Contact Het magazine van
AxionContinu
Nummer
3
jaargang 13|juli 2018
Aandacht voor complex gedrag Bestuurder Eliane Thewessen
loopt mee op de werkvloer Meten en snel reageren
Hoe tevreden bent u? RIVM doet onderzoek
Resistente bacteriĂŤn Contact | jaargang 13 | juli 2018
1
Contact Het magazine van AxionContinu | Nummer 3 | jaargang 13 | juli 2018
3
4
Grijs, Groen & Gelukkig
Aandacht voor complex gedrag
Natuurbeleving voor ouderen.
Eerste Dag van de Verdieping is een succes.
8
12
Eliane loopt mee met Chun
Continu meten en snel reageren
In De Drie Ringen.
Tevredenheid cliĂŤnten.
14 Onderzoek naar resistente bacteriĂŤn AxionContinu doet mee.
Verder in dit nummer
10
Mijn verhaal
Domweg gelukkig aan de Elbedreef 6 Functie Centraal
Gastvrouw 10 Column
Extra geld 15 Kort Contact
Berichten vanuit AxionContinu 16 CultuurContact
Utrechtse iconen in Domstate
Functie Centraal
Vrijwillig in beeld
18
Ria van Rooijen 20
Zo jammer dat een groot deel van de tuin rondom Isselwaerde er ongebruikt bij ligt. Daar zouden we veel meer mee kunnen doen, bedacht Kim van der Meer, medewerker welzijn. Ze kwam met het idee voor een educatieve tuin, een aantrekkelijke en leerzame plek voor jong en oud. Via het innovatieprogramma van AxionContinu ‘Wij doen ’t’ kwam er budget.
Grijs, Groen & Gelukkig “Sindsdien zijn we flink aan de slag gegaan,” zegt Kim. “Dat is misschien nog niet helemaal te zien in de tuin zelf, want het inrichten van zo’n lap grond vergt behoorlijk wat tijd en er zijn regels waar je mee te maken hebt. Voor het project wordt samengewerkt met het IVN, een landelijke organisatie voor natuureducatie. Zij ondersteunen met geld, maar vooral ook met kennis. Kim: “Ze waren betrokken bij een inspiratiebijeenkomst begin dit jaar, met medewerkers van Isselwaerde, de Fatimaschool, buurtbewoners en andere betrokkenen, waaruit heel veel ideeën zijn voortgekomen. En ze hebben medewerkers een tweedaagse training gegeven over hoe je heel concreet aan de slag kunt gaan met natuurbeleving voor ouderen.” Grijs, Groen & Gelukkig, heet de landelijke campagne van het IVN. Natuur kan op velerlei wijze bijdragen aan het welbevinden. Zo kunnen geuren prettige herinneringen oproepen. “Wij vinden het belangrijk dat het project hier in huis breed wordt gedragen,” licht Kim toe. “Er is dan ook een werkgroep ‘Groen’ waarin welzijnsen zorgmedewerkers samen ideeën Contact | jaargang 13 | juli 2018
uitwerken.” Welzijn legt de laatste hand aan een ‘groene kalender’, met tal van activiteiten die in de loop van de seizoenen gedaan kunnen worden: van een zonnebloemenwedstrijd tot een natuurwandeling, van een oogstdag tot sterrenkijken. “Activiteiten die zowel binnen als buiten kunnen plaatsvinden.”
Gezellige drukte Kinderen van de Fatimaschool, die pal aan de tuin grenst, verzorgen al een
moestuintje. De school heeft een eigen ingang tot de tuin. Kim: “We willen de tuin heel graag openstellen voor kinderen van andere scholen en kinderdagverblijven. Voor kinderen is het heerlijk om op zo’n beschutte plek de natuur te kunnen ontdekken en onze bewoners, die vanuit de huiskamers op de tuin uitkijken, genieten heel erg van de gezellige drukte die dat geeft. Uiteraard stimuleren we hen om zelf naar buiten te gaan met familie of vrijwilligers.” IVN werkt aan een ‘beleefkaart’, die bezoekers van de tuin wijst op planten en dieren die er te zien zijn. Er staat al een insectenhotel en een imker komt binnenkort bijenkasten plaatsen. “Hij wil ook komen vertellen over hoe bijen leven en hoe honing wordt gemaakt.” Kim ziet het helemaal voor zich. “Over een paar jaar is dit een plek waar je volop vogels, vlinders en kikkers ziet. Waar je appels en tomaten kunt plukken. Waar jong en oud ieder op hun manier van kunnen genieten.” (LN)
3
Eerste Dag van de Verdieping is een succes
Aandacht voor complex gedrag Donderdagmiddag 24 mei zat Theater Stefanus in Overvecht afgeladen vol met medewerkers van AxionContinu op de eerste ‘Dag van de Verdieping’. Gastspreker was de bekende neuropsycholoog Erik Scherder. Onderwerp: complex gedrag.
R
uim een week later zitten de organisatoren van de dag, Ankie van Gend en Helen den Hollander, nog na te glimmen van trots in een lokaal van De Verdieping, het opleidingsinstituut van AxionContinu. Ankie: “We organiseerden altijd de Dag van de Leerling, maar we vonden het tijd voor een nieuwe traditie, waarbij we de hele organisatie wilden betrekken. Want kennis vergaren en verdieping is iets waar heel AxionContinu voortdurend mee bezig moet zijn en ook is.” Helen: “We wilden dat die eerste Dag van de Verdieping natuurlijk een groot succes zou zijn. We wilden gelijk iets neerzetten. Ons doel was dat er minimaal vierhonderd aanwezigen waren en het is fantastisch dat we dat hebben gehaald. We hebben ook zo veel leuke reacties gehad.” Ankie: “Erik Scherder was geweldig. Hij weet niet alleen bijzonder veel van afwijkend gedrag door hersenbeschadigingen, hij kan daar ook zeer onderhoudend en met veel humor over vertellen. Toen we vorig jaar het groene licht kregen om deze dag te organiseren, hebben we direct contact gezocht. Hij zou een lezing van een uur geven. Maar hij was er al voor vieren en vertrok pas kwart voor
4
zeven. Hij wilde per se ook luisteren naar de drie verhalen uit de praktijk, die onze medewerkers vertelden. Hij is oprecht geïnteresseerd in wat mensen meemaken.”
Onbegrepen gedrag Complex gedrag door afwijkingen in de hersenen was een goed onderwerp voor de eerste ‘Dag van de Verdieping’. Ankie: “In de ouderenzorg hebben we steeds meer te maken met cliënten die onbegrepen gedrag vertonen. Iedereen komt het tegen, of je nu in het restaurant werkt of specialist bent. We weten allemaal dat dementie karaktereigenschappen kan veranderen of aanscherpen. Maar hoe die mechanismes werken en vooral hoe je ermee mee omgaat, dat blijft ingewikkeld.”
Helen: “Vanuit de organisatie krijgen we geregeld verzoeken om scholing te geven over dit onderwerp. Duidelijk is dat er geen kant-en-klare oplossingen zijn om met zulk gedrag om te gaan. Het verschilt erg per persoon en per situatie en het vraagt meestal om een multidisciplinaire aanpak. Maar het begint ermee dat je inzicht krijgt in waar het vandaan kan komen. In dat opzicht was de lezing van Erik Scherder een mooi startpunt, want hij is als een van de weinigen in staat in gewone mensentaal uit te leggen wat zich in het hoofd kan afspelen.”
Verbindingen leggen Terug naar 24 mei. Erik Scherder laat op een groot scherm een foto zien van twee senioren, genietend van een wit zandstrand. “Wie zou dit graag willen?” vraagt hij de zaal. Iedereen steekt de hand op. “Fout!” roept Scherder onder grote hilariteit. “Wat probeer ik jullie nu de hele tijd te vertellen? Hoe langer en hoe meer je je hersenen prikkelt, hoe beter die blijven functioneren. Dus dit moet je niet willen,” zegt hij met grote nadruk, terwijl de zaal in lachen uitbarst.
gebaat bij het wegenemen van alle prikkels.” Het gaat om maatwerk, maar het principe is helder: ‘the busier the better’.
Grenzen stellen Helen: “Het verhaal van Erik Scherder is de kapstok waaraan we ons scholingsprogramma gaan ophangen. We gaan daarbij de vertaalslag maken naar wat de theorie betekent voor de praktijk. Er is al heel veel deskundigheid over complex gedrag aanwezig in de organisatie. Er bestaat een projectgroep Complex gedrag (zie kader) en in het najaar verschijnt er een Kennisreeksboekje over dit onderwerp.” Ankie: “Naast kennis is de emotionele weerbaarheid van medewerkers zeker zo belangrijk. Hoewel je wel weet waar ze vandaan komen, kunnen bepaalde opmerkingen je toch diep raken. Andersom moet je je ook bewust zijn van je eigen houding. Het is van belang hoe je bewoners aanspreekt en benadert. Daarnaast mag er ook aandacht zijn voor het vermogen grenzen te stellen. Juist bij lastige cliënten is dat heel nodig. Maar veel medewerkers in de zorg hebben een groot hart en willen in de eerste plaats zorgen.” (LN)
Projectgroep Complex gedrag
Het is de boodschap die de sympathieke neuropsycholoog niet aflaat te verkondigen. Blijf actief, dan ondervang je de neergang van de hersenen – die na je vijfendertigste levensjaar onvermijdelijk inzet – het beste. Wie actief blijft, stimuleert zijn grijze massa verbindingen te maken en te onderhouden. Goed werkende hersenen zijn in staat de prikkels te filteren die dagelijks in grote hoeveelheden op je afkomen. Scherder: “Wie dat niet meer goed kan, krijgt een overload aan informatie binnen, die onvermijdelijk tot stress leidt. En veel afwijkend gedrag, zoals onrust en overdreven angst, komt voort uit stress. Als de hersenen minder de controle kunnen behouden, vallen ook de remmingen op onaangepast gedrag weg. Passiviteit is ook voor iemand met een hersenafwijking niet goed. Natuurlijk moet je mensen met dementie niet overladen met prikkels, maar hun geestelijke conditie is zeker niet Contact | jaargang 13 | juli 2018
Sinds eind vorig jaar is er binnen AxionContinu een projectgroep Complex gedrag met medewerkers uit alle geledingen van de divisie Verzorgd wonen. Zorgmanager Ingeborg Pot: “We zien al een tijd dat bewoners bij ons binnenkomen met een zwaardere zorgvraag. Daardoor krijgen we steeds meer te maken met complex gedrag en daar moeten we zo mee omgaan dat we eventuele gedragsproblemen voor zijn.” De projectgroep startte onder meer een pilot om nieuwe bewoners te screenen op risicofactoren. “Uit de eerste resultaten blijkt dat goed te werken. Hoe sneller je een bewoner leert kennen, hoe gerichter je kunt handelen en bijstellen.” Een van de middelen waarmee nu ervaring wordt opgedaan is video-interactie, waarbij op basis van video-opnames de omgang met een bewoner kan worden geanalyseerd. “Er zijn al tal van mooie instrumenten binnen de organisatie, maar niet iedereen is daarvan op de hoogte. We zijn bezig met een inventarisatie.” En er komt een team van specialisten op dit gebied, dat inzetbaar is voor de hele organisatie. Hiervoor zijn inmiddels contacten gelegd met de andere divisies en het opleidingsinstituut. “Want ook in de thuiszorg en revalidatie hebben ze te maken met complex gedrag.”
5
Kent u of bent u ook zo’n bewoner met een bijzonder verhaal? Mail de redactie van Contact en misschien staat uw verhaal de volgende keer hier. communicatie@axioncontinu.nl
“Wim Linssen,” zegt de man joviaal, zodra de voordeur van de flat aan de Elbedreef openzwaait. “Willem Cornelis. W.C. Daar werd ik vroeger vaak mee gepest.”
Domweg gelukkig aan de Elbedreef Vroeger, dat waren de jaren veertig, in Den Haag, waar Wim Linssen in 1931 werd geboren. Als negenjarige maakte hij het uitbreken van de oorlog mee. “We woonden in de Kepplerstraat en ik weet nog dat er Duitse vliegtuigen over de straat vlogen, zó laag dat het leek alsof ze tussen de huizen door vlogen.” Van de oorlog herinnert Wim zich verder weinig, afgezien van het geluid van de V1- en V2-raketten, die vanaf de kust op Engeland werden afgevuurd. Na zijn schooltijd ging Wim in dienst, als radiomonteur bij de luchtmacht. Daarna werkte hij op de salarisadministratie van Defensie, voordat hij aan Wim op vakantie in 1950.
de slag ging als boekhouder bij de Cultuurtechnische Dienst, een afdeling van het Ministerie van Landbouw en Visserij, waar hij veertig jaar zou blijven werken. Hij leerde zijn vrouw Gerda kennen in een schoenenwinkel, toen ze toevallig beiden op zoek waren naar nieuwe schoenen. Het stel trouwde in maart 1956 en kreeg twee kinderen: in 1959 werd Diana geboren, een jaar later gevolgd door zoon Peter. Toen de Cultuurtechnische Dienst naar de Maliebaan verhuisde, besloot ook Wim zich in Utrecht te vestigen. Het gezin vond onderdak aan de Elbedreef in Overvecht, een wijk die in 1966 nog volop in aanbouw was, met noodwinkels en nauwelijks openbaar vervoer. “Er waren amper straten, het was eigenlijk één grote bouwput,” vertelt Wim. “Wel leuk voor de kinderen, die het als een grote zandbak beschouwden.”
Heftige discussies Wim was intussen opgeklommen tot hoofd boekhouding en was voorzitter geworden van de Dienstcommissie, de pendant van ondernemingsraden binnen de ministeries. Hij was erg betrokken bij de medewerkers en gaf vaak een emotioneel randje aan het functioneren van de commissie. “Maar ik was ook heel precies, vooral bij het notuleren. Dus terugkrabbelen op toezeggin-
6
gen was er niet bij voor de directie. Dat vonden ze weleens lastig.” Toen de dienst in 1976 naar een hoog kantoorgebouw in Westraven zou verhuizen, was er nogal wat weerstand onder het personeel. Het gebouw, nu in gebruik door Rijkswaterstaat, ligt ingeklemd tussen het Amsterdam-Rijnkanaal en de A12, en door een nabijgelegen olieopslag vreesden de gebruikers van het gebouw dat ze bij een calamiteit als ratten in de val zouden zitten. “Het leidde tot heftige discussies.
Ik heb geprobeerd de belangen van de medewerkers zo goed mogelijk te behartigen. Maar uiteindelijk ging de verhuizing toch gewoon door.”
Jan Publiek Naast zijn werk was Wim actief in de oudercommissie van de Keucheniusschool, toen zijn kinderen naar deze lagere school gingen. Later zette hij zich in voor de oudercommissie van College Blaucapel. “Ik kwam daar om de haverklap mijn dochter Diana tegen. Die vond dat niet altijd leuk.” Wim had daarnaast een bijzondere hobby: geluid. Hij was geïnteresseerd in politiek en nam met een microfoon interviews met politici, zoals Den Uyl en Van Agt, op van de televisie. Het gezin moest dan muisstil in de woonkamer blijven zitten. Met zijn bandrecorders maakte hij vervolgens montages, waarbij híj de vragen stelde, of vragen liet stellen door personen uit een denkbeeldig publiek, die hij steevast voorstelde als ‘Jan Publiek’. Als het gezin op vakantie ging, maakte Wim niet alleen foto’s, maar knutselde ook een audioverslag in elkaar, dat in huize Linssen bekend stond als de ‘Gewishow’, een samentrekking van Gerda en Wim. “Ik legde dan uit waar
we waren, wat we zoal deden op een dag, liet horen hoe de branding klonk of maakte ‘s avonds opnames van de kwakende kikkers in een vijver.”
Soep en broodjes Die fascinatie voor geluid en opnameapparatuur leidde weer tot andere activiteiten. Zo maakte Wim jarenlang muziekprogramma’s voor de ROB, de Radio Omroep Bejaarden. In een studio zette hij een programma met verzoeknummers in elkaar, waarna het op bandjes naar de verschillende bejaardenhuizen in Utrecht werd gebracht. Toen Wim in 1989 met vroegpensioen ging, begon hij als koster in de Johanneskerk. “Eigenlijk was Gerda de officiële koster, maar we deden
het altijd samen. Liturgieën stencilen, de kerkzaal in orde maken, collecteren. We deden ook zalenverhuur en serveerden dan soep en broodjes. Het was een drukke tijd, maar heel leuk om te doen.” Hij bleef dit tien jaar lang doen, maar was ook daarna actief, met het opnemen van de diensten voor mensen die niet in staat waren de kerk te bezoeken. Inmiddels is Wim waarschijnlijk de ‘langstzittende’ bewoner in zijn straat, waar hij ook na het overlijden van Gerda elf jaar geleden bleef wonen.
Wim en Gerda serveren soep in de Johanneskerk.
Ook nu nog heeft Wim een kleine geluidsstudio aan huis.
Contact | jaargang 13 | juli 2018
Omdat hij aan Alzheimer lijdt, krijgt hij thuiszorg van AxionContinu. Vroeger tuinierde hij graag en ook daarin was hij een pietje-precies, met een perfect gemanicuurd gazon, omringd door borders. Maar tegenwoordig moet hij het tuinonderhoud aan anderen overlaten. De bruine plekken in het gazon zijn hem een doorn in het oog. “Ze hebben mijn gras verpest.” Toch geniet hij nog altijd van zijn flat met tuin aan de Elbedreef. (KM)
7
Eliane loopt mee “Ik zie je telkens als we naar een andere bewoner gaan, razendsnel nieuwe handschoentjes aantrekken. Waar bewaar je die?” vraagt Eliane Thewessen. “Hier,” antwoordt Chun Tan, VIG-ger in De Drie Ringen, en hij wijst op zijn heuptasje. “Tja, het is wel een verpleegafdeling,” zegt hij, “dus hygiëne staat voorop.”
D
e bestuurder van AxionContinu loopt deze ochtend vier uur lang mee met de verzorging. “Het is best wel druk in de ochtend. Wassen, aankleden, ontbijt serveren. Je bent net met de ene bewoner bezig als een andere naar het toilet wil. Dingen lopen dan al snel door elkaar heen,” vertelt Chun. Al sinds 2016 helpt Eliane regelmatig mee in verschillende locaties, of loopt ze mee met de technische dienst of begeleidt ze bewoners tijdens Vrijdag Museumdag. “Het is fijn om te kunnen zien hoe het er in de praktijk aan toegaat, te zien waar de knelpunten zitten. Dit is een goede manier om binding met de locatie en de medewerkers te krijgen.” Hoewel Eliane ooit zelf ‘aan het bed’ heeft gestaan - ze werkte tijdens haar studie geneeskunde als verpleeghulp in een ziekenhuis voor oogheelkunde blijft ze tijdens de meeloopsessies het liefst op de achtergrond. “Ik merk dat ik vooral meekijk. Af en toe geef ik iets aan. De medewerker is de expert;
8
verzorgen draait om vakmanschap en de medewerkers kennen de bewoners het beste en weten wat ze aankunnen.” Dingen lijken soms eenvoudig, maar blijken in de praktijk onverwacht ingewikkeld. “Medicatie uitdelen bijvoorbeeld, dat lijkt een simpele handeling,” zegt Eliane. “Maar dan zie je over het hoofd dat de ene bewoner medicijnen slikt die vóór het eten ingenomen moeten worden; een andere moet ze ná het eten, en dan zijn er nog medicijnen die op verschillende tijdstippen van de dag verstrekt moeten worden. Dan wordt het toch al gauw een complex verhaal.” Inmiddels zijn mevrouw Van Putten en mevrouw Pol-van Putten, twee zusters die op dezelfde afdeling van De Drie Ringen wonen, gewassen en aangekleed. Ze worden naar de activiteit gebracht. Vandaag is dat bloemschikken. Even is er tijd voor rust. En aandacht. Voor een babbeltje met mevrouw De Wit-ter Steeg bijvoorbeeld, die vandaag een afspraak met de kapster heeft. In De Drie Ringen is een zelfstandige kapsalon gevestigd.
Mensenwerk Alle pleidooien voor efficiency in de zorg ten spijt, blijft zorg verlenen natuurlijk mensenwerk, en werken met mensen. “Met het aankleden bijvoorbeeld,” vertelt Eliane. “Mensen hebben ook tijd nodig om te bedenken welke kleding ze die dag willen dragen.” “Als je alle stappen in de verzorging te snel achter
met Chun elkaar uitvoert, put dat mensen uit,” vult Chun aan. Hij was niet zenuwachtig om een ochtend door de bestuurder van AxionContinu op de vingers gekeken te worden. “Ik had me vooraf voorgenomen niet te gaan klagen. Ik leg gewoon uit wat we doen en waarom we dat doen. Eliane is een leuke, spontane vrouw, die veel interesse toont. En ze is niet te beroerd om even bij te springen.”
Eliane Thewessen:
“Ik denk vaak in theorie, maar de praktijk is soms weerbarstiger.” Om kwart voor elf is het tijd voor een pauze en koffie en praat Eliane in het restaurant met medewerkers. Over de griepepidemie eerder dit jaar, die behoorlijk huishield onder het personeel. Over hoe lastig het is om met veel verschillende huisartsen te maken te hebben. Bijna alle bewoners van De Drie Ringen hebben nu dezelfde huisarts. Dat maakt het werken een stuk gemakkelijker. Afdelingsmanager Miriam van Amstel vertelt over de samenwerking met De Componist. Recentelijk is een bewoner daarheen verhuisd. “Wisselen jullie ook personeel uit?” vraagt Eliane. “Nee,” zegt Miriam. “Hier wonen voornamelijk mensen met lichamelijke problemen. In de Componist mensen met dementie” Contact | jaargang 13 | juli 2018
Na de pauze gaan Chun en Eliane weer aan de slag om bewoners die liever wat langer in bed blijven liggen, alsnog uit bed te helpen. “Dat moet ook gewoon kunnen,” zegt Eliane. “Wat deze ochtend me heeft opgeleverd,” vertelt Eliane daags na de meeloopsessie, “is een hernieuwd inzicht in wat zorg verlenen inhoudt. Ik denk vaak in theorie, maar de dagelijkse praktijk is soms weerbarstiger.” Eén probleem kwam heel duidelijk naar voren: de telefoons die verzorgenden bij zich dragen. Daar komen niet alleen de hulpvragen van bewoners op binnen, maar ook de signalen van sensoren, die signaleren wanneer iemand uit bed komt. “Maar ook telefoontjes van buitenaf komen binnen, en vaak leidt dat niet tot een verbinding. Bovendien komen ook meldingen uit een ander deel van het gebouw binnen, dat door Reinaerde wordt gebruikt. De telefoons werken daardoor eerder verstorend, terwijl ze het zorgproces juist moeten ondersteunen. Daar gaan we dus binnenkort mee aan de slag, zodat medewerkers alleen de meldingen van de bewoners die zij verzorgen én die van hun directe collega’s binnenkomen.” “Ik ga altijd zonder oordeel naar locaties toe,” vertelt Eliane. “Ik sta er neutraal tegenover, gedraag me zeker niet als een inspecteur. Het is belangrijk een open communicatie te houden, daar streef ik heel bewust naar. Vaak is het in het begin wat onwennig, maar na een uur praat iedereen vrijuit met me.” (KM)
9
Petra de Vries werkt sinds vorig jaar als gastvrouw in Isselwaerde. Een gastvrouw of gastheer zorgt vooral voor de huiselijke sfeer in de woningen, waar acht bewoners met dementie verblijven. Petra is een en al enthousiasme. “In dit werk ligt echt mijn hart.” Afgelopen december begon ze voor drie dagen en diensten van drie uur, ’s ochtends van acht tot elf. “Het was een pilot, zeiden ze toen ik solliciteerde. Het beviel van beide kanten zo goed dat ik per 1 augustus drie dagen van zes uur ga werken. Dat is voor mij het maximum.” Ze was lang receptioniste op een kantoor. “Maar dat werk gaf mij steeds minder voldoening.” Op haar vijftigste begon ze met de opleiding tot sociaal pedagogisch werker. Ze was inmiddels aan de slag gegaan bij Vecht en IJssel, waar ze mensen met problemen begeleidde, zodat die zo lang mogelijk thuis konden blijven wonen. “Ik moest veel regelen, maar ik genoot het meest als ik iemand verder kon helpen. Mijn insteek is dat iedereen iets kan, hoe weinig dat misschien ook nog is.” Toen ze vorig jaar de vacature zag voor gastvrouw greep ze die kans met beide handen aan. “Want ik vind het heerlijk om met ouderen om te gaan.” Haar directe taken als gastvrouw zijn het verzorgen van het ontbijt, koffie schenken en zorgen dat de bewoners naar hun activiteit of een andere afspraak gaan. “Maar daarnaast is het heel belangrijk dat je oog hebt voor de bewoners. Je leert ze kennen en komt erachter wat ze wel of niet
prettig vinden. Ook zijn er altijd bewoners die veel op de huiskamer verblijven en schijnbaar nergens zin in hebben. Toen ik pas begon, had ik een ballonnetje in mijn achterzak gestoken. Dat heb ik opgeblazen en ik ben een overtikspelletje gaan doen met een mevrouw die dat erg leuk bleek te vinden. Het zijn vaak van die kleine dingen. Nu hebben we op de woning een krat staan met een bal en een dobbelsteen en nog wat spulletjes, waarmee je simpel iets kunt doen. Niet iedereen heeft daar altijd zin in, maar soms moet je mensen even meenemen, even stimuleren. Je merkt snel genoeg of iets aanslaat of niet, al moet je zeker geduld kunnen opbrengen.” Dat Petra al wat ouder is, is mogelijk een voordeel in haar omgang met de bewoners. “Ik kan de nodige liedjes meezingen die hier populair zijn. Mijn herinneringen sluiten aan bij die van de bewoners. Ik weet bijvoorbeeld nog dat mensen vroeger een kolenhok hadden en dat de kolenboer eens per jaar langskwam. Veel jonge collega’s staan bij zulke verhalen met hun oren te klapperen. Maar veel zwaarder weegt de bejegening van bewoners en dat is iets waar je gevoel voor moet hebben. Het contact met mensen met dementie is best lastig. Je bent snel geneigd in te vullen wat ze denken, terwijl er ruimte moet zijn voor hun eigen gedachten. Ik vraag altijd aan bewoners hoe ze aangesproken willen worden, met hun achternaam of met hun voornaam. Een mevrouw wilde graag dat ik haar met haar roepnaam aanspraak. Op een keer werd ik daar-
Functie: Gastvrouw/Gastheer Functiedoel: Levert een bijdrage aan een veilig en prettig woon-en leefklimaat in de huiskamer(s). Begeleidt en ondersteunt cliënten bij het eten en drinken en levert een bijdrage aan het bereiden van de maaltijden. Opleiding: VMBO-niveau. Aantal medewerkers: 37 (2 mannen/35 vrouwen) Aantal fte: 11,49
10
AxionContinu heeft 2.000 medewerkers en circa 140 verschillende functies. Bij sommige functies denkt iedereen zich een voorstelling te kunnen maken. Andere functies zijn minder bekend.
Functie In deze rubriek iedere keer een andere functie in de schijnwerpers. Deze keer:
over gecorrigeerd door een verzorgende. ‘Op de opleiding leren we de bewoners aan te spreken met hun achternaam,’ zei ze, ‘want dat getuigt van respect’. Natuurlijk is respect het uitgangspunt, maar gaan we uit van een regel of een gewoonte of vragen we iemand zelf wat ze prettig vindt? ‘Ja hoor meisje,’ zei ze, toen ik het mevrouw nog een keer vroeg. ‘We houden het bij mijn voornaam.’” Petra had naast haar baan als gastvrouw ook nog een betrekking als coördinator bij welzijnsstichting Pulse in IJsselstein. Maar het was lastig te combineren. Toen ze meer uren kon maken bij Isselwaerde besloot ze met dat andere werk te stoppen. “Daar ben ik niet al te rouwig om. Nu kan ik mij concentreren op het werk waar ik echt energie van krijg. Ik ga elke keer fluitend naar huis.” (LN)
Gastvrouw
Petra de Vries
11
AxionContinu meet sinds maart vorig jaar permanent hoe cliënten, bewoners of familieleden de kwaliteit van de zorg ervaren. Vroeger gebeurde dit met een jaarlijks onderzoek en dat was een momentopname. “We kunnen nu direct zien waar het goed gaat en waar niet. We hebben daarvoor een heel palet aan communicatiemogelijkheden,” vertelt kwaliteitsfunctionaris Guus von Hegedus. “QDNA, zo heet het systeem, stelt ons in staat continu verbeteringen door te voeren.”
Continu meten en snel reageren H
et systeem kent verschillende vragenlijsten; voor bewoners met lichamelijke problemen, contactpersonen en familieleden van bewoners met dementie en voor de gasten van het zorghotel. De meest in het oog lopende fysieke manifestatie van QDNA zijn de zuilen, die inmiddels in elke locatie te vinden zijn. “Maar de reacties voor ons cliënttevredenheidssysteem is veel breder,” zegt Guus. “We meten de tevredenheid ook tijdens zorgplanbesprekingen, via Familienet, thema-avonden en huiskamergesprekken, enquêtes door kwaliteitsmedewerkers, maar ook de meldingen van val- en medicijnincidenten. Het is jammer, maar de input die we via de zuilen binnenkrijgen, valt grofweg te verdelen in twee categorieën: die van mensen die erg tevreden en lovend zijn en de input van mensen die vinden dat we het helemaal níét goed doen. In een aantal gevallen gaat het dan om mantelzorgers die nog moeten wennen aan het idee dat hun familielid geestelijk achteruitgaat. Ze vinden het vaak moeilijk de zorg uit
12
Zuilen handen te geven, maar beseffen niet dat je sámen de beste zorg voor de bewoner kunt genereren.”
Laagdrempelig Toch zijn de zuilen een waardevolle aanvulling op de andere manieren om de tevredenheid te meten. Door het laagdrempelige karakter ervan en de - betrekkelijke - anonimiteit kunnen ook mensen die zich anders niet uitspreken hun grieven uiten. “Omdat het zo laagdrempelig is, kan iedereen zijn mening geven, ook mensen die dat normaal niet zo snel doen. Soms hebben we wel een idee van wie een anonieme reactie afkomstig kan zijn. Voor ons een reden om een open gesprek met diegene aan te gaan, om te weten te komen wat er precies aan de hand is. Als er geen mogelijkheid zou zijn anoniem je klachten in te dienen, zouden dat soort signalen blijven liggen.” De informatie die via de zuilen binnenkomt, wordt door een extern bedrijf verwerkt. “We kunnen dus niets onder het tapijt vegen, ook al zouden we dat willen,” zegt Guus.
In het afgelopen jaar zijn er behoorlijk wat enquêtes ingevuld op de zuilen die in elke locatie te vinden zijn. In de locaties voor langdurige zorg werden 343 enquêtes ingevuld, op revalidatie-afdelingen en het zorghotel wisten maar liefst 448 cliënten hun mening te geven. Ook werd er een test gehouden onder de cliënten die thuiszorg van AxionContinu krijgen, maar dat aantal bleef beperkt tot twee. In de zuilen is een 1
2
3
4
5
iPad met een enquêteprogramma ingebouwd. Het invullen duurt ongeveer vijf minuten. De vragen gaan over ongeveer acht à negen hoofdpunten, zoals: ‘vindt u dat u goed wordt verzorgd?’ of ‘wat vindt u van het eten en drinken?’ Verder komen onderwerpen als veiligheid, professionaliteit en bejegening aan bod. Bij elke vraag kun je aangeven hoe tevreden je bent, op een schaal van één tot tien. 6
7
8
Guus von Hegedus:
Kleine verbeteringen
“Omdat het zo laagdrempelig is, kan iedereen zijn mening geven.”
De inbreng van cliënten, bewoners en mantelzorgers maakt het ook mogelijk om locaties onderling te vergelijken. Daardoor kan sneller worden gereageerd op signalen dat de zorg ergens ondermaats dreigt te worden. “Zodra we ergens lucht van krijgen, starten we een traject met verbeteringen. Daarnaast kun je het QDNA-systeem ook gebruiken om een team te monitoren. Je meet de cliënttevredenheid en na drie maanden doe je dat weer, om te zien of de zorg die je als team levert, is verbeterd.” Belangrijk is dat de cliënten bij elke vraag vrije tekst kunnen invoeren. Dat levert voor elke afzonderlijke locatie informatie op waarmee de zorg enorm kan worden verbeterd. “De cijfers die we via QDNA krijgen, laten zien of er ergens iets aan de hand is. Maar door beschrijvingen die mensen toevoegen, krijgen we meteen een idee wát er speelt.” Het gaat soms om heel kleine verbeteringen, vertelt Guus. “Zo zijn er bij de deuren van gesloten afdelingen groene kastjes met een noodknop achter een ruitje, om de deur bij calamiteiten te kunnen openen. Die ruitjes werden wel eens ingeslagen en dan verdween een bewoner met dementie naar buiten. De oplossing bleek heel simpel: we hebben de kastjes hoger opgehangen, op een meter tachtig.” (KM)
Guus von Hegedus
Contact | jaargang 13 | juli 2018
9
10
13
Onderzoek naar resistente bacteriën ESBL? CPE?
In Nederland is de screening van ziekenhuispatiënten op resistente
Mensen die ziek worden van resistente bacteriën kunnen vaak moeilijker behandeld worden omdat geneesmiddelen zoals antibiotica niet of minder goed werken. Het onderzoek van het RIVM wordt gehouden in driehonderd instellingen voor langdurige zorg. Er wordt getest op ESBL en CPE. ESBL staat voor Extended Spectrum Beta-Lactamase. Dit is een enzym dat sommige soorten antibiotica afbreekt. ESBL wordt vaak door gewone darmbacteriën geproduceerd, zoals Klebsiella en Escherichia coli. CPE is een andere bacterie die ESBL produceert; deze bacterie is resistent tegen bijna alle antibiotica.
men bij bewoners van verpleeghuizen, daar is nog weinig zicht op.
ESBL-producerende bacteriën komen voor bij ongeveer drie tot tien procent van de Nederlanders. Gezonde mensen hebben er meestal geen last van, als ze drager van resistente bacteriën zijn. Maar als ze bij meer dan tien procent van de bewoners van verpleeghuizen voorkomen, is het nodig om te onderzoeken of de bacterie zich niet binnenshuis heeft verspreid. Is dat het geval, dan zijn maatregelen nodig om verdere verspreiding te voorkomen. Voor de betreffende bewoner verandert er niets; veelal is behandeling ook niet nodig. Wel moet er extra op hygiëne worden gelet en waar mogelijk, is het aan te bevelen dat een bewoner eigen sanitair krijgt.
14
bacteriën goed op orde. Maar hoe vaak resistente bacteriën voorkoDaarom houdt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dit jaar een grootschalig onderzoek onder verpleeghuisbewoners. AxionContinu doet met de locaties Voorveldse Hof en Koningsbruggen mee aan dit onderzoek.
H
et heeft een meerwaarde voor de organisatie om het onderzoek juist in deze twee locaties te laten plaatsvinden,” zegt Ingeborg Pot, zorgmanager van de twee locaties en van Voorhoeve.
“Voorveldse Hof is nieuw, iedereen heeft er een eigen badkamer. In Koningsbruggen delen de bewoners een badkamer. Wellicht zegt de uitkomst van het onderzoek iets over dat verschil in woonsituatie. En dat
Ingeborg Pot
Eliane Thewessen, bestuurder van AxionContinu, is de columniste van Contact. Ze schrijft over wat haar bezighoudt en opvalt.
kan weer leiden tot verschillende maatregelen.” In elke locatie doen minimaal dertig bewoners mee aan het onderzoek. Bewoners en familieleden zijn daarvoor benaderd en hebben toestemming gegeven. Het onderzoek zelf heeft in juni plaatsgevonden en bestaat uit het eenmalig afnemen van een huiduitstrijkje door een zorgmedewerker. Een aantal medewerkers dat bij het onderzoek betrokken was, heeft een trainingsochtend bij het RIVM gevolgd. “Die training was op basis van praktijkvoorbeelden. Stel dat... hoe pak je dit dan aan? Ga je bewoners bij een uitbraak verhuizen? Nee, bij voorkeur niet, dit is namelijk niet wenselijk voor onze kwetsbare groep bewoners. Wel kan het nodig zijn extra in te zetten op hygiëne. Tijdens die ochtend bleek dat we onze aanpak al heel goed op orde hebben,” vertelt Ingeborg.
Hygiëne Resistente bacteriën zijn minder of zelfs helemaal niet te bestrijden met antibiotica. Ze komen soms voor zonder dat mensen er last van hebben. Het probleem zit hem in de verspreiding. Resistente bacteriën verspreiden zich niet door de lucht, maar kunnen door iedereen via kruisbesmetting op bewoners worden overgebracht. Het is dus goed te weten wie resistente bacteriën bij zich draagt, zodat er extra veiligheidsmaatregelen worden genomen, zoals een schort en handschoenen dragen tijdens het wassen en aankleden. “Ook kan het nodig zijn om op locaties met gezamenlijk sanitair bepaalde werkwijzen, zoals de volgorde van douchen, te herzien,” vertelt Ingeborg. “Een bewoner die resistente bacteriën heeft, moet dan als laatste onder de douche, zodat je de badkamer niet tussentijds hoeft te ontsmetten.” (KM)
Contact | jaargang 13 | juli 2018
Extra geld De ouderenzorg zit in de lift! Sinds een paar jaar wordt er fors in deze sector geïnvesteerd. Dat is ook erg hard nodig. Er is niet alleen een enorm groeiende zorgvraag, daarover schreef ik in mijn vorige column al. Het extra geld is ook hard nodig om de vernieuwingen in de ouderenzorg, die de afgelopen jaren zijn gerealiseerd, betaalbaar te maken en te houden. Tot een aantal jaren geleden was het een tot op het bot uitgebeende sector. Gelukkig heeft de innovatie, mede door verbeterprogramma’s als ‘In voor zorg’ en ‘Waardigheid en Trots’, een enorme slag kunnen maken. Het Ministerie van VWS trekt dit jaar en de komende twee jaar in totaal 2,1 miljard euro extra uit om de langdurige ouderenzorg verder te vernieuwen en te verbeteren. Ook binnen Axion-Continu komt er geld bij. Deze extra opbrengsten gaan ook daadwerkelijk naar de zorg. Helaas is het effect daarvan minder zichtbaar vanwege een inhaalslag die we te maken hebben. Het afgelopen jaar en ook al daarvoor, hebben we namelijk meer en vaak duurder personeel ingezet dan de begroting toeliet. Daar ligt een beetje een domino-effect aan ten grondslag. De werkelijke zorgvraag van bewoners is vaak hoger dan de indicatie die is afgegeven. Anders geformuleerd, het tarief dat we ontvangen voor de zorg is te laag om de werkelijke zorg te leveren. Toch zullen we het met dit bedrag moeten doen, dus in de personele planning vraagt dit scherp aan de wind zeilen. Een heel goed geplande
bezetting is van cruciaal belang en in de praktijk blijkt dit behoorlijk lastig te zijn. Daarnaast is door de krapte op de arbeidsmarkt het erg lastig vacatures in te vullen, waardoor we noodgedwongen meer (dure) uitzendkrachten moeten inzetten. De consequentie van het bovenstaande is dat we het afgelopen jaar al veel meer geld hebben uitgegeven aan personeel dan we via de tarieven hebben ontvangen. Door grote inspanningen om de bezetting goed te laten aansluiten op de begroting en met het extra geld van dit jaar, kunnen we dit verschil overbruggen. We hadden het geld dit jaar dus gewoon hard nodig om op orde te komen. Een schrale troost is dat wij binnen de sector niet de enige zijn met dit knelpunt. Bijna de helft van de zorgorganisaties schreef de afgelopen jaren rode cijfers. Wat zal de toekomst brengen? De komende jaren komt er wederom extra geld bij, met als belangrijkste voorwaarde dat dit alleen beschikbaar komt als er meer personeel wordt aangenomen. In een tijd van enorme krapte aan zorgpersoneel is dit bijna onmogelijk. Een evident gemiste kans hierin is dat alternatieve manieren om aan de groeiende (zorg)vraag te voldoen, zoals technologische ontwikkelingen, hierdoor minder tot bloei zullen komen. We blijven echter optimisten in de zorg en bereiden ons standvastig voor op die toekomst. Ik wens iedereen een mooie zomer toe!
15
Duizendste vrijwilliger bij AxionContinu Atie Kemp is zorgvrijwilliger in Hospice IJsselstein en werd op 30 april verrast met taart en bloemen. Zij is de duizendste vrijwilliger van AxionContinu. Een bijzonder moment, waar AxionContinu heel trots op is! Op dit moment zijn er op de diverse locaties bij AxionContinu dus maar liefst duizend vrijwilligers die een bijdrage leveren aan de zorg voor de bewoners. Een welkome aanvulling op de ongeveer tweeduizend medewerkers die bij AxionContinu werken. Op de foto: Atie Kemp in het midden. Links coördinator hospice Alie Schoiten, rechts vrijwilligercoördinator Gerbiene van den Oever.
Berichten vanuit AxionContinu
Niet voor de poes… …maar wel voor de bewoners van De Schutse. Het woonzorgcentrum in Lopik heeft sinds kort drie interactieve katten. De katten geven kopjes, miauwen en spinnen als ze geaaid worden en ze rollen zelfs op de rug om aandacht te vragen. Alleen het zijn geen echte katten. De dieren voelen en klinken als echte katten en zijn speciaal ontwikkeld
Vakantiewerkers gezocht! Wij zijn op zoek naar scholieren en (aankomende) studenten die deze zomer graag willen bijverdienen. Wie deze zomer bij ons aan de slag gaat in de zorg, huishouding, activiteitenbegeleiding, keuken, restaurant of logistiek ontvangt een Ticketmaster cadeaubon van 10 euro! Bij AxionContinu werken elk jaar veel jongeren als vakantiemedewerker. Ze doen dat met veel ple-
16
zier. Het is afwisselend, je werkt met gemotiveerde collega's en je kunt echt iets voor mensen betekenen. Daarnaast bestaat de kans om voor langere tijd te blijven en een vaste bijbaan bij AxionContinu te krijgen. Ken je iemand die vakantiewerk wil doen? Kijk op www.mijnprachtbaan.nl voor meer info. (MH)
voor mensen met dementie. Door de ingebouwde sensoren reageert zo’n kat op aaien, knuffelen en beweging. De katten zijn door de bewoners met alle liefde ontvangen. Sommigen hebben ze zelfs al een naam gegeven. Ze zijn aangeschaft met geld dat is verdiend met een bingoloterij die De Schutse op 16 mei speciaal voor dit doel organiseerde. (MH)
Carrièreswitch naar de zorg! Wie overweegt een overstap naar de zorg te maken, kan vanaf oktober bij AxionContinu starten met een opleidingstraject voor zij-instromers. In dit verkorte opleidingstraject kunnen deelnemers binnen achttien maanden het diploma Verzorgende IG/MZ halen. Bovendien hebben zij daarna zicht op een vaste aanstelling bij AxionContinu. Het opleidingsprogramma is zo
samengesteld dat de zij-instromers bij de start van de opleiding meteen als helpende in de zorg aan de slag kunnen. De deelnemers zijn tijdens de opleiding bij AxionContinu in dienst, ontvangen salaris en de opleiding wordt door AxionContinu betaald. Meer informatie staat op www.mijnprachtbaan.nl, onder ‘werken & leren’. (MH)
Contact Restyling Hospice
Zomer bij AxionContinu Lekker weer, lange zwoele avonden en vakantie, dat is pas echt zomer. Maar voor de meeste bewoners van de woonzorgcentra betekent zomer vaak ook minder bezoek, omdat veel familieleden op vakantie gaan. Om ook de bewoners een vakantiegevoel te geven, gaan in de woonzorgcentra van AxionContinu de zomerprogramma’s weer van start. Contact | jaargang 13 | juli 2018
Het Hospice IJsselstein heeft een kleine metamorfose ondergaan. Zo hebben de gastenkamers een huiselijker uitstraling gekregen en in elke kamer is een memorywall gekomen waar de gasten hun eigen spulletjes op kunnen zetten. De restyling is mogelijk gemaakt door de Stichting Vrienden van Hospice IJsselstein die een aantal sponsoren bereid hebben gevonden voor dit doel te doneren. De hernieuwde Hospice is op 18 juni feestelijk geopend. (MH)
Uitjes, spellen, activiteiten, picknicks, optredens, en natuurlijk barbecues en ijs. De verschillende locaties hebben zo allemaal hun eigen programma, waarbij de familieleden die niet op vakantie zijn, ook van harte welkom zijn om mee te doen. Vraag naar het zomerprogramma van uw locatie en doe mee. We wensen u een fijne zomer. (MH)
17
Met vele kunst & cultuur projecten wil AxionContinu haar bewoners in contact brengen met poëzie, muziek, dans, toneel en beeldende kunst.
Utrechtse iconen Ontwerpers uit Utrecht en omstreken hebben in opdracht van AxionContinu kunst gemaakt voor de gastenkamers van het nieuwe zorghotel en behandelcentum Domstate. Net als het zorghotel zelf, is ook deze kunst geïnspireerd op Utrecht en al het moois dat de stad te bieden heeft. Zo maakte het duo van ‘We are out of office’ stillevens met subtiele Utrechtse iconen. Lystbeth Zeinstra toont met een tekstuele knipoog beroemde kunstwerken in de stad en Marieke Meijer en het duo
18
Louisson nemen ons mee naar beroemde straatjes en pleinen van Utrecht. Van elk kunstwerk is ook een ansichtkaart beschikbaar. Deze zijn te koop bij de receptie van Domstate. Naast de kunstwerken in de gastenkamers, kan straks ook in de lobby, het restaurant en in het kantoorgedeelte worden genoten van kunst. Om aan te sluiten bij het Utrecht-thema, is ook bij de selectie van deze kunstwerken de voorkeur uitgegaan naar kunst van Utrechtse kunstenaars. (JV)
Colofon
Woonzorgcentra De Bijnkershoek Van Bijnkershoeklaan 250 3527 XL Utrecht tel. (030) 296 85 00 bijnkershoek@axioncontinu.nl
De Ingelanden Louis Armstronglaan 800 3543 EB Utrecht tel. (030) 686 78 00 ingelanden@axioncontinu.nl
De Schutse Anna van Burenstraat 40 3411 AK Lopik tel. (0348) 55 17 24 schutse@axioncontinu.nl
De Componist Georg Jarnostraat 14-20 3543 BX Utrecht tel. (030) 686 63 30 componist@axioncontinu.nl
Isselwaerde Kronenburgplantsoen 3 3401 BN IJsselstein tel. (030) 688 19 14 isselwaerde@axioncontinu.nl
Voorhoeve Trumanplein 1 3527 CX Utrecht tel. (030) 295 38 53 voorhoeve@axioncontinu.nl
De Drie Ringen Kandinskystraat 40 3544 NW Utrecht tel. (030) 686 69 50 drieringen@axioncontinu.nl
Koningsbruggen Beneluxlaan 924 3526 KJ Utrecht tel. (030) 282 23 00 koningsbruggen@axioncontinu.nl
Voorveldse Hof Blaarkopstraat 1 3573 SH Utrecht tel. (030) 282 24 40 voorveldsehof@axioncontinu.nl
’t Huis aan de Vecht Costa Ricadreef 9 3563 TA Utrecht tel. (030) 264 66 68 hadv@axioncontinu.nl
Mariënstein Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 marienstein@axioncontinu.nl
De Wartburg Kennedylaan 16 3533 KJ Utrecht tel. (030) 294 00 41 wartburg@axioncontinu.nl
Serviceappartementen
Revalidatie
De Bijnkershoek Van Bijnkershoeklaan 250 3527 XL Utrecht tel. (030) 296 85 00 bijnkershoek@axioncontinu.nl
Schutseplein Anna van Burenstraat 40 3411 AK Lopik tel. (0348) 55 17 24 schutse@axioncontinu.nl
Domstate Beneluxlaan 928 3526 KJ Utrecht tel. (030) 282 05 00 info@domstate.nl
De Hooghe Camp Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 marienstein@axioncontinu.nl
De Wartburg Kennedylaan 16 3533 KJ Utrecht tel. (030) 294 00 41 wartburg@axioncontinu.nl
De Parkgraaf Beneluxlaan 926 3526 KJ Utrecht tel. (030) 282 23 11 parkgraaf@axioncontinu.nl
En verder Centraal Bureau Postbus 2251 3500 GG Utrecht tel. (030) 282 22 00 info@axioncontinu.nl
Marhaban De Gasperilaan 116-118 3527 GH Utrecht tel. (030) 293 45 81
Hospice IJsselstein Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 hospiceijsselstein@axioncontinu.nl
Servicebureau AxionContinu tussen 9.00 - 17.00 uur op werkdagen (030) 282 22 77 servicebureau@axioncontinu.nl
Zorghotel De Wartburg Kennedylaan 300 3533 KN Utrecht tel. (030) 295 86 60 info@zorghoteldewartburg.nl
ContACt is het magazine van AxionContinu. AxionContinu levert wonen, zorg en revalidatie, in Utrecht, IJsselstein en Lopik. ContACt wordt vijf keer per jaar verspreid in een oplage van 7.000 exemplaren, onder cliënten, cliënten op de wachtlijst, bewoners van serviceappartementen, vrijwilligers, medewerkers en relaties van AxionContinu. Wij bedanken iedereen die heeft meegewerkt aan dit nummer hartelijk voor hun bijdrage. Vragen of opmerkingen Het is mogelijk dat u naar aanleiding van ContACt vragen heeft. Wij helpen u graag verder. Bel (030) 282 22 00, mail: communicatie@axioncontinu.nl of kijk op www.axioncontinu.nl Redactieadres AxionContinu Afdeling Communicatie & PR Postbus 2251, 3500 GG Utrecht communicatie@axioncontinu.nl Redactie Mirjan de Heus Maaike Hoogland (MH) Kees Mollema (KM) Petra van der Sanden (PS) Berber Schrijver (BS) Louis Nouws (LN) Willem de Bruijn Fotografie Willem Mes Kees Mollema en anderen Vormgeving BLADEN&CO/Willem de Bruijn Druk Drukkerij Hendrix
Thuiszorg Teams in Utrecht, IJsselstein en Lopik. Bereikbaar via het Servicebureau: op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur, (030) 282 22 77 servicebureau@axioncontinu.nl
Volg ons ook op:
19
Vrijwilligers zijn onmisbaar voor AxionContinu. Daarom staat achterop elk nummer van Contact een vrijwilliger van AxionContinu in de schijnwerpers. Wilt u ook vrijwilliger worden? Mail dan naar communicatie@axioncontinu.nl
Ria van Rooijen:
‘Er zit altijd nog de mens achter die hij of zij vroeger was’ “Ik mis ze wel, de mensen van de Klaproos,” zegt Ria van Rooijen. De 69-jarige vrijwilliger helpt al bijna tien jaar lang op dinsdag de bewoners bij het avondeten. Maar door de renovatie van de Klaproos verblijven de bewoners - mensen met dementie - tijdelijk in woonzorgcentrum Voorhoeve van AxionContinu.
Ria serveert nu het eten voor zes à zeven andere bewoners van Mariënstein, in de kleinschalige huiskamer. Ze kwam er ooit als vrijwilliger terecht door haar zus, die in het restaurant werkt. “De kinderen waren de deur uit en ik wilde iets doen. Het hoefde niet per se iets met ouderen te zijn. Toen ik me aanmeldde, bleek dat ze op de Klaproos iemand nodig hadden om te helpen bij de maaltijden. Dat wilde ik wel proberen en het is me goed bevallen.”
Doorheen prikken Enige bekendheid met ouderen met dementie had Ria al wel. “Mijn schoonmoeder verbleef de laatste jaren van haar leven in Isselwaerde, en ook mijn moeder kreeg dementie. De mensen op de Klaproos herkennen me inmiddels wel. Met één bewoonster, die ik al sinds het begin ken, heb ik altijd de grootste lol. Mensen met dementie gedragen zich soms anders, maar daar moet je doorheen leren prikken. Er zit namelijk altijd nog de mens achter die hij of zij vroeger was.” “Het omgaan met verschillende mensen, dat vind ik het leukst. En de zorg-
20
medewerkers zijn dankbaar dat ik help, dat geeft me ook veel voldoening,” vertelt Ria. In de afgelopen tien jaar is de zorg wel veranderd, zegt ze, en niet ten goede. “De medewerkers lopen nu soms op hun tandvlees. De bewoners kunnen dat haarfijn aanvoelen. Dat vind ik jammer.” Ria werkte vroeger als kleuterleidster en ook viel ze twee jaar lang als receptioniste in op de recepties van Isselwaerde en Mariënstein. Maar ze
was ook buitengewoon ambtenaar bij de burgerlijke stand in IJsselstein. In die hoedanigheid voltrok ze meer dan driehonderd huwelijken. “Dat was leuk werk. IJsselstein heeft een mooi oud stadhuis, dus er kwamen mensen uit de hele regio om hier te trouwen. Jong en oud. Heel divers. Ik herinner me een echtpaar dat dol was op countrymuziek en trouwde in cowboy-outfit. Ook was zij ambtenaar bij het huwelijk van een schaapherder. Die kwam met kudde en al naar het stadhuis.” (KM)