Contact winter 2020
Thuis bij Teun in Voorhoeve
Lessen uit de eerste coronagolf Adriaan van der Werf gaat Op de tenen lopen in de wijkverpleging
1
Inhoud winter 2020
Contact Het magazine van AxionContinu
Imago
6 12
20
4 Lessen uit de eerste coronagolf 6 Thuis bij Teun in Voorhoeve 9 Digicoaching 12 Adriaan gaat wandelen 20 Op je tenen lopen in de wijkverpleging 24 De eerste indruk telt, ook in de zorg 26 Wat hebben we in huis
Rubrieken 10 Graag gedaan 14 Functie Centraal 16 Mijn verhaal 19 Social talk 22 Kort Contact
Wat voor beeld hebben cliënten van jou als medewerker en hoe kun je dat beïnvloeden? Alle mensen die de afgelopen 15 jaar in dienst zijn gekomen bij AxionContinu hebben daar een workshop over gevolgd bij imago-deskundige Zabeth van Veen. Je kledingstijl bijvoorbeeld bepaalt voor een groot deel het beeld dat mensen van je hebben. Ben je een optimistisch type maar draag je donkere kleding? Je zult in eerste instantie minder snel als opgewekte medewerker worden gezien. Iemand met een fleurig shirtje tovert eerder een glimlach op het gezicht bij iemand met dementie. Het beeld dat je van iets of iemand hebt, is het imago. Als organisatie hebben we ook een imago. Mensen van binnen en buiten AxionContinu zien ons op een bepaalde manier en hebben daar een gevoel bij. Je imago wordt natuurlijk bepaald door wie je bent en wat je doet. De beelden en gevoelens die we daarbij hebben, worden beïnvloed door wat we zien en horen. Neem de 21-jarige Teun Toebes, die een tijdje in Voorhoeve woont. Hij deelt lief en leed met zijn huisgenoten op leeftijd én bezorgt hen fijne momenten. Dat laat hij de buitenwereld zien in filmpjes en interviews op sociale media. Zijn blik beïnvloedt de kijk op de zorg. Wat gebeurt er veel moois in het verpleeghuis. Tonen wat je doet, is cruciaal voor je imago. Medewerkers zijn natuurlijk vooral bezig met aandacht voor cliënten of collega’s. Maar het delen van mooie ervaringen met anderen is ook waardevol en heel leuk. Wij maken er tijd voor, doen jullie mee?
Wij sluiten het jaar af met te vertellen dat wij ongelooflijk trots zijn op onze organisatie. Het was een bijzonder en heftig jaar, maar met elkaar hebben we er gezien de omstandigheden het beste uitgehaald. Aanpassen, een stap harder lopen, oplossingen bedenken, opstaan en weer doorgaan. We deden het samen! Dank voor de inzet van eenieder die heeft bijgedragen.
We wensen jullie heel fijne feestdagen! Martin den Hartog Marie-Claire van Hek Raad van Bestuur
Coronanieuws Tweede golf ook bij AxionContinu Nadat dit najaar het aantal besmettingen in Nederland toenam, kregen we ook bij AxionContinu te maken met de tweede golf. In een aantal locaties raakten bewoners besmet. Ook onder de cliĂŤnten die zorg thuis krijgen, waren er mensen met corona. Daarnaast werden verschillende medewerkers positief getest. Er is een verschil met de eerste golf. Toen was alles nieuw en veranderden landelijke richtlij-
Preventief testen AxionContinu is in het najaar begonnen met het preventief testen. Als een bewoner corona heeft, worden medebewoners (van de woonkamer/afdeling) uit voorzorg getest. Zo wordt snel duidelijk of er meer besmettingen zijn. Ook medewerkers die direct met de positief geteste bewoner in aanraking zijn
geweest, ondergaan de test. Zo wordt geprobeerd een grote uitbraak te voorkomen. De overheid heeft bepaald dat in woonzorgcentra preventief getest moet worden. Binnen AxionContinu zijn afspraken gemaakt wie wanneer getest moet worden.
nen voortdurend. Dit keer waren we in die zin beter voorbereid, bij een besmetting weten we precies wat ons te doen staat. Maar voor zowel bewoners/ cliĂŤnten als medewerkers blijft het zwaar als er besmettingen zijn. Als medewerkers ziek zijn of (preventief) in quarantaine zijn, is het soms lastig om de roosters rond te krijgen. Gelukkig lukt het steeds om goede basiszorg te geven.
4
Onder de noemer ‘in gesprek met COVID-19’ deelden in juli groepjes medewerkers in diverse Teams-meetings (vergaderingen via de computer) hun ervaringen uit de eerste coronagolf, met de bedoeling daar lessen uit te trekken op de thema’s: kwaliteit van leven, onderlinge samenwerking en organisatie. Roos Gelissen en Ellen Sannes deden eraan mee.
Lessen uit eerste coronagolf R
oos werkt als ergotherapeut in Domstate onder anderen met COPD-patiënten, die kampen met ernstige longproblemen. “Zij zijn kwetsbaar bij een coronabesmetting, dus ze waren zeer bevreesd om het virus op te lopen en kwamen thuis vaak in een sociaal isolement terecht. Dat raakt direct aan de kwaliteit van leven.”
Heftig “De mensen die al bij ons waren, hadden geen corona, maar ook zij waren natuurlijk angstig om het op te lopen. In die eerste periode is alle bezoek geweerd en dat was heftig, omdat ondersteuning van bekenden
enorm belangrijk is bij revalidatie. Nu moest contact op afstand plaatsvinden en, hoewel er veel mooie initiatieven waren, was dat soms hartverscheurend. Zeker ook voor de COVID-patiënten die vanuit het ziekenhuis kwamen om hier te revalideren. Zij hadden hun familie vaak al weken niet kunnen ontmoeten. Sommigen vonden het heel moeilijk om dat te accepteren, maar verreweg de meeste families en revalidanten wilden geen enkel risico lopen en dan is goed een duidelijke lijn te trekken, anders krijg je voortdurend discussie.”
Eigen teststraat “Mijn man en ik werken beiden in de zorg en dat leven ging eigenlijk gewoon door. Zoals bij veel collega’s. Ik heb me nooit onveilig gevoeld maar ik hoorde tijdens het evaluatiegesprek wel terug dat anderen dat wel hadden. Op sommige plekken, met name in de thuiszorg, was het een tijd niet duidelijk welke beschermende middelen je moest gebruiken. Bij de divisie Revalidatie en herstel speelde dat niet. Er was een speciale afdeling waar COVID-patiënten in quarantaine gingen voordat ze gingen revalideren. En het is heel goed dat er een eigen teststraat is gekomen voor medewerkers en cliënten. Dat deze pandemie een grote impact heeft gehad, en nog altijd heeft, is wel duidelijk. Er was veel aan de hand, ook binnen de organisatie. Het is goed dat daar zorgvuldig op wordt teruggekeken.” ●
Roos Gelissen:
“In die eerste periode is alle bezoek geweerd en dat was heftig, omdat ondersteuning van bekenden enorm belangrijk is bij revalidatie.”
E
llen werkt op de IT-afdeling van het Centraal Bureau. “Ik zei meteen ‘ja’ toen het verzoek kwam mee te doen aan de evaluatiegesprekken, omdat ik vond dat ook het geluid van de medewerkers gehoord moest worden die niet direct in de zorg werken. Daar was het alle hens aan dek, maar ook voor mij veranderde veel. Van fulltime op kantoor was het ineens fulltime thuis.” “Toen de regels weer enigszins werden versoepeld, en ik weer één dag in de week op kantoor kon zijn, voelde dat als een belevenis. Ik had het echt gemist, het even bijpraten met collega’s, het bij elkaar kunnen binnenlopen om iets te bespreken. We hadden natuurlijk overleg via Teams, maar dat is toch anders. Werk is niet alleen werk, het is ook het sociale contact. Een les die we daaruit hebben getrokken is dat we tijdens het videobellen ook wel over andere dingen mogen praten dan strikt het zakelijke. En inmiddels werken we weer thuis.”
5
Doorgaan “De eerste weken van de lockdown hadden we het op de IT-afdeling juist erg druk, omdat iedereen in de organisatie aan het videobellen ging en wij dat in goede banen moesten leiden. Toen merkte ik ook dat als je thuis werkt, je vaak de neiging hebt om door te gaan zonder pauzes. We maakten met de buren, die ook thuiswerkten, een afspraak om ’s ochtends om half 10 samen een kopje koffie te drinken, ieder in zijn eigen voortuin.”
Zelfstandiger “Wat ik goed vond aan het evaluatiegesprek is dat je van verschillende kanten hoorde hoe medewerkers die
Ellen Sannes:
“Ik had het echt gemist, het even bijpraten met collega’s.” heftige periode hebben ervaren. Dat levert meer begrip voor elkaar op. Ook kwam sterk naar voren dat de verantwoordelijkheden in de organisatie best wat lager kunnen liggen. We waren allemaal meer op ons zelf aangewezen geweest en toen bleek dat je als collega’s onderling ook veel zaken kunt aanpakken en oplossen waar je normaal je leidinggevende voor raadpleegt. We zijn als team zelfstandiger geworden.” ●
Negen onlinegesprekken Een periode vol zorgen, emotie, angsten en dilemma’s. Maar ook: toegenomen saamhorigheid. Zo keken 47 collega’s afgelopen juli in negen onlinegesprekken terug op de eerste coronaperiode. Het waren mooie, soms emotionele gesprekken, waarin veel is gedeeld en naar elkaar is geluisterd. Er waren veel concrete aanknopingspunten voor
structurele verbetering in de organisatie en voor aanpak van de tweede golf. Zoals: meer digitale ondersteuning om contact met elkaar te kunnen houden; betere balans tussen aandacht voor zorg in de locaties en zorg bij mensen thuis; medewerkers meer betrekken bij de processen die hen aangaan. In september hebben Raad van
Bestuur en deelnemers aan de gesprekken de ervaringen en aanbevelingen besproken en aangevuld. Daarbij waren ook de Verpleegkundige en Verzorgende Adviesraad, de Ondernemingsraad, de Centrale Cliënten Raad en de Raad van Toezicht aangeschoven. Het MT en de Raad van Bestuur buigen zich momenteel over vervolgacties.
6
Thuis bij Teun in Voorhoeve
Hoe verklein je de afstand tussen verpleeghuis en samenleving? Daar wordt veel over gezegd en geschreven, maar Teun Toebes (21) zoekt het antwoord op unieke wijze: als bewoner van woonzorgcentrum Voorhoeve. Teun op zijn eigen kamer in Voorhoeve.
D
e reacties op zijn verhuizing, ruim drie maanden geleden, waren veelzeggend. Teun: “De strekking was: ga jij in een verpleeghuis wonen? Vreselijk! Dat vergrootte mijn interesse alleen maar om te onderzoeken wat er anders kan. Het verpleeghuis is onderdeel van de maatschappij, niet iets uit een andere wereld. Ik hoop als bewoner de kloof een beetje te verkleinen.” Teuns adres: kamer 3, woning 2. Hij eet met zijn vier huisgenoten. Maakt een praatje, een grapje. Gebruikt dezelfde badkamer, hetzelfde toilet. Alles gaat zoals in een ‘gewoon’ huis dat mensen delen.
Hete koffie
7
De buurvrouw komt in haar rolstoel even langs voor een kop koffie en een koekje waar ze gek op is. De koffie die Teun haar geeft is wel héél erg heet, merkt ze. Maar hulp bij het drinken heeft Elly niet nodig, Teun laat haar begaan. “Eigenlijk gaat bijna alles altijd goed, mijn huisgenoten hebben vaak geen behoefte aan overmatige veiligheid en bescherming van anderen.” Punt gemaakt: de kwaliteit van leven is soms al te verbeteren door niet te bemoeizuchtig te zijn en risico’s die bij dat leven horen te aanvaarden. Huisgenoot Tineke, ongeveer vier keer zo oud als Teun, is het helemaal met hem eens. “Ik vind het ook niet leuk als iemand met mijn rollator achter mij aan komt lopen.”
Toiletrollen te groot De kwaliteit van leven hoeft volgens Teun niet altijd over Grote Dingen te gaan. Het zit ‘m vaak in een schouderklop, een aardig woord. Het gevoel van verbondenheid. Belangstelling. Hé, buurman. Ha, buurvrouw. Zelfs een simpele toiletrol kan ermee te maken hebben, vertelt Teun. Hij merkte dat de toiletrollen te groot waren voor de houders. Dus wat gebeurt er? Zo’n rol wordt op de wastafel gelegd, dus moeilijk te pakken voor een volgende bewoner, die assistentie nodig heeft. “Dan maak je mensen afhankelijk en wordt de zorgrelatie minder gelijkwaardig.”
Teun Toebes:
“Het zit hem vaak in een schouderklop, een aardig woord.” Hij noteert zulke observatie en als het nodig is trekt hij aan de bel. “Soms geef ik aan dat er iets beter kan, want mijn huisgenoten doen dat niet. Let wel: ik heb geen kritiek op de zorg, iedereen hier doet enorm zijn best. Voorhoeve staat open voor mijn ervaringen en we waarderen van elkaar wat we doen. Toen ik hier kwam, kreeg ik ook een warm welkom van iedereen, wat heel fijn was.”
Bedden leeg Maar pikt hij geen woonruimte in van iemand op de wachtlijst? Nee, want niet alle kamers zijn bewoond. “In heel Nederland staan bedden in woonzorgcentra leeg, óf vanwege de doorloop, óf omdat er onvoldoende bevoegd en bekwaam personeel te vinden is. Dat is schrijnend, maar biedt tegelijk de gelegenheid voor experimenten zoals dat van mij.” Woonzorgcentra hebben groeiende aandacht voor de kwaliteit van leven, maar volgens Teun valt er altijd nog winst te behalen. Als voorbeeld noemt hij het gebruik van het medisch dossier, waar docenten tijdens
Teun op stap met de pauzemobiel.
8
zijn opleiding tot verpleegkundige op hamerden. “Zo’n dossier is natuurlijk handig, maar je leert daardoor iemand kennen via momenten waarop hij of zij niet in balans was. Je kijkt meer naar de ziekte dan naar de persoon en krijgt al een oordeel voordat je iemand hebt ontmoet. Dat is geen stimulans voor gelijkwaardig contact. Ik weet van mijn huisgenoten alleen dat wat ze me vertellen.” Tineke: “Je kan altijd bij hem aankloppen, Teun maakt nooit onderscheid. Hij is een allemansvriend die overal doorheen dwarrelt.”
Tranen van Tineke En poosje terug gingen ze samen een dagje naar Amsterdam. Tineke wilde graag het Leidseplein zien, waar haar joodse vader in de Tweede Wereldoorlog werd opgepakt. Ze zou hem nooit meer terug zien. “Het was een gezellig uitstapje, maar ook beladen. Teun heeft me al heel wat tranen zien laten.” Zijn ervaringen in Voorhoeve keren ook terug in het werk voor zijn stichting sTeun en toeverlaat. Hij organiseert bijvoorbeeld ‘geluksmomenten’ voor mensen met dementie, onder meer ‘stille disco’s’ en uitstapjes zoals met Tineke. Maar hij deelt ook filmpjes op sociale media die de aanloop naar een opname in een verpleeghuis laten zien. Veel van zijn initiatieven trekken publiciteit. “Daar heb ik geen moeite mee, die aandacht ervaar ik alleen maar als positief. Het is mooi om te laten zien dat in een verpleeghuis veel meer gebeurt dan alleen leven van maaltijd naar maaltijd. Dat geeft me energie en inspiratie.”
In quarantaine Bewoners kunnen het er uiteraard moeilijk hebben. Teun dus ook. Kortgeleden moest hij twee weken lang in quarantaine vanwege corona, maar het leken wel
maanden. Hij voelde hij zich eenzaam en verdrietig. “Maar ik wilde het wel ervaren. Je mist dierbaren en ziet hoe belangrijk familie voor huisgenoten is. Dat is voor mij echt een les geweest, ik ben de waarde van familie meer gaan inzien.” En de toekomst? Daarover heeft hij geen enkel idee. Aan vooruitkijken doet Teun niet. Nu drinkt hij koffie. Is er visite van zijn buurvrouw. Geeft hij het zoveelste interview. “Ik doe het met het moment, net als mijn huisgenoten.” ●
Veel ‘geluksmomenten’ te zien op de Instagrampagina van Teun
Jan Verlaan:
“Ik heb individueel advies nodig en heel veel herhaling”
Thuis laat ik het mijn vrouw doen en op het werk liet ik het over aan een collega.” Jan was weleens op cursus geweest. “Maar les in een groep werkt niet voor mij. Ik heb individueel advies nodig en heel veel herhaling.” Ook in de zorg gaat steeds meer digitaal: van contacten onderhouden via e-mails, tot het aanvullen van familiepagina’s en het beheren van cliëntendossiers. Uiteraard zijn er cursussen voor medewerkers, maar die blijken soms niet voldoende om iemand verder te helpen, zoals bij Jan. “Ik neem eerder iets aan van iemand die vertrouwd is. Suzanne is aardig, ik weet dat het haar niet uitmaakt als ik een domme vraag stel.”
Toetsenbord
Suzanne Rietveld is de digicoach van Jan Verlaan. Ze zijn collega’s in Mariënstein. Suzanne is net twintig, Jan heeft de zestig aangetikt.
Suzanne ondersteunt Jan
Digicoaching S
uzanne werkt deels in de zorg en op zaterdag in het restaurant: “Ik ben opgegroeid met computers en ben er handig in. Toen de vraag kwam of ik collega’s die digitaal minder vaardig zijn, zou kunnen coachen, was ik meteen enthousiast. Ik studeer namelijk ook nog, doe de opleiding voor personeelswerk en wil me graag verder bekwamen in coaching.” Jan werkt in de technische dienst: “Ik wist bij wijze van spreken niet eens hoe je een computer aanzet.
AxionContinu heeft sinds begin dit jaar zeven digicoaches. De organisatie krijgt er subsidie voor. Suzanne heeft acht uur voor het coachen van collega’s in Mariënstein, Isselwaerde en De Schutse. “We zijn gestart gegaan met een cursus over leerstijlen en zo, maar ik merk dat je vooral heel goed moet kijken naar waar iemand behoefte aan heeft. Bij Jan ben ik begonnen met uitleg over het toetsenbord en hoe een muis werkt. Anderen help ik bijvoorbeeld bij het digitale zorgsysteem Mijn Caress.” Suzanne en Jan zien elkaar één uur in de week in een ‘eigen’ ruimte in Mariënstein. Suzanne: “We herhalen steeds wat Jan de vorige keer heeft geleerd. Ik merk dat hij heel nieuwsgierig is.” Jan: “Het voelde in het begin een beetje als bij mijn eerste rijles. Dan komt er zoveel op je af dat je bijna wanhopig wordt. Maar na tijdje gaat het rijden als vanzelf en denk je: wat was daar nou zo moeilijk aan?” ●
Digicoaches zijn te bereiken via digicoach@axioncontinu.nl De digicoaches zijn: Sander van Bijsterveld, Christi van den Burger, Eljo Timmer, Linda Klinkenberg, Stijn Ros, Naoual Bouyaziden en Suzanne Rietveld.
9
Vrijwilligers zijn onmisbaar voor AxionContinu. In deze rubriek vertellen zij over hun vrijwilligerswerk in de locaties.
Graag gedaan
10
Annabelle Voogd: Het leek me een goede manier Annabelle met Bep en Koda in het bos.
om via een hond weer in contact te komen met mensen.
bewoonster Bep, die helemaal gek is van de hond. “Ze kennen elkaar inmiddels,” zegt Annabelle. “Dat is mooi om te zien, hoor.”
‘Koda kwam op het juiste moment’
Z
o eens in de twee weken stapt Annabelle Voogd met haar hond Koda in Tiel op de trein naar woonzorgcentrum De Componist. Het is voor haar de perfecte manier om onder de mensen te komen. Gewoonlijk bezoekt ze twee huiskamers om Koda te showen, bewoners genieten daarvan. Maar door corona is alles anders, dus maakt ze vandaag een wandelingetje met
Annabelle had ooit een droom: dolfijnentrainster worden. Het lukte haar. Eerst liep ze, als onderdeel van haar opleiding Dierenverzorging, stage in het kolossale Marineland France, aan de Middellandse Zee, daarna ging ze aan de slag in het Boudewijn Seapark in België.
Troost in poëzie Droom gerealiseerd, zou je zeggen. Maar nee, al snel kwam Annabelle tot de ontdekking dat ze het helemaal niet leuk vond om tijdens de drukbezochte shows in de schijnwerpers te staan. Droom in duigen, dus. Ze keerde terug naar Nederland. Ontredderd. Koersloos. Ze vond troost in poëzie. Een tatoeage op haar arm, een regel van de dichter Christopher Poindexter, vat haar verhaal samen: ‘Poëzie hield me vast toen een lichaam dat niet kon’. De draad weer oppakken viel haar zwaar. Ze zocht professionele hulp. Nam een hond, een gezellige Corgi die ze Koda noemde: vriend, in het Native American. “Het leek me een goede manier om via een hond weer in contact te komen met mensen.
Koda heeft me geholpen weer naar buiten te treden. Hij kwam precies op het juiste moment.”
11
Wereld verkennen
Sterke wisselwerking Koda wil voor iedereen lief zijn, zegt Annabelle. “Hij is vrolijk en dat heeft een goed effect op mensen. Door Koda leer ik mezelf beter kennen, we hebben een sterke wisselwerking. Als ik het zelf even niet weet, kan ik aan Koda zien hoe het met me gaat.” Ze vindt het vrijwilligerswerk voor De Componist fijn. “Ik doe dit uit liefde, omdat ik het wil. Het heeft niks met geld te maken. Dat stond me ook tegen bij de dolfijnenshows: de dieren worden goed verzorgd, maar verder draait alles om geld verdienen.” Ook Bep is blij. Er zitten wat haren van Koda op haar broek. “Ah joh, kan me niks schelen..” ●
Lintje voor Tineke Giesbers Tineke Giesbers, vrijwilliger in Zorgcentrum Mariënstein werd benoemd tot Lid in de Orde van Oranje Nassau. Ze kreeg het lintje voor 30 jaar inzet en fotografie voor basisschool De Opstap, jarenlange activiteiten voor fotoclub Ef Elf, fotografie voor de stichting Earlybirds en voor haar vrijwilligerswerk bij Mariënstein.
Trainingen en workshops voor vrijwilligers Voor vrijwilligers is er een uitgebreid aanbod van trainingen en workshops. Het programma biedt trainingen en workshops die de vrijwilliger verder helpen bij het werk met onze cliënten. Het nieuwe programmaboekje voor 2021 is vanaf december weer beschikbaar voor vrijwilligers.
Ook vrijwilliger worden? Kijk op: mijnprachtbaan.nl
Vrijwilligersnieuws
Annabelle besloot vrijwilligerswerk te gaan doen en googelde op ‘hond en vrijwilliger’. Zo kwam ze bij De Componist uit. “Tiel is niet naast de deur, maar ik vond het prima om de trein te gebruiken en zo de wereld weer een beetje te verkennen.” Koda is niet alleen een gezellige dikkerd, maar ook een enorme bedelaar. Wanneer Bep na de lunch een boterhammetje eet, is hij niet bij haar weg te slaan. Aan Bep heeft hij een goeie, ze staat met plezier een deel van haar lunch af. “Zo, jij kan goed eten, zeg.”
12
Adriaan van der Werf neemt afscheid van AxionContinu. Vanaf 1 januari is hij uit dienst. De manager van de divisie Verzorgd wonen was al enige maanden niet meer aan het werk. “Het ging gewoon niet meer, ik was op.”
Adriaan gaat
wandelen W
e ontmoeten elkaar op het Centraal Bureau. Hij komt er af en toe weer, na een moeilijke periode. Hij kan ook weer lachen. “Ik wil afsluiten met een positief verhaal,” zegt hij. “Ik ben zo verknocht geraakt aan deze organisatie, ik heb hier zo veel beleefd en gedaan, dat ik niet anders kon dan radicaal stoppen. Op halve kracht functioneren was geen optie.” Dus gaat hij eerder met pensioen.
Kleinschalige zorg Adriaan begon in 2005 als locatiemanager van Isselwaerde in IJsselstein. “Er waren grootse plannen voor verbouwing, een ombouw van grootschalig naar
“Ik ben zo verknocht geraakt aan deze organisatie, ik heb hier zo veel beleefd en gedaan, dat ik niet anders kon dan radicaal stoppen.”
kleinschalige zorg. Uiteindelijk startte die in 2009. Ik was gevraagd door Lex Rosenboom, destijds bestuurder bij Axion. We kenden elkaar al langer, ik was actief in de ouderenzorg als organisatieadviseur. Zijn aanbod sprak me aan. Ik vond het uitdagend om over te stappen naar de praktijk.” Na eerst nog regiomanager te zijn geweest in de Lekstreek, werd Adriaan een van de twee managers van de divisie Verzorgd wonen en in 2017 eindverantwoordelijk voor die divisie. Adriaan begon bij AxionContinu als locatiemanager van Isselwaerde
“Concernvorming,” antwoordt hij op de vraag wat hij ziet als een grote verandering in de ouderenzorg van de afgelopen decennia. “Kleine zelfstandige huizen zijn er nauwelijks meer. Het draait om schaalvergroting en efficiency en daar hoort een veel rationelere sturing bij. Met veel voordelen, maar met als nadeel dat je als manager verder af komt te staan van de medewerkers.” Hij was graag in de huizen, op de plekken waar het gebeurt, en was ook niet vies om de handen uit de mouwen te steken. “Zo heb ik bijvoorbeeld het verkeer staan regelen toen een deel van de bewoners van Mariënstein voor de verbouwing tijdelijk moest verhuizen naar Nieuwegein.” Lachend: “Kreeg ik later wel op mijn donder dat ik geen geel hesje had gedragen. Maar het is geweldig om samen ergens de schouders onder te zetten. Dat geeft veel verbinding tussen medewerkers, bewoners en management.”
“Het is geweldig om samen ergens de schouders onder te zetten.” medewerkers daar niet hard op afstraffen, maar nagaan hoe het kon gebeuren en kijken of je daar lessen uit kunt trekken.”
Wandelen Hij wil het komende voorjaar drie maanden lang in zijn eentje gaan wandelen, van Utrecht naar zijn tweede huis in Frankrijk, over oude pelgrimspaden. Om na te denken over zijn toekomst? Lachend. “Ik vermoed dat de gedachten veel meer zullen gaan over hoe ik van a naar b kom, en over de pijn aan mijn voeten. Maar het zal rust brengen in mijn hoofd. Lopen vertraagt fysiek en mentaal.” ●
Samen Wat ziet hij als hoogtepunten in zijn jaren bij AxionContinu? “Dat zijn er vele”, zegt hij weer voluit lachend. Dan serieus. “Ik ben een van de laatsten die zichzelf op de borst klopt. Ik heb mijn rol als manager met veel overgave uitgevoerd, maar het nooit groter gemaakt dan het was. De organisatie zijn we samen. En we hebben veel bereikt. Als ik voor mijn divisie spreek… oh dat moet ik dus loslaten. Als ik voor de divisie Verzorgd wonen spreek: we hebben veel energie gestoken in het bouwen, verbouwen en inrichten van prachtige locaties. Een hoogtepunt was ook dat alle huizen op een gegeven moment het Gouden Keurmerk hadden. Dat samen streven naar kwaliteit gaf de organisatie een positieve focus.”
Interactie De professionalisering van de zorg met keurmerken en protocollen is, hoewel hij er zich voor heeft ingezet, misschien wel iets te veel doorgedreven, zegt hij nu. “Het primaire proces, de dagelijkse zorg, speelt zich af in de relatie tussen medewerker en cliënt en die laat zich maar beperkt vastleggen in procedures. Het draait uiteindelijk om de interactie tussen individuen. De onderlinge verbondenheid en zingeving zijn hierbij van grote waarde. Als er eens iets fout loopt, moet je
“Maar het zal rust brengen in mijn hoofd. Lopen vertraagt fysiek en mentaal.”
13
Functie centraal
14
Bij AxionContinu werken ruim 2000 medewerkers in bijna 140 verschillende functies. In deze rubriek staat steeds een andere functie in de schijnwerpers.
Ergotherapeut Maureen van der Zee
‘Complex gedrag’ Maureen van der Zee is ergotherapeut bij de divisie Verzorgd wonen. Haar thuisbasis is De Ingelanden in Leidsche Rijn, maar ze werkt op meer locaties. Daarnaast is ze lid van het specialistisch team ‘complex gedrag’.
Prikkels “Toen ik zo’n vier jaar geleden bij AxionContinu kwam werken, had ik al de wens dat ik me graag wilde verdiepen in complex gedrag. Vorig jaar kon ik me via een intensieve cursus bekwamen in ‘sensorische informatieverwerking’. Ieder mens heeft te maken met prikkels, maar niet iedereen reageert daar op eenzelfde manier op. De een wordt al snel duizelig, de ander kan moeiteloos rondjes blijven draaien. Bij mensen met hersenletsel of dementie kunnen prikkels harder of juist niet binnen komen, waardoor ze eerder overprikkeld raken of juist op zoek gaan naar prikkels, wat kan escaleren tot probleemgedrag.” Lastige puzzel “Het specialistisch team ‘complex gedrag’ kan worden ingeschakeld wanneer een zorgteam wordt overvraagd door moeilijk, vaak wat agressief gedrag van een bewoner. Dan zijn er al een arts en een psycholoog bij betrokken. Vaak is het een lastige puzzel die gelegd moet worden, waarbij je oog moet hebben voor alle stukjes. Het is teamwerk waarbij verschillende disciplines samenkomen. Ik let vooral op de prikkels. Soms zijn het kleine dingen waarop iemand extreem kan reageren. Maar het kan ook zijn dat je merkt dat iemand te weinig prikkels krijgt, en dat het helpt om regelmatig muziek op te zetten of iemand iets in handen te geven.”
Helicopterview “In de opleiding ergotherapie word je vooral geleerd een helicopterview te hebben. Om oog te hebben voor alles wat in iemands omgeving aan de hand kan zijn. Het helpt vaak om een video te maken van een situatie of een handeling, want daardoor zet je als het ware even een stapje terug en kijk je
preciezer en objectiever naar wat er gebeurt. Als ergotherapeut wil je in de eerste plaats de zelfredzaamheid van iemand vergroten en daardoor zijn of haar welbevinden. Bij Verzorgd wonen houdt dat weer wat anders in dan bij de divisie Revalidatie en herstel, waar de ergotherapeut bijvoorbeeld kijkt naar belemmeringen in de thuissituatie. Daar heb ik in de verpleeghuizen niet of nauwelijks mee te maken, want die zijn al bewonersvriendelijk en toegankelijk ingericht.”
Lighoudingen “Ik voel me hier erg op mijn plek. Ik heb ook ervaring met werken in de eerste lijn, maar ik ervaar het contact met collega’s en andere disciplines bij Verzorgd wonen toch als net wat laagdrempeliger. Daardoor kun je heel veel samendoen om het leven van een bewoner prettiger te maken. We hebben bijvoorbeeld veel aandacht voor lighoudingen. Als bewoners zich meer kunnen ontspannen in hun slaap, of overdag als mensen veel in bed zijn, houden ze meer energie over voor andere dingen. Ik heb hier in De Ingelanden een kast vol attributen, met kussens en andere hulpmiddelen. Als ik naar een andere locatie ga, ben ik ook altijd met de auto, omdat ik vaak dingen moet meenemen.”
Boeman “Het is belangrijk dat je in de gaten houdt wat voor een bewoner nog belangrijk is. We kunnen bijvoorbeeld heel veel moeite doen om iemand met mes en vork te laten eten, maar als een persoon dat niet meer kan opbrengen, is het misschien beter om het te laten bij een lepel. Hoewel het de zorg natuurlijk helpt als iemand nog veel zelf kan, staan de wensen van de bewoner voorop. Al lukt dat ook weer niet altijd. Zo geef ik trainingen in het rijden met een elektrische rolstoel. Daar zit ook een beoordeling aan vast. Soms moet ik in het belang van de veiligheid van de betrokken bewoner en de anderen in het huis vaststellen dat het niet verantwoord is dat hij of zij daarmee rondrijdt. Dan ben ik weleens de boeman.” ●
15
Functie Ergotherapeut Functiedoel De ergotherapeut ondersteunt en adviseert met creatieve en praktische oplossingen, zodat mensen de (dagelijkse) activiteiten die zij belangrijk vinden weer zo zelfstandig mogelijk kunnen uitvoeren. Opleiding HBO Bachelor Ergotherapie, 4-jarige opleiding. Aantal medewerkers 13 Aantal fte 8,15
Elk levensverhaal is bijzonder. In ‘Mijn verhaal’ vertellen bewoners over hun lange levensgeschiedenis.
Mijn verhaal
16
Lya Verhulst (89) woont in ’t Huis aan de Vecht, maar voelt zich pas écht thuis een stukje verderop in Overvecht. Zeker twee keer per week brengt ze een dag door bij haar mantelzorger én hartsvriendin Hanne Martherus.
Een halve eeuw hartsvriendinnen
W
e kennen elkaar ruim vijftig jaar, dat redden veel getrouwde stellen niet.” zegt Lya met een glimlach die enige reserve verraadt. Ze lijkt even te peilen of het bezoek wel goed volk is. Iemand vertrouwen is voor haar om meer redenen niet vanzelfsprekend. Dat is al zo sinds haar jonge jaren, die slechts een wankele basis vormen voor het lange vervolg. Na de scheiding van haar ouders woont Lya tot vlak voor de Tweede Wereldoorlog afwisselend bij tantes en grootouders in Amsterdam. Het meisje keert te-
rug naar haar moeder, die inmiddels in Leiden woont met haar tweede man, een politiek vluchteling.
Goed stel hersens De oorlog is een volgende knauw. Haar moeder heeft een groot rechtvaardigheidsgevoel en verbergt joodse onderduikers, wat spanningen oplevert. Haar stiefvader wordt opgepakt en keert pas aan het einde van de oorlog, ernstig ziek, uit het concentratiekamp terug. Hij blijkt een strenge, veeleisende man bij wie het gevoelige pubermeisje niet
de geborgenheid voelt die ze zo hard nodig heeft. Lya wordt een gesloten meisje met een neiging tot somberheid dat ook op de middelbare school een buitenbeentje blijft. “Ik had geen geld, maar wel een goed stel hersens, dus ik mocht naar de HBS. Het was een kakschool waar alles draaide om uiterlijk vertoon. Ik was er nooit op mijn gemak, voelde me net een zwerfkatje.”
17
Taalverliefd Na het behalen van haar diploma wil ze zo snel mogelijk het huis uit. Ze vindt een kamer en werkt korte tijd in een psychiatrische inrichting. Maar Lya heeft meer met taal dan met mensen. Wanneer een docent tekenen van de middelbare school haar in contact brengt met een uitgeverij, hoeft ze niet lang na te denken. Ze begint onderaan de ladder en moet als correctrice de fouten vissen uit drukproeven van de Eva, een populair tijdschrift voor vrouwen. “Niet direct fantastisch werk, maar ik had leuke collega’s die me accepteerden.” De talentvolle, taalverliefde jonge vrouw wil zich dolgraag verder bekwamen in het redacteurschap.
De boekenkast van Lya Verhulst.
Hanne Martherus (links) en Lya Verhulst.
“Ik was soms vreselijk eigenwijs en noteerde met potlood tekstverbeteringen. Op een dag moest ik bij de hoofdredacteur komen en vermoedde ik enorm op mijn kop te krijgen. Maar hij was juist tevreden en vroeg of ik me wilde laten opleiden tot redactrice.”
Loopbaan onderbroken De loopbaan wordt een aantal jaren onderbroken door haar huwelijk met een gemeentelijk directeur Publieke Werken en de geboorte van haar zoon Leo. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan: begin jaren zeventig gaat ze weer aan de slag, dit keer in hartje Utrecht als redacteur cultuur bij encyclopedie-uitgever Oosthoek. Leo heeft een vakantiebaantje bij een kwekerij waar hij Hanne ontmoet, die via hem kennismaakt met Lya. Het klikt vanaf het eerste moment dat de vrijgevochten Hanne op haar brommertje komt aanscheuren in Maartensdijk, waar Lya inmiddels woont. Binnen de kortste keren zijn ze hartsvriendinnen. De basis van de vriendschap? “Ik vertrouwde haar gewoon.” Na een jeugd vol onzekerheden, traumatische oorlogservaringen, een moeilijke schooltijd en een huwelijk dat niet bracht wat ze ervan had gehoopt, vallen alle stukjes op hun plek… vertrouwen.
Duizendpoot Wanneer er een eindredacteur nodig is, loodst Lya Hanne naar binnen bij Oosthoek. De vriendinnen zijn nu ook collega’s. Ook op de werkvloer is de wissel-
18
In de loop der jaren volgden nog vele andere huisdieren.
Lya bij haar zeventigst verjaardag.
werking perfect. “Lya was een duizendpoot, de meest productieve workaholic van iedereen, de talentvolste redacteur op de hele wereld.” Het zijn heerlijke jaren bij Oosthoek, waar Hanne de leiding krijgt over de productie. “Toen jij aan het roer stond, was het perfect, we hadden altijd alles op tijd klaar.” Begin jaren tachtig, wanneer Kluwer de boel overneemt, komt de klad erin. Veel collega’s moeten weg en dat steekt de introverte Lya, die hetzelfde gevoel voor rechtvaardigheid heeft als haar moeder. Ze trekt de stoute schoenen aan en stapt naar de directeur om haar ongenoegen te uiten. “U noemt zich socialist, maar u bent helemaal niet sociaal!” De vriendinnen beginnen na verloop van tijd voor zichzelf als vertalers van boeken over uiteenlopende onderwerpen, van kunst tot tuinen.
lemaal in haar speech ter gelegenheid van de groots gevierde, zeventigste verjaardag van Lya. Ze gaat dan ook in op hun hechte vriendschap, die volgens haar bloeiend gras is, ondanks regen en storm mooi en fier overeind gebleven.
Langharige teckels Na haar scheiding verhuist Lya met Leo naar een flatwoning in Overvecht, waar het een poos minder goed gaat. Hanne komt bij haar wonen om een oogje in het zeil te houden en Lya fleurt geleidelijk op, ook dankzij de energie die ze uit haar werk haalt. En twee langharige teckels zorgen voor de nodige afleiding: Petrouchka en Jeroen. In de loop der jaren volgen nog veel andere huisdieren - ook katten, vissen, en vogels - met de meest exotische namen: van Klopstock tot Gottlieb, van Hammoerabi tot Hapsjetsut en Nebukadnezar. Hanne noemt ze al-
Trouw belangrijk De vriendinnen zijn dan al lang verhuisd naar een huis met twee grote tuinen in Overvecht, waar ze na het verjaardagsfeest nog eens twintig gelukkige jaren doorbrengen. Dan begint Lya’s gezondheid haar in de steek te laten en volgt een opname in ‘t Huis aan de Vecht. Maar zeker twee keer per week komt ze nog thuis en worden er herinneringen opgehaald. Lya: “Zonder Hanne had ik het niet gered. Trouw is belangrijk, maar er zijn maar weinig mensen echt trouw.” ●
Social talk
AxionContinu en bijna alle locaties zijn actief op social media. Volg ons op Facebook en Twitter
19
20
Op je tenen lopen in de wijkverpleging Ze dachten even te kunnen ademhalen, de medewerkers van de wijkverpleging in Lunetten. En toen kwam de tweede coronagolf.
collega’s, dus de alarmbellen gaan snel af. Maar we hebben alles goed op een rij en het lukt ons steeds om oplossingen te vinden.”
De vermoeidheid is groot, maar ze houden vol.
Piekeren
“Je wilt iets betekenen voor anderen.”
Wat niet veranderde: het gepieker over mogelijke fouten. “Ik loop steeds alles na in mijn hoofd. Heb ik genoeg afstand gehouden, heb ik dit, heb ik dat… ik merk dat mijn lontje soms wat korter wordt.” Haar collega Antoinette Gatling ervaart hetzelfde. Zelfs ’s nachts kan ze zich afvragen of ze haar handen wel goed heeft gewassen bij een cliënt en knaagt het schuldgevoel. “Dat had ik ook toen ik tijdens een cursus naast iemand zat die corona bleek te hebben. Ik moest thuisblijven terwijl ik niet ziek was en mijn collega’s daarom moesten improviseren.” Met dat improviseren hebben ze inmiddels behoorlijk wat ervaring opgedaan. Samantha: “Iedereen denkt mee. Wanneer een collega uitvalt, bekijken we samen hoe we dat het best kunnen opvangen.” Antoinette: “Soms is het mogelijk de zorg af te schalen. En we hebben een paar collega’s met nul
M
aart lijkt al lang geleden, maar de eerste corona-uitbraak staat wijkverzorgende Antoinette Gatling nog kraakhelder voor de geest. “Het was echt een ontploffing. We moesten een plan maken, maar er was in het begin veel onduidelijk en dat zorgde in de hele organisatie voor onrust.” De tweede golf is anders dan de eerste, zegt haar collega Samantha de Jong. Maar van paniekvoetbal is geen sprake, want de richtlijnen zijn nu op orde. “Ik merk dat de tweede golf wel dichterbij komt: er zijn deze keer meer collega’s, cliënten en familieleden besmet. We zijn een klein team met negen
Samantha de Jong:
uren-contracten die gelukkig heel flexibel zijn, daarmee komen we een heel eind.”
“Je wilt er samen iets van maken, daar haal ik energie uit”
Lastig sparren Ook het onderlinge contact is geen vanzelfsprekendheid. Het Gezondheidscentrum Lunetten is een perfecte uitvalsbasis, maar in het kantoor voor de wijkverpleging mogen we met maximaal drie collega’s tegelijk binnen zijn. Samantha: “Dat maakt even sparren minder eenvoudig. We kunnen gebruikmaken van Teams, maar iedereen mist dat ‘gemakkelijke’ contact.” Iets vergelijkbaars geldt voor het werk in de wijk. Iemand even een knuffel geven of een arm op de schouder leggen, is er niet bij. Antoinette: “Terwijl de angst en het verdriet zo heftig kunnen zijn, zeker nu het allemaal langer duurt. Ik voel me door het afstand houden soms net een robot.”
De rek eruit Het lukt allemaal, maar de rek is er wel uit: ruimte voor extra cliënten is er momenteel niet. Samantha: “We willen graag groeien, maar bij nieuwe aanmeldingen moeten we helaas nee zeggen. Iedereen draait al overuren. Met extra personeel zouden we wel kunnen uitbreiden, maar het lukt nog niet om nieuwe collega’s te vinden voor de twee vacatures die we hebben.”
Ze moeten dus nog wel even op hun tenen blijven lopen in Lunetten. Blijft dat lukken? Ja, zeggen de collega’s met een uitroepteken. Antoinette: “Wanneer iemand zegt: dankjewel, je hebt mijn dag goedgemaakt, kan ik er weer tegenaan. We zijn nodig, niet alleen voor de directe zorg. Dat iemand even zijn hart bij je kan luchten, is belangrijker dan dat de oksels zijn gewassen.” Samantha: “Mijn hart ligt in de zorg, zo simpel is het. Ik wil iets betekenen voor anderen. En met mijn collega’s is het nooit saai. Je wilt er samen iets van maken, daar haal ik energie uit.” ●
Antoinette Gatling:
“Wanneer iemand zegt: dankjewel, je hebt mijn dag goedgemaakt, kan ik er weer tegenaan.”
21
22
Kort Contact Berichten van(uit) AxionContinu
Unieke samenwerking steunhart
Kalender 6 januari Driekoningen 28 januari Gedichtendag
De zorgverleners van het UMC Utrecht en AxionContinu gaan als één team samenwerken, om de best mogelijke (na)zorg te bieden aan de patiënten die een steunhartoperatie hebben ondergaan. Door deze vernieuwende samenwerking kunnen deze patiënten veel eerder worden ontslagen uit het ziekenhuis, met een veilige tussenstap in het revalidatiecentrum van AxionContinu, voordat zij naar huis terugkeren. Het plaatsen van een steunhart is zowel fysiek als mentaal een zeer zware ingreep. Hierdoor is het verblijf in het ziekenhuis vaak langdurig. Door de samenwerking van het UMC Utrecht met AxionContinu, krijgen steunhartpatiënten nu de mogelijkheid om in hun eigen tempo te werken aan hun terugkeer naar huis.
5 februari Warme truiendag 14 februari Valentijnsdag 1 maart Nationale Complimentendag 19 maart Nationale Pannenkoekdag 20 maart Internationale Dag van het Geluk
Pop-up kunst on tour De Pop-Up Expo is een mobiele tentoonstelling die langs alle woonzorgcentra van AxionContinu reist. De expo bestaat uit twee grote kasten, ontworpen door de Utrechtse ontwerper Lotte van Laatum. De mobiele expo, die eerder kunstwerken van bewoners toonde, is nu opnieuw ingericht met reproducties van kunstwerken uit de Utrechtse musea en gaat nu een ronde maken langs de locaties. Nu we niet naar de musea toe kunnen met het project Utrecht Museumdag, is het superfijn dat we de tentoonstelling naar eigen locatie kunnen brengen.
Zes Utrechtse musea hebben een plek in de Pop-up Expo: Het Centraal Museum, Museum Catharijneconvent, Museum Speelklok, Het Spoorwegmuseum, Het Utrechts Archief en Nederlands Volksbuurtmuseum. De kasten staan nu in woonzorgcentrum De Bijnkershoek. Hier zal de Expo ongeveer vier weken blijven staan, waarna hij verhuist naar de volgende locatie. De Pop-Up Expo is mede mogelijk gemaakt door de Van Baaren Stichting.
Kunstwerkboek deel 2 In juni van dit jaar werden onder 550 cliënten van AxionContinu, Careyn, Vecht & IJssel, Lister, De Rijnhoven en het Bartholomeus Gasthuis het Kunstwerkboek verspreid. Het boek werd met veel enthousiasme ontvangen. Eind oktober is een 2e deel van het Kunstwerkboek verschenen. Dit boek is samengesteld door 16 andere Utrechtse kunstenaars, waaronder ook collega’s Carmen den Heijer en Cas van Dijk. Het boek bevat 12 creatieve opdrachten, een gedicht, een kort verhaal en een gedachtenwandeling door Utrecht met Maarten van Rossem. Ook deze editie is verspreid onder de verschillende Utrechtse zorgorganisaties. De vormgeving is gedaan door Bea Oostenenk van Atelier Oost. Het project is mede mogelijk gemaakt door subsidie van ZonMw.
Wolkenkrabbers De wolkenkrabbers krabben de wolken Maar die zijn daar te krachtig voor Wat verbeelden zij zich? Ons Krabben De wolkenkrabbers krabbelen heftig De wolken verheffen zich hoog daarboven Ze toveren zachte vormen Daar kunnen die krabbers niet aan tornen Er drijft een beer…… een vrouw…. Dat allemaal zo mooi Beter dan die aardse zooi De krabbers bieden plek aan vele mensen Die kunnen zich ook niets beters wensen Gedicht door Kiet Posthumus Meyjes, revalidant in de Parkgraaf, gemaakt tijdens haar quarantainetijd. Haar kleinkinderen hebben erbij getekend.
40 jaar Bonnie! Bonnie Jonker Coördinator Paramedische Vakgroep, was op 1 september 2020 veertig jaar bij AxionContinu in dienst. Collega’s zongen haar buiten toe, geheel Coronaproof (met spandoek). Zij verrasten haar met onder andere een nieuwe Bonniewarmer.
23
24
Bijna iedereen die bij AxionContinu werkt, maakt een keer kennis met Zabeth van Veen. Tijdens introductiedagen geeft de imagodeskundige al vijftien jaar workshops. “We hebben allemaal vooroordelen.”
Z
Zabeth van Veen:
“Een eerste indruk is vaak bepalend.”
De eerste indruk telt, ook in de zorg
abeth laat een foto zien van een jonge vrouw met een muts en een sjaal en vraagt of ik haar herken. Nee, maar met een kroon op haar hoofd is het in één seconde duidelijk: koningin Máxima! Ze laat de foto’s ook zien tijdens haar workshops om de invloed van uiterlijkheden duidelijk te maken op hoe iemand naar ons kijkt. Ergens tussen herkenbaar en onherkenbaar zit de indruk die we maken op anderen. Alleen een brilmontuur kan bij het krijgen daarvan al een rol spelen, vertelt Zabeth. “Bij een hoornachtig montuur denken mensen dat je tien procent meer analytisch vermogen hebt, bij een metalen montuur is dat twintig procent.” Ze maakt gebruik van wetenschappelijk onderzoek, maar presenteert die wel op speelse wijze. Tijdens de workshops laat ze de
nieuwe medewerkers bijvoorbeeld van montuur wisselen, wat nogal eens een lach losmaakt.
Eerste indruk “Een eerste indruk is vaak bepalend. Vind je iemand aardig of niet? Komt iemand professioneel over? Niet iedereen is zich daar even bewust van, ik probeer nieuwe medewerkers daar een beetje bij te helpen.” Dezelfde persoon, maar kleding, kapsel en make up maken het verschil.
25 Foute kleur, overschreeuwt de persoon
Foute kleur, doet niks met de persoon
Drie momenten waarop een eerste indruk belangrijk kan zijn, keren vaak terug in haar workshops. “Het begint er al mee dat iedereen tegenwoordig wordt gegoogeld voorafgaand aan een afspraak. Zorg er dus voor dat je goed te vinden bent en denk goed na over je digitale presentatie.”
Zonder woorden “Daarna volgt de fysieke kennismaking: hoe zie je eruit? Kapsel, kleding, sieraden, brilmonturen… het zijn allemaal uiterlijkheden, maar tegelijk vormen van communicatie nog voordat er een woord is gezegd.” Mensen met dementie zijn gevoelig voor dat soort communicatie. Frisse, heldere kleuren maken een vrolijke indruk. Een harde stem op het verkeerde moment kan beangstigend zijn. Met ronde vormen kom je aardiger en zachter over. De gelaatstrekken van iemand die ouder wordt, veroorzaken een minder invoelende uitstraling. “Daar is misschien niet zo veel aan te doen, maar je kan je er wel bewust van zijn.”
Promotiegesprek Tenslotte besteedt ze aandacht aan de ‘echte’ communicatie. “Medewerkers in de zorg zijn doorgaans bescheiden, zullen niet snel zeggen dat ze ergens goed in zijn omdat ze niet verwaand willen overkomen. Maar dat betekent wel dat het langer kan duren voordat je kwaliteiten zichtbaar zijn. Dat is niet altijd handig, bijvoorbeeld tijdens een gesprek waarbij je het vertrouwen van een collega wilt winnen.” Anderen helpen staat voorop voor zorgmedewerkers en daarbij vergeten ze soms zichzelf. “Dat is jammer, niet alleen voor een medewerker, ook voor de organisatie. AxionContinu wil iedereen graag lang in huis houden en biedt om die reden allerlei moge-
Goede kleur, en versterkt de oogkleur
lijkheden voor de ontplooiing. Het kan geen kwaad om af en toe aan jezelf te denken, daar hebben anderen alleen baat bij. Maar de helpers in de zorg helpen helaas niet snel zichzelf.”
Niet goed, maar aardig Vindt Zabeth niet dat ze te veel waarde hecht aan uiterlijkheden, al zijn die onderdeel van de communicatie? “Je ontkomt er niet aan. Uiterlijk wordt steeds belangrijker, zeker voor jongeren. Je bent natuurlijk goed zoals je bent en je moet natuurlijk niet iets doen dat absoluut niet bij je past. Maar af en toe een tegemoetkoming doen, kan geen kwaad.” ●
Op dit moment is niet voor iedereen even helder en inzichtelijk wat
26
de organisatie in huis heeft aan hulpmiddelen, zoals knuffelkatten, belevenistafels, duofietsen, babbelboxen en andere zaken die een bewoner kunnen helpen bij zijn of haar welbevinden.
Platform Hulpmiddelen
Wat hebben we in huis? P rojectleider Welzijn Saskia Hoogkamer is inmiddels vergevorderd met het opzetten van een ‘Platform Hulpmiddelen’. “Het is een compact overzicht in de vorm van een Excel-bestand met de materialen, de locatie waar ze zich bevinden, wat je ermee kunt, en wat de ervaringen ermee zijn. Het overzicht staat binnenkort op Intranet en komt onder de tab ‘Platform Hulpmiddelen’.” Het Platform is niet bedoeld om hulpmiddelen voor langere tijd aan elkaar uit te lenen. “Het zijn vaak dure spullen die zijn aangeschaft met het eigen budget van een locatie of die zijn betaald van een bijzondere gift. Met de coronamaatregelen is uitleen nu sowieso lastig. Toch kan het handig zijn, juist ook in deze tijd, om te weten wat er allemaal beschikbaar is en of dat kan bijdragen aan de kwaliteit van leven van een bewoner.”
Overzicht “Voordat je een knuffelkat of een belevenistafel aanschaft, wil je graag weten hoe de ervaringen ermee zijn”, zegt Saskia. “Sommige producten kosten honderden euro’s. Prettig dus als je een collega kunt raadplegen die er al mee heeft gewerkt. Mogelijk kun je op die locatie gaan kijken of mag je in sommige gevallen het hulpmiddel even uitproberen. Ik zie het platform dus vooral als een podium om kennis en ervaring op dit gebied met elkaar te delen.”
Vooralsnog fungeert Saskia als contactpersoon om ‘vraag en aanbod’ met elkaar in contact te brengen. “Om te voorkomen dat medewerkers er weer een karwei bijkrijgen en om het overzicht te houden.”
Bij het inventariseren van de hulpmiddelen zag Saskia dat er binnen de organisatie veel meer voorhanden is dan medewerkers vaak zelf weten. “Sommige middelen zijn in de loop van de tijd wat uit beeld geraakt en letterlijk achter in een kast beland. Het aanschaffen van zulke hulpmiddelen gebeurt ook decentraal, zodat een totaaloverzicht tot nu toe ontbreekt. Het Platform Hulpmiddelen is er nadrukkelijk voor alle medewerkers van AxionContinu.”
Aanvullingen Het Platform is een continu groeiende lijst, dus als je aanvullingen en suggesties hebt, hoort Saskia dat graag. “In eerste instantie biedt ‘Platform Hulpmiddelen’ een vrij rechttoe rechtaan overzicht. Het is de bedoeling dat langzaam uit te breiden met meer gebruikersinformatie en beeldmateriaal, zodat het kan uitgroeien tot een mooie vraagbaak op dit gebied.” ● Saskia Hoogkamer:
“Ik zie het platform vooral als een podium om kennis en ervaring op dit gebied met elkaar te delen.”
Colofon
27
Contact is het magazine van AxionContinu. Het magazine verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 6.000 exemplaren. Contact wordt verspreid onder cliënten, medewerkers, vrijwilligers en relaties van AxionContinu. Redactieadres AxionContinu Afdeling Communicatie Beneluxlaan 922 3526 KJ Utrecht (030) 282 22 00 communicatie@axioncontinu.nl Redactie Maaike Hoogland Jesse van Mourik Berber Schrijver Mirjam Welleweerd Louis Nouws Eddy Steenvoorden Willem de Bruijn Fotografie Willem Mes Eddy Steenvoorden en anderen Vormgeving BLADEN&CO/Willem de Bruijn
12,5 jaar appeltaart 12,5 jaar geleden begonnen Michiel Holtrop (altviool) en Martin Kaaij (gitaar) met spelen van klassieke muziek voor bewoners van AxionContinu. Sindsdien bezoeken zij met hun collega's uit het Nederlands Philharmonisch Orkest alle locaties met hun Appeltaartconcerten. Zij spelen nu door het hele land in woonzorgcentra en wijktheaters. AxionContinu ligt aan de oorsprong van dit succes. Daarom vierden zij de samenwerking met AxionContinu op 5 november in Mariënstein met een extra feestelijk Appeltaartconcert.
Druk Drukkerij Hendrix Winter 2020
ContACt wordt gedrukt op papier van verantwoorde herkomst
AxionContinu. Optimisten in de zorg. AxionContinu biedt wonen, zorg en revalidatie, thuis of in één van de veertien locaties in Utrecht, IJsselstein en Lopik. Onze passie is het bieden van waardevolle zorg aan cliënten door te denken in mogelijkheden. In wat wél kan. Zo halen we het beste uit een situatie, zelfs wanneer die onomkeerbaar is. Optimisten in de Zorg. www.axioncontinu.nl
www.appeltaartconcerten.nl
De Appeltaartconcerten zijn mede mogelijk gemaakt door de Vrienden van AxionContinu.
Foto’s: Melle Meivogel
Trots op onze Optimisten in de zorg!
Het zijn geen makkelijke tijden in de zorg. Toch zijn wij bij AxionContinu trots op ons vak én op alle medewerkers die zich elke dag met hart en ziel inzetten! Daarom startten we dit najaar op social media onze nieuwe campagne Optimisten in de zorg, werken met vakmanschap, aandacht en plezier! Juist nu vinden wij het belangrijk optimisme in ons werk uit te blijven stralen. Zes collega’s zijn het gezicht van de campagne, waaronder Natascha, Verpleegkundige in de wijk. In verschillende video’s leggen zij uit waarom werken in de zorg hun prachtbaan is. Als Optimisten in de zorg geven zij daarnaast in vacaturevideo’s een kijkje in het vak en het werken bij onze organisatie. Hiermee willen we natuurlijk ook mensen interesseren om bij AxionContinu te solliciteren! Wil jij dat ook? Help mee nieuwe medewerkers te werven en deel de video’s op Facebook en Instagram (MijnPrachtbaan@AxionContinu) en op de bedrijfspagina van AxionContinu op LinkedIn.
www.mijnprachtbaan.nl