Awene 627

‫ریکالم‬

‫بە‌کڕینی مۆبایلێک‬ ‫بەشداربە‌لەبردنەوەی‬ ‫ئۆتۆمۆبیلێک‬ ‫وە چەندین خەاڵتی دیکە‬

‫بەدر شاکر سەیاب‬ ‫دیوه‌كه‌ی تری‬ ‫شیوعیه‌ت ده‌گێڕیته‌وه‌‬

‫‪w w w. a w e n e. c o m‬‬

‫ژماره‌ (‪)627‬‬ ‫سێشەممە ‪2018/5/29‬‬

‫رۆژنامه‌یه‌كی‌ سیاسیی‌ گشتییه‬ ‫کۆمپانیای ئاوێن ‌ه ده‌ریده‌کات‬

‫‪16‬‬

‫ریکالم‬

‫ریکالم‬

‫بێرنارد لویس‬ ‫كۆچی‌ دوای ‌ی‬ ‫كرد‬ ‫‪11‬‬

‫قادری‌ حاجی‌ عه‌لی‌ له‌نامه‌یه‌كدا داوای‌ پیاچونه‌وه‌ به‌هه‌یكه‌لی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕاندا ده‌كات‬

‫به‌شێك له‌جڤات ‌ی نیشتمان ‌ی‬ ‫داوای‌ هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی‌ خانه‌ی‌ راپه‌ڕاندن ده‌كه‌ن‬ ‫ق���ادری حاج���ی عه‌ل���ی نامه‌یه‌ك زانیاریه‌كان���ی‌ ئاوێنه‌‪ ،‬قادری‌ حاجی‌‬ ‫ئاڕاس���ته‌ی دوا كۆبونه‌وه‌ی جڤاتی عه‌لی‌‪ ،‬هه‌ڵس���وڕاوی‌ دی���اری‌ گۆڕان‬ ‫نیش���تمانی ده‌كات‌و خوازی���اری‌ نامه‌یه‌ك ئاڕاسته‌ی‌ جڤاتی‌ نیشتمانی‌‬ ‫پیاچون���ه‌وه‌ به‌هه‌یكه‌لی بزوتنه‌وه‌ی بزوتنه‌وه‌ی‌ گ���ۆڕان ده‌كات له‌كاتی‌‬ ‫گۆڕانه‌‪ ،‬به‌شێك له‌ئه‌ندامانی جڤاتی دوا كۆبونه‌وه‌یان���دا كه‌ ش���ه‌ممه‌ی‌‬ ‫نیش���تمانی پش���تیوانی ده‌ك���ه‌ن‌و رابردو ئه‌نجامدرا‪ ،‬ره‌خنه‌ی‌ ئه‌وه‌یان‬ ‫داوای هه‌ڵوه‌ش���اندنه‌وه‌ی خان���ه‌ی لێده‌گرێت كه‌ به‌رامبه‌ر هێرش���كردنه‌‬ ‫س���ه‌ر مه‌كۆی‌ س���ه‌ره‌كی‌ گ���ۆڕان‬ ‫ڕاپه‌ڕاندنیان كردوه‌‪.‬‬ ‫ی بێده‌نگ‌و بێهه‌ڵوێس���ت بون‪ ،‬داوای‌‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ ،‬س���لێمانی‌‪ :‬به‌پێ��� ‌‬

‫پیاچونه‌وه‌ به‌هه‌یكه‌لی‌ رێكخس���تنی‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌كه‌ ده‌كات‪.‬‬ ‫به‌ش���ێك له‌ئه‌ندامان���ی‌ جڤات���ی‌‬ ‫نیشتمانیش پشتیوانی‌ له‌دواكاریه‌كانی‌‬ ‫ده‌كه‌ن‌و ره‌خنه‌ی‌ توند ئاڕاس���ته‌ی‌‬ ‫خانه‌ی‌ راپه‌ڕاندن ده‌كه‌ن كه‌ تا ئه‌و‬ ‫رۆژه‌ بە‌به‌یاننامه‌یه‌كیش ئیدانه‌ی‌ ئه‌و‬ ‫هێرشه‌یان نه‌كردوه‌ له‌الیه‌ن جه‌عفه‌ر‬ ‫شێخ مس���ته‌فای‌ لێپرسراوی‌ یه‌كه‌ی‌‬

‫حه‌فت���اوه‌ كراوه‌ت���ه‌ س���ه‌ر مه‌كۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌ره‌كی‌ گۆڕان له‌گرده‌كه‌ی‌ زه‌رگه‌ته‌‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا ره‌خنه‌یان له‌ئه‌دای‌ گۆڕان‬ ‫گرتوه‌ له‌ماوه‌ی‌ دو ساڵی‌ رابردوداو‬ ‫داوای‌ هه‌ڵوه‌ش���اندنه‌وه‌ی‌ خان���ه‌ی‌‬ ‫راپه‌ڕاندنیان كردوه‌‪.‬‬ ‫ژماره‌ی���ه‌ك له‌ئه‌ندامان���ی‌ جڤاتی‌‬ ‫نیش���تمانیش ئاماژه‌ی���ان ب���ه‌وه‌‬ ‫كردوه‌ ك���ه‌ به‌ش���داریكردنی گۆڕان‬

‫له‌پرۆس���ه‌ی سیاس���ی عێ���راق‌و‬ ‫ناردن���ی په‌رله‌مانتاره‌كانی بۆ به‌غدا‬ ‫به‌مان���ای قبوڵكردن���ی ئ���ه‌و گزی‌‌و‬ ‫ساخته‌كاریانه‌یه‌ له‌گۆڕان كراوه‌‪.‬‬

‫‪2‬‬

‫ئەسەسەرد‪:‬‬ ‫"ئەوەی كۆمسیۆن دەیكات كودەتایە"‬ ‫زیاد‬ ‫عادل نوری‪ :‬ئەو رێكارانەی ئیمە سەری كۆمسیۆن دەكات بە‌بەندیخانەو دادگادا‬ ‫لە‌كاندیدێكمان‬ ‫هەیە بۆ‬ ‫سەرۆك كۆمار‬ ‫فەری���د ئەسەس���ەرد‪ ،‬ئەندام���ی‬ ‫س���ەركردایەتی یەكێتی نیش���تمانی‬ ‫كوردس���تان رایدەگەیەنێ���ت ك���ە‬ ‫حزبەكەی���ان كاردەكات ب���ۆ ئەوەی‬ ‫جارێكی دیكە پۆستی سەرۆك كۆماری‬ ‫عێ���راق وەربگرێتەوەو ب���ۆ ئەوەش‬ ‫لەئێستادا زیاد لە‌كاندیدێكیان هەیەو‬ ‫لەكۆتاییدا یەكێكیان هەڵدەبژێرن‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬فەرید ئەسەس���ەرد‪ ،‬كە‬ ‫لەهەم���ان كات���دا ئەندام���ی وەفدی‬ ‫ب���ااڵی یەكێتییە ب���ۆ گفتوگۆ لەگەڵ‬ ‫الیەنەكان���ی هەرێم���ی كوردس���تان‬ ‫بە‌ئاوێن���ەی راگەیاند"ئێمه‌ هێش���تا‬ ‫له‌قۆناغ���ی داواكردن���ی پۆس���تی‬ ‫س���ه‌رۆك كۆمارداین‪ ،‬هه‌وڵ ده‌ده‌ین‬ ‫پێداویس���تییه‌كانی وه‌رگرتن���ی ئه‌م‬ ‫پۆسته‌ بۆ یه‌كێتی دابین بكه‌ین‪".‬‬ ‫بەپێی زانیارییەكانی ئاوێنە هەریەكە‬ ‫لە‌فواد مەعسوم‪ ،‬س���ەرۆك كۆماری‬ ‫ئێس���تای عێ���راق‪ ،‬لەتیف رەش���ید‪،‬‬ ‫وەزیری پێشوی سەرچاوەكانی ئاوی‬ ‫عێراق‌و هەروەها محەمەد س���ابیر بۆ‬ ‫ئەو پۆستە كاندیدن‪.‬‬ ‫ئەسەسەرد لەبارەی ئەو ناوانەوانە‬ ‫كە كاندیدن ئامادەنەبو هیچ بدركێنێت‬ ‫بەاڵم وتی"زیاد له‌كاندیدێكمان هه‌یه‌‌و‬ ‫لەكۆتاییدا‌و‌كاتی پێویستدا یه‌كێكیان‬ ‫هه‌ڵده‌بژێرین‪".‬‬

‫عادل نوری‪ ،‬س���ەرۆكی لیژنەی پەرلەمان‬ ‫بۆ بەدواداچونی راس���تییەكانی هەڵبژاردن‬ ‫رایدەگەیەنێت دەبێت بڕیارەكەی پەرلەمان‬ ‫لەالیەن كۆمس���یۆنەوە جێبەج���ێ بكرێت‌و‬ ‫بەدوریشی دەزانێت كێشەی لێ بكەوێتەوە‬ ‫چونكە بەقس���ەی ئەو هەم���و پێكهاتەكان‬ ‫لەپەرلەم���ان بەش���داربون لەدەركردن���ی‬ ‫بڕیارەكەدا‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬ع���ادل ن���وری‪ ،‬كە ه���اوكات‬ ‫وتەبێ���ژی لیژنەی نەزاهەی���ە لە‌پەرلەمانی‬ ‫عێ���راق بە‌ئاوێن���ەی راگەیان���د "دوای‬ ‫بڕیارەك���ەی پەرلەمان مقۆمقۆی ئەوە هەیە‬ ‫هەندێك لەكۆمس���یاران ب���ۆ ئەوەی خۆیان‬ ‫لە‌لێپێچین���ەوەی یاس���ایی‌و بەدواداچونی‬ ‫ئێمە رزگاربك���ەن‪ ،‬دەیانەوێت خۆیان بدەن‬ ‫بەدەس���تەوەو دەرگا بكەن���ەوە لەبەردەم‬ ‫لیژنەكانی ئێمەو حكومەتدا‪".‬‬ ‫جەختیش���ی كردەوە"رێكارەكان���ی ئێمە‬ ‫یاس���ایین‪ ،‬ئەندامان���ی كۆمس���یۆن خۆیان‬ ‫دەزانن ئەو رێكاران���ەی ئێمە گرتوماننەتە‬ ‫بەر لەسەرئەنجامدا س���ەری ئەوان دەكات‬ ‫بە‌بەندیخانەو بە‌بەردەم دادگادا‪".‬‬ ‫عادل نوری بەدوریش���ی زانی بڕیارەكەی‬ ‫پەرلەم���ان كێش���ەی ل���ێ بكەوێت���ەوەو‬ ‫وتیش���ی"چونكە ئەم بڕیارەی ئێمە داومانە‬ ‫لەپەرلەمان هەمو پێكهاتەكانی تێدابوە‪".‬‬

‫‪11‬‬

‫به‌ره‌یه‌كی‌ هاوبه‌ش تەاڵق چارەسەرە‬ ‫ته‌نها پێشنیار‌و قسه‌یه‌ یان کێشە؟‬

‫ ‬ ‫ناونیشان‪ :‬سلێامنی ته‌الری زارا ‪ -‬نهۆمی سێیه‌م ‪ -‬شوقه‌ی ژماره‌ ‪32‬‬

‫‪5‬‬

‫ته‌له‌فۆن‪ 3202416 :‬‬

‫‪6‬‬

‫دو كورد ‌ی سه‌ربه‌خۆ‬ ‫بۆ پۆست ‌ی سه‌رۆك‬ ‫كۆمار كاندیدن‬

‫به‌شی ریکالم ‪ 07700600659 :‬ـ ‪ 07500600659‬‬

‫‪9‬‬

‫به‌هه‌ر پێنجیان ‪ 17‬منداڵ ‌ه سێو فرۆشه‌كه‌ ‌ی‬ ‫هه‌زار ده‌نگیان هێناوه‌ هه‌ڵه‌بجه‌و چه‌ند‬ ‫سه‌رنجێكی‌ دیكه‌‬ ‫‪12‬‬

‫کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی ‪ 1000‬دینار‬

‫‪15‬‬

‫‪2‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫زۆربه‌ ‌ی جڤاتی‌ نیشتمان ‌ی داوای‌ بایكۆتی‌ پرۆسه‌ ‌ی سیاس ‌ی ده‌كه‌ن‬

‫"ناردنی په‌رله‌مانتاره‌كانمان بۆ به‌غدا به‌مانای قبوڵكردنی ئه‌و گزی‌‌و ساخته‌كاریانه‌ی ‌ه له‌گۆڕان كراوه‌"‬ ‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫به‌شی‌ زۆری‌ جڤاتی‌ نیشتمانی‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان له‌گه‌ڵ‌ ئه‌وه‌دان‬ ‫په‌رله‌مانتاره‌كانیان نه‌نێردرێت بۆ‬ ‫به‌غدا‪ ،‬چونكه‌ پێیانوایه‌ ناردنیان بۆ‬ ‫به‌غداو بایكۆت نه‌كردنی‌ پرۆسه‌ی‌‬ ‫ی به‌مانای‌ قبوڵكردنی‌ ئه‌و‬ ‫سیاس ‌‬ ‫گزی‌‌و ساخته‌كاریانه‌یه‌ له‌گۆڕان‬ ‫كراوه‌‪.‬‬ ‫به‌پێ����ی‌ زانیاریه‌كان����ی‌ ئاوێنه‌‪ ،‬دوا‬ ‫كۆبونه‌وه‌ی‌ جڤاتی‌ نیش����تمانی‌ گۆران‬ ‫كه‌ رۆژی‌ شه‌ممه‌ی‌ رابردو ئه‌نجامدرا‪،‬‬ ‫كۆبونه‌وه‌یه‌ك����ی‌ پ����ڕ له‌مش����تومڕ‌و‬ ‫ره‌خنه‌ ب����وه‌‪ .‬ق����ادری حاجی عه‌لی‬ ‫هه‌ڵس����وڕاوی‌ دیاری‌ گۆڕان نامه‌یه‌كی‌‬ ‫ئاڕاس����ته‌ی كۆبونه‌وه‌ك����ه‌ی‌ جڤات����ی‬ ‫نیش����تمانی كردوه‌و تیای����دا ره‌خنه‌ی‌‬ ‫له‌ئه‌دای‌ بزوتنه‌وه‌ك����ه‌ گرتوه‌و داوای‌‬ ‫پیاچون����ه‌وه‌ی‌ به‌هه‌یكه‌ل����ی گۆڕاندا‬ ‫كردوه‌‪ ،‬ره‌خنه‌ی‌ ئه‌وه‌ش����ی‌ ئاڕاسته‌‬ ‫ك����ردون كه‌ به‌رامبه‌ر به‌هێرش����كردنه‌‬ ‫سه‌ر مه‌كۆی‌ سه‌ره‌كی‌ گۆڕان بێده‌نگ‌و‬ ‫بێهه‌ڵوێس����ت بون‪ ،‬ئه‌مه‌ش له‌ئاستی‌‬ ‫چاوه‌ڕوانی‌ هه‌وادارانی‌ گۆڕاندا نه‌بوه‌‪.‬‬ ‫به‌ش����ێك له‌ئه‌ندامان����ی جڤات����ی‬ ‫نیشتمانی پش����تیوانیان له‌و ره‌خنانه‌‬ ‫گرت����وه‌و داوای هه‌ڵوه‌ش����اندنه‌وه‌ی‬ ‫خانه‌ی ڕاپه‌ڕاندنیان كردوه‌‪ .‬له‌میانه‌ی‌‬ ‫گفتوگۆكانیش����یاندا ره‌خنه‌ی‌ توندیان‬ ‫ئاڕاس����ته‌ی‌ خانه‌ی‌ راپه‌ڕاندن كردوه‌‬ ‫كه‌ تا ئ����ه‌و رۆژه‌ بە‌به‌یاننامه‌یه‌كیش‬

‫ئیدانه‌ی‌ ئ����ه‌و هێرش����ه‌یان نه‌كردوه‌‬ ‫له‌الیه‌ن جه‌عفه‌ر ش����ێخ مس����ته‌فا ‌‬ ‫ی‬ ‫لێپرس����راوی‌ یه‌كه‌ی‌ حه‌فتای‌ یه‌كێتی‌‬ ‫نیشتمانی‌ كوردستانه‌وه‌ كراوه‌ته‌ سه‌ر‬ ‫مه‌كۆی‌ سه‌ره‌كی‌ گۆڕان‪.‬‬ ‫چه‌ند ئه‌ندامێكی جڤاتی نیشتمانی‬ ‫وتویان����ه‌ "تا نه‌وش����یروان مس����ته‌فا‬ ‫ماب����و یه‌كێت����ی جورئه‌ت����ی ئه‌وه‌ی‬ ‫نه‌بو به‌به‌رده‌م گرده‌كه‌ش����دا بڕوات‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم ئێس����تا هێرش����مان ده‌كه‌نه‌‬ ‫س����ه‌رو ته‌قه‌مان لێده‌كه‌ن‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫بە‌به‌یاننامه‌كیش ئیدانه‌ی ناكه‌ن"‪.‬‬ ‫به‌چوون����ی‌‬ ‫س����ه‌باره‌ت‬ ‫په‌رله‌مانتاره‌كانی����ان بۆ به‌غدا‪ ،‬چه‌ند‬ ‫ئه‌ندامێكی‌ دیاری‌ جڤ����ات ئاماژه‌یان‬ ‫ب����ه‌وه‌ كردوه‌ به‌ش����داریكردنی گۆڕان‬ ‫له‌پرۆسه‌ی سیاس����ی عێراق‌و ناردنی‬ ‫په‌رله‌مانتاره‌كانی����ان ب����ۆ به‌غ����دا‬ ‫به‌مان����ای قبوڵكردن����ی ئ����ه‌و گزی‌و‬ ‫ساخته‌كارییانه‌یه‌ كه‌ له‌گۆڕان كراوه‌‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریش����دا رێكخه‌ری‌ گش����تی‌‬ ‫عومه‌ر س����ه‌ید عه‌لی‌و جه‌الل جه‌وهه‌ر‬ ‫ئه‌ندامی‌ خانه‌ی‌ راپه‌ڕاندن پێداگرییان‬ ‫له‌س����ه‌ر پێویستیی‌ به‌ش����داریكردنی‬ ‫بزوتنه‌وه‌كه‌یان له‌پرۆس����ه‌ی سیاسی‬ ‫عێراق كردۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫ه���ه‌ر ل���ه‌و كۆبونه‌وه‌ی���ه‌دا ئه‌و‌ه‬ ‫خراوه‌ت���ه‌ڕو ك���ه‌ ژوری هه‌ڵبژاردنی‬ ‫گ���ۆڕان پێ���ش هه‌ڵب���ژادن چه‌ندین‬ ‫ڕاپۆرت���ی ب���ۆ ڕێكخ���ه‌رو خان���ه‌ی‬ ‫ڕاپه‌ڕان���دن به‌رزكردۆت���ه‌وه‌و تیایدا‬ ‫هۆش���داری ئه‌وه‌ی داوه‌ كه‌ یه‌كێتی‬ ‫ی‬ ‫سه‌رقاڵی ئه‌نجامدانی ساخته‌كارییه‌ك ‌‬

‫لە هەر كاتژمێرێكدا‬ ‫لەعێراق حاڵەتێكی‬ ‫جیابونەوە تۆماردەكرێت‬

‫بەپێی ئامارەكانی ئەنجومەنی بااڵی راب���ردودا تۆمارك���ردوەو لەب���ارەی‬ ‫دادوەری لە‌س���اڵی رابردودا لەعێراق هۆكارەكانیشەوە ئاماژەی بەوەداوە‬ ‫رێ���ژەی جیابون���ەوەی خێزانی���ی كە هۆكاری س���ەرەكی باڵوبونەوەی‬ ‫بەش���ێوەیەكی بەرچاو بەرزبۆتەوەو ئامرازەكانی تۆڕە كۆمەاڵیەتییەكان‌و‬ ‫زیاتر لە‌‪ 70‬هەزار حاڵەتی جیابونەوە زۆری���ی ژم���ارەی ئامڕازەكان���ی‬ ‫لەو س���اڵەدا تۆماركراون كە دەكاتە پەیوەن���دی‌و بەرنامە نوێكان‌و خراپ‬ ‫‪ 192‬حاڵەتی جیابونەوە لە‌رۆژێكدا‌و بەكارهێنانیانە‪ .‬جەختیشی كردۆتەوە‬ ‫كە ناچاركردن لەڕێگەی ئامێرەكانی‬ ‫‪ 8‬حاڵەت لە‌هەر كاتژمێرێكدا‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬ئەنجومەنی بااڵی دادوەری پەیوەندیی���ەوە یەكێ���ك ب���وە لەو‬ ‫لە‌عێراق ئاماری حاڵەتی جیابونەوەی هۆكارانەی كە رێژەیەك لەحاڵەتەكانی‬ ‫خێزانیی س���اڵی راب���ردوی لەعێراق جیابونەوە پێكدێنێت‪.‬‬ ‫ئ���ەو دادوەرە ئام���اژەی ب���ەوە‬ ‫باڵوكردۆتەوە ك���ە بەپێی ئامارەكە‬ ‫رێژەی جیابونەوە لەبەراورد بەسااڵنی ژمارەیەك ه���ۆكاری دیك���ە كردوە‬ ‫كە لە‌پش���ت هەڵكش���انی دیاردەی‬ ‫رابردو زۆر زیادی كردوە‪.‬‬ ‫بەپێی ئامارەكە لە‌س���اڵی رابردودا جیابون���ەوەن لە‌عێ���راق لەوان���ە‬ ‫لە‌دادگاكانی عێ���راق ‪ 70‬هەزار‌و ‪ 97‬سەرهەڵدانەوەی هاوسەرگیری لەگەڵ‬ ‫كچانی مێردمنداڵ‪.‬‬ ‫حاڵەتی جیابونەوە تۆماركراون‪.‬‬ ‫رونیش���یكردۆتەوە‪ ،‬دەستوەردانی‬ ‫ئام���اری ئەنجومەنەك���ە ئاماژەی‬ ‫بەوەشداوە كە لەسێ مانگی یەكەمی خزم���ان لەكاروب���اری هاوس���ەران‪،‬‬ ‫ئەمساڵدا حاڵەتی جیابونەوە لەعێراق دۆخی ئاب���وری‪ ،‬كەم���ی دەرفەتی‬ ‫كار‌و زۆربون���ی بێكاری���ی‪ ،‬دابەزینی‬ ‫گەیشتۆتە ‪ 23‬هەزار حاڵەت‪.‬‬ ‫عەل���ی كەم���ال‪ ،‬دادوەری دادگای ئاس���تی هۆش���یاری رۆش���نبیری‬ ‫ب���اری كەس���ێتی رایگەیان���دوە هاوسەران‪ ،‬جیاوازی ئاستی زانستی‌و‬ ‫دادگاكان بەرزبون���ەوەی حاڵەت���ی خوێندنیش لە‌هۆكارە سەرەكییەكانی‬ ‫جیابونەوەی���ان لە‌ماوەی دو س���اڵی جیابونەوەن‪.‬‬

‫جڤاتی نیشتمانی‬ ‫ڕێكخ���راوه‌و ده‌بێ���ت به‌وریایی���ه‌و‌ه‬ ‫ی له‌گ���ه‌ڵ‌ بكرێت‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م‬ ‫مامه‌ڵه‌ ‌‬ ‫راپۆرتان���ه‌ به‌هه‌ن���د وه‌رنه‌گی���راوه‌‌و‬ ‫وتویان��� ‌ه "ئه‌مجاره‌ س���اخته‌كاریمان‬ ‫لێناكرێت"‪.‬‬ ‫به‌ش���ێكی زۆری ئه‌ندامانی جڤاتی‬ ‫نیش���تمانی كه‌ قس���ه‌یان ك���ردوه‌‪،‬‬ ‫ئاماژه‌ی���ان به‌وه‌ ك���ردو‌ه له‌پاڵ ئه‌و‬

‫ریکالم‬

‫ی لێیانكراوه‌‪ ،‬ئه‌دای ب���ون‪ ،‬چاوه‌ڕێی یه‌كێت���ی‌و پارتیان‬ ‫س���اخته‌كاریانه‌ ‌‬ ‫گۆڕان له‌ماوه‌ی دوو س���اڵی ڕابردودا ك���ردوه‌ ت���ا كۆنتڕۆڵ���ی دۆخه‌ك��� ‌ه‬ ‫خراپ بوه‌‪ ،‬له‌دوای ده‌ركردنی یوسف ده‌كه‌نه‌وه‌و سه‌ره‌نجام كردویانه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫محه‌مه‌دو وه‌زیره‌كانی گۆڕان‪ ،‬سوربون هه‌م���و ئه‌مانه‌ش خه‌ڵكێك���ی زۆری‬ ‫له‌س���ه‌ر مانه‌و‌ه له‌حكومه‌ت‌و بڕیاری له‌گۆڕان نائومێدك���ردوه‌و كاریگه‌ری‬ ‫مانه‌وه‌یان س���ه‌پاندوه‌‪ ،‬له‌ڕیفراندۆمدا دیاری هه‌بو‌ه له‌س���ه‌ر بایكۆتكردنی‬ ‫هه‌ڵوێس���تێكی ش���ه‌رمنیان هه‌بوه‌و هه‌ڵبژاردن كه‌ گۆڕان باجه‌كه‌ی داوه‌‪.‬‬ ‫به‌ش���ێكی ت���ر له‌ئه‌ندامانی جڤاتی‬ ‫له‌‪16‬ی ئۆكتۆبه‌ریش���دا بێهه‌ڵوێست‬

‫نیشتمانی هۆش���داری ئه‌وه‌یان داو‌ه‬ ‫ئه‌گه‌ر س���نورێك ب���ۆ خراپی ئه‌دائی‬ ‫گ���ۆڕان دانه‌نرێ���ت له‌هه‌ڵبژاردن���ی‬ ‫په‌رله‌مانی كوردستاندا باجی گه‌وره‌تر‬ ‫ده‌دات‌و كه‌وتنێ���ك ده‌كه‌وێ���ت ك��� ‌ه‬ ‫هه‌ڵنه‌سێته‌وه‌و ئه‌م سه‌ركردایه‌تیه‌ی‬ ‫ئێس���تای گۆڕانیش به‌رپرسی یه‌كه‌م‬ ‫ده‌بن له‌و كه‌وتنه‌‪.‬‬

‫‌هه‌نوکه‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫ئەندامێکی سەرکردایەتیی یەکێتی‪:‬‬

‫‪3‬‬

‫یەكێتی زیاد لەكاندیدێكی هەیە بۆ پۆستی سەرۆك كۆمار‬ ‫ئا‪ :‬نیاز محەمەد‬ ‫فەرید ئەسەسەرد‪ ،‬ئەندامی وەفدی‬ ‫بااڵی یەكێتی بۆ گفتوگۆ لەگەڵ‬ ‫الیەنەكانی هەرێم رایدەگەیەنێت‬ ‫یەكێتی زیاد لەكاندیدێكی هەیە بۆ‬ ‫پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق‌و‬ ‫لەكۆتاییدا یەكێك لەو كاندیدانە‬ ‫هەڵبدەژێردرێت‪ .‬رەتیشیدەكاتەوە‬ ‫تا ئێستا لەگەڵ پارتی لەوبارەیەوە‬ ‫گەیشتبێتنە هیچ رێككەوتنێك‪.‬‬ ‫ئەسەس���ەردئەندامی‬ ‫فەری���د‬ ‫س���ەركردایەتی یەكێت���ی نیش���تمانی‬ ‫كوردس���تان بە‌ئاوێنەی راگەیاند "ئێمه‌‬ ‫هێش���تا له‌قۆناغی داواكردنی پۆس���تی‬ ‫س���ه‌رۆك كۆمارداین‪ ،‬ه���ه‌وڵ ده‌ده‌ین‬ ‫پێداویستییه‌كانی وه‌رگرتنی ئه‌م پۆسته‌‬ ‫بۆ یه‌كێتی دابین بكه‌ین"‪.‬‬ ‫بەپێی زانیارییەكانی ئاوێنە هەریەكە‬ ‫لە‌فواد مەعس���وم‪ ،‬س���ەرۆك كۆماری‬ ‫ئێستای عێراق‪ ،‬لەتیف رەشید‪ ،‬وەزیری‬ ‫محەمەد سابیر‬ ‫پێشوی س���ەرچاوەكانی ئاوی عێراق‌و‬ ‫هەروەها محەمەد سابیر بۆ ئەو پۆستە ش���ااڵو كۆس���ره‌ت ره‌س���وڵ پێكدێت‌و‬ ‫بەپێ���ی قس���ەی فەرید ئەسەس���ەرد‬ ‫كاندیدن‪.‬‬ ‫ئەسەس���ەرد ئامادەنەب���و لەب���ارەی لەئێس���تادا نامەیەكی���ان ئامادە كردوە‬ ‫ناوی كاندیدەکان���ەوە هیچ بدركێنێت‪ ،‬ك���ە بۆ س���ەرجەم الیەنەكان���ی بنێرن‬ ‫ب���ەاڵم وتی "زیاد له‌كاندیدێكمان هه‌یه‌‌و بەمەبەستی دەس���تكردن بە‌دانیشتن‌و‬ ‫لەكۆتاییدا‌و لە‌‌كاتی پێویستدا یه‌كێكیان گفتوگۆ‪ .‬ئەسەس���ەرد وتی "پێموانییه‌‬ ‫بۆ رێككه‌وتن له‌گه‌ڵ الیه‌نه‌كانی دیكه‌و‬ ‫هه‌ڵده‌بژێرین"‪.‬‬ ‫یەكێت���ی نیش���تمانی كوردس���تان‪ ،‬له‌گ���ه‌ڵ پارتی���ش ته‌گه‌ره‌یه‌كی گه‌وره‌‬ ‫وەفدێك���ی ب���ااڵی بۆ گفتوگ���ۆ لەگەڵ له‌به‌رده‌مماندا بێت‪ ،‬ئه‌گه‌ر هه‌ش���بێت‬ ‫الیەنەكانی هەرێمی كوردستان پێكهێناوە ده‌رفه‌تی نه‌هێشتنیش���ی هه‌یه‌و كاریش‬ ‫كە لە‌ه���ەر یەكە لە‌ق���ادر حه‌مه‌جان‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ ده‌كه‌ین"‪.‬‬ ‫ئاشكراش���یكرد ك���ە ناوه‌ڕۆك���ی‬ ‫ره‌فعه‌ت عه‌بدواڵ‪ ،‬فه‌رید ئه‌سه‌س���ه‌رد‪،‬‬ ‫بێگه‌رد تاڵه‌بانی‪ ،‬مه‌حمود س���ه‌نگاوی‪ ،‬نامەکە ئه‌وه‌یه "ئێمه‌ پێمانباش��� ‌ه له‌م‬

‫فوئاد مەعسوم‬ ‫هه‌لومه‌رجه‌ی ئێستادا‪ ،‬یه‌كتری ببینین‌و‬ ‫كۆبون���ه‌وه‌ له‌گ���ه‌ڵ یه‌ك���دی بكه‌ین‪،‬‬ ‫هه‌ماهه‌نگی بۆ قۆناغی پاش هه‌ڵبژاردنی‬ ‫ئه‌نجومه‌ن���ی نوێنه‌رانی عێ���راق بكه‌ین‬ ‫له‌به‌غدا"‪.‬‬ ‫هەرچەن���دە ب���اس ل���ەوە دەكرێت‬ ‫ك���ە یەكێتی‌و پارتی لەس���ەر پرس���ی‬ ‫س���ەرۆكایەتی كۆم���ارو دابەش���كردنی‬ ‫پۆس���تە رێككەوتبن‪ ،‬بەاڵم ئەسەسەرد‬ ‫ئ���ەوەی رەتكردەوەو وتی "تا ئێس���تا‬ ‫هیچ رێككه‌وتنێك له‌گه‌ڵ پارتی نه‌كراوه‌‬ ‫له‌س���ه‌ر دابه‌ش���كردنی پۆس���ته‌كان‌و‬ ‫به‌تایبه‌ت له‌س���ه‌رئه‌وه‌ی كه‌ پۆس���تی‬

‫س���ه‌رۆك كۆمار بۆ یه‌كێتی بێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫هیوادارین ئه‌م پرس���ه‌ تاوتوێ بكه‌ین‌و‬ ‫بگه‌ین بە‌سازانێك له‌مباره‌یه‌وه‌‪".‬‬ ‫ئەسەس���ەرد پێش���ی وای���ە ب���ۆ‬ ‫یەكالكردنەوەی پۆستی سەرۆك كۆمار‬ ‫هێشتا كاتیان لەبەردەمدا ماوە‪ ،‬چونكە‬ ‫س���ەرۆك كۆمار دەبێ���ت لەماوەی ‪30‬‬ ‫رۆژی پاش یەكەم دانیشتنی پەرلەمانی‬ ‫نوێدا هەڵبژێردرێت‪.‬‬ ‫بەپێی قس���ەی فەرید ئەسەس���ەدر‬ ‫پێش���تر وه‌رگرتنی پۆس���تی سه‌رۆك‬ ‫كۆمار له‌الی���ه‌ن یه‌كێتییه‌وه‌ له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫وه‌رگرتنی پۆس���تی س���ه‌رۆكی هه‌رێم‬

‫لەتیف رەشید‬ ‫بوه بە‌رێككه‌وتنێك ك���ه‌ له‌‪1‬ی كانونی‬ ‫یه‌كه‌می ‪ 2004‬ئیمزاكراوه‌‪ ،‬به‌اڵم "دوای‬ ‫ئەوە هه‌ندێك گۆڕانكاری هاتنه‌ ئاراوە‪.‬‬ ‫یه‌كێكی���ان ئه‌وه‌یە م���ام جه‌الل كۆچی‬ ‫دوایی كرد‪ ،‬دوه‌میان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ پۆستی‬ ‫س���ه‌رۆكی هه‌رێم بە‌هه‌ڵپه‌س���ێردراوی‬ ‫ماوه‌ت���ه‌وه‌ به‌پێ���ی یاس���ا‪ ،‬بۆی���ه‌‬ ‫ناتوانی���ن ده‌ق���اوده‌ق بگه‌ڕێین���ه‌وه‌‬ ‫س���ه‌ر ئ���ه‌و رێككه‌وتنه‌‪ .‬ب���ه‌اڵم ئێمه‌‬ ‫ده‌ستپێش���خه‌ریمان كردوه‌ له‌وروژاندنی‬ ‫ئه‌م پرسه‌دا‪ .‬به‌دڵنیاییشه‌وه‌ ئێمه‌ به‌بێ‬ ‫پش���تگیری الیه‌نه‌كانی تر ناتوانین ئه‌م‬ ‫پۆسته‌ به‌ده‌ستبهێنین‪ ،‬بۆیه‌ به‌المانه‌وه‌‬

‫تا ئێستا هیچ‬ ‫رێككه‌وتنێك له‌گه‌ڵ‬ ‫پارتی نه‌كراو‌ه‬ ‫له‌سه‌ر دابه‌شكردنی‬ ‫پۆسته‌كان‌و به‌تایبه‌ت‬ ‫له‌سه‌رئه‌وه‌ی ك ‌ه‬ ‫پۆستی سه‌رۆك‬ ‫كۆمار بۆ یه‌كێتی‬ ‫بێت‬ ‫گرنگه‌ ئه‌وان���ه‌ یارمه‌تیم���ان بده‌ن بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی ئه‌م پۆسته‌ بۆ یه‌كێتی بێت"‪.‬‬ ‫س���ەبارەت بەو پرس���ەی ک���ە ئایا‬ ‫لەبەرامبەر ئەوەی پۆس���تی س���ەرۆك‬ ‫كۆماری ب���ۆ یەكێتی بێت پارتی داوای‬ ‫چی دەكات‪ ،‬ئەسەسەرد وتی "ئه‌م پرسه‌‬ ‫له‌كۆتاییدا ده‌بێت رێككه‌وتنی له‌س���ه‌ر‬ ‫بكرێت‌و ناتوانرێت به‌ته‌نیاش رێككه‌وتن‬ ‫له‌سه‌ر پرس���ه‌كه‌ خۆی بكرێت‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫په‌لده‌هاوێژێت بۆ پرسه‌كانی تر‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێمه‌ هه‌نگاو به‌هه‌نگاو له‌گه‌ڵیدا ده‌ڕۆین‬ ‫تا پرس���ه‌كه‌ ده‌گاته‌ ئ���ه‌و راده‌یه‌ی كه‌‬ ‫پێویست به‌دانیشتن‌و باسكردنی ته‌واوی‬ ‫پرسه‌كان ده‌كات"‪.‬‬

‫له‌سه‌ر هێرشكردنه‌ سه‌ر گردی زه‌رگه‌ته‌ گۆڕان سكااڵ له‌دژی یه‌كێتی تۆمار ده‌كات‬

‫ئه‌ندامێك ‌ی سه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێتی‌‪ :‬ته‌قه‌كردنه‌كه‌ ته‌نها هه‌ڵچونێك بوه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئومێد عومەر‬

‫د‪.‬ئیسماعیل نامیق رێكخه‌ری‌ ژوری‌‬ ‫یاسایی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆران بە‌ئاوێنه‌ی‌‬ ‫راگه‌یاند له‌سه‌ر روداوی‌ ته‌قه‌كردن‬ ‫له‌مه‌كۆی‌ سه‌ره‌كی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆران‬ ‫له‌گردی‌ زه‌رگه‌ته‌ی‌ شاری‌ سلێمانی‌‪،‬‬ ‫داوای‌ یاساییان له‌سه‌ر مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ كوردستان‌و ئه‌ندامێكی‌‬ ‫مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتی‌ تۆمار كردوه‌‪.‬‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریشدا ره‌هبه‌ری‌ سه‌ید ئیبراهیم‬ ‫ئه‌ندامی‌ سه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێت ‌ی نیشتمانی‌‬ ‫كوردستان پێی‌ وایه‌ ئه‌وه‌ی‌ ئه‌و شه‌وه‌‬ ‫رویداوه‌ له‌ئه‌نجامی‌ هه‌ڵچون‌و توڕه‌بونێكی‌‬ ‫كه‌سیدا بوه‌‪ ،‬نه‌ك سیاسی‌‌و له‌دوای‌‬ ‫روداوه‌كه‌ش چه‌ند سه‌ركرده‌یه‌كی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫سه‌ردانی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆرانیان كردوه‌‪.‬‬ ‫د‪ .‬ئیس���ماعیل نامی���ق رایده‌گه‌یه‌نێ���ت‬ ‫سكااڵی‌ یاساییان له‌سه‌ر مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌‌و‬ ‫ئه‌ندامێكی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتی‌ تۆمار‬ ‫ك���ردوه‌‪ ،‬له‌وه‌اڵمی‌ ئه‌و پرس���یاره‌ی‌ دوای‌‬ ‫سه‌ردانیكردنی‌ چه‌ند به‌رپرسێكی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫بۆ مه‌كۆی‌ س���ه‌ره‌كی‌ بزوتن���ه‌وه‌ی‌ گۆران‬ ‫به‌مه‌به‌س���تی‌ خاوكردن���ه‌وه‌ی‌ گرژییه‌كان‪،‬‬ ‫ئێس���تا په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ نێ���وان یه‌كێتی‌‌و‬ ‫گۆران چۆنه‌‌و س���ورن له‌س���ه‌ر گرتنه‌به‌ری‌‬ ‫رێوشوێنه‌ یاسایی‌‌و سیاسیه‌كان؟ ئه‌و وتی‌‬ ‫"ئه‌و تاوانه‌ی‌ له‌و شه‌وه‌دا له‌دژی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌‬ ‫گۆران ئه‌نجامدرا‪ ،‬ناچاری‌ كردین س���كااڵی‌‬ ‫یاس���ایی‌ تۆمار بكه‌ین‪ .‬بێگومان له‌هه‌ردو‬ ‫روه‌كه‌وه‌ كاری‌ له‌س���ه‌ر ده‌كه‌ی���ن‪ ،‬له‌روی‌‬ ‫یاس���اییه‌كه‌یه‌وه‌ ئه‌وه‌ی���ه‌ ئ���ه‌و تاوانه‌ی‌‬ ‫ك���راوه‌ بوه‌ته‌ ه���ۆی‌ برینداربونی‌ خه‌ڵك‪،‬‬ ‫مه‌ترس���ی‌ كوشتن له‌سه‌ر ژماره‌یه‌كی‌ زۆری‌‬ ‫خه‌ڵكی‌ هه‌ب���وه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها زه‌ره‌رو زیانێكی‌‬ ‫م���ادی‌ زۆری‌ لێ كه‌وتوه‌ت���ه‌وه‌ ژماره‌یه‌ك‬ ‫ئۆتومبێل فیش���ه‌كی‌ به‌ركه‌وتوه‌‪ ،‬زیان به‌ر‬ ‫كه‌لوپه‌ل���ی‌ مه‌كۆی‌ س���ه‌ره‌كی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌‬ ‫گۆران كه‌وتوه‌‪ ،‬هه‌مو ئه‌مانه‌ له‌چوارچێوه‌‬ ‫یاس���اییه‌كه‌دان‪ .‬ل���ه‌روی‌ سیاسیش���ه‌وه‌‬ ‫چاوه‌ڕوانی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆران ده‌كه‌ین ئایا‬

‫یه‌كێتی‌ بە‌به‌یاننامه‌ی���ه‌ك داوای‌ لێبوردن ‌ی‬ ‫له‌بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆران نه‌كرد بۆ خاوكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫گرژیی���ه‌كان؟ ئه‌و وت���ی‌ "یه‌كێتی‌ وه‌فدی‌‬ ‫ن���اردوه‌‪ ،‬رونكردن���ه‌وه‌ی‌ خ���ۆی‌ هه‌بوه‌‌و‬ ‫رایگه‌یاندوه‌ ئه‌و كاره‌ گوزارشت له‌سیاسه‌تی‌‬ ‫فه‌رم���ی‌ یه‌كێتی‌ نیش���تمانی‌ كوردس���تان‬ ‫ناكات‪ .‬ئه‌وه‌ی‌ رویداوه‌ هه‌ڵچونێكی‌ كه‌سی‌‬ ‫بوه‌‪ ،‬وه‌ك هه‌ر شه‌ڕێكی‌ دیكه‌ كه‌ جاروبار‬ ‫روده‌ده‌ن"‪.‬‬

‫ئه‌گه‌ر بوترێت‬ ‫روداوه‌ك ‌ه شه‌خسی ‌ه‬ ‫ئه‌مه‌ش هه‌ر‬ ‫تاوانێكی‌ دیكه‌ی ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ئه‌گه‌ر كێش ‌ه ‌‬ ‫شه‌خسی‌ بو‌ه‬ ‫بۆچی‌ نه‌چونه‌ت ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ماڵی‌ ئه‌و كه‌س ‌ه ‌‬ ‫كه‌ خۆیان ده‌ڵێن‬ ‫ده‌مه‌قاڵه‌یان له‌گه‌ڵ‬ ‫دروستكردوه‌؟‬

‫له‌گه‌ڵ یه‌كێتی‌ كۆده‌بن���ه‌وه‌ یان نا؟ ئه‌وه‌‬ ‫په‌یوه‌ن���دی‌ بە‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌ گۆرانه‌وه‌ هه‌ی ‌ه‬ ‫چۆن هه‌ڵوێست وه‌رده‌گرن"‪.‬‬ ‫به‌اڵم ره‌هبه‌ری‌ سه‌ید ئیبراهیم‪ ،‬ئه‌ندامی‌‬ ‫سه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ كوردستان‬ ‫له‌س���ه‌ر روداوی‌ ته‌قه‌ك���ردن له‌مه‌ك���ۆی‌‬ ‫س���ه‌ره‌كی‌ بزوتن���ه‌وه‌ی‌ گ���ۆران له‌گردی‌‬ ‫زه‌رگه‌ته‌ی‌ ش���اری‌ س���لێمانی‌ بە‌ئاوێنه‌ی‌‬ ‫وت "ئ���ه‌و روداوی‌ ته‌قه‌كردن���ه‌ دورونزیك‬

‫پاش تەقەکردنەکە باف ‌ڵ تاڵەبانی‌و شێخ جەعفەر ئااڵی یەکێتی بەرزدەکەنەوە‬ ‫په‌یوه‌ندی‌ بە‌به‌رنامه‌ی‌ یه‌كێتی‌ نیش���تمان ‌ی‬ ‫كوردستانه‌وه‌ نه‌بوه‌‌و نیه‌‪ ،‬ته‌نها هه‌ڵچونێك‬ ‫ب���وه‌‪ .‬دواتری���ش هه‌مو الیه‌ك ئ���اگادارن‬ ‫یه‌كێتی‌ به‌فه‌رمی‌ له‌رێگه‌ی‌ وته‌بێژی‌ ره‌سمی‌‬ ‫خۆیه‌وه‌ رونكردنه‌وه‌ی‌ داوه‌‌و دواتر جه‌نابی‌‬ ‫كاك شێخ جه‌عفه‌ریش رونكردنه‌وه‌ی‌ خۆی‌‬ ‫داوه‌‌و بابه‌ته‌كه‌ی‌ س���اغ كردوه‌ته‌وه‌‪ .‬وه‌ك‬ ‫وتم له‌ئه‌نجامی‌ هه‌ڵچونێ���ك بوه‌‌و ئه‌ویش‬

‫قابیل بە‌چاره‌سه‌ركردنه‌‪ .‬ئه‌گه‌ر براده‌ران ‌ی‬ ‫گۆران باس له‌رێكاری‌ یاسایی‌‌و په‌نابردن بۆ‬ ‫دادگا ده‌كه‌ن ئێمه‌ هیچ الرییه‌كمان نیه‌"‪.‬‬ ‫پێش���ی‌ وایه‌ بابه‌ته‌كه‌ ته‌نها په‌یوه‌ندی‌‬ ‫بە‌ته‌قه‌كردن���ه‌وه‌ نی���ه‌‪ ،‬ئام���اژه‌ به‌وه‌ش‬ ‫ده‌كات بزوتن���ه‌وه‌ی‌ گۆران وابیر ده‌كاته‌وه‌‬ ‫ئه‌و ده‌نگانه‌ی‌ پێش���بینی‌ ده‌كرد به‌ده‌ستی‌‬

‫ وێنەکە‪ :‬فەیسبوکی بافڵ تاڵەبانی‬ ‫بهێنێت به‌هۆی‌ یه‌كێتیه‌وه‌ له‌ده‌ستی‌ داون‪،‬‬ ‫وتیشی‌ "براده‌رانی‌ گۆران پێیان وایه‌ ئێمه‌‬ ‫هۆكارین بۆ كه‌مبونه‌وه‌ی‌ ده‌نگه‌كانیان‪ .‬من‬ ‫بۆ خۆم له‌كۆیه‌م‪ ،‬یه‌ك ده‌نگی‌ الیه‌نه‌كانی‌‬ ‫دیك���ه‌ نه‌هاتوه‌ بۆ ئێمه‌‌و هی���چ ده‌نگێكی‌‬ ‫ساخته‌مان نه‌بوه‌"‪.‬‬ ‫له‌وه‌اڵم���ی‌ ئ���ه‌و پرس���یاره‌ی‌ بۆچ���ی‌‬

‫له‌به‌رامب���ه‌ردا د‪.‬ئیس���ماعیل نامی���ق‬ ‫ره‌تیك���رده‌وه‌ روداوی‌ ته‌قه‌كردنه‌ك��� ‌ه‬ ‫روداوێك���ی‌ كه‌س���ی‌ بوبێ���ت‌و له‌ئه‌نجامی‌‬ ‫هه‌ڵچونێك دروس���ت بوبێ���ت‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "‬ ‫ئه‌گه‌ر بوترێت روداوه‌كه‌ شه‌خسیه‌‪ ،‬ئه‌مه‌ش‬ ‫هه‌ر تاوانێك���ی‌ دیكه‌یه‌‪ .‬ئه‌گه‌ر كێش���ه‌ی‌‬ ‫شه‌خس���ی‌ بوه‌ بۆچی‌ نه‌چونه‌ته‌ ماڵی‌ ئه‌و‬ ‫كه‌س���ه‌ی‌ كه‌ خۆیان ده‌ڵێ���ن ده‌مه‌قاڵه‌یان‬ ‫له‌گه‌ڵ دروس���تكردوه‌؟ بۆچ���ی‌ هاتونه‌ته‌‬ ‫س���ه‌ر گرده‌كه‌‌و فیش���ه‌كیان ناوه‌ بە‌وێنه‌ی‌‬ ‫كاك نه‌وش���یراون موسته‌فا‌و ئۆفیسی‌ كاك‬ ‫نه‌وشیروانه‌وه‌؟ ئه‌مه‌ روداوێكی‌ كه‌سی‌ نیه‌‌و‬ ‫یه‌كێتی‌ لێی‌ به‌رپرسیاره‌‪ ،‬مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ به‌رپرس���یاره‌‪ .‬به‌پێی‌ زانیارییه‌كان‬ ‫پێشتر كۆبونه‌وه‌یان كردوه‌‌و دواتر تاوانه‌كه‌‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر ئێمه‌ ئه‌نجام دراوه‌‪ .‬ئه‌وه‌ راست‬ ‫نی���ه‌ بڵێن ی���ه‌ك ته‌له‌فۆن ك���راوه‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫چه‌ندین ته‌له‌ف���ۆن ك���راوه‌ له‌الیه‌ن چه‌ند‬ ‫كه‌سێكی‌ جیاوازی‌ یه‌كێتی‌ پاشان ته‌قه‌یان‬ ‫لێكردوی���ن‪ .‬من پرس���یار ده‌ك���ه‌م ئه‌گه‌ر‬ ‫كێش���ه‌كه‌ كه‌س���یه‌ بۆچی‌ یه‌كێتی‌ دێت بۆ‬ ‫چاره‌سه‌ركردنی‌؟"‪.‬‬ ‫به‌ش���ێك له‌هه‌ڵس���وراوانی‌ بزوتنه‌وه‌ ‌ی‬ ‫گ���ۆران گله‌ی���ی‌ ئ���ه‌وه‌ ده‌كه‌ن ك���ه‌ ده‌بو‬ ‫یه‌كێتی بۆ پاراس���تنی‌ ئ���ه‌و رێككه‌وتنه‌ی‌‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆران���دا واژۆی‌ كردوه‌‬ ‫لێپرس���ینه‌وه‌ی‌ له‌گه‌ڵ شێخ جه‌عفه‌ر شێخ‬ ‫موس���ته‌فا ئه‌نج���ام بدایه‌ نه‌ك ل���ه‌دوای‌‬ ‫روداوه‌ك���ه‌ شانبه‌ش���انی‌ باف���ڵ تاڵه‌بانی‌‬ ‫له‌ئاهه‌نگ���ی‌ یه‌كێتی���دا ئ���ااڵی‌ حزبه‌كه‌ی‌‬ ‫راوه‌شێنێت‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫ئه‌ندامێكی‌ سه‌ركردایه‌تی‌ پارتی‪:‬‬ ‫ئه‌مجاره‌ پارت ‌ی به‌ش ‌ی خۆی‌ نادات به‌هیچ الیه‌نێك ‌ی دیكه‌‬ ‫ئا‪ :‬ئومێد عومه‌ر‬ ‫زۆر جار باس له‌وه‌ ده‌كرێت‬ ‫ستراتیجی‌ پارتی ئه‌وه‌یه‌ هێنده‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫كار بۆ وه‌رگرتنی‌ پۆسته‌ بااڵكانی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستان ده‌كات‪ ،‬هێنده‌‬ ‫په‌رۆشی‌ وه‌رگرتنی‌ پۆسته‌كانی‌‬ ‫به‌غدا نیه‌‪ .‬هه‌ندێك چاودێردی‌‬ ‫سیاسیش ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫وروژاندنی‌ بابه‌تی‌ پۆستی‌ سه‌رۆك‬ ‫كۆماری‌ عێراق‌و داواكردنی‌ ئه‌و‬ ‫پۆسته‌ یارییه‌كی‌ پارتیه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ كوردستان‬ ‫له‌به‌رامبه‌ر وه‌رگرتنی‌ ئه‌و پۆسته‌دا‬ ‫سازش له‌سه‌ر پۆسته‌كانی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستان بكات‪.‬‬ ‫ل����ه‌و باره‌ی����ه‌وه‌ ئه‌ك����ره‌م س����اڵح‬ ‫ئه‌ندامی‌ س����ه‌ركردایه‌تی‌‌و به‌رپرس ‌‬ ‫ی‬ ‫لق����ی‌ ‪ 22‬ی‌ پارت����ی‌ دیموكرات����ی‌‬ ‫كوردس����تان بە‌ئاوێن����ه‌ی راگه‌یان����د‬ ‫"نا م����ن وای‌ نابینم‪ .‬راس����ته‌ پارتی‌‬ ‫به‌راورد بە‌الیه‌نه‌كانی‌ تر زیاتر هه‌وڵ‬ ‫بۆ پۆس����ته‌كانی‌ هه‌رێم ده‌دات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ب����ه‌ر ئه‌وه‌ی‌ ئێم����ه‌ له‌چوارچێوه‌ی‌‬ ‫ده‌س����تور له‌عێراق����دا ده‌مێنینه‌وه‌‪،‬‬ ‫بە‌پێویس����تی‌ ده‌زانی����ن له‌به‌غ����داش‬ ‫به‌ش����دارییه‌كی‌ به‌هێ����ز‌و كاریگه‌رمان‬ ‫هه‌بێت‪ .‬پارتی‌ ئه‌مرۆ له‌كوردس����تان‬ ‫هێزی‌ یه‌كه‌مه‌‪ ،‬جگ����ه‌ له‌مافی‌ خۆی‌‬ ‫داوای‌ هیچی‌ دیكه‌ی‌ نه‌كردوه‌‌و هه‌مو‬ ‫الیه‌كیش دڵنی����ا ده‌كه‌ینه‌وه‌ ئه‌مجاره‌‬ ‫پارتی‌ به‌ش����ی‌ خۆی‌ بە‌هیچ الیه‌نێكی‌‬ ‫دیكه‌ نادات"‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت بە‌پۆسته‌كانی‌ به‌غدایش‬ ‫رایگه‌یاند "ده‌بێ����ت به‌پێی‌ ئه‌نجامی‌‬ ‫ده‌ن����گ‌و هه‌ڵب����ژاردن بێ����ت‪ .‬به‌الی‌‬

‫وشیار زێباری‬ ‫پارتییه‌وه‌ گرن����گ مافه‌كانی‌ خه‌ڵكی‌‬ ‫كوردس����تانه‌‪ ،‬نه‌ك پله‌و پۆسته‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌غدا‪ ،‬ب����ه‌اڵم كه‌ باس دێته‌ س����ه‌ر‬ ‫دابه‌شكردنی‌ پۆسته‌كان‪ ،‬هه‌ر الیه‌نه‌‌و‬ ‫به‌پێی‌ قورس����ایی‌‌و كاریگه‌ریی‌ خۆی‌‬ ‫مافی‌ ره‌وای‌ خۆیه‌تی‌ له‌و پش����كانه‌ی‌‬ ‫بۆ پێكهاته‌ی‌ ك����ورد دانراون له‌به‌غدا‬ ‫به‌ش����ی‌ خۆی‌ وه‌ربگرێ����ت‪ .‬ده‌مه‌وێت‬ ‫ئه‌وه‌ زۆر به‌رونی‌ بڵێ����م ئه‌وله‌ویه‌تی‌‬ ‫كاری‌ پارتی‌ چاره‌س����ه‌ركردنی‌ پرسه‌‬ ‫نیش����تمانییه‌كانه‌ كه‌ ئێستا ناكۆكیی‌‬ ‫له‌نێوان ئێمه‌‌و الیه‌نی‌ ده‌س����ه‌اڵتداری‌‬ ‫به‌غدا دروستكردوه‌"‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی‌ جارێك����ی‌ دیك����ه‌‬ ‫ده‌ركه‌وتن����ه‌وه‌‌و هاتن����ه‌وه‌ گۆره‌پانی‌‬ ‫سیاسی‌ مه‌س����عود بارزانی‌ سه‌رۆكی‌‬ ‫پارتی به‌تایبه‌ت ل����ه‌دوای‌ ریفراندۆم‌و‬ ‫بانگه‌ش����ه‌ی‌ هه‌ڵب����ژاردن ئ����ه‌و وتی‌‬ ‫"هه‌میشه‌ س����ه‌رۆك مه‌سعود بارزانی‌‬ ‫له‌ن����او گۆره‌پانه‌ك����ه‌دا ب����وه‌‌و دور‬ ‫نه‌كه‌وتوه‌ت����ه‌وه‌‪ ،‬س����ه‌رۆك بارزان����ی‌‬

‫بە‌ئاڕاس����ته‌ی‌ وه‌رگرتن����ه‌وه‌ی‌ ماف����ه‌‬ ‫زه‌وتكراوه‌كانی‌ گه‌لی‌ كوردستان كار‌و‬ ‫خه‌باتی‌ درێژه‌ی‌ ده‌بێت‌و هه‌وڵه‌كانی‌‬ ‫ئێستاشی‌ له‌و چوارچێوه‌یه‌دایه‌"‪.‬‬ ‫پێشتر هه‌ریه‌ك له‌پارتی‌ دیموكراتی‌‬ ‫كوردس����تان‌و یه‌كێت����ی‌ نیش����تمانی‌‬ ‫كوردس����تان باس����یان ل����ه‌وه‌ ده‌كرد‬ ‫پۆس����ته‌كانی‌ به‌غ����دا له‌به‌رامب����ه‌ر‬ ‫پۆسته‌كانی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێس����تا ئه‌و ئه‌ندامه‌ی‌ سه‌ركردایه‌تی‌‬ ‫پارتی‌ ده‌ڵێت "پۆسته‌كانی‌ كوردستان‬ ‫پۆس����تی‌ هه‌ڵبژاردن����ن‪ .‬كاتی‌ خۆی‌‬ ‫به‌رێز مام جه‌الل له‌ژیاندا بو پۆستی‌‬ ‫س����ه‌رۆكی‌ هه‌رێم‌و س����ه‌رۆك كۆماری‌‬ ‫عێ����راق له‌به‌رامبه‌ر یه‌كتر بون‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ئێستا نه‌ پۆستی‌ سه‌رۆكی‌ هه‌رێم الی‌‬ ‫پارتیه‌ نه‌ مام جه‌اللیش له‌ژیاندا ماوه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ راب����ردو دۆخێكی‌ جیاوازبوه‌‌و‬ ‫ئێس����تا قۆناغێك����ی‌ ن����وێ‌ هاتوه‌ته‌‬ ‫پێش����ه‌وه‌‪ .‬ئێس����تا هیچ پۆس����تێكی‌‬ ‫به‌غ����دا له‌به‌رامب����ه‌ر پۆس����ته‌كانی‌‬

‫فازل میرانی‬ ‫هه‌رێ����م نی����ه‌‪ ،‬چونكه‌ ئێس����تا هه‌مو‬ ‫مان به‌لیس����تی‌ جیاواز به‌ش����داریمان‬ ‫له‌هه‌ڵبژاردندا كردوه‌‌و بە‌شاندی‌ جیا‬ ‫جی����اش چوینه‌ت����ه‌ به‌غ����دا‪ .‬له‌به‌غدا‬ ‫به‌پێی‌ كورسیه‌كانمان كورسیمان به‌ر‬ ‫ده‌كه‌وێت‪ .‬له‌هه‌ڵبژاردنی‌ كوردستانیش‬ ‫ئه‌نجامی‌ ده‌نگه‌كانمان پۆس����تمان بۆ‬ ‫دیاری‌ ده‌كات‪ ،‬وه‌ك پێشتر وتم ئه‌م‬ ‫جاره‌ پارتی‌ به‌شی‌ خۆی‌ نادات به‌هیچ‬ ‫الیه‌نێكی‌ دیكه‌"‪.‬‬ ‫پێشی‌ وایه‌ رێكه‌وتننامه‌ی‌ ستراتیژی‌‬ ‫له‌نێ����وان یه‌كێتی‌‌و پارت����ی‌ كۆتایی‌‬ ‫پێنه‌هاتوه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم به‌هۆی‌ بارودۆخ‌و‬ ‫گۆڕانی‌ قۆناغه‌ك����ه‌وه‌ رێكه‌وتنه‌كه‌ش‬ ‫پێویس����تی‌ بە‌پێداچون����ه‌وه‌ هه‌ی����ه‌‪.‬‬ ‫راش����یده‌گه‌یه‌نێت دانوس����اندنه‌كان‬ ‫تاراده‌یه‌ك ش����وێنی‌ ئه‌و رێكه‌وتنه‌ی‌‬ ‫گرتوه‌ت����ه‌وه‌‪ ،‬وتیش����ی‌ "له‌ئه‌نجامی‌‬ ‫دانوس����اندنه‌كاندا ئ����ه‌و دو هێ����زه‌ی‌‬ ‫كوردس����تان ده‌گه‌ن����ه‌ رێكه‌وت����ن‌و‬ ‫لێكتێگه‌یشتنی‌ زیاتر"‪.‬‬

‫له‌ب���اره‌ی‌ ئ���ه‌و ناوان���ه‌ی‌ ب�ڵ�او‬ ‫بونه‌ت���ه‌وه‌ وه‌ك كاندی���دی‌ پارت ‌‬ ‫ی‬ ‫دیموكراتی‌ كوردستان بۆ وه‌رگرتنی‌‬ ‫پۆستی‌ سه‌رۆك كۆماری‌ عێراق كه‌‬ ‫بریتی���ن له‌هه‌ریه‌ك ف���ازڵ میرانی‌‪،‬‬ ‫ف���واد حس���ین‌و هۆش���یار زێباری‌‪،‬‬ ‫ئه‌و رایده‌گه‌یه‌نێت تا ئێس���تا پارتی‌‬ ‫ناوی‌ هیچ كاندیدێكی‌ به‌فه‌رمی‌ باڵو‬ ‫نه‌كردوه‌ت���ه‌وه‌‌و ته‌نانه‌ت قسه‌ش���ی‌‬ ‫له‌سه‌ر نه‌كردوه‌‪.‬‬ ‫پێشتریش ئه‌ندامی‌ سه‌ركردایه‌تی‌‬ ‫پارتی‌ دیموكراتی‌ كوردستان‪ ،‬عه‌ل ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هاوبه‌ش‌و‬ ‫حسین رایگه‌یاندبو كه‌ خاڵ ‌‬ ‫لێكتێگه‌یش���تنی‌ هاوب���ه‌ش له‌نێوان‬ ‫یه‌كێتی‌ نیش���تمانی‌ كوردس���تان‌و‬ ‫پارتی‌ دیموكراتی‌ كوردستان له‌سه‌ر‬ ‫به‌ش���داریكردن له‌پرۆسه‌ی‌ سیاسی‌‬ ‫عێراق‌و پێكهێنانی‌ حكومه‌تی‌ نوێی‌‬ ‫عێراق هه‌یه‌‌و چاوه‌ڕوان ده‌كه‌ن به‌م‬ ‫نزیكانه‌ هه‌ردوال كۆببنه‌وه‌‪.‬‬

‫هەنوکە‬

‫ئێستا هه‌مو مان‬ ‫به‌لیست ‌ی جیاواز‬ ‫به‌شداریمان‬ ‫له‌هه‌ڵبژاردندا كردوه‌‌و‬ ‫بە‌شاند ‌ی جیا جیاش‬ ‫چوینه‌ت ‌ه به‌غدا‬ ‫ب���ه‌اڵم س���ه‌عدی‌ ئه‌حم���ه‌د پیره‌‬ ‫ئه‌ندامی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌‌و وته‌بێژ ‌‬ ‫ی‬ ‫فه‌رمی‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ كوردستان‬ ‫له‌باره‌ی‌ بۆچونی‌ هاوبه‌ش‌و لێكنزیكی‌‬ ‫ه���ه‌ردو حزبه‌ك���ه‌وه‌ بە‌ئاوێن���ه‌ی‌‬ ‫راگه‌یاند‪ ،‬تا ئێستا هیچ كۆبونه‌وه‌‌و‬ ‫دانیشتنێك له‌نێوان یه‌كێتی‌‌و پارتی‌‬ ‫ئه‌نجام نه‌دراوه‌ تا بزانرێت له‌س���ه‌ر‬ ‫پێكهێنانی‌ حكومه‌تی‌ نوێی‌ عێراق‌و‬ ‫پرۆس���ه‌ی‌ سیاس���ی‌ له‌یه‌ك نزیكن‌و‬ ‫خاڵ���ی‌ هاوبه‌ش له‌نێوانی���ان هه‌یه‌‬ ‫یاخود نا‪.‬‬ ‫ئه‌و وتی‌ "تا كۆبونه‌وه‌ی‌ ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫سه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێتی‌ نه‌كرێت‪ ،‬كه‌وا‬ ‫بڕی���اره‌ به‌م نزیكانه‌ ئه‌نجام بدرێت‪،‬‬ ‫ناتوانم لێدوان له‌س���ه‌ر لێك نزیكی‌‌و‬ ‫خاڵی‌ هاوبه‌ش ی���ان بە‌پێچه‌وانه‌وه‌‬ ‫له‌نێوان یه‌كێتی‌‌و پارتی‌ بده‌م‪ ،‬دوای‌‬ ‫كۆبونه‌وه‌ك���ه‌ یه‌كێتی‌ بڕیاری‌ خۆی‌‬ ‫ده‌دات"‪.‬‬

‫جەمال شان‪:‬‬

‫ئەگەر ساختەكاریی نەبوایە توركمان دەبو زیاتر لە‌چوار كورسی بهێنایە‬ ‫ئا‪ :‬نیاز محەمەد‬

‫ناڕەزایەتی الیەنە توركمانەكان‬ ‫لەكەركوك بەرامبەر بە‌ئەنجامی‬ ‫دەنگدانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی‬ ‫عێراق بەردەوامە‪ .‬الیەنی كوردی‬ ‫بەوە تۆمەتباریان دەکات کە‬ ‫ناڕەزایەتیەكانیان بێ بنەمان‌و لەسەر‬ ‫داوای توركیان‪ ،‬بەاڵم سەركردەیەكی‬ ‫توركمان ئەوە رەتدەكاتەوەو دەڵێت‬ ‫"ناڕەزایەتییەكان خۆڕسكن‪".‬‬ ‫ل���ەدوای كۆتاییهاتنی دەنگدانی ‪12‬ی‬ ‫ئایار‪ ،‬توركمانەكانی ش���اری كەركوك‬ ‫ناڕەزایەتییان بەرامب���ەر ئەنجامەكانی‬ ‫هەڵبژاردنەك���ە دەربڕی‌و تا ئێس���تاش‬ ‫خۆپیش���اندانەكانیان ل���ەو ش���ارە‬ ‫بەردەوامن‪ .‬ئەوان داوا دەكەن جارێكی‬ ‫دیكە دەنگەكان بەدەستیی بژمێردرێن‌و‬ ‫جیابكرێن���ەوە بە‌بیان���وی ئ���ەوەی كە‬ ‫"ساختەكارییەكی بێشومار" كراوە‪.‬‬ ‫بەپێ���ی ئەنجام���ە راگەیەن���دراوە‬ ‫رەسمییەكانی كۆمسیۆن لە‌پارێزگاكە‪،‬‬ ‫توركم���ان س���ێ كورس���ی‪ ،‬ع���ەرەب‬ ‫س���ێ كورس���ی‌و كوردیش ‪ 6‬كورسی‬ ‫بەدەستهێناوە كە هەمویان لەسەر لیستی‬ ‫یەكێتی نیشتمانی كوردستانن‪ .‬لەالیەن‬ ‫توركمان���ەكان یەکێتی تۆمەتباردەكەن‬ ‫بەوەی دەنگ���ەكان لە‌بەرژەوەندی ئەو‬ ‫حزبە‌"دەستكاری كراون‪".‬‬ ‫بەاڵم رەوەن���د مەال مەحمود جێگری‬ ‫لێپرسراوی مەڵبەندی كەركوكی یەكێتی‬ ‫جەخت دەكاتەوە ئ���ەو ناڕەزایەتیانەی‬ ‫الیەن���ە توركمانەكان���ی كەرك���وك بێ‬ ‫بنەمان‌‪ ،‬چونكە بە‌قس���ەی ئەو "رێژەی‬ ‫دەنگەكانی توركم���ان لەكەركوك لەوە‬ ‫كەمترە کە ئێستا هێناویانەو بەبەراورد‬ ‫بە‌هەڵبژاردنەكانی رابردوش دەنگەكانیان‬ ‫هەڵكشاوە‪".‬‬ ‫رەوەن���د ناڕەزایەتییەكانی توركمانی‬ ‫بە‌"پالن‌و ئەجێن���دای توركیا" ناوبردو‬ ‫وتی"توركی���ا وادەزانێت دەس���توەردان‬

‫ئێستا قۆناغێك ‌ی نوێ‌‬ ‫هاتوه‌ت ‌ه پێشه‌وه‌‪.‬‬ ‫ئێستا هیچ پۆستێك ‌ی‬ ‫به‌غدا له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫پۆسته‌كان ‌ی هه‌رێم‬ ‫نیه‌‪ ،‬چونك ‌ه ئێستا‬ ‫هه‌مو مان به‌لیستی‌‬ ‫جیاواز به‌شداریمان‬ ‫له‌هه‌ڵبژاردندا كردوه‌‌و‬ ‫بە‌شاند ‌ی جیا جیاش‬ ‫چوینه‌ت ‌ه به‌غدا‬ ‫لەكەرك���وك وەك عەفرین بۆی دەچێتە‬ ‫سەر‪ ،‬كەركوك قواڵیی هەیە لەعێراقداو‬ ‫ئەوەی پێ ناكرێت"‪.‬‬ ‫بەپێی قس���ەی جێگری لێپرس���راوی‬ ‫مەڵبەندی كەركوك���ی یەكێتی‪ ،‬توركیا‬ ‫دەیەوێ���ت لەڕێگ���ەی توركمانەكان���ی‬ ‫كەركوكەوە فشار لەس���ەر كورد بكات‬ ‫تاوەكو كەركوك لەكورد دابڕێنێت‌‪ .‬الیەنە‬ ‫توركمانەكانی���ش دوای ئەمە كەوتون‌و‬ ‫چاویان بەبون���ی ك���ورددا هەڵنایەت‌‪.‬‬ ‫وتیش���ی "ئەوەش تاكە مەبەستیانە كە‬ ‫هیچ خزم���ەت بە‌پێكهات���ەی توركمانی‬ ‫شارەكە ناكات"‪.‬‬ ‫رۆژی یەكشەممەی رابردو كۆمسیۆن‬ ‫لەبەیاننامەیەكدا لەس���ەر لێكەوتەكانی‬ ‫ئەنجام���ی هەڵبژاردنەك���ە رایگەیاندبو‪،‬‬ ‫سەرجەم ئەو داتایانەی لەپارێزگاکانەوە‬

‫پرۆسەی دەنگدان‬ ‫گەیشتون لەگەڵ داتای سێرڤەرکانیاندا‬ ‫بەراوردکراون‌و س���ەرجەمیان دروس���ت‬ ‫بون‪ ،‬بەاڵم نەتوانراوە ئەمە بۆ كەركوك‬ ‫ئەنج���ام بدرێ���ت بەهۆی ئ���ەوەی لەو‬ ‫پارێزگای���ە الیەنگران���ی چەند حزبێك‬ ‫دەس���تیان بەس���ەر ك���ۆگاو بنكەكانی‬ ‫دەنگداندا گرتوە‪.‬‬ ‫رەوەن���د مەال مەحم���ود لەوبارەیەوە‬ ‫ئام���اژەی ب���ەوەدا كە ه���ەر لە‌یەكەم‬ ‫رۆژی تەواوبون���ی هەڵبژاردنەكەوە‪ ،‬ئەو‬ ‫شوێنانەی كە س���ندوقەكانی دەنگدانی‬ ‫لێیە هەموی لەالیەن هێزی "میلیش���یاو‬ ‫چەت���ەوە" دەس���تی بەس���ەرداگیراوە‬ ‫ک���ە "میلیش���یای توركم���ان‌و هەندێك‬ ‫لە‌میلیش���یای عەرەبین‌و لەچوارچێوەی‬ ‫هێزەكانی حەشدی شەعبیدان"‪ .‬‬ ‫بەپێی قس���ەی رەوەند ئەو وێستگەو‬

‫ك���ۆگای كۆكردنەوەی دەنگانە دەكەونە‬ ‫ن���او ش���اری كەركوك‌و هەندێكیش���ان‬ ‫لە‌حەویج���ەو داقوقن‪ .‬وتیش���ی "ئەوە‬ ‫قبوڵ ناكەین‌و رێگەی یاسایی بەرامبەر‬ ‫بەو كارانە دەگرینە بەر‪".‬‬ ‫جەختی���ش دەكات���ەوە لەڕێگەی ئەو‬ ‫دەنگانەی كە لەكەركوك بەدەس���تیان‬ ‫هێن���اون بە‌دانوس���تان دەتوانن پێگەو‬ ‫س���ەنگی كورد لە‌كەرك���وك بگێڕنەوە‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم گلەی���ی لە‌الیەن���ە كوردییەكان‬ ‫لەكەركوك كرد كە تا ئێستا لەسەر ئەو‬ ‫بابەتە دەنگیان نەبوە‪.‬‬ ‫الی خۆیەوە جەمال ش���ان سەرۆكی‬ ‫ئەنجومەن���ی حزب���ی نیش���تمانی‬ ‫توركم���ان بۆ ئاوێنە باس���ی لەوە كرد‬ ‫ك���ە ئ���ەو ناڕەزایەتییان���ەی توركمان‬ ‫لەكەرك���وك بەه���ۆی ئەوەوەی���ە ك���ە‬

‫بەڵگە هەیە "س���اختەكاریی بێشومار"‬ ‫لەهەڵبژاردنەك���ەدا ك���راوە‪ ،‬چونك���ە‬ ‫بەقس���ەی ئەو "ئەگەر س���اختەكاریی‬ ‫نەبوای���ە توركمان دەب���و زیاتر لە‌چوار‬ ‫كورسی بهێنایە نەك سێ كورسی"‪.‬‬ ‫ئەو رەتیدەكات���ەوە هیچ چەكدارێكی‬ ‫توركمان دەس���تی بەس���ەر س���ندوقدا‬ ‫گرتبێت لەكەركوك‌و باسی لەوە كرد كە‬ ‫توركمان بەشێوەیەكی مەدەنی رێگەیان‬ ‫لەوە گرت���وە س���ندوقەكانی دەنگدان‬ ‫لە‌كەرك���وك ببرێن���ە دەرەوە‪ ،‬چونكە‬ ‫دەستكاریی دیكەی دەنگەكان دەكرێت‌‪.‬‬ ‫بەقس���ەی ئەو‪ ،‬ئ���ەو رێگرییەش لە‌ناو‬ ‫شاری كەركوك‌و لە‌داقوق‌و لە‌حەویجەش‬ ‫كراوە‪.‬‬ ‫جەختیش���ی كردەوە كە كۆمس���یۆن‬ ‫خ���ۆی تۆمەتب���ارە ب���ەوەی دەس���تی‬

‫هەب���وە لە‌پێش���ێلكارییەكاندا‪ .‬ئەوەش‬ ‫لەالیەن كۆمسیار‪ ،‬س���ەعید كاكەییەوە‬ ‫پشتڕاس���تكراوەتەوە‪ ،‬بۆیە كۆمسیۆن‬ ‫ئەوەی دەیڵێ���ت تەنیا بۆ بەرگریكردنە‬ ‫لەخ���ۆی‌و لەو "س���اختەكاریانەی لەناو‬ ‫كۆمسیۆن ئەنجام دراون"‪.‬‬ ‫بە‌ب���ڕوای ئ���ەو س���ەركردەیەی‬ ‫توركم���ان ئەگ���ەر ئەنجام���ەكان بەو‬ ‫ش���ێوەیە بڕۆن‌و لێكۆڵینەوە نەكرێت‌و‬ ‫داواكارییەكانی توركمان بۆ ژماردنەوەی‬ ‫دەس���تیی دەنگەكان نەكرێ���ت‪ ،‬ئەوە‬ ‫توركم���ان ب���ەردەوام دەب���ن لەس���ەر‬ ‫ناڕەزایەتییەكان‪،‬بەاڵم هەر بەش���ێوەی‬ ‫ئاشتیانە‪.‬‬ ‫سەبارەت بەوەی الیەنە توركمانەكان‬ ‫تۆمەتباردەكرێ���ن بەوەی ك���ە لەالیەن‬ ‫توركی���اوە هاندەدرێن ب���ۆ ناڕەزایەتی‬ ‫لەكەرك���وك‪ ،‬جەمال ش���ان وتی "هیچ‬ ‫شتێك نییە بیسەلمێنێت توركیا لەپشت‬ ‫ئەو ناڕەزایەتیانەوەیە‪ .‬ناڕەزایەتییەكان‪،‬‬ ‫ناڕەزایەتی خۆڕس���كی توركمانەكانن‌و‬ ‫پەیوەندیان بە‌كاروباری توركمانەكانەوە‬ ‫هەیە"‪.‬‬ ‫ئ���ەوەش لەكاتێكدای���ە ك���ە‬ ‫لەپەیوەندییەك���ی تەلەفۆنی���دا رەجەب‬ ‫تەی���ب ئەردۆغان بە‌موقتەدا س���ەدر‪-‬ی‬ ‫راگەیاندبو كە لە‌كەرك���وك لە‌ئەنجامی‬ ‫هەڵبژاردنەكان���دا "س���تەم لە‌پێكهاتەی‬ ‫توركمان كراوە"‪.‬‬ ‫جەمال شان لەوبارەیەوە وتی "ئەوانە‬ ‫ش���تی راگەیاندن���ن‪ ،‬وەك لەمالو لەوال‬ ‫پشتیوانی ئەمریكا بۆ كورد‌و پشتیوانی‬ ‫ئێران بۆ ش���یعە دەبیستین‪ .‬واتە ئەمە‬ ‫تەنیا لەب���ارەی توركیاوە نابیس���تین‪،‬‬ ‫بەڵكو دەبیس���تین كە واڵتانی دراوسێی‬ ‫عێراق پش���تیوانی لەو الیەنە عێراقیانە‬ ‫دەكەن ك���ە بەنزیكی خۆیانیان دەزانن‪.‬‬ ‫قاس���م س���لێمانی دەبینی���ن لەبەغدا‪،‬‬ ‫باڵی���ۆزی ئەمریكا لەبەغ���دا بەهەمان‬ ‫شێوە كار دەكات بۆ ئەوەی كاریگەری‬ ‫هەبێ���ت‪ ،‬ئەمە تەنی���ا توركیا نییە بەو‬ ‫جۆرە دەكات‪".‬‬

‫هەنوکە‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫‪5‬‬

‫ئایا الیه‌نه‌ ناڕازیه‌كان به‌ره‌یه‌كی هاوبه‌ش بۆ هه‌ڵبژرادنی كوردستان پێكده‌هێنن؟‬

‫"به‌ره‌یه‌ك ‌ی هاوبه‌ش ته‌نها پێشنیاز‌و قسه‌یه‌"‬ ‫ئا‪ :‬ئومێد عومه‌ر‬ ‫بڕیاره‌ رۆژی ‪30‬ی مانگی ئه‌یلولی‬ ‫داهاتو هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی‬ ‫كوردستان به‌ڕێوه‌ بچێت‪ .‬پاش‬ ‫ئه‌و هه‌مو گومانانه‌ی له‌سه‌ر پاكی‌و‬ ‫بێگه‌ردیی هه‌ڵبژاردنی ئه‌نجومه‌نی‬ ‫نوێنه‌رانی عێراق هاتنه‌ ئاراوه‌‌و‬ ‫سه‌ره‌نجام بوه‌ هۆی ئه‌وه‌ی‬ ‫په‌رله‌مانی عێراق بڕیاری به‌ده‌ست‬ ‫هه‌ژماركردنه‌وه‌ی ده‌نگی (‪)%10‬‬ ‫ی سندوقه‌كان بدات‪ ،‬ئه‌وه‌ی‬ ‫له‌ئێستاوه‌ بۆته‌ جێگه‌ی سه‌رنج‌و‬ ‫پرسیاری خه‌ڵك‌و چاودێران ئه‌وه‌یه‌‪،‬‬ ‫ئاخۆ بە‌چ میكانیزمێك متمانه‌ی‬ ‫خه‌ڵك بە‌هه‌ڵبژاردن‌و ده‌نگدان‬ ‫به‌ده‌ست ده‌هێنرێته‌وه‌و گومانه‌كان‬ ‫ده‌ڕه‌وێنرێنه‌وه‌؟ پاشان ئایا ئه‌و‬ ‫ده‌نگۆیانه‌ ده‌بنه‌ راستی كه‌ باس‬ ‫له‌پێكهێنانی به‌ره‌یه‌ك له‌نێوان‬ ‫الیه‌نه‌ ناڕازییه‌كاندا ده‌كه‌ن بۆ‬ ‫هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی كوردستان؟‬ ‫ل���ه‌و باره‌ی���ه‌وه‌ ن���ه‌وزاد س���اڵح‬ ‫ئه‌ندامی‌ به‌ش���ی‌ هه‌ڵبژاردن‌و ئاماری‌‬ ‫هاوپه‌یمان���ی‌ ب���ۆ دیموكراس���ی‌‌و‬ ‫دادپ���ه‌روه‌ری‌‪ ،‬بە‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫"ئێمه‌‌و الیه‌نه‌كان���ی‌ دیكه‌ به‌رده‌وام‬ ‫پێداگر بوین له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی‌ پێویسته‌‬ ‫تۆماری‌ ده‌نگ���ده‌ران له‌ناوی‌ دوباره‌‌و‬ ‫مردوان‌و ئ���اواره‌كان پاك بكرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئێس���تاش ده‌مانه‌وێ���ت پرۆس���ه‌ی‌‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن بە‌نیمچ���ه‌ ئه‌لكترۆن���ی‌‬ ‫ئه‌نج���ام بدرێت‪ ،‬واته‌ ب���ا ده‌نگده‌ر‬ ‫فۆرم���ی‌ ده‌نگدانه‌ك���ه‌ی‌ بخاته‌ نێو‬ ‫سندوقه‌ ئه‌لكترۆنیه‌كان‪ ،‬به‌اڵم دواتر‬ ‫ده‌نگه‌كان به‌ده‌س���ت جیا بكرێنه‌وه‌‌و‬ ‫له‌گه‌ڵ ژماره‌ ئه‌لكترۆنیه‌كان به‌راورد‬ ‫بكرێنه‌وه‌"‪.‬‬

‫سەرکردەی الیەن ناڕازییەکان‬ ‫الی خۆیه‌وه‌ زمناكۆ جه‌الل به‌رپرسی‌‬ ‫ژوری‌ هه‌ڵبژاردنی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆران‬ ‫بە‌ئاوێن���ه‌ی وت ئ���ه‌وان وه‌ك ژوری‌‬ ‫هه‌ڵبژاردنی‌ بزوتنه‌وه‌كه‌ س���ه‌رقاڵی‌‬ ‫لێكۆڵینه‌وه‌ن له‌ژماره‌ی‌ ئه‌و كورسی‌و‬ ‫ده‌نگانه‌ی‌ له‌هه‌ڵبژاردنی‌ ‪12‬ی‌ ئایاری‌‬ ‫ئه‌مس���اڵ بۆ هه‌ڵبژاردنی‌ ئه‌نجومه‌نی‌‬ ‫نوێنه‌ران���ی‌ عێراق بۆی���ان دانراوه‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و وتی‌ "ب���ۆ هه‌ڵبژاردن���ی‌ ‪30‬ی‌‬ ‫ئه‌یل���ول‌و به‌رێوه‌چون���ی‌ پرۆس���ه‌ی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردن له‌كوردستان كاتی‌ زۆرمان‬ ‫له‌به‌رده‌ست ماوه‌‌و جارێ‌ زوه‌ قسه‌ی‌‬ ‫له‌سه‌ر بكه‌ین‪ .‬كه‌ كاتی‌ هات قسه‌ی‌‬ ‫خۆمانی‌ له‌سه‌ر ده‌كه‌ین"‪.‬‬

‫له‌الیه‌كی تره‌وه‌ راگه‌یاندنی‌ ئه‌نجام ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ڵبژاردن���ی‌ په‌رله‌مان���ی‌ عێ���راق‬ ‫داواش له‌كۆمه‌ڵگه‌ی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌‌و په‌یوه‌ندییه‌كانی‌ الیه‌نه‌ ناڕازییه‌كانی‌‬ ‫رێكخ���راوه‌ بیانیی���ه‌كان ده‌كات توندوتۆڵتر كردوه‌‪ ،‬به‌جۆرێك هه‌ندێك‬ ‫له‌نزیك���ه‌وه‌ چاودێ���ری‌ پرۆس���ه‌ی‌ ج���ار س���ه‌ركرده‌كانیان داوا ده‌كه‌ن‬ ‫هه‌ڵبژاردنی‌ ‪30‬ی‌ ئه‌یلولی‌ ئه‌مس���اڵ له‌كوردس���تان‌و عێراق پێكه‌وه‌ وه‌ك‬ ‫بكه‌ن‌و بوار بە‌ساخته‌كردن‌و گۆرینی‌ یه‌ك تیم كار بك���ه‌ن‪ .‬ئه‌مه‌ش بۆته‌‬ ‫ئه‌نجام���ی‌ هه‌ڵبژاردنه‌ك���ه‌ ن���ه‌ده‌ن‪ .‬هۆی باڵوبونه‌وه‌ی ده‌نگۆی‌ پێكهێنانی‌‬ ‫وتیش���ی ئه‌وان "ئێمه‌ وه‌ك به‌ش���ی‌ به‌ره‌یه‌ك له‌نێوان بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆران‪،‬‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن‌و ئام���اری‌ هاوپه‌یمانی‌ كۆمه‌ڵی‌ ئیس�ل�امی‌‪ ،‬هاوپه‌یمانی‌ بۆ‬ ‫هه‌مو ئ���ه‌و ئامێره‌ پێش���كه‌وتوانه‌ی‌ دیموكراسی‌‌و دادپه‌روه‌ری‌‪ ،‬یه‌كگرتوی‌‬ ‫له‌به‌رده‌ستماندایه‌ به‌كاری‌ ده‌هێنن بۆ ئیس�ل�امی له‌هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی‬ ‫رێگریكردن له‌ساخته‌كاری‌"‪.‬‬ ‫كوردس���تاندا‪ .‬هه‌ندێ���ك جاری���ش‬

‫ناوی حیزبی ش���یوعی‌و بزوتنه‌وه‌ی‬ ‫ئیسالمیش وه‌ك ئه‌ندامی ئه‌و به‌ره‌یه‌‬ ‫ده‌نێنرێت‪ ،‬كه‌ گوایه‌ بڕیاره‌ به‌رامبه‌ر‬ ‫بە‌یه‌كێتی‌‌و پارتی‪.‬‬ ‫له‌و باره‌یه‌وه‌ رێبوار حه‌مه‌د وته‌بێژی‌‬ ‫فه‌رمیی‌ كۆمه‌ڵی‌ ئیسالمی‌ كوردستان‬ ‫بە‌ئاوێنه‌ی راگه‌یاند "ئه‌وه‌ی‌ له‌باره‌ی‌‬ ‫دروس���تكردنی‌ به‌ره‌یه‌ك���ی‌ هاوبه‌ش‬ ‫ده‌وترێن ته‌نها پێش���نیاز‌و قس���ه‌یه‌‌و‬ ‫تا ئێس���تا هی���چ یه‌كێك ل���ه‌و چوار‬ ‫حزبە‌بە‌فه‌رمی‌ داوای‌ پێكهێنانی‌ ئه‌و‬ ‫به‌ره‌یه‌ی‌ نه‌كردوه‌"‪.‬‬ ‫جه‌ختیشی كرده‌وه‌ "كۆمه‌ڵ باوه‌ڕی‌‬ ‫به‌وه‌ هه‌یه‌ له‌گ���ه‌ڵ چوار الیه‌نه‌كه‌ی‌‬ ‫دیكه‌ هه‌ماهه‌نگی‌ بكه‌ی���ن‌و پێكه‌وه‌‬ ‫كار ب���ۆ رێگریك���ردن له‌ئه‌نجامدانی‌‬ ‫س���اخته‌كاری‌ بكه‌ین‪ .‬م���ن پێموایه‌‬ ‫جارێ‌ زوه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ قس���ه‌ له‌س���ه‌ر‬ ‫ئ���ه‌وه‌ بكه‌ی���ن چ���ۆن به‌ش���داری‌‬ ‫له‌هه‌ڵبژاردنی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردستاندا‬ ‫بكه‌ین‪ .‬دڵنیاتان ده‌كه‌مه‌وه‌ هه‌میشه‌‬ ‫ده‌رفه‌تی‌ كاری‌ هاوبه‌ش الی‌ كۆمه‌ڵی‌‬ ‫ئیسالمی‌ پێش���وازی‌ لێكراوه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫بە‌دیاریكراوی‌ دروستكردنی‌ به‌ره‌یه‌ك‬ ‫له‌نێوان الیه‌نه‌ ناڕازییه‌كان تا ئێستا‬ ‫بە‌فه‌رمی‌ له‌نێوان ئه‌و الیه‌نانه‌دا باس‬ ‫نه‌كراوه‌"‪.‬‬

‫له‌به‌رامبه‌ریش���دا د‪.‬بڕیار ره‌ش���ید‬ ‫وته‌بێژی‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ كوردستان‬ ‫رایده‌گه‌یه‌نێت دروستكردنی‌ به‌ره‌یه‌ك‬ ‫له‌نێ���وان الیه‌ن���ه‌ ناڕازییه‌كاندا هیچ‬ ‫كاریگه‌رییه‌ك���ی‌ له‌س���ه‌ر ده‌نگه‌كانی‌‬ ‫یه‌كێت���ی‌ نابێ���ت‪ .‬ئه‌و وت���ی‌ "ئێمه‌‬ ‫چ���اوه‌ڕوان ده‌كه‌ی���ن له‌هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫په‌رله‌مانی‌ كوردستاندا ده‌نگه‌كانمان‬ ‫زیات���ر بكات‌و ئ���ه‌و كه‌موكوڕییانه‌ی‌‬ ‫له‌چه‌ن���د ناوچه‌یه‌ك هه‌ب���وه‌ به‌زویی‌‬ ‫چاره‌س���ه‌ریان بكه‌ین‪ .‬من چاوه‌ڕوان‬ ‫ده‌ك���ه‌م له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌ په‌رله‌مانی‌‬ ‫كوردس���تاندا ده‌نگه‌كان���ی‌ گۆڕان‌و‬ ‫هاوپه‌یمانی‌‌و كۆمه‌ڵ‌و یه‌كگرتو زیاتر‬ ‫ك���ه‌م بك���ه‌ن‪ ،‬به‌هۆی‌ ئ���ه‌و به‌ڵێنه‌‬ ‫گه‌ورانه‌ی‌ بە‌خه‌ڵكیانداو جێبه‌جێیان‬ ‫نه‌كرد"‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئه‌و ده‌نگۆیانه‌ی‌ ده‌وترێن‬ ‫ئه‌گ���ه‌ر چ���وار الیه‌نه‌ك���ه‌ به‌ره‌یه‌ك‬ ‫دروست بكه‌ن‪ ،‬ئه‌وا له‌به‌رامبه‌ریشدا‬ ‫یه‌كێت���ی‌‌و پارت���ی‌ بە‌یه‌ك لیس���ت‬ ‫به‌ش���داری‌ له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان ده‌كه‌ن‪ ،‬ئ���ه‌و وتی‌ "تا‬ ‫ئێس���تا یه‌كێتی‌ بە‌فه‌رمی‌‌و نافه‌رمی‌‬ ‫باسی‌ دروستكردنی‌ لیستی‌ هاوبه‌شی‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ پارت���ی‌ نه‌ك���ردوه‌‪ .‬ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ده‌وترێ���ت له‌چوارچێ���وه‌ی‌ قس���ه‌‌و‬

‫بۆچونی‌ جی���ا جیای���ه‌‪ .‬ئێمه‌ وه‌ك‬ ‫یه‌كێتی‌ به‌هیچ ش���ێوه‌یه‌ك دژایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫دروس���تبونی‌ به‌ره‌یه‌كی‌ هاوبه‌ش���ی‌‬ ‫ئه‌و چوار الیه‌ن���ه‌ یان وه‌ك هه‌ندێك‬ ‫جار ده‌ڵێن ش���ه‌ش الیه‌نین‪ ،‬ناكه‌ین‪.‬‬ ‫ئێم���ه‌ وه‌ك ئ���ه‌وان نی���ن به‌رنامه‌ی‌‬ ‫ئه‌وان ب���ۆ دژایه‌تیكردن���ی‌ یه‌كێتی‌‌و‬ ‫كاسایه‌تیه‌كانی‌ یه‌كێتییه‌"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا عه‌لی‌ حس���ێن ئه‌ندامی‌‬ ‫س���ه‌ركردایه‌تی‌ پارت���ی‌ دیموكرات ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬له‌باره‌ی‌ دروستكردنی‌‬ ‫لیستێكی‌ هاوبه‌شی‌ یه‌كێتی‌‌و پارتی‌‬ ‫بە‌ئاوێن���ه‌ی‌ راگه‌یان���د ت���ا ئێس���تا‬ ‫هی���چ قس���ه‌یه‌ك له‌س���ه‌ر چۆنیه‌تی‌‬ ‫به‌ش���داریكردنی‌ الیه‌ن���ه‌كان ب���ۆ‬ ‫هه‌ڵبژاردنی‌ په‌رله‌مانی‌ كوردس���تان‬ ‫نه‌كراوه‌‪ .‬وتیش���ی‌ "ته‌نها سێ‌ رۆژه‌‬ ‫مۆڵه‌ت بە‌لیست‌و الیه‌نه‌كانی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان دراوه‌ ك���ه‌ ناوی‌ خۆیان‬ ‫له‌كۆمس���یۆنی‌ بااڵی‌ هه‌ڵب���ژاردن‌و‬ ‫راپرس���ی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان تۆمار‬ ‫بكه‌ن‪ .‬ئه‌وه‌ی‌ هه‌یه‌‪ ،‬سه‌رقاڵیی‌ هه‌مو‬ ‫الیه‌نه‌كانه‌ بە‌ئه‌نجام���ی‌ هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫په‌رله‌مان���ی‌ عێراق���ه‌وه‌‪ .‬پێموابێت‬ ‫كاتمان زۆر ماوه‌ بۆ بڕیاردان له‌سه‌ر‬ ‫شێوازی‌ به‌شداریكردن له‌هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫په‌رله‌مانی‌ كوردستاندا"‪.‬‬

‫دروستكردن ‌ی‬ ‫به‌ره‌یه‌ك له‌نێوان‬ ‫الیه‌نه‌ ناڕازیه‌كاندا‬ ‫هیچ كاریگه‌ریه‌كی‌‬ ‫له‌سه‌ر ده‌نگه‌كانی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ نابێت‪ ،‬ئێمه‌‬ ‫چاوه‌ڕوان ده‌كه‌ین‬ ‫له‌هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫په‌رله‌مانی‌ كوردستاندا‬ ‫ده‌نگه‌كانمان زیاتر‬ ‫بكات‬

‫د‪.‬رێبوار كه‌ریم‪ :‬كه‌سانێك له‌ناو یه‌كێت ‌ی توش ‌ی نه‌خۆشی‌ د‪ .‬به‌رهه‌م بون‬

‫تا ئێستا بریار ‌ی كۆتاییمان نه‌داوه‌ له‌سه‌ر به‌شداریكردن له‌پرۆسه‌ ‌ی سیاس ‌ی عێراق‬ ‫ئا‪ :‬ئومێد‬ ‫ی‬ ‫د‪.‬رێبوار كه‌ریم وته‌بێژی‌ هاوپه‌یمان ‌‬ ‫بۆ دیموكراسی‌‌و دادپه‌روه‌ری‌‪،‬‬ ‫له‌م گفتوگۆیه‌ی‌ ئاوێنه‌دا ده‌ڵێت‬ ‫ی‬ ‫ی نیشتمان ‌‬ ‫"كه‌سانێك له‌ناو یه‌كێت ‌‬ ‫كوردستان توشی‌ نه‌خۆشی‌ د‪.‬‬ ‫به‌رهه‌م بون‪ ،‬بۆی ‌ه به‌رده‌وام‬ ‫ی تۆم ‌هت‌و‬ ‫ی به‌خشینه‌وه‌ ‌‬ ‫خه‌ریك ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌واڵی‌ ناڕاست‌و شێواندن ‌‬ ‫راستیه‌كانن"‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬به‌م دوایان���ه‌ ده‌نگۆیه‌ك‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌ڵداوه‌ له‌س���ه‌ر هه‌وڵه‌كان ‌‬ ‫سه‌ر ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌رهه‌م س���اڵه‌ح بۆ به‌ده‌س���تهێنان ‌‬ ‫پۆس���تی‌ س���ه‌رۆك كۆماری‌ عێراق‌و‬ ‫ده‌س���تبه‌رداربونی‌ ل ‌ه هاوپه‌یمانی‌ بۆ‬ ‫دیموكراس���ی‌‌و دادپه‌روه‌ری‌‪ ،‬ده‌توانن‬ ‫ئه‌م ده‌نگۆیه‌ پشتراست ده‌كه‌بنه‌وه‌؟‬

‫ی‬ ‫كۆماری‌ عێراق یان هه‌ر پۆس���تێك ‌‬ ‫ی له‌عێ���راق یان كوردس���تان‬ ‫س���یاد ‌‬ ‫وه‌ربگرێت‪ ،‬هیچ راس���تییه‌كیان تێدا‬ ‫ی‬ ‫ێ بنه‌م���ان‪ .‬ئه‌وانه‌ ‌‬ ‫ی ب‌‬ ‫نیه‌‌و قس���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ئه‌م قس���انه‌ دروست ده‌كه‌ن كێشه‌ ‌‬ ‫پۆس���تیان نیه‌‪ ،‬به‌ڵكو نه‌خۆش���یی‌‬ ‫پۆس���تیان هه‌ی���ه‌‪ .‬هاوپه‌یمان���ی‌ بۆ‬ ‫ی‬ ‫دیموكراس���ی‌‌و دادپ���ه‌روه‌ری‌ باوه‌ڕ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌م واڵت���ه‌ ب ‌ه پێدان ‌‬ ‫وایه‌ كێش���ه‌ ‌‬ ‫پۆست‌و پۆستكاری‌‌و كڕین‌و فرۆشتن‬ ‫ب ‌ه پۆس���ته‌و‌ه چاره‌سه‌ر نابێت‪ .‬ئێم ‌ه‬ ‫پێمان وایه‌ كێشه‌كان به‌ به‌رنامه‌رێژی‌‌و‬ ‫پالنی‌ س���ه‌ركه‌وتو چاره‌سه‌ر ده‌بن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫كاك د‪.‬به‌ره���ه‌م ب���اوه‌ڕی‌ ت���ه‌واو ‌‬ ‫ی گه‌ور‌ه‬ ‫به‌و‌ه هه‌یه‌ ك��� ‌ه به‌رنامه‌رێژ ‌‬ ‫ی‬ ‫له‌پێناو چاكسازی‌‌و باشكردنی‌ ژیان ‌‬ ‫خه‌ڵك‌و ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌م واڵته‌‪،‬‬ ‫چاره‌سه‌ری‌ گونجاو‌و پێویسته‌‪.‬‬

‫ئاوێنه‌‪ :‬هه‌میشه‌ باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن‬ ‫ی پۆستی‌ ب ‌ه د‪.‬به‌رهه‌م ساڵه‌ح‬ ‫د‪ .‬رێب���وار كه‌ری���م‪ :‬ئ���ه‌و ده‌نگۆ‌و یه‌كێت ‌‬ ‫ی ده‌ڵێن كاك د‪.‬به‌رهه‌م داوه‌‌و به‌اڵم ره‌تیكردۆته‌وه‌‪ ،‬ده‌كرێت‬ ‫قسه‌و باسانه‌ ‌‬ ‫پشت له‌هاوپه‌یمانی‌ بۆ دیموكراسی‌‌و پێمان بڵێن چه‌ند پۆست‌و چ پۆستێك‬ ‫ی ده‌كات‌و له‌گه‌ڵ حزب ‌ه بوه‌؟‬ ‫دادپ���ه‌روه‌ر ‌‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتداره‌كانی‌ كوردستان رێك‬ ‫د‪ .‬رێب���وار كه‌ریم‪ :‬له‌ن���او یه‌كێتی‌‬ ‫ی سه‌رۆك‬ ‫ده‌كه‌وێت بۆ ئه‌وه‌ی‌ پۆست ‌‬

‫ی‬ ‫نیش���تمانی‌ كوردس���تان ‪ 3‬پۆست ‌‬ ‫گه‌وره‌ خرایه‌ ب���ه‌رده‌م كاك به‌رهه‌م‪،‬‬ ‫ی‬ ‫وه‌ك پۆس���تی‌ س���ه‌رۆك كۆم���ار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫عێراق‌و پۆستی‌ سه‌رۆك ‌‬ ‫ی هه‌رێمی‌ كوردستان‪ ،‬ئه‌ویش‬ ‫وه‌زیران ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌رێكه‌وتن له‌گه‌ڵ پارتی‌ دیموكرات ‌‬ ‫ی بااڵش‬ ‫ی حزب ‌‬ ‫كوردس���تان‪ .‬پۆستێك ‌‬ ‫خرای���ه‌ ب���ه‌رده‌م كاك به‌ره���ه‌م ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی پۆستی‌ سكرتێر ‌‬ ‫ئه‌ویش وه‌رگرتن ‌‬ ‫گشتی‌ یه‌كێتی‌ نیشتمانی‌ كوردستان‬ ‫ی‬ ‫ب���و‪ ،‬به‌اڵم س���ه‌رجه‌م پۆس���ته‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ره‌تك���رده‌وه‌‪ .‬ئ���ه‌و ب���ۆ وه‌رگرتن ‌‬ ‫ی‬ ‫پۆس���ت نه‌هاتۆت���ه‌ مه‌یدانه‌كه‌‪ ،‬پێ ‌‬ ‫وای ‌ه به‌ پرۆژه‌ی‌ مه‌زن‌و پالنی‌ گه‌ور‌ه‬ ‫ده‌توانرێ���ت گۆان���كاری‌ گ���ه‌وره‌ به‌‬ ‫ی‬ ‫قازانجی‌ ئ���ه‌م واڵته‌ روبدات‪ .‬یه‌كێت ‌‬ ‫وت���ی‌ كۆنگره‌ی���ه‌ك ده‌به‌س���تین ك ‌ه‬ ‫تێی���دا كاك به‌رهه‌م س���اڵح ده‌كه‌ین ‌ه‬ ‫ی حزبه‌كه‌ بۆ چوار‬ ‫سكرتێری‌ گش���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫س���اڵی‌ داهاتو‪ ،‬كاك به‌رهه‌م قبوڵ ‌‬ ‫نه‌كرد‪ .‬من پرس���یارێك له‌و كه‌سان ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ده‌كه‌م ك ‌ه هه‌میش ‌ه هه‌وڵی‌ شێواندن ‌‬ ‫راس���تیه‌كان ده‌ده‌ن‪ :‬ئه‌گ���ه‌ر كاك‬ ‫ی پۆس���ت‌و پله‌و‬ ‫به‌رهه‌م بۆ وه‌رگرتن ‌‬ ‫پایه‌ی‌ حزبی‌‌و حكوم���ی‌ هه‌وڵبدات‪،‬‬ ‫ی‬ ‫چ���ۆن پۆس���تی‌ س���ه‌رۆك كۆمار ‌‬

‫ی‬ ‫عێراقی‌ ره‌تده‌كرده‌وه‌؟ چۆن پۆست ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هه‌رێم ‌‬ ‫ی وه‌زیران ‌‬ ‫سه‌رۆكی‌ ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی ره‌ت ده‌كرده‌وه‌؟ چۆن‬ ‫كوردس���تان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی گه‌وره‌ی‌ حزب ‌‬ ‫ی له‌پۆس���تێك ‌‬ ‫پشت ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌كرد ك ‌ه ئه‌ویش س���كرتێری‌ گشت ‌‬ ‫ی نیشتمانی‌ كوردستانه‌؟!‬ ‫یه‌كێت ‌‬ ‫من پێموایه‌ ئه‌و ك ‌هس‌و الیه‌نه‌ی‌ ئه‌م‬ ‫ی‬ ‫جۆر‌ه قسانه‌ ده‌وروژێنێت "نه‌خۆش ‌‬ ‫د‪.‬به‌رهه‌م"یان گرتوه‌‪ ،‬ده‌یانه‌وێت به‌م‬ ‫قس���انه‌یان ئامانجه‌ گه‌وره‌كان بچوك‬ ‫بكه‌نه‌وه‌‪.‬‬

‫ی ئێمه‌یه‌‌و‬ ‫ئه‌مه‌ به‌ره‌ی‌ راس���ته‌قینه‌ ‌‬ ‫ی بۆ دانراوین نه‌ك‬ ‫پێمان وایه‌ كورس ‌‬ ‫ی‬ ‫ی راسته‌قینه‌ ‌‬ ‫ی ده‌نگ‌و كورس ‌‬ ‫ئه‌وه‌ ‌‬ ‫خۆم���ان بێت‪ .‬به‌هیچ ش���ێوه‌یه‌ك ب ‌ه‬ ‫ی رێكه‌وتن‌و س���ازان نین له‌گه‌ڵ‬ ‫نیاز ‌‬ ‫ی‬ ‫هێزگه‌لێك ده‌نگی‌ ده‌نگده‌رانیان دز ‌‬ ‫بێت‪ .‬سیاسه‌ت به‌فرت‌و فێل ناكرێت‪.‬‬ ‫ی ئێم ‌ه له‌گه‌ڵ ئه‌و پێنج حزبه‌ی ‌ه‬ ‫به‌ره‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ك���ه‌ ده‌نگی���ان دزراوه‌‪ ،‬نه‌ك یه‌كێت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی���ان الیه‌نێك���ی‌ تری‌ ئ���ه‌م هه‌رێم ‌‬ ‫كوردستانه‌‪.‬‬

‫ئاوێن���ه‌‪ :‬له‌گه‌ڵ ئه‌و حزبانه‌ی‌ وه‌ك‬ ‫ی یان‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬هی���چ هه‌وڵێكی‌ حزب ‌‬ ‫ی هاوپه‌یمانی‌ خۆتان باس���یان ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫ی هه‌یه‌ بۆ لێك نزیكبونه‌وه‌ ‌‬ ‫هاورێیه‌ت ‌‬ ‫فراكس���یۆنێكی‌ هاوب���ه‌ش دروس���ت‬ ‫به‌رهه‌م ساڵح له‌یه‌كێتی‌؟‬ ‫ده‌كه‌ن له‌په‌رله‌مانی‌ عێراق؟‬ ‫د‪ .‬رێب���وار كه‌ریم‪ :‬پێمخۆش��� ‌ه بۆ‬ ‫د‪ .‬رێبوار كه‌ریم‪ :‬تا ئێستا ئێمه‌‌و‬ ‫هه‌موالیه‌ك���ی‌ رون بكه‌ین���ه‌وه‌‪ ،‬ئێم ‌ه‬ ‫ی دیك ‌ه ك ‌ه ئه‌وانیش الیه‌نه‌ ده‌ن���گ ل���ێ دزراوه‌كان هیچ‬ ‫ێ الیه‌ن ‌‬ ‫له‌گه‌ڵ س ‌‬ ‫ی ئیسالمی‌‌و بریارێكی‌ كۆتاییمان نه‌داو‌ه له‌س���ه‌ر‬ ‫بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆران‌و كۆمه‌ڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی سیاس ‌‬ ‫یه‌كگرتوی‌ ئیس�ل�امی‌ كوردس���تانن‪ ،‬به‌ش���داریكردن له‌پرۆس���ه‌ ‌‬ ‫ی ئێم ‌ه‬ ‫پێم���ان وایه‌ ه���ه‌ر چ���وار الیه‌نه‌ك ‌ه عێراق یان كشانه‌وه‌مان‪ .‬كار ‌‬ ‫ی ئه‌و‬ ‫ی وه‌اڵم ‌‬ ‫كورسی‌‌و ده‌نگیان لێ دزراوه‌‪ .‬له‌گه‌ڵ له‌ئێستادا چاوه‌ڕوانكردن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی تانه‌‌و سكااڵیانه‌ی ‌ه له‌سه‌ر ساخته‌كار ‌‬ ‫ی دیكه‌ ك���ه‌ ئه‌وانیش حزب ‌‬ ‫دوالیه‌ن ‌‬ ‫ی دزین���ی‌ ده‌نگه‌كانمان پێشكه‌ش���مان‬ ‫ش���یوعی‌ كوردس���تان‌و بزوتنه‌وه‌ ‌‬ ‫ئیسالمی‌ كوردستانن‌و كورسیان نیه‌‪ .‬كردون‪.‬‬

‫كێشه‌ی‌ ئه‌م واڵت ‌ه‬ ‫به‌ پێدانی‌ پۆست‌و‬ ‫پۆستكاری‌‌و كڕین‌و‬ ‫فرۆشتن به‌ پۆسته‌وه‌‬ ‫چاره‌سه‌ر نابێت‪ .‬ئێمه‌‬ ‫پێمان وایه‌ كێشه‌كان‬ ‫به‌ به‌رنامه‌رێژی‌‌و‬ ‫پالنی‌ سه‌ركه‌وتو‬ ‫چاره‌سه‌ر ده‌بن‬

‫‪6‬‬

‫کۆمەاڵیەتی‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫سه‌ریاس له‌نێوان شه‌ڕی‌ دو بنه‌ماڵه‌ی‌ خۆیدا كوژرا‬

‫شه‌ش كه‌س له‌به‌رده‌م دادگای‌ شاره‌زور به‌ر قه‌مه‌ی‌ قه‌سابی‌ كه‌وتن‬ ‫ئا‪ :‬ئیمان زه‌ندی‌‬

‫رۆژی‌ ‪2018/5/23‬ی‌ دو بنه‌ماڵه‌ كه‌ خزمی‌‬ ‫یه‌كترن له‌سه‌ر زه‌ویی‌‌و زار له‌به‌رده‌م‬ ‫دادگای‌ لێكۆڵینه‌وه‌ی‌ شاره‌زور به‌گژ یه‌كدا‬ ‫ده‌چن‪ ،‬ئه‌وان شه‌ش كه‌س ده‌بن‪ ،‬پێنجیان‬ ‫بریندار ده‌بن‌و یه‌كێكیشیان ده‌كوژرێت‪،‬‬ ‫‪ ،‬مامیان ده‌ڵێت "كوژراوه‌كه‌ له‌ناوبژیدا‬ ‫گیانی‌ له‌ده‌ست دا"‪.‬‬ ‫رۆسته‌م شێخ ئه‌یوب كه‌ ناوی‌ خوازراو ‌ی‬ ‫مامه‌‌و برای‌ ئه‌و ش����ه‌ش كه‌سه‌یه‌ كه‌ له‌به‌ر‬ ‫كێش����ه‌ی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌ له‌ب����ه‌رده‌م دادگای‌‬ ‫لێكۆڵین����ه‌وه‌ی‌ ش����اره‌زور به‌ش����ه‌رهاتن‌و‬ ‫س����ه‌ره‌نجام گه‌نجێك به‌ناوی‌ (س����ه‌ریاس)‬ ‫ك����وژرا‪ ،‬له‌ب����اره‌ی‌ ئ����ه‌و روداوه‌ی‌ به‌رده‌م‬ ‫دادگای‌ ش����اره‌زور بۆ ئاوێنه‌ی‌ ئاشكرایكرد‬ ‫"م����ن له‌كات����ی‌ روداوه‌ك����ه‌ ل����ه‌وێ‌ نه‌بوم‪،‬‬ ‫به‌راس����تی‌ له‌سه‌ر ش����تێكی‌ وانیه‌ كه‌ دیار‬ ‫بێت وه‌كو كێش����ه‌ی‌ عه‌شائیری‌ ماوه‌ته‌وه‌‪،‬‬ ‫دوات����ر س��ڵ�اویان له‌یه‌كت����ری‌ نه‌ك����ردوه‌‌و‬ ‫چه‌ندینجار ئاشتیشمان كردونه‌ته‌وه‌‌و دوباره‌‬ ‫تێهه‌ڵچونه‌ته‌وه‌"‪.‬‬ ‫بۆ ماوه‌ی‌ دو س����اڵه‌ ئ����ه‌م دو بنه‌ماڵه‌یه‌‬ ‫كێش����ه‌ی‌ زه‌وی‌‌و زاریان كردوه‌ به‌كێش����ه‌ی‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت����ی‌ ب����ۆ خۆی����ان‌و به‌س����وڵحی‌‬ ‫عه‌شائیریش نه‌گه‌شتون به‌ئامانج‪ ،‬مامه‌یان‬

‫وتی‌ "هیچ الیه‌كیان خاوه‌نی‌ مه‌ترێك زه‌و ‌ی‬ ‫نین ئه‌و زه‌ویه‌شی‌ كردویانه‌ به‌كێشه‌ زه‌وی‌‬ ‫هی‌ خزمێكیانه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "س����وێند به‌خوا دو مه‌تر زه‌ویان‬ ‫نیه‌‪ ،‬زه‌وی‌ نه‌هی‌ ماڵی‌ سه‌ریاس بوه‌ نه‌هی‌‬ ‫به‌رامبه‌ر ئه‌م زه‌وییه‌ هی‌ خالۆزامانه‌"‪.‬‬ ‫مام����ه‌ی‌ ئاشكراش����یكرد "به‌ه����ۆی‌ ئه‌و‬ ‫زه‌وی����ه‌وه‌ ده‌مه‌بۆڵه‌ له‌نێوانیاندا دروس����ت‬ ‫ده‌بێ����ت (س) ك����ه‌ ته‌قه‌ی‌ له‌س����ه‌ریاس‌و‬ ‫براكانی‌ كردوه‌‪ ،‬كاتی‌ خۆی‌ دو چه‌قۆ ده‌دات‬ ‫له‌برای‌ س����ه‌ریاس‪ ،‬دواتر(س) درا به‌دادگا‬ ‫زیاتر له‌نۆمانگ زیندانی‌ كرا‪ ،‬ئێمه‌ ویستمان‬ ‫ئه‌و كێشه‌یه‌ سوڵح بكه‌ین به‌اڵم (س) وتی‌‬ ‫ئه‌و له‌من خۆشبیت من لێی‌ خۆشنابم هه‌ر‬ ‫ده‌یكوژم‪ ،‬پێمان وت تۆ هه‌قی‌ ئه‌و خوێنه‌ت‬ ‫الی ‌ه ده‌بێت ت����ۆ داوای‌ لێب����وردن بكه‌یت‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم ئه‌و زۆر ده‌مارگیر بو وتی‌ من هه‌قی‌‬ ‫ئه‌و خوێنه‌م نیه‌ من هه‌قی‌ ئه‌و نۆ مانگه‌ی‌‬ ‫خۆمم ده‌وێت"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "پێش ئه‌م كێشه‌ تازه‌یه‌‪( ،‬س)‬ ‫شه‌رێكی‌ تری‌ له‌گه‌ڵ كه‌سوكاری‌ سه‌ریاس‬ ‫كردوه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم برایه‌كی‌ به‌به‌رد رفاندویه‌تی‌‬ ‫دوات����ر ئه‌ویش رۆش����توه‌ته‌وه‌ ب����ۆ ماڵه‌وه‌‬ ‫چه‌كی‌ هێناوه‌ سێ‌ فیشه‌كی‌ ته‌قاندوه‌‌و برای‌‬ ‫سه‌ریاس����یش بۆ به‌رگری‌ له‌خۆی‌ به‌ردێكی‌‬ ‫لێداوه‌‌و چه‌كه‌كه‌ی‌ لێسه‌ندوه‌‪ ،‬دوای‌ ئه‌وه‌ش‬ ‫(س) س����كااڵی‌ له‌هه‌مو خێزانی‌ سه‌ریاس‬

‫كردوه‌ وتویه‌تی‌ شه‌ریان له‌گه‌ڵ كردوم"‪.‬‬ ‫هه‌روه‌ه����ا له‌ب����اره‌ی‌ روداوی‌ ب����ه‌رده‌م‬ ‫دادگای‌ لێكۆڵین����ه‌وه‌ی‌ ش����اره‌زور مامه‌یان‬ ‫وتی‌ "پێ����ش نیوه‌رۆ نزیكه‌ی‌ كاتژمیر یازده‌‬ ‫باوكی‌‌و (س)‌و كورێكی‌ تریان پیشمه‌رگه‌یه‌‬ ‫به‌تفه‌نگ‌و حه‌ربه‌و ‌و قه‌مه‌ له‌به‌رده‌م دادگا‬ ‫وه‌س����تابون‪ ،‬برای‌ یه‌كێك له‌س����ه‌ریاس كه‌‬ ‫برازامه‌‌و ئه‌فس����ه‌ری‌ پۆلیس����ی‌ سه‌رسنوره‌‬ ‫چه‌ك����ی‌ پێبوه‌ پێی‌ عه‌ی����ب بوه‌ چه‌كه‌كه‌ی‌‬ ‫ده‌ربهێنێت وتبوی‌ من له‌ئاستی‌ ئه‌وان نیم‪،‬‬ ‫دواتر له‌ب����ه‌رده‌م دادگای‌ ش����اره‌زور به‌گژ‬ ‫یه‌كدا چون‌و ته‌قه‌یان كردوه‌‪ ،‬پۆلیسه‌كه‌ش‬ ‫په‌الماری‌ داون تفه‌نگیان لێبستێنێت دواتر‬ ‫حه‌ربه‌ی����ان كێش����اوه‌ به‌ناوه‌ندی‌(ته‌پڵه‌)‬ ‫سه‌ریدا‌و چوار فیشه‌كیش����یان پێوه‌ ناوه‌‪،‬‬ ‫ش����ه‌هیده‌كه‌ش كه‌ سه‌ریاسه‌ بۆ پاراستنی‌‬ ‫گیانی‌ براكانی‌ ویس����تویه‌تی‌ ناوبژی‌ بكات‌و‬ ‫چه‌كیان لێوه‌رگرێت چوار فیشه‌كی‌ لێدراوه‌‌و‬ ‫كورێكی‌ تریش����یان دو فیش����ه‌كی‌ لێدراوه‌‪،‬‬ ‫ئ����ه‌م كوره‌یه‌ كه‌ (س)ه‌ ه����ه‌ر به‌عه‌نته‌ری‌‬ ‫س����ه‌له‌ی‌ كردوه‌ به‌ناویاندا‌و دواتر چه‌كیان‬ ‫لێسه‌ندوه‌‪ ،‬باوكی‌ (س)ش هه‌ر یه‌كێكیان‌و‬ ‫یه‌ك دو قه‌مه‌ی‌ قه‌س����ابی‌ لێ����داون‪ ،‬ئه‌مانه‌‬ ‫قه‌سابخانه‌یان دانه‌وه‌ به‌ڕاستی‌!"‪.‬‬ ‫وتیش����ی‌ "ل����ه‌روی‌ س����وڵحه‌وه‌ هه‌م����و‬ ‫کەس����وکاری (س)‌و س����ه‌ریاس حاشایان‬ ‫له‌خێزانی‌ (س) كردوه‌‪ ،‬باوكی‌ س����ه‌ریاس‬

‫پێش نیوه‌رۆ نزیكه‌ ‌ی‬ ‫كاتژمیر یازده‌ باوكی‌‌و‬ ‫(س)‌و كورێك ‌ی‬ ‫تریان پیشمه‌رگه‌ی ‌ه‬ ‫به‌تفه‌نگ‌و حه‌ربه‌و‌و‬ ‫قه‌مه‌ له‌به‌رده‌م دادگا‬ ‫وه‌ستابون‬ ‫وتویه‌تی‌ هه‌قمان ده‌ده‌ینه‌ ده‌س����تی‌ خودا!‬ ‫حاشا ئه‌وانه‌ كه‌سی‌ من نین"‪.‬‬ ‫س����ه‌ریاس خه‌ڵك����ی‌ كانی‌ میلی‌ س����ه‌ر‬ ‫به‌ناحیه‌ی‌ وارماوایه‌‪ ،‬ئه‌و ته‌مه‌نی‌ ‪ 24‬ساڵه‌‌و‬ ‫خوێن����دكاری‌ قۆناغی‌ دوی‌ به‌ش����ی‌ زمانی‌‬ ‫كوردیی����ه‌ له‌زانكۆی‌ هه‌ڵه‌بجه‌ی‌ ش����ه‌هید‪،‬‬ ‫به‌هۆی‌ كێش����ه‌ی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌ ب����ۆ ناوبژی‌‬ ‫له‌نێوان دو بنه‌ماڵه‌كه‌ی‌ کوژرا‪.‬‬ ‫پۆلیسی‌ بنكه‌ی‌ قه‌زای‌ شاره‌زور له‌باره‌ی‌‬

‫كێشه‌ی‌ ئه‌م دو بنه‌ماڵه‌یه‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ راگه‌یاند‬ ‫"به‌هۆی‌ كێشه‌ی‌ زه‌وی‌‌و زاره‌وه‌یه‌"‪.‬‬ ‫نه‌قیب هیوا ئه‌حمه‌د لێپرس����راوی‌ بنكه‌ی‌‬ ‫پۆلیسی‌ شاره‌زور له‌وباره‌یه‌وه‌ وتی‌ "به‌رواری‌‬ ‫‪2018/5/23‬ی‌ پێ����ش نی����وه‌رۆ له‌به‌رده‌م‬ ‫دادگای‌ لێكۆڵین����ه‌وه‌ی‌ ش����اره‌زور ش����ه‌رو‬ ‫پێكدادان له‌نێوان دو بنه‌ماڵه‌ رویدا له‌سه‌ر‬ ‫كێش����ه‌ی‌ زه‌وی‌‌و زار‪ ،‬له‌ئه‌نجامدا ته‌قه‌كرا‌و‬ ‫چه‌قۆش به‌كارهێنرا‪ ،‬له‌روداوه‌كه‌دا كه‌سێك‬

‫گیانی‌ له‌ده‌س����تدا‌و پێنج كه‌سیش له‌هه‌ردو‬ ‫بنه‌ماڵه‌كه‌ بریندار بون‪ ،‬واته‌ بنه‌ماڵه‌یه‌كیان‬ ‫س����ێ‌ كه‌س برینداره‌‌و یه‌كێكیان كوژراوه‌‪،‬‬ ‫له‌بنه‌ماڵه‌كه‌ی‌ به‌رامبه‌ریش كه‌ ته‌قه‌كه‌ره‌كه‌ن‬ ‫دوان برینداره‌ به‌چه‌قۆ"‪.‬‬ ‫نه‌قیب هیوا ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شكرد "به‌پێی‌‬ ‫لێدوانی‌ به‌ش����ی‌ ته‌ندروس����تی‌ ده‌ڵێن ئه‌و‬ ‫دوانه‌ی‌ برین����دارن به‌چه‌قۆیه‌‪ ،‬ئیتر نازانین‬ ‫ئه‌وان به‌كاریان هێناوه‌ نازانین! لێكۆلینه‌وه‌‬ ‫به‌رده‌وامه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "ئه‌م روداوه‌ كێشه‌ی‌ كۆمه‌اڵیه‌تییه‌‬ ‫له‌س����ه‌ر زه‌وی‌‌و زاره‌ ب����ۆ دو س����اله‌ ئ����ه‌م‬ ‫كێش����ه‌یان له‌نێوانداهه‌ی����ه‌‪ ،‬له‌ب����ه‌رواری‌‬ ‫‪ 2018/5/23‬له‌ب����ه‌رده‌م دادگا توش����ی‌‬ ‫هه‌ڵچون بون گرژی‌ دروستبو‌و ئه‌و قه‌زیه‌یی‌‬ ‫لێكه‌وت����ه‌وه‌ ‪ ،‬به‌وهۆیه‌وه‌ هه‌مویان گیراون‪،‬‬ ‫تۆمه‌تباره‌كه‌ش دان����ی‌ به‌تاوانه‌كه‌یدا ناوه‌‪،‬‬ ‫ده‌س����ت به‌جێ‌ ده‌ست به‌س����ه‌ر ئۆتۆمبێل‌و‬ ‫چه‌كه‌كان‌و خۆیاندا گیرا"‪.‬‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ ده‌نگۆی‌ ئ����ه‌وه‌ هه‌یه‌‬ ‫هاواڵتیش ب����وه‌ به‌قوربانی‌‪ ،‬ئه‌و وتی‌ "هیچ‬ ‫هاواڵتیی����ه‌ك نه‌بوه‌ به‌قوربان����ی‌ ته‌نها ئه‌و‬ ‫شه‌ره‌ له‌نێوان شه‌ش كه‌سدا بوه‌‌و یه‌كێیان‬ ‫كوژرا‌و پێنجیش برین����دار‪ ،‬به‌پێی‌ مادده‌ی‌‬ ‫‪ 406‬له‌یاس����ای‌ س����زادانی‌ ئێراق����ی‌ به‌پێی‌‬ ‫بری����اری‌ لێكۆڵینه‌وه‌ی‌ دادگای‌ ش����اره‌زور‬ ‫به‌ندن"‪.‬‬

‫ته‌اڵق چاره‌سه‌ر‌ه یان كێشه‌؟‬ ‫وریا مه‌عروف‬ ‫ته‌اڵق‬ ‫یەکێك لە‌دی���اردە نەخوازراوەکانی چاخی‬ ‫نوێ به‌ش���ێوه‌یه‌كی به‌رب�ڵ�او لە‌کۆمەڵگای‬ ‫ئەمڕۆیی���دا تەش���ەنەی ک���ردوە‪ ،‬تەاڵق���ە‪.‬‬ ‫ئ���ەم دیاردەی���ە ب���ەردەوام س���ه‌المەتی‬ ‫کۆمەاڵیەت���ی‌و دەروون���ی کۆمەڵگایەک���ی‬ ‫تەندروست دەخاتە مەترس���ییەوە‪ ،‬چونكه‌‬ ‫له‌م حاڵه‌تدا دوو بنه‌ماڵ���ه‌ ژیانیان لێ تاڵ‬ ‫ده‌بێ���ت‌و دووچاری قه‌ه���ر ده‌بنه‌وه‌‪ ،‬ته‌اڵق‬ ‫له‌بنه‌ڕه‌تدا چاره‌س���ه‌رییه‌ نه‌ك خه‌سارێكی‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تیی‪ ‌،‬ده‌كرێ بڵێین ماڵێكی نائارام‌و‬ ‫پڕ له‌كێش���ه‌ ده‌بێته‌ دۆزه‌خێ���ك كه‌ تیایدا‬ ‫ژن‌و مێڕد‌و منداڵه‌كانیان ده‌س���تووتێن بۆیه‌‬ ‫له‌هه‌ندێك كاتدا رێ���گا چاره‌یه‌كی ژیرانه‌یه‌‬ ‫بۆ كۆتایی هێن���ان بە‌پێوه‌ندییه‌كی‌ ناله‌بار‌و‬ ‫پڕ له‌كێشه‌‪ ،‬توێژه‌رانی تایبه‌تمه‌ندی بواری‬ ‫خێزانیش ده‌ڵێ���ن؛ ئه‌گه‌ر ژن‌و مێرد نه‌گه‌نه‌‬ ‫ڕێككه‌وتن‌و تێگه‌یش���تن كه‌ له‌ژێر س���ه‌قفی‬ ‫ماڵێكدا به‌ئارامی بژی���ن ئه‌وا له‌بری هه‌موو‬ ‫ڕۆژێك كێشه‌‌و شه‌ڕ‌و ناكۆكی به‌سه‌ر ببه‌ن‪،‬‬ ‫ته‌اڵق گونجاوترین چاره‌سه‌ریه‪ ‌.‬هه‌ندێكجار‬ ‫له‌نێوانی هاوس���ه‌راندا تروسکاییه‌ک هیوای‬ ‫چاک بوونه‌وه‌ی���ان لێ ب���ه‌دی ناکرێ ‪،‬له‌و‬ ‫کات���ه‌دا ڕێگ���ه‌ چاره‌یه‌کی دی نی���ه‌ بێجگه‌‬ ‫له‌په‌نا بردنه‌ به‌ر ته‌اڵق‪ ،‬لێره‌دا نابێت وه‌ك‬ ‫تاوان یان ش���تێكی ناش���یرن سه‌یر بكرێت‬ ‫له‌زۆرباردا ته‌اڵق چاره‌س���ه‌ریه‌ كاتێك ژن‌و‬ ‫مێردێ���ك نه‌یانتوان���ی وه‌ك دوو مرۆڤ ڕێز‬ ‫له‌یه‌كت���ر بگرن‌و ببنه‌ هۆكاری ماڵێكی ئارام‬ ‫ئ���ه‌وا له‌بری ئه‌وه‌ بۆ ڕێگریكردن له‌و هه‌موو‬ ‫یه‌كتر شكاندنه‌ به‌یه‌كجاری له‌یه‌ك داده‌بڕێن‪.‬‬ ‫له‌هه‌مانكاتیش���دا زۆر كێشه‌‌و ناكۆكی هه‌ن‬ ‫چاره‌س���ه‌ریان س���اناهیه‌ نابێت درێژه‌ی پێ‬ ‫بدرێت به‌ڵكو پێویسته‌ بە‌دانیشتن‌و گفتوگۆ‌و‬ ‫لێكتێگه‌یشتن چاره‌سه‌ر بكرێت‪.‬‬ ‫ت���ەاڵق دیاردەیەکی جیهان���ی بەردەوامە‬ ‫تایبەت نیە بەشوێنێک‌و کاتێکی دیاریکراو‪،‬‬ ‫بەاڵم به‌ڕێژە‌و هۆکاری جیاواز بەپێی کلتور‌و‬ ‫یاسا‌و بارودۆخی ژیان‌و گوزەرانی شوێنەکە‪،‬‬ ‫ژیان بێ کێشە نابێت بەاڵم کێشەیەک ببێتە‬ ‫هۆی تێکدانی ژیان‌و نەهێشتنی ئاسوودەیی‬ ‫پێویستە هەڵوه‌ستەی لەسەر بکرێت‌و بەجدی‬ ‫کاربکرێت بۆ چارەسەر کردنی‪ .‬ڕێژه‌ی ته‌اڵق‬ ‫له‌زۆر شوێندا له‌هه‌ڵكش���اندایه‌‪ ،‬هه‌رچه‌نده‌‬ ‫ته‌اڵق له‌کۆمه‌ڵگا‌یه‌که‌وه‌ بۆ کۆمه‌ڵگا‌یه‌کیتر‌و‬ ‫له‌بارودۆخێک���ه‌وه‌ بۆبارودۆخێکیتر جیاوازی‬ ‫هه‌ی���ه‌و ده‌گ���ۆڕێ‪ ،‬ب���ۆ نمون���ه‌ ئ���ه‌وه‌ی‬ ‫له‌کۆمه‌ڵگا‌ی ڕۆژئاوادا‌ ده‌یبینین ئاس���اییتره‌‬ ‫وه‌ک ئ���ه‌وه‌ی له‌کۆمه‌ڵ���گای ڕۆژهه‌اڵت���ی‬ ‫ده‌یبینی���ن‪ .‬له‌كۆمه‌ڵگای ڕۆژهه‌اڵتی به‌هۆی‬ ‫ئه‌و نه‌ریته‌ی كه‌ هه‌ی���ه‌ ئافره‌تی ته‌اڵقدراو‬ ‫به‌هۆی به‌ك���ه‌م س���ه‌یركردنیه‌وه‌ دووچاری‬ ‫فش���ارێكی ڕۆح���ی‌و ده‌روون���ی س���ه‌خت‬ ‫ده‌بێت���ه‌وه‌ كه‌ زۆرج���ار ته‌حه‌مولنه‌كراوه‌ چ‬ ‫وه‌ك تێڕوانین چ وه‌ك قس���ه‌كردن له‌سه‌ری‬ ‫له‌الی���ه‌ن ده‌روب���ه‌ره‌وه‌ جه‌رگبڕانه‌ی���ه‌ كه‌‬ ‫هه‌میش���ه‌ گومانی ئه‌خاڵق���ی ده‌درێته‌ پاڵ‌و‬ ‫له‌كار ده‌ره‌وه‌شدا له‌وانه‌یه‌ زۆرجار دووچاری‬ ‫گیچ���ه‌ڵ ببێت���ه‌وه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها ب���ۆ دووباره‌‬

‫دورس���تكردنه‌وه‌ی خێزانیش(ش���ووكردن)‬ ‫بۆی زۆر سه‌خت ده‌بێت به‌جۆریك له‌وانه‌یه‌‬ ‫مه‌ح���اڵ بێت به‌تایبه‌ت ئه‌وان���ه‌ی منداڵیان‬ ‫هه‌ی���ه‌‌و منداڵ���ه‌كان ل���ه‌الی خۆیان���ه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫پیاوانیش س���ه‌خته‌ به‌اڵم ب���ۆ ئافره‌تان ده‌‬ ‫به‌رانبه‌ر زیاتریش سه‌ختتره‌‪ ،‬به‌اڵم له‌نێوان‬ ‫دوو خراپدا پێویس���ته‌ ئه‌و خراپه‌ هه‌ڵبژێرن‬ ‫كه‌ هیچ نه‌بێت له‌ڕووی ده‌روونیه‌وه‌ هه‌س���ت‬ ‫بە‌ئارامی‌و بوونیان بكه‌ن وه‌ك ئینسان‪.‬‬ ‫پێویسته‌ هاوس���ه‌ران له‌ئاكامی گه‌یشتن‬ ‫به‌ت���ه‌اڵق په‌نا ب���ۆ توندوتیژی‌و ش���كاندنی‬ ‫یه‌كتر‌و دروس���تبوونی كێش���ه‌ی نێوان دوو‬ ‫بنه‌ماڵه‌ نه‌ده‌ن‪ ،‬پێویس���ته‌ وه‌ك چاره‌سه‌ر‬ ‫بگه‌نه‌ ئه‌نجامی ته‌اڵق نه‌ك وه‌ك دوژمنداری‪.‬‬ ‫ته‌اڵق بۆ ئه‌وه‌یه‌ تاكوو له‌وێس���تگه‌یه‌كیتر‌و‬ ‫له‌ش���وێنێكیتر س���ه‌ر له‌نوێ ده‌ست به‌ژیان‬ ‫بكه‌یته‌وه‌‪ .‬پێویس���ته‌ ت���ه‌اڵق لەهەنگاوێکی‬ ‫مرۆڤدۆس���تانەدا‌‌و بەئامانج���ی پاراس���تنی‬ ‫خێزان���ەکان‌و ش���یررازەی پەیوەندیی���ە‬ ‫کۆمەاڵیەتییەکان بێت‪ .‬ته‌اڵق‌ چاره‌س���ه‌ر‌و‬ ‫رێژەی تەاڵق لەساڵی‪٢٠١٥‬‬ ‫بژارده‌یه‌كی باش���ه بۆ ئه‌و هاوس���ه‌رانه‌ی‬ ‫کۆی گشتی‪٩٠٤١/‬‬ ‫كه‌ ناتوانن له‌گه‌ڵ ی���ه‌ك هه‌ڵك ‌هن‌و ژیانیان ‪ 264‬ته‌اڵق زیادی كردووه‌ له‌ساڵی پێشووتر‬ ‫له‌یه‌كتر كردووه‌ به‌دۆزه‌خ‪ ،‬به‌اڵم ئه‌و ڕێژه‌ی‬ ‫زۆره‌ی ته‌اڵق‌و ئ���ه‌و هۆكارانه‌ی كه‌ هه‌یه‌(‬ ‫رێژەی تەاڵق لە‌ساڵی‪٢٠١٦‬‬ ‫له‌م شیكارییه‌ باس له‌هۆكاره‌كان‌و ئاماریش‬ ‫کۆی گشتی‪٥٨١٤/‬‬ ‫ده‌خه‌مه‌ڕوو‌) ناوده‌نێم له‌به‌ریه‌كهه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی‬ ‫‪ 3227‬ت���ه‌اڵق كه‌م���ی كردووه‌ له‌س���اڵی‬ ‫خێ���زان‌و تێكچوونی ش���یرازه‌ی كۆمه‌ڵگا‪ .‬پێشووتر‪ ،‬به‌اڵم ئه‌گه‌ر ساڵی ‪ 2016‬به‌راورد‬ ‫ته‌اڵق؛ بریتیه‌ له‌خ���ۆ ڕزگاركردن له‌بارێكی بكه‌ی���ن بە‌س���اڵی ‪ 2010‬ئ���ه‌وا ‪ 2086‬ته‌اڵق‬ ‫ئاڵۆز‌و ناله‌بار‌و هه‌ڵوه‌ش���اندنه‌وه‌ی خێزان‌و زیادی كردووه‌‪.‬‬ ‫گرێبه‌ستی هاوسه‌رگیری به‌پێی یاسا خۆیان‬ ‫له‌كۆتی هاوسه‌ری ده‌رباز ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫لەس���اڵی (‪ )٢٠١٦ -٢٠١٠‬له‌هه‌رێم���ی‬ ‫كوردس���تان (‪ )44372‬حاڵه‌ت���ی ت���ه‌اڵق‬ ‫خستنه‌ڕوو شیكاری بۆ ڕێژه‌ی ته‌اڵق‬ ‫تۆماركراوه‌‬ ‫له‌ساڵی ‪2016 -2010‬‬ ‫سااڵنه‌ ئه‌نجومه‌نی دادوه‌ری به‌شێوه‌یه‌كی‬ ‫هۆكاره‌كانی ته‌اڵق‬ ‫فه‌رم���ی ئام���اری ت���ه‌اڵق ئاش���كرا ده‌كات‬ ‫ئه‌و ڕێژه‌ی زۆره‌ی ته‌اڵق كه‌ له‌س���ه‌ره‌وه‌‬ ‫له‌هه‌رێمی كوردس���تان‪ ،‬به‌پش���ت به‌س���تن ئاماره‌كانم خس���تووه‌ته‌ڕوو مه‌ترس���یداره‌‌و‬ ‫بە‌ئام���اره‌ فه‌رمیه‌كان ئ���ه‌م به‌راوردكارییه‌م پێویس���ته‌ هۆكاره‌كانی ده‌ستنیشان بكرێت‌و‬ ‫ئه‌نجامداوه‌ له‌جیاوازی ڕێژه‌ی ته‌اڵق له‌ماوه‌ی بە‌جدی‌و دڵس���ۆزیه‌وه‌‌ خه‌م���ی بۆبخورێت‌و‬ ‫نێوان س���ااڵنی (‪ )2016-2010‬ئاماری ساڵی هه‌نگاوی كه‌مكردنه‌وه‌‌و چاره‌س���ه‌ری بخرێته‌‬ ‫‪ 2017‬به‌رده‌س���ت نه‌بوو‪ ‌،‬ده‌رده‌كه‌وێت‌ ساڵ ب���واری جێبه‌جێكردنه‌وه‌ له‌ڕێگ���ه‌ی ده‌زگا‬ ‫به‌ساڵ ڕێژه‌ی ته‌اڵق ڕوو له‌زیادبوونه‌‪.‬‬ ‫فه‌رمیه‌ په‌یوه‌ندیداره‌كانه‌وه‌‪.‬‬ ‫‪ -1‬ه���ۆكاره‌ كۆمه‌اڵیه‌تیی���ه‌كان‪ :‬ئ���ه‌و‬ ‫رێژەی تەاڵق لەساڵی ‪٢٠١٠‬‬ ‫ه���ۆكاره‌ كۆمه‌اڵیه‌تیان���ه‌ی ده‌بن���ه‌ هۆكاری‬ ‫‪٣٧٢٨‬‬ ‫هه‌ڵوه‌ش���اندنه‌وه‌ی خێزان زۆرن‪ ،‬من لێره‌دا‬ ‫ئه‌وانه‌ ده‌خه‌مه‌ به‌رباس‌و قس���ه‌ی له‌س���ه‌ر‬ ‫رێژەی تەاڵق لەساڵی‪٢٠١١‬‬ ‫ده‌كه‌م كه‌ فاكته‌ری دیار‌و زه‌قن‪.‬‬ ‫کۆی گشتی‪٤٥١٦/‬‬ ‫‪ -1-1‬ده‌ستوه‌ردانی كه‌سانیتر له‌كاروباری‬ ‫‪ 788‬ته‌اڵق زیادی كردووه‌ له‌ساڵی‬ ‫خێ���زان‪ :‬یەکێک لە‌هۆكاره‌ دی���ار‌و زه‌قه‌كان‬ ‫پێشووتر‬ ‫ده‌س���توه‌ردانی کەس���ی س���ێیەمە له‌ژیانی‬ ‫رێژەی تەاڵق لەساڵی ‪٢٠١٢‬‬ ‫تایبەتی ژن‌و مێرد ك���ه‌ لە‌الیەن خانەوادەی‬ ‫کۆی گشتی‪٦٠٧٩/‬‬ ‫ژنه‌ك���ه‌ ی���ان‌و مێرده‌ك���ه‌وه‌ ده‌كرێ���ت‪،‬‬ ‫‌ساڵی‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫‪ 1563‬ته‌اڵق زیادی كردوو‬ ‫له‌ئاماره‌كانی ئه‌نجومه‌نی دادوه‌ریشدا ڕێژه‌ی‬ ‫پێشووتر‬ ‫ئه‌م هۆكاره‌ به‌رزه‌‪ ،‬گه‌ر هۆكاری س���ه‌ركیش‬ ‫نه‌بێت له‌هه‌ر حاڵه‌تێك���ی ته‌اڵق‪ ،‬له‌زۆربه‌ی‬ ‫رێژەی تەاڵق لە‌ساڵی‪٢٠١٣‬‬ ‫حاڵه‌ت���ه‌كان پاڵن���ه‌ره‌‌و ت���ه‌اڵق ئاس���انتر‬ ‫کۆی گشتی‪٦٤١٧/‬‬ ‫ده‌كات‪ ،‬چونکە کاتێك کێش���ە خێزانییەکان‬ ‫‪ 338‬ته‌اڵق زیادی كردووه‌ له‌ساڵی‬ ‫لە‌بازن���ەی پەیوەندی نێ���وان ژن‌و مێردەکە‬ ‫پێشووتر‬ ‫تێبپەڕێت چارەس���ەر کردنی ئاسان نابێت‪،‬‬ ‫رێژەی تەاڵق لەساڵی‪٢٠١٤‬‬ ‫ڕه‌نگه‌ له‌هه‌ندێك حاڵه‌تدا له‌الیه‌ن كه‌س���انی‬ ‫کۆی گشتی‪٨٧٧٧/‬‬ ‫ده‌وروب���ه‌ره‌وه‌ بڕیاری ته‌اڵق بدرێت‌و فش���ار‬ ‫‌ساڵی‬ ‫ه‬ ‫ل‬ ‫‪ 2360‬ته‌اڵق زیادی كردووه‌‬ ‫له‌ژن‌و مێرد بكه‌ن كه‌‌ خواس���تی خۆشیانی‬ ‫پێشووتر‬

‫دراما دۆبالژكراو‌ه‬ ‫بیانیه‌كان پاڵنه‌ر‌و‬ ‫هۆكارێكی به‌هێزن بۆ‬ ‫سه‌رهه‌ڵدانی جۆره‌ها‬ ‫كێشه‌ی كۆمه‌اڵیه‌تی‌و‬ ‫له‌نێویشیاندا ته‌اڵق‬ ‫له‌سه‌ر نه‌بێت‪ .‬ده‌بینین زۆرجاران سه‌ره‌ڕای‬ ‫ئه‌وه‌ی ژن‌و پی���او ماڵی سه‌ربه‌خۆیش���یان‬ ‫هه‌یه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم خێزانه‌كانیان هه‌ر ته‌داخولیان‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬هه‌تا گه‌ر بێكێش���ه‌ش بن‪ ،‬گریمانه‌‌و‬ ‫گومان���ی خراپی���ان ده‌خه‌ن���ه‌ مێش���كه‌وه‌‬ ‫به‌جۆرێك كاریگه‌ریان له‌س���ه‌ر داده‌نێت ڕۆژ‬ ‫به‌ڕۆژ كێش���ه‌كانیان زیات���ر ده‌بیت‌و دواجار‬ ‫بە‌ته‌الق كۆتایی دێت‪.‬‬ ‫‪ -2-1‬هاوس���ه‌رگیری بە‌زۆره‌مل���ێ‪:‬‬ ‫له‌كوردس���تاندا ته‌مه‌نێكی‌ دیاریكراو دانراوه‌‬ ‫بۆ هاوسه‌رگیری كردن له‌الیه‌ن كۆمه‌ڵگاوه‌‪،‬‬ ‫ئه‌گه‌ر كچان‌و كوڕان به‌و ته‌مه‌نه‌‌دا تێپه‌ڕین‌و‬ ‫هاوس���ه‌رگیریان ئه‌نجامنه‌دا‪ ،‬ئه‌وا ئه‌و كات‬ ‫ده‌كه‌ون���ه‌‌ به‌ر تان���ه‌و توانج���ی‌ ده‌وروبه‌ر‌و‬ ‫فش���اریان ده‌خرێته‌ سه‌ر‌و بێزارده‌كرێن‪ ،‬كه‌م‬ ‫نین ئه‌وان���ه‌ی‌ به‌هۆی‌ ئ���ه‌م نه‌ریته‌ كۆنه‌وه‌‬ ‫ناچاركراون هاوسه‌رگیری ئه‌نجام بده‌ن‪ ،‬ئه‌م‬ ‫جۆره‌ هاوس���ه‌رگیریانه‌ ڕێگه‌ خۆشكه‌ره‌ بۆ‬ ‫زیادبوونی‌ ریژه‌ی‌ ته‌الق‪ .‬یان له‌كاتی بوونی‬ ‫په‌یوه‌ندی خۆشه‌ویس���تی‌و ئاش���كرابوونیان‬ ‫ناچار بە‌هاوسه‌رگیری ده‌كرێن بۆ پاراستنی‬ ‫ئابڕوویان‪ ،‬ناچار بە‌هاوسه‌رگیری ده‌كرێن‪.‬‬ ‫‪ -3-1‬ناپاكی هاوس���ه‌ری (داوێن پیسی)‪:‬‬ ‫ئ���ه‌م ه���ۆكاره‌ش به‌گوێ���ره‌ی ئام���اره‌كان‬ ‫فه‌رمیه‌كان ڕێژه‌یه‌كی به‌رزی هه‌یه‌‪ ،‬له‌ئه‌گه‌ری‬ ‫ڕوودانیش���یدا ڕه‌نگ���ه‌ چاره‌س���ه‌ری مه‌حاڵ‬ ‫بێ���ت‌و بە‌ته‌اڵق كۆتایی بێت‪ ،‬به‌تایبه‌تی گه‌ر‬ ‫له‌الیه‌ن ژنه‌ك���ه‌وه‌ ئه‌نجامدرابێت‪ ،‬به‌اڵم گه‌ر‬ ‫هاتوو له‌الی���ه‌ن پیاوه‌که‌وه‌ بوو له‌وانه‌یه‌ زۆر‬ ‫جار نه‌گاته‌ ئه‌و ڕاده‌یه‌ ژنه‌كه‌ی چاوپۆش���ی‬ ‫لێبكات‪ ،‬سه‌رباری ئه‌وه‌ش راسته‌ له‌ماڵێكدا‬ ‫ده‌ژین به‌اڵم متمانه‌ ناهێڵێت‌و له‌نائارامیه‌كی‬ ‫توندو‌و ژیانێكی تاڵدا ده‌ژین‪ ،‬هه‌میشه‌ ئاماده‌‬ ‫ده‌بن بۆ ته‌اڵق‪.‬‬ ‫هۆكاره‌كانی ناپاكی هاوسه‌ری‪:‬‬ ‫‪ -1‬ته‌كنه‌لۆژیا (درام���ا دۆبالژكراوه‌كان‌و‬ ‫تۆڕه‌كۆمه‌اڵیه‌تیه‌كان‌و موبایل)‬ ‫‪ -2‬هه‌ندێ���ك له‌هاوس���ه‌ران بە‌سروش���تی‬ ‫خۆیان حه‌زیان له‌خیانه‌تكردنه‌ به‌بێ ئه‌وه‌ی‬ ‫هۆكاریكی دیاریكراویان هه‌بێت‪.‬‬ ‫‪ -3‬گرنگی نه‌دان به‌یه‌كیتر‌و نه‌بوونی ڕێز‌و‬ ‫خۆشه‌ویستی له‌نێوانیان‪.‬‬ ‫‪ -4-1‬جی���اوازی ته‌م���ه‌ن‪ :‬زۆر جار له‌به‌ر‬

‫هۆكاری كۆمه‌اڵیه‌تی ئافره‌ت هاوس���ه‌رگیری‬ ‫له‌گه‌ڵ پیاوێكی له‌خۆی گه‌وره‌تر‌و به‌ته‌مه‌نتر‬ ‫ئه‌نج���ام ده‌دات له‌به‌ر فش���اری ماڵه‌وه‌ یان‬ ‫له‌ب���ه‌ر ئه‌وه‌ی قه‌ی���ره‌ نه‌مێنێت���ه‌وه‌‪ ،‬خۆی‬ ‫له‌تانه‌‌و ته‌ش���ه‌ری كۆمه‌ڵ���گا رزگار بكات‪،‬‬ ‫به‌اڵم له‌ژیانی هاوسه‌ریش وازی لێ ناهێنن‌و‬ ‫بە‌قس���ه‌ وقس���ه‌ڵۆك‌و توان���ج وای لێده‌كه‌ن‬ ‫هه‌س���تی خۆ به‌كه‌مزانینی ال دروست بیت‪،‬‬ ‫تا دواجار بگاته‌ زۆربوونی كێش���ه‌ له‌خێزان‌و‬ ‫جیابوونه‌وه‌‌و بە‌ئاكامی ته‌اڵق بگات‪.‬‬ ‫‪ -5-1‬نه‌بوون���ی ماڵ���ی جی���ا‪ :‬یه‌كێك���ه‌‬ ‫له‌هۆكاره‌ به‌هێزه‌كانی ته‌اڵق گه‌ر یه‌كێكیش‬ ‫نه‌بێت له‌هۆكاره‌ سه‌ره‌كیه‌كان ئه‌وا پاڵنه‌رێكی‬ ‫به‌هێزه‌ بۆ هۆكاره‌كانی تری ته‌اڵق‪.‬‬ ‫‪ -6-1‬ته‌كنه‌لۆژیا‪ :‬ته‌كنه‌لۆژیا به‌گش���تی‌و‬ ‫هۆكاره‌كان���ی گه‌یان���دن‌و په‌یوه‌ندیك���ردن‌و‬ ‫درام���ا دۆبالژك���راوه‌ بیانی���ه‌كان پاڵن���ه‌ر‌و‬ ‫هۆكارێكی به‌هێزن بۆ سه‌رهه‌ڵدانی جۆره‌ها‬ ‫كێش���ه‌ی كۆمه‌اڵیه‌تی‌و له‌نێویشیاندا ته‌اڵق‪،‬‬ ‫هۆیه‌كانی ڕاگه‌یاندنی كوردی له‌ئاس���ت ئه‌و‬ ‫به‌رپرس���یارێتیه‌دانین‪ ،‬دراما دۆبالژكراوه‌كان‬ ‫پڕه‌ له‌دیمه‌نی الده‌ران���ه‌ بە‌پێوه‌ری نه‌ریت‌و‬ ‫كلتور‌و یاس���اكانی كوردس���تان‪ ،‬دونیایه‌كی‬ ‫فانت���ازی وای تیایه‌ كه‌ گه‌ر بینه‌ر هۆش���یار‬ ‫نه‌بێ���ت ئێ���ره‌ی ده‌ب���ات‌و هه‌وڵی الس���ایی‬ ‫كردن���ه‌وه‌ی ده‌دات‪ ،‬گ���ه‌ر ڕاس���ته‌وخۆش‬ ‫كاریگه‌ری له‌سه‌ر نه‌بێت ئه‌وا بە‌تێپه‌ڕبوونی‬ ‫كات كاریگه‌ری له‌س���ه‌ر داده‌ن���ێ تا ده‌گاته‌‬ ‫دروستبوونی كێشه‌‌و ناكۆكی‌و جیابوونه‌وه‌‌و‬ ‫دواجاریش ته‌اڵق‪ .‬زۆرجار له‌وانه‌یه‌ دراماكان‬ ‫فێ���ركاری یاخود ڕێنیش���انده‌ربن بۆ الدان‌و‬ ‫ناپاكی هاوس���ه‌ری‌و جیابوون���ه‌وه‌‌و ته‌اڵق‪،‬‬ ‫هه‌روه‌ه���ا هۆكاره‌كان���ی په‌یوه‌ن���دی وه‌ك‬ ‫موبایل‌و ئه‌نته‌رنێتی���ش پاڵنه‌رێكی به‌هێزن‬ ‫ب���ۆ قوڵكردنه‌وه‌ی كێش���ه‌كان‌و به‌یه‌كجاری‬ ‫دووركه‌وتن���ه‌وه‌ له‌خێزان‌و پێكهاته‌و ژینگه‌ی‬ ‫خێزان‪.‬‬ ‫كۆمه‌ڵێ���ك ه���ۆكاری تریش ه���ه‌ن وه‌ك‬ ‫(توندوتیژی خێزانی‪ ،‬فرەژنی‪ ،‬هاوسه‌رگیری‬ ‫پێشوه‌خته‌‪ ،‬دڵپیسی‌و گومان لە‌یەکتر کردن‪،‬‬ ‫نەش���ارەزایی‌و هۆش���یارنەبوون‪ ،‬هه‌روه‌ه���ا‬ ‫خاڵێكی تری گرنگ؛ گرنگیدان ته‌نها به‌ڕه‌وشت‬ ‫به‌ب���ێ گوێدانه‌ بیركردنه‌وه‌‌و هه‌ڵس���وكه‌وت‬

‫(نه‌شاره‌زایی‌و هۆشیارنه‌بوون)‪.‬‬ ‫‪ -2‬ه���ۆكاری ده‌روونی‪ :‬كاتێ���ك یه‌كێك‬ ‫لە‌هاوسەرەکان دووچاری نه‌خۆشی ده‌روونی‬ ‫ده‌بێ���ت‌و توانای هه‌ڵگرتنی به‌رپرس���یارێتی‬ ‫خێزانی نامێنێت‪ .‬یان به‌هۆی نه‌خۆشیه‌كه‌وه‌‬ ‫هه‌ڵكردنی���ان له‌گه‌ڵ یه‌كت���ری‌و مانه‌وه‌یان‬ ‫له‌گه‌ڵ یه‌ك ئازار‌و ناخۆش���ی‌و مه‌ینه‌تی بێت‬ ‫په‌نا ده‌به‌نه‌ به‌ر ته‌اڵق‪.‬‬ ‫‪ -3‬ه���ۆكاری ئاب���ووری‪ :‬زۆری ماره‌یی‌و‬ ‫داواكاری زۆری ژن له‌کاتێک���دا مێرده‌ک���ه‌ی‬ ‫توان���ای جێبه‌جێكردن���ی ئ���ه‌و هه‌م���وو‬ ‫داواكارییه‌ی نیه‌ ده‌بێته‌ هۆی ئه‌وه‌ی بکه‌وێته‌‬ ‫ژێر قه‌رزه‌وه‌‪ .‬هه‌روه‌ه���ا هه‌ژاری‌و نەبوونی‪،‬‬ ‫كێشه‌ی نیشتەجێبوون‌و ئارام نه‌گرتن له‌سه‌ر‬ ‫باری هه‌ژاری‌و كاسبی مێرده‌که‌ی‪.‬‬ ‫‪ -4‬ه���ۆكار بایلۆج���ی‪ :‬وه‌ك نه‌خۆش���ی‬ ‫درێژخایه‌ن‪ ،‬نه‌زۆکی‪ ،‬ساردی سێکسی‪.‬‬ ‫سه‌رباری هه‌موو ئه‌و هۆكارانه‌ی باسم كرد‬ ‫ده‌مه‌وێ هۆكاری تازه‌ی پشت ته‌اڵق بخه‌م ‌ه‬ ‫ڕوو‪ ،‬كه‌ ده‌ش���ێ كاریگه‌ری له‌سه‌ر سه‌رجه‌م‬ ‫هۆكاره‌كانی تریش هه‌بێت ئه‌وانش؛ (ماڵپەڕە‬ ‫كۆمەاڵیەتییەكان‌و گەشتكردن)ه‌ لەدوای ئەم‬ ‫كرانەوەی���ە ئێس���تا تێڕوانین���ی گەنجان بۆ‬ ‫هاوس���ەرگیری‌و تەاڵق گۆڕاوە‌و هاوسەرگیری‬ ‫پیرۆزی���ی جارانی نەماوە ك���ە بەقەفەزێك‬ ‫وێنایان دەك���رد‌و لێ هاتنە دەرەوەی نەنگی‬ ‫بوو‪.‬‬ ‫ئاكامه‌كانی ته‌اڵق‬ ‫‪ -1‬س���ه‌رگه‌ردان بوونی من���داڵ له‌كاتێكدا‬ ‫منداڵه‌كه‌ له‌م كێش���ه‌یه‌ ب���ێ الیه‌نه‌ كه‌چی‬ ‫قوربانیه‌ گه‌وره‌كه‌شه‌‪.‬‬ ‫‪ -2‬دروس���تبوونی كێش���ه‌ی كۆمه‌اڵیه‌تی‌و‬ ‫خوێن���داری له‌نێوان���ی بنه‌ماڵ���ه‌ی مێر د‌و‬ ‫ژنه‌كه‌‪.‬‬ ‫‪ -3‬س���ه‌رگه‌ردان بوونی ژن‌و مێرده‌كه‌ كه‌‬ ‫هه‌ردووكی���ان ته‌نیا ده‌مێنن���ه‌وه‌‪ .‬به‌تایبه‌ت‬ ‫بۆ ژن���ان به‌هۆی تێڕوانین���ه‌ نێگه‌تیڤه‌كانی‬ ‫كۆمه‌ڵگا‪ ،‬هه‌روه‌ها نه‌بوونی س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‬ ‫مادی بۆ گوزه‌ران‪ ،‬لێره‌دا ژنان له‌ڕووی ڕۆحی‌و‬ ‫ئابووریه‌وه‌ زیانی زیاتریان به‌رده‌كه‌وێت‪.‬‬ ‫پێشنیار‪:‬‬ ‫گرنگی���دان بە‌پێگ���ه‌ی توێ���ژه‌ری‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌ت���ی ل���ه‌دادگاكان ب���ۆ ئه‌نجامدانی‬ ‫توێژین���ه‌وه‌‌و هاوكاریكردن���ی بۆ گه‌یش���تن‬ ‫بە‌هۆكاره‌ ڕاس���ته‌قینه‌كانی كێش���ه‌ی نێوان‬ ‫ژن‌و مێرد‌و فه‌رمانب���ه‌ری تایبه‌ت بە‌ئامار بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی ئامار‌و هۆكاری ڕاس���ت‌و دروس���تمان‬ ‫به‌رده‌س���تبێت‪ ،‬له‌س���ه‌ر ئه‌و پێوه‌ره‌ هه‌وڵی‬ ‫كه‌مكردن���ه‌وه‌ ڕێ���ژه‌ی ته‌اڵق‌و چاره‌س���ه‌ری‬ ‫كێشه‌ی نێوان ژن‌و مێرد بدۆزرێته‌وه‌‪.‬‬ ‫هه‌ماهه‌نگ���ی له‌نێ���وان ده‌زگا فه‌رمی���ه‌‬ ‫په‌یوه‌ندیداره‌كان���ی وه‌ك ( ئه‌نجومه‌ن���ی‬ ‫دادوه‌ری‌و وه‌زاره‌تی ڕۆش���نبیری‌و وه‌زاره‌تی‬ ‫كاروباری كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌و وه‌زاره‌تی ئه‌وقاف‌و‬ ‫كاروباری ئاینی‪...‬هتد)‪.‬‬ ‫دابینكردن���ی ڕاوێ���ژكاری خێزانی له‌الیه‌ن‬ ‫وه‌زاره‌تی كاروباری كۆمه‌الیه‌تی‪.‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫هه‌مو شتێک له‌باره‌ی کوردستان‌و عێراقه‌وه‌‬

‫‪www. niqash. org‬‬

‫‪7‬‬

‫ئه‌م الپه‌ڕه‌یه‌ به‌سپۆنسه‌ری رێکخراوی‬ ‫راگه‌یاندن له‌هه‌ماهه‌نگی‌‌و گواستنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌کادیمیای راگه‌یاندنی ئه‌ڵامنی‬

‫دیموكراسی‌ له‌ژێر سێبه‌ر ‌ی چه‌كدا‬ ‫هه‌ڵبژاردن بژارده‌یه‌كی‌ مه‌ترسیداری‌ له‌كوردستان هێنایه‌ پێشه‌وه‌‬ ‫نیقاش‪ ،‬هونەر حەمەرەشید‬ ‫ئه‌نجامی‌ هه‌ڵبژاردنی‌ په‌رله‌مانی‌ عێراق‬ ‫به‌شێوه‌یه‌ك بۆ هه‌ندێك له‌الیه‌نه‌كانی‌‬ ‫هه‌رێمی‌ كوردستان شۆكهێنه‌ر بوو‪،‬‬ ‫وایلێكردن ده‌ست بۆ بژارده‌یه‌ك به‌رن كه‌‬ ‫خۆیان له‌بنه‌ڕه‌دا له‌دژی‌ دامه‌زراون‪.‬‬ ‫ئه‌نجامی‌ هه‌ڵبژاردنی‌ ‪12‬ی‌ ئایاری‌ رابردوو‬ ‫له‌هه‌رێم مش����تومڕێكی‌ زۆری‌ دروستكردووه‌و‬ ‫له‌چه‌ن����د س����ه‌عاتی‌ یه‌كه‌م����ی‌ راگه‌یاندنی‌‬ ‫ئه‌نجامه‌كانیشدا گرژییه‌كه‌ی‌ گه‌یانده‌ ئاستی‌‬ ‫مه‌ترسی‌ پێكدادانی‌ سه‌ربازی‌‪.‬‬ ‫ئێواره‌ی‌ رۆژی‌ ‪12‬ی‌ مانگ‪ ،‬كاتێك ئه‌نجامی‌‬ ‫به‌رای����ی هه‌ڵب����ژاردن ده‌ركه‌وت‪ ،‬له‌ش����اری‌‬ ‫سلێمانی‌ رووداوێك روویدا‪ ،‬نزیكبووه‌ له‌وه‌ی‌‬ ‫دوو هێ����زی‌ گ����ه‌وره‌ی‌ هه‌رێمی‌ كوردس����تان‬ ‫له‌رێگه‌ی‌ چه‌كه‌وه‌ رووبه‌ڕووی‌ یه‌ك ببنه‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌ناو شاری‌ سلێمانی‌ ده‌نگی‌ ته‌قه‌ی‌ زۆرو‬ ‫به‌رده‌وام بیس����ترا‪ ،‬میدیاكانی‌ گۆڕان وتیان‬ ‫به‌هۆی‌ قبوڵنه‌كردنی‌ ئه‌نجامه‌كانه‌وه‌ هێزێكی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ نیش����تیمانی‌ كوردس����تان په‌الماری‌‬ ‫داون‪ ،‬یه‌كێتیش له‌لێدوانه‌ ره‌س����مییه‌كانیدا‬ ‫ئ����ه‌و گێڕانه‌وه‌ی����ه‌ ره‌ت ده‌كات����ه‌وه‌و الیه‌نی‌‬ ‫گۆڕان تۆمه‌تب����ار ده‌كات به‌دروس����تكردنی‌‬ ‫ئاژاوه‌كه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و شه‌وه‌ دۆخی‌ شاری‌ سلێمانی‌ كه‌ پێگه‌ی‌‬ ‫س����ه‌ره‌كی‌ هه‌ردوو حیزبه‌كه‌ی����ه‌ به‌جۆرێك‬ ‫ش����ێوابوو مه‌ترس����ی‌ ده‌كرا گرژیی����ه‌كان بۆ‬ ‫شوێنێكی‌ دیكه‌ سه‌ر بكێشێت‪ ،‬گۆڕان داوای‌‬ ‫له‌هه‌واداران����ی‌ ده‌كرد باره‌گاك����ه‌ی‌ بپارێزن‪،‬‬ ‫له‌ن����او ئه‌وانه‌ش����دا چه‌ند ده‌نگێك����ی‌ دیاری‌‬ ‫بزوتنه‌وه‌كه‌ هه‌بوو كه‌ داوایان ده‌كرد خه‌ڵكی‌‬ ‫به‌چه‌كه‌وه‌ بچن بۆ به‌هاناوه‌چوونیان‪.‬‬ ‫هه‌ڵوێستی‌ س����ه‌ركرده‌و هه‌ڵسوڕاوه‌كانی‌‬ ‫گۆڕان هه‌ر به‌به‌رگریكردن له‌خۆ نه‌وه‌س����تاو‬ ‫رۆژانی‌ دوات����ر ده‌س����تیان به‌هه‌وڵێك كرد‪،‬‬ ‫بۆ ئ����ه‌وه‌ی‌ هێزێكی‌ چه‌كدار دروس����تبكه‌ن‪،‬‬ ‫به‌شێوه‌یه‌ك پێشنیازكرا‪ ،‬هێزه‌كه‌ ناوبنرێت‬ ‫"هێزی‌ پاراستنی‌ دیموكراسی‌"‪.‬‬ ‫عه‌لی‌ حه‌مه‌س����اڵح‪ ،‬یه‌كێك له‌هه‌ڵسوڕاوه‌‬ ‫دیاره‌كان����ی‌ بزووتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‪ ،‬كه‌ هاوكات‬ ‫په‌رله‌مانتاری‌ كوردستانیش����ه‌‪ ،‬له‌په‌یجه‌كه‌ی‌‬ ‫خۆی‌ له‌فه‌یسبووك نوسیبووی‌ "دیموكراسی‌‬ ‫ب����ۆ ئ����ه‌وه‌ی‌ پێبگرێت پێویس����تی به‌هێزی‬ ‫پاس����ه‌وانه‌‪ ،‬چونكه‌ ئه‌وان ڕۆژێك په‌رله‌مان‬ ‫داده‌خ����ه‌ن‪ ،‬رۆژێ����ك له‌بازگه‌ س����وكایه‌تی‬ ‫ده‌ك����ه‌ن‪ ،‬رۆژێ����ك په‌الم����ارده‌ده‌ن‪ ،‬رۆژێك‬ ‫هه‌ڕه‌ش����ه‌ی كوش����تن ده‌كه‌ن‌و له‌هه‌ڵبژاردن‬ ‫ساخته‌ ده‌كه‌ن‌و دواتر دێنه‌ سه‌رگرده‌كه‌"‪.‬‬

‫نوسیبووش����ی‌ "بۆ ئه‌وه‌ی ئ����ه‌م میلله‌ته‌‬ ‫ئومێدی گۆڕانكاری له‌ده‌س����تنه‌دات باشترین‬ ‫بژارده‌ دروس����تكردنی هێزێكه‌ بۆ پاراستنی‬ ‫ده‌نگ����ده‌رو خۆپیش����انده‌رو س����ندوقه‌كانی‬ ‫ده‌نگدان‪ ،‬نابێت غه‌در له‌كه‌س بكه‌ین‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫كه‌س����ێك زله‌یه‌كی لێدایت ده‌بێت دوو زله‌ی‬ ‫لێده‌یت"‪.‬‬ ‫له‌لێدوانێكی����دا بۆ "نیق����اش" عه‌لی‌ حه‌مه‌‬ ‫س����اڵح س����ووربوونی‌ خ����ۆی‌ له‌س����ه‌ر ئه‌و‬ ‫هه‌ڵوێس����ته‌ی‌ راگه‌یاند‌و باسی‌ له‌وه‌ش كرد‬ ‫هه‌زاران كه‌س له‌الیه‌نگران����ی‌ بزوتنه‌وه‌كه‌ی‌‬ ‫ئاماده‌ییان نیش����انداوه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ خۆیان بۆ‬ ‫ئه‌و هێزه‌ ناونووس بكه‌ن‪.‬‬ ‫نیقاش له‌زاری‌ چه‌ند س����ه‌رچاوه‌یه‌كی‌ ناو‬ ‫گۆڕانه‌وه‌ ئه‌وه‌ی‌ زانیوه‌‪ ،‬كه‌ هه‌وڵه‌كه‌ی‌ ئه‌و‬ ‫بزووتنه‌وه‌یه‌ بۆ پێكهێنانی‌ هێزی‌ س����ه‌ربازی‌‬ ‫هه‌وڵێك����ی‌ جدییه‌و ده‌یان س����ه‌ركرده‌ی‌ ئه‌و‬ ‫حیزبه‌ی‌ له‌گه‌ڵه‌و ئێس����تا كاری‌ بۆ ده‌كه‌ن‌و‬ ‫به‌نیازن پرس����ه‌كه‌ به‌رنه‌ جڤاتی‌ نیشتمانی‌‪،‬‬ ‫كه‌ به‌رزترین دامه‌زراوه‌ی‌ بڕیاردانی‌ گۆڕانه‌‪.‬‬ ‫ل����ه‌و ب����اره‌وه‌ م����ام رۆس����ته‌م‪ ،‬یه‌كێك‬ ‫له‌س����ه‌ركرده‌ س����ه‌ربازییه‌كانی‌ گ����ۆڕان‪ ،‬بۆ‬ ‫"نیق����اش" وت����ی‌‪" :‬الیه‌نه‌كانی‌ ده‌س����ه‌اڵت‬ ‫قۆناغه‌كه‌یان به‌ش����وێنێك گه‌یان����دووه‌‪ ،‬كه‌‬ ‫گۆڕانیش وه‌ك هێزێكی‌ سه‌ره‌كی‌ هه‌رێم بیر‬ ‫له‌دروستكردنی‌ هێزی‌ چه‌كداری‌ بكاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫مام رۆس����ته‌م وتیش����ی‌‪" :‬پارتی‌‌و یه‌كێتی‌‬ ‫باوه‌ڕیان به‌دیموكراسی‌‌و ئه‌نجامی‌ هه‌ڵبژاردن‬ ‫نییه‌‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ش هێز به‌كارده‌هێنن‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫هێزه‌كانی‌ تر بخه‌نه‌ ژێر خواسته‌كانی‌ خۆیان‪،‬‬ ‫بۆی����ه‌ گۆڕانی����ش ئ����ه‌وه‌ی‌ پێقبووڵناكرێت‌و‬ ‫هه‌ڵوێستی‌ ده‌بێت"‪.‬‬ ‫ئه‌و سه‌ركرده‌ی‌ گۆڕان نه‌یشارده‌وه‌ ده‌یان‬ ‫س����ه‌ركرده‌ی‌ گۆڕان ئێستا بیر له‌میكانیزمی‌‬ ‫دروس����تكردنی‌ هێز ده‌كه‌نه‌وه‌و پرس����ه‌كه‌ش‬ ‫ده‌به‌نه‌ جڤاتی‌ نیش����تمانی‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ بڕیاری‌‬ ‫لێبدرێ����ت‪ ،‬هه‌روه‌ه����ا وتی‌‪" :‬ده‌ی����ان هه‌زار‬ ‫كه‌س����یش ئاماده‌ن له‌پێن����اوی‌ گۆڕان چه‌ك‬ ‫هه‌ڵبگرن"‪.‬‬ ‫له‌ماوه‌یه‌كی‌ كه‌مدا پرس����ی‌ دروستكردنی‌‬ ‫هێز له‌ناو گۆڕان به‌ش����ێوه‌یه‌ك په‌ره‌یسه‌ند‪،‬‬ ‫ك����ه‌ له‌تۆڕه‌ كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كان بانگه‌ش����ه‌ بۆ‬ ‫ناونووس����ین بكرێت‌و بۆ ئه‌و مه‌به‌س����ته‌ش‬ ‫په‌یجی‌ تایبه‌ت دروس����تكرا‪ ،‬كه‌ له‌ماوه‌یه‌كی‌‬ ‫كه‌م����دا ئه‌و په‌یجه‌ ه����ه‌زاران كه‌س الیكیان‬ ‫كرد‪.‬‬ ‫بابه‌كر دڕه‌یی‪ ،‬یه‌كێ����ك له‌دامه‌زرێنه‌رانی‌‬ ‫بزووتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‪ ،‬كه‌ ئێس����تا به‌رێوه‌به‌ری‌‬ ‫گشتی‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌ رۆشنبیری‌ سلێمانی‪-‬‬ ‫یه‌‪ ،‬وێنه‌یه‌كی‌ باڵوك����رده‌وه‌‪ ،‬كه‌ له‌وێنه‌كه‌دا‬

‫وێنە‪ :‬حەمەسور‬ ‫ده‌رده‌كه‌وێت خۆی‌‌و عه‌دنان عوسمان یه‌كێك‬ ‫له‌س����ه‌ركرده‌كانی‌ گۆڕان به‌چه‌كه‌وه‌ له‌گرد ‌ی‬ ‫زه‌رگه‌ته‌ له‌س����ه‌ر گۆڕی‌ نه‌وشیروان مسته‌فا‬ ‫وه‌س����تاون‌و ئه‌و وێنه‌یه‌ش مشتومڕی‌ زۆری‌‬ ‫دروستكرد‪.‬‬ ‫بابه‌كر دڕه‌ی����ی له‌باره‌ی‌ ئ����ه‌و وێنه‌یه‌وه‌‬ ‫له‌فه‌یس����بووك نوس����یبووی‌ "هه‌روه‌ك چۆن‬ ‫نووس����ین و قه‌ڵه‌م له‌باری����دا هه‌یه‌ زاڵمان و‬ ‫س����ته‌مكاران ڕیس����وا بكات‌و پاشه‌كشه‌یان‬ ‫پێب����كات‪ ،‬به‌ هه‌مان جۆر تفه‌نگ و گولله‌ش‬ ‫له‌كاتی پێویستدا ده‌توانێ مافیاو پیاوه‌كانی‬ ‫ده‌سه‌اڵت تێكبشكێنێ‪."...‬‬ ‫ئ����ه‌م بۆچوون����ه‌ ئێس����تا له‌ن����او گۆڕاندا‬ ‫باوه‌و به‌ش����ێك پێیانوایه‌‪ ،‬ك����ه‌ هه‌ڵبژاردن‌و‬ ‫س����ندوقه‌كانی‌ ده‌نگدان ته‌نی����ا رێگه‌ نییه‌‪،‬‬ ‫بۆ گۆڕان����كاری‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردس����تان‪ ،‬كه‌‬ ‫ئ����ه‌وان چه‌ند س����اڵێكه‌ ئه‌و دروش����مه‌یان‬ ‫به‌رزكردووه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫هۆش����یار عه‌بدوڵ��ڵ�ا یه‌كێك����ی‌ ت����ره‌‬ ‫له‌هه‌ڵسوڕاوه‌ دیاره‌كانی‌ بزووتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‬ ‫ب����ۆ "نیق����اش" ده‌ڵێت‪" :‬ئێمه‌ ت����ا بتوانین‪،‬‬ ‫رێگه‌ی‌ دیموكراسی‌‌و مه‌ده‌ن ‌ی به‌كارده‌هێنین‪،‬‬ ‫بۆ گۆڕانكاری‌ له‌هه‌رێم ره‌وانشاد نه‌وشیروان‬ ‫مس����ته‌فا وتوویه‌ت����ی‌ ش����اڕێی‌ گۆڕانكاری‌‬ ‫له‌هه‌رێمی‌ كوردس����تان ته‌نیا س����ندوقه‌كانی‌‬ ‫ده‌نگدان‌و رێگای‌ مه‌ده‌نییه‌"‪.‬‬ ‫هۆش����یار عه‌بدوڵاڵ ده‌شڵێت‪" :‬نه‌وشیروان‬ ‫مسته‌فا مه‌به‌ستی‌ بووه‌‪ ،‬شارێی‌ دیموكراسی‌‬ ‫سندوقی‌ ده‌نگدانه‌‪ ،‬كه‌واته‌ جگه‌ له‌و رێگه‌یه‌‪،‬‬ ‫رێگه‌ی‌ تریش هه‌یه‌ بۆ گۆڕانكاری‌‪ ،‬كه‌ ئێمه‌‬ ‫هیواداری����ن ناچارمان نه‌كه‌ن ئ����ه‌و رێگایانه‌‬

‫هه‌ڵبژێری����ن‌و پارته‌كانی‌ ده‌س����ه‌اڵت ملبده‌ن‬ ‫به‌شكستیان"‪.‬‬ ‫بێهیوابوون له‌دیموكراسی‌‌و‬ ‫سندوقه‌كانی‌ ده‌نگدان‬ ‫بزووتن����ه‌وه‌ی‌ گ����ۆڕان كاتێك له‌س����اڵی‌‬ ‫‪ 2009‬له‌الیه‌ن نه‌وش����یروان مسته‌فا دامه‌زرا‪،‬‬ ‫دروشمی‌ ئه‌وه‌ی‌ به‌رزكرده‌وه‌‪ ،‬ئه‌وان خه‌باتی‌‬ ‫مه‌ده‌ن����ی‌‌و دوور له‌توندتیژی‌ ده‌گرنه‌ به‌ر بۆ‬ ‫گۆڕانكاری‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردس����تان‌و گه‌یشتن‬ ‫به‌ده‌س����ه‌اڵت‪ ،‬ب����ه‌اڵم وه‌ك س����ه‌ركرده‌كانی‌‬ ‫ده‌ڵێن‪ ،‬له‌ماوه‌ی‌ راب����ردوو ئه‌و بڕوایه‌یان بۆ‬ ‫دروستبووه‌‪ ،‬ئه‌گه‌ر ئه‌م دۆخه‌ به‌رده‌وامبێت‌و‬ ‫به‌رانبه‌ره‌كانیان ده‌س����ت بۆ چه‌ك به‌رن بۆ‬ ‫یه‌كالكردنه‌وه‌ی‌ ملمالنێ����كان‪ ،‬ئه‌وانیش ئه‌و‬ ‫باوه‌ڕه‌یان بۆ دروست ده‌بێت‪.‬‬ ‫م����ام رۆس����ته‌م ل����ه‌و ب����اره‌وه‌ ده‌ڵێت‪:‬‬ ‫"پارته‌كان����ی‌ ده‌س����ه‌اڵت ئاماده‌نی����ن‬ ‫شكسته‌كانیان له‌هه‌ڵبژاردن قبووڵبكه‌ن‪ ،‬كه‌‬ ‫گۆڕان ئه‌و رێگه‌ی‌ گرتووه‌ بۆ كۆتایی هێنان‬ ‫به‌ده‌س����ه‌اڵتیان‪ ،‬بۆیه‌ گۆڕانیش ئه‌و بڕوایه‌ی‌‬ ‫بۆ دروس����ت بووه‌‪ ،‬مه‌رج نیی����ه‌ گۆڕانكاری‌‬ ‫ته‌نیا به‌خه‌باتی‌ مه‌ده‌نی‌ بێت‪ ،‬به‌ڵكو رێگه‌ی‌‬ ‫تریش هه‌یه‌"‪.‬‬ ‫ده‌شڵێت "ئێمه‌ س����وورین له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی‌‬ ‫گۆڕانكاری‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردستان بكه‌ین‪ ،‬جا‬ ‫ئه‌گه‌ر گۆڕانكارییه‌كه‌ به‌رێگه‌ی‌ دیموكراسی‌‌و‬ ‫مه‌ده‌نی‌ نه‌ب����وو‪ ،‬ئه‌وا ئه‌گه‌ر ئێمه‌ش رێگه‌ی‌‬ ‫تر هه‌ڵنه‌بژێرین‪ ،‬خه‌ڵكی‌ تر خۆی‌ ئه‌و رێگایه‌‬ ‫هه‌ڵده‌بژێرێت"‪.‬‬ ‫ته‌نیا گ����ۆڕان نییه‌ له‌وه‌ی‌ به‌ش����ێوه‌یه‌ك‬

‫به‌ش����ێوه‌كان بێهی����وا بووه‌‪ ،‬ته‌نی����ا رێگه‌ی‌‬ ‫گۆڕانكاری‌ له‌هه‌رێم س����ندوقه‌كانی‌ ده‌نگدان‬ ‫بێت‪ ،‬به‌ڵكو الیه‌نه‌كانی‌ تریش هاوش����ێوه‌ی‌‬ ‫گۆڕان ناڕازین له‌ئه‌نجامی‌ هه‌ڵبژاردن‪ ،‬گوایه‌‬ ‫"س����اخته‌كاری‌ ك����راوه‌و ی����اری‌ به‌ئه‌نجامی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردنی‌ په‌رله‌مانی‌ عێراق كراوه‌"‪.‬‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ بۆ دیموكراسی‌‌و دادپه‌روه‌ری‌‪،‬‬ ‫هێزێكی‌ نوێیه‌ له‌س����ه‌ر گۆڕه‌پانی‌ سیاس����ی‌‬ ‫هه‌رێم‌و عێراق‌و یه‌كه‌م هه‌ڵبژاردنه‌ به‌شداری‌‬ ‫ده‌ك����ه‌ن‪ ،‬یه‌كێكی‌ تره‌ ل����ه‌و هێزانه‌ ناڕازین‬ ‫له‌ئه‌نجامی‌ هه‌ڵبژاردن‌و ئه‌وانیش هاوشێوه‌ی‌‬ ‫گۆڕان ب����اس ل����ه‌وه‌ ده‌كه‌ن س����اخته‌كاری‌‬ ‫ك����راوه‌و له‌گه‌ڵ ئه‌و بزووتنه‌وه‌یه‌ ده‌س����تیان‬ ‫به‌هه‌وڵ ك����ردووه‌ بۆ ره‌تكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌نجامی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردن‪.‬‬ ‫رێب����وار كه‌ری����م مه‌حم����ود‪ ،‬وته‌بێ����ژی‌‬ ‫هاوپه‌یمانی‌ بۆ دیموكراس����ی‌‌و دادپه‌روه‌ری‌‪،‬‬ ‫بۆ "نیق����اش" ده‌ڵێ����ت‪" :‬پارت����ی‌‌و یه‌كێتی‌‬ ‫ب����ه‌ به‌رنامه‌ كاری����ان كردووه‌‪ ،‬ب����ۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫هێزه‌كان‌و خه‌ڵكیش بڕوایان به‌دیموكراسی‌‌و‬ ‫سندوقه‌كانی‌ ده‌نگدان الواز بێت‪ ،‬بۆ ئه‌وه‌ش‬ ‫هه‌موو رێگه‌یه‌كیان گرتووه‌ته‌ به‌ر"‪.‬‬ ‫رێب����وار كه‌ری����م محه‌م����ه‌د ده‌ش����ڵێت‪:‬‬ ‫"هه‌وڵه‌ك����ه‌ی‌ یه‌كێت����ی‌‌و پارت����ی‌ كاریگه‌ری‌‬ ‫له‌س����ه‌ر خه‌ڵك دان����اوه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم ئێمه‌ كار‬ ‫ده‌كه‌ین‪ ،‬كاریگه‌رییه‌كانی‌ كه‌مبكه‌ینه‌وه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ش چه‌ندین رێگه‌مان له‌به‌رده‌مدایه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ رووبه‌ڕووی‌ ببینه‌وه‌"‪.‬‬ ‫وته‌بێژه‌كه‌ی‌ هاوپه‌یمانی‌ جه‌ختده‌كاته‌وه‌‪،‬‬ ‫ئه‌گ����ه‌ر الیه‌نه‌كان����ی‌ هه‌رێ����م له‌به‌رانب����ه‌ر‬ ‫ئ����ه‌و هه‌ڵوێس����تانه‌ی‌ پارت����ی‌‌و یه‌كێتی����ش‬

‫نه‌وه‌س����تنه‌وه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ خه‌ڵكی‌ خۆی‌ قبووڵی‌‬ ‫ناكات‌و رێگه‌ی‌ خۆی‌ ده‌گرێته‌ به‌ر‪ ،‬به‌نموون ‌ه‬ ‫"له‌ن����او هێزه‌كان����ی‌ پێش����مه‌رگه‌ هه‌زاره‌ها‬ ‫كه‌سی‌ ناڕازی‌ هه‌ن‌و دژی‌ پارتی‌‌و یه‌كێتین‪،‬‬ ‫وا ئه‌مج����اره‌ش بێده‌نگ ب����وون‪ ،‬به‌دڵنیایی‬ ‫له‌جارانی‌ داهاتوو هه‌ڵوێستیان ده‌بێت"‪.‬‬ ‫پارتی‌‌و یه‌كێتی‌ دوو هێزی‌ سه‌ره‌كی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستانن‪ ،‬كه‌ ده‌سه‌اڵتیان به‌ده‌سته‌وه‌یه‌و‬ ‫ه����ه‌ردوو پارته‌كه‌ش خاوه‌ن����ی‌ دوو یه‌كه‌ی‌‬ ‫سه‌ربازی‌ زه‌به‌الحن‪ ،‬كه‌ ئه‌وانیش یه‌كه‌كانی‌‬ ‫حه‌فتاو هه‌شتای‌ هێزه‌كانی‌ پێشمه‌رگه‌ن‪.‬‬ ‫یه‌كێتی‌ نیش����تمانی‌ یه‌كێكه‌ له‌و الیه‌نانه‌ی‌‬ ‫زۆرترین تۆمه‌تی‌ ئاراس����ته‌ ده‌كرێت به‌وه‌ی‌‬ ‫س����اخته‌كاری‌ له‌هه‌ڵب����ژاردن ك����ردووه‌و بۆ‬ ‫س����ه‌رگرتنی‌ ساخته‌كارییه‌كه‌ش����ی‌ هێ����زی‌‬ ‫به‌كارهێن����اوه‌‪ ،‬ب����ه‌اڵم به‌رپرس����ه‌كانی‌‬ ‫ره‌تیده‌كه‌نه‌وه‌‪.‬‬ ‫قادر حه‌مه‌جان ئه‌ندامی‌ مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌‬ ‫یه‌كێتی‌ نیشتیمانی‌ كوردستان له‌و باره‌یه‌وه‌‬ ‫بۆ "نیقاش" ده‌ڵێت‪" :‬ئێمه‌ باوه‌ڕی‌ ته‌واومان‬ ‫به‌پرۆس����ه‌ی‌ هه‌ڵب����ژاردن‌و س����ندووقه‌كانی‌‬ ‫ده‌نگدان هه‌یه‌‪ ،‬بۆ ئ����ه‌وه‌ش له‌رابردوو هه‌ر‬ ‫ئه‌نجامێكی����ان به‌ده‌س����تهێنابێت‪ ،‬قبووڵمان‬ ‫كردووه‌"‪.‬‬ ‫حاكم قادر له‌باره‌ی‌ ده‌ستبردن بۆ بژارده‌ی‌‬ ‫دروس����تكردنی‌ هێز له‌هه‌رێمی‌ كوردس����تان‬ ‫له‌الیه‌ن گۆڕان‪ ،‬یان هه‌ر الیه‌نێكی‌ تر ده‌ڵێت‪:‬‬ ‫"به‌پێی‌ یاس����اكانی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان هیچ‬ ‫الیه‌نێ����ك نابێت هێزی‌ چه‌ك����داری‌ هه‌بێت‪،‬‬ ‫چونك����ه‌ ده‌بێت س����ه‌رجه‌م هێزه‌كان س����ه‌ر‬ ‫به‌وه‌زاره‌ته‌كانی‌ پێشمه‌رگه‌و ناوخۆ بن‪ ،‬نه‌ك‬ ‫میلیش����یای‌ حیزبی‌ بن‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌وه‌ی‌ گۆڕان‬ ‫ده‌یكات له‌الیه‌ن یه‌كێتییه‌وه‌ ره‌تكراوه‌یه‌"‪.‬‬ ‫له‌ب����اره‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ بۆچ����ی‌ پارتی‌‌و یه‌كێتی‌‬ ‫هێزی����ان هه‌یه‌و قبووڵناك����ه‌ن هێزه‌كانی‌ تر‬ ‫هێزی����ان هه‌بێت‪ ،‬ئه‌و به‌رپرس����ه‌ی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫ده‌ڵێ����ت‪" :‬هێزی‌ حه‌فتاو هه‌ش����تا به‌یاس����ا‬ ‫رێكخراون‌و له‌الیه‌ن وه‌زاره‌تی‌ پێش����مه‌رگه‌وه‌‬ ‫موچ����ه‌و كه‌ره‌س����ته‌ی‌ س����ه‌ربازییان ب����ۆ‬ ‫دابینده‌كرێ����ت‪ ،‬بۆیه‌ ئه‌وه‌ راس����ت نییه‌ كه‌‬ ‫ده‌وترێت ئه‌و هێزانه‌ سه‌ر به‌پارتی‌‌و یه‌كێتی‌‪-‬‬ ‫ین"‪.‬‬ ‫هه‌وڵ����ی‌ گ����ۆڕان‌و الیه‌ن����ه‌ مه‌ده‌نییه‌كانی‌‬ ‫دیكه‌ش بۆ پێكهێنانی‌ هێزی‌ چه‌كداری‌ له‌الی‌‬ ‫خه‌ڵكێكی‌ زۆره‌وه‌ رووبه‌رووی‌ ره‌خنه‌ی‌ توند‬ ‫بووه‌ته‌وه‌‪ ،‬چونك����ه‌ خه‌ڵك ده‌زانن یه‌كێتی‌‌و‬ ‫پارتی‌ چه‌كیان هه‌یه‌و ده‌ستی‌ لێهه‌ڵنه‌گرن‪،‬‬ ‫ب����ه‌اڵم گرفته‌كه‌ ئه‌وه‌یه‌ ئ����ه‌و هێزانه‌ی‌ دژی‌‬ ‫چه‌ك بوون‪ ،‬ئێستا په‌نا بۆچه‌ك ببه‌ن‪.‬‬

‫گێمی‌ دووه‌می‌ ملمالنێكان‬

‫تا ‌ی بانگه‌شه‌ی‌ هه‌ڵبژاردن كوردستان به‌رنادات‬ ‫نیقاش‪ ،‬سامان عومەر‬ ‫هێشتا پۆسته‌رو لۆگۆی‌ حزب‌و كاندیده‌كانی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردنی‌ په‌رله‌مانی‌ عێراق له‌كوردستان‬ ‫لێنه‌كراونه‌ته‌وه‌ كه‌چی‌ بڕیار له‌سه‌ر‬ ‫ئه‌نجامدانی‌ هه‌ڵبژاردنێكی‌ دیكه‌ درا‪.‬‬ ‫له‌كۆتا رۆژه‌كانی‌ بانگه‌ش���ه‌ی‌ هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێراق‪ ،‬به‌ش���ێوه‌یه‌ك ‌ی‬ ‫چاوه‌ڕواننه‌كراو نێچیرڤان بارزانی‌ س���ه‌رۆكی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیرانی‌ هه‌رێم كه‌ ئێستا به‌شێك‬ ‫له‌ده‌س���ه‌اڵته‌كانی‌ س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێمیشی‌ الیه‌‬ ‫به‌مه‌رسومێك چاره‌نوسی‌ نادیاری‌ هه‌ڵبژاردنه‌‬ ‫په‌رله‌مانییه‌ك���ه‌ی‌ هه‌رێمی‌ ی���ه‌كالی‌ كرده‌وه‌‬ ‫به‌وه‌ی‌ كه‌ له‌‪30‬ی‌ ئه‌یلولی‌ ئه‌مساڵ هه‌ڵبژاردن‬ ‫ئه‌نجامبدرێت‪.‬‬ ‫دیاریكردن���ی‌ ئ���ه‌م واده‌یه‌ ب���ۆ هه‌ڵبژاردن‬ ‫وه‌ك تۆپێ���ك هه‌ڵدرای���ه‌ س���احه‌ی‌ الیه‌نه‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆنه‌كانی‌ جاران كه‌ یه‌كێتی‌‌و پارتیان‬ ‫تۆمه‌تب���ار ده‌ك���رد ب���ه‌وه‌ی‌ ترس���یان هه‌یه‌‬ ‫له‌ئه‌نجامدانی‌ هه‌ڵبژاردن‪.‬‬

‫س���ه‌میر هه‌ورامی‌ ڕاوێ���ژكاری‌ ڕاگه‌یاندن ‌ی‬ ‫قوباد تاڵه‌بانی‌ جێگری س���ه‌رۆكی‌ حكومه‌ت‬ ‫بۆ"نیق���اش" وت���ی‌‪" :‬دیاریكردن���ی‌ كات���ی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردن جێبه‌جێكردنی‌ ئه‌و داوایه‌ی‌ به‌شێك‬ ‫له‌الیه‌نه‌كانه‌ كه‌ دوای‌ ڕیفراندۆم‌و ڕوداوه‌كانی‌‬ ‫‪16‬ی‌ ئۆكتۆبه‌ر داوای‌ هه‌ڵوه‌ش���اندنه‌وه‌ی‌ ئه‌م‬ ‫حكومه‌ت���ه‌و پێكهێنانی‌ حكومه‌ت���ی‌ ڕزگاری‌‬ ‫نیشتمانییان ده‌كرد"‪.‬‬ ‫وتیش���ی‌ "م���اوه‌ی‌ ئێس���تای‌ حكوم���ه‌ت‌و‬ ‫په‌رله‌م���ان بۆ دوو خ���ول درێژكراوه‌ته‌وه‌ له‌و‬ ‫س���ۆنگه‌یه‌وه‌ هه‌ڵب���ژاردن ب���ووه‌ به‌ناچاری‌‌و‬ ‫ده‌بێت ئه‌نجامبدرێت"‪.‬‬ ‫بڕیاره‌كه‌ی‌ نێچیره‌ڤ���ان بارزانی‌ وایكردووه‌‬ ‫قۆناغی‌ بانگه‌ش���ه‌ی‌ هه‌ڵب���ژاردن له‌هه‌رێمی‌‬ ‫كوردستان له‌ ‪ 12‬مانگ كۆتایی نه‌یه‌ت‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫بۆ چوار مانگی‌ دیك���ه‌ درێژ ببێته‌وه‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫هه‌ر الیه‌نه‌و له‌س���ۆنگه‌ی‌ ئ���ه‌م هه‌ڵبژاردنه‌وه‌‬ ‫هێ���رش ده‌كه‌نه‌ س���ه‌ر الیه‌نه‌كان���ی‌ دیكه‌ بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ جه‌م���اوه‌ری‌ خۆیان ب���ۆ هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫داهاتوو ته‌یارو ئاماده‌ بكه‌ن‪.‬‬ ‫دوو حیزبه‌ سه‌ره‌كییه‌كه‌ (پارتی‌‌و یه‌كێتی‌)‬

‫ئه‌م هه‌فته‌یه‌ له‌‬ ‫بۆ خوێندنه‌وه‌ی ئه‌م راپۆرتانه‌و چه‌ندین راپۆرتی سه‌رنجراکێشی تر‬

‫به‌زمانه‌کانی کوردی‌و عه‌ره‌بی‌و ئینگلیزی‪ ،‬سه‌ردانی نیقاش بکه‌ ‪www. niqash. org‬‬

‫ش���انازی‌ ده‌كه‌ن به‌وه‌ی‌ ل���ه‌م هه‌ڵبژاردنه‌ ‪44‬‬ ‫كورسیان به‌ده‌س���تهێناوه‌‪ ،‬هێزه‌كانی‌ دیكه‌ش‬ ‫كه‌ پاشه‌كشه‌ی‌ گه‌وره‌یان كرد‪ ،‬ئه‌و دوو هێزه‌‬ ‫تۆمه‌تبارده‌كه‌ن به‌ساخته‌كاریی گه‌وره‌‪.‬‬ ‫د‪ .‬یه‌حی���ا رێش���اوی‌ مامۆس���تای‌ میدی���ا‬ ‫له‌زانكۆی‌ پۆلیته‌كنیكی‌ سلێمانی‌ به‌"نیقاش"ی‌‬ ‫وت "به‌رده‌وامی‌ ئ���ه‌م هه‌ڵبژاردنه‌ پچڕ پچڕ و‬ ‫یه‌ك له‌دوای‌ یه‌كانه‌ تای‌ هه‌ڵبژاردن به‌رده‌وامی‌‬ ‫پێده‌دات به‌مه‌ش زاكی���ره‌ی‌ ده‌نگده‌ر ماندوو‬ ‫ده‌بێت‌و واده‌كات ده‌نگده‌ر به‌گه‌رم‌و گوڕییه‌وه‌‬ ‫ڕوو له‌س���ندوقه‌كانی‌ ده‌نگدان نه‌كات دواجار‬ ‫پرۆسه‌ی‌ هه‌ڵبژاردن له‌كه‌دار بێت"‪.‬‬ ‫دوای‌ كۆتای���ی هاتن���ی‌ هه‌ڵبژاردن���ی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێ���راق ناكۆكی نێوان‬ ‫الیه‌نه‌ كوردییه‌كان زیاتر بوون‪ ،‬به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ش���ه‌ش الیه‌نی‌ سیاس���ی هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫یه‌كێتی‌‌و پارتی���ان له‌پارێزگاكانی‌ هه‌رێم به‌وه‌‬ ‫تۆمه‌تباركرد ده‌ستكاری‌ ئه‌نجامی‌ هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫په‌ڕله‌مان���ی‌ عێراق یان كردوه‌ له‌ به‌رژه‌وه‌ندی‌‬ ‫خۆیان له‌ڕێگه‌ی‌ هاككردنی‌ سیس���ته‌م یاخود‬ ‫به‌رمه‌جه‌كردن���ی‌ ئامێ���ری‌ جیاكردن���ه‌وه‌ی‌‬

‫ده‌نگه‌كان‪ ،‬كاڵكردنه‌وه‌ی‌ ئ���ه‌و ناكۆكیانه‌ش‬ ‫گفتوگۆی‌ چڕی‌ سیاسییان پێویسته‌‪.‬‬ ‫رێبوار حه‌مه‌د وته‌بێژی‌ كۆمه‌ڵی‌ ئیسالمی‌‬ ‫كوردستان به‌ "نیقاش"ی‌ وت‪" :‬ئێمه‌ له‌ئێستادا‬ ‫متمانه‌ ‌ی كۆمه‌ڵێ‌ ده‌نگده‌رمان له‌ئه‌ستۆدایه‌‪،‬‬ ‫هه‌م���وو هه‌وڵێكمان بۆ ڕاس���تكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و‬ ‫پرۆسه‌ س���اخته‌كارییه‌یه‌ كه‌ یه‌كێتی‌ و پارتی‌‬ ‫ل���ه‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ نوێنه‌رانی‌‬ ‫عێراق له‌ پارێزگاكانی‌ هه‌رێم ئه‌نجامیانداوه‌"‪.‬‬ ‫وتیشی‌ "هه‌ڵبژاردن له‌ هه‌رێمی‌ كوردستاندا‬ ‫له‌ مه‌هزه‌ل���ه‌ زیاتر هیچی‌ تر نییه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌‬ ‫هه‌رگی���ز ناچینه‌ ژێر باری‌ هه‌ڵبژاردنێكی‌ تری‌‬ ‫له‌مشێوه‌یه‌"‪.‬‬ ‫ئه‌مه‌ ئه‌و قس���ه‌یه‌یه‌ كه‌ به‌ڵێن ئیس���ماعیل‬ ‫ئه‌ندامی‌ ژووری‌ هه‌ڵبژاردنی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان‬ ‫دووپاتی‌ ده‌كات���ه‌وه‌‌و بۆچوونی‌ ئه‌وانیش وایه‌‬ ‫كه‌ ده‌بێت له‌پرۆس���ه‌یه‌كی‌ ته‌واو دیموكراسیدا‬ ‫هه‌ڵبژاردنه‌كان ئه‌نجامبدرێن نه‌ك به‌مشێوه‌یه‌ی‌‬ ‫ئێستا‪.‬‬ ‫به‌ڵێ���ن ئیس���ماعیل به‌ "نیق���اش"ی‌ وت‪:‬‬ ‫"ئاماده‌ی���ن ب���ۆ هه‌ڵبژاردنه‌كان���ی‌ په‌رله‌مان‬

‫شیعه‌ ده‌یان كورسی‬ ‫سوننه‌یان بردووه‌ته‌وه‌‬

‫حزبه‌ سوننه‌كان دۆڕاوی هه‌ره‌‬ ‫گه‌وره‌ی هه‌ڵبژاردنی عێراقن‬

‫و ئه‌نجومه‌ن���ی‌ پارێزگاكان‪ ،‬ب���ۆ هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫س���ه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێمیش وه‌ك رابردوو سورین‬ ‫له‌س���ه‌ر ئ���ه‌وه‌ی‌ كه‌ س���ه‌رۆكی‌ هه‌رێم له‌ناو‬ ‫په‌رله‌مانه‌وه‌ هه‌ڵبژێردرێت"‪.‬‬ ‫یه‌كێك له‌ خاڵه‌ ناكۆكه‌كانی‌ نێوان الیه‌نه‌كان‬ ‫ك���ه‌ ئه‌رك���ی‌ به‌رێوه‌بردن���ی‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌‬ ‫پێده‌سپێردرێت كۆمسیۆنه‌‪ ،‬له‌والشه‌وه‌ هه‌موو‬ ‫ئامانجێكی‌ كۆمس���یۆنی‌ بااڵی‌ س���ه‌ربه‌خۆی‌‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن‌و راپرس���ی‌ هه‌رێمی‌ كوردس���تان‬ ‫ئه‌وه‌یه‌ كه‌ بێالیه‌نی‌ خۆی‌ بپارێزێت‌و حزبه‌كان‬ ‫چۆنیان بوێ���ت به‌وش���ێوه‌یه‌ هه‌ڵبژاردنه‌كان‬ ‫به‌ڕێوه‌ ببات‪.‬‬ ‫به‌پێی‌ قسه‌كانی‌ وته‌بێژی‌ كۆمسیۆنی‌ بااڵی‌‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆی‌ هه‌ڵبژاردن‌و راپرس���ی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان‪ ،‬له‌راب���ردوودا ئاماده‌یی خۆیان‬ ‫ده‌ربڕیووه‌ تا هه‌رسێ‌ هه‌ڵبژاردنی‌ په‌رله‌مانی‌‬ ‫كوردستان‌و سه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رێم‌و پارێزگاكان‬ ‫به‌یه‌كه‌وه‌ ئه‌نجامبده‌ن‪.‬‬ ‫به‌كارهێنان���ی‌ ته‌كنه‌لۆژی���ا له‌هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێراق ش���ه‌ش الیه‌نی‌‬ ‫سیاس���ی‌ هه‌رێم���ی‌ ناچ���ار به‌ره‌تكردنه‌وه‌ی‌‬

‫ئه‌نجامی‌ هه‌ڵبژاردنه‌كان كرد‪.‬‬ ‫ش���ێروان زرار وته‌بێژی‌ كۆمس���یۆنی‌ بااڵ ‌ی‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆی‌ هه‌ڵبژاردن‌و راپرس���ی‌ هه‌رێمی‌‬ ‫كوردس���تان له‌وباره‌یه‌وه‌ به‌ "نیقاش"ی‌ وت‪:‬‬ ‫"الیه‌نه‌كان���ی‌ هه‌رێم‌و رێكخراوه‌كان ش���ێوازی‌‬ ‫جیاكردن���ه‌وه‌ی‌ ده‌نگه‌كانیان به‌ده‌س���ت یان‬ ‫به‌ئه‌لكترۆن���ی قبوڵ بێت ئێمه‌ ئه‌و ش���ێوازه‌‬ ‫هه‌ڵده‌بژێرین"‪.‬‬ ‫كه‌مج���ار هه‌ب���ووه‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردس���تان‬ ‫هه‌ڵب���ژاردن له‌كات���ی‌ خۆی���دا ئه‌نجامبدرێت‪،‬‬ ‫كاتێك واده‌ی‌ یاس���ایی هه‌ر سه‌رۆكایه‌تییه‌ك‬ ‫به‌ره‌و كۆتایی ده‌چێت ئینجا الیه‌نه‌كان بیریان‬ ‫ده‌كه‌وێته‌وه‌ كاتی‌ هه‌ڵبژاردن دیاری‌ بكه‌ن‪.‬‬ ‫د‪.‬س���ه‌رهه‌نگ س���اڵح پس���پۆڕی‌ ب���واری‌‬ ‫هه‌ڵبژاردن‌و مامۆس���تای‌ زانكۆ به‌"نیقاش"ی‌‬ ‫وت‪" :‬ب���ۆ ئه‌وه‌ی‌ دام و ده‌زگا ش���ه‌رعییه‌كان‬ ‫یاسایی بونیان نه‌كه‌وێته‌ ژێر پرسیاره‌وه‌ گرنگه‌‬ ‫الیه‌نه‌ سیاسیه‌كان په‌یڕه‌وێكی‌ نیشتمانی‌‬ ‫ته‌واو ‌ی بابه‌ته‌كه‌ له‌نیقاش بخوێننه‌وه‌‬

‫‪https://www.niqash.org/‬‬

‫زیاتر له‌پێنج هه‌زار ده‌نگی‬ ‫هێناوه‌‬ ‫مسوڵامنانی كوت ده‌نگیان‬ ‫بەمه‌سیحییەکدا‬

‫‪8‬‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫ئه‌زمونی‌ ده‌ ساڵی‌ شێوه‌كارێكی‌ كورد ده‌برێته‌ موزه‌خان ‌ه‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر كه‌ریم‬ ‫مهاباد جه‌مال ماوه‌ی‌ هه‌ژد‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی هونه‌ری‌ شێوه‌كار ‌‬ ‫ساڵه‌ كار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی د‌ه ساڵه‌یش كار ‌‬ ‫ده‌كات‪ .‬ماوه‌ ‌‬ ‫بیرۆكه‌یه‌كی‌ نوێی‌ بۆ دروستبوه‌و‬ ‫كاری‌ له‌سه‌ر ده‌كات‪ ،‬ئه‌ویش ئیش‬ ‫ی زه‌رده‌شتیه‌كان‬ ‫كردنه‌ له‌سه‌ر مێژو ‌‬ ‫له‌رێگه‌ی سیرامیكه‌وه‌‪.‬‬ ‫بیرۆكه‌ی پێشانگاكه‌ی ده‌گه‌ڕێته‌و‌ه‬ ‫بۆ ئه‌و كات���ه‌ی كاری گۆزه‌‌و دیزه‌ی‬ ‫ی‬ ‫كردوه‌‪ .‬دواتر بیری‌ كردۆته‌وه‌ كارێك ‌‬ ‫ی‬ ‫جیاواز بكات‪ .‬چه‌ندین س���ه‌رچاوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫مێژویی‌ خوێندۆت���ه‌وه‌و ئه‌و بڕوایه‌ ‌‬ ‫بۆ دروس���تده‌ بوه‌ له‌رێگه‌ی ئیش���ی‬ ‫س���یرامیكه‌وه‌ كار له‌س���ه‌ر كلت���ورو‬ ‫دابونه‌ریتی‌ زه‌رده‌شتیه‌كان بكات‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫وه‌ك خۆی ده‌ڵێت "ئه‌وه‌ یه‌كه‌م جار‌ه‬ ‫كاری‌ له‌وجۆره‌ ئه‌نجام بدرێت"‪.‬‬ ‫مهاب���اد ئ���ه‌وه‌ش ڕونده‌كات���ه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫پێش���انگاكه‌ی‌ باس له‌په‌رستگایه‌ك ‌‬ ‫زه‌رده‌ش���تیه‌كان ده‌كات‪ ،‬كه‌ له‌چوار‬ ‫ده‌رگاو پایه‌ی���ه‌ك پێكهات���وه‌‪،‬‬ ‫ی‬ ‫موغه‌كان ئاگر ده‌كه‌نه‌وه‌و ناوه‌ڕاست ‌‬ ‫په‌رس���تگاكه‌ ئاگ���ره‌‪ ،‬بە‌نه‌خ���ش‌و‬ ‫زه‌خره‌فه‌ی‌ ك���وردی‌ ڕازێنراوه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫له‌كاره‌كه‌ش���دا ته‌نها له‌گڵی‌ ناوچه‌ی‬ ‫(دوسخورماتو) به‌كار هاتوه‌‪ ،‬ئه‌ویش‬ ‫ی گڵه‌كه‌ی‌‪.‬‬ ‫له‌به‌ر باشیی‌ پێكهاته‌كه‌ ‌‬ ‫ی زه‌رده‌ش���تیه‌كاندا پیرۆز‬ ‫گڵ له‌ئاین ‌‬ ‫ب���وه‌وه‌و باوه‌ڕیان وه‌ه���ا بوه‌ نابێت‬ ‫خ���ۆڵ‌و خاش���اكی‌ تێك���ه‌ڵ بكرێت‪.‬‬

‫كاتێك مردویه‌كیان مردوه‌‪ ،‬لێگه‌ڕاون‬ ‫تا باڵنده‌ گۆش���تخۆره‌كان گۆش���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫الش���ه‌كه‌یان خ���ورادوه‌ ئ���ه‌وكات‬ ‫ی به‌ژیرگڵ���ه‌وه‌ ك���راوه‌‪،‬‬ ‫ئیس���كه‌كان ‌‬ ‫هه‌ربۆی ‌ه ئه‌ویش گڵ به‌پیرۆز ده‌زانێ‌و‬ ‫له‌كاره‌كانیدا گرنگییه‌كی تایبه‌تی پێ‬ ‫ده‌دات‪.‬‬ ‫ئه‌و ش���ێوه‌كاره‌ خۆش���حاڵ ‌ه به‌و‌ه‬ ‫ی به‌بڕێك پار‌ه‬ ‫موزه‌خانه‌ی‌ س���لێمان ‌‬ ‫كاره‌كه‌ی���ان ل���ێ وه‌رگرت���وه‌‌و وه‌ك‬ ‫س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌ مێژوی���ی‌ گرنگییان‬ ‫ی جێگه‌یه‌كدای ‌ه‬ ‫پێداوه‌‪ .‬ئێستا له‌هه‌وڵ ‌‬ ‫ی داهاتوی‌‌و ده‌ڵێت "به‌م‬ ‫ب���ۆ كاره‌كان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی دیكه‌ی‌ مێژوی ‌‬ ‫نزیكانه‌ چه‌ند كارێك ‌‬ ‫جیاواز له‌سه‌ر زه‌رده‌شتییه‌كان ئه‌نجام‬ ‫ی‬ ‫ده‌ده‌م‪ .‬هه‌وڵ ده‌ده‌م به‌رده‌وام كار ‌‬ ‫باشتر پێشكه‌ش بكه‌م"‪.‬‬ ‫مهاب���اد به‌ده‌ر له‌كاری‌ س���یرامیك‬ ‫ی سه‌ر‬ ‫فه‌رمانبه‌ره‌ له‌به‌شی‌ شێوه‌كاری ‌‬ ‫ی‬ ‫ی هونه‌رو ڕۆشنبیر ‌‬ ‫بە‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت ‌‬ ‫س���لێمانی‪ .‬وه‌ك خ���ۆی ده‌ڵێ���ت‬ ‫ی‬ ‫ئه‌زمون���ی‌ چه‌ند س���اڵه‌ی‌ كاركردن ‌‬ ‫له‌و پێش���انگایه‌دا پێشكه‌ش كردوه‌‪.‬‬ ‫ی ئه‌وه‌ش‬ ‫زۆر گرنگ ‌ه به‌الیه‌و‌ه باس��� ‌‬ ‫بكات ن���اوی پێش���انگاكه‌ی‌ بریتییه‌‬ ‫له‌(خودات به‌گیان‌و به‌دڵ خۆشبوێت‌و‬ ‫لێبورده‌به‌)‪ ،‬زۆر مه‌به‌س���تی‌ ئه‌و ناو‌ه‬ ‫بۆ ئ���ه‌وه‌ ب���وه‌‪ ،‬چونكه‌ پێ���ی وای ‌ه‬ ‫"ئه‌گه‌ر كۆمه‌ڵگایه‌ك���ی‌ ئارام هه‌بێت‬ ‫ی‬ ‫ده‌بێ���ت س���ه‌ره‌تا له‌خۆشه‌ویس���ت ‌‬ ‫خوداو‌ه ده‌س���ت پێبكه‌ین‌و سوپاس‬ ‫گوزاربین"‪.‬‬

‫به‌شێك له‌ژنانی‌ به‌سااڵچو ڕو له‌فرۆشتنی‌ جل‌وبه‌رگی‌ به‌كارهاتو ده‌كه‌ن‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر‬ ‫له‌ته‌نیشت دادگای‌ كۆنی‌ سلێمانی‌ ده‌مه‌و‬ ‫ئێواران جل‌و به‌رگی‌ كوردی‌ ژنانه‌ی‌‬ ‫به‌كارهاتو ده‌فرۆشرێت‪ ،‬زۆربه‌ی‌ ئه‌وانه‌ی‌‬ ‫مامه‌ڵه‌ی‌ كڕین‌و فرۆشتن ده‌كه‌ن ژنانی‌‬ ‫به‌سااڵچون‪.‬‬ ‫مامه‌ڵ���ه‌و كڕین‌و فرۆش���تنی‌ ئ���ه‌م ژنه‌‬ ‫به‌س���ااڵچوانه‌ جی���اوازی‌ هه‌ی���ه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ ‌ی‬ ‫ده‌بینرێت كراس���ی‌ كوردی‌ ژنان‌و هێله‌ك‌و‬ ‫كه‌واو س���ه‌ڵته‌ هیتری���ش بە‌نرخێكی كه‌م‬ ‫ده‌فرۆش���ن كه‌ له‌ی���ه‌ك ه���ه‌زار دیناره‌وه‌‬ ‫ده‌س���ت پێده‌كات تا ده‌گات���ه‌ چوار هه‌زار‬ ‫دین���ار‪ .‬هه‌ندێ���ك جاریش ج���ل‌و به‌رگی‌‬ ‫مۆده‌ی‌ به‌كارهاتوی‌ وه‌ك پانتۆڵ‌و چاكه‌ت‌و‬ ‫كراسیش له‌گه‌ڵ جل‌و به‌رگه‌ كوردییه‌كاندا‬ ‫داده‌نرێ���ن‌و ئه‌وانیش به‌ه���ه‌زارو دو هه‌زار‬ ‫ده‌فرۆشرێن‪.‬‬

‫کاوڕ‬ ‫ئەم���ڕۆ بە‌دۆخێک���ی ناخۆش���دا‬ ‫تێدەپەڕی���ت هەس���ت بە‌بێ���زاری‌و‬ ‫هیالکی زۆر دەکەیت‪ ،‬باشترە چەند‬ ‫ڕۆژێک پشوو وەرگریت‪.‬‬

‫بە‌وته‌ی‌ (باجی‌ خاتون) كه‌ ماوه‌ی‌ چه‌ند‬ ‫س���اڵێك ده‌بێت ئه‌وه‌ كاریه‌ت���ی‌‪" ،‬به‌هیچ‬ ‫شێوه‌یه‌ك نرخ زیادو كه‌می‌ نه‌كردوه‌‪ ،‬ته‌نها‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ نه‌بێت به‌هۆی‌ قه‌یرانه‌وه‌ بازاڕیان‬ ‫كه‌مێكك فه‌رقی‌ كردوه‌"‪.‬‬ ‫هه‌رچی‌ ئه‌و جل‌و به‌رگه‌ به‌كارهاتوانه‌ی‌‬ ‫بۆیان ده‌هێنرێت‪ ،‬له‌نگ���ه‌ی‌ هیچ واڵتێكی‌‬ ‫ئه‌وروپ���ی‌ نی���ه‌و له‌كوچ���ه‌و كۆاڵنه‌كانی‌‬ ‫ش���اره‌وه‌ بۆیان دێت‪ .‬به‌ش���ێك له‌و جل‌و‬ ‫به‌رگان���ه‌ خاوه‌نه‌كه‌ی‌ وه‌ك دیاری‌ ده‌یداته‌‬ ‫ئه‌و ژنه‌ به‌س���ااڵچوانه‌‪ .‬برێكیشی‌ كه‌ وه‌ك‬ ‫باس���ده‌كرێت جلی‌ م���ردون‌و خاوه‌نه‌كه‌ی‬ ‫له‌ژیاندا نه‌وه‌ماوه‌‪ ،‬كه‌س���وكاری‌ مردوه‌كه‌‬ ‫ده‌یانه‌وێ���ت هه‌م له‌م���اڵ دوری‌ بخه‌نه‌وه‌‌و‬ ‫هه‌م كه‌سێكیش سودی‌ لێوه‌ربگرێت‪ .‬به‌اڵم‬ ‫هه‌ندێكیش له‌و جل‌و به‌رگانه‌ خاوه‌نه‌كانیان‬ ‫بە‌نرخێكی‌ هه‌رزان به‌و ژنه‌ به‌سااڵچوانه‌ی‬ ‫ده‌فرۆشن‪.‬‬ ‫زۆربه‌ی ئه‌و ژنانه‌ی له‌و جێگه‌یه‌ كارده‌كه‌ن‬

‫گا‬ ‫دەکەویت���ە دۆخێک���ی قورس���ەوە‌و‬ ‫ڕزگاربون لێی ئاسان نابێت‪ ،‬پێویست‬ ‫بە‌کەمێک هێز‌و وورەی زیاترە تا بەسەر‬ ‫ئەو دۆخ���ەدا زاڵبی���ت‌و ڕێگە نەدەیت‬ ‫بە‌زیان بەسەرتدا بشكێتەوە‪.‬‬

‫له‌ڕوی‌ ته‌مه‌ن‌و كاری‌ ڕۆژگاره‌وه‌ پیر بون‌و‬ ‫چه‌ندین كوڕو كچ���ان پێگه‌یاندوه‌و بونه‌ته‌‬ ‫داپیره‌‪ .‬یه‌كێك له‌و ژنه‌ به‌سااڵچوانه‌ وتی‌‬ ‫"تازه‌ كوڕه‌ گه‌وره‌ بوه‌و كچه‌ شوی‌ كردوه‌و‬ ‫بوك���م هه‌یه‌‪ ،‬ئیتر چی بك���ه‌م له‌ماڵه‌وه‌؟‬ ‫ئه‌م كاره‌ش خوانه‌یبڕێت پاره‌یه‌كی‌ تێدایه‌‬ ‫به‌شی‌ خۆشم ده‌كات‌و خێریشی‌ لێده‌كه‌م‪،‬‬ ‫ئه‌وه‌م باشتره‌"‪.‬‬ ‫ئه‌وانه‌ی‌ ئه‌م ج���ل‌و به‌رگه‌ به‌كارهاتوانه‌‬ ‫ده‌كڕن ژنانێكی‌ به‌ته‌مه‌نن‪ ،‬زۆر كاتیش ژنانی‌‬ ‫گه‌نجیش���ی‌ تێده‌كه‌وێ���ت‪ ،‬چونكه‌ زۆربه‌ی‌‬ ‫جل‌و به‌رگه‌ كوردییه‌كان هه‌رله‌تاكی‌ بۆفی‌‌و‬ ‫كانتۆری‌ ماڵه‌كان قایم كراون‪ ،‬هێنده‌ له‌به‌ر‬ ‫نه‌كراون كۆن‌و خراپیان پێوه‌ دیارنیه‌و دو‬ ‫بۆ س���ێ‌ جار له‌به‌ر ك���راون‪ ،‬دواتر له‌ماڵ‬ ‫هێنراونه‌ت��� ‌ه ده‌رو تا ڕێگه‌ نه‌گرن‪ .‬هه‌رچی‌‬ ‫كڕیاری‌ جلی‌ مۆده‌ش���ه‌‪ ،‬ئه‌و ژن‌و كچانه‌ن‬ ‫له‌خوارو ناوه‌ڕاس���تی‌ عێراق���ه‌وه‌ هاتون‌و‬ ‫دۆخی‌ داراییان باش نیه‌‪.‬‬

‫دوانه‌‬ ‫ڕێگە مەدە کێشەکانی کار کاریگەری‬ ‫خراپی بۆ سەر پەیوەندی هاوسەریت‬ ‫هەبێت‪ ،‬ئەگەر هاوس���ەرەکەت داوای‬ ‫ڕونکردنەوەی لێکردی لەسەر بابەتێک‬ ‫بەجوان���ی تێیبگەیەن���ە ن���ەک لێی‬ ‫توڕەبیت‪.‬‬

‫قرژاڵ‬ ‫ئەمڕۆ ناخۆشییەکانت تێدەپەڕێنیت‌و‬ ‫هەنگاوە نوێکانت دەنێیت بۆ گەیشتن‬ ‫بە‌ئەنجامی چ���اوەڕوان نەکراو‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫خۆشەویستەکەت کێشەکانت چارەسەر‬ ‫بکە نەک تاک الیەنە‪.‬‬

‫شێر‬ ‫لە بارودۆخە ناخۆش���ەکاندا لەگەڵ‬ ‫خۆشەویستەکەت دەبیت هەر ئەمەش‬ ‫هۆکاری سەرکەوتنی پەیوەندیەکەتە‬ ‫لة هةموبوارةكانى ذيانت‪.‬‬

‫فه‌‌ریک‬ ‫لەڕووی س���ۆزدارییەوە بە‌دۆخێکی‬ ‫س���ارد‌و بێدەنگ���دا تێدەپەڕی���ت‌و‬ ‫پەیوەندیەک���ەت خەریک���ە ب���ەرەو‬ ‫تێکش���کان دەچێت‪ ،‬هەوڵب���دە لەو‬ ‫دۆخە چەقبەستووە بێنە دەرەوە ‪.‬‬

‫هەڵبژاردن‬

‫ئاوێنە ئەم چوار الپەڕەیەی تایبەت بەهەڵبژاردن بەهاوکاریی کونسوڵخانەی گشتیی ئەمەریکا لەهەولێر چاپ‌و باڵودەکاتەوە‬

‫دو كه‌سایه‌تی‌ كورد ‌ی سه‌ربه‌خۆ‬ ‫خۆیان بۆ پۆست ‌ی سه‌رۆك كۆمار كاندید ده‌كه‌ن‬ ‫چه‌ن���د رۆژێك���ه‌ كێبڕك���ی‌ ب���ۆ‬ ‫به‌ده‌ستهێنانی‌ پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار‬ ‫ی خوازیار‌ه‬ ‫گه‌رمه‌‪ ،‬هه‌رچه‌ن���ده‌ یه‌كێت ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆك‬ ‫ی چواره‌م پۆس���ت ‌‬ ‫بۆ جار ‌‬ ‫كۆمار پش���كی‌ ئه‌وان بێت‪ ،‬به‌اڵم چه‌ند‬ ‫كه‌سایه‌تیه‌كی‌ كوردو ش���یعه‌و سونن ‌ه‬ ‫رایانگه‌یان���دوه‌ خۆی���ان ده‌پاڵێون بۆ‬ ‫ی ئ���ه‌و پۆس���ته‌‪ ،‬له‌وان ‌ه دو‬ ‫وه‌رگرتن��� ‌‬ ‫ی سه‌ربه‌خۆ‬ ‫كه‌س���ایه‌تی‌ كورد به‌شێو‌ه ‌‬ ‫خۆیان پااڵوتوه‌‪ ،‬كه‌ عومه‌ر به‌رزنجی‌‪،‬‬ ‫ی عێ���راق له‌ڤاتی���كان‌و دكتۆر‬ ‫باڵیۆز ‌‬ ‫ی‬ ‫كه‌م���ال عه‌زی���ز قیتولی‌ مامۆس���تا ‌‬ ‫زانكۆی‌ دهۆكه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬عوم���ه‌ر به‌رزنجی‌‪ ،‬كاندید ‌‬ ‫ی س���ه‌رۆك كمار‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆ بۆ پۆست ‌‬ ‫له‌چاوپێكه‌وتنێك���ی‌ تایبه‌ت به‌ئاوێنه‌دا‬ ‫رایگه‌یان���د له‌چه‌ن���د رۆژی‌ داهات���ودا‬ ‫ده‌گه‌ڕیچته‌وه‌ بۆ عێراق‌و كوردس���تان‬ ‫ی په‌یوه‌ندیكردن به‌الیه‌ن ‌ه‬ ‫به‌مه‌به‌س���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫عێراقی‌‌و كوردییه‌كانه‌وه‌ تا پش���تگیر ‌‬ ‫ی "م���ن هه‌وڵی‌ خۆم‬ ‫بك���ه‌ن‪ ،‬ئ���ه‌و وت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی گه‌وره‌م به‌وه‌ی ‌ه خوا ‌‬ ‫ئه‌ده‌م‌و پش���ت ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نوس���یبێت ده‌بێت‪ ،‬چیش ‌‬ ‫گه‌وره‌ چ ‌‬ ‫ی‬ ‫نه‌نوس���یبێت نابێ���ت‪ ،‬له‌هاوكێش��� ‌ه ‌‬ ‫كه‌س���ی‌ ئیمانداردا خ���وا له‌پێش هه‌مو‬ ‫ی گه‌ور‌ه ئه‌ستوره‌‪.‬‬ ‫شتێكه‌وه‌یه‌‪ ،‬به‌خوا ‌‬

‫به‌اڵم ئه‌مه‌ به‌مانای‌ ئه‌و‌ه نییه‌ تۆ هیچ‬ ‫نه‌كه‌ی‌ بڵێی‌ با خوا ئه‌مه‌ بكات‪ .‬ره‌نگ ‌ه‬ ‫ی كاریگه‌ر بێت له‌مندا‪،‬‬ ‫ئه‌م ‌ه فاكته‌رێك ‌‬ ‫كه‌ پێموای ‌ه س���ه‌ره‌نجام هه‌مو شته‌كان‬ ‫ی خوای‌ گه‌وره‌"‪.‬‬ ‫ده‌گه‌ڕێنه‌و‌ه بۆ ال ‌‬ ‫ی ك ‌ه‬ ‫ی فه‌یل ‌‬ ‫ی كورد ‌‬ ‫هاوكات كه‌سایه‌ت ‌‬ ‫ی دهۆك ‌ه‬ ‫ی زانكۆ ‌‬ ‫ئه‌كادیمی‌‌و مامۆس���تا ‌‬ ‫ی سه‌رۆك كۆمار كاندید‬ ‫خۆی‌ بۆ پۆست ‌‬ ‫كردوه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌ویش دكتۆر "كه‌مال عه‌زیز‬ ‫قیتولی‌"ه‌‪ ،‬ناوبراو له‌به‌غدا له‌دایكبوه‌‌و‬ ‫ی س���ه‌رو ‪ 60‬س���اڵه‌‪،‬‬ ‫ژی���اوه‌‌و ته‌مه‌ن ‌‬ ‫هه‌رچه‌ن���ده‌ رایگه‌یاندو‌ه س���ه‌ر به‌هیچ‬ ‫حزبێكی‌ سیاس���ی‌ نیه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم زۆرێك‬ ‫ی‬ ‫پێیانوایه‌ س���ه‌ر به‌پارت���ی‌ دیموكرات ‌‬ ‫ی ماسته‌رو‬ ‫كوردستانه‌‪ .‬ناوبراو بڕوانامه‌ ‌‬ ‫ی كیمیادا له‌به‌ریتانیا‬ ‫دكتۆرای‌ له‌ب���وار ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ده‌س���تهێناوه‌‌و ئێس���تاش له‌ش���ار ‌‬ ‫دهۆك نیشته‌جێیه‌‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدایه‌ ك ‌ه ناوی‌ هه‌ریه‌ك‬ ‫له‌فوئاد حسێن‌و هوشیار زێباری‌‌و فازل‬ ‫میرانی‌‌و له‌تیف ره‌شیدو حه‌م ‌ه سابیر‌و‬ ‫عه‌دنان موفتی‌‌و فوئاد مه‌عسوم عه‌دنان‬ ‫بۆ وه‌رگرتنی‌ ئه‌و پۆسته‌ ده‌هێنرێت‪.‬‬ ‫كه‌مال عه‌زیز‬

‫‪10‬‬

‫پارتی‌ به‌ستافێكی‌ ته‌واو نوێوه‌ ده‌چێته‌ به‌غدا‬

‫عومه‌ر به‌رزنجی‌‬

‫پەرلەمانتارێكی هاوپەیمانی هێزە عێراقییەكان‪:‬‬

‫له‌كۆی‌ ‪ 44‬په‌رله‌مانتاری‌ ده‌رچوی‌‬ ‫سەركردەكانی شیعە رقیان لەكوردەو‬ ‫كوردستان ‪7‬یان په‌رله‌مانتاری‌ پێشون لەحكومەتی داهاتوشدا ستەم‬ ‫‪6‬یان سه‌ر به‌گۆڕان‌و كۆمه‌ڵ‌‌و یه‌كگرتون لەسوننە دەكەن‬

‫پەرلەمانی عێراق‬ ‫له‌به‌رامبه‌ریشدا‪ ،‬له‌كۆی‌ ‪ 9‬په‌رله‌مانتاری‌ په‌رله‌مانتاری‌ ئێس���تا‌و پێشون‪" ،‬موسه‌نا‬ ‫فراكس���یۆنی‌ نوێ���ی‌ پارت���ی‌ دیموكراتی‌‬ ‫كوردستان له‌ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێراق‪ ،‬گۆڕان‌و كۆمه‌ل‌و یه‌كگرتو‪ ،‬شه‌ش كه‌سیان ئه‌می���ن‌و جه‌م���ال ئه‌حم���ه‌د محه‌م���ه‌د"‬ ‫هیچ په‌رله‌مانتارێكی‌ پێشو له‌خۆناگرێت‪ ،‬په‌رله‌مانت���اری‌ پێش���ون‪ ،‬ل���ه‌‪ 5‬كاندیدی‌ په‌رله‌مانتاری‌ ئێستا‌و پێشوی‌ یه‌كگرتون‪،‬‬ ‫له‌كاتێكدا له‌‪ 9‬كاندیدی‌ ده‌رچوی‌ گۆڕان‌و ده‌رچ���وی‌ گۆڕان دوانی���ان په‌رله‌مانتاری‌ ئه‌حمه‌د ‌ی حاجی‌ ره‌ش���یدو سه‌لیم هه‌مزه‌‬ ‫كۆمه‌ڵ‌‌و یه‌كگرتو‪6 ،‬ی���ان په‌رله‌مانتاری‌ پێشون‌و دوانیشیان په‌رله‌مانتاری‌ پێشوی‌ په‌رله‌مانتاری‌ ئێس���تا‌و پێشوی‌ كۆمه‌ڵی‌‬ ‫كوردس���تانن‌و یه‌كێكیش���یان ئه‌ندام���ی‌ ئیسالمین‪.‬‬ ‫پێشون‪.‬‬ ‫ئه‌م���ه‌ له‌كاتێكدای���ه‌ كه‌ ك���ه‌ له‌كۆی‌‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬پارتی‌ كوردستان پێش ئه‌نجامدانی‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ پارێ���زگای‌ س���لێمانیه‌‪ ،‬دو‬ ‫پرۆس���ه‌ی‌ هه‌ڵبژاردن برشیاری‌ داوه‌ هیچ كاندیده‌ ده‌رچوه‌كه‌ی‌ كۆمه‌ڵ‌‌و دو كاندیده‌ ‪ 44‬په‌رله‌مانت���اری‌ ده‌رچ���وی‌ هه‌رێم���ی‌‬ ‫په‌رله‌مانتارێك���ی‌ پارت���ی‌ له‌عێ���راق بۆی‌ ده‌رچوه‌كه‌ی‌ یه‌كگرت���وش‪ ،‬په‌رله‌مانتاری‌ كوردس���تان بۆ ئه‌نجومه‌ن���ی‌ نوێنه‌رانی‌‬ ‫عێراق ‪ 7‬كه‌س���یان په‌رله‌مانتاری‌ پێشون‬ ‫نه‌بێ‌ له‌خولێك زیاتر خۆی‌ كاندید بكات‪ ،‬پێشوی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێراقن‪.‬‬ ‫په‌رله‌مانتاره‌ ده‌رچوه‌كانی‌ گۆڕان بریتین ك���ه‌ ‪ 6‬په‌رله‌مانتاریان س���ه‌ر به‌گۆڕان‌و‬ ‫هه‌مو ئه‌و ‪ 25‬كاندیده‌ی‌ ده‌رچون‌و ده‌بنه‌‬ ‫له‌"كاوه‌ محه‌مه‌د‌و هوش���یار عه‌بدواڵ" كه‌ كۆمه‌ڵ‌‌و یه‌كگرتون‪.‬‬ ‫په‌رله‌مانتار له‌به‌غدا نوێن‪.‬‬

‫پەرلەمانت���اری هاوپەیمان���ی هێزە‬ ‫عێراقییەكان لەپەرلەمانی عێراق‪ ،‬نورە‬ ‫بج���اری‪ ،‬رایدەگەیەنێت هێزە ش���یعە‬ ‫ملمالنێك���ەرەكان‌و كورد لە حكومەتی‬ ‫داهاتوی عێراقدا س���تەم لە پێكهاتەی‬ ‫سوننە دەكەن‌و ئەوەشی خستۆتەڕو كە‬ ‫دەنگەكانی سوننە لەبەغدا دزراون‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬نورە بج���اری لە لێدوانێكدا‬ ‫ب���ۆ ماڵپ���ەڕی (بەغ���داد ئەلی���ەوم)‬ ‫دەڵێت"پێكهاتەی سوننە وەك پێشتر‬ ‫لەالیەن ئەو هێزە ش���یعانەی ملمالنێ‬ ‫لەس���ەر پۆس���تی س���ەرۆك وەزیران‬ ‫دەكەن‪ ،‬دەكرێت���ە قوربانی‪ ".‬ئەوەش‬ ‫دەخاتەڕو"دەنگەكانی پێكهاتەی سوننە‬ ‫لەبەغ���دا دزراون‪ ،‬ئ���ەوەش وا دەكات‬ ‫روبەڕوی ستەم ببێتەوە‪".‬‬ ‫بەپێی قس���ەی ئ���ەو پەرلەمانتارە‬ ‫پێكهێنان���ی حكومەت���ی داهات���و‬ ‫گفتوگۆی چڕوپڕ بەخۆیەوە دەبینێت‌و‬ ‫باس ل���ەوەش دەكات كە ش���یعەكان‬ ‫كورس���ی زیاتریان لەچاو خولی پێشو‬ ‫بەدەس���تهێناوەو كوردیش تاڕادەیەكی‬ ‫زۆر پارێ���زگاری لەكورس���ییەكانی‬ ‫كردوەو دانوستانیش لەنێوان هەندێك‬ ‫لەالیەنە ش���یعەكان‌و كورددا هەیە بۆ‬ ‫دروس���تكردنی گەورەترین فراكسیۆنی‬ ‫نێو پەرلەمان‪.‬‬ ‫دەشڵێت"الیەنە شیعەكان بەئاشكرا‬ ‫دژی كوردن‪ ،‬بەاڵم لەپش���ت پەردەوە‬ ‫لەگەڵیان رێكن بۆ پێكهێنانی حكومەت‌و‬

‫موسڵ‬ ‫دابەشكردنی پۆستەكان‪".‬‬ ‫ئام���اژە بەوەش���دەدات ك���ە الیەنە‬ ‫ش���یعەكان لەنێوخۆیان���دا ملمالن���ێ‬ ‫لەس���ەر پۆس���تی س���ەرۆك وەزیران‬ ‫دەكەن بە‌ئامانجی بردنی پۆس���تەكان‬ ‫ن���ەك گۆڕین���ی رێ���ڕەوی پرۆس���ەی‬

‫سیاس���ی‌و پێشكەش���كردنی باشترین‬ ‫ش���ت بە‌هاواڵتی���ان‪ ،‬بۆیە پرۆس���ەی‬ ‫پێكهێنانی حكومەت هیچ جیاواز نابێت‬ ‫لەوانەی رابردو‌و بەشێوەی رێككەوتن‌و‬ ‫بەشبەش���ێنە دەبێت لەنێوان ش���یعە‪،‬‬ ‫سوننەو كورددا‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫عومه‌ر به‌رزنجی‌‪ ،‬كاندید ‌ی سه‌ربه‌خۆ بۆ پۆست ‌ی سه‌رۆك كۆمار‪:‬‬

‫پشتم به‌خوا ‌ی گه‌ور ‌ه ئه‌ستوره‌‬

‫رەوتی سەدر‪ ،‬لە‬

‫ئایا ده‌توانێت كۆتایی‬

‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫عومه‌ر به‌رزنجی‌‪ ،‬باڵیۆزی‌ عێراق له‌ڤاتیكان‪،‬‬ ‫وه‌ك كه‌سایه‌تییه‌كی‌ سه‌ربه‌خۆی‌ كورد خۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫كاندید ده‌كات بۆ پۆستی‌ سه‌رۆك كۆمار‪ ،‬ئه‌و‬ ‫له‌م گفتوگۆیه‌ی‌ ئاوێنه‌دا ده‌ڵێت "له‌ڕۆژانی‌‬ ‫داهاتودا دێمه‌وه‌ بۆ عێراق‌و كوردستان‌و‬ ‫سه‌ردانی‌ هه‌مو الیه‌نه‌كان ده‌كه‌م‪.".‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئێوه‌ به‌ش����ێوه‌ی‌ س����ه‌ربه‌خۆ خۆتان‬ ‫كاندید كردوه‌‪ ،‬له‌كاتێك����دا ده‌زانن كێبڕكێیه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫حزب����ی‌ زۆر به‌هێز هه‌یه‌ له‌عێ����راق بۆ وه‌رگرتنی‌‬ ‫ئه‌و پۆسته‌‪ ،‬كه‌واته‌ تا چه‌ند چانسی‌ بردنه‌وه‌ت‬ ‫هه‌یه‌؟‬ ‫عومه‌ر به‌زنجی‌‪ :‬ئ����ه‌و گۆڕانكاریانه‌ی‌ له‌عێراق‬ ‫رویانداوه‌ له‌‪2003‬ه‌وه‌‪ ،‬كه‌ ده‌ستور نوسراوه‌ته‌وه‌و‬ ‫هیچ ئاماژه‌یه‌ك له‌خۆناگرێ‌ س����ه‌رۆكایه‌تیه‌كان‬ ‫دابه‌ش بكرێ‌ له‌نێوان كوردو س����وننه‌و ش����یعه‌‬ ‫ئه‌مه‌ عورفێك����ه‌‪ ،‬به‌پێچه‌وان����ه‌ی‌ لوبنانه‌وه‌ كه‌‬ ‫ده‌ستور دیاریكردوه‌ س����ه‌رۆك كۆمار مه‌سیحی‌‬ ‫مارۆنی‌‌و س����ه‌رۆك وه‌زیران س����وننه‌و سه‌رۆكی‌‬ ‫په‌رله‌م����ان ش����یعه‌ بێ����ت‪ .‬له‌عێراق ئه‌م����ه‌ بوه‌‬ ‫به‌عورف له‌نێوان پێكهاته‌ س����ه‌ره‌كیه‌كاندا‪ ،‬كه‌‬ ‫ئه‌قاڵنیه‌تێكی‌ گه‌وره‌ی‌ تیایه‌‪ ،‬به‌اڵم به‌تێپه‌ڕینی‌‬ ‫كات م����ادام ئه‌مان����ه‌ له‌ده‌س����توردا نییه‌ ره‌نگه‌‬ ‫بگۆڕێن‌و گۆڕانكاری‌ گه‌وره‌یان به‌س����ه‌ردا بێت‌و‬ ‫ه����ه‌ر كه‌س����ایه‌تیه‌ك ده‌ربك����ه‌وێ‌ ده‌توانێ‌ ئه‌و‬ ‫پۆستانه‌ وه‌ربگرێ‌‪ ،‬ره‌نگه‌ ئه‌مه‌ ده‌رگایه‌ك بێت‬ ‫دره‌نگ بكرێته‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم م����ن ئه‌م ده‌رگایه‌م زو‬ ‫كرده‌وه‌‪ ،‬چاوه‌ڕوانی‌ ‪ 20‬ساڵی‌ ترم نه‌كرد‪ .‬ئێستا‬ ‫من كاندی����دم‪ .‬ره‌س����میاتی‌ كاندیدبونیش دوای‌‬ ‫هه‌ڵبژاردنی‌ سه‌رۆكایه‌تی‌ په‌رله‌مان ده‌ستپێبكات‌و‬ ‫ئه‌وكاته‌ به‌فه‌رمی‌ كانید بونی‌ خۆم راده‌گه‌یه‌نم‪.‬‬ ‫دیاره‌ چه‌ند كه‌سی‌ تریش خۆیان كاندید ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫ئیتر كێ‌ هه‌ڵده‌بژێردرێ‌ یان هه‌ڵنابژێردرێت ئه‌وه‌‬ ‫مه‌س����ه‌له‌یه‌كی‌ تره‌‪ .‬ئه‌گه‌ر ئه‌م پۆسته‌ بۆ كورد‬ ‫بێ����ت ئه‌وه‌ من ك����وردم‪ ،‬ئه‌گه‌ر م����ه‌رج عێراقی‌‬ ‫بێت ئه‌وه‌ عێراقیش����م‪ .‬راسته‌ ئه‌مه‌ له‌سه‌فه‌قه‌ی‌‬ ‫نێ����وان الیه‌نه‌كان����دا كۆتایی‌ پێدێت‌و له‌س����ه‌ر‬ ‫رێكده‌كه‌ون‪ ،‬یه‌كه‌مجار الیه‌نه‌ كوردیه‌كان له‌گه‌ڵ‌‬ ‫الیه‌نه‌ عێراقیه‌كانداو دواتری����ش له‌نێوان الیه‌نه‌‬ ‫كوردییه‌كاندا خۆیان رێككه‌وتنی‌ له‌سه‌ر ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫من له‌م نێ����وه‌دا به‌بێالیه‌نی‌ هاتوم‪ ،‬ناوم هه‌یه‌و‬ ‫خۆم خۆمم پااڵوتوه‌‪ ،‬كه‌س نه‌یپاڵوتوم‪ ،‬به‌دوری‌‬ ‫مه‌زانه‌ سه‌ركردایه‌تی‌ كوردی‌ له‌نێوانی‌ ئه‌و چه‌ند‬ ‫كه‌سه‌دا كه‌دایئه‌نێ‌ سه‌رۆك كۆمار بن‪ ،‬كێ‌ ئه‌ڵێ‌‬ ‫بیر ل����ه‌وه‌ ناكەنەوە‌ كه‌ ئه‌و كه‌س����ه‌ من بم؟ با‬ ‫بێالیه‌نیش بم‪ ،‬چونكه‌ كۆمه‌ڵێك تایبه‌تمه‌ندیم‪،‬‬ ‫‪ 14‬س����اڵ‌ له‌بواری‌ دیبلۆماس����یدا كارم كردوه‌‪،‬‬ ‫چوار س����اڵ‌و نیو س����ه‌رۆكی‌ فه‌رمانگه‌ی‌ مافی‌‬ ‫مرۆڤ‌و مامۆستای‌ مافی‌ مرۆڤ بوم له‌په‌یمانگای‌‬ ‫خزمه‌تی‌ ده‌ره‌كی‌ عێراق‌و وانه‌م بە‌‪ 400‬دیبلۆماسی‌‬ ‫وتوه‌ته‌وه‌‪ ،‬چوار س����اڵ‌‌و نی����و له‌لوبنان بوم كه‌‬ ‫به‌قوتابخانه‌یه‌كی‌ تایبه‌ت داده‌نرێ‌ له‌رۆژهه‌اڵتی‌‬ ‫ناوه‌ڕاس����تدا بۆ سیاسه‌ت‌و نزیكه‌ی‌ ‪ 150‬خه‌اڵتی‌‬ ‫جۆراوجۆرم وه‌رگرتوه‌ جگه‌ له‌وس����امی‌ ئه‌رز كه‌‬ ‫له‌سه‌رۆكی‌ لوبنانم وه‌رگرتوه‌و یه‌كێكه‌ له‌خه‌اڵته‌‬ ‫به‌رزه‌كان‪ .‬دو س����اڵ‌‌و نیو له‌رۆمانیا باڵوێز بوم‌و‬ ‫خه‌اڵتی‌ باشترین باڵوێزم وه‌رگرت له‌رۆمانیا‪ .‬دو‬ ‫س����اڵ‌ وه‌كیلی‌ وه‌زیری‌ ده‌ره‌وه‌ بوم بۆ كاروباری‌‬ ‫قانونی‌‌و په‌یوه‌ندییه‌ نێوده‌وڵه‌تیه‌كان‌و سه‌ردانی‌‬ ‫هه‌مو دنیا‌و ناوه‌نده‌ گرنگه‌كانم كردوه‌‌و ئه‌زمونی‌‬ ‫زۆر گه‌وره‌ی‌ پێبه‌خشیوم‪ .‬دو ساڵیشه‌ له‌ڤاتیكان‬ ‫باڵوێ����زم‪ ،‬كه‌ مه‌رجه‌ع����ی‌ ملیارێك‌و ‪ 300‬ملیۆن‬ ‫مرۆڤه‌‪ ،‬پاپاش كه‌سایه‌تیه‌كی‌ كاریگه‌ره‌ له‌دنیادا‪.‬‬ ‫له‌ماوه‌ی‌ ئه‌م چوارده‌ ساڵه‌ش����دا به‌شداری‌ یه‌ك‬ ‫دۆالری‌ گه‌نده‌ڵ����ی‌ نه‌بوم‌و دوای‌ پاره‌ نه‌كه‌وتوم‪،‬‬ ‫تا ئێس����تاش له‌ش����وقه‌یه‌كی‌ هاكه‌زای����ی‌ ئه‌ژیم‬ ‫له‌سلێمانی‌‌و نه‌ڤێال‌و نه‌باخم دروست نه‌كردوه‌‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬به‌اڵم ئ���ه‌م تایبه‌تمه‌ندیانه‌ به‌س���ه‌‬

‫من له‌م نێوه‌دا‬ ‫به‌بێالیه‌نی‌ هاتوم‬ ‫ناوم هه‌یه‌و خۆم‬ ‫خۆمم پااڵوتوه‌‪ ،‬كه‌س‬ ‫ی‬ ‫نه‌یپاڵوتوم‪ ،‬به‌دور ‌‬ ‫ی‬ ‫مه‌زان ‌ه سه‌ركردایه‌ت ‌‬ ‫ی‬ ‫كوردی‌ له‌نێوان ‌‬ ‫ئه‌و چه‌ند كه‌سه‌دا‬ ‫ێ سه‌رۆك‬ ‫كه‌دایئه‌ن ‌‬ ‫ێ‬ ‫كۆمار بن‪ ،‬كێ‌ ئه‌ڵ ‌‬ ‫بیر له‌وه‌ ناكەنەوە‌ ك ‌ه‬ ‫ئه‌و كه‌س ‌ه من بم؟‬ ‫با بێالیه‌نیش بم‬ ‫عومەر بەرزنجی‌و پاپای ڤاتیکان‬ ‫به‌بڕوای‌ تۆ بۆ ئه‌وه‌ی‌ به‌دوری‌ نه‌زانی‌ یه‌كێتی‌‌و‬ ‫پارتی‌ پش���تگیریت بك���ه‌ن بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ ببیت‬ ‫به‌سه‌رۆك كۆمار؟‬ ‫عومه‌ر به‌زنج���ی‌‪ :‬یه‌كێتی‌‌و پارت���ی‌ ئازادن‌و‬ ‫كورس���ی‌ زۆریان هێناوه‌‪ ،‬هیوادارم خۆیان بیر‬ ‫له‌وه‌ بكه‌نه‌وه‌ كه‌ بڵێن له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ كورددایه‌‬ ‫كه‌سێكی‌ بێالیه‌ن‪ ،‬كه‌ سیڤییه‌كه‌ی‌ باش‌و پاكه‌و‬ ‫ناسراوه‌ له‌ناوه‌نده‌ نێوده‌وڵه‌تیه‌كاندا شایسته‌ی‌‬ ‫ئ���ه‌و پۆس���ته‌یه‌‪ ،‬نه‌ش���یكه‌ن من به‌ش���داری‌‬ ‫پرۆسه‌یه‌كی‌ دیموكراتیكم كردوه‌و پێش زه‌مه‌ن‬ ‫كه‌وتوم‪.‬‬ ‫ئاوێن���ه‌‪ :‬به‌اڵم له‌س���ێ‌ خولی‌ راب���ردودا ئه‌م‬ ‫پۆس���ته‌ به‌ر یه‌كێتی‌ كه‌وتوه‌‪ ،‬ئێستاش یه‌كێتی‌‬ ‫هه‌وڵی‌ بۆ ده‌دات‌و وه‌ك پشكی‌ خۆی‌ له‌و پۆسته‌‬ ‫ده‌ڕوانێ‌‪ ،‬ئایا په‌یوه‌ندیت به‌یه‌كێتییه‌وه‌ كردوه‌‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی‌ ت���ۆ ببیته‌ كاندیدیان‌و پش���تگیریت‬ ‫بكه‌ن؟‬ ‫عومه‌ر به‌زنجی‌‪ :‬هه‌ر كه‌س���ێك بو به‌سه‌رۆك‬ ‫كۆم���ار یه‌كه‌م پیرۆزبایی‌ م���ن ده‌یكه‌م‪ ،‬ئه‌گه‌ر‬ ‫منیش بوم كانیده‌كانی‌ تر ئازادن‪ ،‬من تا ئێستا‬ ‫كه‌س به‌رهه‌ڵستی‌ نه‌كردوم‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬ئه‌ی‌ كێ‌ پشتیوانی‌ كردویت؟‬ ‫عوم���ه‌ر به‌زنج���ی‌‪ :‬بۆچی‌ پێت���ان وانییه‌ كه‌‬ ‫به‌رهه‌ڵستییان نه‌كردیت‪ ،‬ئه‌وه‌ جۆرێكه‌ له‌قبوڵ‌‬ ‫كردن���ن؟ به‌اڵم مان���ای‌ ئه‌وه‌ش نیی���ه‌ كه‌ من‬ ‫كاندیدی‌ ئه‌وانم‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬خۆتان ده‌زانن س����ه‌رۆك كۆمار ته‌نها‬ ‫پێویس����تی‌ به‌ده‌نگ����ی‌ كورد نییه‌‪ ،‬پێویس����تی‌‬ ‫به‌ده‌نگی‌ سوننه‌و شیعه‌ش����ه‌‪ ،‬ئایا په‌یوه‌ندیت‬ ‫به‌الیه‌نه‌ سوننه‌و شیعه‌كانه‌وه‌ كردوه‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌‬ ‫ببیت به‌سه‌رۆك كۆمار؟‬ ‫عومه‌ر به‌زنجی‌‪ :‬به‌دو خاڵ‌ وه‌اڵم ده‌ده‌مه‌وه‌‪،‬‬ ‫یه‌كه‌میان‪ ،‬دێمه‌وه‌ بۆ عێراق‌و بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌‬

‫خه‌ڵك ده‌بینم‌و پێیانده‌ڵێم ئه‌مانه‌ ش����ته‌كانی‌‬ ‫منه‌‪ ،‬من ئامانجم به‌ده‌ستهێنانی‌ پۆسته‌كه‌ نیه‌‪،‬‬ ‫من ئامانجم ئه‌وه‌یه‌ چیم پێده‌كرێ‌ بۆ خزمه‌تی‌‬ ‫ئه‌و میلله‌ته‌‪ .‬دوه‌میان‪ ،‬من مافێكی‌ سروش����تی‌‬ ‫خ����ۆم به‌كارهێناوه‌و هی����چ هه‌ڵه‌یه‌كی‌ تیا نیه‌‪،‬‬ ‫كه‌ كاندیدی‌ س����ه‌رۆك كۆمار بین‪ .‬من جواڵوم‬ ‫بۆ په‌یوه‌ندی‌ كردن‌و دێمه‌وه‌و س����ه‌ردانی‌ هه‌مو‬ ‫الیه‌نه‌كان ده‌كه‌م‪.‬‬ ‫ئاوێن����ه‌‪ :‬هه‌ڵبژاردنی‌ س����ه‌رۆك كۆمار وه‌ك‬ ‫ئاش����كرایه‌ هه‌ر په‌یوه‌ندی‌ به‌ناوخۆی‌ عێراقه‌وه‌‬ ‫نی����ه‌‪ ،‬ئێ����ران‌و ئه‌مه‌ریكا رۆڵی‌ س����ه‌ره‌كی‌ تیا‬ ‫ده‌بینن‌و سعودیه‌و توركیاش قسه‌ی تیا ده‌كه‌ن‪،‬‬ ‫له‌م ئاسته‌دا كارت كردوه‌؟‬ ‫عومه‌ر به‌زنجی‌‪ :‬من به‌پێی‌ یاسای‌ نێوده‌وڵه‌تی‌‬ ‫نابم به‌مایه‌ی‌ بێزاری‌ هیچ الیه‌ك‪ ،‬چاوپۆش����ی‌‬ ‫له‌به‌رژه‌وه‌ندیه‌ بنه‌ڕه‌تیه‌كانی‌ واڵته‌كه‌شم ناكه‌م‬ ‫له‌پێناوی‌ هیچ ش����تێكدا‪ ،‬له‌م هاتنه‌وه‌یه‌ش����مدا‬ ‫ئه‌م جوڵه‌یه‌ش����م هه‌یه‌‪ ،‬مه‌رج نییه‌ من ئێس����تا‬ ‫هه‌رچیم هه‌یه‌ به‌ئێوه‌ی‌ بڵێم‪.‬‬ ‫ئاوێنه‌‪ :‬به‌اڵم هه‌ست ناكه‌ن ئه‌م پرۆسه‌یه‌تان‬ ‫زیاتر بۆ رێككه‌وت به‌جێهێشتوه‌ له‌وه‌ی‌ هه‌وڵی‌‬ ‫راسته‌قینه‌تان بۆ دابێت؟‬ ‫عومه‌ر به‌زنج����ی‌‪ :‬به‌وجۆره‌ نییه‌‪ ،‬من هه‌وڵی‌‬ ‫خۆم ئه‌ده‌م‌و پشتی‌ گه‌وره‌م به‌وه‌یه‌ خوای‌ گه‌وره‌‬ ‫چی‌ نوس����یبێت ده‌بێت‪ ،‬چیش����ی‌ نه‌نوسیبێت‬ ‫نابێت‪ ،‬له‌هاوكێش����ه‌ی‌ كه‌س����ی‌ ئیمانداردا خوا‬ ‫له‌پێش هه‌مو ش����تێكه‌وه‌یه‌‪ ،‬خ����وا ئیراده‌ بكاو‬ ‫بیه‌وێ‌ ئه‌بێ‌ ئه‌گه‌ر خواش نه‌یه‌وێ‌ نابێ‌‪ ،‬پشتم‬ ‫به‌خوای‌ گه‌وره‌ ئه‌س����توره‌‪ .‬به‌اڵم ئه‌مه‌ به‌مانای‌‬ ‫ئه‌وه‌ نییه‌ تۆ هی����چ نه‌كه‌ی‌ بڵێی‌ با خوا ئه‌مه‌‬ ‫بكات‪ .‬ره‌نگه‌ ئه‌م����ه‌ فاكته‌رێكی‌ كاریگه‌ر بێت‬ ‫له‌مندا‪ ،‬كه‌ پێموایه‌ س����ه‌ره‌نجام هه‌مو شته‌كان‬ ‫ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ الی‌ خوای‌ گه‌وره‌‪.‬‬

‫ئا‪ :‬نیاز‬ ‫خەڵكە هەژارو رەشوڕوتەكەی عێراق‪،‬‬ ‫لیستەكەی سەدر‪-‬یان كردە براوەی‬ ‫هەڵبژاردنەكان‪ .‬ئەو چینە لەماوەی‬ ‫رابردودا وەك خەڵكێكی فەوزەوی لەسەر‬ ‫شەقام‌و لەخۆپیشاندانەكاندا دەردەكەوتن‪،‬‬ ‫بەاڵم پەرلەمانتارانی كورد بە‌دوری دەزانن‬ ‫لەئەگەری وەرگرتنی حوكمڕانی عێراقدا‪،‬‬ ‫رەوتی سەدرو الیەنگرەكانی مەترسی‬ ‫ئەوەیان لێبكرێت عێراق بەرەو فەوزاو‬ ‫حوكمڕانییەكی تاكڕەو ببەن‪.‬‬

‫عومه‌ر به‌رزنجی‌‬ ‫ی نزیك‬ ‫ی چنار ‌‬ ‫ی كان ‌‬ ‫ی ‪ 1960‬له‌گوند ‌‬ ‫ساڵ ‌‬ ‫چه‌مچه‌ماڵ‌ له‌دایكبوه‌‪ ،‬کە لەڕابردودا س���ەر‬ ‫بەپارێ���زگای کەرکوک بوەو ئێس���تا س���ەر‬ ‫بەپارێگای سلێمانییە‬ ‫‪ 9‬ساڵ‌ پارێزه‌ر بوه‌ له‌سلێمانی‌‬ ‫ی‬ ‫ی ئیس�ل�ام ‌‬ ‫له‌توركیا نوێنه‌ری‌ یه‌كگرتو ‌‬ ‫ی ‪‌1995‬و ‪1996‬‬ ‫بوه‌ له‌سااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫پاش���ان له‌هۆڵه‌ندا له‌په‌یمانگایه‌كدا وانه‌ ‌‬ ‫عه‌ره‌بی‌ وتوه‌ته‌وه‌‬ ‫ی ‪ 2003‬گه‌ڕاوه‌ته‌و‌ه عێراق‌و سه‌الحه‌دین‬ ‫ساڵ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی حوكم پااڵوتویه‌ت ‌‬ ‫به‌هائه‌دین له‌مه‌جلیس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌ره‌وه‌ ‌‬ ‫ی دیبلۆماس���ی‌ له‌وه‌زاره‌ت ‌‬ ‫بۆ كار ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ 14‬س���اڵ ‌ه له‌وه‌زاره‌ت��� ‌‬ ‫عێ���راق‌و م���اوه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی‌ عێراق كارده‌كات‌و ئێستا باڵیۆز ‌‬ ‫عێراق ‌ه له‌ڤاتیكان‬

‫س���ەدر لەماوەی چوار س���اڵی رابردودا‪،‬‬ ‫بە‌گوتارە رادیكاڵەكانی لەبارەی چاكسازی‬ ‫ریش���ەییەوە توانی س���ەرنجی چین‌و توێژە‬ ‫ه���ەژارو كەمدەرامەتەكەی عێ���راق بۆ الی‬ ‫خۆی رابكێش���ێت‌و (گۆڕەپان���ی تەحریر)‬ ‫لەبەغدا بكاتە جێی خۆپیشاندانی ملیۆنیی‬ ‫هەفتان���ەی ئ���ەوان‪ .‬هەر ئەوەش ئێس���تا‬ ‫لیستەكەی سەدری كردۆتە براوەی یەكەمی‬ ‫هەڵبژاردنەكان‪.‬‬ ‫موقتەدا س���ەدر‪ ،‬رابەری رەوتی سەدر‪،‬‬ ‫لەدایكب���وی س���اڵی ‪1973‬ی نەجەف���ە‪،‬‬ ‫لەخێزانێكی شیعەی موحافیزكار‪( .‬محەمەد‬ ‫سادق س���ەدر)ی باوكی كە سەركردەیەكی‬ ‫دیاری شیعە بو لەساڵی ‪ 1999‬لەگەڵ دوان‬ ‫لەكوڕەكانی كوژرا‪ .‬پیاوێكی ئایینی شیعەیەو‬ ‫لەحەوزەی ق���وم لەئێران دەخوێنێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هێش���تا نەیتوانیوە ببێت���ە هەڵگری پلەی‬ ‫(موجتەهی���د)‪ .‬ئەو پ���اش كوژرانی باوكی‬ ‫تا ئێس���تا سەرپەرش���تی حەوزەی ئایینی‬ ‫لەنەجەف دەكات‪.‬‬ ‫پاش كەوتنی رژێمەكەی سەدام لەساڵی‬

‫هۆشیار زێباری‪ :‬هیچ پابه‌ندبونێك به‌بڕیارەکەی پەرلەمانی عێراقه‌و ‌ه نیە ناوەڕۆكی دیداری ن‬ ‫هۆشیار زێباری بڕیاره‌كه‌ی‌ په‌رله‌مان ‌‬ ‫ی‬ ‫عێراق له‌باره‌ی‌ دوباره‌ هه‌ژماركردنه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌هه‌ڵوێس���تێكی‌‬ ‫ده‌نگ���ه‌كان‪،‬‬ ‫“خۆپەرس���تی‌” وه‌س���ف ده‌كات‌و‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ په‌رله‌م���ان‌و حكومه‌تیش‬ ‫به‌”هاوئ���اواز” بۆ ده‌ركردنی‌ بریاره‌كه‌‬ ‫ناودەبات‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬دوێنێ(دوشەممە) پەرلەمانی‬ ‫عێ���راق لەدانیش���تنی نائاس���ایی‬ ‫خۆی���دا بڕی���اری دا لەس���ەدا ‪10‬ی‬ ‫دەنگ���ی س���ندوقەكانی هەڵب���ژاردن‬ ‫لە عێ���راق جارێكی دیكە بەدەس���ت‬ ‫بژمێردرێنەوە‪.‬‬ ‫هۆش���یار زێباری‪ ،‬ئەندامی مەکتەبی‬ ‫سیاسیی پارتی دیموکراتی کوردستان‬

‫له‌پۆستێكی‌ فه‌یس���بوكدا هه‌ڵوێست ‌‬ ‫ی‬ ‫خ���ۆی‌ له‌باره‌ی‌ بریاره‌ك���ه‌ی‌ ئه‌مڕۆی‌‬ ‫په‌رله‌مان���ی‌ عێراق���ه‌وه‌ ده‌ربڕی���وه‌و‬ ‫رایگه‌یاندوه"هی���چ پابه‌ندبونێ���ك‬ ‫به‌بڕیارەکەی پەرلەمانی عێراقه‌وه‌ نییه‌‬ ‫له‌باره‌ی‌ ئه‌نجامی‌ هه‌ڵبژاردنه‌كان‪".‬‬ ‫زێب���اری بەزمان���ی عەرەب���ی‬ ‫نوس���یویه‌تی‌“هاوئاوازییەک لەنێوان‬ ‫س���ەرۆکی پەرلەمانی دۆڕاو (سه‌لیم‬ ‫جب���وری)و حکومەت هەیە بۆ ئەوەی‬ ‫لەژێر پاڵنەری خۆپەرستی‌و کەسیدا‪،‬‬ ‫واڵت ب���ەرەو نادیار ب���ەرن‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫ئاگاداركردن���ه‌وه‌ی‌ هه‌موان���ه‌ پێ���ش‬ ‫روداوه‌كان‪ ،‬پێویستە لەسەر هەموان‬ ‫دانایی‌و ژیریی به‌كاربهێنن‌و پابەندبن‬

‫بەیاساو دەستور‪ ،‬گەلیش سەرچاوەی‬ ‫دەسەاڵتەکانە‪”.‬‬ ‫به‌مه‌به‌س���تی‌ گفتوگۆك���ردن له‌باره‌ی‌‬ ‫كاره‌كان���ی‌ كۆمس���یۆنی‌ ب���ااڵی‌‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆی‌ هه‌ڵبژاردن���ه‌كان‌و ئه‌و‬ ‫“ساخته‌كارییانه‌ی‌” له‌هه‌ڵبژاردنه‌كاندا‬ ‫ئه‌نجامدراوه‌‪ ،‬دوێن���ێ به‌ئاماده‌بونی‌‬ ‫رێ���ژه‌ی‌ یاس���ایی په‌رله‌مانت���اران‪،‬‬ ‫په‌رله‌مان���ی‌ عێ���راق دانیش���تنێكی‌‬ ‫نائاسایی ئه‌نجامدا‪.‬‬ ‫له‌دانیش���تنه‌كه‌دا په‌رله‌مان���ی‌ عێراق‬ ‫ی په‌س���ه‌ندكرد كه‌‬ ‫پ���رۆژه‌ بڕیارێك��� ‌‬ ‫ی یاسایی په‌رله‌مانه‌وه‌‬ ‫له‌الیه‌ن لیژنه‌ ‌‬ ‫ئاماده‌كرا بو‪ ،‬به‌پێی‌ پرۆژه‌كه‌‪ ،‬ده‌بێت‬ ‫كۆمس���یۆنی‌ ب���ااڵی‌ هه‌ڵبژاردنه‌كان‬

‫پرۆس���ه‌ی‌ دوب���اره‌ هه‌ژماركردن���ه‌وه‌‬ ‫بۆ ل��� ‌ه ‪10%‬ی دەنگەکان به‌ده‌س���ت‬ ‫ئه‌نجامبدات���ه‌وه‌‪ ،‬ئه‌گ���ه‌ر ه���ات‌و‬ ‫رێژه‌ی‌ جیاوازیی���ه‌كان به‌به‌راورد به‌و‬ ‫ئه‌نجامانه‌ی‌ كۆمس���یۆن رایگه‌یاندوه‌‬ ‫له‌ ‪ 25 %‬بو‪ ،‬ئه‌وا پرۆس���ه‌ی‌ دوباره‌‬ ‫ژماردن���ه‌وه‌ی‌ س���ه‌رجه‌م ده‌نگه‌كان‬ ‫له‌سه‌رتاسه‌ری‌ عێراق ئه‌نجامده‌درێته‌وه‌‬ ‫به‌شێوه‌ی‌ ده‌ستی‌‪.‬‬ ‫ه���اوكات به‌پێی‌ برگه‌یه‌ك���ی‌ دیكه‌ی‌‬ ‫پ���رۆژه‌ بریاره‌ك���ه‌‪ ،‬ئەنجام���ی‬ ‫ھەڵبژاردنەکان���ی دەرەوەی عێ���راق‌و‬ ‫ئاوارەکان ھەڵده‌وەش���ێنرێته‌وه‌‪ ،‬به‌و‬ ‫پێی���ه‌ی‌ “به‌ڵگه‌ی‌ حاش���ا هه‌ڵنه‌گر‬ ‫له‌به‌رده‌ست ‌ه كه‌ س���اخته‌كاریی” تێدا‬

‫ئه‌نجامدراوه‌‪.‬‬ ‫هه‌ر به‌پێ���ی‌ بڕیاره‌كه‌ی‌ ئه‌نجومه‌ن ‌‬ ‫ی‬ ‫نوێنه‌ران‪ ،‬هه‌مو ئه‌و كه‌س‌و الیه‌نانه‌ی‌‬ ‫تێوه‌گالون له‌س���اخته‌كاریی ره‌وانه‌ی‌‬ ‫به‌رده‌م دادگا ده‌كرێن‪.‬‬ ‫دوای‌ راگه‌یاندن���ی‌ ئه‌نجام���ی‌‬ ‫هه‌ڵبژاردنه‌كان���ی‌ ‪12‬ی‌ ئای���اری‌‬ ‫په‌رله‌مان���ی‌ عێ���راق‪ ،‬چه‌ندین الیه‌نی‌‬ ‫سیاسی‌ له‌عێراق‌و هه‌رێمی‌ كوردستان‬ ‫ئه‌نجام���ه‌كان ره‌تده‌كه‌ن���ه‌وه‌و ئاماژه‌‬ ‫“س���اخته‌كاریی‌و‬ ‫به‌ئه‌نجامدان���ی‌‬ ‫ده‌ستكارییكردنی‌ ده‌نگه‌كان” ده‌كه‌ن‬ ‫له‌الیه‌ن حزبه‌ ده‌س���ه‌اڵتداره‌كانه‌وه‌‪،‬‬ ‫هاوكات كۆمسیۆنیش تۆمه‌تبار ده‌كه‌ن‬ ‫به‌وه‌ی‌ بێالیه‌نی‌ خۆی‌ نه‌پاراستووه‌‪.‬‬

‫سەلیم حوسنی‪ ،‬چاالكوانی مەدەنی‪،‬‬ ‫ناوەڕۆكی دیدارەكەی هەفتەی‬ ‫رابردوی نێوان موقتەدا سەدر‪،‬‬ ‫رابەری رەوتی سەدر‌و جەنەراڵ‬ ‫قاسم سلێمانی‪ ،‬فەرماندەی فەیلەقی‬ ‫قودسی سوپای پاسداران لەبەغدا‬ ‫ئاشكرا دەكات‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬سومەر نیوز‪ :‬سەلیم حوسنی‬ ‫ئاماژەی بەوەداوەكە رۆژی ‪20‬ی ئەم‬ ‫مانگە موقتەدا سەدرو جەنەرال قاسم‬ ‫سلێمانی لە‌بارەگای تایبەتی رابەری‬ ‫رەوتی سەدر لە‌بەغدا كۆبونەتەوەو‬ ‫قۆناغی پاش هەڵبژاردن‌و پێكهێنانی‬ ‫حكومەت‌و بابەتە پەیوەستەكانی ئەو‬ ‫قۆناغەیان‪ ،‬تاوتوێ كردوە‪.‬‬

‫‪11‬‬

‫ەخۆپیشاندانی رەش‌و روتەکانەوە بۆ‬

‫‌ی به‌حوكمی‌ تائیفی‌ بهێنێت‬

‫حکومڕانی "ئەوەی كۆمسیۆن‬ ‫دەیكات كودەتایە"‬

‫عادل نوری‌‪ :‬ئەو رێكارانەی‬ ‫ئێمە سەری کۆمیسیۆن‬ ‫دەكات بە‌بەندیخانەو دادگادا‬ ‫ئا‪ :‬نیاز محەمەد‬ ‫عادل نوری‪ ،‬وتەبێژی لیژنەی نەزاهە‬ ‫لەپەرلەمانی عێراق‌و سەرۆكی لیژنەی‬ ‫پەرلەمان بۆ لێپێچینەوە لەراستییەكانی‬ ‫هەڵبژاردن لەم وتوێژەی ئاوێنەدا باس‬ ‫لەگرنگی پرۆژە بڕیارەكەی دوێنێی‬ ‫پەرلەمانی عێراق لەبارەی ئەنجامەكانی‬ ‫هەڵبژاردنەوە دەكات‌و جەختیش‬ ‫دەكاتەوە كە ئەو بڕیارە دەبێت‬ ‫جێبەجێ بكرێت‌ "ئەندامانی كۆمسیۆن‬ ‫خۆیان دەزانن ئەو رێكارانەی ئێمە‬ ‫گرتوماننەتە بەر لەسەرئەنجامدا سەری‬ ‫ئەوان دەكات بە‌بەندیخانەو بە‌بەردەم‬ ‫دادگادا"‪.‬‬

‫الیەنگرانی موقتەدا سەدر‬ ‫‪2003‬دا‪ ،‬سەدر لەگۆڕەپانی سیاسیدا وەك‬ ‫س���ەركردەی (رەوت���ی س���ەدر) دەركەوت‬ ‫ك���ە بە‌یەكێ���ك لەرەوتە ش���یعە دیارەكان‬ ‫دەژمێردرێت‪.‬‬ ‫لەس���ەرەتای دەركەوتنیەوە دەیویس���ت‬ ‫بەش���ێوەیەكی مەدەنی‌و ئاشتیانە روبەڕوی‬ ‫"داگیركاری���ی ئەمری���كا" ببێت���ەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫پاش ئ���ەوەی ژمارەیەك خۆپیش���اندەری‬ ‫الیەنگ���ری لەالیەن هێزەكان���ی ئەمریكاوە‬ ‫ك���وژران‪ ،‬س���وپای مەهدی ك���ە لەالیەن‬ ‫موقتەدا س���ەدرەوە لەكۆتاییەكانی س���اڵی‬ ‫‪ 2003‬پێكهێنرابو‪ ،‬لەمانگی پێنجی ‪2004‬ەوە‬ ‫چوە ش���ەڕێكی سەختەوە لەگەڵ هێزەكانی‬ ‫ئەمری���كاو ش���ەڕەكە پاش ئ���ەوەی چەند‬ ‫ش���ارێكی عێراق‌و بەغدای گرتەوە لەس���ەر‬ ‫داوای سیستانی راگیرا‪.‬‬ ‫پاش ئەوەش س���ەدر چوە نێو پرۆسەی‬ ‫سیاس���ییەوە لەعێراق‌و داوای لەالیەنگرانی‬ ‫ك���رد كۆتای���ی بە‌كوش���تن بهێن���ن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫س���وپای مەهدی هێش���تا ماب���وەوە‪ .‬پاش‬ ‫ئەوە س���وپاكە تۆمەتبار ك���را بە‌تێوەگالن ناوچەی���ەك لەس���اڵی ‪2014‬دا‪ ،‬جارێك���ی‬ ‫لەئۆپەراسیۆنەكانی پاكتاوكردنی تائیفی دژ دیكە گەڕایەوە س���ەر ش���انۆی سیاسەت‌و‬ ‫لەو س���اڵەدا هێزی (س���ەرایای سەالم)ی‬ ‫بە‌سوننە لەچەند ناوچەیەكی عێراق‪.‬‬ ‫ساڵی ‪ 2008‬موقتەدا سەدر چاالكییەكانی دروستكرد‪ .‬داواشی لەالیەنە سیاسییەكان‬ ‫سوپاكەی هەڵپەساردو زۆربەی الیەنگرانی كرد دەست لەپش���تیوانی خۆیان بۆ نوری‬ ‫بەس���ەر دو رێكخراوی مەدەنی ناچەكداردا مالیكی هەڵبگرن بۆ وەرگرتنەوەی پۆستی‬ ‫دابەش���كرد‪ .‬ئەو س���اڵی ‪ 2007‬بەویس���تی سەرۆك وەزیران‪.‬‬ ‫ئێس���تاش لیس���تەكەی س���ەدر بەناوی‬ ‫خۆی عێراقی بەرەو ئێران جێهێش���ت لەوێ‬ ‫دور لەسیاس���ەت لەحەوزەی زانس���تی قوم سائرون لەهەڵبژاردنەكانی خولی چوارەمی‬ ‫خوێندی‌و س���ەرەتای ساڵی ‪ 2011‬گەڕایەوە پەرلەمانی عێراقدا زۆرترین كورس���ییەكانی‬ ‫پەرلەمانی عێراقی بەدەس���تهێناوە كە ‪54‬‬ ‫عێراق‪.‬‬ ‫لەگ���ەڵ س���ەرهەڵدانی چەكداران���ی كورسین‪.‬‬ ‫موس���ەنا ئەمین‪ ،‬س���ەرۆكی فراكسیۆنی‬ ‫عەش���یرەتە عێراقیی���ەكان‌و بەتایب���ەت‬ ‫رێكخ���راوی داع���ش‌و داگیركردن���ی چەند یەكگرتو لەپەرلەمان���ی عێراق بە‌ئاماژەدان‬

‫هاوپەیمانی سائرون‬ ‫چ بەشداربێت‬ ‫لەحكومەت یان‬ ‫بەشدار نەبێت‪،‬‬ ‫كاریگەری لەسەر‬ ‫چوار ساڵی‬ ‫ئایندەی حوكمڕانی‬ ‫عێراق دەبێت‬

‫ب���ەوەی ك���ە جەم���اوەری س���ەدرو ئ���ەو‬ ‫رێكخس���تنانەی سەدر رابەرایەتیان دەكات‪،‬‬ ‫جەماوەرێكی ناڕێكخراوی فەوزەوین بەدوری‬ ‫دەزانێ���ت الیەنە سیاس���ییەكان رێكبكەون‬ ‫سەرۆك وەزیران لەو رەوتە بێت‪.‬‬ ‫لەگەڵ ئەوەش���دا باس���ی ل���ەوە كرد كە‬ ‫لەئەگ���ەری وەرگرتن���ی حوكمڕانی لەالیەن‬ ‫رەوتەكەی سەدرەوە كە بەقسەی ئەو كەسی‬ ‫ش���ارەزاو باش���یان تێدایە‌‪ ،‬ئەگەر سەرۆك‬ ‫وەزیرانیش وەربگ���رن بناغەی حكومەتەكە‬ ‫بەش���ێوەیەك دروس���ت بوە ك���ە ناتوانن‬ ‫س���ەرلەبەری دەستكاری بكەن‌و سەرلەنوێ‬ ‫حوكمڕانی بەشێوەیەكی تر دابڕێژنەوە‪.‬‬ ‫وتیش���ی"الیەنەكانی دیك���ەو تەنان���ەت‬ ‫ئەمریكاش دەستكراوەیان ناكەن دەستكاری‬ ‫حوكمڕانییەك���ە بك���ەن‪ ،‬بۆی���ە پێموانییە‬ ‫كێشەیەكی راستەقینە لەو روەوە هەبێت"‪.‬‬ ‫الی خۆیش���ییەوە ش���وان داودی‪،‬‬ ‫پەرلەمانت���اری یەكێتی لەپەرلەمانی عێراق‬ ‫پێ���ی وایە رەوت���ی س���ەدر بە‌یەكێك لەو‬ ‫رەوتان���ە دەژمێردرێ���ت ك���ە تائیفی نییە‪.‬‬ ‫لیستەكەشی (س���ائرون) توانیویەتی هێزە‬ ‫چەپ‌و لیبراڵ���ەكان لەخۆبگرێ���ت‪ ،‬لەوانە‬ ‫حزبی شیوعی عێراقی‪.‬‬ ‫وتیش���ی "لێكنزیكبون���ەوەی س���ەدر‌و‬ ‫ش���یوعییەكان لەس���ەر بنەم���ای داوای‬ ‫چاكسازییە‌و لەئەنجامی خۆپیشاندانەكانی‬ ‫گۆڕەپانی تەحریری بەغداوە هاتۆتە ئاراوەو‬ ‫كاریگەرییان لەسەر یەكتر هەیە"‪.‬‬ ‫ئەوی���ش پێ���ی وای���ە لەگ���ەڵ ئ���ەوەی‬ ‫س���ەدرییەكان زیات���ر بە‌هێ���زی خەڵك���ی‬ ‫رەش���وڕوت‌و هەژار ناسراون‪ ،‬بەاڵم خەڵكی‬ ‫ش���ارەزاو خەڵك���ی پس���پۆڕیان تێدای���ە‪،‬‬

‫هێزێك���ی هەڕەمەكی‌و فەوزەوی نییە بەڵكو‬ ‫بە‌دیسپیلین كاردەكەن‌و دەزانن چی دەكەن‌و‬ ‫چییان دەوێت‪.‬‬ ‫جەختیش دەكاتەوە سائرون چ بەشداربێت‬ ‫لەحكومەت یان بەش���دار نەبێت‪ ،‬كاریگەری‬ ‫لەس���ەر چوار س���اڵی ئایندەی حوكمڕانی‬ ‫عێراق دەبێت‪.‬‬ ‫هەروەها ئەش���واق جاف‪ ،‬پەرلەمانتاری‬ ‫پارتی لەپەرلەمانی عێراق هاوشێوەی شوان‬ ‫داودی وتی "راس���تە رەوتی سەدر بنكەی‬ ‫جەماوەرییان لەخەڵكی هەژار‌و بێبەشكراو‬ ‫لەخزمەتگ���وزاری پێكهات���ون‪ ،‬بەاڵم وەكو‬ ‫حوكم‪ ،‬ئەوان بە‌تەنیا ناتوانن حوكم بكەن‪.‬‬ ‫حوكمڕانیش جیاوازە لەبنكەی جەماوەری‌و‬ ‫ئەوان خەڵك���ی زۆر بە‌توانا‌و ش���ارەزایان‬ ‫هەیە"‪.‬‬ ‫وتیش���ی "هەمو الیەنگرانی ئ���ەو رەوتە‬ ‫بە‌فەرمان���ی موقتەدا س���ەدر دەجوڵێنەوە‪،‬‬ ‫بۆی���ە رەنگ���ە لەچ���اوی خەڵكی ت���ردا وا‬ ‫دەربك���ەون ك���ە فەوزەوی���ن‪ ،‬ب���ەاڵم ئەو‬ ‫سیس���تمی رێكخس���تن‌و كاركردنەی ئەوان‬ ‫هەیانە‪ ،‬بەتەحەداوە دەڵێم لەعێراق رەنگە‬ ‫دو قەوارەی سیاسی دیكە هەبن هاوشێوەی‬ ‫ئەوان بن"‪.‬‬ ‫ئەو بەدوریش���ی دەزانێت ئەوان نیازیان‬ ‫هەبێ���ت كە دەس���تكاری حوكمڕانی عێراق‬ ‫بكەن‌و وتی "وەزیرەكانی پێش���وی س���ەدر‬ ‫باشترین وەزیرەكان بون‌و ئەوان لەدەرەوەی‬ ‫حوكم نەبون"‪.‬‬ ‫ئەوەش���ی خس���تەڕو"بە‌ئەزمونی هەشت‬ ‫ساڵی خۆم ئەوەم دیوە كە موقتەدا سەدر‬ ‫ئایینی جیاكردۆتەوە لەسیاسەت‌و كەسێكی‬ ‫تائیفی نییە‪ ،‬هەمو هەنگاوەكانیشی لەسەر‬ ‫چاكسازیی ریشەیین لەسیاسەتدا"‪.‬‬

‫نێوان موقتەدا سەدر و قاسم سلێمانی ئاشكرادەكرێت‬ ‫بەپێ����ی قس����ەی ئ����ەو چاالكوانە‬ ‫لەس����ەرەتاوە ئەحمەد سەدر‪ ،‬برازای‬ ‫موقتەدا س����ەدر ئامادەی دانیشتنەكە‬ ‫بوەو پاش����ان موقتەدا سەدر‌و قاسم‬ ‫س����لێمانی بەدوقۆڵ����ی درێژەی����ان‬ ‫بە‌كۆبونەوەكەداوە‪.‬‬ ‫ئاماژەی بەوەش����داوە ك����ە نازانێت‬ ‫بۆچی ئەوانەی قەڵس����ن سەریان لەو‬ ‫دیدارە س����وڕماوە‪ ،‬موقتەدا س����ەدر‪،‬‬ ‫س����ەركردەیەكی سیاس����ییەو ب����راوە‬ ‫یەكەمی هەلبژاردنە پەرلەمانییەكەیە‬ ‫بەپێ����ی ژم����ارەی ئەو كورس����یانەی‬ ‫لیس����تەكەی بەدەستی هێناون‌و مافی‬ ‫خۆیەتی كۆبونەوەو دیدار س����ازبكات‬

‫لەپێن����او بەش����داریی لە‌پێكهێنان����ی‬ ‫حكومەتدا‪.‬‬ ‫هێم����ای ب����ۆ ئەوەش����كردوە ك����ە‬ ‫قەڵس����بوەكان هی����چ پەیوەندییەكی‬ ‫رەوتی سەدریان جگە لەگەڵ سعودیە‬ ‫پ����ێ خۆش نیی����ە‪ ،‬بۆی����ە دەربڕینی‬ ‫ناڕەزایەتی����ان بەرامب����ەر بە‌دیدارەكە‬ ‫س����نوری عەقڵ‌و ئس����وڵی تێپەڕاند‪.‬‬ ‫بەبڕاوی حوسنی ئەوەش نیشانەیەكی‬ ‫گرنگ����ی ئەوەی����ە كە بەش����ێكی زۆر‬ ‫لەبەعس����ییەكان‌و پاش����ماوەكانی‬ ‫پ����ەروەردەی س����ەدامیی دزەی����ان‬ ‫كردۆتە ناو رەوتی سەدر‌و دەیانەوێت‬ ‫دوژمنایەتی لەگەڵ ئێران زیندوبكەنەوە‬ ‫لەبەرامبەر شوێنكەوتنی سعودیەدا‪.‬‬

‫موقتەدا سەدر‬

‫قاسمی سلێمانی‬

‫ئاوێنە‪ :‬بڕیاربو لەدانیش���تنی دوێنێی‬ ‫نائاس���ایی پەرلەماندا پرۆژە یاس���ایەك‬ ‫لەبارەی ئەنجام‌و لێكەوتەكانی هەڵبژاردنی‬ ‫پەرلەمان���ی عێراقەوە بخەن���ەڕو‪ ،‬بەاڵم‬ ‫پرۆژە بڕیارێكتان دەركرد‪ ،‬هۆكاری ئەوە‬ ‫چی بو؟‬ ‫ع���ادل ن���وری‪ :‬دوای ئ���ەوەی ئێمە‬ ‫كۆمەڵێك پەرلەمانتار‪ ،‬بۆ سێ جار هەوڵ‌و‬ ‫كۆشش���ی ئەوەمان كرد كە دانیش���تنی‬ ‫نائاسایی پەرلەمانی عێراق ئەنجام بدەین‪،‬‬ ‫نەگەیشتە نیسابی یاسایی‌و رەخنەیەكی‬ ‫زۆر هەبو ل���ەوەی كە ئێمە ناتوانین ئەو‬ ‫كۆبونەوەی���ە ئەنجام بدەین‌و شكس���ت‬ ‫دەهێنین‪ .‬ب���ەاڵم دوێنێ (دوش���ەممە)‬ ‫بۆ ج���اری چ���وارەم توانیم���ان بگەینە‬ ‫تەواوكردنی نیس���ابی یاسایی‌و توانیمان‬ ‫پڕۆژەبڕیارێك دەربكەین‌‪ ،‬دانیشتنەكەی‬ ‫پەرلەمانیش بەكراوەی���ی هێڵراوەتەوە‪.‬‬ ‫ئەمڕۆ‌و سبەی‌و رۆژانی دیكەش دەتوانین‬ ‫دابنیشین‌و نیسابی یاساییشمان نەوێت‌‪.‬‬ ‫كۆمەڵێ���ك بڕیارو پرۆژە یاس���امان هەن‬ ‫ئەوان���ەش تەواوبكەی���ن‪ ،‬لەنێویاندا ئەو‬ ‫پرۆژە یاس���ایەش هەیە‪ .‬چەند لیژنەیەك‬ ‫راس���پێردراون لەوانە لیژنەی لێكۆڵینەوە‬ ‫لەراس���تییەكانی هەڵب���ژاردن ك���ە خۆم‬ ‫س���ەرۆكایەتی دەكەم‪ ،‬بەردەوام دەبین‬ ‫لەكارەكانی خۆمان���داو لەم رۆژانەدا ئەو‬ ‫پ���رۆژە یاس���ایە پێشكەش���ی پەرلەمان‬ ‫دەكەی���ن‪ ،‬چونكە وەك دەزانن ئاس���تی‬ ‫بڕی���ار نزمت���رە لەپرۆژە یاس���ا‪ .‬ئەوەی‬ ‫دوێنێ لەبەردەس���تماندا ب���و ئەو پرۆژە‬ ‫بڕیارە بو كە بەپەلە دەنگمان لەسەردا‪.‬‬ ‫گرنگی ئەم دانیشتنەش لەوەدابو كە بۆ‬ ‫یەكەمج���ارە لەهەم���و پێكهاتەكانی تێدا‬ ‫بێت لەش���یعە‪ ،‬سوننە‪ ،‬كورد‪ ،‬توركمان‪،‬‬ ‫ش���ەبەك‪ ،‬س���ائبەو‪ ،‬كۆك بین لەس���ەر‬ ‫پرس���ێك‌‪ .‬هەمو ئەوان���ەش دەیانەوێت‬ ‫لەپرۆژە یاس���اكە جێی داخوازییەكانیان‬ ‫بكرێتەوە كە ئەوە هێش���تا نەبۆتە پرۆژە‬ ‫یاس���ای رەس���می‪ ،‬لەم���ڕۆوە دەكەوینە‬ ‫گفتوگۆ لەسەر ناوەڕۆكی پرۆژە یاساكە‬ ‫كە وەها بێت هەموان رازی بكات‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬گرنگترین بڕگەكانی ئەو پڕۆژە‬ ‫بڕیارەی دوێنێ دەرتان كرد‪ ،‬چین؟‬ ‫ع���ادل نوری‪ :‬ئ���ەو بڕگەی���ەی بەالی‬ ‫ئێمەوە گرنگ بو‪ ،‬ئەوەیە كە لەسەدا ‪10‬ی‬ ‫دەنگی هەمو س���ندوقەكانی هەڵبژاردنی‬ ‫پەرلەمانی عێراق بەدەست جیابكرێتەوەو‬ ‫بژمێردرێتەوە‪ .‬ئ���ەوەش لەكاتێكدایە كە‬ ‫پێش���تر كۆمس���یۆن رازی نەبو لەسەدا‬ ‫یەكیش بەدەس���ت بژمێردرێتەوە‪ .‬دوەم‬ ‫ئ���ەوەی گرنگ بو لەو بڕی���ارەدا ئەوەیە‬ ‫كۆمەڵێ���ك دەنگی مەرج���دار‪ ،‬تایبەت‌و‬ ‫دەنگی ئ���اوارەكان هەبو لەوانە لەهەندێ‬ ‫پارێ���زگای وەكو ئەنبار‌و س���ەاڵحەدین‌و‬ ‫موس���ڵ ك���ە هەندێك وێس���تگە بەناوی‬ ‫ئاوارەوە كرابونەوە‌و بەهیچ ش���ێوەیەك‬ ‫ئاوارەی لێ نەبو‪ .‬ئەوانە هەڵدەوەشێنەوە‪،‬‬ ‫هەروەها دەنگەكان���ی دەرەوەی واڵتیش‬ ‫هەڵدەوەشێتەوە‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬لەپرۆژە بڕیارەكەدا لەس���ەدا‬ ‫‪25‬ی جی���اوازی ك���راوە بەم���ەرج ب���ۆ‬ ‫ژماردن���ەوەی دەنگ���ەكان‪ ،‬ئەوەم���ان‬ ‫دەتوانیت بۆ رونبكەیتەوە؟‬ ‫ع���ادل ن���وری‪ :‬كاتێك لەس���ەدا ‪10‬ی‬ ‫سندوقەكان كرانەوەو بەدەست دەنگەكان‬ ‫ژمێردرانەوە‪ ،‬ئەگ���ەر لەم ژماردنەوەیەدا‬ ‫بۆم���ان دەرك���ەوت رێژەی لەس���ەدا ‪25‬‬

‫عادل نوری‬ ‫جی���اوازی هەیە لەگەڵ ئ���ەو ئەنجامەی‬ ‫كە كۆمسیۆن رایگەیاندوە‪ ،‬ئەوە لەسەدا‬ ‫س���ەدی هەمو س���ندوقەكان بە‌دەستی‬ ‫جیادەكرێنەوە‌و دەژمێردرێنەوە‪.‬‬ ‫ئاوێن���ە‪ :‬ئای���ا ئەو بڕی���ارە جێبەجێ‬ ‫دەكرێت؟‬ ‫ع���ادل ن���وری‪ :‬دەبێت ئ���ەم بڕیارە‬ ‫جێبەجێ بكرێت‪ ،‬چونكە لەپەرلەمانەوە‬ ‫دەرچ���وەو ئەمەش لەبڕی���اردا نامێنێت‌‪،‬‬ ‫وەك وتم دەكرێت بەپڕۆژە یاسا‪ .‬هەردو‬ ‫لیژنەك���ەی پەرلەم���ان‌و حكوم���ەت بۆ‬ ‫لێكۆڵینەوە لەراس���تییەكانی هەڵبژاردن‪،‬‬ ‫بەهەردوكمانەوە فش���ار دەخەینە س���ەر‬ ‫كۆمس���یۆن بۆ جێبەجێكردنی‪ .‬ئێستاش‬ ‫كۆمسیۆن مقۆمقۆیەكی زۆری تێكەوتوەو‬ ‫لەوەدای���ە زۆرترین دات���او زانیارییەكان‬ ‫كەش���ف بكات‪ ،‬چونكە تا ئێس���تا تەنیا‬ ‫سەعید كاكەیی‪ ،‬وەك ئەندامی ئەنجومەنی‬ ‫كۆمسیاران كۆمەڵێك شتی دزەپێكردوە‬ ‫لەس���ەر هەڵەو پەڵەی زۆری كۆمسیۆن‬ ‫كە پێشێلكاری‌و س���اختەكاری گەورەن‌و‬ ‫بایی ئەوە دەبن كە كۆمسیۆن لەبەریەك‬ ‫هەڵوەش���ێتەوە‪ .‬ئێس���تاش مقۆمق���ۆی‬ ‫ئ���ەوە هەی���ە هەندێ���ك لەكۆمس���یاران‬ ‫ب���ۆ ئ���ەوەی خۆی���ان لەلێپێچین���ەوەی‬ ‫یاسایی‌و بەدواداچونی ئێمە رزگاربكەن‪،‬‬ ‫دەیانەوێ���ت خۆیان بدەن بەدەس���تەوەو‬ ‫دەرگا بكەن���ەوە لەب���ەردەم لیژنەكانی‬ ‫ئێم���ەو حكومەتدا‪ .‬س���ێ رۆژ لەمەوبەر‬ ‫ئێمە بە‌نی���ازی لێكۆڵینەوە رۆیش���تینە‬ ‫كۆمس���یۆن‪ ،‬بەاڵم رێگری���ان لێگرتین‪.‬‬ ‫ئەم���ڕۆش لیژنەكەی حكوم���ەت داوای‬ ‫لێكردون بچنە الیان‪ ،‬بەاڵم كۆمس���یاران‬ ‫نەچ���ون‪ .‬كەوات���ە ئەمان���ە یاخی بون‌و‬ ‫هەڵگەڕاونەتەوە لەدەسەاڵتی تەشریعی‪،‬‬ ‫دەس���ەاڵتی چاودێ���ری‌و جێبەجێكردن‌و‬ ‫دادوەری���ش‪ .‬كەواتە ئەوەی كۆمس���یۆن‬ ‫دەی���كات كودەتایە‪ .‬كۆمس���یۆن چۆن‬ ‫دەبێت ئاوا مامەڵە لەگەڵ لێپێچینەوەی‬ ‫س���ەربەخۆدا بكات‪ .‬ئەوەی كۆمس���یۆن‬ ‫دەیكات یاریكردنە بە‌ئاگر‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬كەواتە رێكارەكانی ئێوە چین‬ ‫بەرامبەریان؟‬ ‫ع���ادل ن���وری‪ :‬رێكارەكان���ی ئێم���ە‬ ‫یاس���ایین‪ ،‬ئەندامانی كۆمسیۆن خۆیان‬ ‫دەزانن ئەو رێكارانەی ئێمە گرتوماننەتە‬ ‫بەر لەسەرئەنجامدا سەری ئەوان دەكات‬ ‫بە‌بەندیخانەو بە‌بەردەم دادگادا‪ ،‬چونكە‬ ‫ئێمە بەیاسا ئەوە دەكەین‪ .‬كاتێك دەڵێین‬ ‫دەبێت لەسەدا ‪10‬ی دەنگی سندوقەكانی‬ ‫هەمو عێراق بەدەس���تی بژمێردرێتەوە‪،‬‬ ‫لەمەدا ساختەكارییەكە كەشف دەبێت‪،‬‬ ‫بەوەش ئەوە كەش���ف دەبێ���ت كە كێ‬ ‫كردویەت���ی‌‪ ،‬بەدڵنیای���ی كۆمس���یۆن‬ ‫كردویەتی‪ .‬ئەوكات لێپێچینەوەیان لەگەڵ‬ ‫دەكرێت‌و هەمویان وەك یەك بەشدار نین‪،‬‬ ‫بەاڵم لەلێپێچینەوەدا ناچاردەبن ئیعتراف‬ ‫لەس���ەر ئەوانەیان بكەن كە بەشداربون‌و‬ ‫ئەوانەش روبەڕوی یاسا دەكرێنەوە‪ .‬ئێمە‬ ‫دەنگمان لەس���ەر ئەندامانی كۆمس���یۆن‬ ‫داوەو دامانن���اون‪ ،‬چونكە بەپێی یاس���ا‬ ‫هەر الیەنێك دەسەاڵتێك ببەخشێتە هەر‬ ‫كەس���ێك هەر ئەو الیەنە دەتوانێت ئەو‬ ‫دەسەاڵتەشی لێ بسەنێتەوە‪.‬‬ ‫ئاوێنە‪ :‬پێتانوانیە ئەم رێكارانەی ئێوە‬ ‫سەر بكێشێت بۆ دروستكردنی پشێوی‌و‬ ‫ئاژاوە لەعێراقدا؟‬ ‫عادل نوری‪ :‬بە‌دوری دەزانم كێش���ەی‬ ‫لێ بكەوێتەوە‪ ،‬چونكە ئەم بڕیارەی ئێمە‬ ‫لەپەرلەم���ان داومانە هەمو پێكهاتەكانی‬ ‫تێدابوە‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫‪ 10‬په‌رله‌مانتار ‌ی هه‌ڵبژێردراو له‌‪24‬ی‌‪%‬ی‌ ده‌نگه‌كان ‌ی كوردستانیان بردو ‌ه‬

‫‪ 333‬هه‌زار ده‌نگیان به‌ده‌ستهێناوه‌‬

‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫ی كوردستان‬ ‫ی براوه‌ ‌‬ ‫‪ 10‬كاندید ‌‬ ‫توانیویان ‌ه ‪ 333‬هه‌زار‌و ‪ 155‬ده‌نگ‬ ‫ی‬ ‫به‌ده‌ستبهێنن‪ ،‬ك ‌ه ده‌كاته‌ نزیكه‌ ‌‬ ‫ی كوردستان‪.‬‬ ‫ی ده‌نگه‌كان ‌‬ ‫ی كۆ ‌‬ ‫‪‌ %24‬‬ ‫ی یه‌كه‌م ك ‌ه‬ ‫ئ���ه‌م ‪ 10‬په‌رله‌مانتاره‌ ‌‬ ‫ی خۆیان ده‌ربچن‪،‬‬ ‫توانیویان ‌ه به‌ده‌نگ ‌‬ ‫ی تیای ‌ه‬ ‫نۆیان پی���اون‌و ته‌نها یه‌ك ژن ‌‬ ‫ی یه‌كێتیی ‌ه‬ ‫ی لیست ‌‬ ‫ك ‌ه ئه‌ویش سه‌رۆك ‌‬ ‫له‌سلێمانی‌‪.‬‬

‫میران محەمەد‬

‫یوسف محەمەد‬

‫ی كوردستان‬ ‫یوسف محه‌مه‌د له‌ئاست ‌‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌ك���ه‌م بێ���ت له‌ریزبه‌ند ‌‬ ‫به‌پل���ه‌ ‌‬ ‫ی زۆرتری���ن ده‌نگیان‬ ‫ئ���ه‌و كاندیدانه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫به‌ده‌س���تهێناو‌ه ك��� ‌ه ‪ 70933‬ده‌نگ ‌‬ ‫به‌ده‌س���تهێناوه‌‪ ،‬وات��� ‌ه نزیك له‌‪%50‬‬ ‫ی گۆڕان‬ ‫ی بزوتنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئه‌و ده‌نگانه‌ ‌‬ ‫كۆ ‌‬ ‫ی به‌ده‌ستیهێناو‌ه‬ ‫ی سلێمان ‌‬ ‫له‌پارێزگا ‌‬ ‫ك ‌ه ‪ 140‬هه‌زارو ‪ 930‬ده‌نگه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫میران محه‌مه‌د كاندی���د ‌‬ ‫بیار تاهیر‬ ‫ی بە‌‪ 55985‬ده‌نگ‬ ‫ی سلێمان ‌‬ ‫له‌پارێزگا ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ره‌شید‪ ،‬كاندید ‌‬ ‫ی حاج ‌‬ ‫ئه‌حمه‌د ‌‬ ‫ی دوه‌مدای���ه‌‪ .‬رابون مه‌عروف‬ ‫له‌پله‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی له‌پارێ���زگا ‌‬ ‫ی ئیس�ل�ام ‌‬ ‫ی كۆمه‌ڵ��� ‌‬ ‫ێ له‌پارێزگا ‌‬ ‫ی ن���و ‌‬ ‫ی نه‌وه‌ ‌‬ ‫كاندی���د ‌‬ ‫ی چواره‌مدای��� ‌ه‬ ‫ی له‌په‌ل���ه‌ ‌‬ ‫ی سێهه‌مدای ‌ه بە‌‪ 44470‬س���لێمان ‌‬ ‫هه‌ولێر له‌پله‌ ‌‬ ‫ی بە‌‪ 34829‬ده‌نگ‪ ،‬ك��� ‌ه ده‌كات ‌ه زیاتر‬ ‫ده‌نگ‪ ،‬ك ‌ه ده‌كات��� ‌ه نزیكه‌ی‌ ‪‌ %60‬‬ ‫ی‬ ‫ی كۆمه‌ڵ ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و ده‌نگان���ه‌ ‌‬ ‫ی له‌‪‌ %70‬‬ ‫ی جواڵنه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ئ���ه‌و ده‌نگان���ه‌ ‌‬ ‫ك���ۆ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ده‌ستهێناو‌ه له‌پارێزگا ‌‬ ‫ی هه‌ولێر ئیس�ل�ام ‌‬ ‫ێ له‌پارێ���زگا ‌‬ ‫ی ن���و ‌‬ ‫ن���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ك ‌ه ‪ 49‬هه‌زارو ‪ 343‬ده‌نگه‌‪.‬‬ ‫به‌ده‌ستیهێناوه‌‪ ،‬ك ‌ه ‪ 69‬هه‌زارو ‪ 123‬سلێمان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی پارت ‌‬ ‫ئ���ارام ناج���ی‌‪ ،‬كاندی���د ‌‬ ‫ده‌نگه‌‪ .‬‬

‫دیار ته‌یب‬ ‫ی پێنجه‌مدای ‌ه‬ ‫ی دهۆك له‌پله‌ ‌‬ ‫له‌پارێزگا ‌‬ ‫ی‬ ‫بە‌‪ 30965‬ده‌نگ‪ ،‬بیار تاهیر كاندید ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ده���ۆك له‌پل ‌ه ‌‬ ‫ی له‌پارێزگا ‌‬ ‫پارت��� ‌‬ ‫شه‌ش���ه‌مدای ‌ه بە‌‪ 28993‬ده‌نگ‪ .‬دیار‬ ‫ی‬ ‫ی له‌پارێزگا ‌‬ ‫ی پارت��� ‌‬ ‫ته‌یب‪ ،‬كاندید ‌‬ ‫دهۆك له‌پله‌ی‌ حه‌وته‌مدای ‌ه بە‌‪28849‬‬ ‫ده‌نگ‪.‬‬ ‫ی ژن ‌ه‬ ‫جوان ئیحس���ان ته‌نها كاندید ‌‬

‫رابون مەعروف‬

‫جوان ئیحسان‬ ‫ی‬ ‫ی ئه‌و ‪ 10‬كاندیده‌ی‌ له‌ئاست ‌‬ ‫له‌ریزبه‌ند ‌‬ ‫ی كوردستاندا زۆرترین ده‌نگیان‬ ‫هه‌رێم ‌‬ ‫به‌ده‌س���تهێناوه‌‪ ،‬ج���وان س���ه‌رۆكی‌‬ ‫ی كوردستان‬ ‫ی نیشتمان ‌‬ ‫ی یه‌كێت ‌‬ ‫لیست ‌‬ ‫ی س���لێمانی‌‌و ‪28157‬‬ ‫ب���و له‌پارێزگا ‌‬ ‫ی به‌ده‌ستهێناوه‌‪.‬‬ ‫ده‌نگ ‌‬ ‫ی‬ ‫سه‌ركه‌وت له‌تیف شه‌مس‪ ،‬سه‌رۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ له‌پارێزگا ‌‬ ‫ی ن���و ‌‬ ‫ی ن���ه‌وه‌ ‌‬ ‫لیس���ت ‌‬

‫‪ 5‬كاندید له‌كوردستان به‌كه‌مترین ده‌نگ بون به‌په‌رله‌مانتار‬

‫به‌هه‌ر پێنجیان ‪ 17‬هه‌زار ده‌نگیان هێناوه‌‬

‫به‌هار مه‌حمود‬

‫ئەحمەد حاجی رەشید‬

‫سه‌ركه‌وت له‌تیف شه‌مس‬ ‫ی نۆهه‌مدای ‌ه بە‌‪27080‬‬ ‫ی له‌پله‌ ‌‬ ‫سلێمان ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪‌ %47‬‬ ‫ده‌نگ‪ .‬ك ‌ه ده‌كات��� ‌ه نزیك ‌ه ‌‬ ‫ێ له‌و‬ ‫ی نو ‌‬ ‫ی ن���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ی ده‌نگه‌كان ‌‬ ‫ك���ۆ ‌‬ ‫پارێزگای��� ‌ه ك��� ‌ه ‪ 61‬ه���ه‌زارو ‪638‬‬ ‫ده‌نگه‌‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی پارت ‌‬ ‫ناس���ر یوس���ف‪ ،‬كاندی���د ‌‬ ‫ی هه‌ولێر بە‌‪ 26994‬ده‌نگ‬ ‫له‌پارێ���زگا ‌‬ ‫ی ده‌هه‌مدایه‌‪.‬‬ ‫له‌پله‌ ‌‬

‫ئا‪ :‬ئاوێنه‌‬ ‫پێنج كاندید له‌هه‌ریچمی‌‬ ‫كوردستان بە‌‪ 17‬هه‌زار ده‌نگ بون‬ ‫به‌په‌رله‌مانتاری‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌‬ ‫عێراق‪.‬‬

‫ئه‌و پێنج كاندیده‌ی‌ به‌كه‌مترین ده‌نگ‬ ‫له‌كوردستان بون به‌په‌رله‌مانتار له‌‪ 4‬ژن‌و‬ ‫پیاوێك پێكدێن‪ ،‬چ���وار ژنه‌كه‌ به‌پێی‌‬ ‫یاس���ای‌ كۆتا ده‌رچ���ون‌و پیاوه‌كه‌ش‬ ‫به‌هۆی‌ ده‌نگی‌ لیسته‌كه‌وه‌‪.‬‬ ‫به‌ه���ار مه‌حمود‪ ،‬كاندی���دی‌ گۆڕان‬

‫ناسر یوسف‬ ‫ئ���ه‌م ‪ 10‬كانید‌ه پێكه‌و‌ه توانیویان ‌ه‬ ‫ی‪1‬‬ ‫‪ 333‬ه���ه‌زار‌و ‪ 155‬ده‌ن���گ له‌كۆ ‌‬ ‫ملی���ۆن‌و ‪ 633‬ه���ه‌زارو ‪ 518‬ده‌نگ‬ ‫ی به‌ده‌س���تبهێنن بۆ بون‬ ‫له‌هه‌رێم��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نوێنه‌ران ‌‬ ‫ی ئه‌نجومه‌ن��� ‌‬ ‫به‌ئه‌ندام��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ‪‌ %24‬‬ ‫عێراق‪ ،‬ك ‌ه ده‌كات��� ‌ه نزیكه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ێ پارێزگا ‌‬ ‫ی س��� ‌‬ ‫ی ده‌نگه‌كان��� ‌‬ ‫ك���ۆ ‌‬ ‫سلێمانی‌‌و هه‌ولێر‌و دهۆك‪.‬‬

‫جانبوالد‪:‬‬ ‫نائومێد نه‌بن‬

‫سه‌لما عومه‌ر عوسمان‬

‫یاسر عەرەفات‬

‫دانا محه‌مه‌د جه‌زا‬

‫ئارام ناجی‬

‫یسری‌ ره‌جه‌ب‬

‫سروه‌ ونس عومه‌ر‬

‫له‌شاری‌ س���لێمانی‌ به‌كه‌مترین ده‌نگ كاندیدی‌ نه‌وه‌ی‌ نوێ‌ له‌شاری‌ سلێمانی‌‬ ‫له‌ئاس���تی‌ كوردس���تان‌و عێ���راق بوه‌ ب���ە‌‪ 2634‬ده‌نگ‪ ،‬دان���ا محه‌مه‌د جه‌زا‬ ‫ئه‌ندامی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێراق‪ ،‬كانیدی پارتی‌ دیموكراتی‌ كوردس���تان‬ ‫كه‌ ته‌نها ‪ 1601‬ده‌نگی‌ به‌ده‌ستهێناوه‌‪ .‬له‌س���لێمانی‌ بە‌‪ 5169‬ده‌نگ‪ ،‬س���ه‌لما‬ ‫له‌پاش ئه‌و‪" ،‬س���روه‌ ونس عومه‌ر" عومه‌ر عوس���مان كاندی���دی‌ یه‌كێتی‌‬ ‫كاندیدی‌ نه‌وه‌ی‌ نوێ‌ له‌ش���اری‌ هه‌ولێر نیشتمانی‌ كوردستان له‌هه‌ولێر به‌‪5591‬‬ ‫ب���ە‌‪ 1992‬ده‌ن���گ‪ ،‬یس���ری‌ ره‌ج���ه‌ب ده‌نگ‪.‬‬

‫وه‌لید جانبوالد‪ ،‬سه‌ركرده‌ی‌ پارتی‌‬ ‫پێش����كه‌وتنخوازی‌ سۆشیالیس����ت ‌‬ ‫ی‬ ‫لوبنان‌و ناوداری‌ دروزه‌كانن له‌تویتێكدا‬ ‫دۆخی‌ ئه‌م ناوچه‌یه‌ به‌"ئه‌نگوسته‌چاوو‬ ‫ترس����ناك" ناوده‌بات‪ ،‬ب����ه‌اڵم ده‌ڵێت‬ ‫"ده‌ستم دامێنتان نائومێد نه‌بن"‪.‬‬ ‫وه‌لی����د جانب����واڵد‪ ،‬له‌تویتێكی����دا‬ ‫وێنه‌یه‌كی‌ یاس����ر عه‌ره‌ف����ات‌و چه‌ند‬ ‫سه‌ركرده‌یه‌كی‌ فه‌له‌ستینی‌‌و لوبنانی‌‬ ‫له‌نێو سه‌نگه‌رێكدا باڵوكردوه‌ته‌وه‌ كه‌‬ ‫ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ده‌ی����ه‌ی‌ حه‌فتاكانی‌‬ ‫سه‌ده‌ی‌ رابردو‪ ،‬ئه‌و نوسیویه‌تی‌ "ده‌زانم‬ ‫دۆخی‌ عه‌ره‌بی‌ ئه‌مڕۆ ئه‌نگوسته‌چاوو‬

‫وه‌لید جانبوالد‬ ‫ترس����ناكه‌‪ ،‬له‌س����وریا وێرانكردنێكی‌‬ ‫راگواس����تنێك ‌‬ ‫ی‬ ‫سیس����ته‌ماتیك‌و‬ ‫سیسته‌ماتیك به‌ڕێوه‌ده‌چێت كه‌ زۆر‬ ‫زۆر له‌نه‌هامه‌تی‌ فه‌له‌س����تین زیاتره‌‪.‬‬ ‫له‌عێ����راق هه‌ڵب����ژاردن‌و زۆرانب����ازی‌‬ ‫نفوزو حه‌زی‌ خه‌ڵكی‌‪ .‬له‌فه‌له‌س����تین‬ ‫نیشته‌جێ‌ كردن‌و زه‌وتكردنی‌ قودس‪.‬‬ ‫به‌اڵم ده‌س����تم دامێنت����ان رێگه‌نه‌ده‌ن‬ ‫نائومێ����دی‌ به‌س����ه‌رتاندا زاڵ‌ بێ����ت‬ ‫ب����ارودۆخ هه‌رچۆنێ����ك بێ����ت‪ ،‬ئه‌وه‌‬ ‫راب����ردوی‌ پرش����نگدارمانه‌ كه‌ هێزی‌‬ ‫لێوه‌وه‌رده‌گری����ن‌و له‌س����ه‌ر خه‌بات‌و‬ ‫تێكۆشان به‌رده‌وام ده‌بین"‪.‬‬

‫‌ره‌نگاڵه‬

‫‪rangalayawene@gmail.com‬‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫‪13‬‬

‫هه‌واڵ عوسامن‪:‬‬

‫ئێستا بۆ دو كچه‌كه‌م هه‌م دایكم‌و هه‌م باوك‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر‬

‫هونه‌رمه‌ند هه‌واڵ عوسمان هاوسه‌ری‌‬ ‫پشتوان نوری به‌ده‌وی‌ له‌دوای‌‬ ‫مه‌رگی‌ ناوه‌ختی‌ هاوسه‌ره‌كه‌ی‌‪ ،‬جگه‌‬ ‫لەهونه‌ری‌ نواندن له‌گه‌ڕه‌كی‌ به‌رانان‬ ‫كاری‌ مۆبیلیاتی‌ ناوماڵ ده‌كات‪.‬‬ ‫ئێستا ئه‌و به‌ته‌نیا ئه‌ركی په‌روه‌رده‌‌و‬ ‫به‌خێوكردنی هه‌ردو كچه‌كه‌ی‬ ‫له‌ئه‌ستۆیه‌‪ .‬له‌و باره‌یه‌شه‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫"ئێستا بۆ دو كچه‌كه‌م هه‌م دایكم‌و‬ ‫هه‌م باوك‪ ،‬له‌پێناوی‌ ئه‌واندا ده‌بێت‬ ‫به‌هێز بم"‪.‬‬ ‫ه���ه‌واڵ عوس���مان باس���ی ژیان��� ‌‬ ‫ی‬ ‫خ���ۆی‌‌و دو منداڵه‌ك���ه‌ی‌ ده‌كات دوای‌‬ ‫له‌ده‌س���تدانی‌ هاوس���ه‌ره‌كه‌ی‌‌و ده‌ڵێت‬ ‫"هه‌مو كه‌س���ێك ده‌توانێت كار بكات‬ ‫پیاو بێت یان ژن‪ .‬من‌و هاوس���ه‌ره‌كه‌م‬ ‫وه‌ك هونه‌رمه‌ند كاری‌ نواندن له‌س���ه‌ر‬ ‫شاش���ه‌ی‌ تیڤییه‌كانه‌وه‌ ده‌ركه‌وتوین‪،‬‬ ‫ب���ه‌اڵم كه‌س بە‌ته‌نه���ا به‌هونه‌ر ناژی‌‪.‬‬ ‫هه‌ربۆی���ه‌ كاری‌ موبیلیاتم���ان كردوه‌‪.‬‬ ‫م���ن زۆربه‌ی‌ كاته‌كان ه���اوكاری‌ بوم‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و كات���ه‌ی‌ ئ���ه‌و چوه‌ بۆ س���ه‌فه‌ر‬ ‫م���ن كاره‌كانی‌ ئ���ه‌وم ئه‌نج���ام داوه‌‪.‬‬ ‫ئێستاش وه‌ك ژنێك توانیومه‌ له‌سه‌دا‬ ‫هه‌ش���تای‌ ئه‌ركه‌كانی جێبه‌جێ‌ بكه‌م‌و‬ ‫سه‌رپه‌رشتی‌ ئه‌و كارانه‌ بكه‌م كه‌ ئه‌و‬ ‫كردونی‌"‪.‬‬ ‫هه‌واڵ عوس���مان باس���ی سه‌ختیی‬ ‫ئه‌رك‌و به‌رپرس���یارێتییه‌كه‌ی ده‌كات‌و‬ ‫ده‌ڵێت "من س���ه‌رقاڵی‌ ئه‌وكارانه‌ ده‌بم‬ ‫كه‌ پش���توانی‌ هاوس���ه‌رم كردویه‌تی‌‪.‬‬ ‫ده‌بێت كۆمه‌ڵگاش هاوكاری‌ ژنان بن‌و‬ ‫من وه‌ك پشتوانی‌ هاوسه‌رم سه‌یركه‌ن‪،‬‬ ‫تا سه‌ركه‌وتو بم‪ .‬هه‌رچه‌نده‌ به‌حكومی‌‬ ‫داب‌و نه‌ریتی كۆمه‌ڵگا‪ ،‬به‌هۆی له‌ده‌ست‬ ‫دانی‌ هاوس���ه‌ره‌كه‌مه‌وه‌ ئه‌و ئازادییه‌ی‌‬ ‫جاران���م نه‌م���اوه‌‪ .‬س���ه‌ره‌تا كاره‌كه‌م‬ ‫ب���ه‌الوه‌ زۆر قورس���بو‪ ،‬به‌اڵم ئێس���تا‬

‫خۆشم ده‌وێت‌و ده‌مه‌وێت زیاتر گرنگ ‌‬ ‫ی‬ ‫پ���ێ بده‌م‪ .‬له‌رێگه‌ی‌ (ئ���ی مه‌یڵ)ه‌وه‌‬ ‫ئه‌و كه‌لوپه‌الن���ه‌ی‌ ده‌مانه‌وێت له‌واڵتی‌‬ ‫توركیاوه‌ بۆمان ڕه‌وانه‌ ده‌كرێن‪ .‬سااڵنه‌‬ ‫چه‌ندین پێشانگا ده‌كرێته‌وه‌‌و ده‌توانین‬ ‫له‌و پێش���انگایانه‌دا به‌شدار بین‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫من تائێستا به‌شداریم نه‌كردوه‌"‪.‬‬ ‫سه‌باره‌ت بە‌په‌خشی زنجیره‌ درامای‌‬ ‫سه‌راب له‌رۆژانی ره‌مه‌زاندا كه‌ هه‌واڵ‌و‬ ‫پشتوانی‌ هاوسه‌ری‌ وه‌ك دو ئه‌كته‌ری‌‬ ‫سه‌ره‌كی‌ ڕۆڵی‌ دو خۆشه‌ویست ده‌بینن‪،‬‬ ‫ده‌ڵێت "درامای‌ س���ه‌راب ساڵ‌و نیوێك‬ ‫پێش ئێس���تا ئاماده‌كراوه‌‪ ،‬ده‌رهێنانی‌‬ ‫مه‌ری���وان ئیبراهیم���ه‌‪ .‬ڕۆڵ���ی‌ م���ن‌و‬ ‫هاوسه‌ره‌كه‌م ئه‌و كاتانه‌م بیرده‌خاته‌وه‌‬ ‫كه‌ له‌س���ه‌ره‌تای‌ یه‌كت���ر بینینمانه‌وه‌‬ ‫یه‌كمان خۆشویستوه‌‪ .‬ئه‌وه‌ دوا كاری‌‬ ‫من‌و پش���تیوان بو‪ .‬هه‌رچه‌نده‌ به‌هۆی‌‬ ‫سه‌رقاڵییه‌وه‌ نه‌یده‌توانی‌ به‌شداربێت‪،‬‬ ‫به‌اڵم م���ن داوام لێك���رد پێكه‌وه‌ ئه‌و‬ ‫ده‌وره‌ ببینین"‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ش���ی‌ وت "ئێس���تا له‌گ���ه‌ڵ‬ ‫په‌خش���كردنی‌ دراماك���ه‌دا ب���ه‌رده‌وام‬ ‫له‌یوتوب‌و ته‌له‌فزیۆن سه‌یری‌ ده‌كه‌م‪،‬‬ ‫وه‌ك س���ه‌رده‌می‌ منداڵی‌ چۆن بیرمان‬ ‫ده‌كرده‌وه‌‌و ده‌مانویست ئه‌و كه‌سانه‌ی‌‬ ‫له‌سه‌ر شاشه‌ی‌ تیڤیه‌كان ده‌رده‌كه‌ون‬ ‫به‌ڕاس���تی‌ له‌ده‌ورم���ان ب���ن‪ ،‬ئاوه‌ها‬ ‫ته‌مانه‌ ده‌كه‌م له‌شاش���ه‌ی‌ تیڤیه‌كه‌وه‌‬ ‫بێت���ه‌ ده‌ره‌وه‌و بێت���ه‌وه‌ ناومان‪ .‬وه‌ك‬ ‫یادگاریه‌ك ئێس���تاش ئۆتۆمبیله‌كه‌یم‬ ‫نه‌فرۆش���توه‌و ده‌مه‌وێ���ت بمێنێته‌وه‌‪،‬‬ ‫چونكه‌ هی‌ ئه‌وه‌و به‌رده‌وام ئه‌و كاتانه‌م‬ ‫بیر ده‌كه‌وێته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ئاماژه‌شی‌ به‌وه‌كرد له‌دوای‌ چوارمانگ‬ ‫ب���ه‌رده‌وام ده‌چێته‌ س���ه‌ر گڵكۆكه‌ی‌‌و‬ ‫شه‌وانه‌ خه‌وی‌ پێوه‌ ده‌بینێت‪ ،‬رۆژانی‬ ‫راب���ردوی دێته‌وه‌ به‌رچاو‪ ،‬پش���توانی‌‬ ‫هاوس���ه‌ری‌ هه‌رگی���ز له‌یاد ن���اكات‌و‬ ‫له‌پێناوی‌ منداڵه‌كانی‌ ئه‌ودا هه‌رچی‌ بۆ‬ ‫بكرێت دریخی‌ ناكات‪.‬‬

‫بێرنارد لویس‬ ‫ی دوایی‌ كرد‬ ‫كۆچ ‌‬ ‫ی ناودار‪،‬‬ ‫مێژون���وس‌و رۆژهه‌التناس��� ‌‬ ‫ی ‪ 102‬س���اڵیدا‬ ‫بێرنارد لویس له‌ته‌مه‌ن ‌‬ ‫له‌ئه‌مری���كا كۆچ���ی دوایی ك���رد‪ ،‬ئه‌و‬ ‫ی‬ ‫ی به‌ریتان ‌‬ ‫فه‌یله‌س���وفێكی‌ جولەک���ە ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نوس���ینه‌كان ‌‬ ‫ی بو‪ ،‬زۆربه‌ ‌‬ ‫ئه‌مه‌ریك��� ‌‬ ‫س���ه‌باره‌ت به‌ئیس�ل�ام‌و رۆژهه‌اڵت���ی‬ ‫ناوه‌ڕاست بون‪.‬‬ ‫بێرنارد لویس پڕۆفیس���ۆری زانكۆی‬ ‫ی‬ ‫پرینس���تۆن له‌ئه‌مریكا‪ ،‬به‌فه‌یله‌سوف ‌‬ ‫كۆنزه‌رڤاتیڤ��� ‌ه نوێكان داده‌نرا‪ ،‬ئه‌و ك ‌ه‬ ‫‪ 102‬له‌مه‌وب���ه‌ر له‌له‌نده‌ن���ی پایته‌ختی‬ ‫به‌ریتانی���ا له‌دای���ك بووه‌‪ ،‬ماس���ته‌رو‬ ‫دكتۆراك���ه‌ی س���ه‌باره‌ت به‌ئیس�ل�ام‌و‬ ‫ی ناوه‌ڕاس���ت بو‪ ،‬زمانه‌كانی‬ ‫رۆژهه‌اڵت ‌‬ ‫التین���ی‪ ،‬یۆنانی‪ ،‬عیب���ری‪ ،‬عه‌ره‌بی‪،‬‬ ‫فارس���ی‌و توركیی‌و فه‌ره‌نسی‌ ده‌زانی‌‌و‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌رباره‌ ‌‬ ‫چه‌ندین كتێب���ی‌ ن���اودار ‌‬ ‫ئیسالم‌و توركیا هه‌ن‪.‬‬ ‫ی عه‌ره‌بی‌‌و‬ ‫بێرنارد لوی���س‪ ،‬له‌جیهان ‌‬ ‫ی هه‌ی ‌ه‬ ‫ی دزێو ‌‬ ‫ئیس�ل�امیدا س���یمایه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی نوسینه‌كانیه‌وه‌‪ ،‬به‌اڵم له‌زۆربه‌ ‌‬ ‫به‌هۆ ‌‬ ‫نوس���ینه‌كانیدا هاوس���ۆزی‌ به‌رامب���ه‌ر‬ ‫به‌كورد ده‌ربڕیوه‌‪ ،‬ئه‌و له‌وتارێكیدا ك ‌ه‬ ‫ی‬ ‫ی ‪ 2014‬له‌هه‌فته‌نامه‌ی‌ "لۆپوان" ‌‬ ‫ساڵ ‌‬ ‫ی باڵویك���رده‌و‌ه بە‌‌به‌ڵگ��� ‌ه‬ ‫فه‌ره‌نس��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ده‌یس���ه‌لمێنێت په‌كه‌ك��� ‌ه رێكخراوێك ‌‬ ‫دژ به‌تیرۆریس���ته‌ نه‌ك "تیرۆریس���ت"‪،‬‬ ‫ی‬ ‫ناوب���راو له‌وتاره‌كه‌یدا ئاماژ‌ه به‌گه‌مه‌ ‌‬ ‫ی ده‌وڵه‌ت���ی‬ ‫سیاس���یی‌و دوالیزم��� ‌‬ ‫ئاكه‌پ���ه‌ی توركی���ا ده‌كات له‌په‌یوه‌ند‬ ‫ی ده‌كات‬ ‫به‌گروپی داعشداو به‌راوردیش ‌‬ ‫ی په‌كه‌ك��� ‌ه‬ ‫به‌به‌رگری���ی قاره‌مانان���ه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫ی جوامێرانه‌ ‌‬ ‫له‌دژی داعش‌و پارێزگاری ‌‬ ‫له‌كه‌مایه‌تییه‌كانی ئێزیدی‌و مه‌س���یحی‬ ‫ك��� ‌ه له‌الیه‌ن ئه‌و رێكخ���راوه‌و‌ه هه‌وڵی‬ ‫پاكتاوكردنیان ده‌درێت‪.‬‬ ‫بێرن���ارد لوی���س به‌راوردێك ده‌كات‬ ‫له‌نێوان كرداره‌كان���ی حزبی ئاكه‌په‌ی‬ ‫ئه‌ردۆگان له‌توركیاو په‌كه‌كه‌دا‌و ئاماژ‌ه‬ ‫به‌و‌ه ده‌كات ك��� ‌ه یه‌كه‌میان (ئاكه‌په‌)‬ ‫مۆڵ���ه‌ت ده‌دات چ��� ‌هك‌و كه‌لوپه‌ل���ی‬ ‫س���ه‌ربازیی به‌ئاس���انی بگات ‌ه ده‌ستی‬ ‫ی ك��� ‌ه‬ ‫چه‌كداران���ی داع���ش‪ ،‬ئه‌وان���ه‌ ‌‬ ‫سه‌ربڕینی مرۆڤیان له‌ئاوخواردنه‌و‌ه له‌ال‬ ‫ئاسانتره‌‪ ،‬له‌به‌رامبه‌ریشدا هه‌مو جیهان‬ ‫ده‌بینن گه‌ریالكانی په‌كه‌كه‌ قاره‌مانان ‌ه‬ ‫له‌به‌رامب���ه‌ر مرۆڤكوژه‌كان���ی داع���ش‬ ‫راوه‌س���تاون‪ ،‬له‌كاتێكدا ك ‌ه س���وپای‬ ‫توركیا یه‌كێك ‌ه له‌گه‌وره‌ترین سوپاكانی‬ ‫ی نات���ۆ له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫س���ه‌ر به‌په‌یمان��� ‌‬ ‫كوشتاری‌ كه‌مایه‌تییه‌كانی مه‌سیحیی‌و‬ ‫ئێزی���دی‌و مه‌ده‌نییه‌كان چه‌كی داناوه‌و‬ ‫بێباكانه‌ ته‌ماشای كوشتارو به‌ربه‌رییه‌تی‬ ‫داع���ش ده‌كات‪ ،‬به‌ش���ایه‌تیی هه‌موان‬ ‫ی‬ ‫ش���ه‌ڕڤانانی یه‌په‌گ ‌ه له‌ژێر ئاگرباران ‌‬ ‫داعش���دا له‌رێگه‌ی خس���تنه‌ مه‌ترسی‬ ‫ی خۆیانه‌و‌ه رێگایه‌كی ئاس���ایش‬ ‫گیان��� ‌‬ ‫به‌روی خاكی عێراقدا ده‌كه‌نه‌و‌ه تاوه‌كو‬ ‫زیاتر له‌‪ 70‬ه���ه‌زار ئێزیدی رزگاربكه‌ن‬ ‫ی شه‌نگال كه‌وتبون ‌ه گه‌مارۆی‬ ‫ك ‌ه له‌چیا ‌‬ ‫هێزه‌كانی داعشه‌وه‌‪.‬‬ ‫بێرنارد لوی���س ده‌ڵێت "له‌جه‌نگێكدا‬ ‫كه‌ تیرۆریس���تانی داعش له‌دژی ئێم ‌ه‬ ‫ده‌س���تیانپێكردوه‌و ده‌شێت جه‌نگێكی‬ ‫درێژخایه‌ن بێت‪ ،‬كورده‌كان هاوپه‌یمانی‬ ‫ی ئێمه‌ن‪،‬‬ ‫راس���ته‌قینه‌و متمانه‌پێك���راو ‌‬ ‫په‌كه‌كه‌ش ئێس���تا له‌سوریا له‌به‌رامبه‌ر‬ ‫داعش پێشه‌نگترین گروپه‌ كه‌ داكۆكی‬ ‫ی‬ ‫له‌به‌هاكانی ئێم ‌ه ده‌كات بۆ له‌ناوبردن ‌‬ ‫داع���ش‪ ،‬ئیت���ر پێویس���ته‌ په‌كه‌ك��� ‌ه‬ ‫به‌رێكخراوێكی تیرۆریستیی دانه‌نرێت‪،‬‬ ‫به‌ڵكو په‌كه‌كه‌ به‌دیهێنه‌ری ئاش���تیی‌و‬ ‫مۆدێرنێته‌یه‌ له‌رۆژهه‌اڵتی ناوه‌ڕاستدا"‪.‬‬

‫‪ ‎‬هونه‌رمه‌ند میره‌‪:‬‬

‫له‌میرسو قه‌ته‌رو ئیامرات‬ ‫ی كوردی‌ ده‌ڵێم‬ ‫گۆران ‌‬ ‫ئا‪ :‬مه‌زهه‌ر‬

‫هونه‌رمه‌ند میره‌ عه‌لی له‌دیدارێكی‬ ‫ئاوێنه‌دا رایگه‌یاند‪ ،‬بڕیاره‌ دوا‬ ‫جه‌ژنی ره‌مه‌زان بۆ به‌شداریكردن‬ ‫له‌میهره‌جانێكی گه‌وره‌دا‪ ،‬سه‌ردانی‬ ‫واڵتانی میسر‌و قه‌ته‌ر‌و ئیمارات‬ ‫بكات‪.‬‬ ‫هونه‌رمه‌ن����د می����ره‌ له‌ده‌س����تپێك ‌‬ ‫ی‬ ‫تۆماركردنی‌ گۆرانیه‌كانیه‌وه‌ له‌ش����اری‌‬ ‫هه‌ولێر نیشته‌جێیه‌و بۆ به‌شێكی‌ زۆری‌‬ ‫كاره‌ هونه‌ریه‌كانی‌ ناوبه‌ناو سه‌ردانی‌‬ ‫س����لێمانی‌ ده‌كات‪ .‬له‌ساڵی‌ ‪2008‬ه‌وه‌‬ ‫ده‌س����تیكردوه‌ به‌كاری‌ گۆرانی‌ وتن‪،‬‬ ‫خاوه‌نی‌ چه‌ن����د ئه‌لبومێكی‌ گۆرانییه‌‬ ‫به‌ناوه‌كان����ی‌ (ببوره‌‪ ،‬ش����ێوه‌ی‌ تۆ‪،‬‬ ‫یادمك����ه‌ن)‪ .‬ئه‌لبومێك����ی‌ گۆران����ی‌‬ ‫هاوبه‌ش����ی‌ له‌گه‌ڵ ژماره‌یه‌ك له‌خانمه‌‬ ‫هونه‌رمه‌ن����د تۆم����ار ك����ردوه‌‪ ،‬چه‌ند‬ ‫گۆرانییه‌كی‌ ته‌نیاشی هه‌یه‌‪.‬‬ ‫زۆرتری����ن گۆرانی����ی‌ ب����ۆ بۆن����ه‌‬ ‫نیش����تیمانه‌یه‌كان‌و خۆشه‌ویس����تی‌‬ ‫تۆمارك����ردوه‌‪ .‬ل����ه‌وه‌رزی‌ حه‌ج����دا‪،‬‬ ‫بە‌مه‌به‌س����تی‌ زیاتر خزم����ه‌ت كردنی‌‬

‫ته‌‌رازو‬ ‫س���وود لە‌توانا‌و ش���ارەزاییەکانی‬ ‫پێشتر وەربگرە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی‬ ‫کێش���ەکانت‪ ،‬بەتایب���ەت ل���ە‌ڕووی‬ ‫کارکردنت���ەوە‌و هەن���گاوی ب���اش بۆ‬ ‫داهاتوت بنێ‪.‬‬

‫موسڵمانی‌ كوردستان یه‌كه‌م گۆرانی‌ بۆ‬ ‫حاجیان تۆماركردوه‌‪ .‬ئه‌و بڕوای‌ وای ‌ه‬ ‫ده‌بێت هونه‌رمه‌ند خزمه‌تی‌ سه‌رجه‌م‬ ‫چین‌و توێژه‌كان بكات‪ ،‬ته‌نها گۆرانی‌‬ ‫عاش����قانه‌ به‌س نییه‌‪ .‬م����اوه‌ی‌ چه‌ند‬ ‫ڕۆژێك ده‌بێت نوێترین گۆرانیی‌ بە‌ناوی‌‬ ‫(جه‌ژن) ب��ڵ�او كردۆت����ه‌وه‌ به‌بۆنه‌ی‌‬ ‫ی ڕه‌مه‌زانه‌وه‌‪،‬‬ ‫نزیك بونه‌وه‌ی‌ جه‌ژن���� ‌‬ ‫كه‌ ئاوازی‌ هه‌ڵكه‌وت زاهیرو هۆنراوه‌ی‌‬ ‫محمود سه‌نگه‌س����ه‌رییه‌‪ ،‬دابه‌شكرنی‌‬ ‫میلۆدی‌ یڵدان‌و ئۆرگۆزول‪.‬‬ ‫می����ره‌ ته‌نه����ا له‌كوردس����تان كاری‬ ‫هونه‌ری ن����اكات‪ ،‬به‌ڵكو بانگهێش����ت‬ ‫كراوه‌ ب����ۆ هه‌ریه‌ك له‌واڵتی‌ میس����رو‬ ‫قه‌ته‌رو دوبه‌ی‌‪ .‬ئ����ه‌و ده‌ڵێت "له‌گه‌ڵ‬ ‫هونه‌رمه‌ندانی‌ به‌ناوبانكی‌ عه‌ره‌ب وه‌ك‬ ‫(ماجید موهه‌ندیس‌و حسین جسمی‌‌و‬ ‫عه‌بدولمه‌جید عه‌بدوڵاڵ‌و راشید ماجید)‬ ‫ده‌چین بۆ واڵتی میس����ر‪ .‬هه‌روه‌ها بۆ‬ ‫هه‌ریه‌ك له‌واڵتان����ی‌ قه‌ته‌رو ئیمارات‪.‬‬ ‫ل����ه‌و واڵتان����ه‌ له‌گ����ه‌ڵ هونه‌رمه‌ندانی‌‬ ‫به‌ناوبانگ����ی‌ ع����ه‌ره‌ب گۆرانی‌ ده‌ڵێم‪،‬‬ ‫به‌اڵم ناوێت ئێستا ناوه‌كانیان ئاشكرا‬ ‫بكه‌م"‪.‬‬

‫دوپشک‬ ‫ئەم م���اوە پێویس���ت بە‌کات���ی تەواو‬ ‫دەبێت ب���ۆ ڕێککردنەوەی کارەکانت‪ ،‬ئەو‬ ‫کەس���ەی کە ماڵەوە ب���ۆی دیاریکردویت‬ ‫تا هاوس���ەرگیری لەگ���ەڵ بکەیت ڕەتی‬ ‫دەکەیتەوە بەمەش لەگەڵ خانەوادەکەت‬ ‫دەکەویتە کێشەوە‪.‬‬

‫بە‌وت����ه‌ی هونه‌رمه‌ند میره‌ وا بڕیاره‌‬ ‫میهره‌جانێكی گه‌وره‌ له‌و س����ێ واڵت ‌ه‬ ‫س����از بكرێ����ت‌و ماوه‌ی چه‌ند ش����ه‌و‌و‬ ‫رۆژێك بخایه‌نێت‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی‌ مانگی‌‬ ‫ڕه‌مه‌زانه‌وه‌ دواخ����راوه‌‪ .‬ئه‌ویش وه‌ك‬ ‫هونه‌رمه‌ندێكی‌ كورد به‌شداری‌ ده‌كات‪،‬‬ ‫ماوه‌ی‌ چه‌ندین شه‌و ڕۆژ ده‌مێنێته‌وه‌‪،‬‬ ‫بە‌گۆرانی‌ كوردی‌و عه‌ره‌بی‌ به‌شداریی‬ ‫میهره‌جانه‌ك����ه‌ ده‌كات‪ ،‬ئ����ه‌وه‌ش‬ ‫بە‌مه‌به‌س����تی‌ خزمه‌تكردن‌و ناساندنی‌‬ ‫زیات����ری‌ به‌رهه‌م����ه‌ هونه‌ره‌یه‌كان����ی‬ ‫به‌واڵتانی‌ عه‌ره‌بی‌‌و ئاشنابونی‌ زیاتری‌‬ ‫هونه‌رمه‌ندان����ی‌ ع����ه‌ره‌ب بە‌هونه‌ری‌‬ ‫كوردی‌‪.‬‬ ‫می����ره‌ وه‌ك خ����ۆی ده‌ڵێ����ت ته‌نها‬ ‫بە‌هونه‌رو گۆرانی‌ وت����ن ناژی‌‪ ،‬به‌ڵكو‬ ‫ب����ه‌ده‌ر ل����ه‌كاری‌ هون����ه‌ری‌‪ ،‬كاری‌‬ ‫بازرگانی ده‌كات‌و پاڵپشتیه‌كی‌ باشی‌‬ ‫كار‌ه هونه‌رییه‌كانیه‌تی‌‪.‬‬ ‫هونه‌رمه‌ن����د می����ره‌ عه‌لی‌ ناس����راو‬ ‫بە‌(میره‌) ماوه‌ی‌ ده‌ س����اڵه‌ ده‌ستی‬ ‫كردوه‌ بە‌كاری‌ به‌گۆرانی‌ وتن‪ ،‬خاوه‌نی‌‬ ‫چه‌ندی����ن گۆران����ی‌ خۆشه‌ویس����تی‌‌و‬ ‫نیشتمانییه‌‪ ،‬نوێترین به‌رهه‌می‌ به‌ناوی‌‬ ‫چه‌ژن باڵو كردۆته‌وه‌‪.‬‬

‫که‌‌وان‬ ‫چاوپێکەوتنێکی سۆزداری ئەنجام‬ ‫دەدەیت‌و ئەو کەس���ە دەدۆزیتەوە کە‬ ‫ماوەیەک���ی زۆرە بەدوایدا دەگەڕێیت‬ ‫ل���ەڕووی س���ۆزدارییەوە بە‌دۆخێکی‬ ‫جێگیردا تێدەپەڕیت‪.‬‬

‫گیسک‬ ‫طيس���ك‪ :‬بەه���ۆی کارەکانت���ەوە‬ ‫هەس���ت بە‌ماندوبوونێکی زۆر‌و ئازار‬ ‫دەکەی���ت‪ ،‬باش���ترە تەندروس���تیت‬ ‫پش���تگوێ نەخەی���ت‌و س���ەردانێکی‬ ‫پزیشک بکەیت‪،‬‬

‫سه‌‌تڵ‬ ‫کەمێ���ک گۆڕان���کاری لەکارەکەتدا‬ ‫ڕوودەدات‌و بە‌قازانج���ی ت���ۆ دەبێت‪،‬‬ ‫الیەنی سۆزداریت باش���ە‌و هەوڵبدە‬ ‫باش���تری بکەیت‌و لە‌ڕۆتیناتی ڕۆژانە‬ ‫دوربکەویتەوە‪.‬‬

‫نه‌‌هه‌‌نگ‬ ‫ئەمڕۆ کەمێک هەڵە تێگەیش���تن‬ ‫لەنێوان تۆ‌و هاوپیش���ەکانت دروست‬ ‫دەبێت‪ ،‬هەوڵبدە بەهێمنی کێشەکە‬ ‫چارەس���ەر بک���ەن‌و ل���ەوە زیات���ر‬ ‫گەورەت���ری نەکەن چونکە زیانی بۆ‬ ‫کارەکەت دەبێت‪.‬‬

‫‪14‬‬

‫بیرورا‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫حکومەت‌و پەرلەمانی مەنفا وەک دواهەمین فریادڕەس‬ ‫کاوە عوسمان عوسمان‬ ‫زۆر ئەوترێ‌ دەربارەی چی بکر‌ێ باش����ە‪،‬‬ ‫ئێستا قس����ەو باسی باو مەسەلەی بایکۆتی‬ ‫سیاسیە یان کشانەوەیە‪ ،‬وەک بڵێی پڕۆسەی‬ ‫دیمۆکراسی لەم واڵتە ئەوەندە پێشکەوتوە‬ ‫کە لە‌ئاس����تی واڵتێکی وەک سویس����را یان‬ ‫کەنەدای����ە! ئیت����ر وەک گۆچانی س����یحری‬ ‫بایکۆت یان کش����انەوە هەردوو پارتە بەناو‬ ‫دیموکرات‌و سۆشیال دیمۆکراتەکان دێنێتەوە‬ ‫ه����ۆش خۆی����ان‌و پەش����یمانی دەرئەبڕن‌و‬ ‫لە‌پڕۆس����ەیەکی مەدەن����ی‌و دیموکراس����ی‬ ‫پڕۆسەی دەس����تاو دەست کردنی دەسەاڵت‬ ‫دەس����ت پێئەکەن‪ ،‬بەاڵم ئەمە نەک خەونە‬ ‫بەڵکو خۆ گێلکردنێکی سیاس����ی گەورەیە‪،‬‬ ‫لەب����ەر چەندین ه����ۆکار‪ ،‬س����ەرەکیترینیان‬ ‫دەرچوون����ی ئ����ەو پارتە دەس����ەاڵتدارانەیە‬ ‫لە‌فۆرم‌و میت����ۆدی مەدەنی‌و دیموکراس����ی‬ ‫هاوچەرخ‪ ،‬تەنانەت س����ەرەتای بونیشیان‌و‬ ‫پاش����ان س����ەردەمی شاخیش����یان مۆرکی‬ ‫دیمۆکراس����ی درۆ بوە‌و تەنان����ەت ڕەفتاری‬ ‫سیاسیشیان نەک دیمۆکراسی نەبوە بەڵکو‬ ‫ئەچێتە خانەی دکتاتۆریەتەوە‪.‬‬ ‫کۆمیدیای هەڵبژاردنی ئەم جارەی بە‌ناو‬ ‫ئەو هەرێمەی کە نەک ئابوری س����ەربەخۆ‪،‬‬ ‫بەڵک����و س����ەروەری سیاس����ی‌و نەتەوەیی‬ ‫لەدەستدا‪ ،‬س����ەلمێنەری ئەو ڕاستیەیە کە‬ ‫خەڵکی کوردس����تان گیرۆدەی فرە هێزێکی‬ ‫سیاس����ی تەنها گەندەڵ‌و دۆڕاو نەبونەتەوە‪،‬‬ ‫بەڵکو توشی ژێردەس����تی‌و کۆیلەبونی ژێر‬ ‫چنگی داگیرکارییەکی مەترسیدار بونەتەوە‪،‬‬ ‫ئ����ەو داگیرکاریی����ە تەنه����ا لە‌تااڵنب����ردن‌و‬ ‫دەستبەسەراگرتنی سامانی نیشتمان خۆی‬ ‫نابینێت����ەوە‪ ،‬بەڵک����و دەستبەس����ەراگرتنی‬ ‫ئیرادەی ئازادی سیاس����ی‌و س����ەربەخۆیی‬

‫مرۆڤی کوردە‪ .‬ه����ەر زوو ئەوان وتیان گەر‬ ‫کورسیەک بهێنین لەبەر هەبونی هێزەکانمان‬ ‫بە‌هیچ ش����ێوەیەک واز لە‌دەسەاڵت ناهێنین‪.‬‬ ‫مێژوی دورو نزیکی پارتە دەس����ەاڵتدارەکان‬ ‫دەرخەری ئەو ڕاستیەن کە ئەو پارتانە وەک‬ ‫پڕۆژەی زانس����تی دیموکراس����ی‌و لیبرالیزم‌و‬ ‫سۆش����یالیزم ی����ان سۆش����یالدیموکرات‬ ‫دروس����ت نەب����وون‪ .‬زۆرب����ەی ئ����ەو بەناو‬ ‫بزوتن����ەوە کوردیانە پەرچەکرداری خێڵەکی‬ ‫بێبەرنامەو بێ پڕۆگرامی تۆکمەی سیاس����ی‬ ‫ب����وە‪ .‬کوردایەتی تەنها کااڵی����ەک بوە کە‬ ‫دەرەبەگ����ە سیاس����یەکان‌و ئاغاکانی چەک‌و‬ ‫بازرگانە بێمۆڕاڵەکانی کورد بەکاریانهێناوە‬ ‫ب����ۆ فراوانکردن����ی هەژمون����ی ناوچەگەری‌و‬ ‫خێڵیەتی‌و خێزانگەری‪ .‬بەمەش تاکی کوردی‬ ‫نیشتمانپەروەر هەمیشە بە‌دروشم‌و بانگەواز‌و‬ ‫وت����اری موتربەکراو بە‌هەس����تی کوردایەتی‬ ‫لەخش����تە براوە‌و کراوەتە سوتەمەنی بەناو‬ ‫هەموو شۆڕشە دۆڕاوەکانی کورد‪ ،‬تەنانەت‬ ‫ڕاپەڕینیش پەرچ����ە کردارێکی ناڕێکخراوی‬ ‫جەم����اوەری خەڵکی پەس����تێنراوی ڕژێمی‬ ‫ئەوس����ابوو‪ ،‬کە لە‌دەرئەنجانی تێکش����کانی‬ ‫س����وپای ڕژیمی ئەوس����ا لەالیەن ئەمریکاو‬ ‫هاوپەیمانانی بەه����ۆی داگیرکاری کوێتەوە‬ ‫دروست بوو‪.‬‬ ‫پرۆس����ەی دیمۆکراس����ی گاڵتەجاریەک‬ ‫بوە لە‌کەلتور‌و ئەدەبیات����ی بە‌ناو بزوتنەوە‬ ‫کوردایەتی����ەکان‪ ،‬ئەگ����ەر وا نی����ە ئەی بۆ‬ ‫تەنه����ا دو خێ����زان بۆ م����اوەی زیاتر لە‌نیو‬ ‫س����ەدە حوکمی ئەم نیشتمانە وەک موڵکی‬ ‫خۆی����ان دەک����ەن‌و هەموو توان����ای مرۆیی‌و‬ ‫س����امانی نەتەوەیی����ان ب����ۆ خۆی����ان قۆرخ‬ ‫کردوە‪ ،‬بزوتنەوەیەک ئەزمون‌و مومارەسەی‬ ‫دیمۆکراسی سەردەمانەی نەبوبێت لە‌شاخ‌و‬ ‫پڕۆس����ەی مانەوەی لەس����ەر م����ل قرتان‌و‬ ‫قۆڵبادان����ی یەکتر بوبێت چ����ۆن لە‌زەمەنی‬

‫ئیدارەکردن����ی ش����ارەکاندا مومارەس����ەی‬ ‫دیموکراسی‌و بەتایبەت دەستاودەست کردنی‬ ‫دەس����ەاڵت ئەک����ەن‪ .‬نەفامیەک����ی گەورەیە‬ ‫چاوەڕێبک����رێ ئەم بەناو پارتە سیاس����یانە‬ ‫بە‌ئاش����تی دەس����ەاڵت ڕادەس����تی خەڵکی‬ ‫بکەن چونکە لەسەر کەلتوری خوێنڕشتنی‬ ‫یەکتری‌و ڕکابەری سەرکردایەتی تاکەکەسی‌و‬ ‫پەرس����تنی خێڵ‌و خواوەند کردنی سەرۆکە‬ ‫فیوداڵ����ەکان دروس����ت ب����وون‪ .‬لە‌هەمووی‬ ‫گرنگتر ئەوانە لە‌پاش داگیرکردنی شارەکان‬ ‫بە‌ناوی ش����ه‌رعیه‌تی شۆڕش����گێڕی هەزاران‬ ‫مۆڵگ����ەی بازرگان����ی‌و بەرژەوەندی تایبەت‬ ‫بە‌کەس‌و دەس����تەو تاقمی شاراوە‌و نهێنیان‬ ‫دروس����ت کردوە‌و ئێس����تا کوردستان بوەتە‬ ‫مافیاستانێک کە تەواو لە‌فۆرم‌و هەیکەلیەتی‬ ‫ئابوری‌و سیاس����ی‌و کۆمەاڵیەت����ی لە‌گوندە‬ ‫خێڵەکیەکان ئەچێ‪ .‬مەترس����یدارترین کاری‬ ‫نادیمۆکراسی ئەو حوکمە نادیمۆکراسیەش‬ ‫بە‌کەلتورکردن����ی گەندەڵیە ک����ە دوور نیە‬ ‫چەندین ن����ەوەی تری گەن����دەڵ‌و بێمۆڕاڵی‬ ‫سیاسی‌و ئیداری دروست کات‪.‬‬ ‫گرنگترین خ����اڵ پەیوەس����ت بە‌مەحاڵ‬ ‫بون����ی دەستاودەس����ت کردنی دەس����ەاڵت‬ ‫بەش����ێوەی دیموکراتی‌و ئاش����تیانە لە‌الیەن‬ ‫ئ����ەو پارتە بە‌ن����او سیاس����یانە پەیوەندی‬ ‫هەی����ە بە‌پەیوەس����تبون‌و یەکانگیربونی����ان‬ ‫بە‌ئەجین����دای هێ����ز‌و ئی����رادەی دەرەکی‪،‬‬ ‫بەمانایەک����ی تر ئەو پارتە دەس����ەاڵتدارانە‬ ‫چیتر خاوەنی پڕۆژەی سەربەخۆی سیاسی‬ ‫نەم����اون ئەوەندەی بوونەت����ە ئامێرێک یان‬ ‫بەش����ێک لە‌ئەجین����داو پڕۆس����ەی گەورەی‬ ‫سیاسی ناوچەیی‌و جیهانی‪ ،‬واتا گەر هێزێک‬ ‫لەم دوو هێزە س����ەرەکییە لە‌قۆناغێکدا واز‬ ‫لە‌دیکتاتۆریەت����ی سیاس����ی‌و کوێخاگەرێتی‬ ‫تاس����ەر بهێن����ێ‪ ،‬ئ����ەوا هێ����زە ناوچەیی‌و‬ ‫دەوڵەتی����ە کاریگەرەکان لێناگەڕێن‌و ناهێڵن‬

‫ئ����ەوان حوکمی ئەم واڵتە تەس����لیمی هێزە‬ ‫ئەڵتەرناتی����ڤ‌و دیمۆکراس����یەکان بک����ەن‪.‬‬ ‫بە‌دیوێکی ت����ردا بوترێ‪ ،‬هێزە دەرەکیەکانە‬ ‫ک����ە ڕەوای����ی سیاس����ی ئەداتە ئ����ەم هێزە‬ ‫گەندەڵکاران����ە لەبەرامبەر ئ����ە‌و ئاڵوگۆڕە‬ ‫سیاس����ی‌و تەنازوالتی ئابوری‌و سیخوریەی‬ ‫ئەم هێزە دەسەاڵتدارانە وەک خزمەتێک بۆ‬ ‫ئەو هێزە ناوچەی����ی‌و تەنانەت ناودەوڵەتی‬ ‫پێشکەش����ی ئەک����ەن‪ .‬هێ����زە ناوچەی����ی‌و‬ ‫نێودەوڵەت����ی گەرەنتی مان����ەوەی ئەو دوو‬ ‫هێزەی بۆ چەندین دە س����اڵی تر مسۆگەر‬ ‫کردوە تا نەخش����ەی ئابوری‌و سیاسی واڵتە‬ ‫شلۆق‌و ناس����ەقامگیرەکان بەالیەکدا ئەبرێ‪،‬‬ ‫واتە ئ����ەم دو هێزە دەس����ەاڵتدارە لە‌پێناو‬ ‫بەرژەوەن����دی مانەوەی خۆیان ئاسایش����ی‬ ‫نیش����تمانی‌و ئاب����وری واڵتیان پێش����کەش‬ ‫ئەوان����ی تر ک����ردوە لە‌بەرامب����ەر ڕەواییدان‬ ‫بە‌دەسەاڵتی دکتاتۆریەتی خۆیان‪ .‬هەر بۆیە‬ ‫بەش����داری کردن لە‌پڕۆسەی سیاسی لەگەڵ‬ ‫ئەو دوو هێزە ئەجیندا نانیشتمانیە یاریەکی‬ ‫ت����ەواو دۆڕاوە‪ .‬بایکۆتی سیاس����یش یاخود‬ ‫بەش����داری نەکردن‌و کش����انەوە لەو پرۆسە‬ ‫گومان����ی‌و تەزویر کراوە هیچی لێ س����ەوز‬ ‫نابێ‪ ،‬چونکە هەمو جومگە هەستیارەکانی‬ ‫س����ەربازی‌و ئاب����وری‌و س����یخوڕی‌و ئیداری‬ ‫بۆ ماوەی چەندین س����ااڵنی تر ڕادەس����تی‬ ‫نەوەکانی ئ����ەو دوو بنەماڵە‌و کۆمپانیاکان‌و‬ ‫گروپە بەرژەوەندیەکانیان کراون‪.‬‬ ‫حکومەت���ی مەنف���ا‌و پەرلەمان���ی مەنفا‬ ‫نەک پێویس���تیەکی هەنوکەیی ئێس���تایە‬ ‫بەڵک���و تەنه���ا پەناگەو پ���ڕۆژەی ڕزگاری‬ ‫ڕاستەقینەی خەڵکە لە‌جەور‌و ستەمی دوو‬ ‫دەس���ەاڵتی نادیموکراسی‌و تا چەندین نەوە‬ ‫بنەماڵەک���راو‪ .‬ئەبێت هێزە ئۆپۆزیس���یۆنە‬ ‫ڕاس���تەقینەکان لە‌جیات���ی پاس���یڤبونی‬ ‫سیاس���ی‌و پەیڕەو کردنی سیاس���ەتی دوو‬

‫فاقی لەس���ەرەوە ئۆپۆزیسیۆن‌و لە‌خوارەوە‬ ‫مامەڵچی پۆست‌و پارە‌و بەشدار لە‌پڕۆسەی‬ ‫عێ���راق‌و کوردس���تان زۆر بەڕونی‌و بوێرانە‬ ‫ئەجینداو س���تراتیژی سیاسیان بگۆڕن بۆ‬ ‫دروس���ت کردن‌و دامەزراندن���ی حکومەت‌و‬ ‫پەرلەمان���ی هاوتەری���ب لە‌ن���اوەوە ئەگەر‬ ‫کرا‪‌،‬و گەر ئاس���تەنگی بۆ دروس���ت کرا‪،‬‬ ‫ئ���ەوا لە‌مەنف���ا‌و دەرەوەی کوردس���تان‬ ‫ئ���ەو حکوم���ەت‌و پەرلەمان���ە لە‌نوێنەری‬ ‫ڕاس���تەقینەی خەڵ���ک دروس���ت بک���رێ‪.‬‬ ‫دامەزراندنی پەرلەمانی ڕاستەقینەی خەڵک‬ ‫بەدەر لە‌پەرلەمانی قۆڕخکراو بە‌مافیائاس���ا‬ ‫سیاسیەکان‌و بنەماڵە بەرژەوەندخوازەکان‬ ‫ئەبێتە لێس���ەندنەوەی ڕەوایەتی سیاس���ی‬ ‫دزراوی خەڵ���ک‪ .‬حکومەت���ی ئەڵتەرناتیڤ‬ ‫یان پاراڵێل‪ ،‬گەر لەدەرەوە وەک پەرلەمانی‬ ‫مەنفا ئاکتیڤ بکرێ‪ ،‬مۆرکی فەرمی بوون‌و‬ ‫ڕەوابوون���ی دەنگی ناڕازیی���ەکان ئەب ‌ێ بۆ‬ ‫جیهان���ی دەرەوە‪ ،‬ئیت���ر چیت���ر ئەوانەی‬ ‫ئازادی سیاسیان زەوت کردوە‌و سەروەت‌و‬ ‫س���امانی خەڵکیان بە‌تااڵن ب���ردوە ناتوانن‬ ‫خۆیان بکەن بە‌نوێنەر‌و میراتگری سیاسی‬ ‫خەڵکی ئ���ازادی زەوتکراوو برس���ی کراو‪.‬‬ ‫هەروەها حکومەتی مەنفاو پەرلەمانی مەنفا‬ ‫ئەبێت���ە داماڵینی ماس���کی درۆی هەندێک‬ ‫لە‌پارت���ە ئۆپۆسیس���یۆنەکان‪ ،‬بەتایب���ەت‬ ‫ئەندام پەرلەمان‌و نوێن���ەر‌و وەزیرەکانیان‬ ‫لە‌ن���او حکومەت‌و پەرلەمان���ی داگیرکراوی‬ ‫کوردس���تان لە‌الیەن دو دەستەوە‪ .‬کەواتە‬ ‫لەم کێش���مە کێش���ی سیاس���یەی ئەمڕۆی‬ ‫کوردستان کە دو هێزی سیاسی هەمو فێڵە‬ ‫سیاسی‌و ئابوری‌و سیخوری بەکاردەهێنن‪،‬‬ ‫دامەزراندنی پەرلەم���ان‌و حکومەتی مەنفا‬ ‫تاکە دەرچەی سیاسی‌و تاکە فریادڕەسە بۆ‬ ‫گەڕانەوەی ئازادی‌و دیمۆکراسی‌و یەکسانی‌و‬ ‫مافی نیشتمانی‪.‬‬

‫پرۆسەی دیمۆکراسی‬ ‫گاڵتەجاریەک بوە‬ ‫لە‌کەلتور‌و ئەدەبیاتی‬ ‫بە‌ناو بزوتنەوە‬ ‫کوردایەتیەکان‪،‬‬ ‫ئەگەر وا نیە ئەی‬ ‫بۆ تەنها دو خێزان‬ ‫بۆ ماوەی زیاتر‬ ‫لە‌نیو سەدە حوکمی‬ ‫ئەم نیشتمانە وەک‬ ‫موڵکی خۆیان‬ ‫دەکەن‌و هەموو‬ ‫توانای مرۆیی‌و‬ ‫سامانی نەتەوەییان‬ ‫بۆ خۆیان قۆرخ‬ ‫کردوە‬

‫كێ به‌رپرسه‌ له‌ڕوداوه‌كه‌ ‌ی ماجدی الند؟‬ ‫ئه‌ندازیار شوان كەمال محەمەد*‬ ‫لێدوانی لێپرسراوانی شاری هه‌ولێر‬ ‫له‌س����ه‌رڕوداوه‌كه‌ی‌ ماج����دی الن����د‬ ‫گش����تیان خۆی ل����ه‌وه‌دا ئه‌بینیته‌وه‌‬ ‫كه‌ پێویس����ته‌ كه‌س����انی كه‌مته‌رخه‌م‬ ‫له‌ڕوداوه‌ك����ه‌ س����زای یاس����ایی بدرێن‬ ‫وه‌ به‌تایبه‌تی����ش ب����اس له‌خ����اوه‌ن‬ ‫به‌رزكه‌ره‌وه‌كه‌و كارمه‌ندی ئیشپیكه‌ری‌‬ ‫یاری (سكة‌ الموت) ئه‌كرێت به‌ته‌نها‪،‬‬ ‫ك����ه‌ ئه‌م ئاماژانه‌ هه‌مووی نیش����انه‌ی‌‬ ‫ئه‌وه‌ن كه‌ ‌هۆكاری ریشه‌یی روداوه‌كه‌‬ ‫چاره‌س����ه‌ر‬ ‫(‪)Root cause‬‬ ‫ناكرێت‌و به‌ته‌نها چاره‌س����ه‌رێكی كاتی‬ ‫بۆ س����زادانی چه‌ند كه‌سێك په‌یڕه‌وی‬ ‫ئه‌كرێ����ت وات����ه‌ ته‌نها چاره‌س����ه‌ری‬ ‫هۆكاره‌ ده‌ست به‌جی كانی روداوه‌كه‌‬ ‫ئه‌ك����ه‌ن (‪،)Immediate cause‬‬ ‫نه‌ك هۆكاره‌ ریش����ه‌ییه‌كان‪ ،‬له‌ڕوی‬ ‫س����ه‌المه‌تیه‌وه‌ ئامان����ج له‌لێكۆلینه‌وه‌‬ ‫بریتیه‌ له‌ده‌ست نیشانكردنی هه‌ردوو‬ ‫جۆری هۆكارو دانانی ڕێگه‌ چاره‌یه‌ بۆ‬ ‫دوباره‌نه‌بونه‌وه‌ی‌ ئه‌و جۆره‌ ڕوداوانه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم به‌ته‌نها چاره‌سه‌ركردنی‌ هۆكاره‌‬ ‫(‪Immediate‬‬ ‫ده‌س����تبه‌جیه‌كان‬ ‫ڕێگ����ه‌‬ ‫ناتوانرێ����ت‬ ‫‪)cause‬‬ ‫له‌دوباره‌نه‌بون����ه‌وه‌ی‌ بگیرێ����ت ك����ه‌‬ ‫پێویسته‌ ئامانجی س����ه‌ره‌كی لیژنه‌ی‌‬ ‫لێكۆڵینه‌وه‌و به‌رپرس����انی ش����اره‌كه‌‬ ‫بێ����ت‪ ،‬بێگومان له‌كات����ی ده‌ركه‌وتنی‬ ‫كه‌مته‌رخه‌می����ش‪ ،‬پێویس����ته‌ ڕیكاری‬ ‫یاس����ایی تایبه‌تی خۆی بگرێته‌ به‌رو‬ ‫كه‌سانی كه‌مته‌رخه‌میش سزای خۆیان‬ ‫وه‌ربگرن‪ ،‬به‌اڵم هه‌ڵه‌ گه‌وره‌كه‌ ئه‌وه‌یه‌‬ ‫كه‌ته‌نها لێپرسینه‌وه‌ له‌وكه‌سانه‌ بكه‌ین‬ ‫كه‌ به‌ش����ێك بوون له‌هۆكاره‌ ده‌س����ت‬ ‫به‌جێی����ه‌كان‪ ،‬چونكه‌ به‌م ش����ێوازه‌‬ ‫هۆكاری ریشه‌یی روداوه‌كه‌ چاره‌سه‌ر‬ ‫ناكرێ����ت‌و هه‌ر ئ����ه‌م هۆكارانه‌ش����ن‬ ‫كه‌ئه‌بنه‌ هۆی دوباره‌بوونه‌وه‌ی‌ روداو‬ ‫به‌الم به‌ش����ێوازی جیاجیا‪ ،‬بێگومان‬ ‫ئاشكرایه‌ كه‌هۆكاره‌ ده‌ستبه‌جێیه‌كانی‬ ‫ئ����ه‌م روداوه‌ بریتیه‌ له‌بونی كرێنه‌كه‌و‬ ‫كه‌مته‌رخه‌می كارمه‌ندی ئیش����پیكه‌ر‬ ‫به‌الم هۆكاره‌ ریش����ه‌ییه‌كانی پش����ت‬ ‫ئ����ه‌م روداوه‌ ئه‌وان����ه‌ نی����ن به‌پیێ‬ ‫ی بۆچون����ی كه‌س����انی پس����پۆر‬ ‫له‌ب����واری لێكۆلینه‌وه‌ ل����ه‌روداوه‌كان‬ ‫ل����ه‌‪ 90 %‬زیات����ری ئه‌گه‌ڕێت����ه‌وه‌ بۆ‬ ‫(‪ )Top Management‬وات����ه‌‬ ‫كه‌س����انی باالده‌س����تی ماجدی الند‪،‬‬

‫ئه‌گه‌ر حكومه‌ت‬ ‫رۆلی خۆی نه‌گیریت‬ ‫له‌وبواره‌دا ئه‌وا‬ ‫به‌دلنیاییه‌و‌ه‬ ‫ئه‌وجۆره‌روداوان ‌ه‬ ‫بنه‌برناكرین‌و‬ ‫به‌به‌رده‌وامی ژیانی‬ ‫هاووالتیان ئه‌خات ‌ه‬ ‫مه‌ترسیه‌وه‌‬

‫ماجدی الند‬ ‫چونك����ه‌ هه‌رئه‌وان����ن رێنمایی تایبه‌ت‬ ‫ده‌رئه‌ك����ه‌ن‌و له‌كۆتاییدا لێپرس����راوی‬ ‫سه‌ره‌كین له‌سه‌ر سه‌المه‌تی هاووالتیان‪،‬‬ ‫بۆدۆزینه‌وه‌ی‌ هۆكاره‌ ریش����ه‌ییه‌كانی‬ ‫ڕوداوه‌كه‌ ئه‌توانین سوود له‌ته‌كنیكی‬ ‫(‪ )why 5‬واته‌ پرسیار بكه‌ین بە‌وشه‌ی‌‬ ‫(ب����ۆ)‪ ،‬بۆچی كارمه‌ندی ئیش����پیكه‌ر‬ ‫كاری بە‌یاریه‌كه‌ ك����رد ؟ له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‬ ‫ئ����ه‌و كارمه‌ن����ده‌ هه‌لس����ه‌نگاندنی‌ بۆ‬ ‫مه‌ترس����یه‌كان نه‌كردوه‌ كه‌ په‌یوه‌نده‌‬ ‫به‌و یاری����ه‌وه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ راهینانی‬ ‫وه‌رنه‌گرتوه‌ له‌س����ه‌ر هه‌لس����ه‌نگاندنی‬ ‫رینماییه‌كان����ی‬ ‫مه‌ترس����یه‌كان‪،‬‬ ‫س����ه‌المه‌تی بۆچی وه‌ری نه‌گرتوه‌ ؟‬ ‫له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ لیپرس����راوه‌باالكانی ئه‌و‬ ‫ش����وینه‌ راهینانیان بۆدابین نه‌كردوه‌‪.‬‬ ‫بیگومان هۆكاره‌ ریشه‌ییه‌كانیش ته‌نها‬ ‫یه‌ك دانه‌ نین‌و بریتین له‌م هۆكارانه‌ی‌‬ ‫خواره‌وه‌‪:‬‬ ‫‪ .1‬نه‌بون����ی خول����ی راهین����ان‬

‫له‌س����ه‌ر رینماییه‌كانی س����ه‌المه‌تی‌و‬ ‫هه‌لسه‌نگاندنی مه‌ترس����یه‌كان ئه‌گه‌ر‬ ‫ئه‌وكارمه‌نده‌ خولی راهینانی ببینیایه‌‬ ‫به‌دلنیاییه‌وه‌ ش����اره‌زای مه‌ترسیه‌كان‬ ‫ئه‌بوو‪.‬‬ ‫‪ .2‬چاودی����ری نه‌كردن����ی كاره‌كان‬ ‫له‌الیه‌ن كه‌س����انی پس����پۆر له‌بواری‬ ‫س����ه‌المه‌تی پیدانی به‌رپرس����یاره‌تی‬ ‫ب����االكان ل����ه‌و ش����وینه‌ به‌كه‌س����انی‬ ‫نه‌شاره‌زا‪.‬‬ ‫‪ .3‬ده‌س����ت نیش����ان نه‌كردن����ی‌‬ ‫به‌رپرس����یاره‌تی بۆكارمه‌ندان له‌الیه‌ن‬ ‫لیپرس����راوانی ئه‌و ش����وینه‌وه‌ چونكه‌‬ ‫وه‌ك����و ب����اس ئه‌كری����ت ئه‌وكارمه‌نده‌‬ ‫كارپیكه‌ری یاریه‌كی تر بوه‌ نه‌ك ئه‌م‬ ‫یاریه‌ كه‌ پیویس����ته‌ هه‌موكارمه‌ندیك‬ ‫لیپرس����راویه‌تی بۆده‌س����ت نیش����ان‬ ‫بكرێت‪.‬‬ ‫‪ .4‬نه‌بونی سیستمی چیك كردنی‬ ‫ئامی����ره‌كان پی����ش به‌كارهینان چیك‬

‫كردنی����ش ش����یوازی جی����ای هه‌یه‌ چ‬ ‫رۆژان����ه‌‪ ،‬هه‌فتان����ه‌ مانگان����ه‌‪ .‬ئه‌گه‌ر‬ ‫ش����وینی ئه‌ویاریه‌ به‌گوی����ره‌ی پالنی‬ ‫پش����كنینی رۆژانه‌ بپش����كنرایه‌ ئه‌وا‬ ‫هه‌ست به‌بونی ئه‌و مه‌ترسیه‌ ئه‌كرا‪.‬‬ ‫‪ .5‬نه‌بون����ی پالن����ی تایب����ه‌ت‬ ‫بە‌س����یانه‌كردن ك����ه‌ به‌ب����ی پ��ل�ان‬ ‫ده‌ستكراوه‌ به‌سیانه‌‪.‬‬ ‫‪ .6‬نه‌بونی سیس����تەمێكی تۆكمه‌ی‌‬ ‫ئاخاوتن له‌نیوان كارمه‌ندكان‌و به‌ش����ه‌‬ ‫جیاجیاكان����ی ئه‌و ش����وینه‌ بۆنمونه‌‬ ‫كارمه‌نده‌كه‌ ئاگادارنه‌كراوه‌ له‌و كاری‬ ‫سیانه‌یه‌‪.‬‬ ‫‪ .7‬چاودی����ری نه‌كردنی به‌رده‌وامی‬ ‫سیس����تمی سه‌المه‌تی شاری یاریه‌كان‬ ‫له‌الیه‌ن ده‌زگا په‌یوه‌ن����دی داره‌كانی‬ ‫حكومه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌و هۆكارانه‌ی‌ س����ه‌ره‌وه‌ هه‌مویان‬ ‫په‌یوه‌ندی به‌شیوازی به‌ریوه‌بردنی‌ ئه‌و‬

‫شوینه‌وه‌ هه‌ی ‌ه كه‌ كه‌سانی باالی ئه‌و‬ ‫ش����اری یاریه‌ به‌رپرسن لیی‪ ،‬وه‌ بونی‬ ‫هه‌ر گرفتیك له‌سیس����تمی سه‌المه‌تی‬ ‫له‌وش����وینه‌ ئه‌كه‌ویت����ه‌ ئه‌س����تۆی‬ ‫كه‌س����انی ب����االی ئه‌و ش����اری یاریه‌‬ ‫بە‌پله‌ی‌ یه‌كه‌م‪ ،‬ئه‌گه‌ر چاره‌س����ه‌ر بۆ‬ ‫ئه‌و هۆكاره‌ ریش����ه‌ییانه‌ نه‌كریت ئه‌وا‬ ‫دووباره‌بون����ه‌وه‌ی‌ ئه‌وجۆره‌روداوان����ه‌‬ ‫چاوه‌روانك����راوه‌‪ ،‬له‌به‌رئه‌وه‌ لیژنه‌ی‌‬ ‫لیكۆلینه‌وه‌ پیویسته‌ به‌جدی بیر له‌م‬ ‫هۆكاران����ه‌ش بكاته‌وه‌‌و چاره‌س����ه‌ری‬ ‫بۆدابنی نه‌ك به‌ته‌نها بۆ ئه‌و ش����اری‬ ‫یاریه‌ به‌لكو بۆ هه‌موو شاری یاریه‌كان‬ ‫له‌كوردس����تان كه‌هه‌مووی����ان هه‌مان‬ ‫گرفتیان هه‌یه‌‪.‬‬ ‫وه‌زاره‌تی ناوخۆ‌و به‌تایبه‌تی به‌رگری‬ ‫شارستانی لیپرس����راون له‌ده‌ركردنی‬ ‫رینماییه‌كان له‌دیزاینه‌وه‌ ¸دروست كرن‪،‬‬ ‫كارپیكردن‪ ،‬س����یانه‌كردن‪ ،‬پشكنین‪،‬‬ ‫راهینان����ی كارمه‌ند‪ ،‬هه‌لس����ه‌نگاندنی‬

‫مه‌ترس����ی‪ ،‬روبه‌روبون����ه‌وه‌ی‌ روداوی‌‬ ‫كتو پڕ‌و ب����ه‌رده‌وام چاودیری كردن ‌‬ ‫ی‬ ‫سیستمی سه‌المه‌تی‪،‬‬ ‫له‌هه‌م����وو جیهاندا رینمایی تایبه‌ت‬ ‫ب����ۆ ئه‌وبواران����ه‌ی‌ س����ه‌ره‌وه‌ له‌الیه‌ن‬ ‫ده‌وله‌ته‌وه‌ ده‌رئه‌كریت‌و لیژانی پسپۆر‬ ‫به‌به‌رده‌وام����ی چاودی����ری ئه‌ك����ه‌ن‪،‬‬ ‫ته‌نانه‌ت له‌زۆر والتدا ساالنه‌ پیویسته‌‬ ‫ئه‌وشوینه‌ له‌الیه‌ن كۆمپانیای تایبه‌تی‬ ‫ب����واری پش����كنینه‌وه‌ پش����كنینی بۆ‬ ‫بكریت ئینجا مۆله‌تی ساالنه‌ی‌ بۆتازه‌‬ ‫ئه‌كریته‌وه‌‪ ،‬زۆربه‌دلنیاییه‌وه‌ ئه‌توانین‬ ‫بلیی����ن ئه‌گه‌ر حكوم����ه‌ت رۆلی خۆی‬ ‫نه‌گیریت له‌وبواره‌دا ئه‌وا به‌دلنیاییه‌وه‌‬ ‫ئه‌وجۆره‌روداوان����ه‌ بنه‌برناكری����ن‌و‬ ‫به‌به‌رده‌وامی ژیانی هاووالتیان ئه‌خاته‌‬ ‫مه‌ترسیه‌وه‌‪.‬‬ ‫* كارمه‌ند‌و ڕاهینه‌ر‬ ‫له‌بواری سه‌المه‌تی‬

‫بیرورا‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫مه‌ال ‌ی كورد‌و زانایان ‌ی ئیسالمی‌‌و تێڕوانین له‌سیاسه‌ت‬ ‫سه‌باحی‌ غالیب‬ ‫له‌كوردس����تاندا‪ ،‬په‌یوه‌ندییه‌ك����ی‌ لێ����ك‬ ‫دانه‌بڕاو له‌نێوان هزر‌و كۆمه‌ڵگه‌‌و ڕێكخستنی‌‬ ‫په‌یوه‌ندییه‌ كارگێڕییه‌كان‌و مزگه‌وتدا هه‌یه‌‪.‬‬ ‫له‌سه‌ره‌تادا مزگه‌وت بێ‌ له‌وه‌ی‌ كه‌ جێگای‌‬ ‫خوداپه‌رس����تی‌ بووه‌‪ ،‬هاوكات ناوه‌ندێكی‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و یه‌كدی‌ ناس����ین‌و چاره‌سه‌ری‌‬ ‫كێشه‌كانی‌ ناو خه‌ڵكانی‌ ده‌وروبه‌ری‌ بووه‌‪،‬‬ ‫له‌وێوه‌ گۆڕینه‌وه‌ی‌ بیر‌و باوه‌ڕ‌و لێكدانه‌وه‌‬ ‫جیاوازه‌كان سه‌ریان هه‌ڵداوه‌‪ ،‬بە‌مانایه‌كی‌‬ ‫دیك����ه‌ مزگ����ه‌وت ش����وێنی‌ به‌رهه‌مهێنانی‌‬ ‫فه‌لس����ه‌فه‌‌و قووڵبوون����ه‌وه‌ له‌ده‌وروب����ه‌ر‌و‬ ‫گ����ه‌ردوون بووه‌‪ ،‬له‌حوجره‌كان‌و س����ه‌كۆی‌‬ ‫مزگه‌وته‌كانه‌وه‌ ده‌یان‌و زیاتر‪ ،‬فه‌یله‌سووف‌و‬ ‫بیرمه‌ندی‌ گه‌وره‌ی‌ ب����واره‌ فره‌ جۆره‌كانی‌‬ ‫تێگه‌یش����تن‌و لێكدانه‌وه‌‌و ڕۆچوون بە‌ناخی‌‬ ‫ئینس����ان‌و خۆناس����ین‌و گه‌ردوونناس����یدا‬ ‫تێگه‌ی����وون‌و پێگه‌یوون‪ .‬له‌و به‌س����تێنه‌دا‬ ‫فه‌یله‌س����وف‌و بیرمه‌ند زۆرن‪ ،‬به‌اڵم هه‌ر بۆ‬ ‫نموونه‌‪ :‬ئیبن ڕوشد‌و ئیبن خه‌لدوون‪.‬‬ ‫یه‌كێ����ك ل����ه‌و بواران����ه‌ی‌ له‌هه‌ن����اوی‌‬ ‫فه‌لسه‌فه‌وه‌ گه‌ش����ه‌ی‌ كردووه‌ سیاسه‌ته‌‪،‬‬ ‫له‌یه‌كه‌م ڕۆژه‌وه‌ سیاس����ه‌ت وه‌ك به‌شێكی‌‬ ‫دانه‌ب����ڕاو له‌كێڵگ����ه‌ی‌ فه‌لس����ه‌فه‌دا ڕه‌گی‌‬ ‫داكوتاوه‌‪ ،‬لێ����ره‌دا پرس����یاره‌كه‌ ئه‌وه‌یه‌‪،‬‬ ‫ئایا كورد فه‌یله‌سووفی‌ هه‌یه‌ كه‌ به‌شێكی‌‬ ‫تیفكرینی‌ بۆ سیاس����ه‌ت ته‌رخان كردبێ‌؟‬ ‫ئه‌گه‌ر هه‌بوون‪ ،‬سروش����ت‌و خه‌سڵه‌ته‌كانی‌‬ ‫چی‌ بوون؟ دوو پرس����یاری‌ یه‌كجار گه‌وره‌‪،‬‬ ‫هه‌رگی����ز بە‌وتاری‌ ناو ڕۆژنامه‌ مه‌به‌س����ت‬ ‫نادابه‌ده‌سته‌وه‌؟ به‌اڵم وه‌ختێك خۆم‪ ،‬خۆم‬ ‫ده‌خه‌مه‌ به‌ر ئه‌و ئه‌ركه‌ بایه‌خداره‌‪ ،‬هه‌ر بۆ‬ ‫ئه‌وه‌ی‌ لێی‌ ڕزگاربم‪ ،‬ناچارم په‌له‌قاژه‌یه‌ك‌و‬ ‫په‌ل هاویشتنێك بكه‌م‪ ،‬ئێ‌ ئه‌مه‌ خودایه‌‪،‬‬ ‫پووش����ێكی‌ ك����ه‌ زه‌ریا له‌س����ه‌ر‪ ،‬س����ه‌ری‌‬ ‫خۆی‌ ڕایگرت����ووه‌‪ ،‬ئه‌منیش به‌س����ه‌ریه‌وه‌‬ ‫بگیرسێمه‌وه‌‌و نه‌كه‌ومه‌ بن زه‌ریا‪.‬‬ ‫ماڵ‌و حاڵی‌ ك����ورده‌واری‌‪ ،‬هه‌ر بە‌خاوه‌ن‬ ‫ماڵ����ی‌ خۆماڵی‌‪ ،‬ئاوه‌دان‌و به‌رده‌وام ده‌بێ‌‪،‬‬ ‫له‌م ال خواس����تن‌و ه����ی‌ نه‌ته‌وه‌كانی‌ دیكه‌‬ ‫بكه‌ی����ن بە‌هی‌ خۆمان‪ ،‬یا خۆهه‌ڵكێش����ان‬ ‫بە‌كێ‌‌و بە‌كێوه‌‪ ،‬شتێك ناخاته‌ سه‌ر بااڵی‌‬ ‫ئێم����ه‌‪ ،‬ج����ا وه‌ره‌ له‌دونیای‌ فه‌لس����ه‌فه‌ یا‬ ‫فیكردا‪ ،‬له‌كورده‌واریدا كێ‌ بە‌نموونه‌ دیاری‌‬ ‫بكه‌ین‪ .‬هێنده‌ی‌ بۆ ئه‌م جێگایه‌ ده‌ش����ێ‌‪،‬‬ ‫ته‌نیا بۆ ڕوونكردنه‌وه‌ی‌ نیاز‪ ،‬ڕه‌نگه‌ بتوانم‬ ‫له‌دووره‌وه‌ خۆم له‌دوو گه‌وره‌ فه‌یله‌سووف‬ ‫ـ م����ه‌ال‌و زان����ای‌ ك����ورد ب����ده‌م‪ ،‬ئه‌وانیش‬ ‫مه‌والنا خالیدی‌ شاره‌زووری‌‪ ،‬نه‌قشبه‌ندیی‌‬ ‫ته‌ج����ه‌دوودی‌‌و ك����وردی‌ هه‌روه‌ه����ا ئیبنو‬ ‫ئاده‌م ن‪ .‬هه‌ردووكیان له‌یه‌ك س����ه‌رچاوه‌‌و‬ ‫له‌مزگه‌وته‌وه‌ فێربوون‪ ،‬هزر‌و تێگه‌یشتنیان‬ ‫به‌رامب����ه‌ر بە‌مرۆڤــ‌و گه‌ردوون گه‌ش����ه‌یان‬ ‫كردووه‌‪ .‬هه‌ڵبه‌ت لێره‌دا ناتوانرێ‌ له‌ڕوانگه‌ی‌‬ ‫ه����زری‌ ئه‌وان����ه‌وه‌ له‌ت����ه‌واوی‌ الیه‌نه‌كانی‌‬ ‫سیاس����ه‌ت باس بك����رێ‌‪ ،‬بۆی����ه‌ الی‌ هه‌ر‬ ‫یه‌كێكیان ی����ه‌ك نموونه‌ له‌الیه‌نكانی‌ بیری‌‬ ‫سیاسه‌ت وه‌رده‌گیرێ‌‪ .‬له‌هه‌ڵبژاردنی‌ ئه‌و‬ ‫دوو كه‌س����ایه‌تییه‌ مه‌زنه‌دا‪ ،‬چه‌ند خاڵێكی‌‬

‫هاوب����ه‌ش له‌نێوانیاندا هه‌ی����ه‌‪ :‬یه‌كێكیان‪،‬‬ ‫هه‌ردووكیان كوردپ����ه‌روه‌ر بوون‪ .‬دووه‌م‪،‬‬ ‫هه‌ردووكیان هێند ئازابوون‪ ،‬شتێكیش����یان‬ ‫دابوو بە‌ش����ێر‪ .‬س����ێیه‌م‪ ،‬هه‌ردووكیشیان‬ ‫باوه‌ڕی‌ ته‌واویان بە‌ئاساییشی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و‬ ‫سیاسیی‌ میرنشینی‌ بابان‌و سۆران هه‌بوو‪.‬‬ ‫بنه‌مایه‌ك����ی‌ سیاس����ه‌ت الی‌ مه‌والن����ا‬ ‫خالی����د‪" ،‬یه‌ك پێش����ه‌وایه‌تی" بو‪ ،‬واتا بۆ‬ ‫هه‌ر بزووتنه‌وه‌یه‌ك‪ ،‬بۆ هه‌ر ڕێكخس����تنێك‬ ‫له‌وێشه‌وه‌ بۆ هه‌ر حكومه‌ت‌و نه‌ته‌وه‌یه‌ك‪،‬‬ ‫ده‌بێ‌ یه‌ك پێش����ه‌وا هه‌بێ‌‪ ،‬هه‌ر كاتێكیش‬ ‫وای‌ لێه����ات یه‌كێك ل����ه‌و دیاردانه‌ له‌یه‌ك‬ ‫پێش����ه‌وا زیاتری����ان هه‌ب����وو‪ ،‬ئ����ه‌وا خێر‬ ‫نامێنێ‌‪ ،‬له‌ناوخۆدا خۆخۆری‌‌و له‌ده‌ره‌وه‌ش‬ ‫مل كه‌چ����ی‌‌و كۆیله‌یه‌تی‌ جێگا بە‌ش����كۆی‌‬ ‫مرۆڤه‌كان‪ ،‬پته‌وی‌ ڕێكخس����تن‌و سه‌رفرازی‌‬ ‫نه‌ته‌وه‌ چۆڵ ده‌كه‌ن‪ .‬تێگه‌یش����تنی‌ مه‌والنا‬ ‫خالید له‌س����نووری‌ هزر‌و بیر تێپه‌ڕی‌ بوو‪،‬‬ ‫په‌لی‌ هاویش����تبوو بۆ كردار‪ ،‬ئه‌وه‌ وای‌ له‌و‬ ‫مه‌زنه‌ پیاوه‌ كرد بوو‪ ،‬له‌ماڵه‌كه‌ی‌ خۆیدا میر‌و‬ ‫پاشایانی‌ میرنشینی‌ بابان كۆبكاته‌وه‌‪ ،‬پێی‬ ‫وتبون كه‌ ئه‌وان له‌به‌رامبه‌ر چاره‌نووس����ی‌‬ ‫ك����ورد‌و میرنش����ینه‌كه‌یان‌و له‌به‌رامب����ه‌ر‬ ‫بە‌خ����ودا‌و ویژدانی‌ خۆیان به‌رپرس����یارن‪،‬‬ ‫داوای‌ لیێكردبوون كه‌ پێویس����ته‌ پێكه‌وه‌‬ ‫له‌س����ه‌ر یه‌ك پێش����ه‌وا ڕێك بكه‌ون‪ ،‬میر‌و‬ ‫پاشاكانی‌ دیكه‌ش له‌هاوكاری‌‌و پشتیوانی‌‌و‬ ‫ئامۆژگاری‌ ئه‌و میره‌ پێشه‌وایه‌دا‪ ،‬دڵسۆزانه‌‪،‬‬ ‫جوامێران����ه‌‪ ،‬ڕاس����تگۆیانه‌‌و ش����اره‌زایانه‌‬ ‫یارمه‌تی‌ بده‌ن‪ ،‬ئه‌و كاته‌‌و به‌و ش����ێوه‌یه‌‪،‬‬ ‫س����ه‌ركه‌وتن‌و گه‌وره‌ی����ی‌ ب����ه‌ر هه‌مووان‬ ‫ده‌كه‌وێ‌‌و س����ه‌رفرازیش بۆ گشت نه‌ته‌وه‌‌و‬ ‫حكومه‌ت به‌رقه‌رار ده‌بێ‌‪ .‬له‌كۆبوونه‌وه‌كه‌ی‌‬ ‫ماڵی‌ مه‌والن����ا خالی����ددا‪ ،‬وه‌ك ئامرازێك‬ ‫ب����ۆ دووركه‌وتنه‌وه‌ له‌كاریگ����ه‌ری‌ ئێرانی‌‌و‬ ‫عوسمانی‌‪ ،‬مه‌والنا داوای‌ كردبوو كه‌ ئه‌گه‌ر‬ ‫له‌ه����ه‌ر الیه‌كه‌وه‌ نامه‌یه‌ك بۆ پاش����ایه‌كی‌‬ ‫بابان چ����وو بوو‪ ،‬بچن له‌به‌رده‌م هه‌مووان‌و‬ ‫بە‌ئاماده‌بوون����ی‌ مه‌والن����ا خالی����د نام����ه‌‌و‬ ‫ڕاس����پێرییه‌كان بكه‌نه‌وه‌‌و باسیان بكه‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌وج����ا بە‌پێكه‌وه‌ بڕیارێك بۆ به‌رژه‌وه‌ندی‌‬ ‫گش����تی‌‌و میرنش����ینه‌كه‌ ب����درێ‌‪ .‬مخابن‪،‬‬ ‫ل����ه‌و كاته‌‌و پێش ئه‌وه‌ش‌و تا ئێس����تاش‪،‬‬ ‫سه‌رداران‌و كاربه‌ده‌س����تانی‌ كورد‪ ،‬هێنده‌‬ ‫بە‌ته‌نگ‌و بە‌په‌رۆش نه‌بوون له‌پێناوی‌ دۆزی‌‬ ‫ڕه‌وای‌ نه‌ته‌وه‌‌و به‌رده‌وامی‌ فه‌رمانڕه‌وایه‌تی‌‌و‬ ‫س����ه‌رفرازی‌ كورددا‪ ،‬هاوكار‌و پش����تیوان‬ ‫بن‪ .‬ئه‌وه‌ هزر‌و تێگه‌یش����تن‌و كرداری‌ مه‌ال‌و‬ ‫زانایه‌كی‌ سااڵنی‌ سه‌ره‌تای‌ سه‌ده‌ی‌ نۆزده‌‌و‬ ‫ئه‌وه‌ش هه‌ڵوێس����ت‌و هه‌ڵپه‌ی‌ سیاس����ی‌‌و‬ ‫فه‌رمانڕه‌وایانی‌ میرنشینێكی‌ كوردی‌ بوو‪.‬‬ ‫مه‌ال محه‌مه‌دی‌ ئیبن‌و ئ����اده‌م‪ ،‬ئه‌میش‬ ‫هێنده‌ی‌ مه‌ال‌ له‌س����ه‌ره‌وه‌ بوه‌‪ ،‬ئه‌وه‌نده‌ش‬ ‫فه‌یله‌س����وف‌و ورده‌كار‌و س����ه‌رنجده‌ر بوو‪.‬‬ ‫باوه‌ڕی‌ سیاس����ی‌ ئیبن‌و ئ����اده‌م‪ ،‬تا بڵێی‌‬ ‫فراوان‌و گشتگیر بووه‌‪ ،‬خۆناكرێ‌ له‌م وتاره‌‬ ‫كورته‌دا پ����ه‌ی‌ بە‌هه‌موو الیه‌نه‌كانی‌ ببرێ‌‌و‬ ‫لێكۆڵینه‌وه‌یان له‌سه‌ر بكرێ‌‪ ،‬بۆیه‌ یه‌ك هێما‬ ‫بە‌الیه‌نێكی‌ بیرۆكه‌ی‌ سیاس����ی‌ ئه‌و گه‌وره‌‬ ‫مه‌الی����ه‌ ده‌ده‌م‪ .‬ئیبنو ئاده‌م له‌پێش مه‌ال‬ ‫محه‌مه‌دی‌ خه‌تێ‌‪ ،‬بە‌ناونیشانی‌ موفتی‌‪ ،‬ده‌م‬ ‫ڕاستی‌ دین‌و دنیای‌ محه‌مه‌د پاشای‌ میری‌‬

‫ڕه‌واندوز بووه‌‪ .‬میری‌ ڕه‌واندوز كه‌ بە‌پاشا‬ ‫كۆره‌ ناوی‌ ڕۆش����تبوو‪ ،‬هه‌ر له‌س����ه‌رەتای‌‬ ‫كاروب����اری‌ میرایه‌تیی����ه‌وه‌‪ ،‬خاوه‌نی‌ بیری‌‬ ‫فراوانخوازی‌‌و زیاتر پته‌وكردنی‌ ده‌سه‌اڵتی‌‬ ‫خۆی‌ ب����ووه‌‪ ،‬ل����ه‌و پێناوه‌ش����دا درێژه‌ی‌‬ ‫ب����ە‌كاری‌ فه‌رمانڕه‌وایه‌تی‌ خ����ۆی‌ داوه‌‪ ،‬بۆ‬ ‫ئه‌و مه‌به‌س����ته‌ش له‌بنه‌ماڵه‌كه‌ی‌ خۆیه‌وه‌‬ ‫ده‌س����تی‌ پێكردووه‌‪ ،‬تا ئێره‌ حه‌قی‌ خۆی‌‬ ‫ب����ووه‌‌و ئیبنو ئاده‌م پش����تگیری‌ كردووه‌‪،‬‬ ‫به‌اڵم وه‌ختێك پاشا كۆره‌ له‌سنووری‌ دابی‌‬ ‫ده‌ستوری‌‌و كۆمه‌اڵیه‌تی‌ ده‌رده‌چێ‌‪ ،‬ده‌یه‌وێ‌‬ ‫ئاره‌زوه‌كانی‌ خ����ۆی‌ له‌ڕێگای‌ جه‌نابی‌ مه‌ال‬ ‫محه‌مه‌دی‌ ئیبنو ئ����اده‌م‪ ،‬ڕه‌وایه‌تی‌ خۆی‌‬ ‫بس����ه‌پێنێ‌‪ ،‬ئا لێره‌دا بۆی‌ ناچێته‌ س����ه‌ر‪،‬‬ ‫ئیبنو ئ����اده‌م ناتوانێ‌ ده‌م ڕاس����تی‌ خۆی‌‬ ‫بكات����ه‌ قوربانی‌ پل����ه‌‌و ده‌س����ه‌اڵت‪ ،‬هه‌ر‬ ‫چه‌ندێكی‌ ب����ۆی‌ ده‌كرێ‌ هه‌وڵ ده‌دا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫عه‌قڵ‌و مه‌نتیقی‌ ئه‌م‪ ،‬تێگه‌یش����تن‌و ڕاسته‌‬ ‫رێ����گای‌ ئه‌م‪ ،‬له‌به‌ر زه‌بر‌و زه‌نگی‌ پاش����ا‌و‬ ‫هه‌واخوازی‌‌و فراوانبوونی‌ ده‌س����ه‌اڵتی‌ ئه‌و‪،‬‬ ‫ناچه‌مێت����ه‌وه‌‪ ،‬وه‌ختێك ده‌زانێ‌ ئاس����نی‌‬ ‫س����ارد ده‌كوتێ‌‌و ئاس����نی‌ س����اردیش ئاو‬ ‫ناخواته‌وه‌‪ ،‬پاشا‌و ده‌سه‌اڵت به‌جێ‌ دێڵێ‌‌و‬ ‫س����ه‌ری‌ خ����ۆی‌ هه‌ڵده‌گرێ‌‪ ،‬زیات����ر خۆی‌‬ ‫بە‌بیركردنه‌وه‌‌و نووس����ین‌و ده‌رس وتنه‌وه‌‬ ‫بە‌گ����ه‌وره‌ مه‌الی‌ س����ه‌رده‌می‌ خۆی‌ س����ه‌ر‬ ‫گه‌رم ده‌كا‪ .‬له‌ئاكامدا له‌تیوری‌ سیاسه‌تدا‬ ‫ده‌بێته‌ خاوه‌نی‌ ده‌سته‌وش����ه‌ی‌ "ش����ه‌رعی‌‬ ‫ماری‌ بە‌داری‌‪".‬‬ ‫وردبوونه‌وه‌ له‌"ش����ه‌رعی‌ ماری‌ بە‌داری‌"‪،‬‬ ‫مانایه‌كی‌ ش����ه‌رعی‌‌و قانوون����ی‌ هه‌یه‌‪ ،‬به‌و‬ ‫واتایه‌ی‌ ك����ه‌ ده‌ب����ێ‌ له‌فه‌رمانڕه‌وایه‌تیدا‪،‬‬ ‫پ����اداش‌و س����زا هه‌ب����ێ‌‪ ،‬فه‌رمان����ڕه‌وا‌و‬ ‫كاربه‌ده‌س����تانی‌ میرنش����ین‌و حكوم����ه‌ت‪،‬‬ ‫مه‌رجه‌ هه‌ر هه‌موویان له‌به‌رده‌م ش����ه‌رع‌و‬ ‫قانوون����دا یه‌كس����ان ب����ن‪ ،‬ڕێگا ن����ادرێ‌‬ ‫ده‌سه‌اڵتدار ببێته‌ نابه‌رپرسیار‪ ،‬مه‌رجیش‬ ‫نیی����ه‌‪ ،‬ئه‌وه‌ی‌ ده‌س����ه‌اڵتدار ب����ێ‌‪ ،‬هه‌ڵه‌‌و‬ ‫په‌ڵه‌ ن����ه‌كا‪ ،‬بۆیه‌ هه‌ر كه‌س����ێك كارێكی‌‬ ‫ناشایس����ته‌ی‌ ك����رد‪ ،‬ئه‌وا ده‌ب����ێ‌ بە‌هێزی‌‬ ‫قانوون ڕاس����ت بكرێت����ه‌وه‌‪ ،‬هه‌ڵبه‌ت ئه‌و‬ ‫تێگه‌یش����تنه‌ ش����ه‌رعی‌‌و قانوونییه‌ ده‌بێته‌‬ ‫مایه‌ی‌ ئاگاداركردنه‌وه‌‌و ڕه‌خنه‌گرتن‪ ،‬ئه‌وجا‬ ‫هه‌ڕه‌شه‌‌و س����زا‌و پاداشت‪ .‬مه‌ال محه‌مه‌دی‌‬ ‫ئیبن����و ئاده‌م باكی‌ بە‌ده‌س����ه‌اڵتی‌ پاش����ا‬ ‫كۆره‌‌و منه‌تیش����ی‌ بە‌هه‌ژار‌و كه‌م ده‌سه‌اڵت‬ ‫نه‌ب����ووه‌‪ ،‬ئیدی‌ ك����ه‌ وا نه‌بوایه‌‪ ،‬نه‌ده‌بووه‌‬ ‫مه‌الی‌ ئیبنو ئاده‌م‪ ،‬كه‌ له‌كۆتاییدا یه‌كێك‬ ‫بووه‌ له‌ئه‌ستێره‌ گه‌شه‌كانی‌ ئاسمانی‌ هزر‌و‬ ‫په‌روه‌رده‌ی‌ كورد نه‌ك له‌سه‌رده‌می‌ خۆیدا‬ ‫له‌ئێستا‌و دوا ڕۆژیشدا‪.‬‬ ‫دوای‌ ئ����ه‌وه‌ی‌ بە‌حه‌یا‌و حورمه‌ته‌وه‌‪ ،‬ئه‌و‬ ‫چه‌ند وش����ه‌یه‌م له‌خزمه‌ت ئه‌و دوو زاته‌دا‬ ‫نووس����ی‌‪ ،‬ده‌م����ه‌وێ‌ چه‌ند وش����ه‌یه‌كیش‬ ‫له‌ب����اره‌ی‌ مه‌ال‌و زانای‌ ئیس��ل�امی‌ ئه‌مڕۆی‌‬ ‫كورد بنووس����م‪ ،‬دیاره‌ ب����ۆ ئه‌مانیش دوو‬ ‫س����ێ‌ نموونه‌ له‌به‌ر چاو ده‌گرم‪ .‬له‌م ڕۆژه‌‬ ‫جه‌نج����اڵ‌و بگ����ره‌‌و ب����ه‌رده‌ی‌ هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫ئه‌ندامانی‌ كورد بۆ په‌رله‌مانی‌ عێراق‪ ،‬باس‬ ‫هه‌ر پێداهه‌ڵدان‌و هۆنین����ه‌وه‌ی‌ گه‌ردانه‌ی‌‬ ‫موتوو مووری‌ دوڕڕ‌و قوت بوو بۆ گه‌ردنی‌‬ ‫گه‌لێ����ك له‌وان����ه‌ی‌ كه‌ كه‌م ك����ه‌س هه‌بوو‬

‫له‌وه‌ته‌ی‌ میدیا‬ ‫له‌كوردستان‬ ‫دروستكراوه‌ جگه‌ له‌یه‌ك‬ ‫دو هه‌وڵی‌ سنورداری‌‬ ‫ڕۆژنامه‌نوسی ئه‌وی‌‬ ‫دیكه‌ له‌الیه‌ن حیزبه‌وه‌‬ ‫پێكهاتون حیزبیش‬ ‫خاوه‌نی‌ به‌رنامه‌ی‌‬ ‫خۆیه‌تی بۆیه‌ ئاراسته‌ی‌‬ ‫میدیای‌ حیزبه‌كان بۆ‬ ‫به‌رژه‌وه‌ندی‌ خۆیان‬ ‫بوه‌‪ ،‬له‌وه‌شدا بە‌پله‌ی‌‬ ‫یه‌كه‌م بۆ له‌خشته‌بردنی‌‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌‌و تاكی‌ كورد‬ ‫بوه‬ ‫بزانێ‌ به‌ش����ێك له‌وانه‌ ه����ه‌ر له‌بنه‌ڕه‌تدا‪،‬‬ ‫گه‌ردنیان نه‌ب����ووه‌ ت����ا گه‌ردانه‌یان له‌مل‬ ‫بك����رێ‌! ئه‌وه‌ی‌ باڵی‌ كێش����ا بوو به‌س����ه‌ر‬ ‫هه‌ڵمه‌ت����ی‌ بانگه‌ش����ه‌كه‌دا‪ ،‬ك����ه‌م په‌یڕه‌و‬ ‫له‌دابی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و "میزاجی‌ كورده‌واری‌"‬ ‫ده‌كرا‪ ،‬بە‌هه‌مان ش����ێوه‌ش‪ ،‬گه‌رده‌ ڕێزێك‬ ‫له‌چه‌ند الیه‌نێكه‌وه‌ بە‌كه‌سێكی‌ دیكه‌ ڕه‌وا‬ ‫نه‌ده‌بینرا‪ .‬ل����ه‌و مه‌یدانی‌ بانگه‌ش����ه‌یه‌دا‪،‬‬ ‫الیه‌ن����ه‌ سیاس����ییه‌كان كاری����ان له‌س����ه‌ر‬ ‫به‌كارهێنان����ی‌ پیر‌و په‌ككه‌وت����ه‌‪ ،‬منداڵ‌و‬ ‫ه����ه‌رزه‌كار‪ ،‬هه‌ژار‌و ن����ه‌دار‪ ،‬نه‌خۆش‌و بێ‌‬ ‫وزه‌‪ ،‬كرێ����كار‌و جوتی����ار‪ ،‬فه‌رمانبه‌ری‌ بێ‌‬ ‫مووچه‌‪ ،‬كاس����بكاری‌ ناوبازار‪ ،‬كچ‌و كوڕ تا‬ ‫مه‌ال‌و زانایانی‌ ئیس��ل�ام‌و مامۆستای‌ زانكۆ‬ ‫ده‌كرد‪.‬‬ ‫له‌وه‌ته‌ی‌ میدیا له‌كوردستان دروستكراوه‌‪،‬‬ ‫جگ����ه‌ له‌ی����ه‌ك دوو هه‌وڵی‌ س����نوورداری‌‬ ‫ڕۆژنامه‌نووس����ی‌‪ ،‬ئ����ه‌وی‌ دیك����ه‌ له‌الیه‌ن‬ ‫حیزبه‌وه‌ پێكهات����وون‪ ،‬حیزبیش خاوه‌نی‌‬ ‫به‌رنامه‌ی‌ خۆیه‌تی‌‪ ،‬بۆیه‌ ئاراسته‌ی‌ میدیای‌‬ ‫حیزبه‌كان بۆ به‌رژه‌وه‌ن����دی‌ خۆیان بووه‌‪،‬‬ ‫له‌وه‌شدا بە‌پله‌ی‌ یه‌كه‌م بۆ له‌خشته‌بردنی‌‬ ‫كۆمه‌ڵگه‌‌و تاكی‌ كورد بووه‌‪ ،‬ئه‌وان هه‌میشه‌‬ ‫كار له‌سه‌ر گۆڕینی‌ قه‌ناعه‌تی‌ خه‌ڵك ده‌كه‌ن‬ ‫تا بە‌ئاراس����ته‌ی‌ دوژمنایه‌تی‌ جیا له‌حیزبی‌‬ ‫خۆیان بیان به‌ن‪ ،‬كوێرانه‌‌و بێ‌ سڵەمینه‌وه‌‌و‬ ‫لێكدان����ه‌وه‌‪ ،‬پش����تگیری‌ حیزبه‌كه‌ بكه‌ن‪.‬‬ ‫بە‌درێژای����ی‌ كاته‌كان بە‌تایبه‌ت����ی‌ له‌بۆنه‌‌و‬

‫بانگه‌شه‌‌و ساڵ یادی‌ مردوانی‌ سه‌ركرده‌ ‌ی‬ ‫ئه‌م حیزب‌و ئ����ه‌و حیزب‪ ،‬میدیا بە‌جۆرێك‬ ‫كار ده‌كه‌ن كه‌ ته‌نانه‌ت م ‌هال‌و مامۆس����تای‌‬ ‫زانكۆ‌و باس����كارانیش بە‌ئامانج ده‌گرن كه‌‬ ‫بە‌بۆچوون‌و ویستی‌ میدیاكان بدوێن‪ ،‬ڕاڤه‌‌و‬ ‫لێكۆڵینه‌وه‌ بكه‌ن‪ .‬ل����ه‌م جیهانی‌ نه‌بوونی‌‬ ‫به‌رنامه‌ی‌ گۆش����كردنی‌ ت����اك‌و كۆمه‌ڵگه‌ی‌‬ ‫كوردیدا‪ ،‬له‌م ئاژاوه‌ی‌ حیزبی‌‌و نه‌هێشتنی‌‬ ‫ئاسۆی‌ ڕوون له‌به‌رده‌م خه‌ڵكدا‪ ،‬له‌م ڕۆژگاری‌‬ ‫هه‌راجكردنی‌ هه‌موو شتێك له‌پێناوی‌ خۆ‌و‬ ‫حیزبدا‌و كاركردن له‌سه‌ر تێكشكان ‌ی مرۆڤی‌‬ ‫كورد‪ ،‬زۆربه‌ی‌ ه����ه‌ره‌ زۆری‌ مه‌الی‌ كورد‌و‬ ‫زانایانی‌ ئیسالم له‌باش����ووری‌ كوردستان‪،‬‬ ‫سه‌ربه‌رزانه‌‌و مه‌الیانه‌ له‌مزگه‌وت‌و له‌شوێنه‌‬ ‫گش����تییه‌كان‪ ،‬هه‌روه‌ها له‌ته‌له‌فزیۆنه‌كانی‌‬ ‫حیزبه‌كانیش����دا ب����ه‌و پ����ه‌ڕی‌ جوامێری‌‌و‬ ‫هه‌ست بە‌لێپرسینه‌وه‌‪ ،‬به‌ره‌نگاری‌ شااڵوی‌‬ ‫سوكایه‌تی‌ كردن بە‌كه‌سایه‌تی‌ تاكی‌ كورد‌و‬ ‫شێواندنی‌ كۆمه‌ڵگه‌ ڕاوه‌ساونه‌ته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌ن����ده‌ی‌ ب����ۆم كراب����ێ‌ له‌مزگه‌وت����ه‌‬ ‫جیاجی����اكای‌ ش����اری‌ هه‌ولێر ب����ۆ نوێژی‌‬ ‫هه‌ین����ی‌‌و گوێگرتن له‌م����ه‌الكان چوومه‌ته‌‬ ‫خزمه‌تی����ان‪ ،‬ل����ه‌و گه‌رم����ه‌ی‌ هه‌ڵبژاردنی‌‬ ‫ئه‌ندامانی‌ ك����ورد بۆ په‌رله‌مان����ی‌ عێڕاق‪،‬‬ ‫له‌و كه‌ش����ی‌ هه‌موو تووڕه‌‌و گازه‌ند‌و جاری‌‬ ‫واش هه‌ب����ووه‌ به‌زاندن����ی‌ تێكڕا س����نووره‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تیی����ه‌كان‌و تێنه‌خوێندن����ه‌وه‌ی‌‬ ‫به‌رژه‌وه‌ن����دی‌ كۆمه‌اڵیه‌ت����ی‌‪ ،‬له‌و ش����ه‌ڕه‌‬ ‫ده‌نووك‌و الدانی‌ هه‌موو په‌رده‌كانی‌ ئادابی‌‬ ‫گۆڕینه‌وه‌ی‌ بیر‌و باوه‌ڕ له‌نێوان الیه‌نه‌كان‌و‬ ‫نوێن����ه‌ری‌ حیزبه‌كان بە‌حیس����ابێك گه‌وره‌‬ ‫نوێنه‌رانی‌ نه‌ته‌وه‌یه‌كی‌ داگیركراوه‌‌و په‌رت‬ ‫په‌رتی‌ كورد بۆ چوونه‌ به‌غدا هه‌ڵده‌بژێرن‪،‬‬ ‫ش����وێنێك ل����ه‌و واڵت‌و م����اڵ‌و جێگایه‌كی‌‬ ‫گشتی‌‌و دیواخانێك‌و زانكۆ‌و سه‌رشه‌قامێك‬ ‫نه‌ماونه‌ت����ه‌وه‌‪ ،‬مرۆڤ����ی‌ ئاس����ایی‌ ك����ورد‬ ‫هه‌ناس����ه‌یه‌كی‌ تێدا هه‌ڵكێش����ێ‌‌و كه‌مێك‬ ‫بە‌ئاس����ووده‌یی‌‌و بێ‌ كێش����ه‌ بیربكاته‌وه‌‪.‬‬ ‫ئا له‌م كاته‌دا‪ ،‬كۆبوونه‌وه‌ی‌ موس����ڵمانان‬ ‫له‌مزگه‌وته‌كان‌و گوێگرتن له‌وتاری‌ مه‌الكان‪،‬‬ ‫هه‌ر وه‌ك چۆن فێربوونی‌ ئاداب‌و پێویستی‌‬ ‫ئایینی‌ ده‌به‌خش����نه‌وه‌‪ ،‬بە‌هه‌مان شێوه‌ش‬ ‫ئه‌و مه‌الیان����ه‌ بوونه‌ مای����ه‌ی‌ حه‌وانه‌وه‌ی‌‬ ‫ڕۆح����ی‌ ماندووی‌ ناو جیهانی‌ سیاس����ه‌تیی‌‬ ‫نابه‌رپرسیاری‌ سیاسه‌تمه‌دارانی‌ كورد‪ ،‬ئه‌وان‬ ‫به‌رده‌وام هاواریان بۆ به‌رقه‌راركردنی‌ دادی‌‬ ‫كۆمه‌اڵیه‌تییه‌‪ ،‬ڕوو بە‌ڕوی‌ ده‌س����ه‌اڵتداران‬ ‫بە‌ده‌نگی‌ به‌رز ڕه‌خنه‌ی‌ توندیان لێده‌گرن‌و‬ ‫نزایانی‌ بۆ ده‌كه‌ن كه‌ باش����تر‌و باشتر بن‪،‬‬ ‫ده‌وری‌ كاریگه‌ری‌ تاك‌و حیزب ده‌رده‌خه‌ن‪،‬‬ ‫داوا له‌حكومه‌ت‌و حی����زب ده‌كه‌ن كه‌ هه‌ر‬ ‫دوو الی����ان بنیاتن����ه‌ر‌و دڵس����ۆز‌و كارامه‌‬ ‫بن‪ ،‬به‌رپرس����یارێتی‌ ئه‌وان له‌پاراس����تنی‌‬ ‫ئاساییش����ی‌ كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و ڕاگرتنی‌ شكۆ‌و‬ ‫كه‌س����ایه‌تی‌ مرۆڤ����ی‌ كوردس����تانی‌ ڕوون‬ ‫ده‌كه‌ن����ه‌وه‌‪ ،‬داوای‌ یه‌ك ڕیزی‌‌و كۆبوونه‌وه‌‬ ‫له‌ده‌وری‌ به‌رژه‌وه‌ندییه‌ گشتییه‌كان ده‌ك ‌هن‌و‬ ‫گۆڕان����كاری‌ بۆ پێش����ه‌وه‌‌و چاكتركردن بۆ‬ ‫به‌رژه‌وه‌ن����دی‌ گش����تی‌ بە‌ب����ه‌ردی‌ بناغه‌ی‌‬ ‫سه‌ره‌كی‌ ته‌ماشا ده‌كه‌ن‪ ،‬بە‌كورتی‌ هه‌موو‬ ‫ئه‌وانه‌ی‌ شه‌ره‌فی‌ مه‌الیه‌تی‌ بە‌خۆیان ڕه‌وا‬ ‫ده‌بینن‪ ،‬س����ه‌رجه‌می‌ سیاسه‌ت بە‌ڕه‌وشت‌و‬

‫‪15‬‬

‫كه‌رامه‌تی‌ تاك‌و كۆمه‌ڵه‌وه‌ ده‌به‌س����تنه‌وه‌‪،‬‬ ‫ل����ه‌و ڕوانگه‌یه‌ش����ه‌وه‌ مه‌به‌س����تی‌ ه����ه‌ر‌ه‬ ‫سه‌ره‌كیان به‌خته‌وه‌ری‌ خه‌ڵكه‌‪.‬‬ ‫زۆربه‌ی‌ مه‌الی‌ كورد‌و زانایانی‌ ئیس��ل�ام‬ ‫بە‌ڕۆش����نبیرانه‌‌و سیاس����یانه‌‌و دڵسۆزانه‌‪،‬‬ ‫له‌واقیع����ی‌ سیاس����ی‌‌و مێ����ژووی‌ نه‌ته‌وه‌ی‌‬ ‫كورده‌وه‌ ته‌ماشای‌ بار‌و دۆخی‌ كوردستان‬ ‫ده‌ك����ه‌ن‪ ،‬ئ����ه‌وان ته‌نها سیاس����ه‌ت وه‌ك‬ ‫بیرێكی‌ وش����ك ته‌ماش����ا ناك����ه‌ن‪ ،‬به‌ڵكه‌‬ ‫ده‌یبه‌س����تنه‌وه‌ بە‌تاقیكردنه‌وه‌ی‌ مێژووی‌‬ ‫ناوخۆ‌و په‌یوه‌ندییه‌ الس����ه‌نگه‌كانی‌ كورد‌و‬ ‫داگیركه‌رانه‌وه‌‪ ،‬پێیان وایه‌ واقیعی‌ مێژوویی‌‌و‬ ‫حاڵ����ی‌ كورد‪ ،‬هی‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ده‌بێ‌ هه‌موو‬ ‫الی����ه‌ك له‌مێ����ژووی‌ دوور‌و نزی����ك فێربن‌و‬ ‫بی����ر له‌په‌یوه‌ندییه‌ الس����ه‌نگه‌كانی‌ نێوان‬ ‫كورد‌و داگیرك����ه‌ران‌و چاره‌نووس‌و ئاینده‌‌و‬ ‫به‌رقه‌راری‌ بكه‌نه‌وه‌‪ ،‬له‌و ڕوانگه‌یه‌وه‌ نزای‌‬ ‫خێر‌و خۆشی‌‪ ،‬وه‌بیرهێنانه‌وه‌ی‌ دادپه‌روه‌ری‌‬ ‫بۆ حكومه‌ت ده‌كه‌ن‪ ،‬هاندانی‌ كاربه‌ده‌ستان‬ ‫ب����ۆ گۆڕان����كاری‌‌و چاكس����ازی‌‌و ب����ه‌ره‌و‬ ‫پێشه‌وه‌چوونی‌ ش����ێوه‌ی‌ فه‌رمانڕه‌وایه‌تی‌‬ ‫كوردی‌‪ ،‬سازدانی‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌ كورده‌واری‌‌و‬ ‫كوردستان بۆ ش����انازیكردن بە‌كوردبوون‌و‬ ‫كوردس����تانیبوونی‌ موس����ڵمانان‌و خه‌ڵكی‌‬ ‫دیكه‌ی‌ كوردستانی‌‪.‬‬ ‫ه����اوكات‪ ،‬مه‌الی‌ ك����ورد هه‌وڵ����دان بۆ‬ ‫خۆڕاگری‌‌و به‌گژداچوونه‌وه‌ی‌ داگیركه‌ران‌و‬ ‫زۆرداران بە‌پێویس����ت ده‌زانن‪ ،‬بۆ كه‌وتن‌و‬ ‫له‌ناوچوونی‌ ئه‌وان مزگه‌وته‌كانیان پڕكردووه‌‬ ‫له‌نزالێك����ردن له‌ئ����ه‌وان‪ ،‬نزاك����ردن برێتی‌‬ ‫نییه‌ له‌بێ‌ ده‌س����ه‌اڵتی‌‪ ،‬به‌ڵكو له‌بنه‌ڕه‌تدا‬ ‫دانه‌دواوه‌ی‌ داگیركردن‌و چه‌وساندنه‌وه‌یه‌‪،‬‬ ‫ئاماده‌كاریی‌ ده‌روونی‌‌و عه‌قڵییه‌ تا گیانی‌‬ ‫به‌ربه‌ره‌كان����ی‌ له‌مرۆڤی‌ كورددا س����ازبكا‪.‬‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ی‌ من گوێم له‌مه‌الی‌ كورد گرتووه‌‬ ‫چ له‌مزگه‌وته‌كان‌و شاشه‌ی‌ ته‌له‌فزیۆنه‌كانی‌‬ ‫كوردس����تان‪ ،‬نه‌چوونه‌ت����ه‌ ژێ����ر ب����اری‌‬ ‫پاڵه‌په‌س����تۆی‌ كارمه‌ندان����ی‌ حیزب����ی‌ تا‬ ‫بە‌ئاره‌زووی‌ ئه‌وان قسه‌ بكه‌ن‌و پاكی‌ بكه‌ن‬ ‫بە‌به‌ر الیه‌نێك‌و هه‌رچی‌ خه‌وش‌و ڕه‌خنه‌ش‬ ‫هه‌یه‌ بیخه‌نه‌ پاڵ الیه‌نی‌ نه‌یاری‌ حیزبێك‪.‬‬ ‫مه‌الی‌ كورد زۆر چاك گه‌یش����توونه‌ته‌ ئه‌و‬ ‫قه‌ناعه‌ته‌ی‌ كه‌ خ����ودی‌ حیزبی‌ موعاره‌زه‌‬ ‫له‌كوردستاندا پێویس����تیان بە‌گۆڕانكاری‌‌و‬ ‫پاكسازی‌‌و چاكس����ازییه‌ چ له‌حیزب‌و له‌چ‬ ‫له‌كه‌سایه‌تی‌‌و س����ه‌ركردایه‌تی‌ حیزبه‌كان‪،‬‬ ‫بێ‌ پێداچوون����ه‌وه‌‌و ڕه‌خن����ه‌ له‌خۆگرتن‌و‬ ‫نه‌چوونه‌وه‌ س����ه‌ر كاری‌ خراپی‌ پێش����ووی‌‬ ‫ئه‌و كه‌س����ایه‌تییانه‌‪ ،‬كه‌ ئه‌مه‌ له‌ئیسالمدا‬ ‫پێی‌ ده‌گووترێ‌ "ته‌وبه‌ی‌ نه‌س����وح"‪ ،‬ئیدی‌‬ ‫موع����اره‌زه‌ ژماره‌ی����ان زی����اد ده‌كا‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫به‌ره‌كه‌تیان كه‌م ده‌كا‪ .‬به‌ڕاس����تی‌ مه‌الی‌‬ ‫ك����ورد توانیویانه‌ بچن����ه‌ مه‌یدانی‌ چاالكی‌‬ ‫سیاسی‌ ناحیزبییه‌وه‌‌و كار له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌‬ ‫ج����ۆر‌و چۆنێتی‌ كارگێ����ڕی‌‌و به‌ڕێوه‌بردنی‌‬ ‫حكوم ‌هت‌و كۆمه‌ڵگه‌ ده‌كه‌ن‪ ،‬مه‌الی‌ كورد‌و‬ ‫به‌شێكی‌ زۆر له‌مامۆستایان له‌قۆناغه‌ جیا‬ ‫جیاكانی‌ خوێندندا بە‌مه‌ردایه‌تی‌ له‌به‌رده‌م‬ ‫زیاتر ش����ێواندنی‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌ كورده‌واریدا‬ ‫ڕاوه‌س����تاون‪ ،‬م����ه‌الی‌ ك����ورد له‌پێن����اوی‌‬ ‫پێشكه‌وتنی‌ هزری‌ سیاس����ی‌ كوردیدا كار‬ ‫ده‌كه‌ن‪ ،‬بێ‌ ئه‌وه‌ی‌ حیزبایه‌تی‌ بكه‌ن‪.‬‬

‫منداڵ ‌ه سێو فرۆشه‌كه‌ی‌ هه‌ڵه‌بجه‌و چه‌ند سه‌رنجێك ‌ی دیكه‌‬ ‫یاسین نادر‬ ‫ی‬ ‫وێن���ه‌ی‌ منداڵ��� ‌ه سێوفرۆش���ه‌كه‌ ‌‬ ‫ی‬ ‫هه‌ڵه‌بجه‌ كه‌ بە‌كزۆڵییه‌كه‌وه‌ له‌نێوه‌ند ‌‬ ‫ش���اره‌كه‌دا خه‌ریكی‌ فروشتنی‌ فه‌ریك ‌ه‬ ‫س���ێوه‌كانی‌ بە‌مش���ته‌رێكانێتی‌‌و له‌پڕ‬ ‫ی ش���اره‌ك ‌ه ده‌گه‌ن ‌ه‬ ‫پۆلیسی ته‌جاوزات ‌‬ ‫ی ده‌به‌ن‌و‬ ‫ڕاسه‌ری‌‌و ته‌رازو‌و كێشانه‌كه‌ ‌‬ ‫داد‌و بێداد‌و تكاو رجاكردن له‌پۆلیسه‌ك ‌ه‬ ‫ی نای���ات‌و بە‌ب���ێ هیواییه‌ك���ه‌و‌ه‬ ‫داد ‌‬ ‫ی ش���اره‌كه‌ نێو‬ ‫له‌پۆلیس‌و ده‌س���ه‌اڵت ‌‬ ‫ی ئ���اه‌‌و مۆركێكی‌ خه‌مباران ‌ه ئه‌و‬ ‫چاوان ‌‬ ‫داده‌گرێ���ت‪ ،‬هه‌موانی‌ خس���ت ‌ه گریان‌و‬ ‫ی‬ ‫ی كاربه‌ده‌س���تان ‌‬ ‫سه‌رزه‌نش���تكردن ‌‬ ‫ی له‌هه‌ڵه‌بجه‌دا به‌دوادا هات‪ ،‬ك ‌ه‬ ‫شاره‌ك ‌ه ‌‬ ‫ی دورودرێژی‌ ئه‌م شار‌ه‬ ‫وا له‌مێژوییه‌ك ‌‬ ‫ی‬ ‫ی خزم���ه‌ت‌و خزمه‌تكار ‌‬ ‫وا نه‌یانتوان��� ‌‬ ‫بە‌چی���ن‌و توێژه‌كانی‌ ش���اره‌كه‌ بكه‌ن‪،‬‬ ‫ی كه‌م‬ ‫ئه‌وا ورد‌ه ورده‌ وا خه‌ریكه‌ خه‌ڵك ‌‬ ‫ی شاره‌كه‌ش‬ ‫ده‌س���ه‌اڵت‌و كه‌مده‌رامه‌ت ‌‬ ‫ی ساده‌یان‬ ‫ی ژیان ‌‬ ‫له‌كاسپیكردن‌و بژێو ‌‬ ‫وا بێبه‌ش ده‌كه‌ن‪ .‬هه‌رچه‌نده‌ ئه‌مه‌ش‬ ‫ی ئه‌ركی‌ پۆلیسێكه‌و‌ه به‌س تەنها‬ ‫له‌ڕوو ‌‬ ‫ی س���ه‌روو خۆی‬ ‫ی فرمانێك ‌‬ ‫جێبه‌جێكار ‌‬ ‫ی ناوبازاڕی‌ شاره‌كه‌یه‌تی‌‪،‬‬ ‫بۆ ڕێكخستن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی الواز ‌‬ ‫ی ده‌توانرێت ئه‌دا ‌‬ ‫به‌اڵم به‌گشت ‌‬

‫ی‬ ‫كاره‌كته‌ره‌كانیی سه‌روتر له‌ده‌سه‌اڵتدار ‌‬ ‫ی ش���اره‌ك ‌ه‬ ‫ئه‌م واڵت���ه‌ له‌خزمه‌تكردن ‌‬ ‫ده‌بێت لێی بڕوانرێت‪.‬‬ ‫ئ���ه‌م منداڵ ‌ه كاك���ه‌ "حه‌مه‌"گیان ك ‌ه‬ ‫ی هه‌ژارانی‌ شاره‌كه‌یه‌‪،‬‬ ‫سونبولی مندااڵن ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ش���ه‌و بە‌باڵوكردن���ه‌وه‌ ‌‬ ‫ك ‌ه دوێن��� ‌‬ ‫ی‬ ‫ی ب���ردن‌و فڕاندن ‌‬ ‫وێنه‌ك��� ‌هی‌ له‌كات��� ‌‬ ‫ی پۆلیسه‌و‌ه‬ ‫ته‌رازو‌و كێشانه‌كه‌ی به‌هۆ ‌‬ ‫بوه‌ جێی‌ باس‌و خواس���تی‌ چاالكوانان‌و‬ ‫ی‬ ‫ت���ۆڕه‌ كۆمه‌اڵیه‌تیی���ه‌كان‪ ،‬ئ���ه‌وە ‌‬ ‫ده‌رخست ئه‌ویش هه‌روه‌ك زۆر منداڵیتر‬ ‫ی بە‌ژیان ئاس���ووده‌یی له‌پارك‌و‬ ‫ح���ه‌ز ‌‬ ‫چاڤیالن���ده‌كان‌و خوێندن له‌باش���ترین‬ ‫ی‬ ‫جێگاكان‌و‪...‬هتد‪ ،‬وه‌كو زۆر منداڵیتر ‌‬ ‫ی‬ ‫ی به‌رپرس‌و خواپێداو مافخۆر ‌‬ ‫كه‌سان ‌‬ ‫خه‌ڵكی‌ هه‌ژاریتره‌‪.‬‬ ‫ئ���ه‌و بە‌وێنه‌كه‌ی‌‌و چ���او‌ه پڕ خه‌م‌و‬ ‫ی پیش���اندا‬ ‫ی ئ���ه‌وه‌ ‌‬ ‫نائومێده‌ك��� ‌ه ‌‬ ‫ی ئه‌م واڵت���ه‌ له‌حه‌قی‬ ‫كاربه‌ده‌س���تان ‌‬ ‫ئه‌م شاره‌دا‪ ،‬وا باوك‌و دایكی‌ ئه‌ویان‌و‬ ‫زۆر كه‌س���یتریان له‌خزمه‌تك���ردن حەمەی سێوفرۆش لەهەڵەبجە‬ ‫چه‌وس���انده‌وه‌‪ ،‬ده‌بینێت هه‌مدیسانه‌و‌ه‬ ‫ی‬ ‫ئ���ه‌م مێژوو‌ه تاڵ���ه‌ش به‌رۆكی‌ ئه‌ویش نه‌بێت‪ .‬كاتێك هه‌ر له‌ئێس���تاو‌ه مانا ‌‬ ‫ی‬ ‫وا داده‌گرێ���ت‪ .‬ئ���ه‌و له‌زه‌ینیدا خۆزگا ژیانك���ردن ب���ۆ ئ���ه‌و له‌عه‌ره‌بانه‌یه‌ك ‌‬ ‫ی چه‌كه‌ر‌ه چكۆالنه‌ش���دا وه‌خت ‌ه بۆی‌ كۆتایی پێ‬ ‫ی ش���اره‌كه‌یدا چ ‌‬ ‫له‌داهاتوو ‌‬ ‫ی دێنن‪.‬‬ ‫پێبدات جگه‌ له‌خوداحافیزیی یه‌كجار ‌‬ ‫ی حه‌مه‌گیان پڕ‬ ‫ی ش���اره‌كه‌ ‌‬ ‫مێ���ژوو ‌‬ ‫له‌م ش���اره‌و مه‌ینه‌تیه‌كانی‌ له‌داهاتوودا‬

‫ی‬ ‫له‌داماویی‌و مه‌ینه‌تی���ی بوه‌و خزمه‌ت ‌‬ ‫ی پێویس���ت‬ ‫ئه‌مش���ار‌ه ن���ه‌ك به‌پێ��� ‌‬ ‫نه‌كراوه‌‪ ،‬بگره‌ ه���ه‌ر ئیهمال‌و ئیهمالتر‬ ‫ی كه‌ "حه‌مه‌گیان"‬ ‫كراوه‌‪ .‬ئه‌م ب���ازاڕ‌ه ‌‬ ‫فه‌ریك���ه‌ س���ێوه‌ ڕه‌قه‌ڵه‌كانی���ی تیادا‬

‫ده‌فرۆش���ێت‪ ،‬زۆرج���ار بونیاتنانه‌وه‌‌و‬ ‫ی حیزبیی‬ ‫چاككردنه‌وه‌ی‌‪ ،‬بووه‌ بە‌مژد‌ه ‌‬ ‫ی ناوچه‌ك���ه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم‬ ‫ده‌س���ه‌اڵتدارانی ‌‬ ‫هه‌روه‌ك خۆی مای���ه‌وه‌و وێران وێرانتر‬ ‫ی‬ ‫ی شاره‌كه‌ ‌‬ ‫وه‌ك ساتی‌ كیمیابارانكردن ‌‬ ‫هه‌مدیس���انه‌و‌ه لێ هاته‌وه‌‪ .‬به‌ڕاست!!‬ ‫ك���ێ خه‌مخۆری ئ���ه‌م ش���اره‌یه‌و كێ‬ ‫ی ئاوه‌دانی‌ به‌سه‌ر ئه‌م شاره‌دا‬ ‫ده‌ستێك ‌‬ ‫دێنێت‪ ،‬ناوچه‌ك ‌هی‌ كاكه‌ حه‌مه‌گیان پڕ‬ ‫له‌ناوچ ‌هی‌ س���نوریی بازرگانییه‌‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫ی‬ ‫ی ده‌كاته‌وه‌‌و كێ بۆ خزمه‌ت ‌‬ ‫كێ ئاوه‌دان ‌‬ ‫ی ده‌خات‪،‬‬ ‫حه‌مه‌‌و هاوشێوه‌كانی‌ وه‌گه‌ڕ ‌‬ ‫نازانرێت‌و نازانرێت‪ .‬سیاسییه‌كان له‌م‬ ‫ی پۆست ‌ه‬ ‫ش���ار‌ه موناقشه‌و مونافس���ه‌ ‌‬ ‫بااڵكان ب���ۆ خۆی���ان‌و داگیركردنیان‪،‬‬ ‫بوه‌ بە‌خه‌می هه‌میش���ه‌ییان خۆ نازانن‬ ‫ی وه‌ك حه‌مه‌گیان بۆ پاروویه‌ك‬ ‫هه‌زاران ‌‬ ‫ی هه‌رزه‌كارییان‬ ‫نان وه‌خت��� ‌ه ته‌مه‌ن��� ‌‬ ‫له‌ده‌ستده‌ده‌ن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ئ���اخ‌و داخ���ی‌ حه‌مه‌گی���ان دوێن ‌‬ ‫ی‬ ‫ش���ه‌و هه‌م���وو وی���ژدان زیندویه‌ك��� ‌‬ ‫ه���ه‌ر له‌ڕۆژنامه‌و س���ایته‌كان بگر‌ه تا‬ ‫هاواڵتی‌ ئاس���ایی گرت���ه‌وه‌و ئه‌وه‌یان‬ ‫بە‌ده‌س���ه‌اڵتداران پیش���اندا شۆڕش���ی‬ ‫برسیی ڕۆژێك دێت ئه‌م زوڵمان ‌ه چیتر‬ ‫قبوڵ ن���اكات‌و چاوه‌ڕوان���ی‌ عه‌داله‌ت‌و‬ ‫یه‌كسانی‌ له‌حه‌قی خۆیاندا ده‌كه‌ن‪.‬‬

‫مێژووی‌ شاره‌كه‌ ‌ی‬ ‫حه‌مه‌گیان پڕ‬ ‫له‌داماویی‌و مه‌ینه‌تیی‬ ‫بوه‌و خزمه‌تی‌ ئه‌مشار‌ه‬ ‫نه‌ك به‌پێی‌ پێویست‬ ‫نه‌كراوه‌‪ ،‬بگره‌ هه‌ر‬ ‫ئیهمال‌و ئیهمالتر كراوه‬

‫‪16‬‬

‫تایبەت‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫به‌در شاكر سه‌یاب دیوه‌كه‌ی تری شیوعیه‌ت ده‌گێڕیته‌وه‌!‬ ‫به‌ڕێز عه‌باس‬ ‫پێشه‌كی‬ ‫به‌در ش����اكر س����ه‌یاب ئه‌و ش����اعیرو‬ ‫نووس����ه‌ره‌ به‌ناوبانگ����ه‌ی عێراقه‌ كه‌م‬ ‫ك����ه‌س هه‌ی����ه‌ ن����اوی نه‌بیس����تبێت‪،‬‬ ‫هه‌م����وو فێرخوازێك ژیان‌و ش����یعری‬ ‫س����ه‌یابی له‌قۆناغی ئاماده‌یی له‌وانه‌ی‬ ‫عه‌ره‌ب����ی‌و له‌به‌ش����ی ئه‌ده‌به‌كه‌ی����دا‬ ‫خوێن����دووه‌ به‌تایبه‌ت����ی قه‌س����یده‌ی‬ ‫"انش����ودة المطر"‪ ،‬س����ه‌یاب داده‌نرێت‬ ‫بە‌یه‌كێك له‌ش����اعیره‌ به‌ناوبانگه‌كانی‬ ‫نیشتیمانی عه‌ره‌بی له‌سه‌ده‌ی بیست‌و‬ ‫به‌یه‌كێك له‌دامه‌زرێنه‌رانی شیعری حوڕ‬ ‫داده‌نرێت له‌ئه‌ده‌بی عه‌ره‌بی‪ ،‬س����ه‌یاب‬ ‫حه‌ڤده‌ دیوانی شیعری هه‌یه‌و هه‌ندێكی‬ ‫باڵوبونه‌وه‌ی����ان كه‌وتۆته‌ دوای كۆچی‬ ‫دوایی‪ ،‬شیعری چه‌ند شاعیرێكی بیانی‬ ‫له‌ئینگلیزیی����ه‌وه‌ بۆ زمان����ی عه‌ره‌بی‬ ‫وه‌رگێڕاوه‌ له‌وانه‌ لۆركای ئیس����پانی‌و‬ ‫ئه‌زراپاوه‌ندی ئه‌مریكی‌و نازم حكمه‌تی‬ ‫تورك����ی‌و جیوفان����ی ئیتاڵ����ی‌و ت‪.‬س‬ ‫ئیلوتی ئینگلیزی‌و بابلونیرۆدای شیلی‬ ‫و‪ ...‬هتد‪ ،‬سه‌یاب خانه‌ی مامۆستایانی‬ ‫ته‌واو كردووه‌و ته‌مه‌نێكی كه‌م ژیاوه‌‪،‬‬ ‫ل����ه‌‪ 1926‬له‌ق����ه‌زای "أب����ی الخصیب"‬ ‫له‌پارێزگای به‌س����ره‌ له‌باشوری عێراق‬ ‫دایكبوه‌و له‌‪ 1964‬كۆچی دوایی كردووه‌‬ ‫له‌نه‌خۆشخانه‌ی ئه‌میری له‌كوێت واته‌‬ ‫هه‌مووی ‪ 38‬س����اڵ ژی����اوه‌و دواتریش‬ ‫ته‌رمه‌ك����ه‌ی له‌كوێت����ه‌وه‌ هێنراوه‌ته‌وه‌‬ ‫عێراق‌و بۆ به‌سره‌و له‌وێشه‌وه‌ بۆ دێی‬ ‫جیكور ئه‌و دێی����ه‌ی تێیدا له‌دایكبوو‪،‬‬ ‫له‌ڕۆژێك����ی باراناوی س����ارددانێژراوه‌و‬ ‫ژماره‌یه‌كی ك����ه‌م له‌ه����اوڵ‌و نزیكانی‬ ‫له‌كاتی ناشتنیدا به‌شداربوون!‌و نێژراوه‌‬ ‫له‌گۆڕستانی حه‌سه‌نی به‌سری له‌زوبێر‪.‬‬ ‫ژماره‌یه‌ك����ی زۆر لێكۆڵین����ه‌وه‌ كتێبی‬ ‫جیاواز له‌س����ه‌ر به‌رهه‌مه‌كانی نوسراوه‌‬ ‫له‌الیه‌ن نووسه‌ران‌و ئه‌كادیمییه‌كانه‌وه‌‪.‬‬

‫بڕیاره‌كانیان ل����ه‌ده‌ره‌وه‌ی خۆیانه‌وه‌‬ ‫ب����ۆ ده‌ه����ات‌و بە‌تایبه‌ت����ی له‌الی����ه‌ن‬ ‫یه‌كێت����ی س����ۆڤیه‌ت‌و حزب����ی توده‌ی‬ ‫ئێران����ی‪ ،‬ئه‌مه‌ش زۆرجار وای كردووه‌‬ ‫كه‌ حزبی ش����یوعی بكه‌وێته‌ كێش����ه‌و‬ ‫گرفته‌وه‌ س����ه‌یاب هه‌م ڕه‌خنه‌و وه‌كو‬ ‫نوكته‌یش ڕووداوێكم����ان له‌وباره‌یه‌وه‌‬ ‫ب����ۆ ده‌گێڕێته‌وه‌و ده‌ڵێ����ت جارێكیان‬ ‫س����ه‌یاب س����ه‌فه‌ر ده‌كات ب����ۆ تاران‌و‬ ‫له‌ڕێگه‌ی حزبی ش����یوعی عێراقییه‌وه‌‬ ‫په‌یوه‌ن����دی ده‌كات بە‌حیزبی توده‌ی‬ ‫ئێرانیی����ه‌وه‌ ك����ه‌ هاوبی����ری یه‌كترین‬ ‫بۆ ئه‌وه‌ی ب����ۆ ده‌ره‌وه‌ی واڵت بڕوات‬ ‫بە‌دیاریكراوی بۆ بوخارس����ت‪ ،‬له‌تاران‬ ‫میوان����ی یه‌كێك له‌توده‌ییه‌كان ده‌بێت‬ ‫هاوڕێ توده‌ییه‌كه‌ له‌سه‌یاب ده‌پرسێت‬ ‫پایته‌ختی عێراق كوێیه‌؟ س����ه‌یابیش‬ ‫ده‌ڵێ له‌به‌رئه‌وه‌ی فارسیم نه‌ده‌زانی‌و‬ ‫واتێگه‌یشتم پرسیار له‌باره‌ی مه‌لیكی‬ ‫عێراق����ه‌وه‌ ده‌كات‪ ،‬ده‌ڵێ منیش وتم‬ ‫فه‌یس����ه‌ڵی دووه‌م‪ ،‬ئه‌وی����ش باوه‌ڕی‬ ‫ك����رد‪ ،‬فه‌یس����ه‌ڵی دووه‌م پایته‌ختی‬ ‫عێراقه‌‪ ،‬سه‌یاب ده‌ڵێ ئه‌مه‌یه‌ زانیاری‬ ‫هاوڕێیان����ی ت����وده‌ له‌ب����اره‌ی عێراق‌و‬ ‫بارودۆخه‌كه‌ی‪ ،‬هه‌رله‌سه‌ر بنه‌مای ئه‌و‬ ‫زانیارییه‌ قواڵنه‌ش حزبی به‌كرێگیراوی‬ ‫شیوعی عێراق په‌نا ده‌باته‌ به‌ر حزبی‬ ‫توده‌و راوێژی پێ����ده‌كات له‌كاروباری‬ ‫ئێمه‌ كه‌ ئه‌وان ئاگایان لێ نییه‌!‬

‫من پۆخڵه‌واتی‌و ناشیرینیه‌كانیتان بۆ‬ ‫بگێڕمه‌وه‌ له‌خراپترین جۆری كوشتن‌و‬ ‫بڕی����ن‌و توندوتیژیان به‌ناوی ئاش����تی‪،‬‬ ‫بۆتان بگێڕمه‌وه‌ هه‌میشه‌ شیوعیه‌كان‬ ‫چ����ۆن وه‌الئیان ب����ۆ ده‌ره‌وه‌ی خۆیان‬ ‫هه‌ب����ووه‌و ئ����ه‌وه‌ی به‌الی����دا نه‌چوون‬ ‫سه‌ربه‌خۆیونیان بووه‌! وه‌رن سكانداڵی‬ ‫ئه‌خالقی وئیستغاللی ئافره‌ت‌و ژنانتان‬ ‫بۆ بگێڕمه‌وه‌ له‌الیه‌ن شیوعیه‌كانه‌وه‌!‬ ‫ئه‌و جیاوازییان����ه‌ ده‌گێڕێته‌وه‌ له‌نێوان‬ ‫سه‌ركرده‌كان‌و ئه‌ندامانی خواره‌وه‌ كه‌‬ ‫س����ه‌ركرده‌كانی حی����زب له‌باڵه‌خانه‌ی‬ ‫به‌رز ده‌ژی����ان‌و های الی����ڤ ده‌ژیان‌و‬ ‫ئه‌ندامه‌كانیشیان به‌ناوی شیوعیه‌ته‌وه‌‬ ‫له‌هه‌ژاریدا ده‌ژیان‪ ،‬ژیانی سۆزداری‌و‬ ‫ڕابواردووه‌كان بۆخۆیان حه‌اڵل‌و ڕێگه‌‬ ‫پێدراوبوو ب����ه‌اڵم ب����ۆ ئه‌ندامه‌كانیتر‬ ‫بڤه‌و قه‌ده‌غه‌و حه‌رام بووه‌! س����ه‌یاب‬ ‫بێترس له‌زۆر ش����وێن ن����اوی هه‌ندێك‬ ‫كه‌س����ی ش����یوعی ده‌بات ك����ه‌ كاری‬ ‫خراپیان كردووه‌و كوردیش����یان تێدایه‌‬ ‫له‌سه‌رئاستی سه‌ركردایه‌تی‪ ،‬له‌هه‌ندێك‬ ‫وێس����تگه‌ی كتێبه‌كه‌دا باس له‌كورده‌‬ ‫شیه‌عیه‌كان ده‌كات‪ ،‬هه‌روه‌ها سه‌یاب‬ ‫له‌م نووسینه‌یدا ده‌یه‌وێت پێمان بڵێت‬ ‫ش����یوعیه‌ت جگ����ه‌ له‌ئایدۆلۆژیایه‌كی‬ ‫كوێرانه‌و بینین‌و ته‌فس����یركردنی دونیا‬ ‫له‌ده‌القه‌یه‌ك����ه‌وه‌ هیچی دیكه‌نه‌بووه‌!و‬ ‫ئه‌وه‌ی به‌الیدا نه‌چوون حه‌قیقه‌ت بووه‌‪،‬‬ ‫هه‌مووكات وه‌اڵمێك����ی ئاماده‌كراویان‬ ‫هه‌بووه‌ بۆ ئه‌وانه‌ی له‌خۆیان نه‌چووه‌‬ ‫ئه‌وی����ش ئه‌وه‌ب����ووه‌ هه‌موو ش����تێكی‬ ‫ده‌ره‌وه‌ی خۆیان به‌ڕه‌جعی‌و كۆنه‌پارێزو‬ ‫ئیمپریالیزم‌و بۆرژوا تۆمه‌تباركردووه‌!‬ ‫‪3‬‬ ‫سه‌یاب دیوه‌كه‌ی تری شیوعیه‌تمان‬ ‫ب����ۆ ده‌گێڕێت����ه‌وه‌ وات����ه‌ پێچه‌وانه‌ی‬ ‫ئه‌ودیوه‌ی كه‌ ش����یوعیه‌تی پێناسراوه‌‬ ‫له‌سه‌ر ئاس����تی گوتارو دروشم به‌وه‌ی‬ ‫هه‌ڵگ����ری عه‌داله‌ت‌و خه‌م����ی كرێكارو‬ ‫هه‌ژارو كارك����ردن بۆنه‌مانی جیاوازی‬ ‫چینایه‌تی‌و دروستكردنی كۆمه‌ڵگایه‌كی‬ ‫یه‌كس����ان‌و خۆش����گوزه‌ران مۆدێرن‌و‬ ‫ئازادیخواز‪ ،‬به‌ڵكو س����ه‌یاب ڕێك ته‌واو‬ ‫شیوعیویه‌كانی عێراق پێچه‌وانه‌ی ئه‌و‬ ‫دروشمانه‌ پێناس����ه‌ ده‌كات! كتێبێكی‬ ‫دووبه‌رگ����ی به‌ناوبانگ هه‌ی����ه‌ به‌ناوی‬ ‫"كتێبی ڕه‌شی كۆمۆنیزم" كه‌ ژماره‌یه‌ك‬ ‫نووس����ه‌رو مێژوونووس نووس����یویانه‌‬ ‫له‌وانه‌ نیكۆالس ۆرپ‪ ،‬ستیفان كورتوا‪،‬‬ ‫ژان لوی����ی پنه‌‪ ،‬رم����ی كاوفر‪ ،‬كه‌ ئه‌و‬ ‫تاوان����ه‌ مه‌ترس����یدارانه‌ ده‌گێڕنه‌وه‌ كه‌‬ ‫له‌الیه‌ن ش����یوعی‌و كۆمۆنیسته‌كانه‌وه‌‬ ‫ڕوویان����داوه‌ به‌ن����اوی دروس����تكردنی‬ ‫كۆمه‌ڵگایه‌كی عه‌داله‌تخواز‌و یه‌كسان‌و‬ ‫ب����ێ چی����ن! هه‌م����وو ئایدۆلۆژیایه‌كی‬ ‫په‌ڕگیر جا ش����یوعی بێ����ت یان ئاینی‬ ‫بێت یاخ����ود نه‌ته‌وه‌یی جگه‌ له‌دۆزه‌خ‬ ‫چاوه‌ڕێ����ی هیچیت����ری لێناكرێ����ت‪،‬‬ ‫له‌ناوكوردیشدا هه‌رزوو له‌كاتی خۆیداو‬ ‫ئه‌وكات كه‌سێكی دیارو هزرڤانی وه‌ك‬ ‫مه‌س����عود محه‌م����ه‌د ده‌رك����ه‌وت وه‌ك‬ ‫كه‌س����ێكی تاقان����ه‌ كه‌ ڕه‌خن����ه‌ی له‌و‬ ‫ش����ێوازه‌ ئیش����كردن‌و كاروكرده‌وانه‌ی‬ ‫ش����یوعییه‌كان گرت‪ ،‬به‌اڵم به‌داخه‌وه‌‬ ‫به‌ناوی بۆرژواو ڕه‌جعی‌و كۆنه‌پارێزییه‌وه‌‬ ‫كه‌وته‌به‌رپه‌الماردان!‬

‫‪1‬‬ ‫به‌در ش����اكر س����ه‌یاب ئه‌م جاره‌یان‬ ‫له‌ڕێی ش����یعره‌وه‌ نا‪ ،‬به‌ڵكو جیاوازتر‬ ‫له‌ڕێ����ی گێڕان����ه‌وه‌ی ی����اده‌وه‌ری‌و‬ ‫ئه‌زموونی خۆی له‌ناو حیزبی شیوعی‬ ‫عێراقیدا كۆمه‌ڵێك ڕووداو‌و به‌سه‌رهات‬ ‫ده‌گێڕێت����ه‌وه‌ كه ‌وه‌كو ش����یعره‌كانی‬ ‫ده‌نگدان����ه‌وه‌ی خۆی هه‌ب����وەو ‌دواتر‬ ‫كۆمه‌ڵێك باس‌و خواسی به‌دوای خۆیدا‬ ‫هێن����ا‪ ،‬چونكه‌ س����ه‌یاب زاتی كردوه‌و‬ ‫بێسڵه‌مینه‌وه‌ تونیویه‌تی به‌شێكی گرنگ‬ ‫له‌نه‌وتراوه‌كانی حیزبی ش����یوعی بڵێت‬ ‫له‌هه‌ندێ����ك جێگادا ئه‌وه‌نده‌ ئاماده‌ییه‌‬ ‫هه‌موو ورده‌كارییه‌ك بگێڕێته‌وه‌ ده‌ڵێت‬ ‫ڕۆژنام����ه‌ی حوڕیه‌ ڕێگان����ادات ئه‌گینا‬ ‫شتی تریش له‌مه‌ زیاتر ده‌توانم بڵێم!‬ ‫كتێبی "من ش����یوعی بووم" بە‌عه‌رەبی‬ ‫"كنت ش����یوعیا" س����ه‌ره‌تا به‌شێوه‌ی‬ ‫وت����ارو بە‌چ����ل زنجیره‌ به‌در ش����اكر‬ ‫س����ه‌یاب له‌ڕۆژنامه‌ی حوڕیه‌ی عێراقی‬ ‫باڵوی كردۆته‌وه‌ س����اڵی ‪‌1959‬و ساڵی‬ ‫‪" 2007‬وەلید خالید ئەحمەد حەس����ن"‬ ‫ئه‌م وتاران����ه‌ی كۆكردۆته‌وه‌و له‌الیه‌ن‬ ‫"منش����ورات الجمل" له‌به‌غ����دا چاپ‌و‬ ‫باڵوبۆته‌وه‌‪ ،‬ئه‌مس����اڵ‌و ماوه‌یه‌ك پێش‬ ‫ئێس����تا له‌الی����ه‌ن "فه‌یس����ه‌ڵ خه‌لیل"‬ ‫‪4‬‬ ‫وه‌رگێڕدراوه‌ بۆس����ه‌ر زمانی كوردی‌و‬ ‫ماڵی وه‌فایی له‌هه‌ولێر بە‌قه‌باره‌ی ‪ 329‬ئایدۆلۆژیا مه‌ترس����یداره‌! مه‌به‌س����ت‬ ‫له‌ئایدیۆلۆژی����ا لێره‌دا ئه‌و پێناس����ه‌و‬ ‫الپه‌ڕه‌ چاپ‌و باڵوی كردۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫مانای����ه‌ ده‌گرێت����ه‌وه‌ ك����ه‌ ناهێڵێ����ت‬ ‫ئینس����ان شته‌كان وه‌ك خۆی ببینێت‌و‬ ‫‪2‬‬ ‫سه‌یاب ئه‌زموونی ئه‌و هه‌شت ساڵه‌ی له‌ڕوانگ����ه‌ی ته‌س����كبینی خۆی����ه‌وه‌‬ ‫ده‌گێڕێته‌وه‌ كه‌ له‌ناو حزبی ش����یوعیدا هه‌م����وو دیارده‌كان����ی ژیان ته‌فس����یر‬ ‫بوه‌‌و زیاتر دیدێك����ی ڕه‌خنه‌یی هه‌یه‌و ده‌كات‌و بۆ هه‌م����وو زه‌مان‌و مه‌كانێك‬ ‫مێژووی شیوعی ‌هت‌و كه‌سایه‌تییه‌كانی یه‌ك ش����ت ده‌ڵێت‌و ئ����ه‌وه‌ی له‌گه‌ڵیدا‬ ‫ده‌داته‌ به‌ر نه‌شته‌ری ڕه‌خنه‌و به‌شێكی ناگونجێ����ت گۆڕانكاریی����ه‌و ته‌نها یه‌ك‬ ‫زۆری نهێنی كه‌س����ایه‌تی‌و سه‌ركرده‌ی حه‌قیه‌ت ده‌بینێ����ت ئه‌ویش خۆیه‌تی‌و‬ ‫شیوعییه‌كان‌و ڕه‌فتاره‌كانیان‌و دیدیان ب����ه‌س‪ ،‬زۆرجار ئینس����انه‌كه‌ ده‌چێته‌‬ ‫ده‌خات����ه‌ڕوو‪ ،‬ته‌نان����ه‌ت هه‌ندێك جار حاڵه‌تێكی خۆكوش����تنی مه‌جازیه‌وه‌و‬ ‫له‌ش����یوعیه‌كان داوای لێده‌ك����ه‌ن ئه‌و پ����ێ بزانێت ی����ا نا وه‌ك����و ئامێرێكی‬ ‫نووسینانه‌ ڕاگرن‪ ،‬به‌اڵم وه‌ك كه‌سێكی لێدێت ئه‌و واقعه‌ی تێیدایه‌ وه‌ك خۆی‬ ‫داخ له‌دڵ گوێ ل����ه‌و داوایانه‌ ناگرێت‌و نایبینێت‪ ،‬له‌كوردس����تان كه‌م نه‌بوون‬ ‫وه‌ك بیه‌وێ����ت تۆڵ���� ‌ه له‌مێژووی خۆی ئه‌و شیوعییانه‌ی ئه‌وه‌نده‌ مه‌ترسیدار‬ ‫بكاته‌وه‌و ڕزگاریبێ����ت له‌و ڕابردووه‌ی كه‌وتبوونه‌ ژێر كاریگه‌ری ئایدۆلۆژیای‬ ‫به‌كۆڵیه‌ویه‌تی‌و ئ����ازاری ده‌دات بۆیه‌ ش����وعیه‌ته‌وه‌ باس ل����ه‌وه‌ ده‌كرێت كه‌‬ ‫به‌رده‌وام ده‌بێت له‌نووس����ین! سه‌یاب له‌یه‌كێتی س����ۆڤیه‌ت ب����اران ده‌باری‬ ‫وه‌ك كتێبه‌كه‌ش ناونراوه‌ ناونراوه‌"كتێبی هه‌ندێك له‌ش����یوعیه‌كانی كوردس����تان‬ ‫ڕه‌ش����ی ش����یوعیه‌ت" ب����اس ل����ه‌كارو چه‌تریان هه‌ڵده‌دا! سه‌یاب ده‌گێڕێته‌وه‌"‬ ‫هه‌ڵس‌و كه‌وته‌ خراپه‌كانی ش����یوعیه‌ت عه‌بدولله‌تی����ف ناس����ر موعته‌مه‌دێكی‬ ‫ده‌كات‌و ئه‌و نه‌هامه‌تیانه‌ ده‌گێڕێته‌وه‌ حزبی ش����یوعی عێراقی ب����ووه‌ داوای‬ ‫ك����ه‌ ش����یوعیه‌كان دروس����تیانكردوه‌! كردووه‌ به‌ن����اوی له‌تیفین����ۆف بانگی‬ ‫ده‌یه‌وێت بڵێت ش����یوعیه‌ت ئه‌و دیوه‌ بكه‌ن"! مه‌ترس����ی ئایدۆلۆژیا ئه‌وه‌یه‌‬ ‫عه‌داله‌تخوازو هیومانیزمه‌ بێ كێشه‌یه مرۆڤ له‌قاڵب ده‌دات جارێكیان سه‌یاب‬ ‫‌نییه‌ كه‌ گوێبیستی بوون‪ ،‬به‌ڵكو وه‌رن كتێبێكی باڵوده‌كاته‌وه‌ كه‌ وه‌رگێڕانی‬

‫سه‌یاب بێ په‌رد‌ه‬ ‫ئاماژه‌ بە‌به‌شێكی‬ ‫گرنگی ژیانی‬ ‫نهێنی شیوعیه‌كان‌و‬ ‫سكانداڵی‬ ‫قیادیه‌كان له‌ئاستی‬ ‫بااڵ باس ده‌كات‌و‬ ‫له‌ناویشیاندا قیادییه‌‬ ‫كوردییه‌كان‪ ،‬كه‌‬ ‫خه‌ریكی القه‌كردن‌و‬ ‫ئیستغاللكردنی‬ ‫ژنان‌و ئافره‌تان‬ ‫بون!‬ ‫چه‌ند قه‌سیده‌یه‌كی شاعیرانی بیانیه‌و‬ ‫له‌ئینگلیزیه‌وه‌ وه‌ریگێڕاوه‌ شاعیره‌كان‬ ‫له‌نه‌ت����ه‌وه‌ی جی����اوازو بیروب����اوه‌ڕی‬ ‫جیاوازب����وون‪ ،‬بۆنموون����ه‌ هه‌ندێكیان‬ ‫ش����یوعی بوون وه‌ك ن����ازم حیكمه‌ت‌و‬ ‫بابلۆنیرۆدا هه‌بووه‌ ڕاستڕه‌وبووه‌ وه‌كو‬ ‫ت‪.‬س‪ .‬ئیلیۆت‪ ،‬شیوعییوكان كێشه‌یان‬ ‫نه‌بووه‌ له‌وه‌رگێڕانی ش����یعری شاعیره‌‬ ‫شیوعیه‌كان به‌اڵم توڕه‌بوون له‌سه‌یاب‬ ‫به‌هۆی ئه‌وه‌ی شیعری شاعیره‌ غه‌یره‌‬ ‫ش����یوعییه‌كانی وه‌رگێڕدراوه‌‪ ،‬ته‌نانه‌ت‬ ‫ش����یوعییه‌كان پێیان هه‌زم نه‌كراوه‌و‬ ‫پێی����ان قبوڵ نه‌كراوه‌ ئه‌گ����ه‌ر ڕه‌خنه‌‬ ‫بگیرێت له‌ش����اعیرێكی شیوعی‌و پێیان‬ ‫وابووه‌ باش����ترین ش����اعیر ش����اعیره‌‬ ‫ش����یوعیوكان‌و له‌ده‌ره‌وه‌ی شیوعیه‌ت‬ ‫ش����اعیری باش نییه‌ ته‌نانه‌ت سه‌یاب‬ ‫ئه‌وكاته‌ی شیوعی بووه‌و ئه‌ندامی حیزب‬

‫ب����ووه‌ ناچاربووه‌ وه‌كوو پابه‌ندبونێكی‬ ‫حیزبی بە‌خراپترین ش����اعیری شیوعی‬ ‫كه‌ سه‌یاب ش����یعره‌كانیانی پێ شیعر‬ ‫نه‌ب����ووه‌ بڵ����ێ باش����ترین ش����اعیری‬ ‫دونی����ان! س����ه‌یاب له‌هه‌ندێك جێگادا‬ ‫ئه‌وه‌نده‌ ناشرینییه‌كانی حزبی بینیوه‌و‬ ‫ئازاریانداوه‌ ده‌كه‌وێته‌ په‌رچه‌كردارێكی‬ ‫تونده‌وه‌ وای لێدێ به‌شیعرو شاعیرانی‬ ‫به‌ناوبانگ����ی وه‌ك بابلۆنی����رۆداو نازم‬ ‫حیكم����ه‌ت بڵێ����ت بێ مان����او پڕوپوچ‬ ‫به‌ش����یعرو ش����اعیریان دانانێ����ت كه‌‬ ‫به‌بۆچوون����ی ئێم����ه‌ ئه‌م����ه‌ زیات����ر‬ ‫په‌رچه‌كرداره‌ تاوه‌كو له‌حه‌قیه‌قه‌ته‌وه‌‬ ‫نزیك بێت‪ .‬ش����یوعیه‌كان به‌مشێوه‌یه‌‬ ‫ئه‌ندامه‌كان‌و خه‌ڵكی����ان له‌قاڵب داوه‌‬ ‫ده‌بوایه‌ ته‌نه����ا ئه‌وانه‌ بخوێنرایه‌ته‌وه‌و‬ ‫ئام����ۆژگاری خه‌ڵكیانده‌ك����رد ته‌نه����ا‬ ‫چیرۆكی چیرۆك نووس����ه‌ شیوعیوكان‬

‫‪6‬‬ ‫یه‌كێك ل����ه‌و وش����انه‌ی هه‌میش���� ‌ه‬ ‫ش����یوعی‌و چه‌په‌كان له‌س����ه‌ر زاریان‬ ‫ب����ووه‌و دوباره‌یان كردۆته‌وه‌ وش����ه‌ی‬ ‫ئیمپریالی����زم‌و بۆرژوای����ه‌‪ ،‬هه‌رپرۆژه‌و‬ ‫بیرێكیان به‌دڵ نه‌بوبێ����ت هه‌رچه‌نده‌‬ ‫گرنگ‌و باشیش بووبێت‪ ،‬به‌اڵم به‌هۆی‬ ‫ئ����ه‌وه‌ی ل����ه‌ده‌ره‌وه‌ی چوارچێ����وه‌و‬ ‫بیروب����اوه‌ڕی ئه‌وان بووه‌ ڕاس����ته‌وخۆ‬ ‫وه‌ك تۆمه‌تێك وتویانه‌ته‌ به‌رانبه‌ره‌كه‌ی‬ ‫خۆیان ئه‌مه‌ ده‌ستی ئیمپریالیزمه‌ كه‌‬ ‫زیات����ر مه‌به‌ستیش����یان له‌ئیمپریالیزم‬ ‫بریتانی����او ئه‌مریكاب����ووه‌ بۆیه‌ پێیان‬ ‫وابووه‌ ده‌بێت هه‌مووشتێك له‌تاقیگه‌ی‬ ‫بیروب����اوه‌ڕی ئه‌وانه‌وه‌ده‌رچێت ئه‌گینا‬ ‫مه‌قب����ول‌و ڕێگه‌پێدراونییه‌! س����ه‌یاب‬ ‫ئه‌گه‌ر بۆچوونێك����ی جیاوازی هه‌بوایه‌‬ ‫یه‌كس����ه‌ر پێ����ان وتوه‌ تۆ ب����ۆرژوای!‬ ‫س����ه‌یاب له‌ش����وێنێكدا ئام����اژه‌ به‌م‬ ‫داخراوی����ه‌ی ش����یوعیه‌كان ده‌كات‬ ‫له‌ڕێگه‌ی هێنانه‌وه‌ی چه‌ند نمونه‌یه‌كی‬ ‫جیاوازه‌وه‌و ده‌نووسێت" شیوعیه‌كانی‬ ‫عێراق ئه‌رزوئاس����مان به‌یه‌ك داده‌ن‪،‬‬ ‫ئه‌گ����ه‌ر ش����اره‌زایه‌كی به‌ریتانی یان‬ ‫ئه‌مریكی ب����ۆ دروس����تكردنی په‌نیرو‬ ‫قه‌اڵچۆكردنی جورج بێته‌ واڵته‌كه‌مان‪،‬‬ ‫پێیان وایه‌ ئه‌و نێردراوی ئیمپریالیزم‌و‬ ‫سیخوڕه‌‪ ،‬هاتنیشی بۆ واڵتی ئێمه‌ بۆ‬ ‫كه‌مكردنه‌وه‌ی سه‌روه‌ری ئێمه‌یه‌"‪ .‬وه‌ك‬ ‫سه‌یاب ده‌گێڕێته‌وه‌ ته‌نانه‌ت جارێكیان‬ ‫بازرگانه‌كان����ی عێ����راق ویس����تویانه‌و‬ ‫داوایانك����ردووه‌ له‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت����ی‬ ‫گش����تی بازرگانی بۆ ئ����ه‌وه‌ی كوتاڵی‬ ‫په‌م����ۆی یابان����ی هاورده‌بكه‌ن چونكه‌‬ ‫هه‌رزانه‌‪ ،‬كه‌چی یه‌كێك له‌شیوعیه‌كان‬ ‫كه‌ ده‌سه‌اڵتی هه‌بووه‌ وتویه‌تی نابێت‌و‬ ‫ڕێگه‌ی ن����ه‌داوه‌ چونكه‌ یابان واڵتێكی‬ ‫ڕه‌جعی‌و ئیس����تعمارییه‌‪ ،‬به‌اڵم ڕێگه‌ی‬ ‫داوه‌و پێ����ی ئاس����ایی ب����ووه‌‌و داوای‬ ‫كردووه‌ له‌چین هاوه‌رده‌بكرێت چونكه‌‬ ‫واڵتێكی شیوعیه‌‪ ،‬له‌كاتێكدا نرخه‌كه‌ی‬ ‫یابان زۆر له‌چی����ن هه‌رزانتربووه‌ وه‌ك‬ ‫بازرگان����ه‌كان ئام����اژه‌ی پێ����ده‌كان‪،‬‬ ‫دواتر ناچار بازرگان����ه‌كان له‌چینه‌وه‌‬ ‫ه����اورده‌ی ده‌كه‌ن ك����ه‌ دواتر كوتاڵی‬ ‫په‌مۆك����ه‌ له‌چینه‌وه‌ ده‌گات����ه‌ عێراق‌و‬ ‫كارتۆنه‌كانه‌كان ده‌كه‌نه‌وه‌ سه‌یرده‌كه‌ن‌و‬ ‫به‌در شاكر سه‌یاب‬ ‫بینیان له‌س����ه‌ری نووسراوه‌ مه‌ید ئین‬ ‫چاپان‪ ،‬وات����ه‌ چین خ����ۆی له‌یابانی‬ ‫بخوێنن����ه‌وه‌ وه‌ ش����یعیری ش����اعیر‌ه كڕیوه‌!‬ ‫ش����یوعییه‌كان‌و گۆڤ����ارو ڕۆژنام����ه‌‬ ‫‪7‬‬ ‫شیوعییه‌كان له‌ده‌ره‌وه‌ی ئایدۆلۆژیای‬ ‫ش����یوعیه‌ت خوێندنه‌وه‌نییه‌! ڕۆژێكیان وه‌ك له‌سه‌ره‌وه‌ش ئاماژه‌مان پێكرد‬ ‫سه‌یاب له‌كوێت چیرۆكێكی نووسه‌ری ده‌نگدان����ه‌وه‌ی كتێبی "من ش����یوعی‬ ‫گ����ه‌وره‌ی ئینگلیز لۆران����س ده‌كڕێت ب����ووم" به‌ش����ێكی گرنگی ب����ۆ ئه‌وه‌‬ ‫هاوڕێیانی ش����یوعی كاتێ����ك ده‌یبینن ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ خ����ۆی له‌هه‌ندێك باس‌و‬ ‫خوێندن����ه‌وه‌ی ئ����ه‌و چیرۆك����ه‌ی لێ گێڕانه‌وه‌ی نهێن����ی داوه‌ كه‌ له‌وانه‌یه‌‬ ‫قه‌ده‌غه‌ده‌ك ‌هن‌و ده‌س����تی به‌س����ه‌ردا ك����ه‌م له‌كتێ����ب‌و یاداشتنووس����ه‌كانی‬ ‫ده‌گ����رن‪ ،‬چونك����ه‌ لۆرانس ش����یوعی ت����ر بتوانن بیڵێن‪ ،‬به‌اڵم س����ه‌یاب بێ‬ ‫نه‌بووه‌! ئه‌و ڕادیۆیه‌ی گوێیان لێگرتووه‌ په‌رده‌ ئاماژه‌ بە‌به‌شێكی گرنگی ژیانی‬ ‫هه‌میشه‌ له‌سه‌ر ئێزگه‌ی مۆسكۆبووه‌! نهێنی ش����یوعیه‌كان ده‌كات‌و نه‌وه‌ك‬ ‫ته‌نها له‌ئه‌ندامانی ئاسایی خواره‌وه‌ی‬ ‫ش����یوعیه‌كان‪ ،‬به‌ڵك����و س����كانداڵی‬ ‫‪5‬‬ ‫سه‌یاب له‌زۆر شوێنی كتێبه‌كه‌یدا باس قیادیه‌كان له‌ئاستی بااڵ باس ده‌كات‌و‬ ‫له‌وه‌ ده‌كات شیوعییه‌كانی عێراق زۆر له‌ناویشیاندا قیادییه‌ كوردییه‌كان‪ ،‬كه‌‬ ‫وابه‌سته‌ی حزبە‌شیوعیه‌كانی ده‌ره‌وه‌ی خه‌ریكی القه‌كردن‌و ئیس����تغاللكردنی‬ ‫خۆی����ان ب����وون‌و س����ه‌ربه‌خۆنه‌بوون‌و ژنان‌و ئافره‌تان بوون!‬

‫خوێندن‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫‪17‬‬

‫مامۆستایه‌ك ‌ی ناڕازیی‌‪ :‬ڕێكخراو ‌ی یه‌كێت ‌ی مامۆستایان شه‌رعیه‌ت ‌ی نه‌ماوه‌‬

‫‪ ٥٦‬ساڵ به‌سه‌ر دامه‌زراندنی‌ یه‌كێتی‌ مامۆستایان تێدەپەڕێت‬ ‫ئا‪ :‬سرو‌ه جه‌مال‬

‫ڕۆژی‌‪2018-5-15‬په‌نجاو شه‌ش ساڵ‬ ‫تێپه‌ڕی‌ به‌سه‌ر یادی‌ دامه‌زراندنی‌ یه‌كێت ‌ی‬ ‫مامۆستایانی‌ كوردستان‪ ،‬مامۆستایان‬ ‫جه‌خت له‌حیزبیبونی‌ ڕێكخراوه‌ك ‌ه‬ ‫ده‌كه‌نه‌وه‌‪ ،‬سه‌رۆكی‌ ڕێكخراوه‌كه‌ش‬ ‫ده‌ڵێت "زۆربه‌ی‌ ئه‌ندامه‌كانی‌ ڕێكخراوه‌ك ‌ه‬ ‫پاشخانی‌ حزبییان هه‌یه‌‪ ،‬به‌اڵم پابه‌ند بون‬ ‫به‌به‌رنامه‌ی‌ یه‌كێتی‌ مامۆستایانه‌وه‌"‪.‬‬ ‫پیش���ه‌ی ‌ی بونی‌ ڕێكخراوه‌كانی‌ كوردستان‬ ‫هه‌میش���ه‌ جێگ���ه‌ی‌ پرس���یاره‌‪ ،‬له‌هه‌رێم ‌ی‬ ‫كوردس���تان ته‌نها یه‌ك ڕێكخ���راوی‌ فه‌رم ‌ی‬ ‫مامۆس���تایان هه‌ی���ه‌ ئه‌وی���ش یه‌كێت��� ‌ی‬ ‫مامۆس���تایانی‌ كوردس���تانه‌‪ ،‬ئاكۆ جه‌مال‬ ‫له‌وباره‌یه‌وه‌ به‌ئاوێنه‌ی‌ ڕاگه‌یاند "به‌داخه‌و‌ه‬ ‫ئه‌م ڕێكخراوه‌ هێن���ده‌ ‌ی وه‌ك ڕێكخراوێك ‌ی‬ ‫حزب���ی‌ ده‌ركه‌وتوه‌ ن���ه‌ی‌ توانی���و‌ه ببێت ‌ه‬ ‫ڕێكخراوێكی‌ پیش���ه‌یی‌و جێگه‌ی‌ متمانه‌ ‌ی‬ ‫مامۆستایان‪ ،‬چونكه‌ به‌درێژایی‌ مێژوی‌ ئه‌م‬ ‫ڕێكخراوه‌ بۆ یه‌كجاریش نه‌بوه‌ له‌سه‌ر توێژ ‌ی‬ ‫مامۆستایان خۆی‌ توشی‌ به‌ریه‌كه‌وتن بكات‬ ‫له‌گه‌ڵ حزبه‌كان‪ ،‬بۆی ‌ه به‌م شێوه‌ ‌ی ئێستا ‌ی‬ ‫ناتوانێ���ت ببێت���ه‌ ڕێكخراوێكی‌ پیش���ه‌یی‌و‬ ‫س���ه‌ربه‌خۆ كه‌ته‌نها به‌رگریكاربێت له‌توێژ ‌ی‬ ‫مامۆستایانو مافه‌كانیان"‪.‬‬ ‫ئاكۆ جه‌مال‪ ،‬له‌ده‌س���ته‌ی‌ مامۆستایان ‌ی‬ ‫ناڕازیی‌ جه‌خت له‌حزبیبون���ی‌ ڕێكخراوه‌ك ‌ه‬ ‫ده‌كاته‌وه‌"ئه‌م ڕێكخراوه‌ ن���ه‌ك نه‌یتوانیو‌ه‬ ‫ده‌نگ���و ناڕه‌زایی‌ مامۆس���تایان بگه‌یه‌نێت‪،‬‬ ‫به‌ڵك���و بۆته‌ ڕێگ���ر له‌به‌رده‌م گه‌ش���تن ‌ی‬ ‫ده‌نگی‌ مامۆس���تایان‪ ،‬س���اڵی‌ پار كاتێك‬ ‫وه‌فدێك��� ‌ی ح���ه‌وت كه‌س��� ‌ی له‌ئه‌نجومه‌ن ‌ی‬ ‫مامۆس���تایانی‌ ناڕازی‌ س���ه‌ردانی‌ سه‌رۆك ‌ی‬ ‫حكومه‌ت���و جێگره‌كه‌یم���ان ك���رد پێی���ان‬ ‫ڕاگه‌یاندی���ن ڕێگ���ری‌ زۆر ك���راوه‌ ل���ه‌وه‌ ‌ی‬ ‫كه‌حكومه‌ت نه‌بینن‪ ،‬به‌داخه‌وه‌ یه‌كێك له‌و‬ ‫الیه‌نانه‌ به‌ناو تاق���ه‌ ڕێكخراوه‌كه‌ی‌ یه‌كێت ‌ی‬

‫دروستكردنی‌ ده‌سته‌و كۆمیته‌و كۆمیسیۆنو‬ ‫مامۆس���تایان بو‪ ،‬س���ه‌رانی‌ ئه‌م ڕێكخراو‌ه عه‌ب���دواڵ عوم���ه‌ر ك���ه‌ ئێس���تا ئه‌ندام ‌ی‬ ‫گروپی‌ فشارو هه‌رشتێك ‌ی تر بۆ داواكردن ‌ی‬ ‫هێنده‌ی‌ به‌رگر ‌ی له‌ده‌س���ه‌اڵتو حزبه‌كانیان ڕێكخ���راو ‌ی یه‌كێت���ی‌ مامۆس���تایان نی��� ‌ه‬ ‫مافه‌كانم���ان به‌خراپی‌ نابین���م به‌مه‌رجێك‬ ‫ده‌كه‌ن نیو هێنده‌ به‌رگرییان له‌مامۆستایانو به‌ئاوێن���ه‌ی‌ ڕاگه‌یان���د "پێش���تر ئه‌ندام ‌ی‬ ‫ئامانجی‌ حزبی‌و كه‌س���ی‌ له‌پشته‌و‌ه نه‌بێتو‬ ‫مافه‌كانیان بكردایه‌ ئێس���تا مامۆس���تایانو ئ���ه‌م ڕێكخراوه‌یه‌ بوم‪ ،‬ب���ه‌اڵم نه‌یان توان ‌ی‬ ‫پۆستو پله‌ ‌ی تیانه‌بێتو كاتی‌ بێت به‌گوێره‌ ‌ی‬ ‫په‌روه‌رده‌ش له‌دۆخێكی‌ باشتردا بون‪ ،‬له‌ناو نوێنه‌رایه‌ت���ی‌ مامۆس���تایان بك���ه‌ن‪ ،‬بۆی ‌ه‬ ‫جۆری‌ ناڕه‌زایه‌تیه‌كان دروست بێتو له‌گه‌ڵ‬ ‫مامۆستایاندا قسه‌یه‌ك ‌ی باو هه‌یه‌ ك ‌ه ده‌ڵێن ئه‌ندامێتی‌ خۆم ن���و ‌ێ نه‌كرده‌وه‌‪ ،‬له‌ماوه‌ ‌ی‬ ‫كۆتای���ی‌ هاتنی‌ ناڕه‌زایه‌تی���ه‌كان ئه‌وانیش‬ ‫ئ���ه‌م ڕێكخراوه‌ بۆته‌ پارێزه‌ری‌ ده‌س���ه‌اڵت ئه‌و س���ێ‌ س���اڵه‌ ‌ی ك ‌ه پێ ‌ی ئه‌ڵێن سااڵن ‌ی‬ ‫كۆتایی‌ به‌كاره‌كانیان بهێنن"‪.‬‬ ‫ن���ه‌ك مامۆس���تایان‪ ،‬به‌ڕاس���ت ‌ی یه‌كێ���ك قه‌یرانی‌ دارایی‌ ده‌س���كه‌وتی‌ ئه‌م ڕێكخراو‌ه‬ ‫عه‌بدولواحید محه‌مه‌د‪ ،‬سه‌رۆكی‌ یه‌كێت ‌ی‬ ‫له‌گرفته‌ گه‌وره‌كانی‌ مامۆستایان بونی‌ ئه‌م چیب���وه‌ بۆ مامۆس���تا‪ ،‬توان��� ‌ی حكومه‌ت‬ ‫مامۆس���تایانی‌ كوردس���تان له‌باره‌ ‌ی ئه‌دا ‌ی‬ ‫ڕێكخراوه‌ی دروستكراو ‌ی ده‌ستی‌ حزبه‌كان ‌ه ناچارب���كات به‌دابینكردن���ی‌ مافه‌كانمان؟‬ ‫كاری‌ ڕێكخراوه‌ك���ه‌ به‌ئاوێن���ه‌ی‌ ڕاگه‌یان���د‬ ‫به‌تایب���ه‌ت یه‌كێت���ی‌و پارتی‌ ك���ه‌ هه‌رچ ‌ی النی‌ ك���ه‌م جورئه‌ت ‌ی ئه‌وه‌ش��� ‌ی نه‌بو بێت ‌ه‬ ‫"هه‌م���و ڕێكخراوێك دو ه���ۆكار كاریگه‌ری‌‬ ‫خه‌ڵكان���ی‌ حزبیی���ە خزاندویانه‌ت ‌ه ناو ئه‌م پ���اڵ خۆپیش���انده‌رانو ناڕه‌زایه‌تیه‌كان��� ‌ی‬ ‫له‌س���ه‌ر ‌ی هه‌یه‌‪ ،‬یه‌كه‌م‪ ،‬خود ‌ی كه‌ تاچه‌ند‬ ‫ڕێكخراو‌ه ك ‌ه جگه‌له‌مشه‌خۆری‌و بار به‌سه‌ر مامۆستایان"‪.‬‬ ‫ئه‌و ڕێكخراوه‌ ده‌ستوبرد‌ه له‌به‌ده‌ست هێنان ‌ی‬ ‫ئه‌م ڕێكخ���راوه‌و گیرفانی‌ مامۆس���تایانه‌و‌ه عه‌ب���دواڵ عوم���ه‌ر باوه‌ڕی‌ وای��� ‌ه یه‌كێت ‌ی‬ ‫ئامانجه‌كانی‪ ،‬دووه‌م ه���ۆكار ‌ی ده‌وروبه‌ر‪،‬‬ ‫نه‌یان توانیوه‌ بچوكترین خزمه‌ت به‌م توێژ‌ه مامۆس���تایان هاوش���ێوه‌ی‌ حكومه‌ت��� ‌ی‬ ‫هه‌ندێ‌ جار ڕێكخراوه‌ك���ه‌ ئاماده‌یی‌ تێدای ‌ه‬ ‫بنكه‌فراوانه‌‪ ،‬ده‌ڵێ���ت "هێنده‌ ‌ی له‌به‌رگێك ‌ی‬ ‫گرنگه‌ی‌ كۆمه‌ڵگا بكه‌ن"‪.‬‬ ‫بۆئه‌وه‌ی‌ كاره‌كانی‌ باش به‌ڕێوه‌ببات‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫س���ه‌ره‌ڕای ‌ی نیگه‌رانیه‌كانی‌ ئاكۆ جه‌مال حزبیدا ده‌ركه‌وتوه‌ هێند‌ه وه‌ك ڕێكخراوێك ‌ی‬ ‫ده‌وروبه‌ره‌ك���ه‌ی‌ واده‌كات كه‌كه‌مته‌رخه‌م ‌ی‬ ‫جه‌خت له‌فشاری‌ مامۆستایان ده‌كاته‌وه‌ بۆ پیش���ه‌یی‌ ده‌رنه‌كه‌وتوه‌‪ ،‬هێنده‌ی‌ له‌خه‌م ‌ی‬ ‫ب���كات له‌كاره‌كه‌یدا‪ ،‬یه‌كێتی‌ مامۆس���تایان‬ ‫به‌ستنی‌ كۆنگره‌ی‌ ڕێكخراوه‌كه‌ "له‌ساڵیاد ‌ی پاراس���تنی‌ به‌رژه‌وه‌ند ‌ی حزبی‌دا بوه‌ هێند‌ه‬ ‫له‌ڕاب���ردودا توانیویه‌تی‌ كار ‌ی خۆ ‌ی بكاتو‬ ‫ئ���ه‌م ڕێكخ���راوه‌ حزبی���ه‌دا داوكاری���ن له‌ب���ه‌ره‌ی‌ مامۆس���تادا نه‌ب���وه‌‪ ،‬هێنده‌ ‌ی‬ ‫خه‌باتی‌ درێژه‌ پێب���دات‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه هه‌مو‬ ‫له‌مامۆستایانی‌ س���ه‌ربه‌رز ده‌نگی‌ ناڕه‌زای ‌ی له‌خه‌می‌ كۆكردنه‌وه‌ ‌ی ئابونه‌ له‌مامۆستایانو‬ ‫ئ���ه‌و ئامانجان���ه‌ی‌ ك ‌ه هه‌یبو‌ه به‌ده‌س���ت ‌ی‬ ‫له‌دژی‌ سه‌رانی‌ ئه‌م ڕێكخراوه‌ به‌رزبكه‌نه‌و‌ه ده‌سكه‌وتنی‌ پله‌ی‌ كه‌س ‌ی بو‌ه بۆ ده‌سته‌ ‌ی‬ ‫نه‌هێن���او‌ه هه‌ندێ‌ جار لێره‌و له‌و ‌ێ ڕێگریت‬ ‫داوا ‌ی ئه‌نجامدان���ی‌ كۆنگره‌ی���ان لێبكه‌ن‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ران���و س���ه‌رۆكی‌ ڕێكخراوه‌ك���ه‌‬ ‫بۆ دروس���ت ئه‌بێت كه‌نه‌توانیت به‌باش��� ‌ی‬ ‫چونكه‌ ماوه‌ی‌ دوس���اڵه‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك هێن���د‌ه وه‌ك داكۆكیكارێكی‌ مامۆس���تایان‬ ‫كاره‌كان ‌ی خۆت ئه‌نجام بده‌یت‪ ،‬سروش���ت ‌ی‬ ‫الی‌ مامۆس���تایان ش���ه‌رعیه‌تیان نه‌ماوه‌و ده‌رنه‌كه‌وتون‪ ،‬ئه‌م ڕێكخراوه‌ش هاوشێوه‌ ‌ی‬ ‫هیچ پاساوێكیش نه‌ماوه‌ بۆ ئه‌نجام نه‌دان ‌ی حكومه‌ت ‌ه بنكه‌ فراوانه‌كه‌ له‌س���ه‌ر بنچینه‌ ‌ی چه‌ند س���اڵ له‌شه‌قام بون به‌گه‌رماو سه‌رما هه‌مو ڕێكخراوێكیش به‌وشێوه‌یه‌یه‌ ناتوانێت‬ ‫پش���كی‌ حزبی‌ دامه‌زراوه‌‪،‬بۆیه‌ كاتێك حزب ئایا ئه‌م ڕێكخراو‌ه چی‌ كرد بۆ سه‌ندنه‌وه‌ ‌ی هه‌مو ئامانجه‌كانت له‌ماوه‌یه‌ك ‌ی دیاریكراودا‬ ‫كۆنگره‌و نوێكردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و ڕێكخراوه‌یه‌"‪.‬‬ ‫جگه‌له‌یه‌كێت���ی‌ مامۆس���تایان هی���چ ویس���تبێتی‌ وه‌ك مقاش���ی‌ خ���ۆی‌ به‌كار ‌ی مافه‌كانم���ان‪ ،‬بابه‌ته‌ك ‌ه ڕونه‌ ئه‌م ڕێكخراو‌ه به‌ده‌ست بهێنێت‪ ،‬ده‌بێت پشو درێژبیت"‪.‬‬ ‫ڕێكخراوێك ‌ی تری‌ مامۆس���تایان ڕێگه‌پێدراو هێن���اوه‌ مامۆس���تای‌ مافخوراویش به‌هۆ ‌ی هه‌رگی���ز نه‌یتوانی���وه‌ نوێنه‌رایه‌تی‌ توێژی له‌به‌رامبه‌ر وته‌كانی‌ ئه‌و مامۆستایانه‌ ك ‌ه‬ ‫نیه‌‪ ،‬ئاكۆ جه‌مال ده‌ڵێ���ت "هه‌وڵدراوه‌ ك ‌ه ملمالنێ��� ‌ی حزبە‌به‌ش���داربوه‌كان ‌ی ناو ئه‌م مامۆس���تایان ب���كات‪ ،‬هه‌رچه‌ند‌ه كه‌س���ی‌ جه‌خت له‌حزبیبونی‌ ڕێكخراوه‌كه‌ ده‌كه‌نه‌وه‌‪،‬‬ ‫ڕێكخراوی‌ ت���ر هه‌بێت‪ ،‬گرفته‌ك���ه‌ ئه‌وه‌ی ‌ه مه‌نزومه‌ی���ه‌ به‌ت���ه‌واوی‌ فه‌رامۆش���كراو‌ه دڵس���ۆز ‌ی تیایه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌م���ه‌ په‌رێز ‌ی ئه‌م س���ه‌رۆك ‌ی یه‌كێت���ی‌ مامۆس���تایان ده‌ڵێت‬ ‫"له‌واڵت ‌ی ئێمه‌دا بنه‌مایه‌ك دروس���ت بو‌ه بۆ‬ ‫به‌پێی‌ یاس���ایه‌ك كه‌له‌په‌رله‌م���ان ده‌رچو‌ه به‌جۆرێك هێنده‌ له‌ن���او ڕێكخراوه‌ك ‌ه هه‌وڵ ڕێكخراوه‌ پاك ناكاته‌وه‌"‪.‬‬ ‫ڕێگ���ه‌ به‌ڕێكخراوی‌ ت���ر نادرێ���ت به‌ناوی‌ بۆ شكاندنی‌ ئیراده‌ی‌ حزب ‌ی به‌رامبه‌ر دراو‌ه عه‌بدواڵ عوم���ه‌ر هه‌رچه‌ن���ده‌ له‌یه‌كێت ‌ی كاركردن ئه‌ویش ته‌وافقییه‌ له‌س���ه‌ر ئاست ‌ی‬ ‫مامۆستایانه‌وه‌ كاربكات‪ ،‬بۆی ‌ه داوا له‌هه‌مو هێند‌ه خه‌مو مافی‌ مامۆستا له‌ئه‌وله‌ویه‌ت ‌ی مامۆس���تایان نائومێدب���وه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم بون ‌ی سیاس��� ‌ی ته‌نانه‌ت له‌عێراق���و ده‌وروبه‌ریش‬ ‫وایه‌‪ ،‬له‌به‌رئ���ه‌و‌ه هه‌م���و ڕێكخراوه‌كانیش‬ ‫دڵس���ۆزان له‌په‌رله‌مانی‌ كوردستان ده‌كه‌ین ئه‌م ڕێكخراو‌ه نه‌ب���ووه‌‪ ،‬یه‌ك نمونه‌ی‌ ڕونو ڕێكخراوی‌ تریش به‌زیاده‌ ئه‌زانێت‪ .‬‬ ‫هه‌رچ ‌ی زوو‌ه ئه‌و یاس���ای ‌ه هه‌مواربكه‌نه‌و‌ه دیارمان له‌به‌رچاودای ‌ه ئه‌ویش س���وكایه‌ت ‌ی "تا سیسته‌م‌و تێڕوانینی‌ حكومداریه‌تی‌ بۆ مه‌حكومن به‌و واقیعه‌‪ ،‬به‌اڵم ئه‌وه‌ی‌ گرنگه‌و‬ ‫به‌جۆرێ���ك ڕێگه‌بدرێ���ت كه‌ڕێكخ���راو ‌ی پێكردن���و ش���ه‌ق ت���ێ‌ هه‌ڵدان���و گرتن���و كۆمه‌ڵگا نه‌گۆڕێت درو س���تكردنی‌ ه���ه‌ر مرۆڤ داكۆكی‌ لێبكات زۆربه‌ی‌ ئه‌ندامه‌كان ‌ی‬ ‫تردروست بكرێت له‌كاتێكدا ئه‌م ڕێكخراوه‌ ‌ی زامداركردنی‌ مامۆستایان له‌هه‌ولێرو دهۆك ‌ه ڕێكخراوێكی‌ تر زیاده‌یه‌‪ ،‬چونكه‌ له‌كۆتایدا ڕێكخراوه‌ك���ه‌ ڕاس���ته‌ حزبینو پاش���خان ‌ی‬ ‫ئایا ئه‌م ڕێكخراوه‌یه‌ چیكرد‪ ،‬مامۆس���تایان ح���زب خ���ۆی‌ ئه‌كات���ه‌ موڵك���ی‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم حزبیی���ان هه‌یه‌‪ ،‬ب���ه‌اڵم ئه‌وه‌نده‌ش پابه‌ند‬ ‫ئێستا له‌لێوار ‌ی مه‌رگدایه‌"‪.‬‬

‫تا سیست ‌هم‌و‬ ‫تێڕوانینی‌‬ ‫حكومداریه‌تی‌ بۆ‬ ‫كۆمه‌ڵگا نه‌گۆڕێت‬ ‫درو ستكردنی‌‬ ‫هه‌ر ڕێكخراوێكی‌‬ ‫تر زیاده‌یه‌‪ ،‬چونكه‌‬ ‫له‌كۆتایدا حزب‬ ‫خۆی‌ ئه‌كاته‌‬ ‫موڵكی‬

‫نه‌بون به‌كار ‌ی حزبیانه‌و‌ه ئه‌وه‌نده‌ی‌ پابه‌ند‬ ‫بون به‌به‌رنامه‌ ‌ی یه‌كێتی‌ مامۆس���تایانه‌وه‌‪،‬‬ ‫له‌گ���ه‌ڵ ئ���ه‌وه‌دام كه‌ ڕێكخراو س���ه‌ربه‌خۆ‬ ‫بێت‪ ،‬به‌اڵم حزبایه‌ت��� ‌ی عه‌یب نی ‌ه له‌دنیادا‬ ‫هه‌م���و ڕێكخراوه‌كان والئیان به‌ش���ێوه‌یه‌ك‬ ‫له‌ش���ێوه‌كان بۆ حزبێك هه‌ی���ه‌‪ ،‬بۆئێمه‌ش‬ ‫ئه‌و‌ه په‌رته‌وازه‌یی‌ دروس���ت نه‌كردو‌ه هه‌تا‬ ‫له‌هه‌مو كۆبون���ه‌وه‌و به‌یاننامه‌كانیش هه‌مو‬ ‫یه‌ك وتاربوین له‌كۆبون���ه‌و‌ه فه‌رمیه‌كانیش‬ ‫به‌رامبه‌ر ڕوداوه‌كان مه‌حزه‌ری‌ كۆبونه‌وه‌كان‬ ‫ئه‌وه‌ ده‌سه‌لمێنێت یه‌ك كه‌س ڕای‌ جیاواز ‌ی‬ ‫نه‌بوه‌‪ ،‬به‌اڵم هه‌ندێ‌ جار براده‌رێك ك ‌ه چۆت ‌ه‬ ‫سه‌ر شاشه‌ی‌ تیڤی‌ قسه‌ ‌ی تایبه‌تی‌ كردو‌ه‬ ‫بۆیه‌ ئه‌و تێڕوانینه‌ دروس���ت بوه‌‪ ،‬زۆرجار‬ ‫ئاگاداریش���مان كردونه‌ت���ه‌وه‌ ناونیش���ان ‌ی‬ ‫یه‌كێتی‌ مامۆستایان به‌كا‌ر نه‌هێنن"‪.‬‬ ‫دوایه‌می���ن ج���ار ل���ه‌‪2011/10/7-4‬‬ ‫دوانزده‌یه‌می���ن كۆنگ���ره‌ ‌ی یه‌كێت��� ‌ی‬ ‫مامۆس���تایان به‌س���تراوه‌‪ ،‬خولی‌ دووه‌م ‌ی‬ ‫كۆنگ���ره‌ش ل���ه‌‪2013 /10/26‬به‌س���تراوه‌‪،‬‬ ‫پێنج س���اڵ تێپه‌ڕی���وه‌و ڕێكخراوه‌ك ‌ه هیچ‬ ‫كۆنگره‌یه‌ك���ی‌ نه‌به‌س���توه‌ بۆی��� ‌ه زۆرێك‬ ‫له‌مامۆس���تایان ده‌ڵێن شه‌رعیه‌تی‌ نه‌ماوه‌‪،‬‬ ‫س���ه‌رۆكی‌ ڕێكخراوه‌كه‌ش ده‌ڵێت "پێویست‬ ‫بو ئێستا كۆنگر‌ه ببه‌س���تین‪ ،‬پرسیارێك ‌ی‬ ‫گرنگ���ه‌ ك ‌ه بۆچ���ی‌ تائێس���تا كۆنگره‌مان‬ ‫نه‌به‌س���توه‌ ئه‌و‌ه پرسیاری‌ ئێمه‌شه‌و هه‌مو‬ ‫به‌ته‌نگ ئه‌وه‌وه‌ین كۆنگره‌ببه‌سترێت‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫كۆمه‌ڵێك ڕوداو هاته‌ پێشه‌و‌ه له‌وانه‌ الیه‌ن ‌ی‬ ‫دارایی‌و ش���ه‌ڕی‌ داعشو بارودۆخی‌ سیاس ‌ی‬ ‫ئه‌م واڵته‌ نه‌مان ویس���ت حاڵه‌تێك دروست‬ ‫بكه‌ین ببین ‌ه ده‌ستكه‌ال ‌ی حزبه‌كان‪ ،‬پێشتر‬ ‫هه‌مو ئاماده‌كارییه‌كیش���مان كردبو‪ ،‬به‌اڵم‬ ‫له‌ئاینده‌یه‌ك ‌ی نزیكدا هه‌وڵده‌ده‌ین گفتوگۆ‬ ‫له‌س���ه‌ر ئه‌و بابه‌ت ‌ه بكه‌ی���ن‌و را ‌ی هه‌موان‬ ‫وه‌ربگرین ئه‌بێت كۆنگر‌ه ببه‌ستین‪ ،‬چونك ‌ه‬ ‫ئه‌م ڕێكخ���راو‌ه زیندویه‌تی‌ نامێنێت ده‌بێت‬ ‫ئاڵوگ���ۆڕ له‌ئه‌ندام���ه‌كان‌و بنه‌ماو په‌یڕه‌و ‌ی‬ ‫ناوخۆ بكرێت هاوشانی‌ ڕوداوه‌كان"‪.‬‬

‫چۆنیەتی سەركەوتن لە‌تاقیكردنەوەكان‬ ‫یاسین نادر‬ ‫بەرنامەدانان بۆ تاقیكردنەوە‬ ‫* چەند هەفتەو ڕۆژێك پێش لە‌دەستپێكی‬ ‫تاقیكردن���ەوەكان‪ ،‬بەرنامەیەك���ی ڕێكخراو‌و‬ ‫تۆكمەتر بۆ خوتان دابنێن‪.‬‬ ‫دەبێت ژمارەی الپەڕەكانی هەر وانەیەك‌و‬ ‫ئاوا كە چەند كاتژمێر دەبات تا بەتەواوی دەور‬ ‫بكرێنەوەو لەبەر بكرێ���ن‌و ئەو كاتژمێرانەی‬ ‫كە دەبێت وانە بخوێنن دیاری بكەن‌و ئەوان‬ ‫لەسەر كاغەزێك بنووسن‪ ،‬پاشان بە‌ئیرادەو‌و‬ ‫دڵنیاییەكی تەواوە بەو بەرنامانە كاربكەن‪.‬‬ ‫(بۆ نموون���ە دوو ڕۆژ بیركاری! س���ێ‌ ڕۆژ‬ ‫كیمیا! دوو ڕۆژ فیزیا!‌و‪)...‬‬ ‫حەلكردنی پرسیاری‬ ‫تاقیكردنەوەكانی ڕابردوو‬ ‫* یەكێك لەو كاران���ەی كە دەبێتە هۆی‬ ‫س���ەركەوتنی زیات���ر لە‌تاقیكردن���ەەكان‪،‬‬ ‫حەلكردنی پرسیارەكانی وەرزەكانی پێشووتر‬ ‫یان سااڵنیتری ئەو قۆناغەیە‪ .‬هەوڵبدەن پاش‬ ‫لەخوێندن���ەوەو درك‌و لەبەركردنی وانەكان‪،‬‬ ‫بەنموونەی پرسیاریی تاقیكردنەوەكان ئاشنا‬ ‫ببن‌و بەمشێوەیە ڕادەی سەركەوتنی خۆتان‬ ‫لە‌تاقیكردنەوەكاندا زیات���ر بكەن‪ .‬هەروەها‬ ‫ئەو هەاڵنەی كە لە‌وەاڵمی تاقیكردنەوەكانی‬ ‫ڕاب���ردووی وەرزەكان���ی ت���ردا هەتانب���ووە‬ ‫هەڵسەنگاندن‌و لێكدانەوە بكەن تا دیسانەوە‬ ‫تووشی هەڵەی ڕابردوو نەبنەوە‪.‬‬ ‫بەس پێداچوونەوەی بابەتە فێربووەكان‬ ‫* لە‌ش���ەو‌و ڕۆژی تاقیكردن���ەوەدا‪،‬‬ ‫تەنه���ا خۆخەریك بە‌پێداچون���ەوەی بابەتە‬ ‫فێرب���وەكان ب���ن‪ .‬لەب���ەر ئ���ەوە فێربون‌و‬ ‫لەبەركردن���ی بابەت���ە نوێكان لە‌ش���ەو یان‬ ‫ڕۆژی تاقیكردنەوەدا‪ ،‬لەو ش���ێوازە هەاڵنەیە‬ ‫كە لە‌جێی بەهێزكردن���ی زەین دەبێتە هۆی‬ ‫ماندو بونی ئەو‌و لەئەنجام���دا بیرچونەوەی‬ ‫بەدوادا دێ���ت كە بەداخەوە ئەمكارە هەڵەیە‬ ‫لەنێوان زۆر لە‌قوتاب���ی‌و خوێندكاراندا باوە‪.‬‬ ‫لە‌شەوی تاقیكردنەوەدا قوتابی دەبێت بەس‬ ‫ئەو بابەتانەی كە پێش���ووتر خوێندوویەتی‌و‬ ‫لەب���ەری ك���ردوون‪ ،‬پێداچوونەوەو س���ەیر‬ ‫بكات���ەوە‪ .‬پێش لە‌تاقیكردنەوە دیس���انەوە‬ ‫پێداچوونەوەیەك���ی تر ب���كات‪ ،‬بەاڵم نابێت‬

‫هەوڵ لە‌فێربوونی بابەتی نوێ بكات‪ ،‬بەڵكوو‬ ‫دەبێ���ت پێداچوونەوەی���ەك بە‌فێركاریەكانی‬ ‫پێشوویدا بكات‌و ئەو بابەتانە زیاتر لە‌زەیندا‬ ‫جێگیر بكات‪.‬‬ ‫چۆنیەتی پێداچوونەوەی بابەتەكان‬ ‫* لە‌پێداچوون���ەوە‪ ،‬النیك���ەم بە‌كتێ���ب‬ ‫ی���ان مەلزەم���ەی خۆت���ان مەگەڕێن���ەوە‪،‬‬ ‫بەڵكوو بەش���ێوازی زەینی‌و بە‌لەبەركردنەوە‬ ‫پێداچوونەوە بكەن‌و ئەگەر كێشەیەك بۆتان‬ ‫هاتە پێش���ەوە بە‌كتێب ی���ان مەلزەمەكەتان‬ ‫بگەڕێنەوەو كێشەكەتان چارەسەر بكەن‪.‬‬ ‫گوێگرتن لە‌قسەكانی مامۆستایان پێش‬ ‫لە‌ڕۆژانی تاقیكردنەوە‬ ‫* ل���ە‌ڕۆژ یان ڕۆژانی پێ���ش تاقیكردنەوە‬ ‫بە‌ڕێنمای���ی‌و قس���ەكانی مامۆس���تاكەتان‬ ‫بەباش���ی گوێ بگ���رن‪ ،‬چوونك���ە زۆربەی‬ ‫فێركەران‌و مامۆس���تاكان‪ ،‬لە‌وانەكانی پێش‬ ‫لە‌تاقیكردنەوە‪ ،‬ئ���ەو بابەتانەی كە ئەگەری‬ ‫زۆریان هەیە‪ ،‬پرسیاری تاقیكردنەوەیان لێ‬ ‫بێتەوە ئاماژە پێدەك���ەن‌و دەیهێننە گوڕێ‌و‬ ‫باس وخواسیان دەكەن‪.‬‬ ‫دووركەوتنەوە لە‌شەو نەخەوتن‌و بێ خەوی‬ ‫* لە‌شەوی تاقیكردنەوەدا لە‌نەخەوتن‌و تا‬ ‫درەنگانێكی شەو خەریكی خوێندنەوە بوون‌و‬ ‫س���وودبردن لە‌دەرمان‌و س���اردەمەنییەكان‬ ‫كە دەبن���ە هۆی بێ خ���ەوی‪ ،‬پارێز بكەن‪.‬‬ ‫بەڵكوو لە‌ش���ەوی تاقیكردنەوەدا‪ ،‬خەوێكی‬ ‫ئاس���وودەتان با هەبێت‪ .‬چوونكە دەورێكی‬ ‫كاریگەری لە‌ئاس���وودەیی‌و ئارامشی ڕۆحی‬ ‫مرۆڤ دەبێت‌و مرۆڤ بە‌جۆش‌و خرۆش‌و وریا‬ ‫دەكاتەوە‪.‬‬ ‫سودوەرگرتن لە‌خۆراكی‬ ‫وزەدار‌و وزەبەخش ( مقوی )‬ ‫لەڕوانگەی خۆراكەوە خۆتان دڵنیاو بەهێز‬ ‫بكەن‌و لە‌خۆراكی وزەدار س���وود ببەن بەاڵم‬ ‫زۆر زۆر مەخۆن‪.‬‬ ‫لەبیرنەكردنی پاندان‌و قەڵەم دار‬ ‫* هیچ���كات پان���دان‌و قەڵ���ەم دار لەبیر‬ ‫مەكەن‌و هەوڵب���دەن دوو یان س���ێ قەڵەم‬ ‫دار‌و پان���دان لەگەڵ خۆتان بۆ هۆڵ‌و كەرتی‬

‫لە‌شەوی‬ ‫تاقیكردنەوەدا‬ ‫لە‌نەخەوتن‌و تا‬ ‫درەنگانێكی شەو‬ ‫خەریكی خوێندنەوە‬ ‫بوون‌و سوودبردن‬ ‫لە‌دەرمان‌و‬ ‫ساردەمەنییەكان‬ ‫كە دەبنە هۆی بێ‬ ‫خەوی‪ ،‬پارێز بكەن‬ ‫تاقیكردن���ەوە ببەن تا لە‌ئەگەری خراپبوونی‬ ‫یەكێكیان‪ ،‬لەویتر سوود ببینن‪.‬‬ ‫خاڵی كردنەوەی خۆتان‬ ‫* پێ���ش لە‌چوونت���ان بۆ ه���ۆڵ‌و كەرتی‬ ‫تاقیكردن���ەوە‪ ،‬بۆ ‪ WC‬ب���ڕۆن تا لە‌كاتی‬ ‫تاقیكردنەوەدا گوشارێك لەسەر ئێوە نەبێت‪.‬‬ ‫ئەو كەسانەی كە تووشی بەردەوام مێزكردنن‬ ‫پێ���ش لە‌یەك تا دوو كاتژمێری تاقیكردنەوە‬ ‫پەرداخێك (ئاوی نەبات) بنۆشن‪.‬‬ ‫ئاسوودەیی ڕۆحی‬ ‫* پێش لە‌تاقیكردنەوە‪ ،‬خوێندنەوەی دوو‬ ‫ڕكات نوێ���ژ‌و لە‌خودا داواكردن‪ ،‬دەبێتە هۆی‬ ‫ئاس���وودەیی ڕوحییەكی عەجیب لە‌مرۆڤدا‌و‬ ‫بڕوابەخۆب���وون‌و هی���وا بەس���ەركەوتن زۆر‬ ‫دەبێت‪.‬‬ ‫هاوڕێ بوون لەگەڵ دەوروبەر‌و ژینگەی‬ ‫تاقیكردنەوە‬ ‫* ‪15‬خوول���ەك پێ���ش دەس���تپێكی‬ ‫تاقیكردن���ەوە لە‌هۆڵ‌و كەرتی تاقیكردنەوەدا‬

‫ئامادە بن‪ .‬ئەمكارە دەبێتە هۆی هاوڕێیەتی‬ ‫ئێوە لەگەڵ دەوروبەر‌و ژینگەی تاقیكردنەوە‌و‬ ‫ئاسوودەیی زیاتری مرۆڤ‪.‬‬ ‫بیركردنەوە لە‌سەركەوتنی تەواو‬ ‫لە‌تاقیكردنەوەدا‬ ‫* بەهیچ ش���ێوەیەك بە‌نم���رەی خراپ‌و‬ ‫سەرنەكەوتنتان لە‌ڕابردووەوە بیر مەكەنەوە‪،‬‬ ‫بەڵك���وو بەس بی���ر لە‌س���ەركەوتنی تەواو‬ ‫لە‌تاقیكردنەوە بكەنەوە‪.‬‬ ‫بی���ری خۆت���ان لەس���ەر بابەتگەلی تری‬ ‫غەیر لە‌تاقیكردنەوە تەركیز مەخەنە س���ەر‌و‬ ‫لەب���ارەی ئەوانەوە بی���ر مەكەنەوە‪ ،‬بەڵكوو‬ ‫بەس بەسەركەوتنی تەواو لە‌تاقیكردنەوەدا‬ ‫بی���ر بكەن���ەوە‌و ب���ڕوا بەخۆبوونی خۆتان‬ ‫بەهێز بكەن‪.‬‬ ‫چۆنیەتی البردنی زاڵ نەبوون‬ ‫بەسەرخۆتاندا‌و لێدانی دڵی بەردەوام‬ ‫* پاش لە‌وەرگرتنی پەڕەی تاقیكردنەوە‬ ‫ئەگەر تێگەش���تن كە بە‌دەربڕینێك بەسەر‬ ‫خۆتان���دا زاڵ نین‌و لێدانەكان���ی دڵتان زۆر‬ ‫بووە‪ ،‬چەن���د خوولەكێك ئارام دابنیش���ن‌و‬ ‫س���ەیری پەڕەی تاقیكردنەوە بكەن‪ .‬چەند‬ ‫هەناس���ەیەكی قوڵ هەڵبم���ژن‌و لە‌زەینتان‬ ‫وێناكردن���ی ئاس���وودەیی‌و س���ەركەوتن‬ ‫لە‌وەاڵمدانەوە بە‌پرسیارەكان بكەن‌و پاشان‬ ‫خۆخەری���ك بەحەلكردن���ی پرس���یارەكان‌و‬ ‫وەاڵمدانەوەیان بن‪.‬‬ ‫بەدیهێنانی ئاسوودەیی ڕۆحی لە‌كاتی‬ ‫تاقیكردنەوەكاندا‬ ‫* بە‌تەڵقین‌و بەگوێدادان‌و تەسەوڕكردن‌و‬ ‫وێناكردنی پوزەتیڤ(ئەرینی)‪ ،‬ئاسوودەیی‬ ‫ڕۆحی لە‌خۆتاندا بەدی بێنن‌و جێگیری بكەن‪.‬‬ ‫لەبەر ئەوە ڕێژەیەكی بەرچاو لە‌هۆكارەكانی‬ ‫سەرنەكەوتنی قوتابیان لە‌تاقیكردنەوەكاندا‪،‬‬ ‫دڵەڕاوك���ێ‌و نەبوون���ی ئاس���وودەیی ڕۆحی‬ ‫ئەوانە‪.‬‬ ‫هەناسەیەكی قوڵ هەڵكێشان لە‌مەوداو‬ ‫كاتەكانی وەاڵمدانەوە بە‌پرسیارەكان‬ ‫* لە‌م���ەوداو كاتەكان���ی وەاڵمدان���ەوە‬ ‫بەپرسیارەكان هەناس���ەی قۆڵ هەڵكێشان‬ ‫لەبی���ر مەك���ەن‪ .‬ئەمكارەی���ە دەبێتە هۆی‬ ‫ئاس���وودەیی جەس���تەی‌و ڕوح���ی زیاترو‬

‫دڵەڕاوكێ‌و ناڕەحەت���ی لەنێو دەبات‌و ئێوە‬ ‫لە‌وەاڵمدانەوە بە‌پرسیارەكان سەركەوتووتر‬ ‫دەكات‪.‬‬ ‫لە‌هەناس���ەی ق���وڵ هەڵكێش���اندا دەبێت‬ ‫بە‌لووت هەناسەیەكی درێژ هەڵبكێشن‌و پاش‬ ‫چەند چركەیەك ڕاگرتنی ئەو‪ ،‬هەوا بە‌ئارامی‬ ‫لە‌ڕێگای دەمەوە بدەنە دەرەوە‪.‬‬

‫بە‌وەاڵمدان���ەوەی پرس���یارەكانی تر دەبن‪،‬‬ ‫هێزو توانایی وەاڵمدانەوە بە‌پرسیارە دژوارو‬ ‫س���ەختەكانیش پەی���دا دەك���ەن‪ .‬هەڵبەت‬ ‫ئەم���ەش بە‌تێپەڕین���ی كات‌و بەردەوامیدان‬ ‫بەڕاهێنانەكانی بەهێزكردن���ی یادگەوە‪ ،‬بۆ‬ ‫مرۆڤ هیچ پرسیارێك سەخت نییەو تەواوی‬ ‫پرسیارەكان‪ ،‬ئاسان‌و سادە دەبن‪.‬‬

‫سەرەتا وەاڵمدانەوە بە‌پرسیارە سادەو‬ ‫ساناكان‬ ‫* كاتێك ك���ە پ���ەڕەی تاقیكردنەوەتان‬ ‫وەرگ���رت‪ ،‬ت���ەواوی پرس���یارەكان بەوردی‬ ‫بخوێننەوەو س���ەرەتا پرس���یارە س���ادەو‬ ‫ئاسانەكان وەاڵم بدەنەوە‪ ،‬پاشان خۆخەریك‬ ‫بە‌پرسیارە مامناوەندیەكان (نیوە سەخت)‌و‬ ‫لە‌كۆتاش���دا خۆخەریك بە‌پرسیارە سەخت‌و‬ ‫دژوارەكان بن‌و هەروەها بەو پرسیارانەی كە‬ ‫نمرەیەكی زیاتریان لەس���ەرە زیاتر سەرنج‬ ‫بدەن‪ ( .‬ئەگەر بەشێوازی هەڵبژاردنی بوو‬ ‫سەرەتا پرس���یارە سادەكان‪ ،‬ئنجا پرسیارە‬ ‫وەاڵم مامناوەندییەكان(نیوە سەخت) پاشان‬ ‫پرسیارە وەاڵم ئاڵۆزەكان وەاڵم بدەنەوە)‬ ‫ل���ە ئەولەوی���ەت دانان���ی وەاڵمدان���ەوە‬ ‫بەپرس���یارە سادەو سوكەكان‪ ،‬دەبێتە هۆی‬ ‫زیادبوون���ی متمانە بەخۆب���وون‌و ئامادەیی‬ ‫پێویس���ت ب���ۆ وەاڵمدان���ەوە بە‌پرس���یار‬ ‫دژوارەكان دەڕەخس���ێنێت‪ .‬هەروەها كاتێك‬ ‫كە مرۆڤ خەریكی وەاڵمدانەوە بەپرس���یارە‬ ‫سادەو ئاس���انەكانە‪ ،‬وەاڵمگەلێك لەبارەی‬ ‫پرسیارە س���ەخت‌و دژوارەكانەوە بەزەینی‬ ‫ئەو دەگات‪.‬‬

‫چاالكبوونی نەستیانەو شاراوەی مێشك‬ ‫لە‌دۆزینەوەی وەاڵمی پرسیارەكاندا‬ ‫* كاتێك ك���ە ڕووبەڕووی پرس���یارێكی‬ ‫س���ەخت‌و دژوار دەبن���ەوەو تێگەش���تن كە‬ ‫وەاڵم���ی ئ���ەوان بەبیر ناهێنن���ەوە‪ ،‬بەهیچ‬ ‫ش���ێوازێك ناڕەحەت‌و دڵگران مەبن‌و خۆتان‬ ‫مەخەن���ە ژێ���ر گوش���ارەوە‪ .‬لەب���ەر ئەوە‬ ‫پێدەچێ���ت كە وەاڵمی ئەو پرس���یارە پاش‬ ‫لە‌وەاڵمدانەوە بە‌پرس���یارەكانی تر بدۆزنەوە‬ ‫یان پاش كەمێك پش���وو‌و هەناسەڵكێشانی‬ ‫قوڵ ئەو بەبیر بێننەوە‪.‬‬ ‫ئاگاداربن ك���ە بەدرێژای���ی بیركردنەوەی‬ ‫ق���ووڵ‌و وەاڵمدان���ەوە بە‌پرس���یارەكانیتر‪،‬‬ ‫مێش���كی مرۆڤ نەستیانەو شاراوانە بەدوای‬ ‫وەاڵمی ئەو پرس���یارەدا دەگەڕێت‌و وەاڵمی‬ ‫ئ���ەوان بە‌درێژای���ی ی���ان لە‌كۆتای���ی كاتی‬ ‫تاقیكردنەوە بەبیرتان دێنێتەوە‪.‬‬

‫تێبینی‌و یاداشت وەرگرتن لە‌وەاڵمە‬ ‫بەزەیندا هاتووەكان‬ ‫* لەكاتی وەاڵمدانەوە بە‌پرسیارە سادەكان‪،‬‬ ‫ئەو وەاڵمانەی كە لەبارەی پرسیارەكانی تر‬ ‫بە‌زەینتان���دا دێت بەش���ێوازێكی كورتكراوە‬ ‫یاداشت بكەن‪ ،‬تا ئەوان لەبیر نەكەن‪.‬‬ ‫چاوەڕوانیكردنی دروستانە لەخۆت‬ ‫* لە‌خۆت���ان ئ���ەو چاوەڕوانیەت���ان‬ ‫نەبێ���ت كە وەاڵم���ی تەواوی پرس���یارەكان‬ ‫لە‌هەم���ان س���اتی یەك���ەم بۆ هاتن���ە نێو‬ ‫ه���ۆڵ‌و كەرتی تاقیكردن���ەوەوە هەموویتان‬ ‫بەبی���ر بێت���ەوە‪ .‬لەبەر ئەوە ه���ەر ئاوا كە‬ ‫گووت���را كاتێك كە مەش���غوڵ‌و خۆخەریك‬

‫ئەگەری بیرهێنانەوەی وەاڵمی پرسیارەكان‬ ‫لە‌خۆتاندا‪ ،‬زیاد كردن‬ ‫* بۆ دۆزین���ەوەی وەاڵمێك كە لەبیرتان‬ ‫ك���ردووە لەمبارەی���ەوە بیر بكەن���ەوە‪ ،‬كە‬ ‫وەاڵمی ئەم پرس���یارە لە‌كوێی كتێبەكە یان‬ ‫مەلزەمەكەدا بینیوتانەو لە‌چ شوێن‌و كاتێكدا‬ ‫خوێندووتانەتەوە كە بەمش���ێوەیە ئەگەری‬ ‫بیرهێنانەوەی ئەو زیاتر دەبێت‪.‬‬ ‫سەرەتا‪ ،‬تێگەشتن لە‌پرسیار پاشان‬ ‫وەاڵمدانەوە بە‌پرسیار‬ ‫* لە‌خوێندن���ەوەو وەاڵمدان���ەوە‬ ‫بە‌پرسیارەكان پەلە مەكەن‪ ،‬بەڵكوو سەرەتا‬ ‫لێوردبوونەوەی تەواو‪‌،‬و هەوڵ لە‌خوێندنەوەو‬ ‫تێگەشتن‌و دركی پرسیارەكان بكەن‪ ،‬لەبەر‬ ‫ئەوە تێگەش���تنی ڕێك‌و دروستی پرسیار‪،‬‬ ‫دەورێكی گرنگ‌و سەرەكی لە‌وەاڵمدانەوە بەو‬ ‫پرسیارەوەی هەیە‪.‬‬

‫"" ‪19‬‬

‫‪18‬‬

‫تەندروستی‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫چیبكه‌م تاوه‌كو‬ ‫منداڵه‌كه‌م نان ‌ی‬ ‫به‌یان ‌ی بخوات؟‬ ‫ ئه‌گه‌ر منداڵه‌ك���ه‌ت نان ‌ی به‌یان ‌ی نه‌خوارد‪،‬‬‫ئه‌وه‌ پاش هه‌ستانی‌ له‌خه‌و شۆردنی‌ ده‌موچاوه‌ ‌ی‬ ‫ئاوی‌ میوه‌ی‌ بۆده‌ربێنه‌و به‌ش���ێوه‌ی‌ شه‌ربه‌ت‬ ‫بیده‌ری‌ تاوه‌كو ئیشتیهای‌ خواردن ‌ی بۆدێت‪.‬‬ ‫ ئه‌گ���ه‌ر هه‌رهه‌وڵت داو بێس���ود بوو نان ‌ی‬‫نه‌خوارد‪ ،‬ئ���ه‌وه‌ خواردنه‌كان���ی‌ بۆبپێچه‌ره‌و‌ه‬ ‫هه‌ركات ئاره‌زوی‌ هه‌بوو ئه‌یخوات‪.‬‬ ‫ ببه‌به‌نمون ‌ه بۆمنداڵه‌كه‌ت‌و وه‌سفی‌ خواردن ‌ی‬‫به‌یان��� ‌ی بكه‌ به‌تاموچێ���ژه‌و‌ه بۆئه‌وه‌ی‌ ئه‌ویش‬

‫ئاره‌زوی‌ خواردنی‌ هه‌بێت‪.‬‬ ‫ ده‌توانیت قاپ‌و كه‌وچك ‌ی تایبه‌ت به‌منداڵ‬‫ب���ه‌كار بێنی‌ بۆ ئ���ه‌وه‌ی‌ منداڵه‌كه‌ ئ���اره‌زو ‌ی‬ ‫به‌كارهێنانی‌ هه‌بێت‪.‬‬ ‫ ش���ێوه‌ی‌ خواردن���ه‌كان بگ���ۆره‌‪ ،‬بۆنمون ‌ه‬‫ده‌توانیت نانه‌كان به‌ش���ێوه‌ی‌ چوارگۆشه‌و س ‌ێ‬ ‫گۆش��� ‌ه بازنه‌ ببری���ت هه‌روه‌ها ش���ێوه‌ی‌ فلیم‬ ‫كارتۆن���ه‌كان له‌خواردن���ه‌كان دروس���ت بكه‌یت‬ ‫بۆئه‌وه‌ ‌ی حه‌زی‌ خواردنی‌ هه‌بێت‪.‬‬

‫سوده‌كانی‌ رۆژو‬ ‫ئه‌گه‌ر ئه‌مانه‌ت كردبێت‬ ‫دوگیانبونێك ‌ی ته‌ندروستت هه‌یه‌ له‌رو ‌ی كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و ده‌رونی‌‬ ‫كۆمه‌ڵێك خاڵ هه‌یه‌ پێویس���ت ‌ه دایكان‬ ‫ئه‌نجام��� ‌ی بده‌ن بۆئه‌وه‌ی‌ ته‌ندروس���تیه‌ك ‌ی‬ ‫ب���اش بۆكۆرپه‌له‌كانی���ان دابی���ن بك���ه‌ن‪.‬‬ ‫خاڵه‌كانیش ئه‌مانه‌ن‪.‬‬ ‫ هه‌م���وو ئ���ه‌و پش���كنینانه‌ی‌ ب���ۆت‬‫دان���راوه‌ له‌كاتی‌ خ���ۆی‌ ئه‌نجامی‌ بده‌ به‌ب ‌ێ‬ ‫دواخستن‪.‬‬ ‫ رۆژان ‌ه ‪ 7‬په‌رداخ ئاو زیاتر بخۆره‌وه‌‪.‬‬‫ زۆربه‌كه‌می‌ چ���او قاوه‌و ئه‌و ماددانه‌ ‌ی‬‫كافاینیان تێدایه‌ بخۆره‌وه‌‪.‬‬ ‫ ژه‌م���ی‌ خواردنه‌كانت زی���اد بكه‌ به‌اڵم‬‫به‌بری‌ كه‌متر‪ .‬واتا كه‌مخۆری‌ دایم خۆر‪.‬‬ ‫ رۆژان���ه‌ برێكی‌ باش له‌س���ه‌وزه‌و میو‌ه‬‫بخۆ‪.‬‬ ‫ له‌كات���ی‌ نوس���تن له‌س���ه‌ر ال ‌ی چه‌پ‬‫بخه‌وه‌‪.‬‬ ‫ وه‌رزش بكه‌به‌تایبه‌ت���ی‌ رێكردن به‌پ ‌ێ‬‫له‌گه‌ڵ هه‌ندێك راهێنان ‌ی سوك‪.‬‬

‫د‪ .‬افرام محمد‬

‫بەرزبونەوەی‬ ‫فشاری خوێن‬ ‫لەمانگی رەمەزاندا‬ ‫سەرادنی پزیشک بکە‬ ‫پێش ئەوەی بڕیاری رۆژوو گرتن بدەیت‬

‫رۆژو كاریگه‌ری‌ ئه‌رێنی‌ هه‌یه‌ له‌سه‌ر‬ ‫تاك‪ ،‬چونك���ه‌ له‌كاتی‌ به‌رۆژوبوندا تاك‬ ‫زیاتر متمانه‌ی‌ به‌خۆی‌ ده‌بێت‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫رۆژو كاریگه‌ری‌ هه‌یه‌ له‌س���ه‌ر پرۆسه‌ی‌‬ ‫چاره‌سه‌ری‌ هه‌ندێك نه‌خۆشی‌‬ ‫بۆ نمونه‌ خه‌مۆكی‌‪.‬‬

‫ به‌هۆی‌ كۆبونه‌وه‌ی‌ خێزان پاڵپشتی‌‬‫یه‌كتره‌و ئه‌گ���ره‌ی‌ رودان���ی‌ خه‌مۆك ‌‬ ‫ی‬ ‫كه‌متره‌‪.‬‬ ‫ كاته‌دره‌نگه‌كانی‌ ش���ه‌و كه‌متر تاك‬‫به‌ته‌نهایه‌ چونكه‌ سه‌رجه‌م ئه‌ندامه‌كان‬ ‫تاشه‌وانێكی‌ دره‌نگ به‌خه‌به‌رن‪.‬‬ ‫ چاالكی‌ ئایینی‌ وسه‌ردانی‌ مزگه‌وت‌و‬‫قه‌ره‌باڵه‌غی‌ نیشانه‌كانی‌ خه‌مۆكی‌ كه‌م‬ ‫ده‌كاته‌وه‌‪.‬‬

‫ به‌هۆی‌ به‌رزبونه‌ی‌ ئاستی‌ باوردار ‌‬‫ی‬ ‫له‌ره‌مه‌زاندا‪ ،‬تاك كه‌متر بیر له‌خۆكوژی‌‬ ‫ده‌كات���ه‌وه‌‪ .‬چونكه‌ به‌پ���ی‌ رێكخراوی‌‬ ‫ته‌ندروس���تی‌ جیهانی‌ س���ااڵنه‌ نزیكه‌ی‌‬ ‫یه‌ك ملیۆن كه‌س خۆیان ده‌كوژن‪ ،‬دیاره‌‬ ‫مرۆڤ له‌كاتی‌ به‌رۆژو بوندا زیاتر ئارامه‌و‬ ‫الیه‌نی‌ باوه‌ریشی‌ زیاتر بته‌وه‌‪ ،‬هه‌روه‌ها‬ ‫خه‌مۆكی‌ یه‌كێكه‌ له‌هۆكاره‌سه‌ره‌كێكانی‌‬ ‫هه‌وڵی‌ خۆكوشتن‪.‬‬

‫له‌م كاتان ‌ه دایك ‌ی شیرده‌ر‬ ‫ناتوانێت به‌رۆژو بێت‬

‫واباشترە دوای نوێژی تەراویح دەرمانی‬ ‫دابەزاندنی فشاری خوێن بخۆیت‬ ‫ئەگەر لەهەمان رۆژدا بیرتچو حەبەکە بخۆیت بێ‬ ‫دودڵی حەبەکە بخۆ‪ ،‬بەاڵم ئەگەر رۆژی دواتر‬ ‫بیرتکەوتەوە تەنها یەک حەب بخۆو مەیکە بە‌دو دانە‬ ‫خوێی زۆر بەکارمەهێنە‪ ،‬چونکە فشاری خوێن‬ ‫بەرزدەکاتەوە‬ ‫شیرەمەنی کەمچەوری با بەشێک بێت لەژمی خۆراک‪،‬‬ ‫چونکە پێکهاتەی شیرەمەنییەکان خەمیرەی تێدایەو‬ ‫کاریگەری هەیە لەسەر دابەزاندنی فشاری خوێن‬

‫ئه‌مانه‌ی‌ خ����واره‌وه‌ چه‌ند خاڵێكن هه‌روه‌ها ته‌نها پشتی‌ به‌شیری‌ دایكی‌‬ ‫كه‌نابێ����ت دایك����ی‌ ش����یرده‌ر به‌رۆژو ئه‌به‌ست‪.‬‬ ‫ ئه‌گه‌رهاتوو دایكه‌كه‌ نه‌خۆشییه‌كی‌‬‫ببێت‪.‬‬ ‫ ئه‌گ����ه‌ر هاتوو ته‌مه‌ن����ی‌ منداڵه‌ درێژخایه‌ن����ی‌ هه‌بوو یاخود كێش����ه‌ی‌‬‫شیره‌خۆره‌كه‌ له‌شه‌ش مانگ كه‌متربوو‪ ،‬دابه‌زینی‌ په‌ستانی‌ خوێنی‌ هه‌بوو‪.‬‬

‫ ئه‌گه‌رهاتوو دایكه‌كه‌ هه‌ستی‌ كرد‬‫شیره‌كه‌ی‌ كه‌م بۆته‌وه‌‪.‬‬ ‫ كێش وب����ااڵی‌ منداڵه‌كه‌ كه‌میكرد‬‫یاخ����ود هیچ گه‌ش����ه‌یه‌كی‌ نه‌كرد ئه‌و‬ ‫ماوه‌یه‌‪.‬‬

‫تایبه‌ت‬

‫)‪ )627‬سێشه‌ممه ‪2018/5/29‬‬

‫چارەنووسی هەرێم پاش هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقی ‪!!!٢٠١٨‬‬ ‫کامەران قازی‬ ‫بیرمەندی گەورەی کورد مامۆستا‬ ‫مەسعوود محەمەد دەڵێت ‪:‬‬ ‫" کوردایەتی بە‌دیلێکی بە‌شەرەفە بۆ‬ ‫هەرچی کوردی بەشەرەفە"*‬

‫لە‌نش���تیمانەکەی کوردا‌و چوارچێوەی‬ ‫جوگرافیایی دەروب���ەری‌و ئەو ڕێزەی‬ ‫لە‌نەتەوەک���ەی گی���راوە‌و کاردانەوەی‬ ‫بەرامب���ەر بە‌ڕێزگرتنی ئەو میللەتانەی‬ ‫کە سەردەس���تن لە‌نیش���تمانەکەی دا‪،‬‬ ‫چونک���ە ئەوان نش���تیمانەکەیان داگیر‬ ‫کردووە‪...‬‬

‫ئ���ازادی مرۆڤی ک���ورد‪ ،‬بێگومان ئەم‬ ‫ئازادییەش دەستەبەر نابێت‪ ،‬یا ئەگەر‬ ‫بەه���ۆی بارودۆخێک���ی تایبەتەوە‪ ،‬بۆ‬ ‫بەش���ێک یا ناوچەیەک ڕەخس���ا ئەوا‬ ‫بەردەوام لە‌ژێر هەڕەشەی پەالماردان‌و‬ ‫لەناوبردن���دا دەبێ���ت‪ .‬بۆی���ە ئازادی‬ ‫ڕاستەقینە دەستەبەر نابێت تا لە‌ناخی‬ ‫تاکی کورددا شۆڕشێکی مەعنەوەی روو‬ ‫نەدات‪ ،‬واتە گەڕانەوە س���ەر بنەڕەتی‬ ‫کێشەکە کە نەبوونی دەسەاڵتی کوردە‬ ‫بە‌دەستی خۆی لە‌چوارچێوەی واڵتێکی‬ ‫کوردیدا ک���ە دادپەروەریی کۆمەاڵیەتی‬ ‫(بەهەموو دامودەزگا بناغەییەکانییەوە)‬ ‫تێیدا سەروەر بێت‪.‬‬

‫ئ����ەوەی ک����ە ک����وردم‪ ،‬بنەڕەتترین‬ ‫ناس����نامەی ئینس����ان بوونم����ە‪ ،‬ئەمە‬ ‫لەهەم����وو بناغ����ە‌و لێکدانەوەکانی تر‬ ‫دروستر‌و تەواو تر بوونی من دەردەبڕێ‪،‬‬ ‫چونک����ە دیاردەکانی ت����ر لێکدانەوەی‬ ‫فەلسەفی‌و‪ ،‬پێناس����ەی جودا‪ ،‬قاڵبی‬ ‫جۆرواج����ۆر و‪...‬هتد هەڵدەگرن‪ ،‬تەنها‬ ‫ڕاس����تییەک کە لێکدانەوە‌و پێناسین‌و‬ ‫قاڵبی ناوێ‪ ،‬ئەوەی����ە کە من کوردم‪،‬‬ ‫ئەمە یەکەم راستییە کە لەگەڵ لەدایک‬ ‫بوونمدا منی پێ دەناسرێتەوە‪.‬‬

‫یەکەمی���ن هەس���تی ڕاس���تەقینە‬ ‫ک���ە ڕێگاک���ەی نیش���ان دەدات‌و‬ ‫ناخ���ی دەوروژێن���ێ‪ ،‬هەس���تکردنێتی‬ ‫بە"کۆیالیەتی"‪ ،‬هەتا ئەم هەستەی تێدا‬ ‫نەتەقێتەوە سەرچاوەی لێکدانەوەکانی‬ ‫لێڵ دەبن‪ ،‬یا س���ەرچاوەکان ئەوە نین‬ ‫ک���ە دەبای���ە هەوبن‪ ،‬وات���ە دەالقەکە‬ ‫"کوردایەت���ی" نەبوو‪ ،‬بۆیە دڵەڕاوکێ‌و‬ ‫دوودڵی‌و هەن���دێ جار نائومێدی‌و بڕێ‬ ‫جاریش سەرکێشی تێدا دەبێ کە جارەها‬ ‫دەیکێشێتەوە بۆ بێ دەربەست بوون یا‬ ‫نزیک کردنەوەی لەوە کە زۆرجار ئەگەر‬ ‫نەڵێ���م هەموو ج���اران‪ ،‬بەهۆی پەلەی‬ ‫ژیانەوە‪ ،‬ئاکامەکە خۆ بەدەستەوەدانی‬ ‫تاکی کورد دەکەوێتەوە ‪ .‬کاتێ هەست‬ ‫بە‌" کۆیالیەتی" خۆم نەکەم ئازادیم وەک‬ ‫کورد‌و مرۆڤ‪ ،‬لە‌لێاڵی���دا دەمێنێتەوە‌و‬ ‫ئازادی دوا ش���ت دەبێ���ت کە بە‌بیرمدا‬ ‫گ���وزەر دەکات‪ ،‬ئەوی���ش زۆر درەنگ‪.‬‬ ‫هەستکردن بە‌حاڵەتی " کۆیلە " بوون‪،‬‬ ‫هەستی گۆڕینی بارودۆخەکە لە‌هەناو‌و‬ ‫بیردا دەبزوێنێ‌و جگە لە‌ئازادیش‪ ،‬هیچ‬ ‫جێگرەوەیەکی تر نییە بۆ نەهێش���تنی‬ ‫کۆیالیەتی‪.‬‬

‫ئێس���تاش‪ ،‬پ���اش تاقیکردن���ەوە‬ ‫درێژخایەنەک���ە ک���ە لە‌مێ���ژووی‬ ‫نوێمان���دا حەفت���ا س���اڵی خایاندوو‪،‬‬ ‫بە‌خەستکراوەییش ئەم بیست‌و حەوت‬ ‫س���اڵەی ئەزموونی باشووری نیشتمان‬ ‫**‪ ،‬ئەو بەڵگە نەویستەی سەرەوەی‬ ‫جارێک���ی ت���ر بەڕاس���ت گ���ەڕان‌و تا‬ ‫هوشیاربوونەوەیەکی نەتەوەیی دەست‬ ‫پێنەکات‌و بیر بۆ " راستییە " بنجییەکە‪،‬‬ ‫کە ب���ەر لە‌ه���ەر ش���تێ بەرژەوەندی‬ ‫نەتەوەکەی���ە‪ ،‬نە ب���زوێ‌و تاکی کورد‬ ‫ب���ەو بڕوایە ن���ەگات ک���ە (‪....‬کورد‬ ‫وەک کاروانێکە ڕێگر دەستی بەسەردا‬ ‫گرتبێت‪ :‬بۆ دەرباز بوون هەرچی بیڵێ‌و‬ ‫بی���کا لە‌چاک‌و بەد‌و ڕەوا‌و ناڕەوا‪ ،‬نەک‬ ‫هەر دروستە‪ ،‬بەڵکو واجیبە‌و نەکردنی‬ ‫دەبێتە ڕوڕەشی)***‬

‫کەواتە کوردایەتی نواندنەوەی ژیاریی‬ ‫تاکی کوردە کە پێناسەی دیاردەکانی‬ ‫ت���ری بۆ دەکات‪ ،‬وەک نەتەوەکانی تر‪،‬‬ ‫مێژووی���ان‪ ،‬هەبوونی واڵت‌و بێ واڵتی‪،‬‬ ‫ژی���ان وەک هاواڵتیی���ەک لە‌پلەکان���ی‬ ‫خ���وارەوەدا‪ ،‬نەت���ەوەی سەردەس���ت‬

‫کەواتە هەس���ت کردن���ی تاکی کورد‬ ‫بە‌کۆیالیەتی خۆی‌و ئەو هەستەش کە‬ ‫لە‌نشتیمانی خۆیدا هاواڵتیی چەند پلە‬ ‫خوارترە تەنانەت لە‌هەندێ جێگاش���دا‬ ‫ه���ەر مافی هاواڵتیی بوونیش���ی نییە‪،‬‬ ‫هەن���گاوی یەکەمە بۆ رێ���گای بەرەو‬

‫ئەوا دەبێت لەبازنەی ئەو حەفتا ساڵەی‬ ‫تێکشکاندنەکاندا‌و لە‌شەڕە دەندوکی ناو‬ ‫قوڕەخەستەکەی نەهامەتی‌و لێکدابڕان‌و‬ ‫داڕمانی ئەم بیست‌و حەوساڵەی کۆی‬ ‫تێکشکاندنەکاندا بەرەو دواوە بەرهەمی‬ ‫ڕۆژگاری بچنێت���ەوە کە پاشەکش���ێ‌و‬

‫پاش ئ����ەوەی بە‌کورد لە‌دایک دەبم‌و‬ ‫لە‌ن����او چوارچێ����وەی کۆمەڵگایەک����ی‬ ‫تایبەت����دا ک����ە کوردە گەش����ەدەکەم‪،‬‬ ‫بیرکردن����ەوەم لە‌خ����ۆم وەک ک����ورد‪،‬‬ ‫لەگەڵ گەشەی جەس����تەیمدا‪ ،‬ئەویش‬ ‫گەش����ەدەکات‌و رامانێ����ک دروس����ت‬ ‫دەبێ لە‌خۆمی ک����ورد کە پێی دەڵێن‬ ‫" کوردایەت����ی"‪ ،‬ئ����ەم ڕامان����ە ئ����ەو‬ ‫چوارچێوە تۆکمە‌و پڕ بە‌بااڵیەی منە‪،‬‬ ‫کە چاالکییەکانی ژیانم لە‌خۆ دەگرن‪،‬‬ ‫ژیانم لە‌ناو کلت����وری نەتەوەیەکدا کە‬ ‫کوردە‪.‬‬

‫چۆنیەتی سەركەوتن‪ ..‬پاشماوە‬ ‫زۆر لە‌قوتابیەكان هەن كە بە‌ڕەچاونەكردنی‬ ‫ئ���ەم س���ەرنجە‪ ،‬ئ���ەو نمرەیەی ك���ە حەقی‬ ‫خۆیانە لە‌دەست دەدەن‪ ،‬لەكاتێكدا بە‌كەمێك‬ ‫بیركردن���ەوەو تێڕام���ان‪ ،‬دەتوانن لە‌پرس���یار‬ ‫تێبگ���ەن‌و وەاڵمی پرس���یارەكە بەدروس���تی‬ ‫بدەنەوە‪.‬‬ ‫سەرنجدان بە‌پرسیارە هەڵەپێكەرەكان‬ ‫* لە‌ب���ارەی پرس���یارە هەڵ���ە پێكەرەكان‬ ‫ك���ە دەبێتە هۆی هەڵەی مرۆڤ���ەوە‪ ،‬زۆر ورد‬ ‫ببنەوە‪ ،‬بەتایبەت لە‌پرسیارە هەڵبژاردەیەكان!‬ ‫حەتمەن پرسیارەكە چەندجارێك بخوێننەوەو‬ ‫لەبارەی واتای ئەوەوە بیر بكەنەوەو بەتەواوی‬ ‫لە‌پرسیار تێبگەن‌و پاشان وەاڵم بدەنەوە‪.‬‬ ‫وەاڵمدانەوە بەهەمان ئەو شتەی كە‬ ‫پرسیارەكە ویست‌و مەبەستێتی‬ ‫* زۆر ورد ببنەوە بزانن كە پرسیارەكە چیی‬ ‫دەوێت‪ ،‬دەبێت واتاو مەبەس���تی ڕاستەقینەی‬ ‫هەر پرسیارێك تێبگەن‌و هەمان ئەو شتەی كە‬ ‫پرسیارەكە داوای كردووە وەاڵم بدەنەوە‪،‬‬ ‫نەك ئەوەی كە خۆتان دەتانەوێت(واتە هەر‬ ‫لە‌خۆتانەوە كەم‌و زی���ادی لە‌ڕادەی بۆ وەاڵم‌و‬ ‫جوابدانەوەكەتان مەكەن‪).‬‬ ‫پەلەكردن‬ ‫* ب���ۆ زور زوو تەس���لیمكردنەوەی‬ ‫پ���ەڕەی تاقیكردن���ەوەو لە‌قاع���ەو كەرت���ی‬ ‫تاقیكردن���ەوە دەرچوون���دا‪ ،‬پەلەپەل مەكەن!‬ ‫قوتابیەكانی تر ل���ێ مەڕوانن كە كێ چووەتە‬ ‫دەرەوەو ك���ێ نەچووەت���ە دەرەوە! بەس بیر‬ ‫لە‌پرسیار‌و وەاڵمەكان بكەنەوەو بەئاسوودەیی‬ ‫تەواوەوە‪ ،‬خۆخەریك‌و مەشغوڵ بە‌وەاڵمدانەوە‬ ‫بەپرسیارەكان بن‪.‬‬ ‫زوو دەرچ���وون لە‌ه���ۆڵ‌و كەرت���ی‬ ‫تاقیكردن���ەوەكان هونەر نیی���ە‪ ،‬بەڵكوو ورد‌و‬ ‫بەتەواوەتی وەاڵمدانەوە بەپرسیارەكان‌و نمرەی‬ ‫باش‌و بەرز وەرگرتن‪ ،‬هونەرو شانازییە‪.‬‬ ‫دەست خەت‌و ڕێنووسی جوان نووسین‬ ‫لە‌وەاڵمدانەوەی پرسیارەكان‬ ‫* پێ���ش لە‌نووس���ینی وەاڵم���ی ه���ەر‬ ‫پرس���یارێك‪ ،‬ئ���ەو لە‌زەینتاندا ڕێكخس���تنێك‬ ‫بكەن‌و تەنانەت ئەگەر ك���را لە‌پەڕەی تێبینی‬ ‫نووسیندا بینووس���ن‌و پاشان ئەو بە‌ڕێنووسی‬ ‫جوان‌و خاوێن لە‌پ���ەڕەی تاقیكردنەوە كردندا‬ ‫بینووس���نەوە‪ .‬بەڕێنووس���ی جوان نووس���ین‬ ‫بەجۆرێك كە بتوانرێت بەجوانی بخوێنرێتەوە‪،‬‬ ‫لەبیر مەكەن‪ .‬چوونكە زۆرجار وادێتە پێشەوە‬ ‫وەاڵمی هاوكێش���ەو پرس���یارێكی تا ڕادەیەك‬ ‫ئالۆزیش كە بە‌خەت‌و ڕێنووس���یكی ناشیرین‬ ‫ئەوتان نووس���یوە‪ ،‬هەڵە س���ەح بكرێت‌و ئەو‬ ‫كەس���ەی ك���ە س���ەحی دەكات نەتوانێت ئەو‬ ‫بخوێنێتەوە‌و هیچ نمرەیەك بە‌ئێوە نەدات‪.‬‬

‫پرسیارە هەڵبژاردەییەكان (چوار بژاردە یان‬ ‫سێ بژاردە)‬ ‫* لە‌پرس���یارە هەڵبژاردەییەكان هەروەكوو‬ ‫پرس���یارە ش���ەرحیەكان س���ەرەتا پرسیارە‬ ‫سادەكان وەاڵم بدەنەوە‪ ،‬چوونكە هەندێكجار‬ ‫لە‌هەندێ���ك تاقیكردنەوەدا چەن���د وەاڵمێكی‬ ‫هەڵە‪ ،‬وەاڵمێكی ڕاست دەسڕێتەوە(هەرچەندە‬ ‫لە‌هەرێمی كوردس���تان ئەمش���ێوازە جێبەجێ‬ ‫ناكرێ���ت‪ ،‬هەر پرس���یارێك نمرەی خۆی‌و هەر‬ ‫هەڵەكی���ش نم���رەی خۆی لێ دەش���كێنرێت)‬ ‫بەهەرح���اڵ بەكورت���ی لە‌وەاڵم���ی بەختەكی‌و‬ ‫شانس���ی دوور بكەون���ەوە‪ ،‬لە‌وەاڵمدان���ەوە‬ ‫بەپرس���یارە هەڵبژاردەیی���ەكان‪ ،‬ئاس���وودیی‬ ‫ڕۆح���ی‌و خێرای���ی لە‌وەاڵمدان���ەوە‪ ،‬دەورێكی‬ ‫گرنگی لە‌سەركەوتنی مرۆڤدا هەیە‪.‬‬ ‫سوودبردن لە‌هەستی شاراوە‌و نەستیانە‬ ‫* لە‌وەاڵمدان���ەوە ب���ەو پرس���یارانەی كە‬ ‫لە‌وەاڵمدانەوەی دروس���تیان دڵنیا نین‌و بەس‬ ‫وا دەزانن‌و بیردەكەن���ەوە كە ئەوە وەاڵمێتی‪،‬‬ ‫هەستی ناوشیارو نەس���تیانەتان یارمەتییەكی‬ ‫زۆری ئێ���وە دەدات‪ ،‬چونك���ە پێدەچێت ئەم‬ ‫گومان‌و (ح���ەدس)ی ئێوە بەهۆی هەس���تی‬ ‫ناوش���یارو نەس���تیتانەوە بێ���ت‌و ئەگ���ەری‬ ‫دروس���تبوونی وەاڵمەكە بوونی هەیەو بەزۆری‬ ‫یەكەمین گومان و(حەدس���ە)ەكان‪ ،‬ڕاستتر‌و‬ ‫دروستترن‪.‬‬ ‫ئاگاداربن ك���ە هەرچییەك زیات���ر لەبارەی‬ ‫پرسیارێك دڵەڕاوكێتان هەبێت‪ ،‬زیاتر حەیران‌و‬ ‫سەرگەردان دەبن‪.‬‬ ‫پشووەكانی نێوان پرسیارەكان‬ ‫* لە‌تاقیكردن���ەوی بەكەل���ۆری پ���اش‬ ‫لە‌وەاڵمدان���ەوەی چەن���د پرس���یارێك‪ ،‬چەند‬ ‫خوولەكێك پش���ووبدەن‌و چەند هەناسەیەكی‬ ‫قوڵ هەڵكێشن‌و پاشان خۆخەریك بەحەلكردنی‬ ‫پرسیارەكان بن‪ .‬هەوڵبدەن ئەو پرسیارانەی كە‬ ‫بیر‌و هزری زیاتریان دەوێت وەاڵم بدەنەوە‪.‬‬ ‫كێشەی كەمی كات‬ ‫* كێشەی كەمی كات‪ ،‬كێشەیەكە كە زۆربەی‬ ‫خوێن���دكاران لە‌تاقیكردن���ەوە نیش���تیمانیی‌و‬ ‫گش���تییەكاندا هەیان���ە‪ .‬لەكاتێك���دا ئەگ���ەر‬ ‫بەئاسوودەیی‌و دڵنیاییەوە بەشێوازێكی ڕێك‌و‬ ‫دروست مەش���غوڵی وەاڵمدانەوە بن‪ ،‬تەنانەت‬ ‫ئەگەر لە‌نێوان هەر بەش���ێك لە‌پرس���یارەكان‬ ‫(هەڵبژاردنەكان‪ ،‬پرس���یارە ش���ەرحییەكان‌و‬ ‫داواكارییەكان‌و‪ ،).. .‬چەند خوولەكێك پشوو‬ ‫بدەن‪ ،‬هەمدیسانەوە هیچ كێشەیەكتان لە‌ڕووی‬ ‫كەمی كاتەوە بۆ نایەتە پێشەوە‪.‬‬ ‫پێداچوونەوەی تەواو بەسەر پرسیارەكان‌و‬ ‫وەاڵمەكان‌و البردنی هەڵەكان‬ ‫* كاتێك كە وەاڵمی پرسیارەكان تەواو‬ ‫بوو‪ ،‬دیسانەوە ئەوان لەس���ەرەتاوە‪ ،‬بەوردی‬

‫بخوێنەوەو بەلێكدان���ەوەی ئەو وەاڵمانەی كە‬ ‫داوتانەتەوە خۆخەریك ببن‌و پێداچونەوەیەكی‬ ‫ت���ەواو بەس���ەر پرس���یارەكان‌و وەاڵمەكانتان‬ ‫هەبێت تا ئەگ���ەر هەڵەیەك بوونی هەبوو ئەو‬ ‫چارەس���ەر بكەن‌و الیب���دەن‌و ئەگەر بابەتێكی‬ ‫نوێ لە‌ڕێڕەوی تەواوكردنیان بەزەینتاندا هات‪،‬‬ ‫ئەوان بنووسن‪.‬‬ ‫لێكدانەوەو شیكردنەوەی هەڵەو‬ ‫كەموكورتیەكان‬ ‫* كاتێك كە پ���ەڕەی تاقیكردنەوەكان‬ ‫وەاڵمی ڕاس���تەكانیتان پ���اش تاقیكردنەەكان‬ ‫زانی���ی‪ ،‬وەاڵم���ی دروس���تی ئ���ەو بدۆزنەوەو‬ ‫هەوڵبدەن بەهیچ شێوازێك ئەو هەڵە لەالیەن‬ ‫ئێوەوە دووبارە نەبێتەوە‪.‬‬ ‫هەروەه���ا لێكدان���ەوەی بك���ەن‌و ببینن‬ ‫هۆكاری هەڵەكەتان چ���ی بووە؟ بەهۆی كەم‬ ‫خوێندنەوەوە بووە ی���ان باش نەخوێندنەوەی‬ ‫وانەكان؟ پەلەكردن بووە یان لەبیرچوونەوە؟‌و‪.‬‬ ‫‪ ،....‬هەوڵبدەن هۆكار یان هۆكارەكانی هەڵەو‬ ‫كەموكورتیەكانتان بزانن‪.‬‬ ‫" ئ���ەم بابەتان���ەی س���ەرەوە لە‌كتێب���ی‬ ‫وەرگێ���ڕاوی نووس���ەر (یاس���ین ن���ادر)ەوە‬ ‫س���ەركەوتن‬ ‫بە‌ناونیش���انی(نهێنییەكان‬ ‫لە‌وانەكان‌و تاقیكردن���ەوەكان وژیان) ئاماژەی‬ ‫پێك���راوە كە بۆ خزمەت���ی زیاتری خوێندكار‌و‬ ‫قوتابیانی كوردس���تان نووسراوە‌و لە‌ماوەیەكی‬ ‫نزیكدا لە‌كتێبخانەی "باران" لە‌هەڵەبجە چاپ‌و‬ ‫باڵو دەكرێتەوە‪ .‬خوێندن���ەوەی ئەم كتێبە‌بۆ‬ ‫ه���ەر تاكێك جگە لە‌خوێن���دكار‌و قوتابیانیش‬ ‫بە‌پێویس���ت دەزانرێ���ت ك���ە ناوەندێك���ی‬ ‫دەروونناس���ی پەروەردەی���ی لە‌واڵت���ی ئێران‬ ‫بە‌ناوی (گل نرگس) پێی هەستاوە‪" .‬‬ ‫بەشەكانیی ئەم كتێبە‌‪8‬بەشیی سەرەكین كە‬ ‫بەمشێوەی خوارەوەن‪:‬‬ ‫‪ -1‬گەیش���تن بە‌متمانەو ب���ڕوا بەخۆبوون‌و‬ ‫توانستی بێ وێنەو پێشەنگ‬ ‫‪ -2‬گەیش���تن بە‌هێزی كردەكیانەو بێ وێنەو‬ ‫لە‌ڕادە‬ ‫‪ -3‬بەهێزكردن���ی یادگەوچەقبەس���تویی‌و‬ ‫سەنترالیزەبوونی بیر‬ ‫‪ -4‬چۆنیەتی تێگەیش���تنی تەواوی وانەكان‌و‬ ‫دروستكردنی حەز‌و تامەزرۆیی‬ ‫‪ -5‬خاڵە گرنگ‌و بنەڕەتییەكان لە‌خوێندنەوەو‬ ‫لەبەركردنی وانەكان‬ ‫‪ -6‬چۆنیەتی سەركەوتن لە‌تاقیكردنەوەكان‌و‬ ‫هەندێك بابەت لەب���ارەی بایەخ وتایبەتمەندی‬ ‫تەركیزی بیرەوە‬ ‫‪ -7‬هۆكارە كاریگەر‌و گرنگەكان لە‌شادومانی‬ ‫جەستەیی‌و ڕۆحی‬ ‫‪ -8‬زاڵب���وون بە‌س���ەر نیگەرانی���ی‌و ب���ێ‬ ‫هیواییەكاندا‪.‬‬

‫جا لە‌شار بووبێت یا لە‌شاخ‪.‬‬

‫لەم سات‌و کاتە‬ ‫پڕ لە‌تالوکەیەدا‬ ‫کە بەشێکی گەورە‬ ‫لە‌نەتەوە بەرەو‬ ‫هەڵدێران دەبرێت‪،‬‬ ‫رۆشنبیرانی کورد!!‬ ‫کورسییەکانیان‬ ‫لە‌ڕێڕەوی نەتەوەکەیاندا‬ ‫داناوە‪ ،‬یا لەو‬ ‫ڕێڕەوانەدا کە بای‬ ‫بەرژەوەندیان لێوە‬ ‫هەڵدەکا؟!‬

‫ئێس����تا ڕەنگ����ە لە‌قۆناغێک زیاتری‬ ‫نەمابێت‪ ،‬کە بەزۆرینەی دەنگ‌و بەپێی‬ ‫یاسا‌و رێسا‌و دیموکراسیش‪ ،‬دەستووری‬ ‫نوێی عێ����راق دەنگی ب����ۆ بدرێت‪ ،‬کە‬ ‫بە‌دڵنیاییەوە لەو دەستوورە نوێیەدا‪،‬‬ ‫هەرێم نە لە‌رستەیەک‌و نە لە‌بڕگەیەکدا‪،‬‬ ‫ناوەکەی دووبارە ناکرێتەوە‌و ڕوداوەکان‬ ‫وا بە‌خێرای����ی ڕوودەدەن گ����ەر فریای‬ ‫ئەوە بکەوی����ن‪ ،‬پارێزگارێکی کوردمان‬ ‫هەبێ����ت!!!‪ ،‬دەبێت‪ ،‬ش����وکرانە بژێر‬ ‫بین‪...‬ئەمە خەت‌و ئەمەش نیشان‪...‬‬

‫س���ەرلێ ش���ێواوی وداڕمان���ی هەموو‬ ‫کلتورەکەیەتی‪ ،‬تەنها تروسکەیەک کە‬ ‫کوردی وردبی���ن دەتوانێ بە‌چاوی دڵ‬ ‫بیبین���ێ‌و لە‌پزیس���کەوە بیکاتە کڵپە‌و‬ ‫مەش���خەڵی ڕۆش���نکردنەوەی رێگای‬ ‫بەرەو ئازادی نەتەوەکەی‪ ،‬هەڵماڵرانی‬ ‫ئ���ەو پ���ەردە‌و کاڵبووم���ەوەی ئ���ەو‬ ‫ئاڕایش���تە نەتەوەییە بوو کە دەستە‌و‬ ‫تاقمگەلێک حەفتا ساڵ بوو کردبوویانە‬ ‫س���پەری خۆ لە‌پش���تەوە حەشاردان‌و‬ ‫خۆژیان‌و منداڵی کورد کردنە قوربانی‬ ‫بەرژەوەندیەکانیان‌و دەس���ەاڵتەکەیان‪،‬‬

‫ئێس����تا دەپرسم‪ :‬لەم س����ات‌و کاتە‬ ‫پڕ لە‌تالوکەیەدا‪ ،‬کە بەش����ێکی گەورە‬ ‫لە‌نەت����ەوە بەرەو هەڵدێ����ران دەبرێت‪،‬‬ ‫رۆش����نبیرانی کورد!!! کورسییەکانیان‬ ‫لە‌ڕێڕەوی نەتەوەکەیاندا داناوە‪ ،‬یا لەو‬ ‫ڕێڕەوانەدا کە بای بەرژەوەندیان لێوە‬ ‫هەڵدەکا؟!‬ ‫ئ����ەو سیس����تەمە دیمۆکراتیان����ەی‪،‬‬ ‫ئێ����وەی رۆش����نبیران‪ ،‬بیس����ت‌و چوار‬ ‫سەعات بە‌هۆ‌و بێ هۆ بەشان‌و باڵیاندا‬ ‫هەڵدەڵین‪ ،‬ئەوە فرانکۆ‌و مۆسۆلینی‌و‬ ‫س����تالین‌و هیتلەر دروس����تیان نەکرد‪،‬‬

‫ریکالم‬

‫کورد چونکە بەپێی ئەم هاوکێشەیە‬ ‫کاری کردووە (گرنگ نییە چی بۆ خۆم‬ ‫باشە‪ ،‬گرنگ ئەوەیە چی بۆ حیزبەکەی‬ ‫نەیارم خراپە)‪ ،‬ئەم خۆخەریک کردنە‬ ‫بە‌گەڕان‌و فەراه���ەم کردنی خراپەکان‬ ‫بۆ نەیارە کوردەکەی‪ ،‬نەیارە ڕاس���تە‬ ‫قینەکان���ی لە‌ی���اد ب���ردەوە‌و دوژمنی‬ ‫لێ بوو بە‌دۆس���ت‌و وواڵت���ی بێگانەی‬ ‫کاول ب���ووی بنی���ات نایەوە‌و س���پای‬ ‫بۆ دروس���تکردەوە‌و جڵ���ەوەی دایەوە‬ ‫دەستی‌و خۆشی دەستی لە‌بنی هەمانە‬ ‫شڕەکەوە هاتە دەرەوە‪****.‬‬

‫‪19‬‬

‫ئ����ەوە بەرهەمەم����ی رەن����ج‌و بوێری‌و‬ ‫رەتکردنەوەی خەاڵتی نۆبێلی سارتەر‌و‬ ‫رش����انەوەی کامی‌و ئ����ەو بەرهەمەیە‬ ‫کە س����اندل کردبووەیە پیشەی خۆی‬ ‫وەک نووس����ەرێ‪ ،‬ئ����ەو دەڵێ����ت ‪" :‬‬ ‫ئەرک����ی ئێم����ەی نووس����ەران بریتیە‬ ‫لە‌بەرهەمهێنانی ئازادی"‪.....‬‬ ‫ئ����ەی ئێ����وە‪ ،‬چ بەرهەمدێن����ن‪،‬‬ ‫ر‪.‬ۆ‪.‬ش‪.‬ن‪.‬ب‪.‬ی‪.‬ر‪.‬ا‪.‬ن‪.‬ی ک����ورد!!!‬ ‫کەلەپچە بۆ بیر یا ئاسمانێ بۆ ئازادیی‬ ‫فڕینی بیر؟!‪....‬‬ ‫سەرچاوە‪:‬‬ ‫* ژی����ان‌و جیهانبینی‪ ،‬ل ‪ ٢٥‬بڕوانە‬ ‫(مەسعوود محەمەد ژیان‌و جیهانبینی‬ ‫ئامادە کردنی‪ :‬هەڵۆ بەرزنجی بەرلین‬ ‫ئەیلولی ‪- 1998‬گەالوێژی ‪)2610‬‬ ‫** هەر لەوڕۆژەوە بە‌ڕاس����پاردەیی‬ ‫باقرۆڤ‌و دنەدانی کوردە تودەییەکان‪،‬‬ ‫کۆمەڵەی ژ‪.‬ک لە‌گۆڕنرا (لە‌دوایش����دا‬ ‫کاژی����ک‌و حیزبی هیوا‌و پاس����ۆکیش‪،‬‬ ‫گەمارۆدران)‌و پاشان حیزبی دیمۆکراتی‬ ‫کوردستانی ‪ /‬ئێران ئەنجا ‪ /‬عێراقیان‬ ‫لێ دروس����ت ک����را‪ ،‬ترازان‌و دەس����تە‌و‬ ‫تاقم لەهەناوییەوە بۆ یەکتر کوش����تن‌و‬ ‫لەتکردن����ی نەتەوەک����ە ی����ەک لە‌دوای‬ ‫ی����ەک لەدایکیان بوون‌و و بڕس����تیان‬ ‫لە‌نەتەوەکە ب����ڕی‌و توانا‌و خوێنێکیان‬ ‫بەهەدەردا کە بۆ دروس����تکردنی جوار‬ ‫دەوڵەت‪،‬نەک هەر بەس بوو‪ ،‬فرەش����ی‬ ‫لێ دەمایەوە بۆ بنیات نان!!‬ ‫*** ژیان‌و جیهانبینی‪ .‬ل ‪ ٣٦‬بڕوانە‬ ‫(مەسعوود محەمەد ژیان‌و جیهانبینی‬ ‫ئامادە کردنی‪ :‬هەڵۆ بەرزنجی بەرلین‬ ‫ئەیلولی ‪- 1998‬گەالوێژی ‪)2610‬‬ ‫**** ئەنجام����ی ئ����ەو ڕام����ان‌و‬ ‫پرس����یاری زۆر‌و گف����ت‌و گۆیەم����ە کە‬ ‫لەگ����ەڵ نووس����ەری نەتەوەی����ی کورد‬ ‫(کاک حەکیم کاکە وەیس) دا بوومە‪.‬‬

‫‪Awene‬‬

‫خاوه‌نی ئیمتیاز‪ :‬کۆمپانیای ئاوێنه‌‬ ‫سه‌رنوسه‌ر‪ :‬سه‌ردار محه‌مه‌د‬

‫به‌دبه‌خت ‌ی‬ ‫میدیا ‌ی ئه‌هلی‌‌!‬ ‫سه‌ردار محه‌مه‌د‬ ‫میدیای‌ ئه‌هلی‌‌و س���ه‌ربه‌خۆ‪ ،‬ئه‌و میدیایه‌ی‌ كه‌ ده‌یه‌وێ‌ له‌س���ه‌ر پێی‌ خۆی‌‬ ‫بوه‌س���تێ‌‌و ژێ���ر به‌ژێر‌و به‌دزییه‌وه‌ پ���اره‌ له‌م‌و له‌و وه‌رنه‌گرێ���ت‪ ،‬حاڵی‌ فر‌ه‬ ‫په‌رێشانه‌‪ .‬چه‌ندیش بگه‌ڕی‌ به‌دوای‌ چاره‌سه‌ردا بێهوده‌یه‌‪.‬‬

‫کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه‌گه‌رمیانی‪ ،‬سەردەشت عوسمان‪ ،‬سۆرانی مامە حەمە‪ ،‬عەبدولستار تاهیرو ویدات حسێن؟‬

‫رۆژانە نوێرتین هەواڵ لەڕێگەی‬ ‫‪SMS‬ی ئاوێنەوە بەدەسبهێنە‬

‫پاش س���ااڵنێكی‌ زۆر له‌شه‌ونخونی‌‪ ،‬زۆر به‌باشی‌ درك به‌و راستییه‌ ده‌كه‌ین‬ ‫له‌دۆخێكدا كه‌ له‌كوردستان ده‌س���ه‌اڵتی‌ "پارتی‌‌و یه‌كێتی‌" هه‌مو ده‌رفه‌تێك ‌‬ ‫ی‬ ‫یه‌كس���انیان له‌ب���ه‌رده‌م میدیاكاندا بۆ ركه‌به‌ریی‌ داخس���توه‌‪ ،‬میدیای‌ ئه‌هلی‌‬ ‫رۆژ ب���ه‌رۆژ زیاتر توانای‌ مانه‌وه‌و به‌رده‌وامبونی‌ له‌ڕوی‌ ئابورییه‌وه‌ له‌ده‌س���ت‬ ‫ده‌دات‪.‬‬ ‫چه‌ن���د س���اڵێكه‌ به‌دبه‌ختی‌ به‌رۆك���ی‌ به‌میدیای‌ ئه‌هلی‌ گرت���وه‌‪ ،‬به‌رده‌وام‬ ‫په‌رت���ه‌وازه‌و بچوك بچوك ده‌بێت���ه‌وه‌‪ ،‬كاریگه‌ری‌‌و بایه‌خی‌ وه‌ك پێویس���ت‬ ‫نامێنێ‌‪ ،‬ریكالم‌و س���ه‌رچاوه‌ی‌ داهاتیان وشك ده‌كات‪ ،‬به‌هۆی‌ بێ‌ پاره‌ییه‌وه‌‬ ‫توانای‌ خۆنوێكردنه‌وه‌و گه‌ش���ه‌دان به‌خۆیان نییه‌‪ ،‬ده‌سه‌اڵتدارانیش به‌رده‌وام‬ ‫هه‌وڵی‌ كڕینیان ده‌ده‌ن‪ ،‬تا چۆنیان گه‌ره‌ك بێ‌ ئاڕاسته‌یان ده‌كه‌ن‪.‬‬ ‫له‌س���ایه‌ی‌ ئه‌م دۆخه‌دا كه‌ میدیای‌ سه‌ربه‌خۆ به‌ده‌ستیه‌وه‌ ده‌ناڵێنێ‌‪ ،‬چه‌ند‬ ‫قورس‌و زه‌حمه‌ت���ه‌ به‌پێوه‌ مانه‌وه‌ی‌ رۆژنامه‌و میدیای‌ نوس���راو؟! له‌كاتێكدا‬ ‫هه‌مو رۆژێك له‌سه‌رتاسه‌ری‌ جیهاندا ئینته‌رنێت‌و ته‌له‌فزیۆن میدیای‌ نوسراو‌و‬ ‫رۆژنامه‌كان ده‌كوژێت‪ ،‬چ بگات به‌كوردس���تانێك ك���ه‌ رۆژ تا ئێواره‌ هه‌واڵ‌‌و‬ ‫راپۆرت‌و به‌رنامه‌ی‌ كه‌ناڵه‌كان‪ ،‬كه‌ زۆربه‌یان به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك بی‌ بایه‌خن‪ ،‬وه‌ك‬ ‫گولله‌ی‌ وێل هێواش هێواش یاده‌وه‌ری‌ خه‌ڵكی‌ ده‌كوژن‪ ،‬ئێس���تا به‌ش���ێكی‌‬ ‫به‌رچاوی‌ دانیشتوانی‌ ئه‌م واڵته‌ش كه‌ شه‌و به‌دیار فه‌یسبوك‌و سۆشیال میدیاوه‌‬ ‫رۆژ ده‌كه‌ن���ه‌وه‌‪ ،‬تاقه‌تی‌ خوێندنه‌وه‌یان نامێنی‌‌و چاوه‌ڕوانی‌ ئه‌وه‌یان لێناكرێ‌‬ ‫به‌ته‌نگ پڕۆژه‌ی‌ میدیای‌ ئه‌هلی‌‌و س���ه‌ربه‌خۆو میدیای‌ پیشه‌یی‌ راسته‌قینه‌وه‌‬ ‫بن! دابه‌زینی‌ تیراژو فرۆش���ی‌ كتێب‌و رۆژنامه‌كان باشترین به‌ڵگه‌یه‌ كه‌ ساڵ‌‬ ‫به‌ساڵ‌ ژماره‌ی‌ خوێنه‌رو خوێنده‌واریی‌ له‌م واڵته‌دا رو له‌كه‌می‌‌و كزی‌ ده‌كات‪ ،‬‬ ‫دیاره‌ وه‌ك "ئه‌لوین تافله‌ر" ده‌ڵێت "نه‌خوێنده‌وارانی‌ س���ه‌ده‌ی‌ بیست‌و یه‌كه‌م‬ ‫ئه‌و كه‌س���انه‌ نین كه‌ نازانن بخوێننه‌وه‌و بنوس���ن‪ ،‬به‌ڵكو ئه‌و كه‌س���انه‌ن كه‌‬ ‫ناتوانن واز له‌بیرو بۆچونی‌ رابردویان بهێنن‌و شتی‌ نوێ‌ فێر بن"‪.‬‬

‫ب‬ ‫ۆ‬ ‫ب‬ ‫ە‬ ‫ش‬ ‫د‬ ‫ژم ا‬ ‫ر‬ ‫ب‬ ‫ب ارە ‪ 1‬ون‬ ‫ن‬ ‫ێ‬ ‫ر‬ ‫ە‬ ‫‪ 21‬بۆ‬ ‫‪29‬‬

‫ئێستا میدیای‌ سه‌ربه‌خۆو ئه‌هلی‌ به‌ته‌واوی‌ پاشه‌كشه‌ ده‌كا‌و گۆڕه‌پانه‌كه‌ بۆ‬ ‫میدیایه‌كی‌ سێبه‌رو ئاڕاس���ته‌كراوی‌ خاوه‌ن سه‌رمایه‌ی‌ گه‌وره‌و زه‌به‌الح چۆ ‌ڵ‬ ‫ده‌بێ‌‪ ،‬میدیایه‌ك كه‌ ‪ 24‬كاتژمێر بێ‌ وه‌ستان كار له‌سه‌ر سڕینه‌وه‌ی‌ مه‌عریفه‌و‬ ‫هوش���یاری‌ خه‌ڵكی‌ ده‌كات‪ ،‬میدیایه‌ك كه‌ توانای‌ ره‌خنه‌گرتنی‌ به‌رامبه‌ر به‌و‬ ‫پێش���ێلكاریی‌ ئازادیی‌‌و نایه‌كس���انی‌‌و نادادپه‌روه‌رییه‌ گه‌وره‌یه‌ نییه‌ كه‌ ئه‌مڕۆ‬ ‫ل���ه‌م واڵت���ه‌دا روده‌دات‪ ،‬میدیایه‌ك كه‌ به‌النیكه‌می‌ پیش���ه‌یی‌ بونه‌وه‌ پابه‌ند‬ ‫نییه‌‌و هه‌میش���ه‌ هه‌وڵده‌دات به‌پێی‌ ئه‌جندای‌ حزب‌و ئه‌ربابه‌كانیان خش���ته‌ی‌‬ ‫بایه‌خ���ی‌ رۆژانه‌ی‌ خه‌ڵك دیاری بكه‌ن‪ ،‬به‌خه‌ڵك بڵێن ئه‌م روداوه‌یان گرنگه‌و‬ ‫ئه‌وه‌یان نا‪ .‬ئه‌م جۆره‌ میدیانه‌ به‌رده‌وام له‌هه‌وڵی‌ ئه‌وه‌دان ته‌نها ئه‌و به‌ش���ه‌‬ ‫له‌روداوه‌كان بۆ رای‌ گش���تی‌ بگوزانه‌وه‌ كه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ حزب‌و ئاغاكانیانه‌‪،‬‬ ‫هه‌موشیان به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك له‌"راستگۆیی"دا كۆل‌و "راسب"ن‪ ،‬كه‌ له‌ساته‌وه‌خته‌‬ ‫هه‌ستیارو روداوه‌ چاره‌نوسس���ازه‌كاندا تاقیكراونه‌ته‌وه‌ له‌بری‌ باڵوكردنه‌وه‌ی‌‬ ‫زانیاری‌‌و هه‌واڵ‌‌و كاری‌ رۆژنامه‌وانی‌‪ ،‬خه‌ریكی‌ باڵوكردنه‌وه‌ی‌ "پاگه‌نده‌ن"‪.‬‬ ‫ئه‌م���ڕۆ چ رۆژێكی‌ ره‌ش‌و پڕ له‌به‌دبه‌ختییه‌ بۆ میدیای‌ ئه‌هلی‌‌و س���ه‌ربه‌خۆو‬ ‫هه‌م���و ئه‌وان���ه‌ی دڵیان بۆ ئازادی‌‌و بۆ ئاش���كرا كردنی‌ راس���تی‌‌و حه‌قیقه‌ت‬ ‫ده‌سوتێ‌؟!‬

‫ریکالم‬

‫سەنتەری‬ ‫جوانکاری‬ ‫پێست‌و لیزەر‬ ‫سەنتەری میدیکاڵ‪ :‬به‌ختیاری ـ شه‌قامی‌ سه‌ره‌كی‌‬ ‫به‌رامبه‌ری‌ ساڵۆن ئه‌سته‌نبوڵ‬ ‫ژماره‌ی ته‌له‌فۆ ‌ن‬ ‫‪0533183536 - 07706581971‬‬ ‫فه‌یسبوك‪medicalclinicsuly :‬‬