Aywa Magazine #00 (pilot) by Aywa Magazine

NIE UW

GR ATI S

online

NO UV GR EA ATU U IT

www.aywa.be

DIVERSITY MAGAZINE

Trimestriel - driemaandelijks • janvier - januari • février - februari • mars - maart - 2011 - numéro 0 nummer - www.aywa.be

Divers

jobs

city

Divers

services

made in diversity BRUSSELS

Divers Jobs La diversité a du talent Diversiteit heeft talent

Les entreprises ouvertes à la diversité, les DRH à la recherche de talents divers, les candidats en quête d’un emploi ou d’un nouvel élan pour leur carrière ont tous rendez-vous dans DiversJobs, L’encart HR de aywa magazine. Bedrijven die openstaan voor diversiteit HRM-verantwoordelijken op zoek naar diverse talenten, kandidaten op zoek naar een job of een nieuwe boost voor hun carrière, ze ontmoeten elkaar in DiversJobs het HR-katern van aywa

DiversJobs diversity HR media employer branding

Start 03 2011 diversjobs@aywa.be

FAIRE-PART

GEBOORTEKAARTJE

Naissance geboorte

Voir le jour en 2011 et grandir à vos côtés nous paraissait être une bonne idée In 2011 van start gaan en samen met u verder groeien, leek ons een goed idee

aywa magazine & DiversJobs sont publiés par Divers-City - aywa magazine & DiversJobs worden uitgegeven door Divers-City - info@aywa.be - 0487 96 56 00

diversity magazine

Hommmage à une mère Hulde aan een moeder

Et économie, ça marche En economie, werkt

17 Allochtone 18 Allochtoon Culture 19 Cultuur 20 Education 17 Onderwijs 18

Qualificatif disgrâcieux Een onaangename titel

altimbanque Bruxellois Brussels Saltimbanque

Bruxellois sans frontières Brusselaars zonder grenzen

23 25 Témoignage 35 26 36 28 Mix 40 41 30 45 32 46

Laisse pas traîner ton fils Laat uw zoon niet rondhangen

DiversJobs

La diversité a du talent Diversiteit heeft talent

La mine d’or inexploitée Het zwarte goud van de arbeidsmarkt

Portrait portret Mbark Boussoufa Un coeur gros comme un ballon Een hart zo groot als een voetbal

des cultures au travail van culturen op de werkvloer

Mode Caftan Dessine-moi une princesse Ontwerp me een prinses

Portrait portret Ghizlan Rougui Avocate advocaat

Portrait portret Amina El Otmani Inspectrice de police Politie-inspecteur

COLOFON

index

08 Belgica 09 Belgica 11 Diversité 13 Diversiteit Solidarité 15 Solidariteit 16

Editeur - uitgever Said El Maliji

Traduction - vertaling Olivier De Vriese

Rédaction - redactie Samir Ben El Caid, Valérie de Baer MB, Joris Van Ackere

Relecture - nalezing Matthieu

Références - bronnen Mateo Alaluf in Politique, revue de débats. Minderhedenforum Blog multiculturel Femmes du Maroc

Photo - Foto - credits

Gastronomie Cuisine sous influence keuken onder invloed

Contact Divers-City vzw aywa magazine T. 0487 96 56 00 T. 0485 58 62 16 Info@aywa.be

Cover: atomium - © Reporters www.atomium.be - Institute of Art - Cuisinart - Palmarès Shutterstock - ImageBank GettyImage - Sportimpressario

Divers Jobs Diverssity HR media www.aywa.be/diversjobs diversjobs@aywa.be

Tirage - oplage 10.000 6000+ online

Regie T. 0488 14 65 06 T. 0487 96 56 00

Printed in Belgium

EDITO

hello

Bonjour

:-)

Salam

Voici quelques mois, nous avons décidé, avec un groupe d’amis, de lancer un nouveau magazine sur la thématique de la «diversité».aywa a pour objectif d’apporter un éclairage inédit sur la diversité, son dynamisme, sa créativité, sa contribution et son aspiration au « bien vivre ensemble» qui reste encore à inventer. Jamais auparavant on n’aura autant parlé de diversité. De ses vertus, de ses labels, de la nécessité qu’il y a de la promouvoir, de la gérer aussi. Les entreprises et les institutions en phase avec leur audience, leur environnement, leur époque se dotent d’un « monsieur - ou madame – diversité». Les structures les plus performantes du globe - Apple, Google, Ikea, BNP Paribas, pour ne citer que celleslà - n’ont en commun que la diversité de leur capital humain. De Ressources Humaines, il en sera précisément question dans l’encart spécial DiversJobs, que vous retrouverez dans chaque édition et qui fera la part belle à l’emploi, aux carrières, aux formations, aux témoignages ou encore aux annonces d’employeurs ouverts à la diversité. La diversité est une richesse, c’est aussi un enjeu, un défi pour les grandes villes. C’est particulièrement vrai à Bruxelles où près de la moitié des habitants est d’origine étrangère. Nous pensons qu’un media qui soit consacré à cette thématique manquait à l’appel. aywa est notre réponse, notre contribution. aywa connaît bien la communauté belgo-marocaine. Elle y a son centre de gravité, tout en demeurant ouverte aux autres composantes de la société multiculturelle. aywa est gratuit et s’invite dans les endroits les plus indiqués pour son public. Un fichier très à la pointe de notre audience naturelle vient compléter notre diffusion par des envois en ligne. Si la diversité a besoin d’amis, la nouveauté aussi. aywa est jeune, ce numéro «0», conceptuel, est amené à s’améliorer, à s’étoffer avec le temps et surtout avec le soutien de ceux et celles qui souscriront à notre démarche. Nous nous réjouissons, déjà, de vous compter parmi nos lecteurs et vous donnons rendezvous prochainement pour vous informer, vous divertir et communiquer diversement avec vous. Said El Maliji - info@aywa.be

Hallo

Een paar maanden geleden besloot een groep vrienden een nieuw tijdschrift te publiceren met als thema ‘diversiteit’. Het doel van ‘aywa’ is om een nieuw licht te werpen op diversiteit met haar dynamiek en creativiteit, haar bijdrage en inspiratie tot ‘het goed samen leven’ een streefdoel dat nog steeds moet uitgedacht. Nooit eerder is er zoveel gesproken over diversiteit. Over haar deugden, haar labels, de noodzaak om het verder te ontwikkelen en het ook goed te beheren. Ondernemingen en instellingen; samen met hun publiek, hun omgeving en hun tijdperk laten zich bijstaan door een ‘meneer’- of ‘mevrouw’ diversiteit. ‘s Werelds meest concurrentiële bedrijven zoals Apple, Google, Ikea, BNP Paribas - om er maar een paar op te sommen - hebben allen één ding met elkaar gemeen: de diversiteit van hun menselijk kapitaal. In iedere editie zal u ook een speciaal HR-katern, getiteld ‘DiversJobs’ terugvinden. Dit zal hoofdzakelijk gewijd zijn aan werkgelegenheid, carrière, opleidingen, getuigenissen en ook werkaanbiedingen van werkgevers die diversiteit hoog in het vaandel dragen. Diversiteit is een verrijking, maar ook een doel en uitdaging voor grote steden. Dit geldt met name voor Brussel waar bijna de helft van de bevolking van buitenlandse herkomst is. We geloven dat een medium, gewijd aan dit thema, nog steeds ontbrak. Vandaar ‘aywa’, ons antwoord en onze bijdrage aan de diversiteit. aywa is vertrouwd met de Belgisch-Marokkaanse gemeenschap. Zij heeft er haar zwaartepunt maar zal de andere componenten van de multiculturele samenleving niet uit het oog verliezen. Ons tweetalig tijdschrijft ‘aywa’ biedt zinvolle, soms triviale artikels, een overzichtelijke layout, is gratis en wordt gericht verspreid onder haar doelpubliek. Dankzij een up-to-date bestand kunnen we ‘aywa’ ook via e-mail verder verspreiden. Diversiteit heeft vrienden nodig, net zoals vernieuwing niet zonder vrienden kan. Dit zijn de eerste stapjes van ‘aywa’, het zogenaamde nulnummer dat nog beter zal worden en groeien met de tijd, vooral dankzij de ondersteuning van mensen die zich kunnen vinden in onze benadering. We zijn blij u al onder onze lezers te mogen verwelkomen en u binnenkort verder te kunnen informeren, ontspanning te bieden en op «diverse» manieren in dialoog te treden.

Belgica

Hommage à une mère

La Belgique revêt pour beaucoup de fils et de filles de la diversité, dont je suis, les traits imaginaires d’une mère. Nourris à son sein, éduqués à son école, élevés à ses principes. A défaut d’être égalitaire avec tous, elle s’efforce d’être équitable. Par vagues successives et depuis des siècles, elle a ouvert les bras à des millions de visages, de vies, d’histoires venus se reconstruire, se réécrire dans sa maison. Qu’importe si, parfois, elle l’a fait par intérêt ou comme souvent par générosité, ceux qui y sont venus s’y trouvaient mieux et en ont invité d’autres. Bien que ce ne fut pas tous les jours facile, l’Etat providence était devenu une réalité. Travail, éducation, santé, liberté étaient devenus accessibles en même temps, immédiatement. Les Belges aussi étaient accessibles. Comment oublier ces milliers de visages “du plat pays” qui ont accompagné nos parcours ? Intrigués au début, parfois méfiants, curieux aussi par ces cheveux bouclés sur lesquels le vent n’avait pas prise. Un signe, un sourire se transformait, le plus simplement du monde, en “camaraderie”, en bon voisinage, même si le “chacun chez soi” a toujours prévalu. Comment oublier les enseignements de cette mère de cœur, reçu sur les bancs de son école, en ce temps pas si lointain où les instituteurs étaient enthousiastes ? Leur volonté de nous voir progresser n’avait d’égal que l’amour de leur métier et la vocation de transmettre du savoir. Ils nous ont appris avec passion, ont fait naître en nous des vocations. Que de parcours de vie auront été façonnés par ces hommes et ces femmes que l’on n’oubliera jamais. Aujourd’hui, dame Belgique est malade, fatiguée de ses dissensions internes, des querelles communautaires entre deux de ses “filles” qui se déchirent sur fond de vieilles rancœurs et se disputent la tutelle sur la petite dernière, Bruxelles, qui de son côté revendique son droit à vivre sa propre existence. Crises institutionnelle, financière, économique, politique, sociale, identitaire, des valeurs, des cultes sont venues s’ajouter pour encore un peu plus compliquer le diagnostic. D’aucuns s’interrogent sur la perception qu’a “la Diversité” sur ces défis qui menacent le pays. Qu’ils soient de Flandre, de Wallonie ou de Bruxelles ils ont pour la plupart adopté les points de vue de leur région et partagent avec leurs voisins les mêmes clichés, les mêmes idées reçues sur les entités voisines. Ainsi, tout récemment, au plus haut moment de la crise politique, la tension était palpable, nous fûmes invités à un mariage en pays de Hainaut avec un autre couple d’amis belgo-marocain – également de Bruxelles – dont les enfants manient avec autant de facilité la langue de Molière que celle de Vondel. Le mariage est féerique, l’ambiance chaleureuse. Lorsque, plus tard dans la soirée, un des enfants s’adressa à sa maman en flamand, la tablée de 12 convives traversa un petit malaise, froncements de sourcils et regards qui se croisent. En d’autres temps cela aurait suscité une certaine sympathie, voire une admiration. C’était sans compter sur l’intégration du sentiment d’appartenance au groupe de référence, de la région. Ils sont devenus belges, tout simplement, avec les mêmes réflexes. Gageons que si, comme eux, la majorité de leurs concitoyens de souche souhaite autant la survie de leur mère d’adoption, la Belgique a encore de beaux jours devant elle. C’est tout ce qu’on lui souhaite. Mes hommages Madame. aywa 2011

Hulde aan een moeder België neemt voor vele zonen en dochters van de diversiteit, net zoals ik er een ben, de vorm van een denkbeeldige moeder aan. Gezoogd aan haar borst, opgeleid in haar school en opgevoed volgens haar principes. Hoewel ze niet iedereen gelijk kan behandelen, spant ze zich in om rechtvaardig te zijn. Al eeuwenlang en in opeenvolgende golven, heeft ze met open armen miljoenen gezichten, levens en geschiedenissen verwelkomd die hier verder bouwden en hun plaats innamen in haar huis. Of ze het uit eigenbelang, dan wel uit edelmoedigheid deed is niet zo belangrijk. Iedereen die deel uitmaakte van haar huishouden voelde zich er beter en nodigden op hun beurt anderen uit. Hoewel het niet alle dagen even makkelijk was, is de welvaartstaat uiteindelijk realiteit geworden. Werk, onderwijs, gezondheid en vrijheid waren allemaal tegelijkertijd en direct toegankelijk. Ook de Belgen bleken ‘meer’ open te staan. De duizenden gezichten die we op onze weg door en in ‘het vlakke land’ hebben ontmoet, waren onvergetelijk. Aanvankelijk geïntrigeerd, soms wantrouwig en ook wat nieuwsgierig naar die krullende haren waar de wind geen vat op leek te krijgen. Een gebaar, een glimlach vormde soms de basis voor de meest ongecompliceerde ‘camaraderie’ en goede buur(t), zelfs als de lijfspreuk “ieder voor zich” nooit veraf was. Laten we ook het onderwijs niet vergeten dat we van deze hartelijke moeder kregen, gezeten aan haar schoolbanken in een niet zo ver verleden toen de leerkrachten nog enthousiast waren. Hun bereidheid om ons verder te helpen w as even groot als hun passie voor het lerarenberoep en hun roeping om kennis door te geven. Ze hebben ons klaargestoomd en hetzelfde verlangen wakker gemaakt. Het pad dat deze mannen en vrouwen samen met ons hebben geëffend, dat zullen we nooit vergeten. Vandaag is vrouwe België ziek, uitgeput van de interne conflicten en de communautaire rellen tussen twee van haar “dochters” die elkaar verscheuren omwille van oude vetes en het voogdijschap van de jongste telg, Brussel. Deze benjamin eist echter op zijn beurt het recht op een eigen, onafhankelijk bestaan op. Om alles nog wat ingewikkelder te maken, kreeg ze de laatste tijd ook nog te kampen met crises allerhande: institutioneel, financieel, economisch, politiek, sociaal en lag ze in de knoop met haar waarden, identiteit en geloofsovertuigingen. Weinigen stellen zich de vraag wat “de diversiteit” denkt van deze uitdagingen die het land bedreigen. Of men nu uit Vlaanderen, Wallonië of Brussel komt, de meeste ‘nieuwe Belgen’ hebben het standpunt van hun regio overgenomen en delen dezelfde clichés, dezelfde stereotiepe opvattingen over hun buren uit de andere regio. Onlangs nog maar, toen de politieke crisis op een hoogtepunt liep - de spanning was echt te snijden – werden we samen met een ander bevriend Belgisch-Marokkaans koppel uit Brussel, uitgenodigd op een huwelijksfeest in Henegouwen. De kinderen van onze vrienden zijn tweetalig en spreken even vlot Molière’s als Vondel’s geliefkoosde talen. Het was een echt sprookjeshuwelijk en de sfeer was hartelijk. Als wat later op de avond een van de kinderen haar mama in het Vlaams aanspreekt, ontstaat een kleine controverse onder het 12-koppige tafelgezelschap met veel fronsende wenkbrauwen en flitsende blikken. Vroeger zou dit waarschijnlijk sympathiek onthaald geweest zijn of zelfs bewonderd. Dat was voordat er sprake was van identificatie met de referentiegroep of de regio - Vlaanderen, Wallonië, Brussel -. Onze tafelgenoten bleken zich echter Belgen te voelen, met alle reflexen en denkbeelden van die daarbij horen. Als we ervan uitgaan dat ook de meerderheid van hun ‘rasechte’ medeburgers evenveel belang hechten aan de overlevingskansen van hun adoptiemoeder, dan kan België nog een mooie oude dag beleven. Dat is alles wat men haar kan wensen, toch? Mijn welgemeende groeten, Mevrouw. aywa 2011

aywa

vous avez rendez-vous avec votre audience naturelle

U heeft afspraak met uw natuurlijk doelpubliek

Divers news

Divers jobs

Divers services

Divers city

DIVERSITE

Ça

marche Quand la divesrité devient rentable

La 1ère édition du Forum européen de la diversité s’est tenue tout récemment dans les locaux de Suez Environnement à la Défense à Paris. Parmi les questions abordées, celle de la diversité et de son retour sur investissement. Une pratique rentable, à condition de l’aborder avec méthode et sur le long terme. «En matière de retour sur investissement (ROI) de la diversité, il n’y a pas d’équation», commence Jean-Michel Monnot, directeur diversité Europe chez Sodexo. Mais il existe un faisceau d’indices. Il est possible de mesurer le résultat de certaines actions. Tous les deux ans, Sodexo mène une enquête d’engagement auprès de ses salariés. La dernière, réalisée auprès de 60 000 collaborateurs, a ainsi fait apparaître un taux d’engagement de + 7 %. «Une croissance enregistrée en période de crise, souligne le directeur diversité Europe. Sans oublier que de plus en plus de nos clients incluent dans leurs appels d’offres des clauses qui demandent des preuves d’engagement sur cette question de la diversité.» Des dizaines de millions d’euros

De son côté, Adecco a également voulu étudier le ROI de sa politique de lutte contre les discriminations. Du fait de sa condamnation en 2007 pour discrimination à l’embauche, le groupe a pu mesurer le coût d’une telle condamnation. « Le coût total (avocats, équipes qui ont travaillé sur le dossier etc.) tourne aux environs de 400 000 euros», relève Bruce Roch. Mais les conséquences économiques d’une telle condamnation vont bien au-delà de cette somme. «Le lendemain de la condamnation, une grande société au Japon nous a appelé pour nous apprendre qu’elle ne souhaitait plus travailler avec nous, puis une autre en Chine, poursuit le directeur diversité. Sans oublier les risques de perte de points en bourse. Des pertes qui peuvent se chiffrer en dizaines de millions d’euros. A contrario, «à chaque fois que l’on mène des actions pour diminuer les risques de discrimination, on fait également baisser les pertes en bourse». Approfondir les politiques diversité

Cohésion interne, attraction et fidélisation des talents, image employeur, respect des contraintes légales, efficacité du management et innovation font partie des principales opportunités d’une politique diversité bien menée. Cela demande de mettre en place des organes internes, des best practices… Une structure lourde qu’il faut faire tourner. Je ne sais pas combien de temps cela va prendre, mais ce qui est sûr, c’est que ce n’est pas près de s’arrêter.»

DIVERSITEIT

Het werkt Wanneer diversiteit rendabel wordt

De eerste editie van het Europees Forum over diversiteit vond onlangs plaats in de lokalen van Suez Environnement in La Défense te Parijs. Een aantal vragen die aangehaald werden hielden verband met diversiteit en het rendement van de investering ervan. Een winstgevende praktijk, op voorwaarde dat het gelinkt wordt aan een methode en een langetermijnvisie. «In termen van ‘return on investment’ (ROI) van diversiteit, is er geen vergelijking” zegt Jean-Michel Monnot, directeur diversiteit Europa bij Sodexo. Maar er is een geheel van aanwijzingen. Het is mogelijk om het resultaat van bepaalde acties te meten. Om de twee jaar voert Sodexo een onderzoek uit naar de betrokkenheid onder haar medewerkers. Het laatste onderzoek, uitgevoerd onder 60 000 werknemers, heeft een stijging van 7 % laten zien. «Een groei in tijden van crisis», beweerde de directeur Diversiteit Europa. Men mag niet vergeten te vermelden dat meer en meer klanten het begrip diversiteit en het bewijs van betrokkenheid daarmee bij hun offertes betrekken» Tientallen miljoenen euro’s Van haar kant wilde Adecco ook een ROI-studie over haar beleid tegen discriminatie. Vanwege zijn veroordeling in 2007 voor discriminatie op de arbeidsmarkt heeft Adecco de kosten van een dergelijke veroordeling weten te bepalen. «De totale kostprijs (advocaten, de teams die gewerkt hebben aan de zaak, enz..) draait rond 400.000 euro,» merkt Bruce Roch op. Maar de economische gevolgen van een dergelijke veroordeling gaan veel verder dan dat bedrag. «De dag na de veroordeling heeft een groot bedrijf in Japan ons gecontacteerd om ons te vertellen dat ze niet langer met ons wensten samen te werken en een ander bedrijf in China deed net hetzelfde” vertelt de directeur diversiteit. Men mag ook het verlies van de punten op de beurs niet vergeten. Verliezen die kunnen oplopen tot tientallen miljoenen euro’s. Daarentegen is het zo dat “telkens men een actie onderneemt om de risico’s van discriminatie tegen te gaan, dit het risico op verlies op de beurs verlaagt.” Verdieping van de politieke diversiteit Interne samenhang, het aantrekken en vasthouden van talent, imago van de werkgever, het naleven van wettelijke voorschriften, doelmatig beheer en innovatie maken deel uit van de belangrijkste mogelijkheden voor een goed diversiteitsbeleid. Dit vereist het opzetten van interne organen, de best practices,... Een ingewikkelde organisatie die op punt gezet moet worden. Ik weet niet hoe lang het zal duren, maar wat zeker is, is dat dit niet te stoppen is.

aywa 2011

aywa s’invite dans les salles d’attente et autres lieux de passage

Réservez votre espace avec accès direct à la diversité neem plaats voor een directe verbinding met uw natuurlijk doelpubliek

info@aywa.be - T. 0487 96 56 00

made in diversity

SOLIDARITE

Bruxellois Sans Frontières

Un groupe d’amis sensibilisés par le désastre humanitaire en Afrique décide de se mobiliser. Leur projet, c’est « Dafa Yow », lancé il y a près de trois ans. Aujourd’hui, cette association a pour ambition de devenir la plaque tournante des jeunes projets dans la coopération et le développement. Lors d’un voyage au Sénégal avec une association, Samira, une jeune étudiante belge, découvre l’état d’urgence humanitaire qui sévit à Malika, un village au nord-est de Dakar. De retour à Bruxelles, avec à l’esprit le souvenir encore vivace de ces enfants défavorisés, elle décide avec un ami, Mohamed, de monter un projet local, au Sénégal. «Dafa Yow», qui signifie «se mettre à la place de l’autre»,

aywa 2011

était né. «L’idée du projet, c’était de faire autre chose que du tourisme humanitaire, raconte Samira, on voulait aider ces enfants sans avoir la prétention d’être une ONG de renom». Modestement donc, les deux amis décident de lancer «un projet créé par des jeunes et pour des jeunes». Après une petite campagne de présentation et l’organisation d’événements socioculturels pour récolter des fonds (concerts, conférences), Dafa Yow concrétise sa première action. En juillet 2009, une quinzaine de jeunes se rend à Daara – maison – Malika, une école et un lieu d’accueil pour les enfants des rues. Leur objectif: réaménager la bibliothèque, rafraîchir les dortoirs et organiser des activités

socio-éducatives. Le succès de cette opération est tel qu’aujourd’hui Dafa Yow est souvent appelée à l’aide par d’autres organisations humanitaires. Même si elle ne vit que grâce aux dons citoyens, la petite association continue ses projets. Prochaine étape pour Dafa Yow : forer un puits au Daara pour approvisionner la Maison Malika en eau potable. En marge de ces activités, Dafa Yow s’est lancée dans le coaching individuel pour inciter les jeunes aux rapports nord-sud, à la coopération au développement. Ce que nous voulons, c’est que d’autres initiatives comme Dafa Yow voient le jour et que nos jeunes se bougent pour redonner le sourire à ces enfants, leur montrer qu’ils ne sont pas oubliés.

SOLIDARITEIT

Brusselaars zonder grenzen

Een groep vrienden, gevoelig voor de humanitaire ramp in Afrika, beslist zich te mobiliseren. Hun project, ‘Yow Dafa’, werd ongeveer drie jaar geleden opgericht. Vandaag de dag streeft deze vereniging ernaar om de drijvende kracht binnen de nieuwe projecten in samenwerking en ontwikkeling te worden. Tijdens een reis met een vereniging naar Senegal ontdekt Samira, een jonge Belgische studente, de toestand van de humanitaire noodsituatie die er bestaat in Malika, een dorp ten noordoosten van Dakar. Terug in Brussel kan Samira het beeld van deze kansarme kinderen niet loslaten. Het duurt niet lang of samen met een vriend, Mohamed, besluit ze om een lokaal project ‘Dafa Yow’ in Senegal op te starten. ‘Dafa Yow’ betekent “zich in de plaats van de andere stellen». «Het idee was om iets anders te doen

dan humanitair to erisme», vertelt Samira. We wilden deze kinderen helpen, zonder de pretentie om een gerenommeerde NGO te worden. De twee bescheiden vrienden beslissen een project ‘gemaakt door jongeren voor jongeren’ op te starten. Na een korte publiciteitscampagne en het organiseren van socio-culturele evenementen zoals concerten, lezingen, …, om geld in te zamelen, start Dafa Yow zijn eerste actie. Juli 2009, een vijftiental jongeren gaan naar Daara, het ‘Malika huis’, een school en een opvangtehuis voor straatkinderen. Hun doel: het vernieuwen van de bibliotheek, het opfrissen van de slaapzalen en het organiseren van socio- educatieve activiteiten. Het succes van deze operatie is zodanig dat vandaag de

dag Dafa Yow vaak wordt opgeroepen om andere humanitaire organisaties te helpen. Ook al ontvangt de vereniging alleen maar donaties van burgers, toch stopt ze niet met het opzetten van nieuwe projecten. Volgende stap voor Dafa Yow, een put te boren in Daara om het ‘Malika huis’ van drinkwater te voorzien. Naast al deze activiteiten is Dafa Yow ook begonnen aan een individuele coaching om jongeren te motiveren zich in te zetten voor de Noord-Zuid verhoudingen met betrekking tot samenwerking en ontwikkeling. «Wat wij willen is dat andere initiatieven zich ontwikkelen, net zoals Dafa Yow, en dat onze jongeren er alles aan doen opdat deze kinderen hun glimlach terug krijgen en ze te laten zien dat ze niet vergeten worden.»

aywa 2011

sussi noitargimmi’l ed

SOCIETE

xuanoitan-ib

allochtone Qualificatif disgrâcieux

En 1492, en découvrant l’Amérique, Christophe Colomb découvrait aussi ses habitants: les autochtones, du grec, ceux de la terre d’ici. Par la suite, l’appel de main-d’œuvre lié à l’industrialisation deviendra le ressort des migrations contemporaines. En quittant leur pays pour occuper en Europe occidentale les emplois les plus pénibles, insalubres et dangereux, les autochtones deviendront au fil du temps des allochtones. Il aura fallu attendre près de 500 ans pour qu’une sociologue hollandaise, Hilda Verway-Jonker, fasse état, dans un rapport adressé à son ministre en 1971, de cette métamorphose. Les allochtones, du grec, ceux de la terre d’ailleurs, devaient désormais se substituer aux immigrés. Cette population découverte par notre sociologue englobait, suivant la définition qu’en donnera le bureau central des statistiques, «les personnes résidant aux Pays-Bas et dont au moins un parent est né à l’étranger». Dans son usage commun, le terme désignera les travailleurs immigrés, les réfugiés, leurs enfants et leurs petits-enfants, «en particulier ceux qui présentent des signes distinctifs faisant ressortir leur différence d’avec le stéréotype du Néerlandais». Dans ce sens, précise l’encyclopédie libre Wikipédia, allochtone est synonyme d’étranger. La proximité linguistique aidant, l a Flandre ne pouvait pas échapper à cette tentation d’assimiler une partie de sa population à un pays d’origine supposé. Seront ainsi définies comme allochtones selon un décret voté en 1999 par le Parlement flamand, «les personnes résidant légalement en Belgique, qu’elles aient ou non la nationalité belge, pour autant qu’au moins un de leurs parents ou grands-parents n’est pas né en Belgique et qu’elles se trouvent dans une position défavorisée». Enfin, cette contagion terminologique ne pouvait pas épargner la Belgique francophone. On y usera même de l’expression personnes d’origine allochtone. Tout comme la colonisation n’avait pas fait le détail parmi les colonisés, nous n’en faisons pas davantage parmi les immigrés. En les définissant comme allochtones nous les réduisons à un bloc indifférencié, même si ceux-ci ont des histoires, des langues, des nationalités, des cultures, des croyances, des habitudes... diversifiées et éloignées les unes des autres. Sans parler des nationaux tout aussi hétérogènes : Wallons, Flamands, Bruxellois ou germanophones, Liégeois ou Anversois, jeunes, vieux, riches ou pauvres, catholiques, protestants, juifs, musulmans, agnostiques ou athées, de gauche ou de droite… Le racisme procède par construction de populations postulées comme homogènes dans leur différence. Il construit des différences qu’il naturalise de manière disqualifiante. Ce type spécifique de phantasme collectif perpétue et justifie l’aversion et les préjugés envers les groupes discriminés. En opposant ceux de la terre d’ici à ceux de la terre d’ailleurs, la désignation comme allochtone induit cette représentation phantasmée des populations réduites à deux groupes homogènes et perpétue la stigmatisation. Jacques Mercier tire le signal d’alarme : « D’urgence, écrit-il, cherchons une autre façon de définir les hommes, nos égaux». Tout compte fait, les expressions courantes « issu de l’immigration» ou « d’origine étrangère» ne sont pas si mauvaises.

SAMENLEVING

allochtoon Een onaangename titel

In 1492 ontdekte Christoffel Columbus naast Amerika ook de oorspronkelijke inwoners van het continent: de ‘autochtonen’ afgeleid van het Griekse ‘oorspronkelijke bewoners’. De koloniale expansie, met name de kwalijke slavenhandel die ermee gepaard ging, hebben de verspreiding en mobiliteit van autochtonen vergroot. Daarna zorgt de toenemende industrialisatie voor een volgende ‘lokroep’ tot migratie in onze huidige tijden. Als ze hun thuisland verlaten om in West-Europa te werken – in de meest lastige, ongezonde en gevaarlijke jobs – worden de autochtonen na verloop van tijd allochtonen. Pas na 500 jaar, in 1971, zal een Nederlandse sociologe genaamd Hilda Verway-Jonker, een rapport voorleggen aan haar minister dat deze metamorfose in kaart bracht. De (titel) allochtonen, afgeleid uit het Grieks ‘van een ander land’, moet voortaan de plaats innemen van de immigranten. Deze door de sociologe ontdekte bevolkingsgroep omvat volgens de definitie van het centraal bureau voor de statistiek (CBS) volgende mensen: ‘Alle mensen die in Nederland wonen en waarvan minstens één ouder in het buitenland is geboren.’ In het dagelijkse woordgebruik verwijst de term naar migrantenarbeiders, vluchtelingen en hun kinderen/kleinkinderen, ‘met name die personen die opvallende kenmerken vertonen waardoor hun anders zijn, i.e. afwijkend van de Nederlandse stereotiepe norm, blijkt.’ In deze be tekenis, aldus de vrije encyclopedie Wikipedia, staat allochtoon gelijk aan vreemdeling. Als gevolg van de taalverwantschap, kon ook Vlaanderen niet ontsnappen aan deze poging om een deel van haar bevolking te bestempelen als deel uitmakend van het land van oorsprong. Daaruit volgde dat volgende personen, volgens een decreet van het Vlaamse parlement uit 1999, als allochtoon werden beschouwd: ‘die personen die legaal in België verblijven, ongeacht of ze de Belgische nationaliteit hebben, in zoverre ten minste één van hun ouders of grootouders niet in België is geboren en die als kansarm kunnen worden beschouwd.’ Deze terminologische besmetting vond tenslotte ook zijn weg naar Franstalig België. Hier wordt zelfs de uitdrukking ‘personen van allochtone afkomst’ gebruikt. Net zoals vroeger geen onderscheid werd gemaakt tussen de gekoloniseerde volken, wordt ook nu geen onderscheid gemaakt tussen de immigranten. Door hen het label allochtoon op te kleven, worden ze herleid tot één pot nat (een eenheidsworst) niettegenstaande dat ze allemaal hun eigen geschiedenis, taal, nationaliteit, cultuur, overtuiging, gewoonte, hebben. Een eigenheid die hen typeert en verschillend maakt van elkaar. Laten we ook de heterogeniteit van de ‘autochtone’ burgers niet vergeten: Walen, Vlamingen, Brusselaars of Duitstaligen, Luikenaars of Antwerpenaars, jongeren, senioren, rijk of oud, katholiek, protestant, jood, moslim, agnost of atheïst, links of rechts. Racisme werkt als volgt: het stelt en creëert een illusoir concept van homogene bevolkingsgroepen op basis van hun anders-zijn. Verschillen worden hierin uitvergroot en verworden tot een factor van uitsluiting. Dit soort collectieve waanideeën, zorgt ervoor dat de afkeer en vooroordelen tegenover de gediscrimineerde groepen blijven bestaan en zelfs worden gelegitimeerd. Door het onderscheid te maken tussen mensen ‘van hier’ en ‘uit een ander land’, veroorzaakt de term allochtoon een waanvoorstelling van een bevolking die te herleiden valt tot twee homogene groepen en draagt ze bij aan stigmatisering van mensen. Jacques Mercier luidt de alarmbel: ‘Het is hoog tijd, schrijft hij, dat we snel een andere manier zoeken om onze medemens te definiëren, (als) onze naaste en gelijke’. Uiteindelijk lijken de courante uitdrukkingen ‘uit (de) migratie voortkomend’ of ‘van vreemde origine’ nog zo slecht niet.

aywa 2011

SPECTACLE

Mohamed

Ouachen Saltimbanque à l’accent bruxellois

Parcours d’artiste Le petit Mohamed voit le jour à Charleroi en 1974, deux ans plus tard la famille débarque à Bruxelles et il sent monter en lui ce gène qui bientôt le précipite dans le monde artistique. Il suit les cours d’art dramatique de l’académie de la Ville de Bruxelles avec le professeur Jean Michel Tellier et se consacre au théâtre en intégrant la troupe Dito’Dito avec laquelle il joue de nombreuses pièces comme ‘Boumkoeur’ ou ‘Babylone’. De 1998 à 2002, il présente ‘Coup de Pouce ‘ sur TéléBruxelles, on y diffuse les vidéos réalisées en atelier, dans les quartiers de Bruxelles. Il encourage la création artistique des jeunes des quartiers, voulant leur transmettre le virus. Mohamed est reconnu comme artiste avant tout et le succès du one-man-show Djurdjurassique Bled écrit par Fellag et mis en scène par David Strosberg en témoigne à coup sûr.

SPECTACLE

Rue du Croissant Théâtre Les Tanneurs Du 25 au 29.01.2011 – 20h30 Du 1 au 5.02.2011 – 20h30 www.lestanneurs.be - infos et réservations : reservation@lestanneurs.be KVS (représentations surtitrées en néerlandais)

Sur scène Son actualité artistique est bien remplie. Vous pourrez l’applaudir dans son nouveau spectacle « Rue du Croissant» du 25 janvier au 5 février 2011 au théâtre Les Tanneurs, situé dans la rue du même nom. Que s’est-il passé Rue du Croissant ? Un accident, une agression, un attentat ou simplement un cri, un râle, un rire ? En tout cas, tous ont entendu quelque chose, la même chose et autre chose. Ce sont les versions successives de ce bruit qui a littéralement couru que Mohamed Ouachen interprète sur scène en un monologue virtuose écrit par Philippe Blasband et qui parcourt à la vitesse du son une multitude de personnages différents. Une performance – c’est le cas de le dire – in-ouïe! N’hésitez pas à en parler à vos voisins.

aywa 2011

SHOW

Mohamed

Ouachen Saltimbanque met een Brussels accent

Artistieke parcours De kleine Mohamed is vroegrijp. Hij wordt geboren te Charleroi in 1974. Twee jaar later verhuist de familie naar Brussel en Mohamed voelt binnenin zijn artistieke talenten kriebelen. Hij volgt dramatische kunsten van professor Jean Michel Tellier aan de academie van Brussel en stapt in het theatergezelschap Dito’Dito. Hij speelt mee in talrijke stukken waaronder ‘Boumkoeur’ of ‘Babylone’. Van 1998 tot 2002 presenteert hij ‘Coup de Pouce ‘ op TéléBruxelles. Hier worden de video’s uitgezonden die in het atelier in de Brusselse wijken gemaakt worden. Hij moedigt artistieke ontwikkeling van de buurtjongeren aan en wil hen met het virus besmetten. Op de planken Zijn actuele artistieke bezigheid is goed gevuld. U kan hem aan het werk zien in zijn nieuwe show «Rue du Croissant» van 25 januari tot 05 februari 2011 in het Théâtre Les Tanneurs, gelegen in de straat met dezelfde naam. Wat is er gebeurd in Rue du Croissant? Een aanval, een ongeval, een aanslag of gewoon een schreeuw, een zucht, een lach? In ieder geval, iedereen heeft iets gehoord, hetzelfde en iets anders. Het zijn de opeenvolgende versies van dit geluid die Mohamed Ouachen letterlijk op het podium brengt in een virtuoze monoloog geschreven door Philippe Blasband. Met de snelheid van het geluid krijgt u een veelheid van verschillende karakters. Een geweldige prestatie! Men zegge het voort aan de buren ... KVS (voorstellingen in het Nederlands ondertiteld).

SHOW

«Rue du Croissant» Les Tanneurs Van 25 t.e.m 29.01.2011 – 20u30 Van 1 t.e.m 5.02.2011 – 20u30 www.lestanneurs.be - info & reservatie : reservation@lestanneurs.be KVS (voorstellingen in het Nederlands ondertiteld)

ELECTRICITE - CHAUFFAGE - PLOMBERIE

T. 0487.43.68.08

DEPANNAGE - CHANTIERS

aywa 2011

EDUCATION

Littératie Laisse pas traîner ton fils*

La dernière enquête de l’OCDE révèle les scores de la compréhension de l’écrit. Les enfants issus de la première génération d’immigrés, loin derrière les autochtones. «Une tête bien faite vaut mieux qu’une tête bien pleine». Cet adage n’a jamais eu autant de sens que dans le dernier rapport du programme international de l’OCDE pour le suivi des acquis des élèves (PISA). L’enquête vise en effet, non pas à mesurer le volume de connaissances accumulées par les apprenants, mais bien à évaluer les capacités de ces élèves à les transposer dans la réalité. La «littératie» On parle alors de «littératie», décrite comme «la capacité des élèves à exploiter des savoirs et le savoirfaire», mais aussi «à analyser et communiquer lorsqu’ils énoncent, résolvent et interprètent des problèmes qui s’inscrivent dans divers contextes». En somme, il s’agit d’avoir une vision sur le long terme des acquis de ces élèves, et sur leur capacité à les transposer dans leur vie quotidienne. Cet intérêt pour la compréhension de l’écrit s’explique par le fait que, selon l’étude, la manière d’analyser un texte représenterait une variable efficace pour prévoir le bienêtre économique et social d’une

aywa 2011

nation. A côté, le nombre d’années d’études ne serait pas significatif de l’apprentissage réel des élèves. En effet, l’accumulation de diplômes qui tapissent les murs du salon n’a jamais renseigné sur la qualité de la structure d’un esprit. Il ne fait pas bon être immigré Les résultats de l’enquête permettent de dessiner le portrait robot des «mauvais lecteurs». Parmi eux, les enfants issus de la première génération d’immigrés pâtissent de scores peu reluisants. Ces scores s’expliquent notamment par le fait qu’ils ont le plus souvent des parents analphabètes. Or il a été établi un lien étroit entre le niveau de compréhension et l’aide apportée par les parents. L’amour de la lecture ainsi que la capacité d’analyser un texte, cela s’apprend dès le plus jeune âge ! Ainsi, les élèves dont les parents ont déclaré qu’ils lisaient des livres «chaque jour ou presque chaque jour» ou «une ou deux fois par semaine» à leurs enfants, durant leur première année primaire, ont obtenu de meilleurs scores que ceux qui ne bénéficiaient pas de cet encadrement. Lire une histoire à son enfant, et ce de manière régulière, constitue donc un véritable tremplin dans leur compréhension de l’écrit. Connaissance qui leur servira tout au long de leur vie! L’émulation, mère de

toutes les vertus. Seulement, cette inégalité peut être corrigée. Chacun d’entre nous est passé par la case «élève» dans sa vie, et chacun peut confirmer que l’on apprend mieux lorsque le niveau de la classe est plus homogène. C’est ce que viennent confirmer les résultats de ce rapport, où les pays les plus performants sont ceux où des élèves de différents milieux socio-économiques se côtoient sur les bancs de l’école. Dispenser un enseignement de qualité à l’ensemble de la classe, sans distinction aucune (y compris par rapport à l’établissement d’apprentissage), serait la clé d’un meilleur rendement de l’éducation. La manière d’analyser un texte représenterait une variable efficace de prévoir le bien-être économique et social d’une nation.

MAGAZINE

0487 96 56 00 - info@aywa.be

ONDERWIJS

Geletterdheid Laat uw zoon niet doelloos rondhangen*

Recent OESO-onderzoek onthult de scores van begrijpend lezen van kinderen van de eerste generatie immigranten. “Je kunt beter weinig goed weten, dan heel veel van een beetje.” Dit gezegde heeft nooit eerder meer betekenis gekregen dan in het laatste rapport van de internationale OESO PISA Student Assessment (PISA). De bevraging is in feite niet bedoeld om het volume van de opgebouwde kennis van leerlingen te meten, maar om de mogelijkheden van deze leerlingen te beoordelen hun kennis te vertalen naar de werkelijkheid. ‘geletterdheid’ wordt omschreven als “het vermogen van studenten om kennis en vaardigheden te hanteren” maar ook “te analyseren en te communiceren, problemen op te lossen en te interpreteren in verschillende contexten”. Kortom, het gaat over het hebben van een visie voor de langetermijnprestaties van deze studenten en hun vermogen ze om te zetten in het dagelijks leven. Deze interesse in de leesvaardigheid is te verklaren door het feit dat volgens de studie het analyseren van een tekst een effectieve variabele zou voorstellen in het economisch welzijn en de sociale ontwikkeling van een natie. Bovendien zou het aantal studiejaren geen invloed hebben op het werkelijk leren van de student. Inderdaad, het aantal diploma’s die de muren van de

*of dochter

woonkamer bekleden, hebben geen invloed op de kwaliteitsstructuur van de geest. Emigreren heeft zo zijn gevolgen De resultaten van de enquête stellen ons in staat het profiel van een ‘zwakke lezer’ op te stellen. Onder hen hebben de kinderen van de eerste generatie immigranten de zwakste scores. Deze scores kunnen verklaard worden door het feit dat ze meestal ongeletterde ouders hebben. Of we moeten een link maken tussen het niveau van begrip en de hulp van de ouders. De liefde voor lezen en de mogelijkheid om een tekst te analyseren wordt reeds op jonge leeftijd aangeleerd! Studenten wiens ouders getuigden dat ze hun kinderen boeken voorlazen, elke dag of bijna elke dag, of eén à twee keer per week tijdens hun eerste jaar van de basisschool, hebben de beste scores behaald in vergelijking met kinderen wiens ouders dit niet deden. Een verhaal voorlezen aan uw kind, en dit op regelmatige basis, vormt een enorm goede basis tot tekstbegrip. Een kennis die hij of zij voor de rest van

zijn of haar leven met zich meedraagt. Emulatie, de moeder van alle deugden ‘Deze ongelijkheid kan gecorrigeerd worden. Ieder van ons ging door het vakje «student» in zijn leven, en iedereen kan bevestigen dat we het beste leren wanneer het niveau van de klas homogener is’. Dit zijn de recente bevindingen van dit rapport. In het rapport staat ook te lezen dat de best presterende landen diegene zijn daar waar studenten uit verschillende sociaal-economische milieus samen op de schoolbanken zitten. Het verstrekken van kwalitatief goed onderwijs aan de hele klas, zonder enig onderscheid van welke aard dan ook (ook in relatie tot de onderwijsinstelling), zou de sleutel tot een beter rendement op onderwijs zijn.

aywa 2011

Divers Jobs La diversité a du talent Diversiteit heeft talent

DiversJobs diversity HR media employer branding

Start 03 2011 diversjobs@aywa.be

TEMOIGNAGE

Mine d’Or inexploitée PATRICK DE WIN

Nous avons ouvert récemment un département de marketing ethnique au sein de notre agence de publicité. Une unité spécialisée dans la communication de la diversité, orientée en particulier vers le public allochtone. Nous pensions que ce serait bien – cela s’imposait - d’y impliquer dès le départ des collaborateurs issus de la diversité. Nous avons donc lancé un appel, via une centaine d’adresses mail, aux personnes ayant des liens particuliers avec l’une ou l’autre communauté du pays pour venir effectuer un stage chez nous. Nous avons eu un taux de réponse impressionnant. Aussi bien du côté francophone que néerlandophone avec des candidats majoritairement belgo-marocains. Cela ne nous a pas vraiment étonnés dans la mesure où venir faire un stage dans une boîte de com, c’est assez « cool». Ce qui nous a par contre vraiment frappés, c’est le niveau des candidats. Je n’avais jamais, lors d’entretiens d’embauche, vu tant d’enthousiasme, tant de motivation, tant de candidats multilingues pour un emploi - vous imaginez donc pour un stage. Il y avait des étudiants, des moins jeunes avec plus de qualifications et de compétences. Il y en avait qui en termes d’expérience et d’expertise en communication interculturelle étaient bien plus avancés que nous le sommes. J’ai même éprouvé un certain embarras de ne pas pouvoir leur proposer un emploi, un vrai. Beaucoup l’auraient mérité, en toute objectivité. Cela m’a vraiment fait prendre conscience de ce que notre marché du travail souffre d’un réel dysfonctionnement. J’ai envie de dire «monde de l’entreprise, réveillez-vous!» La non-discrimination c’est une chose, mais il faut aller plus loin. Oser davantage et découvrir les avantages manifestes qu’il y a à embaucher des personnes avec des origines diverses. 1) Leur grande motivation, qui s’accompagne souvent d’ambition – Ainsi à l’Université d’Hasselt – qui est un de nos clients – les étudiants belgoturcs optent systématiquement pour les orientations les plus prestigieuses. Si les entreprises les plus performantes telles que Google, Ikea ou IBM sont si multiculturelles, c’est parce que la «confrontation» des différentes cultures stimule la créativité et l’innovation. 2) Leur connaissance et leur sensibilité partagée avec des communautés de plus en plus grandes dans notre pays – Selon le sociologue Jan Hertogen (Le Soir du 17 novembre dernier), la Belgique compte quelque 623.000 musulmans, pour ne citer que ce groupe là. 3) Leur multilinguisme : aux côtés du néerlandais, ils parlent souvent le français, l’arabe ou le turc. 4) (Parfois) une perception différente. Si les entreprises les plus performantes telles que Google, Ikea ou IBM sont

aywa 2011

Lorsque le patron d’une agence de communication très en vue raconte son expérience et sa vision sur les ressources humaines ‘en jachère’, cela donne ce témoignage rare

si multiculturelles, c’est parce que la « confrontation» des différentes cultures stimule la créativité et l’innovation. La récente campagne de Jobkanaal. «la diversité au travail, ça marche» est, à ce titre, une belle campagne de sensibilisation. Mais je crains qu’elle ne parle qu’aux chefs d’entreprises déjà convaincus. Il faut aller plus loin. La perspective de Karel Van Eetvelt et Peter Leyman, dans de Standaard du 16 novembre dernier, nous paraît meilleure. Ils y évoquent l’intérêt – en premier pour soi - de la non-discrimination. L’intérêt est dans la vie de l’entreprise un argument bien plus parlant que les bons sentiments ou la compassion. A commencer par nous. Si notre entreprise se lance dans le marketing ethnique, ce n’est pas pour rendre le monde meilleur, mais bien pour que nous devenions meilleurs. Cette de la non-discrimination est bien plus efficace que le discours moralisateur souvent misérabiliste de nombreux bien-pensants. Les allochtones (désolé pour ce vilain mot) ne veulent être ni aidés, ni privilégiés. Ils aspirent au respect et à la reconnaissance de leur valeur objective. Qu’est ce qui empêche les fédérations d’entreprises comme Agoria, Voka, Unizo, UCM, Verso, VKW et autres chambres de commerces de sensibiliser, sans fard, leurs adhérents à cette mine d’or inexploitée, à portée de main, que constitue ce marché du travail ? De les informer objectivement sur les plus-values de la diversité en connaissance de cause ? Communiquer avec une audience allochtone est une tâche complexe. Communiquer sur les autochtones avec une audience autochtone l’est encore plus. C’est aussi ça l’ethnomarketing. Que font les entreprises qui ciblent les consommateurs allochtones ? Savent-elles seulement comment les atteindre, les toucher, par quels canaux ? Comment doivent-elles s’adresser à eux ? L’industrie manque de milliers d’informaticiens, de techniciens. Pourquoi dès lors ne pas faire naître des vocations chez les jeunes issus de la diversité en investissant massivement les médias ethniques? Les convier à suivre les formations technologiques ? Leurs parents ont en leur temps sauvé nos industries en mal de main-d’œuvre. Peut-être qu’à leur tour leur descendance belge sera aussi amenée à le faire dans ces nouvelles filières. Prochainement, en tant que bureau d’ethnomarketing, nous envisagerons plusieurs manières de sortir de cette impasse. Communiquer avec les allochtones. Sans tabous, mais avec maturité, bon sens et savoir-faire. Les considérer comme des membres à part entière de notre processus de consommation et de production. Les 2.300.000 allochtones de notre pays – en 2010 – ne représentent pas seulement une cible commerciale intéressante, ils sont aussi un vivier inépuisable de talents, d ‘ambition, et d’expertise. Celui qui ne le voit pas est… daltonien.

GETUIGENIS

Het zwarte goud van de arbeidsmarkt PATRICK DE WIN

Ons communicatiebedrijf heeft enkele maanden geleden een etnomarketingafdeling opgericht. Deze afdeling houdt zich bezig met diversiteitscommunicatie, in het bijzonder naar allochtonen. We vonden het een goed idee (eigenlijk een must) om van bij de start allochtonen te betrekken bij ons project. En dus lanceerden we, via een honderdtal mailadressen, een oproep aan «personen met affiniteiten met één of meerdere allochtone gemeenschappen in ons land» om bij ons stage te komen lopen. De respons was groot, zowel van Nederlandstaligen als Franstaligen, het merendeel allochtonen met een Marokkaanse achtergrond. Dat verbaasde ons niet echt, want stage lopen bij een reclamebureau is nog steeds «cool». Wat ons daarentegen wel met verstomming sloeg, was het niveau van de kandidaten. Nooit heb ik zo veel enthousiaste, uiterst gemotiveerde, veeltalige kandidaten voor een job (laat staan voor een stage) geïnterviewd. Daar waren bij, maar ook oudere personen met meerdere diploma’s en competenties. Daar waren ook personen bij die qua expertise en ervaring met bepaalde onderdelen van interculturele communicatie verder stonden dan wijzelf. Ik vond het gênant om velen onder hen niet meteen een vaste baan te kunnen aanbieden. Want dat verdienden ze wel, op grond van objectieve criteria. Het deed me ook eens te meer inzien dat er iets fundamenteel scheef zit op onze arbeidsmarkt. Ik zou dan ook willen zeggen: Vlaamse bedrijven, word wakker! Niet discrimineren is één ding, het Olympisch minimum. Maar durf verder te gaan, en ontdek de manifeste voordelen van het aanwerven van personen met een andere etnisch-culturele achtergrond! Waarom zijn topbedrijven als Google, IBM, Ikea, enz. zo veelkleurig? Omdat de botsing van verschillende achtergronden creativiteit en innovatie stimuleert.

Redenen te over. 1) Hun extra gemotiveerdheid en ambitie, bijvoorbeeld. Zo kiezen vele Turkse Belgen aan de Universiteit van Hasselt (een klant van ons bedrijf) systematisch voor de meest «prestigieuze» studierichtingen. 2) Hun insidekennis van en voeling met een steeds groter wordend deel van onze bevolking. Volgens socioloog Jan Hertogen (Le Soir 17 november) telt België momenteel 623.000 moslims, om maar één groep te noemen. 3) Hun veeltaligheid: naast Nederlands kennen ze vaak ook feilloos Frans, Arabisch,

Turks, enz. 4) Hun (soms) andere kijk op de dingen. Waarom zijn topbedrijven als Google, IBM, Ikea, enz. zo veelkleurig? Omdat de botsing van verschillende achtergronden creativiteit en innovatie stimuleert. Ons bedrijf doet ook niet aan etnomarketing om de wereld te verbeteren, maar om onszelf te verbeteren. Deze banalisering van niet-discriminatie is volgens ons op het terrein doeltreffender dan het moraliserende en vaak miserabilistische discours van menig wereldverbeteraar. Allochtonen (sorry voor dit on-woord) willen niet geholpen of geprivilegieerd worden, maar gerespecteerd in hun objectieve waarde. Wat houdt bedrijvenkoepels als Agoria, VBO, Voka, Unizo, Verso, VKW, de Kamers van Koophandel, enz. tegen om resoluut en onverbloemd hun lidbedrijven te wijzen op het onontgonnen zwarte goud dat op de arbeidsmarkt zomaar voor het oprapen ligt? Om hen te wijzen op de objectieve meerwaarden van werknemers met een andere etnisch-culturele achtergrond? Er moet hierover niet zozeer gesensibiliseerd worden, maar geïnformeerd. Met kennis van zaken. Want communiceren met allochtone doelgroepen is complex, maar communiceren over allochtonen met autochtone doelgroepen is dat evenzeer. Ook dat is etnomarketing. Wat doen de bedrijvenkoepels overigens actief naar allochtone doelgroepen? Weten zij waar ze ze kunnen bereiken, via welke specifieke kanalen? En hoe ze ze moeten aanspreken (als dat al afwijkt van de norm)? Er zijn momenteel duizenden informatici en andere technologische profielen tekort in de industrie. Waarom verleiden we jonge studenten niet massaal, onder meer via een aantal etnische media, om te kiezen voor een technologische opleiding? Gastarbeiders hebben onze industrie vorige eeuw al eens gered; misschien moeten hun Belgische nakomelingen vandaag maar weer hetzelfde doen? Kortom, als etnomarketingbureau zien wij zoveel mogelijkheden om uit de impasse te geraken, door op een volwassen, taboeloze, niet-ideologische en vakkundige manier met en over allochtonen te communiceren. Door allochtonen als volwaardige participanten aan het consumptie - en productieproces te behandelen. De 2.300.000 allochtonen in ons land vormen anno 2010 niet alleen een commercieel interessante consumentengroep, maar zijn tegelijk een onontgonnen kweekvijver van talent, ambitie, talenkennis en etno-expertise voor de Vlaamse arbeidsmarkt. Wie dat niet ziet, is ... kleurenblind.

aywa 2011

Mix

des cultures dans le monde du travail Au carrefour de la diversité, les employeurs explorent les voies de la tolérance et de l’intégration. La diversité? « Mais chez nous, Monsieur, ce n’est pas un problème: nous avons dans nos effectifs au moins cinq nationalités et presque autant de religions ! » De telles paroles, on les entend dans de nombreuses entreprises. Mais suffisent- elles à clore le débat ? Peu probable. La preuve par ces trois approches qui, chez Colruyt, à la Stib et au Selor, n’ont en commun que leur diversité. Chez Colruyt, « les règles sont claires, transparentes, faciles à comprendre et s’imposent à tous», commente Xavier Castelain, responsable Affaires du personnel, qui souligne que son entreprise a décroché divers prix récompensant son respect de la diversité. « Ces règles nous permettent de gérer la multiculturalité en l’intégrant dans notre culture d’entreprise qui veut que chacun s’y épanouisse et y progresse selon ses mérites, quels que soient son diplôme, sa culture, sa religion ou sa nationalité.» Affirmer d’emblée la couleur permet de prévenir les problèmes. « Nous savons que dans certaines cultures les hommes acceptent mal l’autorité hiérarchique d’une femme. Nous ne jugeons pas du bien-fondé de cela, mais affirmons dès le recrutement que chez nous il n’en est pas question.» Dit comme cela, cela paraît limpide. Mais dans la pratique? «C’est par une communication ouverte et directe, sans stigmatiser, que nous réglons les soucis», affirme Xavier Castelain. À la Stib (Société des transports intercommunaux de Bruxelles), la gestion de la diversité se veut proactive. «Nous collaborons avec l’ULB pour dresser un état des lieux, commente Philippe Lenaerts, directeur des ressources humaines. Nous sommes confrontés à une surreprésentation de certaines communautés dans certaines aywa 2011

fonctions, comme le personnel d’origine allochtone dans le personnel de conduite, alors qu’elles sont sousreprésentées ailleurs. Nous souhaitons rééquilibrer cela et favoriser notamment l’intégration des allochtones dans l’encadrement.» S’agissant des cultures et des religions, l’entreprise s’est dotée d’une charte éthique. On peut y lire, notamment, que « chacun affiche des principes de tolérance en acceptant les différences et en refusant les discriminations», mais aussi que « la tolérance des cultures et la liberté d’opinion s’exercent dans le respect du principe de neutralité dans l’exercice d’un service public». Attirer les talents Suffisant pour garantir l’harmonie? «Un groupe de travail sur la diversité est chargé de proposer des bonnes pratiques», poursuit Philippe Lenaerts. Au menu ? Des questions parfois très concrètes comme «l’attitude à adopter vis-à-vis d’un membre du personnel qui fait ses prières sur le lieu de travail, mais pas forcément au regard de la clientèle», par exemple. Si la multiculturalité est donc une réalité à la Stib, il n’en va pas de même au sein de l’administration. Où l’on a décidé de la promouvoir. «L’idée, c’est de montrer le bon exemple mais aussi d’attirer des talents, note Corinne Benharrosch, directrice du recrutement et de la sélection au Selor. Nous dirigeons dans ce but notre communication vers les communautés allochtones afin de leur dire que nous existons.»Mais à ses yeux, ce n’est pas suffisant. «Nous analysons nos procédures de recrutement afin de nous assurer qu’elles sont neutres et n’induisent donc pas de discriminations vis-à-vis des personnes d’origine étrangère, précise Corinne Benharrosch. Il nous paraît pertinent d’adapter ces tests le cas échéant.»

Huwelijk van culturen op de werkvloer

Bij het horen van het begrip diversiteit zoeken de werkgevers naar sporen van tolerantie en integratie. Diversiteit? «Maar hier bij ons, meneer, is dit geen probleem: we hebben onder onze medewerkers ten minste vijf nationaliteiten en bijna evenveel godsdiensten!» Dergelijke uitspraken zijn in vele bedrijven te horen. Maar zijn ze voldoende om het debat af te ronden? Onwaarschijnlijk. Het gemeenschappelijk bewijs van deze drie benaderingen, bij Colruyt, MIVB en Selor, is hun diversiteit. Volgens Xavier Castelain, hoofd personeelszaken van Colruyt zijn de regels helder, transparant, makkelijk te begrijpen en voor iedereen toe te passen. Hij benadrukt dat zijn bedrijf diverse prijzen voor haar respect voor diversiteit gewonnen heeft. ‘Deze regels staan ons toe het multiculturalisme te beheren en zo in onze bedrijfscultuur in te planten zodat iedereen kan openbloeien en vooruitgang boeken volgens zijn verdiensten, ongeacht graad, cultuur, religie of nationaliteit.’ Kleur bekennen van meet af aan helpt problemen te voorkomen. ‘We weten dat in sommige culturen mannen het hiërarchische gezag van een vrouw moeilijk aanvaarden. We houden daar geen rekening mee en bij aanwerving zeggen we dit dan ook.’ Het lijkt duidelijk, maar in de praktijk? ‘Dit is dankzij een open en directe communicatie, zonder stigmatiseren, dat we de twijfels wegnemen’, aldus Xavier Castelain. Bij MIVB is het diversiteitsbeleid proactief. ‘We werken samen met de ULB om een inventaris op te stellen’ zegt Philippe Lenaerts, directeur human resources. We worden geconfronteerd met een oververtegenwoordiging van bepaalde gemeenschappen in bepaalde functies, zoals personen van allochtone afkomst die werken

als chauffeur, terwijl ze elders ondervertegenwoordigd zijn. ‘We willen dit zeker en vast in evenwicht brengen en integratie van immigranten aanmoedigen.’ Met betrekking tot culturen en godsdienst is het bedrijf onderworpen aan een ethische code. Men kan er lezen dat ‘iedereen hanteert de beginselen van verdraagzaamheid door het aanvaarden van de verschillen en afwijzing van discriminatie’ maar ook dat ‘tolerantie voor de verschillende culturen en vrijheid van meningsuiting uitgeoefend worden binnen het beginsel van neutraliteit in de uitoefening van een openbare dienst.’ Aantrekken van talent Voldoende om de harmonie te waarborgen? ‘Een werkgroep diversiteit is verantwoordelijk gesteld voor het voorstellen van goede praktijken’ zegt Philippe Lenaerts. Op de agenda? Soms heel specifieke vragen zoals bijvoorbeeld ‘houding aan te nemen ten opzichte van een personeelslid die zijn gebeden opzegt in de werkplaats, maar niet noodzakelijk in het zicht van klanten. Als multiculturalisme een realiteit is bij de arbeiders van MIVB, zo ook is dit bij de administratie, waar werd besloten om het te promoten. ‘Het idee is om het goede voorbeeld te geven, maar ook om talent aan te trekken’ zegt Corinne Benharrosch, directeur werving en selectie bij Selor. We richten onze communicatie tot de allochtone gemeenschappen om hen op de hoogte te brengen van ons bestaan. Maar in hun ogen is dit niet genoeg. ‘We analyseren onze aanwervingsprocedures om ervoor te zorgen dat ze neutraal zijn opdat er geen discriminatie is ten opzichte van personen van vreemde herkomst’ verduidelijkt Corinne Benharrosch. ‘Indien nodig passen we de procedures aan.’ aywa 2011

PORTRAIT - PORTRET

Rougui Ghizlan

avocate A 29 ans, Ghizlan Rougui arpente les couloirs sombres et impressionnants du Palais de Justice de Bruxelles. Après des études brillantes de droit à l’ULB, elle s’inscrit au barreau de Bruxelles. Trajectoire d’une Molenbeekoise qui voulait devenir avocate et qui l’est devenue. L’allure distinguée, la démarche sûre, souriante, elle m’interpelle devant un salon de thé dans le quartier du Sablon où elle m’a donné rendez-vous entre deux audiences. Issue d’une famille de 6 filles, toute petite déjà, Ghizlan savait ce qu’elle voulait : devenir avocate. Elle n’en démordra pas. Orpheline de père à l’âge de dix ans, elle retiendra toute sa vie ses dernières paroles: « Mes filles, ne négligez pas vos études !», cette phrase restera gravée dans sa mémoire. La maman prend le relais et courageusement les soutient dans leur scolarité. «Si je suis devenue avocate, c’est grâce au soutien de mon entourage et plus particulièrement de ma maman qui s’est sacrifiée toute sa vie pour ses filles!» me confie-t-elle avec émotion. Très tôt, Ghizlan s’est insurgée contre les inégalités homme-femme et l‘arbitraire dont elle a été trop souvent le témoin. Sa vocation lui vient de cette idée qu‘elle s’était promise, un jour, de se dresser contre l’injustice, lance-t-elle. D’utopie d’enfant, ça ne l’accompagne pas moins dans son quotidien. Fille d’ouvrier marocain, habitant Molenbeek depuis toujours, forte personnalité, elle a su tirer le meilleur de ses origines pour s’épanouir et combattre les préjugés de toutes sortes. Elle ajoute : « Je me suis toujours dit qu’il n’y avait pas de raisons pour que je ne puisse pas faire d’études universitaires, c’est une question de volonté!» Ghizlan Rougui adore son métier. Les avocats issus de la diversité sont chaque année plus nombreux au barreau et ça c’est plutôt bon signe. Sa belle toge en soie noire sous le bras, Ghizlan se remet en route pour rejoindre le Palais de Justice.

advocaat

Op 29-jarige leeftijd beent Ghi zlan Rougui door de sombere en indrukwekkende gangen van het Justitiepaleis van Brussel. Na haar briljante studies rechten aan de ULB schrijft ze zich in aan de balie van Brussel. Deze Molenbeekse vertelt ons haar verhaal. Gedistingeerd en met vaste tred spreekt ze me glimlachend aan voor een theesalon in de Zavel, waar ze tussen twee raadplegingen door met me heeft afgesproken. «We waren met 6 meisjes thuis, en het belang van studies was het leidmotief in de familie». Moeder neemt het van hem over en steunt de kinderen moedig in hun schooltijd. «Dat ik advocate ben geworden heb ik deels aan de steun van mijn omgeving en in het bijzonder van mijn moeder te danken. Zij heeft zich heel haar leven opgeofferd voor haar zes dochters!» voegt ze er emotioneel aan toe. Als arbeidersdochter weigert ze de essentialistische stellingen of de vooroordelen met betrekking tot haar Marokkaanse roots. Desalniettemin verwerpt ze ook het idee dat een migrantenvrouw die een professionele activiteit uitoefent geen vrouw mag zijn of kinderen mag hebben en opvoeden! Ghizlan is al zeer vroeg in opstand gekomen tegen de ongelijkheden tussen mannen en vrouwen en de onrechtvaardigheden waar ze getuige van was geweest. Haar roeping komt voort uit het idee dat ze zich op een dag voorgenomen had om op te staan om « de weduwe en wees te verdedigen», zegt ze met kinderlijke naïviteit. Ze heeft altijd in Molenbeek gewoond en dankzij haar sterke persoonlijkheid is ze afgestudeerd. Ze heeft zich nooit minderwaardig gevoeld omwille van haar sociale of etnische oorsprong : « Ik heb altijd tegen mezelf gezegd dat er geen reden was om geen universitaire studies te volgen. Waar een wil is, is een weg !» Met haar mooie, zwart zijden toga onder de arm vertrekt Ghizlan opnieuw. Wellicht wordt ze op een hoorzitting in het Justitiepaleis verwacht.

aywa 2011

PORTRAIT - PORTRET

El Otmani Amina

Inspectrice à la «5344»

politie-inspecteur bij de ‘5344’ La zone de police Schaerbeek – Saint-Josse – Evere compte parmi ses inspecteurs Amina El Otmani, 35 ans. Sans complexes, elle nous dévoile son parcours, pas toujours facile, qui l’a menée à devenir fonctionnaire de police. Itinéraire d’une forte personnalité pour qui un rêve d’enfant est devenu réalité. C’est à Kenitra au Maroc qu’Amina voit le jour, son BAC en poche, elle poursuit des études de comptabilité. Ses parents l’envoient en vacances en Suisse et ce grand bol d’air change sa vision du monde. De retour au Maroc, elle ne rêve plus que du grand large. Sa meilleure amie Ilham lui conseille de venir s’installer à Bruxelles. Amina entame des études de comptabilité à l’institut Cooremans : « La première année fut difficile, j’ai ressenti le mal du pays et je voulais rentrer au Maroc en me disant que je ne pouais pas rester dans un pays où il fait si froid et si gris…». C’est toujours cette même amie qui l’aide à surmonter son blues. Elle se réinscrit en comptabilité. Mais son rêve d’enfant la rattrape et, bien décidée à franchir le pas, Amina passe avec brio tous les examens et devient inspectrice de police. «Ce qui me plaisait dans ce métier, c’était l’action sur le terrain, les contacts avec la population, et lorsqu’on m’a affectée à la zone de police «53 44», j’étais aux anges. Elle ne sera pas déçue, la zone est, de loin, l’une des plus «stimulantes». Il faut dire que son père, actuellement commissaire de police à la retraite à Kenitra, ville côtière du Maroc, n’est peut-être pas étranger à la vocation d’Amina de devenir « policière». «Mon père a bien essayé de me dissuader de faire ce métier difficile, surtout au Maroc et pour une femme de surcroît.» Chassez le naturel, il revient au galop : «J’ai la personnalité de mon père et, comme lui, je n’en fais qu’à ma tête…». Fière de ses origines, Amina capitalise sur sa double culture et s’en sert comme d’un atout pour mener à bien sa mission d’inspecteur de police. Avec son esprit de battante, elle ambitionne de devenir inspectrice principale et, pourquoi pas, de marcher sur les traces de son papa, en devenant première femme commissaire issue de l’immigration. C’est tout ce qu’on lui souhaite. aywa 2011

De politiezone Schaerbeek – Saint-Josse –Evere telt onder haar inspecteurs o.m. de 35-jarige Amina El Otmani. Zonder veel omhaal vertelt ze ons over de weg die zij heeft afgelegd – niet altijd even makkelijk – om als politie-inspecteur te kunnen werken. Hieronder volgt het reisverslag van een sterke persoonlijkheid die haar kinderdroom heeft waargemaakt. Amina werd geboren in de Marokkaanse stad Kenitra en behaalde hier haar BAC (ASO) waarna ze verder boekhouding studeerde. Haar ouders lieten haar vervolgens op vakantie gaan naar Zwitserland en deze ‘frisse wind’ veranderde haar kijk op de wereld. Na haar terugkeer in Marokko droomt ze onophoudelijk van die wijde wereld buiten de gekende grenzen. Haar beste vriendin Ilham raadt haar aan om ook naar Brussel te trekken. Haar hartsvriendin helpt haar om de ‘blues’ te overwinnen en Amina schrijft zich opnieuw in om haar opleiding verder te zetten. Het is echter haar avontuurlijke kinderdroom die de bovenhand haalt en haar definitief over de streep trekt, Amina slaagt met onderscheiding en wordt politie-inspecteur. ‘wat me het meeste aantrekt in dit beroep is de actie op het terrein, de contacten met de bevolking en toen ik werd ingedeeld bij politiezone ‘5344’ was ik echt in de wolken. Haar blijdschap voor ‘haar’ nieuwe zone bleek terecht, 5344 staat inderdaad bekend als een van de meest ‘stimulerende’ politiezones van de stad. Ook het vermelden waard is dat Amina’s vader, nu ex-politiecommisaris van Kenitra, een kuststad in Marokko, zijn spreekwoordelijk steentje heeft bijgedragen aan haar roeping om ‘politieagente’ te worden. ‘Mijn vader heeft er alles aan gedaan om dit uitdagende beroep uit mijn hoofd te praten, zeker in Marokko en laat staan voor een vrouw.’ Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Amina is trots op haar roots en maakt dankbaar gebruik van haar dubbele cultuur, een handig voordeel in haar rol als politieinspecteur. Met haar aangeboren strijdlustigheid kijkt ze ook verder en het volgende doel is de positie van hoofdinspecteur/inspectrice, en wie weet, treedt ze daarna wel in de voetsporen van haar vader om de eerste vrouwelijke commissaris te worden van andere bodem. We wensen het haar in elk geval toe!

SPORT

Boussoufa Mbark

Boussoufa. Star du ballon rond bruxellois qu’on ne présente plus. aywa a tout de même voulu rappeler au bon souvenir de ses lecteurs le parcours d’un champion hors normes. Ce jeune prodige est arrivé en Belgique en 2004, après avoir fait ses classes à l’Ajax d’Amsterdam et avoir foulé la pelouse du prestigieux stade de Chelsea en Angleterre. C’est à La Gantoise que Mbark fait ses preuves. Les statistiques plaident en sa faveur, mais sa jeune carrière prend réellement son envol en 2006, et les récompenses pleuvent : Trophée du 12ème homme, footballeur pro de l’année, meilleur jeune footballeur de l’année et soulier d’Ebène avec La Gantoise. Désireux de jouer la Ligue des Champions, il rejoint Anderlecht, malgré les suppliques de

aywa 2011

Un coeur gros comme un ballon

son président. Les Mauve l’accueillent à bras ouverts, et Boussoufa le leur rend bien. Demandez donc à Fabio Cannavaro, lui qui s’est fait casser les reins quand les Madrilènes ont reçu les Belges en Ligue des Champions. Il sera élu meilleur joueur du championnat belge et Champion de Belgique sous le maillot des Mauve. L’ascension de Mbark Boussoufa est irrésistible, il devient un modèle et son maillot est le plus vendu à Anderlecht. Pour la petite histoire, M’hamed Fakhir, sélectionneur du Maroc, entend parler de lui et le convoque pour disputer un premier match test. C’est la révélation, il marque un but contre le Malawi. A Anderlecht, il dispute la prestigieuse Champion’s League et, dans les

rues de Bruxelles, c’est une véritable Boussoufamania. Les Jeunes bruxellois l’admirent mais Boussoufa garde la tête froide, tant sur le terrain que dans le privé où il reste humble, accessible. Disponible aussi lorsqu’une association l’invite à consacrer du temps et un peu de son image aux jeunes en quête de modèles. Il veut s’investir pleinement dans des initiatives de cohésion sociale avec des moins jeunes aussi. C’est le cas dans des projets avec différentes associations notamment dans le quartier de Curreghem. Convoité par les plus grands clubs européens, c’est à Anderlecht qu’il a décidé d’écrire les plus belles pages du football bruxellois avec un deuxième soulier d’or à son palmarès. Bravo et chokran Mbark.

SPORT

Boussoufa Mbark

Boussoufa, een voetbalster uit Brussel die geen introductie nodig heeft. Aywa wil zijn lezers het verhaal van een buitengewoon kampioen nog eens uit de doeken doen. Dit jong wonderkind is in België aangekomen in 2004. Na zijn training bij Ajax Amsterdam, betreedt hij het grasveld van het prestigieuze Chelsea in Engeland. Maar het is bij AA Gent dat Mbark zich bewezen heeft. De statistieken pleiten in zijn voordeel, maar zijn jonge carrière begon in 2006. Het regent prijzen: Beker 12e man, Profvoetballer van het jaar, Beste Jonge Voetballer van het jaar en de Ebbenhouten Schoen met AA Gent. Beste speler in de Belgische competitie en kampioen van België

een hart zo groot als een voetbal

met Anderlecht.De groei van Mbark Boussoufa is onweerstaanbaar. Hij wordt een rolmodel en zijn truitje is het best verkochte truitje in Anderlecht. M’Hamed Fakhir, trainer van Marokko hoort over hem en vraagt hem een testmatch te spelen. Het is een ontdekking, hij scoort een doelpunt tegen Malawi. Hij wil dolgraag de Champions League spelen en doet dit dan ook, ondanks de smeekbeden van zijn voorzitter. Paars ontvangt hem met open armen en Boussoufa doet het schitterend. Vraag maar aan Fabio Cannavaro toen de Madrilenen de Belgen in de Champions League ontvangen hebben. In Anderlecht wordt de prestigieuze Champions League

bediscussieerd en in de straten van Brussel is het een echte Boussoufamania. De Brusselse jongeren bewonderen hem. Boussoufa doet het goed, niet alleen op het veld, maar ook privé. Hij blijft heel bescheidenheid en open. Ook wanneer een vereniging hem uitnodigt om een beetje van zijn tijd en imago vrij te maken voor jonge toekomstige modellen. Hij wil zich volledig wijden aan initiatieven in verband met sociale cohesie met oudere jongeren. Dit is het geval bij projecten met diverse verenigingen, waaronder de wijk Kuregem. Begeerd door Europese topclubs, toch is het in Anderlecht, met een tweede Gouden Schoen op zijn prijzenlijst, waar hij Brussels voetbal wil schrijven. Proficiat en Chokran Mbark.

aywa 2011

Divers Services «La diversité participe au dynamisme économique. Consommatrice active de biens et services, elle compte aussi de plus en plus d’entrepreneurs, de prestataires, d’artisans, de professions libérales, de restaurateurs et de commercants. Goût de l’entreprise ou nécessité de créer son propre emploi, ils proposent une palette haute en couleurs de services variés. Vous les retrouverez dans la rubrique DiversServices de aywa magazine.»

‘Diversiteit maakt deel uit van de economische dynamiek. Zeker als consumenten. Ook als ondernemers: dienstverleners, vaklui, vrije beroepers, handelaars en actieve horecauitbaters. Sommigen zijn gewoon gebeten door de ondernemersmicrobe, anderen kiezen uit noodzaak voor een eigen bedrijf, maar allen hebben ze één ding gemeen: een kleurrijk en divers palet van diensten. U vindt hen terug in de rubriek DiversServices van aywa magazine.’

TOUR & TAXIS

ENTREE GRATUITE GRATIS TOEGANG

MODE

Caftan

Dessine-moi une princesse

Lancé en 1996 par le magazine Femmes du Maroc, Caftan est depuis quatorze ans l’événement phare de la Haute Couture Marocaine et Arabe ainsi qu’une référence incontournable de la mode. Depuis ses débuts, Caftan se veut l’émanation de la créativité marocaine et orientale, et s’inscrit dans une réelle révolution de l’habit traditionnel, accompagnant ainsi l’évolution de la femme marocaine. Chaque édition est consacrée à la mise en valeur de la haute couture marocaine et orientale, à travers l’innovation et la création artistique, et est rehaussée par la participation massive de célèbres stylistes du Caftan marocain, lesquels ont donné beaucoup à cet art, en tentant de relier le passé au présent et de veiller à ce que le caftan, tout en faisant l’objet d’innovations, garde son aspect original et traditionnel. Autour de mannequins vedettes, parmi lesquelles nous avons pu compter Adriana Karembeu (qui a participé à plusieurs éditions), Estelle Hallyday, Chrystelle Saint-Louis Augustin, Diana Hayden, d’invités d’honneur tels que Jean-Paul Gaultier, Loulou de la Falaise et en présence de toute la société marocaine, Caftan offre un show plein d’éclat, de magie et de glamour. Défilé de mode, mais événement de cœur également, Caftan est organisé au profit de la scolarisation des filles en milieu rural

aywa 2011

depuis l’année 2000, en versant une partie de ses recettes au CSSF (comité de soutien de scolarisation des filles rurales) afin de venir en aide aux jeunes filles du milieu rural et pour qu’elles puissent accéder à leur droit de scolarisation. Sa dernière édition sous le thème « Afrique, Orient et Occident» a été couronnée de succès : 2.000 spectateurs et une médiatisation mondiale. Pour son édition 2011, Caftan revient sur le devant de la scène pour sa Quinzième édition consécutive et se déroulera à Marrakech au Palais des Congrès. A cette occasion, Caftan fait évoluer son identité, tout en conservant ses lignes fondatrices: montrer de l’inédit, susciter du nouveau, encourager l’émulation et faire les tendances, ce qui présente une occasion pour des stylistes confirmés de renouveler leur rendezvous avec les passionnés du caftan et de la beauté de l’habit traditionnel, et pour les jeunes talents de donner libre cours à leur imagination. A chaque année son thème, et cette saison sera l’occasion pour les stylistes de nous émerveiller par le fruit de leurs créations audacieuses autour du thème : «vogue zaman», le tout orchestré par Said Mahrouf qui prendra en charge la direction artistique de l’événement. Nul doute que féerie et spectacle seront au rendez-vous.

Après Kamel Ouali c’est au tour du créateur Said Mahrouf de prendre les commandes de Caftan. Diplômé de la Gerrit Rietveld Academy à Amsterdam et formé au Pratt Institute à New York, Said Mahrouf incarne avec panache la nouvelle garde de créateurs. Déjà très attendu, son premier tour de piste aura lieu le 7 mai prochain au Palais des Congrès de Marrakech. La personnalité de Said Mahrouf, son rapport à l’espace, sa précision géométrique et son incontestable talent à projeter les codes de Caftan dans le futur seront autant de clefs essentielles à l’affirmation de l’identité de cette nouvelle direction artistique. Après une édition 2010 inoubliable, la 15ème édition de Caftan s’annonce donc déjà comme l’une des manifestations les plus attendues de l’année à venir.

MODE

Caftan Ontwerp mij een prinses

Opgericht in 1996 door het magazine Femmes du Maroc, is Caftan al ruim veertig jaar een pioniersproject van Marokkaanse en Arabische haute couture dat tevens op modegebied een vaste referentie is geworden. Sinds het prille begin profileerde Caftan zich als een uiting van de Marokkaanse en oosterse creativiteit. Zo staan ze mee aan de wieg van een revolutie van de traditionele kleding en dragen bij aan de evolutie van de Marokkaanse vrouwen. In elke uitgave worden de Marokkaanse en oosterse haute couture tegen het licht gehouden en de innovatie en artistieke creatie ervan besproken. De massale medewerking van bekende stylisten van de Marokkaanse kaftan biedt hierbij een extra meerwaarde. Dankzij deze stylisten, die de kunst verstaan om het verleden en het heden van dit traditionele kledingstuk met elkaar te verbinden - evolueert de kaftan in de 21e eeuw - zonder de oorspronkelijke en traditionele aspecten ervan te verliezen. Samen met vele beroemde modellen, waaronder Adriana Karembeu, Estelle Halliday, Christelle Saint Louis Augustin, Diana Hayden, eregasten zoals Jean-Paul Gauthier, Loulou de la Falaise én in aanwezigheid van de Marokkaanse society, presenteert Caftan een show boordevol magie en glamour. Naast een modeshow is het ook een goed doel, Caftan wordt sinds 2000 deels ook georganiseerd ten voordele van het onderwijs voor meisjes op het platteland. Een deel

van de opbrengsten worden namelijk geschonken aan het CSSF (comité de soutien de scolarisation des filles rurales) zodat zij jonge meisjes die op het platteland wonen, kunnen ondersteunen en zorgen dat ook zij naar school kunnen gaan. De laatste show stond in het teken van «Afrika, Oosten en Westen” en was een groot succes: 2000 aanwezigen en wereldwijde mediabelangstelling. In 2011 zal Caftan terug op de voorgrond treden met de vijftiende opeenvolgende editie die zal plaatsvinden in het Palais des Congrès van Marrakech. Op dit evenement zal Caftan ook een volgende stap zetten als modeblad, zonder de oorspronkelijke beleidslijnen te verlaten: Nieuwe zaken aan bod laten komen, een stimulans bieden aan nieuw talent, gezonde concurrentie bevorderen en trendsettend tewerk gaan. Dit alles biedt aan gevestigde stylisten de kans om terug aan te knopen met de liefhebbers van de kaftan en de schoonheid van het traditionele kledingstuk, terwijl aanstormend talent hun verbeelding de vrije loop kunnen laten. Elk jaar heeft naar goede gewoonte zijn eigen thema, deze keer zullen de stylisten en ontwerpers ons in vervoering kunnen brengen met hun gedurfde creaties rond het thema: “vogue zaman”, onder de vakkundige begeleiding van Said Mahrouf die verantwoordelijk is voor de artistieke leiding van het evenement. De perfecte ingrediënten voor een betoverend spektakel.

Na Kamel Ouali is het nu de beurt aan modeontwerper Said Mahrouf om de teugels van CAFTAN over te nemen. Said Mahrouf die naast een succesvolle opleiding aan de Grrit Rietveld academie in Amsterdam ook in het Pratt Institut te New York school liep, is een goed voorbeeld van de nieuwe stroming onder de Marokkaanse ontwerpers. Vol verwachting kijken we uit naar zijn eerste ‘tour de piste’ op 7 mei aanstaande in het Palais des Congrès van Marrakech. Said Mahrouf’s persoonlijkheid, zijn verhouding met de ruimte, geometrische precisie en zijn onbetwistbaar talent om de codes van CAFTAN uit te dragen naar de toekomst, zullen van essentieel belang zijn om de identiteit van deze nieuwe artistieke richting kracht bij te zetten. Na een onvergetelijke show in 2010, belooft de 15e editie van CAFTAN dus alvast één van de meest verwachtte evenementen van het volgende jaar te worden.

aywa 2011

GASTRONOMIE

mmmh...! Une cuisine sous influence

Depuis la nuit des temps, la bonne table symbolise à elle seule l’amitié, l’hospitalité, la convivialité. La cuisine en dit souvent plus sur une culture, son raffinement et sa générosité que tous les discours. Le premier mot qui vient à la bouche lorsqu’on évoque la cuisine marocaine, c’est incontestablement celui de sensualité. Certains vont jusqu’à dire que rares sont les plats qui éveillent autant les sens. Riche des multiples influences qui l’ont façonné, cet art culinaire enchante les palais des gens ordinaires comme celui des gourmets les plus exigeants. Comme aime à le répéter Paul Bocuse, le Maître incontesté de la gastronomie classique et l’inspirateur de Disney pour son non moins célèbre « Ratatouille» : « L’art culinaire au Maroc procure du plaisir aussi bien à l’odorat, à la vue qu’au goût». En entrée, il y a l’incontournable « harira», soupe préparée avec de la viande d’agneau, des lentilles, des pois chiches, des herbes aromatiques. Onctueuse

à souhait, elle illustre parfaitement la générosité d’un savoir-faire millénaire. Le poisson pêché le jour même en Atlantique ou en Méditerranée a l’éclat d’argent qui se marie délicatement, lentement, aux légumes de toutes les couleurs. Sans oublier les épices, toujours elles, qui lui donneront ce goût unique : senteur du safran, douceur de l’eau de rose, fraîcheur de la menthe qui tonifie les mets. La cuisine se surprend parfois à vouloir être un art. Elle l’est parfois. Si la cuisine marocaine présente des caractéristiques comparables à celles des pays voisins, elle garde sa spécificité. Une richesse née de la diversité des modes de vie de ses habitants et brassée par les influences historiques. Des Andalous, elle a hérité du sucré et salé; des Omeyyades de Syrie, elle a importé les pâtisseries à base de miel, d’amandes et de pistaches. Des Arabes, le raffinement et des Anglais… le thé! La viande y tient une place importante. Les

plus exigeants, les puristes, la mijoteront dans des plats en terre cuite, les sauces et assaisonnements selon l’envie. Le méchoui, star des tables d’hôtes, est un agneau cuit à la vapeur avant d’être rôti à la broche ou au four. Chaque bouchée fond dans la bouche comme du beurre. Ode à l’hospitalité. En dessert vous aurez le choix entre les pâtisseries, aussi délicates que variées. Amandes douces, pistaches grillées, et eau de rose festoient gaiement au palais. Plus frais, les rondelles d’orange à la cannelle vous émerveilleront. En apothéose, le thé à la menthe qui finira par mettre tout le monde d’accord. Cette succession de spécialités n’est évidemment pas exhaustive. Couscous, pastilla et autres délicatesses, qui méritent chacune un sujet. Elles ont au moins toutes un point en commun: elles expriment, chacune à leur manière, aux convives le plaisir que l’on a de les recevoir. Bon appétit.

aywa 2011

GASTRONOMIE

njam! keuken onder invloed

Sinds onheuglijke tijden staat een rijke tafel symbool voor vriendschap, gastvrijheid en vriendelijkheid. De keuken zegt vaak iets meer over een cultuur, haar verfijning en vrijgevigheid dan bijvoorbeeld vele toespraken. Het eerste woord dat u te binnen schiet als het gaat over de Marokkaanse keuken is ongetwijfeld ‘sensualiteit’. Een overvloed aan rijkdom die vorm hebben gegeven aan deze culinaire hoogstandjes overweldigen het gehemelte van de gewone mens net zoals de meest veeleisende fijnproever. Denken we ook aan de uitspraak van Paul Bocuse, de onbetwiste meester van de klassieke gastronomie en de inspiratie voor Disney’s al even beroemde ‘Ratatouille’: ‘de Marokkaanse kookkunst geeft plezier aan zowel reuk, zicht en smaak. ‘ Als voorgerecht krijgen we ‘harira’, soep met lamsvlees, linzen, kikkererwten en aromakruiden. Dit heerlijk gerecht

illustreert perfect de vrijgevigheid. Vers gevangen vis uit de Atlantische Oceaan of de Middellandse Zee, subtiel en zachtjes vermengd met groentjes in alle kleuren en laten we ook de kruiden zeker niet vergeten, zij die altijd een unieke smaak geven (de geur van saffraan, de zachtheid van rozenwater, verse munt) en al die gerechten stimuleren! De Marokkaanse keuken heeft dan wel kenmerken die vergelijkbaar zijn met die van haar buurlanden, toch behoudt ze haar exclusiviteit. Een rijkdom geboren uit de diversiteit van leefstijlen van de inwoners vermengd met historische invloeden. Van de Andalusiërs erfde zij het zoete en het zoute, van de Omajjaden uit Syrië werd het gebak, gemaakt van honing, amandelen en pistachenoten, ingevoerd. De Arabieren zorgden voor de verfijning en de Engelsen brachten … thee! Het vlees neemt een b elangrijke plaats in binnen de Marokkaanse keuken. De

meest veeleisende puristen bereiden hun vlees in aardewerk en voegen de sauzen en specerijen toe naar wens. ‘Le méchoui’, een culinair hoogstandje, is lam, gestoomd voordat het aan het spit gebraden of gebakken wordt. Elke hap smelt in je mond als boter. Ode aan de gastvrijheid. Als dessert kunt u kiezen uit verschillende gebakjes, heel delicaat en gevarieerd. Zachte amandelen, pistachenoten en rozenwater feesten vrolijk op het gehemelte. Frisser zijn de stukjes sinaasappel met kaneel die je smaakpapillen prikkelen. Als apotheose krijg je natuurlijk de muntthee waar uiteindelijk iedereen het over eens is. Deze opeenvolging van specialiteiten is natuurlijk niet volledig. Couscous, pastilla en andere lekkernijen, elk verdient een waardig onderwerp. Ze hebben minstens eén ding gemeen: ze uiten elk op hun eigen manier, aan hun de gasten de vreugde ze te mogen ontvangen. Smakelijk.

aywa 2011

online

www.aywa.be

aywa

magazine

aywa.be

Divers news

Divers jobs

Divers services

Divers city

made in diversity BRUSSELS