ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
www.bazarpress.net info@bazarpress.net Advertising Newspaper ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)71یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012ی زاینی نرخی()1000دیناره
سهرجهم بانكهكانی ههرێم بهسیستهمێكی ئهلكترۆنی دهبهسترێنهوه
ڕه ی كه لهالپه درێژهی بابهته
ههڵسهنگاندن و دیزاینی هێڵی ترام له شاری سلێمانی ڕاگهیهندرا
2
واڵتانی جیهان لهپێشبركێدان بۆ زیادكردنی بهرههمو یهدهگی نهوتییان
ڕه ی كه لهالپه درێژهی بابهته
4
شوكروڵاڵ بابان بۆ دواجار ماڵئاوایی كرد
ڕه ی كه لهالپه درێژهی بابهته
8
چاڤی هێرناندز بۆندێكی گرانبههای ئانجی ڕهتدهكاتهوه ڕه ی كه لهالپه درێژهی بابهته
14
ل �هه��ۆڵ��ی ی �هك��ێ��ت��ی ئ���هن���دازی���اران���ی كوردستان له ش��اری سلێمانی ،به چ���اودێ���ری پ��ارێ��زگ��ای س��ل��ێ��م��ان��ی و ئامادهبوونی پسپۆڕان و ئهندازیاران، پڕۆژه و نهخشهی دیزاینی هێڵی ترام لهشاری سلێمانی ڕاگهیهندرا. پڕۆژهكه له 6هێڵ به درێژایی ()58 كم پێكهاتووه ،رێ���رهوی ئ�هم هێاڵنه ب�هش��ێ��ك ل �ه ن��اوچ �ه س�هرهك��ی�هك��ان��ی ش���اری سلێمانی دهگ��رێ��ت �هوه ،وهك ش �هق��ام �هك��ان��ی (ت��اس��ڵ��وج �ه ،س��ال��م، م �هول �هوی ،پیرهمێرد ،ه �هوارهب �هرزه، 30مهتری ،سهركارێز ،برایم پاشا، م���هدام م��ت��ران ،س�هرچ��ن��ار ،ناوچهی پیشهسازی ،بهشێك له مهلیك مهحمود، ب�هك��رهج��ۆ ،ف��رۆك�هخ��ان�ه) .ه�هروهه��ا دی��زای��ن��ی ئ���هم پ���رۆژهی���ه گ��ون��ج��اوه ل�هگ�هڵ دی��زای��ن��ی پ�لان��ك��راو ل�ه الی�هن شارهوانیهوه بۆ شهقام و رێرهوهكانی
ش���ار ،گ���هراج و گهنجینه و شوێن ك��اره ،ههروهها كۆنترۆڵی سهرهكی پ���رۆژهك���ه ل �ه ن���اوچ���هی (راپ���هرێ���ن- تاسڵوجه) ب��ۆی دابین دهك��رێ��ت كه كۆنترۆڵی ههموو الیهنهكان دهكات، جگه لهوهش هێڵهكان به ترافیكالیت و ه���ێ���م���ای ت���ای���ب���هت ك���ۆن���ت���رۆڵ���ی هاتووچۆی پێدهكرێت لهگهڵ ئۆتۆمبێل ێ وهاوواڵتیاندا .له پ��ڕۆژهك �هدا س وس��ێ��ت��گ�هی ك���ارهب���ای س��هرهك��ی به ت��وان��ای ( )20م��ێ��گ��اوات ت �هرخ��ان دهكرێت ،بۆ پێدانی وزهی كارهبای ت�هواو و به بهردهوامی له رێی 19 ویستگهی تایبهتی له نزیك ڕێرهوی ه��ێ��ڵ�هك��ان ،ك �ه ه���هر هێڵێك ت��وان��ای گواستنهوهی 3000ههزار كهسی ههیه له كاتژمێرێكدا .دیزاینیهكهش له الیهن كۆمپانیای ( )HJIئیتاڵیهوه جێبهجێكراوه.
لهژمارهی داهاتوودا ...بازاڕ زانیاری دهربارهی پڵنگهكهی سۆران باڵودهكاتهوه
داهاتی نهوتی مانگی رابردووی عێراق زیاترل ه 8ملیار دۆالر بوو ه
وهزارهت������ی ن �هوت��ی ع��ێ��راق رای��گ�هی��ان��د داه��ات��ی ه�هن��اردهك��ردن��ی نهوتی مانگی راب���ردوو گهیشتوهته 8ملیارو 578 ملیۆن دۆالر. عاسم جیهاد وتهبێژی وهزارهت��ی نهوت رایگهیاند :لهمانگی راب��ردوودا داهاتی
ههناردهكردنی نهوتی عێراق گهیشتوهته 8م��ل��ی��ارو 578ملیۆن دۆالرو ههر بهرمیلێك ن�هوت��ی��ش ب �ه 105دۆالرو 510س�هن��ت ف���رۆش���راوه ،لهكاتێكدا مانگی ئهیلول داهاتی فرۆشی نهوتی ه����هن����اردهك����راوی ع���ی���راق 8م��ل��ی��ارو
371م��ل��ی��ۆن دۆالر ب����ووه .ئ �هوهش��ی خستوهتهڕوو كه ك��ۆی بهرههمهێنانی نهوتی عیراق لهمانگی راب��ردوودا 81 ملیۆن و 300ههزار بهرمیل كه رێژهی ههناردهكردنی رۆژان��هی نهوتیش دوو ملیۆن و 622ههزار بهرمیل بووه.
ڕۆژنامهیهكی
info@bazarpress.net
ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)71یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
ههرێمی كوردستان بایهخ به گهشتیاری سیاسی دهدات س���هرچ���اوهی���هك ل���ه دهس���ت���هی گشتی گ�هش��ت��وگ��وزاری ه�هرێ��م رای��گ�هی��ان��د :له درێ�����ژهی ج��ێ��ب�هج��ێ��ك��ردن��ی ج��ۆرهك��ان��ی گهشتیاریدا ،ئێستا له ههوڵدان بۆ ئهوهی شوێنهوارو ناوچه و بابهته ساسییهكان كه رهم��زی شۆڕشی نهتهوهی ك��وردن، بخهنه ناو رێبهری گهشتیاری ههرێمهوه. نادر رۆستی وتهبێژی دهستهی گشتی گ�هش��ت��وگ��وزاری ه�هرێ��م ،ب�ه پهیامنێری راگ���هی���ان���د :ب���هه���ۆی ئ����هو ب���ارودۆخ���ه ناخۆشهی كه پێش راپهڕینه مهزنهكهی بههاری 1991بهسهر گهلی ك��ورددا هاتووه ،زۆرب�هی ناوچه و شوێنهكانی ه �هرێ��م ب��وون�هت�ه رهم���زی ب��هرخ��ودان و تێكۆشان ،بۆیه به نیازین به بۆ ئهوهی لهبیر نهچنهوه و گهشتیارانی بیانیش ل �ه م��ێ��ژووهك �هم��ان زی��ات��ر ش����ارهزا بن، بیانکهینه ناوچهی گهشتیاری. گ��وت��ی��ش��ی :ل���هو ن��اوچ��ان �هی ك �ه ئێستا س �هرق��اڵ��ی��ن ئ���هو ك���ارهی���ان ب��ۆ بكهین، مۆنۆمێنت و گ��ۆڕس��ت��ان��ی شههیدانی ههڵهبجه و ئهمنه سورهكهی سلێمانی و چ��هن��د ئ �هش��ك �هوت��ێ��ك �ه ك���ه ل �هك��ات��ی خۆحهشاردانی هاوواڵتییان له ترسی
بۆردومانهكانی رژێمی بهعس خۆیان تێدا ح �هش��ارداوه و ل�هن��اوی��دا شههید ب����وون ،ه���اوك���ات ه �هم��وو شوێنهكانی ت��ری��ش ل�ه قۆناغی ت���ردا ئ �هو ك��ارهی��ان ل �هس �هر دهك �هی��ن .ل�هالی�هك��ی دی��ك �هوه، بهمهبهستی ناساندنی زیاتری ناوچه گهشتیارییهكانی ههرێمی كوردستان، پ��ێ��ن��ج ه�����هزار رێ���ب���هری گ �هش��ت��ی��اری��ان بهزمانی ئینگلیزی چاپكراوه كه 40
ش��وێ��ن��ی گ �هش��ت��ی��اری ل �هخ��ۆ دهگ��رێ��ت و ب����هم ن��زی��ك��ان �ه ب���ۆ ك��ون��س��وڵ��خ��ان �هو فڕۆكهخانهكانی دهنێرن .روستی دهڵێت: بهمهبهستی ناساندنی زیاتری ناوچه گهشتوگوزارییهكانی ههرێمی كوردستان به واڵتانی دهرهوه ،پێنج ههزار رێبهری گهشتیاریان چاپكردوه كه 40ههزار ناوچهی گهشتوگوزاری لهخۆ دهگرێت و ل�هه�هرس��ێ پ��ارێ��زگ��اك�هی ه�هرێ��م�هوه
بهبۆچوونی رادی���ۆی دهن��گ��ی ئهمریكا ل�ه دوای ئ���هوهی ههرێمی كوردستان پێشكهوتنێكی ب���هرچ���اوی ئ��اب��ووری بهخۆیهوه بینیوه ،زۆرێك له كۆچبهرانی كورد له تاراوگه بهنیازن بگهڕێنهوه بۆ كوردستان ،تا بهشدار بن له خهونی بنیاتنانهوهی نیشتمانی ئاینده. بهپێی دوا ئاماری بازرگانی حكومهتی ههرێمی كوردستان ،ئهمساڵ ههرێم به رێژهی 9%ی گهشهسهندنی ئابووری بهخۆیهوه بینیوهو داهاتی تاكه كهسی ك��ورد له ههرێم ب �هرزت��ره به ب��هروارد لهگهڵ بهشهكانی تری عێراق. زۆری��ن �هی كۆمپانیا بیانییهكانیش به پ�هرۆش��ن روو له ههرێمی كوردستان بكهن و گرێبهستی نهوتی لهگهڵ زۆرێك ك��ۆم��پ��ان��ی��ای وهك (ئ��ی��ك��س��ۆن مۆبیل)
مۆركردووه و هێڵی بۆری ناردنی نهوت له رێگای توركیاوه له دامهزراندندایه، كه دهتوانێت رۆژان �ه ملیۆنێك بهرمیل نهوت بنێرێتهوه دهرهوه ،كه بۆتهمایهی توڕهیی حكومهتی بهغدا. وهك سیاسهتمهدارێكی ك��ورد دهڵێت: گهر ك��ورد به شهریكی راستهقینه له عێراقێكی دیموكراسی فیدراڵدا رهچاو بكرێت ،ئهوا ئێمه ههر وهك بهشێك له عێراق دهمینێنهوه ،بهاڵم بێگومان ئێمه نابینه بهشێك له عێراقێكی دیكتاتوری، م��ۆرك��ردن��ی گرێبهستی ن�هوت��ی لهگهڵ كۆمپانیا بیانییهكاندا مافی دهستوری خ��ۆم��ان �هو داوا ل �ه ك���هس ن��اك �هی��ن و داهاتهكهشی بۆ ههموو عێراقه ،نهك تهنها ههرێمی كوردستان. وهك یهكێك له رهوهندهكانی ك��ورد به
رادی���ۆی دهنگی ئهمریكای راگهیاند: گ������هڕان������هوهی ی���هك���ج���اری ه �هس��ت��ی زۆری��ن �هم��ان �ه ،چ��ون��ك�ه ه��ی��چ پ��اس��اوێ��ك نهماوه بۆ ئێمه تا له تاراوگه بژین و ئێستا ههرێم سهربهخۆیه و ئارامه ،با چیتر ئێمهش ئاوڕ بۆ دواوه نهدهینهوه.
ئامادهكراوه .راشیگهیاند :رێبهرهكان ب �هش��ێ��وازی زۆر ب��اش ئ��ام��ادهك��راوهو ب �هزم��ان��ی ئینگلیزی چ���اپ���ك���راوه ،ب�هم نزیكانه دهست بهباڵوكردنهوهی دهكهن و بۆ ئهو مهبهستهش زیاتر فڕۆكهخانهو ك��ۆن��س��وڵ��خ��ان �هك��ان دهگ���رێ���ت���هوه ،ب �هو پ��ێ��ی �هی زۆری���ن���هی م��ی��وان��ان و وهف���ده دیبلۆماسیهكان لهو شوێنانهوه داخڵی ههرێم دهبن.
ههرێمی كوردستان بوژانهوهیهكی گهورهی ئابووری بهخۆیهوه دهبینێت
یاسای وهبهرهێنان ل ه ههرێم ی كوردستان ههمواردهكرێتهوه
ی ش���هش س���اڵ ل���هدهرچ���وون���ی، دوا ی ی���اس���ای وهب���هره���ێ���ن���ان ل���ه ه �هرێ��م � كوردستان ههمواردهكرێتهوه ،بۆ ئهو ی مهبهسته پرۆژهیاسایهك له ئهنجومهن ی ی پهسهندكردن وهزیرانه و بڕیاره دوا ی ك��وردس��ت��ان ئ��اراس��ت �هی پ �هرل �هم��ان � بكرێت بۆ دهنگدان لهسهری. ی ف�هرم��ان سهعید ب�هڕێ��وهب�هری گشت ی ب �هوهك��ال �هت وهب�هره��ێ��ن��ان�ی سلێمان ی راگ �هی��ان��د: ب �ه س��ای��ت��ی (خ���هن���دان) ی ی ههرێم ئاشكرایه یاسای وهبهرهێنان ی 2006هوه ك���وردس���ت���ان ل���ه س��اڵ � دهرچ��ووه ،ئهم یاسایه بۆ ئهو قۆناغه ی كاریگهرییهكی زۆر به هێز و باش ی ه �هب��وو ب��ۆ ه��ان��دان �ی وهب �هره��ێ��ن �هر ی ی وهبهرهێنهر خۆماڵی و راكێشان ی ت���اك���و ب��ێ��ن ل���ه ك���وردس���ت���ان ب��ی��ان�� سهرمایهكانیان بخهنهگهڕ. ی فهرمان سهعید گوتی :دوای تێپهڕبوون
2
bazarnewspaper www.bazarpress.net
شهش ساڵ بهسهر ئهو یاسایه پێویست ی ب����هوه دهك����ات چ��اوخ��ش��ان��دن �هوهی �هك � جددی بهسهرجهم مادده و بڕگهكانیدا ب��ك��رێ��ت ،ت��اك��و ب��گ��ون��ج��ێ��ن��درێ ل �هگ �هڵ ب����ارودۆخ����ی ئ���اب���ووری و س��ی��اس��ی و ی ی ههرێم ی ئهمڕۆ ی و كهلتور كۆمهاڵت كوردستان ،ئاماژهشی بهوهدا كه بۆ ئهو ی ئێستادا پرۆژهیاسایهك مهبهسته لهكات ی ل���ه ئ �هن��ج��وم �هن �ی وهزی�����ران�����ه ،دوا ی ی ئ��اراس��ت�هی پهرلهمان پهسهندكردن كوردستان دهكرێت. ی ی گ��ش��ت�ی وهب �هره��ێ��ن��ان � ب���هڕێ���وهب���هر سلێمانی بهوهكالهت روونیشیكردهوه ی ك�ه گرنگترین ئ �هو بڕگه و م��اددان �ه داواك�������راوه ل��ه ی��اس��ای وهب �هره��ێ��ن��ان ی بۆ بكرێت ،ئهوهیه كه پێداچوونهوه ی چیتر تهملیك نهمێنێ ب��ۆ پ��رۆژهك��ان� ی تهرخانكراو بۆ وهبهرهێنان ،واتا زهو پرۆژهكان بهناوی وهبهرهێنهر نهكرێت،
ی مساتهحه بمێنێتهوه، بهڵكو به شێوه ی داه��ات��وو ت��اك��و ل�������هدواڕۆژدا ن����هوه ێ سوود لهو زهویانه وهربگرێت بتوان ی ی ك��وردس��ت��ان ب �ه ن��او و زهوی��ی�هك��ان� تاكهكهسهكانهوه نهكرێت. ی خ����س����ت����هڕوو ك����ه ج��گ �ه ئ�����هوهش����� ل���ه ب �هخ��ش��ی��ن ل���ه گ���وم���رگ و ب���اج، ی پ���ێ���ش���ن���ی���ارك���راوه س��ێ��ك��ت��هرهك��ان�� وهب�هره��ێ��ن��ان گرنگی زی��ات��ر ب���دات به ی ی و گهشتیار ی پیشهساز بوارهكان ی كوردستان، و كشتوكاڵی له ههرێم ه�����هروهك چ��اوخ��ش��ان �هوه ب��ك��رێ��ت له ی نیشتهجێبوون ب�ه جۆرێك سێكتهر ی یان بسپێردرێ بهالیهنه حكومییهكان ی ی تازه دیكه ،یان میكانیزم و ڕێنمای ی بۆ دابنرێت ،تاكو بتواندرێ كۆنترۆڵ ئهو پ��رۆژه نیشتجێبوونانه بكرێت كه ی وهب�هره��ێ��ن��ان�هوه ی دهس��ت �ه ل �ه رێ��گ��ا مۆڵهتیان پێدهرێ.
سهرجهم بانكهكانی ههرێم بهسیستهمێكی ئهلكترۆنی دهبهسترێنهوه
بڕیاره تا كۆتایی ساڵی داهاتوو سهرجهم بانكه ئههلیهكانی ههرێم یهكبخرێن و به سیستمێكی ئهلیكترۆنیهوه ببهسترێنهوه، كه لهههرێمدا 25بانكی ئههلی ههیه. ئ �هده �هم ك �هری��م دهروێ����ش ،ب�هڕێ��وب�هری بانكی ن��اوهن��دی ههرێم لقی ههولێر به ئ��اژان��س�هك��ان��ی راگ �هی��ان��د :ل �ه ئێستادا ل �هك��ارك��ردن��دان ب��ۆ بهسیستهمكردنی س�هرج�هم بانكهكانی ههرێم بۆ ئ�هوهی به كارت كاربكهن ،بۆ ئهو مهبهستهش ت���هواوی بانكهكان و فهرمانبهرهكانی راه���ێ���ن���ان���ی���ان پ���ێ���ك���راوه ،ب���ۆ ئ����هوهی بهشێوهیهكی زانستی بتوانن كارهكانیان ئهنجام بدهن. راشیگهیاند :بهئهنجامدانی سهرجهم ههنگاوهكانیش له داه��ات��ودا ،بانكهكان دهتوانن بهم سیستمه كاربكهن ،هۆكاری دواك �هوت��ن��ی ئ��هم ك���ارهش ك �ه تائێستا ك��اری پێنهكراوه پ�هی��وهن��دی ب�ه گرفتی كارهباوه ههیه ،چونكه بۆ ئیشپێكردنی س��ی��س��ت �هم �هك �ه ن��اب��ێ��ت ی����هك چ��رك �هش كارهبا ببڕێت.بهڕێوهبهری بانكی ههرێم گوتیشی :لهئێستادا ل �هه �هوڵ��دای��ن بۆ چ���ارهس���هر ك��ردن��ی گ��رف��ت �هك �ه ،ئێستا له قۆناغی كۆتایی كارهكانمان دای��ن، ئهمهش دهبێته كارئاسانی بۆ هاواڵتیان و بازرگانان. ئهوهشی خستهڕوو :زۆربهی وهزارهتهكان دهرماڵهیان بۆ فهرمانبهرانی خۆیان ههیه، بهاڵم فهرمانبهرانی بانكهكان تا ئێستا
نیانه ،بۆ ئهوهی فهرمانبهرانی بانكیش جار جاره منحهیان پێبدرێت ،رهزامهندی وهزارهت���������ی دارای�����ی�����ان وهرگ����رت����وهو ه �هوڵ��دهدهن بهپێی یاسا بیچهسپێنن. ئ��ام��اژهی بهوهشكرد :له ئێستادا 54 بانكی ئههلی ل�ه ه�هرێ��م��دا ك��اردهك �هن كه بهسهر بانكی عێراقی و لوبنانی و توركیدا داب �هش دهب��ن ،لهو رووهش �هوه ههرێمی كوردستان دهسهاڵتی پێدانی مۆڵهتی نییه ،بهڵكو پێدانی مۆڵهت له دهسهاڵتی حكومهتی ناوهنده. ئهدههم كهریم دهروێ��ش ،روونیكردهوه: داواك����اری زۆره ب��ۆ ك��ردن �هوهی بانكی ئ �هه��ل��ی دی��ك��ه ،ب����هاڵم ل��هب��هر ه��ۆك��اری ئهمنی و سیاسی تاكو ئێستا مۆڵهتیان وهرنهگرتوه ،پێشدهچێت مهرجهكان بۆ پێدانی مۆڵهت بهبانكه ئههلیهكان توندتر بكرێت ،چونكه ههندێك بانك لقی خۆیان ك���ردوهت���هوه ،ك �هچ��ی ك���اری ب��ازرگ��ان��ی دهك�هن ،بهمهش گرفت بۆ هاوواڵتیان و حكومهت دروست بووه. ئ����هوهش����ی وهب���ی���ره���ێ���ن���ای���هوه :ه �هم��وو ب��ان��ك �ه ب���ازرگ���ان���ی���هك���ان ك���ه س����هر به بهڕێوبهرایهتیهكهیانن ژم��ارهی��ان 80 بانكه ،له ههوڵیشدان ژم��ارهی��ان زیاد بكهن له ناوچه جیا جیاكانی ههرێم، ه��هروهه��ا بانكهكانی (پ��ی��ش�هس��ازی و خ��ان��وب�هرهو كشتوكاڵی) سهرپهرشتی كردنیان دهگهڕێتهوه بۆ بهڕێوبهرایهتی بانكه پسپۆڕییهكانی ههرێم.
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)72یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
3
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
4
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)71یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
ی نهوتییان ی بهره همو یهدهگ ی جیهان لهپێشبركێدان بۆ زیادكردن واڵتان ی راب���ردوودا نهوت ی 80ساڵ ل�هم��اوه ی ب��ۆت �ه ب��اش��ت��ری��ن ج����ۆری س��وت �هم �هن � ل���هب���واری چ��االك��ی �ه ئ��اب��ووری��ی �هك��ان��دا، ئهمهش وایكرد خواست لهسهر نهوت پهرهبسێنێت ك �ه ت��ا ئێستا خواسته ی ج��ی��ه��ان ن��هوت��ی��هك��ان ل���هب���ازاڕهك���ان��� ل�هزی��ادب��وون��دای��هو پێشبینیش دهكرێت لهداهاتوودا ئهو خواسته زیاتر بهرهو ههڵكشان بچێت. ی نهوت (ئۆپێك) ی ههناردهكار رێكخراو ی ی دهكات خواست لهراپۆرتێكدا پێشبین ی جیهان ل �هس �هر ن���هوت ل�هس�هروب�هن��د ی 2016دا بگاته 92ملیۆنو ساڵ 900ه�����هزار ب �هرم��ی��ل ل���هڕۆژێ���ك���دا، ی جیهانیش بۆ ب �هك��ارب��ردن �ی رۆژان����ه ی 2035بگاته 107 ن���هوت ل�هس��اڵ� ملیۆنو 300ه�هزار بهرمیل ،ئهمهش ی دوو ملیۆن بهرمیل زیاتره لهپێشبینێك ی ئۆپیك بۆ بهكاربردنی نهوت، پێشتر ی ی رۆژان��ه ئهمه لهكاتێكدایه خواست ی 2011 جیهان لهسهر ن�هوت لهساڵ دا گهیشته 87ملیۆنو 800ههزار ی دهكات بهرمیل .هاوكات ئۆپیك پێشبین ی ی 2016دا ه �هن��ارده نهوت لهساڵ واڵتانی دهرهوهی ئۆپێك رۆژان �ه بگاته 56م��ل��ی��ۆنو 600ه����هزار ب�هرم��ی��ل، ی 2011 ئ���هم���هش ب������هراورد ب �هس��اڵ � دا بهبڕی چ��وار ملیۆنو 200ههزار
ی كردووه. بهرمیل زیاد ی ی نهوتهوه ،ئۆپیك پێشبین ی نرخ لهباره ی ی ب �هرزب��وون �هوهی نرخ دهك���ات ب�هه��ۆ ی ی ههڵئاوساندا ،نرخ كااڵكان لهساییه ی 2025 ی �هك ب�هرم��ی��ل ن���هوت ل�هس��اڵ� ی ب��گ��ات�ه 120دۆالرو ل �هس �هروب �هن��د 2035ی��ش��دا ب�هرزب��ێ��ت�هوه ب��ۆ 155 ی یهك بهرمیل دۆالر ،كه لهئێستا نرخ ن �هوت دهگاته 107دۆالر ،لهكاتێكدا خواستی بهكارهێنانی نهوت به تایبهت ی ت���ازه گ �هش �هك��ردوو واڵت �ه ل �ه واڵت��ان � ههڵكهوتووهكانی وهك چینو بهرازیلو هیندستان تادێت زیاتر دهب��ێ��ت ،بۆیه ی ی بهرچاو لهواڵتان لهئێستادا ژمارهیهك ی ئ��ێ��رانو ع��ێ��راقو ج��ی��ه��ان ب�هت��ای��ب�هت� س��ع��ودی��هو ف �هن��زوێ�لا لهپێشبڕكێدان ب��ۆ ب���هرزك���ردن���هوهی ئاستی ب �هره �همو ی �هدهگ��ی ن �هوت��ی��ان ،كهبهپێی راپ��ۆرت��ی ههفتانهی وزه ،لهئێستادا ژم��ارهی�هك ی ی ج��ی��ه��ان س �هرم��ای �هگ��وزار ل �هواڵت��ان � بهرچاویان تهرخانكردوه بۆ دۆزینهوهی ی كێڵگهی نوێی ن��هوتو ب�هرزك��ردن�هوه ئاستی بهرههمهێنانیان ل �هن �هوت ،كه لهو ب��وارهدا ئێران و عیراقو سعودیه بۆ بهرههمهێنانی نهوتی زیاتر كێبڕكێ دهكهن ،عێراق لهرێگهی ئهو گرێبهسته ن�هوت��ی��ان�هی ل �هگ �هڵ چ�هن��دی��ن كۆمپانیا ئیمزایكردوه دهیهوێت ئاستی بهرههمی
خ���ۆی زی����اد ب��ك��اتو ل���هم���اوهی چهند ساڵی داه��ات��وودا بیگهیهنێته زیاتر له 10ملیۆن بهرمیل نهوت لهڕۆژێكدا ،لهو ی چوارچێوهیهشدا حوسێن شههرستان ی ع��ێ��راق بۆ ج��ێ��گ��ری س����هرۆك وهزی����ر ی ی تشرین ك����اروب����اری وزه ل �هم��ان��گ � ی 2011دا ئ��ام��اژهی ب �هوهدا یهكهم ی ی واڵت�هك�ه ی ن�هوت� ك�ه ئاستی ی�هدهگ� له 115ملیارهوه گهیشتووهته زیاتر له 143ملیار بهرمیل جگه له نهوتی ی ی نهوت ههرێمی كوردستان كه یهدهگ ئهو ههرێمهش به زیاتر له 50ملیار ب�هرم��ی��ل دهخ�هم��ڵ��ی��ن��درێ��ت،ب��ۆی�ه ئ�هگ�هر ئهم ئامارانهی عێراق لهالیهن ناوهنده نێودهوڵهتییهكانهوه پهسهند بكرێت، ئاستی سهرچاوه نهوتییهكانی عێراق ی پێش ئ��ێ��ران دهك �هوێ��ت ،ب��هاڵم ل��هدوا خستنه ڕووی ی �هدهگ �ی ن���هوت عێراق ی خسته ڕوو وهزیری نهوتی ئێران ئهوه ی ی واڵت�هك�ه ك�ه ئاستی ی�هدهگ��ی ن�هوت� لهدوای پشكنینه نوێیهكان بهرزبۆتهوه بۆ زیاتر له 150ملیار بهرمیل نهوت لهكاتێكدا پێشتر ی �هدهگ��ی ئ��ێ��ران به 132ملیار دهخهمڵێنرا. ی ترهوه،بهپێی بهیاننامهیهكی لهالیهك ئاژانسی ئهمریكا بۆ زانیاریهكانی وزه له ئێستادا عێراق بووهته دووهم واڵتی گ�هورهی ههناردهكردنی نهوتی جیهان
كارهبای ههرێم گرێبهستێكی 10ملیار دیناری مۆردهكات وهزارهتی كارهبای حكومهتی ههرێم ب���هب���ڕی زی���ات���ر 10م��ل��ی��ار دی��ن��ار گرێبهستێكی لهگهڵ كۆمپانیایهكی سویدی مۆركرد ،بهمهبهستی دانانی فیدهرێكی 33كهی ڤی و هێڵی ژێر زهوی له پارێزگای ههولێرو دهۆك. وهزارهتی كارهبای حكومهتی ههرێم لهبهیانامهیهكدا ،ئاشكرای ك��ردووه
وهزی���ری ك��ارهب��ا گرێبهستێكی لهگهڵ كۆمپانیایهكی سویدی بهگوژمهی 10 ملیارو 599ملیۆن و 993ههزارو 538دینار واژوو كرد. رونیشیكردۆتهوه ،ئ�هو گرێبهسته بۆ بهستنی چهند فیدهرێكی 33كهی ڤی لهنێوان وێستگهكانی (پیرزین و گردجووتیارو بهحركه)و دانانی چهند
هێڵێكی ژێ���ر زهوی 33ك���هی ڤی لهنێوان وێستگهكانی (ههولێری نوێ و هاناستی) و ( فایده و سهربازگهی ئاكرێ و سهنتهری ئاكرێ). بهیانامهكه ئ��ام��اژهی ب�هوهش��ك��ردوه، بهپێی گرێبهستهكه پێویسته پرۆژهكه ل���هم���اوهی 365رۆژدا جێبهجێ بكرێت.
و جێگهی ئێرانی گرتۆتهوه ،ههوهك به پێی ئهو بهیاننامهیه بههۆی سزا س �هپ��ێ��ن��دراوهك��ان��ی س���هر حكومهتی ت���اران���هوه ئ��اس��ت��ی ه �هن��اردهك��ردن��ی نهوتی ئێران بهشێوهیهكی بهرچاو ك����هم����ب����ۆت����هوهو ئ��������هوهش رێ��گ �ه خۆشكهربووه بۆ عیراق ،كه له پاش سعودیهوه ریزبهندی دووهم واڵتـی ه�هن��اردهك��اری ن �هوت له جیهاندا وهربگرێت. ئهم راگهیاندنهی ئاژانسی ئهمریكاش بۆ زانیاریهكانی وزه ل���ه ك��ات��ێ��ك��دای �ه ،كه وهزارهت����ی ن�هوت��ی عیراق ل�����هرێ�����گ�����هی پ�لان��ێ��ك��ی درێ���ژخ���ای���هن���هوه ه��هوڵ ب���ۆ زی���ادك���ردن���ی ب��ڕی ب���هره���هم���ه���ێ���ن���ان���ی رۆژان����������هی ن���هوت���ی خ�������او دهدهدات و دهی�����هوێ�����ت ل�ه ێ داهاتوودا كێبرك لهگهڵ عهرهبستانی سعودیهدا بكات، كه رۆژانه ( )12ملیۆن بهرمیل نهوت بهرههم دێنێت. لهئێستاشدا ئیمارات ك��ار ب��ۆ ئ�هوه ی لهنهوت دهكات ئاستی بهرههمهێنان زی����اد ب��ك��ات ،ل �هوچ��وارچ��ێ��وهی �هش��دا
ی ئهلجروان ،سهرۆكی جێبهجێكار عهل ی ئهبوزهبی ئهوه دهخاتهڕوو لهكۆمپانیا كه لهئێستادا بهرههمی نهوت ئیمارات رۆژان���ه گهیشتۆته دوو ملیۆنو 800 ههزار بهرمیل ،بهاڵم ئیمارات كار بۆ ئهوه ی پێنج ساڵی داهاتوودا دهك��ات لهماوه ی واڵتهكهی لهبهرههمهێنانی نهوت توانا
ی پهرهپێبدات ،بهشێوهیهك له سهروبهند ی بتوانێت ی 2017دا واڵت �هك �ه ساڵ رۆژانه سێ ملیۆنو 500ههزار بهرمیل ی نهوت بهرههم بهێنێت ،ئهمهش لهرێگه س��وود وهرگرتن لهنوێترین تهكنهلۆژیا كه بۆ پهرهپێدانی پیشهسازی نهوتو غاز بهكار دههێنرێت.
دوو كۆمپانیای كهنهدی دهست ل ه كێڵگهی نهوتی قهرهداغ ههڵدهگرن ههردوو كۆمپانیای نهوتی كهنهدی، ڤ��اس��ت ئ��ی��ك��س��پ��ل��ۆرهی��ش��ن و نیكۆ ری��س��ۆرس��ی��س ،ل �ه كێڵگهی نهوتی ق���������هرهداغ ك����ش����ان����هوه ،ئ���هم���هش ل �هدوای ئ �هوهی ههڵكهندنی یهكێك له بیره نهوتییهكانی ئهو كێڵگهیه هیچ ئهنجامێكی پۆزهتیڤی پیشان ن���هدا و نهوتێكی ئ��هوهن��دهی تێدا
نهدۆزراوهتهوه. بهپێی راپۆرتێكی ئاژانسی دهنگوباسی رۆی��ت �هرز ،كۆمپانیای نیكۆ ك�ه الیهنی سهرپهرشتیاری ئ �هو كێڵگهیه ب��ووه و كۆمپانیای ڤاست ئیكسپلۆرهیشنیش پشكی ل �هس �هدا 37ی ل �هو كێڵگهیهدا ه��هب��ووه .كۆمپانیای ڤ��اس��ت لهساڵی 2009وه گرێبهستی بهرههم هێنانی
ریكالمهكهت لێره دابنێ
بۆ باڵوكردنهوهی ریكالم لهشێوهی كارتدا پهیوهندی بكهبه:
0750 7777 353 - 0770 7777 353
ریكالمهكهت لێر ه دابنێ
بۆ باڵوكردنهوهی ریكالم لهشێوهی كارتدا پهیوهندی بكهبه:
0750 7777 353 - 0770 7777 353
ن���هوت���ی ب���ۆ ئ����هم ك��ێ��ڵ��گ �هی �ه ل �هگ �هڵ ح��ك��وم �هت��ی ه �هرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان م��ۆر ك��ردووه و چ��اوهڕێ��ش دهكرێت كۆمپانیای ناوبراو لهماوهی ساڵی داه�����ات�����وودا ب����ڕی 3.25م��ل��ی��ۆن دۆالری لهالیهن حكومهتی ههرێمی كوردستانهوه پێبدرێتهوه.
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)72یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
گهشهی ئابووری چین لهمساڵدا دهگاته ()%7.5 ی ی ن��ووس��ی��ن��گ�هی نیشتمانی س���هرۆك��� ی ئ����ام����اری چ��ی��ن رای���گ���هی���ان���د ،ب�هپ��ێ� ی زانیارییهكانی مانگی تشرینی یهكهم ی ئهمساڵ ،پێشبینی دهكرێت ئابووری ی %7.5 چ��ی��ن ل �هم��س��اڵ��دا ب���هرێ���ژه گهشه بكات ،كه گهشهی دووهم گهوره ی هێزی ئابووریی له جیهان لهچارهك ی سێیهمی ئ�هم��س��اڵ��دا ل �هس �هر بنهما س��ااڵن بۆ ل�هس�هدا 7.4پاشهكشهی ی ی گهشه كرد ،ئهمهش خاوترین تێكڕا ی چین بوو لهماوهی زیاتر له ئابوور ێ ساڵی رابردوودا دوای ئهوهی ئهو س گهشهیه لهساڵی راب���ردوودا گهیشته لهسهدا.9.2 گوتیشی :تێكرای ههڵئاوسانیش دهگاته كهمتر له ( ،)%4ئهمهش ئهو ئاستهیه ی پ �هك��ی��ن ئ��ام��ان��ج��ێ��ت�ی، ك���ه ح��ك��وم �هت � ی ی ههڵئاوسانی سااڵن لهكاتێكدا تێكڕا
ی نرخی ب �هك��ارب �هران لهمانگی تشرین ی بۆ لهسهدا یهكهمی راب��ردوودا داب�هز ،1.7كه لهمانگی ئهیلوولی ئهمساڵدا لهسهدا 1.9بوو. ی ل���هالی���هك���ی ت������رهوه ل���هچ���وارچ���ێ���وه ی بازرگانیو سیاسهتی پارێزگاریكردن جهنگی ب��ازرگ��ان�ی ك�ه ل�هن��ێ��وان چینو
ی ئهمریكاو ئهوروپا له ئارادایه،حكومهت ی گ���هورهت���ری���ن پ �هك��ی��ن ك���ه واڵت����هك����ه ب �هره �هم��ه��ێ��ن �هرو ب���هك���ارب���هری ئاسنه لهجیهاندا لهنێوان ل �هس �هدا 9.2بۆ لهسهدا 14.4باجی سهپاند بهسهر ی ی ئاسن لهیهكێت ی له لووله هاوردهكان ئهوروپاو ژاپۆنهوه.
گ �هش �هی ب �هره �هم��ی ن��اوخ��ۆی��ی ژاپ��ۆن ل���ه ن���ی���وهی دووهم�����ی ئ �هم��س��اڵ 9% دابهزیوه .گهشهی بهرههمی ناوخۆیی ژاپۆن بۆ یهکهم جار له ساڵی ڕابردوو داب����هزی و ب���ووه ه��ۆی ن��ی��گ�هران��ی بۆ
دابهزینی ئابووری لهم واڵته. ل���هم م��اوهی��ه ه���هن���اردهی ژاپ����ۆن 5% و تێچووی بهکارهێنهرهکان 0.5% دابهزیوه. پێشتریش واڵتی ژاپۆن ئاگاداری ئهوهی
دابوو ئهگهری ههیه تووشی كێشهیهكی ئابووری توند ببێتهوه. زانایان لهو ب���اوهرهدان ،هۆی زۆرتری ئهو گۆڕانانه کهم بوونهوهی داواکاری واڵتانی ئهوروپایی و چینه.
ئابووری ژاپۆن له دابهزیندایه
5
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
6
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)71یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
لهگهڵ هاتنی وهرزی سهرمادا
هیتهر ،كارهبای كوردستان ب ه تااڵن دهبات
ئ���هو رۆژانه گهر ب ه ب���ازاڕدا تێپ هڕی ب ازا ڕی ك��� ه ل و پ ه لی گ هرم كهرهو ه قهر هباڵ غیی هكی بهرچاوی پێو ه د یار ه . ها وو اڵتی ان ل ه گهڵ هاتنی وهرزی س��� ه رما و گۆڕانكاری ل ه كه ش و ه ه و ادا ل ه بی ری گ هرمكردن���ی خۆی��� ان و ماڵ و منداڵیانن و بۆ ئ ه و م ه ب ه س ���ت ه ش جۆر هها س���ۆب ه د هبردرێتهوه مااڵن .لهو ن او ه دا هیت ه ر (س ۆب هی كارهبای���ی) داخوا زی زیاتر ه و د هبینین ه��� ه ر ی ه ك ه و ج ۆر ێك ل ه هیت هریان به ده س���تهوهی ه و راكێش���ی ماڵ ه و ه ی د ه ك ه ن. ئ ه و ه ل ه حاڵێكدای��� ه ك���ه هه ر دهم واڵت���ی ئێم ه وه ك و اڵت ێك ك��� ه كار ه ب ای كهم ه یان ب ه تێچو وی هكی زۆر دهتوانێت كار ه با ب ه ره ه م به ێنێ ت، ناس���راوه .ئهی چی وا ل ه هاوواڵتی دهك ات ر ه چا وی ئ ه و ك ه می كارهبای��� ه نهكات؟ پ الن���ی حكومهت چییه؟ ئای ���ا ب ه رز كر پارهی دن ه و ه ی كارهبا دهتوانێت رێگ ه چارهی هكی گونجاو بێت؟ چار نییه راپۆرت :بازاڕ ههیبهت ئافرهتێكی تهم������هن مامناوهند كه به وتهی خۆی دوو س������پلیت و چهند نهوتهكه ههرزانتره. هیتهرێكیان له ماڵهوهیه ،دهڵێت :به خوا پێنج چهند ساڵ لهمهوبهریش كه چوار لهبهرچاوگرتنی بهرژهوهندی ه ئێم بوو كاتژمێر كارهبای رهئیس������ی هه رهس������وڵ كاس������بكاره و دووكانهك������هی ه ل وت ه ن ههر وابووی������ن .چار نیی������ه و جمم������هی دێت له س������ۆبهی كارهبای و غاز و �����ی بازاڕ زۆر گرانه ،ئینجا پیس� لهو بارهوه رایوایه كه :س������هتا ههفتای و...تد سووتان و فتیل گۆڕین و باش نه خهڵك هیتهری كارهبایی دهكڕن .هیتهر وتی ه ن ی ه �����ۆب � س وادهكات حهزت بۆ الی ئێستا زۆر باش������ه لهڕووی ئابووریهوه بۆنه، بێ و خاوێن نهچێ������ت .ئهوه پاك و و كارهبایهكی ئهوتۆی������ان ناوێت ،ئینجا �����ووتێنین � س ه د بوو ئهوهندهی كارهبا هه خهڵكیش رۆشنبیر بووه و كاتێك دهكڕن ین. ه ك ه پێد وت ه ن گهر نهشبوو سۆبهی پرس������یاری ئهوه دهكهن چهند ئامپێری
ب ه هۆی تهندروستییهوه ئیحس������ان فهرم������ان ،فهرمانبهر و وهك خۆی دهڵێ������ت كرێچی و منداڵ ورده و گوتی :من س������ااڵن ههر سۆبهی نهوتم ههبوو و به خۆم و ماڵی كرێ ،دهبوایه چهن������د بهرمیلێك ل������ه دهوری خۆم كۆ بكهم������هوه .دایكێكی پیرم له الیه كه به بۆنی تووند ههناس������هی س������وار دهبێت بۆیه دهبێت ههردهم سۆبه باشهكانم بۆ پێكردبا .منداڵهكانیشم وردن و چوونكه س������ااڵنه دهبیس������تم كه خهڵك بههۆی غ������ازی س������ۆبهوه دهخنكێ������ت ههردهم مهترسیم له دڵدایه بۆیه پێموایه هیتهر زۆر تهندروس������تتره و چهن������ده بهكار بهێنین پارهكهی دهدهین ،ئێس������تاش له
دهوێت و زیات������ر ئهو هیتهره دهكڕن كه كارهبای كهمتری بوێت .نهوت ئێس������تا زۆر ك������هم به بایهع دهدرێت و له بازاڕه رهش دهبێ������ت به 170ت������ا 180ههزار دینار بیكڕی ،حكوم������هت یهك بهرمیلت دهدات������ێ بهبێ رهچاوكردن������ی ژمارهی خێزان .پیرێژنێك ل������ه ژوورێك به تهنیا یهك بهرمی������ل نهوتی ههی������ه و خێزانی ههشت نۆ كهس������یش ههر یهك بهرمیل له حاڵێكدا دهبێت ئهو خێزانه گهورهیه س������ێ س������ۆبهی پێ بێت .جگه لهوهش كارهبا ترسی نییه ،زۆرجار بیستوومانه خێزانێك چهند كهسی به غازی سۆبهی خن������كاوه! ئێس������تاكهش خهڵك ههمووی بهرژهوهندی خۆی لهبهر چاوه ،راس������ته به سهتا نهوهدی پش������تگیری حكومهته
سهباح و له بهكارهێنانی ههر ش������تێك ههست ب������ه بهرپرس������ایهتی دهكات ،ب������هاڵم له
ڕهسوڵ بهكارهێنان������ی هیت������هر بهرژهوهن������دی خ������ۆی لهبهرچاو دهگرێ������ت .بهرای من
تهحسین بهرزكردنهوهی پارهی كارهبا چاره نییه چونكه خهڵك بهرژهوندی له بهكارهێنانی
هیتهردایه كهواته گوێ به پارهی كارهبا نادات .من وهك خۆم شهش هیتهریش پێبك������هم نابێته پ������ارهی بهرمیلێك نهوت كهواته منیش مهس������ڵهحهتی خۆمم پێ مهبهس������ته ،چونكه خێزانێكی گهورهم و گهر نهوت بس������ووتێنم مانگانه س������ێ بهرمیلم دهوێت. چاودێری هاوردهكردن دووكاندارێكیتر كه هیتهر و س������ۆبهی دهفرۆش������ت خۆی به تهحس������ین تهها عهلی ناساند و تێبینییهكانی بهوشێوهیه خس������تهڕوو :الی من ه������هر دوو جۆری س������ۆبه كڕیاری ههیه به تایبهت تۆربۆ یابانییهكه .كهس ئیلتیزام به كارهباوه ناكات و زۆر هیتهر ب������هكار دههێنن و راموای������ه كارهباش گ������ران بێت خهڵك ههر گوێ������ی پێن������ادات ،چونكه خهڵكی دهوڵهمهنده و پ������ارهی كارهبا دهدات، بۆیه باش������تره كه حكومهت چاودێری و كۆنتڕۆڵی لهس������هر دابنێت و نههێڵن ئهوها به لێشاو بهێنرێته بازاڕهكانهوه. ئهو دهڵێ������ت ئهوهندهی من دهزانم هیچ كۆنتڕۆڵێك نییه و پێویس������ته كارێك لهو بارهوه بكرێت. خراپی لهدابهشكردنی نهوت س������هباح فاروق له ژێر ق������هاڵی ههولێر دووكان������ی س������ۆبه و هیت������هر و كهل و پهلی كارهبایی ههی������ه و ئاماژهی پێدا كه :ئێس������تا بهو هۆیهی كارهبا باشتره زیاترین داخ������وازی لهس������هر هیتهری كارهباییه ،ئێمه هی������چ چاودێرییهكمان لهسهر نییه رهنگه لهسهر بازرگانهكان ههبێت كه ئاگاداری ئهوهش نیم ،بهاڵم بهرای من نابێ������ت هیتهر بهكار بهێنن. ئێستا بچووكترین هیتهری الی من سێ شیشه ،ههر شیشێك ئامپێر و نیوێكی دهوێ������ت ،ج������ا ئهگهر ل������ه ماڵێك چهند هیتهرێك پ������ێ بێت ئیتر چ������ۆن كارهبا تهحهموول������ی ئ������هو بارگرانییه بگرێت. بهرای س������هباح چونكه دابهش������كردنی نهوت باش نییه و ئێس������تا ئهوه سهرما هات������ووه زۆر بنهماڵ������ه ه������هر وهریان نهگرتووه ،بۆی������ه هاوواڵتی روودهكاته هیتهر و كارهبا بهكار دههێنێت .ئهگهر حكوم������هت پارهی كارهب������ا زیاد بكات، ن������هوت ل������ه كاتی خۆی و ل������هو رادهی ئێستا زیاتر بدات بێشك خهڵكیش بهو بهرباڵوییه هیتهر بهكار ناهێنێت.
خهڵك چی دهڵێن؟ ئهو دهستهواژهیهی كهسانێكی زۆری دهستخهڕۆ كردووه لهكارهكانیاندا ئهگهر ئێمه وهك رۆژه�هاڵت��ی خ��اوهن گهلێك كلتووری ج��وان و پاراوین ،ل ه الیهكیش ههندێ كلتوور له ناوماندا باوه ك ه ئازاردهره. یهكێك لهو كلتوورانه كه ژیان و ئازادی تاكه كهسیت لێوهردهگرێت، ئ�هوهی�ه كه ب���هردهوام چ��اوم��ان ل ه دهم��ی خهڵك ه و گوێمان ل ه قسهكانیان ه ك ه ئاخۆ رهنگدانهوهیان بهرامبهر كاروكردهوهی ئێم ه چییه .ههر كارێك ك ه دهیكهین چاوهڕێین رای كۆمهڵگ ه بهرامبهری چی دهبێت و ئهوهش وادهكات تۆ زیاتر بۆ خهڵك بژیت تا خۆت، لهترسی ئهوهی ئاخۆ خهڵك چیمان پێدهڵێت؟ راپۆرت :بازاڕ مرۆڤ و كۆمهاڵیهتی بوون نهوزاد ئازاد قوتابی زانكۆیه و وهك خۆی دهڵێت به الیهوه گرنگه خهڵك چی بڵێت و رایوایه :ئێمه وهك مرۆڤ بوونهوهرێكی كۆمهاڵیهتین و به كۆمهڵ دهژین ،كهواته نابێت كارهكانمان یهكتر ئازار بدات و كارێك بكات ئ��ازادی كهسانیتر پێشێل بكرێت ههر بۆیه پێیوایه كه دهبێت له ههر كار و ئهنجامدانی ههر كردهوه و بڕیارێك تهنیا خۆت نهبینیت و ڕهچاوی ئهو كۆمهڵگه و ئهو كهسانه بكهیت كه بهیهكهوه دهژین. تێمگهیاند مهبهستم ك��اری خ��راپ یان پێشێلكردنی مافی كهس نییه ،بهاڵم ئهو سووربوو لهسهر ئ�هوهی ههر كارێكت له كۆمهڵگه خوێندنهوهی بۆ دهكرێت و نابێت تۆ كارێك بكهیت به خراپه باست بكهن و ناوت بزڕێت. زهوتكردنی ئازادی تریفه ئهحمهد گهنجێك كه واههستدهكات به هۆی رای كۆمهڵگه ژیانی لێ تاڵ بووه و زۆر دهرفهتی فهوتاوه و دهگێڕێتهوه:
مێرمنداڵ بووم و حهزێكی زۆرم بۆ شانۆ ه�هب��وو ،له رێگهی هاوپۆلهكانم زانیم كه له هونهره جوانهكان دهتوانم ئهو ئاواتهم بهێنمه دی و به خۆشحاڵییهوه ئهوهم به بنهماڵهكهمان راگهیاند و به هیواوه چ��اوهڕوان��ی وهاڵم ب��ووم ،بهاڵم بهداخهوه باوكم و لهویش زیاتر دایكم ل �ه ت��رس��ی قسه و ب��اس��ی كۆمهڵگه و خزمان كه ئاخۆ چیمان پێبڵێن و چۆن سبهی رۆژ كچێك دهچێته سهر تهختهی شانۆ و وهك دایكم گوتی»:ئینجا ههر ئ���هوهت دهمێنێت ل�ه فیلماندا ببی به ژنی خهڵك»! نهیانهێشت بچمه هونهره جوانهكان و به زۆر ناردیانمه بهشی ئهدهبی .پاش تهواوكردنی خوێندن و هێنانهوهی دهرهجهیهكی مامناوهندی ناوم له زانكۆی شارێكی دیكه هاتهوه و دی��س��ان رس��ت�هی بهناوبانگی خهڵك چی به كچێك دهڵێن به تهنیا له شارێك بێت و ش����هرورۆژ ب �ه تهنیا ب��ێ��ت؟ به ه�هزار واسیته و به تهنازول هاتمهوه ههولێر و بهبێ هیچ هیوایهتێك خوێندنم تهواوكرد .لهو رۆژهی دهترسم دیسان
خهڵك و ترسی ئ�هوان بڕیار بۆ ژیانی هاوسهریم بدات و ئیتر هیچ؟! شكاندنی نهریت س �هره �هد ك�ه تهمهنێكی مامناوهندی ههیه و خ��اوهن م��اڵ و منداڵه دهڵێت به گهنجی قوربانی ئ�هو قسهیه بووه و ب��ڕی��اری��داوه ك �ه گ �هر خ��ۆی ب��وو به خ��اوهن بڕیار ئ �هوه بۆ م��اڵ و منداڵی دووپات نهكاتهوه كهچی خێزانی لهبهر ئهوهی نهكهوێته بهر توانجی كۆمهڵگه و خزم و ناسیاوان تهنیا بهو هۆیهی جوان و گهنج بووه له كۆمپانیایهك كه كاری تیایدا دهسكهوتبوو دهرهێناوه، س���هرهڕای ئ �هوهی مووچهیهكی باشی ههبووه و توانیبووی له خهرجییهكانی ماڵهوه یارمهتیدهری بێت. ن������ازدار خ�����اوهن س���ێ م��ن��داڵ �ه و ك���چ���هك���هی ل����ه ت���هم���هن���ی م��ێ��رم��ن��داڵ��ی��ی�ه و دهڵ���ێ���ت :تا ئ��ێ��س��ت��اش��ی ل���هگ���هڵ���دا بێت رێگهی زۆر كاری ئاسایی و چاالكی پێنادرێت و دڵگران ب��وو ب �هوه ،ب �هاڵم بهداخهوه ه���هم���ان رهف����ت����اری ل �هگ �هڵ كچهكهی دووباره دهكردهوه و دهی��گ��وت :ن��اچ��ارم لهبهر ق���س���هی خ���هڵ���ك ك��چ��هك��هم ل���ه زۆر ش���ت ك���ه ئ�����ازادی تاكهكهسی خۆیهتی وهك جل ل �هب �هرك��ردن و ههڵسوكهوتێك ك �ه ن �ه خ��راپ �ه و ن �ه دژی بهها كۆمهاڵیهتییهكان ب��پ��ارێ��زم لهبهر
ئهوهی نهوهك كۆمهڵێكی بچووك بهدڵیان نهبێت و دوارۆژی لێ خراپ بكهن .من خ��ۆم قوربانی ب��ووم كهچی بهداخهوه ناچاریشم كچهكهم بكهمه قوربانی. ئهو نهریتهی كۆمهڵگهی رۆژههاڵتی زۆر ناشیاوه كه دهبێت دڵی خۆت ژێر پێ بخهی لهبهر دڵی خهڵكی و رێگه له زۆر
پێشكهوتنت بگیرێت. دهمی خهڵك نابهسترێت دهری�����ا پ��ێ��ی��وای �ه ق����هت دهم�����ی خ�هڵ��ك نابهسترێت وههرچییهك بكهیت خهڵك ههر قسه دهكات بۆیه پێیوایه :تا ئهو جێگهیهی كه كارێك زیان به كهسایهتی خ��ۆت نهگهیهنێت و ئ����ازادی كهسێك پێشێل نهكات به بڕوای من ئهنجامدانی ههر كارێك رهوای �ه .كاتێك من دهزانم كارێك به قازانجی خۆمه و دژی هیچ بههایهكی رهفتاری نییه و زیان به ه��ی��چ كهسێكیش ناگهیهنێت كهواته ئ�هو ك��اره دهك �هم. ب�����هداخ�����هوه ه �هن��دێ��ك خ �هڵ��ك ه �هی �ه ك �ه بۆ ه �هر شتێك قسهی خۆی ههیه. سیمین بههبههانی ماستهر له پهیوهندییه ك���ۆم���هاڵی���هت���ی���ی���هك���ان ل�����هو ب������ارهوه لێكۆڵینهوهی ك���ردووه ك�ه :كلتووری كۆمهڵگهی رۆژههاڵتی وهك رۆژئ��اوا ن��ی��ی�ه ك �ه ت�هن��ی��ا خ���ۆی ببینێت و ه�����هر ك���ارێ���ك���ت ل����ه ك��ۆم �هڵ��گ �ه چاودێری لهسهره ،ههڵبهت ئهو دیاردهیه له كۆمهڵگه بچوكهكان ب�هرچ��اوت��ره و ل�ه ش��اری بچوك و ش��ارۆچ��ك�ه و گوند ب�ه زهق��ی دهبینرێت و هۆكارهكهش ئهوهیه تاكی ئێمه فێربووه خۆ لهوكارانهی پ�هی��وهن��دی پ��ێ��وه نییه ههڵقورتێنێت، چونكه چاوهڕێیه سبهی ئهگهر ئهو
تاكه بوو به رێگرییهك لهبهر ئامانجێكی، وهك خاڵی الواز شتێكی لهبهردهست بێت و پێیوایه ئ �هو خ��ووه ل�ه الوازی تاكهكانهوه دێت .ههروهها به پێویستی دهزان���ێ���ت ك��ۆم�هڵ��گ�ه رووب������هڕووی ئ�هو رهفتاره بێتهوه ئهگینا ژیانی ناتوانێت ل �ه چ��وارچ��ێ��وهی �هك ك �ه كۆمهڵگه بۆی دان��اوه تێپهڕێت .م�هرج نییه تۆ كاری خراپ بكهیت و كۆمهڵگه باست بكات بهڵكو ههر سنوور بهزاندنێك به باشیش بێت دهكهوێته بهر رهخنهی كۆمهڵگه. بۆ نموونه وهرزشكردن كه پڕه لهسود، بهاڵم گهر ئافرهتێك له باخچهیهك یان له ج��اددهی�هك پیاسه و وهرزش بكات بهالی كۆمهڵگهوه نامۆیه و بێشك باسی دهك �هن و كارهسات ل�هوهدای�ه كه تاك نهوێرێت بهرامبهر ئهو قسانه بوهستێت، ه����هر ب���ۆی���ه دهب��ی��ن��ی��ن پ��ێ��ش��ك �هوت��ن و گۆڕانكارییهكان له كۆمهڵگهی ئێمه زۆر هێواشه و رهوتێكی ئاسایی نییه .جگه لهوه تاك بهردهوام له ترسێكدا دهژیت كه زۆر زیانباره و جۆرهها نهخۆشی لهگهڵ خ��ۆی دههێنێت و كۆمهڵگهیهك كه ب���هردهوام چ��اوی له دهم��ی خهڵكه كۆمهڵگهیهكی نهخۆشه .باشترین رێگه ئهوهیه چوارچێوه رهفتارییهكان یاسا دیاری بكات و وهك كۆمهڵگهكانیتر یاسا له رهفتاردا سهروهر بێت و له كۆمهڵگهی دینی دهكرێت ههندێك بنهمای دینی بۆ رهفتارهكان لهبهرچاو بگیرێت و یاسا ئایینیهكان ل�هس�هر گونجاندن لهگهڵ كۆمهڵگهی ئهمڕۆیی خوێندنهوهی نوێی بۆ بكرێت و رێكبخرێن.
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
7
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)72یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
رهواندنهوهی ترسی تاریكی الی منداڵ تارمایی و تاریكی ل ه پێكهاتهی مێشك و تێڕوانینی مرۆڤهكاندا نامۆییه ،شهوانێكی درهنگی تاریك و بێ دهنگ ،ههستێكی ترس الی م��رۆڤ دروس��ت دهك��ات و تارمایی بهبهرچاویدا هاتووچۆ دهكات .بوونی ئهو ترس ه الی گهور ه و بچووك كارێكی ئاسایی و نۆرماڵه ،ب�هاڵم الی منداڵ لهو حاڵهت ه تێدهپهڕێت ئهگهر بهدروستی مامهڵهی لهگهڵدا نهكرێت ،و لهكۆتاییدا سهردهكێشێت بۆ نهخۆشی. ئامادهكردنی :بازاڕ ترسان و ههستكردن بهترس الی مندااڵن نهنگی نییه ،بۆیه لهكاتی دهربڕینی ئهو راستییه لهالیهن منداڵهكهتهوه پێویست بهوه ناكات سهرزهنشت بكرێت وناچار ب���هوه بكرێت ك�ه ك��ارهك �ه لهتاریكیدا بهئهنجام بگهیهنێت ،دهركهوتنی ئهو حاڵهته مانای پێگهیشتنی جهستهیی ت���هواو الی م��ن��داڵ�هك�هت دهردهخ����ات. لهههمان كاتیشدا راستی ئهو حاڵهتانه لهوهدایه كه خهیاڵ و بیركردنهوهكانی منداڵ ئهوهنده زۆرن ،پێیان وایه ههر شتێك ههیه ل���هدوای تارماییهكانهوه ح���هش���اردراون .لهبیریشمان نهچێت دروس��ت��ب��وون��ی ئ �هو ت��رس�ه الی منداڵ ل���هزۆرب���هی ج��اران��دا دهگ �هڕێ��ت �هوه بۆ ئهو وێناكردنهی تاریكی لهفیلم و فیلم كارتۆنهكاندا. باوهشی ب��اوان ی��ان بوونی ب��اوان لهو ژوورهی ك�هم��ن��داڵ��ی ت��ێ��دا دهخ �هوێ��ت گ���هورهت���ری���ن ئ��ارام��ی��ی �ه و ه���ۆك���اری رهوان�����دن�����هوهی ت���رس���ه ،ب��ۆی �ه ئ �هگ �هر ه �هس��ت��ت ب���هوهك���رد ك���ه م��ن��داڵ �هك �هت ت��ووش��ی ت���رس ه���ات���ووه ،مههێڵه ئ�هو ترسه گهوره بكات ،بۆیه بچۆره الی و لهگهڵیدا بخهوه ،چونكه ترس سیستمی رێكخستنی خهو الی منداڵ تێكدهدات. ل���هم���هش���هوه م��ن��داڵ��هك��ه ئ�������ارهزووی
خهوێكی قوڵ ههمیشه ب�هدوای كلیلی خهوێكی قوڵدا ب��ۆ م��ن��داڵ �هك �هت ب���گ���هڕێ ،ئ��هم��هش به تێپهڕبوونی كات ب��اوان دهتوانن بزانن كه منداڵهكهیان بهچ جۆره شتێك خهوی قوڵێان لێدهكهوێت .بۆ نموونه ئهگهر ل�هس�هر جێگای خ�هوت��ن��دا چیرۆكی بۆ بگێڕدرێتهوه زوو دهك�هوێ��ت�ه خهوێكی ق��وڵ �هوه یانیش پێش خ �هوت��ن شیرێك بخواتهوه ،لههاویناندا ژوورهكهی فێنك بێت و له زستانانیش ژوورهك�هی گهرم بێت. لهژووری خهوتنهكهیدا پهرداخێك ئاوی بۆ دابنرێت بۆ ئهوهی شهوان كه ههستا ئاو بخواتهوه و لهكاتی هاتنهژوورهوهی خهوتنی تۆدا ههرگیز لێی توڕهمهبه و بهشێوهیهكی توند م��ام�هڵ�هی لهگهڵدا م �هك �ه ،بههێمنی ل �هب��اوهش��ی ب��گ��ره و لهگهڵیدا به و بیبهرهوه ژوورهكهی خۆی تاكو خهوی لێدهكهوێتهوه.
خواردنی كهم دهبێتهوه و سهرئهنجام باوان وا ههست دهكهن كه منداڵهكهیان نهخۆشه نهك ترساوه. چی بكرێت؟ ب��ۆ ئ���هوهی بهشێوهیهكی دروس���ت كار ل �هس �هر راس��ت��ك��ردن��هوهی ئ��اراس��ت �هی تێگهیشتنی م��ن��داڵ بكرێت ب�هرام��ب�هر ب �هت��رس ،دهب��ێ��ت ب���اوان ب��زان��ێ��ت ئاخۆ منداڵ لهچی دهترسێت ،یان سهرچاوهی ترسهكه لهكوێ وه سهرچاوهی گرتووه؟ ترسێنهرهكه بهرجهسته و بینراوه ،یانیش تهنها لهخهیاڵی منداڵهكهدا بوونی ههیه؟ ئهمه س �هرهت��ای دهستنیشانكردنێكی تهواوه بۆ چارهسهركردنی كێشهی ترس الی منداڵ. كهتوانرا س�هرچ��اوهی ترسهكه دی��اری ب��ك��رێ��ت ،دهب��ێ��ت ب����اوان كاتێكی ب��اش تهرخان بكات بۆ ئهوهی بهتاقیكردنهوه بهمنداڵهكهی بسهلمێنێ كه ئهو شتانه ترسناك نین ،بۆ نموونه ئهگهر لهههوره ب��روس��ك �ه ت��رس��ی ه���هب���وو ،م��ن��داڵ �هك �ه بهێنهره بهر پهنجهره و خۆشت بڕۆره ح���هوش���هی م��اڵ �هك �ه ل �هك��ات��ی ب����اران و ههورهبروسكهكهدا ،ئهو كات منداڵهكه ههست بهدڵنیایی دهك��ات كه ئهو كاره ج��ێ��گ�هی ت���رس ن��ی��ی�ه .ب �هه �هم��ان شێوه
ئهگهر ترسی لهشتێكی نادیار ههبوو، پێی بڵێ خۆی شوێنی شته نادیارهكه دهس��ت��ن��ی��ش��ان ب��ك��ات ،پ��اش��ان ت��ۆ ب��ۆی ت��اق��ی��ب��ك �هرهوه ك���ه ه��ی��چ ت��رس��ی ت��ێ��دا نییه ،ئیتر ب �هم شێوهیه چهندین جار ئ���هو ك����ارهی ب��ۆ دووب�����اره ب���ك���هرهوه و لهكۆتاییدا ئهویش لهگهڵ خۆتدا بهره بۆ تاقیكردنهوه تاوهكو ترسی بشكێ. سهرزهنشتی مهكهن پێتان وان �هب��ێ��ت ئ �هگ �هر م��ن��داڵ ترسا، ئیتر دهبێت بهجۆرێك له سهرهزهنشت
دهتهوێت بهشانس بیت؟ ئهم بابهته بخوێنهوه ك �هس��ان��ی ب �هش��ان��س ك���راوهت���رن ،ه�هر بۆیه ههرچی له دهوروب�هری��ان�ه و نهك تهنیا ئهو شتهی بهدوایهوهن ،دهبینن و دهقۆزنهوه. بۆ ههندێ كهس بهردهوام شانس روویان تێدهكات ،لهحاڵێكدا كهسانێك ههن كه ه�هردهم بێشانسن؟ لێكۆڵینهوه بۆ ئهو شتهی ئێستا بهناوی شانس ناسراوه دهساڵ لهمهوبهر دهستی پێكرد. كهسانی بێشانس بهشێوهیهكی گشتی تووڕهتر لهكهسانی خۆش شانسن و ئهو پاڵهپهستۆ و ههڵچوونهی كاتی تووڕهیی، ت��وان��ای��ان ل�ه س�هرن��ج��دان ب�ه درهف�هت�ه چ����اوهڕان ن �هك��راوهك��ان ،دهشێوێنێت. ههر بۆیه ئهو كهسانه دهرفهتهكان به ه��ۆی پهنجهخستنه زی��اد له ڕاده ،بۆ سهر بابهتهكانیتر لهدهست دهدهن .بۆ وێنه كاتێك دهچنه سهردانێك ،ئهوهنده ل �هدوای كهسێكی بێ عهیب و تایبهت دهگ���هڕێ���ن ،ك �ه دهرف���هت���ی دۆزی���ن���هوهی زۆر ه��اوڕێ��ی ب��اش له دهس��ت دهدهن. ئهوهنده بهشوێن كارێكی تایبهتهوهن كه زۆر پیشه و ك��اری ب��اش وهال دهنێن. بهپێچهوانهوه كهسانی بهشانس كراوهن و زۆر باش ئهو دهرفهتانه دهقۆزنهوه. بهگشتی كهسانی بهشانس لهسهر چوار
بنهما دهرفهت بۆخۆیان دهڕهخسێنن: ئ���هو ك �هس��ان �ه ل���ه دروس���ت���ك���ردن ودۆزینهوهی دهرفهتی گونجاو بهتوانان. گ��وێ له كهسانی دهوروب���هر دهگ��رنو لهسهر بنهمای ئهو قسانه بڕیارێكی گونجاو دهدهن. چونكه ب �هردهوام چاوهڕوانییهكانیانئیجابییه ،ههر رووداوێك بۆ ئهو كهسانه جێی رهزامهندییه. ك�هس��ان��ێ��ك��ن خ��ۆدهگ��ون��ج��ێ��ن��ن ،بۆیهنههامهتییهكانیش دهگ���ۆڕن ب��ۆ خۆش شانسی و لێكدانهوهی باشی بۆ دهكهن. ئهو پرسیارهی دێته پێش ئهوهیه ،كه ئایا لهسهر ئهو بنهمایانه دهكرێت بۆ ی��ارم�هت��ی��دان��ی خ�هڵ��ك و خ��ۆش شانس بوونیان سوود ببینرێت؟ ب���ۆ وهاڵم�����ی ئ����هو پ���رس���ی���اره ل �هس �هر ك���هس���ان���ێ���ك���ی خ����ۆب����هخ����ش چ���هن���د لێكۆڵینهوهیهكیان ئهنجامدا .داوای��ان لێكرا مانگێك كاتی خۆیان تهرخان بكهن بۆ ئهو مهشقانهی كه كهسێكی خۆش شانس لهڕووی دهروونی و رهفتارییهوه ه �هی �هت��ی .ئ��هو مهشقانه ی��ارم�هت��ی��دان دهرف���هت���هك���ان ب���ق���ۆزن���هوه ،ل���ه ه��ێ��زی ب��ی��ری كهسانیتر ی��ارم�هت��ی وهرب��گ��رن، چ��اوهڕێ بن تا بهخت رووی��ان تێبكات
ئهگهر بهتهنیا له ژوورهكهیدا دهخهوێت، گڵۆپێكی سفری بۆ دابگیرسێنه و مههێڵه ل �هت��اری��ك��ی��دا ب��خ �هوێ��ت .پ �هن��ج �هرهك �هت دابخه و پهردهكانی داب���دهوه ،كێلونی دهرگ��اك �هش��ی والێبكه بهئاسانی پێی بكرێتهوه و ئهو كاتهشی بانگی كردن خێرا بچن بهدهمییهوه.
و له بهرامبهر نههامهتیدا ،كهسانێكی خۆگونجاو بن. دوای مانگێك ،كهسهكان گ�هڕان�هوه و ئهزموونهكانیان لێكداویهوه .ئهنجامهكان سهرسوڕ هێنهر ب��وون 80 .لهسهدیان گوتیان ئێستاكه خۆشحاڵترن ،له ژیان رهزام �هن��دی زیاتریان ههیه و گرنگتر له ههمووان ئ�هوهی كه بهشانسن .له كۆتایی هۆكاری شانس دۆزراوه. چوار خاڵ بۆ ئهو كهسانهی دهیانههوێت بهشانس بن: -1گوێ له دهنگی دهروونتان بگرن ،ئهو كاره زۆربهی كاتهكان ئامانجی باشی پێكاوه. -2ب��هڕووی��هك��ی ك����راوه رووب�����هڕووی ئهزموونه نوێیهكان ببنهوه و خووهكان تێكبشكێنن. -3ل�����ه رۆژدا چ���هن���د خ��ول �هك��ێ��ك بۆ پ��ێ��داچ��وون �هوهی رووداوه خۆشهكان تهرخان بكهن. -4بهر له چاوپێكهوتن یان گفتگۆیهكی تهلهفۆنی ،بیهێننه بهرچاوی خۆتان و خۆتان تیایدا سهركهوتوو بزانن. شانس و بهخت زۆربهی كاتهكان ههر ئهو شتهیه كه چاوهڕێین.
و ب�هراوردك��ردن به منداڵێكی بچووكتر ل �هخ��ۆی ،ههڵبسهنگێندرێت و گاڵتهی پێبكرێت .ئهم دیاردهیه بهزۆری لهنێوان منداڵه گ �هورهك��ان و ئ�هوان��ی بچووكدا روودهدهن ،بۆیه دهبێت باوان ئاگاداری ئهو ههڵسوكهوتهی منداڵهكانیان بن و رێگهی لێبگرن ،لهگهڵ منداڵه ترساوهكه قسه بكهن بۆ ئ �هوهی چی لهناخیاندا ههیه بیڵێن ،چونكه ك��ۆك��ردن�هوهی ئهو ترسانه ل�هن��اخ��دا وا ل�هم��ن��داڵ دهك��ات ك �ه وێ��ن �هی ه���زری ت��رس��ن��اك الی خۆی بخوڵقێنێ.
كاتێكیش ب��اس��ی وێ��ن �ه ترسناكهكهی ن��او خهیااڵتی خ��ۆی ب��ۆك��ردی ،گاڵتهی پێمهكه و ب�هش��ێ��وهی�هك��ی گ��اڵ��ت�هج��اری وهاڵم��ی م����هدهرهوه .بهڵكو بههێمنی و بهشێوهیهكی لهسهرخۆ ئ�هو وێنهیهی ئهو دروستی كردووه لهمێشكی خۆیدا، تۆ هێدی هێدی بۆ ههڵبووهشێنهوه و مههێڵه وێنهكه گهورهتر ببێت .ههوڵبده ببیته سهرچاوهی ئارامی و دڵنهوایی و لهكاتی دروستبوونی ههر كێشهیهكیدا دهگ �هڕێ��ت �هوه الت و چ��ی ههبێت پێتی دهڵێت.
دواكار ك��ات��ێ��ك ب�����اوان درك����ی ب����هوه ك���رد كه ناتوانێت ب�هس�هر ترسی منداڵهكهیدا زاڵ بێت ،ئهو رێگاچارانهی گرتوونییهته ب���هر ب��ۆ رهوان����دن����هوهی ت��رس�هك�ه هیچ ئهنجامێكی نییه .پێویسته پهنابهرێته ب�هر دواك���ار كه لهسهریهتی ئهنجامی بدات ،ئهویش سهردانی كردنی پزیشكی تایبهت به ب��اری دهروون��ی مندااڵنه بۆ چارهسهركردنی كێشهی منداڵهكه.
ڕۆژنامهیهكی
info@bazarpress.net
ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)71یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
شوكروڵاڵ بابان بۆ دواجار ماڵئاوایی كرد بێژهری ناسراوی رادیۆ كرماشان شوكروڵاڵ بابان ههفتهی رابردوو له تهمهنی 89ساڵیدا له ماڵی خۆی له مهیدانی گوڵهای تاران كۆچی دوایی كرد. ت�����هرم�����ی ش����وك����روڵ��ڵ�ا ب�����اب�����ان ،ل �ه رێ���ورهس���م���ێ���ك���دا ب���ه ئ���ام���ادهب���وون���ی نوێنهرایهتیی ههرێمی كوردستان له تاران ،بنهماڵهی كۆچكردوو ،هۆگرانی فهرههنگ ،ئ �هدهب و موزیكی ك��وردی، له شوێنی هونهرمهندان و ناودارانی گۆڕستانی تاران به خاك سپێردرا. له بهشێكی ئهم رێورهسمهدا بێژهری ن���اوداری رادی���ۆ و تهلهفزیۆنی ئێران فوئاد بابان و كوڕی شوكروڵاڵ بابان، سهبارت به كهسایهتیی باوكی چهند وت �هی �هك��ی پێشكهش ك���رد ك �ه چ�هن��ده
ئا :سهنگهر حوسێن محهمهد
huner@bazarpress.net
خزمهتی به فهرههنگ و ئهدهبی كوردی كردووه و له درێژهدا ژیاننامهی باوكی كه له سهردهمی ژیانیدا نووسیوییهتی بۆ ئامادهبووانی خوێندهوه .رێورهسمی سهرهخۆشی له مزگهوتی نووری شاری تاران بهڕێوهچوو. شوكروڵاڵ خانی بابان ،ساڵی 1923 له بنهماڵهیهكی كورد پهروهر له شاری سنه له دایكبووه .باوكی ناوی حاجی داوود خ��ان ن��اس��راو ب�ه (ك��ارگ��وزاری بابانی سنه) و دایكی ناوی ئامینه خانم كچی فهخرولعولهما ب��ووه .خوێندنی س�هرهت��ای��ی ،ناوهندیی و دوان��اوهن��دی��ی و دیپڵۆمای ئ �هدهب��ی ل �ه ش���اری سنه ت �هواوك��ردووه .ساڵی 1942لهگهڵ ف �هروخ ئهلقا خانمی شێخولئیسالمی كچی نازم ئهلشریعه ناسراو به (قازی كوردستان) زهماوهندی كردووه .خاوهن 5كوڕو 3كچه.
8
(ژیان بهردهوامه)ی مهحسون بهمز زن��ج��ی��ره درام�����ای ت���ورک���ی Hayat ( Devam Ediyorژیان بهردهوامه) له دهرھێنانی مهحسون قرمزی گول که ماوهیکی زۆر له کهنالی atvپهخشکرا و کۆتایی به پهخشکردنی ھات له ئیستا ئهم درامایه کاری دۆبالژی کوردی بۆ کراوه ،بهمزووانهش له کهناڵه كوردییهكان پهخش دهکرێت. س������ی������ن������اری������ۆی زن������ج������ی������رهک������ه م �هح��س��ون ق��رم��زی گ��������ول خ����ۆی
ن��ووس��ی��وی �هت��ی ،چ��ی��رۆک��ی ئ���هو کچانه دهگێڕێتهوه که له تهمهنی منداڵیدا بهشوو دهدرێن و دهدرێنه پیاوانی سهروو تهمهن 70س���اڵ .ه����هروهھا ب��اس��ی ئ �هو دای��ک و باوکانهش دهک��ات که ب �هزۆر به پاره ب���هش���وو دهدهن و ک��چ �هک��ان��ی��ان دهیانفرۆشن له زن����ج����ی����رهک����ه ت��ورک��ی��ا. باسی کچانی زی������ات������ر ب��������اک��������ووری ک�������وردی
(سنووری شكاو) له مهكسیك یهكهم بوو فیلمی (سنووری شكاو)ی دهرهێنهری گ �هن��ج��ی ك������ورد ،ك����هی����وان ك �هری��م��ی ب��هش��داری ل �ه سێیهمین فیستیڤاڵی فیلمی نێودهوڵهتیی ()VAGONدا كرد و ،وهك باشترین فیلم له بهشی فیلمی دیكۆمێنتاریدا ههڵبژێردرا و خهاڵتی یهكهمی بهدهستهێنا. بهرههمه سینهماییهكانی دهرهێنهرانی ك��ورد ب���هردهوام سهرنجی فیستیڤاڵه نێودهوڵهتییهكانی سینهما رادهكێشن. زۆرب��������هی ئ�����هم ف��ی��ل��م��ان �هش ژی���ان���ی ك��ۆم �هاڵی �هت��ی ،ئ���اب���ووری ،س��ی��اس��ی و كێشهی واقیعی كۆمهڵگهی ك��وردی پیشاندهدهن. ئهمجارهش له چوارچێوهی سێیهمین ف��ی��س��ت��ی��ڤ��اڵ��ی ف��ی��ل��م��ی ن���ێ���ودهوڵ���هت���ی VAGONدا ك�ه ل�ه رۆژان���ی -14 21ی تشرینی یهكهمی 2012له واڵت���ی مهكسیك ئ �هن��ج��ام��درا ،فیلمی س����ن����ووری ش���ك���او (BROKEN
)BORDERخ���هاڵت���ی ی�هك�هم��ی فیلمی دیكۆمێنتاری بهدهستهێنا. س����ن����ووری ش���ك���او ،ف��ی��ل��م��ێ��ك��ی 25 خ���ول���هك���ی���ی���ه و ب���هره���هم���ی س��اڵ��ی 2011یه. كهیوان كهریمی خهڵكی شاری بانهی رۆژههاڵتی كوردستانه. چیرۆكی فیلمهكه باسی بهربهست و كێشهی ژیانی كاسبكارانی كورد دهكات لهسهر سنورهكانی كوردستان، ك�ه رۆژان���ه ل�هس�هر س��ن��ووری نێوان رۆژه����هاڵت و ب��اش��ووری كوردستان خهریكی كاری كۆڵبهرین و رووبهڕووی بهربهست و كێشه دهبنهوه. ش��ای �هن��ی ب��اس �ه ،فیلمی (س��ن��ووری شكاو) لهالیهن كۆمپانیای (سهتاك فیلمی سنه) باڵودهكرێتهوه .ئهم فیلمه پێشتر بهشداری له 41مین فیستیڤاڵی نێودهوڵهتیی Sehnsuchtدا كرد له ئهڵمانیا سازدرابوو.
لهم فیستیڤاڵهدا لهكۆی 2700فیلم تهنیا 70فیلم ههڵبژێردرابوون ب��ۆ ن��م��ای��ش��ك��ردن ،ك �ه فیلمی (س��������ن��������ووری ش����ك����او) یهكێكبوو ل �هو فیلمانهی نمایشكرا.
نووس������هر و رۆش������نبیری کورد فهرھاد پیرباڵ گهورهترین کۆنس������ێرت لهشاری ههولێر ئهنجام دهدات ،که تێیدا چهند گۆرانییهکی خۆی پێشکهش دهکات. لهو بارهیهوه د .فهرھاد پیرباڵ به گۆڤاری (سڤیل)ـی راگهیاندووه، بهھاوکاری تیپێکی موزیک گهورهترین کۆنس������ێرت له ههولێر ئهنجام دهدات و گوت������ی :لهماوهیهكی نزیكدا کۆنس������ێرتهکه ئهنجام دهدهم و چهند گۆرانییهکی خۆم پێشکهش دهکهم ،که ئاواز و ھۆنراوهکانی ههروهھا گۆرانییهکی فارسی پێشکهش خۆم دامناون، ک������ه ش������یعری ش������اعیری فارس د هک������هم، مهولهویی������ه و ئ������اوازی خۆمه، گۆران������ی لهوانهی������ه فاتیمهش بڵێم.
نلیسیا كلیپ ه نوێیهكهی باڵوكردهوه كچه گۆرانیبێژ نلیس������یا دوایین ی كلیپی خۆی بهناوی (ئهو دڵه ی من) باڵوكردهوه كه هۆنراوه ی ك������هژاڵ ئهحم������هده و ئ������اواز ههڵك������هوت زاهی������ره و لهالیهن ی ش������اهۆ تهیب كاری دهرهێنان بۆ كراوه. ی م������ن) گۆران������ی (ئ������هو دڵ������ه یهكێكه له گۆرانییهكانی یهكهم ی گۆران������ی هونهرمهند، ئهلبووم لهب������هر ئ������هوهی ش������یعر و ئاوازهكهی ج������وان بوو بۆیه به باشیزانی كلیپی بكات .نلیسیا سوپاس������ی دهرهێنهرهكهی كرد كه بهش������ێوهیهكی تازهو جوا ن كلیپی گۆرانییهكهی بۆ كردووه.
لۆهان :بهدوای خۆشهویستی راستهقینهدا دهگهڕێم
فهرھاد پیرباڵ بهمزوان ه کۆنسێرتێك ل ه ههولێر ساز دهكات
تایلۆر سویفت زۆربهی خهاڵتی ()MTVی بۆخۆی برد ی ل���هم���هراس���ی���م���ی پ��ێ��ش��ك �هش��ك��ردن � ی ( )MTVئ �هورووپ��ادا، خهالتهكان ی ت���ای���ل���ۆر س���وی���ف���ت ( )3خ���هاڵت��� ب �هدهس��ت��ه��ێ��ن �او ب���وو ب �هگ �هورهت��ری��ن ی ئهو كێبڕكێیه. براوه ی ئ �هو گۆرانیبێژه ئهمریكییه خهاڵت ی باشترین نمایشو باشترین نمایش ی ڕاستهوخۆی لهنێوان گۆرانیبێژان ئافرهتدا بهدهستهێنا ،ههروهها دوو ی وهكو جوانترین هونهرمهند خهالتیش وهرگرت. ی خهاڵتهكهیدا ی وهرگرتن تایلۆر لهكات
خ���ان���م���ه ئ����هك����ت����هری ن�������اوداری ئهمریكی لیندسی لۆهان دهڵێت: هێشتا ب����هدوای خۆشهویستی راستهقینهدا دهگهڕێم. لۆهان بهرۆژنامهی (دهیلی میرهر)ی راگ�هی��ان��د :خۆشهویستی ترسناكه.. ئێستاش پێویسته كهسێك بدۆزمهوه كه عاشقی بم. م����ن پ��ێ��ش��ت��ر ك����هوت����ووم����هت����ه داوی خۆشهویستی كهسێك ی��ان زی��ات��رهوه
گوتی :زۆرخۆشحاڵمو ب��اوهڕ ناكهم، ێ خ�هاڵت��م پ��ێ��دهدهن ،من ك�ه ئێوه س� بهگشتی كهسێك نیم زۆر متمانهم بهخۆم ههبێت ،بهالم ئهم خهالته وام ل��ێ��دهك��ات ل���هم���هودوا زی��ات��ر متمانهم بهخۆم ههبێت. ی ی جلوبهرگ ی كلوم نمایشكار هاید ی ی ج��ی��ه��ان م �هراس��ی��م � ب �هن��اوب��ان��گ � ی ()MTV ب���هخ���ش���ی���ن���ی خ����هالت���� ی زۆر ی پێشكهشكرد ،ژم��ارهی �هك � ی ن����اس����راوی����ش ل���هو ه���ون���هرم���هن���د مهراسیمهدا ئامادهببوون.
ب�����هاڵم خ��ۆش �هوی��س��ت��ی راس��ت �هق��ی��ن �هم نهدۆزیوهتهوه. پێشتر ل��ۆه��ان خۆشهویستی ك��ردووه لهگهڵ پیاویش و ئافرهتیشدا ،لهوانه: خاتوو سامانسا رۆنسۆنی موزیككارو ئارۆن كارتهری گۆرانیبێژ. ماوهی چهند ساڵێكیشه ئهم ئهكتهره شۆخ و شهنگه بههۆی كێشهی یاسایی و ئالودهبوونیهوه لهشاشهی سینهماكان دووركهوتووهتهوه.
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
9
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)72یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
ووانه له كهناڵه كوردییهكان پهخش دهكرێت کوردستان دهکات .ئهو زنجیرهیه که لهالیهن له گ�هڕهک��ی (ی��هدی ک��ول�ه)ی ناوچهی م��وراد تۆکات ،بهڕێوهبهری ف��ات��ی��ح��ی ش����اری ئ��ی��س��ت�هن��ب��ۆل وێ��ن�هی کۆمپانیای بهرههمھێنانی گیراوه .ئهکتهره سهرهکییهکانی ئهو فیلم (ب��وی��وت فیلم) زنجیرهیه بریتین له ف��رات کوشکان، بهرههمدهھێنرێت، ع���ارف ئ �هرک��ی��ن ،م�هل��ت�هم میرئۆغلو، ب���هش���ێ���ک���ی رهعنا جهبار ،شهنه گولهر ،رۆزێت ھوب��ێ��ش ،س�هرک��ان شهنالپ ،عهلی تونه، بارکین و ئونور س������������������هرا ت��ۆک��دهم��ی��ر، ن �هس��ل��ی��خ��ان
ئاتاگول و چاغال شیمشهک .مهحسون ق���رم���زی گ����ول ،ک���ه وهک گ��ۆران��ی��ب��ێ��ژ نێوبانگی دهرک����ردووه ل�ه ت��ورک��ی��ا ،له چهند ساڵی راب���ردوودا وهک ئهکتهرو دهرھێنهریش بهنێوبانگ بوو ،که دوایین فیلمی ل �هس �هر جهماعهتی فهتحولال گولهن بوو ،بهنیازه فیلمێکیش لهسهر ه���هڵ���هب���ج���ه ک��ۆم�هڵ��ک��وژی بکات. دروس���������ت
داوای ئازادكردنی بههرۆز قوبادی دهكهین ههفتهی رابردوو ،ههواڵی دهستبهسهركردنی دۆستی خۆشهویستمان بههرۆز قوبادی برای هونهرمهند ی كۆماری ئیسالمی ئێرانهوه بیست ،ئێمه له رۆژنامهی (بازاڕ) بههمهنی قوبادیلهالیهن دهسهاڵتداران هیوادارین به زووترین كات رزگارببێت و به بینینی خانهوادهو كوڕه بچكۆڵهكهی شاد ببێتهوه
حهسنا مهتهر :حهز دهكهم گۆرانییهكی كوردی بڵێمهوه
مهملهكهتی كوێرهكان لهبهغدا ڕێزی لێنرا ئا :هێمن خلیل ڤیستیڤاڵی ب�هغ��دا ب��ۆ ش��ان��ۆی الوان��ی عهرهبی بهبهشداری شهش بهرههمی عێراقی و چهند واڵتیكی جگه لهههرێمی ك��وردس��ت��ان ل �هوان �ه (س����ودان ،تونس، جهزائیر ،ئیمارات ،مهغریب ،سوریا، عومان و میسرو ئ �هردهن) لهڕێكهوتی 11/6له هۆڵی شانۆی نیشتمانی له بهغدا به زهماوهندێكی جوان و قهشهنگ دهس��ت��ی ب �هك��ارهك��ان��ی ك���رد ،ههڵبهته ئ �هم فیستیڤاڵه ت��ا 2012/11/13 بهردهوام بوو. لهم فیستیڤاڵهدا ،شانۆی (مهملهكهتی كوێرهكان) لهدهرهێنان و ئامادهكرنی ب�����ارزان س��ن��ج��اوی ب���ه ن��وێ��ن �هرای �هت��ی ب���هڕێ���وهب���هرای���هت���ی ه���ون���هری ش��ان��ۆی ههولێر بهشداریكردو لههۆلی (سهمیر ئهمیس) به ئامادهبوونی بینهرێكی زۆر نمایشكرا. لهمبارهیهوه ب��ارزان سنجاوی گوتی: دهق����هك����هم ل���ه ك���وێ���رهك���ان���ی م��ۆری��س مهتهرلینك وهرگ��رت��ووهو بهشیوازێكی م���ۆدی���رن دام����رێ����ژاوهت����هوه ،چ�هن��دی��ن ش���ان���ۆك���اری ش����اری ه �هول��ێ��ر ل �هوان �ه (سهركار ستار ،هیرش سهبری ،ڕابهر محمد ،هانا ش��ك��ور ،هێور نهریمان) تێیدا بهشداربوونه. س��ن��ج��اوی زی��ات��ر دهڵ���ێ :ئێمه لهسهر ب���ودج���هی ب �هری��وهب �هرای �هت��ی ه��ون �هری ش����ان����ۆی ه���هول���ێ���ر ئ�����هم ك����ارهم����ان
ب�هره�هم��ه��ێ��ن��ا ،فیستیڤاڵهكه ل���هڕووی ك��ارگ��ێ��ڕی و دارای���ی���هوه س �هرك �هوت��وو ب��وو .ب �هاڵم ل���هڕووی ههڵسانگاندنهوه كهموكورییهكی زۆری پێوه دیاربوو و ناعهدالهتی بهههندێك له خهاڵتهكانهوه دی���ارب���وو ،چ �هن��د م�هرج��ێ��ك��ی ت��ێ��داب��وو ل���هوان���ه :دهب���وای���ه ك��ارهك��ان��ی ن��اوخ��ۆ دهرهێنهر تهمهنی له 30ساڵ زیاتر نهبوایه كهچی ( )2لهدهرهێنهرهكانی ع��ێ��راق ت�هم�هن��ی��ان ل���هس���هرووی ()30 ساڵیهوه بوو ،لهوانه (حهال قهحتان) كه
خهاڵتیكی دارایی وهرگرت ،بهاڵم گرنگ ب��وون��ی خ��ۆم��ان و ش��ان��ۆی ك��وردی��م��ان سهلماندو بهشێكی زۆری شانۆكارانی عهرهبمان سهرسامكرد. لهبارهی ئاستی شانۆی عهرهبی ،بارزان سنجاوی گ��وت��ی :ل �هم فیستیڤاڵه بۆم دهركهوت كه شانۆی عهرهبی داتهپیووهو جگه ل �ه ت��ون��س و ب �هغ��دا ،ع���هرهب له ب���واری ش��ان��ۆ ل �ه پ��اش�هك��ش�هدای�ه ،من ئاستی شانۆی كوردیم پێ باشتره و ئهگهر گرنگی پێبدرێت.
كچه گۆرانیبێژی لوبنانی حهسنا مهتهر كه پێشتر به گووتنهوهی گۆرانییهكی عێراقی ناسرابوو ،له ئێستادا له شاری ههولێرهو خۆشحاڵه بهم سهردانهی، ههروهها پرۆژهی ئهلبوومێكی كوردی، عێراقی ،عهرهبی ههیه. ح �هس��ن��ا م���هت���هر ،ل��ه ل��ێ��دوان��ێ��ك��دا بۆ (اص��������وات ال�����ع�����راق) گ����وت����ی :ئ���هم سهردانهم لهسهر داواكاریی دهستهی راگهیاندنی عێراقیه ب��ۆ پرۆپاگهنده ب��ۆ ئ�هل��ب��ووم�ه ن��وێ��ی�هك�هم ك��ه 8ت��راك لهخۆی دهگرێت و لهنێوانیاندا گۆرانیی (الخ����ب����ر)م ب���هش���ێ���وهزاری ع��ێ��راق��ی گوتووه ،.ههروهها رهنگه زۆربهی كاره هونهرییهكانم بهێنمه ش��اری ههولێر ب��ۆ س���وود وهرگ��رت��ن ل �هو پێشكهوتنه ئ��اب��ووری و ئ��ارام��ی و شارستانییهی ئێستا ل�هن��اوچ�هك�ه ه �هی �ه .گوتیشی: خۆشحاڵ كهوا له ههولێری پایتهختی
ه�هرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان پێشوازییهكی گهرمم لێكرا. سهبارهت به ئامانجی سهردانهكهشی گ��وت��ی :پ��رۆژهی�هك��ی ه��ون�هری گ �هورهم ل �هب �هردهس��ت �ه ،ئ �هوی��ش ئهنجامدانی ئهلبوومێكه كه گۆرانییهكانی به زمانی كوردی و شێوهزاری عێراقی و عهرهبی لهخۆدهگرێت ،ههروهها كلیپ كردنی چهند گۆرانییهكهو نیشاندانی له كهناڵه عێراقییهكان ،لهگهڵ س��ازدان��ی چهند دیمانهیهكی تهلهفزیۆنیو رۆژنامهوانیه. جێی باسه ،كچه هونهرمهند حهسنا م��هت��هر ب��هه��ۆی گ��وت��ن��هوهی گ��ۆران��ی (الخبر)ی دكتۆر فازل عهواد ،جێگهی لهدڵی خهڵكی عێراقییهكان كردووهتهوه ب�هم شێوهیهش زیاتر ن��اس��راوه ،بۆیه ح �هز دهك���ات گۆرانییهكیش بهزمانی كوردی بڵێت تاكو له كوردستان زیاتر بناسرێت.
كۆنسێرتی شهجهریان و پوورنازرییهكان ل ه كهنهدا و ئهمهریكا بهڕێو ه دهچێت گهشتی هونهری گۆرانیبێژی ناوداری ئێرانی محهمهدڕهزا شهجهریان لهگهڵ ه��ون�هرم�هن��دان��ی ك���ورد ت �هه��م��وورس و سۆهراب پوورنازری ،مانگی داهاتوو له كهنهدا و ئهمهریكا دهست پێدهكات. ب���ۆ ی��هك��هم��ی��ن ج����ار م���ح���هم���هدڕهزا ش����هج����هری����ان ل����هگ����هڵ ئ���هن���دام���ان���ی سهرهكیی گرووپی موزیكی ناسراوی (ش �هم��س) وات �ه برایانی پ��وورن��ازری بهیهكهوه ك��ار دهك��هن و ئ �هو گهشته ناوچهی باكووری كیشوهری ئهمهریكا دهگرێتهوه و سهرهتا له واڵتی كهنهدا دهست پێدهكات و دوات��ر له ویالیهته
ی�هك��گ��رت��ووهك��ان��ی ئ�هم�هری��ك��ا درێ���ژهی دهب��ێ��ت .ئ �هم گهشته ب �ه هاوڕێیهتی هونهرمهندانی كرماشانی تههموورس پوورنازری و سۆهراب پوورنازری و 12ژهنیاری نێونهتهوهیی له شاری ت��ۆرێ��ن��ت��ۆ ل��ه رۆژی ك��ان��ون��ی ی �هك �هم 2012ل �ه ه��ۆڵ��ی س��ۆن��ی س�هن��ت�هر، ش��اری م��ۆن��ت��ڕاڵ ل�ه رۆژی دوات���ر له هۆڵی لێ ئۆڵهمپیا ،شاری وهنكۆڤهر له 8ههمان مانگ له هۆڵی دهی سهنتهر، شاری كهلگری له رۆژی 22مانگ له هۆڵی ئێپكۆ سهنتهر له واڵتی كهنهدا بهڕێوه دهچێت.
ئ �هو هونهرمهندانه دوات���ر س�هردان��ی ویالیهته یهكگرتووهكانی ئهمهریكا دهكهن و گهشتهكهیان له شارهكانی ئهم واڵته درێژه پێدهدهن. ئ���ێ���س���ت���ا ش������هج������هری������ان ،ل����هگ����هڵ هونهرمهندانی كرماشانی تههموورس پوورنازری و سۆهراب پوورنازری و 12ئهندامانی دیكهی گروپهكهیان ك���ه ژهن���ی���اران���ی واڵت���ان���ی ب���اك���ووری ئ���هم���هری���ك���ا ،واڵت���ان���ی ئ����هورووپ����ا و رۆژههاڵتی ناوهڕاست له شاری سان فرانسیسكۆ خهریكی دوایین راهێنان و خۆئامادهكردنن.
وۆركشۆپی كهمانچهی ئهردهشیر كامكار ل ه تاران بهڕێوهچوو
وۆرك���ش���ۆپ���ێ���ك ل���ه ب�����ارهی ئ��ام��ێ��ری ك��هم��ان��چ��ه ل���ه الی�����هن م���وزی���ك���ژهن ئ����هردهش����ی����ر ك���ام���ك���ار ل����ه م��اڵ��ی هونهرمهندان له ت��اران بهڕێوهچوو. هونهرمهندی ئاوازدانهرو موزیكزانی ناوداری كورد ئهردهشیر كامكار كه ژهنیاری بهتوانای كهمانچه و ئهندامی گ��رووپ��ی م��وزی��ك��ی «ك��ام��ك��اران»ـ �ه، وۆركشۆپێكی پسپۆڕانهی كهمانچهی له چوارچێوهی بهرنامهی «گوێچكهی تاران» له تهالری فهرهیدوون ناسری له ماڵی هونهرمهندان له شاری تاران ساز كرد .لهم بهرنامهیهدا كه ماوهی سێ كاتژمێری خایاند ،تێدا كامكار به لێكدانهوهی تهكنیكهكانی ژهنینی ئ��ام��ێ��ری كهمانچه ب��ۆ ئ��ام��ادهب��ووان هاته ئاخاوتن .جێی باسه ،ئهردهشیر ك��ام��ك��ار س��اڵ��ی 1962ل �ه ش��اری سنه هاتۆته دن��ی��ا .ه �هر ل�ه تهمهنی منداڵییهوه له الی حهسهن كامكاری باوكیدا فێری ژهنینی ئامێری ڤیۆڵین ب�����ووه و دوات������ر وهك������وو ژهن���ی���اری ئ��ام��ێ��رهك��ان��ی ڤ��ی��ۆڵ��ی��ن و ك�هم��ان��چ�ه هاوڕێیهتی ئوركسترای فهرههنگ و هونهری سنهی كرد.
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
10
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)71یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
بڕایل زمانی گهیاندنی نابینایانه پهیمانگای رووناكی ...هیوایهك بۆ ئایندهیهكی رۆشنی نابینایان فهراههمكردنی زهمینهیهكی لهبار بۆ خوێندنی كهمئهندامان یهكێك بووه لهههوڵه گرنگهكانی وهزارهتی كار و كاروباری كۆمهاڵیهتی حكومهتی ههرێم ،ئهم ههواڵنهش بهئامانجی دوانهكهوتنی كهمئهندامانه لهخوێندن ،بهتایبهت تر بێبهش ن�هب��وون��ی نابینایان ل �هپ��رۆس �هی پ����هروهرده و فێربوون بووه.لهڕێگهی كردنهوهی چهند پهیمانگهیهكهوه ،ك ه لهم ڕاپۆرتهدا تیشكی دهخهێن ه سهر یهكێك لهو پهیمانگهیانه ،ك ه پهیمانگهی ڕووناكییه بۆ نابینایان لهسلێمانی ،كه لهساڵی 1998دامهزراوه ،لهسهردانێكی مهیدانی بهشی ڕاگهیاندنی بهڕێوهبهرایهتی گشتی چاودێری و گهشهپێدانی كۆمهاڵیهتی سلێمانی ،ڕاپۆرتێك دهخهین ه بهردهم خوێنهران.
مهریوان لهتیف محهمهد ،بهڕێوبهری پهیمانگهكه پێی ڕاگهیاندین ،كه لهسهر سیستمی پهروهردهی هاوچهرخ وهك ه �هر خوێندنگهیهكی ت��ری بنهڕهتی فێربوون لهپهیمانگهكه ب �هردهوام��ی ه�هی�ه.پ��اش��ان وهك��و ستافی كارهكه لهگهڕانێكی مهیدانیدا بهنێو پۆلهكانی ئ��هو پ�هی��م��ان��گ�هی�هدا ڕوون��ك��ردن �هوهی زی��ات��ر دهخ �هی��ن �هڕوو ،پهیمانگهكه له ( )9قۆناغی بنهڕهتی پێكهاتووه ،كۆی ژم���ارهی قوتابیان لهئێستادا ()30 قوتابییه و ژم���ارهی ئ �هو فهرمانبهر و چ���اودێ���ر و م��ام��ۆس��ت��ای��ان �هی كه ل�هپ�هی��م��ان��گ�هی�هك�هدان دهگ��ات �ه ()52 كهس ،ڕۆژانه لهڕێگهی دوو ئۆتۆمبێلی پ���اس و م��ی��ن��ی پ���اس ق��وت��اب��ی��ی�هك��ان دهگ��وازرێ��ن �هوه و چ��اودێ��ری تایبهت بهئۆتۆمبێلهكانیش هاوكارییان دهكهن، ه���هروهه���ا ق��وت��اب��ی��ان لهپهیمانگهكه
لهكاتژمێر ( )8:30خولهكی بهیانی بۆ ( )12:30خولهكی نێوهڕۆ بهپێی خ��ش��ت�هی�هك��ی ڕێ���ك���خ���راوی زان��س��ت��ی وانهكانیان دهخوێنن ،هیچ جیاوازییهك نییه لهنێوان پرۆسهكه و بڕوانامه لهو پهیمانگهیه بۆ خوێندنگهیهكی ئاسایی، تهنها لهشێوزای فێربووندا نهبێت ،بهو پێیهی زمانی خوێندنهوه و نووسینیان هێڵی بڕاییله ،كه ڕێگهی تێگهیشتنی نێوان خوێندكارانه ،ههروهها لهوانهی بیركاری لهوحهی تایلهر و بزماری تایبهت بهكاردههێندرێت ،جگه لهوهی ل���هم پ�هی��م��ان��گ�هی�ه وان �هك��ان��ی ه��ون�هر و م��ۆس��ی��ق��ا ل���هالی���هن مامۆستایانی پ��س��پ��ۆڕی ب���وارهك���هوه دهوت��رێ��ت �هوه، ڕۆژان���هش ژهمێكی س��ووك لهخۆراك ب���هق���وت���اب���ی���ان دهدرێ��������ت .ل��هن��ێ��وان مامۆستایانی وانهبێژ لهپهیمانگهكه ژم���ارهی���هك ل�هم��ام��ۆس��ت��ای��ان��ی نابینا
هیڵه رهشهكانیی ژێر نینۆك: ئهگهر هێڵی رهش لهژێر نینۆكهكاندا بهدی ك��را ،نابێت پشت گ��وێ بخرێن ،ب�هزووت��ری��ن كات پێویسته پزیشك بیبینێت ،ئهمهش بههۆی ئهوهی زۆربهی جار ئهو هێڵه رهشانه نیشانهی مهترسیدارترین جۆری شێرپهنجهی پێسته.
ا دهت ئای
نینوكهكانیش دهتوانن تهندروستی ئێمه نیشان بدهن ،لهگهڵ خوێندنهوهی ئ���هم ب��اب �هت � ه دهت���وان���ن ب��� ه نهێنی نینوكهكانتان بزانن.
سهركهوتویی ستافی پهیمانگهكه. م��اوهت�هوه بووترێت ،ئ �هوهی ههستی پ��ێ��دهك��رێ��ت ب��ری��ت��ی �ه ل���ه گ��ون��ج��اوی
مامهڵهی ق���������وت���������اب���������ی���������ان ومامۆستایان له پهیمانگهكه و بهرزی
ئ��اس��ت��ی دهرچ����ون و ب��اش بهرێوهچوونی پرۆسهی پهروهردهو خوێندن له پهیمانگهكه.ئهمهش دهگ���هرێ���ت���هوه بۆ ههوڵ و ماندوێتی و ش�����ارهزای�����ی ئ�����هوان�����هی ل���هم پ �هی��م��ان��گ �هی �هدا كاردهكهن. له كۆتایدادهبێت ئ�����هوهم�����ان ل���هی���اد بێت هیچ بهربهست و رێ����گ����رێ����ك ن��ی �هك �ه ل�هم��پ�هر ب��ێ��ت ل �ه ب���هردهم خوێندنی نابینایان بهڵگهش ئهو خوێندكارانهیه كه لهرێگهی پهیمانگهكهوه قۆناغهكانی خوێندنیان بریوهو ئێستا ههندێكیان له زانكۆكانی كوردستان دهخوێنن.
نینۆكیی كهم ڕهنگ: زۆر كات نینۆكی كهم ڕهنگ دهبێت، بهیهكێك له نیشانهكانی نهخۆشی كهم ئاسنی ناسراوه ،نیشانهشه بۆ نهخۆشی دڵ و جگهر.
نینۆكی رهش ههڵگهڕاو: ئهم جۆره نینۆكه ئاماژهیه بۆ ئهوهی ك �ه ج�هس��ت�هی م���رۆڤ ب �هت �هواوهت��ی ئۆكسجین وهرن��اگ��رێ��ت ،ل�هه�هم��ان ك���ات���ی���ش���دا ن���ی���ش���ان���هی ئ���اوس���ان���ی سییهكان و ههندێ گرفته لهدڵدا.
نینۆكیی زهرد: زهردب����وون����ی ن��ی��ن��ۆك �هك��ان نیشانه چهند نهخۆشییهكه ،لهوانه بوونی ئیلتیهابات له جهستهدا ،ههروهها نیشانهیهكه بۆ نهخۆشی شهكره و نهخۆشییهكانی پێست.
نینۆكی نارێك و درزبردوو: ئهگهر نینۆك درزی ههبێت و پێستی ژێ��ر نینۆك ق��اوهی��ی بێت دهتوانێت نیشانهیی نهخۆشییهكانی پێست یان ئیلتیهابی جوومگهكان بێت.
خۆرگیرانی ڕۆژی سێ شهمم ه 13ی تشرینی دووهم ل ه ئۆسترالیا دهستی پێ كرد و ل ه نزیك شیلی دوای یهك خولهك و 41چرك ه كۆتایی پێهات
قرتاندنی نینۆك بهددان: نیشانهیهكی سهرهكی دڵهڕاوكێییه، ئهو كهسهی ئهو جۆر ك��اره دهكات پێویسته سهردانی پزیشك بكات بۆ رهواندنهوهی دڵهڕاوكێیهكهی.
نینۆكی توێ ههڵدراو: نینوكه ووش��ك �هك��ان ه �هم��وو كاتێك دهش��ك��ێ��ن ئ���اگ���ادارم���ان دهك����ات له كێشهكانی تییروئید ،بهاڵم ئهگهر ئهو توێ توێ بوونه بهرهو زهردی بڕوات نیشانهیه بۆ زۆری ئیلتیهابی پێست.
نینۆكیی سپی: نیشانهیه ب��ۆ ن�هخ��ۆش��ی ئاوسانی ج���گ���هر ،ل���هگ���هأل ئ �هوی��ش��دا رهن��گ��ی پهنجهكانیش زهرد دهبێت.
ئاوسانی دهورووبهری نینۆك: كاتێك پێستی دهوورب�����هری نینۆك س����وور دهب���ێ���ت���هوه و دهئ��اوس��ێ��ت، ن��ی��ش��ان �هی ن �هخ��ۆش��ی��ی �هك��ی پێسته بهناوی (لوپوس) و ههروهها ههندێ جار نیشانهیه بۆ ئیلتیهابی جهسته.
زانی!
9ئاگاداری ك ه نینۆكهكان پێمان دهڵێن
وانهكانی كوردی و عهرهبی و ئایین و بیركاری دهڵێنهوه ،كه ئهمه جێی دڵ خۆشییه و كاریگهری زانستیشی ههیه .ئهو قوتابیانهی لهپهیمانگهكهدا دهخوێنن بهم جۆره بهسهر قۆناغ و پۆلهكاندا دابهشبوون: پۆلی یهكهم )1(/قوتابی ،پۆلی دووهم )2(/ق��وت��اب��ی ،پ��ۆل��ی س��ێ��ی �هم)8(/ قوتابی ،پۆلی چ���وارهم )8(/قوتابی، پۆلی پێنجهم )2(/قوتابی ،پۆلی ش���هش���هم )3(/ق��وت��اب��ی ،پۆلی ح��هوت��هم )1(/قوتابی ،پۆلی ههشتهم )1(/قوتابی ،پۆلی نۆیهم )3(/قوتابی. ه���������هروهه���������ا ب���ی���ن���ای پهیمانگهكه پێكهاتووه ل���������������ه( )12ژووری خوێندن و ستۆدیۆیهكی دهن��گ��ی ك�ه بهرپهرشتی م���ام���ۆس���ت���ای ه���ون���هری پ���هی���م���ان���گ���هك���ه (س������هالم رهش��ی��د) ب �هرێ��وهدهچ��ێ��ت و ئهركی تۆماركردنی پرۆگرامه پ��ێ��وی��س��ت�هك��ان��ی پ �هی��م��ان��گ �هی له ئ�هس��ت��ۆدای�ه،ج��گ�ه ل���هوهی لهرێگهی توێژهرانی كۆمهاڵیهتیهوه له كێشه و گرفت و ئاریشهكانی خوێندكاران دهكۆڵرێتهوه و سهردانی بهردهوام و ههمائاههنگی و توندوتۆڵی پهیوهندی ن���ێ���وان ت����وێ����ژهران و خ��وێ��ن��دك��اران و خ��ێ��زان�هك��ان��ی��ان بهشێكی ت���ره له
م��ری��ش��ك ب �ه بیستنی موسیقاگهورهترین هێلكه دهكات. كۆكاكۆال یهكهم خواردنهوه بووله فهزا به كارهات. مرۆڤ تهنیا بونهوهرێكه دهتوانێتلهسهر پشتهوه بخهوێت. خ��واردن��ی رۆژان���ه ی��ان ههفتهی3ج�����ار س��ێ��و م�����رۆڤ ل���ه ج�هڵ��ت�ه دهپارێزێت. تا كۆتایی ساڵی 2012ژمارهیئ���ام���ێ���ری م���ۆب���ای���ل ل����ه ژم������ارهی دانیشتوانی زهوی زیاتر دهبێت. هێلكه شهیتانه دهتوانێت تاكوسێ ساڵ بخهوێت. كێشی ت����هواوی پێستی لهشیمرۆڤ 2700گرامه. منداڵی ت�هم�هن 4س��ال ڕۆژان �ه 450جار پرسیار دهكات. چاو شینهكان له تاریكیدا باشتردهبینن. گریانی منداڵ به لههجهی زمانیدایكیانه. ئهگهر دهتههوێت منداڵهكهت كوڕبێت نانی بهیانیان بخۆن. ك �هم تهمهنترین دای��ك��ی جیهانكچێكی 5ساڵه له وواڵت��ی پێروو بوو. كۆرپهله تهنیا تامی شیرینی لهسكی دایكیدا ههست پێ دهكات.
ڕۆژنامهیهكی
info@bazarpress.net
ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
11
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)72یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
بازاڕی كوردستان ل ه نێوان ههاڵوسان و قۆرخكارییدا هۆشمهند رهفیق ل �هگ �هڵ ئ� ��هوهی ب���ازاڕی ههرێ می ك � ور دس � �ت � ان پا عێراقی فید شكۆی ب���ازاڕی راڵ و بازاڕهكانی تور كیا و ئێر ان و جی هانه ،كهچی ل ه دۆخێكی بێ سهروبه ریدایهو سیستهمێكی ههرچهند ه ئابوری پهیڕهو ناكات، ل ه رهشنوسی دهست وو ری ه ه رێ می كو رد له پهیڕهوك ستان جهخت ردنی سیستهمی سهر مای ه دا ری ب ازا ڕی ئا بهرپرسانی زاد دهكاتهوهو كوردستان و شارهز ایا نی ئاب وری ش ئار ه ئازاد دهكه زوی بازاڕی ن ،ب هاڵم ئهوهش ب ه ه ه ژ مو نی ق ۆر خك ردن ه وای خوڵق وه ،دۆخێكی اندوو ه رۆژب���هرۆژ له سای ه ی ئ � ه و ب��ا زاڕ دروس ��ت ب ه ههاڵوسان ێت و ك�اری��گ�هری نهرێ نی ل � ه س � ه ر گ�� وز ه ران��ی داه �ات سنوردارهكان دابنێت.
دیاردهی ههاڵوسان ل ه بازاڕ دی�������اردهی ه�������هاڵوس�������ان(Inflation ال��ت��ض��خ��م) دی��اردهی��هك��ی ئ��اب��وری وس��ی��اس��ی و ك��ۆم �هاڵی �هت��ی جیهانییه و فره رهههنده ،ههندێجار درێژهكێشانی شوێنهواری نهرێنی لهسهر سهرهوهری واڵتان دادهنێت و دهبێتههۆی رووخانی حكومهت و شۆڕش و راپهرین بهدوای خ��ۆی دادههێنێت ،نهخۆشییهكه دوای سهرههڵدان پاره ( )Moneyپهیدابووه، چ��ون��ك��ه ل���هس���هدهك���ان���ی ك����ۆن زی��ات��ر ئاڵوگۆڕی بازرگانی شت به شت بوو یا ئاڵتون پێوانهی بازرگانی و ئاڵوگۆڕی ب��ووه ،بۆیه ئهو دیاردهیه بونی نهبووه، بهپێی بۆچونی ش��ارهزای��ان��ی ئابوریی ههاڵوسان واتای بهرزبونهوهی تێكڕای ئاستی گشتی نرخهكانه به بهردهوامی، كه له ئهنجامی زۆری قهبارهی خواست له بهرامبهری كهمی قهبارهی خراوهڕوو دێ��ت�هك��ای�هوه ،ی��ا دهرك��ردن��ی رێژهیهكی له ئ�هن��دازهب�هدهری پ��اره دهگهیهنێت له واڵت���دا ،وهل��ێ ب�هرزب��ون�هوهی كاتی نرخ له كاتی بۆنهو جهژنهكان یا له كاتی ت �هن��گ �هژه س��ی��اس��ی و سروشتییهكان ناكرێت به ههاڵوسان دابنرێت ،چونكه ه �هاڵوس��ان ل�ه دوو رهگ���هزی سهرهكی پێكدێت دهبێت بهرزبونهوهی نرخهكان بهردهوام بێت و ئاستی ههموو نرخێكیش بهیهكهوه بهرزببنهوه ،نهك تهنها یهك یا دوو جۆر نرخ بهرز ببنهوه ،بهڵكو ئهوه گ��ران��ی چ �هن��د ج��ۆرێ��ك��ی دی��اری��ك��راوی كااڵیه ،لهبهر ئهوهی له بۆنهو جهژنهكان تهنها جلوبهرگ و پێداویستیهكانی جهژن بهرز دهكرێنهوه له الیهن فرۆشیارو پاش جهژنهكان نرخ دهچێتهوه جێگهی خۆی، بهاڵم ئهو گرانییهی له بۆنهو جهژنهكان ل���ه ه���هرێ���م���ی ك���وردس���ت���ان و ع��ێ��راق روودهدات ،دیاردهیهكی ناوازهیه و نزیكه ل�ه ه �هاڵوس��ان ،چونكه زۆری��ن �هی ك��ااڵو خزمهتگوزارییه ناوخۆیی و بیانییهكان روو ل���ه ه �هڵ��ك��ش��ان دهك�����هن ،ت��ێ��ك��ڕای بهرزبونهوهی نرخیش له ئهندازهبهدهره
زی��ات��ر ل �ه %100ب��ۆ %200نرخهكان ب����هرز دهب���ن���هوه ،ت �هن��ان �هت ب �ه ب��ی��ان��وی بهرزبونهوهی نرخی سووتهمهنیش كرێی تهكسی ب �هرز دهك��رێ��ت�هوه له 3ه �هزار دینارهوه بۆ 10ههزار دینار كه تێكڕای بهرزبونهوهكه دهگاته ،%233ئهگهرچی بهشێكی دی��اردهی بهرزكردنهوهی نرخ له بازاڕهكان دهگهڕێتهوه بۆ بهكاربهر له كاتی بۆنهو جهژنهكاندا ،بهاڵم دیسان دهب��ی��ن��رێ��ت ف��رۆش��ی��ار ل �ه رۆژان����ی پێش جهژن كااڵی تازه دهخاته بازاڕهوه ،بۆیه به كۆمهڵ كڕیار روو دهكهنه ب��ازاڕهوه ئهوهش وا دهكات نرخ بهرزبێتهوه ،جا ئهگهر ئهو بهكاربهرهی داهاتی كهمهو نهیكڕێت ئهوا كڕیاری دیكه داهات بهرز ههیه ئامادهیی تیایه بیكڕێت ،بهاڵم ئهگهر به شێوهیهكی گشتی سهیری ههڵكشانی ن��رخ بكهین له ب��ازاڕهك��ان��ی كوردستان دهب��ی��ن��ی��ن ئ����هو ج�����ۆره ه���هاڵوس���ان���هی
روودهدات ب���هب���ێ ئ�������هوهی داه�����ات گۆڕاوهكان له سهرمایهدارو بازرگانهكان ههستی پێبكهن ،ئ���هوا ههاڵوسانێكی خێرایه و جیاوازه له ههاڵوسانی خشۆك كه دیاردهیهكی سروشتی و ئاساییه و سااڵنه روودهدات ،بهڵكو ل�هو ج��ۆرهی ك��وردس��ت��ان ه �هم��وو ج��ۆرهك��ان��ی نرخی ك����ااڵو خ��زم��هت��گ��وزاری ك��ۆب��ك �هی��ت �هوهو ب�����هراوردی بكهیت ب �ه س��اڵ��ی راب���ردوو ئهوا سهیر دهكهیت تێكڕای ههاڵوسانی س��ااڵن�ه زی��ات��ر ل�ه %5دای���ه ،ج��ا ئهگهر ب��������هراوردی ب��ك �هی��ت ب���ه پ��ێ��ن��ج س��اڵ��ی راب���ردوو ئ �هوا تهماشای نرخی زهوی
بكهیت تێكڕای ههاڵوسان %250نرخی ب �هرزب��ۆت �هوه ،گ��ۆش��ت زی��ات��ر ل �ه %120 نرخی بهرزبۆتهوه ،سووتهمهنی بهتایبهت گازو بهنزین %200نرخی بهرزبۆتهوه ،له كاتێكدا بهرزبونهوهی سروشتی تێكڕای ه �هاڵوس��ان��ی س��ااڵن �ه ل �ه ب����ازاڕی واڵت �ه پێشكهوتووهكاندا له نێوان %0بۆ ،%3 كهچی له واڵتانی دواكهوتوو له نێوان %5 بۆ ،%10بهاڵم ئهو جۆره ههاڵوسانهی له بازاڕهكانی كوردستان ههیه و ههستی پێدهكرێت ئهوا دیاردهیهكی ناوازهیهو له هیچ سیستهمێكی ئابوریی باو جێگهی نابێتهوه ،راس��ت�ه ژم���ارهی دانیشتوان بهپێی دوا ئامارهی بهڕێوهبهرایهتییهكانی ئ��ام��اری ه�هول��ێ��ر ،سلێمانی ،ده���ۆك ،تا كۆتایی مانگی ئهیلولی ،2012ژمارهی دان��ی��ش��ت��ووان��ی ه �هرس��ێ پ��ارێ��زگ��اك �هی ه�هرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان گ�هی��ش��ت��ووهت�ه 5 ملیۆن و 299ه�هزار و 304كهس ،به
بهراورد به ژمارهی دانیشتوانی ههرێمی كوردستان له ساڵی 1997كه 4ملیۆن و 320ههزار و ،604هاوكات لهگهڵیشیدا بهرههمی خ���راوهڕووی هاوردهكراویش زیادی كردووه ،بهاڵم خراوهڕوی خۆماڵی ن�هك زی��ادی ن�هك��ردووه بهڵكو كهمیشی ك����ردووه و س���اڵ ب �ه س���اڵ رووب����هڕوی كورتهێنان دهبێتهوه ،ئهمهش ههاڵوسان دروست دهكات. ب���ازاڕی ئ��ازاد بۆ ب �هرژهوهن��دی گشتی شكستی زۆرینهی سیستهمه ئابورییه
جیهانیهكان ل �ه راب�����ردوودا ب��ۆ ئ �هوه دهگ �هڕێ��ت �هوه ل �ه پراكتیكدا خزمهتی به كۆمهڵگهی مرۆڤایهتی نهكردووهه، ل���هگ���هڵ ئ����هوهش����دا ب������ازاڕی ئ��اب��وری ئ����ازاد ب �هچ �هن��د ق��ۆن��اغ��ێ��ك��ی م��ێ��ژووی تێپهڕیوه ت��ا گهیشتۆته ئ �هم��ڕۆ ،ب�هاڵم ئهویش له واڵتێكهوه بۆ واڵتێكی دیكه پهیڕهوكردنی جیاوازه ،له ههندێ واڵت بهكاردههێنرێت بۆ بهرژهوهندی گشتی و له واڵتی دیكه بۆ بهرژهوهندی چهند كهسێكی ب��ااڵ دهس���ت ،ب��هداخ��هوه له ههرێمی كوردستان كه سیستهمێكی دی��م��وك��رات��ی و ئ�����ازادی ه���هی���هو ك��ار ل �هس �هر جێبهجێكردنی سیستهمهی ئابوری ب��ازاڕی ئ��ازاد دهكرێت لهسهر كاغهزدا ،كهچی له كردهوه نهك باوهڕی پێناكرێت ،بهڵكو ك��راوهت �ه ئامرازێك ب��ۆ پ��ڕك��ردن��ی گیرفانی س �هرم��ای �هدارو بازرگانی هاوردهكار ،له كاتێكدا بازاڕی
ئ��ازاد بۆ خزمهتكردنی بهكاربهره ،نهك یاریكردن به كڕیار و بڕینی گیرفانی داهاتی سنووردارهكان له موچهخۆرانی حكومهت و بیداهاتهكان ،بهوهی سااڵنه نرخی كااڵو خزمهتگوزاری به تێكڕای له %10بۆ %50بهرزدهكرێتهوه ،كه دواجار زی��ان��ی ئ���هو گ��ران��ی �ه ،ت�هن��ه��ا ه �هژاران��ن باجهكهی دهدهن ،ئهمهش له سێبهری نهبوونی یاسای قۆرخكاری و ئاسانكاری بۆ قۆرخكردن و كۆنتڕۆڵكردنی ب��ازاڕ ل���هالی���هن چ �هن��د ك �هس��ێ��ك �هوهو ن�هب��ون��ی كیبڕكێ بهرههمهێنان و هاوردهكردن له بازاڕدا ،چونكه ئهگهر له بازاڕی ئازادی
ههرێمی كوردستان ،كێبڕكێی بازرگانی و بهرههمهێنان و وهبهرهێنان ههبێت ،ئهوسا ن��رخ میكانیزمی ب��ازاڕ دی��اری دهك��ات و بهرههمهێنهرو بازرگانهكانیش كێبڕكێ ل�هس�هر پێشكهشكردن و خستنهڕووی باشترین كوالێتی و نزمترین ن��رخ له بازاڕ دهكهن ،بۆ ئهوهی بهكاربهرو كڕیار له خۆیان رازی بكهن ،لهپای ئهوهشدا ك��ڕی��اری ب����هردهوام ب��ۆ خ��ۆی��ان ف�هراه�هم دهك���هن ،ب���هاڵم ب�ه پ��ێ��چ�هوان�هش�هوه ئ�هوا متمانهی كڕیار له دهست دهدهن ،كهچی ق��ۆرخ��ك��اری( )Monopolyله ب��ازاڕی كوردستان رۆژ به رۆژ گهشه دهك��ات و دهرم��ان��ی قهڵهوی پێدهدرێت ،بۆ ئ�هوهی دی����اردهی ه �هاڵوس��ان ب���هرهو قۆناغێكی م �هت��رس��ی��دارت��ر ب��ب��ات ،وهك ئ����هوهی له ساالچنی 1995-1994قۆناغی ههاڵوسان گهیشته ج��ۆری ه�هاڵوس��ان��ی سهركێش ( )Hyperinflationو هاوواڵتیانی
چۆن نهخۆشی شهكر ه كۆنتڕۆڵ دهكرێت؟
هش د در كێن ێن
د
شهكری خواردن
در
كاربۆهایدرایت
كرداری مژینی شهكر بۆ ناو خوێن
ووزه هش كێن
شهكره وردهكان ترسناكن ههمیشه ش�هك��ره ووردهك����ان زووت��ر دهچنه ن��او پ��رۆس�هی ههرسكردن و ووردبوونهوه ،ئهمهش وایكردووه كه بهزوویی بگهنه ناوی سوڕی خوێنهوه. بۆ روون بوونهوهی بابهتهكه رهوتی گ�����هڕان و وهرگ���رت���ن���ی خ�����ۆراك له جهستهدا لهبهرچاودهگرین: -1گشت مادده خۆراكییهكان لهوانه كاربۆهایدراتهكان یان ههمان مادده ن��ی��ش��اس��ت �هی��ی �هك��ان ل���ه ك��ۆئ �هن��دام��ی ه �هرس��دا وهردهگ��ی��رێ��ن و ورددهب���ن و ب �ه ب��چ��ووك��ت��ری��ن ش��ێ��وهی خ��ۆی��ان
وات���ه مێنۆساكاریدهكان دهگ��ۆڕدرێ��ن و ل �ه رێ��گ �هی ری��خ��ۆڵ �هوه دهچ��ن �ه ن��او خ��وێ��ن�هوه( .روون���ه ك�ه مێنۆساكاریك و دی س��اك��اری��دهك��ان پێویستیان به شكان و وردبوون نییه و زووتر لهالیهن ج�هس��ت�هوه وهردهگ��ی��رێ��ت ،ب���هاڵم پۆلی ساكاریدهكان بۆ وهرگرتن و چوون بۆ ناو جهسته كاتێكی زیاتریان دهوێت). -2دوای وهرگرتن لهالیهن جهستهوه بههۆی خوێن دهگوازرێنهوه و كهم كهم خڕۆكهكانی لهش وهریاندهگرن و وهك وزه بهكاردههێنرێن.
كۆئهندامی ههرس
سوڕی خوێن
خانهكانی جهسته
ێن
د .ئیسماعیلزاده بههۆی گرنگی بابهتی نهخۆشی شهكر ه و زان��ی��اری ل �هس �هر ئ���هوهی بهبوونی زانیاری و كۆنتڕۆڵكردنی دهتوانرێت له مهترسییهكانی ك�هم بكرێتهوه .ل ه ژم����ارهی پێشوو ل��هب��ارهی نهخۆشی ش�هك��ره و نیشانه و ك��اردان�هوهك��ان��ی دواین و لهو ژمارهیهدا باس ل ه رێگهكانی كۆنتڕۆڵكردنی دهكهین.
شهكری خوێن
شهكر
سوڕی ههرسكردنی كاربۆهایدرایتهكان و گۆڕان و تێكشكاندنیان بۆ شهكری ئاڵۆز و پاشان شهكری ساده و دواتر ووزه ئێستا ب�ه س�هرن��ج ل�هس�هر ئ �هو رهوت �ه دهت��وان��ی��ن ب��ۆ ئ���هوهی رادهی شهكری خوێن جێگیر بێت و نهچێته س �هرهوه دهبێت: خێرایی ههڵگرتنی شهكر له الیهنخرۆكهكان بهرز بكهینهوه.
خێرایی چوونی شهكر له كۆئهندامیههرسهوه بۆ خوێن كهم بكهینهوه. ب����هرزك����ردن����هوهی خ��ێ��رای��ی ههڵگرتنی شهكر * وهرزش و چ���االك���ی ج �هس��ت �هی��ی: وهرزش و جوڵه هۆكاری بهرزبوونهوهی
ههستیاری وهرگرهكانی خرۆكهیین و له ئاكامدا شهكر خێراتر و ئاسانتر لهالیهن خرۆكهوه وهردهگیرێت. * كهمكردنهوهی كێش ئهگهر زیاده كێش ههبێت و گهیشتن به كێشی نۆرماڵ. ئهو خاڵه پێویستی كهمكردنهوهی كێش
بهرهو نههامهتی برد. ب��ازاڕ سهرتاپای ل ه داشكاندنی نرخدایه داشكاندن ( - Discountخصم)له بازاڕی ههموو واڵتێكدا بوونی ههیهو له قازانجی بهكاربهره ،جا ئهو داشكاندنی نرخی ك��ااڵی�ه ل�ه ج��ل��وب�هرهگ�هوه بیگره تا دهگاته خ��واردهم�هن��ی ،زۆرب �هی كات له كۆتایی وهرزهك��ان ،یا گۆڕینی پیشه و تهنگهژه ئ��اب��وری و سیاسیهكان ،یا ل �ه ب��ۆن �هو ج �هژن �هك��ان دهك���رێ���ت ،ب �هاڵم ل �ه ب���ازاڕهك���ان���ی ه �هرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان پێچهوانهی واڵتانی دیكه ،دهبینرێت له ههر چوار وهرزی ساڵ ،له ههر دوانزه مانگی ساڵ ،نرخی كااڵ دادهشكێنرێت، ب���هاڵم داش��ك��ان��دن��ی ن��رخ�هك��ان جگه له ف��ێ��ڵ��ك��ردن ل��ه ب��هك��ارب��هر ه��ی��چ��ی دیكه ن��ی��ی�ه ،چ��ون��ك�ه ب���ازرگ���ان و ف��رۆش��ی��اره قۆرخكارهكان له ب��ازاڕدا بههۆی ئهوی ت��اق �ه س�����واری م��هی��دان��ی ف��رۆش��ت��ن و بهرههمهێنان و هاوردهكردنن ،بۆیه به ئارهزووی خۆیان نرخ دادهنێن ،كوالێتی ن���رخ و م����اوهی ب���هس���هرچ���وون دی���اری دهك����هن ،ل �هگ �هڵ ئ��هوهش��دا دێ��ن نرخی ك��ااڵ بهچهند ق��ات ب �هرز دهك �هن �هوهو له پڕۆپاگهندهكانی رێكالمیشدا رێژهیهكی زۆر داش��ك��ان��دن دهن��وس��ن ،ل�ه كاتێكدا ئهگهر ب �هراوردی نرخی ب��ازاڕی گشتی بكهیت ئ �هوا هێشتا دوای داشكاندنی نرخهكانیش نزمترن ئهوه زیاترله مۆڵ و س��وپ�هرم��ارك��ێ��ت و ب����ازاڕ دهك��رێ��ت، بازاڕ ههیه نوسیویهتی پارچهك بكڕه و پارچهیهك به خۆڕایی وهرگره ،یا نرخی ك��ااڵی �هك ب�ه 6دۆالره دهن��وس��ن 5،99 پینج دۆالرو نۆههدونۆ سهنتن ئهمهش دی��س��ان فێڵێكی دی��ك�هی�ه ك��ڕی��اری پێی نازانێت ،باشه چۆن دهكرێت بازاڕێكی گهوره خهرجییهكی ئێجگار زۆری ههبێت كهچی 12مانگی س��اڵ داشكاندن له كااڵكانی به رێ��ژهی %75بكات ،ئهگهر ئهوه فێڵ نهبێت ،ئهو نرخ بهرزكردنهوهی ك��ااڵی �هش ل�ه سوپهرماركێت و ب��ازاڕه گ�هورهك��ان��ی��ش��دا ،ئ �هگ �هر ك��ات��ی بێت به ه��ۆی زۆری خواستی بهكاربهربێت و دواتر نرخی دابهزێت ،ئهگهر سروشتیش نهبێت ،ب�هاڵم كاریگهری كهمتر لهسهر ب �هك��ارب �هر ب �هدرێ��ژای��ی س��اڵ دادهن��ێ��ت، ئهی ئهگهر ئهو نرخ بهرزكردنهوهیه به پ��اس��اوی داش��ك��ان��دن�هوه ب����هردهوام بێت ئهوا بێگومان دهچێته نێو ههاڵوسان و بۆته نهخۆشی له بازاڕهكانی كوردستان، بهبێ ئ���هوهی هیچ چاودێریهكیش لهو بارهیهوه بكرێت.
له كهسانی تووشبوو به شهكره كه قهڵهون (كه زیاتر له %75نهخۆشانی شهكره له جۆری دووههم زیادهكێشیان ه�هی�ه) دهخ���ات���هڕوو ،چونكه قهڵهوی هۆكارێكه بۆ كهمبوونهوهی ههستیاری خرۆكهكانی لهش بهرامبهر ئهنسۆلین و رادهی خێرایی و ههڵگرتنی شهكر لهالیهن خڕۆكهكان دههێنێته خوارهوه. (خاڵێكی گرنگ :ههر تاكێك یهكێك له خزمه نزیكهكانی (باوك ،دایك ،خوشك و ب���را ،دای���هگ���هوره و ب���اوهگ���هورهی) تووشی نهخۆشی شهكره له جۆری دووههمه ،دهبێت كێشیان له ئاستێكی ن���ۆرم���اڵ راب���گ���رن و ئ �هگ �هر ت��ووش��ی زی���ادب���وون���ی ك��ێ��ش��ب��وون ل���ه ی �هك �هم دهرف���هت���دا ه���هوڵ ب��ۆ ك�هم��ك��ردن�هوهی كێشیان بدهن). لهئهڵقهی داهاتوودا باس لهو رێگایانه دهك �هی��ن ك �ه ههڵمژینی ش �هك��ر ك�هم دهكهنهوه. ت���ێ���ب���ی���ن���ی :ب�����ۆ وهاڵم���������دان���������هوهی پرسیارهكانی خوێنهران لهالیهن دكتۆر ئیسماعیلزادهوه دهت��وان��ن لهڕێگهی ژماره تهلهفۆن و ئیمێڵهكانی رۆژنامهی بازاڕهوه پهیوهندی بكهن.
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
12
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)71یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
و
كهش ههوا 1شهممه
2شهممه
4شهممه
3شهممه
5شهممه
كاتهكانی بانگ لهپایتهخت
بهیانی 05:21 05:20 05:19 05:18 05:17 05:16 05:15 نیوهڕۆ 11:59 11:59 11:59 11:58 11:58 11:57 11:57
عهسر
ههولێر
شهممه
ههینی
گهشتهكانی فڕ ۆ ك ه خ ان ه ی ه ه ولێر
02:30 02:31 02:32 02:32 02:33 02:34 02:35
شێوان 04:59 04:59 05:00 05:00 05:01 05:01 05:01 خهوتنان 06:21 06:21 06:22 06:22 06:23 06:23 06:24
1شهمم ه 2شهممه 3شهممه 4شهممه 5شهممه ههینی شهممه
16 15 21 17 19 18 20
11 9 5 4 4 4 4
سلێمانی 1شهمم ه 2شهممه 3شهممه 4شهممه 5شهممه ههینی شهممه
13 13 15 14 16 12 17
كهركووك 8 6 3 2 2 4 4
دهۆك
1شهممه 1 1 1 1 7شهممه 2 1 0 2شهممه 2 1 1 1 7شهممه 1 1 0 3شهممه 3 7 2 1شهمم ه 0 9 4شهممه 4 6 1 7شهممه 1 - 7 5شهمم ه 5 6 1 9شهممه 3 - 9 ههینی 1 - 6 ههینی 7 1 7 شهممه 0 1 1 شهممه 7 2 0
نیگاركێشێكی ئینگلیزی لهساڵی 1900 پێشبینی ساڵی 2000دهكات و بهوێن ه دهینهخشێنێ زۆرج����ار م��رۆڤ �هك��ان ل�هب�هر خ���ۆی���ان���هوه ی��ان��ی��ش ل �هگ �هڵ ی�هك��ت��ری��دا ب��اس ل�هئ��ای��ن��ده و چهند ساڵێك دوات��ر دهك�هن، ل �هپ��اڵ ئ���هو ب��اس��ك��ردن�هش��دا ههندێ تێڕوانین دهخهنهڕوو بۆ رووداوهكان و جاری واش ههیه كه باس لهپێشكهوتن و داهێنانی نوێ دهكرێت ،باس ل�هداه��ێ��ن��ان��ی وا دهك���هن كه عهقڵ بهئهستهم دهتوانێت قبوڵی بكات. ئ���هگ���هر ب����اس ل����هو ت �هم �هن �ه دی��اری��ك��راوهی باوانهكانمان بكهین ،چهندین جار گوێمان لێیان ب���ووه ك �ه س �هردهم��ی م��ن��داڵ��ی ئ����هوان چ���ۆن ب��ووه و ل���هك���ات���ی ب��ی��ن��ی��ن��ی ش��ت�ه ت����ازهك����ان����دا چ���هن���ده س �هر س��ام ب���وون .ه �هروهه��ا حهز و خ��ول��ی��ا و ئ���اوات���هك���ان���ی ئ����هو ك���ات���ی���ان ب����هب����هراورد ل����هگ����هڵ ف���هراه���هم���ب���وون���ی پ��ێ��داوی��س��ت��ی��ی�هك��ان��ی ئ �هم��ڕۆ چهند بچووك و سادهبوون. ئ���هگ���هر ب���اس ل���ه ئ��ێ��س��ت��ا و س���هردهم���ی ئ �هم��ڕۆ بكهین،
لهپێشبینییهكانمان بۆ ئاینده ههرچییهك بیڵێین لهوانهیه ل��هئ��ای��ن��دهدا زۆر س����اده و س��اك��ار ب��ن ،ئ �هو س�هردهم��ی ع�هب��اس��ی ك���وڕی ف�هڕن��اس��ی دهیهویست بفڕێ چۆن بوو، ئێستا م��رۆڤ�هك��ان بهكۆمهڵ دهفڕن ...ئیتر بهم شێوهیه. ئهم وێنانه بهرههمی هزری ی�هك��ێ��ك لهنیگاركێشهكانی ئینگلیزییه كهله س�هرهت��ای س�������������هدهی ب���ی���س���ت���هم���دا كێشاونییهتی و تێڕوانین و پێشبینییهكانی خۆی لهبارهی داه��ێ��ن��ان�هك��ان��ی م��رۆڤ��ای�هت��ی ل������ه س�����اڵ�����ی 2000دا خستۆتهڕوو... ئهگهر بێتو ئهم وێنانه بهراورد بكهین لهگهڵ داهێنانهكانی س��اڵ��ی 2000دا ،ههست ب�هوه دهكهین م��رۆڤ چهنده پێشكهوتووه كه تهنها یهك س���هده پێشتر ن �هت��وان��راوه ب����هخ����هی����اڵ����ی����ش ت�����وان�����ا و داهێنانهكانی بهێنرێته پێش چاو.
چاد ناوی واڵت :چاد سیستهمی حوكمڕانی :كۆماری پایتهخت :ئاكارا ڕووبهر1.284.000 :كم2 ژمارهی دانیشتوان 11.780.230 :كهس پاره :فڕانكی ناوهڕاستی ئهفریقیا زمان :فهڕهنسی و عهرهبی
سهرچاوه: سهرچاوه:
http://erbil-airport.net/ku http://erbil-airport.net/ku
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
13
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)72یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012 زهوی بۆ فرۆشتن 30دۆن�����م زهوی ك��ش��ت��وك��اڵ��ی بۆ فرۆشتن یا كرێ ،لهگوندی تهندروهی سنووری ناحیهی شهمامك. بۆ زانیاری زیاتر پهیوهندی بكهن به: 07504493373
0750 7777 353 - 0770 7777 353 كاوڕ 4/21 - 3/21 ئ �هگ �هر ب�هرپ��رس��ان��ت ڕهخ��ن �هی��ان له ك��ارهك��ان��ت گ��رت،ب��ی��ه��ووده م�هب�هو ل���هم ڕۆژان�������هدا ب �هخ��ت ی���اوهرت���هو سهركهوتوو دهبیت
تهرازوو 10/21 - 9/21 ئهوهنده خهمۆك مهبهو دنیا لهسهر پ��ش��ت��ی خ�����ۆت ب���ارم���هك���ه ..ه�����هر پرسیارێك وهاڵمی خۆی ههیه ..له ناوهڕكی بابهتهكان بنواڕه
گــا 5/21 - 4/21 بهر ل �هوهی ههنگاو بنێیت ب�هوردی سهیری بهرپێت بكه ..ئهگهر لهگهڵ خۆشهویستهكهت ناكۆكیت ئهمڕۆ دهتوانیت ئاشتی بكهیتهوه
دووپشك 11/21 - 10/21 بهرلهوهی بیر له خۆشهویستییهكی ن��وێ بكهیتهوه ..چ��اوێ��ك به ههلس و كهوتهكانتدا بخشینهوه ..ئهمڕۆ كڕین و فرۆشتنی زهوی زار مهكه
دوانه 6/21 - 5/21 یارمهتی كهسانی دهوروب���هرت بده ..پ���ۆ پ�هش��ۆك��اوی��ت و ناتوانیت به رێكی جێبهجێ بكهیت ..ئاگاداری تهندرووستیت به
قرژاڵ 7/21 - 6/21 الپ������هڕه ك���ۆن���هك���ان ه���هڵ���م���هدهوه ب�������ا ك����ێ����ش����هك����ان����ت ل�����هگ�����هل خ���ۆش���هوی���س���ت���هك���هت���دا زی���ات���ر پهرهنهستێنێت ..ئهمڕۆ له پێداویستییهكان بترازێت شتی دیكه مهكڕه گیسك 1/21 - 12/21
ل���هگ���هل ئ������هوهی ل���ه پ �هی��وهن��دی��ی �ه س����ۆزداری����ی����هك����ان����ی راب���������ردووت پهشیمانیت،لهداهاتوویهكی نزیكدا خۆشهویستیهكی نوێ دلت داگیر دهكات
كلیلی دڵت بده دهست كهسێكی گ���ون���ج���او ك���ه م��ت��م��ان��هت پێی ههبیت و بتوانیت لهگهڵیدا ژیان بهسهرببهیت ..راس��ت��گ��ۆی��ی كۆڵهگهی ههر پهیوهندیهكه
كهوان 12/21 - 11/21
ئهستهمبوڵ -سلێمانی سلێمانی -ئهستهمبوڵ
4:50
عمان -سلیمانی سلێمانی -عمان
5:00
ئهستهمبوڵ -سلێمانی سلێمانی -ئهستهمبوڵ
14:40
سلێمانی -نهجهف نهجهف -سلێمانی
7:00
سلێمانی -بهسر ه بهسره -سلێمانی
9:00
سلێمانی -عمان عمان -سلیمانی
15:00
بهغداد -سلیمانی سلێمانی -بهغداد
18:00
عمان -سلیمانی سلێمانی -عمان
5:00
سلێمانی -بهغداد بهغداد -سلێمانی ئهستهمبوڵ -سلێمانی سلێمانی -ئهستهمبوڵ سلێمانی -دیمهشق دیمهشق -سلێمانی
7:00
Cancle 15:00
دبی -سلێمانی سلێمانی -دبی
22:05
ئهستهمبوڵ -سلێمانی سلێمانی -ئهستهمبوڵ
4:50
الرانكا -سلێمانی سلێمانی -الرانكا
Cancle
سلێمانی -ئهستهمبوڵ ئهستهمبوڵ -سلێمانی
9:00
سلێمانی -بیروت بیروت -سلێمانی
Cancle
سلێمانی -دبی دبی -سلێمانی
15:30
سلێمانی -بهغداد بهغداد -سلێمانی
15:30
دوسلدۆرف -سلێمانی سلێمانی -یۆتۆبۆری
3:00
یۆتۆبۆری -سلێمانی سلێمانی -یۆتۆبۆری
Cancle
ئهستهمبوڵ -سلێمانی سلێمانی ئهستهمبوڵ
4:50
سلێمانی -بهسڕ ه بهسڕ ه -سلێمانی
8:00
تاران -سن ه -سلێمانی سلێمانی -سن ه -تاران
13:00
ئهستهمبوڵ -سلێمانی سلێمانی -ئهستهمبوڵ
14:40 11:00
دبی -سلێمانی سلێمانی -دبی
22:05
میونشن -سلێمانی سلێمانی -میونشن
21:25
عمان -سلێمانی سلێمانی -عمان
5:00
سلێمانی -نجف نجف -سلێمانی
9:30
سلێمانی -عمان عمان -سلێمانی
13:30
بهغداد -سلێمانی سلێمانی -بهغداد
19:00
ستۆكهۆڵم -سلێمانی سلێمانی -میونشن
9:10
ئهستهمبوڵ -سلێمانی سلێمانی -ئهستهمبوڵ
4:50
سلێمانی -بیروت بیروت -سلێمانی
10:00
سلێمانی -بهغداد بهغداد -سلێمانی
8:00
مانچستهر-ستۆكهۆڵم -سلێمانی سلێمانی -ستۆكهۆڵم-مانچستهر
21:30
تاران -كرماشان -سلێمانی سلێمانی -كرماشان -تاران
Cancle
ئهستهمبوڵ -سلێمانی سلێمانی -ئهستهمبوڵ
21:55
دبی -سلێمانی سلێمانی -دبی
22:05
عمان -سلێمانی سلێمانی -عمان
5:00
دوسڵدورف -سلێمانی سلێمانی -دوسڵدورف
3:00
سلێمانی -قاهیر ه قاهیر ه -سلێمانی
ههینی
لهڕێگ���هی ئ���هو ژمارانهی س���هرهوه دهتوانیت ریكالمهكهت لهڕۆژنامهی بازاڕ باڵوبكهیتهو ه
پـێنــــــــــــــــج شـهممه
ب ه ر ه ه م و ك ه ل و پ ه ل هكانتان بهشێوهی هكی س ه ر ن ج ڕ ا ك ێ ش ن ی شا ن ی كڕیاران بدهن ،بازاڕ ج ێ گا ی م ت ما ن ه ی خ و ێ ن هرانیی هتی ،پهل ه ب ك ه ل ه ب اڵ و ك ر د ن ه وهی ریكالمهكهت...
گهشتهكان
رۆیشتن
سلێمانی -بهغداد بهغداد -سلێمانی
چوار شهممه
لهخهسڵهتهكانی رۆژنامهی بازاڕن
دوو شهممه
و سوودمهندی لهبابهتهكانیدا...
Sulaymaniyah International Airport
سێ شهممه
كوالیتی بهرز و بهرباڵو ،لهباڵوكردنهوه
ڕۆژێک یهکێک له دهوڵهمهندهکانی شار هاوڕێیهتی کوڕه تازه پێگهیشتووهکهی دهک����ات و دهس��ت��دهک �هن ب �ه گهشتێک بهناو خهڵکه ههژار و ڕهشوڕووتهکهی ناوچهکهیاندا ،تاکو ئهم ک��وڕه ببینێت ههژاران چۆن دهژین ،دوو ڕۆژ لهناو ئهو خهڵکه ههژاره و کێڵگه و دهوارهکانیاندا م��ان �هوه .کاتێک گ �هڕان �هوه بۆ ماڵهوه، باوکهکه بانگی کوڕهکهی کرد و لهگهڵ خۆیدا داینیشاند ،پێی گوت: کوڕی خۆم گهشتهکهمان خۆش بوو؟چی فێربوویت؟ چۆن لێیان تێگهیشتیت؟ بابه گیان ،زۆر شت فێربووم ،زۆرجیاوازیم بهدی کرد ،بۆ نموونه :ئێمه تهنها یهک سهگمان ههیه بهاڵم ئهوان چوار سهگیان ههبوو ،ئێمه حهوزێکی ب��چ��وک��م��ان ه��هی��ه ب���ۆ م���هل���هک���ردن له حهوشهکهماندا بهاڵم ئهوان ڕووبارێکی گ����هوره و خ��ۆش��ت��ری��ان ه �هی �ه ل���هوهی ئێمه .ئێمه گ��ڵ��ۆپ بهکاردههێنین بۆ ڕووناکردنهوه لهشهواندا ب�هاڵم ئهوان مانگ و ئهستێرهکانیان ههیه .ئێمه تهنها ئ �هو باخچهیهی ب �هردهم��ی ماڵهکهمان ههیه ب �هاڵم ئ���هوان ئ �هو سروشته پان و بهرینه ه�هم��ووی ب��ووه ب�ه باخچهی ئ���هوان ،ئێمه ڕووب���هری خانووهکهمان تهنها ئ �هوهن��دهی �ه ک�ه بینامان لهسهر دروستکردووه بهاڵم ئهوان پانتاییهکی گ���هورهت���ری���ان ه �هی �ه ل��ه سروشتێکی جوانتر .ئێمه خزمهتکارێکمان ڕاگرتووه که خزمهتمان بکات بهاڵم ئهوان خۆیان خزمهتی خ��ۆی��ان و خهڵکیش دهک �هن. ئێمه ه �هم��وو ج��ۆرێ��ک��ی خ��واردهم �هن��ی دهک��ڕی��ن ب���هاڵم ه �هم��وو خ��واردن�هک��ان��ی ئهوان بهرههمی دهست و ماندووبوونی خۆیانه. باوکهکه بهسهرسوڕمانهوه له کوڕهکهی دهڕوانی و زهردهخهنهی بۆ دهکرد ،لهم کاتهدا کوڕهکهی بهباوکی گوت: س���وپ���اس ب���ۆ ت���ۆ ب���اب���ه گ���ی���ان ،کههاوڕێیهتیت کردم بۆ ئهم گهشته تاکو پهی به ڕاستییهکانی ژی��ان ببهم ،بابه گیان ئێستا دهزان���م ،ئێمه و ئهوانهی وهک ئێمهن چهنده ههژارین. ک �هوات �ه دهوڵ �هم �هن��دی و ک��ۆک��ردن�هوهی سهروهت و سامانی زۆر خۆی لهخۆیدا ههژارییه..
w w w. s u l a i r p o r t.net
یهك شهممه
ئێم ه چهند ههژارین!
سهنتهری زانیاری فڕۆكهخانه: 0770 222 9990 - 0770 222 9991 هۆبهی كهلوپهل ه وونبووهكان9992 222 0770 :
شهممه
پێویستم بهكاره ب��ك��ال��ۆری��ۆس��م ه �هی �ه ل �ه ژم��ێ��ری��اری و م��اس��ت �هرهك �هش��م ل���ه ژم��ێ��ری��اری پیشهسازییه ،و زمانهكانی كوردی، ف���ارس���ی ،ع����هرهب����ی ،ئ��ی��ن��گ��ل��ی��زی و هیندیش دهزان��م .بۆ زانیاری زیاتر پهیوهندیم پێوه بكهن بهڕێگهی ئهم ژماره مۆبایلهوه: 07503230150
خشتهی گهشتهكانی فڕۆكهخانهی نێودهوڵهتی سلێمانی
تاران -سن ه -سلێمانی سلێمانی -سن ه -تاران
9:00
9:15
سلێمانی -بهغداد بهغداد -سلێمانی
10:00
سلێمانی -دبی دبی -سلێمانی
15:30
ئهستهمبوڵ -سلێمانی سلێمانی -ئهستهمبوڵ
19:00
شێر 8/21 - 7/21 زۆرن ئ�هوان�هی دهیانهوێت لێت نزیك ب��ب��ن�هوه،ب�هاڵم ل�ه راڕای��ی��ت دهت��رس��ن ..ت��ون��دڕهوی ل�ه بیرو بۆچوون زیانت پێدهگهیهنێت گۆزه 2/21 - 1/21 بهدوای ئاواتی خهیاڵیدا رامهكه و لهواقیع دوورمهكهوه ..ئهوهی تۆ،دهتهوێت بهدیهێنانی مهحاڵه ..ئاگاداری تهندرووستی خۆت به
هاتن
ژ.گهشت
3:50
806 807
توكیش ئێرالین
4:00
800 801
مهلهكی ئوردنی
13:40
3514 7093
ئهتڵهس جێت
11:00
916 915
هێڵی ئاسمانی عێراقی
17:30
912 911206
هێڵی ئاسمانی عێراقی
20:00
177 178
هێڵی ئاسمانی عێراقی
14:00
907 908
هێڵی ئاسمانی عێراقی
4:00
800 801
مهلهكی ئوردنی
908 907
هێڵی ئاسمانی عێراقی
6900 6901
ئهتڵهس جێت
179 180
هێڵی ئاسمانی عێراقی
21:20
205 206
فالی دبی
3:50
806 807
توكیش ئێرالین
Cancle
306 307
قوبرس ئێر وهیس
15:00
225 226
هێڵی ئاسمانی عێراقی
Cancle
133 132
هێڵی ئاسمانی عێراقی
22:00
105 106
هێڵی ئاسمانی عێراقی
19:30
908 907
هێڵی ئاسمانی عێراقی
2:00
7092 7093
ئهزمهڕ
Cancle
7230 7093
ئهزمهڕ
3:50
806 807
توركیش ئێرالین
912 911
هێڵی ئاسمانی عێراقی
12:15
6773 6774
ئاسمان ئێرالین
13:40
6900 6901
ئهتڵهس جێت
908 907
هێڵی ئاسمانی عێراقی
21:20
205 206
فالی دبی
20:25
205 206
فالی دبی
4:00
800 801
مهلهكی ئوردنی
18:30
916 915
هێڵی ئاسمانی عێراقی
19:30
177 178
هێڵی ئاسمانی عێراقی
18:30
908 907
هێڵی ئاسمانی عێراقی
8:10
908 907
ئهزمهڕ
3:50
806 807
توركیش ئێرالین
14:30
133 132
هێڵی ئاسمانی عێراقی
19:00
908 907
هێڵی ئاسمانی عێراقی
20:30
2067 2068
فالی ئۆلۆمپیك
Cancle
6775 6776
ئاسمان ئێرالین
19:40
6900 6901
ئهتڵهس جێت
21:20
205 206
فالی دبی
4:00
800 801
مهلهكی ئوردنی
2:00
7092 7093
ئهزمهڕ
103 104
هێڵی ئاسمانی عێراقی
6773 6774
ئاسمان ئێرالین
18:00
908 907
هێڵی ئاسمانی عێراقی
22:00
105 106
هێڵی ئاسمانی عێراقی
226 225
هێڵی ئاسمانی عێراقی
14:00 Cancle
20:00
19:00
14:00
15:00 8:15
18:30
هێڵهكان
فهریك 9/21 - 8/21
ب�����ای�����هخ ن������هدان������ت ب�����ه دۆس���ت���ه دڵ��س��ۆزهك��ان��ت دهرف���هت���ی زێ��ڕی��ن��ت ل �هدهس��ت دهدات ..دوورم���هڕوان���ه بهر لهوهی دلنیا نهبیت كهكارهكانی ئهمڕت بهڕێكی ئهنجام داوه
نهههنگ 3/21 - 2/21 ت��ۆ ب����هردهوام گومانت ل�ه ههموو كهسێكهو متمانه ببه نزیكترین كهسیشت ناكهیت ..ئهستێرهكان لهسهر ئاستی سۆزدارییدا یاوهرت نابن
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
14
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)71یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
ھاندهرانی چێلسی لههاتنی بینیتیز رازی نین پاش تێپهڕاندنی (پیلیه)، مێسی چاوی له (مۆلهر)ه دوای ئ����هوهی ی��ان��هی چێلسی له ب��ڕی��ارێ��ک��ی چ��اوهڕوان��ن��هک��راودا دی ماتیۆی راھێ��ن �هری ل�هس�هر ک��ارالدا و رافائیل بینیتیزی کرده راھێنهری یانهکهی ،هاندهرانی یانه ئینگلیزییهکه بهتوندی دژی ئهو بڕیاره وهستانهوه و رهخنهیان له ھێنانی بینیتیز گرت. هاندهرانی چێلسی لهسهر مالپهڕی فهرمی تایبهت به خۆیان بهتوندی رهخنهیان له بڕیاری لهسهرکارالدانی دی ماتیۆی راھێنهری ئیتالی گرت، ک �ه وهرزی راب�����ردوو ل�هم��اوهی�هک��ی کهم توانی نازناوهکانی خولی یانه پ��اڵ �هوان �هک��ان��ی ئ���هورووپ���ا و جامی
یهکێتی ئینگلتهڕا بهدهست بھێنێت. توێژێکی هاندهرانی یانه جلشینهکه ج��گ�ه ل����هوهی ن��اڕازی��ب��وون��ی خ��ۆی��ان ل����هب����هرام����ب����هر دوورخ��������ران��������هوهی راھێ��ن��هرهک��هی پ��ێ��ش��ووی یانهکهیان راگ���هی���ان���د ،ب��هت��ون��دی��ش ھێ��رش��ی��ان کرده سهر بڕیاری بۆندکردن لهگهڵ بینیتیزی راھێنهری ئیسپانی و لهتۆڕه کۆمهالیهتییهکان بهچهندین کۆمێنت و توانج ناڕهزایی خۆیان لهبهرامبهر ئهو بڕیاره دهربڕی .ھۆکاری ئهو ناڕهزایی ب��وون �هی ھان���دهران���ی ی��ان�هی چێلسی ب��ۆ ئ���هوه دهگ �هڕێ��ت �هوه ک �ه ل �ه ساڵی 2007رافائیل بینیتیز که ئهوکاته
راھێ��ن �هری یانهی لیڤهرپوول بوو ل �هل��ێ��دوان��ێ��ک��ی��دا س��ووک��ای �هت��ی به ه��ان��دهرهک��ان��ی ی��ان�هک�هی ئێستای کردبوو گووتبووی :پێویست ناکات ئێمه ب���هدوای درۆک���ردن بگهڕێین ب���ۆ دهزگ���اک���ان���ی راگهیاندن… پ��ێ��وی��س��ت�ه دان����ی پ��ێ��داب��ن��ێ��ی��ن که ھاندهرانی یانهی چێلسی سۆزی خۆیان لهدهستداوه ،ئهگهر رۆژیک ل��هرۆژان بیرۆکهی گرتنه دهستی راھێنهرایهتی یانهی چێلسیم بۆ بخرێته روو ،ئهوا رهتی دهکهمهوه و ئهو پیشهیهم ناوێت… من رێز لهیانهی لیڤهرپوول دهگرم.
بهرازیل تێچووی پالن ه ئهمنییهكهی جامی جیهان زیاد دهكات
چاڤی هێرناندز بۆندێكی گرانبههای ئانجی ڕهتدهكاتهوه رۆژن���ام���هی «ئ�هل��م��ۆن��دۆ دیبۆرتیڤۆ»ـی كهتهلۆنی لهههواڵێكیدا ڕای��گ�هی��ان��دووه ك �ه چ��اڤ��ی ه��ێ��رن��ان��دز ی��اری��زان��ی ی��ان�هی ب�هرش��ل��ۆن�ه بۆندێكی خ�هی��اڵ��ی و بهبڕی 21ملیۆن یۆرۆی یانهی ئانجی ڕووسی رهت���ك���ردۆت���هوه ،ب �هه��ۆی ئ����هوهی ئ��ام��اده ن �هب��ووه بههیچ نرخێك درێ��س��ی یانهی بهرشلۆنه دابكهنێت. رۆژن����ام����هك����ه زی���ات���ر دهڵ��ێ��ت( :ئهلفریدۆ م������ارت������ی������ن������ز)ی راه����ێ����ن����هری ی��ان �ه رووس������ی������ی������هك������ه ئ�������ام�������ادهی�������ه ل���ه پ��ێ��ن��او دهستخستی چ���اڤ���ی���دا ب�هش��ێ��ك
ح��ك��ووم�هت��ی ب��هرازی��ل ب�هش��ێ��وهی�هك��ی ب �هرچ��او ت��ێ��چ��ووی پالنه ئهمنییهكهی كه لهمۆندیالی 2014پهیڕهوی دهكات زیاد كرد. ب��ڕی تێچووی پێشبینیكراو دهگاته ( 903ملیۆن دۆالر) به زی��ادهی 300ملیۆن دۆالر كه پێشتر پێشبینی بۆ دهك��را .پاش ئ�هوهی تێچووی پالنی ئهمنی تایبهت به تیپهكان و راهێنانی یاریزانان به بڕی 110 ملیۆن دۆالر زیادكرا .ههروهها 60ملیۆن دۆالر ب��ۆ تێچووی ژێرخانی ئاسایشی ب��ازگ��هو س��ن��وورهك��ان زی���ادك���را .ه�هر د ۆ ال ر ل �ه ب��وودج �ه ن��وێ��ی�هك�هدا 17ملیۆن خ����ێ����را ل �ه بۆ كارهكانی چاككردنی رێگاكانی بهرازیل دانرا.
چێڵسی قازانجه داراییهكانی
لهیاریزانهكانی بفرۆشێت و لهگرنگترینیان ئهستێرهی یانهكه (ئۆندا سێرۆ) ههروهها مووچهیهكی بهرزی هاوشێوهی (ساموێل ئیتۆ) ببهخشێته زاڤ���ی ،ب���هاڵم ه���هرزوو بهبێ هیچ بیركردنهوهیهك عهقلی یانه كهتهلۆنیهكه بۆندهكهی ڕهتكردۆتهوه. جێی باسه ،چاڤی له ساڵی 1991له تهمهنی 11ساڵیدا چۆته قوتابخانهی الماسیا و تاكو ئێستاش له یاری كردن لهگهڵ یانه كهتهلۆنیهكه ب�هردهوام�ه، ب��ۆن��دهك��هش��ی ل �هس��اڵ��ی 2014ـ�����دا ك��ۆت��ای��ی دێ���ت ی��ان �هی ب�هرش��ل��ۆن�هش ئامادهن تا ساڵی 2016بۆندهكهی بۆ نوێ بكهنهوه بهبێ هیچ مهرجێك، ئهمهش وهك وهفایهك بهرامبهر ئهو خزمهتهی پێشكهشی ب �ه ی��ان�هك�هی��ان��ی كردووه.
وهکو چاوهڕوان دهکرا لیۆنێل میسی ل�هی��اری��ی ی��ان�هک�هی ب �هرام��ب �هر یانهی ری��ال مایۆرکا دوو گۆلی تۆماکرد و ژم���اره پێوانهیی پیلیهی ئهفسانهی ب�هڕازی��ل��ی شکاند ،دوات���ر دوو گۆڵی دی��ك �هی ل �ه ی��ان �هی زاراگ������ۆزهو دوو گ��ۆڵ��ی ت��ری��ش ل���ه ی���ان���هی س��پ��ارت��اك مۆسكۆ له خولی چامپیونزلیگ كرد، ژم�����ارهی گ��ۆل �هک��ان��ی خ���ۆی ب��ۆ 80 گۆڵ بهرزکردهوهو لهمساڵ و ھێشتا نزیکهی مانگێكیشی ل�هب�هردهم ماوه بۆ ئهوهی ژمارهی پێوانهیی گۆڵهکانی جێرد مۆلهری ئهلمانی بشکێنێت که ئهفسانه ئهلمانییهکه خ��اوهن��ی 85 گۆله لهساڵێکدا كاتێك لهگهڵ یانهی بایرهن میونخ و ههڵبژاردهی ئهڵمانیا ل�ه ساڵی 1972ت��ۆم��اری ك��ردب��وو، بۆیه ئهگهر زۆره ئهو ژمارهیهش له ئاو بكات. م��ێ��س��ی دوای ش��ك��ان��دن��ی ژم����اره پێوانهییهكهی پیلیه ،ههموو جیهان باسی جیاوازی نێوان لیۆنێل مێسی و پیلیه و م��ۆل�هر دهک���ات ،مانشێتی زۆرب�����هی رۆژن��ام��هک��ان��ی جیهانیش لهسهرتاسهری دونیا باسی “کێچه”
ئ���هرژهن���ت���ی���ن���ی���هک���هی���ان ک��������ردووه و ه��هری�هک�هی��ان ب�هج��ۆرێ��ک گوزارشتی کردووه ،لهوانه: * رۆژنامهی (ئۆلێی ئهرژهنتینی): ئ �هم �ه دهس��ت��پ��ێ��ک��ی خ��ۆی �هت��ی ل�هگ�هل منداڵهکهی. * رۆژنامهی (الگازێتا دیللۆ سپۆرتی ئ��ی��ت��ال��ی) :ئێستا م��ی��س��ی ل��ه پیلیه باشتره. * رۆژنامهی (لیکیپی فهڕهنسی): میسی پیلیهی تێپهڕاند. * رۆژن����ام����هی (گ��ل��ۆب��ۆ س��پ��ۆرت��ی ب�هڕازی��ل��ی) :میسی ژم���ارهی پاشای شکاند. * رۆژنامهی (سپۆرت و ئهلمۆندۆی ئیسپانی) :لهمهودوا میسی پاشایه. یاریزانهکانیش ل �هالی �هن خۆیانهوه قسهی خۆیان ههبوو: * ب��ۆس��ک��ێ��ت��س :ئ���هگ���هر ک�هس��ێ��ک ههبێت که توانای شکاندنی ژم��اره پێوانهییهکانی ههبێت ئهوه لیۆ میسیه. * دیکۆ :میسی باشترین یاریزانی جیھانه. * ئهنیێستا :میسی ژم���اره یهکه لهجیهاندا.
سهیرو سهمهرهی وهرزشی یاریزانێکی ئهرژهنتینی لهیارییهک سێ لێدانی سزا لهدهستدهدات: مارتن پالێرمۆ ،ئهستێرهی ههڵبژاردهی ئ �هرژهن��ت��ی��ن و ی��ان��هی ب��ۆک��اج��ۆن��ی��ۆرز ب���ی���رهوهری���ی���هک���ی ش����ووم����ی ل���هگ���هل جێبهجێکردنی لێدانی سزا ههیه ،لهبهر ئ�هوهی ئهو ھێرشبهره ئهرژهنتینیه له س��اڵ��ی 1999ل �ه پ��اڵ�هوان��ی�هت��ی کوپا ئ�هم�هری��ک��ا ل �هب �هرام��ب �هر ه �هڵ��ب��ژاردهی کۆلۆمبیا ،سێ لێدانی سزای لهدهستدا و لهههر سێ لێدانه سزایهکه نهیتوانی گۆل تۆماربکات و له کۆتاییدا یارییهکه ب���دۆڕێ���ن���ن .ل �هل��ێ��دان��ی س����زای ی �هک �هم تۆپهکهی لهستووندا ،لهلێدانی سزای دووهمیشیدا تۆپهکهی ب �هرهو ئاسمان ئاڕاستهکردو تۆپهکه بهسهر ستووندا رۆیشت و لهسێیهم جاریشدا گۆڵچی ل��ێ��دان�ه س��زای �هک �هی گ���هڕان���دهوهو ئهو رۆژه پالێرمۆ خهریکبوو لهخهمان دڵی بوهستێت.
خۆی ڕاگهیاند ی����ان����هی چ��ێ��ڵ��س��ی ئ��ی��ن��گ��ل��ی��زی ب �ه س �هرک��ردای �هت��ی م��ل��ی��اردێ��ری ڕووس��ی ڕۆم����ان ئ �هب��رام��ۆڤ��ی��ج ب��ۆ ی�هک�هم��ج��ار قازانجه داراییهكانی خۆی ڕاگهیاند. بهگوێرهی ڕاپۆرتهکه چێڵسی تاوهکو 30ی حوزهیرانی ئهمساڵ بڕی 1.4 ملیۆن پاوهندی قازانجکردووه له کۆی گشتی خ�هرج��ی و ه��ات��ووی ڕاپ��ۆرت��ی سااڵنهیدا .ئهوهش بووه یهکهم ساڵ چێلسی ل �هب��ری زی���ان ق��ازان��ج بکات لهوهتهی ئهبرامۆڤیج له ساڵی 2003 ئهو یانهیهی کڕیوهتهوه. ل���هو ڕاپ����ۆرت����هدا ه���ات���ووه ق��ازان��ج��ی
س��ااڵن �هی یاریگای ستامفۆرد بریج 255ملیۆن پاوهند بووه ،بهوهش ئهو یاریگایه بووه پێنجهم باشترین بهرههمهێنهری پاره له کۆی گشت یاریگاکانی جیهان. ه��ۆک��اری س�هرهک��ی ب �هرزب��وون �هوهی ڕێ��ژهی داهاتهکانی یانهی چێلسی بهدهستهێنانی خولی پاڵهوانهکانی ئ�هوروپ��ا ب��وو له وهرزی ڕاب���ردوودا. ئ�هم قازانجهش له کاتێکدایه ساڵی ڕاب���ردوو ئ�هو یانهیه ب��ڕی ٦٧ملیۆن پ���اوهن���د زی���ان���ی ب��هرک��هوت��ب��وو له ڕاپۆرتی سااڵنی خۆیدا.
ئهمهریکیهکان ئاگادارنهبوون واڵتهکهیان میوانداری مۆندیالی کردووه: لهسالی 1994لهوکاتهی جامی جیهانی له والتی ئهمهریکا بهڕێوهدهچوو ،وه ههموو جیهانی بهتامهزرۆییهوه سهیری یارییهکانی ئهو مۆندیالهیان دهکرد، لهسهرژمێرییهک دهرکهوت که زۆربهی هاوواڵتییه ئهمهریکییهکان ئاگاداری ئهوه نین که مۆندیالی تۆپی پێ لهواڵتهکهیان بهڕێوه دهچێت و تهنیا %12ـی ئهمهریکیهکان ئاگایان لهوه بوو که واڵتهکهیان میوانداری جامی جیهانی کردووه! جێگای باسه ئهمهریکیهکان کهمتر گرنگی بهیاریی تۆپی پێ دهدهن بهبهراورد لهگهڵ یارییهکانی باسکه و بهیسبۆل.
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
info@bazarpress.net
15
bazarnewspaper www.bazarpress.net
ساڵی دووهم ،ژماره ( ،)72یهك شهممه25 ،ی تشرینی دووهم 2012
له خولی یانه پاڵهوانهکانی ئهورووپا
( )13یانه سهركهوتنیان بۆ قۆناغی داهاتوو مسۆگهر كردو لهوانهیه خاوهن نازناویش دووربخرێتهوه
ئا :سهنگهر حوسێن
ههفتهی راب��ردوو ،ناوی چهندین یانه یهكالیی بۆوه بۆ گهیشتن به قۆناغی 16ی خ��ول��ی ی��ان��ه پ��اڵ �هوان �هک��ان��ی ئهورووپا بۆ تۆپی پێ ،چهند یانهیهكیش ههر زوو ماڵئاواییان له خولهكه كرد. له گرووپی یهكهمدا ،ه �هردوو یانهی پ��ۆرت��ۆ ( 13خ���اڵ) و پ��اری��س س��ان جێرمان ( 12خاڵ) بهردهوامن لهسهر ك��ۆك��ردن��هوهی خ���اڵ و ه �هردووك��ی��ان پێكهوه سهركهوتن بۆ قۆناغی داهاتوو، پ��اش ئ���هوهی ی�هك�هم ب�ه س��ێ گ��ۆڵ له دینامۆ زگ��رب��ی ب���ردهوه و دووهم��ی��ش ب �ه دوو گ��ۆڵ ل �ه دی��ن��ام��ۆ ك��ی��ف ،بۆیه ی��اری��ی داه��ات��ووی��ان ل���هدوا ج �هول �هدا ی���هك�ل�اك���هرهوه دهب��ێ��ت ت��اك��و بتوانن پێشهنگی گ��رووپ�هك�ه بگرنه دهس��ت، كاتێك ه���هردوو ی��ان�ه ل�ه 4ی مانگی داهاتوو له پاریس بهیهك دهگهن. له گرووپی دووهم ،یانهكانی شالكهی ئ�هڵ��م��ان��ی ( 11خ���اڵ) و ئهرسناڵی ئینگلیزی ( 10خاڵ) خۆیان خزانده ق��ۆن��اغ��ی داه����ات����وو ،دوای ئ����هوهی ههردووكیان لهسهر یاریگای خۆیان ب��ردن�هوهی��ان تۆماركرد ،یهكهمیان له ئۆلۆمپیاكۆسی یۆنانی بهگۆڵێكی خاوێن و یانه ئینگلیزییهكهش له مۆنپیلیهی فهرهنسی به دوو گۆڵی خاوێن ،له دوا جهولهش بۆ بهدهستهێنانی پێشهنگی گرووپهكه یاریی دهكهن. له گ��رووپ��ی سێیهم ،یانهی مهلهگهی
ئیسپانی (11خ���اڵ) ه�هر زوو بلیتی قۆناغی داه��ات��ووی بڕیبوو ،ب �هاڵم به یهكسانبوونی لهگهڵ زینیتی رووسی ب��ل��ی��ت �هك �هو پ��ێ��ش �هن��گ��ی گ���رووپ���هك���هی مسۆگهر كرد ،یانهی میالنی ئیتاڵیش ( 8خ����اڵ) ب���ه پ��ل��هی دووهم خ��ۆی گهیانده قۆناغی داهاتوو دوای ئهوهی ل �ه ج��هول��هی پێنجهم ب �ه 1-3گ��ۆڵ لهیانهی ئهندهرلهختی بهلژیكی بردهوه، یارییهكانی جهولهی داهاتوو تهنها بۆ ریزكردنی تیپهكانی ئهم گرووپه دهبێت. له گرووپه ئاسنینهكهی چوارهمیش، یانهی برووسیا دۆرتمۆندی ئهڵمانی ( 11خاڵ) بااڵدهستی خۆی راگهیاندو به پاڵهوانی گرووپهكه سهركهوت بۆ قۆناغی ( )16دوای ئهوهی لهدهرهوهی ی��اری��گ��ای خ��ۆی ل �ه ی��ان �هی ئهیاكسی هۆڵهندی به 1-4گۆڵ بردهوه ،یانهی ری��ال مهدریدی ئیسپانیش ( 8خاڵ) س���هرهڕای یهكسانبوونی لهگهڵ مان سیتی ئینگلیزی ،1-1ب �هن��اچ��اری ب�ه پلهی دووهم رازی ب��وو ،ه �هردوو ی���ان���هی ئ �هی��اك��س و م���ان س��ی��ت��ی له جهولهی داهاتوو بۆ گهیشتن به خولی یوروپالیگ یاریی دهكهن. ل��ه گ���رووپ���ی پ��ێ��ن��ج �هم ،ك��ه دوور له پێشبینییهكان دهرچوو ،یانهی شاختار دۆن��ت��ی��س��ك��ی ئ���ۆك���ران���ی (10خ������اڵ) پێشهنگی گ��رووپ��هك��هی وهرگ�����رت و ب���ۆ ق��ۆن��اغ��ی داه����ات����وو س���هرك���هوت، ل �هم ههفتهیه ل�ه دان��ی��م��ارك ل�ه یانهی
نورشیالندی به 2-4گ��ۆڵ ب��ردهوه، ه �هرچ��ی ی��ان �هی یۆفنتۆسی ئیتاڵییه ( 9خاڵ) دوای بردنهوهیهكی یهكجار گرنگ ب�ه 3گ��ۆڵ ل�ه ی��ان�هی چێڵسی ئینگلیزی ( 7خ���اڵ) ،ب��هاڵم ه��هردوو ی���ان���ه ل���ه م��ل��م�لان��ێ��دا دهب�����ن ،ل �هب �هر ئهوهی یانه ئینگلیزییهكه پێویستی به ههلێكی سهخته له جهولهی داهاتوو ك�ه ل�ه 5ی مانگی داه��ات��وو ئهنجام دهدرێ�����ت ،ئ �هوی��ش ب �ه ب���ردن���هوهی له یانه دانیماركییهكهو دۆڕاندنی یانهی یۆفنتۆس به شاختاره تاكو بتوانێ بۆ قۆناغی 16سهركهوێ. ل�ه گ��رووپ��ی ش �هش �هم ،ی��ان�هی بایرهن میونخی ئهڵمانی ( 10خاڵ) و یانهی ڤاڵنسیای ئیسپانی ( 10خ��اڵ) بۆ قۆناغی داه��ات��وو س�هرك�هوت��ن ،دوای ی ی��اری��ی نێوانیان ب�ه یهكسان ئ���هوه ب���وون ب �ه ك��ۆت��اه��ات ،ل���هدوا ج�هول�هی گرووپهكهش ههردوو یانه بۆ بردنهوه یاریی دهكهن تاكو پێشهنگی گرووپهكه بهدهستبهێنن ،كاتێك یانه ئهڵمانییهكه م��ی��وان��داری ی��ان�هی باتی بۆریسیۆفی رۆمانی ( 6خاڵ) دهكات و ڤاڵنسیاش دهب���ێ���ت���ه م���ی���وان���ی ل��ی��ل��ی ف �هڕهن��س��ی (3خ����اڵ) ،یانه رۆمانییهكهش پلهی سێیهمی مسۆگهر كردووه. له گرووپی حهوتهم ،یانهی بهرشلۆنهی ئیسپانی ( 12خ��اڵ) دوای دۆڕان��ه چاوهڕواننهكراوهكهی جهولهی پێشوو، ئهمجاره له كهشوههوایهكی سارددا
توانی به سێ گۆڵی خاوێن له یانهی سپارتاك مۆسكۆ ب��ب��ات�هوهو پێشهنگی گرووپهكه م���س���ۆگ���هر ب����ك����ات ،ش������هڕی پ��ل �هی دووهمیشی بۆ بهنفیكای پۆرتوگالی (7خ���اڵ) و سیلتیكی ئۆسكتلهندی ( 7خ��اڵ) بهجێهێشت ،ل�ه جهولهی داهاتووش كه له 5ی مانگی داهاتوو دهبێت ،ئهركی یانه ئۆسكتلهندییهكه ئاسانتره ،كاتێك میوانداری یانهكهی مۆسكۆ دهك���ات ،ه�هرچ��ی بهنفیكایه دهب��ێ��ت�ه م��ی��وان��ی ی��ان �هی بهرشلۆنهی پێشهنگ. ل����ه دوا گ���رووپ���ی���ش ك����ه گ���رووپ���ی ههشتهمه ،یانهی مانچستهر یونایتدی ئینگلیزی ( 12خاڵ) پێش دوو جهوله سهركهوتن و پێشهنگی گرووپهكهی مسۆگهر كردبوو ،بۆیه له دوا یاریی به یاریزانه یهدهگهكان یاریی كردو بهرامبهر یانهی گهاڵتهسرای توركی ( 7خ�����اڵ) دۆڕا ،ی���ان���هی ك��ل��وژی رۆمانیش ( 7خ��اڵ) توانی به 1-3 له یانهی سپۆرتینگ براگا بباتهوه، بۆیه جهولهی داهاتوو دهبێته خاڵی ی �هك�لاك �هرهوه ب��ۆ س�هرك�هوت��ن��ی تیپی دووهم لهگهڵ مان یونایتد بۆ قۆناغی دووهم. ب��هم پ��ێ��ی�هش ،ت��ا ئێستا ( )13یانه سهركهوتنیان بۆ قۆناغی 16مسۆگهر كردووهو تهنها 3تیپ ماوه ئهوانیش له جهولهی داهاتوو له ملمالنێدا دهبن
ب��ۆ تهواو كردنی تیپه سهركهوتووهكان، یارییهكانی داه��ات��ووش له 4و 5ی كانوونی یهكهم بهرێوهدهچن .دواتر ت��ی��رووپ��ش��ك��ی ق��ۆن��اغ��ی 16ئهنجام
دهدرێ��������ت، كاتێك یانه پێشهنگهكان رووب �هرووی یانه خاوهن پله دووهكان دهبنهوه.
ئافرهتێکی روسی 4ههزار کیلۆمهتر دهبڕێت بۆ ئهوهی ڤالدێز ببینێت
رۆنالدۆ تا ئێستا باشترینی ئهم وهرزهی چامپیۆنس لیگه ئ�������هم وهرزه ل�����ه خ����ول����ی ی���ان���ه پالهوانهکانی ئهوڕوپا ھیچ یانهیهک نییه بهشێوهیهکی جێگیر و ئاستی یاریکردنی بهشێوهیهکی رهه��ا باش ب��ێ��ت ،بهڵکو چ�هن��دی��ن ی��ان�ه ه �هن که ئاستیان لهیهکهوه نزیکه. چهندین یاریزان ههن که ئاستێکی ب��هرزی��ان ل��هو 5ی��اری��ی �هی راب���ردوو پ��ێ��ش��ک�هش��ک��ردووه ک �ه ل��هم ئ��ام��ارهی خوارهوه دهردهكهوێت: * ب��اش��ت��ری��ن گ��ۆل��ک��ار :کریستیانۆ رۆنالدۆ (ریال مهدریدی ئیسپانی) 5 گۆلی تۆمارکردووه. * باشترین دروستکهری گۆل :زالتان ئیبراھیمۆڤیچ ( پاریس سانجێرمان)
4گۆلی دروستکردووه. * ئ �هو ی��اری��زان�هی زۆرت��ری��ن لێدانی بۆ گۆل لێداوه :کریستیانۆ رۆنالدۆ (ریال مهدریدی ئیسپانی) 7لێدانی بۆ گۆلهکانی یانهکانی بهرامبهر لێداوه لهههر یارییهک.. * ئهو یاریزانهی کهتێکڕای زۆربهی پاسهکانی راس��ت ب��ووه :فێرناندۆ (پ���ۆرت���ۆی پ��رت��وگ��ال��ی) 97.2%ـ����ی پاسهکانی راست بووه. * باشترین یاریزان که زۆرترین تۆپی پچراندبێت :ری��ک��اردۆ مۆنتۆلیڤیۆ (م��ی�لان��ی ئ��ی��ت��ال��ی) 8ج����ار ت��ۆپ��ی پچڕاندووه لهههر یارییهک.
رۆژنامهکانی ئیسپانیا بالویانکردهوه ک�ه ئافرهتێکی رووس���ی ب�هرهس�هن ک����هت����هل����ۆن����ی ن����زی����ک����هی 4000 کیلۆمهتری بڕیوه بۆ ئهوهی سهیری ی��اری��ی ن��ێ��وان س��پ��ارت��اک مۆسکۆ و بهرشلۆنه بکات و بهتایبهتی چاوی به ڤیکتۆر ڤالدێسی گۆلپارێزی یانهی بهرشلۆنه بکهوێت. ئۆلڤا رایسینگ ،ئهو ئافرهته رووسیهیه که ماوهیهکی زۆری بڕیوه بۆ ئهوهی چ���اوی ب �هگ��ۆل��پ��ارێ��زه ئیسپانیهکه
بکهوێت ،دوات��ر ڤالدێز لهسهر تۆڕی کۆمهالیهتی تویتهر وێنهیهکی خۆی و ئافرهته رووسیهکهی باڵوکردوهتهوه و لهوێنهکه بهدهردهکهوێت که ئافرهته روسیهکه تاتۆی وێنهیهکی ڤالدێزی لهسهر قۆڵی خۆی نهخشاندووه. یانهی بهرشلۆنه ل�هم ههفتهیهدا له کهشێکی س���ارددا س �هردان��ی واڵت��ی رووسیای کرد و بهئهنجامی 0-3له یانهی سپارتاک مۆسکۆی میوانداری بردهوه.
ڕۆژنامهیهكی ئابووری -رێكالمی -ههمهڕهنگه
07507777353 07707777353
خاوهنی ئیمتیاز:
كۆمپانیای فهخری
سهرپهرشتیاری گشتی:
فاروق ئهحمهد
سهرنووسهر:
شكار عهفان
http://www.facebook.com/bazarnewspaper www.bazarpress.net چاپ :چاپخانهی ماردین )Advertising Newspaper Sun. 25,Nov, 2012, Issue(71