ContACt december 2017

Contact Het magazine van

AxionContinu

Nummer

5

jaargang 12|december 2017

Prettige en veilige woonomgeving Voor meer personeel

Blij met extra geld Scholingstraject zij-instromers

Animo is groot

Alledaagse handelingen oefenen

Foutloos Leren Contact | jaargang 12 | december 2017

1

Contact Het magazine van AxionContinu | Nummer 5 | jaargang 12 | december 2017

3

4

Zijn laatste ContACt

Zij-instromers zien zorg wel zitten

René Leideritz vertrokken.

Veel animo voor scholingstraject.

8 Blij met extra geld Gesprekken met medewerkers.

12

14

Prettig en veilig wonen

Foutloos Leren

in Mariënstein

Stapje voor stapje oefenen.

Verder in dit nummer

10

Mijn verhaal ‘Uithuilen en weer opnieuw beginnen’ 6 Functie Centraal Eerste medewerker restaurant 10 Column Beweging! 15 Kort Contact Berichten vanuit AxionContinu 16 CultuurContact In de geest van William Morris

18

Vrijwillig in beeld Niels van der Rijst 20

Functie Centraal

Bestuurssecretaris René Leideritz heeft afgelopen maand afscheid genomen van de organisatie.

Hij is aan de slag gegaan in een gelijksoortige functie bij

René Leideritz vertrokken

Zijn laatste ContACt Je stond aan de wieg van ContACt, meer dan tien jaar en ruim vijftig nummers geleden.

“Ik vind het wel sterk dat het blad al zo lang bestaat. Je kunt dat een kracht noemen en het tekent AxionContinu.

Als we iets beginnen doen we dat doorgaans voor langere tijd, zodat een project de kans krijgt zich te bewijzen.

ContACt heeft zijn bestaansrecht verdiend.”

Wat maakt het blad geslaagd?

“Het heeft een bijzondere formule, want het is een mix van een personeelsblad en een blad voor bewoners, cliënten en vrijwilligers. Als je in aan-

“ContACt heeft zijn bestaansrecht verdiend” merking neemt dat het in menig huiskamer rondslingert, dat is bij mij thuis het geval, dan leest familie ook nog mee. Het is dus het blad van en voor de hele AxionContinu-gemeenschap en draagt zo sterk bij aan de betrokkenheid bij elkaar. Zeer belangrijk voor een organisatie met veel verschillende locaties en functies.”

Hoe bedien je al die verschillende lezers?

“Het maken van een dergelijk blad vraagt om een zeker fingerspitzengeContact | jaargang 12 | december 2017

fühl. Wat is wel interessant en wat niet? Een verslag van een bingoavond doen we niet en al te politiek getinte artikelen zul je ook niet in het blad aantreffen. Dat wil niet zeggen dat we moeilijke onderwerpen uit de weg gaan, maar de insteek is altijd vanuit een menselijke optiek. We zoeken naar verhalen waar velen zich in kunnen herkennen. De grenzen tussen de verschillende doelgroepen zijn ook niet zo scherp als ze lijken. Een vrijwilliger kan zo maar cliënt worden. Goede zorg begint bovendien met werkelijke interesse in elkaar, aandacht is niet voor niets een van onze kernwaarden.

Zelf lees ik altijd graag de rubriek levensverhaal van een bewoner.”

Je was als eindredacteur verantwoordelijk voor de inhoud.

“Een nummer maak je met de hele redactie, maar uiteindelijk wordt de eindredacteur erop aangesproken als een artikel niet strookt met het beleid van de organisatie of met de uitstraling. Maar in al die jaren is censuur niet aan de orde geweest. Af en toe is een wat ongelukkig opgeschreven passage aangepast. Zonder afbreuk te doen aan onze organisatie, moeten we niet verhullen dat er rafelrandjes zitten aan de ouderenzorg, want die zorg is best complex. Die afwegingen laten zich misschien nog het best zien in de keuze van de afbeeldingen. Zo staat er soms een foto in ContACt van een

Magentazorg in Noord-Holland.

Met zijn vertrek bij AxionContinu nam hij ook afscheid van de redactie van ContACt.

bewoner met weinig flatteuze steunkousen. Het is naar de werkelijkheid, maar je kunt je afvragen of hiermee de waardigheid van iemand in het geding komt. Aan de andere kant is niet geloofwaardig als er alleen maar breed lachende, op en top geklede senioren in het blad worden afgebeeld.”

Hoe zie je de toekomst van het blad?

“Ik ben daar heel positief over, vooral als ik zie hoeveel respons er altijd vanuit de organisatie komt. De redactie is een goed op elkaar ingespeeld team, maar zonder inbreng van anderen kan het blad niet bestaan. Voor de redactie is het belangrijk open te blijven staan voor frisse ideeën. Op routine drijven is de dood in de pot en dat is ook de reden dat ik na bijna vijftien jaar de organisatie verlaat. Ik had het erg naar mijn zin hier, maar soms moet je op zoek naar nieuwe uitdagingen.” (LN)

“Ik had het naar mijn zin hier, maar soms moet je op zoek naar nieuwe uitdagingen” 3

Zij-instromers zien zorg wel zitten De animo onder zij-instromers voor het scholingstraject dat AxionContinu sinds kort aanbiedt, blijkt onverwacht groot. “Iedereen vond dat er iets moest gebeuren aan het tekort aan personeel, maar het bleek heel lastig om iets grootschaligs van de grond te krijgen. AxionContinu voelde de urgentie en heeft de scholing van zij-instromers daarom zelf opgepakt,” vertelt opleidingscoördinator Antoinette van Schaik.

Met succes. “De telefoon gaat elke dag.”

Antoinette van Schaik:

“AxionContinu heeft de scholing van zij-instromers zelf opgepakt”

welzijn,” vertelt Antoinette. “Omdat AxionContinu veel locaties met kleinschalig wonen heeft, zijn die elementen wel nodig. De zorg wordt steeds complexer, de grens tussen zorg en welzijn vervaagt meer en meer. We willen mensen dan ook zo goed en volledig mogelijk toerusten voor het werken in de kleinschalige zorg.” De studenten beginnen de opleiding overigens met een ‘preklinische’ fase. In de eerste week volgen ze drie dagen school en werken ze één dag. Dat wordt langzaamaan afgebouwd; na een maand werken ze drie dagen en volgen ze één dag scholing.

Meester-gezel

I

n november is de eerste groep studenten gestart.

Een maand later begint de tweede. Oorspronkelijk was gerekend op twee maal vijftien studenten; dat zijn er iets meer geworden. Het scholingstraject duurt in totaal achttien maanden; één cursusdag, gecombineerd met drie dagen werken per week. Daarna ontvangen de studenten twee diploma’s: voor verzorgende IG (Individuele Gezondheidszorg) en Maatschappelijke Zorg. “De reden voor deze geïntegreerde opleiding, is dat er in de opleiding tot VIG-ger te weinig aandacht is voor agogiek, het begeleiden van mensen bij veranderingen, en

4

Nieuw is bovendien dat oudere medewerkers twintig uur per week worden ingezet als vaste begeleider voor de studenten, volgens het aloude meester-gezelprincipe. “Hiermee snijdt het mes aan twee kanten: het is goed werkgeverschap om je oudere medewerkers deels te ontlasten van zwaar werk en je maakt gebruikt van hun jarenlange ervaring. We hebben de animo onder 58-plussers gepolst en er is zeker belangstelling voor. Mensen ervaren het ook als waardering voor hun kunnen. Tegelijkertijd, omdat de verslaglegging binnen het scholingstraject grotendeels digitaal verloopt, hopen we dat de studenten de 58-plussers digitaal wat meer wegwijs kunnen maken. Win-win dus.” (KM)

“Iedereen zei: ‘Dat is echt iets voor Roos’” De 25-jarige Roos van Kleinwee werkte een maand geleden nog als banketbakker. “Dat heb ik vier jaar lang gedaan, voor een bakkerij die eerst kleinschalig werkte, maar snel groeide en overging op massaproductie. Ik had, denk ik, een te romantisch beeld van een banketbakker. Een taart bakken is erg leuk om te doen. Vijftig taarten per uur is keihard aanpoten. Na verloop van tijd wilde ik iets anders met mijn leven.” Roos kwam voor het eerst in aanraking met de zorg toen haar dementerende grootmoeder op een gesloten afdeling terechtkwam. “Ik zag hoeveel hulp deze mensen nodig hebben. Ik vind de zorg een mooi

beroep. Ik ben zelf ook een zorgzaam type. Je moet het toch wel in je hebben.” Roos heeft net de introductiebijeenkomst achter de rug. “Die vond ik goed. Het werk wordt zeker niet te rooskleurig voorgespiegeld.

Ik weet ook wel dat het hard werken wordt."

De omgeving van Roos reageerde positief op haar carrièreswitch.

“Iedereen zei: ‘Dat is echt wat voor Roos.’ Ik ben wel zenuwachtig, vind het ook wel spannend om te beginnen. Het is totaal iets anders dan ik gewend ben. Maar ik kan in elk geval koekjes bakken als er iets te vieren is.”

“Ik wil aandacht geven én goede zorg.

Niet een van de twee” Een stewardess met nul vlieguren, zo omschrijft de 28-jarige Debbie van Doorn zichzelf gekscherend. Toen ze in 2009 de stewardessenopleiding afrondde en aan de slag ging als grondstewardess op Schiphol, had de luchtvaartsector het moeilijk. Vliegen kwam er dus niet van. Daarna werkte ze in de zakelijke dienstverlening, als receptioniste en later als officemanager, telkens op projectbasis. Pas toen haar moeder tot tweemaal toe werd getroffen door een herseninfarct, viel het kwartje voor Debbie. “Ik maakte dat hele revalidatieproces mee en besefte dat ik mijn schouders eronder wilde zetten, dat er meer zorg in mijn bloed zit dan ik dacht. Mijn moeder werkte altijd al in de zorg, behaalde op haar veertigste het VIG-diploma, dus in zekere zin treed ik in haar voetsporen.”

Contact | jaargang 12 | december 2017

Debbie is inmiddels een blog begonnen op Instagram (@debbieindezorg), waarin ze haar ervaringen in aanloop naar haar nieuwe baan beschrijft.

“Allereerst om mijn eigen ontwikkeling te volgen, maar zeker ook om anderen te motiveren in de zorg te gaan werken. Wellicht kan ik mensen ook

tips geven, als het om internet gaat.

Ook heb ik in mijn vorige banen geleerd werkprocessen te optimaliseren, en dat komt misschien ook nog van pas.” Maar vooral gaat het Debbie toch om de menselijke kant: “Mijn streven is om aandacht te geven én goede zorg. Niet een van de twee.”

5

Kent u of bent u ook zo’n bewoner met een bijzonder verhaal?

Mail de redactie van Contact en misschien staat uw verhaal de volgende keer hier. communicatie@axioncontinu.nl

Deze zomer, op 24 juli om precies te zijn, vierden Kees en Sary Bos hun platina huwelijk. Zeventig jaar getrouwd zijn is niet niks en dus werd het flink gevierd. Met bezoek van de burgemeester, een lekkere taart, afkomstig van het Koninklijk Huis en ‘s avonds een feestje voor alle bewoners van De Drie Ringen. Hun geheim waardoor het lukte zo lang bij elkaar te blijven? Ruzies altijd uitpraten. En dan weer verder.

Kees en Sary Bos, al zeventig jaar bij elkaar:

‘Uithuilen en weer opnieuw beginnen’ Kees Bos leerde Sary de Zwijger kennen in 1942. “Een vriend van hem had bij mij op de lagere school gezeten,” vertelt Sary. “Dus dat contact was gemakkelijk gelegd. Kees vroeg of ik zin had om een glaasje limonade te drinken en daarna vroeg hij of hij me thuis mocht brengen. Nou, da’s niet gelukt, want ik ben nog steeds niet thuis.”

Kees: “Het was liefde op het eerste gezicht.” “Nou,” zegt Sary, “ik moest er eerst wel even over nadenken, want hij was zó groot. ‘Anderhalf cent’, zo noemden ze ons wel eens.”

In datzelfde jaar, 1942, was Kees begonnen bij de Nederlandse Spoorwegen. De eerste vier jaar als leerlingstoker, daarna deed hij examen als machinist. “Het was een pittige baan,

Kees’ eerste loc: de NS 3737.

6

want voor elk baanvak moest je weer een nieuw examen afleggen. Ook werd je vaak voor de reservedienst ingeroosterd; dan wist je nooit of je opgeroepen zou worden of niet.” Kees reed in het begin nog op een stoomlocomotief, de ‘NS 3737’. Die staat inmiddels in het Spoorwegmuseum. “Al snel kwamen de elektrische locomotieven.

Dat was heerlijk, het werk was opeens lichamelijk veel minder belastend.”

Nare vracht “In de oorlog moest Kees ook vaak nare vracht vervoeren,” vertelt Sary.

“Zwaar oorlogstuig, Duitse troepen en ja, ook Joden - tot aan de Duitse grens. Niemand wist van de vernietigingskampen, iedereen dacht dat ze

24 juli 1947

in Duitsland tewerk werden gesteld.”

Kees: “Je moest het gewoon doen, anders kwam je zwaar in de problemen.”

Toen in 1944 de spoorwegstaking uitbrak, sloot Kees zich daar meteen bij aan. Dertigduizend spoormedewerkers deden mee aan die staking, waardoor het treinvervoer in Nederland zo goed als stil kwam te liggen. Maar de Duitsers brachten eigen materieel en mensen in, waardoor het vervoer toch weer op gang kwam. Kees moest vervolgens onderduiken, tot het einde van de oorlog. Hij verborg zich in de kruipruimte onder de vloer van zijn huis.

Na de oorlog trouwden Kees en Sary, op 24 juli 1947. “Tot dat moment werkte ik in het atelier van Broekman, waar ik hemden en werkkleding maakte. Ik kon een overhemd in elkaar naaien zonder ook maar één speld te gebruiken.” Later in haar leven ging Sary weer aan de slag, maar nu als ‘bejaardenhulp’ in zorgcentrum de Keizershof in Kanaleneiland. Daar werkte ze twintig jaar, tot ze op haar 65-ste met pensioen ging.

Uithuilen en opnieuw beginnen Kees’ werkzame leven was een stuk veeleisender. “Toen we anderhalf jaar getrouwd waren, werd ik overgeplaatst naar Eindhoven. Daar woonde ik doordeweeks in een kosthuis. Leuk was anders, maar ja, dat was het risico als je bij het spoor werkte.” Eenmaal weer terug in Utrecht, bleef het werk zijn leven bepalen. “Ik draaide erg veel onregelmatige diensten. Het veranderde telkens en je wist nooit wanneer je weer thuis zou zijn. Als er storing was op een baanvak, kon je zomaar veertien uur in touw zijn. Dan kreeg je twaalf uur om uit te rusten, maar daarna moest je weer aan de bak.” Veel tijd voor hobby's bleef er niet over, maar toch heeft Kees zich veertig jaar lang ingezet voor de NS Harmonieorkest, waarvan hij een van de mede-oprichters was. “Ik speelde trompet, baritontrompet en later schuiftrombone. Ook thuis maakte ik graag muziek, maar dan op een accordeon.”

Als medewerker van de NS kon Kees, en Sary dus ook, vrij reizen door heel het land, en tegen gereduceerd tarief ook in het buitenland. “Er was wel een restrictie,” zegt Sary, “want je mocht maar twee keer per jaar naar een bestemming ten zuiden van Parijs reizen.” Het stel reisde per trein door Frankrijk, Zwitserland, Duitsland, Italië en Spanje. Kees en Sary kregen een dochter, Loes, en tien jaar later een zoon, Cees junior. Toen Loes voor tien jaar naar Curaçao vertrok, bezochten Kees en Sary haar jaarlijks. Eén keer liep zo’n verblijf fors uit. “Kees liep op sandalen door de tuin en struikelde

Burgemeester Jan van Zanen kwam in juli op bezoek bij het platina bruidspaar.

Contact | jaargang 12 | december 2017

over een slang van het bewateringssysteem. Zijn grote teen was op meerdere plaatsen gebroken, zijn onderbeen was gekneusd.” Dat kwam hem op drie maanden in een Curaçaos ziekenhuis te staan. “Ik bleef natuurlijk bij hem,” vertelt Sary, “maar ik had toen echt vreselijk heimwee naar Nederland.”

Pas de laatste tien jaar van zijn dienstverband - Kees had het inmiddels tot hoofdmachinist geschopt - werden de diensten iets regelmatiger. “Soms was het wel vervelend,” bekent Sary, die ongetwijfeld vaak met het avondeten heeft zitten wachten op Kees. “Vooral als Kees op verjaardagen en feestdagen moest werken. Maar dat wist ik toen ik met hem trouwde. Het was gewoon niet anders.” Ruzies had het stel natuurlijk wel eens, maar daar is maar één remedie tegen: uithuilen en opnieuw beginnen. “Je moet je ruzies altijd uitpraten, proberen om jezelf aan te passen aan de ander. En dan weer samen verder,” zegt Sary. “Eigenlijk is het allemaal háár schuld dat we al zo lang bij elkaar zijn,” grapt Kees. (KM)

7

Het vorige kabinet besloot net voor het einde van de regeerperiode om vanaf 2018 435 miljoen extra beschikbaar te stellen voor verpleeghuiszorg.

Het geld is bedoeld voor meer personeel.

“Daar zijn we heel blij mee,” zegt Adriaan van der Werf, divisiemanager verzorgd wonen.

Hoe gaat AxionContinu dat geld inzetten?

Blij met extra H

et geld gaat naar de zorg. Hoe we het precies gaan inzetten wordt op dit moment bekeken,” zegt Adriaan. “Want dat doen we in overleg met de medewerkers van alle woonzorgcentra. Bestuurder Eliane Thewessen praat met hen over waar zij tegenaan lopen in hun werk en wat zij belangrijk vinden. Daarna kijken we hoe we het geld zo goed mogelijk kunnen inzetten. Het lijkt een simpel verhaal, maar er zitten nog wel wat haken en ogen aan.”

‘Handen aan het bed’

“Hoe we het geld gaan inzetten, gaat in overleg met de medewerkers” 8

Een knelpunt is dat het lastig is alle vacatures ingevuld te krijgen. Dat is overigens een landelijk probleem in de verpleeghuiszorg. AxionContinu doet er alles aan om genoeg ‘handen aan het bed’ te hebben. Dat lukt helaas alleen door het inhuren van uitzendkrachten. Maar deze medewerkers zijn een stuk duurder dan vaste krachten en dat drukt weer op de begroting. Adriaan: “Voor een flink aantal zorgmedewerkers is het aantrekkelijker om via een uitzendbureau te werken dan in vaste dienst te zijn. Ook dit zie je overal in het land. Het liefst willen wij natuurlijk dat mensen bij ons in dienst komen. Niet alleen scheelt ons dat veel geld, maar ook zien bewoners

“Kijken hoe we de zorg toekomstbestendig kunnen organiseren” meer vaste gezichten en is het fijner voor het team.

Anders gezegd, uitzendkrachten zet je normaal gesproken in voor noodsituaties, nu is dat noodgedwongen structureel. Dit grote aantal uitzendkrachten zorgt er weer voor dat we in 2017 uiteindelijk meer geld hebben uitgegeven aan de inzet van medewerkers, dan waar we financiering voor kregen.

Een deel van het extra geld dat we nu krijgen, is nodig om dit begrotingstekort op te vullen. Het is dus zaak om te kijken naar oplossingen om meer vaste medewerkers te werven en te behouden.

Eén van de oplossingen, is de scholing van zijinstromers. Dit zijn mensen die vanuit andere sectoren voor de zorg kiezen en een interne

geld

tie van de individuele zorg en de communicatie met familie, kunnen ze voor twee of drie huiskamers doen. Dat doen we al met specifieke deskundigheid op gebieden als mondzorg, decubitus (‘doorliggen’) en wondverpleging. Bij deze ‘aandachtsvelders’ kan iedereen aankloppen voor hulp en advies. De woonzorgondersteuners kunnen zich met een scholingstraject verder professionaliseren en deelcertificaten halen. Een andere mogelijkheid is op piekmomenten, bijvoorbeeld tijdens de maaltijden, medewerkers met een ander opleidingsniveau in te zetten.

Toekomstbestendig Verder kwam het idee naar voren dat sommige werkzaamheden niet meer door zorgmedewerkers hoeven te worden gedaan. Facilitair medewerkers kunnen mogelijk taken overnemen, bijvoorbeeld het doen van bestellingen voor de woningen.

“Het betekent dus dat we met z’n allen gaan kijken hoe we de zorg toekomstbestendig kunnen organiseren. Dat is niet in één keer geregeld, daar hebben we tijd voor nodig. Het extra geld komt zeer van pas om dat te realiseren.” (LN/BS)

opleiding volgen. (Elders in dit nummer staat een artikel over dit onderwerp). De zij-instromers worden ook betaald van het extra geld.

Anders organiseren

Actie bij De Schutse

Volgens Adriaan moet verder goed worden gekeken naar hoe de zorg misschien anders kan worden georganiseerd. Ook daar dragen medewerkers tijdens de gesprekken met Eliane Thewessen ideeën voor aan.

Zo geven zij onder andere aan dat een andere personeelssamenstelling soelaas kan bieden. Volgens Adriaan wordt daar serieus over nagedacht. “In de kleinschalige zorg die we op de meeste locaties hebben ingevoerd, werken we met woonzorgbegeleiders en woonzorgondersteuners. Begeleiders zijn verzorgenden op niveau 3, ondersteuners hebben doorgaans niveau 2. Voor ondersteuners is de arbeidsmarkt een stuk gunstiger dan voor begeleiders.

Wat we kunnen doen, is zorgen dat er voor goede basiszorg medewerkers niveau 2 in de huiskamers zijn, die de bewoners kennen en weten wat zij nodig hebben. De begeleiders op niveau 3 kunnen we inzetten voor meer woningen. De zaken waarvoor begeleiders verantwoordelijk zijn, zoals de coördina-

Dit najaar voerden medewerkers van De Schutse in Lopik samen met de vakbond FNV actie voor een tweede nachtdienst in deze locatie. Zij gaven aan één medewerker in de nacht onvoldoende te vinden en geen genoegen te nemen met de toegezegde ‘slaapdienst’. Deze medewerker zou in de locatie slapen en bijspringen als het nodig is.

Inmiddels is er in De Schutse een tweede wakende nachtdienst. Adriaan: “We hebben begrip voor hun bezwaren en zijn de medewerkers hierin voor dit jaar tegemoet gekomen. Kanttekening is wel dat een extra medewerkers in de nacht gevolgen heeft voor de bezetting overdag. Er is nu eenmaal een budget waar we het mee moeten doen. Bestuurder Eliane Thewessen is met alle betrokken vakbonden in gesprek om mee te denken, want we kunnen elkaars betrokkenheid beter aanwenden om samen naar oplossingen te zoeken.”

Contact | jaargang 12 | december 2017

9

De benaming eerste medewerker lijkt erop te wijzen dat er nog tweede en derde medewerkers restaurant zijn, maar dat is niet het geval. Anita Lagerweij: “Je kunt mij ook teamleider noemen. Ik ben het aanspreekpunt, maak de werkroosters, doe de bestellingen en heb het kasbeheer. Maar ik ben iemand die graag meewerkt, dus als het even druk is met het serveren van maaltijden, dan steek ik een handje bij. En als er veel vaat staat voel ik me daar ook niet te goed voor.”

Het team van het restaurant in De Wartburg bestaat uit tien medewerkers. Sommigen werken ook op andere locaties. “We hebben in het restaurant met piekmomenten te maken. Op de drukste tijden, tijdens de lunch en het avondeten, zijn we altijd met drieën.

Op de andere momenten met twee.

We zijn open van half acht ’s ochtends tot half acht ’s avonds.

Voor mij duurt een gewone werkdag van half acht tot drie, maar ik begin eigenlijk altijd een uur eerder. Ik vind het fijn om alle bestellingen zelf uit te pakken en te controleren. En ik wil dat alles er tip top uitziet als we opengaan. Ik houd namelijk van opgeruimd en dat komt goed uit, want de meeste ouderen houden daar ook van.”

Anita werkte eerst bij een bowlingbaan. “Ook daar deed ik alle voorkomende werkzaamheden. Het grote verschil was dat het publiek daar veel jonger was. Dat was even wennen toen ik hier zes jaar geleden begon.

Ik heb het hart op de tong en bij oudere mensen moet je wat meer op je woorden letten. Het is vooral

de manier waarop je iets zegt. Het kan verkeerd overkomen, waardoor mensen soms verongelijkt reageren, of het gevoel hebben dat ze op hun plek gezet worden. Als je dat eenmaal begrijpt, is het heel fijn werken. Met sommigen heb ik echt goed contact.

Je ziet elkaar ook bijna dagelijks. ’s Avonds zit het hier eigenlijk altijd vol, ’s middags is het tegenwoordig wat rustiger. Er zijn steeds minder mensen die tussen de middag warm eten. Zo zie je dingen veranderen. Je begint nu bijvoorbeeld ook te merken dat mensen minder kunnen dan voorheen. Dat zie je zelfs bij bewoners van de serviceappartementen, die nog geacht worden zelfstandig te zijn. Je moet dan vaker het vlees voorsnijden en de stoelen goed aanschuiven.

Je moet ook in de gaten houden of mensen daadwerkelijk zijn gekomen of weer teruggaan. Gelukkig hebben we in De Wartburg een fijn team met heel korte lijntjes, dus een telefoontje met de afdeling is zo gepleegd. We hebben eer van ons werk als we zien dat mensen genieten van het eten.

Het moet een mooi moment van de dag zijn. Zo hebben we laatst een training gehad om toetjes feestelijker te presenteren. Dat kan al met wat kleine toevoegingen en de bewoners reageerden echt enthousiast.”

Het restaurant van De Wartburg is ook de plek waar veel welzijnsactiviteiten plaatsvinden. “Praktisch elke ochtend en middag is hier wel iets te doen.

Bij kleine bijeenkomsten verzorgen we de koffie, thee en frisdrank, bij grotere activiteiten zijn er soms hapjes.

Daarover heb je vooraf overleg. We

Functie: Eerste medewerker restaurant Functiedoel: Is verantwoordelijk voor de coördinatie van het restaurant, de winkel en de bijbehorende ruimte(n). Benodigde opleiding: diploma op vmbo-/mbo-niveau Aantal: 11 Aantal fte: 9,08

10

AxionContinu heeft 2.000 medewerkers en circa 140 verschillende functies.

Bij sommige functies denkt iedereen zich een voorstelling te kunnen maken.

Andere functies zijn minder bekend.

Functie In deze rubriek iedere keer een andere functie in de schijnwerpers.

Deze keer:

verzorgen ook verjaardagen voor bewoners en familie. Ik vind het leuk om dat allemaal goed te regelen, want daar haal ik mijn energie uit.

Ik houd ook van afwisseling. Ik zou niet de hele dag achter een computer kunnen zitten, en ook niet de hele tijd in de keuken kunnen staan. Om dit werk goed te doen moet je secuur en flexibel zijn. In een restaurant dat zeven dagen per week twaalf uur per dag open is, is niet alles te voorzien.

Soms ben ik ook in het weekend hier, als een medewerkster plotseling ziek is geworden. Er moet toch iemand voor de bewoners zijn. Die verantwoordelijkheid voel ik wel.” (LN)

Eerste medewerker restaurant Anita Lagerweij

11

Aanpassingen en domotica in Mariënstein

Prettig en veilig wonen In de komende jaren zullen in Mariënstein steeds meer mensen wonen met een vorm van dementie. Om te zorgen dat het woonzorgcentrum een prettige, maar ook veilige woonomgeving blijft, worden nu de nodige voorzieningen getroffen. Aanpassingen aan de tuinen en de gemeenschappelijke ruimtes, gecombineerd met een domoticasysteem, moeten ervoor zorgen dat bewoners met dementie langer, én met de nodige vrijheid, in Mariënstein kunnen blijven wonen.

V

oor bewoners van De Klaproos, een afdeling voor mensen met dementie, die graag willen wandelen door het gebouw en de ‘beleeftuin’, kan een zogenoemde beweegcirkel worden ingesteld, afgestemd op hun behoeftes. Dit gebeurt in overleg met de bewoner zelf, de familie en alle betrokken disciplines, zoals de arts. Afhankelijk van de persoonlijke situatie kunnen ook de bewoners van de zorgappartementen gebruikmaken van ondersteuning door middel van ‘beweegcirkels’.

In Mariënstein zijn een handvol van zulke cirkels vastgesteld, variërend van het hele gebouw en vier omheinde tuinen, tot alleen de eigen afdeling.

12

Als een bewoner de grens van zijn beweegcirkel nadert, zendt een bandje met een sensor, dat iemand bij zich draagt, een signaal uit, waardoor de betreffende toegangsdeur wordt afgesloten.

Een bewoner die eigenlijk niet meer veilig alleen naar buiten kan, heeft dus nog wel de mogelijkheid om door het hele gebouw te wandelen en naar het restaurant te gaan, maar kan niet via de voordeur

Mirjam Uittenbogaard:

“De huiskamer fungeert eigenlijk als een soort dagopvang”

naar buiten. Ook is het systeem in staat een melding naar de zorgmedewerkers te sturen als een bewoner met iemand ‘meeloopt’ en zich zo buiten zijn beweegcirkel begeeft.

“Maar het gaat niet zozeer om de techniek, die is maar een hulpmiddel,” vertelt projectleider Mirjam Uittenbogaard. “Het vraagt ook een verandering in werkwijze van de medewerkers. En dat geldt voor alle medewerkers, ook die in het restaurant en de medewerkers van de technische dienst. Zij willen pro-actiever omgaan met bewoners met dementie, bijvoorbeeld als iemand duidelijk de weg kwijt is of zich onrustig gedraagt in het restaurant. Daarom is alle medewerkers gevraagd een ‘dementie-monitor’ in te vullen. Hiermee wordt gekeken wat de huidige kennis van medewerkers over dementie is. Zo nodig wordt op maat bijgeschoold. “Alle disciplines doen hieraan mee,” zegt zorgmanager Els de Vries. “Het wordt breed gedragen in Mariënstein. We willen samen die gastvrije zorg op maat geven, ook in het restaurant en bij de receptie. Het gaat om meer vrijheid voor bewoners, die zich tegelijk ook geborgen en gekend moeten voelen.”

Bewoners kunnen rondwandelen in de beleeftuin

dig maken van de zorgappartementen. De nieuwe appartementen zijn groter, de douches zijn beter toegankelijk. Sinds kort is er ook een gemeenschappelijke huiskamer ingericht voor de bewoners van de zorgappartementen. “Mariënstein is niet opgezet voor kleinschalig wonen, dus dit is een soort tussenvorm,” zegt Els de Vries. “De huiskamer fungeert eigenlijk als een soort dagopvang, een mogelijkheid om andere mensen te ontmoeten. Volgend jaar wordt het ook mogelijk daar te eten, te beginnen met het ontbijt. Voor sommige bewoners biedt het restaurant nu eenmaal te veel prikkels.” (KM)

Verbouwing van De Klaproos Mariënstein heeft nu één afdeling voor bewoners met dementie: De Klaproos. In november is begonnen met de renovatie van de afdeling. Zo krijgt De Klaproos twee openslaande deuren naar het terras. De twaalf bewoners van deze afdeling kunnen dan vrij het terras op lopen, maar ook rondwandelen in de beleeftuin, die naast het terras ligt.

Levensloopbestendig Mariënstein heeft met de recente renovatie een grote slag gemaakt, als het gaat om het levensloopbesten-

Contact | jaargang 12 | december 2017

Wetsvoorstel Zorg en dwang In de toekomst zal de Wet BOPZ (Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen) worden vervangen door de Wet Zorg en dwang. Deze wet is meer toegespitst op mensen met een verstandelijke beperking en ouderen met dementie. Het uitgangspunt is dat dwangmaatregelen niet thuis horen in de zorg voor ouderen en gehandicapten. Gevaarlijke situaties moeten altijd met vrijwillige zorg worden opgelost, ook bij ernstig probleemgedrag. Het wetsvoorstel Zorg en dwang regelt dat cliënten alleen zorg krijgen die in het zorgplan is opgenomen en waar de cliënt mee instemt.

Komen de zorgverlener en de cliënt niet tot overeenstemming over vrijwillige zorg? Dan moet de zorgverlener een stappenplan doorlopen waardoor de situatie van de cliënt goed wordt geanalyseerd, alle alternatieven voor vrijwillige zorg worden bekeken, en externe deskundigheid wordt ingeschakeld. Het uitgangspunt daarbij is niet langer dat een cliënt een ‘gevaar voor zichzelf of zijn omgeving’ vormt, maar dat onvrijwillige zorg nodig is om 'ernstig nadeel' te voorkomen voor de cliënt.

Het wetsvoorstel Zorg en dwang ligt momenteel ter goedkeuring bij de Eerste Kamer.

13

Ingrid den Ouden (links) en Marije Snoeij

Minder kans op ongelukken na revalidatie

Foutloos Leren Van je fouten kun je leren, luidt het aloude gezegde. Dit gaat echter niet op voor mensen met een geheugenstoornis.

Daarom biedt De Parkgraaf revalidanten met geheugenproblemen de instructiemethode ‘Foutloos Leren’ aan.

Hierbij worden alledaagse handelingen in kleine stapjes opgesplitst, waarna alle deelhandelingen in de juiste volgorde worden geoefend, net zolang totdat de revalidant de handeling foutloos uitvoert.

Foutloos Leren is zo’n anderhalf jaar geleden ingevoerd op de derde etage van De Parkgraaf.

Er wordt vooral ingezet op het foutloos aanleren van alledaagse handelingen: in of uit bed gaan, opstaan uit een (rol)stoel en weer gaan zitten, toiletbezoek en het innemen van medicatie.

“Dit zijn handelingen die je elke dag een paar keer uitvoert en waarin ook het grootste valgevaar schuilt,” zegt Ingrid. “We willen bereiken dat revalidanten die handelingen veiliger en zelfstandiger kunnen uitvoeren, zodat

D

e methode is goed toepasbaar voor mensen met geheugenstoornissen of overzichtsproblemen, passend bij dementie. “Deze laatste groep heeft vaak verminderd inzicht in het eigen handelen en valt daardoor sneller terug op oude gewoontes,” vertelt ergotherapeut Ingrid den Ouden. “Als zij een handeling opnieuw moeten aanleren, kunnen ze baat hebben bij deze methode.”

14

Ergotherapeut Ingrid den Ouden doorloopt het stappenplan om uit een rolstoel op te staan met de heer Geurtsen.

ze zich beter kunnen redden wanneer ze eenmaal weer thuis of in een woonzorgcentrum zijn.” De methode biedt ook stappenplannen om een cd-speler te bedienen, of om koffie te zetten. Ook dat verhoogt de zelfredzaamheid en vergroot hun gevoel van eigenwaarde.

Bedrieglijk simpel De stappenplannen lijken bedrieglijk simpel, maar zijn voor de doelgroep vaak lastig om vlekkeloos uit te voeren.

Het stappenplan om vanuit een stoel

Eliane Thewessen, bestuurder van AxionContinu, is de columniste van Contact. Ze schrijft over wat haar bezighoudt en opvalt.

naar een rollator te komen, luidt bijvoorbeeld zo: rollator op de rem zetten, handen op de armleuning, billen naar voren schuiven, handen op de armleuning houden, opstaan (afzetten en opdrukken), remmen van de rollator af, lopen. Bij de training worden eerst alle stappen samen doorgelopen, waarbij ze ook stuk voor stuk worden benoemd. Daarna krijgt de revalidant mondelinge instructies; pas als een stap goed wordt uitgevoerd, komt de volgende stap aan bod. Pas als iemand het hele serie foutloos kan uitvoeren, worden de instructies langzaam afgebouwd. “Belangrijk is ook dat de oefeningen in verschillende ruimtes wordt gehouden. Zo leren revalidanten om een handeling te generaliseren, om hem overal toe te passen,” zegt psychologe Marije Snoeij.

Beweging!

Het was een bewogen jaar voor de ouderenzorg en ook mede daardoor voor AxionContinu. Toen Hugo Borst en Carin Gaemers eind vorig jaar hun Zorgmanifest lanceerden, waren zelfs zij overdonderd door het enorme aantal reacties. Borst en Gaemers werden veelgevraagde sprekers op congressen en op tv. Met het manifest werd de situatie in de ouderenzorg na alle bezuinigingen en veranderingen genadeloos aan de kaak gesteld. Er werd een appèl op de politiek gedaan hier eindelijk eens iets aan te doen.

Dagelijks toepassen Foutloos Leren is bij uitstek een methode die het beste werkt als die dagelijks wordt toegepast door alle disciplines, en niet beperkt blijft tot een wekelijks uurtje fysiotherapie.

Ingrid: “Om die reden hebben we de zorgmedewerkers ook instructie gegeven in het werken volgens de stappenplannen. Je hebt dan immers veel meer oefenmomenten, waardoor een handeling sneller inslijt.

“Het lijkt zo simpel, maar als therapeut en zorgmedewerker moet je telkens een fout vóór zijn,” zegt Ingrid. “We willen in de toekomst ook mantelzorgers leren hoe ze de stappenplannen moeten toepassen. Dan heb je weer een extra oefenmoment en de kans dat de revalidant een handeling correct blijft uitvoeren als hij eenmaal weer thuis is, wordt ook groter,” vult Marije Snoeij aan. “Daarmee verminder je de zorgbehoefte en verklein je de kans op vallen.” (KM)

Contact | jaargang 12 | december 2017

Binnen Actiz, de branchevereniging van ouderenzorgorganisaties, ontstonden gemengde reacties. Positieve reacties over de aandacht die er voor de knelpunten in de ouderenzorg ontstond. Het heeft uiteindelijk ook geleid tot meer geld voor de langdurige zorg. Volgend jaar is er 435 miljoen euro meer beschikbaar voor de sector.

Ik heb al binnen de ziekenhuis- en de GGZ-sector horen verzuchten: ‘Hadden wij ook maar een Hugo Borst’! Minder blij werden wij van alle misstanden die uitgebreid in de media werden uitgemeten. De publieke opinie en het imago van de ouderenzorg werden daar absoluut niet beter van, terwijl er toch echt vooral heel mooie dingen gebeuren!

Het bieden van liefdevolle zorg aan ouderen in hun laatste levensfase is mensenwerk. Ik ben zo blij met alle medewerkers van AxionContinu die deze taak met hart en ziel uitvoeren,

tegen alle verdrukkingen in. We lopen daarin echter vast, dat is het afgelopen jaar meer dan duidelijk geworden. Er is een toenemend verschil tussen de werkelijke zorgvraag van een cliënt en de voor de cliënt afgegeven indicatie, lees het bijbehorende tarief. Er moet steeds meer verantwoording over ons handelen worden afgelegd en ondersteunende automatiseringssystemen zijn traag of ontbreken. Kleinschalige woonvormen, naar mijn mening een enorme verrijking van de zorg, vragen om meer personele inzet dan grootschalige. Tel hierbij de krapte op de arbeidsmarkt en het oplopende ziekteverzuim op en je loopt vast in de personele planning.

Dat in zo’n situatie acties ontstaan, zoals bijvoorbeeld in De Schutse, zal niemand verbazen.

De vraag is dan hoe verder? Allereerst heb ik ervoor gekozen op alle locaties in gesprek te gaan met de medewerkers. Ik wil van hen horen waar de grootste knelpunten liggen, maar zeker ook waar oplossingen te vinden zijn en waar wij dingen anders kunnen doen. Hoewel er volgend jaar meer geld beschikbaar komt, zal dat zeker niet alle knelpunten oplossen. Op het moment van schrijven heb ik inmiddels een aantal medewerkersbijeenkomsten gehad en ik ben blij met de belangstelling voor deze gesprekken. Ik ervaar het als een teken van urgentie, maar vooral ook van betrokkenheid.

Onze zoektocht naar verbetering van de vastgelopen situatie gaat verder.

2018 wordt een jaar vol beweging!

15

Kennis reeks

Kunst en cultuu

Kennisreeks Kunst en cultuur ‘Kunst en cultuur, onmisbaar in het leven’ is de nieuwste uitgave in de Kennisreeks. AxionContinu vindt dat kunst en cultuur gewoon bij het leven horen en dat zorg zoveel meer omvat dan alleen het bieden van een bed, eten en lichamelijke verzorging. De organisatie is er trots op voorloper in de (ouderen)zorg te zijn op dit gebied.

Voor iedereen zijn er mogelijkheden om in een groep of individueel met kunst en cultuur bezig te zijn. In het boekje vertellen medewerkers hoe zij kunst en cultuur in hun werk integreren.

Onmisbaar in het

1 Kunst.indd 1

16-11-17 09:50

Inmiddels zijn in deze reeks acht boekjes verschenen over onderwerpen die binnen AxionContinu belangrijk zijn. De serie is te lezen op de website www.axioncontinu.nl. Kijk bij ‘over AxionContinu’ en dan ‘publicaties’.

(BS) Wie een exemplaar van ‘Kunst en cultuur’ wil ontvangen, kan een mailtje met naam en adres sturen naar communicatie@axioncontinu.nl.

Werving Domstate Domstate, het nieuwe zorghotel en behandelcentrum, gaat komend voorjaar open. Om nieuwe verzorgenden en verpleegkundigen te werven is eind oktober een open dag gehouden in het al bestaande Zorghotel De Wartburg.

Hier kregen belangstellenden informatie over het werken in de revalidatie en herstelzorg.

AxionContinu heeft meer mooie vacatures, bijvoorbeeld in de verpleeghuiszorg en de thuiszorg. Ook is er een intern opleidingstraject voor zij-instromers gestart bij AxionContinu. (BS)

16

r

leven

Kijk voor alle leer- en werkmogelijkheden op www.mijnprachtbaan.nl.

Berichten vanuit AxionContinu

Luther in De Wartburg Op 31 oktober was het precies vijfhonderd jaar geleden dat monnik en hoogleraar Maarten Luther 95 stellingen tegen de aflaathandel van de katholieke kerk op de deur van de Slotkerk in het Duitse Wittenenberg spijkerde.

Het was het begin van de reformatie, die niet alleen de kerk, maar ook de

samenleving in Europa blijvend veranderde. Reden voor geestelijk verzorger Kersten Storch om in De Wartburg, een van oorsprong Luthers ‘huis’, op 31 oktober het verhaal van Luther en de reformatie te vertellen in de vorm van een toneelspel met muziek en zang. (BS)

Contact Alzheimerkoren van AxionContinu vorig jaar in Het Concertgebouw

Alzheimerkoor IJsselstein viert feest Alzheimerkoor IJsselstein, dat elke woensdag zingt in Isselwaerde, heeft op 6 december met een high tea het eerste lustrum gevierd. In het koor zingen mensen met dementie samen met een familielid of maatje (vrijwilliger).

De achttien leden zijn bewoners van Isselwaerde en Mariënstein en bezoekers van de dagbehandeling Isselhof.

Contact | jaargang 12 | december 2017

Met 38 zangers is het elke week ‘volle bak’. Vanwege het succes is er daarom een tweede koor gekomen, dat op donderdagavond repeteert. (BS)

Doneer een appelpunt Bewoners van AxionContinu, hun naasten en andere belangstellenden genieten al vele jaren van de Appeltaartconcerten die in (bijna) alle locaties worden gegeven. Professionele musici van onder andere het Nederlands Philharmonisch Orkest spelen in informele sfeer de mooiste klassieke muziek. Na afloop is er koffie mét appeltaart.

De Stichting Vrienden van AxionContinu maakt de concerten financieel mogelijk. Maar er is meer nodig. Wie de Appeltaartconcerten een warm hart toedraagt, kan één of meer taartpunten doneren voor vijf euro per stuk. Zo kan iedereen van de mooie muziek blijven genieten. (BS) Wilt u doneren? Kijk op www.axioncontinu.nl/appeltaartconcerten

Kijk voor meer informatie over de koren op www.axioncontinu.nl/ alzheimerkoor-ijsselstein.

17

Met vele kunst & cultuur projecten wil AxionContinu haar bewoners in contact brengen met poëzie, muziek, dans, toneel en beeldende kunst.

In de geest van

William Morris

De 19e-eeuwse kunstenaar William Morris was een kei in het ontwerpen van allerhande dessins (‘prints’). Hij liet zich inspireren door de natuur en door poëzie en kunst uit de middeleeuwen. De patronen zijn terug te vinden in hedendaagse interieurs, zoals op behang, lampenkappen, kussens en dergelijke. Sanne Sanders, medewerker welzijn in De Parkgraaf, gebruikt het werk van deze ontwerper als uitgangspunt voor een bijzonder project.

Met revalidanten in De Parkgraaf, het centrum voor revalidatie en herstel, maakte zij tijdens verschillende bijeenkomsten collages van de kunst van William Morris. Ook hebben de deelnemers dessins met eigen kleuren ingevuld. Uiteraard ging er een college over de kunstenaar aan vooraf.

Op basis van de collages van de revalidanten maakt Sanne een ontwerp, dat op grote houten platen komt. Deze panelen worden vervolgens ingeschilderd door cliënten van de dagbehandeling in Koningsbruggen tijdens een aantal workshops. Het uiteindelijke resultaat komt te hangen in de binnentuin van de dagbehandeling. (BS)

18

Colofon

Woonzorgcentra De Bijnkershoek Van Bijnkershoeklaan 250 3527 XL Utrecht tel. (030) 296 85 00 bijnkershoek@axioncontinu.nl

De Ingelanden Louis Armstronglaan 800 3543 EB Utrecht tel. (030) 686 78 00 ingelanden@axioncontinu.nl

De Schutse Anna van Burenstraat 40 3411 AK Lopik tel. (0348) 55 17 24 schutse@axioncontinu.nl

De Componist Georg Jarnostraat 14-20 3543 BX Utrecht tel. (030) 686 63 30 componist@axioncontinu.nl

Isselwaerde Kronenburgplantsoen 3 3401 BN IJsselstein tel. (030) 688 19 14 isselwaerde@axioncontinu.nl

Voorhoeve Van Heuven Goedhartlaan 3 3527 CE Utrecht tel. (030) 295 38 53 voorhoeve@axioncontinu.nl

De Drie Ringen Kandinskystraat 40 3544 NW Utrecht tel. (030) 686 69 50 drieringen@axioncontinu.nl

Koningsbruggen Beneluxlaan 924 3526 KJ Utrecht tel. (030) 282 23 00 koningsbruggen@axioncontinu.nl

Voorveldse Hof Blaarkopstraat 1 3573 SH Utrecht tel. (030) 282 24 40 voorveldsehof@axioncontinu.nl

’t Huis aan de Vecht Costa Ricadreef 9 3563 TA Utrecht tel. (030) 264 66 68 hadv@axioncontinu.nl

Mariënstein Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 marienstein@axioncontinu.nl

De Wartburg Kennedylaan 16 3533 KJ Utrecht tel. (030) 294 00 41 wartburg@axioncontinu.nl

Serviceappartementen

Revalidatie

De Bijnkershoek Van Bijnkershoeklaan 250 3527 XL Utrecht tel. (030) 296 85 00 bijnkershoek@axioncontinu.nl

Schutseplein Anna van Burenstraat 40 3411 AK Lopik tel. (0348) 55 17 24 schutse@axioncontinu.nl

De Parkgraaf Beneluxlaan 926 3526 KJ Utrecht tel. (030) 282 23 11 parkgraaf@axioncontinu.nl

De Hooghe Camp Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 marienstein@axioncontinu.nl

De Wartburg Kennedylaan 16 3533 KJ Utrecht tel. (030) 294 00 41 wartburg@axioncontinu.nl

Zorghotel De Wartburg Kennedylaan 300 3533 KN Utrecht tel. (030) 295 86 60 info@zorghoteldewartburg.nl

En verder Centraal Bureau Postbus 2251 3500 GG Utrecht tel. (030) 282 22 00 info@axioncontinu.nl

Marhaban De Gasperilaan 116-118 3527 GH Utrecht tel. (030) 293 45 81

Hospice IJsselstein Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 hospiceijsselstein@axioncontinu.nl

Servicebureau AxionContinu tussen 9.00 - 17.00 uur op werkdagen (030) 282 22 77 servicebureau@axioncontinu.nl

Zorghotel De Wartburg-De Bilt De Holle Bilt 1 3732 HM De Bilt tel. (030) 295 86 60 info@zorghoteldewartburg.nl

ContACt is het magazine van AxionContinu.

AxionContinu levert wonen, zorg en revalidatie, in Utrecht, IJsselstein en Lopik.

ContACt wordt vijf keer per jaar verspreid in een oplage van 7.000 exemplaren, onder cliënten, cliënten op de wachtlijst, bewoners van serviceappartementen, vrijwilligers, medewerkers en relaties van AxionContinu.

Wij bedanken iedereen die heeft meegewerkt aan dit nummer hartelijk voor hun bijdrage.

Vragen of opmerkingen Het is mogelijk dat u naar aanleiding van ContACt vragen heeft.

Wij helpen u graag verder.

Bel (030) 282 22 00, mail: communicatie@axioncontinu.nl of kijk op www.axioncontinu.nl Redactieadres AxionContinu Afdeling Communicatie & PR Postbus 2251, 3500 GG Utrecht communicatie@axioncontinu.nl Redactie Maaike Hoogland (MH) René Leideritz (RL) Kees Mollema (KM) Petra van der Sanden (PS) Berber Schrijver (BS) Louis Nouws (LN) Willem de Bruijn Fotografie Willem Mes Kees Mollema en anderen Vormgeving BLADEN&CO/Willem de Bruijn Druk Drukkerij Hendrix

Thuiszorg Teams in Utrecht, IJsselstein en Lopik.

Bereikbaar via het Servicebureau: op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur, (030) 282 22 77 servicebureau@axioncontinu.nl

Volg ons ook op:

19

Vrijwilligers zijn onmisbaar voor AxionContinu. Daarom staat achterop elk nummer van Contact een vrijwilliger van AxionContinu in de schijnwerpers.

Wilt u ook vrijwilliger worden? Mail dan naar communicatie@axioncontinu.nl

Niels van der Rijst:

‘Je leert veel over het verleden door dit werk’ De 15-jarige Niels van der Rijst is waarschijnlijk de jongste vrijwilliger die binnen AxionContinu werkzaam is. Elke woensdagavond komt hij naar Isselwaerde om met een vijftal bewoners spelletjes te spelen. “Ik vind het leuk om met de mensen te praten en de verhalen van vroeger te horen. Je leert veel over het verleden op die manier.”

Niels kwam vorig jaar al in Isselwaerde terecht, toen hij er zijn maatschappelijke stage liep. “Dat was een bewuste keuze.

Mijn oma, Jannie van Os, werkt hier ook.” De stage, zo’n anderhalf uur per week, duurde van de zomervakantie tot aan januari. Daarna besloot Niels om als vrijwilliger door te gaan. Hij volgt nu het vwo op het Cals College in Nieuwegein.

“Ik heb nog niet echt een idee wat ik later wil gaan doen, maar werken in de zorg is zeker een mogelijkheid.” Het contact met ouderen is een van de leukste dingen aan het werk, vertelt Niels. “Er is een bewoner die altijd vraagt: ‘Waar is Niels?’ en als hij me dan ziet, wordt hij heel blij.

Ook is er een mevrouw die geboren is in

Niels speelt het vragenspel met mevrouw Tijsseling.

20

Bunnik en denkt dat de Martinitoren in Bunnik staat en dat de Rijn bij Bunnik het land binnenkomt. Heel grappig.”

Bedstee Niels speelt op woensdagavond meestal het spel ‘Vragen staat vrij’ met de bewoners, samen met Sandra Smits, een andere vrijwilliger. De vragen van dit spel voor senioren zijn ingedeeld in verschillende categorieën, zoals spreekwoorden en gezegden, sport of media. Met een dobbelsteen wordt bepaald welke vraag wordt gesteld en komen ook de verhalen los.

“Dan vertelt iemand bijvoorbeeld hoe ze vroeger sliepen, in een bedstee.

En dat ze, als ze hun behoefte moesten doen, dit op een ondersteek deden. En wat een ellende het was als ze die omstootten.”

Naast zijn school en het vrijwilligerswerk, heeft Niels nog een vrij bijzondere hobby: hij fotografeert naambordjes van stations en soms ook de stations zelf. “Er zijn er zo’n vierhonderd in totaal en daarvan heb ik er nu 235. Ik reis vaak als er speciale aanbiedingen zijn. Zo kon ik laatst drie dagen reizen voor 33 euro. Dan trek ik het hele land door om die naambordjes te fotograferen, van Alkmaar tot Maastricht.” (KM)