ژمارە (559) ژمارەی نوێی ئاوێنە

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫‪www.awene.com‬‬

‫ژماره‌ (‪)559‬‬ ‫سێشەممە ‪2017/1/3‬‬

‫‪Industry‬پیشه‌سازی‌‬ ‫سینۆما&بۆ بازرگانی‌‌و‬ ‫‪Sinoma‬‬ ‫‪Trade‬‬

‫رۆژنامه‌یه‌كی‌ سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫کۆمپانیای ئاوێن ‌ه ده‌ریده‌کات‬

‫‪Scope of business:‬‬ ‫بواری‌ كاركردن‪:‬‬ ‫ ‪t 4UFFM 4USVDUVSF EFTJHO NBOVGBDUVSF BOE JOTUBMMBUJPO‬‬ ‫ی ( نه‌خشه‌دانان‪ ،‬درووستكردن‪ ،‬دامه‌زراندن)‬ ‫ی ئاسن ‌‬ ‫‪1‬ـ په‌یكه‌ر ‌‬ ‫ ‪t (FOFSBM 5SBEJOH JNQPSU BOE FYQPSU‬‬ ‫‌كردن)‬ ‫ه‬ ‫‌نارد‬ ‫ه‬ ‫ه‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫‌كرد‬ ‫ه‬ ‫هاورد‬ ‫(‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫گشت‬ ‫ی‬ ‫‪ 2‬ـ بازرگان ‌‬ ‫ "‪t -JHIUJOHT ."/5‬‬ ‫ ‬ ‫‪t -PHJTUJDT -$-)MANTA‬‬ ‫ی سوره‌یاو ڕووناكی‌ ( ماركه‌ی‬ ‫‪ - 3‬كار ‌‬ ‫ ‪5FM‬‬ ‫ی گواستنه‌وه‌و گیاندن (‪)LCL‬‬ ‫‪ 4‬ـ كار ‌‬ ‫ ‪4FF JU PO 1BH‬‬

‫عیادەی شەوانە رۆژی پسپۆڕیی ئاشتی‬

‫پەکەکە‪:‬‬ ‫لەشەنگال‬ ‫ناکشێینەوە‬

‫بۆ نەخۆشییەکانی‪:‬‬ ‫نەشتەرگەری گشتی‬ ‫هەناوی و دڵ‬ ‫مندااڵن‬ ‫پێشت‬

‫‪3‬‬

‫‪Mob. 0770 961 6966 0772 157 8372‬‬

‫ی زیاتر ل ‌ه الپه‌ڕ ‌ه (‪ )18‬ببینه‌‬ ‫ڕوونكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫ژنان و مناڵبون و نەزۆکی‬ ‫قورگ و لوت و گوێ‬ ‫البردنی موو بە لێزەر‬

‫گەڕەکی ئاشتی پشت شیرینی تابان‬

‫‪0770 771 1011‬‬

‫جیاوازی‌ له‌نێوان موچه‌ی‌ سه‌ركرده‌ شه‌هیده‌كانی‌ یه‌كێتی‌‌و پارتی‌ ده‌كرێت‬

‫"موچه‌ ‌ی سه‌ركرده‌ شه‌هیده‌كانی‌ یه‌كێتی‌ دو ملیۆن دینار‬ ‫له‌موچ ‌ه ‌ی سه‌ركرده‌ شه‌هیده‌كان ‌ی پارت ‌ی كه‌متره‌"‬ ‫وارس���ی‌ س���ه‌ركرده‌ ش���ه‌هیده‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌كێتی‌ یاداشتێك ئاراسته‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫ش���ه‌هیدانی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێم ده‌ك ‌هن‌و‬ ‫خوازیارن موچه‌كانیان هاوتای‌ موچه‌ی‌‬ ‫سه‌ركرده‌ شه‌هیده‌كانی‌ پارتی‌ بكرێت‪،‬‬ ‫ئ���ه‌وان ده‌ڵێ���ن "موچه‌ی‌ س���ه‌ركرده‌‬ ‫شه‌هیده‌كانی‌ یه‌كێتی‌ نزیكه‌ی‌ دو ملیۆن‬ ‫له‌موچه‌ی‌ س���ه‌ركرده‌ ش���ه‌هیده‌كانی‌‬ ‫پارتی‌ كه‌متره‌"‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ ،‬هه‌ولێر‪ :‬له‌یاداش���تێكدا كه‌‬

‫كۆپییه‌كی‌ ده‌س���ت ئاوێن���ه‌ كه‌وتوه‌‪،‬‬ ‫وارس���ی‌ س���ه‌ركرده‌ ش���ه‌هیده‌كانی‌‬ ‫یه‌كێت���ی‌ رایده‌گه‌یه‌نن "له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌به‌ر رۆشنایی‌ یه‌ك یاسای‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫ش���ه‌هیداندان‪ ،‬به‌اڵم موچه‌ی‌ شه‌هیده‌‬ ‫سه‌ركرده‌كانی‌ سنوری‌ هه‌ولێر زیاتره‌‪،‬‬ ‫ش���ه‌هیدانی‌ پله‌ی‌ وه‌زیر له‌س���نوری‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گش���تی‌ ش���ه‌هیدانی‌‬ ‫س���لێمانی‌ چوار ملیۆن‌و چوار س���ه‌دو‬ ‫چل هه‌زار دینار وه‌رده‌گرن‌و له‌سنوری‌‬

‫ ‬ ‫ناونیشان‪ :‬سلێامنی ته‌الری زارا ‪ -‬نهۆمی سێیه‌م ‪ -‬شوقه‌ی ژماره‌ ‪32‬‬

‫به‌رێوه‌به‌رایه‌تی‌ گش���تی‌ ش���ه‌هیدانی‌‬ ‫هه‌ولێ���ر بڕی‌ ش���ه‌ش ملی���ۆن دینار‬ ‫وه‌رده‌گرن"‪.‬‬ ‫سه‌رچاوه‌یه‌ك له‌وه‌زاره‌تی‌ شه‌هیدان‬ ‫ك���ه‌ نه‌یویس���ت ن���اوی‌ باڵوبكرێته‌وه‌‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئه‌و پرسه‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫جی���اوازی‌ نێوان موچه‌ی‌ ش���ه‌هیدانی‌‬ ‫س���ه‌ركرده‌ی‌ یه‌كێت���ی‌‌و پارت���ی‌‪،‬‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ سه‌رده‌می‌ چنار سه‌عد‬ ‫عه‌بدواڵ كه‌ یه‌ك���ه‌م وه‌زیری‌ كاروباری‌‬

‫ته‌له‌فۆن‪ 3202416 :‬‬

‫ش���ه‌هیدان بوه‌و فه‌رمانێكی‌ ده‌ركردوه‌‬ ‫كه‌ شه‌هیدی‌ سه‌ركرده‌ به‌جۆرێك پۆڵێن‬ ‫بكرێت وه‌زیفه‌ی‌ وه‌زیری‌ بینیبێت ئینجا‬ ‫‪ 6‬ملیۆن دین���اری‌ مانگانه‌ی‌ بدرێتێ‌‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و وتی‌ "له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ چنار س���ه‌عد‬ ‫باوكی‌ وه‌زیر بوه‌ بۆی���ه‌ ئه‌و بڕیاره‌ی‌‬ ‫ده‌ركردوه‌‌و بڕیاره‌ك���ه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‬ ‫پارتیدایه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "به‌ش���ێكی‌ زۆری‌ ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫ك���ه‌ پارتی‌ به‌ش���ه‌هیدی‌ س���ه‌ركرده‌‬

‫ ‬ ‫به‌شی ریکالم ‪07700600659 :‬‬

‫داین���اون ئه‌وانه‌ن وه‌زیفه‌ی‌ حكومییان‬ ‫هه‌ب���وه‌‪ ،‬ئه‌وانه‌ی‌ له‌وه‌زیف���ه‌دا نه‌بون‬ ‫زۆرب���ه‌ی‌ س���ه‌ركرده‌كانی‌ یه‌كێت���ی‌‬ ‫ده‌گرێته‌وه‌ كه‌ له‌شاخ شه‌هید بون یان‬ ‫له‌زینداندا له‌س���ێداره‌دراون له‌نمونه‌ی‌‬ ‫خاڵه‌ شه‌هاب‌و ش���ه‌هید ئارام‌و عه‌لی‌‬ ‫عه‌سكه‌ری‌‌و مامه‌ڕیشه‌" ‪.‬‬

‫‪3‬‬

‫کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی ‪ 1000‬دینار‬

‫ریکالم‬

‫تیراژ‪4500 :‬‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )559‬سێشه‌مم ‌ه ‪2017/1/3‬‬

‫‪3‬‬

‫جیاوازی‌ له‌نێوان موچه‌ی‌ سه‌ركرده‌ شه‌هیده‌كانی‌ یه‌كێتی‌‌و پارتی‌ ده‌كرێت‬ ‫"موچه‌ ‌ی سه‌ركرد‌ه شه‌هیده‌كان ‌ی یه‌كێتی‌ نزیكه‌ ‌ی دو ملیۆن له‌موچه‌ ‌ی سه‌ركرده‌ شه‌هیده‌كان ‌ی پارت ‌ی كه‌متره‌"‬ ‫ئا‪ :‬شۆڕش محه‌مه‌د‬ ‫له‌یاداشتێكدا كه‌ وێنه‌یه‌كی‌ ده‌ست ئاوێنه‌‬ ‫كه‌وتوه‌‌و له‌الیه‌ن چه‌ند خانه‌واده‌یه‌كی‌‬ ‫شه‌هیدانی‌ سه‌ركرده‌ی‌ یه‌كێتی‌ ئاراسته‌ی‌‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ شه‌هیدانی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستان كراوه‌ داوا ده‌كه‌ن موچه‌كانیان‬ ‫هاوتای‌ موچه‌ی‌ سه‌ركرده‌ شه‌هیده‌كانی‌‬ ‫پارتی‌ بكرێت‪.‬‬ ‫له‌یاداش����ته‌كه‌دا وارس����ی‌ ئه‌و سه‌ركرده‌‬ ‫شه‌هیدانه‌ی‌ یه‌كێتی‌ رایده‌گه‌یه‌نن "له‌گه‌ڵ‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی‌ له‌به‌ر رۆش����نایی‌ یه‌ك یاس����ای‌‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ ش����ه‌هیداندان‪ ،‬ب����ه‌اڵم موچه‌ی‌‬ ‫شه‌هیده‌ س����ه‌ركرده‌كانی‌ سنوری‌ هه‌ولێر‬ ‫زیاتره‌"‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ یاداش����ته‌كه‌ ش����ه‌هیدانی‌ پله‌ی‌‬ ‫وه‌زیر له‌س����نوری‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ گشتی‌‬ ‫شه‌هیدانی‌ س����لێمانی‌ چوار ملیۆن‌و چوار‬ ‫س����ه‌دو چل ه����ه‌زار دین����ار وه‌رده‌گرن‌و‬ ‫له‌س����نوری‌ به‌رێوه‌به‌رایه‌ت����ی‌ گش����تی‌‬ ‫شه‌هیدانی‌ هه‌ولێر بڕی‌ شه‌ش ملیۆن دینار‬ ‫وه‌رده‌گرن‪.‬‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ شه‌هیدانیش به‌نوسراوی‌ ژماره‌‬ ‫‪ 317‬له‌‪ 2013/11/17‬یاداشته‌كه‌ ئاراسته‌ی‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران ده‌كات‌و‬ ‫لیژنه‌ی����ه‌ك بۆ ئه‌و باس����ه‌ پێكده‌هێنرێت‌و‬ ‫به‌بێ‌ ئه‌نجام كۆتایی‌ دێت‪.‬‬ ‫س����ه‌رچاوه‌یه‌ك له‌وه‌زاره‌تی‌ ش����ه‌هیدان‬

‫كه‌ نه‌یویست ناوی‌ باڵوبكرێته‌وه‌ له‌باره‌ی‌‬ ‫ئه‌و پرس����ه‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند "له‌ساڵ ‌ی‬ ‫‪2013‬دا وارس����ی‌ كه‌س����وكاری‌ شه‌هیدانی‌‬ ‫س����ه‌ركرده‌ی‌ یه‌كێت����ی‌ داوایه‌كیان هێنایه‌‬ ‫وه‌زاره‌ت����ی‌ ش����ه‌هیدان ب����ۆ هاوتاكردنی‌‬ ‫موچه‌ی‌ شه‌هیده‌كانیان به‌رامبه‌ر به‌موچه‌ی‌‬ ‫شه‌هیده‌ سه‌ركرده‌كانی‌ پارتی‌ دیموكراتی‌‬ ‫كوردستان"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "ئه‌وان سكااڵیان له‌وه‌ كرد كه‌‬ ‫جیاوازی‌ ده‌كرێت له‌موچه‌ی‌ س����ه‌ركرده‌ی‌‬ ‫ش����ه‌هیدی‌ یه‌كێت����ی‌‌و پارت����ی‌‌و موچه‌ی‌‬ ‫شه‌هیدانی‌ سه‌ركرده‌ی‌ یه‌كێتی‌ نزیكه‌ی‌ ‪2‬‬ ‫ملیۆن دینار كه‌متره‌ له‌موچه‌ی‌ شه‌هیدانی‌‬ ‫سه‌ركرده‌ی‌ پارتی‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و ئام����اژه‌ی‌ به‌وه‌ش����دا جیاوازییه‌كه‌‬ ‫له‌كاتێكدای����ه‌ كه‌ ئه‌و س����ه‌ركردانه‌ به‌یه‌ك‬ ‫یاس����او به‌یه‌ك پله‌ كه‌ پل����ه‌ی‌ (وه‌زیر)ه‌‬ ‫موچه‌یان بۆ بڕاوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "شه‌هیدانی‌ سه‌ركرده‌ پله‌كه‌یان‬ ‫وه‌زیره‌‌و ده‌بێت ‪ 6‬ملیۆن دیناری‌ مانگانه‌‬ ‫وه‌ربگرن"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها ئه‌و جیاوازی‌ نێوان موچه‌ی‌‬ ‫شه‌هیدانی‌ س���ه‌ركرده‌ی‌ یه‌كێتی‌‌و پارتی‌‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ گه‌ڕانده‌وه‌ كه‌ كاتی‌ خۆی‌ چنار‬ ‫س���ه‌عد كه‌ یه‌ك���ه‌م وه‌زی���ری‌ كاروباری‌‬ ‫شه‌هیدان بوه‌ فه‌رمانێكی‌ ده‌ركردوه‌ كه‌‬ ‫شه‌هیدانی‌ سه‌ركرده‌ی‌ به‌جۆرێك پۆڵێن‬ ‫كردوه‌ كه‌ ده‌بێت شه‌هیدی‌ سه‌ركرده‌كه‌‬ ‫وه‌زیف���ه‌ی‌ وه‌زی���ری‌ بینیبێ���ت ئینج���ا‬

‫‪ 6‬ملیۆن دیناری‌ مانگانه‌ی‌ بدرێتێ‌‪ .‬‬ ‫وتیش���ی‌"له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ ك���ه‌ چن���ار‬ ‫س���ه‌عد باوكی‌ وه‌زی���ر ب���وه‌ بۆیه‌ ئه‌و‬ ‫بڕیاره‌ی‌ ده‌رك���ردوه‌‌و زۆرتر بڕیاره‌كه‌ی‌‬ ‫له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ پارتیدا بوه‌"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و س���ه‌رچاوه‌یه‌ جه‌غت له‌س���ه‌ر‬ ‫ئ���ه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك���ه‌ ته‌نان���ه‌ت لیژنه‌‬ ‫پێكهێنراوه‌كه‌ی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران بۆ‬ ‫به‌دواداچون بۆ ئه‌و باس���ه‌ س���ه‌رجه‌می‌‬ ‫ئه‌ندامه‌كان���ی‌ له‌پارت���ی‌ پێكهێنران‌و كه‌‬ ‫س���ه‌ردانی‌ وه‌زاره‌تی‌ ش���ه‌هیدانیان كرد‬ ‫ش���ه‌رعیه‌تیان دا به‌بڕیاره‌ك���ه‌ی‌ چن���ار‬ ‫سه‌عد‪ .‬‬ ‫وتیش���ی‌ "چنار س���ه‌عد جیاكارییه‌كی‌‬ ‫زۆری‌ دروس���تكرد له‌نێوان شه‌هیده‌كانی‌‬ ‫س���ه‌ركرده‌ی‌ یه‌كێتی‌‌و پارتی‌‪ ،‬به‌وپێیه‌ی‌‬ ‫كه‌ به‌ش���ێكی‌ زۆری‌ ئه‌وانه‌ی‌ كه‌ پارتی‌‬ ‫به‌شه‌هیدی‌ س���ه‌ركرده‌ دایناون ئه‌وانه‌ن‬ ‫كه‌ وه‌زیفه‌ی‌ حكومییان هه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شدا "ئه‌وانه‌ی‌ له‌وه‌زیفه‌دا‬ ‫نه‌بون زۆربه‌ی‌ س���ه‌ركرده‌كانی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫ده‌گرێته‌وه‌ كه‌ له‌ش���اخدا ش���ه‌هید بون‬ ‫له‌نمونه‌ی‌ شه‌هید ئارام‌و عه‌لی‌ عه‌سكه‌ری‌‌و‬ ‫مامه‌ڕیشه‌‌و خاڵه‌ شیهاب" ‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "ئه‌وانه‌ی‌ خۆشیان له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‬ ‫له‌س���ه‌رده‌می‌ حكومه‌تدا بون‌و ماوه‌ماوه‌‬ ‫وه‌زی���ر ب���ون ی���ان به‌پل���ه‌ی‌ وه‌زیری‌‬ ‫خانه‌نش���ینكراون ئه‌وانه‌ی���ان به‌ش���ه‌ش‬ ‫ملیۆن خانه‌نشین كردوه‌"‪.‬‬

‫جیاوازییه‌ك ‌ه‬ ‫له‌كاتێكدایه‌ ك ‌ه‬ ‫ئه‌و سه‌ركردان ‌ه‬ ‫به‌یه‌ك یاساو‬ ‫به‌یه‌ك پله‌ ك ‌ه‬ ‫پل ‌هی‌ (وه‌زیر ) ‌ه‬ ‫موچه‌یان بۆ‬ ‫بڕاوه‌ته‌وه‌‬

‫په‌که‌که‌‪ :‬لەشەنگال ناکشێینەوە‬ ‫ئا‪ :‬نیاز محه‌مه‌د‬ ‫سەرهەد ڤارتۆ‪ ،‬وته‌بێژی په‌یوه‌ندییه‌کانی‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی که‌جه‌ک ‌ه له‌م گفتوگۆیه‌ی‬ ‫ئاوێنه‌دا ده‌ڵێت "ئەگەر پەكەكە شەنگال‬ ‫جێبهێڵێت چی رودەدات؟ روداوەكانی ‪3‬ی‬ ‫ئابی ‪ 2014‬رودەدەنەوە"‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬رەوشی توركیا بەگشتی دوای ئەو‬ ‫تەقینەوە‌و هێرش���انەی لەو واڵتە رودەدەن‬ ‫چۆن دەبینن؟‬ ‫سەرهەد ڤارتۆ‪ :‬ئێستا رەوشی توركیا زۆر‬ ‫دژوارە‪ ،‬ئەگەر لەو تەقینەوانە دەستپێبكەم‪،‬‬ ‫هەر تەقینەوەیەك دەرئەنجامی سیاس���ەتی‬ ‫توركیا خۆیەتی‪ ،‬لەبنەڕەتدا ئەو ئاڵۆزییەی‬ ‫ماوەی ساڵ‌و نیوێكە لەتوركیادا هەیە هەموی‬ ‫دەرئەنجامی سیاس���ەتی توركیایە‪ .‬توركیا‬ ‫ب���ۆ دوژمنایەتیكردنی كورد‪ ،‬هەرچی هێزی‬ ‫تون���دڕەوی وەك داعش‌و نوس���رە‌و ئەحرار‬ ‫ئەلشام‌و چەند هێزێكی دیكەی لەدەرەوەی‬ ‫توركی���ا قوتك���ردەوە دژی تەڤگەری ئێمە‬ ‫تەڤگ���ەری ئازادی كوردس���تان‪ ،‬بەاڵم ئەم‬ ‫سیاسەتەی س���ەرنەكەوت‪ ،‬واتە سیاسەتی‬ ‫توركی���ا لەناو س���وریاو لەن���او عێراقیش‬ ‫شكستیهێنا‪ ،‬پاش ئەوەی لەگەڵ ئەوروپاو‬ ‫ئەمریكاش شكس���تیهێنا ئینج���ا رویكردە‬ ‫سیاسەتی بەرەی س���وریاو ئێران‌و روسیاو‬ ‫پەیوەندییەكانی لەگەڵ ئ���ەوان پەرەپێدا‪،‬‬ ‫ناچاربو روبەڕوی ئەو هێ���زە توندڕەوانەی‬ ‫وەك داعش‌و بەرەی نوس���رە‌و ئەوانی دیكە‬ ‫ببێتەوە كە پێش���تر پش���تیوانی كردبون‪،‬‬ ‫پێش���تر ئەمان���ە لەب���ەرەی خۆی���دا بون‌و‬ ‫لەتوركیا رێوش���وێنی دابون���ێ‪ ،‬لەبەرئەوە‬ ‫ئەوانی���ش دژی ئەم سیاس���ەتەی توركیا‬ ‫چاالكی بەڕێوەدەب���ەن‪ ،‬ئەمەش بوە هۆی‬ ‫ئەوەی ئەو رەوشە ئاڵۆزەی ئەمڕۆ لەتوركیا‬ ‫بێتە پێش���ەوە‪ ،‬كە ئەنجامی سیاسەتەكانی‬ ‫پێشوی توركیا خۆیەتی‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬بەاڵم توركیا زۆرجار مەبەستییەتی‬ ‫ئەو تەقینەوانەی ناو واڵت بخاتە ئەس���تۆی‬ ‫ئێ���وە‌و لەو رێیەوە رێگە بۆ بانگەش���ەكەی‬ ‫خۆی خۆش بكات كە تیرۆریستن؟‬ ‫سەرهەد ڤارتۆ‪ :‬هەڵبەتە توركیا دەیەوێت‬ ‫قەناعەت بەجیه���ان بكات كە دۆزی كورد‪،‬‬ ‫دۆزی تی���رۆرە‪ ،‬ئ���ەو تەقینەوانەش بۆ ئەو‬ ‫مەبەستە بەكاردێنێت‪ ،‬بەاڵم ئەو سیاسەتە‬ ‫س���ەرناكەوێت‪ ،‬چونكە دۆزی كورد لەباكور‬ ‫دۆزێك���ی كۆمەاڵیەتی‌و سیاس���ییە‌و هەمو‬ ‫دنیا ئەمە دەزانێت‪ ،‬لەالیەكی تر تەڤگەری‬ ‫ئازادی كورد چاالكییەكانی خۆی بەئامانجی‬ ‫سیاسی بەگەڕخستوە‪ ،‬واتە هیچ شێوازێكی‬ ‫چاالك���ی‌و بزاوتی ئێمە تیرۆریس���تی نییە‪،‬‬ ‫چاالكی ئێمە دژی دەوڵەتی تورك بەتایبەت‬ ‫بۆ پاراس���تنی خەڵكی س���ڤیلە‪ .‬بۆیە ئەو‬ ‫بانگەش���انەی توركیا س���ەرناگرن چونكە‬ ‫هەمو دنیا دەزانێ دۆزی كورد دۆزی تیرۆر‬

‫پرسی شەنگال‬ ‫نە بەتەنیا پرسی‬ ‫پەكەكەیە‌و نە‬ ‫بەتەنیاش پرسی‬ ‫پارتییە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫پرسی هەمو كوردە‌‬ ‫نییە‌و تاوەكو س���ەد ساڵ یان هەزار ساڵی‬ ‫دیكەش وەك دۆزی تیرۆر سەیربكرێت ئەوا‬ ‫دۆزی كورد بەو شێوەیە چارەسەر نابێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬باش���بونی پەیوەن���دی توركیا‬ ‫لەگ���ەڵ بەرەی روس���یا‌و ئێران‌و س���وریا‪،‬‬ ‫كاریگەری هەبو لەسەر رۆژئاوای كوردستان‬ ‫بەتایبەت لەوەدا كە ناوی رۆژئاوا لەسیستمە‬ ‫راگەیەنراوەك���ەی هەفتەی رابردو كرایەوە‌و‬ ‫تەنیا وەك باكوری سوریا پەسەندكرا؟‬ ‫س���ەرهەد ڤارتۆ‪ :‬كاریگەری سیاس���ەتی‬ ‫تورك���ی كاریگەرییەك���ی رۆژانەیە‪ ،‬ئەگینا‬ ‫توركیا لەڕوی ستراتیژی‌و درێژماوەوە خاوەن‬ ‫سیاسەتێكی وانییە‪ ،‬توركیا دەیەوێت ئەوە‬ ‫بڵێت كە لەڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست‌و لەسوریا‌و‬ ‫عێراقیش رۆڵی س���ەرەكی هەیە بەاڵم ئەوە‬ ‫راست نییە‪ ،‬توركیا لەئێستادا هەمو هێزی‬ ‫خ���ۆی‌و هەمو ئەو كارتانەی لەدەس���تیدان‬ ‫خس���تویەتییە مامەڵ���ەوە تاوەكو كوردان‬ ‫شكس���ت پێ بێنێت‪ .‬ئێس���تا توركیا چی‬ ‫دەكات؟ توركیا رودەكاتە روس���یا‌و رژێمی‬ ‫بەعس���ی س���وریا‌و ئێران‪ .‬چی دەڵێت؟ بۆ‬ ‫نمونە لەحەڵ���ەب ئەو هێزانەی كە س���ەر‬ ‫بەتوركیا بون لەوێ كشاندنییەوە‪ ،‬لەبەرامبەر‬ ‫ئەوەدا لەڕژێمی سوریا‌و روسیا‌و ئێران چی‬ ‫دەوێت؟ پێیان دەڵێت دژی كوردان لەگەڵ‬ ‫ئێمە كار بكەن‪ ،‬ئەمە ئەو ش���تەیە توركیا‬ ‫دەیەوێ���ت‪ .‬لەعێراقی���ش ئێس���تا خەریكە‬ ‫لەگەڵ حكومەت���ی عێراقی پەیوەندییەكانی‬ ‫دروستدەكاتەوە‪ ،‬ئەوانیش دەیانەوێ لەگەڵ‬ ‫ئەنكەرە پەیوەندی���ان هەبێت‌و پێی دەڵێن‬ ‫دەست لەسوننەكان هەڵبگرە‌و دژی كوردان‬ ‫لەگەڵ ئەوان كاربكەن‪ .‬لەبەرامبەردا روسیا‌و‬ ‫ئێران‌و سوریا چی دەكەن؟ هەرچی كارتی‬ ‫دەستی توركیایە لەدەستی دەردەهێنن‪ ،‬بۆ‬ ‫نمونە حەڵەبی���ان لەوان وەرگرتەوە‌و هێدی‬ ‫هێدی ئ���ەوان دەیانەوێ���ت لەگفتوگۆكانی‬

‫شەڕڤانێک لەشەنگال‬ ‫ئاس���تانەدا ئ���ەو دژایەتیان���ەی توركیا بۆ‬ ‫ئەوان���ی هەیە هەموی نەهێڵ���ن لەبەرامبەر‬ ‫ئەمەدا ئەوان چ���ی دەدەنە توركیا؟ كورد‬ ‫دەدەنەوە دەستی توركیا؟ ناتوانن‪ ،‬چونكە‬ ‫كورد نە داردەستی روسیایە نە داردەستی‬ ‫ئێرانە نە داردەستی هێزێكی دیكەیە‪ ،‬كورد‬ ‫پش���تی بەهێزی خۆی بەس���توە‌و بەهێزی‬ ‫خۆی تێكۆش���انی ك���ردوە‌و بەهێزی خۆی‬ ‫كاری كردوە‪ .‬ئەو هێزانەی تر وەكو توركیا‬ ‫س���ەیری كورد ناكەن‪ ،‬ئەو هێزانە هەمویان‬ ‫مەبەستم روسیا‌و ئێران‌و سوریا‌و عێراقیشە‬ ‫لەگەڵ كورد سیاس���ەت دەك���ەن‪ ،‬توركیا‬ ‫لەگ���ەڵ كورد سیاس���ەت ن���اكات‪ ،‬توركیا‬ ‫دوژمنایەت���ی ك���وردان دەكات‪ .‬لەبەرئەوە‬ ‫هەر شتێك لەدەستی توركیادا هەیە ئەوانە‬ ‫لەژێر دەستی توركیای دەردەهێنن‪ ،‬بەمەش‬ ‫توركیا بەهۆی ئەو سیاس���ەتانەی خۆیەوە‬ ‫الوازت���ر دەبێت ه���ەم لەبەرامبەر ئەوروپا‌و‬ ‫ئەمری���كادا‌و هەمیش لەبەرامبەر روس���یا‌و‬ ‫ئێران‌و رژێمی سوریادا‪ ،‬ئەمە لەدرێژماوەدا‬ ‫ئەنجامی ئەو سیاسەتەیەتی كە دەیبینین‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬ئێوە لەش���ەنگال پاشەكش���ێ‬ ‫ئەكەن؟‬ ‫س���ەرهەد ڤارتۆ‪ :‬نا لەشەنگال بەو جۆرە‬ ‫پاشەكش���ێ ناكەین كە دەوترێ‪ ،‬پرس���ی‬ ‫ش���ەنگال پرس���ی پاشەكش���ێی پەكەكە‌و‬ ‫پاشەكش���ێنەكردنی پەكەكە نییە‪ ،‬پرس���ی‬ ‫ش���ەنگال پرس���ێكی بەرفراوانە‪ ،‬پرس���ی‬ ‫ش���ەنگال نە بەتەنیا پرسی پەكەكەیە‌و نە‬ ‫بەتەنیاش پرس���ی پارتییە‪ ،‬بەڵكو پرسی‬ ‫هەمو كوردە‌و بەر لەهەر ش���تێكیش پرسی‬ ‫خەڵكی ش���ەنگالە‪ ،‬ئێمە دەمانەوێ پرسی‬ ‫ش���ەنگال لەگەڵ هەموان چارەسەر بكرێت‪،‬‬ ‫بۆ نمونە ئێس���تا دەوترێ پەكەكە شەنگال‬ ‫جێبهێڵێ���ت‪ ،‬ئەگ���ەر پەكەك���ە ش���ەنگال‬ ‫جێبهێڵێت چی رودەدات؟ روداوەكانی ‪3‬ی‬

‫ئابی‪ 2014‬رودەدەنەوە‪ ،‬لەماوەی ئەو چەند‬ ‫ساڵەدا ئێزیدی توش���ی كۆمەڵكوژی بون‪،‬‬ ‫ئێزیدی دەیانەوێت ئێستا كێشەی شەنگال‬ ‫چارەس���ەر ببێت‌و رێگەچارەی خۆش���یان‬ ‫هەیە‪ ،‬بەاڵم پێش هەر شتێك دەبێ بزانرێ‬ ‫خەڵكی ش���ەنگال چی���ان دەوێت‪ ،‬خەڵكی‬ ‫شەنگال دەیانەوێت بەر لەهەر شتێك خۆیان‬ ‫بپارێزن‌و خۆیان خۆیان بەڕێوەببەن‪ ،‬هێزە‬ ‫كوردییەكانی���ش پەكەكە‌و پارتی‌و یەكێتی‌و‬ ‫هێزەكانی دیش پێویس���تە پشتیوانی ئەمە‬ ‫بك���ەن‌و پێویستیش���ە حكومەت���ی عێراق‬ ‫پش���تگیری ئەمە بكات‌و پرس���ی شەنگال‬ ‫چونكە پرسێكی نێودەوڵەتیشە لەبەرئەوە‬ ‫پێویس���تە هێ���زە نێودەوڵەتییەكانی���ش‬ ‫پش���تگیری ئەمە بكەن‪ ،‬كاتێكیش پرس���ی‬ ‫شەنگال چارەس���ەر بو‪ ،‬بونی گەریال لەوێ‬ ‫لەچوارچێوەی ئەو چارەس���ەرەدا گفتوگۆ‬ ‫دەكرێ���ت‪ .‬بەاڵم ئ���ەوەی تەنی���ا پەكەكە‬ ‫بكش���ێتەوە‌و ئەوە راست نییە‌و ئەنجامیشی‬ ‫نابێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬ب���ەاڵم م���وراد قەرەی�ل�ان‬ ‫ئەندامی كۆمیت���ەی بەڕێوەبەری پەكەكە‪،‬‬ ‫لەچاوپێكەوتنێكدا باس���ی ل���ەوە كرد كە‬ ‫ئێوە لەگفتوگۆدان لەگەڵ حكومەتی هەرێم‌و‬ ‫پاش ئەو گفتوگۆیانە پاشەكش���ە دەكەن؟‬ ‫ئەو گفتوگۆیانە بەكوێ گەیشتون؟‬ ‫س���ەرهەد ڤارتۆ‪ :‬هەڵبەتە گفتوگۆ هەیە‬ ‫لەگەڵ پارتی‌و لەگ���ەڵ الیەنەكانی تریش‌و‬ ‫لەوەشدا ئێمە دەخوازین پشتیوانی شەنگال‬ ‫بكرێت‌و داواكانی خەڵكی شەنگال بێنەدی‌و‬ ‫لەو پێناوەش���دا ئ���ەو گفتوگۆیان���ە درێژە‬ ‫پێدەدەین‌و ئێمە هیوادارین‌و لەوباوەڕەداین‬ ‫ئ���ەو گفتوگۆیان���ە ئەنجامێك���ی باش���یان‬ ‫هەبێت ب���ۆ خەڵكی ئێزی���دی‌و بۆ خەڵكی‬ ‫كوردستانیش‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬ئێوە لەالی���ەن ئەمریكیەكانەوە‬

‫بەفەرمی پێتانوت���راوە دەبێ ئەو ناوچەیە‬ ‫چۆڵ بكەن؟‬ ‫س���ەرهەد ڤارتۆ‪ :‬نەخێر‪ ،‬چونكە پرسی‬ ‫ش���ەنگال پرس���ی پەكەكە نییە‪ ،‬پرس���ی‬ ‫شەنگال پرسی ئاوەدانكردنەوەی شەنگالە‪،‬‬ ‫پرس���ی ئیدارەدانی ش���ەنگال‌و پاراستنی‬ ‫ش���ەنگالە‪ ،‬ل���ەم بابەتەدا ئێم���ە ئامادەین‬ ‫لەگ���ەڵ هەمو الیەك دانوس���تاندن بكەین‌و‬ ‫هەوڵبدەین پرسەكە چارەسەر بكەین‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬وەك خۆت ئاماژەت پێدا هەموان‬ ‫كار لەس���ەر مەس���ەلەی ك���ورد دەكەن چ‬ ‫هێزە جیهانیی���ەكان‌و چ ناوچەییەكان‪ ،‬لەم‬ ‫قۆناغەدا كورد دەتوانێت چی بكات؟‬ ‫س���ەرهەد ڤارت���ۆ‪ :‬لەنێ���و هەمویان���دا‬ ‫سیاس���ەتی توركیا تەواو مەترس���یدارە بۆ‬ ‫ئەوەی دەس���تكەوتەكانی كورد لەباربەرێت‬ ‫ئامادەیە لەگەڵ هەم���و الیەنێكدا بكەوێتە‬ ‫پەیوەن���دی‌و هەم���و سازش���ێك ب���ۆ ئەو‬ ‫مەبەس���تە دەكات ئیدی سازشی ئابوری‌و‬ ‫سیاس���ی دەكات‪ ،‬سیاس���ەتی خۆی سەد‬ ‫لەس���ەد ئامادەیە بگۆڕێت ئەمڕۆ چی وتوە‬ ‫بەیان���ی ش���تێكی دی دەڵێ���ت‪ ،‬بۆنمونە‬ ‫هەبونی ئەس���ەد قب���وڵ دەكات‪ ،‬ئەمەش‬ ‫مەترسیدارە‪ ،‬بەاڵم ش���تێك هەیە ئەویش‬ ‫ئەوەیە ك���ە هێزەكان لەس���وریا‌و توركیا‌و‬ ‫ئێراندا كورت نابنەوە‪ ،‬بەڵكو هێزی تریش‬ ‫هەن لەناو سیاسەتدا لەبەرئەوەی چانسی‬ ‫س���ەركەوتنی ئ���ەو سیاس���ەتەی توركیا‬ ‫الوازە‪ ،‬ب���ەاڵم دۆزی كوردان سیاس���ەتی‬ ‫دەرەوە نییە‪ ،‬دۆزی ك���وردان دۆزی هێزە‬ ‫لەباكور‌و باش���ور‌و رۆژئاوا ك���ورد هێزێكی‬ ‫بەرچاوی هەیە‪ ،‬ئەگەر كورد سیاس���ەتێكی‬ ‫هاوبەش بگرنەبەر ئ���ەوكات لەبری ئەوەی‬ ‫ئەوانە بتوانن دژی كورد بوەستنەوە زیاتر‬ ‫حس���اب بۆ ك���ورد دەكەن‌و هاوكاریش���ی‬ ‫دەكەن‪ ،‬لەبەرئەوەش���ە ئێمە مەس���ەلەی‬

‫یەكێتی نەتەوەیی كوردانمان هێناوەتە بەر‬ ‫ب���اس‪ ،‬ئێمە دەخوازی���ن لەنزیكترین كاتدا‬ ‫هێز‌و جوڵەی كورد قس���ە لەسەر یەكێتی‬ ‫نەتەوەیی بكەن‌و لەوبارەی���ەوە لەكاتێكی‬ ‫نزیك���دا گفتگ���ۆ رێكبخ���ەن ب���ۆ ئەوەی‬ ‫سیاس���ەتێكی نەتەوەی���ی‌و سیاس���ەتێكی‬ ‫هاوبەش���ی كوردی لێبكەوێت���ەوە‪ ،‬ئەگەر‬ ‫ئەو سیاس���ەتە هاوبەشە بێتە كایەوە هیچ‬ ‫كەسێك ناتوانێت بەر لەكورد بگرێت‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬ب���ەاڵم كۆنگ���رەی نەتەوەیی‌و‬ ‫یەكێت���ی نەتەوەی���ی ل���ەم هەلومەرجەی‬ ‫ئێس���تادا هیوای هاتنەدی هەیە لەكاتێكدا‬ ‫لەسەر پرسێكی وەكو ش���ەنگال دەبینین‬ ‫هەڕەش���ەی بەكارهێنان���ی هێ���ز دەكرێت‬ ‫لەنێوان دو هێزی كوردیدا؟‬ ‫س����ەرهەد ڤارتۆ‪ :‬ئێم����ە هیوامان بەوە‬ ‫هەی����ە‌و ل����ەو پێن����اوەدا پرۆس����ەیەكمان‬ ‫دەستپێكردوە‌و یەكێتی نەتەوەییش تەنیا‬ ‫بەئێم����ە‌و بەپارتی نایەتەدی‪ ،‬پێویس����تە‬ ‫هەم����و هێ����ز‌و جواڵن����ەوە كوردیی����ەكان‬ ‫پێك����ەوە هەوڵی بۆ بدەن‪ ،‬پرس‌و كێش����ە‬ ‫ناوخۆییەكان����ی كوردانی����ش دەبێ����ت‬ ‫بەدانیش����تن‌و گفتوگۆ چارەس����ەربكرێن‪،‬‬ ‫لەبنەڕەت����دا یەكێتی نەتەوەیی‌و كۆنگرەی‬ ‫نەتەوەی����ی ئێمە نەك تەنی����ا بۆ دەرەوە‬ ‫بەپێویس����تی دەبینین بەڵكو بۆ ناوخۆی‬ ‫كوردیش پێویس����تە كە ئەگەر كێشەیەكی‬ ‫ناوخۆمان هەبێت بتوانین پالتفۆرمێكمان‬ ‫هەبێت ل����ەوێ چارەس����ەری بكەین ‌واتە‬ ‫یەكێتی نەتەوەی����ی‌و كۆنگرەی نەتەوەیی‬ ‫رۆڵێكی ئاواش بگێڕێت‪ .‬واتە كورد پێشتر‬ ‫پێویستی بەم یەكێتییە نەتەوەییە هەیە بۆ‬ ‫خۆی‪ .‬ئێمە هیوادارین‌و هەوڵی خۆیشمان‬ ‫دەدەی����ن تابتوانی����ن بۆ هێنان����ەدی ئەو‬ ‫یەكێتییە نەتەوەییە‌و هیوادریش����ین هەمو‬ ‫هێ����ز‌و الیەنە كوردییەكان‌و رۆش����نبیران‌و‬ ‫چاپەمەنی‌و میدیا‌و رێكخراوە مەدەنییەكان‬ ‫لەوپێناوەدا كارو خەبات بكەن‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬پێتانوایە ئ����ەو روداوانەی لەم‬ ‫ناوچەی����ە رودەدەن بەقازانج����ی ك����ورد‬ ‫دەكەونەوە؟‬ ‫س���ەرهەد ڤارت���ۆ‪ :‬ش���ەڕ‌و روداوەكانی‬ ‫رۆژهەاڵت���ی ناوی���ن پرس���گەلێكی گەرمن‌و‬ ‫لەهەمانكاتیش���دا پرس���گەلێكی سیاسی‌و‬ ‫كۆمەاڵیەت���ی مێژویین‪ .‬ئێمە ل���ەم ناوەدا‬ ‫دەبێ هەوڵی خۆمان هەبێت بەو ئامانجەی‬ ‫كێش���ەكانی گەالن���ی رۆژهەاڵت���ی ناوی���ن‬ ‫چارەسەر ببن بەش���ێوەیەكی دیموكراتی‌و‬ ‫دەبێ لەمەش���دا رۆڵی خۆم���ان ببینین‪ ،‬بۆ‬ ‫ئەمەش پێویستە كورد سیاسەتێكی ئەرێنی‬ ‫لەم پڕۆس���ەیەدا بەڕێوەببات‪ ،‬سیاسەتێكی‬ ‫دیموكراتیك‌و نەتەوەیی‌و یەكگرتنی خەڵكی‬ ‫رۆژهەاڵتی ناوین‪ ،‬كە ئەمەش كورد قازانجی‬ ‫لێ���دەكات‌و میللەتان���ی دیك���ەش قازانجی‬ ‫لێدەكەن‌و رۆژهەاڵتی ناوینیش هەنگاوێكی‬ ‫دیموكراتیانە دەنێت‪ .‬‬

‫‪2‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫قه‌یران ‌ی كه‌م ‌ی ده‌رمان له‌نه‌خۆشخانه‌كانی‌ كوردستان سه‌رهه‌ڵده‌دات‬ ‫وه‌زاره‌تی‌ ته‌ندروستی‌ هه‌رێ‌م ‪ 100‬ملیار دیناری‌ كۆمپانیاكانی‌ ده‌رمان قه‌رزدارن‬ ‫ئا‪ :‬شۆڕش محه‌مه‌د‬ ‫ئه‌ندامێكی‌ لیژنه‌ی‌ ته‌ندروستی‌‬ ‫په‌رله‌مانی‌ عێراق رایده‌گه‌یه‌نێت "هه‌ندێك‬ ‫به‌رپرسی‌ كورد ده‌ستیان به‌سه‌ر‬ ‫سێكته‌ری‌ ته‌ندروستی‌‌و هێنانی‌ ده‌رمان‬ ‫بۆ هه‌رێم گرتوه‌"‪ ،‬وته‌بێژی‌ وه‌زاره‌تی‌‬ ‫ته‌ندروستی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانیش‬ ‫ده‌ڵێت "وه‌زاره‌تی‌ ته‌ندروستی‌ نزیكه‌ی‌‬ ‫‪ 100‬ملیار دینار قه‌رزداری‌ كۆمپانیاكانی‌‬ ‫ده‌رمانه‌"‪.‬‬ ‫د‪.‬خاڵس ق���ادر وته‌بێ���ژ ‌ی وه‌زاره‌ت ‌ی‬ ‫ته‌ندروست ‌ی هه‌رێم له‌باره‌ی‌ كه‌م ‌ی ده‌رمان‬ ‫له‌نه‌خۆشخانه‌كان ‌ی هه‌رێم له‌لێدوانێك ‌ی بۆ‬ ‫ئاوێن ‌ه رایگه‌یاند "به‌هۆ ‌ی هاتنی‌ ئه‌و ژمار‌ه‬ ‫زۆره‌ی‌ ئاواره‌ بۆ كوردس���تان‌و هه‌روه‌ها‬ ‫به‌رده‌وامبون���ی‌ پڕۆس���ه‌ی‌ ئازادكردن��� ‌ی‬ ‫ش���اری‌ موس���ڵ‌و هاتن���ی‌ ژماره‌یه‌ك��� ‌ی‬ ‫زۆر له‌برینداران���ی‌ ئ���ه‌و ش���ه‌ڕ‌ه بۆ نێو‬ ‫نه‌خۆشخانه‌كان ‌ی هه‌رێم‌و به‌هۆ ‌ی قه‌یران ‌ی‬ ‫دارای ‌ی هه‌رێمه‌وه‌ له‌ئێستادا گرفت ‌ی كه‌م ‌ی‬ ‫ده‌رمان هه‌ی ‌ه له‌نه‌خۆشخانه‌كان ‌ی هه‌رێم ‌ی‬ ‫كوردستان"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ب���ه‌اڵم هه‌وڵمان���داوه‌ ئ���ه‌و‬ ‫ده‌رمانان���ه‌ی‌ ك���ه‌ پێویس���تن‌و كار ‌ی‬ ‫نه‌خۆشخانه‌كانیان له‌سه‌ر‌ه به‌هه‌ر جۆرێك‬ ‫بێت‪ ،‬دابین بكه‌ین"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و ئاماژه‌ ‌ی به‌وه‌ش���دا "فش���ارێك ‌ی‬ ‫زۆر له‌س���ه‌ر نه‌خۆش���خانه‌كان ‌ی هه‌رێ���م‬ ‫هه‌ی��� ‌ه به‌ه���ۆ ‌ی ئ���ه‌و ژم���ار‌ه زۆره‌ ‌ی‬ ‫ئاواره‌‌و برینداره‌كانی‌ ش���ه‌ڕی‌ موس���ڵ‌و‬ ‫ئه‌مه‌شمان به‌وه‌زیر ‌ی ته‌ندروست ‌ی عێراق‬ ‫راگه‌یاندوه‌"‪.‬‬ ‫وتیش ‌ی "به‌وه‌زیر ‌ی ته‌ندروست ‌ی عێراقمان‬ ‫وتو‌ه پێویس���ت ‌ه به‌غدا زیات���ر ده‌رمان ‌ی‬ ‫پزیش���كی‌ بنێرێت بۆ ئه‌وه‌ ‌ی ده‌زگاكان ‌ی‬ ‫ئێمه‌ بتوانن چاره‌س���ه‌ری‌ ئه‌و نه‌خۆشان ‌ه‬ ‫بكه‌ن كه‌ س���ه‌ردان ‌ی نه‌خۆش���خانه‌كان ‌ی‬ ‫هه‌رێم ده‌كه‌ن ك ‌ه زۆربه‌ی‌ زۆریان نه‌خۆش ‌ی‬

‫ئاواره‌‌و برینداری‌ شه‌ڕه‌كانن"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌كرد كه‌ پێش���بین ‌ی‬ ‫ده‌ك���ه‌ن له‌س���اڵی‌ ‪2017‬دا دابینكردن���ی‌‬ ‫ده‌رمان‌و پێداویستییه‌ پزیشكییه‌كان باشتر‬ ‫بێت به‌تایبه‌تی‌ ئه‌وانه‌ی‌ كه‌ پێویس���تن‌و‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ وتی‌ "ئومێدمان هه‌یه‌ قه‌یرانی‌‬ ‫دارایی‌ هه‌رێم چاره‌سه‌ربێت‌و به‌باشتربونی‌‬ ‫قه‌یران���ی‌ دارایی‌ هه‌رێ���م خزمه‌تگوزارییه‌‬ ‫ته‌ندروستیه‌كان باشتر ده‌بن"‪.‬‬ ‫ئه‌و جه‌غتیش ‌ی له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌و‌ه‬ ‫وه‌ك وه‌زاره‌ت ‌ی ته‌ندروست ‌ی هه‌رێم نزیكه‌ ‌ی‬ ‫‪ 100‬ملی���ار دیناری‌ كۆمپانیاكان ‌ی ده‌رمان‬ ‫قه‌رزدارن‪.‬‬ ‫د‪.‬خاڵ���س ق���ادر ره‌تیك���رده‌وه‌ ك��� ‌ه‬ ‫وه‌زاره‌ته‌ك���ه‌ ‌ی هه‌ماهه‌نگ نه‌بێت له‌گه‌ڵ‬ ‫كۆمپانی���ا كوردییه‌كانی‌ دروس���تكردن ‌ی‬ ‫ده‌رمان‌و جه‌غتی‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌و‌ه ك ‌ه‬ ‫كڕینی‌ ده‌رمان له‌وه‌زاره‌ت ‌ی ته‌ندروس���ت ‌ی‬ ‫به‌ش���ێوه‌ ‌ی ته‌ن���ده‌ر ده‌بێ���ت‌و ناكرێت‬ ‫راسته‌وخۆ بكڕدرێت‌و پش���ت به‌ڕێنمای ‌ی‬ ‫ده‌به‌ستێت‪.‬‬ ‫راشیگه‌یاند "له‌كڕینی‌ ده‌رماندا كۆمپانیا‬ ‫ناوخۆیی���ه‌كان هه‌ندێك ئاسانكاریش���یان‬ ‫بۆ ده‌كرێ���ت به‌پێی‌ رێنمایی���ه‌كان به‌اڵم‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ئه‌وه‌ش���دا كۆمپانیای‌ ت���ر هه‌یه‌‬ ‫ته‌نده‌ری‌ خۆی‌ پێشكه‌شده‌كات كه‌ ره‌نگه‌‬ ‫گونجاوتربێت‌و ل���ه‌و بكڕدرێت‌و له‌وانی‌ تر‬ ‫نه‌كڕدرێت"‪.‬‬ ‫وته‌بێژی‌ وه‌زاره‌تی‌ ته‌ندروس���تی‌ هه‌رێم‬ ‫ره‌تیش���یكرده‌وه‌ كه‌ له‌كڕین���ی‌ ده‌رماندا‬ ‫زۆرتر ئ���ه‌و ده‌رمانانه‌ بكڕن كه‌ كه‌مترین‬ ‫نرخیان هه‌یه‌‌و وتی‌ "له‌بڕیاردان له‌س���ه‌ر‬ ‫كڕینی‌ ده‌رمان یان هه‌ر كه‌ره‌س���ته‌یه‌كی‌‬ ‫پزیشكی‌ ته‌نها كه‌می‌ نرخه‌كه‌ی‌ له‌به‌رچاو‬ ‫ناگیرێ���ت به‌ڵك���و كوالیتی���ش له‌به‌رچاو‬ ‫ده‌گیرێت"‪.‬‬ ‫هاوكات ئه‌ندامێكی‌ لیژنه‌ی‌ ته‌ندروستی‌‬ ‫له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق دروس���تبونی‌ قه‌یرانی‌‬ ‫كه‌می‌ ده‌رمانی‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تان‌و‬ ‫عێ���راق پشتڕاس���تكرده‌وه‌‌و رایگه‌یان���د‬

‫چارەسەرکردنی نەخۆشێک لەنەخۆشخانەی فریاکەوتن‬ ‫"له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تان‌و عێراق به‌گشتی‌ كۆمپانیایان���ه‌ی‌ ك���ه‌ ده‌رم���ان ده‌هێنن‌و وای‌ وت‪.‬‬ ‫قه‌یرانی‌ كه‌می‌ ده‌رمان سه‌ریهه‌ڵداوه‌"‪.‬‬ ‫جه‌غتیش���ی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫كۆمپانیاكان���ی‌ ده‌رمانی���ش له‌الی���ه‌ن‬ ‫تاڤگ���ه‌ ئه‌حم���ه‌د ئه‌ندام���ی‌ لیژن���ه‌ی‌ سیاسیه‌كانی‌ كورده‌وه‌ كۆنترۆڵ كراوه‌"‪ .‬ناكۆكییه‌كانی‌ نێوان هه‌رێم‌و به‌غداش بۆته‌‬ ‫ته‌ندروستی‌ له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق هۆكاری‌‬ ‫ئه‌و هۆكاری‌ نه‌بونی‌ ده‌رمانی‌ له‌هه‌رێمی‌ ه���ۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ حكومه‌تی‌ به‌غدا رێژه‌ی‌‬ ‫كه‌می‌ ده‌رمان بۆ ئه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌ كه‌ كوردس���تان ب���ۆ ئ���ه‌و‌ه گه‌ڕان���ده‌و‌ه كه‌ ده‌رمانی‌ كه‌متر بۆ هه‌رێم بنێرێت‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "به‌ش���ێكی‌ تری‌ هۆكاره‌كان بۆ‬ ‫پێوانه‌ی‌ هێنانی‌ ده‌رمان له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ واڵت حكومه‌تی‌ هه‌رێم خۆی‌ ئابڵۆقه‌ی‌ خستۆته‌‬ ‫به‌پێی‌ ئه‌و قازانجانه‌یه‌ كه‌ كۆمپانیاكانی‌ س���ه‌ر میلله‌ته‌ك���ه‌ی‌ خ���ۆی‌‌و حكومه‌تی‌ بێپالنی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردس���تان‬ ‫ده‌رمان لێی‌ ده‌كه‌ن نه‌ك به‌پێی‌ پێداویستی‌ به‌غداش ناردنی‌ ده‌رمانی‌ كه‌مكردۆته‌وه‌‪ .‬خۆی‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫تاڤگ���ه‌ ئه‌حم���ه‌د ئام���اژه‌ی‌ ب���ه‌وه‌دا‬ ‫"زۆری‌ ئه‌و ئاوارانه‌ش���ی‌ كه‌ هاتونه‌ت ‌ه‬ ‫نه‌خۆشی‌ ناو هه‌رێمی‌ كوردستان‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "هاتنی‌ ده‌رمان به‌شێوه‌یه‌كی‌ هه‌رێمی‌ كوردس���تان بونه‌ته‌ بارگران ‌ی بۆ "كۆمپانیاكان���ی‌ هێنان���ی‌ ده‌رم���ان ب���ۆ‬ ‫زانس���تی‌ نیی���ه‌‌و پشتبه‌س���تراوه‌ ب���ه‌و دۆخی‌ ته‌ندروستی‌ هه‌رێم" تاڤگه‌ ئه‌حمه‌د كوردس���تان زۆربه‌ی���ان بازرگانی���ن‌و‬

‫ریکالم‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاوێنە‬

‫سه‌رمایه‌كانیان هی‌ خه‌ڵكی‌ سیاسین"‪.‬‬ ‫ئه‌و جه‌غتی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ ك ‌ه‬ ‫سیاس���یه‌كان ده‌ستیان به‌س���ه‌ر زۆربه‌ی‌‬ ‫سێكته‌ره‌كان گرتوه‌ له‌وانه‌ش سێكسته‌ری‌‬ ‫ته‌ندروستی‌‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "دۆخی‌ ته‌ندروستی‌ له‌هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستان له‌ئاس���تێكی‌ زۆر زۆر خراپه‌‌و‬ ‫هیچ پێشكه‌وتنێكی‌ تیادا نه‌كراوه‌"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و بازرگانیك���ردن به‌ده‌رم���ان‌و‬ ‫پێداویس���تی‌ ته‌ندروستی‌ به‌كه‌متر نه‌زانی‌‬ ‫له‌بازرگانیكردن به‌نه‌وته‌وه‌‪.‬‬

‫عیادەی شەوانە رۆژی پسپۆڕیی ئاشتی‬

‫دکتۆر سروە ئەرکان ساڵح‬ ‫پزیشکی پسپۆڕی نەخۆشییەکانی مندااڵن‬ ‫دکتۆرا (بۆرد) لەنەخۆشییەکانی‬ ‫مندااڵن‌و تازە لەدایکبوان‬ ‫‪M.B.Ch.B, F.I.B.M.S, ped.‬‬ ‫)‪(Baghdad‬‬

‫تەنها‬ ‫هەزار‬

‫سلێمانی گەڕەکی ئاشتی ـ پشت شیرینی‬ ‫تابان تەنیشت باخچەی ساوایانی هەنگ‬ ‫‪ 0770771011‬‬ ‫‪0533292900‬‬

‫ریکالم‬ ‫ریکالم‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫ئه‌و سوپایه‌ی‌ گه‌لی‌ كوردی‌ ئه‌نفال كرد‬

‫‪5‬‬

‫سااڵن ‌ه له‌هه‌رێم "‪‌ 6‬ی كانون" رۆژی‌ دامه‌زراندنی‌ سوپا ‌ی عێراق ده‌كرێته‌ پشو‬ ‫ئا‪ :‬گۆران لوقمان‬ ‫سوپای‌ عێراق له‌سه‌رده‌می‌ حوكم ‌ی‬ ‫سه‌دام حوسه‌ین ئه‌نفال‌و كیمیاباران ‌ی‬ ‫گه‌لی‌ كورد ئه‌نجامدا‪ .‬دوای‌ راپه‌ڕین ‌ی‬ ‫گه‌لی‌ كورد‪ ،‬تائێستاش سااڵنه‌ له‌یاد ‌ی‬ ‫دامه‌زراندنی‌ سوپای‌ عێراقدا حكومه‌ت ‌ی‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستان ئه‌و رۆژ‌ه ده‌كات ‌ه‬ ‫پشوی‌ فه‌رمی‌‪.‬‬

‫ئێم ‌ه پرۆژه‬ ‫‌یاسایه‌كمان‬ ‫س���وپاكه‌ رۆژی‌‪6‬ی كانون��� ‌ی دووه‌م ‌ی ئاماده‌كردوه‌‬ ‫س���اڵ ‌ی ‪ 1921‬له‌ژێر ئینتیدابی به‬ ‫ی رۆژێك‬ ‫‌ریتانیاو بۆ ئه‌وه‌ ‌‬ ‫له‌سه‌رده‌می حكومی پاشایه‌تی دامه‌زرا‪.‬‬ ‫دوای‌‪ 96‬س���اڵ له‌دامه‌زراندنی‌‬ ‫سوپاك‌‌داه بۆ پێشمه‌رگ ‌ه‬ ‫تائێس���تا‪ ،‬هه‌مو س���اڵێك ل���ه‌و رۆژه‬ ‫له‌ته‌واو ‌ی عێراق پشوی‌ فه‌رمییه‌‪ .‬هه‬ ‫‌رێم ‌ی‌ی دیاری بكرێت‌و‬ ‫كوردستانیش وه‌ك به‌ش���ێك له‌كۆمار‬ ‫عێراق ئه‌و رۆژ‌ه ده‌كات ‌ه‬ ‫ی‬ ‫پشو‪‌.‬گ���ه‌ڵ كورد چی دیك ‌ه رۆژ ‌‬ ‫مێ���ژوی‌ ئه‌و س���وپای ‌ه له‬ ‫جێ ‌ی خۆش���حاڵی‌ نییه‌‪ .‬له‌هه‌ش���تاكان ‌ی‬ ‫ی عێراق‬ ‫‪ 182‬سوپا ‌‬ ‫س���ه‌ده‌ ‌ی رابردو له‌چه‌ند قۆناغێكدا‬ ‫ی‬ ‫‌‬ ‫‌كیمیاباران‬ ‫هه‌زار كه‌س���ی‌ ئه‬ ‫‌نفالكردوهله‌زار كه‌س��� ‌ی نه‌كرێته‌ پشو‬ ‫هه‌ڵه‌بجه‌ش���دا ‪ 5000‬ه���‬ ‫شه‌هیدكرد‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ س���اڵڕۆژ ‌ی دامه‌زراندن��� ‌ی‬ ‫سوپای‌ عێراق له‌ساڵی‌‪ 2017‬دا ده‌كه‌وێت ‌ه‬ ‫رۆژ ‌ی هه‌ین ‌ی به‌اڵم تائێس���تا دیارنیی ‌ه ك ‌ه‬ ‫ئاخ���ۆ حكومه‌تی‌ هه‌رێ���م قه‌ره‌بوی‌ ئه‌و‬ ‫پشوه‌ له‌رۆژه‌كانی‌ دیكه‌دا ده‌كاته‌وه‌ یان‬ ‫نا‪.‬‬ ‫ف���واد عوس���مان وته‌بێ���ژی‌ وه‌زاره‌ت ‌ی‬ ‫ش���ه‌هیدان‌و ئه‌نفالك���راوان به‌ئاوێن���ه‌ ‌ی‬ ‫راگه‌یاند "ئێم���ه‌ ل���ه‌و رۆژه‌دا به‌بڕیار ‌ی‬ ‫ئه‌نجومه‌ن���ی‌ ڕاوێ���ژكاری‌ وه‌زاره‌ت بڕیار‬ ‫ده‌ده‌ین كه‌ ده‌وام بكه‌ین"‪.‬‬ ‫ده‌وامكردن���ی‌ فه‌رمانبه‌ران ‌ی وه‌زاره‌ت ‌ی‬ ‫شه‌هیدان‌و ئه‌نفالكراوان ئاره‌زومه‌ندانه‌یه‌‪،‬‬

‫به‌اڵم به‌شێكی‌ زۆری‌ فه‌رمانبه‌ران ده‌ڕۆن ‌ه‬ ‫سه‌ر كاره‌كانیان‪.‬‬ ‫غه‌مبار ته‌ه���ا فه‌رمانبه‌ر له‌مۆنۆمێنت ‌ی‬ ‫ئه‌نفالی‌ چه‌مچه‌ماڵ‌و كوڕی‌ ش���ه‌هید بۆ‬ ‫ئاوێنه‌ وت���ی‌ "ئه‌نفال‌و ش���ه‌هیده‌كانمان‬ ‫له‌ڕاب���ردودا به‌ده‌س���تی‌ س���وپا ‌ی عێراق‬

‫سه‌رجه‌میان ده‌ڕۆنه‌و‌ه بۆ ده‌وام‪.‬‬ ‫هابیل ئه‌حمه‌د به‌ڕێوه‌به‌ر ‌ی مۆنۆمێنت ‌ی‬ ‫ئه‌نف���ال له‌چه‌مچه‌م���اڵ له‌لێدوانێكیدا بۆ‬ ‫ئاوێنه‌ وت ‌ی "داوا ده‌كه‌ین كه‌ پش���و له‌و‬ ‫رۆژه‌دا هه‌ڵبگیرێت" ناوبراو وتی‌ "رۆژێك ‌ی‬ ‫ش���ومه‌ ب���ۆ گه‌لی‌ ك���ورد به‌ه���ۆ ‌ی ئه‌و‬ ‫نه‌هامه‌تیانه‌ی‌ به‌سه‌ر میله‌ته‌كه‌مان هاتو‌ه‬ ‫له‌الیه‌ن ئه‌و سوپایه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ب���ه‌و پێیه‌ ‌ی له‌ئێس���تادا كوردس���تان‬ ‫جۆرێك له‌س���ه‌ربه‌خۆیی س���نورو هێز ‌ی‬ ‫پێشمه‌رگه‌ ‌ی هه‌یه‌‪ ،‬پێشمه‌رگه‌ش ماوه‌ ‌ی‬ ‫دوو س���اڵ‌و نی���و‌ه ش���ه‌ڕی‌ دژ به‌داعش‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ته‌نها له‌م ش���ه‌ڕه‌دا له‌ڕۆژ ‌ی ‪‌ 10‬ی‬ ‫ته‌م���وزی‌ ‪ 2014‬ت���ا ‪ 27‬كانون ‌ی یه‌كه‌م ‌ی‬ ‫‪ 2016‬به‌پێ ‌ی ئامار ‌ی ده‌زگای‌ ته‌ندروست ‌ی‬ ‫پێشمه‌رگ ‌ه ‪ 1654‬پێشمه‌رگ ‌ه شه‌هیدبون‌و‬ ‫‪ 9707‬پێش���مه‌رگه‌ش بریندارب���ون جگ ‌ه‬ ‫له‌بێسه‌روش���وێنبون‌و به‌دیلگرتن��� ‌ی ‪62‬‬ ‫پێش���مه‌رگه‌ی‌ دیك���ه‌‪ .‬كه‌چی‌ تائێس���تا‬ ‫رۆژێك ‌ی فه‌رم ‌ی بۆ پێشمه‌رگه‌ ‌ی كوردستان‬ ‫دیاری‌ نه‌كراوه‌‪.‬‬ ‫به‌هار عه‌بدولڕه‌حمان بڕیارده‌ر ‌ی لیژنه‌ ‌ی‬ ‫پێش���مه‌رگه‌و ش���ه‌هیدان له‌په‌رله‌مان��� ‌ی‬ ‫كوردس���تان ب���ۆ ئاوێن���ه‌ وت���ی‌ "ئێم ‌ه‬ ‫پرۆژه‌یاسایه‌كمان ئاماده‌كردو‌ه بۆ ئه‌وه‌ ‌ی‬ ‫رۆژێك بۆ پێشمه‌رگه‌ دیاری بكرێت‌و چی‬ ‫دیكه‌ رۆژی‌ سوپا ‌ی عێراق نه‌كرێته‌ پشو"‬ ‫له‌باره‌ ‌ی پرۆژه‌كه‌وه‌ ناوبراو وتی‌ "به‌هۆ ‌ی‬ ‫داخستنی‌ په‌رله‌مانه‌و‌ه نه‌توانرا پرۆژه‌ك ‌ه‬ ‫خوێندنه‌وه‌ ‌ی یه‌كه‌می‌ بۆ بكرێت"‪.‬‬ ‫سوپای عێراق‬ ‫دوای روخاندن���ی حكومه‌ت���ی به‌عس‬ ‫له‌مانگی‌ نیس���ان ‌ی ‪ ،2003‬پ���ۆل بریمه‌ر‬ ‫مۆنۆمێنت���ی‌ ئه‌نف���ال له‌چه‌مچه‌م���اڵ حاكم���ی مه‌ده‌نی عێراق له‌س���اڵ ‌ی ‪2004‬‬ ‫له‌ناوبران‪ ،‬هیچ ره‌وا نییه‌ به‌خۆش���ی‌ ئه‌و به‌س���ه‌ر ش���ارو گونده‌كانی كوردستاندا‬ ‫باران���دوه‌‪ .‬هێزه‌كانی پیاد‌ه له‌س���وپا ‌ی یه‌ك له‌و ره‌مزانه‌ی���ه‌ ك ‌ه بۆ مه‌زڵومیه‌ت ‌ی بڕیاری هه‌ڵوه‌ش���انه‌وه‌ی سوپای عێراقی‬ ‫سوپایه‌وه‌ ده‌وام نه‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫جگ ‌ه له‌وه‌ی هێزه‌ ئاسمانییه‌كانی سوپا عێراق سه‌دان تاوانی كوشتن‪ ،‬سوتاندنی گه‌لی‌ كورد دروستكراوه‌و له‌ماوه‌ی‌ چوار دا‪ ،‬به‌اڵم تاوه‌كو ئه‌م ساته‌ش سااڵن ‌ه یادی‬ ‫كه‌ له‌س���ااڵنی ‪1968‬و ‪ 1974‬دا به‌فڕۆك ‌ه ماڵ‌و خاپوركردنی‌ گونده‌كانی كوردستان ‌ی ساڵی دروس���تكردنیه‌و‌ه كارمه‌ندان ‌ی ئه‌و ئه‌و س���وپایه‌ ده‌كرێته‌وه‌ و له‌داموده‌زگا‬ ‫مۆنۆمێنت���ه‌ ل���ه‌ڕۆژی‌‪ 6‬كانون���ی‌ دووه‌م حكومییه‌كاندا پشوی‌ فه‌رمیه‌‪.‬‬ ‫بۆمب���ی قه‌ده‌غه‌كراوی ناپاڵ���م‌و رۆكێتی ئه‌نجامداوه‌‪.‬‬

‫ئاغجەلەرو کۆیە لەسەر گواستنەوەی نەوت کێشەیانە‬

‫تەنکەری نەوت لەکوردستاب‬ ‫ئا‪ :‬گۆران‬ ‫نه‌وتی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان تائێستا‬ ‫سه‌رجه‌م بیره‌كانی‌ كێڵگه‌كانی‌‬ ‫به‌بۆری‌ جیهانییه‌وه‌ نه‌به‌ستراوه‌ته‌وه‌و‬ ‫نزیك به‌نیوه‌ی‌ ئه‌و نه‌وته‌ی‌ له‌ڕێگه‌‬ ‫جۆراوجۆره‌كانه‌وه‌ وه‌زاره‌تی‌ سامانه‌‬ ‫سروشتییه‌كان هه‌نارده‌ی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ ده‌كات‬ ‫له‌ڕێگه‌ی‌ تانكه‌ره‌ بارهه‌ڵگره‌كانه‌وه‌یه‌و‬ ‫به‌شێكیش هه‌ر به‌تانكه‌ر ده‌درێته‌ پااڵوتگه‌‬ ‫ناوخۆییه‌كان‪.‬‬ ‫شوه‌ش���ان یه‌كێك له‌كێڵگه‌ نه‌وتییه‌كانه‌‬ ‫له‌بلۆكی‌ نه‌وتی‌ خه‌له‌كان‌و نزیكه‌ی‌‪ 75‬كم ل ‌ه‬ ‫هه‌ولێره‌وه‌ دووره‌و س���ه‌ر به‌قه‌زای‌ كۆیه‌یه‌‪.‬‬ ‫به‌رهه‌مه‌ نه‌وتییه‌كانی‌ ئه‌و كێڵگه‌یه‌ له‌ڕێی‌‬ ‫تانكه‌ره‌وه‌ ده‌درێته‌ پااڵوتگه‌ ناوخۆییه‌كان‪.‬‬ ‫ئێس���تا رۆژان���ه‌ ‪ 10‬تانكه‌ر ن���ه‌وت ده‌داته‌‬ ‫پااڵوتگه‌ی‌ بازیان‪.‬‬ ‫رێگه‌ی‌ گواس���تنه‌وه‌ی‌ نه‌وتی‌ شیوه‌شان‬ ‫ب���ۆ پااڵوتگ���ه‌ی‌ بازیان به‌ه���ه‌ردو رێگه‌ی‌‬ ‫كه‌لكه‌س���ماقی‌ ق���ه‌زای‌ كۆی���ه‌و ناحیه‌ی‌‬ ‫ئاغجه‌ل���ه‌ری‌ س���ه‌ر به‌ق���ه‌زا ‌ی چه‌مچه‌ماڵ‬ ‫ده‌بێت‪ ،‬به‌اڵم ئێستا شۆفێران ته‌نها رێگه‌ی‌‬ ‫كه‌لكه‌سماقیان به‌ڕودا كراوه‌یه‌‪.‬‬ ‫س���ه‌رهه‌د عه‌زیز دانیشتوی‌ قه‌زای‌ كۆیه‌‬ ‫خاوه‌نی‌ تانك���ه‌ری‌ گواس���تنه‌وه‌ی‌ نه‌وت‪،‬‬ ‫له‌وكات���ه‌ی‌ ش���ۆفێری تانكه‌ره‌كه‌ی‌ ده‌كرد‬

‫به‌‪ 36‬ه���ه‌زار لیت���ر نه‌وته‌وه‌ ب���ۆ ئاوێنه‌‬ ‫وت���ی‌ "‪ 22‬رۆژه‌ چاوه‌ڕوانم تائه‌مڕۆ نۆره‌ ‌ی‬ ‫گواس���تنه‌وه‌ی‌ نه‌وت���م به‌ركه‌وت���وه‌‪ .‬ئه‌و‬ ‫وتی‌‪70‬كم زیاده‌ ده‌بڕی���ن چونكه‌ رێگه‌مان‬ ‫پێ نادرێت له‌ڕێگه‌ی‌ ئاغجه‌له‌ره‌وه‌ نه‌وته‌كه‌‬ ‫بگوازینه‌وه‌" ‪.‬‬ ‫هێمن به‌هج���ه‌ت به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ ناحیه‌ی‌‬ ‫ئاغجه‌ل���ه‌ر به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یان���د "زۆرترین‬ ‫س���نوری‌ رێگ���ه‌ له‌ناوچه‌ك���ه‌ی‌ ئێمه‌وه‌یه‌‬ ‫ئه‌گه‌ر ش���ۆفێران نه‌وت له‌ناحیه‌كه‌مانه‌وه‌‬ ‫بگوازنه‌وه‌" وتیشی‌ "شۆفێرانی‌ سنوره‌كه‌ی‌‬ ‫ئێمه‌ داوای‌ پش���كی‌ گواس���تنه‌وه‌یان كرد‬ ‫ب���ه‌اڵم بێبه‌ش���كران‪ ،‬بۆی���ه‌ رێگه‌مانگرت‬ ‫له‌شۆفێرانی‌ سنوری‌ كۆیه‌ كه‌ نه‌وت لێره‌وه‌‬ ‫بگوازنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ل���ه‌رۆژی‌ ‪22‬ی‌ ته‌مم���وزی‌‪ 2016‬ه‌وه‌‬ ‫ش���ۆفێرانی‌ س���نوری‌ ناحی���ه‌ی‌ ئاغجه‌له‌ر‬ ‫له‌بازگه‌ی‌ ناحیه‌كه‌ هه‌ر رۆژه‌ی‌ كه‌سێكیان‬ ‫ده‌مانه‌وه‌‪ ،‬تاڕێگه‌ له‌ بارهه‌ڵگره‌ نه‌وتییه‌كان‬ ‫بگرن كه‌ ش���ۆفێره‌كانیان خه‌ڵكی‌ سنوری‌‬ ‫قه‌زای‌ كۆیه‌ن‪.‬‬ ‫رێبوار عوم���ه‌ر خاوه‌نی‌ تانكه‌رو خه‌ڵكی‌‬ ‫گون���دی‌ مۆردخوارده‌ی‌ خ���واروی‌ ناحیه‌ی‌‬ ‫ئاغجه‌ل���ه‌ر بۆ ئاوێنه‌ ئ���ه‌وه‌ی‌ وت "له‌ڕێی‬ ‫به‌رپرس���انه‌وه‌ پش���كمان له‌گواستنه‌وه‌ی‌‬ ‫نه‌وتی‌ شیوه‌ش���ان وه‌رگ���رت‪ ،‬دو جاریش‬ ‫بارهه‌ڵگره‌كانم���ان چون���ه‌ بیره‌نه‌وته‌كانی‌‬ ‫شیوه‌شان‪ ،‬به‌اڵم ش���ۆفێره‌كانی‌ سنوره‌كه‌‬

‫رێگریی���ان لێكردی���ن‪ ،‬بۆی���ه‌ ئێم���ه‌ش‬ ‫هه‌ڵوێستمان وه‌رگرت"‪.‬‬ ‫به‌پێ���ی‌ راپۆرت���ی‌ كۆمپانی���ای‌ (ره‌ینج‬ ‫ئێنێرج���ی‌) كه‌ن���ه‌دی‌ خاوه‌ن���داری‌ كێڵگه‌‬ ‫نه‌وتییه‌كانی‌ شیوه‌ش���ان كه‌ له‌مانگی‌ ئابی‌‬ ‫‪ 2016‬دا باڵوكراوه‌ت���ه‌وه‌ تاس���اڵی‌ ‪2018‬‬ ‫به‌رهه‌م���ی‌ نه‌وتی كێڵگه‌كه‌ ب���ۆ ‪ 25‬هه‌زار‬ ‫به‌رمیلی‌ رۆژانه‌ به‌رزده‌كرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫فه‌رم���ان عه‌بدولڕه‌حم���ان س���ه‌رۆكی‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ شۆفێرانی‌ گواستنه‌وه‌ی‌ نه‌وت‬ ‫له‌ه���ه‌ردو كێڵگ���ه‌ی‌ نه‌وتی‌ شیواش���ۆك‌و‬ ‫شیوه‌ش���ان به‌ئاوێنه‌ی‌ وت "ئێستا رۆژانه‌‬ ‫له‌نێوان ‪ 10 –6‬تانكه‌ر نه‌وت ده‌گوزارێته‌وه‌"‬ ‫له‌كاتێكدا پێشتر رۆژانه‌ (‪ )22‬تانكه‌ر له‌و‬ ‫بیره‌ نه‌وتییانه‌وه‌ نه‌وتیان ده‌گواس���ته‌وه‌‪،‬‬ ‫كه‌می‌ رێژه‌كه‌ش���ی‌ له‌ئێستادا بۆ "هه‌بونی‌‬ ‫ئاو" له‌ بیره‌نه‌وته‌كاندا گه‌ڕانده‌وه‌‪.‬‬ ‫ناوبراو وتیش���ی‌"‪ 320‬بارهه‌ڵگری‌ نه‌وت‬ ‫تۆماركراون تائه‌و نه‌وته‌ بگوازنه‌وه‌" ‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر ش���ۆفێرێك ك���ه‌ ئۆتۆمبێل���ه‌‬ ‫بارهه‌ڵگره‌كه‌ی‌‪ 36‬هه‌زار لیتر نه‌وت ده‌گرێت‬ ‫ك���ه‌ ‪ 27‬تۆن ده‌كات‪ ،‬بڕی‌ ئ���ه‌و پاره‌یه‌ی‌‬ ‫وه‌ریده‌گرێت ‪ 270‬دۆالره‌‪ ،‬س���ه‌رهه‌د وتی‌‬ ‫"به‌ هۆی‌ دوری‌ رێگای‌ كه‌لكه‌س���ماق بڕی‌‬ ‫‪ 100‬دۆالر ده‌ده‌ی���ن به‌ گاز بۆ كارپێكردنی‌‬ ‫ئۆتۆمبێله‌كانمان"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ ناحیه‌ی‌ ئاغجه‌له‌ریش ده‌ڵێت‬ ‫"پێش���تر رۆژان���ه‌ به‌ س���ه‌دان بارهه‌ڵگری‌‬

‫ن���ه‌وت به‌س���نوره‌كه‌ماندا تێده‌په‌ری���ن كه‌‬ ‫له‌كێڵگه‌كان���ی‌ شیوه‌ش���ان‌و شیواش���ۆك‬ ‫نه‌وتی���ان باركردبو‪ ،‬رێگه‌وبانمان به‌ته‌واوی‌‬ ‫خراپ بووه‌ "‪.‬‬ ‫ب���ۆ چاره‌س���ه‌ری‌ گرفته‌ك���ه‌ش ناوبراو‬ ‫رایگه‌یاند " پرۆژه‌یه‌كم���ان دا به‌پارێزگای‌‬ ‫س���لێمانی‌ كه‌ ‪ 3‬بۆ ‪ 5‬ه���ه‌زار دینار له‌هه‌ر‬ ‫بارهه‌ڵگرێ���ك وه‌رگرین ب���ۆ خزمه‌تگوزاری‌‬ ‫له‌س���نوره‌كه‌ به‌اڵم وه‌زاره‌تی‌ ش���اره‌وانی‌‬ ‫ره‌تی‌ كرده‌وه‌" ‪.‬‬ ‫ئێس���تا ئ���ه‌و ش���ۆفێرانه‌ی‌ نه‌وت���ی‌‬ ‫شیواش���ۆكیش ده‌گوازن���ه‌وه‌ هه‌ربه‌ڕێگه‌ی‌‬ ‫كه‌لكه‌سماق هاتووچۆ ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ره‌مك ره‌م���ه‌زان به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ ناحیه‌ی‌‬ ‫ته‌ق ته‌ق ك ‌ه كێڵگه‌ ‌ی نه‌وتی‌ شیواش���ۆك‬ ‫له‌س���نوره‌كه‌یانه‌ ب���ۆ ئاوێن���ه‌ وت���ی‌‬ ‫"له‌سنوری‌ ته‌ق ته‌ق گرفتمان نیه‌و خاوه‌نی‌‬ ‫تانكه‌ره‌كان خه‌ڵكی‌ هه‌مو ش���وێنێكن كه‌‬ ‫له‌شیواشۆك نه‌وت ده‌گوازنه‌وه‌‪".‬‬ ‫ناوبراو وتیش���ی‌ "ئێس���تا گواستنه‌وه‌ی‌‬ ‫نه‌وتی‌ س���نوره‌كه‌ به‌تانكه‌ر كه‌می‌ كردوه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ شیواش���ۆك به‌بۆری‌ به‌ستراوه‌ته‌وه‌‬ ‫به‌كێڵگه‌ی‌ نه‌وتی‌ خۆرمه‌له‌"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و زانیارییان���ه‌ له‌كاتێكدای���ه‌‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ به‌رهه‌مه‌ نه‌وتییه‌كانی‌ كۆیه‌‬ ‫هه‌ڵوه‌ش���اوه‌ته‌وه‌‪ ،‬به‌هۆی‌ كه‌مكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫فه‌رمانگه‌كانی‌ حكومه‌ت‪.‬‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ ش���ۆفێرانی‌ گواس���تنه‌وه‌ی‌‬

‫ن���ه‌وت ئ���ه‌وه‌ی‌ ب���ۆ ئاوێن���ه‌ وت ك��� ‌ه‬ ‫"له‌ك���ۆی‌‪ 1350‬ش���ۆفێر رۆژان���ه‌ ته‌نها‪44‬‬ ‫تانكه‌ر له‌شیواش���ۆكه‌وه‌ نه‌وت ده‌گوازنه‌وه‌‬ ‫بۆ بازیان"‪ .‬وتیش���ی‌ "شۆفێره‌كان خه‌ڵكی‌‬ ‫زاخ���ۆ تاخانه‌قینی‌ تیایه‌و س���ااڵنێكه‌ له‌م‬ ‫كێڵگه‌یه‌ كارده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫ب���ه‌اڵم ناوب���راو وت���ی‌ "بڕیارمان���داوه‌‬ ‫ب���ۆ كێڵگ���ه‌ی‌ شیوه‌ش���ان نه‌هێڵین هیچ‬ ‫شۆفێرێكی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ سنوری‌ قه‌زای‌ كۆیه‌‬ ‫نه‌وت بگوازێته‌وه‌" وه‌ك ئه‌و وتی‌ "به‌ش���ی‌‬ ‫خۆیان ناكات"‪.‬‬ ‫له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و كێش���ه‌یه‌ ئاوێن���ه‌ چه‌ند‬ ‫جارێك له‌كاتی‌ جیاوازدا په‌یوه‌ندی‌ كرد ب ‌ه‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری‌ ناحیه‌ی‌ ئاش���تی‌ كه‌ كێڵگه‌ی‌‬ ‫نه‌وتی‌ شیوه‌شان له‌سنوره‌كه‌یاندایه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌كه‌ وه‌اڵم نه‌درایه‌وه‌‪.‬‬ ‫رێب���وار عومه‌ری‌ ش���ۆفێری‌ بارهه‌ڵگری‌‬ ‫هاواڵتی‌ س���نوری‌ ناحی���ه‌ی‌ ئاغجه‌له‌ر وتی‬ ‫"به‌ ته‌واوی‌ خه‌ڵكی‌ س���نوره‌كه‌ ئێمه‌ ‪32‬‬ ‫بارهه‌ڵگری‌ نه‌وتمان هه‌یه‌و بۆ هه‌ر رۆژێك‬ ‫داوای‌ یه‌ك بارمان كردوه‌"‪.‬‬ ‫به‌هۆی‌ پێنه‌دانی‌ ئه‌و پشكه‌ پێیان ناوبراو‬ ‫وتی‌ ئێستا " وازمان له‌كاركردن هێناوه‌"‪.‬‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ كیش���ه‌كه‌ به‌هه‌ڵواس���راوی‌‬ ‫ماوه‌ته‌وه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌ ناحیه‌ی‌‬ ‫ئاغجه‌ل���ه‌ر وت���ی‌ "ئێس���تا رێگه‌وب���ان‌و‬ ‫خه‌ڵكه‌كه‌شمان ئیسراحه‌تیان كردوه‌"‪.‬‬

‫ی‬ ‫شۆفێران ‌‬ ‫سنوره‌كه‌ی‌ ئێم ‌ه‬ ‫ی‬ ‫داوای‌ پشك ‌‬ ‫گواستنه‌وه‌یان كرد‬ ‫به‌اڵم بێبه‌شكران‬ ‫بۆی ‌ه رێگه‌مانگرت‬ ‫ی‬ ‫له‌شۆفێران ‌‬ ‫سنوری‌ كۆی ‌ه‬ ‫كه‌ نه‌وت لێره‌و‌ه‬ ‫بگوازنه‌وه‬

‫‪4‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫حه‌شدی شه‌عبی‪ ،‬بۆمبی ته‌وقیتكراوی ئێران له‌سه‌ر سنوره‌كانی هه‌رێمی كوردستان‬

‫ئامانجی داهاتوی حه‌شدی شه‌عبی دوای داعش‪ ،‬كورده‌‬ ‫ئا‪ :‬وریا حسێن‬

‫حه‌شدی شه‌عبی له‌سه‌ر سنوره‌كانی‬ ‫هه‌رێمی كوردستان نیازی دانانی‬ ‫گه‌رای هه‌یه‌‪،‬سه‌ركرده‌یه‌كی پارتیش‬ ‫نایشارێته‌وه‌ بونی حه‌شدی شه‌عبی‬ ‫له‌سنوره‌كانی هه‌رێمی كوردستان دوای‬ ‫داعش بۆ شه‌ڕی كورده‌ به‌پاڵپشتی‬ ‫ئێران‪.‬‬ ‫جه‌مال مورتكه‌ ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تی‬ ‫پارتی دیموكراتی كوردستان‌و سه‌ركرده‌ی‬ ‫سه‌ربازی ئه‌و حزبه‌ ئاماژه‌ به‌هه‌ڵوێستی‬ ‫حه‌ش���دی ده‌كات وای لێكده‌دات���ه‌وه‌ كه‌‬ ‫هه‌ڵوێس���ته‌كانیان بۆ ئه‌وه‌ی���ه‌ مادده‌ی‬ ‫‪ 140‬جێبه‌جێنه‌كرێ���ت‌و كورد بگه‌ڕێننه‌وه‌‬ ‫سنوره‌كانی سه‌رده‌می به‌عس ئه‌گه‌ر پێیان‬ ‫بكرێت‪ ،‬وتیش���ی "ئه‌م دۆخه‌ ده‌كه‌وێته‌وه‌‬ ‫سه‌ر ملدانی كورد ئه‌گه‌ر ملینه‌دا‪ ،‬ئه‌گه‌ری‬ ‫ته‌شه‌نوج‌و شه‌ڕیش هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫حه‌ش���دی ش���ه‌عبی به‌فه‌رمی به‌شێك ‌ه‬ ‫له‌یه‌كه‌ی دام���ه‌زراوه‌ی‌ به‌رگری عێراقی‌و‬ ‫ژماره‌یان ‪120‬هه‌زار چه‌كداری پڕچه‌ككراوه‌‪،‬‬ ‫ل���ه‌ڕوی مه‌زهه‌بیش���ه‌وه‌ نوێن���ه‌ری‬ ‫به‌رژوه‌ندیه‌كانی ش���یعه‌ی عێراق‌و هیاللی‬ ‫ش���یعی ده‌كات‌و ده‌كه‌وێته‌ چوارچێوه‌ی‬ ‫ب���ه‌ره‌ی به‌رگ���ری ئێرانی ك���ه‌ پێكهاتوه‌‬ ‫له‌س���وپاكانی (قودس‪ ،‬حیزبواڵ‪،‬حه‌شدی‬ ‫شه‌عبی) كه‌ سێ سوپای به‌هێزی هاوبیرن‬ ‫له‌گه‌ڵ ئێران به‌رگری له‌به‌رژەوه‌ندیه‌كانی‬ ‫ئێران‌و هیاللی شیعی ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و ئه‌ندامه‌ی س���ه‌ركردایه‌تی پارتی‬ ‫دیموکراتی كوردستان ئه‌وه‌ ناشارێته‌وه‌ كه‌‬ ‫حه‌شدی شه‌عبی ئێران پاڵپشتی ده‌كات‬ ‫بۆ به‌دیهێنانی ئامانجه‌‌ س���تراتیژیه‌كانی‬ ‫ش���یعه‌یه‌‪ ،‬وتی "ئه‌گه‌ر حه‌شدی شه‌عبی‬ ‫هه‌ڵه‌كه‌ی داع���ش دوباره‌بكاته‌وه‌ بیه‌وێت‬ ‫هێرش���بكاته‌ س���ه‌ر كوردس���تان‪ ،‬ئ���ه‌وا‬ ‫واڵتانیش كورد به‌ته‌نها جێناهێڵن چونكه‌‬ ‫كورد هێڵی سوره‌"‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م قس���انه‌ی جه‌م���ال مورتك���ه‌‬

‫ئێستا حه‌شدی شه‌عبی‬ ‫به‌درێژایی هێڵی‬ ‫كه‌ركوك تاسنوری‬ ‫حه‌مرین نیازی دانانی‬ ‫گه‌رای هه‌یه‌‪ ،‬به‌جۆرێك‬ ‫ده‌یه‌وێت هێزی چه‌كدار‬ ‫له‌كورده‌كانی ئه‌و‬ ‫ناوچه‌یه‌ دروستبكات‬ ‫حەشدی شەعبی‬ ‫له‌كاتێكدایه‌‪ ،‬ئێس���تا حه‌ش���دی شه‌عبی‬ ‫به‌درێژای���ی هێڵی كه‌ركوك تاس���نوری‬ ‫حه‌مری���ن نی���ازی دانانی گ���ه‌رای هه‌یه‌‪،‬‬ ‫به‌جۆرێ���ك ده‌یه‌وێ���ت هێ���زی چه‌كدار‬ ‫له‌كورده‌كانی ئه‌و ناوچه‌یه‌ دروستبكات‪.‬‬ ‫حه‌س���ه‌ن ب���ارام ئه‌ندام���ی مه‌ڵبه‌ندی‬ ‫بازن���ه‌ی حه‌مرینی یه‌كێتی نیش���تمانی‬ ‫كوردس���تان‌‌ له‌باره‌ی دروس���تبونی ئه‌و‬ ‫هێزه‌وه‌ هۆش���داری ده‌دات‌و باوه‌ڕی وایه‌‬ ‫مه‌ترس���ین بۆ ك���ورد‪ ،‬به‌وپێی���ه‌ی كورد‬ ‫بڕیاریداوه‌ نابێت جگ ‌ه له‌پێشمه‌رگه‌ هیچ‬ ‫هێزێ���ك ل���ه‌و ناوچانه‌ هه‌بێت‪ ،‬وتیش���ی‬ ‫"هۆش���داریمان داوه‌ت���ه‌ ئ���ه‌و گه‌نجانه‌ی‬ ‫كه‌ نیازی دروس���تكردنی ئ���ه‌م هێزه‌یان‬ ‫هه‌ی���ه‌‪ ،‬گه‌نجه‌كانیش به‌ش���ێكی زۆریان‬ ‫وازیانهێن���اوه‌و دروس���تكردنی هێزه‌كه‌ش‬ ‫به‌ره‌و‌ هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ ده‌چێت"‪.‬‬

‫ئه‌ندامی مه‌ڵبه‌ن���دی بازنه‌ی حه‌مرینی‬ ‫یه‌كێتی نیش���تمانی كوردستان‌‌ ئه‌وه‌شی‬ ‫بۆ ئاوێنه‌ باسكرد یه‌كێتی قبوڵناكات ئه‌و‬ ‫هێزه‌ دروس���تبكرێت وتیشی "نه‌یاره‌كانی‬ ‫ئێمه‌ له‌به‌غدا‪ ،‬ده‌توانن ئه‌م جۆره‌ هێزانه‌‬ ‫دژی ك���ورد به‌كاربهێن���ن‪ ،‬ئێمه‌ش وه‌كو‬ ‫یه‌كێتی ئاگاداری ئه‌م جۆره‌ هێزه‌نین"‪.‬‬ ‫وه‌زاره‌تی پێش���مه‌رگه‌ جه‌خت له‌سه‌ر‬ ‫ئه‌وه‌ده‌كات���ه‌وه‌ هی���چ ش���تێكی فه‌رمی‬ ‫له‌باره‌ی دروس���تبونی حه‌شدی شه‌عبی‬ ‫له‌ئارادانیه‌‪ ،‬حكومه‌ت���ی هه‌رێمیش وه‌كو‬ ‫هێزێك���ی عێراق���ی مامه‌ڵه‌ی���ان له‌گه‌ڵ‬ ‫ده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫جه‌ب���ار ی���اوه‌ر‪ ،‬ئه‌مینداری گش���تی‬ ‫وه‌زاره‌تی پێشمه‌رگه‌ی حكومه‌تی هه‌رێمی‬ ‫كوردستان تائێستا مه‌ترسی شه‌ڕی نێوان‬

‫حەش���دو پێش���مه‌رگه‌ ناكات‪ ‌،‬مامه‌ڵه‌ی‬ ‫وه‌زاره‌تی پێش���مه‌رگه‌ش له‌گه‌ڵ مانه‌وه‌ی‬ ‫هێزه‌كانی حەشدی شه‌عبی له‌سنوره‌كانی‬ ‫كوردس���تان وه‌ك���و هێزێك���ی عێراق���ی‬ ‫وه‌سفده‌كات‪ ،‬ئه‌و وتی "حكومه‌تی هه‌رێم‬ ‫چ���ۆن مامه‌ڵه‌ له‌گ���ه‌ڵ هێزه‌كانی عێراق‬ ‫ده‌كات‪ ،‬ئێمه‌ش له‌وه‌زاره‌تی پێش���مه‌رگه‌‬ ‫هه‌مان مامه‌ڵە ده‌كه‌ین"‪ ،‬وتیشی "تائیستا‬ ‫هیچ ترس���ێك نیه‌ بۆ پێكدانانی حه‌شدی‬ ‫شه‌عبی‌و هێزه‌كانی پێشمه‌رگه‌"‪.‬‬ ‫رای په‌رله‌مانتاران���ی عێ���راق له‌باره‌ی‬ ‫ئامانجی داهاتوی حه‌شدی شه‌عبی ئه‌وه‌یه‌‬ ‫كه‌ ئه‌م هێزه‌ بۆمبێكی چێنراوه‌ ئه‌گه‌ری‬ ‫هه‌یه‌ له‌هه‌ر ساتێكدا به‌كوردا بته‌قێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ده‌بێت كورد به‌وریاییه‌وه‌ مامه‌ڵه‌بكات‪.‬‬ ‫هوش���یار عه‌ب���دواڵ ئه‌ندام���ی لیژنه‌ی‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاوێنە‬

‫ئێ���ران پاڵپش���تیان ده‌كات‪ ،‬ئ���ه‌و وتی‬ ‫"حه‌شدی شه‌عبی به‌ ‪ 120‬هه‌زار چه‌كدار‬ ‫به‌پاڵپش���ی ئێران‌و به‌چه‌كی پێشكه‌وتو‬ ‫نابێت حسابیان بۆ نه‌كرێت"‪.‬‬ ‫وتیش���ی "حه‌شدی ش���ه‌عبی بۆمبێكی‬ ‫چێن���راوەو دوای داعش هێ���چ كارێكیان‬ ‫نیه‌ كورد نه‌بێت‪ ،‬بۆی���ه‌ روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی‬ ‫حه‌شدی ش���ه‌عبی واتای روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی‬ ‫ئێران"‪.‬‬

‫ئاس���ایش‌و به‌رگ���ری له‌په‌رله‌مانی عێراق‬ ‫بڕوای وایه‌ له‌هه‌رێمی كوردستان پارتی‌و‬ ‫له‌عێراقی���ش ته‌ی���اری ش���یعی توندوتیژ‬ ‫وێنای ش���ه‌ڕ له‌نێوان حه‌شدو پێشمه‌رگه‌‬ ‫ده‌ك���ه‌ن‪ ،‬به‌اڵم له‌ڕاس���تیدا ئه‌م ش���ه‌ڕه‌‬ ‫كه‌وتوەت���ه‌ س���ه‌ر حكومه‌ت���ی عێراقی‌و‬ ‫هه‌رێم له‌س���ه‌ر چۆنیه‌تی ئیداره‌دانی ئه‌و‬ ‫ناوچان���ه‌ی پێش���مه‌رگه‌ ئازادیك���ردون‪،‬‬ ‫وتی "ده‌بێت چاره‌س���ه‌ری سیاس���ی بۆ‬ ‫ناوچ���ه‌ جێناكۆك���ه‌كان بدۆزرێت���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫وه‌كو په‌رله‌مانتاره‌كان باس���ی ده‌كه‌ن‬ ‫له‌باش���ترین چاره‌سه‌ریش���دا ده‌بێت ئه‌م‬ ‫ناوچانه‌ به‌هاوكاری نێوان هه‌ردوال ببرێن ش���ه‌ڕی ئاینده‌ بۆ كورد له‌شه‌ڕی ئێستا‬ ‫زۆر قورس���تر ده‌بێت‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌گه‌ر كورد‬ ‫به‌ڕێوه‌"‪.‬‬ ‫خۆی النه‌دات له‌م شه‌ڕه‌ ره‌نگه‌ ئاسته‌نگی‬ ‫به‌اڵم هاوتا په‌رله‌مانیه‌كه‌ی عادل نوری گ���ه‌وره‌ی بۆ بێته‌ پێش���ه‌وه‌ خۆالدانیش‬ ‫وابیرناكاته‌وه‌ مه‌ترسی حه‌شدی شه‌عبی له‌شه‌ڕ واتای ئه‌وه‌یه‌ "كورد ناوماڵی خۆی‬ ‫گه‌وره‌تر ده‌بینێت له‌داعش چونكه‌ حه‌شد رێکبخاته‌وه‌"‪.‬‬

‫كۆمه‌ڵ له‌نزیكبونه‌وه‌ی خێرای یه‌كگرتو له‌گه‌ڵ هێز‌ه ئیسالمییه‌كان به‌گومانه‌‬ ‫ئا‪ :‬وریا‬ ‫ئیسالمیه‌كانی كوردستان (كۆمه‌ڵ‌و‬ ‫یه‌كگرتوو بزوتنه‌وه‌) زه‌مینه‌سازی بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ ئه‌وه‌ده‌كه‌ن به‌ره‌یه‌كی ئیسالمی‬ ‫له‌هه‌رێمی كوردستان دروستبكه‌ن‬ ‫تاوه‌كو بتوانن به‌یه‌ك لیست به‌شداری‬ ‫هه‌ڵبژاردنی داهاتو بكه‌ن‪ ،‬به‌ڕای‬ ‫وته‌بێژی بزوتنه‌وه‌ی ئیسالمیش‬ ‫"ئه‌گه‌ر ئیسالمیه‌كان له‌یه‌ك‌ لیستدا‬ ‫كۆببنه‌وه‌ ئه‌وا بۆ هه‌ڵبژاردنی‬ ‫داهاتو زیاتر له‌‪ 20‬كورسی په‌رله‌مان‬ ‫ده‌هێنن"‪.‬‬ ‫سه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ جێبه‌جێكردنی‌‬ ‫یه‌كگرتو له‌س���لێمانی‪ ،‬عومه‌ر محه‌مه‌د‬ ‫ئه‌وه‌ی بۆ ئاوێنه‌ باسكرد كۆبونه‌وه‌یان‬ ‫له‌گه‌ڵ كۆمه‌ڵی ئیس�ل�امی‌و الیه‌نه‌كانی‬ ‫ت���ر تاكتیك نی���ه‌ به‌ڵك���و یه‌كگرتوی‬ ‫ئیسالمی تائاس���تی یه‌كگرتن ئاماده‌ن‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ئیس�ل�امیه‌كان یه‌كبگری���ن‪،‬‬ ‫وت���ی "له‌دواكۆبونه‌وه‌دا ده‌س���ته‌یه‌كی‬ ‫ب���ااڵ پێكهێن���راوه‌ بۆ زه‌مینه‌س���ازی‬ ‫لێكنزیكردن���ه‌وه‌‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ش ب���ۆ خۆی‬ ‫گرنگه‌"‪.‬‬ ‫هه‌وڵ���ی یه‌كخس���تنی ناوماڵ���ی‬ ‫ئیس�ل�امییه‌كان ده‌مێكه‌ باسده‌كرێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم به‌هاتنه‌وه‌ی سه‌اڵحه‌دین به‌هادین‬ ‫بۆ س���ه‌ركردایه‌تیكردنی یه‌كگرتو ئه‌م‬ ‫پرس���ه‌ به‌ت���ه‌واوی وروژاو ئێس���تاش‬ ‫گه‌یش���توه‌ته‌ ئ���ه‌وه‌ی ئیس�ل�امیه‌كان‬ ‫لیژنه‌یه‌ك���ی هاوبه‌ش���ی بااڵی���ان ب���ۆ‬ ‫لێكنزیكردن���ه‌وه‌ی رێكس���ختنه‌كانیان‬ ‫دروس���تكردوه‌ تاوه‌كو زه‌مینه‌س���ازی‬ ‫بك���ه‌ن ب���ۆ لێكنزیكبون���ه‌وه‌ی زیاتر"‬ ‫ئه‌وه‌ش له‌كاتێكدایه‌ پێشتر سه‌اڵحه‌دین‬ ‫به‌هادین‌و پارته‌كه‌ی زۆر كه‌متر به‌ده‌م‬ ‫ئه‌م پڕۆسه‌یه‌وه‌ ده‌هاتن"‪.‬‬ ‫سه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ جێبه‌جێكردنی‌‬ ‫یه‌كگرت���و له‌س���لێمانی وه‌اڵم���ی ئه‌و‬ ‫گومان���ه‌ ده‌داته‌وه‌ كه‌ به‌س���ه‌اڵحه‌دین‬ ‫به‌هادین ده‌برێت باوه‌ڕی وایه‌ بۆیه‌ ئه‌م‬ ‫هه‌نگاوەی ئێس���تای هاویشت چونكه‌‬ ‫زه‌مین���ه‌ له‌ب���اره‌و داواكاری زۆری���ش‬

‫سەرکردەی سێ الیەن ئیسالمییەکە‬ ‫له‌س���ه‌ر ئ���ه‌م لێكنزیكبونه‌وه‌یه‌ هه‌یه‌‪،‬‬ ‫وتیش���ی "له‌وانه‌یه‌ خه‌ڵکێك له‌كۆمه‌ڵی‬ ‫ئیس�ل�امی گومانی له‌هاتنه‌ پێشه‌وه‌ی‬ ‫یه‌كگرتو هه‌بێت‪ ،‬به‌اڵم كاتێك له‌گه‌ڵیان‬ ‫داده‌نیشین هه‌ست بەوە ناكه‌ین"‪.‬‬ ‫هه‌رس���ێ ئیس�ل�امیه‌كه‌ی هه‌رێم���ی‬ ‫كوردستان ئێستا خاوه‌نی ‪ 17‬كورسی‬ ‫په‌رله‌مانی كوردس���تان (یه‌كگرتو ‪،10‬‬ ‫كۆم���ه‌ڵ ‪ ،6‬بزوتنه‌وه‌ش ‪ )1‬كورس���ی‬ ‫په‌رله‌مان���ی‪ ،‬به‌گوێ���ره‌ی زانیارییه‌كان‬ ‫به‌ش���ێك له‌س���ه‌ركردایه‌تی كۆمه‌ڵ���ی‬ ‫ئیسالمی‌و جه‌ماوه‌ره‌كه‌ی باوه‌ڕیانوایه‌‬ ‫ب���ۆ هه‌ڵبژاردنی داهات���و ئه‌گه‌ر زیاتر‬ ‫له‌یه‌كگرتوی ئیس�ل�امی ده‌نگ نه‌هێنن‬ ‫ئه‌وا یه‌كس���ان ده‌بن ئ���ه‌وه‌ش به‌واتای‬ ‫مه‌رگی هێواش���ی یه‌كگرتوی ئیسالمی‬ ‫دێت‪ ،‬هه‌ربۆیه‌ش یه‌كگرتو خواس���تی‬ ‫زۆری بۆ دابه‌زین به‌لیس���تی هاوبه‌ش‬ ‫له‌گه‌ڵ كۆمه‌ڵ هه‌یه‌‪.‬‬

‫یه‌كگرت���وی ئیس�ل�امی ناش���ارێته‌وه‌‪،‬‬ ‫س���ه‌ردانی ئه‌مینداری یه‌كگرتو بۆالی‬ ‫رێكخس���تنه‌كانی كۆمه‌ڵی ئیس�ل�امی‬ ‫له‌ڕانیه‌ سه‌ردانی ئه‌میری كۆمه‌ڵ بۆالی‬ ‫رێكخستنه‌كانی یه‌كگرتو زه‌مینه‌سازییه‌‬ ‫بۆ كاری هاوبه‌شی‪ ،‬وتی "ئێمه‌ پێشتر‬ ‫له‌گه‌ڵ الیه‌نه‌كانی لیستمان پێكهێناوه‌‪،‬‬ ‫ئیس�ل�امیه‌كان له‌پێشترن بۆ ئێمه‌ له‌م‬ ‫كاره‌دا"‪.‬‬ ‫س���ه‌ركرده‌كه‌ی كۆمه‌ڵی ئیس�ل�امی‬ ‫باوه‌ڕی وایه‌ ئیس�ل�امیه‌كان دواكه‌وتون‬ ‫له‌پێكه‌وەب���ون‌و كاری هاوب���ه‌ش‬ ‫تادواتری���ش بك���ه‌ون زی���ان ده‌كه‌ن‌و‬ ‫خزمه‌ت به‌موس���ڵمانان ناكه‌ن‪ ،‬وتیشی‬ ‫"ل���ه‌ ناته‌بای���ی زۆر ماندوبوی���ن‪ ،‬ئه‌م‬ ‫هه‌نگاوه‌ش كه‌ هه‌یه‌ چاره‌نوسسازه‌ بۆ‬ ‫ئیسالمیه‌كان"‪.‬‬

‫ه���اوكات كامیل مه‌حم���ود وته‌بێژی‬ ‫بزوتن���ه‌وه‌ی ئیس�ل�امی كوردس���تان‬ ‫سدیق ئه‌حمه‌د به‌رپرسی مه‌ڵبه‌ندی باسی ئه‌وه‌ده‌كات ئێستا ئیسالمیه‌كان‬ ‫هه‌ڵه‌بج���ه‌ی كۆمه‌ڵ���ی ئیس�ل�امی له‌سه‌ره‌تای قۆناغی یه‌كگرتندان‌ ئه‌ویش‬ ‫هاوش���ێوه‌ی س���ه‌ركرده‌كه‌ی یه‌كگرتو به‌دروس���تكرنی سه‌ركردایه‌تی هاوبه‌ش‬ ‫خواستی حزبه‌كه‌ی بۆ یه‌كگرتن له‌گه‌ڵ به‌ناوی ده‌سته‌ی بااڵی كاری هاوبه‌ش‪،‬‬

‫وتی " ئه‌م هه‌نگاوێكی سه‌ره‌تاو خێرای ‌ه‬ ‫بۆ یه‌كگرتنی سێ هێزه‌ ئیسالمیه‌كه‌"‪.‬‬ ‫وته‌بێ���ژی بزوتن���ه‌وه‌ی ئیس�ل�امی‬ ‫باوه‌ڕی وای���ه‌ یه‌كگرتن زۆر گرنگه‌ نیه‌‬ ‫به‌ڵكو كاری هاوبه‌ش���ی نێ���وان هێزه‌‬ ‫ئیس�ل�امیه‌كان گرنگه‌‪ ،‬ساڵی ‪2017‬ش‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌و بنەمایه‌ كاردەکە‌ن‌و له‌ڕوی‬ ‫س���ایكۆلۆژیه‌وه‌ ئه‌ندامه‌كانی���ان ب���ۆ‬ ‫پڕۆس���ه‌ی یه‌كگرتن راده‌هێنن‪ ،‬وتیشی‬ ‫"ئه‌گه‌ر هه‌رس���ێ لیس���تی هاوبه‌ش���ی‬ ‫ئیسالمی پێكبهێنین زیاترو زیاتر له‌‪20‬‬ ‫كورسی ده‌هێنین"‪.‬‬ ‫باوه‌ڕی شاره‌زایانی ره‌وتی ئیسالمی‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ یه‌كگرتوی ئیس�ل�امی هەستی‬ ‫به‌پێویستی دروس���تكردنی به‌ره‌یه‌كی‬ ‫ئیسالمی كردوه‌و كۆمه‌ڵیش پێویستی‬ ‫به‌نزیكبونه‌وه‌ هه‌ی���ه‌ له‌گه‌ڵ یه‌كگرتو‪،‬‬ ‫بۆیه‌ جه‌خت له‌سه‌ر دورستكردنی ئه‌م‬ ‫به‌ره‌یه‌ ده‌كاته‌وه‌‪.‬‬ ‫عه‌بدواڵ رێش���اوی ش���اره‌زای ره‌وتی‬ ‫ئیس�ل�امی ئام���اژه‌ ب���ۆ ئ���ه‌وه‌ده‌كات‬ ‫یه‌كێك له‌هۆكاره‌كان���ی نزیكبونه‌وه‌ی‬ ‫ئیس�ل�امیه‌كان ئه‌وه‌یه‌ ك���ه‌ یه‌كگرتوی‬

‫ئیسالمی هه‌ستی به‌مه‌ترسی دوری هێز‌ه‬ ‫ئیسالمیه‌كان كردوه‌ ده‌یه‌وێت هه‌مویان‬ ‫له‌به‌ره‌یه‌كدا كۆبكات���ه‌وه‌ به‌و جۆره‌ی‬ ‫ئه‌گه‌ر روبه‌ڕوی شكستبونه‌وه هه‌مویان‬ ‫پێكه‌وه‌ باری ئه‌و شكس���ته‌ هه‌ڵبگرن‪،‬‬ ‫وتیش���ی "راس���ته‌ ئه‌گه‌ری هه‌ڵكشانی‬ ‫ده‌نگی كۆمه‌ڵی ئیس�ل�امی له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫یه‌كگرتوی ئیس�ل�امی له‌ئارادایه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫هه‌ڵكشانێكی گه‌وره‌نیه‌"‪.‬‬ ‫عه‌بدواڵ رێش���اوی باوه‌ڕیش���ی وایه‌‬ ‫ئیس�ل�امیه‌كان له‌به‌ره‌یه‌كی هاوبه‌شی‬ ‫ئیس�ل�امیدا كۆببن���ه‌وه‌‪ ،‬وتیش���ی‬ ‫"ئیس�ل�امیه‌كان هه‌وڵی دروستكردنی‬ ‫به‌ره‌یه‌ك���ی هاوبه‌ش���ی ئیس�ل�امی‬ ‫ده‌ده‌ن"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌كو رێشاوی جه‌ختی لێكرده‌وه‌‬ ‫ره‌نگه‌ س���ه‌ره‌ئه‌نجامی كاری هاوبه‌شی‬ ‫ئیس�ل�امیه‌كان له‌به‌ره‌یه‌كی هاوبه‌شدا‬ ‫كۆبێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ره‌ی���ه‌ك دژایه‌تی نێوان‬ ‫ئیسالمیه‌كان بوه‌ستێت‌و له‌هه‌ڵبژاردنی‬ ‫داهات���وش بیانكات���ه‌ ی���ه‌ك لیس���تی‬ ‫په‌رله‌م���ان‪ ،‬به‌اڵم ئه‌گه‌رێكی دوره‌ له‌م‬ ‫دۆخه‌دا ماڵی ئیس�ل�امیه‌كان تێكه‌ڵی‬ ‫یه‌كتری بكرێت‪.‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬وریا‬

‫سه‌ردانی ئه‌میری‬ ‫كۆمه‌ڵ بۆالی‬ ‫رێكخستنه‌كانی‬ ‫یه‌كگرتو‬ ‫زه‌مینه‌سازییه‌ بۆ‬ ‫كاری هاوبه‌شی‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫ ‬

‫هه‌مو شتێک له‌باره‌ی کوردستان‌و عێراقه‌وه‌‬

‫‪www.niqash.org‬‬

‫‪7‬‬

‫ئه‌م الپه‌ڕه‌یه‌ به‌سپۆنسه‌ری رێکخراوی‬ ‫راگه‌یاندن له‌هه‌ماهه‌نگی‌‌و گواستنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌کادیمیای راگه‌یاندنی ئه‌ڵامنی‬

‫نان نییه‌و هێلكه‌یه‌ك بووه‌ به‌یه‌ك هه‌زار‬

‫شه‌ڕی پیازو په‌تاته‌ له‌موسڵ پێش شه‌ڕی شه‌قام ده‌كه‌وێت‬ ‫نقاش‪ ،‬تایبه‌ت‬ ‫به‌ری راستی موسڵ تائێستا پارێزراوه‌ له‌و‬ ‫جه‌نگه‌ی له‌به‌ره‌كه‌ی تر به‌ڕێوه‌ ده‌چێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم رووبه‌ڕووی قه‌یرانێكی مرۆیی‬ ‫ئاڵۆز بووه‌ته‌وه‌ به‌هۆی ئه‌و ئابڵووقه‌‬ ‫تونده‌ی له‌ئه‌نجامی داخستنی رێی سوریا‬ ‫دروستبووه‌‪.‬‬ ‫فاتیمە خانوویه‌كی گه‌وره‌ی هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ‬ ‫خێزانه‌كه‌ی تێیدا نیشته‌جێیه‌ كه‌ له‌ (‪)16‬‬ ‫كه‌س پێكهاتووه‌‪ ،‬ژوورێكی بچووكی تاریكی‬ ‫تێدایه‌ تا كاتێكی نزیك پش����تگوێ خرابوو‪،‬‬ ‫مشك‌و مێروو به‌ئازادی تێیدا ده‌سوڕانه‌وه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئه‌مڕۆ بووه‌ته‌ دڵی زیندووی ماڵه‌كه‌‪،‬‬ ‫به‌ه����ۆی ئه‌و م����ادده‌ خۆراكیان����ه‌ی تێیدا‬ ‫هه‌ڵگی����راون به‌تایبه‌ت����ی دوای گیرانی دوا‬ ‫رێگای گه‌یشتنی كۆمه‌ك به‌شاری موسڵ‪.‬‬ ‫ره‌نگ����ه‌ ماڵێك نه‌بێت له‌ش����اره‌كه‌دا ئه‌و‬ ‫عه‌مباره‌ی نه‌بێت كه‌ به‌شێوه‌زاری ناوخۆیی‬ ‫موس����ڵ پێی ده‌وترێت "به‌ی����ت ئه‌لمونی"‪،‬‬ ‫چونك����ه‌ خێزان����ه‌كان به‌په‌رۆش����یه‌وه‌ له‌و‬ ‫ژووره‌دا هێن����ده‌ی له‌توانیان����دا بووبێ����ت‬ ‫م����ادده‌ی خۆراكیان تێدا عه‌مب����ار كردووه‌‬ ‫له‌ترس����ی ئه‌و ئابڵووقه‌ی����ه‌ی كه‌ پێده‌چێت‬ ‫به‌ه����ۆی ئه‌و ب����اره‌ ئاڵۆزه‌ی ئۆپراس����یۆنه‌‬ ‫سه‌بازیه‌كانی تێكه‌وتووه‌‪ ،‬درێژه‌ بكێشێت‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم دانیش����تووانی ناوچه‌ك����ه‌ له‌ب����ه‌ری‬ ‫راس����تی ش����اره‌كه‌ پێش ده‌س����تپێكردنی‬ ‫ئۆپراس����یۆنه‌كانی ئازادك����ردن‪ ،‬قۆناغ����ی‬ ‫ژماردنی پێچه‌وانه‌یان بۆ عه‌مباركراوه‌كانیان‬ ‫ده‌ستپێكرد‪.‬‬ ‫فاتیمە كه‌ ژنێكی شه‌ست سااڵنه‌ به‌باشی‬ ‫ده‌رگای عه‌مباره‌ك����ه‌ی داخس����تووه‌و وه‌ك‬ ‫ناوچه‌یه‌ك����ی قه‌ده‌غه‌ك����راو رایگه‌یان����دووه‌‬ ‫به‌مه‌به‌س����تی پاراس����تنی ش����تومه‌كه‌كانی‬ ‫ل����ه‌كاری تێكده‌ران����ه‌ی ك����وڕو نه‌وه‌كانی‪،‬‬ ‫ئه‌و ده‌ڵێت "دوو مان����گ له‌مه‌وبه‌ر هه‌رچی‬ ‫پاره‌م هه‌بوو م����ادده‌ی خۆراكیم پێ كڕی‪،‬‬ ‫كوڕه‌كانیش����م ئه‌و كاته‌ بۆی����ان ده‌ركه‌وت‬ ‫كه‌ بڕیاره‌كه‌م راس����ت بوو كاتێك له‌یه‌كه‌م‬ ‫هه‌فت����ه‌ی ئابڵووقه‌دا نرخ چ����وار هێنده‌ی‬ ‫زیادی كرد"‪.‬‬

‫سوتێنه‌ره‌كان كه‌ كارگه‌ی سه‌ره‌تایی پااڵوتنی‬ ‫نه‌وت���ن له‌كاركه‌وتن‪ ،‬چونك���ه‌ داعش نه‌وتی‬ ‫خاوی به‌خاوه‌نی ئه‌و كارگانه‌ ده‌فرۆش���ت بۆ‬ ‫به‌رهه‌مهێنانی سووته‌مه‌نی‪.‬‬ ‫ئێستاش روو له‌جێگره‌وه‌ ده‌كرێت‪ ،‬داعش‬ ‫ده‌س���تیكردووه‌ به‌فرۆش���تنی پاش���ماوه‌ی‬ ‫پرۆژه‌كان‌و ش���تی دیكه‌ به‌دانیش���تووان تا‬ ‫بیانكه‌نه‌ دار بۆ چێشت لێنان‌و گه‌رمكردنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌حمه‌د خزر بۆ "نیقاش"ی دووپات كرده‌وه‌‬ ‫‪ 250‬كگ���م ته‌خته‌ی له‌پ���رۆژه‌ی یاریگایه‌كی‬ ‫تۆپی پ���ێ له‌خۆرئاوای موس���ڵ كڕیوه‌ كه‌‬ ‫حكومه‌ت���ی خۆجێیی به‌ر له‌هاتنی داعش بۆ‬ ‫موسڵ ده‌ستی به‌ دروستكردنی كردبوو‪.‬‬ ‫خ���زر وتیش���ی "خه‌ڵ���ك پێش���بڕكێیان‬ ‫ده‌كرد ب���ۆ كڕینی ئه‌و س���توونه‌ ته‌ختانه‌ی‬ ‫له‌دروستكردنی یاریگاكه‌دا به‌كار ده‌هێنران‌و‬ ‫له‌ماوه‌ی هه‌فته‌یه‌كدا هیچی لێ نه‌مایه‌وه‌"‪.‬‬

‫كێ ئابڵووقه‌ ده‌سه‌پێنێت؟‬ ‫پاش كۆنترۆڵكردنی موسڵ له‌الیه‌ن داعش‬ ‫له‌حوزه‌یران���ی ‪ 2014‬هه‌موو ئ���ه‌و رێگایانه‌‬ ‫پچڕان ك���ه‌ له‌پارێزگاكانی دیكه‌ی عێراقه‌وه‌‬ ‫پێی ده‌گه‌یش���تن‪ ،‬ته‌نیا ی���ه‌ك رێگا مایه‌وه‌‬ ‫كه‌ به‌س���وریای ده‌به‌س���ته‌وه‌ له‌ڕێی شاری‬ ‫ره‌قه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و رێگای���ه‌ش بۆ ماوه‌ی نزیكه‌ی‬ ‫دوو س���اڵ‌و نیو ش���اده‌ماری ژیانی شاره‌كه‌‬ ‫ب���وو ك���ه‌ به‌پێداویس���تیه‌ خۆراكی���ه‌كان‌و‬ ‫ده‌رمان‌و به‌رهه‌مه‌ نه‌وتیه‌كان‌و ش���تی دیكه‌‬ ‫ته‌یاری ده‌كرد‪ ،‬له‌كۆتایی مانگی تش���رینی‬ ‫دووه‌می رابردووش���دا ئه‌و ش���اده‌ماره‌ پچڕا‬ ‫كاتێك هێزه‌كانی حه‌ش���دی شه‌عبی توانیان‬ ‫ناوچه‌كانی خۆرئاواو باش���ووری پارێزگاكه‌‬ ‫كۆنترۆڵ بكه‌ن‪.‬‬ ‫رێگاك���ه‌ به‌ناوچه‌یه‌ك���ی بیاباناوی���دا‬ ‫تێده‌په‌ڕێت تا ده‌گاته‌ ش���اری ره‌قه‌‪ ،‬دوای‬ ‫گه‌یش���تنی هێزه‌كانی حه‌ش���دی ش���ه‌عبی‬ ‫به‌ده‌وروبه‌ری شارۆچكه‌ی ته‌له‌عفه‌ر‪ ،‬دووه‌م‬ ‫مۆڵگ���ه‌ی گرنگ���ی داعش‪ ،‬ئ���ه‌و رێگایه‌ش‬ ‫گیرا‪.‬‬ ‫ئه‌ب���و عه‌لی كه‌ بازرگانه‌ له‌په‌یوه‌ندییه‌كی‬ ‫ته‌له‌فۆنیدا به‌"نیق���اش"ی وت "دوا كاروانی‬ ‫بارهه‌ڵگرو ئۆتۆمبێله‌كان توانیان له‌كۆتایی‬ ‫تش���رینی دووه‌مدا تێبپ���ه‌ڕن دوای ئه‌وه‌ی‬ ‫پێكدادانی تون���د له‌نێوان ئه‌ندامانی داعش‌و‬ ‫چه‌كدارانی حه‌ش���دی ش���ه‌عبی له‌ناوچه‌ی‬ ‫عه‌دایه‌ (‪ 50‬كم له‌خۆرئاوای موسڵ) روویدا‬ ‫كه‌ بووه‌ هۆی س���ووتانی كاروانێك تانكه‌ری‬ ‫پڕ له‌س���ووته‌مه‌نی‪ ،‬ئیتر له‌و كاته‌وه‌ كه‌س‬ ‫نه‌یوێ���راوه‌ به‌و رێگای���ه‌دا تێپه‌ڕێت‪ ،‬چونكه‌‬ ‫ناوچه‌كه‌ بووه‌ته‌ گۆڕه‌پانی جه‌نگ"‪.‬‬ ‫ئه‌بو عه‌لی وتیشی "بارانیش یارمه‌تیده‌ره‌‬ ‫له‌توندكردن���ی ئابڵووقه‌ك���ه‌دا‪ ،‬چونك���ه‌‬ ‫چه‌ن���د رێگایه‌ك���ی خۆڵ به‌ته‌نیش���ت رێگا‬ ‫س���ه‌ره‌كیه‌كه‌وه‌ ه���ه‌ن‪ ،‬ب���ه‌اڵم ل���ه‌وه‌رزی‬ ‫باران���دا هاتووچۆی���ان پێدا ناكرێ���ت‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫پاش ئه‌وه‌ی نرخی ش���تومه‌كی هاورده‌كراو‬ ‫له‌س���وریاوه‌ به‌تایبه‌تی خۆراك‌و سوته‌مه‌نی‬ ‫ئۆتۆمبێل‌و گه‌رمكردنه‌وه‌و ده‌رمان بووه‌ دوو‬ ‫هێنده‌‪ ،‬شاره‌كه‌ چووه‌ حاڵه‌تی ئاماده‌باشی‬ ‫پێشوه‌خته‌وه‌"‪.‬‬

‫بۆرسه‌و كۆڕنیش هۆشیاری ده‌ده‌ن‬ ‫له‌برسێتی‌و سه‌رما‬ ‫بۆ یه‌كه‌مجار فاتیمه‌ تێبینی گۆڕانكارییه‌كی‬ ‫ئاش���كرای له‌بۆرس���ه‌دا نه‌كرد كه‌ گرنگترین‬ ‫ناوچه‌ی بازرگانیه‌ له‌به‌ری راس���تی شاره‌كه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ ورده‌ بازرگانه‌كان له‌وێ تائێس���تاش‬ ‫دوكانه‌كانی���ان ده‌كه‌نه‌وه‌‪،‬به‌اڵم كاتێك زیاتر‬ ‫نزیكبوه‌وه‌‪ ،‬ب���ۆی ده‌رك���ه‌وت كااڵكان زۆر‬ ‫كه‌م���ن‌و بارهه‌ڵگره‌كان چیت���ر كه‌لوپه‌ل بۆ‬ ‫بازاڕناهێنن‪.‬‬ ‫له‌وه‌ش گرنگت���ر به‌رزبوونه‌وه‌ی نرخه‌ بۆ‬ ‫ئاس���تێكی بێ پێش���ینه‌‪ ،‬بۆ نموونه‌ نرخی‬ ‫برنج‌و ئ���اردو پاقله‌مه‌ن���ی به‌رزبووه‌ته‌وه‌ بۆ‬ ‫زیاتر له‌‪ ،%200‬هه‌رچی پاكه‌تی جگه‌ره‌یش���ه‌‬ ‫كه‌ به‌نهێنی ده‌فرۆش���رێت‪ ،‬ئه‌وا بازیداوه‌ بۆ‬ ‫نزیكه‌ی حه‌وت دۆالر له‌كاتێكدا پێش���تر به‌‬ ‫ته‌نیا دوو دۆالر بووه‌‪ ،‬هاوكات سووته‌مه‌نیش‬ ‫نرخه‌كه‌ی پێنج هێنده‌ زیادیكردووه‌‪ ،‬كێشه‌كه‌‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ ده‌ستیش ناكه‌وێت‌و بووه‌ته‌ كااڵیه‌كی‬ ‫ده‌گمه‌ن‪.‬‬ ‫دوكانه‌ بچووكه‌كان له‌ناوچه‌ نیشته‌جێكان‬ ‫ده‌س���تیانكردووه‌ به‌داخستنی ده‌رگاكانیان‌و‬ ‫ش���تێكیان تێدا نه‌م���اوه‌ به‌كه‌ڵكی خواردن‬ ‫بێ���ت‪ ،‬ه���اوكات بازاڕه‌كانی���ش زه‌نگ���ی‬

‫مه‌ترس���ی لێ���ده‌ده‌ن‪ ،‬هه‌ر ش���تێك كڕین‌و‬ ‫فرۆش���تنی پێوه‌بكرێت له‌خۆراك له‌خۆراكه‌‬ ‫عه‌مباركراوه‌كانه‌‪ .‬فاتیم���ه‌ هه‌ر كه‌ به‌چه‌ند‬ ‫زه‌رفێكی بچووكی خۆراك���ه‌وه‌ گه‌ڕایه‌وه‌ بۆ‬ ‫ماڵ���ه‌وه‌‪ ،‬به‌منداڵه‌كان���ی وت "ئ���ه‌وه‌ی لێی‬ ‫ده‌ترس���این روویداو ئابڵووقه‌ راسته‌قینه‌كه‌‬ ‫ده‌ستی پێكرد‪ ،‬ده‌ست به‌ هه‌ر ده‌نكه‌ برنج‌و‬ ‫ئاردێ���ك‌و دڵۆپه‌ س���ووته‌مه‌نیه‌كه‌وه‌ بگرن‪،‬‬ ‫ته‌نیا خ���ودا ده‌زانێت ك���ه‌ی ده‌روومان لێ‬ ‫ده‌كرێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫داع���ش هێش���تا ه���ه‌وڵ ده‌دات جڵه‌وه‌ی‬ ‫كاروبار له‌موسڵ توند بكاته‌وه‌‪ ،‬چونكه‌ به‌هۆی‬ ‫به‌رزبوونه‌وه‌ی نرخه‌وه‌ زیاتر له‌ ‪ 20‬بازرگانی‬ ‫له‌بۆرسه‌ ده‌س���تگیركرد‪ ،‬پاشان گرته‌یه‌كی‬ ‫ڤیدیۆیی ی���ه‌ك ده‌قیقه‌یی باڵوك���رده‌وه‌ كه‌‬ ‫تێیدا وێنه‌ی الیه‌نێكی بازاڕی بۆرسه‌ گیراوه‌و‬ ‫گه‌نجێك���ی تێ���دا ده‌رده‌كه‌وێت ستایش���ی‬ ‫هه‌ڵمه‌ت���ی ده‌س���تگیركردنه‌كان ده‌كات‌و‬ ‫ده‌ڵێت "بازرگانه‌كان ویستیان كااڵكان قۆرخ‬ ‫بكه‌ن بۆئه‌وه‌ی دواتر ب���ه‌ نرخێكی خه‌یاڵی‬ ‫بیانفرۆشنه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم دیوانی حه‌سبه‌ كارێكی‬ ‫باشیان كرد كه‌ هه‌ندێك بازرگانیان سزادا"‪.‬‬ ‫ئه‌و ڤیدیۆیه‌ی پێشوو له‌ سایتی ئه‌عماقی‬ ‫سه‌ر به‌ داعش له‌ رۆژی ‪4‬ی كانونی یه‌كه‌می‌‬ ‫ئه‌مس���اڵدا باڵوكرای���ه‌وه‌‪ ،‬دوای تێپه‌ڕبوونی‬

‫دوو هه‌فت���ه‌ش هێش���تا به‌رزبوونه‌وه‌ی نرخ‬ ‫رانه‌وه‌س���تاوه‌‪ ،‬یه‌ك هێلكه‌ ب���ووه‌ به‌هه‌زار‬ ‫دینار له‌كاتێكدا دوو مانگ له‌مه‌وبه‌ر ته‌نیا به‌‬ ‫‪ 200‬دینار بوو‪ ،‬مادده‌ خۆراكییه‌كانی تریش‬ ‫به‌هه‌مان ش���ێوه‌ گران بوون‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫ده‌ست بكه‌ون‪.‬‬ ‫ئاگر نییه‌ بۆ چێشت لێنان‬ ‫قه‌یرانی خۆراك له‌موسڵ مه‌ودایه‌كی تریشی‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬چونكه‌ شاره‌كه‌ رووبه‌ڕووی قه‌یرانێكی‬ ‫خنكێنه‌ری س���ووته‌مه‌نی بووه‌ته‌وه‌‪ ،‬لێره‌دا‬ ‫فاتیمه‌ كه‌ ژنی ماڵه‌وه‌یه‌و زۆربه‌ی كاته‌كانی‬ ‫له‌چێشتخانه‌ به‌سه‌ر ده‌بات‪ ،‬ده‌ڵێت "كێوێك‬ ‫خه‌فه‌ت له‌س���ه‌ر ش���ان هه‌ڵده‌گرم كه‌ كاتی‬ ‫چێش���ت لێنان دێت‪ ،‬چاوێكم له‌س���ه‌ر "بێت‬ ‫ئه‌لمونی"یه‌و چاوه‌كه‌ی تریشم له‌سه‌ر بوتڵه‌‬ ‫غازه‌كه‌یه‌ ك���ه‌ خه‌ریكه‌ به‌تاڵ ده‌بێت‪ ،‬چه‌ند‬ ‫رۆژێ���ك له‌مه‌وبه‌ریش خواردنم به‌ش���ێوه‌ی‬ ‫سه‌ره‌تایی له‌سه‌ر دار دروست كرد"‪.‬‬ ‫به‌رهه‌مه‌ نه‌وتیی���ه‌كان له‌ره‌قه‌وه‌ ده‌هاتن‌و‬ ‫ئێس���تاش ئ���ه‌و رێگایه‌ بڕاوه‌و پێش���تریش‬ ‫هاتنی ئه‌و نه‌وته‌ خاوه‌ی له‌بیره‌كانی ناحیه‌ی‬ ‫گه‌ی���اره‌ی باش���ووری موس���ڵ ده‌رده‌هێنرا‪،‬‬ ‫راگی���را‪ ،‬دوای ئ���ه‌وه‌ی هێ���زه‌ ئه‌منیه‌كانی‬ ‫عێ���راق ناحیه‌كه‌یان كۆنترۆڵی���ان كرده‌وه‌‪،‬‬

‫په‌تاته‌و پیاز‬ ‫له‌بازاڕی س���ه‌وزه‌و میوه‌دا له‌به‌ری راستی‬ ‫ش���اره‌كه‌ كه‌ به‌درێژایی ساڵ به‌هه‌زاران تۆن‬ ‫میوه‌و س���ه‌وزه‌ی ناوخۆی���ی‌و هاورده‌كراوی‬ ‫تێدابوو‪ ،‬ئێس���تا جگه‌ له‌چه‌ن���د گونیه‌یه‌ك‬ ‫په‌تات���ه‌و پیاز هیچی دیك���ه‌ی لێ نیه‌ وه‌ك‬ ‫ئه‌بو عه‌لی بازرگان ده‌ڵێت‪.‬‬ ‫ئه‌بو عه‌لی به‌ ده‌نگێكی غه‌مگینه‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫"موسڵ س���ه‌به‌ته‌ی نانی عێراقی پێده‌وترا‪،‬‬ ‫چونكه‌ بڕێكی زۆر له‌به‌روبوومی كش���توكاڵی‬ ‫به‌ره���ه‌م ده‌هێنێت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م���ڕۆ خواردنی‬ ‫دانیشتووانه‌كه‌ی ته‌نیا هاتۆته‌ سه‌ر په‌تاته‌و‬ ‫پیاز‪ ،‬ته‌نانه‌ت بازاڕی س���ه‌وزه‌و میوه‌ش كه‌‬ ‫هه‌موو موس���ڵ لێی ده‌خوارد ئێس���تا نیمچه‌‬ ‫داخراوه‌"‪.‬‬ ‫ل���ه‌ وه‌اڵمی پرس���یارێكی "نیقاش"یش���دا‬ ‫س���ه‌باره‌ت ب���ه‌و ماوه‌ی���ه‌ی می���وه‌ی تێدا‬ ‫نه‌هاتۆته‌ بازاڕه‌كه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و بازرگانه‌ پێكه‌نی‌و‬ ‫وتی "ئه‌م پرس���یاره‌ ئ���ه‌و وته‌ به‌ناوبانگه‌م‬ ‫به‌بی���ر ده‌هێنێته‌وه‌ ك���ه‌ دراوه‌ته‌ پاڵ ماری‬ ‫ئه‌نتوانێت شاژنی فه‌ره‌نساو هاوسه‌ری پادشا‬ ‫لویسی ش���انزه‌ كه‌ ده‌ڵێت (ئه‌گه‌ر نان نییه‌‬ ‫بۆ ه���ه‌ژاران‪ ..‬لێیان گه‌ڕێن با كێك بخۆن)‪،‬‬ ‫خه‌ڵك لێره‌ توانای دابینكردنی نانیان نییه‌‪،‬‬ ‫خه‌می میوه‌ ناخۆن"‪.‬‬

‫ئاواره‌یی‌ بۆ هه‌ندێك بووه‌ نیعمه‌ت‬

‫له‌فه‌لوج ‌ه چێشتخانه‌كان یاپراخ‌و دۆینه‌و خواردن ‌ه كورده‌وارییه‌كان پێشكه‌ش ده‌كه‌ن‬

‫نقاش‪ ،‬که‌مال عه‌یاش‬ ‫هه‌ر كه‌ زۆربه‌ی ناوچه‌كانی ئه‌نبار له‌داعش‬ ‫س����ه‌ندرانه‌وه‌‪ ،‬ورده‌ ورده‌ خێزانه‌ ئاواره‌كان‬ ‫گه‌ڕان����ه‌وه‌ م����اڵ‌و حاڵ����ی‌ خۆی����ان‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌مجاره‌ كۆمه‌ڵێ����ك كارو نه‌ریتیان برده‌وه‌‬ ‫كه‌ له‌كوردستان له‌سه‌ری‌ راهاتبوون‪.‬‬ ‫شتێكی ئاس���ان نییه‌ له‌ئه‌نجامی ملمالنێ‬ ‫سیاس���یه‌كاندا م���اڵ‌و كاره‌كه‌ت له‌ده‌س���ت‬ ‫بده‌ی���ت‌و هه‌وڵی گه‌ڕان به‌دوای ش���وێنێكی‬ ‫ئارامدا بده‌ی���ت‪ ،‬به‌تایبه‌تی ك���ه‌م نین ئه‌و‬ ‫خێزانانه‌ی پارێ���زگای ئه‌نبار كه‌ رووبه‌ڕووی‬ ‫هه‌مان چاره‌نووس بوونه‌ته‌وه‌‪ ،‬راوه‌ستانیش‬ ‫له‌س���ه‌ره‌ی رێكخ���راوه‌ مرۆییه‌كان���دا ب���ۆ‬ ‫ده‌س���تكه‌وتنی بژێوی ژیان ته‌نیا چاره‌سه‌ر‬ ‫نه‌بوو بۆ زۆربه‌ی ئه‌و خێزانانه‌ی بڕیاریان داوه‌‬ ‫تێكه‌ڵ به‌و كۆمه‌ڵگه‌یه‌ ببن كه‌ پێداویس���تیه‌‬ ‫جیاجیاكانی ژیانی بۆ دابین كردوون‪.‬‬ ‫سێ ساڵ له‌ئاواره‌یی له‌هه‌رێمی كوردستان‬ ‫ب���ووه‌ ده‌رفه‌تێك���ی زێڕی���ن دوای ئ���ه‌وه‌ی‬ ‫زۆربه‌ی ئ���اواره‌كان توانیان بچنه‌ نێو چه‌ند‬ ‫كارو پیش���ه‌یه‌ك ك���ه‌ بووه‌ته‌ س���ه‌رچاوه‌ی‬ ‫بژێویان‌و ناكرێت ده‌ستبه‌رداری ببن‪ ،‬بڕیاری‬ ‫گه‌ڕانه‌وه‌شیان بۆ زێدی خۆیان په‌یوه‌ندییه‌كی‬ ‫پته‌وی به‌بڕی���اری گواس���تنه‌وه‌ی ئه‌و كارو‬ ‫پیشانه‌وه‌ هه‌بوو بۆ شاره‌كانیان‪.‬‬ ‫مازن عه‌لوانی (‪ 39‬ساڵ) كه‌ به‌ر له‌كاروانی‬ ‫ئاواره‌بوونی به‌كرێی رۆژانه‌ له‌چێشتخانه‌یه‌كی‬

‫خواردن���ی میللی���دا كاری ده‌ك���رد‪ ،‬بڕیاری‬ ‫داوه‌ به‌ش���اره‌زایی سێ س���اڵه‌وه‌ بگه‌ڕێته‌وه‌‬ ‫شاره‌كه‌ی خۆی كه‌ له‌و ماوه‌یه‌دا توانیویه‌تی‬ ‫كاری تایبه‌ت به‌خۆی دابمه‌زرێنێت‌و بووه‌ته‌‬ ‫خاوه‌نی چێش���تخانه‌و چاوی له‌سه‌ر ئه‌وه‌یه‌‬ ‫س���ه‌ركه‌وتنێكی تر له‌ش���اره‌كه‌یدا به‌ده‌ست‬ ‫بهێنێت‪.‬‬ ‫عه‌لوانی قس���ه‌ی بۆ "نیق���اش" كردو وتی‬ ‫"تۆزێ���ك دوو دڵ بووم به‌رله‌وه‌ی ده‌س���ت‬ ‫به‌رێوشوێنه‌كانی گه‌ڕانه‌وه‌ بكه‌م‪ ،‬به‌اڵم خۆم‬ ‫یه‌كالیی كرده‌وه‌و گه‌ڕامه‌وه‌ بۆ ش���اره‌كه‌م‌و‬ ‫كاری تێدا ده‌ك���ه‌م له‌ڕێی كردنه‌وه‌ی لقێكی‬ ‫تری چێشتخانه‌ بچووكه‌كه‌م‪ ،‬هه‌وڵی ئه‌وه‌ش‬ ‫ده‌ده‌م ئ���ه‌و لقه‌ مۆركی ك���وردی پێوه‌ بێت‬ ‫له‌و كه‌ش‌و نه‌ریت‌و خواردنانه‌ی به‌تامه‌كه‌یان‬ ‫راهاتووین"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "دانیش���تووانی ئێره‌ تامه‌زرۆن بۆ‬ ‫بوونی ئه‌و چێشتخانانه‌ی بایه‌خ به‌خواردنی‬ ‫میللی ده‌ده‌ن به‌تایبه‌تی ئه‌وانه‌ی له‌هه‌رێمی‬ ‫كوردس���تان پێی راهات���وون له‌وانه‌ش نانی‬ ‫به‌رچای���ی به‌یانی���ان (دۆین���ه‌)و یاپراخ كه‌‬ ‫تاڕاده‌یه‌ك���ی زۆر له‌دۆڵم���ه‌ ده‌چێ���ت ك���ه‌‬ ‫خواردنێك���ی به‌ناوبانگ���ی عێراقیه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی‬ ‫ئ���ه‌و خواردنانه‌ش جیاده‌كات���ه‌وه‌ به‌هاراته‌‬ ‫ش���اخاویه‌كانه‌ كه‌ تام‌و چێژێكی تایبه‌تیان‬ ‫پێ ده‌به‌خش���ێت‌و ده‌یانكات���ه‌ خواردنێكی‬ ‫ئاره‌زووكراوو جیاواز"‪.‬‬ ‫عه‌لوان���ی ئام���اژه‌ی بۆ ئ���ه‌وه‌ش كرد كه‌‬ ‫"دروس���تكردنی چێش���تخانه‌یه‌كی گ���ه‌وره‌‬

‫ئه‌م هه‌فته‌یه‌ له‌‬ ‫بۆ خوێندنه‌وه‌ی ئه‌م راپۆرتانه‌و چه‌ندین راپۆرتی سه‌رنجراکێشی تر‬ ‫به‌زمانه‌کانی کوردی‌و عه‌ره‌بی‌و ئینگلیزی‪ ،‬سه‌ردانی نیقاش بکه‌ ‪www.niqash.org‬‬

‫سه‌ركێش���یه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی كه‌ شاره‌كه‌ هێشتا‬ ‫له‌كاریگه‌ری ئۆپراس���یۆنه‌ س���ه‌ربازیه‌كان‌و‬ ‫ده‌رئه‌نجامه‌كانی���ان ده‌رب���ازی نه‌ب���ووه‌ كه‌‬ ‫كاریگه‌ری نه‌رێنیان له‌س���ه‌ر ئاستی ئابووری‬ ‫له‌ناو شاره‌كه‌ هه‌بووه‌‪ ،‬بۆ پارێزگاریكردنیش‬ ‫له‌كڕیاره‌كان‌و كاره‌كه‌ش���م‪ ،‬خۆم‌و ژنه‌كه‌شم‬ ‫بڕیارم���ان داوه‌ كار له‌ئاماده‌كردن���ی ئ���ه‌و‬ ‫خواردنانه‌دا بكه‌ین كه‌ تام‌و چێژی شاخاویان‬ ‫هه‌یه‌و خواس���تی كڕیاره‌كانیشمان جێبه‌جێ‬ ‫ده‌كات له‌ڕێ���ی خزمه‌تگ���وزاری گه‌یاندن���ی‬ ‫داواكاریه‌كان له‌ناو ماڵه‌كه‌ی خۆمه‌وه‌"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها ئه‌مجه‌د كوبه‌یس���ی (‪ 39‬ساڵ)‬ ‫یش له‌وباره‌یه‌وه‌ قس���ه‌ی بۆ "نیقاش" كردو‬ ‫وت���ی "له‌مڕۆ به‌دواوه‌ ئه‌گ���ه‌ر بڕیارمدا ژه‌مه‌‬ ‫خواردنێك به‌ت���ام‌و چێژی ك���وردی بخۆم‪،‬‬ ‫ناچ���ار ناب���م ماوه‌یه‌ك���ی دوورو درێژ ببڕم‬ ‫ب���ۆ كوردس���تان‪ ،‬چونكه‌ ئێس���تا ده‌رفه‌تی‬ ‫شادبوون به‌ژه‌مێكی به‌له‌زه‌ت به‌تام‌و چێژی‬ ‫شاخاویه‌و‌ه له‌به‌رده‌س���تماندایه‌‪ ،‬به‌تایبه‌تی‬ ‫ك���ه‌ ژماره‌یه‌كی زۆر له‌وان���ه‌ی گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌‬ ‫بڕیاریانداوه‌ هه‌موو ئه‌و ش���تانه‌ی له‌هه‌رێمی‬ ‫كوردستان فێریان بوون‌و له‌گه‌ڵیاندا ژیاون‪،‬‬ ‫بگوازنه‌وه‌ بۆ فه‌لوجه‌"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‪" :‬بوونی خواردنی كوردی له‌سه‌ر‬ ‫س���فره‌ی عه‌ره‌بی له‌ش���اری فه‌لوجه‌ ته‌نیا‬ ‫گۆڕانكاری نییه‌ كه‌ دانیش���تووانی ناوچه‌كه‌‬ ‫به‌خۆیانه‌و‌ه بینیوه‌‪ ،‬به‌ڵكو ئێس���تا دیمه‌نی‬ ‫بازرگان���ی هاوبه‌ش���یش به‌رچ���او ده‌كه‌وێت‬ ‫له‌بواری ئه‌و قوماشانه‌ی جلوبه‌رگی كوردیان‬

‫پ���ێ جیاده‌كرێت���ه‌وه‌ له‌گه‌ڵ چه‌ره‌س���ات‌و‬ ‫كه‌لوپه‌ل���ی ن���وێ‌و به‌كارهات���ووی ناو ماڵ‌و‬ ‫نووس���ینگه‌كان‪ ،‬ئه‌م���ه‌ جگ���ه‌ له‌بازرگانی‬ ‫گژوگیای ش���اخاوی كه‌ بووه‌ته‌ تاموچێژێكی‬ ‫ئاره‌زووك���راوو داواك���راو له‌س���ه‌ر س���فره‌ی‬ ‫عه‌ره‌بی"‪.‬‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ به‌رفراوانبوونی پانتای���ی ناوچه‌‬ ‫ئازادك���راوه‌كان‌و ئاس���اییبوونه‌وه‌ی ورده‌‬ ‫ورده‌ی ژیان���دا‪ ،‬دانیش���تووانی ناوچه‌ك���ه‌‬ ‫ده‌ست به‌هه‌ندێك داب‌و نه‌ریته‌وه‌ ده‌گرن كه‌‬ ‫الیه‌نێك���ی جوانی دیكه‌ی���ان تێدا ده‌بینن بۆ‬ ‫هه‌مه‌ڕه‌نگكردنی ژیانیان له‌دوای گه‌ڕانه‌وه‌یان‬ ‫ب���ۆ ش���اره‌كانیان‌و ره‌نگ���ه‌ ئ���ه‌وه‌ش ته‌نیا‬ ‫خواردنه‌ كوردیه‌كان له‌سه‌ر سفره‌ی عه‌ره‌بی‬ ‫نه‌گرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌یه���ه‌م عه‌بده‌ل���ی (‪ 45‬س���اڵ) ئه‌وه‌ی‬ ‫نه‌ش���ارده‌وه‌ ك���ه‌ خوازی���اره‌ گازینۆیه‌ك���ی‬ ‫خێزانی وه‌ك ئه‌وانه‌ی له‌هه‌رێمی كوردستان‬ ‫بینیونی دروست بكات‪ ،‬ئه‌و خه‌ونیش به‌وه‌وه‌‬ ‫ده‌بینێ���ت ك���ه‌ دانه‌یه‌كی هاوش���ێوه‌ی ئه‌و‬ ‫گازینۆیانه‌ له‌شاره‌كه‌یدا هه‌بێت ئه‌و خێزانانه‌‬ ‫كۆبكاته‌وه‌ كه‌ شوێنێك بۆ پشوودانی خێزان‬ ‫له‌ناو شاره‌كه‌دا شك نابه‌ن‪.‬‬ ‫عه‌بده‌ل���ی به‌"نیقاش"ی‌ وت "پاش ئه‌وه‌ی‬ ‫ناچ���اری ئاواره‌یی بووین‪ ،‬ئاڕاس���ته‌كه‌مان‬ ‫پارێزگای س���لێمانی بوو‪ ،‬ئه‌و گه‌ش���ه‌كردنه‌‬ ‫به‌الم���ه‌وه‌ چاوه‌ڕواننه‌كراو بوو كه‌ ش���وێنی‬ ‫نوێ‌و گ���ه‌وره‌ی ب���ۆ خێزان���ه‌ عێراقیه‌كان‬ ‫فه‌راه���ه‌م ك���رد‪ ،‬ئه‌و كات���ه‌ بڕیارم���دا كه‌‬

‫ئه‌و زانیارییانه‌ی‌ میدیایان به‌هه‌ڵه‌دا برد‬

‫نه‌ میسی‌ له‌دهۆك بوو نه‌‬ ‫نه‌وشیروان مسته‌فا له‌نه‌خۆشخانه‌‬

‫بیرۆكه‌ی پرۆژه‌یه‌كی هاوشێوه‌ گه‌اڵڵه‌ بكه‌م‬ ‫كه‌ شوێنێكی شارس���تانیانه‌ی پشوودان بۆ‬ ‫دانیشتوانی شاری فه‌لوجه‌ ده‌سته‌به‌ر بكات‌و‬ ‫مۆركی كوردی له‌خ���ۆی بگرێت له‌رووكاری‬ ‫چایخانه‌كه‌وه‌ ده‌س���ت پێب���كات ته‌نیا به‌و‬ ‫خواردن‌و خواردنه‌وانه‌ش���ه‌وه‌ نه‌وه‌ستێت كه‌‬ ‫پێشكه‌شیان ده‌كات"‪.‬‬ ‫وتیش���ی "ره‌نگه‌ ئه‌م بیرۆكه‌یه‌ نامۆ بێت‬ ‫به‌داب‌و نه‌ریته‌كانی ش���اره‌كه‌ كه‌ مۆركێكی‬ ‫عه‌ش���ایری هه‌ی���ه‌ پابه‌ندبوون���ی ئایین���ی‬ ‫س���ه‌پاندوویه‌تی‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ی هانیدام ئه‌م‬ ‫پرۆژه‌یه‌ جێبه‌جێ بك���ه‌م بینینی ئه‌و ژماره‌‬ ‫زۆره‌ی خێزانه‌كان بوو كه‌ ده‌چنه‌ ئه‌و گازینۆ‬ ‫خێزانیانه‌ی ش���وێنی گونجاویان بۆ خۆیان‌و‬ ‫منداڵه‌كانیان دابین كردووه‌ بۆ به‌سه‌ربردنی‬ ‫كاتێكی خۆش‌و ئاسوده‌"‪.‬‬ ‫عومه‌ر جومه‌یلی (‪ 35‬س���اڵ)یش یه‌كێكه‌‬ ‫له‌دانیشتووانی شاری فه‌لوجه‌و به‌م دواییانه‌‬ ‫گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ بۆ شاره‌كه‌ی‪ ،‬كاتێ پرسیارمان‬ ‫لێكرد س���ه‌باره‌ت به‌بۆچوون���ی به‌رامبه‌ر به‌‬ ‫بینین���ی ئ���ه‌و گۆڕانكاریه‌ی دانیش���تووانی‬ ‫ش���اری فه‌لوجه‌ گواس���تویانه‌ته‌وه‌ له‌دوای‬ ‫گه‌ڕانه‌وه‌یان بۆ ش���اره‌كه‌‪ ،‬به‌"نیقاش"ی وت‬ ‫"شتێكی جوانه‌ له‌ش���اره‌كه‌مدا ئه‌و دیمه‌نانه‌‬ ‫ببینم ك���ه‌ له‌ماوه‌ی مانه‌وه‌م���ان له‌هه‌رێمی‬ ‫كوردس���تان به‌بینینی���ان راهاتبووین‪ ،‬ئه‌و‬ ‫دیمه‌نانه‌ له‌خه‌یاڵمان ده‌رناچن پاش ئه‌وه‌ی‬ ‫به‌هۆی به‌رزی‌و به‌ڕێزیانه‌وه‌ بوونه‌ به‌ش���ێكی‬ ‫سه‌ره‌كی جومگه‌كانی ژیانی رۆژانه‌مان"‪.‬‬

‫هه‌روه‌ه���ا وتیش���ی "ئ���ه‌وه‌ی له‌هه‌رێمی‬ ‫كوردس���تان ل���ه‌و خێزانان���ه‌ی چاوه‌ڕوان���ن‬ ‫بگه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ ش���اره‌كانیان بیس���تم كاتێك‬ ‫باس���ی خه‌ون‌و خواس���تی خۆیان ده‌كرد كه‌‬ ‫گه‌ڕانه‌وه‌ ب���ۆ زێدی خۆی���ان‪ ،‬وام لێده‌كات‬ ‫دڵنیابم له‌وه‌ی ئه‌و قس���انه‌ی ئه‌مڕۆ له‌باره‌ی‬ ‫هه‌ندێك پ���رۆژه‌و داب و نه‌ریته‌وه‌ ده‌كرێن‪،‬‬ ‫دڵۆپێكه‌ له‌ده‌ریایه‌ك‌و ئه‌وه‌ش كه‌ به‌ڕێوه‌یه‌‬ ‫وێنه‌یه‌كی هاوشێوه‌ ده‌بێت كه‌ ته‌نیا خواردن‬ ‫ناگرێت���ه‌وه‌‪ ،‬به‌ڵكو زیاتر ل���ه‌وه‌ش ده‌گاته‌‬ ‫جێبه‌جێكردن���ی ئ���ه‌و یاس���او رێس���ایانه‌ی‬ ‫پارێزگاكانی هه‌رێ���م له‌پارێزگاكانی دیكه‌ی‬ ‫عێراق جیاده‌كه‌نه‌وه‌"‪.‬‬

‫ساخكردنه‌وه‌ی‌ دوو‬

‫به‌ناوبانگرتین ڤیدیۆ كه‌ ناكۆكی‌‬ ‫تایفیان پێ گڕ ده‌درێت‬

‫‪6‬‬

‫ئابوری‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫ئه‌م الپه‌ره‌یه‌ به‌سپۆنسه‌ری کۆمپانیای پیت ئۆیڵ‌‬

‫‌ته كۆمپانیای كار"‬ ‫"حكومه‌ت گرێبه‌ستی فرۆشتنی نه‌وتی ره‌شی داوه ‌‌‬

‫به‌هۆی گرانبونی نه‌وتی ره‌ش‌و كاره‌با ئه‌گه‌ری داخستنی چه‌ندین كارگه‌ی گه‌وره‌ هه‌یه‌‬ ‫ئا‪ :‬وریا حسێن‬

‫وه‌زاره‌تی سامان ‌ه سروشتیه‌كان‬ ‫پاڵپشتی له‌سه‌ر نه‌وتی ره‌ش الده‌بات‌و‬ ‫گرێبه‌سته‌كه‌ی ده‌دات ‌ه كۆمپانیای‬ ‫كار ئه‌وه‌ش نرخی نه‌وت له‌بازاڕه‌كان‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو زیاده‌كات‪ ،‬به‌وته‌ی‬ ‫سه‌رۆكی ژوری بازرگانی پیشه‌سازی‬ ‫سلێمانی "ئه‌و بڕیاره‌ی حكومه‌ت ئه‌گه‌ری‬ ‫داخستنی كارگه‌كان‌و بێكاربونی ده‌یان‬ ‫هه‌زار كه‌سی هێناوه‌ته‌ئارا"‪.‬‬

‫ده‌یانه‌وێت‬ ‫چاره‌نوسی كارگه‌كان‬ ‫وه‌كو به‌ڵێنده‌ران‬ ‫لێبكه‌ن‪ ،‬چۆن‬ ‫ئه‌وانیان ئیفالس‬ ‫پێكرد كارگه‌كانیش‬ ‫ئیفالس پێبكه‌ن‬

‫جه‌لیل عه‌بدولكه‌ریم به‌ڕێوه‌به‌ری كارگه‌ی‬ ‫سلێمانی ستیل ئه‌وه‌ی بۆ ئاوێن ‌ه ئاشكراكرد‬ ‫نرخی نه‌وت���ی ره‌ش له‌م ماوه‌یه‌دا ته‌نی ل ‌ه‬ ‫‪ 150‬دۆالرەوه‌ ب���ۆ ‪ 250‬دۆالر به‌رزبوه‌ته‌و‌ه‬ ‫ئه‌وه‌ش مه‌ترس���ی له‌س���ه‌ر داخستنی ئه‌و‬ ‫كارگانه‌ دروستكردوه‌ كه‌ كار به‌نه‌وتی ره‌ش‬ ‫ده‌كه‌ن به‌وپێی���ه‌ی گرانكردنی نه‌وتی ره‌ش‬ ‫كارگ���ه‌كان ناچارده‌كات نرخ���ی كااڵكانیان‬ ‫به‌رزبكه‌ن���ه‌وه‌ تائ���ه‌و ئاس���ته‌ی كێبركێی‬ ‫هاوتاكانیان نه‌ك���ه‌ن كه‌ له‌ده‌ره‌وه‌ هه‌نارد‌ه‬ ‫ده‌كرێت‪ ،‬وت���ی "ده‌یانه‌وێت چاره‌نوس���ی‬ ‫كارگه‌كان وه‌كو به‌ڵێنده‌ران لێبكه‌ن‪ ،‬چۆن‬ ‫ئه‌وانی���ان ئیف�ل�اس پێك���رد كارگه‌كانیش‬ ‫نه‌وته‌ك���ه‌ كه‌مت���ر نیه‌‪ ،‬به‌وپێی���ه‌ی نرخی‬ ‫ئیفالس پێبكه‌ن"‪.‬‬ ‫له‌هه‌رێمی كوردستان ‪ 10‬كارگه‌ی گه‌وره‌ی كاره‌با ‪ %300‬به‌رزبونه‌وه‌ی به‌خۆو‌ه بینیوە‪،‬‬ ‫به‌رهه‌مهێنانی ئاسن بونیان هه‌یه ك ‌ه به‌نه‌وتی به‌جۆرێك بۆ به‌رهه‌مهێنانی یه‌ك ته‌ن شیش‬ ‫ره‌ش كارده‌كه‌ن‌‪ ،‬هاوكاتی سه‌دان كارگه‌ی ‪ 50‬بۆ ‪ 70‬دۆالر وه‌كو تێچو ده‌ڕوات‪.‬‬ ‫عومه‌ر عه‌لی خ���در به‌ڕێوه‌به‌ری كارگه‌ی‬ ‫دیكه‌ ك���ه‌ كار له‌به‌رهه‌مهێنانی جۆراجۆردا‬ ‫سۆپه‌ر ستیل ئامارێكی تێچوی كارگه‌كه‌ی‬ ‫ده‌كه‌ن پێویستیان به‌نه‌وتی ره‌شه‌‪.‬‬ ‫خاوه‌نی كارگه‌ی س���لێمانی ستیل ئاماژ‌ه بۆ ئاوێنه‌ باسده‌كات كه‌ ته‌نها وه‌كو تێچوی‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ش���ده‌كات یه‌ك ته‌ن ش���یش ‪ 430‬كاره‌ب���ا مانگان ‌ه ‪ 300‬ه���ه‌زار دۆالر ده‌ده‌ن‪،‬‬ ‫دۆالر‌ه له‌بازاڕه‌كانی كوردس���تان مه‌ترسی ئه‌وه‌ش بارگرانیه‌كی زۆری له‌س���ه‌ر شانی‬ ‫به‌رزبون���ه‌وه‌ی زۆری لێده‌كرێت‪ ،‬وتیش���ی ئه‌وان داناوه‌‪ ،‬له‌كاتێك���دا حكومه‌ت باجی‬ ‫"به‌هۆی ئ���ه‌م دۆخه‌وه به‌الیه‌ن���ی كه‌مه‌و‌ه زۆری له‌س���ه‌ر هاوت���ا به‌رهه‌مه‌كانی ئه‌وان‬ ‫ده‌بێت نرخی ته‌نێك شیش ‪ 40‬بۆ ‪ 50‬دۆالر دانه‌ناوه كه‌ ه���اورد‌ه ده‌كرێت‌ بۆ راگرتنی‬ ‫هاوسه‌نگی بازاڕ له‌نێوان به‌رهه‌می ناوخۆو‬ ‫به‌رزبێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئێستا كێش���ه‌كه‌ ته‌نها نه‌وتی ره‌ش نی ‌ه بیانی���دا‪ ،‬وتی "ئه‌م پڕۆس���ه‌یه‌ی حكومه‌ت‬ ‫به‌ڵكو كێش���ه‌ی كاره‌با ده‌ردی له‌كێش���ه‌ی به‌حساب چاكس���ازیه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌سه‌ر شانی‬

‫کارگەیەکی ئاسن لەسلێمانی‬ ‫میلله‌ت"‪.‬‬ ‫به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری كارگه‌ی س���ۆپه‌ر س���تیل‬ ‫وتیش���ی "ئه‌م دۆخه‌ زیانی زۆریان لێده‌دات‬ ‫چونك���ه‌ ناتوانن كێبركێ���ی كااڵی ده‌ره‌كی‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬بۆی ‌ه پێویس���ت ‌ه حكومه‌ت چاو به‌م‬ ‫دۆخه‌دا بخشێنێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫خاوه‌ن كارگه‌كانی سلێمانی كه‌ پریشكی‬ ‫ئاگری ئ���ه‌م دۆخه‌ زۆرترین���ی به‌ر ئه‌وان‬ ‫ده‌كه‌وێ���ت‪ ،‬س���كااڵیان بردوه‌ت ‌ه الی ژوری‬ ‫بازرگانی‌و پیشه‌س���ازی سلێمانی ئه‌وانیش‬ ‫ده‌ڵێن "پێویس���ت ‌ه حكومه‌ت دۆخه‌ك ‌ه وه‌كو‬ ‫خۆی لێبكاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫س���یروان محه‌م���ه‌د س���ه‌رۆكی ژوری‬ ‫بازرگانی‌و پیشه‌س���ازی سلێمانی هۆشداری‬ ‫ئه‌وه‌ده‌دات ئه‌م دۆخه‌ ئه‌گه‌ری هه‌یه‌ ده‌یان‬

‫هه‌زاركه‌س بێكارب���كات‪ ،‬به‌وپێیه‌ی ئه‌گه‌ر‬ ‫نه‌وت���ی ره‌ش نه‌بێ���ت كارگ���ه‌كان ناتوانن‬ ‫كاربكه‌ن‪ ،‬وتی "له‌وانه‌ی ‌ه حكومه‌ت بیه‌وێت‬ ‫بازرگانی به‌نه‌وتی ره‌شه‌و‌ه بكات بۆموچه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم كۆمه‌ڵێك خه‌ڵك زیان ده‌كه‌ن له‌مه‌"‪.‬‬ ‫س���ه‌رۆكی ژوری بازرگانی‌و پیشه‌سازی‬ ‫سلێمانی ئاماژ‌ه بۆ ئه‌وه‌ده‌كات بازرگانه‌كان‬ ‫س���كااڵیان بۆ ژوری بازرگانی بردوه‌ تاوه‌كو‬ ‫حكوم���ه‌ت دۆخه‌ك ‌ه چاكبكاته‌وه‪ ‌،‬وتیش���ی‬ ‫"ئه‌و پااڵوتگان���ه‌ ده‌بێت به‌رهه‌مه‌كانیان بۆ‬ ‫خه‌ڵك بێت ئێستا له‌عێراق وای ‌ه به‌اڵم ئه‌وان‬ ‫بازرگان���ی به‌م نه‌وته‌و‌ه ده‌كه‌ن ئه‌مه‌ش زۆر‬ ‫مه‌ترسیداره‌‪ ،‬ده‌بێت حكومه‌ت چاره‌سه‌ری‬ ‫ئه‌م دۆخ ‌ه بكات‌و هه‌ڵوێستی هه‌بێت"‪.‬‬ ‫س���لێمانی ك��� ‌ه گه‌وره‌تری���ن ناوچ���ه‌ی‬

‫پیشه‌س���ازی عێراقه‌‪ %30‬كۆی پیشه‌سازی‬ ‫عێراق ل���ه‌م ناوچه‌یه‌ كۆده‌بێت���ه‌وه‪ ‌،‬زیانی‬ ‫زۆر گه‌وره‌ له‌م پڕۆس���ه‌یه‌ ده‌كات‪ ،‬هاوكات‬ ‫د‪.‬غالب محمه‌د س���ه‌رۆكی لیژنه‌ی سامان ‌ه‬ ‫سروش���تیه‌كانی ئه‌نجومه‌ن���ی پارێ���زگای‬ ‫سلێمانی ئه‌وه‌ ئاش���كراده‌كات "ئه‌و نه‌وت ‌ه‬ ‫ره‌ش���ه‌ی نادرێ���ت به‌كارگه‌كان���ی ناوخۆ‪،‬‬ ‫ده‌برێت��� ‌ه ده‌ره‌وه‌و به‌نرخێك���ی گرانت���ر‬ ‫ده‌فرۆشرێت"‪.‬‬ ‫سه‌رۆكی لیژنه‌ی س���امان ‌ه سروشتیه‌كان‬ ‫ئ���ه‌وه‌ش بۆ ئاوێنه‌ باس���ده‌كات‪ ،‬حكومه‌ت‬ ‫گرێبه‌س���تی ئه‌م نه‌وته‌ی داو‌ه به‌كۆمپانیای‬ ‫كار ئێستا به‌ش���ێكی نه‌وتی ره‌ش ده‌برێت ‌ه‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی واڵت ده‌فرۆش���رێت به‌وپێی���ه‌ی‬ ‫ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی واڵت یه‌ك ت���ه‌ن نه‌وتی ره‌ش‬

‫‪ 325‬دۆالر ده‌كات‪ ،‬وتیشی "سلێمانی زیانی‬ ‫گه‌وره‌ ده‌كات له‌م دۆخه‌دا‪ ،‬چونكه‌ هه‌رچی‬ ‫كارگه‌ی قورسه‌ پێویس���تی به‌نه‌وتی ره‌ش‬ ‫هه‌یه‌ له‌س���لێمانی‌‪ ،‬هاوكاتی ئه‌وه‌ش ل ‌ه ‪10‬‬ ‫كارگه‌ی ئاس���ن كه‌ له‌كوردس���تان بونیان‬ ‫هه‌ی ‌ه ‪ 8‬یان له‌سلێمانین‪ ،‬جگ ‌ه له‌‪ 5‬كارگه‌ی‬ ‫چیمه‌نتۆی گه‌وره‌"‪.‬‬ ‫بڕیاره‌كه‌ی حكومه‌تی هه‌رێم ئه‌گه‌ربێت‌و‬ ‫بكه‌وێته‌ ب���واری جێبه‌جێكردن���ه‌و‌ه ره‌نگ ‌ه‬ ‫س���اڵی‪ 2017‬مه‌رگی ده‌یان كارگه‌ی گه‌ور‌ه‬ ‫ببینرێت‪ ،‬ئ���ه‌وەش‌ به‌مان���ای پوكانه‌وه‌ی‬ ‫زیاتری جوڵه‌ی پیشه‌س���ازی ناوخۆیی دێت‬ ‫ك ‌ه دڵی ئه‌و پیشه‌سازی ‌ه له‌سلێمانی ‌ه وه‌كو‬ ‫س���ه‌رۆكی لیژنه‌ی س���امانه‌ سروشتیه‌كان‬ ‫وتی‪.‬‬

‫سه‌ری ساڵی ‪ ،2017‬مۆڵ‌و شوێن ‌ه گه‌شتیارییه‌كانی قه‌رباڵغ كرد‬

‫"بۆ ‪ 2017‬ده‌سته‌ی گه‌شتوگوزار چاوی له‌سه‌ر ئه‌وه‌یه‌ ‪ 2‬ملیۆن گه‌شتیار رابكێشێت"‬ ‫ئا‪ :‬وریا‬ ‫سه‌رباری قه‌یرانی دارایی سه‌دان هه‌زار‬ ‫كه‌س بۆ به‌ڕێكردنی ئاهه‌نگەكانی سه‌ری‬ ‫ساڵ رویان له‌شوێنه‌ گشتیه‌كان كرد‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌ش داهاتێكی باشی بۆ شوێنه‌‬ ‫گشتیه‌كان هێنا‪.‬‬

‫فامیلی مۆڵ لەسلێمانی‬

‫فۆتۆ‪ :‬مەزهەر کەریم‬

‫فامیلی مۆڵ له‌سلێمانی كه‌ ماوه‌ی كه‌متر‬ ‫ل����ه‌دو مانگ����ه‌ كراوه‌ته‌وه‌‪ ،‬چه‌ندی����ن هه‌زار‬ ‫كه‌سی له‌شه‌وی سه‌ری س����اڵدا له‌خۆگرت‪،‬‬ ‫خه‌ڵك به‌شێكیان بازاڕیان ده‌كردو به‌شه‌كه‌ی‬ ‫دیكه‌ش����یان هاتب����ون ب����ۆ به‌ش����داریكردن‬ ‫له‌ئاهه‌نگی تایبه‌ت به‌سه‌ری ساڵ‌و وێنه‌گرتن‬ ‫له‌و مۆڵه‌ تازه‌یه‌‪.‬‬ ‫عه‌ل����ی كه‌ریم‌و خێزانه‌ك����ه‌ی له‌ده‌ره‌وه‌ی‬ ‫شاره‌وه‌ زیاتر له‌‪ 60‬كیلۆمه‌تریان له‌سنوری‬ ‫قه‌زای چه‌مچه‌ماڵه‌وه‌ بڕیبو تایبه‌ت هاتبون‬ ‫بۆ به‌شداریكردن له‌ئاهه‌نگه‌كه‌ی فامیلی مۆڵ‪،‬‬ ‫باوه‌ڕیوابو ئ����ه‌م هاتنه‌یان هه‌م بازاڕكردنه‌و‬ ‫هه‌میش دڵخۆش����بون‪ ،‬ئ����ه‌و وتی "هاتنم بۆ‬ ‫س����لێمانی بۆ ئه‌وه‌یه‌ ئه‌مشه‌و كه‌مێك له‌كار‬ ‫دورمبخات����ه‌وه‌‪ ،‬له‌گ����ه‌ڵ خێزانه‌ك����ه‌م چێژ‬ ‫وه‌ربگرین له‌م شه‌وه‌‪ ،‬بازاڕیش ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫فامیلی م����ۆڵ نمونه‌ی ته‌نها ش����وێنێكی‬ ‫گش����تیه‌ كه‌ هاواڵتیان روی����ان لێكردبو بۆ‬ ‫به‌س����ه‌ربردنی كۆتاساته‌كانی شه‌وی سه‌ری‬ ‫س����اڵ ئه‌وه‌ش وایكرد ئه‌م شوێنانه‌ بازاڕیان‬ ‫رو له‌گه‌شه‌بكات‪ ،‬به‌وپێیه‌ی ئه‌و هاواڵتیانه‌ی‬ ‫روی����ان له‌و ش����وێنانه‌ كردوه‌ ی����ان به‌بلیت‬ ‫چونه‌ته‌ ژوره‌وه‌ یان پاره‌یان خه‌رجكردوه‌‪.‬‬ ‫ئوتێ����ل راماد كه‌ له‌ناوه‌ڕاس����تی ش����اری‬ ‫س����لێمانی ش����ه‌وه‌ئاهه‌نگێكی بۆ هه‌ریه‌كه‌‬ ‫له‌هونه‌رمه‌ن����دی عه‌ره‌ب����ی (رۆال س����ه‌عد)‬

‫و قاسم هه‌ورامی س����ازكرد‪ ،‬به‌پێی زانیاری به‌اڵم هه‌رماوه‪ ‌،‬وتیش����ی "ش����ه‌وی سه‌ری‬ ‫سه‌رچاوه‌یه‌ك له‌ش����ه‌وه‌ئاهه‌نگه‌كه‌ی رامادا‌ ساڵ ئوتێل‌و چێشتخانه‌و شوێنه‌ گشتیه‌كان‬ ‫‪ 300‬ب����ۆ ‪ 350‬بلی����ت فرۆش����راوه‌و نرخ����ی به‌رنەده‌كه‌وتن"‪.‬‬ ‫ده‌س����ته‌ی گه‌ش����توگوازی هه‌رێم باوه‌ڕی‬ ‫بلیته‌كانیش له‌نێوان ‪100‬دۆالر بۆ ‪ 200‬دۆالردا‬ ‫بوه‪ ‌،‬س����ه‌رچاوه‌كه‌ وتی "هاتنی خه‌ڵك بۆ وایه‌ شه‌وی سه‌ری ساڵی‪ 2017‬گه‌شتیارێكی‬ ‫شه‌وه‌ ئاهه‌نگه‌كه‌ له‌ئاستی پێشبینی ئه‌واندا زۆر روی له‌ش����وێنه‌ گش����تییه‌كانی هه‌رێمی‬ ‫نه‌بوه‌‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌ تائێستا داهاتی ته‌واوه‌تی كوردس����تان ك����ردوه له‌ڕۆژانی داهاتوش����دا‬ ‫ژماره‌ك����ه‌ی ئاش����كرا ده‌ك����ه‌ن‌‪ ،‬ئ����ه‌وه‌ش‬ ‫ئاهەنگه‌كه‌ نه‌خه‌مڵێنراوه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌و سه‌رچاوه‌یه‌ ئه‌وه‌شی باسكرد به‌هۆی هاوكاته‌ له‌گه‌ڵ ئه‌و گه‌ش����ه‌یه‌ی كه‌ كه‌رتی‬ ‫ئه‌م دۆخه‌وه‌ ش����ه‌وه‌ ئاهه‌نگه‌که‌ له‌ئاس����تی گه‌ش����توگوزاری هه‌رێم له‌دوای ساڵی ‪2016‬‬ ‫س����ااڵنی راب����ردودا نه‌بوه‌‪ ،‬وتیش����ی " ئه‌م به‌خۆی����ه‌وه‌ بین����ی‪ ،‬كه‌ له‌ئێس����تادا كه‌رتی‬ ‫دۆخه‌ وایكردوه‌ خه‌ڵك وه‌كو سااڵنی رابردو گه‌ش����توگوزاری هه‌رێم خاوه‌ن����ی زیاتر له‌‬ ‫نه‌توانێت به‌ش����داری له‌م جۆره‌ ئاهه‌نگانه‌دا ‪ 45‬هه‌زار سه‌رین‌‌و ‪1000‬شوێنی گه‌شتیاری‌و‬ ‫‪1500‬رێستۆرانته‌‪.‬‬ ‫بكات"‪.‬‬ ‫ن����ادر رۆس����تی وته‌بێ����ژی ده‌س����ته‌ی‬ ‫هاوكات����ی رامادا‪ ،‬پ����ڕۆژه‌ی چاڤیالند كه‌‬ ‫له‌خ����وارو ناوه‌ڕاس����تی عێراق����ه‌وه‌ خه‌ڵكی گه‌شتوگوزاری هه‌رێم باوه‌ڕی وایه‌ حكومه‌ت‌و‬ ‫زۆر س����ه‌ردانی ده‌كات به‌پێ����ی پێش����بینی بازرگانه‌كان له‌چه‌ندین الوه‌ سودیان له‌هاتنی‬ ‫به‌رپرس����ه‌كانی زیاتر ل����ه‌ ‪ 30‬هه‌زار بلیتیان گه‌ش����تیاران وه‌رگرتوه‌‪ ،‬وتی "من ش����ه‌وی‬ ‫رابردو گه‌شتێكم به‌ناو شاری هه‌ولێردا كرد‪،‬‬ ‫فرۆشتوه‌‪.‬‬ ‫دان����ا حه‌س����ه‌ن س����ه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی ته‌نها ئه‌وه‌ی من بینیم ‪ 40‬پاس گه‌ش����تیار‬ ‫جێبه‌جێكردنی كۆمپانیای چاڤی گه‌شتیاری هاتب����و بۆ به‌س����ه‌ربردنی س����ه‌ری س����اڵی‬ ‫تائێس����تا داهات����ی گش����تی ئاهه‌نگ����ه‌ی ت����ازه‌ی‪ 2017‬له‌هه‌رێمی كوردس����تان جگه‌‬ ‫ئاش����كرانه‌كردوه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم ئ����ه‌وه‌ی ئ����ه‌و له‌چه‌ندین ئۆتۆمبێلی بچوك"‪.‬‬ ‫رۆس����تی ئاماژه‌ ب����ۆ ئ����ه‌وه‌ده‌كات هه‌ر‬ ‫خه‌ماڵندویه‌تی وه‌ك����و به‌ڕێوه‌به‌رێك ئه‌وه‌یه‌‬ ‫كه‌ له‌سه‌رو ‪ 30‬هه‌زار كه‌س بۆ به‌سه‌ربردنی گه‌ش����تیارێك دێت����ه‌ هه‌رێمی كوردس����تان‬ ‫س����اڵێكی ن����وێ س����ه‌ردانی چاڤیالنیدیان داهاته‌كه‌ی بۆ س����ێ شوێن ده‌ڕوات‌ئه‌ویش‬ ‫ك����ردوه‪ ‌،‬وت����ی "هاتنی ئه‌و رێ����ژە زۆرە بۆ یه‌ك����ه‌م داه����ات ده‌ڕوات ب����ۆ فرۆش����یارو‬ ‫چاڤیالن����د له‌س����ه‌رو پێش����بینی ئێمه‌وه‌بو‪ ،‬بازرگانه‌كان‪ ،‬دوه‌می����ش كه‌رتی تایبه‌ت كه‌‬ ‫چونكه‌ كه‌شوهه‌وا ساردبو ئێمەیش شوێنی پێكهات����وون له‌ (پڕۆژه‌ گه‌ش����تیارییه‌كان)‪،‬‬ ‫س����ێهه‌میش حكومه‌ت كه‌ به‌ش����ێوه‌ی باج‬ ‫داخراومان نیه‌"‪.‬‬ ‫س����ه‌رۆكی ئه‌نجومه‌ن����ی جێبه‌جێكردنی راس����ته‌وخۆ وه‌ریده‌گرێت له‌گه‌ڵ ش����ێوه‌ی‬ ‫كۆمپانی����ای چاڤ����ی گه‌ش����تیاری باس����ی ناڕاس����ته‌وخۆ‪ ،‬وت����ی "داهاتی رس����وماتی‬ ‫ئه‌وه‌شی بۆ ئاوێنه‌كرد رۆحی به‌شداریكردن گه‌ش����تیاریمان چوار ئه‌وه‌نده‌ زیادیكردوه‌‪،‬‬ ‫له‌ئاهه‌نگ����ه‌كان س����ه‌رباری قه‌یرانی دارایی ب����ه‌و پێیه‌ی س����ااڵنی راب����ردو ‪ 900‬ملیۆن‬

‫له‌شه‌وه‌ئاهه‌نگه‌كه‌ی‬ ‫راماد‌ا ‪350‬‬ ‫بلیت فرۆشراوه‌و‬ ‫نرخەکەشی‬ ‫گەیشتوەتە ‪200‬دۆالر‬ ‫دینار داهاتم����ان هه‌بوه‌‪ ،‬به‌اڵم ‪ 2016‬بوه‌ته‌‬ ‫‪ 3‬ملی����ارو ‪ 600‬ملیۆن دین����ار‪ ،‬ئه‌مه‌ش بۆ‬ ‫حكومه‌ت‌و بۆ ئێمەیش به‌سوده‌ به‌و پێیه‌ی‌‬ ‫‪ %20‬داه����ات ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ گه‌ش����ه‌پێدانی‬ ‫پڕۆژه‌ گه‌شتیارییه‌كان"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "به‌پێی پالنێكی پێش����وه‌خته‌‬ ‫ك����ه‌ ره‌شنوس����ه‌كه‌مان ئاماده‌ك����ردوه‌ ب����ۆ‬ ‫په‌س����ه‌ندكردن ده‌بێت س����ااڵنه‌‪ %10‬هاتنی‬ ‫گه‌شتیار زیادبكه‌ین‪ ،‬خۆ ئه‌گه‌ر ‪ 2016‬یه‌ك‬ ‫ملیۆن‌و ‪ 500‬هه‌زار گه‌ش����تیارمان هه‌بوبێت‬ ‫ده‌بێت ئه‌و رێژه‌یه‌ بۆ ملیۆنێك‌و ‪ 800‬هه‌زار‬ ‫تا‪ 2‬ملیۆن گه‌شتیار زیادبكه‌ین له‌‪2017‬دا"‪.‬‬ ‫به‌ش����داری هاواڵتیان له‌به‌ڕێكردنی شه‌وی‬ ‫س����ه‌ری س����اڵ ئه‌گه‌رچی خه‌م����ی قه‌یرانی‬ ‫له‌خه‌ڵ����ك دانه‌بڕی‪ ،‬به‌اڵم بازاڕێكی كاتی بۆ‬ ‫ئوتێل‌و ریستۆرانت‌و شوێنه‌ گه‌شتیارییه‌كان‬ ‫دروس����تكرد‪ ،‬ره‌نگ����ه‌ ئ����ه‌وه‌ش ئومێدێكی‬ ‫خۆش����بێت جارجار وه‌كو ته‌وژم له‌بۆنه‌كاندا‬ ‫سه‌ر له‌بازرگان‌و كاسبكاران ده‌دات‪.‬‬

‫کوردستانێکی ئاوەدانت دەوێت‪ ،‬بەرهەمی خۆماڵی بەکاربهێنە‬

‫کوالێتی‬ ‫تەندروستی‬ ‫باشتر‬

‫تایبەت‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫‪9‬‬

‫له‌سه‌ر دانانی سه‌رۆكی عه‌شیره‌تێك‪ ،‬كێش ‌ه ده‌كه‌وێته‌ نێوان‬ ‫ئه‌ندام په‌رله‌مانێكی عێراق‌و به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی پۆلیسی گه‌رمیانه‌وه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئاراز محه‌مه‌د‬ ‫دو هه‌فته‌ له‌مه‌وبه‌ر له‌الیه‌ن چه‌ندین‬ ‫كه‌سایه‌تی سنوری بناری به‌مۆی‬ ‫سه‌ربه‌قه‌زایی ده‌ربه‌ندیخانه‌وه‌ هه‌وڵدرا بۆ‬ ‫هه‌ڵبژاردنی كه‌سێك بۆ سه‌رۆك عه‌شیره‌تی‬ ‫شه‌ره‌فبه‌یانی كه‌ زیاتر ل ‌ه ‪25‬ساڵه‌ ئه‌و‬ ‫عه‌شیره‌ت ‌ه سه‌رۆكی نیه‌و ئه‌وه‌ش وایكرد‬ ‫ئه‌و عه‌شیره‌ته‌ دابه‌شبن به‌سه‌ر دو به‌ره‌داو‬ ‫ناكۆكی دروست بێت له‌ نێوانیانداو‬ ‫هه‌ندێك ناڕازی بن‌و هه‌ندێكی تریش پرسی‬ ‫هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكی عه‌شیره‌تیان به‌الو‌ه‬ ‫قبوڵبێت‪.‬‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ عادل نوری ئه‌ندامی په‌رله‌مانی‬ ‫عێراق له‌س����ه‌ر پش����كی یه‌گكرتوی ئیسالمی‬ ‫له‌به‌غدا كه‌ یه‌كێك بوه‌ له‌الیه‌نه‌كانی هه‌ڵبژاردنی‬ ‫سه‌رۆكی عه‌شیره‌تی شه‌ره‌فبه‌یانی به‌ئاوێنه‌ ‌ی‬ ‫راگه‌یان����د عه‌ش����یره‌تی ش����ه‌ره‌فبه‌یانی ك���� ‌ه‬ ‫له‌سنوری بناری به‌مۆو چه‌ند ناوچه‌یه‌كی تر‌ه‬ ‫ماوه‌ی زیاتر له‌بیس����ت‌و پێنج ساڵه‌ بێسه‌رۆك‬ ‫عه‌شیره‌ته‌و دوای وه‌فاتی حه‌مه‌ڕه‌شید به‌گی‬ ‫وه‌س����مان به‌گ ل ‌ه هه‌ش����تاكاندا خه‌ڵك زیاتر‬ ‫مامه‌ڵه‌ی‌ له‌گه‌ل سه‌رتیپ بو‌ه كه‌ له‌بنه‌ماڵه‌ی‬ ‫هۆس����مان به‌گه‌‪ ،‬ئ����ه‌و وت����ی‌ "دوای راپه‌رین‬ ‫خه‌ڵكێكی زۆر هاتنه‌ خ����واره‌وه‌و زه‌ویوزاریان‬ ‫داگیركردو ئازار ‌ی ئه‌وانیان دا وه‌ك س����ه‌رۆكی‬ ‫عه‌شیره‌ت‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی ئه‌و سه‌رۆك عه‌شیره‌ت ‌ه‬ ‫له‌یه‌كێك له‌دو پارته‌ سه‌ره‌كیه‌كه‌ی كوردستان‬ ‫نه‌بو بۆی����ه‌ كه‌س����ێكیان نه‌بو پش����تیوانیان‬ ‫لێبكات"‪،‬‬ ‫وتیش����ی "هه‌ربۆیه‌ش ‪ 25‬س����اڵه‌ كێشه‌ی‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی عه‌شیره‌ته‌ له‌نێوان دو بنه‌ماڵه‌ی‬ ‫ئه‌و عه‌ش����یره‌ته‌دا ماوه‌ته‌وه‌و چه‌ندین جاریش‬ ‫توشی كێش ‌ه بون له‌سه‌ر ئه‌و بابه‌ت ‌ه كه‌ هه‌ردو‬ ‫بنه‌ماڵه‌ی كوێخا عه‌زیزو حاجی فایه‌ق بوه‌ ك ‌ه‬ ‫هه‌ردوالیان كوردپه‌روه‌رو به‌رپرسی یه‌كێتین‌و‬ ‫خه‌بایت����ان هه‌یه‌و به‌ڕێزن‪ ،‬ب����ه‌اڵم ئێمه‌ المان‬ ‫گرن����گ نه‌ب����وه‌ كام ل����ه‌و دو بنه‌ماڵه‌ی ‌ه بێت‌و‬ ‫پشتیوانیمان كردون‪ ،‬گرنگ ئه‌وه‌یه‌ عه‌شیره‌ت‬ ‫به‌بێ س����ه‌ر نابێت‌و له‌به‌رئه‌وه‌ش ئێمه‌ گرنگ‬ ‫نه‌بوه‌ الم����ان به‌ته‌نها ئه‌و دو بنه‌ماڵه‌ی ‌ه بێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئێم ‌ه ‪ 25‬س����اڵ وه‌ستاین له‌سه‌ر ئه‌و دو‬ ‫بنه‌ماڵه‌یه‌ به‌اڵم سه‌ری نه‌گرت‌و سه‌لما سه‌رۆك‬ ‫عه‌ش����یره‌تی به‌چه‌ك نابێت‪ ،‬ماوه‌ی دو ساڵ ‌ه‬ ‫ئێم ‌ه خه‌ریكی س����وڵحی ئه‌و دو بنه‌ماڵه‌یه‌ین‌و‬ ‫مانگێك پێش ئێس����تا به‌هه‌وڵی ده‌یان كه‌س‬ ‫توانرا ئاش����ته‌واییه‌ك بكرێ����ت له‌نێوان هه‌ردو‬ ‫بنه‌ماڵه‌كه‌دا"‪.‬‬

‫ناوبراو ئاماژه‌ ‌ی به‌و‌ه كرد كه‌ دوای ئه‌وه‌ی‬ ‫كاك س����ه‌رتیپی‌ نه‌وه‌ی وه‌سمان به‌گ به‌هۆی‬ ‫كۆچی دوایی چه‌ند كه‌س����ێكه‌و‌ه گه‌ڕاوه‌ته‌و‌ه‬ ‫كوردس����تان له‌ماوه‌ی رابردودا‪ ،‬له‌الیه‌ن چه‌ند‬ ‫كه‌سایه‌تیه‌و‌ه له‌عه‌ش����یره‌ته‌كه‌ داوا ‌ی لێكراو‌ه‬ ‫ببێ����ت به‌س����ه‌رۆكی عه‌ش����یه‌ره‌ته‌كه‌‪ ،‬عادل‬ ‫وتی‌ "ب����ه‌اڵم من وتم ئه‌بێـ����ت له‌گه‌ڵ ئه‌و دو‬ ‫بنه‌ماڵه‌یه‌دا قسه‌ بكرێـت كه‌ كێشه‌یان هه‌بوه‌و‬ ‫دواتر من قس����ه‌م له‌گه‌ڵ ك����ردن‌و ئه‌وان رازی‬ ‫ب����ون به‌دانانی كاك س����ه‌رتیپ‌و هیچ كامیان‬ ‫ئاماده‌ نه‌بون سه‌رۆكایه‌تی عه‌شیره‌ت بكه‌ن‌و‬ ‫به‌ته‌مای نه‌بون"‪.‬‬ ‫عادل وتیش����ی "دوای ئه‌وه‌ش من له‌هه‌ردو‬ ‫خێزان����ه‌ ناكۆكه‌كه‌و چه‌ند كه‌س����ایه‌تی تری‬ ‫عه‌شیره‌ته‌كه‌ دڵنیابومه‌وه‌ ك ‌ه هیچ مه‌به‌ستیان‬ ‫نیه‌و ده‌ستخۆش����یان له‌من كرد ك ‌ه ئه‌و پرس ‌ه‬ ‫رێكبخ����ه‌م‌و داوا ل����ه‌كاك س����ه‌رتیپ بكه‌م ك ‌ه‬ ‫ببێته‌وه‌ به‌سه‌رۆكی عه‌شیره‌ته‌كه‌ بۆیه‌ منیش‬ ‫داوام لێك����ردو ئه‌وی����ش دوای ته‌كلیفێكی زۆر‬ ‫رازی بو"‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ش����ی‌ رونكرده‌وه‌ ك����ه‌ كۆمه‌ڵێك گه‌نج‬ ‫له‌س����نوری ده‌ش����تی كوێ����ره‌ك‌و ناوچه‌كانی‬ ‫تر بیروب����اوه‌ڕی چه‌پیان هه‌ب����وه‌و باوه‌ڕیان‬ ‫به‌عه‌ش����یره‌ت نه‌بوه‌و وتویانه‌ ئێمه‌ رازی نین‬ ‫به‌و سه‌رۆك عه‌شیره‌تیه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "بۆیه‌ ئێم ‌ه‬ ‫له‌ماڵی كاك سدیقی سۆفی مه‌جید كۆبوینه‌وه‌و‬ ‫بڕیاردرا هه‌ركه‌سێ‪ :‬باوه‌ڕی به‌عه‌شیره‌ت نی ‌ه‬ ‫ئ����ازاده‌ به‌اڵم بۆی نیه‌ رێگ����ر ‌ی له‌خه‌ڵكی تر‬ ‫بكات له‌وه‌ی عه‌ش����یره‌تی خۆی زیندوكاته‌وه‌‌و‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌وه‌ رێككه‌وتین"‪.‬‬ ‫بڕی����ار ده‌درێ����ت رۆژی پێنجش����ه‌م ‌ه‬ ‫له‌ده‌ربه‌ندیخ����ان كۆبون����ه‌وه‌ بكرێت‪ ،‬ئه‌و وت ‌ی‬ ‫"له‌گ����ه‌ڵ قایمقام����ی ده‌ربه‌ندیخان قس����ه‌مان‬ ‫كردبو ئه‌ویش وتی ئه‌گه‌ر كه‌س����ێك كێش���� ‌ه‬ ‫دروستبكات ئه‌و‌ه قۆڵبه‌ست ئه‌كرێت‪ ،‬به‌كاك‬ ‫س����ه‌اڵحی كوێخاش وترابو چونكه‌ بیستبومان‬ ‫كاك حه‌م����ه‌ی حاجی فایه‌ق ئه‌یه‌وێت پۆلیس‬ ‫بێنێ����ت ك����ه‌ به‌ڕێوه‌به‌ری گش����تی پۆلیس����ی‬ ‫گه‌رمیان����ه‌ بۆی����ه‌ به‌كاك س����ه‌اڵحمان وت ك ‌ه‬ ‫نابێـت كاك محه‌مه‌دی حاجی فایه‌ق به‌خراپ‬ ‫سود له‌پۆسته‌كه‌ی خۆی وه‌ربگرێت بۆ ئه‌وه‌ی‬ ‫پۆلیس بهێنێت ئه‌ویش به‌ڵێنی داو هیچ الری‬ ‫نه‌بو"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "كاتژمێر یه‌ك‌ونیو رۆیشتین‌و سه‌یر‬ ‫ئه‌كه‌ین چه‌ند كه‌س����ێك كۆبونه‌ته‌وه‌و ناڕازین‌و‬ ‫خه‌ڵكێكی ت����ری زۆریش هاتن كه‌ پۆلیس����ی‬ ‫گه‌رمیان بون‌و رژان ‌ه به‌رده‌م هۆڵه‌كه‌و رێگه‌یان‬ ‫له‌ئێمه‌ گرت‪ ،‬په‌الم����اری خه‌ڵكی ئێمه‌یان داو‬ ‫به‌بۆك����س‌و به‌چ����ه‌ك په‌الم����اری جه‌ماعه‌تی‬

‫من ئه‌مه‌وێت ئه‌و‌ه بڵێم‬ ‫كه‌ عادل نوری ئه‌گه‌ر‬ ‫بۆ مه‌به‌ستێكی سیاسی‬ ‫نیه‌ وه‌ك په‌رله‌مانتارێك‬ ‫بۆچی‌ هاتوه‌ بۆ ئه‌و‬ ‫شوێنه‌‌و دوای‌ ئه‌و‬ ‫كه‌سه‌ كه‌وتوه‌ بیكات‬ ‫به‌سه‌رۆك عه‌شیره‌ت؟!‬ ‫تریش����یان داو بۆمنیش هاتن‪ ،‬ئه‌وه‌ی سه‌یربو‬ ‫به‌الم����ه‌وه‌ ئه‌وه‌ بو ك����ه‌ كاك حه‌مه‌ی حاجی‬ ‫فایه‌ق‌و كاك حاجی فایه‌ق‌و كاك سدیقی سۆفی‬ ‫مه‌جید خۆیان له‌وێبون‌و خۆیشیان په‌الماریان‬ ‫ئه‌داو كێش����ه‌یان دروس����تئه‌كرد‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وان‬ ‫خۆیان ره‌زامه‌ندیان ده‌ربڕی‌و وتیان كێشه‌مان‬ ‫نی����ه‌‪ ،‬من تێناگه‌م كاك حه‌مه‌ی حاجی فایه‌ق‬ ‫به‌ڕێوبه‌ری گشتی پۆلیسی گه‌رمیانه‌و پۆلیسی‬ ‫به‌كارهێناوه‌ بۆ كارێكی عه‌شایه‌ری‌و له‌سنوری‬ ‫ده‌سه‌اڵتی خۆیشیدا نیه‌‪ ،‬كاك سدیقی سۆفی‬ ‫مه‌جی����د لیوایه‌و ئه‌بێ����ت له‌جه‌به ‌ه بێت به‌اڵم‬ ‫خۆی‌و لیوا هاتبون‌و په‌الماری خه‌ڵكیان ئه‌دا‬ ‫"‪.‬‬ ‫عادل ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌ش كرد كه‌ به‌ناچار دواتر‬ ‫رۆیش����تون بۆ ماڵی سه‌رتیپ‌و له‌وێ‌ كۆبونه‌و‌ه‬ ‫ك����راوه‌و به‌زیات����ر له‌ ده‌نگ����ی ‪ %90‬خه‌ڵكه‌ك ‌ه‬ ‫بڕیاردراو‌ه سه‌رتیپ سه‌رۆكی عه‌شیره‌ت بێت‌و‬ ‫‪ %20‬ناڕازی بون‪ ،‬ك ‌ه چه‌ند كه‌س����ایه‌تیه‌كی‬ ‫بنه‌ماڵه‌ی هۆسمان به‌گ له‌كوڕو كوڕه‌زاكانی‌و‬ ‫چه‌ند كه‌سایه‌تی تر ناڕه‌زایی خۆیان ده‌ربڕیو‌ه‬ ‫له‌دانانی س����ه‌رتیپ ش����ه‌ره‌فبه‌یان به‌سه‌رۆكی‬ ‫عه‌شیره‌ت‪ ،‬عادل وتی "ئه‌وان ‌ه پێنج بنه‌ماڵه‌ن‌و‬ ‫چ����وار بنه‌ماڵه‌ی����ان به‌یعه‌تی����ان داوه‌ به‌كاك‬ ‫سه‌رتیپ‌و هه‌ڵیانبژاردوه‌‪ ،‬له‌م كێشانه‌دا په‌نجا‬ ‫كۆ ی����ه‌ك بێت كێش����ه‌ نیه‌و ئه‌بێت ش����ته‌ك ‌ه‬

‫به‌ڕێوه‌ببرێت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ش هه‌ی ‌ه كه‌ ئێس����تا‬ ‫له‌ناو خه‌ڵكدا خوا بخه‌یته‌ هه‌ڵبژاردنه‌و‌ه ‪%100‬‬ ‫ناهێنێت‪ ،‬هه‌موی لێی رازی نیه‌"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "ئێس����تاش دوای ئ����ه‌و‌ه له‌الیه‌ن‬ ‫زۆرینه‌ی خه‌ڵكی بنه‌ماڵه‌كه‌وه‌ كاك س����ه‌رتیپ‬ ‫هه‌ڵبژێ����ردراوه‌و زۆرین����ه‌ش لێ����ی رازی����ن‌و‬ ‫به‌یعه‌تیان پێداوه‌‪ ،‬زۆرینه‌ی هێزه‌كان له‌پشتی‬ ‫كاك س����ه‌رتیپین‌و لێ����ی رازی����ن‌و ته‌نان����ه‌ت‬ ‫من‌و كاك ره‌س����وڵ ك����ه‌ یه‌گرتوین به‌ته‌كلیفی‬ ‫پارتی‌و یه‌كێتی چوینه‌ته‌ ن����او كایه‌كه‌و‌ه له‌و‬ ‫مه‌سه‌له‌دا"‪.‬‬ ‫ناوبراو پێی سه‌یر‌ه كه‌ حاجی فایه‌ق‌و حه‌مه‌ی‬ ‫حاجی فایه‌ق‌و سدیقی سۆفی مه‌جیدیش راز ‌ی‬ ‫بون‌و خۆی����ان پیاوی ماقوڵن ب����ه‌اڵم به‌ڵێنی‬ ‫خۆی����ان نه‌بردوه‌ته‌ س����ه‌رو ئه‌و كێش����ه‌یه‌یان‬ ‫دروس����تكردوه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "پێم س����ه‌یر‌ه ئه‌وان‬ ‫ساڵی ‪2012‬خۆیان له‌شمش����ێركوڵ رۆیشتون‬ ‫له‌مزگه‌وتی شمشێركوڵ س����ه‌رۆك عه‌شیره‌ت‬ ‫هه‌ڵبژێرن دواتر بو‌ه به‌ش����ه‌ڕیان ئێستا خێر‌ه‬ ‫به‌ئێم ‌ه ئه‌ڵێن س����ه‌رۆك عه‌ش����یره‌تمان قبوڵ‬ ‫نیه‌؟"‬ ‫وتیش����ی "م����ن له‌وه‌زاره‌تی ناوخۆ س����كااڵ‬ ‫له‌محه‌مه‌دی حاجی فایه‌ق ئه‌كه‌م ك ‌ه پۆلیسی‬ ‫به‌كارهێن����اوه‌ بۆ كێش����ه‌یه‌كی عه‌ش����ایه‌ری‌و‬ ‫په‌الم����اری ئه‌ندامپه‌رله‌مانی����ان داوه‌‪ ،‬حاجی‬ ‫فایه‌ق ك ‌ه به‌رپرس����ی پاسه‌وانی ئه‌م سنوره‌ی ‌ه‬ ‫هێزی خۆی دێنێته‌وه‌و په‌الماری خه‌ڵك ئه‌ده‌ن‬ ‫من س����كااڵ له‌ویش ده‌كه‌م له‌به‌غداو ده‌مه‌وێت‬ ‫بزانم به‌وه‌ رازین؟"‬ ‫عه‌ش����یره‌تی ش����ه‌ره‌فبه‌یانی عه‌شیره‌تێكی‬ ‫گه‌وره‌یه‌و پێكهات����وه‌ له‌چه‌ند تیره‌یه‌ك له‌وان ‌ه‬ ‫قوبادی‪ ،‬وه‌ڵی‪ ،‬تایشه‌ی‪ ،‬باوه‌جانی ‪ .‬زۆرینه‌ی‬ ‫خه‌ڵكه‌كه‌ش له‌بناری زاله‌ناو تاسنوری قۆره‌تو‬ ‫له‌خۆی ده‌گرێت‌و به‌پێی زانیاریه‌كانیش زیاتر‬ ‫ل ‌ه ‪600‬خێزان ده‌بن‌و زیاتر له‌وه‌ش له‌س����نوری‬ ‫بادین����ان‌و هه‌ولێ����رو ده����ۆك‌و ده‌ربه‌ندیخان‌و‬ ‫سنوری ئێرانیش بونیان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫ه����اوكات محه‌م����ه‌دی حاج����ی فای����ه‌ق‪،‬‬ ‫به‌ڕێوه‌به‌ری پۆلیسی گه‌رمیان ك ‌ه وه‌ك الیه‌ن ‌ی‬ ‫دژ ن����اوی هاتو‌ه له‌مه‌س����ه‌له‌كه‌دا‪ ،‬به‌ئاوێنه‌ ‌ی‬ ‫راگه‌یاند كاتێك كه‌س����ێك دوای ده‌یان س����اڵ‬ ‫ده‌هێنرێت‌و زیندوده‌كرێته‌و‌ه وه‌ك س����ه‌رۆكی‬ ‫عه‌ش����یره‌ت له‌كاتێكدا عه‌ش����یره‌ت‌و سه‌رۆك‬ ‫عه‌ش����یره‌ت‌و ده‌ره‌به‌گ‌و ئاغا له‌س����اڵی ‪58‬و‌ه‬ ‫بونی نه‌ماوه‌و ئێس����تا به‌كه‌یسێكی سیاسی‌و‬ ‫له‌به‌رژه‌وه‌ن����دی الیه‌نێك����ی سیاس����ی هاتون‌و‬ ‫كه‌س����ێكیان هێناو‌ه ئه‌و‌ه ن ‌ه باوه‌ڕی‌ پێیه‌تی‌و‬

‫نه‌ باوه‌ڕی����ش به‌عه‌ش����یره‌تگه‌رایی هه‌یه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫ئه‌و كه‌س����ه‌ هاورده‌ كراوه‌و قبوڵیان نییه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫وت ‌ی "م����ن به‌ڕێوه‌به‌ری پۆلیس����ی گه‌رمیانم‌و‬ ‫خ����ۆم به‌خزمه‌ت����كاری تاك به‌تاكی س����نوری‬ ‫گه‌رمیان ئه‌زانم‌و خۆم بچوك ناكه‌مه‌وه‌و خۆم‬ ‫حه‌سر ناكه‌م له‌س����نورێكی دیاریكراودا‪ ،‬دوای‬ ‫ئ����ه‌وه‌ش ئێم ‌ه نامه‌مان بۆ نێ����ردراو‌ه به‌ناوی‬ ‫عه‌شیره‌تی شه‌ره‌فبه‌یانیه‌وه‌ بۆئه‌وه‌ی بڕۆین‌و‬ ‫كه‌س����ێك هه‌ڵبژێرن له‌هۆڵی عه‌ب����ه‌ی دێفات ‌ه‬ ‫له‌ده‌ربه‌ندیخ����ان به‌ناوی بنه‌ماڵه‌ی هۆس����مان‬ ‫به‌گه‌وه‌ نێردراو‌ه نامه‌كه‌ له‌كاتێكدا تاكه‌كوڕی‬ ‫هۆسمانبه‌گ ك ‌ه له‌سنوری ئێمه‌ له‌بناری به‌مۆ‬ ‫ماوه‌ته‌وه‌ ئێس����تا له‌ناو ئێمه‌دایه‌و كه‌س����ێك ‌ه‬ ‫س����ه‌رقاڵی كاری خۆیه‌تی‌و راشیگه‌یاندوه‌ ك ‌ه‬ ‫هیچ كه‌س����ێك به‌نوێنه‌ری بنه‌ماڵه‌كه‌ی خۆیان‬ ‫نازانن‪ ،‬به‌تایبه‌ت ئه‌و كه‌س����ه‌ی كه‌ هێناویان ‌ه‬ ‫به‌ناوی سه‌رۆك عه‌شیره‌ته‌وه‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك‬ ‫پێیان قبوڵنی ‌ه خۆی ئه‌وه‌ی راگه‌یاندوه‌”‪.‬‬ ‫وتیش����ی "رێخراوه‌كانی كۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی‬ ‫له‌س����نوری ده‌ربه‌ندیخ����ان هاتن����ه‌ الی من‌و‬ ‫پێیان وتم تكای���� ‌ه رێگه‌ بگر‌ه له‌و كاره‌و ئێم ‌ه‬ ‫قبوڵناكه‌ین كه‌س����ێك بێت‌و بكرێت به‌سه‌رۆك‬ ‫عه‌ش����یره‌ت‪ ،‬رێخراوه‌كان ئه‌وه‌شیان وتو‌ه ك ‌ه‬ ‫ئه‌و كه‌س���� ‌ه له‌الیه‌ن ع����ادل نوریه‌وه‌ هێنراوه‌و‬ ‫ع����ادل نوری����ش ئه‌ندامی په‌رله‌مان����ه‌و ئه‌بێت‬ ‫ب����اوه‌ڕی به‌هه‌ڵبژاردن هه‌بێ����ت چونكه‌ خۆی‬ ‫به‌هه‌ڵبژاردن رۆیش����توه‌ت ‌ه ئه‌و شوێنه‌و نابێت‬ ‫كه‌س����ێك بێنێت‌و بیس����ه‌پێنێت به‌س����ه‌ر ئه‌و‬ ‫خه‌ڵك����ه‌دا‪ ،‬زیات����ر ‪ %95‬ئه‌و خه‌ڵك����ه‌ به‌و‌ه‬ ‫ناڕازی بون‌و كوڕو ب����راو خه‌ڵكیان ناردو‌ه بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی ب����ڕۆن‌و رێگری بك����ه‌ن له‌هه‌ڵبژاردنی‬ ‫كه‌سێك به‌س����ه‌رۆكی عه‌ش����یره‌ت له‌كاتێكدا‬ ‫له‌الیه‌ن حزبێكی سیاسیه‌و‌ه بهێنرێت‌و بكرێت‬ ‫به‌س����ه‌رۆك عه‌ش����یره‌ت چونكه‌ ل����ه‌م كاته‌دا‬ ‫سه‌رۆك عه‌شیره‌ت نانی خه‌ڵك نادات"‪.‬‬ ‫ناوب����راو ئاماژه‌ ب����ه‌وه‌ ده‌كات ك���� ‌ه ئه‌وان‬ ‫كۆمه‌ڵێك كه‌س����ی چه‌كداری����ان له‌گه‌ڵ بوه‌و‬ ‫ویستویان بڕۆن ‌ه هۆڵه‌كه‌وه‌‌و له‌چه‌ند گه‌نجێك‬ ‫بده‌ن‪ ،‬ئ����ه‌و وتی‌ "من كه‌ رۆیش����تومه‌ته‌ ئه‌و‬ ‫ش����وێنه‌ ته‌نها چ����وار حیمای����ه‌م له‌گه‌ڵ بوه‌و‬ ‫ویستومه‌ كێشه‌ دروس����ت نه‌بێت‪ ،‬پێمانوتون‬ ‫ئێم ‌ه وه‌ك خۆمان له‌وه‌ ئاگادارنین‌و نامانه‌وێت‬ ‫كێش����ه‌ دروس����ت بێت‌و باش����تره‌ دوایبخه‌ن‪،‬‬ ‫گه‌نجه‌كان په‌الماری عادل نوریان داو‌ه ئه‌گه‌ر‬ ‫ئێم���� ‌ه نه‌بوینای ‌ه ئه‌وه‌ ره‌نگه‌ گرفت دروس����ت‬ ‫بوایه‌"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "هه‌رچه‌ن����د ئێم����ه‌ پێمانوای���� ‌ه‬ ‫په‌رله‌مانتار ئیش����ی ده‌ركردنی یاس����او كاری‬ ‫یاسایه‌و ئه‌بێ داكۆكی له‌خه‌ڵك بكات‌و له‌گه‌ڵ‬

‫گه‌نج بێت ن����ه‌ك بێت به‌عه‌قڵێكی ته‌س����كی‬ ‫خۆی‌و كه‌س����ێك بێت به‌مه‌به‌س����تی تایبه‌ت‌و‬ ‫له‌به‌رژه‌وه‌ندی حزبێك هه‌ڵیبژێرێت‌و به‌خه‌ڵك‬ ‫بڵێت چه‌پڵه‌ی بۆلێب����ده‌ن ك ‌ه ئه‌م ناوچه‌یه‌ی‬ ‫به‌چاو نه‌بینیو‌ه "‪.‬‬ ‫محه‌م����ه‌د جه‌غت ‌ی له‌وه‌ش ك����رد ك ‌ه ئه‌وان‬ ‫نه‌ ناڕازی بون‌و نه‌وه‌ك به‌ڕێوه‌به‌ری پۆلیس����ی‬ ‫گه‌رمیانی����ش ل����ه‌وێ ب����ون‌و یه‌ك پۆلیس����ی‬ ‫گه‌رمیانیش����یان به‌كارنه‌هێن����اوه‌‪ ،‬ئ����ه‌و وت ‌ی‬ ‫"ره‌نگ ‌ه كه‌س����ێك له‌وێ بوبێت‌و پۆلیس بێت‌و‬ ‫له‌عه‌شیره‌تی شه‌ره‌فبه‌یانی بێت ئه‌و‌ه له‌كاتی‬ ‫ده‌وام����دا نه‌بوه‌‪ ،‬خۆ له‌عه‌ش����یره‌ته‌كه‌یه‌ هیچ‬ ‫كه‌س����ێك ده‌ستی بۆ عادل نوری درێژنه‌كردو‌ه‬ ‫ره‌نگه‌ ئه‌گه‌ر ئێم ‌ه له‌وی نه‌بوینای ‌ه له‌س����ه‌ری‬ ‫بكه‌وتایه‌و لێشیان بدایه‌"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "من ئه‌مه‌وێت ئه‌و‌ه بڵێم ك ‌ه عادل‬ ‫نوری ئه‌گه‌ر بۆ مه‌به‌ستێكی سیاسی نی ‌ه وه‌ك‬ ‫په‌رله‌مانتارێك بۆچ ‌ی هاتوه‌ بۆ ئه‌و ش����وێنه‌‌و‬ ‫دوای‌ ئه‌و كه‌س���� ‌ه كه‌وتوه‌ بیكات به‌س����ه‌رۆك‬ ‫عه‌شیره‌ت؟! له‌كاتێكدا كوڕی هۆسمان به‌گ ك ‌ه‬ ‫له‌سه‌رتیپ ئه‌وبه‌رتر‌ه بۆ سه‌رۆكی عه‌شیره‌ت‪،‬‬ ‫چونكه‌ باوكی س����ه‌رۆك عه‌شیره‌ت بوه‌ ساڵی‬ ‫‪ ،58‬بۆ عادل نوری پشتگیری لێناكات ئه‌گه‌ر‬ ‫مه‌به‌ستی نه‌بێت به‌و كه‌سه‌؟!"‬ ‫ناوبراو باس����ی‌ ل����ه‌وه‌ش كرد ك����ه‌ زۆربه‌ی‬ ‫یه‌گرتوه‌كان په‌یوه‌ندیان پێوه‌ كردوه‌و وتویان ‌ه‬ ‫ئ����ه‌و كه‌س����ه‌یان پێقبوڵنیه‌‪ ،‬زۆرب����ه‌ی الیه‌ن ‌ه‬ ‫سیاس����یه‌كانی تریش له‌یه‌كێتی‌و پارتی ئه‌ڵێن‬ ‫ئه‌و كه‌سه‌یان قبوڵنیه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "عادل نوریش‬ ‫ناتوانێ����ت خه‌ڵك دابنێت‌و ته‌نه����ا ئه‌ندامێكی‬ ‫عه‌ش����یره‌تی ش����ه‌ره‌فبه‌یانیه‌و ئه‌بوای���� ‌ه هه‌ر‬ ‫كه‌س����ێك باوه‌ڕی به‌عه‌شیره‌ت هه‌بوایه‌‪ ،‬عادل‬ ‫ن����وری باوه‌ڕی پێی نه‌بوای���� ‌ه چونك ‌ه به‌ده‌نگ‬ ‫هه‌ڵبژێردراوه‌”‪.‬‬ ‫ه����اوكات له‌ڕاگه‌یه‌نراوێك����دا ك���� ‌ه له‌تۆڕی‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی فه‌یسبوك باڵوكراوه‌ته‌وه‌ به‌ناوی‬ ‫حه‌مه‌شایی كوری هۆسمانبه‌گه‌و‌ه تێدا هاتو‌ه‬ ‫”ئێم ‌ه وه‌ك بنه‌ماڵه‌ی حه‌مه‌شای وه‌سمان به‌گ‌و‬ ‫كوڕه‌كانی پشتیوانی دانانی هیچ كه‌سێك بۆ‬ ‫سه‌رۆك عه‌شیره‌ت ناكه‌ین‌و ناشمانه‌وێت هیچ‬ ‫كه‌س����ێك به‌شێوه‌یه‌كی سه‌ربه‌خۆو تاكڕه‌وان ‌ه‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی عه‌شیره‌ت بگرێته‌ ده‌ست"‪.‬‬ ‫له‌ئێستایش����دا دوای رودان����ی چه‌ن����د‬ ‫كێش����ه‌یه‌ك له‌س����ه‌ر هه‌ڵبژاردنی كه‌سێك بۆ‬ ‫سه‌رۆكی عه‌شیره‌تی شه‌ره‌فبه‌یانی‪ ،‬به‌شێكی‬ ‫عه‌شیره‌ته‌كه‌ باوه‌ڕیان به‌هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆك‬ ‫عه‌شیره‌ته‌ك ‌ه هه‌یه‌و به‌شێكی تریش دژین‪.‬‬

‫هەڵەبجە؛ پارێزگایەك بێ ترافیك یان (ئه‌و پارێزگایه‌ی ترافیكی نیه)‌‬

‫لەساڵێكدا‪ 75‬كەس بونەتە قوربانی‬ ‫ئا‪ :‬گواڵن لوقمان‬ ‫هەڵەبجە كە پایتەختی ئاشتی باشوری‬ ‫كوردستانە‪ ،‬لەساڵی ‪ 1924‬پێشوازی‬ ‫لەیەكەم ئۆتۆمبێل كردوە‪ ،‬بەاڵم تاوەكو‬ ‫ئێستا بێ ترافیكە‪ ،‬ئەمەش گرفتی‬ ‫بۆ هاتوچۆ دروستكردوەو ژمارەی‬ ‫قوربانییەكانیشی بەرزكردوەتەوە‪،‬‬ ‫بەجۆرێك لەماوەی یەك ساڵدا‪ 42‬روداو‬ ‫تۆماركراون‌و بەهۆیانەوە‪ 75‬كەس بونەتە‬ ‫قوربانی زیانیان به‌ركه‌وتوه‪‌.‬‬ ‫س���اڵی ‪ 1969‬بڕی���اری بەپارێزگاكردنی‬ ‫ده���ۆك‌و هەڵەبجە پێك���ەوە دەرچو‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەوەی دوەمیان لەلیستەكەدا مایەوە تاوەكو‬ ‫حكومەتی بەعس‪ 35‬ساڵی حوكمڕانی خۆی‬ ‫تەواوكرد‪ ،‬لەس���اڵی ‪ 2013‬بەدواوە جارێكی‬ ‫دیك���ە بابەتەك���ە چوەوە نێ���و پەرلەمانی‬ ‫كوردستان‌و لەو ساڵەدا پەرلەمان پەسەندی‬ ‫ك���رد‪ ،‬پاش���ان لەكۆتایی س���اڵی‪ 2014‬و‬ ‫سەرەتای ساڵی‪ 2015‬حكومەت‌و پەرلەمانی‬ ‫عێراق بەفەرمی هەڵەبجەیان وەك‪ 19‬هەمین‬ ‫پارێزگای عێراق ناساند‪.‬‬ ‫پارێزگای هەڵەبجە كە بچوكترین پارێزگای‬ ‫عێراق���ە‪ ،‬بەهۆی قەیرانی دارایی باش���وری‬ ‫كوردس���تان‌و نەبونی بودجەی پێویس���ت‬ ‫بەدەست دەیان كێشەوە دەناڵێنێت‪ ،‬یەكێك‬ ‫لەكێش���ە دیارەكانیش خراپ���ی رێگاوبان‌و‬ ‫نەبونی ترافی���ك‌و هێماكان���ی هاتوچۆیە‪،‬‬ ‫بەش���ێوەیەك ترافیك لەو پارێزگایە نییەو‬ ‫هێماكان���ی هاتوچ���ۆش ئەگەر هەش���بن‪،‬‬ ‫ئاراستەكەیان گۆڕاوە‪.‬‬

‫به‌شێكی زۆر له‌ش���وفێران‌و دانیشتوانی‬ ‫پارێزگای هه‌ڵه‌بج ‌ه گله‌یی له‌خراپی ره‌وشی‬ ‫هاتوچۆی شاره‌كه‌ ده‌كه‌ن‌و نه‌بونی ترافیك‌و‬ ‫هێمای هاتوچۆ به‌گرفتێكی گه‌ور‌ه ناوده‌به‌ن‪،‬‬ ‫رێب���وار ش���وفێرێكی ته‌مه‌ن‪ 36‬س���اڵه‌ی‬ ‫دانیشتوی هه‌ڵه‌بجه‌یه‌‪ ،‬ئه‌و گله‌یی له‌سیستمی‬ ‫هاتوچۆی پارێزگاكه‌ ده‌كات‌و ده‌ڵێت سه‌یر‌ه‬ ‫تائێستا هه‌ڵه‌بجه‌ س���یمای پارێزگای پێو‌ه‬ ‫دیارنیه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ له‌كاتێكدایه‌ دیارترین شاری‬ ‫كوردس���تانه‌ ل���ه‌ڕوی قوربانیدان���ه‌وه‌‪ .‬ئه‌م‬ ‫ش���وفێر‌ه له‌درێژه‌ی قس���ه‌كانی ئاماژ‌ه بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ ده‌كات‪" ،‬خراپی سیس���تمی هاتوچۆو‬ ‫رێگه‌وب���ان‌و نه‌بون���ی هۆكاریكی تر بو ‌ن بۆ‬ ‫به‌رزبونه‌وه‌ی روداوه‌كانی هاتوچۆو تائێستا‬ ‫الیه‌نه‌ په‌یوه‌ندیداره‌كانیش لێی بێده‌نگن"‪.‬‬ ‫محه‌مه‌د نوری���ش هاواڵتییه‌كی تری ئه‌م‬ ‫ش���اره‌یه‌‪ ،‬له‌ال‌ی���ه‌ن خۆیه‌و‌ه هه‌م���ان رای‬ ‫رێبواری شۆفیری هه‌یه‌‪ ،‬ئه‌و ده‌ڵێت "كه‌ تۆ‬ ‫ناوت له‌شوێنێك نا پارێزگا ده‌بێت وابكه‌ی‬ ‫ش���وێنه‌كه‌ تەنه���ا به‌ناو پارێ���زگا نه‌بێت‪،‬‬ ‫ده‌بێت كاربكرێت سیماكانی پارێزگابون به‌م‬ ‫ش���اره‌وه‌ دیاربێت‪ ،‬به‌النیكه‌م بامه‌سه‌له‌ی‬ ‫ترافی���ك‌و هێم���ای هاتوچ���ۆو چاكکردنی‬ ‫رێگه‌وبان���ه‌كان به‌هه‌ن���د وه‌ربگیرێت"‪ .‬ئه‌م‬ ‫هاواڵتیه‌ له‌درێژه‌ی قسه‌كانی ده‌ڵێت "وه‌ك‬ ‫ئ���ه‌وه‌ وای��� ‌ه حكومه‌ت هه‌ڵه‌بج���ه‌و بڕیاری‬ ‫به‌پارێزگاكردنی ئه‌و شاره‌ی به‌كۆڵدا هاتبێت‪،‬‬ ‫تائێستا به‌كرده‌یی شتی بۆ نه‌كراوه‌‪ ،‬ئه‌م ‌ه‬ ‫له‌كاتێكدای���ه‌ هه‌ڵه‌بجه‌یی���ه‌كان له‌مێ���ژوی‬ ‫كوردستان گه‌وره‌ترین گورزیان به‌ركه‌وتوه‌و‬ ‫شیاوی هه‌مو خزمه‌تگوزاریه‌كن"‪.‬‬ ‫له‌الی���ه‌ن خۆی���ه‌وه‌ ف���ازڵ حەمەئەمین‪،‬‬

‫بەڕێوەبەری پۆلیس���ی هاتوچۆی پارێزگای‬ ‫هەڵەبجە ده‌ڵێ���ت‪ ،‬نەبونی ترافیك‌و خراپی‬ ‫رێگاوب���ان كێش���ەی زۆری بۆ ش���ۆفێران‌و‬ ‫هاواڵتیان دروست كردوە‪ .‬ئاماژەی بەوەشدا‬ ‫شۆفێران خۆیان بەشێكن لەكێشەكەو وەك‬ ‫پێویس���ت بەڕێنماییەكانی هاتوچۆ پابەند‬ ‫نابن‪.‬‬ ‫ئه‌و به‌ڕێوه‌به‌رە ئه‌وه‌ش���ی ئاشكراكرد ك ‌ه‬ ‫تاوەكو ئێستا چەندین جار داواكراوە ترافیك‬ ‫لەس���ەنتەری ش���اری هەڵەبج���ە دابنرێت‪،‬‬ ‫چەندی���ن لیژنەش ب���ۆ چارەس���ەركردنی‬ ‫كێشەكانی هاتوچۆ س���ەردانی شارەكەیان‬ ‫كردوەو چەند دیزانێك بۆ چاككردنی رێگاو‬ ‫شەقامەكان دانراون‪ ،‬بەاڵم "بەهۆی نەبونی‬ ‫بودجەوە تاوەكو ئێستا پڕۆژەكە جێبەجێ‬ ‫نەكراوە"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا ئه‌وه‌ش���ی راگه‌یان���د "بڕیارە‬ ‫س���اڵی ‪ 2017‬بەشێوەیەكی مۆدێرن دەست‬ ‫بەپڕۆژەك���ە بكرێ���ت‌و پێن���ج ترافی���ك بۆ‬ ‫سەنتەری شاری هەڵەبجە دابنرێن‪ ،‬ئەوانیش‬ ‫لەچوارڕیانەكانی (سەنتەری شار‪ ،‬رێگاكانی‬ ‫خورماڵ‪ ،‬سیروان‪ ،‬تەوێڵەو بیارە) دەبن"‪.‬‬ ‫ئه‌م به‌ڕێوه‌به‌ر‌ه ده‌ڵێت "بەڕێوەبەرایەتیی‬ ‫هاتوچۆی هەڵەبجە ئێس���تا‪ 170‬كارمەندی‬ ‫هەی���ە‪ ،‬داواك���راوە كارمەن���دی دیك���ە بۆ‬ ‫بەڕێوەبەرایەتییەك���ە دابمەزرێ���ن‪ ،‬چونكە‬ ‫هەم ژم���ارەی كارمەن���دەكان كەمە‪ ،‬هەم گ���ەورەو س���ێ پاس���ی گواس���تنەوە) بۆ‬ ‫چەن���د بەش���ێكی پێویس���تمان نیه‌‪ ،‬وەك بەڕێوەبەرایەتییەكەیان دابینكراون‪.‬‬ ‫بەش���ی راگەیاندن‪ .‬فازڵ حەمەئەمین باسی‬ ‫بەپێی ئاماری هاتوچۆی هه‌ڵه‌بج ‌ه لەساڵی‬ ‫لەوە كرد هەوڵدراوە كێش���ەكان چارەسەر‬ ‫بكرێ���ن‌و لەس���اڵی ‪ 2016‬دا‪ 10 ،‬ئۆتۆمبێل ‪ 2016‬دا ‪ 42‬روداوی هاتوچ���ۆی ئۆتۆمبێل‌و‬ ‫كە بریتی بون لە(ش���ەش فالت‪ ،‬كرێنێكی ماتۆرسكیل (‪ 23‬پێكدادان‪ 13 ،‬وەرگەڕان‌و‬

‫تاوەكو ئێستا چەندین‬ ‫جار داواكراوە ترافیك‬ ‫لەسەنتەری شاری‬ ‫هەڵەبجە دابنرێت‬ ‫بەاڵم "بەهۆی نەبونی‬ ‫بودجەوە تاوەكو ئێستا‬ ‫پڕۆژەكە جێبەجێ‬ ‫نەكراوە‬

‫ش���ەش ش���ێالن) لەهەڵەبجە تۆماركراون‪،‬‬ ‫بەه���ۆی روداوەكانیش‪ 11‬كەس مردون (نۆ‬ ‫پیاوو دو ئافرەت) ‪ 57‬كەسیش برینداربون‬ ‫(‪ 31‬پیاوو ‪ 16‬ئافرەت)‪.‬‬ ‫بەشێک لەمێژوی هەڵەبجە‪:‬‬ ‫ هەڵەبج���ە ش���ارێكی كۆنی باش���وری‬‫كوردس���تانەو مێژوەك���ەی بۆ س���ەردەمی‬ ‫لۆلۆییەكان دەگەڕێتەوە‪.‬‬ ‫ س���اڵی‪ 1650‬لەالی���ەن بەگزادەكانی‬‫جافەوە ئاوەدان كراوەتەوە‪.‬‬ ‫ یەكەم خان���و لەهەڵەبجە‪ ،‬بەگەكانی‬‫شیوەكەڵ دروستیان كردوە‪.‬‬ ‫س���اڵی‪ 1889‬لەس���ەردەمی‬ ‫‬‫عوسمانییەكاندا بوەتە قەزا‪.‬‬ ‫ عوسمان پاش���ای جاف بوەتە یەكەم‬‫قایمقامی هەڵەبجە‪.‬‬ ‫ بەرل���ەوەی ببێت���ە ق���ەزا‪ ،‬ل���ەڕوی‬‫ئیدارییەوە س���ەر بەناحی���ەی گوڵعەمبەر‬ ‫(خورماڵ) بوە‪.‬‬ ‫ س���اڵی‪ 1919‬یەك���ەم قوتابخان���ەی‬‫سەرەتایی تێدا كراوەتەوە‪.‬‬ ‫ ساڵی‪ 1924‬یەكەم ئۆتۆمبێل هاتوەتە‬‫هەڵەبجەو فەرمانگەی پۆس���تەو تەلەگرافی‬ ‫تێدا كراوەتەوە‪.‬‬ ‫ ساڵی‪ 1929‬یەكەم نەخۆشخانەی تێدا‬‫كراوەت���ەوەو پڕۆژەی ئاوی خواردنەوەی بۆ‬ ‫دانراوە‪.‬‬ ‫ س���اڵی‪ 1930‬بین���ای س���ەرای تێ���دا‬‫بنیاتنرا‪ ،‬لەهەمان ساڵیش���دا بەنزینخانەی‬ ‫تێداكرایەوە‪.‬‬ ‫‪ -‬س���اڵی‪ 1931‬میوانخان���ەو گەراج���ی‬

‫ئۆتۆمبیلی تێدا دروستكرا‪.‬‬ ‫ س���اڵی‪ 1933‬یەك���ەم قوتابخان���ەی‬‫سەرەتایی كچانی تێدا كراوەتەوە‪.‬‬ ‫ س���اڵی‪ 1934‬ش���ەقامی سەرەكی نێو‬‫شار دروستكراوە‪.‬‬ ‫ ساڵی‪ 1936‬یەكەم موەلیدەی كارەبای‬‫بۆ دانرا‪.‬‬ ‫ ساڵی ‪ 1939‬یەكەم شانۆیی لەهەڵەبجە‬‫نمایشكراوە‪.‬‬ ‫ س���اڵی‪ 1945‬یەك���ەم قوتابخان���ەی‬‫ناوەندی تێ���دا كراوەتەوەو باخی گش���تی‬ ‫دروستكراوە‪.‬‬ ‫ س���اڵی ‪ 1956‬پەرتوكخان���ەی تێ���دا‬‫كراوەتەوە‪.‬‬ ‫ هەڵەبجە خاوەنی چەندین ش���اعیری‬‫گەورەیە لەوان���ە (نالی‪ ،‬گۆران‪ ،‬مەولەوی‪،‬‬ ‫ئەحم���ەد موختار جاف‪ ،‬تاهیر بەگی جاف‬ ‫‪.....‬و چەندانی دیکە)‪.‬‬ ‫ بەپێی سەرژمێریی بەریتانیا‪ ،‬ژمارەی‬‫دانیشتوانی نێو هەڵەبجە لەساڵی ‪ 1920‬دا‬ ‫‪ 6509‬كەس بوە‪.‬‬ ‫ بەپێی سەرژمێریی ساڵی‪ ،1922‬كۆی‬‫دانیش���توانی قەزاكە ‪ 50‬هەزارو ‪ 800‬كەس‬ ‫بوە‪.‬‬ ‫ س���اڵی‪ 1988‬فڕۆكەكان���ی بەع���س‬‫هەڵەبجەی���ان كیمیاب���اران ك���ردو ‪5000‬‬ ‫هاونیشتمانییان شەهیدكرد‪.‬‬ ‫ س���اڵی‪ 2010‬ب���ەردی بناغەی زانكۆی‬‫هەڵەبجەی دانرا‪.‬‬ ‫ ل���ە‪ 2013/12/31‬حكومەتی هەرێمی‬‫كوردس���تان بڕیاری���دا هەڵەبج���ە بکرێتە‬ ‫پارێزگا‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫کۆمه‌اڵیه‌تی‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫مامۆستایه‌ك هه‌وڵ ‌ی خۆخنكاندن گه‌نجێک به‌هۆی سه‌رماو‬ ‫له‌ده‌ریاچه‌ ‌ی دوكاندا ده‌دات به‌دوکه‌ڵی خەڵوز دەخنكێت‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬ ‫ژنێكی‌ ته‌مه‌ن ‪ 45‬ساڵ‌‪ ،‬كه‌ پیشه‌ ‌ی‬ ‫مامۆستا ‌ی ئینگلیزییه‌ له‌پرد ‌ی‬ ‫په‌ڕینه‌وه‌ی‌ ئاو ‌ی ده‌ریاچه‌ی‌ دوكاندا‬ ‫خۆی‌ هه‌ڵده‌داته‌ خواره‌وه‌ به‌مه‌به‌ست ‌ی‬ ‫خۆخنكاندن‪.‬‬ ‫كاتژمێر ‪ 9:30‬خوله‌كی س���ه‌رله‌به‌یانی‬ ‫رۆژی یه‌كش���ه‌ممه‌ ‪،2016/12/28‬‬ ‫ژنێك���ی ته‌مه‌ن ‪ 45‬س���اڵ كه‌ پیش���ه‌ی‬ ‫مامۆس���تایه‌ له‌پردی په‌ڕین���ه‌وه‌ی ئاوی‬ ‫ده‌ریاچ���ه‌ی دوكاندا خ���ۆی هه‌ڵده‌دات ‌ه‬ ‫خواره‌و‌ه به‌مه‌به‌ستی خۆخنكاندن‪ ،‬چه‌ند‬ ‫شایه‌تحاڵێكیش ئاماژ‌ه به‌وه‌ ده‌كه‌ن ئه‌و‬ ‫به‌یانی ‌ه ژنه‌كه‌یان بینیو‌ه له‌س���ه‌رپرده‌ك ‌ه‬ ‫خۆ ‌ی هه‌ڵداوه‌و ئاوبردویه‌تی‪.‬‬ ‫ئه‌و ژنه‌ ماوه‌ی بیس���ت س���اڵ ده‌بێت‬ ‫مامۆستای زمانی ئینگلیزیه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی‬ ‫كێش���ه‌یه‌كی كۆمه‌اڵیه‌تیی���ه‌و‌ه دوچاری‬ ‫نه‌خۆشی ده‌رونی بوه‌‪ ،‬رۆژ ‌ی ‪2016/12/25‬‬ ‫جارێك���ی دیكه‌ له‌ماڵ هاتۆده‌رو له‌هه‌مان‬ ‫جێگه‌ هه‌وڵ���ی خۆخنكاندنی داوه‌‪ ،‬ئه‌م ‌ه راگه‌یاند "(م س م) پیشه‌ی مامۆستایه‌‌و‬ ‫دوه‌م جاریه‌ت���ی خ���ۆی ده‌خات���ه‌ ئاوی ژیانی هاوسه‌رگیری پێكهێناوه‌و خێزانداره‌‌و‬ ‫خاوه‌ن���ی دو منداڵ���ه‌‌و هاوس���ه‌ره‌كه‌ی‬ ‫ده‌ریاچه‌ی دوكانه‌وه‌‪.‬‬ ‫ب���ه‌رزان ئه‌حمه‌د كه‌ ماوه‌ی ده‌س���اڵ فه‌رمانب���ه‌ری وه‌زاره‌تی پێش���مه‌رگه‌یه‌‪،‬‬ ‫ده‌بێ���ت وه‌ك مه‌ل���ه‌وان له‌ش���اروچكه‌ی رۆژی‪ 2016/12/28‬له‌سه‌رپری په‌ڕینه‌وه‌ی‬ ‫دوكان كارده‌كات‌و ژیانی چه‌ندین هاواڵتی ئاوی ده‌ریاچه‌ی دوكان خۆی هه‌ڵده‌دات ‌ه‬ ‫له‌م���ردن رزگاركردوه‌‪ ،‬ئاماژه‌ی‌ به‌و‌ه كرد خواره‌و‌ه به‌مه‌به‌ستی خۆخنكاندن له‌كاتی‬ ‫به‌یانی كاتژمێ���ر ‪ 9:30‬خوله‌ك‪ ،‬یه‌كێك رزگاركردنی له‌الیه‌ن هاواڵتییه‌كه‌وه‌ به‌ناوی‬ ‫له‌هاوڕێكان���ی‌ ئاگاداری كردوه‌ته‌و‌ه ژنێك به‌رزان تیمه‌كانمان گه‌یشتونه‌ت ‌ه شوێنی‬ ‫له‌پ���ردی په‌رینه‌وه‌كه‌ خ���ۆی هه‌ڵداوه‌ت ‌ه روداوه‌كه‌‌و وته‌ی كه‌سوكاركه‌ی وه‌رگیراو‌ه‬ ‫خواره‌وه‌‌و فریایبك���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "خۆم ك ‌ه به‌هۆی كێش���ه‌یه‌كی كۆمه‌اڵیه‌تییه‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌ش���ارۆچكه‌ی دوكان كاری دوكانداری ماوه‌ی س���اڵێك ده‌بێت توشی نه‌خۆشی‬ ‫ده‌كه‌م‪ ،‬هه‌رئه‌وكات گه‌یش���تمه‌ سه‌ری‌و ده‌رونی بوه‌‪ ،‬ل���ه‌دوای لێكۆڵینه‌وه‌ وته‌ی‬ ‫له‌ئاوه‌كه‌ ده‌رمهێنایه‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه له‌به‌رخۆیه‌و‌ه كه‌س���وكاره‌كه‌ی‪ ،‬ره‌وانه‌ی نه‌خۆشخانه‌ی‬ ‫ه���اواری ده‌كرد وازملێبێن��� ‌ه با بۆ خۆم ده‌رونی كراوه‌ له‌سلێمانی"‪.‬‬ ‫وتیشی "پێش ئه‌وه‌ی هه‌وڵی خۆكوشتن‬ ‫بخنكێنم‪ ،‬دوات���ر پۆلیس���م له‌ڕوداوه‌ك ‌ه‬ ‫ئاگاداركرد‌و هێزه‌كانی���ان هاتن‌و بردیان ‌ه بدات كه‌سوكاره‌كه‌ی‌و هاوسه‌ره‌كه‌ی چه‌ند‬ ‫بنك���ه‌ی به‌ڕه‌نگاربون���ه‌وه‌ی‌ توندوتیژی جارێك س���ه‌ردانی پزیش���كی ده‌رونییان‬ ‫پێكردو‌ه به‌مه‌به‌س���تی چاره‌سه‌ر‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئافره‌تان له‌شارۆچكه‌ی دوكان"‪.‬‬ ‫نه‌قیب فه‌ره‌ی���دون زرار لێپرس���راوی وه‌ك پێویس���ت چاره‌س���ه‌ری بۆ نه‌كراو‌ه‬ ‫توندوتیژی شارۆچكه‌ی دوكان به‌ئاوێنه‌ی كه‌ ماوه‌یه‌كی ده‌وێ���ت ل ‌ه ‪2016/12/25‬‬

‫جارێكی دیك ‌ه هه‌وڵی‬ ‫خۆخنكانی داو‌ه‬ ‫له‌هه‌مان شوێن‬

‫جارێكی دیك ‌ه هه‌وڵ���ی خۆخنكانی داو‌ه‬ ‫له‌هه‌مان ش���وێن‪ ،‬به‌ئۆتومبیلێكی جۆری‬ ‫ته‌كسی له‌س���لێمانیه‌و‌ه هاتۆت ‌ه دوكان‌و‬ ‫ل���ه‌دوای قس���ه‌كردن‌و گفتوگ���ۆ خاوه‌نی‬ ‫ئۆتۆمبیله‌ك��� ‌ه زانیویه‌تی ب���اری ده‌رونی‬ ‫ته‌واو نییه‌ هێزه‌كانمان���ی ئاگاداركرده‌و‌ه‬ ‫كه‌ كه‌سێك ده‌یه‌وێت له‌ئاوی ده‌ریاچه‌ی‬ ‫دوكان���دا خ���ۆی بخنكێنێ���ت‪ ،‬ئێم���ه‌ش‬ ‫رێگریمان لێكرد"‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر س���ه‌باره‌ت ب���ه‌ڕوداوی هه‌وڵی‬ ‫خۆخنكاندنی ئه‌م ژن ‌ه له‌ئاوی ده‌ریاچه‌ی‬ ‫دوكاندا‪ ،‬ئاكۆ مه‌جی���د توێژه‌ی ده‌رونی‬ ‫به‌ڕه‌نگاربون���ه‌وه‌ی‬ ‫له‌نوس���ینگه‌ی‬ ‫توندوتیژی ئافره‌تان له‌شارۆچكه‌ی دوكان‬ ‫له‌‌وباره‌یه‌و‌ه وتی "له‌دوای ئاگادركردنه‌وه‌م‬ ‫له‌ڕوداوێكی له‌وش���ێوه‌یه‌ ژنه‌كه‌مان الی‬ ‫خۆمان هێش���ته‌وه‌و چه‌ن���د كاتژمێرێك‬ ‫گفتوگۆم له‌گه‌ڵ كرد به‌شێوه‌یه‌كی كاتی‬ ‫قه‌ناعه‌تمان پێكرد ك ‌ه واز له‌بیری خنكاندن‬ ‫بهێنێت‌و بگه‌ڕێت���ه‌و‌ه بۆماڵه‌وه‌‌و جارێكی‬ ‫دیك���ه‌ بی���ر له‌خۆخنكان���دن نه‌كاته‌وه‌‪،‬‬ ‫پێویس���تی به‌چاوێری پزیشكی ده‌رونی‬ ‫هه‌ی���ه‌ ماوه‌یه‌كی دیاریك���راو تاده‌رمانی‬ ‫پێویس���تی بۆ به‌كاربهێنرێت كه‌ جارێكی‬ ‫دیك���ه‌ش س���ه‌ردانی پزیش���كی ده‌رونی‬ ‫ك���ردوه‌‌و وه‌ك پێویس���ت رێنماییه‌كانی‬ ‫جێبه‌ج��� ‌ێ نه‌كردوه‌ ك��� ‌ه برتییه‌ له‌خه‌وو‬ ‫به‌كارهێنانی ده‌رمانه‌كان كه‌ پێویس���تی‬ ‫به‌پێن���ج دانیش���تنی‌ دیك��� ‌ه هه‌یه‌ وه‌ك‬ ‫چاره‌سه‌ر ره‌وانه‌ی نه‌خۆشخانه‌ی ده‌رونی‬ ‫كراوه‌ له‌ش���اری س���لێمانی به‌مه‌به‌ستی‬ ‫چاره‌سه‌ر"‪.‬‬ ‫وتیش���ی "به‌هۆی ئه‌و دۆخ���ه‌ی روی‬ ‫له‌هه‌رێم���ی كوردس���تان ك���ردو‌ه له‌ڕوی‬ ‫ئابوری‌و كۆمه‌اڵیه‌تی كێش���ه‌ ده‌رونیه‌كان‬ ‫رۆژ ب���ه‌ڕۆژ له‌كۆمه‌ڵ���گادا له‌زیادبوندای ‌ه‬ ‫كه‌ هاواڵتی���ان ب���ه‌ره‌و خه‌مۆكی ده‌به‌ن‬ ‫ك���ه‌ س���ااڵنه‌ س���یمینارمان هه‌ی���ه‌ بۆ‬ ‫هاواڵتی���ان‌و فه‌رمانبه‌ران تائه‌م حاڵه‌تان ‌ه‬ ‫زیاتر نه‌بێت به‌تایبه‌تی ئافره‌تان توش���ی‬ ‫ئه‌و نه‌خۆش���یانه‌ ده‌بن زی���اد له‌پیاوان‬ ‫ك��� ‌ه ئه‌وه‌ش بۆ جی���اوازی بونیادی ژنان‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌وه‌"‪.‬‬

‫ئا‪ :‬ئاوێنە‬ ‫كاتژمێر‪ 5:30‬خولەكی بەرەبەیانی‬ ‫‪ 2016/12/14‬كوڕێكی تەمەن ‪ 22‬ساڵ‪،‬‬ ‫بەناوی بەكر عومەر لەژورەكەی خۆیدا‬ ‫لەشارۆچكەی پیرەمەگرون سەرماو غازی‬ ‫خەڵوز پێكەوە دەیكوژن‪.‬‬ ‫بەك����ر م����اوەی دە س����اڵ دەبێ����ت وازی‬ ‫لەقوتابخان����ە هێن����اوە‌و لەگ����ەڵ پورزایەكی‬ ‫لەش����ارۆچكەی پیرەمەگرون كاری ئیزوگامی‬ ‫بۆمااڵن‌و ش����وێنە گش����تیەكان دەكات‌‪ ،‬ئەو‬ ‫لەنهۆمی دوەمی ماڵی باوكی دەژیا كە ماوەی‬ ‫دو س����اڵ دەبێت خەریكی دروس����تكردنی بو‬ ‫هێشتا تەواونەبوە‪.‬‬ ‫ه����اوڕێ‌ عوم����ەر ب����را بچوك����ی بەكر كە‬ ‫بەردەوام پێكەوەب����ون لەیەك ماڵدا دەژیان‌و‬ ‫بەكاكە گیان بانگی دەكرد‪ ،‬ئەو بەهەناسەی‬ ‫س����اردەوە وت����ی "ئ����ەو ئێوارەی����ە هاتەوە‬ ‫لەكارەك����ەی چەن����د چڵەدارێكی س����وتاند‬ ‫لەژورەكەی پش����تەوە تاببێتە خەڵوز‌و دواتر‬ ‫بیباتە ژورەکەی پێك����ەوە لەگەڵ هاوڕێكانی‬ ‫لەبەری دانیشین تاخۆیانی پێگەرم بكەنەوە‬ ‫ه����ەر ئێوارەیەك كارەب����ای حكومی نەبوایە‬ ‫تاهیتەر داگرسێنین ئاگری دەكردەوە‌و دواتر‬ ‫خەڵوزەكەی دەهێنایە ژورەكەی كە زۆربەی‬ ‫كات ئاگاداری خۆم����ان دەبوین تاغاز لێمان‬ ‫نەدات نەخنكێین‪ ،‬بەاڵم ئەو ش����ەوە بەهۆی‬ ‫سەرماوە بیرمانچبوەوە ئەوەبو من لەكاتژمێر‬ ‫یانزەی ش����ەودا چومە ژورەك����ەی خۆم ئەو‬ ‫دانیش����تبو بەتانیەكەی لەخۆی����ەوە ئااڵندبو‬ ‫باوك����م لەنهۆمی خوارەوە ه����اواری كرد كە‬ ‫ئاگاداری خۆمانبین ش����ەوانی دیكە تاكێكی‬ ‫پەنجەرەكەمان دەكردەوە"‪.‬‬ ‫هاوڕێ����ی برای بی����ر لەوە دەكات����ەوە ئەو‬ ‫شەوە براكەی بەجێنەهێش����تایە ئەو روداوە‬ ‫روینەدەداو ك����ە مردنی بەكر ت����ەواو ژیانی‬ ‫گۆڕیوەو بەردەوام بیر لەو رۆژە دەكاتەوە بۆ‬ ‫دواجار براكەی بینیوەتەوە‪.‬‬ ‫دایك‌و ب����اوك‌و براكانی بەكر كاتژمێر دوی‬ ‫پاش نی����وەڕۆ دەزانن كوڕەكەی����ان مردوە‪،‬‬ ‫هاوڕێ وتی "بۆشەوەكەی چەند جارێك باوكم‬ ‫دەچێتە نهۆمی سەروە تابانگی بكات بزانێت‬

‫هەر ئێوارەیەك كارەبای‬ ‫حكومی نەبوایە تاهیتەر‬ ‫داگرسێنین ئاگری‬ ‫دەكردەوە‌و دواتر‬ ‫خەڵوزەكەی دەهێنایە‬ ‫ژورەكەی كە زۆربەی‬ ‫كات ئاگاداری خۆمان‬ ‫دەبوین تاغاز لێمان‬ ‫نەدات نەخنكێین‬ ‫خەوت����وە یان ن����ا ئ����ەوكات كاتژمێر لەیەك‬ ‫بۆ دوی ش����ەو دەبێت‪ ،‬ب����ەاڵم ئەو بەخەبەر‬ ‫دەبێت‌و خەریكی موبایلەكەی دەبێت كە پێی‌‌‬ ‫دەڵێت بێتەخوارەوە الی ئێمە بخەوێت دواتر‬ ‫بەجێیدەهێڵێت"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "بەك����ر ئ����ەو رۆژان����ەی كاری‬ ‫نەبوای����ە درەن����گ دەخ����ەوت‌و ب����ەڕۆژ زۆر‬ ‫ئ����ارەزوی خەوی دەك����رد تادرەنگانێكی ئەو‬ ‫ڕۆژە هەڵنەدەس����ا لەخ����ەو‪ ،‬جارێكی دیكە‬ ‫لەكاتژمێ����ر دوان����زەی نی����وەڕۆدا بانگمكرد‬ ‫دەنگی نەبو ئەوەبو جارێكی دیكە بانگمكردو‬ ‫ئەمج����ارە دەس����تم دا لەش����انی‌و پەلمگرت‬ ‫كە لەتەنیش����تی خەڵوزەك����ەوە بەتانیەكەی‬ ‫ئااڵندبو لەقاچەكانیەوە‌و لەسەرپش����ت خۆی‬ ‫كۆكردبوە‌و پەلەكانی س����اردببونەوە ئەوكات‬ ‫زانی����م براكەم نەماوەو مردوە كە الش����ەكەی‬ ‫تەواو خاو ببۆوە"‪.‬‬ ‫هاوڕێ باس ل����ەوە دەكات كە هەرئەوكات‬ ‫چوەتە خ����وارەوە‌و هاواری‌ ك����ردوە فریامان‬

‫بەکر عومەر‬ ‫ك����ەون بەكری ب����رای‌ لەژورەكەی����دا خنكاو‌ە‬ ‫تابیبەن����ە نەخۆش����خانەو دراوس����ێكانی‌‬ ‫بەدەنگیەوە هاتون‌و الش����ەكەیان خستوەتە‬ ‫بەتانیەكەوە‪ ،‬ئەو وتی‌ "خۆشم نازانم بەچەند‬ ‫دەقیقەیەكی زۆركەم خستمانە ئۆتۆمبیلێكەوە‌‬ ‫تاژیانی بۆ بگێڕینەوە‌و رزگاری بكەین‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەداخ����ەوە پزیش����كەكان پێی����ان وتین كە‬ ‫كوڕەكەتان لەكاتژمێر پێنج‌و نیوی بەیانیەوە‬ ‫بەهۆی غازی خەڵوزەوە گیانیلەدەس����تداوە‌و‬ ‫ئەتوانن بیبەنە پزیش����كی دادوەری سلێمانی‬ ‫تاالشەكەی توێكاری بۆ ئەنجامبدرێت"‪.‬‬ ‫وتیش����ی "گیانلەدەس����تدانی براكەم قەت‬ ‫بیرناچێتەوە كە ئەو چەندین خەون‌و ئاواتی‬ ‫هەبو ك����ە زۆر دڵ����ی بەم ماڵەی خۆش����بو‬ ‫زۆری حەزدەكرد ت����ەواوی بكات‪ ،‬ژیانی تێدا‬ ‫دروستبكات بەردەوام خەریكی دەبو تاتەواوی‬ ‫بكات ئەوە یەكێك بو لەئارەزوەكانی‌ ژیانی‌و‬ ‫شەوانە چەندین برادەری دەهاتن سەردانیان‬ ‫دەك����رد چەندی����ن كاتژمێ����ر الی دەمانەوە‌و‬ ‫هیوایەت����ی ئەوەب����و برادەرەكان����ی لەخۆی‬ ‫كۆبكاتەوەو قسەیان بۆبكات"‪.‬‬ ‫لەمبارەی����ەوە‪ ،‬وتەبێژی پۆلیس����ی قەزاو‬ ‫ناحیەكان����ی پارێ����زگای س����لێمانی‪ ،‬نەقیب‬ ‫سایب سەالم بەئاوێنەی راگەیاند "گەنجێكی‬ ‫تەمەن ‪ 22‬ساڵ‪ ،‬شەوی ‪ 12/14‬لەماڵەكەیدا‬ ‫بەهۆی غازی خەڵوزەوە گیانی لەدەستداوە‌و‬ ‫تەرمەكەی رەوانەی پزیشكی دادوەری كراوە‌و‬ ‫پەڕاوی یاس����ایی بۆ روداوەك����ە كراوەتەوە‌و‬ ‫وتەی كەسوكارەكەی وەرگیراوە هیچ لێدانێك‬ ‫بەجەس����تەیەوە نیە‌و ئەو ئێوارەیە خەڵوزی‬ ‫بردوەت����ە ژورەك����ەی دەرگا‌و پەنجەرەكەی‬ ‫قەپاتكردوە‌و بەوهۆیەوە خنكاوە"‪.‬‬

‫رادیۆی کوبانی‬

‫ژن لەسەنگەرەکانی هەرە پێشەوەی بەرگریدایە‬ ‫ئا‪ :‬بێریڤان جه‌مال حه‌مه‌ سه‌عید‬ ‫"رادیۆی کوبانی"‪ ،‬یەکێک بو لەفیلمە‬ ‫دۆکۆمێنتییەکانی ڤێستیڤاڵی جیهانی‬ ‫دوهه‌زارو شانزه‌ له‌شاری ئه‌مستردامی‬ ‫پایته‌ختی هۆڵه‌ندا‪ ،‬کە به‌باشترین فیلمی‬ ‫دۆکۆمێنتی هۆڵه‌ندی هه‌ڵبژێردراو خه‌اڵتی‬ ‫پێبه‌خشرا‪ .‬هەر لەو پەیوەندەدا‪ ،‬ئه‌م فیلمه‌‬ ‫یانزه‌ جار له‌‌هۆڵی سینه‌ماکانی ئه‌مستردامدا‪،‬‬ ‫نمایش کرا‪.‬‬ ‫ئ���ەم فیلمە لەدەرهێنانی رێبەر دۆس���کییە‬ ‫(‪ ٤١‬ساڵه‌)و بابەتەکەی لەسەر هێرشی داعشە‬ ‫ب���ۆ داگیرکردنی کۆبان���ی‌و بەڕەنگاربونەوەی‬ ‫جەم���اوەری خەڵکەکەیەت���ی لەبەرامبەر ئەم‬ ‫هێرش���ەداو رزگارکردن���ی‪ .‬له‌الیه‌ک س���یمای‬ ‫دیمه‌نی دڵته‌زێنی ش���ارێکی وێران‌و کاولکراو‬ ‫پیش���ان دەدات‪ ،‬که‌ چۆن الش���ەی ش���ێواوو‬ ‫پارچه‌پارچه‌‌ک���راو له‌ن���او داروپ���ه‌ردوی ئەم‬ ‫ش���ارە وێران���ەدا به‌ش���ۆفڵ ده‌رده‌هێنرێ���ن‪،‬‬ ‫له‌الیه‌کی تریشەوە‪ ،‬هێزو توانای لەبننەهاتوی‬ ‫دانیش���توانی بەی���ان دەکات‪ ،‬ک���ە چۆن زاڵ‬ ‫دەبن بەس���ەر ئه‌م بارودۆخه‌ پڕکارەس���اتەو‬ ‫چ هەوڵ‌و کۆشش���ێکی پڕزەحمەت دەدەن بۆ‬ ‫دەس���تپێکردنەوە بەژیان‌و ئاوەدانکردنەوە‌ی‬ ‫شارەکە لەپاش ئەم هێرشە‪.‬‬ ‫لەدیمانەیەک���دا بۆ ئاوێنه‌‪ ،‬رێبه‌ر دۆس���کی‬ ‫ئاماژه‌ ب���ەوە دەکات‪" ،‬که‌ ده‌یه‌وێت لەڕێگای‬ ‫ئ���ەم فیلم���ەوە‪ ،‬کۆبانی لەدوای کاره‌س���اتی‬ ‫جه‌ن���گ به‌جیهان بناس���ێنیت‪ ،‬جێگەیەک کە‬ ‫لەکات���ی رودانی جەنگەک���ەدا‪ ،‬تەواوی زومی‬ ‫کامێراکان���ی جیه���ان روی تێکردبو‪ ،‬س���ات‬ ‫بەس���ات روماڵی روداوە پ���ڕ تراجیدییەکانی‬ ‫دەکرد‪ ،‬کەچ���ی کۆبانی دوای جەنگ‪ ،‬کاتێک‬ ‫کە خەڵکەکەی بۆ ئاوەدانکردنەوەی پێویستی‬ ‫بەوپەڕی هاوکارییە‪ ،‬کامێرەکان باریان کردوەو‬ ‫جیهان لێی بێئاگایە‪".‬‬ ‫کچێک���ی گەنجی کوردی تەمەن بیس���ت‌و‬ ‫دو س���اڵ‪ ،‬دیڵۆڤان کۆکیی هه‌واڵنێرو بێژه‌ری‬ ‫وێستگه‌ی رادێوی کۆبانی له‌گه‌ڵ هاورێیه‌کیدا‬

‫پۆستەری فیلمەکە‬

‫هه‌ر چه‌نده‌ شاره‌که‌ وێرانه‌و که‌الوه‌یه‌‪ ،‬دیڵۆڤان‬ ‫له‌ناو ئه‌م هه‌لومه‌رجه‌شدا گه‌شبینەو بیر له‌داهاتو‬ ‫ده‌کاته‌وه‬ ‫پرۆگرامه‌کانی پێش���که‌ش ده‌کات‪" .‬رادیۆی‬ ‫کۆبان���ی" لەزمان���ی ئەم بێ���ژەرەوە‪ ،‬هەواڵی‬ ‫روداوەکان���ی رۆژان���ەی ش���ەڕ‪ ،‬پێش���ڕەوی‬ ‫جه‌نگاوه‌ران���ی کوبان���ی‪ ،‬هەلومەرجی ژیانی‬ ‫ئ���اواره‌کان‪ ،‬خەڵ���ک‌و جەن���گاوەران دەڵێن‬ ‫چ���ی‪ ،‬باڵوده‌کات���ه‌وه‌و جیهان���ی لێئ���اگادار‬ ‫دەکاتەوەو هەروەها لەگ���ەڵ موزیک‪ .‬لەپاش‬ ‫جەنگی���ش "رادێ���و کۆبان���ی" رۆڵ���ی خۆی‬

‫دەگێڕێ���ت له‌ئاوه‌دانکردن���ه‌وه‌ی ش���اره‌که‌و‬ ‫دەبێت���ە هۆکارێک���ی ئەرێنی ب���ۆ یەکڕیزی‌و‬ ‫سەرەتای دەستپێکردنەوەی ژیانێکی نوێ بۆ‬ ‫خەڵكەکەی‪.‬‬ ‫دۆس���كی له‌چاوپێکه‌وتنه‌کەی���دا ده‌ڵیت‪":‬‬ ‫له‌م فیلم���ه‌ دکومێنتیی���ەدا‪ ،‬ژن کاره‌کته‌ری‬ ‫س���ه‌ره‌کییە‌‪ ،‬ژن لەن���او جه‌ن���گ‪ ،‬ژن‬ ‫لەسەنگەرەکانی هەرەپێش���ەوەی بەرگریدایە‬

‫لەبەرامب���ەر ش���ااڵوی س���وپایەکی دڕەندە‪،‬‬ ‫هەروەه���ا ژن لەڕی���زی پێش���ەوەی خەباتی‬ ‫یەکس���انیخوازیدایە لەبەرامب���ەر کەلت���وری‬ ‫پیاوس���االری‪ .‬بەرگری لەباژێڕی کوبانی‪ ،‬ئیتر‬ ‫به‌ته‌نیا کاری پی���اوه‌ جوامێرو ئازاکانی گه‌ل‬ ‫نییه‌‪ .‬به‌ڵکو هاوکات‌و هاوش���ان‪ ،‬ئەرکی ژنە‌‬ ‫دلێرو نه‌به‌ردەکانیش���ە‪ .‬ژنانی چەکبەدەستی‬ ‫کوبانی بون بەسیمبوڵ‪ ،‬سیمبوڵێک کە هەمو‬ ‫ژنان���ی کۆمه‌ڵگایەکی پیاوس���االری‌ لەواڵتانی‬ ‫خۆرهه‌التی ناوه‌ڕاست‪ ،‬چاویان لێیەتی‪".‬‬ ‫دیڵۆڤان���ی کۆکیی بێ���ژەر خەیاڵی لەالی‬ ‫منداڵە لەدایکنەبوەکەیەتی‪ ،‬بەو وش���انەی کە‬ ‫بون بەوشەی سەردەم‪ ،‬نامەی بۆ دەنوسێت‌و‬ ‫له‌پرۆگرامی ڕادێوکەیدا ده‌یخوێنێته‌وه‌‪ .‬چیرۆکی‬ ‫جه‌نگاوه‌ران‌و شەڕی خوێناوی کۆاڵن بەکۆاڵنی‬ ‫داعشی بۆ باس ده‌کات‪ .‬لێره‌دا دیڵۆڤان دەبێت‬ ‫بەدیڵۆڤان���ی ت���ەواو‪ ،‬ده‌رونی پڕ له‌ناس���ۆرو‬ ‫برینداری خۆی‪ ،‬یاده‌وەرییە‌ پڕئازاراوییەکانی‌و‬ ‫هه‌ستی مرۆڤدۆس���تی به‌جوانییەکی بێوێنەو‬ ‫زمانپاراوانە ده‌رده‌بڕێت‪ .‬ده‌نگی هێمن‌و ماتی‪،‬‬

‫رێبەر دۆسکی‬ ‫گۆمێکه‌ پر‌ له‌ئازارو حه‌س���ره‌ت‪ ،‬هاوکات هه‌ر‬ ‫هه‌مان ده‌نگ���ه‌ که‌ ئومێدبه‌خش‌و کۆڵنه‌ده‌رە‪.‬‬ ‫پێده‌چێت ل���ه‌و رێگایەوە بیه‌وێ���ت زاڵ بێت‬ ‫به‌س���ه‌ر بارودۆخەکەدا‪ ،‬ئەمەش پرۆس���ه‌ی‬ ‫هێوربونەوەی خۆیه‌ت���ی‪ ،‬له‌یه‌ک کاتدا خۆی‬ ‫تیغه‌و خۆیشی برینه‌‪ ،‬ده‌رونبرینداره‌و ساڕێژی‬ ‫برین���ی خۆش���ی ده‌کات ‪ ...‬له‌پرۆگرامه‌که‌یدا‬ ‫رابوردوی خۆی‪ ،‬مێژوی ش���اره‌که‌ی‌و چیرۆکی‬ ‫رادیۆی کوبان���ی بۆ رۆڵ���ه‌ له‌دایکنه‌بوه‌که‌ی‬ ‫ده‌گێڕێته‌وه‌‪:‬‬ ‫"رۆڵ���ه‌ی م���ن! رۆڵ���ە له‌دایکنه‌بوەک���ەم!‬ ‫له‌پان���زه‌ی ئه‌یلول���ی دو هه‌زارو چ���وارده‌دا‪،‬‬ ‫داعش���ی چه‌ت���ه‌‪ ،‬وه‌ک په‌ڵه‌هه‌ورێکی ره‌ش‪،‬‬ ‫کەوتنە گیانی ش���ارەکەم‪ ،‬ده‌ستی چه‌په‌ڵیان‬ ‫بۆ درێژکردین‪ ،‬هه‌زارانی���ان لێئاواره‌ کردین‪.‬‬ ‫براک���ه‌م‌و باوکم له‌گەڵ هەزاران براو باوکی تر‬ ‫له‌به‌ره‌کانی جه‌نگدان‪.‬‬ ‫"ئه‌م چیرۆک���ه‌‪ ،‬چیرۆکی من‌و س���ه‌دانی‬ ‫وه‌کو منه‌‪ ،‬هاوڕێی منداڵیم ش���یرین حه‌سه‌ن‬ ‫له‌جه‌نگ���ی بەرگری کوبانیدا‪ ،‬که‌وته‌ ده‌س���ت‬

‫تیرۆریس���ته‌کانی داع���ش‪ ،‬س���ه‌ریان په‌ڕاندو‬ ‫له‌مه‌یدانی جرابلس ‪ Jarablus‬هه‌ڵیانواس���ی‪،‬‬ ‫ئیتر له‌و رۆژه‌وه‌ مرۆڤایه‌تی بۆ من مردو نه‌ما‪،‬‬ ‫پێکه‌نینی ئه‌و‪ ،‬چاوه‌کان���ی‪ ،‬قژه‌ جوانه‌که‌ی‬ ‫‪ ...‬من‌و شیرین به‌ڵێنمان به‌یه‌کتری دابو‪ ،‬کە‬ ‫کوبان���ی ئازاد کرا‪ ،‬بۆ چاوبڕكێ له‌گه‌ڵ کوڕان‬ ‫بچین بۆ پارکی شار"‪.‬‬ ‫"رۆڵه‌ک���ەم!‌ گ���ه‌ر بێیته‌ دنی���اوه‌‪ ،‬هه‌نگاو‬ ‫به‌هه‌ن���گای خاکی من‪ ،‬دڵۆپی خوێنی هاوڕێی‬ ‫منی به‌سه‌ره‌وه‌یه ‪ ...‬رۆڵه‌‌که‌م ئومێد ده‌که‌م‬ ‫ژیانی تۆ له‌م جیهاندا‪ ‌‌،‬پڕ خۆش���ی‌و ش���ادی‬ ‫بێت" ‪.‬‬ ‫هه‌ر چه‌نده‌ ش���اره‌که‌ وێران���ه‌و که‌الوه‌یه‌‪،‬‬ ‫دیڵۆڤان له‌ناو ئه‌م هه‌لومه‌رجه‌شدا گه‌شبینەو‬ ‫بی���ر له‌داهاتو ده‌کات���ه‌وه‌‪ .‬له‌گ���ه‌ڵ کچێکی‬ ‫تری هاوڕێی س���ه‌ردانی پارک ده‌کات‪ ،‬له‌گه‌ڵ‬ ‫ئه‌و کوڕه‌ی که‌ ئاش���قی یه‌کتر ب���ون‪ ،‬ژیانی‬ ‫هاوسه‌رگیری پێکدەهێنێت‪.‬‬ ‫هه‌ر وه‌ک���و ئەوەی رێب���ەر ده‌ڵێت‪ ":‬له‌م‬ ‫فیلم���ە دۆکۆمێنتییه‌دا‪ ،‬دیوێک���ی تر وێنه‌ی‬ ‫مرۆڤ دەبینین‪ .‬چاومان بەمرۆڤێک دەکەوێت‬ ‫لەکۆمه‌ڵگا‌یەکدا‪ ‌‌،‬که‌ له‌وپه‌ڕی سته‌مدیده‌ییشدا‬ ‫هه‌س���تی متمانه‌به‌خۆبونی نه‌دۆڕاندوه‌و بڕوای‬ ‫ت���ه‌واوی به‌خۆی‌و ئی���راده‌ی پۆاڵیینی خۆی‪،‬‬ ‫به‌خه‌ون‌و تواناکانی‌‌و به‌خه‌بات‌و تێکۆش���انی‬ ‫خۆی هه‌یه‌‪".‬‬ ‫رێبه‌ر دۆس���کی‪ ،‬جیا له‌م به‌رهه‌مه‌‪ ،‬چه‌ند‬ ‫به‌رهه‌مێکی تری هەیە‪:‬‬

‫‪،)mijn geluk in auschwitz(2012‬‬ ‫‪)lokroep(2013‬‬ ‫‪)4Ever(2014‬‬ ‫‪)One happy day (2015‬‬ ‫‪)Paardenkracht(2015‬‬ ‫‪)The Sniper of Kobani(2015‬‬ ‫‪)Yezidi Girls(2016‬‬ ‫‪Meryem de Commmandante‬‬ ‫‪)(2016‬‬ ‫‪https://www.youtube.com/‬‬ ‫‪watch?v=naf8_LKkwnc‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫ت هاواڵتیه‌ك‪ :‬هه‌تا ده‌مرم خزمه‌تی سه‌گ ده‌كه‌م‬

‫"به‌هۆی‌ به‌خێوكردنی‌ سه‌گ هه‌ندێك له‌خزمه‌كانم نایه‌نه‌ سه‌ردانم"‬

‫بتوانین ئه‌م‬ ‫ورد چاویان‬ ‫ی‌و شێوه‌ی‬ ‫ببێت"‪.‬‬ ‫س����ینه‌مای‌‬ ‫سیاس����ی‌و‬ ‫ستان وه‌ك‬ ‫خه‌سڵه‌تێكی‬

‫از گۆنایه‌وه‌‬ ‫وكاری ئیلیا‬

‫"له‌ئێستادا‬ ‫كردوه‌و زۆر‬ ‫پێشه‌وه‌"‪.‬‬

‫ۆتۆگرافیدا دۆزییه‌وه‌ پیاوێك ‪ 35‬ساڵه‌ كاری ته‌نه‌كه‌چیه‌تی ده‌كات‬

‫ه‌مج����ار ئه‌و‬ ‫ده‌مبیسته‌وه‌‬ ‫د ده‌بومه‌وه‌‬ ‫ه‌هه‌مانكاتدا‬ ‫م����ه‌ كارێكی‬ ‫خۆیی‌و ماناو‬

‫ۆر به‌شتێكی‬ ‫ن به‌كاره‌كه‌‌و‬

‫انمدا راستی‬

‫ش����تێكی‌ باش����ه‌ ژنانیش كاری‌ فۆتۆگرافه‌ری‌‬ ‫بكه‌ن‌و ده‌ڵێ‌ "س����ه‌لیقه‌ی ئافره‌ت له‌زۆر روه‌و‌ه‬ ‫له‌پیاوان زیاتره‌‌و به‌كاره‌كانیان شتی زۆر جوان‬ ‫دروس����تده‌كه‌ن‌و به‌ش����به‌حاڵی خۆم هه‌میشه‌‬ ‫ده‌ستی یارمه‌تیم بۆیان درێژكردوه‌"‪.‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌چاالكییه‌كانیش����ی‌‪ ،‬س����اماڵ‬ ‫كه‌ركوك����ی‌ وت����ی‌ "له‌ن����اوه‌وه‌ی كوردس����تان‌و‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی كوردس����تان‪ ،‬به‌ش����داریم له‌چه‌ن����د‬ ‫پێشانگایه‌ك كردوه‌و پێش����انگایه‌كی تایبه‌تی‬ ‫خۆیشم كردوه‌ته‌وه‌ به‌ناوی (پێنجه‌مین وه‌رز)‬ ‫كه‌ س����ه‌رجه‌می‌ فۆتۆكان له‌شێوه‌ی‌ پانۆرامادا‬ ‫بون"‪.‬‬

‫ته‌‌رازو‬ ‫هەوڵدەدەی���ت دەس���ت بەس���ەر‬ ‫هەس���تەکانتدا بگری���ت تائ���ازاری‬ ‫نەدەی���ت‌و‬ ‫خۆشەویس���تەکەت‬ ‫لەیەکێك لەهاوەاڵنت���ەوە ئامۆژگاری‬ ‫وەردەگریت‪.‬‬

‫ئا‪ :‬عه‌زیز ره‌سوڵ‬ ‫فایه‌ق محه‌مه‌د ته‌مه‌ن ‪ 70‬ساڵ‬ ‫له‌سه‌ره‌تای الوێتییه‌وه‌ خه‌ریكی كاری‬ ‫ده‌ستی ته‌نه‌كه‌چێتییه‌‌و رایده‌گه‌یه‌نێت‬ ‫"ماوه‌ی‌ ‪ 35‬ساڵه‌ خه‌ریكی‌ كاری‌‬ ‫ته‌نه‌كه‌چیه‌تیم‌و بژێوی‌ ماڵ‌و منداڵم‬ ‫له‌سه‌ر ئه‌م كاره‌یه‌"‪.‬‬ ‫فای���ه‌ق محه‌مه‌د له‌ش���ه‌قامی گش���تی‬ ‫خورم���اڵ‪ -‬بی���اره‌ دوكانێك���ی تایب���ه‌ت‬ ‫ب���ه‌ دروس���تكردنی به‌رمی���ل‌و س���ۆپاو‬ ‫چاككردنه‌وه‌ی سۆپای نه‌وتی‌و په‌ره‌مێزی‬ ‫دان���اوه‌‪ ،‬وه‌ك خۆی ده‌ڵێت "له‌م قه‌یرانی‬ ‫دارایی���ه‌ توانیویه‌تی له‌پاڵ پیش���ه‌كه‌ی‬ ‫هاوكاری ئه‌وكه‌س���انه‌ ب���كات كه‌ دۆخی‌‬ ‫داراییان ب���اش نییه‌‌و به‌نرخێكی زۆر كه‌م‬ ‫ئ���ه‌و پێداویس���تیه‌ی ویس���تویانه‌ پێیان‬ ‫بدات"‪.‬‬

‫دوپشک‬ ‫پێدەچێت هەست بەخەم‌و دڵتەنگی‌و‬ ‫دڵەڕاوک���ێ بکەیت‪ ،‬یاخود هەس���ت‬ ‫بەپەرێش���انی‌و توڕەی���ی دەکەی���ت‌و‬ ‫ناتوانیت ش���تەکان بەباش���ی بەڕێوە‬ ‫بەریت‪.‬‬

‫که‌‌وان‬ ‫ئەمڕۆ پش���تگیری ت���ۆ دەبێت بۆیە‬ ‫باش���تروایە لەئەم���ڕۆدا بەخێرای���ی‬ ‫دەس���تبکەیت بە بەجێهێنانی پالن‌و‬ ‫پڕۆژەکانت‪.‬‬

‫‪»æêīµ »ËĠňĥŎð‬‬ ‫ئا‪:‬شۆڕش محه‌مه‌د‬ ‫گوڵه‌كانی‌ كه‌ركوك‬

‫چاره‌س����ه‌ریانه‌ بدۆزمه‌و‌ه كه‌ بۆ‬ ‫سودی‌ هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬ ‫وتیش����ی‌ "له‌س����لێمانیدا ته‌نها من وه‌ك ئاژه‌ڵی سه‌گ به‌كاردێت"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "له‌كوردستان ته‌نها‬ ‫پزیشكێكی سه‌ركه‌وتو ناسراوم‌و پزیشكی‬ ‫دانیاڵ دارا دانیشتوی شاری سلێمانیه‌و‬ ‫ئه‌و ب����واره‌ زۆركه‌مه‌و ئ����ه‌وه‌ش یه‌كێكی گرنگی به‌ئاژه‌ڵ����ی به‌خێوكردن‬ ‫له‌دوای ته‌واوكردنی به‌شی پزیشكی‬ ‫ده‌درێ����ت‌و س����ه‌گ‌و چه‌ندی����ن‬ ‫ڤێرته‌رنه‌ری له‌ساڵی ‪ ،2004‬خۆبه‌خشانه‌ دیكه‌یه‌ له‌كێشه‌كان"‪.‬‬ ‫"بیرۆكه‌ی به‌خێوكردن‌و چاره‌سه‌ركردنی ئاژه‌ڵی دیكه‌ له‌ژێر هه‌ڕه‌شه‌ی‬ ‫ده‌ستیكردوه‌ به‌كاری به‌خێوكردنی‬ ‫سه‌گ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ سه‌رده‌مانێكی كۆنی له‌ناوچوندان‪ .‬كه‌ پێویس����تیان‬ ‫ئاژه‌ڵی سه‌گ‌و ته‌نها چاره‌سه‌ركردنی‌‬ ‫ب����اوك‌و باپیرانم كه‌ ئ����ه‌وان زۆر گرنگیان به‌مانه‌وه‌‌و پارێزگاری هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫سه‌گ‪.‬‬ ‫جه‌غتیش����ی‌ له‌س����ه‌ر ئه‌وه‌‬ ‫ده‌دا ب����ه‌ به‌خێوكردن����ی ئاژه‌ڵی س����ه‌گ‌و‬ ‫له‌ب����اره‌ی‌ ئه‌و كاره‌ی����ه‌وه‌‌و له‌لێدوانێكی‌ به‌تایه‌فه‌ به‌ناوبانگین له‌سه‌ر به‌خێوكردنی كرده‌وه‌ كه‌ له‌جیهاندا س����ه‌دو‬ ‫بیس����ت‌و ح����ه‌وت ج����ۆری‬ ‫بۆ ئاوێنه‌ وتی‌ "كاری‌ به‌خێوكردنی‌ سه‌گ ئه‌و جۆره‌ ئاژه‌ڵه‌" د‪.‬دانیاڵ وای‌ وت‪.‬‬ ‫جه‌غتیش له‌س����ه‌ر ئ����ه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ س����ه‌ره‌كی س����ه‌گ هه‌ی����ه‌‌و‬ ‫له‌خێزانه‌كه‌م����ه‌وه‌ بۆم ماوه‌ت����ه‌وه‌‌و مام‌‌و‬ ‫ئامۆزاكان����م له‌ماڵه‌وه‌ س����ه‌گیان هه‌بوه‌‌و به‌شێكی گرنگیدانیان به‌و كاره‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ ژماره‌یه‌كی باشیان ده‌كه‌ونه‌‬ ‫منی����ش به‌هه‌مان ش����ێوه‌ تامردن س����ه‌گ بۆ به‌زه‌یی‌ هاتنه‌وه‌یان به‌و جۆره‌ ئاژه‌ڵه‌و هه‌رێمی كوردستانه‌وه‌‪.‬‬ ‫دانی����اڵ م����اوه‌ی چ����وار‬ ‫ل����ه‌و باره‌یه‌وه‌ وتی‌ "ئێس����تاش له‌ماڵه‌وه‌‬ ‫به‌خێو ده‌كه‌م"‪.‬‬ ‫دانی����اڵ كه‌ ماوه‌ی پانزه‌ س����اڵ ده‌بێت چه‌ندین س����ه‌گم هه‌یه‌‌و ئه‌وه‌ هیوایه‌تێكی س����اڵ ده‌بێ����ت كاری‬ ‫سه‌رپه‌رشتی س����ه‌گه‌كانی‌‬ ‫وه‌ك پزیش����كی ڤیرته‌رن����ه‌ری له‌چه‌ن����د ژیانمه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "له‌سه‌ر ئه‌و كاره‌ توشی چه‌ندین فڕۆكه‌خانه‌ی‌ نێوده‌وڵه‌تی‬ ‫ش����وێنێك ته‌نه����ا كاری چاره‌س����ه‌ری بۆ‬ ‫ده‌كات‌و‬ ‫س����ه‌گ ئه‌نجامداوه‌‪ ،‬ب����ه‌ده‌م كاره‌كه‌یه‌وه‌ كێش����ه‌ بوم‌و هه‌ندێك له‌خزمه‌كانم نایه‌نه‌ س����لێمانی‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌خۆشه‌ویس����تی‌‬ ‫كه‌ له‌هه‌وڵی چاره‌س����ه‌ركردنی دو بێچوه‌ سه‌ردانم"‪.‬‬ ‫جه‌غتی����ش له‌س����ه‌ر ئ����ه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ راده‌به‌ده‌ری‌ بۆ پیشه‌كه‌ی‌‬ ‫سه‌گدابو ده‌یویست ژیانیان له‌مردن رزگار‬ ‫بكات‪ ،‬قسه‌ی بۆ ئێمه‌ ده‌كرد‌و وتی‌ "سه‌گ ك����ه‌ خزمه‌كانی‌ به‌چاوێك����ی دیكه‌ له‌ڕوی كرد‌و وتی‌"خۆشه‌ویستی‬ ‫ئاژه‌ڵێكی غه‌درلێكراوه‌ له‌عێراق‌و هه‌رێمی كۆمه‌اڵیه‌ت����ی‌و دینیه‌وه‌ س����ه‌یری‌ ده‌كه‌ن‌و ئ����ه‌م ئاژه‌ڵ����ه‌ وایلێكردم‬ ‫كوردستاندا‪ .‬هه‌ر بۆیه‌ بیرم له‌وه‌ كردۆته‌وه‌ ده‌ڵێ‌ "چه‌ندین جار له‌گه‌ڵیان دانیش����توم تامردن خزمه‌تی س����ه‌گ‬ ‫تابۆی����ان رونبكه‌مه‌وه‌ ك����ه‌ روانینه‌كه‌یان بك����ه‌م‌و هه‌ركه‌س����ێك‬ ‫كه‌ نابێت ئه‌م ئاژه‌ڵه‌ وه‌البنرێت"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "به‌داخه‌وه‌ له‌كۆمه‌ڵگای ئێمه‌دا بۆ ئ����ه‌و ئاژه‌ڵ����ه‌ له‌جێی‌ خۆی����دا نییه‌‌و بیه‌وێ����ت ئ����ه‌و ئاژه‌ڵه‌‬ ‫ته‌نها خزمه‌تی ئاژه‌ڵی ره‌ش����ه‌واڵخ‌و مه‌ڕو س����ه‌گ گیاندارێكه‌ خوا دروستی كردوه‌‌و به‌خێو ب����كات تامردن‌و‬ ‫بزن ده‌كرێت هیچ جۆرێكی دیكه‌ی ئاژه‌ڵ پێویس����ته‌ رێزی لێبگیرێ����ت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وان تاس����ه‌ر ئێس����قان من‬ ‫پش����تگیری ده‌ك����ه‌م‌و‬ ‫له‌كوردس����تان گرنگی پێ نادرێت‌و له‌ژێر ره‌تیانكردۆته‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "هه‌ر ب����ه‌و هۆی����ه‌وه‌ ته‌ركی رێنوێن����ی ده‌ده‌م����ێ‌‌و‬ ‫هه‌ڕه‌شه‌ی له‌ناوچوندان"‪.‬‬ ‫ئام����اژه‌ی‌ به‌وه‌ش����دا كه‌ م����اوه‌ی پێنج هاتوچۆم����ان كردوه‌‌و نه‌ ئ����ه‌وان دێن‌و نه‌ هاوكاری ده‌بم"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "له‌واڵتانی‬ ‫س����اڵی خوێندنی زانكۆ له‌بواری پزیشكی منیش ده‌چم"‪.‬‬ ‫ئام����اژه‌ ب����ه‌وه‌ش ده‌دات "ئ����ه‌و كاته‌ی‌ رۆژئ����اوا ل����ه‌دوای‬ ‫ڤێرته‌رنه‌ری����دا ته‌نه����ا چه‌ن����د خوله‌كێكی‌‬ ‫ك����ه‌م باس����ی ئاژه‌ڵ����ی س����ه‌گ ك����راوه‌‌و له‌زانك����ۆ ده‌رچ����وم بیرم له‌وه‌ ك����رده‌وه‌ پاراس����تنی‌ ماف����ی‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ وتی‌"ن����ه‌ك ته‌نها ئه‌و ئاژه‌ڵه‌ ده‌بێت جیاوازتر چاره‌س����ه‌ری پزیشكی بۆ ئافره‌ت‪ ،‬پاراس����تنی‌‬ ‫س����ه‌گ‬ ‫بگره‌ ئاژه‌ڵه‌كانی دیك����ه‌ش خه‌ڵكی به‌بێ‌ ئاژه‌ڵێكی جیاواز ئه‌نج����ام بده‌م‌و له‌دوای ماف����ی‬ ‫سود س����ه‌یریان ده‌كه‌ن‌و له‌ناویان ده‌به‌ن‌و توێژینه‌وه‌یه‌كی‌ ورد له‌ڕێگه‌ی ئه‌نته‌رنێته‌وه‌ دێ����ت‪ ،‬ب����ه‌اڵم لێره‌‬ ‫واده‌زان����ن ته‌نه����ا مه‌ڕو بزن‌و ره‌ش����ه‌واڵخ توانی����م جۆری ئ����ه‌و ده‌رمان‌و ش����ێوازی به‌پێچه‌وانه‌وه‌ له‌ناوده‌برێن"‪.‬‬

‫وه‌س���تا فای���ه‌ق ب���ه‌ده‌م كاركردنه‌و‌ه‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی‌ وت"ماوه‌ی زیاتر له‌(‪ )35‬ساڵه‌‬ ‫خه‌ریك���ی كاری ته‌نه‌كه‌چیتی���م‌و زۆریش‬ ‫دڵخۆش���م به‌كاره‌كه‌م كه‌ توانیومه‌ بژێوی‬ ‫ژیان���ی ماڵ‌ومنداڵی پێ دابین بكه‌م‌و ئه‌م‬ ‫جۆره‌ پیش���انه‌ له‌هه‌مو زروف‌و زه‌مانێكدا‬ ‫بازاڕی خۆی ده‌بێت له‌كوردستان"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "هی���چ كات ئاماده‌نی���م‬ ‫ده‌ستبه‌رداری ئه‌م كاره‌ بم"‪.‬‬ ‫ئه‌و ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا كه‌ له‌هه‌ش���تاكاندا‬ ‫زۆربه‌ی‌ ئه‌و شتانه‌ی‌ كه‌ دروستیان ده‌كرد‬ ‫بۆ هاواڵتیان سۆپای‌ دار‌و به‌رمیلی‌ تایبه‌ت‬ ‫به‌ئاو‌و ش���وێنی تایبه‌ت به‌ئاخوڕی ئاژه‌ڵ‬ ‫ب���وه‌‌و له‌وباره‌یه‌وه‌ وت���ی‌ "هاواڵتیان له‌م‬ ‫س���نوری هه‌ڵه‌بجه‌و هه‌ورامانه‌ س���ۆپای‬ ‫داریان به‌كارده‌هێنا بۆ خۆگه‌رمكردنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ش ده‌ڵ���ێ "له‌ئێس���تادا دوكوڕی‬ ‫خۆمم فێری پیش���ه‌كه‌م كردوه‌‌و زۆربه‌ی‬ ‫ئیشی رۆژانه‌ی دوكانه‌كه‌م ئه‌وان ده‌یك ‌هن‌و‬

‫‪11‬‬

‫كه‌ قه‌یران���ی‌ دارایی‌ كاریگه‌ریی‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫زۆرباش فێری پیشه‌كه‌م كردون"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "ئه‌م پیش���ه‌یه‌ی م���ن ئه‌گه‌ر كاره‌ك���ه‌ی‌ هه‌ب���وه‌‌و وایك���ردوه‌ رۆژان���ه‌‬ ‫قه‌یرانی دارایی نه‌بوایه‌ ئه‌وا خێرێكی زۆر روب���ه‌ڕوی‌ مامه‌ڵه‌كردنێك���ی‌ زۆر بێته‌وه‌‬ ‫باشی ده‌بو‪ .‬به‌اڵم زۆر خاتری ئه‌وكه‌سانه‌ له‌گ���ه‌ڵ كڕیاره‌كان���ی‌‌و ده‌ڵ���ێ‌ "زۆربه‌ی‬ ‫ده‌گرم كه‌ بزانم دۆخی‌ مادییان باش نییه‌ كات ئه‌و به‌رمیله‌ ئاوو نه‌وت‌و س���ۆپایه‌ی‌‬ ‫ده‌یبه‌ن پاره‌ی خێرم ناده‌نێ‌‌و داوا ده‌كه‌ن‬ ‫كه‌ كاتێك ئیشم الده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫ئام���اژه‌ش ب���ه‌وه‌ ده‌كات "له‌س���ااڵنی خاتریان بگرم"‪.‬‬ ‫"پێچه‌وانه‌ی سااڵنی رابردو كڕیاری‌ وام‬ ‫هه‌ش���تاكان س���ۆپای دارمان ده‌دا به‌ ‪8‬‬ ‫دیناری ئه‌وكات‪ ،‬ك���ه‌ ئه‌و بڕه‌ پاره‌یه‌ بۆ هه‌بوه‌ به‌زیاده‌ی ئه‌و نرخه‌ی وتومه‌ پاره‌ی‬ ‫ئه‌و س���ه‌رده‌مه‌ زۆر بو‪ ،‬به‌اڵم له‌ئێسته‌دا پێداوم" وه‌ستا فایه‌ق وای‌ وت‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها جه‌غتیش له‌سه‌ر ئه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌‬ ‫هه‌ر س���ۆپای دارێ���ك (‪ )35‬هه‌زار دینار‬ ‫كه‌ "پێویس���ته‌ هه‌ر كه‌س���ێك پیشه‌یه‌ك‬ ‫ده‌كات بۆمان"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "له‌مساڵدا به‌هۆی نه‌دانی نه‌وتی فێر بو‪ ،‬ده‌ستی لێهه‌ڵنه‌گرێت"‪.‬‬ ‫فایه‌ق محه‌مه‌د له‌دایكبوی ساڵی (‪)1945‬‬ ‫پێویس���ت هاواڵتیان رویانكردوه‌ته‌ دانانی‬ ‫سۆپای دار له‌ماڵه‌كانیان‌و بازاڕێكی زۆری ی‌ گون���دی نارنجڵ���ه‌ی س���ه‌ر به‌ناحیه‌ی‬ ‫س���ۆپای دارمان هه‌یه‌‪ ،‬كه‌ چه‌ند س���اڵی بیاره‌ی���ه‌‪ ،‬خێزان���داره‌‌و س���اڵی(‪)1972‬‬ ‫رابردو هیچ هاواڵتێك ئاماده‌ نه‌بو سۆپای خێزانی پێكهێن���اوه‌‌و خاوه‌نی چوار كوڕو‬ ‫پێنچ كچه‌‌و له‌ئێستادا دانیشتوی ناحیه‌ی‬ ‫دار له‌ماڵه‌كه‌ی دابنێت"‪.‬‬ ‫وه‌ستا فایه‌ق محه‌مه‌د ئه‌وه‌ ناشارێته‌و‌ه خورماڵه‌‪.‬‬

‫گیسک‬ ‫کەس���انێك ه���ەن تاڕاددەیەکی زۆر‬ ‫ئیرەییت پێدەبەن‌و ئ���ارەزو دەکەن‬ ‫کارەکانت بەرەو خراپتر بڕۆن‪ ،‬تۆش‬ ‫ئاگاداری ئەمە نیت‪.‬‬

‫سه‌‌تڵ‬ ‫لەخەونەکەت هەس���تەو ئ���اگاداری‬ ‫هەمو ئەو ش���تانە ببە کە رودەدەن‪،‬‬ ‫فریابک���ەوە ئەگەرن���ا ئەو کەس���ە‬ ‫لەدەست دەدەیت کە دەتەوێت‪.‬‬

‫به‌رهه‌م���ی‌ هاوبه‌ش���ی‌ ئیتاڵی���ا‪،‬‬ ‫سویسرا‪ ،‬كوردستان‪.‬‬ ‫نوان���دن‪ :‬ژنه‌ ئه‌كته‌ری‌ فه‌ڕه‌نس���ی‌‬ ‫به‌ڕه‌چه‌ڵ���ه‌ك مه‌غریب���ی‌ – مه‌رجانه‌‬ ‫علوی‌‪ ،‬ئه‌كته‌ری‌ ك���وردی‌ له‌دایكبوی‌‬ ‫باكوری‌ كوردس���تان‪-‬ئارتیم ئیس���یر‪،‬‬ ‫ئه‌كته‌ری‌ تونسی‌ نیشته‌جێی‌ ئیتاڵیا‪-‬‬ ‫محه‌م���ه‌د زواوی‌‪ ،‬ده‌س���ته‌بژێرێك‬ ‫له‌ئه‌كته‌رانی‌ واڵتی‌ ئێران‌و عێراق‪.‬‬ ‫سیناریۆ‪ :‬ناس���یح كامكار‪ ،‬فریبورز‬ ‫كامكار‬ ‫دیم���ه‌ن‌و روداوه‌كان���ی‌ فیلمه‌ك���ه‌‬ ‫له‌م���اوه‌ی‌ ‪ 100‬رۆژدا‌و له‌س���اڵی‌ ‪2009‬‬ ‫له‌هه‌رێمی‌ كوردستان وێنه‌ی‌ گیراوه‌‪.‬‬ ‫له‌خول���ی‌ پێنجه‌م���ی‌ فێس���تیڤاڵی‌‬ ‫س���ینه‌مایی‌ نێونه‌ته‌وه‌ی���ی‌ رۆما كه‌‬ ‫له‌نێوان ‪28‬ی‌ تشرینی‌ یه‌كه‌م‌و پێنجی‌‬ ‫تش���رینی‌ دوه‌م���ی‌ ‪ 2010‬ئه‌نجامدرا‪،‬‬ ‫به‌ش���داری‌ ك���ردوه‌‌و هه‌روه‌ها له‌‪19‬ی‌‬ ‫تش���رینی‌ دوه‌م���ی‌ ‪ 2010‬له‌هۆڵ���ه‌‬ ‫سینه‌ماییه‌كانی‌ ئیتاڵیا نمایشكراوه‌‪.‬‬ ‫فیلم���ی‌ (گوڵه‌كان���ی‌ كه‌رك���وك)‬ ‫له‌ساتی‌ جه‌نگی‌ كه‌نداوه‌وه‌ به‌یه‌كه‌مین‬ ‫به‌رهه‌م���ی‌ س���ینه‌مایی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌‬ ‫هه‌ژم���ار ده‌كرێ���ت ك���ه‌ به‌ته‌واوه‌تی‌‬ ‫له‌نێوخۆی‌ عێراقدا وێنه‌ی‌ گیراوه‌‪.‬‬ ‫فیلمه‌كه‌ باس له‌چیرۆكی‌ ئه‌وینداری‌‬ ‫نێ���وان كچێكی‌ عێراق���ی‌ ده‌وڵه‌مه‌ند‌و‬ ‫پزیش���كێكی‌ ك���ورد ده‌كات ك���ه‌‬ ‫له‌هه‌شتاكانی‌ سه‌ده‌ی‌ رابردودا له‌الیه‌ن‬ ‫رژێمی‌ به‌عسه‌وه‌ دوچاری‌ ئه‌شكه‌نجه‌‌و‬ ‫چه‌وساندنه‌وه‌ ده‌بێت‪.‬‬ ‫پاڵه‌وانی‌ فیلمه‌كه‌ ناوی‌ (نه‌جال)یه‌‌و‬ ‫خوێندنی‌ له‌شاری‌ رۆما ته‌واو كردوه‌‌و‬ ‫پاشان ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ شاری‌ كه‌ركوك‬ ‫به‌مه‌به‌ستی‌ گه‌ڕان به‌شوێن ئه‌و كوڕه‌‬ ‫ك���ورده‌ی‌ ك���ه‌ خۆشه‌ویس���تی‌ بوه‌‌و‬ ‫ن���اوی‌ (ش���ێركۆ)یه‌‌و له‌واڵتی‌ ئیتاڵیا‬ ‫ناسیوێتی‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م كچه‌ عه‌ره‌به‌ له‌ش���اری‌ به‌غدا‬ ‫له‌دایكبوه‌‌و خوێندنه‌كه‌ش���ی‌ له‌رۆژئاوا‬ ‫ته‌واوكردوه‌‪ ،‬له‌س���اتی‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ بۆ‬ ‫ش���اری‌ كه‌ركوك له‌وده‌م���ه‌ی‌ هه‌وڵی‌‬ ‫به‌دیهێنانی‌ خه‌ون‌و بیرۆكه‌كانی‌ ده‌دات‪،‬‬ ‫به‌ر نه‌ریته‌ باوه‌كان���ی‌ خانه‌واده‌كه‌ی‌‬ ‫ده‌كه‌وێت‪.‬‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ئه‌وان���ه‌دا فیلمه‌ك���ه‌ باس‬ ‫له‌ڕوداوه‌ تراژیدییه‌كانی‌ ئه‌نفال ده‌كات‬ ‫كه‌ رژێمی‌ س���ه‌دام حسێن دژ به‌گه‌لی‌‬ ‫ك���ورد جێبه‌جێیكرد‌و تیای���دا چه‌كی‌‬ ‫كیمیاوی‌ دژ به‌خه‌ڵكی‌ مه‌ده‌نی‌ كورد‬ ‫به‌كارهێنا‪.‬‬ ‫فیلم���ی‌ (گوڵه‌كان���ی‌ كه‌رك���وك)‬ ‫له‌م���اوه‌ی‌ دو مانگ‌و له‌س���اڵی‌ ‪2009‬‬ ‫له‌هه‌رێمی‌ كوردستان وێنه‌ی گیراوه‌‪،‬‬ ‫به‌ه���ۆی‌ نه‌بون���ی‌ پیشه‌س���ازییه‌كی‌‬ ‫س���ینه‌مایی‌ پێش���كه‌وتو له‌نێوخۆی‌‬ ‫عێراق���دا‪ ،‬به‌رهه‌مهێنه‌ران���ی‌ فیلمه‌كه‌‬ ‫ناچار بون س���ه‌رجه‌می‌ كه‌ره‌سته‌كانی‌‬ ‫وێنه‌گرتن‌و ده‌نگ‌و دیكۆر له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‬ ‫واڵته‌وه‌ له‌گه‌ڵ خۆیان بهێنن‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫لەخەونەکەت هەس���تەو ئ���اگاداری‬ ‫هەمو ئەو شتانە ببە کە رودەدەن‪،‬‬ ‫فریابک���ەوە ئەگەرن���ا ئەو کەس���ە‬ ‫لەدەست دەدەیت کە دەتەوێت‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫س‬ ‫ی‬ ‫ح‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ج‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫چۆن خۆمان رزگار بكه‌ین‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫ی له‌ده‌رگای‌ هۆلیۆد ده‌دات‬ ‫فیلمی‌ كورد ‌‬

‫له‌په‌ڵه‌ی‌ ناوچه‌ هه‌ستیاره‌كان‬

‫ئا‪ :‬شۆڕش محه‌مه‌د‬ ‫له‌زانكۆی نیویۆرك فیلم ئه‌كادیمی كۆمه‌ڵێك فیلمی‬ ‫كوردی به‌ ئاماده‌بونی به‌شێك له‌كوردانی دانیشتوی‬ ‫كالیفۆرنیاو كۆمه‌ڵێك قوتابی‌و مامۆستای زانكۆو‬ ‫ژماره‌یه‌ك له‌فیلمسازو میوانی ئه‌مریكی نمایشكران‪.‬‬

‫مژدەیەك لەسەنتەری میدیكاڵەوە‬ ‫بەبۆنەی هاتنی سەری ساڵی نوێوە‬ ‫سەنتەرەكەمان هەڵدەستیت بەچەند داشكاندنێك بۆ ئیوەی خۆشەویست‬ ‫بۆ زانیاریی زیاتر‬ ‫ناونیش���ان‪ :‬به‌ختیاری‌‪ -‬شه‌قامی‌ س���ه‌ره‌كی‌ به‌رامبه‌ری‌‬ ‫سالۆن ئه‌سته‌مبوڵ‬

‫ژماره‌ ته‌له‌فۆنی‌ ‪0533183536 - 07706581971‬‬ ‫فه‌یسبوك‪medicalclinicsuly :‬‬

‫فه‌ریبورز كرماشانی‪ :‬سلێامنی نه‌بوایه‌‬ ‫هونه‌ری من بااڵی نه‌ده‌كرد‬

‫ده‌یڤی����د نیومان نوێنه‌ری‌ زانك����ۆی نیویۆرك فیلم‬ ‫ئه‌كادیم����ی له‌ب����اره‌ی‌ ئ����ه‌م چاالكیی����ه‌وه‌ رایگه‌یاند‬ ‫"خۆش����حاڵین كۆمه‌ڵێ����ك فیل����ی ك����وردی له‌هۆلیۆد‬ ‫نمایشده‌كرێت"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "ئه‌مه‌ یه‌كه‌می����ن جاره‌ فیلم����ی كوردی‬ ‫ئه‌بینین‌و هیوادارین دواهه‌مین جار نه‌بێت"‪.‬‬ ‫ئه‌و جه‌غتیش����ی‌ له‌س����ه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ پێشتر‬ ‫زانیارییه‌كی‌ ئه‌وتۆیان له‌سه‌ر سینه‌مای‌ كورد ‌ی نه‌بوه‌‌و‬

‫ئا‪ :‬ئازاد بایز‬ ‫فه‌ریبورز كرماشانی هونه‌رمه‌ندی‌‬ ‫گۆرانیبێژ له‌چاوپێكه‌وتنێكی‬ ‫تایبه‌ت به‌ئاوێنه‌ هۆكاری‬ ‫سه‌ردانه‌كه‌ی بۆ باشوری‌‬ ‫كوردستان‌و شاری سلێمانی‬ ‫خسته‌ڕو هاوكات ئه‌لبومێكی‬ ‫گۆرانی به‌رهه‌مهێناوه‌‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی س����ه‌ره‌تاكانی كاری‬ ‫هونه‌ری����ی خۆی����ه‌وه‌‪ ،‬فه‌ریب����ورز‬ ‫كرماش����انی رایگه‌یاند"م����ن وه‌ك‬ ‫گۆرانیبێژێكی ئه‌هلی حه‌ق‌و یارسانی‬ ‫له‌ته‌مه‌نی ‪10‬ساڵیمه‌وه‌ ده‌ستمكرد‬ ‫به‌كاری موزی����ك‌و خه‌ریكی ته‌مبور‬ ‫بوم ك����ه‌ ئاله‌تێكی رۆحییه‌و پابه‌ند‬ ‫نییه‌ له‌سه‌ر نۆته‌"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "ته‌مب����ور تایبه‌ت����ه‌‬ ‫به‌هه‌ڵگران����ی ئاین����ی یارس����ان‌و‬ ‫له‌ڕێگه‌ی ته‌مب����وره‌وه‌ له‌گه‌وره‌ترین‬ ‫فێس����تیڤاڵی كولت����ورو موزیك����ی‬ ‫كرماش����ان به‌باش����ترین ژه‌نی����اری‌‬ ‫ته‌مبور هه‌ڵبژێ����ردرام ئه‌وه‌ وایكرد‬ ‫كه‌ گه‌رمتربم له‌سه‌ر كاره‌كه‌م"‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی س����ه‌ره‌تای گۆران����ی‬ ‫وتنیه‌وه‌‪ ،‬ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا"له‌ته‌مه‌نی‬ ‫‪ 20‬ساڵیدا ئه‌لبومێكم تۆماركرد كه‌‬ ‫گروپی پورنازرییه‌كان كاری موزیك‌و‬ ‫تۆماركردنیان بۆ كرد ئه‌و به‌رهه‌مه‌‬ ‫به‌ت����ه‌واوی ئێراندا ده‌نگیدایه‌وه‌‌و بو‬ ‫به‌ئه‌زمونێكی باش بۆ من"‪.‬‬ ‫فه‌ریب����ورز ئاماژه‌ ب����ه‌وه‌ ده‌كات‬ ‫كه‌ ماوه‌ی شه‌ش س����اڵه‌ به‌رده‌وام‬ ‫هاتوچۆی باش����وری‌ كوردس����تان‬ ‫ده‌كات به‌تایبه‌تی‌ شاری‌ سلێمانی‌‌و‬ ‫ل����ه‌و باره‌ی����ه‌وه‌ وتی‌"به‌ڕاس����تی‬ ‫س����لێمانی بوه‌ به‌ماڵی دوه‌می من‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر سلێمانی نه‌بوایه‌ هونه‌ری من‬ ‫له‌م پارچه‌یه‌دا به‌مشێوه‌یه‌ی ئێستا‬ ‫بااڵی نه‌ده‌كردو نه‌ده‌ناسرا"‪.‬‬

‫کاوڕ‬ ‫شتەکان دەگەڕێنەوە باری ئاسایی‬ ‫خۆیان‌و هەست بەئارامی دەکەیت‌و‬ ‫هیوات دەبێت بەباشتر‪ .‬پەیوەندی‬ ‫سۆزداریت نوێ دەبێتەوە‪.‬‬

‫گا‬

‫دوانه‌‬

‫بیرۆکەیەکت هەیەو بەپەرۆشیت بۆی‪ ،‬قس���ەکانت رونبک���ەرەوە تاهی���چ‬ ‫بەاڵم ناوێریت باسی ئەو خەونە بکەیت‪ ،‬ناڕونیی���ەك‌و هەڵەتێگەیش���تنێك‬ ‫ش���تەکان روندەبن���ەوەو وەاڵمەکانت رون���ەدات‪ ،‬ن���ەرم بب���ەو بەژیریەوە‬ ‫هەڵسوکەوت لەگەڵ کەسانی دیکەدا‬ ‫دەستدەکەوێت پاش ماوەیەکی زۆر‪.‬‬ ‫بکە‪.‬‬

‫وتی‌ "ئه‌مش����ه‌و زۆر ش����تمان بینی‌و له‌زۆر گۆش����ه‌وه‌‬ ‫توانیمان كوردو كوردستان بناسین" ‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "له‌و بارودۆخه‌و به‌و ئیمكانیاته‌ بچوكانه‌‬ ‫به‌ به‌راورد به‌ئه‌مری����كا‪ ،‬خه‌ڵكانێك ئه‌توانن به‌توانای‬ ‫بچوك چیرۆكی مه‌زن‌و مرۆیمان نیشان بده‌ن"‪.‬‬ ‫خالید حه‌مه‌الو هونه‌رمه‌ندی‌ سینه‌ماكار‌و رێكخه‌ری‌‬ ‫ئه‌م چاالكییه‌‪ ،‬به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند"راسته‌ ئه‌م هه‌وڵه‌‬ ‫بچوكه‌ ب����ه‌اڵم به‌قه‌د تواناكان‌و گرنگ����ی ئه‌مریكا بۆ‬ ‫فیلمسازانی كوردو سینه‌ماو فیلمی كوردی زۆر گرنگ‌و‬ ‫گه‌وره‌یه‌"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "چۆن داڕشتنی س����ه‌ره‌تایه‌كی گرنگ بو‪،‬‬ ‫دروس����تكردنی په‌یوه‌ن����دی هه‌مه‌جۆر ب����و هه‌روه‌ها‬ ‫داگیرسانی چرایه‌ك بو‪ ،‬كه‌ ئه‌توانێت له‌ڕێی سینه‌مای‬ ‫پێش����كه‌وتوو زانكۆكانی ئه‌مریكا گه‌شتربێت‌و روناكی‬ ‫زیاتر ببه‌خشێت به‌م بواره‌"‪.‬‬

‫وتیش����ی‌ "بۆی����ه‌ منی����ش له‌هه‌ر‬ ‫بۆنه‌یه‌كی نه‌ته‌وه‌یی‌و نیشتیمانی ئه‌و‬ ‫شاره‌دا بێبه‌رانبه‌ریش بێت هه‌میشه‌‬ ‫له‌خزمه‌تیاندام‌و هه‌مو كه‌ناڵه‌كانیش‬ ‫به‌سه‌ریان كردومه‌ته‌وه‌"‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی‌ ئه‌لبومه‌ تازه‌كه‌ش����ی‌‪،‬‬ ‫فه‌ریب����ورز وتی‌ "تازه‌ترین ئه‌لبومی‬ ‫گۆرانیم ئ����ه‌م هه‌فته‌یه‌ باڵوبوه‌وه‌‌و‬ ‫پێكهات����وه‌ له‌‪١٣‬ت����راك‌و ‪٣‬تراك����ی‬ ‫ریتمی ش����اده‌‪ ،‬به‌اڵم به‌تێكستی پڕ‬ ‫واتاو موزیكی باشه‌وه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "‪١٠‬تراكه‌كه‌ی تریش ریتمی‬ ‫س����ه‌نگینه‌‌و زیاتر كه‌ڵكم وه‌رگرتوه‌‬ ‫له‌هۆنراوه‌كانی مه‌وله‌وی"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شدا كه‌ ئه‌لبومه‌كه‌ی‌‬ ‫له‌گ����ه‌ڵ تیپی موزیكی كرماش����ان‬ ‫تۆماركردوه‌‪.‬‬ ‫جه‌غتیش����ی‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌‬ ‫كه‌ له‌ش����اری‌ سلێمانی‌ كۆنسێرتێك‬ ‫سازده‌كات له‌گه‌ڵ ژه‌نیارانی‌ گروپی‌‬ ‫موزیكی‌ مه‌حوی‌‌و له‌باره‌ی‌ كاركردنی‌‬ ‫له‌گ����ه‌ڵ ئه‌و گروپ����ه‌ موزیكیه‌ وتی‌‬ ‫"ئه‌و گروپه‌ وه‌ك����و ریتمی‌ موزیك‬ ‫له‌گه‌ڵ ماهیه‌تی موزیكی كرماشاندا‬ ‫دێن����ه‌وه‌ بۆی����ه‌ كارك����ردن له‌گه‌ڵ‬ ‫گروپێكی وا ره‌نگه‌ خۆشتر بێت بۆ‬ ‫منی گۆرانیبێژ"‪.‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌گۆران����ی وتن����ی‬ ‫به‌زاراوه‌كان����ی ت����ری ك����وردی‌و‬ ‫ده‌رچون����ی ل����ه‌زاراوه‌ی كه‌لهوڕی‌و‬ ‫كرماشان‪ ،‬فه‌ریبورز وتی "من وه‌كو‬ ‫كاری سیدی به‌شێوه‌زاری كرماشانی‬ ‫زمانی كه‌لهوڕی گۆرانیم وتوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌بۆنه‌ تایبه‌ته‌كان‌و له‌كۆنسێرته‌كاندا‬ ‫له‌ش����اره‌ جیاجیاكانی كوردستانی‬ ‫باشور به‌هه‌مو دیالێكت‌و شێوه‌زاره‌‬ ‫كوردییه‌كان گۆرانیم وتوه‌"‪.‬‬ ‫بڵێ����م‬ ‫وتیش����ی‌"ده‌توانم‬ ‫سه‌ركه‌وتنیش����م به‌ده‌س����تهێناوه‌‬ ‫گوێگری����ش كه‌م ت����ازۆر لێی رازی‬ ‫بون"‪.‬‬

‫قرژاڵ‬ ‫ب���ڕوا بەخۆبون���ت ب���ۆ دەگەڕێتەوەو‬ ‫دەبینیت ک���ە کات گونجاوە بۆئەوەی‬ ‫پەیوەندی���ت باش���بکەیتەوە لەگ���ەڵ‬ ‫خێزانەک���ەت‌و ئ���ەو هاوڕێیان���ەت کە‬ ‫ماوەیەکە لێیان دوریت‪.‬‬

‫ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شدا "هیوادارین به‌هه‌موان ب‬ ‫رچه‌یه‌ رۆش����نتر بكه‌ینه‌وه‌و فیلمسازانی كو‬ ‫به‌ئه‌مریكاو فێس����تیڤاڵ‌و بازاڕی فیلمسازی‌‬ ‫كاری به‌رهه‌مهێنانی ئه‌مریكی زیاتر ئاشنا‬ ‫خالی����د حه‌م����ه‌الو له‌ب����اره‌ی‌ مێ����ژوی‌ س‬ ‫كوردییه‌وه‌‪ ،‬وت����ی‌ "به‌حوكمی بارودۆخی‬ ‫سه‌پاو به‌س����ه‌ر كورد وه‌ك میلل ‌هت‌و كوردس‬ ‫واڵتێكی له‌تله‌تكراو‪ ،‬س����ینه‌مای كوردی خ‬ ‫شۆڕشگێڕانه‌ی هه‌بوه‌و هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "مێژوی‌ سینه‌مای‌ كوردی‌ له‌یه‌ڵما‬ ‫ده‌ست پێده‌كات‪ .‬گۆنای‌ له‌زیندان بو به‌هاو‬ ‫كازان فیلمی یۆڵی دروستكرد"‪.‬‬ ‫جه‌غتیش����ی‌ له‌س����ه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌یه‌كی جدی س����ینه‌ما ده‌ستی پێك‬ ‫به‌هێزه‌وه‌ به‌ته‌كانی گورج‌و خێرا ئه‌چێته‌ پ‬

‫ساماڵ كه‌ركوكی‪ :‬خۆم ل ‌هفۆ‬

‫س����اماڵ تۆفیق محه‌مه‌د ناس����راوه‌ به‌ساماڵ‬ ‫كه‌ركوك����ی وه‌ك����و خۆش����ی ده‌ڵێ����ت "حه‌زم‬ ‫ب����ه‌م نازناوه‌م نیی����ه‌"‪ ،‬هاوكات ب����ه‌و ناوه‌ش‬ ‫ده‌ناسرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌م گه‌نج����ه‌ له‌دایكبوی س����اڵی‌ ‪1983‬یه‌‌و‬ ‫له‌كه‌رك����وك له‌دایكبوه‌و به‌ه����ۆی ئاواره‌ییه‌وه‌‬ ‫روده‌كه‌نه‌ شاری هه‌ولێرو هه‌ر به‌وهۆیه‌وه‌ له‌وێ‬ ‫نیشته‌جێ ده‌بن‪.‬‬ ‫چیرۆكی ئه‌م به‌هره‌مه‌نده‌ له‌هه‌رزه‌كارییه‌وه‌‬ ‫به‌شێوه‌كاری ده‌ستپێده‌كات‪ ،‬پاشان ده‌ستده‌داته‌‬ ‫نوس����ینی‌ ش����یعر‪ ،‬دوای ئه‌وه‌ش ده‌ستده‌كات‬ ‫به‌كاری موزیك‌و ژه‌نینی‌ ئامێری‌ كه‌مان‌و ڤیۆال‌و‬ ‫ه����ۆكاری وازهێنانه‌كه‌ش����ی ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌ بۆ‬ ‫نه‌گونجانی بارودۆخه‌كه‌ی‌و نه‌بونی كات‪ ،‬دواتر‬ ‫خۆی له‌فۆتۆگرافیدا ده‌دۆزێته‌وه‌و له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫ده‌ڵێ����ت "له‌هه‌رزه‌كاریی����ه‌وه‌ خولی����ای كاری‬ ‫فۆتۆگرافیم هه‌ب����وه‌‪ ،‬به‌اڵم ش����اره‌زایی كه‌مم‬ ‫هه‌بوه‌ له‌و بواره‌دا"‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی‌ خولیای‌ گرتنی‌ وێنه‌‌و ده‌س����تدانه‌‬ ‫كاری‌ فۆتۆگرافی‌‪ ،‬ساماڵ وتی‌ "له‌پایزی ‪2014‬‬ ‫به‌جدی بڕیارمدا ده‌س����ت ب����ه‌كاری فۆتۆگرافی‬ ‫بكه‌م‪ ،‬كه‌س����یش هانی نه‌داوم ب����ۆ ئه‌و كاره‌‪،‬‬ ‫به‌ڵكو حه‌زی‌ خۆم بوه‌‪ .‬وا بۆ ماوه‌ی سێ ساڵه‌‬ ‫سه‌رقاڵی كردوم‌و به‌رده‌وامیش ده‌بم"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "به‌هۆی‌ ئه‌و كاره‌م����ه‌وه‌ زۆر جار‬ ‫روبه‌ڕوی‌ ته‌ش����هیركردن بومه‌ته‌وه‌‌و واملێهاتوه‌‬ ‫كه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌و هێرش‌و ته‌شهیرانه‌دا راهاتوم"‪.‬‬

‫ئام����اژه‌ش ب����ه‌وه‌ ده‌دات "یه‌كه‌‬ ‫قس����انه‌ی كه‌ ده‌كران به‌رامبه‌رم‌و د‬ ‫زۆر توڕه‌ ده‌بوم‌و له‌كاره‌كه‌م س����ارد‬ ‫ب����ه‌اڵم دوات����ر گوێ����م پێن����ه‌دا‪ ،‬ل ‌ه‬ ‫هه‌وڵم����داوه‌ تێیانبگه‌یه‌ن����م كه‌ ئه‌م‬ ‫باش����ه‌‌و په‌یامێكه‌ ده‌گاته‌ جێ����ی خ‬ ‫موعاناتی خۆی هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "خێزانه‌كه‌شم سه‌ره‌تا زۆ‬ ‫ساده‌ وه‌ریانگرت‪ ،‬دواتر سه‌رسامبون‬ ‫له‌ئێستادا شانازی پێوه‌ ده‌كه‌ن"‪.‬‬ ‫"هه‌میش����ه‌ ویس����تومه‌ له‌فۆتۆكا‬ ‫سروش����تی كوردس����تان‌و كلتورو‬ ‫ئاس����ه‌واری كوردس����تان نیشان‬ ‫ب����ده‌م" س����اماڵ كه‌ركوكی‌ وای‌‬ ‫وت‪.‬‬ ‫س����ه‌باره‌ت به‌ج����ۆری‌ ئ����ه‌و‬ ‫فۆتۆیانه‌ی‌ كه‌ ده‌یگرێت‪ ،‬ساماڵ‬ ‫وتی‌ "زیات����ر وێنه‌كانم له‌جۆری‬ ‫النس����كه‌یپ‌و تراڤڵه‌‪ ،‬هه‌میشه‌‬ ‫حه‌زمكردوه‌ شێوازیكی جیاواز‬ ‫نیش����انبده‌م‌و په‌یامێكی راست‬ ‫سه‌باره‌ت به‌و بارودۆخه‌ی كه‌‬ ‫وێنه‌م گرتوه‌ بگه‌یه‌نم"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "هونه‌ری فۆتۆگرافی‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ به‌كاره‌كانت واله‌بینه‌ر‬ ‫بكه‌یت هه‌ست بكات كه‌ له‌و‬ ‫شوێنه‌یه‌و له‌به‌رچاویه‌تی"‪.‬‬ ‫ئ����ه‌و سه‌رس����امی‌ خۆی‌‬ ‫به‌كاری‌ فۆتۆگرافه‌ری‌ كورد‬ ‫ره‌زا دیقه‌ت����ی ده‌رب����ڕی‌‌و‬ ‫هه‌روه‌ه����ا له‌فۆتۆگراف����ه‌ره‌‬ ‫جیهانییه‌كانیشدا سه‌رسامه‌‬ ‫به‌كاره‌كان����ی‌ هه‌ری����ه‌ك‬ ‫له‌ماك����س ری����ڤ‪ ،‬دیڤی����د‬ ‫الیزه‌ر‪ ،‬مارك ئادامۆس‪.‬‬ ‫ئه‌و ل����ه‌و بڕوایه‌دایه‌ كه‌‬

‫ئا‪ :‬ئیمان زه‌ندی‬

‫شێر‬

‫فه‌‌ریک‬

‫ساماڵ كه‌ركوكی گه‌نجێكی دانیشتوی‬ ‫شاری هه‌ولێره‌‪ ،‬ئه‌و به‌ڕه‌چه‌ڵه‌ك خه‌ڵكی‬ ‫شاری‌ كه‌ركوكه‌‪ .‬ساماڵی فۆتۆگرافه‌ر‬ ‫ده‌ڵێت "هه‌میشه‌ كلتوری كوردی‌و سروشته‌‬ ‫جوانه‌كه‌ی كوردستان به‌وێنه‌كانم نرخیان به‌رز‬ ‫راده‌گرم‌و ده‌یانپارێزم"‪.‬‬

‫ژیان���ی کۆمەاڵیەتی���ت دەوڵەمەندە‬ ‫بەتایبەت لەجەژن‌و بۆنەکاندا‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫هاوژی���ن‌و خێزان‌و خ���زم‌و هاوەاڵندا‬ ‫کۆدەبنەوە‪.‬‬

‫هیچ وزەیەکت نییە‪ ،‬الت سەیر نەبێت‬ ‫گ���ەر رێککەوتنێ���ك دوابکەوێت یان‬ ‫تێکبچێت‪ ،‬یاخود نەتوانیت چارەسەر‬ ‫بدۆزیتەوە‪.‬‬

‫بیروڕا‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫‪birura. awene@gmail. com‬‬

‫ئاگربه‌ستی ئه‌مجاره‌ی سوریا ئه‌نجامی ده‌بێ؟‬ ‫د‪ .‬فائیق گوڵپی‬ ‫له‌ڕۆژانی كۆتایی ساڵی ‪٢٠١٦‬دا‪،‬‬ ‫به‌نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی س���وریاو‬ ‫باڵێكی ئۆپۆزسیۆنی سوریا‪ ،‬روسیاو‬ ‫توركی���ا ئاگربه‌س���ێكیان راگه‌یاند‪.‬‬ ‫له‌دوا س���اته‌كانی س���اڵی ‪٢٠١٦‬دا‪،‬‬ ‫ئه‌نجومه‌نی ئاسایش���ی نێوده‌وڵه‌تی‬ ‫له‌ئاگربه‌س���ته‌كه‌‬ ‫پش���تگیری‬ ‫ك���رد‪ .‬بڕی���اره‌ دوای جێگیربون���ی‬ ‫ئاگربه‌س���ته‌كه‌‪ ،‬ل���ه‌م مانگه‌دا‪ ،‬بۆ‬ ‫رێككه‌وتنی الیه‌نه‌ به‌شه‌ڕهاتوه‌كانی‬ ‫س���وریا‪ ،‬له‌ئه‌س���تانه‌ی پایته‌ختی‬ ‫كازخستان كۆبونه‌وه‌یه‌ك بكرێت‪ ،‬ئه‌و‬ ‫كۆبونه‌وه‌یه‌ش بۆ رێگه‌خۆش���كردنه‌‬ ‫بۆ دانیشتنێكی كۆنفرانسی ئاشتی‬ ‫جنیڤ ك���ه‌ بڕی���اره‌ له‌مانگی دوی‬ ‫ئه‌مس���اڵدا ده‌رباره‌ی كێش���ه‌كانی‬ ‫سوریا ده‌ستپێبكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌م ئاگربه‌ست‌و كۆبونه‌ویه‌شدا‪،‬‬ ‫وه‌ك ئاگربه‌س���ت‌و كۆبونه‌وه‌كان���ی‬ ‫رابوردوی سوریا‪ ،‬به‌ هۆی سیاسه‌تی‬ ‫نه‌ته‌وه‌په‌رس���تی توركای���ه‌وه‌ دژی‬ ‫ك���ورده‌وه‌ به‌ه���ۆی سیاس���ه‌تی‬ ‫نادیموكراتی توركیاوه‌ له‌ناوچه‌كه‌دا‪،‬‬

‫الیه‌نی كوردی (هێزی س���ه‌ربازی‌و‬ ‫سیاس���ی رۆژئ���اوای كوردس���تان‌و‬ ‫باكوری سوریا) بانگهێشت نه‌كران‪.‬‬ ‫له‌ئاستی ناوخۆی سوریادا هه‌مو‬ ‫هێ���زه‌ س���ه‌ربازیه‌كان به‌ش���داری‬ ‫ئاگربه‌س���تیان نه‌ك���ردوه‌‪ ،‬ئ���ه‌و‬ ‫هێزانه‌ی به‌ش���داری ئاگربه‌س���تیان‬ ‫ك���ردوه‌‪ ،‬الوازن‪ ،‬ناوچه‌یه‌ك���ی‬ ‫كه‌می س���وریایان به‌ده‌س���ته‌وه‌یه‌‪،‬‬ ‫راگرتنی ش���ه‌ڕ له‌نێوان ئه‌و هێزانه‌و‬ ‫سوپای س���وریاو هاوپه‌یمانه‌كانیدا‪،‬‬ ‫به‌وات���ای ئاگربه‌س���تی گش���تی‬ ‫س���وریا نایه‌ت‪ ،‬هێزه‌كانی یه‌په‌گه‌و‬ ‫س���وریای دیموكرات���ی‪ ،‬هێزه‌كانی‬ ‫داع���ش‌و ب���ه‌ره‌ی نوس���ره‌ له‌هێزه‌‬ ‫س���ه‌ربازیه‌ گه‌وره‌كانن‌و ناوچه‌یه‌كی‬ ‫فراوانی س���وریایان به‌ده‌سته‌وه‌یه‌‪،‬‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی ئه‌م هێزانه‌ به‌ش���داری‬ ‫ئاگربه‌س���تیان نه‌كردوه‌‪ ،‬دوای ئه‌م‬ ‫ئاگربه‌س���ته‌‪ ،‬له‌ناوچه‌یه‌كی فراوانی‬ ‫س���وریادا ش���ه‌ڕ به‌رده‌وام ده‌بێت‌و‬ ‫ئاگربه‌س���تی گش���تی له‌س���وریادا‬ ‫جێگیر نابێت‪.‬‬ ‫ی���ه‌ك له‌خاڵه‌كانی ئاگربه‌س���تی‬ ‫ئه‌م جاره‌ی سوریا‪ ،‬ده‌ركردنی ئه‌و‬ ‫هێزه‌ میلیش���ایانه‌یه‌ ك���ه‌ هاوكاری‬

‫حكومه‌تی به‌ش���ار ئه‌سه‌د ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫ئ���ه‌و میلیش���یایانه‌ به‌ش���ێوه‌یه‌كی‬ ‫راسته‌وخۆو ناڕاسته‌وخۆ گرێدراوی‬ ‫حكومه‌ت���ی ئێران���ن‪ ،‬ئێ���ران له‌م‬ ‫ئاگربه‌سته‌دا به‌ش���داری نه‌كردوه‌و‬ ‫چاودێ���ران وای ده‌بین���ن كه‌ ئێران‬ ‫ئاماده‌ نیه‌ ئه‌و مه‌رجه‌ی ئاگربه‌ست‬ ‫ئه‌وكات���ه‌ش‬ ‫جێبه‌جێب���كات‪،‬‬ ‫ئاگربه‌ستی سوریا سنوردار ده‌بێت‌و‬ ‫گشتگیر نابێت‪.‬‬ ‫له‌به‌رئ���ه‌وه‌ی ئ���ه‌م ‌هێزان���ه‌و‬ ‫به‌تایبه‌ت���ی ئه‌نجومه‌ن���ی فیدراڵی‬ ‫باكوری س���وریا‪ ،‬خاوه‌ن پێگه‌یه‌كی‬ ‫ناوخۆی���ی‌و ناوچه‌ی���ی‌و جیهان���ی‬ ‫سیاس���ی‌و س���ه‌ربازیه‌‪ ،‬رێككه‌وتنی‬ ‫سیاسی له‌نێوان حكومه‌تی سوریاو‬ ‫الیه‌ن���ه‌ الوازه‌كانی ئۆپۆزس���یۆندا‪،‬‬ ‫په‌راوێزخستنی الیه‌نه‌ سه‌ره‌كیه‌كانی‬ ‫ناو هاوكێشه‌كه‌ به‌واتای رێككه‌وتنی‬ ‫سیاسی‌و ئاشتی سوریا نایه‌ت ‪.‬‬ ‫ژماره‌یه‌ك���ی زۆر له‌واڵتان���ی‬ ‫ناوچه‌ی���ی‌و جیهانی‪ ،‬راس���ته‌خۆو‬ ‫ناڕاسس���ته‌وخۆ له‌ملمالنێ‌و شه‌ڕی‬ ‫سوریادا به‌ش���داریان كردوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ئاماده‌كردنی بڕیاری ئاگربه‌س���تی‬ ‫نێوان حكومه‌تی سوریاو ئۆپۆزسیۆنی‬

‫بەڕێز بارزانی‬ ‫چاوەڕوانی چیە لەحزبەکان؟‬ ‫مەال فرمان‬ ‫لەسایتی ئاوێنەدا خوێندمەوە کە‪:‬‬ ‫کاک مەس���عود لەپەیامێک���دا بەبۆن���ەی‬ ‫هاتن���ی‪ ،٢٠١٧‬دوای پیرۆزبای���ی باس���ی‬ ‫س���ەرکەوتنەکانی کرد لەبواری سەربازی‌و‬ ‫دیبلۆباسی‪ ،‬خۆڕاگری پێشمەرگەو خەڵکی‬ ‫کوردستان‌و ئەو هۆکارانەی قەیرانەکانی بۆ‬ ‫کوردستان هێنا‪ ،‬تائێرە دروستە‪ .‬بەاڵم وەک‬ ‫هەمیشەو زۆربەی بەرپرسانی حزبی‪:‬‬ ‫‪ -1‬خۆی لەقەرەی هۆکارە ناوخۆییەکان‪،‬‬ ‫فەش���ەلی حوکمڕانی حزب���ی‌و لەناویاندا‬ ‫حزبەکەی خۆی ب���اس نەکرد لەحوکمڕانی‬ ‫هەرێمدا‪.‬‬ ‫‪ -2‬باسی لەگەندەڵی بەرپرسان نەکرد‪.‬‬ ‫‪ -3‬باس���ی لەهەڵ���ە مێژوییەکان���ی‬ ‫سەرکردایەتی کورد لە‪ ٢٠٠٣‬نەکرد بەرامبەر‬ ‫کەرکوک‌و ناوچە دابڕاوەکان‪.‬‬ ‫‪ -4‬پەیوەن���دی حزب���ی لەگ���ەڵ واڵتانی‬ ‫دەرەوە‪.‬‬ ‫‪ -5‬بەهەدەردان���ی س���امانی نیش���تمانی‬ ‫لەڕێگ���ەی بەن���او وەزارەت���ی س���امانە‬ ‫سروشتیەکان‪.‬‬ ‫‪ -6‬عەیبەیەکی زۆر گەورەی باس���نەکرد‬ ‫"یەکنەگرتن���ەوەی هێ���زی پێش���مەرگە‪،‬‬ ‫ئاسایش‌و هەواڵگری"‪.‬‬ ‫‪ -7‬دەبو بەڕاشکاوی باسی لەوە بکردایە‬ ‫کە چەن���د لەهێ���زو خەڵکی کوردس���تان‬ ‫لەدەڤ���ەرە جیاجی���اکان فەرمانەکانی ئەو بارزانی‬ ‫جێبەجێ ناکەن‌و بەقس���ەی ئ���ەو ناکەن‪.‬‬ ‫بێالیەنان���ە کاری نەک���ردوە لەماوەی بونی‬ ‫هۆکارەکانی چین؟‬ ‫‪ -8‬مامۆس���تایان ت���وڕەن‪ ،‬فەرمانبەران لەسەر کورسی سەرۆکایەتی هەرێم‪.‬‬ ‫‪ -2‬پەکخس���تنی پەرلەم���ان‌و دەرکردنی‬ ‫ناڕەحەت���ن‪ ،‬کەس���وکاری ش���ەهیدان‌و‬ ‫پێش���مەرگە دێرینەکان پێیانوایە لەس���ەر وەزیرەکان���ی گ���ۆڕان ئەگ���ەر راو بڕیاری‬ ‫دەستی ئەم حوکمڕانیەی هەرێم مایەپوچ‌و جەنابی لەس���ەر نەبێت کەس ناتوانێت ئەو‬ ‫بڕیارە بدات‪.‬‬ ‫رەنجبەخەسار دەبن‪.‬‬ ‫بەندە پێی وایە بەڕێزت وەک س���ەرۆکی‬ ‫‪ -9‬ب���ەالی کەم���ەوە وەک م���وژدەش‬ ‫بێ���ت باس���ی چۆنیەتی چارەس���ەرکردنی ش���اندی پارت���ی بەش���داری کۆبونەوەکان‬ ‫نەکرد‪ ،‬یان هی���چ نەبێت لێبوردەیی پارتی بکەیت لەبەر ئەم هۆیانە‪:‬‬ ‫‪ -1‬کۆبونەوەکان باشتر بەڕێوە دەچن‪.‬‬ ‫لەکاراکردنەوەی پەرلەمانی کوردستان‪.‬‬ ‫‪ -2‬زوتر بڕیار دەدرێت‪ ،‬چونکە کێش���ەی‬ ‫دوات���ر بەڕێزی ب���اس ل���ەوەدەکات کە‬ ‫چاوەڕوانی کۆبونەوەی حزبەکان دەکات بۆ بڕی���اردان الی پارتی���ە ن���ەک الیەنەکان‪،‬‬ ‫دانانی رێوشوێنی گونجاو لەهێورکردنەوەی لەبەرئەوەی پارتیە رێگەچارە یاساییەکانی‬ ‫بارودۆخ���ی هەرێم���ی کوردس���تان‪ .‬ئ���ەم الیەنەکانی تری القورسە نەک پێچەوانەوە‪.‬‬ ‫‪ -3‬بەپێچەوان���ەی جەنابتەوە‪ ،‬خەڵک‌و‬ ‫چاوڕوانیە لەجێی خ���ۆی نیە‪ ،‬لەبەرئەوەی‬ ‫ئەم ج���ۆرە چاوەڕوانیە بۆ هاواڵتیەک یان حزب���ەکان چاوەڕوان���ی بڕی���اری بەڕێزتن‪،‬‬ ‫کەس���ێکی بێالیەن دەبێت نەک س���ەرۆکی چونک���ە قەیرانە سیاس���یەکە لەهەولێرەوە‬ ‫دروس���تکراوە ‪ ،‬چارەسەریش���ی ه���ەر الی‬ ‫حزب‪ .‬چونکە‪:‬‬ ‫‪ -1‬جەناب���ی لەبەرکەوت���ەی پارت���ی‌و جەنابتە‪.‬‬ ‫بەڕێزم‪ ،‬ئەو خااڵنەی لەم بابەتە ئاماژەم‬ ‫بەڕێککەوتن لەگەڵ یەکێتی شەرەفی چونە‬ ‫س���ەر ئەو کورس���یە پیرۆزەی بەرکەوتوە‪ ،‬پێداون‪ ،‬راستیەکانن‪ ،‬چونکە بەالی کەمەوە‬ ‫ن���ەک وەک پیاوێک���ی بێالی���ەن‪ .‬بەپێ���ی ئەوەن���دەی ئ���اگادارم رای زۆربەی خەڵکی‬ ‫هاوکێش���ەی کورسی س���ەرۆکی هەرێم = دەڤەری س���لێمانی‌و کەرکوک���ە‪ .‬کارکردن‬ ‫لەسەر ئەم راستیانە سەربەخۆیی‌و دەوڵەتی‬ ‫کورسی سەرۆککۆماری عێراقی فیدراڵ‪.‬‬ ‫‪ -2‬خەڵکی کوردستان پێیانوایە جەنابی کوردی لەدروش���مخوازیەوە دەکاتە کردار‪.‬‬

‫خەڵک‌و حزبەکان‬ ‫چاوەڕوانی بڕیاری‬ ‫بەڕێزتن‪ ،‬چونکە قەیرانە‬ ‫سیاسیەکە لەهەولێرەوە‬ ‫دروستکراوە ‪،‬‬ ‫چارەسەریشی هەر الی‬ ‫جەنابتە‬

‫ئەوان���ەی پێچەوانەی ئەم خااڵنە قس���ەت‬ ‫ب���ۆ دەکەن‪ ،‬ئەو پیاوانەن هاتونەتە س���ەر‬ ‫حازری‌و مانەوەی هەرێمی کوردس���تان بەم‬ ‫بارودۆخەوە لەقازانجیان���ەو رۆژ دوای رۆژ‬ ‫گیرفانیان زیاتر پڕ دەکەن‪.‬‬ ‫پێش���مەرگە دێرین���ەکان‌و کەس���وکاری‬ ‫شەهیدان دەڵێن‪:‬‬ ‫بەرلەوەی بەر نەفرەتی میللەت کەون‬ ‫زوکەن هەمو پێکەوە فریا کەون‬ ‫کاری ئێوەو واڵت لەترازانە‬ ‫دەرمانە بۆ دەردتان پاکی‌و یەکگرتن‪.‬‬

‫سوریادا به‌شداریان نه‌كردوه‌و له‌وه‌ش‬ ‫ناچێ���ت له‌كۆبونه‌وه‌ی ئه‌س���تانه‌ی‬ ‫كازاخستانیشدا ئه‌و واڵتانه‌ به‌شداری‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬به‌وش���ێویه‌ ده‌توانین بڵێین‬ ‫رێككه‌وتنی سیاس���ی له‌نێوان ئه‌و‬ ‫واڵتانه‌دا له‌س���ه‌ر ئانیده‌ی س���وریا‬ ‫گران ده‌بێت‌و كێشه‌كانی سوریا به‌م‬ ‫ئاگربه‌سته‌ كۆتاییان نایه‌ت‪.‬‬ ‫ئه‌گه‌رچی ئه‌نجومه‌نی ئاس���ایش‬ ‫به‌ش���ێوه‌یه‌كی گش���تی پشتگیری‬ ‫بڕی���اری ئاگربه‌س���تی ئه‌مج���اره‌ی‬ ‫س���وریای كردوه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم چه‌ندان‬ ‫واڵت له‌ئه‌نجومه‌نی ئاسایش‪ ،‬له‌سه‌ر‬ ‫ورده‌كاری‌و میكانیزمی ئاگربه‌سته‌كه‌‬ ‫تێبینیان هه‌بوه‌‪ ،‬بۆ نمونه‌ فه‌ڕه‌نسا‬ ‫تێبینی له‌س���ه‌ر به‌شداریپێنه‌كردنی‬ ‫یه‌په‌گه‌و قه‌سه‌ده‌ هه‌بوه‌‪.‬‬ ‫له‌م كات���ه‌دا هێزه‌كانی قس���ه‌ده‌‬ ‫به‌هاوكاری سوپای ئه‌مریكا ده‌وری‬ ‫ش���اری ره‌قه‌ی پایته‌ختی داعشیان‬ ‫داوه‌‪ ،‬هه‌وڵ���ی ئازادكردن���ی ئ���ه‌و‬ ‫ش���اره‌ ده‌ده‌ن‪ ،‬خۆ نابێت ئه‌مریكا‬ ‫له‌سه‌ر به‌شداریپێنه‌كردنی ئه‌و هێزه‌‬ ‫هاوپه‌یمانه‌ی خۆی له‌ئاگربه‌س���تی‬ ‫سوریاو له‌سه‌ر بانگهێشت نه‌كردنی‬ ‫بۆ كۆبونه‌وه‌ی ئه‌ستانه‌ هه‌ڵویستی‬

‫نه‌بێت‪.‬‬ ‫ئاگربه‌س���تی ئه‌مجاره‌ی س���وریا‬ ‫ب���ه‌ به‌ش���داری ئ���ه‌و به‌ش���ه‌ی‬ ‫ئۆپۆزسیۆنی سوریایه‌ كه‌ له‌شه‌ڕی‬ ‫حه‌ڵه‌ب���دا شكس���تی ‌هێن���اوه‌و‬ ‫ش���اره‌كه‌ی پێچۆڵكراوه‌‪ ،‬ئه‌م به‌شه‌‬ ‫شكستخواردو الوازه‌ی ئۆپۆزسیۆنی‬ ‫سوریا‪ ،‬كه‌ له‌سه‌ر داوای حكومه‌تی‬ ‫توركیا به‌ش���داری ئاگربه‌س���تیان‬ ‫كرد‪ ،‬ئه‌و ئاگربه‌سته‌ به‌ده‌رفه‌تێكی‬ ‫ب���اش ده‌بینن بۆ ئ���ه‌وه‌ی به‌خاڵه‌‬ ‫الوازه‌كانی خۆیاندا بچنه‌وه‌و خۆیان‬ ‫رێكبخه‌نه‌وه‌و جارێكی تر به‌هێزه‌وه‌‬ ‫به‌شداری له‌ شه‌ڕو ملمالنێی سوریادا‬ ‫بكه‌ن‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م ئاگربه‌س���ته‌ نیوه‌ناچڵه‌ی‬ ‫ئه‌مج���اره‌ی س���وریا‪ ،‬ك��� ‌ه له‌نێوان‬ ‫روسیاو توركیادا راگه‌یانرا‪ ،‬زیاتر بۆ‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ توركیا به‌الی به‌ره‌ی روسیاو‬ ‫ئێران‌و سوریاو عێراقدا رابكێشێت‪،‬‬ ‫بۆ ئه‌وه‌یه‌ توركی���ا له‌هاوپه‌یمانیی‬ ‫ئه‌مری���كاو س���عودیه‌و قه‌ت���ه‌ر‬ ‫دوربخرێته‌وه‌‪ ،‬وه‌ك له‌وه‌ی به‌رنامه‌ی‬ ‫ئاگربه‌ستێكی جدی‌و رێككه‌وتنێكی‬ ‫جدی نێوان هێزه‌ به‌شه‌ڕهاتوه‌كانی‬ ‫واڵتی سوریا بێت‪.‬‬

‫‪13‬‬

‫ژماره‌یه‌كی زۆر‬ ‫له‌واڵتانی ناوچه‌یی‌و‬ ‫جیهانی له‌ملمالنێ‌و‬ ‫شه‌ڕی سوریادا‬ ‫به‌شداریان كردوه‌ به‌اڵم‬ ‫له‌ئاماده‌كردنی بڕیاری‬ ‫ئاگربه‌ستی نێوان‬ ‫حكومه‌تی سوریاو‬ ‫ئۆپۆزسیۆنی سوریادا‬ ‫به‌شداریان نه‌كردوه‌‬

‫روسیاو ئاوی گه‌رم‬ ‫له‌به‌شێك له‌ناوچه‌كانی خۆیان دروست‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬به‌اڵم له‌گه‌ڵ كشانه‌وه‌ی له‌شكری‬ ‫س���وپای هه‌ردوال ئه‌و ده‌رفه‌ته‌یان ل ‌ه‬ ‫ده‌ست دا‪.‬‬

‫چاپوك سه‌ید عومه‌ر‬ ‫مه‌به‌س���ت له‌ئ���اوی گ���ه‌رم‪ ،‬ده‌ریا‬ ‫گه‌رمه‌كانی رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاسته‌‪ ،‬وه‌ك‬ ‫ده‌ریای ره‌ش‌و س���پی‌و س���ورو ده‌ریاو‬ ‫كه‌نداوی عه‌ره‌بی‪ .‬ك ‌ه ستراتیجیه‌تێكی‬ ‫گرنگی هه‌یه بۆ گشت جیهان به‌تایبه‌ت‬ ‫واڵته‌ زلهێزه‌كان‪.‬‬ ‫راسته‌ خێزانی رۆمانۆڤ له‌ساڵی‪1613‬‬ ‫وه‌ك دامه‌زرێن���ه‌ری قه‌یس���ه‌ریه‌ت‬ ‫له‌ڕوسیا س���ه‌ری هه‌ڵدا‪ ،‬به‌اڵم هه‌رگیز‬ ‫ناك���رێ پێته‌ری گه‌ور‌ه به‌دامه‌زرێنه‌ری‬ ‫راس���ته‌قینه‌ی ئه‌و ده‌وڵه‌ت���ه‌ هه‌ژمار‬ ‫نه‌كرێ‪ .‬چۆن مێژوی ئه‌ده‌بی روس���ی‬ ‫دابه‌ش���ده‌كرێت بۆ پێش پۆش���كین‌و‬ ‫دوای پۆش���كین‪ ،‬ئاواش مێژوی روسیا‬ ‫دابه‌ش���ده‌كرێ بۆ پێش پیته‌رو دوای‬ ‫پیته‌ر‪.‬‬ ‫ناوبانگ‌و به‌هێزی پیته‌ر له‌وه‌نه‌بو ك ‌ه‬ ‫كاڕڵی دوانزه‌می پاشای سویدی به‌زاند‪،‬‬ ‫ك ‌ه له‌و س���ه‌رده‌مه‌دا خاوه‌نی باشترین‬ ‫سوپای هاوچه‌رخ بو‪ .‬به‌ڵكو ناوبانگی‬ ‫پیته‌رو به‌هێزیه‌كه‌ی له‌و رۆژه‌و‌ه ده‌ستی‬ ‫پێكرد ك���ه‌ له‌س���ه‌ره‌تای گه‌نجیه‌وه‌‪،‬‬ ‫خ���ۆی به‌ناوێكی خ���وازراوه‌و‌ه له‌گه‌ڵ‬ ‫چه‌ند خوێندكارێكی تر‪ ،‬چون بۆ واڵتی‬ ‫هۆڵه‌ندا تافێری كه‌ش���تی دروستكردن‬ ‫ببن‪ .‬له‌گه‌ڵ گه‌ڕانه‌وەشیاندا ده‌ستیان‬ ‫به‌كه‌ش���تی دروستكردن كرد‪ ،‬تایه‌كه‌م‬ ‫ئس���توڵی س���ه‌ربازییان له‌ناو ده‌ریای‬ ‫به‌ڵتیك دامه‌زراند‪.‬‬ ‫خه‌ون���ی پیته‌ر گه‌وره‌ ب���و‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ده‌یزانی روس���یا بێ هێ���زی ده‌ریایی‪،‬‬ ‫واڵتێك���ی بێ په‌لوپای���ه‌‪ .‬هه‌ر بۆیه‌ش‬ ‫ش���اری س���انكت پێته‌ربورگی به‌ناوی‬ ‫خۆی���ه‌وه‌ به‌س���ه‌ر ده‌ری���ای به‌ڵتیك‬ ‫دروستكردو (له‌ سه‌رده‌می سۆڤیه‌تدا‬ ‫ن���اوی گۆڕا بۆ لینینگ���ڕاد)‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫پایته‌ختی له‌مۆس���كۆوه‌ گواس���ته‌و‌ه‬ ‫بۆ ئه‌و ش���ار‌ه نوێیه‌‪ .‬پیته‌ر هێش���تا‬ ‫له‌گه‌رمه‌ی هێنانه‌دی خه‌ونه‌كانی دابو‬ ‫له‌ته‌مه‌نی (‪ )47‬س���اڵیداو له‌س���اڵی‬ ‫‪ 1725‬دا مرد‪.‬‬ ‫یه‌كاترین���ای دوه‌م ك���ه‌ له‌س���اڵی‬ ‫‪ 1762‬هات ‌ه سه‌رته‌خت‪ ،‬دوای ئه‌وه‌ی‬ ‫كریم(ق���ه‌ره‌م)ی له‌عوس���مانیه‌كان‬ ‫ستانده‌وه‌‪ .‬دوه‌م هه‌نگاوی خه‌ونه‌كه‌ی‬ ‫روس���یای هێنایه‌ دی‌و دوه‌م ئستوڵی‬ ‫كه‌ش���تی س���ه‌ربازی له‌ده‌ریای ره‌ش‬ ‫دامه‌زراند‪.‬‬ ‫ناپلیۆن كه‌ هه‌رله‌س���ه‌ره‌تاو‌ه چاوی‬ ‫بڕیب���وه‌ میس���رو ده‌ری���ا گه‌رمه‌كان‪،‬‬ ‫ب���ۆ س���نورداركردنی ده‌س���ه‌اڵتی‬ ‫قه‌یس���ه‌ریه‌تی روس‪ ،‬هێرش���ی كرد‌ه‬ ‫س���ه‌ر روسیاو مۆس���كۆی گرت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئه‌لیكسانده‌ری یه‌كه‌م توانی له‌ماوه‌ی‬ ‫ش���ه‌ش هه‌فته‌دا(‪ )35‬هه‌زار سه‌ربازی‬ ‫ناپلیۆن بكوژێ‪ .‬ئیتر ئه‌وه‌ بو‌ه یه‌كێك‬ ‫له‌به‌زینه‌كان���ی ناپلی���ۆن‌و به‌ناچاری‬ ‫گه‌ڕایه‌وه‪ .‬ئه‌و هێرش��� ‌ه ماوه‌یه‌كی زۆر‬ ‫خه‌ونی روس���ه‌كانی دواخس���ت‪ ،‬به‌اڵم‬

‫شه‌ڕی حه‌ڵه‌ب‬ ‫رونترین نمونه‌ی ‌ه‬ ‫بۆ ئه‌گه‌ری هه‌ر‬ ‫شه‌ڕێكی تر ك ‌ه‬ ‫له‌ئاینده‌دا روبدات‬

‫هه‌رگیز ده‌ستبه‌رداری نه‌بون‪.‬‬ ‫له‌ س���ه‌رده‌می نیك���ۆالی دوه‌م ك ‌ه‬ ‫به‌دبه‌ختترین‌و چاره‌ڕه‌شترین قه‌یسه‌ری‬ ‫روس بو‪ ،‬ئه‌و خه‌ون ‌ه گه‌یشتبوه‌ لوتكه‌‪.‬‬ ‫به‌شداربونی روس���یا له‌ڕێكکه‌وتنامه‌ی‬ ‫نهێن���ی س���ایكس بیك���ۆ ك��� ‌ه ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌جه‌نگی جیهانی یه‌كه‌م س���ه‌ركه‌وتن‪،‬‬ ‫چۆن واڵتان داب���ه‌ش ده‌كه‌ن؟ له‌گه‌ڵ‬ ‫سه‌ركه‌وتنی شۆڕش���ی به‌لشه‌فیه‌كان‬ ‫ئه‌و رێكه‌وتننامه‌ی���ه‌ له‌الیه‌ن لینینه‌و‌ه‬ ‫ئاشكراكراو‪ ،‬روس���یا له‌ڕێكکه‌وتنه‌ك ‌ه‬ ‫كشایه‌وه‌و شه‌رمه‌زاریكرد‪.‬‬ ‫سه‌رهه‌ڵدان‌و گه‌ش���ه‌كردنی یه‌كێتی‬ ‫س���ۆڤیه‌ت‌و هاتنه‌وه‌ ئارای بیرۆكه‌ك ‌ه‬ ‫به‌شێوه‌یه‌كی تر ده‌س���تی پێكرده‌وه‌‪.‬‬ ‫سه‌ره‌تا ستالین ئامانجی به‌هێزكردنی‬ ‫ناوخۆی یه‌كێتی س���ۆڤیه‌ت بو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫به‌رپابون���ی جه‌نگی جیهانی دوه‌م زۆر‬ ‫شتی گۆڕی‪.‬‬ ‫له‌كاتی جه‌نگه‌ك ‌ه ره‌زاشا مه‌یلی به‌الی‬ ‫ئه‌ڵمانیه‌كان���ه‌وه‌ بو‪ .‬بۆیه‌ س���ۆڤیه‌ت‬ ‫به‌هه‌ماهه‌نگی ئینگلیزه‌كان ویس���تیان‬ ‫رێگه‌ی���ه‌ك بكه‌نه‌وه‌ بۆس���ه‌ر به‌نداوی‬ ‫عه‌ره‌بی‪ ،‬چونك���ه‌ ئه‌ڵمانه‌كان له‌دوای‬ ‫داگیركردنی ئۆكرانیا ده‌یانویست به‌ره‌و‬ ‫ئازه‌ربایج���ان بڕۆن‪ ،‬تاهه‌م ئه‌و رێگه‌ی ‌ه‬ ‫له‌سۆڤیه‌ت بگرن‌و هه‌م سود له‌نه‌وتی‬ ‫ئازه‌ربایج���ان وه‌ربگ���رن‪ .‬هه‌ربۆیه‌ش‬ ‫ده‌رفه‌تێ���ك ب���ۆ ك���وردو ئازه‌ریه‌كان‬ ‫ره‌خس���ا تاقه‌واره‌ی���ه‌ك ب���ۆ خۆیان‬

‫خه‌ونه‌كه‌ی روسیا هات ‌ه دی‌و‬ ‫له‌خه‌وه‌ك ‌ه راچڵه‌كی!‬ ‫ل���ه‌دوای نیوه‌ی س���ه‌ده‌ی بیس���ت‪،‬‬ ‫چه‌ند رژێمێكی پاش���ایه‌تی له‌به‌شێك‬ ‫له‌واڵتانی عه‌ره‌بی وه‌ك میسرو عێراق‌و‬ ‫لیبیاو یه‌مه‌ن روخان‌و رژێمی كۆماری‬ ‫له‌جێگه‌یان دامه‌زران‪ ،‬شۆڕش‌و راپه‌ڕین‬ ‫له‌جه‌زائی���رو تون���س‌و س���وریا دژی‬ ‫فه‌ڕه‌نسیه‌كان به‌رپابو‪‌ ،‬سه‌ركه‌وتنیان‬ ‫به‌ده‌س���تهێناو هه‌روه‌ه���ا رێكخ���راوی‬ ‫رزگاریخوازی فه‌ڵه‌س���تینی دروس���ت‬ ‫بو‪ .‬س���ۆڤیه‌ت توانی س���ه‌رنجی هه‌مو‬ ‫جواڵنه‌وه‌ی���ه‌ك بۆ خۆی رابكێش���ێ‌و‬ ‫جێپێی خۆی زۆرباش له‌به‌شێكی زۆری‬ ‫ئه‌و واڵتان ‌ه بكاته‌وه‌ ك ‌ه له سه‌ر كه‌ناری‬ ‫ده‌ریا گه‌رمه‌كانن‪.‬‬ ‫روخانی یه‌كێتی س���ۆڤیه‌ت به‌هۆی‬ ‫قه‌یرانه‌ سیاس���ی‌و داراییه‌كانه‌وه‌‪ ،‬بو‌ه‬ ‫هۆی له‌ده‌ستدانی پێگه‌ی روسیا (ك ‌ه‬ ‫میراتگری سه‌ره‌كی ده‌وڵه‌تی سۆڤیه‌ت‬ ‫بو)‪ .‬له‌و واڵتانه‌ی كه‌ پێش���تر رژێمی‬ ‫سۆسیالیستی بون‌و‌ به‌هێزبونی حیلفی‬ ‫ناتۆ له‌و واڵتان ‌ه له‌جێگه‌ی ئه‌وان‪.‬‬ ‫ده‌وڵه‌ت��� ‌ه عه‌ره‌بیه‌كانی كۆن نزیك‬ ‫له‌سۆڤیه‌ت متمانه‌یان به‌ڕوسیای نوێ‬ ‫الواز بو‪.‬‬ ‫به‌رپابونی به‌هاری عه‌ره‌بی ته‌نها له‌و‬ ‫واڵتانه‌ی ك ‌ه پێشتر له‌به‌ره‌ی سۆڤیه‌ت‬ ‫بون‌و گۆڕین���ی ئاڕاس���ته‌یان پێگه‌ی‬ ‫روس���یایان لەده‌وڵه‌ت��� ‌ه كه‌ن���ار ده‌ریا‬ ‫گه‌رمه‌كان نه‌هێشت‪.‬‬ ‫راس���ته‌وخۆ هاتنی روس���یا بۆ ناو‬ ‫ش���ه‌ڕی س���وریا هه‌ر ب���ۆ پارێزگاری‬ ‫له‌دواپێگه‌ی خۆی نی ‌ه له‌سه‌ر ده‌ریای‬ ‫ناوه‌ڕاست‪ ،‬هه‌روه‌ها ته‌نها بۆ پشتیوانی‬ ‫له‌هیالل���ی ش���یعیش نی��� ‌ه له‌ئێران‌و‬ ‫ناوچه‌كه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها بۆ ئه‌وه‌ش نیه‌ ك ‌ه‬ ‫ده‌ستبه‌رداری خه‌ونی سێ سه‌دساڵه‌ی‬ ‫نابێ‪ ،‬به‌ڵكو به‌هێزبونی ناتۆ له‌شوێنی‬ ‫حیلفی وارش���ۆ‪ ،‬هه‌روه‌ها گرینگیدانی‬ ‫ناتۆ له‌كاتی ئێس���تادا به‌ده‌وڵه‌ته‌كانی‬ ‫به‌ڵتیك‌‌و ویستی ئۆكرانیا بۆ چون ‌ه ناو‬ ‫ناتۆ (هه‌ربۆیه‌ش روسیا نیوه‌دورگه‌ی‬ ‫كریمی له‌ئۆكڕانیا س���تانده‌و‌ه تانه‌بێ‬ ‫به‌پێگه‌ی ناتۆ له‌سه‌ر سنوری ده‌ریای‬ ‫ره‌ش)‪ ،‬هه‌روه‌ه���ا نزیكبون���ه‌وه‌ی‬ ‫جۆرجیا له‌ناتۆ‪ .‬هه‌مو ترسی گه‌وره‌ن‬ ‫له‌گه‌مارۆدانی روسیا له‌الیه‌ن گه‌وره‌ترین‬ ‫هێزی دونیا كه‌ ناتۆیه‌‪.‬‬ ‫ئێستا له‌و گه‌مارۆدانه‌د‌ا ورچ ‌ه سپیه‌كه‬ ‫له‌خه‌و راچڵه‌كیوه‌‪ ،‬بۆ هه‌مو ترس���ێك‬ ‫له‌بیركردن���ه‌وه‌ی پارچه‌پارچه‌كردن���ی‬ ‫روس���یای فی���دڕاڵ وه‌ك چۆن یه‌كێتی‬ ‫س���ۆڤیه‌ت پارچه‌پارچه‌ كرا‪ .‬ش���ه‌ڕی‬ ‫حه‌ڵه‌ب رونتری���ن نمونه‌یه‌ بۆ ئه‌گه‌ری‬ ‫ه���ه‌ر ش���ه‌ڕێكی ت���ر ك��� ‌ه له‌ئاینده‌دا‬ ‫روبدات‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫رەحمێک‬ ‫بەم خەڵکە!‬ ‫هه‌ژار مه‌عروف‬ ‫ئەمانەی خوارەوە مش���تێکن لەقس���ەی‬ ‫س���ەدان نوسەرو رۆش���نبیرو بگرە شاعیرو‬ ‫هونەرمەن���دو چاالکوانی سیاس���یی س���ەر‬ ‫بە بەرەی گەل‌و دژی دەس���ەاڵتی کوردی‪،‬‬ ‫کە لەس���ایتە کۆمەاڵیەتی���ەکان‌و لەچاالکیە‬ ‫جۆراوج���ۆرەکان‌و دانیش���تنە تایبەتیەکان‬ ‫خەوت���و‪،‬‬ ‫باڵودەکرێنەوە‪(:‬میللەت���ی‬ ‫بەکۆیلەکان بڵێن بۆ کڕنوشتان برد‪ ،‬خۆمان‬ ‫بەهەڵپەڕکێ ئەم دەسەاڵتدارە گەندەاڵنەمان‬ ‫هەڵبژارد‪ ،‬میللەتی مەڕئاسا شایەنی شوانی‬ ‫گورگە‪ .)...‬تەنانەت شاعیرێکی وەک عەبدواڵ‬ ‫پەش���ێو دوای رەخنەی توند لەدەسەاڵتی‬ ‫کوردی ئینجا دەڵێ (دەتێبگەن هەتا ئێوە‬ ‫مەڕن کەڕن کە لەبۆش���ن‪ ،‬ئ���ەی گوایە بۆ‬ ‫هەڵنەپەڕین سەرفرازین وەک ڕانە مەڕ‪.... ،‬‬ ‫ئازادترین رانە مەڕین ‪ .)...‬تائێس���تا یەک‬ ‫هەڵبژاردنی پاک لە هەرێم نەکراوە‪ ،‬لەیەکەم‬ ‫هەڵبژاردندا لەبەهاری‪ ١٩٩١‬رژێمی سەدام‌و‬ ‫ئێران‌و تورکیاو سعودیە برسێتیی خەڵکیان‬ ‫بەکارهێن���ا بۆ دەرچون���ی ئەوانەی خۆیان‬ ‫دەیانویس���ت‪ .‬لەهەڵبژاردنەکان���ی دواتردا‬ ‫پارتی‌و یەکێتی پارەو پلەو پایەو دەمانچەو‬ ‫دیاری���ی جۆراوج���ۆری تریان بەخش���ی بۆ‬ ‫دەرچونی خۆیان‪ .‬خەڵک چی بکا؟ لێگەڕێ‬ ‫منداڵەکانی برس���ی بن؟ پێشمەرگە پشت‬ ‫لەبەرەی ش���ەڕی داعش ب���کات‌و پەالماری‬ ‫پارت���ی‌و یەکێتی ب���دا؟ هێش���تا زۆرینەی‬ ‫خەڵک بەسەدان داو لەناو تۆڕی بێبەزەیی‬ ‫دەسەاڵتی پارتی‌و یەکێتیدا گیری خواردوەو‬ ‫ناهێڵ���ێ ئازادانە بجوڵێ‪ .‬خەڵک لەش���ەڕو‬ ‫ئاژاوە مان���دوو بێ���زارەو نیگەرانە‪ .‬خەڵک‬ ‫دەترس���ێ هەرێم ببێتە مەیدانی شەڕو وەک‬ ‫س���وریا وێرانبکرێ‌و ئەزمونەکانی رابردوی‬ ‫ئاوارەب���ون‌و قڕکردنی ملیۆنی دوبارەبنەوە‪،‬‬ ‫بۆچ���ی دورە دوب���ارە ببن���ەوە؟ لەگ���ەڵ‬ ‫ئەوانەشدا خەڵک هەرگیز سەرشۆڕو ملکەچ‌و‬ ‫گوێڕایەڵ���ی نەداگیرکەرانی بێگانە بوەو نە‬ ‫هی دەسەاڵتی ناڕەواو دواکەوتوی خۆماڵی‪.‬‬ ‫ئەگەر لە‪٢٩‬ی ‪ ٧‬وە هەموی بژمێری سەدان‬ ‫هەزار مامۆستاو موچەخۆری تر مانیانگرت‌و‬ ‫گردبونەوەو خۆپیشاندانیان کرد‪ ،‬دەسەاڵتی‬ ‫پارتی‌و یەکێتیان داشۆری‌و کردیانە بابەتی‬ ‫گاڵتەو گ���ەپ‌و تەنانەت جنێ���و‪ ،‬رەخنەی‬ ‫توندی���ان لەگۆڕان‌و کۆمەڵ‌و یەکگرتو گرت‪.‬‬ ‫نەک بەهۆی نەزانی‌و ترس���نۆکی‌و مەڕبونی‬ ‫خەڵک بەڵک���و بەهۆی ت���رس لەخراپترو‬ ‫س���ەدان فاکت���ەر دەتوانی���ن تێبگەین بۆ‬ ‫زۆرین���ەی خەڵک نایەنە س���ەر جادەکان‌و‬ ‫داوای روخان���ی حکومەت ناک���ەن‪ .‬واقیعی‬ ‫مێژویی‌و جوگرافی‌و کۆمەاڵیەتیی کوردستان‬ ‫زۆر لەوە ئاڵۆزت���رە وەک دوکتۆرێک چەند‬ ‫دەرمانێک بۆ گەلەکەی بنوسی‌و پێی بڵێی‬ ‫تەواو ئەوانە چ���ارەی دەردەکەتە‪ .‬دەبێت‬ ‫بیرکردن���ەوەو لێکدانەوەو ش���یکردنەوەی‬ ‫مەنتیق���ی لەگ���ەڵ هاوس���ەنگی‌و ئارامی‌و‬ ‫هیواو ئومێد بناغەو کۆڵەکەی هەمو بڕیارە‬ ‫سیاس���ی‌و چاالکیە مەیدانیەکانی خەباتمان‬ ‫بێت نەک هەڵچون‌و هەس���ت‌و سۆزە توڕەو‬ ‫غەمبارو رەشبین‌و نائومێدکراوەکان‪ .‬ئەگەر‬ ‫خەڵکی هەرێمی کوردوستان مەڕبن‪ ،‬دەبێت‬ ‫ئ���ەو حەفتاون���ۆ ملیۆن ئەڵمانی���ەی تادوا‬ ‫چرک���ەی وێرانبون���ی واڵتەکەیان ش���وێنی‬ ‫هێتلەر کەوتن چی بوبن؟‬

‫هێشتا زۆرینەی‬ ‫خەڵک بەسەدان‬ ‫داو لەناو‬ ‫تۆڕی بێبەزەیی‬ ‫دەسەاڵتی پارتی‌و‬ ‫یەکێتیدا گیری‬ ‫خواردوەو ناهێڵێ‬ ‫ئازادانە بجوڵێ‬

‫‪birura. awene@gmail. com‬‬

‫بیروڕا‬

‫پیاوی‌ نه‌خۆش‬ ‫به‌الیه‌نی‌ كه‌م���ه‌وه‌ واله‌خۆی‌ ده‌ڕوانێ‌و‬ ‫س���وێی‌ زامه‌ نارسیزمییه‌كانی‌‪ ،‬په‌نا بۆ‬ ‫سۆزان جه‌مال‬ ‫هه‌ر ئه‌و ئیحساسه‌شی‌ هه‌یه‌‪ .‬له‌هه‌وڵی‌‬ ‫چه‌ك‌و چه‌قۆو ت���ه‌ورو هه‌رچی‌ ئامڕازی‌‬ ‫به‌ده‌ستهێنانه‌وه‌ی‌ ئه‌م به‌هاو كه‌رامه‌ته‌‬ ‫له‌ناوب���ردن هه‌ی���ه‌ ببات‪ .‬س���ه‌یر نییه‌‬ ‫له‌ده‌ستچوه‌ش���دا‪ ،‬مه‌یل���ی‌ وێرانكاری‌‬ ‫مه‌یل���ی‌ توندوتی���ژی‌ له‌كۆمه‌ڵگ���ه‌ی‌ پی���اوی‌ نه‌خ���ۆش ده‌توان���ێ ته‌نانه‌ت‬ ‫س���ه‌وز ده‌بێ‌و مه‌یدانی‌ قه‌سابخانه‌كان‬ ‫كوردی���دا ده‌ردێك���ه‌‪ ،‬رۆژب���ه‌ڕۆژ هه‌ردو گ���وێ‌و كلكی‌ ئاژه‌ڵی‌ بێ ئاوه‌زو‬ ‫وااڵتر ده‌بن‪ .‬چه‌نده‌ زامی‌ نارس���یزمی‌‬ ‫كوش���تن‌و برسی‌ به‌زیندویی‌ ببڕێ‌و به‌ده‌م گاڵته‌و‬ ‫له‌ته‌شه‌نه‌س���ه‌ندندایه‌‪.‬‬ ‫پیاو قوڵت���ر بێ‪ ،‬كه‌ پێی‌ وایه‌ قوربانی‌‬ ‫ئازاردانی‌ ژن وه‌ره‌مێكی‌ ش���ێرپه‌نجه‌یی‌ پێكه‌نین���ه‌وه‌ به‌مۆبایلی���ش وێن���ه‌ی‌‬ ‫(بێگوم���ان ژن) هۆكاری‌ س���ه‌ره‌كییه‌‬ ‫ترس���ناكه‌ له‌جه‌س���ته‌ی‌ كۆمه‌ڵگ���ه‌دا‪ ،‬ئازایه‌تییه‌كه‌ی‌ خۆی‌ بگرێ!‬ ‫له‌خوێكردن به‌س���ه‌ر زامه‌كانیدا‪ ،‬هێنده‌‬ ‫پیاوی‌ نه‌خۆش كه‌س���ێكی‌ نائارامه‌‪،‬‬ ‫وه‌ره‌مێكی‌ تۆقێن���ه‌ر‪ ،‬پڕ پڕ له‌زوخاوی‌‬ ‫زیاتر نه‌زوه‌ی‌ ده‌سه‌اڵت‌و شه‌رعییه‌تدان‬ ‫رقوكینه‌‪ ،‬هه‌ركات ده‌رونی‌ نه‌خۆش���ی‌ ش���ه‌ڕانگێزه‌‪ ،‬توانای‌ ئه‌قاڵنی‌ له‌ده‌ست‬ ‫به‌وێرانكردن‌و مه‌حفكردنه‌وه‌ی‌ قوربانی‌‬ ‫پی���اوی‌ ك���ورد (بێگوم���ان به‌ڕه‌هایی‌ داوه‌‪ ،‬ناتوان���ێ دیالۆگی‌ لۆژیكی‌ بكات‪،‬‬ ‫به‌هێزتر ده‌بن‪.‬‬ ‫قس���ه‌ ناكه‌م) هه‌س���تی‌ كرد نارسیزمی‌ له‌حاڵه‌تێك���ی‌ دڵه‌ڕاوكێ���دا ده‌ژی‌‪،‬‬ ‫پی���اوی‌ نه‌خ���ۆش ده‌ش���ێ قوربانی‌‬ ‫ی كه‌وتۆته‌ به‌رهه‌ڕه‌ش���ه‌‪ ،‬خانه‌ دڵه‌ڕاوكێ���ی‌ رودان���ی‌ هه‌ر پێش���هاتێ‪،‬‬ ‫پیاوبون ‌‬ ‫ده‌س���تی‌ باوكێكی‌ س���ته‌مكار بێ‪ ،‬یان‬ ‫به‌رگریكاره‌كانی‌ ئه‌م ده‌رونه‌ نه‌خۆش���ه‌ ه���ه‌ر ك���ردارێ له‌الی���ه‌ن ژنه‌كانی‌ كه‌‬ ‫قوربانی‌ سێكس���واڵی‌ كوڕه‌ گه‌وره‌كانی‌‬ ‫ده‌كه‌ونه‌ رش���تنی‌ كێ���م‌و ژه‌هری‌ رق‌و خۆی‌ به‌خاوه‌نیان ده‌زانێ‪ ،‬هه‌ر ش���تێ‬ ‫گه‌ڕه‌ك بێت‪ ،‬یان قوربانی‌ ژێرده‌س���تی‌‬ ‫توندوتی���ژی‌‪ .‬به‌و ئه‌نجه‌ت���ه‌ی‌ ئازاریان كه‌ ده‌ش���ێ ببێت���ه‌ ه���ۆی‌ وروژاندنی‌‬ ‫ئه‌و مه‌الی���ه‌ بێت ك���ه‌ به‌منداڵی‌ له‌ژێر‬ ‫پێگه‌یش���توه‌ ده‌كه‌ون���ه‌ هه‌ڵگڵۆفینی‌ ئازاره‌كان���ی‌‪ ،‬لێبون���ه‌وه‌ی‌ قه‌تماغه‌ی‌‬ ‫ناونیشانی‌ خواپه‌رس���تی‌‌و په‌روه‌رده‌ی‌‬ ‫دومه‌ڵه‌ پڕ له‌جه‌راعه‌ته‌كانیان‌و به‌س���ه‌ر برینه‌كانی‌‪ ،‬ئه‌و برینانه‌ی‌ كه‌ ده‌سه‌اڵتێك‬ ‫ره‌وش���تدا مه‌یله‌ پێدۆفێڵییه‌كانی‌ خۆی‌‬ ‫جه‌سته‌ی‌ ژنانی‌ قوربانی‌‌و ژێرده‌سته‌دا له‌خۆی‌ به‌هێزتر له‌ده‌رونیدا دروس���تی‌‬ ‫تی���ادا به‌تاڵ كردۆت���ه‌‌وه‌‪ .‬بۆیه ده‌كرێ‬ ‫ی ئایین‌و كلتورو به‌ها‬ ‫كردون‪ ،‬ده‌سه‌اڵت ‌‬ ‫ده‌یڕێژن‪.‬‬ ‫لوغمێك���ی‌ ته‌وقیتكراو بێ���ت‌و هه‌ناوی‌‬ ‫پی���اوی‌ نه‌خۆش ده‌ش���ێ باوك‪ ،‬برا‪ ،‬كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان‌و سه‌رباری‌ ده‌سه‌اڵتی‌‬ ‫س���یخناخ بێت له‌باروتی‌ ش���ه‌ڕانگێزی‌‌و‬ ‫هاوس���ه‌ر‪ ،‬یان م���ام‌و خ���اڵ ته‌نانه‌ت سیاسیش‪.‬‬ ‫تۆڵه‌كردنه‌وه‌‪ ،‬له‌ساتی‌ ته‌قینه‌وه‌دا ئه‌م‬ ‫پی���اوی‌ نه‌خۆش له‌گ���ه‌ڵ وێنه‌یه‌كی‌‬ ‫ئامۆزاش بێ! ئه‌م پیاوانه‌ له‌ژێر ده‌مامكی‌‬ ‫لوغم���ه‌ ئاڕاس���ته‌ی‌ ئامانجێكی‌ جیاواز‬ ‫روخس���ارێكی‌ ئارام‌و به‌س���ۆزو مه‌ردو نێگه‌تیڤ���دا ته‌ماه���ی‌ ده‌كات‪ ،‬له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫ده‌ك���رێ‪ ،‬ئامانجێك كه‌ پیاوی‌ نه‌خۆش‬ ‫پیاوانه‌دا‪ ،‬ش���ه‌ڕانگێزییان حه‌شارداوه‌و كاره‌كته‌رێكی‌ شه‌ڕانگێزو بونێكی‌ وێراندا‪،‬‬ ‫ده‌سه‌اڵتی‌ به‌س���ه‌ریدا ده‌شكێ‪ ،‬له‌یه‌ك‬ ‫قوربان���ی‌ تاس���اتی‌ ته‌قین���ه‌وه‌ی‌ ئه‌م خۆی‌ له‌پێستی‌ هه‌مو ئه‌و كاره‌كته‌رانه‌دا‬ ‫كات���دا ه���ه‌م تۆڵ���ه‌ ده‌كات���ه‌وه‌و هه‌م‬ ‫شه‌ڕانگێزییه‌‪ ،‬له‌وانه‌یه‌ هه‌رگیز متمانه‌ی‌ ده‌بینێته‌وه‌ كه‌ ده‌س���ه‌اڵتیان به‌سه‌ریدا‬ ‫ته‌ما‌هی‌ ده‌كات له‌گه‌ڵ وێنه‌ی‌ هه‌مو ئه‌و‬ ‫به‌پیاوه‌ نزیكه‌كانی‌ ژیانی‌ له‌ق نه‌كات‪ .‬هه‌ب���وه‌و ئازاریان داوه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م له‌وه‌‬ ‫كاره‌كته‌ران���ه‌ی‌ كه‌ له‌ژیانیدا برینداریان‬ ‫به‌اڵم كاتێ روخساره‌كانی‌ توندوتیژی‌ بێهێزت���ر بوه‌ كه‌ وه‌اڵمدانه‌وه‌ی‌ هه‌بوبێ‬ ‫كردو ده‌رون‌و كه‌رامه‌تیان روشاندوه‌‌‪.‬‬ ‫ده‌رده‌ك���ه‌ون‪ ،‬پیاوی‌ نه‌خۆش ده‌ش���ێ بۆی���ان‪ .‬به‌ش���یری‌ رق‌و توندوتی���ژی‌‬ ‫پی���اوی‌ نه‌خ���ۆش پێویس���تی‌‬ ‫لوت‌و گوێی‌ قوربانی‌‌و ته‌نانه‌ت ش���وێنه‌ گۆش���كراوه‌و نمونه‌ بااڵكانیشی‌ مێژوی‌‬ ‫به‌دۆزینه‌وه‌ی‌ پاساوه‌ بۆ شه‌رعییه‌تدان‬ ‫هه‌ستیاره‌كانیش���ی‌ بب���ڕێ‪ ،‬ده‌توان���ێ پ���ڕ له‌ش���ه‌ڕانگێزیان تۆماركردوه‌‪ .‬ئه‌م‬ ‫جه‌س���ته‌ی‌ ژن به‌و هه‌مو ناسكییه‌وه‌‪ ،‬پیاوه‌ نه‌خۆش���ه‌ له‌پێناوی‌ به‌رگریكردن ئاگر له‌جه‌س���ته‌ ب���ه‌رده‌دات‪ ،‬به‌كورتی‌ به‌و وێرانكارییه‌ی‌ ئه‌نجامی‌ ده‌دات‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ی به‌رگری‌ له‌ناوو ش���ه‌ره‌فی‌ بنه‌ماڵه‌یه‌ك‬ ‫به‌وپه‌ڕی‌ خوێنس���اردییه‌وه‌ بشێوێنێ‪ ،‬له‌داروپ���ه‌ردوی‌‌ داڕوخ���او‌ی‌ كلت���ورو هه‌مو كارێكی‌ ب���ه‌ده‌ر له‌كارو كرده‌وه‌ ‌‬ ‫ده‌كات! ئه‌م���ه‌ كه‌م نییه‌! به‌م رس���ته‌‬ ‫به‌نزین به‌جه‌س���تەیدا بكات‌و سه‌رتاپای‌ بیروب���اوه‌ڕی‌ ئایین���ی‌‌و كۆمه‌اڵیه‌تیدا‪ ،‬مرۆڤانه‌ی‌ لێده‌وه‌شێته‌وه‌‪.‬‬ ‫پیاوی‌ نه‌خۆش ل���ه‌م كۆمه‌ڵگه‌یه‌دا‪ ،‬دراماتیكیی���ه‌ خۆی‌ له‌ئ���ازاری‌ ویژدانی‌‬ ‫قوربانی‌ له‌ئاگر هه‌ڵبكێشێ‪ ،‬دورنییه‌ بۆ به‌هه‌مو الیه‌كدا زه‌بر ده‌وه‌شێنێ‪ ،‬ته‌ور‬ ‫ره‌واندنه‌وه‌ی‌ رق‌وكینه‌و دامركاندنه‌وه‌ی‌ به‌رز ده‌كات���ه‌وه‌‪ ،‬چه‌قۆ تیژتر ده‌كات‪ ،‬كاره‌كته‌رێكی‌ پێكراوه‌ له‌به‌هاو كبریائیدا‪ ،‬نه‌خۆشی‌ ده‌رباز ده‌كات كاتێ به‌هه‌مان‬

‫به‌هه‌مان ئه‌و‬ ‫ده‌ستانه‌ی‌ ك ‌ه‬ ‫كچه‌كه‌ی‌ به‌ساوای ‌ی‬ ‫له‌باوه‌ش گرتوه‌‪،‬‬ ‫به‌هه‌مان ئه‌و ده‌ستان ‌ه‬ ‫ژیان له‌كچه‌كه‌ ‌ی‬ ‫ده‌سێنێته‌و‌ه‬ ‫ویژدانیشی‌ ئاسوده‌ی ‌ه‬ ‫ویژدانێك هه‌ر‬ ‫له‌ئه‌زه‌له‌وه‌ به‌ئیفلیجی‌‌و‬ ‫ناسروشتی‌ گه‌شه‌ ‌ی‬ ‫كردوه‌‬

‫ئه‌و ده‌س���تانه‌ی‌ كه‌ كچه‌كه‌ی‌ به‌ساوایی‌‬ ‫له‌ب���اوه‌ش گرت���وه‌‪ ،‬به‌هه‌م���ان ئ���ه‌و‬ ‫ده‌ستانه‌ ژیان له‌كچه‌كه‌ی‌ ده‌سێنێته‌وه‌‪،‬‬ ‫ویژدانیشی‌ ئاس���وده‌یه‌‪ ،‬ویژدانێك هه‌ر‬ ‫له‌ئه‌زه‌ل���ه‌وه‌ به‌ئیفلیجی‌‌و ناسروش���تی‌‬ ‫گه‌شه‌ی‌ كردوه‌‪.‬‬ ‫لێ���ره‌دا ش���ه‌ره‌فی‌ بنه‌ماڵ���ه‌‬ ‫ده‌بێت���ه‌ بابه‌ت���ی‌ ئایدیالیزه‌ك���راوو بۆ‬ ‫به‌سه‌المه‌تی‌ هێش���تنه‌وه‌ی‌ ئه‌م بابه‌ته‌‬ ‫ئایدیالیزه‌كراوه‌ش‪ ،‬واپێویس���ت ده‌كات‬ ‫قوربان���ی‌ ك���ه‌ مه‌رجه‌عی‌ س���ه‌ره‌كی‌‬ ‫دروس���تبونی‌ هه‌مو مه‌ترس���ییه‌كانه‌ بۆ‬ ‫س���ه‌ر ناوو ناوبانگی‌ بنه‌ماڵه‌و شه‌ره‌فی‌‬ ‫پیرۆزی‌ بنه‌ماڵه‌‪ ،‬وێران بكرێ‪ ،‬چی‌ دی‌‬ ‫قوربانی‌ كچ‌و خوشك‌و ژن‌و دایكی‌ پیاوی‌‬ ‫نه‌خۆش نییه‌‪ ،‬ئیدی‌ ئه‌و ده‌بێته‌ بابه‌تی‌‬ ‫بێزراوو نه‌فره‌تلێكراو‪ ،‬چیدی‌ گرنگ نییه‌‬ ‫قوربانی‌ به‌چ په‌یوه‌ندییەكی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و‬ ‫س���ۆزداری‌ یان جینه‌تیكییه‌وه‌ به‌پیاوی‌‬ ‫نه‌خۆش���ه‌وه‌ به‌س���تراوه‌‌‪ ،‬چونكه‌ ئیدی‌‬ ‫قوربان���ی‌ له‌ن���ه‌زه‌ری‌ بك���وژدا ده‌بێته‌‬ ‫كه‌س���ێكی‌ بێبه‌ه���ا‪ ،‬هی���چ‪ ،‬داماڵ���راو‬ ‫له‌هه‌مو به‌هایه‌ك���ی‌ مۆرالی‌‌و مرۆیی‌ كه‌‬ ‫شایس���ته‌ی‌‌ مردن‌و وێرانكردنه‌‪ ،‬هه‌رچی‌‬ ‫به‌هاو مافی‌ ژیانه‌ لێی‌ ده‌س���ه‌نرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫چی‌ دی‌ حیس���ابی‌ مرۆڤ���ی‌ بۆ ناكرێ‌و‬ ‫له‌چاوی‌ بكوژدا ده‌بێته‌ ئه‌و ده‌عه‌جانه‌ی‌‬ ‫كه‌ هه‌مو س���اتێ جێی‌ مه‌ترسییه‌‪ ،‬بۆیه‌‬ ‫تازوتر له‌ناوببرێ دره‌نگه‌‪.‬‬ ‫لێ���ره‌دا كوش���تن ده‌بێت���ه‌ كردارێك‬ ‫نه‌ك ته‌نی���ا له‌گوناه بێبه‌رییه‌و هۆكاری‌‬ ‫جه‌وهه‌ری‌ هه‌یه‌ بۆ ئه‌نجامدانی‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ده‌بێت���ه‌ ئه‌ركێك���ی‌ جوامێران���ه‌ به‌الی‌‬ ‫بكوژو ئه‌ندامان���ی‌ بنه‌ماڵه‌وه‌ فه‌رزێكه‌و‬ ‫له‌پێناوی‌ هێش���تنه‌وه‌ی‌ نه‌س���لی‌ ئه‌م‬ ‫بنه‌ماڵه‌ی���ه‌ به‌پاكی‌‌و پی���رۆزی‌‪ ،‬ده‌بێت‬ ‫جێبه‌جێ بكرێ‪.‬‬

‫له‌چاوه‌ڕوانی مه‌رگدا!‬ ‫لوقمان مسته‌فا سالح‬ ‫س����زای له‌س����ێداره‌دان واته‌ (اعدام)‬ ‫له‌هه‌رێمی كه‌ردس����تان وه‌ك یاسا كاری‬ ‫پێده‌كرێت‪ ،‬ب����ه‌اڵم ل����ه‌ڕوی كرداریه‌وه‌‬ ‫جێبه‌ج����ێ ناكرێ����ت‪ ،‬ئه‌وی����ش له‌ژێ����ر‬ ‫فش����اری رێكخراوه‌كان����ی مافی مرۆڤ‌و‬ ‫رێكخراوه‌كان����ی كۆمه‌ڵ����گای مه‌ده‌نی‌و‬ ‫هه‌روه‌ه����ا بۆ رازی كردن����ی كۆمه‌ڵگای‬ ‫نێوده‌وڵه‌ت����ی‪ ،‬وه‌ك ئاماژه‌ی����ه‌ك ب����ۆ‬ ‫مرۆڤدۆس����تی‌و پاراس����تنی ش����كۆی‬ ‫مرۆڤایه‌تی له‌هه‌رێمی كوردستان‪.‬‬ ‫به‌پێی ئاماره‌كانی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی‬ ‫گشتیی چاكسازی هه‌رێمی كوردستان‌و‬ ‫ده‌س����ته‌ی مافی مرۆڤی هه‌رێم تائێستا‬ ‫زیاد له‌‪ ٢٣٨‬كه‌س له‌و هه‌رێمه‌دا س����زای‬ ‫له‌سێداره‌دانیان بۆ ده‌رچوه‌‪ ،‬زۆربه‌ی ئه‌و‬ ‫سزادراوانه‌ش س����زاكه‌یان به‌ماده‌ی ‪4‬ی‬ ‫یاسای به‌ڕه‌نگاربونه‌وه‌ی تیرۆره‌وه‌یه‌‪.‬‬ ‫هه‌ڵبه‌ت����ه‌ له‌عێ����راق‌و هه‌رێم����ی‬ ‫كوردس����تانیش به‌ه����ۆی چه‌ن����د‬ ‫تاوانێكه‌وه‌ س����زای له‌سێداره‌دان به‌سه‌ر‬ ‫تاوانب����اران ده‌س����ه‌پێنرێ‪ ،‬زۆرتری����ن‬ ‫سزای له‌س����ێداره‌دانیش به‌پێی یاسای‬ ‫به‌ڕه‌نگاربون����ه‌وه‌ی تی����رۆرو ماده‌ی ‪4‬ی‬ ‫ئه‌و یاسایه‌یه‌‪.‬‬ ‫م����اده‌ی ‪4‬ی ئ����ه‌م یاس����ایه‌ ده‌ڵێت‬ ‫(‪-1‬هه‌ركه‌س����ێك هه‌س����تێت ب����ه‌كاری‬ ‫تیرۆریستی یاخود به‌شداربێت سزاكه‌ی‬ ‫له‌س����ێداره‌دانه‌‪ ،‬واته‌ ئه‌وه‌ی به‌كاره‌كه‌‬ ‫هه‌ڵده‌ستێت یاخود به‌شدارو هاوبه‌شه‌و‬ ‫یان زه‌مینه‌س����ازی ب����ۆ ده‌كات هه‌مان‬ ‫سزا ده‌درێت واته‌ سزای له‌سێداره‌دان‪.‬‬ ‫‪ -2‬هه‌ركه‌س����ێك تیرۆریس����تێك یاخود‬ ‫هاوبه‌ش����ێكی بش����ارێته‌وه‌و هه‌واڵ����ی‬ ‫ده‌زگاكان����ی پۆلیس‌و ئاس����ایش نه‌دات‬ ‫به‌سزای هه‌تاهه‌تایی زیندانی ده‌كرێت)‪.‬‬ ‫بێگومان كاتێك س����ه‌یری ئه‌م مادده‌یه‌‬ ‫ده‌كه‌ین له‌ڕوی یاس����اییه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ به‌دی‬ ‫ده‌كه‌ین به‌شێوه‌یه‌كی ناڕۆشن‌و تێكچڕژاو‬ ‫نوسراوه‌‪ ،‬واته‌ هێنده‌ بۆشایی‌و كه‌لێنی‬ ‫تێدایه‌ به‌ئاسانی ده‌توانرێت به‌مه‌به‌ستی‬ ‫سیاس����ی به‌كاربهێنرێ����ت‪ ،‬چونكه‌ وه‌ك‬ ‫ئ����ه‌وه‌ وایه‌ ئ����ه‌م مادده‌یه‌ ب����ۆ مه‌رامی‬ ‫سیاسی نوسرابێت‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ها س����زای له‌س����ێداره‌دان بۆ‬ ‫ئه‌و كه‌س����انه‌ش ده‌رده‌چێ كه‌ تاوانێكی‬ ‫كوش����تنی به‌مه‌به‌س����ت یان كرده‌وه‌ی‬ ‫تیرۆرك����ردن یاخود تاوانی هاوش����ێوه‌‬ ‫ئه‌نجام ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫ئه‌ویش به‌پێی یاسای سزادانی عێراقی‬

‫ماده‌(‪ )406‬فقره‌ ‪ 1‬له‌یاس����ای سزادانی وه‌ك كوش����تن وه‌ك كوش����تن بۆ بردنی‬ ‫عێراق����ی ‪ 9‬جۆر كوش����تن س����زاكه‌ی\ سعاتی ده‌ستی یان بۆ بردنی جزدان و‬ ‫كیسه‌ باخه‌ڵی كه‌سیك‪.‬‬ ‫له‌سێداره‌دانه‌ واتا اعدام كه‌ ئه‌مانه‌ن‪:‬‬ ‫ب_ یان كوش����تن به‌ك����رێ به‌رامبه‌ر‬ ‫كوش����تن به‌هۆی ‪( .1‬السبق االصرار)‬ ‫به‌پاره‌‪...‬‬ ‫و الترصد‬ ‫ج_ كوش����تن به‌ڕێگای وه‌حش����یانه‌‪:‬‬ ‫س����بق االس����رار‪ :‬واتا بیركردنه‌وه‌و‬ ‫تێفكرین����ی كه‌س����ی تاوانب����ار پێ����ش ئه‌و جۆره‌ كوش����تنه‌یه‌ كه‌ وائاس����ه‌وار‬ ‫تاوانی كوش����تن به‌ش����ێوه‌یه‌كی هێمن‌و به‌جه‌سته‌ی كوژراو دیاره‌ وه‌ك كوشتن‬ ‫به‌ب����ێ توڕه‌ب����ون‌و هه‌ڵچون����ی ده‌رونی به‌قه‌م����ه‌و‌چه‌ق����ۆی قه‌س����اب یاخ����ود‬ ‫به‌ش����ێوه‌یه‌كی تر واتا كه‌سێك تاوانی پارچه‌پارچه‌كردن یان سوتاندن‪.‬‬ ‫تێبینی‪ :‬بۆ ئه‌وه‌ی سزای له‌سێداره‌دان‬ ‫كوشتن بكات به‌بێ ئه‌وه‌ی له‌حاڵه‌تیكی‬ ‫توڕه‌ب����ون بێ����ت‌و بچێته‌ ماڵ����ه‌وه‌و بیر بسه‌پێ به‌سه‌ر كه‌سی تاوانباردا ده‌بێت‬ ‫پێش كوش����تن كاره‌ وه‌حشیگه‌ریه‌كه‌ی‬ ‫بكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫الترص������د‪ :‬تاوان����ی كوش����تن ئه‌گه‌ر ئه‌نج����ام دابێ����ت وات����ا دوای كوش����تن‬ ‫هات����و الترصدی له‌گه‌ڵ بێت س����زاكه‌ی بیسوتێنێ له‌س����ێداره‌ نادرێت سزاكه‌ی‬ ‫جیاوازه‌‪.‬‬ ‫له‌سێداره‌دانه‌‪.‬‬ ‫‪ -٤‬كوش����تنی دایك‌و ب����اوك‪ :‬به‌پێی‬ ‫الترصد‪ :‬واتا تاوانبار پێشوه‌خته‌تاقیبی‬ ‫بكات‌و لەدەرفەتی گونجاو بگەڕێت واتا یاسای س����زادانی عێراقی هه‌ر كه‌سێك‬ ‫هه‌ڵبس����تێت به‌كوش����تنی دایك‌و باوكی‬ ‫تاقیب كردن‪.‬‬ ‫‪ -٢‬تاوانی كوشتن به‌هۆی به‌كارهێنانی به‌هه‌ر ش����ێوه‌یه‌ك بێت ئه‌وا س����زاكه‌ی‬ ‫ژه‌ه����ر ی����ان به‌كارهێنان����ی م����ادەی له‌سێداره‌دانه‌‪.‬‬ ‫دای����ك‌و ب����اوك ئ����ه‌و كه‌س����انه‌ن‬ ‫ته‌قینه‌وه‌(المواد المتفجره‌ او مفرقعه‌)‬ ‫‪ -٣‬تاوانی كوشتن به‌هۆی ژه‌هر‪ :‬ژه‌هر ك����ه‌ منداڵه‌ك����ه‌ ل����ه‌وان ب����وه‌ نه‌وه‌ك‬ ‫هه‌ر ماده‌یه‌ك ببێته‌ هۆی خێراكوشتنی سه‌رپه‌رش����تیارو به‌خێوكه‌ر واتا ده‌بێت‬ ‫مرۆڤ ئه‌م����ه‌ ‌پێیده‌ڵێن ژه‌ه����ر كه‌ دو دایك‌و باوكی راستی(حه‌قیقی)بن‪.‬‬ ‫‪ .٥‬كوش����تنی فه‌رمانبه‌ری حكومه‌ت‪:‬‬ ‫جۆره‌‪:‬‬ ‫ێ‌‪ -‬ژه‌هری ئاسایی(الطبیعی)‪ :‬بریتیه‌ س����زای له‌س����ێداره‌دان ده‌سه‌پێ به‌سه‌ر‬ ‫له‌و ژه‌هران����ه‌ی ك����ه‌ له‌دره‌خته‌كانه‌وه‌ هه‌ر كه‌س����ێك هه‌ڵبس����تێت به‌كوشتنی‬ ‫دروس����ت ده‌بێ����ت به‌بێ ده‌س����تكردی فه‌رمانبه‌رێك له‌كاتی ده‌وام ‪.‬‬ ‫فه‌رمانبه‌ر كێیه‌‪ :‬هه‌ر كه‌سێك ده‌وام‬ ‫مرۆڤ‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ژه‌هری كیمیاوی‪ :‬بریتیه‌ له‌وجۆره‌ بكات‌و موچه‌ له‌حكومه‌ت وه‌ربگرێت وه‌ك‬ ‫پۆلیس؛ مرور؛ پارێزگار؛ مامۆستا‪.....‬‬ ‫ژه‌هره‌ی كه‌ ده‌ستكردی مرۆڤه‌‪.‬‬ ‫هۆی تاوانی ژه‌هر س����زاكه‌ی قورسه‌ هتد‬ ‫ئه‌گه‌ر هاتو فه‌رمانبه‌رێكی خانه‌نشین‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی����ه‌ به‌كارهێنانی ژه‌هر ده‌لیله‌‬ ‫‌بۆ غه‌درو خیان����ه‌ت‌و هه‌روه‌ها تاوانبار بك����وژێ س����زاكه‌ی هه‌م����ان س����زای‬ ‫ئیس����تیغاللی عیالق����ه‌ ده‌كات له‌الیه‌كی فه‌رمانبه‌ری حكومه‌ته‌؟‬ ‫نه‌خێ����ر‪ ...‬چونك����ه‌ ته‌نی����ا موچه‌‬ ‫تره‌وه‌ به‌كارهێنانی ژه‌هر زۆر ترس����ناكه‌‬ ‫له‌وانه‌یه‌ س����ه‌دان ك����ه‌س بكوژێت وه‌ك وه‌رده‌گرێت ده‌وام ناكات‪.‬‬ ‫‪ -٦‬ئه‌گه‌ر تاوانبار مه‌به‌س����تی بو دو‬ ‫بخرێته‌‌ن����او روبارو بیر له‌ب����ه‌ر ئه‌وه‌یه‌‬ ‫‌یاسادانه‌ر س����زای كوشتن به‌هۆی ژه‌هر كه‌س یان زیاتر به‌ی����ه‌ك كردار( فعل)‬ ‫بكوژێت‌و تاوانه‌كه‌ی ئه‌نجام دا‪.‬‬ ‫له‌سێداره‌دانه‌‪.‬‬ ‫لێره‌دا مان����ای ئه‌م تاوان����ه‌ ئه‌وه‌یه‌‬ ‫ج‪ .‬كوش����تن به‌ه����ۆی ئامێ����ری‬ ‫ته‌قین����ه‌وه‌(االت المتفجره‌)‪:‬ئ����ه‌و جۆره‌ تاوانبار بیه‌وێت دو كه‌س به‌یه‌ك كردار‬ ‫ئامێرانه‌ واده‌ناسرێن كه‌ خێرا ده‌ته‌قن‌و به‌یه‌كه‌وه‌ بكوژێ����ت‪ .‬وه‌ك به‌‪ 1‬گولله‌‪2‬‬ ‫زۆر زۆر ترس����ێنه‌رن وه‌ك قومبه‌ل����ه‌و كه‌س یان زیاتر بكوژێت‪ ،‬لێره‌دا مه‌رجه‌‬ ‫ه����اوه‌ن‌و هتد‪....‬بۆچ����ی س����زاكه‌ی به‌یه‌ك كردار بێت ئه‌گه‌ر به‌دو كردار بێت‬ ‫ئه‌وا نایگرێته‌وه‌و ئه‌بێت كاتێك كه‌سێك‬ ‫له‌سێداره‌دانه‌؟‬ ‫له‌ب����ه‌ر ئه‌وه‌ی ئ����ه‌م ئاله‌تانه‌خۆیان به‌چه‌ك به‌ده‌ستڕێژ په‌نجه‌ی پێدائه‌نێت‌و‬ ‫قه‌ده‌غه‌ن و مه‌ترس����ی كوشتنی خه‌لكی چه‌ند كه‌سێك ئه‌كوژێت‪.‬‬ ‫هه‌ر كه‌سێك هه‌ڵبسێت دو كه‌س یان‬ ‫به‌كۆمه‌ل هه‌یه‌‬ ‫أ_ ئه‌گه‌ر كوشتنه‌كه‌ پاڵنه‌رێكی پوچی زیاتر به‌یه‌ك( فعل )بكوژێت س����زاكه‌ی‬ ‫(كه‌م_ سوك_ رسوایی) له‌پشت بێت‪ ،‬له‌سیداره‌دانه‌ ‌وه‌ك ده‌س����تڕێژی گولله‌‬

‫واڵتانی‬ ‫چین‌و ئێران‌و‬ ‫كۆریای باكورو‬ ‫عه‌ره‌بستان‌و‬ ‫پاكستان‌و ئەمەریكا‬ ‫به‌رپرسیاری‬ ‫به‌ڕێوه‌بردنی ‪%٩٥‬‬ ‫له‌سێداره‌دانه‌كانن‬ ‫له‌جیهاندا‬ ‫له‌كۆمه‌ڵێك كه‌س یان فڕیدانی دو كه‌س‬ ‫له‌سه‌ر چیا‪.‬‬ ‫‪ -٧‬كه‌سێك دو تاوانی كوشتن ئه‌نجام‬ ‫بدات به‌دو كردار (فعل)‬ ‫وه‌ك‪ :‬ئه‌وه‌ی دو تاوانی كوش����تنی‬ ‫جیاواز ئه‌نجام بدات‪ .‬یان ش����روع بێت‬ ‫له‌تاوانێك‪ ،‬شروع واته‌ كه‌سه‌كه‌ بیه‌وێت‬ ‫ت����اوان ئه‌نج����ام بدات ب����ه‌اڵم نه‌توانێت‬ ‫ئه‌نجام����ی ب����دات به‌ه����ۆی هۆكارێ����ك‬ ‫له‌ده‌ره‌وه‌ی ویس����تی تاوانبار‪ ...‬وه‌ك‪:‬‬ ‫ده‌مانچه‌ی له‌سه‌ر سه‌ر دابنێت‌و په‌نجه‌ی‬ ‫پێدابنێت به‌اڵم چروك بكات‪.‬‬ ‫‪ -٨‬تاوان����ی كوش����تن له‌ن����او زیندان‬ ‫(س����جن)‪ :‬ئه‌گه‌ر هاتو كه‌س����ێك سجن‬ ‫كرابێ����ت‌و له‌س����ه‌ر تاوان����ی كوش����تنی‬ ‫به‌ئه‌نقه‌س����ت سزا درابێت‌و له‌ناو زیندان‬ ‫هه‌ڵبستێ به‌كوش����تنی زیندانیه‌ك ئه‌وا‬ ‫سزاكه‌ی له‌سێداره‌دانه‌‪ ،‬یان شروع بێت‬ ‫له‌تاوانێ����ك‪ .‬وه‌ك‪ :‬بیه‌وێ����ت حه‌ره‌س‬

‫بكوژێت‪.‬‬ ‫‪ -٩‬تاوانی كوش����تن ئه‌نجام بده‌ی بۆ‬ ‫ده‌سپێكی تاوانێكی تر‪.‬‬ ‫لێره‌دا كه‌سی تاوانبار دو تاوان ئه‌نجام‬ ‫بدات لێره‌دا سزاكه‌ی له‌سێداره‌دانه‌‪.‬‬ ‫وه‌ك ئه‌وه‌ی كه‌س����ێك هه‌ڵبس����تێت‬ ‫خاوه‌نماڵێ����ك بكوژێت تاكو تاوانی دزی‬ ‫بكات لێره‌دا سزاكه‌ی له‌سێداره‌دانه‌‪.‬‬ ‫یاخ����ود ئافره‌تێ����ك مێرده‌كه‌ی خۆی‬ ‫بكوژێ����ت تاك����و ب����ه‌دوای پیاویكی تر‬ ‫بكه‌وێت‪.‬‬ ‫د‌هق‌و ماده‌كانی ئه‌م یاسایه‌ به‌گشتی‬ ‫ره‌فزه‌ له‌الی����ه‌ن رێكخ����راوی لێبوردنی‬ ‫نێونه‌ته‌وه‌یی‌و رێكخ����راوی رێككه‌وتنی‬ ‫جیهانی دژی س����زای له‌سێداره‌دان‪ ،‬هه‌ر‬ ‫له‌ساڵی‪ ٢٠٠٢‬دا‪ ،‬رۆژی‪١٠‬ی ئۆكتۆبر(‪١٨‬ی‬ ‫ره‌زب����ه‌ر)ی‪ ،‬وه‌ك رۆژی جیهانی����ی‬ ‫خه‌بات له‌دژی س����زای له‌سێداره‌دانیان‬ ‫راگه‌یان����دوه‌‪ .‬ئامانج له‌و بڕی����اره‌ ئه‌وه‌‬ ‫بو كه‌ هه‌وڵ بده‌ن س����زای له‌سێداره‌دان‬ ‫له‌هه‌مو واڵتانی جیهاندا رابگرن‪ .‬به‌پێی‬ ‫هه‌واڵی لێبوردنی نێونه‌ته‌وه‌یی‪ ،‬زۆربه‌ی‬ ‫واڵتانی جیهان س����زای له‌سێداره‌دانیان‬ ‫له‌یاساكانی خۆیان سڕیوه‌ته‌وه‌و هه‌ندێك‬ ‫واڵتیش هه‌ن ك ‌ه له‌و راس����تایه‌دا هه‌نگاو‬ ‫هه‌ڵده‌گرن‪.‬‬ ‫ب����ه‌اڵم به‌پێ����ی راپۆرت����ی رێكخراوی‬ ‫نێونه‌ته‌وه‌یی مافی م����رۆڤ‪ ،‬له‌هه‌ندێك‬ ‫له‌واڵتانی جیهاندا هه‌ر ساڵێك به‌هه‌زاران‬ ‫كه‌س سزای له‌س����ێداره‌دانیان به‌سه‌ردا‬ ‫ده‌سه‌پێ‌و ئێستاش����ی له‌گه‌ڵدابێ‪٥٨ ،‬‬ ‫واڵت ه����ه‌ن كه‌ س����زای له‌س����ێداره‌دان‬ ‫جێبه‌جێ ده‌ك����ه‌ن‌و زۆربه‌یان له‌واڵتانی‬ ‫وه‌ك چی����ن‌و ئێ����ران‌و كۆری����ای باكورو‬ ‫عه‌ره‌بس����تان‌و پاكس����تان‌و ئەمەریكادا‬ ‫به‌ڕێوه‌ ده‌چن‪ .‬ئه‌و واڵتانه‌ به‌رپرسیاری‬ ‫به‌ڕێوه‌بردنی ‪ %٩٥‬له‌س����ێداره‌دانه‌كانن‬ ‫له‌جیهاندا‪.‬‬ ‫ب����ه‌اڵم ئ����ه‌م رێكخراوان����ه‌ تائێس����تا‬ ‫نه‌یانتوانی����وه‌ رێگ����ری له‌حكومه‌ت����ی‬ ‫عێراقی بكه‌ن به‌هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی سزای‬ ‫له‌س����ێداره‌دان‪ ،‬یاخود ب����ه‌الی كه‌مه‌وه‌‬ ‫جێبه‌جێنه‌كردنی س����زاكه‌‪ ،‬وه‌ك ئه‌وه‌ی‬ ‫كه‌ له‌هه‌رێمی كوردس����تان فشاره‌كه‌یان‬ ‫تاڕاده‌یه‌ك ئامانجه‌كه‌ی خۆی پێكاوه‌‪.‬‬ ‫به‌اڵم یه‌كالنه‌كردنه‌وه‌ی چاره‌نوس����ی‬ ‫ئه‌م(‪ )٢٣٨‬كه‌سه‌ س����زادراوه‌ به‌سزای‬ ‫له‌سێداره‌دان كه‌ ره‌نگه‌ رێژه‌كه‌ی تادێت‬ ‫له‌به‌رزبونه‌وه‌دابێ����ت‪ ،‬ك����ه‌ تیایاندای����ه‌‬ ‫چه‌ندین س����اڵه‌ له‌چاوه‌ڕوانی مه‌رگدایه‌!‬ ‫نه‌ یاس����اكه‌ هه‌م����وار ده‌كه‌ن����ه‌وه‌و نه‌‬ ‫سزاكه‌شیان به‌سه‌ردا جێبه‌جێ ده‌كه‌ن!‬

‫ته‌ندروستی ‪tandrusti. sul@gmail. com‬‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫‪15‬‬

‫الپەڕەی تەندروستی‪ ،‬ئامادەكردنی ڕاگەیاندنی تەندروستیی سلێمانی‬

‫به‌م رێگه‌ سروشتیان ‌ه قژت بپارێز‌ه‬ ‫ی بواری‌ خۆراك رێگ ‌ه‬ ‫به‌پێی‌ پسپۆڕان ‌‬ ‫ی‬ ‫سروشتیه‌كان باشترین شت ‌ه بۆپاراستن ‌‬ ‫قژ له‌هه‌ڵوه‌ری���ن‌و الوازبون‪ ،‬خۆراكیش‬ ‫یه‌كێك ‌ه ل���ه‌و رێگایانه‌ ك��� ‌ه ده‌توانێت‬ ‫ی بپارێزێت‪ .‬خۆراكه‌كانیش‬ ‫قژ به‌باش��� ‌‬ ‫بریتین له‌‪:‬‬ ‫ی تێدای ‌ه‬ ‫‪ -1‬هێلكه‌‪ :‬م���ادده‌ی‌ بیوتین ‌‬ ‫كه‌ بیخی س���ه‌ر به‌هێز ده‌كات یه‌كێك ‌ه‬ ‫له‌و مادانه‌ی‌ ك ‌ه قژ زۆری‌ پێویسته‌‪.‬‬ ‫‪ -2‬گێزه‌ر‪ :‬به‌گشتی‌ بۆ له‌ش پێویسته‌و‬ ‫ی خوێن‬ ‫ی سوڕ ‌‬ ‫ی یارمه‌ت ‌‬ ‫ش���ه‌ربه‌ته‌كه‌ ‌‬ ‫ی خوێنیش‬ ‫ده‌دات‌و هه‌روه‌ه���ا جوڵ���ه‌ ‌‬ ‫له‌ڕه‌گی‌ موه‌كان به‌هێز ده‌كات‪.‬‬ ‫‪ -3‬گوێز‪ :‬ده‌وڵه‌مه‌ن���ده‌ به‌ئۆمیگا ‪3‬‬ ‫ی‬ ‫ی گرینگ ‌‬ ‫ئه‌و پێكهاته‌یه‌ سه‌رچاوه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ئ���ه‌و چه‌وریانه‌ی��� ‌ه ك ‌ه ئه‌بێت��� ‌ه هۆ ‌‬ ‫ی ك ‌ه‬ ‫ی قژ‪ ،‬ئه‌م ‌ه جگه‌ له‌وه‌ ‌‬ ‫درێژبونه‌و‌ه ‌‬ ‫گوێز زۆرینه‌ی‌ ڤیتامینه‌كانی‌ تێدایه‌‪.‬‬ ‫ی س���ه‌له‌مۆن‪ :‬به‌هه‌م���ان‬ ‫‪ -4‬ماس��� ‌‬ ‫شێو‌هی‌ گوێز ده‌وڵه‌مه‌نده‌ به‌ئۆمیگا‪3‬و‬ ‫هه‌روه‌ه���ا برێك���ی‌ زۆر ‪ a ,d‬تێدایه‌‪،‬‬ ‫بۆئ���ه‌و‌ه رزگارت بێ���ت له‌هه‌ڵوه‌رین‌و‬ ‫ی س���ود‬ ‫ی ق���ژ ده‌توان ‌‬ ‫وش���كی‌‌و الواز ‌‬ ‫ی ماسی‌ وه‌رگریت‪.‬‬ ‫له‌خواردن ‌‬

‫كاتێك منداڵه‌كه‌ت شتێك ده‌چێت ‌ه قوڕگی‌ به‌م شێوه‌ی ‌ه فریای‌ بكه‌وه‌‬ ‫س����ه‌ره‌تا ئه‌گ����ه‌ر ش����ته‌كه‌ دیاربو‬ ‫هه‌وڵب����ده‌ په‌نجه‌ت بكه‌ی‌ به‌ش����ێوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ق����والپ‌و ده‌ریبێنی����ت ب����ه‌اڵم وریابه‌‬ ‫پاڵ����ی‌ پێوه‌نه‌نێ����ت بۆن����اوه‌وه‌ ببێته‌‬ ‫ه����ۆی‌ خنكاندن����ی‌‪ .‬هه‌ن����گاوی‌ دوه‌م‬ ‫وه‌ك له‌وێنه‌ك����ه‌دا ده‌یبینیت له‌س����ه‌ر‬ ‫كورسییه‌ك دابنیشه‌و منداڵه‌كه‌ بخه‌ره‌‬ ‫سه‌رده‌ستت به‌ش����ێوه‌یه‌ك سه‌ری‌ بۆ‬ ‫خ����واره‌وه‌ بێت‌و به‌ده‌س����تێكت ده‌می‌‬ ‫بكه‌ره‌وه‌و به‌ده‌س����ته‌كه‌ی‌ ترت پێنج‬ ‫ج����ار له‌س����ه‌ریه‌ك بده‌ به‌ناو ش����انی‌‬ ‫منداڵه‌كه‌دا‪ .‬به‌و شێوه‌یه‌ چه‌ند جارێك‬ ‫دوب����اره‌ی‌ بكه‌وه‌‪ ،‬ئه‌گ����ه‌ر ده‌رنه‌هات‬ ‫هه‌وڵب����ده‌ داوای‌ یارمه‌ت����ی‌ كه‌س����ی‌‬ ‫ت����ر بكه‌ی����ت‌و بیگه‌یه‌نیت����ه‌ نزكترین‬ ‫نه‌خۆشخانه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و ئازارشكێنانه‌ی‌ كه‌ هه‌میشه‌ بۆ‬

‫منداڵه‌كه‌تی‌ به‌كار ئه‌هێنیت‬ ‫هه‌موم����ان كاتێ����ك منداڵه‌كانمان‬ ‫نه‌خۆش ده‌بێت په‌نا بۆئازارشكێنه‌كان‬ ‫ده‌به‌ین‪ ،‬بۆئه‌مه‌ش پێویس����ته‌ چه‌ند‬ ‫زانیاریه‌كیان له‌سه‌ر بزانین‪:‬‬ ‫‪ -1‬په‌راس����یتۆڵ‪ .‬ده‌توانیت له‌دوا ‌‬ ‫ی‬ ‫ته‌مه‌نی‌ دو مانگیه‌وه‌ به‌كاری‌ بهێنیت‬ ‫كاتێك هه‌ست ده‌كه‌یت منداڵه‌كه‌ت تا‬ ‫ی هه‌یه‌‪.‬‬ ‫یاخود ئازار ‌‬ ‫‪ -2‬ئیبوپرۆفی����ن‪ :‬به‌كاردێت كاتێك‬ ‫مندڵه‌ك����ه‌ت تا یاخود ئ����ازاری‌ هه‌یه‌‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم پێویس����ته‌ ته‌مه‌نی‌ له‌س����ه‌رو‬ ‫س����ێ‌ مانگه‌وه‌ بێت كێشی‌ له‌ ‪ 5‬كیلۆ‬ ‫كه‌متر نه‌بێت‪ ،‬هه‌روه‌ها ئه‌و مندااڵنه‌ی‌‬ ‫ره‌بۆیان هه‌یه‌ بۆیان به‌كار نه‌هێنریت‬ ‫ته‌نها به‌بریاری‌ پزیشك نه‌بێت‪.‬‬

‫‪ -3‬دژه‌ به‌كتری����اكان‪ :‬زۆر به‌كه‌می‌‬ ‫دژه‌به‌كتری����ا به‌كاربێن����ه‌ كاتێ����ك‬ ‫منداڵه‌كه‌ت تۆش����ی‌ ئه‌نفلۆنزا ئه‌بێت‪،‬‬ ‫چونك����ه‌ ئ����ه‌و نه‌خۆش����ییه‌ به‌ه����ۆی‌‬ ‫ڤایرۆسه‌وه‌یه‌ زۆر به‌كه‌می‌ سود له‌دژه‌‬ ‫به‌كتری����ا وه‌رئه‌گرێ����ت‪ ،‬هه‌ركاتێكیش‬ ‫پزیش����ك بۆی‌ نوسیت ئه‌وه‌ پێویسته‌‬ ‫ئ����ه‌و ماوه‌یه‌ی‌ بۆی‌ دیاری‌ كردی‌ بۆی‌‬ ‫به‌كار بهێنی����ت نه‌ك یه‌ك دو رۆژێك‌و‬ ‫بوه‌ستیت له‌سه‌ری‌‪.‬‬ ‫تێبین����ی‌‪ /‬هی����چ ده‌رمانێ����ك به‌بێ‌‬ ‫پزیشك به‌كار مه‌هێنه‌‪.‬‬ ‫هه‌روه‌هاله‌ده‌رمانخان����ه‌ بۆی‌ بكره‌‬ ‫نه‌ك له‌ش����وێنی‌ ت����ر هه‌روه‌ها هه‌مو‬ ‫كه‌وچكێك به‌كار مه‌هێن����ه‌ بۆپێدانی‌‬ ‫ش����روب ته‌نها ئه‌و پێوه‌رانه‌ به‌كاربێنه‌‬ ‫كه‌ پزیشك دیاری‌ ده‌كات‪.‬‬

‫چۆن خۆمان لەئه‌نفلۆنزا بپارێزین‬

‫• ده‌سته‌كانت بشۆ‪ .‬ده‌ست یه‌كێك ‌ه‬ ‫له‌و ش���وێنانه‌ی‌ كه‌ زۆرترین میكرۆب‬ ‫ده‌گوێزێته‌وه‌‪ ،‬ش���ۆردنی‌ ده‌س���ته‌كان‬ ‫پێویس���ته‌ ‪ 20‬چرك���ه‌ بخایه‌نێت‌و ژێر‬ ‫نینۆكه‌كان به‌باشی‌ بشۆردرێت‪.‬‬ ‫• خ���ه‌وی پێویس���ت‪ .‬كات���ێ له‌ش‬ ‫‪ 7‬ب���ۆ‪ 8‬كاتژمێر ئه‌خه‌وێ���ت له‌وكاته‌‬ ‫مادده‌یه‌ك ئه‌ڕژێ���ت كه‌ پێی‌ ئه‌وترێت‬ ‫س���یتۆكینات كه‌ ل���ه‌ش رزگار ده‌كات‬ ‫له‌هیالك���ی‌‌و هه‌وكردن‪ ،‬ب���ه‌اڵم كاتێك‬ ‫كه‌متر له‌و كاتژمێ���ره‌ ئه‌خه‌ویت ئه‌وه‌‬

‫سەبارەت بەچارەسەری تای منداڵ‬

‫له‌ش ئ���ه‌و مادده‌یه‌ به‌پێ‌ پێویس���ت هه‌وڵبده‌ س���ه‌وزه‌و می���وه‌ به‌تایبه‌تی‌‬ ‫ناڕژێت‌و به‌ئاس���انی‌ توش���ی‌ هه‌وكردن ترشه‌مه‌نییه‌كان به‌باشی‌ بخۆیت وه‌ك‬ ‫ماسی‌‌و میوه‌وس���ه‌وزی‌ گه‌اڵ پانه‌كان‌و‬ ‫ده‌بێت‪.‬‬ ‫• به‌پێ���ی پێویس���ت ڤیتامین دی‌ سیرو په‌تاته‌و چه‌ند خۆراكێكی‌ تر‪.‬‬ ‫• وه‌رزش پێویس���ته‌‪ .‬وه‌رزش له‌ش‬ ‫وه‌ربگره‌‪ .‬به‌گشتی‌ له‌زستاندا ئه‌نفلۆنزا‬ ‫زیات���ر ب�ڵ�اوه‌‪ ،‬به‌ش���ێكی‌ ئ���ه‌وه‌ش له‌چه‌ندین نه‌خۆشی‌ ده‌پارێزێت‪ ،‬به‌پێ‌‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆئ���ه‌وه‌ی‌ له‌ش هه‌تاوی‌ نوێتری���ن لێكۆڵینه‌وه‌ رێك���ردن به‌پێ‌‬ ‫ی بۆماوه‌ی‌ نیو كاتژمێ���ر رۆژانه‌ ئه‌بێته‌‬ ‫پێویس���تی‌ پێناگات‪ ،‬كه‌ س���ه‌رچاوه‌ ‌‬ ‫هۆی‌ به‌هێز كردنی‌ خڕۆكه‌ سپییه‌كانی‌‬ ‫ڤیتامین دیه‌‪.‬‬ ‫ته‌ندروس���ت‪ :‬ل���ه‌ش‌و به‌هێزكردن���ی‌ كۆئه‌ندام���ی‌‬ ‫خواردن���ی‌‬ ‫•‬ ‫هه‌میش���ه‌ له‌كاتی‌ توش���بونت به‌په‌تا به‌رگری‌‪.‬‬

‫ناونیشانی وێبسایتی بەڕێوبەرایەتی گشتی تەندروستی سلێمانی‬

‫ی‬ ‫ی گه‌رم ‌‬ ‫كاتێ���ك منداڵه‌كه‌ت پل���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫گه‌یش���ت ‌ه س���ه‌رو ‪ 37.5‬ئه‌و‌ه واتا ‌‬ ‫ی له‌ش���ی‌ گه‌رمه‌‪ ،‬تۆیش‬ ‫ئه‌وه‌ی���ه‌ پل ‌ه ‌‬ ‫ی منداڵه‌كه‌ت‬ ‫ده‌توانی���ت پێش ئ���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ریته‌الی‌ پزیش���ك ئ���ه‌م رێگایانه‌ ‌‬ ‫بۆبه‌كاربهێنه‌‪:‬‬

‫‪http://www. dohsuli. com‬‬

‫ی زۆر بدرێت‬ ‫‪ -1‬پێویس���ت ‌ه ش���له‌مه‌ن ‌‬ ‫ی ئ���او به‌اڵم‬ ‫به‌منداڵه‌ك��� ‌ه به‌تایبه‌ت��� ‌‬ ‫به‌شێو‌هی‌ كه‌م كه‌م‪.‬‬ ‫‪ -2‬جلی زۆر كه‌می‌ له‌به‌ر بكه‌‪.‬‬ ‫‪ -3‬به‌پارچ ‌ه خاولیه‌ك زوزو له‌شی‌ بۆ‬ ‫سارد بكه‌ره‌و‌ه به‌اڵم په‌ڕۆك ‌هی‌ پێدابێن ‌ه‬

‫ی‬ ‫نه‌ك له‌سه‌ر له‌ش���ی‌ یاخود ناوچه‌وان ‌‬ ‫ی هه‌ی ‌ه ئه‌و‬ ‫دایبنێیت‪ ،‬چونك��� ‌ه ئه‌گه‌ر ‌‬ ‫ی گه‌رم‬ ‫په‌ڕۆی ‌ه زیاتر س���ه‌ری‌‌و له‌ش��� ‌‬ ‫ی بكات‪.‬‬ ‫بكات‌و توشی‌ گه‌شكه‌ ‌‬ ‫ی ژوره‌كه‌ت بامامناوه‌ند‬ ‫ی گه‌رم ‌‬ ‫‪ -4‬پل ‌ه ‌‬ ‫بێت‪.‬‬

‫فەیسبوك‪https://www. facebook. com/tandroostyt :‬‬

‫‪14‬‬

‫بیرورا‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫جارێكی تر قەیرانی خۆشەویستی‪ ،‬قەیرانی ژیان‬ ‫فوئاد سدیق‬ ‫دوای ئ���ەوەی بابەت���ی (قەیران���ی‬ ‫خۆشەویس���تی‪ ،‬قەیران���ی ژی���ان)م‬ ‫باڵوك���ردەوە‪ ،‬نامەیەك���ی یەكجار زۆرم‬ ‫لەه���ەردو رەگەزی نێرو م���ێ بۆ هات‪،‬‬ ‫هەمویان ل���ەوەدا یەكیاندەگرتەوە‪،‬كە‬ ‫تابتوانم لەس���ەر بابەتێكی وەها گرنگ‬ ‫كە ژیانمانە‪ ،‬بنوس���م‪ .‬ئیتر من زیاتر‬ ‫بۆم دەركەوت ئ���ەم كۆمەڵگایە رۆحی‬ ‫ژەنگ���ی گرت���وە‪ ،‬دڵی ه���ەر ئەوەتە‬ ‫لێ���دەدات‪ ،‬س���یس‌و ژاكاوەو لەداخ���ی‬ ‫ئەم هەم���و مەینەتیی���ەی رۆژگار دڵی‬ ‫كون كونەو بەبرین���داری كەوتۆتە بەر‬ ‫رەش���ەباوە‪ ،‬كۆمەڵگایەك بەدڵی كون‬ ‫كون‌و بریندارەوە كەوتبێتە بەر رەشەباو‬ ‫زریان‌و ت���ۆف‪ ،‬چۆن دەتوانێ ئاش���ق‬ ‫بێ���ت‪ ،‬چۆن دەتوانێت لەمانا قوڵەكانی‬ ‫ئیش���ق‌و خۆشەویس���تی تێبگات‪ ،‬بۆیە‬ ‫ئ���ەم كۆمەڵگایە كە باس���ی ئیش���ق‌و‬ ‫خۆشەویستی راستەقینەی بۆ دەكەی‪،‬‬ ‫الی ئەو خەیاڵێك���ی خۆش‪ ،‬خەونێكی‬ ‫خۆش���ە‪ ،‬چونك���ە نەیبینی���وەو هی���چ‬ ‫ئەزمونێكی لەگەڵدا نەبوە‪ ،‬كۆمەڵگایەك‬ ‫رۆحی ژەنگی گرتبێ���ت‌و دڵی بەهەزار‬ ‫ناری عەلی لێبدات‌و‪ ،‬بەئاستەم نوزەیەك‬ ‫لەهەناسەی مابێت‪ ،‬بێگومان كۆمەڵگای‬ ‫وا بەرهەمەكەیشی ئەو حزبانە دەبن كە‬ ‫ب���ەردەوام هەمو كۆمەڵگا دەگەوجێنن‪،‬‬ ‫واتا حزبەكان ئامرازێكن بۆ گەوجاندنی‬ ‫خەڵك‪ ،‬الی ئەوان گەوجاندن ئامانجی‬ ‫نزیك‌و دوریانە‪.‬‬ ‫دوهەزارو شەشس���ەد(‪ )2600‬ساڵە‪،‬‬ ‫فەلسەفە هاتۆتە ئاراوە‪ ،‬كەواتە بەقەد‬ ‫ئ���ەو مێژوە‪ ،‬ئەفس���انە ل���ەو واڵتانەی‬ ‫فەلس���ەفەیان خوڵقاند‪ ،‬ئەفس���انەیان‬ ‫ناشت‌و كۆتاییان پێیهێنا‪ ،‬چونكە ئەوە‬ ‫فەلس���ەفە بو توانی كۆتایی بەئەفسانە‬ ‫بهێنێ���ت‪ ،‬س���ەرچاوەی فەلس���ەفەش‬ ‫ئەقڵ���ە‪ .‬ئیتر دەب���و دوای پێنج ملیۆن‬ ‫س���اڵ لەژیانی مرۆڤ‪ ،‬ئەقڵ بێت كاری‬ ‫خۆی بكات‪ ،‬كەچ���ی ئێمەی كورد لەم‬ ‫هەرێمە‪ ،‬دوای پێنج ملیۆن ساڵ ژیان‌و‬ ‫ئینج���ا دوای(‪ )2600‬س���اڵ لەهاتن���ی‬ ‫فەلس���ەفە‪ ،‬كەچی هێش���تا كۆمەڵگای‬ ‫كوردی ه���ەر لەناو قواڵیی ئەفس���انەو‬ ‫خورافاتدا خنكێندراوە! لەبەرئەوەش���ە‬ ‫حزبەكان ه���ەر رۆژەو ئەفس���انەیەكت‬ ‫ب���ۆ دادەهێن���ن‌و پێ���ی دەتگەوجێنن‪.‬‬ ‫ئەوەی تامی خۆشەویس���تی‌و ئیش���قی‬ ‫ئەبەدی نەكردبێت‪ ،‬كەواتا هێشتا تامی‬ ‫ژیانی نەكردوە‪ ،‬بەپێچەوانەی(ئۆش���ۆ)‬ ‫كە لەت���ەواوی نوس���ینەكانی دەیەوێت‬ ‫لەڕێ���گای خۆشەویس���تییەوە فێ���ری‬ ‫خۆپەرستی‌و خۆشبەختیت بكات‪ ،‬هیچ‬ ‫فەیلەسوفێك بەقەد ئۆشۆ خۆپەرست‌و‬ ‫خۆویست نەبوە‪ .‬لەكاتێكداو لەبنەڕەتدا‬ ‫لەخۆشەویس���تی‌و ئیشقدا‪ ،‬خۆپەرستی‬ ‫نییە‪ ،‬مرۆڤب���ون هەیە‪ ،‬دوركەوتنەوەیە‬ ‫لەژیان���ی ئاژەاڵن���ە‪ ،‬خۆشەویس���تی‬ ‫جیهانێكی سروشتیت بۆ دروستدەكات‪،‬‬ ‫تابەجوانتری���ن ش���ێوە بگەڕێیتەوە ناو‬ ‫سروش���ت‌و بتوانیت ئیدی وەكو مرۆڤ‬ ‫بژی���ت‌و بەرامبەرەكەت لەخ���ۆت زیاتر‬ ‫خۆشبوێ‪ ،‬نەك وەك ئەو نەریتەی لەم‬ ‫هەرێمە باوە‪ ،‬هەزارو یەك درۆ لەپێناو‬ ‫ماچێك ی���ان لەپێن���او روتكردنەوەی‬ ‫كچێكدا دەكەیت‪ ،‬كەچی دوایی ئەتكی‬ ‫دەك���ەی‪ ،‬ئەمەی���ە خۆشەویس���تی؟‬ ‫هەرێمێك بریتی بێ���ت لەهەرێمی درۆو‬ ‫گەوجاندن‪ ،‬چۆن خۆشەویس���تی روی‬ ‫تێدەكات‪ .‬خۆشەویس���تی بەیەك وشە‬ ‫لەدایك دەبێت‪ ،‬بەاڵم بەهەزاران وش���ە‬ ‫نامرێ‪ ،‬چونكە لەبنەڕەتدا خۆشەویستی‬ ‫ئازارە بۆ تۆو بەختەوەرییە بۆ ئەویتر‪،‬‬ ‫خۆشەویس���تی بەب���ێ دڵس���ۆزی بێ‬ ‫بنەمایەو زو دەڕوخێ���ت‪ ،‬روخانی هەر‬ ‫خۆشەویستییەكیش روخانی مرۆڤێك‌و‬ ‫دوان نیی���ە‪ ،‬بەڵكو روخانی كولتورێك‌و‬ ‫ژینگەیەك‌و كۆمەڵگایەكە‪ ،‬ئەو كولتورەی‬ ‫سانسۆری لەسەر خۆشەویستی داناوەو‬ ‫ئەو ژینگەیەی ح���ەرام حەاڵل دەكات‌و‬ ‫حەاڵلی���ش حەرام‌و‪ ،‬ئ���ەو كۆمەڵگایەی‬ ‫هێشتا ئەقڵی بەخۆشەویستی ناشكێ‌و‬ ‫تامی نەكردوە‪ ،‬بۆیە هەر لەمانا قوڵەكانی‬ ‫خۆشەویستیش تێنەگەیشتوە‪ .‬كەواتە‬ ‫گرنگترین ش���ت لەژیانمانا كە پێویستە‬ ‫فێری ببین خۆشەویستییە‪ ،‬بەاڵم گرفتی‬ ‫خۆشەویس���تی لەكۆمەڵ���گای ئێم���ەدا‬ ‫لەوەدایە‪ ،‬كاتێ���ك دەتەوێت بنەمایەك‬ ‫بۆ خۆشەویستی دروستبكەیت‪ ،‬لەناكاو‬ ‫هەمو ئەو ئەفسانەو سیناریۆیانە بەتاڵ‌و‬ ‫پوچ دەبن���ەوە‪ ،‬بێئ���ەوەی هۆكارێكی‬ ‫بابەتی هەبوبن‪ ،‬بنچینەی تێكچونەكەش‬ ‫ئەوەیە‪ ،‬هێشتا نەمانتوانیوە بۆ خۆمان‬ ‫بژی���ن‪ ،‬ئەوەن���دەی خەریك���ی ژیانی‬ ‫ئەم‌و ئەوی���ن‪ ،‬نیو ئەوەن���دە خەریكی‬

‫ژی���ان‌و تایبەتمەندییەكان���ی خۆم���ان‬ ‫نی���ن‪ ،‬ژیان���ی خۆم���ان لەبیرچۆتەوە‪،‬‬ ‫لەكاتێك���دا روخان���ی خۆشەویس���تی‬ ‫لەهەم���و روخانەكان���ی دیك���ەی ژیان‬ ‫سەختترو ئاڵۆزترەو ش���وێنەوارەكەی‬ ‫لەسەر دڵتایەو ناسڕێتەوە‪ ،‬چونكە ئەی‬ ‫مرۆڤ ئ���ەوەی ت���ۆ دەیڕوخێنی تەنیا‬ ‫وش���ەیەك نییە بەناوی خۆشەویس���تی‬ ‫بەڵك���و روخان���ی هەم���و بنەماكان���ی‬ ‫مرۆڤایەت���ی‌و هەم���و بونیادنانەكان���ی‬ ‫مێ���ژوە‪ ،‬بەه���ۆی خۆشەویس���تییەوە‬ ‫لەكاری ب���ەد دوردەكەویتەوەو بەهۆی‬ ‫دوركەوتنەوەش���ت لەخۆشەویس���تی‪،‬‬ ‫لەژی���ان دور دەكەویت���ەوە‪ ،‬چونك���ە‬ ‫لەبنەڕەت���دا خۆشەویس���تی ژیان���ت‬ ‫پێدەبەخش���ێت‪ .‬ئێم���ە تەنی���ا ب���ۆ‬ ‫بەتاڵكردنەوەی خۆمان هەزار س���وێند‬ ‫دەخۆین‪ ،‬سوێند بەقورئان‌و بەشەرەف‌و‬ ‫بەگۆڕس���تان‌و‪.....‬هتد دەخۆین‪ ،‬بەاڵم‬ ‫كە بەتاڵ بوین���ەوە‪ ،‬كچی داماو ناچار‬ ‫دەبێت ئەمجارە ئەو بەدواتا سەرگەردان‬ ‫بێ���ت‌و تۆیش خۆتی ل���ێ ون دەكەی‪،‬‬ ‫ژم���ارەی مۆبایلەكەی بل���ۆك دەكەی‪،‬‬ ‫ئاییندەكەی ل���ێ دەكەی بەزەقنەبوت‪،‬‬ ‫بی���رت چوە تۆش ئینس���انێكی ناپوت‬ ‫ناپوت‪ .‬خۆشەویس���تی ئەوكاتە دەبێتە‬ ‫خۆشەویس���تی ك���ە ه���ەردوال ئاگایان‬ ‫لەس���ەمای دڵ‌و لەپێكەنینەكان���ی دڵ‌و‬ ‫لەفرمێس���كەكانی رۆحی یەكدی بێت‪،‬‬ ‫ئاگایان لەس���وتان‌و خەم���ە قوڵەكانی‬ ‫دڵ‌و رۆحی یەكدی بێت‪ ،‬خۆشەویستی‬ ‫قوربانی���دان‌و یاخیبون���ە‪ ،‬قوربانیدانە‬ ‫ب���ۆ بەرامبەرەك���ەت‌و یاخیبونیش���ە‬ ‫لەكۆمەڵگایەك���ی تەقلی���دی‪ .‬بۆی���ە‬ ‫لەخۆشەویس���تیدا تەوازوع‌و لێبوردەیی‬ ‫س���ەرچۆپی خۆی���ان دەگێ���ڕن‪ ،‬ئێمە‬ ‫نابێ���ت خۆشەویس���تێكمان هەبێت بۆ‬ ‫ئ���ەوەی خۆمان چیم���ان پێخۆش بێت‬ ‫بەرامبەرەكەم���ان واهەڵبس���وڕێنین‌و‬ ‫بەدڵ���ی ش���ێتانەی خۆم���ان رەفتاری‬ ‫لەگەڵ���دا بكەی���ن‪ .‬ئەوەی���ە جیاوازی‬ ‫ئێمەو ئۆشۆ‪ ،‬ئۆش���ۆ دەیەوێ دڵ چی‬ ‫پێخۆش���ە وابكەیت‪ ،‬ئێمەش دەمانەوێ‬ ‫دڵ‌و ئەق���ڵ ئاوێت���ەی یەك���دی بێت‌و‬ ‫سەمایەكی خودایی دابمەزرێنن‪ ،‬تادڵ‌و‬ ‫ئەق���ڵ چەش���نی الوالو تێكنەئاڵێ���ن‪،‬‬ ‫جوانترین وێنەمان دەستناكەوێ‪ .‬ئاخر‬ ‫وانەكەین‪ ،‬نە ئەقڵ گەش���ە دەكات‪ ،‬نە‬ ‫دڵ دەتوان���ێ ئەو ژەنگ���ەی گرتویەتی‬ ‫لەخۆی دابتەكێنێ‪.‬‬ ‫خۆشەویس���تی كەس ناكوژێ‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەنێ���وان مردن‌و ژیاندا هەڵتدەواس���ێ‪،‬‬ ‫فەرامۆش���كردن‌و گرنگ���ی پێن���ەدان‬ ‫بەخۆشەویس���تەكەت دەبێت���ە مایەی‬ ‫كوش���تنی ئ���ەو خۆشەویس���تییە‪،‬‬ ‫لەبیركردنیش ئ���ەوا بەتەواوی لەگۆڕی‬ ‫دەنێ‪ ،‬چونكە لەبنەڕەتدا خۆشەویستی‬ ‫س���وڵتانە‪ ،‬ب���ەاڵم وەك���و س���وڵتان‬ ‫ل���ەدەرەوەی هەمو یاس���او رێس���اكان‬ ‫نییە‪ ،‬وەكو سوڵتان خۆی یاساو رێسا‬ ‫بۆخۆی دانانێت! خۆشەویس���تی یاساو‬ ‫رێسایەكی تایبەت بەخۆی هەیە‪ ،‬كە نە‬ ‫لەهیچ یاساو رێسایەكی دیكە دەچێت‪،‬‬ ‫نە هیچ یاس���او رێسایەكیش لەهی ئەو‬ ‫دەچێ���ت‪ .‬لەیاس���ای خۆشەویس���تیدا‬ ‫پ���ەروەردەی مان���ەوە دەوترێن���ەوە‪،‬‬ ‫هەمو ئازارەكانیش���ی ش���یرینن‪ ،‬هەمو‬ ‫سەرنجەكانیشت لەخۆشەویستەكەتەوە‬ ‫س���ەرچاوەی دەگ���رێ‪ ،‬ئەگ���ەر یەك‬ ‫چرك���ە لەن���او بیركردن���ەوەت نەم���ا‪،‬‬ ‫ئ���ەوا بەخۆت���دا بچ���ۆرەوە‪ ،‬چونك���ە‬ ‫خۆشەویس���تییەكەت نات���ەواوە‪ ،‬وەك‬ ‫ئەحمەد هەردی دەڵێت‪":‬س���ەرنجی رێ‬ ‫دەدەم رێ���گا هەموی ش���ێوەی ئەوی‬ ‫تیایە‪ ..‬وەكو دونی���ا لەناو جوانی ئەوا‬ ‫توابێتەوە وایە"‪ .‬خۆشەویس���تی ئەگەر‬ ‫وانەبو فلسێكی س���وتاویش ناهێنێت‪.‬‬ ‫رەنگ���ە ت���ۆ كاتێ���ك كچێك���ت گوایا‬ ‫خۆشویستوە‪ ،‬هەستیش بەئازاری دڵ‌و‬ ‫رۆحت نەكەی‪ ،‬هەس���ت بەبونیش���یان‬ ‫نەك���ەی‪ ،‬ت���ا ئەوكات���ەی لەناكاوێكدا‬ ‫لەخۆشەویس���تییەكدا شكستدەهێنیت‌و‬ ‫فاش���یل دەبیت‪ ،‬ئەوكات���ە ببینە دڵ‌و‬ ‫رۆح چۆن وەك باڵندەیەكی سەربڕاو چ‬ ‫سەمایەكی مەرگەساتئامێز دادەبەستن‪،‬‬ ‫ئەوكات تێدەگەی هەمو دڵێك بەرگەی‬ ‫خۆشەویس���تی ناگرێت‪ ،‬هەمو دڵێك بۆ‬ ‫خۆشەویستی نەخوڵقاوە‪ ،‬بۆ تێگەیشتن‬ ‫لەماناكانی ژیانیش نەخوڵقاوە‪.‬‬ ‫ئەی كۆمەڵگا كەی دەتەوێ لەمانای‬ ‫قوڵی ژی���ان تێبگەی! ئ���ەی كۆمەڵگا‬ ‫ئێستا تۆ نە رۆحت زیندوەو نە دڵیشت‬ ‫خونچەیەك���ی گرتوە‪ ،‬ئ���ەی كۆمەڵگا‬ ‫دوچاوی گەورەو ساغت پێوەیە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هێش���تا باخچەیەكی خۆشەویس���تیت‬ ‫نەدۆزیوەت���ەوە! بۆ س���ۆراخی ناكەی‬ ‫تادەیدۆزیت���ەوە‪ .‬ئەی كەی كاتی ئەوە‬ ‫دێت دڵت داری قەنەفر بگرێت‌و رۆحیشت‬

‫بۆن���ی عەتر؟! ئەی دەت���ەوێ تاماویت‬ ‫هەر بگەوجێندرێی؟! دەتەوێ تاماویت‬ ‫دو چ���اوی زەقت ئەبڵ���ەق بێت بەدیار‬ ‫ئەو مافیایانەی وانیشتمانە جوانەكەت‬ ‫دەدزن‌و وەك���و گا هەڵیدەلوش���ن؟!‬ ‫ئەوان���ە كاتێ���ك دەس���تیان بەمیوەی‬ ‫درەختێ���ك ناگات‪ ،‬ب���ۆ میوەكە هەمو‬ ‫درەختەكە لەبنەوە دەبڕنەوە‪ ،‬ئێس���تا‬ ‫درەختێك بەپێ���وە نەماوە! میوەیەكی‬ ‫ج���وان لەش���ار نەماوە! ئ���ەوەی هەیە‬ ‫وال���ەم هەرێمە م���ەزات دەكرێت‪ ،‬كورە‬ ‫واناموسی نیشتمانەكەت ئەتك دەكەن‌و‬ ‫مەزاتیان كردوەو بەت���ااڵن دەبردرێت‪،‬‬ ‫ه���ەر دەنگەو دەنگی شاباش���ە‪ ،‬تۆش‬ ‫گوێ���ت ك���ەڕە‪ ،‬زمانت الڵ���ە‪ ،‬ئەقڵت‬ ‫چەقیبەس���توەو كەچ���ی تۆیش‪ ،‬بەڵێ‬ ‫تۆ هێشتا س���ەرچۆپییان بۆ دەگریت‪،‬‬ ‫واكوردستان لەناو شەوانی سوری خۆیان‬ ‫دەگەوزێن���ن‪ ،‬تۆش هەر ب���ەدو چاوی‬ ‫ئەبڵەقەوە رادەمینێیت‌و ناش���یانبینی‌و‬ ‫خۆت لێ ون بوە! بڕۆ‪ ،‬بڕۆ جارێ خۆت‬ ‫ب���دۆزەوە‪ ،‬دۆزینەوەی تۆ لەناو دڵێكە‪،‬‬ ‫لەخۆشەویستی تێبگات‪ ،‬رۆحی تۆ قەت‬ ‫پێكەنینی نەبینیوە‪ ،‬ئەقڵی تۆ تەزیوەو‬ ‫خۆشەویستی نەناسیوە‪ ،‬بڕۆ وەك عەلی‬ ‫ش���ونهەڵگر بڕۆ بەدوای خۆشەویستی‬ ‫تادەگەیتە سەر دواوێستگەی مانەوەت‪.‬‬ ‫خۆشەویس���تی لەم هەرێم���ەی ئێمەدا‬ ‫لەش���ارێكی زۆر گەورە دەچێت‪ ،‬هێشتا‬ ‫نەچوینەتە ناوی‪ ،‬تەنیا لەدورەوە شەوان‬ ‫گڵۆپەكانی دەبینین كە داگیرس���اون‪،‬‬ ‫هێشتا نەچوینەتە ناو ئەو شارە بزانین‬ ‫ئاخۆ ئەو ش���ارە مزگەوتەكانی‪ ،‬كوچەو‬ ‫كۆاڵنەكانی چۆن���ن‪ ،‬نازانین ئاخۆ ئەو‬ ‫ش���ارە كچ‌و كوڕەكانی چ���ۆن دەژین‪ ،‬لەهۆڵی بۆنەكان لێدەدرێنەوە‪ ،‬هەموی‬ ‫چ جل‌وبەرگێكیان لەب���ەرە‪ ،‬ئاخۆ ئەو تەقلیدە‪ ،‬لەشیعریش���دا بەهەمانشێوە‬ ‫شارە شوێنی ئاهەنگ‌و مۆسیقاو شانۆی خراپترینیانی���ن‪ ،‬ماڵ���ی ش���یعر هەر‬ ‫تێدای���ە‪ ،‬باخچەو گوڵ���ی رەنگاوڕەنگی بەتەواوی بۆتە كەالوە‪ ،‬سااڵنی هەشتاكان‬ ‫زۆرە‪ ،‬تاڤگ���ەو روباری بەناودا دەڕوات! خاوەنی ش���یعری جوان‪ ،‬شانۆی باش‪،‬‬ ‫ئاخۆ ئەو شارە مەیخانەو مەلهاو قوماری گۆران���ی جوان بوین‪ ،‬خەریك بو لەمانا‬ ‫تێدایە‪ ،‬ئەی منداڵەكانی ئەم شارە كچ‌و جوانەكانی ژیان تێبگەین‪ ،‬كەچی دوای‬ ‫كوڕانی���ان پێكەوە گەم���ە دەكەن‪ ،‬یان راپەڕی���ن كاولمان ك���رد‪ .‬كاولمان كرد‬ ‫كچان توانج لەكوڕەكان دەگرن‌و دەڵێن‪ :‬چونك���ە نەمانتوانی لەخۆشەویس���تی‬ ‫كوڕ لەن���او كیژان ب���اب قالۆچە! ئەم تێبگەین‪ ،‬ئەی كۆمەڵگا بەرلەوەی بچێتە‬ ‫شارە لەڕۆژانی جەژنی خۆشەویستیدا‪ ،‬ناو ه���ەر فەرهەنگێك���ەوە‪ ،‬یەكەمجار‬ ‫چ ئاهەنگێك دەگێڕن؟ كچ‌و كوڕەكانیان بڕۆ ناو فەرهەنگی خۆشەویس���تییەوە‪،‬‬ ‫لەم رۆژەدا یەك���دی ماچدەكەن؟! یان بەرلەوەی هەر مانایەك بزانیت بڕۆ ناو‬ ‫ش���ارێكی هێندە مات‌و خامۆشە‪،‬لەسەر ماناو مەدلوالتەكانی خۆشەویستییەوە‪،‬‬ ‫ماچێك منداڵێك سەردەبڕن‪ ،‬یان شارێكە چونكە كە لەخۆشەویستی تێگەیشتیت‪،‬‬ ‫منداڵەكانیان بۆ بژێوی ژیانی رۆژانەیان ئەوكات���ە لەژیانیش تێدەگ���ەی‪ .‬ئەی‬ ‫وازیان لەخوێندن هێناوەو كاری سەخت كۆمەڵگا واز لەقس���ەی س���واو‪ ،‬بیری‬ ‫دەكەن‪ ،‬خەڵكەكانی شەوان زۆر ماندون سواو‪ ،‬بینینی س���واو بهێنە‪ ،‬بڕۆ پێش‬ ‫تابەیان���ی لەپڕخەی خەودان‪ ،‬بەیانیش هەمو ش���تێك ئ���ەو ژەنگ���ەی رۆحتی‬ ‫ماندوبون هەر بەروخساریانەوە نەقشی داپۆشیوە‪ ،‬ئەو ژەنگەی دڵتی گوشیوە‪،‬‬ ‫گرتوە‪ ،‬ماندون‌و هەر كەس���ەو بۆ خۆی ئەو ژەنگەی لەناو مێشكت پەرت بوەو‬ ‫رادەكات‪ ،‬ك���ەس مەجالی كەس نادات وابەس���ەر دەمارەكانتدا نیش���توە‪ ،‬ئەو‬ ‫تێپەڕبب���ێ‪ ،‬ئۆتۆمبیلەكانی���ان لەگەڵ دڵەی ژەن���گ وەها لێی���داوەو هەموی‬ ‫بەرەبەیان���دا دەس���ت بەلێدانی هۆڕین كون كون بوە‪ ،‬بڕۆ ئ���ەو هەمو ژەنگە‬ ‫دەك���ەن‪ ،‬مزگەوتەكانی لەنیوەش���ەودا بتاوێن���ەوە‪ ،‬ك���ە تەنیا بەیەك ش���ت‬ ‫بان���گ هەڵ���دەدەن‌و ه���ەر گەڕەكێك دەتوێتەوە‪ ،‬ئەویش خۆشەویس���تییە‪،‬‬ ‫مزگەوتێكی لێیە ئۆقرەت لێ هەڵدەگرن‪ ،‬ئیش���قە ئیش���قێكی ئەبەدییە‪ ،‬ئەوكات‬ ‫كەس گوێ بەترافیك الیت نادات‌و بۆن‌و ژی���ان وەكو خۆی دەبینی���ت‪)2500( .‬‬ ‫عەتر لەجلەكانی بەریان دەدەن‪ ،‬بەاڵم س���اڵ پێش ئێستا س���پارتاییەكان ئەو‬ ‫دڵیان‪ ،‬رۆحیان بۆنێك���ی ناخۆش زۆر ئازادیی���ەی ب���ۆ ژن تەرخانیان كردبو‪،‬‬ ‫ناخۆش���ی گرتوە‪ ،‬هەمو شوشە عەترو ئێس���تا دوای ئەو مێژوە درێژە‪ ،‬هێشتا‬ ‫گواڵوەكان���ی ئەم ش���ارەی بەس���ەردا كچ‌و ژنی كورد نی���وەی ئەو ئازادییەی‬ ‫بكەیت‪ ،‬ئەو بۆنە ناخۆشەی دڵی گرتوە ژن���ی س���پارتاییەكانی (‪ )2500‬س���اڵ‬ ‫لێینابێتەوە‪ .‬خۆشەویستی لەم هەرێمەی پێش ئێستای وەدەست نەهێناوە‪ ،‬ژنی‬ ‫ئێم���ە ئاوای���ە‪ ،‬لەكچێك���ی روت روت س���پارتی مافەكانی لەپی���او زیاتر بو‪،‬‬ ‫دەچێت‪ ،‬هەمو شەوێك بۆی لەكەمینی لەكاتێكدا س���پارتاییەكان نە مۆسیقا‪،‬‬ ‫تابەڕوت���ی بیبینی���ت‪ ،‬ب���ەاڵم هەیهو!! نە هونەر نە شیعرو ئەدەب‪ ،‬كۆمەڵگای‬ ‫كاتێك دەردەكەوێت‪ ،‬بەپەچەو جوبەو س���پارتی خاوەن���ی هی���چ كام لەوانە‬ ‫عەبایەك���ی رەش���ەوە دەردەكەوێت!! نەبو‪ ..‬ژنەكانی���ان مافیان لەپیاو زیاتر‬ ‫وای لەعەباڕەشی هەولێرییان! تائێستا بو‪ ،‬لەئیش���ق‌و خۆشەویستی‌و تەنانەت‬ ‫لەكولت���وری ئ���ەم كۆمەڵگایە ئیش���ق لەس���ێكس‌و هەمو ئەمانەدا‪ ،‬بڕیار الی‬ ‫حەرامە‪ ،‬خۆشەویستی بڤەیەو لەجیاتی ژن بو ن���ەك بەتەنی���ا الی پیاو‪ .‬كچ‌و‬ ‫بەهەشتێك دروست بكات‪ ،‬دۆزەخێكی كوڕانی سپارتی هەمو رۆژێك بەڕوتی‌و‬ ‫بەدواوەیە‪ .‬ئێمە ش���ەش هەزار(‪ )6000‬پێكەوەو بەتێكەڵ���ی خەریكی وەرزش‬ ‫ساڵە‪ ،‬لەنێوان بەهەشت‌و دۆزەخدا یەك ب���ون‪ ،‬بێئ���ەوەی رۆژێك كێش���ەیەك‌و‬ ‫داوە مو هەیە بەسەریدا دەڕۆین‪ ،‬بەاڵم گرفتێك دروس���ت بب���ێ‪ ،‬كەچی ئێمە‬ ‫ئەوە (‪)6000‬س���اڵە‪ ،‬رۆژێك نەكەوتینە لەكۆمەڵگایەكی���ن تائێس���تا پەیوەندی‬ ‫ناو بەهەشتەكە‪ ،‬هەر فڕێ دەدرێینە ناو بەس���ێكس تێدەگەین‪ ،‬خۆشەویس���تی‬ ‫بەس���ێكس تێدەگەین‪ ،‬ئیشق بەسێكس‬ ‫قواڵیی دۆزەخەكە‪.‬‬ ‫ت���ا لەمان���او رەهەن���دە قوڵەكان���ی تێدەگەی���ن‪ ،‬س���ێكس بەسێكس���ی‬ ‫خۆشەویس���تی تێنەگەی���ن‪ ،‬بێگومان ئاژەڵ���ی تێدەگەی���ن‪ ،‬لەكاتێكدا ئەگەر‬ ‫ناش���توانین لەماناو رەهەندەكانی ژیان (پەیوەندی‪ ،‬خۆشەویس���تی‪ ،‬ئیش���ق‪،‬‬ ‫تێبگەی���ن‪ ،‬ئەمانە دو روی یەك دراون‪ ،‬س���ێكس)لەالیەكەوە ئاوێتە بوبن‪ ،‬ئەوا‬ ‫ناتوانین لەیەكی���ان جیا بكەینەوە‪ .‬تۆ لەس���ێ الیەكەی ترەوە تەواو جیاوازن‪،‬‬ ‫س���ەیركە‪ ،‬كۆمەڵگای كوردی لەماوەی كۆمەڵگای���ەك نابێت���ە كۆمەڵگایەكی‬ ‫ئ���ەو چارەگە س���ەدەیەی پێش���ودا‪ ،‬ئاسایی‌و نۆڕماڵ‪ ،‬تالەماناو رەهەندەكانی‬ ‫خەریكی ش���یعر نوسین‌و گۆرانی وتنە‪ ،‬ئ���ەم چوار ش���تە ب���اش تێن���ەگات‌و‬ ‫نیوەی شیعر دەنوسێ‪ ،‬نیوەكەی تریشی بەكردەوەش پەیڕەویی���ان لێ نەكات‪.‬‬ ‫گۆرانی دەچڕێ‪،‬كەچی ئێستاش داخ بۆ ئەی كۆمەڵ���گا! ئەخالق لەناو چەفیەو‬ ‫گۆرانیبێژە كالس���یكەكانمان دەخۆین‪ ،‬چارش���ێودا نییە‪ ،‬ئەخالق لەناو عەبای‬ ‫چونكە رەس���ەن بون‪ ،‬گۆرانی ئێس���تا رەش‌و جوبەدا نییە‪ ،‬ئەخالق لەناوگەڵی‬ ‫هەم���وی تەقلیدە لەعوم���ەر دزەییەوە ژن نیی���ە‪ ،‬تۆ كە هی���چ مافێكت بەژن‬ ‫تاعەدن���ان كەریم‪ ،‬لەلۆك���ە زاهیرەوە نەداوە‪ ،‬چۆن ئەخالقی خۆتت داوەتێ‪،‬‬ ‫تائەو بەس���تەو گۆرانیانەی لەشێخەاڵو ئ���ەی پی���او بیربك���ەرەوە‪ ،‬ئەخ�ل�اق‬

‫تا لەماناو‬ ‫رەهەندە قوڵەكانی‬ ‫خۆشەویستی‬ ‫تێنەگەین‪،‬‬ ‫بێگومان‬ ‫ناشتوانین لەماناو‬ ‫رەهەندەكانی ژیان‬ ‫تێبگەین‪ ،‬ئەمانە‬ ‫دو روی یەك‬ ‫دراون‬

‫لەرەفت���ارو لەبیركردنەوەماندای���ە‪ ،‬بڕۆ‬ ‫جوان بیربكەوە‪ ،‬رەفتارت س���ەردەمانە‬ ‫بكە‪ ،‬تائەخالقیش���ت تەندروست بێت‪.‬‬ ‫كۆمەڵگای ئێمە هەر بەتەنیا سیاسەت‬ ‫نەیهاڕیوە‪ ،‬ئێمە قەیرانی ژیانمان هەیە‪،‬‬ ‫ژیانی ئێم���ە هەزاران س���اڵە كەوتۆتە‬ ‫بەر گەورەترین مەترس���ی‪ ،‬مەترس���ی‬ ‫لەناوچون‪ ،‬چونك���ە تەنیا نوزەیەكمان‬ ‫تێدام���اوە‪ ،‬كۆمەڵ���گا ئەوكاتە دەبێتە‬ ‫كۆمەڵگایەك���ی زین���دو‪ ،‬ك���ە توان���ی‬ ‫سەركردەكانیان بهێنێتە ناو سەنتەری‬ ‫شارو س���ەمایەكی خوداییان پێ بكات‪،‬‬ ‫مۆسیقایان پێ بژەنێت‪ ،‬گۆرانییان پێ‬ ‫بڵێت‪ ،‬جارجارەش بیانگریێنێت‪ ،‬پێیان‬ ‫وانەبێت گریان تەنیا بۆ ژن هاتوەو گریان‬ ‫لەشان‌و ش���كۆی ئەوان كەمدەكاتەوە‪،‬‬ ‫چونك���ە ئەوان پیاون! ئەی پیاو كە تۆ‬ ‫ئەقڵت نەبو ش���ان‌و شكۆت لەكوێ بو؟‬ ‫ئەی پیاو كە تۆ دز بیت‌و درۆزن بیت‪،‬‬ ‫شان‌و ش���كۆت لەبەرچاوی خەڵك زۆر‬ ‫بێ نم���ودو زۆر بچوكە‪ ،‬بچوك بچوك‪،‬‬ ‫پێمان بڵێ ئەو شان‌و شكۆیەی بۆخۆت‬ ‫وێنایەك���ت لەمێش���كی پوچتدا نەقش‬ ‫كردوە‪ ،‬پێمان بڵێ ئەو شان‌و شكۆیەت‬ ‫لەك���وێ دان���اوە‪ ،‬چونك���ە بەبااڵتەوە‬ ‫نایبینین! ئ���ەی پی���او هەوڵبدە وەك‬ ‫پی���او بژی‪ ،‬وەك مرۆڤ‪ ،‬ئەی نامرۆڤ!‬ ‫راستگۆییت‌و دڵسۆزیت‌و هەستی جوانت‬ ‫دەتكات بەمرۆڤ‪ ،‬كە بویت بەمرۆڤیش‬ ‫ش���كۆت دەبێت‪ ،‬تۆ هێشتا بێشكۆیت‪،‬‬ ‫ش���كۆ بەدزی‌و درۆو گەوجاندنی كچان‬ ‫دروس���ت نابێ���ت‪ ،‬بەدزینی س���امانی‬ ‫نیشتمانی دروست نابێت‪ ،‬گەر دەتەوێ‬ ‫بژی���ت ببە بەپیاوێك���ی خاكی لەژیانی‬ ‫بەرپرسیارێتی‌ س���اختە وەرە دەرەوە‪،‬‬ ‫مەبە بەخاوەن���ی درۆو فریودان‪ ،‬مەبە‬ ‫بەخاوەن���ی ئ���ەم هەم���و ئۆتۆمبێل���ە‬ ‫جام���ڕەش‌و پاس���ەوانە گوناهانە! ئەی‬ ‫بەدبەخ���ت‪ ،‬دەڵێی ت���ازە لەبەرەكانی‬ ‫ش���ەڕی م���ان‌و نەم���ان هاتویت���ەوەو‬ ‫گەورەترین دوژمن���ی نەتەوەكەت لەناو‬ ‫بردوە! تۆ بەس���ادەیی دەبیتە خاوەنی‬ ‫شكۆ‪ ،‬ش���كۆی تۆ لەراستگۆییتدایە‪،‬كە‬ ‫راستگۆ نیت‪ ،‬شكۆی تۆ لەخاكیبونتدایە‬ ‫كە خاكی نیت‪ ،‬ك���ەی كۆمەڵگا توانی‬ ‫سەركردەكانی خۆی بهێنێتە سەنتەری‬ ‫شارو فرمێسكی گەرمیان پێ هەڵبڕێژێ‪،‬‬ ‫ب���ۆ ئەوەی جارێك ه���ەر تەنیا جارێك‬ ‫ببنەوە بەم���رۆڤ‪ ،‬ئەوكات���ە كۆمەڵگا‬ ‫دەبێتە كۆمەڵگا‪ ،‬ئەوكاتە خۆشەویستی‬ ‫نابێتە بێئ���اكاری‌و بێئەخالقی‪ ،‬بەڵكو‬ ‫ئەوكاتە دزی‌و درۆزنی‌و بێویژدانی دەبن‬ ‫بەكاری بەدئەخالقی‌و بەدئینسانی‪.‬‬ ‫خۆشەویس���تی ئەگەر ئیشقی بەدوادا‬ ‫نەی���ەت‪ ،‬ئ���ەوە ه���ەر لەبنەڕەت���ەوە‬ ‫خۆشەویس���تییەكی تەندروست نەبوە‪،‬‬ ‫خۆشەویس���تییەك ئەگەر لەدوای خۆی‬ ‫گ���وڵ نەچێنێ���ت‌و عەت���ر نەپڕژێنێت‌و‬ ‫چیڕۆكێك���ی‬ ‫لەبیرەوەرییەكانی���دا‬ ‫رەنگاوڕەن���گ جێنەهێڵێ���ت‌و لەگ���ەڵ‬ ‫هەرترپەیەك���ی لێدانی دڵی‪ ،‬ویژدانێك‌و‬ ‫ئازایەتیی���ەك‌و وێنەیەك���ی جوان‪ ،‬زۆر‬ ‫جوان‪ ،‬بەقەد جوانی خۆشەویستەكەی‬ ‫نەخوڵقێن���ێ‪ ،‬ئ���ەو خۆشەویس���تییە‬ ‫كۆتاییەك���ی تراژیدییە‪ ،‬ه���ەر نەبونی‬ ‫باش���ترە لەبونی‪ .‬راس���تە بیركردنەوە‬ ‫لەئەشق ئاس���انە‪ ،‬بەاڵم ئاشقبون زۆر‬ ‫دژوارەو خۆراكی هەمو ژن‌و پیاوێك نییە!‬ ‫ئاخر خۆشەویس���تی دەتكاتە پاڵەوان‪،‬‬ ‫چونك���ە لەكانگ���ەی ترس���دا‪،‬پردێكت‬ ‫ب���ۆ دروس���تدەكات ب���ۆ پەڕین���ەوە‪.‬‬ ‫دەتگریێن���ێ‪ ،‬بۆ ئ���ەوەی ب���ەردەوام‬ ‫پاك ببیت���ەوە‪ ،‬دەتبرژێنێ‪ ،‬تاچێژ لەو‬ ‫خۆشەویستییە وەربگریت‪ ،‬چونكە تەنیا‬ ‫لەخۆشەویستیدا ئازارێكی شیرین هەیە‪،‬‬ ‫تاخۆشەویس���تێكت نەبێ���ت‪ ،‬ناتوانیت‬ ‫تامی ژیان بچێژیت‪ ،‬تاخۆشەویستێكت‬ ‫نەبێت‪،‬خەون���ی ج���وان نابینی���ت‪،‬‬ ‫لەمان���ای نوێبونەوەی رۆح تێناگەیت‪،‬‬ ‫تاخۆشەویس���تێكت نەبێ���ت ناتوانیت‬ ‫لەگ���ەڵ دڵی خۆت‪ ،‬لەگەڵ رۆحی خۆت‬ ‫قسە بكەیت‪ ،‬تاخۆشەویستێكت نەبێت‬ ‫نازانیت هەمو ژیانت لەناو ئاوێكی شێلو‬ ‫تێپەڕان���دوە‪ ،‬ئەی م���رۆڤ ئەی بۆچی‬ ‫وادەستەوەس���تانیت! بۆچی تائێس���تا‬ ‫لەمانای خۆشەویس���تی نازانیت! ئەی‬ ‫مرۆڤ خۆشەویستی هەلێكە لەدەستت‬ ‫بچێت هەمو دونیا ناتوانێ قەرەبوت بۆ‬ ‫بكاتەوە‪ ،‬هەمو كچانی شۆخ‌وش���ەنگی‬ ‫ش���ار ناتوانن تۆڵەت بۆ بكەنەوە‪ ،‬ئەی‬ ‫مرۆڤ خۆشەویستی هەر بەتەنیا سۆزی‬ ‫روت‌و ویژدان���ی روت نییە‪ ،‬بەڵكو وزەو‬ ‫بەرهەمهێنان‌و ژیانی ئایندەتە‪ ،‬لەژیانی‬ ‫خۆشەویس���تی راستەقینەش���دا دۆڕاو‬ ‫بونی نیی���ە‪ ،‬هەردوكتان براوەن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەزمونێك���ی زۆر ئاڵ���ۆزو تێكچڕژاوە‪،‬‬ ‫مەترس���یدارترین‌و گەورەتری���ن روداوی‬ ‫ژیانت���ە‪ ،‬روداوێكی وەرزان���ەش نییە‪،‬‬

‫تاچاوەڕوانی كۆتاییەكەی بكەی‪ ،‬بەڵكو‬ ‫هەر چوار وەرزە‪ ،‬سەوز سەوزە‪ ،‬كەواتە‬ ‫ت���ۆ لەن���وێ لەدایكدەبیت���ەوە‪ ،‬دەبڕۆ‬ ‫جەس���ارەت بكە‪ ،‬ئاهەنگێكی جوان بۆ‬ ‫لەدایكبونی خۆت سازبكە‪.‬‬ ‫تاخۆشەویس���تێكت نەبێ لەمانای دڵ‬ ‫تێناگەی‪ ،‬هەر ناشزانیت دڵ كە توشی‬ ‫خۆشەویس���تی هات جارجارە توش���ی‬ ‫راچڵەكی���ن‌و لەرزینیش دێ‪ ،‬ئەرێ كێ‬ ‫هەس���تی بەراچەنینی دڵ كردوە! ‪1000‬‬ ‫هەواڵی ناخۆشت پێبدرێ‪ ،‬دڵت بەقەد‬ ‫ئ���ەو هەواڵە راناچەن���ێ‌و نالەرزێ‪ ،‬كە‬ ‫لەخۆشەویس���تەكەتەوە ب���ۆت دێ���ت‌و‬ ‫دەتخاتە سەما‪ .‬ئەی مرۆڤ تۆ تائێستا‬ ‫خۆت لەبیر ك���ردوە‪ ،‬حەزت لەمانەوەی‬ ‫خۆت‌و لەژیانە‪ ،‬بەاڵم تامەزرۆش نیت‪،‬‬ ‫سەرلێش���ێواوی‌و رێگاكان���ی مانەوەت‬ ‫لێ ون ب���وە‪ ،‬ئەی سەرلێش���ێواو‪ ،‬تۆ‬ ‫بەدڵێكی كونكونی بەر رەش���ەباوە‪ ،‬تۆ‬ ‫بەڕۆحێكی وشكبوی ژەنگ هەڵهاتوەوە‪،‬‬ ‫چ مانایەكت بۆ ژیانت هێشتۆتەوە‪ ،‬ئەی‬ ‫بەدبەخت‪ ،‬ئەی مرۆڤی ناوەخت!‬ ‫خۆشەویستی لەم هەرێمە نهێنییەكە‬ ‫كلیلەك���ەی ون ب���وە‪ ،‬ك���ێ دەتوانێ‬ ‫بیدۆزێتەوە‪ ،‬تائەبەد نامرێ‌و هەر زیندوە‪،‬‬ ‫چونكە ژیانی كۆمەڵ���گا وەرچەرخانی‬ ‫تێدەكەوێ���ت‪ ،‬هەموم���ان هەس���ت‬ ‫بەپێویستبونی خۆشەویستی دەكەین‪،‬‬ ‫بەاڵم هێش���تا لەمان���او رەهەندەكانی‬ ‫خۆشەویس���تی تێنەگەیش���توین‪ ،‬زۆرن‬ ‫ئەوانەی دڵ���ی خۆیان قفڵداوە‪ ،‬نەوەك‬ ‫خۆشەویس���تی روی تێب���كات‪ ،‬زۆر‬ ‫گەم���ژەن ئەوانە‪ ،‬نازان���ن كەس نازانێ‬ ‫خۆشەویس���تی ك���ەی‌و چ���ۆن دێ���ت‪،‬‬ ‫بەش���خوراوترین‌و بێبەشكراوترین كەس‬ ‫ئەوانەن كە تائێس���تا خۆشەویستێكیی‬ ‫راس���تەقینەیان نەب���وە‪ ،‬لەبازنەیەكی‬ ‫بەتاڵدا گین���گڵ دەدەن‌و دەخولێنەوە‪.‬‬ ‫ئ���ەی كۆمەڵ���گا ئ���ەو بازن���ە بەتاڵە‬ ‫بش���كێنە كە تۆ تیایدای‪ ،‬وەرە دەرەوە‬ ‫بزان���ە ژیانی دەرەوە چۆن���ە‪ ،‬لەژیانی‬ ‫دەرەوەدا كەسێك دێتە ناو رۆحت‪ ،‬كە‬ ‫لەخودی خ���ۆت لەخۆت نزیكترە‪ ،‬ئەمە‬ ‫واتلێدەكات‪ ،‬ببیت بەپیاوێكی سەربەرزو‬ ‫بەختەوەر‪ ،‬دورت دەخاتەوە لەنەخۆشییە‬ ‫دەرونیی���ەكان‪ ،‬ئ���ەو دەیبەخش���ێ‌و‬ ‫واتلێدەكات تۆش ببەخش���ی‪ ،‬بێئەوەی‬ ‫چاوەڕوان���ی بەرامبەرەكەت بكەیت ئەو‬ ‫كەی دەیبەخش���ێ‪ .‬ئەمەی���ە پەیامی‬ ‫مرۆڤایەتی‪ .‬پەیامی خۆشەویستی‪.‬‬ ‫كۆمەڵ���گای مرۆڤایەت���ی ئێس���تا‪،‬‬ ‫جیهانی پۆس���تمۆدێرنەو جیهانگیریشی‬ ‫تێپەڕاندوە‪ ،‬كەچی كۆمەڵگای ئێمە لەم‬ ‫هەرێمەدا‪ ،‬تائێستا پەیڕەوی یاساكانی‬ ‫حامورابی دەكات كە ‪ 3800‬س���اڵ هی‬ ‫پێش ئێس���تایە‪ .‬مافی كچ لەیاساكانی‬ ‫حامورابی���دا چەن���دە‪ ،‬ل���ەم هەرێمەی‬ ‫ئێم���ەش مافی كچ ه���ەر ئەوەندەیە‪،‬‬ ‫ئەی دەس���ەاڵت! هەی بێ دەس���ەاڵت!‬ ‫تەنیا جارێكیش بی���ر لەژن بكەوە! كە‬ ‫بیرت لەژن كردەوە‪ ،‬بیر لەخۆشەویستی‬ ‫دەكەیتەوە‪ ،‬كە بیرت لەخۆشەویس���تی‬ ‫كردەوە‪ ،‬بیر لەژیان دەكەیتەوە‪ ،‬ئێستا‬ ‫هەمویانت لەدەستداوە‪ ،‬ئەی حكومەت!‬ ‫ئ���ەی دەس���ەاڵت! بگەڕێ���وە ئەگ���ەر‬ ‫دەفەتێكت بەدەستەوە ماوە!‬ ‫ماچ رێككەوتنێكی بێدەنگە‪ ،‬لەگەڵیدا‬ ‫دو رۆح دەب���ن بەی���ەك‪ ،‬دو هەس���ت‬ ‫دەبن بەی���ەك‪ ،‬دو دڵ دەب���ن بەیەك‪،‬‬ ‫م���اچ هێم���ای بەرگریك���ردن‌و مانەوەو‬ ‫بەردەوامبون���ی ژیان���ە‪ ،‬ئەوانەی تەنیا‬ ‫بۆ جوانی روخسار گوایا خۆشەویستی‬ ‫دەكەن‪ ،‬ئەوان���ە لەمان���ای نوێبونەوە‬ ‫تێنەگەیشتون‪..‬ئەوانە لەخۆشەویستیدا‬ ‫كەرامەتیان دادەنێن‪ ،‬لەخۆشەویستیدا‬ ‫خۆپەرس���تی دەنوێن���ن‪ ،‬ب���ەاڵم ئەی‬ ‫م���رۆڤ بی���رت نەچێ���ت ئ���ەوە تەنیا‬ ‫خۆشەویس���تییە كە ئەنجامەكەی دیارو‬ ‫رون نییە‪ ،‬نازانی بەكام رێگای سەختا‬ ‫س���ەردەكەویت‌و بەكام هەڵەموتا دێیتە‬ ‫خوارەوە‪ ،‬ناش���زانیت ئاخ���ۆ بەرگەی‬ ‫ئەم هەمو خۆش���ییە‪ ،‬ئەم هەمو ئازارو‬ ‫ترش���ییە دەگریت‪ ،‬بێگوم���ان نازانیت!‬ ‫تەنی���ا ئەوەندە دەزانی خۆشەویس���تی‬ ‫هەڵگیرس���اندنی ئاس���انە‪ ،‬ب���ەاڵم‬ ‫كوژاندن���ەوەی س���ەختەو ماڵوێرانییە‪،‬‬ ‫ئەگەر خۆشەویس���تی لەكاتێكی هەڵە‬ ‫هاتبێت‪ ،‬ئەوا هەم���و ژیانت پڕ دەبێت‬ ‫لەهەڵەو بەرهەمەكەیش���ی هەر هەڵەی‬ ‫لێ س���ەوز دەبێت‪ ،‬ب���ەاڵم ئەی مرۆڤ‬ ‫ب���اش بزانە‪ ،‬خۆشەویس���تی ئ���ازارە‪،‬‬ ‫خۆشەویستێكیشت نەبێت هەر ئازارە‪،‬‬ ‫بەاڵم ئازارێكی س���ەختتر لەهەردوكیان‬ ‫ئەوەیە خۆشەویستێكت هەبێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هی���چ هیواو ئایندەیەك���ت بۆی نەبێت‪.‬‬ ‫كەواتە بڕۆ هیواكانت لەناو خۆشەویستیدا‬ ‫بچێنەو لەئیش���قدا دروێنەی بكە‪ ،‬ئەی‬ ‫مرۆڤ دە هەڵسە دەی!‬

‫کتێب‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫نه‌وت جیهان به‌ره‌و ناكۆكی‌‌و توندوتیژی‌ زیاتر ده‌بات‬ ‫ئا‪ :‬بارام سوبحی‌‬ ‫نوسه‌رێكی‌ بیانی‌ ئاشكرا ‌ی ده‌كات‬ ‫سه‌رباری‌ هه‌مو ئه‌و قسانه‌ی‌ له‌باره‌ ‌ی‬ ‫سه‌رچاوه‌كانی‌ وزه‌ ‌ی جێگره‌وه‌ ده‌كرێن‪،‬‬ ‫به‌اڵم جیهان له‌دۆخێكدا نی ‌ه بتوانێت‬ ‫ده‌ستبه‌داری‌ نه‌وت ببێت‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه‬ ‫به‌هۆ ‌ی نه‌وته‌وه‌ جیهان به‌ره‌و كێبڕكێ‌و‬ ‫ناكۆكی‌‌و توندوتیژی‌ زیاتر ده‌چێت‪.‬‬ ‫كتێبی‌ هه‌ژمون ‌ی نه‌وت له‌نوسینی‌ رۆبه‌رت‬ ‫سلیته‌رو وه‌رگێڕانی‌ سۆران عه‌لییه‌‪ ،‬كتێبه‌ك ‌ه‬ ‫(‪ )300‬الپه‌ڕه‌یه‌‌و له‌شانز‌ه به‌ش پێكهاتوه‌و‬ ‫له‌باڵوكراوه‌كان���ی‌ ده‌زگای‌ ئایدیای���ه‌‪.‬‬ ‫نوس���ه‌ر له‌م كتێب���ه‌دا باس له‌پرۆس���ه‌ ‌ی‬ ‫خاوه‌ندارێت ‌ی نه‌وت له‌الیه‌ن واڵتانی‌ جیهان‌و‬ ‫كۆمپانیا جیهانییه‌كانی‌ ن���ه‌وت له‌ئه‌فریقاو‬ ‫ئاس���یاو ئه‌مه‌ری���كاو ئه‌وروپ���ادا ده‌كات‪،‬‬ ‫جگه‌له‌تاوتوێكردن���ی‌ ئه‌گه‌ره‌كان���ی‌ ئایند‌ه‬ ‫له‌باره‌ی‌ كه‌مبونه‌وه‌ ‌ی رۆڵی‌ نه‌وت‌و نه‌مان ‌ی‬ ‫نه‌وت‌و هاتنه‌ئ���ارا ‌ی وزه‌ ‌ی نوێ‌‌و ملمالنێ ‌ی‬ ‫ناوچه‌ی���ی‌‌و نێوده‌وڵه‌ت��� ‌ی له‌س���ه‌ر نه‌وت‬ ‫ده‌كات‪.‬‬ ‫له‌كۆمپانیاوه‌ بۆ ده‌وڵه‌ت‬ ‫به‌بڕوا ‌ی نوس���ه‌ر له‌سه‌ره‌تاكانی‌ سه‌ده‌ ‌ی‬ ‫راب���ردودا‪ ،‬ته‌نیا كۆمپانیا گه‌وره‌كان ‌ی نه‌وت‬ ‫به‌سه‌ر پرۆس���ه‌كانی‌ گه‌ڕان به‌دوای‌ نه‌وت‌و‬ ‫به‌رهه‌مهێنانیدا بااڵده‌ست بون‪ ،‬به‌اڵم پاشتر‬ ‫ده‌وڵه‌ته‌كان وه‌كو ده‌رفه‌تێك بۆ هێنانه‌د ‌ی‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆیی‌‪ ،‬كۆنترۆڵ���ی‌ پیشه‌س���ازیی‬ ‫نه‌وتیان كردو كۆمپانیا ‌ی تایبه‌ت به‌خۆیان‬ ‫دروستكرد‪.‬‬ ‫س���لیته‌ر هه‌ڵكشان ‌ی ئه‌ستێره‌ ‌ی كۆمپانیا‬ ‫نه‌ته‌وه‌ییه‌كانی‌ نه‌وت‪ ،‬وه‌ك���و ئاماژه‌یه‌ك ‌ی‬ ‫س���ه‌ره‌كی‌ بۆ بون���ی‌ سیس���تمێك ‌ی نوێ ‌ی‬ ‫نه‌وتی‌ جیهان ‌ی ناوده‌بات‪ .‬ئه‌و سیس���تمه‌ش‬ ‫به‌م جۆر‌ه رونده‌كاته‌وه‌‪ :‬سیس���تمی‌ نوێ ‌ی‬ ‫نه‌وت سیس���تمێك نییه‌ هێن���ده‌ ‌ی بریتیی ‌ه‬ ‫له‌كۆمه‌ڵێك به‌ش‪ ،‬كه‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌ كوێران ‌ه‬ ‫جموج���ۆڵ ده‌ك���ه‌ن‪ .‬چیت���ر له‌كۆمه‌ڵێك‬ ‫ئه‌كت���ه‌ر ‌ی ئاش���تیخواز پێكنه‌هات���وه‌‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫هه‌موی���ان رێككه‌وتون پێكه‌وه‌ ئاش���تییان ‌ه‬ ‫گه‌مه‌ بك���ه‌ن‪ ،‬به‌ڵك���و ئێس���تا پێكهاتو‌ه‬ ‫له‌كۆمه‌ڵێك ئه‌كته‌ر باوه‌ڕیانوایه‌ رۆژ به‌ڕۆژ‬ ‫جڵ���ه‌وی‌ كاروباره‌كانیان له‌ده‌س���تده‌چێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم ئاماده‌نین خواسته‌كانی‌ خۆیان جڵه‌و‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬یاخود ناتوانن ئه‌و كار‌ه بكه‌ن‪.‬‬ ‫نوسه‌ر جه‌خت له‌وه‌ده‌كاته‌وه‌ ده‌وڵه‌تان ‌ی‬ ‫خاوه‌ن نه‌وت له‌بر ‌ی بنیاتنانی‌ ده‌وڵه‌ته‌كانیان‬ ‫بیر له‌وه‌ده‌كه‌نه‌وه‌ زۆرترین ماوه‌ له‌ده‌سه‌اڵتدا‬ ‫بمێننه‌وه‌‪ ،‬له‌وباره‌ی���ه‌و‌ه ده‌ڵێت‪ :‬ئه‌كته‌ر‌ه‬ ‫نوێیه‌كانی‌ ن���ه‌وت ده‌یانه‌وێت زۆرترین بڕ‌ه‬ ‫پار‌ه كۆبكه‌ن���ه‌وه‌‪ .‬ده‌یانه‌وێت بۆ زۆرترین‬ ‫ماو‌ه ده‌س���ت به‌و ده‌س���ه‌اڵته‌و‌ه بگرن ك ‌ه‬ ‫به‌ده‌س���تیانهێناوه‌‪ ،‬پار‌ه كۆبكه‌نه‌و‌ه بۆ ئه‌و‬ ‫رۆژه‌ی‌ الیه‌نێكی‌ ت���ری‌ به‌هێزترو لێنزانترو‬ ‫دڕنده‌ت���ر‪ ،‬ئ���ه‌و ده‌س���ه‌اڵته‌یان له‌چن���گ‬ ‫ده‌رده‌هێنێت‪ .‬ئه‌وانه‌ بیری���ان له‌بنیاتنان ‌ی‬ ‫ده‌وڵه‌ته‌كانیان نه‌كردۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫سه‌ده‌ ‌ی كۆتایی‌ نه‌وت‬ ‫نوس���ه‌ر ئاماژ‌ه به‌وه‌ده‌كات له‌س���ه‌ده‌ ‌ی‬ ‫رابردودا جیهان یه‌ك ترلیۆن به‌رمیل نه‌وت ‌ی‬ ‫به‌كاربردوه‌‪ ،‬هێشتا (‪ )1.2‬ترلیۆن به‌رمیل ‌ی‬ ‫دیك ‌ه وه‌ك یه‌ده‌گ ‌ی نه‌وت هه‌یه‌‪ .‬بۆی ‌ه ده‌ڵێت‪:‬‬ ‫ئه‌گه‌ر بێتو ئاست ‌ی گه‌ش���ه‌كردنی‌ خواست‬ ‫وه‌ك ئێس���تا به‌رده‌وام بێت‪ ،‬ئه‌وا نزیكه‌ ‌ی‬ ‫یه‌ك ترلیۆن به‌رمیل له‌كه‌متر له‌سی‌ ساڵدا‬ ‫به‌كارده‌برێت‪ ،‬به‌اڵم به‌چاوپۆش���ین له‌هه‌مو‬ ‫ئه‌و قس���انه‌ی‌ سه‌باره‌ت به‌س���ه‌رچاوه‌كان ‌ی‬ ‫وزه‌ی‌ جێگ���ره‌و‌ه ده‌كرێ���ن‪ ،‬ئه‌وا هێش���تا‬ ‫له‌دۆخێكدا نین بتوانین ده‌ستبه‌داری‌ نه‌وت‬ ‫ببین‪.‬‬

‫به‌هۆی‌ نه‌وته‌و‌ه‬ ‫جیهان به‌ره‌و‬ ‫كێبڕكێ‌و ناكۆكی‌‌و‬ ‫توندوتیژی‌ زیاتر‬ ‫ده‌چێت‬

‫له‌باره‌ی‌ دۆخی‌ نه‌وت له‌س���ه‌ده‌ی‌ نوێدا‪،‬‬ ‫نوس���ه‌ر ده‌ڵێت‪ :‬له‌سه‌ده‌ ‌ی بیست‌و یه‌كه‌م‌و‬ ‫به‌ره‌و ژوردا‪ ،‬پێده‌چێت كێڵگه‌كان ‌ی نه‌وت‌و‬ ‫پرۆس���ه‌كانی‌ گه‌ڕان به‌دوای���دا گومان‌و ب ‌ێ‬ ‫س���ه‌روبه‌ره‌یی‌‌و ك���ه‌م به‌رهه‌م���ی‌ به‌خۆو‌ه‬ ‫ببینن‪ ،‬چونك ‌ه پاشه‌كه‌وتی‌ نه‌وتی‌ جیهان ‌ی‬ ‫له‌كه‌مبونه‌وه‌دایه‌و ره‌نگه‌ تاپه‌نجا یان سه‌د‬ ‫س���اڵ ‌ی دیك ‌ه به‌رده‌وام بێت‪ .‬به‌اڵم له‌وانه‌ی ‌ه‬ ‫له‌س���ه‌ده‌ یان س���ه‌ده‌و نی���وی‌ داهاتودا‪،‬‬ ‫پاشه‌كه‌وتی‌ نه‌وتی‌ جیهان كۆتاییپێبێت‪.‬‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌كاریگه‌ری‌ نه‌وت له‌س���ه‌ر‬ ‫پرۆسه‌ ‌ی سیاس ‌ی له‌جیهاندا‪ ،‬ده‌ڵێت‪ :‬دیار‌ه‬ ‫به‌ه���ۆ ‌ی نه‌وته‌وه‌ جیهان ب���ه‌ره‌و كێبڕكێ‌و‬ ‫ناكۆك���ی‌‌و توندوتیژی‌ زیات���ر ده‌چێت‪ .‬هه‌ر‬ ‫به‌هۆی‌ نه‌وته‌وه‌ چین هه‌وڵده‌دات ده‌وڵه‌تان ‌ی‬ ‫خۆرئاوای‌ ئه‌فریقی���ا راز ‌ی بكات‪ ،‬ڤه‌نزوێال‬ ‫ده‌چێته‌ رێكه‌وتنه‌وه‌ له‌گه‌ڵ ئێران‪ ،‬روسیاش‬ ‫خواست ‌ی ئه‌وه‌ی‌ هه‌یه‌ هه‌ژمون‌و سه‌ربه‌رزیی ‌ه‬ ‫له‌ده‌س���تچوه‌كه‌ی‌ به‌ده‌س���تبهێنێته‌وه‌‪.‬‬ ‫هاوپه‌یمان ‌ی نوێ‌ پێكدێت‌و خواس���تی‌ كۆن‬ ‫سه‌رهه‌ڵده‌ده‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫چین هه‌ژمونی‌ ئه‌مه‌ریكا ده‌پوكێنێته‌وه‌‬ ‫له‌به‌ش���ێك ‌ی دیكه‌ ‌ی كتێبه‌كه‌دا نوس���ه‌ر‬ ‫ب���اس له‌هه‌ڵكش���انی‌ رۆڵی‌ چی���ن ده‌كات‪،‬‬ ‫به‌تایبه‌ت���ی‌ له‌كیش���وه‌ری‌ ئه‌فریق���ادا‪.‬‬ ‫له‌وباره‌ی���ه‌وه‌ ده‌ڵێ���ت‪ :‬له‌نه‌وه‌ده‌كان��� ‌ی‬ ‫سه‌ده‌ ‌ی بیسته‌م‌و ده‌یه‌ ‌ی یه‌كه‌می‌ سه‌ده‌ ‌ی‬ ‫نوێ���دا نه‌وت چین‌و ئه‌فریق���ا ‌ی كۆكرده‌وه‌‪،‬‬ ‫چین ب���ۆ به‌ره‌وپێش���بردنی‌ ئابورییه‌كه‌ ‌ی‬ ‫پێویست ‌ی به‌نه‌وت بو‪ ،‬ئه‌فریقیاش پێویست ‌ی‬ ‫به‌ش���اره‌زایی‌‌و ته‌كنه‌لۆجیا ب���و‪ ،‬بۆئه‌وه‌ ‌ی‬ ‫س���ه‌رچاوه‌ تازه‌دۆزراوه‌كان���ی‌ بگۆڕێت بۆ‬ ‫كااڵیه‌ك���ی‌ قازانجهێن‪ .‬جه‌خت نه‌كردنه‌وه‌ ‌ی‬ ‫چی���ن له‌س���ه‌ر گه‌نده‌ڵ���ی‌‌و به‌رتی���ل‌و‬ ‫پێشێلكردنی‌ مافی‌ مرۆڤ‪ ،‬ئاسانكاری‌ زۆر ‌ی‬ ‫ب���ۆ ده‌وڵه‌تانی‌ ئه‌فریقا كرد به‌مه‌به‌س���ت ‌ی‬ ‫مامه‌ڵه‌ك���ردن له‌گ���ه‌ڵ چینیه‌كان���دا‪ .‬چین‬

‫به‌ك���رده‌وه‌ ئه‌فریق���ای‌ داگیرك���رد‪ ،‬ن���ه‌ك‬ ‫به‌چه‌ك‪ ،‬به‌ڵكو به‌پ���اره‌و هه‌ژمون‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫چین بوه‌ت ‌ه یه‌كێ���ك له‌یاریزان ‌ه گه‌وره‌كان ‌ی‬ ‫بواری‌ نه‌وت له‌ئه‌فریقیادا‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ریكیی���ه‌كان (‪ )%15‬نه‌وته‌كه‌ی���ان‬ ‫له‌ئه‌فریقاو باشوری‌ بیابانه‌وه‌ هاورده‌كردوه‌‪،‬‬ ‫پێشبینی‌ ده‌كرێت له‌ماوه‌ ‌ی چه‌ند ساڵێك ‌ی‬ ‫كه‌مدا ئ���ه‌و رێژه‌یه‌ بگات��� ‌ه (‪ .)%25‬چین‬ ‫له‌س���اڵی‌ (‪)1959‬دا نه‌وت��� ‌ی له‌خاكه‌كه‌یدا‬ ‫دۆزیی���ه‌وه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم كێڵگ���ه‌ نه‌وتییه‌كان ‌ی‬ ‫هه‌رگیز نه‌یانتوانیوه‌ شانبه‌ش���انی‌ ئابوریی ‌ه‬ ‫فراوانبوه‌كه‌ ‌ی به‌خێرایی‌ رێبكه‌ن‪ .‬له‌س���اڵ ‌ی‬ ‫(‪)1993‬دا چی���ن ب���وه‌ هاورده‌كارێك��� ‌ی‬ ‫ته‌واوی‌ ن���ه‌وت‪ .‬له‌مانگی‌ یه‌ك��� ‌ی (‪)2006‬‬ ‫دا چی���ن خاوه‌ن���ی‌ (‪ )18.3‬ملیار به‌رمیل‬ ‫ب���و له‌یه‌ده‌گ��� ‌ی دڵنیا ‌ی نه‌وت له‌س���نور ‌ی‬ ‫واڵته‌كه‌یدا‪.‬‬ ‫بۆ به‌ڵگاندن ‌ی وته‌كانی‌‪ ،‬نوسه‌ر ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه‬ ‫ب���ۆ وتارێكی‌ مای���كڵ ئیلی���ۆت له‌گۆڤار ‌ی‬ ‫تایم‪ ،‬كه‌ س���ه‌باره‌ت به‌چین نوس���یویه‌تی‌‪:‬‬ ‫له‌نێ���وان چین‌و ئه‌مه‌ریكادا‪ ،‬پێویس���ت ب ‌ه‬ ‫به‌رپابون���ی‌ جه‌نگ‪ ،‬كاره‌س���ات‪ ،‬كێبڕكێ ‌ی‬ ‫ئابور ‌ی له‌كۆنت���رۆڵ ده‌رچو ناكات‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫له‌م س���ه‌ده‌یه‌دا هه‌ژمونی‌ رێژه‌ی ‌ی ئه‌مه‌ریكا‬ ‫ده‌پوكێت���ه‌وه‌و هه‌ژمونی‌ چین زیاد ده‌بێت‪.‬‬ ‫ئه‌م كێكه‌ زۆر ده‌مێكه‌ ئاماده‌كراوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌فریقا‪ :‬چ ‌هك‌و كوده‌تا‬ ‫له‌باره‌ی‌ كاریگه‌ری‌ داهاتی‌ نه‌وت له‌سه‌ر‬ ‫كیش���وه‌ر ‌ی ئه‌فریق���ا‪ ،‬نوس���ه‌ر ده‌ڵێ���ت‪:‬‬ ‫ئه‌گه‌ر نرخ���ی‌ به‌رمیلێك ن���ه‌وت تاكۆتای ‌ی‬ ‫س���اڵ ‌ی (‪ )2020‬له‌س���ه‌رو په‌نجا دۆالره‌و‌ه‬ ‫بمێنێت���ه‌وه‌‪ ،‬ئ���ه‌وا به‌رهه‌مهێنه‌ران ‌ی نه‌وت‬ ‫له‌خۆرئ���اوا ‌ی ئه‌فریقا ی���ه‌ك ترلیۆن دۆالر‬ ‫كۆده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه ده‌كات��� ‌ه دو هێنده‌ زیاتر‬ ‫ل���ه‌و یارمه‌تی‌و كۆمه‌كانه‌ی‌ به‌خش���راونه‌ت ‌ه‬ ‫ده‌وڵه‌تان ‌ی ئه‌فریقا له‌پاش سه‌ربه‌خۆبونیان‬ ‫له‌په‌نجاو شه‌س���ته‌كان ‌ی سه‌ده‌ ‌ی بیسته‌مدا‪.‬‬ ‫به‌اڵم به‌شێوه‌یه‌كی‌ ئاس���ایی‌ پاره‌ی‌ نه‌وت‬ ‫به‌ش���ێكی‌ كه‌می‌ ب���ۆ بنیڕكردن���ی‌ هه‌ژار ‌ی‬ ‫ئاراسته‌ده‌كرێ‌‪.‬‬ ‫وه‌ك���و نمونه‌یه‌ك له‌س���ه‌ر به‌كارهێنان ‌ی‬ ‫داهات ‌ی نه‌وت‪ ،‬نوس���ه‌ر ده‌ڵێت‪ :‬له‌ناوچه‌ ‌ی‬ ‫دارف���ۆری‌ س���ودان پ���اره‌ی‌ نه‌وت ‌ی چین‌و‬ ‫چه‌كی‌ دروستكراو ‌ی چین‪ ،‬پشتیوانی‌ ئه‌و‬ ‫كۆمه‌ڵكوژیانه‌یان كرد كه‌ دوچار ‌ی سه‌دان‬ ‫هه‌زار كه‌س له‌و ناوچه‌یه‌ بونه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌زمون ‌ی حكومه‌تی‌ ساوتۆمی‌‬ ‫ل���ه‌م كتێب���ه‌دا نوس���ه‌ر ب���اس‬ ‫له‌ئه‌زمونی‌ چه‌ند ده‌وڵه‌تێك له‌بوار ‌ی‬ ‫خۆماڵیكردنی‌ نه‌وت‌و به‌كارهێنان ‌ی‬ ‫داهات ‌ی نه‌وتدا ده‌كات‪ .‬یه‌كێك له‌و‬ ‫ده‌وڵه‌تانه‌ش س���اوتۆمییه‌‪ ،‬ك ‌ه دوه‌م‬ ‫ده‌وڵه‌ت��� ‌ی بچوكی‌ ئه‌فریقایه‌‪ .‬له‌س���اڵ ‌ی‬ ‫(‪ )1997‬روپێویی ‌ه جیۆلۆجییه‌كان ئه‌گه‌ر ‌ی‬ ‫بون���ی‌ نه‌وتی‌ ل���ه‌م واڵته‌ ئاش���كراكرد ك ‌ه‬ ‫یه‌ده‌گه‌كه‌ ‌ی به‌چوار بۆ یانز‌ه ملیار به‌رمیل‬ ‫مه‌زه‌نده‌ ده‌كرێت‪ ،‬له‌ساڵ ‌ی (‪)2003‬دا نه‌وت ‌ی‬ ‫تێدا دۆزرایه‌وه‌‪ .‬له‌ساڵی‌ (‪ )2004‬پارله‌مان‬ ‫ره‌زامه‌ندی‌ له‌سه‌ر یاسا ‌ی نه‌وت ده‌رده‌بڕێت‪،‬‬ ‫له‌س���اڵی‌ (‪ )2005‬یه‌ك���ه‌م رێكه‌وتن له‌گه‌ڵ‬ ‫كۆمپانیا نه‌وتییه‌كان ئه‌نجام ده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫له‌ب���اره‌ی‌ یاس���ای‌ نه‌وت���ی‌ ئ���ه‌م واڵته‌‬ ‫ئه‌فریقی���ه‌وه‌‪ ،‬نوس���ه‌ر ده‌ڵێت‪ :‬باش���ترین‬ ‫جۆری‌ یاس���ای ‌ه له‌س���ه‌ر ئاس���تی‌ جیهان‪،‬‬ ‫چونك���ه‌ پابه‌ندیكردن به‌وه‌ی‌ راس���ته‌وخۆ‬ ‫داهات��� ‌ی نه‌وت له‌بانك ‌ی یه‌ده‌گ���ی‌ فیدراڵ ‌ی‬ ‫له‌نیویۆرك دابنرێت‪ ،‬له‌و پارانه‌ش ده‌توانرا‬ ‫ته‌نیا به‌ش���ێك ‌ی بچوك بخرێت ‌ه ناو بودجه‌ ‌ی‬ ‫ناوخۆوه‌‪ ،‬هه‌رچی‌ ئه‌و پاره‌یه‌شه‌ كه‌ ده‌مایه‌و‌ه‬ ‫ئه‌وا ده‌بوایه‌ بپارێزرێت بۆ ئاینده‌‪ ،‬هه‌رچ ‌ی‬ ‫كۆنترۆڵكردنی‌ خودی‌ نه‌وتیشه‌ به‌لیژنه‌یه‌ك‬ ‫سپێردرابو كه‌ له‌هاواڵتیان پێكهاتبو‪.‬‬

‫چاد‪ ،‬نه‌وت بۆ سه‌رۆك نه‌ك میلله‌ت‬ ‫نوس���ه‌ر به‌درێ���ژ ‌ی ئه‌زمون���ی‌ ده‌وڵه‌ت ‌ی‬ ‫چاد ده‌خات���ه‌ڕو‪ ،‬كه‌ ده‌كه‌وێت ‌ه ناوجه‌رگه‌ ‌ی‬ ‫كیش���وه‌ر ‌ی ئه‌فریق���اوه‌‪ ،‬له‌شه‌س���ته‌كان ‌ی‬ ‫سه‌ده‌ ‌ی بیسته‌مدا نه‌وتی‌ لێ‌ دۆزراوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌هۆی‌ ش���ه‌ڕو ئاژاوه‌ی‌ ناوخ���ۆی‌ واڵته‌ك ‌ه‬ ‫پرۆس���ه‌ ‌ی به‌رهه‌مهێنانی‌ نه‌وت بۆ س���اڵ ‌ی‬ ‫(‪ )1999‬دواكه‌وت���وه‌‪ .‬له‌س���اڵی‌ (‪)2004‬‬ ‫به‌هۆ ‌ی وه‌به‌رهێنان ‌ی بیانی‌‌و هه‌نارده‌كردن ‌ی‬ ‫ن���ه‌وت له‌ڕێی‌ هێڵی‌ بۆریی���ه‌ نوێیه‌كانه‌وه‌‪،‬‬ ‫چاد بوه‌ خاوه‌نی‌ خێراترین گه‌شه‌ی‌ ئابور ‌ی‬ ‫له‌سه‌ر ئاستی‌ جیهان‪ .‬له‌هه‌مانساڵدا یه‌كه‌م‬ ‫بڕه‌ پ���اره‌ ‌ی نه‌وت ‌ی وه‌رگیراو له‌ئێكس���ۆن‬ ‫مۆبیل بۆ كه‌لوپه‌ل ‌ی سه‌رباز ‌ی خه‌رجكرا‪.‬‬ ‫ده‌رب���اره‌ ‌ی چۆنێت ‌ی خه‌رجكردنی‌ داهات ‌ی‬ ‫ن���ه‌وت له‌م ده‌وڵه‌ته‌‪ ،‬نوس���ه‌ر ده‌ڵێت‪ :‬ئه‌و‬ ‫كۆمه‌ڵه‌ی���ه‌ی‌ بڕیاریده‌دا له‌س���ه‌ر چۆنێت ‌ی‬ ‫خه‌رجكردنی‌ پاره‌ ‌ی نه‌وت پڕبو له‌دۆس���ت ‌ی‬ ‫نزیكی‌ س���ه‌رۆك‪ ...‬سه‌رۆكی‌ واڵتیش ته‌نیا‬ ‫بایه‌خ��� ‌ی به‌ئاسایش��� ‌ی تایبه‌تی‌ خۆی‌ ده‌دا‬ ‫نه‌ك به‌خۆش���گوزه‌ران ‌ی گه‌له‌كه‌ی‌‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫كاتێك ده‌گه‌یش���ت ‌ه پایته‌خت شه‌قامه‌كان‬ ‫چ���ۆڵ ده‌ك���ران‌و دوكان���ه‌كان داده‌خران‌و‬ ‫ئۆتۆمبێله‌كان له‌شه‌قام الده‌بران‪ ،‬فه‌رمانیش‬ ‫ده‌ركرابو ته‌ق ‌ه له‌هه‌ر كه‌س���ێك بكرێت ك ‌ه‬ ‫له‌پشتی‌ په‌نجه‌ره‌شه‌و‌ه سه‌یربكات‪.‬‬ ‫رێكخ���راوی‌ ش���ه‌فافیه‌تی‌ نێوده‌وڵه‌ت��� ‌ی‬ ‫له‌س���اڵی‌ (‪ ،)2005‬چ���اد ‌ی به‌گه‌نده‌ڵترین‬ ‫ده‌وڵه‌ت له‌سه‌ر ئاس���ت ‌ی جیهان پۆلێنكرد‪،‬‬ ‫چونك ‌ه له‌كۆی‌ (‪ )306‬ملیۆن دۆالری‌ داهات ‌ی‬ ‫ن���ه‌وت‪ ،‬ته‌نی���ا (‪ )27.4‬ملیۆن دۆالری‌ بۆ‬ ‫مه‌به‌ست ‌ی گه‌شه‌پێدان خه‌رجكرا‪ .‬پاره‌كان ‌ی‬ ‫دیكه‌ش گواسترانه‌و‌ه له‌پێناو ‌ی هێشتنه‌وه‌ ‌ی‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ واڵت له‌ده‌س���ه‌اڵتدا‪ ،‬كه‌ ساڵ ‌ی‬ ‫(‪ )2004‬واته‌ دو س���اڵ ب���ه‌ر له‌كۆتایهاتن ‌ی‬ ‫م���اوه‌ی‌ ده‌س���ه‌اڵته‌كه‌ی‌‪ ،‬ده‌س���تور ‌ی‬ ‫هه‌مواركرد تاوه‌كو بۆ ماوه‌یه‌كی‌ دیارینه‌كراو‬ ‫له‌ده‌س���ه‌اڵتدا بمێنێته‌وه‌‪ .‬چاد له‌(‪)1960‬‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆی ‌ی له‌فه‌ره‌نس���ا وه‌رگرتوه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫یه‌كجاریش ده‌ستاوده‌ستكردنی‌ ئاشتییانه‌ ‌ی‬ ‫ده‌سه‌اڵت ‌ی به‌خۆو‌ه نه‌بینیوه‌‪.‬‬

‫نوسه‌ر ده‌ڵێت‪ :‬سعودییه‌كان له‌و راستی ‌ه‬ ‫س���ندوقی‌ دراوی‌ نێوده‌وڵه‌ت���ی‌ دودڵ ب���و‬ ‫له‌وه‌ی‌ هی���چ پاره‌یه‌كی‌ زیاتر بدات ‌ه ئه‌نگۆال گه‌یشتن ك ‌ه رۆژێك له‌ڕۆژان نه‌وت نامێنێت‪.‬‬ ‫تابه‌شێوه‌یه‌كی‌ گونجاو رونی‌ نه‌كاته‌و‌ه ئه‌و بۆی���ه‌ به‌زیره‌كی‌ خۆیان س���ه‌رچاوه‌كانیان‬ ‫چوار ملیار دۆالره‌ی‌ پ���اره‌ی‌ نه‌وت چییان هه‌مه‌جۆركرد‪ ،‬پش���كی‌ گ���ه‌وره‌ ‌ی داهات ‌ی‬ ‫به‌س���ه‌رهاتوه‌ كه‌ له‌س���ااڵنی‌ دوا ‌ی شه‌ڕ ‌ی نه‌وتیان بۆ كڕینی‌ ئوتێل‌و ماركێت ‌ی گه‌وره‌و‬ ‫ناوخۆی‌ واڵته‌كه‌دا دیارنه‌ماون‪ .‬له‌به‌رانبه‌ردا نوسینگه‌ له‌هه‌ریه‌ك له‌‪ :‬نیویۆرك‪ ،‬له‌نده‌ن‪،‬‬ ‫چین له‌س���اڵی‌ (‪)2004‬دا بڕیاریدا دو ملیار پاری���س‌و هۆنگ كۆن���گ به‌كارهێنا‪ ،‬به‌وه‌دا‬ ‫دۆالر وه‌كو قه‌رز بداته‌ ئه‌نگۆال‪ .‬ساڵی‌ دواتر ده‌ریانخس���ت تێڕوانینێكیان هه‌یه‌ خۆرئاوا‬ ‫ئه‌نگۆال بو‌ه گه‌وره‌ترین هه‌نارده‌كار ‌ی نه‌وت نییه‌تی‌‪.‬‬ ‫بۆ چین‪.‬‬ ‫نوس���ه‌ر رونیده‌كاته‌و‌ه له‌ئێستادا ئابور ‌ی‬ ‫ئه‌نگ���ۆال به‌تێكڕای‌ گه‌ش���ه‌كردنی‌ (‪)%18‬‬ ‫س���ااڵنه‌‪ ،‬بوه‌ت���ه‌ یه‌كێ���ك له‌خێراتری���ن‬ ‫ئابوریی���ه‌كان ل���ه‌ڕو ‌ی گه‌ش���ه‌كردنه‌و‌ه‬ ‫له‌هه‌مو جیهاندا‪ .‬له‌س���اڵی‌ (‪)2003‬یشه‌و‌ه‬ ‫پیشه‌سازییه‌كان ‌ی نه‌وت‌و گاز زیاتر له‌بیست‬ ‫ملیار دۆالر وه‌به‌رهێنانی‌ بیانیان راكێشاوه‌‪،‬‬ ‫كه‌ زیاتر (‪ )%40‬كۆبه‌رهه‌می‌ ناوخۆو نزیكه‌ ‌ی‬ ‫(‪ )%90‬داهات ‌ی حكومه‌ت پێكده‌هێنێت‪.‬‬ ‫سعودییه‌و خۆرئاوا‪ :‬تێڕوانینی‌ پێچه‌وانه‌‬ ‫له‌س���اڵی‌ (‪ )1933‬ن���ه‌وت له‌س���عودیی ‌ه‬ ‫دۆزرایه‌وه‌‪ .‬ش���اعه‌بدولعه‌زیز بن س���عود ‌ی‬ ‫پادشای‌ واڵت متمانه‌ ‌ی به‌دراوی‌ كاغه‌ز نه‌بو‪،‬‬ ‫بۆی ‌ه پێ ‌ی له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ داگرت له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫نه‌وتدا زێڕ بدرێت‪ ،‬بۆی ‌ه بۆ چه‌ندین س���اڵ‬ ‫به‌رمیل���ی‌ پڕ له‌پ���اره‌ی‌ زێڕ به‌مه‌به‌س���ت ‌ی‬ ‫پێدان���ی‌ پ���اره‌ی‌ ن���ه‌وت ب���ۆ س���عودیی ‌ه‬ ‫بارده‌كرا‪ .‬له‌س���اڵی‌ (‪‌)1950‬و له‌ده‌ره‌نجام ‌ی‬ ‫گوشاره‌كانی‌ ناوبراودا سعودییه‌كان (‪)%50‬‬ ‫قازانج ‌ی نه‌وتیان پێدرا‪ .‬له‌ساڵی‌ (‪)1973‬دا‬ ‫سعودییه‌ ده‌ستی‌ به‌سه‌ر (‪ )%25‬كۆمپانیا ‌ی‬ ‫ئارامكۆدا گرت‪ ،‬بۆ ساڵی‌ داهاتو پشكه‌كه‌ ‌ی‬ ‫ب���ۆ (‪ )%60‬زیادبو‪ ،‬له‌س���اڵی‌ (‪)1980‬دا‬ ‫ته‌واوی‌ ئارامكۆیان كۆنترۆڵكردو ناوه‌كه‌یان‬ ‫گ���ۆڕی‌ بۆ ئارامك���ۆی‌ س���عودی‌‪ .‬هه‌رچ ‌ی‬ ‫خان���ه‌واده‌ی‌ ش���اهانه‌یه‌ بڕیاری���دا (‪– 30‬‬ ‫‪ )%40‬قازانجی‌ نه‌وت بۆ ئه‌ندامانی‌ ته‌رخان‬ ‫بكات‪.‬‬

‫ده‌وڵه‌تان ‌ی‬ ‫خاوه‌ن نه‌وت‬ ‫له‌بری‌ بنیاتنان ‌ی‬ ‫ده‌وڵه‌ته‌كانیان‬ ‫بیر له‌وه‌ده‌كه‌نه‌و‌ه‬ ‫زۆرترین ماو‌ه‬ ‫له‌ده‌سه‌اڵتدا بمێننه‌وه‬

‫ئه‌نگۆال‪:‬‬ ‫شه‌ڕی‌ چین‌و‬ ‫جیهان‬ ‫ئه‌نگۆال یه‌كێك ‌ی‬ ‫دیكه‌ی��� ‌ه له‌ده‌وڵه‌ت��� ‌ه‬ ‫ئه‌فریقییه‌كان���ی‌ خاوه‌ن‬ ‫ن���ه‌وت‪ ،‬كه‌ ب���ۆ یه‌كه‌مجار‬ ‫له‌س���اڵی‌ (‪)1955‬دا نه‌وت��� ‌ی‬ ‫له‌خاكه‌كه‌یدا دۆزییه‌وه‌‪ .‬له‌س���اڵ ‌ی‬ ‫(‪)2007‬دا یه‌ده‌گ���ی‌ باوه‌ڕپێك���راو ‌ی‬ ‫نه‌وت ‌ی به‌نزیكه‌ ‌ی هه‌ش���ت ملیار به‌رمیل‬ ‫مه‌زه‌نده‌كرا‪ .‬له‌س���اڵ ‌ی (‪)2006‬دا ئه‌نگۆال‬ ‫له‌نێ���و (‪ )163‬ده‌وڵه‌ت���دا له‌نیش���انه‌كان ‌ی‬ ‫گه‌نده‌ڵی���دا له‌پل���ه‌ی‌ (‪)142‬دا ب���و‪ ،‬بۆی ‌ه‬

‫ته‌كنه‌لۆژیای‌ تیشك ‌ه ئێكس‬ ‫ی‬ ‫ی تیشكه‌ ئێكس"‪ ،‬یه‌كێك ‌ه له‌و كتێبه‌ به‌نرخان ‌ه ‌‬ ‫"ته‌كنه‌لۆژیا ‌‬ ‫ك��� ‌ه به‌م دواییه‌ بۆ جاری‌ دوه‌م له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تان چاپ‬ ‫كراوه‌ته‌وه‌‪ ،‬نوسه‌ره‌كه‌ی‌ ئه‌ندازیار مه‌ریوان قه‌فتانه‌‪.‬‬ ‫هه‌ر له‌س���ه‌ره‌تای‌ ئم كتێبه‌وه‌ درك به‌و راستیی ‌ه ده‌كه‌یت‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێك ‌ه له‌به‌شه‌ گرنگه‌كانی‌ زانست ‌‬ ‫ی رادیۆلۆج ‌‬ ‫ك ‌ه زانس���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی كه‌ به‌سه‌ر ئامێره‌كان ‌‬ ‫ی ئه‌و گۆڕانه‌ مه‌زنان ‌ه ‌‬ ‫پزیشكی‌‪ ،‬به‌هۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نه‌خۆشی‌ دۆزینه‌وه‌‪ ،‬به‌هۆ ‌‬ ‫ی تر ‌‬ ‫تیشك‌و دۆزینه‌وه‌ی‌ ئامێر ‌‬ ‫وێنه‌گرتنه‌وه‌ هاتوه‌‪.‬‬ ‫ی ئامێره‌كانی‌‌و‬ ‫له‌م كتێبه‌دا بنه‌ماكانی‌ تیشكه‌ ئێكس‌و جۆر ‌‬ ‫ی به‌ره‌وپێش���چونی‌ ئ���ه‌م ته‌كنه‌لۆژیا گرنگه‌ی‌ ئه‌م‬ ‫قۆناغه‌كان ‌‬ ‫ی راس���ته‌وخۆو‬ ‫س���ه‌رده‌م ‌ه رونده‌كرێته‌و‌ه ك���ه‌ كاریگه‌رییه‌ك ‌‬

‫‪17‬‬

‫ی هه‌ی ‌ه له‌سه‌ر ته‌ندروستی‌ مرۆڤ‪ ،‬نوسه‌ر ئاماژه‌ به‌و‌ه‬ ‫گه‌وره‌ ‌‬ ‫ێ به‌شین له‌م‬ ‫ی كورد زۆر بێئاگاو ب ‌‬ ‫ده‌كات ك ‌ه "به‌داخه‌و‌ه ئێمه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌م سه‌رده‌مه‌دا كه‌ ته‌كنه‌لۆجیا ‌‬ ‫بواره‌ گرنگه‌دا‪ ،‬به‌تایبه‌ت ‌‬ ‫ئه‌م بوار‌ه هێنده‌ پێشكه‌وتو خێرایه‌‪ ،‬كه‌ زۆر به‌گران ئه‌ندازیار‌و‬ ‫ته‌كنیكار فریای‌ گۆڕانكارییه‌كانی‌ ده‌كه‌ون"‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئ���ه‌م كتێب���ه‌ به‌نرخ ‌ه ك ‌ه ب���ه‌وردی‌ باس له‌س���ه‌ره‌تاكان ‌‬ ‫ی ده‌كات له‌الیه‌ن زانایه‌كی‌ ئه‌ڵمانییه‌و‌ه‬ ‫دۆزینه‌وه‌و سه‌رهه‌ڵدان ‌‬ ‫ی ل���ه‌م بواره‌دا‬ ‫ی هێماكان‌و ئ���ه‌و فه‌رهه‌نگه‌ ‌‬ ‫تاڕونكردن���ه‌و‌ه ‌‬ ‫ی بۆ هه‌مو ئه‌و‬ ‫ئاماده‌كراو‌ه له‌كۆتایی‌ كتێبه‌كه‌دا‪ ،‬خوێندنه‌وه‌ ‌‬ ‫كه‌س���ان ‌هی‌ په‌یوه‌ندییان به‌بواری‌ پزیشكی‌‌و ته‌ندروستییه‌و‌ه‬ ‫هه‌یه‌ به‌سودو جێی‌ بایه‌خه‌‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫تایبەت‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫ئایا ‪ 150‬هه‌زار دیناره‌ک ‌ه ده‌درێت به‌مامۆستایان؟‬

‫مامۆستایان گومان ده‌که‌ن حکومه‌ت به‌ڵێنه‌که‌ی جێبه‌جێ بکات‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر که‌ریم‬ ‫مامۆستایان گومان ده‌که‌ن له‌وه‌ی‬ ‫حکومه‌ت به‌ڵێنی پێدانی‪ 100‬هه‌زار دینار‬ ‫بۆ مامۆستایانی ناو شارو (‪ )١٥٠‬ھەزار‬ ‫دینار بۆ مامۆستایانی دەرەوەی شار‬ ‫بخاته‌ بواری جێبه‌جێکردنه‌وه‌‪ ،‬پارێزگاری‬ ‫سلێمانی به‌وه‌کاله‌ت ئاماژه‌ به‌و‌ه ده‌کات‬ ‫که‌ لەدوای پشوی سەری ساڵ لەكۆبنەوەدا‬ ‫دەبن لەگەڵ مامۆستایان‌و پەروەردەكانی‬ ‫سنوری پارێزگای سلێمانی‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫گشتی پەروەردەی سلێمانیش ده‌ڵێت "ئه‌م‬ ‫کار‌ه پێویستی به‌وردبینییه‌"‪.‬‬ ‫لەدەسپێكی دەوامی ساڵی نوێی‌ خوێندندا‪،‬‬ ‫مامۆستیان نه‌چونه‌و‌ه هۆڵه‌کانی خوێندن‌و‬ ‫داوای���ان له‌حکوم���ەت ک���رد پێداچونەوە‬ ‫بەسیستەمی پاش���ەكەوتی موچەدا بکات‪،‬‬ ‫لەبەرامبەردا بیرۆكەی ئەوە دروستبو لەالیەن‬ ‫حكومەتی هەرێمەوە شەش ملیار دینار بۆ‬ ‫مامۆس���تایان خەرجبكرێ���ت وەك هاندان‬ ‫كە مامۆس���تایانی دەرەوەی شار‪ 150‬هەزار‬ ‫دینارو مامۆس���تایانی ناوشار‪ 100‬هەزاریان‬ ‫بۆ س���ەرفبكرێت‪ ،‬که‌ رێكخراوێكی ئەڵمانی‬ ‫بڕێك���ی ئەو پارەی���ە بداتە مامۆس���تایان‪،‬‬ ‫به‌اڵم تائێستا ئه‌م بڕیاره‌ نه‌خراوه‌ته‌ بواری‬ ‫جێبه‌جێکردنه‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌فت���ه‌ی راب���ردو‪ ،‬لیس���تی هاوب���ه‌ش‬ ‫له‌یه‌کێتی مامۆس���تایانی کوردستان دوای‬ ‫کۆبونه‌وه‌یان له‌گه‌ڵ پارێزگاری س���لێمانی‬ ‫به‌وه‌کال���ه‌ت‪ ،‬رایانگه‌یاند به‌چه‌ند مه‌رجێک‬ ‫له‌س���ه‌ر ش���کاندنی بایک���ۆت رێککه‌وتون‪،‬‬ ‫ک���ه‌ یه‌کێ���ک له‌م���ه‌رج‌و داواکاریی���ه‌کان‬ ‫جێبه‌جێکردنی به‌ڵێن���ی پێدانی‪ 150‬هەزار‬ ‫دینار بۆ مامۆس���تایانی دەرەوەی شارو‪100‬‬ ‫ه���ه‌زار دینار بۆ‌مامۆس���تایانی ناو ش���ار‪،‬‬ ‫به‌قس���ه‌ی مامۆستایانی لیس���تی هاوبه‌ش‬ ‫پارێزگاری سلێمانی به‌ڵێنی ئه‌وه‌ی پێداون‬ ‫له‌هه‌فته‌ی یه‌که‌می س���ه‌ره‌تای ساڵی نوێدا‬ ‫ئه‌و بڕه‌ پاره‌ی ‌ه به‌سه‌ر مامۆستایاندا دابه‌ش‬ ‫بکرێت‌و دڵنیاش���ی کردونه‌ته‌وه‌ که‌ پاره‌ی‬ ‫به‌شی دو مانگی بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ ئاماده‌ی ‌ه‬ ‫له‌پارێزگای سلێمانی‪.‬‬ ‫له‌مبارەی���ە‌وه‌ پارێ���زگاری س���لێمانی‬

‫مامۆستایانی ناڕازی‪:‬‬ ‫دەسەاڵت لەهیچ‬ ‫به‌ڵێنێکیدا لەگەڵ‬ ‫مامۆستایان راستگۆ‬ ‫نەبوە‬ ‫مامۆستایەکی ناڕازیی لەسلێمانی ‪2017/1/2‬‬ ‫بەوەكالەت سەردار قادر بەئاوێنەی راگەیاند تایبەت���ەكان‌و توێ���ژەری كۆمەاڵیەت���ی‬ ‫"لەدوای پشوەكانی سەری ساڵ كۆبونەوەم قوتابخان���ەكان بگرێتەوە‌و س���ەرجەم ئەو‬ ‫دەبێ���ت لەگەڵ س���ەرجەم مامۆس���تایان‌و مامۆس���تایانەش بگرێت���ەوە كە تائێس���تا‬ ‫پ���ەروەردە‪ ،‬ئ���ەوكات بڕی���ار دەدرێ���ت‪ ،‬بایكۆتی هۆڵه‌كانی خوێندنیانكردوە"‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ش���ی رونکرده‌وه‌ ک���ه‌ كۆبونەوەی‬ ‫لەئێس���تادا هیچ ش���تێك نیە جێگەی باس‬ ‫مامۆس���تایان لەدەس���تپێكیدا لەگ���ەڵ‬ ‫بێت بۆ مامۆستایان"‪.‬‬ ‫بەڕێوەبەری پەروەردەی س���لێمانی دەبێت‪،‬‬ ‫س���ەنگەر فایەق کارگێڕی لقی سلێمانی دواتر لەگەڵ الیەنەكانی دیكە‌و خاڵی یەكەم‬ ‫یەكێتی مامۆس���تایان‪ ،‬که‌ خ���ۆی یه‌کێک لەس���ەر س���ەرفكردنی ئ���ەو‪ 150‬هەزارەیە‬ ‫ب���و‌ه له‌به‌ش���داربوانی کۆبونه‌وه‌ک���ه‌ی كە دەبێت بۆ مامۆس���تایان س���ەرفبكرێت‌‪،‬‬ ‫مامۆس���تایان له‌گه‌ڵ پارێزگاری سلێمانی‌و دوه‌میان‪ ،‬دیاریكردنی وادەیەكی دیاریكراو‌ه‬ ‫پاش���ان ده‌قی رێککه‌وتنه‌که‌ی س���ه‌باره‌ت بۆ مامۆس���تایان لەس���ەر ش���ێوازو وادەی‬ ‫به‌بایکۆت شکاندن بۆ میدیاکان خوێنده‌وه‌‪ ،‬وانەوتنەوە بۆ ئ���ەم دەڤەرە كە ماوەیەكی‬ ‫له‌مبارەیە‌و‌ه به‌ئاوێن���ه‌ی راگه‌یاند لەچەند زۆرە خوێن���دن تێی���دا راگی���راوە‪ .‬خاڵی‬ ‫رۆژی داهاتودا لەگەڵ ئەنجومەنی پارێزگار‌و سێیەمیان‪ ،‬چاوخشاندنەوەیە بەو بەڕێوەبەرو‬ ‫جێگ���ری پارێزگاری س���لێمانی كۆدەبنەوە جێگری بەڕێوەبەرانەی كە بڕیاریانداوە وه‌ک‬ ‫تابەزوتری���ن كات س���ەرفبكرێت‪ ،‬ئه‌و وتی ناڕه‌زایی دەست لەكاربكێشنەوە‌‪ ،‬كە ده‌بێت‬ ‫"ئەوە یەكالبۆتەوە مامۆستایانی ناوشار‪ 100‬بچنەوە سەركارەكانیان ئەگەر فەرمانیان بۆ‬ ‫ه���ەزارو مامۆس���تانی دەرەوەی ش���ار‪ 150‬دەركرابێت فەرمانەكە هەڵبوەش���ێنرێتەوەو‬ ‫هەزاری ب���ۆ س���ەرفبكرێت لەگه‌ڵ موچەی داوای���ان لێبكرێ���ت بچنەوە ش���وێنەكانی‬ ‫مانگ���ی‪12‬دا ئەو بڕە پاره‌ی��� ‌ه وه‌ک هاندان خۆیان‪.‬‬ ‫ئه‌و وتی "تائێستا هیچكام لەداواكاریەكانی‬ ‫دابەشبكرێت‌"‪.‬‬ ‫وتیشی "داوامانكردوە جگە لەمامۆستایانی مامۆس���تایان جێبەج ‌ێ نەكراوە‌و لەهەوڵی‬ ‫وەزارەت���ی پ���ەروەردە‌‪ ،‬مامۆس���تایانی جیبەج���ێ‌ كردن���ی داخوازیەكانیان لەگەڵ‬ ‫كاروباری كۆمەاڵیەتی‌و خاوەن پێداویستییە الیەن���ی پەیوەندی دەس���ەاڵت‌و چاكکردنی‬

‫سیس���تەمی موچ���ەو پێدان���ی ئ���ەو بڕە‬ ‫پاره‌ی���ە لەالیەن حكومەتەوە كە تائێس���تا‬ ‫بۆ مامۆستانی س���نوری پارێزگای دهۆك‌و‬ ‫هەولێ���ر س���ەرفنەكراوە‪ ،‬بەڵێنیان پێداون‬ ‫لەگەڵ مامۆس���تانی ئیدارەكانی سلێمانی‌و‬ ‫هەڵەبجەو گەرمیان بۆیان سەرفبكرێت"‪.‬‬ ‫هاوکات دڵشاد عومەر بەڕێوەبەری گشتی‬ ‫پەروەردەی س���لێمانی راگەیاند که‌ پێدانی‬ ‫ئه‌و بڕه‌ پاره‌یه‌ پێویستی بەوردبینی ھەیەو‬ ‫ناکرێت مامۆستایەک دەوامی نەکردوە‪ ،‬وەک‬ ‫مامۆستایەکی دیکە پارەی ھاندان وەربگرێت‪،‬‬ ‫کە لەپێش مانگی (‪)١٢‬ەوە دەوامی کردوە‪،‬‬ ‫ئه‌و وتی "ئەرک���ی پڕکردنەوەی فۆرمەکان‬ ‫س���پێردراوە بە بەڕێوەبەری قوتابخانەكان‌و‬ ‫سەرپەرش���تیارانیش پێویس���تە وردبینی‬ ‫بکەن‪ ،‬ب���ەاڵم ھەندێک لەفۆرمەکان لەالیەن‬ ‫سەرپەرش���تیارانەوە واژۆ نەک���راوە‪ ،‬بۆیە‬ ‫ھەفتەی داھات���وو فۆرم���ەکان دەدرێتەوە‬ ‫بەسەرپەرش���تیاران بۆئ���ەوەی وردبین���ی‬ ‫بکەن‪".‬‬ ‫وتیشی "پەروەردە ھەیە یەک قوتابخانەی‬ ‫دەوامی نەکردوە‪ ،‬بەاڵم فۆرمی بۆ سەرجەم‬ ‫میالکەکان���ی پڕکردۆتەوە‪ ،‬بۆیە پێویس���تە‬ ‫وردبینی لەفۆرم���ەکان بکرێت‌و بەگوێرەی‬

‫رۆژەکانی دەوامکردن ئه‌و بڕه‌ پاره‌یه‌یان بۆ‬ ‫خەرج بکرێت‪ ،‬ناکرێت ئەو مامۆس���تایانەی‬ ‫دەوامیان نەکردوە وەك ئەوانە حسابیان بۆ‬ ‫بکرێت کە دەوامیان کردوە"‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریشدا‪ ،‬ئاكۆ جەمال له‌ئه‌نجومه‌نی‬ ‫مامۆس���تایانی ناڕازی هه‌مو ئ���ه‌و به‌ڵێنان ‌ه‬ ‫به‌"بۆش‌و كاڵو له‌س���ه‌رنان" ناوده‌بات‪ ،‬ک ‌ه‬ ‫ته‌نها مه‌به‌ست لێی بایکۆت شکاندن‌و درزو‬ ‫که‌لێن خستن ‌ه ناو یه‌کڕیزی مامۆستایانه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫به‌ئاوێنه‌ی راگه‌یاند که‌ داوای‪ 150‬هەزاریان‬ ‫نەكردوە لەدەس���ەاڵت‪ ،‬به‌ڵکو داوای البرنی‬ ‫سیستەمی پاش���ەكەوتی موچەیان كردوه‌‪،‬‬ ‫كە نە ئەوەیانكرد‌و نە‪ 150‬هەزارەكەش���یان‬ ‫ده‌ده‌ن���ێ‪ ،‬ئ���ه‌و وتی"مامۆس���تایان باوەڕو‬ ‫متمانەیان بەدەس���ەاڵت نەماوە‌و دەسەاڵت‬ ‫لەهی���چ به‌ڵێنێکی���دا لەگەڵ مامۆس���تایان‬ ‫راستگۆ نەبوە"‪.‬‬ ‫وتیشی "ئەوەی مامۆستایانی نیگەرانكردوە‬ ‫ئەو بێ به‌ڵێنییه‌ی دەسەاڵتە‪ ،‬ساڵی پار كە‬ ‫لەكۆبونەوه‌یەكدا جێگری سەرۆكی حكومەت‬ ‫تێیدا بەش���داربو لەگەڵ وەزیری پەروەردەو‬ ‫یەكێت���ی مامۆس���تان بڕی���اری نیوموچەی‬ ‫مانگی نۆی ساڵی ‪ 2015‬درا كە لەوادەیەكی‬ ‫كەمدا بۆ مامۆس���تایان سەرفبكرێت‪ ،‬تائەم‬

‫ساته‌ س���ەرفنەكراوە‪ ،‬هەربۆیە مامۆستایان‬ ‫لەسەر داواكاریەكانیان سورن تاسیستەمی‬ ‫پاشەكەوتی موچە دەستكاری بكرێت"‪.‬‬ ‫ناوبراو به‌پێچه‌وانه‌ی ئه‌وه‌ی مامۆستایانی‬ ‫لیس���تی هاوبه‌ش‌و یه‌کێتی مامۆس���تایان‬ ‫ده‌یڵێن‪ ،‬ئاماژه‌ به‌و‌ه ده‌کات که‌ پارێزگاری‬ ‫س���لێمانی به‌وه‌کال���ه‌ت راس���تگۆیانە‬ ‫به‌مامۆس���تایانی ناڕازی وتوه‌ "من ناتوانم‬ ‫بەڵێن���ی هیچت���ان پێبدەم چونك���ە دواتر‬ ‫دەس���ەاڵت نەچ���وە ژێرباری‪ ،‬م���ن ناتواتم‬ ‫هیچتان بۆبكەم كە هیچ الی من نیە"‪.‬‬ ‫م‪ .‬ئاک���ۆ وتی "ئێمە دو جۆر فش���ارمان‬ ‫كردۆت���ە سەردەس���ەاڵت‪ ،‬یەكەمی���ان‬ ‫خۆپیشاندان‌و ناڕەزاییەو دوەمیان بایكۆتە‬ ‫كە بەردەوامین"‪.‬‬ ‫وتیشی "ئه‌وه‌ی که‌ چەند بەڕێوەبەرێك‌و‬ ‫چەند مامۆستایەك لەژێر گوشاردا دەرگای‬ ‫قوتابخانەكانیان كردۆت���ەوە‪ ،‬دەوامكردنی‬ ‫پێناوترێ���ت‪ ،‬ئێم���ە ب���ەردەوام دەبی���ن‬ ‫لەدواكردن���ی داخوازیەكانی مامۆس���تایان‬ ‫لەدژی پاشەكەوتكردنی سیستەمی موچەی‬ ‫مامۆس���تایان‌و فەرمانب���ەران ك���ە مافێكی‬ ‫رەوای خۆمانە"‪.‬‬

‫پارێزگاری سلێمانی‪:‬‬ ‫لەئێستادا هیچ شتێك‬ ‫نیە جێگەی باس بێت‬ ‫بۆ مامۆستایان‬

‫بایکۆت‪ ،‬کاریگه‌ریی ماوه‌ یاخود نا؟‬

‫مامۆستایان سه‌باره‌ت به‌ده‌ستپێکردنه‌وه‌ی خوێندن ناکۆکن‬ ‫ئا‪ :‬نیاز محه‌مه‌د‬ ‫ناڕه‌زایه‌تییه‌كانی مامۆستایان له‌سلێمانی‬ ‫توشی كه‌رتبون بوه‌‪ ،‬به‌شێك له‌مامۆستایان‬ ‫رویان له‌هۆڵه‌كانی خوێندن كردۆته‌وه‌و‬ ‫به‌شێكیشیان به‌رده‌وامن له‌درێژه‌دان‬ ‫به‌بایكۆت‪.‬‬ ‫رۆژی چوارشه‌ممه‌ی رابردو‪2016/12/28‬‬ ‫كۆبونه‌وه‌ی���ه‌ك له‌نێ���وان نوێنه‌ران���ی‬ ‫مامۆستایانی ده‌ڤه‌ری بایكۆت‌و به‌رپرسانی‬ ‫پارێزگای س���لێمانی له‌پێن���او دۆزینه‌وه‌ی‬ ‫رێگه‌چاره‌یه‌ك بۆ ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی خوێندن‬ ‫له‌ده‌ڤه‌ری بایكۆت به‌ڕێوه‌چو‪.‬‬ ‫س���ه‌رباری ئ���ه‌وه‌ی كۆبونه‌وه‌ك���ه‌ پێنج‬ ‫كاتژمێ���ری خایاند تاك���ه‌ ئه‌نجامی به‌رچاو‬ ‫كه‌ لێی كه‌وته‌وه‌ ئه‌وه‌بو كه‌ مامۆس���تایانی‬ ‫كرد به‌دو به‌شه‌وه‌‪ .‬به‌شێك له‌مامۆستایانی‬ ‫ن���اڕازی ئێ���واره‌ی ئ���ه‌و رۆژه‌ له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫لیس���تی هاوبه‌ش���ی یه‌كێتی مامۆستایاندا‬ ‫له‌ڕاگه‌یه‌نراوێك���دا ش���كاندنی بایكۆتی���ان‬ ‫راگه‌یاند‪ ،‬به‌اڵم دوابه‌دوای ئه‌وه‌ ئه‌نجومه‌نی‬ ‫مامۆستایانی ناڕازی سلێمانی له‌كۆنگره‌یه‌كی‬ ‫رۆژنامه‌وانیدا‪ ،‬جه‌ختیان له‌سه‌ر درێژه‌پێدانی‬ ‫بایكۆت كرده‌وه‌‪.‬‬ ‫شكاندنی بایكۆت یان‬ ‫"راگرتنی تۆپی سه‌ر په‌ته‌كه‌"‬ ‫ئ���ه‌و به‌ره‌یه‌ی مامۆس���تایان كه‌ بایكۆتی‬ ‫ش���كاندوه‌ پێیانوای���ه‌ ئی���دی بایكۆت وه‌ك‬ ‫الش���ه‌یه‌كی س���ڕبوی بێ كاریگه‌ری لێهاتبو‬ ‫حكومه‌ت هه‌ر رۆژه‌و به‌شێكی لێده‌كرده‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌رچی مامۆس���تایانی به‌ره‌ی بایكۆتیش���ن‬ ‫جه‌خت له‌وه‌ ده‌كه‌نه‌وه‌ كه‌ هێش���تا بایكۆت‬ ‫چه‌كێكی كاریگه‌ره‌و ئه‌و مامۆستایانه‌ش���ی‬ ‫گه‌ڕاونه‌ت���ه‌وه‌ ب���ۆ ده‌وام له‌هه‌ر س���اتێكدا‬ ‫له‌به‌رده‌م ئه‌گه‌ری بایكۆتكردنه‌وه‌دان "چونكە‬

‫ئەم تۆپە لەسەر ئەو پەتە ناوەستێت"‪.‬‬ ‫مامۆستا نه‌وشیروان حه‌مه‌غه‌ریب ئه‌ندامی‬ ‫س���كرتایه‌تی یه‌كێتی مامۆستایان له‌لیستی‬ ‫هاوب���ه‌ش ده‌ڵێت"بایك���ۆت وەك ئامڕازێك‬ ‫كاریگ���ەری نەم���اوە‪ ،‬الی ئێم���ەوە وەك‬ ‫الش���ەیەكی س���ڕبوی لێهاتبو حكومەتیش‬ ‫رۆژ بەڕۆژ بەشێكی لێده‌كرده‌وه‌و رۆژ بەڕۆژ‬ ‫هەوڵ���ی دەدا دەرگای قوتابخان���ەكان زیاتر‬ ‫بكاتەوە"‪.‬‬ ‫نه‌وش���یروان حه‌مه‌غه‌ریب جه‌ختده‌كاته‌وه‌‬ ‫كه‌ كردنه‌وه‌ی ده‌رگای خوێندنگه‌كان به‌ته‌نیا‬ ‫مانای ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی پڕۆسه‌ی په‌روه‌رده‌‬ ‫نادات "ب���ه‌اڵم حكومه‌ت ته‌نی���ا ئه‌وه‌نده‌ی‬ ‫ده‌وێت ده‌رگای خوێندنگه‌كانی كراوه‌ بێت"‪.‬‬ ‫نه‌وش���یروان ئاماژه‌ به‌وه‌شده‌دات كاتێك‬ ‫بایكۆت كاریگه‌ری نه‌ماوه‌و نه‌ش���بۆته‌ فشار‬ ‫له‌س���ه‌ر حكومه‌ت ئه‌وه‌ ته‌نیا خوێندكار لێی‬ ‫زه‌ره‌رمه‌ن���د ده‌بێت بۆی���ه‌ بیریان له‌گۆڕینی‬ ‫ش���ێوازی خه‌باتی مامۆس���تایان كردۆته‌وه‌و‬ ‫ده‌شڵێت"هەستمان كرد بایكۆت نەك نابێتە‬ ‫فشار بەڵكو بەپێچەوانەوە بوەتە دەرچەیەك‬ ‫بۆ تەنفیسی ناڕەزایەتییەكان"‪.‬‬ ‫پێش���یوایه ئ���ەو دەس���تكەوتانەی لەم‬ ‫دواییان���ەدا بەدەس���تهاتن ئەوپ���ەڕی ئەو‬ ‫دەس���تكەوتانەن توانیویان���ه‌ بەبایك���ۆت‬ ‫بیانپچڕن‪.‬‬ ‫به‌اڵم مامۆس���تا رێبوار محه‌مه‌د ئه‌ندامی‬ ‫ئه‌نجومه‌نی مامۆس���تایانی ناڕازی سلێمانی‬ ‫ئ���ه‌وه‌ ره‌تده‌كاته‌وه‌ ك���ه‌ بایكۆت كاریگه‌ری‬ ‫نه‌مابێت‌و ده‌شڵێت"ئێمە بەبایكۆت دەتوانین بگەیەننە مەنزڵ‌و ده‌ش���ڵێت"لەبەرئەوە هەر چاالكییە مەدەنییەكانیان راگەیاندبو‪ .‬ئه‌مه‌ش‬ ‫هی���چ نا ئ���ەوە بەدەس���تبهێنین كە دەنگی كاتێكی تر بێت ئامادەن بۆ ئەوەی بایكۆت به‌پێی قسه‌ی نه‌وشیروان حه‌مه‌غه‌ریب‪.‬‬ ‫رێبوار له‌وباره‌یه‌وه‌ ده‌ڵێت"ئێس���تا پاش‬ ‫بكەنەوە چونكە ئەم تۆپە لەسەر ئەو پەتە‬ ‫ناڕەزایەتی نابێت بمرێت"‪.‬‬ ‫تێپەڕبونی ‪ 90‬رۆژ بەس���ەر بایكۆتدا هاتون‬ ‫رێب���وار گومان���ی ل���ه‌وه‌ نییه‌ ك���ه‌ ئەو ناوەستێت"‪.‬‬ ‫لیس���تی هاوبەش‌و یەكێتی مامۆس���تایان بەیاننامەیەكیان دەركردوە گوایە بایكۆتیان‬ ‫مامۆس���تایانەی چونەت���ەوە خوێندنگەكان‪،‬‬ ‫بەدەرونێكی تێكشكاوەوە گەڕاونەتەوەو بەو ل���ە‪ 9/25‬لەگردبونەوەیەكی مامۆس���تایاندا شكاندوە‪ .‬ئەوەش بەرپرسیارێتیەكی گەورە‬ ‫ش���ێوەیە بژێوی‌و ژیانی���ان ناچێت بەڕێوەو لەب���ەردەم بین���ای لقی س���لێمانی یەكێتی بو خستیانە ئەستۆی خۆیان چونكە ئەوان‬ ‫ناتوانن ئەركی پڕۆسەی پەروەردەو فێركردن مامۆس���تایاندا‪ ،‬بایك���ۆت‌و دەس���تپێكردنی بایكۆتیان نەكردوە تاكو بیشكێنن"‪.‬‬

‫ئەو مامۆستایانەی‬ ‫بایكۆت وەك‬ ‫ئامڕازێك كاریگەری چونەتەوە‬ ‫نەماوە‪ ،‬الی ئێمەوە خوێندنگەكان‬ ‫بەدەرونێكی‬ ‫وەك الشەیەكی‬ ‫تێكشكاوەوە‬ ‫سڕبوی لێهاتبو و‬ ‫گەڕاونەتەوەو بەو‬ ‫حكومەتیش رۆژ‬ ‫شێوەیە بژێوی‌و‬ ‫بەرۆژ بەشێكی‬ ‫ژیانیان ناچێت بەڕێوەو‬ ‫لێده‌كرده‌وه‌و رۆژ‬ ‫بەرۆژ هەوڵی دەدا ناتوانن ئەركی پڕۆسەی‬ ‫دەرگای قوتابخانەكان پەروەردەو فێركردن‬ ‫بگەیەننە مەنزڵ‬ ‫زیاتر بكاتەوە‬

‫رێبوار ده‌ش���ڵێت"ئەگەر ئەوان نیەتێكیان‬ ‫هەبێت بۆ ئەوەی لەخوێندنگەكانەوە خەبات‬ ‫بكەن‪ ،‬ئەمە ناكرێ���ت لەبەرئەوەی ناتوانن‪،‬‬ ‫چونكە یەكێتی مامۆستایان متمانەی ئەوەی‬ ‫نییە دەنگی مامۆس���تا كۆبكات���ەوە ئەگەر‬ ‫ئەو متمانەیه‌ی هەبوایە پێویس���تی نه‌ئەكرد‬ ‫مامۆس���تا‪ ،‬ئەنجومەنی ناڕازی مامۆستایان‬ ‫دروستبكات"‪.‬‬ ‫دو به‌ره‌كه‌ یه‌كتری به‌كه‌رتكردنی‬ ‫مامۆستایان تۆمه‌تبار ده‌كه‌ن‬ ‫له‌كۆبونه‌وه‌ی مامۆس���تایان‌و به‌رپرسانی‬ ‫پارێ���زگای س���لێمانیدا‪ ،‬س���ێ داواكاری‬ ‫مامۆس���تایان به‌ڵێنی جێبه‌جێكردنی دراوه‌‬ ‫كه‌ بریتین ل���ه‌‪ :‬خه‌رجكردنی پاره‌ی هاندان‬ ‫(‪ 150‬هه‌زار بۆ ده‌ره‌وه‌ی ش���ارو ‪ 100‬هه‌زار‬ ‫ب���ۆ ناوش���ار) ل���ه‌‪12/1‬ه‌وه‌ بۆ س���ه‌رجه‌م‬ ‫مامۆستایان‪ ،‬س���اڵنامه‌یه‌كی نوێی خوێندن‬ ‫ب���ۆ ده‌ڤه‌ری بایكۆت دابنرێ���ت كه‌ تێیدا نه‌‬ ‫مامۆستا نه‌ خوێندكار زه‌ره‌رمه‌ند نه‌بن‪ ،‬هیچ‬ ‫مامۆستایه‌ك له‌س���ه‌ر دۆخه‌كه‌ سزانه‌درێت‌و‬ ‫هه‌ر مامۆس���تایه‌كیش له‌مه‌وبه‌ر گه‌ر س���زا‬ ‫درابێت سزاكه‌ی له‌سه‌ر البرێت‪.‬‬ ‫نه‌وش���یروان حه‌مه‌غه‌ریب ئام���اژه‌ به‌وه‌‬ ‫ده‌كات ك���ه‌ مامۆس���تایانی ئه‌نجومه‌ن���ی‬ ‫ناڕازیش پێش���تر له‌گ���ه‌ڵ ب���ڕوای ئه‌واندا‬ ‫بون ك���ه‌ به‌جێبه‌جێكردنی ئه‌و س���ێ خاڵه‌‬ ‫به‌یه‌كده‌نگ���ی بایكۆت بش���كێنن‌و پێكه‌وه‌‬ ‫به‌و ده‌س���تكه‌وتانه‌وه‌ بگه‌ڕێنه‌وه‌ هۆڵه‌كانی‬ ‫خوێن���دن ب���ه‌اڵم ده‌ڵێت "نازان���م له‌به‌رچی‬ ‫وایانكرد"‪.‬‬ ‫نه‌وش���یروان ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات پێش���تر‬ ‫لەكۆبون���ەوەی مامۆس���تایاندا(‪)12/26‬‬ ‫ئه‌م���ان وتویانە یان ناچن لەگ���ەڵ پارێزگا‬ ‫كۆببنەوە یان كە چون نابێ داوایەك بخرێته‌‬ ‫بەردەستی كە لەده‌س���ه‌اڵتی ئەودا نه‌بێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌كۆبونه‌وه‌كه‌دا به‌ره‌ی بایكۆت داوایان‬

‫ك���ردوه‌ پێداچونەوە بەسیس���تمی موچەدا‬ ‫بكرێ���ت تاوەك���و‪ ،2017/3/1‬ك���ه‌ ئه‌مه‌ش‬ ‫له‌ده‌سه‌اڵ‌تی پارێزگاردا نه‌بوه‌‪.‬‬ ‫نه‌وش���یروان ده‌ش���ڵێت"ئێمە وەك‬ ‫ئەنجومەن���ی مامۆس���تایانی ن���اڕازی نین‌و‬ ‫بەرپرس���یارێتی ترمان لەسەر شانە‪ ،‬ئەوان‬ ‫بۆ ئه‌م چاالكیانه‌ دروس���ت بون‪ ،‬بەاڵم ئێمە‬ ‫نوێنەری ئەوانەشین كە دەچنەوە بۆ دەوام‌و‬ ‫ویس���تومانه‌ ئه‌و مامۆستایانه‌ی ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌‬ ‫هۆڵه‌كان���ی خوێن���دن به‌ده‌س���تكه‌وته‌وه‌‬ ‫بگه‌ڕێنه‌وه‌"‪.‬‬ ‫رێب���وار محه‌م���ه‌د جه‌خ���ت ده‌كات���ه‌وه‌‬ ‫ك���ه‌ ه���ۆكاری كه‌رتبون���ی مامۆس���تایان‬ ‫یه‌كێت���ی مامۆس���تایانه‌و ئەمەش ئیش���ی‬ ‫یەكەمجاری���ان نییەو ده‌ش���ڵێت"هەر كاتێك‬ ‫مامۆستا گەیش���تبێتە ئەوەی ئامانجەكانی‬ ‫بەدەس���تبهێنێت‪ ،‬یەكێت���ی مامۆس���تایان‬ ‫بۆت���ە مەقاش���ێك بەدەس���ت حكومەتەوە‬ ‫ب���ۆ لەباربردن���ی ویس���ت‌و داواكارییەكانی‬ ‫مامۆستایان"‪.‬‬ ‫رێبوار ده‌ڵێت"پاریش یه‌كێتی مامۆستایان‬ ‫دانیش���تنێكیان لەگەڵ پارێزگاری سلێمانی‬ ‫ك���رد بە بەڵێنی ئەوەی ك���ە كرێی هاتوچۆ‬ ‫بۆ مامۆستایان دابین بكەن بەم دەستكەوتە‬ ‫كەمە بایكۆتیان بەمامۆس���تا ش���كاند بەاڵم‬ ‫هیچ���كام ل���ەو بەڵێنانەیان بۆ مامۆس���تا‬ ‫جێبەجێنەكرد‌"‪.‬‬ ‫رێبوار پێیوایه‌ گه‌ر به‌ڵێنی گه‌ره‌نتیكراویان‬ ‫وه‌ربگرتایه‌ ئه‌وا ئه‌مانیش به‌رده‌وام نه‌ده‌بون‬ ‫له‌بایكۆت‌و ده‌شڵێت"ئه‌وه‌ له‌‪12/1‬ه‌وه‌ بڕیاری‬ ‫خه‌رجكردنی پاره‌ی هان���دان دراوه‌و ئه‌مڕۆ‬ ‫زیاتر له‌‪ 30‬رۆژبه‌سه‌ر ئه‌و بڕیاره‌دا تێپه‌ڕیوه‌و‬ ‫ئه‌و پاره‌یه‌ بۆ مامۆستا خه‌رجنه‌كراوه‌"‪.‬‬ ‫رێب���وار ئه‌م���ه‌ش ب���ه‌ به‌ڵگه‌ی���ه‌ك‬ ‫ده‌زانێت له‌س���ه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ ئ���ه‌و به‌ڵێنانه‌‬ ‫جێبه‌جێناكرێن‌و ده‌ش���ڵێت "ئەوە تەنیا بۆ‬ ‫ئەوە بو كە مامۆستایان بایكۆت بشكێنن"‪.‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫‪19‬‬

‫داهاتی نەوت‌و موچە!‬ ‫شێرزاد خدر‬ ‫لەگەڵ تێپەڕبونی چەند ساڵی پڕ قەیران‌و‬ ‫هاتنی ساڵی نوێ‪ ،‬هاواڵتیان هەر لەچاوەڕێی‬ ‫تێپەڕاندن���ی باردۆخ���ی پ���ڕ قەیران���اوی‬ ‫هەرێمی کوردس���تانن‪ ،‬کە لەئەنجامی خراپ‬ ‫بەڕێوەب���ردن‌و قۆرخکردن���ی دەس���ەاڵت‌و‬ ‫گەندەڵی لەهەرێمی کوردس���تان هاتونەتە‬ ‫ئاراوە‪ ،‬لێ لەگەڵ تێپەرینی کات ئەم هیواو‬ ‫ئومێدەواری���ە رو لەکزب���ون‌و نەماندەچێت‪،‬‬ ‫چونکە زۆرینەی هاواڵتی���ان لەوە دڵنیابون‬ ‫لەژێ���ر هەژمون‌و س���ێبەری دەس���ەاڵتێك‬ ‫کە خ���ۆی بەرپرس���ی هەم���و قەیرانەکانە‬ ‫رێ���گا بۆ دەربازبون ل���ەم قەیرانگەلە نزیکە‬ ‫لەئەستەم!‬ ‫دەس���تپێکردنی هەناردەکردن���ی نەوت‬ ‫لەالی���ەن حکومەت���ی هەرێمی کوردس���تان‬ ‫لەچەند س���اڵی راب���ردو گەرچ���ی ئەوکاتە‬ ‫بەخاڵێکی وەرچەرخ���ان‌و گرنگ دادەنرا بۆ‬ ‫دەسەاڵتی خۆبەڕێوەبەری کورد لەدەوڵەتی‬ ‫عێراق���داو بەهەنگاوێک���ی گرن���گ دادەنرا‬ ‫بۆ باش���ترکردنی باری دارای���ی هاواڵتیان‌و‬ ‫هەنگاون���ان بەرەو ئابوریەکی س���ەربەخۆو‬ ‫نزیکبون���ەوە لەڕاگەیاندن���ی دەوڵەت���ی‬ ‫س���ەربەخۆی کورد لەباش���وری کوردستان‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم ڕێک ئەم خەون‌و خەیاڵە بریقەدارەی‬ ‫هەبو پێچەوانەک���ەی بەدیهات کە رۆژگاری‬ ‫ئەمڕۆ بەچاوی خۆمان دەیبینین‪.‬‬ ‫لەگ���ەڵ راگەیاندن���ی بەدواداگ���ەڕان‌و‬ ‫دەرهێنانی ن���ەوت لەهەرێمی کوردس���تان‬ ‫ه���ەرزو کۆمپانی���ا بچ���وک‌و زەبەالحەکانی‬ ‫بواری نەوت لەهەمو جیهان بۆنی ئەم پاروە‬ ‫چەورەیان ک���ردو دڵنیابوون بەوەبەرهێنانی‬ ‫نەوت لەژێر دەسەاڵتێکی غەرقبو لەگەندەڵی‬ ‫داهاتێک���ی زۆری���ان بۆ دەس���تەبەردەکات‬ ‫بەتێچ���وو ماوەیەکی کەم‪ ،‬ه���ەرزو کەوتنە‬ ‫دەس���تێکەاڵوکردن لەگ���ەڵ بەرپرس���انی‬ ‫دو حزب���ی دەس���ەاڵتداری ئ���ەم هەرێمەو‬ ‫پێدانی(شیرینی نەوت) بەمەبەستی هەرچی‬ ‫زیاتری دەستکەوتنی بلۆکی مەزنتری نەوت‬ ‫لەهەر س���ێ پارێزگای هەرێمی کوردستان‪،‬‬ ‫بۆی���ە کەوتن���ە خۆی���ان ب���ۆ ئامادەکردنی‬ ‫گرێبەس���تگەلێک ک���ە زۆرتری���ن قازان���ج‌و‬ ‫بەرژەوەندی ب���ۆ خۆیان مس���ۆگەر بکات‌و‬ ‫کەمترین داهاتیش بۆ حکومەت دەس���تەبەر‬ ‫بکات‪ ،‬لەب���ەر وەگرتنی(ش���یرنی نەوت)و‬ ‫دڵنیابون لەهاوبەشیان لەبەشێکی قازانجی‬ ‫ئەو کۆمپانیایانە هەرزو بەرپرسانی حزبی‌و‬ ‫حکوم���ی کوێرانە کەوتن���ە ئیمزاکردن یەکە‬ ‫بەیەکەی ئ���ەو رێکەوتننامە نەوتیانەی‪ ،‬کە‬ ‫باردۆخێک���ی پر قەیراناوی وەک ئەمڕۆی لێ‬ ‫بەرهەمهات‪.‬‬ ‫لێ ب���ۆ فرۆش���تن و س���اغکردنەوە ئەم‬ ‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫كارگێر ‌‬

‫ڕۆژنامە‌و س����ایتی ئاوێنە دەیانەوێت وەک دوو‬ ‫ڕووبەر بۆ گواس����تنەوەی وێنەی ڕاستەقینەی‬ ‫کۆمەڵگای ئێمە‪ ،‬بەردەوام بن‪.‬‬ ‫بەپێی نوێترین ڕاپرس����یی کە ئەمساڵ ‪،2016‬‬ ‫لەالی����ەن رێکخ����راوی ‪IMS‬ی دانیمارکیی����ەوە‬ ‫ئەنجامدراوە‪ ،‬ئاوێنە پڕخوێنەرترین ڕۆژنامەی‬ ‫هەرێمی کوردس����تانە‪ .‬هەر ئەمساڵیش بەپێی‬ ‫نوێترین توێژینەوەی رێکخراوی ‪ Stop‬بۆ دژە‬ ‫گەندەڵی����ی کە بەه����اوکاری رێکخراوی ‪NED‬‬ ‫ی ئەمریکی ئەنجام����دراوە‪ ،‬ڕۆژنامەی ئاوێنە‬ ‫لە‌نێ����و ک����ۆی ‪ 22‬میدیای بیس����تراو‌و بینراو‌و‬ ‫ئەلکترۆنی����دا کە کاریان لەس����ەر ڕوماڵکردن‌و‬ ‫هەڵدانەوەی دۆسییەکانی گەندەڵیی کردووە‪،‬‬ ‫پلەی یەکەمی بەدەستهێنا‪.‬‬ ‫س����ەرەڕای ئ����ەوەی ل����ەم قۆناغ����ەدا وێنەی‬ ‫ڕاس����تەقینەی کۆمەڵ����گای ئێم����ە بریتیی����ە‬ ‫لە‌بنبەستی سیاس����یی‌و داوەشانی سیستەمی‬ ‫ئاب����ووری دارای����ی ک����ە بووەت����ە هۆکارێک‬ ‫ب����ۆ مردن����ی ی����ەک ل����ە‌دوای یەک����ی پرۆژە‬ ‫میدیاییە س����ەربەخۆکان‪ ،‬ئاوێن����ە وەکو تاکە‬ ‫هەفتەنامەیەک����ی س����ەربەخۆ‪ ،‬ڕاس����تگۆیانە‌و‬ ‫بوێران����ە بەردەوامە لە‌کاری پرۆفش����نااڵنەی‬ ‫ڕۆژنامەگەریی خۆی‪.‬‬

‫کێڵگەیەکی نەوت لەکوردستان‬ ‫نەوتە لەبازاڕی جیهانی بەش���ێوەیەک کەس‬ ‫نەزانێت چەندەو بەچەند دەفرۆشێت بیریان‬ ‫لەڕێگای���ەک کردەوە کە زامن���ی ئەوەبێت‪،‬‬ ‫هەربۆیە هەس���تان بەڕاکێشانی بۆری نەوتی‬ ‫لەهەرێمی کوردستانەوە بۆ بەندەری جەیهانی‬ ‫تورکیا‪ ،‬کە هەمدیس���ان کەوتن���ە ژێرباری‬ ‫رێکەوتنێکی (‪ )50‬ساڵی لەگەڵ دەوڵەتێکی‬ ‫داگیرکەری وەک تورکیا‪ ،‬بەجۆرێک زۆرترین‬ ‫دەس���تەبەری ئابوری بۆ ئ���ەو واڵتەو چەند‬ ‫بەرپرس���ێکی هەرێمی تێدابێ���ت‌و داهاتێکی‬ ‫زۆری فرۆشراوی نەوت لەمەشدا ونببێت‪.‬‬ ‫لێ���رەدا ئەوەی گرنگ���ە ئەوە بخەیەنە‬ ‫رو ئاخۆ لەگەڵ هاتنی ساڵی نوێ‌و گۆڕینی‬ ‫باردۆخ���ی ناوچەک���ەو بەرزت���ر بونەوەی‬ ‫نرخی ن���ەوت لەب���ازاڕی جیهان���ی بەهۆی‬ ‫رێککەوتن���ی واڵتانی ئەن���دام لە(ئۆپیک)‬ ‫لەس���ەر کەمترکردن���ەوەی بەرهەمهێنان‪ ،‬چ‬ ‫کاریگەریەیەک���ی ئەرێنی دەبێت لەس���ەر‬ ‫زیاتربون���ی داهات���ی فرۆش���راوی نەوت���ی‬ ‫هەرێم یان دەبێ لەئێس���تاوە ئەو راس���تیە‬ ‫قبوڵ بکەی���ن کە خودی وەزیری س���امانە‬ ‫سروش���تیەکانی حکومەتی هەرێم درکاندی‪،‬‬ ‫کە وتی نرخی بەرمیلی نەوت بگاتە‪ 1‬ملیۆن‬ ‫دۆالریش قەیرانی دارایی چارەس���ەر نابێت‪،‬‬ ‫بێگومان جەنابی زۆر راستی فەرمو‪ ،‬چونکە‬ ‫تەنها خۆی‌و دارودەس���تەکەی باش دەزانن‬ ‫داهاتی فرۆش���راوی نەوت بۆ کوێ دەچێت‌و‬ ‫چۆن کێڵگە نەوتیەکانی ئەم هەرێمە هەرزان‬ ‫فرۆشکراون‪.‬‬ ‫ئەگەر تەنیا حس���ابێکی سادە بکەین بۆ‬ ‫رێ���ژەی فرۆش‌و ئەو داهاتەی بەدەس���تهاتو‬ ‫تەنی���ا لەڕێی فرۆش���ی نەوت���ەوە لەڕێگای‬ ‫بۆری هەرێ���م ‪ -‬تورکیا ئەوا رون دەبێتەوە‪،‬‬

‫ئاگاداری‌‬

‫عدد‪2395 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/27 :‬‬

‫ک���ە داهاتێکی زۆرو زەوەند بەدەس���تدێت‌و‬ ‫بەش���ی موچەی فەرمانبەران دەکات لەگەڵ‬ ‫داهاتاکانی تری هەرێم‪ ،‬وەک زانراوە هەرێم‬ ‫لەئێس���تادا رۆژان���ە س���ەرو (‪ )600‬هەزار‬ ‫بەرمی���ل نەوتی خاو تەنی���ا لەڕێی بۆریەوە‬ ‫هەناردەی بەندەری جیهانی تورکیا دەکات‪،‬‬ ‫ئەگ���ەر لەڕۆژێ���ک ئ���ەم ب���ڕە بەرهەمبێت‬ ‫بەلێکدان���ی‪ 30‬رۆژو لێکدان���ی‪ 45‬دۆالر ب���ۆ‬ ‫ه���ەر بەرمیلێک‪ ،‬ئ���ەوا(‪ )810‬ملیۆن دۆالر‬ ‫دەردەچێت بۆ تەنه���ا مانگێک‪ ،‬هەرچەندە‬ ‫خەریکە ئ���ەوە رون دەبێتەوە کە رێژەیەکی‬ ‫زۆری ئ���ەم داهاتە دەڕوات بۆ کۆمپانیاکان‌و‬ ‫نەوتی هەرێ���م بەنرخێکی کەم هەرزانفرۆش‬ ‫دەکرێت‪ ،‬لەگەڵ ئەوەش���دا ئەمە داهاتێکی‬ ‫زۆرەو دەکرێت بەئاسانی لەگەڵ داهاتەکانی‬ ‫وەک نەوتی فرۆش���راوی بەتانکەرو داهاتی‬ ‫خاڵە س���نوریەکان‌و داهات���ی تری ناوخۆیی‬ ‫هەرێ���م لەقەیران���ی دارای���ی رزگار بکرێت‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم بێگومان گەڕاندنەوەی جارێکی تری‬ ‫ئەو داهاتە ب���ۆ هاواڵتی���ان لەبەرژەوەندی‬ ‫ئەو کەس���انەدا نیە کە دەس���تیان بەس���ەر‬ ‫هەناردەکردن‌و فرۆش���تی ن���ەوت لەهەرێمدا‬ ‫گرتوە‪ ،‬چونکە لەڕێگایەوە داهاتێکی یەکجار‬ ‫زۆر ب���ۆ خۆیان‌و حزب‌و دارودەس���تەکانیان‬ ‫فەراهەم ب���وەو رۆژانە خەریک���ی پڕکردنی‬ ‫حساب بانکیەکانیانن لەواڵتانی ترو بەردەوام‬ ‫خەریکی بنیادنانی تەالرو کۆمپانیاو دەزگای‬ ‫میدیایی مەزنترن بەداهاتی نەوت‪ ،‬هەروەها‬ ‫بەش���ێکی ئەو داهاتەش���یان تەرخانکردوە‬ ‫ب���ۆ دەوڵەمەندکردنی دارودەس���تەکەیان‌و‬ ‫دەمچەورکردنی ئەو کەس���انەی کە هەردەم‬ ‫لەتیڤی‌و رۆژنامەکان خەریکی پیاداهەڵدان‌و‬ ‫ماستاوکردنن بۆیان‪.‬‬ ‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫بەشێکی‬ ‫داهاتی نەوتیان‬ ‫تەرخانکردوە بۆ‬ ‫دەوڵەمەندکردنی‬ ‫دارودەستەکەیان‌و‬ ‫دەمچەورکردنی‬ ‫ئەو کەسانەی کە‬ ‫هەردەم لەتیڤی‌و‬ ‫رۆژنامەکان‬ ‫خەریکی‬ ‫پیاداهەڵدان‌و‬ ‫ماستاوکردنن‬ ‫بۆیان‬

‫ئاگاداری‌‬

‫بۆئەوەی کوردس����تان نەبێت بە‌گۆڕس����تانی‬ ‫ڕۆژنامەگەری����ی س����ەربەخۆ‌و بی����ر‌و دەنگ����ی‬ ‫ئ����ازاد‪ ،‬پێویس����تە ئاوێن����ە بەردەوامببێ����ت‪.‬‬ ‫بۆئەوەی ئاوێنەش بەردەوامبێت‪ ،‬پێویستمان‬ ‫بە‌پش����تیوانی خوێن����ەران‌و بەرپرس����یارێتی‬ ‫دڵسۆزانی میدیای سەربەخۆیە لە‌کوردستان‌و‬

‫دەرەوەی واڵت‪.‬‬ ‫بۆ گەیشتن بەم ئامانجەش بەشدار‬ ‫بە‌لەکەمپین���ی "ئاوێن���ە ڕۆژنامەی‬ ‫منە“‪.‬‬ ‫بۆئ����ەم مەبەس����تەش کۆمپانی����ای ئاوێن����ە‬ ‫ژمارەیەکی حیس����ابی بانکیی ب����ۆ هاوڕێیانی‬ ‫خ����ۆی ل����ە‌دەرەوەی واڵت دروس����تکردووە‪.‬‬ ‫تکایە پاش بڕیاردانتان ب����ۆ هەر بژاردەیەکی‬ ‫بەش����داریکردن یان ناردن����ی کۆمەکی دارایی‪،‬‬ ‫بە‌ئیمەیل ی����ان تەلەفۆن ئاگادارمان بکەنەوە‪،‬‬ ‫بۆئ����ەوەی ئاوێن����ە هەم����وو ژمارەیەکی نوێی‬ ‫خۆی بە‌فۆرماتی ‪ PDF‬بگەیەنێتە دەستتان‌و‬ ‫لە‌خزمەتگوزارییەکانی بێبەش نەبن‪.‬‬ ‫بۆ پەیوەندیکردن‪ ،‬یان وەاڵمی هەر پرسیارێک‪،‬‬ ‫تکای����ە پەیوەن����دی بک����ەن بە‌بەرپرس����ی‬ ‫خزمەتگوزارییەکان����ی کەمپین����ی "ئاوێن����ە‬ ‫ڕۆژنامەی منە"‪.‬‬ ‫کوردستان عەبدولکەریم‬

‫ئیمەیل‪endorseawene@gmail.com :‬‬ ‫تەلەفۆن‪00964 770 0600 659 :‬‬

‫ناونیش����ان‪ :‬کۆمپانیای ئاوێن����ە‪ ،‬تەالری زارا‪،‬‬ ‫نهۆم����ی س����ێهەم‪ ،‬ئاپارتمان����ی ژم����ارە ‪،32‬‬ ‫سلێمانی‪ ،‬هەرێمی کوردستان ـ عێراق‪.‬‬ ‫بۆ بەشداریکردن لەکەمپینی "ئاوێنە ڕۆژنامەی‬ ‫منە"‪ ،‬یان پش����تیوانیکردنی خۆبەخش����انەی‬ ‫رۆژنامەی ئاوێنە و سایتەکەی‪ ،‬تکایە لەڕێگای‬ ‫ئەم حیس����ابی بانکییان����ەوە هاوکارییەکانتان‬ ‫بنێرن‪.‬‬

‫حسابی بانکی بۆ دەرەوەی هەرێمی کوردستان‬

‫حسابی بانکی بۆ ناوخۆی هەرێمی کوردستان‬

‫‪Vienna Knowlledge Net‬‬ ‫‪VKNN‬‬ ‫‪Erste oesterreichische Spar‬‬‫‪Casse-Bank‬‬ ‫‪BLZ: 20111‬‬ ‫‪BIC: GIBAATWWXXX‬‬ ‫‪IBAN: AT74 2011 1310 0410‬‬ ‫‪1654‬‬

‫‪Bank: Trade Bank of Irak /‬‬ ‫‪Sulaimaniah Branch‬‬ ‫‪Swift Code: TRIQIQBAXXX‬‬ ‫‪Account Name: Awene‬‬ ‫‪Company‬‬ ‫‪Account No.:‬‬ ‫‪0004003247001‬‬

‫هەرێمی کوردستانی عێراق‬ ‫ئەنجومەنی دادوەری‬ ‫دادگای باری کەسێتی لەسلێمانی‬ ‫ژمارە‪/1٦ :‬ت‪٢٠١٦/‬‬

‫ئاگانامە‬

‫بەروار‪٢٠١٦/١٢/٢8 :‬‬

‫ئاگاداری هاواڵتیان دەکەین کە دادگاکەمان ئوتۆمبێلی ژمارە (‪ )84924‬س���لێمانی‪ ،‬بار لەجۆری‬ ‫(مان س���ەرە ترێل���ە ئۆتوماتی���ک ‪ )2002‬تایبەت بەخوا لێخۆش���بوو (عل���ی عبدالقادر احمد)‬ ‫بەزیادکردنی ئاش���کرا دەفرۆش���رێت‪ .‬دوای باڵوکردنەوەی ئاگاداری ئ���ەم دادگایە لەڕۆژنامەی‬ ‫خۆماڵیداو تێپەڕبونی (‪ )10‬رۆژ بەس���ەر باڵوبونەوەی رۆژنامەکەدا‪ ،‬لەدووەم رۆژی دەرچونییەوە‬ ‫هەژمار دەکرێت‪ .‬هەر کەسێ ئارەزوی بەشداربونی هەیە با سەردانی ئەم دادگایە بکات لەماوەی‬ ‫یاساییدا‪ .‬کرێی باڵوبونەوەو رەسمی تر لەئەستۆی کڕیارە‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫عدد‪2389 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/27 :‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫ئاگاداری‌‬

‫دادوەری یەکەم‬ ‫کامران حسن‬ ‫عدد‪2393 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/27 :‬‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی (خرام���ان احمد امین)‬ ‫ی (صم������ود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه هاواڵت ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌وی���ان له‌ناحیی���ه‌ی‌ رزگار ‌‬ ‫ی‬ ‫خ���اوه‌ن زه‌وی‌ ژمار‌ه هه‌وائی‌ (‪ )5894‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌و‌هی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی���ه‌ له‌ماوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌و‌ه به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صم������ود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵت���ی‌ (ابراهیم محمد عزیز)‬ ‫‪ )1989‬زه‌وی���ان له‌ناحیی���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫خ���اوه‌ن زه‌وی‌ ژمار‌ه هه‌وائی‌ (‪ )6464‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ به‌ مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی���ه‌ له‌ماوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی محمد امین) خاوه‌ن‬ ‫ی (عل ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحیی���ه‌ی‌ رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتوه‌ كه‌ هاواڵت ‌‬ ‫ی خانوو‬ ‫ی كردو‌ه به‌ مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫ی ڕێگا پێدان ‌‬ ‫ی (‪ )12472‬داوا ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫زه‌و ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���او‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ دوا ‌‬ ‫هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكات���ه‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگاداری‌ س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫عدد‪2325 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/18 :‬‬

‫عدد‪11 :‬‬ ‫به‌روار‪2017/1/2 :‬‬

‫عدد‪2405:‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/28:‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی (به‌نا محمد س���اڵح سلێمان)‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵت ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ )4677‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردو‌ه ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردن ‌‬ ‫خاوه‌ن زه‌وی‌ ژمار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌و‌هی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی���ه‌ له‌ماوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌و‌ه به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵتی‌ (كافیه‌ احمد قادر) خاوه‌ن‬ ‫‪ )1989‬زه‌وی���ان له‌ناحیی ‌ه ‌‬ ‫ی دروس���تكردنی‌ خانوو‬ ‫زه‌وی‌ ژم���ار‌ه هه‌وائی‌ (‪ )12491‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ به‌ مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���اوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ دوا ‌‬ ‫هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكات���ه‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫باڵوكردنه‌و‌هی‌ ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫عدد‪2388 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/27 :‬‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی (نه‌بیل عزیز جاسم) خاوه‌ن‬ ‫ی (صمود) وه‌رگرتوه‌ ك ‌ه هاواڵت ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌هی‌ رزگار ‌‬ ‫ی (‪ )6705‬داوای‌ ڕێگا پێدانی‌ كردوه‌ ب ‌ه مه‌به‌س���تی‌ دروس���تكردنی‌ خانوو‬ ‫زه‌وی‌ ژم���اره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌س���ه‌ر ئ���ه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی ‌ه له‌م���او‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه دوا ‌‬ ‫هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانیمان بكات���ه‌و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگاداری‌ س���ه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی یاسایی‌ بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ئاگاداری‌‬ ‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی (امین س���مین س���عدالله‌)‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵت ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌وی���ان له‌ناحیی ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دروس���تكردن ‌‬ ‫ی كردو‌ه ب ‌ه مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی (‪ )12239‬داوای‌ ڕێگا پێدان ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫خاوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی���ه‌ له‌ماوه‌ ‌‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی باڵوكردنه‌و‌هی‌ ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫عدد‪2386 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/27 :‬‬

‫عدد‪2404 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/28 :‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫ئاگاداری‌‬

‫عدد‪2392 :‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/27 :‬‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫كارگێری‌ و خۆیه‌ت ‌ی‬

‫ئاگاداری‌‬

‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی ئاگاداری‌ هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی محمدامین)‬ ‫ی (عوس���مان عل ‌‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتو‌ه كه‌ هاواڵت ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌ویان له‌ناحیی ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دروس���تكردن ‌‬ ‫ی كردو‌ه ب ‌ه مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی (‪ )9054‬داوای‌ ڕێگا پێدان ‌‬ ‫خ���اوه‌ن زه‌وی‌ ژمار‌ه هه‌وائ ‌‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌وه‌ی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچه‌ زه‌ویی ‌ه هه‌ی���ه‌ له‌ماوه‌ی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی باڵوكردنه‌و‌هی‌ ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫ی رزگار ‌ی‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫ی و خۆیه‌ت ‌ی‬ ‫كارگێر ‌‬

‫ئاگاداری‌‬ ‫ی (‪-1987‬‬ ‫ی هه‌موو ئه‌و هاواڵتیانه‌ ده‌كاته‌وه‌ ك ‌ه سااڵن ‌‬ ‫ی ئاگادار ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی (س���یروان محمد احمد)‬ ‫ی رزگاری‌ (صمود) وه‌رگرتو‌ه ك ‌ه هاواڵت ‌‬ ‫‪ )1989‬زه‌وی���ان له‌ناحیی��� ‌ه ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دروس���تكردن ‌‬ ‫ی كردو‌ه به‌ مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی (‪ )5219‬داوای‌ ڕێگا پێدان ‌‬ ‫ی ژماره‌ هه‌وائ ‌‬ ‫خ���اوه‌ن زه‌و ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه‬ ‫خان���وو هه‌ر هاواڵتییه‌ك گلدانه‌و‌هی‌ له‌س���ه‌ر ئه‌و پارچ ‌ه زه‌ویی ‌ه هه‌ی���ه‌ له‌ماوه‌ ‌‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانیمان بكاته‌وه‌ به‌ پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی ئه‌م ئاگادارییه‌‪،‬ئاگادار ‌‬ ‫ی باڵوكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫دوا ‌‬ ‫ی بۆ ناوبراو ده‌كات‪.‬‬ ‫شاره‌وانیمان كاری‌ یاسای ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫سه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگاری‌‬ ‫هونه‌ری‌‬ ‫بابه‌ت‪ /‬بانگه‌واز‬ ‫ی ‪ 1993‬كارپێكراو‪:‬‬ ‫ی ژماره‌ (‪ )6‬ساڵ ‌‬ ‫پشت به‌ستن به‌ ئه‌حكامی‌ یاسای ‌‬ ‫ی‬ ‫ی گه‌رمیان ژماره‌ (‪ )2923‬له‌به‌روار ‌‬ ‫ی گشتی‌ شاره‌وانییه‌كان ‌‬ ‫ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫ئاماژ‌ه ب ‌ه نوس���راو ‌‬ ‫ی گه‌رمیان ژمار‌ه‬ ‫ی نه‌خشه‌دانان و ئاوه‌دان ‌‬ ‫ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫‪ 2016/12/26‬و‌ه ئاماژ‌ه ب ‌ه نوس���راو ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئاس���ایی‌ خۆ ‌‬ ‫ی كۆبوونه‌و‌ه ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی ‪ :2016/12/20‬ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫(‪ )419‬له‌ب���ه‌روار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ڕاستكردنه‌وه‌و جیاكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی (‪ )2016/11/6‬به‌مه‌به‌ست ‌‬ ‫ی ژمار‌ه (‪ )29‬له‌به‌روار ‌‬ ‫سازدا به‌بڕیار ‌‬ ‫ی بریتیی ‌ه له‌ (‪4.94‬‬ ‫ی گشت ‌‬ ‫ی ژماره‌ (‪ )7/10366‬كه‌رتی‌ (‪ )102‬كه‌الر‪ ،‬كه‌ ڕووبه‌ر ‌‬ ‫ڕووبه‌ری‌ موڵك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی (‪ 24.4‬م‪ 11 ، 2‬اولك‪ 2 ،‬دۆنم) پاش���ان جیاكردنه‌وه‌ ‌‬ ‫م‪ 17 ، 2‬اول���ك‪ 2 ،‬دۆنم) بۆ ڕووبه‌ر ‌‬ ‫ب���ۆ بكرێت بۆ (‪ )2‬به‌ش ب ‌ه جۆرێك به‌ش���ی‌ (‪ )1‬یه‌كه‌م به‌ڕووب���ه‌ری‌ (‪24.4‬م‪ 0 ،2‬اولك‪1 ،‬‬ ‫ی دووه‌م (‪ )2‬به‌ڕووبه‌ری‌ (‪ 0‬م‪ 11 ،2‬اولك‪،‬‬ ‫ی بمێنێته‌وه‌ و‌ه به‌ش��� ‌‬ ‫دۆن���م) وه‌ك خزمه‌ت گوزار ‌‬ ‫‪ 1‬دۆنم) وه‌ك عرصه‌ بۆ به‌رژه‌وه‌ندی‌ ش���اره‌وانی‌‪ ،‬بۆ ئه‌و مه‌به‌س���ته‌ هاواڵتیان و گشت الیه‌نێك‬ ‫ی‬ ‫ی س���ه‌رۆكایه‌تی‌ شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ئاگادارده‌كه‌ینه‌وه‌‪ ،‬ك ‌ه ڕه‌خنه‌و پێش���نیاریان هه‌ی ‌ه باسه‌ردان ‌‬ ‫ی ئه‌م بانگ���ه‌واز‌ه و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌و‌ه‬ ‫ی باڵوبوونه‌وه‌ ‌‬ ‫ی (‪ )30‬ڕۆژدا ل ‌ه یه‌كه‌م رۆژ ‌‬ ‫ب���كات له‌م���اوه‌ ‌‬ ‫ێ ده‌كه‌ین‪.‬‬ ‫ێ به‌ج ‌‬ ‫ی بۆ ج ‌‬ ‫ی یاسای ‌‬ ‫له‌پاش تێپه‌ڕبوونی‌ ئه‌و ماوه‌ی ‌ه كار ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫هونه‌ر ‌ی‬

‫عدد‪2385:‬‬ ‫به‌روار‪2016/12/27:‬‬

‫بابه‌ت‪ /‬بانگه‌واز‬ ‫ی ‪ 1993‬كارپێكراو‪:‬‬ ‫ی ژماره‌ (‪ )6‬ساڵ ‌‬ ‫پشت به‌ستن به‌ ئه‌حكامی‌ یاسای ‌‬ ‫ی‬ ‫ی شاره‌وانییه‌كانی‌ گه‌رمیان ژمار‌ه (‪ )2919‬له‌به‌روار ‌‬ ‫ی گشت ‌‬ ‫ئاماژه‌ به‌ نوس���راوی‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫ی گه‌رمیان ژمار‌ه‬ ‫ی نه‌خشه‌دانان و ئاوه‌دان ‌‬ ‫ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫‪ :2016/12/26‬و‌ه ئاماژ‌ه به‌ نوس���راو ‌‬ ‫ی سازدا‬ ‫ی خۆ ‌‬ ‫ی كۆبوونه‌و‌هی‌ ئاسای ‌‬ ‫ی شاره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی ‪ :2016/12/21‬ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫(‪ )423‬له‌به‌روار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی موڵك ‌‬ ‫ی ڕووبه‌ر ‌‬ ‫ی ڕاستكردنه‌و‌ه ‌‬ ‫ی (‪ )2016/12/6‬به‌مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی ژمار‌ه (‪ )34‬له‌به‌روار ‌‬ ‫به‌بڕیار ‌‬ ‫ی وێن ‌هی‌ تۆمار (‪)238.66‬م‪2‬‬ ‫ی به‌پێ ‌‬ ‫ی (‪ )102‬كه‌الر‪ ،‬ك ‌ه ڕووبه‌ره‌كه‌ ‌‬ ‫ژم���ار‌ه (‪ )7/6851‬كه‌رت ‌‬ ‫ی بریتیه‌ ل ‌ه (‪ )274.64‬م‪ 2‬به‌اڵم ل ‌ه واقع���دا بریتیه‌ ل ‌ه (‪) 212.64‬‬ ‫به‌اڵم نه‌خش���ه‌ی‌ بنه‌ڕه‌ت��� ‌‬ ‫م‪ .2‬بۆ ئه‌و مه‌به‌س���ته‌ هاواڵتیان و گش���ت الیه‌نێك ئاگادارده‌كه‌ینه‌وه‌‪ ،‬كه‌ ڕه‌خنه‌و پێشنیاریان‬ ‫ی‬ ‫ی بكات له‌ماو‌هی‌ (‪ )30‬ڕۆژدا له‌ یه‌كه‌م رۆژ ‌‬ ‫ی ش���اره‌وانی‌ رزگار ‌‬ ‫ی سه‌رۆكایه‌ت ‌‬ ‫هه‌ی ‌ه باس���ه‌ردان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یاس���ای ‌‬ ‫باڵوبوون���ه‌و‌هی‌ ئه‌م بانگه‌وازه‌ و‌ه ب ‌ه پێچه‌وانه‌وه‌ له‌پاش تێپه‌ڕبوونی‌ ئه‌و ماوه‌ی ‌ه كار ‌‬ ‫ێ ده‌كه‌ین‪.‬‬ ‫بۆ جێ‌ به‌ج ‌‬ ‫اراز محمد محمود‬ ‫ی رزگاری‌‬ ‫ی شاره‌وان ‌‬ ‫سه‌رۆك ‌‬

‫‪18‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )559‬سێشه‌ممه‌ ‪2017/1/3‬‬

‫جەنجەڕی‬ ‫موبادەرەکەی بارزانی ئه‌گه‌ر سه‌رمابرده‌ڵه‌ بوین له‌ئه‌ستۆی كێ ده‌بێت؟‬

‫سیاسه‌تی وه‌رزو وه‌رزی زستانێكی سارد‬

‫مەزن عوسمان‬ ‫ئەگەرچ����ی دەسپێش����خەریەکانی حزب����ە‬ ‫سیاس����ییەکانی هەرێ����م ل����ەڕوی جدیەت����ی‬ ‫حەتمیی����ەوە س����ەنگەڵ نی����ن‪ ،‬ب����ەاڵم دوا‬ ‫مغامەرەکەی بارزانی مراوەغەیەکی ش����اراوەیە‬ ‫لەنێوان����ی بەالداخس����تن‌و هەڵواس����ینەوەی‬ ‫گرێکوێرەکان بەتەنافی چاوەڕوانییەوە‪ .‬ئەگەر‬ ‫لەحاڵێکدا پێش����نیازەکەی بارزانی چوە باری‬ ‫جێبەبەجێکردنەوە‪ ،‬ک����ە ئەگەرێکی الوازە بۆ‬ ‫رودان‪ ،‬هێزە ئۆپۆزسیۆنەکانی رابردو دەکەونە‬ ‫بەر دەستاڕی تارگێتەکانی حزبی دەسەاڵتدار‪،‬‬ ‫چونک����ە لەوکات����ەدا یەکیەتی لەب����ەردەم دو‬ ‫تێوەگالندا خۆی دەبینێتەوە‪.‬‬ ‫یەک����ەم؛ بەپێ����وەری ئ����ەوەی ک����ە حزبی‬ ‫یەک����ەم چانس����ی بنیاتنان����ەوەی پەیک����ەری‬ ‫حکومەتی دەبێت‪ ،‬هێزی زەرد جارێکی دیکە‬ ‫نوقاڵنەی دەس����ەاڵت دەداتەوە هێزی سەوزو‬ ‫گڵۆپی س����ەوزی بۆ هەڵ����دەکات بۆ پفکردنی‬ ‫رەنگاڵەیی دەسەاڵتی خۆجێیی لەزۆنی سەوز‪.‬‬ ‫هەروەک رون����ە پارتی تەنیا هەاڵوێرکردنەوەی‬ ‫کورس����یەکانی هاوپەیمانە س����تراتیجییەکەی‬ ‫بەکەڵک دێ ب����ۆ هەڵچنین����ەوەی حکومەتی‬ ‫زۆرین����ە لەجێ����ی حکومەتێک����ی بنکەفراوانی‬ ‫شکستخواردو‪.‬‬ ‫دوەم؛ وەرنەگرتن����ی ئۆفەرەک����ەی پارت����ی‬ ‫لەالیەن هاوشانە دێرینەکەیەوە "کە ئەگەرێکی‬ ‫زۆر س����یس‌و نەخوازەکە‪ ،‬بەحوکمی مامەڵەی‬ ‫ناتەندروس����تی هێ����زە ئۆپۆزس����یۆنەکانی‬ ‫رابردو لەتەش����کیلی کابینەی هەشتەمدا‪ ،‬کە‬ ‫بەئاش����کرا تاعەتیان لەسەر مەرگی یەکییەتی‬ ‫دەک����ردو خس����تبویانە پەراوێزی دەس����ەاڵتی‬ ‫جێبەجێکردن����ەوە‪ .‬بۆیە جگ����ە لەدزێوی ئەو‬ ‫هەمو برابەش����ە کە لەزۆنەک����ەی قەڵەمڕەویدا‬ ‫بەزۆر بەسەریدا سەپێنراوە‪ ،‬تاڕادەیەک چاوی‬ ‫تۆڵەشی نەشوشتۆتەوە‪ ،‬بۆ تێسرەواندنەوەی‬ ‫هەم����و ئەوان����ەی توش����ی تەنگەنەفەس����ی‬ ‫سیاس����ییان کردبوو" کارت����ی لەوردکەبردنی‬ ‫هەردو باڵ ئەگەرێکی کراوە دەبێت لەبەردەم‬ ‫پارتی دیموکراتداو بەکاربردنیانە بۆ وەرەقەی‬ ‫پەنجا کۆیەک‪.‬‬ ‫لەس����ەرگرتنی ه����ەر بژاردەیەک����دا‪ ،‬پارتی‬

‫فارس نەورۆڵی‬

‫جەنجەڕەکەی بارزانی‬ ‫روی لەخەرمانی‬ ‫هەمو ئەو پاکێجانەیە‬ ‫کە لەسەر یاسای‬ ‫سەرۆکایەتی هەرێ‌م‬ ‫شەن‌وکەو کراون‬ ‫جارێک����ی دیکە هەم کورس����ی س����ەرۆکایەتی‬ ‫هەرێ����م‌و هەم حکوم����ەت‌ فەراه����ەم دەکات‌و‬ ‫پارلەمانی����ش وەک گیف����ت کارت دەدات����ە‬ ‫هاوپەیمانەکەی‪ ،‬کە ئێس����تا بێبەشە لەهەمو‬ ‫ئەمانە‪ ،‬ئەگەرنا س����یناریۆی ش����وباتی ‪٢٠١١‬‬ ‫وەک تۆپەڵێکی خێرنەدیو فڕێدەداتەوە سەرای‬ ‫ئازادی‪ .‬لەپاڵ ئەمانەشدا‪ ،‬هەوڵی بەردەوامی‬ ‫هەی����ە لەڕێگ����ەی یەکگرتوەکان����ی ناوچ����ەی‬ ‫زەرد ب����ۆ دەرکردنی حزبەکەیان لەباوەش����ی‬ ‫هاوپاکێجیەتی ئۆپۆزسیۆن‪.‬‬ ‫لەم گەڕەی دانوس����تانەکان‪ ،‬کە دوا هەوڵ‬ ‫دەبێت بۆ ئەم بارودۆخ����ە بەزۆر دابارێنراوە‪،‬‬ ‫دوب����ارە س����یخناخ دەبێت����ەوە بەدانیش����تن‪،‬‬ ‫جەنجەڕەک����ەی بارزان����ی روی لەخەرمان����ی‬ ‫هەم����و ئەو پاکێجانەیە‪ ،‬کە لەس����ەر یاس����ای‬ ‫سەرۆکایەتی هەرێم‌ شەن‌وکەو کراون چاوەڕێی‬ ‫وەگەڕخستنەوەی پارلەمانە هەڵئاخنراوەکەن‬ ‫ب����ۆ ش����ەرعیەتدان پێ����ی‌و س����نوردارکردنی‬ ‫یاس����ا رەهاکان‪ ،‬کە لەس����ەردەمی جوتحزبی‬ ‫دەسەاڵتدار راهێنراون‪.‬‬

‫له‌م زستانه‌ سارده‌داو له‌م بێهیوابونه‌ی‬ ‫خه‌ڵك به‌سیاس ‌هت‌و به‌سیاسه‌تی حزبه‌‬ ‫كوردس���تانییه‌كان س���ه‌رۆك مه‌سعود‬ ‫بارزان���ی په‌یامێك���ی هیوابه‌خش���ی‬ ‫راگه‌یاند چه‌نده‌ له‌وه‌رزی س���ه‌رماداین‬ ‫به‌اڵم بازاڕی سیاس ‌هت‌و دیبلۆماسییه‌ت‬ ‫گه‌رم ب���وه‌وه‌و خه‌ڵكیش ئومێدێكیان‬ ‫الپه‌یدابوه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی له‌سه‌ر حزبه‌كان‬ ‫فه‌رزه‌و ئه‌گ���ه‌ر ده‌یانه‌وێت ئه‌م واڵته‌‬ ‫ئارامتربێ���ت‌و گوزه‌ران���ی خه‌ڵك باش‬ ‫بێت‌و له‌ڕوی سیاس���ییه‌وه‌ له‌م هه‌رای‬ ‫رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاس���ته‌دا جارێكی تر‬ ‫كورد به‌ر نه‌فره‌تی مێژو نه‌كه‌وێته‌وه‌و‬ ‫جه‌نگی پله‌یسته‌یشن‌و ئه‌فالم كارتۆن‬ ‫نه‌بێت به‌حه‌قیقه‌ت‪ ،‬ده‌بێت حزبه‌كانی‬ ‫كوردس���تان نه‌ هه‌رزه‌كاران���ه‌ ره‌فتار‬ ‫بك��� ‌هن‌و ن���ه‌ بكه‌ونه‌ ژێ���ر كاریگه‌ری‬ ‫هه‌رزه‌كاره‌كان���ی ناوحزبه‌كان���ه‌وه‌‪،‬‬ ‫پێویست به‌ئه‌عسابێكی ساردو دڵێكی‬ ‫گه‌رمه‌وه‌ خوێندن���ه‌وه‌ بۆ په‌یامه‌كه‌ی‬ ‫س���ه‌رۆك بك ‌هن‌و كوردان���ه‌ جێبه‌جێی‬ ‫بكه‌ن‪ ،‬به‌پێچه‌وانه‌وه‌ ئه‌گه‌ر رێكنه‌كه‌وین‬ ‫ئ���ه‌م دۆخ���ه‌ له‌هه‌م���و رویه‌ك���ه‌وه‌‬ ‫خراپترده‌بێت‌و عاقیبه‌تی باش نابێت‪.‬‬ ‫مێ���ژو به‌ڕون���ی ئه‌مه‌م���ان پێده‌ڵێت‬ ‫دواجار هه‌مو دۆڕاندنێكی ئه‌م میلله‌ته‌و‬ ‫هه‌ركاره‌س���اتیك روب���دات ده‌كه‌وێته‌‬ ‫ئه‌ستۆی ئه‌وحزب‌و كه‌سایه‌تیانه‌ی كه‌‬ ‫نایانه‌ویت دۆخه‌كه‌ هێورببێته‌وه‌و هه‌ر‬ ‫به‌ڕۆحی س���ه‌رده‌می كێش���ه‌ كۆنه‌كان‬ ‫په‌یامه‌كه‌ی سه‌رۆك ده‌خوێننه‌وه‌ ئه‌مه‌‬ ‫تێنه‌گه‌یش���تنه‌ له‌واقیع‪ ،‬تێنه‌گه‌یشتن‬ ‫له‌واقی���ع واته‌ غیابی عه‌قڵ واته‌ عه‌قڵ‬ ‫میوان���ی نی���ه‌ غیابی عه‌ق���ڵ‌و میوان‬ ‫نه‌بون���ی عه‌قڵ كاره‌س���ات ب���ه‌دوای‬ ‫خۆی���دا دێنێت له‌سیاس���ه‌تدا چونكه‌‬ ‫له‌م رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاسته‌دا سیاسه‌ت‬ ‫ئه‌وه‌ن���ده‌ی كاره‌س���اتی خوڵقان���دوه‌‬

‫ریکالم‬

‫‪Sinoma Industry & Trade‬‬

‫ ‬

‫ ‪+ , , , #& - ,‬ه‌ره ه‌مهێنان ‌ی‬ ‫‪ -1‬توانا ‌ی سااڵنه‌ی‌ به‌كاربردنی‌ (‪ ) 15000‬ته‌ن په‌یكه‌ری‌ ئاسنی جۆراوجۆره‌‪ ،‬وه‌ دروستكردن‌و ب‬ ‫ جێگیركردن ‌ی‬ ‫ وه‌ دانان‌و‬ ‫دروستكردن‪،‬‬ ‫‌ندازیاری‌ ‪،‬‬ ‫ ه‌ ‌ی ئه‬ ‫جوانترین نه‌خش‬ ‫بەباشتری‬ ‫

ئاسنی‌‌و پۆاڵ‬ ‫كاری‌ په‌یكه‌ر ‌ی‬ ‫ ‪ -‬‬ ‫ ‬ ‫ن‌و ‪. /‬‬ ‫ ‬ ‫

‬ ‫ ‪

0 -

-‬ه‌كو پڕۆژه‌ ‌ی‬ ‫به‌رهه‌مه‌ك���ه‌‌و هه‌مو خزمه‌تێك دوای‌ فرۆش���تنی‌ بۆ هه‌مو كارێكی‌ پیشه‌س���ازی‌‌و پ���ڕۆژه‌ ‌ی و‬ ‫بیناو پڕۆژه‌یه‌ك ‌ی‬ ‫ جۆره‌‬ ‫ ‪ .‬هه‌مو‬ ‫ ه‌نتۆ‪ ،‬وه‌‬ ‫ ‪ ,‬ی‌ چیم‬ ‫ ه‌وت‪ ،‬كارگه‌‬ ‫ پااڵوگه‌ ‌ی ن‬ ‫ ‌با ‪،‬‬ ‫ ‪ -‬كاره‬ ‫

‪2‬وزه‌ی‌‬ ‫‌رهه‌مهێنان ‌ی‬ ‫(كارگه‌ ‌ی به‬ ‫ ‪ 1‬‬ ‫ ‬ ‫ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ ‌ی مه‌ده‌ن ‌ی ‪.‬‬ ‫ * ‬ ‫

‪

3

2 2‬‬

‫ ه‌رزكردنه‌وه‌‪،‬‬ ‫‌كو‪ :‬ئامێر ‌ی ب‬ ‫ ‪ 4‬چینی‌‪ ،‬وه‬ ‫‌نێدێك لەبه‌رهه‌م ‌ی‬ ‫ هه‬ ‫‌كردنی‌‬ ‫هاورده‬ ‫‌كردن‌و‬ ‫‌‪:‬كاری‌ هه‌نارده‬ ‫‪ -2‬بازرگانی‌ گشت‬ ‫

‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫

‬ ‫ ی ‬ ‫ ‬ ‫خه‌بات ‌ه ‪ ،‬و‌ه هه‌روه‌ها هه‌ر شتێك كه‌ داوابكرێت لەالیه‌ن بازرگانان‌و كڕیارانه‌وه‌‪.‬‬ ‫‪-3‬‬

‫ ‪

3 . -

, , 2‬‬ ‫

‬ ‫ ‪

3‬هه ‌یه‌‪.‬‬ ‫ ه‌ولێر لقمان‬ ‫سلێمانی‌‌و ه‬ ‫ ‪ : )MANTA(2‬لەهه‌ردو شار ‌ی‬ ‫ بۆ ماركه‌ ‌ی‬ ‫ سوره‌یا‬ ‫كاری‌ ڕوناكی‌‌و‬ ‫ * ‪ , , - ,‬‬

‫‪ -4‬كاری‌ گواس���تنه‌وه‌و لۆجس���تیك بەش���ێواز ‌ی ( ‪ : ) LCL‬كاری‌ گواس���تنه‌وه‌ ‌ی كه‌لوپه‌ل هه‌مو مانگێك‬ ‫بەهاوبه‌شی‌ له‌گه‌ڵ چه‌ند كه‌سێكدا لەواڵت ‌ی چینه‌وه‌ بۆ ته‌واو ‌ی كوردستان‪.‬‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫نیوهێن���ده‌ خۆش���به‌ختی نه‌داوینه‌تێ‬ ‫به‌تایبه‌تی بۆگه‌لی كوردس���تان‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێستا دۆخێك هاتوه‌ته‌ پێش كه‌ ئێمه‌‬ ‫له‌س���ه‌رده‌می قه‌یرانه‌ ترس���ناكه‌كان‌و‬ ‫ده‌رفه‌ت���ه‌ گه‌وره‌كاندای���ن‪ ،‬وه‌رگرتنی‬ ‫یه‌كێك له‌م دو ده‌رفه‌ته‌ ئیختیارو عه‌قڵی‬ ‫خۆمان دیاری���ده‌كات‌و كه‌س به‌رپرس‬ ‫نی���ه‌ له‌قه‌یرانه‌ ترس���ناكه‌كه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫بو به‌نس���یبی ئێمه‌ حزب���ه‌كان نه‌بێت‬ ‫خۆئه‌گ���ه‌ر ده‌رفه‌ته‌ گه‌وره‌كه‌ش���مان‬ ‫قۆسته‌وه‌ كورد بو به‌خاوه‌نی ده‌وڵه‌تی‬ ‫خۆی یان هه‌نگاوێ���ك له‌فیدراڵ چوه‌‬ ‫پێشه‌وه‌و قۆناغی فیدراڵیمان تێپه‌ڕاندو‬ ‫دانپێدانان���ی ده‌ولیمان به‌ده‌س���تهێنا‬ ‫ئ���ه‌وا هه‌م���وان الپه‌ڕه‌یه‌ك���ی زێڕینی‬ ‫مێژو بۆخۆم���ان تۆمارده‌كه‌ین ئه‌گینا‬ ‫سه‌به‌بكار به‌رنه‌فره‌تی خوداو مێژوش‬ ‫ده‌كه‌وێت بۆ ئه‌م قۆناغه‌ هه‌س���تیاره‌‬ ‫كه‌ ئاماژه‌مان پێدا ده‌بێت‌و پێویس���ته‌‬ ‫پارتی دیموكراتی كوردستان‌و یه‌كیتی‬ ‫نیش���تیمانی كوردستان رۆڵی مێژویی‬ ‫خۆی���ان بگێ���ڕن‌و هه‌ندێ���ك الپه‌ڕه‌ی‬ ‫ناواقیعی هه‌یه‌ دایخه‌ن‌و ستراتیجێكی‬ ‫ن���وێ داڕێ���ژن‌و ل���ه‌م هه‌ن���گاوه‌ش‬ ‫په‌له‌بكه‌ن بادوانه‌كه‌وین چونكه‌ روداوه‌‬ ‫خێراكان چاوه‌ڕوانی ئێمه‌ ناكه‌ن بۆیه‌‬ ‫پێویسته‌ ئه‌م دو هێزه‌و دڵسۆزانی ناو‬ ‫ئه‌م دوهێزه‌ چاوه‌ڕوانی هه‌ندێك كه‌س‬ ‫نه‌كه‌ن ك���ه‌ كای كۆن به‌ب���ا ده‌كه‌ن‌و‬ ‫هه‌ركه‌س بۆ ئ���ه‌م قۆناغه‌ كای كۆنی‬ ‫به‌با كرد ش���یعره‌كه‌ی شوكری فه‌زلی‬ ‫ب���ۆ بخوێننه‌وه‌ كه‌ ده‌ڵێت (‪)٠٠٠٠٠٠٠٠‬‬ ‫ل���ه‌ پاڵ ئه‌م دوهێزه‌ش���دا پێویس���ته‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی گ���ۆڕان پێداچونه‌وه‌یه‌كی‬ ‫جدی به‌خۆیدا بكات‌و به‌سایكۆلۆجیای‬ ‫س���ه‌رده‌می قه‌یران‌و كێشه‌كان نه‌چنه‌‬ ‫نێو كۆبونه‌وه‌كان‌و په‌یامه‌كه‌ی سه‌رۆك‬ ‫بارزانی���ش ب���ه‌و س���ایكۆلۆجیایه‌وه‌‬ ‫نه‌خوێنن���ه‌وه‌ به‌تایبه‌ت���ی به‌ڕێ���ز‬ ‫نه‌وش���یروان مس���ته‌فا پێویس���ته‌‬ ‫راسته‌وخۆ خۆی بێته‌ ناو دانوستانه‌وه‌‬

‫چونكه‌ كێش���ه‌یه‌كی ئاوا مێژویی واته‌‬ ‫كێشه‌ی كوردو ئه‌م ده‌رفه‌ته‌ ترسناك‌و‬ ‫هه‌م زێڕین���ه‌ به‌ته‌له‌ف���ۆن‌و له‌ڕێگای‬ ‫س���كایپه‌وه‌ چاره‌س���ه‌رناكرێت ده‌بێت‬ ‫هه‌س���تی بینین‌و بیس���تن‌و نوسینت‬ ‫به‌ش���داربێت چونكه‌ ب���ه‌ڕای به‌نده‌و‬ ‫زۆری���ش له‌هاوڕاكان���م له‌بزوتن���ه‌وه‌ی‬ ‫گۆڕان‌و یه‌كێتی نیشتیمانی كوردستان‬ ‫خوانه‌خواس���ته‌ ئه‌گ���ه‌ر له‌دوڕێگاكه‌ی‬ ‫قه‌یرانی ترسناك‌و ده‌ستكه‌وتی گه‌وره‌‬ ‫هه‌ركامیان ببێت به‌نسیبمان به‌شێكی‬ ‫ده‌كه‌وێته‌ ئه‌س���تۆی به‌ڕێز نه‌وشیروان‬ ‫مسته‌فا چونكه‌ ئێستا به‌شێكی گه‌وره‌یه‌‬ ‫له‌قه‌یرانه‌كه‌و به‌شێكیشه‌ له‌ڕابردو ئه‌م‬ ‫تێنه‌گه‌یش���تنه‌ی حزبه‌كانیش له‌واقیع‬ ‫وایكردوه‌ پرۆس���ه‌ی سیاسی هه‌رێمی‬ ‫كوردس���تانیان گه‌یاندۆت���ه‌ گیان���ه‌اڵو‬ ‫خه‌ریك���ه‌ دواهه‌ناس���ه‌كانی به‌مه‌رگ‬ ‫ده‌سپێرن خۆئه‌گه‌ر هیوایه‌ك دروست‬ ‫بوبێت���ه‌وه‌ بۆئ���ه‌وه‌ی به‌وه‌فاتنامه‌ی‬ ‫ره‌سمی به‌گۆڕستانی مێژوی نه‌سپێرن‬ ‫په‌یامه‌كه‌ی سه‌رۆك بارزانییه‌‪ .‬دواجار‬ ‫پێویس���ته‌ عه‌رزت���ان ك���ه‌م به‌نده‌ی‬ ‫دڵسۆزتان ئه‌م وتاره‌م زۆر كوردانه‌و زۆر‬ ‫واقیعی بۆ به‌رژه‌وه‌ندی كوردستان‌و دور‬ ‫له‌غه‌ره‌زی ئایدۆلۆجیای حزبی‌و پڕاوپڕ‬ ‫له‌به‌رژه‌وه‌ندی ئاینده‌ی كوردس���تان‌و‬ ‫خاڵ���ی له‌هه‌م���و دۆگمای���ی‌و رقێ���ك‬ ‫نوسیوه‌‪ .‬هیوادارم هه‌مو الیه‌نه‌كانیش‬ ‫واملێوه‌رگ���رن‌و ب���ه‌م رۆحیه‌ته‌و به‌م‬ ‫عه‌قڵیه‌ته‌وه‌ لێموه‌رگرن‌و بێنه‌ مه‌یدان‬ ‫باب���ه‌دۆڕاوی له‌م گه‌مه‌ ش���ه‌یتانییه‌ی‬ ‫رۆژهه‌اڵت���ی ناوه‌ڕاس���ت ده‌رنه‌چین‪،‬‬ ‫بچینه‌ ناومێ���ژوه‌وه‌و له‌ده‌ره‌وه‌ی مێژو‬ ‫گیرنه‌خۆین ئه‌مه‌ش ب���ه‌ یه‌كخیتابی‌و‬ ‫یه‌كهه‌ڵوێس���تی‌و عه‌قاڵنی‌و راستگۆیی‬ ‫ده‌توانین به‌ره‌و س���ه‌ربه‌خۆیی بڕۆین‬ ‫ئه‌م���ه‌ واده‌كات له‌گه‌م���ه‌ی ئاینده‌ی‬ ‫رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاست به‌براوه‌یی بێینه‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ ئه‌مه‌ی���ه‌ ده‌رمان���ی ده‌ردی‬ ‫كورد‪.‬‬

‫به‌یه‌كخیتابی‌و‬ ‫یه‌كهه‌ڵوێستی‌و‬ ‫عه‌قاڵنی‌و‬ ‫راستگۆیی‬ ‫ده‌توانین به‌ره‌و‬ ‫سه‌ربه‌خۆیی بڕۆین‬ ‫ئه‌مه‌ واده‌كات‬ ‫له‌گه‌مه‌ی ئاینده‌ی‬ ‫رۆژهه‌اڵتی‬ ‫ناوه‌ڕاست‬ ‫به‌براوه‌یی بێینه‌‬ ‫ده‌ره‌وه‌ ئه‌مه‌یه‌‬ ‫ده‌رمانی ده‌ردی‬ ‫كورد‬ ‫ریکالم‬

‫‪Awene‬‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬

‫ساڵی‬ ‫نوێی ئاوێنە‬ ‫ئاسۆس هەردی‬ ‫‪١١‬س���اڵ لەمەوبەر بەهیوایەکی گەورەوە دەس���تمان بەکار کرد‪ .‬ئەگەرچی‬ ‫کاری میدیای ئازاد لەکوردس���تاندا هەرگیز ئاس���ان‌و بێکێش���ە نەبوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئومێدێک���ی گەورەمان هەبو لەو دۆخەدا ک���ە هەرێمەکەمان روی لەکرانەوەو‬ ‫گەش���ەی ئابوری بو‪ ،‬هەنگاوێ���ک بنێین بەرەو هاندان���ی کەرتی تایبەت بۆ‬ ‫وەبەرهێنان لەب���واری میدیادا‪ .‬بۆیە ئەگەرچ���ی بەباڵوکردنەوەی رۆژنامەکە‬ ‫دەس���تمان پێکرد‪ ،‬بەاڵم هەر زو کۆمپانی���ای ئاوێنەمان دامەزراند کە رەنگە‬ ‫یەکەمین کۆمپانیای رۆژنامەگەری بوبێت کە لەکوردستاندا تۆمارکراوە‪.‬‬ ‫کاری رۆژنامەنوس نەک هەر لەکوردستانی بێ یاساو بێ سیستمی سیاسیدا‪،‬‬ ‫بەڵکو لەس���ەر ئاس���تی جیهانیش بە"پیشەی سەرئێش���ە!" ناسراوە‪ ،‬بۆیە‬ ‫چیرۆکی کێشەو سەرئێش���ەکانی ئەم چەند ساڵە لەوە درێژترە لەستونێکدا‬ ‫باس بکرێت‪ .‬ئەوەندە بەس���ە وەبیر خۆمانی بێنینەوە‪ ،‬س���ااڵنێکە هەرێمی‬ ‫کوردستان لەلیس���تی رەش���ی رێکخراوە نێودەوڵەتییەکانی چاودێری مافی‬ ‫مرۆڤ‌و ئازادی رادەربڕیندا‪ ،‬جێگەیەکی بەردەوامی بۆ خۆی مسۆگەرکردوە‪.‬‬ ‫ئەم���ڕۆ س���ەرباری هەم���و بیانوگرتن���ەکان بەمیدیای ئازاد‪ ،‬ئ���ەو دۆخە‬ ‫ئابوریی���ە وێرانەی سیاس���ەتمەدارە بازرگانەکان بەس���ەر هەرێمیان هێناوە‪،‬‬ ‫بۆتە هەڕەش���ەیەکی جدی لەس���ەر بەردەوامی‌و مانەوەی ئەم میدیایە‪ .‬ئاخر‬ ‫میدیای ئازادیش حاڵی وەک حاڵ���ی هاواڵتیانی ئەم هەرێمەیەو هەر لەڕیزی‬ ‫ئەوانیشدایە‪ .‬ساڵی رابردو ژمارەیەک لەدەستە خوشکەکانی ئاوێنە بەناچاری‬ ‫داخران‌ یان النیکەم بەرهەمە چاپکراوەکانیان راگرت‪ .‬ئەمس���اڵیش چاوەڕێ‬ ‫ناکرێت دۆخەکە گۆڕانکارییەکی پۆزتیفی بەسەردابێت‪ .‬ئەمە لەکاتێکدایە کە‬ ‫وەک چ���ۆن کۆمەڵێکی بچوک لەسیاس���ییە بازرگانەکان مێش میوانیان نیەو‬ ‫تائێس���تاش ژیانی ش���اهانەی خۆیان دەژین‪ ،‬ئاواش میدیایەکی دەسکەالی‬ ‫هەمان ئەو سیاس���یانەمان هەیە کە بودجەی سااڵنەیان دەیان ملیۆن دۆالرە‪.‬‬ ‫دیارە ئەوان لەشوێنێک‌و خەڵک‌و میدیای ئازادیش لەشوێنێکی ترن‪.‬‬ ‫سەرباری هەمو ئەو کێشەو ئاڵۆزی‌و مەترسییانە‪ ،‬ئاوێنە تائێرەی هێناوەو‬ ‫بەهیواشین هەر بەردەوام بێت‪ .‬هەر لێرەشەوە خوێنەران‌و هاوڕێ‌و دۆستانی‬ ‫ئاوێن���ە دڵنیا دەکەمەوە کە بەهەم���و توانایەکمان هەوڵ دەدەین ئەم دەنگە‬ ‫ئازادە بەردەوام بێت‪.‬‬ ‫لەکۆتاییدا‪ ،‬جارێکی تر پڕ بەدڵ سوپاس���ی هەمو ئەو هاوڕێ‪ ،‬هاوپیش���ە‪،‬‬ ‫هاوکارو نوس���ەرە خەمخۆرانە دەکەم کە لەس���ەرەتای دامەزراندنی ئاوێنەوە‬ ‫تائێس���تا‪ ،‬بەهەر ش���ێوەک‌و بەهەر ئەندازەیەک بۆیان کرابێت‪ ،‬پشتیوانییان‬ ‫کردوی���ن‌‪ .‬بەبێ ه���ەوڵ‌و ماندوبون���ی ئەوان ئەس���تەم بو بگەین���ە ئەمڕۆ‪.‬‬ ‫بەهاوکارەکانیش���م دەڵێ���م‪ :‬هاوڕێی���ان ئەمەش تەنگانەیەک���ەو دەڕوا‪ ،‬بۆیە‬ ‫بەرچاوت���ان رون‌و دڵتان پڕ لەهیوا بێت‪ .‬کورد وتەنی بەری تەنگانە کورتە‪.‬‬ ‫تەمەن باقی بێت ئەمەیش تێدەپەڕێنین‪.‬‬ ‫ساڵێ نوێ لەهەمو الیەک پیرۆز بێت‪.‬‬

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه‌گه‌رمیانی‪ ،‬سەردەشت عوسمان‪ ،‬سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاھیرو ویدات حسێن؟‬

‫پەکەکە‬ ‫ئەوەی هێزی نەبێت ناتوانێت سیاسەت بکات‬

‫هاوپەیمانە ناکوردیەکانی‬ ‫پەکەکە لەتورکیا‬

‫پەکەکەو‬ ‫هاوپەیمانەکانی‬ ‫لەتورکیا‪ ،‬سوریا‪،‬‬ ‫ئێران‌و هەرێمی‬ ‫کوردستان‬

‫هاوپەیمانەکانی‬ ‫پەکەکە لەسوریا‬

‫هاوپەیمانەکانی‬ ‫پەکەکە لەئێران‬ ‫پارتی رزگاریخوازی‬ ‫گەلی شۆڕشگێڕ‬

‫یەکینەکانی پاراستنی گەل‬

‫هێزی پاراستنی گەل‬

‫یەکینەکانی پاراستنی ژنان‬

‫یەکینەکانی ژنانی ئازاد‬ ‫بزوتنەوەی نیشتمانی‬ ‫شۆڕشگێڕی گەنجان‬

‫یەکینەکانی بەرگری‬ ‫رۆژهەاڵتی کوردستان‬ ‫هێزی پاراستنی ژنان‬

‫هاوپەیمانەکانی‬ ‫پەکەکە لەهەرێمی‬ ‫کوردستان‬

‫پارتی کۆمۆنیستی‬ ‫لینینی مارکسی‬

‫یەکینەکان لەتورکیا‬

‫یەکینەکانی بەرگری شەنگال‬

‫کۆماری‬ ‫ئیسالمی ئێران‬

‫هەکاری‬

‫شرناخ‬

‫شەمزینان‬

‫سلۆپی‬ ‫حکومەتی هەرێمی کوردستان‬

‫ماردین‬

‫جزیرە‬ ‫نوسەیبین‬

‫غازی عەنتاب‬

‫ناوچە ئازادکراوەکانی‬ ‫سوریا لەالیەن کوردەوە‬

‫ریکالم‬