Contact Het magazine van
AxionContinu
Nummer
4
jaargang 12 | oktober 2017
Zaaien, planten, wieden Promotieonderzoek
Zin geven aan het leven Nieuw speelseizoen
Appeltaartconcerten Informatie bij overdracht cruciaal
Zorgvuldig medicijngebruik Contact | jaargang 12 | oktober 2017
1
Contact Het magazine van AxionContinu | Nummer 4 | jaargang 12 | oktober 2017
3
4
‘Ik schuw het debat niet’
Zin geven aan het leven
Anja Laeven, voorzitter Centrale Cliëntenraad.
Promotieonderzoek Claudy Weijers.
8
12
Appeltaartconcerten
Zorgvuldig medicijngebruik
Nieuw speelseizoen.
Informatie bij overdracht cruciaal.
14 Zaaien, planten, wieden Tuinproject De Drie ringen.
Verder in dit nummer
10
Mijn verhaal ‘De ene dag kan ik alles, de andere niks’ 6 Functie Centraal Medewerkersvertrouwenspersoon 10 Column Zingeving 15 Kort Contact Berichten vanuit AxionContinu 16 CultuurContact ‘Ouderen bestaan niet’
18
Vrijwillig in beeld Rozemarijn Bakker 20
Functie Centraal
Anja Laeven, voorzitter Centrale Cliëntenraad:
‘Ik schuw het debat niet’ Anja Laeven, de nieuwe voorzitter van de Centrale Cliëntenraad, is sinds juni in functie. “Ik ben onafhankelijk, daarom kan ik ook gemakkelijk boven de partijen uitstijgen. Maar wel altijd met hetzelfde belang: goede zorg voor de cliënten en ervoor zorgen dat zij in beeld zijn.”
A
nja Laeven heeft een lange staat van dienst in de ouderenzorg. Zo zat zij begin jaren tachtig in de gemeenteraad en maakte toen ook deel uit van het bestuur van Tolsteeg, De Bijnkershoek en Albert van Koningsbruggen. Ze werkte als directeur bij Zuwe Zorg en stond aan het hoofd van de belangenorganisatie CliëntenBelang Utrecht. Ook nu, na haar pensionering, is ze nog actief, onder meer als bestuurslid van KBOPCOB, een belangenorganisatie voor senioren. “Het is leuk om betrokken te blijven bij iets wat je goed kent, zeker als je er de tijd en de energie voor hebt.”
‘Knelletje’ Laeven heeft inmiddels een aantal keren overlegd met de Raad van Bestuur en woonde twee vergaderingen van de CCR bij. “En daar zit gelijk een ‘knelletje’, want het is een groep van maar vier afgevaardigden. Een aantal locaties is simpelweg niet vertegenwoordigd. Contact | jaargang 12 | oktober 2017
Daarom is er een project gestart dat we ‘De Dialoog’ noemen, en waarmee we proberen familie meer te betrekken. Het is niet mijn bedoeling een heel vergadercircuit op te tuigen, maar we moeten wel met elkaar die dialoog aangaan: cliënten, familieleden, maar ook medewerkers hebben daarin een rol. Want het belang van de cliënt kan tegengesteld zijn aan dat van de medewerker. Dus moeten we met elkaar in gesprek om het optimale eruit te halen.” Het project is van start gegaan in Koningsbruggen, Voorveldse Hof en Voorhoeve. Anja Laeven:
“AxionContinu heeft al veel gedaan voor de cliënten” Laeven legt uit dat er een belangendriehoek is, waarin de organisatie en de medewerkers twee hoeken bezetten en de cliënten de laatste. “Ik wil pal op die hoek van de cliënten gaan staan. Ik wil bereiken dat hun positie in die driehoek onomstreden is. Het is niet de vraag óf we de cliënten erbij betrekken, maar dat doen we gewoon, klaar. Het gaat om mensen in de laatste levens-
fase; kleine dingen zijn heel belangrijk voor de bewoners. Dus moet je proberen op hun behoeftes aan te sluiten en een zekere souplesse ten aanzien van de regels tentoonspreiden. Ik heb nog nooit meegemaakt dat cliënten heel gekke dingen vroegen.”
‘Open minded’ AxionContinu is, wat Laeven betreft, ‘open minded’ als het om de positie van ouderen gaat. “De organisatie biedt veel ruimte, er is al heel veel gedaan. De aandacht voor ‘roze ouderen’ bijvoorbeeld, of voor intimiteit.” Toch zal Laeven confrontaties niet uit de weg gaan. “Het is helemaal niet erg om die spanning op te zoeken. Ik schuw het debat niet, want dat houdt je scherp.” De 63-jarige Laeven, oma van zeven kleinkinderen, is deze zomer verhuisd naar Voordorp, naar een loft in het gebouw pal tegenover Voorveldse Hof. “Mijn man en ik worden ouder, we wilden ‘downsizen’, onze woonsituatie geschikt maken voor de komende dertig jaar. Maar we wilden niet in een seniorenflat wonen, dus hebben we gekozen voor een gebouw waar alle generaties vertegenwoordigd zijn. Onze nieuwe buren hebben bijvoorbeeld puberende kinderen.” (KM)
3
Geestelijk verzorger Claudy Weijers doet promotieonderzoek naar zingeving bij ouderen. Hoe staan ze in het leven? Wat geeft hen kracht? Ze is inmiddels halverwege en heeft talrijke gesprekken gevoerd met ouderen, medewerkers en mantelzorgers. Een mooi moment om tussentijds de balans op te maken.
Claudy Weijers doet promotieonderzoek
Zin geven aan het leven C
laudy werkt in de locaties ’t Huis aan de Vecht, Koningsbruggen en Voorveldse Hof en ziet dat ouderen vaak nog krachtig in het leven staan. “Als je de beeldvorming in de media moet geloven, is het geen pretje om oud te worden. Het gaat nogal eens over de kommer en kwel in verpleeghuizen en over de almaar toenemende kosten van vergrijzing. Natuurlijk is er onder ouderen veel stil verdriet, maar er wordt ook vaak en veel gelachen.” Ze wilde graag uitzoeken welke bronnen oudere mensen aanboren om zin te blijven geven aan hun leven. “Ik sprak bijvoorbeeld een man die het nog
4
steeds heel moeilijk vond dat hij niet meer werkte. Als zoiets wegvalt moet je op zoek naar iets anders om het leven betekenis te geven. Ouderen hebben natuurlijk vaak te maken met verlies, neem alleen al het wegvallen van de partner of vrienden door overlijden, of de toegenomen beperkingen.”
Levensverhaal Om een goed beeld te krijgen van hoe iemand in het leven staat en wat helpt bij het ervaren van een zinvol bestaan, sprak Claudy niet alleen met de ouderen zelf, maar ook met naasten en nauw betrokken zorgmedewerkers.
“In eerste instantie vonden sommige ouderen het een beetje moeilijk als ik vroeg of ze mee wilden werken aan het onderzoek. Maar eenmaal in gesprek waren ze heel enthousiast. Vooral als ik vroeg hoe ze terugkijken op hun leven. Heel veel mensen zijn bezig met hun levensverhaal. Sommigen haalden hele schriften tevoorschijn en er was zelfs iemand die me een boek gaf. Terugkijken helpt enorm om betekenis te geven aan het leven.”
Tegenslagen Ouderen kunnen eigenlijk best goed onder ogen zien waar hun kwetsbaarheid ligt en waar hun kracht, bleek uit gesprekken. “Ik vroeg hoe ze zijn omgegaan met moeilijke zaken en wat hen daarbij had geholpen of nog helpt. Er was een mevrouw die dagelijks mediteerde, een ander zong een liedje op bange momenten. Geloof is natuurlijk ook een bron van zingeving en steun, vooral als ze dat met anderen kunnen delen in gespreksgroepen of vieringen. Het deel uitmaken van een gemeenschap is belangrijk. Opvallend was dat velen vinden dat ze nu beter kunnen relativeren dan voorheen en daardoor beter met tegenspoed kunnen omgaan. Sommigen zeiden zelfs dat ze sterker waren geworden door tegenslagen. Vaak hoorde ik dat ze nu beter weten wat ze voor anderen kunnen betekenen.”
“Natuurlijk is er veel stil verdriet, maar er wordt ook vaak en veel gelachen.”
Dan wordt zingeving wel een item. Hoe kun je blijven ervaren dat je leven betekenis heeft, als je niet het gevoel hebt dat je nog een waardevolle bijdrage kunt leveren?”
Aandacht Voordat ze straks met haar aanbevelingen komt, wil Claudy de uitkomsten van de interviews voorleggen aan zogenoemde focusgroepen van mensen die werken in de zorg. “We doen al veel goed, maar ik wil graag zo concreet mogelijke handvatten aanreiken.” Eén belangrijke aanbeveling kan ze nu al geven: het helpt enorm als mensen zich gezien voelen. “Zie de kracht van ouderen, ze zijn zo veel meer dan hun beperkingen. Heb oog voor de mens, wie ze zijn en wat ze hebben meegemaakt.” Het sluit helemaal aan bij de kernwaarde ‘aandacht’. “Dat zich gezien voelen geldt natuurlijk ook voor familie en zorgmedewerkers. Veel zorgmedewerkers praten met passie over hun werk en hebben er plezier in om er echt voor mensen te kunnen zijn. En veel familieleden zijn erg betrokken bij de zorg. Daarom loopt er momenteel binnen AxionContinu een project rondom 'presentie', het werkelijk aanwezig zijn in het contact met de ander. Een mens staat nou eenmaal niet op zichzelf. Je neemt altijd iets mee in het contact met een ander en het is goed je voortdurend daarvan bewust te zijn.” (LN)
Bewijs Het onderzoek heeft als belangrijk oogmerk uit te zoeken wat anderen – familie en zorgverleners en dan met name geestelijk verzorgers – voor ouderen kunnen betekenen in hun zinbeleving. “We hebben uiteraard het idee dat ons werk ertoe doet, maar kunnen we dat onderbouwen? Kenniscentrum voor langdurige zorg Vilans heeft recent een kwaliteitstandaard voor levensvragen ontwikkeld. Het onderwerp is actueel, want het aantal ouderen in de samenleving neemt toe en de levensbeschouwelijke kaders zijn veel minder duidelijk dan vroeger.” Zorgverzekeraars en overheden vragen bovendien om bewijs dat een aanpak werkt en willen garanties voor kwaliteit. Maar ondanks die nadruk op kwaliteitszorg, hebben ouderen te maken met een samenleving die hen niet echt het gevoel geeft mee te tellen. “Ze kosten geld en leveren niets op, dat is toch een beetje het sentiment dat overheerst als je ouderen vraagt hoe zij denken dat de maatschappij naar hen kijkt. Contact | jaargang 12 | oktober 2017
5
Kent u of bent u ook zo’n bewoner met een bijzonder verhaal? Mail de redactie van Contact en misschien staat uw verhaal de volgende keer hier. communicatie@axioncontinu.nl
“Ooit was ik een fitte sporter, nu ben ik een chronisch ziek figuurtje. Maar dat betekent niet dat je geen leuke dingen meer kunt doen.” Dat is Tony Monkel ten voeten uit: ondanks de reumatoïde artritis waaraan hij lijdt, blijft hij zoeken naar de lichtpuntjes. “Ik haal alles uit het leven wat ik eruit kan halen. Ook hier, in het zorghotel. Je moet hier toch zijn, dus kun je het maar beter gezellig maken.”
Tony Monkel, gast in het Zorghotel De Wartbug:
‘De ene dag kan ik alles, de andere niks’ Tony werd in 1953 geboren in Zuilen, als zoon van volbloed-Friezen. “Mijn vader werkte bij Douwe Egberts, als adviseur en demonstrateur voor de horeca. Na mijn diensttijd had ik een baan nodig en kwam ik eigenlijk vanzelf bij DE terecht, waar ik verantwoordelijk werd voor de merchandising. Ik moest het hele land door en als ik ver van huis was, moest ik daar overnachten.” Dat botste met één van
Sterk Maarssen, en later bij VV Maarssen.” Tony leerde zijn vrouw Beatrice ook ‘langs de lijn’ kennen, toen zij naar haar voetballende broer kwam kijken. Samen kreeg het stel een zoon, Dennis. Inmiddels werkte Tony als woninginrichter bij De Graaff, een baan die hij tot aan zijn 45-ste zou houden en die wel prima te combineren was met zijn trainersactiviteiten. “Ik voetbalde zelf ook al die tijd, tot ik een meniscusoperatie moest ondergaan. Daarna ging ik nog wel door als trainer, tot ongeveer tien jaar geleden de reuma toesloeg en ik ook dat moest opgeven.”
Bakkie soep Dat betekende echter niet het einde van Tony’s sportieve leven. “Ik biljartte al sinds mijn 25-ste, en na mijn 45-ste Het biljartteam van BVL Maarssen. Tony staat links op de foto.
Tony’s grootste liefhebberijen: voetballen, en dan met name het trainen van jeugdelftallen. “Ik haalde mijn eerste trainersdiploma al op mijn zestiende, als jeugdtrainer bij Sporting ‘70. In militaire dienst haalde ik mijn tweede diploma en volgde ik een cursus sportmassage. Na mijn diensttijd werd ik trainer bij DWSM, Door Wilskracht
6
Massage met helende modder in Montenegro.
werd ik veel actiever daarin. Ik speelde al snel in het eerste team van mijn club en begon ook les te geven.” Dat doet Tony nog altijd, maar nu aan een tiental oudere mannen van de Willem van Hoornhof, een beschermd wonen-project in Maarssen. “Dat doe ik normaliter twee keer in de week. Gewoon voor de gezelligheid. Ook al kun je niet meer goed lopen, je kunt nog altijd op een kruk zitten en aanwijzingen geven.” Tony stak de laatste jaren ook veel tijd in activiteiten gerelateerd aan zijn ziekte. Zo was hij bestuurslid van de Reumapatiëntenvereniging Utrecht, waarvoor hij ruim acht jaar de hydrotherapiegroepen coördineerde. Ook gaat hij al zeven jaar in het voorjaar op kuurreis naar Montenegro. “Daar bieden ze volgens de vereniging de beste therapie. Je krijgt zes behandelin-
gen per dag, zoals ultrasone massages. Verder zijn er massages op maat met helende modder en individuele oefeningen. Na drie weken voelt je lichaam een stuk losser en heb je veel minder pijn.” Ook was Tony betrokken bij het ontwikkelen van een digitaal patiëntenportaal voor het UMC; een idee dat inmiddels ook door andere ziekenhuizen is opgepikt. “Ik ben toen ook op het journaal geweest. Toevallig net op de dag dat ik vorig jaar naar het zorghotel verkaste. Dus toen ik hier ’s avonds binnenkwam, zei de receptioniste: ‘Hé, ik heb u zojuist op televisie gezien’.”
weg dat Tony ook al een jaar of tien wekelijks voor acht oudere buurtgenoten een maaltijd in elkaar draait. “Tja, hoe gaat zoiets? Je ziet dat sommige mensen slecht eten en dan zeg je: ‘Zal ik een bakkie soep voor je maken?’
En zo gaat het al snel verder. Het is ook een kwestie van goed plannen en hulpmiddelen, zoals een trippelstoel.” Om zijn kookhobby onder de aandacht te brengen, heeft Tony speciaal T-shirts laten maken, met de opdruk: ‘Gastvrije eterij, bij den Monk op den hoeck’, die verwijst naar zijn hoekhuis in Maarssen. Waarnaar hij voorlopig niet terug kan, want hij heeft net weer een serie operaties achter de rug. “Vorig jaar heb ik 99 dagen in het zorghotel gewoond. Voor nu is de verwachting dat ik na 92 dagen weer naar huis kan. De vorige keer kreeg ik als afscheidsdiner vier frieten en een bak sla. Geintje. Tja, dat krijg je ervan als je de kok telkens plaagt.” In het zorghotel staat Tony bekend als gangmaker. Zo kleedde hij tijdens het EK vrouwenvoetbal de zaal oranje aan. “En vorig jaar heb ik nog een reisje georganiseerd naar de kerstmarkt van een tuincentrum. Gewoon, twee taxibusjes geregeld en met een man of twaalf erheen. Het is leuk om met elkaar een groepje te vormen en het samen gezellig te hebben.” (KM)
‘Den Monk’ Koken is een grote liefhebberij van Tony. Hij vindt het leuk om bij vrienden thuis te koken en hen een lekker diner voor te schotelen. “Maar ik doe het alleen voor goede vrienden, want ik heb wel mijn beperkingen. De ene dag kan ik alles, de andere niets. Dus soms moet je jezelf beschermen en nee durven zeggen.” Dat neemt niet Contact | jaargang 12 | oktober 2017
Tony houdt van sport én gezelligheid. Voor het EK vrouwenvoetbal kleedde hij de zaal in het zorghotel oranje aan.
7
Michiel Holtrop, bedenker Appeltaartconcerten:
‘Altijd op zoek naar suikerooms en -tantes’ Artistiek leider, producent, musicus, fondsenwerver, coach en ‘trainer podiumvrijheid’: het is maar een greep uit de vaardigheden waarmee Michiel Holtrop zichzelf profileert op zijn eigen website. ‘Klusjesman in de cultuursector’ Holtrop is binnen AxionContinu vooral bekend als organisator van de Appeltaartconcerten: klassieke muziek met na afloop koffie en appeltaart. In oktober gaat het nieuwe speelseizoen van start, met zo’n dertig besloten en openbare concerten op alle locaties van AxionContinu. Hoog tijd voor een gesprek.
Hoe kwam je op het idee om als muzikant voor ouderen te gaan spelen? “Zo’n tien jaar geleden verbleef mijn oma in een verzorgingshuis in Amsterdam. Het orkest waarvoor ik werk, het Nederlands Philharmonisch Orkest, wilde muziek meer naar de mensen brengen. Ik ben toen muziek gaan spelen op de afdeling waar mijn oma verbleef en dat sloeg aan. Daarna heb ik speciaal voor ouderen concertprogramma’s bedacht, die aansloten op hun interesses, maar meer boden dan plat vermaak. Samen met een gitarist heb ik toen zo’n tien concerten gegeven. Ook nu nog spelen we niet alleen maar de ‘krakers’, maar voeren ook onbekendere werken uit, mits ze toegankelijk zijn. Ook vragen we componisten om speciaal voor ons muziek te schrijven. In november brengen we een cd uit met die stukken.”
Hoe ben je bij AxionContinu terechtgekomen? “Via de Gouden Gids!” zegt Holtrop lachend. “Nee serieus. Ik heb gewoon het nummer van Isselwaerde opgezocht en gebeld met mijn voorstel. Adriaan van der Werf, manager verzorgd wonen en destijds regiomanager van de Lekstreek, houdt van klassieke muziek, dus hij stond er meteen voor open. Toen ben ik potjes geld gaan zoeken en heb ik een subsidieaanvraag ingediend. Die werd gehonoreerd en zo konden we tientallen concerten geven.”
8
‘Zo breed mogelijk’ En die appeltaart dan? “We hadden een keer wat geld over en kondigden aan dat we na het concert ijs zouden serveren. De zaal zat barstensvol. Toen besefte ik: deze combinatie werkt! In 2012 zijn we begonnen met de Appeltaartconcerten en sindsdien is het snel gegroeid. In 2014 hebben we een stichting opgezet voor deze concerten, vooral om het gemakkelijker te maken subsidie aan te vragen. We geven nu in totaal zo’n 130 concerten, niet alleen in Utrecht, maar ook in Amsterdam, Rotterdam en Wageningen.”
Is het anders om voor ouderen op te treden?
www.appeltaartconcerten.nl www.axioncontinu.nl/vriendenstichtingen www.axioncontinu.nl/appeltaartconcerten
Schubert kende en meezong. Of, heel grappig, een rijtje dementerende dames op de voorste stoelen, die allemaal mee-dirigeren. Soms zit de waardering erin dat je iemand diep ontroert. En muziek is ook echt iets om samen van te genieten, dus als een bewoner en een mantelzorger beiden een concert bezoeken, dan delen ze samen een nieuwe ervaring.”
Illustraties: Lobke van Aar
“Het is zonder deftig gedoe, minder afstandelijk dan wanneer je bijvoorbeeld in het Concertgebouw speelt. Wat we doen, is heel erg van ons. Maar we proberen wel een echt concert te geven, het moet ook stil zijn. Soms is het wel avontuurlijk. Zo zat er eens een man in het publiek die er heilig van overtuigd was dat we Psalm 13 speelden, en dat luidkeels meezong. Maar het pakt soms ook heel goed uit: een demente meneer, die alleen nog met muziek te bereiken was, en die allerlei liederen van
De Vriendenbeheerstichting van AxionContinu ondersteunt de komende serie Appeltaartconcerten. “Tot voor kort ondersteunden we vooral initiatieven op afzonderlijke locaties,” vertelt Jos Timmermans, bestuursvoorzitter van de beheerstichting, de overkoepelende stichting van alle vriendenstichtingen van de locaties van AxionContinu. “Begin dit jaar hebben we besloten om ons, als stichting, meer organisatie-breed te profileren. De Appeltaartconcerten zijn uitermate geschikt om ons zo breed mogelijk bekend te maken. We willen als stichting meer aan werving gaan doen, om zo meer donateurs en sponsoren te vinden. In november vindt er ook een speciaal concert voor onze relaties plaats en we hopen de werving van donateurs en de sponsoring dan goed op gang te brengen. Het leuke van de Appeltaartconcerten is dat ze overal in de organisatie worden gehouden en dat ze een breed publiek trekken, van zowel bewoners als familieleden.”
Is het lastig om geld te vinden? “Voor het komende seizoen hebben we geld gekregen van de Vriendenbeheerstichting van AxionContinu. Maar inderdaad, het is lastig om fondsen te werven. Fondsen dragen ons initiatief wel een warm hart toe, maar structureel ligt er vaak niets vast. Op de lange termijn is het voortbestaan van de Appeltaartconcerten dus altijd onzeker. En voor het vinden van sponsoren heb je echt een lange adem nodig. Het Nederlands Philharmonisch Orkest sponsort ons wel door muzikanten vrij te stellen voor de optredens. Maar de Stichting Appeltaartconcerten is eigenlijk altijd op zoek naar suikerooms en -tantes.” (KM) Michiel Holtrop
Contact | jaargang 12 | oktober 2017
9
AxionContinu heeft twee vertrouwenspersonen bij wie medewerkers terecht kunnen als ze in hun werk worden geconfronteerd met ongewenst gedrag. Geestelijk verzorger Barbara Fortuin is een van hen. “Medewerkersvertrouwenspersoon is geen functie met een vast omschreven aantal uren, want je weet nooit wanneer en hoeveel medewerkers zich melden met een probleem. Ik ben wel altijd bereikbaar. Ook in het weekend kunnen mensen mij bellen of een bericht inspreken en natuurlijk kunnen ze me e-mailen. De vertrouwenspersoon voor medewerkers wordt aangesteld door de Raad van Bestuur voor een periode van drie jaar. Ik ben nu bezig met mijn tweede termijn.” “In een jaar kloppen gemiddeld tien medewerkers bij ons aan met een probleem of misstand waarover ze niet kunnen of durven te praten met collega’s of leidinggevende. Het kan gaan om seksuele intimidatie, pesten, discriminatie, geweld of agressie, maar bijvoorbeeld ook om voortdurende twijfel aan iemands vakmanschap. “Onze gesprekken zijn strikt vertrouwelijk en ik onderneem niets zonder de toestemming van de medewerker. De meesten zijn er al mee geholpen als ik naar hun verhaal luister, want het is bijzonder belastend als je niemand kunt vertellen wat je dwarszit. Ik ga ook niet uitzoeken wat de andere kant van het verhaal is, want de vertrouwenspersoon is er voor degene die zich niet gehoord voelt. Ik erken het probleem en neem het serieus. Gedeelde smart is halve smart.” “Praten met de medewerkersvertrouwenspersoon is voor de meesten de laatste strohalm. Ze worstelen al een tijdje met de kwestie en weten niet wat ze ermee aan moeten. Daardoor is het vaak een emotioneel beladen ding geworden. De stress leidt weer tot slaapgebrek en overschaduwt het hele functioneren. Door erover te praten aan de hand van vragen die ik stel,
10
komen we samen vaak tot de kern van het probleem zodat we het kunnen afbakenen. Wie piekert, ziet namelijk niet meer wat wel goed gaat of wat een oplossing zou kunnen zijn.” In de vijf jaar dat Barbara vertrouwenspersoon is, heeft niemand de vervolgstap gezet naar de Klachtencommissie, die een misstand of incident formeel behandelt. “Dat wil niet zeggen dat alle problemen waren opgelost, maar op zijn minst vonden we een manier voor de medewerker om ermee om te gaan. Werksituaties zijn nu eenmaal lastig meteen te veranderen. Maar soms kan ik iemand wel het vertrouwen geven om in gesprek te gaan met de leidinggevende. Een ander is in staat het probleem te isoleren en daardoor te relativeren. Echte voorbeelden kan ik niet geven, omdat ik daarmee het vertrouwen zou schenden dat mensen me hebben gegeven. Alles wat bij mij wordt uitgesproken blijft binnenskamers. Alleen strafbare feiten mag ik niet verzwijgen.” Zelf speelt ze haar sores weg met muziek. “Het leed en onrecht raakt mij natuurlijk ook, maar eenmaal achter de piano ebt alles weg. Bovendien geeft het voldoening wanneer ik zie dat mensen toch in staat zijn
AxionContinu heeft 2.000 medewerkers en circa 140 verschillende functies. Bij sommige functies denkt iedereen zich een voorstelling te kunnen maken. Andere functies zijn minder bekend.
Functie In deze rubriek iedere keer een andere functie in de schijnwerpers. Deze keer:
uit een moeilijke situatie komen. Een vertrouwenspersoon kan uiteraard niet functioneren zonder empathie, maar moet wel hoofd- en bijzaken van elkaar kunnen scheiden en analytisch zijn. Je kunt niet te lang samen met je gesprekspartner blijven hangen in de boosheid en het verdriet, je wilt tot conclusies komen en samen denken over mogelijke oplossingen. Ik ben wel bewust zuinig met mijn advies, want het werkt het beste als iemand zelf ideeën aandraagt.” (LN)
Prettige werksfeer ‘AxionContinu hecht aan een omgeving waarin mensen prettig en veilig hun werk kunnen doen,” staat in beleidstukken. Barbara: “Daarbij hoort een open cultuur, waarin collega’s met respect voor elkaar alles kunnen bespreken. De twee medewerkersvertrouwenspersonen en de Klachtencommissie vormen het sluitstuk van dat beleid, want je moet ook een uitweg voor onvrede bieden.” Naast Barbara Fortuin (06-10 53 03 33; bfortuin@axioncontinu.nl) werkt Ineke Hiemstra (06-20 00 08 24; ihiemstra@axioncontinu.nl) als medewerkersvertrouwenspersoon. Barbara: “Medewerkers hebben de keus bij wie ze aankloppen. Ineke werkt in Utrecht, ik in IJsselstein en Lopik, maar ons werkgebied is niet onderverdeeld.” Mocht de klacht of het probleem door de vertrouwenspersonen onvoldoende worden aangepakt, dan staat het medewerkers vrij naar de Klachtencommissie te stappen. Dat kan echter niet anoniem. Cliënten hebben een eigen vertrouwenspersoon.
Medewerkersvertrouwenspersoon Barbara Fortuin
11
Nynke Otten:
“We kunnen niet blindvaren op de lijst die het ziekenhuis meegeeft.”
Informatie bij overdracht cruciaal
Zorgvuldig medicijngebruik Sinds begin dit jaar is apothekersassistente Nynke Otten werkzaam bij de divisie Revalidatie en herstel. Hoewel de organisatie zelf geen apotheek heeft – er is een nauwe samenwerking met een externe apotheek – is haar aanstelling een belangrijke schakel in het streven naar zorgvuldig geneesmiddelengebruik.
I
n een organisatie voor ouderenzorg worden veel medicijnen gebruikt. “De meeste cliënten gebruiken meer dan vijf geneesmiddelen,” zegt specialist ouderengeneeskunde Jisca Vrancken. Zij zit het farmacotherapeutisch overleg van AxionContinu voor, waarin de artsen samen met de apotheker de nieuwe inzichten en richtlijnen bespreken. “Dat doen we acht keer per jaar, zodat de farmaceutische kennis binnen onze organisatie helemaal op orde blijft.”
12
Apotheker Fieke Cobelens werkt bij Apotheek ’t Goy, waarmee AxionContinu zeer nauw samenwerkt. Sinds een aantal jaren wordt het elektronische systeem gedeeld. Fieke: “Zo kunnen we gebruikmaken van de input van de organisatie en hoeven we de gegevens niet over te tikken, wat de kans op fouten verkleint. Want die is het grootst bij de overdracht, wanneer nieuwe gegevens moeten worden ingevoerd of als er iets verandert in het geneesmiddelengebruik van een patiënt.”
Informatie Bij de divisie Revalidatie en herstel vinden veel wijzingen in korte tijd plaats, met gemiddeld zo’n 25 opnames en ontslagen per week. Veel cliënten komen vanuit het ziekenhuis bij AxionContinu revalideren en de overdrachten verlopen lang niet altijd soepel.
Het schort nogal eens aan complete informatie. Dat was aanleiding om Nynke Otten aan te nemen. Nynke: “Ziekenhuizen kunnen informatie over het medicijngebruik tot uiterlijk 24 uur na ontslag van een patiënt aanleveren, waardoor soms niet meteen duidelijk is welke medicatie een patiënt nodig heeft. Ook geven ze in beginsel geen geneesmiddelen mee, zodat een revalidant zonder een voorgeschreven medicijn kan komen te zitten, want niet alle geneesmiddelen zijn direct leverbaar.” Een ander knelpunt is dat er wel eens medicijnen ‘zoek’ raken. Nynke: “Dan blijkt de ontslagmedicatie vanuit het ziekenhuis niet alle geneesmiddelen te bevatten die een patiënt vóór opname thuis gebruikte. Dat kan met een reden zijn, maar regelmatig blijkt dat de informatie die het ziekenhuis heeft gekregen niet volledig is. We kunnen dus niet blindvaren op de lijst die het ziekenhuis meegeeft.” Fieke: “Zo ontdekten we bij toeval bij een vrouw die al als klant geregistreerd stond in onze apotheek, dat op haar medicijnlijst geen insulinepennen stonden, terwijl ze die als suikerpatiënt toch echt moest gebruiken.”
Doorspreken Nynke is druk doende om de informatieoverdracht vanuit de ziekenhuizen te stroomlijnen via werkinstructies en protocollen. “De ziekenhuizen weten inmiddels aan welke informatie we behoefte hebben. Ze zijn welwillend, want ze zien ook dat het beter kan. Maar het blijft heel erg nodig de medicatielijsten bij aanmelding van een cliënt meteen heel goed na te lopen. Zijn de medicijnen leverbaar? Wie krijgt de rekening? Zitten er combinaties tussen die niet kunnen?”
Fieke Cobelens
Contact | jaargang 12 | oktober 2017
Jiska Vrancken:
“De meeste cliënten gebruiken meer dan vijf geneesmisddelen.”
Jisca: “In ziekenhuizen kijken ze meer vanuit de afzonderlijke specialismes naar een patiënt, wij zijn generalistisch van aard. Ik vraag patiënten vaak waarom ze een bepaald medicijn gebruiken en soms weten ze het gewoon niet meer. Meest extreem was een vrouw van 82 die pillen had tegen hoge bloeddruk. Het bleek dat ze die voorgeschreven had gekregen tijdens haar zwangerschap 45 jaar geleden. Controle van de bloeddruk wees uit dat de pillen helemaal niet meer nodig waren. Ze had ook nog medicatie tegen duizeligheid en misselijkheid. Die was ook niet nodig, dat scheelde tien pillen per dag. In de verpleeghuizen spreken we het medicijngebruik van een bewoner twee keer per jaar helemaal door, samen met de apotheker.”
Uitzoeken Het in de hand houden van de kosten is ook een belangrijk onderdeel van het geneesmiddelenbeleid. Jisca: “Bij opname kijken we naar de middelen die een cliënt gebruikt en in principe passen we de medicatie aan op het voorschrijfbeleid dat we in het farmacotherapeutisch overleg hebben vastgelegd. Er kan een groot verschil in prijs zitten tussen verschillende merken, terwijl het middel hetzelfde is. Dan kiezen we voor de goedkoopste variant. Sommige patiënten gebruiken voor enkele honderden euro’s per maand aan medicijnen.” Nynke: “Het vergoedingensysteem zit ongelooflijk ingewikkeld in elkaar. Er zijn wel vijf verschillende financieringsstromen en het is dikwijls monnikenwerk om uit te zoeken welke instantie of verzekeraar verantwoordelijk is voor welke rekening. De organisatie moet een groot deel van de medicatiekosten zelf dragen, maar voor bepaalde geneesmiddelen, bijvoorbeeld extreem dure, bestaan regelingen om een tegemoetkoming in de kosten te verkrijgen. We moet echter wel zelf het initiatief nemen om de facturen daar te leggen waar ze thuishoren.” (LN)
13
Autistische jongeren tuinieren in De Drie Ringen
Zaaien, planten, wieden Veel staat er nog niet, maar het begin is er: aardbeien, zonnebloemen en tomatenplanten. Een deel van de tuin van De Drie Ringen is tegenwoordig ingericht als moestuin. “We zijn wat laat in het seizoen begonnen,” zegt Pieter Wagenborg. “In de herfst zaaien we nog wat wintergroentes in, maar volgend voorjaar gaan we er volop tegenaan.”
W
agenborg begeleidt jongeren die in de Rijnsche Maan wonen, een beschermd wonen-project in Leidsche Rijn voor jongeren met autisme. De woonvoorziening ligt op een steenworp afstand van De Drie Ringen. “Ruim zeven jaar geleden heb ik een tuinclub opgericht; bij de Rijnsche Maan hebben we een moestuin en een siertuin, die door de jongeren zelf worden onderhouden. Maar binnen de Rijnsche Maan zijn ook andere activiteiten, zoals een gemeenschappelijke kookgroep die een eetcafé runt.”
Mike Kool :
“Ik hou van zomerfruit, zoals de aardbeien die we hebben geplant.” 14
Pieter Wagenborg:
“Voor autisten is interactie met andere mensen ook belangrijk.” Wagenborg is een groot pleitbezorger van natuurlijk en ambachtelijk tuinieren, met als insteek het beheren van natuur, niet het beheersen ervan. “We werken zonder machines, gebruiken alleen handgereedschap. Het is laagdrempelig, er is geen tijdsdruk en dat maakt deze manier van tuinieren uiterst geschikt voor mensen met autisme. Ze ontwikkelen vaardigheden, leren hoe je een tuin moet runnen. En voor autisten is interactie met andere mensen ook belangrijk. Ik wil in de toekomst dan ook bewoners uit De Drie Ringen bij het tuinieren betrekken.” Wagendorp begeleidt ook tuinprojecten als dagbesteding voor mensen met een beperking. “Bij
Eliane Thewessen, bestuurder van AxionContinu, is de columniste van Contact. Ze schrijft over wat haar bezighoudt en opvalt.
het tuinieren kun je echt je ei kwijt: zaaien, planten, wieden... er is altijd wat te doen.” De 33-jarige Mike Kool is een van de bewoners van de Rijnsche Maan die tuiniert in De Drie Ringen. “Ik woon er al negen jaar met plezier. Er is weinig begeleiding, maar als je vragen hebt, is er altijd wel iemand op wie je terug kunt vallen.” Overdag werkt Mike in de U-stal fietsenstalling bij Vredenburg. “Klanten helpen, proberen zo servicegericht mogelijk te zijn. Mensen willen hun nieuwe fiets veilig kunnen stallen, dus dat werk is belangrijk voor de stad. Tuinieren doe ik nu al acht jaar. Ik vind het leuk om de voortgang te zien, zien hoe iets groeit. Net als het leven zelf, eigenlijk. Ik hou van zomerfruit, zoals de aardbeien die we hier hebben geplant. Nu nog maar hopen dat de tomaten aanslaan.” (KM)
Zingeving De gemiddelde tijd dat een cliënt in een verpleeghuis verblijft, is landelijk op dit moment zo’n negen maanden. Dat was in 2015 nog veertien maanden! Een heel snelle daling, die behoorlijke consequenties heeft. Het landelijke beleid, gericht op langer thuis wonen, is dus via dit gegeven al zeer goed zichtbaar. Binnen de organisatie merken wij het op verschillende punten. De cliënten die onder onze daken komen wonen, hebben een hogere zorgvraag en het aantal en de intensiteit van de crisisopnames neemt behoorlijk toe. Daarnaast wordt de tijd die wij krijgen om een band met cliënten op te bouwen fors korter en dit levert weer andere aandachtspunten op. De meeste cliënten hebben in de periode voorafgaand aan de verhuizing naar een verpleeghuis al veel moeten inleveren, ze hebben vaak al een jarenlang rouwproces achter de rug. Wij kunnen dan ondersteuning bieden om betekenis te blijven geven aan het leven. Het onderzoek van Claudy Weyers (zie het artikel op pagina 4) binnen onze eigen organisatie naar factoren die het zingevingsproces bij ouderen beïnvloeden, zal hier zeker zijn steentje aan bijdragen. Verhuizing naar het verpleeghuis levert in het bijzonder ook de confrontatie met de dood op. Dit brengt specifieke zingevingsvragen met zich mee en ook daarin hebben wij als zorgverlener een rol. Een open gesprek beginnen over de laatste levensfase en de dood kan
Contact | jaargang 12 | oktober 2017
een enorme meerwaarde hebben voor cliënten en hun familie. Als ik dat zo schrijf, lijkt dat eenvoudig. Maar niet iedereen staat zo gemakkelijk open voor een gesprek over de dood. Een aantal lezers van deze column zal mogelijk nu ook afhaken! Onderzoek heeft uitgewezen dat we, zoals we leefstijlen kennen, ook verschillende sterfstijlen kunnen onderscheiden. Zo zijn er mensen die leven met de dood, in het onderzoek geduid als ‘proactieven’, en mensen die de dood verdringen, de ‘rationelen’. De in totaal vijf sterfstijlen die in het onderzoek worden onderscheiden, vragen allen een verschillende manier om het gesprek aan te gaan, zowel wat tijdstip als inhoud betreft. Dit wordt nog eens extra gecompliceerd, omdat cliënt, familie en zorgverlener ook eigenlijk nooit eenzelfde sterfstijl hebben. De Stichting STEM (Sterven op je Eigen Manier), waarvan ik jarenlang bestuurslid was, heeft dit gegeven van verschillende sterfstijlen consciëntieus toegepast om de (palliatieve) zorg te verbeteren. Ook binnen onze eigen organisatie, in het bijzonder binnen het hospice, maken we gebruik van deze kennis. Uit eigen ervaring weet ik hoe weerbarstig dit onderwerp kan zijn. Bij een verhuizing naar een verpleeghuis nemen mensen hun hele zijn mee, hun levensgeschiedenis, hun karakter, hun familiebanden. Wij proberen ons daar zo adequaat mogelijk een beeld van te vormen, zodat wij van toegevoegde waarde kunnen zijn voor de kwaliteit van leven.
15
Belevenistafel voor De Schutse Dankzij diverse sponsoren, de opbrengsten van een bingoavond en de rommelmarkt De Schutserie, heeft woonzorgcentrum De Schutse in Lopik een belevenistafel kunnen aanschaffen. De belevenistafel is een verrijdbare, rolstoelvriendelijke tafel die op elke willekeurige plek neergezet kan worden. De belevenistafel kun je zien als een heel grote iPad die op aanraking reageert.
Zo kun je allerlei spellen spelen, maar ook liedjes horen en foto’s van vroeger zien. De tafel biedt bewoners en bezoekers van de dagbesteding ontspanning, prikkelt de zintuigen en stimuleert het geheugen. Door de eenvoudige bediening kunnen ook mensen met dementie de belevenistafel gebruiken. Op dinsdag 22 augustus is de belevenistafel feestelijk onthuld. (MH)
Berichten vanuit AxionContinu
Vrolijke bomen in het IJsselsteinse bos Tijdens een wandeling met haar hond in het IJsselsteinse bos bedacht Liesbeth Vergeer, medewerker welzijn in Isselwaerde, dat het leuk zou zijn iets met een aantal dode bomen te doen die zij zag staan. Het leek haar mooi om er een soort totempalen van te maken door ze te beschilderen. Zo gezegd, zo gedaan. Staatsbosbeheer gaf toestemming en Liesbeth ging met een aantal enthousiaste dames van de schilderclub van Isselwaerde aan de slag. De firma Rutges uit De Meern sponsorde de verf met toebehoren, waardoor ze over prima materialen beschikten.
16
Deze zomer is het gezelschap een aantal keren in het bos geweest om de bomen te beschilderen tot een vrolijk geheel. De bewoners vonden het heerlijk te schilderen in de vrije natuur. Liesbeth hoopt het project volgende zomer te kunnen voortzetten. (MH)
Werkbezoek V&VN aan De Verdieping Op donderdag 21 september brachten de medewerkers van V&VN, de beroepsvereniging voor verpleegkundigen en verzorgenden, een werkbezoek aan opleidingscentrum De Verdieping van AxionContinu. De medewerkers
gingen aan de slag in het nieuwe ‘skills lab’ van De Verdieping. Ook kregen ze in de interactieve theatervoorstelling ‘Het hemd is nader dan de rok’ dilemma’s uit de praktijk voorgelegd over de relatie tussen professionals in
de ouderenzorg en de familieleden van cliënten. Op deze manier konden de medewerkers van V&VN kennismaken met de vele aspecten die aan de orde komen in de ouderenzorgsector. (MH)
Contact Stopknop ‘Al die administratieve rompslomp die er tegenwoordig bijkomt.’ Deze opmerking hoor je vaak in de zorg. Regels, procedures en administratie horen er toch gewoon bij, maar het kan ook te ver doorslaan. Soms zijn er afspraken die overbodig lijken en waarvan we eigenlijk niet meer weten waarom ze ooit zijn gemaakt. Daarom heeft AxionContinu de Stopknop ingevoerd. Medewerkers van AxionContinu die tegen een administratieve of andere regel aanlopen die in hun ogen overbodig is, kunnen op de ‘digitale’ Stopknop drukken, die op intranet staat. Naar aanleiding van deze melding wordt dan het nut en de noodzaak van de regel tegen het licht gehouden en besloten of deze wel of niet afgeschaft kan worden. (MH) Contact | jaargang 12 | oktober 2017
Griep De herfst is weer begonnen. Dan komt ook de griep weer vaker om de hoek kijken. Voor medewerkers is griep vaak vooral vervelend om te moeten doormaken. Maar bewoners, revalidanten en andere kwetsbare cliënten lopen een hoog risico om ernstig ziek te worden van de griep. Daarom biedt AxionContinu ook dit jaar weer de griepvaccinatie aan voor alle medewerkers, stagiaires en vrijwilligers. De griepvaccinaties vinden in oktober plaats op alle locaties. Meer informatie is te vinden op intranet. Ook alle bewoners en revalidanten krijgen een griepprik aangeboden. Zij krijgen vanzelf bericht hierover van de zorgmedewerkers. (MH)
Griepprik? (Zo) voor elkaar!
17
Met vele kunst & cultuur projecten wil AxionContinu haar bewoners in contact brengen met poëzie, muziek, dans, toneel en beeldende kunst.
Festival of Older People 17, 18 en 19 oktober
‘Ouderen bestaan niet’ Ouderdom komt met gebreken, zegt men. Maar definieert dit ouderen? Ook veel jonge mensen hebben gebreken. En er verandert veel: mensen leven langer en zijn ook steeds langer gezond. Wij beschouwen onszelf meestal ook niet als oud. De vraag is dus, bestaat ‘de oudere’ wel echt? Dit is het centrale thema van het Festival of Older People. Met muziek, theater, dans, film en beeldende kunst wordt prikkelend in beeld gebracht hoe een maatschappij eruitziet zonder onderscheid tussen oud en jong. Ook AxionContinu is vertegenwoordigd op het festival. Op dinsdag 17 oktober treedt de toneelclub van ’t Huis aan de Vecht onder leiding van STUT op en zijn projectleider kunst en cultuur Joyce Vlaming en Michiel Holtrop aanwezig voor een muzikale sessie waarin zij vertellen over de mooie samenwerking tussen Stichting Appeltaartconcerten en AxionContinu. Het festival wordt gehouden op 17, 18 en 19 oktober in ZIMIHC Theater Zuilen in Utrecht. Het programma bestaat uit een congres voor professionals en een festival dat voor iedereen toegankelijk is. Het festival vindt plaats tussen 16.00 en 20.00 uur. Kaarten voor het festival kosten tien euro per dag en zijn verkrijgbaar via de website en in het theater. Voor het congres gelden andere prijzen. Kijk op www.festivalofolderpeople.nl voor meer info. (MH)
18
Kunstenaar schilderij: Martijn Crowe 2017
Colofon
Woonzorgcentra De Bijnkershoek Van Bijnkershoeklaan 250 3527 XL Utrecht tel. (030) 296 85 00 bijnkershoek@axioncontinu.nl
De Ingelanden Louis Armstronglaan 800 3543 EB Utrecht tel. (030) 686 78 00 ingelanden@axioncontinu.nl
De Schutse Anna van Burenstraat 40 3411 AK Lopik tel. (0348) 55 17 24 schutse@axioncontinu.nl
De Componist Georg Jarnostraat 14-20 3543 BX Utrecht tel. (030) 686 63 30 componist@axioncontinu.nl
Isselwaerde Kronenburgplantsoen 3 3401 BN IJsselstein tel. (030) 688 19 14 isselwaerde@axioncontinu.nl
Voorhoeve Van Heuven Goedhartlaan 3 3527 CE Utrecht tel. (030) 295 38 53 voorhoeve@axioncontinu.nl
De Drie Ringen Kandinskystraat 40 3544 NW Utrecht tel. (030) 686 69 50 drieringen@axioncontinu.nl
Koningsbruggen Beneluxlaan 924 3526 KJ Utrecht tel. (030) 282 23 00 koningsbruggen@axioncontinu.nl
Voorveldse Hof Blaarkopstraat 1 3573 SH Utrecht tel. (030) 282 24 40 voorveldsehof@axioncontinu.nl
’t Huis aan de Vecht Costa Ricadreef 9 3563 TA Utrecht tel. (030) 264 66 68 hadv@axioncontinu.nl
Mariënstein Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 marienstein@axioncontinu.nl
De Wartburg Kennedylaan 16 3533 KJ Utrecht tel. (030) 294 00 41 wartburg@axioncontinu.nl
Serviceappartementen
Revalidatie
De Bijnkershoek Van Bijnkershoeklaan 250 3527 XL Utrecht tel. (030) 296 85 00 bijnkershoek@axioncontinu.nl
Schutseplein Anna van Burenstraat 40 3411 AK Lopik tel. (0348) 55 17 24 schutse@axioncontinu.nl
De Parkgraaf Beneluxlaan 926 3526 KJ Utrecht tel. (030) 282 23 11 parkgraaf@axioncontinu.nl
De Hooghe Camp Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 marienstein@axioncontinu.nl
De Wartburg Kennedylaan 16 3533 KJ Utrecht tel. (030) 294 00 41 wartburg@axioncontinu.nl
Zorghotel De Wartburg Kennedylaan 300 3533 KN Utrecht tel. (030) 295 86 60 info@zorghoteldewartburg.nl
En verder Centraal Bureau Postbus 2251 3500 GG Utrecht tel. (030) 282 22 00 info@axioncontinu.nl
Marhaban De Gasperilaan 116-118 3527 GH Utrecht tel. (030) 293 45 81
Hospice IJsselstein Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 hospiceijsselstein@axioncontinu.nl
Servicebureau AxionContinu tussen 9.00 - 17.00 uur op werkdagen (030) 282 22 77 servicebureau@axioncontinu.nl
Zorghotel De Wartburg-De Bilt De Holle Bilt 1 3732 HM De Bilt tel. (030) 295 86 60 info@zorghoteldewartburg.nl
ContACt is het magazine van AxionContinu. AxionContinu levert wonen, zorg en revalidatie, in Utrecht, IJsselstein en Lopik. ContACt wordt vijf keer per jaar verspreid in een oplage van 7.000 exemplaren, onder cliënten, cliënten op de wachtlijst, bewoners van serviceappartementen, vrijwilligers, medewerkers en relaties van AxionContinu. Wij bedanken iedereen die heeft meegewerkt aan dit nummer hartelijk voor hun bijdrage. Vragen of opmerkingen Het is mogelijk dat u naar aanleiding van ContACt vragen heeft. Wij helpen u graag verder. Bel (030) 282 22 00, mail: communicatie@axioncontinu.nl of kijk op www.axioncontinu.nl Redactieadres AxionContinu Afdeling Communicatie & PR Postbus 2251, 3500 GG Utrecht communicatie@axioncontinu.nl Redactie Maaike Hoogland (MH) René Leideritz (RL) Kees Mollema (KM) Petra van der Sanden (PS) Berber Schrijver (BS) Louis Nouws (LN) Willem de Bruijn Fotografie Willem Mes Kees Mollema en anderen Vormgeving BLADEN&CO/Willem de Bruijn Druk Drukkerij Hendrix
Thuiszorg Teams in Utrecht, IJsselstein en Lopik. Bereikbaar via het Servicebureau: op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur, (030) 282 22 77 servicebureau@axioncontinu.nl
Volg ons ook op:
19
Vrijwilligers zijn onmisbaar voor AxionContinu. Daarom staat achterop elk nummer van Contact een vrijwilliger van AxionContinu in de schijnwerpers. Wilt u ook vrijwilliger worden? Mail dan naar communicatie@axioncontinu.nl
Rozemarijn Bakker:
‘Het geeft blijdschap als je de sleur doorbreekt’ In een van de activiteitenruimtes van De Wartburg, het Domplein, klinkt de heldere stem van Rozemarijn Bakker. Zij leest artikelen voor uit het Algemeen Dagblad, met onderwerpen als de CO2uitstoot van vrachtverkeer, of de rechtszaak tegen de verdachte van de moord op zakenman Koen Everink. Na elk artikel volgt een korte discussie over het nieuws. Na een uur zit de voorleessessie erop. “Ik vond het heel boeiend. Tot volgende week,” zegt een van de bezoeksters als afscheid.
Rozemarijn leest elke dinsdagochtend van half elf tot half twaalf artikelen uit de krant voor. Haar gehoor bestaat uit een vaste groep van zo’n zes mensen, onder wie een buurtbewoner. “Zo’n gezelschap valt nog wel te ‘beroepen’,” zegt Rozemarijn. “Het is soms wel vermoeiend om een uur lang hard te praten omdat mensen slechter horen. Maar ik heb veel in koren gezongen en heb een goede stemtraining gehad, dus ik hou het wel vol.” Rozemarijn kwam zo’n drie jaar geleden via de Vrijwilligerscentrale in aanraking met deze activiteit. “Ik wilde eigenlijk iets voor vluchtelingen doen, maar toen kwam ik deze vacature tegen. Ik hou van lezen en wilde ook graag iets voor ouderen doen. Dus dat voorlezen was meteen iets voor mij.” Inmiddels is Rozemarijns oorspronkelijke wens ook in vervulling gegaan: ze geeft via Gilde Utrecht taalles aan een Iraaks meisje.
over hun eigen leven te vertellen. Daar kan ik van genieten. Ze hebben een lang leven gehad, dus is het belangrijk dat je naar hen luistert, dat je hen het gevoel geeft dat ze worden gehoord. Er was ooit een man - inmiddels is hij overleden - die Engelandvaarder was geweest in de oorlog en daarover vertelde. Hij vertelde dat er een maquette Nieuws triggert in het Verzetsmuseum stond met zijn “Het leuke van de voorleesactiviteit is dat naam erbij; hij voelde zich erg geëerd het nieuws mensen vaak triggert om iets daardoor. Dat raakte me heel erg.”
20
Naast het voorlezen zet Rozemarijn zich ook als vrijwilliger in op Voorveldse Hof, waar ze hand- en spandiensten verleent, en ook wekelijks met een bewoonster gaat wandelen. Verder bezoekt zij al tien jaar via het Rode Kruis een dame van inmiddels 94 jaar. “Voor ouderen is elke dag min of meer hetzelfde. Het geeft veel blijdschap als je die sleur weet te doorbreken.” (KM)