Contact Zomer 2022
60 jaar Mariënstein Terug naar toen
Van vrijwilliger naar medewerker Betrokken pensionado, afscheid Harrie Bosch Langer Thuis uit de startblokken
1
Inhoud Zomer 2022
Contact Het magazine van AxionContinu
8 12
26
4 “De eigenwijsheid is er wel af” 8 Een huis vol herinneringen 11 Van vrijwilliger naar medewerker 12 Betrokken pensionado 20 Langer Thuis uit de startblokken 24 Leren door te doen 26 Beertje de Trouwe Trooster
Rubrieken 6 Graag gedaan 14 Functie Centraal 16 Mijn verhaal 19 Social talk 22 Kort Contact
Jonge mensen Mijn kinderen zijn 22, 19 en 18 jaar, zelf ben ik begin 50. U begrijpt dat ik thuis veelvuldig te maken heb met verschillen van inzicht. ‘Woke’ * is zo’n woord dat regelmatig valt. Mijn zoons vinden hun zus van 22 woke. Want zoals veel leeftijdsgenoten is zij progressief in haar denkbeelden. Waar ik soms moet nadenken wat ik van bepaalde onderwerpen vind omdat het niet mijn leefwereld is, vindt zij het heel normaal te praten over onderwerpen die woke zijn. Onze mooie gesprekken aan de keukentafel zetten mij zo aan het denken. Bij AxionContinu zie ik ook de generatieverschillen. Dat is verrijkend, maar we moeten dan wel samen het gesprek voeren. Dat heeft tijd nodig. Ik zie in onze verzuim- en uitstroomcijfers dat veel jongere medewerkers de aansluiting niet makkelijk kunnen vinden in onze organisatie. We hebben met elkaar nog werk te verzetten om ook de nieuwe generatie medewerkers een fijne werkplek te kunnen bieden. Gelukkig zie ik al mooie voorbeelden, waardoor ik zeker weet dat het ons gaat lukken. Ik ben daarom heel blij met onze leerafdeling in Voorhoeve, waar jonge leerlingen onder de coachende begeleiding van ervaren collega’s een afdeling runnen. U leest over de leerafdeling verderop in dit nummer. De leerlingen ontdekken waar hun kracht zit, mogen benoemen wat zij moeilijk vinden en leren dat zij het samen moeten doen in een team. Fouten maken mag, aspecten van het werk lastig vinden ook. Hun frisse blik is welkom en brengt AxionContinu weer op nieuwe ideeën. In Voorhoeve leren deze jongeren op een veilige manier de zorg kennen. Dat vind ik belangrijk, want we hebben hen de komende jaren hard nodig in de ouderenzorg. Ik gun ons als organisatie veel mooie gesprekken tussen de generaties. Het is verrijkend en we kunnen elkaar veel leren. Laten we elkaar horen! Marie-Claire van Hek Raad van bestuur mvanhek@axioncontinu.nl *Je bewust zijn van onrechtvaardigheid in de samenleving
Ramadanfeest Aan lekkere Turkse en Marokkaanse hapjes geen gebrek in woonzorgcentrum De Bijnkershoek. Medewerker welzijn Eva Boele had het idee voor een interculturele feestochtend ter gelegenheid van het einde van de ramadan. Nou ja, eigenlijk was het een ‘afterparty’, want de gezellige bijeenkomst was een weekje later. “Maar ik vond het toch belangrijk om iets te doen, want AxionContinu wil graag een afspiegeling zijn van de samenleving.” Ze organiseerde de ochtend samen met haar collega’s, en medewerkers van Medina en Marhaban, de Turkse en Marokkaanse dagbesteding van De Bijnkershoek. Een geslaagd samenzijn, voor herhaling vatbaar.
Revalideren bij Domstate, De Parkgraaf en Zorghotel De Wartburg is hard werken, met
4
het lijf maar ook met het koppie. Zo leerde COPD-patiënt Herman van Venetië (67) zijn leven opnieuw in te richten.
‘De eigenwijsheid is er wel af’
I
n de zeven jaar die Herman aan COPD lijdt, is de longziekte geleidelijk zijn grootste vijand geworden. De chronische ontsteking van het longweefsel tast zijn longblaasjes aan. Soms benauwd, veranderde in altijd en heel erg benauwd. En begin 2021 was het zó erg dat Herman niet meer kon eten. In sneltreinvaart viel hij 15 kilo af. Daarna: vijf ziekenhuisopnames in één jaar. Daar lapten ze hem steeds weer op. Voelde hij zich weer het heertje. Maar iets veranderen aan zijn leefstijl? Nou nee. “Herkennen is iets anders dan erkennen,” zegt Herman, ” en ik ben van nature re-de-lijk eigenwijs.”
Herman van Venetië:
“Ik heb mezelf helemaal afgepeld en gereflecteerd op mijn handelen.”
Het was zijn longarts die hem bij de laatste ziekenhuisopnames streng toesprak: afgelopen uit, jij gaat naar Domstate. Dat is nu vijf weken geleden.
Accepteren is moeilijk Zoals Herman binnenkwam is geen uitzondering, weet Jisca Vrancken, specialist ouderengeneeskunde bij Domstate en De Parkgraaf. “Veel longpatiënten hebben moeite om hun ziekte te accepteren en ernaar te leven, zeker als ze nog relatief jong zijn en denken: ik kan en ik wil nog alles. Aan hun benen mankeert ook niets. Maar bij de minste inspanning zijn ze doodmoe en stikbenauwd.” Jisca legt het haar patiënten zo uit: uw accu is een stuk kleiner geworden. Of ze trekt de vergelijking met een huishoudboekje: “Je kunt niet meer uitgeven dan je hebt. Wie op te grote voet leeft pleegt roofbouw en wordt ziek. Dan vlamt de COPD weer op.”
Op de longafdeling leren mensen te leven zonder in het rood te komen. Ze worden bijgestaan door een revalidatieteam waarin verpleegkundigen, een fysiotherapeut, ergotherapeut, diëtist, psycholoog, logopedist en maatschappelijk werker samen optrekken. Het uiteindelijke resultaat in het kort: een recept voor een beter leven.
Omslag Met de fysiotherapeut trainde Herman de spieren in zijn benen en armen. Hij verslikt zich niet meer omdat de logopedist hem de juiste manier van slikken leerde. De diëtist zorgde voor maaltijden bomvol eiwitten, goed voor de spieropbouw. Maar de grootste omslag kwam door de openhartige (groeps-)gesprekken onder leiding van de psychologe, zegt Herman. “Ik heb mezelf helemaal afgepeld en gereflecteerd op mijn handelen. Ik kan mezelf niet meer voor de gek houden. De eigenwijsheid is er wel af.”
Jisca Vrancken
Het werkt, deze behandelmethode waarin alle specialisten samen optrekken en door één en dezelfde bril naar de patiënt kijken. Dat laten de cijfers zien: longpatiënten komen na hun verblijf bij Domstate veel minder vaak in het ziekenhuis terecht. Maar het mooiste bewijs is toch echt Herman. Hij mag volgende week naar huis. Kilo’s zwaarder en lichamelijk en geestelijk veel sterker. “Ik heb een goed patroon geleerd en daaraan houd ik vast. Alles rustig aan om te zorgen dat mijn accu niet leeg gaat. Dan kan ik verder met de familiestamboom, de vereniging waarvoor ik werk en mijn kast vol boeken. Ik ben blij met wat ik heb.”
Landelijke faam De long-, maar ook de andere revalidatieafdelingen van AxionContinu genieten landelijk faam vanwege hun aanpak en de kennis en kunde die ze door de jaren heen hebben vergaard. Ook buiten de muren
delen de teams gretig hun kennis. Jisca en haar collega’s blijven intussen schaven aan behandelmethodes. Dat is typisch AxionContinu, zegt ze. “Iedereen wil hetzelfde: de beste zorg bieden. Maar wat is dat precies? De inzichten komen door kennisuitwisseling, met elkaar meedenken en vooral ook door onderzoek doen, in huis en met partners van buiten. Zo leggen we nu het vergrootglas op de vraag: vlot het herstel sneller als de COPD-revalidant zich enkel in een rolstoel voortbeweegt? We hebben het idee dat het zo werkt, maar dat is niet genoeg. We pluizen het uit tot op de bodem om het zeker te weten.” ●
Revalidatielocaties behalen Topcare-predicaat Domstate, De Parkgraaf en Zorghotel De Wartburg hebben sinds kort het prestigieuze Topcare-predicaat. Het keurmerk voor de drie revalidatielocaties bevestigt: deze organisatie is expert en levert topzorg die op alle vlakken dik voor elkaar is. Topcare Expertisecentra verbeteren de kwaliteit van zorg en behandeling, onder andere door onderzoek en samenwerking met andere expertisecentra, zoals ziekenhuizen, medische specialistische- en grz-revalidatiecentra, huisartsen, universiteiten en hogescholen. Ze bieden specialistische zorg, verrichten onderzoek, ontwikkelen en leren en delen hun expertise. Het keurmerk geeft een streepje vóór bij verwijzers zoals ziekenhuizen en patiënten op hun zoektocht naar de beste plek om te revalideren. Ben je benieuwd hoe AxionContinu aan Topcare werkt? Scan de QR-code.
¹
5
Vrijwilligers zijn onmisbaar voor AxionContinu. In deze rubriek vertellen zij over hun vrijwilligerswerk in de locaties.
Graag gedaan
6
Piet en Coby de Jager: Wij zijn geen mensen om achter de geraniums te zitten
Van bezoekers naar vrijwilligers Piet en Coby de Jager zijn kind aan huis bij De Ingelanden. In de loop der jaren veranderden ze geleidelijk van bezoekers in vrijwilligers. Ieder maand verzorgen ze een maaltijd, vandaag biedt het menu pannenkoeken en tomatensoep.
D
e keuken van de afdeling voor bewoners met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) is spiksplinternieuw. Piet en Coby maken een kleine ontdekkingsreis langs alle deurtjes en laden voor het noodzakelijke overzicht. Dat hebben ze al snel en even later gaat Piet al met een staafmixer door het beslag en staat Coby in de soep te roeren. “Thuis helemaal zelf gemaakt,” zegt ze lachend. “Bewoners zien al vaak genoeg een blik van Unox.” Haar zus had de ziekte van Parkinson en moest
opgenomen worden in De Ingelanden. Piet en Coby waren betrokken bij het reilen en zeilen van de afdeling en rolden op een verjaardag van Coby’s zus het vrijwilligerswerk in.
Feestelijk diner “Bij wijze van verjaardagscadeau verzorgden we een feestelijk diner voor de bewoners. Van het een kwam het ander. Mijn zus overleed in 2019, daarna hebben we een pauze ingelast om afstand te nemen. Daarna werden we ‘echt’ vrijwilligers.” De agenda’s van Piet en Coby zijn niet bepaald leeg. Coby werkte in de zorg en werd na haar vervroegde
pensioen mantelzorger voor haar zus. “Ik had nog wel wat tijd over en besloot iets te gaan doen wat ik mijn hele leven al wilde doen: studeren. Het werd Culturele Wetenschappen. In 2019 studeerde ik af en sinds kort heb ik voor twee dagen per week een baan als onderzoeker.”
Laatbloeier
Van muziek word je vrolijk en het is een mooie manier om contact te maken. Juist voor mensen met dementie. Vaak komen door de muziek allerlei herinneringen, verhalen en emoties naar boven. Daarom is Isselwaerde zo blij met vrijwilligers Paul Geerders, Vera Pol, Thea Borgers en Cora van Vliet. Al vele jaren zingen zij met bewoners. Tijdens het muziekuurtje is het altijd gezellig. De mensen stralen en tappen met hun voeten mee op de maat. De vier zorgen dat er geregeld nieuwe liedjes op het repertoire staan.
Extra handjes Maar ondanks hun vele bezigheden blijven ze graag naar De Ingelanden komen. “Daar hoef je niet heel filosofisch over te doen,” zegt Coby nuchter. “Het is gezellig met alle contacten hier en ons werk wordt enorm gewaardeerd.” Piet: “De medewerkers moeten tijd vrijmaken voor het koken en dat is soms best lastig in de drukte. Als er extra handjes nodig zijn, staan we stand-by. En de bewoners krijgen met onze bijdrage een beetje meer variatie. We vinden het fijn om op deze manier iets voor anderen te kunnen betekenen.” Hoogste tijd om verder te gaan met de soep en de pannenkoeken. Piet en Coby kiezen steeds voor een menu in overleg met de bewoners. Het populairste gerecht? Coby hoeft niet lang na te denken: “Kipsaté! Die bereiden we thuis en leggen we hier op de grill. Heerlijk.” ●
Vrijwilliger worden? Vrijwilligers zijn van onschatbare waarde voor AxionContinu. Lijkt het u wat om vrijwilligerswerk te doen? Of kent u iemand die dat zou willen? Er zijn vele mogelijkheden. Er is altijd een locatie bij u in de buurt waar u vrijwilliger kunt worden. Dat kan op tijdstippen die u uitkomen. Een vaste dag in de week, of eens per maand een middag. Of juist in het weekend of op een avond. Voor langere tijd of een kort periode. Het is allemaal mogelijk.
Ook vrijwilliger worden?
Kijk op: werkenbij.axioncontinu.nl/vrijwilligers
7
Vrijwilligersnieuws
Piet heeft altijd in het onderwijs gezeten en is eveneens ‘laatbloeier’ op studiegebied: op zijn veertigste haalde hij nog een tweedegraads bevoegdheid natuurkunde. En ook na zijn pensioen bleef er een lijntje lopen naar het onderwijs: hij werd voor twee ochtenden per week conciërge op een basisschool. “Nee, we zijn geen mensen om achter de geraniums te zitten. Ik was ook nog vrijwilliger bij een reisorganisatie voor mensen met een verstandelijke beperking. En we hebben twee kleinkinderen voor wie we graag oppas zijn.”
Muziek!
8 Mariënstein bestaat zestig jaar. Meer dan veertig jaar maakten woonzorgbegeleiders Adrie Kool en Astrid van den Berg er al van mee. Aan de hand van onlangs gevonden jaarboeken diepen ze verhalen op uit de geschiedenis van het jubilerende woonzorgcentrum.
Een huis vol herinneringen
O
p 26 februari 1962 stapt een 16-jarig meisje over de drempel van Mariënstein. Het is haar eerste werkdag. Zuster Agnes Marie, de non die de leiding heeft over het huis, heeft haar aangenomen als helpende. Mariënstein is net open. Een maand eerder zijn de bewoners in het nagelnieuwe, voor die tijd moderne pand getrokken. Werklui lopen af en aan om de puntjes op de i te zetten, in de lange, lichte gangen en ruime kamers geurt het nog naar verf. Ik, Annemieke Lenssinck, de schrijver van dit verhaal, ken dat meisje van toen. Ze is nu 76. Gerda heet ze en ze is mijn tante, de jongste zus van mijn vader. Ik
kijk naar een foto van haar, genomen bij de officiële opening van Mariënstein in juli 1962. Tussen de hoge omes met pak en hoed en de struise nonnen in hun zwarte habijten oogt Gerda piepjong. Een tikkeltje verlegen ook, achter de glazen van haar vlinderbril.
Goud Die foto zit in een van de twee cahiers die manager zorg en welzijn Miranda Heijgen een maand of wat geleden vond in het archief van Mariënstein. Oude meuk, wat moet je ermee, zou je zeggen. Dan ken je Miranda niet. Dit is goud, dacht zij, bladerend door wat jaarboeken blijken te zijn. Dertig jaar leven en werken in Mariënstein, vervat in vergeelde krantenknipsels, zwart-wit foto’s en door de nonnen genoteerde gebeurtenissen van alledag. Dat zij soms wat zuinig waren met woorden is niet erg. Hun notities krijgen kleur en diepte dankzij Astrid van den Berg en Adrie Kool. De woonzorgbegeleiders werken al sinds respectievelijk 1977 en 1979 bij Mariënstein. Allebei hebben ze het geheugen van een olifant. Als de jaarboeken opengaan stromen hun herinneringen als hete lava uit een vulkaan. Het gaat over de non die op vrijdag de mis aankondigde met wierook en een belletje. Over de cake die de kok elk weekend bakte. Over uitbundige Sinterklaas- en kerstvieringen. En het gaat over samen sigaretjes roken na een dienst.
9 De nonnen zorgden sowieso goed voor Adrie en Astrid en hun collega’s. Adrie herinnert zich de dagjes uit, zoals het tripje naar Amsterdam met rondvaart en bezoek aan Artis. “Toen we terugkwamen stonden de nonnen klaar met een beschuitje met aardbeien.”
Meneer pastoor
Astrid van den Berg, Adrie Kool en Miranda Heijgen
Poetsen Adri en Astrid kozen destijds niet uit overtuiging voor Mariënstein. “Welnee, ik moest van mijn moeder, zij werkte hier al”, vertelt Astrid. Dat zij en Adrie geen zorgopleiding hadden, was geen probleem. Lange tijd verhuisden ouderen namelijk gewoon vanwege hun leeftijd naar Mariënstein. En had een bewoner zorg nodig, dan was die voorbehouden aan de nonnen. Hoog op de takenlijst van Adrie en Astrid: poetsen. Adrie: “We hielden het hele huis schoon, boenden de vloeren op onze knieën.” Astrid: “Ik was kapot na de eerste dag, had geen nagels meer over.” De eerste jaren brachten ze de bewoners ook hun maaltijden. “Bij elke kamerdeur was een luikje. De boterhammen zaten in een broodbox, de warme maaltijden onder een soort stolp. Later haalden we de vuile vaat weer op”, vertelt Astrid. Adrie: “De koks kookten elke dag vers. Met room en boter werd niet zuinig gedaan. En vaak maakten ze extra, zodat wij ook wat konden nemen.”
Astrid, van huis uit protestant, moest erg wennen aan de gebruiken in het katholieke huis. Bidden voor de maaltijd, op vrijdag met z’n allen de mis bijwonen in de kapel. Meneer pastoor, die net als de nonnen inwoonde, genoot het hoogste aanzien. Astrid: “Tegen een nieuw meisje zeiden we: als de pastoor langsloopt moet je knielen en een kruis slaan.” Adrie lacht: “Dat was een geintje natuurlijk. Ze trapten er allemaal in.” Met het verstrijken der jaren kwamen in Mariënstein steeds meer ouderen wonen die wél zorg nodig hebben. Adrie en Astrid volgen zorgopleidingen, maar de nonnen brachten hen de eerste beginselen bij. Een injectie zetten leerde Astrid van zuster Odilia. “Oefen maar op mij, zei ze, en ze wees op haar bil.”
Liefdevolle zorg Uit de verhalen van Astrid en Adrie rijst het beeld op van een huis waar aandacht en liefdevolle zorg vanaf dag één centraal stonden. Dat zie je terug in wat allemaal met de bewoners werd ondernomen, de feestdagen die groots werden gevierd, in alles eigenlijk. Dat het zo was, weet ik ook uit de verhalen van mijn familie. Mijn oma woonde namelijk zo’n tien jaar in Mariënstein, tot ze in 1994 overleed. Als ik dat vertel, gaan Adrie en Astrid meteen rechtop zitten. Wat blijkt: ze hebben beiden jaren voor mijn oma gezorgd. Ik weet dat niet meer, maar Astrid en Adrie met hun fenomenale geheugen natuurlijk wel. Zij herinneren zich mijn oma nog zó goed dat ik steil achterover sla.
10
Levensvragen Zestig jaar na de opening zijn aandacht en liefdevolle zorg nog net zo vanzelfsprekend in het huis, vinden Adrie en Astrid. Natuurlijk is ook veel veranderd. Zo is het katholieke karakter naar de achtergrond verschoven en is er meer aandacht voor ieders leefstijl en levensvragen. “Het is opener geworden.”
Astrid: “Ze hield enorm van handwerken en kleuren. Ze had een vaste plek in de woonkamer, ik zie haar nóg zitten.” “Ze kwam naar het stadhuis toen ik trouwde”, zegt Adrie. Maar mijn oma kon ook lelijk doen. “Krabben, knijpen. Vooral ’s morgens,” zegt Astrid. Adrie: “Ze was geen ochtendmens, je oma. We kregen haar moeilijk uit bed. Maar daarna was het goed.”
Meimaand feestmaand Zestig jaar Mariënstein, dat is gevierd. En hoe. Het huis gonsde de hele maand mei van de festiviteiten voor bewoners, hun familieleden en (oud)medewerkers, alles in het teken van de sixties. Zo was er een bruin café, pubquiz, bingo, karaokeavond en feestdiner. Museum Toen en Nu kwam op bezoek met allerlei voorwerpen uit de jaren zestig.
Had je Astrid en Adrie op hun eerste dag in Mariënstein verteld dat ze er in 2022 nog zouden werken, dan hadden ze je ongelovig aangekeken. Maar ze zijn vergroeid met de zorg, en met het huis. Astrid: “Mariënstein is mijn tweede thuis geworden, bijna familie.” Adrie knikt: “Het is een dorp in het klein. Een fijn dorp.”
Nieuw cahier Wie het eerste jaarboek begon weet niemand meer. Zeker is wel dat laatste zwierige regels van zuster Agnes Marie zijn. Het is 1990 als haar pen voor het laatst het papier raakt. Nu laat Miranda een vers cahier zien. Mariënstein pakt de draad van de geschiedschrijving weer op. ●
Mandy van den Berge:
“Ik had niet de juiste opleiding, maar ik had laten zien dat ik het kon.”
Het roer om Van vrijwilliger naar medewerker - Mandy van den Berge (30) zette die stap. Bij Voorveldse Hof ontdekte ze: dit is wie ik ben.
N
a haar opleiding tot oefentherapeut en een master Gezondheidswetenschappen werkte Mandy drie jaar als onderzoeker bij Amsterdam UMC. Tot ze ziek werd. Compleet opgebrand zat ze lange tijd thuis. Vrijwilligerswerk doen bij Voorveldse Hof bleek een gouden greep. “Ik voelde me niet alleen nuttig, maar ontdekte ook wat ik diep van binnen altijd al wist. Dat ik met mensen bezig wil zijn en meteen resultaat wil zien. Het onderzoekswerk staat daar ver vandaan, dat kostte me alleen maar energie.” Gá ervoor, zeiden de andere vrijwilligers tegen Mandy toen een vacature vrijkwam voor medewerker welzijn. Ze trok de stoute schoenen aan. “Ik had niet precies de juiste opleiding, maar had laten zien dat ik het kan.”
Vis in het water Op haar werkplek voelt ze zich als een vis in het water. Met de bewoners creatief bezig zijn, samen bewegen, dansen, een spel doen; Mandy’s ogen lichten op als ze erover vertelt. “Ik ken de bewoners goed, weet waaraan ze plezier beleven. We dansen vaak. Niet iedereen kan dat nog, maar met mijn ondersteuning doet iedereen mee die wil.” ”Het roer omgooien vond ik heel moeilijk. Wat zouden anderen wel niet denken? Het heeft me veel
gekost en dat maakt me soms nog verdrietig. Maar dat gevoel verdwijnt ook snel weer. Ik leer hier elke dag en kan nog volop groeien. Op deze plek voel ik me thuis. Dit ben is wie ik ben.”
Warm bad Mandy is niet de enige vrijwilliger die recent bij AxionContinu in dienst trad, vertelt vrijwilligerscoördinator Monique den Boer. ”Een kookvrijwilliger werkt nu ook bij de technische dienst van De Wartburg, een ander is in de thuiszorg gegaan en er is iemand die als zij-instromer de opleiding tot verzorgende volgt.” Het vrijwilligerswerk kan een mooi opstapje zijn, zegt Monique. “De een wist al dat zijn of haar hart in de zorg ligt, de ander ontdekt het bij ons. Van vrijwilligers hoor ik vaak dat AxionContinu als een warm bad voelt. Veilig ook, de drempel om te solliciteren is dus niet te hoog. Wij op onze beurt moedigen dat aan. Goede mensen zijn heel welkom.” ●
11
12
Betrokken pensionado Afscheid van Harrie Bosch
Na acht jaar Raad van Toezicht - waarvan drie als lid en vijf als voorzitter - neemt Harrie Bosch afscheid. In die periode is een hoop tot stand gebracht binnen AxionContinu, maar de organisatie is volgens hem nog lang niet ‘uitverbeterd’.
J
e mag hem met zijn 68 jaar gerust senior noemen, maar dan wel een actieve. De pensionado is maatschappelijk betrokken, fietst volop en mag op woensdag nog graag tegen De krasse knarren van Sporting ’70.
een balletje trappen bij de krasse knarren van voetbalvereniging Sporting ’70. Hij woont met zijn vrouw sinds kort op een steenworp afstand van het kunstgras van Sporting, in een appartementencomplex met bewoners van ‘ongeveer dezelfde leeftijd’.
Privé-plus “Ik noem ons wonen privé-plus: je woont op jezelf, maar kunt makkelijk dingen samen doen. Daarvoor hebben we ook gemeenschappelijke ruimtes zoals een grote huiskamer, een kamer met fitness-toestellen en een logeereenheid, waar iedereen zijn of haar gasten kan laten verblijven. We helpen elkaar wanneer nodig en lichtere vormen van zorg zouden we wat mij betreft gezamenlijk kunnen organiseren. Niemand zal hier in stilte wegkwijnen.” Uit onderzoek blijkt dat ook vitale ouderen zoals hij zich maar matig voorbereiden op een toekomst waarin beperkingen steeds dominanter worden. Dat brengt hem op een citaat van de Amerikaanse schrijver Paul Auster over dat ouder worden en de lichamelijke ongemakken die daarbij horen: ‘Je denkt dat het jou nooit zal gebeuren, dat het jou niet kán gebeuren, dat jij de enige op de wereld bent
Harrie Bosch:
“Ik geloof in de kracht van een ‘grenzeloze organisatie’.”
13
die geen van deze dingen ooit zal gebeuren, en dan beginnen ze je, een voor een, allemaal te gebeuren, net zoals ze ieder ander gebeuren.’
Op maat gesneden “Het aantal senioren neemt alleen maar toe, dus ook het aantal mensen met dementie en behoefte aan zorg. Als het ons lukt om mensen die nog zelfstandig wonen op maat gesneden zorg te geven, dan kunnen we die groei het hoofd bieden. De thuiszorg is nu nog een relatief kleine poot van AxionContinu, het verder ontwikkelen van de wijkfunctie is een grote uitdaging.” Zorg op maat: het klinkt simpel, maar is o zo ingewikkeld. Alles draait om het (durven) maken van keuzes. “Je krijgt steeds vaker mensen op hogere leeftijd binnen met een zwaardere problematiek. Tegelijk veranderen locaties meer in huiskamers met een zo actief mogelijke rol voor de bewoners. Ik ervaar dat als een paradox. Het is daarom ook belangrijk dat AxionContinu investeert in goede palliatieve zorg.
Over de Raad van Toezicht Elke zorgorganisatie heeft een Raad van Toezicht (RvT). De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van AxionContinu, ook op financieel gebied. De RvT ziet erop toe dat dat op de juiste manier gebeurt. Er wordt niet alleen gekeken of regels en afspraken worden nageleefd, ook of het aansluit bij wat de maatschappij van ons als zorgorganisatie vraagt. Om dat te beoordelen praat de RvT met de Raad van Bestuur, medewerkers en vertegenwoordigers van cliënten. Geregeld bezoekt de RvT een locatie en woont themabijeenkomsten bij. De RvT heeft deskundigen op het gebied van onder meer ouderenzorg, innovatie, financiën, ICT en wetenschap.
Grenzeloze organisatie Voor het tot stand brengen van veranderingen die noodzakelijk zijn voor het geven van de best mogelijke zorg, is samenwerking met andere organisaties volgens Harrie Bosch een absolute voorwaarde. “Ik geloof in de kracht van een ‘grenzeloze organisatie’. Je kunt het allemaal niet in je eentje, of het nu gaat om het zoeken naar nieuwe vormen van beschut wonen of het verlenen van meer zorg in de wijk. Ik denk aan partners als woningcorporaties en gemeenten, aan het bedrijfsleven en de medische wereld, maar natuurlijk ook aan de mantelzorgers ” Hij ziet AxionContinu geleidelijk die kant opgaan en noemt als voorbeeld de groeiende aandacht voor technologische ontwikkelingen en de samenwerking daarin met andere organisaties. “Met een heupkussen dat als airbag dient, kunnen mensen langer zelfstandig blijven, verbeter je de zorg en verminder je tegelijk de druk op medewerkers.”
Moeilijke periode En die medewerkers hebben het de afgelopen twee jaar tijdens corona behoorlijk voor de kiezen gehad. “Het was een intensieve, moeilijke periode, maar dankzij hun inzet zijn we er goed doorheen gekomen. Wij hoefden als Raad van Toezicht alleen maar goed de vinger aan de pols te houden.” Met de aanstelling van twee nieuwe bestuurders is AxionContinu bestuurlijk en organisatorisch in rustiger vaarwater terechtgekomen. “AxionContinu staat er goed voor, de sfeer is optimistisch. Dat is ook nodig, want we staan voor meerdere uitdagingen. De grootste? Ervoor zorgen dat we op korte termijn meer medewerkers in de zorg krijgen én dat ze minder snel weer vertrekken.” ●
Paul Auster, Amerikaans schrijver:
“Je denkt dat het jou nooit zal gebeuren, dat het jou niet kán gebeuren, dat jij de enige op de wereld bent die geen van deze dingen ooit zal gebeuren, en dan beginnen ze je, een voor een, allemaal te gebeuren, net zoals ze ieder ander gebeuren.”
Functie centraal
14
Bij AxionContinu werken ruim 2000 medewerkers in bijna 140 verschillende functies. In deze rubriek staat steeds een andere functie in de schijnwerpers.
Adviseur verzuim en vitaliteit Nicoline Keet
Verzuim ingewikkeld Wie goed in zijn vel steekt,
Betekenisvol Er is dus volop werk aan de winkel,
werkt met meer plezier. Maar hoe krijg je dat voor elkaar in de zorg, waar de werkdruk bijna voortdurend hoog is en het ziekteverzuim fors? Het is een vraag die Nicoline Keet dagelijks bezighoudt. “Een pasklaar antwoord is er niet. Verzuim is een ingewikkelde kwestie. Hoe iemand zich voelt heeft niet alleen met het werk te maken, maar ook met de privé-situatie. Misschien heeft een medewerker wel geldzorgen die veel energie kosten en invloed hebben op zijn of haar welzijn. Oplossingen vragen veel meer dan even een fruitmand laten bezorgen.”
maar het zoeken naar oplossingen beschouwt Nicoline als een uitdaging. “Werken in de zorg vind ik betekenisvol, ook al is het op een indirecte manier. Ik zou bijvoorbeeld niet bij de KLM willen werken of zo. In mijn werk kun je echt het verschil maken voor de medewerkers die wél direct in de zorg aan de slag zijn. En ik heb eigenlijk altijd iets met vitaliteit willen doen, daar krijg ik nu bij AxionContinu alle ruimte voor.”
Aantrekkelijke kanten Die brede aandacht voor het welzijn van medewerkers vindt ze een van de aantrekkelijke kanten van haar werk. “In het begin voerde ik als verzuimbegeleider vooral gesprekken met medewerkers over hun situatie. Inmiddels doen leidinggevenden dat steeds vaker, als ze vragen hebben, kunnen ze altijd bij mij en mijn collega terecht. Het idee is dat die gesprekken leidinggevenden duidelijk maken waar de schoen wringt en waar een medewerker terecht kan voor de noodzakelijke begeleiding en ondersteuning. Zo proberen we preventief hulp te bieden en verzuim te voorkomen.”
Druk blijft zwaar Met de verzuimcijfers gaat het nog niet goed. Vorig jaar lagen die nog wel iets onder het gemiddelde, maar de naweeën van corona doen zich ook dit jaar nog gelden. “We zien momenteel vooral kortdurend verzuim. Het zou mooi zijn wanneer we de cijfers omlaag krijgen, maar dat lukt niet van de ene op de andere dag, het is helaas een kwestie van lange adem. De druk blijft hoog en het vinden van nieuwe medewerkers is nog steeds lastig. En dat laatste maakt de druk voor onze huidige medewerkers alleen maar nóg hoger.”
Anonieme zorg Ze laat wat folders zien die zijn bedoeld voor medewerkers die tegen uiteenlopende problemen aanlopen. Hulp vragen is soms moeilijk, zeker wanneer iemand te maken heeft met problemen die gevoelens van schaamte oproepen. Om die reden heeft AxionContinu zich aangesloten bij anoniemezorg.nl. “We gaan die folder persoonlijk rondbrengen op de locaties. Datzelfde geldt voor een andere campagne waarmee we medewerkers financieel ‘fit’ willen houden. We bieden onder meer coaching en webinars aan en gaan het komend jaar bekijken hoe groot de interesse daarvoor is.”
Kostbaarste goed En Nicoline kijkt nu al verder. Ze wil bijvoorbeeld ook de mogelijkheden voor beweegactiviteiten als yoga en het aanbieden van gezonde maaltijden onderzoeken. “Ik probeer te ontdekken waar medewerkers behoefte aan hebben om hun werk zo goed mogelijk te kunnen doen, allemaal laagdrempelig en aantrekkelijk. Dat verdienen ze. Medewerkers zijn ons kostbaarste goed, je moet onwijs je best doen om het ze naar de zin te maken. En als daarmee het verzuim omlaag gaat, ben ik heel blij.” Met een lach: “Het zou mooi zijn als ik uiteindelijk niet meer nodig ben.” ●
15
Functie Verzuimspecialist Functiedoel Is verantwoordelijk voor de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van het verzuimen re-integratiebeleid. Opleiding Relevante Hbo-opleiding zoals Personeel en arbeid of Arbo verpleegkunde. Aantal medewerkers 2 Aantal fte 1,7
Elk levensverhaal is bijzonder. In ‘Mijn verhaal’ vertellen bewoners over hun lange levensgeschiedenis.
16
Mijn verhaal
Stoeptegel en Dappere Dodo Zwemmen, dansen, wandelen met de honden… bewegen was een bron van plezier voor Nel Bosman (89), bewoonster van woonzorgcentrum De Schutse. Maar bij een auto-ongeluk brak ze beide benen en lukte dat allemaal niet meer. Het verdriet was onpeilbaar, maar ze blijft optimistisch.
Z
e wordt in de crisisjaren tussen beide wereldoorlogen geboren in Papendrecht, dijkdorp aan de Merwederivier. De jonge Nel is een ondeugende meid. Tijdens de collecte in de Hervormde Kerk houdt ze stiekem soms wat geld achter om snoep te kunnen kopen. Haar moeder heeft dat wel door, maar strijkt met haar hand over het hart.
Stoeptegel Nel is ook een echt buitenkind. Haar bijnaam luidt Stoeptegel omdat ze altijd op straat te vinden is. Ook haar grote liefde Chris is vaak buiten, hij is namelijk fruitteler. Ze trouwen in 1953 en wanneer hij een boomgaard in Lopikerkapel kan gaan beheren, verhuist het jonge stel. Op hun nieuwe plek krijgen ze twee zoons, eerst Henri en vier jaar later Hans. Lachend: “Ja, het duurde even, we moesten wel wat geduld hebben.”
Nel heeft nog nooit van Lopik gehoord, naar ze is helemaal in haar element op het ruime platteland vlak bij de rivier de Lek. Ze vindt het heerlijk om er met Tosca te wandelen, een mooie Münsterlander. Wanneer Tosca overlijdt, wordt Queenie de opvolger,
17
eveneens een Münsterlander. “Ik liep wel honderd kilometer per week met ze: iedere dag drie rondjes, twee van zes kilometer en eentje van drie. Iedereen in Lopik kende me als de vrouw die zo ver met haar honden ging wandelen.”
Werk bij politie Om wat extra geld in het laatje te krijgen, begint ze als parttime schoonmaakster bij de politiepost in Lopik. Na verloop van tijd mag ze er aan de slag als telefoniste, onder meer voor het aannemen van meldingen over aanrijdingen. “Dat was ontzettend leuk werk, ik had het heel gezellig met de collega’s. De kinderen zaten soms met kleurpotloden in de verhoorkamer te tekenen terwijl ik aan de telefoon zat.” Bij één herinnering aan haar vroegere collega’s beginnen haar ogen te glinsteren. “We gingen een keer barbecueën en toen liet iemand per ongeluk een karbonade op de grond vallen. De burgemeester zou ook komen en toen zeiden we tegen elkaar: ‘Die is voor de burgemeester, daar proeft hij toch niks van.’ Geweldig!”
Trotse oma De jaren verstrijken, de kinderen groeien op en krijgen zelf kinderen. En de trotse oma Nel blijft altijd bewegen. Ze loopt collectes voor het Rode Kruis. Gaat op dansles omdat ze verliefd is op de Engelse wals, de tango en de foxtrot. Maar dat niet alleen. In haar appartement laat ze graag het tast-
Nel Bosman
bare bewijs zien van een andere sportieve prestatie: als bijna 80-jarige krijgt ze in 2011 een onderscheiding van de plaatselijke zwemclub als Dappere Dodo. “Ze moesten me wel een beetje helpen met blijven drijven, hoor.”
Auto-ongeluk Maar dan komt abrupt een einde aan de bewegingsvrijheid. Nel gaat met de vrouw van Henri boodschappen gaat doen bij de Albert Heijn in Vianen. Ze staat bij het zebrapad, een auto nadert,
18 de bestuurster geeft een seintje dat Nel kan oversteken, maar ze trapt per ongeluk op het gaspedaal in plaats van de rem. “Die vrouw was 91, nog ouder dan ik nu. Het was afschuwelijk. Ik was lang buiten bewustzijn en moest naar een revalidatiecentrum om weer te herstellen. Lopen lukte nog wel, maar bewegen zoals ik gewend was kon niet meer.”
Verdriet slijt Ze krijgt gelukkig veel aanloop, onder andere van twee oud-politiecollega’s met wie ze contact bleef houden. En geleidelijk slijt het verdriet ook. “Ik ben heel kwaad geweest op die bestuurster, maar het was een ongeluk.
Chris Bosman aan het werk.
Hans en Henri en de rest van de familie.
Nu moet ik een rolstoel gebruiken, daar moet je je aan overgeven en niet blijven zeuren.” Hetzelfde geldt voor het verdriet over haar man, die in 2007 overlijdt aan huidkanker, vermoedelijk gekregen vanwege zijn buitenwerk op de tractor en de vele uren in de zon. Ze toont een medaille van de Wieler Toer Club Lopikerwaard die Chris in 2004 kreeg. “Ze moesten een deel van een voet weghalen. Maar hij kon daarna nog wel fietsen. Ach, hij kreeg uiteindelijk zoveel pijn dat hij niet meer naar het ziekenhuis wilde. ‘Dat hoeft niet meer,’ zei ik. ‘Ga jij maar hier, thuis.’”
Trouw bezoek Zelf woont ze sinds twee jaar in De Schutse, waar ‘de twee jongens’ trouw langskomen. “Ik heb het hier buitengewoon naar mijn zin. Als er iets is en ik bel, staat er binnen een paar tellen een medewerker in de kamer. Iedereen is aardig. En als iets me niet bevalt, trek ik mijn mond wel open. Mijn oren en mijn mond zijn nog goed!” Ze hoopt nog een aantal jaartjes door te kunnen brengen in De Schutse en er de honderd te halen. Wat ze, los van haar gezondheid, het belangrijkst vindt? “Laat iedereen vrij zijn. Ik ben Hervormd opgevoed, maar niet streng. Voor mij telt aandacht hebben voor anderen zwaar. Echt luisteren en iemand ook aankijken, zodat je wéét waar het over gaat.” ●
Social talk
AxionContinu en bijna alle locaties zijn actief op social media. Volg ons op Facebook, Instagram, LinkedIn en Twitter
19
AxionContinu is actief op sociale media. Neem ook eens een kijkje! Deel vacatures, bekijk nieuws van de locaties en praat mee.
20
Langer Thuis
Froukje Heijn en mevrouw Balk
uit de startblokken O Zorg en begeleiding, op maat gesneden. Dichtbij en
toegankelijk, goed en duidelijk georganiseerd. Dat zijn de ingrediënten van Langer Thuis, de nieuwe dienst van AxionContinu voor thuiswonende ouderen.
uderen wonen steeds langer thuis. De overheid stuurt daarop aan. Dat heeft vooral te maken met de rappe vergrijzing. Bovendien willen veel ouderen zelf ook in hun vertrouwde omgeving blijven wonen. Geen vuiltje aan de lucht zolang je lichamelijk en geestelijk fit en gezond bent. Maar wie kwetsbaar wordt, heeft thuis zorg en ondersteuning nodig. AxionContinu wil bijdragen aan een goed en mooi leven voor die groeiende groep thuiswonende ouderen. “Iemands lichamelijke gezondheid is belangrijk, maar ook veiligheid, zelfredzaamheid en welzijn horen erbij. Dat vraagt om een brede, vernieuwende kijk op de zorg. Ons antwoord is het Langer Thuis-programma: een breed aanbod voor ouderen met precies die zorg en ondersteuning die bij hen past,” vertelt programmamanager Aike de Vor.
Op proef De dienst draait sinds dit voorjaar op proef bij de serviceappartementen van De Wartburg in Utrecht en De Hooghe Camp in IJsselstein. Twee Langer Thuis-teams ondersteunen de bewoners bij de persoonlijke verzorging, het huishouden, de maaltijden en andere dagelijkse bezigheden. Welzijn is
een belangrijk onderdeel van de dienstverlening, legt Aike uit. “Wat heeft iemand nodig om een prettige dag te beleven? Voor de Langer Thuisteams is dat het vertrekpunt. Daarom leren ze hun cliënten goed kennen: hoe hebben ze altijd geleefd, wat was belangrijk voor hen, waaraan beleefden ze plezier?’ Zo was mevrouw Balk, die in De Hooghe Camp woont, altijd een buitenmens. Als kind speelde ze het liefst in het groen. “Over hekken klimmen, slootje springen, heerlijk,” verzucht ze, een twinkeling in haar ogen. Nu mevrouw Balk slecht ter been is, neemt Froukje Heijn van het Langer Thuis-team haar in de rolstoel mee naar buiten. Onderweg kletsen ze er lustig op los. “Ik kijk naar Froukje uit,” zegt mevrouw Balk. “Ze rolt me vaak naar de winkels. We hebben laatst nog samen twee broeken gekocht.” “Welzijn betekent voor iedereen wat anders,” zegt Aike. “De een schuift graag elke dag aan voor een lekkere maaltijd op een locatie van AxionContinu, een ander wordt blij van een middag schilderclub. Het Langer Thuis-team regelt vervoer als dat nodig is. Of denk aan samen naar de markt, een boodschap doen, herinneringen ophalen of het nieuws doornemen. Het zit ‘m ook in persoonlijk contact, een luisterend oor bieden. Die ondersteuning is er trouwens net zo goed voor de mantelzorger. Er kan zó veel.”
Sociaal hart In de Langer Thuis-teams zitten (wijk)verpleegkundigen, verzorgenden en thuisbegeleiders. Hoe verschillend hun achtergrond ook is, een groot sociaal hart en dito invoelend vermogen hebben ze gemeen. Aike ziet het aan het plezier waarmee de teams optrekken met bewoners. “Het is fijn om meer tijd te hebben en een glimlach op iemands gezicht te toveren.” Nou en of dat zo is, beaamt Froukje Heijn. “Ik heb de zorg jaren geleden verlaten omdat er geen tijd was voor een kopje thee en een praatje. Bij Langer Thuis is de ruimte voor persoonlijke aandacht er wel en dat geeft mij energie. Nu kom ik thuis met het gevoel: dit was echt een volwaardige werkdag.”
Steunpunten Als onderdeel van het programma werkt AxionContinu ook aan een zogenaamde ‘community living’. Aike: “We gaan op onze locaties maar ook digitaal
Aike de Vor:
21
“Welzijn betekent voor iedereen wat anders”
steunpunten inrichten. Daar kunnen mensen elkaar ontmoeten en kunnen ze ook terecht met hun vragen over zorg en ondersteuning. Zie het als een community, één loket met daarachter mensen die vraag en aanbod bij elkaar brengen. Stel dat iemand de volgende dag vervoer nodig heeft naar het ziekenhuis, dan zorgt het steunpunt daarvoor, bijvoorbeeld door een vrijwilliger in te schakelen. Nu is het soms lastig om in het aanbod de weg te vinden. De steunpunten maken dat een stuk gemakkelijker.” ●
Op proef Langer Thuis draait de komende maanden op proef bij De Wartburg in Utrecht en De Hooghe Camp in IJsselstein. Andere locaties haken later dit jaar aan. Op termijn moet het Langer Thuis-programma ook in de wijken gaan draaien.
Hebt u interesse? Bel of mail het Servicebureau van AxionContinu: 030 282 22 77 servicebureau@axioncontinu.nl
22
Kort Contact Berichten van(uit) AxionContinu
Toneelvoorstelling VerpleegThuis Teun is 22 jaar en woonde bijna twee jaar samen met mensen met dementie in woonzorgcentrum Voorhoeve van AxionContinu. Hij wilde ervaren hoe het is om met ouderen samen te leven in een verpleeghuis. Over zijn ervaringen schreef hij het boek VerpleegThuis. Hij stelt: “We moeten van het verpleeghuis, een ‘verpleegTHUIS’ maken”. In het verlengde van zijn boek is er nu een toneelvoorstelling die verschillende theaters langs gaat in heel Nederland. Marie-Claire van Hek, bestuurder van AxionContinu, over de voorstelling: “Het was een indrukwekkende voorstelling die nogmaals duidelijk maakt dat het werk dat we iedere dag doen het verschil maakt voor onze bewoners. Inclusiviteit, erbij horen, gezien worden. Dat is wat we allemaal willen. Ook als je dementie hebt. Teun zorgt er met zijn voorstelling voor dat we hier aan blijven werken.” Op donderdag 22 september bezoekt hij het Fulcotheater in IJsselstein. Kijk op teuntoebes.com voor het programma. ●
Saskia Diks nieuwe directeur Verzorgd Wonen Saskia Diks is de nieuwe directeur Verzorgd Wonen bij AxionContinu. Saskia is 51 jaar oud en woont vlakbij bij Arnhem. Zij heeft studie HBO-V met aansluitend facilitair management gedaan en heeft zowel buiten als in de zorg ervaring als manager. Saskia: “De ouderenzorg is volop in beweging en daar wil ik graag onderdeel van uitmaken. Samen met medewerkers, vrijwilligers, bewoners en mantelzorgers wil ik stappen zetten om de ouderenzorg toekomstbestendig te houden en te innoveren. Ik kijk ernaar uit om iedereen te ontmoeten.” ●
¹ Museum voor Thuis Film doet het altijd goed. Museum voor Thuis maakte daarom in samenwerking met museumdocent Francis Boer en videoproducent Joep Becking begin dit jaar een aantal filmpjes in het Centraal Museum. De eerste drie filmpjes zijn klaar en geven een inkijkje in de vaste collectie. Zo kunnen ook de bewoners van woonzorgcentra, voor wie een museumbezoek niet (meer) zo vanzelfsprekend is, van kunst in de Utrechtse musea genieten. ● Scan de QRcode om de filmpjes te bekijken.
Kalender
23
30 juli Internationale Dag van de Vriendschap 26 augustus Nationale Zwaaidag 6 september Duurzame Dinsdag 21 september Wereld Alzheimer Dag 19 - 25 september Week van het Werkgeluk
Leve het hospice
Leve het hospice
De Utrechtse Markt
Academisch Hospice
Deze zomer gaat een nieuwe workshop ‘de Utrechtse Markt’ langs de locaties van AxionContinu. De workshop isgeïnspireerd op de huidige tentoonstelling ‘Mensen van de Markt’ die begin van het jaar te zien was in het Nederlands Volksbuurtmuseum. De workshop is gemaakt in samenwerking met het Nederlands Volksbuurtmuseum en is een initiatief van AxionContinu en Utrecht Museumdag. Al meer dan duizend jaar is de markt dé plek om te handelen, kopen en ruilen, maar ook om elkaar te ontmoeten. Je komt in aanraking met allerlei sferen, kleuren en geuren. Vaak maken markten deel uit van bijzondere herinneringen. Tijdens de workshop gaan bewoners aan de slag met verschillende opdrachten. De workshops worden mede mogelijk gemaakt door de Van Baarenstichting. ●
Demeter
Demeter Academisch Hospice
AxionContinu jaarverslag 2021
Leve het hospice Academisch Hospice Demeter – sinds 1 januari 2022 onderdeel van AxionContinu - bestaat 15 jaar en ter gelegenheid daarvan is een boek verschenen met als titel ‘Leve het hospice’. Dit boek laat zien hoe betekenisvol de laatste dagen of weken van het leven kunnen zijn. Er ontstaat ruimte om angsten of zorgen te delen. Ook kunnen die laatste weken een tijd van bezinning of reflectie zijn. In het boek zijn verhalen van patiënten, naasten, medewerkers en vrijwilligers opgenomen die steeds wisselende, mooie en veelkleurige inkijkjes in het leven van hospice Demeter geven. Tegelijkertijd wordt stilgestaan bij wat goede palliatieve en hospicezorg in de praktijk betekent. Illustrator Jan Rothuizen heeft een tekening gemaakt van hospice Demeter. Het boek kan via www.hospicedemeter.nl worden besteld. ●
Het jaarverslag van 2021 is gepubliceerd op onze website. In dit verslag blikken we terug op het afgelopen jaar. 2021 was een bewogen jaar waarin corona nog steeds een grote rol speelde. Het was voor AxionContinu ook een jaar waarin we ons blikveld meer naar buiten hebben gericht. In de zorg te hebben we te maken met vergrijzing en met een toenemende complexiteit in de zorgvraag. Dat vraagt iets van ons als zorgaanbieder richting onze cliënten en medewerkers. Maar ook richting de gemeenschap om ons heen. Bij AxionContinu hebben we in 2021 laten zien dat we de drive hebben om deze nieuwe wegen te bewandelen. Daar zijn we trots op. ●
BBL start augustus 2022 Ben jij Verzorgende IG en wil jij al werkend een mooi diploma behalen voor Verpleegkundige? Solliciteer dan naar de tweejarige BBL-opleiding bij AxionContinu! BBL betekent beroepsbegeleidende leerweg: gedurende twee jaar combineer jij leren en werken. Naast een landelijk erkend diploma heb je bij goed functioneren zicht op een vaste aanstelling bij één van onze 14 zorglocaties of in de wijkverpleging in Utrecht, Leidsche Rijn, IJsselstein of Lopik. Kijk voor meer informatie op www.werkenbij.axioncontinu.nl. ●
24
Werken in de zorg leer je in de schoolbanken, maar misschien nog wel meer in de praktijk. Zelf doen en denken, je groeit ervan. Dat ervaren elf jonge verzorgenden in de dop bij Voorhoeve, woonzorgcentrum voor bewoners met dementie. Het startte in februari met een leerafdeling.
Donna Beekman
D
Leren door te doen
insdagmorgen, half tien. Op afdeling Oudaen hebben de bewoners net ontbeten. Een bewoonster doet de afwas. Met de hand, de vaatwasser blijft dicht. “Zo is ze het gewend en ze helpt zo graag,” zegt leerlingverzorgende Donna Beekman (19). Net als ze koffie wil zetten, komt er een stem uit de zithoek: “Ik moet naar de wc.” Donna kijkt om, de bewoner heeft zijn Wendy Burgwal
broek al opengeritst. Ze zet meteen een sprintje in. “Ik kom u helpen.” Op het eerste gezicht is dit een afdeling zoals alle andere bij Voorhoeve. Maar Oudaen wordt gerund door een bijzonder team. Elf leerlingen zorgen voor de bewoners, met zes gediplomeerde werkbegeleiders als coach. Afdelingsmanager Wendy Burgwal vertelt over het idee erachter: “Door leerlingen op de werkvloer op te leiden komen theorie en praktijk beter bij elkaar. Leerlingen leren ook goed samenwerken in een team. Een aantrekkelijk idee voor jonge mensen en die hebben we heel hard nodig. En omdat we ze hier opleiden hopen we ze ook aan ons te binden.”
Zelfstandigheid kweken Hoe werkt dat allemaal in de praktijk? Wendy licht het toe: de leerlingen moeten zelf aan de bak. Niet toekijken, maar handen uit de mouwen. Zelfstandigheid kweken is de sleutel. “We willen dat de leerlingen zélf nadenken over hoe ze hun werk aanpakken,
zélf met een oplossing komen als iets anders loopt dan verwacht.” Natuurlijk krijgen de leerlingen begeleiding, maar dat is meer coachen en zeker geen voorkauwen, zegt Wendy. Die aanpak vraagt wel iets van de zes werkbegeleiders, gediplomeerde medewerkers die intern een korte opleiding volgden. “Niet meteen iets voordoen of met een oplossing komen, maar juist je handen op je rug houden, dat was in het begin wel even schakelen.”
van elke ochtend de planning voor die dag. Ook teamafspraken, leerdoelen van leerlingen en ieders stemming komen erop, het laatste met een kleurtje: groen, geel of rood. Om tien uur en om half twee verzamelt iedereen zich weer bij het bord voor een evaluatie. Die is kort, maar krachtig. Wendy: “Het bord is een houvast, een leidraad. De dag loopt bijvoorbeeld niet altijd zoals het team had gepland. Voor de leerlingen is de kunst dan: zelf bedenken hoe ze hun planning bijstellen.”
25
Voor Donna werkt de opzet uitstekend. Ze voelt zich als een vis in het water op de afdeling. “Ik ben meteen in het diepe gegooid. Natuurlijk krijg ik wel tips en advies, maar ik ontdek vooral zelf hoe ik dingen het beste aanpak. Dat vind ik fijn.”
Op stoom
Lisa Kool
Uitdaging Verzorgende IG Lisa Kool (24) stapte meteen naar voren toen de plannen voor de leerafdeling bekend werden. Ze is de werkbegeleider van Mourad El Bachiri. Tussen alle vrouwelijke leerlingen valt hij meteen op. Mourad deed een tijdje schoonmaakwerk in zorginstellingen toen hij besloot: ik wil méér doen voor ouderen. Nu gaat hij één dag per week naar school. De fijne kneepjes van het vak leert hij hier, door te doen. Mourad is heel gemotiveerd, zorgvuldig en lief voor de bewoners, vertelt Lisa. “Hij is een harde werker. Soms gaat hij iets té hard. Als collega’s hem iets vragen dan rent hij al. Dus rem ik hem af en toe een beetje af, laat ik hem inzien dat hij ook nee mag zeggen.” Die positieve benadering hoort bij de cultuur op Oudaen. Wendy: “Ik zeg het vaak: dit is een leerafdeling. Fouten maken mag, sommige aspecten van het werk lastig vinden ook.” Erover praten, haalt de scherpe randjes eraf, weet ze. Haar deur laat ze daarom altijd open. “Leerlingen lopen regelmatig binnen, even hun hart luchten.”
Dagbord Belangrijk gereedschap op Oudaen: het dagbord. Daarop noteert het team na overleg aan het begin
De eerste maanden was het nog wat pionieren, maar de afdeling begint op stoom te komen. Het dagbord werkt als een trein, de werkbegeleiders groeien in hun rol en de leerlingen doen het goed. Ook wat de aanwas van medewerkers betreft ziet het er veelbelovend uit. Nu al melden meer leerlingen zich aan voor een baan of vakantiewerk bij Voorhoeve, vertelt Wendy. “Het zou fantastisch zijn als de leerlingen van nu bij ons blijven en op termijn zelf weer nieuwelingen gaan begeleiden. Dan is de cirkel rond.” ● Donna Beekman:
“Ik ontdek vooral zelf hoe ik dingen het beste aanpak. Dat vind ik fijn.”
Afdeling 4 van ’t Huis aan de Vecht heeft sinds een half jaar
26
een bijzondere ‘bewoner’: Beertje, een puppy labradoodle. Afdelingsmanager Marjolijn Vos neemt de hond vaak mee naar haar werk. En Beertje is inmiddels een graag geziene gast.
Beertje
de Trouwe Trooster
I
k ben een eigenzinnig beest, al zeg ik het zelf. Als ik merk dat een bewoner of medewerker zich niet lekker voelt, presenteer ik mezelf graag als de Trouwe Trooster. Volgens mijn baasje Marjolijn krijg ik minstens zo veel voor elkaar als een maatschappelijk werker. Laatst nog had ze een lastig gesprek met een medewerker, die moest huilen. Wat doe ik dan? Ik ga op m’n dooie akkertje op haar voeten liggen totdat ze zich weer wat op haar gemak voelt. Hoe ik dat weet? Dat voel ik gewoon, ik maak dingen los bij mensen. Nog een voorbeeldje? Marjolijn stond vaak met een bewoner in de lift die nooit wat zei. Sinds ik er ben glimlacht ze en begint ze tegen me te praten. Ze heeft m’n naam onthouden en begroet ons inmiddels, voor haar doen, heel open. En zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan. Als ik ergens naar binnen trippel met Marjolijn, zeggen ze mij als eerste gedag. Kicken, hoor! Gelukkig ben ik geen verlegen hond, anders was ik hier nooit gekomen. Marjolijn is een alleenstaand baasje met twee kinderen. Ze wilde een labradoodle die ze mee kon nemen naar haar werk. Nou kom ik uit een nest van zes en hun eerste keus viel op een zusje van me. Maar die was veel te onzeker en dus werd ik de gelukkige. Tweede keus, maar ze zijn ontzettend blij met mij! Het bevalt me hier uitstekend op de afdeling. Alleen het eten is wel een dingetje, hoor. De bewoners zijn superaardig en geven me graag wat lekkers en extra’s te eten. Maar Marjolijn is op dat gebied best streng. Tegenover haar kantoortje woont een dame die mij graag laat meegenieten van haar ontbijt en lunch. Een stukje banaan, koekje of vis….heerlijk allemaal, maar het mag niet. Gelukkig knijpt Marjolijn soms een oogje dicht. Behalve met druiven en chocola, want die zijn echt niet goed voor me. En weet je wat nou het leuke is? Bewoners inspecteren zelf de vloer zodat ik tijdens het eten rustig kan blijven rondlopen. Tof, hè. Maar genoeg gekletst nu. Ik moet nodig uit. Even met Marjolijn naar het park. Daar ga ik helemaal los! ●
Colofon Contact is het magazine van AxionContinu.
Aan de wandel
27
Het magazine verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 7.000 exemplaren. Contact wordt verspreid onder cliënten, medewerkers, vrijwilligers en relaties van AxionContinu. Redactieadres AxionContinu Afdeling Communicatie Beneluxlaan 922 3526 KJ Utrecht (030) 282 22 00 communicatie@axioncontinu.nl Redactie Maaike Hoogland Jesse van Mourik Berber Schrijver Mirjam Welleweerd Eddy Steenvoorden Annemieke Lenssinck Willem de Bruijn Fotografie Annemieke Lenssinck Willem Mes Eddy Steenvoorden en anderen Vormgeving Segno | Willem de Bruijn Druk Drukkerij Hendrix Zomer 2022
Contact is gedrukt op papier dat is gemaakt van FSC®-gecertificeerd en ander gecontroleerd materiaal.
AxionContinu. Optimisten in de zorg. AxionContinu biedt wonen, zorg en revalidatie, thuis of in één van de vijftien locaties in Utrecht, IJsselstein en Lopik. Onze passie is het bieden van waardevolle zorg aan cliënten door te denken in mogelijkheden. In wat wél kan. Zo halen we het beste uit een situatie, zelfs wanneer die onomkeerbaar is. Optimisten in de Zorg. www.axioncontinu.nl
Hoe leuk is het als je herinneringen kan ophalen aan de tijd dat je met je kinderen de wandelvierdaagse liep? Op 19 mei deden ruim 70 bewoners van woonzorgcentrum Voorhoeve mee aan de jaarlijkse wandelavond. Onder muzikale begeleiding wandelden zij in de omgeving, waaronder het mooie park Oog in al. Het was een prachtige avond om heerlijk in de natuur te zijn. Het was wederom een enorm succes voor bewoners en hun familie maar zeker ook voor medewerkers en vrijwilligers die graag meewandelen.
Meer werkplezier in de zorg dankzij nieuw Plan- en Flexbureau
Werken in de zorg betekent voor de meeste professionals werken met een onregelmatig rooster. De huidige krapte op de arbeidsmarkt én corona betekent ook vaak: lastminute een dienst opvangen voor een collega. Hoe zorg je nu samen voor een betrouwbaar rooster én rust in het team, wetende dat er altijd calamiteiten zijn die je met elkaar moet opvangen?
Start Plan- en Flexbureau voor Verzorgd Wonen AxionContinu start daarom met een Planen Flexbureau voor alle woonzorgcentra. Dit team gaat de zorgteams ondersteunen bij het invullen van diensten door uitzendkrachten én zzp’ers. Enerzijds zorgt dit ervoor dat de zorgteams meer focus krijgen op zorg waardoor meer rust ontstaat. Anderzijds benutten we de schaal van onze organisatie om met kennis en kunde op het gebied van workforcemanagement onze organisatie verder te professionaliseren. Want bij de ondersteuning van de uitzendkrachten en zzp’ers blijft het niet. Op dit moment werkt de organisatie aan een hernieuwd roosterbeleid. Er komt nieuwe software én de planorganisatie en planprocessen worden daarop aangepast. Marie-Claire van Hek, bestuurder: “Dit soort complexe vraagstukken vraagt om een integrale aanpak waarbij onder andere de afdelingen HR en Informatisering & Automatisering de zorg met hun expertise ondersteunen. Ook regionale samenwerking is onderdeel van de aanpak. Want alleen ga je sneller, maar samen kom je verder.” Wil je weten wat voor vacatures wij hebben voor deze nieuwe afdeling? Kijk dan naar onze vacaturesite werkenbij.axioncontinu.nl
werkenbij.axioncontinu.nl