VOLLEGRONDSGROENTEN KOERIER Uitgave juni 2012
Loonbedrijf Verhoeven installeert PhytoBac Frans van Schaijk van loonbedrijf Verhoeven in Erp inspecteert de onlangs
'Koolwittevlieg en luis vroegtijdig aanpakken' ,,Een belangrijke uitdaging voor dit jaar zal zijn om het juiste spuittijdstip te bepalen tegen koolwittevlieg en luis'', zegt spruitenteler
geplaatste PhytoBac. In deze opvangbak
Jos Schelling uit Mijnsheerenland. Als beste
worden restvloeistoffen van de vul- en
optie daarvoor ziet hij een vroege inzet van
spoelplaats afgebroken tot onschade-
Movento. Meer op pagina 2
lijke stoffen. De PhytoBac is gevuld met een mengsel van stro (30%) en grond (70%). Vanuit de opvang- of buffertank waarin alle afvalstromen worden verzameld, kan het
'Hoogste rendement met strak preventief schema'
afvalwater geleidelijk over de betonnen bak worden verdeeld zodat deze steeds optimaal vochtig is. De aanwezige micro-organismen breken de restmid-
,,Zowel spruitkool als sluitkool zijn het beste af met een strak preventief spuitschema. Dit zorgt niet alleen voor een betrouwbare schimmelbestrijding, maar heeft ook een positief effect
delen af. De PhytoBac wordt door een
op de vitaliteit van het gewas en de houdbaar-
plastic kap afgeschermd van regen. De
heid van het product'', zegt Paul Goorden van
verdeling van de afvalstromen gebeurt
Cebeco Agrochemie. Meer op pagina 4
door middel van druppelleidingen. De inhoud van de bak moet eens per jaar worden omgezet en er moet stro worden aangevuld voor een optimale werking van de micro-organismen. Meer op pagina 7
'Goede gewasbescherming begint bij goede bodem' ,,Preitelers die hun grond goed in orde hebben oogsten niet alleen méér kilo's, maar ook kwalitatief bétere kilo's. Daarnaast liggen hun
'Platform maakt discussies los' ,,Op dit demoveld kunnen adviseurs straks met eigen ogen zien hoe nieuwe middelen - en middelen die vlak voor een toelating staan - in verschillende gewassen en onder verschillende spuitschema's presteren. Vooral de combinatie van eigen waarneming en hierover discussiëren met collega's vinden veel adviseurs waardevol.''
Veilig en flexibel werken met Smart pil
schoonmaakkosten ook nog eens beduidend lager'', betoogt Piet van der Haas, adviseur vollegrondsgroenten bij Mertens in Horst. Meer op pagina 5
,,De kunst is om een stofje of middel zo gelijkelijk mogelijk rondom het zaadje te verdelen en dat ook nog eens in exact de juiste dosering. Die specifieke technologie is ons handelsmerk; daar steken we enorm veel tijd en research in.''
Onderzoek naar residugedrag middelen
Vollegrondsgroenten Platform in Etten-Leur (N-Br.). Zijn belangrijkste uitdaging is om
Business Area Manager Ronald Siffels vat in twee zinnen samen waarmee het bedrijf Incotec
Hoe lang wordt een actieve stof boven de
alle gewasproeven gelijktijdig 'zichtklaar' te hebben tijdens de demodagen in september
in Enkhuizen de afgelopen decennia groot is geworden. Wat ruim 40 jaar geleden begon als
rapportagegrens teruggevonden? En hoe
of oktober.
'eenvoudige' coatingafdeling (toen als onderdeel van Royal Sluis) is uitgegroeid tot gespecia-
hoog zijn de te verwachten residuen na een
liseerd bedrijf in zaadverbeteringen. Behalve met het pilleren, coaten, desinfecteren en primen
toepassing? Om dit soort vragen te kunnen
van zaden, houdt Incotec zich ook bezig met tal van analytische kwaliteitstesten. Dat gebeurt
beantwoorden onderzoekt Bayer CropScience
in een eigen laboratorium waarin jaarlijks meer dan 75.000 analyses worden uitgevoerd.
het residugedrag van toegelaten en nieuwe
Ook beschikt het bedrijf sinds kort over zeer geavanceerde röntgenapparatuur waarmee het
middelen in vollegrondsgroenten.
Dat zegt Ad Embrechts van Exploras. Hij is organisator, planner en uitvoerder van het
Met eigen ogen zien hoe middelen presteren', lees verder op pagina 3
vruchtbeginsel van zaden kan worden beoordeeld op hun groeipotentie. ,,Op basis van deze technologie kunnen we zaden in verschillende kwaliteitscategorieën opdelen. Met die tech-
Meer op pagina 6
niek zijn we wereldwijd leidend'', vertelt Siffels met enige trots. Gaucho aanbrengen op Smart pil, lees verder op pagina 3
Imidacloprid nader belicht Imidacloprid - de werkzame stof van onder andere Admire en Gaucho - zit de laatste tijd regelmatig in de beklaagdenbank. Maar hoe terecht is dat eigenlijk? Mieke Hoogendoorn, hoofd registratie bij Bayer CropScience, reageert op vier zinsnedes en beweringen uit landelijke kranten. Meer op pagina 7
Blijf op de hoogte van de actuele zaken. Volg ons op Twitter Ronald Siffels is Business Area Manager bij Incotec in Enkhuizen.
@BayercropNL
'Koolwittevlieg en luis vroegtijdig aanpakken' Een moeilijk jaar met een tegenvallende oogst. Zo blikt spruitenteler Jos Schelling uit Mijnsheerenland terug op het vorige teeltseizoen. Met name koolvlieg zorgde voor veel problemen. ,,Zelden hebben we zoveel rotte spruiten uit moeten lezen als vorig jaar.'' Koolwittevlieg was wat minder prominent aanwezig, maar zorgde her en der toch ook voor schade. ,,Een belangrijke uitdaging voor dit jaar zal zijn om het juiste spuittijdstip te bepalen tegen koolwittevlieg en luis.''
Afgelopen seizoen was volgens de adviseur een belangrijke leerschool; toen is het middel vaak net iets te laat op het gewas gekomen. ,,Vanwege de lage plaagdruk hebben veel telers gewacht met spuiten. En dat heeft - achteraf bezien - de wittevlieg in de kaart gespeeld. Veel telers konden door het natte weer pas in de eerste of tweede week van augustus spuiten. Wittevlieg had zich toen al massaal verspreid, met alle gevolgen van dien.'' Ook Schelling had op een aantal
Het is half mei. Bij Jos Schelling staan enkele duizenden spruitenplantjes uitgestald op het erf, klaar om geplant te worden. Maar het onbe-
percelen behoorlijk veel last van wittevlieg. ,,Achteraf hadden we twee weken eerder moeten
stendige weer zorgt ervoor dat de plantwerkzaamheden regelmatig moeten worden opgeschort. En ook nu gooit een flinke bak regen weer
rijden; dan was er waarschijnlijk niets aan de hand geweest'', zo weet hij nu.
roet in het eten. Schelling heeft daarom wel even tijd om terug te blikken op het vorige seizoen. ,,Een seizoen dat we niet snel zullen vergeten'',
Voor dit seizoen is het plan om Movento standaard in juli in te zetten. Daarmee zijn de vroegste
zo vat hij het meteen maar kort en krachtig samen.
rassen tot aan het eind voldoende beschermd. Voor de latere rassen kan er vanaf half september nog een keer gespoten worden. ,,Belangrijk is vooral om goed vooruit te kijken'', zo stelt Rottier,
Koolvlieg grootste struikelblok
,,Liever wat aan de vroege kant spuiten in een goed groeiend gewas dan risico lopen op een
Veruit het grootste struikelblok was de koolvlieg. Schelling vertelt: ,,Juli en augustus waren erg natte maanden. Daardoor waren er maar weinig
mindere opname later in het seizoen.''
dagen waarop je het land op kon. En toen het weer eindelijk wat beter werd waren de planten vaak alweer zo groot dat het lastig was om goed onderin het gewas te komen.'' Een bijkomend probleem is dat het middelenpakket tegen koolvlieg erg dun is geworden. ,,Vooral het wegvallen
*OS 3CHELLING LINKS HEEFT EEN BEDRIJF IN -IJNSHEERENLAND : ( *AARLIJKS TEELT HIJ CA
van dimethoaat is een flinke aderlating voor de spruitenteelt. Het afgelopen seizoen moesten we het doen met alleen pyrethroĂŻden. Dan blijkt
HECTARE SPRUITEN 0ETER 2OTTIER IS ADVISEUR BIJ #:!6
dat het toch wel heel lastig is om de koolvlieg eronder te houden.'' Dat het seizoen niet in een drama is geeĂŻndigd, is volgens Schelling vooral te danken aan de nieuwe uitleesunit op de spruitenplukker. ,,Daarmee hebben we niet alleen heel veel rotte spruiten op het land achter kunnen laten, maar hebben we ook veel versmering kunnen voorkomen.'' Ook de structurele aandacht voor bodemstructuur en -vruchtbaarheid heeft zich volgens de spruitenteler het afgelopen seizoen dubbel en dwars uitbetaald. ,,Op de goed onderhouden gronden zijn de gewassen het hele seizoen door mooi in de groei gebleven. Qua gewasbescherming hebben we daar niets hoeven te forceren en ook qua opbrengst en kwaliteit sprongen de best onderhouden percelen er duidelijk uit.'' Ook Peter Rottier van CZAV - de vaste adviseur van Schelling - benadrukt graag dat gezonde en groeikrachtige grond veel ellende kan voorkomen. Als voorbeeld haalt hij het tripsprobleem aan; dat was op de zwakkere percelen vele malen groter dan op de gezonde percelen.
Koolwittevlieg op tijd aanpakken Hoewel koolwittevlieg het afgelopen seizoen wat minder prominent aanwezig was dan koolvlieg en trips, behoort deze volgens Schelling en Rottier zĂŠker tot de probleemplagen in spruitkool. De belangrijkste uitdaging voor dit jaar zal zijn om het optimale bestrijdingstijdstip te bepalen voor zowel koolwittevlieg als luis. Rottier legt uit: ,,De vrijstelling voor het gebruik van Admire op de tray tegen luis is vervallen. In plaats daarvan wordt het middel nu met het zaad meegegeven. Door deze vroegere toediening zal het middel ook wat eerder in het seizoen uitgewerkt zijn. Bleef je met Admire op de tray tot ongeveer eind augustus luisvrij; nu verwachten we dat het rond half juli uitgewerkt zal zijn. Dat gat zullen we dus op een slimme manier moeten opvullen.'' De beste optie om zowel luis als wittevlieg stevig aan te pakken is een vroege inzet van Movento, zo stelt de adviseur. In de regel zal dat betekenen: tussen half en eind juli spuiten. Rottier: ,,Movento is een uitstekend middel tegen luis en wittevlieg, maar het heeft wat tijd nodig om zich door de plant te verspreiden. Het moet daarom vroeg preventief worden ingezet.''
Movento: maximale bescherming tegen insecten Movento is vorig jaar met succes geĂŻntroduceerd in de teelt van vollegrondsgroenten. Het bestrijdt niet alleen een groot scala aan blad- en wortelluizen, maar ook koolwittevlieg en koolgalmug. Door z'n dubbel systemische werking worden moeilijk bereikbare delen van de plant en het wortelgestel van de plant uitstekend beschermd. Movento is een systemisch middel dat zich verplaatst van zowel ouder naar jonger blad als andersom en van het blad naar het wortelgestel van de plant. Hierdoor verspreidt het middel zich door de hele plant. Met Movento worden dus ook jonge onbehandelde bladeren en moeilijk bereikbare delen van de plant - inclusief het wortelgestel - uitstekend beschermd. Het werkingsmechanisme van Movento berust op de verstoring van de vetopbouw van insecten. Dit mechanisme is uniek, waardoor er geen kruisresistentie met andere insecticiden mogelijk is. Movento past daardoor uitstekend in resistentiemanagement-strategieĂŤn.
Gebruiksadvies in onbedekte teelt van sla en andijvie Ter bestrijding van bladluizen: spuiten rond kropvorming (ongeveer 3 Ă 4 weken na planten). Aan de basis een behandeling met Gaucho handhaven (lage dosering is dan voldoende). Dosering: 0,5 l/ha
Gebruiksadvies in onbedekte teelt van amsoi, boerenkool, chinese kool, paksoi, rode kool, savooie kool, spitskool, witte kool, bloemkool, broccoli, spruitkool en koolrabi Ter bestrijding van bladluizen: zodra aantasting van bladluizen wordt waargenomen een bespuiting uitvoeren. Dosering: 0,5 l/ha
Bij aantasting van koolwittevlieg: s Bij een vroege aantasting (juni - begin juli) interval van ongeveer zes weken aanhouden om teeltseizoen te overbruggen met twee bespuitingen. s Bij een latere aantasting (eind juli - begin augustus) een interval van twee tot drie weken aanhouden. s Eerste bespuiting uiterlijk eind juli uitvoeren. Daarna altijd een tweede bespuiting uitvoeren. s Aan de basis een behandeling met Gaucho handhaven. Dosering: 0,5 l/ha
Opmerkingen s Voor voldoende opname Movento alleen toepassen op een actief groeiend gewas
Bij een aantasting door koolgalmug:
met voldoende blad.
s In de derde tot vierde week na planten een behandeling uitvoeren.
s Movento apart toepassen (dus niet combineren met andere insecticiden, fungiciden,
Daarna een tweede behandeling uitvoeren met een interval van 10 tot 14 dagen.
De kracht van Movento
bladmeststoffen of uitvloeiers).
s In de eerste weken van de teelt een pyrethroĂŻde (b.v. Decis) toepassen.
s Om opbouw van resistentie te voorkomen Movento niet vaker gebruiken dan twee
s Aan de basis een behandeling met Gaucho handhaven.
s $UBBEL SYSTEMISCHE WERKING van blad naar blad en van blad
keer per teelt.
naar wortel
Dosering: 0,5 l/ha
s :EER BREED WERKINGSSPECTRUM (o.a. groene perzikluis, melige koolluis, koolwittevlieg, koolgalmug, wortelluis en groene slaluis) s ,ANGDURIGE WERKING s 0AST UITSTEKEND IN GEĂ•NTEGREERKoolgalmug op broccoli
Luis op sluitkool
Melige koolluis op spruitkool
2
Witvlieg op spruitkool
Vollegrondsgroenten Koerier
de teelten
Vervolg voorpagina
Gaucho aanbrengen op een Smart pil Speciaal voor Bayer CropScience verzorgt Incotec het aanbrengen van het insecticide Gaucho (imidacloprid) op een zogenaamd dummy- of Smart pil (Sanocoat™ Smart). De basis van deze pil is een dood zaadje waarop allerlei actieve stoffen - gewasbeschermingsmiddelen, groeistimulatoren en micro-organismen - in verschillende lagen kunnen worden opgebracht. Door deze pil gelijktijdig met het originele (pillen) zaad te zaaien, komt het insecticide direct naast het zaaizaad terecht, zónder dat het levende zaadje geraakt wordt en de kieming nadelig beïnvloedt. Uit tal van proeven is gebleken dat de effectiviteit van de Smart pil niet onder doet voor een coating op levend zaad. Naast een goede verdeling en dosering van het middel in de Smart pil, is het volgens Siffels belangrijk dat de verschillende aangebrachte middelen elkaar niet negatief beïnvloeden of anderszins in de weg zitten. Speciaal hiervoor heeft Incotec een aantal gepatenteerde productlijnen en coatingtechnieken ontwikkeld. Ook het veilig afcoaten van middelen is volgens de manager een zeer uitgekiend proces, waaraan vele jaren van research aan vooraf is gegaan. Siffels: ,,Vooral bij het aanbrengen van insecticiden is het afcoaten zeer belangrijk. Voor deze groep van middelen gelden immers steeds meer veiligheidsrestricties. Met onze techniek is zowel de effectiviteit van de werkzame stof als de veiligheid voor de gebruikers volledig gewaarborgd.''
Veilig en flexibel werken In de groenteteelt mag de Smart pil met Gaucho vooralsnog alleen worden toegepast in sla, andijvie en een aantal brassica-soorten. Zaadbedrijven kunnen daarbij voor verschillende doseringen kiezen, zolang dit binnen de eisen op het toelatingsetiket valt. Een belangrijk voordeel van het bijvoegen van Gaucho via een Smart pil in plaats van een coating direct op het levende zaad, is de flexibiliteit van het systeem. Siffels: ,,Met de Smart pil hoeven zaadbedrijven veel minder van tevoren te plannen op welke soorten en rassen welke middelen moeten worden toegevoegd. Ze kunnen nu immers zelf kiezen waar wel of geen Smart pil bij moet.'' Nog een belangrijke plus van de Smart pil is dat de aansprakelijkheid voor wat betreft de dosering, zaad-tot-zaad verdeling en veiligheid geheel bij Incotec ligt. Siffels: ,,Bij andere techniek - zoals bijvoorbeeld de Phytodrip - ligt de eindverantwoordelijkheid grotendeels bij de gebruiker. Dat is voor zaadbedrijven, maar ook gewasbeschermingsmiddelenfabrikanten zoals Bayer CropScience, altijd een gevoelig punt,
Dwarsdoorsnede van gepilleerd en met Gaucho gecoat slazaad.
vooral omdat ze er vaak weinig vat op hebben. Met de Smart pil is dat risico voor hen - en ook voor de eindgebruiker - van de baan.''
INCOTEC: SPECIALIST IN ZAADBEHANDELING INCOTEC is een toonaangevend bedrijf in het behandelen en coaten van zaaizaden, waarmee het kiemgedrag en de verzaaibaarheid worden verbeterd en duurzame gewasbescherming mogelijk wordt gemaakt. Hiervoor gebruikt INCOTEC technologieĂŤn als opwaardering, priming, desinfectie, filmcoating en pillering. Ook voert het genetische analyses en kwaliteitsinspecties uit voor zaden.
Door de Smart pil (rechts) gelijktijdig met
INCOTEC voert deze behandelingen uit in opdracht van zaadbedrijven over de gehele wereld voor groentezaden, akkerbouwgewassen
het originele (pillen)zaad te zaaien, komt
en bloemzaden.
het insecticide direct naast het zaaizaad
Speciaal voor Bayer CropScience wordt het insecticide Gaucho (imidacloprid) aan een dummypil toegevoegd.
terecht, zĂłnder dat het levende zaadje
Deze zogenaamde Sanokote™ Smart kan geleverd worden voor sla, andijvie en verschillende brassica-soorten.
geraakt wordt.
Vervolg voorpagina
'Met eigen ogen zien hoe middelen presteren' Tijdens het bezoek aan het Vollegrondgroenten Platform - half mei - zijn er op het demoveld
middel laten zien dat het aanmerkelijk beter
alleen nog maar wat spruitkoolplantjes gezet. ,,De rest van de tien gewassen wordt de
scoort dan de bestaande alternatieven. Ik denk
komende weken gezaaid en geplant. Over een maand ziet het er allemaal heel wat levendiger
daarom dat telers er binnenkort een prima
en kleuriger uit'', zo blikt Ad Embrechts alvast vooruit. Samen met Marco van der Lans van
middel tegen sclerotinia bij zullen krijgen.''
Bayer CropScience neemt hij nog eens door hoe het platform eruit komt te zien en waar dit als gewasbeschermingsmiddelenfabrikant allemaal in huis hebben, maar proberen ook een
Koolwittevlieg en luis in ĂŠĂŠn bespuiting aanpakken
aantal specifieke knelpunten in de vollegrondsgroententeelt grondig bij de kop te pakken.
Een tweede belangrijke demoproef is de
Deze knelpunten worden vaak aangedragen door teeltadviseurs, maar ook door telers zelf. Wij
bestrijding van luis en koolwittevlieg in
proberen daar met een deskundig team een effectieve, betrouwbare en vooral ook praktische
spruitkool. Van der Lans verwacht hiervoor
oplossing voor te vinden'', zo licht Van der Lans het doel van het platform toe.
veel belangstelling van telers en adviseurs.
seizoen de nadruk op komt te liggen. ,,We willen op dit veld niet alleen laten zien wat we
Hij legt uit: ,,Door het wegvallen van de drin-
Sclerotinia in de schijnwerpers
gend vereiste toelating van Admire als tray-
Een belangrijk item is dit jaar de bestrijding van sclerotinia. Deze schimmelziekte manifesteert
behandeling, is de actieve stof van Admire,
zich de laatste jaren steeds nadrukkelijker in allerlei groentegewassen. Vooral in sla, erwten,
imidacloprid, nu via het middel Gaucho bij
bonen en peen kan de schimmel forse schade aanrichten. Sla en bonen kunnen zelfs volledig
het zaaien van de plantjes toegepast in de
verwoest worden als er niet tegen de schimmel wordt opgetreden. Op het demoveld worden -
vorm van een phytodrip-behandeling of door
na een kunstmatige infectie - verschillende middelen tegen sclerotinia ingezet in verschillende
bijvoeging van een dummypil. Door deze
spuitschema's. Vervolgens wordt op een aantal tijdstippen in het seizoen de effectiviteit van
vroegere toediening - met bovendien een
zijn. In plaats van tot augustus zal het
Ad Embrechts (rechts) is manager/
de middelen (combinaties) beoordeeld. Embrechts verwacht dat een nieuw middel van Bayer
lagere dosering - zal imidacloprid enkele
gewas nu tot ongeveer juli beschermd zijn
directeur van Exploras Agro Development,
CropScience - dat vlak voor toelating staat - hoge ogen zal gooien. ,,In eerdere proeven heeft dit
weken eerder in het seizoen uitgewerkt
tegen luis. We zullen dus op tijd een pre-
een bedrijf dat proeven uitvoert voor
ventieve bespuiting tegen luis uit moeten
de gewasbeschermings- en meststoffen-
voeren om te voorkomen dat het uit de hand
industrie en zaadbedrijven. Marco van
gaat lopen.'' Spil in de spruitkoolproef is
der Lans is technisch adviseur glastuin-
Movento, een middel dat zowel tegen luis
bouw en vollegrondsgroenten bij Bayer
als tegen koolwittevlieg werkt. ,,De kunst
#ROP3CIENCE
zal zijn om niet alleen luis, maar ook de vaak wat later optredende wittevlieg in ĂŠĂŠn bespuiting aan te pakken. Dat is niet alleen uit kostenoogpunt interessant, maar is ook gewoon noodzakelijk omdat Movento maximaal twee keer per seizoen ingezet mag worden. De proef draait dus vooral om timing: wat is het beste tijdstip om Movento te spuiten?'' Om een zo goed en compleet mogelijk beeld te krijgen van de bestrijdingsmogelijkheden, worden er zeven verschillende spuitschema's - met verschillende middelen en middelencombinaties - gehanteerd. Van der Lans verwacht dat dit veel helderheid zal verschaffen omtrent de effectiviteit van middelen tegen luis en koolwittevlieg - in het bijzonder Movento. ,,Hopelijk kunnen we tijdens de platform-dagen in september of oktober mooie en vooral duidelijke verschillen laten zien. En nog belangrijker: hopelijk levert het nieuwe inzichten op voor adviseurs en betere bestrijdingresultaten voor telers.'' 6OLLEGRONDSGROENTEN 0LATFORM IN
3
Vollegrondsgroenten Koerier
Rudis: topfungicide in prei en kool
Rudis heeft zich de afgelopen jaren bewezen als topfungicide in prei en kool. Belangrijke ziekten als roest, Alternaria, Mycosphaerella en echte meeldauw worden er uitstekend mee bestreden. Het middel werkt zowel preventief als curatief.
dagen worden gespoten. Menging met uitvloeiers, superuitvloeiers en
Rudis is een fungicide op basis van prothioconazool. Het werkt zowel preventief als curatief. Hierdoor heeft het middel
Toepassing & dosering in kool
een zeer sterke en langdurige werking tegen een groot aantal schimmels. Diverse bladvlekkenziekten, waaronder roest en
Rudis is toegelaten in rode en witte kool, savooie kool, spitskool en
Alternaria in prei en Mycosphaerella en echte meeldauw in kool, krijgen hierdoor geen kans om zich te ontwikkelen.
spruitkool. Middel inzetten zodra er een aantasting wordt waargeno-
hechters wordt ontraden. Voor prei geldt een veiligheidstermijn van 3 weken.
men. De dosering is 0,4 l per hectare.
Toepassing & dosering in prei
De behandeling zonodig herhalen (na minimaal 3 weken).
Rudis kan preventief worden toegepast Ăłf zodra er een aantasting van roest of Alternaria wordt waargenomen. De
Voor alle koolsoorten geldt een veiligheidstermijn van 3 weken.
De kracht van Rudis s ZEER STERKE PREVENTIEVE EN CURATIEVE werking tegen alle belangrijke bladvlekkenziekten in prei en kool s MENGBAAR MET ALLE GANGBARE fungiciden en insecticiden s OOK EFFECTIEF BIJ LAGE TEMPERATUREN
dosering is 0,4 l per hectare. Als er al een aantasting in het gewas is, dan kan het beste met een interval van 14
'Hoogste rendement met strak preventief schema' ,,Zowel spruitkool als sluitkool zijn het beste af met een nauwsluitend, preventief spuitschema. Dit zorgt niet alleen voor een betrouwbare en zekere schimmelbestrijding, maar heeft ook een positief effect op de vitaliteit van het gewas en de houdbaarheid van het product.''
kwalteit van de oogst onderzocht, onder meer door de leverbaarheid van de kool in januari en mei te bepalen.
Basisplaats voor Rudis Met deze woorden vat Paul Goorden van Cebeco Agrochemie samen hoe hij tegen de schim-
Voor komend seizoen adviseert Goorden om
melbestrijding in spruit- en sluitkool aankijkt. Proeven op de Spuitkoolboulevard en het
vooral op tijd te beginnen met preventieve
Sluitkoolplatform en ook praktijkervaringen hebben volgens hem de afgelopen jaren duidelijk
bespuitingen. Bij spruitkool kan het beste met
gemaakt dat preventieve schema's vrijwel altijd het hoogste teeltrendement opleveren.
Rudis worden gestart, ,,want dat heeft zich
,,Vrijwel alle kooltelers zijn zich ervan bewust dat voorkomen van schimmelziekten vĂŠle malen
de afgelopen jaren ruimschoots bewezen als
beter is dan genezen. Dat zien we ondermeer terug bij het spuitinterval in spruitkool: die is
topfungicide, met name tegen Mycosphaerella
de afgelopen jaren teruggeschroefd van veertien naar gemiddeld tien dagen. Telers weten dat
en echte meeldauw'', zo stelt hij.
corrigeren met curatieve middelen erg lastig is en dat dit qua middelenkosten ook nog eens
In sluitkool moeten de pijlen vooral gericht
behoorlijk in de papieren kan lopen. Nog belangrijker is dat de aangetaste gewassen voor veel
zijn op Mycosphaerella, witte roest en -
meer schoningswerk in de schuur zorgen. Daardoor loopt de rentabiliteit van de teelt enorm
afhankelijk van het ras - ook op echte
terug. De kosten van een keer extra preventief spuiten vallen in het niet bij de mogelijke schade
meeldauw. Goorden: ,,zelf adviseer ik om
door een keer te weinig spuiten.''
te starten en te eindigen met een specifiek
Nog een factor die steeds belangrijker wordt is het effect van middelen op de kwaliteit en
middel tegen witte roest. Daar tussenin krijgt Rudis een basisplaats tegen Mycosphaerella,
houdbaarheid van de kool. Volgens Goorden zal er - zowel bij spruitkool als bij sluitkool -
echte meeldauw en ook Alternaria. Voor een extra brede werking tegen schimmels kan Rudis
0AUL 'OORDEN IS 0RODUCTMANAGER BIJ
steeds meer aandacht zijn voor dit thema en is de kans groot dat dit ook de middelenkeuze
het beste afgewisseld worden met een middel op basis van strobilurine/triazool, bijvoorbeeld
#EBECO !GROCHEMIE " 6
zal beĂŻnvloeden. Een belangrijke 'leidraad' hiervoor zijn de gewasbeschermingsproeven op
Nativo. In mijn ogen biedt dit basisschema de meeste zekerheid tegen schimmelinfecties en
het Sluitkoolplatform. Hierbij wordt de invloed van verschillende spuitschema's op de
de beste vooruitzichten op een kwalitatief goede oogst.''
Previcur Energy welkome aanvulling in kruiden en opkweek kool Het etiket van Previcur Energy is dit voorjaar uitgebreid in de teelt van aromatische kruiden en de opkweek van kool.
Groeistimulans Van zowel propamocarb als fosetyl is bekend dat ze een positieve invloed heb-
Previcur Energy is een systemisch werkend fungicide en bevat de werkzame stoffen
ben op de ontwikkeling van de plant.
propamocarb en fosetyl. Beide stoffen hebben een specifieke werking tegen schimmels
Previcur Energy brengt de eigenschap-
uit de groep van de OĂśmyceten. Hiertoe behoren onder andere Pythium, Phytopththora
pen van beide actieve stoffen samen,
en valse meeldauw.
waardoor het middel een duidelijke groeistimulans teweeg brengt in het gewas. In
De kracht van Previcur Energy s :EER GOEDE WERKING OP 0YTHIUM, 0HYTOPHTHORA en valse meeldauw s $UBBEL EFFECTIEVE WERKING DOOR TWEE WERKZAME STOFFEN s #URATIEF EN PREVENTIEF WERKEND s 0OSITIEF GEWASEFFECT EN GROEISTIMULANS
In de opkweek van sluitkool- en bloemkoolachtigen kan Previcur Energy met een aangiet-
diverse proeven is deze positieve invloed
s 'OEDE GEWASVEILIGHEID
behandeling worden ingezet tegen Pythium spp. en Phytophthora spp.
duidelijk waargenomen.
s )NGEBOUWD RESISTENTIEMANAGEMENT
In de teelt van aromatische kruidgewassen kan Previcur Energy twee keer per teelt worden ingezet tegen Pythium spp. en valse meeldauw (Peronospora spp.).
4
Vollegrondsgroenten Koerier
'Goede gewasbescherming begint bij goede bodem' ,,Preitelers die hun grond goed in orde hebben oogsten niet alleen méér kilo's, maar ook kwalitatief bétere kilo's. Daarnaast liggen hun schoonmaakkosten beduidend lager en gebruiken ze ook nog eens minder gewasbeschermingsmiddelen per kilogram product. Schrijf het daarom nog maar eens stevig op: een goede gewasbescherming begint bij een goede bodem!'' Piet van der Haas, adviseur vollegrondsgroenten bij Mertens in Horst, heeft duidelijk nagedacht over de boodschap die hij kwijt wil. Hij vindt bodemverbetering ab-so-luut noodzakelijk om als sector te overleven. Hij maakt daarvoor graag de vergelijking met het bouwen van een huis: ,,Hoe sterker je de fundering maakt, hoe hoger je kunt bouwen. Dat geldt ook voor de preiteelt. Hoe beter de grond is, hoe meer planten je erop kunt zetten en hoe groter de garantie is voor een succesvolle teelt.'' Volgens de adviseur kan op goed onderhouden grond moeiteloos elk jaar prei worden geteeld. ,,Sterker nog: ik zie dat op de beste percelen elk jaar zelfs bétere prei wordt geteeld.'' Om zijn pleidooi voor grondverbetering kracht bij te zetten heeft hij een top-vier van maatregelen samengesteld: Voeg élk jaar voldoende organische stof toe aan de grond. Dat kan het beste door elke kilogram fosfaatruimte in te vullen met vaste mest of compost. 2: Traceer storende lagen en hef deze zo snel en goed mogelijk op. Prei heeft 'luie wortels' en daardoor dringend behoefte aan een zo los mogelijke bodemstructuur. 3: Maak voor pachtpercelen een vragenlijst die zoveel mogelijk informatie geeft over het verleden van een perceel (o.a. voorvrucht, rotatie, bemesting, aaltjes, afvalhopen,
curatieve werking van de meeste middelen is niet zo goed als hun preventieve werking.
oogstomstandigheden en onkruidsituatie).
Bovendien neemt een ziek gewas minder makkelijk middel op en moet er daardoor vaker
0IET VAN DER (AAS IS ADVISEUR
gespoten worden om het weer gezond te krijgen, waardoor het ook duurder wordt. Tenslotte
vollegrondsgroenten bij
krijg je met aangetaste prei ook nog eens veel meer schoningswerk in de schuur.''
Mertens B.V. in Horst
4: Laat van de grond afhangen hoe, wanneer en hoe diep je plant.
Nadruk op preventief spuiten Volgens Van der Haas legt een goede, vruchtbare bodem niet alleen een belangrijke basis
Basisplaats voor Rudis
voor een gezond en weerbaar gewas, maar biedt het ook een grotere garantie voor een
Binnen het huidige middelenpakket heeft Rudis bij vrijwel alle preitelers een basisplaats verworven, zo weet Van der Haas.. ,,Rudis is sterk
goede werking van fungiciden. ,,Gezonde gewassen die goed in de groei zijn nemen nu
tegen bijna alle belangrijke schimmelziekten en heeft ten opzichte van andere middelen ook nog eens een duidelijke plus op roest en
eenmaal veel beter middelen op en verspreiden die ook beter door de plant. De start van de
Stemphylium. Van de acht tot tien bespuitingen in herfst- en winterprei worden er daarom gemiddeld drie met Rudis uitgevoerd'', zo geeft
schimmelbestrijding is daardoor ook veel krachtiger en beter'', zo stelt de adviseur.
hij de kracht van het middel weer.
Om de schimmels goed onder duim te kunnen houden - en om resistentievorming te
Hoewel de adviseur weet dat sommige telers door de matige resultaten van het afgelopen seizoen geneigd zullen zijn om de spuitvallen wat
voorkomen - raadt Van der Haas aan om een rasgericht afwisselingsschema te maken van
'op te rekken', raadt hij deze telers toch aan om vooral niet te bezuiningen op de schimmelbestrijding. ,,Teel liever een hectare minder, maar
middelen op basis van triazolen en strobilurinen. De nadruk moet hierbij vooral op preventief
houd wat je teelt tot het einde goed bij. Zorg voor een strak spuitschema en laat daar vooral geen gaten in vallen! Voorkom dat je later in
spuiten liggen. ,,Zorg ervoor dat er geen schimmels in het gewas kúnnen komen, want de
het seizoen de gewassen op moet lappen. De praktijk heeft te vaak geleerd dat dit de verkeerde weg is.''
Maximale bescherming tot aan de oogst Nativo is een breed toepasbaar fungicide in de vollegrondsteelt van prei, peen en diverse koolsoorten. De combinatie van de actieve stoffen trifloxistrobine en tebuconazool zorgt voor een uitstekende bescherming tegen een breed spectrum aan schimmelziekten.
Advies in peen (bos- was- en winterpeen en parijse wortelen) s Toepassen tegen loofverbruining (Alternaria dauci), echte meeldauw (Erysphe heraclei) en rattenkeutelziekte (Sclerotinia sclerotiorum) s
0,3 kg/ha in 200 tot 500 liter water per ha
s
Interval: 14 dagen
s
Veiligheidstermijn: 3 weken
Advies in prei s
Toepassen tegen roest (Puccinia allii), bladvlekkenziekte (Alternaria porri) en papiervlekkenziekte (Phytophthora porri)
s
0,4 kg/ha in 200 tot 500 liter water per ha
s
Interval: 14 dagen
s
Veiligheidstermijn: 2 weken
s
Nativo geeft een goede preventieve bescherming tegen papiervlekkenziekte. Op een bestaande infectie moet echter een specifiek curatief fungicide worden gebruikt
Advies in kool (onbedekte teelt van sluitkool, spruitkool, bloemkool en broccoli) s
Toepassen tegen spikkelziekte (Alternaria brassicae), ringvlekkenziekte (Mycosphaerella
brassicicola) en echte meeldauw (Erysiphe cruciferarum)
s s s s
0,4 kg/ha in 200 tot 500 liter water Interval: 14 dagen Veiligheidstermijn: 3 weken Nativo geeft een goede preventieve bescherming tegen witte roest. Op een bestaande infectie van Albugo een specifiek curatief fungicide gebruiken
Opmerkingen Voor alle toepassingen geldt:
s Altijd een uitvloeier toevoegen (als er niet gemengd gespoten wordt met andere fungiciden, insecticiden of bladvoeders)
s Altijd eerst Nativo in water oplossen, daarna andere middelen toevoegen
s Tijdens mengen, transport en spuiten de spuittank constant blijven roeren
s Maximaal 2 toepassingen per seizoen
5
Vollegrondsgroenten Koerier
De kracht van Nativo s 3YNERGIE VAN DE ACTIEVE STOFFEN TEBUCONAZOOL trifloxistrobine s &LEXIBELE TOEPASSING ONDER ALLE WEERSOMSTANDIGHEDEN s :EER GOED REGENVAST SNELLE OPNAME LANGE NAWERKING s 0OSITIEF VOOR OPBRENGST EN KWALITEIT s "REED WERKINGSSPECTRUM s 'OEDE PRIJS KWALITEITVERHOUDING
Bayer CropScience onderzoekt residugedrag van werkzame stoffen in vollegrondsgroenten
Inzet en positionering van middelen sturen op residugedrag Hoe lang wordt een actieve stof boven de rapportagegrens (meestal 0,01 mg/kg) teruggevonden? En hoe hoog zijn de te verwachten residuen na een toepassing? En in de weken of maanden daarna? Om dit soort vragen te kunnen beantwoorden onderzoekt Bayer CropScience al enige jaren het residugedrag van toegelaten en nieuwe middelen. Dit geeft nieuwe handvatten om de inzet en positionering van middelen te sturen op residugedrag.
MRL: geen risiconorm, maar een handelsnorm! De afkorting MRL staat voor het Engelse begrip maximum residue level (maximaal residu-niveau). Het is een norm waaraan groenten en fruit moeten voldoen op het moment dat ze in het handelsverkeer worden gebracht. Deze norm wordt vastgesteld op EU-niveau en is geldig voor alle EU-landen.
Het residu-onderzoek voor vollegrondsgroenten is gericht op koolsoorten, prei, peen, bonen,
De afgelopen jaren is MRL een algemeen gebruikte term geworden. Bij veel mensen
ui en een aantal gewassen waarover met regelmaat vragen worden gesteld over residu-
bestaat nog het idee dat de MRL een maat is voor voedselveiligheid en dat er bij
gedrag, zoals bleekselderij en diverse typen sla. Voor alle teelten moeten in het toelatings-
overschrijding van de norm risico’s zijn voor de volksgezondheid. De MRL is echter
traject van een middel al residugegevens worden aangeleverd, met name voor toepassingen
geen maat voor voedselveiligheid maar is uitsluitend een handelsnorm.
vanaf het tijdstip van de wettelijke veiligheidstermijn tot aan de oogst. Op basis van deze resultaten wordt een MRL vastgesteld. Hoe het residuverloop is van toepassingen ver vóór de veiligheidstermijn, kan uit dit onderzoek echter niet worden afgeleid. Hiervoor is aanvullend onderzoek nodig, waarbij de middelen veel eerder dan de veiligheidstermijn worden toegepast en er bij de oogst monsters worden genomen en geanalyseerd. Om dit type onderzoek te kunnen uitvoeren worden sinds een aantal jaren op een proeflocatie de verschillende gewassen geplant en opgekweekt, vergelijkbaar met de praktijk. Vervolgens zijn de middelen vervroegd toegepast, variërend van enkele maanden voor de oogst tot enkele weken voor de oogst. In het onderzoek zijn niet alleen alle toegelaten middelen van Bayer CropScience toegepast, maar ook middelen die op korte termijn een toelating zullen krijgen in de betreffende teelten. Bij de oogst worden van alle verschillende spuitmomenten monsters genomen en geanalyseerd. Door deze proeven meerdere keren te herhalen kan een beeld worden verkregen van het residugedrag. Deze gegevens vormen de basis voor praktijkadviezen.
Slimmere inzet en positionering van middelen Hoewel het onderzoek nog niet is afgerond, levert het al wél veel nieuwe inzichten op omtrent het residugedrag van de verschillende actieve stoffen. Met behulp van deze informatie kan de inzet en positionering van middelen nog beter gestuurd worden. Er kan daarbij niet alleen rekening worden gehouden met residugedrag, maar het kan ook helpen bij de juiste afwisseling van middelen gedurende het seizoen.
Mieke Hoogendoorn (Bayer CropScience) reageert op vier beweringen over imidacloprid
'Er worden geen middelen op de markt gebracht die leiden tot gezondheidsschade' Het gebruik van imidacloprid - de werkzame stof in onder andere Admire en Gaucho - is de laatste tijd regelmatig onderwerp van discussie. Veel landelijke media besteedde er de afgelopen maanden aandacht aan. Meest recente aanleiding is een Japans onderzoek waarbij ratten werden blootgesteld aan lage concentraties imidacloprid. Hierbij werd een bovengemiddelde hersenprikkeling vastgesteld. Twee Nederlandse wetenschappers denken dat de effecten bij mensen vergelijkbaar kunnen zijn. Dit zou vooral schade kunnen veroorzaken bij hersenen van ongeboren kinderen. Ook de vermeende bijensterfte door imidacloprid is een onderwerp dat regelmatig terugkeert in publieke discussies. Imidacloprid zit, kortom, in de beklaagdenbank. Maar hoe terecht is dat? Mieke Hoogendoorn, hoofd registratie bij Bayer CropScience, reageert op vier zinsnedes en beweringen uit landelijke kranten. 'Imidacloprid is een zenuwgif dat de hersenen aantast'
,,De conclusie van deze stelling is gebaseerd op een Japans in-vitro onderzoek in ratten (Kimura-Kuroda et al. 2012). Dat wil zeggen dat er cellen geïsoleerd zijn uit hersenen en buiten het lichaam bestudeerd worden. De cellen worden daarbij kunstmatig in leven gehouden op een plastic schaaltje waar ze direct worden blootgesteld aan imidacloprid. Hiermee wordt voorbij gegaan aan de beschermingsmechanismen die het lichaam van mens en dier heeft ingebouwd tegen invloeden van buiten. Denk bijvoorbeeld aan de mate van opname, snelheid van afbraak of uitscheiding. Daarom is laboratoriumonderzoek op geïsoleerde hersencellen niet één op één te vertalen naar de situatie in mens of dier, maar geeft het alleen aan dat imidacloprid een neurotoxisch werkingsmechanisme heeft. Voor de afleiding van de risicogrenzen voor mensen, is het relevanter om effecten op de hersenen te bepalen in een studie met levende ratten. Een dergelijke neurologische studie op zwangere ratten naar de effecten op het centraal zenuwstelsel van de jongen is beschikbaar ten behoeve van het toelatingsproces van imidacloprid. De neurotoxiciteit van imidacloprid is dan ook meegenomen en afgedekt in de afleiding van de humaan-toxicologische risicogrenzen zoals de ADI (Acceptable Daily Intake, de hoeveelheid die een mens dagelijks mag binnenkrijgen zonder dat dit leidt tot schadelijke effecten). Imidacloprid zal dus niet leiden tot aantasting van hersenen bij normaal gebruik in de markt.''
-IEKE (OOGENDOORN IS HOOFD REGISTRATIE BIJ "AYER #ROP3CIENCE
Gebruikers van imidacloprid lopen ernstige gezondheidsrisico's'
,,Nee, dit is zeker niet waar. Er worden geen middelen op de markt gebracht die leiden tot gezondheidsschade bij de gebruikers. Gebruik makend
'Op sommige plekken wordt de norm voor oppervlaktewater wel 10.000
van de voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen zal er geen gezondheidsschade optreden bij de toepassing van imidacloprid.''
keer overschreden'
,,Bayer is bekend met de overschrijdingen van de (waterkwaliteits)norm. We erkennen dit 'Er is een duidelijk relatie tussen het gebruik van imidacloprid en bijensterfte'
probleem en zijn druk bezig met het oplossen ervan. De glastuinbouw is een sector die
,,Er wordt regelmatig een relatie gesuggereerd tussen de koloniesterfte van bijen en het gebruik van imidacloprid. Deze relatie is niet
zich zeer bewust is van zijn omgeving en die continu werkt aan verbetering van even-
aanwezig en er is ook nooit een direct danwel indirect verband aangetoond tussen imidacloprid en massale bijensterfte. De hoofd-
wicht tussen milieu en productie. Samen met o.a. waterschappen, glastuinbouwsector en
oorzaak van de bijensterfte is de Varroamijt. In Australië is geen Varroa-mijt, hier wordt wel imidacloprid gebruikt. Hier is geen bijensterfte
Wageningen Universiteit loopt er een project om de kwaliteit van het oppervlaktewater
waargenomen. In Frankrijk is imidacloprid in een bepaalde regio een paar jaar verboden geweest, maar desondanks ging de bijensterfte
te verbeteren. We hebben er vertrouwen in dat dit project tot goede resultaten zal leiden
gewoon door. Imidacloprid is weliswaar giftig voor bijen indien ze in direct contact komen met het middel, maar door de toepassingseisen
en de problemen in het oppervlaktewater op zal lossen. We zien nu al een vermindering
die aan het middel gesteld zijn wordt voorkomen dat de bijen in contact komen met het middel.''
van de concentraties van imidacloprid in het oppervlaktewater.''
6
Vollegrondsgroenten Koerier
Flint: vertrouwde kracht met zeer brede toelating Flint heeft zich de afgelopen jaren bewezen als een zeer sterk en effectief fungicide in een groot aantal vollegrondsteelten. Het bestrijdt een brede reeks van schimmels, waaronder Alternaria, Mycosphaerella, meeldauw, roest en valse meeldauw. Prei
Ook effectief ter bestrijding van valse meeldauw.
Bos-, was- en winterpeen in de vollegrond Ter bestrijding van loofverbruining (Alternaria dauci) en meeldauw (Erysiphe heraclei) in bos-,
Dosering: 0,4 kg/ha
was- en winterpeen in de vollegrond. Zodra de
Sla en andijvie Ter bestrijding van Sclerotinia en Botrytis in de bedekte teelt van sla en de bedekte en onbedekte teelt van andijvie.
Ter bestrijding van purpervlekkenziekte (Alternaria porri) en roest (Puccinia alli). Flint preven-
eerste aantasting wordt waargenomen een
tief inzetten met intervallen van 14 dagen. Stemphylium vesicarium en fluweelvlekkenziekte
Bleekselderij en knolselderij
behandeling uitvoeren. De behandeling om
(Cledosporium allii-porri) worden ook bestreden door Flint.
Ter bestrijding van bladvlekkenziekten (Septoria apiicola) in de onbedekte teelt
de 14 dagen herhalen. De toepassingen met
Als er al een aantasting aanwezig is op het moment van de eerste behandeling, dan de eerste
van bleekselderij en knolselderij.
Flint bij voorkeur laten volgen op bespuitingen
behandeling uitvoeren met een middel met curatieve werking.
Dosering: 0,25 kg/ha
met fungiciden uit andere chemische groepen
Dosering: 0,4 kg/ha
zoals bijvoorbeeld triazolen.
Witlof en cichorei
Dosering bij bestrijding van meeldauw:
Spruitkool en sluitkool
Ter bestrijding van echte meeldauw (Erisyphe cichoracearum) in de onbedekte pennenteelt
0,25 kg/ha
Ter bestrijding van spikkelziekte (Alternaria brassicae) en bladvlekkenziekte (Mycosphaerella
van witlof en cichorei.
Dosering bij bestrijding van Alternaria:
spp.). Zodra de eerste aantasting wordt waargenomen, een behandeling uitvoeren. De be-
Dosering: 0,25 kg/ha
afhankelijk van de ziektedruk:
handeling om de 14 dagen herhalen. De toepassingen met Flint bij voorkeur laten volgen op
0,25-0,4 kg/ha.
bespuitingen met fungiciden uit andere chemische groepen zoals bijvoorbeeld Rudis of Folicur.
De kracht van Flint
Dosering: 0,25 kg/ha Ter bestrijding van witte roest (Albugo candida).
s ZEER BREDE TOELATING IN VRIJWEL ALLE VOLLEGRONDSGROENTEN WAARONDER CICHOREI
Dosering: 0,4 kg/ha
witlof (pennenteelt), knol- en bleekselderij, bloemkool, broccoli en boerenkool
Bloemkool, broccoli en boerenkool Ter bestrijding van witte roest (Albugo candida) in de onbedekte teelt van bloemkool, broccoli en boerenkool Dosering: 0,4 kg Flint per ha. Een dosering van 0,25 kg Flint per ha is toereikend voor de
s EFFECTIEF TEGEN EEN GROTE REEKS VAN SCHIMMELS WAARONDER Alternaria,
Mycosphaerella, meeldauw, roest en valse meeldauw s ZEER REGENVAST DOOR SNELLE OPNAME EN STERKE BINDING AAN WASLAAG
bestrijding van Mycosphaerella spp. en Alternaria spp.
Veredelings- en zaadteelt van koolgewassen Ter bestrijding van witte roest (Albugo candida) in de bedekte teelt van veredelings- en zaadteelt van koolgewassen. Dosering: 0,4 kg/ha
Vervolg voorpagina
'De tijd is rijp voor een PhytoBac' Bij loonbedrijf Verhoeven in Erp (N-Br.) is de afgelopen maanden hard gewerkt aan een overdekte vul- en spoelplaats. Daarbij is ook een zogenaamde PhytoBac geplaatst; een systeem dat restvloeistoffen op een natuurlijke wijze afbreekt. Volgens eigenaar Jan Verhoeven is de tijd er nu rijp voor. ,,We willen gewoon zo netjes mogelijk met gewasbeschermingsmiddelen werken. Zo'n PhytoBac past daar prima bij.''
dus niets; ook geen seals of ander verpakkingsmateriaal. Verder is het comfortabeler voor onze medewerkers en handiger als je de spuitdoppen wilt controleren.'' Zoon Marcel vult graag aan dat deelname aan het project 'Schoon water' ook een belangrijke rol heeft gespeeld bij de bouw
Wie het erf oprijdt bij loonbedrijf Verhoeven krijgt de nieuwe vul- en spoelplaats vrijwel
van de vul- en spoelplaats. ,,Als je je bewust
meteen in het vizier. Een complete bedrijfshal is ervoor ingericht, met letterlijk alles erop en
bent hoeveel middel er aan de buitenkant
eraan. Ook de middelenopslag is meteen maar gerenoveerd. ,,De deur is nu zo groot dat we
van een veldspuit blijft hangen, dan ben
de middelen met een hefttruck op hun plaats kunnen zetten'', zo vertelt Jan Verhoeven tijdens
je ook eerder bereid om dat op een nette
een kleine rondgang.
manier schoon te maken en af te voeren.''
'Prominente plek vanzelfsprekend'
Phytobac: nette oplossing voor restvloeistoffen
Jan Verhoeven heeft samen met zijn zoon Marcel een loon- en akkerbouwbedrijf in Erp
Voor de loonwerker is de prominente plek voor de vul- en spoelplaats min of meer vanzelfsprekend. ,,Van oudsher zijn we gewend om onze veldspuiten thuis te vullen. Daar
Een opvallende schakel bij de bouw van de
gewassen in de regio.
hebben we alle middelen bij de hand en kunnen we de lege fust meteen netjes opbergen.
vul- en spoelplaats is de PhytoBac. In deze
Verder vind ik thuis vullen ook veiliger. Als je uit de sloot tankt, loop je - ondanks alle
opvangbak worden restvloeistoffen op een
beveiligingen die er tegenwoordig op de spuit zitten - altijd een klein risico dat er iets
natuurlijke manier afgebroken tot onschadelijke stoffen. Verhoeven kwam de PhytoBac op het
over het land uit. Maar dat is - hoe je het
fout gaat. En dat risico wil ik gewoon niet lopen. Verder beschikken we thuis over een
spoor na een gesprek met technisch adviseur Jos Pauwels van Bayer CropScience. ,,Ik vertelde
ook wend of keert - geen fraaie oplossing.
constante waterkwaliteit; ook dat is belangrijk als je goed spuitwerk af wilt leveren.''
over onze verbouwingsplannen en de ideeĂŤn die ik had over het vullen en schoonmaken van
Een PhytoBac is wĂŠl een nette oplossing;
Dat de nieuwe vul- en spoelplaats in ĂŠĂŠn van de bestaande bedrijfshallen moest komen,
onze veldspuiten. Dan kom je automatisch ook bij de afvoer van alle restvloeistoffen terecht.
alle reststoffen worden immers volledig door
stond voor Verhoeven ook al vroeg vast. ,,Binnen heb je geen last van de wind. Er verwaait
Tot voor kort vingen we de restvloeistoffen op en reden we die met een mesttank verdund
micro-organismen afgebroken.''
(N-Br.). Het loonbedrijf is gespecialiseerd in de gewasverzorging van alle voorkomende
In februari werden de centrale afvoergoot en de ondergrondse
4USSEN DE VUL EN SPOELPLAATS EN DE 0HYTO"AC IS EEN TUSSENOPSLAG
Ook de middelenopslag is meteen volledig gerenoveerd. De ruimte - en
leidingen van nieuwe vul- en spoelplaats aangelegd.
GEBOUWD -ET EEN INHOUD VAN KUUB IS ER EEN BUFFER VOOR TOT
ook de deur - is nu zo groot dat middelen met een hefttruck op hun
grondige reinigingsbeurten.
plaats kunnen worden gezet.
7
Vollegrondsgroenten Koerier
COLOFON #ONCEPT EN REALISATIE Bayer CropScience SA-NV Vormgeving en opmaak: L Claudia Roorda &OTOGRAFIE L
Bayer CropScience SA-NV Drukwerk: L Productiemannen B.V. L
,,Movento is een uitstekend middel tegen
,,Hopelijk kunnen we tijdens de platform-
,,Een factor die steeds belangrijker wordt
,,Teel liever een hectare prei minder, maar
luis en wittevlieg, maar het heeft wat tijd
dagen in september of oktober mooie en
is het effect van gewasbeschermings-
houd wat je teelt tot het einde goed bij.
nodig om zich door de plant te verspreiden.
vooral duidelijke verschillen laten zien in
middelen op de kwaliteit en houdbaarheid
Zorg voor een strak spuitschema en laat
Het moet daarom vroeg preventief worden
bestrijdingresultaten.''
van de kool.''
daar vooral geen gaten in vallen!''
Dit is een uitgave van: "AYER #ROP3CIENCE 3! .6 %NERGIEWEG 0 / "OX NL-3640 AE Mijdrecht
ingezet.'' Jos Schelling, spruitenteler in
Ad Embrechts, directeur Exploras
-IJNSHEERENLAND EN 0ETER 2OTTIER
en Marco van der Lans, technisch
0AUL 'OORDEN PRODUCTMANAGER BIJ
0IET VAN DER (AAS ADVISEUR
ADVISEUR BIJ #:!6
ADVISEUR "AYER #ROP3CIENCE
#EBECO !GROCHEMIE " 6
vollegrondsgroenten bij Mertens B.V.
Onze gebruiksadviezen, zowel mondeling als schriftelijk verstrekt, berusten op uitgebreide proefnemingen. Wij adviseren naar beste weten volgens kennis van zaken van dit ogenblik, echter zonder daarvoor aansprakelijkheid op ons te nemen, omdat opslag/bewaring en toepassing zich aan onze controle onttrekken. Beschrijvingen van een product, resp. gegevens over de eigenschappen daarvan betekenen niet, dat verantwoordelijkheid wordt gedragen bij eventuele schade. Lees voor gebruik altijd eerst het etiket.
Puzzel mee en win een diner voor twee! Houdt u van lekker eten en drinken in een goed restaurant? Los dan de onderstaande woordzoeker op! Uit de goede inzendingen worden drie winnaars getrokken. Zij krijgen elk een dinerbon ter waarde van `150. De woorden hieronder zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Zoek ze op en streep ze af. De overgebleven letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing.
AFZET
KERSEN
ROEST
ALTERNARIA
KOOL
RUDIS
APPEL
LARVEN
SCHIMMELS
BESSEN
LUIS
SELDERIJ
BLAD
MEELDAUW
SLA
BROCCOLI
NATIVO
TEELT
DECIS
OOGST
TELER
FLINT
PEEN
WITTEVLIEG
FREZEN
PHYTOPHTHORA
GEWAS
PREI
M O R I L K E R S E N E
L T G O IJ N U A E E E A
P U E O E D E F L N V I
O H I G I S R Z D I R R
V W Y S L B T E E N A A
S U N T L E E T R R L N
A A M A O E P S IJ S F R
W D D P K P M P S N C E
E L A F R E H M A E T T
G E I L V E T T I W N L
D E C I S N I E H H O A
E M O N T V A L E O C N
N E E T O E K E K L R S
T I L O C C O R B E T A
Š www.puzzelpro.nl
BON Naam: Adres: 0OSTCODE 0LAATS Bedrijf + aantal ha. groenten: Stuur de ingevulde bon uit deze krant in een ongefrankeerde envelop naar:
De oplossing van de woordzoeker is:
Actievoorwaarden $EZE PRIJSVRAAG LOOPT VAN JUNI T M JULI 5IT DE GOEDE INZENDINGEN WORDEN DRIE PRIJSWINNAARS GETROKKEN $EZE PRIJSWINNAARS KRIJGEN TUSSEN EN JULI BERICHT /VER DE UITSLAG KAN NIET WORDEN GECORRESPONDEERD
8
Vollegrondsgroenten Koerier
Bayer CropScience SA-NV T.a.v. Jessica Biermann Antwoordnummer 55074 3640 WB Mijdrecht