Magazine ContACt december 2018

Contact Het magazine van

AxionContinu

Nummer

5

jaargang 13|december 2018

Mantelzorgers aan het woord Vrijwilligers lezen voor

Verhalen verbinden Kennismaking met ouderenzorg door

statushouders

Nieuwe Philharmonie Utrecht verzorgt

Allerzielenconcert Contact | jaargang 13 | december 2018

1

Contact Het magazine van AxionContinu | Nummer 5 | jaargang 13 | december 2018

3

4

Meerjarenbeleidsplan

‘Het loslaten vond ik het moeilijkst’ Mantelzorgers aan het woord.

De koers voor de toekomst.

8

12

Verhalen verbinden

‘Zorg dat je de mensen op de werkvloer meeneemt’

Vrijwilligers lezen voor.

Ambassadeur V&VN.

13

14

Statushouders maken kennis met ouderenzorg

Allerzielenconcert voor ouderen Door de Nieuwe Philharmonie Utrecht.

Oriëntatie voor vrijwilligerswerk.

Verder in dit nummer

10

Mijn verhaal

‘Ik ben al 45 jaar mantelzorger’ 6 Functie Centraal

Diëtiste 10 Column

Ik zorg 15 Kort Contact

Berichten vanuit AxionContinu 16 CultuurContact

Schilderen als William Morris

Functie Centraal

Vrijwillig in beeld

18

Katy van Santen 20

Begin volgend jaar verschijnt het nieuwe meerjarenbeleidsplan, waarin de organisatie haar koers uitstippelt voor de komende jaren. Bestuurder Eliane Thewessen licht de ideeën toe die aan het plan ten grondslag liggen.

2021

2020 2019

Meerjarenbeleidsplan “We maken elke drie jaar zo’n beleidsplan. Het borduurt voort op de eerdere plannen, maar iedere tijd vraagt weer om andere accenten. De belangrijkste uitdaging waar AxionContinu nu voor staat – en daarin zijn we niet de enige zorgorganisatie – is hoe we kunnen voldoen aan de toenemende vraag naar zorg, terwijl de arbeidsmarkt krap is. Met andere woorden: hoe vinden we nieuwe medewerkers? En misschien nog belangrijker: hoe houden we onze mensen vast? Het betekent dat we veel aandacht gaan geven aan hoe we het werk aantrekkelijker kunnen maken.”

Zorg voorop “Werkplezier moet voorop staan en vaak houdt dat in dat je je vooral kunt bezighouden met de zorg, het primaire proces, en niet te veel met randzaken.

We noemen dat de ‘ontzorging van de zorg’. Zo moeten ict en telefonie gewoon goed werken. Daarnaast willen we medewerkers meer verantwoordelijkheid en ruimte voor eigen initiatief geven. Erkenning van hun professionaliteit.

Ook willen we medewerkers zo inzetten dat ze hun kennis optimaal kunnen benutten. De trend is dat ouderenzorg complexer wordt en dat er veel specifieke kennis nodig is. We doen al veel aan scholing en het ligt voor de hand dat collega’s met specifieke kennis breder beschikbaar zijn. We moeten er wel voor waken dat de bezetting op een afdeling niet op een Contact | jaargang 13 | december 2018

duiventil gaat lijken, met al te vaak wisselende gezichten. De functie van gastvrouw wordt een mooie rol. En het belangrijkst is dat bewoners en familie duidelijk weten wie hun vaste contactpersonen zijn.”

Samenwerken “Om de toenemende zorgvraag bij te kunnen houden zullen we niet ontkomen aan de inzet van meer technologische hulpmiddelen. We passen al beeldzorg toe in de thuiszorg en zaken als sensoren en tags zijn gemeengoed in onze huizen. Je moet die innovaties wel zorgvuldig inpassen en de bewoners en medewerkers er niet mee overdonderen. We zoeken daarin uitdrukkelijk de samenwerking met andere partners, zodat we gebruik kunnen maken van elkaars knowhow en ervaringen.

Samenwerking is sowieso een belangrijke pijler in het nieuwe meerjarenbeleidsplan. We kunnen elkaar wel op allerlei terreinen proberen de loef af te steken, bijvoorbeeld bij het binnenhalen van nieuwe medewerkers, maar de zorg als geheel is daar helemaal niet mee gediend.”

Profileren “Tegelijk willen we ons wel degelijk profileren op een aantal punten. We zijn goed in ouderenzorg en geriatrische revalidatie, maar op sommige gebieden zijn we heel goed. Dat willen we verder uitbouwen en ook meer gaan uitdragen.

Zo zijn we sterk in de zorg voor ouderen met dementie die complex gedrag vertonen. We willen onze dementiezorg verder gaan uitbreiden naar de groep mensen die daar al op jongere leeftijd mee kampt. Voor die mensen zijn in deze regio weinig plekken waar ze terecht kunnen.

Onze revalidatiezorg is heel sterk in de specialismes COPD en CVA. Op die terreinen hebben we heel goede contacten met de ziekenhuizen in de omgeving en centra voor revalidatie.

Het zijn lang niet alleen ouderen die bij ons komen revalideren, de term geriatrisch dekt de lading allang niet meer.

Van de revalidatie van kankerpatiënten willen we eveneens een speerpunt maken. Ook daar hebben nogal wat jonge mensen mee te kampen. Het is steeds vaker een aandoening die niet dodelijk is.” (LN)

3

Willem Struys met zijn vrouw Lijntje Hart

10 november Dag van de Mantelzorg

‘Het loslaten vond ik het moeilijkst’ Op 10 november was het weer de jaarlijkse Dag van de Mantelzorg. Miljoenen Nederlanders geven mantelzorg; ongeveer 750.000 zetten zich meer dan acht uur per week in, voor een periode langer dan drie maanden. Opname van een familielid in een woonzorgcentrum kan een opluchting zijn, of voelen als een zwaar gemis. ContACt sprak met twee mantelzorgers van wie de partner of ouder recentelijk is opgenomen.

I

k ben tot mijn schrik dan wel alleen, maar ik durf ook hulp te vragen. Mijn buurman brengt mijn vuilniszak naar de straat en haalt de krant voor me. Verder heb ik huishoudelijke hulp en komt er tweemaal daags iemand van de thuiszorg langs. En mijn dochter, die in Italië woont, komt ook regelmatig een paar dagen logeren,” vertelt Willem Struys.

“Dat verzacht het gemis een beetje, maar nooit helemaal.”

Ruim zestig jaar lang is Willem Struys getrouwd met Lijntje Hart. Sinds drie maanden verblijft Lijntje in Koningsbruggen. “Maar eigenlijk ben ik al alleen sinds half maart, toen ze aan haar hart werd geopereerd.” Na de operatie kwam Lijntje voor revalidatie in De Parkgraaf terecht. “Ze is zelfstandigheid gewend, dus ze wilde zelf naar de wc en dan viel ze soms uit bed. Ze ging snel achteruit. Tijdens een gesprek met de psycholoog gaf ze heel verkeerde antwoorden. Ik kon het bijna niet aan, wilde

4

weggaan, want ik mocht haar niet helpen.” Besloten werd dat Lijntje beter op haar plek zou zijn in Koningsbruggen, waar ze nu al drie maanden woont.

“Ze wordt fantastisch verzorgd en ze beseft inmiddels wel dat ze niet meer naar huis kan. Ook ik heb me daarbij neergelegd. Zij is 86, ik ben 90. We hebben het zestig jaar lang heel fijn gehad samen.

Wat hebben we nu nog te eisen?”

Voor de operatie nam Willem ook al veel zorgtaken op zich. “Ik deed alle boodschappen en hield het huis schoon, totdat ik hulp kreeg. Er is geprobeerd een plek voor mij in Zorghotel Domstate te regelen, zodat ik dichter bij mijn vrouw kon wonen. Maar Willem Struys:

“Ik deed alle boodschappen en hield het huis schoon, totdat ik hulp kreeg.”

Menno van Zwol met zijn moeder Jannie van Zwol-de Pooter

toen ze bij mij thuis kwamen en de pc zagen staan, waarop ik zelf nog al mijn bankzaken regel, ging dat niet door. Ik was nog te goed.” Nu vertrekt Willem elke twee dagen vanuit Hoograven op zijn scootmobiel om zijn vrouw te bezoeken. Tussen zijn benen een tas met kleding. “Ja, ik doe nog altijd haar was.”

Ernstig falend geheugen “Ik heb wat moeite met het woord dementie; ik zou mijn moeder eerder omschrijven als iemand met een ernstig falend geheugen,” zegt Menno van Zwol, die twee jaar lang voor zijn moeder, Jannie van Zwol-de Pooter, zorgde. “Ik heb dat nooit als vervelend ervaren, door de geleidelijkheid van haar achteruitgang kon ik langzaam wennen aan de zorgtaken.”

Die taken kwamen erop neer dat Menno dagelijks langsging en drie keer in de week voor zijn moeder kookte, waarna hij haar in bed legde. Een vrijwilliger en zijn zus namen de overige dagen voor hun rekening. Toen zijn moeder last kreeg van een hernia en morfine als pijnstiller kreeg voorgeschreven, ging haar toestand harder achteruit. “Ook toen ze daarmee stopte, bleef ze vergeetachtig. Als ik voor haar kookte, ging ik ‘s ochtends langs om dat te zeggen, maar soms stond ze ’s middags toch zelf te koken. Een keer gebeurde het dat ze met haar jas aan zat te wachten. Ze had onthouden dat ze bij mijn broer zou gaan eten.”

Door zijn werk - Menno heeft een bed&breakfast in Utrecht - kon hij gemakkelijk telkens even bij zijn moeder langsgaan. Maar toch was het niet altijd even eenvoudig. “Als ik samen met mijn moeder at, zat mijn partner alleen met het eten. Niet erg gezellig.

Het bleek na verloop van tijd toch een grotere belasting dan je aankunt.”

Slikken In september van dit jaar regelde Menno een plek voor zijn moeder in Zorghotel De Wartburg. “Ik wilde zonder pijn in mijn buik op vakantie kunnen.”

Die plek bleek naderhand te hoog gegrepen. “Ze dwaalde ‘s nachts rond, dus toen ik terugkwam, is ze versneld opgenomen.” Zijn moeder verblijft nu in Koningsbruggen. “Ze herkent me nog altijd, maar ik houd er rekening mee dat ook dat op een dag ophoudt. Het loslaten, de zorg overdragen aan anderen, dat vond ik wel moeilijk. Het is toch even slikken, want zij vond dat we haar ‘wegstopten’.

Maar ik wil gewoon de beste verzorging en in plaats van zorg op een paar momenten van de dag, door mij, de anderen en de thuiszorg, krijgt ze nu 24-uurs zorg. Het voelt als een opluchting; niet zozeer door het wegvallen van de zorgtaken - ik ga nog steeds drie keer per week bij haar langs - maar door het wegvallen van het ‘zorgen maken om’. Als mantelzorger ben je toch een amateur, gedreven door liefde.

Om in de zorg te werken, moet je wel compassie met je medemens hebben. Je moet warmte en hartelijkheid uitstralen en dat voel ik ook wel, als ik hier op bezoek kom. De medewerkers hebben een hoop lol met de bewoners.” (KM) Contact | jaargang 13 | december 2018

5

Kent u of bent u ook zo’n bewoner met een bijzonder verhaal?

Mail de redactie van Contact en misschien staat uw verhaal de volgende keer hier. communicatie@axioncontinu.nl

Lang ging het Henk van Viegen voor de wind. Hij maakte promotie na promotie in zijn werk, trouwde een leuke vrouw, met wie hij drie kinderen kreeg. Tot in 1973 zijn vrouw Nel van de ene op de andere dag doof werd.

“Dat had een ongelofelijke impact op het gezin, want onze oudste was nog maar tien.”

Henk van Viegen:

‘Ik ben al 45 jaar mantelzorger’ Henk werd in 1934 geboren, als zoon van een kleermaker. Hij groeide op aan de Utrechtse Amsterdamsestraatweg, op nummer 5bis, een huis dat al lang geleden is gesloopt. “Ik weet nog dat de oorlog uitbrak en duizenden Duitsers te voet langs ons huis trokken, op weg naar Amsterdam.” Later in de oorlog zou daar nog een herinnering bij komen. “Naast ons woonde een joods gezin, met een heel lieve, mooie dochter, die Roos heette. Toen de Duitsers hen kwamen halen, probeerde Roos te ontsnappen. Ze werd ter plekke doodgeschoten en dat zag ik gebeuren. Daar droom ik zelfs nu nog wel eens van.”

Henk en Nel ten tijde van hun verloving.

Na de oorlog was het aanpoten. Nederland was zo goed als failliet. Henk: “Het was moeilijk om aan werk te komen en als je werk vond, betaalde het slecht. Niemand had geld, er was niks.

We hadden een 53-urige werkweek, want je moest ook op zaterdagochtend werken. Maar er heerste ook een saamhorigheidsgevoel, zo van: we hebben de oorlog overleefd, nu zetten we met z’n allen de schouders eronder.”

Henk ging na het afronden van de Handelsschool aan de slag bij een accountantskantoor, maar switchte niet veel later naar Harder, een groothandel in muziekinstrumenten. “Daar heb ik de hele administratie en boekhouding

In 1962 trouwden Henk en Nel.

gereorganiseerd. Toen het eenmaal goed liep, was voor mij de kous er wel mee af.” Dat werd een patroon in zijn werkzame leven. “Tja, ik was best wel een strebertje, zocht altijd naar nieuwe kansen, naar manieren om hogerop te komen.”

Samen gedanst Henk leerde zijn vrouw Nel in 1959 kennen in het Zwitserse Montreux.

Door stom toeval. “Ik had een busreis naar Italië geboekt, maar die ging op het laatste moment niet door. Ik kon wel naar Zwitserland. Ook goed. Nel was al in Montreux, op vakantie met een vriendin. We kwamen elkaar tegen en ik was meteen onder de indruk.

6

Ze was heel spontaan, had een mooi figuur, ze liep op hoge hakken. Ze vertrok een paar dagen vóór mij en op haar laatste avond hebben we samen gedanst op een pier in het meer van Genève. In Nederland besloten we elkaar op te zoeken. Ze woonde in Scheveningen en elk weekeinde logeerden we bij elkaars ouders, om en om.” In 1962 trouwden Nel en Henk.

Ze kregen drie kinderen: Herman, Karin en Peter.

Inmiddels werkte Henk voor een confectiefabriek in Maarssen, een eenmansbedrijf dat sportkleding en uniformen voor de padvinderij maakte.

“Het bedrijf groeide snel. Ik moest er de administratie op poten zetten en kreeg de dagelijkse leiding. Op een bepaald moment had het bedrijf zelfs

een filiaal in België.” Toen midden jaren zeventig de klad erin kwam, aanvaardde Henk een functie als hoofd administratie bij OVD, de Stichting Opleiding en Vorming Detailhandel, in Zeist. “Een pittige baan, want ook deze organisatie groeide snel. Ik maakte telkens promotie en werd uiteindelijk adjunct-directeur. Ik ben er gebleven tot mijn pensioen in 1995. Ik had er nog wel langer willen blijven, maar de gezondheid van mijn vrouw ging steeds verder achteruit.”

Veel gemist Naast zijn werk zette Henk zich in voor de kerk in Jaarsveld, waar hij twaalf jaar lang ouderling was. Ook zette hij zijn vakkennis, als penningmeester en secretaris, in als bestuurslid Oostenrijk was het favoriete vakantieland van Henk en Nel. En als ze Frankrijk dan eens bezochten, dan toch voor de bergen.

Hier staat Henk in de eeuwige sneeuw op de Col du Tourmalet.

Contact | jaargang 13 | december 2018

van de lagere en middelbare scholen waar zijn kinderen op zaten. “Ik was vaak drie avonden in de week op pad.

Ik dacht toen dat ik goed bezig was, maar mijn kinderen zeiden later wel eens: ‘Je was er nooit.’ Ik was in het weekeind altijd wel thuis, maar toch heb ik er spijt van. Ik heb veel gemist.”

Toen Nel in 1973 plotseling doof werd, betekende dat niet het einde van de ellende. “Ze kreeg een gehoorapparaat en moest leren liplezen; in het begin was de communicatie met de kinderen lastig. Eigenlijk ben ik al 45 jaar mantelzorger.”

In 1985 kreeg Nel een herseninfarct, wat haar een paar jaar later nog eens overkwam, gevolgd door een aantal tia’s en tinnitus, een permanent oorsuizen. Dat weerhield het stel niet om nog wat verre vliegvakanties te houden, onder meer naar Tunesië, Egypte, Turkije, Roemenië en Bulgarije. Eerder, met de kinderen, was Oostenrijk altijd het favoriete vakantieland; eerst met een tent, later met een caravan.

In 2012 verhuisden Henk en Nel naar een service-appartement aan het Schutseplein, waar Nel thuiszorg krijgt. “Ik probeer er zoveel mogelijk voor haar te zijn. Het gevoel van machteloosheid slijt nooit. Je wilt helpen, maar je kunt haar niet beter maken. Maar we hebben nog steeds een fijn huwelijk, we blijven optimistisch. We slaan ons er wel doorheen.”

(KM)

Henk op vakantie, voor een gehuurde caravan in de Pyreneeën.

7

Verhalen verbinden Vrijwilligers die verhalen voorlezen aan ouderen.

Sinds vorig jaar is er een samenwerking tussen Bibliotheek Utrecht, vrijwilligersorganisatie Gilde en AxionContinu onder het motto ‘Verhalen verbinden’.

L

ezen verruimt de ervaringswereld en prikkelt de fantasie. Als lezen niet meer lukt, is voorlezen een goed alternatief. Luisteren naar verhalen hoort bij het leven en stimuleert tot het vertellen van eigen verhalen.” Zo verwoordt teammanager Welzijn Saskia Popal van AxionContinu de waarde van het project.

De Bibliotheek Utrecht bezint zich al jaren op haar rol in de samenleving. Projectleider Shirley Ramdas: “We willen meer zijn dan een plek waar mensen enkel naar toe gaan om boeken te lenen. We willen een actieve rol in de samenleving en richten ons daarbij ook op kwetsbare ouderen die moeite hebben om mee te doen. Zo geven we bijvoorbeeld computercursussen en informatie over het gebruik van smartphones. Dat helpt ouderen om in contact te blijven met de wereld. Maar natuurlijk willen we nog altijd

8

ontspanning en plezier bieden, want dat is lezen vooral ook.”

Samenwerking In het filiaal van de bibliotheek in Kanaleneiland lezen vrijwilligers voor aan ouderen die moeite hebben om zelf te lezen of die het gezellig vinden om met anderen naar verhalen te luisteren en daarover te praten en herinneringen op te halen.

Shirley: “Ik dacht: waarom zouden we zoiets niet ook in verpleeghuizen kunnen doen? Bij AxionContinu waren ze meteen enthousiast. We zijn vorig jaar begonnen met voorlezen tijdens de Week tegen Eenzaamheid, in twee huizen. Dat beviel goed en daar is deze samenwerking uit voortgekomen. Er zijn nu zo’n veertien voorleesvrijwilligers. En we zouden graag zien dat die groep nog wat groter wordt.”

Belevingswereld Voorlezen aan bewoners in een verpleeghuis vraagt wel wat anders dan voorlezen aan ouderen die nog zelfstandig wonen. Dat blijkt wel tijdens een recente evaluatiebijeenkomst waarvoor een aantal vrijwilligers is aangeschoven. Janny leest vaker voor aan groepjes

in de bibliotheek en nu dus ook voor een groepje in De Bijnkershoek. “Het is echt een andere tak van sport. Ouderen die zelf naar de bibliotheek komen, staan vergeleken met de bewoners van een verpleeghuis nog midden in het leven. Hier zijn de mensen echt kwetsbaar. Ik merk dat ik echt moeite moet doen om interactie op gang te krijgen. Maar als je weet aan te sluiten bij hun belevingswereld, lukt dat wel.

Onderwerpen als ‘eerste schooldag’ of ‘verkering’ blijken aan te slaan.”

Jozef in Egypte Koos Verhave (78) bezoekt sinds augustus van dit jaar eens in de week of in de twee weken mevrouw De Vries op de afdeling Amelisweerd in Voorhoeve. Hij houdt het keurig bij in een schriftje. “Ik ben benaderd door de bibliotheek die op hun beurt weer waren gevraagd door AxionContinu. Ik doe meer vrijwilligerswerk, maar nog niet eerder in de ouderenzorg.”

Aandacht De voorleesvrijwilligers hebben eerst een training gevolgd, maar die kan volgens de aanwezigen nog wel wat meer inzoomen op de speciale behoeften van bewoners in verpleeghuizen. En op het verschil tussen bewoners met lichamelijke problemen en mensen met een vorm van dementie. Saskia en Shirley zeggen toe dat ze daar bij de volgende training meer rekening mee zullen houden. Vrijwilligster Anneke: “Misschien waren mijn verwachting te hoog. In mijn idee waren de bewoners toch nog wat alerter dan ze blijken te zijn.”

De meeste vrijwilligers lezen aan één bewoner voor. Dan kun je echt aandacht aan iemand geven, want het gaat zeker niet puur om het voorlezen. “Een uur lang naar een verhaal luisteren houdt sowieso niemand vol,” weet iedereen. “Laatst had ik een afbeelding meegenomen van een oude Singer naaimachine. Kregen we een leuk gesprek over de mode van vroeger.” (LN)

Bij het voorlezen aan mevrouw De Vries blijkt Koos een natuurtalent. Eerst maakt hij een praatje met haar. Geduldig legt hij alles uit wat hij doet. Mevrouw De Vries lacht vriendelijk als ze Koos weer ziet, maar echt beseffen dat hij hier vaker was doet ze niet. Haar kortetermijngeheugen laat haar in de steek.

“Ik wist niets af van haar levensgeschiedenis,” zegt Koos, “en dat maakte het de eerste keren toch wat lastig om contact te maken. Ik snap wel dat de zorgmedewerkers uit overwegingen van privacy niet meteen alles kunnen vertellen, maar dit is bijvoorbeeld wel een punt voor evaluatie. Hoe maak je contact met iemand die niet veel over zichzelf kan vertellen? In het uurtje dat je er bent, wil je ook een praatje maken en voor wat afleiding zorgen.”

Projectleider Shirley Ramdas

Voorleesvrijwilliger worden?

Heb je interesse om voorleesvrijwilliger te worden bij AxionContinu? Dan kun je contact opnemen vrijwilligerscoördinator Monique den Boer (mdenboer@axioncontinu.nl). In het voorjaar is er weer een ‘voorleestraining’, met veel tips en aandacht voor hoe je verpleeghuisbewoners benadert. Door de samenwerking met de Bibliotheek Utrecht zijn er volop suggesties voor literatuur en boeken voorhanden. Ook doen de vrijwilligers elkaar ideeën en tips aan de hand.

Contact | jaargang 13 | december 2018

Beetje bij beetje leerde Koos meer over de achtergrond van mevrouw. Ze is opgegroeid in Noordeloos en later met haar man naar Utrecht verhuisd, waar ze een winkel hadden. Ook is ze nog altijd zeer geïnteresseerd in bijbelse verhalen. Koos heeft uit zijn eigen boekenkast een oude ‘kinderbijbel’ meegenomen, met grote letters en grote afbeeldingen. “We kunnen ook boeken lenen van de bibliotheek, maar die hebben niet dat taalgebruik dat oude mensen vaak zo aanspreekt. Woorden als ‘elkander’ in plaats van ‘elkaar’ en ‘uwe lieden’ in plaats van ‘jullie’.

Die woorden kent u toch, mevrouw De Vries?”

Ze knikt heel bevestigend.

Koos leest voor uit het verhaal van ‘Jozef in Egypte’. Zij dreunt uit haar hoofd de namen van de twaalf zonen van Jakob op, van de oudste, Ruben tot Benjamin, de jongste. Ze doet dat tijdens het voorlezen nog een keer of twee. Ook leest ze zelf een stukje voor en dat gaat haar verrassend goed af. Koos complimenteert haar.

“Ik heb altijd zo van lezen gehouden,” zegt ze.

9

Ira van der Plas is een van de twee diëtisten in dienst van AxionContinu.

Collega Mirjam Kuitems werkt voor de divisie Revalidatie en herstel, Ira ‘doet’ Verzorgd wonen. Dat is met twaalf locaties een omvangrijk werkterrein en met haar dienstverband voor tien uur dus behoorlijk aanpoten. “Er moet in beperkte tijd veel gebeuren, maar gelukkig kan ik heel veel digitaal doen, deels vanuit huis. Via mijn iPad kan ik inloggen om de elektronische zorgdossiers in te zien. Antwoorden op vragen van medewerkers en adviezen kan ik vaak ook via de mail of telefonisch geven. Dat scheelt enorm veel reistijd.

Toch wil ik, als het even kan, ook de woonzorgcentra bezoeken, om de bewoners die ik onder mijn hoede heb persoonlijk te zien. In het zorgdossier staat in principe dan wel alles wat je als behandelaar moet weten, maar het is altijd beter als je iemand hebt ontmoet, anders blijft het alleen een naam. Dat geldt trouwens ook voor de collega’s. Ik kom met adviezen over eten en dat is zo verweven met de dagelijkse zorg dat het veel beter werkt als je weet wat je aan elkaar hebt. Als je elkaar een beetje kent.”

Voedingsadviezen geeft Ira doorgaans op verwijzing van de specialist ouderengeneeskunde. “Als de arts ziet dat er op voedingsgebied iets extra’s moet gebeuren, schakelen ze mij in.

In de ouderenzorg heb je verreweg het meest te maken met ongewenst gewichtsverlies. Bewoners die te veel afvallen omdat ze gewoon te weinig calorieën en eiwitten binnenkrijgen.

Ze hebben minder trek in eten, of problemen met slikken of met hun gebit. Het kan ook door ziekte komen

of door medicijngebruik waardoor er bijvoorbeeld minder speeksel wordt gevormd. Bewoners met dementie ontgaat soms zelfs de praktische noodzaak van eten.”

Ira vraagt de zorg allereerst om voedingslijsten bij te houden, zodat ze inzicht krijgt in wat een bewoner zoal eet. “Met het advies speel ik in op de behoefte van de bewoner. Het heeft geen zin voeding voor te schrijven die iemand absoluut niet lust. We zijn sowieso niet dwingend, maar er moet wel een goede balans zijn tussen wat een bewoner wil en wat echt nodig is.

Geregeld zetten we verrijkte voedingsmiddelen in, naast natuurlijk al de volle producten en het dubbele beleg.

Waar in de samenleving vooral strijd wordt geleverd met overgewicht, is het bij ons precies andersom. Overgewicht komt voor, maar meestal is er geen reden om de diëtist er bij te roepen.

Bij ouderdom heb je wel te maken met spierafname, sarcopenie. Dat is een natuurlijk proces, maar het wordt versterkt door onvolwaardige voeding en minder beweging. En in combinatie met ondergewicht kunnen er doorligwonden ontstaan, doordat het ‘stootkussen’ van spieren en vetweefsel minder is.”

Had je vroeger een centrale keuken of een leverancier voor kant-en-klare maaltijden, tegenwoordig koken de zorgmedewerkers in het kleinschalig wonen zelf. “Ik heb het idee dat dat voor veel bewoners wel gunstig uitpakt. Vaak helpen ze een beetje mee met de bereiding en krijgen ze eerder trek. Ik hoor ook wel dat er tussen huiskamers soms borden worden uitgewisseld omdat de ‘buren’

Functie: Diëtist Functiedoel: Is verantwoordelijk voor het opstellen en bewaken van voedingsplannen en diëten van cliënten. Opleiding: HBO Voeding en diëtetiek Aantal medewerkers: 2 Aantal fte: 1,33

10

AxionContinu heeft 2.000 medewerkers en circa 140 verschillende functies.

Bij sommige functies denkt iedereen zich een voorstelling te kunnen maken.

Andere functies zijn minder bekend.

Functie In deze rubriek iedere keer een andere functie in de schijnwerpers.

Deze keer:

iets op het menu hebben staan wat een bewoner liever heeft. Maar het zelf koken staat of valt met de interesse en kunde van de medewerkers en niet iedereen heeft er evenveel affiniteit mee. Sinds enige tijd heeft AxionContinu een werkgroep Voeding, waar ik ook in zit, die kijkt hoe we het allemaal nog beter kunnen stroomlijnen.

Een van de initiatieven is dat kok Jaap medewerkers ter plekke begeleidt. Het hoofddoel is toe te werken naar een consistent voedingsbeleid voor de hele organisatie.”

“Overleg is ook op voedingsgebied heel belangrijk. Laatst was er een bijeenkomst met artsen en behandelaars over hoe we nog alerter kunnen zijn op signalen. Eetproblemen hebben vaak te maken met slikproblemen, dus is het logisch dat de logopedist mij erbij haalt als zij een bewoner met een slikprobleem behandelt of andersom.

En bij verlies aan spierkracht ligt overleg met de fysio voor de hand.

Op verzoek van De Verdieping geef ik soms lessen en lezingen. Laatst nog voor zij-instromers. Dat vergt dan wel weer tijd, maar ik vind het leuk om over mijn vakgebied te vertellen en ik zie het als een nuttige investering. Ze leren mij kennen en vernemen wat een diëtist kan betekenen.” (LN)

DiĂŤtiste

Ira van der Plas

11

Harke Harkema:

‘Zorg dat je de mensen op de werkvloer meeneemt’ Harke Harkema is sinds september lid van de ledenraad van de V&VN, de beroepsorganisatie voor verpleegkundigen en verzorgenden. “Er waren elf kandidaten voor zeven plekken.

Door op sociale media campagne te voeren hebben veel collega’s op mij gestemd en met de steun van Eliane, onze bestuurder, kwam ik op nummer twee terecht.”

I

nmiddels heeft Harke, zelf coördinerend verpleegkundige, één ledenraadsvergadering meegemaakt. De ledenraad komt vier keer per jaar bijeen en bestaat uit 25 leden. “De ledenraad fungeert als een soort Raad van Toezicht, die zich uitspreekt over het beleid en de begroting controleert.

Wat me opviel, is dat veel raadsleden geen directe verbinding met de werkvloer hebben; ze werken bijvoorbeeld als opleider, of als onderzoeker. Ik zou graag zien dat er meer mensen van de werkvloer in de ledenraad kwamen.”

“De V&VN wil de beroepsgroepen verder professionaliseren. Dat is goed en zeker nodig; in de ouderenzorg is nog wel een professionaliseringsslag te slaan. Maar zorg dat je de mensen op de werkvloer daarin meeneemt. Dat is

12

iets waar ik me de komende tijd sterk voor wil maken.”

Als voorbeeld geeft Harke de checklist om het risico op een delier in te schatten, die hoogleraar verplegingswetenschap Marieke Schuurmans in 2001 ontwikkelde. Een delier is een acuut optredende verwardheid die veel voorkomt bij kwetsbare ouderen. “Zij ging echt de werkvloer op en ontwierp een simpele checklist, met dertien observaties. Drie punten of hoger betekent een verhoogd risico op een delier.

Heel werkbaar dus voor verzorgenden en verpleegkundigen.”

Kwaliteitsregister De V&VN heeft een eigen ‘kwaliteitsregister’, waarin wordt bijgehouden of leden voldoende scholing volgen. Er is een appje waarin je kunt zien welke scholing je hebt gevolgd en hoeveel ‘punten’ je daarmee hebt behaald. Het is streven van de V&VN is dat leden in vijf jaar tijd 184 uur besteden aan deskundigheidsbevordering. “AxionContinu heeft dit jaar alle verpleegkundigen en verzorgenden collectief en

gratis lid gemaakt van de V&VN. Hoe tof is dat?” zegt Harke.

Als ‘ambassadeur’ van de V&VN hoeft hij het bestuur van de organisatie niet te overtuigen van het belang van scholing. “AxionContinu zet al heel lang en goed in op het ontwikkelen en bijhouden van deskundigheid en vaardigheden. Maar onder collega’s merk ik soms dat ze het als een verplichting ervaren om bepaalde vaardigheden te moeten bijhouden. Terwijl ik denk: je moet serieus met je vak bezig zijn.

Harke Harkema:

“Durf ook nee te zeggen, als je iets niet kunt.”

Zorg dat je goed doet, wat je doet.

Het gaat wel om mensen. Wees dus bewust, ook van wat je níét kunt.

Train je vaardigheden, vraag raad aan anderen en durf ook nee te zeggen, als je iets niet kunt.” (KM)

Vijftien statushouders bezochten op 20 september ‘t Huis aan de Vecht, om kennis te maken met de ouderenzorg in Nederland. De dag was een initiatief van NewBees, een organisatie die ‘nieuwkomers’ door middel van stages of vrijwilligerswerk probeert aan een baan te helpen.

Statushouders maken kennis met ouderenzorg

Sheelan en Mercy bij de handwerkactiviteit.

S

tatushouders - asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben gekregen - zijn vaak op zoek naar een zinvolle dagbesteding.

Linda Rook van NewBees begeleidde vorig jaar zestig mensen naar vrijwilligerswerk. “In totaal werkten ze 1.945 uren, een toegevoegde waarde voor de maatschappij van 21.395 euro,” vertelde Linda.

De statushouders die ‘t Huis aan de Vecht bezochten, kregen van Miranda van Gorkum, opleider van Opleidingscentrum ‘de Verdieping’, uitleg over AxionContinu en over de zorg die de organisatie levert. “Dementie, weten jullie wat dat is?” “Ja, ze vergeten,” antwoordde een meisje. Daarna kregen de statushouders een film over Isselwaerde te zien, waarin kleinschalig wonen en belevingsgerichte zorg aan bod kwamen. Madeleine Everard van de gemeente Utrecht gaf aan dat er een mooi beeld wordt geschetst, maar dat de praktijk niet altijd even rooskleurig is. “Het is inderdaad een mooi filmpje, maar we weten ook dat de werkdruk in de zorg hoog is,” zei Miranda. “Ik hoop dat jullie een goed beeld van de zorg krijgen,” zei bestuurder Eliane Thewessen daarna. “Werken is een mooie manier om een taal te leren beheersen. Kijk maar of het iets voor je is.”

Contact | jaargang 13 | december 2018

Na de introductie splitste de groep zich in tweeën: een deel kreeg een rondleiding door ‘t Huis aan de Vecht, de andere deelnemers schoven aan bij de activiteiten die op dat moment plaatsvonden in de grote zaal, zoals bloemschikken, de beweegactiviteit en handwerken.

Oorlogsgeweld “Ik zou graag een traject volgen om in de zorg te gaan werken,” zegt de 44-jarige Mercy Igudia. De Nigeriaanse, die vanwege familieproblemen haar land moest verlaten, werkte eerder al negen maanden lang als vrijwilliger voor een zorgcentrum in AmsterdamNoord. Sinds kort woont ze in Utrecht. “Ik vind het leuk hier. Ik wil zeker aan de slag.”

Sheelan Habash

“Ook in Syrië bestaan zorgcentra, maar daar heb ik geen ervaring mee,” bekent Sheelan Habash. De 23-jarige ontvluchtte samen met haar man het oorlogsgeweld in Aleppo, waar ze economie studeerde. Ze heeft inmiddels haar inburgeringscursus afgerond en heeft ook staatsexamen gedaan. In februari wil ze bedrijfskunde gaan studeren. Een carrière in de zorg ambieert ze dus ook niet. “Maar ik overweeg wel om iets als vrijwilliger met ouderen te doen. Ik vind het leuk om met ouderen te praten, maar vooral ook naar hen te luisteren. Ik woon in Amersfoort, dus waarschijnlijk zal ik me voor een organisatie daar gaan inzetten.”

Vragen Na afloop van de rondleidingen en een gezamenlijke lunch werd met alle deelnemers een individueel gesprek gevoerd. Inmiddels is gebleken dat de helft van hen graag in de zorg zou werken. Ook kwamen de statushouders met de nodige vragen, vertelt Miranda van Gorkum. “Ze verwachtten niet dat elke bewoner een eigen kamer zou hebben. Ook vroegen ze waarom we geen uniformen dragen, en waren er vragen over de verschillende niveaus van de verzorgenden en verpleegkundigen. Dit was echt een leuke kennismaking.” (KM)

13

Ruim tweehonderd ouderen genoten op vrijdagmiddag 2 november van het Allerzielenconcert in theater Stefanus, uitgevoerd door de Nieuwe Philharmonie Utrecht (NPU). Onder hen zo’n 180 bewoners van locaties van AxionContinu. Tijdens het concert werd het stuk Stabat Mater van Vivaldi gespeeld, maar ook werken van Bach.

“We willen ouderen niet alleen een leuke middag bezorgen,” zegt initiatiefnemer Bart van Meijl. “Het gaat ons er ook om dat we ze weer zichtbaar laten deelnemen aan de maatschappij.”

Nieuwe Philharmonie Utrecht speelt speciaal voor ouderen

Allerzielenconcert

D

e NPU werd in 2009 opgericht, nadat het Utrechts Symfonie Orkest in 1985 was wegbezuinigd. “Het kan toch niet zo zijn dat de vierde stad van Nederland geen eigen orkest heeft? was mijn redenatie toen,” vertelt Bart van Meijl. Sinds de oprichting is hij, naar eigen zeggen, de ‘onbezoldigd zakelijk leider’ van het orkest. De NPU is een zogenaamd projectorkest: geen musici op de loonlijst, maar een select, wisselend gezelschap dat per project bijeen wordt geroepen. Zo voert het orkest met Pasen de Mattheus Passion uit, voor de kerst de Messiah van

14

Händel en verzorgen de musici het jaarlijkse Kadeconcert aan de Bemuurde Weerd. Het orkest bestaat uit zeer ervaren professionals, soms aangevuld met de beste masterstudenten van het Amsterdamse conservatorium.

Ontzorgen “We wilden met de NPU van meet af aan dat het orkest een maatschappelijke functie zou hebben.

We hebben bijvoorbeeld concerten specifiek voor jongeren gegeven, omdat klassieke muziek vaak niet in hun systeem zit, maar ook voor asielzoekers en mantelzorgers. De uitvoering

op 2 november is eigenlijk een pilot voor ons. Met subsidie van de Van Baaren Stichting willen we voortaan jaarlijks vijf gratis toegankelijke conBart van Meijl:

“We willen niet alleen een concert geven, we willen ook de zorgmedewerkers ontzorgen.” certen geven, waarvan drie gericht op ouderen.” Wat het initiatief bijzonder maakt, is dat de NPU ook het vervoer en de begeleiding van de ouderen

Eliane Thewessen, bestuurder van AxionContinu, is de columniste van Contact. Ze schrijft over wat haar bezighoudt en opvalt.

op zich neemt. “Dat doen we zoveel mogelijk met vrijwilligers, maar als er beroepskrachten nodig zijn, vergoeden we de kosten voor hen ook. We willen niet alleen een concert geven, we willen ook de zorgmedewerkers ontzorgen.”

‘Meneer van de tennisclub’ Om dat allemaal in goede banen te leiden, riep Bart van Meijl de hulp in van Ger van Uden. “Voor de mensen in ‘t Huis aan de Vecht ben ik nog altijd ‘die meneer van de tennisclub’.

Jaren geleden nodigde hij een week lang elke avond acht ouderen uit voor een etentje op de club, inclusief halen en brengen. Ger, die ooit een zorgcentrum in Moordrecht leidde, weet dat het lastig is om ouderen in woonzorgcentra te bereiken. “Je bent er niet door de zorgmanager te bellen en te zeggen dat je een concert geeft, je moet zelf actief werven en flyeren.

Ger van Uden:

“Het is muziek die tot nadenken stemt.”

Ook het vervoer moet goed geregeld zijn; zo zijn er vier touringcars gehuurd die rolstoeltoegankelijk zijn. En omdat het in- en uitstappen even duurt, horen er ook versnaperingen bij. Dus bieden we ook koffie met gebak.”

De muziek van het Allerzielenconcert is redelijk zware kost, maar toch passend voor ouderen, vindt Ger. “Ouderen zijn vaak met levensvragen bezig, ongeacht of en welke religie ze aanhangen. Dat is iets wat bij de laatste levensfase hoort. Allerzielen gáát daar ook over, het is muziek die tot nadenken stemt.” (KM)

Contact | jaargang 13 | december 2018

Ik zorg Operatiekamers gaan dicht, bedden in ziekenhuizen en verpleeghuizen staan leeg. Dit is dagelijks in het nieuws.

Ik weet niet hoe het u vergaat, maar ik merk zelf in mijn omgeving al dat mensen heel lang moeten wachten voor een afspraak bij een specialist of voor een eenvoudige ingreep. Als bestuurder van een zorgorganisatie hoor ik ook vaak huisartsen en ziekenhuizen kreunen dat ze hun patiënten bij ons nergens kwijt kunnen. Wij hebben óf niet genoeg plaatsen om mensen op te nemen óf niet genoeg personeel om voor deze mensen te zorgen. Ik kan hier lang over klagen, maar één ding is zeker, het personeelstekort in de zorg wordt alleen maar erger. Des te belangrijk om te zoeken naar alternatieven.

De meest voor de hand liggende is meer mensen te interesseren om in de zorg te gaan werken. Het ministerie is recent de publiekscampagne ‘IK ZORG’ gestart, waarin de vele verschillende zorgberoepen op een aansprekende wijze in beeld komen.

AxionContinu heeft zelf al jaren een goed lopende arbeidsmarktcommunicatie, waar wij veel complimenten voor krijgen. Het afgelopen jaar hebben wij al diverse groepen zij-instromers mogen begroeten. Dat zijn mensen die buiten de zorg werkzaam waren en de overstap naar een zorgfunctie hebben gemaakt. In september hebben wij een informatiebijeenkomst gehouden voor nieuwe Nederlanders, statushouders, om te onderzoeken of wij hen kunnen verwelkomen in de zorg. U leest meer hierover in dit blad.

Een andere, nog belangrijkere, actie

is ervoor te zorgen dat medewerkers de organisatie niet verlaten. Sterker, uit landelijk onderzoek blijkt dat maar liefst rond de veertig procent van de medewerkers die een zorgorganisatie verlaten niet opnieuw in een zorgorganisatie gaat werken! Hier ligt dus een belangrijk aandachtspunt. Wat kunnen we doen om mensen voor ons, voor de zorg te behouden? Ik ben ervan overtuigd dat we het zorgberoep aantrekkelijker maken door, wat ik dan altijd maar noem, de zorg te ontzorgen.

Goede ICT-voorzieningen, gemakkelijk telefoonverkeer, weinig administratieve lasten, heldere communicatielijnen.

Daarnaast zijn voldoende regelruimte voor de professionals en aansprekende opleidingsmogelijkheden van belang.

Dan zijn de handen ‘aan het bed’ die we hebben ook werkelijk ‘handen aan het bed’. Hiermee kunnen we dan weer met hetzelfde aantal medewerkers, aan meer cliënten zorg leveren. In het nieuwe meerjarenbeleidsplan van AxionContinu krijgen al deze ontzorgmogelijkheden de komende drie jaar veel aandacht.

Ten slotte zullen we ook moeten zoeken naar oplossingen waar we geen zorgmedewerkers meer voor nodig hebben. Van zorg op afstand (bijvoorbeeld beeldzorg), cliëntgerichte domotica (bijvoorbeeld leefcirkels met tags) tot heuse zorgrobots. Dit laatste zal voor veel mensen erg wennen zijn, maar de keuze wordt later óf niemand naast je bed, óf een zorgrobot. Ik probeer maar vast te wennen aan robots, het zal mijn toekomst zijn.

15

Breingeheimen, deel II ‘Breingeheimen, deel II’ is de naam van de studiemiddag over complex gedrag, die Opleidingscentrum ‘De Verdieping’ van AxionContinu half november organiseerde. Tachtig medewerkers van verschillende locaties volgden workshops,

zoals videocoaching en presentie, om hun kennis te vergroten en te verdiepen. Ook gingen zij actief aan de slag, zoals in de workshop over de invloed van bewegen en muziek op brein en gedrag.

De animo van medewerkers om meer over complex gedrag te weten is groot.

Deze middag was zo snel volgeboekt dat direct een tweede is gepland op 5 februari. Ook deze is al vol en daarom komt er een derde studiemiddag.

Berichten vanuit AxionContinu

Breingeheimen I was een bijeenkomst op 24 mei dit jaar, waar hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder voor AxionContinu een college gaf over de werking van het brein. (BS)

Vijfschaft, arretjescake en bloedworst Haagse bluf, vijfschaft, billetjes in het gras, arretjescake, bloedworst en nog meer gerechten van vroeger stonden 18 november op het menu in Mariënstein.

Daar schoven zo’n honderd gasten aan voor een speciaal themadiner. Bewoners, mensen uit de aanleunwoningen en wijkbewoners vierden samen dat de themadiners, bijzondere maaltijden rondom een

16

thema, tien jaar bestaan. Elke twee maanden wordt er een themadiner in het restaurant van Mariënstein gehouden.

Omdat het ook de landelijke Week van de Smaak was, die dit jaar in het teken stond van ‘terug in de tijd’, werden tijdens het feestmaal de gerechten van vroeger geserveerd. (BS)

De Ingelanden krijgt ‘belevenistafel’ Dankzij de inspanningen van de vrouw van bewoner Sander Nieuwshoff heeft De Ingelanden een eigen belevenistafel gekregen. Zij begon een inzamelingsactie en samen met anderen kreeg zij het benodigde bedrag bijeen.

Op een belevenistafel, die je kunt vergelijken met een enorme iPad, kunnen bewoners allerlei spelletjes doen. Alleen of met elkaar. Ook foto’s kijken is mogelijk. (BS)

Contact Kennisreeks over complex gedrag ‘Complex gedrag, als omgang ingewikkeld is’ is de nieuwste uitgave in de Kennisreeks. De intensiteit van de zorg aan bewoners, cliënten en revalidanten van AxionContinu neemt toe als gevolg van veranderde regelgeving.

Als mensen in een van de woonzorgcentra komen wonen, is hun ziekte vaak in een meer vergevorderd stadium. Ook in uitingen van gedrag merk je dat mensen het zwaar hebben.

Complex gedrag kan daaruit voortkomen. Dat is niet alleen ingewikkeld voor degene die het betreft, maar ook voor medewerkers en naasten.

De kunst is om de balans te vinden tussen enerzijds de cliënt, die zichzelf mag zijn en anderzijds de belastbaarheid van de omgeving. AxionContinu heeft de deskundigheid in huis om dat voor elkaar te krijgen. Hoe dat gaat, leest u in het boekje.

Inmiddels zijn in de kennisreeks negen boekjes verschenen over onderwerpen die binnen AxionContinu belangrijk Contact | jaargang 13 | december 2018

zijn. De serie is te lezen op de website www.axioncontinu.nl. Kijk bij ‘Over AxionContinu’ onder ‘Publicaties’.

(BS) Wie een exemplaar van ‘Complex gedrag’ wil ontvangen, kan een mailtje met naam en adres sturen naar communicatie@axioncontinu.nl.

Kennis reek s

Complex gedrag Als omgang ingewikkeld is

1 KR Complex gedrag.indd

1 21-11-18 11:39

Landelijke campagne Ik zorg In november 2018 ging de de landelijke wervingscampagne IK ZORG van start. Het doel van deze campagne is om veel meer mensen te interesseren voor een baan of opleiding in de zorg. Met het oog op de vergrijzing, zijn er de komende jaren veel nieuwe medewerkers nodig. In de campagne staan medewerkers uit zorg en welzijn centraal. Zij vertellen waarom zij voor werken in de zorg gekozen hebben.

Met hun persoonlijke verhaal willen ze anderen enthousiasmeren om ook in de zorg te komen werken. Want hun werk is veelzijdig en de mensen die er werken zijn heel divers. De zorg ontdekken kan op het platform www.ontdekdezorg.nl.

Vacatures bij AxionContinu vind je op www.mijnprachtbaan.nl. (MH)

17

Met vele kunst & cultuur projecten wil AxionContinu haar bewoners in contact brengen met poëzie, muziek, dans, toneel en beeldende kunst.

De bezoekers van de dagbehandeling in Koningsbruggen waren eerst verbaasd. Moesten ze zulke grote vlakken invullen? Maar met veel plezier én geduld hebben zij drie panelen ingekleurd. Het is het resultaat van een kunstproject in samenwerking met revalidanten van De Parkgraaf. Medewerker welzijn Sanne Sanders vertelde revalidanten eerder over de negentiende-eeuwse kunstenaar William Morris, die een kei was in het ontwerpen van allerhande dessins (‘prints’) en zich onder meer liet inspireren door de natuur. Zij maakten collages in zijn stijl en hebben prints met eigen kleuren ingevuld. Op basis van de collages ontwierp Sanne drie panelen. Deze panelen hebben de bezoekers van de dagbehandeling van kleur voorzien. Sanne: “Het eindresultaat is prachtig. Daar is iedereen heel trots op.” (BS)

Schilderen als

18

William Morris

Colofon

Woonzorgcentra De Bijnkershoek Van Bijnkershoeklaan 250 3527 XL Utrecht tel. (030) 296 85 00 bijnkershoek@axioncontinu.nl

De Ingelanden Louis Armstronglaan 800 3543 EB Utrecht tel. (030) 686 78 00 ingelanden@axioncontinu.nl

De Schutse Anna van Burenstraat 40 3411 AK Lopik tel. (0348) 55 17 24 schutse@axioncontinu.nl

De Componist Georg Jarnostraat 14-20 3543 BX Utrecht tel. (030) 686 63 30 componist@axioncontinu.nl

Isselwaerde Kronenburgplantsoen 3 3401 BN IJsselstein tel. (030) 688 19 14 isselwaerde@axioncontinu.nl

Voorhoeve Trumanplein 1 3527 CX Utrecht tel. (030) 295 38 53 voorhoeve@axioncontinu.nl

De Drie Ringen Kandinskystraat 40 3544 NW Utrecht tel. (030) 686 69 50 drieringen@axioncontinu.nl

Koningsbruggen Beneluxlaan 924 3526 KJ Utrecht tel. (030) 282 23 00 koningsbruggen@axioncontinu.nl

Voorveldse Hof Blaarkopstraat 1 3573 SH Utrecht tel. (030) 282 24 40 voorveldsehof@axioncontinu.nl

’t Huis aan de Vecht Costa Ricadreef 9 3563 TA Utrecht tel. (030) 264 66 68 hadv@axioncontinu.nl

Mariënstein Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 marienstein@axioncontinu.nl

De Wartburg Kennedylaan 16 3533 KJ Utrecht tel. (030) 294 00 41 wartburg@axioncontinu.nl

Serviceappartementen

Revalidatie

De Bijnkershoek Van Bijnkershoeklaan 250 3527 XL Utrecht tel. (030) 296 85 00 bijnkershoek@axioncontinu.nl

Schutseplein Anna van Burenstraat 40 3411 AK Lopik tel. (0348) 55 17 24 schutse@axioncontinu.nl

Domstate Zorghotel Beneluxlaan 928 3526 KJ Utrecht tel. (030) 282 05 00 info@domstate.nl

De Hooghe Camp Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 marienstein@axioncontinu.nl

De Wartburg Kennedylaan 16 3533 KJ Utrecht tel. (030) 294 00 41 wartburg@axioncontinu.nl

De Parkgraaf Beneluxlaan 926 3526 KJ Utrecht tel. (030) 282 23 11 parkgraaf@axioncontinu.nl

En verder Centraal Bureau Postbus 2251 3500 GG Utrecht tel. (030) 282 22 00 info@axioncontinu.nl

Marhaban De Gasperilaan 116-118 3527 GH Utrecht tel. (030) 293 45 81

Hospice IJsselstein Benschopperweg 14 3401 BV IJsselstein tel. (030) 688 17 14 hospiceijsselstein@axioncontinu.nl

Servicebureau AxionContinu tussen 9.00 - 17.00 uur op werkdagen (030) 282 22 77 servicebureau@axioncontinu.nl

Zorghotel De Wartburg Kennedylaan 300 3533 KN Utrecht tel. (030) 295 86 60 info@zorghoteldewartburg.nl

ContACt is het magazine van AxionContinu.

AxionContinu levert wonen, zorg en revalidatie, in Utrecht, IJsselstein en Lopik.

ContACt wordt vijf keer per jaar verspreid in een oplage van 7.000 exemplaren, onder cliënten, cliënten op de wachtlijst, bewoners van serviceappartementen, vrijwilligers, medewerkers en relaties van AxionContinu.

Wij bedanken iedereen die heeft meegewerkt aan dit nummer hartelijk voor hun bijdrage.

Vragen of opmerkingen Het is mogelijk dat u naar aanleiding van ContACt vragen heeft.

Wij helpen u graag verder.

Bel (030) 282 22 00, mail: communicatie@axioncontinu.nl of kijk op www.axioncontinu.nl Redactieadres AxionContinu Afdeling Communicatie & PR Postbus 2251, 3500 GG Utrecht communicatie@axioncontinu.nl Redactie Maaike Hoogland (MH) Kees Mollema (KM) Petra van der Sanden (PS) Berber Schrijver (BS) Louis Nouws (LN) Willem de Bruijn Gastredacteur Lisette van Dingenen Fotografie Willem Mes Kees Mollema en anderen Vormgeving BLADEN&CO/Willem de Bruijn Druk Drukkerij Hendrix

Thuiszorg Teams in Utrecht, IJsselstein en Lopik.

Bereikbaar via het Servicebureau: op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur, (030) 282 22 77 servicebureau@axioncontinu.nl

Volg ons ook op:

19

Vrijwilligers zijn onmisbaar voor AxionContinu. Daarom staat achterop elk nummer van Contact een vrijwilliger van AxionContinu in de schijnwerpers.

Wilt u ook vrijwilliger worden? Mail dan naar communicatie@axioncontinu.nl

Katy van Santen:

‘Hun ogen spreken soms boekdelen’ Gipsy en Riddhi zijn hun reismandje nog niet uit of ze hebben de weg naar het tafelblad al gevonden. Nieuwsgierig lopen ze rond, snuffelen hier en daar en laten zich gewillig aaien door de bewoners.

Gipsy is een Siberische, Riddhi een Munchkin. “Zeg maar de teckel van de kattenwereld, vanwege de korte pootjes,” vertelt Katy van Santen. Katy bezoekt wekelijks met haar poezen verschillende woonzorgcentra. “Het zijn eigenlijk een soort therapiedieren.”

Vijf jaar geleden begon Katy ouderen te bezoeken met haar poezen. “Er waren in veel huizen wel huisdierprojecten, maar er werd toen ook een hoop wegbezuinigd. Ik ben toen zelf op zoek gegaan, belde De Bijnkershoek en legde uit wat ik wilde doen. Ze waren meteen enthousiast en daarna volgden al snel andere huizen, zoals Voorhoeve, Koningsbruggen en De Wartburg.” Ook bezoekt Katy ouderen in woonzorgcentra in De Bilt en Laren.

Soms zelfs wekelijks. “Ze mailen me een datum en als het ook maar half kan, kom ik.”

Docieler “Ik heb zeer empathische katten,” vertelt Katy. “Er straalt veel positiviteit vanaf. Ze voelen haarfijn aan wie aandacht nodig heeft en gaan vervolgens naar diegene toe. Onrust of negativiteit, als ze dat voelen, dan blijven ze uit de buurt.” De katten dragen tuigjes met belletjes. “Dat heeft twee functies: je vindt ze gemakkelijker terug, maar belangrijker is dat de poezen weten dat ze aan het werk moeten, als ze hun tuigje omkrijgen. Normaal zijn ze best eigengereid, maar met hun tuigje om zijn ze docieler.” Het terugvinden van

20

een poes was wel eens een probleem, vertelt Katy. “Ooit was er een in slaap gevallen achter de piano in de grote zaal van De Bijnkershoek. Ik heb me toen helemaal rot gezocht.”

De rassen waarmee Katy werkt staan bekend om hun vriendelijkheid, maar hebben nog een eigenschap die gunstig uitpakt: ze hebben minder proteïne in hun speeksel. “Allergische reacties worden veroorzaakt door haren, huidschilfers of door die proteïne.

Bij deze rassen is het proteïneniveau tien keer lager dan bij normale katten.”

Katy bezoekt ook shows met haar dieren. Ze heeft momenteel zeven

volwassen poezen en twaalf kittens.

Gipsy is al eerste in haar klasse geworden, zowel Nederlands als Europees kampioen. “De poezen moeten er goed verzorgd uitzien en geloof me, ze komen niets te kort. Ik ben reuze trots als ik een prijs win, maar dit geeft eerlijk gezegd meer voldoening. Ik heb vroeger onder andere in de zorg gewerkt en ik wil op deze manier iets teruggeven, iets positiefs bijdragen. Het gaat allemaal om die interactie tussen mens en dier.

Soms, bij dementerende bewoners, is die woordeloos. Iemand zegt niets meer, maar als je naar hun ogen kijkt, spreken die boekdelen .” (KM)