���ن كه‌‬ ‫یه‌كێك���ه‌ له‌مامۆس���تایانی‌ ن���اڕازی‌‬ ‫له‌زانك���ۆی‌ س���لێمانی‌ به‌ئاوێن���ه‌ی‌‬

‫ڕاگه‌یاند ته‌نها كۆلیژی‌ هونه‌رو یاس���ا‬ ‫له‌زانك���ۆی‌ س���لێمانی‌ ده‌وام ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌و وتی‌ "چه‌ند جارێك كۆبونه‌وه‌مان‬ ‫له‌گه‌ڵ سه‌رۆك به‌شه‌كان ئه‌نجامداوه‌‪،‬‬ ‫داوایان لێكردوین بایكۆت بش���كێنین‪،‬‬ ‫به‌اڵم دواج���ار هیچ له‌داواكاریه‌كانمان‬ ‫جێبه‌ج���ێ‌ نه‌ك���راوه‌‌و ژماره‌ی���ه‌ك‬ ‫مامۆستای‌ زانكۆ‌و سه‌رۆك به‌شه‌كان‬ ‫رۆیش���تونه‌ته‌وه‌ بۆ ده‌وام كه‌س���انی‌‬ ‫حزبیی‌ ب���ون به‌فه‌رمانی‌ حزبه‌كانیان‬ ‫هه‌ڵسوكه‌وت ده‌كه‌ن"‪.‬‬

‫وتیش���ی‌ "ئه‌و دو به‌شه‌ی‌ له‌زانكۆی‌‬ ‫س���لێمانی‌ ده‌وام ده‌ك���ه‌ن ئه‌وانیش‬ ‫داده‌خرێ���ن گه‌ر ده‌س���ه‌اڵت وه‌اڵمیان‬ ‫نه‌داته‌وه‌‪ ،‬ئێمه‌ش بێگومان هه‌ڵویستی‌‬ ‫دیكه‌مان ده‌بێت‌و داوا له‌خوێندكاران‬ ‫ده‌كه‌ین شانبه‌ش���انی‌ مامۆستاكانیان‬ ‫بێنه‌ سه‌رش���ه‌قام بۆ داخوازیه‌كانمان‬ ‫كه‌ ئه‌وه‌ ته‌نها داخ���وازی‌ ئێمه‌ نیه‌‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ داخ���وازی‌ خه‌ڵك���ی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستانه‌"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ش���ی‌ به‌وه‌كرد ئه‌و ده‌وامه‌ی‌‬

‫له‌س���نوری‌ هه‌ولێرو دهۆك‌و س���ۆران‬ ‫ده‌كرێ���ت بێبایه‌خ���ه‌‪ ،‬ئ���ه‌و وت���ی‌‬ ‫"په‌یوه‌ندیه‌ك���ی‌ باش���مان له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫مامۆس���تایانی‌ زانكۆی‌ س���ه‌الحه‌دین‬ ‫هه‌یه‌‌و قسه‌مان له‌گه‌ڵ كردون‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئ���ه‌وان به‌ڕاش���كاوی‌ پێمانده‌ڵێن كه‌‬ ‫ناتوانن بێنه‌ سه‌رش���ه‌قام‌و مانبگرن‬ ‫له‌الیه‌ن ده‌س���ه‌اڵتی‌ ئه‌و س���نوره‌وه‌‬ ‫هه‌ڕه‌ش���ه‌یان لێده‌كرێ���ت‪ ،‬ئه‌گینا ك‬ ‫‪Y‬ش���ه‌و داوكاریه‌كانی���ان هیچ���ی‌‬ ‫له‌داخوازیه‌كانی‌ ئێمه‌ كه‌متر نیه‌"‪.‬‬

‫مسته‌فا چاوڕه‌ش‪ :‬به‌شێك له‌‌سه‌ركرده‌كانی یه‌كێتی نایانه‌وێت دو باڵه‌ك ‌ه بگه‌ن ‌ه سازان‬ ‫ئا‪ :‬وریا حسێن‬ ‫به‌پێی دوا به‌یاننامه‌كه‌ی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫سه‌ركردایه‌تی یه‌كێتی نیشتمانی‬ ‫كوردستان که‌ له‌‪2016/10/15‬دا‬ ‫باڵوکرایه‌وه‌‪ ،‬ده‌بو دو هه‌فته‌ی تر‬ ‫سه‌ركردایه‌تی یه‌كێتی به‌سه‌رپه‌رشتی‬ ‫كۆسره‌ت ره‌سوڵ کۆبێته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫تائێستا کۆبونه‌وه‌که‌ ئه‌نجامنه‌دراوه‌‪،‬‬ ‫ئه‌ندامێکی سه‌ركردایه‌تی هۆکاره‌که‌ی‬ ‫ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی ك ‌ه رێکكه‌وتن‬ ‫له‌نێوان باڵه‌كان نه‌كراوه‪.‬‬ ‫به‌پێی دوا به‌یاننامه‌كه‌ی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی یه‌كێت���ی نیش���تمانی‬ ‫كوردس���تان كه‌ باڵی ناوه‌ن���دی بڕیار‬ ‫به‌ش���داری تێدانه‌ك���رد‪ ،‬ئام���اژ‌ه ب���ۆ‬ ‫ئ���ه‌وه‌ده‌كات "كۆبون���ه‌و‌ه بڕیاری���داو‌ه‬ ‫مانگ���ی (‪ )3‬ج���ار كۆبون���ه‌وه‌ی‬ ‫مه‌كته‌ب���ی سیاس���ی ئه‌نجامبدرێ���ت‬ ‫له‌كات���ی خۆش���یدا‪ ،‬دو مان���گ جارێ‬ ‫ئه‌نجومه‌نی سه‌ركردایه‌تی كۆده‌بێته‌وه‌‪،‬‬

‫كۆبونه‌وه‌ی ئاینده‌ی س���ه‌ركردایه‌تیش‬ ‫له‌دوای هه‌وڵی چاره‌س���ه‌ركردنی كێش ‌ه‬ ‫ناوخۆیی���ه‌كان‪ ،‬له‌هه‌فته‌ی���ه‌ك بۆ دو‬ ‫هه‌فته‌ی تر‪ ،‬بڕیاردرا به‌سه‌رپه‌رش���تی‬ ‫جێگری س���كرتێری گش���تی كۆسره‌ت‬ ‫ره‌سوڵ ئه‌نجامبدرێت‪ ،‬به‌اڵم دوای چوار‬ ‫هه‌فته‌ی ت���ه‌واو به‌س���ه‌ر كۆبونه‌وه‌ك ‌ه‬ ‫تائێستا كۆبونه‌وه‌ نه‌كراوه‌‪.‬‬ ‫مس���ته‌فا چ���اوڕه‌ش ئه‌ندام���ی‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی یه‌كێت���ی نیش���تمانی‬ ‫كوردس���تان بۆ ئاوێن���ه‌ی رونكرده‌و‌ه‬ ‫هێوربونه‌وه‌یه‌ك هه‌ی ‌ه له‌نێوان باڵه‌كانی‬ ‫یه‌كێت���ی‌و ئه‌وه‌ش كاریگ���ه‌ری ئێرانی‬ ‫له‌سه‌ربوه‪ ،‬وتی "هۆكاری ئه‌نجامنه‌دانی‬ ‫كۆبونه‌وه‌كه‌ی ئه‌نجومه‌نی سه‌ركردایه‌تی‬ ‫یه‌كێت���ی نیش���تمانی ئ���ه‌وه‌ی بڕیاری‬ ‫لێدرابو‪ ،‬دیار‌ه بۆ ئه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫رێکكه‌وتن نه‌ك���راوه له‌نێوان باڵه‌كان‌و‬ ‫‌هێش���تا ماویه‌تی‪ ،‬چونك ‌ه هه‌موالیه‌ك‬ ‫پێیانباش��� ‌ه ئه‌و كێش���ان ‌ه چاره‌س���ه‌ر‬ ‫بكرێ���ت‌و كۆبون���ه‌وه‌ش ده‌كرێت‪ ،‬بۆی ‌ه‬

‫چاوه‌ڕێ ده‌كه‌ن تازه‌مینه‌ی كۆبونه‌وه‌ك ‌ه‬ ‫له‌باربێت‌و كۆبونه‌وه‌ ئه‌نجام بدرێت"‪.‬‬ ‫ئه‌و ئه‌ندامه‌ی س���ه‌كردایه‌تی یه‌كێتی‬ ‫نیشتمانی كوردس���تان جه‌خت له‌سه‌ر‬ ‫ئه‌و‌ه ده‌كاته‌وه‌ كۆبونه‌وه‌ به‌بێ ته‌وافوق‬ ‫ناكرێت‌و له‌وباوه‌ڕەش���دا نیه‌ كۆسره‌ت‬ ‫ره‌س���وڵ به‌ش���داری كۆبونه‌وه‌یه‌ك���ی‬ ‫وابكات چونكه‌ ئه‌ویش ته‌نها خۆی نیه‌و‬ ‫ده‌بێت راوێژ له‌گه‌ڵ براده‌ره‌كانی بكات‪،‬‬ ‫وتیش���ی "ئه‌و براده‌ران��� ‌ه هه‌مو مه‌یلی‬ ‫ئه‌وه‌ی���ان نیه‌ ك ‌ه ته‌وافوق بكرێت‌و ئه‌م‬ ‫كێشه‌ی ‌ه چاره‌سه‌ر بكرێت"‪.‬‬ ‫كۆس���ره‌ت رەس���وڵ عه‌لی سه‌رۆكی‬ ‫وه‌ف���دی دانوس���تانی باڵ���ی ناوه‌ندی‬ ‫بڕیار ب���وه‌و هێرۆ ئیبراهیم ئه‌حمه‌دیش‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌تی باڵی زۆرینه‌ی یه‌كێتی‬ ‫ك���ردوه‌ له‌دانیش���تنه‌كانی نێ���وان دو‬ ‫باڵه‌ك ‌ه له‌ماوه‌ی چه‌ند هه‌فته‌ی رابردو‪،‬‬ ‫به‌وته‌ی وته‌بێ���ژی باڵی ناوه‌ندی بڕیار‬ ‫"له‌كۆبونه‌وه‌كان هیچ بڕیارێك نه‌دراو‌ه‬

‫ته‌نها گفتۆگۆی ئیجابی كراوه"‌‪.‬‬ ‫شااڵو عه‌لی عه‌سكه‌ری وته‌بێژی باڵی‬ ‫ناوه‌ن���دی بڕیاری یه‌كێتی نیش���تمانی‬ ‫ئه‌وه‌ی بۆ ئاوێن ‌ه باس���كرد "ئه‌وه‌ی من‬ ‫ده‌یزان���م كاك كۆس���رەت‌ له‌گه‌ڵ باڵی‬ ‫ناوه‌ندی بڕیارە‌و به‌رپرسی باڵی ناوه‌ندی‬ ‫ت‬ ‫بڕی���اره‌ بۆی���ه‌ ئه‌گه‌ر كاك كۆس���رە ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وان بێ���ت كۆده‌بنه‌و‌ه ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ئه‌وانیش نه‌بێ���ت كۆنابنه‌وه‌"‪،‬‬ ‫هاوكات وتیش���ی "كاك كۆسره‌ت الی‬ ‫ئێم ‌ه سه‌رپشككراوه‌ بۆ گفتوگۆكردن‌و‬ ‫الی ئه‌وانی���ش هێرۆخ���ان‌و پاڤێ���ڵ‬ ‫تاڵه‌بانی‌و كۆبونه‌وه‌كانیش تائێستا هیچ‬ ‫نزیكبونه‌وه‌یه‌ك���ی جدی به‌دینه‌هێناو‌ه‌‪،‬‬ ‫به‌ڵك���و موجامه‌له‌ی ئیجابی له‌نێوانیان‬ ‫هه‌بوه‌و شتی جدی نه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫وته‌بێ���ژی باڵ���ی ناوه‌ن���دی بڕی���ار‬ ‫ئه‌وه‌شی پشتڕاستكرده‌وه‌ ك ‌ه فشارێكی‬ ‫زۆری���ان له‌س���ه‌رە بۆ ئ���ه‌وه‌ی بگه‌ن ‌ه‬ ‫رێکكه‌وتن له‌سه‌ر كێش ‌ه ناوخۆییه‌كانی‬

‫یه‌كێتی نیش���تمانی‪ ،‬به‌اڵم تائێس���تا‬ ‫نه‌گەیشتونەتە رێککەوتن‪ ،‬وتیشی "من‬ ‫بۆخۆم وه‌كو ش���ااڵو ب���ه‌دوری ده‌زانم‬ ‫بگه‌ین ‌ه رێكکه‌وتن له‌ماوه‌ی ئه‌مساڵدا‪،‬‬ ‫به‌اڵم دۆس���ته‌كانمان له‌هه‌موالیه‌كه‌و‌ه‬ ‫فشارمان لێده‌كه‌ن بگه‌ین ‌ه رێكکه‌وتنێك‬ ‫له‌باره‌ی كێشه‌كانی یه‌كێتیه‌وه‌"‪.‬‬ ‫به‌گوێ���ره‌ی زانیاری���ه‌كان ئێس���تا‬ ‫كۆس���ره‌ت ره‌س���وڵ عه‌ل���ی جێگری‬ ‫یه‌كه‌می س���كرتێری گش���تی یه‌كێتی‬ ‫بوه‌ت���ه‌ خاڵ���ی یه‌كالیكردن���ه‌وه‌ی‬ ‫كێش���ه‌كانی ناوخ���ۆی یه‌كێت���ی بۆی ‌ه‬ ‫له‌الیه‌ن باڵ���ی زۆرینه‌ی یه‌كێتی چاوی‬ ‫‌ره بۆ ئه‌وه‌ی به‌ڕاكێش���انی‬ ‫زۆر له‌س���ه ‌‌‬ ‫كۆس���ره‌ت ره‌س���وڵ ملمالنێكان زیاتر‬ ‫به‌الی خۆیاندا بشكێننه‌وه‌‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫ئێس���تا كۆسرەت‌ ره‌س���وڵ قسه‌كه‌ری‬ ‫یه‌كه‌می باڵی ناوه‌ندی بڕیاره‌ زۆر رای‬ ‫خ���ۆی‌و ئێرانیه‌كانی���ش ئه‌وه‌یه‌ نابێت‬ ‫ك���ه‌س له‌یه‌كێتی جیابێته‌وه‌و س���ازان‬ ‫دروستبكرێت نه‌ك ترازان‪.‬‬

‫كۆبونه‌وه‌كان تائێستا‬ ‫هیچ نزیكبونه‌وه‌یه‌كی‬ ‫‌هێناوه‬ ‫جدی به‌دینه ‌‌‬ ‫به‌ڵكو موجامه‌له‌ی‬ ‫ئیجابی له‌نێوانیان‬ ‫هه‌بوه‌و شتی جدی‬ ‫نه‌بوه‬

‫‪2‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫شه‌وانه‌ئاهه‌نگی‌ كافتریاكانی‌ سلێمانی‌ قه‌ده‌غه‌ ده‌كرێت‬ ‫هونه‌رمه‌ندانی‌ میللی‌‪ :‬پابه‌ند نابین به‌و بڕیاره‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬شۆڕش محه‌مه‌د‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ گه‌شتوگوزاری‌‬ ‫سلێمانی‌ رایده‌گه‌یه‌نێت به‌هۆی‌‬ ‫سكااڵی‌ دانیشتوانی‌ چه‌ند‬ ‫گه‌ڕه‌كێكی‌ سلێمانی‌ شه‌وانه‌ ئاهه‌نگی‌‬ ‫كافتریاكانی‌ سلێمانی‌ قه‌ده‌غه‌كراوه‌‌و‬ ‫سه‌رۆكی كۆمه‌ڵه‌ی هونه‌ری میللی‬ ‫كوردستانیش رایده‌گه‌یه‌نێت پابه‌ندی‌‬ ‫ئه‌و بڕیاره‌ نابن‪.‬‬ ‫یاسین فه‌قێ‌ س����ه‌عید به‌ڕێوه‌به‌ری‌‬ ‫گش����تی‌ گه‌ش����توگوزاری‌ س����لێمان ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند"ئه‌و رێوشوێنانه‌ی‌‬ ‫كه‌ كراوه‌ ئاس����ایش له‌س����ه‌ر سكااڵی‌‬ ‫دانیش����توانی‌ ئ����ه‌و گه‌ڕه‌كان����ه‌ی‌‬ ‫سلێمانی‌ پێی‌ هه‌ستاوه‌ كه‌ دراوسێی‌‬ ‫كافتریاكانن"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌"ئه‌و كافتریان����ه‌ی‌ له‌ن����او‬ ‫گه‌ڕه‌كه‌كانن ئاهه‌نگیان گێڕاوه‌‌و هه‌تا‬ ‫‪2‬ی‌ شه‌و گۆرانی‌‌و مۆسیقایان لێداوه‌‌و‬ ‫له‌به‌رئ����ه‌وه‌ خه‌ڵكه‌ك����ه‌ مه‌زبه‌ت����ه‌ی‌‬ ‫لێ‌ كردون‌و س����كااڵی‌ ل����ێ‌ كردون چ‬ ‫له‌قایمقامیه‌ت چ له‌ئاسایش"‪.‬‬ ‫ی له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫جه‌غتیش ‌‬ ‫ئه‌وان رێگایان نه‌داوه‌ به‌ئاهه‌نگگێڕان‬ ‫له‌كافتریاكاندا‌و وتی‌ "وتومانه‌ ئاساییه‌‬ ‫الیڤ موزیكتان هه‌بێت واتا ژه‌نیارێك‬ ‫مۆس����یقایه‌كی‌ هێمن لێ‌ ب����دات‌و خۆ‬ ‫ئه‌گه‌ر گۆرانیبێژێكی كوردیش بڕوات‪2‬‬ ‫تا ‪ 3‬گۆرانی‌ هێمن بڵێت ئاساییه‌"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌"به‌اڵم نه‌مانوتوه‌ باند‌و تیم‬ ‫بێ����ت‌و مۆنتاربۆ‌و س����پیكه‌ری‌ گه‌وره‌‬ ‫دابنێ����ن‌و هه‌ت����ا ‪2‬ی‌ ش����ه‌و بیك����ه‌ن‬ ‫به‌ده‌هۆڵ‌و زوڕنا"‪.‬‬ ‫ئام����اژه‌ی‌ ب����ه‌وه‌ش دا "بۆیه‌ به‌هیچ‬ ‫شێوه‌یه‌ك رێگه‌ نادرێت له‌كافتریاكاندا‬ ‫ئاهه‌ن����گ بگێڕدرێ����ت‌و ماق����وڵ نییه‌‬ ‫له‌چایخان����ه‌‌و كافتری����ادا ئاهه‌ن����گ‬ ‫بكرێت"‪.‬‬ ‫ی له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫جه‌غتیش ‌‬ ‫"ماوه‌یه‌كی‌ تر رێنمایی‌ نوێ‌ ده‌رده‌كه‌ن‬ ‫ب����ۆ دیاریكردنی‌ ئه‌و ش����وێنانه‌ی‌ كه‌‬ ‫رێپێدراون ئاهه‌نگی‌ تێدا بكه‌ن"‪.‬‬ ‫"له‌هه‌ندێ����ك له‌كافتریاكاندا به‌پێی‌‬ ‫قسه‌ی‌ ئاسایش دیارده‌ی‌ زۆر ناشرینی‌‬

‫کافتریایەکی میللی لەسلێمانی‬ ‫تی����ادا په‌یدابوه‌‌و گه‌نجێكی‌ زۆری‌ ئه‌م‬ ‫شاره‌ روده‌كه‌نه‌ ئه‌و كافتریایانه‌‌و تیایدا‬ ‫نێرگه‌ل����ه‌ هه‌یه‌‌و له‌گ����ه‌ڵ نێرگه‌له‌كه‌دا‬ ‫مه‌وادی‌ موخه‌در باڵوبۆته‌وه‌ به‌ناویاندا‌و‬ ‫پاشان بۆته‌ شوێنی‌ ده‌عاره‌‌و كچ‌و كوڕ‬ ‫له‌و شوێنانه‌دا یه‌كتر ده‌ناسن‌و ره‌قه‌م‬ ‫ده‌گۆڕنه‌وه‌‌و چه‌ندین كێش����ه‌ی‌ تر كه‌‬ ‫له‌و ش����وێنانه‌دا دروست بوه‌" یاسین‬ ‫فه‌قێ‌ سه‌عید وای‌ وت‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌"له‌به‌رئه‌وه‌ ئاسایش مافی‌‬ ‫خۆیه‌ت����ی‌ ك����ه‌ لێپێچین����ه‌وه‌ بكات‌و‬ ‫ئێمه‌ش مۆڵه‌تمان نه‌داوه‌ به‌و شوێنانه‌‬ ‫كه‌ بیكاته‌ شوێنی‌ ئه‌و كارانه‌"‪.‬‬ ‫جه‌زا كه‌ریم كه‌ به‌ (جه‌زای‌ س����از)‬ ‫ناسراوه‌‌و سه‌رۆكی كۆمه‌ڵه‌ی هونه‌ری‬

‫میلل����ی كوردس����تانه‌‪ ،‬ده‌ركردنی‌ ئه‌و‬ ‫بڕیاره‌ بۆ بێ به‌رنامه‌یی‌ گه‌شتوگوزاری‌‬ ‫سلێمانی‌ ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌‌و وتی‌ "ئه‌وان‬ ‫پاس����اویان بۆ ده‌ركردن����ی‌ ئه‌و بڕیاره‌‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ ك����ه‌ هه‌ندێ����ك له‌كافتریاكان‬ ‫له‌ناو مااڵن����دان‪ ،‬به‌اڵم كاتی‌ خۆی‌ بۆ‬ ‫مۆڵه‌تی����ان داوه‌ ب����ه‌و كافتریایانه‌ كه‌‬ ‫له‌ناو مااڵندان؟"‬ ‫وتیش����ی‌ "به‌هیچ ش����ێوه‌یه‌ك وه‌كو‬ ‫هونه‌رمه‌ندان����ی‌ میلل����ی‌ پابه‌ند نابین‬ ‫به‌و بڕیاره‌وه‌‪ ،‬چونك���� ‌ه بژێوی‌ ژیانی‌‬ ‫زۆرێ����ك له‌هونه‌رمه‌ندان����ی‌ میلل����ی‌‌و‬ ‫خه‌ڵكی‌ كاس����پكار‌و كرێكار له‌س����ه‌ر‬ ‫ئه‌و كافتریا‌و رێس����تورانتانه‌یه‌‌و به‌ده‌ر‬ ‫ل����ه‌وه‌ی‌ ك����ه‌ ئ����ه‌م كاره‌ی‌ ئێمه‌ پێی‌‬ ‫ریکالم‬

‫ده‌وترێت گه‌شتوگوزارێكی‌ رۆشنبیری‌‌و‬ ‫له‌ش����اره‌كانی‌ تره‌وه‌ دێ����ن بۆ بینینی‌‬ ‫هونه‌رمه‌ن����ده‌‬ ‫ش����ه‌وانه‌ئاهه‌نگی‌‬ ‫ناوداره‌كانی‌ سلێمانی‌"‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و ره‌تیك����رده‌وه‌ ك���� ‌ه له‌نێو‬ ‫ێ‬ ‫كۆاڵنه‌كاندا مه‌زبه‌ته‌‌و سكااڵیان ل ‌‬ ‫كرابێت‌و وتی‌"ده‌بێت مه‌زبه‌ته‌‌و سكااڵ‬ ‫ی‬ ‫ی گه‌ش����توگوزار ‌‬ ‫له‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫ی بكرێته‌وه‌ نه‌ك له‌ئێمه‌"‪.‬‬ ‫سلێمان ‌‬ ‫وتیش����ی‌"چونكه‌ ئه‌گ����ه‌ر خۆیان‬ ‫گه‌ن����ده‌ڵ نه‌ب����ن مۆڵ����ه‌ت ن����اده‌ن‬ ‫به‌هه‌ندێك شوێن له‌ناو گه‌ڕه‌كه‌كاندا‌و‬ ‫مه‌زبه‌ته‌ له‌هونه‌رمه‌ندان ناكرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ده‌بێ‌ بپرس����رێت بۆ له‌س����ه‌ره‌تادا‬ ‫مۆڵه‌تی����ان داوه‌ ب����ه‌و ش����وێنانه‌‌و‬

‫ئه‌بێت ئه‌وان لێپێچینه‌وه‌یان له‌گه‌ڵ‬ ‫بكرێت"‪.‬‬ ‫ئام����اژه‌ی‌ به‌وه‌ش����دا ك����ه‌ رۆژی‌‬ ‫چوارش����ه‌ممه‌ هونه‌رمه‌ندان����ی‌ میللی‌‌و‬ ‫خاوه‌ن كافتریا‌و رێستورانته‌كان دژی‌‬ ‫ئ����ه‌و بڕی����اره‌ كۆده‌بین����ه‌وه‌‌و دوپاتی‌‬ ‫ده‌كه‌ینه‌وه‌ كه‌ تابۆمان بكرێت دژایه‌تی‌‬ ‫ئه‌و بڕیاره‌ ده‌كه‌ین‪.‬‬ ‫وتیشی‌"په‌یوه‌ندیم به‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‬ ‫ئاسایش����ی‌ س����لێمانیه‌وه‌ ك����ردوه‌‌و‬ ‫ناڕه‌زایه‌تیم ده‌ربڕیوه‌ به‌رامبه‌ر ئه‌وه‌ی‌‬ ‫كه‌ به‌ش����ێوازێكی‌ زۆر ناشارستانیانه‌‬ ‫به‌س����ێ‌ مه‌كزه‌مینیه‌وه‌ ده‌چنه‌ س����ه‌ر‬ ‫ش����وێنه‌كان ك����ه‌ دیارده‌یه‌ك����ی‌ زۆر‬ ‫نه‌خوازراوه‌ له‌پایته‌ختی‌ رۆشنبیریدا‌و‬

‫به‌زه‌بر ئاهه‌نگه‌كانیان پێ‌ راده‌گرن"‪.‬‬ ‫جه‌زای‌ س����از ئاماژه‌ ب����ه‌وه‌ ده‌دات‬ ‫به‌ر له‌س����اڵێك یان����ه‌ ش����ه‌وانه‌كانی‌‬ ‫س����ه‌رچناریان داخس����ت‌و ئێس����تا‬ ‫دیسانه‌وه‌ كردویانه‌ته‌وه‌‌و ده‌پرسێت بۆ‬ ‫گه‌شتوگوزاری‌ سلێمانی‌ ئه‌و شوێنانه‌ی‌‬ ‫داخست‌و بۆچی‌ كردیانه‌وه‌؟‬ ‫ئه‌و جه‌غتی‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كردوه‌ كه‌‬ ‫ئه‌وان ش����ه‌ریكن له‌گه‌ڵ سه‌رمایه‌داره‌‬ ‫گه‌وره‌كان����دا‌و پێن����ج ئه‌س����تێره‌كان‬ ‫هه‌م����و خه‌ڵكی‌ ئه‌م ش����اره‌ ده‌زانێت‬ ‫كێ‌ خاوه‌نیه‌تی‌ كه‌ یان هی‌ به‌رپرسه‌‬ ‫بااڵكانه‌ یان هی‌ حزبه‌كانه‌‌و وتی‌"ئه‌وان‬ ‫ده‌ڵێن ئ����ه‌م رێنماییان����ه‌ به‌قودره‌تی‌‬ ‫خالق رێس����تۆرانتی‌ پێنج ئه‌س����تێره‌‬ ‫ناگرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫"به‌هی����چ ش����ێوه‌یه‌ك پابه‌ندی‌ ئه‌و‬ ‫بڕی����اره‌ نابین‌و ئێمه‌ ش����اری‌ خۆمان‬ ‫خۆش����ده‌وێت‌و هی����چ ده‌زگایه‌ك����ی‌‬ ‫رۆش����نبیری‌‌و هونه‌ری‌ له‌م ش����اره‌دا‬ ‫نه‌مابو ئێمه‌ جموجۆڵ����ی‌ هونه‌ریمان‬ ‫خسته‌وه‌ ئه‌م شاره‌" جه‌زای‌ ساز وای‌‬ ‫وت‪.‬‬ ‫هۆش����داریدایه‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ ك����ه‌ وه‌ك‬ ‫توێژه‌كان����ی‌ تریش ئه‌م����ان ده‌توانن‬ ‫خۆپیش����اندان‌و گردبون����ه‌وه‌ ئه‌نجام‬ ‫ب����ده‌ن‌و وتی‌"دی����اره‌ ئ����ه‌وان خۆیان‬ ‫ئیستیفزازی‌ خه‌ڵك ده‌كه‌ن بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫خۆپیشاندان بكات"‪.‬‬ ‫بابه‌ك����ر دڕه‌ی����ی‌ به‌ڕێوه‌ب����ه‌ری‌‬ ‫گش����تی‌ رۆش����نبیری‌‌و هون����ه‌ری‌‬ ‫سلێمانی‌ پش����تیوانی‌‌و داكۆكیكردنی‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیه‌ك����ه‌ی‌ له‌هونه‌رمه‌ندان‬ ‫راگه‌یاند‌و وتی‌"ئێمه‌ به‌هه‌مو شێوه‌یه‌ك‬ ‫داكۆكی‌ له‌هونه‌رمه‌ندان ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫وتیشی‌" له‌دو كۆبونه‌وه‌دا به‌شداریمان‬ ‫ك����ردوه‌‌و رۆژی‌ چوارش����ه‌ممه‌ش‬ ‫له‌قایمقامیه‌تی‌ س����لێمانی‌ كۆده‌بینه‌وه‌‬ ‫ی تر"‪.‬‬ ‫جارێك ‌‬ ‫جه‌غتیش����ی‌ له‌س����ه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌‬ ‫كه‌"ده‌یانه‌وێت به‌ش����ێوه‌یه‌كی‌ یاسایی‌‬ ‫هونه‌ر له‌م شاره‌دا به‌رده‌وام بێت"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش����دا كه‌ ناكرێت رێ‬ ‫بدرێت له‌م ش����اره‌دا هونه‌ر پاشه‌كشه‌‬ ‫ب����كات‌و ده‌بێت هونه‌رمه‌ن����دان بتوانن‬ ‫رۆڵی‌ خۆیان ببینن‪.‬‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی كاره‌بای هه‌ولێر‪:‬‬ ‫پێشبینی‌ ده‌كرێت رێژه‌ی‌ كاره‌با كه‌متر بێته‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬نزار گزالی‬ ‫له‌گه‌ڵ نزیكبونه‌وه‌ی وه‌رزی زستان‪،‬‬ ‫كاره‌با له‌سنوری پارێزگای هه‌ولێر‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو كه‌می كردوه‌و‬ ‫هاواڵتیان گله‌یی ده‌كه‌ن‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری‬ ‫گشتی كاره‌بای هه‌ولێر‪ ،‬ئه‌ندازیار‬ ‫حوسێن حه‌مه‌د له‌م گفتوگۆیه‌ی‌‬ ‫ئاوێنه‌دا ده‌ڵێت "به‌رهه‌مێنانی كاره‌با‬ ‫نه‌گه‌یشتۆته‌ ئه‌و ئاسته‌ كه‌ به‌رزترین‬ ‫پله‌ی خواستی هاواڵتیانه‌"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئایا پێش���بینی ده‌كه‌ن له‌گه‌ڵ‬ ‫نزمبون���ه‌وه‌ی زیاتری پله‌كانی س���ه‌رما‬ ‫رێژه‌كه‌ كه‌متریش بكات؟‬ ‫حس���ێن حه‌مه‌د‪ :‬مه‌س���ه‌له‌ی كاره‌با‬ ‫په‌یوه‌س���ته‌ به‌و ب���ڕه‌ كاره‌بای���ه‌ی كه‌‬ ‫پێمان ده‌گات‌و دوه‌میان خواست له‌سه‌ر‬ ‫كاره‌ب���ا‪ ،‬ئیت���ر بڕه‌ك���ه‌ وه‌ك خۆیه‌تی‬ ‫خواست له‌س���ه‌ر كاره‌با زیادی كردوه‌‪،‬‬ ‫ئه‌مه‌ش وای ك���ردوه‌ كاته‌كانی هه‌بونی‬ ‫كاره‌با جیاوازی هه‌بێت له‌گه‌ڵ (‪ )15‬رۆژ‬ ‫له‌مه‌وب���ه‌ر‪ ،‬چونكه‌ ئه‌و بڕه‌ی بۆ هه‌ولێر‬ ‫دابینك���راوه‌ هه‌مان ئه‌و بڕه‌یه‌ كه‌ (‪)15‬‬ ‫رۆژ له‌مه‌وبه‌ر به‌ده‌س���تمان ده‌گه‌یشت‪،‬‬ ‫كه‌چی خواس���ته‌كه‌ زۆر زیاتری كردوه‌و‬ ‫به‌ره‌ب���ه‌ره‌ هۆكاره‌كان���ی گه‌رمكردنه‌وه‌‬ ‫به‌كاردێ���ت‪ ،‬به‌رهه‌مێنان���ی كاره‌ب���اش‬ ‫نه‌گه‌یش���تۆته‌ ئه‌و ئاس���ته‌ كه‌ به‌رزترین‬ ‫پله‌ی خواستی هاواڵتیانه‌‪ ،‬كه‌ له‌به‌رنامه‌دا‬ ‫بو به‌رهه‌م‌و خواست تاساڵی ‪ 2017‬وه‌ك‬ ‫یه‌ك لێبكرێت‌و له‌الیه‌كی دیكه‌ وه‌زاره‌تی‬ ‫كاره‌ب���ا پالن���ی به‌كارهێنان���ی پێوه‌ری‬ ‫زیره‌ك بۆ كۆنت���رۆڵ كردنی زیاده‌ڕۆیی‬ ‫له‌س���ه‌ر كاره‌ب���ا گه‌یاندب���وه‌ قۆناغ���ی‬ ‫ته‌ن���ده‌ر ‪ ،‬هه‌مو ئه‌مانه‌ به‌هۆی قه‌یرانی‬ ‫دارای���ی وه‌س���تێندران‪ .‬بێگۆمان له‌گه‌ڵ‬

‫نزیكبونه‌وه‌ی وه‌زری سه‌رما خواسته‌كه‌‬ ‫زیاتر ده‌بێت‌و بڕی دابینكراویش هه‌روه‌ك‬ ‫خۆیه‌تی بۆیه‌ پێشبینی ده‌كرێت رێژه‌كه‌‬ ‫له‌ئێستا كه‌متر بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئه‌و بڕه‌كاره‌بایه‌ی بۆ پارێزگای‬ ‫هه‌ولێر دابینكراوه‌ چه‌نده‌‌و ئه‌م پارێزگایه‌‬ ‫چه‌ندی پێویس���ته‌ تاگرفت���ی كاره‌بای‬ ‫نه‌بێت؟‬ ‫حس���ێن حه‌مه‌د‪ :‬هه‌ولێر پێویس���تی‬ ‫به‌(‪ 1230‬ت���ا ‪ )1260‬مێگاواته‌و له‌گه‌ڵ‬ ‫نزیكبونه‌وه‌ی وه‌رزی سه‌رماش خواسته‌كه‌‬ ‫زیاتر ده‌بێت‪ ،‬ئه‌وه‌ی بۆ پارێزگاكه‌شمان‬ ‫دابینكراوه‌ له‌ئێستادا (‪ )900‬مێگاواته‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬خش���ته‌ی نی���وه‌ی ئه‌م مانگه‌‬ ‫پارێ���زگای هه‌ولێ���ر چۆن���ه‌و حكومه‌ت‬ ‫ده‌توانێ���ت چه‌ن���د كاتژمێ���ر كاره‌با بۆ‬ ‫هاواڵتیانی دابین بكات؟‬ ‫حس���ێن حه‌م���ه‌د‪ :‬به‌پێی خش���ته‌ی‬ ‫خه‌مڵێن���راو نزیك���ه‌ی (‪ )17‬كاتژمێ���ر‬ ‫كاره‌ب���ا به‌هاواڵتی���ان ده‌درێ���ت ئه‌گه‌ر‬ ‫هیچ گرفتێكی ته‌كنیكی نه‌بێت‌و داواش‬ ‫له‌موه‌لی���ده‌ ئه‌هلیه‌كان ك���راوه‌ پاره‌ی‬ ‫پێش���وه‌خته‌ وه‌رنه‌گرن‌و كۆتایی مانگ‬ ‫پ���اره‌ی كاره‌با وه‌ربگ���رن‪ ،‬ئه‌مه‌ش بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی له‌كاتژمێر (‪)12‬ی نیوه‌رۆ تا(‪)1‬‬ ‫ی شه‌و هه‌ركاتێكیش كاره‌بای نیشتمانی‬ ‫پچ���ڕا ده‌بێـت موه‌لید ئه‌هلیه‌كان كاره‌با‬ ‫بۆ هاواڵتیان دابین بكه‌ن‪ ،‬له‌كاتی پابه‌ند‬ ‫نه‌بونیش���یان له‌ه���ه‌ر گه‌ڕه‌كێ���ك ئه‌وه‌‬ ‫هاواڵتیان ده‌توانن لیژنه‌ی به‌دواداچونی‬ ‫موه‌لیده‌ ئه‌هلیه‌كانی پارێزگای هه‌ولێری‬ ‫لێ ئاگادار بكه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬رێژه‌ی فراوان بونی تۆڕه‌كانی‬ ‫كاره‌با ئه‌مساڵ به‌ به‌راود له‌گه‌ڵ سااڵنی‬ ‫دیكه‌ چۆنه‌؟‬ ‫حس���ێن حه‌م���ه‌د‪ :‬به‌ه���ۆی قه‌یرانی‬ ‫دارایی وه‌ستاندنی زۆرینه‌ی پرۆژه‌كانی‬

‫نیش���ته‌جێبون‪ ،‬رێ���ژه‌ی فراوانبون���ی‬ ‫تۆڕه‌كان���ی كاره‌بای به‌راورد به‌س���ااڵنی‬ ‫رابردو كه‌می ك���ردوه‌و تاكۆتایی ‪2013‬‬ ‫رێ���ژه‌ی فراوان بون له‌س���ه‌روی (‪)%15‬‬ ‫ب���و‪ ،‬به‌اڵم بۆ ئه‌مس���اڵ رێژه‌كه‌ (‪)%10‬‬ ‫ره‌تن���اكات‪ ،‬له‌كاتێك���دا مه‌س���ه‌له‌ی‬ ‫دابینكردنی كاره‌با بۆ كه‌مپه‌كان‌و ئاواره‌‬ ‫عه‌ره‌به‌كان كه‌ به‌پێ���ی داتاكان رێژه‌ی‬ ‫(‪)%30‬ی‌ دانیشتوان پێكده‌هێنن‪ ،‬ئه‌مه‌‬ ‫وایك���ردوه‌ رێژه‌كه‌ به‌و ش���ێوه‌یه‌ بێت‌و‬ ‫ئاواره‌كانی���ش به‌گرفتێك���ی دیك���ه‌ بۆ‬ ‫سه‌ر زیادبونی خواس���ت له‌سه‌ر كاره‌با‬ ‫هه‌ژمار ده‌كرێن‪ .‬تائێس���تاش له‌سنوری‬ ‫پارێ���زگای هه‌ولێ���ر به‌هیچ ش���ێوه‌یه‌ك‬ ‫له‌الیه‌ن رێكخ���راوه‌ بیانیه‌كان وه‌زاره‌تی‬ ‫كۆچ‌و كۆچبه‌ران���ی حكومه‌تی ناوه‌ندی‌و‬ ‫وه‌زاره‌ت���ی كاره‌ب���ای حكومه‌تی ناوه‌ند‬ ‫هی���چ هاوكاریه‌ك���ی كاره‌ب���ای هه‌ولێر‬ ‫نه‌كراوه‌‪ ،‬ك���ه‌ وه‌ك گوتم خزمه‌تگوزاری‬ ‫كاره‌با بۆ كه‌مپ‌و ئاواره‌كانی ناو شاریش‬ ‫دابینكراوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬له‌گه‌ڵ هاتنی وه‌رزی زس���تان‬ ‫سااڵنه‌ كێشه‌ی چاككردنه‌وه‌ی تۆڕه‌كان‌و‬ ‫گرف���ت له‌ت���ۆڕه‌كان دێته‌ پێ���ش‪ ،‬ئایا‬ ‫هی���چ ئاماده‌كاریه‌ك ك���راوه‌ بۆ بابه‌تی‬ ‫سییانه‌؟‬ ‫حسێن حه‌مه‌د‪ :‬هه‌رچه‌نده‌ پێداویستی‌و‬ ‫كه‌موكوڕیمان زۆره‌‪ ،‬كه‌لوپه‌لی یه‌ده‌گ‌و‬ ‫كه‌لوپه‌ل���ی چاككردنه‌وه‌م���ان كه‌م���ه‌‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ش له‌الیه‌ن وه‌زاره‌تی دارایی‬ ‫نزیكه‌ی (‪ )3‬ملی���ار دینار بۆ پارێزگای‬ ‫هه‌ولێ���ر دابینكراوه‌و ئیس���تا له‌پارێزگا‬ ‫خراوه‌ت���ه‌ قۆناغی ته‌ن���ده‌ر‪ .‬ئه‌میش بۆ‬ ‫دابینكردنی به‌شێك له‌كه‌لوپه‌لی یه‌ده‌گ‬ ‫ب���ۆ روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی هه‌رگرفتێكی كاره‌با‬ ‫كه‌ س���ااڵنه‌ له‌وه‌رزی زس���تان روبه‌ڕوی‬ ‫ده‌بینه‌وه‌‪.‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫ئیراده‌ ‌ی ژن ‌ه په‌رله‌مانتارانی‌ كورد توركیایان هه‌ژاندو‌ه‬

‫‪5‬‬

‫ژنه‌ په‌له‌مانتارێك بۆ ئاوێنه‌‪ :‬زیندان ئیراده‌مان به‌هێزترو هیواكانمان گه‌شتر ده‌كات‬ ‫ئا‪ :‬زاناحه‌مه‌ غه‌ریب‬ ‫ی‬ ‫ی ‪4‬ی‌ نۆڤه‌مبه‌ر ‌‬ ‫له‌دوای‌ كوده‌تاكه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاكه‌په‌ به‌رامبه‌ر پارتی‌ دیموكرات ‌‬ ‫ی‬ ‫گه‌الن (هه‌ده‌پ)ه‌و ده‌ستگیركردن ‌‬ ‫ی‬ ‫هاوسه‌رۆكان‌و ‪ 9‬ئه‌ندامی‌ په‌رله‌مان ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌و پارته‌ كوردییه‌ له‌باكور ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردستان‌و ده‌ستگیركردن ‌‬ ‫ی مه‌زنی‌ ئامه‌دو‬ ‫ی شاره‌دار ‌‬ ‫هاوسه‌رۆكان ‌‬ ‫ی‬ ‫چه‌ندین سیاسه‌تمه‌دارو چاالكوان ‌‬ ‫ی ناڕه‌زایه‌تی ‌ه‬ ‫كورد‪ ،‬هه‌تا دێت شه‌پۆل ‌‬ ‫ناوخۆیی‌‌و نێوده‌وڵه‌تیه‌كان به‌رفراوانتر‬ ‫ده‌بێـت‪ ،‬له‌نێو زیندانه‌وه‌ په‌رله‌مانتارو‬ ‫ی‬ ‫سیاسه‌تمه‌دارانی‌ كورد له‌ڕێگه‌ ‌‬ ‫ی نامه‌و په‌یامه‌كانیانه‌وه‌ ئه‌و‬ ‫ناردن ‌‬ ‫راستیه‌ دوپات ده‌كه‌نه‌وه‌ كه‌ ئه‌وان‬ ‫به‌زیندانیكردنیان نه‌ك ناڕوخێن به‌ڵكو‬ ‫ئیراده‌یان تادێت به‌هێزتر ده‌بێت‪.‬‬ ‫ی‬ ‫خاتو سه‌باحه‌ت تونجه‌ل هاوسه‌رۆك ‌‬ ‫ی پارێزه‌ره‌كه‌ی���ه‌و‌ه‬ ‫ده‌به‌پ���ه‌ له‌رێگ���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫نامه‌ی���ه‌ك ده‌نوس���ێت ك��� ‌ه وێنه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی ئاوێن���ه‌و تیایدا‬ ‫دراوه‌ت��� ‌ه رۆژنام���ه‌ ‌‬ ‫ی خاو‌ه ئه‌گه‌ر‬ ‫ده‌ڵێت "توركی���ا خه‌یاڵ ‌‬ ‫ی ك���ردن بێده‌نگمان‬ ‫بیه‌وێ���ت به‌زیندان ‌‬ ‫ی كورد ش���اره‌زا‬ ‫ی گه‌ل ‌‬ ‫بكات‪ ،‬ئه‌و مێژو ‌‬ ‫نیه‌ ك ‌ه چه‌ندینی‌ تری‌ وه‌ك ئێمه‌ دێن ‌ه‬ ‫قسه‌و به‌سه‌ریاندا هاوار ده‌كه‌ن‪ ،‬ده‌بێت‬ ‫ی ده‌كات ك ‌ه‬ ‫بزانن كورد كاتێك ش���اناز ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌س���ه‌ر داكۆكیكردن له‌ماف���ی‌ ره‌وا ‌‬ ‫خۆی‌ ده‌س���تگیربكرێت‌و زیندانه‌كانیش‬ ‫ی قاره‌مانیه‌تی‌‌و هه‌ده‌پ ‌ه له‌ناوچه‌ی‌ هه‌كاری‌ له‌زیندانه‌و‌ه‬ ‫ده‌كات��� ‌ه قوتابخان���ه‌ ‌‬ ‫ی ژنان نامه‌یه‌ك ده‌نوس���ێت‌و تیای���دا ده‌ڵێت‬ ‫به‌رخ���ۆدان‪ ،‬پێویس���ت ‌ه ئێم���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئاكه‌په‌ به‌ش���ێوه‌یه‌ك ‌‬ ‫زیات���ر به‌رخۆدان بكه‌ین‌و تێبكۆش���ین "كوده‌تاك���ه‌ ‌‬ ‫ی پێك���ردوه‌و‬ ‫ی ژیانێكی‌ ئازاد س���ه‌ركوتكه‌رانه‌ ده‌س���ت ‌‬ ‫ی به‌دیهێنان��� ‌‬ ‫له‌پێن���او ‌‬ ‫ی ئه‌م كوده‌تاك���ه‌ش به‌ئامانج���ی‌ به‌رگرتن��� ‌ه‬ ‫بۆ گه‌له‌كه‌م���ان‌و دوباره‌نه‌بونه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌ب���ه‌ره‌ی‌ دیموكرات���ی‌‌و له‌كوده‌ت���ا ‌‬ ‫رۆژ‌ه تاریكانه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ش���تا فێڵبازانه‌تره‌و له‌ترس ‌‬ ‫ی سااڵن ‌‬ ‫فیگه‌ن یوكس���كه‌ك داغ هاوسه‌رۆك ‌‬ ‫هه‌ده‌په‌ له‌زیندانه‌و‌ه نامه‌یه‌ك ده‌نوسێت‌و دژایه‌تیكردن���ی‌ به‌رفراوان���ی‌ گه‌ل ئه‌و‬ ‫ی كاره‌یان ده‌س���تپێكردوه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌بێت‬ ‫ده‌ڵێت "هیچ شتێك ناتوانێت ئیراده‌ ‌‬ ‫ی له‌و‌ه دڵنیابن ك���ه‌ به‌رخۆدان به‌رده‌وام‬ ‫ئێمه‌ بڕوخێنێ���ت‪ ،‬له‌ناوخۆو ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی ده‌بێت گه‌ل له‌ده‌ره‌وه‌و ئێمه‌ش له‌زیندان‬ ‫ی هه‌ڵبژێردراو ‌‬ ‫هه‌ده‌په‌ ئێم ‌ه نوێنه‌ران ‌‬ ‫ی‬ ‫ئازادی‌‌و دیموكراتین‪ ،‬ئه‌وانیش ترسیان به‌رخۆدان ده‌كه‌ین‪ ،‬زیندان ناونیشان ‌‬ ‫له‌و‌ه هه‌یه‌‪ ،‬پێویس���ت ‌ه هیچ كه‌س���ێك دوه‌م���ی‌ ئێمه‌ی���ه‌و له‌م���ه‌ودوا ئێر‌ه بۆ‬ ‫ی ره‌ش ده‌بێت‬ ‫ی نه‌ڕوخ���ێ‌‌و له‌به‌رخ���ۆدان ئاكه‌پ��� ‌ه ده‌بێت ‌ه ش���ه‌و ‌‬ ‫ئی���راده‌ ‌‬ ‫ی خۆیان‬ ‫به‌رده‌وام بن‪ ،‬پێویسته‌ له‌بیرنه‌كرێت ك ‌ه گه‌ل خۆیان به‌خاوه‌نی‌ داهاتو ‌‬ ‫ی كوردس���تان‌و‬ ‫ئه‌و قین‌و هێرش���كردنان ‌ه له‌ترساندایه‌‪ ،‬بزانن داوا له‌هه‌مو گه‌ل ‌‬ ‫به‌دڵنیایی���ه‌و‌ه ئ���ه‌و خۆشه‌ویس���تی‌‌و توركی���اش ده‌كه‌م به‌رخ���ۆدان بكه‌ن‪،‬‬ ‫ساڵوو خۆشه‌ویستیم"‪.‬‬ ‫بوێرییه‌ش هه‌ر سه‌رده‌كه‌وێت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫نورسه‌ل ئایدۆغان ژن ‌ه په‌رله‌مانتار ‌‬ ‫ی‬ ‫س���ه‌لما ئیرماك ژن���ه‌ په‌رله‌مانتار ‌‬

‫ده‌بێت ئاكه‌په‌ له‌و‬ ‫راستیه‌ تێبگات‬ ‫زمانی‌ توندوتیژی‌‌و‬ ‫كوشتن‌و زیندان‬ ‫كۆڵ به‌ئێمه‌ نادات‬ ‫له‌و داواكاری‌و‬ ‫داخوازییانه‌ی‌‬ ‫له‌پێناویدا‬ ‫تێده‌كۆشین‬ ‫سه‌باحه‌ت تونجه‌ل‬ ‫ی ئامه‌د له‌زیندانه‌و‌ه سه‌ركه‌وتن به‌ده‌ستده‌هێنین"‪.‬‬ ‫ی ناوچ���ه‌ ‌‬ ‫هه‌ده‌په‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫گوڵس���ه‌ر یه‌ڵدرم ژن ‌ه په‌رله‌مانتار ‌‬ ‫ی نامه‌یه‌كه‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫له‌رێگه‌ی‌ نوس���ین ‌‬ ‫ی ناوچه‌ی‌ ماردین له‌نامه‌یه‌كدا‬ ‫ی هه‌ده‌په‌ ‌‬ ‫ی ئێمه‌ به‌شێك ‌ه له‌قۆناغ ‌‬ ‫"زیندانیكردن ‌‬ ‫له‌ناوبردنی‌ هه‌ده‌په‌‪ ،‬نابێت ئه‌و‌ه له‌بیر ده‌نوس���ێت "دیكتات���ۆری‌ ئاكه‌پ��� ‌ه‬ ‫ی هه‌رچی���ه‌ك ده‌یكات بابی���كات‪ ،‬ئه‌م ‌ه‬ ‫بكرێت ك���ه‌ هه‌ده‌په‌ پارتێك ‌ه له‌پێناو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئێمه‌ی���ه‌‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ به‌ها ‌‬ ‫ی تێكۆش���ان ‌‬ ‫ی كوردو ئێمه‌ له‌زیندانه‌و‌ه چاودێر ‌‬ ‫پرس ‌‬ ‫ێ‬ ‫ی ئێمه‌یه‌و هه‌رگیز وازی‌ ل ‌‬ ‫پرس‌و تێكۆشانمان ده‌كه‌ین‪ ،‬داواكارم باوه‌ڕه‌كان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌ڕوخێت ناهێنی���ن‪ ،‬ئه‌و كرداران ‌هی‌ ئه‌وان له‌دژ ‌‬ ‫هیچ كه‌س���ێك وره‌و ئیراده‌ ‌‬ ‫ی ده‌یكه‌ن ئه‌وه‌مان نیش���ان‬ ‫ی مرۆڤایه‌ت ‌‬ ‫ی كردن ‌‬ ‫ی ده‌ستگیركردن‌و زیندان ‌‬ ‫به‌هۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ هیوا ده‌دات ك��� ‌ه تێكۆش���انه‌كه‌مان به‌دژ ‌‬ ‫ئێم���ه‌‪ ،‬نابێت هیچ كه‌س���ێك ب ‌‬ ‫ی‬ ‫بێت‪ ،‬ئاكه‌په‌ له‌هه‌ر ئاس���تێكدا هێرش ئه‌وان چه‌نده‌ له‌شوێنی‌ خۆیدایه‌و ماف ‌‬ ‫بكات ده‌بێ���ت ئێم ‌ه ئیراده‌مان به‌هێزتر خۆمانه‌‪ ،‬ئومێدمان مه‌زنتربوه‌"‪.‬‬ ‫هودا كای���ا په‌رله‌مانت���اری‌ هه‌ده‌پ ‌ه‬ ‫بكه‌ین‌و هیواكانمان گه‌شتر بكه‌ین"‪.‬‬ ‫ی ده‌سته‌خوشك‌و‬ ‫ی په‌یام‌و نامه‌ ‌‬ ‫ی له‌بار‌ه ‌‬ ‫له‌ی�ل�ا بیرلی���ك ژن���ه‌ په‌رله‌مانتار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌زیندانه‌و‌ه به‌ڕۆژنامه‌ ‌‬ ‫ی شرناخ له‌نامه‌یه‌كدا هاوپیشه‌كان ‌‬ ‫ی ناوچه‌ ‌‬ ‫هه‌ده‌په‌ ‌‬ ‫ده‌ڵێت "ئه‌و كوده‌تای ‌هی‌ له‌الیه‌ن ئاكه‌پ ‌ه ئاوێن ‌هی‌ راگه‌یاند "په‌یامی‌ په‌رله‌مانتار‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ده‌پ ‌ه په‌یام ‌‬ ‫ی دژواره‌‪ ،‬به‌اڵم ده‌س���تگیركراوه‌كان ‌‬ ‫ده‌ستیپێكردو‌ه قۆناغێك ‌‬ ‫ی كورد‌ه به‌ته‌واوه‌تی‌‌و به‌تایبه‌تیش‬ ‫ی گه‌ل ‌‬ ‫ی زیندان‌و ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ئه‌گه‌ر ئێم ‌ه له‌ناوه‌و‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌وان په‌یامی‌ ئاشتی‌‌و‬ ‫زیندان به‌رخۆدان بكه‌ین به‌دڵنیاییه‌و‌ه له‌باكور‪ ،‬په‌یام ‌‬

‫ی كوردیش‬ ‫ئ���ازادی‌‌و دیموكراتیه‌ په‌یام ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌میشه‌ ئازادی‌‌و ئاشتی‌‌و دیموكراس ‌‬ ‫ی خوش���ك ‌ه‬ ‫بو‌ه ب���ۆ ناوچه‌كه‌‪ ،‬په‌یام ‌‬ ‫ی كورد‬ ‫زیندانیه‌كانمان ئه‌و‌ه بۆ دوژمنان ‌‬ ‫ده‌رده‌خ���ات ك ‌ه ژنی‌ كورد هه‌میش��� ‌ه‬ ‫خاوه‌نی‌ ئیراده‌یه‌كی‌ به‌هێزه‌و ئه‌شكه‌نجه‌و‬ ‫ی‬ ‫زیندان ناتوانێت ئه‌و ئیراد‌هی‌ هه‌یه‌ت ‌‬ ‫ێ بسێنێته‌و‌ه هه‌ربۆیه‌ ده‌بێت ئاكه‌پ ‌ه‬ ‫ل‌‬ ‫ی توندوتیژی‌‌و‬ ‫له‌و راستی ‌ه تێبگات زمان ‌‬ ‫كوشتن‌و زیندان كۆڵ به‌ئێم ‌ه نادات له‌و‬ ‫ی له‌پێناوی���دا‬ ‫داواكاری‌و داخوازییان���ه‌ ‌‬ ‫ی له‌زیندانه‌و‌ه‬ ‫تێده‌كۆشین‪ ،‬ئه‌و په‌یامه‌ ‌‬ ‫ی هه‌م���و جیهاندا ئه‌و‬ ‫ده‌درێ���ت به‌گوێ ‌‬ ‫په‌یامانه‌ی���ه‌ ك ‌ه ئێم���ه‌ هه‌ڵمانگرتوه‌و‬ ‫ی له‌پێناودا ببه‌خشین‌و‬ ‫ئه‌مانه‌وێت گیان ‌‬ ‫ئێم���ه‌ هه‌رگیز له‌زیندان نه‌ترس���اوین‌و‬ ‫ی‬ ‫چاوه‌ڕوانی���ن ئه‌مرۆ بێت یان س���به‌ ‌‬ ‫ی هاوڕێكانم���ان ك ‌ه‬ ‫بگه‌ین���ه‌ كاروان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ئێس���تا له‌زینداندان ته‌نیا له‌به‌رئه‌و‌ه ‌‬

‫ی مافی‌ نه‌ته‌وه‌كه‌یانن"‪.‬‬ ‫داكۆكیكار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆمه‌ڵ ‌ه ‌‬ ‫(ئومیت ئیفه‌) به‌رپرس��� ‌‬ ‫ی مرۆڤ له‌ئیس���ته‌نبول سه‌باره‌ت‬ ‫ماف ‌‬ ‫چاالكوان���ان‌و‬ ‫ی‬ ‫به‌ده‌س���تگیركردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ده‌پ���ه‌و كاریگه‌ر ‌‬ ‫په‌رله‌مانتاران��� ‌‬ ‫ی ئ���ه‌وان له‌زیندان���ه‌و‌ه‬ ‫په‌یامه‌كان��� ‌‬ ‫ب���ۆ ئاوێن���ه‌ وت���ی‌ "ئ���ه‌و‌هی‌ توركیا‬ ‫ی ئاش���كرای ‌ه‬ ‫ده‌یكات پێش���یلكارییه‌ك ‌‬ ‫به‌رامب���ه‌ر به‌مافه‌كانی‌ مرۆڤ ده‌یكات‌و‬ ‫ی ده‌كات‬ ‫سیاس���ه‌تێكی‌ هه‌ڵه‌ی ‌ه په‌یڕه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تاكڕه‌و ‌‬ ‫به‌مه‌به‌س���تی‌ په‌ره‌پێدان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیكتاتۆر ‌‬ ‫له‌ده‌س���ه‌اڵت‌و هێنانه‌كای ‌ه ‌‬ ‫به‌ش���ێوه‌یه‌ك هه‌ركه‌س���ێك له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ی ئه‌ردۆغان نه‌بێت ئه‌وا‬ ‫سیاس���ه‌ته‌كان ‌‬ ‫تۆمه‌تێك���ی‌ ب���ۆ دروس���ت ده‌كرێـت‌و‬ ‫ی‬ ‫ده‌خرێت��� ‌ه زین���دان‪ ،‬په‌ی���ام‌و نامه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كراوه‌كان��� ‌‬ ‫په‌رله‌مانت���ار‌ه زیندان��� ‌‬ ‫هه‌ده‌پ ‌ه ئه‌و راس���تی ‌ه دوپات ده‌كاته‌و‌ه‬ ‫كه‌ به‌زۆر ده‌س���تگیركردن‌و راپێچكردن‬ ‫ی‬ ‫ب���ۆ زین���دان جگ���ه‌ له‌به‌رزبون���ه‌و‌ه ‌‬ ‫رق���ی‌ جه‌م���اوه‌رو پته‌وبون���ی‌ باوه‌ڕو‬ ‫ی‬ ‫ئیراده‌و بڕیاردان به‌وه‌س���تانه‌و‌ه له‌دژ ‌‬ ‫ی تری‌ بۆ‬ ‫دیكتات���ۆری‌‌و س���ته‌م هیچ��� ‌‬ ‫ێ نایه‌ته‌ به‌رهه‌م‌و‬ ‫ی توركیا ل��� ‌‬ ‫ده‌وڵه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌م���و ئ���ه‌و په‌یامان ‌ه ‌‬ ‫به‌دڵنیای��� ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌زیندانه‌و‌ه ده‌گه‌ن ‌ه جه‌ماوه‌ر كاریگه‌ر ‌‬ ‫ی خۆیداو‬ ‫ته‌واویان ده‌بێت له‌سات‌و كات ‌‬ ‫ئه‌بێ���ت حكومه‌تی‌ توركیا ئه‌و‌ه بزانێت‬ ‫ی‬ ‫ی خراپ به‌دوا ‌‬ ‫ی كاردانه‌و‌ه ‌‬ ‫ئه‌م كاران ‌ه ‌‬ ‫خۆیدا ده‌هێنێ���ت‌و هیوادارین له‌توركیا‬ ‫كۆتایی‌ به‌م پێشیلكارییانه‌ بهێنرێت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ده‌س���تگیركردن ‌‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ر‬ ‫ی پیری‌)‬ ‫ی هه‌ده‌په‌ (كێت ‌‬ ‫په‌رله‌مانتاران ‌‬ ‫ژنه‌ په‌رله‌مانتاری‌ ئه‌وروپاو ئاماده‌كارو‬ ‫ی ئه‌وروپا‬ ‫ی توركیا بۆ یه‌كێت ‌‬ ‫راپۆرتساز ‌‬ ‫ی یه‌كێـتی‌ ئه‌وروپا‬ ‫داواكاری‌ ئاراس���ته‌ ‌‬ ‫ی خۆیان‬ ‫كردو‌ه به‌زوترین كات موزاكه‌ر‌ه ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ توركیا كۆتایی‌ پێبهێنن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی به‌رپرس��� ‌‬ ‫فیدری���كا موگرین��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫سیاس���ه‌تی‌ ده‌ره‌وه‌و ئاسایش ‌‬ ‫ئه‌وروپ���ا رایگه‌یان���د "زۆر نیگه‌ران���ن‬ ‫ی هاوس���ه‌رۆكان‌و‬ ‫له‌ده‌س���تگیركردن ‌‬ ‫په‌رله‌مانتاران���ی‌ هه‌ده‌پ��� ‌ه له‌الی���ه‌ن‬ ‫حكومه‌تی‌ توركیاو داوامان له‌سه‌رجه‌م‬ ‫ی ئه‌وروپ���ا كردو‌ه‬ ‫ی واڵتان��� ‌‬ ‫باڵیۆزان��� ‌‬ ‫ی توركیا كۆببنه‌و‌ه بۆ‬ ‫له‌گه‌ڵ حكومه‌ت ‌‬ ‫چاره‌سه‌ركردنی‌ ئه‌و كێشه‌یه‌و داواكارین‬ ‫ی یاساو‬ ‫حكومه‌تی‌ توركیا رێز له‌سه‌روه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی مرۆڤ‌و پاراس���تنی‌ دیموكراس ‌‬ ‫ماف ‌‬ ‫بگرێت"‪.‬‬

‫جه‌لیل ‌ی گادانی‌‪:‬‬

‫خالیدی‌ عه‌زیز ‌ی رو به‌ده‌ره‌وه‌ سه‌ركه‌وتو بو به‌اڵم له‌ناوخۆدا كه‌متر‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬

‫ده‌ست له‌كاركێشانه‌وه‌ی‌ خالیدی‌‬ ‫عه‌زیزی‌‪ ،‬سكرتێری‌ گشتی‌ حزب ‌‬ ‫ی‬ ‫دیموكراتی‌ كوردستان یه‌كێكه‌ له‌ڕوداوه‌‬ ‫پڕ بایه‌خه‌كانی‌ په‌یوه‌ست به‌رۆژهه‌اڵتی‌‬ ‫كوردستان‪ ،‬جه‌لیلی‌ گادانی‌ كادیری‌‬ ‫دێرینی‌ ئه‌و حزبه‌ ده‌ڵێت "حزبایه‌تی‌‌و‬ ‫سیاسه‌ت وه‌ك كاروان وان‪ ،‬یه‌كێك‬ ‫داده‌به‌زێت‌و یه‌كێك سوار دەبێت"‪.‬‬ ‫رۆژی‌ ‪ ،2016/11/12‬خالی���دی‌‬ ‫عه‌زی���زی‌ س���كرتێری‌ گش���تی‌ حزب ‌‬ ‫ی‬ ‫دیموكراتی‌ كوردس���تان نامه‌ی‌ ده‌ست‬ ‫ی له‌س���كرتێری‌ گشتی‌‬ ‫له‌كاركێشانه‌وه‌ ‌‬ ‫باڵوكرده‌وه‌‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌ ئه‌و هۆكاره‌كه‌ی‌‬ ‫ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌ بۆ ماندویه‌تی‌‌و سه‌رقاڵیی‌‬ ‫ب���ه‌كاری‌ تایبه‌تی‌ خۆیه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌نێو‬ ‫میدیاو ناوه‌نده‌ سیاس���یه‌كاندا چه‌ندین‬ ‫لێكدان���ه‌وه‌ی‌ جی���اوازی‌ ب���ۆ ده‌كرێت‪،‬‬ ‫ئام���اژه‌ بۆ ئه‌وه‌ ده‌كرێ���ت كه‌ خالیدی‌ پێدراوه‌‌و هیچ ئاسته‌نگێكی‌ بۆ دروست دیموكراتی‌ كوردستانی‌ ئێران له‌‪2008‬دا‬ ‫عه‌زی���زی‌ وه‌ك پێویس���ت ه���اوكاری‌ نه‌كراوه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "له‌ڕاس���تیدا هۆكاری‌ بۆ ئه‌و پۆس���ته‌ هه‌ڵبژێردراوه‌‪ ،‬به‌پێی‌‬ ‫نه‌ك���راوه‌ له‌الیه‌ن ده‌فته‌ری‌ سیاس���ی‌‌و ده‌ست له‌كاركێش���انه‌وه‌كه‌ی‌ په‌یوه‌ندی‌ په‌ی���ڕه‌وی‌ ناوخۆ ده‌یتوان���ی‌ ته‌نها دو‬ ‫كۆمیته‌ی‌ ناوه‌ندی‌ حزبه‌كه‌یه‌وه‌ بۆ ئه‌و به‌كه‌سی‌ خۆیه‌وه‌ بوه‌‌و هیچ كۆسپێكی‌ خولی‌ چوار ساڵه‌ وه‌ك سكرتێری‌ گشتی‌‬ ‫پالن‌و سیاس���ه‌تانه‌ی‌ كه‌ بڕوای‌ پێبوه‌‪ ،‬له‌رێگ���ه‌دا نه‌بوه‌و هه‌م���و هاوكارییه‌كی‌ حزب بمێنێته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌كۆنگره‌ی‌ ‪16‬دا‬ ‫له‌س���ه‌ر خواس���تی‌ زۆرینه‌ی‌ ئه‌ندامانی‌‬ ‫ئه‌مه‌ش ئه‌وی‌ نائومێد‌و ناچار به‌ده‌ست كراوه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "وه‌كو خۆی‌ باڵویكردوه‌ته‌وه‌ كۆنگره‌ په‌ی���ڕه‌وی‌ ناوخۆ هه‌موار كراو‬ ‫له‌كاركێشانه‌وه‌ كردوه‌‪.‬‬ ‫جه‌لیلی‌ گادانی‌‪ ،‬كادیری‌ دێرینی‌ حزبی‌ ده‌ڵێت له‌وه‌ زیاتر ئه‌م كاره‌م پێناكرێت‌و ناوبراو له‌پۆسته‌كه‌یدا مایه‌وه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت ب���ه‌وه‌ی‌ ك���ه‌ م���اوه‌ی‌‬ ‫دیموكراتی‌ كوردستان ئه‌وه‌ ره‌تده‌كاته‌وه‌ هه‌ست به‌ماندویه‌تی‌ ده‌كه‌م‪ ،‬ده‌نا هیچ‬ ‫س���كرتێرییه‌كه‌ی‌ خالی���دی‌ عه‌زی���زی‌‬ ‫كه‌ كۆسپ‌و ته‌گه‌ره‌ بۆ خالیدی‌ عه‌زیزی‌ گرفتێكی‌ حزبی‌ له‌به‌رده‌مدا نه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫خالیدی‌ عه‌زیزی‌‪ ،‬كه‌ دوای‌ جیابونه‌وه‌ی‌ سه‌ركه‌تو بو یاخود كه‌موكورتی‌ هه‌بو‪،‬‬ ‫دروستكرابێت‪ ،‬ئه‌و به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫خالی���دی‌ عه‌زیزی‌ هه‌م���و ده‌رفه‌تێكی‌ حزبی‌ دیموكراتی‌ كوردس���تان له‌حزبی‌ گادانی‌ وت���ی‌ "له‌كۆدا ئه‌و ب���راده‌ره‌ی‌‬

‫حزبایه‌تی‌‌و‬ ‫سیاسه‌ت وه‌ك‬ ‫كاروان وایه‌ یه‌كێك‬ ‫داده‌به‌زێت‌و‬ ‫یه‌كێكی‌ تر سوار‬ ‫ده‌بێت‬ ‫خالید عەزیزی‬ ‫ئێمه‌ رو به‌ده‌ره‌وه‌ زۆر س���ه‌ركه‌وتو بو‪،‬‬ ‫زۆر ئه‌هل���ی‌ كار بو‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌ناوخۆدا‬ ‫كه‌مت���ر‪ ،‬چونكه‌ زیاتر له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت‬ ‫ده‌مایه‌وه‌و كاری‌ دیبلۆماسی‌ ده‌كرد"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "حزبایه‌تی‌‌و سیاسه‌ت وه‌ك‬ ‫كاروان وایه‌ یه‌كێك داده‌به‌زێت‌و یه‌كێكی‌‬ ‫تر س���وار ده‌بێ���ت‪ ،‬هه‌ر كه‌س���ێكیش‬ ‫توانایه‌كی‌ دیاریكراوی‌ خۆی‌ هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫ئێس���تا له‌ناو كۆمیت���ه‌ی‌ ناوه‌ندی‌‌و‬ ‫ده‌فته‌ری‌ سیاس���ی‌ حزب���ی‌ دیموكراتی‌‬ ‫كوردس���تاندا قس���ه‌و ب���اس له‌س���ه‌ر‬ ‫ش���وێنگره‌وه‌ی‌ خالی���دی‌ عه‌زی���زی‌ بۆ‬

‫جەلیل گادانی‬ ‫پۆس���تی‌ س���كرتێری‌ گش���تی‌ حزب���ی‌‬ ‫دیموكراتی‌ كوردس���تان ده‌كرێت‪ ،‬چه‌ند‬ ‫ناوێ���ك كه‌وتونه‌ته‌ س���ه‌ر زاران‪ ،‬وه‌ك‬ ‫"مس���ته‌فای‌ مه‌ول���ودی‌" ك���ه‌ جێگری‌‬ ‫خالیدی‌ عه‌زیزی‌ بوه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها د‪.‬ئاسۆی‌‬ ‫كوڕی‌ مامۆستا عه‌بدواڵی‌ حه‌سه‌نزاده‌ی‌‬ ‫سكرتێری‌ پێشوی‌ حزبی‌ دیموكرات‪ ،‬كه‌‬ ‫تائێس���تاش رۆڵێكی‌ گرنگ له‌ئاڕاسته‌ی‌‬ ‫سیاس���ه‌تی‌ ئ���ه‌و حزب���ه‌دا ده‌بینێت‪،‬‬ ‫له‌مباره‌وه‌ گادانی‌ وتی‌ "حزبی‌ دیموكرات‬ ‫خاوه‌نی‌ كادرێكی‌ زۆر‌و توانای‌ مرۆییه‌‪،‬‬ ‫له‌پلینیۆمدا له‌سه‌ر كه‌سێكی‌ دیاریكراو‬

‫ساغ ده‌بنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "ناتوانم قسه‌ له‌سه‌ر كه‌سێك ‌‬ ‫ی‬ ‫دیاریكراو بكه‌م‪ ،‬له‌ئه‌ندامانی‌ ده‌فته‌ری‌‬ ‫سیاس���ی‌‌و كۆمیت���ه‌ی‌ ناوه‌ن���دی‌ زۆرن‬ ‫شایسته‌ی‌ ئه‌و پۆسته‌ن"‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌وه‌ش كه‌ ئایا د‪.‬ئاس���ۆ‬ ‫عه‌بدواڵ حه‌س���ه‌نزاده‌ شانس���ی‌ له‌وانی‌‬ ‫دیكه‌ زیاتر نییه‌ به‌هۆی‌ پێگه‌ی‌ به‌هێزی‌‬ ‫باوكیه‌وه‌ له‌حزبدا‪ ،‬گادانی‌ وتی‌ "ره‌نگه‌‬ ‫یه‌كێك له‌كاندی���داكان ئه‌و بێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌وه‌ پلینیۆم���ی‌ حزبه‌ بڕیار ده‌دات كه‌‬ ‫كێ‌ ده‌بێت به‌سكرتێری‌ گشتی‌"‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫بۆ ئەوەی خەڵكی كوردستان لەم قەیرانە دەرچێت‬

‫ئاوات شێخ جه‌ناب‪ :‬یەكێك لەئەگەرەكان که‌ بیری لێئەكەینەوە‬ ‫ئەم هەنگاوەی ئارام شێخ محەمەدو هاوڕێكانییەتی لەپەرلەمانی عێراق‬ ‫ئا‪ :‬نیاز محه‌مه‌د‬

‫ئه‌ندامی جڤاتی نیشتمانی گۆڕان‪ ،‬ئاوات‬ ‫شێخ جەناب له‌م گفتوگۆیه‌ی ئاوێنه‌دا‬ ‫ده‌ڵێت "لەپێناوی تەنیا كورسییەكدا هەمو‬ ‫ئەم واڵتە توشی قەیران بوە"‪.‬‬

‫ئەدهەم بارزانی كە چەند ساڵە‬ ‫چارەسەری بۆ كورد پێنەبوە‪،‬‬ ‫ئێستاش بۆی نییە پێشنیار‬ ‫لەخەڵك قەدەغە بكات‪.‬‬ ‫لەبەرئەوە ئێمە هەمو ئەو‬ ‫ئەگەرانەی كە بزانین خەڵك‬ ‫لەقەیران دەرئەكات‬ ‫بیری لێئەكەینەوە‬

‫ئاوێنە‪ :‬ل����ەدوا كۆبون����ەوەی ئەنجومەنی‬ ‫نیشتمانیدا دەبو بگەنە بڕیار بەاڵم بێ بڕیار‬ ‫هاتن����ە دەرەوە ئایا گەیش����تنە بڕیار لەنێو‬ ‫گۆڕان قورس بوە؟‬ ‫ئاوات شێخ جەناب‪ :‬مەس����ەلە ئەوە نییە‬ ‫ئێمە بڕیارمان بۆ نەدرێت‪ ،‬ئێمە لەم ماوەیەدا‬ ‫چەندین بڕیارمان داوە‪ ،‬هەڵوێستمان بەرامبەر‬ ‫بەداگیركردنی پەرلەمان بڕیاری سیاسی ئێمە‬ ‫ب����وە‪ ،‬بڕیارمان لەگەڵ حزبە سیاس����ییەكان‬ ‫ب����ۆ كاری پێكەوەیی جگ����ە لەپارتی هەبوە‪،‬‬ ‫هەڵوێستمان لەس����ەر پارتی بڕیاری ئێمەیە‪،‬‬ ‫هەڵوێستمان لەبەش����داریكردن یان كشانەوە‬ ‫لەحكومەت تائێس����تاش ه����ەر بڕیاری ئێمە ئاوات شێخ جەناب‬ ‫ئەبێت‪ ،‬خۆمان كەی بەگرنگ بزانین ئەوكاتە‬ ‫ئاوێن����ە‪ :‬مەبەس����تم بۆچون����ی تایبەت����ی بەدەس����تەوەیە تائێس����تا هیچ هەڵوێستێكی وەك هەن����گاوی ش����ۆڤێنییەكانی دژ بەكورد‬ ‫بڕی����ار ئەدەین كە ئ����ەو بڕیارە پێویس����تی چونكە ناكرێت حزبێكی سیاسی هەمو پانزە‬ ‫نییە بەرامبەر بەبرس����ێتی خەڵك‪ ،‬خەڵكیش لێكدەدەنەوە؟‬ ‫رۆژ جارێ����ك یان س����ی رۆژ جارێك بڕیاری خۆیەتی؟‬ ‫بەزەمینەو زەمانی لەبار هەیە‪.‬‬ ‫ئاوات شێخ جەناب‪ :‬ئەی خاوەنەكانی كورد‬ ‫ئاوات ش����ێخ جەناب‪ :‬س����ەركردایەتی الی تێر بوە لەدروش����م‪ ،‬ئەو دروش����مانە ناكاتە‬ ‫ئاوێنە‪ :‬بەاڵم بەش����ێكی خەڵك لەئێستادا هەبێت‪ ،‬ئ����ەو بڕیارانە بۆ كاتێك هەڵئەگیرێ‬ ‫كە ش����وێن بگرێت‪ ،‬بڕیاری سیاسی الی ئێمە ئێمە یەكەیەكەو جیاناكرێتەوە‪ ،‬سەركردایەتی پاروەنانێ����ك بۆ هیچ هەژارێك‪ ،‬ئێس����تا ئەم كە كوردیان بەم دەردە گەیاندوە بەحس����اب‬ ‫چاوەڕوانی بڕیاری ئێوەیە؟‬ ‫ئاوات ش����ێخ جەناب‪ :‬كۆبونەوەی جڤاتی لەجڤاتی نیش����تمانی دروست دەبێت لەسەر سیاسی ئێمە بۆچونی چی بێت ئەوە بۆچونی حكومەتە پێویس����تە حكومەتێكی ئازا بێت زۆر دژی عەرەب‌و عێراقن وەزیرەكانیان چی‬ ‫بگەڕێتەوە ب����ۆ بەرژەوەن����دی میللەت‪ ،‬هەر ئەكەن لەبەغ����دا؟ ب����ا واز لەباڵوێزخانەكان‬ ‫نیش����تمانی ئێمە كۆبونەوەیەك����ی دەورییە‪ ،‬بنەم����ای چەند میكانیزمێك‌و لەوكاتانەش����دا كاك نەوشیروانیشە‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬به‌پێی زانیارییه‌کان نەوش����یروان حكومەتێك بوایە لەجێ����ی ئەم حكومەتەی بێنن‪ ،‬واز لەگرێبەستی بازرگانی بێنن لەگەڵ‬ ‫راگەیاندنەكان‌و رۆژنامەكان زیاد لەپێویس����ت ئەم بڕیارانە رادەگەیەنرێن كە ئێمە بەگرنگی‬ ‫شتی لەسەر دروست ئەكەن‪ ،‬وەك دەشزانرێ ئەزانین‪ .‬ئەگەرنا ئەبێت بەدانیش����تنی سەر مستەفا لەگەڵ كشانەوەیە لەحكومەت‪ ،‬ئایا ئەمانە ئێستا دەستی لەكاركێشابوەوە‪ ،‬بەاڵم بەغدا‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬لەڕوی یاسایی‌و دەستورییەوە ئەم‬ ‫ئەم ئەیەوێت نەوت بدزرێ‪ ،‬ئەیەوێت داهاتی‬ ‫وایه‌؟‬ ‫كۆبونەوەكە كۆبونەوەی ئاسایی جڤات بوە‪ .‬تەنور‪.‬‬ ‫ئاوات ش����ێخ جەناب‪ :‬بەاڵم ئ����ەوە نەبوە كوردس����تان هیچی دیار نەبێت‪ ،‬فەرمانبەرو هەنگاوەی ئێوە بێ كێشە دەبێت؟‬ ‫ئاوێن����ە‪ :‬زەمینەی لەبار چی����ە بۆ بڕیاری‬ ‫كۆبونەوەكانی ئێمە بەش����ێكی گفتوگۆیە ئەو‬ ‫ئاوات ش����ێخ جەناب‪ :‬ئیرادەی سیاس����ی‬ ‫مامۆس����تا موچەی نەبێ����ت‪ ،‬لەپێناوی تەنیا‬ ‫بەبڕیاری سیاسی‪.‬‬ ‫گفتوگۆیانەش پێویستن‌و گرنگترین ئۆرگانی ئێوە‪ ،‬ئێستا بۆ لەبار نییە؟‬ ‫ئاوێنە‪ :‬سەبارەت بەو هەنگاوەی ئارام شێخ كورس����ییەكدا هەمو ئەم واڵتە توشی قەیران ئەتوان����ێ یاس����او تەنان����ەت دەس����توریش‬ ‫ئاوات شێخ جەناب‪ :‬سەركردایەتی سیاسی‬ ‫ئێمە جڤاتی نیش����تمانییە بۆ دروس����تكردنی‬ ‫بڕیار ب����ەاڵم ئەوێ����ش ئاڵوگ����ۆڕی بیروڕای ئێمە خۆی تەقدی����ری كات‌و زەمینە ئەكات‪ ،‬محەم����ەدو هاوڕێكان����ی لەپەرلەمانی عێراق‪ ،‬بوە هیچ هەڵوێستێكی سیاسی نییە بەتەمان بگۆڕێت‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬واتە ئەگەر پێویس����ت بكات تائەو‬ ‫تێدای����ە‪ ،‬بەش����داربوانی جڤاتی نیش����تمانی ئەوەی تائێس����تا لەو روەوە كات‌و زەمینەی پارت����ی لەزاری ئەده����ەم بارزانییەوە ئەڵێت خەڵك تاكەی دانیشێت‪ .‬بۆیە ئەدهەم بارزانی‬ ‫ئێمە هەریەك����ەو لەش����ارێكەوە دێت ئەگەر هەڵب����ژاردوە ب����ۆ بڕیارەكان����ی لەهەمویاندا ئومێدەواری����ن ئەوە بۆچونی شەخس����ی ئەو كە چەند ساڵە چارەسەری بۆ كورد پێنەبوە‪ ،‬جێیەش ئەڕۆن لەو هەنگاوەدا؟‬ ‫ئاوات شێخ جەناب‪ :‬ئێمە گفتوگۆی هەمو‬ ‫ئاڵوگۆڕی بیروڕا ل����ەو كۆبونەوانەدا نەكرێت س����ەركەوتو بوە‪ ،‬ئێمە ه����ەر هەنگاوێكیش بێت نەك س����ەركردایەتی گۆڕان‌و نەوشیروان ئێستاش بۆی نییە پێشنیار لەخەڵك قەدەغە‬ ‫ئەوا یەكێتی بڕیار دروس����ت نابێت لەبەرئەوە بنێین ب����ەر لەهەمو ش����تێك لەبەرژەوەندی مس����تەفا؟ لەمب����ارەوە چی ئەڵێ����ی؟ هەر بكات‪ .‬لەبەرئەوە ئێمە هەمو ئەو ئەگەرانەی ئەگەرێ����ك ئەكەین كە پێمانواب����ێ دەتوانێ‬ ‫ئ����ەو كۆبونەوان����ە ب����ۆ ئێم����ە كۆبونەوەی گشتی خەڵكدا نەبێت ئەو هەنگاوە نانێین‪ .‬بەڕاستی ئەو هەنگاوەی ئارام شێخ محەمەد كە بزانی����ن خەڵك لەقەیران دەرئەكات بیری كورد لەم قەیرانانە بێنێتە دەرەوە‪ :‬قەیرانی‬ ‫ئاوێنە‪ :‬لێرەنەبونی نەوش����یروان مستەفا ئێوە پشتگیری ئەكەن‌و بۆچونی ئێوەشە؟ لێ ئەكەینەوە بۆ ئەوەی خەڵكی كوردستان سیاسی‪ ،‬قەیرانی ئابوری‪ ،‬قەیرانی دارایی‪.‬‬ ‫ئاڵوگۆڕی بیروڕاو گفتوگۆكردنە‪ ،‬بەزەرورەت‬ ‫ئاوێنە‪ :‬پێتانوایە حزبەكانی تری كوردستان‬ ‫ئ����اوات ش����ێخ جەناب‪ :‬ج����ارێ وەاڵمم بۆ لەم قەیرانە دەرچێت كە یەكێك لەئەگەرەكان‬ ‫هەم����و كۆبونەوەیەك بۆ ئێم����ە كۆبونەوەی تاچەند كاریگەری لەسەر ئێوە هەیە؟‬ ‫ئ����اوات ش����ێخ جەناب‪ :‬كاك نەوش����یروان كاك ئەدهەم ئەوەی����ە‪ :‬ئێمەش ئومێدەوارین ئ����ەم هەن����گاوەی ئ����ارام ش����ێخ محەمەدو پشتگیری ئەم هەنگاوەتان بكەن؟‬ ‫بڕی����اردان نیە‪ ،‬ئەمە لەالی����ەك‪ ،‬لەالیەكی تر‬ ‫ئاوات شێخ جەناب‪ :‬لەگەڵ هەمو الیەنەكان‬ ‫ئێم����ە لەژێر فش����اری هیچ الیەنێك����دا بڕیار وەك وای����ە لێ����رە بێت‪ ،‬خۆ ئێس����تا زەمانی سەركردایەتی پارتی بەهۆشی خۆیدا بێتەوە‪ ،‬هاوڕێكانییەتی لەپەرلەمانی عێراق‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬مەبەستت گەڕانەوە بۆ بەغدایە؟ گفتوگ����ۆی ئەكەی����ن‪ ،‬ماوەیەكیش����ە ژوری‬ ‫وەرناگرین‪ ،‬س����ەركردایەتی سیاس����ی ئێمە بەرد نییە‪ ،‬س����ەردەم س����ەردەمی سكایپ‌و ئەم تاكڕەوییەی كە كردویەتی وازی لێبێنێت‌و‬ ‫ئاوات شێخ جەناب‪ :‬بەڵێ چونكە لەسایەی لێكۆڵینەوەی سیاسی ئێمە هەمو ئەگەرێكی‬ ‫تەقدی����ری بۆ هەڵوێس����تی سیاس����ی هەیەو ڤیدیۆ كۆنفرانس‌و ئەمانەیە‪ ،‬لەبەرئەوە كاك بەبڕیاری سیاسی‪ ،‬بەداگیركردنی پەرلەمان‌و‬ ‫بەداگیركردن����ی هەولێ����ردا بچێت����ەوە‪ ،‬بی����ر سەربەخۆیی كوردستاندا بێموچەیی‌و چارەكە لەسەر ئاستی دەسەاڵت لەم واڵتەی تاووتوێ‬ ‫ئەوكاتەی كە هەڵوێس����تی تی����ا دەردەبڕێ نەوشیروان هەمو رۆژێك لێرەیە‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬كەوای����ە ئەتوانی بۆچونی ئەومان لەخەمی خەڵك بكاتەوە هەر هیچ نەبێت لەم موچەی����ی‌و پاش����ەكەوتمان بینی كە بەهەمو ك����ردوەو ئێم����ە بەرنامەو پ����ڕۆژەی خۆمان‬ ‫گرنگ����ە بۆمان‪ ،‬ئەوكاتەش دەبێ كاتێك بێت‬ ‫كە شوێندەس����تی دیاربێت لەسەر سیستمی پێ بڵێی لەسەر ئەو پرسانەی كۆبونەوەتان هەمو قەیرانانەی ل����ەم واڵتەدا هەیە ئەبوایە جۆرێ����ك لەخەڵ����ك دەكێش����رێتەوەو حزبی ب����ۆی هەیە لەس����ەر هەم����و لێكەوتە باش‌و‬ ‫هەڵوێس����تێكیان بەرامبەر وەزیری س����امانە دەس����ەاڵتداریش لەكەی����ف‌و س����ەفای خۆی خراپەكانیشی گفتوگۆ ئەكەین‪.‬‬ ‫سیاس����ی كوردس����تان‪ .‬ئەوەی خەڵك پێی لەسەر كردون؟‬ ‫ئاوێنە‪ :‬كەوایە ئایندەی سیاس����ەت دوای‬ ‫ئاوات شێخ جەناب‪ :‬بۆچونی ئەو بۆچونی سروش����تییەكان هەبوایە كە نیانە‪ ،‬حكومەت ناكەوێ‪.‬‬ ‫خۆش بێت ئێمە هەمو جارێك كۆبونەوەمان‬ ‫ئاوێنە‪ :‬بەاڵم هەندێك ئەم هەنگاوەی ئێوە ش����ەڕی موس����ڵ چۆن دەبێت‌و ئەگەری چی‬ ‫كە پارتی هەم����و جومگە ئەساس����ییەكانی‬ ‫كرد بەبڕیارەوە بێینە دەرەوە‪ ،‬ئەمە ناكرێت‪ ،‬جڤاتی نیشتمانییە‪.‬‬

‫لەئارادایە؟‬ ‫ئاوات ش����ێخ جەناب‪ :‬م����ن ناتوانم وەاڵمی‬ ‫ئەوەت بدەم����ەوە‪ ،‬چونكە ئەوە زۆر ئاڵۆزە‪،‬‬ ‫بارودۆخی عێراق ئاڵۆزە‪ ،‬ش����ەڕی س����وننەو‬ ‫ش����یعە دۆخێك����ە لەموس����ڵدا ئەگاتە كوێ‬ ‫نازانی؟ بەئارامی تێپەڕ ئەبێ یان شەڕی تری‬ ‫لێئەكەوێتەوە‪ ،‬توركیایە س����وپای هێناوەتە‬ ‫ناوەوەو سوپاش����ی لەس����ەر س����نور داناوە‪،‬‬ ‫عێراق‌و عەبادی شەڕ ئەكەن‪ ،‬ئەمریكاو نەتەوە‬ ‫یەكگرتوەكان رێز لەسەروەری عێراق ئەگرن‪،‬‬ ‫ئەمریكا ئەڵێ كوردس����تان بەشێكە لەعێراق‪.‬‬ ‫هانی ك����ورد ئەدا بچێتەوە بۆ ناوەندو لەگەڵ‬ ‫ئەوان رێكبكەوێت‪ .‬تورك بەحس����اب دۆستی‬ ‫پارتییە‪ ،‬باسی پاراستنی یەكپارچەیی عێراق‬ ‫ئەكات‌و لە ملهوڕی خۆیشی نەكەوتوە‪.‬‬ ‫ئاوێن����ە‪ :‬پێتانوایە ك����ورد پالنی هەیە بۆ‬ ‫دوای ئەو شەڕە؟‬ ‫ئ����اوات ش����ێخ جەن����اب‪ :‬ئێم����ە ناتوانین‬ ‫لەس����ەر ئەوە كۆمێنت بدەی����ن چونكە كورد‬ ‫رێكکەوتنێكی سیاس����ی كردوە یان نەیكردوە‬ ‫هیچ دیار نییە‪.‬‬ ‫ئاوێن����ە‪ :‬یان����ی قس����ەتان لەس����ەر ئەو‬ ‫نادیارییەش نییە؟‬ ‫ئاوات شێخ جەناب‪ :‬چۆن قسەمان لەسەری‬ ‫نییە‪ ،‬ئ����ەو رێكەوتنەی هەی����ەو راگەیەنراوە‬ ‫هی����چ بڕگەیەكی بۆ كورد تێ����دا نیە‪ .‬ئەگەر‬ ‫رێكکەوتنی ژێر بەژێری����ش هەبێت ئێمە ئەو‬ ‫رێكکەوتنە بە رێكکەوتنی حزبی ئەزانین‪.‬‬ ‫ئاوێن����ە‪ :‬پێتوای����ە ش����ەڕی موس����ڵ بەو‬ ‫ج����ۆرە بڕوات����ە پێش����ەوە توركی����ا زیات����ر‬ ‫دەستوەرنەدات؟‬ ‫ئاوات ش����ێخ جەن����اب‪ :‬ت����ورك لەمێژویدا‬ ‫ئەو ج����ۆرە ملهوڕیانەی زۆرە‪ ،‬بەاڵم ئایا لەم‬ ‫بارودۆخە تازەیەدا بۆیان ئەچێتە سەر یان نا‬ ‫ئەوەیان دیار نییە‪.‬‬ ‫ئاوێن����ە‪ :‬بەپێ����ی زانیاری ئێمە‪ ،‬هێش����تا‬ ‫كێش����ەتان هەیە لەسەر پۆس����تی پارێزگاری‬ ‫س����لێمانی بەتایبەت لەگەڵ ئەو بڕیارەی كە‬ ‫پارێزگارەكەی ئێوە تەنیا بۆ ساڵێك ئەتوانێ‬ ‫لەو پۆستە بمێنێتەوە؟‬ ‫ئاوات ش����ێخ جەن����اب‪ :‬بەڵێ كێش����ەمان‬ ‫هەب����وە ب����ەاڵم ئەوەن����دەی من ئ����اگادار بم‬ ‫بەرەو چارەس����ەر ئەڕوات‪ .‬مەبەستم ئەوەیە‬ ‫ئەو كێش����ەیە بەڕێكکەوتن����ی هەردوال بەرەو‬ ‫چارەس����ەر ئەڕوات‌و دانیش����تنی نوێنەرانی‬ ‫هەردوالمان كراوەو ئیجابیش بوە‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬ئایندەی رێكکەوتنی ئێوەو یەكێتی‬ ‫چۆن ئەبینی؟‬ ‫ئاوات ش����ێخ جەناب‪ :‬ئ����ەوە رێكکەوتنی‬ ‫سیاس����ییەو ئێم����ە بەئومێ����دەوە س����ەیری‬ ‫ئەكەین‪.‬‬

‫به‌غدا ده‌یه‌وێت مه‌له‌فی‌ ئه‌منی‌ كه‌ركوك له‌ژێر ده‌ستی‌ كورد ده‌ربهێنێت‬ ‫ی عێراق كه‌ركوك نابینێته‌وه‌‬ ‫ی تر سوپا ‌‬ ‫په‌رله‌مانتارێكی‌ پارتی‌‪ :‬جارێك ‌‬

‫هه‌ندێك كه‌سی‌ ش���ۆڤێنی‌ داوای‌ ئه‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬شۆڕش محه‌مه‌د‬ ‫ده‌كه‌ن س���وپای‌ عێ���راق بگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ‬ ‫كه‌ركوك به‌اڵم ئێمه‌ هه‌رزو بابه‌ته‌كه‌مان‬ ‫له‌دوای‌ روداوه‌كانی‌ ‪21‬ی‌ ئۆكتۆبه‌ری‌‬ ‫ته‌حویل���ی‌ لیژنه‌ی‌ ئاس���ایش‌و به‌رگری‌‬ ‫‪2016‬ی‌ شاری‌ كه‌ركوك‌و دزه‌كردنی‌‬ ‫كرد"‪.‬‬ ‫چه‌ند چه‌كدارێكی‌ داعش بۆ ناو‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش���دا له‌كۆبونه‌وه‌یه‌كی‌‬ ‫ئه‌و شاره‌‌و نانه‌وه‌ی‌ پشێوی‌ تیایدا‬ ‫لیژنه‌كه‌دا كه‌ ئه‌ندامانی‌ كورد‌و عه‌ره‌ب‌و‬ ‫له‌به‌غدا‌و به‌تایبه‌ت له‌نێو ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫توركمانی‌ تێدا ب���وه‌ كۆمه‌ڵێك خاڵیان‬ ‫نوێنه‌رانی‌ عێراق هه‌وڵێك له‌ئارادایه‌‬ ‫نوس���یوه‌‌و له‌په‌رله‌مان خوێنراوه‌ته‌وه‌‌و‬ ‫بۆ ده‌رهێنانی‌ مه‌له‌فی‌ ئه‌منی‌ ئه‌و‬ ‫شاره‌ له‌ژێر ده‌ستی‌ كورد‪ ،‬ئه‌ندامێكی‌ و تی‌" له‌ڕ ا گه‌یه‌ند ر ا و ه‌كه‌ما ن���د ا‬ ‫ده‌ستخۆش���یمان له‌خه‌ڵك���ی‌ كه‌ركوك‌و‬ ‫په‌رله‌مانی‌ عێراقیش له‌فراكسیۆنی‌‬ ‫ده‌زگا ئه‌منیه‌كانی‌ شاری‌ كه‌ركوك كرد‌و‬ ‫پارتی‌ دیموكراتی‌ كوردستان‬ ‫باس���مان له‌وه‌ كرد كه‌ ه���ه‌ر هه‌وڵێك‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت"جارێكی‌ تر سوپای‌‬ ‫هه‌بێت ده‌بێت بۆ پشتیوانیكردنی‌ ده‌زگا‬ ‫عێراق كه‌ركوك نابینێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌منیه‌كانی‌ ئه‌وێ‌ بێت"‪.‬‬ ‫جه‌غتیش���ی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ ك���رده‌وه‌‬ ‫ش���اخه‌وان عه‌ب���دواڵ په‌رله‌مانتاری‌‬ ‫پارتی‌ كه‌ بڕیارده‌ری لیژنه‌ی ئاسایش‌و كه‌ "یه‌كێ���ك له‌خاڵ���ه‌كان زیادكردنی‌‬ ‫به‌رگری په‌رله‌مانی عێراقه‌ له‌باره‌ی‌ ئه‌و پۆلیس بو له‌خه‌ڵكی‌ شاره‌كه‌‌و ده‌زگای‌‬ ‫هه‌وڵه‌وه‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند "له‌هه‌فته‌ی‌ هه‌واڵگری‌ شاری‌ كه‌ركوك كه‌ ژماره‌یان‬ ‫رابردودا هه‌وڵێك له‌الیه‌ن شۆڤێنیه‌كانی‌ ته‌نها ‪ 60‬كه‌سن‌و ده‌بێت ژماره‌یان زیاد‬ ‫عێراق���ه‌وه‌ درا ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ مه‌له‌ف���ی‌ بكرێت"‪.‬‬ ‫"سوپای‌ عێراق ئه‌زمونێكی‌ تاڵی‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫كه‌ركوك له‌ژێر ده‌ستی‌ كورد ده‌ربهێنن‌و‬ ‫خه‌ڵكی‌ ئه‌و ش���اره‌ هه‌ی���ه‌‌و كه‌ركوكی‌‬ ‫هه‌وڵه‌كه‌یان شكستی‌ هێنا"‪.‬‬ ‫ی كه‌ركوك جێهێشتوه‌ بۆیه‌ هیچ ده‌زگایه‌كی‌ ئه‌منی‌‬ ‫وتیشی‌"له‌دوای‌ روداوه‌كان ‌‬

‫چه‌كداره‌كانی‌ داعش ب���ۆ ناو كه‌ركوك‬ ‫به‌غدا له‌راپۆرته‌كه‌دا نییه‌ بگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ كه‌ركوك"‪.‬‬ ‫هوشیار عه‌بدواڵ جه‌غت له‌سه‌ر ئه‌وه‌ پاس���اوێك ده‌دات به‌هه‌م���و هێزه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫شاری‌ كه‌ركوك" شاخه‌وان عه‌بدواڵ وای‌‬ ‫ده‌كاته‌وه‌ ك���ه‌ له‌لیژنه‌كه‌یاندا باس���ی‌ تر جا چ حه‌ش���دی‌ ش���ه‌عبی‌ بێت یان‬ ‫وت‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"هه‌زار جاری‌ تر هه‌وڵی‌ له‌و ئ���ه‌و كه‌موكوڕییه‌ گه‌ورانه‌ ك���راوه‌ كه‌ س���وپای‌ عێراقی‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ داوای‌ ئه‌وه‌‬ ‫جۆره‌ بده‌ن‌و بڕیاریش بده‌ن جارێكی‌ تر له‌دۆس���یه‌ی‌ ئه‌منی‌ كه‌ركوك���دا هه‌یه‌‌و بكه‌ن ئه‌وانیش له‌كه‌ركوكدا ته‌واجودیان‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ ئ���ه‌و كه‌موكوڕییانه‌ش وتی‌ هه‌بێت"‪.‬‬ ‫سوپای‌ عێراق كه‌ركوك نابینێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫"زیاد له‌جارێ���ك پارێزگاری‌ كه‌ركوك‬ ‫له‌به‌رامبه‌ردا ئازاد جه‌باری‌ سه‌رۆكی "یه‌كێ���ك له‌كه‌موكوڕیی���ه‌كان بونی‌ دو‬ ‫لیژنه‌ی ئه‌منی كه‌ركوك ره‌تیكرده‌وه‌ كه‌ ئاسایشی‌ حزبیه‌ یه‌كێكیان هی‌ پارتی‌‌و باسی‌ ئه‌وه‌ی‌ كردوه‌ كه‌ ئه‌وان كێشه‌یان‬ ‫له‌كه‌می‌ هێزی‌ ئه‌منی‌ نییه‌ له‌ناو شاری‌‬ ‫ئاگاداری‌ هیچ هه‌وڵێكی‌ له‌و جۆره‌ بێت‌و ئه‌وی‌ تریان هی‌ یه‌كێتی‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌"باس له‌وه‌ كراوه‌ كه‌ هه‌ندێك كه‌ركوك به‌ڵكو ئه‌وان كێش���ه‌ی‌ زۆری‌‬ ‫رایگه‌یاند"هیچ نوسراوێكمان له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫ج���ار س���ه‌یته‌ره‌ی‌ ئه‌من���ی‌ به‌ه���ۆی‌ هێ���زی‌ ئه‌منی���ان له‌ش���اره‌كه‌دا هه‌یه‌"‬ ‫به‌ده‌ستنه‌گه‌یشتوه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"ئێمه‌ كه‌ركوكم���ان به‌خوێن زۆری‌ هێ���زه‌ س���ه‌ربازییه‌كانه‌وه‌ چ هی‌ هوشیار عه‌بدواڵ وای‌ وت‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا ب���اس ل���ه‌وه‌ ده‌كات كه‌‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ یان الیه‌نه‌كان���ی‌ تر وه‌ك‬ ‫گرتوه‌"‪.‬‬ ‫پارێزگاری‌ س���لێمانی‌ دانی‌ به‌وه‌دا ناوه‌‬ ‫هوشیار عه‌بدواڵ په‌رله‌مانتاری‌ گۆڕان‌و پێویست نییه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و جه‌غتی‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ ك���ه‌ هه‌ندێكج���ار به‌ه���ۆی‌ زۆری‌ هێزه‌‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ لیژنه‌ی‌ به‌رگری‌‌و ئاس���ایش‬ ‫ئاماژه‌ ب���ه‌وه‌ ده‌كات كه‌ له‌لیژنه‌كه‌یاندا روداوه‌كانی‌ ئه‌مدواییه‌ی‌ كه‌ركوك رۆڵی‌ ئه‌منییه‌ جیاواز جیاوازه‌كانه‌وه‌ ناتوانن‬ ‫ب���اس له‌دروس���تكردنی‌ هه‌ماهه‌نگیه‌ك هه‌ب���وه‌ بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ هه‌ندێك الیه‌ن ئه‌و ته‌نس���یقی‌ پێویست دروس���ت بكرێت‌و‬ ‫كراوه‌ له‌نێوان س���وپای‌ عێ���راق‌و هێزه‌ داواكارییه‌ بجوڵێن���ن‌و وتی‌ "چۆنیه‌تی‌ ئه‌مه‌ش كاریگه‌ری‌ كردۆته‌ سه‌ر مه‌له‌فی‌‬ ‫ئه‌منیه‌كانی‌ ناوخۆی‌ كه‌ركوكدا‌و هۆكاری‌ به‌ڕێوه‌بردن���ی‌ ناوچ���ه‌ جێناكۆكه‌كان ئه‌منی‌ ئه‌و شاره‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌ سلبی‌‪.‬‬ ‫جه‌غتیش���ی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ ك���رده‌وه‌‬ ‫ئه‌و داوایه‌شی‌ بۆ بونی‌ هه‌ندێك خروقات له‌ڕوی‌ ئه‌منیه‌وه‌ له‌دوای‌ داعش‪ ،‬ده‌بێته‌‬ ‫گه‌ڕانده‌وه‌ له‌نمونه‌ی‌ ناردنه‌وه‌ی‌ هه‌ندێك یه‌كێك له‌دۆسیه‌ گه‌رمه‌كان‌و بۆیه‌ هه‌ر ك���ه‌ دواهه‌مین جار له‌گ���ه‌ڵ پارێزگاری‌‬ ‫پاس���اوێك له‌و چوارچێوه‌یه‌دا دروست كه‌ركوك قس���ه‌ كراوه‌ ك���ه‌ ده‌بێت ئه‌و‬ ‫ئاواره‌‌و روخاندنی‌ هه‌ندێك گوند‪.‬‬ ‫هێزان���ه‌ی‌ ناو ش���اری‌ كه‌رك���وك رێك‬ ‫وتیشی‌"بڕیاردراوه‌ سه‌رۆكی‌ لیژنه‌كه‌ بێت كاریگه‌ری‌ خۆی‌ ده‌بێت"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"بێگومان ئ���ه‌و دزه‌كردنه‌ی‌ بخاته‌وه‌‪.‬‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ بكات به‌ پارێزگاری‌ ش���ار ‌‬ ‫ی‬

‫یه‌كێك‬ ‫له‌كه‌موكوڕییه‌كان‬ ‫ی‬ ‫بونی‌ دو ئاسایش ‌‬ ‫حزبیه‌ یه‌كێكیان‬ ‫ی‬ ‫ی پارتی‌‌و ئه‌و ‌‬ ‫ه‌‬ ‫تریان هی‌ یه‌كێتی‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫ ‬

‫هه‌مو شتێک له‌باره‌ی کوردستان‌و عێراقه‌وه‌‬

‫‪www.niqash.org‬‬

‫‪7‬‬

‫ئه‌م الپه‌ڕه‌یه‌ به‌سپۆنسه‌ری رێکخراوی‬ ‫راگه‌یاندن له‌هه‌ماهه‌نگی‌‌و گواستنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌کادیمیای راگه‌یاندنی ئه‌ڵامنی‬

‫دوو هێزه‌ نه‌یاره‌كه‌ له‌یه‌ك سه‌نگه‌ردا‬

‫دوای‌ چاره‌كه‌ سه‌ده‌یه‌ك شه‌ڕی‌ موسڵ پێشمه‌رگه‌و سوپا ‌ی كۆكرده‌وه‌‬ ‫نقاش‪ ،‬هه‌ستیار قادر‬ ‫پێشمه‌رگه‌و سوپای‌ عێراق له‌دوو هێزی‌‬ ‫دژ به‌یه‌كه‌وه‌ بوونه‌ته‌ دوو هاوپه‌یمانی‌‬ ‫سه‌ربازی‌‪ ،‬ئه‌وه‌ش به‌هۆی‌ شه‌ڕی‌ موسڵه‌وه‌‪،‬‬ ‫یه‌كه‌مجاریشه‌ له‌دوای‌ چاره‌كه‌ سه‌ده‌یه‌ك‬ ‫هه‌ماهه‌نگی‌ له‌و جۆره‌ رووبدات‪.‬‬ ‫مانگی‌ هه‌نگوینی‌ س���وپای‌ سه‌ر به‌ناوه‌ندو‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ی‌ س���ه‌ر به‌هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫دی���ار نییه‌ چه‌ند ده‌خاینێت‪ ،‬ره‌نگه‌ ئاینده‌ی‌‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ هه‌ولێرو به‌غ���دا ماوه‌كه‌ی‌ دیاری‬ ‫بكات‪.‬‬ ‫س���وپای‌ عێراق‌و هێزه‌كانی‌ پێش���مه‌رگه‌ی‌‬ ‫س���ه‌ر به‌حكومه‌ت���ی‌ هه‌رێمی‌ كوردس���تان‬ ‫ب���ۆ یه‌كه‌مجار پێكه‌وه‌ ل���ه‌ (‪)16‬ی‌ مانگی‌‬ ‫رابردووداو له‌میحوه‌ری‌ هاوبه‌شه‌وه‌ هێرشیان‬ ‫بۆ س���ه‌ر ش���اری‌ موس���ڵ ده‌س���تپێكرد بۆ‬ ‫رزگاركردنی‌ له‌ده‌ستی‌ چه‌كدارانی‌ داعش‪.‬‬ ‫"ئه‌و لێكتێگه‌یشتنه‌ی‌ له‌نێوان پێشمه‌رگه‌و‬ ‫س���وپای‌ عێراق له‌س���نوری‌ موسڵ رویدا ‪25‬‬ ‫س���اڵه‌ بونی‌ نه‌ب���ووه‌" به‌م وته‌ی���ه‌ حه‌یده‌ر‬ ‫عه‌بادی‌ س���ه‌رۆك وه‌زیرانی‌ عێ���راق هه‌مان‬ ‫رۆژی‌ ده‌ستپێكردنی‌ پرۆسه‌ی‌ ئازادكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫موس���ڵ له‌به‌غ���داوه‌ په‌یامی‌ خ���ۆی‌ گه‌یاند‬ ‫سه‌باره‌ت به‌هه‌ماهه‌نگی‌ نێوان دوو هێزه‌كه‌‪.‬‬ ‫له‌ساڵی‌ ‪1991‬ه‌وه‌ سوپای‌ عێراق ده‌سه‌اڵتی‌‬ ‫ئه‌منی‌ به‌س���ه‌ر س���نوری‌ ئێس���تای‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تاندا نه‌ماوه‌‌و به‌رپرس���یارێتـیه‌كه‌ی‌‬ ‫كه‌وتۆته‌ سه‌رش���انی‌ پێش���مه‌رگه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫له‌پاش راپه‌ڕینی‌ كورد له‌دژی‌ سوپای‌ ناوه‌ندو‬ ‫داموده‌زگاكانی‌‌و ده‌ركردنی‌ له‌سنوره‌كه‌ی‌‪.‬‬ ‫ده‌ستپێكردنی‌ پرۆس���ه‌ی‌ ئازادكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫شاری‌ موسڵی‌ هاوسنوری‌ خۆرئاوای‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان بۆ یه‌كه‌مجار هه‌ستیاری‌ نێوان‬ ‫هه‌ردوو هێزی‌ پێش���مه‌رگه‌و سوپای‌ عێراقی‌‬ ‫گۆڕی‌ ب���ۆ هاوپه‌یمانی‌ س���ه‌ربازیی‌و له‌یه‌ك‬ ‫سه‌نگه‌ردا كۆیكردنه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و نزیكبوونه‌وه‌ س���ه‌ربازییه‌ هۆكاره‌كه‌ی‌‬ ‫دوژمنێك���ی‌ هاوبه‌ش���ه‌ به‌و پێی���ه‌ی‌ داعش‬

‫له‌س���اڵی‌ ‪2014‬ه‌وه‌ هه‌رێم‌و سنوری‌ ئیداریی‌‬ ‫حكومه‌تی‌ ناوه‌ندی‌ ك���ردووه‌ به‌دوو ئامانج ‌ی‬ ‫سه‌ره‌كی‌ هێرشه‌كانی‌‪.‬‬ ‫سوپای‌ عێراق‌و پێشمه‌رگه‌ له‌سێ میحوه‌ری‌‬ ‫پرۆس���ه‌ی‌ ئ���ازادی‌ موس���ڵه‌وه‌ هه‌ماهه‌نگی‬ ‫هاوبه‌شیان هه‌یه‌ كه‌ بریتین له‌میحوه‌ره‌كانی‌‬ ‫خازرو به‌نداوی‌ موسڵ‌و مه‌خمور كه‌ ده‌كه‌ونه‌‬ ‫باكورو خۆرهه‌اڵتی‌ شاره‌كه‌‪.‬‬ ‫عه‌قید روكن س���امان تاڵه‌بانی به‌رپرسی‌‬ ‫هه‌ماهه‌نگی‌ نێوان س���وپای‌ عێ���راق‌و هێزی‌‬ ‫پێشمه‌رگه‌ له‌ئۆپه‌راس���یۆنی‌ موسڵ دڵنیایه‌‬ ‫ل���ه‌وه‌ی‌ هه‌ماهه‌نگ���ی‌ نێ���وان دوو هێزه‌كه‌‬ ‫س���ه‌ركه‌وتنی‌ به‌ده‌س���ت هێناوه‌‪ ،‬به‌وپێیه‌ی‌‬ ‫له‌و میحوه‌رانه‌وه‌ كه‌ پێش���مه‌رگه‌و س���وپای‌‬ ‫عێراق هاوبه‌شن پێشڕه‌وی‌ زیاتر كراوه‌ به‌ره‌و‬ ‫ناوشاری‌ موسڵ به‌به‌راورد به‌ میحوه‌ركان ‌ی تر‬ ‫كه‌ تیایدا سوپا به‌ته‌نهایه‌‪.‬‬ ‫س���امان تاڵه‌بان���ی‌ به‌"نیق���اش"ی‌ وت‬ ‫"ئه‌رك���ه‌كان له‌نێوانمان���دا دابه‌ش���كراوه‌و‬ ‫س���نوره‌كانمان دیاریك���راوه‌و به‌هه‌ماهه‌نگی‌‬ ‫جوڵه‌‌و پش���تگیریی‌ یه‌كتر ده‌كه‌ین له‌شه‌ڕدا‪،‬‬ ‫له‌هه‌ر شوێنێك داعش هه‌بێت پێكه‌وه‌ لێیان‬ ‫ده‌ده‌ین‌و س���ه‌عاتی‌ سفری هێرشه‌كانیشیمان‬ ‫هاوبه‌شه‌"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و میحوه‌رانه‌ی‌ س���وپاو پێش���مه‌رگه‌‬ ‫هاوبه‌شن سنوری‌ نێوان هه‌رێمی‌ كوردستان‌و‬ ‫موس���ڵ ‌ه كه‌ به‌ش���ێك له‌هێزه‌كانی‌ س���وپای‌‬ ‫عێراق له‌ناوچه‌كانی‌ هه‌ژموونی‌ پێشمه‌رگه‌دا‬ ‫چونه‌ته‌ سنوری‌ شه‌ڕه‌كه‌‪.‬‬ ‫سامان تاڵه‌بانی‌ ده‌ڵێت "ئه‌و هه‌ماهه‌نگیه‌‬ ‫وره‌ی‌ هێزه‌كانی‌ ه���ه‌ردوالی‌ به‌رزكردۆته‌وه‌و‬ ‫داعش پێشنبیی‌ ئه‌وه‌ی‌ نه‌ده‌كرد"‪.‬‬ ‫مێژوی‌ په‌یوه‌ندی‌ پێش���مه‌رگه‌و س���وپای‌‬ ‫عێراق زیاتر خوێناوی‌ بووه‌ وه‌ك له‌په‌یوه‌ندی‌‬ ‫هاوبه‌ش‪ ،‬له‌په‌نجاكانی‌ سه‌ده‌ی‌ رابردووه‌وه‌و‬ ‫پێشمه‌رگه‌ له‌گه‌ڵ رژێمه‌ جیاوازه‌كانی‌ عێراق‬ ‫له‌رووبه‌رووبونه‌وه‌ی‌ س���ه‌ربازی‌ توندابووه‌ كه‌‬ ‫به‌ش���ێك بووه‌ له‌ملمالنێی‌ نێوانیان له‌س���ه‌ر‬ ‫پرسی‌ په‌یوه‌ندی‌ سیاسی‌‌و ئیداری‌ نێوانیان‌و‬ ‫مافه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌كان‪.‬‬

‫حه‌یده‌ر عه‌بادی‌ له‌گه‌ڵ فه‌رمانده‌كانی‌ پێشمه‌رگه‌و سوپا له‌كه‌ركوك‬ ‫عه‌ق���د روكن یه‌حی���ا ره‌س���وڵ وته‌بێژ ‌ی‬ ‫وه‌زاره‌ت���ی‌ به‌رگ���ری‌ عێ���راق جه‌خ���ت‬ ‫له‌وه‌ده‌كاته‌وه‌ كه‌ ئه‌و هه‌ماهه‌نگیه‌ی‌ ئێس���تا‬ ‫هه‌یه‌ له‌نێوان پێش���مه‌رگه‌و س���وپای‌ عێراق‬ ‫‪ 25‬س���اڵه‌ نه‌بووه‌ به‌تایبه‌ت كه‌ پێشتر كورد‬ ‫به‌ده‌س���ت ره‌فتاره‌كان���ی‌ رژێمی‌ به‌عس���ه‌وه‌‬ ‫نااڵندویه‌تی‌‌و دروستبوونی‌ ئه‌و هه‌ماهه‌نگیه‌ش‬ ‫ده‌به‌س���تێته‌وه‌ به‌ئامانجی‌ هاوبه‌شیانه‌وه‌ كه‌‬ ‫شه‌ڕكردنه‌ له‌دژی‌ داعش‪.‬‬ ‫یه‌حیا ره‌س���وڵ كه‌ هاوكات وته‌بێژی‌ كرده‌‬ ‫س���ه‌ربازیه‌ هاوبه‌شه‌كانیش���ه‌ به‌"نیقاش"ی‌‬ ‫وت "پێش���مه‌رگه‌ هێزێك���ی‌ نیزامی‌ ده‌وڵه‌تی‌‬ ‫فیدراڵ���ی‌ عێراقه‌و كاتێكیش له‌گه‌ڵ س���وپا‬ ‫پێكه‌وه‌ شه‌ڕیان كردووه‌ له‌موسڵ سه‌ركه‌وتنی‌‬ ‫به‌رچاویان به‌ده‌س���تهێناوه‌و خوێنی‌ سه‌ربازو‬ ‫پێش���مه‌گه‌ تێك���ه‌ڵ بووه‌‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ په‌یامێكی‌‬ ‫به‌هێزه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ عێراقییه‌كان یه‌كگرتوون"‪.‬‬ ‫ب���ه‌ر له‌ده‌س���تپێكردنی‌ ئۆپه‌راس���یۆنی‌‬ ‫موسڵ هه‌رێمی‌ كوردس���تان‌و ناوه‌ند له‌سه‌ر‬ ‫چۆنێتی‌ به‌ش���داریكردن له‌وشه‌ڕه‌دا رێكه‌وتن‬ ‫به‌شێوه‌یه‌ك كه‌ سنوری‌ پێشڕه‌وی‌ پێشمه‌رگه‌‬

‫دیاریكرا‌و ئاینده‌ی‌ به‌رپرسیارێتی‌ ئه‌منی‌ ئه‌و‬ ‫ناوچانه‌ش چاوه‌ڕێی‌ رێكه‌وتنی‌ نێوان هه‌ردوال‬ ‫ده‌كات‪.‬‬ ‫وته‌بێژی‌ وه‌زاره‌تی‌ به‌رگریی‌ عێراق ده‌ڵێت‬ ‫"گرنگ ئه‌وه‌یه‌ له‌دوای‌ شه‌ڕی‌ موسڵیش ئه‌و‬ ‫هه‌ماهه‌نگیه‌ی‌ نێوانمان به‌رده‌وام بێت‌و ئه‌گه‌ر‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردس���تانیش هێرش بكرێته‌سه‌ری‌‬ ‫س���وپای‌ عێراق بێ ده‌نگ نابێ���ت‌و به‌رگری‌‬ ‫لێده‌كات"‪.‬‬ ‫رێكخستنی‌ هه‌ماهه‌نگی‌ نێوان پێشمه‌رگه‌و‬ ‫س���وپای‌ عێ���راق له‌ه���ه‌ر س���ێ میح���وه‌ره‌‬ ‫هاوبه‌ش���ه‌كه‌یاندا ژوری‌ هه‌ماهه‌نگ���ی‌‌و‬ ‫ئۆپه‌راس���یۆنی‌ هاوبه‌شیان هه‌یه‌و له‌هه‌ولێری‌‬ ‫پایته‌خت���ی‌ هه‌رێمیش ناوه‌ندێكی‌ س���ه‌ره‌كی‌‬ ‫هه‌یه‌ بۆ سه‌رپه‌رشتی‌ ئازادكردنه‌وه‌ی‌ موسڵ‬ ‫كه‌ پێشمه‌رگه‌و سوپا تیایدا به‌شدارن‪.‬‬ ‫له‌چوارچێ���وه‌ی‌ هه‌ماهه‌نگ���ی‌ ه���ه‌ردوو‬ ‫هێزه‌كه‌شدا لیوای‌ ‪91‬ی‌ س���وپای‌ عێراق كه‌‬ ‫له‌س���نوری‌ میحوه‌ری‌ مه‌خموره‌وه‌ به‌شداری‌‬ ‫ئۆپه‌راس���یۆنی‌ موس���ڵ ده‌كات‪ ،‬زۆرین���ه‌ی‌‬ ‫س���ه‌ربازو فه‌رمانده‌كان���ی‌ ك���وردن‪ ،‬ئ���ه‌وه‌‬

‫(وێنه‪ :‬پەیجی عەبادي لەفەيسبوك)‬ ‫یه‌كه‌مجاریشه‌ یه‌كه‌یه‌كی‌ س���ه‌ربازی‌ زۆرینه‌‬ ‫كورد له‌مێژوی‌ عێراقدا به‌ش���داری‌ ش���ه‌ڕێك‬ ‫بكات له‌ژێر فه‌رمانده‌ی‌ حكومه‌تی‌ ناوه‌ندیدا‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و لیوای���ه‌ ‪ 2500‬س���ه‌ربازی‌ هه‌یه‌ كه‌‬ ‫س���ێ فه‌وج پێكدێت‌و پێش���تر به‌ناوی‌ لیوای‌‬ ‫هه‌ولێره‌وه‌ بووه‌‌و حكومه‌تی‌ ناوه‌ندی‌ له‌دوای‌‬ ‫ساڵی‌ ‪ 2003‬پێكیهێنا‪.‬‬ ‫رائی����د ئه‌مین ش����ێخانی‌ وته‌بێژ ‌ی لیوای‌‬ ‫‪91‬ی‌ س����وپای‌ عێ����راق به‌"نیق����اش"ی‌ وت‬ ‫"وه‌ك سوپای‌ عێراق مامه‌ڵه‌ ده‌كه‌ین‌و هه‌ر‬ ‫فه‌رمانێك ده‌ربكرێ����ت جێبه‌جێی‌ ده‌كه‌ین‪،‬‬ ‫له‌سه‌ره‌تای‌ شه‌ڕی‌ موسڵه‌وه‌ ‪ 40‬شه‌هیدمان‬ ‫داوه‌و ئێستاش ‪ 40‬گوند ده‌پارێزین"‪.‬‬ ‫ناكۆكی‌ نێوان سوپاو پێشمه‌رگه‌ له‌دوای‌‬ ‫س����اڵی‌ ‪2003‬ه‌وه‌ دوباره‌ ب����وه‌وه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫كاریگه‌ر ب����وو به‌توندبوون����ه‌وه‌ی‌ ملمالنێ‬ ‫سیاسییه‌كان له‌نێوان هه‌رێمی‌ كوردستان و‬ ‫حكومه‌تی‌ ناوه‌ندیدا كه‌ زۆربه‌ی‌ جار ناوچه‌ی‌‬ ‫ته‌ماسی‌ نێوانیانی‌ له‌ناوچه‌ جێێناكۆكه‌كان‬ ‫ده‌گرته‌وه‌‪.‬‬ ‫س����اڵی‌ ‪ 2012‬دروس����تكردنی‌ هێزه‌كانی‌‬

‫ئۆپه‌راس����یۆنی‌ دیجل����ه‌ له‌الیه‌ن س����وپای‌‬ ‫عێراقی����ه‌وه‌ له‌نزی����ك كه‌رك����وك‪ ،‬هه‌رێم‌و‬ ‫ناوه‌ندی‌ به‌ره‌و ئاڵۆزی‌ سیاس����ی‌ توند برد‬ ‫تا ئه‌و ئاس����ته‌ی‌ پێشمه‌رگه‌ بۆ دوا سنوری‌‬ ‫كه‌ركوك جوڵه‌ی‌ پێكرا كه‌ سوپای‌ عێراقی‌‬ ‫لێ جێگیركرابوو‪.‬‬ ‫د‪ .‬ئه‌حمه‌د شه‌ریفی پسپۆری‌ ستراتیژی‌‬ ‫ئه‌من����ی‌ پێیوایه‌ بوونی‌ س����وپای‌ عێراق‌و‬ ‫پێش����مه‌رگه‌ له‌یه‌ك س����ه‌نگه‌ردا له‌ش����ه‌ری‌‬ ‫موسڵ پێش����هاتێكی‌ نوێیه‌ به‌وه‌ی‌ هه‌ردووال‬ ‫وه‌ك دامه‌زراوه‌یی‌ سه‌ربازیی‌ دووربكه‌ونه‌وه‌‬ ‫له‌ملمالنێ سیاسییه‌كان‪.‬‬ ‫ش����ه‌ریفی به‌"نیقاش"ی‌ وت "ده‌بێت ئه‌و‬ ‫هه‌ماهه‌نگیه‌ به‌رده‌وام بێت‪ ،‬چونكه‌ رژێمی‌‬ ‫پێش����وو پێكهاته‌ی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت����ی‌ عێراقی‌‬ ‫تێكداو به‌شێك له‌ئۆپۆزسیۆنه‌كانی‌ پێشوش‬ ‫له‌پێكهاته‌ی‌ حكومه‌تی‌ نوێی‌ عێراقدا هه‌مان‬ ‫ره‌فت����اری‌ ئه‌و رژێمه‌ی����ان به‌رانبه‌ر به‌كورد‬ ‫دووباره‌ ده‌كرده‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئاڵ����ۆزی‌ ئاین����ده‌ی‌ موس����ڵ له‌پ����اش‬ ‫ئازادكردنه‌وه‌ی‌ ئاین����ده‌ی‌ په‌یوه‌ندی‌ نێوان‬ ‫پێشمه‌رگه‌و سوپای‌ عێراقیشی‌ ئاڵۆزكردووه‌‪،‬‬ ‫سه‌ره‌رای‌ ئه‌وه‌ی‌ ئێستا هه‌ماهه‌نگن‌و له‌یه‌ك‬ ‫سه‌نگه‌ردان‪ ،‬به‌اڵم گه‌ره‌نتی‌ نییه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫س����ه‌نگه‌ره‌كانیان له‌دژی‌ یه‌ك به‌كارنه‌هێنن‬ ‫له‌ئاینده‌دا‪.‬‬ ‫حكومه‌ت����ی‌ ناوه‌ن����دی‌ تائێس����تا موچه‌و‬ ‫بودجه‌ی‌ پێشمه‌رگه‌ نادات سه‌ره‌ڕای‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌به‌ش����ێك له‌سیس����تمی به‌رگ����ری‌ عێراق‬ ‫هه‌ژماری‌ ده‌كات‌و ئاینده‌ی‌ به‌رپرس����یارێتی‌‬ ‫ئه‌منی‌ موس����ڵیش له‌نێ����وان دوو هێزه‌كه‌دا‬ ‫دیارینه‌ك����راوه‌ ك����ه‌ ئه‌وه‌ش چاره‌نوس����ی‌‬ ‫په‌یوه‌ندیه‌كانیانی‌ به‌ نادیاری‌ هێشتۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫س����امان تاڵه‌بانی به‌رپرسی‌ هه‌ماهه‌نگی‌‬ ‫نێوان پێشمه‌رگه‌و س����وپای‌ عێراق ده‌ڵێت‬ ‫"پێش����بینی‌ له‌شه‌ڕدا ناكرێت بۆ به‌رده‌وامی‌‬ ‫هه‌ماهه‌نگ����ی‌‪ ،‬به‌اڵم كێ خۆی‌ به‌دۆس����تی‌‬ ‫ئێمه‌ بزانێ����ت به‌دۆس����تی‌ ده‌زانین‌و ئه‌گه‌ر‬ ‫حاڵه‌تی‌ نه‌خوازراویش روبدات پێش����مه‌رگه‌‬ ‫ئاماده‌یه‌"‪.‬‬

‫سه‌ما ‌ی به‌ر له‌مه‌رگ‪ ..‬داعش دواهه‌مین كارتی‌ خۆ ‌ی به‌كارده‌هێنێت‬

‫نقاش‪ ،‬تایبه‌ت‬

‫هێزه‌ عێراقییه‌كان یه‌كه‌م هه‌نگاویان نایه‌ ناو‬ ‫موسڵه‌وه‌ بۆئه‌وه‌ی داعش له‌مله‌وه‌ بگرن‌و‬ ‫بیده‌ن به‌زه‌ویدا‪ ،‬به‌اڵم رێكخراوه‌كه‌ هێشتا‬ ‫به‌رده‌وامه‌ له‌خۆدزینه‌وه‌و كارتی قه‌ڵغانی‌‬ ‫مرۆیی‌ به‌رزكردۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫"داعش له‌چه‌ند شوێنێك شه‌ڕ ده‌كات‌و له‌چه‌ند‬ ‫ش����وێنێكی تر ده‌كش����ێته‌وه‌" ئه‌مه‌ پێش����بینی‬ ‫یه‌كێك له‌فه‌رمانده‌كانی س����وپای ئه‌مریكا بوو‬ ‫به‌ر له‌ده‌ستپێكردنی شه‌ڕی ئازادكردنی موسڵ‬ ‫به‌دووهه‌فته‌‪ ،‬ئێس����تاش له‌س����ه‌ر ئه‌رزی واقیع‬ ‫هه‌ر ئه‌وه‌ رووده‌دات‪ ،‬ش����ه‌ڕی سه‌خت له‌چه‌ند‬ ‫ناوچه‌یه‌ك‌و كش����انه‌وه‌ش له‌چه‌ن����د ناوچه‌یه‌كی‬ ‫تر هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم پرۆس����ه‌كانی كشانه‌وه‌ شه‌پۆلی‬ ‫راگواس����تن‌و ئاواره‌بوون����ی هه‌زاران كه‌س����یان‬ ‫له‌گه‌ڵدایه‌‪.‬‬ ‫یه‌كێ����ك له‌چیرۆكه‌كانی راگواس����تن محه‌مه‌د‬ ‫س����لێمان تێیدا ژیاوه‌و له‌ڕێ����ی ته‌له‌فۆنه‌وه‌ بۆ‬ ‫"نیق����اش"ی گێڕایه‌وه‌ "دوای ئ����ه‌وه‌ی زانیمان‬ ‫هێزه‌ عێراقیی����ه‌كان نزیكبوونه‌ته‌وه‌‪ ،‬بڕیارماندا‬ ‫له‌ماڵه‌كه‌مان له‌گوندی (تلول ناسر) بمێنینه‌وه‌و‬ ‫هه‌رچی����ه‌ك رووبدات به‌جێ����ی نه‌هێڵین‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌دواس����تادا هه‌م����وو لێكدانه‌وه‌كانمان گۆڕان‌و‬ ‫ئه‌وه‌ی پێشبینیمان نه‌ده‌كرد روویدا"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "گوێمان له‌كه‌سێك بوو له‌بڵندگۆكانی‬ ‫مزگه‌وته‌كه‌وه‌ بانگه‌وازی ده‌كردو داوای له‌پیاوان‬ ‫ده‌ك����رد له‌قوتابخان����ه‌ی گونده‌ك����ه‌ كۆببنه‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌په‌له‌ به‌كۆمه‌ڵێك پرس����یاری تێكه‌ڵ به‌ترس‌و‬ ‫دوودڵ����ی‌و نادیاری����ه‌وه‌ رۆیش����تین‪ ،‬نزیك����ه‌ی‬ ‫حه‌فتا پیاو ده‌بووین‌و هه‌ر كه‌ گه‌یش����تین سێ‬ ‫چه‌كداری داعش پێیان راگه‌یاندین كه‌ پێویسته‌‬ ‫ده‌س����تبه‌جێ به‌خێزانه‌كانمانه‌وه‌ گونده‌كه‌ چۆڵ‬ ‫بكه‌ین"‪.‬‬ ‫محه‌م����ه‌د كه‌ باوكی پێن����ج منداڵه‌ به‌رده‌وام‬

‫بازگەی ئەلفەتح‌و لمبين لەموسڵ‬ ‫ب����وو‪ ،‬وتی "ب����ۆ ئ����ه‌وه‌ی هیچ رێگای����ه‌ك بۆ‬ ‫گفتوگۆو پرسیاركردنیش نه‌هێڵنه‌وه‌‪ ،‬یه‌كێكیان‬ ‫به‌ئاماژه‌ك����ردن به‌په‌نج����ه‌ی ش����ایه‌تمان وتی‪:‬‬ ‫هه‌ر یه‌كێ����ك دوابكه‌وێت ی����ان جێبه‌جێكردنی‬ ‫فه‌رمانه‌كان ره‌تبكاته‌وه‌‪ ،‬ده‌یكوژین"‪.‬‬ ‫حس����ێن عه‌لی حاچم قایمقامی موس����ڵ كه‌‬ ‫ئێس����تا كاره‌كانی له‌ناحیه‌ی گه‌یاره‌ی ئازادكراو‬ ‫له‌باش����ووری موس����ڵ راده‌په‌ڕێنێت‪ ،‬دووپاتی‬ ‫كرده‌وه‌ كه‌ ئه‌و رێكخراوه‌ توندڕه‌وه‌ دانیشتووانی‬ ‫‪ 35‬گوندی باشووری ش����اره‌كه‌ی راگواستووه‌‪،‬‬ ‫به‌رله‌وه‌ی هێ����زه‌ عێراقییه‌كان بگه‌نه‌ ناوچه‌كه‌و‬ ‫ژماره‌ی راگوازراوانیش����ی به‌زیاتر له‌ ‪ 22‬هه‌زار‬ ‫كه‌س مه‌زه‌نده‌ كرد‪.‬‬ ‫محه‌م����ه‌د س����لێمان له‌درێ����ژه‌ی گێڕانه‌وه‌ی‬ ‫چیرۆكه‌كه‌یدا له‌ناو موسڵه‌وه‌‪ ،‬به‌ده‌نگێكی نزم‬ ‫دووپاتی كرده‌وه‌ كه‌ "خه‌ڵكی گوندی تلول ناسر‬ ‫(‪ 55‬كم باش����ووری موس����ڵ) به‌پێ له‌گونده‌كه‌‬ ‫چوونه‌ت����ه‌ ده‌ره‌وه‌و نزیكه‌ی بیس����ت چه‌كداری‬ ‫داع����ش به‌خێزانه‌كانیانه‌وه‌ یاوه‌ریان كردوون تا‬

‫ئه‌م هه‌فته‌یه‌ له‌‬ ‫بۆ خوێندنه‌وه‌ی ئه‌م راپۆرتانه‌و چه‌ندین راپۆرتی سه‌رنجراکێشی تر‬ ‫به‌زمانه‌کانی کوردی‌و عه‌ره‌بی‌و ئینگلیزی‪ ،‬سه‌ردانی نیقاش بکه‌ ‪www.niqash.org‬‬

‫چه‌ترێك بۆ كش����انه‌وه‌یان له‌ترسی بۆردومانی‬ ‫ئاسمانی دابین بكه‌ن"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "دیمه‌نێك����ی تۆقێنه‌ر ب����وو‪ ،‬هه‌ر‬ ‫كه‌س����ێك ئۆتۆمبێل����ی هه‌بووای����ه‌ هه‌ڵده‌هات‌و‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی بیتوانیایه‌ له‌مه‌ڕومااڵت‌و ش����تی به‌نرخ‬ ‫له‌گه‌ڵ خ����ۆی ده‌یبرد‪ ،‬ب����ه‌اڵم زۆرینه‌ی زۆری‬ ‫خه‌ڵكه‌ك����ه‌ خۆیان له‌نێو كاروانێكدا بینیه‌وه‌ كه‌‬ ‫ده‌یان كه‌س����ی تێدابوو‪ ،‬هاوارو ناڵه‌ ئه‌و ناوه‌ی‬ ‫پڕكردبوو‪ ،‬كه‌س نه‌یده‌زانی چی رووده‌دات‌و ته‌نیا‬ ‫ئه‌وه‌مان ده‌زانی كه‌ به‌ره‌و ئه‌و رێگا قیرتاوه‌یان‬ ‫ده‌بردین كه‌ به‌ره‌و موسڵ ده‌چێت"‪.‬‬ ‫له‌ درێژه‌ی قسه‌كانیدا محه‌مه‌د وتی "به‌چه‌ندین‬ ‫گونددا تێپه‌ڕین كه‌ هه‌مان سیناریۆیان له‌گه‌ڵدا‬ ‫په‌یڕه‌و كراب����وو‪ ،‬به‌درێژای����ی رێگاكه‌ چه‌ندین‬ ‫كاروان����ی خه‌ڵكم����ان بینی به‌پێ ده‌ڕۆیش����تن‪،‬‬ ‫هه‌ندێك خێزان توانیبوویان له‌ده‌س����تی داعش‬ ‫هه‌ڵبێ����ن‌و په‌نا ب����ۆ ناحیه‌ی ش����ۆره‌ ببه‌ن كه‌‬ ‫نزیكه‌ی ‪ 30‬كم له‌باش����ووری موسڵه‌وه‌ دووره‌و‬ ‫چه‌ند رۆژێك ل����ه‌وه‌و به‌ر هێ����زه‌ عێراقییه‌كان‬

‫( وێنه‪)Source: Islamic State :‬‬ ‫كۆنترۆڵی����ان كردبووه‌وه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم ئێمه‌ به‌ته‌نیا‬ ‫گه‌ش����ته‌كه‌مان ته‌واو كردو بۆ ماوه‌ی دوو ڕۆژی‬ ‫ته‌واو رۆیش����تین‌و له‌و ماوه‌ی����ه‌دا له‌چۆڵه‌وانیدا‬ ‫ده‌نووس����تین‌و خۆڵ‌و به‌ردمان ده‌كرده‌ سه‌رین‌و‬ ‫خه‌ریك بوو له‌برسان‌و له‌هیالكیدا بمرین"‪.‬‬ ‫به‌الن����ی كه‌م����ه‌وه‌ چ����وار ش����ایه‌تحاڵ ب����ۆ‬ ‫"نیقاش"یان دووپات كرده‌وه‌ كه‌ ژماره‌یه‌كی زۆر‬ ‫گوندنشین گه‌یشتنه‌ شاره‌كه‌ "له‌الی باشووره‌وه‌‬ ‫به‌پێی چوونه‌ ش����اره‌كه‌و نیش����انه‌ی هیالكیان‬ ‫پێوه‌ دیارب����وو‪ ،‬پێاڵوه‌كانیان دڕاوو جلوبه‌رگ‌و‬ ‫ده‌موچاویان خۆاڵوی ب����وو‪ ،‬چه‌ند ئۆتۆمبێلێك‬ ‫به‌په‌له‌ چوون بۆ گواستنه‌وه‌یان بۆ ناوه‌وه‌"‪.‬‬ ‫به‌درێژای����ی ‪ 10‬رۆژی راب����ردوو هاتن����ی‬ ‫دانیشتووانی گونده‌كان به‌ره‌و موسڵ به‌رده‌وام‬ ‫بوو‪ ،‬ته‌نیا داعش نه‌یهێنابوون‪ ،‬به‌ڵكو زیاتر له‌‬ ‫‪ 15‬گوندی خۆرئاوای موسڵ دانیشتووانه‌كانیان‬ ‫به‌ویس����تی خۆی����ان هه‌اڵت����وون دوای ئ����ه‌وه‌ی‬ ‫زانیبووی����ان گروپه‌كان����ی حه‌ش����دی ش����ه‌عبی‬ ‫نزیك بوونه‌ته‌وه‌ ئه‌ویش له‌ترس����ی ئه‌نجامدانی‬

‫ی دارایی كۆتایی دێت؟‬ ‫قه‌یران ‌‬ ‫ساڵێكی‌ قورسرت چاوه‌ڕێی‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫كوردستان ده‌كات‬

‫پێش����ێلكاری له‌دژیان وه‌ك ئه‌وه‌ی له‌شاره‌كانی‬ ‫دیكه‌ وه‌ك فه‌لوجه‌ روویدا‪ ،‬ئه‌گه‌رچی تائێس����تا‬ ‫پێش����ێلكاریه‌كی ئه‌وتۆ له‌ناوچه‌ ئازادكراوه‌كانی‬ ‫باش����ووری موس����ڵ تۆم����ار نه‌ك����راوه‌ كه‌ ئه‌و‬ ‫گروپانه‌ی تێدا جێگیره‌‪.‬‬ ‫پزیش����كێك كه‌ داوایكرد ناوی نه‌هێنرێت كه‌‬ ‫یاوه‌ری هێ����زه‌ عێراقییه‌كانی كردووه‌ له‌ناوچه‌ی‬ ‫عه‌ین جه‌حش����ی باشووری موسڵ‪ ،‬ده‌ڵێت "له‌و‬ ‫گوندانه‌دا دانیش����تووانم نه‌بینی����وه‌‪ ،‬لێره‌ ته‌نیا‬ ‫سه‌گ‌و مه‌ڕومااڵت‌و مریشكی لێیه‌"‪.‬‬ ‫كاتێك محه‌مه‌د س����لێمان گه‌یش����ته‌ به‌ش����ه‌‬ ‫قورس����ه‌كه‌ی چیرۆكه‌ك����ه‌ی زمان����ی ته‌ته‌ڵه‌ی‬ ‫كرد‪ ،‬پاش����ان قس����ه‌كانی ته‌واو كرد "له‌گه‌شته‌‬ ‫س����ه‌خته‌كه‌ماندا به‌به‌رده‌وامی ده‌وه‌س����تاین تا‬ ‫به‌ته‌مه‌ن‌و منداڵه‌كان پش����وویه‌ك بده‌ن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫كاتێك چه‌ند ته‌رمێكی ئه‌و پیاوانه‌مان بینی كه‌‬ ‫داعش چه‌ند س����ه‌عاتێك پێش تێپه‌ڕبونی ئێمه‌‬ ‫كوشتبوونی‌و له‌هه‌ردووالی رێگاكه‌ باڵوببوونه‌وه‌‪،‬‬ ‫په‌ش����ۆكان له‌ناوماندا باڵوب����ووه‌وه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی‬ ‫له‌ناو ژن‌و مندااڵندا‌و ده‌بووایه‌ زیاتر په‌له‌ بكه‌ین‬ ‫به‌بێ وه‌س����تان تا دوور بكه‌وین����ه‌وه‌‪ ،‬هه‌رگیز‬ ‫ئ����ه‌وه‌م له‌یاد ناچێت ك����ه‌ رووی منداڵه‌كانمان‬ ‫له‌سه‌ر ته‌رمه‌كان وه‌رده‌گێڕا"‪.‬‬ ‫هه‌م����وو گوندنش����ینه‌ راگوێ����زراوه‌كان‬ ‫نه‌گه‌یش����توونه‌ته‌ موسڵ‪ ،‬س����ه‌دانیان توانیان‬ ‫له‌شارۆچكه‌ی حه‌مام عه‌لیل بمێننه‌وه‌و ئه‌وانه‌ش‬ ‫به‌ختیان هه‌ب����وو‪ ،‬چونكه‌ هێ����زه‌ عێراقیه‌كان‬ ‫ش����ارۆچكه‌كه‌یان كۆنترۆڵكرده‌وه‌و ئێستا ئه‌وان‬ ‫ئازاد كراون‌و هه‌ندێكیان ده‌ركه‌وتن كه‌ به‌بۆنه‌ی‬ ‫رزگاربوون له‌داعش ئاهه‌نگیان ده‌گێڕا‪.‬‬ ‫هه‌رچ���ی خێزان���ه‌ به‌دبه‌خته‌كانیش���ه‌ ئه‌وا‬ ‫گواس���ترانه‌وه‌ بۆ ش���اری ته‌له‌عفه‌ر (‪ 60‬كم‬ ‫خۆرئاوای موس���ڵ)‪ ،‬له‌و باره‌ی���ه‌وه‌ قایمقامی‬ ‫موس���ڵ دووپاتی ك���رده‌وه‌ ك���ه‌ رێكخراوه‌كه‌‬ ‫نزیكه‌ی دوو هه‌زار گوندنش���ینی راپێچی ئه‌و‬ ‫ش���اره‌ كردووه‌ تا بیانكات���ه‌ قه‌ڵغانی مرۆیی‬

‫به‌تایبه‌تی ك���ه‌ ش���اره‌كه‌ گرنگترین مۆڵگه‌ی‬ ‫داعشه‌ له‌دوای موس���ڵ‪ ،‬پێشبینیش ده‌كرێت‬ ‫له‌چه‌ند هه‌فته‌ی داهاتوودا شه‌ڕی قورسی تێدا‬ ‫به‌ڕێوه‌ بچێت‪.‬‬ ‫دوای ‪ 10‬رۆژ له‌ده‌س���تپێكردنی شه‌ڕی نێو‬ ‫ش���ه‌قام له‌گه‌ڕه‌كه‌كانی خۆرهه‌اڵتی موس���ڵ‪،‬‬ ‫ئه‌و‌ه روون ده‌بێته‌و‌ه ك ‌ه گه‌وره‌ترین ئاسته‌نگ‬ ‫له‌به‌رده‌م هێزه‌ عێراقیی���ه‌كان مه‌ده‌نیه‌كانن‪،‬‬ ‫وه‌ك فه‌ریق روكن تاڵب شه‌غاتی فه‌رمانده‌ی‬ ‫هێز‌ه هاوبه‌شه‌كان ده‌ڵێت‪.‬‬ ‫كێش���ه‌كه‌ ئه‌وه‌ی���ه‌ ك���ه‌ رێكخراوه‌ك ‌ه زوو‬ ‫دركی به‌گرنگ���ی قه‌ڵغانی مرۆی���ی كردووه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ ماوه‌ی دووساڵه‌ رێگای نه‌داوه‌ خه‌ڵك‬ ‫ش���اره‌ك ‌ه به‌جێبهێڵن‌و دواتر ئه‌و كاره‌ش���ی‬ ‫به‌گواس���تنه‌وه‌ی ه���ه‌زاران گوندنش���ین بۆ‬ ‫شاره‌ك ‌ه له‌م دواییانه‌دا پته‌وتر كرد‪ ،‬هه‌روه‌ك‬ ‫دانیش���تووانی ئه‌و گه‌ڕه‌كانه‌ش كه‌ ش���ه‌ڕی‬ ‫س���ه‌ختی نێو شه‌قامیان تێدا به‌ڕێوه‌ده‌چێت‪،‬‬ ‫به‌جێهێشتنی شاره‌كه‌ ره‌تده‌كه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫یه‌كێك له‌دانیش���تووانی ناوچ���ه‌ی كه‌رام ‌ه‬ ‫ك ‌ه چه‌ن���د رۆژێكه‌ ش���ه‌ڕی تێدای��� ‌ه ده‌ڵێت‬ ‫"ئاواره‌بوون بۆ گه‌ڕه‌كه‌كانی دیكه‌ چاره‌سه‌ر‬ ‫نییه‌‪ ،‬چونكه‌ زوو بێت یان دره‌نگ شه‌ڕ ده‌گات ‌ه‬ ‫ئه‌و گه‌ڕه‌كانه‌ش‪ ،‬ئێمه‌ سوورین له‌سه‌ر مانه‌و‌ه‬ ‫له‌ماڵه‌كانماندا به‌هیوای ئازادبوون‌و رزگاربوون‬ ‫له‌م دۆزه‌خه‌"‪.‬‬ ‫بارودۆخی محه‌مه‌د سلێمان زۆر نه‌گۆڕاوه‌‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وو س���ه‌دان گوندنش���ینی راگوێ���زراو‬ ‫له‌قوتابخانه‌و بینای حكومیدان نیش���ته‌جێن‬ ‫له‌به‌ری الی راستی موسڵ‪ ،‬بۆیه‌ سروشتیه‌ ك ‌ه‬ ‫چیرۆكه‌كه‌ی به‌شێوازێكی ره‌شبینانه‌ كۆتایی‬ ‫پێبهێنێت "ئێس���تا ده‌ست له‌س���ه‌ر روومه‌تم‬ ‫داده‌نێم له‌چاوه‌ڕوانی ش���ه‌ڕ‌ه سه‌خته‌كه‌دا ك ‌ه‬ ‫پێده‌چێت لێر‌ه به‌ڕێوه‌بچێت‪ ،‬ره‌نگه‌ جارێكی‬ ‫تر ناچاری ئاواره‌بوون ببین‪ ،‬دێوه‌زمه‌ی مه‌رگ‬ ‫به‌دوامانه‌وه‌یه‌"‪.‬‬

‫په‌ند وه‌رگرتن له‌وانه‌كانی رابردوو‬ ‫شیعه‌و سوننه‌و كورد‬

‫سه‌ره‌تایه‌كی‌ نوێ‌ ده‌ست‬ ‫پێده‌كه‌ن‬

‫‪6‬‬

‫ئابوری‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫ئه‌م الپه‌ره‌یه‌ به‌سپۆنسه‌ری کۆمپانیای پیت ئۆیڵ‌‬ ‫د‪ .‬نوری عوسمان سه‌رۆكی فه‌رمانگه‌ی هه‌ماهه‌نگی به‌دواداچونی هه‌رێم‪:‬‬

‫مامه‌ڵه‌كردنی به‌غدا له‌گه‌ڵ ته‌نها پارێزگایه‌ك خه‌ونی حوشتره‌و هه‌رگیز نایه‌ته‌دی‬ ‫ئا‪ :‬وریا حسێن‬ ‫د‪.‬نوری عوسمان سه‌رۆكی فه‌رمانگه‌ی‬ ‫هه‌ماهه‌نگی به‌دواداچونی حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێمی كوردستان له‌م دیداره‌ تایبه‌ته‌ی‬ ‫ئاوێنه‌ ئاماژ‌ه به‌پالنی حكومه‌ت ده‌كات‬ ‫بۆ ساڵی ‪ 2017‬و ده‌ڵێت "ساڵی ئایند‌ه‬ ‫قه‌یرانی دارایی ئاسانتر ده‌بێت"‪.‬‬ ‫"سیسته‌می ئه‌لیكترۆنی موچه‌ ته‌واوبو‪،‬‬ ‫پاشه‌كه‌وت به‌ڕێژه‌یی ده‌درێته‌وه‌"‬ ‫د‪.‬نوری عوسمان س���ه‌باره‌ت به‌پالن‌و‬ ‫كاره‌كان���ی ئێس���تای حكومه‌ت باس���ی‬ ‫ئه‌وه‌یكرد له‌ئێس���تادا ش���تێكی نوێ نی ‌ه‬ ‫له‌باره‌ی موچه‌وه‌‪ ،‬خه‌ریكین بزانین چۆن‬ ‫ده‌بێت‪ ،‬چونكه‌ ئه‌و پرس��� ‌ه په‌یوه‌س���ت ‌ه‬ ‫به‌چه‌ند ش���تێكه‌وه‌ له‌وان ‌ه نرخ‌و به‌رهه‌می‬ ‫نه‌وتی هه‌رێم‪ ،‬ئه‌وه‌شی به‌ئاوێن ‌ه وت "ئێم ‌ه‬ ‫چه‌ند ساڵێك ‌ه له‌گه‌ڵ بانكی نێوده‌وڵه‌تی‬ ‫كارده‌كه‌ین‌و چوینه‌ته‌ پێش���ه‌و‌ه یه‌كێك‬ ‫له‌پێش���نیاره‌كانی ئه‌وان ئه‌وه‌بو موچه‌ی‬ ‫فه‌رمانب���ه‌ران كه‌مبكه‌ین���ه‌وه‌ چونك��� ‌ه‬ ‫قورس���ایی هه‌یه‌ له‌سه‌ر بودجه‌ی هه‌رێم‪،‬‬ ‫ره‌نگه‌ له‌ناوخۆ ی���ان الیه‌نێكی دیاریكراو‬ ‫سیاسی بۆ مه‌به‌ستی تر ئه‌م دۆسیه‌یه‌ی‬ ‫به‌كارهێنابێت‪ ،‬به‌اڵم له‌ڕوی نێوده‌وڵه‌تی‬ ‫ئێمه‌ زۆر پێی سه‌ركه‌وتوبوین"‪.‬‬ ‫وتیشی "به‌رنامه‌ی چاكسازیمان له‌گه‌ڵ‬ ‫بانكی نێوده‌وڵه‌تی هه‌ی ‌ه له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌ت‌و‬ ‫دام���وده‌زگاكان باس���كراو‌ه هه‌ریه‌ك���ه‌و‬ ‫چی���ده‌كات‪ ،‬بانك���ی نێوده‌وڵه‌تی چه‌ند‬ ‫چاودێریك ده‌نێرێت ب���ۆ چاودێریكردنی‬ ‫پڕۆسه‌كه‌و راپۆرتی به‌رده‌وامیش ده‌د‌رێت ‌ه‬ ‫س���ه‌رۆكی حكوم���ه‌ت‪ ،‬هاوكاتی ئه‌وه‌ش‬ ‫سه‌باره‌ت به‌پڕۆس���ه‌ی چاودێری داهاتی‬ ‫نه‌وت‌و ه���ه‌ردو كۆمپانی���ای (دیلۆیت‌و‬ ‫ئیرنست ئاریۆ) چاودێری ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫له‌س���ه‌ر ئاس���تی نێوده‌ڵه‌تی پێشوازی‬

‫گه‌رمی لێكرا‪ ،‬ئه‌وه‌شی له‌ناوخۆدا ده‌وترا‬ ‫هیچ له‌پڕۆسه‌كه‌ كه‌مناكاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫جه‌ختیشی له‌سه‌ر ئه‌وه‌كرده‌و‌ه "جاران‬ ‫ده‌یانگوت داهاتی نه‌وت ئیعالن ناكرێت‪،‬‬ ‫ئێس���تا ئیعالن ده‌كرێ���ت‪ ،‬كاك ‌ه نه‌ئێم ‌ه‬ ‫باقس��� ‌ه بكه‌ین نه‌ ئه‌وان باالیه‌نی سێهه‌م‬ ‫هه‌بێت ك ‌ه (دیلۆیت‌و ئیرنس���ت ئاریۆن)‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و دو كۆمپانیایه‌ ده‌س���ه‌اڵتێكی وایان‬ ‫پێدراو‌ه بێ گه‌ڕانه‌و‌ه بۆ وه‌زاره‌تی سامان ‌ه‬ ‫سروش���تیه‌كان وردبینی هه‌مو ش���تێك‬ ‫دەكه‌ن له‌ئێستاش���دا ده‌س���تبه‌كاربون‌و‬ ‫كارده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی فه‌رمانگ���ه‌ی هه‌ماهه‌نگی‌و‬ ‫به‌دواداچ���ون س���ه‌باره‌ت به‌ئاین���ده‌ی‬ ‫پاشه‌كه‌وتی موچه‌ ئه‌وه‌ی رونكرده‌و‌ه "كه‬ ‫‌پڕۆسه‌ی تۆماركردنی ناوی فه‌رمانبه‌ران‬ ‫ته‌واوب���و هه‌م���و فه‌رمانبه‌رێ���ك ژمار‌ه‬ ‫حس���ابێكی ده‌بێت‪ ،‬ئه‌م پاره‌ی ‌ه ده‌چێت ‌ه‬ ‫سه‌ر حسابه‌كه‌ی‪ ،‬ره‌نگه‌ نه‌توانێت هه‌مو‬ ‫پاره‌كه‌ی رابكێش���ێت ب���ه‌اڵم ده‌توانێت‬ ‫به‌شێكی لێڕابكێشێت"‪.‬‬ ‫دێت‪ ،‬به‌اڵم به‌ڕاس���تی‌ب���راده‌ران كاتێك‬ ‫له‌ڕاگه‌یان���دن قس���ه‌ده‌كه‌ن راس���تیه‌كان‬ ‫"داهاتی زۆر له‌كوێ بێت‪،‬‬ ‫به‌رێكوپێك���ی راناگه‌یه‌ن���ن ئ���ه‌وان ب���ۆ‬ ‫رو له‌وێ ده‌كه‌ین"‬ ‫مه‌به‌ستێكی سیاسی قسه‌ده‌كه‌ن ئه‌وه‌ش‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫‌ب���ار‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫د‪.‬ن���وری عوس���مان‬ ‫چه‌واش���ه‌كارییه‌‪ ،‬هه‌مویان ده‌زانن نه‌وت‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫ئایند‬ ‫‌غداو‬ ‫ه‬ ‫په‌یوه‌ندیه‌كان���ی هه‌رێم‌و ب‬ ‫ته‌س���لیمی به‌غدا كرا ئه‌وان ‪ % 30‬مافی‬ ‫وتی‬ ‫‌ردوال‪،‬‬ ‫ه‬ ‫ه���‬ ‫كه‌رت���ی ن���ه‌وت له‌نێوان‬ ‫ئێمه‌یان دابینكرد"‪.‬‬ ‫‌ندیمان‬ ‫ه‬ ‫‌یو‬ ‫ه‬ ‫پ‬ ‫‌و‬ ‫ق‬ ‫"ئێم ‌ه به‌ش���ێكین له‌عێرا‬ ‫د‪.‬نوری عوس���مان س���ه‌باره‌ت به‌ڕای‬ ‫‌غدایش‬ ‫ه‬ ‫‌ب‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫‌گ‬ ‫ه‬ ‫له‌گه‌ڵ به‌غ���دا ده‌بێت‪ ،‬ئ‬ ‫ئێس���تای حكومه‌ت‌و به‌تایبه‌ت سه‌رۆكی‬ ‫بێت‬ ‫‌وتن‬ ‫ه‬ ‫‌ڕێكک‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫جیاببین���ه‌و‌ه ده‌بێ���ت‬ ‫حكومه‌ت‌و وه‌زیری سامانه‌ سروشتیه‌كان‬ ‫له‌گه‌ڵی"‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ی نه‌ش���ارده‌وه‌ بڕوای هه‌موان وایه‌‪،‬‬ ‫بە‬ ‫‌وت‬ ‫ه‬ ‫ن���‬ ‫‌س���تكردنی‬ ‫ه‬ ‫راد‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫له‌ب���ار‬ ‫ن���ه‌وت بفرۆش���ن تاوه‌كو ئ���ه‌م قه‌یرانه‌‬ ‫قابیلی‬ ‫ش���تێك‬ ‫‌مو‬ ‫ه‬ ‫"ه‬ ‫وتیش���ی‬ ‫به‌غدا‪،‬‬ ‫تێپه‌ڕبكرێت‪ ،‬زیاتر وت���ی" بڕوامان وای ‌ه‬ ‫ئێس���تا‬ ‫پێش‬ ‫س���اڵێك‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ه‬ ‫گفتۆگۆكردن���‬ ‫داهاتمان له‌كوێ زیادبێت رو له‌و ش���وێن ‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵیان چوینه‌ پێش‌و دانوستانمانكرد‪ ،‬ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫ئه‌وان قس���ه‌ له‌س���ه‌ر (نه‌فه‌قه‌ی فیعلی)‬ ‫ده‌كه‌ ‌ن ئه‌وه‌ی ئێستا ده‌ستمان ده‌كه‌وێت "وه‌زیرێكمان ناوێت به‌ڕۆژ له‌حكومه‌ت‌و‬ ‫دو ئه‌وه‌نده‌ی ئه‌وه‌ی��� ‌ه له‌به‌غداو‌ه بۆمان‬ ‫به‌شه‌و ئۆپۆزسیۆن بێت"‬

‫له‌پشتمانه‌وه‌ قسه‌یه‌كی تر"‪.‬‬

‫ئه‌گه‌ر وەزیرێك‬ ‫به‌ڕۆژ له‌حكومه‌ت‌‌و‬ ‫به‌شه‌ویش‬ ‫ئۆپۆزسیۆن بێت‌‌و‬ ‫خۆی یه‌كالیی‬ ‫بكاته‌وه‌و په‌كمان‬ ‫له‌سه‌ری نه‌كه‌وتوه‬

‫د‪ .‬نوری عوسمان‬ ‫سه‌باره‌ت به‌دۆخی ناوخۆیی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫وه‌زیران‌و هه‌ڵوێستی وه‌زیره‌كان له‌باره‌ی‬ ‫پرس���ه‌كانه‌وه‌‪ ،‬دكت���ۆر نوری عوس���مان‬ ‫ئاماژه‌ی بۆ ئه‌وه‌كرد "یه‌كه‌م پێویس���ت ‌ه‬ ‫هه‌ر وه‌زیرێك شتێك باڵوده‌كاته‌وه‌ له‌سه‌ر‬ ‫حكوم���ه‌ت ئازایانه‌ ناوی خۆی بڵێت‪ ،‬دو‬ ‫س���ه‌رۆكی حكومه‌ت هه‌مو كۆبونه‌وه‌یه‌ك‬ ‫به‌وه‌زی���ره‌كان ده‌ڵێت ئ���ه‌وه‌ وه‌زاره‌تی‬ ‫دارایی‌و س���امانه‌ سروش���تیه‌كان چیتان‬ ‫هه‌یه‌ پرس���یاریان لێبكه‌ن‌و دواتر مه‌چن ‌ه‬ ‫راگه‌یاندن بڵێ���ن وه‌اڵممان نه‌دراوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫سێ هه‌ر كه‌س���ێك ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫وه‌زیران بێت به‌رپرسیاریه‌تی هه‌یه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫كه‌س���ێك به‌ڕۆژ له‌حكومه‌ت‌و به‌شه‌ویش‬ ‫ئۆپۆزس���یۆنه‌ باخۆی یه‌كالیی بكاته‌وه‌و‬ ‫په‌كمان له‌سه‌ری نه‌كه‌وتوه‪ ‌،‬باڕاشكاوانه‌و‬ ‫مه‌ردانه‌ خۆی یه‌كالیی بكاته‌وه‌ باش���تر‌ه‬ ‫ل���ه‌وه‌ی الی ئێم���ه‌ قس���ه‌یه‌ك ب���كات‬

‫"ساڵی ئاینده‌ قه‌یرانی دارایی سوكتر‬ ‫ده‌بێت"‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌پالنی حكومه‌ت له‌‪2017‬‬ ‫و ئاینده‌ی قه‌یرانی دارایی‌و پاش���ه‌كه‌وتی‬ ‫موچه‌ی فه‌رمانبه‌ران د‪.‬نوری عوس���مان‬ ‫باس���ی ئه‌وه‌یكرد "ش���تێكی ت���ازه‌ نیه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی���ه‌ بتوانین ئیداره‌ی قه‌یرانی دارایی‬ ‫بده‌ین به‌ره‌و‌ پێش بچین‌و ش���ه‌ڕی داعش‬ ‫كۆتایی بێت"‪.‬‬ ‫باسی ئه‌وه‌ش���یكرد "من كۆتایی ‪2015‬‬ ‫پێش���بینیمكرد ساڵی ‪ 2016‬ساڵێكی زۆر‬ ‫سه‌خت ده‌بێت له‌ڕوی داراییه‌وه‌و زانیاریم‬ ‫هه‌بو به‌اڵم پێیان ده‌وتم تۆ ره‌شبینیت‪،‬‬ ‫له‌ڕوی قه‌یرانی دارییه‌وه‌ به‌پێی پێشبینی‬ ‫م���ن قه‌یران���ی دارایی بۆ س���اڵی ئایند‌ه‬ ‫سوكتر ده‌بێت له‌چاو ئه‌مساڵ چونك ‌ه ئێم ‌ه‬ ‫راهاتوین باش���تر ئیداره‌مان كردوه‌ به‌ره‌و‬ ‫پێش ده‌چین هاوكات كۆمه‌ڵێك ش���تمان‬ ‫له‌به‌رده‌سته‌ له‌سه‌ره‌‌تای چاره‌كی یه‌كه‌می‬ ‫س���اڵی داهاتو به‌رده‌س���تده‌بێت له‌وان ‌ه‬ ‫تۆم���اری فه‌رمانب���ه‌ران‌و ئۆتۆمبێله‌كانی‬ ‫حكومه‌ت‌و زۆر شتی تر‪ ،‬ئه‌مانه‌ ئه‌وكات ‌ه‬ ‫كاریگه‌ریی���ان ده‌بێ���ت كاركردنێك���ی‬ ‫پۆزەتیڤ ده‌بن له‌سه‌ر قه‌یرانه‌كه"‌‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌فه‌رمانبه‌ران كه‌ بنێردرێن ‌ه‬ ‫كه‌رت���ی تایب���ه‌ت ئ���ه‌وه‌ی ئاش���كراكرد‬ ‫"پڕۆژه‌یه‌كمان له‌به‌رده‌سته‌ بۆئه‌وه‌ی ئه‌و‬ ‫خزمه‌تگوزاریانه‌ی حكومه‌ت پێشكه‌ش���ی‬ ‫ده‌كات كۆبكرێت���ه‌وه‌و پالنێك���ی ب���ۆ‬ ‫دابڕێژرێت بزانین ئ���ه‌م خزمه‌تگوزاریان ‌ه‬ ‫چه‌ندی كه‌رت���ی تایبه‌ت بیكات‌و چه‌ندی‬ ‫كه‌رتی گش���تی‪ ،‬ئه‌مه‌ به‌چه‌ند قۆناغێك‬ ‫ده‌كرێت ئه‌گه‌ربێت‌و ئه‌و‌ه بكرێت هه‌ندێك‬ ‫له‌فه‌رمانبه‌ران بده‌ین���ه‌ كه‌رتی تایبه‌ت‌و‬ ‫ل���ه‌وێ‌ كاربكه‌ن له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ش���دا هه‌مو‬ ‫مافێكی خانه‌شینی‌و فه‌رمانبه‌ری بدرێتی‪،‬‬

‫چونك��� ‌ه حكومه‌ت ناتوانێ���ت فه‌رمانبه‌ر‬ ‫ل���ه‌‌ڕوی یاس���اییه‌وه‌ ده‌رب���كات ڕێكاری‬ ‫یاس���ایی تایبه‌تی خ���ۆی هه‌یه‌و ئێمه‌ش‬ ‫نیازی ئه‌وه‌مان نیه"‪‌.‬‬ ‫"خۆپیش���انده‌رانی س���لێمانی ماف���ی‬ ‫خۆیانه‌‪ ،‬به‌اڵم سیاسی نه‌بێت"‬ ‫د‪.‬نوری عوسمان سه‌باره‌ت به‌هه‌ڵوێستی‬ ‫تایبه‌ت���ی نێچیرڤ���ان بارزان���ی له‌باره‌ی‬ ‫خۆپیش���اندانه‌كانی س���لێمانیه‌وه‌ ئه‌وه‌ی‬ ‫رونكرده‌وه‌ خۆپیش���اندانی فه‌رمانبه‌ران‬ ‫ئه‌وه‌ی له‌س���لێمانی هه‌ی��� ‌ه مافی خۆیانه‬ ‫كه‌س نه‌یوتوه‌ ش���تێكی خراپیان كردوه‌‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ده‌بێت بزانن كه‌ ئێمه‌ ئه‌وه‌نده‌مان‬ ‫پێده‌كرێ���ت‌و الیه‌نێكی سیاس���ی هانیان‬ ‫ده‌دات‪ ‌،‬كاك نێچیرڤانی���ش ده‌ڵێ���ت‬ ‫"سروش���تیه‌و مافی خۆیان ‌ه خۆپیشاندان‬ ‫بك���ه‌ن‪ ،‬ب���ه‌اڵم ن���ه‌ك ب���ۆ مه‌به‌س���تی‬ ‫سیاسی"‪.‬‬ ‫ئه‌و زیاتر جه‌خت له‌س���ه‌ر هه‌ڵوێستی‬ ‫بزوتن���ه‌وه‌ی گ���ۆڕان‌و به‌تایب���ه‌ت‬ ‫دواهه‌ڵوێستی ئارامی شێخ محمه‌د جێگری‬ ‫س���ه‌رۆكی په‌رله‌مانی عێراق كرده‌و‌ه وت‬ ‫ئه‌وه‌ی ئارامی ش���ێخ محم���ه‌د له‌وه‌اڵمی‬ ‫مامۆستایان له‌سلێمانی وتی "راسته‌وخۆ‬ ‫له‌گه‌ڵ پارێ���زگاكان په‌یوه‌ندی ده‌كه‌ین"‪،‬‬ ‫ئه‌ی په‌كپارچه‌یی كوردس���تان له‌كوێیه‌‪،‬‬ ‫ده‌یكه‌ن���ه‌ قوربان���ی چه‌ن���د ئامانجێكی‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی گ���ۆڕان‪ ،‬كامه‌یه‌ كوردایه‌تی‌و‬ ‫نیش���تمانپه‌روه‌ری‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ كوردایه‌تی��� ‌ه‬ ‫خوێن���دن له‌پارێزگای���ه‌ك په‌كبخه‌ی���ت‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وان خه‌ڵك هان���ده‌ده‌ن ب���ۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫بایكۆت ب���ه‌رده‌وام بێت‪ ،‬ئه‌م ‌ه له‌تكردنی‬ ‫واڵت ‌ه به‌جۆرێك نه‌ك نیش���تمانپه‌روه‌ری‬ ‫نی���ه‌ به‌ڵكو تێكدانی نیش���تمانه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی‬ ‫ئ���ه‌وان ده‌یڵێن مامه‌ڵ ‌ه له‌گ���ه‌ڵ پارێزگا‬ ‫بكرێت خه‌ونی حوشتره‌و خه‌یاڵیان خاو‌ه‬ ‫رونادات هه‌رگیز"‪.‬‬

‫"گرنگیی شوێنه‌كه‌ی بۆ كاری بازرگانی چاوی له‌سه‌ره‌"‬

‫ئامێره‌كانی كارگه‌ی جگه‌رەی سلێمانی فرۆشران‬ ‫ئا‪ :‬وریا‬

‫دەنگۆی ئەوە هەیە‬ ‫بەکەرەستەکانی‬ ‫کارگەی جگەرەی‬ ‫سلێمانی کارگەی‬ ‫بچوکی جگەرە‬ ‫بەنایاسایی لەالدێکان‬ ‫دروست بکرێت‬

‫كارگه‌ی جگه‌رەی سلێمانی دوای زیاتر‬ ‫ل ‌ه ‪ 10‬ساڵ له‌كاركه‌وتنی كه‌لوپه‌له‌كانی‬ ‫ده‌فرۆشرێن‌و به‌گوێره‌ی زانیارییه‌كانیش‬ ‫ده‌نگۆ هه‌یه‌ "پارچه‌كانی كارگه‌ی‬ ‫جگه‌ره‌ی سلێمانی له‌دروستكردنی‬ ‫كارگه‌ی بچوك به‌كار بهێنرێنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌ندازیاری ش���اره‌زا نه‌وزاد عوس���مان‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری كارگه‌ی جگه‌ره‌ی سلێمانی‬ ‫ئاماژه‌ی بۆ ئه‌وه‌كرد دوای ئه‌وه‌ی له‌ساڵی‬ ‫‪ 2005‬ئه‌م كارگه‌یه‌ له‌كاركه‌وت ئامێره‌كانی‬ ‫ناوی به‌زیادكردنی ئاش���كرا ده‌فرۆشرێن‬ ‫له‌ڕێگه‌ی لیژنه‌یه‌كی هاوبه‌شه‌وه‌‪ ،‬ده‌ڵێت‬ ‫" ئامێره‌كانی كارگه‌ی جگه‌ره‌ی سلێمانی‬ ‫به‌رهه‌م���ی ‪ 70‬كانی س���ه‌ده‌ی رابردوەو‌‬ ‫به‌پێ���ی یاس���ا هه‌مویمان فرۆش���توه‌و‬ ‫له‌فرۆشتنیداین"‪.‬‬ ‫كارگه‌ی جگه‌ره‌ی س���لێمانی س���اڵی‬ ‫‪1956‬دام���ه‌زراوه‌و خاوه‌ن���ی به‌رهه‌م���ی‬ ‫چه‌ندی���ن ج���ۆر جگ���ه‌ره‌ ب���وه‌‪ ،‬كۆتا‬ ‫به‌رهه‌میش���ی له‌ساڵی ‪ 2004‬دابو به‌ناوی‬ ‫جگه‌ره‌ی (سان) كه‌ به‌رهه‌مێكی خۆماڵی‬ ‫كوردیبو‪ ،‬له‌دوای ئه‌وكاته‌وه‌ تائێستا ئه‌م‬ ‫كارگه‌یه‌ هیچ كارێك ناكات"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی كارگه‌ی جگه‌ره‌ی‬ ‫س���لێمانی ئه‌وە بۆ ئاوێنه‌ رونده‌كاته‌وه‌‬ ‫ه���ۆكاری فرۆش���تنی ئامێره‌كان���ی‬ ‫كارگه‌ی جگه‌ره‌ی س���لێمانی ب���ۆ ئه‌وه‌‬ ‫ده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌ كه‌ كۆن ب���ون‌و به‌كه‌ڵكی‬ ‫دوب���اره‌ به‌كارهێنانه‌وه‌ نه‌هات���ون بۆیه‌‬ ‫ده‌س���تیانكردوه‌ به‌ فرۆشتنیان‪ ،‬وتیشی‬ ‫"فرۆشتنی ئامێره‌كانی كارگه‌ی جگه‌ره‌ی‬ ‫س���لێمانی به‌چه‌ندین فلته‌ردا تێپه‌ڕیوەو‌‬

‫پاشماوەی کەرەستەکانی کارگەی جگەرەی سلێمانی‬ ‫ورده‌كاریه‌كانی الی وه‌زاره‌تیش هه‌یه‌"‪ .‬بۆ ئاوێن���ه‌ رونكرده‌وه‌ ئ���ه‌و ئامێرانه‌ی‬ ‫له‌كارگه‌كه‌ ده‌یبه‌ن ئه‌وه‌ی پێویس���تیان‬ ‫كۆمپانی���ای وێڵ���ه‌ یه‌كێك���ه‌ ل���ه‌و بێ���ت الی خۆی���ان ده‌یهێڵن���ه‌وه‌ ئه‌وی‬ ‫كۆمپانیایانه‌ی ك���ه‌ ئامێره‌كانی كارگه‌ی دیكه‌ش���ی ده‌توێننه‌وه‌ وه‌كو كه‌ره‌سته‌ی‬ ‫جگه‌ره‌ی س���لێمانی كڕیوه‌ به‌خه‌ماڵندنی س���ه‌ره‌تایی ب���ه‌كاری ده‌هێن���ن‪ ،‬دیاری‬ ‫ئه‌وان كێش���ی ئه‌و ئامێرانه‌ له‌نێوان ‪ 100‬وتیشی "ئه‌و‌ ئامێرانه‌ی به‌كه‌ڵكمان بێت‬ ‫الی خۆمان ده‌یهێڵینه‌وه‌ بۆ به‌كارهێنان‌و‬ ‫بۆ ‪ 200‬هه‌زار ته‌ندایه‌‪.‬‬ ‫دیاری به‌ه���زاد به‌ڵێنده‌ری كۆمپانیای ئه‌وه‌ش���ی به‌كه‌ڵكمان نه‌یه‌ت ده‌یهێنینه‌‬ ‫وێڵه‌ ئ���ه‌وه‌ی ب���ۆ ئاوێن ‌ه رونك���رده‌وه‌ كارگه‌ی ئاسنه‌كه‌ بۆ تواندنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫دوای خه‌ماڵندن���ی كێش���ی ئامێ���ره‌كان‬ ‫به‌گوێره‌ی زانیارییه‌كان ئێستا ده‌نگۆی‬ ‫له‌زیادكردنی ئاشكرادا ئه‌وان ئامێره‌كانیان‬ ‫كڕیوه‌ته‌وه‌و له‌ئێستاشدا سه‌رقاڵی كاری ئه‌وه‌ هه‌ی���ه‌ چه‌ندین كارگ���ه‌ی بچوكی‬ ‫هه‌ڵوه‌شاندنی ئامێره‌كانن‌و دواتر له‌گه‌ڵ دروستكردنی جگه‌ره‌ له‌سنوری گونده‌كان‬ ‫خۆی���ان ده‌یانبه‌ن‪ ،‬وت���ی "به‌زیادكردنی دانراوه‌و جگه‌ره‌ به‌هه‌مده‌هێنن به‌س���ود‬ ‫ئاش���كرا ته‌نی ب���ه‌ ‪ 155‬ه���ه‌زار دینار وه‌رگرتن له‌كه‌رس���ته‌ی خ���اوی جگه‌ره‌‪،‬‬ ‫هۆكاری ئه‌م كاره‌ش بۆ ئه‌وه‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‬ ‫كڕیومانه‌"‪.‬‬ ‫كه‌ جگه‌ره‌ باجێكی زۆری له‌سه‌ره‌ هێنانی‬ ‫به‌ڵێنده‌ره‌كه‌ی كۆمپانیای وێڵه‌ ئه‌وه‌شی له‌ده‌ره‌وه‌ به‌كوالێتی جیهانی رێژه‌ی قازانج‬

‫كه‌متر ده‌كاته‌وه‪ ،‬بۆیه‌ به‌س���ودوه‌رگرتن‬ ‫له‌به‌ش���ێكی ئامێره‌كانی كارگه‌ی جگه‌ر‌ه‬ ‫لەسلێمانی له‌س���ه‌ر روبه‌ری ‪ 200‬بۆ ‪300‬‬ ‫مه‌تر دوجا كارگه‌ی بچوكی ناپیش���ه‌یی‬ ‫جگه‌ره‌ دروستده‌كرێت‪.‬‬ ‫س���ه‌رباری ئه‌وه‌ش‪ ،‬ئێس���تا كارگه‌ی‬ ‫جگه‌ره‌ی س���لێمانی كه‌ روبه‌ره‌كه‌ی ‪30‬‬ ‫هه‌زار مه‌تردوجایه‌ له‌باش���ترین ش���وێنی‬ ‫س���لێمانیه‌ چاوی زۆری له‌س���ه‌ره‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫م���اوه‌ی هه‌فته‌یه‌ك���ه‌ موڵكایه‌تی زه‌وی‬ ‫ئ���ه‌م كارگه‌یه‌ بۆ وه‌زاره‌تی رۆش���نبیری‬ ‫س���لێمانی گه‌ڕاوەت���ه‌وه‌و به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‬ ‫رۆش���نبیری س���لێمانیش ده‌ڵێت "هیچ‬ ‫كۆمێنتێكم له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ نیه‌ كێ چاوی‬ ‫له‌سه‌ر كارگه‌ی جگه‌ره‌كه‌ هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫بابه‌ك���ر‬

‫دڕه‌ی���ی‬

‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‬

‫گش���تی رۆش���بیری س���لێمانی ئامانجی‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌راتیه‌ك���ه‌ی له‌ب���اره‌ی كارگه‌ی‬ ‫جگه‌ره‌ك���ه‌وه‌ ب���ۆ ئاوێن���ه‌ ئاش���كرا‬ ‫ده‌كات‌و ده‌ڵێت "بۆردێك دروس���تكراوه‌‬ ‫به‌سه‌رپشتی من بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌م كارگه‌یه‌‬ ‫بكرێت���ه‌ ناوه‌ندێكی كلتوری پاش ئه‌وه‌ی‬ ‫نۆژه‌نكرای���ه‌وه‌‪ ،‬ئ���ه‌م پڕۆس���ه‌یه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫پاره‌هه‌بێت ‪ 6‬تا ‪ 7‬ساڵی ده‌وێت ئه‌گه‌ر‬ ‫پاره‌ش نه‌بێت زیاتری ده‌وێت‪ ،‬تائێستاش‬ ‫ده‌ستنه‌كراوه‌ به‌پڕۆژه‌كه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی "ئ���ه‌م موڵک���ه‌ ش���وێنێكی‬ ‫س���تراتیژی هه‌یه‌و ناوه‌ندی شاره‌ ماوه‌ی‬ ‫هه‌فته‌یه‌ك���ه‌ به‌ت���ه‌واوی موڵكه‌كه‌ كراوه‌‬ ‫به‌ناوی وه‌زاره‌تی رۆشبیری‌و الوانه‌وه"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی وه‌زاره‌تی رۆشبیری‬ ‫سلێمانی هیچ قس���ه‌یه‌ك ناكات له‌باره‌ی‬

‫ئ���ه‌وه‌ی ك���ه‌ چاوێك���ی زۆری بازرگانی‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و موڵكه‌یه‌و ئ���ه‌وه‌ش ده‌ڵێت‬ ‫"ئه‌مه‌ موڵكی ئێمه‌یه‌ هیچ زانیارییه‌كمان‬ ‫نیه‌ له‌وباره‌یه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ندێكی له‌الیه‌ن‬ ‫وه‌زاره‌ت���ی بازرگانی‌و پیشەس���ازییه‌وه‌‬ ‫نه‌دراوه به‌ئێمه‌"‪.‬‬ ‫ره‌تكردنه‌وه‌كان���ی دڕه‌یی‪ ،‬گه‌وره‌یی‌و‬ ‫س���تراتیژی ش���وێنی كارگه‌ی جگه‌ره‌ی‬ ‫س���لێمانی بۆ كاری بازرگانی كه ‌جاران‌‬ ‫گه‌وره‌ترین كارگه‌ی جگه‌ره‌ی س���لێمانی‬ ‫ب���وه‌ كه‌مناكاته‌وه‌‪ ،‬بۆی���ه‌ ره‌نگه‌ چاوی‬ ‫زۆر ب���ازرگان رابكێش���ێت بۆخ���ۆی‪..‬‬ ‫س���ه‌رباری ئه‌وه‌ش ئه‌م موڵكه‌ ئێس���تا‬ ‫كه‌ خاوه‌نه‌ك���ه‌ی وه‌زاره‌تی رۆش���بیریه‌‬ ‫دڵنیایی���ه‌ك نیه‌ بۆ ئاین���ده‌ ئه‌م موڵكه‌‬ ‫ده‌بێته‌ ناوه‌ندێكی رۆش���بیری یان كاری‬ ‫بازرگانی پێوه‌ده‌كرێت‪.‬‬

‫کوردستانێکی ئاوەدانت دەوێت‪ ،‬بەرهەمی خۆماڵی بەکاربهێنە‬

‫کوالێتی‬ ‫تەندروستی‬ ‫باشتر‬

‫ئه‌مه‌ریکا‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫ئەمریکای ترەمپ‪ ،‬دونیای ترەمپ‬ ‫سه‌ردار عه‌زیز‬ ‫دەگمەن نیە لەمێژوو کەلتوری ئەمریکادا‬ ‫کە گێلێتی بنەمای س���ەرکەوتنە‪ .‬هۆلیود‬ ‫زۆرجار ئەمەمان نیش���ان ئەدات‪ .‬ئێس���تا‬ ‫فلیمەکەی تۆم هانگزم لەخەیاڵە‪Forrest،‬‬ ‫‪ Gump‬ک���ه نازانێ���ت بۆچی ش���تەکان‬ ‫دەکات‪ ،‬بەاڵم هەمیش���ە تیایدا سەرکەوتو‬ ‫دەبێ���ت‌و دەبنە مایە باش���ە ب���ۆی‪ .‬لەم‬ ‫نوسینەدا چەند تێرامانێکی خێرا دەربارەی‬ ‫دەرچون���ی ترەمپ دەردەب���ڕم‪ ،‬بەهیوام‬ ‫کاتی زیاتر هەبێت ب���ۆ ئەوەی زیاتر لێی‬ ‫رابمێنین‪.‬‬ ‫یەکەم‪ ،‬ترەمپ‌و میدیا‬ ‫ترەم���پ‌و میدی���ا پەیوەندیەک���ی‬ ‫ئاس���اییان نەبو‪ .‬هەندێک رەنگە بڵێن کە‬ ‫پەیوەندیەک���ی خراپیان هەبو‪ .‬بەاڵم ئەمە‬ ‫چەندێک قەیرانی کەس���ایەتی‌و ش���ێوازی‬ ‫مامەڵەی ترەمپ بو هێندە تیرێکە بەناخی‬ ‫میدیادا‪.‬‬ ‫ترەمپ لەس���ەرەتاوە ئازیزی میدیابو‪.‬‬ ‫چونکە کەسێکی سەرنجڕاکێش‌و ناوەڕۆک‬ ‫بەت���اڵ‌و ئاس���ان‌و ن���وێ‌و بەچێژب���و بۆ‬ ‫زۆرێک بین���ەر‪ .‬میدیا هەوڵ���ی دەدا ئەم‬ ‫خەس���ڵەتانەی زیاتر چڕکاتەوە بۆ ئەوەی‬ ‫ببێت���ە بونەوەرێک���ی میدی���ای گ���ەورە‪.‬‬ ‫بونەوەری میدیایی لەس���ەردەمی میدیای‬ ‫بازاڕدا‪ ،‬کەسایەتیەکی تایبەتە‪.‬‬ ‫ب���ەاڵم ب���ا لەس���ەرەتادا لەمیدیا خۆی‬ ‫بدوێی���ن‪ .‬میدیا بونەوەرێک���ی نوێی لەناو‬ ‫کایەی بواری گشتیدا‪ .‬ئەگەر هێندە نوێ‬ ‫نەبێ���ت وەک ئامادەیی ئ���ەوا وەک جۆر‬ ‫زۆر نوێیە‪( .‬میدیا بەبێ پچڕان بەردەوام‬ ‫ئامادەی���ە‪ ،‬جۆرێ���ک لەبون���ی خودایی)‪.‬‬ ‫میدیای ئەم���ڕۆ گرنگی بەناوەڕۆک نادات‪،‬‬ ‫ب���ەالی ئ���ەوەوە هەمو کەس���ێک هێندە‬ ‫بەبایەخە کە چەندێک ب���ەالی بینەر یان‬ ‫بیس���ەرەوە بەبایەخ���ە‪ ،‬چونک���ە بینەرو‬ ‫بیسەر کەسی ئاسایی نین بەڵکو کڕیارن‪.‬‬ ‫کاتێ���ک بینەرو بیس���ەر دەبنە کڕیار ئەوا‬ ‫هەمو هەوڵێک بەو ئاراستەیەدایە کە چۆن‬ ‫زۆرترینیان ل���ێ پەیدابکرێت‌و زۆرترینیان‬ ‫پێبفرۆشرێت‪ .‬ترەمپ لەئەنجامدا بوە ئەو‬ ‫کەس���ەی کە‪ ٤١‬بلیۆن دۆالری بۆ ناوەندە‬ ‫میدیایەکان���ی ئەمری���کا پەیداکرد‪ .‬لێرەدا‬ ‫میدی���ا بایەخ بەدو ش���ت دەدات ئایا لەچ‬ ‫ئاس���تێکدایە ب���ە ب���ەراورد بەئەوانی تر‪،‬‬ ‫(یەکەمی بێڕکەب���ەرە) لەهەمانکاتدا ئایا‬ ‫چەندێ���ک قازانج بۆ خاوەن پش���کەکانی‬ ‫پەی���دا دەکات‪ .‬دیارە لەدۆخ���ی کوردیدا‬ ‫جیاوازی هەیە‪ ،‬چونکە هەتا ئێستا میدیا‬ ‫ئامڕازێک���ی گەوجاندن���ە (وەک میرات���ی‬ ‫دیکتاتۆرەکان) نەک پارە پەیداکردن‪.‬‬

‫دۆناڵد ترەمپ‬ ‫یەکێک لەهۆکارە سەرەکیەکانی بەشبونی‬ ‫کۆمەڵ���گای ئەمریک���ی‌و قوڵبونەوەی ئەو‬ ‫پەرتبونەو نەبونی هی���چ پردێک لەنێوان‬ ‫الیەنە پەرتبوەکاندا میدیایە‪.‬‬ ‫لەکوردس���تان میدی���ای ک���وردی زۆر‬ ‫خراپتر بەم ئاراستەیە ئیش دەکات‪ .‬گەر‬ ‫کۆمەڵ���گای کوردی پەرت���ە‪ ،‬ئەوا یەکێك‬ ‫لەه���ۆکارە س���ەرەکیەکانی دروس���تبونی‬ ‫ئ���ەو پەرتیەو درێ���ژەدان ب���ەو پەرتیەو‬ ‫قوڵبونەوەی ئەو پەرتیە میدیایە‪ .‬میدیاکار‬ ‫وەک کەس���ایەتیەک رۆڵی ئێجگار خراپ‬ ‫دەگێڕێت‪ ،‬زۆرجار بەبێ ئاگا لەو بوارەدا‪.‬‬ ‫کەس���ایەتی میدیاکار کەس���ایەتیەکە کە‬ ‫وەک بەرمیل���ی بەت���اڵ وای���ە‪ ،‬گەورەیە‪،‬‬ ‫دەنگی زۆر دێت بەاڵم لەناوەوە بەدەست‬ ‫بۆشییەکی گەورەوە دەناڵێنێت‪ .‬میدیاکار‬ ‫عاشقی روکەشە‪ ،‬فریوخواردوی میکیاجە‪،‬‬ ‫گیرۆدەی رەنگ���ی بۆینباخە‪ ،‬ئەس���یری‬ ‫وێنەی خۆیەتی‪ .‬بەاڵم کۆمەڵگای کوردی‬ ‫کە کۆمەڵگایەکی نەخوێندەواری نامۆدرێنی‬ ‫کاڵفامە‪ ،‬ئەم بونەوەرە هەمیشە ئامادەیی‬ ‫لەماڵەکەیاندا کردوەتە‪ ،‬رابەری خۆی‪.‬‬ ‫میدیا ترس���ناکە‪ ،‬کوشندەیەو میدیاکار‬ ‫وەک پاڵەوانی س���ێرک هەڵدەسوڕێنێت‪.‬‬ ‫دەبێت لەوە بەئاگابی���ن کە میدیای بازاڕ‬ ‫میدیای ئازاد نیە‪ .‬میدیای بازاڕ میدیایەکە‬ ‫کە دیکتاتۆریەتی پارە هەڵیدەسوڕێنێت‪،‬‬ ‫نەک چاکەی گشتی‌و خەمی جڤاتی‪.‬‬ ‫ک���ە ترەم���پ لەمیدیا توڕەب���و‪ ،‬میدیا‬ ‫بەنێگەتیفی هێندەی تر گەورەیان کرد‪.‬‬ ‫دو‪ ،‬میدیاو وێنای ئەمریکا‬ ‫لەمیان���ەی روماڵکردن���ی‌و بەدواداچون‬

‫دەنگدەر تەنها لەکوردستان‬ ‫بونەوەرێکی سەیرو سەمەرە‬ ‫نیە بەڵکو لەهەمو‬ ‫دونیادا وەهایە‪ .‬دەنگدان‬ ‫کردەیەکی بەکۆیە‬ ‫ساتەوەختی بونی تاکە‬ ‫بەئەندامی کۆمەڵ‬ ‫ب���ۆ هەڵبژاردنەکانی ئەمریکا‪ ،‬هەمیش���ە‬ ‫وەهام هەستکرد‪ ،‬کە س���اتی هەڵبژاردن‬ ‫ساتەوەختێکە کە تیایدا کۆمەڵگا دەکەوێتە‬ ‫سەر بەزمی ڤێستیڤاڵ‌و روی راستی خۆی‬ ‫هەڵدەماڵێ‪ .‬رەنگ���ە تاوانی باختین بێت‬ ‫لەم روەوە‪ .‬بەاڵم لەڕاستیدا چاودێریکردنی‬ ‫ئەمریکا لەڕێ���گای میدیاکانیەوە‪ ،‬روانینە‬ ‫لەئەمریکا لەچوارچێ���وەی دیاریکراوەوە‪.‬‬ ‫هەرچەن���دە ئەمس���اڵ‪ ،‬لەبەر گەش���ەی‬ ‫تەکنەلۆج���ی‪ ،‬جگ���ە لەمیدی���ا بین���راوو‬ ‫خوێن���راوە‪ ،‬بەه���ۆی کەمی کات���ەوە زۆر‬ ‫س���ودم لەپۆدکاس���ت وەرگرت بەتایبەت‬ ‫پۆدکاس���تی ‪fivethirtyeight election‬‬ ‫کە تایبەت بو بەڕوماڵی هەڵبژاردن‪ .‬بەاڵم‬ ‫هەمو بەهەڵەدا چوی���ن‪ .‬بۆمن ئەمە رێک‬ ‫وەک ئەو روماڵە وەهای���ە کە بیانیەکانی‬ ‫بۆ دۆخی رۆژهەاڵتی ناوەڕاس���ت دەیکەن‪،‬‬ ‫هەرچەندە ئەوەی ئەوان خراپترە چونکە‬ ‫زمان نازانن‪ ،‬یان رەنگە وەک لێکۆڵەرێکی‬ ‫ئەمریکی جارێکیان پێیوتم‪ ،‬ئەوەی ئەوان‬ ‫باشتربێت‪ ،‬چونکە بەرپرسی کورد هەست‬ ‫بەئیهانە ئەکات ئەگەر کوردێک پرسیاری‬ ‫لێبکات‪ ،‬بەاڵم هەس���ت بەشانازی ئەکات‬ ‫ئەگەر بیانیەک پرسیاری لێبکات‪ .‬ئەوەشە‬ ‫میدیای ک���وردی دورەپەرێزترین میدیایە‬ ‫لەناوەن���دی دەس���ەاڵتەوە‪ ،‬بە ب���ەراورد‬ ‫بەمیدی���ای بیانی‪ .‬ئەمە س���ەرباری ئەوە‬ ‫ک���ە زۆرێک بڕیاری ناوەوەی کوردس���تان‬ ‫ل���ەدەرەوەی هەڵدەکوڵێندرێ���ت‪ .‬الوازی‌و‬ ‫نەخۆش���ی سیاس���ی ک���ورد‪ ،‬بەهەم���ان‬ ‫ش���ێوەی الوازی‌و نەخۆشی مرۆڤی کورد‪،‬‬ ‫سەرچاوەی ئەم دەردەن‪.‬‬ ‫من ب���ۆم دەرک���ەوت کە میدی���ای بااڵ‬

‫لەئەمریکا‪ ،‬ی���ان چەپە یان لیبرال‪ .‬دیارە‬ ‫چەپ‌و لیب���رال لەئەمری���کا هەمان مانای‬ ‫چەپ‌و لیبرالی ئەوروپایی نیە‪ ،‬یان بەهیچ‬ ‫ش���ێوەیەک مانای چەپ‌و لیبراڵی کوردی‬ ‫نیە‪ .‬چەپ‌و لیبرال چوارچێوەیەکیان هەیە‬ ‫بۆ ئەمریکا‪ ،‬لەهەناوی ئەم چوارچێوەیەدا‬ ‫ئەمری���کاو دونی���ا دەبین���ن‪ ،‬هەوڵدەدەن‬ ‫ئ���ەم وێنایەی لەناو ئ���ەم چوارچێوەیەدا‬ ‫دەردەکەوێ���ت بەدونیا بناس���رێت‪ .‬دیارە‬ ‫ئەمە هۆکاری ئەوەشە لەڕاستیدا کێ بێزی‬ ‫دێت میدیای راستڕەوی دژە هەمو شتێکی‬ ‫دینی ئەمریکی بخوێنێتەوە؟‬ ‫بەاڵم ئەم دۆخ���ە وەهایکرد کە زۆرێک‬ ‫لەخەڵك ن���ەک تەنها لەدەرەوەی ئەمریکا‬ ‫بەڵک���و لەناوەوەی ئەمری���کاش بەهەڵەدا‬ ‫بچن‪ .‬وانەیەکە دەبێت لێوەی فێربین‪.‬‬ ‫سێ‪ ،‬دونیای ترەمپ‬ ‫دونیای ترەمپ سادەیە‪ .‬هێزی خراپ‌و‬ ‫باش هەن‪ .‬خراپەکان دەبێت لەناوببرێن‪.‬‬ ‫خراپ���ەکان ئەوانەن ک���ە لەخۆمان نین‪.‬‬ ‫باش���ەکانیش خۆمانین‪ .‬ئەوانەی ئاینیان‬ ‫وەک ئێم���ە نیە‪ ،‬رەنگیان وەک ئێمە نیە‪،‬‬ ‫ناسنامەیان وەک ئێمە نیە‪ ،‬ئەوانە خراپن‪.‬‬ ‫تەرەمپ پێی وتین دو ئەمریکا هەیە لەناو‬ ‫ئەمریکادا‪ ،‬مەبەستم دو ئەمریکای زەبەالح‪،‬‬ ‫ئەگینا چەندین وردە ئەمریکا بونی هەیە‪.‬‬ ‫ئ���ەم دو ئەمریکای���ە هەریەک���ەو لەبڵقی‬ ‫خۆی���دا دەژی‌و وێنایەکی ناش���یرینی بۆ‬ ‫ئەویتر هەیە‪ .‬دیارە ئەم هەستە تەنها الی‬ ‫پارێزەرەکان نیە بەڵکو الی چەپەکانیش‬ ‫بونی هەیە‪ .‬دژایەتی گلۆبالیزم الی چەپ‌و‬ ‫راستی ئەمریکی هاوبەشە بەاڵم بەخیتاب‌و‬

‫رێگای جیاواز‪.‬‬ ‫ئەم مامەڵەکردنە لەناوەوە‪ ،‬راستەوخۆ‬ ‫پەیوەندی هەیە بەدەرەوە‪ .‬ئەمریکا چۆن‬ ‫ناسنامەی خۆی دادەڕێژێتەوە‪ ،‬راستەوخۆ‬ ‫پەیوەن���دی هەی���ە بەئەوەی ک���ە چۆن‬ ‫دەیەوێت لەدونیادا ئامادەبێت‪.‬‬ ‫ئەمریکای ترەم���پ دەیەوێت بازرگانانە‬ ‫بیربکات���ەوە ن���ەک وەک زلهێزێ���ک‪.‬‬ ‫بیرکردن���ەوەی بازرگانان���ە بەمان���ای‬ ‫ئ���ەوە چۆن پ���ارە کەم س���ەرف بکەین‪،‬‬ ‫چ���ۆن خۆم���ان دەوڵەمەن���د بکەین‪ ،‬کە‬ ‫بەهەمانش���ێوە یانی چ���ۆن خۆمان مەزن‬ ‫بکەین‪ .‬ئەمە بێئاگایی���ە لەدۆخی دونیا‪.‬‬ ‫دژایەت���ی ناتۆ‪ ،‬دژایەت���ی نافتا‪ ،‬دژایەتی‬ ‫‪and‬‬

‫‪Trade‬‬

‫‪Transatlantic‬‬

‫‪The‬‬

‫‪)Investment Partnership (TTIP‬‬ ‫هەم���وی تەنها لەقازانج���ی ئەمریکا نیە‪.‬‬ ‫ئەمریکا بە بردنەوەی لەجەنگ‌و بااڵدەستی‬ ‫لەدونیادا ئەمریکا بوەتە خاوەن ئابوریەکی‬ ‫م���ەزن‪ .‬گەر ئەمریکا لەدونیا بکش���ێتەوە‬ ‫ناتوانێت لەڕوی ئابوریشەوە کاریگەربێت‪.‬‬ ‫ب���ەاڵم وەها دەردەکەوێ���ت کە ترەمپ‬ ‫لەهەمو ئەو شتانە پەشیمان دەبێتەوە کە‬ ‫وتویەتی‪ ،‬دەبینی لەدژایەتی چاکس���ازی‬ ‫کەرت���ی تەندروس���تی ئۆباما پەش���یمان‬ ‫بوەوە‪ ،‬هەمو ش���تێکی دژایەتی ئیسالمی‬ ‫لەوێبس���ایتەکەی خۆی البردوە‪ ،‬ناتوانێت‬ ‫رێککەوتن���ی ئێ���ران هەڵوەش���ێنێتەوە‪،‬‬ ‫دیوارەکە دروست ناکات‪ ،‬زۆری تر‪.‬‬ ‫چوار‪ ،‬دەنگدەر‬ ‫دەنگدەر تەنها لەکوردستان بونەوەرێکی‬ ‫سەیرو سەمەرە نیە بەڵکو لەهەمو دونیادا‬ ‫وەهایە‪ .‬دەنگ���دان کردەیەک���ی بەکۆیە‪،‬‬ ‫س���اتەوەختی بون���ی تاک���ە بەئەندام���ی‬ ‫کۆم���ەڵ‪ .‬لەمێ���ژوی فیک���ردا هەمیش���ە‬ ‫جەماوەر بەبێعەقڵ تەماش���ا کراوە‪ ،‬تاکە‬ ‫ک���ەس بەعاقڵ‪ .‬گردبون���ەوە دیاردەیەکە‬ ‫کە عەقڵ تیایدا پەک���ی دەکەوێت‪ .‬ئەمە‬ ‫ج���ۆرە بیرکردن���ەوەی بەس���ەر باوان���ی‬ ‫دامەزرێن���ەری ئەمریکاش���دا زاڵبو‪ ،‬بۆیە‬ ‫ئ���ەوان دژ بەدەس���ەاڵتی راس���تەخۆی‬ ‫خەڵكبون‌و بانگەشەی ئەوەیان دەکرد کە‬ ‫کۆمار دروس���ت دەکەن نەک دیموکراسی‬ ‫راس���تەوخۆ‪ .‬ب���ەاڵم ئەم���ڕۆ گردبونەوە‬ ‫ی���ان ب���ون بەئەندامی کۆم���ەڵ‌و کۆتایی‬ ‫هێن���ان بەتاکێتی تەنها لەس���اتەوەختی‬ ‫تێکەڵبون لەگەڵ ئەوان���ی تردا رونادات‪،‬‬ ‫بەڵک���و لەڕێ���گای ناوەندی جی���اوازەوە‬ ‫بەش���ێوازی جیاوازی���ش فەراهەم دەبێت‪.‬‬ ‫دیس���انەوە میدیا بەش���ێوازی جیاواز ئەم‬ ‫مێگەلیە دروس���ت دەکات‪ .‬بەرهەمهێنانی‬ ‫مێگەلێتی یان بونەوەرێکە خۆی تەس���لیم‬ ‫بکات بەگش���ت‪ .‬کارێکی هێندە س���ەخت‬

‫‪9‬‬

‫نیە‪ .‬کورد دەڵێت ش���ین لەگەڵ دراوسێدا‬ ‫شاییە‪ .‬بەمانای ئەوەی ئەوپەڕی ناخۆشی‬ ‫لەگەڵ ئەوانیتردا خۆشیە‪ .‬مرۆڤ هەمیشە‬ ‫ترساوە لەوەی تەنهابێت‪ ،‬داببڕێت‪ ،‬ئەوانی‬ ‫تر قبوڵی نەکەن‪ .‬بۆیە دیموکراسی ئەمڕۆ‬ ‫بریتی نیە لەبەش���داری ت���اک یان خەڵک‬ ‫لەدەس���ەاڵتدا بەڵکو رێگایەکە بەهێنانی‬ ‫تاک ب���ۆ ناو کۆمەڵ‌و کردن���ی بەئەندامی‬ ‫جەماع���ەت‌و بەخش���ینی ت���ام‌و چێ���ژی‬ ‫بەش���داری‌و بردنەوەو س���ەرکەوتن‪ ،‬بەبێ‬ ‫بونی هیچ شتێکی لەم جۆرە لەئارادا‪.‬‬ ‫پێنج‪ .‬ترەمپ‌و کورد‬ ‫ترەمپ سیاسەتی دەرەوەی نیە‪ ،‬ئەوەی‬ ‫هەیەت���ی ‌هەڵوێس���توەرگرتنە‪ .‬ترەم���پ‬ ‫ب���ڕوای وەهای���ە ک���ە کاری ئەمریکا نیە‬ ‫کە دەس���توەرداتە کاروب���اری ئەوانی تر‪،‬‬ ‫نەتەوەو دەوڵەت‌و دیموکراسی بونیادبنێت‪.‬‬ ‫کاری ئەمری���کا ئەوەیە بەرژەوەندی خۆی‬ ‫بپارێزێت‪ ،‬واڵتانی تر چۆن حکوم دەکرێن‬ ‫تەنها دەبێت لەو روانگەیەوە هەڵسەنگێنرێن‬ ‫ئایا مەترس���ین بۆ ئەمریکا یان نا‪ .‬ئەگەر‬ ‫هاتو دیکتاتۆرێک بۆ ئەمریکا بەس���ودبو‬ ‫ئەوا هیچ کێش���ەیەک نیە‪ .‬ئەمە دیدێکی‬ ‫نوێ نیە لەسیاسەتی ئەمریکا‪ ،‬بەاڵم ئێستا‬ ‫بەزەقی‌و بەڕوت���ی دەردەکەوێت‪ .‬ئەمە بۆ‬ ‫رۆژهەاڵتی ناوەڕاس���ت باش نیە‪ ،‬چونکە‬ ‫بەمانای کشانەوەی ئەمریکا نایەت بەڵکو‬ ‫بون���ی ئەمریکا بەهێزێک کە دەربەس���ت‬ ‫بەهیچ بەهای���ەک نایەت‪ .‬لەکوردس���تان‬ ‫ئەمریکا لەچەند س���اڵی راب���وردودا هەتا‬ ‫ئاس���تێکی زۆر بەم سیاس���ەتە مامەڵەی‬ ‫ک���رد‪ .‬بەدەزگاو دیموکراس���ی‌و گوزەرانی‬ ‫خەڵ���ك بکەوێتە الیەک‪ ،‬ئ���ەوەی گرنگە‬ ‫بەرژەوەندی ئێمەیە کە بریتیه لەش���ەڕی‬ ‫داعش‪ .‬ئەمریکایەکی لەمجۆرە لەئەنجامدا‬ ‫زۆر الواز دەبێت لەدونیادا‪.‬‬ ‫ش���ەش‪ ،‬ئەگەر لیبرالی ئەمریکی رابون‬ ‫لەمۆتەکەی���ەک‪ ،‬ئەوا چەندین دەیەیە ئەو‬ ‫مۆتەکەی���ان کردوەتە گیان���ی خەڵکانی‬ ‫ت���ری دونیا‪ .‬ئەم���ڕۆ کاتیەتی کە بیچێژن‬ ‫لەناوەوە‪ .‬لیبرال���ی ئەمریکی پێت دەڵێت‬ ‫ک���ە تەمەنی دیموکراس���ی ئێم���ە چەند‬ ‫س���ەدەیەکە‪ ،‬هێش���تا پێنەگەیش���توە‪،‬‬ ‫ئاساییە‪ ،‬ئێوە دیموکراسیتان نەبێت‪ .‬ئەم‬ ‫دۆخە ئەمڕۆ بەجۆرێک���ی تر دەکەوێتەوە‬ ‫لەئەمریکادا‪ .‬ئەوەی مەترس���یە لەئەمریکا‬ ‫ک���ە دەس���توری ئەمریک���ی دەقێكی زۆر‬ ‫چ���ڕ نیە‪ ،‬زۆرێ���ک لەبەهاکان���ی ئەمریکا‬ ‫کەلتوری سیاس���ین لەبڕی یاسایی‪ ،‬بۆیە‬ ‫بەڕێوەچونی���ان وەس���تاوەتە س���ەر ئەو‬ ‫کەس���ەی کە جێبەجێی دەکات‪ ،‬ئەمەش‬ ‫لەدۆخ���ی دەس���ەاڵتێکی وەک ترەمپ���دا‬ ‫ترسناکە‪.‬‬

‫دەرچونی "ترەمپ"‪ :‬خوێندنەوەیەکی ئەفالتونی‬ ‫نەوزاد جەمال‬ ‫لەکاتی نوس���ینی ئەم بابەتەدا‪ ،‬مەالیەک‬ ‫لەوتاری هەینی���دا دەیوت‪" :‬هیالری" بێ یا‬ ‫"ترەم���پ"‪ ،‬زۆرانبازی گوێدرێ���ژو فیلەکەی‌‬ ‫باخچەی ئاژەڵەکان بەئێمەچی! لەبازاڕیشدا‬ ‫کوردێکی رۆژهەاڵتی کوردس���تان هاوڕێکەی‬ ‫ماچکرد كاتێ بیستی‌ "ترەمپ"بردویەتییەوە!‬ ‫بەڕای ئ���ەو‪ ،‬کاندیدێکی سەرس���ەختە کە‬ ‫لەبات���ی پەیمانی ئەتۆمی‪ ،‬گ���ورزی بەزەبر‬ ‫لەرژێمی ئێران بوەشێنێت!‬ ‫ل���ەم دو نمون���ەوە دەردەکەوێ���ت ک���ە‬ ‫هەڵبژاردنەک���ەی ئەمریکا لەسەرتاس���ەری‬ ‫جیهاندا کاردانەوەی خۆی هەیە‪ .‬ئەگەرچی‬ ‫بەدرێژای���ی ئەمس���اڵ‪ ،‬لەو هەم���و وتارەی‬ ‫ئەگەرەکان���ی دەرچون���ی دو کاندیدەکەی‬ ‫لێکدەدایەوە بێزار دەبویت‪ .‬بەاڵم‪ .‬پێدەچێت‬ ‫چیرۆکەک���ە لەئەنجامەکان���ی دەنگدانەکەدا‬ ‫کۆتایی نەیەت‪ ،‬بەڵکو لەکاردانەوە ناوخۆیی‬ ‫و جیهانییەکاندا درێژەی هەبێت‪ ،‬بەتایبەت‬ ‫ک���ە "ترەم���پ" پێدەنێت���ە نێو کۆش���کی‬ ‫سپیەوە‪.‬‬ ‫پرس���یارە جەوهەریەک���ەش ئەوەیە‪ :‬ئایا‬ ‫ش���تێک دەمێنێتەوە بەناوی سیاسەتکاریی‬ ‫وەک پیش���ەیەکی خ���اوەن دس���یپلین‌و‬ ‫بنەمای بابەت���ی‌و خۆیی؟ رەنگە‪ ،‬تێزەکانی‬ ‫سۆس���ۆلیگی ناس���راو "ماکس ڤیبەر" لەم‬ ‫س���اتەوەختەوە بڕواتەوە مێ���ژوەوەو زیاتر‬ ‫"ئەفالتون"و لێکدانەوە مێژویەکەی "مارکس"‬ ‫(لویس بۆناپارت "لەهەژدەی برومیردا) رونتر‬ ‫وەاڵممان بدەنەوە‪ .‬لێرەدا جەخت لەتێزەکانی‬ ‫"ئەفالتون" سەبارەت بەفەرمانڕەوا لەکتێبی‬ ‫"کۆمار"دا دەکەمەوە‪.‬‬ ‫بەدەرچونی "ترەمپ" ئیتر شتێک بەناوی‬ ‫بنەم���ای خۆی‌و بابەتی وەک پێش���مەرجی‬ ‫سەرکردەی سیاسی نەمایەوە‪ .‬هەلومەرجی‬ ‫مێژوی���ی‌و کولت���وری‌و سیاس���ی جیه���ان‌و‬ ‫بارودۆخی ئابوری‪ ،‬خوازیاری کاراکتەرێکی‬

‫ترە‪ .‬ب���ەدەر ل���ەم راس���تییەش لەمێژوی‬ ‫فەرمانڕەوایەتیی���دا دەرچونی ئەو كەس���ە‬ ‫شتێکی سەیرو دانس���قەش نییە‪ .‬تەنانەت‬ ‫لەفیلمکارتۆنی‌ ناس���راو "خێزانی سیمسن"‬ ‫لەس���اڵی (‪ )٢٠٠٠‬باس���ی دەرچونی ترەمپ‬ ‫دەکات وەک گاڵتەجاڕییەکی سیاسی!‬ ‫بەهەم���ان نەف���ەس‪ ،‬پ���اش بردنەوەی‌‬ ‫زۆرین���ەی دەنگ���ەکان لەالی���ەن ترەمپەوە‬ ‫کۆمەڵێک راوبۆچونی جیاواز لەمیدیاکانەوە‬ ‫باس لەدیاردەیەکی نوێ دەکەن لەسیاسەتی‬ ‫ئەمریکادا کە ئەویش کۆتاییهاتنی دامەزراوەی‬ ‫سیاس���ەت (‪ )Establishment‬و کۆتایی‬ ‫سیاس���ەتی دیمۆکراس���ی‌‪ .‬لەبەرامب���ەردا‪،‬‬ ‫س���ەرهەڵدانی توندڕەوەی���ی‌و ناپیش���ەیی‌و‬ ‫پۆپلیزم‌و راسیزم‌و شۆڤینیزم‌و هتد دەبێتە‬ ‫شتێکی ئاسایی‪ .‬ئیدی‪ ،‬سەرکەوتنی ترەمپ‬ ‫س���اتەوەختی تەقینەوەی پشێویی نەژادی‌و‬ ‫کاردانەوەی ترە کە بەداویدا دێت‪.‬‬ ‫بۆی���ە زۆرێک دەپرس���ن‪ :‬ئای���ا هۆکاری‬ ‫س���ەرکەوتنی کەسێکی وەک ترەمپ چییە؟‬ ‫ئایا لەڕوانگەی س���ایکۆلۆیجیەکەوە دەربڕی‬ ‫دەرونێکی نوستوی ئەمریکایە؟ ئایا دەربڕی‬ ‫ئەو دەنگانەیە کە لەجیهان دابڕاون‌و بەمجۆرە‬ ‫نمونەی خۆی���ان لەترەمپدا دەبیننەوە؟ ئایا‬ ‫ترەم���پ کاراکتەرو کەس���ێتی‌و جیهانبینی‬ ‫ئەمریکییە کە هێزو پارەو توندڕەوییە؟‬ ‫بێگوم���ان‪ ،‬ترەمپ ه���ەم تۆخبونەوەی‬ ‫دیاردەی س���ەرکردەی پۆپۆلیس���ت‌و هەم‬ ‫کەس���ێکی بەڕەفتارو وت���ار رادیکاڵ‌و زبرە‪.‬‬ ‫لەکۆنەس���تی جەماوەری ئەمریکادا هاولفی‌و‬ ‫هاوش���انی "پوتی���ن"ە ك���ە ئەمری���كا لەو‬ ‫نەرمەلیقەیی "سیاسەتی کۆریکتە"ی‌ ئۆبۆما‬ ‫رزگارکات‪ .‬گێڕان���ەوەی ش���کۆ بۆ ئەمریکاو‬ ‫دەس���ەاڵتەکانی لەجیهاندا وەک پۆلیس���ە‬ ‫ئازاکەو تەرەزانی گەمە نێودەوڵەتییەكان‪.‬‬ ‫دی���ارە س���ەرمایەی ترەمپ س���ەرمایەی‬ ‫مەعریفەی بەڕێوەبردنی دەسەاڵت‌و پیشەی‬ ‫سیاس���ەت نییە‪ ،‬بەڵکو سامان‌و دەموزمانە‬

‫بەدەرچونی‬ ‫"ترەمپ" ئیتر‬ ‫شتێک بەناوی‬ ‫بنەمای خۆی‌و‬ ‫بابەتی وەک‬ ‫پێشمەرجی‬ ‫سەرکردەی سیاسی‬ ‫نەمایەوە‬ ‫زبرو قسە سەیروسەمەرەکانیەتی کە بەشێکی‬ ‫باشی ش���ەقامی ئەمریکی سەرسامدەکات‪.‬‬ ‫یاریكردن بەسیاس���ەتی‌ ناسنامە(‪Identity‬‬ ‫‪ ،)Politics‬وروژاندن ‌ی ترس‌و زەقكردنەوەی‌‬ ‫سپی‌و مەکسیکیان و دەرکردنیان و فریودان‪،‬‬ ‫زەمینەی سەرکەوتنیەتی‪.‬‬ ‫سەرباری ئەم خەس���ڵەتانە‪ ،‬بۆ واڵتێکی‬ ‫وا دێرین لەدیموکراس���ی‌و خاوەنی شۆڕشی‬ ‫گەورەو دەس���تزامار بەجەنگ���ی ناوخۆیی‪،‬‬ ‫چۆن رێیتێدەچێت کەس���ێتیەکی وابودەڵە‬ ‫دەربچێ���ت؟ ئایا کەلەبەرێک لەسیس���تمی‬ ‫سیاس���ی‌و دیموکراس���ی ئەمریکیدای���ە؟‬ ‫یاهەژانێکی سیاسی‌و کۆمەاڵیەتی بەڕێوەیە؟‬

‫یان لێکەوتەی قەیرانێکی س���ەرتاپاگیرە؟‬ ‫یاخود ترەمپ دەرهاویشتەی دەنگدەرگەلێکە‬ ‫کە نوێنەرایەتی سیاسی ماف‌و خواستەکانی‬ ‫ونکردوە؟‬ ‫بەڕای من دو ه���ۆکار دەتوانن وێنەیەکی‬ ‫رونترمان لەس���ەر دەرچونی ئەو کاراکتەرە‬ ‫بدەنێ‪ :‬هۆکاری خۆی���ی ئەمریکا‪ .‬هۆکاری‬ ‫دەرەکی لەسەرئاس���تی جیه���ان‪ .‬دەکرێت‬ ‫سەرەداوی هۆکارە ناوخۆییەکە لەتێزەکانی‬ ‫"ئەفالت���ون"ەوە هەڵبگۆزی���ن‪ .‬هەڵب���ەت‪،‬‬ ‫ئەگەرچ���ی "کۆمار" کتێبێک���ی پەروەردەی‬ ‫سیاسی‌و مەدەنیە‪ ،‬دەستنیشانی جۆرەکانی‬ ‫فەرمانڕەوای���ی لەش���ارەدەوڵەتدا دەکات‪.‬‬ ‫چونکە‪ ،‬ئەفالتون لێکچونێک لەنێوان فۆرمی‬ ‫فەرمانڕەوایەت���ی‌و کەس���ێتی مرۆڤەکان���دا‬ ‫دەکات‪.‬‬ ‫پێیوای���ە "دەوڵەت وەک مرۆڤەو بەهەمان‬ ‫کاراکتەرو کەسێتی مرۆڤ پەرە دەسێنێت"‪.‬‬ ‫ل���ەزاری "س���ۆکرات"ەوە‪ ،‬ئەفالت���ون‬ ‫دەستنیش���انی هۆکارەکان���ی داتەپین���ی‬ ‫فەرمانڕەوا لەئاس���تێکی ب���ااڵو نمونەییەوە‬ ‫بۆ زۆن���گاوی گەندەڵی رەوش���تی دەکات‪.‬‬ ‫لەو س���ۆنگەوە‪ ،‬بەراوردێکی نێوان ش���ارو‬ ‫رۆح دەکات‪ .‬لەبەرئ���ەوە هەم���و جۆریکی‬ ‫فەرمانڕەوایەت���ی رەنگدانەوەی کەس���ێتی‬ ‫فەرمانڕەوایەو سیس���تمی حوکمڕانی بەهۆی‬ ‫ئەو ئامانجان���ەی کەبەدیدەهێنن پێناس���ە‬ ‫دەکرێت‪.‬‬ ‫ئیدی جۆرەکانی فەرمانڕەوا ئەو ئامانج‌و‬ ‫خواستە دەهێننە دی کە لەپێناویدا دامەزراوە‪.‬‬ ‫بۆنمونە‪ ،‬مۆدێلی ئۆلیگارشی(ساماندارەکان)‬ ‫جەخ���ت لەس���امان‌و پ���ارە دەکەن���ەوە‪.‬‬ ‫لەمۆدێلی دیموکراس���یدا‪ ،‬ئازادی بەرزترین‬ ‫چاکەیە‪ .‬بەاڵم‪ ،‬لەس���تەمکاریدا(‪)tyranny‬‬ ‫بەدیهاتنی ویس���تی س���تەمکار س���ەرتۆپی‬ ‫فەرمانڕەوایەتیی���ە‪ .‬ئاش���کرایە ئەفالت���ون‬ ‫هەرس���ێ مۆدێلەک���ەی فەرمانڕەوایەت���ی‬ ‫رەتدەکات���ەوە‪ .‬چونک���ە هیچی���ان لەپێناو‬

‫دادوەری‌و چاک���ەی ب���ااڵدا نەهاتونەتەدی‪.‬‬ ‫بەاڵم کێش���ەی رژێمی ئۆلیگارشی لەوەدایە‬ ‫ک���ە دەوڵەمەن���دو پ���ارەدار خاوەنهێ���زو‬ ‫دەسەاڵتەو هەژارەکان وەالدەنرێت‪ .‬قەیرانی‬ ‫دیموکراس���یش لەوەدایە کە ئازادی زۆرینە‬ ‫دەبێت���ە هێزی خەڵکی‪ .‬هاوکات مەترس���ی‬ ‫رژێم���ی س���تەمکاری ئەوەیە ک���ە لەالیەن‬ ‫تاکەکسێکەوە کە نە دادپەروەرە‪ ،‬نە خاوەن‬ ‫خەس���ڵەتی پێویس���تی فەرمانڕەوایەتییە‪،‬‬ ‫بەڕێوە دەبرێت‪.‬‬ ‫لێ���رەوە گرفتەکە لەوەدایە چۆن واڵتێکی‬ ‫دیموکراس���ی وەک ئەمریکا ب���ەرەو لێواری‬ ‫ش���ێوان‌و فەرمانڕەوایەک کە زەنگی جەنگی‬ ‫نەژادی دەڕوات؟ چۆن دەکرێت ستەمکارێک‬ ‫لەهەناوی دیموکراسیەوە بێتەدەر؟‬ ‫بێگوم���ان وەاڵمی ئەفالت���ون ئەوەیە کە‬ ‫دیموکراس���ی "فۆرمێک���ی سەرنجڕاکێش���ی‬ ‫فەرمانڕەوایەتیی���ەو پ���ڕە لەفرەی���ی‌و‬ ‫ناڕێکوپێکی‌و پێدانی جۆرێک لەیەکس���انی‬ ‫بۆ هاوشانەکان‌و نایەکسانەکان وەک یەک"‪.‬‬ ‫هەربۆیە بەدەربڕینی س���ۆکرات دیموکراسی‬ ‫جۆرێک���ە لەئەنارش���یزم‪ -‬بێس���ەروبەری‬ ‫خ���وازراو‪ .‬ئی���دی ل���ەم فەرمانڕەوایەتیەوە‬ ‫س���تەمکار بەئاس���انی س���ەردەرهێنێت‪.‬‬ ‫وەکچ���ۆن رێیتێدەچێت لەدیموکراس���یەوە‬ ‫ستەمکار بکەوێتەوە‪ ،‬ئاوەهاش دیموکراسی‬ ‫لەئۆلیگارش���یەوە بکەوێتەوە‪ .‬حەزو مەیلی‬ ‫ناهاوس���ەنگ بۆ دەرفەتی ئ���ازاد‪ ،‬جۆرێک‬ ‫لەستەمکاری دەخوازێت‪.‬‬ ‫لێ���رەدا لۆجیکێ���ک هەی���ە ک���ە چۆن‬ ‫دینامیکیەت���ی گۆڕان لەئۆلیگارش���یەوە بۆ‬ ‫دیموکراس���ی‌و لەوێشەوە بۆ س���تەمکاریی‬ ‫ئاس���انە‪ .‬چونکە ه���ەر رژێمێکی���ان وەک‬ ‫پەرچەک���رداری رژێمەک���ەی پێش���وترەو‬ ‫دەرهاویش���تەیەتی‪ .‬ئی���دی‪ ،‬گواس���تنەوە‬ ‫لەدیموکراسی بۆ ستەمکاری رێیتێدەچێت؛‬ ‫لەبەرئ���ەوەی کەڵەکەبون���ی ئ���ازادی‪،‬‬ ‫دەس���تەوگروپی زۆری لێدەکەوێت���ەوە‪.‬‬

‫بەهۆش���یەوە‪ ،‬فرەیی دیدگە دەکەوێتەوەو‬ ‫هەریەکەش���یان گی���رۆدەی بەرژەوەن���دی‬ ‫بەرتەسکی خۆیانن‪.‬‬ ‫کەوات���ە‪ ،‬س���تەمکاری لەدیموکراس���ی‬ ‫دەرپەڕی���و‪ ،‬لەڕێگ���ەی تەڵەکەب���ازی هێز‬ ‫دەگرێتەدەس���ت‪ .‬چونکە‪ ،‬ساماندارەکان‪،‬‬ ‫وەک کەس���ێکی ئاس���ایی خۆیان بەخەڵکی‬ ‫دەناسێنن‪ .‬وەک ئەفالتون دەڵێت‪ ،‬لەڕۆژانی‬ ‫یەکەمی دەسەاڵتگرتنەدەس���تدا ستەمکارو‬ ‫ئۆلیگارش���ەکان پڕن لەبزەو خەندە‪ ،‬ساڵو‬ ‫لەهەمو کەسێک دەکەن‪ .‬بەڵێن بەجەماوەر‬ ‫دەدەن‌و ق���ەرزدارەکان لەقەرزەکانی���ان‬ ‫رزگار دەک���ەن‌و زەوی بەس���ەر خەڵک���ی‌و‬ ‫دەس���توپێوەندیاندا دابەش���دەکەن تاوەک‬ ‫میرخاس دەرکەون!‬ ‫بۆی���ە دەرچونی ترەمپ سەیروس���ەمەرە‬ ‫نیی���ە‪ .‬جگەل���ەوەی کە ه���ۆکاری دەرەکی‬ ‫رەوش���ی جیهان‌و جەنگ‌و کێشەکانی ئەمڕۆ‬ ‫لەبەرژەوەندی دەرچونی کاندیدی رادیکاڵ‌و‬ ‫پۆپیلیستدایە‪ .‬کەواتە‪ ،‬بەدەرچونی ترەمپ‬ ‫ئەگ���ەر ئێمە پێنەنێینە س���ەردەمێکی تری‬ ‫سیاسەتەوە‪ ،‬ئەوا بەدڵنیاییەوە ئەو فۆرمە‬ ‫رادیکاڵ���ە پۆپولیس���تەی سیاس���ەتمەدارو‬ ‫س���ەرکردە وەک نەریتێک���ی زاڵ لەجیهانی‬ ‫ئەمڕۆدا دەچەس���پێت‪ .‬چونک���ە دەرچونی‬ ‫کاراکتەرێک���ی وەه���ا‪ ،‬ئەڵقەیەک���ی گرنگە‬ ‫لەزنجیرەی واڵت���ە زلهێزەکان کە "پۆتین‌و‬ ‫س���ەرۆکی کۆری���ای باک���ورو ئ���ەردۆگان‌و‬ ‫زۆریتریش ت���ەواوی دەکات‪ .‬وەک هەندێک‬ ‫چاودێریش دەڵێن کاراکت���ەری "ترەمپ"بۆ‬ ‫واڵتانی وەک روس���یا‪ ،‬چی���ن‪ ،‬کۆریاو زۆر‬ ‫واڵتیتر لەبارە بۆ مامەڵەکردن لەگەڵیدا‪.‬‬ ‫لێرەوە‪ ،‬وەک فەیلەس���وفی فەڕەنس���ی‬ ‫"بادیۆ" لەسیمینارێکی (‪ )٢٠١٦/١١/٩‬وتی‪:‬‬ ‫جێگەی سەرنجە کە ترەمپ ببێتە سەرۆکی‬ ‫ئەمریکا‪ ،‬بەاڵم دەش���بێت ب���ەرەو روی ئەو‬ ‫راستییە بینەوە کە لیبرالیزمی سەرمایەداری‬ ‫لەلێواری تیاچوندایە‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫کۆمه‌اڵیه‌تی‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫ده‌ستگیركردنه‌ نایاساییه‌كان له‌هه‌رێمی كوردستان‬

‫كاتێك سیاسه‌ت یاسا ده‌سوڕێنێ‬

‫ده‌سه‌اڵت نه‌كه‌م‪ ،‬بۆیه‌ منیان گرت‌و تۆمه‌تی‬ ‫داعش بونیان دایه‌ پاڵم"‪.‬‬ ‫چاالكوان���ان ب���اس له‌وه‌ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬له‌م‬ ‫ماوه‌ی���ه‌ی دوایی���داو به‌ه���ۆی قه‌ی���ران‌و‬ ‫ناڕه‌زایه‌تییه‌ سیاسیی‌و جه‌ماوه‌رییه‌كانه‌وه‌‪،‬‬ ‫رێژه‌ی ده‌ستگیركردنه‌كانیش هه‌ڵكشاون‪.‬‬ ‫ئاوات محه‌م���ه‌د‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری ‪، DHRD‬‬ ‫له‌وباره‌وه‌ ده‌ڵێت "له‌ماوه‌ی رابردو له‌دوای‬ ‫سه‌رهه‌ڵدانی قه‌یرانی دارایی‌و نه‌بونی موچه‌‬ ‫هاواڵتی���ان ده‌نگ���ی ناڕه‌زایه‌تی���ان لێبه‌رز‬ ‫بوه‌وه‌‪ ،‬له‌بری وه‌اڵمی مه‌ده‌نیانه‌ ده‌س���تكرا‬ ‫به‌گرتنی چه‌ندین كه‌س‪ ،‬هه‌روه‌ها ترساندن‌و‬ ‫تۆقاندن���ی هاواڵتیان‪ ،‬كه‌ له‌ماوه‌ی رابردودا‬ ‫چه‌ندین مامۆستاو فه‌رمانبه‌ر ده‌ستگیركران‌و‬ ‫به‌نایاسایی له‌الیه‌ن ئاسیشه‌وه‌ ده‌ستبه‌سه‌ر‬ ‫ك���ران‌به‌بێ بونی فه‌رمان���ی گرتن له‌الیه‌ن‬ ‫دادوه‌ره‌وه‌"‪.‬‬

‫ ئا‪ :‬گوڵباخ حه‌سه‌ن‬ ‫له‌كاتێكدا بۆ پیاسه‌كردن له‌نێو بازاڕی‬ ‫شاری هه‌ولێر بوه‌‪ ،‬مازن هه‌یاس‪،‬‬ ‫ته‌مه‌ن ( ) ساڵ‪ ،‬هێزێكی ئه‌منی‬ ‫به‌پڕتاو قۆڵبه‌ستی ده‌كه‌ن‌و ده‌یڕفێنن‪،‬‬ ‫به‌بێ ئه‌وه‌ی بزانێت هێزه‌كه‌ كێن‌و ئایا‬ ‫به‌فه‌رمانی دادوه‌ر ده‌ستگیر كراوه‌و بۆچی‬ ‫ده‌ستگیریان كردوه‌‪ .‬به‌دوری زیاتر له‌‪300‬‬ ‫كیلۆمه‌تر له‌هه‌ولێرو له‌شارێكی تری‬ ‫هه‌رێم كه‌ قه‌زای كه‌الره‌‪ ،‬عامر سه‌اڵح‪ ،‬كه‌‬ ‫گه‌نجێكی خوێندكاره‌‪ ،‬له‌گه‌ڵ دو هاوڕێی‬ ‫دیكه‌ی‪ ،‬له‌به‌رده‌م پاركێكی شاره‌كه‌و‬ ‫له‌الیه‌ن هێزه‌كانی ئاسایشه‌وه‌و به‌بێ‬ ‫بونی هیچ فه‌رمانێكی ده‌ستگیركردن‪،‬‬ ‫به‌سوكایه‌تی‌و لێدان ده‌ستگیر ده‌كرێن‪.‬‬ ‫چیرۆكی م���ازن‌و عامر‪ ،‬دوانن له‌و ده‌یان‬ ‫چیرۆك���ه‌ی ده‌س���تگیركردنی نایاس���ایی‬ ‫كه‌ له‌الی���ه‌ن هێزه‌ ئه‌منی���ه‌كان له‌هه‌رێمی‬ ‫كوردس���تان جێبه‌جێ ده‌كرێت‪ .‬ئه‌و هێزانه‌‬ ‫هه‌ندێكج���ار به‌بێ بون���ی فه‌رمانی دادوه‌ر‪،‬‬ ‫په‌نا بۆ ده‌ستگیركردنی هاواڵتیان ده‌به‌ن‪.‬‬ ‫به‌پێی ده‌س���توری هه‌میش���ه‌یی عێراق‬ ‫له‌م���اده‌ی (‪/37‬یه‌ك���ه‌م‪/‬ب)‪ ،‬هه‌م���و‬ ‫ده‌س���تگیركردنێك به‌ب���ێ فه‌رمانی دادوه‌ر‬ ‫یاس���اغ ك���راوه‌‪ .‬ل���ه‌و ماده‌ی���ه‌دا به‌ڕونی‬ ‫ئاماژه‌ی داوه‌ "نابێت هیچ كه‌سێك رابگیرێ‬ ‫یاخود لێكۆڵین���ه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ بكرێت ته‌نها‬ ‫به‌بڕیارێكی دادوه‌ری نه‌بێت"‪.‬‬ ‫به‌اڵم وه‌ك هه‌ندێك له‌ش���ایه‌تحاڵه‌كان‌و‬ ‫پارێ���زه‌رو چاالكوانان باس���ی لێوه‌ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫زۆرجار هێ���زه‌ ئه‌منی���ه‌كان كار به‌م ده‌قه‌‬ ‫ناك���ه‌ن‌و خۆیان س���ه‌ربه‌خۆیانه‌ هاواڵتیان‬ ‫ده‌س���تگیرده‌كه‌ن‌و لێكۆڵینه‌وه‌ی���ان له‌گه‌ڵ‬ ‫ده‌كه‌ن‌و ته‌نانه‌ت ئه‌شكه‌نجه‌شیان ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫(ی) پیت���ی یه‌كه‌م���ی ن���اوی گه‌نجێكی‬ ‫دانیشتوی پارێزگای س���لێمانیه‌‪ ،‬وه‌كخۆی‬ ‫باس���ی لێوه‌ده‌كات‪ ،‬چه‌ندینجار له‌س���ااڵنی‬ ‫‪ 2014‬و ‪ 2015‬و ‪ ،2016‬له‌الی���ه‌ن هێ���زه‌‬ ‫ئه‌منیه‌كان���ه‌وه‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی نایاس���ایی‬ ‫ده‌ستگیر كراوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و ده‌ڵێ���ت‪" :‬ئێمه‌ كۆمه‌ڵێك گه‌نج له‌و‬ ‫سااڵنه‌داو دژ به‌گه‌نده‌ڵی‌و سته‌می ده‌سه‌اڵتی‬ ‫سیاس���ی‪ ،‬چه‌ندینجار چاالكی مه‌ده‌نییمان‬ ‫ئه‌نجامداوه‌‪ ،‬له‌سه‌ر ئه‌م كارانه‌ش‪ ،‬روبه‌ڕوی‬ ‫گرتن‌و سوكایه‌تی‌و هه‌ڕه‌شه‌ بوینه‌ته‌وه‌‪".‬‬ ‫ئام���اژه‌ی به‌وه‌كرد كه‌ هه‌م���و جاره‌كان‬ ‫هێ���زه‌ ئه‌منیه‌كان نه‌ فه‌رمان���ی دادوه‌ریان‬ ‫پێبوه‌و نه‌ فه‌رمانه‌كه‌یان نیش���انداوه‌‪ ،‬بگره‌‬ ‫جاری واش هه‌بوه‌ به‌ش���ه‌و ده‌س���تگیریان‬ ‫كردوه‌و ته‌نانه‌ت داوای ئه‌وه‌شیان لێكردوه‌‬ ‫وێن���ه‌و نام���ه‌ی ناومۆبایله‌كه‌یان پیش���ان‬ ‫بدات‌و له‌لێكۆڵینه‌وه‌ش���دا قسه‌ی ناشرین‌و‬ ‫سوكایه‌تییان پێكردوه‌‪.‬‬

‫كه‌سانێك ك ‌ه هه‌رنازانرێت كێن‌و چین‪ ،‬هه‌ڵده‌كوتن ‌ه سه‌ر‬ ‫مااڵن‌و كه‌سه‌كان ده‌فڕێنن به‌بێ هیچ بڕیارێكی دادوه‌ر‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫پێشێلكردنی مافی تاكه‌كه‌س‌و دروستكردنی ئاژاوه‌و نائارامی ‌ه‬ ‫له‌واڵتدا‬ ‫ئه‌م حاڵه‌ته‌ی كه‌ گه‌نجه‌كه‌ باسیده‌كات‪،‬‬ ‫له‌الی���ه‌ن پارێ���زه‌رو یاساناسه‌كانیش���ه‌و‌ه‬ ‫زان���راوه‌‪ ،‬ئ���ه‌وان ئام���اژه‌ به‌وه‌ده‌كه‌ن كه‌‬ ‫زانیارییان له‌س���ه‌ر حاڵه‌تی هاوشێوه‌ هه‌یه‌‬ ‫ك���ه‌ به‌بێ بون���ی هیچ بڕیارێك���ی دادوه‌ر‪،‬‬ ‫هاواڵتی ده‌ستگیر كراوه‌‪.‬‬ ‫ناشاد عومه‌ر‪ ،‬پارێزه‌ر‪ ،‬له‌وباره‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫"له‌كۆمه‌ڵێك تۆمه‌تی هه‌ستیاردا‪ ،‬هێزه‌كانی‬ ‫ئاسایش یاس���ای بنه‌ماكانی دادگاییكردن‬ ‫(أصول محاكمات) خ���راپ به‌كارده‌هێنن‌و‬ ‫به‌ب���ێ بون���ی فه‌رمانی دادوه‌ر كه‌س���ه‌كان‬ ‫ده‌ستگیر ده‌كه‌ن‪".‬‬ ‫ده‌ش���ڵێت "هه‌ندێكجار تۆم���ه‌ت بۆ ئه‌و‬ ‫كه‌سانه‌ دروست ده‌كه‌ن‌و به‌پشتبه‌ستن به‌و‬ ‫تۆمه‌ته‌ ده‌س���تگیریان ده‌كه‌ن كه‌ ئه‌مه‌ش‬ ‫بۆخۆی كارێكی نایاساییه‌‪".‬‬ ‫پارێ���زه‌ر ئه‌حم���ه‌د عه‌ل���ی‪ ،‬هاوڕای���ه‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ناش���اد‪-‬ی هاوپیش���ه‌ی‪ ،‬به‌وه‌ی‬ ‫رۆژانه‌ زانیارییان له‌ب���اره‌ی بونی حاڵه‌تی‬ ‫ده‌ستگیركردنی نایاسایی پێده‌گات‪.‬‬ ‫ئه‌و ده‌ڵێت‪" :‬له‌یاسای (أصول محاكمات‬ ‫الجزائیه‌)دا له‌ماده‌ی (‪ )92‬هاتوه‌‪( :‬نابێت‬ ‫هیچ كه‌سێك ده‌س���تگیربكرێت یاخود به‌ند‬

‫بكرێت‪ ،‬ته‌نها به‌بڕی���اری ده‌رچوی دادوه‌ر‬ ‫نه‌بێت)‪ ،‬به‌اڵم له‌هه‌رێمی كوردستان زۆرجار‬ ‫ئه‌م بنه‌ما یاساییه‌ پێشێل ده‌كرێت‪".‬‬ ‫ئه‌حم���ه‌د‪ ،‬ده‌ش���ڵێت "كه‌س���انێك كه‌‬ ‫هه‌رنازانرێ���ت كێ���ن‌و چی���ن‪ ،‬هه‌ڵده‌كوتنه‌‬ ‫س���ه‌ر مااڵن‌و كه‌سه‌كان ده‌فڕێنن به‌بێ هیچ‬ ‫بڕیارێك���ی دادوه‌ر‪ ،‬ئه‌مه‌ش پێش���ێلكردنی‬ ‫مافی تاكه‌ك���ه‌س‌و دروس���تكردنی ئاژاوه‌و‬ ‫نائارامیه‌ له‌واڵتدا"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی مای���ه‌ی تێبینیه‌ ك���ه‌ قه‌باره‌ی‬ ‫ده‌س���تگیركردنی نایاس���ایی له‌هه‌رێم���ی‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬له‌م چه‌ند س���اڵه‌ی رابردودا‬ ‫زیادیكردوه‌‪.‬‬ ‫به‌پێی ئامارێكی س���ه‌نته‌ری په‌ره‌پێدانی‬ ‫دیموكراسی‌و مافی مرۆڤ ‪ ، DHRD‬ژماره‌ی‬ ‫كه‌یسه‌كانی ده‌س���تگیركردنی نایاسایی كه‌‬ ‫الی���ان تۆمارك���راوه‌‪ ،‬له‌س���اڵی ‪ 2007‬دا ‪2‬‬ ‫حاڵه‌ت بوه‌‪ ،‬له‌س���اڵی ‪ 2008‬یه‌ك حاڵه‌ت‪،‬‬ ‫له‌س���اڵی ‪ 2015‬بۆ ‪ 4‬حاڵه‌ت رێژه‌كه‌ به‌رز‬ ‫بوه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ساڵی ‪ 2016‬تاكو ئێستا‪،‬‬ ‫‪ 7‬حاڵه‌ت تۆماركراوه‌‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی ده‌س���توری عیراق م���اده‌ی ‪15‬‬ ‫بڕگه‌ی ‪ 19‬و ‪ ،20‬هه‌روه‌ها یاسای سزادانی‬

‫عێراقی له‌م���اده‌ه‌ی ‪ 322‬دا هاتوه‌ كه‌ هه‌ر‬ ‫كه‌س���ێك له‌الیه‌ن هه‌ر كه‌سێكه‌وه‌ بگیرێت‬ ‫یان ده‌ستبه‌س���ه‌ر بكرێت به‌سزایه‌ك حوكم‬ ‫ده‌درێ���ت ك���ه‌ له‌‪ 7‬س���اڵ زیات���ر نه‌بێت‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا له‌ماده‌‌ی ‪324‬دا س���زای دانه‌وه‌‬ ‫ب���ۆ ئ���ه‌و فه‌رمانبه‌ران���ه‌ دیاریك���راوه‌ كه‌‬ ‫به‌بێ فه‌رمانی دادوه‌ر كه‌س���ێك ده‌ستگیر‬ ‫ده‌كه‌ن‪ .‬به‌اڵم پرسیار ئه‌وه‌یه‌ تاچه‌ند هێزه‌‬ ‫ئه‌منی���ه‌كان پابه‌ندن به‌م بڕگه‌ یاس���ایی‌و‬ ‫ده‌ستورییانه‌وه‌؟‬ ‫پارێزه‌رێك ئاماژه‌ به‌وه‌ده‌كات كه‌ زانیاریی‬ ‫زۆر هه‌یه‌ له‌س���ه‌ر پێشێلكردنی ئه‌م بڕگه‌یه‌‬ ‫له‌الیه‌ن هێزه‌ ئه‌منیه‌كانه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم كێشه‌كه‌‬ ‫ئه‌وه‌ی���ه‌ كه‌ ناتوانرێ���ت ئ���ه‌م زانیارییانه‌‬ ‫بس���ه‌لمێنرێت‪ .‬ئه‌حم���ه‌د عه‌ل���ی‪ ،‬ده‌ڵێت‬ ‫"ئه‌وه‌ی له‌ڕوی چاوی ئێمه‌یه‌ ئه‌وه‌یه‌ هێزه‌‬ ‫ئه‌منیه‌كان پابه‌ندن به‌م بڕگه‌ یاس���اییه‌وه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم من هاوڕێ���ی پارێ���زه‌رم هه‌بوه‌ كه‌‬ ‫كه‌یسی پێشێلكردنی مافی هاواڵتی له‌الیه‌ن‬ ‫هێزه‌كانی ئاس���ایش له‌ال ب���وه‌‪ ،‬ئه‌گه‌رچی‬ ‫نه‌یتوانی���وه‌ له‌دادگا بیس���ه‌لمێنێت چونكه‌‬ ‫قورس بوه‌ سه‌لماندنی"‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم پارێزه‌ر ناش���اد عومه‌ر‪ ،‬جه‌خت‬

‫له‌بونی حاڵه‌تی زۆری پێشێلكاریی یاسایی‬ ‫ده‌كات���ه‌وه‌ له‌الیه‌ن هێ���زه‌ ئه‌منیه‌كانه‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌نێویاندا ده‌س���تگیركردنی هاواڵتیان به‌بێ‬ ‫فه‌رمانی دادوه‌ر‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و ده‌ڵێ���ت "پابه‌ندبون���ی هێزه‌كانی‬ ‫ئاسایش‌و پۆلیس به‌یاساكانه‌و‌ه له‌ئاستێكی‬ ‫خراپدای���ه‌‪ ،‬ده‌ی���ان نمونه‌ هه‌ی���ه‌ بۆ ئه‌م‬ ‫مه‌به‌سته‌‪ ،‬بێگومان هه‌مو ئه‌م حاڵه‌تانه‌ش‬ ‫وای كردوه‌ خه‌ڵكێكی زۆر بڕوای به‌یاس���او‬ ‫دادگا نه‌مێنێت"‪.‬‬ ‫به‌رپرسی نوسینگه‌یه‌كی مافی مرۆڤیش‪،‬‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ئ���ه‌وه‌ی بونی حاڵه‌تێك���ی زۆری‬ ‫له‌مش���ێوه‌یه‌ ره‌ت ده‌كات���ه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم دان‬ ‫به‌وه‌شدا ده‌نێت كه‌ "حاڵه‌تی ده‌گمه‌ن" هه‌ر‬ ‫هه‌یه‌‪.‬‬ ‫خه‌بات ره‌شید‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری نوسینگه‌ی‬ ‫مافی مرۆڤ له‌گه‌رمیان‪ ،‬له‌وباره‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫"بڕوام نیه‌ كه‌س���ێك ك���ه‌ فه‌رمانی گرتنی‬ ‫نه‌بێت بتوانرێت ده‌س���تگیر بكرێت‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ده‌زگاكانی جێبه‌جێك���ردن ته‌نها فه‌رمانی‬ ‫دادوه‌ر جێبه‌جێده‌كه‌ن نه‌ك خۆیان فه‌رمان‬ ‫ده‌ربكه‌ن"‪ .‬ده‌ش���ڵێت "ئ���اگادار نین كه‌س‬ ‫به‌ب���ێ فه‌رمان���ی دادوه‌ر گیرابێ���ت‪ ،‬ته‌نها‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر حاڵه‌تی ده‌گم���ه‌ن هه‌بێت تایبه‌ت‬ ‫به‌پرس���ه‌ نه‌ته‌وایه‌تیه‌كان‪ ،‬كه‌ ئه‌مه‌ش هه‌ر‬ ‫ده‌بێت دادوه‌ر ئاگادار بێت"‪.‬‬ ‫به‌اڵم م���ازن هه‌یاس‪ ،‬ئ���ه‌و گه‌نجه‌ی كه‌‬ ‫خ���ۆی به‌ب���ێ فه‌رمان���ی دادوه‌ر له‌هه‌ولێر‬ ‫ده‌ستگیر كرا‪ ،‬ئاماژه‌ به‌وه‌ده‌كات كه‌ "پرسه‌‬ ‫نه‌ته‌وایه‌ت���ی‌و ئه‌منیه‌كان" ته‌نها پاس���اوو‬ ‫روكه‌شن بۆ ده‌ستگیركردنی كه‌سه‌كان‪.‬‬ ‫ئه‌و ب���اس له‌نمونه‌ی ده‌س���تگیركردنی‬ ‫خۆی ده‌كات‌و ده‌ڵێت "كه‌ منیان ده‌ستگیر‬ ‫كرد ویس���تیان بمترس���ێنن‌و به‌ربه‌ره‌كانێی‬

‫ب���ه‌اڵم پۆلی���س‪ ،‬وه‌ك���و الیه‌نێك���ی‬ ‫جێبه‌جێ���كاری ئه‌منی‪ ،‬هه‌م���و تۆمه‌تێكی‬ ‫ده‌س���تگیركردنی نایاسایی ره‌ت ده‌كاته‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌ڵكو پاساوی تری "یاسایی" بۆ ده‌ستگیر‬ ‫كردنه‌كان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫رائید عه‌لی جه‌مال ق���ه‌دوری‪ ،‬وته‌بێژی‬ ‫پۆلیس���ی گه‌رمی���ان‪ ،‬ده‌ڵێ���ت "له‌حاڵه‌تی‬ ‫ش���ه‌ڕكردن كه‌ پێی ئه‌وترێت تاوانی بینراو‬ ‫(جه‌ریمه‌ی مه‌ش���هوده‌)‌ پۆلیس بۆی هه‌یه‌‬ ‫ئه‌و كه‌سانه‌ی كه‌ شه‌ڕ ده‌كه‌ن یان تاوانێكی‬ ‫بین���راو ئه‌ك���ه‌ن واته‌ ئه‌و تاوان���ه‌ی كه‌ به‌‬ ‫به‌رچاوه‌وه‌ ئه‌ك���رێ یان به‌چه‌ند چركه‌یه‌ك‬ ‫دوای تاوانه‌ك���ه‌ كه‌س���ێكی گومانلێك���راو‬ ‫ده‌بینرێت‪ ،‬ده‌س���تگیریان بكه‌ن‌و پاش���ان‬ ‫حاكم ئاگادارده‌كرێته‌وه‌ "‪.‬‬ ‫جه‌ختیش���یكرده‌وه‌ ئه‌وان وه‌كو پۆلیس‬ ‫ته‌نها دو جۆر بڕیار جێبه‌جێده‌كه‌ن "ئه‌ویش‬ ‫بڕیاری دادوه‌رو بڕیاری ئیداره‌ی ش���ار یان‬ ‫لیژنه‌ی ئه‌منیه‌و جگه‌ له‌وه‌ ده‌ستگیركردنی‬ ‫دیكه‌مان نییه‌"‪.‬‬ ‫ده‌شڵێت "س���ه‌باره‌ت به‌و كه‌سانه‌ی كه‌‬ ‫پشێوی له‌خۆپیش���اندان دروستده‌كه‌ن ئه‌و‬ ‫كه‌سانه‌ ده‌ستگیرده‌كرێن‌و ته‌سلیم به‌دادگا‬ ‫ئه‌كرێ���ن"‪ .‬جه‌خت���ی له‌وه‌ك���رده‌وه‌ "هیچ‬ ‫یه‌كێك له‌م ده‌ستگیركردنانه‌ نایاسایی نین‪،‬‬ ‫چونكه‌ ده‌ستگیركردن كاتێك نایاساییه‌ كه‌‬ ‫كه‌سێك به‌بێ هۆ ده‌ستگیربكه‌یت" ‪.‬‬ ‫به‌اڵم عامر سه‌اڵح‪ ،‬ئه‌و گه‌نجه‌ی چه‌ندینجار‬ ‫به‌هۆی به‌شداریكردن له‌خۆپیشاندانه‌كانه‌وه‌‬ ‫ده‌س���تگیر كراوه‌‪ ،‬باس���له‌وه‌ده‌كات راسته‌‬ ‫ده‌س���تگیركردنه‌كان ب���ێ هۆ نی���ن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫"یاسایی نین به‌ڵكو سیاسیین"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و ده‌ڵێت "له‌س���اڵی ‪ 2007‬ه‌وه‌ هه‌تا‬ ‫ئێس���تا چه‌ندینجار ده‌س���تگیر كراوم ته‌نها‬ ‫به‌هۆی به‌شدارییكردن له‌خۆپیشاندان نه‌ك‬ ‫له‌ب���ه‌ر پش���ێویی‪ ،‬چونكه‌ ئ���ه‌و ده‌زگایانه‌‬ ‫زۆربه‌ی���ان حزبین‌و هه‌مو خۆپیش���اندانێك‬ ‫به‌رامبه‌ر به‌ده‌س���ه‌اڵتی حزبیی به‌پشێویی‬ ‫ده‌زان���ن ن���ه‌ك داواكردن���ی ماف���ی ره‌وای‬ ‫میلله‌ت"‪.‬‬

‫گه‌رمیان‪ :‬حاڵه‌ت ‌ی دزیكردن‌و فره‌ژن ‌ی زیاد ‌ی كردوه‌‬ ‫ ئا‪ :‬زانكۆ سه‌ردار‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ڵێ خواست ‌‬ ‫ی یاسای ‌‬ ‫پارێزه‌رێك ‌‬ ‫كچانی‌ عه‌ره‌ب له‌گه‌رمیان له‌الیه‌ن‬ ‫ی‬ ‫پیاوانه‌و‌ه بوه‌ت ‌ه دیارده‌‪ ،‬وته‌بێژ ‌‬ ‫ی گه‌رمیانیش ده‌ڵێت "هه‌ر‬ ‫پۆلیس ‌‬ ‫جێگه‌یه‌ك ژماره‌ی‌ دانیشتوانی‌ رو‬ ‫ی تاوان‬ ‫له‌زیادبون بكات ئه‌و‌ه رێژه‌ ‌‬ ‫تێیدا زیاد ده‌بێت"‪.‬‬ ‫نه‌ش���اد عوم���ه‌ر ب���اس ل���ه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی یاس���ا ‌‬ ‫ی هه‌موار ‌‬ ‫ده‌كات‪ ،‬به‌پێ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی س���اڵ ‌‬ ‫ی ژمار‌ه ‪‌ 15‬‬ ‫ی كه‌س���ێت ‌‬ ‫بار ‌‬ ‫ی دوه‌م‬ ‫ی ژن ‌‬ ‫‪ 2008‬له‌هه‌رێ���م هێنان��� ‌‬ ‫ی بۆدانراوه‌‪،‬‬ ‫قه‌ده‌غه‌ك���راوه‌و س���زا ‌‬ ‫ده‌ڵێت "هه‌م زیندان‌و هه‌م غه‌رامه‌ی ‌ه‬ ‫تاوه‌ك���و ‪ 10‬ملی���ۆن دین���ار‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫پیاوان بۆ خۆپاراس���تن له‌و سزایان ‌ه‬ ‫روده‌كه‌ن��� ‌ه ناوچ��� ‌ه جێناكۆكه‌كان‌و‬ ‫گرێبه‌سته‌كانیان ده‌كه‌ن‪ ،‬چونك ‌ه ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫دادگایان ‌ه پابه‌ند نین به‌هه‌مواره‌كه‌ ‌‬ ‫ی هه‌رێمه‌وه‌‪،‬‬ ‫ی كه‌س���ێت ‌‬ ‫یاس���ای بار ‌‬ ‫ی ت���ر له‌ه���ۆكاره‌كان ئه‌وه‌ی ‌ه‬ ‫یه‌كێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئ���اواره‌و عه‌ره‌ب به‌ویس���ت ‌‬ ‫ژنان��� ‌‬ ‫خۆی���ان ته‌نازول ده‌كه‌ن له‌به‌ش���ێك‬ ‫ی ك ‌ه یاسا پێیبه‌خشیون‪،‬‬ ‫له‌و مافانه‌ ‌‬

‫ی‬ ‫تاوانه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫سواڵكردن‌و دز ‌‬ ‫دو تاوانن ك ‌ه‬ ‫زیادیان كردو‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵ شه‌ڕكردندا‬ ‫ی ئه‌م ژن ‌ه‬ ‫هه‌روه‌ها پی���اوان به‌هێنان ‌‬ ‫ی ئه‌وتۆ ناكه‌وێت ‌ه‬ ‫عه‌ره‌بان ‌ه خه‌رجیه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌س���تۆیان‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌گ���ه‌ر ژنان ‌‬ ‫ناوچه‌ك ‌ه زانیاریان پێبدرێت‌و هۆشیار‬ ‫بكرێن���ه‌و‌ه ده‌توان���ن له‌ئه‌گه‌ری‌ ئه‌و‬ ‫ی گه‌رمیان‬ ‫حاڵه‌تان ‌ه په‌نا بۆ دادگاكان ‌‬

‫ی ئاواره‌كان‬ ‫له‌كه‌مپه‌كاندا جوڵه‌كردن ‌‬ ‫ببه‌ن"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌مپه‌ك ‌ه به‌كات دیار ‌‬ ‫ی جه‌مال بۆ ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫له‌به‌رانبه‌ریشدا رائید عه‌ل ‌‬ ‫ی گه‌رمیان بۆ كراوه‌"‪.‬‬ ‫ی پۆلیس ‌‬ ‫ی وته‌بێژ ‌‬ ‫قه‌دور ‌‬ ‫ی گه‌رمیان ته‌نها‬ ‫ی پۆلیس��� ‌‬ ‫وته‌بێژ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی "هه‌ر جێگه‌یه‌ك ژماره‌ ‌‬ ‫ئاوێن��� ‌ه وت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی زیادبون ‌‬ ‫ی ئاواره‌كان به‌هۆكار ‌‬ ‫ی رو له‌زیاد بون بكات ئه‌و‌ه هاتن ‌‬ ‫دانیشتوان ‌‬ ‫ی تاوان تێیدا زیاد ده‌بێت‪ ،‬بۆی ‌ه تاوان نازانێت‪ ،‬جه‌خت له‌و‌ه ده‌كاته‌و‌ه‬ ‫رێژه‌ ‌‬ ‫ی یه‌كێك��� ‌ه له‌هۆكار‌ه‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫ی قه‌یران��� ‌‬ ‫به‌دڵنیاییه‌و‌ه ئه‌گ���ه‌ر ئاواره‌ش رو ‌‬ ‫ی "نایشارمه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌ره‌كیه‌كان‪ ،‬وتیش ‌‬ ‫ی كۆمه‌اڵیه‌ت ‌‬ ‫تێبكات كۆمه‌ڵێك گرفت ‌‬ ‫ی كردوه‌‪،‬‬ ‫ی دزیكردن زی���اد ‌‬ ‫دروس���ت ده‌بێ���ت‪ ،‬به‌تایب���ه‌ت ئه‌م حاڵه‌ت��� ‌‬ ‫ی سه‌رنجڕاكێش‬ ‫ی هاتون بوه‌ت ‌ه پێشتر چه‌ندین حاڵه‌ت ‌‬ ‫ئاواران ‌ه له‌وكات���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی كێشه‌كان رو له‌زیاد بون هه‌بوه‌‪ ،‬بۆنمون ‌ه سێ منداڵ سندوق ‌ه‬ ‫ی ئه‌وه‌ ‌‬ ‫هۆ ‌‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه س���وپاس بۆ خوا ته‌مات���ه‌و می���و‌ه له‌عه‌لوه‌ك ‌ه ده‌دزن‌و‬ ‫ی ك���ه‌م له‌كۆاڵنه‌كاندا‬ ‫ی دوات���ر به‌نرخ ‌‬ ‫ئێم ‌ه توانیومان ‌ه تائاستێك كۆنتڕۆڵ ‌‬ ‫ی نه‌بونی ‌ه‬ ‫ی ده‌یفرۆشنه‌وه‌‪،‬ئه‌م ‌ه هۆكار ‌‬ ‫دۆخه‌ك ‌ه بكه‌ین‪ ،‬چونك ‌ه ئه‌و ئاواران ‌ه ‌‬ ‫ی ئێم ‌ه كردو‌ه له‌دو ك��� ‌ه واده‌كات ئه‌و مندااڵن ‌ه ئه‌و دزیی ‌ه‬ ‫رویان له‌سنوره‌كه‌ ‌‬ ‫ی ره‌نگ ‌ه‬ ‫بكه‌ن له‌كاتێكدا ك ‌ه نرخه‌كه‌ ‌‬ ‫كه‌مپدا دانراون"‪.‬‬ ‫ی باس���ی‌ د‌ه پانز‌ه ه���ه‌زار بێ���ت‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫ی جه‌م���ال قه‌دور ‌‬ ‫عه‌ل��� ‌‬ ‫ی ه���ه‌ر دزی��� ‌ه ئه‌گه‌ر‬ ‫ی ئێم��� ‌ه دز ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و جۆر‌ه تاوانان ‌ه ده‌كات ال ‌‬ ‫زیادبون ‌‬ ‫ی هه‌رچی بێت"‪.‬‬ ‫ی هه‌یه‌‪ ،‬پاڵنه‌ره‌كه‌ ‌‬ ‫ك ‌ه له‌س���نوره‌كه‌یاندا بون��� ‌‬ ‫ی گه‌رمیان بۆ ئاوێن ‌ه‬ ‫ی پۆلیس ‌‬ ‫وته‌بێژ ‌‬ ‫ی س���واڵكردن‌و‬ ‫ئه‌و ده‌ڵیت "تاوانه‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪‌ 10‬‬ ‫ی خس���ت ‌ه رو‪ ،‬له‌مانگ ‌‬ ‫ی دو تاوان���ن ك��� ‌ه زیادیان كردو‌ه ئه‌وه‌ش ‌‬ ‫دز ‌‬ ‫ی رویداو‌ه‬ ‫ی دز ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ش���ه‌ڕكردندا‪ ،‬له‌راستیشدا ئه‌و ئه‌مس���اڵدا ‪ 19‬حاڵه‌ت ‌‬ ‫ی ك ‌ه ‪ 24‬كه‌سی له‌سه‌ر ده‌ستگیركراوه‌‪،‬‬ ‫ی روی���ان كردۆت ‌ه ناوچه‌كه‌ ‌‬ ‫ئاوارانه‌ ‌‬ ‫ی مااڵنن‌و‬ ‫ی هاتوچۆی���ان وتیش���ی "دزیه‌كان زۆرب���ه‌ ‌‬ ‫ئێم��� ‌ه له‌به‌رئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئۆتۆمبێل‌و‬ ‫س���نوردار كراو‌ه ئاس���انتر ده‌توانین له‌هه‌مانكاتیش���دا دزین ‌‬ ‫كۆنتڕۆڵیان بكه‌ین‪ ،‬بۆنمون ‌ه له‌هه‌ندێك دزیكردن بون له‌دوكاندا"‪.‬‬

‫کەالر‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫دی به‌اڵم‬ ‫ی‌و هونه‌ر‬

‫ستنوس‌و‬ ‫وه‌‪ ،‬عه‌تا‬ ‫ه‌وه‌ مافم‬ ‫ه‌ ده‌بینی‬ ‫ئاوازێكی‬ ‫ه‌كه‌ ناوی‬

‫ته‌نه����ا‬ ‫‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫ه‌شكردنی‬

‫س����تی بۆ‬ ‫�ێوه‌یه‌كی‬ ‫به‌ناو ئه‌و‬

‫خۆڕسكان ‌ه‬ ‫س����ام بوم‬ ‫ێمانی"‪.‬‬

‫ه‌‬

‫كه‌ نییه‌‌و‬ ‫مادی لێ‬

‫ده‌كاته‌وه‌‬ ‫ویس���ت‬ ‫ه‌كی كه‌م‬ ‫ه‌شاشه‌ی‬ ‫ه‌وه‌كه‌ی‬ ‫بیرمبێت‬ ‫ك زه‌ویان‬ ‫دان وه‌ك‬ ‫و مانگی‬ ‫رمه‌ندان‌و‬ ‫وه‌"‪.‬‬ ‫م ناوێت‌و‬ ‫نه‌ره‌كه‌م‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫تۆپه‌کەی ‌ رۆناڵدۆ لەسلێامنی‬ ‫ی هه‌یه‌‬ ‫مشته‌ری‌ ‪ 30‬هه‌زار دۆالر ‌‬ ‫ئا‪ :‬شۆڕش‬ ‫وریا ئه‌حمه‌د پاڵه‌وانی‌ فیلم ‌ی‬ ‫(كالسیكۆ) رایگه‌یاند"ئه‌و تۆپه‌ی‌ كه‌‬ ‫رۆناڵدۆ ئه‌ستێره‌ی‌ به‌ناوبانگی‌ تۆپی‌‬ ‫پێ‌ پێیبه‌خشیوه‌ له‌شاری‌ سلێمانی‌‬ ‫مشته‌ری‌ ‪ 30‬هه‌زار دۆالری‌ هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫من هه‌رگیز ئه‌و دیارییه‌ نافرۆشم"‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ نواندنی���ان له‌فیلم��� ‌ی‬ ‫(كالس���یكۆ)‌و له‌دیدارێك���ی‌ تایب���ه‌ت‬ ‫به‌ئاوێنه‌‪ ،‬وریا ئه‌حمه‌د وتی‌ "به‌كارێكی‌‬ ‫پێویست بانگكراین بۆ رێكخراوی‌ كورته‌‬ ‫ب���ااڵكان له‌س���لێمانی‌‌و كاك هه‌ڵكه‌وت‌و‬ ‫ستافه‌كه‌ش���ی‌ له‌وێ‌ ب���ون‌و كۆمه‌ڵێك‬ ‫كورت���ه‌ بااڵیان تێس���ت كردبو ئێمه‌ش‬ ‫وه‌كو كورته‌بااڵیه‌ك تێستمان كرد‌و دوای‌‬ ‫دو رۆژ په‌یوه‌ندیم���ان پێوه‌ كرا‌و پێیان‬ ‫وتین ئێوه‌مان هه‌ڵبژاردوه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"چوینه‌ ش���وێنی‌ وێنه‌گرتن‌و‬ ‫له‌وێ���ش چه‌ند تێس���تێكمان ئه‌نجامدا‌و‬ ‫ئه‌وه‌ بو به‌یه‌كجاری‌ ئێمه‌یان هه‌ڵبژارد‌و‬ ‫رۆڵی‌ ئاالن درایه‌ من"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ به‌وه‌ش���ده‌كات كه‌ ئه‌مه‌ یه‌كه‌م‬ ‫كاری‌ سینه‌ماییانه‌‌و پێشتر هیچ كارێكی‌‬ ‫تری‌ سینه‌مایی نه‌كردوه‌‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ رۆڵ‌و كه‌ش���ی‌ فیلمس���ازیی‌‌و‬ ‫هه‌ستی‌ خۆی‌ له‌نواندندا‪ ،‬وتی‌"به‌حوكمی‌‬ ‫ئ���ه‌وه‌ی‌ من یه‌كه‌م كارم ب���و رۆڵبینینم‬ ‫له‌فیلمێكی‌ س���ینه‌مایی‌ ئه‌وه‌نده‌ ئاسان‬ ‫نه‌بو‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و حه‌زه‌ گه‌وره‌یه‌ی‌ سینه‌ما‬ ‫ك���ه‌ له‌ناخی‌ ئێمه‌دا هه‌بوو ئه‌و س���تافه‌‬ ‫جوانه‌ی‌ كه‌ فیلمی‌ (كالس���یكۆ) هه‌یبو‬ ‫ئه‌مانه‌ هه‌مویان ه���ۆكار بون بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫كه‌ ئێمه‌ زۆر به‌باشی‌ رۆڵ ببینین"‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌بینینی‌ رۆناڵدۆش‪ ،‬وریا‬ ‫ئه‌حم���ه‌د وتی‌"له‌ئیس���پانیا مه‌وعی���دی‌‬ ‫بینینی‌ رۆناڵدۆمان بۆ وه‌رگیرا‌و نزیكه‌ی‌‬ ‫‪ 25‬خوله‌ك له‌گه‌ڵی���دا بوین‌و له‌نزیكه‌وه‌‬ ‫ئه‌و ئه‌س���تێره‌یه‌ی تۆپی‌ پێمان بینی‌‌و‬ ‫ئه‌و كاڵش���ه‌ هه‌ورامییه‌مان پێشكه‌شكرد‬ ‫كه‌ به‌تایبه‌ت بۆمان دروستكردبو"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"له‌وێ‌ رۆناڵ���دۆ‌و هه‌م���و‬ ‫یاریزانه‌كان���ی‌ ری���اڵ مه‌دریدمان بینی‌‌و‬ ‫وێنه‌م���ان له‌گ���ه‌ڵ گرت���ن‌و رۆناڵدۆش‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ر ئ���ه‌و جوته‌ كاڵش���ه‌ی‌ كه‌‬ ‫به‌دی���اری‌ پێشكه‌ش���مان ك���رد ئه‌ویش‬ ‫تۆپێك���ی‌ پێش���كه‌ش ك���ردم به‌ئیمزای‌‬ ‫خۆی���ه‌وه‌‌و هه‌م���و یاریزانه‌كانی تریش‬

‫وه‌ستا ئارام حاجی‌ مه‌جید دروستكراوه‌‬ ‫ئیمزایان له‌سه‌ر كرد"‪.‬‬ ‫جه‌غتیش له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ به‌ه���اوكاری‌ ئه‌مان‌و نزیك���ه‌ی‌ ‪ 2‬مانگ‬ ‫خ���ۆی‌ یه‌كێك ب���وه‌ له‌هه‌وادارانی‌ ریاڵ كاری���ان له‌گ���ه‌ڵ ك���ردوه‌‌و له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫مه‌درید‌و رۆناڵدۆشی‌ هه‌ر خۆشویستوه‌‪ .‬وتی‌"كاڵش���ه‌كه‌ كاڵش���ێكی‌ تایبه‌ت���ه‌‌و‬ ‫وتیشی‌"له‌دوای‌ بینینی‌ رۆناڵدۆ ئێستا نزیكه‌ی‌ ‪ 4‬جوت كاڵش چنراوه‌‌و سه‌قه‌ت‬ ‫هانده‌رێكی‌ سه‌رس���ه‌ختی‌ ریاڵ مه‌درید‌و ده‌رچوه‌‌و دواجار هه‌وڵێكی‌ زۆری‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫رۆناڵدۆم‌و ئه‌و دیداره‌ی‌ نێوانمان وایكرد درا‌و ئ���ه‌و ش���ێوه‌یه‌ ده‌رچو ك���ه‌ ئێمه‌‬ ‫ك���ه‌ زیاتر هانده‌ری‌ ئ���ه‌و تیپه‌‌و رۆناڵدۆ ده‌مانویست"‪.‬‬ ‫وتیشی‌"كێشه‌ی‌ دروستكردنی‌ كاڵشه‌كه‌‬ ‫بم"‪.‬‬ ‫"له‌راس���تیدا رۆناڵ���دۆ ئێس���تا بۆ من ئه‌و لۆگۆیه‌ی‌ یانه‌ی‌ ریاڵ مه‌درید بو كه‌‬ ‫وه‌ك���و هاوڕێیه‌ك وایه‌‌و بڕی���اره‌ مانگی‌ له‌سه‌ر كاڵش���ه‌كه‌ ده‌نه‌خشێنرا‌و له‌وانی‌‬ ‫‪ 12‬له‌ئیسپانیا له‌نمایشێكی‌ تایبه‌تدا كه‌ ت���ردا زۆر جوان ده‌رنه‌ده‌چ���و تادواجار‬ ‫رۆناڵدۆ خۆش���ی‌ ئاماده‌ی‌ ده‌بێت فیلمی‌ باش ده‌رچو"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش���دا ك���ه‌ وه‌ك‬ ‫(كالس���یكۆ) ب���ۆ یانه‌ی‌ ری���اڵ مه‌درید‬ ‫نمایش بكرێت" وریا ئه‌حمه‌د وای‌ وت‪ .‬هه‌مو خاوه‌ن پێداویس���تییه‌كی‌ تایبه‌ت‬ ‫ئام���اژه‌ی‌ به‌وه‌ش���دا "كۆنتاكتێكمان چه‌ن���د مانگێك���ه‌ به‌ه���ۆی‌ قه‌یران���ی‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ رۆناڵ���دۆدا هه‌یه‌‌و ئ���ه‌و خۆی‌ دارایی���ه‌وه‌ موچه‌ی���ان پ���ێ ن���ه‌دراوه‌‌و‬ ‫داوای‌ بینینی‌ فیلمه‌كه‌ی‌ كردوه‌‌و پێشتر وتی‌"كورته‌بااڵكانی���ش وه‌ك ه���ه‌ر‬ ‫ترایله‌ری‌ فه‌رمی‌ فیلمه‌كه‌ی‌ بینیوه‌‌و له‌م رێكخراوێك���ی‌ تری‌ خاوه‌ن پێداویس���تی‌‬ ‫دواییانه‌دا خۆشی‌ ئیمێڵی‌ ناردوه‌‌و داوای‌ تایبه‌ت ئه‌م قه‌یران���ه‌ داراییه‌ كاریگه‌ری‌‬ ‫كردوه‌ فیلمه‌ك���ه‌ بۆ یانه‌ی‌ ریاڵ مه‌درید له‌س���ه‌ر به‌جێهێش���تون‌و به‌تایب���ه‌ت‬ ‫كورته‌بااڵكان سه‌رچاوه‌ی‌ داراییان ته‌نها‬ ‫نیشان بدرێت"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"له‌م دواییانه‌ش زێدان داوای‌ ئ���ه‌و موچه‌یه‌یه‌ ك���ه‌ وه‌ری‌ ده‌گرن كه‌‬ ‫وێنه‌ك���ه‌ی‌ م���ن‌و رۆناڵ���دۆی‌ ك���ردوه‌‌و مانگانه‌ ‪ 150‬هه‌زار دیناره‌‌و له‌ئێس���تادا‬ ‫پرس���یاری‌ ئه‌وه‌ی‌ كردوه‌ ك ‌ه ئه‌م باسه‌ كه‌مبۆته‌وه‌ بۆ نزیكه‌ی‌ ‪ 90‬هه‌زار دیناری‌‬ ‫مانگانه‌"‪.‬‬ ‫گه‌رمه‌ی‌ ناو ریاڵ مه‌درید چییه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌"نزیكه‌ی‌ س���ێ‌ بۆ چوار مانگه‌‬ ‫جه‌غتیش���ی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ ك���رده‌وه‌‬ ‫ك���ه‌ به‌رۆناڵدۆیان وت���وه‌ ئێمه‌ كوردین‌و موچه‌ نه‌دراوه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و جه‌غتی‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ش كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫له‌كوردستانه‌وه‌ هاتوین‌و هاتنه‌كه‌شمان‬ ‫هۆكاره‌ك���ه‌ی‌ بۆ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ له‌فیلمه‌كه‌دا هونه‌ر له‌كوردس���تان ته‌نها بۆ ناوبانگه‌‌و‬ ‫باس له‌خه‌ونی‌ دو كورته‌بااڵ ده‌كه‌ین كه‌ ب���ۆ گیرفان پڕكردن نیی���ه‌‌و وتی‌"هونه‌ر‬ ‫له‌كوردس���تان بژێوی‌ تاك دابین ناكات‌و‬ ‫ده‌یانه‌وێت جوتێك كاڵش بده‌نه‌ تۆ‪.‬‬ ‫ئه‌و ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات كه‌ زۆر كه‌س له‌سه‌ره‌تاش���ه‌وه‌ هون���ه‌ر ب���ۆ بزن���س‬ ‫واباسی‌ رۆناڵدۆیان ده‌كرد كه‌ خۆبه‌زلزانه‌‌و به‌كارنه‌هێن���راوه‌‌و به‌هیواین كالس���یكۆ‬ ‫ی كه‌ فیلم‬ ‫له‌خۆبایی���ه‌‌و وت���ی‌ "به‌اڵم له‌ڕاس���تیدا ببێته‌ ده‌س���تپێكێك بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫تاله‌نزیكه‌وه‌ رۆناڵدۆ نه‌بینیت نایناسیت‪ .‬وه‌ك بزنس ته‌ماشابكرێت‌و هونه‌ر ببێت‬ ‫چونكه‌ رۆناڵدۆ زۆر له‌وه‌ ساده‌تره‌‌و زۆر به‌س���ه‌رچاوه‌ی‌ دابینكردن���ی‌ بژێوی‌ بۆ‬ ‫له‌وه‌ خۆشه‌ویس���تره‌ كه‌ هه‌ر كه‌سێكی‌ هونه‌رمه‌ندان"‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ ئ���ه‌و تۆپه‌ی‌ ك���ه‌ رۆناڵدۆ‬ ‫ئاسایی‌ بیری‌ لێ‌ بكاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "له‌ڕاس���تیدا كاتێك رۆناڵدۆ پێشكه‌ش���ی‌ كرد‌و ئێس���تا له‌الی‌ ئه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئێم���ه‌ی‌ بین���ی‌ گه‌رموگوڕییه‌ك���ی‌ زۆر وریا ئه‌حمه‌د وتی‌"له‌س���لێمانی‌ مشته‌ری‌‬ ‫باشی‌ هه‌بو به‌رامبه‌رمان‌و پێشوازییه‌كی‌ بۆ كڕینی‌ تۆپه‌كه‌ هه‌یه‌‌و له‌ئێرانیش���ه‌وه‌‬ ‫باش���ی‌ لێكردی���ن‌و ئه‌وكات���ه‌ی‌ جوت���ه‌ مش���ته‌ری‌ هاتوه‌ ك ‌ه سه‌رپه‌رش���تیاری‌‬ ‫كاڵشه‌كه‌ش���مان پێشكه‌ش���ی‌ كرد زۆر كۆمه‌ڵێ���ك یان���ه‌ی‌ ئێران���ه‌‌و هاتبو بۆ‬ ‫ده‌ستخۆشی‌ لێكردین‌و سوپاسی‌ كردین‌و المان‌و ده‌یویس���ت تۆپه‌كه‌م لێ‌ بكڕێت‪،‬‬ ‫ی برد بۆ مۆزه‌خانه‌یه‌كی‌ به‌اڵم سوپاس بۆ خوا پێویستیم به‌پاره‌‬ ‫جوته‌ كاڵشه‌كه‌ ‌‬ ‫نییه‌‌و ش���تێكی‌ وا له‌الم دروست نه‌بوه‌‬ ‫تایبه‌تی‌ خۆی‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و ئاماژ‌هی‌ به‌وه‌دا كه‌ جوته‌ كاڵشه‌كه‌ كه‌ بیفرۆش���م چونكه‌ ئ���ه‌وه‌ دیارییه‌كی‌‬ ‫له‌الیه‌ن وه‌ستایه‌كی‌ هه‌ورامییه‌وه‌ به‌ناوی‌ به‌نرخه‌‌و ش���انازی‌ ب���ه‌وه‌وه‌ ده‌كه‌م كه‌‬

‫‪»æêīµ »ËĠňĥŎð‬‬ ‫ئا‪ :‬شۆرش محەمەد‬ ‫نێرگز بوكی‌ كوردستانه‌‬

‫من تاكه‌ كوردێك���م له‌جیهاندا توانیوم ‌ه‬ ‫ئه‌ستێره‌یه‌كی‌ ناوداری‌ تۆپی‌ پێ‌ ببینم‌و‬ ‫ئه‌و دیارییه‌ش زۆر به‌نرخه‌ له‌الم‌و هه‌رگیز‬ ‫نایفرۆشم"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"به‌اڵم وه‌كو مش���ته‌ری‌ به‌ڵێ‌‬ ‫مشته‌ری‌ هه‌یه‌‌و په‌یوه‌ندیم پێوه‌ ده‌كه‌ن‌و‬ ‫داوای‌ كڕینی‌ ده‌كه‌ن‌و تائێس���تا نزیكه‌ی‌‬ ‫‪30‬هه‌زار دۆالریان داوه‌"‪.‬‬ ‫وریا ئه‌حمه‌د به‌پێكه‌نینه‌وه‌ باس له‌وه‌‬

‫ده‌كات كاتێك له‌الی‌ رۆناڵدۆ گه‌ڕاوه‌ته‌و‌ه‬ ‫له‌كوردستان دیعایه‌ی‌ ئه‌وه‌یان بۆ كردوه‌‬ ‫ك���ه‌ رۆناڵد‌و هه‌ش���ت ده‌فت���ه‌ر دۆالری‌‬ ‫داوه‌تێ‌‪.‬‬ ‫وری���ا ئه‌حمه‌د مه‌حم���ود‪ ،‬له‌دایكبوی‌‬ ‫س���اڵی‌ ‪1993‬یه‌‌و ده‌رچوی‌ په‌یمانگه‌ی‌‬ ‫ته‌ندروستی‌ به‌شی‌ ده‌رمانسازییه‌‌و فیلمی‌‬ ‫(كالس���یكۆ) یه‌ك���ه‌م كاری‌ نواندنێتی‌‬ ‫له‌سینه‌مادا‪.‬‬

‫دو كچه‌ به‌ندبێژه‌كه‌ی‌ هه‌ولێر‪ :‬خزمه‌ نزیكه‌كامنان مه‌رحه‌بامان ناكه‌ن‬ ‫ئا‪ :‬شاهۆئه‌حمه‌د‬ ‫خه‌نده‌و سارا دو كچ ‌ی خه‌ڵكی‌ هه‌ولێرو‬ ‫جیا له‌گه‌ڵ كچانی‌ هاوته‌مه‌نی‌ خۆیان‬ ‫ده‌ستیان كردوه‌ به‌هونه‌ری‌ به‌ندبێژی‌ ك ‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ش ده‌گمه‌نه‌ له‌كوردستان‪ ،‬ئه‌وان‬ ‫سه‌ره‌ڕا ‌ی چه‌ندین كۆسپ‌و روبه‌ڕوبونه‌وه‌ ‌ی‬ ‫توانج‌و ره‌خنه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر به‌رده‌وامن‬ ‫له‌سه‌ر هونه‌ره‌كه‌یان وه‌كو باسیش ‌ی‬ ‫ده‌كه‌ن "به‌هۆ ‌ی هونه‌ره‌كه‌یانه‌وه‌ خزم ‌ه‬ ‫نزیكه‌كانیان ته‌نانه‌ت مه‌رحه‌باشیان‬ ‫ناكه‌ن"‪.‬‬ ‫خه‌ن���د‌ه ته‌مه‌ن��� ‌ی ‪ 14‬س���اڵ‌و له‌قوناغ ‌ی‬ ‫نۆی بنه‌ڕه‌تی‌‌و س���ارا ته‌مه‌ن ‌ی ‪ 15‬س���اڵه‌‌و‬ ‫له‌قۆناغی‌ چوار ‌ی زانستیه‌‪ .‬ئه‌وان له‌ئێستادا‬ ‫ده‌س���تیان كردوه‌ به‌وتن��� ‌ی گۆران ‌ی میلل ‌ی‬ ‫كه‌ پێی‌ ده‌وترێت به‌ندبێژی‌‌و شانبه‌ش���ان ‌ی‬ ‫پیاوان گۆران ‌ی ده‌ڵێن‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌وتن‌و چۆنیه‌ت ‌ی فێربون ‌ی ئه‌و‬ ‫هونه‌ره‌ خه‌ن���ده‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‪":‬باوكم‬ ‫ش���یعره‌كانمان بۆ داده‌نێت‌و ئاوازه‌كانیش‬ ‫فۆلكلۆرییه‌‌و هه‌مو كاتێكیش باوكم هاوكار ‌ی‬ ‫ئێم��� ‌ه ده‌كات ب���ۆ وتنی‌ ئ���ه‌و گۆرانیانه‌و‬ ‫هه‌ر له‌سه‌ره‌تاش���ه‌وه‌ ئه‌و ب���ه‌و هونه‌ره‌ ‌ی‬ ‫ناساندین"‪.‬‬ ‫وتیشی‌"له‌ئێستاشدا زۆرێك له‌هونه‌رمه‌ند‌ه‬ ‫میللی���ه‌كان داوای���ان ك���ردو‌ه له‌گه‌ڵی���ان‬

‫به‌ناوی‬ ‫كارێكی‬ ‫گه‌یه‌نێته‌‬ ‫میللین‌و‬ ‫ه‌یانه‌وێت‬ ‫كرێته‌وه‌‌و‬ ‫بۆ كاره‌‬ ‫ی میللی‬

‫ه‌گه‌ڕه‌كی‬ ‫یك بوه‌‪،‬‬ ‫ه‌گۆرانی‌‬ ‫س���راوه‌‌و‬ ‫ده‌ڵێت‌و‬

‫ته‌‌رازو‬ ‫دوبارە بەخت لەدژی تۆ دەوەستێتەوە‪،‬‬ ‫بەاڵم گەر روبەڕوی گرفت بویتەوە بەم‬ ‫زوانە چارەسەری بۆ دەدۆزیتەوە‪.‬‬

‫دوپشک‬ ‫کێش���ەی‌ داراییت هەی���ەو ناتوانیت‬ ‫بەئاس���انی چارەس���ەریان بكەی���ت‪،‬‬ ‫تۆزێ���ك كارەكان���ت رێ���ك بخەرەوە‬ ‫بالەوە زیاتر كێشەكان قوڵ نەبنەوە‪.‬‬

‫دابنیش���ین‪ ،‬به‌اڵم تاكو ئێستا ته‌نها له‌گه‌ڵ‬ ‫یه‌كێك له‌و هونه‌رمه‌ندانه‌ دانیشتوین هه‌روه‌ها‬ ‫سیدیش���مان له‌بازاڕه‌كان هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم زیاتر‬ ‫له‌تۆڕه‌ كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كان باڵوكراوه‌ته‌وه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت ب���ه‌و كێش���انه‌ی‌ روبه‌ڕویان‬ ‫ده‌بێته‌وه‌‪ ،‬سارا خوشكی‌ خه‌ند‌ه وتی‌"ئێم ‌ه‬ ‫زۆر توش���ی‌ كێش���ه‌ بوین به‌تایبه‌تی‌ خزم ‌ه‬ ‫نزیكه‌كانم���ان ك���ه‌س مه‌رحه‌بامان ناكه‌ن‪،‬‬ ‫له‌الی���ه‌ن خه‌ڵكیش���ه‌وه‌ توش���ی‌ زۆر توانج‬ ‫بوین‪ ،‬به‌اڵم ئێم���ه‌ گله‌یی‌ له‌كه‌س ناكه‌ین‪،‬‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ ‌ی كۆمه‌ڵگه‌ی‌ ئێمه‌ ش���تی‌ له‌و‬ ‫جۆره‌ی‌ به‌خۆیه‌وه‌ نه‌دیوه‌‪ ،‬هه‌ر بۆی ‌ه ده‌بێت‬ ‫ئێمه‌ خۆڕاگربین‌و به‌رده‌وام بین به‌تایبه‌ت ‌ی‬ ‫ئێم���ه‌ باوكمان له‌پش���ته‌ ك��� ‌ه وه‌كو چیا ‌ی‬ ‫س���ه‌فین وایه‌ بۆ ئێم ‌ه له‌هه‌مو كاره‌كانمان‬ ‫ئه‌و هاوكاریمان ده‌كات"‪.‬‬ ‫ناوب���راو ئام���اژه‌ی‌ بۆ ئ���ه‌وه‌ش كرد ك ‌ه‬ ‫"ئافره‌تیش وه‌كو پی���اوان ده‌توانن گۆران ‌ی‬ ‫بڵێ���ن‌و شانبه‌ش���ان ‌ی ئه‌وان جێده‌س���تیان‬ ‫هه‌بێت هه‌روه‌ه���ا زۆر ئافره‌تی���ش هه‌بو‌ه‬ ‫په‌یوه‌ن���د ‌ی به‌باوكمه‌وه‌ ك���ردوه‌و وتویه‌ت ‌ی‬ ‫خۆزگه‌ باوكێك ‌ی وه‌ك���و تۆم هه‌بوایه‌‪ ،‬هه‌ر‬ ‫بۆیه‌ زۆرێك له‌كچان حه‌ز به‌و جۆره‌ هونه‌ر‌ه‬ ‫میللی���ه‌ ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬به‌اڵم به‌داخ���ه‌و‌ه ئه‌وان‬ ‫ناتوانن بێنه‌ پێش���ه‌وه‌ به‌ه���ۆ ‌ی كۆمه‌ڵێك‬ ‫به‌ربه‌ست"‪.‬‬ ‫"ئێمه‌ باوكمان شیعره‌كانمان بۆ داده‌نێت‬ ‫ه���ه‌ر بۆیه‌ جی���اواز ‌ی نی ‌ه ئه‌گه‌ر به‌س���ه‌ر‬

‫که‌‌وان‬ ‫ئەمڕۆ کۆتایی بەهەندێك لەجیاوازی‬ ‫راوبۆچون���ەکان دێ���ت س���ەبارەت‬ ‫بەئەنجامدان���ی پڕۆژەی���ەك‪ ،‬دوبارە‬ ‫پالنێكی نوێ دادەڕێژیتەوە‪.‬‬

‫‪11‬‬

‫ره‌گه‌زی‌ مێ‌ بێت یان نێر" سارا وا ‌ی وت‪.‬‬ ‫عه‌ل ‌ی كه‌ باوك ‌ی ئه‌و دو كچ ‌ه به‌ندبێژه‌ی ‌ه‬ ‫ئاماژه‌ ‌ی به‌وه‌دا كه‌"به‌هۆی‌ پشتگیری‌ من بۆ‬ ‫دو كچه‌كه‌م بۆ ئه‌وه‌ی‌ به‌رده‌وام بن له‌كار ‌ی‬ ‫هونه‌ری‌ توش���ی‌ زۆر كێشه‌و ره‌خن ‌ه بومه‌و‌ه‬ ‫به‌تایبه‌ت ‌ی كه‌س��� ‌ه نزیكه‌كانمان سه‌ردانمان‬ ‫ناكه‌ن‌و قس���ه‌مان له‌گه‌ڵ ناكه‌ن به‌تایبه‌ت ‌ی‬ ‫باوكم‌و دایك���م‌و براكانم چه‌ن���د جارێكیش‬ ‫له‌رێگا ‌ی موبایله‌و‌ه هه‌ڕه‌ش���ه‌ی‌ كوش���تنم‬ ‫لێكراوه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"به‌اڵم من هه‌ر به‌رده‌وام بوم بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ ‌ی ئه‌و رێچكه‌یه‌ بش���كێنم كه‌ ده‌وترێت‬ ‫ئافره‌ت ناتوانێت گۆران ‌ی میللی بڵێت"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ش ب���ه‌وه‌ ده‌كات ك ‌ه جگه‌ له‌و دو‬ ‫كچ ‌ه كچێكی‌ تریش���ی‌ هه‌یه‌ به‌ن���اوی‌ نورا‬ ‫عه‌لی‌‌و پێش���تر گۆرانی‌ ده‌وت‌و به‌ش���دار ‌ی‬ ‫چه‌ندین به‌رنامه‌و مه‌راسیمی‌ كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ئێس���تادا به‌هۆ ‌ی چه‌ن���د هۆكارێك واز ‌ی‬ ‫هێناوه‌‪ ،‬جه‌غتیش���ی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌و‌ه‬ ‫كه‌"هه‌تا له‌ژیاندا بێت پش���تگیرییان ده‌كات‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی‌ به‌رده‌وام بێت"‪.‬‬

‫چیرۆكی‌‪ :‬محه‌مه‌د فه‌ریق حه‌سه‌ن‬ ‫سیناریۆ‌و ده‌رهێنان‪ :‬جه‌عفه‌ر عه‌لی‌‬ ‫وێنه‌گرتن‪ :‬نهاد عه‌لی‌‬ ‫مۆنتاژ‪ :‬صاحب حه‌داد‬ ‫مۆسیقا‪ :‬سه‌اڵح ره‌ووف‬ ‫به‌رهه‌مهێن���ان‪ :‬كۆمپانی���ای‌ نێرگ���ز بۆ‬ ‫به‌رهه‌مهێنانی‌ فیلمی‌ كوردی‌‪-‬عێراقی‌‪1990-‬‬ ‫رۆژی‌ نمایش‪1991/11/4 :‬‬ ‫نواندن‪ :‬ئه‌حمه‌د ساالر‪ ،‬به‌دیعه‌ دارتاش‪،‬‬ ‫سه‌فوه‌ت جه‌راح‪ ،‬مه‌كی‌ عه‌بدواڵ‬ ‫بای��� ‌هخ‌و گرنگی‌ فیلم���ی‌ (نێرگز بوكی‌‬ ‫كوردس���تان) ل���ه‌وه‌دا خ���ۆی‌ ده‌نوێن���ێ‌‬ ‫ك���ه‌ یه‌كه‌مین فیلم���ی‌ ریوای���ی‌ كوردییه‌‬ ‫له‌نێوخۆیی‌ عێراق‌و له‌الیه‌ن كه‌رتی‌ تایبه‌ت‬ ‫به‌هاوكاری‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ سینه‌ما‌و شانۆ‬ ‫له‌ناوچه‌ شاخاوییه‌كانی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫به‌رهه‌مهێنرابێت‪.‬‬ ‫فیلمه‌كه‌ ب���اس له‌چیرۆكێكی‌ ئه‌وینداری‌‬ ‫فۆلكل���ۆری‌ میللی‌ ده‌كات‪ ،‬خۆشه‌ویس���تی‌‬ ‫نێوان كچ‌و كوڕێك نیشان ده‌دات كه‌ كه‌سێكی‌‬ ‫نزیكیان به‌ربه‌سته‌ له‌به‌رده‌میاندا‌و هه‌وڵی‌‬ ‫تێكدان���ی‌ ئه‌و په‌یوه‌ندیی���ه‌ ده‌دات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌كۆتاییدا خۆشه‌ویستی‌ سه‌رده‌كه‌وێت‪.‬‬ ‫زۆرێ���ك له‌ره‌خنه‌گران���ی‌ س���ینه‌ما ئه‌م‬ ‫فیلم���ه‌ وه‌ك یه‌كه‌م فیلمی‌ ریوایی‌ كوردیی‬ ‫ناوده‌ب���ه‌ن ك���ه‌ له‌الیه‌ن كه‌رت���ی‌ تایبه‌ت‬ ‫له‌ساڵی‌ ‪ 1990‬به‌رهه‌مهێنراوه‌‪.‬‬ ‫جه‌عف���ه‌ر عه‌ل���ی‌ (‪)1997-1933‬‬ ‫ده‌رهێنه‌رێكی‌ سینه‌ما‌و شانۆی عێراقییه‌‪.‬‬ ‫س���اڵی‌ ‪ 1933‬له‌به‌غدا له‌دایك بوه‌‌و ساڵی‌‬ ‫‪ 1956‬له‌كۆلێ���ژی‌ ئ���اداب له‌زانكۆی‌ به‌غدا‬ ‫به‌كالیۆریۆس���ی‌ له‌ئه‌ده‌ب���ی‌ ئینگلیزی���دا‬ ‫به‌ده‌ستهێناوه‌‪.‬‬ ‫ب���ۆ خوێندن چۆت���ه‌ زانك���ۆی‌ ئایه‌وای‌‬ ‫ئه‌مری���كا‌و س���اڵی‌ ‪ 1961‬ل���ه‌و زانكۆی���ه‌‬ ‫بڕوانامه‌ی‌ ماسته‌ری‌ له‌سینه‌ما‌و ته‌له‌فزیۆن‬ ‫به‌ده‌ستهێناوه‌‪.‬‬ ‫پاش���ان گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ بۆ عێ���راق‌و بوه‌ته‌‬ ‫مامۆس���تای‌ ده‌نگس���ازی‌ له‌په‌یمانگ���ه‌ی‌‬ ‫هونه‌ره‌جوان���ه‌كان‌و مامۆس���تای‌ نوان���دن‬ ‫له‌ئه‌كادیمیای‌ هونه‌ره‌جوانه‌كانی‌ به‌غدا‪.‬‬ ‫له‌گه‌ڵ هونه‌رمه‌ند س���ه‌عدون عوبه‌یدی‌‬ ‫تیپ���ی‌ ش���انۆی‌ به‌غ���دای‌ دامه‌زران���د‌وه‌و‬ ‫زنجیره‌یه‌ك له‌هه‌ڵبژارده‌ی‌ شانۆی‌ عێراقی‌‬ ‫چاپ‌و باڵوكردوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫س���اڵی‌ ‪ 1973‬به‌ش���ی‌ س���ینه‌مای‌‬ ‫هونه‌ره‌جوان���ه‌كان‬ ‫له‌ئه‌كادیمی���ای‌‬ ‫دامه‌زراند‌وه‌‌و بوه‌ به‌س���ه‌رۆكی‌ به‌ش���ه‌كه‌‌و‬ ‫چه‌ند مامۆس���تایه‌كی‌ به‌ناوبانگی‌ عه‌ره‌بی‌‬ ‫بۆ به‌شه‌كه‌ بانگێشتكردوه‌ بۆ وانه‌ وتنه‌وه‌‬ ‫له‌وانه‌‪ :‬تۆفیق س���اڵح‪ ،‬هاشم ئه‌لنه‌حاس‪،‬‬ ‫ئه‌میل به‌حری‌‪.‬‬ ‫هه‌ت���ا دوا رۆژه‌كان���ی‌ ته‌مه‌نیش���ی‌ هه‌ر‬ ‫له‌ئه‌كادیمی���ای‌ هونه‌ره‌جوان���ه‌كان وانه‌ی‌‬ ‫ده‌وته‌وه‌‪.‬‬ ‫جگه‌ له‌فیلمی‌ (نێرگز بوكی‌ كوردستانه‌)‪،‬‬ ‫چه‌ن���د فیلمێك���ی‌ ت���ری‌ ده‌رهێن���اوه‌‪،‬‬ ‫له‌گرنگترینی���ان‪ :‬فیلم���ی‌ جاب���ی‌‪،1968-‬‬ ‫المنعطف‪ ،1974-‬ساڵه‌كانی‌ ته‌مه‌ن‪.1976-‬‬

‫باوك ‌ی خه‌نده‌و س���ارا ئه‌وه‌ش ‌ی خسته‌ڕو‬ ‫كه‌"به‌داخه‌و‌ه ئێم ‌ه میلله‌تێك ‌ی زۆر سه‌یرین‬ ‫ده‌چین له‌ده‌ره‌و‌ه ئافره‌تی‌ بێگانه‌ ده‌هێنین‌و‬ ‫پاره‌یه‌كی‌ زۆری‌ ل���ێ خه‌رجده‌كرێت ‪،‬به‌اڵم‬ ‫گرنگی‌ به‌ئافره‌تان��� ‌ی خۆمان ناده‌ن‌و وه‌كو‬ ‫ئافره‌تانی‌ دونیاش حسابیان بۆ ناكرێت"‪.‬‬

‫گیسک‬ ‫ژیانی سۆزداریت لەبوارێکی ئارامدایە‬ ‫پاش ئەو هەڵەتێگەیش���تنانەی روی‬ ‫دا لەنێوانت���ان‪ .‬چاوەڕوانی‌ هەواڵێك‬ ‫دەبیت‪.‬‬

‫سه‌‌تڵ‬ ‫خۆشەویس���تی بەڕوتدا پێدەکەنێت‌و‬ ‫دەتدۆزێتەوە لەهەرش���وێنێکدا بیت‪،‬‬ ‫ب���ەرەو دونیایەکی نوێ���ت دەبات‌و‬ ‫لەناخەوە دەتهەژێنێت‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫ئەمڕۆ هەندێك لەڕێگری‌و توڕەییەکان‬ ‫لەسەر ڕێگاکەت نامێنێت‌و کارەکان‬ ‫بەرەو باشتر دەڕۆن‪ .‬بەدوای ئارامی‬ ‫دەرونیدا دەگەڕێیت‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫س‬ ‫ی‬ ‫ح‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫سودەكانی‌ كۆالجین‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫بۆ دەموچاو چین؟‬

‫عه‌تا ئه‌حمه‌د‪:‬‬ ‫له‌الیه‌ن هونه‌رمه‌ندانه‌و ‌ه مافم خوراوه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئازاد بایز‬

‫عه‌تا ئه‌حمه‌د گۆرانیبێژ‌و ئاوازدانه‌ری‌ كورد‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت "له‌الیه‌ن هونه‌رمه‌ندانه‌وه‌ مافم‬ ‫خوراوه‌‪ ،‬بۆ نمونه‌ ده‌بینی به‌ هه‌ست‌و ئیحساسم‬ ‫تێكستێك ده‌نوسم‌و ئاوازێكی له‌سه‌ر داده‌نێم‬ ‫ده‌بینی ته‌نیا گۆرانیبێژه‌كه‌ ناوی پێ ده‌رده‌كات"‪.‬‬ ‫عه‌ت����ا ئه‌حم����ه‌د س����اڵی‪ ١٩٦٥‬له‌گه‌ڕه‌ك����ی‬ ‫كانیئاسكانی شاری سلێمانی له‌دایكبوه‌‪ ،‬خوێندنی‬ ‫س����ه‌ره‌تایی‌و ناوه‌ندی‌و ئاماده‌یی هه‌ر له‌سلێمانی‬ ‫ته‌واوك����ردوه‌‪ ،‬دواتر خوێندن����ی زانكۆی‌ له‌زانكۆی‬ ‫سه‌اڵحه‌دین له‌شاری‌ هه‌ولێر ته‌واوكردوه‌‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی س����ه‌ره‌تاكانی ژیانی هونه‌رییه‌وه‌‪ ،‬عه‌تا‬ ‫ئه‌حمه‌د وتی‌ "له‌ته‌مه‌نێكی زۆر منداڵیمه‌وه‌ ئاشنا‬ ‫بوم به‌ئامێری درامس له‌و ئامێره‌دا ش����اره‌زاییه‌كی‬ ‫باشم هه‌بو دواتر خولیام چوه‌ سه‌ر ئامێری گیتار‌و‬ ‫خۆش����به‌ختانه‌ شاره‌زاییه‌كی باشیش����م له‌گیتاردا‬ ‫په‌یداكرد"‪.‬‬ ‫وتیشی"من به‌ڕه‌سمی له‌دوای ساڵی‪١٩٧٩‬به‌دواوه‌‬ ‫ئامێری درامسم بۆ تیپی موزیكی كانی ده‌ژه‌ند"‪.‬‬

‫كۆالجین مادده‌یه‌كی‌ سروش���تیه‌و‬ ‫له‌ژێر پێستدا هه‌یه‌و كاریگه‌ری‌ له‌سه‌ر‬ ‫مانه‌وه‌ی‌ پێس���ت هه‌ی���ه‌ به‌جوانی‌‪،‬‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ تێپه‌ڕبون���ی‌ ته‌مه‌نیش ئه‌م‬ ‫ماده‌یه‌ كه‌م ده‌بێته‌وه‌و روخسار پیر‬ ‫ده‌كات‌و ئه‌بێت���ه‌ هۆی‌ ده‌رخس���تنی‌‬ ‫خه‌تی‌ ته‌مه‌ن‌و ش���ل بونی‌ پێس���ت‪،‬‬ ‫كه‌م بونه‌وه‌ی‌ كۆالجین له‌كه‌س���ێك‬

‫بۆ یه‌كێك���ی‌ تر ده‌گۆڕێ���ت ئه‌ویش‬ ‫په‌یوه‌ن���دی‌ زۆری‌ به‌بۆماوه‌یی‌ هه‌یه‌‪.‬‬ ‫له‌ئێس���تادا ده‌توانی���ت كۆالجین بۆ‬ ‫پێس���ت وه‌رگریت ئه‌وی���ش به‌چه‌ند‬ ‫رێگه‌یه‌ك له‌وانه‌ ده‌رزی‌‌و حه‌ب‌و كرێم‌و‬ ‫سیره‌م‪ .‬به‌اڵم پێویسته‌ سه‌رجه‌میان‬ ‫جگ���ه‌ له‌كرێمه‌ك���ه‌ له‌ژێ���ر رێنمایی‌‬ ‫پزیش���كدا به‌كاربهێنرێ���ت‪ .‬كاتێ���ك‬

‫ناونیش���ان‪ :‬به‌ختیاری‌‪ -‬شه‌قامی‌ س���ه‌ره‌كی‌ به‌رامبه‌ری‌‬ ‫سالۆن ئه‌سته‌مبوڵ‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫ئام����اژه‌ی‌ به‌وه‌ش����دا ك����ه‌ "یه‌ك����ه‌م ئه‌زمونی‬ ‫گۆرانی وتنی‌ تۆماركردنی كاس����ێتێك بو له‌ساڵی‬ ‫‪١٩٨٣‬له‌گ����ه‌ڵ هه‌ری����ه‌ك له‌هونه‌رمه‌ندان س����االر‬ ‫مه‌حم����ودو كه‌مال محه‌مه‌د ك����ه‌ ده‌نگدانه‌وه‌یه‌كی‬ ‫گه‌وره‌ی هه‌بو ئه‌وكاته‌ له‌ناو شاری سلێمانیدا"‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌دوركه‌وتنه‌وه‌ی له‌كوردستان‪ ،‬عه‌تا‬ ‫وتی‌"به‌دڵنیاییه‌وه‌ كاریگ����ه‌ری خۆی هه‌یه‌ چونكه‌‬ ‫له‌هاوڕێكانت و له‌گروپ����ه‌ موزیكه‌كان دائه‌بڕێیت‪.‬‬ ‫راس����تی من ده‌مه‌وێت ئه‌و خاڵه‌ نه‌شارمه‌وه‌و دانی‬ ‫پیانێم م����ن كاتێك كه‌ چوم بۆ هۆڵه‌ندا كه‌س����ی‬ ‫لێنه‌بو موزیك بزانێت"‪.‬‬ ‫وتیشی‌"هونه‌رمه‌ند ساالر سه‌لمان له‌ئه‌میستردام‬ ‫ب����و منیش س����ه‌رقاڵی بژێوی ژیان بوم به‌باش����ی‬ ‫نه‌ئه‌په‌رژام����ه‌ س����ه‌ر هونه‌ر به‌اڵم خۆش����به‌ختانه‌‬ ‫چانس����ێكم هه‌بو گیتاره‌كه‌م هاوڕێم بو له‌ڕێی ئه‌و‬ ‫گیتاره‌وه‌ به‌رده‌وام له‌گه‌ڵ گۆرانی‌و ئاوازدا ده‌ژیام‌و‬ ‫تێكستم ده‌نوسی ئه‌وه‌ش بۆ من جێگای شانازییه‌‬ ‫كه‌ به‌ش����ێكی به‌رچ����او له‌هونه‌رمه‌ندان س����ودیان‬ ‫له‌تێكستی من وه‌رگرتوه‌و تێكست‌و ئاوازی منیان‬ ‫كردوه‌ به‌گۆرانی"‪.‬‬ ‫ئام����اژه‌ی‌ به‌وه‌ش����دا "راس����ته‌ چون����ه‌ده‌ره‌وه‌م‬

‫دایبڕاندم له‌كۆمه‌ڵگه‌ی ش����یرینی ك����ورد‬ ‫وه‌ك����و خودی خۆم ئه‌به‌د له‌دنیای گۆرانی‌‬ ‫دانه‌بڕاوم"‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی به‌هه‌ده‌رچونی مافی وه‌ك تێكس‬ ‫ئاوازدان����ه‌ر له‌الیه‌ن هونه‌رمه‌ندان����ی تره‌و‬ ‫ئه‌حم����ه‌د وتی"به‌ڵ����ێ راس����ته‌ به‌دڵنیاییه‬ ‫خوراوه‌ له‌الیه‌ن هونه‌رمه‌ندانه‌وه‌‪ .‬بۆ نمونه‌‬ ‫به‌هه‌ست‌و ئیحساسم تێكستێك ده‌نوسم‌و‬ ‫له‌س����ه‌ر داده‌نێم ده‌بینی ته‌نیا گۆرانیبێژ‌ه‬ ‫پێ ده‌رده‌كات"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌"ده‌توانم بڵێ����م گۆرانیبێ����ژ‬ ‫به‌هره‌مه‌ندێك����ه‌‌و ته‌نیا ده‌نگی خۆش����ه‌‪،‬‬ ‫به‌هره‌یه‌كی سروش����تیه‌ به‌اڵم ئه‌وه‌ی داب ‌ه‬ ‫موزیكی بۆ ده‌كات ئه‌وه‌ هونه‌رمه‌نده‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و ئام����اژه‌ی‌ به‌وه‌ كرد كه‌"خۆشه‌ویس‬ ‫ئامێری درامس‌و گیتار وایلێكردوه‌ به‌ش����‬ ‫به‌رچاو ئ����اره‌زوی هونه‌ر بكات‌و رۆچێت ب‬ ‫ستایله‌ غه‌ربیه‌‌و گیتاردا"‪.‬‬ ‫وتیشی‌"به‌بێ بونی هیچ مامۆستایه‌ك خ‬ ‫فێ����ری گیتار بوم‪ ،‬به‌اڵم پێش����تر سه‌رس‬ ‫به‌مامۆستا قادر دیالن‌و تیپی زانكۆی سلێ‬

‫كه‌س���ه‌كه‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ رێكوپێك‬ ‫كۆالجی���ن وه‌رده‌گرێ���ت هه‌س���ت‬ ‫به‌توندبونه‌وه‌ی‌ پێس���ت‌و گه‌شانه‌وه‌و‬ ‫نه‌مانی‌ چرچولۆچی‌ ده‌كرێت‪ .‬هه‌ربۆیه‌‬ ‫پێویسته‌ ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ زوتر هه‌ست‬ ‫به‌ده‌ركه‌وتن���ی‌ چرچو لۆچی‌ ده‌كه‌ن‬ ‫كۆالجی���ن به‌كار بهێن���ن بۆمانه‌وه‌ی‌‬ ‫پێستیان به‌جوانی‌‪.‬‬

‫ژماره‌ ته‌له‌فۆنی‌ ‪0533183536 - 07706581971‬‬ ‫فه‌یسبوك‪medicalclinicsuly :‬‬

‫شیروان عه‌بدواڵ‪ :‬گه‌عده‌كانی ئێم ‌ه له‌موچه‌‬ ‫باشرته‌ پاره‌كه‌ی نه‌قد وه‌رده‌گرین‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬ ‫شیروان عه‌بدواڵ به‌ندبێژی‌ به‌ناوبانگی‬ ‫سلێمانی رایده‌گه‌یه‌نێت "له‌گۆرانی وتن‬ ‫به‌رده‌وام ده‌بم‪ ،‬گه‌عده‌كانی ئێمه‌ له‌موچه‌‬ ‫باشتره‌ پاره‌كه‌ی نه‌قد وه‌رده‌گرین‪.‬‬ ‫له‌م قه‌یرانه‌دا مانگانه‌ شه‌ش بۆ حه‌وت‬ ‫گه‌عده‌مان ده‌بێت كه‌ نرخه‌كانیان‬ ‫جیاوازه‌ له‌ سێ سه‌د دۆالر به‌ره‌و ژور"‪.‬‬ ‫ش���یروان عبدواڵ به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫"هه‌ر له‌منداڵیه‌وه‌ خولیای گۆرانی وتنم‌و‬ ‫له‌گه‌ڵ باوك���م له‌ته‌له‌فزیۆنی كه‌ركوك‬ ‫پێك���ه‌وه‌ گۆرانیمان وت���وه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‬ ‫وازی له‌گۆران���ی‌ وت���ن هێن���اوه‌‌و پێی‬ ‫ناخۆشه‌ بڵێیت گۆرانیبێژ بویت"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"خه‌ڵكی ئێم���ه‌ له‌ڕابردودا‬ ‫به‌چاوێكی باش سه‌یری هونه‌رمه‌ندانیان‬ ‫نه‌ده‌كرد‌و به‌لۆتی بانگیان ده‌كرد"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شدا"خاوه‌نی چه‌ندین‬ ‫گۆران���ی تایب���ه‌ت به‌خۆم���م‌و زۆر‬ ‫سوپاسی خوا ده‌كه‌م توانیم جارێكی‬ ‫دیك���ه‌ بێمه‌وه‌ ن���او جه‌ماوه‌ره‌كه‌م‌و‬ ‫گۆرانیان بۆ بڵێم"‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ مه‌رجه‌كانی‌ گۆرانیبێژیش‪،‬‬ ‫ش���یروان وتی‌ "مه‌رج���ه‌ گۆرانیبێژ‬ ‫ده‌نگی خۆشبێت‌و بتوانێت مه‌قام‬ ‫بڵێت"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"ماوه‌ی چه‌ند ساڵێك‬ ‫ل���ه‌كاری هون���ه‌ری دابڕاب���وم‬ ‫به‌ه���ۆكاری كۆمه‌ڵێ���ك هاوڕێی‌‬ ‫خراپ‪ ،‬په‌ش���یمانم له‌و رابردوه‌‌و‬

‫کاوڕ‬ ‫ئاگادارب���ە گەر هەس���ت بەگرژی‌و‬ ‫بێتاقەت���ی‬ ‫روبەڕوبون���ەوەو‬ ‫دەکەی���ت س���ەبارەت بەهەندێ���ك‬ ‫لەهەڵس���وکەوتەکان هەوڵبدە جدی‬ ‫تر بیت‪.‬‬

‫گا‬ ‫گۆڕن���کاری رودەدات لەژیان���ی‬ ‫پیش���ەییتداو ئەنجامی چاوەڕواننەکراو‬ ‫کە هاوپیش���ەکانت سەرسام دەکات‪.‬‬ ‫کەشی س���ۆزداریت توش���ی هەندێك‬ ‫دودڵیت دەکات‪.‬‬

‫دوانه‌‬ ‫هەندێك گرژی هەیە بەاڵم کاریگەری‬ ‫نابێ���ت بەپەیوەندی���ت لەگ���ەڵ‬ ‫خۆشەویس���تەكەت‪ ،‬ب���ەاڵم وادەکات‬ ‫بەئەرێنیتر بیر بکەیتەوە لەداهاتودا‪.‬‬

‫قرژاڵ‬

‫ئه‌وه‌ قۆناغێكی ژیانم بو رۆیشت"‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌ئه‌زمونی به‌ندبێژی‌و په‌یوه‌ندی‬ ‫له‌گه‌ڵ هونه‌رمه‌ندان���ی دیكه‌‪ ،‬وتی "ئه‌وه‌ی‬ ‫جارێك س�ڵ�اوم لێ بكات وه‌ك برای باوكم‬ ‫س���ه‌یری ده‌ك ‌هم‌و هه‌موكه‌سم خۆشده‌وێت‪.‬‬ ‫لێره‌و له‌وێ مونافه‌سه‌ هه‌یه‌ به‌اڵم من قه‌ت‬ ‫ئه‌و كاره‌ ناك ‌هم‌و رێزو ساڵوم هه‌یه‌ بۆ گشت‬ ‫هونه‌رمه‌ندان‌و له‌گه‌ڵ زۆرینه‌یان هاوڕێم"‪.‬‬ ‫وتیشی‌"شانازییه‌ بۆ من هه‌وادارێكی باشم‬ ‫هه‌ی���ه‌‌و زۆر له‌گۆرانیه‌كان���م وتراونه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ماوه‌ی بیست‌و چوار س���اڵه‌ كاری هونه‌ری‬ ‫ده‌ك ‌هم‌و تامردن به‌رده‌وام ده‌بم"‪.‬‬ ‫ئام���اژه‌ی‌ به‌وه‌ش���دا "هه‌رگی���ز نایه‌ڵ���م‬ ‫منداڵه‌كان���م بب���ن به‌هونه‌رمه‌ن���د‌و ك���وڕه‌‬ ‫گه‌وره‌كه‌م كه‌ ئێس���تا ته‌مه‌نی حه‌ڤده‌ ساڵه‌‬ ‫چه‌ن���د جارێك هه‌وڵیداوه‌ ببێت به‌گۆرانیبێژ‬ ‫به‌اڵم م���ن رێگریم لێكردوه‌‌و هاوكاریمكردوه‌‬ ‫تاپله‌یه‌ك���ی ب���اش له‌خوێندن به‌ده‌س���ت‬ ‫بێنێت"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"ژیانی هونه‌رمه‌ن���د قوربان���ی‌و‬ ‫ماندوبون���ی زۆری ده‌وێت‌و نش���ێوی زۆری‬ ‫تێدایه‌"‪.‬‬ ‫جه‌غتی‌ له‌س���ه‌ر ئ���ه‌وه‌ش ك���رده‌وه‌ كه‌‬ ‫دۆخی هه‌رێم كاریگه‌ری زۆری كردۆته‌ سه‌ر‬ ‫به‌ندبێ���ژان‌و له‌و باره‌ی���ه‌وه‌ وتی‌"له‌ڕابردودا‬ ‫هه‌مو رۆژێك كارێكی نوێمان تۆمار ده‌كرد‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌ئێستادا له‌مانگێكدا شه‌ش بۆ حه‌وت‬ ‫كار تۆمار ده‌كه‌ین‌و نرخه‌كه‌ی له‌س���ێ سه‌د‬ ‫دۆالره‌وه‌ بۆ حه‌وت سه‌د دۆالر تێناپه‌ڕێت"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌"هه‌رچه‌ندێك بێ���ت خوانه‌یبڕێت‬ ‫به‌س نیه‌ نه‌قده‌ وه‌ك موچه‌كه‌ نییه‌"‪.‬‬ ‫ئام���اژه‌ی‌ به‌وه‌ش���دا ئ���ه‌و پاره‌ی���ه‌ی‌‬

‫شێر‬

‫هەندێك لەکێشەکان چارەسەر دەکەیت بەپەل���ە بڕی���ار م���ەدە س���ەبارەت‬ ‫گەش���بین دەردەکەوی���ت‌و دەگەی���ت بەهاوپیش���ەکانت گەر دڵنیانەبویت‪،‬‬ ‫بەئەنج���ام‪ ،‬بەجەس���تەیەکی چاالک‌و چونک���ە دەکەویت���ە حاڵەتێک���ەوە‬ ‫روب���ەروی کەس���ێك دەبیت���ەوە کە‬ ‫ناخێکی ئاسودەوە‪.‬‬ ‫شایەنی روبەڕوبونەوە نییە‪.‬‬

‫وه‌رده‌گیرێ���ت ته‌نها بۆ گۆرانیبێژه‌ك‬ ‫چه‌ندی���ن خه‌ڵكی دیكه‌ س���ودی م‬ ‫ده‌بینن"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و جه‌غ���ت له‌س���ه‌ر ئ���ه‌وه‌ د‬ ‫كه‌ له‌الی���ه‌ن حكومه‌ته‌وه‌ وه‌ك پێو‬ ‫هاوكاریان نه‌ك���راوه‌‌و وتی "ژماره‌یه‌‬ ‫له‌هونه‌رمه‌ندان نه‌بێت ده‌ركه‌وتون ل ‌ه‬ ‫تیڤییه‌كان���ه‌وه‌‌و كاریان بۆك���راوه‌ ئه‬ ‫دیكه‌ په‌راوێزخراوه‌‪ .‬له‌وه‌ته‌ی من به‌ب‬ ‫به‌ماندوبونی خ���ۆم ژیاوم‌و مه‌ترێك‬ ‫نه‌داومه‌تێ‪ .‬س���ه‌ندیكای هونه‌رمه‌ند‬ ‫پێویس���ت نه‌بوه‌ ب���ۆ هونه‌رمه‌ندان‌و‬ ‫سه‌دو په‌نجا هه‌زار ده‌ده‌ن به‌هونه‌ر‬ ‫ئه‌ویش چه‌ند مانگه‌ وه‌رمان نه‌گرتو‬ ‫وتیش���ی‌"من كه‌ م���ردم رێزلێنانم‬ ‫ئێس���تا تاماوم خزمه‌تی خۆم‌و هون‬ ‫بكه‌ن‌و كارم بۆ بكه‌ن"‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌كردنه‌وه‌ی رادیۆیه‌ك‬ ‫تاكسی‪ ،‬وتی"كردنه‌وه‌ی ئه‌و رادیۆیه‌‬ ‫باش���ه‌‌و ده‌نگی هونه‌رمه‌ن���دان ده‌گ‬ ‫خه‌ڵكێ���ك كه‌ هه‌واداری هون���ه‌ری‬ ‫ئ���ه‌وه‌ به‌ده‌ر له‌وه‌ی كه‌س���انێك ده‌‬ ‫گه‌عده‌كانی���ان له‌و رادیۆی���ه‌ باڵوبك‬ ‫جواڵنه‌وه‌یه‌كی باش���یش ده‌بێ���ت‬ ‫هونه‌ریه‌كانم���ان وه‌ك هونه‌رمه‌ندانی‬ ‫به‌خزمه‌تی ده‌زانم"‪.‬‬ ‫شیروان عه‌بدواڵ له‌ساڵی ‪ 1975‬ل ‌ه‬ ‫كانیئاسكان له‌ش���اری سلێمانی دای‬ ‫له‌س���اڵی ‪ 1992‬ده‌س���تی كردوه‌ به‬ ‫وت���ن‌و به‌مامۆس���تای مه‌ق���ام ناس‬ ‫له‌گه‌ع���ده‌و ئاهه‌نگه‌كان���دا گۆرانی‬ ‫خاوه‌نی هه‌وادارێكی زۆره‌‪.‬‬

‫فه‌‌ریک‬ ‫راستی هەس���تەکان بەهاوسۆزەکەت‬ ‫بڵێ‪ ،‬چونکە ئەو پێویس���تی بەتۆیەو‬ ‫دەزانێت کە تۆ بەحاڵەتێكی قورسدا‬ ‫دەڕۆیت‪.‬‬

‫بیروڕا‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫‪birura. awene@gmail. com‬‬

‫پۆست ــ داعش‬ ‫ئیسالمییەکانیش گۆڕانی بەسەردا هات‌و‬ ‫جورئەتی سیاس���ییان گەش���ەی سەند‪،‬‬ ‫بۆئ���ەوەی هەم���ان زمان یان بەش���ێکی‬ ‫گرنگیی ئ���ەو زمانە تازەیەی خواس���تی‬ ‫ریفۆرمکردن���ی هەمەالی���ەن وەربگ���رن‌و‬ ‫لەن���او گوتارێکی تایبەتی چاکس���ازییدا‬ ‫نیشتەجێی بکەن‪.‬‬

‫ئ���ەوەی ئەمڕۆ بۆ هەموان ئاش���کرایە‬ ‫ئەوەیە کە مۆدێلی بااڵدەستی حوکمڕانیی‬ ‫لەکوردس���تاندا ناتوانێ���ت لەگ���ەڵ هیچ‬ ‫ئەزمونێکی راستەقینەی ئۆپۆزیسیۆنبوندا‬ ‫بژی‪ .‬ئەوەی ئەم حوکمڕانییە سوڵتانییە‬ ‫دەیەوێت تەنها هێ���زی کارتۆنیی بێڕۆح‌و‬ ‫بێحیکایەت‌و بێزمان���ە‪ .‬لەم روەوە پارتی‬ ‫هیچ ش���تێکی لەهی���چ هێ���زو الیەنێک‌و‬ ‫لەهیچ بەش���ێکی کۆمەڵگای کوردستانی‬ ‫نەش���اردۆتەوە‪ .‬پارت���ی بەک���ردەوە‬ ‫کۆتایی بەئەزمون���ی پەرلەمان‌و ئەزمونی‬ ‫دابەشکردنی دەسەاڵت‌و ئەزمونی نرخدانان‬ ‫بۆ هەمو ش���ێوازەکانی ناڕەزاییدەربڕینی‬ ‫هێمن‌و مەدەنیانە هێن���اوە‪ .‬وەک وتمان‬ ‫ئەو لۆژیکەی لەناوچەکانی ژێر دەسەاڵتی‬ ‫پارتی���دا ئیش���دەکات‪ ،‬لۆژیکی ش���ەڕی‬ ‫ناخۆیە‪.‬‬

‫دەڤەر‪ /‬کورد ل هەمبەر ناکۆکیێن دژوار‬

‫بزوتنەوەی گۆڕان‬ ‫نە فریشتەیەکی‬ ‫ئایدیۆلۆژییەو نە‬ ‫نەفرەتێکی سیاسییشە‬ ‫بەڵکو هێزێکە‬ ‫لەقۆناغێکی مێژویی‬ ‫دیاریکراودا جوڵەو‬ ‫وزەیەکی سیاسیی‬ ‫نوێی هێنایە کایەوەو‬ ‫کۆمەڵێک گوتاری‬ ‫خستە ناو کایەی‬ ‫سیاسیی کوردییەوە‬ ‫کە تائەمڕۆش گرنگیی‬ ‫خۆیان لەدەستنەداوە‬

‫س���ەرەڕای هەمو ئەو تەنگەژەو فشارو‬ ‫تی���رۆرە سیاس���ییانەی دژ ب���ە بەرەی‬ ‫ریفۆرم پیادەک���ران‪ ،‬بەتایبەتی بەرامبەر‬ ‫بەبزوتنەوەی گ���ۆڕان‪ ،‬کولتورێکی نوێی‬ ‫پلورالیزم���ی سیاس���یی س���ەریهەڵدا کە‬ ‫پێش���تر لەدونی���ای ئێمەدا بون���ی نەبو‪.‬‬ ‫کۆمەڵگای کوردس���تان لەدابەشبونێکی‬ ‫شاقوڵیی حزبیی نێوان پارتی‌و یەکێتیدا‬ ‫دەژیا کە هەم���و فرەییەکی لەناو خۆیدا‬ ‫لەڕێگای"رێککەوتن���ی‬ ‫خنکاندب���و‪،‬‬ ‫بەهەم���و‬ ‫ستراتیژییش���ەوە"کۆتایی‬ ‫(‪)٩‬‬ ‫ملمالنێیەکی راستەقینە لەهەرێمدا هاتبو‪.‬‬ ‫هەرچی ئەزمونی بزوتن���ەوەی گۆڕانە‬ ‫یەکێ���ک لەدەرئەنجام���ە پۆزەتیڤەکانی دەکرێ���ت ل���ەم چەن���د خاڵ���ەدا روکارە‬ ‫دروس���تبونی بزوتن���ەوەی گ���ۆڕان‌و سەرەکیی‌و بنەڕەتییەکانی بخەینەڕو‪:‬‬ ‫ئۆپۆزیس���یۆن تەنه���ا بریت���ی نەب���و لە‬ ‫لەدایکبون���ی زمان‌و جورئەتی سیاس���یی‬ ‫یەک���ەم‪ :‬بزوتن���ەوەی گ���ۆڕان ن���ە‬ ‫نوێ بۆ قس���ەکردن‌و دەستنیش���انکردنی فریشتەیەکی ئایدیۆلۆژییەو نە نەفرەتێکی‬ ‫کێشە س���ەرەکییەکانی کۆمەڵگای ئێمە‪ ،‬سیاسییش���ە‪ ،‬بەڵکو هێزێکە لەقۆناغێکی‬ ‫تەنه���ا پەیدابونی کۆمەڵێک کەس���ایەتی مێژوی���ی دیاریکراودا جوڵ���ەو وزەیەکی‬ ‫سیاس���یی تازە نەبو ک���ە لەگروپەکانی سیاسیی نوێی هێنایە کایەوەو کۆمەڵێک‬ ‫دەرەوەی بازنەی دەس���ەاڵتی خێزانییەوە گوتاری خس���تە ن���او کایەی سیاس���یی‬ ‫هاتون‪ ،‬تەنه���ا هاتنەکایەی روانینی نوێ کوردییەوە کە تائەمڕۆش گرنگیی خۆیان‬ ‫نەبو بۆ شێوازی بەڕێوەبردنی سیاسیی‌و لەدەس���تنەداوە‪ .‬ئ���ەم ئەزمونە دیدێکی‬ ‫ئیدارەدانی ملمالنێکان‌و پێش���نیارکردنی ب���ۆ حوکمڕانییک���ردن هێنایەکایەوە کە‬ ‫هەندێک دی���دی نوێ بۆ دروس���تکردنی لەناکۆکییەک���ی دوژمنانەدای���ە بەو دیدە‬ ‫هەندێ���ک چوارچێ���وەی نیش���تیمانیی س���وڵتانییەی لەهەرێم���دا بااڵدەس���تە‪.‬‬ ‫س���ەرەکیی‪ ،‬بەڵک���و لەهەمانکاتیش���دا لەمان���ەش گرنگت���ر کولتورێک���ی نوێی بزوتنەوەکە توش���ی ئیفلیجیی سیاسیی‬ ‫کۆتاییهێن���ان ب���و بەهەیمەن���ەی حزبی ملمالنێ‌و شێوازێکی تازەی ملمالنێکردنی ب���کات‪ ،‬ه���ەم رۆحێک���ی رادیکاڵیش کە‬ ‫قائی���دو جوگرافی���ای دەس���ەاڵتدارێتیی لەکۆمەڵ���گای ئێم���ەدا دروس���تکرد‪ ،‬بەزمانی ش���ۆڕش‌و راپەڕینی چەکدارانە‬ ‫حزبیی‪ .‬ل���ەدوای ئ���ەم ئەزمونەوە هیچ ک���ە پشتبەس���تن بەدەنگ���ی خەڵ���ک‌و قس���ەدەکات‪ ،‬کە دەش���ێت موغامەرەی‬ ‫حزبێک لەکوردس���تاندا نەیتوانی بەتەنها دەس���تکاریکردنی دەس���ەاڵت لەناوەوە‪ ،‬بێحیس���اب‌و س���ەرچاڵنە بخاتەوە‪ .‬لەزۆر‬ ‫زۆرین���ەی کۆمەڵ���گای ئێمە ل���ەدەوری لەڕێ���گای گەمەی پەرلەمانییەوە ژێرخانە ڕوەوە ئایندەی ئەو بزوتنەوەیە پابەستی‬ ‫خۆی کۆبکاتەوەو بانگەشەی ئەوە بکات سەرەکییەکەیەتی‪ .‬ئێمە بڕوای تەواومان چۆنیەت���ی ئیدارەدان���ی ئ���ەو ملمالن���ێ‬ ‫ک���ە هەڵگری"رۆح���ی نەتەوە"و"ئیرادەی بەوە هەیە کە دروستکردنی دیکتاتۆرییەت دەرەکیی‌و ناوەکییانەو دۆزینەوەی هێڵێکی‬ ‫گش���تیی"یە‪ ،‬هەرکاتێکیش ئەمەی کرد‪ ،‬لەکوش���تنی ملمالنێ���ی سیاس���یی‌و عەقاڵنیی���ە ک���ە هەم روح���ە رەخنەیی‌و‬ ‫ئ���ەوا وەک���و دیکتاتۆرییەتێکی خێزانیی کۆمەاڵیەتیی���ەوە دەس���تپێدەکات‪ .‬بۆیە دینامیکییەتە سیاسییەکەی بزوتنەوەکە‬ ‫بێدەمامک خ���ۆی بەرجەس���تە دەکات‪ .‬پێمانوایە درێژەدان بەکولتوری ملمالنێ‌و بپارێزێ���ت‪ ،‬ه���ەم ڕێ لەس���ەرەڕۆیی‌و‬ ‫سیس���تمی حوکمڕان���ی لەکوردس���تاندا دۆزینەوەی فۆرم‌و شێوازو زمان‌و گوتاری نابەرپرسیارێتیی سیاسیی بگرێت‪.‬‬ ‫بەڕادەی���ەک س���وڵتانیی‌و خێزانی���ی‌و ن���وێ ب���ۆ ملمالنێک���ردن‌و بەرگرییکردن‬ ‫چ���وارەم‪ :‬ئەزمونی دەس���ەاڵتدارێتی‬ ‫داخ���راوە‪ ،‬نەیتوانی���ی تەحەمول���ی ئەم ئەرکێکی ستراتیژیی‌و گرنگیی ئەمڕۆکەو‬ ‫دۆخ���ە تازەیە بکات‪ ،‬کە هەم خواس���تی داهات���وی کوردس���تانە‪ .‬دروس���تکردنی پارت���ی کولت���وری ملمالنێی سیاس���یی‬ ‫چاکسازیی تیایدا گەورەترو رادیکاڵتر بو‪ ،‬کولت���وری ملمالنێی مەدەنی���ی‪ ،‬بەهەمو مەدەنی���ی‌و دیموکراس���یی گۆڕی���وە بۆ‬ ‫هەم خواستی دابەشکردنێکی راستەقینەو شکس���ت‌و هەڵەو کەموکوڕیی���ە گەورەو لۆژیکی ش���ەڕی ناوخۆ‪ .‬پارتی بەکردەوە‬ ‫دادپەروەرانەی دەسەاڵت‌و هەم خواستی بچوکەکانیی���ەوە‪ ،‬دۆخێک���ی پۆزەتیڤە‪ .‬پەرلەمانی کوردستانی پەکخستوە‪ ،‬درێژە‬ ‫خس���تنەگەڕی کۆمەڵێ���ک میکانیزم بۆ ئ���ەوەی ئەمڕۆ لەبزوتنەوەی گۆڕاندا الواز بەدەسەاڵتی نایاسایی سەرۆکی حزبەکەی‬ ‫چاودێریکردنی دەسەاڵتیش‪ .‬لەدایکبونی بوەو جێگای رەخنەی توندە‪ ،‬درێژەنەدانە ئەدات‪ ،‬حکومەتی هەرێمیش���ی ش���ەل‌و‬ ‫بزوتنەوەی کۆمەاڵیەتی نوێ‌و ئۆپۆزیسۆن ب���ەم نەف���ەس‌و کولتوری���ی ملمالنێیەو کوێر ک���ردوە‪ ،‬زۆرینەی توێژو چینەکانی‬ ‫بەهەمو خ���ەوش‌و کەموکوڕییەکانییەوە‪ ،‬نەدۆزین���ەوەی فۆرم‌و زمان‌و س���تراتیژی کوردس���تانی برس���یی ک���ردوە‪ ،‬چۆنی‬ ‫ئەزمونێکی سیاسیی پۆزەتیڤ‌و گرنگ بو نوێی���ە ب���ۆ بەرگرییک���ردن لەکۆمەڵگاو بوێ���ت‌و چۆنی نەوێت بەوج���ۆرە مامەڵە‬ ‫بەنەوتی کوردس���تانەوە دەکات‌و کێشی‬ ‫بۆ قۆناغی"پۆست ـ ڕاپەڕین"ی کۆمەڵگای بەرگرتن لەدیکتاتۆرییەت‪.‬‬ ‫ئێمە‪.‬‬ ‫بەدڵ نەبێت‪ ،‬بەزەب���ری هێز دەریدەکاتە‬ ‫دوهەم‪ :‬بزوتن���ەوەی گۆڕان کۆمەڵگای ئەمدیوی دێگەڵەوە‪ .‬دۆخەکە بەجۆرێکە‬ ‫ئێم���ەی لەجوگرافی���ای بێدەنگیی���ەوە هەر هێزێکی دیکە بەهەمان لۆژیکی پارتی‬ ‫گواستەوە بۆ ناو جوگرافیای قسەکردن‌و بیربکاتەوەو سیاس���ەت ب���کات‪ ،‬جەنگ‌و‬ ‫ملمالنێ���ی کۆمەاڵیەتی���ی مەدەنی���ی‪ .‬پێکدادان تاق���ە دەرەنجامێکی لۆژیکیی‬ ‫کۆمەڵگایەک کە پێش���تر جگە لەلۆژیکی دەبێت‪ .‬بەبۆچونی ئێمە ملمالنێی مەدەنی‌و‬ ‫توندتوتیژیی‌و سکونێکی سیاسیی رەهای پەرلەمانتاریی لەگەڵ پارتیدا بەبنبەست‬ ‫نێ���وان پارتی‌و یەکێت���ی کە"رێککەوتنی گەیش���توەو ئەو هێزەشی پارتی لەمڕۆدا‬ ‫س���تراتیژیی" دروس���تیکردبو‪ ،‬هی���چ هەیەتی سەرچاوەی بەش���ێکی گەورەی‬ ‫ئەزمونێک���ی ت���ری ملمالنێی سیاس���یی کێش���ە گەورەکانی کوردستانە‪ .‬دەرچون‬ ‫تی���ادا نەبو‪ .‬ئەمڕۆ ئ���ەم کۆمەڵگایە بوە ل���ەم دۆخەش تەنه���ا بەدروس���تکردنی‬ ‫بەکۆمەڵگایەک کە گروپی ترو زمانی ترو بەرەیەک���ی سیاس���یی‌و مەدەنیی دەبێت‬ ‫رەخنەی تری بەرهەمهێناوە‪ ،‬بەڕەخنەی کە سنورێک بۆ هەڵسوکەوتەکانی پارتی‬ ‫رادیکاڵ لەبزوتنەوەی گۆڕان خۆشییەوە‪ .‬دابنێ���ت‪ ،‬چونک���ە ئەم هەڵس���وکەوتانە‬ ‫هەمو ئەوانەش���ی کە باس لەتێپەڕاندنی زیانی کارەساتباری بە بەشی هەرەزۆری‬ ‫بزوتن���ەوەی گ���ۆڕان‌و دروس���تکردنی دانیش���توانی هەرێم گەیاندوەو سەرجەم‬ ‫بزوتن���ەوەی تر دەک���ەن‪ ،‬بەرهەمی ئەو هێزەکانی تریشی بێبایەخ‌و بێنرخکردوە‪،‬‬ ‫ژینگ���ە سیاس���ییە نوێیەن ک���ە لەگەڵ لەس���ەروی هەموش���یانەوە یەکێت���ی‬ ‫هاتنەکایەی بزوتنەوەی کۆمەاڵیەتی نوێ‌و نیشتیمانی کوردستان کە بوە بەو پێستە‬ ‫س���ەرهەڵدانی ئۆپۆزیس���ۆن‌و بزوتنەوەی پڵنگ���ەی بەردەم کورس���ی دەس���ەاڵتی‬ ‫بارزانی‪.‬‬ ‫گۆڕاندا دروستبو‪.‬‬

‫پارتی بەکردەوە‬ ‫پەرلەمانی کوردستانی‬ ‫پەکخستوە‪ ،‬درێژە‬ ‫بەدەسەاڵتی نایاسایی‬ ‫سەرۆکی حزبەکەی‬ ‫ئەدات‪ ،‬حکومەتی‬ ‫هەرێمیشی شەل‌و کوێر‬ ‫کردوە‪ ،‬زۆرینەی توێژو‬ ‫چینەکانی کوردستانی‬ ‫برسیی کردوە‪ ،‬چۆنی‬ ‫بوێت‌و چۆنی نەوێت‬ ‫بەوجۆرە مامەڵە بەنەوتی‬ ‫کوردستانەوە دەکات‌و‬ ‫کێشی بەدڵ نەبێت‬ ‫بەزەبری هێز دەریدەکاتە‬ ‫ئەمدیوی دێگەڵەوە‬

‫س���ێهەم‪ :‬بزوتنەوەی گ���ۆڕان لەمڕۆدا‬ ‫دەرگی���ری دو ملمالنێی س���ەرەکییە‪ ،‬کە‬ ‫هەردوکی���ان گرن���گ‌و چارەنوسس���ازن‪.‬‬ ‫یەکێکی���ان ملمالنێیە لەگ���ەڵ هێزەکانی‬ ‫ت���ردا‪ ،‬لەپێ���ش هەموانیش���ەوە لەگەڵ‬ ‫پارتی���دا‪ .‬تائەم س���اتەش ئ���ەوەی لەم‬ ‫ملمالنێی���ەدا رۆڵی س���ەرەکیی بینیوەو‬ ‫دەبینێ���ت لۆژیک���ی بەکارهێنانی هێزی‬ ‫روتەو پارتی بەک���ردەوە گۆڕانی کردۆتە‬ ‫دەرەوەی هەم���و هاوکێش���ەو بڕی���اری‬ ‫سیاس���یی دەزگاکان���ی حوکمڕانییەوە‪،‬‬ ‫س���ەرکەوتو ب���وە لەدەس���تەمۆکردنی‬ ‫حزبەکانی ترو تەنهاخس���تنی سیاس���یی‬ ‫گۆڕاندا‪ .‬ملمالنێ���ی دوهەم‪ ،‬ملمالنێی ناو‬ ‫ریزەکانی گ���ۆڕان خۆیەتی‪ ،‬لەنێوان زیاد‬ ‫لەڕوانین‌و دیدێکی سیاسییدا‪ .‬گۆڕان هەم‬ ‫جۆرێک لەپراگماتیزمی سیاس���یی تێدایە‬ ‫کە ئەگەری ئ���ەوەی هەیە س���ەرجەمی‬

‫‪13‬‬

‫(‪)١٠‬‬ ‫ئ���ەو خااڵنەی س���ەرەوە ب���ەرەو ئەم‬ ‫دەرەنجام���ە س���ەرەتاییانەمان دەب���ەن‪:‬‬ ‫پرس���ی س���ەرەکیی لەکوردس���تاندا‬ ‫مەس���ەلەی نەبونی دونیابینیی‌و روانینی‬ ‫راستەقینەو هەمەالیەن نییە بۆ چییەتی‌و‬ ‫چۆنیەتی گۆڕانکاریی‪ ،‬بەڵکو مەس���ەلەی‬ ‫ئامادەگی���ی کۆمەڵێک هاوکێش���ەی ناو‬ ‫کۆمەڵگاو دەسەاڵتە کە بەبێ دۆزینەوەی‬ ‫میکانیزم���ی نوێ بۆ ش���کاندنیان‪ ،‬هەمو‬ ‫کردەیەکی دیموکراس���ییکردنی کۆمەڵگاو‬ ‫دەستکاریکردنی هەیکەلی دەسەاڵتدارێتیی‌و‬ ‫گۆڕانکاریی لەپەیوەندییەکانی دەسەاڵتدا‬ ‫زەحمەتە‪ ،‬ئەگەر مەحاڵ نەبێت‪.‬‬ ‫لەبەشی چوارەم‌و کۆتایی ئەم وتارەدا‬ ‫هەوڵدەدەی���ن ئ���ەو رەهەندانە ش���یکار‬ ‫بکەین‪.‬‬

‫موحسین عوسمان‬ ‫پەیڤەک‬ ‫ل داویا سەدێ نۆزدێ پێکۆلێن ریفۆرم و‬ ‫ڤەژاندنا ئیسالمێ "جەمال ئەلدین ئەفغانی‪/‬‬ ‫‪ 1838‬ـ���ـ ‪ ،1897‬محەمەد عەبدە‪1849 /‬‬ ‫ــ ‪ 1905‬و‪ "...‬هاتنەکرن‪ ،‬لێ ژ بەر ش���ەرێ‬ ‫جیهانێ یەکەم و چەند ئەگەرێن دی‪ ،‬ئەڤ‬ ‫پێکۆلە هند پێش���دانەچوون‪ .‬پشتی نەمانا‬ ‫ئیمپراتۆریا ئۆسمانی حەسەن بەنا "برایێن‬ ‫موس���لمان‪ "1928 /‬دامەزران���د‪ ،‬تەڤای���ا‬ ‫تەڤگەرێن رادیکالێن ئیسالمێ ژ بن کورکێ‬ ‫ڤێ سازیێ دەرکەتینە‪ .‬باندۆرا ڤان بزاڤان ل‬ ‫سەر تەڤگەرێن ئیسالمێ ل دەڤەرێ هەبوو‪،‬‬ ‫ل ژێر ڤێ باندۆرێ "حزبا ئیس�ل�اما کورد‪/‬‬ ‫‪ )1("1934‬ل هەلەبج���ە هاتە دامەزراندن‪.‬‬ ‫ل ناڤەراس���تا سەدێ بیس���تێ‪ ،‬وەرارا هزرا‬ ‫مارکیس���یزم و هش���مەندیا نەتەوەبوونێ‪،‬‬ ‫ئیس�ل�اما رادیکال‪ /‬سیاس���ی هەس���ت ب‬ ‫دەهمەنی و الوازبوونێ ک���ر‪ ،‬تاکو ل داویا‬ ‫س���ەدێ بیس���تێ‪ 1979 /‬دەما پرسگرێکا‬ ‫س���ووڤیێت و موجاهدێ���ن ئەفغان روودای‪،‬‬ ‫ئاستێ ئیس�ل�اما رادیکال ل زێدەبوونێ دا‪،‬‬ ‫ل س���ەر ڤی بنگەهی ل دەس���پێکا سالێن‬ ‫هەش���تێ رێکخس���تنا قاعیدە درستبوو‪ .‬ب‬ ‫ڤێ ئاخێ تاکو نوکە گرۆپێن ئیس�ل�امێ ب‬ ‫دەم و ناڤێ���ن جودا ل ڤان دەردۆران پەیدا‬ ‫دبن(‪.)2‬‬ ‫پش���تی کەتنا سەدام‪ ،2003 /‬بۆشاییەک‬ ‫مەزن ل ناڤەراستا عیراقێ‪ /‬دەڤەرا سونەیان‬ ‫درس���تبوو‪ .‬داعش یەکەم جار ل ژێر ناڤێ‬ ‫"گرۆپا تەوحید و جیهاد ل عیراقێ‪"2004 /‬‬ ‫ب رەهبەریا زەرقاوی خوە هەلدێرا‪ ،‬پاشی‬ ‫ل س���اال ‪ 2011‬وەک دەولەتا ئیس�ل�امێ ل‬ ‫عیراقێ و ش���امێ‪ /‬داعش ژ بەرەیا نوسرە‬ ‫پەیدابوو(‪.)3‬‬ ‫ه���زر و رەهێ���ن بەرەیا نوس���را ژ "پێال‬ ‫نووکرنا قاعیدە" دەرکەت‪ ،‬ل س���ەر رێبازا‬ ‫دژی دژمنێ نێزیک���ێ هەڤالبەندێ دوژمنێ‬ ‫دوور خەبات کر‪ ،‬لێ داعش ژ رێبازا زەرقاوی‬ ‫دەرکەت‪ ،‬ل سەر مێتۆدێ داگیرکرنا ئەردی‬ ‫وەرار کر‪ ،‬کو ب "ستراتیژیا ئیماراتا هۆڤ"‬ ‫هاتە بناڤکرن‪.‬‬ ‫ئەگەر و پاشخانێن تەڤگەرێن ئیسالمی‬ ‫زۆرداریا دەولەتێن سەرمادار‪ ،‬کو ل ساال‬ ‫‪ 2008‬گ���ۆرزەک ل ئابۆری���ا جیهانێ دای‪،‬‬ ‫کەتنا بلۆکێ سۆسیالیزم‪ ،‬قەلسیا ئیدیۆلۆژیا‬ ‫"س���یکوالر‪ ،‬لیبرالیزم���ێ و نەت���ەوەی" ل‬ ‫دەڤەرێ‪ ،‬کو نکاری نموونە و چارەس���ەریێ‬ ‫بۆ هەڤوەالتیێن دەڤەرێ ببینیت‪ ،‬سەرباری‬ ‫بێکاری‪ ،‬کەڤنەش���ووپی و دەس���تێوەردانا‬ ‫دەولەتێن داگیرکەر‪ ،‬بووینە ئەگەرێ شەر و‬ ‫ناکۆکیان ل رۆژهالتا ناڤین‪ ،‬مینا گەرمکرنا‬ ‫دوبەرەکیا دژوارا د ناڤبەرا ناسناما سونی و‬ ‫شیعی دا‪ .‬ئەڤێ زەمینەسازیا فرە "نەتەوە‪،‬‬ ‫ئ���ۆل و مەزهەب"ی ل س���ووریا و عیراقێ‬ ‫هەڤرکی و شەرێ ناس���نامان پەیداکر‪ ،‬کو‬ ‫بوویە هەڤرکیا بوون و هەبوونێ‪.‬‬ ‫س���تەمکاری و گەندەلی���ا رەهب���ەر و‬ ‫س���ەرۆکێن دەولەتێن عەرەبی و ئیسالمی‪،‬‬ ‫کو ب "دژمنێ نێزیک" هاتە بناڤکرن‪ ،‬بوونە‬ ‫ئەگەرێن رەوش���ا کمباخا "سیاسی‪ ،‬ئابۆری‬ ‫و جڤاکی"‪ ،‬ئەڤە بوونە سەدەمێن بوویەرێن‬ ‫بوه���ارا عەرەب���ی‪ ،‬کو ڤاالتی���ا ئەولەهی و‬ ‫بۆشایەک مەزن ل دەڤەرێ درستکر‪ ،‬لەورا‬ ‫رەهـ و بنگەهێ گرۆپێن ئیسالما توندرەو ــ‬ ‫س���ەلەفی و جیهادی‪" /‬قاعیدە و داعش" ل‬ ‫سەر ئاڤا بوون‪.‬‬ ‫هەلبەت دڤێ���ت رۆلێ گلۆبال���ێ‪ /‬مەدیا‬ ‫عەرەب���ی‪ ،‬جیهانی و "فێس���بۆک‪ ،‬تویتەر‬ ‫و‪ "...‬بهێت���ە ل بەرچ���اڤ گرت���ن‪ ،‬کو ب‬ ‫"تێرۆرا ئەلکترۆن���ی"(‪ )4‬دهێتە بناڤکرن‪.‬‬ ‫ڤان ئەگەران تەڤان رێکا گرۆپان خوەشکر‪،‬‬ ‫کو روو ل س���ووریا بکەن‪ ،‬چونکو تا مەها‬ ‫نیس���انا ‪ 2014‬نێزیک���ی ‪ 11‬هزار کەس���ێن‬ ‫بیان���ی‪ ،‬ژ وان ‪ 1900‬خوەبەخش���ێن ژ‬ ‫دەولەتێ���ن ئورۆپان‪ ،‬تەڤلی ڤ���ان گرۆپان‬ ‫بوون‪ .‬بۆ نموونە ژ "فرەنس���ا ‪ 421‬کەس‪،‬‬ ‫بریتانیا نێزیکی ‪ 366‬بەلچیکا نێزیکی ‪296‬‬ ‫و ئەلمانیا ‪.)5("249‬‬ ‫ل گ���ۆر ژێدەرێ���ن بیان���ی هژم���ار و‬ ‫سەرژمێرێن کەس���ێن‪ ،‬کو تەڤلێ تەڤگەرێن‬ ‫تێرۆر ل ئەفغانستان ژ ساال ‪ 1979‬ــ ‪1992‬‬ ‫بووین‪ ،‬ناگەهیتە ‪ 5‬هزار کەس���ان و عیراقێ‬ ‫د ناڤبەرا سالێن ‪ 2003‬ــ ‪ 2007‬دا ناگەهیتە‬ ‫‪ 4‬هزار کەس���ان‪ ،‬لێ کێمتر ژ دوو س���االن‬ ‫کەس���ێن‪ ،‬ک���و تەڤلی رێکخ���راوا "قاعیدە‪،‬‬ ‫بەرەیا نوس���رە و داعش" ل سووریێ داویا‬ ‫‪ 2011‬بووی���ن‪ ،‬دگەهیتە ‪ 12‬هزار کەس���ان‪،‬‬ ‫ک���و ژ ‪ 81‬دەوالتان هاتین���ە‪ .‬دیارە ئەڤە‬ ‫ژی دزڤریتە تەڤگەرێن س���ەلەفی‪ /‬سونی ل‬ ‫ئورۆپا‪ /‬رۆژئاڤا‪ ،‬کو دژی بەشداربوونا حزب‬

‫اللە‪ /‬لبنان و ئیرانێ‌نە‪.‬‬ ‫ئ���ەڤ رێخوەش���کرنا ئیس�ل�امێ ژ الیێ‬ ‫دەولەتێ���ن لۆکال���ی و جیهانی‌ڤ���ە ب���ۆ‬ ‫بەرژەڤەندیێ���ن خوە یێن تایب���ەت دهێتە‬ ‫بکارئانین‪ ،‬چونک���و مەزنکرن و پرۆپاگەندا‬ ‫ئیسالما سیاس���ی ژ بۆ لێدان‪ ،‬کرێتکرن و‬ ‫ئارگۆمێنتان دهێتە بکارئانین‪.‬‬ ‫دەرفەت و رۆلێ کوردان‬ ‫س���ەدێ بیس���ت و یەک���ێ ک���ورد پتر‬ ‫هاتنەپێش‪ ،‬ئیرۆ کورد ژ دەولەتا عیراقێ و‬ ‫سووریێ پتر بەرچاڤن‪ ،‬د سەر خالێن تێرۆر‬ ‫و نێگاتیڤێن داعش دا‪ ،‬ب رێکا داعش کێشا‬ ‫ک���ورد بوویە ناڤەندا نووچ���ە و ڤەکۆلینێن‬ ‫سیاسی‪ ،‬لەش���کری و دیپلۆماسی‪ .‬هێزێن‬ ‫هەرچ���وار پارچان ب هەڤ���را دژی داعش‬ ‫جەنگی���ن‪ ،‬ئەڤە وەک الی���ێ دەرڤە‪ ،‬بەلێ‬ ‫ئالێ خوەیاتی کوردان نکاریە گۆتار‪ ،‬خەم‪،‬‬ ‫ناڤمال���ی و یەکگرتن هەبیت‪ .‬لەورا ل تەڤ‬ ‫ناکۆکی���ان "ئۆلی‪ ،‬نەتەوات���ی‪ ،‬چیناتی و‬ ‫مەزهەبی" هەر کورد دبنە قوربان!‬ ‫ش���ەرێ داعش بۆ خەلکێ کوردس���تانێ‬ ‫پتر رۆهنکر‪ ،‬کو دەس���ەالت و سەرکرداتیا‬ ‫کوردی ژ الیێ ئابۆری‪ ،‬سیاسی‪ ،‬لەشکری‪،‬‬ ‫دیپلۆماس���ی و هەڤخەمی‌ڤە گەلەکا الوازە‪.‬‬ ‫هەرتم ش���ەر ژ بەر نەبوونا دیالۆگێ‌یە‪ ،‬لێ‬ ‫هەردەم کورد د شەری دا سەرکەتینە و ل‬ ‫سەر مێزا دیالۆگێ هاتینە دۆرناندن‪ ،‬چونکو‬ ‫کورد پتر وەک ش���ەرکەر دگەل داعش یێ‬ ‫بەرچاڤە‪ ،‬لێ وەک سیاس���ی و دیپلۆماسی‬ ‫ی���ێ الوازە! ب ئاوایەک���ێ دی کورد هەر ل‬ ‫س���ەردەمێ زەینەفۆن و تا دگەهیتە شەرێ‬ ‫مووس���لێ‪ ،‬وەک ش���ەرکەر هاتینە ناسین‪،‬‬ ‫ل���ێ وەک سیاس���ی و دیپلۆماس���ی الواز و‬ ‫قەلسن!‬

‫گەلۆ رەوشا کوردستانێ‬ ‫پشتی داعش‪ ،‬دێ‬ ‫یەکگرتن یان دوو‬ ‫هەرێمی بیت؟ ل‬ ‫ڤێرێ دێ پتر رۆلێ‬ ‫ئیرانێ و تورکیا یێ‬ ‫بەرچاڤ بیت‪ .‬لەورا‬ ‫ئیرۆ کوردستان پێدڤی‬ ‫ئاشتیەکا نەتەوەیی‌یە‪،‬‬ ‫داکو جارەکا دی‬ ‫پەرلەمان و حکوومەتا‬ ‫هەرێمێ ئەکتیڤ بنەڤە‬ ‫هێرش���ێن داعش ‪ 2014.08.03‬بۆ سەر‬ ‫دەڤەرا شنگال بۆ مە تەڤان دیار کر‪ ،‬کو نە‬ ‫"س���ەرۆکێ هەرێمێ‪ ،‬سەرۆکێ حکوومەتێ‪،‬‬ ‫وەزارەتا پێش���مەرگەی‪ ،‬وەزارەتا ناڤخوە‪،‬‬ ‫دەزگەهێ���ن ئەولەهی‪ ،‬هەوالگیری و‪ ،"...‬ل‬ ‫ئاستێ پێویستێ ڤێ بوویەرێ نەبوون! هیچ‬ ‫پالن و پێش���بینیەک بۆ ڤێ رەوشێ نەبوو!‬ ‫هەرچەندە داعش پش���تی شام و عیراقێ‪،‬‬ ‫کوردس���تان وەک ویالیەتا س���ێهەم دزانی‪.‬‬ ‫ئەڤ���ە بۆ چاڤدێران دی���ار دکەت‪ ،‬کو ئەڤ‬ ‫هەموو س���ازی و دەزگەهە تەنێ بۆ هەڤدوو‬ ‫دهێنە بکارئانین!‬ ‫ب ڤێ رەوش���ا ئالۆزا دەڤەر تێرا دەرباز‬ ‫دبی���ت‪ ،‬گەل���ەکا گرانە م���رۆڤ بکاریت ب‬ ‫ئاوایەکێ تەندرست و زانستی وێنەکێ زەالل‬ ‫بۆ پۆس���ت ــ داعش(‪ )6‬درس���ت بکەت‪،‬‬ ‫چونکو کوردس���تان راس���تی ئەنفاال برسێ‬ ‫هاتیە! س���ەرباری هەبوونا گەندەلی‪ /‬تاالن‬ ‫و نەبوونا ژێیاتیێ ل کوردستان و عیراقێ‪،‬‬ ‫بوون���ەوەرەک وەک نەت���ەوە‪ ،‬حکوومەت و‬ ‫دەولەت د سەرێ خەلکی دا نەماینە‪.‬‬ ‫ب گەلەمپ���ەری س���ەرکرداتیا کوردی ب‬ ‫ئەنجامێ نەبوونا هش���مەندی و سیاسەتەکا‬ ‫کوور و ریالیزمی‪ ،‬گەلێ کورد ب درووشمێن‬ ‫مەزن "ریفران���دۆم‪ ،‬دەولەتا کوردی و‪،"...‬‬ ‫پتر راس���تی قەیران و ئارێشان کر‪ .‬الوازیا‬ ‫ئابۆری و رەوش���ا گش���تیا خرابا باشوور و‬ ‫ناڤخوەی���ا هەرێم���ێ "سیاس���ی‪ ،‬ئابۆری و‬

‫برێڤەبرن" دێ پشتی نەمانا داعش‪ ،‬راستی‬ ‫پرس���گرێکان هێت‪ .‬پرانیا خالێن ناکۆکێن‬ ‫د ناڤب���ەرا پێکهاتێن عیراق���ێ دا دێ چنە‬ ‫پش���تی نەما داع���ش و ب تایبەتی گەلەک‬ ‫ئارێشێن هەالویستی د ناڤبەرا ماال کوردی‬ ‫دا دێ بۆ پشتی داعش هێنە ڤەگوهاستن‪،‬‬ ‫چونک���و زەحمەت���ە ل پێش نەم���ا داعش‬ ‫بەحس ل خالێن ناکۆک "نەفت‪ ،‬س���ینۆر‪/‬‬ ‫مادێ ‪ ،140‬دەس���ەالت کوردی‪ /‬س���ەرۆکێ‬ ‫هەرێمێ‪ ،‬داهات‪ ،‬پارڤەکرنا دەس���ەالتێ و‬ ‫نێرینا هەمبەر پارچێن دی یێن کوردستانێ"‬ ‫بهێتەکرن‪.‬‬ ‫گەلۆ رەوش���ا کوردستانێ پشتی داعش‪،‬‬ ‫دێ یەکگرت���ن ی���ان دوو هەرێمی بیت؟ ل‬ ‫ڤێ���رێ دێ پتر رۆلێ ئیران���ێ و تورکیا یێ‬ ‫بەرچاڤ بیت‪ .‬لەورا ئیرۆ کوردستان پێدڤی‬ ‫ئاش���تیەکا نەتەوەیی‌یە‪ ،‬داکو جارەکا دی‬ ‫پەرلەم���ان و حکوومەت���ا هەرێمێ ئەکتیڤ‬ ‫بنەڤە‪.‬‬ ‫ئەگەر پش���تی داعش ئاساییکرنا رەوشا‬ ‫دەڤەرا ش���نگال نەهێتەکرن‪ ،‬دێ ئارێشە د‬ ‫ناڤبەرا ئێزدی‪ /‬کورد و ئیس�ل�اما س���ونە‪/‬‬ ‫عەرەبێن مووسل دا درست بیت‪ .‬پێشبینیا‬ ‫شەر و ناکۆکی د ناڤبەرا کورد و شیعەیان‪/‬‬ ‫حەش���دێ ملی دا "ل س���ینۆرێن خانەقین‪،‬‬ ‫خۆرماتوو و‪ "...‬دهێتکرن‪ .‬هەروەها نەدوورە‬ ‫پشتی داعش ش���ەر و ناکۆکی ب فاکتەرێ‬ ‫تورکیا د ناڤبەرا پارتی و پەکەکێ‪ /‬پەیەدێ‬ ‫دا درست بیت‪ ،‬ب تایبەتی ل دەڤەرا شنگال‬ ‫و سینۆرێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ‪.‬‬ ‫ه���ەم بەرەیا ش���یعە‪ /‬رووس���یا و هەم‬ ‫بەرەیا ئەمری���کا هاریکاری کوردێن رۆژئاڤا‬ ‫دکر‪ ،‬تاکو وێ رادێ شەرێ کۆبانێ ئاستێ‬ ‫بلندبوون���ا الینگرێ���ن پەی���ەدێ گەهاندە‬ ‫هەرچوار پارچێن کوردس���تانێ‪ .‬ئێدی وەک‬ ‫جیوپۆلیتیکا دەڤەرێ ئیرانێ باندۆر ل سەر‬ ‫پەکەکی "باکور و رۆژئاڤا و هەروەها ل سەر‬ ‫دەڤەرا کەسک‪ /‬یەکێتی و گۆران ژی هەیە‪،‬‬ ‫سەرباری مانا ئەس���ەد‪ ،‬فەروەریا عیراقێ‪،‬‬ ‫یەمەن و‪ "...‬بەرەیێ ش���یعی رۆژ بۆ رۆژێ‬ ‫بهێز دکەڤیت و بەریێ سونی رۆژ بۆ رۆژێ‬ ‫هەرێ الواز دبیت‪ ،‬بنێرە سعوودیە و تورکیا‬ ‫هاریکاریا داعش و پارتی دکەن‪ ،‬لێ پارتی‬ ‫و داعش شەرێ هەڤکر‪ ،‬لێ ئەڤ ناکۆکیە د‬ ‫بەرەیێ ش���یعە دانینە! ئیرانێ باندۆرا خوە‬ ‫ل سەر هەرسێ پارچێن کوردستانێ هەیە‪،‬‬ ‫چونکو ئیران‪ /‬ش���یعە و س���وور‪ /‬عەلەوی‬ ‫هاریکاریا هەموو پارتێن کوردی کریە‪ ،‬ئەڤە‬ ‫ل ڤێرێ رۆلێ تورکیا الواز دکەت‪.‬‬ ‫ب ئەنجام ئاردۆگان داگێران بۆ مووسکو‬ ‫کر و دەس���ت ژ خەونا خوە یا ئیمپراتۆریا‬ ‫ئۆس���مانیا نوو ب���ەردا و بارزان���ی داگێران‬ ‫بۆ بەغ���دا کر و دەس���ت ژ خەونا خوە یا‬ ‫ریفراندۆم و دەولەتا کوردی بەردا! ئەڤە ژی‬ ‫ژ ئەنجامێ الوازیا بەرەیا سونی دهێت‪.‬‬ ‫زالبوون���ا رۆل���ێ ئیران���ێ ل عیراق���ێ و‬ ‫س���ووریێ‪ ،‬وەکر هندەک وەالتێن کەنداڤی‬ ‫تێکهەلیێ���ن خوە دگەل س���ونەیێن کورد‪/‬‬ ‫زۆن���ا زەر خ���وەش بکەن‪ .‬ل���ەورا هندەک‬ ‫دەولەتێن کەنداڤی دەس���ت ب درس���تکرنا‬ ‫تێکهەلیان دەڤەرێ کر و ب تایبەتی ریاز‪/‬‬ ‫س���عوودیە ئەڤ رۆلە گێ���را‪ .‬ژ بەر هندێ‬ ‫گەلەک کۆنس���لخانێن عەرەب���ی‪ /‬کەنداڤی‬ ‫کوردس���تانێ هاتنە ڤەکرن‪ .‬تورکیا گەلەک‬ ‫پێکۆلێ دکەت ک���وردان‪ /‬هەڤلێرێ نێزیکی‬ ‫دەولەتێ���ن کەنداڤی‪ /‬قەتەر و س���عوودیە‬ ‫بک���ەت‪ .‬هەر ژ مێژە تورکی���ا پێکۆلکریە ژ‬ ‫هێال ئابۆری‪ ،‬سیاسی و لەشکری‌ڤە دەستێ‬ ‫خوە دانتە س���ەر هەرێما کوردستانێ‪ /‬زۆنا‬ ‫زەر‪ .‬الوازبوونا دەولەتێن مەزن و کاریگەریا‬ ‫عەرەبان "مس���ر‪ ،‬عیراق و‪ ،"...‬س���عوودیا‬ ‫بلۆکێ کەنداڤ���ی دامەزراند‪ ،‬ئەڤ بلۆکە بۆ‬ ‫بەرهنگاربوونا شیعەیان ل دەڤەرێ‌یە‪.‬‬ ‫ب کورتی‪ ،‬ب هاتن و ش���ەرێ داعش ل‬ ‫سووریا‪ ،‬رووسیا ب خوە ب دەرفەت دیت‪،‬‬ ‫جهێ پ���ێ خوە ل رۆژهالت���ا ناڤین خورت‬ ‫بکەت و ب تایبەتی ل کوردس���تانا باکور و‬ ‫رۆژئاڤا‪ .‬هەروەها ب هاتن و ش���ەرێ داعش‬ ‫ئەمریکا‪ /‬رۆژئاڤا هەمان دەرفەت بکارئانی‪.‬‬ ‫ب ئەنجام ئەڤ دەڤەرە بوویە پاناڤا ش���ەر‬ ‫و بەرژەڤەندیان‪ .‬ئیران دخوازیت ب هێجەتا‬ ‫شیعەیان‪ ،‬حەش���دێ ملی فرێکەتە دەڤەرا‬ ‫کەرکووکێ و دیاال و تورکیا ژی دخوازیت ب‬ ‫هێجەتا س���ونەیان لەشکرکێشایا دەردۆرێن‬ ‫مووس���لێ بکەت‪ .‬سەرباری خەونێن کەڤنار‬ ‫ویالیەتا مووس���ل‪ /‬کەرکووک‪ ،‬کو بەشەکن‬ ‫ژ تورکیا‪ .‬ب گش���تی دێ کوردستان پشتی‬ ‫داع���ش بیتە هەڤرکیەکا دی ی���ا د ناڤبەرا‬ ‫بەرەیا سونی و شیعی دا‪.‬‬ ‫تێبینی‪ :‬ئەم وتارە بەش���ێکە لەوتارێکی‬ ‫درێژ‪ ،‬ک���ۆی وتارەکە لەموڵپ���ەڕی ئاوێنە‬ ‫بخوێنەوە‪.‬‬ ‫‪www.awene.com‬‬

‫‪12‬‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫‪birura. awene@gmail. com‬‬

‫بیروڕا‬

‫ئەزمونی ناڕەزایەتییە کۆمەاڵیەتییەکان‬

‫مه‌ریوان وریا قانع‬ ‫بەشی سێهەم‬ ‫(‪)١‬‬ ‫بەرلەوەی بچینە س���ەر ش���یکردنەوەی‬ ‫بزوتن���ەوەی کۆمەاڵیەتی���ی ن���وێ‬ ‫لەکوردس���تان‌و ئەزمون���ی ناڕەزایەت���ی‬ ‫کۆمەاڵیەتیی‌و سیاس���یی سااڵنی رابردوی‬ ‫دونیای ئێمە‪ ،‬مەبەس���تمانە سەرەکیترین‬ ‫ئەو خااڵن���ە وەبیری خوێنەران بهێنینەوە‬ ‫ک���ە لەبەش���ی یەک���ەم‌و دوهەم���ی ئەم‬ ‫نوس���نیەدا بەرگریمان لێکرد‪ .‬دەش���ێت‬ ‫گرنگتری���ن خاڵ���ەکان ب���ەم ش���ێوەیە‬ ‫دابڕێژینەوە‪-١:‬دەسەاڵتدارانی کوردستان‬ ‫بەدۆخێک گەیش���تون سڵ لەوە ناکەنەوە‬ ‫باسی ئیفالس���یی سیاس���یی‌و ئابوریی‌و‬ ‫کۆمەاڵیەتی���ی خۆی���ان‌و ئەزمونەکەیان‌و‬ ‫گوتارەکانی���ان بک���ەن‪ ،‬زمانێک���ی نوێ‬ ‫بەکاردەهێنن کە زمانی خۆڕوتکردنەوەی‬ ‫تەواوی دەس���ەاڵتەو داننانە بەشکس���تە‬ ‫گەورەکانیان���دا‪ ،‬ب���ەاڵم وەک ئەت���واری‬ ‫هەمیش���ەییان‪ ،‬بەب���ێ هەڵگرتن���ی النی‬ ‫هەرەکەمیی بەرپرسیارێتیی ئەو شکستانەو‬ ‫وازهێنان‌و بەجێهێش���تنی پۆس���ت‌و پێگە‬ ‫سیاس���ییەکانیان‪ .٢.‬ئەم زمان���ە تازەیە‬ ‫رۆڵی خۆپاککردن���ەوەو گەردنئازادکردن‬ ‫دەبینێ���ت‌و بەمەش دەیانەوێ���ت خۆیان‬ ‫گەردن���ی خۆی���ان لەهەمو شکس���تەکان‬ ‫ئازادبک���ەن‪ -٣ .‬رەخن���ەی ئ���ەو گوتارە‬ ‫بەن���او رادیکاڵ‌و چەپگ���ەرە پەڕگیرەمان‬ ‫کرد ک���ە خوازی���اری ئەوەن سیس���تمی‬ ‫س���ەرمایەداریی جیهانیی لەکوردستانەوە‬ ‫بگۆڕن‪ ،‬چونکە سەرمایەداری بەمانا هەرە‬ ‫ئەبستراکتەکەی‪ ،‬بەسەرچاوەی کێشەکانی‬ ‫کۆمەڵگای ئێمە دەزانن‪.‬‬ ‫لەبەش���ی دوهەم���ی ئەم نوسینەش���دا‬ ‫تاوتوێی مەترس���ییەکانی تەشەنەکردن‌و‬ ‫گەورەبون���ی هەرچ���ی زیات���ری رۆڵ���ی‬ ‫توندوتیژییم���ان لەژیان���ی سیاس���یی‌و‬ ‫کۆمەاڵیەتیی‌و فەرهەنگیی لەکوردس���تاندا‬ ‫کرد‪ .‬لەوە دواین کە س���بەینێ‌و دوسبەی‬ ‫ئەم کۆمەڵگایە پڕێتی لەئەگەری جەنگی‬ ‫خوێناوی���ی‌و پێکدادان���ی توندوتیژی���ی‬ ‫ناوەکیی‌و دەرەکیی‪ .‬هەم���و هێماکانیش‬ ‫ئەوەمان پێدەڵێن کە ملمالنێی جەنگاوەرانە‬ ‫لەسەر خاکی کوردس���تان هێورنابێتەوە‪.‬‬ ‫باسمان لەوەکرد کە گۆڕینی توندتوتیژیی‬ ‫بۆ ئامرازی سەرەکیی سیاسەتکردن تەنها‬ ‫لەقازانجی دەس���ەاڵتدارانی ئەمڕۆو گروپە‬ ‫توندڕەوەکاندا دەبێت‪ .‬لەدۆخی پەنابردندا‬ ‫بۆ توندوتیژیی‪ ،‬دوبارەکردنەوەی ئەزمونی‬ ‫س���وریاو لیبیاو یەمەنم���ان بەئەگەرێکی‬ ‫گ���ەورەو واقیعانە دانا‪ .‬هاوکات باس���مان‬ ‫لەوەک���رد کە دەس���ەاڵت لەکوردس���تاندا‬ ‫لە"ش���ەڕێکی دەس���تەویەخە"دایە لەگەڵ‬ ‫کۆمەڵ���گاو نەیارەکانی���داو واڵتەک���ەش‬ ‫پڕیەتی لەچەکی قو‌رس‌و س���وک‌و گروپ‌و‬ ‫کەس���ایەتی چەک���دار‪ ،‬ک���ە هەموی���ان‬ ‫ل���ەدەرەوەی هەمو ش���ێوازێکی ش���ەرم‌و‬ ‫ئەخالقیی سیاس���یی‌و بەرپرس���یارێتیدا‬ ‫کاردەکەن‌و کۆمەڵ���گای ئێمەش خاوەنی‬ ‫میکانیزمێ���ک نیی���ە ب���ۆ چاودێریکردن‌و‬ ‫دیس���پلینکردنیان‪ ،‬بۆی���ە ئامادەگییەکی‬ ‫گەورە بۆ پێکدادانی چەکدارانە لەدونیای‬ ‫ئێمە ئامادەیە‪ ،‬کە لەدۆخی رودانیدا بەناو‬ ‫دەریایەک خوێن���دا تێدەپەڕێت‪ .‬هەروەها‬ ‫مۆدێلی حوکمڕانیی بارزانیمان بەمۆدێلی‬ ‫ئەردۆگان بەراورد کردو ئەو راس���تییەمان‬ ‫نیش���اندا ک���ە بارزانی���ی لەتاکڕەوی���ی‌و‬ ‫گوێنەگرتندا زۆر لەپێش ئەردۆگانەوەیە‪.‬‬ ‫پەردەمان لەس���ەر ئەو نهێنییە ئاشکرایە‬ ‫الدا‪ ،‬ئ���ەوەی ئ���ەردۆگان لەتورکی���ادا‬ ‫ئەنجامیدەدات دوبارەکردنەوەیەکی هێمنی‬ ‫ئەوەیە کە بارزانی بەئاش���کراو لەڕێگای‬ ‫هێزو زەبرەوە‪ ،‬بێ گەڕانەوە بۆ یاساو بێ‬ ‫گەڕان بەدوای شەرعییەت‪ ،‬لەکوردستاندا‬ ‫ئەنجامیدا‪ .‬هەروەها رەخنەی ئەو گوتارە‬ ‫رادیکااڵنەشمان کرد کە باس لەبەرپاکردنی‬ ‫ش���ۆڕش‌و پێکدادانی چەکدارانە دەکەن‌و‬ ‫پێم���ان لەس���ەر ئ���ەو خاڵە داگ���رت کە‬ ‫لەدونیای ئێمەدا چەندە کەرەس���تەکانی‬ ‫توندوتیژیی لەئاس���تی لۆکاڵیدا ئامادەن‪،‬‬ ‫هێندە کەرەستەکانی بەرپاکردنی شۆڕشی‬ ‫سەرتاس���ەریی نائام���ادەن‪ .‬توڕەی���ی‌و‬ ‫بێزاریی‌و بێباوەڕیی خەڵک بەدەسەاڵتداران‬ ‫هێج���گار گەورەیە‪ ،‬بەاڵم ئ���ەم توڕەیی‌و‬ ‫بێزاریی���ە لەبەریەککەوتنی���دا لەگ���ەڵ‬ ‫سیستمە سوڵتانییەکەدا ئەوەندە لەوەوە‬

‫ئاراس فه‌تاح‬

‫ئەگەری شەڕی‬ ‫ناوخۆیی لەواڵتی‬ ‫ئێمەدا بەتەنها‬ ‫ئەگەرێکی تیۆریی‬ ‫نییە‪ ،‬بەڵکو‬ ‫بەکردار ئامادەیە‬ ‫ئەوەی پارتی‬ ‫لەناوچەکانی خۆیدا‬ ‫ئەنجامیئەدات‬ ‫پیادەکردنی شەڕی‬ ‫ناوخۆیە بەبێ‬ ‫ئیعالنکردنی ئەم‬ ‫جەنگە‬ ‫نزیک���ە ئەزمونی س���وریاو لیبیاو یەمەن‬ ‫دوبارەبکات���ەوە‪ ،‬ئەوەندە لەگەاڵڵەکردنی‬ ‫ئەزمون���ی شۆڕش���ێکی کۆمەاڵیەتی���ی‬ ‫سەرکەوتوەوە نزیک نییە‪ .‬لەدوای بەهاری‬ ‫عەرەبییەوە لۆژیکی هێ���زی روت‪ ،‬هێزی‬ ‫ئازادک���راو لەهەم���و ح���ەرام‌و تابویەک‪،‬‬ ‫لۆژیکێکی بااڵدەستەو بەهەمو حیسابێکیش‬ ‫دەسەاڵتدارانی ئەم ناوچەیە لەم دۆخەی‬ ‫ئەمڕۆدا لەو کۆمەڵگایان���ە بەهێزترن کە‬ ‫حوکمڕانییان دەکەن‪ .‬باس���ی ئەوەشمان‬ ‫کرد کە دونیای دوای داعش"دونیای دوای"‬ ‫رێککەوتنامەی"س���ایکس پیکۆ"نابێ���ت‪،‬‬ ‫وات���ە دونی���ای دروس���تبونی کۆمەڵێک‬ ‫دەوڵەتی ن���وێ لەناوچەک���ەدا نابێت کە‬ ‫بتوان���ن وەک دەوڵەتی نەتەوە کاربکەن‌و‬ ‫چوارچێوەیەکی عەقالنیی‌و نیش���تیمانیی‬ ‫گشتیی بۆ ژیانی سیاسیی‌و کۆمەاڵیەتیی‬ ‫دابینبک���ەن‪ ،‬بەڵکو گەڕاندنەوە دەبێت بۆ‬ ‫دونیای بەر لە"سایکس پیکۆ"‪ ،‬بۆ دونیای‬ ‫ئیمارەت‌و شێخنشینە لۆکاڵییە ستەمگەرو‬ ‫داخراوەکان کە کۆمەڵێک خێزان‌و تائیفەو‬ ‫لۆردی جەنگ بەوشێوەیەی لەگەڵ قازانجی‬ ‫خۆیان���دا بگونجێ���ت‪ ،‬بەڕێوەیان دەبەن‪.‬‬ ‫هەمو ئەمانەش لەپاڵ کۆمەڵێک دەوڵەتی‬ ‫ئیقلیمییدا ک���ە خەونی ئیمپراتۆرییانەیان‬ ‫هەی���ە‪ .‬هەر لەو بەشەش���دا رەخنەی ئەو‬ ‫گوت���ارە دژە فیکرەمان ک���رد کە پێیوایە‬ ‫ئێمە هەمو شتەکان دەزانین‌و پێویستمان‬ ‫بەفیک���رو بیرکردن���ەوە نیی���ە‪ ،‬تی���ۆرەو‬ ‫پشکنین‌و راڤەکردن کەڵکیان نییە‪ ،‬ئەوەی‬ ‫پێویستمان پێیەتی"کرداری شۆڕشگێڕانە"و‬ ‫توندوتیژ"و"هەڵمەت���ی‬ ‫"راپەڕین���ی‬ ‫چەکدارانە"ی���ە‪ .‬پێموانوای���ە ئەم گوتارە‬ ‫رێگرێکی گەورەیە لەبەردەم بیرکردنەوەی‬ ‫هێمن‌و ستراتیژیی لەهەر ئەلتەرناتیڤێکی‬ ‫عەقالنیی���داو ئەگ���ەری تێپەڕین���ی بەناو‬ ‫پێکدادانی خوێناوی‌و جەنگ‌و کوش���تاری‬ ‫گەورەشدا‪ ،‬ئەگەرێکی گەورەیە‪.‬‬ ‫(‪)٢‬‬ ‫ئێس���تا دەمانەوێ���ت بێین���ە س���ەر‬ ‫ش���یکردنەوەیەکی خێ���رای ئەزمون���ی‬ ‫بزوتنەوەی کۆمەاڵیەتی نوێ‌و کەناڵیزەی‬ ‫ملمالنێکان لەبۆڵەبۆڵی کۆمەاڵیەتییەوە بۆ‬ ‫رێکخستنی مەدەنیی‌و سیاسیی لەدونیای‬ ‫دوای راپەڕین���دا‪ .‬بەڕای ئێم���ە دەکرێت‬ ‫دو ئەزمون���ی س���ەرەکیی بزوتن���ەوەی‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی‌و سیاس���یی لەدونیای دوای‬ ‫راپەڕین���دا لەیەک���دی جیابکەین���ەوە کە‬ ‫هەردوکی���ان پێویس���تیان بەخوێندنەوەو‬ ‫ش���یکردنەوەی وردو بەڕوانینێکی هێمن‌و‬

‫عەقاڵنیی لەدەرئەنجامەکانی هەیە‪.‬‬ ‫یەکەمی���ان ئەزمون���ی کەڵەکەبون���ی‬ ‫ناڕەزایەتیی���ەکان‌و تەقاندنەوەی���ان ب���و‬ ‫لەهەڤدەی شوباتدا‪ .‬دوهەمیشیان ئەزمونی‬ ‫ئۆپۆزیس���یۆن بەگشتیی‌و س���ەرهەڵدانی‬ ‫بزوتنەوەی گۆڕانە بەتایبەتیی‪ ،‬کە بڕێکی‬ ‫زۆری ناڕەزایەتیەکانی���ان لەچوارچێوەی‬ ‫کۆمەڵێک گوتاری سیاس���یی‌و بەرنامەی‬ ‫کارک���ردن‌و ش���ێوازی رێکخراوەیی���دا‬ ‫کۆک���ردەوە‪ ،‬بەمەبەس���تی ریفۆرمکردنی‬ ‫هەرێ���م‌و‬ ‫دەس���ەاڵتدارێتییەکەی‬ ‫ئەنجامدانی"چاکسازیی بنەڕەتیی"تیایدا‪.‬‬ ‫باوردتر لەهەردو ئەزمونەکە رابمێنین‌و‬ ‫هەوڵبدەین هەندێ���ک دەرەنجامیان لێوە‬ ‫وەدەستبهێنین‪.‬‬ ‫(‪)٣‬‬ ‫ئەزمون���ی هەڤدەی ش���وبات ئەزمونی‬ ‫تەقین���ەوەی ناڕەزایی���ە ناوەکیی���ە‬ ‫کەڵەکەبوەکانی دونیای ئێمەبو بەڕوی ئەو‬ ‫مۆدێلەدا لەحوکمڕانیی کە لەدونیای دوای‬ ‫راپەڕیندا سەروەرکرابو‪ ،‬مۆدێلێک کە ئێمە‬ ‫بەس���وڵتانیزم ناومانن���اوەو بەکردەوەش‬ ‫س���ەرجەمی ئەزمونەکەی خس���تۆتە ژێر‬ ‫دەس���تی چەن���د خێزانێکی سیاس���یی‌و‬ ‫نوخبەیەکی بچوکی دیاریک���راوەوە‪ .‬ئەو‬ ‫خەیاڵە سیاس���ییەی ک���ە ناڕەزاییەکانی‬ ‫هەڤدەی شوباتی ئاراستە دەکرد‪ ،‬خەیاڵی‬ ‫دروستکردنی مۆدێل‌و دونیایەکی سیاسیی‬ ‫بو جیاواز لەوەی کە هەیەو دروستکراوە‪.‬‬ ‫داواکارییە سەرەکییەکانی بەردەمی"سەرای‬ ‫ئازادی���ی"داواکاری سیاس���یی رادی���کاڵ‬ ‫بون‪ ،‬چونکە لەهەن���اوی خۆیدا هەڵگری‬ ‫پ���رۆژەی هەڵتەکاندن���ی پەیوەندیی���ە‬ ‫کۆنەکانی دەس���ەاڵت بو بۆ هێنانە کایەی‬ ‫پەیمانێکی کۆمەاڵیەتیی‌و سیاسیی نوێ‪،‬‬ ‫لەوێنەی"دادپەروەری���ی کۆمەاڵیەتیی"و"‬ ‫دەس���ەاڵتی یاس���ا"و " هەڵوەشاندنەوەی‬ ‫دەزگا حزبییەکان���ی تێ���رۆرو تۆقاندن"و"‬ ‫بنبڕکردن���ی گەندەڵیی"و" س���ەربەخۆیی‬ ‫دادگاکان"و" لێپرس���نەوە لەتاوانباران"و"‬ ‫بنەبڕکردن���ی تاوان���ی سیاس���یی"و"‬ ‫جیاکردن���ەوەی ح���زب لەکۆمەڵ���گا"و"‬ ‫ئابوریی لەحزب"و" دەستاودەس���تکردنی‬ ‫دەس���ەاڵت"و" داهێنان���ی دیدگایەک���ی‬ ‫ن���وێ ب���و ب���ۆ چەمکی"هاواڵتیب���ون"و‬ ‫کۆمەڵێ���ک پرنس���یپی تری ل���ەم بابەتە‬ ‫ک���ە بەس���ەریەکەوە ه���ەم هێم���ا بون‬ ‫ب���ۆ س���ەرلەنوێ دابەش���کردنەوەیەکی‬ ‫دادپەروەران���ەی س���امانی واڵت بەس���ەر‬ ‫چین‌و توێژە کۆمەاڵیەتییە جیاوازەکانداو‬ ‫ه���ەم س���ەرلەنوێ دەس���تکاریکردنی‬ ‫پەیوەندییەکانی دەس���ەاڵت‌و کۆمەڵگا بو‬ ‫بەجۆرێک هاواڵتیب���ون‌و رێزگرتنی مرۆڤ‬ ‫خاڵی هەرە جەوهەری بێت‌و رێگاو دەزگاو‬ ‫یاس���ایەک نەهێڵێتەوە بەهۆیانەوە ئیهانە‬ ‫بەمرۆڤ بکرێت‌و وەک بونەوەرێکی سوک‌و‬ ‫بێسەنگ‌و بێنرخ مامەڵە بکرێت‪.‬‬ ‫(‪)٤‬‬ ‫ئ���ەو خاڵەی بۆ ئێمە گرنگە ئەوەیە کە‬ ‫ئەم تەقینەوە ناوەکییەی هەڤدەی شوبات‬ ‫لەن���او هەرێمدا هاوش���انبو بەئامادەگیی‬ ‫ژینگەیەک���ی دەرەکیی نوێ‌و شۆڕش���گێڕ‬ ‫لەناوچەک���ەدا‪ ،‬کە ژینگ���ەی تەقینەوەی‬ ‫بومەلەرزەئاس���ای روداوەکانی"بەه���اری‬ ‫عەرەبیی"بو‪ .‬هەڤدەی ش���وبات لەناو ئەو‬ ‫حەماس���ەتە سیاس���ییەدا هەناسەی ئەدا‬ ‫کە لەهەم���و ناوچەک���ەدا ئامادەبو‪ .‬بەم‬ ‫مانای���ە ناڕەزاییەکانی هەڤدەی ش���وبات‬ ‫ئەگەرچی رەگوڕیش���ەی ناوەکیی بەهێزو‬ ‫قوڵی���ان لەکۆمەڵ���گای ئێم���ەدا هەبو‪،‬‬ ‫بەاڵم گەیش���تنیان بەئاس���تی تەقینەوە‬ ‫لەپەیوەندییەکی راستەوخۆدا بو بەو ژینگە‬ ‫دەرەکییەوە ک���ە لەناوچەکەدا لەئارادابو‪.‬‬ ‫هەڤدەی ش���وبات بەمانای���ەک لەماناکان‬ ‫ئەزمونکردنی"بەهارێکی کوردس���تانیی"بو‬ ‫لەناو"بەهارێکی گەورەتر"لەناوچەکەدا‪.‬‬ ‫ئ���ەوەی ئەم���ڕۆ ئامادەی���ە وێرانبونی‬ ‫تەواوەت���ی ژینگ���ە دەرەکییەکەو گۆڕانی‬ ‫دۆخ���ی ناڕەزایەتییەکان���ی ناویەت���ی بۆ‬ ‫کۆمەڵێ���ک جەنگی ناوەکی���ی خوێناوی‌و‬ ‫ترس���ناک‪ ،‬بۆ دابەش���بون‌و هەالهەالبونی‬ ‫یەکەکانی کۆمەڵگاو هێرشی هەمەالیەنەی‬ ‫دەسەاڵتداران بۆسەر هەمو شتێک لەخۆیان‬ ‫نەچێت‪ .‬لەپاڵ ئەمەشدا ئامادەگیی هێزە‬ ‫س���ەلەفییە جیهادییە گلۆباڵییەکانە لەناو‬ ‫زۆرێک لەواڵتانی ناوچەکەدا‪ ،‬شانبەشانی‬ ‫هاتنەکای���ەی کۆمەڵێ���ک دەوڵەت���ی‬ ‫داوەش���او کە ناتوان���ن س���ەرەتاییترین‬ ‫پێداویس���تییەکانی بژێ���وو ئاس���اییش‌و‬ ‫ئارامیی کۆمەاڵیەتی���ی دابینبکەن‪ .‬ئەمە‬ ‫بێجگە لەدروستبونی ژینگەیەکی ئیقلیمی‬ ‫دوژمنکارانەی پڕ لەناکۆکیی توندو"شەڕی‬ ‫لەبری"و هێزی کڕدڕاوو ئاڕاس���تەکراو‪ ،‬کە‬ ‫ئ���ەوەی دەیانجوڵێنێ���ت بێبەرییە لەهەر‬ ‫خەم‌و خەونێک���ی نیش���تیمانیی‌و لەهەر‬

‫هەوڵێک بۆ باش���ترکردنی ئەو دونیایەی‬ ‫هاتۆتەکای���ەوە‪ .‬بەم مانایە ئ���ەو ژینگە‬ ‫ئیقلیمیی���ە شۆڕش���گێڕەی ک���ە وزەی‬ ‫سیاسیی‌و رەمزیی بەڕوداوەکانی هەڤدەی‬ ‫ش���وبات دەبەخش���ی‪ ،‬ئەو حەماس���ەتە‬ ‫سیاسییەی بۆ گۆڕانکاریی لەئارادابو‪ ،‬ئەو‬ ‫فەزا ئەخالقیی‌و سیاسیی‌و سایکۆلۆژییەی‬ ‫لەناوچەکەدا هاتبوە کایەوە‪ ،‬ئەمڕۆ بونیان‬ ‫نەماوەو گۆڕاون بۆ پێچەوانەکانیان‪ .‬بۆیە‬ ‫هەم���و کردەیەک���ی هاوش���ێوە بەکردەی‬ ‫هەڤ���دەی ش���وبات‌و ه���ەر هەوڵێ���ک بۆ‬ ‫دوبارەکردنەوەی‪ ،‬لەهەمو رویەکەوە‪ ،‬زۆر‬ ‫زەحمەتترو پڕ ریسکترو ترسناکتر بۆتەوە‪.‬‬ ‫هەم���و ئەمان���ە وامانلێ���دەکات هەندێک‬ ‫دەرئەنجام لەئەزمونی هەڤدەی شوباتەوە‬ ‫بەدەس���تبهێنین‌و لەچەن���د وانەیەک���ی‬ ‫سیاسیی‌و کۆمەاڵیەتییدا کۆیانبکەینەوە‪.‬‬ ‫(‪)٥‬‬ ‫یەک���ەم‪ :‬دەس���ەاڵت لەکوردس���تاندا‬ ‫فۆڕمێکی تایبەتی س���وڵتانیزمی لۆکاڵییە‬ ‫کە ئامادەیە ش���ەڕی دەستەویەخە لەگەڵ‬ ‫کۆمەڵ���گادا بکات‌و بۆ ئەم���ەش ئامادەیە‬ ‫ن���ەک تەنها هەمو بەڵتەجیی‌و ش���ەقاوەو‬ ‫هێ���زە دەمامکدارەکانی خ���ۆی بەربداتە‬ ‫گیان���ی خەڵ���ک‪ ،‬بەڵک���و س���ەرجەمی‬ ‫ئ���ەو توان���ا س���ەربازییە گەورەیەش کە‬ ‫لەبەڕەنگاربون���ەوەی ش���ەڕی داعش���دا‬ ‫بەدەس���تیهێناوە‪ ،‬دژ بەهەم���وان‬ ‫بەکاربهێنێت‪ .‬هەڤدەی شوبات نیشانیداین‬ ‫دەسەاڵتداران لەهەرێمدا بەلۆژیکی شەقاوە‬ ‫روبەڕوی ناڕەزایەتییەکان دەبنەوەو س���ڵ‬ ‫ل���ەوە ناکەن���ەوە واڵت لەڕێ���گای تیرۆرو‬ ‫ت���رس‌و تۆقاندن بەڕێوەببەن‪ .‬بەمانایەکی‬ ‫دیکە دەس���ەاڵتداران باکی���ان بەوە نییە‬ ‫ببن بەو بەڵتەجییانەی هانا ئارێنت ناوی‬ ‫دەنێت "‪ "Mob‬کە کرۆکی هەمو هێزێکی‬ ‫تۆتالیتێر پێکدەهێنن‪.‬‬ ‫دوهەم‪ :‬ئەگەر س���تراتیژیی سەرەکیی‬ ‫لەهەڤدەی ش���وباتدا دروش���می"بەڵێ بۆ‬ ‫ئاش���تیی‪...‬نا ب���ۆ توندتوتیژیی"بوبێت‪،‬‬ ‫پێناچێت نە دەسەاڵتداران‌و نە خەڵکانی‬ ‫یاخیبوش‪ ،‬لەدوبارەکردنەوەی ئەزمونێکی‬ ‫لەو بابەتەدا‪ ،‬هەمان ستراتیژیان هەبێت‪.‬‬ ‫لەئەگەری دوبارەبونەوەی ئەزمونێکی لەو‬ ‫شێوەیەدا‪ ،‬هەردوال دەست بۆ ئەو زەخیرە‬ ‫گەورەیە لەچەک دەب���ەن کە لەواڵتەکەدا‬ ‫ئامادەیە‪ .‬هەم دەس���ەاڵتداران لەئەسەدو‬ ‫سیس���ی‌و ئەردۆگان���ەوە بێش���ەرمییان‬ ‫لەپیادەکردنی هەمو کردەوەیەکی ترسناک‬ ‫زیادیک���ردوە‪ ،‬ه���ەم بەش���ە یاخییەکی‬ ‫کۆمەڵگای ئێمەش لەوە تێگەیش���توە کە‬ ‫ئەم دەس���ەاڵتدارێتییە بەخۆپیش���اندانی‬ ‫ئاشتییانەو بەڕەخنەگرتنی بێدەرئەنجام‌و‬ ‫بەچەپڵەلێ���دان الناچێ���ت‪ .‬ئەم���ەش‬ ‫لەهەلومەرج���ی ئەمڕۆکەی کوردس���تاندا‬ ‫رەچەتەی وێرانکارییەکی گەورەیە‪.‬‬ ‫س���ێهەم‪ :‬دەس���ەاڵت لەکوردس���تاندا‬ ‫یەکەیەکی سیاسیی‌و جوگرافیی یەکگرتو‬ ‫نیی���ە کە خاوەن مەرکەزێک���ی دیاریکراو‬ ‫بێ���ت بۆئ���ەوەی بتوانرێ���ت دەس���تی‬ ‫بۆببردرێت‌و گۆڕانی سەرتاس���ەریی تێدا‬ ‫بکرێت‪ .‬ئەم خەسڵەتەشی وایلێکردوە کە‬ ‫زیاد لەسەرێکی هەبێت‌و هەر سەرێکیشی‬ ‫لەناوچەیەک���ی لۆکاڵیی جی���اوازو لەناو‬ ‫خێ���زان‌و ب���اڵ‌و بەرەیەک���ی جی���اوازدا‬ ‫ئامادەبێ���ت‪ .‬هەموش���یان تابینەقاقایان‬ ‫چەکدارب���ن‌و خاوەنی میلیش���یای تایبەت‬ ‫بن‪.‬‬

‫ناوچەی س���لێمانی‪ .‬ه���ەر هەوڵدانێکیش‬ ‫بۆ پەڕینەوە ب���ۆ هەولێر بەناو پێکدادانی‬ ‫چەکداریی���دا تێدەپەڕێ���ت‪ .‬بۆی���ە ئێمە‬ ‫پێمانوای���ە ئ���ەوەی پارت���ی بەک���ردەوە‬ ‫ئەنجامیدەدات‪ ،‬جەنگی ناوخۆیە بەفۆرمێکی‬ ‫پاس���یڤ‪ .‬هەم���و توندوتیژبونەوەیەک���ی‬ ‫ملمالنێکانیش ب���ەرەو ئەوە دەڕۆن فتیلی‬ ‫ش���ەڕێکی ناوخۆیی لەنێ���وان کۆمەڵگاو‬ ‫دەس���ەاڵتدا هەڵگبیرسێنن‪ ،‬بەزۆر ماناش‬ ‫تەوقیتی بەرپاکردنی ئەم جەنگە لەفۆرمە‬ ‫تەقلیدییەکەیدا هەڵگیراوە بۆ ئەوساتەی‬ ‫هەم هێزەکان خۆیان‌و هەم هێزە ئیقلیمییە‬ ‫دۆستەکانیان بەپێویستیی دەزانن‪.‬‬ ‫شەش���ەم‪ :‬ئەگەرچی هێزە سوڵتانییە‬ ‫لۆکاڵیی���ەکان بەڕوک���ەش لەگەڵ یەکتردا‬ ‫ناکۆکیش بن‪ ،‬بەاڵم لەدۆخی هەڕەشەکردنی‬ ‫راستەقینەدا لەسەر دەسەاڵتەکەیان‪ ،‬دەبن‬ ‫بەهاوکارو پشتیوانی یەکتر‪.‬‬ ‫حەوت���ەم‪ :‬وەکچ���ۆن لەڕۆژان���ی‬ ‫خۆپیش���اندانەکانی هەڤ���دەی ش���وباتدا‬ ‫ئەو ئۆرگانە رەس���میی‌و حکومییانەی کە‬ ‫هەبون هیچ دەس���ەاڵتێکیان نەماوو هەمو‬ ‫دەس���ەاڵتەکان کەوتنە دەس���تی ئۆرگانە‬ ‫حزبییە ئاشکراو نهێنییە ئاراستەکراوەکان‌و‬ ‫هی���چ کاربەدەس���تێکی ن���او حکوم���ەت‬ ‫نەیدەتوانی بڕی���اری تەنانەت ئۆرگانێکی‬ ‫حزبیی بوەس���تێنێت‪ ،‬ئاوه���اش لەدۆخی‬ ‫دوبارەبون���ەوەی ناڕەزای���ی دەربڕین���ی‬ ‫توندوتیژان���ەدا کوردس���تان بەک���ردەوە‬ ‫دەکەوێت���ە بەر رەحمەتی هەمو ئەو هێزو‬ ‫میلیش���یاو رێکخراوە ئاشکراو نهێنییانەی‬ ‫ک���ە حزب ب���ۆ گیانی خەڵ���ک‌و کۆمەڵگا‬ ‫قەڵەوی کردون‪ .‬ئەزمونی ئەسەدو یەمەن‌و‬ ‫لیبیاو تورکیای ئەمڕۆکەی ئەردۆگانیش‪،‬‬ ‫نمونەیەکی باش���ن بۆ الس���ییکردنەوەیان‬ ‫لەکوردستاندا‪ .‬ئەگەر هەولێر لەسەردەمی‬ ‫هەڤدەی شوباتدا لەکەشوهەوای تەرابلوسی‬ ‫ژێر دەس���ەاڵتی قەزافی���دا ژیابێت‪ ،‬ئەوا‬ ‫لەدۆخی دوبارەبونەوەی هەڤدەی شوباتدا‬ ‫دورنییە وەک حەڵەبی لێنەیەت‪.‬‬

‫ئەگەرچی هێزە‬ ‫سوڵتانییە‬ ‫لۆکاڵییەکان‬ ‫بەڕوکەش لەگەڵ‬ ‫یەکتردا ناکۆکیش‬ ‫بن‪ ،‬بەاڵم لەدۆخی‬ ‫هەڕەشەکردنی‬ ‫راستەقینەدا لەسەر‬ ‫دەسەاڵتەکەیان‬ ‫دەبن بەهاوکارو‬ ‫پشتیوانی یەکتر‬

‫چوارەم‪ :‬ئەم خەس���ڵەتە لۆکاڵییەتەی‬ ‫دەس���ەاڵت لەگ���ەڵ خۆیدا دابەش���بون‌و‬ ‫لۆکاڵبونی کۆمەڵگاش���ی بەرهەمهێناوە‪،‬‬ ‫(‪)٦‬‬ ‫بەجۆرێک لەمڕۆدا گروپ���ە کۆمەاڵیەتییە‬ ‫مۆدێل���ی دوهەمی ناڕەزای���ی دەربڕین‬ ‫ناڕازیی���ەکان توان���ای پەیوەندی���ی‌و‬ ‫دروستکردنی زمانێکی هاوبەشیشیان نییە‪ ،‬لەدونیای ئێم���ەدا مۆدێل���ی لەدایکبونی‬ ‫چ جای ستراتیژو پالن‌و تاکتیکی هاوبەش‪ .‬ئۆپۆزیس���ۆن بەگش���تیی‌و لەدایکبون���ی‬ ‫بەکردەوەش دەبینین کە ناڕەزایەتییەکان بزوتن���ەوەی گۆڕان���ە بەتایبەتی���ی‪.‬‬ ‫سنوری زۆنی س���ەوزو نیلی تێناپەڕێنن‌و کەڵەکەبونی ناڕەزاییە کۆمەاڵیەتییەکان‌و‬ ‫لەزۆنی زەردیشدا دەسەاڵتێک ئامادەیە کە س���ەرهەڵدانی بزوتنەوەی گ���ۆڕان وەکو‬ ‫تیرۆرو ترساندن‌و هەڕەشەی بەکارهێنانی هێزێک���ی سیاس���یی نوێی ن���او دونیای‬ ‫توندوتیژیی رەها‪ ،‬بەڕادەیەکی ترس���ناک سیاس���ەت‪ ،‬مۆدێلێک���ی نوێ���ی ملمالنێی‬ ‫کردەی بەرگریی بچوک‌و پەراوێز خستوە‪ .‬سیاسیی لەمێژوی کوردستاندا بەرهەمهێنا‪.‬‬ ‫بەمچەش���نە گەرچ���ی هەڤدەی ش���وبات لەگ���ەڵ لەدایکبونی ئ���ەم بزوتنەوەیەدا‬ ‫خواستی سەرتاس���ەریبونی هەبو‪ ،‬بەاڵم هێزێکی سیاسیی لەدایکدەبێت کە باوەڕی‬ ‫لەناو پارێزگای سلێمانی‌و لەناو سلێمانیشدا بەچ���ەک‌و بەپەنابردن ب���ۆ توندتوتیژیی‬ ‫نەبو بۆ دروستکردنی گۆڕانکاریی‪ ،‬بەڵکو‬ ‫لەسەرای ئازادییدا قەتیسبوبو‪.‬‬ ‫پێنجەم‪ :‬ئەگ���ەری ش���ەڕی ناوخۆیی دەیویس���ت لەڕێگای خەبات���ی مەدەنیی‌و‬ ‫لەواڵتی ئێمەدا بەتەنها ئەگەرێکی تیۆریی پەرلەمانیی���ەوە بەرنامە سیاس���ییەکانی‬ ‫نیی���ە‪ ،‬بەڵکو بەک���ردار ئامادەیە‪ .‬ئەوەی خۆی جێبەجێبکات‪ .‬خوێندنەوەی ئەوەی‬ ‫پارتی لەناوچەکانی خۆیدا ئەنجامیئەدات ئایا سەرنەکەوتنی ئەزمونی ریفۆرمکردنی‬ ‫پیادەکردن���ی ش���ەڕی ناوخۆی���ە بەب���ێ دەس���ەاڵت‌و پیادەکردن���ی گۆڕان���کاری‬ ‫ئیعالنکردنی ئ���ەم جەنگە‪ .‬پارتی ئەوەی چەندە پابەندە بەکەمئەزمونیی‌و شێوازی‬ ‫بەدڵی نەبێت بەزەب���ری هێز دەریدەکاتە تەقلیدی���ی مانۆرو کارکردنی سیاس���یی‌و‬ ‫ئەمدی���وی دێگەڵ���ەوەو هەم���و دۆخێکی دونیابینی���ی بزوتن���ەوەی گۆڕان���ەوە بۆ‬ ‫ئۆپۆزیس���یۆنی لەکوردستاندا تەنگاندۆتە سیاس���ەتکردن‪ ،‬لەواڵتێک���دا ک���ە تیایدا‬

‫پرۆس���ەی دەس���تکاریکردنی دەس���ەاڵت‬ ‫کردەیەکی پڕوکێنەرو پڕ ریس���کە‪ ،‬یاخود‬ ‫پەیوەندی بەو هاوکێشانەی هێزو مۆدێلی‬ ‫دەسەاڵتەوە هەیە کە سڵ لەبەکارهێنانی‬ ‫هێزی روت ناکاتەوە بۆ یەکالییکردنەوەی‬ ‫ملمالنێ���کان‌و گۆڕینی���ان لەملمالنێ���ی‬ ‫مەدەنیی���ەوە ب���ۆ ملمالنێی س���ەربازیی‪،‬‬ ‫پێویس���تی بەلێوردبونەوەی زۆرتر هەیە‪.‬‬ ‫بەزمانێکی سادەتر بدوێین دەبێت وەاڵمی‬ ‫ئەو پرسیارە بدەینەوە‪ ،‬ئایا سەرنەکەوتنی‬ ‫پرۆس���ەی چاکس���ازیی‌و ریفۆرمک���ردن‬ ‫لەهەرێمدا خەتای ئۆپۆزیسیۆن بەگشتیی‌و‬ ‫بزوتن���ەوەی گۆڕان���ە بەتایبەتی���ی‪ ،‬یان‬ ‫پابەس���تی لۆژیکی کەڵەگایی‌و عەقڵیەتی‬ ‫پەنابردنە بۆ زەبرو ئاکاری ش���ەقاوەبونی‬ ‫دەسەاڵتە لەهەرێمدا؟‬ ‫(‪)٧‬‬ ‫بەبۆچون���ی ئێمە ئ���ەوەی بزوتنەوەی‬ ‫گۆڕان داوایدەکات‪ ،‬داواکاریی سیاس���یی‬ ‫گرن���گ‌و بنەڕەتیی���ن‪ ،‬بەڕادەی���ەک هەر‬ ‫ئەزمونێک���ی نوێش لەداهات���ودا بخوازێت‬ ‫ئەوەی لەمڕۆدا دروستکراوە‪ ،‬تێپەڕێنێت‪،‬‬ ‫دەبێت بەناو جێبەجێکردنی ئەو بەرنامەو‬ ‫دونیابینیی���ەدا تێبپەڕێ���ت ک���ە گ���ۆڕان‬ ‫هەڵیگرتوە‪ .‬خاڵە هەرە س���ەرەکییەکانی‬ ‫ئەو بەرنامەو دونیابینییەش بریتین لە‪-١ :‬‬ ‫دروستکردنی چوارچێوەیەکی نیشتیمانیی‬ ‫بۆ دەزگا هەرە سەرەکیی‌و بونیادییەکانی‬ ‫حوکمڕانی���ی‪ ،‬کە ئەمڕۆک���ە چوارچێوەی‬ ‫حزبی���ی‌و خێزان���ی‌و کوتلەیی���ن‪-٢ .‬‬ ‫جیاکردنەوەی حزب‌و حکومەت‪ ،‬دەوڵەت‌و‬ ‫کۆمەڵ���گاو حزب‌و کۆمەڵ���گای مەدەنیی‬ ‫لەیەکتری���ی‪ -٣ .‬جیاکردنەوەی ئابوریی‌و‬ ‫سیاس���ەت‌و نوخب���ەی ئابوریی‌و نوخبەی‬ ‫سیاس���یی لەیەکت���ر‪ -٤ .‬جیاکردنەوەی‬ ‫راستەقینەی دەس���ەاڵتەکان لەیەکتر‪-٥ .‬‬ ‫کردنی پەرلەمان بەمەرجەعی سیاس���یی‬ ‫س���ەرەکیی لەکوردس���تاندا‪ -٦ .‬گۆڕینی‬ ‫سیس���تەمی سیاس���یی لەکوردس���تاندا‬ ‫لەسیس���تەمێکی س���ەرۆکایەتییەوە ب���ۆ‬ ‫سیستەمێکی پەرلەمانیی‪ -٧ .‬پیادەکردنی‬ ‫ش���ەفافیەتی تەواو لەئابوریی نەوتدا کە‬ ‫ئابوریی س���ەرەکیی هەرێمەو دابینکردنی‬ ‫خۆش���گوزەرانیی‌و عەدالەتی کۆمەاڵیەتی‬ ‫لەدابەشکردنی ساماندا‪.‬‬ ‫بەبۆچون���ی ئێم���ە ئەم خااڵن���ە خاڵە‬ ‫هەرە گرنگ‌و بنەڕەتییەکانی داڕشتنەوەی‬ ‫کای���ەی سیاس���یی‌و کای���ەی ئابوری���ی‌و‬ ‫کایەکانی تری حوکمڕانین لەکوردستاندا‪،‬‬ ‫بۆیە ه���ەر هەوڵێکی ریفۆرمکردن‪ ،‬بەهەر‬ ‫رێگای���ەک ئەنجامبدرێت‪ ،‬بەناچاری بەناو‬ ‫جێبەجێکردنی ئەو خااڵنەدا تێدەپەڕێت‪.‬‬ ‫ه���ۆکاری س���ەرەکیی ئ���ەوەی ک���ە‬ ‫ئۆپۆزیس���یۆن بەگش���تیی‌و بزوتن���ەوەی‬ ‫گۆڕان بەتایبەتی لەچەند س���اڵی رابردودا‬ ‫نەیانتوانی���وە ئەم روانینە بکەن بەواقیع‪،‬‬ ‫پەیوەندی بەخ���ودی روانینەکەوە نییە‪،‬‬ ‫بەڵکو هەم وابەس���تەی هاوکێش���ەکانی‬ ‫هێ���زە لەهەرێم���داو ه���ەم وابەس���تەی‬ ‫نەبون���ی ئەزم���ون‌و جورئەتی سیاس���یی‬ ‫دروس���تکردنی روداوە بۆ ئەنجامدانی ئەم‬ ‫ج���ۆرە لەگۆڕانکاری���ی‪ .‬لەالیەکی ترەوە‬ ‫پەیوەندی���ی بەس���ەرهەڵدانی داع���ش‌و‬ ‫دروس���تبونی دۆخێکی نوێ لەناوچەکەو‬ ‫لەهەرێم���دا هەیە‪ ،‬کە ب���وە بەنیعمەتێکی‬ ‫سیاس���یی ب���ۆ پارتی���ی‌و یەکێت���ی‪ ،‬تا‬ ‫بەناوی ش���ەڕکردن لەگەڵ داعشدا لەوەدا‬ ‫س���ەربکەون بێ گرفتی گەورە درێژە بەو‬ ‫فۆرمە سوڵتانییە لەدەسەاڵتدارێتیی بدەن‬ ‫کە دروس���تیانکردوە‪ .‬بەتایب���ەت پارتی‬ ‫کە توان���ی هەم���و دەزگاکان‌و مەرکەزی‬ ‫پەیوەندییەکان‌و ئابوریی نەوت بەتەواوی‬ ‫مۆنۆپ���ۆڵ ب���کات‌و بەناوی هەڕەش���ەی‬ ‫دەرەکییش���ەوە هەم���و هێزەکان���ی ت���ر‬ ‫دەستەمۆ بکات‪.‬‬ ‫(‪)٨‬‬ ‫بەش���ێوەیەکی گش���تیی‪ ،‬لەگ���ەڵ‬ ‫دروس���تبونی ئۆپۆزیس���یۆن‌و بزوتنەوەی‬ ‫گۆڕاندا‪ ،‬وەک فۆرمێکی نوێی رێکخستنی‬ ‫ناڕەزایەت���ی کۆمەاڵیەتی���ی‌و سیاس���یی‪،‬‬ ‫جەمسەربەندییەکی نوێ لەناو کۆمەڵگای‬ ‫کوردستاندا هاتەکایەوەو کۆمەڵگای ئێمە‬ ‫دابەشبو بەس���ەر دو بەرەدا‪":‬کێ لەگەڵ‬ ‫ریف���ۆرم‌و چاکس���ازییەو کێ���ش دژێتی"‪.‬‬ ‫هەمو ئەوانەی خواستی دەستکاریکردنی‬ ‫سیس���تەمی سیاس���یی‌و بەدەزگاییکردنی‬ ‫دەسەاڵت بون‪ ،‬ئۆتۆماتیکی دەکەوتنە ناو‬ ‫بازنەی ریفۆرمخوازانەوە‪ ،‬ئەوانەش���ی کە‬ ‫دژی بون دەکەوتنە بەرەی دەسەاڵتەوە‪.‬‬ ‫س���ەرهەڵدانی گ���ۆڕان هۆکارێ���ک بو بۆ‬ ‫کۆکردن���ەوەی هەمو ئ���ەو دەنگانەی کە‬ ‫لەدونی���ای ئێم���ەدا ناڕازییب���ون‌و جگە‬ ‫لەئیس�ل�امییەکان هێزێک���ی ت���ر نەب���و‬ ‫لەخۆی���ان بگرێ���ت‪ .‬پاش س���ەرهەڵدانی‬ ‫بزوتنەوەی گۆڕان‪ ،‬زمانی سیاس���یی الی‬

‫ته‌ندروستی ‪tandrusti. sul@gmail. com‬‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫‪15‬‬

‫الپەڕەی تەندروستی‪ ،‬ئامادەكردنی ڕاگەیاندنی تەندروستیی سلێمانی‬

‫كاریگه‌رییه‌كانی‌ به‌كارهێنانی‌ حه‌بی شه‌كر‌ه به‌مه‌به‌ستی خۆالوازكردن‬ ‫راگەیاندنی تەندروستی سلێمانی‬ ‫خه‌ڵكانێك هه‌ن كه‌ كێشیان زۆره‌‪ ،‬بۆ‬ ‫ئه‌و مه‌به‌سته‌ په‌نا ده‌به‌نه‌ به‌ر حه‌ب‌و‬ ‫ی شه‌كر‌ه‬ ‫چاره‌سه‌رییه‌كانی‌ نه‌خۆش ‌‬ ‫به‌مه‌ستی خۆالوازكردنیان‪ ،‬به‌بێ‬ ‫ئه‌وه‌ی پسپۆڕی تایبه‌تمه‌ندی‌ بواره‌ك ‌ه‬ ‫بۆی ده‌ستنیشان كردبن‪.‬‬ ‫له‌وباره‌یه‌و‌ه د‪ .‬ته‌ها مه‌حوی به‌ڕێوه‌به‌ری‬ ‫س���ه‌نته‌ری ش���ه‌كره‌و كوێره‌ گالنده‌كان ‌ی‬ ‫شار ‌ی سلێمانی‌ ده‌ڵێت "ده‌رمانی شه‌كر‌ه‬ ‫جۆری زۆره‌و پزیش���ك دیاری ده‌كات ك ‌ه‬ ‫ده‌بێت كام جۆر‌ه به‌كار بهێنرێت ئه‌ویش‬ ‫به‌پێی‌ جۆری‌ نه‌خۆشه‌كه‌"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا ئ���ه‌و پزیش���كه‌ پس���پۆڕ‌ه‬ ‫ئ���ه‌وه‌ش پشتڕاس���تده‌كاته‌و‌ه ك ‌ه یه‌كێك‬ ‫له‌جۆره‌كان���ی حه‌ب���ی ش���ه‌كر‌ه توانای‬ ‫ئه‌وه‌ی هه‌یه‌ كێش���ی زیاده‌ كه‌مبكاته‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئه‌گه‌ر به‌كارهێنه‌ر به‌بێ ئاگاداری‌و‬ ‫رێنمایی پزیشك ‌ی پسپۆڕ به‌كاری بهێنێت‬ ‫ئ���ه‌وا زیانی گه‌وره‌ ‌ی ته‌ندروس���تی‌ پێ‬ ‫ده‌گه‌یه‌نێت‪.‬‬ ‫جه‌ختیشیكرده‌وه‌‪ ،‬زۆرجار ئه‌و كه‌سه‌ ‌ی‬ ‫ئه‌م كار‌ه دور له‌ڕێنماییه‌ پزیش���كییه‌كان‬ ‫ئه‌نجامده‌دات‪ ،‬ئه‌گه‌ری توش���بونی هه‌ی ‌ه‬ ‫به‌نه‌خۆش���ییه‌ك ‌ی ترسناك ‌ی وه‌كو شه‌كر‌ه‬ ‫بۆیه‌ واباش���ه‌ له‌ژێ���ر رێنمایی‌و چاودێر ‌ی‬ ‫پزیشكدا بێت‪.‬‬

‫به‌كتریا یه‌كێك ‌ه له‌هۆكاره‌كانی‌ توشبون به‌نه‌خۆشییه‌كانی‌ پوك‬

‫د‪ .‬شۆخان حه‌مه‌ عەلی‌‬

‫نه‌خۆش���ییه‌كانی‌ ده‌كات‌و چاره‌س���ه‌رو‬ ‫راگەیاندنی تەندروستی سلێمانی‬ ‫رێنمای���ی‌ ده‌خات���ه‌ رو رایده‌گه‌یه‌نێت‬ ‫"دو جۆر نه‌خۆش���ی‌ س���ه‌ره‌كی‌ هه‌یه‌‬ ‫پوك‪ ،‬ئه‌و به‌شه‌یه‌ كه‌ چوارده‌وری‌‬ ‫كه‌ توش���ی‌ پوكی‌ ددان ده‌بێت‪ ،‬جۆری‌‬ ‫ئێسكه‌كانی‌ دانیان داوه‌و له‌چه‌ند‬ ‫به‌شێك پێكهاتوه‌ ئه‌وانیش (شانه‌كانی‌ یه‌كه‌میان ئه‌و نه‌خۆش���یانه‌ی‌ كه‌ ته‌نها‬ ‫سه‌ر رووی‌ گۆشتی‌ پوكه‌كه‌ ده‌گرێته‌وه‌‬ ‫پوك‪ ،‬ئێسكی‌ ددان‪ ،‬مادده‌ی‌ سمن‬ ‫به‌جۆرێ���ك به‌ه���ۆی‌ بون���ی‌ به‌كتریاوه‌‬ ‫ده‌م كه‌ ره‌گی‌ ددانی‌ داپۆشیوه‌)‪،‬‬ ‫هه‌وكردن له‌پوكه‌كه‌دا دروست ده‌بێت‌و‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی‌ پته‌و ددانه‌كان له‌ناو‬ ‫واده‌كات سه‌ر روی‌ پوك سورببێته‌وه‌و‬ ‫ئێسكی‌ شه‌ویلگه‌ ده‌به‌ستێته‌وه‌و‬ ‫خوێنبه‌ربون ده‌ركه‌وێت‪.‬‬ ‫توندوتۆڵی‌ ده‌كات‪.‬‬ ‫له‌ج���ۆری‌ دوه‌میاندا نه‌خۆش���ییه‌كه‌‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ دكتۆر ش���ۆخان حه‌مه‌ به‌قوڵی‌ ته‌شه‌نه‌ ده‌كات ته‌نها له‌گۆشتی‌‬ ‫علی‌ عزیز پس���پۆڕی‌ نه‌خۆش���ییه‌كانی‌ پوكدا نامێنێت���ه‌وه‌ به‌ڵكو ده‌چێته‌ ناو‬ ‫پ���وك ب���اس له‌پێكهاته‌كان���ی‌ پوك‌و ته‌به‌ق���ه‌ی‌ ئێس���كه‌وه‌و ده‌بێت���ه‌ هۆی‌‬

‫ل ‌ه حه‌وت مانگدا هه‌زارو ‪ 493‬حاڵه‌تی به‌ده‌مه‌وه‌چوونی‬ ‫فریاگوزاری بۆ حاڵه‌ت ‌ه كتوپڕه‌كان ئه‌نجامدراوه‌‬

‫ئه‌وپسپۆڕه‌ ئه‌وه‌ش ده‌ڵێت‪ :‬به‌گشتی‌‬ ‫ئه‌وخواردنانه‌ی‌ كه‌ جیڕن‌و به‌ئاس���ان ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ددان له‌ت نابن ئ���ه‌وا زیان به‌ددان‌و‬ ‫پوكیش ده‌گه‌یه‌نێت‪ ،‬بۆیه‌ ددان توانای‬ ‫هێ���زی‌ دیاریكراوه‌و نابێت قورس���ایی‌‬ ‫زۆری‌ لێ‌ بكرێت‪ ،‬هه‌روه‌ها زۆربه‌ی‌ ئه‌و‬ ‫خواردنانه‌ی‌ ده‌وڵه‌مه‌ندن به‌ڤیتامینات‌و‬ ‫كالیسیۆم س���ودی‌ باش به‌ددان‌و پوك‬ ‫ده‌گه‌یه‌نن‌و پته‌وتریان ده‌كات‪.‬‬ ‫ئه‌و پزیش���كه‌ ئ���ه‌وه‌ش ده‌خاته‌ڕو‪،‬‬ ‫فڵچ���ه‌ی‌ ددان كه‌ زبرو ش���ێواو بێت‌و‬

‫سه‌نته‌ر ‌ی پزیشكی‌ سۆمه‌رالد‬ ‫له‌سلێمان ‌ی كرایه‌وه‌‬ ‫راگەیاندنی تەندروستی سلێمانی‬

‫راگەیاندنی تەندروستی سلێمانی‬

‫له‌مه‌راسیمێكی‌ تایبه‌تدا له‌ناو‬ ‫نه‌خۆشخانه‌ی‌ سوتاوی‌‌و نه‌شته‌رگه‌ری‌‬ ‫جوانكاری‌ ئێمێرجێنسیدا له‌شاری‌‬ ‫سلێمانی‌‪ ،‬سه‌نته‌ری‌ پزیشكی‌‬ ‫(سۆمه‌رالد) بۆ چاره‌سه‌ركردنی‌‬ ‫نه‌خۆشییه‌ زگماكییه‌كانی‌ ناڕێكی‌‬ ‫مه‌اڵشو و لێو له‌مندااڵندا كرایه‌وه‌‪.‬‬

‫به‌پێی ئاماره‌كانی به‌ڕێوبه‌رایه‌تی‬ ‫گشتی ته‌ندروستی سلێمانی‪ ،‬له‌ماوه‌ی‬ ‫حه‌وت مانگی سه‌ره‌تای ئه‌مساڵدا له‌ناو‬ ‫سه‌نته‌ری هه‌ماهه‌نگی فریاكه‌وتنی‬ ‫خێرای ته‌ندروستیدا له‌شاری سلێمانی‪.‬‬ ‫‪ 8‬ه���ه‌زارو ‪ 474‬حاڵه‌ت���ی به‌ده‌مه‌وه‌‬ ‫چونی نه‌خۆش له‌ناو ش���ارو ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫ش���اری س���لێمانیدا به‌ك���ۆدی جیاواز‬ ‫ئه‌نجامدراوه‌‪.‬‬ ‫له‌و ڕێژه‌یه‌ش هه‌زارو ‪ 493‬حاڵه‌تیان‬ ‫به‌كۆدی سوور بوه‌ واته‌ بۆ حاڵه‌ته‌ گه‌رم‌و‬ ‫كتوپڕه‌كان وه‌ك ڕوداوه‌كانی(هاتوچۆ‪،‬‬ ‫س���وتان‪..‬هتد)‪ ،‬هه‌روه‌ه���ا ‪812‬‬ ‫حاڵه‌تیش���یان گواس���تنه‌وه‌ی نه‌خۆش‬ ‫ب���وه‌ له‌نه‌خۆش���خانه‌وه‌ ب���ۆ ماڵه‌وه‌و‌‬ ‫به‌پێچه‌وانه‌شه‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی هه‌مان ئام���ار ‪ 751‬حاڵه‌تی‬ ‫تری���ان گواس���تنه‌وه‌ی ت���ه‌رم بوه‌ بۆ‬ ‫په‌یمان���گای پزیش���كی دادی ش���اری‬ ‫س���لێمانی‪ ،‬هه‌روه‌ه���ا ‪ 5‬ه���ه‌زارو ‪418‬‬ ‫حاڵه‌تی تریشیان گواستنه‌وه‌ی نه‌خۆش‬ ‫بوه‌ له‌نێوان نه‌خۆشخانه‌كانی ناو شارو‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی شاری سلێمانیدا‪.‬‬

‫ناونیشانی وێبسایتی بەڕێوبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی‬

‫داخورانی‌ ئه‌و ئێس���كه‌ی‌ ده‌وری‌ دانیان‬ ‫داوه‌‪.‬‬

‫له‌ب���اره‌ی‌ پرۆژه‌كه‌ش���ه‌وه‌ د‪ .‬میران‬ ‫محه‌م���ه‌د عه‌باس به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گش���تی‌‬ ‫ته‌ندروس���تی‌ س���لێمانی‌ رایگه‌یان���د‬ ‫"له‌چوارچێ���وه‌ی‌ هه‌وڵه‌كانم���ان وه‌ك‬

‫‪http://www. dohsuli. com‬‬

‫ش���ێوازی‌ هه‌ڵه‌ له‌شتنی‌ دداندا یه‌كێكن‬ ‫له‌هۆكاره‌كان���ی‌ زیانگه‌یان���دن به‌پوك‌و‬ ‫به‌هۆیه‌وه‌ داخوران روده‌دات‪.‬‬ ‫له‌كۆتاییدا دكتۆر شۆخان حه‌مه‌ علی‌‬ ‫رێنمایی‌ دروس���ت به‌هاواڵتیان ده‌دات‬ ‫ب���ۆ پاكڕاگرتن���ی‌ ددان‌و خزمه‌تكردنی‌‬ ‫زیات���ر به‌پوكی‌ ددان ئه‌وی���ش به‌وه‌ی‌‬ ‫گرنگی‌ زیاتر ب���ه‌ددان بدرێت‌و خوادنی‌‬ ‫ته‌ندروس���ت بخورێت‪ ،‬هه‌روه‌ها هه‌وڵ‬ ‫بدرێ���ت له‌ ش���ه‌ش مانگدا ی���ه‌ك جار‬ ‫س���ه‌ردانی‌ پزیشكی‌ پس���پۆڕی‌ ددان‌و‬ ‫پووك بكرێت ب���ۆ دڵنیابون له‌ئه‌گه‌ری‌‬ ‫ه���ه‌ر حاڵه‌تێك ك���ه‌ ل���ه‌ددان‌و پوكدا‬ ‫روده‌ده‌ن‪.‬‬

‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گش���تی‌ ته‌ندروس���تی‌‬ ‫س���لێمانی‌ بۆ باش���تركردن‌و زیادكردن ‌ی‬ ‫خزمه‌تگوزاریی���ه‌ ته‌ندروس���تییه‌كان بۆ‬ ‫هاواڵتیانی‌ شاری‌ سلێمانی‌‌و ده‌وروبه‌ری‌‬ ‫ئه‌م سه‌نته‌ره‌ پزیشكییه‌مان كرده‌وه‌"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ گش���تی‌ ته‌ندروس���تی‌‬ ‫س���لێمانی‌ ئام���اژه‌ی‌ به‌وه‌ش���كرد‪،‬‬ ‫تائێستاش له‌كۆی‌ (‪ )200‬منداڵی‌ توشبو‬ ‫به‌م گیروگرفته‌ ته‌ندروس���تییه‌ توانراوه‌‬ ‫(‪ )86‬منداڵی���ان چاره‌س���ه‌ر بكرێ���ن‪،‬‬ ‫بۆیه‌ له‌ئاینده‌دا ئه‌م س���ه‌نته‌ره‌ له‌شاری‌‬ ‫س���لێمانیدا ده‌بێت���ه‌ ناوه‌ندێكی‌ گرنگی‌‬ ‫چاره‌سه‌ركردن بۆ ئه‌و مندااڵنه‌ی‌ تر كه‌‬ ‫تائێستا چاره‌سه‌ریان وه‌رنه‌گرتوه‌‪.‬‬

‫فەیسبوك‪https://www. facebook. com/tandroostyt :‬‬

‫‪14‬‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫تێگەیشتنێکی جیاواز لەشەڕی فیزیکی(جەنگی سارد)ی ئەمریکاو روسیا‬

‫بیرورا‬

‫کورد لەکوێی ملمالنێی جەنگی فیزیکی ئەمریکاو روسیادایە؟‬ ‫جوتیار شەریف‬

‫س���ەرەتای س���ەرهەڵدانی ئارێش���ەی‬ ‫فیزیکی‬ ‫لەدوای جەنگی جیهانی یەکەم هەریەکە‬ ‫لەئەڵمانی���او بەریتانی���او ئەمریکا بەجیا‬ ‫هەوڵ���ی بەرهەمهێنان���ی وزەی فیزیکیان‬ ‫دەدا‪ ،‬س���اڵی ‪١٩٣٣‬ئەدۆڵ���ف هیتلەر بو‬ ‫بەڕاوێ���ژکاری ئەڵمانیا‪ ،‬هەرلەم س���اڵەدا‬ ‫ئالبێرت ئەنیش���تاینی فیزیازان‌و بەڕەگەز‬ ‫جولەک���ە ئەڵمانیایی بەجێهێش���ت‌و روی‬ ‫ک���ردە ئەمریکا‪ ،‬هەندێ���ک پێیانوایە زانا‬ ‫جولەکەکە لەس���اڵی ‪١٩٣٠‬وە پەیوەندی‬ ‫لەگ���ەڵ دەزگای هەواڵگ���ری ئەمریک���ی‬ ‫هەبوەو هەرئەوانیش هاوکارییان کردوە بۆ‬ ‫گەیشتن بەئەمریکا‪.‬‬ ‫هەرلەس���اڵی ‪١٩٣٣‬فرانکلین ڕۆزڤێڵت‬ ‫ب���و بەس���ەرۆکی ئەمریکا‪ ،‬بەگەیش���تنی‬ ‫ئەنیشتاین بۆ ئەمریکا‪ ،‬ڕۆزڤێڵت لەنزیکەوە‬ ‫ئەنیش���تاینی بینی‌و بەوردی پرس���یاری‬ ‫لێکرد دەربارەی پێشکەوتنەکانی ئەڵمانیا‬ ‫لەبواری وزەی ئەتۆمیدا‪.‬‬ ‫س���اڵی ‪١٩٣٤‬بەریتانیەکان دواشکستی‬ ‫خۆیان لەب���واری بەرهەمهێنانی ئەتۆمیدا‬ ‫راگەیان���د‪ ،‬هەرل���ەم س���اڵەدا ئۆتۆهانی‬ ‫فیزیازانی ئەڵمانی یەکەم دۆزینەوەی خۆی‬ ‫لەس���ەرگەردیلەی یۆرانیۆم ئاش���کراکردو‬ ‫رایگەیان���د‪ ،‬ناوکی یۆرانێیۆم جێگیر نیەو‬ ‫زۆر خێرایەو هێزێکی بێشومار وێرانکەری‬ ‫هەیە‪.‬‬ ‫س���اڵی‪١٩٣٨‬ئەڵمانەکان نزیک بونەوە‬ ‫لەبەرهەمهێنان���ی وزەی ئەتۆم���ی‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەوەی دەرفەتەکەی لەدەست وەرگرتنەوە‬ ‫فیزیازان لیۆ سزیالرد بو‪.‬‬ ‫س���زیالرد‪ ،‬جولەکەیەک���ی هەنگاری بو‬ ‫لەجەنگ���ی جیهانی یەکەمەوە تاس���اڵی‬ ‫‪١٩٣٣‬لەئەڵمانیا بوە‪ ،‬هاوڕێ‌و هاوپیشەی‬ ‫ئەنیش���تاین بوەو هەردوکی���ان ئاگاداری‬ ‫بواری ئەتۆمی ئەڵمانیا بون‪ ،‬ساڵی‪١٩٣٣‬‬ ‫رودەکاتە بەریتانیاو لەزانکۆی ئۆکسفۆرد‬ ‫دەبێتە مامۆستا‪ ،‬بەئەنجامی شکستەکەی‬ ‫بەریتانیا لەب���واری ئەتۆمی رازی نابێت‌و‬ ‫خۆی درێ���ژە بەتاقیکردنەوەکانی لەبواری‬ ‫ئەتۆمی دەدات‪.‬‬ ‫لەساڵی‪١٩٣٨‬س���زیالرد بەریتانی���ا‬ ‫بەجێدیڵ���ت‌و رو لەئەمری���کا دەکات‪،‬‬ ‫لەساڵی‪١٩٣٩‬دەیەوێت چاوی بەسەرۆکی‬ ‫ئەمری���کا بکەوێت ب���ەاڵم بەهۆی ئەوەی‬ ‫لەئەمری���کا ناس���راو نابێ���ت ناتوان���ێ‪،‬‬ ‫هەربۆیە رودەکاتە ه���اوڕێ کۆنەکەی کە‬ ‫ئەنیش���تاین پێی دەڵێ���ت ئەڵمانیا نزیک‬ ‫بوەتەوە لەبەرهەمهێنانی وزەی ئەتۆمی‪،‬‬ ‫سەرەتا ئەنیش���تاین گاڵتەی لێدێ دەڵێ‬ ‫ک���ەس ناتوانێ بەرهەم���ی بێنێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫سزیالرد دوائەنجامی تاقیکردنەوەی خۆی‬ ‫پێدەڵێ���ت‌و دەڵێ ناوک���ە دوکەرتبونم بۆ‬ ‫گەردیلەی یۆرانی���ۆم کردوەو هەرکەرتێک‬ ‫دەبێتە دوژمن���ی کەرتەکەی ترو هێزێکی‬ ‫زۆر وێرانکەری هەیە‪ ،‬گەیش���تن بەمە بۆ‬ ‫هاوڕێ فیزیازانە ئەڵمانەکانمان س���ەخت‬ ‫نیە‪ ،‬چونکە ئێمە دەرچوی هەمان زانکۆو‬ ‫ئەکادیمی���او هەم���ان ئاس���تی زانیارین‪،‬‬ ‫ئەنیشتاین ترسی لێدەنیشێت‪ ،‬هەردوکیان‬ ‫پێکەوە زانیارییەکان دەکەن بەنامەیەک‌و‬ ‫بۆ رۆزڤێڵتی سەرۆکی ئەمریکای دەنێرن‬ ‫بەئیمزای ئەنیشتاینەوە‪.‬‬ ‫رۆزڤێڵ���ت بەگرنگیی���ەوە لەنامەک���ە‬ ‫دەڕوانێ‌و داوای لێکۆڵینەوەو ئامادەکاری‬ ‫بۆ بابەتەکە دەکات‌و ساڵی ‪ ١٩٤١‬بڕیاری‬ ‫دامەزراندنی پڕۆژەی "مانهاتان"دەدات‪.‬‬ ‫پرۆژەی مانهاتان‬ ‫ئ���ەم پرۆژەی���ە بۆبەرهەمهێنان���ی‬ ‫وزەی���ی ئەتۆمی بو‪ ،‬ساڵی‪١٩٤٢‬دەس���تی‬ ‫بەکارەکانی کرد‪ ،‬بەسەرۆکایەتی ئەمریکاو‬ ‫پشتگیری هەردو واڵتی بەریتانیاو کەنەدا‪،‬‬ ‫هێزی وش���کانی ئەمریکا سەرپەرش���تی‬ ‫دەکرد‪ ،‬زیاتر لە‪١٥٠‬گەورە زانای ئەمریکی‬ ‫لەبواری فیزیاو کیمیا کاریان تێدادەکرد‪،‬‬ ‫بەس���ەرۆکایەتی فیزی���ازان ڕۆبەرت ئۆپن‬ ‫هایم���ەر‪ ،‬هەروەها فیزیازان���ی ئەمریکی‬ ‫بەناوبان���گ ئینڕیکۆ فێرم���ی‌و کیمیازانی‬ ‫بەناوبانگ هارۆڵد ئوری‪.‬‬ ‫هێ���زی وش���کانی رێگربو لەب���ەردەم‬ ‫بەش���داریکردنی ئەنیش���تاین لەپڕۆژەی‬ ‫مانهات���ان بەبیانوی ئەوەی ئەنیش���تاین‬ ‫زانی���اری ئەتۆمی ئەڵمانیای���ی بەئەمریکا‬ ‫داوە رەنگ���ە دواج���ار زانی���اری ئەتۆمی‬ ‫ئەمریکاش بەواڵتێکی تر بدات‪.‬‬ ‫خیانەت لەمانهاتان‬ ‫پ���رۆژەی مانهات���ان لەویالیەت���ی‬ ‫نیومەکسیکۆی ئەمریکاو لەناوچەی ترنتی‬ ‫درێ���ژەی بەکارەکانیدا لەس���اڵی ‪١٩٤٥‬دا‬ ‫یەک���ەم تاقیکردنەوەی خ���ۆی لەبیابانی‬

‫"ئەلەمۆگۆردۆ" ئەنجام داو سەرکەوتوبو‪،‬‬ ‫ئ���ەم تاقیکردنەوەی���ە ئەمری���کای کرد‬ ‫بەس���ەرداری جیه���ان‌و هێزێک���ی زۆری‬ ‫پێبەخش���ی‌و هەرل���ەم س���اڵەدا بۆمبی‬ ‫ئەتۆم���ی خۆی لەس���ەر هەردو ش���اری‬ ‫هێرۆش���یماو ناکازاکی یابان تاقیکردەوەو‬ ‫لەچەند چرکەیەکدا ‪١٢٠٠٠‬مرۆڤی کوشت‪،‬‬ ‫بەمەش هەمو جیه���ان لەهێزە زۆرەکەی‬ ‫ئەمریکا تۆقین‪.‬‬ ‫ئەوەی گرفتی بۆ ئەمریکا دروس���تکرد‬ ‫تیم���ی تاقیکردنەوەک���ەی ترنت���ی‪٢١‬‬ ‫فیزی���ازان بون‪ ،‬یەکێ���ک لەزاناکان دوای‬ ‫تاقیکردنەوەکە دیارنەماو دواتر دەرکەوت‬ ‫رۆیش���توەتە یەکێتی س���ۆڤیەت‌و هەمو‬ ‫زانیارییەکانی پێشکەشی سەرانی کرملین‬ ‫کردوە‪.‬‬

‫دەوڵەتی جولەکە هەردروست بو‪ ،‬لە‪١٩٤٨‬‬ ‫یشدا دان پێدانانی کۆمەڵەی گەالن‪ UN‬ی‬ ‫وەرگرت لەژێر فشاری ئەمریکادا‪.‬‬

‫سەرەتای جەنگی ساردی ئەمریکاو‬ ‫یەکێتی سۆڤیەت‬ ‫بەهێ���زی ئەڵمانیا وای ک���رد ئەمریکاو‬ ‫هاوپەیمانەکانی لەگەڵ یەکێتی سۆڤیەت‬ ‫ڕێکبکەون بۆ داگیرکردنی ئەڵمانیا‪ ،‬ئەوەی‬ ‫یەک���ەم گرژیی دروس���تکرد لەنێوانیاندا‪،‬‬ ‫ئەمریکیەکان پێش روس���ەکان چونە ناو‬ ‫ئەڵمانیا‪ ،‬سەرجەم کەتەلۆک‌و ‪ leaflet‬ی‬ ‫ئامێ���رو مەکین���ەو کارگەکانی���ان ب���ردو‬ ‫لەئەمریکا لەبەریان دروستکردەوە‪.‬‬ ‫ئەوەی مای���ەوە بۆ روس���ەکان خودی‬ ‫ئامێ���رو مەکین���ەو کارگ���ەکان بون کە‬ ‫باری���ان ک���ردن‌و بردیانن���ەوەو لەبەریان‬ ‫پەیوەندیی ئەنیشتاین بەهۆڵۆکۆستەوە دروس���تکردنەوە‪ ،‬بەاڵم ئەوەی شارەزای‬ ‫هەرچەندە هیچ بەڵگەیەک لەبەردەست زانست بێت دەزانێ دروستکردنەوە لەبەر‬ ‫نی���ە‪ ،‬بەاڵم گوم���ان دەکرێ���ت قڕکردنی کەتەلۆک‌و لیف لێت ئاسانترە وەک لەبەر‬ ‫جولەکە کاردان���ەوەی هیتلەر بێت لەدژی خودی ئامێرەک���ە‪ ،‬هەرلەبەر ئەمەش بو‬ ‫ئەنیش���تاین‌و س���زیالرد ک���ە هەردوکیان ئەمریکیەکان قۆناغێک لەپێشتربون‪.‬‬ ‫وەک زانایان دەڵێن س���ەرجەم زانست‌و‬ ‫جولەکە ب���ون‌و خیانەتی���ان لەزانیارییە‬ ‫پێش���کەوتنەکانی ئەم���ڕۆی جیه���ان هی‬ ‫ئەتۆمیەکانی ئەڵمانیا کرد‪.‬‬ ‫گوم���ان هەی���ە س���اڵی ‪ ١٩٤١‬هیتلەر ئەڵمانی���او گەل���ی ئەڵمانیا ب���ون‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەکەی���ن‌و بەینی ئەنیش���تاین‌و رۆزڤێڵتی هەڵەش���ەیی‌و توندڕەوی هیتل���ەر وایکرد‬ ‫س���ەرۆکی ئەمریکای زانیبێ���ت لەبابەتی ئەمری���کاو روس���یا ببن���ە میراتگری ئەو‬ ‫ئەتۆمیدا‪ ،‬هەربۆیە هەمیشە لەگوتارەکانی پاشخانە زانستیە گەورە‪.‬‬ ‫وتویەت���ی جولەک���ەکان خیانەت���کارن‌و‬ ‫ملمالنێی توندی جەنگی سارد‬ ‫نیشتیمانپەروەر نین‌و لەم ساڵەوە فەرمانی‬ ‫لەدوای خیانەتی مانهاتان‌و گواستنەوەی‬ ‫کوشتنی بەکۆمەڵی بۆ دەرکردن‪ ،‬تاساڵی‬ ‫‪ ١٩٤٥‬کوش���تنی جولەکە ب���ەردەوام بو‪ ،‬زانیارییە ئەتۆمیەکانی ئەمریکا بۆ یەکێتی‬ ‫بەاڵم لەس���اڵی ‪ ١٩٤٤‬گەورەترین تاوانی س���ۆڤیەت قۆناغی س���ەختی ملمالنێکان‬ ‫ئەنجامدا ک���ە ‪ ٦٠٠٠‬جولەک���ەی بەگازی دەستی پێکرد‪ ،‬بەاڵم دوای تاقیکردنەوەی‬ ‫کوشندە لەش���وێنیێکی داخراودا خنکاندو ‪ Abomb‬لەناکازاک���ی‌و هیرۆش���یما‪ ،‬بۆ‬ ‫ئەمەش ناونرا هۆڵۆکۆست‪ ،‬کە لەبنەڕەتدا ئەمریکاو یەکێتی سۆڤیەتیش رون بوەوە‬ ‫وشەی هۆلۆکۆست یۆنانیەو واتە قڕکردن ئەم چەکە بۆ بەکارهێنان نابێت‪ ،‬چونکە‬ ‫بەردەوامب���ون لەبەکارهێنانی ئەو چەکە‬ ‫بەئاگر‪.‬‬ ‫نەک دوژمنەکەت رەنگە س���ەری خۆیشت‬ ‫بخوات‌و ک���ۆی هەس���ارەی زەوی بخاتە‬ ‫پەیوەندی ئەنیشتاین بەدروستبونی‬ ‫مەترس���یەوە‪ ،‬چونک���ە لەتوانایدایە گۆی‬ ‫دەوڵەتی ئیسرائیلەوە‬ ‫ب���ەدەر ل���ەوەی س���ااڵنێکی زۆر زەویی بکات بەتەپ‌وتۆز‪.‬‬ ‫هەربۆیە ملمالنێ���کان لەبواری مانۆڕی‬ ‫بەرلەدروس���تبونی دەوڵەت���ی جولەک���ە‬ ‫ئەنیش���تاین لەگوتارەکانی���دا هەمیش���ە س���ەربازی پیش���اندانی توانای زانستی‌و‬ ‫داوای دروس���تبونی دەوڵەت���ی زایۆن���ی ملمالنێی هەواڵگری‌و سیخوڕیدا چڕبوەوەو‬ ‫کردوە لەفەلەستین‪ ،‬بەاڵم دو رای جیاواز ناونرا جەنگی سارد‪.‬‬ ‫س���ەرچاوەکان دەڵێ���ن ئەمریکیەکان‬ ‫هەی���ە لەس���ەر پەیوەندی ئەنیش���تاین‬ ‫ب���ەم دەوڵەت���ەوە‪ ،‬رای یەک���ەم پێیوایە لەتۆڵەی خیانەت���ی مانهاتاندا ئەندامێکی‬ ‫هەرلەس���ەرەتاوە مەرج���ی ئەنیش���تاین کۆش���کی کرملی���ن دەکەن بەس���یخوڕی‬ ‫بۆ پێدان���ی زانیاری ئەتۆم���ی بەئەمریکا خۆی���ان‌و بەدرێژای���ی ئەوس���ااڵنە کۆی‬ ‫دروستکردنی دەوڵەتێک بوە بۆ جولەکە‪ ،‬زانیاری���ی‌و پێش���کەوتنە ئەتۆمیەکان���ی‬ ‫رای دوەمی���ش پێیوایە ئەنیش���تاین وەک یەکێتی سۆڤێەت دەداتە ئەمریکا‪.‬‬ ‫تەنانەت ساڵی‪ ١٩٦١‬کە مۆسکۆ یەکەم‬ ‫تیۆرەزانێکی فیزیایی پێش���بینی ئەوەی‬ ‫ک���ردوە چینی ئ���ۆزۆن لەبەرگەی هەوایی کەشتی ئاسمانی هەڵدایە بۆشایی ئاسمان‪،‬‬ ‫زەوی���ی لەئاس���تی قودس تەنک���ەو گەر ئەمریکیەکان ترس���ێکی زۆریان لێنیشت‬ ‫تەنێ���ک لەوێ بچێتە بۆش���ایی ئاس���مان بەاڵم هەر ئ���ەم س���یخوڕە زانیارییەکان‬ ‫گڕناگرێت ک���ە لەدینە ئاس���مانیەکانیش دەدات���ە ئەمری���کاو ئەوانیش لەس���اڵی‬ ‫‪١٩٦٣‬یەکەم کەشتی خۆیان هەڵدەدەن‪.‬‬ ‫ئەمە پشتگیری کراوە‪.‬‬ ‫هەربۆیە ئەنیشتاین پێیوابوە ئەم خاڵە‬ ‫س���تراتیجیە دەبێت بەدەستی ئەمریکاوە ملمالنێکانی ئەمریکاو یەکێتی سۆڤیەت‬ ‫گەیشتنە ئاستی خەیاڵ لەحەفتاکاندا‬ ‫بێ���ت‌و لەداهات���و س���ودی لێوەرگرێ بۆ‬ ‫ملمالن���ێ هەواڵگرییەکان���ی ئەمریکاو‬ ‫هەڵدانی کەش���تی ئاس���مانی‪ ،‬ئامۆژگاری‬ ‫رۆزڤێڵتی کردوە کە باش���ترین چارەسەر یەکێتی سۆڤیەت گەیش���تنە ئەوئاستەی‬ ‫دروس���تکردنی دەوڵەتێکە ب���ۆ جولەکە خەڵ���ک گومانی���ان وابو بابەت���ی دەفرە‬ ‫فڕیوەکان ‪ UFO‬کاری دەزگای هەواڵگری‬ ‫لەوناوچەیە لەژێر کۆنترۆڵی ئەمریکادا‪.‬‬ ‫ئێستاش هەندێ لێکدانەوە پشتگیری رای ئەو دو زلهێزەیە‪ ،‬بەجۆرێک گەر لەئەمریکا‬ ‫دوەم دەک���ەن‌و دەڵێن هۆکاری نابوتبونی دەف���ری فڕیو ببینرایە خەڵک بەڕوس���ی‬ ‫ئابوری روس���یا بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە کە قس���ەیان لەگەڵ دەکردو گەر لەڕوسیاش‬ ‫هەڵدانی کەش���تیەکی روسی بۆ بۆشایی ببینرایە خەڵ���ک بەئینگلیزی قس���ەیان‬ ‫ئاس���مان پێویس���تی بەوەیە کەشتییەکە دەکردو وایاندادەنا سەرنش���ینانی دەفرە‬ ‫ب���ەدەوری زەویدا بخولێنێت���ەوەو لەگەڵ فڕی���وەکان تێدەگەن‪ ،‬چونکە س���یخوڕی‬ ‫هەرخولێک���دا خولگ���ەی خوالنەوەک���ەی زلهێزی بەرامبەرن‪.‬‬ ‫هەرلەس���ەر بابەتی دەفرە فڕیوەکان‌و‬ ‫گ���ەورە بێت ت���ا لەبەرگەه���ەوای زەوی‌و‬ ‫چینی ئ���ۆزۆن بەس���ەالمەتی دەرچێت‌و زیندەوەرانی ئاس���مانی چەندین راپۆرت‌و‬ ‫گڕنەگرێ���ت‪ ،‬ئەم���ەش تێچونێکی زۆری وتار باڵوبونەوە گوایە ئەمریکیەکان بەهۆی‬ ‫سوتەمەنی دەوێت‪ ،‬بە بەراورد بەئەمریکا دەستگیرکردنی زیندەوەرێکی ئاسمانیەوە‪،‬‬ ‫ک���ە کەش���تییەکەی هەڵدەدات���ە چینی رێکەوتنیان لەگەڵ زیندەوەرە ئاسمانیەکان‬ ‫ئۆزۆنی سەر ئاس���تی قودس‌و راستەوخۆ ک���ردوە‪ ،‬رێککەوتنەکەش بەم ش���ێوەیە‬ ‫"زیندەوەرەکان زانیاری گەردونی دەدەنە‬ ‫بۆ بۆشایی ئاسمان‪.‬‬ ‫بۆچون���ی دژی ئەم���ەش پێیوایە ئەوە ئەمریکیەکان‌و لەبەرامبەریشدا زیندەوەرە‬ ‫راس���ت نیە کە ئۆزۆن لەئاس���تی قودس ئاسمانیەکان بنکەیەکیان لەخاکی ئەمریکا‬ ‫تەن���ک بێت چونک���ە گەرواب���ێ‪ ،‬دەبێت دروس���تکردوە بۆ کۆکردن���ەوەی زانیاری‬ ‫بەدەرچەیەک بۆ هاتنەژورەوەی تیش���کی لەسەر زەوی"‪.‬‬ ‫بەپێی ئەونوسینانە هەرئەمەش هۆکاری‬ ‫س���ەرو وەنەوش���ەیی خۆرو دەبو ئێستا‬ ‫هەمو دانیش���توانی دەوروب���ەری قودس پێش���کەوتنی لەڕادەب���ەدەری ئەمریکایە‬ ‫لەبواری گەردونی‌و توانا زانس���تیەکانی‪،‬‬ ‫توشی شێرپەنجەی پێست بونایە‪.‬‬ ‫لەبەرئەوەی دەستخستنی زانیاری تەواو هەرچەندە کۆی نوس���ینەکان لەم بابەتە‬ ‫لەب���واری ئەتۆمی‌و گەردونی س���ەختە‪ ،‬لەخەی���اڵ دەچن‪ ،‬بەاڵم نوس���ەرانی ئەم‬ ‫تائێس���تا ئەمە وەک بۆچ���ون ماوەتەوە‪ ،‬بابەت���ە کەس���ە گرنگەکان���ی ن���اودەزگا‬ ‫بەاڵم ئەوەی جێگای تێڕامانە لەم بابەتە زانستی‌و س���ەربازییەکانی ئەمریکا بون‌و‬ ‫دروس���تکردنی دەوڵەتێک ب���ەو خێراییەو دوای باڵوکردن���ەوەی ئ���ەم زانیارییانەش‬ ‫لەهەلومەرجی شەڕی دوەمی جیهانی زیاتر سەرنگوم دەکران‪.‬‬ ‫لەمەرجێک یان پێویستیەکی ستراتیجی‌و‬ ‫زانستی دەچو نەک پێشهاتێکی سیاسی‪ ،‬شێوازی مەدەنی‌و ئابوری لەملمالنێکانی‬ ‫ئەمریکاو یەکێتی سۆڤیەت‬ ‫چونکە ل���ە‪ ١٩٤٥‬رۆزڤێڵت م���ردو هاری‬ ‫ئەمریکی���ەکان ئ���ەو گەل���ە زیرەکەن‬ ‫ترومان بوبەس���ەرۆکی ئەمری���کا‪ ،‬بەاڵم‬

‫بۆ ئەمریکیەکان‬ ‫پارتی‌و مەسعود‬ ‫بارزانی‬ ‫دۆستێکی کۆنترو‬ ‫متمانەپێکراوترە‬

‫هیچ���کات هەمو هێلک���ەکان ناخەنە یەک‬ ‫سەبەتەوە‪ ،‬سەرەڕای پێشخستنی توانای‬ ‫سەربازی‌و زانس���تی‪ ،‬شەڕی مەدەنیشیان‬ ‫لەگەڵ سۆڤیەتەکان کرد‪ ،‬هەرلەسەرەتاوە‬ ‫دیموکراس���یەتیان ک���رد بەپرۆژەو چەکی‬ ‫دەستیان بۆ هاندانی گەالنی ژێر دەسەاڵتی‬ ‫یەکێتی سۆڤیەت‌و داواکردنی سەربەخۆیی‬ ‫دواتریش دەیانخستنە بەرەی هاوپەیمانی‌و‬ ‫ب���ەرەی خۆیان���ەوە‪ ،‬بەم���ەش یەکێتی‬ ‫سۆڤیەت رۆژ بەڕۆژ بچوک دەبوەوە‪.‬‬ ‫زانایانی کۆمەڵناس دەڵێن لەبەرئەوەی‬ ‫دیموکراسی ئەڵتەرناتیڤی نیە‪ ،‬روسەکان‬ ‫نەیانتوانی جێگرەوەیەک بۆ دیموکراس���ی‬ ‫دابنێ���ن تائەمانیش بەرەی خۆیان فراوان‬ ‫بکەن‪.‬‬ ‫ب���ەم ش���ێوە ئەمریکیەکان س���ەرنجی‬ ‫بەش���ێک لەواڵتانی ئەوروپ���ی‌و بەتایبەت‬ ‫ئەوروپای���ی رۆژئاوای���ی ب���ەالی خۆی���دا‬ ‫راکێش���او توانی هەربەم شێوەیە دیواری‬ ‫بەرلین لەس���اڵی‪١٩٨٦‬بڕوخێنێت‪ ،‬دواجار‬ ‫لەڕێگای زیادکردن���ی الیەنگرانی خۆیەوە‬ ‫توان���ی گەم���ارۆی ئابوریی بخاتە س���ەر‬ ‫یەکێتی س���ۆڤیەت‌و دواگورزی قورس���ی‬ ‫خۆی لێوەش���اندو بەش���ێوەیەک رۆناڵد‬ ‫رێگان���ی س���ەرۆکی ئەمری���کا لەس���اڵی‬ ‫‪١٩٨٩‬سەرکەوتنی خۆی‌و گەلی ئەمریکی‬ ‫بەسەر یەکێتی س���ۆڤیەت‌و گۆرباتشۆفی‬ ‫رکابەری راگەیاند‪.‬‬ ‫ب���ەاڵم روس���ەکان‪ ١٩٩١‬بەئەنجام���ی‬ ‫شکستەکەیان رازیبون‌و رایانگەیاند شتێک‬ ‫نەماوەت���ەوە بەناوی یەکێتی س���ۆڤیەت‌و‬ ‫کۆماری روسیایان راگەیاند‪.‬‬ ‫ئایا جەنگی سارد کۆتایی هاتوە‬ ‫هەرچەن���دە چاودێ���ران س���ەرەتای‬ ‫نەوەدەکان بەکۆتایی هاتنی جەنگی سارد‬ ‫دادەنێن‪ ،‬روس���یا س���ااڵنی الوازی خۆی‬ ‫لەنەوەدەکان تۆمارکرد‪ ،‬بەاڵم روس���یایی‬ ‫سەردەمی "ڤالدیمێر پۆتین" پێمان دەڵێت‬ ‫هێش���تا جەنگی سارد بەردەوامەو ئەم دو‬ ‫زلهێزە پێشچونە زانستی‌و سەربازییەکانیان‬ ‫بۆ ی���ەک نمایش دەکەن‌و هەمو جیهانیان‬ ‫بەس���ەر دو بلۆکدا دابەشکردوە کە بلۆکی‬ ‫روسی‌و بلۆکی ئەمریکیە‪.‬‬ ‫لە‪ ٨‬واڵتە زلهێزەک���ەی خاوەن چەکی‬ ‫ئەتۆمی بەریتانیاو فەرەنس���ا هاوپەیمانی‬ ‫ئەمری���کان‌و چی���ن‌و کۆری���ای باکوریش‬ ‫هاوپەیمان���ی روس���یان‌و هەرچ���ی ‌هندو‬ ‫پاکستانیش���ە دو واڵت���ی بەکارهێنراوی‬ ‫دەستی ئەم دو زلهێزەن‪.‬‬ ‫جگە لەم گروپە‪ ٨‬دەوڵەتییەش ئەوەی‬ ‫ک���ە دەمێنێتەوە لەس���ەرگۆی زەوی یان‬ ‫دۆستی ئەمریکایە یان دۆستی روسیایە‪،‬‬ ‫دۆستیش کەمتر س���ەیر ئەکرێت لەڕویی‬ ‫پرۆتۆکۆلی سیاس���یەوە وەک هاوپەیمانی‬ ‫نیە‪ ،‬بۆ تێگەش���تن لەزانس���تی سیاسی‬ ‫ئەمڕۆ پێویستە تێگەشتنی باشت هەبێت‬ ‫لەس���ەر ش���ەڕی فیزیکی ئەم دو زلهێزە‬ ‫چونکە دابەشبونە سیاسییەکانی جیهان‌و‬ ‫سەرجەم ناکۆکی‌و ش���ەڕەکان کێبەرکێی‬ ‫ئەم دو زلهێزەن‪.‬‬ ‫پەیوەندی کورد بەجەنگی ساردەوە‬ ‫لە‪١٩٤٦‬بۆ‪١٩٩١‬‬ ‫س���اڵی ‪ ١٩٤٦‬ق���ازی محەم���ەدو مەال‬ ‫مستەفا ناکۆک دەبن‪ ،‬لەسەر ئەوەی مەال‬ ‫بڕوای وایە یەکێتی س���ۆڤێەت هاوکارییان‬ ‫ئ���ەکات بەو پەیوەندیی���ەی لەگەڵ دەزگا‬ ‫هەواڵگرییەکەی���ان هەیەت���ی‪ ،‬قازیی���ش‬ ‫دوایی‪٢‬جار س���ەردان کردنی باکۆ بڕوای‬ ‫بەهاوکاری روسەکان نابێت‪.‬‬

‫ئۆج���ەالن باش لەوە تێگەش���تبو تورکیا‬ ‫دۆس���تی ئەمریکایە گەرئەمیش بێتە سەر‬ ‫بلۆکی ئەمریکی دەبێت کۆتایی بەشۆڕشی‬ ‫چەک���داری بێن���ێ‌و لەگ���ەڵ تورکیا رێک‬ ‫بکەوێت‪ ،‬هەمان چارەنوسی مەالمستەفای‬ ‫س���اڵی‪١٩٧٤‬ی دەبێ���ت‪ ،‬هەربۆیە باجی‬ ‫بەخ���ۆی داو دواجاری���ش ه���ەر دەزگای‬ ‫هەواڵگ���ری ئەمریکاو موس���اد هاوکاری‬ ‫تورکیایان کرد بۆ گرتنی‪.‬‬ ‫ناکۆک���ی پەکەک���ەو هەم���و لقەکانی‬ ‫س���ەربەپەکەکە لەگەڵ پارتی‌و بارزانیش‬ ‫هەر ئەم���ە هۆکارەکەیەتی ئەم دو حزبە‬ ‫ش���ەڕ بۆ بلۆکی ئەمریکی‌و روسی دەکەن‬ ‫نەک بۆ خۆیان‌و ب���ۆ کورد‪ ،‬هەر ئەمەش‬ ‫هۆکارە کە پەکەک���ەو هەمو لقەکانی الی‬ ‫ئەمریکی‌و ئەوروپیەکان لەلیستی تیرۆردان‬ ‫چونکە سەر بەبلۆکی روسیان‪.‬‬

‫هەربۆیە لەدوایی ‪١١‬مانگ لەحوکمڕانی‬ ‫یەکەمی���ن کەمی���ن‌و یەکەمین دەس���ڕێژ‬ ‫ب���ەڕوی ئیرانی���ەکان لەالی���ەن هێزەکەی‬ ‫مەالمس���تەفاوە بو بەبێ ئاگەداری قازی‪،‬‬ ‫دواجاری���ش بۆچونەک���ەی قازی راس���ت‬ ‫دەرچو یەکێتی سۆڤیەت پشتی ئێرانێکی‬ ‫بەهێزی دەوڵەتی پەهلەوی‌و رەزا ش���ای‬ ‫بەرنەدا بۆ کۆمارێکی بچوک‌و ساوا‪.‬‬ ‫کاتێک مەالمس���تەفاو هاوڕێکانیش���ی‬ ‫هەڵهات���ن ب���ۆ یەکێتی س���ۆڤیەت‪ ،‬هیچ‬ ‫هاوکاری نەکران وەک خۆیان ئەیگێڕنەوە‬ ‫بەموعجی���زە لەم���ردن رزگاری���ان بوە‪،‬‬ ‫دوای گەیشتنش���یان بەیەکێتی سۆڤیەت‬ ‫فەرامۆشکران‌و بۆ سااڵنێک هیچ گرنگیان‬ ‫پێنەدرا‪.‬‬ ‫لەساڵی‪١٩٦٣‬بارزانی نوێنەرێکی دەزگای‬ ‫هەواڵگ���ری روس���ی فەرام���ۆش دەکات‌و‬ ‫نایەوێ بیبێنێ���ت‪ ،‬ئەویش لەکاردانەوەی‬ ‫کەم���ی هاوکاریی���ە لۆجیس���تیکیەکانی کوردو شەڕی فیزیکی ئەمریکاو روسیا‬ ‫یەکێتی س���ۆڤیەت بۆ شۆڕش���ی ئەیلول‪،‬‬ ‫لەدوای‪٢٠٠٣‬‬ ‫ئەمریکی���ەکان ب���ەم س���اردییە ئەزان���ن‬ ‫دۆستەکەی تاڵەبانی‪ ،‬وتی من پێموایە‬ ‫چەندجار هەوڵی راکێش���انی س���ەرنجی رێکەوتننامەی ستراتیژی نێوان یەکێتی‌و‬ ‫بارزانی ئەدەن بەالی خۆیاندا‪.‬‬ ‫پارتیش لەژێر هەژمونی دەزگای هەواڵگری‬ ‫س���اڵی‪١٩٦٧‬دەزگای هەواڵگری موساد ئەمریکی���دا کرابێت‪ ،‬چونکە ئەمریکیەکان‬ ‫خۆیان ئەخزێنن���ە خێمەکەی بارزانیەوە‪ ،‬ویس���تیان پارتی‌و مەسعود بارزانی بکەن‬ ‫یەعقوب ناوێکی���ان لەکوردە جولەکەکانی بەدەسەاڵتی سینتراڵی کوردستان‌و هێزی‬ ‫پێشتری کوردس���تان ئەبێت‪ ،‬بەزمانێکی یەکێتیش پ���ەرت بکەن بەس���ەر بەغداو‬ ‫ک���وردی رەوان دەڵێ���ت گ���ەر نەبیت���ە کوردس���تانداو کە دواج���ار یەکێتی باجی‬ ‫الیەنگری بلۆکی ئەمریکی چاوەڕوانی هیچ ئەمەش���ی دا‪ ،‬چونکە ب���ۆ ئەمریکیەکان‬ ‫ئایندەیەک بۆ کوردو شۆڕشەکەت مەکە‪ .‬پارتی‌و مەسعود بارزانی دۆستێکی کۆنترو‬ ‫ئەوە یەکەم ئەڵقەی گرێدانی پەیوەندی متمانەپێکراوتربو‪.‬‬ ‫بارزان���ی‌و دەزگای هەواڵگ���ری ئەمریکی‬ ‫هەر ئەو دۆستەی مام جەالل چیرۆکێکی‬ ‫دەبێت لەڕێگایی موسادەوە‪ ،‬گۆڕانکاریی خۆش���ی مام جەالل���ی گێڕای���ەوە وتی‪،‬‬ ‫ناوچەک���ە لەبەختی کورد نابێت‪ ،‬ئێرانێک دوای رێککەوتن���ی س���تراتیژی کۆمەڵێک‬ ‫کە ل���ەم دواییەدا ب���ەرەی خۆیی گۆڕیبو لەئەندامان���ی مەکتەب سیاس���ی بەپڕتاو‬ ‫بەالیەنگ���ری بلۆک���ی ئەمریک���ی ئەژمار هاتن���ە الی مام ج���ەالل‌و ش���پرزەو بێ‬ ‫دەکرا‪ ،‬بەگۆڕینی دەس���ەاڵت لەڕەزاشاوە تاقەت بون‪ ،‬وتیان بۆ یەکێتی ئەم هەمو‬ ‫ب���ۆ محمەد رەزاش���ای کوڕی ت���ەواو بو تەنازولەی بۆ پارتی کردوە‪ ،‬چ گرەنتیەک‬ ‫بەدۆس���تی بلۆک���ی ئەمریک���ی‪ ،‬عێراقی هەیە تۆ ببیتە سەرۆک کۆمار؟ بەمامیان‬ ‫س���ەرەتایی دەس���ەاڵتی بەعس���یەکان وت‪.‬‬ ‫وادیاربو لەبەرژەوەندی بلۆکی ئەمریکایە‬ ‫وت���ی مامیم���ش دەس���تەیەک کلیلی‬ ‫بەقڕکردنی شیوعیەکان‌و زیندانیکردنیان‪ ،‬لەگیرفانی دەرهێناو وتی ئێوە زۆر سەیرن‬ ‫بۆیە ئەمریکا چ���اوی لەوەبو گەر عێراق ئەوە کلیلی کۆشکی کۆمارییە‪.‬‬ ‫ببێت���ە الیەنگری ئەمریکا لەمەالمس���تەفا‬ ‫دۆس���تەکەی تاڵەبانی وتی بەم قس���ە‬ ‫بەهێزت���رە بۆ ئ���ەوان‪ ،‬باوەڕی���ش وایە من بۆم دەرکەوت ئەوە کلیلی کۆش���کی‬ ‫ئەمریکیەکان شۆڕش���ی ‪١٩٧٤‬یان بەمەالو کۆماریی نیەو‪ ،‬مام سیاس���یەکی باش���ەو‬ ‫هاوخەباتەکانی وەستاندبێ چونکە ناکرێ توانایەک���ی باش���ی هەی���ە لەڕازیکردنی‬ ‫دوالیەنگری ئەمریکا شەڕبکەن‪.‬‬ ‫ئەوانیت���ردا‪ ،‬لەهەم���ان کات���دا بێزاری‌و‬ ‫بێتاقەتی خۆش���ی ئەوەی دەردەخس���ت‬ ‫رێکەوتننامەی س���تراتیژی بەزۆر پێکراوە‬ ‫پەیوەندی کورد بەشەڕی بلۆکی‬ ‫نەک خۆی وایویستبێت‪.‬‬ ‫ئەمریکی‌و روسیەوە لە‪ ١٩٩١‬تا‪٢٠٠٣‬‬ ‫لەدوای نەخۆش���کەوتنی مامیش باڵی‬ ‫لەدوای ساڵی‪ ١٩٩١‬مەس���عود بارزانی‬ ‫گەڕایەوەو توانی پەیوەندی لەگەڵ موسادو دەستڕۆیش���توی یەکێتی گەڕانەوە بەرەی‬ ‫دەزگای هەواڵگ���ری ئەمریکی دروس���ت ئێران‌و بلۆکی ڕوس���ی‪ ،‬ئەوەش���ی لەسەر‬ ‫بکاتەوە‪ ،‬شەڕی ناوخۆش ملمالنێی بلۆکی ئەم بلۆکە یاری سیاس���ی بکات بەش���ی‬ ‫ئەمریک���ی‌و روس���ی بو‪ ،‬ئەمری���کا خۆی هەردۆڕانە‪.‬‬ ‫گڵۆپی س���ەوزی بۆ فڕۆکەکانی تورکیاو‬ ‫بەنیس���بەت گۆڕانیش���ەوە بەپێی ئەم‬ ‫س���وپای عێراق هەڵک���رد‪ ،‬ت���ا بەرەیی‬ ‫ئێرانیزم و بلۆکی روس���ی کە یەکێتی بو دەرئەنجام���ە گەورەترین هەڵەی ئەوەبوە‬ ‫زیات���ر بەهێز نەبێت‪ ،‬ب���ەرەی خۆیان کە بەر لەدروستبونی لەم هاوکێشە سیاسیە‬ ‫تێنەگەیش���تون‪ ،‬ئێس���تاش لەسەر هیچ‬ ‫مەسعود بارزانی‌و پارتی بو لەناونەچن‪.‬‬ ‫دۆس���تێکی مام جەالل بۆی گێڕامەوە بلۆکێکیان نی���ن‌و رەنگە ئێس���تا دۆخی‬ ‫وت���ی‪ ،‬دوای ش���ەڕی ناوخ���ۆ تاڵەبانی نەوشیروان مستەفا وەک دۆخی ئۆجەالنی‬ ‫لەهاوکێشەی سیاسی ناوچەکە تێگەیشت‪١٩٩٨ ،‬و دۆخ���ی مس���تەفا بارزانی‪١٩٧٤‬‬ ‫زان���ی مەس���عود بارزانی‌و پارت���ی بەهێز بێت‪ ،‬گەر پەیوەندی بەهێز لەگەڵ بلۆکی‬ ‫الناچ���ن‪ ،‬ئ���ەو بلۆکەی ئەو ک���ە ئێران‌و ئەمریکی دروس���ت ب���کات‪ ،‬بەدڵنیاییەوە‬ ‫روسیایە ناتوانێ دەستی بلۆکی مەسعود تەنازولی پێ دەکەن بۆ پارتی‌و مەس���عود‬ ‫بارزان���ی‌و دەبێ لەگەڵی���ان رێکبکەوێت‪،‬‬ ‫بارزانی کە ئەمریکایە بشکێنێت‪.‬‬ ‫هەربۆی���ە تاڵەبان���ی هەوڵ���ی زۆریدا چونکە دو دۆستی ئەمریکا نابێ کێشەیان‬ ‫پەیوەندی بەهێز لەگەڵ ئەمریکا دروست هەبێ���ت‪ ،‬گەر ئەو پەیوەندیش دروس���ت‬ ‫بکات‪ ،‬ئەوکات بەرهەم س���اڵح بەرپرسی نەکات بەدڵنیاییەوە بزوتنەوەکەی توشی‬ ‫پەیوەندییەکانی یەکێت���ی بو لەئەمریکا‪ ،‬کێشە دەبێت‪.‬‬ ‫هەرچ���ی حیزب���ە ئیسالمیەکانیش���ە‪،‬‬ ‫وەک دۆستەکەی تاڵەبانی وتی کابرایەکی‬ ‫زمان���زان بو توان���ی پەیوەندیی بەهێز بۆ یەکگرت���وی ئیس�ل�امی وەک ئیس�ل�امی‬ ‫مام جەالل دروس���ت بکات‪ ،‬مام جەاللیش میانڕەو سەر بەبلۆکی ئەمریکایەو لەهەمو‬ ‫وەک پاداش���تێک هێنای���ەوەو فەرزیکرد پێش���هاتەکاندا نزیکی خۆی���ان لەپارتی‌و‬ ‫بەس���ەر ئەندامانی مەکتەبی سیاس���ی‌و تورکیا نەشاردوەتەوە‪ ،‬کۆمەڵی ئیسالمیش‬ ‫کردی بەس���ەرۆکی حکوم���ەت لەئیدارەی سەربەبلۆکی ئێران‌و روسیایە‪.‬‬ ‫ئەو هاوس���ۆزییەش لەم سااڵنەی دوایی‬ ‫سلێمانی‪.‬‬ ‫دوای ئەوەی تاڵەبانی بەرەی گواستەوە لەنێوان پەکەکەو یەکێتی ئەبینرێ بەهۆی‬ ‫بۆسەر بلۆکی ئەمریکی‪ ،‬مادلین ئۆلبرایتی ئەوەیە کە لەسەر یەک بلۆکی سیاسین کە‬ ‫وەزی���ری دەرەوەی ئەوکات���ی ئەمری���کا بلۆکی روس���یە‪ ،‬ئەو شتانەی ئەیبیستین‬ ‫بەڕاش���کاوی پێ���ی وت دەبێ���ت لەگەڵ کە دوژمنی دوێنێ ئەکات بەدۆستی ئەمڕۆ‬ ‫مەسعود بەرزانی رێکبکەون چونکە نابێت هەر ئەمەی���ە وەک‪ ،‬رێککەوتنی یەپەگەو‬ ‫دو الیەنگری ئەمری���کا دوژمنی یەک بن‪ ،‬بەشار ئەسەد یان رێککەوتنی ئێران‌و پژاک‬ ‫هەرئەم���ەش ه���ۆکار بو ک���ە رێکەوتنی هەر ئەم بابەتەیە‪ ،‬چونکە س���ەر بەبلۆکی‬ ‫واش���نتن مۆرکراو زۆربەی تەنازولەکەش روس���ین‪ ،‬هەروەک چۆن ل���ە‪٣١‬ی ئابدا‪،‬‬ ‫پارتی‌و حکومەتی بەعس بونە دۆس���ت‪،‬‬ ‫تاڵەبانی‌و یەکێتی کردیان‪.‬‬ ‫هەر ئەو دۆس���تەی تاڵەبانی وتی دوای هەرچەندە حکومەتی بەعس سەربەبلۆکی‬ ‫رێککەوتنامەی واشنتن‪ ،‬ئەمریکیەکان زۆر ئەمریکی نەب���و‪ ،‬بەاڵم دوژمنی ئێران بو‪،‬‬ ‫هەوڵیان���دا ئۆجەالن راکێش���ن بۆ بەرەی هەربۆیە بەداواک���ەی دەزگای هەواڵگری‬ ‫خۆی���ان‪ ،‬م���ام جەاللیان راس���پارد ئەم ئەمریکا رازیبون بۆ هاوکاریکردنی پارتی‬ ‫کارە بکات‪ ،‬چەند جار بەنهێنی لەس���وریا چونکە ئێران دوژمنی هاوبەشی هەردوالیان‬ ‫ئۆجەالنی بینی‌و پەیام���ی ئەمریکیەکانی بو‪ .‬یان ئەو دۆس���تایەتیە لەڕادەبەدەرەی‬ ‫پارت���ی لەگەڵ تورکی���ا هەیەتی‪ ،‬ئەوەیە‬ ‫پێ راگەیاندبو‪.‬‬ ‫بەاڵم ئۆجەالن قبوڵ���ی نەکرد‪ ،‬چونکە سەربەیەک بلۆکن‪.‬‬

‫کتێب‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫كۆمه‌ڵگه‌ی مرۆڤایه‌تی‪ ،‬بۆچی به‌شێتخان ‌ه ده‌چێ؟‬

‫‪17‬‬

‫كورد توانای خۆبه‌ڕێوه‌بردنی نییه‌!‬ ‫ئا‪ :‬به‌ڕێز عه‌باس‬

‫"مه‌سعود محه‌مه‌د" كه‌سایه‌تییه‌كی‬ ‫سیاسی‌و روناكبیری دیارو ناسراوه‌و‬ ‫له‌نه‌وه‌ی مه‌الی گه‌وره‌ی كۆیه‌یه‌‪ ،‬ئه‌م‬ ‫روناكبیره‌ زۆر قسه‌ی له‌باره‌وه‌ كراوه‌و‬ ‫بۆچونی جیاوازی له‌سه‌ر نوسراوه‌‪،‬‬ ‫هه‌ندێك كه‌س به‌بیرمه‌ندو فه‌یله‌سوفی‬ ‫تاقانه‌ی كوردی له‌قه‌ڵه‌م ده‌ده‌ن!‬ ‫"مه‌س����عود محه‌مه‌د" به‌وه‌ ناس����راوه‌‬ ‫بۆچونی جیاوازی هه‌بوه‌ له‌سه‌ر زۆر كای ‌ه‬ ‫له‌ژیان‌و خ����اوه‌ن بیركردنه‌وه‌ی تایبه‌تی‬ ‫خۆی بوه‌ له‌باره‌ی هزرو سیاسه‌ت‌و حزب‌و‬ ‫ئاین‌و ئه‌ده‌ب‌و زمان‪ ....‬هتد‪ ،‬له‌نیوه‌ی‬ ‫دوه‌می س����ه‌ده‌ی بیس����ته‌م ئه‌وكات كه‌‬ ‫ره‌وتی چه‌پ‌و ش����یوعیه‌ت زیاتر بره‌وی‬ ‫هه‌بوه‌ له‌كۆمه‌ڵگه‌ی كوردیدا "مه‌س����عود‬ ‫محه‌مه‌د" ده‌چێته‌ ریزی ئه‌و كه‌سانه‌ی كه‌‬ ‫ره‌خنه‌یه‌كی زۆری له‌شێوازی ئیشكردنی‬ ‫ره‌وتی چه‌پ‌و ش����یوعیه‌ت گرتوه‌و پێی‬ ‫واب����وه‌ هزری چ����ه‌پ ب����ێ بیكردنه‌وه‌و‬ ‫خوێندنه‌وه‌یه‌ك����ی وردی كۆمه‌ڵ����گای‬ ‫كوردی هاورده‌ك����راوه‌و زیانی له‌دونیای‬ ‫كوردی داوه‌‪ .‬هه‌میش����ه‌ نوس����ینه‌كانی‬ ‫چ له‌ناونیش����ان‌و چ له‌ناوه‌ڕۆكدا جیاواز‬ ‫بون له‌نوسینی نوس����ه‌رانی كوردی ترو‬ ‫قوڵبوه‌ت����ه‌وه‌ ل����ه‌ڕوداوو دی����ارده‌كان‌و‬ ‫خوێندن����ه‌وه‌ی وردی ب����ۆ ك����ردوه‌‪،‬‬ ‫كتێب����ی" كۆمه‌ڵگ����ه‌ی مرۆڤایه‌تی‪....‬؟‬ ‫بۆچی به‌ش����ێتخانه‌ ده‌چ����ێ‪....‬؟" زۆر‬ ‫باس‌و باب����ه‌ت له‌خۆده‌گرێت‪ ،‬جه‌وهه‌ری‬ ‫كتێبه‌كه‌ ئه‌وه‌یه‌و نوس����ه‌ریش ئه‌یه‌وێت‬ ‫ئ����ه‌وه‌ بڵێت ئینس����ان به‌بیانوو به‌ناوی‬ ‫عه‌ق����ڵ‌و عاقڵیی����ه‌وه‌ چ نه‌هامه‌تییه‌كی‬ ‫به‌س����ه‌ر خ����ۆی‌و جیهان����دا هێن����اوه‌!‬ ‫كتێبه‌كه‌ له‌بنه‌ڕه‌ت����دا به‌زمانی عه‌ره‌بی‬ ‫نوس����راوه‌و "مه‌سعود محه‌مه‌د"یش به‌وه‌‬ ‫ناس����راوه‌ به‌عه‌ره‌بییه‌كی قورس‌و گران‬ ‫نوسیویه‌تی‌و هه‌ندێك له‌هاوته‌مه‌نه‌كانی‬ ‫باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن عه‌ره‌به‌كان زۆر سه‌ریان‬ ‫س����وڕماوه‌ له‌و زمان‌و نوسینه‌ عه‌ره‌بییه‌‬ ‫قورسه‌ی"مه‌سعود محه‌مه‌د"! به‌اڵم ته‌نها‬ ‫وه‌رگێ����ڕو نوس����ه‌ر"حه‌كیم كاكه‌وه‌یس"‬ ‫موجازه‌ف����ه‌ی ك����ردوه‌و له‌ڕاس����تیدا‬ ‫له‌ده‌رئه‌نجام����دا توانیویه‌تی ده‌ره‌قه‌تی‬ ‫بێت‪ ،‬ئه‌وه‌نده‌ جوان‌و به‌زمانێكی كوردی‬ ‫په‌ت����ی‌و پ����اراو وه‌ری گێڕاوه‌ هه‌س����ت‬ ‫ده‌كه‌ی����ت "مه‌س����عود محه‌م����ه‌د" خۆی‬ ‫به‌كوردی نوسیویه‌تی! ئه‌م كتێبه‌ ‪256‬‬ ‫الپه‌ڕه‌یه‌و له‌باڵوكراوه‌كانی"س����ه‌نته‌ری‬ ‫لێكۆڵینه‌وه‌و په‌خش����ی كۆیه‌"و س����اڵی‬ ‫‪ 2012‬باڵوكراوه‌ته‌وه‌‪.‬‬

‫چه‌ند ساڵێك ‌ه‬ ‫ده‌ڵێم ئه‌گه‌ر بتوانم‬ ‫ده‌وڵه‌تێكی كوردی‬ ‫دامه‌زرێنم ته‌نده‌رێكی‬ ‫به‌ڕێوه‌بردنی‬ ‫راده‌گه‌یه‌نم تا یه‌كێ‬ ‫له‌كۆمپانیاكانی‬ ‫سكه‌نده‌ناڤیا‬ ‫به‌ڕێوه‌ی ببا‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ئه‌وان به‌سێیه‌كی‬ ‫نرخیش به‌باشترین‬ ‫شێو‌ه حكومه‌ت‬ ‫به‌ڕێوه‌ ده‌به‌ن‬ ‫به‌تێڕوانین����ی نوس����ه‌ر ئه‌وه‌نده‌ی زیانی‬ ‫بۆ ك����ورد هه‌بوه‌ نیو هێن����ده‌ قازانجی‬ ‫نه‌بوه‌! نوس����ه‌ر باس له‌وه‌ده‌كات "ئه‌و‬ ‫رۆژه‌ی حكومه‌ت له‌س����ییه‌كان‌و دواتردا‬ ‫ویس����تی قوتابخانه‌ بۆ مندااڵنی ته‌مه‌نی‬ ‫قوتابخان����ه‌ له‌گونده‌كان����دا بكات����ه‌وه‌‪،‬‬ ‫وه‌رزێ����ره‌كان توش����ی ترس����ێك هاتن‪،‬‬ ‫چونكه‌ خوێندنی منداڵ ئه‌وه‌ ده‌گه‌یه‌نێ‬ ‫كه‌ نه‌توان����ن بچنه‌الی كارو به‌رخ‪ .‬به‌اڵم‬ ‫دوای����ی‪ ،‬دامه‌زراندن����ی ئ����ه‌و مندااڵنه‌‬ ‫به‌موچ����ه‌ی خه‌یاڵی‪ ،‬وای له‌باوكان كرد‬ ‫پێش����وازی له‌قوتابخانه‌ بكه‌ن‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫بزان����ه‌ باڵوبونه‌وه‌ی خوێندنی ره‌س����می‬ ‫له‌ده‌شت‌و له‌شاری سییه‌كان‌و چله‌كاندا‬ ‫كاریگه‌رییه‌ك����ی زۆری له‌باڵوبون����ه‌وه‌ی‬ ‫باوه‌ڕی نازیداو دوای روخانی هیتله‌ریش‬ ‫له‌باڵوبون����ه‌وه‌ی كۆمۆنیزم����دا‬ ‫هه‌بو"‬

‫عاره‌بی ده‌ركردو ته‌نانه‌ت ئه‌ندازیارییش‬ ‫خرایه‌ ئه‌و بواره‌وه‌ به‌اڵم خۆش���به‌ختان ‌ه‬ ‫خه‌لیفه‌كان كه‌هن���وت نه‌بون‌و به‌الیانه‌وه‌‬ ‫ئاس���ان بو چاو له‌زانست‌و هونه‌ر بپۆشن‬ ‫مادام خۆیان به‌س���ه‌ر ش���ه‌راب‌و ئه‌وین‌و‬ ‫خۆشگوزه‌رانیدا كه‌وتبون‪ .‬ئیبن خه‌لدون‬ ‫ده‌ڵێ‪ :‬كه‌مترین زانستمان پێ گه‌یشتوه‌‬ ‫چونكه‌ عومه‌ری كوڕی خه‌تابی گه‌وره‌مان‬ ‫فه‌رمان���ی به‌فه‌وتاندن���ی زانس���ته‌كانی‬ ‫فارس دا‪ ،‬بائ���اوڕ له‌عیلمانی بده‌ینه‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌بیره‌وه‌رییه‌كان���ی ئاغاخان���ی هن���ددا‬ ‫خوێندمه‌وه‌ كه‌ گه‌وره‌ترین زانای فیزیای‬ ‫ئینگلی���ز له‌س���ه‌ره‌تای هه‌وڵ���ی فڕیندا‬ ‫رایگه‌یاند‪ :‬ئه‌وه‌ی بڵ���ێ ته‌نێكی له‌هه‌وا‬ ‫قورستربێ ده‌فڕێ‪ ،‬شێت‌و گێله‌! كۆمه‌ڵێ‬ ‫له‌وانه‌ی الیه‌نگری ئه‌رس���تۆ بون بۆ ئه‌و‬ ‫قسه‌یه‌ی كه‌ ده‌ڵێ ته‌ن چه‌ند قورس بێ‬ ‫خێراتر به‌ره‌و زه‌وی داده‌كش���ێ‪ ،‬هه‌ندێ‬ ‫ئه‌وه‌یان ره‌ت كرده‌وه‌و له‌س���ه‌ر بورجی‬ ‫پبت���زای الره‌وه‌ دو ته‌ن���ی جیاوازی���ان‬ ‫ه���ه‌وا داو پێك���ه‌وه‌ گه‌یش���تنه‌ زه‌وی‪،‬‬ ‫به‌اڵم ده‌روێش���ه‌كانی ئه‌رس���تۆ له‌سه‌ر‬ ‫هه‌ڵه‌ی خۆیان سوربون‪ ...‬كه‌هنوته‌كانی‬ ‫ئه‌وروپای سه‌ده‌كانی ناوه‌ڕاست زانایه‌كی‬ ‫فه‌له‌كیی���ان س���وتاند چونكه‌ س���ور بو‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ی ك���ه‌ زه‌وی ب���ه‌ده‌وری‬ ‫خۆردا ده‌س���وڕێته‌وه‌‪ ،‬گالیلۆ راكێشرایه‌‬ ‫دادگای كه‌نیس���ه‌و بۆ پاراس���تنی ژیانی‬ ‫خۆی‪ ،‬ناچاربو س���وڕانه‌وه‌ی زه‌وی ره‌ت‬ ‫بكاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫دونمونه‌ له‌خه‌رواری مرۆڤی ناهوشیار!‬ ‫"مه‌سعود محه‌مه‌د" مرۆڤ به‌وه‌ ده‌بینێ‬ ‫زۆرجار ئاگاداری ره‌فتاره‌كانی خۆی نییه‌و‬ ‫به‌هوشیارییه‌وه‌ بیرناكاته‌وه‌و بڕیارنادات‬ ‫كه‌چی خۆیش���ی وه‌ك عاقڵ‌و بیركه‌ره‌وه‌‬ ‫وێن���ا ده‌كات‪ ،‬له‌مباره‌ی���ه‌وه‌ ده‌ڵێ���ت‬ ‫"دوای راپه‌ڕینی ‪ 1948‬خۆپیش���اندان‌و‬ ‫ناڕه‌زای���ی زۆر ببو حه‌ماس���ه‌ت له‌دژی‬ ‫ئاین بره‌وی سه‌ندبو یه‌كێ له‌پێشڕه‌وانی‬ ‫خۆپیشاندان له‌سلێمانی له‌دروشمه‌كانیدا‬ ‫زیاده‌ڕۆیی له‌كفركردن���دا ده‌كردو دوایی‬ ‫ده‌چ���وه‌ په‌نایه‌كه‌وه‌و ده‌س���تی له‌خوا‬ ‫پ���ان ده‌ك���رده‌وه‌و داوای لێخۆش���بونی‬ ‫له‌خ���وا ده‌ك���ردو نه‌فره‌ت���ی له‌خ���ۆی‬ ‫ده‌كرد!"هه‌روه‌ها" له‌س���ه‌ره‌تای چله‌كان‬ ‫یا كۆتایی س���ییه‌كاندا باسی حه‌كایه‌تی‬ ‫"یلوقی���ا"ی هه‌زارو یه‌ك ش���ه‌وم بۆ‬ ‫هه‌ن���دێ له‌دانیش���توانی‬ ‫گو ن���د ی "‬

‫كورد توانای خۆ به‌ڕێوه‌بردنی نییه‌!‬ ‫"مه‌س����عود محه‌م����ه‌د" له‌كتێب����ی"‬ ‫كۆمه‌ڵگ����ه‌ی مرۆڤایه‌ت����ی‪....‬؟ بۆچی‬ ‫به‌شێتخانه‌ ده‌چێ‪....‬؟" ره‌خن ‌ه له‌مرۆڤ‬ ‫و عه‌قڵیه‌تی سیاس����ی خۆبه‌ڕێوه‌به‌ری‬ ‫ك����وردی ده‌گرێ����ت‌و پێ����ی وای����ه‌‬ ‫سیاسییه‌كانی كورد نازانن حوكمداری‬ ‫بكه‌ن‌و ئ����ه‌و حوكمداریی����ه‌ی ده‌یكه‌ن‬ ‫حوكمدارییه‌ك����ی ته‌ندروس����ت نیی����ه‌و‬ ‫جگ����ه‌ له‌وه‌ ته‌نان����ه‌ت ئه‌وه‌نده‌ گومانی‬ ‫له‌پۆخڵه‌واتییه‌كانی واقیع هه‌یه‌ باوه‌ڕی‬ ‫به‌حكومه‌تێكی باش‌و س����ه‌ركه‌وتو نییه‌‬ ‫له‌س����ه‌ر زه‌وی! به‌شێوه‌یه‌كی ته‌نزئامێز‬ ‫ده‌نوسێت "چه‌ند ساڵێكه‌ ده‌ڵێم ئه‌گه‌ر‬ ‫بتوان����م ده‌وڵه‌تێكی ك����وردی دامه‌زرێنم‬ ‫ته‌نده‌رێك����ی به‌ڕێوه‌بردن����ی راده‌گه‌یه‌نم‬ ‫تا یه‌كێ له‌كۆمپانیاكانی س����كه‌نده‌ناڤیا‬ ‫به‌ڕێوه‌ی ببا‪ ،‬چونكه‌ ئه‌وان به‌سێیه‌كی بیركردنه‌وه‌و‬ ‫ره‌فتاری‬ ‫نرخیش به‌باش����ترین ش����ێوه‌ حكومه‌ت‬ ‫سه‌یری مرۆڤ‬ ‫به‌ڕێوه‌ ده‌به‌ن‪ ...‬له‌ڕوی رازیبونیش����ه‌وه‌‬ ‫له‌شارستانییه‌ته‌‬ ‫به‌واقیع‪ ،‬گوتومه‌ ئه‌گه‌ر بتوانم حكومه‌ت‬ ‫جیاوازه‌كان!‬ ‫دامه‌زرێنم له‌س����ه‌ر عه‌مود دایده‌مه‌زرێنم‬ ‫"مه‌س���عود محه‌مه‌د" وه‌ك‬ ‫تا له‌گێره‌ش����ێوێنه‌كانی سه‌ر زه‌وییه‌وه‌‬ ‫پاڵپشتییه‌ك بۆ ئه‌و بۆچونه‌ی‬ ‫دوربێ‪".‬‬ ‫هه‌یه‌ت���ی كه‌پێ���ی وای���ه‌ مرۆڤ‬ ‫كوردو مه‌ده‌نییبون پرۆسه‌یه‌كی ئاڵۆز! بونه‌وه‌رێكی زۆر ناعه‌قاڵنییه‌ له‌زۆربه‌ی‬ ‫له‌مێژودا یه‌كێك له‌و ملمالنێیانه‌ی كه‌ كاته‌كان���داو له‌كتێبه‌كه‌ی���دا كۆمه‌ڵێك‬ ‫كۆمه‌ڵگای كوردی پێده‌ناسرێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و له‌ڕه‌فت���ارو بیركردن���ه‌وه‌ی مرۆڤ���ه‌كان‬ ‫روبه‌ڕوبونه‌وه‌یه‌یه‌ كه‌ له‌نێوان خوێنه‌وارو به‌نمون���ه‌ ده‌هێنێته‌و‌ه له‌هه‌مو ئایدۆلۆژیا‬ ‫نه‌خوێنه‌واردا هه‌بوه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی س����ه‌یره‌و جیاوازه‌كان‌و ده‌نوسێت "له‌بواری ئایندا‬ ‫جێگه‌ی سه‌رس����وڕمانه‌ به‌شێكی زۆری خه‌ڵك هه‌ن به‌هه‌مو توانا جه‌س���ته‌یی‌و‬ ‫مرۆڤ����ه‌كان دژایه‌تی خوێندنی مۆدێرن‌و هێ���زی عه‌قڵ‌و ته‌ڕوبڕی زمان‪ ،‬ده‌یانه‌وێ‬ ‫زانس����ته‌ نوێكانی����ان ك����ردوه‌ چونك����ه‌ بیس���ه‌لمێنن كه‌ گه‌شتی ئاس���مانه‌كان پێب���ازۆك"‬ ‫پێیانوابوه‌ له‌به‌رژوه‌ندیان ده‌درێت‪ ،‬یان درۆیه‌‪ ،‬بۆ سه‌ره‌تای سه‌رده‌می وه‌رگێڕان‪ ،‬ك���رد‪ ،‬ك���ه‌‬ ‫گه‌ر دواتریش قبوڵكرابێتن‌و خوێندنیان له‌س���ه‌رده‌می عه‌باس���ییه‌كاندا بگه‌ڕێوه‌ له‌باسه‌كه‌ بومه‌وه‌‬ ‫ته‌واو كردبێت به‌زیانی كۆمه‌ڵگای كوردی ده‌بینی زاناكان فه‌توای كوفریان بۆ هه‌مو ك��� ‌ه هیچتری���ن‌و‬ ‫ش����كاوه‌ته‌وه‌و خوێنده‌واریه‌كه‌یان وای زانست‌و قسه‌ی نه‌ست ‌هق‌و لۆژیكێك‪ ،‬كه‌ بێمانترین‌و سه‌خیفترین‬ ‫كردوه‌ كه‌ ب����ڕوا به‌ئایدۆلۆژیایه‌ك بكه‌ن له‌یۆنانییه‌وه‌ وه‌رگێڕدرانه‌ س���ه‌ر زمانی حه‌كایه‌ت���ی دنیای���ه‌‪،‬‬

‫كوێخ���ای گونده‌كه‌ گوتی‪ :‬ب���ه‌و خوایه‌‬ ‫ئه‌م حه‌كایه‌ته‌ له‌خۆی راستتر نییه‌‪ ،‬له‌و‬ ‫حه‌كایه‌ته‌دا ئه‌وه‌ ده‌بیستی كه‌ دورگه‌ی‬ ‫واقواق دارێك���ی لێیه‌ له‌گه‌ڵ خۆرهه‌اڵتدا‬ ‫گه‌اڵكانی ده‌وه‌رێن‌و له‌گه‌ڵ به‌ردانی هه‌ر‬ ‫گه‌اڵیه‌كدا ده‌ڵێ" واق واق سوبحان الملك‬ ‫الخالق"‪.‬‬ ‫یه‌كێتی‌و پارتی‬ ‫"روداوه‌كانی هه‌ڵسوكه‌وتی نێوان یه‌كێتی‬ ‫نیشتمانی‌و پارتی دیموكراتی كوردستان‬ ‫ناوه‌ڕۆك���ی ناونیش���انی ئ���ه‌م كتێبه‌ی‬ ‫به‌رجه‌سته‌ ده‌كرد‪ ،‬كه‌ شێتخانه‌یه‌"ئه‌وه‌‬ ‫تێكس���تێكی كتێب���ی" كۆمه‌ڵگ���ه‌ی‬ ‫مرۆڤایه‌ت���ی‪....‬؟ بۆچ���ی به‌ش���ێتخانه‌‬ ‫ده‌چێ‪....‬؟"ی���ه‌ "مه‌س���عود محه‌م���ه‌د"‬ ‫ره‌فتارو بیركردنه‌وه‌كان���ی كاره‌كته‌رانی‬ ‫سیاس���ی ناو روداوه‌كانی كوردس���تانی‬ ‫پێ سه‌رسوڕمان بوه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی هه‌ردو‬ ‫هێزی یه‌كێتی نیش���تیمانی كوردستان‌و‬ ‫پارتی دیموكراتی كوردستان‌و ئه‌وه‌نده‌ی‬ ‫السه‌یر بوه‌ به‌شێكی گرنگی ئه‌وه‌ی وای‬ ‫لێكردوه‌ ناوی كتێبه‌كه‌و ناوه‌ڕۆكه‌كه‌شی‬ ‫ناوبنێت شێتخانه‌ هه‌ڵسوكه‌وته‌كانی ئه‌و‬ ‫دو پارته‌ بوه‌!‬ ‫بیركردنه‌وه‌ ئاسان نییه‌!‬ ‫"یه‌كێ له‌كاره‌ سه‌رس���وڕهێنه‌ره‌كانی‬ ‫دوای هاتن���ی ئینگلی���زو دامه‌زراندن���ی‬ ‫ده‌سه‌اڵتێكی نوێ ئه‌وه‌بو خه‌ڵك ده‌ستی‬ ‫ك���رد به‌پۆش���ینی جل���ی ئه‌وروپای���ی‌و‬ ‫له‌ده‌س���ته‌ی فه‌رمانبه‌رانه‌وه‌ ده‌ستپێكرا‪،‬‬ ‫دوای ئه‌وان خه‌ڵك���ی نافه‌رمانبه‌رانیش‬ ‫ده‌ستیان پێكردو له‌س���ه‌ره‌تادا به‌كوفر‬ ‫ده‌زاندرا‪ .‬دانانی قوتابخانه‌ی كچان به‌الی‬ ‫خه‌ڵكه‌وه‌ داهێنانێكی ناشه‌رعی‌و ده‌رگای‬ ‫تێكدان���ی ئه‌خالق‌و باوه‌ڕ ب���و‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫به‌س بو كیژ له‌قوتابخانه‌دا به‌ده‌نگی به‌رز‬ ‫س���رود بڵێ تا بێحیجاب بێ‪ .‬له‌ڕاستیدا‬ ‫ئ���ه‌و كیژان���ه‌ی له‌ته‌مه‌ن���ی مێردكردندا‬ ‫بون ئ���ه‌و توڕه‌هاتانه‌یان باڵوده‌كرده‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم زۆری نه‌خایاند‪ ،‬دوای دامه‌زراندنی‬ ‫هه‌ن���دێ ل���ه‌و كیژان���ه‌ی قوتابخانه‌یان‬ ‫ته‌واوكردبو‪ ،‬ئ���ه‌و پڕوپوچانه‌ش نه‌مان‪،‬‬ ‫هێ���زی داهێنان���ی ئه‌وروپ���ا به‌داهێنانه‌‬ ‫سه‌رس���وڕهێنه‌ره‌كانیه‌وه‌‪ ،‬وه‌ك فڕۆكه‌ی‬ ‫ئاسمان‌و ئۆتۆمبێلی سه‌ر زه‌وی‌و كاره‌بای‬ ‫شه‌وی تاریك‪ ،‬یه‌كالییكه‌ره‌وه‌ بو‪ .‬زۆری‬ ‫نه‌مابو ژماره‌یه‌ك له‌پیاوه‌ توندڕه‌وه‌كان‬ ‫ئه‌ستێره‌ناس���ی‬ ‫خوێندن���ی‬ ‫كۆپه‌رنیك���ی به‌كوفر دابنێن‬ ‫ك���ه‌ ده‌ڵ���ێ خ���ۆر‬ ‫وه‌ستاوه‌و زه‌وی‬

‫د ه‌س���وڕێته‌و ه‌‪.‬‬ ‫پیاوانی ئاینی به‌نمونه‌ی‬ ‫ساكار ده‌مه‌ته‌قێیان له‌گه‌ڵدا‬

‫ده‌ك���ردم وه‌كو‪ :‬ئه‌گ���ه‌ر په‌له‌وه‌ر بفڕێ‌و‬ ‫زه‌وی بس���وڕێته‌وه‌‪ ،‬دوایی چۆن له‌سه‌ر‬ ‫هێالنه‌ك���ه‌ی خ���ۆی ده‌نیش���ێته‌وه‌و خۆ‬ ‫ده‌ب���و س���ه‌دان و ه���ه‌زاران كیلۆمه‌ت���ر‬ ‫لێ���ی دور بكه‌وێت���ه‌وه‌! چ نرخێكیان بۆ‬ ‫راكێش���انی زه‌وی دانه‌ده‌ناو به‌ساخته‌ی‬ ‫كافری���ان ده‌زانی تا بێب���اوه‌ڕی خۆیان‬ ‫باڵوبكه‌نه‌وه‌"وه‌"ده‌ربازكردن���ی نه‌فامێك‬ ‫له‌خه‌یاڵ���ی دێوو عفریتی ئاس���مان‌و ئه‌و‬ ‫گایه‌ی زه‌مین���ی له‌نێوان ش���اخه‌كانیدا‬ ‫هه‌ڵگرت���وه‌و فاڵن وه‌لی حه‌وت س���ااڵن‬ ‫هه‌وس���اری خۆری راكێشاوه‌‪ ،‬هه‌زار جار‬ ‫له‌هه‌ڵهێنان‌و چاره‌سه‌ركردنی ئاڵۆزترین‬ ‫مه‌ته‌ڵ كه‌ هۆش���ی مرۆ سه‌رسام ده‌كات‬ ‫زه‌حمه‌تتره‌"‪ ،‬له‌بیرمه‌ مامۆس���تایه‌ك كه‌‬ ‫فه‌له‌كی كۆنی خوێندبو له‌پۆلی چواره‌می‬ ‫س���ه‌ره‌تاییدا وانه‌ی فه‌له‌كناس���ی نوێی‬ ‫پێده‌گوتین���ه‌وه‌‪ ،‬دوای كۆتای���ی وانه‌كه‌‬ ‫ده‌یگوت‪ :‬كوڕه‌كانم‪ ،‬هه‌مو ئه‌و قس���انه‌‬ ‫له‌باره‌ی سوڕانه‌وه‌ی زه‌وی‌و خڕییه‌كه‌یه‌وه‌‪،‬‬ ‫پێچه‌وانه‌ی راس���تین‌و دژی دینن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫زه‌روره‌ت س���ه‌پاندویه‌تی‌و چ چاره‌یه‌كی‬ ‫نییه‌" هه‌روه‌ها " له‌بیرمه‌ كاتێ تۆڕی ئاو‬ ‫له‌كۆیه‌ دامه‌زرا‪ ،‬یه‌كێ له‌زانا ئاینییه‌كان‬ ‫به‌باوكمی گوت‪ :‬گ���ه‌وره‌م له‌وه‌ته‌ی ئه‌و‬ ‫پرۆژه‌یه‌ دامه‌زراوه‌‪ ،‬ئ���او تامی نه‌ماوه‌‪،‬‬ ‫ئه‌ویش گوتی‪ :‬راس���ت ده‌ك���ه‌ی چونكه‌‬ ‫به‌ر له‌پرۆژه‌كه‌ هه‌ر كوپه‌ ئاوێك مسقاڵێ‬

‫روداوه‌كانی‬ ‫هه‌ڵسوكه‌وتی نێوان‬ ‫یه‌كێتی نیشتمانی‌و‬ ‫پارتی دیموكراتی‬ ‫كوردستان ناوه‌ڕۆكی‬ ‫ناونیشانی ئه‌م‬ ‫كتێبه‌ی به‌رجه‌ست ‌ه‬ ‫ده‌كرد‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫شێتخانه‌یه‬

‫پیس���یی‬ ‫تێدا بو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێس���تا ئاوه‌ك���ه‌ت‬ ‫به‌خاوێنی ب���ۆ دێ‌و دیاره‌‬ ‫تامه‌كه‌ش���ی ده‌گ���ۆڕێ! پێن���چ‬ ‫ملیۆن به‌شه‌ر به‌دوی جه‌نازه‌ی شازاده‌‬ ‫"دایان���ه‌دا" ده‌ڕۆیش���تن ب���ه‌اڵم هیچیان‬ ‫ئاماده‌ نه‌بون كراس���ه‌كۆنێك به‌كه‌سێكی‬ ‫نه‌دار ببه‌خشێ تا خۆی پێ داپۆشێ"‪.‬‬ ‫"حه‌ججاج"و په‌ندێكی مێژویی!‬ ‫"مێژو باس���ی ره‌فت���اری حه‌ججاجی‬

‫كوڕی یوس���ف ده‌كا كه‌ له‌ن���او خه‌ڵكدا‬ ‫بانگه‌وازی كرد ئه‌وه‌ی به‌ش���ه‌و ده‌ربچێ‬ ‫ئیع���دام ده‌كرێ‪ ،‬ئه‌وج���ا پیاوێك دوای‬ ‫خۆرئاوا هاته‌ شاره‌كه‌وه‌و به‌ره‌و مردنیان‬ ‫ب���ردو ئه‌وی���ش داوای لێبوردن���ی كرد‬ ‫كه‌ خه‌ڵك���ی گونده‌كه‌ی���ان گوێیان له‌و‬ ‫بانگه‌وازه‌ نه‌بوه‌‪ ...‬حه‌ججاجیش گوتی‪:‬‬ ‫تۆ راس���ت ده‌كه‌یت به‌اڵم ئیعدامكردنت‬ ‫له‌به‌رژه‌وه‌ندی سه‌رجه‌می موسڵماناندایه‌و‬ ‫ئیعدام كرا!! ت���ۆ بڵێی ئه‌گه‌ر حه‌ججاج‬ ‫خۆی دوای شێوان بچوبایه‌ته‌ شاره‌كه‌وه‌و‬ ‫وال���ی فه‌رمانی كوش���تنی دابا به‌دڵێكی‬ ‫كراوه‌و س���ینگی فراوانه‌وه‌ حوكمه‌كه‌ی‬ ‫قه‌بوڵ كردبا؟!"‬ ‫دو چیرۆكی گرنگ!‬ ‫" له‌هه‌واڵه‌كاندا باس���ێكی باوه‌ڕپێكراو‬ ‫هه‌یه‌ ده‌ڵێ یه‌كێ له‌خه‌لیفه‌ عه‌بباسییه‌كان‬ ‫ویس���تی له‌عه‌ره‌س���ه‌كه‌یدا ك���ه‌ ماڵ���ی‬ ‫پیره‌ژنێ���ك له‌الیه‌ك���ی بو‪ ،‬كۆش���كێك‬ ‫دروس���ت بكاو هه‌وڵیاندا لێ���ی بكڕن تا‬ ‫هه‌مو عه‌ره‌س���ه‌كه‌ به‌تاڵ بێ به‌اڵم رازی‬ ‫نه‌ب���و‪ .‬هه‌واڵه‌كه‌ گه‌یش���ته‌ قازی"ئه‌بو‬ ‫یوسف"و ئه‌ویش ناردی به‌دوایداو هات‪،‬‬ ‫داوای لێكرد خانوه‌كه‌ی بفرۆشێ ئه‌ویش‬ ‫سوربو له‌س���ه‌ر نه‌فرۆشتنی‌و هه‌رچه‌نده‌‬ ‫چه‌ندین ق���ات پاره‌یان ب���ۆی زیاد كرد‬ ‫س���ودی نه‌ب���و‪ ،‬پێی گوت" ت���ۆ ژنێكی‬ ‫كه‌مكه‌ڵكی���ت‌و بڕی���ار ده‌ده‌م بۆچونت‬ ‫فاس���ده‌و خانوه‌ك���ه‌ت ب���ۆ خه‌لیفه‌ لێ‬ ‫ده‌ستێنم‪ ،‬ئه‌ویش گوتی‪ :‬بۆچی حوكمی‬ ‫كه‌مكه‌ڵكی‌و فه‌س���ادی بۆچون به‌س���ه‌ر‬ ‫خه‌لیف���ه‌دا ناده‌یت كه‌ ده‌بینی بۆ كڕینی‬ ‫خانویه‌ك چه‌ندین قات پاره‌ ده‌دا!؟ قازی‬ ‫سه‌رسام بوو وازی لێ هێنا‪ ....‬باسێكی‬ ‫هاوش���ێوه‌ی ژنێك له‌به‌رلی���ن هه‌یه‌ كه‌‬ ‫الیه‌نێكی به‌هێز ویس���تویه‌تی خانوه‌كه‌ی‬ ‫لێ بس���ێنێ‌و ئه‌ویش رازی نابێ‪ ،‬ئه‌وجا‬ ‫كاب���را هه‌ڕه‌ش���ه‌ی ل���ێ ده‌كاو ئه‌ویش‬ ‫به‌رانبه‌ری لوت به‌رزده‌كاته‌وه‌و له‌كاتێكدا‬ ‫له‌هۆڵ���ی موعامه‌له‌ك���ه‌ ده‌چێته‌ ده‌رێ‪،‬‬ ‫ده‌ڵێ‪ :‬به‌رلین دادگای لێ هه‌یه‌!‬ ‫شێتخانه‌ شوێنێكی دیاریكراو نییه‌‬ ‫به‌بۆچونی"مه‌سعود محه‌مه‌د" ره‌فتارو‬ ‫بیركردنه‌وه‌ س���ه‌یرو سه‌مه‌ره‌كانی مرۆڤ‬ ‫و ئه‌و كارانه‌ی به‌ناوی عه‌قڵ‌و لۆژیكه‌وه‌‬ ‫ئه‌نجامی ده‌دات‌و كه‌چی له‌ڕاس���تیدا هیچ‬ ‫نیی���ه‌ جگه‌ له‌ب���ێ عه‌قڵ���ی‌و ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫لۆژیك‌و به‌ناوی عاقڵییه‌وه‌ ئه‌نجام دراوه‌‬ ‫تایب���ه‌ت نییه‌ به‌گه‌لێك یان نه‌ته‌وه‌یه‌كی‬ ‫دیاریك���راو‪ ،‬هه‌رچه‌ن���ده‌ رێژه‌ك���ه‌ی‬ ‫له‌كۆمه‌ڵگایه‌ك���ه‌وه‌ ب���ۆ كۆمه‌ڵگایه‌كی‬ ‫تر ده‌گۆڕێت‌و له‌كتێبه‌كه‌ش���یدا نمونه‌ی‬ ‫جیهان���ی هێناوه‌ت���ه‌وه‌و‪ ،‬پێ���ی وای���ه‌‬ ‫به‌گش���تی مرۆڤایه‌تی له‌شێتخانه‌ ده‌چێ!‬ ‫ل���ه‌م باره‌یه‌وه‌ ته‌نانه‌ت باس���ی ئه‌مریكا‬ ‫ده‌كاو ده‌نوسێت "كۆمه‌ڵگه‌ی مرۆڤایه‌تی‬ ‫به‌گشتی به‌شێتخانه‌ ده‌چێ نه‌ك هۆیه‌كی‬ ‫تایبه‌تی كه‌ شانی بونی كورد بگرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ب���ۆ الیه‌نی گش���تگریی "ش���ێتخانه‌"ش‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ به‌س���ه‌ ئه‌و ده‌وڵه‌تانه‌ی له‌ڕوی‬ ‫زانس���تی‌و ته‌كنی���ك‌و پیشه‌س���ازی‌و‬ ‫س���امانه‌وه‌ پێش���كه‌وتون‪ ،‬له‌سیاسه‌تی‬ ‫ناوخ���ۆو نێوده‌وڵه‌تی���دا وه‌ك هه‌رزه‌كار‬ ‫ره‌فتار ده‌كه‌ن" ئه‌مریكای دایكی گوناهه‌‬ ‫گه‌وره‌كانی سیاسه‌ت‪ :‬ئابڕوچونی‬ ‫ڤێتن���ام‪ ،‬ده‌س���توه‌ردان له‌ئێران‪،‬‬ ‫ش���ه‌ڕی دورگ���ه‌ی ب���ه‌رازه‌كان‪،‬‬ ‫ره‌فت���اری هارانه‌ی سیاس���ه‌تمه‌داره‌‬ ‫گه‌وره‌كان له‌حزبایه‌تی‌و سێكسدا"‪.‬‬ ‫مرۆڤی ئایدۆلۆژیست هیچ بۆ لۆژیك‬ ‫ناهێڵێته‌وه‌ "چه‌پ"ه‌كانی عێراق‬ ‫به‌نمونه‌!‬ ‫"ئه‌وه‌ی س����ه‌یره‌و به‌عێراقدا تێپه‌ڕیوه‌‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ دوای به‌رزبونه‌وه‌ی به‌های نه‌وت‬ ‫له‌چله‌كان����دا ش����تێ به‌ناوی"كۆمكاری‬ ‫ئاوه‌دانكردنه‌وه‌"وه‌ دامه‌زراو چه‌په‌كانیش‬ ‫باوه‌ڕیان وابو‪:‬‬ ‫‪-1‬بنیاتنان����ی ه����ه‌ر قوتابخان����ه‌ ی����ا‬ ‫نه‌خۆش����خانه‌یه‌ك له‌ه����ه‌ر واڵتێك����دا‬ ‫وه‌ك س����ه‌ربازگه‌یه‌ك س����ه‌یر ده‌كرا بۆ‬ ‫ده‌رمانكردنی سوپای ئیستیعمار بێ كه‌‬ ‫له‌دژی سۆڤیه‌ت ده‌چێته‌ جه‌نگه‌وه‌‪.‬‬ ‫‪-2‬هه‌مو به‌ربه‌ستێكی سه‌ر روباره‌كان‬ ‫ده‌كرێنه‌ فڕۆكه‌خانه‌ی ده‌ریایی‌و له‌دژی‬ ‫سۆڤیه‌ت به‌كار ده‌هێنرێن‪.‬‬ ‫‪-3‬هه‌مو پردێك له‌سه‌ر هه‌ر روبارێك‬ ‫دروس����ت بكرێ‪ ،‬بۆ په‌ڕینه‌وه‌ی سوپای‬ ‫ئیس����تیعماره‌و به‌ره‌و س����ۆڤیه‌ت به‌كار‬ ‫ده‌هێنرێ"‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫تایبەت‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫بایكۆت به‌رده‌وامه‌‬

‫ته‌خته سپی‬

‫"هیچ چاره‌سه‌رێك ره‌ت ناكه‌ینه‌و‌ه ك ‌ه پرۆسه‌ی‌ په‌روه‌رد‌ه‬ ‫ی سروشتی‌"‬ ‫ی ته‌ندروست بخاته‌و‌ه سه‌ر سكه‌ ‌‬ ‫به‌شێوازێك ‌‬

‫خۆپیشاندانی مامۆستایان‬ ‫ ئا‪ :‬سرو‌ه جه‌مال‬ ‫مامۆستایانی‌ ناڕازی به‌رده‌وامن له‌سه‌ر‬ ‫بایكۆتكردنی‌ ناوه‌نده‌كان ‌ی خوێندن‪ ،‬دڵشاد‬ ‫بابان ‌ی ئه‌ندامێك ‌ی ده‌سته‌ ‌ی مامۆستایان ‌ی‬ ‫ناڕازی ‌ی له‌م چاوپێكه‌وتنه‌ ‌ی ئاوێنه‌دا وه‌اڵم ‌ی‬ ‫چه‌ند پرسیارێك ده‌داته‌وه‌‪ ،‬ده‌ڵێت "ئێم ‌ه‬ ‫نامانه‌وێت هه‌مو ساڵ ‌ێ ئه‌م خۆپیشاندان ‌ه‬ ‫دوبار‌ه بكه‌ینه‌وه‌‪ ،‬یه‌ك ساڵ‌و كۆتای ‌ی بێت"‪.‬‬ ‫مامۆس���تایان جارێك��� ‌ی ت���ر بایكۆت��� ‌ی‬ ‫ناوه‌نده‌كان��� ‌ی خوێندنی���ان ك���رده‌وه‌و‬ ‫خۆپیش���اندانیان ئه‌نجامدا‪ ،‬دڵش���اد بابان ‌ی‬ ‫باوه‌ڕ ‌ی وای ‌ه "هاواڵتی���ان‌و به‌تایبه‌ت ‌ی ئێمه‌ ‌ی‬ ‫مامۆس���تایان گه‌وره‌تری���ن په‌یامی���ان دا‬ ‫به‌ده‌س���ه‌اڵتداران گه‌ر به‌ده‌م مامۆستایانه‌و‌ه‬ ‫نه‌یه‌ن ئه‌وا ئ���ه‌وان تێده‌په‌ڕینین‌و رێگایه‌ك ‌ی‬ ‫تر ده‌دۆزینه‌و‌ه بۆئه‌وه‌ ‌ی داواكانمان جێبه‌ج ‌ێ‬ ‫بك���ه‌ن ك ‌ه په‌رله‌م���ان‌و حكومه‌ت��� ‌ی عێراقه‌‪،‬‬ ‫چونك ‌ه تائێس���تا جیانه‌بوینه‌ت���ه‌و‌ه به‌وه‌ش‬ ‫ماف ‌ی ده‌س���تور ‌ی خۆمان��� ‌ه داواكاریه‌كانمان‬ ‫به‌رین ‌ه به‌غدا بۆئه‌وه‌ ‌ی جێبه‌جێ ‌ی بكه‌ن‪ ،‬ئه‌و‌ه‬ ‫گه‌وره‌ترین په‌یام بو بۆئه‌وه‌ ‌ی بگات ‌ه حكومه‌ت ‌ی‬ ‫هه‌رێم گه‌ر نه‌یه‌ن ب���ه‌ده‌م هاواڵتیانه‌و‌ه ئه‌وا‬ ‫ئه‌و رێگه‌ی ‌ه ده‌گرینه‌به‌ر"‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���د‌ه پێش���تر له‌لێدوان��� ‌ی جیاوازدا‬ ‫ئه‌و‌ه راگه‌یاندراو‌ه ك ‌ه موچه‌ ‌ی مامۆس���تایان ‌ی‬ ‫هه‌رێم په‌یوه‌ست نی ‌ه به‌حكومه‌ت ‌ی عێراقه‌وه‌‪،‬‬ ‫هه‌تا حكومه‌ت ‌ی هه‌رێم ‌ی كوردس���تان داهات‬ ‫نه‌نێرێت���ه‌و‌ه به‌غ���دا ئ���ه‌وان پ���ار‌ه نانێرن‬ ‫له‌وباره‌یه‌و‌ه دڵش���اد بابان ‌ی ده‌ڵێت "جێگر ‌ی‬ ‫سه‌رۆك ‌ی په‌رله‌مان ‌ی عێراق به‌ئێمه‌ ‌ی راگه‌یاندو‌ه‬ ‫ك��� ‌ه یان حكومه‌ت ‌ی هه‌رێم ئ���ه‌و بڕ‌ه نه‌وته‌ ‌ی‬

‫بۆ ‌ی دیاریكراو‌ه ‪450‬ه���ه‌زار به‌رمیل ‌ه بینێرێ‬ ‫ئه‌وی���ش ‪ %17‬ده‌نێرێت‪ ،‬ئه‌گه‌ر رێكنه‌كه‌وتن‪،‬‬ ‫رێگه‌یه‌ك ‌ی ترمان هه‌ی ‌ه ك ‌ه له‌پڕۆژه‌ ‌ی بودجه‌ ‌ی‬ ‫س���اڵ ‌ی ‪ 2017‬جێیده‌بێته‌و‌ه ك ‌ه راس���ته‌وخۆ‬ ‫حكومه‌ت مامه‌ڵ ‌ه له‌گ���ه‌ڵ پارێزگاكاندا بكات‬ ‫چه‌ند داهاتیان هه‌ی ‌ه بینێرن ‌ه به‌غدا ئه‌وانیش‬ ‫به‌پێ��� ‌ی ژم���اره‌ ‌ی دانیش���توان بودجه‌یان بۆ‬ ‫ده‌نێرن"‪.‬‬ ‫پێشكه‌ش���كردن ‌ی داواكان ‌ی مامۆس���تایان‬ ‫به‌په‌رله‌مان��� ‌ی عێراق كاردان���ه‌وه‌ ‌ی جیاواز ‌ی‬ ‫لێكه‌وته‌وه‌و دڵشاد تاڵیب له‌وباره‌یه‌و‌ه ده‌ڵێت‬ ‫"ئه‌گ���ه‌ر حكومه‌ت ‌ی هه‌رێ���م زۆر زۆر ناچار ‌ی‬ ‫نه‌كردینای��� ‌ه هه‌رگی���ز بیرمان ل���ه‌و رێگه‌ی ‌ه‬ ‫نه‌ئه‌كرده‌وه‌‪ ،‬چونك ‌ه ئێم ‌ه ده‌زانین حكومه‌ت ‌ی‬ ‫عێراق ‌ی له‌ڕابردودا چه‌ند ده‌رده‌سه‌ر ‌ی به‌سه‌ر‬ ‫كوردا هێناوه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م ‌ه ناچاركردنی‌ ئێمه‌ی ‌ه‬ ‫ئه‌گینا هی���چ به‌ڕێگه‌چاره‌یه‌ك��� ‌ی گونجاومان‬ ‫نه‌ئه‌زانی‌‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر هاتو ئه‌م���ان نه‌یانتوان ‌ی‬ ‫چاره‌س���ه‌ر ‌ی كێش���ه‌كان بك���ه‌ن حكومه‌ت ‌ی‬ ‫عێراق ‌ی ده‌توانێت زۆریش��� ‌ی پێباشه‌‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر مامه‌ڵ��� ‌ه له‌گ���ه‌ڵ پارێزگاكاندا بكات‬ ‫ئه‌وكات��� ‌ه هه‌یمه‌نه‌ ‌ی حكومه‌ت��� ‌ی هه‌رێم كه‌م‬ ‫ده‌بێته‌وه‌و ئه‌و سود له‌و‌ه ده‌بینێت"‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���د‌ه س���تاف ‌ی ئی���دار ‌ی به‌ش���ێك‬ ‫له‌قوتابخانه‌كان‌و هه‌ندێك مامۆس���تا ل ‌ه ‪-12‬‬ ‫‪ 2016-11‬ده‌رگا ‌ی قوتابخانه‌كانی���ان كرده‌و‌ه‬ ‫به‌اڵم ئه‌و ئه‌ندامه‌ ‌ی ده‌س���ته‌ ‌ی مامۆستایان ‌ی‬ ‫ناڕاز ‌ی ده‌ڵێت "ناوبه‌ناو چه‌ند قوتابخانه‌یه‌ك ‌ی‬ ‫كه‌م ده‌كرێته‌وه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم رێژه‌یان كه‌م ‌ه ته‌نها‬ ‫چه‌ن���د مامۆس���تایه‌ك‌و چه‌ن���د خوێندكارێك‬ ‫چونه‌ت���ه‌و‌ه له‌خوێندنگایه‌ك ‌ی ‪500‬خوێندكار ‌ی‬ ‫ته‌نها ‪ 50‬خوێندكار ‌ی چوه‌ته‌وه‌‪ ،‬بۆی ‌ه خوێندن‬ ‫به‌و ش���ێوه‌ی ‌ه به‌ڕێو‌ه ناچێت به‌ڕاستی‌ ئێم ‌ه‬

‫ئه‌و رێگه‌چاره‌یه‌ی‬ ‫كه‌ لیستی‌ سه‌وز‬ ‫پێشنیار‌یان كردوه‌‬ ‫زۆر له‌سه‌ر شكۆی‌‬ ‫مامۆستا كه‌‌وتوه‬

‫نامانه‌وێت مامۆس���تایان ببن به‌دو به‌ش���ه‌و‌ه‬ ‫به‌ره‌یه‌ك بڵێ���ت بكرێته‌وه‌و یه‌كێك ‌ی تر بڵێت‬ ‫نابێت بكرێته‌وه‌‪ ،‬ده‌مانه‌وێت كاتێك چوینه‌و‌ه‬ ‫ناوه‌نده‌كان ‌ی خوێندن به‌شێوه‌یه‌ك ‌ی ته‌ندروست‬ ‫خوێن���دكار پێبگه‌یه‌نین ش���تێك فێربن‪ ،‬ئه‌و‬ ‫خوێندكارانه‌ ‌ی ك ‌ه ساڵ ‌ی رابردو له‌پۆل ‌ی یه‌ك‬ ‫بون هیچ فێرنه‌بون‪ ،‬ئێستا حكومه‌ت ‌ی هه‌رێم‬ ‫به‌تایبه‌ت وه‌زاره‌ت ‌ی په‌روه‌رد‌ه به‌ده‌سه‌اڵتداران ‌ی‬ ‫ئه‌م سنوره‌یان وتو‌ه به‌س ته‌نها باخوێندگاكان‬ ‫بكرێنه‌وه‌و خوێندن به‌ڕێبكرێت ئه‌م ‌ه قس���ه‌ ‌ی‬

‫وه‌زاره‌تێ���ك بێت ئیت���ر چ هیوایه‌كمان پێ ‌ی‬ ‫هه‌بێ���ت‪ ،‬ئه‌وان ئه‌وه‌یان ده‌وێ���ت هه‌تا ئێم ‌ه‬ ‫په‌یوه‌ندیمان به‌سنور ‌ی هه‌ولێرو دهۆكیشه‌و‌ه‬ ‫كردو‌ه ك ‌ه ئه‌وانی���ش ده‌ڵێن له‌هه‌فته‌یه‌كدا ‪3‬‬ ‫رۆژ دێینه‌و‌ه بۆ ده‌وام مامۆستا ‌ی واهه‌ی ‌ه هه‌ر‬ ‫نایه‌ت���ه‌و‌ه خوێندكاره‌كانیش تاقه‌تی وانه‌یان‬ ‫نی ‌ه ئ���ه‌وه‌ش زوڵمێك ‌ی ت���ر‌ه له‌خوێندكاران‌و‬ ‫مامۆس���تایان‪ ،‬ئێم ‌ه نامانه‌وێت هه‌مو س���اڵ ‌ێ‬ ‫ئه‌م خۆپیشاندان ‌ه دوبار‌ه بكه‌ینه‌و‌ه یه‌ك ساڵ‬ ‫بێت‌و كۆتای ‌ی بێت"‪.‬‬ ‫هه‌وڵه‌كان به‌رده‌وام���ن له‌پێناو كردنه‌وه‌ ‌ی‬ ‫ده‌رگای قوتابخانه‌كان له‌س���نور ‌ی پارێزگا ‌ی‬ ‫س���لێمانی‌‌و هه‌ڵه‌بج���ه‌و ئی���داره‌ ‌ی گه‌رمیان‌و‬ ‫راپه‌ڕی���ن‪ ،‬كۆكردنه‌وه‌ ‌ی بڕێ���ك پار‌ه یه‌كێك ‌ه‬ ‫له‌و هه‌واڵنه‌و دڵش���اد بابان��� ‌ی وه‌ك یه‌كێك‬ ‫له‌ئه‌ندامان ‌ی ئه‌نجومه‌ن ‌ی مامۆستایان ‌ی ناڕازی ‌ی‬ ‫له‌باره‌ ‌ی ئه‌و ب���ڕ‌ه پاره‌یه‌و‌ه ده‌ڵێت "ئه‌و بڕ‌ه‬ ‫پاره‌یه‌ی ك ‌ه بڕیاروای ‌ه دابه‌ش بكرێت به‌س���ه‌ر‬ ‫مامۆستایاندا س ‌ێ جۆره‌‪ ،‬جۆرێكیان ‪245‬ملیار‬ ‫دین���ار‌ه بۆ س���نور ‌ی پارێزگا ‌ی س���لێمانی‌‌و‬ ‫هه‌ڵه‌بج���ه‌و ئی���داره‌ ‌ی گه‌رمی���ان‌و راپه‌ڕین‪،‬‬ ‫بۆ س���نور ‌ی پارێزگا ‌ی س���لێمان ‌ی ال ‌ی زۆر ‌ی‬ ‫به‌ڕێبكه‌وێت په‌نجاوحه‌وت هه‌زار تاشه‌س���ت‬ ‫هه‌زار دیناره‌‪ ،‬ج���ۆر ‌ی دوه‌میان رێكخراوێك ‌ی‬ ‫ئه‌ڵمانی ‌ه ك��� ‌ه كرێ ‌ی هاتوچ���ۆ دابین ده‌كات‬ ‫به‌مه‌رجێ���ك هاتوچۆكه‌ ‌ی ل��� ‌ه ‪ 20‬كم كه‌متر‬ ‫نه‌بێ���ت‪ ،‬ك ‌ه ئه‌مه‌ش بۆ قه‌زاو ناحیه‌كان هیچ‬ ‫س���ود ‌ی نی ‌ه ته‌نها بۆ ئه‌وانه‌ ‌ی ك ‌ه له‌ناو شار‬ ‫هاتوچۆده‌كه‌ن ی���ان ده‌چن ‌ه ده‌ره‌وه‌‪ ،‬كه‌وات ‌ه‬ ‫زۆربه‌ ‌ی مامۆس���تا له‌و‌ه بێبه‌ش ده‌بن‪ ،‬جۆر ‌ی‬ ‫س���ێیه‌میان ئه‌و كۆمه‌كه‌ی ‌ه ك ‌ه كۆده‌كرێته‌و‌ه‬ ‫هه‌تا ئێم ‌ه به‌ئه‌نجومه‌ن ‌ی پارێزگاو په‌روه‌رده‌ ‌ی‬ ‫گش���تی‌‌و یه‌كێت ‌ی مامۆس���تایان وتومان ئه‌و‬

‫ب���ڕ‌ه دیاریبكه‌ن ه���ه‌ر مامۆس���تایه‌ك چه‌ند‬ ‫ده‌چێته‌س���ه‌ر موچه‌كه‌ ‌ی به‌اڵم هیچ گرنتیه‌ك‬ ‫نیه‌و هی���چ وه‌اڵمێكیان نه‌بوه‌‪ ،‬ئه‌وان به‌نیازن‬ ‫چه‌ند مامۆستا رۆیش���ته‌و‌ه بۆ قوتابخانه‌ بۆ‬ ‫نمون ‌ه د‌ه هه‌زار مامۆس���تا رۆیشتو‌ه ك ‌ه له‌م‬ ‫ش���اره‌دا چل‌و هه‌شت هه‌زار هه‌ی ‌ه ده‌یانه‌وێت‬ ‫ئه‌و پاره‌ی ‌ه به‌سه‌ر ئه‌واندا دابه‌ش بكه‌ن‌و بڵێن‬ ‫مامۆستا ‌ی سێ‌سه‌د هه‌زار ‌ی وه‌رگرت‪ ،‬ئه‌گه‌رنا‬ ‫من پێم وتن گه‌ر ناتانه‌وێت مامۆس���تایان ببن‬ ‫به‌دو به‌ش���ه‌وه‌‌و ناكۆك ‌ی دروست بكه‌ن ئێو‌ه‬ ‫لیست ‌ی موچه‌تان هه‌ی ‌ه ئه‌زانن چه‌ند مامۆستا‬ ‫مۆڵه‌ت ‌ی بێموچ ‌ه ی���ان دایكایه‌ت ‌ی وه‌رگرتوه‌‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ئه‌وان ئه‌و‌ه ناك���ه‌ن ده‌یانه‌وێت چه‌ند‬ ‫مامۆستا بڕواته‌و‌ه بۆ ئه‌وان بێت"‪.‬‬ ‫دڵش���اد بابان ‌ی باس��� ‌ی له‌وه‌ك���رد ك ‌ه هیچ‬ ‫چاره‌س���ه‌رێك ‌ی ته‌ندروس���ت ره‌ت ناكه‌نه‌و‌ه‬ ‫وت ‌ی "ب���ا ال ‌ی هاواڵتیان رونبێ���ت ئێم ‌ه هیچ‬ ‫چاره‌س���ه‌رێك ره‌ت ناكه‌ینه‌و‌ه ك ‌ه پڕۆس���ه‌ ‌ی‬ ‫په‌روه‌رد‌ه به‌ش���ێوازێك ‌ی ته‌ندروست بخاته‌و‌ه‬ ‫سه‌ر س���كه‌ ‌ی سروش���ت ‌ی خۆی‌‌و به‌سروشت ‌ی‬ ‫ب���ڕوات به‌ڕێ���و‌ه ب���ه‌اڵم به‌مه‌رجێ���ك ئ���ه‌و‬ ‫چاره‌س���ه‌ره‌ ‌ی دائه‌نرێ���ت له‌س���ه‌ر گیرفان ‌ی‬ ‫هه‌ژار ‌ی ئه‌م واڵته‌و ش���كۆ ‌ی مامۆستا نه‌بێت‪،‬‬ ‫چونك ‌ه ئه‌و رێگه‌چاره‌یه‌ی ك ‌ه لیس���ت ‌ی سه‌وز‬ ‫پێشنیاره‌یان كردو‌ه ئه‌و‌ه زۆر له‌سه‌ر شكۆ ‌ی‬ ‫مامۆس���تا كه‌‌وتوه‌‪ ،‬گه‌ر راس���تده‌كه‌ن پار‌ه‬ ‫كۆده‌كه‌ن���ه‌وه‌و خه‌م��� ‌ی ئه‌وه‌یان ‌ه پڕۆس���ه‌ ‌ی‬ ‫پ���ه‌روه‌رد‌ه بخه‌نه‌و‌ه س���ه‌ر پێ ‌ی خۆ ‌ی با ئه‌و‬ ‫پاره‌ی���ه‌ی كۆیده‌كه‌نه‌و‌ه بی���ده‌ن به‌حكومه‌ت‬ ‫له‌ڕێگ���ه‌ ‌ی ئه‌وانه‌و‌ه دابه‌ش بكرێت‪ ،‬ئێس���تا‬ ‫چوارس���ه‌د هه‌زار‌ه بیكات به‌حه‌وسه‌د هه‌زار‪،‬‬ ‫وه‌ك موچ��� ‌ه بیده‌ن به‌ئێم��� ‌ه ئه‌رك ‌ی خۆمان‬ ‫جێبه‌ج ‌ێ ده‌كه‌ین تامافه‌كانمان وه‌ربگرین"‪.‬‬

‫"قوتابخانه‌ی‌ كه‌مپه‌كان به‌ده‌ست كه‌می‌ مامۆستاو پێداویستیه‌وه‌ ده‌ناڵێنن"‬ ‫ ئا‪ :‬سروه‌‬ ‫ژماره‌ ‌ی ئه‌وخوێندكارانه‌ ‌ی ك ‌ه به‌هۆ ‌ی‬ ‫شه‌ڕ ‌ی داعشه‌و‌ه له‌شوێن‌و قوتابخانه‌كانیان‬ ‫دابڕاون رۆژ به‌ڕۆژ رو له‌زیادبونه‌‪،‬‬ ‫له‌كوردستان چه‌ند قوتابخانه‌یه‌كیان بۆ‬ ‫كراوه‌ته‌وه‌و وه‌ك یاریده‌ده‌ر ‌ی یه‌كێك له‌و‬ ‫خوێندنگایان ‌ه به‌ئاوێنه‌ ‌ی راگه‌یاند "ره‌وش ‌ی‬ ‫خوێندن باش نیه‌و به‌ده‌ست كه‌م ‌ی‬ ‫پێداویستی‌‌و خراپ ‌ی شوێن‌و زۆر ‌ی ژماره‌ ‌ی‬ ‫خوێندكاره‌و‌ه ده‌ناڵێنن"‪.‬‬ ‫كاتێك چوین��� ‌ه قوتابخانه‌ك��� ‌ه منداڵێك‬ ‫به‌ك���وردی‌‌و یه‌كێك ‌ی تر به‌عه‌ره‌ب ‌ی قس���ه‌ ‌ی‬ ‫ده‌ك���ردو جگه‌ل���ه‌وه‌ ‌ی ه���ه‌ر منداڵێ���ك‬ ‫له‌خێزانێك��� ‌ی ئاین���ی‌ جی���اوازه‌و‌ه هاتبون‬ ‫هه‌ندێك موسڵمان‌و به‌شێك ‌ی تریان شه‌به‌ك‌و‬ ‫هه‌ندێك ‌ی تریان ئێزید ‌ی مامۆستا شه‌مۆ ك ‌ه‬ ‫له‌ن���او خوێندكاره‌كان���دا هاتوچۆ ‌ی ده‌كرد‬ ‫باس ‌ی ئه‌وه‌ ‌ی كرد "ك ‌ه له‌سه‌ره‌تادا كێشه‌مان‬ ‫هه‌بو بۆ ئه‌وه‌ ‌ی بتوانین هاوسه‌نگ ‌ی رابگرین‬ ‫له‌نێوان جیاوازیی ‌ه ئاین���ی‌‌و نه‌ته‌وه‌ییه‌كان‬ ‫بۆی ‌ه هه‌وڵماندا چاره‌سه‌ر ‌ی بكه‌ین‌و داوامان‬ ‫له‌خێزان���ه‌كان ده‌كرد ك��� ‌ه به‌منداڵه‌كانیان‬ ‫بڵێن رێز ‌ی دین‌و جیاوازییه‌كان ‌ی یه‌كتر بگرن‬ ‫بۆئه‌وه‌ ‌ی كێش ‌ه دروس���ت نه‌بێت‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫ئێم���ه‌ ‌ی مامۆس���تاش له‌قوتابخان ‌ه له‌گه‌ڵ‬

‫منداڵه‌كان قس��� ‌ه ئه‌كه‌ی���ن‌و پێیان ده‌ڵێین‬ ‫ئێو‌ه برای یه‌كن‌و هاوكار ‌ی یه‌كتر بكه‌ن"‪.‬‬ ‫ش���ه‌مۆ یاریده‌ده‌ر ‌ی قوتابخانه‌ ‌ی الرسل‬ ‫ی س���ه‌ره‌تای ‌ی بۆ كچان باس��� ‌ی له‌ڕه‌وش ‌ی‬ ‫قوتابخانه‌كه‌ی���ان ك���ردو وت��� ‌ی "ره‌وش��� ‌ی‬ ‫خوێندن ل���ه‌م قوتابخانه‌ی��� ‌ه زۆر زه‌حمه‌ت ‌ه‬ ‫چونك ‌ه ژماره‌ ‌ی خوێندكاره‌كان زۆره‌و ‪1142‬‬ ‫خوێندكاره‌و پێداویستیه‌كان كه‌مه‌و ژماره‌ ‌ی‬ ‫مامۆستایانیش كه‌مه‌"‪.‬‬ ‫قوتابخان���ه‌ ‌ی الرس���ل ‌ی س���ه‌ره‌تای ‌ی دو‬ ‫ده‌وام���ه‌و له‌كاتژمێ���ر ‪ 11-8‬هه‌روه‌ه���ا ل ‌ه‬ ‫‪ 2-11‬ده‌وام ده‌ك���ه‌ن‌و ئه‌و مامۆس���تایانه‌ ‌ی‬ ‫ك ‌ه وان ‌ه ده‌ڵێنه‌و‌ه هه‌مو س���ه‌ر به‌وه‌زاره‌ت ‌ی‬ ‫په‌روه‌رده‌ی‌ عێراقن‪.‬‬ ‫ئه‌وكات���ه‌ ‌ی ئێم��� ‌ه گفتوگۆم���ان له‌گه‌ڵ‬ ‫مامۆستا ش���ه‌مۆ یاریده‌ده‌ر ‌ی قوتابخانه‌ك ‌ه‬ ‫ده‌كرد‪ ،‬پ���ۆل پۆل خوێن���دكاران ده‌هاتن ‌ه‬ ‫قوتابخانه‌ك ‌ه بۆ ده‌ستپێك ‌ی ده‌وام ‌ی دوه‌م ‌ی‬ ‫خوێن���دن‪ ،‬له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ ‌ی جل��� ‌ی جیاوازیان‬ ‫له‌به‌رداب���و به‌اڵم ره‌نگ��� ‌ی جانتا ‌ی هه‌موان‬ ‫ش���ین بو‪ ،‬هه‌ر له‌وكات���ه‌دا یاریده‌ده‌ره‌ك ‌ه‬ ‫یه‌كێ���ك له‌خوێندكاره‌كان ‌ی ن���ارده‌و‌ه وت ‌ی له‌گه‌ڵ ئ���ه‌وه‌ ‌ی یاری���ده‌ده‌ر ‌ی قوتابخانه‌ی ‌ه‬ ‫"له‌به‌رئ���ه‌وه‌ ‌ی ژم���اره‌ ‌ی خوێندكاره‌كانمان به‌هۆ ‌ی نه‌بون ‌ی توێژه‌ر ‌ی كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و له‌ناو‬ ‫هێن���د‌ه زۆر‌ه ناتوانی���ن ل���ه‌و رێژه‌ی ‌ه زیاتر ئه‌و ژم���ار‌ه زۆره‌ ‌ی خوێندكاردا وه‌ك خۆ ‌ی‬ ‫ده‌ڵێت "رۆڵ ‌ی توێژه‌ریش ده‌بینم‌و كێش���ه‌ ‌ی‬ ‫وه‌ربگرن"‪.‬‬ ‫مامۆستا شه‌مۆ پسۆڕ ‌ی وانه‌ ‌ی عه‌ره‌بیه‌و خوێن���دكاره‌كان به‌ب ‌ێ جیاواز ‌ی چاره‌س���ه‌ر‬ ‫س ‌ێ به‌ش ‌ه وان ‌ه ده‌ڵێته‌و‌ه له‌ڕۆژێكدا هاوكات ده‌كه‌م‪ ،‬چونك ‌ه هه‌مو مرۆڤین"‪.‬‬

‫خوێندكار زۆره‌و ‬ ‫شوێنكه‌شمان‬ ‫چونكه‌ خێمه‌یه‌‬ ‫زۆر ناخۆشه‌ کە‬ ‫باران دادەکات‬ ‫نازانین چی بکەین‬

‫ئه‌و یاری���ده‌ده‌ر‌ه به‌نیگه‌رانیه‌و‌ه باس��� ‌ی‬ ‫له‌وه‌ك���رد كرد ك��� ‌ه "یارمه‌ت ‌ی پ���ه‌روه‌رد‌ه‬ ‫زۆركه‌مه‌و جگه‌ل���ه‌وه‌ش پڕۆگرامه‌ك ‌ه هه‌مو‬ ‫عه‌ره‌بی ‌ه چه‌ندین جار داوامان ل ‌ه په‌روه‌رده‌ ‌ی‬ ‫كوردس���تان ك���ردو‌ه ك ‌ه بازمان��� ‌ی كورد ‌ی‬ ‫بخوێن���ن‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وان ئه‌ڵێن ئێم ‌ه توانامان‬ ‫نی ‌ه بۆی ‌ه ئێس���تا نزیكه‌ ‌ی ‪ 100‬خوێندكار ‌ی‬ ‫ئێزید ‌ی ل ‌ه ماڵه‌و‌ه دانیش���تون له‌به‌رئه‌وه‌ ‌ی‬ ‫پێش���تر به‌كورد ‌ی خوێندویان ‌ه به‌اڵم ئێستا‬ ‫لێر‌ه پڕۆگرام عه‌ره‌بیه‌"‪.‬‬ ‫له‌كه‌مپ ‌ی ئاشت ‌ی له‌نزیك عه‌ربه‌ت چوین ‌ه‬ ‫قوتابخانه‌یه‌ك��� ‌ی تر ك ‌ه ن���او ‌ی التعایش بو‬ ‫ئه‌م قوتابخانه‌ی ‌ه له‌كاتژمێر ‪ 8‬تا ‪ 11‬ده‌وام‬ ‫ده‌كه‌ن ك ‌ه له‌پۆل ‌ی ‪1‬ناوه‌ند ‌ی تا ‪6‬ئاماده‌ی ‌ی‬ ‫بۆ وێژه‌ی ‌ی تێدای���ه‌‪ ،‬هه‌ربۆی ‌ه خوێندكاران ‌ی‬ ‫زانس���ت ‌ی ده‌چن��� ‌ه ده‌ره‌وه‌ ‌ی كه‌مپه‌ك��� ‌ه‬ ‫ب���ۆ ته‌واوكردن��� ‌ی خوێندنه‌كه‌ی���ان‪ ،‬ل���ه‌م‬ ‫قوتابخانه‌یه‌دا ‪ 338‬خوێندكار ده‌خوێنن‪.‬‬ ‫مامۆس���تا قاس���م به‌ڕێوه‌ب���ه‌ر ‌ی ئ���ه‌م‬ ‫قوتابخانه‌ی���ه‌ی تایب���ه‌ت ب��� ‌ه ك���وڕان‬ ‫به‌ئاوێنه‌ ‌ی راگه‌یان���د "له‌قوتابخانه‌كه‌ماندا‬ ‫كه‌موكورت��� ‌ی زۆر هه‌یه‌‪ ،‬خوێن���دكار زۆر‌ه‬ ‫شوێنكه‌ش���مان چونك ‌ه خێمه‌ی ‌ه ناخۆش���ه‌و‬ ‫باران هه‌یه‌و جگه‌له‌وه‌ی‌ زۆرشتمان كه‌مه‌و‬ ‫پێداویس���تیه‌كانمان نی ‌ه مامۆستامان كه‌م ‌ه‬ ‫چه‌ن���د وانه‌بێژێكمان هه‌یه‌و ‪ 3‬مامۆس���تا ‌ی‬ ‫فه‌رمیش‪ ،‬بۆ ‪ 8‬وان ‌ه مامۆستامان نیه‌"‬

‫مامۆستا قاسم ‌ی به‌ڕێوه‌به‌ر وت ‌ی "راست ‌ه‬ ‫جیاوازیه‌كان هه‌ی ‌ه به‌اڵم مامۆستا ئه‌توانێت‬ ‫هاوس���ه‌نگ ‌ی رابگرێت هیچ كێشه‌یه‌ك نیه‌‪،‬‬ ‫گه‌ر شتێكیش هه‌بێت ئێم ‌ه خۆمان چاره‌ ‌ی‬ ‫كێش���ه‌كان ده‌كه‌ین ك��� ‌ه كێش���ه‌یه‌ك ‌ی وا‬ ‫گه‌وره‌مان نه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫یه‌كێ���ك ل���ه‌و خوێندكاران���ه‌ ‌ی ك��� ‌ه ل ‌ه‬ ‫ش���انگاله‌و‌ه هات���و‌ه نیگه‌رانبو له‌ڕه‌وش��� ‌ی‬ ‫خوێن���دن ل��� ‌ه كه‌مپه‌كه‌یان وت ‌ی "پێش���تر‬ ‫خوێندنم كوردی بوه‌‪ ،‬به‌اڵم ئیستا عه‌ره‌بیه‌و‬ ‫ئه‌و‌ه ناخۆش��� ‌ه من‌و ه���اوڕ ‌ێ ئێزیدیه‌كانم‬ ‫له‌وانه‌ ‌ی ئایندا ده‌چین ‌ه ده‌ره‌وه‌‪ ،‬جگه‌له‌وه‌ ‌ی‬ ‫به‌هۆ ‌ی ب ‌ێ مامۆس���تاییه‌و‌ه ئێستا ته‌نها ‪5‬‬ ‫وان ‌ه ده‌خوێنین‪ ،‬ئه‌وان���ه‌ ‌ی تر ن ‌ه كتێبمان‬ ‫وه‌رگرت���و‌ه ن��� ‌ه مامۆس���تامان هه‌ی ‌ه من ‪3‬‬ ‫كتێبم هه‌ی ‌ه توخوا ئ���ه‌و‌ه مه‌كته‌ب ‌ه دوێن ‌ێ‬ ‫تاقیكردنه‌وه‌م هه‌ب���و هیچم نه‌زان ‌ی ده‌ریش‬ ‫ناچم"‪.‬‬ ‫ئه‌و خوێندكار‌ه وتیش ‌ی "خۆزگ ‌ه مامۆستاو‬ ‫كتێب‌و پێداویس���تیه‌كان ‌ی تری���ان بۆ دابین‬ ‫ده‌كردین"‪.‬‬ ‫له‌كه‌مپ��� ‌ی ئاش���تی‌ ‪ 3124‬خوێن���دكارو‬ ‫قوتاب ‌ی له‌چ���وار قوتابخان���ه‌دا ده‌خوێنن‪.‬‬ ‫به‌مه‌به‌س���ت ‌ی وه‌رگرتن ‌ی را ‌ی به‌رپرس���ان ‌ی‬ ‫وه‌زاره‌ت ‌ی په‌روه‌رده‌ ‌ی عێراق له‌كوردس���تان‬ ‫چه‌ندین جار په‌یوه‌ندیمان كرد به‌اڵم وه‌اڵم ‌ی‬ ‫په‌یوه‌ندیه‌كانیان نه‌داینه‌وه‌‪.‬‬

‫هه‌رجاره‌و که‌سێک ده‌ینوسێت‬

‫با کچانمان‬ ‫خوێندەواربن‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫سروە نوری عەزیز‬

‫س���وڵتانە کچە گەنجێک���ی ئەفغانییە‪،‬‬ ‫لەباش���وری ئەفغانس���تان‪ ،‬لەیەکێک لەو‬ ‫ناوچان���ەی ژێر کۆنترۆڵ���ی تاڵیبانەکاندا‬ ‫دەژی‪ .‬دوای ئەوەی چوارساڵی قوتابخانە‬ ‫ت���ەواو دەکات‌و دەچێت���ە پۆل���ی پێنج‪،‬‬ ‫وەفدێک���ی تاڵەبانەکان دێنە ماڵیان‌و داوا‬ ‫لەباوکی س���وڵتانە دەک���ەن کە کچەکەی‬ ‫لەقوتابخان���ە دەربهێنی���ت ئەگ���ەر ن���ا‬ ‫دەموچاوی بەئۆکس���جین دەسوتێنرێت‪.‬‬ ‫سوڵتانە تەرکی قوتابخانەی پێکراو چیتر‬ ‫نەیتوان���ی لەماڵ بێت���ەدەرەوە‪ .‬هاوکات‬ ‫هەر لە نێ���و چواردی���واری ماڵەکەیاندا‪،‬‬ ‫زۆر بەنهێن���ی‌و بەترس���ەوە بەه���اوکاری‬ ‫خێزانەک���ەی لەخوێن���دن ب���ەردەوام بو‪.‬‬ ‫س���وڵتانە دەڵێ "کەس ناتوانێت رێگری‬ ‫خوێندن لەمن بکات"‪ .‬لەماڵەوە لەڕێگای‬ ‫رۆژنامەو گۆڤ���ارو بەیارمەتی فەرهەنگی‬ ‫ئینگلیزی‪ -‬پاش���تو خۆی فێ���ری زمانی‬ ‫ئینگلی���زی دەکات‪ .‬کاتێکیش ئینتەرنێت‬ ‫بوە میوانی ماڵەکەیان ئیتر سوڵتانە وەک‬ ‫پەپولە بەدوای هەنگوینی گوڵەکان کەوتە‬ ‫س���ەما لەدنیای بێسنوری زانست‌و زمان‌و‬ ‫ئەدەب���دا‪ .‬لەدوای ئەوەی ک���ە بەتەواوی‬ ‫زمان���ی ئینگلی���زی فێربو‪ ،‬دەس���تیکرد‬ ‫بەخوێندنی ماتماتی���ک‪ .‬هەمو بەیانیەک‬ ‫کاتژمێر پێنج لەخەو هەڵدەستێ‌و لەڕێگای‬ ‫وان���ە ڤیدیۆیەکان���ی ماڵپ���ەری‪Khan‬‬ ‫‪ Academy‬ی ئەمریک���ی ماتماتی���ک‬ ‫دەخوێنێت‌و هاوکێش���ەی سەخت شیکار‬ ‫دەکات‪ .‬ئێس���تا س���اڵی‪ ٢٠١٦‬س���وڵتانە‬ ‫تەمەنی‪ ٢٠‬س���اڵەو بەڕێ���گای ئینتەرنێت‬ ‫چەندین کۆرس���ی لەزانس���تی فیزیکیشدا‬ ‫خوێندوە‪.‬‬ ‫ل���ەدوای ئ���ەوەی س���وڵتانە کتێبێک‬ ‫دەربارەی ئەس���ترۆفیزیک کە لەنوسینی‬ ‫مامۆس���تای زانکۆی ‪ Arizona‬لەئەمریکا‬ ‫‪ Lawrence M Krauss‬دەخوێنێتەوە‪،‬‬ ‫خۆی لەڕێگای س���کایپەوە پەیوەندی بەم‬ ‫نوسەرو مامۆس���تایەوە دەکات‪ .‬زیرەکی‌و‬ ‫پرس���یارەکانی ئەم کچ���ە ئەفغانیە‪ ،‬کە‬ ‫تەنیا پێنج ساڵ لەقوتابخانە خوێندوێتی‪،‬‬ ‫ئەم مامۆس���تایە زۆر سەرس���ام دەکات‪.‬‬ ‫ه���اوکات لەکات���ی خوێندنی کۆرس���ێکی‬ ‫زمان���ی ئینگلیزیش���دا س���وڵتانە دەبێتە‬ ‫هاوڕێی ‪Emily Roberts‬لەزاکۆی ‪.Iowa‬‬ ‫بەیارمەت���ی ‪ Emily‬س���وڵتانە لەکۆلیجی‬ ‫‪ ،Iowa‬وەرگیراوەو لەدوای خوێندنی کۆلیج‬ ‫زانک���ۆی ‪ Arizona‬ئامادەیە وەریبگرێت‪.‬‬ ‫خەون‌و ئاواتی سوڵتانە ئەوەیە کە ببێتە‬ ‫پرۆفیسۆری زانستی فیزیک‪.‬‬ ‫کچانی خوێندەوارو هوشیار سەرچاوەن‬ ‫بۆ پێش���ەوەبردن‌و گۆڕان���کاری بنەڕەتی‬ ‫کۆمەڵگە‪ .‬یەکێک لەگەورەترین سەرچاوەی‬ ‫داهاتی نیشتمانی‪ ،‬تواناو بەهرەی کچان‌و‬ ‫ژنان���ی خوێن���دەوارو هوش���یاری واڵتە‪.‬‬ ‫لەزۆرینەی واڵتانی رۆژهەاڵتی ناوەڕاست‌و‬ ‫واڵتانی عەرەبیدا ئەم داهاتە نیش���تمانیە‬ ‫گرنگە‪ ،‬کە نیوەی کۆمەڵگە پێکدەهێنێت‪،‬‬ ‫بەفی���ڕۆ دەڕوا‪ .‬ل���ەم روانگەیەوە جێگای‬ ‫سەرس���وڕمان نی���ە کە ئ���ەم دەوڵەتانە‬ ‫لەهەمو رویەکەوە‪ ،‬لەزانستی تەکنەلۆجیا‪،‬‬ ‫لەزانستی پزیشکی‪ ،‬لەپیشەسازی‪ ،‬یان هەر‬ ‫الیەنێکی هونەری‌و وەرزشی بگریت‪ ،‬لەهیچ‬ ‫ریزبەندێکی پێش���کەوتن‌و بەهرەمەندیدا‬ ‫نابینرێ���ن‌و ناویان نیە‪ .‬بەڵکو هەمیش���ە‬ ‫لەسەرکوتکردنی کچان‌و ژنان‌و رێزنەگرتن‬ ‫لەمافەکان���ی مرۆڤ���دا بەپل���ەی یەک���ەم‬ ‫دێن‪ .‬تائێس���تاش رێژەی نەخوێندەواری‬ ‫لەواڵتان���ی عەرەبی���دا‪ ،‬بەتایبەتی رێژەی‬ ‫نەخوێندەواری لەنێو کچانیاندا‪ ،‬بەرزترین‬ ‫رێژەیە‪ .‬نزیکەی سەدس���اڵە کچان‌و ژنانی‬ ‫کوردس���تان بەدنی���ای روناک���ی خوێندن‬ ‫ئاش���نابون‪ ،‬نزیکەی حەفتا هەشتا ساڵ‬ ‫لەمەوب���ەر ش���اژنی کورد حەپس���ەخانی‬ ‫نەقیب‌و شاعیرانی نەمری وەک پیرەمێرد‪،‬‬ ‫بێکەس‪ ،‬هێمن‌و گۆران الیان ئاش���کرابوە‬ ‫ک���ە کچان���ی خوێن���دەوار کۆمەڵگەیەک‬ ‫خوێندەوار دەکات‪ .‬کچانی خوێندەوارە کە‬ ‫نەوە لەدوای ن���ەوە خوێندەوارو روناکبیر‬ ‫دەکات‪ .‬ه���ەروەک پیرەمێ���ردی ش���اعیر‬ ‫دەنوسێت‪:‬‬ ‫"خۆزگە من ببمە درەختێک بۆ قوتابخانەی‬ ‫کچان‬ ‫ئەو کچانەی وا دەخوێنن ببمە سێبەر بۆ‬ ‫ئەوان‬ ‫هەر کچان����ی خوێن����دەوارە میللەتی پێ‬ ‫سەرکەوێ‬ ‫تەربیی����ەی من����داڵ هیوایەپێش����ڕەویمان‬ ‫بەرکەوێ"‬

‫تایبه‌ت‬

‫ڕۆژنامە‌و س����ایتی ئاوێن����ە دەیانەوێت وەک دوو‬ ‫ڕووبەر بۆ گواس����تنەوەی وێنەی ڕاس����تەقینەی‬ ‫کۆمەڵگای ئێمە‪ ،‬بەردەوام بن‪.‬‬ ‫بەپێی نوێترین ڕاپرس����یی کە ئەمساڵ ‪،2016‬‬ ‫لەالی����ەن رێکخ����راوی ‪IMS‬ی دانیمارکیی����ەوە‬ ‫ئەنجامدراوە‪ ،‬ئاوێن����ە پڕخوێنەرترین ڕۆژنامەی‬ ‫هەرێمی کوردس����تانە‪ .‬هەر ئەمس����اڵیش بەپێی‬ ‫نوێترین توێژین����ەوەی رێکخراوی ‪ Stop‬بۆ دژە‬ ‫گەندەڵی����ی کە بەه����اوکاری رێکخراوی ‪NED‬ی‬ ‫ئەمریک����ی ئەنجامدراوە‪ ،‬ڕۆژنامەی ئاوێنە لە‌نێو‬ ‫کۆی ‪ 22‬میدیای بیستراو‌و بینراو‌و ئەلکترۆنیدا‬ ‫ک����ە کاریان لەس����ەر ڕوماڵک����ردن‌و هەڵدانەوەی‬ ‫دۆس����ییەکانی گەندەڵیی کردووە‪ ،‬پلەی یەکەمی‬ ‫بەدەستهێنا‪.‬‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫سەرەڕای ئەوەی لەم قۆناغەدا وێنەی ڕاستەقینەی‬ ‫کۆمەڵگای ئێمە بریتییە لە‌بنبەستی سیاسیی‌و‬ ‫داوەشانی سیستەمی ئابووری دارایی کە بووەتە‬ ‫هۆکارێک بۆ مردن����ی یەک لە‌دوای یەکی پرۆژە‬ ‫میدیایی����ە س����ەربەخۆکان‪ ،‬ئاوێن����ە وەکو تاکە‬ ‫هەفتەنامەیەکی سەربەخۆ‪ ،‬ڕاستگۆیانە‌و بوێرانە‬ ‫بەردەوامە لە‌کاری پرۆفشنااڵنەی ڕۆژنامەگەریی‬ ‫خۆی‪.‬‬ ‫بۆئ����ەوەی کوردس����تان نەبێت بە‌گۆڕس����تانی‬ ‫ڕۆژنامەگەریی س����ەربەخۆ‌و بی����ر‌و دەنگی ئازاد‪،‬‬ ‫پێویس����تە ئاوێن����ە بەردەوامببێ����ت‪ .‬بۆئەوەی‬ ‫ئاوێنەش بەردەوامبێت‪ ،‬پێویستمان بە‌پشتیوانی‬ ‫خوێنەران‌و بەرپرس����یارێتی دڵس����ۆزانی میدیای‬ ‫سەربەخۆیە لە‌کوردستان‌و دەرەوەی واڵت‪.‬‬

‫بانگه‌وازی‌‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ داد‬ ‫ی خانووبه‌ره‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌ تۆماركردن ‌‬ ‫ی شارباژێڕ‬ ‫ی خانووبه‌ره‌ ‌‬ ‫تێبینه‌رایه‌تی‌ تۆماركردن ‌‬ ‫ی شارباژێڕ‬ ‫ی جێگیركردنی‌ خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫لیژنه‌ ‌‬ ‫ی خانووبه‌ر‌ه به‌ نوێكراوه‌]‬ ‫ی خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫[بڕیاری‌ جێگیركردن ‌‬ ‫ی ته‌واوی‌ زنجی���ره‌ی‌ (‪ 171‬گه‌ڕه‌كی‌‪/‬چوارتای‌ كۆن) بۆ‬ ‫ی خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫پاڵپش���ت به‌ س���ه‌لماندن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی جێگیركردن ‌‬ ‫ی بڕیار ‌‬ ‫ی تۆمارك���ردن به‌رێزان (میراتگرانی‌‪ /‬ابراهیم محمد امی���ن) به‌پێ ‌‬ ‫داواكار ‌‬ ‫ی ئه‌م بریار‌ه‬ ‫ی به‌رواری‌ (‪ )2016/11/9‬ك ‌ه له‌م لیژنه‌یه‌وه‌ ده‌رچووه‌‪ ،‬بۆی ‌ه بانگه‌واز ‌‬ ‫خاوه‌ندارێت��� ‌‬ ‫ی تایبه‌تمه‌ند بكات‬ ‫ی پێشكه‌ش ب ‌ه دادگا ‌‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫ده‌كه‌ین و هه‌ركه‌س���ێكیش په‌ڵپی‌ هه‌ی ‌ه با سكااڵ ‌‬ ‫ی باڵوبونه‌و‌هی‌ ئه‌م بانگه‌وازه‌وه‌ ده‌س���تپێده‌كات‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ی دوا ‌‬ ‫ی (‪ )30‬رۆژدا ل���ه‌ رۆژ ‌‬ ‫له‌م���او‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ش���ارباژێر زنجیره‌ ‌‬ ‫ی خانووبه‌ره‌ ‌‬ ‫ی تۆماركردن ‌‬ ‫پ���اش ته‌واوبوونی‌ ئه‌م ماوه‌ی��� ‌ه تێبینه‌رایه‌ت��� ‌‬ ‫ی ناوبراو ئه‌گ���ه‌ر هیچ ئاگاداركردنه‌وه‌یه‌ك له‌دادگاوه‌ نه‌بوو ب ‌ه‬ ‫ناوب���راو تۆمارده‌كات به‌پێی‌ بریار ‌‬ ‫ی سكااڵ‪.‬‬ ‫پێشكه‌شكردن ‌‬ ‫هیوا محمد جالل‬ ‫ی شارباژێر‬ ‫ی خانووبه‌ر‌ه ‌‬ ‫تێبینه‌ری‌ تۆماركردن ‌‬ ‫ی وه‌زاره‌تی‌ داد‬ ‫بانگه‌واز ‌‬ ‫ی خانووبه‌ر‌ه‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌ تۆماركردن ‌‬ ‫ی شارباژێڕ‬ ‫ی خانووبه‌ره‌ ‌‬ ‫تێبینه‌رایه‌تی‌ تۆماركردن ‌‬ ‫ی شارباژێڕ‬ ‫ی خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫لیژن ‌هی‌ جێگیركردن ‌‬ ‫ی خانووبه‌ر‌ه به‌ نوێكراوه‌]‬ ‫ی خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫[بڕیاری‌ جێگیركردن ‌‬ ‫ی زنجی���ر‌هی‌ (‪ 318‬گه‌ڕه‌كی‌‪/‬چوارتای‌ كۆن) بۆ‬ ‫ی ته‌واو ‌‬ ‫پاڵپش���ت به‌ س���ه‌لماندنی‌ خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫ی جێگیركردن ‌‬ ‫ی بڕیار ‌‬ ‫ی تۆماركردن به‌رێز (ش���ڤان فریدون اسماعیل) به‌پێ ‌‬ ‫داواكار ‌‬ ‫ی ئه‌م بریار‌ه ده‌كه‌ین و‬ ‫ی (‪ )2016/11/9‬ك���ه‌ له‌م لیژنه‌یه‌و‌ه ده‌رچووه‌‪ ،‬بۆی ‌ه بانگ���ه‌واز ‌‬ ‫ب���ه‌روار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تایبه‌تمه‌ند بكات له‌ماوه‌ ‌‬ ‫ی پێشكه‌ش به‌ دادگا ‌‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫ی هه‌ی ‌ه با س���كااڵ ‌‬ ‫هه‌ركه‌س���ێكیش په‌ڵپ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی باڵوبونه‌و‌هی‌ ئه‌م بانگه‌وازه‌وه‌ ده‌ستپێده‌كات‪ ،‬چونك ‌ه پاش ته‌واوبوون ‌‬ ‫ی دوا ‌‬ ‫(‪ )30‬رۆژدا له‌ رۆژ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ناوبراو تۆمارده‌كات به‌پێ ‌‬ ‫ی خانووبه‌ره‌ی‌ شارباژێر زنجیر‌ه ‌‬ ‫ئه‌م ماوه‌ی ‌ه تێبینه‌رایه‌تی‌ تۆماركردن ‌‬ ‫ی سكااڵ‪.‬‬ ‫ی ناوبراو ئه‌گه‌ر هیچ ئاگاداركردنه‌وه‌یه‌ك له‌دادگاوه‌ نه‌بوو ب ‌ه پێشكه‌شكردن ‌‬ ‫بریار ‌‬ ‫هیوا محمد جالل‬ ‫ی شارباژێر‬ ‫ی خانووبه‌ره‌ ‌‬ ‫تێبینه‌ری‌ تۆماركردن ‌‬ ‫عدد‪2038 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/11/13 :‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫كارگێر ‌‬ ‫ئاگاداری‌‬ ‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی ڕه‌ش���ید)‬ ‫ی (به‌ش���ارات كاك ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌هی‌ رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه هاواڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ڕێگا پێدانی‌ كردو‌ه ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی (‪ )4619‬داوا ‌‬ ‫خ���اوه‌ن زه‌وی‌ ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی���ه‌ له‌ماوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی باڵوكردنه‌و‌هی‌ ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫عدد‪2040 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/11/14 :‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫كارگێر ‌‬ ‫ئاگاداری‌‬ ‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵتی‌ (یاسین عبدالقادر عبدالرحمن)‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دروس���تكردن ‌‬ ‫ی كردو‌ه به‌ مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی (‪ )5244‬داوای‌ ڕێگا پێدان ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫خ���اوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی���ه‌ له‌ماو‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫ی یاسای ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگاری‌‬ ‫ی‬ ‫هونه‌ر ‌‬

‫عدد‪2003:‬‬ ‫به‌روار‪2016/11/8:‬‬

‫بابه‌ت‪ /‬بانگه‌واز‬ ‫ی ‪ 1993‬كارپێكراو‪:‬‬ ‫ی ژمار‌ه (‪ )6‬ساڵ ‌‬ ‫پشت به‌ستن ب ‌ه ئه‌حكامی‌ یاسای ‌‬ ‫ی‬ ‫ی شاره‌وانییه‌كانی‌ گه‌رمیان ژماره‌ (‪ )2462‬له‌به‌روار ‌‬ ‫ی گشت ‌‬ ‫ئاماژه‌ به‌ نوس���راوی‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫ی نه‌خشه‌دانان و ئاوه‌دانی‌ گه‌رمیان ژمار‌ه‬ ‫ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫‪ :2016/11/7‬و‌ه ئاماژ‌ه به‌ نوس���راو ‌‬ ‫ی ئاسایی‌ خۆی‌ سازدا‬ ‫ی ‪ :2016/11/7‬ئه‌نجومه‌نی‌ شاره‌وانی‌ رزگاری‌ كۆبوونه‌وه‌ ‌‬ ‫(‪ )360‬له‌به‌روار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ڕووبه‌ری‌ موڵك ‌‬ ‫به‌بڕیاری‌ ژمار‌ه (‪ )28‬له‌به‌رواری‌ (‪ )2016/11/2‬به‌مه‌به‌س���تی‌ ڕاستكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی تۆمار (‪)198.66‬م‪2‬‬ ‫ی وێنه‌ ‌‬ ‫ی به‌پێ ‌‬ ‫ی (‪ )102‬كه‌الر‪ ،‬ك ‌ه ڕووبه‌ره‌ك ‌ه ‌‬ ‫ژم���ار‌ه (‪ )7/6268‬كه‌رت ‌‬ ‫ی بریتی ‌ه له‌ (‪ )198.66‬م‪ 2‬به‌اڵم ل��� ‌ه واقعدا بریتی ‌ه له‌ (‪) 248.66‬‬ ‫ی بنه‌ڕه‌ت ‌‬ ‫به‌اڵم نه‌خش���ه‌ ‌‬ ‫م‪ .2‬بۆ ئه‌و مه‌به‌س���ت ‌ه هاواڵتیان و گش���ت الیه‌نێك ئاگادارده‌كه‌ینه‌وه‌‪ ،‬كه‌ ڕه‌خنه‌و پێشنیاریان‬ ‫ی‬ ‫ی بكات له‌ماوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ یه‌كه‌م رۆژ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫هه‌ی ‌ه باس���ه‌ردان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌م بانگه‌وازه‌ و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه له‌پاش تێپه‌ڕبوونی‌ ئه‌و ماوه‌ی ‌ه كاری‌ یاس���ای ‌‬ ‫باڵوبوون���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ێ به‌جێ‌ ده‌كه‌ین‪.‬‬ ‫بۆ ج ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫بۆ گەیش���تن بەم ئامانجەش بەشدار خزمەتگوزارییەکانی کەمپینی "ئاوێنە ڕۆژنامەی‬ ‫منە"‪.‬‬ ‫بە‌لەکەمپینی "ئاوێنە ڕۆژنامەی منە“‪.‬‬ ‫بۆئەم مەبەستەش کۆمپانیای ئاوێنە‬ ‫ژمارەیەکی کوردستان عەبدولکەریم‬ ‫حیسابی بانکیی بۆ هاوڕێیانی خۆی لە‌دەرەوەی‬ ‫ئیمەیل‪endorseawene@gmail.com :‬‬ ‫واڵت دروس����تکردووە‪ .‬تکایە پ����اش بڕیاردانتان‬ ‫تەلەفۆن‪00964 770 0600 659 :‬‬ ‫ب����ۆ هەر بژاردەیەکی بەش����داریکردن یان‬ ‫ناردنی ناونیش����ان‪ :‬کۆمپانی����ای ئاوێنە‪ ،‬ت����ەالری زارا‪،‬‬ ‫تەلەفۆن‬ ‫کۆمەک����ی دارای����ی‪ ،‬بە‌ئیمەی����ل ی����ان‬ ‫ئاوێنە هەموو نهۆمی سێهەم‪ ،‬ئاپارتمانی ژمارە ‪ ،32‬سلێمانی‪،‬‬ ‫ئاگادارم����ان بکەنەوە‪ ،‬بۆئ����ەوەی‬ ‫‌فۆرماتی ‪ PDF‬هەرێمی کوردستان ـ عێراق‪.‬‬ ‫ژمارەیەک����ی نوێ����ی خ����ۆی بە‬ ‫‌خزمەتگوزارییەکانی بۆ بەش����داریکردن لەکەمپینی "ئاوێنە ڕۆژنامەی‬ ‫بگەیەنێت����ە دەس����تتان‌و لە‬ ‫منە"‪ ،‬ی����ان پش����تیوانیکردنی خۆبەخش����انەی‬ ‫بێبەش نەبن‪.‬‬ ‫رۆژنامەی ئاوێنە و س����ایتەکەی‪ ،‬تکایە لەڕێگای‬ ‫بۆ پەیوەندیکردن‪ ،‬یان وەاڵمی هەر پرسیارێک‪ ،‬ئ����ەم حیس����ابی بانکییان����ەوە هاوکارییەکانتان‬ ‫تکای����ە پەیوەن����دی بک����ەن بە‌بەرپرس����ی بنێرن‪.‬‬

‫‪19‬‬

‫حسابی بانکی بۆ ناوخۆی هەرێمی کوردستان‬ ‫‪Bank: Trade Bank of Irak / Sulaimaniah‬‬ ‫‪Branch‬‬ ‫‪Swift Code: TRIQIQBAXXX‬‬ ‫‪Account Name: Awene Company‬‬ ‫‪Account No.: 0004003247001‬‬

‫حسابی بانکی بۆ دەرەوەی هەرێمی کوردستان‬ ‫‪Vienna Knowlledge Net VKNN‬‬ ‫‪Erste oesterreichische Spar-Casse-Bank‬‬ ‫‪BLZ: 20111‬‬ ‫‪BIC: GIBAATWWXXX‬‬ ‫‪IBAN: AT74 2011 1310 0410 1654‬‬

‫بانگه‌وازی‌ وه‌زاره‌تی‌ داد‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌ تۆماركردنی‌ خانووبه‌ر‌ه‬ ‫ی شارباژێڕ‬ ‫ی خانووبه‌ره‌ ‌‬ ‫تێبینه‌رایه‌تی‌ تۆماركردن ‌‬ ‫ی شارباژێڕ‬ ‫ی خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫لیژن ‌هی‌ جێگیركردن ‌‬

‫وه‌زاره‌تی‌ داد‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌ تۆماركردنی‌ خانووبه‌ر‌ه‬ ‫ی شارباژێڕ‬ ‫تێبینه‌رایه‌تی‌ تۆماركردنی‌ خانووبه‌ر‌ه ‌‬ ‫ی شارباژێر‬ ‫لیژنه‌ی‌ جێگیركردنی‌ خاوه‌ندارێت ‌‬

‫ی خاوه‌ندارێتی‌ خانووبه‌ره‌ به‌ نوێكراوه‌]‬ ‫[بڕیاری‌ جێگیركردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ 68‬گه‌ڕه‌كی‌‪/‬چوارتای‌ كۆن) بۆ داواكار ‌‬ ‫ی زنجیره‌ ‌‬ ‫ی ته‌واو ‌‬ ‫پاڵپشت ب ‌ه سه‌لماندنی‌ خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی جێگیركردن���ی‌ خاوه‌ندارێتی‌ به‌روار ‌‬ ‫ی بڕیار ‌‬ ‫تۆمارك���ردن به‌رێز (عثم���ان صالح محمود) به‌پێ ‌‬ ‫(‪ )2016/11/9‬ك ‌ه له‌م لیژنه‌یه‌و‌ه ده‌رچووه‌‪ ،‬بۆی ‌ه بانگه‌وازی‌ ئه‌م بریار‌ه ده‌كه‌ین و هه‌ركه‌سێكیش‬ ‫ی تایبه‌تمه‌ند بكات له‌ماوه‌ی‌ (‪ )30‬رۆژدا ل ‌ه‬ ‫ی خۆی‌ پێش���كه‌ش به‌ دادگا ‌‬ ‫ی هه‌ی ‌ه با س���كااڵ ‌‬ ‫په‌ڵپ ‌‬ ‫ی باڵوبونه‌و‌هی‌ ئه‌م بانگه‌وازه‌و‌ه ده‌س���تپێده‌كات‪ ،‬چونك ‌ه پاش ته‌واوبوونی‌ ئه‌م ماوه‌ی ‌ه‬ ‫رۆژی‌ دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی بریار ‌‬ ‫ی ش���ارباژێر زنجیر‌هی‌ ناوبراو تۆمارده‌كات به‌پێ ‌‬ ‫ی خانووبه‌ر‌ه ‌‬ ‫ی تۆماركردن ‌‬ ‫تێبینه‌رایه‌ت ‌‬ ‫ی سكااڵ‪.‬‬ ‫ناوبراو ئه‌گه‌ر هیچ ئاگاداركردنه‌وه‌یه‌ك له‌دادگاوه‌ نه‌بوو به‌ پێشكه‌شكردن ‌‬ ‫هیوا محمد جالل‬ ‫ی شارباژێر‬ ‫تێبینه‌ری‌ تۆماركردنی‌ خانووبه‌ره‌ ‌‬

‫بانگه‌وازی‌‬ ‫[داوای تۆماركردنی‌ خانووبه‌ره‌ به‌ نوێكراوه‌]‬ ‫ی ئه‌و داوایه‌ی پێشكه‌شی تێبینه‌رایه‌تیه‌كه‌مان كراو‌ه ل ‌ه رێكه‌وتی‌ (‪ )2016/10/3‬سه‌باره‌ت‬ ‫به‌پێ ‌‬ ‫ی كۆن) ب ‌ه ن���اوی به‌ڕێز (عبدالل ‌ه‬ ‫ب��� ‌ه تۆماركردن���ی‌ ته‌واوی‌ زنجی���ره‌ی (‪117‬گه‌ڕه‌كی‌‪ /‬چوارتا ‌‬ ‫علی‌ محمود) ب ‌ه رێوڕه‌س���می‌ نوێكراوه‌ به‌وپێیه‌ی له‌بن ده‌س���تیدابووه‌ وه‌ك خاوه‌ندار له‌ماوه‌ی‬ ‫ی‬ ‫یاس���اییدا‪ ،‬بۆیه‌ بانگه‌وازی داواكه‌ی ده‌كه‌ین به‌مه‌به‌س���تی‌ جێگیركردنی‌ خاوه‌ندارێتیی‌ به‌ڕێز ‌‬ ‫ی خانووبه‌ره‌ ژماره‌ (‪43‬‬ ‫ی تۆماركردن ‌‬ ‫ی ئه‌حكامی یاسا ‌‬ ‫ی به‌پێ ‌‬ ‫وه‌ك پێش���ه‌كییه‌ك بۆ تۆماركردن ‌‬ ‫ی هه‌ی ‌ه به‌م‬ ‫ی ‪ 1971‬هه‌مواركراو)‪ ،‬بۆیه‌ هه‌ركه‌س���ێك په‌یوه‌ندی یان مافێك���ی‌ دیاریكراو ‌‬ ‫س���اڵ ‌‬ ‫ی (‪)30‬‬ ‫ی پێشكه‌ش به‌م تێبینه‌رایه‌تیی ‌ه بكات له‌ ماو‌ه ‌‬ ‫خانووبه‌ره‌یه‌وه‌ با به‌ڵگ ‌ه و دیكۆمێنته‌كان ‌‬ ‫ی خانووبه‌ره‌كه‌دا‬ ‫رۆژ له‌ رۆژی دوای باڵوبوونه‌وه‌ی ئه‌م بانگه‌وازه‌وه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها ئاماده‌بێت له‌ پێگه‌ ‌‬ ‫ی س���ه‌رله‌به‌یانی ل ‌ه رۆژی دوای ته‌واوبوونی ئ���ه‌م بانگه‌وازه‌و‌ه تاكو مافه‌كانی‬ ‫له‌ كاتژمێر (‪‌ )10‬‬ ‫خۆی بسه‌لمێنێت له‌و نۆڕینه‌ پێگه‌یی ‌هی‌ له‌و رۆژه‌دا ئه‌نجام ده‌درێت بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌‪.‬‬

‫ونبون‬ ‫ی خسره‌و مدحت) ونبوه‌‪ ،‬هه‌ركه‌س‬ ‫ی ش���ه‌هیدان و ئه‌نفالكراوه‌كان به‌ناوی‌ (غزیم ك ‌‬ ‫* هه‌وێیه‌ك ‌‬ ‫ی خاك له‌كه‌الر‪.‬‬ ‫ده‌یدۆزێته‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌وه‌ بۆ كتێبخانه‌ ‌‬ ‫ی ( عثمان ج�ل�ال عمر ) هه‌ركه‌س‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫ی بازرگانی‌ س���لێمان ‌‬ ‫ی ژوور ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫دۆزیه‌و‌ه بیگه‌رێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ ئاوێن ‌ه ‪.‬‬ ‫ی رشید) هه‌ركه‌س‬ ‫ی (نصرالدین محمود فق ‌‬ ‫ی بازرگانی‌ سلێمانی‌ ونبو‌ه به‌ناو ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌كی‌ ژوور ‌‬ ‫دۆزیه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگ ‌هی‌ ئاوێن ‌ه ‪.‬‬ ‫ی تۆفیق) هه‌ركه‌س‬ ‫ی (وریا حه‌مه‌ عل ‌‬ ‫ی س���لێمانی‌ ونبوه‌ به‌ناو ‌‬ ‫ی ژووری‌ بازرگان ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫دۆزیه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ ئاوێن ‌ه ‪.‬‬ ‫ی (دڵش���اد علی‌ عبداالله‌) هه‌ركه‌س‬ ‫ی س���لێمانی‌ ونبوه‌ به‌ناو ‌‬ ‫ی ژووری‌ بازرگان ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫دۆزیه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ ئاوێن ‌ه ‪.‬‬ ‫ی ونبو‌ه به‌ناوی‌ (سه‌هه‌ند حسین كاك ‌ه الله‌) هه‌ركه‌س‬ ‫ی سلێمان ‌‬ ‫ی بازرگان ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌كی‌ ژوور ‌‬ ‫دۆزیه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ ئاوێن ‌ه ‪.‬‬ ‫ی ونبوه‌ به‌ناوی‌ (هاوبه‌ش محمد حه‌مه‌ كریم) هه‌ركه‌س‬ ‫ی ژووری‌ بازرگانی‌ سلێمان ‌‬ ‫* ناسنامه‌یه‌ك ‌‬ ‫دۆزیه‌و‌ه بیگه‌ڕێنێته‌و‌ه بۆ پرسگه‌ی‌ ئاوێن ‌ه ‪.‬‬ ‫عدد‪2030 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/11/13 :‬‬

‫هیوا محمدجالل‬ ‫ی شارباژێر‬ ‫تێبینه‌رایه‌تی‌ تۆماركردنی‌ خانووبه‌ره‌ ‌‬ ‫عدد‪2037 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/11/13 :‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫ئاگاداری‌‬ ‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی (عبدالل ‌ه محمد امین)‬ ‫‪ )1989‬زه‌وی���ان له‌ناحیی���ه‌ی‌ رزگاری‌ (صم������ود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )12481‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی��� ‌ه له‌ماو‌ه ‌‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫دوای‌ باڵوكردنه‌و‌هی‌ ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫كارگێر ‌‬ ‫ئاگاداری‌‬ ‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌وی���ان له‌ناحییه‌ی‌ رزگاری‌ (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ كه‌ هاواڵتی‌ (عبدالل ‌ه س���تار محمد)‬ ‫ی‬ ‫ی دروس���تكردن ‌‬ ‫خ���اوه‌ن زه‌وی‌ ژمار‌ه هه‌وائی‌ (‪ )6545‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی���ه‌ له‌ماوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫عدد‪2035 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/11/13 :‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫ئاگاداری‌‬ ‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵتی‌ (حسن محمد مجید) خاوه‌ن‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫ی خانوو‬ ‫ی (‪ )8165‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردو‌ه ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی ژم���اره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫زه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���او‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ دوا ‌‬ ‫هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكات���ه‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگاداری‌ س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫عدد‪2033 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/11/13 :‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫كارگێر ‌‬ ‫ئاگاداری‌‬ ‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی محمد) خاوه‌ن‬ ‫ی (احمد عل ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵت ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌وی���ان له‌ناحیی ‌ه ‌‬ ‫ی ژم���ار‌ه هه‌وائی‌ (‪ )8014‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردو‌ه ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردنی‌ خانوو‬ ‫زه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ دوا ‌‬ ‫هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكات���ه‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫عدد‪2034 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/11/13 :‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫موڵكایه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪1974:‬‬ ‫به‌روار‪2016/11/7 :‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫ئاگاداری‌‬ ‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫ی شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی محمد) خاوه‌ن‬ ‫ی (احمد عل ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵت ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌وی���ان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫ی خانوو‬ ‫ی دروس���تكردن ‌‬ ‫ی كردو‌ه ب ‌ه مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی (‪ )8013‬داوای‌ ڕێگا پێدان ‌‬ ‫ی ژم���اره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫زه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���او‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ دوا ‌‬ ‫هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكات���ه‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫باڵوكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ب‪/‬بانگه‌واز‬ ‫ی‬ ‫ی نوس���راوی‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌ شاره‌وانییه‌كان ‌‬ ‫ی ده‌وڵه‌ت له‌به‌ر رۆشنای ‌‬ ‫ی موڵك و ماڵ ‌‬ ‫ی (‪ )1986‬په‌یڕه‌وكراو یاسای‌ فرۆش���تن و به‌كرێدان ‌‬ ‫ی ژماره‌ (‪ )32‬له‌س���اڵ ‌‬ ‫ی یاس���ا ‌‬ ‫پاڵپش���ت ب ‌ه ئه‌حكام ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ڵده‌سێت به‌كرێدانی‌ (‪ )2‬یاریگای‌ تارتانی‌ داخراو ك ‌ه ده‌كه‌وێته‌ نزیك ناوچه‌ ‌‬ ‫ی شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی ‪ 2016/10/3‬سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی ژماره‌ (‪ )2299‬له‌به‌روار ‌‬ ‫ی و خۆیه‌ت ‌‬ ‫ی كارگێڕ ‌‬ ‫گه‌رمیان‪/‬به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ڕزگار ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌تییه‌كه‌مان بكات له‌سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وان ‌‬ ‫ی هه‌یه‌ باسه‌ردان ‌‬ ‫ی به‌ش���داربوون ‌‬ ‫ی ڕزگاری‌ بۆ جاری‌ یه‌كه‌م بۆ ماوه‌ی‌ (‪ )20‬س���اڵ هه‌ركه‌س و الیه‌نێك ئاره‌زوو ‌‬ ‫پیشه‌س���ازی‌ له‌ناحیی ‌ه ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژ به‌سه‌ر باڵوكردنه‌و‌هی‌ ئه‌م بانگه‌وازه‌‪.‬‬ ‫ی شه‌هید دكتۆر قاسم له‌ كاتژمێر (‪ )10‬ی‌ پێش نیوه‌ڕۆ له‌پاش تێپه‌ڕبوونی‌ بۆ ماو‌ه ‌‬ ‫له‌پشت نه‌خۆشخانه‌ ‌‬ ‫مه‌رجه‌كانی‌ به‌شداریكردن‪:‬‬ ‫ی به‌ڕێژه‌ی‌ (‪ )%20‬خه‌مڵێنرا كه‌ ده‌كات ‌ه‌ه (‪ )944,000‬نۆسه‌دو چل وچوار هه‌زار دیناری‌ عێراقی‌‪.‬‬ ‫ی بارمته‌ی‌ یاسای ‌‬ ‫‪ -1‬بڕ ‌‬ ‫ی پێ بێت‪.‬‬ ‫ی باجی‌ ده‌رامه‌ت ‌‬ ‫‪ -2‬ئه‌ستۆپاك ‌‬ ‫ی ئه‌م بانگه‌وازه‌و هه‌موو خه‌رجییه‌كان ‌ه ده‌كه‌وێته‌ ئه‌ستۆی‌ ئه‌و كه‌سه‌ی‌ زیادكردنه‌كه‌ی‌ بۆ ده‌رده‌چێت‪.‬‬ ‫‪ -3‬كرێ ‌‬ ‫ئاراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫‪18‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )552‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/11/15‬‬

‫مندااڵنی‌ شێرپه‌نج ‌ه ده‌رونیان ده‌ناڵێن ‌ێ به‌اڵم به‌رده‌وامن له‌ژیان‬ ‫ئا‌‪ :‬ئیمان زه‌ندی‌‬ ‫هه‌رچه‌نده‌ نه‌خۆشی‌ شێرپه‌نج ‌ه‬ ‫ی‬ ‫نه‌خۆشییه‌كی‌ كوشنده‌یه‌و به‌پێ ‌‬ ‫ئاماره‌كان له‌زیادبوندایه‌‪ ،‬به‌اڵم مندااڵن‬ ‫كێبڕكێیانه‌ له‌گه‌ڵ ئەو نەخۆشییەدا‌و‬ ‫ده‌توانن به‌ئاواته‌كانیان بگه‌ن‪.‬‬ ‫له‌هه‌مانكات����دا دای����ك‌و ب����اوكان‬ ‫ی منداڵه‌كانیان‬ ‫بێئومێدبون له‌ده‌رون���� ‌‬ ‫ك����ه‌ ده‌ڵێ����ن هه‌تا بێ����ت ده‌رونیان رو‬ ‫له‌خراپ����ی‌ ده‌كات‪ ،‬ب����ه‌اڵم من����دااڵن‬ ‫له‌داواكارییه‌كانی����ان به‌رده‌وام����ن‌و‬ ‫روبه‌ڕوی‌ ئ����ه‌و نه‌خۆش����یه‌ ده‌بنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫دایكێ����ك "منداڵه‌ك����ه‌م وڕكی‌ ش����ت ‌‬ ‫قورس����م پێده‌گرێت ئێم����ه‌ش هیچمان‬ ‫نیه‌و دۆخمان خراپه‌ ل����ه‌م قه‌یرانه‌دا‪،‬‬ ‫مێرده‌كه‌م خانه‌نشینه‌"‪.‬‬ ‫ی سه‌رده‌مییه‌و‬ ‫شێرپه‌نج ‌ه نه‌خۆشییه‌ك ‌‬ ‫ئاماره‌كان����ی‌ جیهان واده‌ڵێن هه‌تا بێت‬ ‫ی‬ ‫رو له‌زیادبون ده‌كات‪ ،‬به‌اڵم توێژه‌رێك ‌‬ ‫ده‌رونناس ده‌ڵێت" كێشه‌ی‌ كۆمه‌ڵگاو‬ ‫دایك‌و باوكان‌و میدیاكان ئه‌وه‌یه‌ ده‌ڵێن‬ ‫ش����ێرپه‌نجه‌ وات���� ‌ه یه‌كس����ان ‌ه به‌مردن‬ ‫(شێرپه‌نجه‌=مردن)‪ ،‬به‌وهۆیه‌وه‌ زیاتر‬ ‫منداڵه‌كانیان ده‌ترس����ێنن بێئومێدیان‬ ‫له‌چاره‌س����ه‌روه‌رگرتن‪،‬‬ ‫ك����ردون‬ ‫ی‬ ‫به‌اڵم له‌ڕاس����تیدا وانی���� ‌ه زۆر منداڵ ‌‬ ‫به‌هره‌مه‌ندمان هه‌یه‌ تواناو س����ه‌لیقه‌و‬ ‫به‌هره‌یان له‌ودۆخه‌دا ده‌رخستوه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئ����االن محەم����ەد تاهیر توێ����ژه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌منداڵپارێ����ز ‌‬ ‫ده‌رونناس����ییه‌‬ ‫ی‬ ‫له‌نه‌خۆش����خانه‌ی‌ هیوا ئ����ه‌و له‌باره‌ ‌‬ ‫ده‌رونی‌ ئەو مندااڵنەی‌ توشی نەخۆشی‬ ‫ش����ێرپه‌نجه‌ بون‪ ،‬بۆ ئاوێن ‌ه وتی‌ "ئه‌و‬ ‫مندااڵنه‌ی‌ توشی‌ ئه‌م نه‌خۆشییه‌ بون‬ ‫هه‌میشه‌ توڕه‌ن‌و داواكارییه‌كانیان زۆر‬ ‫قورس����ه‌ بۆ دایك‌و باوكیان له‌كاتێكدا‬ ‫ب����اری‌ داراییان باش نیه‌‪ ،‬پێویس����ته‌‬ ‫دای����ك‌و باوكان ئ����ه‌و مندااڵن����ه‌ی‌ كه‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌فامن پێیان بڵێن كه‌ تۆ نه‌خۆش���� ‌‬ ‫ش����ێرپه‌نجه‌ت هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌ش����ێو‌ه‬ ‫فه‌وزاكه‌ی‌ خۆمان نا‪ ،‬به‌ڵكو توێژه‌رێك‬ ‫پێی بڵێت"‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ چ����ۆن له‌گه‌ڵ ئه‌و‬

‫مندااڵن����ه‌دا هه‌ڵس����وكه‌وت بكه‌ین ك ‌ه‬ ‫ی بون ئه‌و كۆمه‌ڵناس ‌ه‬ ‫توش����ی‌ ده‌رون ‌‬ ‫وتی‌" ل����ه‌ڕوی‌ ده‌رونی����ه‌وه‌ گرنگترین‬ ‫ی دایك‌و باوك ‌ه له‌گه‌ڵ‬ ‫شت مامه‌ڵه‌كردن ‌‬ ‫نه‌خۆش كه‌ ئه‌و ژینگه‌یه‌ی‌ بۆ بگۆڕێت‬ ‫تائه‌و منداڵ ‌ه خۆی‌ بگونجێنێت له‌گه‌ڵ‬ ‫بارودۆخه‌كه‌دا تاهه‌ست نه‌كات جیاواز‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵ منداڵێكی‌ تر"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌مه‌ن ‪ 35‬ساڵ ك ‌ه دایك ‌‬ ‫شه‌هێن ‌‬ ‫محه‌م����ه‌ده‌و محه‌مه‌دی����ش به‌ده‌س����ت‬ ‫نه‌خۆش����ی‌ ش����ێرپه‌نجه‌وه‌ ده‌ناڵێنێ‌‌و‬ ‫ی ئه‌و نه‌خۆش����ییه‌و‌ه‬ ‫هه‌روه‌ه����ا به‌هۆ ‌‬ ‫كه‌مئه‌ن����دام ب����وه‌‪ ،‬ش����ه‌هێن فای����ه‌ق‬ ‫ی محه‌مه‌د ژیانی‌ خۆی‌ بۆ ئاوێن ‌ه‬ ‫دایك���� ‌‬ ‫باس����ده‌كات‌و ده‌ڵ����ێ "ژیانێك����ی‌ زۆر‬ ‫ق����ورس به‌ڕێوه‌ ده‌به‌ین به‌تایبه‌تی‌ له‌م‬ ‫ی‬ ‫قه‌یرانه‌دا‪ ،‬مێرده‌كه‌ش����م خانه‌نش����ین ‌‬ ‫پێش����مه‌رگه‌ی ‌ه له‌ش����ه‌ڕدا گولل����ه‌ی‌‬ ‫ی وه‌ستاوه‌‪،‬‬ ‫به‌ركه‌وتوه‌و ده‌ستی‌ راست ‌‬ ‫ی‬ ‫كچێكیشم تاالس����یمایه‌تی‌‌و محه‌مه‌د ‌‬ ‫ی ئه‌و نه‌خۆش����ییه‌و‌ه‬ ‫كوڕیش����م به‌هۆ ‌‬ ‫ده‌س����تی‌ راس����تیان بڕیوه‌ت����ه‌وه‌‪ ،‬زۆر‬ ‫ناخۆشه‌ ژیانمان"‪.‬‬ ‫دایكی‌ محه‌مه‌د ئه‌وه‌شی‌ وت "كاتێك‬ ‫محه‌مه‌د ئازاری‌ ب����ۆ دێت ده‌ڵێ‌ دایك ‌ه‬ ‫ێ له‌هیوا‬ ‫بمب����ه‌ره‌وه‌ ب����ۆ هیوا‪ ،‬نازان���� ‌‬ ‫به‌كانۆال ئازاری‌ ده‌ده‌ن ده‌ڵێ‌ بمبه‌ره‌و‌ه‬ ‫ب����ۆ هیوا‪ ،‬به‌اڵم ك����ه‌ ده‌یبه‌ین بۆ هیوا‬ ‫ئیتر جه‌وی‌ ده‌كرێت����ه‌وه‌و دڵی‌ خۆش‬ ‫ده‌بێت"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی شت ‌‬ ‫ی وت "هه‌میش ‌ه وڕك ‌‬ ‫ئه‌وه‌ش���� ‌‬ ‫قورسمان پێده‌گرێت ئێمه‌ش له‌تواناماندا‬ ‫ی بكه‌ی����ن ئه‌مه‌ش زۆر محه‌مه‌د‬ ‫نیه‌ بۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫بێتاقه‌ت ده‌كات‪ ،‬ب����ه‌اڵم منداڵپارێز ‌‬ ‫ی‬ ‫ی داوین هه‌ندێك پێداویس����ت ‌‬ ‫یارمه‌ت���� ‌‬ ‫ماڵیان بۆ كردوین‌و ژوری‌ نوس����تنیان‬ ‫بۆ محه‌م����ه‌دو كچه‌كه‌م كردوه‌"‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌وه‌شدا محه‌مه‌د كوڕێكی‌ زۆر زیره‌ك‌و‬ ‫قسه‌خۆش����ه‌ له‌قاوش����ه‌كه‌ ناویانناو‌ه‬ ‫محه‌مه‌دی‌ خوێنشیرین‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی عه‌ب����دواڵ سه‌رپه‌رش����تار ‌‬ ‫مه‌هد ‌‬ ‫ی هیواو‬ ‫منداڵپارێ����زی‌ له‌نه‌خۆش����خانه‌ ‌‬ ‫ی هیوا له‌وباره‌یه‌و‌ه‬ ‫به‌رپرسی‌ س����ندوق ‌‬ ‫ی‬ ‫وت����ی‌ "قه‌یران����ی‌ دارای����ی‌ زۆر كار ‌‬

‫دكتۆرمان نی ‌ه بۆ‬ ‫ئه‌و نه‌خۆشانه‌‬ ‫هه‌روه‌ها كۆمه‌ڵگه‌‬ ‫یارمه‌تیده‌ر‬ ‫نیه‌ ده‌سه‌اڵت‬ ‫یارمه‌تیده‌ر نیه‌‬ ‫باری‌ داراییش له‌بار‬ ‫نیه‌ به‌داخه‌وه‬ ‫منداڵێکی توشبوی شێرپەنجە‬ ‫ی هه‌ژار‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫كردوه‌ته‌ س����ه‌ر خێزان ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌موی‌ منداڵی‌ هه‌ژارن له‌نه‌خۆشخانه‌ ‌‬ ‫هیوا بۆ چاره‌سه‌روه‌رگرتن"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی عه‌بدواڵ له‌باره‌ی‌ یارمه‌تیدان ‌‬ ‫مه‌هد ‌‬ ‫مندااڵن����ی‌ هیوا بۆ ئاوێن����ه‌ وتی‌"ئه‌وان‬ ‫ێ‬ ‫ی بكه‌ن ئێمه‌ بۆیان جێبه‌ج ‌‬ ‫ی چ‌‬ ‫داوا ‌‬ ‫ده‌كه‌ی����ن به‌پێی‌ توانا‪ ،‬بۆنمون ‌ه ماڵێك‬ ‫ی باش نه‌بێ����ت یارمه‌تیان‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫ب����ار ‌‬ ‫ده‌ده‌ی����ن‪ ،‬هه‌روه‌ها كۆبونه‌وه‌ به‌دایك‌و‬ ‫باوكانیش ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫نه‌خۆش����ی‌ ش����ێرپه‌نجه‌ زیادبون���� ‌‬ ‫له‌ڕاده‌ب����ه‌ده‌ری‌ زیادبونی‌ خانه‌كانه‌ ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫به‌جه‌س����ته‌دا باڵوده‌بێته‌وه‌و سیستم ‌‬

‫ریکالم‬

‫‪Sinoma Industry & Trade‬‬

‫ ‬

‫ ‪+ , , , #& - ,‬ه‌ره ه‌مهێنان ‌ی‬ ‫‪ -1‬توانا ‌ی سااڵنه‌ی‌ به‌كاربردنی‌ (‪ ) 15000‬ته‌ن په‌یكه‌ری‌ ئاسنی جۆراوجۆره‌‪ ،‬وه‌ دروستكردن‌و ب‬ ‫ جێگیركردن ‌ی‬ ‫ و‌ه دانان‌و‬ ‫دروستكردن‪،‬‬ ‫‌ندازیاری‌ ‪،‬‬ ‫ ه‌ ‌ی ئه‬ ‫جوانترین نه‌خش‬ ‫بەباشتری‬ ‫

ئاسنی‌‌و پۆاڵ‬ ‫كاری‌ په‌یكه‌ر ‌ی‬ ‫ ‪ -‬‬ ‫ ‬ ‫ن‌و ‪. /‬‬ ‫ ‬ ‫

‬ ‫ ‪

0 -

-‬ه‌كو پڕۆژه‌ ‌ی‬ ‫به‌رهه‌مه‌ك���ه‌‌و هه‌مو خزمه‌تێك دوای‌ فرۆش���تنی‌ بۆ هه‌مو كارێكی‌ پیشه‌س���ازی‌‌و پ���ڕۆژه‌ی‌ و‬ ‫بیناو پڕۆژه‌یه‌ك ‌ی‬ ‫ جۆره‌‬ ‫ ‪ .‬هه‌مو‬ ‫ ه‌نتۆ‪ ،‬وه‌‬ ‫ ‪ ,‬ی‌ چیم‬ ‫ ه‌وت‪ ،‬كارگه‌‬ ‫ پااڵوگه‌ ‌ی ن‬ ‫ ‌با ‪،‬‬ ‫ ‪ -‬كاره‬ ‫

‪2‬وزه‌ی‌‬ ‫‌رهه‌مهێنان ‌ی‬ ‫(كارگه‌ ‌ی به‬ ‫ ‪ 1‬‬ ‫ ‬ ‫ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ ‌ی مه‌ده‌ن ‌ی ‪.‬‬ ‫ * ‬ ‫

‪

3

2 2‬‬

‫ ه‌رزكردنه‌وه‌‪،‬‬ ‫‌كو‪ :‬ئامێر ‌ی ب‬ ‫ ‪ 4‬چینی‌‪ ،‬وه‬ ‫‌نێدێك لەبه‌رهه‌م ‌ی‬ ‫ هه‬ ‫‌كردنی‌‬ ‫هاورده‬ ‫‌كردن‌و‬ ‫‌‪:‬كاری‌ هه‌نارده‬ ‫‪ -2‬بازرگان ‌ی گشت‬ ‫

‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫

‬ ‫ ی ‬ ‫ ‬ ‫خه‌بات ‌ه ‪ ،‬وه‌ هه‌روه‌ها هه‌ر شتێك كه‌ داوابكرێت لەالیه‌ن بازرگانان‌و كڕیارانه‌وه‌‪.‬‬ ‫ ‪

3 . -

, , 2‬‬

‫

‬ ‫ ‪

3‬هه ‌یه‌‪.‬‬ ‫ ه‌ولێر لقمان‬ ‫سلێمانی‌‌و ه‬ ‫ ‪ : )MANTA(2‬لەهه‌ردو شار ‌ی‬ ‫ بۆ ماركه‌ ‌ی‬ ‫ سوره‌یا‬ ‫‪ -3‬كار ‌ی ڕوناكی‌‌و‬ ‫ * ‪ , , - ,‬‬

‫‪ -4‬كاری‌ گواس���تنه‌وه‌و لۆجس���تیك بەش���ێواز ‌ی ( ‪ : ) LCL‬كاری‌ گواس���تنه‌وه‌ ‌ی كه‌لوپه‌ل هه‌مو مانگێك‬ ‫بەهاوبه‌شی‌ له‌گه‌ڵ چه‌ند كه‌سێكدا لەواڵت ‌ی چینه‌وه‌ بۆ ته‌واو ‌ی كوردستان‪.‬‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫خان����ه‌كان تێكده‌چێ����ت‪ ،‬هه‌روه‌ه����ا‬ ‫ی‬ ‫له‌جه‌س����ته‌ی‌ هه‌مو مرۆڤێ����ك خانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ش����ێرپه‌نجه‌ی‌ هه‌ی����ه‌ ب����ه‌اڵم به‌رگر ‌‬ ‫ی ده‌رونیش‬ ‫ل����ه‌ش رایگرتوه‌‪ ،‬حاڵه‌ت���� ‌‬ ‫ی ده‌كه‌ن ك ‌ه‬ ‫ده‌رونناس����ان واپێناس����ه‌ ‌‬ ‫ی مرۆڤه‌كان ده‌كۆڵێته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌ڕه‌فتار ‌‬ ‫ی زه‌نگه‌نه‌ پزیش����كی‌ ش����اره‌زا‬ ‫فه‌وز ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌ب����اره‌ی‌ ده‌رون���� ‌‬ ‫له‌ده‌رونناس���� ‌‬ ‫ی شێرپه‌نجه‌ بۆ ئاوێنه‌ وتی‌"ئه‌و‬ ‫منداڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌خۆشیه‌ وات ‌ه (ده‌رونی‌) چاره‌سه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫نیه‌‪ ،‬بگات���� ‌ه نه‌ش����ته‌رگه‌ری‌و ده‌رز ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌رون ‌‬ ‫كیمیایی‌ ئه‌م كه‌س���� ‌ه حاڵه‌ت ‌‬ ‫ده‌ست پێده‌كات‪ ،‬بۆیه‌ زۆر زۆر قورس ‌ه‬ ‫له‌گ����ه‌ڵ ئه‌و كه‌س����انه‌دا هه‌ڵس����وكه‌ت‬

‫بكه‌ی����ت له‌كاتێكدا باری‌ ئابوریان باش "له‌هه‌مانكاتدا به‌وهۆی����ه‌وه‌ دكتۆرمان‬ ‫نی����ه‌ ب����ۆ ئ����ه‌و نه‌خۆش����انه‌ هه‌روه‌ها‬ ‫نه‌بێت "‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی‌ ئ����ه‌وی‌ خێ����زان چ����ۆن كۆمه‌ڵگ���� ‌ه یارمه‌تیده‌ر نیه‌ ده‌س����ه‌اڵت‬ ‫هه‌ڵسوكه‌تیان له‌گه‌ڵ بكه‌ن؟ ئه‌و وتی‌" یارمه‌تیده‌ر نیه‌ ب����اری‌ داراییش له‌بار‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی نی ‌ه به‌داخ����ه‌وه‌‪ ،‬هه‌زاران ده‌رچو ‌‬ ‫ئه‌و كار‌ه ده‌كه‌وێته‌ س����ه‌ر رۆشنبیر ‌‬ ‫كه‌س����ه‌كان‪ ،‬باری‌ دارایی‌ كه‌س����ه‌كان بواره‌مان هه‌ی����ه‌ بۆچی‌ دایاننامه‌زرێنن‬ ‫به‌پله‌ی‌ یه‌ك كاریگه‌ری‌ هه‌یه‌ بۆس����ه‌ر له‌و بواره‌ كه‌ به‌هه‌مویه‌و‌ه ‪ 50‬نه‌خۆش‬ ‫ی نابێت‪ ،‬چونكه‌ سیس����تمێكی‌ خراپمان‬ ‫ی نه‌خۆش����ه‌كه‌"‪ "،‬ئه‌و مندااڵنه‌ ‌‬ ‫ده‌رون ‌‬ ‫نه‌خۆشی‌ ئۆتیزم له‌گه‌ڵ شێرپه‌نجه‌یان هه‌یه‌ به‌داخه‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی‌ چاره‌س����ه‌ره‌وه‌ ئ����ه‌و‬ ‫هه‌ی����ه‌ خێزانه‌كانیان به‌ده‌س����تیانه‌و‌ه‬ ‫ده‌ناڵێنن‪ ،‬به‌اڵم هه‌میش ‌ه ئه‌و مندااڵن ‌ه وتی‌"باش����ترین چاره‌س����ه‌ر ئه‌وه‌ی����ه‌‬ ‫دایك‌و باوكان منداڵه‌كانیان بگه‌ڕێنن‪،‬‬ ‫كه‌سانێكی‌ به‌هره‌مه‌ندو زیره‌كن"‪.‬‬ ‫ی هه‌روه‌ها باری‌ دارایی‌ باش بێت ژیانیش‬ ‫ی نه‌بونی‌ دكتۆر ‌‬ ‫ئه‌و پزیشك ‌ه له‌باره‌ ‌‬ ‫ده‌رون����ی‌ ب����ۆ ئاوێنه‌ی‌ ئاش����كرا كرد ده‌گۆڕێت"‪.‬‬

‫ریکالم‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬

‫ئه‌م دۆخ ‌ه به‌ره‌و كوێ؟‬

‫‪Awene‬‬

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه‌گه‌رمیانی‪ ،‬سەردەشت عوسمان‪ ،‬سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاھیرو ویدات حسێن؟‬ ‫ریکالم‬

‫عه‌زیز ره‌ئوف‬ ‫هیچ چركه‌س���اتێك ش���ك نابه‌ی���ن له‌دنیای ئێم���ه‌دا بارته‌قای ئێس���تامان‬ ‫په‌رتپه‌رتبونێك���ی سیاس���ی‌و كۆمه‌اڵیه‌تی‌و ئابوری دنی���ای ئێمه‌ی ته‌نیبێت‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌ند هیچ كاتێكیش شكنابه‌ین وه‌ك ئێستای شه‌قامی ئێمه‌ توڕه‌بونه‌كانی‬ ‫خه‌ڵ���ك هه‌م بێئومێدی له‌هێ���زه‌كان به‌رهه‌م هێنابێت‌و ه���ه‌م هیچ هیوایه‌كی‬ ‫به‌باشتربونی ژیانی ئابوری له‌ئاسۆكانه‌وه‌ نه‌بینێت‪.‬‬ ‫دوركه‌وتن���ه‌وه‌و اللوتی هێ���زه‌كان له‌یه‌كت���ر وایكردوه‌ كه‌ هی���چ هیوایه‌ك‬ ‫نه‌مێنێت‪ ،‬ئه‌س���ته‌مه‌ ئه‌م هێزانه‌ تازه‌ به‌دانیش���تن‌و به‌گفتوگۆ قس���ه‌له‌سه‌ر‬ ‫باشتركردن‌و ده‌سكاریكردنی ژیانی خه‌ڵك بكه‌ن‪ .‬زۆر زه‌حمه‌ته‌ له‌ئێستادا هیچ‬ ‫هه‌وڵێك بدرێت بۆ كۆكردن���ه‌وه‌و متمانه‌بونی هێزه‌ كوردیه‌كان به‌یه‌كترو هه‌م‬ ‫بێ متمانه‌یی‌و هه‌م ده‌س���تی ده‌ره‌كی واڵتانی دراوسێ‌و به‌رژه‌وه‌ندی ئابوری‌و‬ ‫كورس���ی ده‌س���ه‌اڵت‌و ته‌نازولنه‌كردن بۆ یه‌كتر ته‌واو وایكردوه‌ كه‌ ئاسۆكانی‬ ‫كۆبونه‌وه‌و دانیش���تن‌و كاراكردنه‌وه‌ی پارله‌مان س���ه‌راب بێت‌و بینینی ته‌واو‬ ‫موسته‌حیل بێت‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ردا ئاس���تی بژێوی خه‌ڵك ته‌واو خراپ بوه‌و ئه‌مه‌ش وایكردوه‌ كه‌‬ ‫خه‌ڵكی كوردس���تان هه‌مو هه‌وڵێكی ته‌نها الی نان بێت‌و كایه‌كانی تری ژیان‬ ‫فه‌رام���ۆش بكه‌ن‌و به‌مه‌ش ته‌واو توڕه‌یی‌و نه‌مان���ی متمانه‌و په‌رتپه‌رتبونێكی‬ ‫ناله‌بار له‌هه‌رێمی كوردس���تاندا به‌دی ده‌كه‌ین كه‌ دۆخێك بۆ قه‌یرانی قوڵترو‬ ‫په‌رتپه‌رتبون���ی زیاتر ده‌بینرێت كه‌ ئه‌گه‌ری ئ���ه‌وه‌ هه‌یه‌ كۆی كایه‌كانی تری‬ ‫ژیان لێكهه‌ڵوه‌شێن‌و شتێكمان به‌مانای دامه‌زراوه‌ له‌م هه‌رێمه‌دا نه‌مێنێت‬ ‫هی���چ كات وه‌ك ئێس���تای ئێمه‌ هێزه‌ كوردیه‌كان په‌لكێش���ی چاره‌نوس���ی‬ ‫هه‌رێمی كوردس���تانیان ب���ه‌ره‌و توركیاو به‌غدا نه‌ك���ردوه‌و ئه‌مه‌ش ته‌واو وای‬ ‫له‌ش���ه‌قامی كوردی كردوه‌ بێ خواستی خۆی ته‌نها له‌خه‌می په‌یداكردنی ناندا‬ ‫دوای دروش���می به‌تاڵی سیاس���ی ئه‌م هێزانه‌ بكه‌وێت‌و بێس���احێبی شه‌قامی‬ ‫كوردی‌و نه‌بونی هێزێكی ئۆپۆزسیۆنی كاراو عه‌قاڵنی وایكردوه‌ خه‌ڵك توشی‬ ‫سه‌رلێش���ێواویی بێـت‌و الیه‌ك توركیاو الیه‌ك به‌غدای پێ باش���تربێت ئه‌مه‌ش‬ ‫به‌ش���ێكی وه‌ك دواكه‌وته‌ی هێزه‌كه‌ی‌و الیه‌كه‌ی تری بۆ په‌یداكردنی ژیان بێ‬ ‫خواستی خۆیان ئه‌م دو گالسه‌ ژه‌هره‌ بنۆشن‪.‬‬ ‫هه‌رچۆنێ���ك بێ���ت له‌به‌رده‌م ئه‌زمونێك���ی خۆبه‌ڕێوه‌بردن���ی خراپداین‌و به‌‬ ‫به‌رچاومانه‌وه‌ هه‌الهه‌لبونی ده‌بینین‌و هه‌ر سوچێك‪ ،‬هه‌ر شارێك‪ ،‬هه‌ر ئۆفیسێك‪،‬‬ ‫هه‌ر س���نورێكی ئه‌م ئه‌زمونه‌ به‌ده‌س���ت هێزێكی سیاس���یه‌وه‌یه‌و باس���كردن‬ ‫له‌ئه‌زمونی هه‌رێمی كوردس���تان ره‌نگه‌ ته‌نها به‌قسه‌ مابێت‌و هیچ ئاسۆیه‌كیش‬ ‫بۆ باشتركردن‌و س���اڕێژكردنی برینه‌كانی له‌ئارادا نیه‌و خۆپیشاندانه‌كانی ئه‌م‬ ‫چه‌ند رۆژه‌ی مامۆس���تایانی كوردستان‌و كۆكبونی سه‌رجه‌م هێزه‌ كوردیه‌كان‬ ‫بۆ كردنه‌وه‌ی ده‌رگاكانی قوتابخانه‌و به‌قس���ه‌نه‌كردنی له‌الیه‌ن مامۆستایانه‌وه‌‬ ‫ته‌واو ده‌گه‌ینه‌ ئه‌و ده‌رئه‌نجامه‌ی كه‌ خه‌ریكه‌ په‌رتبونی ئه‌م دامه‌زراوه‌ی ناوی‬ ‫هه‌رێمی كوردستانه‌ ده‌بێته‌ راستیه‌كی حاشاهه‌ڵنه‌گر‪.‬‬ ‫ئێس���تا ده‌بێت جیاواز له‌هه‌ر سه‌رده‌مێكی تر عه‌قاڵنیتر مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌م‬ ‫دۆخه‌دا بكه‌ین‪ ،‬ناكرێ ته‌نها له‌ڕقی پارتی‪ ،‬سیاس���ه‌ت ببه‌خش���یت به‌كۆمه‌ڵه‌‬ ‫منداڵێك له‌به‌غدا له‌جیاتی تۆ سیاس���ه‌ت بكه‌ن‌و چاره‌نوسی تۆ بده‌نه‌ ده‌ست‬ ‫عه‌بادی‪ ،‬هه‌روه‌ك چۆن ناكرێ چاره‌نوست بده‌یته‌ ده‌ست مافیاكانی واڵت كه‌‬ ‫له‌پاڵ چه‌مكه‌كانی ناس���یۆنالیزم‌و ده‌وڵه‌ت‌و دیموكراسیدا كه‌ جگه‌ له‌بازرگانی‬ ‫چه‌ك‌و نه‌وت زیاتر چیتر نین‪.‬‬

‫ریکالم‬