ژمارە (557) ژمارەی نوێی ئاوێنە

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫‪www.awene.com‬‬

‫ژماره‌ (‪)557‬‬ ‫سێشەممە ‪2016/12/20‬‬

‫‪Industry‬پیشه‌سازی‌‬ ‫سینۆما&بۆ بازرگانی‌‌و‬ ‫‪Sinoma‬‬ ‫‪Trade‬‬

‫رۆژنامه‌یه‌كی‌ سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫کۆمپانیای ئاوێن ‌ه ده‌ریده‌کات‬

‫‪Scope of business:‬‬ ‫بواری‌ كاركردن‪:‬‬ ‫ ‪t 4UFFM 4USVDUVSF EFTJHO NBOVGBDUVSF BOE JOTUBMMBUJPO‬‬ ‫ی ( نه‌خشه‌دانان‪ ،‬درووستكردن‪ ،‬دامه‌زراندن)‬ ‫ی ئاسن ‌‬ ‫‪1‬ـ په‌یكه‌ر ‌‬ ‫ ‪t (FOFSBM 5SBEJOH JNQPSU BOE FYQPSU‬‬ ‫‌كردن)‬ ‫ه‬ ‫‌نارد‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫‌كرد‬ ‫ه‬ ‫هاورد‬ ‫(‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫گشت‬ ‫ی‬ ‫‪ 2‬ـ بازرگان ‌‬ ‫ "‪t -JHIUJOHT ."/5‬‬ ‫ ‬ ‫‪t -PHJTUJDT -$-)MANTA‬‬ ‫ی سوره‌یاو ڕووناكی‌ ( ماركه‌ی‬ ‫‪ - 3‬كار ‌‬ ‫ ‪5FM‬‬ ‫ی گواستنه‌وه‌و گیاندن (‪)LCL‬‬ ‫‪ 4‬ـ كار ‌‬ ‫ ‪4FF JU PO 1BH‬‬

‫یەک ملیۆن‌و ‪500‬‬ ‫هەزار پاوەندی‬ ‫لەنەوتی کوردستان‬ ‫دەستدەکەوێت‬

‫‪Mob. 0770 961 6966 0772 157 8372‬‬

‫ی زیاتر ل ‌ه الپه‌ڕ ‌ه (‪ )17‬ببینه‌‬ ‫ڕوونكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫کۆمپانیای الیف هۆم‬

‫مۆبیلیات‌‪ -‬کەوانتەر‬ ‫نرخی گونجاو ـ جۆری تۆکمە ـ مۆدێلی نوێ‬

‫‪lifehomeco@gmail.com‬‬ ‫‪lifehome mobilya - mutfak‬‬

‫‪lifehomeco‬‬ ‫‪07704881088‬‬

‫‪5‬‬

‫ناونیشان‪ :‬سلێمانی ـ شەقامی بازنەیی مەلیک مەحمود بەرامبەر ئاڵتون مۆڵ‬ ‫ئۆفیسمان لە‪ :‬هەڵەبجەی شەهید‪ ،‬سەید سادق‌‪ ،‬دەربەندیخان‬

‫"پارت ‌ی هیچ پڕۆژەو میكانیزمێكی پێنییە‬ ‫بۆ چاره‌سه‌ری‌ كێشه‌كان"‬ ‫وه‌فدی‌ پارتی‌ له‌سه‌ردانه‌كه‌ی‌ دوێنێیدا‬ ‫بۆ الی‌ یه‌كێتی‌‌و گۆڕان‌و بزوتنه‌و‌ه هیچ‬ ‫ی‬ ‫ده‌ستپێشخه‌ریی‌‌و پڕۆژه‌‌و میكانیزمێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پێنه‌بو‪ ،‬ئه‌ندامێكی‌ سه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫نوێ ‌‬ ‫یه‌كگرت���وی‌ ئیس�ل�امیش ده‌ڵێت "ئەم‬ ‫س���ەردانانە هیچ ئەنجامێكیان لێ شین‬ ‫نابێت"‪.‬‬

‫ی‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ ،‬س���لێمانی‌‪ :‬به‌پێ��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پارت ‌‬ ‫ی ئاوێن���ه‌‪ ،‬وه‌فد ‌‬ ‫زانیارییه‌كان ‌‬ ‫به‌یه‌كێتی‌‌و گۆڕانیان رایانگه‌یاندو‌ه ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی جێبه‌ج ‌‬ ‫ده‌یانه‌وێ‌ په‌یامه‌كه‌ی‌ بارزان ‌‬ ‫ی‬ ‫بك���ه‌ن‌و یه‌كێت���ی‌‌و گۆڕانی���ش داوا ‌‬ ‫میكانیزمه‌كانیان لێك���ردون‪ ،‬له‌وه‌اڵمدا‬ ‫ی رایانگه‌یاندو‌ه كه‌ پاش‬ ‫ی پارت��� ‌‬ ‫وه‌فد ‌‬

‫كۆبونه‌وه‌ی���ان له‌گ���ه‌ ‌ڵ هه‌م���و الیه‌ن ‌ه‬ ‫ی‬ ‫سیاسیه‌كانی‌ كوردستان میكانیزمه‌كان ‌‬ ‫دیاریده‌ك���ه‌ن‌و وه‌ك نه‌خش���ه‌ڕێگه‌یه‌ك‬ ‫ده‌یخه‌نه‌ به‌رده‌ستی‌ ئه‌و الیه‌نانه‌‪.‬‬ ‫لەبارەی‌ ئەم سەردانانەوە‪ ،‬ئەبوبەكر‬ ‫هەڵەدن���ی ئەندام���ی س���ەركردایەتی‬ ‫یەكگرت���وی ئیس�ل�امی كوردس���تان‬

‫ی راگه‌یاند "من بەش���بەحاڵی‬ ‫به‌ئاوێنه‌ ‌‬ ‫خ���ۆم هیچ گەش���بین نیم ب���ەم گەڕی‬ ‫گفتوگ���ۆو س���ەردانانە‪ ،‬چونكە دوای‬ ‫س���اڵێك لەپەكخس���تنی پارلەم���ان‪،‬‬ ‫الیەنەكان ك���ە دادەنیش���ن بەتایبەت‬ ‫پارت���ی دیموكراتی كوردس���تان‪ ،‬هیچ‬ ‫پ���ڕۆژەو میكانیزمێك���ی پ���ێ نییە بۆ‬

‫قوباد تاڵه‌بانی‌ بۆ فراكسیۆنی‌ یه‌كێتی‌ له‌به‌غدا‪:‬‬

‫ئه‌ن���وه‌ری‌ حاج���ی‌ عوس���مان بری���كار ‌ی‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ پێشمه‌رگه‌ له‌پاش دانانی‌ كه‌ریم‬ ‫سنجاری‌ به‌وه‌زیری‌ پێشمه‌رگه‌ به‌وه‌كاله‌ت‬ ‫له‌پارت���ی‌ نیگه‌ران���ه‌‌و ده‌وام���ی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫پێشمه‌رگه‌ ناكات‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ ،‬هه‌ولێر‪ :‬سه‌رچاوه‌یه‌كی‌ ئاگادار‬ ‫به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یان���د "ئه‌ن���وه‌ری‌ حاجی‌‬ ‫عوس���مان بریكاری‌ وه‌زاره‌تی‌ پێش���مه‌رگه‌‬ ‫له‌پاش دانانی‌ كه‌ریم س���نجاری‌ به‌وه‌زیری‌‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ به‌وه‌كاله‌ت ده‌وامی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ ن���اكات‌و تائێس���تاش هیچ‬ ‫فه‌رمانێ���ك ده‌رنه‌كراوه‌ ب���ۆ پڕكردنه‌وه‌ی‌‬

‫پێیڕاگه‌یان���دون ك��� ‌ه "جێبه‌جێكردن���ی‬ ‫هه‌ربڕیارێ���ك له‌په‌رله‌مان���ی عێراق���ه‌وه‌‬ ‫ده‌رده‌‌چێ���ت ‌پێویس���تی به‌ڕێكکه‌وتنی‬ ‫نێ���وان ه���ه‌ردو حكومه‌ته‌ك���ه‌ ده‌بێت‬ ‫(هه‌رێم‌و ناوه‌ن���د)‪ ،‬به‌پێچه‌وانه‌وه‌ ئێمه‌‬ ‫پابه‌ند نابین پێوه‌ی"‪ ،‬به‌اڵم فراكسیۆنی‬ ‫یه‌كێتی سوربو له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی ده‌نگبدات‬ ‫به‌بودجه‌‪.‬‬

‫دکتۆر سروە ئەرکان ساڵح‬ ‫پزیشکی پسپۆڕی نەخۆشییەکانی مندااڵن‬ ‫دکتۆرا (بۆرد) لەنەخۆشییەکانی‬ ‫مندااڵن‌و تازە لەدایکبوان‬ ‫‪M.B.Ch.B, F.I.B.M.S, ped.‬‬ ‫)‪(Baghdad‬‬

‫سه‌رۆكی لیژنه‌ی وزه‌ی په‌رله‌مانی عێراق‪ :‬حكومه‌تی هه‌رێم‬ ‫نه‌وتی سپی ده‌كاته‌ به‌نزینی فڕۆکه‌و به‌گران ده‌یفرۆشێته‌وه‌‬ ‫به‌گوێ���ره‌ی وت���ه‌ی س���ه‌رۆكی لیژنه‌ی‬ ‫وزه‌ له‌په‌رله‌مان���ی عێ���راق‪ ،‬حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێ���م خۆی له‌پش���ت قه‌یرانی نه‌بونی‬ ‫نه‌وت���ی س���پیه‌وه‌یه‌‌‪ ،‬به‌وپێه‌ی���ی نه‌وت‬ ‫له‌پااڵوتگه‌كان وه‌رده‌گرێت له‌بازاڕی ره‌ش‬ ‫ده‌یفرۆشێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و ده‌ڵێت "حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێم نه‌وتی س���پی ده‌كات���ه‌ به‌نزینی‬ ‫فڕۆکه‌و به‌گران ده‌یفرۆشێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ -‬به‌غدا‪ :‬ئارێز عه‌بدواڵ سه‌رۆكی‬

‫‌تەڵەی بریکاری کوردی‬ ‫ ‬ ‫ناونیشان‪ :‬سلێامنی ته‌الری زارا ‪ -‬نهۆمی سێیه‌م ‪ -‬شوقه‌ی ژماره‌ ‪32‬‬

‫‪12‬‬

‫پۆسته‌كه‌ی‌"‪.‬‬ ‫سه‌رچاوه‌كه‌ وتی‌ "ناوبراو خۆی‌ به‌راورد‬ ‫كردوه‌ به‌و كه‌سانه‌ی‌ كه‌ له‌الیه‌ن پارتییه‌وه‌‬ ‫ده‌ستنیشانكراون وه‌ك وه‌زیر به‌وه‌كال ‌هت‌و‬ ‫وتویه‌ت���ی‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گش���تی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫دارایی‌ ك���راوه‌ به‌وه‌زی���ر به‌وه‌كال ‌هت‌و من‬ ‫بریكاری‌ وه‌زیری‌ پێش���مه‌رگه‌م بۆ نه‌كراوم‬ ‫به‌وه‌زیر"‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌ په‌یوه‌ندی‌ كرد به‌ئه‌نوه‌ر حاجی‌‬ ‫عوس���مان بریكاری‌ وه‌زاره‌ت ‌ی پێشمه‌رگه‌‪،‬‬ ‫ناوب���راو ئاماده‌نه‌بو ل���ه‌و باره‌یه‌وه‌ لێدوان‬ ‫بدات‪ ،‬به‌اڵم هه‌واڵه‌كه‌ی‌ ره‌تنه‌كرده‌وه‌‪.‬‬

‫عیادەی شەوانە رۆژی پسپۆڕیی ئاشتی‬

‫‪4‬‬

‫لیژن���ه‌ی وزه‌ له‌په‌رله‌مان���ی عێ���راق‬ ‫به‌ئاوێن���ه‌ی راگه‌یاند "هه‌ردو پااڵوتگه‌ی‬ ‫كه‌ڵه‌ك‌و بازیان ئێس���تا نه‌وتی خاویان‬ ‫لێده‌پاڵێورێ‌و به‌رهه‌مه‌كانیان ده‌درێتە‌وه‌‬ ‫به‌حكومه‌ت���ی هه‌رێم���ی كوردس���تان‬ ‫حكومه‌تی���ش ده‌یفرۆش���ێته‌وه‌ له‌بازاڕی‬ ‫ره‌ش"‪.‬‬ ‫راشیگه‌یاند "پااڵوتگه‌ی كه‌ڵك نه‌وتی‬ ‫سپی بۆ حكومه‌ت ده‌كاته‌ به‌نزینی ته‌یاره‌‬

‫‪2‬‬

‫ی حاجی‌ عوسمان‌‬ ‫ئه‌نوه‌ر ‌‬ ‫له‌وه‌زاره‌ت ده‌وام ناكات‬

‫جێبه‌جێكردنی هه‌ربڕیارێك ‌ی‌په‌رله‌مانی عێراق‬ ‫‌پێویستی به‌ڕێكکه‌وتنی حكومه‌تی‌ هه‌رێم‌و ناوه‌نده‌‬ ‫قوباد تاڵه‌بانی‌ جێگری‌ سه‌رۆكی‌ حكومه‌ت ‌ی‬ ‫هه‌رێم به‌نوسراوێك فراكسیۆنی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق ئاگادار ده‌كاته‌وه‌ كه‌‬ ‫"جێبه‌جێكردنی هه‌ربڕیارێكی‌ ‌په‌رله‌مانی‬ ‫عێراق‌پێویستی به‌ڕێكکه‌وتنی حكومه‌تی‌‬ ‫هه‌رێم‌و ناوه‌نده‌"‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ ،‬به‌غدا‪ :‬به‌پێی‌ نوس���راوێكی‌‬ ‫تایب���ه‌ت كه‌ قوباد تاڵه‌بانی‌ ئاڕاس���ته‌ی‌‬ ‫فراكسیۆنی‌ یه‌كێتی‌ كردوه‌ له‌په‌رله‌مانی‌‬ ‫عێراق‌و ده‌ست ئاوێنه‌ كه‌وتوه‌‪ ،‬له‌گه‌رمه‌ی‬ ‫گفتوگۆی نێوان فراكسیۆنه‌كان له‌به‌غدا‬ ‫ب���ۆ ده‌نگدان له‌س���ه‌ر بودج���ه‌ی‪2017‬‬

‫چارەس���ەركردنی كێشەی سەرۆكایەتی لەوالش���ەوە پەیامی���ان هەی���ە ب���ۆ‬ ‫هەرێ���م‌و كاراكردن���ەوەی پەرلەمان���ی ئاس���اییكردنەوەی دۆخەك���ە ب���ەاڵم‬ ‫لەواقیعدا بەشێوەی كرداری‌و هەنگاوی‬ ‫كوردستان"‪.‬‬ ‫ی "س���ەردانەكانی پارتی تەنیا پراكتیكی هیچ شتێك لەئارادا نییە"‪.‬‬ ‫وتیش ‌‬ ‫بۆ ئەوەیە قەناعەت بەڕای گشتی بكات‬ ‫ئەوە ئەوانن دەستپێش���خەری دەكەن‌و‬ ‫س���ەردانەكانیان دەس���تپێكردۆتەوە‪،‬‬

‫به‌نرخێك���ی زۆر گران ده‌یفرۆش���ێته‌وه‌‪،‬‬ ‫پااڵوتگ���ه‌ی بازیانیش رۆژانه‌ ‪ 300‬هه‌زار‬ ‫لیت���ر نه‌وت���ی س���پی به‌رهه‌مه‌كه‌یه‌تی‌و‬ ‫ده‌یداته‌وه‌ به‌حكومه‌ت‪ ،‬ئه‌وه‌ش هۆكاری‬ ‫گرانبونی نرخی نه‌وته‌ له‌بازاڕه‌كان"‪.‬‬ ‫ه���اوكات به‌گوێ���ره‌ی به‌داوداچونێكی‬ ‫ئاوێنه‌ ئێستا حكومه‌ت ئه‌و پاڵپشتیه‌ی‬ ‫هه‌ڵگرتوه‌ كه‌ له‌سه‌ر سوته‌مه‌نی هه‌یبوه‌و‬ ‫بڕه‌ك���ه‌ی ‪ 3‬ملی���ار دۆالرب���و س���ااڵنه‌‪،‬‬

‫هاوكاتی ئ���ه‌وه‌ش به‌پێ���ی فه‌رمانێكی‬ ‫وه‌زاری وه‌زاره‌تی سامانه‌ سروشتیه‌كان‬ ‫پارێزگاكان���ی سه‌رپش���ككردوه‌ ه���ه‌ر‬ ‫رێگایه‌ك ده‌گرنه‌به‌ر بۆ چاره‌س���ه‌كردنی‬ ‫كێشه‌ی نه‌وتی سپی بۆ پارێزگاكانیان‪.‬‬

‫دنیای ئێمە دوای حەڵەب‬

‫ته‌له‌فۆن‪ 3202416 :‬‬

‫ ‬ ‫به‌شی ریکالم ‪07700600659 :‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪13‬‬

‫تەنها‬ ‫هەزار‬

‫سلێمانی گەڕەکی ئاشتی ـ پشت شیرینی‬ ‫تابان تەنیشت باخچەی ساوایانی هەنگ‬ ‫‪ 0770771011‬‬ ‫‪0533292900‬‬

‫کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی ‪ 1000‬دینار‬

‫ریکالم‬ ‫تیراژ‪4500 :‬‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫پاش حه‌ڵه‌ب‌و موسڵ‌‪ ،‬كورد چاوه‌ڕوان ‌ی چی‌ ده‌كات‪:‬‬

‫‪3‬‬

‫ده‌رفه‌تی‌ سه‌ربه‌خۆی ‌ی یان قۆناغێك ‌ی سەختترو پڕ هەڕەشە؟‬

‫شاری حەڵەب‬

‫كورد یاریزان دەبێت‬ ‫یان یاری پێكراو؟‬ ‫ئا‪ :‬نیاز محەمەد‬ ‫كورد روانگەی جیاوازیان هەیە‬ ‫لەبارەی قۆناغی دوای شەڕی حەڵەب‌و‬ ‫موسڵ‪ ،‬هەندێكیان باس لەوە دەكەن‬ ‫كە ئەو قۆناغە لەچاو ئێستادا بۆ‬ ‫كورد سەختترو پڕهەڕەشە دەبێت‌و‬ ‫بەشێكیشیان پێیانوایە دەرفەتی باش‬ ‫لەبەردەم كوردا دەبێت ئەگەر بتوانێت‬ ‫بیانقۆزێتەوە‪.‬‬

‫ئەگەر هەرێم بەهەمان‬ ‫عەقڵیەتی ئێستا‬ ‫ئیدارە بدرێت ئەو‬ ‫نیمچە دابەشبونەی‬ ‫لەناو هەرێمدا هەیە‬ ‫قوڵتر دەبێتەوەو‬ ‫هێزەكانمان دەبنەوە‬ ‫بەمقاشی دەستی هێزە‬ ‫هەرێمایەتییەكان‬

‫نائامادەی���ی گوتارێك���ی یەكگرت���وی‬ ‫ك���وردی‪ ،‬نزیكبون���ەوەی هێزەكان���ی‬ ‫حەشدی شەعبی لەس���نوری كوردستان‪،‬‬ ‫توندبونەوەی جەمس���ەرگیرییە ئیقلیمی‌و‬ ‫جیهانییەكان بەهەڕەشەكانی بەردەم كورد‬ ‫دەزانرێن بۆ قۆناغی شەڕی دوای داعش‪،‬‬ ‫لەكاتێك���دا كۆنترۆڵكردن���ەوەی زۆربەی‬ ‫ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی هەرێم‬ ‫لەسەر زەوی لەالیەن هێزی پێشمەرگەوە‬ ‫بەدەرفەت دەبینرێت لەبەردەم كورددا‪.‬‬ ‫بەبۆچونی فەرید ئەسەس���ەرد ئەندامی‬ ‫س���ەركردایەتی یەكێت���ی نیش���تمانی‬ ‫كوردس���تان كۆنترۆڵكردن���ەوەی هەم���و‬ ‫ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی هەرێم‬ ‫لەالیەن هێزی پێش���مەرگەوە دەرفەتێكی‬ ‫باش���ە لەبەردەم كورددا ب���ۆ پەلەكردن‬ ‫ئاس���ۆ عەل���ی پێیوایە پاش ش���ەڕی‬ ‫لەجێبەجیكردنی م���ادەی ‪ ،140‬ئەو وتی‌‬ ‫"بەاڵم كورد دەبێ لەمبارەیەوە نەرمییەكی داعش ملمالنێ���ی جەمس���ەرە هەرێمی‌و‬ ‫گونجاو بنوێنێت‪ ،‬كارێكی وابكات بژاردەی جیهانییەكانیش توندت���ر دەبێتەوە‪ ،‬ئەو‬ ‫وت���ی‌ "رەنگە ئ���ەوكات رابكێش���رێین بۆ‬ ‫ئاشتی زاڵ بێت"‪.‬‬ ‫ئەسەسەرد ئاماژە بەدو بۆچون دەكات ش���ەڕی حەشدی ش���ەعبی كە دیارە ئەو‬ ‫بۆ دۆخی هێزی پێشمەرگە لەو ناوچانە‪ ،‬هێزەش بۆ خ���ۆی ئاوات‌و خواس���تێكی‬ ‫یەكەمیان ئەوەیە كە هێزی پێش���مەرگە لەوجۆرەیان هەیە"‪.‬‬ ‫بەاڵم جەبار یاوەر ئەمینداری گش���تی‬ ‫لەو ناوچانە نابێ بكشێتەوە‪ ،‬دوەمیشیان‬ ‫كە بەغ���داش داوای دەكات‪ ،‬ئەوەیە ئەو وەزارەتی پێش���مەرگە‪ ،‬بەدوری دەزانێت‬ ‫ناوچانەی پەیوەندییان بەمادەی ‪140‬ەوە هیچ ش���ەڕێك لەو ناوچان���ە پاش داعش‬ ‫هەی���ەو پێش ‪ 2014‬س���ەر بەناوەند بون روبەڕوی هێزەكانی پێش���مەرگە ببێتەوە‪،‬‬ ‫پێش���مەرگە لێیان بكشێتەوە‪ .‬ئەو لەگەڵ ئ���ەو وتی‌ "ئێم���ە لەچوارچێ���وەی یەك‬ ‫ب���ژاردەی یەكەمدای���ە یاخ���ود هەردوال دەوڵەتداین‌و پێویس���تمان بەرێكکەوتنی‬ ‫رێكبكەون لەس���ەر ئەوەی ئ���ەو ناوچانە ئەمنی‪ -‬س���نوری نییە بۆ ئ���ەو ناوچانە‪،‬‬ ‫بەهاوبەش���ی ئیدارە ب���دەن تائەو كاتەی هێزەكان���ی ئێمەو حەش���دی ش���ەعبی‌و‬ ‫یەكالی���ی دەكرێنەوە‪ .‬ئەسەس���ەرد وتی‌ هێزەكانی عێراق‪ ،‬هێزی مەنزومەی ئەمنی‬ ‫"ئەمەش لەپێناو خۆالدان لەهەر شەڕێك هەمو عێراقن"‪.‬‬ ‫یاوەر پێش���یوایە كێشەی ئەو ناوچانە‬ ‫كە رەنگە توش���ی هەرێمی كوردس���تان‬ ‫لەڕێگەی دەستورەوە یەكالیی دەكرێنەوە‪،‬‬ ‫ببێت"‪.‬‬ ‫بەاڵم ئاسۆ عەلی‪ ،‬سیاسی سەربەخۆ‪ ،‬ئەو وت���ی‌ "هێزەكانمان ناكش���ێنەوە لەو‬ ‫پێیوای���ە بەه���ۆی ئ���ەو نائامادەیی���ەی ناوچانە تاوەكو ئەو كێش���انە چارەس���ەر‬ ‫دۆخ���ی هەرێمی كوردس���تانەوە لەهەمو نەبن‪ ،‬لەخانەقینەوە تادەگاتە ش���ەنگال‬ ‫روەكانی س���ەربازی‌و سیاسی‌و كارگێڕی‌و هێزی پێش���مەرگەی لێیەو ئ���ەو ناوچانە‬ ‫ئابورییەوە‪ ،‬دۆخی دوای داعش دۆخێكی ئەپارێزێن"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "ئێمە دەمانەوێت بەشێوازێكی‬ ‫ئاس���ان نابێت وەكو هەندێك بانگەش���ەو‬ ‫یاس���ایی‌و دەس���توری ئەو مەس���ەلەیە‬ ‫پێشبینی دەكەن‪.‬‬

‫چارەسەر بكەین‌و حكومەتی هەرێم خۆی‬ ‫بۆ شەڕ ئامادە نەكردوە"‪.‬‬ ‫س���ەربەخۆیی‌ هەرێم���ی كوردس���تان‬ ‫یەكێكی ترە لەو پرسانەی وەك ئەگەری‬ ‫دوای ش���ەڕی داع���ش ب���اس دەكرێت‪،‬‬ ‫ئەسەس���ەرد پێیوایە دەبێ قس���ەكردن‬ ‫لەسەر سەربەخۆیی هەرێم لەڕێی بەغداوە‬ ‫بێت‌و پێشیوایە ئەمە لەئێستادا بۆچونی‬ ‫زاڵی نێو دەستەبژێری سیاسی كوردە‪.‬‬ ‫پێشتر باس لەوە دەكرا كە بەیارمەتی‬ ‫هەندێ هێزی ناوچەیی‌و جیهانی پشتیوانی‬ ‫بۆ سەربەخۆیی كوردستان دروستبكرێت‌و‬ ‫هەن���دێ الی���ەن بانگەش���ەی ئەوەی���ان‬ ‫دەكرد پش���تیوانییەكی جیهانی زۆر هەیە‬ ‫لەفەرەنساو لەبەریتانیاو لەواشنتۆن بەاڵم‬ ‫بەبڕوای ئەسەسەرد "ئەمانە هیچی راست‬ ‫دەرنەچو"‪.‬‬ ‫ئەسەس���ەرد باسكردنی س���ەربەخۆیی‬ ‫بەب���ێ تێپەڕب���ون بەوێس���تگەی بەغدادا‬ ‫بەمەح���اڵ دەبینێ���ت‪ ،‬ئەو وت���ی‌ "بەغدا‬ ‫ئەم مەس���ەلەیە یەكالیی دەكاتەوە نەك‬ ‫واشنتۆن‌و پاریس"‪.‬‬ ‫رۆژی ش���ەممەی راب���ردو‪ ،‬ئەحم���ەد‬ ‫مەساری سەرۆكی فراكسیۆنی هاوپەیمانی‬ ‫هێ���زە س���ونییەكان لەپەرلەمانی عێراق‬ ‫لەكۆنگرەی دامەزراندنی حزبێكی سوننی‬ ‫نوێ���دا لەبەغدا رایگەیاند كە ئەوان لەگەڵ‬ ‫سەربەخۆیی‌ هەرێمی كوردستانن لەعێراق‌و‬ ‫داواش دەكەن هەندێ مادەی دەس���توری‬ ‫بگۆڕدرێن‪.‬‬ ‫ئەسەس���ەرد لەمبارەی���ەوە دەڵێت كە‬ ‫بەش���ێكی س���وننەكان لەم���اوەی چەند‬ ‫س���اڵی رابردودا بەهۆی ناكۆكیان لەگەڵ‬ ‫حكومەتەكەی عەبادی‌و شیعەكانداو بەهۆی‬ ‫شەڕی داعشەوە‪ ،‬بونی پەیوەندیان لەگەڵ‬ ‫پارت���ی‌و بەرژەوەندیان لەهەولێرو دهۆك‪،‬‬ ‫وایك���ردوە نەرمت���ر بن‪ .‬ب���ەاڵم ئەو وتی‌‬ ‫"لەڕوی دەس���توریەوە ئەمەش كاریگەری‬ ‫نابێت بەاڵم لەڕوی سیاسیەوە مەسەلەی‬ ‫سەربەخۆیی كوردس���تان لەچاو سااڵنی‬ ‫پێشودا لەعێراقدا مەقبولترە"‪.‬‬ ‫ئاس���ۆ عەل���ی پێیوایە س���ەربەخۆیی‬ ‫س���تراتیژێكی رون‌و یەكگرت���وی دەوێت‪،‬‬ ‫ئەگەر ئەمەشت نەبێت ئیتر لەیاریزانەوە‬ ‫دەبیت بەیاریپێكراو‪.‬‬ ‫ئەو پێش���یوایە بەم هۆیەوە نەك دورە‬ ‫بگەینە سەربەخۆیی بەڵكو ئەگەر هەرێم‬ ‫بەهەمان عەقڵیەتی ئێس���تا ئیدارە بدرێت‬ ‫ئ���ەو نیمچە دابەش���بونەی لەناو هەرێمدا‬ ‫هەیە قوڵتر دەبێت���ەوەو مێژوی چەندین‬ ‫ساڵەی خۆمان دیسان دوبارە ئەكەینەوەو‬ ‫هێزەكانمان دەبنەوە بەمقاش���ی دەستی‬ ‫هێزە هەرێمایەتییەكان‪.‬‬

‫عێراق ده‌كه‌وێت ‌ه چنگی‌ تارانه‌وه‌‬

‫"ره‌چاونه‌كردنی ئێران زیانی بۆ كورد ده‌بێت"‬ ‫ئا‪ :‬وریا حسێن‬ ‫رژێمی‌ ئه‌سه‌د به‌هاوكاری‌ ئێران‌و روسیا‌و‬ ‫حزبواڵی‌ لوبنان‪ ،‬شه‌ڕی‌ حه‌ڵه‌بی‌‬ ‫برده‌وه‌‪ ،‬كه‌ به‌چاره‌نوسسازترین‌و‬ ‫گرنگترین شه‌ڕی‌ سوریا داده‌نرێت‪،‬‬ ‫نوێنه‌ری حكومه‌تی هه‌رێم له‌تاران‬ ‫دەڵێت "ئه‌گه‌ر هه‌رێم یه‌كچارچه‌یی‬ ‫خاكی‌ عێراق نه‌پارێزێت‪ ،‬ئێران‬ ‫كاردانه‌وه‌ی ده‌بێت"‪.‬‬ ‫ل���ه‌دوای بردنه‌وه‌ی ش���ه‌ڕی حه‌ڵه‌ب‪،‬‬ ‫هه‌مو ئاماژه‌كان روه‌و ئه‌و ئاڕاس���ته‌یه‌ن‬ ‫ك���ه‌ چه‌پۆكی ئێران به‌س���ه‌ر روبه‌رێكی‌‬ ‫فراوانی‌ رۆژهه‌اڵتی‌ ناوه‌ڕاستدا مه‌حكه‌م‌و‬ ‫فراوانت���ر ده‌بێ���ت‪ ،‬به‌ب���ڕوای نوێنه‌ری‬ ‫حكومه‌ت���ی هه‌رێمیش له‌ت���اران هه‌رێمی‬ ‫كوردستان یه‌كێك ده‌بێت له‌و ناوچانه‌ی‌‬ ‫هه‌ژمون‌و كاریگه‌ری‌ كۆماری‌ ئیسالمییان‬ ‫له‌س���ه‌ر گه‌وره‌ت���ر ده‌بێ���ت‌‪ ،‬ئ���ەو وتی‌‬ ‫"ره‌چاونه‌كردنی ئێ���ران لەم بارودۆخەدا‬ ‫زیانی بۆ كورد ده‌بێت"‪.‬‬ ‫ن���ازم ده‌ب���اغ نوێن���ه‌ری حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێم له‌ت���اران له‌باره‌ی نفوزی ئێرانه‌وه‌‬ ‫له‌ڕۆژهه‌اڵت���ی ناوه‌ڕاس���ت ئ���ه‌وه‌ی‬ ‫رونك���رده‌وه‌ ئێران توان���ی رۆڵی گەورە‬ ‫له‌گۆڕانكارییه‌كانی رۆژهه‌اڵتی ناوەڕاستدا‬ ‫‌بگێڕێ���ت‌و كاریگه‌ریی یەكالك���ەرەوەی‌‬ ‫هە‌بێت‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "له‌دوای شه‌ڕی حه‌ڵه‌ب‬ ‫به‌هاوكاری له‌گه‌ڵ روسیا چه‌پۆكی ئێران‬ ‫هه‌مو ناوچه‌كه‌ ده‌گرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ل���ه‌دوای كۆنترۆڵكردن���ی ته‌واوه‌ت���ی‬ ‫حه‌ڵ���ه‌ب ب���راوه‌ی یه‌كه‌م له‌م ش���ه‌ڕه‌دا‬ ‫ئێران ده‌بێت‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ش هاوكاته‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫به‌ره‌و‌پێش���چونه‌كانی ش���ه‌ڕی موس���ڵ‌و‬ ‫هه‌نگاونان به‌ره‌و‌ كۆنترۆڵكردنه‌وه‌ی ره‌قه‌‬ ‫بۆی���ه‌ دوای ئه‌م قۆناغه‌ش س���ه‌رده‌می‬ ‫گۆڕانكارییه‌كان دێنه‌ پێش���ه‌وه‌ كه‌ كورد‬ ‫دانه‌یه‌كی سه‌ره‌كیه‌ له‌م گۆڕانكارییانه‌دا‪.‬‬ ‫نوێن���ه‌ری حكومه‌تی هه‌رێ���م له‌تاران‬ ‫ئه‌وه‌ بۆ ئاوێنه‌ رونده‌كاته‌وه‌ كاریگه‌ری‬ ‫ئێران له‌سه‌ر هه‌رێمی كوردستان به‌پێی‬ ‫به‌رژوه‌ندییه‌كان���ی خۆیه‌ت���ی‪ ،‬ئێ���ران‬ ‫سیاس���ه‌تی له‌گ���ه‌ڵ یه‌كپارچه‌یی خاكی‬ ‫عێراق���ه‌ ئه‌گ���ه‌ر هه‌رێ���م یه‌كچارچه‌یی‬ ‫نه‌پارێزێت كاردانه‌وه‌ی ده‌بێت‪ ،‬ئەو وتی‌‬ ‫"كاردان���ه‌وه‌كان بۆ زۆنی س���ه‌وزو زه‌رد‬ ‫نابێت‪ ،‬چونكه‌ نف���وزی ئێران له‌زاخۆوه‌‬ ‫هه‌یه‌‌تاده‌گاته‌ كه‌الرو كفری"‪.‬‬ ‫ن���ازم ده‌باغ جه‌ختیش له‌وه‌ده‌كاته‌وه‌‬ ‫كاریگه‌رییه‌كان���ی ئێ���ران له‌س���ه‌ر زۆنی‬ ‫س���ه‌وز ده‌بێت به‌و پێی���ه‌ی چۆن پارتی‬

‫تیمێكی مارێنزی ئه‌مریكی هێرشده‌كه‌نه‌‬ ‫سه‌ر س���لێمانی‌و هێرشه‌كه‌ش له‌شه‌قامی‬ ‫مه‌وله‌وی ئوتێل سلێمانی پااڵس ده‌بێت"‬ ‫به‌پێی وێنه‌كان‪.‬‬

‫من دوری له‌نێوان‬ ‫پارتی‌و ئێران نابینم‬ ‫به‌اڵم پارتی نزیكتر‬ ‫ده‌بینم له‌توركیا‪ ،‬چ‬ ‫پارتی‌و چ یه‌كێتی‬ ‫ئه‌گه‌ر ره‌چاوی‬ ‫پێگه‌ی جوگرافی‬ ‫خۆیان نه‌كه‌ن زیانی‬ ‫لێده‌كه‌ن‬ ‫ئێستا رێكکه‌وتنی ستراتیژی هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫توركیا‪ ،‬هاوكات نفوزی ناوچه‌ی سلێمانی‬ ‫سنورێكی زۆری له‌گه‌ڵ ئێران هه‌یه‌ بۆیه‌‬ ‫ده‌بێت ره‌چاوی باردۆخی یه‌كتری بكه‌ن‬ ‫له‌گه‌ڵ ئێران‪ ،‬ئەو وتی‌ "من دوری له‌نێوان‬ ‫پارتی‌و ئێران نابینم‪ ،‬به‌اڵم پارتی نزیكتر‬ ‫ده‌بینم له‌توركی���ا‪ ،‬چ پارتی‌و چ یه‌كێتی‬ ‫ئه‌گه‌ر ره‌چاوی پێگه‌ی جوگرافی خۆیان‬ ‫نه‌كه‌ن زیانی لێده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫قس���ه‌ هه‌یه‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ی سلێمانی‬ ‫زۆرتری���ن كاریگه‌ری له‌س���ه‌ره‌ له‌باره‌ی‬ ‫هه‌ژمونه‌كان���ی ئێران چونك���ه‌ زۆرترین‬ ‫س���نوری له‌گ���ه‌ڵ ئ���ه‌و واڵت���ه‌‌دا هه‌یه‌‪،‬‬ ‫بۆی���ه‌ دوای ش���ه‌ڕی موس���ڵ‌و حه‌ڵه‌ب‬ ‫چاوه‌ڕوانده‌كرێ���ت هه‌ژمون���ی ئێران له‌م‬ ‫ناوچه‌یه‌ چڕبێت���ه‌وه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت یارییه‌كی‬ ‫پله‌یسته‌یش���نی ئه‌مریك���ی پێش���بینی‬ ‫ئ���ه‌وه‌ده‌كات "له‌چه‌ند س���اڵی داهاتودا‬ ‫شه‌ڕ بكه‌وێته‌ ناوچه‌ی سلێمانی" به‌پێی‬ ‫وێنه‌كان���ی ش���ه‌ڕه‌كه‌ش بێ���ت تابلۆی‬ ‫ئۆتۆمبێل‌و دوكان‌و كۆمپانیاكان فارسیه‌و‬ ‫ئ���ااڵی كۆنی عێ���راق له‌س���ه‌ربانه‌كانی‬ ‫س���لێمانی هه‌ی���ه‌‪ ،‬ش���ه‌ڕه‌كه‌ش له‌وەوە‬ ‫ه‌ده‌ستپێده‌كات كە له‌سلێمانیه‌وه‌ پالنی‬ ‫ته‌قین���ه‌وه‌ی نیوی���ۆرك دان���راوه‌ بۆیه‌‬

‫محەمه‌د ئه‌می���ن پێنجوێنی چاودێری‬ ‫سیاس���ی جه‌خت له‌س���ه‌ر ئه‌وه ‌ده‌كات‬ ‫ئێ���ران‌و توركیا هه‌وڵ���دەده‌ن هه‌ژمونی‬ ‫خۆیان له‌سه‌ر هه‌رێمی كوردستان زیاتر‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬ئەو وتی‌ "ئه‌وه‌ی‌ له‌سه‌ر هه‌رێمه‪‌،‬‬ ‫پارته‌ سیاس���یه‌كان ده‌بێت به‌ئسلوبێكی‬ ‫سیاس���ی‌و دیبلۆماس���ی مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌م دۆخه‌ تازه‌یه‌ بكه‌ن‌و هه‌رێم نه‌خه‌نه‌‬ ‫چنگی ئێران‌و توركیا"‪.‬‬ ‫باوه‌ڕیش���ی وای���ه‌ ئه‌وه‌ی ك���ورد له‌م‬ ‫قۆناغه‌ ده‌رباز ده‌كات تێكوش���انیه‌تی بۆ‬ ‫ئاواته‌كانی‪ ،‬ئەو وتی‌ "پێویس���ته‌ الیه‌نه‌‬ ‫سیاس���یه‌كان وه‌رەقه‌یه‌كی نیش���تمانی‬ ‫واژۆ بكه‌ن هه‌ریه‌كه‌و بۆخۆی هه‌وڵه‌كانی‌‬ ‫بخاته‌گه‌ڕ ب���ۆ به‌دیهێنان���ی ئاواته‌كانی‬ ‫كورد‪ ،‬جگ���ه‌ له‌مه‌ هی���چ رێگایه‌كی تر‬ ‫له‌به‌رده‌م كوردا نیه‌"‪.‬‬ ‫هاوكات���ی ئه‌وه‌ش له‌ش���رۆڤه‌ی دۆخی‬ ‫ناوچه‌كه‌و هه‌رێمی كوردس���تان‪ ،‬فاروق‬ ‫عه‌لی ئه‌ندامی س���ه‌ركردایه‌تی كۆمه‌ڵی‬ ‫ئیسالمی بڕوای وایه‌ "سه‌ركه‌وتنی ئێران‌و‬ ‫روسیاو سوریا له‌حه‌ڵه‌ب هه‌ژمونی ئێران‬ ‫له‌ناوچه‌که‌ فراوانتر ده‌كات‌و س���عودیه‌و‬ ‫هاوپه‌یمانه‌کان���ی ناتوان���ن کاریگ���ه‌ری‬ ‫له‌س���ه‌ر روداوه‌کان دروس���تبکه‌ن‪ ،‬ئەو‬ ‫وتی‌ "ئێران له‌س���ه‌ر داوای به‌رپرس���انی‬ ‫هه‌رێم هاوکاری باش���ی هه‌رێمی كردوه‌‪،‬‬ ‫به‌تایب���ه‌ت ئه‌وکاتان���ه‌ی ک���ه ‌داع���ش‬ ‫شارۆچکه‌ی مه‌خموریان گرت‌و له‌هه‌ولێر‬ ‫نزیکبونه‌وه"‌‪.‬‬ ‫وتیش���ی "کۆتای���ی ش���ه‌ڕ له‌حه‌ڵه‌ب‬ ‫به‌س���ه‌رکه‌وتنی ئێران‌و هاوپه‌یمانه‌کانی‬ ‫باوه‌ڕناکه‌م کاریگه‌رییه‌کی ئه‌وتۆ له‌سه‌ر‬ ‫هه‌رێم���ی کوردس���تان دروس���تبکات‪،‬‬ ‫کاریگه‌ری ئێران له‌سه‌رهه‌رێم‌و ناوچه‌که‬ ‫‌دوای شه‌ڕی موسڵ ده‌بێت"‪.‬‬ ‫وه‌ك���و نوێن���ه‌ری حكومه‌ت���ی هه‌رێم‬ ‫له‌تاران باس���یكرد "دوای شه‌ڕی داعش‌و‬ ‫حه‌ڵ���ه‌ب مامه‌ڵ���ه‌ی زلهێ���زه‌ ناوچه‌یی‌و‬ ‫جیهانیه‌كان له‌سه‌ربازیه‌وه‌ ده‌گۆڕێت بۆ‬ ‫سیاس���ی"ئه‌مه‌ كاریگه‌ری گه‌وره‌ له‌سه‌ر‬ ‫هه‌رێمی كوردستان جێده‌هێڵێت به‌تایبه‌ت‬ ‫له‌س���نوری س���لێمانی چونكه‌ زۆرترین‬ ‫س���نوری له‌گه‌ڵ ئێران هه‌ی���ه‌‪ ،‬هاوكات‬ ‫مه‌ترسی شكستی كورد هه‌یه‌ له‌م دۆخه‌‬ ‫به‌و پێیه‌ی ئه‌وكات ش���ه‌ڕ ده‌چێته‌ سه‌ر‬ ‫مێزه‌كان‌و كوردیش تائێستا یه‌كگرتویی‬ ‫تێدانیه بۆ بردنه‌وه‌ی ئه‌و شه‌ڕ‌ه‪‌.‬‬

‫‪2‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫پێنج مانگه‌ بڕیار ‌ی‬ ‫دورخستنه‌وه‌ی‌ ئااڵ تاڵه‌بانی‌‬ ‫له‌سه‌رۆكی‌ فراكسیۆنی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫دراوه‌و جێبه‌جێنه‌كراوه‌‬

‫ماوه‌ی‌ پێنج مانگه‌ مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ ئەیلول����دا لەكۆبون����ەوەی مەكتەبی‬ ‫یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ كوردستان بڕیاری‌ سیاسی یەكێتی لەگەڵ فراكسیۆنی‬ ‫داوه‌ ئااڵ تاڵه‌بانی‌ له‌س����ه‌رۆكایه‌تی‌ یەكێت����ی بڕیارەکە بچێت����ە بواری‌‬ ‫فراكس����یۆنی‌ یه‌كێتی‌ البدات‪ ،‬به‌اڵم جێبەجێکردنەوە‪ ،‬بەاڵم راگەیاندنی‬ ‫تائێس����تا جێبه‌جێ‌ نه‌ك����راوه‌‪ ،‬ئه‌و ناوەندی بڕیارو كێشەكانی ناو یەكێتی‪،‬‬ ‫ده‌ڵێ����ت "ئ����ه‌م بابه‌ته‌ ده‌س����تێكی‌ ئەو كۆبونەوەیه‌و جێبەجێكردنی ئەو‬ ‫له‌پش����ته‌وه‌یه‌ بۆی����ه‌ له‌ئێس����تادا بڕیارەی پەكخست‪.‬‬ ‫له‌مباره‌یەوه‌‪ ،‬ئاوێن����ه‌ په‌یوه‌ندی‬ ‫ده‌ورژێنرێت"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ ،‬به‌غدا‪ :‬مه‌كته‌بی سیاس����ی کرد به‌ئااڵ تاله‌بانییه‌وه‌‪ ،‬ئەو وتی‌ "‬ ‫له‌دواین كۆبونه‌وه‌یدا بەر لەڕاگەیاندنی‌ هیچ قسه‌یه‌كی‌ له‌سه‌ر ناكه‌م‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ناوەن����دی‌ بڕیار‪ ،‬ك����ە لەمانگی‌ ئابی‌ ئه‌گه‌ر قسه‌ بكه‌م ده‌بێت قسه‌ له‌سه‌ر‬ ‫رابردودا ئەنجام����درا‪ ،‬بڕیاریان داوه‌ باڵه‌كان بكه‌م"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "ئه‌م بابه‌ته‌ ده‌س����تێكی‌‬ ‫ئااڵ تاڵه‌بانی له‌سه‌رۆكی فراكسیۆنی‬ ‫یه‌كێتی له‌پا‌رله‌مانی عێراق الببرێت‪ .‬له‌پش����ته‌وه‌یه‌ بۆی����ه‌ له‌ئێس����تادا‬ ‫وابڕیارب����و لەس����ەرەتای مانگ����ی‌ ده‌ورژێنرێت"‪.‬‬

‫"پارت ‌ی داوا لەیەکێتی دەکات خۆی‬ ‫یەکالیی بکاتەوە‬ ‫نه‌وتی‌ ده‌گرن‪.‬‬

‫ئا‪ :‬نیاز محه‌مه‌د‬ ‫وه‌فدی‌ پارتی‌ له‌هاتنی دوێنێیدا بۆ‬ ‫سلێمانی‌‌و كۆبونه‌وه‌ی‌ له‌گه‌ڵ‌ یه‌كێتی‌‌و‬ ‫گۆڕان‪ ،‬هیچ ده‌ستپێشخه‌ریی‌‌و‬ ‫پڕۆژه‌یه‌كی‌ نوێی‌ پێنه‌بو‪.‬‬ ‫ئه‌ندامێكی‌ سه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كگرتوی‌‬ ‫ئیسالمیش ده‌ڵێت "پەرلەمانی‬ ‫كوردستان بەم زوانە كارا ناكرێتەوەو‬ ‫ئەم سەردانانەش هیچ ئەنجامێكی لێ‬ ‫شین نابێت"‪.‬‬ ‫داوا ده‌كه‌ن یه‌كێتی‌‬ ‫خۆی‌ یه‌كالیی‌ بكاته‌و‌ه‬ ‫وه‌ف����دی‌ پارت����ی‌ دوێنێ‌ له‌س����لێمانی‌‬ ‫له‌گ����ه‌ڵ‌ هه‌ریه‌ك له‌یه‌كێتی‌ نیش����تمانی‌‬ ‫كوردس����تان‌و بزوتن����ه‌وه‌ی‌ گ����ۆڕان‌و‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ ئیس��ل�امی‌ كۆبۆوه‌‪ ،‬به‌پێی‌‬ ‫زانیارییه‌كانی‌ ئاوێنه‌‪ ،‬وه‌فده‌كه‌ی‌ پارتی‌‬ ‫له‌كۆبونه‌وه‌یدا له‌گه‌ڵ‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌‬ ‫كوردستان گرنگترین خاڵ‌ ئه‌وه‌ بوه‌ كه‌‬ ‫داوایان له‌یه‌كێتی‌ كردوه‌ خۆی‌ یه‌كالیی‬ ‫بكات����ه‌وه‌‌و سیاس����ه‌ته‌كانی‌ له‌به‌غ����داو‬ ‫س����لێمانی‌‌و هه‌ولێریش یه‌ك سیاسه‌ت‌و‬ ‫ی����ه‌ك هه‌ڵوێس����ت بێ����ت‪ ،‬به‌تایبه‌ت����ی‌‬ ‫گازنده‌ی‌ ئه‌وه‌یان كردوه‌ كه‌ له‌مه‌سه‌له‌ی‌‬ ‫نه‌وت����دا قوباد تاڵه‌بان����ی‌ له‌الیه‌ك باس‬ ‫له‌شه‌فافیه‌ت‌و س����ه‌ركه‌وتنی‌ سیاسه‌تی‌‬ ‫نه‌وت����ی‌ هه‌رێ����م ده‌كات‌و له‌الیه‌ك����ی‌‬ ‫دیكه‌وه‌ به‌رپرسانی‌ یه‌كێتی‌ له‌سلێمانی‌‬ ‫ره‌خن����ه‌ له‌ناش����ه‌فافیه‌تی‌ سیاس����ه‌تی‌‬

‫پارتی‌‌و گۆڕان گله‌یی‌ له‌میدیاكانی‌‬ ‫یه‌كتر ده‌كه‌ن‬ ‫وه‌ف����دی‌ پارت����ی‌ له‌گرده‌ك����ه‌ی‌‬ ‫زه‌رگه‌ت����ه‌ گله‌ی����ی‌‌و گازن����ده‌ی‌ خۆیان‬ ‫به‌رامب����ه‌ر به‌كه‌ناڵ����ی‌ ‪ KNN‬ده‌ربڕیوه‌‌و‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریش����دا وه‌فده‌ك����ه‌ی‌ گ����ۆڕان‬ ‫گله‌ییان له‌ڕۆژنام����ه‌ی‌ هه‌ولێر‌و كه‌ناڵی‌‬ ‫زاگرۆس هه‌بوه‌‪.‬‬ ‫وه‌ف����دی‌ پارت����ی‌ رایانگه‌یان����دوه‌ كه‌‬ ‫ده‌یانه‌وێ‌ په‌یامه‌كه‌ی‌ بارزانی‌ جێبه‌جی‌‬ ‫بكه‌ن‌و گۆڕانیش داوای‌ میكانیزمه‌كانیان‬ ‫لێك����ردون‪ ،‬له‌وه‌اڵم����دا وه‌ف����دی‌ پارتی‌‬ ‫رایانگه‌یان����دوه‌ كه‌ پ����اش كۆبونه‌وه‌یان‬ ‫له‌گ���� ‌هڵ‌ هه‌مو الیه‌ن����ه‌ سیاس����یه‌كانی‌‬ ‫كوردستان میكانیزمه‌كانی‌ دیاریده‌كه‌ن‌و‬ ‫وه‌ك نه‌خشه‌ڕێگه‌یه‌ك ده‌یخه‌نه‌ به‌رده‌ستی‌‬ ‫ئ����ه‌و الیه‌نانه‌‪ .‬هه‌ردوالش بڕیاریان ئه‌وه‌‬ ‫ب����وه‌ كه‌ درێ����ژه‌ به‌گفتوگۆكانیان بده‌ن‬ ‫به‌مه‌به‌س����تی‌ دۆزین����ه‌وه‌ی‌ رێگه‌چاره‌ی‌‬ ‫ئ����ه‌و قه‌یران����ه‌ سیاس����ی‌و ئابورییانه‌ی‌‬ ‫كوردستانی‌ تێكه‌وتوه‌‪.‬‬ ‫پارتی‌ كات ده‌كوژێت‬ ‫س����ه‌باره‌ت ب����ه‌م س����ه‌ردان‌و گه‌ڕ ‌‬ ‫ی‬ ‫نوێی‌ گفتوگۆیان����ه‌‪ ،‬ئەبوبەكر هەڵەدنی‬ ‫ئەندام����ی س����ەركردایەتی یەكگرت����وی‬ ‫ئیسالمی كوردستان به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫"من بەش����بەحاڵی خۆم هیچ گەش����بین‬ ‫نیم ب����ەم گەڕی گفتوگۆو س����ەردانانە‪،‬‬

‫چونكە دوای س����اڵێك لەپەكخس����تنی‬ ‫پەرلەم����ان‪ ،‬الیەنەكان كە دادەنیش����ن‬ ‫بەتایبەت پارتی دیموكراتی كوردستان‪،‬‬ ‫هیچ پ����ڕۆژەو میكانیزمێكی پێ نییە بۆ‬ ‫چارەسەركردنی كێش����ەی سەرۆكایەتی‬ ‫هەرێ����م‌و هەروەها بابەتی كاراكردنەوەی‬ ‫پەرلەمانی كوردستان"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "بەب����ڕوای من ئەم����ە تەنیا‬ ‫سیاسەتی كات بەڕێكردن‌و كاتكوشتنە‬ ‫تاوەكو نزیك دەبینەوە لەمانگی نیسان‌و‬ ‫ئ����ازاری داهات����و‪ ،‬ئەوكات����ە بەبڕیاری‬ ‫ئەنجومەن����ی ش����ورای هەرێ����م‪ ،‬بڕیاری‬ ‫ئەنجامدان����ی هەڵب����ژاردن دەدرێت كە‬ ‫خولی چوارەمی پەرلەمانی كوردس����تان‬ ‫لەمانگی ئەیلولی داهاتودا كۆتایی دێت‪.‬‬ ‫ئەوكاتە هەڵبژاردن ئەنجام دەدرێ‌و من‬ ‫پێموایە پەرلەمانی كوردستان بەم زوانە‬ ‫كاراناكرێتەوەو ئەم س����ەردانانەش هیچ‬ ‫ئەنجامێكی لێشین نابێت"‪.‬‬ ‫هه‌ڵه‌دنی‌ ئه‌وه‌ش����ی‌ رونك����رده‌وه‌ كه‌‬ ‫بەش����ێكی ت����ری س����ەردانەكانی پارتی‬ ‫تەنیا بۆ ئەوەیە قەناعەت بەڕای گشتی‬ ‫ب����كات ئ����ەوە ئەوانن دەستپێش����خەری‬ ‫دەك����ەن‌و س����ەردانەكانیان دەس����ت‬ ‫پێكردۆتەوە‪ ،‬لەوالشەوە پەیامیان هەیە‬ ‫ب����ۆ ئاس����اییكردنەوەی دۆخەكە بەاڵم‬ ‫لەواقیعدا بەشێوەی كرداری‌و هەنگاوی‬ ‫پراكتیكی هیچ ش����تێك لەئ����ارادا نییە‬ ‫تاوەك����و ئەم س����اتەوەختە‪ ،‬ئ����ەو وتی‌‬ ‫"بەبڕوای م����ن ئەبێت ئەم چوار حزبەی‬ ‫تر وتاریان رۆش����ن بێ����ت‌و پڕۆژەكانیان‬

‫راشكاوبن بۆ خەڵكی كوردستان كە چۆن‬ ‫قەیرانی س����ەرۆكایەتی هەرێم‌و قەیرانی‬ ‫دارای����ی‌و كاراكردن����ەوەی پەرلەم����ان‌و‬ ‫تەنان����ەت كاراكردن����ەوەی حكومەتیش‬ ‫دەس����تپێدەکەن‪ ،‬چونك����ە حكومەتیش‬ ‫ئێس����تا نیوە ئیفلیجە‪ ،‬ئەبێ بەڕۆشنی‬ ‫قسەی خۆیان بكەن"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "لەبەرئەوەی ك����ە زۆربەی‬ ‫هۆكارەكان����ی تێكچون����ی ئ����ەم دۆخە‬ ‫پەیوەن����دی بەپارت����ی دیموكرات����ی‬ ‫كوردستانەوە هەیە ئەوە پارتییە دەبێ‬ ‫نەرمی بنوێنێ����ت بەرامبەر بەهێزەكانی‬ ‫ترو بۆنمون����ە‪ ،‬ئەگەر پارت����ی وەزیری‬ ‫سامانە سروش����تییەكانی بگۆڕیایە ئەوا‬ ‫دەمانوت ك����ە نیازپاكیی����ەك هەیە بۆ‬ ‫ئەوەی ئەم دۆخە تێپەڕێنرێت‌و جۆرێك‬ ‫لەئاش����تەوایی دروس����ت ببێت‪ ،‬النیكەم‬ ‫دەبوایە هەنگاوێكی عەمەلی بنایە یاخود‬ ‫پەرلەمان دەستی بەكۆبونەوەكانی خۆی‬ ‫بكردایەتەوە ئەمانە هەنگاوی كردارەكین‬ ‫بۆ ئەوەی الیەنەكان بێنە پێشەوە"‪.‬‬ ‫هه‌ڵه‌دن����ی‌ ئام����اژه‌ی‌ به‌وه‌ ك����رد كه‌‬ ‫تەنان����ەت تێبین����ی لەس����ەر پێكهاتەی‬ ‫وەفدەك����ەی پارتیش هەی����ە‪ ،‬ئەو وتی‌‬ ‫"بەبڕوای من ئەوان����ە وەفدی بڕیار نین‬ ‫ئەوەندی وەفدی كۆكردنەوەی سەرنج‌و‬ ‫تێبین����ی الیەنەكانن‌و دوایی دەیگێڕنەوە‬ ‫بۆ بڕیاربەدەس����تەكانی ناو حزبەكەیان‪،‬‬ ‫لەبەرئ����ەوە وەفدەكەش س����ەاڵحیەتی‬ ‫ئاس����اییكردنەوەی ئ����ەو دۆخ����ەی‬ ‫لەبەردەستدا نییە"‪.‬‬

‫عه‌ل ‌ی حه‌مه‌ساڵح بۆ عه‌ل ‌ی عه‌ونی‌‪:‬‬

‫هه‌رچ ‌ی ئه‌ڵقه‌له‌گوێی‌ به‌رپرس ‌ه گه‌نده‌ڵه‌كان نه‌بو ال ‌ی ئێو‌ه مناڵه‌ورتكه‌یه‌‬

‫عه‌لی‌ حه‌مه‌س����اڵح‪ ،‬په‌رله‌مانتار ‌‬ ‫ی‬ ‫گ����ۆڕان له‌وه‌اڵمی‌ قس����ه‌یه‌كی‌ عه‌لی‌‬ ‫عه‌ون����ی‌ ئه‌ندام����ی‌ س����ه‌ركردایه‌تی‌‬ ‫پارتیدا ده‌ڵێت "هه‌رچی‌ ئه‌ڵقه‌له‌گوێی‌‬ ‫به‌رپرسه‌ گه‌نده‌ڵه‌كان نه‌بو الی‌ ئێوه‌‬ ‫مناڵه‌ورتكه‌یه‌"‪.‬‬

‫ئاوێنه‌‪ ،‬س����لێمانی‌‪ :‬عه‌ل����ی‌ عه‌ون ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌ندام����ی‌ س����ه‌ركردایه‌تی‌ پارت����ی‬ ‫دیموكراتی‌ كوردس����تان له‌مێزگردێكی‌‬ ‫ده‌نگ����ی‌ ئه‌مه‌ری����كادا رایگه‌یان����د‬ ‫"په‌رله‌م����ان پ����ڕ ك����راوه‌ له‌من����داڵ‌‌و‬ ‫ت����وال‌و ده‌به‌وه‌ش����اندن‌و جنێودان‌و‬

‫س����وكایه‌تی‌ ك����ردن"‪ ،‬په‌رله‌مانتاری‌ به‌رپرسه‌ گه‌نده‌ڵه‌كان نه‌بن‪ ،‬ئه‌و وتی‌ ب����ۆ زانیاریتان له‌م خوله‌دا س����ه‌دان‬ ‫گۆڕان له‌په‌رله‌مانی‌ كوردستان‪ ،‬عه‌لی‌ "ئه‌وان ده‌یانج����ار پێیان وتوین ئێوه‌ دۆسیه‌ی‌ گه‌نده‌ڵی‌ كاری‌ له‌سه‌ركراوه‌‪،‬‬ ‫حه‌مه‌س����اڵح له‌وه‌اڵمی‌ ئه‌م قسه‌یه‌دا نازانن بژی����ن‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ له‌چه‌ندین كار له‌سه‌ر لێس����ه‌ندنه‌وه‌ی‌ متمانه‌ی‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند كه‌ تێگه‌یش����تنی‌ دۆسیه‌ی‌ گه‌نده‌ڵیدا بێده‌نگ نه‌بوین"‪ .‬چه‌ندین وه‌زیر كراوه‌‌و ئه‌گه‌ر په‌رله‌مان‬ ‫وتیش����ی‌ "هه‌ندێك كه‌س ش����ایه‌نی‌ په‌كنه‌خرایه‌ چه‌ند وه‌زیرێك متمانه‌یان‬ ‫ئ����ه‌وان ب����ۆ منداڵه‌ورتك����ه‌ ئه‌وه‌ی���� ‌ه‬ ‫ی بدرێته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم لێده‌سه‌نرایه‌وه‌"‪.‬‬ ‫گوێڕایه‌ڵ����ی ح����زب‌و ئه‌ڵقه‌له‌گوێ����ی‌ ئه‌وه‌ نییه‌ وه‌اڵم���� ‌‬

‫ریکالم‬

‫له‌مباره‌ی����ه‌وه‌ ئاوێن����ه‌ په‌یوه‌ند ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌"عه‌ل����ی‌ عه‌ون����ی‌" ئه‌ندام����ی‌‬ ‫س����ه‌ركردایه‌تی‌ پارتییه‌وه‌ كرد‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ناوب����راو ئام����اده‌ نه‌ب����و له‌مباره‌یه‌وه‌‬ ‫بدوێت‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "من قسه‌ بۆ ئاوێنه‌‬ ‫ناكه‌م"‪.‬‬

‫زیاتر له‌مانگ‌و نیوێك ‌ه فراكسیۆن ‌ی‬ ‫سه‌وز له‌ئه‌نجومه‌ن ‌ی پارێزگا ‌ی‬ ‫سلێمانی‌ بێ‌ سه‌رۆكه‌‬ ‫ئا‪ :‬زانكۆ سه‌ردار‬ ‫ی‬ ‫زیاتر له‌مانگ‌و نیوێكه‌ فراكسیۆن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سلێمان ‌‬ ‫سه‌وز له‌ئه‌نجومه‌نی‌ پارێزگا ‌‬ ‫ێ سه‌رۆكه‌و كاندیدێكی‌ ئه‌و پۆسته‌ش‬ ‫ب‌‬ ‫ی‬ ‫بۆ ئاوێنه‌ ده‌ڵێت "چاوه‌ڕوان ‌‬ ‫سه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێتی‌ ده‌كه‌ین تاوه‌كو‬ ‫بڕیار له‌و باره‌یه‌و‌ه بدات"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی می���رزا كاندید ‌‬ ‫رزگار حه‌مه‌ن���ور ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پۆس���ت ‌‬ ‫پێش���نیاركراو بۆ وه‌رگرتن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سه‌وز له‌ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی فراكسیۆن ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌"ئاوێن���ه‌" ‌‬ ‫ی س���لێمان ‌‬ ‫پارێ���زگا ‌‬ ‫راگه‌یان���د "چ���ۆن له‌نێ���وان یه‌كێتی‌‌و‬ ‫گۆڕان یاداش���تێك هه‌بو بۆ رێككه‌وتن‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ئێمه‌ش وه‌ك فراكس���یۆن نوسراوێك ‌‬ ‫لێكتێگه‌یش���تنمان واژۆ كردوه‌‪ ،‬ك ‌ه ل ‌ه گۆڕان‌و یه‌كێت���ی‌ یه‌كێك له‌ته‌وه‌ره‌كان‬ ‫‪ 2016/8/19‬ئاڵوگۆڕ ده‌كرێت‌و منیش هاوبه‌ش���ی‌ فراكسیۆنه‌كان بو له‌عێراق‌و‬ ‫پۆستی‌ سه‌رۆكی‌ فراكسیۆن وه‌ربگرم‪ ،‬هه‌رێ���م‪ ،‬ته‌نانه‌ت پێش���نیاریش كرا بۆ‬ ‫ی‬ ‫ب���ه‌اڵم تاوه‌كو ئێس���تا ئه‌و پرۆس���ه‌ی ‌ه ناوی‌ نوێ���ی‌ فراكس���یۆنه‌كان‌و به‌پێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی براده‌ران ‌‬ ‫رێككه‌وتنه‌كانیش به‌وپێیه‌ ‌‬ ‫ێ نه‌كراوه‌"‪.‬‬ ‫جێبه‌ج ‌‬ ‫ناوبراو هه‌رچه‌نده‌ ئه‌وه‌ش ناشارێته‌و‌ه گۆڕان زۆرینه‌ن سه‌رۆكی‌ فراكسیۆنه‌كان‬ ‫ی سه‌رۆك بۆ ئێم ‌ه‬ ‫ك ‌ه له‌فراكسیۆنه‌كه‌یان كه‌سی‌ دیكه‌ش بۆ ئه‌وان بێت‌و جێگر ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ی���ه‌ به‌نی���ازی‌ ئ���ه‌و پۆس���ته‌یه‌‪ ،‬بێت‪ ،‬به‌اڵم دۆخه‌ سیاس���یه‌كان وه‌ها ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یاس���او رێككه‌وتنه‌كان كرد كه‌ دۆخه‌ك ‌ه وه‌ها به‌یه‌كالنه‌كراوی ‌‬ ‫به‌اڵم به‌پێ��� ‌‬ ‫خۆی‌ به‌په‌س���ه‌ندكراوی‌ ئه‌و پۆس���ت ‌ه بمێنێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫ئه‌و كاندید‌ه پێشنیاركراو‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی گفتوگۆ ‌‬ ‫ی "به‌پێ ‌‬ ‫ده‌زانێت‪ ،‬ئه‌و وت��� ‌‬ ‫ی‬ ‫نێ���وان لیژن���ه‌ی‌ هاوبه‌ش���ی‌ نێ���وان وتیش���ی‌ "ئێمه‌ له‌ئێس���تادا چاوه‌ڕێ ‌‬

‫ی‬ ‫ئه‌وه‌ین كه‌ حزب ئ���ه‌و بابه‌ت ‌ه یه‌كالی ‌‬ ‫ی‬ ‫بكاته‌وه‌‪ ،‬له‌راستیدا پێویسته‌ مه‌كته‌ب ‌‬ ‫ی ئه‌وه‌ی‌ هه‌بێت‬ ‫سیاس���ی‌ خۆی‌ خه‌م ‌‬ ‫ی‬ ‫ی فراكس���یۆن پرۆسه‌یه‌ك ‌‬ ‫چونك ‌ه كار ‌‬ ‫حزبیه‌"‪.‬‬ ‫ی "ل ‌ه ‪2016/11/2‬‬ ‫هه‌روه‌وها وتیش��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ه‌و‌ه رێك���ه‌وت زه‌ك���ی‌ ده‌س���ت ‌‬ ‫له‌كاركێش���اوه‌ته‌وه‌‪ ،‬تاوه‌كو ئێسته‌ش‬ ‫ی مان���گ‌و نیوێك���ه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم‬ ‫نزیك��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫تاوه‌كو ئێس���تا هیچ ش���تێك یه‌كالی ‌‬ ‫ێ‬ ‫نه‌كراوه‌ته‌وه‌و فراكس���یۆن هه‌روا به‌ب ‌‬ ‫سه‌رۆك ماوه‌ته‌وه‌"‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫پارلەمانتارێکی بەریتانیا یەک ملیۆن‌و ‪ 500‬هەزار پاوەندی‬ ‫لەنەوتی کوردستان دەستدەکەوێت‬ ‫ئا‪ :‬کاوە ڕەش ـ بەریتانیا‬ ‫راگەیاندنەکانی بەریتانیا‬ ‫باڵویانکردۆتەوە‪ ،‬کە ئەندامپارلەمانی‬ ‫بەڕەگەز کورد‪ ،‬نەدیم زەهاوی‬ ‫لەسەر لیستی پارتی پارێزگارانی‬ ‫بەریتانیا لەڕێگای داهاتی نەوتی‬ ‫هەرێمی کوردستانەوەو دامەزراندنی‬ ‫کۆمپانیەوە نزیکەی یەک ملیۆن‌و‬ ‫نیو پاوەندی دەست دەکەوێت‪.‬‬ ‫زەهاوی کە لەمانگی تەموزی‪٢٠١٥‬وە‬ ‫وەک بەڕێوەبەری ستراتیجی کۆمپانیای‬ ‫‪ Gulf Keystone‬کاری ک���ردوە‪،‬‬ ‫رۆژی دوش���ەممەی رابردو بەشێکیان‬ ‫لەکۆمپانییەکی دیکەی چینی بەناوی‬ ‫‪ Sinopec‬فرۆشتووە کە نرخەکەی‬ ‫لەئێستادا‪ ٣٥٠‬ملیۆن پاوەندە‪ .‬نەدیم‬ ‫زەهاو‌ی‌و دو بەڕێوەبەری دیکە پشکی‬ ‫هەریەکەیان‪ %٢‬بەشدارن لەکۆمپانیەکە‬ ‫کە ساڵی داهاتو فرۆشی زیاتر دەبێ‬ ‫لەحەوت ملیۆن پاوەند‪ ،‬بەمەش ئەو‬ ‫ئەندامپارلەمانە نزیکەی یەک ملیۆن‌و‬ ‫نیو پشکەکەی دەبێ‪.‬‬ ‫زەهاوی وەک بەڕێوەبەری ستراتیجی‬ ‫کۆمپانی���ای ‪Gulf Keystone‬‬ ‫لەمانگی تەم���وزی ‪٢٠١٥‬و بەموچەی‬ ‫مانگانەی‪٢٠١٢٥‬پاوەن���د کە س���ااڵنە‬ ‫دەگاتە زیاتر لە‪ ٢٤٠٠٠٠‬پاوەند‪ ،‬جگە‬ ‫لەبەخشی کۆمپانیاکە وەک رێنمایی‬ ‫دەیدات بەزەهاوی ئەویش بڕی‪٢٦٠٠٠‬‬ ‫پاوەندە‪.‬‬ ‫هەروەه���ا زەه���اوی وەک ئەندامی‬ ‫لیژنەی کاروباری دەرەوەی پارلەمانی‬ ‫بەریتانیا دیاری کراوە‪ .‬وەک لەتۆماری‬ ‫لیستی پارلەماندا هاتوە النیکەم پێنج‬ ‫جار رابەرایەتی س���ەردانی کردنی بۆ‬ ‫کوردس���تان کردوە بۆ چەند کارێکی‬ ‫هەس���تیار‪ .‬دوایین ج���ار بەیاوەری‬ ‫بۆریس جۆنسن‪ ،‬پارێزگاری پێشوی‬ ‫لەندەن‌و وەزیری دەرەوەی ئێس���تای‬ ‫بەریتانیا بوە بۆ هەولێری پایتەخت‪.‬‬ ‫هەرل���ەو س���ەردانەدا ب���ۆ هەرێمی‬ ‫کوردس���تان‪ ،‬چاوی���ان بەمەس���عود‬ ‫بارزانی‌و چەند کاربەدەستێکی دیکە‬ ‫کەوتوە‪.‬‬ ‫رۆژنام���ەی گاردیان���ی بەریتان���ی‬ ‫نوس���یویەتی‪ ،‬کۆمپانیاک���ە ئێس���تا‬ ‫کار لەناوچ���ەی ش���ێخان دەکات‌و‬ ‫رۆژان���ە‪ ٤٠‬ه���ەزار بەرمی���ل ن���ەوت‬ ‫بەرهەمیەتی‪ ،‬بڕی���ارە لەئایندەیەکی‬ ‫نزیک���دا بیگەیەنێتە‪١١٠‬هەزار بەرمیل‬ ‫لەڕۆژێک���دا‪ .‬دوای کڕین���ی پش���کی‬ ‫کۆمپانی���ای ‪ Sinopec‬لەئێس���تادا‬ ‫بەهای کۆمپانیاکە زیاتر لە‪ ٣٥٠‬ملیۆن‬

‫پاوەندە‪.‬‬ ‫حکومەت���ی ناوەن���دی بەغ���دا‪،‬‬ ‫ب���ەردەوام گازندەی کردوە دەربارەی‬ ‫فرۆش���تنی ن���ەوت‌و وەرگرتن���ی‬ ‫داهاتەک���ەی بەڕاس���تەوخۆ لەالیەن‬ ‫حکومەتی هەرێمەوە‪ .‬س���اڵی رابردو‬ ‫‪ Gulf Keystone‬توش���ی گرفتی‬ ‫دارایی گەورە بوەوە‪ ،‬بەهۆی دواکەوتنی‬ ‫پێدانی شایس���تە دارییەکانی لەالیەن‬ ‫هەرێم���ەوە‪ .‬بەپێی دانوس���تانەکانی‬ ‫نێوان کۆمپانیاکەو حکومەتی هەرێم‬ ‫دەبێ بڕی‪ ١٠٠‬ملیۆن دۆالر قەرەبوی‬ ‫کۆمپانیەکە بکاتەوە‪.‬‬ ‫زەه���اوی وەک س���ەرۆکی ئ���ەو‬ ‫گروپ���ە دی���اری کراوە ک���ە لەالیەن‬ ‫پارلەمانتارانەوە بۆ کاروباری دەرەوە‬ ‫دەستنیش���ان ک���راون‪ ،‬هەربۆیە کە‬ ‫لەنزیک���ەوە کار ب���ۆ نزیککردنەوەی‬ ‫بەریتانیاو هەرێم دەکات‪ ،‬راپۆرتێکی‬ ‫لەس���ەر هەرێم لەپارلەمان پێشکەش‬ ‫کردوە‪.‬‬ ‫لەڕاپۆرتەکەدا ئام���اژەی بەوەداوە‬ ‫کە پێویستە بەریتانیا هەڵوێستێکی‬ ‫رونی هەبێ���ت لەبەرامبەر کوردەکان‬ ‫ئەگەر ویستیان هەوڵی سەربەخۆیی‬ ‫بدەن بەڵکو هاوکاریان بکات‪.‬‬ ‫جگ���ە ل���ەوە پ���ردی پەیوەن���دی‬ ‫نێوان پەنج���ا خاوەن کاری بەریتانی‬ ‫کوردس���تانی بوە لەنێ���وان هەرێم‌و‬ ‫بەریتانیادا وەک رۆژنامەکان ئاماژەیان‬ ‫پێداوە‪.‬‬ ‫سەرباری ئەوە‪ ،‬رۆژنامەی گاردیان‪،‬‬ ‫ئام���اژەی بەهاوڕێیەت���ی زۆر نزیک‌و‬ ‫دێرینی نێوان ئ���ەو ئەندامپارلەمانەو‬ ‫ئاش���تی هەورامی‪ ،‬وەزیری س���امانە‬ ‫سروشتییەکانی هەرێم داوە‪ .‬جیالەوە‬ ‫زەه���اوی دوج���ار ئاش���تی هەورامی‬ ‫بۆ کۆنفرانس���ی پارت���ی پارێزگاران‬ ‫بانگهێش���ت کردوە‪ .‬هەروەها وەسفی‬ ‫ئاش���تی هەورامی ک���ردوە‪ ،‬کە ئەو‬ ‫کەسێکی نمونەییە بۆ واڵتەکەی‪.‬‬ ‫دواین سەردانی س���ەرۆکی وەفدی‬ ‫بیان���ی پارلەمان���ی بەریتانیا‪ ،‬نەدیم‬ ‫زەهاوی بۆ کوردستان‪ ،‬بەفڕۆکەیەکی‬ ‫تایب���ەت ب���وە بەی���اوەری بۆری���س‬ ‫جۆنس���ن لەفێبری���وەری رابردو‪ ،‬کە‬ ‫تێدا جۆنسۆن بەکاڵشینکۆفەوە چەند‬ ‫وێنەیەکی لەبەرەکانی مەش���ق کردن‬ ‫بەپێش���مەرگە لەالیەن س���ەربازانی‬ ‫واڵتەکەیەوە گرتووە‪.‬‬ ‫زەه���اوی ک���ە بەکەس���ێکی نزیک‬ ‫لەکاربەدەس���تانی هەولێر ناس���راوە‪،‬‬ ‫تائێس���تا چەندی���ن س���کانداڵی‬ ‫دارای���ی بەس���ەردا س���اغ بوەتەوە‪.‬‬ ‫هەرلەکۆکردنەوەی پ���ارەوە کۆمەک‬

‫‪5‬‬

‫رۆژنامەی‬ ‫گاردیان‪ ،‬ئاماژەی‬ ‫بەهاوڕێیەتی زۆر‬ ‫نزیک‌و دێرینی‬ ‫نێوان ئەو‬ ‫ئەندامپارلەمانەو‬ ‫ئاشتی هەورامی‬ ‫وەزیری سامانە‬ ‫سروشتییەکانی‬ ‫هەرێم داوە‬

‫لەس���ااڵنی ن���ەوەد ب���ۆ کۆڕەوەکەی‬ ‫کوردستان‌و دیارنەمانی داهاتەکەی‪،‬‬ ‫تا خەرج���ی‌و زیادەڕۆی���ی لەداهاتی‬ ‫دەوڵەت ب���ۆ کاری تایب���ەت‌و ماڵی‬ ‫دوەم���ی لەبەریتانیا‪ ،‬بەردەوام بوەتە‬ ‫جێ���گای رەخن���ەی رۆژنامەکان���ی‬ ‫ئەو واڵتە‪.‬‬ ‫نەدی���م زەهاوی لەخێزانێکی کوردو‬ ‫لەس���اڵی‪ ١٩٦٧‬لەبەغ���دا لەدای���ک‬ ‫بوە‪ .‬لەتەمەنی نۆ س���اڵیەوە لەگەڵ‬ ‫خێزانەک���ەی رویانکردۆتە بەریتانیا‪.‬‬ ‫دەرچ���ووی زانک���ۆی لەندەن���ەو‬ ‫لەمانگ���ی‪٥‬ی‪٢٠١٠‬وە ئەندامپارلەمانە‬ ‫لەس���ەر لیس���تی پارتی پارێزگارانی‬ ‫بەریتانیا‪ ،‬ب���ۆ ناوچەی ‪Stratford-‬‬ ‫‪ ،on-Avon‬خێزانەک���ەی ناوی النە‬ ‫زەهاوییەو خاوەنی دو کوڕو کچێکن‪.‬‬ ‫خاوه‌ن���ی کۆمپانیایەک���ی دیکەی‬ ‫توێژین���ەوەو بەبازاڕکردن���ە بەناوی‬ ‫‪.YouGov‬‬

‫نەدیم زەهاوی‌و منداڵەکانی لەبەردەم ماڵی سەرۆک وەزیرانی بەریتانیا‬

‫"پارتی‌ به‌پاره‌ی‌ حكومه‌ت حزبایه‌ت ‌ی له‌ناو وه‌زاره‌ت ‌ی پێشمه‌رگه‌دا ده‌كات"‬ ‫ئا‪ :‬شۆڕش محه‌مه‌د‬ ‫قادر وه‌تمان ئه‌ندامی‌ لیژنه‌ی‌‬ ‫پێشمه‌رگه‌ له‌په‌رله‌مانی‌ كوردستان‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت ئه‌و لیوا عه‌ره‌بییه‌ی‌‬ ‫كه‌ بڕیاری‌ دروستكردنی‌ دراوه‌‬ ‫له‌چوارچێوه‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌ پێشمه‌رگه‌دا‬ ‫مه‌سعود بارزانی‌ وه‌كو سه‌رۆكی‌ پارتی‌‬ ‫دیموكراتی‌ كوردستان دایمه‌زراندوە‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "مه‌س���عود بارزانی‌ ماوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫یاس���ایی‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم���ی‌‬ ‫به‌س���ه‌رچوه‌‌و پۆسته‌كه‌ش���ی‌ ئ���ه‌و‬ ‫قه‌یرانه‌ قواڵنه‌ی‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تان‬ ‫دروستكردوه‌‌و ماوه‌ی‌ یاساییه‌كه‌ی‌ ته‌واو‬ ‫بوه‌‌و به‌نایاس���ایی‌ له‌پۆس���تی‌ سه‌رۆكی‌‬ ‫هه‌رێمدایه‌"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش���دا كه‌ ئ���ه‌و ناتوانێت‬ ‫موماره‌س���ه‌ی‌ ده‌سه‌اڵته‌كانی‌ بكات‌و ئه‌و‬ ‫ده‌سه‌اڵتانه‌ی‌ كه‌ له‌یاسای‌ سه‌رۆكایه‌تی‌‬ ‫هه‌رێم���دا هات���وه‌ ناتوانێ���ت ب���ه‌كاری‌‬ ‫بهێنێت‪.‬‬ ‫جه‌غتیشی‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ ئه‌و‬ ‫لیوا عه‌ره‌بییه‌ی‌ له‌چوارچێوه‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫پێشمه‌رگه‌ دروس���تده‌كرێت به‌فه‌رمانی‌‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ پارتی‌ دامه‌زراون‌و وتی‌ "ئه‌و‬ ‫نوسراوانه‌ی‌ كه‌ من بینیومن فه‌رمانه‌كان‬ ‫هه‌مویان له‌مه‌كته‌بی‌ سه‌رۆكی‌ پارتییه‌وه‌‬

‫ده‌رچوه‌‌و وات���ا فه‌رمانی‌ دامه‌زراندنه‌كان‬ ‫به‌بێ‌ ره‌زامه‌ندی‌ وه‌زاره‌تی‌ پێش���مه‌رگه‌‬ ‫كراون‌و راس���ته‌وخۆ بارزانی‌‌و مه‌كته‌بی‌‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ پارت���ی‌ نوس���راوه‌كانیان‬ ‫رێكخس���توه‌‌و دامه‌زراندنه‌كان له‌س���ه‌ر‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ پێشمه‌رگه‌ ئه‌نجامدراوه‌"‪.‬‬ ‫وه‌تمان ره‌خنه‌ له‌پێكهێنانی‌ لیوایه‌ك‬ ‫ب���ۆ عه‌ره‌ب���ه‌كان ده‌كات له‌چوارچێوه‌ی‌‬ ‫وه‌زاره‌ت���ی‌ پێش���مه‌رگه‌ ل���ه‌و قه‌یرانه‌‬ ‫داراییه‌ی‌ كه‌ به‌رۆك���ی‌ هه‌رێمی‌ گرتوه‌‌و‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌كێشه‌ی‌ هێزه‌كانی‌ پێشمه‌رگه‌‬ ‫كرد له‌به‌ره‌كانی‌ شه‌ڕ‌و وتی‌ "ئه‌و بڕیاره‌‬ ‫له‌كاتێك���دا دراوه‌ ك���ه‌ به‌ه���ۆی‌ وه‌رزی‌‬ ‫زستان‌و سه‌رما‌و س���ۆڵه‌وه‌ له‌به‌ره‌كانی‌‬ ‫ش���ه‌ڕه‌وه‌ پێش���مه‌رگه‌ ته‌له‌فۆنمان بۆ‬ ‫ده‌كه‌ن‌و ده‌ڵێن نه‌وتمان نییه‌‌و نه‌وتمان‬ ‫بۆ دابین ناكرێت"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "بژێ���وی‌ پێش���مه‌رگه‌‌و‬ ‫منداڵه‌كانیان كه‌مه‌‌و پاره‌ی‌ برینداره‌كان‬ ‫نادرێت‌و پاره‌ی‌ پرس���ه‌ی‌ ش���ه‌هیده‌كان‬ ‫نادرێت‌و برینداره‌كان له‌س���ه‌ر گیرفانی‌‬ ‫خۆیان چاره‌س���ه‌ری‌ خۆی���ان ده‌كه‌ن‌و‬ ‫چه‌ندین كێشه‌ی‌ تر"‪.‬‬ ‫"ئێمه‌ له‌كوردس���تان كێش���ه‌ی‌ كه‌می‌‬ ‫ژماره‌ی‌ پێشمه‌رگه‌مان نییه‌ به‌ڵكو كێشه‌ی‌‬ ‫چۆنیه‌ت���ی‌ ئیداره‌دانی‌ پێش���مه‌رگه‌مان‬ ‫هه‌یه‌‌و كێش���ه‌ی‌ گه‌نده‌ڵیمان هه‌یه‌ له‌ناو‬ ‫هێزی‌ پێش���مه‌رگه‌‌و كێش���ه‌ی‌ چۆنیه‌تی‌‬

‫ئاراس���ته‌كردنی‌ ئ���ه‌و هێزه‌م���ان هه‌یه‌‌و گشتی‌ واڵت" وه‌تمان وای‌ وت‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "پارتی‌ به‌پاره‌ی‌ حكومه‌ت‌و‬ ‫چۆنیه‌تی‌ یه‌كخس���تنه‌وه‌ی‌ ئه‌و هێزه‌مان‬ ‫به‌سامانی‌ گش���تی‌ ئه‌م واڵته‌ حزبایه‌تی‌‬ ‫كێشه‌یه‌" قادر وه‌تمان وای‌ وت‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و دژی‌ پێكهێنانی‌ هێزه‌ له‌س���ه‌ر له‌ناو وه‌زاره‌تی‌ پێشمه‌رگه‌دا ده‌كات"‪.‬‬ ‫ئه‌و جه‌غتی‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫بنه‌م���ای‌ نه‌ته‌وه‌ی���ی‌‌و مه‌زهه‌ب���ی‌‌و‬ ‫ئاینی‌‌و وت���ی‌ "ئه‌مانه‌ هه‌م مه‌س���ه‌له‌ی‌ له‌ڕێگه‌ی‌ ئۆرگانه‌ جیاوازه‌كانی‌ پارتییه‌وه‌‬ ‫تێكه‌اڵوكردن���ه‌وه‌ی‌ هێزی‌ پێش���مه‌رگه‌‌و ئه‌و ناوانه‌ رێكده‌خرێن‌و له‌سه‌ر بودجه‌ی‌‬ ‫بونیادنانی‌ سوپا دواده‌خه‌ن‌و هه‌م به‌ده‌ر گشتی‌ داده‌مه‌زرێن چ له‌وه‌زاره‌تی‌ ناوخۆ‬ ‫له‌یاسایه‌‪ ،‬چونكه‌ یاسا ئه‌و مافه‌مان پێ‌ چ له‌وه‌زاره‌تی‌ پێشمه‌رگه‌‪.‬‬ ‫په‌یوه‌س���ت ب���ه‌و بابه‌تان���ه‌ ئاوێن���ه‌‬ ‫نادات"‪.‬‬ ‫ئه‌و ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا كه‌ لیوا عه‌ره‌بیه‌كه‌ په‌یوه‌ندی‌ به‌ئاری‌ هه‌رسین په‌رله‌مانتاری‌‬ ‫له‌ ‪ 2000‬كه‌س پێكدێت‌و وتی‌ "پێشتریش فراكس���یۆنی‌ پارتی‌‌و س���ه‌رۆكی‌ لیژنه‌ی‌‬ ‫‪ 1500‬كه‌س بۆ زێره‌ڤانی‌ له‌سه‌ر میالكی‌ پێش���مه‌رگه‌ له‌په‌رله‌مانی‌ كوردستانه‌وه‌‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ ناوخۆ دام���ه‌زراوه‌‌و هه‌روه‌ها كرد‌و ناوب���راو ئاماده‌ نه‌ب���و لێدوان بۆ‬ ‫له‌وه‌زاره‌تی‌ پێش���مه‌رگه‌ ‪ 4757‬كه‌سی‌ ئاوێنه‌ بدات‪.‬‬ ‫هه‌رچ���ی‌ جێگری‌ س���ه‌رۆكی‌ لیژنه‌ی‌‬ ‫ت���ر دامه‌زرێنرا كه‌ ل���ه‌و ژماره‌یه‌ ‪4057‬‬ ‫كه‌س���یان به‌ته‌زكیه‌ی‌ پارتی‌ دیموكراتی‌ پێش���مه‌رگه‌یه‌ له‌په‌رله‌مانی‌ كوردستان‬ ‫كوردستان دامه‌زرێنرابون له‌سه‌ر میالكی‌ دروس���تكردنی‌ هێ���ز ب���ۆ پێكهاته‌كان‬ ‫به‌شێوه‌ی‌ جیاواز جیاواز به‌باش نازانێت‌و‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ پێشمه‌رگه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و جه‌غت له‌س���ه‌ر ئ���ه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ رایده‌گه‌یه‌نێت "ی���ه‌ك ناگرێته‌وه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫كه‌ ئه‌و دامه‌زراندنانه‌ له‌الیه‌ن پارتییه‌و‌ه یاس���ای‌ وه‌زاره‌تی‌ پێشمه‌رگه‌ كه‌ به‌پێی‌‬ ‫ئه‌نجامدراوه‌‌و له‌سه‌ر بنه‌مای‌ رێنماییه‌كانی‌ ف���ۆڕم‌و تۆماره‌كانی‌ لیژنه‌ی‌ پزیش���كی‌‌و‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ پێش���مه‌رگه‌ دانه‌مه‌زرێنراون‌و ته‌مه‌نه‌"‪.‬‬ ‫دلێر مسته‌فا جێگری‌ سه‌رۆكی‌ لیژنه‌ی‌‬ ‫پێویستی‌ قۆناغه‌كه‌ش كه‌ قۆناغی‌ شه‌ڕه‌‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ له‌په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان‬ ‫پاساو نه‌بوه‌ بۆ دامه‌زراندنیان"‪.‬‬ ‫ی بارزانی‌ وه‌ك وتیشی‌ "دروستكردنی‌ ئه‌م هێزانه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫"پارتی‌ به‌بڕیاری‌ خود ‌‬ ‫سه‌رۆكی‌ پارتی‌ دایانده‌مه‌زرێنێت له‌سه‌ر له‌س���ه‌ر وه‌زاره‌تی‌ پێشمه‌رگه‌ بن ناچنه‌‬ ‫میالكی‌ وه‌زاره‌تی‌ پێشمه‌رگه‌‌و بودجه‌ی‌ خانه‌ی‌ به‌دامه‌زراوه‌یی‌ كردنی‌ وه‌زاره‌تی‌‬

‫پێشمه‌رگه‌وه‌‪.‬‬ ‫"به‌داخه‌وه‌ ئه‌و هه‌وڵ���ه‌ی‌ په‌رله‌مان ‌ی‬ ‫كوردستان س���ه‌ری‌ نه‌گرت كه‌ له‌لیژنه‌ی‌‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ پڕۆژه‌یه‌كم���ان هه‌ب���و بۆ‬ ‫یه‌كخس���تنه‌وه‌ی‌ هه‌مو هێزی‌ پێشمه‌رگه‌‬ ‫به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ پڕۆفیش���نااڵنه‌" دلێ���ر‬ ‫مسته‌فا وای‌ وت‪.‬‬ ‫به‌ه���ار عه‌بدولڕه‌حم���ان بڕی���ارده‌ری‌‬ ‫لیژنه‌ی‌ پێشمه‌رگه‌ش گله‌یی‌ له‌وه‌زاره‌تی‌‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ كرد ك���ه‌ له‌پڕۆژه‌كانیاندا‬ ‫راوێ���ژ به‌لیژنه‌كه‌ی���ان ناك���ه‌ن‌و وت���ی‌‬ ‫"یه‌كێك له‌گله‌ییه‌كانی‌ ئێمه‌ له‌وه‌زاره‌تی‌‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ ئه‌وه‌ بوه‌ كه‌ ل���ه‌و پڕۆژه‌‌و‬ ‫پالنانه‌یان���دا هی���چ رۆڵێ���ك ن���ه‌دراوه‌‬ ‫به‌لیژنه‌ی‌ پێش���مه‌رگه‌ له‌كاتێكدا لیژنه‌ی‌‬ ‫پێشمه‌رگه‌ چاودێره‌‌و ئاگاداری‌ سه‌رجه‌م‬ ‫ورده‌كارییه‌كانه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "حكومه‌ت له‌ئێس���تادا هیچ‬ ‫مامه‌ڵه‌ی���ه‌ك له‌گ���ه‌ڵ په‌رله‌ماندا ناكات‬ ‫به‌و بیانوه‌ی‌ ك���ه‌ په‌رله‌مان په‌كخراوه‌‌و‬ ‫حوكمڕان���ی كوردس���تانیش پارتێك���ی‌‬ ‫دیاریكراو ده‌یكات"‪.‬‬ ‫جه‌غتیشی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫"وه‌ك چ���ۆن له‌س���ه‌رجه‌می‌ لیژنه‌كانی‌‬ ‫په‌رله‌مان له‌ڕوی‌ یاسادانانه‌وه‌ كۆبونه‌وه‌‬ ‫نییه‌‪ ،‬له‌ڕوی‌ به‌دواداچونیشه‌وه‌ كێشه‌مان‬ ‫هه‌ی���ه‌‌و حكومه‌ت وه‌اڵمم���ان ناداته‌وه‌‌و‬ ‫حسابمان بۆ ناكات"‪.‬‬

‫دروستكردن ‌ی‬ ‫ئه‌م هێزانه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌سه‌ر وه‌زاره‌تی‌‬ ‫پێشمه‌رگه‌ بن‬ ‫ناچنه‌ خانه‌ی‌‬ ‫به‌دامه‌زراوه‌یی‌‬ ‫كردنی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫پێشمه‌رگه‌وه‌‬

‫‪4‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )557‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/12/20‬‬

‫یه‌كێتی‌و یه‌كگرتو‬ ‫به‌سیاسه‌تێكی ناڕونه‌وه‌ روبه‌ڕوی روداوه‌كان ده‌بنه‌وه‌‬ ‫ ئا‪ :‬وریا حسێن‬ ‫له‌ناو هێزه‌ سیاسیه‌كانی هه‌رێمی‬ ‫كوردستان ره‌خنه‌ له‌یه‌كگرتوی‬ ‫ئیسالمی‌و یه‌كێتی نیشتمانی‬ ‫كوردستان ده‌گیرێت كه‌ زۆرترین‬ ‫ناڕونی به‌بڕیاره‌كانیانه‌وه‌ هه‌بوه‌‬ ‫له‌باره‌ی گۆڕانكارییه‌ سیاسیه‌كان‪،‬‬ ‫به‌گوێره‌ی وته‌ی سه‌ركردەیه‌كی‬ ‫یه‌كێتیش "په‌رته‌وا‌زه‌یی یه‌كێتی‬ ‫نیشتمانی رێگه‌ی بۆ پارتی‬ ‫خۆشكردوه‌ ته‌راتێن بكات"‪.‬‬ ‫مس���ته‌فا چ���اوڕه‌ش ئه‌ندام���ی‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی یه‌كێتی نیش���تمانی‬ ‫كوردستان ئه‌وه‌ی بۆ ئاوێنه‌ رونكردنه‌وه‌‬ ‫کە نه‌بون���ی سیاس���ه‌تێكی یه‌كگرتو‬ ‫الی س���ه‌ركردایه‌تی یه‌كێت���ی ناڕونی‬ ‫له‌سیاس���ه‌تی یه‌كێتی دروستكردوه‪،‬‬ ‫وتی‌ "ئه‌م دۆخه‌ بۆ یه‌كێتی نیشتمانی‬ ‫كوردس���تان زیانه‌‪ ،‬چونك���ه‌ ده‌بینین‬ ‫له‌س���لێمانی نائارامی هه‌یه‌و میلله‌ت‬ ‫دڵ���ی ناخۆش���ه‌ داوام���ان لێده‌كرێت‬ ‫چاره‌سه‌ری دۆخه‌كه‌ بكه‌ین"‪.‬‬ ‫قس���ه‌كانی مس���ته‌فا چ���اوڕه‌ش‬ ‫هاوكاته‌ له‌گ���ه‌ڵ ناكۆكی نێوان تیمی‬ ‫وه‌زاری یه‌كێتی نیشتمانی كوردستان‬ ‫له‌حكومه‌ت���ی هه‌رێم���ی كوردس���تان‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ فراكس���یۆنه‌كه‌یان له‌به‌غدا‪،‬‬ ‫به‌وپێیه‌ی كاتێ���ك بڕگه‌كانی تایبه‌ت‬ ‫به‌كورد له‌پڕۆژه‌یاسای بودجه‌ی‪2017‬‬ ‫په‌س���ه‌ندكرا به‌بێ پارتی فراكسیۆنی‬

‫یه‌كێتی جه‌ختی له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌كرده‌وه‌‬ ‫ئه‌و پڕۆژه‌ی���ه‌ هی ئه‌وان بوه‌و زۆترین‬ ‫داكۆكی���ان لێك���رد‪ ،‬له‌كاتێكدا تیمی‬ ‫وه‌زاری یه‌كێتی له‌ناو حكومه‌ت به‌ڕونی‬ ‫ئه‌م پڕۆژه‌یەیان له‌ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران‬ ‫ره‌تك���رده‌وه‪ ‌،‬پێش���تریش له‌گه‌رمه‌ی‬ ‫گفتوگۆی نێوان فراكسیۆنه‌كان له‌به‌غدا‬ ‫بۆ ده‌نگ���دان له‌س���ه‌ر بودجه‌ی‪2017‬‬ ‫قوب���اد تاڵه‌بانی جێگری س���ه‌رۆكی‬ ‫حكومه‌ت به‌نامه‌ ئه‌وه‌ی به به‌‌رپرسانی‬ ‫فراكس���یۆن وتب���و "جێبه‌جێكردن���ی‬ ‫هه‌ربڕیارێك كه‌ له‌په‌رله‌مانی عێراقه‌وه‌‬ ‫ده‌رده‌‌چێت ‌پێویس���تی به‌ڕێكکه‌وتنی‬ ‫نێوان ه���ه‌ردو حكومه‌ته‌ك���ه‌ ده‌بێت‬ ‫(هه‌رێ���م‌و ناوه‌ن���د)‪ ،‬به‌پێچه‌وان���ه‌وه‌‬ ‫ئێم���ه‌ پابه‌ند نابین پێ���وه‌ی"‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫فراكس���یۆنی یه‌كێتی س���وربو له‌سه‌ر‬ ‫ئه‌وه‌ی ده‌نگبدات به‌بودجه‌‪.‬‬ ‫مس����ته‌فا چ����اوڕه‌ش راس����تیه‌كان‬ ‫ناشارێته‌وه‌و باوه‌ڕیوایه‌ ئه‌م شتانه‌ی‬ ‫له‌باره‌ی ناڕونی سیاسه‌تی یه‌كێتیه‌وه‌‬ ‫ده‌وترێت راس����ته‪ ‌،‬ئه‌م����ه‌ش یه‌كێتی‬ ‫بێهێز كردوه‌‪ ،‬وتیشی "ئه‌م بێهێزیه‌ی‬ ‫یه‌كێتی كاریگه‌ری له‌سه‌ر گه‌وره‌بونی‬ ‫پارتی هه‌ب����وه‌‪ ،‬هه‌ر ب����ۆ نمونه‌ له‌م‬ ‫هه‌فته‌یه‌دا س����ێ وه‌زی����ری ئه‌وروپی‪،‬‬ ‫پێش����تریش وه‌زیری به‌رگری ئه‌مریكا‬ ‫هاتن����ه‌ هه‌ولێ����ر ك����ه‌س مه‌رحه‌بای‬ ‫له‌ئێم����ه‌ نه‌كرد‪ ،‬چونك����ه‌ ئێمه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫یه‌كگرتو بوینایه‌ ئه‌وا ئه‌مه‌ بۆ پارتی‬ ‫نه‌ده‌لوا"‪.‬‬ ‫هاوت����ا حزبه‌یه‌كه‌ش����ی رزگار عه‌لی‬

‫یه‌كێت����ی له‌گ����ه‌ڵ به‌رژه‌وه‌ن����دی‬ ‫هاواڵتیاندایه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ش����ی وت "ئه‌گه‌ر‬ ‫حكومه‌تی هه‌رێم ش����تی باشتری پێیه‌‬ ‫باپیشانی بدات‪ ،‬چونكه‌ چی باشتربێت‬ ‫بۆ هاواڵتیان ئه‌وه‌مان ده‌وێت"‪.‬‬ ‫به‌اڵم پێچه‌وانه‌ی قس����ه‌كانی رزگار‬ ‫عه‌لی‪ ،‬وه‌فدی پارتی له‌كۆبونه‌وه‌كه‌ی‬ ‫دوێن����ی نیگه‌رانی خۆی����ان به‌رامبه‌ر‬ ‫سیاسه‌تی ناڕونی یه‌كێتی ده‌ربڕیوه‌و‬ ‫به‌ڕونی ئاماژه‌یان ب����ۆ ئه‌وه‌داوه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫سیاسه‌تی یه‌كێتی رون نیه‌‪ ،‬به‌جۆرێك‬ ‫قوب����اد تاڵه‌بانی جێگری س����ه‌رۆكی‬ ‫حكوم����ه‌ت ئ����اگاداری داهاتی نه‌وته‌و‬ ‫یه‌كێتی ده‌ڵێت ئاگای لێی نیه‌‪.‬‬

‫ئه‌م بێهێزیه‌ی‬ ‫به‌شداری ئێمه‌‬ ‫یه‌كێتی كاریگه‌ری‬ ‫له‌حكومه‌ت‌ ئه‌وه‌‬ ‫ناگه‌یه‌نێت تۆ له‌حكومه‌ت له‌سه‌ر گه‌وره‌بونی‬ ‫پارتی هه‌بوه‌‬ ‫بێت بێده‌نگی بكه‌یت‬ ‫له‌باره‌ی سیاسه‌تی ئێستای حزبه‌كه‌ی‌‬ ‫ئام����اژه‌ی بۆ ئه‌وه‌ك����رد "ئێمه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫پڕۆژه‌یاسای بودجه‌ی‪2017‬ی عێراقین‪،‬‬ ‫پش����تیوانی ده‌كه‌ین‪ ،‬كاك قوبادیش‬

‫وتویه‌تی چ����ی له‌به‌رژوه‌ندی هه‌رێمه‌‬ ‫ئه‌وه‌بكه‌ن"‪.‬‬ ‫ئه‌ندامه‌كه‌ی سه‌ركردایه‌تی یه‌كێتی‬ ‫جه‌ختیش له‌س����ه‌ر ئ����ه‌وه ‌ده‌كاته‌وه‌‬

‫هاوكات����ی یه‌كێت����ی نیش����تمانی‬ ‫كوردس����تان‪ ،‬قس����ه‌ی زۆر له‌ب����اره‌ی‬ ‫یه‌كگرت����وی ئیس��ل�امیه‌وه‌ ده‌كرێ����ت‬ ‫ك����ه ‌بڕیاره‌كان����ی ناڕون����ن له‌باره‌ی‬ ‫دۆس����یه‌كانی هه‌رێمی كوردس����تانه‌وه‌‬ ‫به‌اڵم سه‌ركردەیە‌كی بااڵی ئه‌و حزبه‌‬ ‫ئه‌و قس����ه‌یه‌ ره‌تده‌كات����ه‌وه‌ "ده‌ڵێت‬ ‫كاتێك ئێمه‌ ئااڵهه‌ڵگری س����ازانبوین‬ ‫كه‌س له‌گه‌ڵ����ی نه‌بو‪ ،‬به‌اڵم ئێس����تا‬ ‫كۆبونه‌وه‌ به‌رناكه‌وێت"‪.‬‬ ‫عومه‌ر محه‌مه‌د سه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫جێبه‌جێكردنی‌ یه‌كگرتو له‌س����لێمانی‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی ب����ۆ ئاوێن����ه‌ رونك����رده‌وه‌‬ ‫به‌پێچه‌وانه‌وه‌ ئێمه‌ سیاسه‌تمان رونه‪‌،‬‬ ‫ساڵی رابردو كاتێك وتمان سازان باشه‌‬ ‫به‌شێك له‌الیه‌نه‌كان ره‌تیانده‌كرده‌وه‌‬ ‫به‌اڵم ئێس����تا هه‌م����وی داوایده‌كه‌ن‪،‬‬

‫وتیش����ی "ئێمه‌ كاتێك وتمان سازان‬ ‫ئێمه‌یان عه‌یبدار كرد‪ ،‬به‌اڵم ئێس����ت ‌ه‬ ‫هه‌موی راده‌كه‌ن بۆ كۆبونه‌وه‌"‪.‬‬ ‫به‌گوێ����ره‌ی زانیاریی����ه‌كان‬ ‫له‌دواكۆبونه‌وه‌ی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران‬ ‫نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكی حكومه‌ت‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی به‌وه‌زیره‌كان����ی یه‌كگرت����وو‬ ‫كۆمه‌ڵ‌و یه‌كێتی وتوه‌ خۆتان یه‌كالیی‬ ‫بكه‌نه‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ ناكرێت له‌س����لێمانی‬ ‫خۆپیش����اندان بك����ه‌ن‌و له‌هه‌ولێریش‬ ‫حكومه‌تبن‪.‬‬ ‫سه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ جێبه‌جێكردنی‌‬ ‫یه‌كگرت����و له‌س����لێمانی له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی وت "ئه‌وه‌ ته‌نه����ا به‌ئێمه‌ی‬ ‫نه‌وتوه‌ به‌هه‌مو الیه‌نه‌كانی وتوه‌‪ ،‬ئه‌وه‌‬ ‫قس����ه‌یه‌كه‌ كه‌س نایكڕێت‪ ،‬به‌شداری‬ ‫ئێمه‌ له‌حكومه‌ت‌ ئه‌وه‌ ناگه‌یه‌نێت تۆ‬ ‫له‌حكومه‌ت بێت بێده‌نگی بكه‌یت"‪.‬‬ ‫جه‌ختكردن����ه‌وه‌ی‬ ‫س����ه‌رباری‬ ‫به‌رپرس����انی یه‌كگرتو یه‌كێتی‌ له‌سه‌ر‬ ‫رونیی سیاسه‌تیان‪ ،‬هێشتاش روانینێك‬ ‫الی به‌شێك له‌شه‌قام هه‌یه‌ كه‌ بڕوای‬ ‫وای����ه‌ ئه‌م دو هێزه‌ ده‌بێت كاریگه‌رانه‌‬ ‫به‌شداری پرۆس����ه‌ سیاسیه‌كه‌ بكه‌ن‌و‬ ‫پرسه‌كان یه‌كالیی بكه‌نه‌وه‌‪ ،‬وه‌ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌ڕابردودا ئه‌م دو هێزه‌ سیاسه‌تێكی‬ ‫رونیان هه‌بوایه‌ ده‌یانتوانی ئاڕاسته‌ی‬ ‫قورس����ایی سیاس����ی بگ����ۆڕن‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌وانیش له‌وباره‌یه‌وه‌ ده‌یان پاساویان‬ ‫هه‌یه‌ كه‌ یه‌كه‌میان دوبارەنه‌بونه‌وه‌ی‬ ‫شه‌ڕی ناوخۆیی الیه‌نه‌كانه‌‪.‬‬

‫بۆ كۆبونه‌و‌ه له‌گه‌ڵ حكومه‌تی‌ هه‌رێم‬ ‫پارێزه‌ر ‌ی كۆمه‌ڵ ‌ی ئیسالمی‌‪ :‬ئه‌وان‬ ‫فراكسیۆنی‌ گۆڕان دودڵه‌‬ ‫هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه‌ بێ‌ تاوان بون‬

‫دو كادره‌كه‌ ‌ی كۆمه‌ڵ ‌ی ئیسالم ‌ی چۆن ئازادكران؟‬

‫ ئا‪ :‬شۆڕش محه‌مه‌د‬

‫حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫سبه‌ینێ‌ (چوارشه‌ممه‌)ی‌ داناو‌ه‬ ‫بۆ كۆبونه‌وه‌ له‌گه‌ڵ فراكسیۆنه‌‬ ‫كوردییه‌كانی‌ په‌رله‌مانی‌ عێراق‬ ‫بۆ گفتوگۆكردن له‌باره‌ی‌ یاسای‌‬ ‫بودجه‌ی‌ ‪2017‬ی‌ عێراق‌و شایسته‌‬ ‫داراییه‌كانی‌ هه‌رێم له‌و یاسایه‌دا‪،‬‬ ‫له‌ئێستادا فراكسیۆنه‌كانی‌ (یه‌كێتی‌‪،‬‬ ‫كۆمه‌ڵ‪ ،‬یه‌كگرتو) ئاماده‌یی‌ خۆیان‬ ‫بۆ كۆبونه‌وه‌كه‌ ده‌ربڕیوه‌‌و هه‌رچی‌‬ ‫فراكسیۆنی‌ گۆڕانیشه‌ هێشتا بڕیاری‌‬ ‫به‌شداریكردنی‌ نه‌داوه‌‌و بڕیاره‌‬ ‫ئه‌مڕۆ (سێشه‌ممه‌) خۆی‌ یه‌كالیی‌‬ ‫بكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫موسه‌نا ئه‌مین سه‌رۆكی‌ فراكسیۆنی‌‬ ‫یه‌كگرت���و له‌په‌رله‌مان���ی‌ عێ���راق‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند"له‌گه‌ڵ هه‌ر سێ‌‬ ‫فراكسیۆنی‌ (یه‌كێتی‌‪ ،‬گۆڕان‪ ،‬كۆمه‌ڵ)‬ ‫هه‌ماهه‌نگیمان هه‌یه‌‪ ،‬یه‌كێتی‌‌و كۆمه‌ڵ‬ ‫به‌فه‌رمی‌ به‌ئێمه‌ی���ان راگه‌یاندوه‌ كه‌‬ ‫به‌ش���داری‌ كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌ حكومه‌تی‌‬ ‫هه‌رێم ده‌كه‌ن‌و ئێمه‌ش رامانگه‌یاندوه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ ئه‌واندا به‌شداری‌ كۆبونه‌وه‌كه‌‬ ‫ده‌كه‌ی���ن‌و براده‌رانی‌ گۆڕان هێش���تا‬ ‫بڕیاری‌ به‌شداریكردنیان نه‌داوه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "بڕیاره‌ ئه‌مڕۆ (سێشه‌ممه‌)‬ ‫وه‌اڵمی‌ ئێمه‌ بده‌نه‌وه‌ له‌به‌شداریكردن‬ ‫یان به‌شدارینه‌كردنیان"‪.‬‬ ‫ئه‌مین ئام���اژه‌ ب���ه‌وه‌ ده‌كات كه‌‬ ‫براده‌رانی‌ گۆڕان كه‌ ئه‌ڵێن هێش���تا‬ ‫بڕیاری‌ به‌شداریكردنمان نه‌داوه‌ ره‌نگه‌‬ ‫به‌شێكی‌ په‌یوه‌ندی‌ به‌كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌‬ ‫دوێن���ێ‌ (دوش���ه‌ممه‌)ی‌ نێ���وان‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ گ���ۆڕان‌و پارتییه‌وه‌ بێت‬ ‫كه‌ چاوه‌ڕوانییه‌كیان له‌و كۆبونه‌وه‌یه‌‬ ‫هه‌بێت‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش���دا كه‌ به‌ش���ێكی‌‬ ‫تری‌ دودڵی‌ گۆڕان له‌به‌ش���داریكردن‬ ‫ل���ه‌و كۆبونه‌وه‌ی���ه‌ ب���ۆ ئه‌وه‌یه‌ كه‌‬ ‫ئه‌وان ده‌رك���راون ل���ه‌و حكومه‌ته‌‌و‬

‫وه‌كو فراكسیۆنی‬ ‫گۆڕان له‌په‌رله‌مانی‬ ‫عێراق له‌ناوخۆماندا‬ ‫هه‌ندێك راوێژمان‬ ‫ماوه‌ بیكه‌ین‬

‫بێگومان ده‌بێت هه‌ڵوێستیان له‌ئێمه‌‬ ‫جیاوازبێت‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "ئێمه‌ له‌وه‌ تێده‌گه‌ین"‪.‬‬ ‫"براده‌ران���ی‌ گ���ۆڕان له‌س���ه‌ر‬ ‫به‌شداریكردنی‌ ئێمه‌ هیچ تێبینییه‌كیان‬ ‫نه‌بوه‌‌و له‌وباره‌یه‌وه‌ هیچ كێشه‌یه‌كیان‬ ‫نییه‌" موسه‌نا ئه‌مین وای‌ وت‪.‬‬

‫ئه‌مین ئ���ه‌وه‌ی‌ رونكرده‌وه‌ كه‌ ئه‌و‬ ‫سێ‌ فراكس���یۆنه‌ له‌كۆبونه‌وه‌كه‌یان‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ حكومه‌تی‌ هه‌رێ���م ده‌توانن‬ ‫روانینی‌ فراكسیۆنی‌ گۆڕانیش بگه‌یه‌نن‬ ‫به‌حكوم���ه‌ت‌و وتی‌ "ئێم���ه‌ له‌جیاتی‌‬ ‫ئه‌وان‌و به‌نوێنه‌رایه‌تی‌ ئه‌وانیش له‌وێ‌‬ ‫ده‌بین‪ ،‬چونكه‌ روانینمان بۆ پرس���ی‌‬ ‫بودجه‌ وه‌ك یه‌كه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ فراكس���یۆنی‌ گ���ۆڕان‬ ‫له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق له‌باره‌ی‌ هۆكاری‌‬ ‫س���اغنه‌بونه‌وه‌یان بۆ به‌شداریكردن‬ ‫له‌كۆبون���ه‌وه‌ چاوه‌ڕوانكراوه‌ك���ه‌ی‌‬ ‫فراكس���یۆنه‌ كوردیی���ه‌كان له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێم ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات‬ ‫كه‌ ئه‌گه‌ری‌ نه‌چونیان بۆ كۆبونه‌وه‌كه‌‬ ‫ئه‌گه‌رێكی‌ كراوه‌یه‌‪.‬‬ ‫كاوه‌ محه‌مه‌د سه‌رۆكی‌ فراكسیۆنی‌‬ ‫گۆڕان له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق وتی‌ "وه‌كو‬ ‫فراكسیۆنی گۆڕان له‌په‌رله‌مانی عێراق‬ ‫له‌ناوخۆماندا هه‌ندێك راوێژمان ماوه‌‬ ‫بیكه‌ین"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "له‌راس���تیدا ئه‌گ���ه‌ری‬ ‫نه‌چونم���ان ب���ۆ كۆبونه‌وه‌ك���ه‌ش‬ ‫له‌به‌رده‌مدای���ه‌‌و پێمانوایه‌ حكومه‌تی‬ ‫هه‌رێم پێشوه‌خت بڕیاری خۆی داوه‌‬ ‫له‌ره‌تكردنه‌وه‌ی یاساكه‌"‪.‬‬ ‫"سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ش ئێمه‌ مه‌به‌ستمانه‌‬ ‫ه���ه‌وڵ بده‌ین پێكه‌وه‌ به‌هاوبه‌ش���ی‬ ‫بڕی���ار بده‌ی���ن‪ ،‬ئه‌گه‌ر بچی���ن یان‬ ‫نه‌چین بێگومان ئه‌و هه‌ماهه‌نگییه‌ی‬ ‫نێوان ئ���ه‌و چوار فراكس���یۆنه‌ هیچ‬ ‫كاریگه‌رییه‌كی له‌س���ه‌ر نابێت" كاوه‌‬ ‫محه‌مه‌د وای‌ وت‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ئێمه‌ به‌یه‌كه‌وه‌ له‌به‌غدا‬ ‫پش���تیوانیمان له‌پڕۆژه‌ك���ه‌ كردوه‌‌و‬ ‫ده‌نگمان پێ داوه‌و بوه‌ته‌ یاسا‌"‪.‬‬ ‫جه‌غتیشی‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫"له‌حاڵه‌تی چون‌و نه‌چونیشماندا ئێمه‌‬ ‫هه‌ر به‌یه‌كه‌وه‌ به‌رگری له‌وه‌ ده‌كه‌ین‬ ‫ك���ه‌ حكومه‌تی هه‌رێم به‌رپرس���یاره‌‬ ‫ل���ه‌وه‌ی جێبه‌جێی ب���كات‪ ،‬چونكه‌‬ ‫جێبه‌جێكردنی ئه‌م یاسایه‌ له‌خزمه‌تی‬ ‫خه‌ڵكی كوردستاندایه‌"‪.‬‬

‫ئا‪ :‬زانكۆ سه‌ردار‬ ‫به‌رپرسی‌ تیمی‌ پارێزه‌رانی‌ كۆمه‌ڵی‌‬ ‫ئیسالمی‌ كوردستان ئه‌وه‌ ئاشكرا‬ ‫ده‌كات‪ ،‬هه‌ردو كادره‌كه‌ی‌ كۆمه‌ڵی‌‬ ‫ئیسالمی‌ كوردستان كه‌ ماوه‌ی‌ ‪172‬‬ ‫رۆژ له‌ئاسایشی‌ هه‌ولێر زیندانی‌‬ ‫كرابون هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه‌ بێ‌ تاوانییان‬ ‫سه‌لمێنرابو‪ ،‬ده‌ڵێت "ئه‌وان بێوه‌یترین‬ ‫كادری‌ كۆمه‌ڵیان ده‌ستگیركردبو"‪.‬‬ ‫دانا دارا به‌رپرس����ی‌ تیمی‌ پارێزه‌ران ‌‬ ‫ی‬ ‫كۆمه‌ڵی‌ ئیسالمی‌ كوردستان سه‌باره‌ت‬ ‫به‌ئازادكردنی‌ دو كادری����ان به‌ناوه‌كانی‌‬ ‫"سه‌رهه‌د عوس����مان‌و سه‌عدی‌ مسته‌فا"‬ ‫كه‌ ماوه‌ی‌ ‪ 172‬رۆژ له‌ئاسایشی‌ هه‌ولێر‬ ‫زیندان����ی‌ كرابون به‌ئاوێن����ه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫"هه‌م����و كه‌س����ێك بێتاوان����ه‌ تاوه‌ك����و‬ ‫ئه‌وكات����ه‌ی‌ تاوانێكی‌ به‌س����ه‌ردا س����اغ‬ ‫ده‌بێته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و راس����تییه‌ش هه‌یه‌‬ ‫كه‌ هیچكه‌س له‌سه‌رو یاساوه‌ نیه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌و كه‌سه‌ی‌ كه‌ له‌لێكۆڵینه‌وه‌كاندا دانی‌‬ ‫نا به‌كرده‌وه‌ تیرۆریس����تیه‌كه‌ی‌ به‌رده‌م‬ ‫كه‌ناڵی‌ روداودا ن����اوی‌ ئه‌و دو كادره‌ی‌‬ ‫كۆمه‌ڵ����ی‌ ئیس��ل�امی‌ هێناب����و‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫بنچینه‌ی����ه‌ك ب����و ل����ه‌ڕوی‌ تیۆرییه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌شی‌ جێگه‌ی‌ سه‌رس����وڕمانی‌ ئێمه‌‬ ‫ب����و ن����اوی‌ ئارامتری����ن كادری‌ كۆمه‌ڵ‬ ‫له‌كه‌یس����ه‌كه‌دا هاتبو كه‌ كاك سه‌عدیه‌‪،‬‬ ‫كاك سه‌عدی‌ خۆی‌ ئه‌ندازیاری‌ كاره‌بایه‌و‬ ‫هه‌مو خه‌ڵكی‌ هه‌ولێر ده‌یناسن‪ ،‬ره‌نگه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر كه‌س����ێكی‌ دیكه‌ بوایه‌ گومانێكی‌‬ ‫له‌سه‌ر دروست بوایه‌‪ ،‬به‌اڵم كه‌سایه‌تی‌‬ ‫س����ه‌عدی‌ كه‌سایه‌تیه‌كی‌ ته‌واو جیاوازه‌‪،‬‬ ‫هه‌رله‌س����ه‌ره‌تاوه‌ ك����ه‌ تیمه‌كانی‌ ئێمه‌‬ ‫له‌گه‌ڵیدابون هیچ زانیاریه‌كی‌ دروس����ت‬ ‫له‌سه‌ری‌ نه‌بو جگه‌ له‌و دانپێدانانه‌"‪.‬‬ ‫دانا دارا ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شدا ئازادكردنی‌‬ ‫ئ����ه‌و دو كادره‌ی‌ كۆمه‌ڵ����ی‌ ئیس��ل�امی‌‬

‫وه‌ك الیه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫یاساییه‌كه‌ی‌‬ ‫قسه‌ده‌كه‌م‬ ‫به‌اڵم پێمانوای ‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستان روده‌دات‬ ‫دیوی‌ سیاسیشی‌‬ ‫هه‌یه‬ ‫په‌یوه‌ن����دی‌ به‌الیه‌نی‌ سیاس����یه‌وه‌ نیه‌‪،‬‬ ‫وتیش����ی‌ "وه‌ك الیه‌ن����ی‌ یاس����اییه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫قس����ه‌ده‌كه‌م ب����ه‌اڵم پێمانوای����ه‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌هه‌رێمی‌ كوردس����تان روده‌دات دیوی‌‬ ‫سیاسیش����ی‌ هه‌یه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها ناوهێنانی‌‬ ‫ئ����ه‌و دو كادره‌ی‌ كۆمه‌ڵی����ش له‌گ����ه‌ڵ‬ ‫مانه‌وه‌ی‌ زۆریان مانای‌ زۆر هه‌ڵده‌گرێت‪،‬‬ ‫هه‌رچه‌ن����ده‌ تۆم����اری‌ هاتن����ه‌وه‌ی‌‬ ‫مۆبایله‌كانیش����یان بۆم����اوه‌ی‌ س����اڵێك‬ ‫هیچ ش����تێكی‌ نه‌بوه‌‪ ،‬ئه‌وان����ه‌ هه‌موی‌‬

‫وایك����رد ك����ه‌ هیچ به‌ڵگه‌یه‌ك دروس����ت‬ ‫نه‌بێت له‌س����ه‌ریان جگه‌ ل����ه‌وه‌ی‌ ته‌نها‬ ‫ناویان هاتبو‪ ،‬له‌ئێستاشدا كه‌یسه‌كه‌یان‬ ‫دانه‌خ����راوه‌ هه‌ت����ا رۆژی‌ دادگاییكردن‌و‬ ‫دادوه‌ری‌ تایبه‌تمه‌ن����د بڕی����ار له‌س����ه‌ر‬ ‫كه‌یسه‌كه‌یان ده‌دات"‪.‬‬ ‫ئه‌و به‌رپرس����ه‌ی تیم����ی‌ پارێزه‌رانی‌‬ ‫كۆمه‌ڵی‌ ئیس��ل�امی‌ كوردستان جه‌خت‬ ‫ل����ه‌وه‌ش ده‌كات����ه‌وه‌‪ ،‬ئازادكردنی‌ ئه‌و‬ ‫دو كادره‌ی����ان په‌یوه‌ندی‌ به‌دانیش����تنی‌‬ ‫هه‌ردو الیه‌نی‌ پارتی‌‌و كۆمه‌ڵه‌وه‌ نه‌بوه‌‪،‬‬ ‫ده‌ش����ڵێت "په‌یوه‌ن����دی‌ ب����ه‌و بابه‌ته‌وه‌‬ ‫نه‌بوه‌‪ ،‬چونكه‌ ئه‌وه‌ كه‌یسێكی‌ یاساییه‌‪،‬‬ ‫ئێمه‌ش ئ����اگاداری‌ دۆخی‌ ژیانیان بوین‬ ‫له‌زیندان‌و رۆژانی‌ شه‌ممان‌و سێشه‌ممان‬ ‫ده‌مانبینین له‌زیندان"‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ زانیاریه‌كانی‌ رۆژنامه‌ی‌ ئاوێنه‌‬ ‫رێكه‌وتنێ����ك هه‌یه‌ له‌نێوان ئاسایش����ی‌‬ ‫هه‌ولێرو ئه‌و دو كادره‌ی‌ كۆمه‌ڵی‌ ئیسالمی‌‬ ‫كه‌ هیچ الیه‌كیان نابێت قس����ه‌ له‌باره‌ی‌‬ ‫ئه‌و كه‌ی����س‌و بابه‌ته‌وه‌ بك����ه‌ن‪ ،‬ئاوێنه‌‬ ‫زۆر هه‌وڵیدا چیرۆك����ی‌ ئه‌و دو كادره‌ی‌‬ ‫كۆمه‌ڵی‌ ئیس��ل�امی‌ له‌زاری‌ خۆیانه‌وه‌ بۆ‬ ‫خوێنه‌ران بگوازێته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ریه‌كه‌یان‬ ‫به‌بیانویه‌ك خۆیان له‌لێدواندان ده‌بوارد‪،‬‬ ‫هه‌ر به‌پێی‌ زانیاریه‌كانی‌ ئاوێنه‌ ئه‌و دو‬ ‫كادره‌ی‌ كۆمه‌ڵ له‌ئێس����تادا به‌كه‌فاله‌ت‬ ‫ئازادك����راون‌و له‌ماوه‌یه‌كی‌ نزیكدا دادگا‬ ‫كه‌یس����ه‌كه‌یان یه‌كالی����ی‌ ده‌كات����ه‌وه‌‪،‬‬ ‫س����ه‌رچاوه‌یه‌كیش ب����ۆ ئاوێن����ه‌ وت����ی‌‬ ‫"مامۆس����تا عه‌لی‌ باپیر خۆی‌ سه‌ردانی‌‬ ‫ه����ه‌ردو كادره‌كه‌ی‌ ك����ردوه‌و وتویه‌تی‌‬ ‫ئه‌وان هی����چ قس����ه‌یه‌كیان له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫له‌گه‌ڵ پارتی‌ نه‌كردوه‌"‪.‬‬ ‫پارێزه‌ره‌ك����ه‌ی‌ كۆمه‌ڵی����ش جه‌خ����ت‬ ‫له‌وه‌ده‌كات����ه‌وه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ هێش����تا‬ ‫دادگای����ی‌ ئه‌و دو كادره‌ م����اوه‌ ناكرێت‬ ‫هیچ شتێكی‌ دیكه‌ بخرێته‌ سه‌ر روپه‌ڕی‌‬ ‫رۆژنامه‌كان‪.‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫ ‬

‫هه‌مو شتێک له‌باره‌ی کوردستان‌و عێراقه‌وه‌‬

‫‪www.niqash.org‬‬

‫‪7‬‬

‫ئه‌م الپه‌ڕه‌یه‌ به‌سپۆنسه‌ری رێکخراوی‬ ‫راگه‌یاندن له‌هه‌ماهه‌نگی‌‌و گواستنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌کادیمیای راگه‌یاندنی ئه‌ڵامنی‬

‫فه‌رمانده‌ی‌ هێزی‌ ئاڵتونی‌ عێراق‪:‬‬

‫شوێنی‌ به‌غداد ‌ی ده‌زانین‌و تائێستا ‪ 2230‬داعشمان له‌موسڵ كوشتووه‌‬

‫نقاش‪ ،‬ئاواره حه‌مید‬ ‫فه‌رمانده‌ی‌ هێزی‌ ئاڵتونی‌ عێراقی‌‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ ئامانجی‌ سه‌ره‌كییان‬ ‫له‌شه‌ڕه‌كه‌ی‌ موسڵ سه‌ره‌ڕای‌ وه‌ده‌رنانی‌‬ ‫داعش‪ ،‬پاراستنی‌ گیانی‌ هاواڵتیانه‌‪،‬‬ ‫هه‌ربۆیه‌ له‌سه‌رخۆی‌ پێشڕه‌وی‌ ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫لیوا ف����ازڵ به‌رواری‌ فه‌رمان����ده‌ی‌ هێزی‌‬ ‫ئاڵتونی‌ عێراق كه‌ خۆی‌ كورده‌‪ ،‬له‌سه‌ره‌تا ‌ی‬ ‫دامه‌زراندنی‌ هێزی‌ تایبه‌تی‌ عێراقی‌ كه‌ دواتر‬ ‫به‌"فیرق����ه‌ی‌ ئاڵتونی‌" ناس����را دامه‌زرێنه‌رو‬ ‫فه‌رمانده‌ی‌ دیاری‌ ئ����ه‌و هێزه‌ بووه‌و دواتر‬ ‫گه‌یش����تووه‌ به‌پۆس����تی‌ كه‌س����ی‌ یه‌كه‌م‌و‬ ‫ئێس����تاش له‌ژێر سایه‌ی‌ هێزی‌ دژه‌ تیرۆری‌‬ ‫عێراقی����دا رێبه‌رایه‌تی‌ هێزه‌ك����ه‌ی‌ ده‌كات‌و‬ ‫كاریگه‌رترین ئه‌و ده‌ستانه‌ن كه‌ راسته‌وخۆ‬ ‫به‌شداری‌ شه‌ڕی‌ موسڵ ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ب����ه‌رواری‌ له‌چاوپێكه‌وتنێك����ی‌ تایبه‌تی‌‬ ‫"نیق����اش"دا ب����اس له‌به‌ڕێوه‌چوون���� ‌ی‬ ‫ئۆپه‌راس����یۆنی‌ موسڵ ده‌كات‌و ئاماژه‌ به‌وه‌‬ ‫ده‌كات ك����ه‌ ش����وێنی‌ ئه‌بوبه‌ك����ر به‌غدادی‌‬ ‫رابه‌ری‌ داعش پێده‌زانن‌و ئاگاداریش����ن كه‌‬ ‫له‌جموجۆڵ‌و خۆگۆڕینی‌ به‌رده‌وامدایه‌‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها باس له‌ژماره‌ی‌ كوژراوانی‌ داعش‌و‬ ‫ئاسته‌نگه‌ سه‌ره‌كییه‌كانی‌ شه‌ڕه‌كه‌ی‌ موسڵ‬ ‫ده‌كات‌و روونیده‌كاته‌وه‌ كه‌ خه‌ڵكی‌ شاره‌كه‌‬ ‫پێشوازی‌ گه‌رمیان لێده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫نیق����اش‪ :‬دوو مان����گ زیات����ر به‌س����ه‌ر‬ ‫ده‌س����تپێكردنی‌ ئۆپه‌راس����یۆنی‌ موس����ڵ‬ ‫تێپه‌ڕیوه‌‪ ،‬ئێستا پێشڕه‌ویه‌كانی ئه‌و شه‌ڕه‌‬ ‫به‌كوێ گه‌یشتوون؟‬ ‫ف����ازڵ به‌رواری‌‪ :‬قۆناغی‌ گرنگمان بڕیوه‌و‬ ‫س����ه‌ره‌ڕای‌ پاككردن����ه‌وه‌ی‌ ناوچه‌یه‌ك����ی‌‬ ‫به‌رفراوان تائێستا ‪ 2330‬ته‌رمی‌ چه‌كدارانی‌‬ ‫داعش له‌به‌رده‌س����تی‌ ئێمه‌دای����ه‌و چه‌ندین‬ ‫تانك‌و كه‌لوپه‌ل گیراون‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌ تێبینیمان‬ ‫كردووه‌ ش����ه‌ڕی‌ موسڵ وه‌ك ش����ه‌ڕه‌كانی‌‬

‫رومادی‌‌و فه‌لوجه‌ نییه‌‪ ،‬چونكه‌ چه‌كدارانی‌‬ ‫داعش خۆ ناگرن‌و به‌رده‌وام راده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫نیق����اش‪ :‬ب����ه‌اڵم زۆر كه‌س پێ����ی‌ وای ‌ه‬ ‫ئۆپه‌راسیۆنه‌كه‌ به‌سستی‌ به‌ڕێوه‌ ده‌چێت‪،‬‬ ‫ده‌كرێت موسڵ خێراتر پاك بكرێته‌وه‌؟‬ ‫فازڵ به‌رواری‌‪ :‬ئه‌گ����ه‌ر خه‌ڵكی‌ مه‌ده‌نی‌‬ ‫تێ����دا نه‌بوای����ه‌ پرۆس����ه‌ی‌ ئازادكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫موسڵ ئه‌وه‌نده‌ زه‌حمه‌ت نه‌ده‌بوو‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ئه‌و كات پرده‌ س����ه‌ره‌كییه‌كانمان ده‌گرت‌و‬ ‫ش����اره‌كه‌مان پاكده‌كرده‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم ئێس����تا‬ ‫ئێمه‌ له‌یه‌ك كات����دا دوو ئه‌ركی‌ گه‌وره‌مان‬ ‫له‌سه‌رش����انه‌‪ ،‬له‌الیه‌ك ده‌بێت شه‌ڕ بكه‌ین‌و‬ ‫ش����اره‌كه‌ ئ����ازاد بكه‌ی����ن‪ ،‬له‌الیه‌كی‌ تریش‬ ‫ئه‌ركێكی‌ مرۆیمان له‌ش����انه‌ به‌پاراس����تنی‌‬ ‫گیان����ی‌ خه‌ڵكی‌‌و دابینكردن����ی‌ فریاگوزاری‌‬ ‫ته‌ندروس����تی‌‌و خۆراك‪ ،‬ده‌مانه‌وێت داعش‬ ‫له‌ش����اره‌كه‌ وه‌ده‌ر بنێین ب����ێ‌ ئه‌وه‌ی‌ ماڵی‌‬ ‫هاواڵتی����ان خاپور ببێت‌و خه‌ڵكی‌ س����یڤیل‬ ‫شه‌هید ببن‪ ،‬ئه‌مه‌ وایكردوه‌ كه‌ ئۆپه‌راسیۆن‬ ‫به‌ش����ێوه‌یه‌كی‌ له‌س����ه‌رخۆ به‌ڕێوه‌ بچێت‪،‬‬ ‫به‌هۆی‌ ئه‌م وریایی‌‌و ده‌ستپارێزییه‌ی‌ ئێمه‌یه‌‬ ‫كه‌ بیستومانه‌ته‌وه‌ خه‌ڵكی‌ موسڵ له‌ناوچه‌‬ ‫جی����اوازه‌كان داوا ده‌كه‌ن فیرقه‌ی‌ ئاڵتوونی‌‬ ‫ناوچه‌كه‌یان ئازاد بكات‪.‬‬ ‫نیق����اش‪ :‬بۆچ����ی‌ باس����ی‌ خۆراكت كرد‪،‬‬ ‫ئه‌ركه‌ك����ه‌ی‌ ئێ����وه‌ی‌ ك����ه‌ی‌ په‌یوه‌ن����د ‌ی‬ ‫به‌خۆراكه‌وه‌ هه‌یه‌؟‬ ‫فازڵ ب����ه‌رواری‌‪ :‬بارودۆخ����ی‌ گوزه‌رانی‌‬ ‫خه‌ڵك ئه‌وه‌ن����ده‌ خراپه‌ به‌تایبه‌تی‌ له‌رووی‌‬ ‫پێداویس����تییه‌ س����ه‌ره‌كییه‌كانی‌ ژیان����ه‌وه‌‬ ‫كه‌وایك����ردووه‌ وه‌زاره‌تی‌ ك����ۆچ‌و كۆچبه‌ران‬ ‫له‌رێ����ی‌ ئێمه‌وه‌ خ����ۆراك بگه‌ێنێته‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫ناوچه‌ ئازادكراوه‌كان‪ ،‬ئێمه‌ هه‌ر ش����وێنێك‬ ‫رزگار بكه‌ین خۆراكیان بۆ ده‌به‌ین‪.‬‬ ‫نیقاش‪ :‬له‌رووی‌ ئازادكردنه‌وه‌ی‌ خاكه‌و‌ه‬ ‫تائێستا شه‌ڕه‌كه‌ی‌ موسڵ به‌چی‌ گه‌یشتووه‌‪،‬‬ ‫ئایا رێگای‌ هه‌اڵتن له‌داعش گیراوه‌؟‬

‫فازڵ به‌رواری‌‪ :‬بێگومان وایه‌‪ ،‬ئێس����تاش‬ ‫راهێن����ان به‌رده‌وامه‌ له‌ناو هه‌موو هێزه‌كانی‬ ‫س����وپاو حه‌ش����دی‌ شه‌عبی‌‌و پێش����مه‌رگه‌‪،‬‬ ‫له‌داهاتووش����دا راهێنان����ی‌ زیات����ر ده‌بێت‌و‬ ‫پێویسته‌ پڕ چه‌ك بكرێن بۆئه‌وه‌ی‌ داهاتوی‌‬ ‫خۆم����ان‌و نه‌وه‌كانمان بپارێزی����ن‌و جارێكی‌‬ ‫تر توش����ی‌ ئه‌و ماڵ وێرانیه‌ نه‌بینه‌وه‌ وه‌ك‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ داعش به‌سه‌ری‌ هێناین‪.‬‬

‫ف����ازڵ به‌رواری‌‪ :‬زیاتر له‌بیس����ت گه‌ڕه‌ك‬ ‫ئازاد كراوه‌و پێشڕه‌ویش به‌رده‌وامه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫رێ����گای‌ هه‌اڵتن له‌داعش نه‌گیراوه‌و ده‌توانن‬ ‫بڕۆن‪.‬‬ ‫نیقاش‪ :‬ئه‌رك����ی‌ ئازادكردنی‌ گه‌ڕه‌كه‌كان‬ ‫به‌پله‌ی‌ یه‌كه‌م له‌ئه‌ستۆی‌ كێدایه‌؟‬ ‫فازڵ به‌رواری‌‪ :‬جگه‌ له‌هێزی‌ ئێمه‌ (هێزی‌‬ ‫ئاڵتوونی‌) فیرقه‌كانی‌ (پانزه‌‪ ،‬ناوه‌ند‪ ،‬نۆو‬ ‫شانزه‌) به‌شدارن له‌شه‌ڕه‌كه‌دا‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وان‬ ‫نه‌هاتونه‌ته‌ ناو موس����ڵ‪ ،‬به‌ش����ێكیان ته‌نیا‬ ‫تاوه‌كو س����ه‌ره‌تای‌ موس����ڵ هاتوون‪ ،‬ئێمه‌‬ ‫كه‌ س����ێ فیرقه‌ین له‌گه‌ڵ دژه‌تیرۆر شه‌ڕی‌‬ ‫كۆاڵن به‌كۆاڵن ده‌كه‌ین‪.‬‬ ‫نیق����اش‪ :‬هێرش����ه‌كانی‌ ئێ����وه‌ نه‌بووه‌ته‌‬ ‫مایه‌ی‌ ئاواره‌بوونی‌ زیاتری‌ خه‌ڵك؟‬ ‫فازڵ ب����ه‌رواری‌‪ :‬نه‌خێر ل����ه‌و ناوچانه‌ی‌‬ ‫ئازادمانك����ردوون ‪ 700‬ه����ه‌زار مه‌ده‌ن����ی‌‬ ‫له‌ماڵه‌كانی‌ خۆیانن‌و له‌ژێر ده‌ستی‌ ئێمه‌دان‪،‬‬ ‫به‌س����ه‌المه‌تی‌ ده‌ژی����ن‌و وه‌زاره‌ت����ی‌ كۆچ‌و‬ ‫چه‌ندی����ن رێكخراو خۆراك‌و پێداویس����تییه‌‬ ‫سه‌ره‌كییه‌كانیان پێده‌گه‌یه‌نن‪.‬‬ ‫نیق����اش‪ :‬جگ����ه‌ له‌هێ����زه‌ عێراقییه‌كان‪،‬‬ ‫رۆڵی‌ هاوپه‌یمانی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ له‌م شه‌ڕه‌دا‬ ‫چییه‌؟‬ ‫ف����ازڵ ب����ه‌رواری‌‪ :‬له‌گ����ه‌ڵ هاوپه‌یمانان‬ ‫په‌یوه‌ندیم����ان زۆر باش����ه‌‌و هه‌ماهه‌نگ����ی‌‬ ‫له‌ئاس����تێكی‌ به‌رزدایه‌‪ ،‬به‌اڵم تۆپ‌و ته‌یاره‌‬ ‫ناتوانن بۆردومانی‌ ناو موسڵ بكه‌ن‪ ،‬به‌هۆی‌‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ خه‌ڵكی‌ مه‌ده‌نی‌ زۆری‌ تێدایه‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ئه‌وان نه‌هاتونه‌ته‌ ناو شار‪.‬‬ ‫نیقاش‪ :‬رێكه‌وتنی‌ سوپاو پێشمه‌رگه‌ چی‌‬ ‫له‌شه‌ڕه‌كه‌ گۆڕی‌؟‬ ‫فازڵ ب����ه‌رواری‌‪ :‬ئه‌و رێكه‌وتنه‌ی‌ له‌نێوان‬ ‫س����وپاو پێش����مه‌رگه‌ روویدا زۆر باش بوو‪،‬‬ ‫بۆ یه‌كه‌مجاره‌ س����وپاو پێش����مه‌رگه‌ له‌یه‌ك‬ ‫س����ه‌نگه‌ردان‌و هه‌م����ووی‌ له‌به‌رژه‌وه‌ن����دی‌‬

‫فازل بەرواری‬

‫ئێستا شوێن ‌ی‬ ‫ده‌زانرێت‬ ‫له‌شارۆچكه‌ ‌ی‬ ‫(به‌عاج) ه‌‪ ،‬خۆرئاوا ‌ی‬ ‫موسڵ‌و شوێن ‌ی‬ ‫مانه‌وه‌ی‌ له‌ژێر‬ ‫زه‌ویدایه‬ ‫ئۆپه‌راسیۆنه‌كه‌یه‌‪ ،‬چوون ‌ی سه‌رۆك بارزانی‌‬ ‫ب����ۆ به‌غدا بۆ ئه‌و رێكه‌وتنه‌ ش����تێكی‌ نوێ‬ ‫بوو‪.‬‬ ‫نیق����اش‪ :‬پێت����ان وانییه‌ دوای‌ ش����ه‌ڕی‌‬ ‫موس����ڵ س����وپای‌ عێراقی‌ پێویستی‌ به‌خۆ‬ ‫رێكخستنه‌وه‌ بێت؟‬

‫نیقاش‪ :‬گه‌وره‌ترین ئاس����ته‌نگی ش����ه‌ڕی‬ ‫موسڵ چییه‌؟‬ ‫ف����ازڵ به‌رواری‌‪ :‬ش����ه‌ڕی‌ موس����ڵ وه‌ك‬ ‫شه‌ڕی‌ ش����وێنه‌كانی‌ تر نیه‌‪ ،‬به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ئازادكردنی‌ موس����ڵ به‌ته‌نی����ا ئازادكردنی‌‬ ‫شارێك نییه‌‪ ،‬به‌ڵكو پرۆس����ه‌ی‌ پاراستنی‌‬ ‫خه‌ڵ����ك‌و باڵه‌خانه‌و ك����ه‌ل‌و په‌له‌كانیانه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ متمانه‌ له‌ده‌س����ت نه‌ده‌ین‪ ،‬تائێستا‬ ‫ئه‌وه‌شمان كردوه‌‌و به‌رده‌وام ده‌بین‪ ،‬چونكه‌‬ ‫خه‌ڵك����ی‌ موس����ڵ ك����ه‌س‌و كاری‌ ئێمه‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ رووده‌دات شه‌ڕی‌ كۆاڵنه‌و كۆاڵنه‌ كه‌‬ ‫كارێكی‌ زۆر زه‌حمه‌ته‌‪ ،‬به‌اڵم راهێنانی‌ باش‬ ‫به‌هێزه‌كانم����ان كراوه‌‪ ،‬لێره‌ش����ه‌وه‌ داوامان‬ ‫له‌خه‌ڵكی‌ هه‌یه‌ ك����ه‌ له‌ماڵی‌ خۆیان نه‌یه‌نه‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌و نه‌چنه‌ سه‌ربانی‌ خانوه‌كانیان‪.‬‬ ‫نیقاش‪ :‬پێشوازی خه‌ڵك چۆنه‌ له‌ناوچه‌‬ ‫تازه‌ ئازادكراوه‌كانی موسڵ؟‬ ‫فازڵ به‌رواری‌‪ :‬كه‌ رۆژانه‌ ده‌چین خه‌ڵك‬ ‫پێش����وازی‌ گ����ه‌رم‌و گه‌وره‌م����ان لێده‌كات‪،‬‬ ‫داعش وایان باڵوكردبۆوه‌ كه‌ فازڵ به‌رواری‌‬ ‫بێته‌ موسڵ هه‌موو شاره‌كه‌ وێران ده‌كات‌و‬ ‫خه‌ڵكی‌ له‌گه‌ڵه‌ خۆیان ده‌ته‌قێننه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێس����تا كه‌ ده‌چی����ن ده‌مان بین����ن ده‌زانن‬ ‫چه‌كدارانی‌ داعش راستیان نه‌وتووه‌‌و ئه‌ركی‌‬ ‫هێ����زی‌ ئاڵتونی‌ ته‌نیا له‌ناوبردنی‌ داعش����ه‌‬ ‫به‌پاراس����تنی‌ س����ه‌رو ماڵی‌ خه‌ڵكی‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫پێشوازییه‌كی‌ گه‌رممان لێده‌كه‌ن‌و باوه‌شمان‬ ‫بۆ ده‌كه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫نیق����اش‪ :‬هیچ گه‌ره‌نتیی����ه‌ك هه‌یه‌ ماڵ‌و‬

‫حاڵی‌ خه‌ڵك����ی‌ وێران نه‌بێت به‌تایبه‌تی‌ كه‌‬ ‫ده‌نگ����ۆی‌ زۆر له‌و باره‌یه‌وه‌ له‌س����ه‌ر هێز‌ه‬ ‫عێراقییه‌كان باڵوكراوه‌ته‌وه‌؟‬ ‫ف����ازڵ ب����ه‌رواری‌‪ :‬س����ه‌ره‌تا له‌به‌رتل����ه‌‬ ‫بازگه‌یه‌كم����ان دان����اوه‌ بۆ ئ����ه‌وه‌ی‌ ته‌نها‬ ‫ی����ه‌ك ده‌رزی‌ له‌ش����اره‌كه‌ نه‌یه‌ته‌ ده‌ره‌وه‌‌و‬ ‫به‌كامێرای‌ چاودێری‌ هه‌م����وو جموجۆڵێك‬ ‫تۆمار ده‌كرێت تا رێگه‌ بگیرێت له‌هه‌ر جۆره‌‬ ‫تااڵنكاریی����ه‌ك‪ ،‬هه‌ر هاواڵتییه‌كیش بیه‌وێت‬ ‫ماڵ‌و حاڵ����ی‌ خۆی‌ ببات����ه‌ ده‌ره‌وه‌ ده‌بێت‬ ‫چه‌ند رێكارو رێوشوێنێك جێبه‌جێ‌ بكات تا‬ ‫دڵنیابین له‌وه‌ی‌ ئه‌وه‌ خۆیه‌تی‌ به‌ره‌زامه‌ندی‌‬ ‫خ����ۆی‌ كه‌لوپه‌له‌كان����ی‌ ده‌بات����ه‌ ده‌ره‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌ناوش����اریش جموجۆڵه‌كان زۆر به‌وریایی‌‌و‬ ‫ته‌كتیكی‌ س����ه‌ركه‌وتوو به‌ڕێ����وه‌ ده‌چن بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ خه‌ڵكی‌ زیانیان پێنه‌گات‪.‬‬ ‫نیقاش‪ :‬پێش����بینی ده‌كرێت كه‌ی موسڵ‬ ‫ئازاد بكرێت؟‬ ‫فازڵ به‌رواری‌‪ :‬ناتوانین كات دیاریبكه‌ین‪،‬‬ ‫چونك����ه‌ به‌ده‌س����تی‌ ئێمه‌یه‌ نیی����ه‌‪ ،‬به‌ره‌و‬ ‫پێشچوون له‌سه‌رخۆیه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ زیانی‌ زۆر‬ ‫نه‌ده‌ین‌و خه‌ڵك����ی‌ مه‌ده‌نی‌ نه‌بنه‌ قوربانی‌‪،‬‬ ‫زۆر مه‌به‌س����تمانه‌ ناووناوبانگ����ی‌ هێ����زی‌‬ ‫ئاڵتوونی‌ بپارێزین‌و تاك����ه‌ یه‌ك هاواڵتیش‬ ‫به‌ده‌ستی‌ ئێمه‌ زیانی‌ پێنه‌گات‪.‬‬ ‫نیقاش‪ :‬هیچ زانیارییه‌كتان هه‌یه‌ له‌سه‌ر‬ ‫جموجۆڵی‌ ئه‌بوبه‌كر به‌غدادی‌؟‬ ‫فازڵ ب����ه‌رواری‌‪ :‬ئه‌مه‌وێ‌ ئه‌وه‌ت بۆ باس‬ ‫بكه‌م ئه‌بوبكر به‌غدادی‌ به‌ر له‌ ده‌ ساڵ الی‌‬ ‫ئێم����ه‌ به‌ند كرابوو به‌ر ل����ه‌وه‌ی‌ دواتر ئازاد‬ ‫بكرێ����ت‪ ،‬بۆیه‌ زانیاری‌ ته‌واومان له‌س����ه‌ری‌‬ ‫هه‌ی����ه‌‪ ،‬ئێس����تاش ش����وێنی‌ ده‌زانرێت كه‌‬ ‫له‌شارۆچكه‌ی‌ به‌عاج‪-‬ه‌ (خۆرئاوای‌ موسڵ)‌و‬ ‫شوێنی‌ مانه‌وه‌ی‌ له‌ژێر زه‌ویدایه‌‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌‬ ‫له‌جموجۆڵ����ی‌ به‌رده‌وامدای����ه‌و زوو زووش‬ ‫ش����ێوه‌ی‌ خۆی‌ ده‌گۆڕێت‪ ،‬وه‌ك تاش����ینی‌‬ ‫ریشی‌‌و ده‌ستكاری‌ كردنی‌ روخساری‌ له‌ڕێی‌‬ ‫نه‌شته‌رگه‌رییه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ نه‌ناسرێته‌وه‌‪.‬‬

‫دەستگیرکردنی بەلێشاو‬

‫هەموو مانگێک حەوت هه‌زار بێتاوان له‌زیندانه‌كان ئازاد ده‌كرێن‬ ‫نقاش‪ ،‬موسته‌فا حه‌بیب‬

‫ئاماره‌كانی عێراق ئاماژه‌ بۆ ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫مانگانه‌ هه‌زاران بێتاوان ده‌ستگیرده‌كرێن‌و‬ ‫چه‌ند رۆژو مانگێك له‌زینداندا به‌سه‌رده‌به‌ن‬ ‫به‌رله‌وه‌ی ئازاد بكرێن‪ ،‬له‌ماوه‌ی ‪ 22‬مانگی‬ ‫رابردووشدا ‪ 156‬هه‌زار كه‌س ئازادكراون‪.‬‬ ‫په‌یامنێ����ری "نیق����اش" به‌دواداچوونێكی‬ ‫بنكۆڵكاری كردوو‌ه سه‌باره‌ت به‌پرۆسه‌كانی‬ ‫ده‌س����تگیركردن كه‌ هێزه‌ ئه‌منیه‌كانی عێراق‬ ‫له‌س����وپاو پۆلی����س‌و ده‌زگا هه‌واڵگریه‌كان‬ ‫ئه‌نجام����ی ده‌ده‌ن‪ ،‬له‌ڕێ����ی به‌دواداچوون����ی‬ ‫ئه‌رش����یفی ئه‌لیكترۆنی س����ایتی ده‌سه‌اڵتی‬ ‫بااڵی دادوه‌ری فیدراڵ����ی له‌كانونی دووه‌می‬ ‫‪2015‬وه‌ ت����ا تش����رینی یه‌كه‌م����ی ‪،2016‬‬ ‫ئه‌نجامه‌كه‌ش����ی ئه‌وه‌یه‌ له‌ماوه‌ی ‪ 22‬مانگدا‬ ‫‪ 156‬هه‌زار كه‌س����ی بێتاوان ده‌ستگیركراون‬ ‫كه‌ زیاتر ل����ه‌ ‪ 17‬هه‌زار كه‌س����یان تۆمه‌تی‬ ‫تیرۆریان رووبه‌ڕوو كراوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌دواداچوون����ه‌ بنكۆڵكاریه‌ك����ه‌ ئاماژه‌ بۆ‬ ‫ئ����ه‌وه‌ ده‌كات كه‌ وه‌زاره‌ته‌كان����ی به‌رگری‌و‬ ‫ناوخۆو دادو ده‌زگای هه‌واڵگری ئه‌و پرۆسه‌ی‬ ‫ده‌س����تگیركردنانه‌ راناگه‌یه‌نن كه‌ فه‌رمانگه‌‬ ‫ئه‌منیه‌كانیان ئه‌نجامیان ده‌ده‌ن‪ ،‬به‌اڵم ته‌نیا‬ ‫سایتی ئه‌لیكترۆنی ره‌سمی ده‌سه‌اڵتی بااڵی‬ ‫دادوه‌ریه‌ كه‌ چه‌ند ئامارێ����ك باڵوده‌كاته‌وه‌‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌ژم����اره‌ی ئ����ه‌و به‌ندكراوانه‌ی‬ ‫ئازادكراون پاش ئه‌وه‌ی ده‌ركه‌وتووه‌ بێتاوانن‬ ‫له‌و تۆمه‌تانه‌ی رووبه‌ڕوویان كراوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫س����ایتی ئه‌لیكترۆنی ده‌سه‌اڵتی دادوه‌ری‬ ‫عێ����راق ئامارێك����ی مانگانه‌ی ژم����اره‌ی ئه‌و‬

‫كه‌س����انه‌ باڵوده‌كاته‌وه‌ كه‌ ئ����ازاد ده‌كرێن‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم ش����تێكی زۆر له‌ب����اره‌ی ه����ۆكاری‬ ‫ده‌س����تگیركردنیان‌و ئه‌و تۆمه‌تانه‌ ئاش����كرا‬ ‫ناكات كه‌ رووبه‌ڕوویان كراوه‌ته‌وه‌ چ تۆمه‌تی‬ ‫تیرۆریس����تی بن یاخود جینائی‪ ،‬هه‌روه‌ها له‌‬ ‫راگه‌یه‌ندراوه‌ مانگانه‌كانیدا ئاماژه‌ بۆ زانیاری‬ ‫سنووردار سه‌باره‌ت به‌كێشه‌ تیرۆریستیه‌كان‬ ‫ده‌كات‪.‬‬ ‫له‌س����اڵی ‪2016‬دا له‌كانونی دووه‌مه‌وه‌ تا‬ ‫دوا ئامار له‌تش����رینی یه‌كه‌م‪ ،‬راگه‌یه‌ندراوه‌‬ ‫ره‌سمیه‌كان كه‌ به‌دواداچوونی بنكۆڵكاریان بۆ‬ ‫كراوه‌‪ ،‬ئاماژه‌ بۆ ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ ده‌سه‌اڵتی‬ ‫دادوه‌ری عێراق (‪ )67749‬كه‌سی بێتاوانی‬ ‫له‌زیندانه‌كان����دا ئازادكردووه‌ له‌وانه‌ (‪)8810‬‬ ‫یان تۆمه‌تی تێوه‌گالنیان له‌كاری تیرۆریستی‬ ‫ئاڕاسته‌كراوه‌ به‌تێكڕای (‪ )67749‬پرۆسه‌ی‬ ‫ده‌س����تگیركردن له‌مانگێك����داو (‪)226‬‬

‫ئه‌م هه‌فته‌یه‌ له‌‬ ‫بۆ خوێندنه‌وه‌ی ئه‌م راپۆرتانه‌و چه‌ندین راپۆرتی سه‌رنجراکێشی تر‬ ‫به‌زمانه‌کانی کوردی‌و عه‌ره‌بی‌و ئینگلیزی‪ ،‬سه‌ردانی نیقاش بکه‌ ‪www.niqash.org‬‬

‫ده‌ستگیركردن له‌یه‌ك رۆژدا‪.‬‬ ‫له‌ مانگی حوزه‌یرانی ‪2016‬یشدا به‌رزترین‬ ‫رێ����ژه‌ی ئازادكردن����ی به‌ندكراوان����ی بێتاوان‬ ‫تۆماركراوه‌ كه‌ ژماره‌یان گه‌یشتۆته‌ (‪)10791‬‬ ‫كه‌س (‪)1608‬ی����ان به‌تۆمه‌تی تیرۆر بووه‌‪،‬‬ ‫دوای ئه‌ویش مانگی ئایار دێت كه‌ ژماره‌یان‬ ‫گه‌یش����تۆته‌ (‪)10373‬ك����ه‌س (‪)3456‬یان‬ ‫به‌تۆمه‌تی تیرۆر بووه‌‪.‬‬ ‫مانگی ئایارو حوزه‌یرانیش ئۆپراس����یۆنی‬ ‫س����وپای عێراق‌و پۆلیسی فیدراڵی‌و "حه‌شد‬ ‫ش����ه‌عبی" ب����ۆ كۆنترۆڵكردنه‌وه‌ی ش����اری‬ ‫فه‌لوجه‌ی ئه‌نباریان تێدا به‌ڕێوه‌چوو شه‌ڕه‌كه‌‬ ‫له‌‪23‬ی ئایار ده‌ستیپێكردو پاش سێ هه‌فته‌‬ ‫له‌ ‪17‬ی حوزه‌یراندا كۆتایی هات‪.‬‬ ‫له‌س����اڵی ‪2015‬یش����دا ئاماره‌كان ئاماژه‌‬ ‫به‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ دادگاكانی عێراق له‌كانونی‬ ‫دووه‌مه‌وه‌ ت����ا كانونی یه‌ك����ه‌م (‪)88297‬‬

‫كه‌سی بێتاوانیان ئازادكردووه‌ كه‌ (‪)8515‬‬ ‫یان تۆمه‌تی ناڕاستی تیرۆریان دراوه‌ته‌ پاڵ‪،‬‬ ‫به‌تێكڕای (‪ )7358‬پرۆسه‌ی ده‌ستگیركردن‬ ‫له‌مانگێكداو (‪ )245‬پرۆسه‌ی ده‌ستگیركردن‬ ‫له‌رۆژێكدا‪.‬‬ ‫مانگی ئه‌یلول به‌رزترین رێژه‌ی ئازادكردنی‬ ‫به‌ندكراوانی بێتاوان له‌س����اڵی‪2015‬دا تۆمار‬ ‫كراوه‌و ژماره‌یان گه‌یشتۆته‌ (‪ )9480‬كه‌س‪،‬‬ ‫دوای ئه‌وی����ش مانگی كانون����ی یه‌كه‌م دێت‬ ‫ك����ه‌ ژماره‌یان گه‌یش����تۆته‌ (‪ )9268‬كه‌س‪،‬‬ ‫راگه‌یه‌ندراوه‌كانیش ژماره‌ی ئه‌وانه‌یان روون‬ ‫نه‌كردۆت����ه‌ كه‌ تۆمه‌ت����ی تیرۆریان رووبه‌ڕوو‬ ‫كراوه‌ت����ه‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ ده‌س����ه‌اڵتی دادوه‌ری‬ ‫له‌هه‌ندێك له‌ مانگه‌كاندا ته‌حه‌فوزی له‌سه‌ر‬ ‫باڵوكردنه‌وه‌ی ئه‌و ورده‌كاریانه‌ هه‌یه‌‪.‬‬ ‫كۆی گش����تی ژماره‌ی به‌ندكراوانی بێتاوان‬ ‫له‌س����ااڵنی ‪ 2015‬و ‪2016‬دا ك����ه‌ ماوه‌ی ‪22‬‬

‫مانگی گرتۆته‌وه‌ تا رێكه‌وتی‌ ده‌رچوونی دوا‬ ‫ئاماری ده‌س����ه‌اڵتی دادوه‌ری عێراق‪ ،‬ئاماژ‌ه‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ ده‌كات كه‌ ژماره‌ی گش����تی ده‌گاته‌‬ ‫(‪ )156046‬ك����ه‌س به‌ڕێژه‌ی����ه‌ك كه‌ ده‌گاته‌‬ ‫(‪ )7000‬له‌مانگێكداو (‪ )236‬له‌رۆژێكدا‪.‬‬ ‫ئ����ه‌م ئام����ار‌ه سه‌رنجڕاكێش����ه‌ ئاماژه‌ بۆ‬ ‫كێشه‌یه‌كی س����ه‌ره‌كی له‌سیستمی ئه‌منی‌و‬ ‫لێكۆڵینه‌و‌ه له‌عێراق ده‌كات‪ ،‬چونكه‌ هه‌زاران‬ ‫پرۆس����ه‌ی ده‌س����تگیركردنی هه‌ڕه‌مه‌ك����ی‬ ‫ئه‌نج����ام ده‌درێن بۆ به‌رگرت����ن له‌زیادبوونی‬ ‫كاری توندوتیژی‪ ،‬ئه‌م ده‌س����تگیركردنانه‌ش‬ ‫ده‌بن����ه‌ هۆی كێش����ه‌ له‌ئاش����تی كۆمه‌ڵگه‌و‬ ‫ناكۆكی نێوان هێزه‌ سیاس����ییه‌كان‪ ،‬چونكه‌‬ ‫هێزو الیه‌نه‌ س����وننه‌كان ده‌زگا ئه‌منییه‌كان‬ ‫به‌تایفه‌گه‌ری تۆمه‌تب����ار ده‌كه‌ن‪ ،‬له‌كاتێكدا‬ ‫هێزو الیه‌نه‌ ش����یعه‌كان دانیشتووانی پارێزگا‬ ‫س����وننه‌كان ب����ه‌ له‌ئامێزگرتن����ی توندڕه‌وان‬ ‫تۆمه‌تبار ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫چه‌ند سیاسی‌و په‌رله‌مانتارێكیش هه‌ندێك‬ ‫گرووپی چه‌كداری ش����یعه‌ ب����ه‌وه‌ تۆمه‌تبار‬ ‫ده‌ك����ه‌ن ك����ه‌ زیندان����ی تایبه‌تی����ان هه‌یه‌و‬ ‫حكومه‌ت‌و ده‌س����ه‌اڵتی دادوه‌ری ئاگایان لێ‬ ‫نیه‌‪ ،‬هه‌روه‌ك ب����ه‌وه‌ش تۆمه‌تباریان ده‌كه‌ن‬ ‫كه‌ پرۆسه‌ی تایبه‌تی ده‌ستگیركردن به‌پێی‬ ‫زانیاری خۆیان جێبه‌جێ ده‌كه‌ن نه‌ك به‌پێی‬ ‫فه‌رمانی دادوه‌ر‪ .‬هاوكات ده‌سته‌ی "حه‌شدی‬ ‫شه‌عبی" كه‌ سه‌رپه‌رشتی گروپه‌كان ده‌كات‬ ‫روودانی كاری وا ره‌ت ده‌كاته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌حمه‌د سه‌لمانی په‌رله‌مانتاری ئه‌نبار كه‌‬ ‫بایه‌خ به‌ كاروباری به‌ندكراوان ده‌دات ده‌ڵێت‬ ‫س����ێ‌ هه‌زار ك����ه‌س له‌دانیش����تووانی ئه‌نبار‬ ‫له‌الی����ه‌ن گروپه‌كانی "حه‌ش����دی ش����ه‌عبی"‬

‫ده‌س����تگیر ك����راون ك����ه‌ (‪ )2000‬كه‌س����یان‬ ‫له‌ناوچه‌ی ره‌زازه‌ له‌مانگی تشرینی یه‌كه‌می‬ ‫‪ 2015‬ده‌س����تگیركراون‌و (‪ )800‬كه‌س����یان‬ ‫له‌مانگی ئایاردا ده‌س����تگیركراون و تائێستا‬ ‫چاره‌نووسیان نه‌زانراوه‌‪.‬‬ ‫په‌رله‌مان����ی عێراق له‌ئه‌یلول����ی رابردوودا‬ ‫یاس����ای "لێبوردن����ی گش����تی" س����ه‌باره‌ت‬ ‫به‌به‌ندكراوان ته‌نان����ه‌ت ئه‌وانه‌ش كه‌ تاوانی‬ ‫دیاریكراوی����ان ئه‌نجام داوه‌‪ ،‬ده‌ركرد ئه‌ویش‬ ‫له‌چوارچێ����وه‌ی هه‌وڵه‌كان����ی ئاش����ته‌وایی‬ ‫سیاس����ی ل����ه‌واڵت له‌نێوان حیزبه‌ ش����یعه‌و‬ ‫سوننه‌كاندا‪ ،‬به‌اڵم یاساكه‌ باسی ئه‌و پرۆسه‌‬ ‫به‌رفراوانه‌ی ده‌س����تگیركردنی نه‌كردووه‌ كه‌‬ ‫له‌واڵتدا به‌ڕێوه‌ده‌چێ����ت‪ ،‬چونكه‌ هه‌رچه‌ند‬ ‫مانگێك دوای به‌تاڵكردن����ه‌وه‌ی زیندانه‌كان‬ ‫سه‌رله‌نوێ پڕده‌بنه‌وه‌ له‌به‌ندكراو‪.‬‬ ‫ره‌نگه‌ ئاسان نه‌بێت به‌راوردی‌ ژماره‌كانی‌‬ ‫عێ����راق به‌هی����چ واڵتێك����ی‌ ت����ر بكرێ����ت‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم بابه‌ت����ی‌ ده‌س����تگیركردنی‌ خه‌ڵك����ه‌‬ ‫بێتاوانه‌كان به‌ش����ێوازی‌ تر نموونه‌ی‌ هه‌یه‌‪،‬‬ ‫بۆ نموونه‌ له‌به‌ریتانیا س����اڵی‌ ‪ 2015‬له‌كۆی‌‬ ‫ده‌ستگیركراوه‌كان زیاتر له‌ ده‌ هه‌زار كه‌س‬ ‫بێتاوان ده‌رچوون‪.‬‬ ‫‪http://www.prisonreformtrust.org.‬‬ ‫‪uk/Portals/0/Documents/Bromley20%‬‬ ‫‪Briefings/summer20%202016%briefing.pdf‬‬ ‫‪http://straightstatistics.fullfact.org/‬‬ ‫‪article/compelling-statistics-how-many‬‬‫‪innocent-people-remand‬‬

‫هه‌روه‌ه����ا له‌ئه‌مه‌ری����كاش نزیكه‌ی‌ پێنج‬ ‫یه‌كی‌ ئه‌وانه‌ی‌ ده‌ستگیرده‌كرێن‪ ،‬سه‌ره‌نجام‬ ‫بێتاوان ده‌رده‌چن‌و ئازاد ده‌كرێن‪.‬‬

‫چی‌ له‌باره‌وه‌ ده‌زانی‌؟‬

‫شانۆی گه‌ڕۆك ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ به‌غدا‬

‫كه‌بادی‌‪ ..‬یاریه‌كی نوێ‬

‫هونه‌رمه‌ندێك ئۆتۆمبیله‌كه‌ی‬

‫عێراق ده‌ته‌نێته‌وه‌‬

‫ده‌كاته‌ ته‌ختی شانۆ بۆ مندااڵن‬

‫‪6‬‬

‫ئابوری‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫ئه‌م الپه‌ره‌یه‌ به‌سپۆنسه‌ری کۆمپانیای پیت ئۆیڵ‌‬

‫"حكومه‌ت نه‌وتی سپی له‌پااڵوتگه‌كان وه‌رده‌گرێت‌و له‌بازاڕی ره‌ش ده‌یفرۆشێته‌وه‌"‬

‫حكومه‌ت نرخی نه‌وت له‌بازاڕه‌كاندا دو قات بەرز ده‌كاته‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬وریا حسێن‬

‫به‌هۆی هه‌ڵگرتنی پاڵپشتی سوته‌مه‌نی‬ ‫له‌الیه‌ن حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستانه‌و‌ه‬ ‫نرخی نه‌وتی سپی (كیرۆسین) له‌بازاڕی‬ ‫ئازاد ریكۆردێكی خراپی تۆماركردوه‌‪،‬‬ ‫به‌وته‌ی سه‌رۆكی لیژی وزه‌ی په‌رله‌مانی‬ ‫عێراقیش "پااڵوتگه‌كان نه‌وت بۆ حكومه‌ت‬ ‫ده‌پاڵێون‌و حكومه‌تیش له‌بازاڕی ره‌ش‬ ‫ده‌یفرۆشێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئامان���ج ئه‌حم���ه‌د له‌ناوبازاڕی ش���اری‬ ‫س���لێمانی دوكانی فرۆشتنی نه‌وتی هه‌یه‌و‬ ‫له‌گه‌ڵ ئ���ه‌وه‌ش هاوكاره‌كه‌ی به‌ئۆتۆمبێل‬ ‫ن���ه‌وت ده‌بات ب���ۆ مااڵن‪ ،‬ئه‌و ئێس���تا دو‬ ‫ج���ۆر نه‌وتی الی���ه‌ جۆرێكی���ان به‌رهه‌می‬ ‫نه‌وت���ی پااڵوتگ���ه‌ی بازیان���ه‌و جۆره‌كه‌ی‬ ‫تریش���یان به‌رهه‌می كه‌ركوك���ه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‬ ‫"به‌رهه‌می نه‌وتی كه‌رك���وك به‌‪ 135‬هه‌زار‬ ‫ده‌گه‌یه‌نینه‌ م���ااڵن چونكه‌ تۆزێك زه‌ردی‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌رهه‌م���ی نه‌وتی پااڵوتگه‌ی‬ ‫بازیان نه‌وتێكی س���پی پاكه‌و هیچ غازێكی‬ ‫نی���ه‌ بۆیه به‌رمیلیك ن���ه‌وت به‌ ‪ 140‬هه‌زار‬ ‫ده‌یفرۆشین"‪.‬‬ ‫به‌گوێ���ره‌ی زانیاریی���ه‌كان حكومه‌ت���ی لەده‌رئه‌نجام���دا ئه‌وه‌ی���ان ب���ۆ ده‌ركه‌وت‌‬ ‫هه‌رێم���ی س���ااڵنه‌ ‪ 3‬ملی���ار دۆالری وه‌كو "ئێس���تا هه‌ردو پااڵوتگه‌ی كه‌ڵه‌ك‌و بازیان‬ ‫پاڵشتی س���وته‌مه‌نی خه‌رجده‌كرد‪ ،‬به‌اڵم كار بۆ حكومه‌ت ده‌كه‌ن‪ ،‬ئه‌و به‌رهه‌مانه‌ی‬ ‫ئێستا حكومه‌ت ئه‌م پاڵپشته‌یه‌ی هه‌ڵگرتوه‌ ده‌یانپاڵێ���ون ده‌یانده‌ن���ه‌وه‌ به‌حكومه‌تی‬ ‫هه‌م���و نه‌وته‌ك���ه‌ی هه‌ن���ارده‌ی توركی���ا هه‌رێم���ی كوردس���تان ئه‌وی���ش له‌ب���ازاڕ‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ته‌نانه‌ت ئه‌و بڕه‌ نه‌وته‌ سپیه‌شی ده‌یفرۆش���ێته‌وه‌ به‌هاواڵتی���ان‪ ،‬ئ���ه‌و وتی‬ ‫له‌به‌غداوه‌ دێته‌ هه‌رێمی كوردستان ئه‌ویش "پااڵوتگ���ه‌ی بازیان نه‌وته‌كه‌ی راده‌س���تی‬ ‫دابه‌ش���ناكات‪ ،‬بۆیه‌ نه‌وت له‌بازاڕه‌كاندا دو حكومه‌ت ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬پااڵوتگه‌ی كه‌ڵه‌كیش‬ ‫نه‌وته‌ك���ه‌ی ده‌كات���ه‌ به‌نزین���ی ته‌ی���اره‌و‬ ‫قات نرخه‌كه‌ی زیادیكردوه‌‪.‬‬ ‫ئارێ���ز عه‌ب���دواڵ س���ه‌رۆكی لیژن���ه‌ی به‌نرخێك���ی زۆرگ���ران ده‌یفرۆش���رێته‌وه‌‪،‬‬ ‫وزه‌ی په‌رله‌مان���ی عێ���راق له‌گ���ه‌ڵ چه‌ند ئه‌وانیش بۆ حكومه‌ت ئه‌و كاره‌ ده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی لیژن���ه‌ی وزه‌ی په‌رله‌مان���ی‬ ‫په‌رله‌مانتارێك���ی ت���ری په‌رله‌مانی عێراق‬ ‫به‌ئامانج���ی لێكۆڵێن���ه‌وه‌ له‌ه���ۆكاری عێراق ئه‌وه‌ش ئاش���كراده‌كات‪ ،‬وه‌زاره‌تی‬ ‫دابه‌ش���نه‌كردنی نه‌وت س���ه‌ردانی هه‌ردو سامانه‌ سروشتیه‌كان بێده‌سه‌اڵتی خۆیان‬ ‫پااڵوتگ���ه‌ی (كه‌ڵ���ه‌ك‌و بازیان)یانك���رد له‌وباره‌ی���ه‌وه بۆ لیژنه‌كه‌ی���ان‌ ده‌ربڕیوه‌و‬

‫دابەشکردنی نەوتی سپی‬ ‫كاره‌كه‌یان داوه‌ته‌ ده‌س���تی سه‌رۆكایه‌تی‬ ‫حكومه‌ت‪ ،‬وتیش���ی "من بخۆم نوسراوم بۆ‬ ‫حكومه‌ت كردوه‌ بۆ ئه‌وه‌ی حكومه‌ت له‌نه‌وتی‬ ‫پااڵوتگه‌كان‌و نه‌وتی عێ���راق كه‌ مانگانه‌‪1‬‬ ‫ملیۆن‌و‪ 44‬ه���ه‌زار به‌رمیله‌ دابه‌ش���یبكات‬ ‫به‌اڵم وه‌اڵمم وه‌رنه‌گرتوه‌ته‌وه‌‪ ،‬بۆیه‌ عێراق‬ ‫گله‌یی ئ���ه‌وه‌ده‌كات بۆچی له‌پااڵوتگه‌كانی‬ ‫كوردستان نه‌وت دابه‌ش���ناكرێت‪ ،‬ئێمه‌ش‬ ‫ناتوانین زۆر فشار بكه‌ین"‪.‬‬ ‫وه‌زاره‌ت���ی س���امانه‌ سروش���تیه‌كان‬ ‫پارێزگاكانی سه‌رپش���كردوه‌ هه‌رڕێگایه‌ك‬ ‫ده‌گرنه‌ به‌ر سه‌رپشكن بۆ چاره‌سه‌ركردنی‬ ‫كێش���ه‌ی نه‌وت���ی س���پی‪ ،‬له‌مڕوانگه‌یه‌وه‌‬ ‫سلێمانی بۆ ش���كاندنی نرخی نه‌وت روه‌و‬ ‫ئێران هه‌نگاو ده‌نێت‪.‬‬

‫كۆس���ااڵن عه‌بدولمه‌جی���د به‌ڕێوه‌به‌ری‬ ‫راگه‌یاندنی پارێزگای سلێمانی باسی ئه‌وه‌‬ ‫ده‌كات له‌م هه‌فته‌یه‌دا وه‌فدێكی پارێزگای‬ ‫س���لێمانی ده‌ڕواته‌ ئێران ب���ۆ ئه‌نجامدانی‬ ‫گرێبه‌س���تێك بۆ ئه‌وه‌ی به‌الیه‌نی كه‌مه‌وه‌‬ ‫هه‌رماڵێ���ك‪ 200‬لیتر نه‌وت���ی به‌ربكه‌وێت‪،‬‬ ‫ئه‌ویتریش���ی ده‌مێنێت���ه‌وه‌ كۆمپانیاكانی‬ ‫س���وته‌مه‌نی ئاس���انكارییان بۆ كراوه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی نه‌وتی سپی بهێنن تاوه‌كو نرخه‌كه‌ی‬ ‫گران نه‌بێت له‌بازاڕدا‪ ،‬وتیشی "بیرمان له‌وه‌‬ ‫كردوه‌ته‌وه‌ كه‌ له‌گه‌ڵ چه‌ند كۆمپانیایه‌كی‬ ‫ن���ه‌وت به‌نرخی پاڵپش���كراو نه‌وت بهێنین‬ ‫به‌جۆرێ���ك كه‌ نه‌وته‌ك���ه‌ به‌نرخی هه‌رزان‬ ‫به‌هاواڵتیان بفرۆشرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری راگه‌یاندن���ی پارێ���زگای‬

‫وه‌زاره‌تی سامانه‌‬ ‫سروشتیه‌كان‬ ‫پارێزگاكانی‬ ‫سه‌رپشكردوه‌‬ ‫هه‌رڕێگایه‌ك ده‌گرنه‌‬ ‫به‌ر سه‌رپشكن بۆ‬ ‫چاره‌سه‌ركردنی‬ ‫كێشه‌ی نه‌وتی سپی‬

‫سلێمانی ئه‌وه‌ش���ی بۆ ئاوێنه ‌رونكرده‌وه‌ "پێش���تر ‪ 5‬ده‌به‌ نه‌وتم هه‌بوه‌ تاكه‌ هیوام‬ ‫"یه‌كێ���ك ل���ه‌م پالنان���ه ك���ه‌ دان���راوه‌‌ ئه‌وه‌بوه‌ حكومه‌ت به‌رمیلێك نه‌وتمان بداتێ‪،‬‬ ‫له‌هه‌فت���ه‌ی داهاتودا یه‌كالی���ی ده‌بێته‌وه‪ ‌،‬به‌اڵم ئێس���تا بێهوابوم بۆی���ه‌ ناچارم‪140‬‬ ‫هه‌زارم قه‌رزكردوه‌ ب���ۆ كڕینی ئه‌و نه‌وته‌‪،‬‬ ‫سه‌رده‌گرێت"‪.‬‬ ‫س���ه‌خترین دو مانگی وه‌رزی س���ه‌رما وتیش���ی "هیودارم پارێزگای س���لێمانی‌و‬ ‫مانگی یه‌ك‌و دوی س���اڵی داهاتو ده‌بێت‪ ،‬حكوم���ه‌ت النیكه‌م جۆرێ���ك بكه‌ن نرخی‬ ‫بۆیه‌ هاواڵتیان ل���ه‌م دۆخه‌دا كه‌ روبه‌ڕوی نه‌وت دابەزێته‌وه‌ بۆ ئاستی جارانی كه‌ ‪70‬‬ ‫قه‌یرانی دارایی بونه‌ته‌وه‌و كاره‌باش وه‌كو هه‌زاربو‪ ،‬به‌ڕاستی نرخه‌كه‌ی ئه‌وه‌نده‌ گرانه‌‬ ‫پێویست نیه‌‪ ،‬تاكه‌ چاوه‌ڕوانیان له‌حكومه‌ت وه‌كو دوپشك پێته‌وه‌ ده‌دات"‪.‬‬ ‫به‌وته‌ی په‌رله‌مانت���اران‪ ،‬چاوه‌ڕوانیه‌كی‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ نه‌وتیان بدرێتێ‪.‬‬ ‫وه‌رزێر محەمه‌د فه‌رمانبه‌ری حكومه‌ته‌‪ ،‬قورسه‌ حكومه‌ت نه‌وت بۆ هاواڵتیان دابین‬ ‫له‌دوكانێكی س���لێمانی مامه‌ڵ���ه‌ی نه‌وتی بكات‪ ،‬بۆیه‌ ئومێده‌كان ئێس���ته‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫ده‌كرد ئه‌و باس���ی ئه‌وه‌یكرد ئه‌گه‌ر چاری هه‌وڵ���ی پارێزگاره‌كان���ه‪ ‌،‬به‌پێچه‌وان���ه‌وه‌‬ ‫ناچ���ار نه‌بێت هه‌رگیز نه‌وت به‌ ‪ 140‬هه‌زار دو مانگی س���ه‌ختی بێ ن���ه‌وت چاوه‌ڕێی‬ ‫دینار ناكڕێت‪ ،‬ئه‌وه‌شی بۆ ئاوێنه‌ باسكرد هاواڵتیانی هه‌رێم ده‌كات‪.‬‬

‫"براندی برنجی مه‌حمودمان گه‌یانده‌ هه‌مو عێراق‌و هه‌رێمی كوردستان‪ ،‬كه‌س نیه‌ نه‌یناسێت"‬

‫به‌هادین جه‌مال خاوه‌نی كۆمپانیای به‌مۆ‪:‬‬ ‫ئاواتمان ‌ه بایه‌خ به به‌رهه‌می‌برنجی خۆماڵی كوردی بده‌ین‬ ‫ئا‪ :‬وریا‬ ‫برنجی مه‌حمود یه‌كێكه‌ له‌برانده‌‬ ‫كوردیه‌ به‌ناوبانگه‌كانی برنج كه‌ به‌وته‌ی‬ ‫به‌ڕێوەبه‌ری كۆمپانیای به‌مۆی خاوه‌نی‬ ‫براندی برنجی مه‌حمود‌"برنجێكی‬ ‫سروشتیه‌"‪ ،‬هاوشانی ئه‌وه‌ش ئاواتیانه‌‬ ‫بایه‌خ به‌برنجی خۆماڵی كوردی بده‌ن‪.‬‬ ‫به‌هادی����ن جه‌مال ره‌ش����ید بەڕێوەبەر ‌ی‬ ‫گش����تی‌ کۆمپانیای‌ بەمۆ له‌ب����اره‌ی مێژوی‬ ‫كۆمپانیاكه‌یان����ه‌وه‌ ك����ه‌ خاوه‌ن����ی براندی‬ ‫برنجی مه‌حم����وده‌ ئاماژه‌ی ب����ۆ ئه‌وه‌كرد‬ ‫سەرەتای‌ کارکردنی‌ ئه‌وان لەبازرگانیداو لە‬ ‫ب����واری‌ خواردەمەنی‌‌و خۆراکدا دەگەڕێتەوە‬ ‫بۆ س����اڵی‌ ‪ ،1993‬خاوەنی‌ چەندین ساڵ‬ ‫ئەزمونن لەبواری‌ خواردەمەنی‌‌و خۆراکداو‪،‬‬ ‫بەمەبەس����تی‌ گەش����ەپێدان‌و گەورەکردنی‌‬ ‫کارەکانی����ان لەس����اڵی‌ ‪ 2005‬كۆمپانی����ای‬ ‫(بەمۆ)یان بۆبازرگانی‌ گشتی‌ دروستكردوه‌‪،‬‬ ‫ك����ه‌ توانیویه‌تی ببێتە بریکاری‌ س����ەرەکی‌‬ ‫بەرهەمی‌ (برنجی‌ مەحمود) لەسەرتاسەری‌‬ ‫عێراق‌و هەرێمی‌ کوردستاندا ‪ .‬‬ ‫له‌باره‌ی بران����دی برنج����ی مه‌حموده‌وه‌‬ ‫به‌ڕێوه‌ب����ه‌ری كۆمپانی����ای به‌م����ۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫وت "هاتن����ی‌ برنج����ی‌ مەحم����ود وەک هەر‬ ‫مارکەیەکی‌ تر س����ەرەتا شتێکی‌ سروشتی‌‬ ‫ب����وه‌ لەگەڵ ئەوەی‌ کە هەر لەس����ەرەتاوە‬

‫برنجی‌ محمود‬ ‫برنجێکی‌ سروشتیەو‬ ‫لەواڵتی‌ هندستان‬ ‫بەشێوەیەکی‌‬ ‫سروشتی‌ له‌ڕێگه‌ی‬ ‫تیمێكی شاره‌زاوه‌‬ ‫به‌رهه‌م دەهێنرێت‬ ‫ئێمە لێبڕاوان����ە کاری‌ زۆرمان ئەنجامدا بۆ‬ ‫ناس����اندنی‌ هەر لەباڵوکردن����ەوەو رێکالم‌و‬ ‫گەیاندنی‌ بەهەمو شوێنەکان"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "لەب����ەر راس����تگۆیی‌و باش����ی‌‬ ‫کواڵێتیەک����ەی‌ لەماوەیەک����ی‌ کورت����دا‬ ‫لەسەرتاسەری‌ هەرێمی‌ کوردستان‌و عێراقدا‬

‫بەهادین جەمال‪ ،‬خاوەنی کۆمپانیای بەمۆ‬ ‫توانی بناس����رێت‌و هاواڵتیان بەئاسودەیی‌و‬ ‫دڵنیایەوە رو لەبرنجەکەم����ان بکەن‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫ئێس����تا ئەو باوەڕەیان بۆ دروس����تبوە کە‬ ‫ئەگ����ەر برنجەکەیان مەحم����ود بێت هەمو‬ ‫شتێکی‌ تر بەس����یتە‪ ،‬خۆشبەختانە ئەمڕۆ‬ ‫لەهەرێمی‌ کوردس����تان بەتایبەتی‌‌و عێراقدا‬

‫بەگش����تی‌ کەس نی����ە کە برنج����ی‌ محمود‬ ‫نەناسێت"‬ ‫به‌هادی����ن جه‌مال ره‌ش����ید له‌باره‌ی ئه‌و‬ ‫گله‌ییانه‌ی‌ له‌س����ه‌ر كوالێت����ی‌و جۆری ئه‌و‬ ‫برنجانه‌ ده‌كرێت له‌الی����ه‌ن كۆمپانیاكانه‌وه‌‬ ‫ده‌خرێن����ه‌ بازاڕه‌كان����ه‌وه‌‪ ،‬ئ����ه‌و برنج����ی‬

‫مه‌حمودی به‌دور گ����رت له‌وجۆره‌ برنجانه‌‌و‬ ‫باس����ی ئه‌وه‌ی كرد برنجی‌ محمود برنجێکی‌‬ ‫سروشتیەو لەواڵتی‌ هندستان بەشێوەیەکی‌‬ ‫سروش����تی‌ له‌ڕێگ����ه‌ی تیمێكی ش����اره‌زاوه‌‬ ‫به‌رهه‌م دەهێنرێت‪ ،‬له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ش پرۆسەی‌‬ ‫بەکۆگاکردنی بەش����ێوازێکی‌ سەردەمیانەو‬ ‫س����تانداردی‌ جیهانی‌ تەندروس����ت ئەنجام‬ ‫ده‌درێت تاوه‌كو كۆن نه‌بێت‪ ،‬وتیش����ی "بە‬ ‫بەردەوام����ی‌ هەوڵمانداوە کە هیچ گۆڕانێک‬ ‫بەسەر برنجەکەماندا نەیەت"‪.‬‬ ‫به‌هادی����ن جه‌مال ره‌ش����ید بەڕێوەبەری‌‬ ‫گشتی‌ کۆمپانیای‌ بەمۆ له‌باره‌ی كۆمپانیای‬ ‫به‌م����ۆوه‌ زیات����ر قس����ه‌یكرد ئ����ه‌وه‌ی وت‬ ‫"كۆمپانیای����ەک ئامانجی‌ دیاریکراوی‌ نەبێت‬ ‫ناتوانێت گەشە بکات‪ ،‬بۆیە ئامانجی‌ ئێمە‬ ‫بریتیە لەهێنانی‌ باشترین کااڵ بە بەرزترین‬ ‫کواڵێت����ی‌‌و برنجی‌ محمودیش بەباش����ترین‬ ‫خزمەتکردن بەهاواڵتیان دەزانین"‪.‬‬ ‫وتیش����ی ئێمە هەمیش����ە ب����ە ئومێدەوە‬ ‫بۆ ئاین����دە دەڕوانی����ن‌و لەهەوڵ����ی‌ بەرەو‬ ‫پێشبردنی‌ کارەکانمانداین‪ ،‬بۆئەو مەبەستە‬ ‫لەس����ەرەتای‌ س����اڵی‌ ‪ 2016‬هەڵس����این‬ ‫بەداڕش����تنەوەی‌ پەیک����ەری‌ کارگێ����ڕی‌‬ ‫کۆمپانیاکەمان‌و کردنەوەی‌ بەش����ێکی‌ نوێ‬ ‫بەناوی‌ بەشی‌ سەرچاوە مرۆییەکان (قسم‬ ‫الم����وارد البش����ریه‌) کە کارەک����ەی‌ بریتیە‬ ‫لە(راهێن����ان‌و راوێ����ژ لەب����واری‌ کارگێڕی‌‌و‬ ‫بازارگانی����دا) بەمەبەس����تی‌ گەش����ەدان‬

‫بەتوانای‌ بەڕێوەبەری‌ بەشەکان‌و کارمەندو‬ ‫مەندوبەکانی‌ فرۆشتنمان" ‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری كۆمپانی����ای به‌مۆ له‌باره‌ی‬ ‫په‌ره‌دان به‌برنج����ی خۆماڵی كوردی ئه‌وی‬ ‫نه‌ش����ارده‌وه‌ كه‌ هیواو ئاوات����ی كۆمپانیای‬ ‫به‌مۆی����ه‌ وتی"لەڕاس����تیدا ئ����ەوە هی����واو‬ ‫ئاواتمان����ە‪ ،‬ب����ەاڵم بەرهەمهێنان����ی‌ برنجی‌‬ ‫خۆماڵ����ی‌ ل����ەڕوی‌ بەرهەمهێنانەوە کەش‌و‬ ‫هەوایەک����ی‌ تایب����ەت‌و بڕێک����ی‌ زۆر ئاوی‌‬ ‫پێویستەو لەعێراقدا بەگش����تی‌ بەهەرێمی‌‬ ‫کوردستانیش����ەوە ئ����ەو کەش����ە لەبار نیە‬ ‫ب����ۆ بەرهەمهێنان����ی‌ بڕێک����ی‌ زۆر لەبرن����ج‬ ‫کە پێداویس����تی‌ دانیش����توان پڕبکاتەوە‪،‬‬ ‫چونکە برنج وەک ژەمە خۆراکی‌ س����ەرەکی‌‬ ‫دانیشتوانی‌ عێراق هەژمار دەکرێت"‪.‬‬ ‫به‌هادین ره‌ش����ید بەڕێوەبەری‌ گش����تی‌‬ ‫کۆمپانی����ای‌ بەمۆ له‌باره‌ی ئ����ه‌و هاوكارییه‌‬ ‫مرۆییانه‌ی وه‌كو كۆمپانیاكه‌یان كردویانه‌‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی رونكرده‌وه‌ "قەیرانی‌ دارایی‌‌و شەڕی‌‬ ‫داع����ش کاریگەری‌ لەس����ەر هەم����و چین‌و‬ ‫توێ����ژەکان ک����ردوەو کاری‌ بازرگانیش����ی‌‬ ‫الواز کردوە‪ ،‬بەاڵم لەگەڵ ئەوەش����دا وەک‬ ‫ئەرکێکی‌ ئاین����ی‌‌و نیش����تمانی‌ توانیومانە‬ ‫یارمەتی‌‌و بەخشین بگەیەنینە چەند چین‌و‬ ‫توێژێک����ی‌ کۆمەڵ����گا بۆ نمون����ە‪ :‬مندااڵنی‌‬ ‫ش����ەهیدانی‌ دەس����تی‌ داعش لەهەڵەبجەی‌‬ ‫ش����ەهید بۆ ماوەی‌ دو س����اڵ لەسەر یەک‌و‬ ‫خاوەن پێداویستیە تایبەتەکان" ‪.‬‬

‫کوردستانێکی ئاوەدانت دەوێت‪ ،‬بەرهەمی خۆماڵی بەکاربهێنە‬

‫کوالێتی‬ ‫تەندروستی‬ ‫باشتر‬

‫تایبەت‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫په‌كه‌ك ‌ه نێچیرڤان بارزان ‌ی داوه‌ت ده‌كات بۆ شه‌نگال‬

‫‪9‬‬

‫"ئێمه‌ له‌گه‌ڵ پارتیدا كێشه‌مان نیه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌وان كێشه‌یان له‌گه‌ڵ ئێمه‌دا نه‌بێت"‬ ‫ئا‪ :‬زانكۆ سه‌ردار‬ ‫فه‌رمانده‌ی‌ هێزه‌كانی‌ په‌كه‌كه‌ له‌قه‌زای‌‬ ‫شه‌نگال به‌فه‌رمی‌ وه‌اڵمی‌ سه‌رۆكی‌‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان ده‌داته‌وه‌‪،‬‬ ‫كه‌ له‌كۆنفرانسی‌ زانكۆی‌ ئه‌مه‌ریكی‌‬ ‫له‌دهۆك داوای‌ كردبو پێویسته‌ په‌كه‌كه‌‬ ‫شه‌نگال چۆڵ بكات‪ ،‬وتی‌ "ئێمه‌‬ ‫له‌ته‌نگانه‌دا فریای‌ شه‌نگال كه‌وتوین‪،‬‬ ‫بۆیه‌ كه‌س ناتوانێت پێمان بڵێت شه‌نگال‬ ‫چۆڵ بكه‌ن"‪.‬‬

‫هێزێك شه‌نگال ‌ی‬ ‫به‌جێهێشتبێت چ‬ ‫گره‌نتیه‌كه‌ جارێكی‌‬ ‫دیكه‌ به‌جێی‌‬ ‫نه‌هێڵێته‌وه‌؟‬

‫عه‌گید ك����ه‌الری‌‪ ،‬فه‌رمانده‌ی‌ هێزه‌كان ‌ی‬ ‫په‌كه‌كه‌ له‌ش����ه‌نگال ب����ۆ ئاوێنه‌ رایگه‌یاند‬ ‫له‌ئێس����تادا خه‌ڵ����ك ده‌گه‌ڕێن����ه‌وه‌ ب����ۆ‬ ‫ش����ه‌نگال‌و به‌تایب����ه‌ت ب����ۆ ده‌وروبه‌ری‌‪،‬‬ ‫له‌به‌رئ����ه‌وه‌ی‌ ده‌وروبه‌ری‌ ش����ه‌نگال زۆر‬ ‫وێران نه‌بوه‌‪ ،‬چونكه‌ زیاتر ناو ش����ه‌نگال‬ ‫توشی‌ وێرانكاری‌ بوه‌‌و شه‌ڕی‌ به‌رده‌وامی‌‬ ‫تێ����دا ب����وه‌‪ ،‬خه‌ڵكه‌ك����ه‌ش ئیمكانه‌تیان‬ ‫نی����ه‌و له‌هه‌مانكاتیش����دا له‌الی����ه‌ن هه‌ردو‬ ‫حكومه‌ت����ی‌ عێراق‌و هه‌رێم����ه‌وه‌ هاوكاری‌ له‌س����ه‌ر عێراق بێت ده‌بێت ئه‌ویش كاری‌‬ ‫ناكرێ����ن‪ ،‬حكومه‌تی‌ هه‌رێ����م‌و عێراق هیچ له‌سه‌ر بكات‪ ،‬به‌اڵم له‌ئێستادا هیچیان كار‬ ‫پرۆژه‌ی����ه‌ك‌و هی����چ به‌رنامه‌یه‌كیان نیه‌ بۆ له‌سه‌ر شه‌نگال ناكه‌ن‌و به‌رنامه‌یان نیه‌ بۆ‬ ‫ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی‌ ناوچه‌كه‌‪ ،‬جگه‌ له‌وه‌ش ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی‌"‪.‬‬ ‫عه‌گید كه‌الری‌ باس����ی ل����ه‌وه‌ش كرد‪،‬‬ ‫هه‌ندێ����ك گون����د تاوه‌ك����و ئێس����تا رزگار‬ ‫نه‌كراون‌و له‌ژێر ده‌س����تی‌ داعشدان‪ ،‬بۆیه‌ له‌ش����ه‌نگال هێزی‌ زۆری‌ س����ه‌ربازی‌ لێیه‌‬ ‫له‌هه‌مانكاتیش����دا ئه‌گ����ه‌ر ملمالنێیه‌ك����ی‌‬ ‫له‌ئێستادا خه‌ڵك ناتوانێت بگه‌ڕێنه‌وه‌‪.‬‬ ‫فه‌رمان����ده‌ی‌ گه‌ریالكان����ی‌ په‌كه‌ك����ه‌ عادیالنه‌و شه‌ریفانه‌ هه‌بێت ئه‌وا ده‌توانرێت‬ ‫له‌ش����ه‌نگال ئام����اژه‌ ب����ه‌وه‌ش ده‌كات‪ ،‬شه‌نگال ئاوه‌دان بكرێته‌وه‌و خه‌ڵكه‌كه‌شی‌‬ ‫كه‌مته‌رخه‌می‌ له‌هه‌ردو حكومه‌تی‌ هه‌رێم‌و بگه‌ڕێت����ه‌وه‌‪ ،‬كه‌الری‌ ده‌ڵێت "به‌اڵم ئه‌گه‌ر‬ ‫عێراق هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌وانیش وه‌ك په‌كه‌كه‌ پێیان مالمالنێیه‌ك����ی‌ ناعادیالنه‌و ناش����ه‌ریفانه‌‬ ‫وای ‌ه ده‌بێت ش����ه‌نگال بگه‌ڕێته‌وه‌ س����ه‌ر هه‌بێت ئه‌وا شه‌نگال ئاوه‌دان ناكرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌چه‌ن����د رۆژی‌ راب����ردودا س����ه‌رۆكی‌‬ ‫هه‌رێ����م‌و حكومه‌تی‌ هه‌رێمی����ش ناوچه‌كه‌‬ ‫ئ����اوه‌دان بكات����ه‌وه‌‪ ،‬وتیش����ی‌ "ده‌بێ����ت حكومه‌تی‌ هه‌رێم له‌میانی‌ كۆنفراس����ێكی‌‬ ‫هه‌رێم����ی‌ كوردس����تان زۆر به‌جدی‌ كار بۆ زانس����یتیدا له‌پارێزگای‌ ده����ۆك رایگه‌یاند‬ ‫ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی‌ ش����ه‌نگال بكات‪ ،‬به‌اڵم "پێویس����ته‌ په‌كه‌كه‌ شه‌نگال چۆڵ بكات‌و‬ ‫تاوه‌كو ئێستا ته‌نانه‌ت ناو گه‌ڕه‌كه‌كانیشی‌ خه‌ڵكی‌ شه‌نگال له‌به‌ر په‌كه‌كه‌ ناگه‌ڕێنه‌وه‌‬ ‫پ����اك نه‌كردۆت����ه‌وه‌‪ ،‬جگه‌ ل����ه‌وه‌ ئه‌گه‌ر زێدی‌ خۆیان"‪ ،‬له‌مباره‌یه‌وه‌ عه‌گیدكه‌الری‌‬ ‫حكومه‌ت����ی‌ عێراقیش ده‌یه‌وێت ش����ه‌نگال فه‌رمانده‌ی‌ هێزه‌كانی‌ په‌كه‌كه‌ له‌ش����ه‌نگال‬

‫بارەگایەکی پەکەکە لەشەنگال‬ ‫جه‌خت له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ پێویسته‌ سه‌رۆكی‌‬ ‫حكومه‌ت����ی‌ هه‌رێم����ی‌ كوردس����تان بێت ‌ه‬ ‫ش����ه‌نگال‌و راس����ته‌وخۆ دۆخه‌كه‌ ببینێت‌و‬ ‫داوه‌تیش����ی‌ ده‌كه‌ین بۆ ئ����ه‌وه‌ی‌ بزانێت‬ ‫ئاسته‌نگیه‌كانی‌ په‌كه‌كه‌ له‌شه‌نگال چیه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و وت����ی‌ "ئه‌وه‌ لێدوانێك����ی‌ زۆر الوازه‌و‬ ‫الی‌ ئێمه‌ هیچ نرخێكی‌ نیه‌‪ ،‬ئه‌و لێدوانانه‌‬ ‫هیچ په‌یوه‌ندیه‌كیان به‌ش����ه‌نگاله‌وه‌ نیه‌‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر ده‌یه‌وێت شه‌نگال ئاوه‌دان بكاته‌وه‌‬ ‫بابفه‌رموێ����ت‌و ئێمه‌ش ب����ۆ خۆمان هه‌مو‬ ‫هاوكارییه‌ك����ی‌ ده‌كه‌ین‌و كرێكاریش����ی‌ بۆ‬ ‫ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه����ا ره‌تیش����ی‌ ده‌كات����ه‌وه‌ ك����ه‌‬ ‫گه‌ڕان����ه‌وه‌ی‌ خه‌ڵك����ی‌ ش����ه‌نگال هی����چ‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌ك����ی‌ به‌بون����ی‌ هێزه‌كان����ی‌‬ ‫ئه‌وان����ه‌وه‌ هه‌بێ����ت له‌ناوچه‌ك����ه‌دان‪ ،‬ئه‌و‬ ‫وتی‌ "له‌باكوری‌ رۆژئاوای‌ شه‌نگال خه‌ڵك‬ ‫گه‌ڕاونه‌ت����ه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌ناو ش����ه‌نگال كه‌‬ ‫خه‌ڵ����ك نه‌گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌ به‌هۆی‌ كاولكاری‌‌و‬

‫ئاوه‌دان نه‌كردنه‌وه‌یه‌تی"‪.‬‬ ‫فه‌رمانده‌ی‌ په‌كه‌كه‌ له‌ش����ه‌نگال ئاماژ‌ه‬ ‫به‌قوربانیدان����ی‌ هێزه‌كانیان ده‌كات‌و ئه‌وه‌‬ ‫راده‌گه‌یه‌نێ����ت‪ ،‬هێزه‌كانی����ان كاری‌ زۆر‬ ‫باش����یان كردوه‌‪ ،‬ئه‌و وت����ی‌ "كاتێك ئه‌و‬ ‫هێ����زه‌ی‌ كه‌ م����ن ناڵێم كێ بوه‌ ده‌س����تی‌‬ ‫له‌ش����ه‌نگال به‌رداو خه‌ڵكه‌ك����ه‌ی‌ به‌ته‌نیا‬ ‫به‌جێهێش����ت به‌بێ‌ ئاوو به‌ب����ێ‌ خواردن‪،‬‬ ‫له‌وكاته‌ی‌ داعش هێرش����ی‌ ده‌كرده‌ س����ه‌ر‬ ‫ناوچه‌كه‌‪ ،‬له‌وكات����ه‌ ته‌نگانه‌یه‌دا هه‌ڤااڵنی‌‬ ‫ئێمه‌ فریای‌ ش����ه‌نگال كه‌وتن‪ ،‬ش����ه‌ڕیان‬ ‫كردو قوربانی����ان داو ماندوبونێكی‌ زۆریان‬ ‫چه‌شت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وان ئێس����تا ده‌یانه‌وێت‬ ‫خوێن‌و ماندوبونی‌ هه‌ڤااڵنمان بش����ارنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ناكرێت ئه‌مان����ه‌ له‌به‌رچاو نه‌گیرێت‪ ،‬ئێمه‌‬ ‫ئه‌وه‌ به‌ئه‌ركی‌ خۆمان ده‌زانین به‌اڵم ئه‌وان‬ ‫ده‌یكه‌نه‌ موزایه‌ده‌ی‌ سیاسی‌"‪.‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌ژماره‌ی‌ شه‌هیده‌كانیشیان‬ ‫ئاش����كرای‌ ده‌كات‪ ،‬زیاتر له‌‪ 220‬هه‌ڤاڵیان‬

‫له‌پێناو ش����ه‌نگالدا ش����ه‌هید بوه‌‪ ،‬وتیش ‌ی‬ ‫"ئێمه‌ ئێستاش له‌پێش����ی‌ شه‌ڕین چونكه‌‬ ‫نه‌خش����ه‌ی‌ خۆم����ان هه‌یه‌‪ ،‬زیات����ر له‌ ‪40‬‬ ‫كیلۆمه‌تر له‌ده‌ستی‌ ئێمه‌دایه‌‪ ،‬مانه‌وه‌مان‬ ‫یان نه‌مانه‌وه‌مان له‌ش����ه‌نگال له‌ئێس����تادا‬ ‫پێویستی‌ به‌قس����ه‌كردن نیه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‬ ‫هه‌ر شوێنێكی‌ كوردستان پێویستی‌ به‌ئێمه‌‬ ‫هه‌بێ����ت ئێمه‌ له‌وێ‌ ده‌بی����ن‪ ،‬له‌كه‌ركوك‌و‬ ‫له‌جه‌ل����ه‌والو مه‌خم����ور له‌هه‌ر ش����وێنێك‬ ‫پێویست بكات ئێمه‌ ده‌چین‪ ،‬له‌ئێستاشدا‬ ‫له‌ش����ه‌نگال پێویس����ته‌ ئێمه‌ ل����ه‌وێ‌ بین‬ ‫چونكه‌ هێزێك ش����ه‌نگالی‌ به‌جێهێشتبێت‬ ‫چ گره‌نتیه‌ك����ه‌ جارێك����ی‌ دیك����ه‌ به‌جێی‌‬ ‫نه‌هێڵێت����ه‌وه‌؟ ئێم����ه‌ ده‌مانه‌وێ����ت هه‌مو‬ ‫خاكی‌ ش����ه‌نگال رزگار بكرێ����ت ئه‌وكات‬ ‫ئ����ه‌و قس����انه‌ ده‌كرێت‪ ،‬ئه‌و هێ����زه‌ی‌ كه‌‬ ‫واشه‌نگالی‌ به‌جێهێشتوه‌ بێت بڵێت ده‌بێت‬ ‫په‌كه‌كه‌ شه‌نگال چۆڵ بكات الی‌ ئێمه‌ هیچ‬ ‫بایه‌خێكی‌ نیه‌"‪.‬‬

‫له‌به‌رانب����ه‌ر ئه‌وه‌ی‌ له‌چه‌ن����د بۆنه‌یه‌كی‌‬ ‫جیاوازیش����دا قائیمقامی‌ قه‌زای‌ ش����ه‌نگال‬ ‫هه‌م����ان داواكاری‌ س����ه‌رۆكی‌ حكومه‌ت����ی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستانی‌ هه‌بوه‌ بۆ چۆڵكردنی‌‬ ‫ش����ه‌نگال له‌الیه‌ن هێزه‌كان����ی‌ په‌كه‌كه‌وه‌‪،‬‬ ‫فه‌رمانده‌ك����ه‌ی‌ په‌كه‌كه‌ وت����ی‌ "قایمقامی‌‬ ‫شه‌نگال پارتیه‌و قسه‌ی‌ خه‌ڵكی‌ شه‌نگال‬ ‫ناكات‪ ،‬به‌ڵكو ئه‌و قس����ه‌ی‌ پارتی‌ ده‌كات‪،‬‬ ‫قایمقامی‌ ش����ه‌نگال ئه‌گه‌ر ئازایه‌ بابچێت‬ ‫ناو گه‌ڕه‌كه‌كان ‌ی شه‌نگال خاوێن بكاته‌وه‌‪،‬‬ ‫بابچێ����ت ئیش����ێك ب����كات‪ ،‬ب����ه‌اڵم ئه‌و‬ ‫ئه‌وه‌ن����ده‌ ته‌مبه‌ڵه‌ ك����ه‌ ده‌توانرێت بڵێین‬ ‫ته‌مبه‌ڵترین قایمقام له‌باشوری‌ كوردستان‬ ‫ئه‌و قایمقامه‌یه‌‪ ،‬هیچ ن����اكات بۆ خه‌ڵكی‌‬ ‫شه‌نگال‌و هیچ په‌یوه‌ندیه‌كی‌ به‌شه‌نگاله‌وه‌‬ ‫نیه‌"‪.‬‬ ‫عه‌گید كه‌الری‌ ته‌ئكید له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئ����ه‌وان له‌گه‌ڵ هی����چ هێزێكی‌ سیاس����ی‌‬ ‫له‌ناوچه‌كه‌دا كێش����ه‌یان نی����ه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌‬ ‫"ئێمه‌ ته‌نانه‌ت له‌گه‌ڵ پارتیشدا كێشه‌مان‬ ‫نیه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌وان كێش����ه‌یان له‌گه‌ڵ ئێمه‌دا‬ ‫نه‌بێت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وان له‌گه‌ڵ ئێمه‌دا كێش����ه‌‬ ‫دروست ده‌كه‌ن‪ ،‬بۆیه‌ كاتێك ئه‌وان كێشه‌‬ ‫دروس����ت ده‌كه‌ن ئه‌وا كێش����ه‌كه‌ ده‌بێته‌‬ ‫دوالیه‌نه‌‪ ،‬م����ن له‌ڕۆژنام����ه‌ی‌ "ئاوێنه‌"وه‌‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نم‪ ،‬كێشه‌مان له‌گه‌ڵ هیچ حزب‌و‬ ‫الیه‌نێكی‌ سیاس����یدا نیه‌ له‌شه‌نگال‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌و قس����انه‌ی‌ كه‌ ئێس����تا پێویس����ت نیه‌‬ ‫بیك����ه‌ن ده‌بێته‌ ملمالنێ‌‌و كێش����ه‌‪ ،‬هه‌مو‬ ‫الیه‌نه‌كانی����ش كه‌ له‌ش����ه‌نگالن په‌یوه‌ندی‌‬ ‫باشمان هه‌یه‌ له‌گه‌ڵیاندا"‪.‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌ژم����اره‌ی‌ هێزه‌كانی����ان‬ ‫له‌ش����ه‌نگال‪ ،‬فه‌رمانده‌ك����ه‌ی‌ په‌كه‌ك����ه‌‬ ‫نه‌یویست ژماره‌كه‌ ئاش����كرا بكات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئ����ه‌و وت����ی‌ "ژماره‌یه‌ك هه‌ین ب����ۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫بتوانین ش����ه‌نگال بپارێزی����ن‪ ،‬ته‌نانه‌ت بۆ‬ ‫رزگاركردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و شوێنانه‌شی‌ كه‌ ماون‬ ‫ئازاد بكرێنه‌وه‌و هه‌مو پێداویس����تیه‌كمان‬ ‫هه‌ی����ه‌ ك����ه‌ موڵك����ی‌ خۆمانه‌و ه����ی‌ هیچ‬ ‫كه‌سێك نیه‌"‪.‬‬

‫هاوسه‌رۆكی ده‌به‌په‌‪ ،‬كامه‌ران یوكسه‌ك‪:‬‬

‫هۆكار ‌ی ده‌سگیركردنم ته‌نها بۆ كوردبونم ئه‌گه‌ڕێته‌وه‌‬

‫رۆڵ ‌ی حكومه‌تی‌ هه‌رێم زۆر به‌هێزو كاریگه‌ر نه‌بوه‌ به‌رامبه‌ر به‌ده‌ستگیركردن ‌ی سه‌ركرده‌كانی‌ كورد له‌توركیا‬ ‫ئا‪ :‬زانا حه‌مه‌غه‌ریب‬ ‫كامه‌ران یوكسه‌ك‪ ،‬هاوسه‌رۆكی ده‌به‌په‌‬ ‫له‌م گفتوگۆیه‌ی‌ ئاوێنه‌دا ده‌ڵێت "من‬ ‫كوردم داوای‌ ماف‌و ئازادی‌ ده‌كه‌م‌و‬ ‫ئه‌مه‌ش له‌توركیادا رێگه‌پێدراو نیه‌"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬هۆكاری‌ ده‌س����گیركردنتان چی‌‬ ‫بو له‌الیه‌ن توركیاوه‌؟‬ ‫كامه‌ران یوكس����ه‌ك‪ :‬من له‌س����اڵی‌‪2009‬‬ ‫به‌تۆمه‌تی‌ ئه‌ندامێتی‌ په‌كه‌كه‌و هه‌وڵدان بۆ‬ ‫ئاژاوه‌و توندڕه‌وی‌ ده‌س����تگیركرام‌و ماوه‌ی‌‬ ‫پێنج س����اڵ زیندانی‌ ك����رام‪ .‬ئه‌مجاره‌ش‬ ‫له‌مانگ����ی‌ ئای����اری‌ ئه‌مس����اڵ له‌الی����ه‌ن‬ ‫پۆلیس����ه‌وه‌ له‌به‌رده‌م ب����اره‌گای ده‌به‌په‌‬ ‫له‌شاری ئامه‌د ده‌ستگیركرام‌و دوای‌ چه‌ند‬ ‫رۆژێك له‌ده‌س����گیركردنم گواسترامه‌وه‌ بۆ‬ ‫زیندان����ی‌ ئه‌ده‌نه‌و ماوه‌ی‌ ‪ 5‬مانگ زیندانی‌‬ ‫كرام‌و دوای‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ برامه‌ به‌رده‌م دادگاو‬ ‫هیچ تۆمه‌تێكم به‌س����ه‌ردا س����اغ نه‌بوه‌وه‌‬ ‫ئازادك����رام‪ ،‬هۆكاری‌ ده‌س����گیركردنه‌كه‌م‬ ‫ته‌نه����ا بۆ كوردبون����م ئه‌گه‌ڕێته‌وه‌ چونكه‌‬ ‫من كوردم داوای‌ م����اف‌و ئازادی‌ ده‌كه‌م‌و‬ ‫ئه‌مه‌ش له‌توركیادا رێگه‌پێدراو نییه‌و ئه‌و‬ ‫جۆره‌ داواكارییان����ه‌ ئه‌چێته‌ چوارچێوه‌ی‌‬ ‫توندڕه‌وی����ی‌‌و دژوه‌س����تانه‌وه‌ له‌به‌رانبه‌ر‬ ‫ده‌وڵه‌ت‌و ده‌سه‌اڵت‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌ ‪ :‬كه‌واته‌ هۆكاری‌ ئه‌و ره‌شبگیری‌‌و‬ ‫به‌كۆمه‌ڵ ده‌س����گیركردنه‌ی‌ سیاسه‌مه‌دارو‬ ‫چاالكوانانه‌ی‌ كورد له‌باكور ته‌نیا هۆكاری‌‬ ‫كوردبونیانه‌؟‬ ‫كام����ه‌ران یوكس����ه‌ك‪ :‬به‌ڵ����ێ‌ بێگومان‬ ‫كوردبون به‌شێكی‌ سه‌ره‌كی‌ پرۆسه‌كه‌یه‌و‬ ‫وه‌ك وتم ئه‌ردۆغان هیچ بیانویه‌كی‌ یاسایی‬ ‫نیه‌و ته‌نیا بیانویه‌ك ك����ه‌ هه‌بێت ئه‌وه‌یه‌‬ ‫ئێمه‌ هه‌وڵی‌ پاراستنی‌ مافی گه‌لی خۆمان‬ ‫له‌توركیا ده‌ده‌ین‌و هه‌وڵ ده‌ده‌ین بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫پاشه‌ڕۆژێك بۆ گه‌له‌كه‌مان دروست بكه‌ین‪،‬‬ ‫به‌اڵم به‌داخه‌وه‌ سیاسه‌تی توركیا به‌رامبه‌ر‬

‫به‌كورد باش نییه‌و پێیوایه‌ به‌سیاس����ه‌تی‌‬ ‫گرتن‌و زیندان‌و ئه‌ش����كه‌نجه‌ له‌داواكانمان‬ ‫پاشگه‌زمان ده‌كاته‌وه‌ كه‌ ئه‌وه‌ش شتێكی‌‬ ‫مه‌حاڵه‌و هه‌رگیز ده‌ستبه‌رداری‌ ماف‌و داوا‬ ‫ره‌واكانی‌ گه‌له‌كه‌مان نابین‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬جگ����ه‌ له‌په‌رله‌مانت����اران‌و‬ ‫شاره‌داره‌كانی‌ هه‌ده‌په‌ له‌پارته‌كه‌ی‌ ئێوه‌‬ ‫ده‌به‌په‌ چه‌ند كه‌س زیندانی‌ كراون؟‬ ‫كامه‌ران یوكسه‌ك‪ :‬به‌داخه‌وه‌ له‌ماوه‌ی‬ ‫ئه‌مس����اڵدا نزیك����ه‌ی‌‪ ١٠‬ه����ه‌زار هاواڵتی‌‬ ‫ك����ورد زیندانیك����راون‌و ئێس����تا جگه‌ له‌و‬ ‫‪ 12‬په‌رله‌مانت����اره‌ ده‌س����گیركراوانه‌ی‌‬ ‫ك����ورد‪ ٦٠‬هاوس����ه‌رۆك ش����اره‌وانیی‬ ‫كوردیش له‌زیندانه‌كان����ی توركیادان‪ ،‬كه‌‬ ‫ئه‌حمه‌د تورك هاوس����ه‌رۆك ش����اره‌وانیی‬ ‫ماردی����ن‪ ،‬گوڵتان كش����اناك‌و فرات ئانلی‬ ‫هاوس����ه‌رۆكانی ش����اره‌وانیی ئامه‌د‪ ،‬به‌كر‬ ‫كایا هاوسه‌رۆكی شاره‌وانیی وان‌و تونجه‌ر‬ ‫باقرخان هاوسه‌رۆكی شاره‌وانیی سێرتیان‬ ‫له‌ناودای����ه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها س����ه‌باحه‌ت تونجه‌ل‬ ‫هاوسه‌رۆكی‌ پارتی دیموكراتیی هه‌رێمه‌كان‬ ‫كه‌ پارته‌كه‌ی‌ ئێمه‌یه‌ ده‌به‌په‌‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬ل����ه‌دوای‌ ده‌س����تگیركردنی‌‬ ‫شاره‌دارییه‌كان كاروباری‌ ئیداری‌ شاره‌كان‬ ‫چۆن به‌ڕێوه‌ده‌چێت؟‬ ‫كام����ه‌ران یوكس����ه‌ك‪ :‬ل����ه‌دوای‬ ‫كوده‌تاك����ه‌ی‪١٥‬ی ته‌م����وزی‪٢٠١٦‬ه‌وه‌‬ ‫له‌توركیا یاس����ای باری نائاس����ایی‌ كاری‬ ‫پێده‌كرێ����ت‌و به‌پێ����ی‌ ئ����ه‌و یاس����ایه‌ش‬ ‫كاتێ����ك ش����اره‌دارییه‌ كورده‌كانی باكور‬ ‫دورده‌خرێنه‌وه‌ له‌كاره‌كانیان یان زیندانی‌‬ ‫ده‌كرێ����ن له‌جێگای‌ ئه‌وان ب����ۆ راپه‌راندنی‌‬ ‫كاروباری‌ ش����اره‌كان (قه‌ی����وم) دائه‌نێت‌و‬ ‫ئه‌وان ده‌توانن كاروباره‌كان به‌ڕێوه‌ببه‌ن‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ده‌ستگیركردنی‌ ئه‌وان كاریگه‌ری‌‬ ‫له‌س����ه‌ر ره‌وشی‌ باكور دروس����ت كردوه‌و‬ ‫ئایا چاره‌نوس����ی‌ ده‌س����گیركراوه‌كان چی‬ ‫ده‌بێت؟‬ ‫كام����ه‌ران یوكس����ه‌ك‪ :‬به‌داخ����ه‌وه‌‬

‫چاره‌نوس����یان دیارنیه‌ چونك����ه‌ له‌الیه‌ن‬ ‫ده‌سه‌اڵت‌و سیسته‌مێكه‌وه‌ ده‌سگیركراون‬ ‫به‌نایاس����ایی‌‌و به‌ب����ێ‌ هی����چ بیانویه‌ك����ی‌‬ ‫یاس����ایی‌ هه‌ربۆیه‌ش چاره‌نوس����ی‌ هه‌مو‬ ‫ئه‌و كوردان����ه‌ی‌ له‌باكور ده‌س����گیركراون‬ ‫له‌دۆخێك����دا به‌دی����ار ده‌كه‌وێت كه‌ ملكه‌چ‬ ‫بكه‌ن ب����ۆ ئ����ه‌وه‌ی‌ ئاكه‌پ����ه‌و ئه‌ردۆغان‬ ‫ده‌یانه‌وێت‌و ده‌ستبه‌رداری‌ ماف‌و داواكاری‌‬ ‫گه‌ل ببن‌و رازی‌ بن به‌سیاس����ه‌تی‌ ئه‌وان‪،‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌كاریگ����ه‌ری‌ زیندانیكردن����ی‌‬ ‫ئه‌وان به‌دڵنیایی‌ كاریگه‌ری‌ هه‌بوه‌و ده‌بێت‬ ‫به‌اڵم دواج����ار ئێمه‌ش‌و ئه‌وانیش هه‌ڵگری‌‬ ‫په‌یامێكی����ن ئه‌ویش په‌یام����ی‌ كۆڵنه‌دان‌و‬ ‫تێكۆشان‌و قوربانیدانه‌ به‌گیانمان له‌پێناوی‌‬ ‫به‌ده‌ستهێنانی‌ ماف‌و ئازادی‌ گه‌ل‪.‬‬ ‫بنێت‬ ‫‌نگاوێك‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئه‌گه‌ر ك����ورد هه‬ ‫پرۆفایل‪:‬‬ ‫به‌ئاراس����ته‌ی‌ هێوركردنه‌وه‌ی‌ بارودۆخه‌كه‌‬ ‫سیاسه‌تی‌ ئه‌ردۆغان گۆڕانكاری‌ به‌سه‌ردا‬ ‫كامه‌ران یوكس����ه‌ك له‌ساڵی‪1980‬‬ ‫نایه‌ت به‌رانبه‌ر به‌كورد؟‬ ‫له‌ئ����ه‌رزروم له‌دای����ك بوه‌‪ ،‬به‌ش����ی‌‬ ‫‌توركیا‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫���ورد‬ ‫�‬ ‫ك‬ ‫كامه‌ران یوكس����ه‌ك‪:‬‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌ ئه‌لیكترۆنیه‌كانی‌ له‌زانكۆی‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫���او‬ ‫�‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫���‬ ‫�‬ ‫باش‬ ‫هه‌میش����ه‌ هه‌ن����گاوی‌‬ ‫ئه‌نقه‌ره‌ خوێندوه‌‪ ،‬له‌ساڵی‌‪ 2009‬وه‌ك‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫‌ب‬ ‫ه‬ ‫���ت‬ ‫�‬ ‫‌س‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫���ۆ‬ ‫�‬ ‫ب‬ ‫ده‌ستپێش����خه‌ر ب����وه‌‬ ‫جێگری‌ س����ه‌رۆكی‌ پارتی ئاش����تی‌و‬ ‫‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫‌قامگیر‬ ‫ه‬ ‫���‬ ‫�‬ ‫س‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫ژیا‬ ‫ئاش����تی‌‌و پێك����ه‌وه‌‬ ‫دیموكراس����ی به‌ده‌پ����ه‌ هه‌ڵبژێردراو‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌ردۆغان‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫���ت‬ ‫�‬ ‫‌وێ‬ ‫ه‬ ‫نای‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ب����ه‌اڵم ئه‌وه‌ی‌ ك����‬ ‫له‌مانگی‌ نیس����انی‌ ‪ 2009‬ده‌سگیركراو‬ ‫‌‌و‬ ‫‌ویی‬ ‫ه‬ ‫تاكڕ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌اڵت‬ ‫ه‬ ‫���‬ ‫�‬ ‫‌س‬ ‫ه‬ ‫‌د‬ ‫ئ����ه‌و خ����ه‌ون به‬ ‫بۆماوه‌ی‌ ‪ 5‬ساڵ له‌زیندانی‌ دیاربه‌كر‬ ‫‌وێت‬ ‫ه‬ ‫نای‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫���‬ ‫�‬ ‫ئ‬ ‫���ت‪،‬‬ ‫�‬ ‫‌بینێ‬ ‫خه‌الفه‌ت����ه‌وه‌ ده‬ ‫زیندانی‌ كراو له‌مانگی‌ نیسانی‌ ‪2014‬‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫داوا‬ ‫‌و‬ ‫ت‬ ‫‌ستێ‬ ‫ه‬ ‫بو‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫‌رانب‬ ‫كه‌س����ێك له‌به‬ ‫ئازادكرا‪" ،‬به‌ده‌په‌" له‌دوایین كۆنگره‌ی‬ ‫‌وێت‬ ‫ه‬ ‫‌ی‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫���كات‪،‬‬ ‫�‬ ‫ب‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫داواكاریی‬ ‫م����اف‌و‬ ‫خۆیدا ناوه‌كه‌ی خۆی گۆڕی بۆ پارتی‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫‌رما‬ ‫ه‬ ‫ف‬ ‫���ر‬ ‫�‬ ‫‌ژێ‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫توركیا‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫���‬ ‫�‬ ‫‌الن‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫هه‌م����و‬ ‫دیموكراتی����ی هه‌رێم����ه‌كان "ده‌به‌په‌"‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫میكانیزمێك‬ ‫���و‬ ‫�‬ ‫‌م‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌ودابن‪،‬‬ ‫ه‬ ‫ئ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ئیتاع����‬ ‫كام����ه‌ران یوكس����ه‌ك‌و س����ه‌باحه‌ت‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫مان‬ ‫‌پێناو‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‌نیا‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫‌ب‬ ‫ه‬ ‫‌گرێت‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫خراپ‬ ‫تونج����ه‌ل وه‌ك هاوس����ه‌رۆكی ده‌به‌په‌‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫جگ‬ ‫���ورد‬ ‫�‬ ‫ك‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌ل‬ ‫ه‬ ‫گ‬ ‫���دا‪،‬‬ ‫�‬ ‫خۆی‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌اڵت‬ ‫ه‬ ‫���‬ ‫ده‌س�‬ ‫هه‌ڵبژێردران‌و له‌ئێستاشدا سه‌باحه‌ت‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫داوا‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫خۆ‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫‌تایی‬ ‫ه‬ ‫‌ر‬ ‫ه‬ ‫س‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ماف‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌داوا‬ ‫له‬ ‫تونجه‌ل له‌زینداندایه‌‪.‬‬ ‫چی‌ تری‌ ك����ردوه‌؟ ئه‌وه‌تا هه‌مو ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫به‌ده‌نگ����ی‌ خه‌ڵ����ك چونه‌ت����ه‌ په‌رله‌مان‌و‬ ‫شاره‌دارییه‌كان به‌بێ‌ هۆكار ده‌ستگیریان بێنێت‌و هه‌وڵه‌كه‌ش����ی‌ به‌ئه‌نجام گه‌یشت‪،‬‬ ‫ده‌كات كه‌ ئه‌وه‌ یاریكردنه‌ به‌ده‌نگ‌و مافی‌ هه‌ربۆی ‌ه به‌بڕوای‌ من گه‌لی‌ كورد هه‌رچۆن‬ ‫هاواڵت����ی‌ له‌توركیا‪ ،‬ته‌نانه‌ت هه‌مو هه‌وڵی‌ هه‌نگاو بنێت ئه‌و خ����ۆی‌ به‌دور ئه‌گرێت‌و‬ ‫بۆ ئه‌وه‌بو شكس����ت به‌پرۆس����ه‌ی‌ ئاشتی‌ پێداگری‌ له‌سه‌ر جێبه‌جێكردنی‌ ئه‌جێنداو‬

‫كارنامه‌ی‌ خۆی‌ ده‌كات له‌دژی‌ كورد‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬رۆڵی‌ رێكخراوه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كان‌و‬ ‫یه‌كێتی‌ ئه‌وروپاو ئه‌مریكا چیه‌ له‌به‌رانبه‌ر‬ ‫هه‌مو ئه‌و پێشیلكارییانه‌؟‬ ‫كام����ه‌ران یوكس����ه‌ك‪ :‬ب����ه‌ به‌رده‌وامی‌‬ ‫گوێمان له‌ناڕه‌زایه‌تیه‌كانی‌ واڵتانی‌ ئه‌وروپاو‬ ‫راپۆرته‌كانی‌ رێكخراوه‌كانی‌ مافی‌ مرۆڤ‌و‬ ‫ته‌نان����ه‌ت ئاگاداركردنه‌وه‌كانی‌ ئه‌مریكاش‬ ‫بۆ توركیا ده‌بێت به‌تایبه‌ت له‌به‌رانبه‌ر ئه‌و‬ ‫هه‌مو ده‌ستگیركردن‌و پێش����ێلكارییانه‌ی‌‬ ‫به‌رانب����ه‌ر به‌رۆژنامه‌نوس����ان ده‌كرێ����ت‌و‬ ‫ئه‌و هه‌م����و كه‌ن����اڵ‌و ده‌زگای‌ راگه‌یاندن‌و‬ ‫رۆژنام����ه‌و گۆڤاران����ه‌ی‌ له‌توركیا داخران‬ ‫ب����ه‌اڵم توركی����ا نه‌ك گ����وێ‌ به‌وانه‌ نادات‬ ‫به‌ڵكو له‌ماوه‌كانی‌ رابردو چه‌ند چاالكوان‌و‬ ‫رۆژنامه‌نوس����ی‌ بیان����ی‌ ده‌س����تگیركرد‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ بۆ ئه‌ردۆغانیش له‌ئێس����تادا گرنگه‌‬ ‫چه‌سپاندنی‌ ده‌س����ه‌اڵتێكی‌ تاكڕه‌وانه‌یه‌و‬ ‫به‌رگری كردنه‌ له‌و ده‌س����ه‌اڵت‌و كورسیه‌و‬ ‫هه‌رچیه‌كی����ش ده‌وترێ����ت له‌باره‌یه‌وه‌ نه‌‬ ‫گوێی‌ لێیه‌تی‌‌و نه‌ گوێی‌ پێئه‌دات‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬رۆڵی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێم‌و پارته‌‬ ‫سیاسیه‌كانی‌ باشوور چی‌ بوه‌ له‌به‌رانبه‌ر‬ ‫توركیا؟‬ ‫كامه‌ران یوكس����ه‌ك‪ :‬به‌ڕاستی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس����تان له‌هاواڵتیانه‌وه‌ هه‌تا به‌شێكی‌‬ ‫زۆری‌ پارته‌ سیاسیه‌كان به‌رده‌وام پاڵپشت‬ ‫بون‌و هاوخه‌میان هه‌بوه‌ بۆ ئه‌و روداوانه‌ی‌‬ ‫روده‌ده‌ن له‌باك����ور‪ ،‬حكومه‌تی‌ هه‌رێمیش‬ ‫زۆرج����ار هاوپش����تیی‌ خ����ۆی ده‌ربڕی����وه‌‬ ‫بۆمان‌و سوپاسیان ده‌كه‌ین كه‌ له‌گه‌ڵمانن‬ ‫ب����ه‌اڵم ئه‌توانم بڵێم رۆڵ����ی‌ حكومه‌ت زۆر‬ ‫به‌هێزو كاریگ����ه‌ر نه‌بوه‌ به‌تایبه‌تی‌ به‌پێی‌‬ ‫ئ����ه‌و په‌یوه‌ندییه‌ پته‌وو باش����ه‌ی‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫پارتی‌ ده‌س����ه‌اڵتداری‌ توركیاو حكومه‌تی‌‬ ‫توركی����او خ����ودی‌ ئه‌ردۆغ����ان هه‌یه‌ت����ی‌‬ ‫هی����وادارم بتوانێت رۆڵ����ی‌ زیاتر ببینێت‬ ‫له‌باشتركردن‌و چاره‌سه‌ری‌ پرسی‌ كێشه‌ی‌‬ ‫كورد له‌توركیا‪.‬‬

‫ئه‌و‌هی‌ بۆ‬ ‫ئه‌ردۆغان له‌ئێستادا‬ ‫گرنگه‌ چه‌سپاندنی‌‬ ‫ده‌سه‌اڵتێكی‌‬ ‫تاكڕه‌وانه‌یه‌و‬ ‫به‌رگری كردنه‌‬ ‫له‌و ده‌سه‌اڵت‌و‬ ‫كورسیه‌و‬ ‫هه‌رچیه‌كیش‬ ‫ده‌وترێت له‌باره‌یه‌وه‌‬ ‫نه‌ گوێی‌ لێیه‌تی‌‌و‬ ‫نه‌ گوێی‌ پێئه‌دات‬

‫‪8‬‬

‫کۆمه‌اڵیه‌تی‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫ته‌رمه‌ك ‌هی‌ شڤان‬ ‫زینەت له‌شه‌ڕه‌ته‌قه‌ ‌ی‬ ‫له‌شاخ ‌ی گرده‌ڕوت ‌ه دۆزرایه‌وه‌ دو ئامۆزادا كوژرا‬ ‫لەڕێگەی فەیسبوكەوە ئاگادار دەكرێتەوە‬ ‫براكەی كوژراوە‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر‬ ‫كاتژمێر ‪ 6:30‬خولەكی شەوی‪2016/12/9‬‬ ‫كوڕێكی تەمەن‪24‬ساڵ‪ ،‬بەناوی شڤان‬ ‫رەئوف كە دانیشتوی شاری سلێمانییە‬ ‫بەتەلەفون لەماڵەوە بانگ دەكرێتە دەرەوە‌و‬ ‫دواتر بەكوژراوی لەشاخی گردەڕوتە لەودیو‬ ‫چیای گۆیژەوە دەدۆزرێتەوە‪.‬‬ ‫شڤان ماوەی حەوت س���اڵ دەبێت لەگەڵ‬ ‫كاروانی خاڵۆزایدا پێكەوە كاری چایچیەتی‬ ‫دەكەن لەكۆاڵنی سینەماكان لەبازاڕی شاری‬ ‫سلێمانی‪.‬‬ ‫نەقیب س���ایب س���ەالم وتەبێژی پۆلیسی‬ ‫ق���ەزاو ناحیەكان���ی پارێ���زگاری س���لێمانی‬ ‫بەئاوێنەی راگەیان���د “هێزەكانمان لەهەوڵی‬ ‫لێكۆڵین���ەوەدان لەڕوداوەك���ە‌و تەرمەك���ە‬ ‫رەوانەی پزیش���كی دادوەری سلێمانی كراوە‬ ‫كە بەفیش���ەك ك���وژراوە‌و كەس���وكارەكەی‬ ‫تائێستا سكااڵی یاساییان تۆمارنەكردوە”‪.‬‬ ‫ش���ۆڕش رەئوف برا گەورەی ش���ڤان كە‬ ‫ئەو خێزاندارەو ماڵ���ی جیایەو ئەو ئێوارەیە‬ ‫بەس���ەردان دەچێتەوە ماڵی باوكی‌و ش���ڤان‬ ‫دەبینێ���ت‪ ،‬ئ���ەو وتی‌ “ئەو ش���ەوە كاتژمێر‬ ‫‪ 6:30‬خولەك كاروان���ی خاڵۆزام كە پێكەوە‬ ‫كاردەكەن تەلەفونی بۆكرد بچن بۆ ش���وێنی‬ ‫كارەكەیان تاهەندێك كاری دوكانەكەیان ماوە‬ ‫تەواوی بكەن‪ ،‬كە ماوەی چەند رۆژێك دەبێت‬ ‫بەش���ەووڕۆژ پێوەی خەریك���ن‌و دەیانەوێت‬ ‫نۆژەنی بكەن���ەوە‌‪ ،‬دوای چەن���د خولەکێك‬ ‫تەلەفۆنی دوەمی بۆهات‌و دەستیدایە سویچی‬ ‫ئۆتومبیلەكە‌و رۆیش���تە دەرەوەو هیچی باس‬ ‫نەكرد”‪.‬‬ ‫ش���ۆڕش بیر ل���ەوە دەكات���ەوە‌و نازانێت‬ ‫براكەی بۆچی دوای‌ ئەو رۆیش���تنەدەرەوەیە‬ ‫براوەتە چیای گردەڕوت���ە‌و لەوێ‌ كوژراوە‌‪،‬‬ ‫كە دواتر لەڕێگەی نامەیەكی فەیس���بوكەوە‬ ‫ئاگادار دەكرێنەوە كوڕەكەیان كوژراوە‌و دواتر‬ ‫تەلەفونی براكەی‌و ئەو فەیسبوكەی نامەیان‬ ‫بۆ دەنێرێت بەنادیاری ماوەتەوە‌و نەزانراوە‪.‬‬ ‫دوای پێنج كاتژمێر شۆڕش‌و كەسوكارەكەی‌‬ ‫دەچن بەدەم شڤانەوە‪ ،‬شۆڕش وتی “ئەوكات‬ ‫كاتژمێر یانزەی شەو بو خۆم‌و چەند كەسێك‬ ‫چوینە شاخی گردەڕوتە سەیرمانكرد دەرگای‬ ‫ئۆتۆمبیلەكەی كراوەتەوە‌و لەس���ەر زەویەكە‬ ‫كەوتوە‌و بەحاڵ هەناس���ە ئ���ەدات‌و ناتوانێت‬ ‫قسەبكات‪ ،‬بەدو فیشەكی دەمانچە پێكراوە‪،‬‬

‫دەردەبڕێت‌و بەگومانە لەسەر كوشتنی براكەی‬ ‫كە بۆچ���ی ئۆتۆمبیلەكەیان نەب���ردوە تەنها‬ ‫مۆبایل‌و كیفی پارەكەیان بردوەو هیچ شتێكی‬ ‫دیكە دەس���تكاری نەكراوە‪ ،‬ئەو وتی‌ “زۆر لە‬ ‫هەوڵی ئەوەداین بەهاوكاری هێزە ئەمنیەكان‬ ‫س���ەرەداوێكی بكوژی براكەم بدۆزینەوە كە‬ ‫هیچ كێش���ەیەكی كۆمەاڵیەت���ی لەگەڵ كەس‬ ‫نەبوە‌و ب���اری دارایی زۆر باش���بوە‌و رۆژێك‬ ‫شڤان‬ ‫لەڕۆژان كەس���ێك نەبوە لەشوێنی كارەكەی‌و‬ ‫خزم‌و كەس���وكار گلەییان لێی هەبوبێت ئێمە‬ ‫گومانمان لەكەس نی���ەو نازانین ئەم روداوە‬ ‫چۆن بوە”‪.‬‬ ‫كاروان حەسەن خاڵۆزاو هاوڕێی‌ شڤان كە‬ ‫ماوەی حەوت ساڵە پێكەوە كاری چایچیەتی‬ ‫دەك���ەن ئەو جیاوازتر باس���ی ئ���ەو روداوە‬ ‫دەكات‪ ،‬ئ���ەو وتی‌ “ئ���ەو رۆژە پێكەوەبوین‬ ‫تادرەنگانێك باسی كاری دوكانەكەمان دەكرد‬ ‫تاچی بكەی���ن‌و چی نەكەین بەئۆتومبیلەكەی‬ ‫خ���ۆم هێنامەوە ب���ۆ ماڵەوە‪ ،‬ئ���ەو هەرچی‬ ‫هەبوایە الی من باس���ی دەكرد هیچی نەوت‪،‬‬ ‫كیفی پارەكەی چوار هەزارو حەوسەد دۆالری‬ ‫تێداب���و پێم���وت ئەو پارەی���ەت بۆچی پێیە‬ ‫بەتەم���ای چ كارێكی دیكەی ب���ۆ داتنەناوە‬ ‫لەماڵەوە ئ���اگاداری بە‪ ،‬بەاڵم ئەوكات هیچی‬ ‫نەوت‪ ،‬ئەوەی بیری لێدەك���ردوە‌و هیوایەتی‬ ‫ژیانی ب���و ئەوەبو كە ئۆتۆمبیلەكەی بگۆڕێت‬ ‫بەمۆدێلێكی بەرزتر ه���ەر ئەو هۆكارەش بو‬ ‫ئەو بڕە پارەیەی هەڵگرتبو من ئەو ش���ەوە‬ ‫هی���چ تەلەفونێكم بۆ نەك���رد ئێوارە پێم وت‬ ‫گ���ەر توانی���ت وەرە ب���ۆ دوكانەكەمان من‬ ‫ل���ەوێ‌ دەبم خەریك���ی كاردەبم لەگەڵ چەند‬ ‫وەس���تایەك كارەكانمان بۆ تەواوبكەن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەو دەنگ���ی نەبو كاتێك تەلەفونیان بۆكردم‬ ‫كە لەماڵ چۆتە دەرەوەو وەاڵمی موبایلەكەی‬ ‫ناداتەوە”‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ “ئێمە نازانین ئەو كەس���انە كە‬ ‫ژمارەیان دو كەس بوە چۆن كەسی یەكەم كە‬ ‫لەو گوزەرەی خۆمان كاردەكات‌و دەیناس���ین‬ ‫ك���ە یەكێكیان بەر س���ەری كەوت���وە‌و ئەو زانیویەتی ئەو بڕە پارەیە بەش���ڤانەو دواتر‬ ‫بەكەسی دوەمی وتوە‌و شەوەكەی تەلەفونیان‬ ‫دیكەیان بەر كەلەكەی كەوتوە”‪.‬‬ ‫وتیش���ی “هەر ئەوكات براك���ەم گەیاندە بۆ ك���ردوە‌و بردویانەتە دەرەوە‌و لەش���اخی‬ ‫نەخۆشخانەی فریاكەوتنی سلێمانی‌و چەندین گردەڕوتە كوش���تویانە‌‪ ،‬كە تەنه���ا موبایل‌و‬ ‫پزیش���ك لەهەوڵ���ی چارەس���ەركردنیدابون پارەكەی���ان بردوە‌و لەڕێگەی مەس���نجەرەوە‬ ‫تاژیانی ب���ۆ بگەڕێننەوە‪ ،‬ب���ەاڵم بەداخەوە نامەی���ان بۆ برایەكی ناردوە‪ ،‬كە خۆش���مان‬ ‫گیانی لەدەست دا‌و دواتر تەرمەكەی رەوانەی نازانین ئەم���ە چۆن بوە كە ئ���ەو تێكەڵی‌و‬ ‫هاوڕێیەتی ئەو دو كەس���ەی نەدەكرد تەنها‬ ‫پزیشكی داداوەری كرا”‪.‬‬ ‫شۆڕش سەرسوڕمانی‌ خۆی‌ بەرامبەر بەوە ساڵویان لەنێواندا هەبوە‌و هیچی دیكە”‪.‬‬

‫سەیرمانكرد‬ ‫دەرگای‬ ‫ئۆتۆمبیلەكەی‬ ‫كراوەتەوە‌و لەسەر‬ ‫زەویەكە كەوتوە‌و‬ ‫بەحاڵ هەناسە‬ ‫ئەدات‌و ناتوانێت‬ ‫قسەبكات‌‌و بەدو‬ ‫فیشەكی دەمانچە‬ ‫پێكراوە‬

‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬ ‫ژنێكی تەمەن ‪ 35‬ساڵ‪ ،‬له‌گوندێكی‌‬ ‫سه‌ر به‌قه‌زای‌ شاره‌زور له‌ئه‌نجامی‌‬ ‫كێشه‌و شه‌ڕه‌ته‌قه‌ی‌ دو ئامۆزدا‬ ‫له‌سه‌ر زه‌وی‌‌و ئاو ده‌كوژرێت‪.‬‬ ‫ئێوارەیەك����ی درەنگوەخت����ی رۆژی‬ ‫دوش����ەممە‪ 2016/12/12‬زین����ەت كە‬ ‫بەمیوان����داری‌ چوب����وە ماڵ����ی برای‬ ‫هاوس����ەرەكەی لەگوندی بێسەڵمێنی‬ ‫س����ەربەقەزای ش����ارەزور‪ ،‬لەش����ەڕو‬ ‫كێش����ەی‌ دو ئام����ۆزدا فیش����ەكێك‬ ‫بەسنگیەوە دەنرێت‌و دەكوژرێت‪.‬‬ ‫س����امان س����ەعید ئامۆزای زینەت‬ ‫ئاماژە ب����ەوە دەكات كاتژمێر حەوتی‬ ‫ش����ەو تەلەفونیان بۆ كردوە لەقەزای‬ ‫شارەزورەوە بچێتە گوندی بێسەڵمێن‬ ‫تاناوبژیوان����ی‌ ئ����ەو دو خێزانە بكات‪،‬‬ ‫ئەو وتی “لەگ����ەڵ چونم بۆ گوندەكە‬ ‫كە كاتژمێر هەشتی شەو بو پێیانوتم‬ ‫كوژراوێ����ك‌و دو برین����دار لەنێ����وان‬ ‫هەردوالدا هەیە‪ ،‬كە شەڕ لەنێوانیاندا‬ ‫رویداوەو هەردوالیان ئامۆزای منن”‪.‬‬ ‫ناوبراو ئاماژەی‌ بەوە كرد ئێوارەی‬ ‫رۆژی دوش����ەممە كاتێ����ك كەیوان����ی‬ ‫ئامۆزای‌ دەیەوێ����ت پارچەیەك زەوی‬ ‫گش����تی نزی����ك لەماڵ����ی دڵش����ادی‬ ‫ئامۆزای����ەوە بەكاربهێنێ����ت‪ ،‬لەالیەن‬ ‫دڵش����ادەوە ئ����اگادار دەكرێتەوە كە‬ ‫بەكارینەهێنێ����ت‪ ،‬چونک����ە م����اوەی‬ ‫چەند س����اڵێك دەبێت كەس بەكاری‬ ‫نەهێناوەو كێشەی لەس����ەرەو نابێت‬ ‫دەستكاری بكرێت‪ ،‬بەاڵم كەیوان گوێ‌‬ ‫بەقسەكانی دڵشاد نادات‌و كاری تێدا‬ ‫دەكات‌و دواتر دەبێتە دەنگەدەنگیان‌و‬ ‫كەیوان دەڕواتەوە بۆ ماڵەوە‌و لەگەڵ‬ ‫كوڕێكی پورزای بەن����اوی رێباز دێنە‬ ‫بەردەم ماڵ����ی دڵش����ادو دەیانەوێت‬ ‫پەالم����اری بدەن كە چەند كاتژمێرێك‬ ‫پێش ئ����ەو روداوە س����ەركەوتی برای‬ ‫دڵشادو ئامۆزای كەیوان لەگەڵ زینەتی‬ ‫هاوسەری‌و چوار منداڵەكەی لەقەزای‬ ‫شارەزورەوە هاتون بەسەردانی تاچەند‬ ‫شەوێك لەوێ‌ بمێننەوە‪.‬‬ ‫ئەوەشی‌ رونكردەوە كە دو ئامۆزاكە‬ ‫لەنزی����ك ئەو زەویی����ەی ماوەی چەند‬ ‫س����اڵێك دەبێ����ت كێش����ەیان هەی����ە‬ ‫لەس����ەری‪ ،‬پەالماری یەكتری دەدەن‌و‬ ‫تەق����ە دروس����ت دەبێ����ت ك����ە هەر‬ ‫ئەوكات كەیوان بەدو فیش����ەك قاچی‬ ‫دەشكێت‌و توانای رۆیشتنی نامێنێت‌و‬ ‫پورزاكەشی كە لەگەڵی دەبێت هەواڵ‬ ‫دەباتەوە بۆماڵەوەیان كە كوڕەكەیان‬ ‫ژیانی لەمەترس����یدایەو فریای بكەون‬ ‫بریندارە‪.‬‬

‫لەئێستادا شەش‬ ‫ماڵ ئەو گوندەیان‬ ‫چۆڵكردو‌ە كە‬ ‫لەمێژوی باو‬ ‫باپیرانیانەوە لەو‬ ‫گوندە ژیان بەسەر‬ ‫دەبەن‌و هەژدە‬ ‫كیلۆمەتر لەقەزای‬ ‫شارەزورەوە دورە‬

‫س����امان وتی “پێن����ج خولەك دوای‬ ‫تەق����ەكان‌و بردن����ەوەی هەواڵەك����ە‬ ‫فریای بریندارەك����ە دەكەون‌و بەپێنج‬ ‫كەس دێنە س����ەر ماڵی تەقەكەرە‌كەو‬ ‫پیاوەكانی����ان هەڵدێن ك����ە دو بران‌و‬ ‫یەكێكیان بەمیوانی هاتوە‌و دوراودور‬ ‫س����ەیری ئەو كەس����انە دەك����ەن كە‬ ‫هاتونەتە س����ەریان‪ ،‬لەوكاتەدا یەکێک‬ ‫لەو پێنج کەس����ە پەالم����اری كوڕێكی‬ ‫تەمەن حەوت س����ااڵن دەدات تابیبات‬ ‫لەگەڵ خۆیدا وەك بارمتە بیهێڵتەوە‪،‬‬ ‫ب����ەاڵم زینەت كە ب����ۆ میوانی هاتبوە‬ ‫ماڵی برای هاوس����ەرەكەی‪ ،‬دەس����تی‬ ‫منداڵەك����ە دەگرێت تاڕێگ����ری بكات‬ ‫لەبردن����ی‪ ،‬لەوكات����ەدا ئ����ەو کەس����ە‬ ‫پەالماری چەكەكەی دەدات‌و فیشەكێك‬ ‫دەنێت بەسەر سنگیەوە‌و دەستبەجێ‬ ‫گیانلەدەستدەدات”‪.‬‬ ‫وتیش����ی “س����ەركەوت ل����ەدوای‬ ‫ه����اواری ژن‌و منداڵەكانی‌و كوش����تنی‬ ‫هاوس����ەرەكەی ك����ە چەن����د مەترێك‬ ‫دور لەڕوداوەكە‌و خۆی حەش����ارداوە‬ ‫خۆی پێناگیرێت‌و دێتەوە بەس����ەرداو‬

‫پەالماری بكوژەكە بدات‪ ،‬بەاڵم هەمان‬ ‫ئ����ەو كەس����ەی تەق����ە لەخێزانەكەی‬ ‫دەكات س����ێ‌ فیش����ەكیش ب����ەوەوە‬ ‫دەنێت كە بەر ش����ان‌و ملی دەكەوێت‌و‬ ‫بەس����ەختی برین����دار دەبێ����ت‪ ،‬دواتر‬ ‫لەالیەن خەڵكی گوندی بێسەڵمێنەوە‬ ‫خزم����ان‌و هێزە ئەمنیی����ەكان ئاگادار‬ ‫دەكرێن لەڕوداوەكە”‪.‬‬ ‫ناوبراو باسی‌ لەوەش كرد لەئێستادا‬ ‫ش����ەش ماڵ ئەو گوندەیان چۆڵكردوە‌‬ ‫كە لەمێ����ژوی ب����او باپیرانیانەوە لەو‬ ‫گون����دە ژیان بەس����ەر دەبەن‌و هەژدە‬ ‫كیلۆمەتر لەقەزای شارەزورەوە دورە‪.‬‬ ‫كه‌س����وكاری‌ كوژراوه‌كه‌ش جه‌غت‬ ‫ل����ه‌وه‌ ده‌كه‌ن ك����ه‌ ئ����ه‌وان له‌خوێنی‌‬ ‫خوش����كه‌كه‌یان خۆش نابن‌و پێویسته‌‬ ‫بكوژه‌كان سزای‌ خۆیان وه‌ربگرن‪.‬‬ ‫عوسمان محەمەد براگەورەی زینەت‬ ‫س����ەبارەت بەكوش����تنی خوشكەکەی‬ ‫وتی “ئێمە لەخوێنی خوش����كەکەمان‬ ‫خۆشنابین‪ ،‬دەبێت یاسا سەروەربێت‪،‬‬ ‫ئەو كەس����ەی تەقەک����ەی بوەتە هۆی‬ ‫گیانلەدەس����تدانی رادەس����تی دادگا‬ ‫بكرێ����ت تاجارێكی دیك����ە ئەم كارانە‬ ‫دوبارە نەكرێتەوە‌و كەس����انی بێتاوان‬ ‫نەبن����ە قوربان����ی‌و جەرگ����ی خەڵكی‬ ‫نەس����وتێت‪ ،‬گەر دەس����تگیر نەكرێت‬ ‫ئەوكاتە قسەی دیكەمان دەبێت”‪.‬‬ ‫وتەبێژی پۆلیسی قەزاو ناحیەكانی‬ ‫پارێزگای س����لێمانی نەقیب س����ایب‬ ‫سەالم سەبارەت بەو روداوە بەئاوێنەی‬ ‫راگەیاند “لەگوندی بێس����ەڵمێنی سەر‬ ‫بەقەزای شارەزور ژنێكی تەمەن سی‌و‬ ‫پێنج س����اڵ بەناوی زین����ەت محەمەد‬ ‫كە ژیانی هاوس����ەرگیری پێكهێناوە‌و‬ ‫خێزاندارە ئێوارەی رۆژی دوش����ەممە‬ ‫‪ 2016/12/12‬بەفیشەكێك دەكوژرێت‬ ‫لەسەر كێش����ەی زەوی لەنێوان ماڵی‬ ‫برای هاوسەرەكەی‌و ئامۆزاكانیان كە‬ ‫بەمیوانی لەهەڵەبجەی تازەوە دەچێتە‬ ‫ئەو گوندە”‪.‬‬ ‫وتیش����ی “ دو كەسی دیكە بەناوی‬ ‫كەیوان محەمەد‌و سەركەوت حەسەن‬ ‫كە هاوسەری كوژراوەكەیە برینداربون‬ ‫كە یەكێكیان ژیانی لەمەترسیدایە”‪.‬‬ ‫ئاماژەشی بەوە كرد “هێزەكانی بەشی‬ ‫نەهێشنی تاوان گەیشتونەتە شوێنی‬ ‫روداوەكە‌و ش����ەڕەكە كۆتایی هاتوە‌و‬ ‫برین����دارەكان رەوانەی نەخۆش����خانە‬ ‫ك����راون‌و كەس����وكاری كوژراوەك����ە‬ ‫سكااڵیان تۆماركردوە‌و پەڕاوی یاسایی‬ ‫بۆ دۆس����یەكە كراوەت����ەوە لەهەوڵی‬ ‫دەس����تگیركردنی تۆمەتبارەكانیداین‬ ‫كە خۆیان ش����اردۆتەوەو كەسوكاری‬ ‫كوژراوەكەشن”‪.‬‬

‫‪ 20‬ساڵ ‌ه به‌نابینایی کاری چنین دەکات‬ ‫ئا‪ :‬ئیمان زه‌ندی‬ ‫سه‌بری حه‌مه‌ نور ‌ی خه‌ڵكی هه‌ڵه‌بجه‌ی‬ ‫شه‌هیدو دانیشتوی‌ ئێستای‌ له‌قه‌زای‬ ‫شاره‌زور‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌ ماوه‌ ‌ی ‪ 20‬ساڵ ‌ه‬ ‫بینایی‌ له‌ده‌ستداوه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌كار ‌ی چنین‬ ‫نه‌كه‌وتوه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌بری له‌دایكب���وی س���اڵی‪1971‬ه‌و‬ ‫له‌هه‌ڵه‌بج���ه‌ی ش���ه‌هید چ���اوی به‌دونی���ا‬ ‫هه‌ڵهێناوه‌‌و له‌س���اڵی ‪1988‬ه‌وه‌ ده‌س���ت ‌ی‬ ‫به‌كاری چنین كردوه‌‪ ،‬له‌باره‌ی س���ه‌ره‌تای‬ ‫كاری چنین���ه‌وه‌ س���ه‌بری ب���ۆ ئاوێن���ه‌ی‬ ‫رونك���رده‌وه‌‪ ،‬ئ���ه‌و وت���ی “یه‌كه‌مج���ار‬ ‫هه‌رنه‌ش���مده‌زانی ق���والپ بگرم‪ ،‬س���ه‌ره‌تا‬ ‫له‌گه‌ڵ چه‌ند كچێك ك ‌ه پورزاو ئامۆزا بوین‬ ‫به‌بێتاقه‌تی دانیش���تبوین شیشی چنینیان‬ ‫هێنابو به‌اڵم ئ���ه‌وان له‌په‌یمانگای هونه‌ر‌ه‬ ‫جوان���ه‌كان بون له‌من گه‌وره‌تر بون‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌وان ده‌س���تم پێك���رد ئه‌وان ده‌س���تیان‬ ‫لێهه‌ڵگرت به‌اڵم من هه‌ربه‌رده‌وام بوم “‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و به‌هره‌مه‌ند‌ه له‌ب���اره‌ی كاری چنین‬ ‫له‌گه‌ڵ نابیناییه‌كه‌ی ئه‌وه‌ی ئاشكراكرد ك ‌ه‬ ‫به‌ه���ۆی نابیناییه‌كه‌یه‌وه‌ هه‌ر به‌رده‌وام بو‌ه‬ ‫له‌كاری چنین تاس���اڵی ‪ 1993‬به‌وهۆیه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌و وتی “له‌س���اڵی ‪ 1988‬ده‌ستم به‌كاری‬ ‫چنی���ن ك���ردوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم له‌س���اڵی ‪1993‬‬ ‫به‌ته‌واوه‌ت���ی فێربوم توانیم كاری چنین بۆ‬ ‫خزم‌و دراوسێ‌و ده‌ره‌وه‌و ماڵه‌وه‌ بكه‌م وه‌كو‬

‫دیاره‌ تائێستاش به‌رده‌وامم “‪.‬‬ ‫وتیشی “هیچ كه‌س فێری نه‌كردوم‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌سه‌ر ش���تی كۆن كه‌ به‌خوری چنرابون‬ ‫هه‌ڵم ده‌وه‌ش���اندنه‌وه‌‌و بۆ ماوه‌ی دومانگ‬ ‫به‌رده‌وام بوم تاورده‌ ورده‌ سه‌ره‌تاییه‌كه‌ی‬ ‫فێربوم س���وپاس بۆ خودای گ���ه‌وره‌ ئه‌و‬ ‫به‌هره‌یه‌ی پێبه‌خشیم‪ ،‬دواتر له‌ساڵی ‪1993‬‬ ‫به‌فه‌رمی ده‌ستم پێكرد “‪.‬‬ ‫س���ه‌بری له‌ته‌مه‌نی ‪ 16-15‬ساڵی بینایی‬ ‫له‌ده‌ستداوه‌ نه‌یتوانی بۆ ئاوێنه‌ هۆكاره‌كه‌ی‬ ‫رونبكاته‌وه‌و وتی”تاشه‌ش���ی س���ه‌ره‌تاییم‬ ‫خوێن���دوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌هۆی ئ���ه‌وه‌ی بینایم‬ ‫له‌ده‌س���تدا نه‌متوان���ی درێ���ژه‌ به‌خوێندن‬ ‫بده‌م ئه‌گه‌رنا ئێس���تا بڕوانام���ه‌ی زانكۆم‬ ‫به‌ده‌س���تهێنابو‪ ،‬چونك���ه‌ هه‌مو س���اڵێك‬ ‫به‌یه‌كه‌می قوتابخانه‌كه‌مان ده‌رده‌چوم “‪.‬‬ ‫هاوكات له‌باره‌ی ئه‌وه‌ی چۆن توانیویه‌تی‬ ‫به‌رده‌وام���ی ب���دات ب���ه‌كاری چنی���ن ئه‌و‬ ‫به‌نمونه‌و‌ه رایگه‌یاند “گه‌ر نابینا بیت ته‌نها‬ ‫ده‌بیت‪ ،‬كه‌س���یش نه‌بێت قس���ه‌ی له‌گه‌ڵ‬ ‫بكه‌ی���ت ناڕه‌ح ‌هت‌و بێزارو بێتاقه‌ت ده‌بیت‪ ،‬هه‌م���وی ده‌زانێت‪ ،‬بۆ فێربونیان وتی”وه‌كو‬ ‫بۆ نمون��� ‌ه داهێنه‌رانی جیه���ان له‌بێزاری‌و وتم شتی كۆنم هه‌ڵده‌وه‌شانده‌وه‌و هه‌روه‌ها‬ ‫ته‌نیای���ی خۆیان���دا فێری داهێن���ان بون‌و به‌هه‌ستی ده‌ستیش “‪“ .‬هه‌روه‌ها هه‌ندێكی‬ ‫بون به‌زانا منی���ش هه‌روه‌كو یه‌كێك له‌وان ‌ه بۆ چنیان دو كاتژمێ���رم پێده‌چو دو رۆژو‬ ‫هه‌فته‌ به‌پێی پارچه‌كان “‪.‬‬ ‫له‌ته‌نیایی خۆم په‌ره‌م به‌كاره‌كه‌مداو‌ه “‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها له‌باره‌ی ئه‌وه‌ی كێ یارمه‌تیده‌رت ‌ه‬ ‫س���ه‌بری ده‌ڵێت نزیك���ه‌ی ‪ 1000‬پارچه‌م‬ ‫كردوه‌ به‌شیش‌و قوالپ‪ ،‬هه‌روه‌ها ده‌شڵێت له‌باڵوكردنه‌وه‌ی پارچ��� ‌ه چنراوه‌كانت ئه‌و‬ ‫گرفتم نیه‌ هه‌ر شتێك ناوی چنینی لێبێنیت به‌هره‌مه‌نده‌ وتی” خوشكه‌كانم‌و براژنه‌كانم‪،‬‬ ‫له‌س���وژنه‌و‌ه تابچوكترینیان كه‌ زه‌نگیانه‌ی ‌ه هه‌روه‌ه���ا بۆ هه‌ڵبژاردن���ی ره‌نگه‌كان خۆم‬

‫هه‌تا له‌ژیاندا بم‬ ‫به‌رده‌وام ده‌بم‬ ‫له‌م كاره‌‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ئه‌م كار‌ه فێری‬ ‫خۆڕاگری كردوم‬

‫سەبری حەمە نوری‬ ‫ده‌چم ده‌یك���ڕم زۆرجار ح���ه‌زم كردوه‌ بۆ‬ ‫ره‌نگه‌كانیش راوێژ به‌منداڵێكی بچوك بكه‌م‬ ‫“‪.‬‬ ‫سه‌بری حه‌مه‌نوری پڕۆسه‌ی هاوسه‌رگیری‬ ‫پێكنه‌هێناوه‌و ده‌شڵێت ئاماده‌ییم تێدا نیه‌ بۆ‬ ‫ئه‌و پڕۆسه‌یه‌ هه‌ر بیریشم لێنه‌كردوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫ب���اری دارای���ی ئ���ه‌م خاتون���ه‌ نابینای ‌ه‬ ‫مامناوه‌نده‌ ب���ه‌اڵم ئاواته‌خواز‌ه كه‌س���ێك‬ ‫یاخود الیه‌نێك هه‌بێت پش���تیوان ‌ی بكات‪،‬‬

‫ئه‌و وت ‌ی “تائێستا یه‌كه‌مجار‌ه پێشانگام بۆ‬ ‫بكرێته‌و‌ه ئه‌ویش سوپاسی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‬ ‫رۆشنبیری هونه‌ری شاره‌زور ده‌كه‌م كه‌ ئه‌م‬ ‫كاره‌ی گرته‌ ئه‌ستۆی”‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی نابینایانیش���ه‌و‌ه ئه‌و وتی”خۆم‬ ‫داوای یارمه‌تی���م لێیان نه‌ك���ردو‌ه چونك ‌ه‬ ‫ئه‌ركم گ���ران نیه‌و پێویس���تیم پێیان نیه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ئه‌وه‌ی پێویس���تیم پێبێ���ت پاره‌ی‬

‫خ���اوه‌ن پێداویس���تیه‌كه‌یه‌ ئه‌ویش به‌هۆی‬ ‫قه‌یرانه‌و‌ه چه‌ند مانگ ‌ه دواكه‌وتو‌ه “‪.‬‬ ‫وتیشی‌ “هه‌تا له‌ژیاندا بم به‌رده‌وام ده‌بم‬ ‫له‌م كاره‌‪ ،‬چونك ‌ه ئه‌م كاره‌ فێری خۆڕاگری‬ ‫كردوم‪ ،‬گه‌ر ئ���ه‌و كار‌ه نه‌بوای ‌ه ئارامم نه‌بو‬ ‫چونك���ه‌ س���ه‌رقاڵم ده‌كات‪ ،‬له‌هه‌مانكاتدا‬ ‫زۆرمان بیس���تو‌ه له‌مالوال ك ‌ه له‌بێزاریدا زۆر‬ ‫كه‌س خۆیان كوشتو‌ه “‪.‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )557‬سێشه‌مم ‌ه ‪2016/12/20‬‬

‫عائیشه‌ پۆاڵت خه‌باتگێرێك له‌ڕێگه‌ی‌ سینه‌ماوه‌‬ ‫ ئا‪ :‬زانا حه‌مه‌غه‌ریب‬ ‫عائیش ‌ه پۆاڵت ژنه‌ نوسه‌رو‬ ‫ی ‪1970‬‬ ‫ی كورد له‌ساڵ ‌‬ ‫ده‌رهێنه‌ر ‌‬ ‫ی كوردستان‬ ‫له‌مااڵتیا له‌باكور ‌‬ ‫ی ‪ 8‬ساڵیدا‬ ‫هاتۆت ‌ه دنیاو‌ه له‌ته‌مه‌ن ‌‬ ‫ی چونه‌ت ‌ه‬ ‫له‌گه‌ڵ خانه‌واده‌كه‌ ‌‬ ‫ێ ئه‌ده‌بیات‌و‬ ‫ی ئه‌ڵمانیاو له‌و ‌‬ ‫واڵت ‌‬ ‫فه‌لسه‌فه‌ ده‌خوێنێت‪.‬‬ ‫ی فه‌لس����ه‌فه‌و‬ ‫ی خوێندن ‌‬ ‫له‌ب����اره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫كاركردن وه‌ك نوسه‌رو ده‌رهێنه‌ر ‌‬ ‫ی ب����ۆ ئاوێن���� ‌ه وتی‌"من‬ ‫س����ینه‌مای ‌‬ ‫ی بچم ‌ه زانكۆو فه‌لس����ه‌فه‌و‬ ‫به‌رله‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌ده‌بی����ات بخوێنم زۆر ئ����اره‌زو ‌‬ ‫ی‬ ‫س����ینه‌مام ده‌ك����ردو كاره‌كان���� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ته‌واوه‌ت ‌‬ ‫ی كاریگه‌ر ‌‬ ‫یه‌ڵماز گۆنا ‌‬ ‫به‌جێهێش����تبو‬ ‫به‌س����ه‌رمه‌و‌ه‬ ‫ی له‌زانكۆ‬ ‫هه‌ربۆیه‌ش له‌و س����اتانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌مخوێند یه‌كه‌می����ن كورته‌فیلم ‌‬ ‫خۆمم به‌ناوی‌"بوك‌و سه‌فیه‌خاتون"‬ ‫ی له‌چه‌ند‬ ‫دروستكرد ك ‌ه به‌ش����دار ‌‬ ‫ی‬ ‫فێس����تیڤاڵێك ك����ردو خه‌اڵتیش���� ‌‬ ‫ی ‪2009‬‬ ‫به‌ده‌س����تهێناو دواتر له‌ساڵ ‌‬ ‫كورت���� ‌ه فیلمی‌"گه‌ڕان ل����ه‌ده‌ره‌وه‌‪-‬‬ ‫‪ "Tournee abroad‬دروس����تكردو‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌نقه‌ره‌ ‌‬ ‫ی فێس����تیڤاڵ ‌‬ ‫خه‌اڵت���� ‌‬ ‫به‌ده‌س����تهێناوه‌و وه‌ك باش����ترین‬ ‫ی‬ ‫ی الو له‌فێس����تیڤاڵ ‌‬ ‫ده‌رهێن����ه‌ر ‌‬ ‫ی خه‌اڵتكراوه‌و پاش����ان‬ ‫كارلۆڤیڤار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی فێس����تیڤاڵ ‌‬ ‫فیلمه‌ك ‌ه به‌ش����دار ‌‬ ‫ی كرد‪ ،‬له‌س‬ ‫ی نێوده‌وڵه‌ت���� ‌‬ ‫تۆكیۆ ‌‬ ‫اڵی‌‪2000‬فیلم����ی‌" ‪Auslandstou‬‬ ‫ی تر‬ ‫‪"rnee‬به‌رهه‌مهێن����او جارێك���� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌نقه‌ره‌ ‌‬ ‫ی فێس����تیڤاڵ ‌‬ ‫خه‌اڵت���� ‌‬ ‫به‌ده‌ستهێنایه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫پ����ۆاڵت یه‌كه‌مین س����ینه‌ماكار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ 3‬خه‌اڵت ‌‬ ‫كورد‌ه ك���� ‌ه توانیویه‌ت ‌‬ ‫ی لۆكارنۆ‬ ‫ی فێستیڤاڵ ‌‬ ‫ی زیوین ‌‬ ‫پڵنگ ‌‬ ‫ی سویسرا به‌ده‌ستبهێنێت ك ‌ه‬ ‫له‌واڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سینه‌ماكاران ‌‬ ‫ی كه‌م ‌‬ ‫ره‌نگ ‌ه به‌شێك ‌‬ ‫ی‬ ‫كورد ئه‌و‌ه بزانن له‌و باره‌یه‌و‌ه وت ‌‬

‫ی ‪ En Garde‬م‬ ‫"له‌ساڵی‌‪ 2004‬فیلم ‌‬ ‫ی فیلمه‌ك ‌ه باس‬ ‫دروستكرد ك ‌ه چیرۆك ‌‬ ‫ی ته‌مه‌ن ‪ 16‬ساڵ‌و بێریڤان‬ ‫له‌ئه‌لیس ‌‬ ‫ی كورده‌و‬ ‫ی په‌نابه‌ر ‌‬ ‫ده‌كات ك ‌ه كچێك ‌‬ ‫ی له‌ئه‌ڵمانیا‬ ‫ی په‌نابه‌ر ‌‬ ‫ده‌یه‌وێت ماف ‌‬ ‫به‌ده‌س����تبهێنێت‌و له‌گ����ه‌ڵ ئه‌لیس‬ ‫ی یه‌كتر‬ ‫ی نزیك���� ‌‬ ‫ئه‌بن���� ‌ه دو هاورێ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی په‌یوه‌ند ‌‬ ‫ب����ه‌اڵم دواجار به‌ه����ۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌لبان ‌‬ ‫بێریڤان له‌گ����ه‌ڵ پیاوێك ‌‬ ‫هاورێیه‌تیه‌كه‌یان له‌ناوده‌بات‪ ،‬به‌م‬ ‫ی‬ ‫فیلمه‌م به‌ش����داریم ك����رد له‌خول ‌‬ ‫ی‬ ‫ی فێس����تیڤاڵ ‌‬ ‫په‌نج����او حه‌وته‌مین ‌‬ ‫ی لۆكارن����ۆ له‌س����اڵی‌‪‌2004‬و‬ ‫فیلم���� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پڵنگ ‌‬ ‫ی خه‌اڵت���� ‌‬ ‫فیلمه‌ك���� ‌ه توان ‌‬ ‫ی‬ ‫زیوین بۆ باش����ترین فیلم‌و خه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫هاوبه‌ش بۆ دو باش����ترین ئه‌كته‌ر ‌‬ ‫ی فیلمه‌ك ‌ه به‌ده‌ستبهێنێت‪،‬‬ ‫سه‌ره‌ك ‌‬ ‫ه����ه‌ر ئ����ه‌م فیلمه‌م له‌س����اڵی‌‪2005‬‬ ‫ی‬ ‫ی س����ینه‌مای ‌‬ ‫ی ره‌خنه‌گران ‌‬ ‫خه‌اڵت���� ‌‬ ‫ی پێبه‌خشراو هه‌مان ساڵ‬ ‫ئه‌ڵمانیا ‌‬ ‫ی ئه‌نقه‌ره‌و‬ ‫ی فیلم ‌‬ ‫ی فێستیڤاڵ ‌‬ ‫خه‌اڵت ‌‬ ‫ی به‌ده‌ستهێنا"‪.‬‬ ‫جیونجو هامبۆرگ ‌‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌ئاس����ته‌نگیه‌كانی‌‬ ‫ی‬ ‫كاركردن بۆ ئه‌و وه‌ك ژنێك له‌بوار ‌‬ ‫ی‬ ‫سینه‌ما وتی‌"هه‌مو كارێك پێویست ‌‬ ‫به‌زه‌حم����ه‌ت‌و خۆماندوكردن هه‌ی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫بێگوم����ان منیش‌و هه‌م����و ئه‌وانه‌ ‌‬ ‫له‌س����ینه‌ما كارده‌كه‌ی����ن ده‌زانی����ن‬ ‫زه‌حمه‌تی����ه‌كان‬ ‫له‌س����ینه‌مادا‬ ‫زۆرترن‪ ،‬به‌اڵم عه‌ش����ق بۆ سینه‌ما‬ ‫وام����ان لێده‌كات ئه‌و به‌ربه‌س����تان ‌ه‬ ‫تێبپه‌ڕێنین"‪.‬‬ ‫پ����ۆاڵت له‌ئه‌وروپ����ادا وه‌ك‬ ‫ی‬ ‫ی به‌باش ‌‬ ‫ی س����ینه‌مای ‌‬ ‫ده‌رهێنه‌رێك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كۆمه‌ڵێك فیلم ‌‬ ‫ناسراوه‌و خاوه‌ن ‌‬ ‫ی ناوازه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و‬ ‫ناوازه‌و خه‌اڵت ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌الیه‌ن به‌شێك له‌س����ینه‌ماكاران ‌‬ ‫ی سینه‌ما نه‌ناسراوه‌و‬ ‫كوردو هۆگران ‌‬ ‫له‌وباره‌یه‌و‌ه ده‌ڵێت"ره‌نگ ‌ه هۆكارێك‬ ‫ئه‌و‌ه بێت ك ‌ه له‌ئه‌وروپا ده‌ژیم‌و كه‌متر‬ ‫ی كورد‬ ‫توانیوم ‌ه له‌گه‌ڵ فیلمس����ازان ‌‬ ‫ی‬ ‫ئاش����ناببم به‌اڵم هاتومه‌ت ‌ه باشور ‌‬

‫كو ر د س����تا ن‌و‬ ‫له‌فێستیڤاڵی‌‬ ‫د ه����ۆ ك‬ ‫به‌شداربو م‌و‬ ‫ئاش����نایه‌تیم‬ ‫ب����ه‌كا ر ی‌‬ ‫ز ۆ ر ێ����ك‬ ‫له‌فیلمسازانی‌‬ ‫ك����ورد هه‌یه‌و‬ ‫هی����و ا د ا ر م‬ ‫د ه‌ر فه‌تێ����ك‬ ‫بڕ ه‌خس����ێت‬ ‫ك���� ‌ه بتوان����م‬ ‫له‌ش����ار ه‌كانی‌‬ ‫كو ر د س����تا ن‬ ‫نما یش����ی ‌‬ ‫فیلمه‌كانم بكه‌م‬ ‫له‌نز یك����ه‌و ه‌‬ ‫ئاشناببم به‌بینه‌رو‬ ‫هه‌و ا د ا ر ا ن����ی‌‬ ‫س����ینه ‌ما‬ ‫له‌كوردستان"‪.‬‬ ‫پۆاڵت سه‌باره‌ت‬ ‫به ‌نو ێتر ی����ن‬ ‫ی ده‌ڵێت"بۆ‬ ‫به‌رهه‌م ‌‬ ‫س����ا ڵی‌ ‪2 0 1 6‬‬ ‫‌‬ ‫فیلمێك����ی‬ ‫د یكۆ مینته‌ر ی����م‬ ‫د ر و س����تكر د و ه‌‬ ‫ی تر)‬ ‫به‌ناوی‌(كه‌سان ‌‬ ‫ی فیلمه‌ك ‌ه‬ ‫وێنه‌گرتن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی وان���� ‌‬ ‫له‌ش����ار ‌‬ ‫ی كوردس����تان‬ ‫باكور ‌‬ ‫ب����وه‌‌و فیلمه‌ك ‌ه باس‬ ‫ی وان ده‌كات‬ ‫له‌ش����ار ‌‬ ‫ی دێرین‌و‬ ‫ك ‌ه ش����ارێك ‌‬ ‫رۆش����نبیرییه‌و كوردو‬ ‫ئه‌رمه‌ن‌و تورك تیایدا‬ ‫ژی����اون‌و ده‌ژی����ن‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫شار‌ه هه‌تا ساڵی‌‪1915‬و ساته‌وه‌خت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌رمه‌نه‌كان ناوچه‌یه‌ك ‌‬ ‫كۆمه‌ڵكوژ ‌‬ ‫ی ئه‌رمه‌نه‌كان بوه‌و ئه‌مه‌وێت‬ ‫مێژوی ‌‬

‫ ئا‪ :‬شاهۆ ئه‌حمه‌د‬ ‫له‌ته‌مه‌نی‌ هه‌شت ساڵیه‌وه‌ ده‌ستی‌‬ ‫به‌نوسین كردوه‌‪ ،‬ئه‌وكاته‌ نوسینه‌كان ‌ی‬ ‫زۆر سه‌ره‌تایی‌و ساده‌بون به‌شێوه‌یه‌ك‬ ‫ئێستا شه‌رم له‌نوسینه‌كانی‌ ده‌كات‌و‬ ‫هه‌ست ناكات خۆی خاوه‌نی‌ ئه‌و نوسینانه‌‬ ‫بێت‪ ،‬هه‌ر بۆیه‌ ئێستا له‌وكات باشتر‬ ‫بیرده‌كاته‌وه‌‌و زیاتر ده‌خوێنێته‌وه‌‪.‬‬ ‫كه‌نار س���ابیر كچه‌ شاعیرێكی‌ ته‌مه‌ن ‪17‬‬ ‫ساڵی‌ ش���اری‌ هه‌ڵه‌بجه‌یه‌‌و له‌ته‌مه‌نێكی‌ زۆر‬ ‫منداڵی‌ شیعری‌ مندااڵنه‌ی‌ نوسیوه‌و تائێستاش‬ ‫به‌رده‌وامه‌‪ .‬ئه‌و خوێندكاری‌ قوناغی‌ دوانزه‌یه‌‬ ‫وه‌كو خۆی‌ باسی‌ لێوه‌ده‌كات چه‌ند ساڵێك‬ ‫به‌ر له‌ئێستا ویستویه‌تی‌ شیعره‌كانی‌ بكات‬ ‫به‌ به‌رهه‌مێك‌و باڵوی‌ بكاته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی‌‬ ‫چه‌ند گرفتێكه‌وه‌ نه‌یتوانیوه‌ چاپی‌ بكات‪.‬‬ ‫كه‌ن���ار س���ابیر به‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یان���د‬ ‫"ئێس���تا خۆش���حاڵم به‌وه‌ی‌ ئه‌و به‌رهه‌مانه‌‬ ‫باڵونه‌بونه‌ت���ه‌وه‌ به‌ه���ۆی‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ من له‌و‬ ‫ش���یعرانه‌م رازی‌ نیم‌و هه‌ست ده‌كه‌م ئێستا‬ ‫توان���ای‌ نوس���ینم زیاتره‌ به‌ ب���ه‌راورد به‌و‬ ‫كاته‌"‪ .‬وتیشی‌ "له‌هه‌مانكاتدا ئه‌و شیعرانه‌م‬ ‫ئه‌زمونێك بو هه‌میش���ه‌ ش���انازییان پێوه‌‬ ‫ده‌كه‌م"‪.‬‬ ‫ناوبراو ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ كرد كه‌ئه‌و له‌الیه‌ن‬

‫له‌ڕێگ����ه‌ی‌‬ ‫وێن����ه‌و دیمه‌نه‌كانه‌و‌ه به‌بینه‌ر بڵێم‬ ‫رابردو نه‌مردوه‌"‪.‬‬ ‫پ����ۆاڵت هه‌تاوه‌كو ئێس����تا وه‌ك‬

‫ته‌‌رازو‬ ‫بیری‌ خۆشەویس���تەکەت دەکەیت کە‬ ‫دیارنیەو لەکەشوهەوایەکی‌ دڵەڕاوکێدا‬ ‫دەژیت‪ ،‬لەوانەیە ئەم تاقیکردنەوەیە‬ ‫بەس���ود بێت بۆئ���ەوەی‌ زیاتر لێی‌‬ ‫نزیکبیتەوە‪.‬‬

‫دوپشک‬ ‫پێویس���تە پێداگ���ری‌ بکەی���ت‬ ‫لەئەنجامدانی‌ ئەوەی‌ کە خەونت پێوە‬ ‫دەبینی‌‪ ،‬بەتایب���ەت هەلێکی‌ زیاترت‬ ‫لەبەردەس���تە لەچاو هەم���و کاتێکی‌‬ ‫تردا‪.‬‬

‫خێزانه‌كه‌ی����ه‌وه‌ زۆر پش����تگیری‌ ده‌كرێت‌و‬ ‫هه‌میش����ه‌ هاوكاری‌ بون‌و رێگه‌یان پێداوه‌‬ ‫له‌و بواره‌ پ����ه‌ره‌ به‌خۆی‌ بدات‌و هه‌روه‌ها‬ ‫مامۆس����تاكانی‌ له‌خوێندنگا‌و هاوڕێكانی‌‬ ‫هه‌میشه‌ پش����تگیری‌ مه‌عنه‌وی‌ ئه‌و بون‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی‌ له‌نوس����ینی‌ شیعر به‌رده‌وام‬ ‫بێ����ت‪ ،‬وتیشی"تائێس����تا من توش����ی‌‬ ‫هیچ توانجێك نه‌هات����وم له‌الیه‌ن هیچ‬ ‫ك����ه‌س‌و الیه‌نێك����ه‌وه‌ له‌به‌رئ����ه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌بچوكترین وش����ه‌وه‌ تا گه‌وره‌ترین‬ ‫ك����ردار به‌ئاگایی����ه‌وه‌ كردومه‌ جگه‌‬ ‫له‌وه‌ش تاڕاده‌یه‌كی‌ باش����یش خۆم‬ ‫گونجان����دوه‌ له‌گ����ه‌ڵ كلتورو داب‌و‬ ‫نه‌ریتی‌ كۆمه‌ڵگ����ه‌ی‌ خۆمان هه‌ر‬ ‫ئ����ه‌وه‌ش وایكردوه‌ خه‌ڵك له‌خۆم‬ ‫رازیی‌ بكه‌م‌و روبه‌ڕوم نه‌بنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌وه‌ی‌ ئایا ده‌كرێت‬ ‫كچ ش����یعر بۆ كوڕ بنوس����ێت‌و‬ ‫له‌نوسیندا وه‌سفی‌ كوڕ بكات‪،‬‬ ‫كه‌نار س����ابیر وتی‌"ئاساییه‌‌و‬ ‫هیچی‌ تێدا نییه‌ ئه‌گه‌ر كچێك‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ له‌دڵیدا هه‌یه‌ بیه‌وێت‬ ‫له‌ڕێگه‌ی‌ پارچه‌ ش����یعرێك‬ ‫یان په‌خشانێك ده‌ریبڕێت‬ ‫ب����ۆ كوڕێك هه‌روه‌كو چۆن‬ ‫ئ����ه‌و حاڵه‌ت����ه‌ ب����ۆ كوڕ‬ ‫ئاساییه‌"‪.‬‬

‫که‌‌وان‬ ‫دڵخۆش دەبیت ب���ەوەی‌ کە لەمڕۆدا‬ ‫بەدەس���تیدەهێنیت ل���ەڕوی‌ لەیەک‬ ‫تێگەیش���تن‌و پاڵپش���تی‌ جوڵەکانت‬ ‫لەروی‌ تەندروستیەوە‪.‬‬

‫‪»æêīµ »ËĠňĥŎð‬‬ ‫ئا‪ :‬شۆڕش محه‌مه‌د‬

‫‌‬ ‫ی‬ ‫‌اڵت‬ ‫ه‬ ‫خ‬ ‫گ‬ ‫كه‌نار سابیر‪:‬‬ ‫‌ستهێنا‬ ‫ه‬ ‫‌د‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫ۆل‬ ‫ئاساییه‌ كچ شیعر‬ ‫بۆ كوڕ بنوسێت‬ ‫ئالتان"و به‌رهه‌م���ی‌ رێكخراوی‌ ئای‌ پی‌ ئێف‌و‬ ‫ماڵی‌ سینه‌مایه‌و له‌یه‌كه‌مین به‌شداریدا له‌گه‌ڵ‬ ‫شه‌ست فیلم له‌‪ 25‬واڵتی‌ جیهانه‌وه‌ به‌شداربو‬ ‫له‌سێیه‌مین خولی‌ فێس���تیڤاڵی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌‬ ‫تریپول���ی‌‌و توان���ی‌ خه‌اڵتی‌ لیژن���ه‌ی‌ داوه‌ران‬ ‫به‌ده‌س���تبهێنێت‌و بڕی���اره‌ بۆ س���اڵی‌‪2017‬‬ ‫به‌شداری‌ چه‌ند فێس���تیڤاڵی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ تر‬ ‫بكات‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م خول���ه‌ی‌ فێس���تیڤاڵ به‌ به‌ش���داری‌‬ ‫س���ینه‌ماكارانی‌ جیهان���ی‌‌و عه‌ره‌ب���ی‌‌و كوردو‬ ‫ب���ه‌داوه‌ری‌ نوس���ه‌ری‌ فه‌ره‌نس���ی‌ تیوكایت‌و‬ ‫پرودوس���یه‌ری‌ ئیس���پانی‌ ئانا س���ه‌نده‌ریرو‬ ‫ده‌رهێن���ه‌ری‌ لوبنان���ی‌ ئه‌دی���ب فه‌رح���ات‬ ‫به‌ڕێوه‌چو‪.‬‬

‫‪11‬‬

‫گیسک‬ ‫ت���ۆ لەملمالنێدایت لەگ���ەڵ خۆتداو‬ ‫لەکێبڕکێدایت لەگەڵ کاتدا‪ ،‬کۆمەڵێک‬ ‫ئامانجت بۆ خۆت دیاریکردوەو هەمو‬ ‫توانایەک���ی‌ خۆت دەدەی���ت تاوەکو‬ ‫پێیان بگەیت‪.‬‬

‫فیلمی‌ (مه‌م‌و زین)‬ ‫چیرۆكی‌‪ :‬ئه‌حمه‌دی‌ خانی‌‬ ‫ده‌رهێنان‪ :‬ئومێد ئاڵچی‌‬ ‫سیناریۆ‪ :‬ئومێد ئاڵچی‌‌و هه‌مزه‌ ئۆزبال‬ ‫وه‌رگێڕانی‌ داس���تانه‌كه‌ بۆ سه‌ر زمانی‌‬ ‫توركی‌‪ :‬ئه‌مین بۆزه‌رسالن‬ ‫به‌رهه‌می‌‪ :‬توركیا‪-‬ساڵی‌ ‪ ،1991‬یه‌كه‌م‬ ‫رۆژی‌ نمایش‪17‬ی‌ جه‌نیوه‌ری‌ ‪.1992‬‬ ‫نوان���دن‪ :‬میلتیم دۆغانیا‪ -‬زین‪ ،‬یه‌ڵچین‬ ‫دومێر‪ -‬مه‌م‪ ،‬الڤێن���ت جونێر‪ -‬تاجه‌دین‪،‬‬ ‫ئه‌سیر جیرای‌‪-‬سیتی‌‪ ،‬هایری‌ پاڵتا‪-‬چه‌كۆ‪،‬‬ ‫ئیركه‌ڤی���م یه‌ڵدریم‪ ،‬عاریف‪ ،‬حوس���ه‌ین‬ ‫ئیتیز‪-‬س���ه‌رۆكی‌ پاس���ه‌وانه‌كان‪ ،‬ئیرداڵ‬ ‫جولڤێر‪-‬به‌كۆ‪ ،‬حوس���ه‌ین كیڤانچ‪ ،‬بیتول‬ ‫ئه‌ری���م‪ ،‬نوری‌ ت���ۆگ‪ ،‬په‌ریهان دۆوجون‪،‬‬ ‫هه‌لیل ئیرغۆن‪ ،‬فوس���ون دیمیرال‪ ،‬موسا‬ ‫عه‌نته‌ر"‪.‬‬ ‫ماوه‌ی‌ فیلم‪ 132 :‬خوله‌ك‬ ‫پرۆدیسه‌ر‪ :‬قادر یه‌ڵماز‬ ‫موزیك‪ :‬مه‌زڵوم چیمین‬ ‫مۆنتاژ‪ :‬ئیسماعیل كالكان‬ ‫ده‌نگ‪ :‬ئه‌ركان ئیسینبۆگا‬ ‫وێنه‌گرتن‪ :‬ساڵح دیكیسچی‌‬ ‫فیرات باسكالی‌‪ -‬گۆرانیبێژ‬ ‫نیلۆڤه‌ر‪ -‬گۆرانی‌ بێژ‬ ‫مه‌زڵوم چیمین‪ -‬ژه‌نیار‬ ‫چیرۆكی‌ فیلمه‌كه‌ گێڕانه‌وه‌ی‌ داستانێك ‌ی‬ ‫ئه‌وین���داری‌ به‌ناوبانگ���ی‌ كوردیی���ه‌ كه‌‬ ‫له‌س���ه‌ده‌ی‌ حه‌ڤده‌ له‌الی���ه‌ن ئه‌حمه‌دی‌‬ ‫خانی‌ نوس���راوه‌‌و به‌به‌ش���ێكی‌ سه‌ره‌كی‌‬ ‫له‌كه‌له‌پ���وری‌ ئه‌فس���انه‌ئامێزی‌ ك���وردی‌‬ ‫داده‌نرێت‌و زۆرێك وه‌ك رۆمیۆ‌و جۆلێت‪‌ -‬ی‬ ‫كوردی‌ ناویده‌به‌ن‪.‬‬ ‫د ه‌رهێن����ه‌ر‬ ‫روداوه‌كانی‌ فیلمه‌كه‌ له‌باره‌ی‌ چیرۆكی‌‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫خاوه‌نی‌‪ 7‬كورت ‌ه فیل����م‌و ‪ 4‬فیلم‬ ‫خۆشه‌ویستی‌ نێوان كچ‌و كوڕێكه‌ به‌ناوی‌‬ ‫‌و‬ ‫ه‬ ‫ی دیكومێنته‌ریی‬ ‫بڵن����دو ‪3‬فیلم���� ‌‬ ‫(مه‌م‌و زین) كه‌ بۆ گه‌یشتنیان به‌یه‌كتری‌‌و‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫جیهانی‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌اڵت‬ ‫ه‬ ‫خ‬ ‫ی زیاتر له‌‪20‬‬ ‫براوه‌ ‌‬ ‫هاوسه‌رگیرییان دوچاری‌ چه‌ندین كێشه‌‌و‬ ‫‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫‌كان‬ ‫ه‬ ‫فیلم‬ ‫بۆ‬ ‫به‌ربه‌س���ت ده‌بنه‌وه‌ له‌الیه‌ن كه‌س���ێكه‌وه‌‬ ‫به‌ناوی‌ (به‌كۆ)‌و هه‌وڵ���ی‌ زۆر ده‌دات بۆ‬ ‫دابڕان���ی‌ ئه‌و دو ئه‌وین���داره‌‌و له‌ئه‌نجامدا‬ ‫به‌مه‌رامه‌ك���ه‌ی‌ خ���ۆی‌ ده‌گات‌و ئ���ه‌و دو‬ ‫عاشقه‌ له‌یه‌ك ده‌كات‌و چاره‌نوسیان مردن‬ ‫ده‌بێت له‌نێو چاڵێكدا كه‌ كرابوه‌ زیندانی‌‬ ‫مه‌م‪.‬‬ ‫ئومێ���د ئاڵچی‌ ل���ه‌ ‪1‬ی‌ یه‌نایری‌ ‪1948‬‬ ‫له‌شاری‌ مێرسین له‌دایكبوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌ده‌بی‌ ئینگلیزی‌ له‌زانكۆی‌ بۆس���فۆر‬ ‫ته‌واوكردوه‌‌و ماسته‌ری‌ له‌هونه‌ری‌ سینه‌ما‌و‬ ‫ده‌رهێنانی‌ س���ینه‌مایی‌ له‌زانكۆی‌ له‌نده‌ن‬ ‫به‌ده‌ستهێناوه‌‪.‬‬ ‫له‌نێ���وان س���ااڵنی‌ ‪ 1985‬ت���ا ‪2004‬‬ ‫نزیك���ه‌ی‌ ‪ 9‬فیلم���ی‌ ده‌رهێن���اوه‌ ك���ه‌‬ ‫گرنگترینی���ان فیلمی‌ (م���ه‌م‌و زین)ه‌ ك ‌ه‬ ‫به‌زمان���ی‌ تورك���ی‌ به‌رهه‌میهێناوه‌‌و دواتر‬ ‫به‌زمانی‌ ك���وردی‌ دۆبالژكراوه‌‌و ئه‌م فیلم ‌ه‬ ‫به‌شداریی له‌فێس���تیڤاڵی "ریۆدۆژانیرۆ"ی‌‬ ‫واڵتی به‌رازی���ل كرد‌و خه‌اڵت���ی تایبه‌تی‬ ‫فێس���تیڤاڵه‌كه‌ی‌ درایه‌‌و پاشان فیلمه‌كه‌‬ ‫له‌چه‌ندی���ن كه‌ناڵی‌ ته‌له‌فزیۆنیدا په‌خش‌و‬ ‫باڵوكرایه‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا فیلمێك���ی‌ ت���ری‌ به‌ن���اوی‌‬ ‫(مێروه‌كان)چه‌ندین خه‌اڵتی‌ به‌ده‌ستهێناوه‌‬ ‫له‌وانه‌ خه‌اڵتی‌ باشترین فیلمی‌ سینه‌مای‌‬ ‫توركی‌ له‌ساڵی‌ ‪1996‬و خه‌اڵتی‌ فێستیڤاڵی‌‬ ‫سینه‌مایی‌ ئه‌نتاڵیا له‌ساڵی‌ ‪‌1995‬و خه‌اڵتی‌‬ ‫ئاڵتونی‌ باشترین فیلمی‌ فێستیڤاڵی‌ كۆزا‬ ‫بۆ هونه‌ره‌كان له‌ساڵی‌‪.1995‬‬

‫سه‌‌تڵ‬ ‫لەدەس���ت کۆمەڵێک خەمی‌ رابردوی‌‬ ‫قورس رزگارت دەبێت ئەوەش بەهۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئەنجامدانی‌ کۆمەڵیک گەشتی‌ خۆش‬ ‫کە لەدڵەڕاوکێ رزگارت دەکەن‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫واز ل���ەوە دەهێنی���ت ک���ە بێزارت‬ ‫دەکات‌و تاقیکردنەوەیەک���ی‌ ن���وێ‬ ‫ئەنجامدەدەی���ت ک���ە زۆر هاندەرت‬ ‫دەبێ���ت دەوروبەرەك���ەت دڵخوش‬ ‫دەبن‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫س‬ ‫ی‬ ‫ح‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ی باش‬ ‫پالزما رێگه‌یه‌ك ‌‬ ‫(شه‌وی بوكێنی) منایشده‌كه‌ن‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫هاوڕێیانی‌ گه‌زیزه‌‬

‫ی قژ له‌هه‌ڵوه‌رین‬ ‫بۆ پاراستن ‌‬

‫هه‌ڵوه‌رینی‌ ق����ژ یاخود روتانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌كێك����ه‌ له‌گرفته‌كان����ی‌ ئێس����تا‬ ‫ك����ه‌ ه����ه‌ردو ره‌گه‌ز به‌ده‌س����تییه‌وه‌‬ ‫ده‌ناڵێنن‪ ،‬پس����پۆڕانی‌ بواری‌ پێست‬ ‫ئاماژه‌ی����ان به‌وه‌كردوه‌ ك����ه‌ پالزما‬ ‫به‌ڕێگه‌یه‌ك����ی‌ ب����اش داده‌نرێ����ت بۆ‬ ‫رێگرتن له‌گرفته‌كانی‌ قژ‪ .‬ئه‌م رێگه‌یه‌‬ ‫ك����ه‌ بریتی����ه‌ له‌وه‌رگرتن����ی‌ خوێنی‌‬

‫كه‌س����ه‌كه‌و پاش����ان جیاكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫خوێن له‌پالزماكه‌ به‌ئامێری‌ تایبه‌ت‪.‬‬ ‫دواتر ئ����ه‌و پالزمایه‌ ده‌خرێته‌ بێخی‌‬ ‫س����ه‌ر له‌چه‌ند جێگه‌یه‌ك����ه‌وه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫كه‌سانه‌ی‌ كه‌ قژیان هه‌ڵده‌وه‌رێت یان‬ ‫قژیان ته‌نكه‌ یاخود تاڵی‌ قژه‌كانیان‬ ‫الوازه‌ ده‌توانن سود له‌پالزما وه‌ربگرن‬ ‫چونك����ه‌ ئه‌بێته‌ ه����ۆی‌ به‌هێزكردنی‬

‫ناونیش���ان‪ :‬به‌ختیاری‌‪ -‬شه‌قامی‌ س���ه‌ره‌كی‌ به‌رامبه‌ری‌‬ ‫سالۆن ئه‌سته‌مبوڵ‬

‫ره‌گی‌ موه‌كان‪ .‬ئه‌ویش به‌ئه‌نجامدانی‌‬ ‫سێ‌ جار له‌سه‌ر یه‌ك بۆ سێ‌ مانگ‪.‬‬ ‫ئه‌م رێگه‌یه‌ هه‌مو كه‌سێك ئه‌توانێت‬ ‫س����ودی‌ لێوه‌ربگرێت به‌اڵم ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫كه‌ بۆماوه‌یی‌ كه‌چه‌ڵن ناتوانن سودی‌‬ ‫لێوه‌ربگرن‪ ،‬هه‌روه‌ها ئه‌وانه‌ش����ی‌ كه‌‬ ‫كێش����ه‌ی‌ خوێنی����ان هه‌ی����ه‌ به‌پێی‬ ‫پێویست سودی‌ لێوه‌رناگرن‪.‬‬

‫ژماره‌ ته‌له‌فۆنی‌ ‪0533183536 - 07706581971‬‬ ‫فه‌یسبوك‪medicalclinicsuly :‬‬

‫به‌هاوكاری به‌ڕێوه‌به‌رێتی گشتی رۆشنبیری‌و‬ ‫هونه‌ری س����لێمانی‪ ،‬تیپی ش����انۆی هاوڕێیانی‬ ‫گه‌زیزه‌ له‌دوای����ن چاالكیه‌كان����ی گروپه‌كه‌یاندا‬ ‫ئام����اده‌كاری ب����ۆ به‌رهه‌مێكی نوێی ش����انۆیی‬ ‫ده‌كه‌ن كه‌ له‌ئێستادا سه‌رقاڵی پڕۆڤه‌كردنن بۆ‬ ‫ئه‌و به‌رهه‌مه‌ نوێیه‌‪.‬‬ ‫به‌رهه‌م����ه‌ نوێكه‌ی تیپی ش����انۆی هاوڕێیانی‬ ‫گه‌زیزه‌ به‌ناوی (شه‌وی بوكێنی)یه‌‌و له‌نوسینی‬ ‫هونه‌رمه‌ن����د گه‌زی����زه‌ عوم����ه‌ر‌و ده‌رهێنان����ی‬ ‫هونه‌رمه‌ند‌و شانۆكار دێرین حامیده‌‌و له‌نواندنی‌‬ ‫حه‌مه‌ ره‌شید هه‌ره‌س‪ ،‬به‌یان مه‌حمود‪ ،‬سۆنیا‬ ‫ئاوات‪ ،‬راژان عه‌زیز‪ ،‬ئازاد مسته‌فا‪-‬یه‌‪.‬‬ ‫له‌راگه‌یه‌ندراوێك����ی‌ تیپ����ی‌ هاوڕێیان����ی‌‬ ‫گه‌زی����زه‌دا له‌ب����اره‌ی‌ ناوه‌ڕۆك����ی‌ به‌رهه‌مه‌ك����ه‌‬ ‫هاتوه‌"ش����انۆگه‌رییه‌كه‌ ب����اس له‌چیرۆكی ژیانی‬ ‫بوك‌و زاوایه‌ك ده‌كات‪ ،‬هاوكات له‌گه‌ڵ باسكردن‌و‬ ‫نیشاندانی له‌ڕوه‌ كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كانه‌وه‌‪ ،‬په‌یوه‌ست‬ ‫ده‌بێت به‌هه‌ندێ پرسی دیكه‌ی وه‌ك سیاسه‌ت‬ ‫كه‌ چه‌ند كاریگه‌ری هه‌یه‌ له‌سه‌ر كۆی سیستمی‬ ‫ژی����ان‌و گوزه‌ران����ی هاواڵتی����ان‌و خێزان����ه‌كان‌و‬ ‫سیاسه‌ت چۆن وه‌ك مۆته‌كه‌یه‌ك باڵی كێشاوه‌‬ ‫به‌س����ه‌ر په‌یوه‌ندی نێوان تاكه‌كانیش‪ .‬هه‌روه‌ها‬ ‫تیشكده‌خاته‌ سه‌ر تێگه‌یشتن‌و ئاستی رۆشبیری‬ ‫كۆمه‌ڵگ����ه‌‌و ئ����ه‌و دی����ارده‌ نه‌خوازراوانه‌ی كه‌‬ ‫روبه‌ڕوی په‌یوه‌ندیی����ه‌ خێزانییه‌كان ده‌بێته‌وه‌‌و‬ ‫چۆن گرفتیان بۆ دروستده‌كات"‪.‬‬ ‫ده‌رب����اره‌ی بودج����ه‌ی به‌رهه‌مه‌ك����ه‌ش‪،‬‬ ‫راگه‌یه‌ندراوه‌كه‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات كه‌ "به‌هۆی‌‬ ‫قه‌یران����ی‌ داراییه‌وه‌ تیپی ش����انۆیی هاوڕێیانی‬ ‫گه‌زیزه‌‪ ،‬هه‌وڵده‌دات له‌رێگه‌ی سپۆنسه‌ركردنه‌وه‌‌و‬ ‫به‌هاوكاری سه‌رمایه‌دارو كۆمپانیاكان كاره‌كانی‬ ‫ئه‌نجام ب����دات‪ ،‬چونك����ه‌ ئه‌وه‌ ئاش����كرایه‌ كه‌‬ ‫به‌بودجه‌یه‌كی كه‌می دیاریكراو ناتوانرێت پالنی‬ ‫كاره‌كان جێبه‌جێ بكرێت"‪.‬‬ ‫له‌پالن����ی تیپی ش����انۆی هاوڕێیانی گه‌زیزه‌دا‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬ك����ه‌ له‌هه‌ریه‌ك له‌(هه‌ولێر‪ ،‬س����لێمانی‪،‬‬ ‫دهۆك‪ ،‬هه‌ڵه‌بجه‌و كۆیه‌)‌و پاشانیش له‌ژماره‌یه‌ك‬ ‫شاری رۆژهه‌اڵتی كوردستان‪( ،‬شه‌وی بوكێنی)‬ ‫نمایش بكات‪.‬‬

‫ت‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫م‬ ‫ه‬ ‫‌ن‬ ‫ی‬ ‫بی‬ ‫س‬ ‫ت‬ ‫س‬ ‫اڵ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫و‬ ‫پا‬ ‫نز‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫س‬ ‫اڵ‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫ری‬ ‫شۆڵ ‌ه ده‌فرۆشێت‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬

‫ئاسۆ ئاراس دانیشتوی شاری سلێمانی ئاماژ‌ه‬ ‫به‌وه‌ ده‌كات له‌ته‌مه‌نی پێنج ساڵیه‌وه‌ ریشۆڵه‌‬ ‫ده‌فرۆشێت‌و بژێوی ژیانی خێزانه‌كه‌ی به‌و كاره‌‬ ‫دابینده‌كات‪.‬‬ ‫ئه‌و ده‌ڵێت "تامردن به‌رده‌وام ده‌بم له‌ریش����ۆڵه‌‬ ‫فرۆشتن‌و له‌منداڵیه‌وه‌ ئاره‌زوی ئه‌و كاره‌م هه‌بوه‌‌و‬ ‫دو برای دیكه‌شم هه‌مان كار ده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫وتیشی"پاره‌یه‌كی باش����م لێی ده‌ستده‌كه‌وێت‌و‬ ‫س����ودێكی مادی باش����ی هه‌ی����ه‌‌و خه‌ڵكێكی زۆر‬ ‫ده‌یكڕن‌و ئازادیان ده‌كه‌ن‌و ژماره‌یه‌كی كه‌میشیان‬ ‫به‌خێوی ده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫ئاس����ۆ ئاراس به‌ده‌م كاره‌كه‌یه‌وه‌ كه‌ له‌به‌رده‌م‬ ‫سه‌رای ش����اری س����لێمانی قه‌فه‌زی ریشۆڵه‌كانی‬ ‫دانابو‪ ،‬وه‌اڵم����ی كڕیاره‌كانی ده‌دایه‌وه‌ به‌ئاوێنه‌ی‬ ‫راگه‌یاند "له‌ساڵی ‪2001‬ه‌وه‌ كاری ریشۆڵه‌فرۆشی‬ ‫ده‌كه‌م كه‌ ئه‌وكات من پێنج س����اڵ بوم‌و دو برای‬ ‫دیكه‌شم هه‌مان كاریان ده‌كرد"‪.‬‬ ‫وتیشی"له‌س����اڵی ‪‌2002‬و ‪ 2003‬هه‌م����و ڕۆژێك‬ ‫هه‌زار بۆ دو هه‌زار ریش����ۆڵه‌م ده‌فرۆشت كه‌ هه‌ر‬ ‫دانه‌یه‌كی به‌ی����ه‌ك دیناری عێراقی ده‌فرۆش����را‌و‬ ‫دانه‌یه‌كم����ان ده‌ك����ڕی به‌نیو دین����ار‌و پاره‌یه‌كی‬ ‫باشمان ده‌س����تده‌كه‌وت‌و سێ‌ ماڵمان پێ به‌خێو‬ ‫ده‌كرد‌و پاره‌مان پاشه‌كه‌وت ده‌كرد"‪.‬‬ ‫جه‌غتیشی‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ "له‌ئێستادا‬ ‫یه‌ك ریش����ۆڵه‌ به‌هه‌زار دینار ده‌فرۆشین‌و خه‌ڵكی‬ ‫وه‌ك ئه‌وكات نایكڕن‌و رۆژانه‌ په‌نجا بۆ سه‌د دانه‌‬ ‫ده‌فرۆشین"‪.‬‬ ‫ئاسۆ ئاراس ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات كه‌ پاره‌یه‌كی‬ ‫باش����ی به‌كاری ریشۆڵه‌فرۆشتن ده‌ست كه‌وتوه‌‌و‬ ‫توانیویه‌تی پاشه‌كه‌وتی هه‌بێت‌و ژیانی خێزانه‌كه‌ی‬ ‫پێ دابینبكات له‌گه‌ڵ دو براكه‌ی دیكه‌شیدا‪ .‬ئه‌و‬ ‫وتی"ماوه‌ی پانز‌ه ساڵه‌ وه‌ك حه‌زێكی ژیانی خۆم‌و‬ ‫براكانم كه‌ پێشتر ئه‌وان ئه‌و كاره‌یان ده‌كرد دواتر‬

‫کاوڕ‬ ‫وری���ای‌ ئ���ارەزوی‌ دەرونی���ت بەو‬ ‫هەوڵبدە گرنگی‌ بەهاوپیش���ەکانت‬ ‫بدەی���ت‌و پش���تگوێیان مەخ���ە‪،‬‬ ‫غیرەکردن لەه���ۆکارە نەرێنیەکان‬ ‫دادەنرێت‪.‬‬

‫منیش����یان فێركرد كه‌ ریشۆڵ ‌ه‬ ‫بفرۆش����م‌و تامردن ب����ه‌رده‌وام ده‌بم‌و هیچ كارێكی‬ ‫دیكه‌ نازانم زۆری����ش له‌كاره‌كه‌م رازیم‌و زۆر پێی‬ ‫دڵخۆشم"‪.‬‬ ‫وتیش����ی"ئه‌م ریش����ۆاڵنه‌ له‌واڵتانی دراوس����ێی‬ ‫عێراق����ه‌وه‌ كۆچ ده‌كه‌ن‌و گه‌رمیان‌و كوێس����تانیان‬ ‫هه‌یه‌‌و ل����ه‌م وه‌رزه‌دا دێن����ه‌ ناوچه‌كانی كه‌ركوك‬ ‫له‌الیه‌ن كۆمه‌ڵێك خه‌ڵكه‌وه‌ كه‌ كاریان راوكردنی‬ ‫ریش����ۆڵه‌یه‌‌و به‌ت����ۆڕی تایبه‌تی‌و برن����ج‌و گه‌نم‌و‬ ‫مه‌شروب راویان ده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫جه‌غتیش����ی‌ له‌س����ه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌"رۆژانه‌‬ ‫چه‌ندی����ن ه����ه‌زار دانه‌ی����ان لێده‌گ����رن‌و ره‌وانه‌ی‬ ‫پارێزگاكانی هه‌رێم ده‌كرێت‌و به‌ئۆتۆمبیلی تایبه‌ت‬ ‫بۆمان ده‌هێنن"‪.‬‬ ‫"ئه‌و ریشۆاڵنه‌ی راوده‌كرێن ته‌نها بۆیه‌ك جاره‌‌و‬ ‫جارێكی دیكه‌ كه‌س����ێكی دیك����ه‌ ناتوانێت راویان‬ ‫بكاته‌وه‌ ده‌ترسن‌و دورده‌كه‌نه‌وه‌‌و ده‌چنه‌ شوێنه‌‬ ‫ب����ه‌رزه‌كان كه‌ ژیانیان له‌س����ه‌ر زب����ڵ‌و خواردنی‬ ‫به‌س����ه‌رچوه‌‌و زۆرتریش حه‌زیان له‌گه‌نم‌و برنجه‌"‪،‬‬ ‫ئاسۆ وای وت‪.‬‬ ‫ناوب����راو جه‌غت له‌س����ه‌ر ئه‌وه‌ش����ده‌كاته‌وه‌ كه‌‬ ‫رۆژانه‌ خه‌ڵكێكی زۆر دێته‌ الی بۆ كڕینی ریشۆله‌‬ ‫كه‌ هه‌یه‌ به‌بیس����ت دانه‌‌و سی دانه‌ تاده‌گاته‌ سه‌د‬ ‫دان����ه‌ش ده‌كڕێت‌و وتی" ئه‌و كه‌س����انه‌ی ده‌یكڕن‬ ‫به‌زه‌یی����ان به‌و ج����ۆره‌ باڵنده‌ی����ه‌دا دێته‌وه‌‌و پێم‬ ‫ده‌ڵێن په‌نجا دانه‌مان بۆ ئ����ازاد بكه‌ بابڕۆن یان‬ ‫پێم ده‌ڵێ����ن هه‌رچیت پێیه‌ به‌چه‌ن����د تاهه‌مویان‬ ‫ئازاد بكه‌یت دواتر به‌نرخێك رێكده‌كه‌وین"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "ته‌نها هه‌ندێك خه‌ڵكی����ش هه‌یه‌ بۆ‬ ‫خواردن به‌كاری ده‌هێنێت‌و به‌بیست دانه‌و پانزه‌‬ ‫دانه‌ ده‌یكڕن‌و ده‌یبرژێنن‌و گۆشته‌كه‌ی ده‌خۆن"‪.‬‬ ‫وتیش����ی"جاران ریشۆڵه‌ی س����لێمانی هه‌بو كه‌‬ ‫ره‌نگیان س����پی بو‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م ریشۆاڵنه‌ی ئێستا‬ ‫ره‌نگیان ره‌ش����ه‌ ل����ه‌ده‌ره‌وه‌ی هه‌رێم����ه‌وه‌ كۆچ‬ ‫ده‌كه‌ن له‌وه‌رزی زس����تان‌و به‌هاردا له‌م ناوچه‌یه‌دا‬

‫گا‬

‫ده‌مێنن����ه‌وه‌‌و دوات����ر ل����ه‌وه‌رزی‬ ‫هاوین����دا ده‌چن����ه‌وه‌ ناوچه‌كانی خۆی����ان‌و بێچو‬ ‫دروستده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و جه‌غ����ت له‌س����ه‌ر ئ����ه‌وه‌ ده‌كات����ه‌وه‌ كه‌‬ ‫ریشۆڵه‌یش وه‌ك باڵنده‌كانی دیكه‌ ماڵی ده‌كرێن‬ ‫خه‌ڵكێكی زۆر له‌واڵتان به‌خێوی ده‌كه‌ن بۆ‬ ‫جوانی‌و خوێندن‌ كه‌ ده‌بێت له‌وكاته‌وه‌ی‬ ‫بێچوه‌ ل����ه‌الی خۆت بێ����ت‌و به‌خێوی‬ ‫بكه‌یت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وانه‌ی ئێمه‌ ده‌یفرۆشین‬ ‫گه‌وره‌ن‌و ته‌مه‌نیان له‌دو س����اڵ به‌ره‌و‬ ‫ژوردایه‌‌و گه‌ش����ه‌ی ته‌واوی����ان كردوه‌‬ ‫له‌گ����ه‌ڵ رۆیش����تنیان جارێكی دیكه‌‬ ‫نامێننه‌وه‌ له‌ناوچه‌كه‌‌و كۆچ ده‌كه‌ن‌و‬ ‫توانایه‌كی باش����ی فڕینی����ان هه‌یه‌‌و‬ ‫شاره‌زان‌و ده‌توانن بۆ ماوه‌ی چه‌ند‬ ‫كاتژمێرێ����ك به‌ ئاس����ماندا بفڕن‌و‬ ‫بچنه‌وه‌ ئ����ه‌و جێگه‌ی����ه‌ی لێوه‌ی‬ ‫هاتون به‌بێ‌ ماندوب����ون‌و گوێدانه‌‬ ‫سه‌رما كه‌ هیوایه‌تیان ناو به‌فره‌‌و‬ ‫به‌رگه‌ی‌ سه‌رماش ده‌گرن"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "كاره‌كه‌م پێویستی‬ ‫به‌چاودێ����ری هه‌ی����ه‌‌و كارێك����ی‬ ‫هه‌روا ئاس����ان نییه‌‌و توشی زۆر‬ ‫كێشه‌ بوم رۆژانه‌ خه‌ڵك قسه‌م‬ ‫پێده‌ڵێن هه‌شه‌ له‌كاتی كڕیندا‬ ‫دێنه‌ الم واده‌زانن ریشۆڵه‌كانی‬ ‫ئ����ه‌و رۆژانه‌یه‌ ك����ه‌ كڕیویانه‌و‬ ‫ئازادی����ان ك����ردوه‌‌و واده‌زانن‬ ‫دوب����اره‌ راوم كردونه‌ت����ه‌وه‌‌و‬ ‫نازان����ن ك����ه‌ یه‌ك ج����ار راو‬ ‫ده‌كرێ����ن‌و ج����اری ده‌وه‌م‬ ‫ناگیرێن‌و ده‌ڕۆن"‪.‬‬ ‫جه‌غتیشی له‌وه‌ كرده‌وه‌‬ ‫كه‌"چه‌ندین ج����ار له‌الیه‌ن‬ ‫هێزه‌ ئه‌منیه‌كانه‌وه‌ له‌سه‌ر‬

‫دوانه‌‬

‫لەپەیوەندیت لەگەڵ هاوس���ۆزەکەتدا‪ ،‬پشت بەیارمەتی هاوڕێکانت مەبەستە‪،‬‬ ‫هەوڵبدە لەپێش���دا لێپرسینەوە لەگەڵ دەتوانیت کردارەکانت لەالیەن خۆتەوە‬ ‫خ���ۆت بکەی���ت پێش���ئەوەی‌ لەگەڵ ئەنجامبدەیت بەش���ێوەیەکی‌ ئاسایی‌‬ ‫ک���ە بەدڵی‌ خۆت بێت‌و بەئاس���تێکی‌‬ ‫هاوسۆزەکەتی‌ بکەیت‪.‬‬ ‫گەورە‪.‬‬

‫قرژاڵ‬

‫كاره‌كه‌ی ده‌س����تگیركراوه‌‌و بۆ م����اوه‌ی چه‌ندین‬ ‫مانگ له‌زینداندا ماوه‌ته‌وه‌‌و ریشۆڵه‌كانیان ده‌ست‬ ‫به‌س����ه‌ر ك����ردوه‌‌و دواتر ئازادیان ك����ردون‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ئێس����تادا وه‌ك سااڵنی رابردو نیه‌و كه‌س كاری‬ ‫پێیان نیه‌"‪.‬‬

‫شێر‬

‫هەڵەیەکت کردوە کە دەتخاتە دۆخێکی‌ لەترس���ی‌ ئ���ەوەی‌ توش���ی‌ کێش���ە‬ ‫ش���ەرمەزاری‌ لەگەڵ هاوپیشەکانتدا‪ ،‬نەبیت���ەوە‪ ،‬لەس���ەرخۆبە چونک���ە‬ ‫هەوڵبدە تاوەکو کارەکان بگەڕێنیتەوە لەوانەی���ە روداوەکان وات لێبکەن کە‬ ‫سەردانی‌ پزیشک بکەیت‪.‬‬ ‫بۆ رێڕەوی‌ راستی‌ خۆیان‪.‬‬

‫گه‌ڕانه‌و ‌ه له‌مه‌رگ‬ ‫فێستیڤاڵی‌ تریپۆ‬

‫له‌یه‌كه‌مین به‌شداریدا فیلمی‌ دیكومێنته‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫"گه‌ڕان���ه‌وه‌ له‌م���ه‌رگ" له‌ده‌رهێنان���ی‌ زان���ا‬ ‫حه‌مه‌غه‌ریب له‌فێستیڤاڵی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ تریپۆلی‌‬ ‫له‌واڵت���ی‌ لوبنان خه‌اڵتی‌ لیژن���ه‌ی‌ دادوه‌رانی‌‬ ‫به‌ده‌س���تهێنا‪ ،‬ئ���ه‌م فیلم���ه‌ دیكومێنته‌ریه‌‬ ‫گێڕان���ه‌وه‌ی‌ چیرۆك���ی‌ رۆژنامه‌نوس���ێكی‌‬ ‫ك���ورده‌ كه‌ بۆ روماڵ���ی‌ رۆژنامه‌وانی‌ هێرش‌و‬ ‫په‌الماره‌كانی‌ س���وپای‌ توركیا بۆ سه‌ر شاری‌‬ ‫جزیره‌ له‌باكوری‌ كوردستان ده‌ڕوات‌و به‌هۆی‌‬ ‫ته‌قه‌ی‌ هێزه‌ ئه‌منیه‌كانی‌ توركیاوه‌ به‌سه‌ختی‌‬ ‫بریندارده‌بێ���ت‌و روب���ه‌ڕوی‌ كۆمه‌ڵێك روداوی‌‬ ‫نه‌خوازراو ده‌بێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌م فیلمه‌ دیكۆمێنته‌رییه‌ له‌وێنه‌گرتنی‌"ره‌فیق‬ ‫ته‌كین‌و زان���ا حه‌مه‌غه‌ریب" مونت���اژ "نیهاڵ‬

‫فه‌‌ریک‬ ‫ب���اری‌ دەرونیی‌ ناڕون���ت کاریگەری‌‬ ‫نەرێنی‌ دەبێت لەس���ەر کارەکەت کە‬ ‫بەهۆیەوە توشی‌ هەستێکی‌ بێزاری‌‌و‬ ‫سەرنەکەوتن دەبیتەوە‪.‬‬

‫بیروڕا‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫‪birura. awene@gmail. com‬‬

‫دنیای ئێمە‬ ‫دوای حەڵەب‬

‫رۆژمێری رەش‬ ‫نەجات نوری‬ ‫ئەم گوتارەم پێشكەش���ە بە‪ :‬قیادەكانی‬ ‫كۆمەڵ���ەی رەنجدەران���ی ج���اران‌و‬ ‫سۆس���یالدیموكراتەكانی ئێس���تا‪ ،‬كە بە‬ ‫بەرچاویانەوە شەق لەمامۆستا هەڵدەدرێت‌و‬ ‫ئۆتۆمۆبیلەكانی���ان دەس���توتێنرێت‌و‬ ‫لەماڵەكانیاندا دەڕفێنرێن‪.‬‬ ‫• م���ارا‪ ...‬ئاس���ەیرێكی ئەوانە بكە‪...‬‬ ‫سەیری‬ ‫ئەو پیاوانەی بون بەخاوەنی دونیا‌و‬ ‫هەمو شتێكیان كڕی‬ ‫سەیری چۆن كااڵی بەزینی خۆیان‬ ‫بەبااڵی سەركەوتن بڕی‬ ‫ئێستاش كە هیچ خۆشییەكیان نەما‬ ‫تەنیا قەنارە لەم وەڕسییە ئەبەدییە‬ ‫رزگاریان دەكات‪.‬‬ ‫لەدەقی شانۆی مارا ـ ساد ەوە‬ ‫ك���ۆی ئەم وش���انە دەبنە وێن���ەی ئەو‬ ‫مرۆڤانەی ك���ە وەكو (نەج���ات نوری)‬ ‫لەم دو س���اڵەدا لەش���ەقام‌و كۆاڵنەكانی‬ ‫ش���اری س���لێمانیدا بینیومن‪ ...‬رەنگە‬ ‫وەكو نوسین شتێكی ئەوتۆ نەبەخشێت‪،‬‬ ‫بەاڵم گرنگیشە كە بتوانین لەوێنەی ئەو‬ ‫ئینس���انە س���ەرگەردانانەوە بۆ ئێستاو‬ ‫ئایندە ئەم جۆرە نوس���ینانەش هەبێت‪.‬‬ ‫ئ���ەم وێنانە هێج���گار زۆرن‪ ،‬ئازاری ئەو‬ ‫كەسانەن كە لەژێر دەسەاڵتی شۆڕشگێڕە‬ ‫بەن���او سۆس���یالیزم‌و نەتەوەییەكان���ی‬ ‫(یەكێتی‌و پارتی)دا ئازاریان لەسەردەمی‬ ‫بەع���س زیاتر ب���وە‌و ناڵینی���ان دەگاتە‬ ‫گوێ���ی زۆركەس بەتەنیا بەرپرس���ەكان‬ ‫نەبێت‪ ،‬خەم‌و گریان‌و بێماڵییان لەهەمو‬ ‫كاتێكیت���ر زۆرت���ر ب���وە‪ .‬وێن���ەی ئەو‬ ‫مرۆڤانەن كە لەژێر دەستی بەناو چەپ‌و‬ ‫سۆس���یالدیموكراتەكانی ن���او یەكێتیدا‬ ‫رۆژگاری رەش‌و بەدبەخت���ی بوەت���ە‬ ‫چارەنوسیان‪ .‬ئەوانەی كە جاران وێنەی‬ ‫ماركس���یان هەڵدەگرت‪ ،‬كەچی ئێس���تا‬ ‫بازرگانی بەڕۆحی خەڵكی شارەكەیانەوە‬ ‫دەك���ەن‪ .‬ئەمە وێنەی ئەو مرۆڤانەیە كە‬ ‫رابەران���ی كورد لەپێن���او گیرفان‌و ماڵی‬ ‫خۆیاندا س���ەرگەردانی كردن���ن‪ ...‬ئەمە‬ ‫ژیانی ئەو ئینس���انە بەش���مەینەتانەیە‬ ‫ك���ە لەژێر بی���ر‌و دەس���ەاڵتی رابەرانی‬ ‫كۆمەڵەی رەنجدەرانی جاراندا بێموچەو‬ ‫نانبڕاوكران‪ ...‬ئازاری ئەو كەسانەیە كە‬ ‫ئەم شۆڕش���انە نەك هیچیان بۆنەكردن‬ ‫بەڵك���و گوللەیان نا بەگیانی رۆڵەی ئەم‬ ‫شارەوە‌و تادێ ئازاریان زۆرتر دەبێت‪...‬‬ ‫دەبێ���ت بڵێم رەنگە وەكو خۆی س���ات‌و‬ ‫رۆژی بینین���ی ئ���ەو مرۆڤان���ەم ب���اش‬ ‫بیرنەیەت���ەوە كە لێرەدا بەوش���ە لێیان‬ ‫دواوم‌و رۆژی بینینیان���م تۆمارك���ردوە‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم هەموی���ان دەكەن���ە بەدبەختی‬ ‫رۆژانی تەمەنی كەس���انێك كە بەدەست‬ ‫دەس���ەاڵتی ئازاراوی ئەم دەس���ەاڵتەوە‬ ‫دەناڵێنن‪ ،‬هەرچۆنێك بێت ئەمە دەبێتە‬ ‫ئەو وش���انەی ئازاری مرۆڤی ئەم شارە‬ ‫پێی نوسیم‪:‬‬ ‫‪ 2016-8-20‬لەگ���ەڵ جەبار‌و‬ ‫‪ -1‬‬ ‫رێب���واردا لەش���ەقامی مەول���ەوی نزیك‬ ‫پردەك���ە‪ ،‬ژنێك���ی رشپۆش���مان بینی‬ ‫بەدەنگی بەرز ه���اواری دەكرد‌و دەیوت‪:‬‬ ‫بەگەورەی���ی خودا بەعس ل���ەم حزبانە‬ ‫باش���تربو‪ ...‬بەس نەبو پ���ارەو نەوت‌‌و‬ ‫كارەباو غازو کار هەبو‪.‬‬ ‫‪ 2016-9-8 -2‬لەالی كاك ئازاد دانیشتبوم‬ ‫كوڕێك هات‌و پێناس���ەكەی خستە سەر‬ ‫مێزەكەی وتی (وەاڵ پێشمەرگەم‪ ،‬پارەی‬ ‫ش���یری منداڵەكەمم نیە) كە تەماش���ای‬ ‫پێناسەكەیم كرد پێشمەرگە بو‪.‬‬

‫رێبین هەردی‬

‫الوێك باوەشێك كەسێك كە خۆی‬ ‫مرۆڤەكانی ئەم‬ ‫كتێبی هێنابو بۆ بەنوسەر دەزانێت‬ ‫واڵتە قڕیان‬ ‫دەڵێن كاتی‬ ‫تێكەوت‪ ،‬ببینە ئەوە فرۆشتن بۆالی‬ ‫خۆی بەعسی‬ ‫دە مانگە خانەنشین كتێبفرۆشەكانی‬ ‫بوە‪ ،‬لەبەرامبەر‬ ‫بوم یەك دیناریان بەردەركی سەرا‬ ‫دەیوت‪ :‬حكومەتی گازینۆی شەعب‬ ‫پێ نەداوم‪ ،‬ئەم‬ ‫وەستابو‪ ،‬قسەی‬ ‫كوردی ئەمەیە‬ ‫بەرپرسانە جگە‬ ‫سوكی بەو كەسانە‬ ‫واتلێدەكات‬ ‫لەخۆیان كەسی‬ ‫دەوت كە داوای‬ ‫كتێبەكانت بۆ‬ ‫تریان بیرنیە‪،‬‬ ‫نان بفرۆشیت‪ ...‬نان‌و موچەی‬ ‫دەیانەوێت كەس‬ ‫خۆیان دەكەن‌و‬ ‫باسی نان‌و برسێتی‌و ئەمانە هیچ نین‬ ‫جگە لەكۆمەڵێك بەوەحشی ناو‬ ‫ئازاری خۆیشی‬ ‫دەبردن‬ ‫دز نەبێت‬ ‫نەكات‬ ‫دەك���رد‪ ،‬چونك���ە پارەی چارەس���ەری‬ ‫نەخۆشی منداڵە س���ێ سااڵنەكەی پێ‬ ‫نەبو‪.‬‬ ‫‪ 2015-6-20 -6‬دو فەرمانب���ەر موچ���ە‬ ‫كەمەكەی���ان گرتب���و بەدەس���تیانەوە‌و‬ ‫بەرزیانكردبوە‌و دەیانوت‪ :‬خوایە تەخت‌و‬ ‫تاراج���ی ئەم حكومەتە بڕوخێنی چونكە‬ ‫درۆمان لەگەڵدا دەكات‪ ،‬ئەمە حكومەت‬ ‫نیە بەڵكو مرۆڤكوژە‪.‬‬ ‫مامۆس���تایەك‬ ‫‪2016-9-27‬‬ ‫‪-7‬‬ ‫لەخۆپیش���اندانەكەدا سوێندی خوارد كە‬ ‫ئەنگوس���تیلەی پەنجەی خۆی‌و ژنەكەی‬ ‫بۆ نان فرۆشتوە‪.‬‬ ‫‪ 2016-11-12 -8‬ه���ەزاران مامۆس���تا‬ ‫بەڕێپێوان هاواریان دەكرد بڕوخێ دز‪...‬‬ ‫بڕوخێ دز‪ ...‬بڕوخێ شەریکە دز‪.‬‬ ‫‪ 2015-10-16 -9‬لەس���ەعەتاكۆیی‪،‬‬ ‫پیاوێكی پیر كە پاڵی بەعەرەبانەكەیەوە‬ ‫دەنا دەیوت‪ :‬خوایە تۆ چاوت لەم هەمو‬ ‫دز‌و نامەردان���ەوە نیە‪ ،‬ت���ۆ نایانبینیت‬ ‫ك���ە چی بەئێم���ە دەك���ەن‪ ...‬دە وەكو‬ ‫ئێم���ە ناتوانین تۆ ئاگر بنێ بەماڵیانەوە‬ ‫باڕزگارمان ببێت لەدەستیان‪.‬‬ ‫‪ 2016-11-15 -10‬هاوڕێیەكی چیرۆكنوسم‬ ‫بەتەلەف���ون پێی وت���م‪ :‬مرۆڤەكانی ئەم‬ ‫واڵت���ە قڕیان تێك���ەوت‪ ،‬ببینە ئەوە دە‬ ‫مانگە خانەنشین بوم یەك دیناریان پێ‬ ‫نەداوم‪ ،‬ئەم بەرپرس���انە جگە لەخۆیان‬ ‫كەس���ی تریان بیرنیە‪ ،‬دەیانەوێت كەس‬ ‫باس���ی نان‌و برس���ێتی‌و ئازاری خۆیشی‬ ‫ن���ەكات‪ ،‬دەیانەوێ���ت بەڕێگاكاندا وەكو‬ ‫كەس���انی تێروپڕ بڕۆی���ن‌و خۆمان وەكو‬ ‫نەدار‌و برس���ی پیش���ان نەدەین‪ ،‬ئەمانە‬ ‫دەس���ەاڵتدارن یان مرۆڤك���وژ‪ ...‬لەهیچ‬ ‫واڵتێك���دا دەس���ەاڵتداری ئ���اوا نامەردم‬ ‫نەبینیوە‪...‬‬

‫‪ 2016-11-14 -3‬لەنزیك نەخۆش���خانەی‬ ‫ئەهل���ی س���لێمانی پیاوێ���ك بەخەڵكی‬ ‫دەوت‪ :‬بەپێغەمبەر س���واڵكەرنیم‪ ،‬بەاڵم‬ ‫داوات���ان لێدەكەم كەمێك برنج‌و رۆنم بۆ‬ ‫بكڕن چونكە پێنج رۆژە هیچ لەماڵماندا‬ ‫نیە‪ ،‬ج���اران كرێكاریم دەكرد‪ ،‬هەش���ت‬ ‫مانگە پەنجا ه���ەزارم پەیدا نەكردوە‪...‬‬ ‫روی ئەم حكومەتە رەش بێت كە ئاوای‬ ‫لێكردین تالەخەڵك بپاڕێینەوە‪.‬‬

‫‪ 2015-4-18 -11‬ژنێك���ی گەن���ج هاتە‬ ‫دوكان���ی بەرگدروەك���ەوە‪ ،‬لەوێدا س���ێ‬ ‫كەس دانیشتبوین‪ ،‬كە ئەو ژنە بەدەنگە‬ ‫لەرزۆكەكەی���ەوە پێ���ی وتی���ن‪ :‬خۆم‌و‬ ‫هاوس���ەرەكەم هیچ كارێكمان دەس���ت‬ ‫ناكەوێت‌و پارەی هیچ شتێكمان نیە‪ ،‬بۆیە‬ ‫دەبێت دەست بكەم بەكاری لەشفرۆشی‪،‬‬ ‫ئێ���وە دەتوانن یەكی ب���ەدە هەزار بێن‬ ‫لەگ���ەڵ مندا راببوێ���رن‪ ...‬رەنگی رەش‬ ‫ببو لەش���ەرماندا‪ ...‬بەرگدروەكەش پێی‬ ‫وت‪ :‬ئافەرین دەسەاڵتدارانی كورد‌و بەناو‬ ‫شۆڕشگێڕەكان كە مرۆڤی ئەم واڵتەتان‬ ‫ئاوا ریس���واكرد‪ ...‬ئەگەر ئەم حكومەتە‬ ‫خ���ۆی ئەخاڵقی تێدابوای���ە ئێوەی بەم‬ ‫رۆژە نەدەگەیاند‪.‬‬

‫‪ 2016-7-16 -5‬فەرمانبەرێك���م بین���ی‬ ‫دەگریا‌و نەفرەتی لەس���ەرۆكی حكومەت‬

‫‪ 2016-8-24‬گوێ���م لێب���و‬ ‫‪-12‬‬ ‫پێش���مەرگەیەك دەی���وت‪ :‬دو هەفتەیە‬ ‫لەبری ش���یر ش���ۆربای برن���ج دەدەین‬

‫‪ 2016-9-24 -4‬لەگەڕەكی كوردس���ات‬ ‫دو چاالكوان���ی مەدەنی���ان فڕان���د‪ ،‬کە‬ ‫مامۆستابون‪.‬‬

‫‪13‬‬

‫بەمنداڵەكەمان‪.‬‬

‫داخستوە‪.‬‬

‫‪ 2015-9-4 -13‬جێگ���ری بەڕێوەب���ەری‬ ‫فەرمانگەیەك دەیوت‪ :‬ئەم خەڵكە بۆچی‬ ‫باس���ی نان دەكەن‪ ،‬بابچن هەر گۆش���ت‬ ‫بكڕن‌‌و بیخ���ۆن‪ ...‬پێم وت‪ :‬پێ دەچێت‬ ‫جەنابت قەسابخانەت هەبێت‪.‬‬

‫‪ 2015-11- 25 -21‬س���ێ قوتابیەك���ە‬ ‫دو خۆش���ك‌و برای���ەك ب���ون‪ ،‬پێكەوە‬ ‫لەپاس���ەكەدا لەس���ەر ی���ەك كورس���ی‬ ‫دانیشتن‌‌و بەزەحمەت جێگەیان دەبۆوە‪،‬‬ ‫پ���ارەی ی���ەك كەس���یان دا‪ ،‬كچێكیان‬ ‫وتی‪ :‬چیبكەین دایكم وتی هەمو رۆژێك‬ ‫پێكەوە كە دەچن بۆ قوتابخانە لەس���ەر‬ ‫یەك كورسی پاس���ەكە دابنیشن چونكە‬ ‫پارەمان نیە بۆ هاتوچۆی هەرسێكتان‪.‬‬

‫‪ 2016-6-18 -14‬لەنزی���ك دەرگای‬ ‫مزگەوتی گ���ەورە پیاوێك پڕقوڕگی ببو‬ ‫لەگری���ان‪ ،‬دوس���ێ كەس دڵخۆش���ییان‬ ‫دەدایەوە‪ ،‬دەیوت‪ :‬لەمە ریسوایی دەبێت‬ ‫چیتر بێت‪ ،‬براكەم كەمئەندامەو بردویانە‬ ‫بۆ نەخۆش���خانەو ناتوان���م لەبێپارەییدا‬ ‫بچم بۆالی‪ ...‬كاكەحمەدی شێخ تۆ ئەم‬ ‫دەسەاڵتدارانە ریسواكەیت‪...‬‬ ‫‪ 2015-5-26 -15‬ژنێ���ك ل���ەالی باخی‬ ‫گش���تیدا دەگری���ا دەی���وت‪ :‬پ���ارەی‬ ‫پاسەكەشیم پێنیە تاپێی بڕۆمەوە‪ ،‬هاتم‬ ‫ب���ۆ وەرگرتنی خانەنش���ینیەكەم كەچی‬ ‫پێیان نەدام‪ ...‬گوبەكارو كردەوەتان بۆ‬ ‫خۆتان‌و حكومڕانیتان‪.‬‬

‫‪ 2015-9-22 -22‬الوێك باوەشێك كتێبی‬ ‫هێنابو بۆ فرۆشتن بۆالی كتێبفرۆشەكانی‬ ‫بەردەركی س���ەرا‪ ،‬كتێبەكانی هەمویان‬ ‫كتێبی گرنگ ب���ون‪ ،‬دەیوت‪ :‬حكومەتی‬ ‫كوردی ئەمەیە واتلێدەكات كتێبەكانت بۆ‬ ‫نان بفرۆش���یت‪ ...‬ئەمانە هیچ نین جگە‬ ‫لەكۆمەڵێك دز نەبێت‪.‬‬ ‫‪ 2016-6-13 -23‬كتێبفرۆشەكە بەدەنگی‬ ‫بەرز دەیوت‪ :‬چەتە لەم كاربەدەستانەی‬ ‫ئێمە باشترن‪.‬‬ ‫‪ 2015-7-4 -24‬كەس���ێك ك���ە خۆی‬ ‫بەنوس���ەر دەزانێت‪ ،‬دەڵێن كاتی خۆی‬ ‫بەعسی بوە‪ ،‬لەبەرامبەر گازینۆی شەعب‬ ‫وەس���تابو‪ ،‬قسەی س���وكی بەو كەسانە‬ ‫دەوت ك���ە داوای ن���ان‌و موچەی خۆیان‬ ‫دەكەن‌و بەوەحشی ناو دەبردن‪.‬‬

‫‪ 2015-7-18 -16‬كوڕێك���ی كەمئەندام‬ ‫لەسەرو بانكی رەشیدەوە لەسەر لێواری‬ ‫شۆستەكە دانیشتبو بەدەنگی بەرز ئەم‬ ‫وش���انەی دەوت‪ :‬ئاخ���ر لەكوێی دونیادا‬ ‫هەب���و س���ەرۆكی واڵت‪ ،‬كاربەدەس���تان‬ ‫دەنگی ئەم هەمو كەمئەندامانە نەبیستن‪،‬‬ ‫لێرە هاتون قوتی ئێمەیان بڕیوە‪ ،‬سزامان‬ ‫دەدەن‪ ،‬ئاخر هەمو موچەی كەمئەندامان ‪ 2016-5-24 -25‬ژن���ە كارگوزارێ���ك‬ ‫پارەی دو سەفەری ئێوەیە‪ ...‬ئاخر ئێمە دەگری���ا‌و دەس���تی ك���رد بەگیرفانیدا‪،‬‬ ‫لەجزدانەكەیدا تەنیا‪ 250‬دیناری تێدابو‪،‬‬ ‫چیبكەین‌و پەنا بۆ كوێ بەرین‪.‬‬ ‫وتی‪ :‬ش���ەیتانیش بەقەدەر ئەم حزبانە‬ ‫‪ 2016-10-12 -17‬لەگازینۆی حەسیرەكەی غەدریان لەخەڵك نەك���ردوە‪ ...‬خۆزگە‬ ‫بەردەركی س���ەرادا شاعیرێك دەیوت‪ :‬چ هەر بەعس لێ���رە بوایە‪ .‬خۆزگە‪ .‬بەدەم‬ ‫رۆژگارێكی ش���وم تێكەوتی���ن‪ ،‬وەاڵ ئەم گریانەوە رۆیشت‌و دوعای لەم دەسەاڵتە‬ ‫شەرمهێنەرە دەكرد‪.‬‬ ‫حزبانە روی بەعسیان سپی كردەوە‪.‬‬ ‫‪ -26‬شەوی ‪ 2016-11-27‬لەدو گەڕەكی‬ ‫جی���ا‪ ،‬دو ئۆتۆمۆبیلی دو مامۆس���تای‬ ‫ناڕازییان سوتاند‪.‬‬

‫‪ 2015-6-28 -18‬ژنێ���ك ل���ەالی‬ ‫تایەفرۆشەكانی نزیك فولكەی دەستاڕەكە‬ ‫دەگری���ا‪ ،‬دو منداڵی پێب���و‪ ،‬بەخەڵكی‬ ‫دەوت‪ :‬لەڕێی خودادا تاماوەیەكی تر ئەم‬ ‫دو منداڵەم لێوەربگرن‌و بۆم بەخێوبكەن‪ 2016-12-1 -27 ،‬لەچەند ش���وێنێك بۆ‬ ‫بەقورئان ئیتر بۆم بەخێو ناكرێن‌و ناچارم رێگرتن لەخۆپیش���اندانی مامۆستایان‪،‬‬ ‫لەكۆاڵنێكدا رۆژێك بەجێیان دەهێڵم‪ ...‬زیاتر لەحەفتا مامۆستا لەالیەن هێزە كانی‬ ‫ئاسایش‌و پۆلیسەوە دەستگیركران‪.‬‬ ‫‪( 2016-9-3 -19‬ئەنوەر) كە بیست‌ونۆ‬ ‫ساڵە فەرمانبەرە داوای دە هەزار دیناری ‪ 2016-11-20 -28‬خاوەنی نانەواخانەکە‬ ‫ق���ەرزی لەمیوەفرۆش���ەكەی هاوڕێ���ی بەپیاوێک���ی وت‪ :‬ئیت���ر نان���ت پێنادەم‬ ‫دەك���رد‪ ...‬ئەویش پێنج ه���ەزار دیناری چونکە ‪ 40‬هەزاردیناری نان قەرزداریت‪.‬‬ ‫بەقەرز پێدا‪.‬‬ ‫‪................................-29‬‬ ‫‪ 2015-2-7 -20‬لەپاسی هێڵی زەرگەتەدا ‪................................-30‬‬ ‫گەنجێك بەدەنگی بەرز بەش���ۆفێرەكەی ئێوەش رۆژانە ئ���اوا ئازارەكانی خەڵك‬ ‫وت‪ :‬پ���ارەم پێ نیە ئەگەر س���ەربكەوم بنوس���نەوە‪ ...‬ت���ا بۆ مێ���ژو هەبێت‪...‬‬ ‫دامنابەزێنیتەوە‪ ...‬خەڵكەكە دواتر زیاتر دۆس���تەكانم ئەم���ە رۆژگاری ئێمەی���ە‪،‬‬ ‫لەبیس���ت هەزار دیناریان بۆ كۆكردەوە‌و رۆژگاری دەس���ەاڵتی ك���ورد خ���ۆی كە‬ ‫گەنجەکە لەشەرماندا گریا‌و وتی‪ :‬بەخوا هەرچ���ی كاڵف���ام‌و ن���ەزان‌و گەندەڵ���ە‬ ‫باوكم دارتاش���ە‌و دوكانەكەی لەبێئیشیدا حوكمڕانی ئێمە دەكەن‪.‬‬

‫کە بەه���اری عەرەبی دەس���تیپێکردو‬ ‫واڵتانی تونس‌و میسر‌و لیبیای گرتەوە‪،‬‬ ‫هەمو چاوەڕیی ئەوەبون ئەم ش���ەپۆلە‬ ‫س���وریاش ئەگرێت���ەوە‌و دواج���ار ئەم‬ ‫رژێمە دیکتاتۆری���ەش ئەچیتە پاڵ ئەو‬ ‫رژێمانەی بەڕاپەڕینی جەماوەری لەسەر‬ ‫کورسی دەس���ەاڵت هێنرانە خوارەوە‪.‬‬ ‫پاش ماوەیەک لە‌وەستان‪ ،‬خۆپیشاندان‬ ‫لەسوریا دەستیپێکرد‌و هیواش هێواش‬ ‫زۆربەی شارەکانی س���وریای گرتەوە‪،‬‬ ‫پایتەخت نەبێت‪ .‬دیمەشق هیچی ئەوتۆی‬ ‫تیا رونەدا‌و ئەو کەمە خۆپیشاندانەشی‬ ‫ئەنجام���داران تیای���دا بەتون���دی‌و‬ ‫دڵرەقیەوە سەرکوتکران‪ .‬رژێمی ئەسەد‬ ‫بەپێچەوانەی رژێمی تونس‌و میسرەوە‪،‬‬ ‫بەلەشکرێکی دڕندەوە کە تاسەر لەگەڵ‬ ‫بەش���ار ئەس���ەد‌و رژیمەکەیدا مانەوە‪،‬‬ ‫بەتوندی کەوتنە گیانی خۆپیشاندەران‌و‬ ‫رێگەیان نەدا ئەو س���ینارێویانە دوبارە‬ ‫ببنەوە کە لەمیس���ر‌و تونسدا رویاندا‪.‬‬ ‫ئەسەد کە پایتەختی سوریای بێدەنگ‬ ‫ک���رد‌و توانی زۆرین���ەی زۆری لەخۆی‬ ‫کۆبکات���ەوە‪ ،‬ل���ەوەدا س���ەرکەوتو بو‬ ‫راپەڕینەکە وەک دەسیسەیه‌کی بێگانە‌و‬ ‫تائیف���ی لەقەلەمب���دات کە ن���ەک بۆ‬ ‫دیموکراسی‌و مافەکانی مرۆڤ نەهاتوە‪،‬‬ ‫بەڵکو بۆ ش���ەڕێکی تائیفی هاتوە کە‬ ‫خاڵی دەرچونی دژایەتی عەلەویەکان‌و‬ ‫شیعەکانە‪ .‬زۆر ش���ت یارمەتی ئەوەیدا‬ ‫بەشار لەمەدا سەرکەوتو بیت‌و بەراستی‬ ‫هەمو پێکهاتە‌و هێزە عەلەوی‌و شیعەکان‬ ‫لەخۆی کۆبکاتەوە‪ .‬لەپێش هەمویانەوە‬ ‫ئەوکاتەی خۆپیش���اندەرانی راکێش���ا‬ ‫بۆ ئ���ەوەی لەخۆپیش���اندان‌و ناڕه‌زایی‬ ‫مەدەنیەوە‪ ،‬بەرەو شۆڕش���ی چەکداری‬ ‫بڕۆن‪ .‬ه���ەر ک���ە هێ���زە ناڕازیەکانی‬ ‫س���وریا پەنایان بۆ شۆڕشی چەکداری‬ ‫ب���رد‪ ،‬هەرئەوکاتە دەرگایان کردەوە بۆ‬ ‫ئ���ەوەی چی هێزی ناوچەکەو دەرەوەی‬ ‫ناوچەک���ە هەی���ە دەس���تی تێبخەن‌و‬ ‫هەریەک هەوڵبدات بەو ئاراستیە بیبات‬ ‫کە لەخزم���ەت ئەجن���دا‌و بەرژەوەندی‬ ‫تایبەبتی خۆیەتی‪ .‬هێزی ناڕازی سوریا‬ ‫دابەش بو بۆ چەند گروپێکی چەکداری‬ ‫ناهاوئاهەنگ لەالیەنگرانی‌و دۆس���تانی‬ ‫قاعیدەوە تا ئیس�ل�امی میانرەو‌و هیزی‬ ‫عەلمان���ی بچوکی تێدای���ە‪ ،‬ئەمە جگە‬ ‫لەکوردەکان کە ئۆپۆزس���ێۆنی سوریا‬ ‫ن���ەک هاوڕیزی خۆی نەک���ردن‪ ،‬بەڵکو‬ ‫بەرەیەکی جەنگیش���یانی دژی کردەوە‪.‬‬ ‫ئۆپۆزسێۆنی سوریا بەپاڵنەری دەرەکی‬ ‫دابەش ب���و بۆ چەند هێ���ز‌و گروپیکی‬ ‫ناک���ۆک بەیەک کە ه���ەم لەگەڵ یەکدا‬ ‫ش���ەڕ ئەکەن‌و ه���ەم لەگ���ەڵ رژیمی‬ ‫ئەس���ەدا‪ .‬هاوکێشەکە بەجۆرێک ئالۆز‌و‬ ‫تەماوی بو کە کەس نەیئەزانی بەڕاست‬ ‫چی بو داهاتوی سوریا باشە‪ ،‬ئەسەد‌و‬ ‫رژێمەک���ەی بمێنن���ەوە ی���ان بڕۆخێن‌و‬ ‫واڵت بکەوێتە دەس���ت ئ���ەم هێزانە کە‬ ‫ک���ەس متمانەی بەسیاس���ەت‌و ئاکار‌و‬ ‫رەفتارەکان���ی نیە‪ .‬پرس���یارەکە ئەوە‬ ‫بو بەڕاست ئەگەر بەشار بکەوێت‪ ،‬کێ‬ ‫دێتە سەر حوکم‪ ،‬ئیسالمیە توندڕەواکان‬ ‫کە هیچ بەهایەکی ئینس���انی‌و ویژدانی‌و‬ ‫ئەخالق���ی نیە پێش���ێلیان نەکردبێت‪،‬‬ ‫یان ئەس���ەدێک کە ئامادەیە لەپیناوی‬ ‫مانەوەیدا واڵت غەرقی کوشتار‌و خوێن‬ ‫بکات‪ .‬هەم���وو ئەم گومان‌و ترس���انە‬ ‫رژانە ناو س���ەبەتەی بەشار ئەسەدەوە‬ ‫ک���ە بەرەیه‌کی تۆکمەی لەش���یعەکان‌و‬ ‫روسەکان پیکهێنابو بۆ ئەوەی بتوانێت‬ ‫بەدڕندانەتری���ن ش���ێوە پەالماری ئەم‬ ‫ئۆپزسێۆنە بەهەمو باڵەکانیەوە بدات‌و‬ ‫بەنامرۆڤانەترین ش���ێوە س���ەرکوتیان‬ ‫بکات‪.‬‬ ‫حەل���ەب کەوت‌و لەگەڵیش���یدا کەوتنی‬ ‫بەشار بۆ ماوەیەکی نادیار دواخرا‪ .‬دنیا‬ ‫هەموی سەیری وێرانکاری حەلەبی کرد‌و‬ ‫هیچ وێنەی ئەو دڕندایەتیە کاردنەوەی‬ ‫پی دروس���تنەکرد‪ ،‬کە سوریا‌و روس‌و‬ ‫سەرجەم شیعەکان (لەئێران‌و حیزبواڵوە‬ ‫تا ش���یعەکانی ئەفغانستانی ئەگرتەوە)‬ ‫لەحەلەب ئەنجامیاندا‪ .‬دنیا س���ەیرکەر‬ ‫بو‪ ،‬چونکە هیچ دڵخۆش نەبون بەوەی‬ ‫کە بەرگرتن بەم هێرشە رەنگە گروپێک‬ ‫بەهێز بەکات کە لەدڕندەیی‌و دڵرەقیدا‬ ‫گەر ل���ەوان خراپتر نەب���ێ‪ ،‬ئەوا هیچ‬ ‫باشتر نیە‪.‬‬ ‫کاک س���ەردار عەزیز راس���ت ئەکات‪،‬‬ ‫کەوتنی حەل���ەب لەهەمانکاتدا کەوتنی‬ ‫بەهاری عەرەبیە‪ ،‬ب���ەالم لەهەمانکاتدا‬

‫قۆناغی داهاتوی‬ ‫ئەم ناوچەیە‬ ‫قۆناغی گەڕانەوە‬ ‫ئەبێت بۆ‬ ‫سەرکوتکردن‌و‬ ‫دڕندایەتی‌و دڵرەقی‬ ‫هەمو ئەو هێزە‬ ‫حکومرانانەی‬ ‫هاوشێوەی ئەسەد‬ ‫ئەکەونە بەردەم‬ ‫نارازیبونی خەڵکی‬ ‫گوڕینیه‌تی بۆ بەهاری دەسەاڵتدارێتیەک‬ ‫کە تا ماوەیەکی زۆر دەبێتە سەرمەشق‬ ‫بۆ هەم���وو دەس���ەاڵتدارە دڵرەقەکانی‬ ‫ئ���ەم ناوچەی���ە‪ .‬خۆڕاگری ئەس���ەد‌و‬ ‫بەرپەچدانەوەی دڕندان���ەی ناڕازیبونی‬ ‫خەڵک‪ ،‬ئەبێتە سیمایەکی سەرەکی هەمو‬ ‫ئەو دەسەاڵتدارێتیانەی لەم ناوچەیەدا‬ ‫روبەڕوی هەمان کێش���ە ئەبنەوە‪ .‬ئەم‬ ‫خۆراگریە وێنەکە لەسەرەوە دەستکاری‬ ‫ئەکات‌و ئاوەژوی ئەکاتەوە‪ ،‬لەبری ئەوەی‬ ‫بەه���اری راپەڕینی خەڵک���ی بێت دژی‬ ‫دەسەاڵتدارێتیەکی ستەمکار‪ ،‬ئەگۆریت‬ ‫بۆ بەهاری دەسەاڵتداریتی ستەمکار دژ‬ ‫بەخەڵک‪ .‬قۆناغی دوای حەلەب‪ ،‬قۆناغی‬ ‫ش���ایکردنی ئەو دەسەاڵتدارێتیانەیە کە‬ ‫چیدی لەراپەرینی جەماوەری ناترسن‌و‬ ‫رەچەتەیەکی س���وری س���ەرکەوتویان‬ ‫هەی���ە بۆ ئ���ەوەی الس���ایی بکەنەوە‪.‬‬ ‫سەرکەوتن هەمیشە مۆدێلی هاوشێوەی‬ ‫خۆی دروستئەکات جا ئەو سەرکەوتنە‬ ‫پۆزەتیڤ بێت یان نێگەتیڤ‪.‬‬ ‫قۆناغی داهاتوی ئەم ناوچەیە‪ ،‬قۆناغی‬ ‫گەڕان���ەوە ئەبێت بۆ س���ەرکوتکردن‌و‬ ‫دڕندایەت���ی‌و دڵرەقی هەم���و ئەو هێزە‬ ‫حکومرانان���ەی هاوش���ێوەی ئەس���ەد‬ ‫ئەکەونە ب���ەردەم نارازیبونی خەڵکی‪.‬‬ ‫قۆناغی السایکردنەوەی رژیمی ئەسەد‬ ‫ئەبێت لەهەمو ئەو شوێنانەدا کە توشی‬ ‫هەمان کێشەی ئەسەد ئەبن‪.‬‬ ‫هەمو ئەمانەش لەسەردەمێکدا روئەدات‬ ‫کە سەرۆکیکی تازەی ئەمەریکا بەڕیوەیە‬ ‫کە دوا ش���ت بیری لێبکاتەوە پاڵپشتی‬ ‫بیرۆکەی دیموکراس���ی‌و مافی مرۆڤە‌و‬ ‫ئەوەلیەتی سەرەکیش���ی سەقامگیری‌و‬ ‫ئارامیی���ە جا بەه���ەر رێگەیەک کە ئەو‬ ‫سەقامگیری‌و ئارامییە دروست بوبێت‪.‬‬ ‫کەوتن���ی حەلەب هەمو ئ���ەم ناوچەیە‬ ‫ئەخاتە دۆخێکەوە کە سیمای سەرەکی‬ ‫بریت���ی ئەبێت لەدڕندایەت���ی‌و دلڕەقی‬ ‫دەسەاڵتدارن‌و بێدەنگی‌و هیچ نەکردنی‬ ‫دنیا‪.‬‬ ‫هەستئەکەم گرنگترین وانە کە لەئەزمونی‬ ‫کەوتنی حەلەبەوە دەس���تمان بکەوێت‬ ‫ئەوەیە هەرکاتێک ه���ەر ناڕه‌زایەتیەک‬ ‫ش���ێوازی مەدەنیان���ە لەدەس���تبدات‌و‬ ‫بگۆڕی���ت ب���ۆ شۆڕش���ی چەک���داری‪،‬‬ ‫شتێکی هاوش���ێوەی ئەوەی سوریامان‬ ‫دەس���ت ئەکەوێتەوە کە ب���راوە تیایدا‬ ‫هەمیشە دەسەاڵتداران ئەبن‌و دۆڕاویش‬ ‫تیایدا هەزاران خۆی���ن بەناهەق رژاوی‬ ‫خەڵک ئەبێت کە هیچ دەس���تکەوتێکی‬ ‫گەورە ی���ان بچوک بەدەس���تناهێنێت‪.‬‬ ‫ئەزمونی سوریا باش���ترین بەڵگەیە بۆ‬ ‫ئەو بۆچونەی ک���ە ئەڵێت هەرگیز هیچ‬ ‫ملمالنێ‌و کێش���ەیەکی سیاسی بەچەک‬ ‫چارس���ەر ناکرێ���ت‌و بگ���رە دۆخەک���ە‬ ‫کارەس���اتاوی تر‌و خراپتر ئەکات‪ .‬ئەم‬ ‫وانەیە بۆ ئێمەی کورد لەهەموو کاتێک‬ ‫گرنگت���رە کە لەس���اتەوەختێکدا ئەژین‬ ‫کە هەم لەن���اوەوە دوچاری کێش���ەی‬ ‫زۆر گ���ەورە بوین‌و هەم���ە لەدەره‌وەش‬ ‫لەئایندەیەکی نزیکدا روبەروی کێشەی‬ ‫گەورە لەگ���ەڵ بەغدا ئەبینەوە‪ .‬رێگەی‬ ‫گۆڕانکاری‌و بەدەس���تهێنانی ماف گەر‬ ‫بەتوندوتی���ژی‌و چەکدا ب���ڕوات‪ ،‬لەبری‬ ‫بەدەس���تهێنانی ماف‪ ،‬هەمو ئەو شتانە‬ ‫وێ���ران ئ���ەکات کە لەبنەڕەت���دا داوای‬ ‫گۆڕانکاری لەپێناویدا دروستبوە‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫‪birura. awene@gmail. com‬‬

‫بیروڕا‬

‫‌تەڵەی بریکاری کوردی‬

‫نوسینی‪ :‬عوفره‌ بینجۆ*‬ ‫وه‌رگێڕانی‪ :‬نزار گزالی‬ ‫ئایا شەڕی بریکارانه‌ی کورد لەدژی داعش‬ ‫لەداهاتودا بەدژی ویس���تی نەتەوەییانەوە‬ ‫دەوەستێتەوە؟‬ ‫لەساڵی‪ ٢٠١٣‬وە باراک ئۆباما ئەوە دوپات‬ ‫دەکات���ەوە کە نابێت پۆس���تاڵی ئەمریکی‬ ‫لەسەر خاکی س���وریا بونی هەبێت‪ ،‬رونی‬ ‫دەکات���ەوە‪’' ،‬ئێم���ە دەبێت هاوبەش���یی‬ ‫کاریگەرمان ل���ەوێ هەبێت کە لەبەرامبەر‬ ‫داعش بوەس���تن’’‪ .‬گومان ل���ەوەدا نییە‬ ‫ک���وردەکان توانیویان���ە بیس���ەلمێنن‬ ‫ک���ە ش���ەڕکەری کاریگ���ەرن لەس���وریاو‬ ‫عێراقدا‪ ،‬بەاڵم پرس���یارەکە لەوەدایە ئایا‬ ‫ئەوان بەڕاس���تی هاوبەش���ن ی���ان تەنها‬ ‫بەکاردەهێنرێن وەک بریکارێک لەش���ەڕداو‬ ‫کەی شەڕ تەواوبو بەالوە دەنرێن‪.‬‬ ‫کوردەکان زۆر بەباش���ی ناسراون بەوەی‬ ‫رۆڵی بریکارییان هەبوە بۆ الیەنە شەڕکەرە‬ ‫جی���اوازەکان‪ ،‬چ ئیمپرات���ۆرە کۆن���ەکان‬ ‫یاخود دەوڵەتە هاوچەرخەکان‪ .‬ئەم مێژوە‬ ‫پرس���یار دروس���ت دەکات‪ ،‬بۆ نمونە‪ :‬چ‬ ‫بارودۆخێک وایلێکردون کە بەم ش���ێوەیە‬ ‫رۆڵ ببینن؟ بۆچی رازی بون واکار بکەن؟‬ ‫پێش���بینی دەکەن چۆن سود لەمە ببینن‌و‬ ‫ئایا بااڵنسی س���ودو زیانەکانیان لەماوەی‬ ‫سااڵنی رابردودا‪ ،‬لەم روەوە چی بوە؟‬ ‫بەگەڕانەوە بەمێژودا‪ ،‬ئەو شەڕانەی کورد‬ ‫وەک بری���کار تیایاندا رۆڵی بینیوە س���ێ‬ ‫ش���ێوازی لەخۆگرتوە‪ .‬ک���وردەکان وەک‬ ‫بری���کار جەنگاون‪ :‬ب���ۆ حکومەتی خۆیان‬ ‫لەدژی دوژمنێکی ناوەک���ی یان دەرەکی؛‬ ‫ب���ۆ حکومەتێک���ی دراوس���ێیان ل���ەدژی‬ ‫حکومەتەکەی خۆیان؛ ی���ان بۆ الیەنێکی‬ ‫هەرێمی ی���ان نێودەوڵەتی ل���ەدژی دژی‬ ‫حکومەتەکەی���ان ی���ان الیەن���ی جیاوازی‬ ‫نادەوڵەت���ی‪ .‬هەرچەندە ب���ارەکان جیاواز‬ ‫بون‪ ،‬بەاڵم دەرەنجامەکان بەش���ێوەیەکی‬ ‫بێزارکەر لەیەک چون‪.‬‬ ‫نمونەیەکی کۆن ب���ۆ باری یەکەم بریتییە‬ ‫لەسوپای سوارەی حەمیدییە‪ ،‬کە لەالیەن‬ ‫سوڵتان عەبدولحەمید دامەزرا لەساڵی‪١٨٩٠‬‬ ‫و چاالک بو تاکاتی شۆڕشی نوێی تورک‬ ‫لەس���اڵی ‪ .١٩٠٨‬کاتێ���ک ئیمپراتۆریەتی‬ ‫عوس���مانی لەبەرامب���ەر زی���ادەڕەوی‬ ‫ناحەزەکانیدا الوازبو‪ ،‬س���وڵتان پێویستی‬ ‫بەم س���وپایە ب���و‪ ،‬کە پێهاتب���و لەهۆزه‌‬ ‫کوردییه‌ جیاوازه‌كان‪ ،‬ب���ۆ ئەوەی لەدژی‬ ‫ڕوسیا بجەنگێت‌و ئەرمەنیشیان لەناودا بو‪.‬‬ ‫لەڕاس���تیدا رۆڵی حامیدییە لەکوشتارگەی‬ ‫ئەرمەنی���ەکان ل���ە‪ ٩٦-١٨٩٤‬ک���ەم نەبو‪.‬‬ ‫دەرەنجام‌و ئەزمونی بەش���داریکردنی کورد‬ ‫لەحامیدیی���ەدا چەند الیەنەبو‪ .‬لەالیەکەوە‬ ‫فێ���ری ک���ردن چ���ۆن س���وپا رێکبخەن‪،‬‬ ‫راهێنان ئەنجام بدەن‌و بجەنگن؛ لەالیەکی‬ ‫دیك���ه‌وه‌ بەربەرەکانێی نێ���وان هۆزەکان‌و‬ ‫س���ەرکردەکانیانی ق���وڵ ک���ردەوە‪ .‬ئەمە‬ ‫بەتەنه���ا کاردان���ەوەی بەش���داریکردنیان‬ ‫نیی���ە ل���ەو کوش���تارگەیەدا‪ .‬ئەتاتورک‬ ‫بەڵێنی س���ەربەخۆیی بەک���وردەکان دابو‬ ‫لەبەر پش���تگیرییان لەش���ەڕەکەدا‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەڵێنەکەی نەبردە سەر‪.‬‬ ‫شوێنی هاوچەرخی حامیدییە 'کۆروکوالر’ە‬ ‫– کە سیس���تەمێکی پاس���ەوانی گوندییە‬ ‫کە لەدوای‪ ١٠٠‬س���اڵ لەالی���ەن حکومەتی‬ ‫تورکییەوە دامەزرا (‪ )١٩٨٥‬بۆ شەڕکردنی‬ ‫لەدژی بەهێزبونی پەکەکە‪ .‬وەک تورکەکان‬ ‫دەڵێن‪ ،‬بەش���ێوەیەک دیزای���ن کرابو هەتا‬ ‫'’ک���وردەکان کوردەکان بک���وژن’’‪ .‬بونی‬ ‫ژمارەی ‪ ٥٠،٠٠٠‬بۆ ‪ ٩٠،٠٠٠‬پاسەوانی چاالک‬ ‫سودی تاکتیکی گرنگی هەیە چونکە ئەوان‬ ‫ئاش���نان بەزم���ان‌و خەڵ���ک‌و جوگرافیای‬ ‫ناوچەکە‪ ،‬ئ���ەوان بەهەم���ان پلەی کاری‬ ‫سوپا دامەزراون‌و کاردەکەن‪ .‬مەبەستێکی‬ ‫شاراوەی دروستکردنی کۆروکوالر ئەوەبو‬ ‫کە سیس���تەمی کەتیبەی هۆزەکان زیندو‬ ‫بکاتەوە لەپێناو کۆنترۆڵکردنی هۆزەکانی‬ ‫ترو پێکهێنان���ی پێکهاتەی هاوش���ێوەی‬ ‫حامیدیی���ە‪ .‬لەڕاس���تیدا‪ ،‬س���ەرەڕای ئەو‬ ‫موچ���ەو س���ودە زۆرەی لەحکومەت���ی‬ ‫تورکیای���ان وەردەگ���رت‪ ،‬کۆروکوالرەکان‬ ‫نەیانتوانی بەس���ەر پەکەکەدا زاڵبن‪ .‬بەاڵم‬ ‫ئەم���ە کۆمەڵ���گای کوردی زیات���ر بەرەو‬ ‫دابەشبون برد‪.‬‬ ‫نمونەیەک���ی تری ش���ەڕی بری���کاری کە‬

‫بەمەبەستی '’دابەشی بکەو بەڕێوەی ببە’’‬ ‫دروستبوە‪ ،‬هێزی یاریدەدەری کوردی بوە‬ ‫کە رژێمی عێراقی دروس���تی کردو ڕژێمی‬ ‫بەعسی بوژاندەوە لەژێر ناوی گاڵتەجاڕی‬ ‫'’هێزی س���ەاڵحەدین’’ بۆ بەگژداچونەوەی‬ ‫هێ���زی گەری�ل�ای مەالمس���تەفا بارزانی‪،‬‬ ‫پێش���مەرگە‪ .‬ئەو هێزە ک���ە پێی دەگوترا‬ ‫جاش (گوێدرێژ)‪ ،‬نەیتوانی دڵسۆزی خۆی‬ ‫بۆ بەعس بس���ەلمێنێت‌و لەهەندێک باردا‬ ‫لەدژی بوە‪ ،‬بەتایبەت لەساڵی‪ ١٩٩١‬کاتێک‬ ‫کوردەکان راپەڕین لەدوای ئۆپەراس���یۆنی‬ ‫گەردەلولی بیابان‪.‬‬ ‫شێوازی دوەم ئەو پشتگیرییە پچڕپچڕەی‬ ‫ئێران دەگرێتەوە (‪ )٩٠—١٩٦٠‬کە ئێران‬ ‫هەیبوە ب���ۆ هەردو حزبی دەس���ەاڵتداری‬ ‫ک���وردی لەعێ���راق‪ -‬پارت���ی دیموکراتی‬ ‫کوردستان‌و یەکێتی نیشتیمانی کوردستان‪-‬‬ ‫لەپێناو ناجێگیرکردنی حکومەتی ناوەندی‬ ‫عێراق لەبەغدا‪ .‬بۆ ئەمەش بەغدا پشتگیری‬ ‫پارتی دیموکراتی ئێرانی کردوە تاکۆماری‬ ‫ئیسالمی ناجێگیر بکات‪.‬‬ ‫نمونەیەک���ی تر ئەو پش���تگیرییە بوە کە‬ ‫س���ەرۆکی س���وریا حافیز ئەسەد داویەتی‬ ‫بەپارت���ی‌و یەکێتی لەس���ااڵنی‪ ١٩٧٠‬کاندا‬ ‫تاڕژێم���ی بەعس���ی لەبەغ���دا الواز بکەن‪.‬‬ ‫ماوەیەک دواتر ئەس���ەد پش���تگیری مافی‬ ‫پەنابەری‌و بنکەی ب���ۆ عەبدواڵ ئۆجاالنی‬ ‫س���ەرۆکی پەکەکە دوپاتکردەوە تادەست‬ ‫وەربداتە سوپای تورکیا‪ .‬بەاڵم لەهەمو ئەم‬ ‫بارانەدا‪ ،‬یارمەتی واڵتانی دراوس���ێ وەک‬ ‫شمشێرێکی دوسەر وابوە بۆ کورد‪ .‬هەرکە‬ ‫پشتگیرییەکە لەسودی ئێران نەبوە کوردی لەکاتێک���دا تورکی���ا بەکارهێنان���ی هێزی ب���ەاڵم لەهەمان کاتدا دەب���و تورکیا رازی‬ ‫پشتگوێخستوە بۆ رێککەوتن لەگەڵ بەغدا ئاس���مانی ئینجه‌رلیک���ی رەتک���ردەوە‪ ،‬بکات بەچاوداخستن لەئاستی هێرشەکانی‬ ‫لەس���اڵی ‪ .١٩٧٥‬بەهەمان شێوە‪ ،‬ئەسەد پێش���مەرگە رۆڵی بریکاری بینی بەدەست بۆ سەر پەکەکە لەعێراق‌و تورکیادا‪ .‬ئەمە‬ ‫لەژێ���ر فش���اری تورکی���ادا لەئۆکتۆبەری بەسەرداگرتنی س���ەرجەم باکوری عێراق‪ .‬بۆماوەی دو مانگ کاری کرد‪ -‬لەتەموز بۆ‬ ‫‪ ١٩٩٨‬ئۆجاالنی لەس���وریا دەرکردو پاش ئەم دەس���تکەوتەی پێشمەرگە بۆ نەتەوە ئەیلولی ‪ -٢٠١٥‬تائەوکاتەی الیەنێکی دیار‬ ‫ماوەیەکی کەم س���وریاو تورکیا پەیمانی یەکگرتوەکان زۆر دیاربو‪ ،‬کە پێویس���تی س���ەریهەڵدایەوە لەبارودۆخێکی ئاڵۆزدا‪:‬‬ ‫ئەدەنەی���ان واژوکرد '’ل���ەدژی رێکخراوی بەهێزی وش���کانی نەبو بۆ ئەو ناوچەیە‪ .‬رژێم���ی روس���یا بڕیاریدا رژێمی ئەس���ەد‬ ‫تیرۆریس���تی پەکەکە’’‪ ،‬رێگایان خۆشکرد ژمارەکان بۆ خۆی���ان دەدوێن‪ :‬لەکاتێکدا رزگار بکات ب���ە بەڕەنگاربونەوەی هەوایی‬ ‫بۆ '’پەرەپێدان���ی پەیوەندییەکان لەهەمو زیاتر ل���ە‪ ٤‬ه���ه‌زار س���ەربازی ئەمریکی لەدژی رکابەرەکانی‪ .‬ئەمە س���وریای کرد‬ ‫لەعێراق ژیانیان لەدەس���تداوە لە‪ ٢٠٠٣‬وە‪ ،‬بەمەیدانێکی جەنگی بەرفراوانی سیاسی‌و‬ ‫بوارەکاندا’’‪.‬‬ ‫حکومەت���ە هەرێم���ی‌و دەرەکیی���ەکان هیچ کەسیان لەناوچە کوردییەکان گیانیان س���ەربازی کە تیای���دا هێ���زە ناوچەیی‌و‬ ‫نێودەوڵەتییەکان لەپێشبڕکێدان بۆ ئەوەی‬ ‫بەشێوەیەکی فراوان کوردیان بەکارهێناوە لەدەست نەداوە‪.‬‬ ‫لەکات���ی پێویس���ت ل���ەدژی حکومەتێکی شەڕی بریکاری کورد لەسوریا زۆر ئاڵۆزترە کاریگ���ەری خۆیان بس���ەلمێنن‪ .‬بەهەمان‬ ‫دیاریکراو یان گروپی ناحکومی‪ .‬زەقترین لەوەی عێ���راق‪ .‬بەپێچەوانەی کوردەکانی ش���ێوە ش���ەڕە بریکاریەک���ە رێچکەیەکی‬ ‫نمونە پشتگیری س���ێ الیەنەی نهێنی بو عێراق‪ ،‬کە ئەمریکا ناس���یاوی دورودرێژی نوێ���ی گ���رت‪ .‬مەبەس���تی راگەیەندراوی‬ ‫بۆ کوردەکانی عێراق لەش���ەڕیاندا لەدژی هەبوە لەگەڵیان لەکاتی شەڕی کەنداوەوە روس���یا ئەوەبو ل���ەدژی داعش بجەنگێت‪،‬‬ ‫بەعس لەنێوان س���اڵەکانی‪١٩٧٢‬و ‪ .١٩٧٥‬لەساڵی‪ ،١٩٩١‬کوردەکانی سوریا لەالیەن ب���ەاڵم لەڕاس���تیدا ئەنجام���ی ئ���ەو هێزە‬ ‫ئێران‌و ئیس���رائیل‌و نەتەوە یەکگرتوەکان‪ ،‬واشنتۆنەوە نەناسرابون‪ .‬پەیەدەو ئۆرگانە بەرهەڵس���تکارەکان‌و جیهادیەکانی تر بو‪،‬‬ ‫هاوبەش���ەکانی ئەم پالنە یەک ئامانجیان س���ەربازییەکانی‪ ،‬یەپەگ���ەو یەپەج���ە‪ ،‬بەڕەنگاربونەوەی داعش���ی بۆ کوردەکان‬ ‫هەبو‪ ،‬ئەویش ناجێگیرکردنی رژێمی بەعس لەساڵی‪٢٠١٢‬دا هاتنە پێشەوە کاتێک سێ جێهێشتبو‪.‬‬ ‫بو‪ .‬بەاڵم لەنەورۆزی‪١٩٧٥‬دا بەرژەوەندیان کانتۆنی کوردییان کۆنترۆڵ کرد لەباکوری کەواتە هەری���ەک لەنەتەوە یەکگرتوەکان‌و‬ ‫وایان خواست کە ئاشتەوایی کاتی لەگەڵ سوریاو هەرێمێکی سەربەخۆیان دامەزراند روس���یا ویس���تیان یەپەگە لەدژی داعش‬ ‫بەغ���دادا بس���ەپێنن‪ ،‬هەری���ەک لەئێران‌و ک���ە ناس���را بەڕۆژاڤا‪ .‬هەروەه���ا پەیەدە بەکاربهێنن‪ .‬پەیەدە بەباش���ی ئەم بارەی‬ ‫نەت���ەوە یەکگرتوەکان پش���تگیرییان بۆ لقێکی پەکەکەیە؛ سیستەمە فێرکاریەکانی بەکارهێنا بۆ سەلماندنی خۆی لەگۆڕەپانی‬ ‫کوردەکان وەس���تاند‪ ( .‬ئیس���رائیل زۆر مارکسیست‪-‬لێنینیستیان لەگەڵ رۆژئاوادا نێودەڵەتی���دا‪ .‬بەپێچەوان���ەی پەکەک���ە‬ ‫کە تائێس���تا لەلیس���تی تیرۆریس���تیدایە‬ ‫ئارەزوی هەبو لەس���ەرکەوتنەکانی کورد‪ ،‬ناگونجێت‪.‬‬ ‫نەک تەنها لەالوازبونی بەغدا‪ ،‬بەاڵم چیتر لەکاتێکدا سیاسەتی نەتەوە یەکگرتوەکان لەالی نەت���ەوە یەکگرت���وەکان‌و ئەوروپا‪،‬‬ ‫نەیتوانی بەردەوام بێت چونکە دەبو بەناو هیواکانیان هەڵواسیبو بە بەرهەڵستکارەکانی پەیەدە تاڕادەی���ەک رەزامەندی پێوانەیی‬ ‫س���وریا‪ ،‬ک���ە هاوکارب���و لەدامەزراندنیدا بەدەس���تهێنا‪ .‬هەروەها کوردەکانی سوریا‬ ‫ئێراندا تێپەڕێت)‪.‬‬ ‫نوێترین بارودۆخ کە تیایدا کورد بەشداری (تاچەند لەش���ەڕدا گرن���گ دەمێنێتەوە) توانیی���ان نوس���ینگەی نوێن���ەری خۆیان‬ ‫دەکات لەشەڕی بریکاریدا بەگژداچونەوەی لەپێناو روخانی رژێمی ئەس���ەد‪ .‬بەاڵم زو لەمۆسکۆو هەندێک لەواڵتە ئەوروپییەکاندا‬ ‫داعش���ە ل���ەدو الوە‪ ،‬س���وریاو عێ���راق‪ .‬دەرکەوت کە ئەم بەرهەڵستکارانە هاوتای بکەنەوە‪ .‬تورکەکان حەز بەمە ناکەن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەس���ەرەتاوە ئاش���کرابوە ک���ە نەت���ەوە هیچکام لەڕژێمی ئەس���ەدییه‌ جیهادیەکان ب���ەالی ئەوانەوە تاکەڕێ���گا بۆ الوازکردنی‬ ‫یەکگرتوەکان‌و ئەوروپا نەیانویستوە هێزی نەبون‪ ،‬بەدڵنیاییەوە داعش نەبون‌و بەرەی پەیەدەو تێکش���کاندنی رۆژاڤا ئەوەیە کە‬ ‫وشکانی بنێرن بۆ بەڕەنگاربونەوەی داعش‪ .‬نوس���رە نەبون‌و لەدواییدا بریکاری قاعیدە خۆیان شەڕی دژی داعش بکەن‪.‬‬ ‫ب���ەاڵم نەیانتوانیوە خۆی���ان بەدوربگرن لەش���ەڕدا‪ .‬ئەوان���ەی بەڕەن���گاری داعش بەگەڕان���ەوە بەمێژودا بۆمان دەردەکەوێت‬ ‫لەهەن���دێ کاردان���ەوەی ئ���ەم جەنگ���ە‪ :‬بونەوە تەنها یەپەگەو یەپەجە بون‪ .‬بەاڵم کە پاداش���تی ش���ەڕی بریکاری بۆ کورد‬ ‫هاواڵتیان���ی خۆی���ان لەالیەن داعش���ەوە بەکارهێنانیان لەشەڕێکی بریکاریدا لەسوریا کورتخایەن بوەو بۆماوەیەکی درێژ کارەسات‬ ‫هێرش���یان دەکرایە س���ەر‪ ،‬ئەوروپیەکان کێشەی روبەڕوی ئۆباماو هاوپەیمانەکانی بوە‪ .‬کوردەکان توانیویانە بەباشترین جۆر‬ ‫روبەڕوی لێش���اوی پەناب���ەران بونەوە کە کردەوە‪ :‬ئەوان ویس���تیان لەڕوی هێزەوە لەبەرامب���ەر زۆرێکدا بوەس���تن‌و کارامەیی‬ ‫دەیانەوێت ناوچەکانی جەنگ بەجێبهێڵن‪ .‬یارمەتیان بدەن‪ ،‬ب���ەاڵم لەدژی کارنامەی خۆی���ان لەجەنگدا نیش���ان ب���دەن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەنەبون���ی بژاردەیەک���ی گەشەس���ەندوی سیاسییان وەس���تا بەتێکدان‌و وێرانکردنی لەس���ەر حسابی س���ەقامگیری ناوخۆیی‌و‬ ‫ئاگادارکردن���ەوەی زنجیرەی���ی واڵتان���ی‬ ‫تورکی‪ ،‬بۆ نەهێشتنی توندوتیژی لەسوریا‪ ،‬پەیوەندییەکانیان لەگەڵ تورکیادا‪.‬‬ ‫دراوس���ێ لەالیەن ئەو دەوڵەتانەی کاریان‬ ‫دوەم باش���ترین چارەسەرو بژاردە ئەوەیە‬ ‫تورکیا تەماش���ای چاوی هاوپەیمانەکانی بۆ دەکەن‪ .‬کەواتە‪ ،‬بۆ تائێستا بەردەوامن‬ ‫کورد بەکاربهێنرێت لەشەڕی بریکاریدا‪.‬‬ ‫لەس���ەنگەرێکیانەوە هێ���زی ک���وردی لەناتۆ ن���اکات‪ .‬رابەری تورکی���ا پێیوایە‪ ،‬لەبینین‌و نواندنی ئ���ەم رۆڵە؟ ئەو وانانە‬ ‫–پێش���مەرگە‪ -‬کاریگەرترین پۆس���تاڵیان بەبێ هیچ پاساوێک‪ ،‬کە ئەو نەوتەی داعش چییە کە دەبێ���ت لێوەی فێر بوبن؟ ئایا‬ ‫هەب���وە لەخاکەکەدا‪ .‬لەکاتێکدا س���وپای بەکاری دەهێنێت بۆ س���وتانی ناوچەکەو ئەمجارە بەقازانجی کورد دەشکێتەوە؟‬ ‫عێراق روخ���ا لەحوزەیران���ی‪٢٠١٤‬و پێش دەوروب���ەری لەالیەن رژێم���ی خوێنڕێژی لەدی���وی دەرەوە ئەم جەنگ���ە بریکاریەی‬ ‫باڵوەپێکردن���ی هێ���زە بچوکەکانی داعش ئەس���ەدەوە هات���وە؛ ئەمە پاڵپش���تێکی ئێس���تا جیاوازە لەوانەی راب���ردو بەوەی‬ ‫لەموس���ڵ‪ ،‬پێش���مەرگە توان���ی پەالماری زۆرباش بوە بۆ داعش لەس���وریاو عێراقدا پێدەچێت قازانجی هەردو الیەنی شەڕکەرو‬ ‫داع���ش بوەس���تێنێت‌و کۆنترۆڵی هەندێک لەقۆناغێ���ک لەقۆناغەکانی ش���ەڕەکەدا‪ .‬ئەوەی ش���ەڕی بۆ دەک���ەن زیاتر لەیەک‬ ‫ناوچەی گرنگ ب���کات لەدەوری کەرکوک‪ .‬گرنگت���ر لەمە تورکیا پەی���ەدەو باڵەکانی نزیک بێت‪ .‬بەشێکیش���ی هەر لەبەرئەمەیە‬ ‫ماوەیەکی کورت دوای ئەمە داعش ویستی بەدوژمنی بکوژ دادەنێت بەهۆی پەیوەندی کە پش���تگیریەکان ئاشکران نەک شاراوە‪.‬‬ ‫پەالم���اری ناوچە کوردییەکان بدات‪ ،‬بەاڵم بەستراوەیان لەگەڵ پەکەکە‪ .‬ئەوە دوایین بەنیس���بەت کوردەکان‪ ،‬ئێس���تا ئاستێکی‬ ‫هێزە کوردییەکان رێگەیان نەدان بچنە ناو ویس���تی تورکیابو کە قەوارەیەکی کوردی هۆشیاری نەتەوەیی‌و پێکەوەمانەوەیەکی‬ ‫هەولێرەوە‪ .‬ئەوان لەشنگالدا زۆر سەرکەتو دروس���ت ببێت لەس���نورەکانی باشوریدا زیات���ر پیش���ان دەدەن‪ ،‬ک���ە یارمەتیان‬ ‫نەبون‪ ،‬کە پێشڕەویەک بو بۆ کوشتارگەی کە ببێتە مۆدێلێک ب���ۆ کوردانی تورکیا‪ ،‬دەدات بۆ بەدەستهێنانی خۆ بەڕێوەبردن‌و‬ ‫یەزیدیی���ەکان لەئاب���ی ‪ .٢٠١٤‬لەوکاتەوە کە لەوانەیە ببێتە ه���ۆی یەکگرتنی هێزە تەنان���ەت س���ەربەخۆیی‪ .‬پێدەچێ���ت‬ ‫دەس���ەاڵتدارەکانیش هەڵوێس���تی خۆیان‬ ‫پێشمەرگە بەهاوکاری هێزە کوردییەکانی کوردییەکان لەدژی لەماوەی داهاتودا‪.‬‬ ‫سوریا توانییان شنگال بگرنەوەو هێڵێکی کەوات���ە رۆژئ���اوا دەب���و پەیوەندییەکانی گۆڕیبێت‪ .‬ئەو پاڵپشتییە هێزە ئاسمانیەی‬ ‫بەرگری بەدرێژایی‪ ١٠٠٠‬ک���م لەبەرامبەری لەگەڵ هێزە کوردیی���ەکان باش بکات کە ک���ە نەت���ەوە یەکگرت���وەکان بەگره‌نتی‬ ‫داع���ش بنیاتبنێن‪ .‬نهێنی س���ەرکەوتنیان دژی رێگەپێدانی تورکیابو بە بەکارهێنانی داویەتی بەهێ���زە کوردی���ەکان لەعێراق‌و‬ ‫بەندە بەڕێکخستن لەنێوان هێزی وشکانی هێزی ئاس���مانی ئینجیرلیک لەهێرشەکانی س���وریا ئەوەن���دە گرنگە ک���ە بەبێ ئەوە‬ ‫پێش���مەرگەو هاوکاری ئاس���مانی نەتەوە دژە داعش���دا‪ .‬رێنماییەک���ە ئەوەب���و کە کۆبان���ی‌و هەولێر لەناو دەچ���و‪ .‬بەهەمان‬ ‫یەکگرت���وەکان‌و هەوپەیمانەکانی���ان‪ .‬ئەم دەبو بوەس���تێت لەناساندنی پەیەدە وەک شێوە راهێنان‌و پێدانی هاوکاری سەربازی‬ ‫پەیوەندیی���ە دو الیەن���ە سودبەخش���ە رێکخراوێکی تیرۆرستی‌و یارمەتی بەردەوامی پێیان زۆر جێ���گای بایەخ بو‪ .‬کەواتە ئەو‬ ‫دەگەڕێتەوە بۆ جەنگی عێراق لەساڵی‪ .٢٠٠٣‬یەپەگە بکات س���ەرەڕای ناڕەزایی تورکیا‪ ،‬پشتبەس���تە دوالیەنەیە بەیەکتر ئەوەندە‬

‫لەهەمو ئەم‬ ‫بارانەدا‪ ،‬یارمەتی‬ ‫واڵتانی دراوسێ‬ ‫وەک شمشێرێکی‬ ‫دوسەر وابوە بۆ‬ ‫کورد‬

‫گرنگە کە سەرجەم پەیوەندیەکانی پێشو‬ ‫تێدەپەڕێنێت‪.‬‬ ‫بەاڵم بەربەستەکە ئەمەیە‪ :‬سەرەڕای ئەم‬ ‫بارودۆخەی ش���ەڕی بریکاری لەئێستادا‪،‬‬ ‫نەتەوە یەکگرت���وەکان‌و ئەوروپا رێگەیان‬ ‫ن���ەداوە نوێن���ەری کوردەکان بەش���داری‬ ‫بک���ەن لەکۆبون���ەوە نێودەوڵەتییەکان���دا‬ ‫سەبارەت بەباسکردنی س���تراتیجییەکانی‬ ‫بەرەنگاربون���ەوەی داع���ش‌و دۆزینەوەی‬ ‫رێگاچارە بۆ ش���ەڕی مەدەنی لەس���وریا‪.‬‬ ‫بەهەمان ش���ێوە ئەو چەکان���ەی دەدرێنە‬ ‫پێشمەرگە وەک پێویس���ت نین‌و بەشیان‬ ‫ناکات بەت���ەواوی؛ ئامێ���ری وەک تانک‌و‬ ‫فڕۆکەی���ان نادەن���ێ‪ -‬ئ���ەو ئامێرانەی کە‬ ‫عێراق لەموس���ڵ لەدەس���تی دان لەکاتی‬ ‫گیرانی موس���ڵ لەالیەن داعش‪ .‬هەروەها‬ ‫ب���ۆ ماوەیەکی درێژ ئ���ەو هاوکاریانەی بۆ‬ ‫پێش���مەرگە دەنێ���ردران دەب���و لەڕێگەی‬ ‫بەغداوە بنێردرانایە کە دەکرا راس���تەوخۆ‬ ‫بنێردرێنە هەولێر‪ .‬لەس���وریاش بەهەمان‬ ‫شێوە ئەو هاوکاریانەی دەدرێن زۆر کەمترن‬ ‫لەوەی هێزە کوردییەکان پێویستییانە‪.‬‬ ‫تازەتری���ن گۆڕان���کاری لەڕوداوەکان���ی‬ ‫جەنگ���ی س���وریادا لەوانەیە نیش���انەبن‬ ‫بۆ س���ەرهەڵدانی ش���تەکان‪ .‬لەسەرەتای‬ ‫س���ەرهەڵدانی جەنگەکەوە‪ ،‬بۆ یەکەم جار‬ ‫تورکی���ا هێزی ناردە ناو س���وریا لەمانگی‬ ‫ئابدا تاڕێگە بگرێت لەیەپەگە لەئازادکردنی‬ ‫شارۆچکەی جەرەبلوسی سنوری لەدەستی‬ ‫داع���ش‪ .‬ئامانج���ی س���ەرەکی تورکی���ا‬ ‫رێگەگرتن���ی کوردەکانە لەپێش���ەوەچون‬ ‫بەرەو س���ەربەخۆیی‪ ،‬بەتایبەت دەیەوێت‬ ‫رێگە بگرێت لە لەیەکدانی هەرسێ کانتۆنە‬ ‫کوردیەکەی س���نوری تورکیا‪ .‬ئەم بابەتە‬ ‫ئەوەن���دە ب���ۆ ئەنقەرە مەترس���یداربو کە‬ ‫بەخێرایی پەیوەندییەکانی لەگەڵ روسیادا‬ ‫چاککردەوە‪ ،‬کە لەدوای هێرشێکی فڕۆکەی‬ ‫جێتی روس���یا بۆ س���ەر خاک���ی تورکیا‬ ‫لەتش���رینی دوەمی‪٢٠١٥‬دا ب���ەرەو خراپی‬ ‫چوبو‪ .‬یەکێ���ک لەئامانجە ش���اراوەکانی‬ ‫پشتی ئەم ئاش���تبونەوەیە بۆ ئەوەبو کە‬ ‫هاوکاریەکانی روسیا بۆ هێزە کوردیەکانی‬ ‫سوریا بوەستێنێت‪.‬‬ ‫جگ���ە لەم���ە ئەنق���ەرە داوای لەنەت���ەوە‬ ‫یەکگرتوەکان کرد تافش���ار بخاتە س���ەر‬ ‫یەپەگ���ە بۆ ئ���ەوەی هێزەکانیان لەخاکی‬ ‫مەنب���ەج بکش���ێننەوە دوای ئەوەی لەوێ‬ ‫خوێن���ی خۆیان رش���ت ل���ەدژی داعش‪.‬‬ ‫دەکرێ���ت ئەم���ە روب���ەڕوی بارودۆخێکی‬ ‫کردبنەوە کە دەبێ���ت بڕیاربدەن لەنێوان‬ ‫بری���کاری ش���ەڕدا یاخ���ود راگەیاندن���ی‬ ‫دەوڵ���ەت‪ .‬هەر چۆنێک بێ���ت بانكی مۆن‬ ‫ئەمینداری گش���تیی نەتەوە یەكگرتوەكان‬ ‫بەخێرای���ی ئەم گرفتەی چارەس���ەر کرد‪.‬‬ ‫داوای لەیەپەگ���ە ک���رد بەخێرایی مەنبەج‬ ‫بەجێبهێڵ���ن‪ .‬تاک���ە دەرەنجام���ی ئەمە‬ ‫ب���ۆ ک���وردەکان دەرەنجامێک���ی کۆن بو‪:‬‬ ‫دەوڵەت���ە خەرجی���دەرەکان دەگۆڕێ���ن‪.‬‬ ‫ئ���ەوان دەبێ���ت تەنها بەدرێژایی ش���ەڕی‬ ‫داعش پشتیان پێ ببەس���تن‌و ئەوەندەی‬ ‫ک���ە یارمەتیەکانیان ل���ەدژی دەوڵەتانی‬ ‫ناوچەک���ە نەبێت‪ .‬هەروەه���ا‪ ،‬زلهێزەکان‪-‬‬ ‫بەنەتەوە یەکگرتوەکانیش���ەوە‪ -‬بەرداوامن‬ ‫لەهێش���تنەوەی عێراق‌و س���وریا وەک دو‬ ‫دەوڵەت ‪ ،‬لەسەر حسابی کورد‪.‬‬ ‫ئایا کورد دەتوانێت جارێکی تر نەکەوێتە‬ ‫ن���او تەڵەیەک���ی تری ش���ەڕی بریکاری؟‬ ‫ئەم پرس���یارە لەکاتێکدایە کە لەئێستادا‬

‫پێش���مەرگەو یەپەگ���ە بەهەماهەنگ���ی‬ ‫لەڕزگارکردنی موسڵ‌و رەققەدان لەدەستی‬ ‫داع���ش‪ .‬لەکاتێکدا کە بەناس���ەربەخۆیی‬ ‫دەمێنن���ەوە‪ ،‬دەبێ���ت بیس���ەلمێنن ب���ۆ‬ ‫هاوبەش���ەکانیان ک���ە ئەوان ن���ەک تەنها‬ ‫لەتاکتیک���ە جەنگیی���ە کەمخایەنەکان���دا‬ ‫گرنگ���ن‪ ،‬بەڵک���و لەپالن���ە س���تراتیجیە‬ ‫درێژخایەنەکانیش���دا‪ -‬بەتایب���ەت‪ ،‬ئەوەی‬ ‫کە ئەوان هاوبەش���ێکن کە پش���تیان پێ‬ ‫دەبەسترێت‌و بەربەس���تێکن لەناوچەکەدا‬ ‫لەدژی هێزە جیهادییەکان‪.‬‬ ‫لەکۆتایی���دا ک���وردەکان تەنه���ا کاتێ���ک‬ ‫دەتوانن بوەستێن لەهەڵخەڵەتاندن لەالیەن‬ ‫دەوڵەتە هەلق���ۆزەرەوەو بێهیواکانەوە کە‬ ‫چارەنوس���ی خۆیان بخەنە ناو دەس���تی‬ ‫خۆیان‪ .‬ئەم���ە مانای ئەوەی���ە بەیەکەوە‬ ‫بمێننەوە بەیەکگرتویی‌و بیس���ەلمێنن کە‬ ‫دەتوان���ن حوکمی خەڵک‌و ش���وێن بکەن‬ ‫بەکاریگەرییەوە‪ .‬لەم بارەیەوە‪ ،‬کێشەکانی‬ ‫ئێس���تای حکومەتی هەرێمی کوردس���تان‬ ‫یارمەتی���دەر نین‪ .‬هاوپەیمان���ەکان تەنها‬ ‫چاکەکارنی���ن ب���ۆ ئەندامەکانی���ان؛ قەرز‬ ‫وەردەگیرێت���ەوە‪ ،‬س���واڵی ب���ۆ ناکرێت‪.‬‬ ‫پێویستە کورد یان بۆنەیەک بگێڕێت‪ ،‬یان‬ ‫جارێکی تر شایستەی دێڕێکی ناسراو دەبن‬ ‫لەش���انۆگەری س���اڵی ‪١٧٨٣‬ی فریدریک‬ ‫شیلەر‪ ،‬فیەس���کۆ (کردار ‪ ،٣‬دیمەنی ‪:)٤‬‬ ‫'’ مەغریبییەکە ئیش���ەکەی ت���ەواو کرد‪،‬‬ ‫مەغریبیەکە لەوانەیە بڕوات’’‪.‬‬ ‫* عوفرە بینجۆ‪ ،‬پرۆفیسۆر‌و توێژەری كارا‬ ‫لەس���ەنتەری توێژینەوەی (مۆشێ دایان)‬ ‫لەئیس���رائیل‌‪ ،‬مامۆس���تای بەشی مێژوی‬ ‫رۆژهەاڵتی ناوەڕاست لەزانكۆی تەلئەبیب‌‪،‬‬ ‫پسپۆڕ لەمەسەلەی كوردو توركیاناسیدا‌‪.‬‬ ‫خاوەنی كتێبی “كوردی عێراق‪ :‬بنیاتنانی‬ ‫دەوڵەت لەنێو دەوڵەتدا” كە وەرگێڕدراوە‬ ‫بۆ س���ەر زمانی كوردی‌و چه‌ندین كتێب‌و‬ ‫باڵوك���راوه‌ی دیك���ه‌ی هه‌ی���ه‌‪ ،‬یه‌كێك���ه‌‬ ‫له‌نوس���ه‌ره‌ دیاره‌كانی ئیس���رائیل‌و جگه‌‬ ‫له‌كتێبه‌كانی چه‌ندین وتاری له‌سه‌ر دۆزی‬ ‫كورد نوسیوه‌‪.‬‬ ‫سەرچاوەكان‬ ‫‪1Ismet G. Imset, The PKK‬‬ ‫‪(Ankara: Turkish Daily News‬‬ ‫‪Publication: 1992), p‬‬

‫‪2Bengio, The Kurds of Iraq:‬‬ ‫‪Building a State within a State,‬‬ ‫‪(Lynne‬‬ ‫‪Rienner Publishers, 2012), pp.‬‬ ‫‪33–4. The use of the name of‬‬ ‫‪Salah‬‬ ‫‪al-Din, a Kurd, for fighting other‬‬ ‫‪Kurds is indeed very cynical.‬‬ ‫‪3A Kurdish source who wishes to‬‬ ‫‪remain anonymous claimed that‬‬ ‫‪Turkey‬‬ ‫‪was hoping that ISIS would‬‬ ‫‪occupy the Kurdistan Regional‬‬ ‫‪Government.‬‬ ‫‪Ofra Bengio is professor emerita‬‬ ‫‪at the Department of History of the‬‬ ‫‪Middle East and Africa and head‬‬ ‫‪of Kurdish Studies Program at the‬‬ ‫‪Moshe Dayan Center, Tel Aviv‬‬ ‫‪University.‬‬

‫ته‌ندروستی ‪tandrusti. sul@gmail. com‬‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫‪15‬‬

‫الپەڕەی تەندروستی‪ ،‬ئامادەكردنی ڕاگەیاندنی تەندروستیی سلێمانی‬

‫ئازاری گه‌شه‌ی‬ ‫قاچی منداڵ چییه‌‬ ‫ئا‪( /‬د‪.‬ئاكۆ كه‌ریم ‪ .‬د‪.‬پشده‌ر عبدالله‌)‬ ‫پزیشكی پسپۆڕی نه‌خۆشیه‌كانی مندااڵن‬ ‫ئازاری‌ گه‌شه‌ یه‌كێكه‌ له‌و ئازارانه‌ی‌ كه‌‬ ‫توشی‌ هه‌ندێ‌ منداڵ ده‌بێت‪ ،‬به‌اڵم تائێستا‬ ‫نه‌سه‌لمێنراوه‌ كه‌ په‌یوه‌ندی به‌گه‌شه‌ی‬ ‫منداڵه‌وه‌ هه‌یه‌ یاخود نا به‌اڵم هه‌ندێك‬ ‫له‌لێكۆڵینه‌وه‌كان ده‌ریانخستوه‌ كه‌ زیاتر‬ ‫په‌یوه‌ندی به‌جوڵه‌و چاالكی منداڵه‌كه‌وه‌ هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ئه‌م ئازاره‌ش ئازارێكی زۆری ماسولكه‌كانی‬ ‫په‌له‌كانی خواره‌وه‌یه‌ كه‌ هه‌ندێ جار منداڵی‬ ‫ته‌مه‌ن ‪ ٣‬بۆ ‪ ٥‬ساڵ توشی ئه‌بێت‪ ،‬له‌كاتی‬ ‫ئێواران یان له‌كاتی نوستندا به‌هۆیه‌وه‌ منداڵه‌كه‌‬ ‫خه‌به‌ر ئه‌كاته‌وه‌‪ ،‬هه‌ندێكجاریش له‌ته‌مه‌نی ‪١٢-٨‬‬ ‫ساڵ جارێكی تر سه‌رهه‌ڵده‌داته‌وه‌و منداڵه‌كه‌و‬ ‫دایك‌و باوكی توشی ناڕه‌حه‌تیه‌كی زۆر ده‌كات‪.‬‬ ‫ئازاری گه‌شه‌ له‌منداڵێكه‌وه‌ بۆ منداڵێكی تر‬ ‫جیاوازه‌‪ ،‬له‌هه‌ندێكیاندا زۆره‌‪ ،‬به‌اڵم له‌هه‌ندێكیاندا‬ ‫كه‌متره‌‪ ،‬زۆربه‌ی منداڵه‌كان ئازاره‌كه‌یان هه‌مو‬ ‫رۆژێك نیه‌‪ .‬ئازاره‌كه‌ له‌وانه‌یه‌ ئه‌وه‌نده‌ زۆربێت‬ ‫منداڵه‌كه‌ له‌خه‌و خه‌به‌ربكاته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم رۆژی‬ ‫دواتر به‌یانیه‌كه‌ی كه‌ خه‌به‌ری بوه‌وه‌ زۆر باشه‌و‬ ‫هیچ نیه‌‪ .‬ئازاره‌كه‌ش به‌زۆری له‌هه‌ردو قاچیدا‬ ‫به‌تایبه‌تی به‌شی پێشه‌وه‌ی ران‌و به‌شی دواوه‌ی‬ ‫ئه‌ژنۆو ماسولكه‌كانی پشته‌وه‌ی به‌شی خواره‌ی‬ ‫قاچدا هه‌یه‌‪.‬‬

‫به‌كارهێنانی‌ به‌رده‌وام ‌ی‬ ‫غه‌رغه‌ر‌ه ‌ی ددان یه‌كێك ‌ه‬ ‫له‌هۆكاره‌كانی‌ هه‌ستیاربون‬ ‫هۆكاری زانستی هه‌ستیاربونی ددان‬ ‫ده‌ركه‌وتنی چینی (عاج)ی ددانه‌‪ ،‬به‌هۆی‬ ‫داخورانی پوك‌و ده‌ركه‌وتنی ره‌گی ددان‌و‬ ‫گواستنه‌وه‌ی ته‌زوی گه‌رمی‌و ساردی ‪.‬‬ ‫فاكته‌ره‌كانی زیادبونی هه‌ستیاری ددان‪:‬‬ ‫‪ -1‬داخورانی پوك كه‌ له‌ئه‌نجامی‬ ‫نه‌خۆشییه‌كانی پوكه‌وه‌ ده‌بێت‪.‬‬ ‫‪ -2‬شكانی ددانه‌كان یارمه‌تی به‌كتریا‬ ‫ده‌دات بۆ ئه‌وه‌ی بچێته‌ ناو ده‌ماری‬ ‫ددانه‌كان‌و ببێته‌ هۆی هه‌وكردنی پوك ‪.‬‬ ‫‪ -3‬داخورانی ددانه‌كان (ددانه‌ جیڕه‌)‬ ‫له‌ئه‌نجامی داخورانی چینی مینا‌و‬ ‫ده‌ركه‌وتنی عاجی ددان‪.‬‬ ‫‪ -4‬ئه‌و به‌رهه‌مانه‌ی ددانه‌كان سپی‬ ‫ده‌كه‌نه‌وه‌ به‌هۆكارێكی سه‌ره‌كی داده‌نرێن‬ ‫بۆ هه‌ستیاری‪.‬‬ ‫‪ -5‬ته‌مه‌ن یه‌كێكی تر ده‌بێت له‌و‬ ‫هۆكارانه‌ی هه‌ستیاربونی ددانه‌كان زیاد‬ ‫ده‌كات به‌تایبه‌ت له‌ته‌مه‌نی ‪30-25‬‬ ‫ساڵیدا‪.‬‬ ‫‪ -6‬كۆبونه‌وه‌ی چینی پالك‌و به‌كتریا‬

‫به‌هۆی پاك‌و خاوێن رانه‌گرتنی ددانه‌كان‪.‬‬ ‫‪ -7‬به‌كارهێنانی به‌رده‌وامی غه‌رغه‌ره‌ی‬ ‫ددان به‌هۆی بونی رێژه‌یه‌كی زۆر ترش‬ ‫تێیدا ده‌بێته‌ هۆی ده‌ركه‌وتنی عاجی ددان‌و‬ ‫هه‌ستیاربونی‪ ،‬هه‌ربۆیه‌ پێویسته‌ له‌ژێر‬ ‫چاودێری پزیشكدا به‌كاربهێنرێت ‪.‬‬ ‫‪ -8‬ئه‌و جۆره‌ خۆراكانه‌ی ترشی زۆری‬ ‫تێدایه‌ (خواردنه‌وه‌ گازیه‌كان‪ ،‬خواردنی‬ ‫میوه‌ ترشه‌كان) ‪.‬‬ ‫چی بكه‌ین بۆ ئه‌وه‌ی هه‌ستیاری‬ ‫ددانه‌كان كه‌م بكه‌ینه‌وه‌؟‬ ‫‪-1‬پاك‌وخاوێنڕاگرتنی د‌هم‌و ددان ‪.‬‬ ‫‪-2‬به‌كارهێنانی فڵچه‌ی نه‌رم‌و سه‌رڕێك‬ ‫‪.‬‬ ‫‪-3‬هه‌ویری ددانی دژه‌هه‌ستیاری‬ ‫(‪Desensitizing‬‬ ‫به‌كاربهێنرێت‬ ‫‪.)toothpaste‬‬ ‫‪-4‬دوركه‌وتنه‌وه‌ له‌خواردنه‌ ترش‌و‬ ‫‌گازییه‌كان ‪.‬‬ ‫‪-5‬به‌كارهێنانی كیفی پالستیكی ددان بۆ‬ ‫ددانه‌جیڕه‌ له‌شه‌واندا (‪.)Night guard‬‬

‫له‌كاتی‌ بونی‌ ئه‌م ئازارانه‌دا پێویسته‌ یه‌كسه‌ر‬ ‫سه‌ردانی پزیشكی پسپۆڕی‌ مندااڵن بكرێت‪:‬‬ ‫‪ -١‬ئه‌گه‌ر تای هه‌بو‪.‬‬ ‫‪-٢‬ئه‌گه‌ر ئاره‌زوی خواردنی كه‌می كرد‪.‬‬ ‫‪-٣‬ئه‌گه‌ر گیانی په‌ڵه‌په‌ڵه‌ بو یان سور‬ ‫بوه‌وه‌‪.‬‬ ‫‪-٤‬ئه‌گه‌ر جومگه‌كانی قاچی ئاوسان‪،‬‬ ‫سوربونه‌وه‌‪ ،‬یان گه‌رم بو‪.‬‬ ‫‪-٥‬ئه‌گه‌ر منداڵه‌كه‌ زو زو هه‌ستی به‌هیالك‬ ‫بون كرد‪.‬‬ ‫‪-٦‬ئه‌گه‌ر هه‌ستت به‌الوازی ماسولكه‌كانی‬ ‫منداڵه‌كه‌ كرد‪.‬‬ ‫‪-٧‬ئه‌گه‌ر كێشی منداڵه‌كه‌ كه‌می كرد‪.‬‬ ‫‪ -٨‬ئه‌گه‌ر منداڵه‌كه‌ له‌جوڵه‌ كه‌وت به‌هۆی‬ ‫ئازاری قاچیه‌وه‌‪.‬‬ ‫چاره‌سه‌ركردنی ئازاری گه‌شه‌‪:‬‬ ‫‪-١‬ماساجی قاچی بۆ بكه‌‪.‬‬ ‫‪-٢‬هه‌وڵبده‌ قاچی گه‌رم دابپۆشیت یان گه‌رم‬ ‫كه‌ره‌وه‌یه‌ك بۆ ماوه‌یه‌ك نزیك قاچی دابنێیت‬ ‫به‌اڵم نابێ له‌كاتی خه‌ودا نزیكی بێت بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫نه‌بێته‌ هۆی سووتانی‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌ر سوودی له‌مانه‌ نه‌بینی پێویسته‌‬ ‫سه‌ردانی پزیشكی مندااڵن بكه‌یت بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫ده‌رمانی ئازارشكێنی وه‌كو پاراسیتامۆڵ یان‬ ‫بڕۆفینی بۆبنوسێت ‪ ،‬پێویسته‌ پزیشكی منداڵ‬ ‫بڕی ده‌رمانه‌كه‌ دیاری بكات ‪،‬تكایه‌ له‌خۆته‌وه‌‬ ‫ده‌رمان به‌كارنه‌هێنیت بۆ منداڵ‪.‬‬

‫ئێسكی زیاده‌ی پاژن ‌ه چۆن چاره‌سه‌ر ده‌كرێت‬ ‫به‌واتای دروست بوونی ئێسكی زیاده‌ی پاژنه‌ دێت كه‌ ده‌بێت ‌ه هۆی ئێش‌و ئازار له‌پێ دا‪ ،‬هۆكاری‬ ‫دروستبونی ئه‌م ئێسكه‌ش ده‌گه‌ڕێـته‌وه‌ بۆ فشاری زۆر له‌سه‌ر پاژن ‌ه ئه‌ویش به‌هۆی زۆر به‌پێو‌ه وه‌ستان‌و‬ ‫قه‌ڵه‌وی‌و زۆر به‌پێ ڕۆیشتن‪.‬‬ ‫خۆپاراستن له‌ئێسكی زیاده‌ی‌ پاژنه‌‪:‬‬ ‫بۆ ڕێگری له‌ئێسكی زیاده‌ی پێ‪ ،‬ده‌بێت پێاڵوی گونجاو به‌كاربێت كه‌ له‌پشته‌وه‌ی‬ ‫پاژنه‌یه‌كی پالستیكی هه‌بێت یاخود ناوكه‌فێكی پزیشكی هه‌بێ تاوه‌كو ئازاری قاچ‬ ‫نه‌دات هه‌روه‌ها كه‌مكردنه‌وه‌ی‌ كێش چونك ‌ه زیانی‌ ده‌بێت له‌سه‌ر پێیه‌كان‪.‬‬ ‫چاره‌سه‌ر ‌ی ئێسكی‌ زیاده‌ی‌ پاژنه‌‪:‬‬ ‫هه‌ندێك جار ئه‌م ئێسك ‌ه زیاده‌یه‌ به‌نه‌شته‌رگه‌ری‬ ‫الده‌برێت به‌اڵم ‪ %90‬ئه‌و كه‌سان ‌ه به‌بێ نه‌شته‌رگه‌ریش‬ ‫ده‌توانن ئه‌م كێشه‌یه‌یان نه‌مێنێ‪ ،‬به‌گشتی چاره‌سه‌ری‬ ‫ئه‌وه‌ی ‌ه كه‌ ناوكه‌فی پزیشكی بكرێت ‌ه ناو پێاڵوه‌و‌ه‬ ‫هه‌روه‌ها رۆژان ‌ه ‪ 3‬بۆ ‪ 4‬جار له‌شوێنی ئازاره‌كه‌دا‬ ‫كیس ‌ه سه‌هۆڵی له‌سه‌ر دابنرێت‪ ،‬وه‌رزشكردنی‬ ‫تایبه‌ت به‌پێیه‌كان جگه‌له‌وه‌ی ك ‌ه پشودان یه‌كێك ‌ه‬ ‫له‌باشترین چاره‌سه‌ره‌كان له‌گه‌ڵ ده‌رمانی تایبه‌ت‬ ‫به‌هه‌وكردن كه‌ پزیشكی پسپۆڕ دیاری ده‌كات‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫هاتو تا ‪ 10‬بۆ ‪ 12‬مانگ ئه‌م چاره‌سه‌رانه‌ به‌كارهێنراو‬ ‫نه‌خۆش چاره‌سه‌ر نه‌بو ئه‌وا به‌نه‌شته‌رگه‌ری ده‌توانرێت ئێسك ‌ه‬ ‫زیاده‌كه‌ الببرێت‪.‬‬

‫ئه‌م خواردنانه‌ نابێت گه‌رم بكرێته‌وه‌‬ ‫رۆژانه‌ له‌كاتی دروستكردنی خواردندا بیر له‌و‌ه وه‌كو ساندویچی سارد به‌كاری بهێنیت‪.‬‬ ‫ناكه‌ینه‌وه‌ كه‌ به‌پێی پێویست خواردن ئاماد‌ه بكه‌ین‪،‬‬ ‫ سپێناغ‪ :‬ئاسن‌و نیتراتی‌ تێدای ‌ه به‌اڵم‬‫به‌ڵكو زۆربه‌ی كات خواردنی زیاد ئه‌مێنێته‌وه‌ و له‌ژه‌می به‌گه‌رمكردنه‌وه‌ی نیترات به‌نیتریت ده‌گۆڕێـت ك ‌ه بۆ‬ ‫داهاتو گه‌رم ده‌كرێته‌وه‌و دیسان به‌كارده‌هێنرێته‌وه‌ بۆ شێرپه‌نج ‌ه خراپه‌‪.‬‬ ‫خواردن‪ ،‬هه‌ندێك جار خواردنه‌كه‌ به‌گه‌رمكردنه‌و‌ه‬ ‫ هێلكه‌‪ :‬لێكۆڵینه‌وه‌كان پێان وای ‌ه گه‌رم كردنه‌وه‌ی‬‫تامێكی خۆشتری ده‌بێت به‌اڵم له‌ڕاستیدا زۆر هێلك ‌ه ئه‌بێته‌ هۆی ناڕه‌حه‌تی گه‌د‌ه جگه‌له‌وه‌ی‬ ‫خواردن هه‌ن ك ‌ه به‌گه‌رمكردنه‌وه‌ زیانیان ده‌بێت بۆ ژه‌هراوی ده‌كات‪.‬‬ ‫ته‌ندروستی‪.‬‬ ‫ قارچك‪ :‬باشترین كار ئه‌وه‌یه‌ قارچك گه‌رم‬‫نه‌كرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و خواردنانه‌ش بریتین له‌‪:‬‬ ‫ برنج‪ :‬برنج گه‌رم كردنه‌وه‌ ل ‌ه ناو ئێمه‌دا كارێكی‬‫ مریشك‪ :‬مریشك پڕپڕه‌ له‌پرۆتین‪ ،‬به‌اڵم‬‫گه‌رمكردنه‌وه‌ی ئه‌توانێت كێش ‌ه بۆ هه‌رسكردن دروست باوه‌و برنج به‌كتریا وه‌رئه‌گرێت ‪.‬‬ ‫ په‌تاته‌‪ :‬په‌تات ‌ه به‌گه‌رمكردنه‌وه‌ ژه‌هراوی ده‌بێت‪،‬‬‫بكات‪ ،‬بۆی ‌ه ئه‌گه‌ر ویستت دوبار‌ه به‌كاری بهێنیته‌و‌ه‬ ‫ئه‌وا به‌شێوه‌ی سارد به‌كاری بهێن ‌ه واتا له‌ناو زه‌اڵت ‌ه یا كه‌واته‌ گه‌رمی مه‌كه‌ره‌وه‌‪.‬‬

‫ناونیشانی وێبسایتی بەڕێوبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی‬

‫‪http://www. dohsuli. com‬‬

‫فەیسبوك‪https://www. facebook. com/tandroostyt :‬‬

‫‪14‬‬

‫بیرورا‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫قەیرانی خۆشەویستی‪ ،‬قەیرانی ژیان‬ ‫فوئاد سدیق‬ ‫خۆشەویس����تی ی����ەك وش����ەیە وەك هەر‬ ‫وش����ەیەكی دیك����ە‪ ،‬بەاڵم كۆنتری����ن چەمكە‬ ‫لەمێ����ژودا‪ ،‬بەرلەوەی پاش����او میرو فیرعەون‬ ‫دروس����ت ببن‪ ،‬خۆشەویس����تی ه����ەر هەبوە‪،‬‬ ‫ئەگەر خۆشەویس����تی نەبوایە‪ ،‬مرۆڤ هێزی‬ ‫بەردەوامبون����ی تێ����دا نەدەب����و‪ ،‬زو كۆتایی‬ ‫دەهات‪ ،‬بەاڵم خۆشەویستی بەقەد مێژوەكەی‬ ‫خ����ۆی‪ ،‬پێناس����ەی جی����اوازو جۆراوجۆری‬ ‫بەخۆی����ەوە هەڵگرت����وە‪ ،‬ف����رە رەهەن����دەو‬ ‫لەواڵتێك����ەوە بۆ واڵتێكی دیك����ە دەگۆڕێت‪،‬‬ ‫لەكۆمەڵگایەك����ەوە ب����ۆ كۆمەڵگایەكی دیكە‬ ‫دەگۆڕێت‪،‬خۆشەویس����تی ل����ەم هەرێم����ەی‬ ‫ئێمە(ئەگەر هەمانبێت!) زۆر جیاوازە لەگەڵ‬ ‫ئ����ەو خۆشەویس����تییەی لەنیمچ����ە دورگەی‬ ‫عەرەبی����دا هەیە‪ ،‬لەوێ����ش جیاوازترە لەگەڵ‬ ‫ئەوەی لەئێران هەیە‪ ،‬خۆشەویس����تی لەواڵتی‬ ‫توركیا زۆر جیاوازترە‪،‬لەوەی كە لەئاسیاو هی‬ ‫ئاس����یا جیاوازترە لەئەوروپاو هی ئەوروپاش‬ ‫جی����اوازە لەه����ی ئەمری����كای التین‌و‪...‬هتد‪.‬‬ ‫كولت����وری كۆمەڵگایەك لەگەڵ كۆمەڵگایەكی‬ ‫دیك����ە چەندە جی����اوازن‪ ،‬خۆشەویس����تیش‬ ‫لەنێوانیان����دا ئەوەندە جیاوازە‪ ،‬ئەوە كولتورو‬ ‫ژینگ����ەی سیاس����ی‌و كۆمەاڵیەتیمان����ە وامان‬ ‫لێدەكات چۆن رەفتار بكەین‪ ،‬توڕەو توندوتیژ‬ ‫بی����ن‪ ،‬یان هێم����ن‌و ئ����ارام‪ ،‬دزو درۆزن بین‪،‬‬ ‫یان دەستپاك‌و راس����تگۆ‪ ،‬كولتور لەسوكانی‬ ‫ئۆتۆمبێل دەچێت‪ ،‬ئاراس����تەی ئۆتۆمبێلەكە‬ ‫بەئارەزوی خۆی دەسوڕێنێت‪ .‬كولتور ئاوایە‪.‬‬ ‫خۆشەویس����تی‌و ئیشق س����ەرەڕای ئەم هەمو‬ ‫پێناسەو لێكدانەوەو راڤەكردنە جۆراوجۆرانەی‬ ‫هەیەتی‪ ،‬كە لەهەر واڵتێك بەجۆرێكە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫مەزنی ئیش����ق لەوەدایە تەنی����ا یەك زمانی‬ ‫هەیەو بەیەك زمان قس����ە دەكات‪ ،‬ئەو زمانە‬ ‫باڵندەو ئ����اژەڵ‌و م����رۆڤ‌و زیندەوەرەكانیش‬ ‫تێیدەگ����ەن‪ .‬جگە لەئیش����ق هیچ ش����تێكی‬ ‫دیكە لەمس����ەرو ئەوسەری دونیادا نییە تەنیا‬ ‫ی����ەك زمانی هەبێ����ت‪ .‬بۆیە خۆشەویس����تی‬ ‫لەبنەڕەتدا هەم فیك����رو بیروباوەڕە‪ ،‬هەمیش‬ ‫رەفت����ارە‪ ،‬ه����ەم دۆخێك����ی دەرونییەو هەم‬ ‫كۆمەاڵیەتیی����ە‪ ،‬ه����ەم مرۆییش����ە‪ ،‬چونك����ە‬ ‫خۆشەویس����تی پەیوەندی بەب����اری فیكری‌و‬ ‫دەرونی كەسەكانەوە هەیە‪ ،‬تاقیكردنەوەیەكی‬ ‫س����ەختە‪ ،‬چونك����ە حەقیقەت����ی رەفت����اری‬ ‫مرۆڤەكان دەستنیش����اندەكات‪ ،‬لەبەرئەوەشە‬ ‫خۆشەویستی لەم كۆمەڵگا كوردییەی ئێمەدا‬ ‫روین����ەداوە‪ ،‬چونكە كەس����ەكان لەیەككاتدا‬ ‫هەم عاتیفی����ن هەم پڕن لەهەڵچون‪ ،‬مرۆڤێك‬ ‫بریت����ی بێت لەهەڵچون‌و داچون‪ ،‬ناش����توانێ‬ ‫بەرگەی پرسێكی سەختی وەك خۆشەویستی‬ ‫بگرێ����ت‪ ،‬چونكە لەكات����ی توڕەبونێكدا هەمو‬ ‫خۆشەویس����تییەكە قڵپ دەكاتەوەو دەیكات‬ ‫بەڕق‌و توڕەیی‪ ،‬ئەمە س����ەرباری ئەوەی ئەو‬ ‫كەس����انەی لەنێو كۆمەڵگایەكدان‪،‬كۆمەڵێك‬ ‫بەهاو نەریت‌و ‪...‬هتد كۆیكردونەتەوەو بۆیان‬ ‫دان����راوەو رێكخراوە‪ ،‬بێگوم����ان بەبێ فیكرو‬ ‫رەفتاریش‪ ،‬كە خۆی لەئاس����تی هوش����یاریدا‬ ‫دەبینێتەوە‪ ،‬بەبێ ئەمانە ش����تێك نییە پێی‬ ‫بوترێ خۆشەویستی‪.‬‬ ‫ئەگەر خۆشەویس����تی لەئ����ادەم‌و حەواوە‬ ‫دەس����تیپێكردبێت‪ ،‬ئ����ەوا ه����ەر زو لەقابیل‌و‬ ‫هابیل����ەوە كوژێنراوەت����ەوەو رەهەن����دی‬ ‫جۆراوجۆری بەخۆوە گرتوە‪ .‬بەاڵم لەراستیدا‬ ‫خۆشەویس����تی لەوكاتەوە دەستیپێكرد‪ ،‬كە‬ ‫گروپی مرۆڤ����ەكان خۆیان لەگروپی مەیمونی‬ ‫ش����ەمپانزی جودا كردەوەو ئەق����ڵ‌و زمانیان‬ ‫جوڵەی تێكەوت‌و هەس����تیانكرد‪ ،‬ئیدی ئەوان‬

‫ئاژەڵێكی جیاوازترن‪ ،‬بۆیە خۆیان لەمەیمونی‬ ‫شەمپانزی جوداكردەوە‪ ،‬ئیدی دەتوانین بڵێین‬ ‫خۆشەویستی لەوكاتەوە س����ەریهەڵداوە‪ ،‬كە‬ ‫مرۆڤەكان خۆیان لەڕیزی ئاژەاڵن بەدور گرت‌و‬ ‫ئەقڵیان بەوە ش����كا كە ئ����ەوان گروپگەلێكن‬ ‫لەهەمو گروپەكانی ئاژەاڵن جیاوازترن‪ .‬لێرە‬ ‫ماناو رەهەندی خۆشەویستی‌و ئیشقیش الی‬ ‫مرۆڤەكان لەبەرامبەر ئ����اژەاڵن جیاواز حۆی‬ ‫نیش����اندا‪ .‬چونكە ئ����اژەاڵن بەدرێژایی مێژو‬ ‫خۆشەویس����تیان نەكردوەو ئاشقیش نەبون‪،‬‬ ‫بەپێچەوانەوە مرۆڤ خۆشەویس����تی دەكات‌و‬ ‫ئاشقیش دەبێت‪ .‬ئیشق‌و خۆشەویستیش الی‬ ‫مرۆڤ ئەوكاتە گەشە دەكات‪ ،‬كە تەنیا وەك‬ ‫پەیوەندییەكی فیزیكی‌و سێكسی تێینەڕوانی‪،‬‬ ‫ئەگەر وا س����ەیرتكرد‪ ،‬هەست بەبونی خۆت‬ ‫ناكەیت‌و ناشتوانی هەمیشە هەمو سپێدەیەك‬ ‫هەس����ت بەنوێبونەوەی خ����ۆت بكەیت‪ .‬بۆیە‬ ‫لەبنەڕەتدا خۆشەویس����تی لەدروس����تكردنی‬ ‫ماڵێكی پڕ لەعەترو بۆن دەچێت‪ ،‬كە بۆخۆت‬ ‫بتەوێت تیایدا بژیت‌و لێی بحەسێیتەوە‪ ،‬واتە‬ ‫خۆشەویس����تی مانای ژیان����ە‪ ،‬كۆمەڵگایەك‬ ‫خۆشەویستی گەشەی تەواوی تێدا نەكردبێت‪،‬‬ ‫ژیانی ئەو كۆمەڵگایە ژیان نییە‪ ،‬كۆمەڵگایەكی‬ ‫بێجوڵەو بێبەرهەم‌و كۆمەڵگایەكی دەردەدارو‬ ‫مردارە‪ .‬چونكە بەهاو ماناو گەوهەری مرۆڤ‬ ‫خۆشەویستییە‪ ،‬مرۆڤ ئەو خۆشەویستییەی‬ ‫نەبێت‪ ،‬كەوات����ە بێبەهاو بێماناو بێگەوهەرە‪.‬‬ ‫هەر خۆشەویستییە دەتباتە ریزی نەمرانەوە‪،‬‬ ‫بۆی����ە خۆشەویس����تی بەگەورەترین ئەزمونی‬ ‫مرۆڤایەتی دادەنرێ‪ ،‬چونكە خۆشەویس����تی‬ ‫هێزێكی سەرس����امهێنەرە‪ ،‬ئاشتییەكی قوڵە‪،‬‬ ‫دڵنیابونە‪ ،‬هەس����تكردن بەبونە‪ ،‬بۆیە راستە‬ ‫ئەگەر بڵێین خۆشەویس����تی بەهەشتی سەر‬ ‫زەوییە‪ ،‬بەهەش����تێك بێپێشەكی‌و بێ هۆكارو‬ ‫بێ پاس����اوهێنانەوەیە‪ ،‬خۆیشت نایزانی چۆن‬ ‫دێت‌و داگیرتدەكات‪ ،‬بەاڵم نوێتدەكاتەوە‪.‬‬ ‫هیراكلیت����س ‪ 2500‬س����اڵە پێیوای����ە هەمو‬ ‫شتێك لەچەند شتێكی دژ بەیەكتر پێكهاتوە‪،‬‬ ‫ژیان‌و مردن‪ ،‬گەورەو بچوك‪ ،‬س����اردو گەرم‪،‬‬ ‫روناكی‌و تاریكی‪ .‬ئاسمان‌و زەوی‪ ،‬لەئەنجامی‬ ‫هەر گۆڕانێكی یەكەمدا‪ ،‬گۆڕانكاری لەتەواوی‬ ‫ش����تەكەدا رودەدات‌و ش����تێكی دیك����ەی‬ ‫جیاواز ش����وێنی ئەویدیك����ە دەگرێتەوە‪ ،‬ئەم‬ ‫گۆڕانكارییەش هەروا بەڕەمەكی نییە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫گونجانێك����ە لەنێوان هەردو بارودۆخەكەدا كە‬ ‫گۆڕانی بەسەردا دێت‪ .‬لێرەدا ملمالنێ دەبێتە‬ ‫س����ەرچاوەی بون‌و سەرچاوەی هەمو شتێك‪،‬‬ ‫بەاڵم بەڕێگای گونجان‪ ،‬ئەم گونجاندنە بۆتە‬ ‫ه����ۆی بەردەوامبون����ی پڕۆس����ەی ملمالنێ‪،‬‬ ‫بەردەوامبونی ملمالنێ����ش واتا بەردەوامبونی‬ ‫ب����ون‌و ش����تەكان‌و هەم����و جیه����ان‪ .‬چونكە‬ ‫وەستانی ملمالنێ دەبێتە هۆی قڵپكردنەوەی‬ ‫یەك لەسیفاتەكانی لەسەر دژایەتی‪ ،‬بەمەش‬ ‫ب����ون نامێنێ ‪ .‬بەدیوێكی دیك����ەدا دەتوانین‬ ‫بڵێی����ن لەنێ����وان هەم����و دژەكان����دا جۆرێك‬ ‫لەپەیوەن����دی واتا رایەڵەیەكی باریك لەنێوان‬ ‫هەمو دژەكاندا هەیە‪ ،‬بەهۆی بونی ئەو رایەڵە‬ ‫باریكەوە‪ ،‬هێ����زی بەرامبەر یان هێزی دژەكە‬ ‫باشترو جوانتر دەردەخات‪.‬‬ ‫ل����ەم هەرێمەی ئێمەدا‪ ،‬نە خۆشەویس����تی‬ ‫هەیەو نە ئیش����ق‪ ،‬لەجیاتی خۆشەویس����تی‌و‬ ‫ئیشق‪ ،‬داگیركردن هەیە‪ ،‬واتا دەتكات بەموڵكی‬ ‫خۆی‌و دەبێت بەپێی رێنماییەكانی ئەو پیاوە‬ ‫بجوڵێیت����ەوەو رەفتار بكەی‪ ،‬بۆیە ش����تێك‬ ‫نییە لەم هەرێمەدا پێی بوترێ خۆشەویستی‬ ‫یان ئیش����ق‪ ،‬چونكە خۆشەویس����تی‌و ئیشق‬ ‫لەهوشیارییەوە دروستدەبێت‪ ،‬ئەوانەی لەمانای‬ ‫ئیشق تێناگەن‪ ،‬ناشزانن خۆشەویستی بكەن‪،‬‬ ‫پێیان ش����ەرمە ساتێك س����ەمایەكی خودایی‬

‫بكەن‪ ،‬هەر لێیشی نازانن‪ ،‬حەزیان لەمۆسیقا‬ ‫نییە‪،‬هەر گاڵتەشیان پێیدێت‪ ،‬پێیانوایە ئەو‬ ‫جۆرە رەفتارانە لەش����ان‌و شەوكەوتی ئەوان‬ ‫ناوەش����ێتەوەو لەشكۆی ئەوان كەمدەكاتەوە‪،‬‬ ‫ئەو جۆرە كەسانە هەر لەئەزەلدا مانایەكیان‬ ‫بۆ ژیان پێ نەبوە‪ ،‬كورسی‪ ،‬پارە‪ ،‬دەرونیانی‬ ‫پڕكردوە‪.‬لەجیاتی ئەوەی مێش����كی بەتاڵیان‬ ‫پڕبك����ەن لەمەعریفە‪ ،‬گیرفانی����ان پڕ دەكەن‬ ‫لەپول‌و پارە‪ ،‬زۆرن ئەوانەی چونەتە ئەوروپا‪،‬‬ ‫بەاڵم نەك هەر نەیانتوانیوە زمانێكی ئەوروپی‬ ‫فێرببن‪ ،‬بەڵكو ئەوروپاش����یان بەجێهێشتوەو‬ ‫هاتونەتەوە كوردس����تان‌و دەڵێ����ن‪ ،‬ناتوانین‬ ‫لەگەڵ كولت����وری ئەوروپ����ا هەڵبكەین‪ ،‬ئەم‬ ‫ج����ۆرە كەس����انە‪ ،‬بێگوم����ان نەیانتوانی����وە‬ ‫خۆشەویس����تیش بكەن‪ ،‬وەك لەس����ەرەتاوە‬ ‫ئام����اژەم پێكردوە‪ ،‬كولتور جۆرو ش����ێوازی‬ ‫خۆشەویستیمان بۆ دادەڕێژێت‪ .‬خۆشەویستی‬ ‫بۆ چەند رۆژێك نییە تۆ داگیری بكەیت‌و كە‬ ‫خۆت لێی خاڵیك����ردەوە لێی دوربكەویتەوە‪،‬‬ ‫داگیركردن هەر داگیركردنەو تەنیا یەك مانای‬ ‫قێزەونی هەیە‪،‬كە سوكایەتی پێكردنە‪.‬‬ ‫كۆمەڵ����گای ك����وردی ل����ەم هەرێم����ە‪،‬‬ ‫هەمیش����ە ماندوە‪ ،‬نیگەرانە‪ ،‬جەس����تەیەكی‬ ‫پ����ڕ لەئازارو ش����ل‌و خاوی هەی����ە‪ ،‬هەمویان‬ ‫هەس����ت بەتێكش����كان‌و هەس����ت ب����ەدۆڕان‬ ‫دەك����ەن‪ ،‬زۆرجاری����ش ت����وڕەو رقهەڵگرتوە‪،‬‬ ‫ئیتر لەدۆخێكی وەهادا خۆشەویس����تی چۆن‬ ‫دەڕوێ����ت‌و دروس����تدەبێت؟ لەكۆمەڵ����گای‬ ‫دواكەوتودا كە نائەقاڵنییە‪ ،‬خۆشەویس����تی‌و‬ ‫نەفرەت یەك ش����تن‪،‬یان دو ش����تی تێكەڵن‪،‬‬ ‫لەیەك كاتژمێردا‪ ،‬یان كەمتریش‪ ،‬ئەو كەسەی‬ ‫گوایە زۆرت خۆشویستوە‪ ،‬لەپڕێكدا لێی توڕە‬ ‫دەبیت‌و رقی خۆتی بەس����ەردا هەڵدەڕێژیت‌و‬ ‫دەیدەیتە بەر نەفرەت‪ ،‬ئاس����ان نییە كەسێك‬ ‫لەیەك كاتدا هەم س����ەرچاوەی خۆشەویستی‬ ‫بێ����ت‪ ،‬ه����ەم س����ەرچاوەی رق‌و توڕەی����ی‪.‬‬ ‫ئەغریقی كۆن پێش لە‪ 3500‬س����اڵ‪ ،‬لەمانای‬ ‫خۆشەویستیان نەدەزانی‪ ،‬بەڵكو بەغەریزەی‬ ‫سێكس����یان دەبەس����تەوە‪ ،‬فرۆید دوای ‪3500‬‬ ‫س����اڵ لەو بۆچ����ون‌و تێگەیش����تنە هەڵەیەی‬ ‫ئەغریقی كۆن‪ ،‬جارێكی دیكە گەڕایەوە سەر‬ ‫هەمان تێگەیش����تنی هەڵەی ئەغریقییەكان‌و‬ ‫وتی خۆشەویستی جگە لەغەریزەی سێكسی‬ ‫هیچ ش����تێكی دیكە نییە‪ ،‬ئەمەشی لەرێگای‬ ‫نوسینەكانی خۆی بەتایبەت ئەوەی پەیوەندی‬ ‫بەلیبیدو(وزەی غەریزی سێكسی)یەوە هەیە‪،‬‬ ‫لەو كەس����انەی كە لەمنداڵیی����ەوە تادەگەن‬ ‫بەپیریی خستەڕو‪ .‬بەكورتی فرۆید وایدەبینی‬ ‫كە ش����تێك نییە پێی بوترێ خۆشەویس����تی‬ ‫بەڵكو تەنیا سێكس����ە‪ .‬تەنانەت وای بۆدەچو‬ ‫هەمو رێگاو ئامڕازێك بەناوی خۆشەویستییەوە‬ ‫بەكاردەهێن����رێ‪ ،‬تەنی����ا بۆ ئەوەی����ە بگات‬ ‫بەسێكس‪ ،‬واتا لەڕوانگەی فرۆیدەوە سێكس‬ ‫س����ەرچاوەكەیەو خۆشەویستیش لقێكە‪ .‬ئەم‬ ‫بۆچون����ەی ئەغریقیی����ەكان تادەگاتە فرۆید‪،‬‬ ‫رێك تائەم����ڕۆش لەناو كۆمەڵ����گای كوردی‬ ‫ئ����ەم هەرێمە لەهەڕمێندایەو هیچ بەهایەك بۆ‬ ‫خۆشەویستی دانەنراوە‪ .‬كۆمەڵگای كوردی‪،‬‬ ‫ئەوەن����دە دواكەوتوە‪ ،‬خۆشەویس����تییەكەی‬ ‫هەمان ئەو خۆشەویس����تییەی ئەغریقی كۆنە‬ ‫كە بۆ ‪ 3500‬س����اڵ پێش ئێستا دەگەڕێتەوە‪،‬‬ ‫سیاس����ەت‌و دیموكراسییەكەیش����ی هی پێش‬ ‫سەردەمی پرێكلیس����ی یۆنانییە كە بۆ ‪2500‬‬ ‫س����اڵ پێش ئێس����تا دەگەڕێت����ەوەو ماركس‬ ‫زۆر ستایش����ی پرێكلس����ی كردوە‪ ،‬بەوەی بۆ‬ ‫یەكەمینجار لەمێژوی مرۆڤایەتیدا دیموكراسی‬ ‫داهێناو هەڵبژاردنی بۆ سیس����تەمی سیاسی‬ ‫رێكخس����ت‪ ،‬كە ماركس م����اوەی حوكمڕانی‬ ‫پرێكلیس بەگەش����اوەترین‌و پێش����كەوتوترین‬

‫خۆشەویستی‬ ‫بەهەشتێكی حەقیقییە‬ ‫لەسەر زەوی‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هەرێمی كوردستان‬ ‫دۆزەخێكە بۆ‬ ‫كۆمەڵگاكەی خۆی بۆیە‬ ‫لەجیاتی خۆشەویستی‬ ‫ئەوا دزی‌و دوڕویی‌و‬ ‫درۆزنی‌و رق‌و تۆڵە‪،‬‬ ‫باوی زۆرە‬ ‫سەردەمی كۆن دادەنێت‪.‬‬ ‫كۆمەڵگایەك ئەم����ە دۆخی حەقیقی بێت‪،‬‬ ‫بێگوم����ان بۆ حوكمڕانیش ه����ەر ئەوە دەبێت‬ ‫ك����ە هەیە‪ ،‬هێش����تا نازانێ كاتێك س����ێكس‬ ‫لەخۆشەویستی جیا دەكرێتەوە‪ ،‬وەك ئەوەوایە‬ ‫هەس����ت‌و جەس����تە لەیەكدی جیا بكەیتەوە‪.‬‬ ‫كۆمەڵ����گای ك����وردی لەم����اوەی رابردوی����دا‬ ‫بەهاكانی بااڵترو خۆشەویستیشی پڕ ماناترو‬ ‫راس����تگۆتر بوە‪ ،‬كولتوری ئ����ەم كۆمەڵگایە‪،‬‬ ‫جاران فری����ودان‌و هەڵخەڵەتاندنی نەدەزانی‪،‬‬ ‫درۆ عەیبەیەك����ی گەورەب����و‪ ،‬دزی تاوانێ����ك‬ ‫بو‪ ،‬تامردن ئەو كەس����ە بەچاوێكی سوكەوە‬ ‫س����ەیردەكراو بەئازارێك����ی زۆرەوە دەم����رد‪،‬‬ ‫خۆشەویس����تی ئەگەر هەبوایە زۆر راستەقینە‬ ‫بو‪ ،‬ئامادەبو لەپێناو ژیانی خۆشەویستەكەی‬ ‫هەم����و قوربانییەك بدات‪ ،‬ئ����ەوكات كۆمەڵگا‬ ‫خاوەنی چەندین ئیشقی وەك (كەریم‌و ستی‪،‬‬ ‫خەجێ‌و سیامەند‪ ،‬مەم و زین‪ ،‬الس‌و خەزاڵ‌و‬ ‫شیرین‌و فەرهاد)‌و‪...‬هتد بون‪ .‬راستە هەمویان‬ ‫هی ئ����ەم كۆمەڵ����گای هەرێمە نی����ن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫كۆمەڵگای كوردی بەگش����تی لەیەكدەچێت‪،‬‬ ‫هەمویان س����ەربردەكانیان لەیەكدی دەچێت‪،‬‬ ‫بەاڵم لەدەریڕیندا جیاوازییەكی كەمیان هەیە‪،‬‬ ‫كە ئەوی����ش پەیوەندی ب����ەوردە كولتورەوە‬ ‫هەی����ە‪ ،‬تۆ بڕوان����ە لەگەرمیان ب����اوی مەقام‬ ‫زۆر بەرفراوان����ەو پانتاییەك����ی یەكجار زۆری‬ ‫داگرتوە‪ ،‬بەاڵم لەدەشتی هەولێر حەیران زاڵ‬ ‫بوە‪ ،‬لەكوردستانی باكوریش الوك رۆڵی زۆری‬ ‫هەبوە‪ ،‬بەس����ێ ئاوازو نۆت����ەی جیاوازەوەن‪،‬‬ ‫بەاڵم یەك هەس����ت‌و ی����ەك ئازاریان هەبوە‪.‬‬ ‫لێرەوە ئەو راستییە خۆی دەردەخات‪ ،‬كاتێك‬ ‫خۆشەویستی‌و سێكس لەیەك جودادەبنەوە‪،‬‬ ‫دەبینی سێكس تەنیا لەڕوە بایۆلۆژییەكەیەوە‬ ‫تێردەبێ����ت‌و ماوەیەك����ی كەم دیس����ان ئەو‬ ‫برس����ێتییە دوب����ارە دەبێت����ەوە‪ ،‬تادەگەیتە‬ ‫قۆناخی پیری كە ئەندامەكانی جەس����تە‪ ،‬ئەو‬ ‫هێزەیان تێدا نامینێت‪ ،‬بەاڵم خۆشەویس����تی‬ ‫وانییە‪ ،‬نە لەتەمەن دەپرس����ێ‪ ،‬نە لەجوانی‪،‬‬ ‫رۆژ ل����ەدوای رۆژیش زیات����ر بەناخدا دەچێتە‬ ‫خوارەوەو مێش����ك پڕ دەكات لەئەوین‪ ،‬هەمو‬ ‫رۆژێكیش لەگەڵ س����پێدە‪ ،‬هەس����تدەكەیت‌و‬ ‫حەزدەكەیت ئەم����ڕۆ جیاوازتر بێت لەدوێنێ‪،‬‬ ‫نوێبونەوەیەكی بەردەوام لەناو پزدانی خۆیدا‬ ‫بەرهەمدەهێنێت‪ .‬ئەوانەی لەقۆناخی گەنجێتی‬

‫نەیانتوانیوە خۆشەویس����تی بكەن‌و تەنانەت‬ ‫نەیانتوانیوە سێكسیش بكەن‪ ،‬لەكاتی پیریدا‬ ‫رەفت����اری هەرزەكاران����ە دەكەن����ەوە‪ ،‬بێئاگا‬ ‫لەوەی تەمەنی لەس����ەروی ‪ 70‬ساڵییەوەیە‪.‬‬ ‫ئەمە ئەوەم����ان پێدەڵێت پێویس����تە مرۆڤ‬ ‫هەم����و قۆناخەكان����ی تەمەن وەك����و خۆی‌و‬ ‫بەتێری بیبڕێ‪ ،‬چونكە هەر قۆناخێكی تەمەن‬ ‫تام‌و رەن����گ‌و چێژێكی تایبەت بەخۆی هەیە‪،‬‬ ‫ئەگەر لەقۆناخی دیاریكراوی خۆی نەیبڕیت‪،‬‬ ‫هەرگی����ز ناتوان����رێ لەقۆناخێك����ی دیك����ەدا‬ ‫قەرەب����وی بكەیت����ەوە‪ ،‬لەبەرئەوەیە زۆربەی‬ ‫پیرەمێردەكانی ناو ئەم هەرێمە‪ ،‬بەجەس����تەو‬ ‫لەڕوی بایۆلۆژییەوە پیرن‪ ،‬بەاڵم لەرەفتاریاندا‬ ‫هەرزەكارن‪.‬‬ ‫خۆشەویس����تی هەر بەتەنی����ا بەختەوەری‬ ‫ناگەیەنێ����ت‪ ،‬بەڵك����و جۆرێك����ی گرنگ����ە‬ ‫لەمرۆڤدۆستی‌و هەروەها كانگای نهێنییەكانی‬ ‫دڵیش����ە‪ ،‬كەواتە ت����ادڵ لەلێ����دان نەكەوێ‪،‬‬ ‫خۆشەویستیش لەناو دڵدا هەر دەمێنێت‪ .‬ئەو‬ ‫خۆشەویس����تییەی وەرزانەیە‪ ،‬خۆشەویستی‬ ‫نییە‪ ،‬چونكە خۆشەویستی رەسەن دورونزیك‬ ‫پەیوەندی بەبارودۆخەوە نییە‪ ،‬چونكە دڵێك‬ ‫خۆشەویس����تی تێ����دا نەبێ����ت‪ ،‬لەباخچەیەك‬ ‫دەچێت كە گوڵێكی سروشتی تێدا نەڕوابێت‪،‬‬ ‫من دڵنیام دڵی بەرپرس����ەكانی ئەم هەرێمە‪،‬‬ ‫لەو باخچەیە دەچ����ن‪ ،‬كە نەك هەر گوڵێكی‬ ‫تێدا نەڕواوە‪ ،‬بەڵكو باخچەیەكە ئاویشی تێدا‬ ‫نییەو س����ەوزایی تێدا نەماوە‪ ،‬تۆ باخچەیەك‬ ‫بێن����ە بەرچاوی خ����ۆت‪ ،‬كە س����ەوزایی تێدا‬ ‫نەبوبێت‌و وشك بوبێتەوە‪ ،‬چەندە ناشیرینە‪،‬‬ ‫چەندە وێرانەیە‪ ،‬ئاخر ئەوەی خۆشەویس����تی‬ ‫لەدڵیا روابێ����ت‪ ،‬هەرگیز دزی ن����اكات‌و درۆ‬ ‫ناكات‪ ،‬هەرگیز دەست بەكورسییەوە ناگرێت‪،‬‬ ‫چونكە دەس����تی بەخۆشەویستییەوە گرتوە‪،‬‬ ‫بۆی����ە گرنگی بەپۆس����ت‌و پلەوپای����ە نادات‌و‬ ‫بەرزتری����ن‌و مەزنترین پلەو پۆس����ت الی ئەو‬ ‫پۆستی خۆشەویستییە‪ .‬هەمو ئەوانەی ئیشقی‬ ‫دەس����ەاڵتن‪ ،‬ناتوانن ئاشقیش ببن‪ ،‬ناشتوانن‬ ‫خۆشەویستی لەدڵیان بچێنن‪ ،‬چونكە ناكرێ‬ ‫لەیەك كاتدا هەم خۆشەویس����تێكت هەبێت‌و‬ ‫هەم ئاشقی كورسیش بیت‪ ،‬ناكرێ تۆ حەزت‬ ‫لەگەندەڵ����ی بێت‌و حەزیش بەخۆشەویس����تی‬ ‫بكەی����ت‪ ،‬ئاخر م����رۆڤ تاخۆشەویس����تێكی‬ ‫راس����تەقینەی نەبێت‪ ،‬بەزەحم����ەت دەتوانێ‬ ‫هەس����ت بەمرۆڤبونی خۆی ب����كات‪ ،‬تەنانەت‬ ‫هەس����ت‌و نەس����ت‌و بیركردنەوەكان����ت‪،‬‬ ‫هەم����وی لەپێن����اوی مرۆڤایەتی����دا دەبێت‪،‬‬ ‫زۆرێ����ك لەس����ەركردەكانی ئ����ەم هەرێم����ە‪،‬‬ ‫بەتەندروس����تییەكی ت����ەواوە لەدایك نەبون‪،‬‬ ‫چونك����ە كۆرپە لەهەفت����ەی پێنجەمەوە واتە‬ ‫دوای مانگێ����ك لەس����كی دایكی پێویس����تی‬ ‫بەچاودێرییەكی ورد لەژینگەیەكی تەندروست‌و‬ ‫خۆراكی سروش����تی هەیە‪ ،‬بۆئ����ەوەی نەبێت‬ ‫بەپیاوكوژ‪ ،‬نەبێ����ت بەمرۆڤێكی گێل‪ ،‬نەبێت‬ ‫بەكەس����ایەتییەكی ناتەندروس����ت‌و ناتەواو‪..‬‬ ‫هتد‪ .‬ئێستا زۆربەی سەركردەكانی ئەم هەرێمە‬ ‫زیاد لەپێویس����ت هۆرمۆنی تیستۆس����تیرۆن‬ ‫‪ Testosterone‬ی����ان هەیە‪،‬ئەم����ەش دڵێكت‬ ‫لەئەڵماس بۆ دروستدەكات‌و بەالتەوە ئاساییە‬ ‫زۆریش ئاس����اییە‪ ،‬بەردەوام خەڵك بكوژیت‌و‬ ‫تااڵنی هەمو دونی����ا بكەیت‪ ،‬لەكاتێكدا هەمو‬ ‫كۆمەڵگای كوردی لەم هەرێمە پێویس����تیان‬ ‫بەچەندین هۆڕمۆنی لەش����ێوەی ئەندۆرفین‬ ‫‪ Endorphins‬و س����یرۆتۆنین ‪Serotonin‬‬ ‫هەیە‪ ،‬تائازارە س����ەختەكانمان كەمێك سوك‬ ‫بكات‪ ،‬چونكە زۆربەی هەرەزۆری كۆمەڵگای‬ ‫كوردی لەم هەرێمە بەهۆی سەركردەكانیانەوە‬ ‫توش����ی خەمۆكی‌و بارێك����ی ناڕێكی دەرونی‬ ‫بونەتەوە‪ ،‬كە نە میزاجیان ئاساییە‪ ،‬نە باری‬

‫دەرونییان‪ ،‬ئیت����ر كۆمەڵگایەك لەژینگەیەكی‬ ‫وەه����ادا بژی����ت‪ ،‬چ مان����او بەهایەك����ی ب����ۆ‬ ‫خۆشەوبیس����تی پێدەبێت‪ .‬لەكاتێكدا تەواوی‬ ‫زانایان����ی دەرونزانی‌و كۆمەڵناس����ی جەخت‬ ‫لەوەدەكەنەوە‪ ،‬كە خۆشەویس����تی بۆ مرۆڤ‬ ‫یەكێك لەپێداویستییە هەرەگرنگەكانە‪،‬چونكە‬ ‫خۆشەویس����تی نە س����ۆزو عاتیفەی روتە‪ ،‬نە‬ ‫ئارەزوشە‪ ،‬بەڵكو خۆشەویستی بزوێنەری دڵ‌و‬ ‫مێشك‌و تەواوی جەستەی مرۆڤە‪ ،‬بەجۆرێك‬ ‫بریتییە لەژیان‪ ،‬بریتییە لەڕۆحی جیهان‪ .‬تەنیا‬ ‫لەخۆشەویستیدا‪ ،‬مرۆڤ هەست بەبونی خۆی‬ ‫دەكات‌و بەردەوامی����ش خ����ۆی نوێدەكاتەوە‪.‬‬ ‫وات����ا بەدیوەك����ەی ت����ردا‪ ،‬خۆشەویس����تی‬ ‫ب����ۆ خ����ۆی هێ����زە‪ ،‬دڵنیابونە‪،‬پاراس����تنە‪،‬‬ ‫ئاش����تییەكی جێگیریش����ە‪،‬پیرۆزترین جۆری‬ ‫پەیوەندیش����ە‪ ،‬چونكە لەخۆشەویستیدا‪ ،‬نە‬ ‫مەرج‌و مەرج����كاری هەیە‪ ،‬ن����ە بەرژەوەندی‬ ‫كەس����ی هەیە‪ ،‬نە درۆو دزی‌و دوڕویی هەیە‪،‬‬ ‫لەن����او مەملەكەتی خۆشەویس����تیدا‪ ،‬تەنیاو‬ ‫تەنیا خۆشەویس����تی هەیە‪ ،‬جیهانێكی ئارام‬ ‫هەیە‪،‬پ����ڕە لەگوڵی رەنگاوڕەنگی بۆندار‪ ،‬پڕە‬ ‫لەدرەخت����ی جوان‪،‬پڕە لەتاڤگ����ەو روبار كە‬ ‫بەردەوام دەڕژێنە س����ەر دڵ‌و پاكیدەكەنەوەو‬ ‫دەیش����ۆن‪ ،‬بەكورت����ی تەنی����ا لەجیهان����ی‬ ‫خۆشەویس����تیدا مرۆڤبون هەیە‪ .‬بۆیە ئامانج‬ ‫لەخۆشەویستی هەر تەنیا خۆبەتاڵكردنەوەو‬ ‫دامركاندنەوەی ئ����ەو پەنگخواردوە دەرونییە‬ ‫نییە كە لەڕێگای سێكس����ەوە بەتاڵی دەكات‪،‬‬ ‫بەڵك����و ئامانجەكانی خۆشەویس����تی زۆر زۆر‬ ‫ل����ەوە گەورەت����رن‪ ،‬بەرلەهەمو ش����تێك دڵی‬ ‫ئەڵماس����ت نەرمدەكات����ەوەو جیهانی ش����ەڕو‬ ‫ناكۆك����ی‌و درۆك����ردن‌و دوڕویی����ت ال كۆتایی‬ ‫پێدێنێت‌و دەتباتە ناو جیهانێكەوە‪ ،‬كە هەمو‬ ‫مرۆڤ����ەكان بڕوایان بەژی����ان هەیەو هەڵگری‬ ‫كۆمەڵێك هیوای مەزنن بۆ ئایندەیان‪.‬‬ ‫خۆشەویستی بەهەشتێكی حەقیقییە لەسەر‬ ‫زەوی‪ ،‬بەاڵم هەرێمی كوردس����تان دۆزەخێكە‬ ‫ب����ۆ كۆمەڵگاك����ەی خ����ۆی‪ ،‬بۆی����ە لەجیاتی‬ ‫خۆشەویس����تی‪ ،‬ئەوا دزی‌و دوڕویی‌و درۆزنی‌و‬ ‫رق‌و تۆڵ����ە‪ ،‬ب����اوی زۆرە‪ ،‬كۆمەڵگایەك ئەمە‬ ‫رەفتارو بیركردنەوەی بێت‪ ،‬بێگومان ناتوانێ‬ ‫خۆشەویس����تی بكات‪ ،‬چونكە خۆشەویستی‬ ‫لەن����او دۆزەخدا دروس����ت نابێ����ت‌و هەرگیز‬ ‫جێگای نابێتەوە‪ .‬دڵنیام بەرپرس����ەكانی ئەم‬ ‫هەرێمە ئەگەر بنێردرێنە خولی پەیمانگایەكی‬ ‫دوساڵی‪ ،‬بۆ فێربون‌و تێگەیشتن لەبەهاكانی‬ ‫مرۆڤایەتی‌و مەملەكەتی خۆشەویستی‪ ،‬دوای‬ ‫تەواوكردنی ئەو دو س����اڵەیان لەپەیمانگاكە‪،‬‬ ‫توشی شۆك دەبن‪ ،‬چونكە ئەوكات تێدەگەن‪،‬‬ ‫كە ئەو هەمو تەمەنەی بەسەریان بردوە‪ ،‬دور‬ ‫بوە لەبچوكترین مانای مرۆڤبون‪.‬‬ ‫زۆرج����ار دەوترێ فاڵنە ك����وڕ فاڵنە كچی‬ ‫بەخۆشەویس����تی هێن����ا‪ ،‬یان فاڵن‌و فیس����ار‬ ‫یەكتری����ان زۆر خۆش����دەوێت‌و ‪...‬هت����د‪،‬‬ ‫بەاڵم ئەمان����ە هیچیان خۆشەویس����تی نین‪،‬‬ ‫ئەم����ە چ خۆشەویس����تییەكە كاتێك س����ەر‬ ‫بەه����ەر دادگایەكی ئەم هەرێم����ەدا دەكەیت‪،‬‬ ‫س����ەیری رێ����ژەی ت����ەاڵق‌و لەیەكجیابوەكان‬ ‫دەكەی����ت‪ ،‬زۆرب����ەی ه����ەرەزۆری ئەوان����ەی‬ ‫لەیەكجیابونەتەوە‪ ،‬ئەوانەن كە گوایا سەرەتا‬ ‫بەخۆشەویس����تی هاوسەرگیرییان پێكهێناوە‪،‬‬ ‫ب����ەاڵم دواتر لەگەڵ یەكدی نەگونجاون‪ ،‬ئەمە‬ ‫درۆیەكی گەورەیە بەرامبەر بەخۆشەویس����تی‬ ‫دەكرێ����ت‪ ،‬چونكە زۆر بەدەگمەن لەم هەرێمە‬ ‫هەڵدەكەوێ دەرەقەتی خۆشەویس����تی بێت‪،‬‬ ‫نە هەمو پی����اوێ‪ ،‬نە هەمو ژنێكیش توانای‬ ‫خۆشەویس����تییان نییە‪ ،‬خۆشەویس����تی زۆر‬ ‫لەو چەمكە س����واوە بەرزترو قوڵترە كە لەناو‬ ‫كۆمەڵگای دواكەوتوی ئەم هەرێمەدا باوە‪.‬‬

‫ئەوەی نێچیرڤان بارزانی لەبارەی پێکەوەژیانەوە نەیوت‬ ‫نەوزاد جەمال‬ ‫لەپشت هەمو وتراوێکەوە جابەنوسین یائاخاوتن‬ ‫بێت‪ ،‬چەندان نەوتراو هەیە‪ .‬رەنگە هەندێکجار‬ ‫وتن میکانیزمی شاردنەوە یاخۆدزینەوە بێت‬ ‫لەکۆمەڵێ���ک راس���تی‪ .‬بەتایب���ەت لەزمانی‬ ‫سیاس���ەتدا‪ ،‬دەکرێ���ت وتن یەکس���ان بێت‬ ‫بەنەوتن‪ ،‬پەردەپۆشکردن‪ .‬وتەکانی 'سەرۆکی‬ ‫حکومەت' لەکۆنفرانس���ی "لێبوردەیی‪ ،‬ژیان‌و‬ ‫هەرەش���ەی تیرۆر لەئەزمون���ی پێکەوەژیان"‬ ‫رێکەوت���ی (‪ )٢٠١٦/١٤/١٣‬بەجۆرێ���ک ئەم‬ ‫راس���تیە دەردەخ���ات‪ .‬بۆی���ە‪ ،‬بەمیت���ۆدی‬ ‫ش���رۆڤەی گوتار(‪)Discourse Analysis‬‬ ‫ئەوەی لەزاری سەرۆکی حکومەت‌و ئەوەشی‬ ‫لەس���ایتی فەرمی (‪http://cabinet.gov.krd/‬‬ ‫‪)a/d.aspx?s=010000&l=13&a=55200‬دا‬ ‫باڵوکراوەتەوە تاوتوێدەکەم‪.‬‬ ‫هەڵب���ەت‪ ،‬هەر قس���ەم لەس���ەر ئەوەنییە‬ ‫کە دەق���اودەق لەمیان���ەی کۆنفرانس���ەکدا‬ ‫پێشکەش���یکردوە‪ .‬بەڵک���و‪ ،‬هەڵماڵی���ن‌و‬ ‫یەکااڵکردن���ەوەی نەوتراوەکان���ی پش���ت‬ ‫وتارەکەی ئامانجە‪ .‬لەبەرئ���ەوە بەئەندازەی‬ ‫داماڵین���ی وت���راوەکان لەش���اردراوەکان‪,‬‬ ‫بەدەربڕینە فەرمی‌و کڵێشەییەکانەوە خەریک‬ ‫نابم‪ .‬کێشەی من نییە کە "ئەو" بۆچی وەهای‬

‫وت���وە‪ ،‬بەڵکو چ���ۆن وتراوەک���ەی لەبارەی‬ ‫پێکەوەژیان���ی ئایین���ی‌و ئیتنیک���ی هەرێمی‬ ‫کوردس���تان‪ ،‬راستییەکی تری داپۆشیوە کە‪:‬‬ ‫پێکەوەهەڵنەکردنی سیاسییە!‬ ‫لێرەوە گرفتی ئەو گوتارە سیاسیە لەوەدایە‬ ‫کە پێناس���ەی ئەزمون���ی پێکەوەژیان تەنها‬ ‫لەپێکەوەهەڵکردن���ی ئایین���ی‌و کەمینەکان ‌ی‬ ‫هەرێم���دا چڕدەکاتەوە‪ .‬پێکەوەژیان تەنها بە‬ ‫بەهایەکی کۆمەاڵیەت���ی‌و جیاوازی کولتوری‪،‬‬ ‫ن���ەک سیاس���ی هەژم���ار دەکات‪ .‬ئەم���ەش‬ ‫یەکێک���ە لەس���ەرەکیترین کەموکورتییەکانی‬ ‫گوت���اری ش���انازیی بەفرەیی(پلورالی���زم)‬ ‫ەوە لەکوردس���تاندا‪ .‬چونک���ە لێبوردەی���ی‌و‬ ‫سنگفراوانی‪ ،‬چاوپۆشین لەیەکتری‪ ،‬فرەیی‌و‬ ‫جیاوازی حزبی‌و سیاسی ناگرێتەوە‪.‬‬ ‫لەم���اوەی دو دەی���ەی راب���ردودا‪ ،‬گوت���اری‬ ‫سیاس���ی فەرمی ش���انازیکردنە بەمۆزایکی‬ ‫پێکهات���ە جیاکان���ی هەرێمەوە‪ .‬هەمیش���ە‬ ‫وەک دەس���تکەوتێکی نیش���تمانی ک���راوە‬ ‫بەناس���نامەی هەرێ���م‌و تاکەبەڵگە لەس���ەر‬ ‫ئازادی‌و پێکەوەژیان‌و دیموکراسی‪ .‬هەڵبەت‪،‬‬ ‫خۆش���بەختانە تائێس���تە دژایەتی پێکهاتەو‬ ‫کەمین���ەکان نەک���راوە‪ ،‬بگ���رە هەوڵ���دراوە‬ ‫بەشداریان لەدامەزراوەکاندا مسۆگەربکرێت‪.‬‬ ‫وەل���ێ ئەمە تەنها دیوێکی پێکەوەژیانەکەیە‪.‬‬ ‫ئەگینا باشدەزانین کە ژیانی سیاسی‌و حزبی‬

‫چەندە الس���ەنگە‪ .‬پەرلەمان کە تیش���کۆی‬ ‫چاالکی دیموکراسی قەوارە سیاسیەجیاکانە‪،‬‬ ‫ناتوانێت هێزو بکەرە سیاس���یەکان پێکەوە‬ ‫کۆبکاتەوە‪ ،‬چجای ئەوەی لەماڵێکدا پێکەوە‬ ‫هەڵبکەن‪.‬‬ ‫ئیدی‪ ،‬ئەوەی س���ەرۆکی حکومەت بەوش���ە‬ ‫نەیوت‪ ،‬دەریخس���ت ک���ە مۆزایک���ی فرەیی‬ ‫ئایینی‌و ئاینزاو کەمینەنەژادیەکان دیکۆریکی‬ ‫جوانکارییە بۆ شاردنەوەی فاکتێکی سیاسی‪:‬‬ ‫پێکەوەژی���ان‌و پێکەوەهەڵکردنی سیاس���ی‬ ‫ئەس���تەمە‪ .‬بەجۆرێکیش قس���ەکانی ئەوەی‬ ‫پشتڕاستکردەوە کە پێکەوەهەڵکردن نەبۆتە‬ ‫بەهاو پێوەرێکی سیاسی‪ .‬بێگومانین لەوەی‬ ‫ک���ە جیاوازیەکان لەپێکهاتەی دانیش���توان‌و‬ ‫نەژادو ئایین‌و ئاین���زادا فاکتێکی جوگرافی‌و‬ ‫مێژویی���ە‪ ،‬ب���ەاڵم ج���ۆری پێکەوەبونەکە‪،‬‬ ‫میکانیزم���ی رێکخس���تن‌و بەڕێوەبردن���ی‪،‬‬ ‫ن���ەک ه���ەر لێبوردەیی‪ ،‬بەڵکو دانوس���تان‪،‬‬ ‫یەکترقبوڵک���ردن‌و پەراوێزنەکردن���ی یەکتری‬ ‫دەوێ���ت‪ .‬بنەم���ای س���ەرەکی پێکەوەژیان‬ ‫دەس���تکەوت‌و تاقیکردنەوە سەختەکەیە کە‬ ‫پێگەی هەرێمی لەژێر پرسیاردا هێشتۆتەوە‪.‬‬ ‫دیارە‪ ،‬بنەمای پێکەوەژیانیش تەنها پێکهاتە‬ ‫ئیتنیک���ی‌و ئایینی���ەکان ناگرێت���ەوە‪ ،‬بەڵکو‬ ‫پێشمەرجێکی دیموکراس���یە کە یەکانگیری‬ ‫کۆمەاڵیەتی‌و سیاسی پێوەبەندە‪ .‬تائێستەش‬

‫لەگوتاری سیاس���ییدا‪" ،‬ئەویتری سیاس���ی"‬ ‫هەرگیز وەک ئەویترێکی ئاییندارو کەمینەنەژاد‬ ‫تەماش���ا ناکرێت‪ .‬ئەویترێکی ئایین جیاواز‪،‬‬ ‫کەمینە قبوڵکراوە‪ ،‬بەاڵم ئەوێکی سیاس���ی‪/‬‬ ‫حزب���ی جی���اواز وەک الس���ارەکەی نێوماڵە‬ ‫خۆییەک���ە‪ ،‬س���ەرکوتدەکرێت‪ .‬لەکاتێک���دا‬ ‫ئەویت���رە ئایی���ن جیاکە‪ ،‬مەلۆتک���ە نازدارو‬ ‫باوەشپێداکراوەکەیە!‬ ‫رەنگە کاربەدەس���تە ب���ااڵکان لێبوردەتربن‬ ‫بەرامبەر کەس���ێک ک���ە تاوانێک���ی کردوەو‬ ‫دواجار لێشیخۆش���بن‪ ،‬وەکلەوەی جیاوازبێت‬ ‫لەسیاس���ەتەکانیان‪ .‬تاوان���ی سیاس���ی‬ ‫لەتاوانەکانیت���ر تاوانترە کە لێخۆش���بونیش‬ ‫نایگرێتەوە! لێرەوە جەختکردنەس���ەر فرەیی‬ ‫پێکهات���ەکان‌و زومکردنیان‪ ،‬مانای ئەوەش���ە‬ ‫پەیامی پێکەوەب���ون تەنها جیاوازی ئایینی‌و‬ ‫ن���ەژادی نەک سیاس���ی دەگرێتەوە‪ .‬ئەمەش‬ ‫لەوتارەکەدا دیارە کە بەباوەڕێکەوە دەڵێت‪:‬‬ ‫"كوردس���تانێك كه‌هی‌ هەمو کەسێکە تیایدا‬ ‫دەژیێ���ت‌و هه‌موان ئازادن ل���ەوەی خاوەن چ‬ ‫بیروباوه‌ڕێکن؟ یان خاوەن چ ڕەگەزێکن؟! ئه‌و‬ ‫كوردس���تانه‌ی‌ رەنجی تێكۆشان‌و ماندوبونی‬ ‫هەمو پێکهاتەکانی پێوەدیارە‪".‬‬ ‫لەالیەکیتریش���ەوە‪ ،‬وتارەکە هیچی لەبارەی‬ ‫ئازادی باوەڕداری تاکەکەسەوە نەوت‪ .‬بەڵکو‬ ‫ئازادییەکە تەنه���ا ئازادی ئایینداری لەفۆرمە‬

‫کۆمەڵگەییەکەیدا بو‪ .‬ئازادییەکە تەنها لەسەر‬ ‫ئاس���تی گروپ‪ ،‬کەمینەکان پارێزراوە‪ .‬ئەی‬ ‫ئازادی تاکەکەسی باوەڕداری لەناوو دەرەوەی‬ ‫گروپەکاندا‪ ،‬چ گەرەنتی هەیە؟‬ ‫هەروەها لەمیانەی ئاماژەکردن بەڕێگەچارەی‬ ‫بارودۆخ���ی ئێس���تادا‪ ،‬وتی‪":‬ل���ه‌م دۆخه‌ ‌ی‬ ‫ئێس���تادا‪ ،‬دوپات ‌ی ده‌كه‌ینه‌و‌ه كه‌ بۆ قۆناغ ‌ی‬ ‫دوای‌ ڕزگاركردن���ی‌ موس���ڵ ڕێككه‌وتنێك��� ‌ی‬ ‫سیاس ‌ی له‌نێوان هه‌مو الیه‌ن ‌ه عیراقییه‌كاندا‪،‬‬ ‫به‌حكوم ‌هت‌و الیه‌ن ‌ه سیاسی‌‌و ئایینییه‌كانه‌و‌ه‬ ‫پێویسته‌"‪ .‬بازدان بەس���ەر رەوشی سیاسی‬ ‫ناوهەرێ���م بۆ جەنگی موس���ڵ‌و پاش داعش‪،‬‬ ‫ئ���ەوە دەخوازێت رێککەوت���ن لەگەڵ الیەنە‬ ‫ئێراقی���ەکان بەحکومەت‌و ح���زب‌و پێکهاتە‬ ‫ئایینیەکان���ەوە بکرێت‪ .‬ئەی دۆخی نێوخۆیی‬ ‫هەرێم بۆچی وەها بمێنێتەوە؟ باشە‪ .‬ئەگەر‬ ‫رێککەوتن پێش���مەرجی پێکەوەژیانە‪ ،‬چۆن‬ ‫دەکرێت قورس���ایی خ���ۆت لەبەرامبەر الیەنە‬ ‫ئێراقیەکاندا مس���ۆگەربکەیت کە ماڵی خۆت‬ ‫پەرت‌و دابەشبوبێت؟‬ ‫ئای���ا ئ���ەم گوت���ارە‪ ،‬بی���ری لەوەکردۆتەوە‬ ‫ک���ە رکابەرەک���ەی ناچ���اردەکات لەپێن���او‬ ‫خواس���تەکانیدا‪ ،‬خ���ۆی بخزێنێتە ئەجێندای‬ ‫مەترسیداری دەرەکیەوە؟ لەرێسای هاتوچۆدا‬ ‫فێری ئ���ەوە دەبین کە ش���ۆفێری باش هەر‬

‫ئەوەنییە لەشەقامدا تەنها ئاگای لەخۆی بێت‬ ‫هەڵە نەکات‪ ،‬بەڵکو دەبێت زۆر وریای هەڵەی‬ ‫بەرامبەرەکەشی بێت‪ .‬چونکە بەتەنها لەسەر‬ ‫شەقامەکە نییەو گەمەکاری تر زۆرن!‬ ‫لەسیاس���ەتی دیموکراس���ی ئەم���ڕۆدا‬ ‫پێکەوەژیان‪ ،‬پرەنسیپیکی گشتگیرە کە تەنها‬ ‫پێکهات���ە ئایینی‌و کولتوری���ەکان ناگرێتەوە‪.‬‬ ‫فرەیی‪-‬پلورالی���زم‪ -‬بەپل���ەی ی���ەک قەوارە‬ ‫سیاس���یەکان دەگرێتەوە‪ .‬چونکە چیتر ئێمە‬ ‫لەکۆتایی سەدەکانی ناوەڕاستدانین کە هێزە‬ ‫کۆمەاڵیەتی���ەکان فۆرمێکی پوختی ئایینیان‬ ‫هەبێ���ت‌و تەنه���ا بەلێبوردەی���ی ناکۆکیەکان‬ ‫چارەسەربێت‪.‬‬ ‫پێدەچێت تائێس���تەش کایەی سیاس���ەت‪/‬‬ ‫بەه���ای‬ ‫نەخراوەت���ە‬ ‫حزبایەت���ی‬ ‫پیکەوەهەڵکردن���ەوە‪ .‬بەتایب���ەت لەنێ���و‬ ‫دامەزراوەکانی وەک پەرلەمان‌و حکومەت کە‬ ‫نزیکەی س���اڵێکە ئیفلیجە‪ .‬سەرباری ئەوەی‬ ‫کابینەکەی سەرۆک وەزیران کێشەی بونیادی‬ ‫هەی���ە‪ .‬چونکە وەزیرەکان���ی نێردراونەتەوە‪،‬‬ ‫بەاڵم هەڵنەوەش���اوەتەوە‪ .‬لێرەوە کابینەکە‬ ‫بوەتە کاربەڕێکەر‪ ،‬ئەگینا باش���دەزانرێت کە‬ ‫ژێرخانەکەی لەئەنجامی السەنگی رێکەوتنی‬ ‫سیاسی داڕماوە‪ .‬کەواتە پرسیارەکە ئەوەیە‬ ‫ئیرادەی سیاسی پێکەوەژیانی دەوێت بەمانا‬ ‫گشتگیرەکەیەوە یا نا؟‬

‫کتێب‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫‪17‬‬

‫توركیاو ئیسرائیل پشتیوان ‌ی هه‌رێم‌و نه‌یار ‌ی باكور ‌ی كوردستانن‬ ‫ئا‪ :‬بارام سوبحی‌‬ ‫هه‌ر نزیكبونه‌وه‌یه‌ك له‌نێوان توركیاو‬ ‫ئیسرائیلدا‪ ،‬له‌سه‌ر حیسابی‌ سوریاو‬ ‫عێراق‌و كورده‌كانی‌ توركیا ده‌بێت‌و روخانی‌‬ ‫ئه‌سه‌د یه‌كالیی‌ ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬ناوچه‌كه‌ بۆ‬ ‫ئه‌و ئه‌جندایه‌ ئاماده‌ ده‌كات‪ ،‬كه‌ بڕیاره‌‬ ‫سه‌رله‌نوێ‌ دابه‌ش ببێته‌وه‌‪ .‬توێژه‌رێكی‌ كورد‬ ‫به‌م جۆره‌ گوزارشت له‌په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ نێوان‬ ‫ئه‌نقه‌ره‌و ته‌لئه‌بیب ده‌كات‪.‬‬ ‫كتێبی‌ په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ توركیاو ئیس���رائیل‬ ‫له‌س���ه‌رده‌می‌ فه‌رمانڕه‌وای���ی‌ حزب���ی‌ دادو‬ ‫گه‌ش���ه‌پێداندا (‪ ،)2015 - 2002‬له‌نوس���ینی‌‬ ‫به‌هرۆز جه‌عفه‌رو له‌باڵوكراوه‌كانی‌ س���ه‌نته‌ری‌‬ ‫لێكۆڵینه‌وه‌ی‌ س���تراتیجیی‌ كوردستانه‌‪ .‬ئه‌م‬ ‫كتێب���ه‌ له‌بنه‌ڕه‌ت���دا نامه‌یه‌ك���ی‌ ماس���ته‌ره‌و‬ ‫پێش���كه‌ش به‌ به‌شی‌ زانس���ته‌ سیاسییه‌كان‌و‬ ‫په‌یوه‌ندیی���ه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كان���ی‌ فاكه‌ڵت���ی‌‬ ‫زانسته‌ كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانی‌ زانكۆی‌ نیه‌رئیست‬ ‫له‌قوبرس كراوه‌‪ ،‬ناوه‌ڕۆك���ی‌ توێژینه‌وه‌كه‌ش‬ ‫ته‌رخانك���راوه‌ ب���ۆ س���ۆراخكردنی‌ ئاینده‌ی‌‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌ سیاسی‌‌و ئابوریی‌‌و سه‌ربازییه‌كانی‌‬ ‫توركیاو ئیسرائیل‪ ،‬له‌به‌ر رۆشنایی‌ گۆڕانكارییه‌‬ ‫ناوچه‌ییه‌كاندا‪.‬‬ ‫كتێبه‌ك���ه‌ (‪ )250‬الپه‌ڕه‌یه‌و له‌س���ێ‌ به‌ش‬ ‫پێكدێت‪ ،‬به‌ناونیش���انه‌كانی‌‪ :‬پێش���ینه‌یه‌كی‌‬ ‫مێژوی���ی‌ له‌په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ ت���ورك‌و جوله‌كه‌‬ ‫تاوه‌ك���و س���اڵی‌ (‪ ،)2002‬په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌‬ ‫توركیاو ئیس���رائیل له‌ماوه‌ی‌ سااڵنی‌ (‪2002‬‬ ‫ ‪ ،)2008‬هه‌روه‌ه���ا په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ توركیاو‬‫ئیس���رائیل له‌ماوه‌ی‌ سااڵنی‌ (‪)2015 - 2008‬‬ ‫دا‪.‬‬ ‫تورك‌و جو له‌ئیمپراتۆرییه‌تی‌ عوسمانیدا‬ ‫له‌به‌شی‌ یه‌كه‌می‌ كتێبه‌كه‌دا كه‌ ته‌رخانكراو‌ه‬ ‫بۆ باسكردن له‌مێژوی‌ په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ توركیاو‬ ‫جوله‌كه‌و سه‌ره‌تای‌ هاتنی‌ جوله‌كه‌ بۆ سنوری‌‬ ‫قه‌ڵه‌مڕه‌وی‌ ئیمپراتۆرییه‌تی‌ عوسمانی‌‪ .‬نوسه‌ر‬ ‫س���ه‌ره‌تای‌ ده‌ركه‌وتنی‌ جوله‌ك���ه‌ له‌ده‌وڵه‌تی‌‬ ‫عوسمانیدا ده‌گێڕێته‌وه‌ بۆ سه‌رده‌می‌ سوڵتان‬ ‫س���لێمانی‌ قانون���ی‌‪ ،‬كاتێك هاوس���ه‌رگیری‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ كچێكی‌ روس���ی‌ به‌ڕه‌گ���ه‌ز جوله‌كه‌‬ ‫به‌ناوی‌ "خوڕه‌م‪ :‬وات���ه‌ زه‌رده‌خه‌نه‌" ده‌كات‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م خانمه‌ش رۆڵ���ی‌ هه‌ب���وه‌ له‌ڕازیكردنی‌‬ ‫مێرده‌كه‌ی‌ بۆ رێگه‌دان به‌جوله‌كه‌ راكردوه‌كانی‌‬

‫ئیس���پانیا تابێنه‌ ناو چوارچێ���وه‌ی‌ ده‌وڵه‌تی‌‬ ‫عوس���مانییه‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ له‌وكاته‌دا دادگاكان ‌ی‬ ‫پش���كنین له‌ئیس���پانیاو زۆربه‌ی‌ واڵتانی‌ دنیا‬ ‫حوكمی‌ توندیان بۆ جوله‌كه‌كان دانابو‪.‬‬ ‫یه‌كێك له‌كه‌س���ایه‌تیه‌ دیاره‌كانی‌ جوله‌كه‌‬ ‫له‌س���ه‌رده‌می‌ عوس���مانییه‌كاندا‪ ،‬س���ه‌باتای‌‬ ‫زیفیه‌‪ ،‬وه‌كو نوس���ه‌ر ده‌ڵێ���ت "زیفی‌ یه‌كه‌م‬ ‫كه‌سه‌ له‌س���اڵی‌ (‪ )1648‬بانگه‌شه‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫كردوه‌ قودس پایته‌ختی‌ ده‌وڵه‌تی‌ جوله‌كه‌یه‌‪،‬‬ ‫واته‌ به‌(‪ )300‬س���اڵ پێش تی���ۆدۆر هرتزل‪،‬‬ ‫دامه‌زرێن���ه‌ری‌ راس���ته‌قینه‌ی‌ زایۆنیزم���ی‌‬ ‫جیهانییه‌"‪.‬‬ ‫په‌یوه‌ن���د ب���ه‌م باس���ه‌‪ ،‬نوس���ه‌ر ئاماژه‌‬ ‫ب���ه‌وه‌ده‌كات س���اڵی‌ (‪ )1889‬ریفۆرمخوازه‌‬ ‫عوس���مانییه‌كان به‌هاوكاری‌ جوله‌كه‌و له‌سه‌ر‬ ‫رێنوێن���ی‌ ئینگلی���زه‌كان كۆمه‌ڵ���ه‌ی‌ ئیتحادو‬ ‫ته‌ره‌قییان له‌شاری‌ سالۆنیك دامه‌زراند‪ ،‬یه‌كه‌م‬ ‫كۆبونه‌وه‌ی‌ ماس���ۆنیه‌تیش هه‌ر له‌وێ‌ گرێدرا‪.‬‬ ‫هه‌ر ئه‌م كۆمه‌ڵه‌یه‌ س���وڵتان عه‌بدولحه‌میدیان‬ ‫له‌ده‌سه‌اڵت دورخسته‌وه‌‪ ،‬هۆكارێكیش بون بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ به‌شێك له‌خاكی‌ فه‌له‌ستین بفرۆشێت‌و‬ ‫ده‌رگایان له‌جوله‌ك���ه‌ كرده‌وه‌ تابچنه‌ قودس‌و‬ ‫له‌وێ‌ نیشته‌جێبن‪.‬‬ ‫كۆماری‌ توركیاو ده‌وڵه‌تی‌ ئیسرائیل‬ ‫له‌به‌ش���ێكی‌ دیك���ه‌دا نوس���ه‌ر ب���اس‬ ‫له‌په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ توركی���او جوله‌ك���ه‌‪،‬‬ ‫ل���ه‌دوای‌ دروس���تبونی‌ كۆم���اری‌ توركی���او‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ ئیس���رائیل ده‌كات‪ ،‬به‌وردی‌ روداوه‌‬ ‫مێژوییه‌كانی‌ ئه‌وكاته‌و هه‌ڵوێسته‌كانی‌ هه‌ردوال‬ ‫باس���ده‌كات‪ .‬له‌وباره‌ی���ه‌وه‌ ده‌ڵێ���ت‪ :‬له‌گه‌ڵ‬ ‫راگه‌یاندنی‌ ده‌وڵه‌تی‌ س���ه‌ربه‌خۆی‌ ئیسرائیل‬ ‫ل���ه‌ (‪)1948/5/14‬دا‪ ،‬توركی���ا وه‌ك یه‌كه‌م‬ ‫ده‌وڵه‌تی‌ ئیسالمی‌ به‌فه‌رمی‌ دانینا به‌ده‌وڵه‌تی‌‬ ‫جوله‌كه‌دا‪.‬‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ ئه‌نك���ه‌ره‌و ته‌لئه‌بی���ب‪،‬‬ ‫له‌مێژودا بریتیه‌ له‌زنجیره‌ شه‌پۆلێك هه‌ڵبه‌زو‬ ‫دابه‌ز‪ .‬به‌جۆرێك له‌ساڵی‌ (‪ )1958‬رێككه‌وتنی‌‬ ‫سێ الیه‌نه‌ له‌نێوان توركیاو ئێران‌و ئیسرائیلدا‬ ‫ده‌به‌سترێت‪ .‬له‌س���اڵی‌ (‪ )1966‬رێككه‌وتنی‌‬ ‫س���تراتیجی‌ هه‌مه‌الیه‌نه‌ له‌نێ���وان ئه‌نكه‌ره‌و‬ ‫ته‌لئه‌بیبدا مۆر ده‌كرێت‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ مه‌ترسی‌ هاوبه‌ش‌و په‌یوه‌ندییه‌كانی‌‬ ‫ئه‌و دو واڵته‌‪ ،‬نوس���ه‌ر ده‌ڵێت‪ :‬ماوه‌ی‌ نێوان‬ ‫س���ااڵنی‌ (‪ )1989 - 1948‬به‌قۆناغێك���ی‌‬ ‫س���نوردار له‌په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ نێوان توركیاو‬ ‫ئیس���رائیل هه‌ژمار ده‌كرێت‪ .‬خاڵی‌ هاوبه‌شی‌‬

‫پێش���كه‌وتوی‌ هه‌بێت‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی‌ له‌ناوچه‌كه‌دا‬ ‫توركی���ا وه‌ك���و یه‌كه‌یه‌كی‌ س���ه‌ربازی‌ پته‌و‬ ‫له‌ب���ه‌رده‌م خۆی���دا دابنێت‪ .‬له‌به‌رانبه‌ریش���دا‬ ‫توركیا ده‌یه‌وێت پش���ت به‌س���وپاو ته‌كنیكی‌‬ ‫ئیسرائیل ببه‌ستێت‪.‬‬

‫هه‌ر نزیكبونه‌وه‌یه‌ك له‌نێوان‬ ‫توركیاو ئیسرائیلدا‪ ،‬له‌سه‌ر‬ ‫حیسابی‌ سوریاو عێراق‌و‬ ‫كورده‌كانی‌ توركیا ده‌بێت‬ ‫هه‌ردوالشیان له‌م ماوه‌یه‌دا ئه‌وه‌بو هه‌ردوالیان‬ ‫عێراق‌و سوریایان به‌مه‌ترسی‌ بۆ سه‌ر ئاسایشی‌‬ ‫خۆیان ده‌زان���ی‌‪ .‬هه‌روه‌ها ده‌ڵێت‪ :‬س���ااڵنی‌‬ ‫ن���ه‌وه‌ده‌كان به‌ به‌هێزتری���ن‌و گه‌رموگوڕترین‬ ‫قۆناغ���ی‌ په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ نێ���وان توركیاو‬ ‫ئیسرائیل داده‌نرێت‪.‬‬ ‫سه‌ده‌ی‌ نوێ‌‌و سیاسه‌تێكی‌ نوێ‌‬ ‫پارت���ی‌ دادو گه‌ش���ه‌پێدان "ئه‌كه‌په‌" وه‌كو‬ ‫پارتێكی‌ پاش���خان ئیسالمی‌ له‌ساڵی‌ (‪)2002‬‬ ‫ده‌گاته‌ ده‌س���ه‌اڵت‪ ،‬به‌م���ه‌ش قۆناغێكی‌ نوێ‌‬ ‫له‌په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ ئ���ه‌و دو واڵته‌ ده‌س���ت‬ ‫پێ���ده‌كات‪ .‬وه‌ك���و نوس���ه‌ر رونیده‌كاته‌وه‌‪:‬‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ ه���ه‌ردو واڵت له‌م���اوه‌ی‌‬ ‫س���ااڵنی‌ (‪ )2008 - 2002‬نه‌ك هه‌ر به‌رده‌وام‬ ‫ب���و‪ ،‬به‌ڵكو له‌گ���ه‌ڵ ئه‌و هه‌م���و گۆڕانكارییه‌‬ ‫جیهان���ی‌‌و ناوچه‌ییه‌ گه‌وران���ه‌ی‌ رویاندا‪ ،‬هه‌ر‬ ‫له‌ به‌ره‌و پێش���چوندا ب���و‪ ،‬به‌تایبه‌تی‌ له‌ڕوی‌‬ ‫بازرگانییه‌وه‌‪ .‬به‌اڵم هه‌ر له‌س���ه‌ره‌تای‌ هاتنی‌‬ ‫دادوگه‌شه‌پێدانه‌وه‌ په‌یوه‌ندییه‌كه‌ ساڵ به‌ساڵ‬ ‫به‌ره‌و پاشه‌كشه‌ چو‪.‬‬ ‫به‌ب���ڕوای‌ نوس���ه‌ر ه���ۆكاری‌ الوازبون���ی‌‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ نێ���وان ئ���ه‌و دو واڵت���ه‌‬ ‫ده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌ ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ له‌گ���ه‌ڵ هاتنی‌‬

‫ریکالم‬

‫‪Sinoma Industry & Trade‬‬

‫ ‬

‫ ‪+ , , , #& - ,‬ه‌ره ه‌مهێنان ‌ی‬ ‫‪ -1‬توانا ‌ی سااڵنه‌ی‌ به‌كاربردنی‌ (‪ ) 15000‬ته‌ن په‌یكه‌ری‌ ئاسنی جۆراوجۆره‌‪ ،‬وه‌ دروستكردن‌و ب‬ ‫ جێگیركردن ‌ی‬ ‫ وه‌ دانان‌و‬ ‫دروستكردن‪،‬‬ ‫‌ندازیاری‌ ‪،‬‬ ‫ ه‌ ‌ی ئه‬ ‫جوانترین نه‌خش‬ ‫بەباشتری‬ ‫

ئاسنی‌‌و پۆاڵ‬ ‫كاری‌ په‌یكه‌ر ‌ی‬ ‫ ‪ -‬‬ ‫ ‬ ‫ن‌و ‪. /‬‬ ‫ ‬ ‫

‬ ‫ ‪

0 -

-‬ه‌كو پڕۆژه‌ ‌ی‬ ‫به‌رهه‌مه‌ك���ه‌‌و هه‌مو خزمه‌تێك دوای‌ فرۆش���تنی‌ بۆ هه‌مو كارێكی‌ پیشه‌س���ازی‌‌و پ���ڕۆژه‌ ‌ی و‬ ‫بیناو پڕۆژه‌یه‌ك ‌ی‬ ‫ جۆره‌‬ ‫ ‪ .‬هه‌مو‬ ‫ ه‌نتۆ‪ ،‬وه‌‬ ‫ ‪ ,‬ی‌ چیم‬ ‫ ه‌وت‪ ،‬كارگه‌‬ ‫ پااڵوگه‌ ‌ی ن‬ ‫ ‌با ‪،‬‬ ‫ ‪ -‬كاره‬ ‫

‪2‬وزه‌ی‌‬ ‫‌رهه‌مهێنان ‌ی‬ ‫(كارگه‌ ‌ی به‬ ‫ ‪ 1‬‬ ‫ ‬ ‫ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ ‌ی مه‌ده‌ن ‌ی ‪.‬‬ ‫ * ‬ ‫

‪

3

2 2‬‬

‫ ه‌رزكردنه‌وه‌‪،‬‬ ‫‌كو‪ :‬ئامێر ‌ی ب‬ ‫ ‪ 4‬چینی‌‪ ،‬وه‬ ‫‌نێدێك لەبه‌رهه‌م ‌ی‬ ‫ هه‬ ‫‌كردنی‌‬ ‫هاورده‬ ‫‌كردن‌و‬ ‫‌‪:‬كاری‌ هه‌نارده‬ ‫‪ -2‬بازرگانی‌ گشت‬ ‫

‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫

‬ ‫ ی ‬ ‫ ‬ ‫خه‌بات ‌ه ‪ ،‬و‌ه هه‌روه‌ها هه‌ر شتێك كه‌ داوابكرێت لەالیه‌ن بازرگانان‌و كڕیارانه‌وه‌‪.‬‬ ‫ ‪

3 . -

, , 2‬‬

‫

‬ ‫ ‪

3‬هه ‌یه‌‪.‬‬ ‫ ه‌ولێر لقمان‬ ‫سلێمانی‌‌و ه‬ ‫ ‪ : )MANTA(2‬لەهه‌ردو شار ‌ی‬ ‫ بۆ ماركه‌ ‌ی‬ ‫ سوره‌یا‬ ‫‪ -3‬كاری‌ ڕوناكی‌‌و‬ ‫ * ‪ , , - ,‬‬

‫‪ -4‬كاری‌ گواس���تنه‌وه‌و لۆجس���تیك بەش���ێواز ‌ی ( ‪ : ) LCL‬كاری‌ گواس���تنه‌وه‌ ‌ی كه‌لوپه‌ل هه‌مو مانگێك‬ ‫بەهاوبه‌شی‌ له‌گه‌ڵ چه‌ند كه‌سێكدا لەواڵت ‌ی چینه‌وه‌ بۆ ته‌واو ‌ی كوردستان‪.‬‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫دادوگه‌ش���ه‌پێدان ب���ۆ لوتك���ه‌ی‌ حكومڕانی‌‬ ‫له‌توركیا‪ ،‬سیاسه‌تی‌ توركیایان والێكرد روه‌و‬ ‫خ���ۆی‌ بێت‌و پش���ت به‌"قواڵیی‌ س���تراتیجی‌"‬ ‫ببه‌س���تێت‪ ،‬به‌و ئامانجه‌ی‌ نماینده‌ی‌ واڵتانی‌‬ ‫ناوه‌ڕاس���تی‌ ئاس���یاو ده‌وڵه‌تانی‌ ئیس�ل�امی‌‌و‬ ‫ده‌وروبه‌ریش ب���كات‪ ،‬وه‌كو رابه‌رێكی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫گه‌وره‌ی‌ لێ‌ بكه‌ن‪ ،‬ئه‌مه‌ش به‌خراپ بۆ س���ه‌ر‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ نێوانیان شكایه‌وه‌‪.‬‬ ‫نوس���ه‌ر هێما بۆ ئه‌وه‌ده‌كات به‌شێوه‌یه‌كی‌‬ ‫گش���تی‌ ماوه‌ی‌ نێوان سااڵنی‌ (‪)2015 - 2010‬‬ ‫به‌ماوه‌یه‌كی‌ چ���ۆڵ‌و تاریك له‌په‌یوه‌ندییه‌كانی‌‬ ‫نێ���وان ئه‌و دو واڵته‌ داده‌نرێ���ت‪ ،‬چونكه‌ له‌و‬ ‫ماوه‌ی���ه‌دا په‌یوه‌ندییه‌ سیاس���ی‌‌و دیبلۆماتی‌و‬ ‫س���ه‌ربازی‌‌و مانۆڕه‌ هاوبه‌ش���ه‌كانی‌ نێوانیان‬ ‫وه‌س���تاوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم په‌یوه‌ندیی���ه‌ ئاب���وری‌‌و‬ ‫بازرگانییه‌كانیان له‌گه‌شه‌كردندا بوه‌‪.‬‬ ‫یه‌كێ���ك له‌ئه‌نجامه‌كانی‌ ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌ی‌‬ ‫نوس���ه‌ر ئه‌وه‌ی���ه‌‪ :‬ئه‌كه‌په‌ هه‌بێ���ت یان نا‪،‬‬ ‫پاڵن���ه‌ره‌كان ب���ۆ په‌یوه‌ندیگرت���ن له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ئیس���رائیل زیاترن‪ ،‬به‌اڵم ه���ه‌ر په‌یوه‌ندییه‌ك‬ ‫له‌س���ه‌رده‌می‌ ئه‌كه‌په‌دا‪ ،‬گه‌وره‌ترین كۆسپی‌‬ ‫بریتییه‌ له‌قه‌یرانی‌ متمان���ه‌‪ ،‬بۆیه‌ ره‌نگه‌ ئه‌م‬ ‫په‌یوه‌ندیی���ه‌ نه‌گات���ه‌وه‌ ئاس���ته‌ به‌هێزه‌كه‌ی‌‬ ‫سااڵنی‌ نه‌وه‌ده‌كان له‌نێوان هه‌ردوالدا‪.‬‬

‫خاڵه‌ جیاوازو هاوبه‌شه‌كان‬ ‫ل���ه‌م توێژینه‌وه‌یه‌دا به‌وردی‌ ئ���ه‌و بابه‌تانه‌‬ ‫باس���كراون كه‌ واده‌ك���ه‌ن ئ���ه‌و دو ده‌وڵه‌ته‌‬ ‫له‌په‌یوه‌ندیداب���ن‌و له‌یه‌كت���ر دانه‌بڕێ���ن‪،‬‬ ‫له‌مباره‌یه‌وه‌ نوس���ه‌ر ده‌ڵێت‪ :‬ئه‌وه‌ی‌ ئه‌م دو‬ ‫واڵته‌ كۆده‌كاته‌وه‌‪ ،‬جگه‌ له‌ویس���تی‌ س���وپاو‬ ‫ژه‌نه‌راڵه‌ سیكۆالره‌كانی‌ توركیا‪ ،‬به‌رژه‌وه‌ندی‌‌و‬ ‫پاراس���تنی‌ بااڵنس���ی‌ هێ���زه‌ له‌ناوچه‌ك���ه‌دا‬ ‫به‌پاڵپشتی‌ ئه‌مه‌ریكا‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت به‌په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ ئه‌و دو واڵته‌‪،‬‬ ‫نوسه‌ر ئاماژه‌ به‌بۆچونی‌ توێژه‌ری‌ ئیسرائیلی‬ ‫ئیفرای���م عه‌نب���ه‌ر به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ س���ه‌نته‌ری‌‬ ‫بیگن ب���ۆ لێكۆڵین���ه‌وه‌ ده‌كات‪ ،‬كه‌ ده‌ڵێت‪:‬‬ ‫په‌یوه‌ندیگرتنی‌ ئیس���رائیل له‌گ���ه‌ڵ توركیای‌‬ ‫دادوگه‌ش���ه‌‪ ،‬س���ه‌خته‌و جێگیریی‌ به‌خۆیه‌وه‌‬ ‫نابینێت‪ ..‬توركیا له‌قه‌یرانی‌ ناسنامه‌دا ده‌ژی‌‪،‬‬ ‫گه‌ڕان���ه‌وه‌ی‌ توركیاش بۆ ئیس�ل�ام له‌س���ه‌ر‬ ‫ده‌س���تی‌ حزبی‌ فه‌رمان���ڕه‌وا‪ ،‬لێدانه‌ له‌خودی‌‬ ‫هاواڵتیانی‌ توركیاو گورزێكیشه‌ بۆ ئیسرائیل‌و‬ ‫رۆژئاوا‪.‬‬ ‫له‌به‌رانب���ه‌ر ئه‌و بۆچونه‌دا‪ ،‬نوس���ه‌ر وته‌ی‌‬ ‫توێژه‌رێك���ی‌ عه‌ره‌ب ده‌خات���ه‌ڕو كه‌ ده‌ڵێت‪:‬‬ ‫ئیسرائیل خوازیاره‌ توركیا هێزێكی‌ سه‌ربازی‌‬

‫كورد له‌نێوان تورك‌و جودا‬ ‫به‌ش���ێكی‌ ئه‌م توێژینه‌وه‌ی���ه‌ ته‌رخانكراو‌ه‬ ‫ب���ۆ باس���كردن له‌ك���وردی‌ عێ���راق‌و توركیا‬ ‫له‌په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ نێوان ئه‌و دو ده‌وڵه‌ته‌دا‪،‬‬ ‫نوس���ه‌ر س���ه‌ره‌تای‌ هاتن���ی‌ ئیس���رائیل بۆ‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستان بۆ سیانزه‌ ساڵ له‌مه‌وبه‌ر‬ ‫ده‌گێڕێته‌وه‌‪ ،‬له‌وباره‌یه‌وه‌ ده‌ڵێت‪ :‬ئیس���رائیل‬ ‫بۆ لێدان له‌ عێراق له‌س���اڵی‌ (‪ ،)2003‬له‌ڕوی‌‬ ‫سه‌ربازی‌‌و هه‌واڵگرییه‌وه‌ له‌كوردستانی‌ عێراق‬ ‫خۆی‌ جێگیركرد‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌په‌یوه‌ن���دی نێ���وان هه‌رێم‌و‬ ‫ئیس���رائیل له‌ئێستادا‪ ،‬نوس���ه‌ر ده‌ڵێت‪ :‬ئه‌و‬ ‫په‌یوه‌ندیی���ه‌ی‌ هه‌رێم���ی‌ كوردس���تان له‌گه‌ڵ‬ ‫ئیسرائیلدا دروستیكردوه‌و نه‌وتی‌ به‌پاره‌یه‌كی‌‬ ‫ه���ه‌رزان ده‌دات���ێ‌‪ ،‬له‌پێن���او هاوكاریكردنی‌‬ ‫هه‌واڵگ���ری‌‌و س���ه‌ربازیی‌ ئیس���رائیله‌ ب���ۆ‬ ‫كوردستان‪.‬‬ ‫ده‌رب���اره‌ی‌ ئاس���تی‌ په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌‬ ‫هه‌رێم‌و توركیا‪ ،‬نوس���ه‌ر ده‌ڵێ���ت‪ :‬په‌یوه‌ندی‌‬ ‫هاورده‌ك���ردن‌و هه‌نارده‌كردنی‌ توركیا له‌دوای‌‬ ‫ساڵی‌(‪)2008‬ه‌و‌ه له‌گه‌ڵ هه‌رێمی‌ كوردستان‪،‬‬ ‫نزیكه‌ی‌ چ���وار هێن���ده‌ی ئ���ه‌و په‌یوه‌ندییه‌‬ ‫زیاتره‌ كه‌ توركیا له‌گه‌ڵ ئیس���رائیل هه‌یبوه‌‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌ هه‌رێم له‌گه‌ڵ‬ ‫توركی���او ئیس���رائیل به‌خاڵێك���ی‌ به‌هێز بۆ‬ ‫هه‌رێم داده‌نرێت‪ ،‬به‌اڵم نوس���ه‌ر پێیوایه‌ ئه‌و‬ ‫په‌یوه‌ندیی���ه‌ زیان���ی‌ بۆ باكوری‌ كوردس���تان‬ ‫هه‌بوه‌‪ ،‬چونك���ه‌ "توركیاو ئیس���رائیل له‌هه‌ر‬ ‫قۆناغێكدا پاڵپشتی‌ باش���وری‌ كوردستانیان‬ ‫كردبێت‪ ،‬به‌پێچه‌وانه‌وه‌ باكوری‌ كوردستانیان‬ ‫په‌كخستوه‌"‪.‬‬ ‫له‌ده‌ره‌نجامی‌ توێژینه‌وه‌كه‌ش���دا‪ ،‬نوس���ه‌ر‬ ‫ده‌گات���ه‌ ئ���ه‌م ئه‌نجام���ه‌‪ :‬ل���ه‌ڕوی‌ لێكه‌وته‌‬ ‫ناوچه‌ییه‌كانه‌وه‌ به‌ڕێژه‌یه‌كی‌ ئێجگار زۆر‪ ،‬هه‌ر‬ ‫نزیكبونه‌وه‌یه‌ك له‌نێوان توركیاو ئیسرائیلدا‪،‬‬ ‫له‌سه‌ر حیسابی‌ س���وریاو عێراق‌و كورده‌كانی‌‬ ‫توركیا ده‌بێ���ت‪ .‬به‌واتایه‌كی‌ تر نزیكبونه‌وه‌ی‌‬ ‫توركیاو ئیس���رائیل روخانی‌ ئه‌سه‌د یه‌كالیی‌‬ ‫ده‌كات���ه‌وه‌‪ ،‬ناوچه‌كه‌ بۆ ئه‌و ئه‌جندایه‌ ئاماده‌‬ ‫ده‌كات كه‌ بڕیاره‌ سه‌رله‌نوێ‌ دابه‌ش ببێته‌وه‌‪.‬‬

‫ریکالم‬

‫‪16‬‬

‫تایبەت‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫مامۆستایان به‌دوا ‌ی میكانیزمێك ‌ی نوێدا ده‌گه‌ڕێن‪ ،‬جگ ‌ه له‌بایكۆت‬ ‫ئا‪ :‬زانكۆ سه‌ردار‬ ‫له‌ئێستادا له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی‌ بایكۆتی‌‬ ‫مامۆستایان له‌سلێمانی‌‌و هه‌ڵه‌بجه‌و‬ ‫گه‌رمیان‌و راپه‌ڕین به‌رده‌وامه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫كردنه‌وه‌ی‌ ده‌رگاكانی‌ خوێندن رۆژانه‌‬ ‫رو له‌زیادبونه‌‪ ،‬مامۆستایانی‌ ناڕازیش‬ ‫پێیانوایه‌ كردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و ده‌رگایانه‌‬ ‫هیچ له‌بابه‌ته‌كه‌ ناگۆڕێت‌و هه‌تاوه‌كو‬ ‫حكومه‌تی‌ هه‌رێم وه‌اڵمێكی‌ دروستیان‬ ‫نه‌داته‌وه‌ ناچنه‌وه‌ نێو هۆڵه‌كانی‌‬ ‫خوێندن‪.‬‬ ‫م‪ .‬دی���اری‌ عه‌بدولق���ادر یه‌كێ���ك‬ ‫ل���ه‌و مامۆس���تایانه‌ی‌ ئاماده‌گ���ی‌ نێو‬ ‫خۆپیش���اندانه‌كانی‌ هه‌ی���ه‌‪ ،‬ب���ۆ ئاوێنه‌‬ ‫رونیك���رده‌وه‌ ئ���ه‌و مامۆس���تایانه‌ی‌‬ ‫ك���ه‌ بایكۆتی���ان ك���ردوه‌ له‌گ���ه‌ڵ ئه‌و‬ ‫مامۆس���تایانه‌ی‌ ده‌چن���ه‌وه‌ هۆڵه‌كانی‌‬ ‫خوێن���دن له‌ی���ه‌ك ئاس���تدان‪ ،‬هه‌ردوال‬ ‫دڵسۆزی‌ پرۆسه‌ی‌ خوێندنن‪ ،‬وتی‌ "ئه‌گه‌ر‬ ‫بایكۆت نه‌یتوانیبێت هه‌مو ئامانجه‌كانی‌‬ ‫خ���ۆی‌ بپێكێت‪ ،‬ب���ه‌اڵم توانیویه‌تی‌ زۆر‬ ‫له‌ئامانجه‌كانی‌ خۆی‌ بپێكێت‌و زۆر شتی‌‬ ‫گه‌وره‌ی‌ دروس���تكرد‪ ،‬بۆیه‌ پێویس���ته‌‬ ‫مامۆس���تایان ب���ه‌دوای‌ میكانیزمێك���ی‌‬ ‫دیكه‌دا بگه‌ڕێن بۆ ئه‌وه‌ی‌ بتوانرێت هه‌مو‬ ‫ده‌نگ���ی‌ مامۆس���تایان یه‌كبخرێت‪ ،‬من‬ ‫ناڵێم دۆزینه‌وه‌ی‌ میكانیزمێكی‌ دیكه‌ بۆ‬ ‫درێژه‌دان به‌فشاره‌ مه‌ده‌نیه‌كان شكستی‌‬ ‫بایكۆت���ه‌‪ ،‬چونكه‌ بایكۆت نامه‌و په‌یامی‌‬ ‫زۆر باش���ی‌ دا به‌گوێی‌ خه‌ڵكیدا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫هه‌مو فش���ارێكی‌ مه‌ده‌ن���ی‌ له‌قۆناغێكدا‬ ‫ره‌نگ���ه‌ پێویس���تی‌ به‌دۆزین���ه‌وه‌ی‌‬ ‫میكانیزم���ی‌ نوێ‌ هه‌بێت بۆ په‌ره‌پێدانی‌‬ ‫ناڕه‌زایه‌تیه‌كان"‪.‬‬ ‫م‪ .‬دی���اری‌ س���ه‌باره‌ت به‌هه‌بون���ی‌‬ ‫میكانیزمێك���ی‌ ن���وێ‌ ب���ۆ درێ���ژه‌دان‬ ‫به‌ده‌ربڕین���ی‌ ناڕه‌زایه‌تی���ه‌كان‪ ،‬ئاماژه‌‬ ‫به‌وه‌ده‌كات به‌ش���ێویه‌كی‌ گشتی‌ له‌نێو‬ ‫مامۆس���تایاندا ئه‌و باسه‌ هه‌یه‌ كه‌ چۆن‬ ‫بتوان���ن ناڕه‌زایی‌ ده‌رببڕن‌و ئه‌مس���اڵی‌‬ ‫خوێندنیش په‌ك���ی‌ نه‌كه‌وێت‪ ،‬ئه‌و وتی‬ ‫"مامۆس���تایانی‌ ن���اڕازی‌‌و ئه‌وانه‌ش���ی‌‬ ‫وه‌ك گروپ له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ مامۆس���تایانی‌‬ ‫ناڕازیدان‪ ،‬له‌ئێستادا له‌هه‌وڵی‌ دۆزینه‌وه‌ی‌‬ ‫میكانیزمێك���ی‌ نوێداین ب���ۆ به‌رده‌وامی‌‬ ‫فش���اره‌كان‪ ،‬چونكه‌ ئێمه‌ی مامۆستایان‬ ‫هه‌میش���ه‌ ئه‌وه‌مان دوپ���ات كردۆته‌وه‌‬ ‫كه‌ مامۆس���تایان به‌ته‌واوی‌ گه‌یشتونه‌ته‌‬ ‫ئه‌و بڕوایه‌ی‌ خه‌ریكه‌ س���اڵێكی‌ خوێندن‬ ‫بفه‌وتێت‪ ،‬مامۆس���تا هه‌میشه‌ خۆی‌ به‌‬ ‫به‌رپرسیار زانیوه‌ به‌رانبه‌ر خوێندكاران‌و‬ ‫قوتابی���ان‪ ،‬هی���چ هه‌نگاوێك���ی‌ نه‌ناوه‌‬ ‫زیان به‌پرۆس���ه‌ی‌ خوێن���دن بگه‌یه‌نێت‪،‬‬ ‫بۆی���ه‌ كاتێك زانی‌ ده‌گات���ه‌ ئه‌و دۆخه‌‬ ‫ئه‌وا هه‌ڵوه‌س���ته‌یه‌ك ده‌كات‌و بیر له‌وه‌‬ ‫ده‌كاته‌وه‌‪ ،‬میكانیزمێكی‌ دیكه‌ بدۆزێته‌وه‌‬ ‫به‌اڵم به‌و مه‌رجه‌ی‌ جارێكی‌ دیكه‌ هه‌مو‬ ‫مامۆس���تایان كۆبكات���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ش���ی‌‬ ‫له‌به‌رچاومان���ه‌ نه‌فه‌وتاندنی‌ س���اڵێكی‌‬ ‫خوێندن���ی‌ پرۆس���ه‌ی‌ په‌روه‌رده‌ی���ه‌‪،‬‬ ‫چونك���ه‌ هی���چ كه‌س���ێك نه‌م���اوه‌ له‌م‬ ‫واڵته‌دا به‌رپرس���یارێتی‌ هه‌ڵبگرێت بۆیه‌‬

‫ئه‌نجومه‌ن ‌ی‬ ‫مامۆستایای‌ ناڕازی‌‪:‬‬ ‫هه‌تاوه‌كو حكومه‌ت‬ ‫وه‌اڵممان نه‌داته‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌بایكۆت به‌رده‌وام‬ ‫ده‌بین‬ ‫یه‌كێتی‌ مامۆستایان‪:‬‬ ‫نابێت بایكۆتمان‬ ‫الپیرۆز بێت‬

‫خۆپیشاندانی مامۆستایان لەسلێمانی‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ر ‌ی‬ ‫گشتی‌ په‌روه‌رده‌ی‌‬ ‫سلێمانی‌ به‌وه‌كاله‌ت‪:‬‬ ‫ژماره‌یه‌كی‌‬ ‫باش له‌ده‌رگای‌‬ ‫قوتابخانه‌كان‬ ‫كراونه‌ته‌وه‌‬ ‫مامۆس���تایان بیر ل���ه‌و‌ه ده‌كه‌نه‌وه‌ ئه‌و‬ ‫به‌رپرسیارێتیه‌ هه‌ڵبگرن"‪.‬‬ ‫ئه‌و مامۆس���تایه‌ ده‌ش���ڵێت "هه‌ندێك‬ ‫له‌مامۆس���تایان چونه‌ت���ه‌وه‌ هۆڵه‌كانی‌‬ ‫خوێن���دن‪ ،‬له‌هه‌مانكاتیش���دا به‌ش���ێك‬ ‫له‌مامۆستایان به‌رده‌وامن له‌بایكۆت‪ ،‬ئه‌مه‌‬ ‫وه‌های‌ ك���ردوه‌ میكانیزمێك بدۆزینه‌وه‌‬ ‫بۆ یه‌كهه‌ڵوێس���تی‌‪ ،‬گفتوگۆیه‌كی‌ جدی‌‬ ‫هه‌یه‌ له‌ئاراداو چاوه‌ڕێی‌ ئه‌وه‌ین كه‌ ئه‌و‬ ‫گفتوگۆیه‌ ده‌گاته‌ چی‌‪ ،‬ئێس���تا بۆچون‬ ‫زۆره‌ له‌وباره‌یه‌وه‌"‪.‬‬

‫له‌به‌رانبه‌ریش���دا رێب���وار محه‌م���ه‌د‬ ‫ئه‌ندام���ی‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ مامۆس���تایان ‌ی‬ ‫ناڕازی‌ به‌ڕۆژنامه‌ی‌ (ئاوێنه‌)ی‌ راگه‌یاند‬ ‫"له‌ژێر فش���ارێكی‌ زۆر گه‌وره‌دا به‌شێك‬ ‫له‌ده‌رگای‌ قوتابخان���ه‌كان كراونه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ئ���ه‌وه‌ ناتوانرێ���ت پێیبوترێ���ت‬ ‫خوێندن‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ به‌ش���ی‌ پێویست‬ ‫مامۆس���تایان نه‌چونه‌ت���ه‌وه‌ هۆڵه‌كانی‌‬ ‫خوێن���دن له‌هه‌مانكاتیش���دا قوتابی���ان‬ ‫وه‌ك پێویس���ت په‌یوه‌ندیان نه‌كردۆته‌وه‌‬ ‫به‌خوێندنگاكانیانه‌وه‌‪ ،‬بۆ ئه‌و بابه‌ته‌ش‬ ‫كه‌ ده‌ستپێش���خه‌ری‌ بكرێت بۆ شكاندن‬ ‫یاخود هه‌ڵپه‌س���اردنی‌ بایك���ۆت‪ ،‬به‌ڵێ‬ ‫له‌چوارچێوه‌ی‌ س���ه‌ردانه‌كانماندا بۆالی‌‬ ‫الیه‌ن���ه‌ سیاس���یه‌كان ئه‌و پێش���نیاره‌‬ ‫الیه‌ن���ه‌كان كردویان���ه‌ ك���ه‌ بایك���ۆت‬ ‫هه‌ڵپه‌س���ێردرێت تاوه‌ك���و كاتێك���ی‌‬ ‫دیاریك���راو‪ ،‬ك���ه‌ ئه‌گه‌ر هات���و له‌وماوه‌‬ ‫دیاریك���راوه‌دا حكوم���ه‌ت وه‌اڵمی‌ نه‌بو‬ ‫ئه‌وكاته‌ بایكۆت ده‌س���ت پێبكرێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم دی���اره‌ به‌ده‌نگ���ی‌ ئه‌ندامان���ی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ ن���اڕازی‌ مامۆس���تایان ئه‌و‬ ‫پێش���نیاره‌ی‌ الیه‌ن���ه‌ سیاس���یه‌كان‬ ‫ره‌تكرای���ه‌وه‌‪ ،‬له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی‌ ته‌نان���ه‌ت‬ ‫به‌پێ���ی‌ راپۆرتی‌ مانگان���ه‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫دارایی‌ ئه‌و هاندانه‌ی‌ حكومه‌ت نه‌چوه‌ته‌‬ ‫بواری‌ جێبه‌جێكردنه‌وه‌‪ ،‬به‌ش���ێوه‌یه‌ك‬ ‫له‌ش���ێوه‌كان رێنماییان ب���ۆ نه‌چوه‌ كه‌‬ ‫هاندان بۆ مامۆس���تا ببه‌سترێت‪ ،‬كه‌واته‌‬ ‫هاندانه‌كه‌ش چ���وه‌ دۆخ���ی‌ گومانه‌وه‌‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ بڕیاردرا بایك���ۆت به‌رده‌وام‬ ‫بێت‌و هه‌ڵپه‌س���اردن‌و شكاندنی‌ بایكۆت‬ ‫شتێكی‌ مه‌حاڵ بێت"‪.‬‬

‫بایكۆت‌و خۆپیش���اندانی‌ مامۆستایان‬ ‫له‌م���اوه‌ی‌ زیاتر ل���ه‌‪ 85‬رۆژی‌ بایكۆتدا‬ ‫توانی‌ كاربه‌ده‌ستانی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێم‌و‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ په‌روه‌رده‌ ناچ���ار به‌ به‌ڵێنی‌‬ ‫‪ 150‬ه���ه‌زار دین���ار بۆ مامۆس���تایانی‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی‌ ش���ار‌و ‪ 100‬ه���ه‌زار دینار بۆ‬ ‫مامۆستایانی‌ ناو شار بكات‌و به‌ڕێوه‌به‌ری‌‬ ‫گش���تی‌ په‌روه‌رده‌ی‌ س���لێمانیش ناچار‬ ‫به‌ده‌ستله‌كاركێش���انه‌وه‌ بكات‌و خه‌باتی‌‬ ‫مه‌ده‌نی‌‌و پیشه‌یی‌ له‌كوردستاندا گه‌شه‌‬ ‫پێبدات‪.‬‬ ‫به‌اڵم م‪.‬رێبوار جه‌خت له‌وه‌ده‌كاته‌وه‌‬ ‫هه‌تاوه‌ك���و گ���وێ‌ له‌داواكاریه‌كانی���ان‬ ‫نه‌گیرێت‌و وه‌اڵمێكی‌ پێویستیان له‌الیه‌ن‬ ‫حكومه‌ته‌وه‌ نه‌درێته‌وه‌‪ ،‬ئه‌وان به‌رده‌وام‬ ‫ده‌بن له‌بایكۆت‪ ،‬وتیشی‌ "هیچ شتێكمان‬ ‫بۆ جێبه‌جێ‌ نه‌ك���راوه‌‪ ،‬بۆیه‌ هه‌تاوه‌كو‬ ‫وه‌اڵمی‌ پێویس���تمان نه‌درێته‌وه‌ له‌الیه‌ن‬ ‫حكومه‌ت���ی‌ هه‌رێمه‌وه‌ ئێم���ه‌ به‌رده‌وام‬ ‫ده‌بین له‌بایكۆت‪ ،‬ئه‌و خوێندنگایانه‌ی‌ كه‌‬ ‫كراونه‌ته‌وه‌ ناگاته‌ ‪%20‬ی‌ قوتابخانه‌كان‪،‬‬ ‫بۆیه‌ پرۆس���ه‌ی‌ پ���ه‌روه‌رده‌و فێركردن‬ ‫په‌كیكه‌وتوه‌‪ ،‬بۆئه‌وه‌ی‌ ئه‌و پرۆسه‌یه‌ش‬ ‫بكه‌وێته‌وه‌ س���ه‌ر رێچك���ه‌ی‌ خۆی‌ ئه‌وا‬ ‫پێویس���ته‌ حكومه‌ت جوڵ���ه‌ی‌ هه‌بێت‪،‬‬ ‫پێویس���ته‌ ن���وزه‌ی‌ هه‌بێت كه‌ ئێس���تا‬ ‫نوزه‌ی‌ له‌خۆی‌ بڕیوه‌"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا ده‌ش���ڵێت "ئێم���ه‌ ته‌نه���ا‬ ‫چاوه‌ڕێ���ی‌ ئه‌وه‌ ده‌كه‌ی���ن كه‌ حكومه‌ت‬ ‫وه‌اڵمی‌ پێویس���تی‌ هه‌بێت بۆ باشكردنی‌‬ ‫گوزه‌رانی‌ ژیانی‌ مامۆستا‪ ،‬ئه‌و خوێندنه‌ی‌‬ ‫كه‌ حكومه‌ت باسیده‌كات له‌هه‌فته‌یه‌كدا‬ ‫چه‌ن���د رۆژێ���ك ده‌وام هه‌بێ���ت ئێم���ه‌‬

‫به‌خوێندنی‌ نازانین"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ گش���تی‌ پ���ه‌روه‌رده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫سلێمانی‌ به‌وه‌كاله‌ت بۆ رۆژنامه‌ی‌ ئاوێنه‌‬ ‫ئاشكرای‌ ده‌كات‪ ،‬له‌چه‌ند رۆژی‌ داهاتودا‬ ‫پرۆس���ه‌ی‌ خوێندن ده‌ست پێده‌كاته‌وه‌‪،‬‬ ‫په‌روین ئه‌مین ده‌ڵێت "ژماره‌یه‌كی‌ باش‬ ‫له‌قوتابخان���ه‌و خوێندنگاكان پرۆس���ه‌ی‌‬ ‫خوێندن ده‌ستی‌ پێكردۆته‌وه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫له‌سنوری‌ هه‌ڵه‌بجه‌و ده‌ربه‌ندیخان‌و ئه‌و‬ ‫ناوچانه‌ش واخه‌ریكه‌ ده‌رگاكانی‌ خوێندن‬ ‫ده‌كرێنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوبه‌ری‌ گشتی‌ په‌روه‌رده‌ی‌ سلێمانی‌‬ ‫به‌وه‌كاله‌ت ئاماژه‌ به‌وه‌ش ده‌كات‪ ،‬ئه‌وان‬ ‫به‌مافی‌ مامۆستایانی‌ ناڕازی‌ ده‌زانن كه‌‬ ‫داوای‌ ماف���ی‌ خۆیان بكه‌ن‪ ،‬ده‌ش���ڵێت‬ ‫"ئێمه‌ش له‌گه‌ڵ مامۆستایانی‌ ناڕازیداین‌و‬ ‫مافی‌ خۆیان���ه‌ داوای‌ مافه‌كانیان بكه‌ن‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم خوێندكارانی���ش گوناهن‌و نابێت‬ ‫سزای‌ خوێندكاران بدرێت"‪.‬‬ ‫مامۆس���تا په‌روین ره‌ت���ی‌ كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫له‌ئێس���تادا بزانێت چاره‌نوسی‌ پرۆسه‌ی‌‬ ‫پ���ه‌روه‌رده‌ چی‌ به‌س���ه‌ر دێت‪ ،‬ئه‌و وتی‌‬ ‫"له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ هێش���تا كاره‌كانمان نوێیه‌‬ ‫ده‌بێ���ت ه���ه‌وڵ بده‌ین ب���ۆ دۆزینه‌وه‌ی‌‬ ‫رێگاچاره‌ی���ه‌ك كه‌ بتوانی���ن قه‌ره‌بوی‌‬ ‫خوێن���دكاران بكه‌ینه‌وه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ره‌نگه‌‬ ‫له‌كۆتایی‌ ئه‌م هه‌فته‌یه‌دا شته‌كان یه‌كالیی‬ ‫ببنه‌وه‌ له‌وه‌ی‌ كه‌ چی‌ ده‌كرێت"‪.‬‬ ‫جێگ���ری‌ س���كرتێری‌ لقی‌ س���لێمانی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ مامۆس���تایانی‌ كوردس���تانیش‬ ‫باس ل���ه‌وه‌ ده‌كات‪ ،‬بایك���ۆت نه‌یتوانی‌‬ ‫فش���ار دروست بكات‪ ،‬س���ه‌نگه‌ر فایه‌ق‬ ‫وت���ی‌ "ده‌بێت هه‌مو الیه‌نه‌كانی‌ دۆخه‌كه‌‬

‫س���ه‌یر بكه‌ین ئه‌وسا باس���ی‌ زه‌روره‌تی‌‬ ‫بایكۆت بكه‌ین‪ ،‬به‌اڵم ده‌ركه‌وت بایكۆت‬ ‫هیچ ئه‌نجامێك���ی‌ نه‌ب���ووه‌‪ ،‬به‌داخه‌وه‌‬ ‫حكومه‌ت���ی‌ هه‌رێم كه‌متری���ن هه‌نگاوی‌‬ ‫ناوه‌ بۆ كێشه‌ی‌ مامۆستایان‪ ،‬له‌واقیعدا‬ ‫بایكۆت له‌به‌ش���ێكی‌ زۆری‌ ناوه‌نده‌كانی‌‬ ‫خوێندندا شكاوه‌و نه‌توانراوه‌ مامۆستایان‬ ‫به‌یه‌كهه‌ڵوێس���ت بایكۆتی‌ سه‌رتاسه‌ری‌‬ ‫رابگه‌یه‌ن���ن‪ ،‬بۆی���ه‌ قه‌ناعه‌تم���ان وایه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر بایكۆت سه‌رتاسه‌ری‌ نه‌بێت ئه‌وا‬ ‫زه‌روره‌ت���ی‌ بایكۆت نامێنێ���ت‪ ،‬چونكه‌‬ ‫بایك���ۆت خۆی‌ هۆكارێكه‌ بۆ گه‌یش���تن‬ ‫به‌ئامانجه‌ك���ه‌ت‪ ،‬ب���ه‌الم ئه‌گ���ه‌ر ئه‌مه‌‬ ‫نه‌یتوان���ی‌ بتگه‌یه‌نێ‌ ب���ه‌و ئامانجه‌ زۆر‬ ‫ئاساییه‌ رێگه‌ی‌ دیكه‌ی‌ فشار بدۆزیته‌وه‌‪،‬‬ ‫نابێ���ت بایكۆت زۆر پی���رۆز بێت المان‌و‬ ‫هێڵی‌ س���وربێت المان‪ ،‬به‌ڵكو گه‌یشتن‬ ‫به‌ئامانج هێڵی‌ سور بێت"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "ده‌بێت بیر بكه‌ینه‌وه‌و راوێژو‬ ‫گفتوگۆ له‌س���ه‌ر رێگ���ه‌ی‌ دیكه‌ بكرێت‪،‬‬ ‫بایك���ۆت ئامانج نی���ه‌ به‌ڵك���و ئامڕازه‌‬ ‫ب���ۆ گه‌یش���تن به‌ئامانج‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئێمه‌‬ ‫پێینه‌گه‌یشتین بۆیه‌ ده‌بێت بیربكه‌ینه‌وه‌‬ ‫ل���ه‌وه‌ی‌ فش���اری‌ دیك���ه‌ بكه‌ی���ن‪ ،‬ئه‌م‬ ‫به‌رپرس���انه‌ی‌ هه‌رێم خه‌می‌ پرۆس���ه‌ی‌‬ ‫په‌روه‌رده‌یان نیه‌و پێیان خۆشه‌ هه‌موی‌‬ ‫نه‌خوێن���ده‌وار بێت‪ ،‬بایكۆت فش���ار نیه‌‬ ‫له‌س���ه‌ر ده‌س���ه‌اڵتی‌ هه‌رێم بۆیه‌ ده‌بێت‬ ‫بیر له‌ڕێگه‌ی‌ دیك���ه‌ بكه‌ینه‌وه‌و ده‌بێت‬ ‫به‌رده‌وام بین‌و كۆڵنه‌ده‌ین‪ ،‬ئێمه‌ پێشتر‬ ‫وامان ده‌زان���ی‌ كه‌ بایكۆت فش���ارێكی‌‬ ‫قورس���ه‌ به‌اڵم ئه‌و ئه‌زمونه‌شمان كردو‬ ‫نه‌گه‌یشتینه‌ ئامانج"‪.‬‬

‫له‌سلێمان ‌ی ئاواره‌كان ده‌خوێنن‌و خوێندنی‌ خه‌ڵك ‌ی شاریش په‌كخراوه‌‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬ ‫زیاتر له‌‪ 85‬رۆژه‌ خوێندنی‌ هه‌مو‬ ‫ئاسته‌كان‪ ،‬له‌سه‌ره‌تاییه‌وه‌ تازانكۆ‬ ‫به‌هۆی‌ بایكۆتی‌ مامۆستایان‌و‬ ‫جێبه‌جێنه‌كردنی‌ داواكارییه‌كانیانه‌وه‌‬ ‫له‌الیه‌ن حكومه‌ته‌وه‌ په‌كیكه‌وتوه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئاواره‌كان له‌مانگی‌ ئه‌یلولی‌‬ ‫رابردوه‌وه‌ تائێستا درێژه‌ به‌خوێندنی‌‬ ‫ئاسایی‌ خۆیان ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫چیم����ەن محەم����ەد یاری����دەدەری‬ ‫قوتابخانەی "الفراقید"ی‌ س����ەرەتایی‬ ‫لەشاری سلێمانی بەئاوێنەی راگەیاند‬ ‫"قوتابخانەكەمان وەك س����ااڵنی دیكە‬ ‫لەكات����ی‌ دیاریكراوی‌ خۆی����دا بەڕوی‬ ‫قوتابیاندا كراوەت����ەوە كە حكومەتی‬ ‫عێراقی لەشاری س����لێمانی بینای بۆ‬ ‫دابینكردوی����ن‌و كرێكەی نزیكەی پێنج‬ ‫هەزار دۆالرە بۆ یەك مانگ"‪.‬‬ ‫ئەو وتی "رێكخراوەكانی نێودەوڵەتی‬ ‫ب����ەردەوام هاوكارمان����ن لەبەردەوامی‬ ‫پڕۆسەی خوێندنی ئاوارەكان بەهێنانی‬ ‫ه����اوكاری ب����ۆ قوتابی����ان لەكتێب‌و‬ ‫دەفت����ەرو قەڵەم‌و جانت����او كۆی ئەو‬

‫پێداویس����تیانەی ک����ە ب����ۆ خوێندن‬ ‫پێویستن"‪.‬‬ ‫سەبارەت بەموچەی مامۆستاكانیش‪،‬‬ ‫ئەو وتی "حكومەت����ی‌ ناوەند لەكاتی‬ ‫خۆی����دا موچەكانمان ب����ۆ دەنێرێت‌و‬ ‫كێش����ەی موچەم����ان نی����ە‪ ،‬هەندێك‬ ‫مانگ رۆژێ����ك دوادەكەوێت بەاڵم زۆر‬ ‫كاتی����ش هەی����ە حكومەت����ی عێراقی‬ ‫دو موچەم����ان پێكەوە ب����ۆ دەنێرێت‬ ‫بەبێ‌ پاش����ەكەوتكردن‌و دەس����تكاری‬ ‫موچەكانم����ان‪ ،‬كرێی‌ ئ����ەو بینایەش‬ ‫تێیدای����ن حكومەتی ناوەن����د دابینی‬ ‫دەكات كە نزیكەی ‪ 5000‬هەزار دۆالرە‬ ‫بۆ مانگێك"‪.‬‬ ‫ئام����اژە ب����ەوەش دەكات رۆژان����ە‬ ‫ژمارەیەك����ی بەرچ����او لەقوتابیان����ی‬ ‫خوێندنگ����ە عەرەبییەكان����ی هەرێمی‬ ‫كوردس����تان بەهۆی نەبون����ی دەوام‬ ‫لەخوێندنگەكانی����ان پەیوەندیی����ان‬ ‫پێوەدەك����ەن تاوەربگیرێ����ن‌و دەوام‬ ‫بكەن‪ ،‬بەاڵم بەه����ۆی نەبونی جێگەو‬ ‫بچوك����ی بیناكەی����ان ناتوان����ن كەس‬ ‫وەرگرن كە س����ەرو خۆیان لێ ئاگادر‬ ‫كردۆت����ەوە تاچەند كەس����ێكی دیكە‬ ‫س����ودمەندبن لەخوێندنگەكەیان‪ ،‬ئەو‬

‫وتی‌ "لەس����ەرجەم ش����ارەكانی هەرێم‬ ‫خوێندنگەمان هەیە‌و ئاوارەكان تێیدا‬ ‫دەخوێنن"‪.‬‬ ‫نەوش����یروان حەمەغەریب كارگێڕی‌‬ ‫لقی س����لێمانی یەكێتی‌ مامۆستایانی‌‬ ‫كوردستان لەمبارەیەوە وتی‌ "دەسەاڵت‬ ‫لەم سنورە دەیەوێت دەوامی ئەهلی‌و‬ ‫ئاوارەكان بەردەوام بن كە س����ودێكی‬ ‫مادی هەیە بۆ ئەم ناچەیەو كۆمەڵێك‬ ‫خەڵ����ك لەهەبونی ئ����ەو قوتابخانانە‬ ‫س����ودمەند دەب����ن هەرلەك����رێ‌ بیناو‬ ‫وەرگرتن����ی قوتاب����ی لەقوتابخان����ە‬ ‫ئەهلیەكان‌و زۆر الیەنی دیكە هەربۆیە‬ ‫بایكۆت نەكراو دەوام بەردەوامە"‪.‬‬ ‫هەروەه����ا چیم����ەن عەبدوڵ��ڵ�ا‬ ‫پەروەردەی����ی‬ ‫سەرپەرش����تیاری‬ ‫لەس����لێمانی‪ ،‬لەمبارەی����ەوە وت����ی‌‬ ‫"خوێندنگ����ە ئەهلی����ەكان كێش����ەی‬ ‫ئابورییان نیە‪ ،‬زۆر ئاس����ایی دەوامی‬ ‫خۆیان دەكەن"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "قوتابخانەو خوێندنگەی‬ ‫ئاوارەكانیش س����ەر بەپەروەردەكانی‬ ‫ئێمە نین تابڕیار لەمامۆستانی ناڕازی‬ ‫وەربگرن‪ ،‬ئەوان بەردەوامن لەدەوامی‬ ‫خۆیان"‪.‬‬

‫ی ناوەند‬ ‫حكومەت ‌‬ ‫لەكاتی خۆیدا‬ ‫موچەكانمان بۆ‬ ‫دەنێرێت‌و كێشەی‬ ‫موچەمان نیە‬ ‫چەند قوتابییەکی ئاوارە‬

‫فۆتۆ‪ :‬مەزهەر‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫‪19‬‬

‫کاتێک گەوجاندن‌و هەڕەشەکردن دەبێته‪ ...‬پاشماوە‬ ‫‪ .5‬کەمکردن���ەوەی کرێ���ی کاری‬ ‫راهێنەر‪ ،‬کۆریۆگراف‌و سەماکاری پیشەیی‬ ‫(پیش���ەیی بەواتای من بەس���ەما دەژیم‌و‬ ‫تەنها پیش���ەمه) له‪ ٢‬ملیۆن دینارەوه بوە‬ ‫تەنها ملیۆنیك بۆ ماوەی ‪١‬مانگ کارکردن‬ ‫رۆژی ‪ ٥‬کاتژمێ���ر‪ ،‬بۆیه هەر لێرەوه بڕی‬ ‫نزیک���ەی‪ ٣‬ملی���ۆن دین���اری دابینکردنی‬ ‫دەرخس���تەکەمان کەوت���ه ئەس���تۆی‬ ‫کۆمپانیاکەمان‪.‬‬ ‫‪ .6‬کەمکردن���ەوەی کرێ���ی کاری‬ ‫سەماکارانی بەشداربو‪.‬‬ ‫‪ .7‬کەمکردنەوەی بڕی پارەی جلوبەرگ‌و‬ ‫دیکۆر‬ ‫ب���ەو ش���ێوەیەش دەرخس���تەکەمان‬ ‫کەمک���ردەوه بۆ تەنها‪ ٦‬ملیۆن‌و‪ ٦٠٠‬هەزار‬ ‫دینار‪.‬‬ ‫دو هەفته پێش یەکەمین نمایش���کردن‪،‬‬ ‫لەالیەن لیژنەی بەڕێوەبەرێتی بەشی شانۆ‬ ‫که‪ ٣‬کەس���ن پێمانڕاگەیان���درا که بەپێی‬ ‫چەند رێوشوێنێکی تایبەت دەرخستەکەیان‬ ‫ل���ه‪ ١١‬ملیۆن‌و‪ ٧٥٠‬ه���ەزارەوه کردوه به‪٢‬‬ ‫ملیۆن‌و‪ ٧٠٠‬هەزار‪ ،‬ئێمەیش بەبێ گفتوگۆ‬ ‫وتمان ئەوه کاری خۆتانەو قبوڵمان کرد‪،‬‬ ‫هەربۆی���ه یەکەم هەنگاوم���ان گۆڕانکاری‬ ‫بو لەچۆنایەت���ی ئەنجامدانی پرۆژەکەمان‬ ‫بەپێی بڕی ئەو پارەیەی که‪ ٣‬ملیۆن دینار‬ ‫بو که لە(پارێزگای سلێمانی‪ ،‬کۆمپانیای‬ ‫قەیوان‪ ،‬هیوا فۆندەیشن‪ ،‬ڕێکخراوی س د‬ ‫ۆ)‪ ،‬سپۆنسەر پەیمانیان پێدابوین‌و لەگەڵ‬ ‫ئەو‪٢‬ملی���ۆن‌و ‪ ٧٠٠‬ه���ه زار دینارەی که‬ ‫بەڕێوەبەرێتی بەشی شانۆ بڕیاری لەسەر‬ ‫دراوه‪ ،‬لەگ���ەڵ پ���ارەی بلیت���ی رۆژانەی‬ ‫نمای���ش که بتوانین ب���ڕی‪ ٦‬ملیۆن‌و ‪٦٠٠‬‬ ‫هەزار دەرخستەی پرۆژەکه دابین بکەین‪.‬‬ ‫نمایشی سەمای پینەدۆزەکان له‪ ٦‬بۆ‪٩‬‬ ‫ی مانگ���ی ‪ ٨‬پێشکەش���کراو بڕی پارەی‬ ‫تکتی چونه ژورەوه‪٩٩٠‬هەزار دینار بوو‪.‬‬ ‫ل���ەدوای ماوەیەک���ی زۆر لەگەڕانەوەم‬ ‫بۆ ئەوروپا لەالیەن بەڕێوەبەری گش���تی‬ ‫پرۆژەکەم���ان پێمڕاگەیەن���را‪ ،‬لەژێر ناوی‬ ‫پرۆژەیەکی پێشکەش���کراو ب���ڕی پارەی‬ ‫بڕیار له س���ه ر دراو ک���ه ‪٢‬ملیۆن و‪٧٠٠‬‬ ‫هەزار بوو‪ ،‬کەم ک���راوه تەوه بۆ تەنها ‪١‬‬ ‫ملیۆن دینار بۆ پرۆژەکەمان‪ ،‬وەک ئەوەی‬ ‫بەڕێوەبەرێتی هونەر و ش���انۆی سلێمانی‬ ‫ک���ه بەش���داربوون لەبەره���ەم هێنانیدا‪،‬‬ ‫ئەنجامێک���ی ناچاوەڕوان کراو بوو بۆمان‪،‬‬ ‫چونک���ه ئەو ب���ڕه پارەیه ک���ه ‪١‬ملیۆنه‬ ‫دەچێته خانەی تەنها سوپاس���کردنەوه‪،‬‬ ‫وەک هەم���و سپۆنس���ەرەکانی تر ‪ ،‬نەک‬ ‫پرۆژەیەکی سەمای شانۆیی که بۆ یەکەم‬ ‫جاره بەو ش���ێوازه لەڕێگای سەماو زمانی‬ ‫جەستەوه مێژو و چیرۆکەکانی نەتەوەیەک‬ ‫دەگێڕڕیتەوه‪ ،‬ب���ۆ یەکەم جاره‪ ١‬کاتژمێر‬ ‫س���ەماکردنی بەردەوام دەبێته نمایشێکی‬ ‫سەما لەو شاره دا‪ ،‬بۆ یەکەم جار گروپێکی‬ ‫گەنج لەم���اوەی تەنها مانگێکدا رۆژانه بۆ‬ ‫ماوەی ‪ ٥‬کاتژمێر مەشق‌و خۆئامادەکردن‬ ‫دەک���ەن‌و بەڕێوەبەرێتی هونەرو ش���انۆی‬ ‫س���لێمانی ناویان لەپاڵ کۆمپانیاکەماندا‬ ‫وەک بەرهەمهێنەر دێ���ت‌و وەک خاوەنی‬ ‫نی���وەی بەرهەمەک���ه ناویان نوس���راوە‬ ‫کەچ���ی هەڵدەس���تن بەکەمکردن���ەوەی‬ ‫دەرخستەکەی‪ ،‬لەبری دەستخۆشیکردن‌و‬

‫هاندان���ی ئ���ەو گەنجان���ه ک���ه خۆی���ان‬ ‫ئامادەکردوه بۆ پرۆژەی داهاتو‪ ،‬که بون‬ ‫بەگروپێک بەبێ داواکردنی هیچ شێوەیەک‬ ‫لەیارمەت���ی وەک چۆن هەم���و گروپێک‬ ‫یارمەتی دەدرێن‪ ،‬کەچی دەرخستەکەیان‬ ‫لەالیەن لیژنەیەکی نوێوه که تاپێش ئەم‬ ‫بڕیارەی ئێمه کەس ئاگاداری لەناسینی ئەو‬ ‫لیژنەیه نەبو‪ ،‬که‪ ٣‬کەسن یەکێک مۆسیقی‬ ‫ئەویتریان شێوەکار تەنها شانۆکارێک لەو‬ ‫لیژنەیەدایه‪ ،‬بەڕێز بەڕێوەبەری ئێس���تای‬ ‫ش���انۆیه‪ ،‬کەواته بڕیاردەر لەس���ەر ئەو‬ ‫کەمکردنەوەی���ه تەنها بەڕێوەبەره چونکه‬ ‫کەس لەو‪ ٢‬بەڕێزەی تر نمایش���ی ئێمەیان‬ ‫نەبینیوه تابڕیاری وابدەن‪.‬‬ ‫بەڕێوەبەری بەش���ی ش���انۆ خۆیەتی‌و‬ ‫بەتەنها بڕی���اری خۆی ئەو ب���ڕه پارەیه‬ ‫ک���ه لیژن���ەی بەش���ی ش���انۆ دایناب���و‬ ‫بڕیویەت���ی‪ ،‬چونک���ه ئ���ەو‪ ٢‬بەڕێزەی تر‬ ‫کەسیان نەش���ارەزا نین لەبواری شانۆداو‬ ‫بەڕێزێکیان پێیڕاگەیاندنین که ئەو بڕیاری‬ ‫وای نەداوه‪.‬‬ ‫دواتر لەسەر ئەو بنەمایەی که شانۆ واته‬ ‫دیالۆگ‌و ژیانک���ردن‌و پێکەوه ژیان‪ ،‬پێش‬ ‫هەمو ش���تێکی تر‪ ،‬بڕیارم داو بەتەلەفۆن‬ ‫قس���ەم لەگەڵ بەڕێز بەڕێوەبەری بەشی‬ ‫ش���انۆ کردو داوامکرد گ���ەر هەوڵ بدەن‬ ‫بەسەر ئەو بڕیارەدا بچنەوه چونکه ئێمه‬ ‫قه رزاری زۆر لەتێچوی کارەکانین‪ ،‬چونکه‬ ‫بڕیارێک���ی هەڵەیەو ئێم���ه پرۆژەکەمان‬ ‫لەسەر بڕیاری لیژنەی بەشی شانۆی ئەوان‬ ‫بونیادناوه که بۆ هەمو پرۆژەیەکی شانۆیی‬ ‫بڕیاری ئەوان دوابڕیاره لەکوردس���تاندا‪،‬‬ ‫وەاڵم���ی تەنها ئەوه بو (بڕی���ارەو دراوه‬ ‫پیاچون���ەوەی نیه منی���ش تەنها وتم بۆ‬ ‫زەمانی بەعس���ه کوڕی ب���اش)‪ ،‬هەروها‬ ‫پێشمڕەگەیاند ده کرا ئێوه بڕی ملیۆنێک‬ ‫یان‪ ٧٠٠‬ه���ه زاری ببڕن ب���ۆ بەجارێک‪١‬‬ ‫ملیۆن‌و‪ ٧٠٠‬هه زار ده بڕن‪ ،‬دواتر که زانیم‬ ‫هەوڵی دیالۆگ‌و چارەسەرکردنی کێشەکه‬ ‫ن���ادات منیش پێمڕاگەیاند بەو ش���ێوەیه‬ ‫من ناچار دەبم رونکردنەوەیەک بنوسم‌و‬ ‫باڵویبکەمەوه چونک���ه ئەوه خەڵەتاندن‌و‬ ‫گەوجاندن���ه بۆ گروپ���ی پرۆژەکەمان که‬ ‫زۆر هیالکبوی���ن بەو پرۆژه س���ەمایەوه‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم بەڕێوەبەری ش���انۆ زۆر بێباکانه‬ ‫وتی(بۆ پرۆژەکانی داهاتوت کێش���ەت بۆ‬ ‫دروس���ت دەکات) منیش وتم کوڕی باش‬ ‫هەڕەش���ەم لێدەکەیت‪ ،‬دواتر وتی (ئێمه‬ ‫وەاڵمی ک���ەس نادەینەوه چونکه ئەوەنده‬ ‫چاالکیمان هەبوه ئەمساڵ‪ ،‬لەبەرئەوه گوێ‬ ‫لەو ش���تانه ناگرین‪ ،‬ئاگاداریشت دەکەم‬ ‫که تاهەفتەی داهات���و پارەکه وەرنەگرن‬ ‫دەگەڕێتەوه خەزێنه‪ ،‬وەریگرن‌و بەشیکەن‬ ‫لەنێوان خۆتان���دا) منیش پێم وت تکایه‬ ‫بەزمانی هەڕەش���ەو ترساندن قسه مەکه‬ ‫دواتر زۆر بەلێبوردویی وتی (من نەبومایه‬ ‫ئەو بڕه پارەیەش���تان ب���ۆ دەرنەدەچو)‪،‬‬ ‫لێ���رەوه پرس���یارێک دروس���ت دەبێ���ت‬ ‫ئەوه کێیه حەز بەپرۆژەی س���ەما ناکات‬ ‫لەس���لیمانیدا؟ لێرەوه کەسانێکی تر دێنه‬ ‫ناو بڕیاردان‪ ،‬ئ���ەوه کێیه دەبێته لەمپەر‬ ‫ئەگ���ەر بەڕێوەبەر خۆی نیه‪ ،‬ئەی کێیه؟‬ ‫چونکه بەڕێوەبەری هونەری زۆر دەمێکه‬ ‫نیەتپاکی خۆی لەو بارەوه پیش���انداوەو‬ ‫پێیڕاگەیاندوی���ن که دەس���ەاڵتی بەهیچ‬

‫ش���ێوەیەک بەس���ەر بڕیاری بەڕێوەبەری‬ ‫ش���انۆدا نیه‪ ،‬کەواته بەڕێوەبەری ش���انۆ‬ ‫گەر خۆت نیت ئ���ەوه کێیه ئەو بڕیارەی‬ ‫داوه بەس���ەر پرۆژەیەک���دا نزیک���ەی‪١٥‬‬ ‫رێپۆرت���اژی هون���ەری کەناڵەکانی تیڤی‬ ‫لەس���ەر کراوه‪ ،‬نزیکەی‪١٠‬جار لەڕۆژنامەو‬ ‫گۆڤارەکاندا چاوپێکەوتن‌و دەستخۆش���ی‌و‬ ‫باسی س���ەرکەوتنی پرۆژەکه کراوه‪ ،‬ئەوه‬ ‫کێیه ئەوەنده رقی لەژیانه چونکه س���ەما‬ ‫ژیانه‪ ،‬چونکه س���ەما هونەرێکه دەتوانێت‬ ‫گۆڕانی کۆمەاڵیەتی بەرپا بکات‪.‬‬ ‫هیشتا هیچم لەپێشێلکارییەکان باس‬ ‫نەکردوه‬ ‫ئەم بەڕێوەبەره بەڕێزەی بەش���ی شانۆ‬ ‫پەیمانی دابو ریکالمی نمایش���ەکەمان بۆ‬ ‫بکات‪ ،‬بەاڵم لەبەر نەمانی کارەباو نەبونی‬ ‫گاز ب���ۆ موەلی���دەی هۆڵی رۆش���نبیری‪،‬‬ ‫وێنەگری بەش���ی ش���انۆ وتی من ناتوانم‬ ‫س���بەی دوباره بێمەوه‪ ،‬بۆ ئەو مەبەسته‬ ‫بەپەله هاوڕێیەک���ی خۆمان یارمەتیداین‌و‬ ‫ئ���ەو کارەی ئەنجامدا‪ ،‬ب���ەاڵم لەهەموی‬ ‫وێرانت���ر‪ ،‬کۆمیدی تر‪ ،‬ناش���رینتر کاکی‬ ‫بەڕێوەبەری بەش���ی ش���انۆ رۆژێک پێش‬ ‫نمایش���ی س���ەماکەمان‪ ،‬لەڕێگای هەمان‬ ‫وێنەگ���ر که نەیتوانی کارم���ان بۆ بکات‪،‬‬ ‫داوای بڕی پ���ارەی کاری بڕین‌و مۆنتاجی‬ ‫ریکالم���ی لێک���ردم‪ ،‬دوای پەیوەن���دی‬ ‫کردنمان بەو کەسەی کاری بڕینی کردبو‬ ‫وتی من بەهیچ ش���ێوەیەک داوای ش���تی‬ ‫وامنەکردوە بەڵکو دی���اری منه بۆ ئێوه‪،‬‬ ‫ئەمه بۆچ���ی‌و لەپێناو چی بەڕێوەبەر که‬ ‫په یمانی داوه خۆیان کاری ریکالم بکەن‬ ‫دەگاته دابەزین بۆ ئەو ئاس���ته؟ من هیچ‬ ‫ناڵێم باشانۆکاران‪ ،‬میدیاکاران‌و وەزارەتی‬ ‫رۆشنبیری بڕیار بدەن‪.‬‬ ‫تاک���ه رێگایەک که ماب���و بەڕێوەبەری‬ ‫بەش���ی هونەری ب���و س���کااڵی البکەین‬ ‫ب���ەاڵم ئەو بەڕێزه هەر زو وتی من لەگەڵ‬ ‫بەڕێوەب���ەری بەش���ی ش���انۆدا هیچم بۆ‬ ‫ناکرێت‪ ،‬ئەم���ەش کۆمیدی���ای ملمالنێی‬ ‫ح���زب‌و نەبونی دەس���ەاڵتی بەڕێوەبەری‬ ‫گش���تیه بەس���ەر بەڕێوەبەری بەش���ێک‬ ‫لەبەش���ەکانی‪ ،‬دواهەوڵ ئ���ەوه بو بۆیان‬ ‫بیس���ەلمێنین که ئێمه دەرخستەمان زۆر‬ ‫زو پێشکەش���کردوه ناکرێ���ت لەژێر ناوی‬ ‫پ���رۆژەی نمایش���کراو هەڵس���وکەوتمان‬ ‫بک���ه ن‪ ،‬لەڕێ���گای ئ���ەو هاوڕێیەی که‬ ‫دەرخستەکەی پێشکەشکردبو لەمانگی‪٤‬‬ ‫دا ‪ ٢‬مان���گ پێ���ش هاتن���ەوەم‪ ،‬تابزانین‬ ‫کارکردن لەسەر دەرخس���تەکەمان بۆ وا‬ ‫دواخراوه ناوی نمایشێکی پێشکەشکراوی‬ ‫لێنراوه‪ ،‬ئیتر کاکی بەڕێوەبەری هونەری‬ ‫نەیتوانی بەسەر راس���تییەکاندا بازبدات‌و‬ ‫وتی (من چارەس���ەری کێشەکه دەکەم)‪،‬‬ ‫چارەس���ەریش ئەوه دەبێت‪ ،‬دوباره بەاڵم‬ ‫کاکی بەڕێوەبەری بەش���ی شانۆ ناچاربو‬ ‫وش���ەیەکی نوێ دابنێ���ت بەتەلەفۆن بەو‬ ‫هاوڕێیەم���ان دەڵێت که ئەو بڕه پارەیەی‬ ‫که‪ ٣‬کەس���ی ش���انۆکار بڕیاریان لەسەر‬ ‫داب���و تەخمین بوه‪ ،‬وات���ه نرخاندن بوه‬ ‫که ش���تی وابونی نیەو دروس���تکراوێکی‬ ‫خۆپەڕاندن���ەوەی کاک���ی بەڕێوەب���ەره‪،‬‬ ‫لەنمایشێکی نمایش���کراو بوەته تەخمین‪،‬‬ ‫که بۆخۆی نمایش���ەکه بەناوی ئەوانەوه‬

‫ک���راوه ئیتر ت���ەواو بوبێت ی���ان نمایش‬ ‫نەکرابێت ئ���ەی کەواته بۆ قبوڵی دەکەن‬ ‫ناوی ئەوانی لەس���ەر بێ���ت؟ ئەی کەواته‬ ‫لیژنەی بەش���ی ش���انۆ بۆ بڕیار دەدات؟‬ ‫ئەمەش کۆمیدیایەکی تر‪.‬‬

‫چیرۆکی راستەقینەی کارکردنی پرۆژەی‬ ‫سەماو تێنەگەیشتنی هەمو ئەو هیالکی‬ ‫هەوڵدانەمان‬ ‫ئیتر ئێمەش بڕیارماندا ئەو بڕه پارەیه‬ ‫ک���ه‪ ١‬ملیۆنەو له‪٢‬ملی���ۆن‌و‪ ٧٠٠‬هەزارەوه‬ ‫ک���ەم کراوەت���ەوه وەرنەگری���ن‪ ،‬چونکه‬ ‫ب���ڕه پارەیەک���ی زۆری بەش���داران هەر‬ ‫لەسەماکاران‪ ،‬گرافیک‪ ،‬وێنەگرتن (فۆتۆو‬ ‫ڤیدیۆ)‪ ،‬جلوب���ەرگ‪ ،‬یارمەتی دەرهێنەر‪،‬‬ ‫بەڕێوەبەری مۆسیقا‪ ،‬بەڕێوەبەری گشتی‪،‬‬ ‫تۆم���اری دەنگ‌و س���تۆدیۆ‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫بەره���ەم‌و کۆریۆگرافی نەدراوەو لەس���ەر‬ ‫م���ن کەوت���وەو بەڕاس���تی هەرک���ەس‬ ‫راس���تگۆیانه لەم نوسینه بڕوانێت تێدەگا‬ ‫چ گەوجاندنێک‌و هەڵخەڵەتاندنێک بەناوی‬ ‫چاالک���ی هونەریی���ەوه لەبەڕێوەبەرێت���ی‬ ‫بەشی ش���انۆی س���لێمانی بۆ پرۆژەکەی‬ ‫ئێمه دەگوزەرێت‪.‬‬ ‫ئەم���ه ئ���ەو چیرۆکه بو که ویس���تیان‬ ‫بەسەر پرۆژەیەکی س���ەمای هاوچهرخدا‬ ‫بیس���ەپێنن‪ ،‬بەاڵم ئێمه نەمانهێشت لەو‬ ‫چاالکیەکانمان لەکوردستان‬ ‫س���اتەوەی بڕی���اری رەتکردن���ەوەی بڕه‬ ‫دواج���ار ئێم���ه ئ���ەو ب���ڕه پارەیەمان‬ ‫پارەی‪ ١‬ملیۆنمان دا‪ ،‬که پێویس���ته هەمو‬ ‫ لەس���اڵی ‪ ٢٠٠٨‬ۆرکش���ۆپی سەمای‬‫رۆشنبیرێک‌و هەمو هونەرمەندێک بزانێت رەتک���ردەوه لەگ���ەڵ ئەوەش���دا ن���اوی هاوچ���ەرخ بۆ دەس���تپێکردوان بۆ یەکەم‬ ‫قورس���ترین کار کاری پرۆژەی س���ەمایه هەردو بەڕێوەبەرێتیەکه لەس���ەر تێکڕای ج���ار بەئەنج���ام گەیاندوه‪ ،‬ک���ه بوەته‬ ‫بەش���ێوەیەکی پرۆفیشناڵ لەکوردستاندا‪ ،‬ریکالمی پرۆژەس���ەماکەمان ب���و‪ ،‬لەپاڵ بابەتی ماستەرنامەکەی لەزانکۆی زیوریخ‬ ‫چونکه هۆڵی سه‌ما بونی نیه‪ ،‬فەرشی سەما ن���اوی کۆمپانیای کاروان عومەردا هاتوه‪ ،‬لەسویسرا‪.‬‬ ‫گەر بەڕێز (سەفین ئەنوەر) بەڕێوەبەری هی���وادارم هیچکام لەگ���روپ‌و پرۆژەکانی‬ ‫ ‪ ٨ -١‬ی ئەپریلی ‪ ٢٠١٣‬ۆرکش���ۆپی‬‫ئەوکاتەی بەش���ی ش���انۆ بڕیاری لەسەر داهاتوی ش���اری س���لێمانی توش���ی ئەم دوه���ەم‌و وەک بەرئەنجامی ۆرکش���ۆپەکه‬ ‫نەدایه بونی لەسلێمانی‌و لەبەڕێوەبەرێتی کێش���ەیه نەبێت‪ ،‬هیواداری���ن گەوجاندن س���ەمای (ماڵێک خاڵی‪...‬خاڵی لەسەما)‬ ‫بەشی ش���انۆدا نەدەبو‪ ،‬س���ەماکار بونی خەڵەتاندن‌و هەڕەشەکردن لەبەڕێوەبەرێتی پێشکەش کرد که ‪ ٢٠‬گەنجی بەشداربوی‬ ‫نیەو دەبێت دروستیان بکەیت‪ ،‬من دەبێت بەش���ی ش���انۆی س���لێمانی کۆتای���ی کوردس���تان‌و‪ ٢‬قوتاب���ی کۆمپانیاکەمان‬ ‫راهێنەر ب���م‪ ،‬کۆریۆگرافەربم دەرهێنەر بم پێبهێنرێت‌و نەبێته سیس���تەمی کارکردن لەسویسرا سەمایان تێدادەکرد‪.‬‬ ‫دراماتۆرگ بم‌و سەماکارێکی نمونەییش بم لەشانۆدا‪ ،‬چونکه شانۆ بەردەوامی ژیانەو‬ ‫ خولی سەمای هاوچەرخ ساڵی ‪٢٠١٤‬و‬‫هەمانکات بۆ ئەوەی بەشداران متمانەیەکی لەڕێگای ش���انۆوه ئێمه هەمو سنورەکان دامه زراندنی گروپی خەونەکانی جەسته‬ ‫پتەویان بۆ نمایشی سەما الدروست بێت‪ ،‬دەبڕی���ن تادەگەی���ن بەڕوناک���ی‪ ،‬ئێم���ه بۆ سەماو پێشکەشکردنێکی سەما‪.‬‬ ‫رۆژان���ه ئێمه نزیکەی‪ ٥‬کاتژمێر لەگەرمای لێ���رەوه هیوادارین ئیتر ئەمه کۆتایی ئەو‬ ‫ لەس���اڵی‪٢٠١٥‬وەرگێڕانی کتێب���ی‬‫مانگی‪ ٧‬تدا لەبێکارەباییدا‪ ،‬که مۆس���یقا هەڵس���وکەوته ناهونەرییه ناشارستانییه (یەکەمی���ن پەرتوک���م بالێ���ت) لەزمانی‬ ‫بناغەی س���ەمایه پرۆڤەو ئامادەکاریمان بێت‪.‬‬ ‫ئەڵمانی���ەوه بۆ ک���وردی وەک یەکەمین‬ ‫ک���ردوه‪ ،‬رۆژان���ه پێویس���تمان بەب���ڕی‬ ‫کتێب لەبواری س���ەمادا بەزمانی کوردی‬ ‫پارەی ئاوو می���وەو خواردن بوەو زۆر به‬ ‫لەکوردستان‌وئەنجامدانی وۆرکشۆپی سەما‬ ‫كاروان عومەر‬ ‫خۆشەویستیەوه هەمو ئەو قورساییەمان‬ ‫س���ەما پێداگ���ۆگ‪ ،‬کۆریۆگ���راف‪ ،‬بۆ یەکەم جار لەقوتابخانەی نێونەتەوەیی‬ ‫ب���ەڕێ ک���ردوه ب���ۆ ئ���ەوەی بتوانین‪ ٥‬سەماکارو بەڕێوەبەری کۆمپانیای سەما‪ ،‬بەریتانی لەس���لەیمانی‌و پێشکەشکردنی‬ ‫کاتژمێر پرۆڤەو ئیشکردن‌و ئەزمونکردن‌و لەش���اری‌ س���لەیمانی‌ لەگەڕەکی چوارباخ نمایشێکی س���ەما لەگەڵ مندااڵنی هەمان‬ ‫قوتابخانه‪.‬‬ ‫بونیادنانم���ان هەبێت‌و‪ ١‬کاتژمێر س���ەما لەكوردستانی‌ باشورلەدایك بوه‪.‬‬ ‫پێشکەش���بکەین که بینەر تامەزرۆی بێت‬ ‫ سۆلۆ سەمای (چیرۆکەکانی ژنێک‪...‬‬‫هەروەک چۆن لەزمانی بینەران خۆیانەوه‬ ‫ماوەی‌‪١٧‬س���اڵه لەسویس���را دەژی‌‪ ،‬س���ەمایەک) که لەکاتژمێ���ر‪ ٨‬ی ئێوارەی‬ ‫دواجار بەخۆشحاڵییەوه گوێبیستی بوین‪ ،‬ماوەی‪ ٣٠‬سا ڵی‌ بەردەوام لەبواری‌ شانۆو ‪١٢‬ی مانگ���ی ‪١٠‬ی‪ ٢٠١٥‬لەپارک���ی دایک‬ ‫لەس���لەیمانی پێشکەش���کرا‪ ،‬که کارێکی‬ ‫رۆژانه ل���ەو قەیرانەدا هاتوچۆمان کردوەو سەمادا كارئەكات‪.‬‬ ‫کرێی هاتوچۆم���ان داوه‪ ،‬ش���ەونخونی‌و‬ ‫دبل���ۆم راگ���وزەری ئ���ازاد بو لەنێوان مۆس���یقاو‬ ‫‪١٩٩٣-١٩٨٥‬بڕوانام���ەی‬ ‫لەپاڵ ئەوەش���دا لەوکاتەی که لەسلێمانی لەپەیمان���گای هون���ەره جوانەکان���ی سەمادا لەشێوەی راگوزەری داهێناندا‪ ،‬که‬ ‫بوم وەک کاری جوڵەو سەماو کۆریۆگرافی س���لەیمانی‌و بەكالۆریوس لەئەکادیمیای پرۆژەیەکی خۆبەخش بو‪.‬‬ ‫ نوێتری���ن توێژین���ەوەی بریتی���ه‬‫ب���ێ بەرامبەر هاوکاری‪ ٢‬کاری ش���انۆیی هونەره جوانەکانی بەغدا بەدەستهێناوه‪.‬‬ ‫بەڕێوەبەرێتی بەش���ی شانۆم کردوه‪ .‬کە‬ ‫‪١٩٨٨‬خەاڵت���ی‌ باش���ترین ئەكت���ەر لەس���اڵی‪ ٢٠١٥-٢٠١٤‬س���ەما ب���ۆ مرۆڤه‬ ‫ئەوانیش شانۆیی "سێ خوشک"و شانۆیی" لەفێستیڤاڵی‌ ش���انۆی‌ زانكۆكان لەبەغدا پەراوێزخ���راوەکان‪ ،‬وەک نەخۆش���خانەی‬ ‫مارا ساد" بون‪.‬‬ ‫دەرونی‪ ،‬زیندانەکان‌و نەخۆشخانەی هیوا‬ ‫بەدەستدەهێنێت‪.‬‬ ‫‪١٩٩٧ -١٩٩٤‬بۆ یەكەم جار هەس���تاوه لەس���لەیمانی‪ ،‬ئاوارەکان لەهەولێرو ژنانی‬ ‫سەرئەنجام‬ ‫بەسێ کۆرسی وانەبێژی‌ لەبواری‌ سەمای گەڕاوه ی یەزیدی دەستی داعش لەدهۆک‪،‬‬ ‫که پرۆژەیەکی خۆبەخش بو‪.‬‬ ‫بەڕێوەبەری بەشی شانۆ‪ ،‬بەهەڕەشەی بالێتدا بۆ منااڵن لەسلەیمانی‪.‬‬ ‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌تی‌‬

‫نوێرتین هه‌واڵ ‪ ...‬زۆرترین زانیاری‬ ‫وه‌زاره‌ت ‌ی داد‬ ‫ی خانووبه‌ر‌ه‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌ تۆماركردن ‌‬ ‫ی شارباژێڕ‬ ‫ی خانووبه‌ر‌ه ‌‬ ‫تێبینه‌رایه‌تی‌ تۆماركردن ‌‬ ‫ی شارباژێڕ‬ ‫ی خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫ی جێگیركردن ‌‬ ‫لیژن ‌ه ‌‬

‫ی خانووبه‌ر‌ه به‌ نوێكراوه‌]‬ ‫ی خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫[بڕیاری‌ جێگیركردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خاوه‌ندارێتی‌ ته‌واوی‌ زنجیره‌كانی‌ (‪ 239 ،238 ،237‬گه‌ڕه‌كی‌‪/‬ماوه‌ت ‌‬ ‫پاڵپش���ت به‌ سه‌لماندن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی جێگیركردن ‌‬ ‫ی بڕی���ار ‌‬ ‫ی تۆماركردن به‌رێ���ز (ابراهیم صالح صۆفی‌) به‌پێ ‌‬ ‫ك���ۆن) ب���ۆ داواكار ‌‬ ‫ی (‪ )2016/11/16‬ك ‌ه له‌م لیژنه‌یه‌و‌ه ده‌رچووه‌‪ ،‬بۆی ‌ه بانگه‌وازی‌ ئه‌م بریار‌ه‬ ‫ی به‌روار ‌‬ ‫خاوه‌ندارێت ‌‬ ‫ی تایبه‌تمه‌ند بكات‬ ‫ی پێشكه‌ش به‌ دادگا ‌‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫ده‌كه‌ین و هه‌ركه‌س���ێكیش په‌ڵپی‌ هه‌ی ‌ه با سكااڵ ‌‬ ‫ی ئه‌م بانگه‌وازه‌وه‌ ده‌س���تپێده‌كات‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ی باڵوبونه‌وه‌ ‌‬ ‫ی (‪ )30‬رۆژدا ل���ه‌ رۆژی‌ دوا ‌‬ ‫له‌م���اوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ش���ارباژێر زنجیره‌ ‌‬ ‫ی خانووبه‌ر‌ه ‌‬ ‫ی تۆماركردن ‌‬ ‫ی ئه‌م ماوه‌ی��� ‌ه تێبینه‌رایه‌ت��� ‌‬ ‫پ���اش ته‌واوبوون ‌‬ ‫ی ناوبراو ئه‌گ���ه‌ر هیچ ئاگاداركردنه‌وه‌یه‌ك له‌دادگاوه‌ نه‌بوو ب ‌ه‬ ‫ناوب���راو تۆمارده‌كات به‌پێی‌ بریار ‌‬ ‫ی سكااڵ‪.‬‬ ‫پێشكه‌شكردن ‌‬ ‫هیوا محمد جالل‬ ‫ی شارباژێر‬ ‫ی خانووبه‌ره‌ ‌‬ ‫تێبینه‌ری‌ تۆماركردن ‌‬ ‫وێنه‌ی‌ بۆ‪:‬‬ ‫*‬ ‫*‬ ‫*‬ ‫*‬ ‫*‬

‫ی شارباژێر‪.‬‬ ‫ی دارای ‌‬ ‫فه‌رمانگه‌ ‌‬ ‫ی چوارتا‪ /‬به‌شی‌ هونه‌ریی‌‪.‬‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی (‪.).....................‬‬ ‫رۆژنامه‌ ‌‬ ‫ی (‪.).....................‬‬ ‫رۆژنامه‌ ‌‬ ‫ی ناوبراو‪.‬‬ ‫دۆسی ‌هی‌ زنجیره‌ ‌‬

‫عدد‪2326 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/18 :‬‬

‫ی (كه‌مال حه‌سه‌ن میرزا ره‌شید) ونبوه‌‪ ،‬هه‌ر‬ ‫ی خانه‌نشینی‌ پێش���مه‌رگ ‌ه به‌ناو ‌‬ ‫* ناس���نامه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی ‪07701487794‬ه‌و‌ه بكات‪.‬‬ ‫ی به‌ژماره‌ ته‌له‌فۆن ‌‬ ‫كه‌سێك دۆزییه‌و‌ه په‌یوه‌ند ‌‬

‫ئاگاداری‌‬ ‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی (صمود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه هاواڵت���ی‌ (جهان حمه‌فره‌ج محمد‬ ‫‪ )1989‬زه‌وی���ان له‌ناحیی���ه‌ی‌ رزگار ‌‬ ‫ی‬ ‫خاوه‌ن زه‌وی‌ ژماره‌ هه‌وائی‌ (‪ )12470‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌و‌هی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی��� ‌ه له‌ماو‌ه ‌‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫دوای‌ باڵوكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫عدد‪1724 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/9/22 :‬‬

‫عدد‪2308 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/14 :‬‬

‫ونبون‬

‫ی خانووبه‌ره‌‬ ‫ی ژماره‌ (‪ )30‬تۆماركردن ‌‬ ‫كڵێشه‌ ‌‬

‫بانگه‌وازی‌‬

‫رێگەپێنەدان���ی کاری هونەری پرۆژەکانی‬ ‫داهاتوم���ان ب���ەرەو روی هەم���و رەخنەو‬ ‫نوس���ینێکمان دەبێتەوه‪ ،‬ئەم نوس���ینەی‬ ‫دوای ه���ه وڵدان���ی م���اوەی‪ ٢‬مان���گ له‬ ‫دیالۆگ‌و چارەس���ەرکردن بەاڵم بەڕێوەبەر‬ ‫نەیدەویس���ت چارەسەری کێشەکه بکات‌و‬ ‫ئێمەی ناچاری نوسینی کرد‪.‬‬ ‫بەڕێوەبەری بەش���ی شانۆ بیری چوه‬ ‫که دەبێت یارمەتیدەری هەمو گروپەکانی‬ ‫شانۆی سلێمانی بێت بەبێ جیاوازی‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەپێچەوان���ەوه لەبەڕێوەبەرایەتییەک���ەی‬ ‫هانی ئ���ەوه دەدات ئەگ���ەر بەناوی ئەو‬ ‫گروپ‌و شوێنانەوه که نزیکن لەبەڕێوەبەر‬ ‫خ���ۆی‌و پێی باش���ه ئیش���یان بەناوەوه‬ ‫بکەن‪ ،‬ئەوه بەپەلەو بەبێ هیچ کێشەیەک‬ ‫بودجەیان بۆ دابین دەکرێت‪.‬‬ ‫بەڕێوەبەری بەشی شانۆ بەحەزو ویست‌و‬ ‫نزیکی دەرهێنەر لەخۆی‌و رێکخراوی نزیک‬ ‫لەخۆی گرنگی دەدا بەپرۆژەی ش���انۆیی‬ ‫ئیتر کوالیتی چۆن‌و چی دەبێت ئەوه هیچ‬ ‫کێش���ه نیه گرنگ ئەوەیه ژمارەی چاالکی‬ ‫زۆر بێت‌و ه���ەر پرۆژەیەکیش که گرنگ‬ ‫نەبێ���ت الی ئەوه زۆر بەئاس���انی نادرێت‬ ‫بەلیژنەی بەش���ی شانۆو دەبێت چەندەها‬ ‫جار س���ەردان‌و لێپرس���ینەوه بکەیت بۆ‬ ‫ئ���ەوەی بزانی���ت چوەت���ه چ دۆاڵبێک���ی‬ ‫داخراوی ناو بەڕێوەبەرێتی‪.‬‬

‫‪ ٢٠٠٩ -٢٠٠٧‬بڕوانامەی‌ (ماجیس���تێر)‬ ‫بەپلەی‌ نایاب لەبواری‌ سەما پێداگۆگیک‬ ‫لەخوێندنی‌ بااڵی‌ هونه ر له شاری‌ زویرخ‬ ‫لەسویسرا‪.‬‬ ‫لەس���اڵەكانی‌‪ ٢٠٠٨ –٢٠٠٦‬س���ێ جار‬ ‫خەاڵتی كلتوری‌ بەدەس���تدێنیێت لەبواری‌‬ ‫سەمادا‪ ،‬بۆ بەردەوامی‌ خوێندن‌و فێربون‌و‬ ‫توێژینەوه‪.‬‬ ‫‪ ٢٠١٣ –٢٠٠٨‬لەچەند فێس���تیڤاڵێكی‌‬ ‫هون���ەری‌ لەئەوروپاو ئاس���یا بەش���داری‌‬ ‫کردوه‪ ،‬وەک فێس���تیڤاڵی جاال لەژاپۆن‌و‬ ‫چەند واڵتێکی ئەوروپا وەک فەرەنس���او‬ ‫نەرویج‌و ئینگلتەرا‪.‬‬ ‫‪ ٢٠١٢‬هەس���تاوە بەدامەزراندن���ی‬ ‫کۆمپانیای���ەک ب���ۆ س���ەمای هاوچەرخ‪،‬‬ ‫ئ���ەم کۆمپانیایه لەفۆرم���ی رێکخراوێکدا‬ ‫دامەزراوه‪.‬‬ ‫‪ ٢٠١٣‬ۆرکش���ۆپێک بۆسەمای هاوچەرخ‬ ‫لەیەکەمین فێستیڤاڵی شانۆی نێونەتەوەیی‬ ‫لەبەغداو بەدەستهێنانی خەاڵتی رێزلێنانی‬ ‫لیژنەی دادوەری فێستیڤاڵ‪.‬‬ ‫‪ ٢٠١٥‬نوێترین پرۆژەی س���ەما‪ ،‬سەمای‬ ‫(س���ۆناتای تریف���ەی مان���گ) دوهەمین‬ ‫بەرهەمی کۆمپانیای کاروان عومەر بو که‬ ‫لەچەند شارێکی سویسرا پێشکەش کرا‪.‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫كارگێر ‌‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی (سه‌ردار كریم علی) خاوه‌ن‬ ‫ی (صمود) وه‌رگرتوه‌ كه‌ هاواڵت ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ی‌ رزگار ‌‬ ‫ی خانوو‬ ‫ی دروس���تكردن ‌‬ ‫ی ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی (‪ )١٠٨٥‬داوا ‌‬ ‫زه‌وی‌ ژم���ار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ دوا ‌‬ ‫هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌و‌ه ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكات���ه‌وه‌ ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫باڵوكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫كارگێر ‌‬

‫ئاگاداری‌‬

‫عدد‪2270 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/13 :‬‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌هی‌ رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتوه‌ كه‌ هاواڵتی‌ (رسول محمد قادر) خاوه‌ن‬ ‫ی خانوو‬ ‫زه‌وی‌ ژم���ار‌ه هه‌وائی‌ (‪ )11070‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ دوا ‌‬ ‫هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكات���ه‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگاداری‌ س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫باڵوكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫ی یاسای ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی (بهرام ابراهیم عزیز) خاوه‌ن‬ ‫ی (صمود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵت ‌‬ ‫ی رزگار ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحییه‌ ‌‬ ‫ی (‪ )6057‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردنی‌ خانوو‬ ‫ی ژم���ار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫زه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ دوا ‌‬ ‫هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكات���ه‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگاداری‌ س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌تی‌‬

‫ئاگاداری‌‬

‫عدد‪2316 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/18 :‬‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی محمدامین)‬ ‫ی (حه‌س���ه‌ن عل ‌‬ ‫ی (صمود) وه‌رگرتوه‌ كه‌ هاواڵت ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌هی‌ رزگار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )1837‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی ژمار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌و‌هی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی��� ‌ه له‌ماو‌ه ‌‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫دوای‌ باڵوكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫‪18‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )557‬سێشه‌ممه‌ ‪2016/12/20‬‬

‫گه‌ڕانه‌وەیەک‬

‫بێریڤان جه‌مال حه‌م ‌ه سه‌عید‬ ‫فێستیڤاڵی جیهانی دو هەزارو شانزە‬ ‫بۆ نمایشی فلیمی دوکومێنتی‪ ،‬لەشاری‬ ‫ئەمس���تردامی پایتەخت���ی هۆڵەن���دا‬ ‫بەڕێوەچ���و‪ ،‬یەکێ���ک ل���ەو فلیمان���ە‪،‬‬ ‫بەرهەم���ی دەرهێنەری ک���ورد زەهاوی‬ ‫سەنجاوی (‪ 47‬ساڵ) بو‪ ،‬بەناونیشانی‬ ‫"گه‌ڕانه‌وه‌یەک ‪"The Return‬‬ ‫بابەت���ی "گەڕانەوەی���ەک" ئاکام���ە‬ ‫س���ەختەکانی کۆمەڵک���وژی‌و راونانی‬ ‫یەزیدییەکانە لەش���ەنگال بەدەس���تی‬ ‫داعش‪.‬‬ ‫شوێنی دەرهێنانی ئەم فلیمە‪ ،‬کەمپی‬ ‫ئاوارەکانی یەزیدییەکانە لەبا‌جد که‌ندال‬ ‫له‌کوردستانی باشور‪.‬‬ ‫لەمبارەی���ەوە ده‌رهێن���ه‌ر ل���ه‌‬ ‫ده‌ڵێ���ت‪":‬‬ ‫چاوپێکه‌وتنێکی���دا‬ ‫له‌چوارچێوه‌ی هونه‌ری س���ینه‌ماییدا‪،‬‬ ‫کاره‌س���ات‌و کۆمەڵک���وژی یه‌زدییه‌کان‬ ‫به‌جیه���ان ده‌ناس���ێنم‪ ،‬ه���ه‌روه‌ک‬ ‫چ���ۆن نوس���ه‌ران‌و مێژوناس���ان‪ ،‬مێژو‬ ‫ده‌نوسنه‌وه‌‪ ،‬منیش ئاوا لەڕێگا‌ی کاری‬ ‫س���ینه‌مایییه‌وه‪ ‌،‬واقیعی ژیانی ئه‌مڕۆی‬ ‫ئاواره‌کان ده‌خه‌مەڕو‪".‬‬ ‫ئه‌م فلیم���ه‌‌ بوە جێگەی س���ه‌رنجی‬ ‫زۆری بینه‌رانی هۆڵه‌ندی‌و خەڵکانی ترو‬ ‫بۆ ماوەی چوار جار له‌هۆڵی سینه‌مای‬ ‫جیاوازدا له‌ئه‌مستردامدا نمایشکرا‪.‬‬ ‫فلیم���ی "گه‌ڕانه‌وەی���ەک‌" له‌س���ه‌ر‬ ‫هەلومەرج���ی ژیان���ی پ���ڕ ئ���ازاری‬ ‫ئێزیدییه‌کان���ه‌ له‌ناو چ���ادردا‪ ‌،‬لەدوای‬ ‫کاره‌ساتی جه‌رگبڕی هێرشی دڕندانه‌ی‬ ‫داعش بۆ سه‌ر شه‌نگال‌و ناوچه‌کانی تر‪،‬‬

‫رزگاربوانی ئەم تراجیدیایە له‌چ بارێکی‬ ‫ده‌رونیدا دەژی���ن؟ چۆن بیرده‌که‌نه‌وه‌؟‬ ‫چۆن ده‌ڕوانن لەژیان؟ چۆن هه‌ڵسوکه‌وت‬ ‫ده‌که‌ن؟ تۆ دەڵێیت چی؟ کاردانه‌وه‌ت‬ ‫چ���ۆن ده‌بێت‪ ،‬کاتێک کە گوێبیس���تی‬ ‫به‌سه‌رهاتی باوکێکی لێقه‌وماو دەبیت‪،‬‬ ‫باسی به‌س���ه‌رهاتی رفاندنی کچه‌که‌ی‬ ‫ده‌کات؟ مامه‌ڵ���ه‌ت له‌گه‌ڵ ئه‌و مندااڵنه‬ ‫چ���ۆن ده‌بێت‪ ،‬ک���ه‌ له‌به‌رچاوی خۆیان‬ ‫دایکی���ان ک���وژران یان س���ه‌ربڕاون؟‬ ‫ئێستاش ته‌نیا ماونه‌ته‌وه‌؟ چۆن ڕەفتار‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ئه‌و منداڵه ماتانە ده‌که‌یت‪ ،‬که‬ ‫لەتاو‌ دڵی پڕ ئه‌ش���کیان ئۆقرە ناگرن‪،‬‬ ‫ئه‌و ژن‌و کوڕه‌ گه‌نجانه‌‪ ،‬که‌ لهئه‌نجامی‬ ‫زه‌بری ده‌رون���ی‪ ،‬نائومێدی‌و بێئارامی‌و‬ ‫ترس���ی لەڕاده‌ب���ه‌ده‌ر‪ ،‬باڵی به‌س���ه‌ر‬ ‫ژیانیاندا کێش���اوه‌؟ کچێک���ی‌ گەنجی به‌ڕه‌س���مکردن‌و گۆرانی‌و ی���اری‪ ،‬کات خ���ۆی‪ ،‬کاتێک کە من���داڵ بوە‪ ،‬چۆن‬ ‫سویدی بەڕەگەز کورد‪ ،‬شیالن ئا‌تروشی له‌گه‌ڵ مندااڵنی که‌مپه‌که‌ ده‌باته‌ سه‌ر‪ .‬به‌ه���ۆی نه‌خۆش���ییه‌وه‌‪ ،‬قاچه‌کان���ی‬ ‫ش���یالن له‌ن���او مندااڵن���دا رۆلێکی باش گه‌ش���ه‌یان نه‌ک���ردوە‪ ،‬ده‌رئه‌نجام‬ ‫(‪ 35‬س���اڵ)‪ ،‬که‌ له‌سوید گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫پیش���ه‌ی په‌رس���تیاره‪ ،‬له‌گه‌ڵ دکتۆر گرن���گ‌و به‌رچاو دەگێڕێ���ت‪ ،‬به‌جۆرێک که‌مئه‌ندام بوە‪.‬‬ ‫سەرەڕای ئەوەی کێشه‌و گرفتی زۆری‬ ‫لوقم���ان پێکه‌وه‌ له‌نه‌خۆش���خانه‌یه‌کی هه‌م���و مندااڵن���ی که‌مپه‌ک���ه ئ���ه‌م‬ ‫س���ویدی له‌و که‌مپه‌‌ کارده‌که‌ن‪ ،‬شیالن په‌رس���تیاره‌ ده‌ناس���ن‌و دەبێتە مایه‌ی بۆ دروست ده‌بێت‪ ...‬به‌اڵم هێز دەدات‬ ‫بەسەرماو بەناو قوڕوچڵپاودا‪ ،‬سه‌ردانی متمان���ه‌و دڵنه‌وایییان‪ .‬کاری ش���یالن بەخ���ۆی‌و ئازایانە ئ���ەو گیرگرفتانەی‬ ‫ئاواره‌کان ده‌کات‪ ،‬ده‌رمانیان بۆ ده‌بات‪ ،‬هه‌ربه‌وه‌ ناوه‌س���تێته‌وه‪ ،‬که‌ ئاواره‌کان ئەم نەخۆشییە بۆی هێناوەتە پێشەوە‪،‬‬ ‫سەردانی یەکبەیەکیان دەکات‌و ئه‌وانیش بەسەربکاتەوە‪ ،‬بەهانای نه‌خۆشه‌کانەوە بەس���ەریاندا زاڵ ده‌بێ���ت‌و ئێس���تاش‬ ‫کاره‌س���ات‌و روداوی خۆیان بۆ شیالن بچێ���ت‌و لەئێش‌و ئ���ازاری مندااڵن کەم لەدۆخێکدایە‪ ،‬ک���ە دەتوانێت به‌دڵێکی‬ ‫ده‌گێڕنه‌وه‌‪ .‬ئیتر ش���یالن به‌گوێگرتن‌و بکات���ەوە‪ ،‬به‌ڵکو له‌چادرێک���دا چاوی گ���ه‌وره‌وه‌ هاوکاری ئ���اواره‌کان بکات‪.‬‬ ‫کاردانەوە پیشاندان‪ ،‬دەبێتە هاوبه‌شی بەحاڵه‌تێک���ی ئاڵ���ۆز دەکەوێت‪ ،‬ژنێک به‌م جۆره‌ ورده‌ ورده‌ شیالن دەتوانێت‬ ‫غه‌م‌و ئازاری کۆمه‌ڵکوژی‌و راونانی ئەم کە هەم���و پەیوەندییەک���ی بەجیهانی توانایییەک ببەخش���ێت ب���ەو ژنە‪ ،‬کە‬ ‫مرۆڤان���ە‪ ،‬به‌م جۆره‌ ئه‌م په‌رس���تیاره‌ دەرەوە پچڕان���دوە‪ .‬ئه‌م ژن ‌ه له‌ئه‌نجامی هەستێت‌و دەرگای روبەدەرەوە لەخۆی‬ ‫جارێ���ک به‌گوێگرت���ن‪ ،‬جارێک���ی ت���ر زه‌برو ئه‌شکه‌نجه‌ی ده‌رونی خۆی لەناو بکاتەوە‪.‬‬ ‫ش���یالن له‌کورت���ه‌ چاوپێکه‌وتنێکیدا‬ ‫به‌گری���ان‌و چ���اوی پڕفرمێس���کەوە‪ ،‬چادرێکدا زیندانی کردوە‪ ،‬قس���ه له‌گه‌ڵ‬ ‫به‌خه‌نده‌و خۆشه‌ویستی باوه‌شی گه‌رم که‌س ناکات‪ ،‬ش���یالنیش بۆ دەرهێنانی وتی‪ ،‬ئه‌مه‌وێت له‌الی���ه‌ک بەگێڕانه‌وه‌ی‬ ‫ئەو ژنە لەو هەلومەرجەی تێیکەوتوە‪ ،‬به‌سه‌رهاتی خۆم‌‪ ،‬ئاواره‌کان هانبده‌م‬ ‫بۆ ئاواره‌کان ده‌کاته‌وه‌‪.‬‬ ‫بۆئ���ه‌وه‌ی بتوان���ن به‌س���ه‌ر ژیانی‬ ‫له‌الیه‌ک���ی ت���ره‌وه‌‪ ،‬ئ���ه‌م خانم���ه‌ دەکەوێتە گێڕان���ه‌وه‌ی رابردوی ژیانی‬

‫شیالن‌و دەرهێنەری فیلمەکە‬ ‫خۆیاندا زاڵ بن‪‌ ،‬لەالیه‌کی تریش���ەوە‪،‬‬ ‫من وه‌کو په‌رس���تیاری که‌مپێک هەوڵ‬ ‫دەدەم چیرۆک‌و کاره‌ساتی ئه‌و خه‌ڵکه‌‬ ‫به‌گه‌الن���ی تر بناس���ێنم‪ .‬هه‌ربه‌رده‌وام‬ ‫له‌خزمه‌تی ئاواره‌کانی که‌مپه‌که‌دابم‪.‬‬ ‫ش���ایانی باس���ه‌‪ ،‬له‌دوای ته‌واوبونی‬ ‫فلیمه‌ک���ه‌‪ ،‬له‌چوارچێ���وه‌ی به‌رنامه‌ی‬ ‫فێسیتڤاڵه‌که‌دا له‌ڕێگای دیمانه‌یه‌که‌وه‌‪،‬‬ ‫زه‌ه���اوی وه‌اڵم���ی چه‌ند پرس���یارێکی‬ ‫دا‌یه‌وەو ئاماژه‌ی کرد بەئاین‌و که‌لتوری‬ ‫یه‌زدییه‌کان‪.‬‬ ‫لەکۆتاییش���دا‪ ،‬به‌گ���ه‌رم‌و ج���ۆش‌و‬ ‫خرۆش���ه‌وه‌ ده‌ستخۆش���ی لەش���یالن‌و‬ ‫ده‌رهێنه‌ری فلیمه‌که‌ کرا‪.‬‬ ‫• ش���یالن‪ ،‬چه‌ن���د س���اڵێک‬ ‫له‌مه‌وب���ه‌ر له‌ س���ویدەوە گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌نه‌خۆش���خانه‌یه‌کی سویدی له‌هه‌‌ولێرو‬ ‫هاوکات له‌که‌مپ���ی با‌جد که‌ندال‪ ،‬وه‌ک‬ ‫په‌رستیار کار ده‌کات‪.‬‬

‫فلیمی "گه‌ڕانه‌وەیەک‌"‬ ‫له‌سه‌ر هەلومەرجی ژیانی‬ ‫پڕ ئازاری ئێزیدییه‌کانه‌‬ ‫له‌ناو چادردا‪ ‌،‬لەدوای‬ ‫کاره‌ساتی جه‌رگبڕی‬ ‫هێرشی دڕندانه‌ی داعش‬ ‫بۆ سه‌ر شه‌نگال‌و‬ ‫ناوچه‌کانی تر‬

‫کاتێک گەوجاندن‌و هەڕەشەکردن دەبێته‬ ‫جێگرەوەی لێکتێگەیشتن‌و دیالۆگ لەبەڕێوەبردنی شانۆی شارێکدا ‬ ‫کاروان عومەر‬ ‫رونکردنەوەی����ەک ب����ۆ ش����انۆکاران‪،‬‬ ‫هاوڕێیان‪ ،‬راگەیاندنکاران‌و وەزارەتی‬ ‫رۆشنبیری لەکوردستان‬ ‫رونکردنەوەیەک سەبارەت به‬ ‫بەرهەمهێنانی سەمای پینەدۆزەکان‬ ‫ئ����ەم نوس����ینه رونکردنەوەیەک����ه‬ ‫س����ەبارەت بەمافی بەش����دارانی پرۆژه‬ ‫سەمای(پینەدۆزەکان) لەدوای هەوڵدان‬ ‫بۆ دیالۆگ‌و لێکتێگەیش����تن‌و گەیش����تن‬ ‫بەچارەس����ەر ک����ه ئامانجی س����ەرەکی‬ ‫هونەری ش����انۆیه‪ ،‬دواجار لەنەگەیشتنە‬ ‫ئەنج����ام لەگ����ەڵ بەڕێوەبەرێتی هونەرو‬ ‫شانۆی سلێمانی نوسراوه‪.‬‬ ‫چیرۆکی پێش گەڕانەوەم‬ ‫لەمانگی‪١١‬ی س����اڵی ‪ ٢٠١٥‬دا بڕیارم‬ ‫دا هەس����تم بەنوس����ینەوەی کۆنسێپتی‬ ‫(پین����ەدۆزەکان) وەک گەش����تێک ب����ۆ‬ ‫یەکەمین پرۆژەی س����ەمای شانۆیی‌و بۆ‬ ‫نمایش����کردن بەن����اوی کۆمپانیاکەمەوه‬ ‫کاروان‬ ‫لەکوردس����تان(کۆمپانیای‬ ‫عوم����ەر ب����ۆ س����ەمای هاوچ����ەرخ) بۆ‬ ‫ئەوەی لەس����ەرەتای مانگ����ی‪ ٧‬پرۆڤه‬ ‫دەس����تپێبکەم‪ ،‬تاوەک����و لەس����ەرەتای‬ ‫مانگی‪ ٨‬ی س����اڵی‪ ٢٠١٦‬لەس����لێمانی‬ ‫نمایشبکرێت‬ ‫تێکڕای کارکردن لەپرۆژەکەدا‪ ٢‬مانگ‬ ‫بو پێش گەڕان����ەوەم‪ ،‬تادواجار بۆ ئەو‬ ‫مەبەسته لەکۆتایی مانگی‪ ٤‬دا کۆنسێپتی‬ ‫پرۆژەکەم����ان لەگ����ەڵ دەرخس����تەیەک‬ ‫لەڕێگەی هاوڕێیەکمەوه پێشکەش����کرد‬ ‫به بەڕێوەبەرێتی هونەری سلەیمانی‪٢ ،‬‬ ‫رۆژ دوای ئ����ەوه وات����ە‪١‬ی مانگی ‪ ٥‬وه‬ ‫ک بەڕێوەبەری بەشی هونەر لەسلێمانی‬ ‫پێیڕاگەیاندی����ن‪ ،‬گ����ه یش����ته دەس����ت‬ ‫بەڕێوەبەرێتی بەش����ی شانۆ‪ ،‬بۆ ئەوەی‬ ‫لیژنەی بەڕێوەبەرێتی بەشی شانۆ که‪٣‬‬ ‫کەسی ش����انۆکارن بڕیاری خۆیان بدەن‬ ‫سەبارەت بەدەرخستەکه‬ ‫بەردەوام وەک هەمیشه پێش هاتنەوەم‬ ‫دەبێت هۆڵێک بۆ پرۆڤەو کۆرس����ەکانی‬ ‫سەما که بەسوپاسەوه پەیمانگای هونەره‬ ‫جوانەکان یارمەتیمان دەدەن رێکبخەم‪،‬‬ ‫بەرامبەر بەنوسینی ناویان وەک هاوکار‬ ‫لەپرۆژەکەدا‪ ،‬دوات����ر دابینکردنی تیپی‬

‫ئەوه کێیه ئەو بڕیارەی‬ ‫داوه بەسەر پرۆژەیەکدا‬ ‫نزیکەی‪ ١٥‬رێپۆرتاژی‬ ‫هونەری لەسەر‬ ‫کراوه‪ ،‬نزیکەی‪١٠‬جار‬ ‫لەڕۆژنامەو گۆڤارەکاندا‬ ‫چاوپێکەوتن‌و‬ ‫دەستخۆشی‌و باسی‬ ‫سەرکەوتنی پرۆژەکه‬ ‫کراوه‪ ،‬ئەوه کێیه‬ ‫ئەوەنده رقی لەژیانه‬ ‫چونکه سەما ژیانه‪،‬‬ ‫چونکه سەما هونەرێکه‬ ‫دەتوانێت گۆڕانی‬ ‫کۆمەاڵیەتی بەرپا بکات‬ ‫رەش که پیش����ەیی بێت بۆ دامەزراندنی‬ ‫فەرش����ی س����ەما‪ ،‬یەکەمین شتێک که‬ ‫چاوەڕوان نەبوم پێش هاتنەوەم لەالیەن‬ ‫بەڕێز بەڕێوەبەری بەش����ی شانۆ رویدا‪،‬‬ ‫به بەڕێوەبەری کارەکانمان راگەیاندرابو‬ ‫که فەرش����ی س����ەمای پێن����ادات تامن‬ ‫تەلەفۆنی ب����ۆ نەکەم‪ ،‬ئەو فەرش����ەی‬ ‫که گرنگه پێش هاتن����ەوەم ئامادەبێت‬ ‫تاوەکو دەس����تپێکردنی پرۆڤەکردنمان‬ ‫دوانەکەوێت‪ ،‬ئەو فەرشەی که ساڵی‪٢٠١٣‬‬ ‫بۆ یەکەمین جار لەسەر هیالکبون‌و هێزو‬ ‫توانای خۆم ه����ەر لەکڕین‌و داواکردنی‪،‬‬ ‫بەپەیوەندی تەلەف����ۆن‌و ئێمەیل کردن‬ ‫لەکۆمپانیای����ەک تایبەت����ه بەکەلوپەلی‬

‫دیمەنێک لەسەمای پینەدۆزەکان‬

‫ش����انۆو س����ەما لەئەڵمانیاو گه یاندنی‬ ‫بەش����اری دۆسلدۆرف دواتر گوێزانەوەی‬ ‫لەشاری دۆسلدۆرف بەرەو فڕۆکەخانەو‬ ‫گەیاندن����ی بەفڕۆکەخانەی س����لێمانی‪،‬‬ ‫ئەو فەرشەی که بەڕێوەبەرێتی‌و شاری‬ ‫س����لێمانی‌تائەوکات خاوەنی نەبو بەڵکو‬ ‫بونی هەر نەبو‪ ،‬ب����ەاڵم بۆ بەڕێوەبەری‬ ‫نوێی شانۆ نایەوێت پێمانبدات بۆ؟ دوای‬ ‫ئ����ەوەی پەیوەندیم کرد به بەڕێوەبەری‬ ‫ئێستای شانۆ هیچ پاساوێکی نەبو‪ ،‬ته‬ ‫نها پاس����اوێک ئەوەبو ویستی دڵنیابێت‬ ‫که بەناوی چ گروپێکەوه کاردەکەم هەر‬ ‫که وتم به ناوی هیچ گروپێکەوه کارناکه‬ ‫م بەڵکو بەناوی کۆمپانیاکەم کاردەکەم‬

‫چونکه بەش����ێک لەپارەی پرۆژەکەمان‬ ‫کۆمپانیاک����ه دابین����ی ده کات‪ ،‬ئیت����ر‬ ‫کێشەی نەما‪ ،‬بۆ کێشەیه بۆی گەر من‬ ‫کار بەناوی گروپێکی ش����انۆیی ناوشار‬ ‫بک����ەم؟ کام گروپ مەبەس����تی بو ئەوه‬ ‫دەبێت خۆی بیزانێت؟‬ ‫چیرۆکی دوای گەڕانەوەم‬ ‫لەیەکەمی����ن دی����دارم لەگ����ه ڵ بەڕێز‬ ‫بەڕێوەبەری گش����تی هونه ری سلێمانی‬ ‫دوای ئەوەی هۆڵی نمایشمان دیاریکرد‪،‬‬ ‫جەختی خس����تەوه س����ەر ئ����ەوەی که‬ ‫دەرخس����تەکەم دەمێک����ه گەیش����تۆته‬ ‫بەڕێوەبەرێت����ی بەش����ی ش����انۆو ئیتر‬

‫دەبێ����ت بڕیاری لەس����ەر بدرێت‪ ،‬دواتر‬ ‫بەڕێز بەڕێوەبەری بەش����ی شانۆم بینی‬ ‫پێیڕاگەیاندم ئەگەر بەن����اوی ئەوانەوه‬ ‫پرۆژەکه پێشکەشکەم ئەوا هەڵدەستن‬ ‫بەم کارانه‪:‬‬ ‫‪ .1‬ئیش����کردن لەدەرخس����تەکەداو‬ ‫بڕیاردان لەسەر بڕی پاره بۆ پرۆژەکه‪.‬‬ ‫‪ .2‬کاری ریکالمی ڤیدیۆی نمایشەکه‬ ‫دەگرنه ئەستۆی خۆیان‪.‬‬ ‫‪ .3‬م����ه خزەنی بەڕێوەبەرێتیش����مان‬ ‫لەبەردەس����تدا دەبێ����ت ب����ۆ ه����ەر‬ ‫پێویستییەکی دیکۆر که هەبێت‪.‬‬ ‫‪ .4‬ده بێ����ت خۆم لەس����ەر پارەی‬ ‫بەدەس����تهاتو‪ ،‬بڕی پ����ارەی کارمەندی‬

‫روناک����ی‌و دیکۆر که خۆیان فەرمانبەرن‬ ‫لەبەڕێوەبەرێت����ی هون����ەری س����لێمانی‬ ‫دابین بکەم بەپاس����اوی قەیرانی نەبونی‬ ‫موچه‪،‬‬ ‫منی����ش رەزامەن����د بوم ک����ه ناوی‬ ‫بەڕێوەبەرێتی بەش����ی ش����انۆو هونەری‬ ‫س����لێمانی لەس����ەر هەم����و باڵوکراوەی‬ ‫کارەکەم بنوس����م به پێ����ی رێککەوتن‬ ‫لەسەر ئەو خااڵنەی الی سەرەوه‪.‬‬ ‫ئەو دەرخس����تەیەی ک����ه لەکۆتایی‬ ‫مانگی‪ ٤‬دا پێشکەشکرا به بەڕێوەبەرێتی‬ ‫هونەری‌و شانۆی س����لێمانی بڕەکەی‪١١‬‬ ‫ملی����ۆن‌و‪ ٧٥٠‬ه����ەزار دینار ب����و بەبێ‬ ‫نوسینی کرێی گەشتکردنی خۆم که بڕی‬ ‫پارەکەی‪١‬ملیۆن دینار بو که لەئەستۆی‬ ‫کۆمپانیاکەم بو‪.‬‬ ‫بۆچ����ی وازو پێش����هاتنەوەم پرۆژەو‬ ‫دەرخس����تەمان پێشکەش����کرد‪ ،‬دیاره‬ ‫وەک پێمانڕاگەیان����درا ریزبەندییەک بۆ‬ ‫پرۆژه پێشکەش����کردن هەیه‪ ،‬تابتوانیت‬ ‫پێشتر پرۆژه پێشکەشبکرێت باشتره‪،‬‬ ‫ب����ەاڵم ئایا ئەوه بەو ش����ێوەیه بو یان‬ ‫پرۆژه پاش‌وپێشخستن هەبو‪ ،‬لەسەر چ‬ ‫بنەمایەک‌و چۆن ئەم کاره دەکرا؟‬ ‫دیاره هەرزو ئاگادارکراین که باشتره‬ ‫ب����ۆ سپۆنس����ەر بگەڕێی����ن چونکه بڕی‬ ‫پارەی چاالکی هونەری بەهۆی قەیرانی‬ ‫ئابوریەوه زۆر ک����ەم بوەتەوه‪ ،‬بۆیه بۆ‬ ‫ئەو مەبەس����ته گەڕام بەدوای سپۆنسەر‬ ‫ل����ەدەرەوەی بەڕێوەبەرێت����ی هون����ەرو‬ ‫بەشی ش����انۆی س����لێمانی‌‌و هەمانکات‬ ‫هەس����تام بەچەند هەنگاوێک گۆڕانکاری‬ ‫لەپرۆژەکەدا‪ ،‬بەبێ دابەزین‌و کارلێکردن‬ ‫لەکوالێتی پرۆژەکه که ئەمانه بون‪.‬‬ ‫‪ .1‬کەمکردنەوەی ژمارەی بەشداربوان‬ ‫لەس����ەر شانۆ له‪ ٨‬س����ەماکارەوه بۆ ‪٦‬‬ ‫سەماکار‪.‬‬ ‫‪ .2‬گۆڕین����ی بیرۆکەی دیکۆرو دیاره‬ ‫کەمکردنەوەی بڕی پارەی تێچو‪.‬‬ ‫‪ .3‬گۆڕینی کاری مۆسیقا لەزیندوەوه‬ ‫بۆ تۆمارکردن‌و بەکارهێنانی مۆس����یقای‬ ‫ئاماده‪ ،‬لەجیاتی‪ ٣‬مۆسیقاژەن بۆ تەنها‬ ‫کەس����ێکی مۆسیقی ش����ارەزا بەبونی‬ ‫بڕوانامەی ماستەر لەمۆسیقادا‪.‬‬ ‫‪ .4‬البردن����ی بڕی پ����ارەی مانەوەی‬ ‫خ����ۆم‌و دابینکردن����ی ش����وێن لەالیەن‬ ‫هاوڕێیەکمەوە ب����ۆ ماوەی‪١‬مانگ کاتی‬ ‫ئیشکردن‪.‬‬

‫»» ‪19‬‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬

‫‪ ٢٠١٧‬ساڵی شۆڕشی سپی‬

‫‪Awene‬‬

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه‌گه‌رمیانی‪ ،‬سەردەشت عوسمان‪ ،‬سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاھیرو ویدات حسێن؟‬

‫هەژار مەعروف‬ ‫لە‪ ٢٧‬ی ‪ ٩‬وە مامۆستایان‌و فەرمانبەرانی پارێزگای سلەیمانی‌و هەڵەبجەو‬ ‫قەزای کۆیە بەبایکۆتی قوتابخانەو زانکۆکان‌و بەگردبونەوەو رێپێوانەکانیان‬ ‫بونەتە بڵندگۆی هەمو ناڕەزاییەکانی کوردستان‪ .‬مامۆستایان‌و فەرمانبەرانی‬ ‫هەولێرو دهۆکیش لە(نێو مانگرتنی کش‌ومات) دا بەسەردەبەن‪ ،‬نیودەوام‬ ‫دەکەن‌و بەبێ هیچ دڵگەرمی‌و جۆش‌وخرۆش����ێک کارەکان بەش����ێوەیەکی‬ ‫رواڵەت����ی بەڕێدەکەن‪ .‬ئەوان دژی کۆنترۆڵکردنی پارتی‌و یەکێتی بەس����ەر‬ ‫کایەی خوێندن هاتونەتە سەرجادە نەک هەر بۆ موچە‪ .‬تائێستا بەدەگمەن‬ ‫پۆستێک دەبینی لەهەردو وەزارەتی پەروەردەو خوێندنی بااڵ کە بەکەسی‬ ‫حزبی پڕنەکرابێتەوە‪ ،‬هەر لەبەر ئەمەشە کە ئاستی خوێندن زۆر دابەزیوە‪،‬‬ ‫بێکاریی گەنج����ان‌و بەتایبەتی هی دەرچوانی زانک����ۆو پەیمانگاکان هەمو‬ ‫پێوەرەکانی تێپەڕاندوە‪ .‬لەس����ەر بێتوانایی دەس����ەاڵتی کوردی بۆ نمونە‬ ‫لەبواری کارەبادا هاواڵتیەک وتی (ئەگەر لەم‪ ٢٥‬س����اڵەی حوکمی کوردیدا‬ ‫هەر س����اڵە‪ ١‬سەعات کارەبا زیادبکرایە ئێستا ئێمە ‪ ٢٤‬سەعاتە کارەبامان‬ ‫هەب����و)‪ .‬بە هۆی نەبون����ی نەوتەوە خەڵک ناچارب����وە بکەوێتەوە داربڕین‬ ‫بۆ گەرمکردنەوەی ماڵەکانیان‪ .‬لەس����ەر تااڵنفرۆشیی نەوت‌و دابەشکردنی‬ ‫زۆرین����ەی داهاتەکەی لەنێ����وان چەند بنەماڵەیەکداو لەس����ەر ئەوەی کە‬ ‫کوردس����تان ئێس����تا نزیکەی‪ ٢٥‬ملیار دۆالر قەرزاری کۆمپانیاکانی نەوتە‬ ‫هاواڵتیەکی س����ادە وتی (م����ن نازانم حکومەتی هەرێم نەوتی فرۆش����توە‬ ‫یا بەقەرز نەوتی کڕیوە)‪ .‬لەس����ەر درۆ گەورەک����ەی بازاڕی ئازاد لەهەرێم‪،‬‬ ‫تەنیا میوەو سەوزەفرۆش����ی لە بازاڕدا ئازادە دەنا هیچ پرۆژەیەکی ناوەندو‬ ‫گەورە بێ رێککەوتن لەگەڵ دەس����ەاڵتدارێکی پارت����ی یان یەکێتی یاخود‬ ‫هەردوکیان ئەس����تەمە ئەگەر مەحال نەبێ‪ .‬لەسەر ئازادیی رۆژنامەگەری‌و‬ ‫ئازادی بەگش����تی‪ ،‬بەزۆری چەک هەولێرو دهۆک بێدەنگکراوە‪ ،‬ش����ەهیدان‬ ‫ویداد حس����ەین لەدهۆک‌و د‪ .‬هوشیار لەهەولێر لەس����ەر دەربڕینی بیروڕا‬ ‫جیاوازەکانیان لەپارتی شەهیدکران‪ .‬لەسلەیمانیی شاری هەڵمەت‌و قوربانیش‬ ‫دەبینین چۆن هێزەکانی ئاسایشی ژێردەسەاڵتی یەکێتی بەسەدان چەکدار‬ ‫کە هەریەکەیان ‪ ٦‬مەخزەن فیش����ەکی هەڵگرتوە دەورەی گردبونەوەکانی‬ ‫مامۆستایانی ئاشتیخواز دەگرن بۆ ترساندنیان‪ ،‬جێی گاڵتەجاڕییە بڵێن بۆ‬ ‫پاراستنی خۆپیشاندەرانە‪.‬‬ ‫مەترس����یەکانی دوای رزگارکردنی موس����ڵ‌و مەسەلەی دەوڵەتی کوردی‌و‬ ‫ئەگەری تێوەگالنی هەرێم لەش����ەڕە نەخوازراوەکان����ی ناوچەکە‪ ،‬ئەمانەو‬ ‫ئەوانەی سەرەوە منی بەمە گەیاند پێشنیاز بکەم ساڵی‪ ٢٠١٧‬بکەینە ساڵی‬ ‫خەباتێکی هەمەالیەنەی گەلەکەمان بۆ کاراکردنەوەی پەرلەمان‌و بۆ گۆڕینی‬ ‫حکومەت بەحکومەتێکی رزگاریی نیشتمانی کە یەکەم کاری ئاشکراکردنی‬ ‫تەواوی فایلی نەوت بێ‌و ئینجا پیاچونەوە بەهەمو گرێبەس����تە نەوتیەکان‌و‬ ‫گۆڕینیان بە پێی قازانجی گەلەکەمان یاهەڵوەشاندنەوەیان‪ .‬بۆ ریفراندۆم‬ ‫بۆ دەوڵەتی کوردی دو پرسیار لەهاواڵتی بکرێ‪.١ :‬دەتەوێ یاناتەوێ فایلی‬ ‫نەوت‌و هەمو فایلە ئابوریەکانی تر ئاش����کرا بکرێن‌و دەربهێنرێن لەدەستی‬ ‫پارتی‌و یەکێتی‌و هەرحزبێکی تر‪ .‬ئینجا ‪ .٢‬دەوڵەتی کوردی ‪ -‬پەرلەمانیت‬ ‫دەوێ یان نا‪ .‬بۆ گەیشتن بەم ئامانجە هەمو جۆرەکانی خەباتی مەدەنیی‬ ‫ناتوندوتی����ژو رۆژانەی کۆمەاڵنی خەڵک پێویس����تە‪ ،‬ئینجا دەش����ێ لەژێر‬ ‫پەس����تان‌و گوشینی بەردەوامی ئەو چاالکیانەی خەڵکدا کە دەتوانی ناوی‬ ‫بنێی (شۆڕش����ی س����پی) حزبەکانی هەرێم لەس����ەر چارەسەری ریشەیی‬ ‫کێشەکان رێکبکەون‪.‬‬

‫وه‌زیرێك‬ ‫ی نه‌وت‬ ‫به‌تام ‌‬ ‫ركس تیلرسۆن سه‌رۆك ‌ی ‪ 64‬ساڵه‌ی‌ كۆمپانیا ‌ی ئیكسۆن مۆبیل‬ ‫وه‌ك ‪69‬هه‌مین وه‌زیر ‌ی ده‌ره‌وه‌ ‌ی ئه‌مه‌ریكا له‌الیه‌ن ترامپه‌وه‌ دیاریكرا‬

‫ی وردو سه‌ركه‌وتوه‌‪ ،‬دۆستایه‌تی‬ ‫تیلرسۆن‪ ،‬ك ‌ه دانوستانكارێك ‌‬ ‫ی روسیادا گه‌رم‌و به‌هێزه‌‬ ‫له‌گ ‌هڵ‌ پوتین‌و كۆمپانیا نه‌وتیه‌كان ‌‬

‫تیلرسۆن پێشینه‌ی‌ كاری‌ دیبلۆماسی‌ نییه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌زۆربه‌ی‌ سه‌ركرده‌كان ‌ی‬ ‫جیهان ئاشنایه‌ به‌تایبه‌تی‌ واڵتانی‌ خاوه‌ن نه‌وت به‌عێراق‌و كوردستانیشه‌وه‌‬

‫پێشه‌نگ ‌ی كۆمپانیا گه‌وره‌كانی‌ بوار ‌ی نه‌وت ‌ی جیهان بو‬ ‫ك ‌ه گرێبه‌ستی‌ له‌گه‌ ‌ڵ حكومه‌ت ‌ی هه‌رێم به‌ست بۆ گه‌ڕان‌و‬ ‫ده‌رهێنانی‌ نه‌وت‪ ،‬سه‌ڕه‌رای‌ ناڕه‌زای ‌ی حكومه‌ت ‌ی ناوه‌ندی‌ عێراق‬

‫ئیكسۆن مۆبیل هیچی‌ له‌واڵتێك كه‌متر نییه‌‪ ،‬یه‌كێكه‌ له‌پێنج كۆمپانیا‬ ‫هه‌ره‌ ده‌وڵه‌مه‌نده‌كه‌ی‌ جیهان ك ‌ه سه‌رمایه‌كه‌ ‌ی ‪ 370‬ملیار دۆالره‌‌و‬ ‫له‌پیشه‌سازی‌ نه‌وت‌و غاز‪ ،‬بیناسازی‌‪ ،‬ته‌كنه‌لۆژیادا كار ده‌كات‌و‬ ‫له‌‪ 50‬واڵتی‌ گرنگی‌ جیهاندا پڕۆژه‌ی‌ هه‌یه‌‬

‫چاودێران پێیانوای ‌ه ترامپ به‌لۆژیكی‌ بزنس‪ ،‬كابین ‌هی‌ ئه‌مه‌ریكا‬ ‫ی به‌ڕێوه‌بردنی‌ كۆمپانیایه‌كی‌ گه‌وره‌‬ ‫به‌ڕێوه‌ده‌بات وه‌ك ده‌ست ‌ه ‌‬ ‫ریکالم‬