1
Papenacker 47
Inhoud:
02 Inhoud 03 Van de redactie 04 Spoolderbelangen 05 Spoolderbelangen / Buitenploeg 06 Soldaat van Spoolde in coronatijd 11 Buurthuisnieuws 12 Weg bij de Spooldersluis 15 Op naar de 50, en dan.....!? 16 In Memoriam Dini Eikekaar/Spoolder Gym 17 Spooldergym / Venus/Kerstzangdienst 18 Kunstroute 19 Natuurmonumenten 20 Even kort 22 Oranjevereniging Spoolde 24 Schatzoeker in Spoolde 26 Reisverslag, op avontuur in eigen land 29 De vele gezichten van het Engelse Werk 33 Gemeente - Buurt voor Buurt, 34 Heb jij een idee voor Spoolde? 35 Gemeente, MijnWijk 33, 34, 35 Plekken die je gezien moet hebben 37 Tunnelproject Spoolde 42 Achterblijvers 43 Jeugdpagina 45 Activiteitenkalender 46 Adressen
Foto pag. 1: Jeugd volop aan het werk in tunnel 1. Foto pag. 2: Stefan Alberts aan het werk in tunnel 2.
2
redactie
Spoolde invan coronatijd In het jaar de Willemsvaart In de vorige aflevering was de coronatijd al in volle gang en hoopten we op betere tijden. Helaas, bij het verschijnen van dit nummer is het einde nog niet in zicht.
Namens de redactie, Pier Karenbeld
gen dit voordeeltje. Wat was het druk op de dijk, langs de IJssel en vooral ook in het Engelse Werk. Ons reisverhaal gaat meestal over een ver land. De familie Raymakers had dat ook deze zomer graag gewild, maar corona hield hen in Nederland. En ook daar viel te genieten.
Ondertussen heeft het virus ook in Spoolde toegeslagen. Voor Dini Eikenaar betekende dat helaas een einde aan haar leven, vandaar een in memoriam.
Ondernemers, onder wie ook onze adverteerders, hadden en hebben het nu vaak hard te verduren. Sommigen haakten dan ook af voor een nieuwe advertentieronde. Gelukkig beschikten we over een kleine financiële buffer. Wel hopen we op spoedige aanvulling van ons adverteerdersbestand. Ondertussen bedanken we iedereen voor de, vaak jarenlange, steun.
Sindsdien is de gezondheid van echtgenoot Frans ook achteruit gegaan. Dat houdt ook in dat we voortaan Frans Eikenaar, als Papenackerbezorger vanaf het eerste uur, moeten missen. Hij had verreweg de grootste wijk en bracht ons blad maar liefst 23 jaar rond. Frans, hartelijk dank daarvoor en heel veel sterkte. Gelukkig nemen de dames Jeanne Nagelmaeker en Wilma van der Kolk, “de wandeldames” in ons vorige nummer, voortaan de bezorging over. Bedankt.
Bij de nu weer aangescherpte maatregelen, en met de wintertijd in zicht, zal er veel tijd binnenshuis doorgebracht worden. Wie weet, komt het lezen van dit blad dan goed van pas. Veel leesplezier en veel sterkte.
Zorgcentrum de Venus zit ook nog midden in de corona-problematiek; gelukkig is er wel bezoek mogelijk, maar wel volgens strakke regels. Het virus werkte ook flink door in het verenigingsleven; in het buurthuis bleef het nagenoeg stil. Geen kaarten, geen BuurtTafel, de gym ging op slot, terwijl er ook geen Spoolderfeest was.
colofon
Echter, het was indrukwekkend om te zien hoeveel creativiteit er binnen al die beperkingen naar boven kwam borrelen. Hulde aan het buurthuisbestuur, en vooral aan de Oranjevereniging met o.a. koningsdag als "tompoucen dag".
De Papenacker, het wijkblad van Spoolde Vierentwintigste jaargang nr. 47 / oktober 2020 Redactie-adres: De Papenacker t.a.v. Henk Tuinman Meenteweg 24, 8041 AV Zwolle ( 038-4218543 E-mail: papenacker@hotmail.com Website: home.zonnet.nl/papenacker/ Overige redactie: Pier Karenbeld ( 038-4224952 Hanneke van Vilsteren ( 038-4212107 Joyce Flierjans-van der Kolk Jeugdredactie: Nathan, Ezra, Levi en Ruben, begeleid door Hetty Buter Administratie: Herman Nagelmaeker ( 038-4219390 Opmaak: Henk Tuinman Druk: Zalsman Kampen Oplage: 460 exemplaren Verschijning: 2 keer per jaar, april en oktober Verspreiding: Huis-aan-huis in Spoolde, abon- nees per post en via diverse punten in Spoolde en Westenholte.
En dan het tunnelproject. Het stond op de rol voor deze zomer. Het moest een groepsgebeuren worden, maar in de uitvoering werd het keer op keer gehinderd door de maatregelen rond het coronavirus. Geen enkel probleem voor Harmke Scheffer en Hetty Buter, met een hoofdrol voor Hetty. Lees het verhaal door haar geschreven. Voor elk probleem bleek een oplossing en zo groeide het hele project uit tot een geweldig buurtevenement van jong en oud. Publicaties in de krant maakten ook veel mensen van buiten Spoolde nieuwsgierig. Ze zagen met eigen ogen: Spoolde staat op de kaart. Ondertussen maken allerlei instanties weer plannen. Het nieuwe bestuur van Spoolderbelangen stelt zich voor, Natuurmonumenten ontvouwt z’n visie voor de komende tijd en ook Wijk, stadsdeel West, komt met de nodige ideeën en wensen. Wat een geluk dat je tijdens zo’n lockdownperiode in een buitengebied als Spoolde woont. Ook anderen za3
Papenacker 47
Spoolderbelangen
Spoolderbelangen
Vernieuwing bij Spoolderbelangen Er is veel veranderd bij Spoolderbelangen. Jaren lang hebben Aart Borst als secretaris en Pier Karenbeld als voorzitter de belangen van Spoolde verdedigd. Zij werden ondersteund door Jan van Assen en Anton van Weeghel als bestuursleden. Die vier hebben zich met hart en ziel ingezet voor Spoolde en haar inwoners. In gesprekken met de wijkwethouder, de wijkmanager van de gemeente maar ook met andere partijen zoals het Waterschap Drents Overijsselse Delta en Scania. Zo hebben zij er mede voor gezorgd dat woningbouw naast Westenholte beperkt bleef in omvang, er inspraak was rondom het project Ruimte voor de Rivier en dat er geen windmolens geplaatst zijn bij Scania. Zij hebben zich hard gemaakt voor het instellen van een 30 km zone binnen Spoolde en de reconstructie van de Nilantsweg gestimuleerd bij de gemeente. Zo maar even een greep uit de wapenfeiten van deze mannen. Maar na al die jaren gaven zij aan te willen stoppen, het was mooi geweest. Wij willen hen namens alle Spooldenaren hartelijk bedanken voor de inzet en tijd. Mede hierdoor heeft Spoolde haar mooie karakter behouden! Nieuw bestuur Spoolderbelangen Ik heb het over wij, want er is een nieuw bestuur aangesteld binnen Spoolderbelangen. Het bestuur bestaat uit de volgende personen: Berry Evertsen (voorzitter), Vincent Kops Hagendoorn (secr.), Mathijs Urbancyk (penningmeester), Carmen Schoemakers, Hans van Weeghel en Jaap Vrieswijk. Wat doen wij? Spoolderbelangen zet zich in voor in-
Berry Evertsen
woners, natuur, cultuur en maatschappij binnen de grenzen van buurtschap Spoolde. Dit strekt zich uit van de Vreugderijkerwaard tot en met het Engelse werk. Spoolde is een prachtige buurtschap om in te wonen, met een betrokken gemeenschap en afwisselende natuur. Daarbij doet zij dienst als zuidelijke toegangspoort van Zwolle. Dit willen wij behouden, beschermen en waar mogelijk versterken. En dat is wel nodig want er speelt veel in en rond Spoolde. Dijkversterking Zo is de dijkversterking IJsseldijk Zwolle-Olst in opdracht van het Waterschap Drents Overijsselse Delta vol in voorbereiding. Een project dat ervoor moet zorgen dat we hier ook in de toekomst veilig kunnen blijven wonen. Voor de corona-periode heeft het Waterschap, zoals bekend, per traject besluiten genomen over een voorkeursoplossing (zie ook https:// www.wdodelta.nl/ijsseldijkzwolle-olst). De verdere planuitwerking en realisatie is gegund aan Boskalis. Momenteel werken het Waterschap en Boskalis hun samenwerking nader uit. De uitvoer start naar verwachting in 2023. Maar voordat het zover is gaat het Waterschap samen met Boskalis in overleg met bewoners die langs de dijk wonen en grondeigenaren. Om onze gezamenlijke belangen te borgen en erop te letten dat Spooldenaren goed aangehaakt blijven. Voor het Waterschap, neemt Carmen namens Spoolderbelangen deel aan het omgevingsplatvorm van het Waterschap (https://www.wdodelta.nl/samen-met). De geplande bijeenkomst van het Omgevingsplatform van 23 september is uitgesteld naar november/december. 4
Het Waterschap geeft aan meer tijd nodig te hebben Voedselbos in Spoolde? Binnen Spoolde kennen we al de stadstuin de Spoolderberg, maar een voedselbos is, ook voor ons nieuw. Er blijkt een initiatiefgroep bezig te zijn met het uitwerken van dit plan. Een voedselbos is een stuk grond waar bomen en struiken worden geplant die eetbare vruchten voortbrengen. Het is de bedoeling dat dit bos voor langer tijd (20-30 jaar) wordt gerund waarbij de opbrengst wordt verkocht aan particulieren en bedrijven. Wij hebben eerste contacten gelegd met deze initiatiefgroep en met de gemeente om de impact voor Spoolde te bepalen. Het bos (5 hectare groot) zou mogelijk aangeplant kunnen worden in de driehoek tussen de Nilantsweg, A 28 en het Mercurehotel. Een dergelijk groot bos (ter grootte van vijf voetbalvelden) heeft veel impact en is sterk beeldbepalend en dat baart ons zorgen. Wij volgen dit project dan ook om grote (onaangename) verrassingen te voorkomen. Ontwerp omgevingsvisie De gemeente Zwolle stelt een nieuwe omgevingsvisie op de voor lange termijn ontwikkeling van haar gemeente. Het ontwerp hiervoor is ter inzage gelegd in de zomervakantie. Nu zou je kunnen denken, wat moet ik daarmee? Maar deze visie beschrijft hoe Zwolle, en dus ook Spoolde, zich de komende jaren gaat ontwikkelen. De komende 20 jaren komen er nl. in Zwolle ca 25.000 nieuwe woningen bij. Dit betekent dus veel extra inwoners, maar ook een nog grotere druk op de wegen en het spoor rondom Spoolde. Kortom, dit gaan we wel
Papenacker 47
merken als Spooldenaren. Daarom heeft Spooldebelangen een schriftelijke zienswijze ingediend. Door ca. 100 andere personen en organisaties zijn soortgelijke zienswijzen ingediend. De raad heeft hier onlangs een debat over gevoerd. Naast inhoudelijke punten is een belangrijk punt van kritiek dat de inwoners niet goed zijn betrokken bij dit proces. Corona maakt het organiseren van bijeenkomsten moeilijk, maar daarvoor zijn alternatieven te bedenken. Ook is er kritiek op de gemeente dat zij de OntwerpOmgevingsvisie in de zomervakantie ter inzage heeft gelegd. De gemeente gaat nu alsnog een participatie traject organiseren, waardoor vaststelling van de definitieve omgevingsvisie is uitgesteld naar begin 2021.
Bezige buitendienst Voor het in standhouden van het buurthuis zijn destijds diverse vrijwilligersgroepen in het leven geroepen om het werk van de beheerder wat te verlichten. Veel hoeven ze niet in actie te komen, want binnenshuis vindt er helaas weinig meer plaats. Dat gold niet voor de buitendienst, want de natuur ging gewoon z’n gang. Chef buitendienst, en wakend oog, Gerrit Zwa-
kenberg vond het tijd zijn mannen bij elkaar te roepen om wat noodzakelijk onderhoud te plegen. Zo werd onkruid gewied, de haag geknipt en werden de onderste takken van de lindeboom verwijderd. De bovenkant van de bomen zal na het vallen van de bladeren aangepakt worden. Uiteraard werd het werk onderbroken voor een koffiepauze, natuurlijk wel op corona- afstand.
Samen Tja, samen in coronatijd? Veel thuis, contact in kleine kringetjes en alles op 1,5 meter afstand. Zo ziet ons leven er nu uit. Dit, terwijl er veel gebeurt en een aantal zaken gewoon doorgaan, zoals hierboven al beschreven staat. En toch willen wij, als Spoolderbelangen, zoeken naar een manier om met jullie te overleggen en informatie te delen. Hoe dat kan hangt af van de ontwikkelingen de komende tijd, maar we laten zeker weer iets van ons horen zodra er een veilige en geschikte manier gevonden is. Heb je een vraag of opmerking over de onderwerpen die hierboven zijn vermeld of heb je een andere vraag aan Spoolderbelangen?. Neem dan vooral contact met ons op. Wij werken nog aan een website en andere communicatiemiddelen, maar tot die tijd zijn we in ieder geval bereikbaar via ons emailadres: spoolderbelangen@ spoolde.nl. 5
Papenacker 47
interview
Soldaat van Spoolde in Coronatijd
Hanneke van Vilsteren
Mieke Grunewald Bastiaans was secretaris van het buurthuisbestuur en voorzitter van de gym. Met nadruk was want de laatste functie heeft ze overgedragen aan Ineke Enders. In ieder geval reden voor de redactie van de Papenacker om eens te gaan onderzoeken wie deze markante inwoonster van Spoolde precies is. Inkijkje Dat gaat heel gemakkelijk. Mieke is een open vertelster en samen met man Ed geeft ze een inkijk in haar leven tot op de dag van dit interview. Voor mij is het niet makkelijk, omdat een groot deel van haar leven in beslag is genomen door haar carrière in het leger. Dit interview gaat over een meisje dat verpleegster wil worden, op zoek gaat naar avontuur, en dan bij Defensie belandt. Ze neemt het aanvankelijk allemaal niet zo serieus. Ze is zich niet bewust van alle rangen, standen en plichtplegingen die bij het leger horen. Ze wil graag avontuur en het liefst in het buitenland. Ze wordt aangenomen en krijgt te maken met een wereld waar ze tot dan geen notie van heeft.
• Ed en Mieke
Dat die wereld haar zal gaan bevallen, weet ze dan nog niet. Den Haag Mieke Bastiaans wordt geboren op 27 februari 1944 in Scheveningen. Het gezin telt drie meisjes en twee jongens. Al snel verhuizen ze naar Den Haag en wonen in een gezellige volksbuurt. Pa werkt bij de PTT en ma werkt bij, om de boterham wat smakelijker te maken. Mieke gaat naar de mulo nadat ze op de katholieke basisschool het er goed van afbracht. Ze is een braaf, stil meisje dat voor weinig overlast zorgt. Die overlast lukt ook niet zo best op een school die onder ijzeren toezicht staat van de nonnen. Het is dan ook "Leiden in last" als blijkt dat een van de oudere meisjes zwanger is. De hele school stond op zijn kop. PTT Na de mulo zou Mieke graag de verpleegstersopleiding gaan doen, maar ze is 16 jaar en je kan pas beginnen op je achttiende. Ze gaat werken bij de PTT. Dit is bekend terrein voor haar omdat, behalve haar vader er ook nog meer familie werkt. Ze wordt aangenomen en komt op het kantoor terecht. Hoewel ze veruit de jongste is, wordt ze voor vol aangezien. Dat dwing je toch maar mooi af! Ze mag voor boekhouder gaan studeren, maar ontdekt dat cijfers niet haar sterkste kant zijn. Ze stopt er mee. En na twee jaar plezierig te hebben gewerkt, kan ze haar droom waar gaan maken. In het Haagse ziekenhuis "Johannes de Deo" begint ze aan de inservice-opleiding tot verpleegster. 6
• Foto links: Ma en pa Bastiaans en kinderen Lia, Greetje en Mieke.
Papenacker 47
• Foto links: Schoolreisje 3e klas Mulo in 1959.
Verpleegster Na een interne preklinische opleiding van drie maanden, ga je dan aan de slag op de afdeling. Ze komt op de interne mannenafdeling. Niet mis als je nog zo groen als gras bent. Ze herinnert zich nog levendig dat ze met rode oortjes een man moest wassen. Ze deed keurig de gordijnen om het bed dicht, en juist wilde ze beginnen, toen de gordijnen naar beneden kwamen. Het was een oud ziekenhuis. Ze doorloopt in drie jaar alle afdelingen en heeft een leuke jaargroep om zich heen. Ze woont niet in de verpleegstersflat (die is vol) maar boven de verpleegafdelingen. Daar zorgt ze met haar collega’s wel eens voor overlast. Ze hebben het er erg gezellig. Ze kan de kraamaantekening halen in hetzelfde ziekenhuis. De opleiding tot wijkverpleegkundige wordt gevolgd in Voorburg.
Mieke 3e van rechts boven. • Foto midden: Eindexamenfoto verpleegkunde 1965 • Foto rechts: 1e nachtdienst opleiding kraamverpleegkunde 1966
die drie maanden moest ze ook nog de officiersopleiding doen. Dat laatste deed ze met vier meiden. Ze nam het allemaal niet zo serieus. Het was allemaal bedoeld om haar doel te bereiken: een avontuurlijk bestaan in Duitsland. Een van de vier meiden van toen, is nog steeds een goede vriendin. Vanwege de corona is het moeilijk haar in België te bezoeken. Schöppingen, Westfalen Na zo’n opleiding word je gewoon door hogerhand geplaatst. Je hebt geen enkele inspraak. De enige zekerheid is dat je na enkele jaren weer overgeplaatst wordt. Haar commandant is luitenant-kolonel Vlasmans. Deze vrouw heeft Mieke erg goed begeleid in haar carrière bij Defensie. Ze zag in haar de opvolger als directeur van het militair hospitaal. Dat zou later ook gebeuren. In Schöppingen mocht Mieke gaan wonen in een flatje in het dorp Horstmar
Vlooien Ze gaat als wijkverpleegkundige in Den Haag werken. Je bent een soort kleine zelfstandige. De opdrachtgever is een kruisvereniging en je mag op je brommertje, en later met de auto, de wijk in. Ze komt in de meest vieze huizen en natuurlijk ook schone huizen. Bij rare mensen en leuke mensen. Het is een prachtige baan. Ze herinnert zich nog wel de vlooien die ze soms overhield aan een huisbezoek.
• Foto: Mieke werkzaam als hoofdverpleegkundige militair hospitaal Utrecht 1981
De MILVA Na een paar jaar werd het tijd voor iets anders. Haar broer werkte als vrijwilliger in Nigeria en dat leek Mieke ook wel wat. Tegelijkertijd stond er in de krant een advertentie dat defensie een gezinsverpleegkundige zocht voor de gezinsleden van de Luchtmachtmilitairen in Duitsland. Nou dat klonk ook wel avontuurlijk. Ze kwamen thuis op sollicitatiegesprek. Er werd gebeld of het een bezwaar was dat ze in uniform kwamen. Mieke was verbaasd maar had geen bezwaar. Toen werd voor haar pas duidelijk dat ze zelf ook militair moest worden. Weliswaar bij de MILVA ( militaire vrouwen afdeling), maar toch. Ze werd aangenomen en kreeg, met nog een rekruut, een landmachtopleiding van drie maanden. In 7
Papenacker 47
(dichtbij Schöppingen). Dat was erg fijn want in de wijk waar de gezinnen woonden die zij begeleidde was het niet echt fijn. De straatjes waren in rangen ingedeeld. De sociale controle was er erg groot. Het waren allemaal jonge gezinnen en veel vrouwen hadden niet veel te doen. Het salaris was goed en drank en sigaretten belastingvrij te koop in de kampwinkel. Dat gaf soms problemen.
• Een heli als vervoer tbv inspectiebezoek 1993 (NTC periode)
besloot in haar wijsheid de MILVA op te heffen. Gelukkig was er weer zo’n begeleider in Miekes leven zo wijs geweest haar Milvarang om te zetten in die van de mannelijke rang luitenant. Want de vrouwelijke rangen werden veel minder betaald dan de mannelijke. Voor veel van haar vrouwelijke collega’s betekende dit dat ze er bij de opheffing erg op achteruit gingen. Ze deed op kosten van defensie de opleiding management en ziekenhuisbeleid en werd verpleegkundig directeur van het Militair Hospitaal. Helaas kwam ook daar weer een reorganisatie. Ze was het er niet mee eens en vroeg overplaatsing aan. Dat gebeurde maar ze werd teruggezet van majoor naar kapitein. Ze werd beleidsmedewerker bij de DMGD (Directie militair geneeskundige dienst). Geen idee meer wat ze daar precies deed, maar leuk was het wel. Daarna volgde een overplaatsing naar Gouda. Daar werkte ze bij het NTC (Nationaal Territoriaal Commando) in een controle en inspectie functie Daar deed ze ook het licht uit. Het werd opgeheven. Grappig te vermelden is nog wel dat Ed op de IC
Ed Haar man Ed Grünewald kwam in 1970, een jaar na Mieke, als militair arts zijn dienstplicht vervullen in Erle een plaatsje dichtbij. Niet dat toen de vonk oversloeg maar ze leerden elkaar wel kennen. Later zou ze in Nederland zijn naam tegenkomen bij een enquête die ze had opgezet, waarna ze besloot hem te schrijven. Er ontstond een briefwisseling, ontmoetingen. Toen sloeg de vonk wel over. Ed was inmiddels werkzaam op de IC van het Academische Ziekenhuis Leiden. Ze trouwden, en dat met veel plezier. Er zijn nu wel zorgen omdat Ed de ziekte van Alzheimer heeft. Gelukkig wonen ze levensloopbestendig en trekken ze er nog op uit met de camper. Reorganisaties en het licht uitdoen De loopbaan van Mieke gaat gestadig en klimmend. Maar het enige nadeel vindt ze als ze terugkijkt: de reorganisaties die iedere keer noodzakelijk lijken te zijn. Ze wilde best in Duitsland blijven, maar er werd anders beslist. Wie wilde blijven, moest terug naar Nederland en wie naar Nederland wilde, moest blijven. Zo kwam ze bij het Korps Mobiele Colonnes, als verpleegkundige uiteraard. Ze kocht een oud huis in Hilversum en weet nog dat ze jankend boven aan de trap zat. Wat had ze toch gedaan. Het kwam goed en Ed trok daar bij haar in. Ze werd overgeplaatst naar het Militair Hospitaal in Utrecht. Ze deed cursussen en klom daardoor in rang op tot kapitein. De regering
• Koffiepauze / werkoverleg 1995, functie hoofd personeelszaken.
8
Papenacker 47
• Hanneke, Ed en Mieke tijdens het interview
woonde dichtbij Alie Lindeboom en kwam zo bij de gym, werd voorzitter. Ze kwam als vertegenwoordiger van de gym in het buurthuisbestuur. Ze vindt dat het de beste manier is om ingeburgerd te raken in de buurt. Ze is een beetje bang dat ze ook bij de gym het licht uit moet doen. Ze hoopt van harte dat dit niet het geval zal zijn, nu het ledental bijna de kritische grens van 10 heeft bereikt.
dienst deed en zij, bij afwezigheid van een collega, ook dienst deed voor het geval er calamiteiten en ongeregeldheden waren bij militaire objecten. Zo werd er wel eens ’s nachts gebeld en dan werd er meteen gevraagd: "Is uw man er ook?" Mieke wist best dat het voor haar bedoeld was, maar alleen al omdat vanzelfsprekend werd aangenomen dat het een man moest zijn, gaf ze dan de telefoon aan Ed. Hij deed immers ook dienst. Ze kan er nu nog om grinniken.
Het coronavirus heeft, hoewel verschrikkelijk, ook een positief effect. Zo vond ze, kort nadat de lockdown was ingegaan, een tulp, met een heel lief kaartje eraan op haar deurmat. Het kaartje was niet meer te lezen, vocht. Ook een mooie tekening afkomstig van de meisjes Buter aan de Nilantsweg werd in de brievenbus gestopt. Verder kwamen er telefoontjes en bloemen van mensen die vroegen hoe het ermee ging. Aandacht voor elkaar staat hoog in het vaandel van Spoolde. Ze zijn nog elke dag blij dat ze hier zijn komen wonen.
Van Gouda ging ze naar Utrecht en werd personeelsofficier bij het Geneeskundig Commando Krijgsmacht. Dat werd ook opgeheven. Zij moest er zorg voor dragen dat iedereen overgeplaatst werd. Dat lukte haar prima, alleen voor haarzelf lukte dat niet. Ze was overgekwalificeerd en zou haar ontslag krijgen. Maar weer is daar een goede genius, de generaal in Den Haag die haar kwaliteiten kent en er voor zorgt dat ze een personeelsfunctie krijgt in Den Haag. Er komt weer een herstructurering bij de krijgsmacht en Mieke belandt in Utrecht bij de Verzekering Geneeskundige Dienst van de Landmacht. Haar functie is boventallig. Toch brengt ze haar laatste jaren bij Defensie zinvol door en op haar 55 ste mag ze met pensioen. Spoolde Het stel woont al 14 jaar in Spoolde nadat ze in 1993 in Zwolle Zuid beland waren. Toen Ed in Assen en Doetinchem werkte, en zij in Utrecht, hebben ze een stip op de kaart van Nederland gezet. Zo kwam Zwolle in beeld. Toen Mieke niet goed meer kon lopen, belandden ze in Spoolde in het huis aan de Beukenallee. Het bleek om versleten heupen te gaan, maar dat wist men niet en na twee operaties is alles weer in orde. Dit huis is levensloopbestendig. Zojuist hebben ze de woonkamer nog aangepakt omdat het daar niet warm te stoken was. Ze 9
Papenacker 47
Voor al uw gewasbescherming
Voorsterweg 57, 8042 AB ZWOLLE Het vertrouwde adres dichtbij.
G.J. van Weeghel Meenteweg 7-2 8041 AT Zwolle Tel.: 038-4239200 Mob.: 06-25054717
Wij verkopen alles op het gebied van stadsfietsen, kinderfietsen en elektrische fietsen. Ook kunt u bij ons terecht voor het onderhoud aan al deze fietsen inclusief race en mountainbike. Tevens verkopen en slijpen wij schaatsen.
Breman Utiliteit Zwolle Breman installatiegroep Voor een totaalconcept is aanwezig van op advies, de beurs ontwerp, tot Promotiedagen Noord realisatie en onderhoud: Nederland Breman is graag uw partner.
Uw interieur adviseur EXPERT IN UTILITEIT
U heeft het comfort, wij de zorg voor uw installatie. Breman Utiliteit ontwerpt, realiseert en beheert klimaat-, elektrotechnische-, werktuigkundige- en regeltechnische installaties. Comfort, energie- en kostenbeheersing staan hierbij centraal.
De Netelhorst 14 Hattem 038-4442600 info@noordman-tapijt.nl
www.noordman-tapijt.nl
Wij de diensten, u de keuze!
breman.nl
UTILITEIT
van het buurthuis
Buurthuisnieuws Het is stil in het buurthuis. Op 15 maart is het buurthuis op slot gegaan, in verband met Covid-19. De Algemene ledenvergadering op 18 maart werd geannuleerd. Hoe gingen we verder? Een oplossing diende zich aan, we benaderen alle leden per brief en men kon reageren of ‘stilzwijgend instemmen’. Alle leden van het buurthuis hebben de agenda van de vergadering thuisgekregen en als men het bestuur wenste te spreken of de jaarstukken wilde inzien was men op 15 juli ’s avonds in het buurthuis van harte welkom. Er waren geen vragen, er is geen bezoeker geweest, wat betekende dat iedereen met onze voorstellen instemde. Daar waren we natuurlijk blij mee. Per 31 juli is de bestuurswisseling van kracht gegaan. Op woensdag 2 september is op een Algemene Bestuursvergadering afscheid genomen van een 3-tal personen, nl. Gerjan Esselink als vertegenwoordiger van de Oranjevereniging. John Kroes als vertegenwoordiger van de Kaartclub en Henri van Pijkeren als voorzitter. Henri nam met mooie woorden afscheid van Gerjan, die 6 jaar in het bestuur gezeten heeft. Een waardevol bestuurder, die het voortouw nam in de verbouwing van de grote zaal. De expertise van Gerjan werd zeer gewaardeerd. Gerjan zocht altijd de redelijkheid en het compromis met oog voor ieders inbreng en belang. De mening van Gerjan leverde altijd een waardevolle bijdrage aan de discussie in het AB. Gerjan heeft een goede opvolger gekregen in de persoon van Wiebe Buter. Met applaus, bloemen en een cadeau is afscheid genomen van Gerjan.
• Gerjan (rechts) ontvangt bloemen van Henri (foto Gerrit Oosterlaar).
Daarna richtte Henri een woord van dank aan John Kroes. Als vertegenwoordiger van de kaartclub, die graag met nieuwe leden wil uitbreiden, was John 3 jaar lang als - soms kritisch - vertegenwoordiger aanwezig op de algemene bestuursvergaderingen. Afscheid nemen we niet van John, we blijven hem met regelmaat in
Henny Oosterlaar
het buurthuis zien als partner van onze beheerder Engelien van Assen. Een nieuwe opvolger in het bestuur is Jan Boogerd, die nu de kaartclub vertegenwoordigt. Ook voor John was er applaus, bloemen en een cadeaubon. Hermen Borst was deze avond ook voor de eerste maal aanwezig als algemeen bestuurslid. Ook van Henri namen we afscheid, na een periode van 6 jaar als voorzitter. Hij werd toegesproken door Henny Oosterlaar, onze secretaris. Het Dagelijks Bestuur heeft lang dicht bij elkaar gewoond. De 3 H’s – Henri, Harry Wevers en Henny - en daar af en toe een 4de H in de persoon van Harmke er tussenin, alles op roepafstand. We kijken terug op goede vergaderingen, vaak aan de keukentafel, waar snode plannen gesmeed werden. Op AB vergaderingen liet Henri zien dat hij goed voorbereid de vergadering kan leiden, hij gaat voor dialoog, zoekt naar oplossingen. Terugkijkend was het een goede periode, rustig kabbelend, maar soms ook heftig, zoals de periode met de renovatie van de grote zaal, met name het voorjaar met het plotselinge vertrek van de beheerder. Toen moesten alle zeilen bijgezet worden om de boel toch draaiende te houden en we zorgen hadden over de effecten ervan in de buurtschap. Ook voor Henri was er applaus, bloemen en een cadeaubon. Symbolisch geeft Henri de voorzittershamer over aan Sander Uiterwijk, die vanaf nu de nieuwe voorzitter van het Buurthuis Spoolde is. Sander is 59 jaar, getrouwd met José, en woont alweer bijna 20 jaar aan de Beukenallee. Hij hoefde niet lang na te denken toen we hem vroegen of hij belangstelling had voor de rol van voorzitter. En wellicht kennen jullie hem nog in zijn rol als voorzitter van het jaarlijkse overleg wijkplatform. We gaan een onzekere tijd tegemoet, want op het moment dat we dit schrijven worden de Covid-regels aangescherpt. Maar los daarvan: het buurthuis is er voor de bewoners van Spoolde, wat betekent dat we als bestuur ons best blijven doen om activiteiten die passen binnen deze regels te ondersteunen. We hopen dat er uit de buurt initiatieven blijven komen die we kunnen inpassen, zodat het buurthuis de ontmoetingsplek voor Spooldenaren blijft, dat het al meer dan 100 jaar is. Het laatste kwartaal is ingegaan, dus we kijken ook vooruit richting kerstdagen en nieuwjaar. Of we in het licht van die donkere dagen een gezellig samenzijn kunnen organiseren is nu natuurlijk de vraag. We houden de vinger aan de pols, dus houd ook de brievenbus in de gaten en de website: www.buurthuisspoolde.nl. In elk geval vragen we aandacht voor de fotowedstrijd die in de vorige Papenacker stond aangekondigd. We hopen nog op vele inzendingen! 11 Papenacker 47
interview
Weg bij de Spooldersluis
Pier Karenbeld
Terugkijken met sluiswachter Appie van der Veen
Hij was zeker niet de eerste sluiswachter in Spoolde met een verleden als schipper, maar misschien is hij wel wel een van de laatsten. Trouwens Albert van der Veen, beter bekend als Appie, stamt uit een hele generatie van schippers. Zijn grootvader had al een eigenschip, waarmee hij zand en grind vervoerde. Ook zijn vader zette die traditie voort, samen met zijn vrouw die ook uit een schippersfamilie stamde. De “Onderneming” Vader had een schip gekocht en het zeer bewust de naam “Onderneming” gegeven. Samen met zijn vrouw voer hij via de Rijn naar Duitsland om daar zand en grind te laden en die bij de betoncentrale in Hoogeveen te lossen. Een dan nog jong Appie kan zich nog wel herinneren dat ze dan de Katerveersluis passeerden, maar dat daar in 1963 een einde kwam toen het Zwolle • De "Onderneming", een z.g. "luxe motor", vaart de IJssel op vanaf het Ketelmeer.
IJsselkanaal geopend werd. In die tijd waren er nog niet overal weegbruggen om de mee te nemen lading nauwkeurig af te wegen, waardoor het overgewicht nog wel eens een extraatje opleverde. De familie Van der Veen lag veel in Hoogeveen, waar Appie in 1954 geboren werd. Hun standplaats was echter Zwolle, waar het in die tijd wemelde van de schepen. In 1969 ging kocht vader een groter schip, een zogenaamde Kempenaar, 50 meter lang, 6 meter breed en met een zwaardere motor, maar ook weer heel geschikt om mee in ruime kanalen te varen. De “Onderneming” bleef echter wel in de familie want Appie’s broer nam het schip
12
• Appie van der Veen
over en bleef zo in de vaarsporen van zijn vader. Ook hij vervoerde zand en grind, maar nu vaak richting Heerenveen. Zijn broer had echter wel een knecht nodig. Dat werd Appie, die op dat moment op de ambachtsschool zat om bankwerker te worden, maar waar nu plotseling een einde aan kwam. Toen zijn broer echter trouwde kwam Appie’s schoonzuster bij hem aan boord en werd hij overbodig. Niet voor lang, want toen zijn broer in 1975 ook een Kempenaar kocht, kon Appie de “Onderneming” overnemen. Aanvankelijk voer hij met hulp van zijn zuster, maar toen hij niet lang daarna trouwde met Nelly Oosterveen zette hij met haar de familietraditie voort. In 1977 kregen ze een dochter, Ramona, maar omdat ze beslist niet wilden dat hun dochter later op een schippersinternaat zou opgroeien, namen ze twee jaar later de beslissing om aan wal te gaan. “Een zware beslissing, maar toen ik eenmaal een huis gekocht had in de Jan Tooropstraat in Zwolle, te midden van tal van andere schippersfamilies, had ik er vrede mee”, zegt Appie. En de “Onderneming”? Die ging naar Ierseke waar het schip nog
Papenacker 47
• De Onderneming, nu als recreatieschip in Zeeland.
steeds dienst doet, nu als recreatieschip voor sportvissers. Van kantonnier tot sluiswachter De beslissing om aan wal te gaan was wat makkelijker gemaakt omdat er werk in het verschiet lag. Tijdens het passeren van de Spooldersluis had toenmalige sluiswachter Woning al eens laten vallen dat hij wel op de sluis kon komen werken. “Toen ik kort daarna weer langs kwam, stelde hij ’t weer voor. Nou, en toen was de beslissing gauw genomen. Want wat voor werk lag er voor mij in ’t verschiet. Ik had de ambachtsschool niet afgemaakt, dus!”. Zo kreeg hij als hulpkantonnier een verzameling aan werkzaamheden op zijn bord: hulpsluiswachter, want de bediening van de sluis speelde zich toen nog af vanaf de grond, helpen bij het fietspontje dat toen nog in de vaart was tot de fietsbrug
• Eén van de laatste keren dan Appie de sluis bedient.
over het Zwolle-IJsselkanaal klaar was en daarnaast nog allerlei onderhoud rondom de sluis. Maar het meest sprak hem toch aan het werk op de “Zwartemeer”, het scheepje van Rijkswaterstaat, dat in Holtenbroek aan het Zwartewater lag en vandaaruit allerlei diensten op het water uitvoerde. Helaas werd dit vaartuig vanwege een bezuinigingsronde uit de vaart genomen en werd Appie overgeplaatst naar Zwartsluis. Tegenwoordig is een nieuw, duidelijk herkenbaar, geelzwart gekleurd, schip van R.W.S weer duidelijk op het water terug te vinden, waar het uitgebreide controles uitvoert. Ook zijn vrouw bleef nauw betrokken bij het schippersleven, want zij werkte maar liefst 31 jaar op het schippersinternaat in Holtenbroek, daar waar zijn moeder voorheen ook gewerkt had. Veel veranderd Het zou tot 2000 duren voor hij Appie weer in Zwolle terugkeerde,
maar nu als sluiswachter. Bij zijn terugkeer was er wel het een en ander veranderd. De bediening vanaf de grond was sinds 1996 veranderd. Er was sprake van de “Nieuwe Wacht”, een nieuwe werkplek met een bediening van bovenaf, waarbij het totale gebeuren computergestuurd werd, volgens het Informatie Volg Systeem (I.V.S.) van Rijkswaterstaat. Appie voelt zich snel thuis in deze ultra moderne installatie en wordt op den duur contactpersoon van het object, met o.a. ook de taak om de boel rondom de sluis op orde te houden. Dat betekent vaak veel overleg met aannemers over onderhoud. Het is hem een doorn in het oog dat er onderhand, via de BAM, te veel aannemers en onderaannemers op het onderhoud werkzaam zijn. Maar het meeste betreurt hij nog dat Rijkswaterstaat de verschillende takken, nat (water) en droog (weg) in 2013 bij elkaar gevoegd heeft. Het gevolg is dat het vaak aan wederzijdse kennis
• Kijkje in de sluis vanaf de bedieningsplekken.
• Het voormalige fietspontje op het kanaal
13
Papenacker 47
• De Zwartemeer op pad
ontbreekt, terwijl er ook veel specialistische kennis verloren is gegaan. Ook stadsbruggen erbij Sinds 2017 heeft de Spooldersluis er ook de bediening van de stadsbruggen bij gekregen met als extraatje de bediening van de brug in Hasselt. Tussen 1995 en 2013, is er ook veel gewerkt met uitzendkrachten, maar gelukkig zijn er nu weer meer vaste krachten. Een te ver doorgevoerde bezuiniging kwam niet altijd de veiligheid ten goede Appie heeft zich er ook sterk voor gemaakt dat er na zijn afscheid voor het hele object weer een nieuwe contactpersoon komt. Hij heeft met veel plezier en toewijding zijn opvolger opgeleid, de eerste vrouwelijke sluiswachter in Spoolde, in wie hij alle vertrouwen heeft. Verder staat er nog een renovatie op stapel waarbij het totale bruggenpakket met één systeem bediend gaat worden. Op dit moment hebben de stadsbruggen en de Spooldersluis nog aparte bedieningssystemen. In de bedieningsruimte zit je dan ook tegen een woud van videoschermen aan te kijken die de sluiswachter allemaal in de gaten moet houden. Werken vanuit twee systemen is niet langer gewenst. Spoolde, met een verouderd systeem, moet aangepast worden , zodat het dezelfde bediening als de bruggen in Zwolle heeft.
• Appie op de Zwartemeer in de haven in Holtenbroek
riode terug. Hij zag in de loop der jaren de beroepsvaart afnemen, maar daarentegen nam de pleziervaart een enorme vlucht. Hij vindt de pleziervaarders vaak wat ongeduldiger dan de vrachtschippers en soms ook wel wat onhandig. Bijvoorbeeld bij het schutten, als het touwtje wat te kort gehouden wordt met een nat pak tot gevolg. Grote calamiteiten hebben zich onder zijn ogen niet voorgedaan. Toch wordt er in 2007 van een bijna-ramp gesproken. In juli van dat jaar was het tot passagiersschip omgebouwde “Serena” op de IJssel tegen een krib gestoten. Toen het eenmaal de Spooldersluis naderde, hing het vervaarlijk achterover en maakte het water. Bij
het leegpompen kwam er olie mee waardoor vervuiling dreigde. De sluisbediening werd gestaakt, de passagiers werden ontscheept en er werden schermen om de olievlek gelegd om verdere verspreiding te voorkomen. Er moest tijdelijk omgevaren worden maar uiteindelijk kwam de sluisbediening weer redelijk snel op gang. De mensen op de weg zorgen nog wel eens voor de nodige problemen. Vaak proberen ze nog op het laatste moment tussen de slagbomen door te zigzaggen. Vooral ebikers en ligfietsers hebben daar een handje van. Een van Appie’s laatste wensen is danook dat bij de renovatie de belsignalen duidelijker
• Het ongeluk met de "Serena" in juli 2007.
Met plezier terugkijken Graag had hij nog wat langer doorgewerkt maar zijn gezondheidstoestand laat dat helaas niet toe. Met plezier kijkt hij op zijn werkzame pe14
Papenacker 47
hoorbaar worden. Zijn afscheid was gepland op 25 september maar corona gooide roet in het eten om het te doen zoals het hem voor ogen stond. Ondertussen heeft hij het erg naar z’n zin op zijn nieuwe woonplek aan het Zwarte Water, vlak bij de Twistvlietbrug. Hopelijk kan hij daar met zijn vrouw nog lang genieten van al het gedoe op en rond het water. Naschrift: Hoewel de receptie vanwege de corona is uitgesteld was er op 25 september toch nog een afscheid in klein verband. Appie: "Toen ik om 9.30 uur bij de sluis aankwam om mijn sleutels en telefoon in te leveren was ik verrast dat er toch nog een paar collega’s waren, drie van het kantoor en zes bedienaars van de sluis. Het werd een afscheid met koffie, gebak en cadeau’s. Het was gezellig."
Op naar de
• Voor de laatste keer op z'n vertrouwde plek op de Spooldersluis.
Foto's: Appie van der Veen, Anne Mulder (Serena), het Papenackerarchief en Henk Tuinman.
vijftig, en dan……!?
Pier Karenbeld Henk Tuinman
Ja, al weer de 47e aflevering van de Papenacker. Het wijkblad dat in 1998 voor de eerste keer verscheen en daarna 2 keer per jaar in Spoolde deur aan deur bezorgd werd. Ondergetekenden hebben, als samenstellers van dit blad, met steun van mederedactieleden en vrijwillige schrijvers, jarenlang, respectievelijk sinds 2000 en 2004, met veel inzet en plezier aan dit blad gewerkt. Dat doen ze ook nu nog, maar daar komt een keer een eind aan. Beiden hebben het voornemen om na het 50e nummer, te stoppen met de eindverantwoordelijkheid voor het wijkblad. Niet op stel en sprong dus, maar wel over 1½ jaar. Dat roept de vraag op of dat het ook het einde van de Papenacker moet betekenen of dat er mensen zijn die het stokje willen overnemen. Uiteraard zijn we graag bereid om eventuele opvolgers in de tussenliggende tijd in te werken. Ook daarna kan er op ons gerekend worden. Hopelijk zijn er mensen die de uitdaging willen aangaan.
Redactieoverleg in coronatijd. Foto Marja Karenbeld
..... wie ??
Pier Karenbeld en Henk Tuinman 15
Papenacker 47
Spooldergym
In Memoriam Dini Eikenaar
Mieke Grünewald-Bastiaans
Het coronavirus is ook aan Spooldergym niet ongemerkt voorbijgegaan. In de Papenacker nr. 46 meldde ik al dat we voorlopig zouden stoppen, dat was heel vervelend voor iedereen. Voor ons was het meest schokkende het overlijden van ons lid en oudpenningmeester Dini Eikenaar. (Op 21 maart 2019 hebben wij nog tijdens een druk bezochte receptie in het Engelse Werk het 60 jarig huwelijksfeest van Dini en Frans gevierd). Op 13 april is zij in het Zonnehuis overleden. Na een kort verblijf in het ziekenhuis werd zij overgeplaatst naar het Zonnehuis waar zij uiteindelijk is overleden. Dini is 27 jaar penningmeester geweest van de gym. Vorig jaar heeft zij het stokje overgedragen. Zij bleef wel lid en, ondanks de overdracht, bleven zij en Frans als eerste ko-
men. Frans om koffie te zetten en samen om de stoelen enzovoort klaar te zetten. Dini vond het ook altijd nodig om Frans te sturen en te commanderen, terwijl Frans bleef glimlachen en soms deed wat Dini zei. WIJ ZULLEN HAAR MISSEN. Haar man Frans was ook ziek geworden maar hij is er van hersteld. Door de coronamaatregelen was het voor ons onmogelijk om afscheid te nemen. De contacten met Frans werden wat moeilijker omdat alles via de telefoon moest, hij scheen zich redelijk te redden. Maar… dit was schijn, hij kreeg wat problemen, werd geopereerd en is nu opgenomen in een verpleeg/verzorginghuis in Kampen. Of hij nog terugkomt, is op dit moment niet bekend.
Nieuws van Spooldergym,
Mieke Grünewald-Bastiaans de gymclub voor Spooldenaren van 55+ Ineke Enders Op 16 september hebben we, na een oriënterende bespreking met alle leden van Spooldergym, besloten om op 23 september weer te beginnen met onze wekelijkse oefeningen. Weliswaar met inachtneming van alle coronamaatregelen. D.w.z handen ontsmetten bij binnenkomst, niet allemaal tegelijk aankomen, meteen gaan zitten, afstand houden, ook met koffiedrinken en na afloop tafels schoonmaken. We hebben bekeken welke oefeningen wel en niet konden.
de partij en de leden waren tevreden. Hopelijk blijft iedereen gezond want het virus is er nog steeds. Mag ik mij voorstellen? Ik ben Ineke Enders. Sinds 16 september ben ik voorzitster van Gymclub Spoolde. Onze vorige voorzitster Mieke Grünewald gaf vorig jaar al te kennen dat zij haar taak wilde neerleggen. Na overwegingen van de overige bestuursleden werd ik gevraagd deze taak op mij te nemen.
Op 16 september hebben we ook een nieuwe voorzitter gekozen. Ik vond het na 9 jaar tijd worden voor wat afwisseling. Vorig jaar was dat al de bedoeling maar omdat er toen een nieuwe penningmeester en een nieuwe secretaris aantraden, was dat geen wijs besluit. Dit jaar was er ook een potentiele opvolgster en toen kon dat wel. Ineke Enders heeft het stokje overgenomen. Zij stelt zich hiernaast voor.
Ik ben sinds september 2014 lid van Gymclub Spoolde. Het bleek een prettige en gezellige club te zijn, waar men het wel en wee van elkaar kent. Toch blijft sportief bewe-
De eerste officiële gymochtend is geweest op 23 september. Ria Mensink was ook weer van 16
Papenacker 47
verenigingen / Venus gen het doel. Ik kan het nu toch niet laten mensen, die twijfelen lid te worden, te vragen eens te komen kijken. Het ligt in de buurt, en na afloop is de koffie lekker. Nieuwe leden zijn van harte welkom.
Ik wil de bestuurswerkzaamheden voor gymclub Spoolde in ieder geval op de huidige voet voortzetten. Hier zet ik mij graag voor in. Het is de moeite waard!
Woonzorgcentrum de Venus Vorige aflevering meldden we al dat ook De Venus (Driezorg en Zonnehuisgroep IJsselvecht) te maken had met de corona maatregelen. Gelukkig bleef bewoners besmetting met het virus bespaard, maar het woonzorgcentrum was net zoals alle andere ouderenzorginstellingen in Nederland op slot. Ook bezoek was niet toegestaan, wat als een groot gemis ervaren werd. Familieleden moesten in die periode de extraa tjes afleveren bij de ingang. Er kwamen veel mooie gebaren vanuit de samenleving, zoals ondernemers die bloemen of lekkernijen kwamen langs brengen voor bewoners. En niet te vergeten de kaartenaktie vanuit Spoolde. Gelukkig werd er al snel een 'Praathuis' in het leven geroepen, zodat bewoners toch bezoek konden ontvangen van familie en dierbaren. Ook hebben veel bewoners gebruik kunnen maken van 'beeldbellen'. Inmiddels zijn we een half jaar verder. Het was fijn dat na de versoepeling weer bezoek werd toegestaan, zij het dat er vooraf aangemeld moet worden en dat binnen de huisregels gelden. Van oudsher hebben veel Spooldenaren vrijwilligerswerk geleverd, maar ook daar is danig de klad in gekomen. Diny Wevers, vrijwilligster van het eerste uur, is nog niet weer in functie geweest. Gerrie de Ruiter, al jarenlang verantwoordelijk voor het winkeltje, is op een gegeven moment ingeschakeld om nieuw aangesteld personeel in te werken in het reilen en zeilen van het winkeltje. Het huiswinkeltje in De Venus is inmiddels weer een aantal dagen in de week geopend. Even leek
Pier Karenbeld Anoeshka Bakker
het er op dat vanaf 1 oktober de vrijwilligers weer aan de slag zouden kunnen, maar uiteindelijk is dat niet doorgegaan. Op dit moment weten we niet welke richting het op zal gaan, alles wordt zoveel mogelijk 'op maat' geregeld. Hoe dan ook, Spoolde blijft meeleven met bewoners en personeel, hopend op betere tijden.
KERSTZANGDIENST SPOOLDE
Betty Buter
Voor het eerst in vele jaren zal dat er dit jaar geen kerstzangdienst in het buurthuis kunnen worden gehouden. De maatregelen met betrekking tot het coronavirus maken het onmogelijk. Wij vinden het erg jammer, maar het is niet anders. Van harte hopen we volgend jaar om deze tijd wel weer een uitnodiging te kunnen versturen om te komen repeteren voor een kerstzangavond in december 2021. Foto: Kerstzangdienst Spoolde december 2018.
17
Papenacker 47
Liesbeth Visser-Heesakkers
Een fantastisch mooi weekend om buiten in de tuin een expositie van ons werk te kunnen houden. Vooral veel fietsers zijn afgestapt om een kijkje te nemen naar ons werk. Keramiek- Liesbeth Visser; schilderijen- Josien Koch; glaswerk- Marijke Deinema en fotografie- gastexposant Douwe Deinema. Heerlijk ontspannen met een kop koffie of thee, op je gemak al rondwandelend de “kunstwerken” (met kleine k!) te kunnen bekijken. De vele gesprekjes over ons werk en natuurlijk ook andere dingen maakten het voor ons een bijzonder geslaagd weekend. De positieve reacties waren voor ons erg leuk om te horen en geven ons ook inspiratie om straks weer hard aan het werk te gaan met nieuw en wellicht nog leuker werk. U gaat het zien volgend jaar! Mocht U zolang niet kunnen wachten of U was niet in de gelegenheid om een kijkje te nemen, kom gerust langs, U bent altijd welkom. Dat was weer een mooi weekend in Spoolde. Dat Spoolde een prachtig stukje Zwolle is, bewijzen de vele fietsers door Spoolde, zodra het een zonnige dag is. Helaas kon Tineke Puyenbroek (textiel) op het laatste moment niet meedoen, vanwege familieomstandigheden. Heel jammer omdat het de 1e keer is dat ze mee zou doen. Volgend jaar is ze zeker van de partij! Tot volgend jaar!
18
Papenacker 47
Natuurmonumenten
Nieuwe visie voor Vreugderijkerwaard klaar
Jantine Wesselink Boswachter Communicatie En Beleven 62102 Salland
Natuurmonumenten Salland is trots op haar nieuwe gebiedsvisie voor de Vreugderijkerwaard. De toekomstvisie voor de komende 18 jaar is geschreven door de lokale boswachters in nauwe samenwerking met het team van Vreugderijkerwaardvrijwilligers én met inbreng van buren en andere betrokkenen
Hans Gronert, boswachter Natuurmonumenten: "Mijn wens over 18 jaar is simpel: behoud van dit prachtige landschap zodat ook de generatie na ons hiervan kan genieten en geïnspireerd raakt."
Gebiedsvisie Vreugderijkerwaard in het kort De kern van de toekomst van de Vreugderijkerwaard is dat Natuurmonumenten dit deel van IJssel weer een deel van haar ‘wilde haren’ terug wil geven. Hoe gaan we dat doen? Hier de kernpunten uit gebiedsvisie:
Typisch plaatje van de IJssel in de Vreugderijkerwaard. Vooral bekend vanwege de zogenaamde stroomdalflora, een zeldzaam graslandtype. Om die te beschermen mag de rivier van Natuurmonumenten vaker overstromen. Want dan wordt ook het benedenstroomse deel bloemrijker.
• Door middel van slim beheer en inrichting zijn oeroude processen rondom de rivier weer teruggekeerd; • Stroomdalvegetaties overstromen vaker en maken het benedenstroomse deel bloemrijker wat het voorbestaan van dit zeldzame graslandtype waarborgt; • Ook is er weer ruimte voor ooibossen, waar niet de mens de begrenzing van het bos bepaalt, maar juist de rivier zelf met wat hulp van de bever; • Ook is de Vreugderijkerwaard niet meer de enige parel op gebied van natuurwaarden maar is er een heel parelsnoer van bijzondere natuur langs de IJssel; • Ook is er nog slechts één beheerder van het gebied zodat het beheer niet meer stopt bij een toevallige perceelsgrens: het beheer is afgestemd op de hele waard; • Bezoekers kunnen optimaal van vogels genieten vanuit de vogelkijkhut centraal in gebied. • Het prachtige bloemrijke rivierduin is beleefbaar onder leiding van enthousiaste gidsen. • Biologische schapenboerderij De Vreugdehoeve is ook over 18 jaar nog steeds een mooi start- of eindpunt voor uitstapje in dit gebied.
Natuur op één De rode draad van de visie is dat we het gebied echt zien als ‘natuurreservaat’, met de natuur op de eerste plaatst. Die willen we koste wat kost behouden en zo nodig versterken. Dit kwam ook sterk uit de consultatie met de omgeving; houd de waard rustig van intensieve recreatie en laat de natuur zijn gang gaan. Behoud natuurparel langs de IJssel Hans Gronert is coördinator Natuurbeheer bij Natuurmonumenten in de Vreugderijkerwaard, een heel bijzondere stukjes natuur langs de IJssel. Zijn wens voor de toekomst van dit gebied: “Als ik aan de Vreugderijkerwaard denk, dan denk ik aan weidse uitzichten, kluten die hun jongen langs de oevers grootbrengen en het prachtige kleurenpalet aan bloemen in het late voorjaar op het rivierduin. Wat het gebied daarbij extra bijzonder maakt, is dat bij de dijkverlegging een belangrijke functie in de vorm van waterberging is ontstaan, maar ook een enorme impuls voor de natuur heeft betekend. Mijn wens over 18 jaar is simpel: behoud van dit prachtige landschap zodat ook de generatie na ons hiervan kan genieten en geïnspireerd raakt.”
Lees volledige gebiedsvisie Vreugderijkerwaard (20202038) op nm.nl/vreugderijkerwaard/nieuws
19
Papenacker 47
Even kort....
Even kort.... Even kort....
Even kort....
Waterlek aan de Meenteweg Uitje in coronatijd Een regelmatig opdoemend beeld: de dames Rienks en Ten Dolle, buren van elkaar achter hun rollator op de Nilantsweg om in beweging te blijven. Vaste plek om te pauzeren is op de hoek bij het Hertsenbergpad. En altijd in voor een praatje met passerende Spooldenaren. (foto: P. Karenbeld, 2 okt. 2020)
Het begint gewooonte te worden. In juni 2020 was het weer zover. Een deel van de straat en een tuin stonden blank aan de Meenteweg. De oorzaak is inmiddels wel bekend, de waterleiding was weer eens gesprongen. Busjes van Vitens met mannen in oranje pakken komen de staat in en beginnen te graven en te pompen om de zaak weer te repareren. Nog even zo doorgaan en dan is de hele waterleiding wel vervangen.
Oude Veerweg
Boeken Als je van lezen houdt loont het de moeite om af en toe een rondje door Spoolde te wandelen of te fietsen. Op diverse plaatsen in Spoolde worden met enige regelmaat langs de straat boeken aangeboden. Vaak voor nop en soms voor een kleine vergoeding. Joris Luijendijk (Het zijn net mensen), Loes den Hollander (o.a.Naaktportret), Adriaan van Dis (familieziek), Dan Brown (Angels and Diamonds), Thomas Harris (Hannibal), Thomas Keneally (Schindlers List) en Michael Phillips (Legende van de Keltische Steen) om maar wat auteurs en titels te noemen. Spanning, literaire romans en geschiedenis, voor elk wat wils. Ook boeken om bij weg te dromen zoals de fabels van La Fontaine en handige doeboeken, zoals "Succesvol scannnen in de praktijk" of een (kinder)kookboeken. Nu we wat meer binnen moeten blijven is het wel leuk om de kinderen te laten koken of eens samen met de kinderen koken.
Nilantsweg
Meenteweg
20
Papenacker 47
Overweg Allround v.o.f. is een klussenbedrijf met hoofdzakelijk hovenierswerkzaamheden zoals tuinaanleg en tuinonderhoud van particuliere tuinen. De werkzaamheden vinden voornamelijk plaats in de regio Zwolle.
Wij zijn op zoek naar een
allround medewerker Door de groei van het bedrijf zijn wij op zoek naar een nieuwe collega! Ben jij altijd degene die weet hoe alles gemonteerd of gemaakt kan worden en ben je toe aan een nieuwe uitdaging, full- of parttime? Wij zijn op zoek naar ‘een handige Harry’ voor de aanleg ploeg, iemand die van aanpakken weet en een goede aanvulling is op het team. Het werk bestaat o.a. uit het leggen van bestrating, het plaatsen van schuttingen, het bouwen van veranda’s & tuinhuizen.
Interesse? Of wil je meer informatie? Neem dan contact met ons op.
Ruiterlaan 18, 8019 BR Zwolle | Tel: 06-227 314 38 | info@overweg-allround.nl
Oranjevereniging
Cynthia Wevers
Actie 2: ‘Maak een filmpje met een oranje tint’. De omschrijving van de opdracht was een beetje cryptisch, maar we hebben ontzettende leuke filmpjes mogen ontvangen. De leukste was het filmpje van Zwaantje Dunnink samen met haar kleinzoon Timo. Een grote kartonnen doos was omgebouwd tot een huis met een loket. En wat kon je verkrijgen bij het loket? Een oranje tompouce! De winnaars hebben een gezinspakketje vol met lekkernijen gekregen.
Oranje Tompouce Drive Through Er is al veel over gezegd en geschreven, Corona gooit roet in het eten. Onze jaarlijks terugkerende activiteiten konden helaas niet doorgaan, zoals de grote bingo, de kindermiddag en de survival. Ontzettend jammer natuurlijk! Maar een Oranjevereniging zonder een bijzonder activiteit rond Koningsdag….. dat ging ons toch een beetje te ver. Daarom hebben wij op Koningsdag, uiteraard met inachtneming van de richtlijnen van het RIVM, de "Oranje Tompouce Drive Through" georganiseerd op het terrein bij Wildeman motoren. Als bestuur vonden we het erg leuk om veel leden weer te zien, en nog leuker dat er gehoor werd gegeven aan de oproep om in het oranje de tompouces af te halen. We hebben mooie creaties voorbij zien komen, van versierde auto’s en skelters tot flink uitgedoste gezinnen. Creativiteit is regelmatig met onze activiteiten verweven. En dus hebben we nog twee prijswinnende acties in het leven geroepen op Koningsdag. Actie 1: ‘Maak je eigen kroon’. Bij een koning hoort natuurlijk een kroon, en hoe leuk is het dan om je eigen kroon te ontwerpen en maken. Van deze kronen moest een mooie foto gemaakt worden, en vervolgens gemaild naar de jury. De winnaars van deze wedstrijd zijn Luuk en Gijs Raijmakers (rechts op foto).
22
Papenacker 47
Onderweg waren er 10 letters te vinden, leuk om te horen dat velen onderweg al probeerden te bedenken welk woord er van gemaakt kon worden. Dit woord bestond namelijk niet, want met de letters moest een andere opdracht worden uitgevoerd. Namelijk bij terugkomst zoveel mogelijk 4-letter-woorden maken van de gevonden letters in 2 minuten tijd. Tijdens de tocht moesten er 5 spelletjes gespeeld worden: blikgooien, balschieten, behendigheidsspel, sjoelen en een memory-spel. Het memory-spel is speciaal voor de speurtocht ontworpen met foto’s van Spoolderfeest.
Zwaantje Dunnink met haar prijs
Kleintje Spoolderfeest Een jaar zonder Spoolderfeest, wie kan zich dat herinneren? Wij als bestuur in ieder geval niet en dat wilden we ook graag zo houden. Daarom zijn wij tijdens een online vergadering aan het brainstormen geslagen en werd het idee geboren om tijdens het 3e weekend van juni een vossenjacht te organiseren. Omdat de regelgeving destijds veel veranderde, konden we alleen kleine groepen toelaten en het liefst alleen met eigen gezin. De inschrijvingen liepen al snel binnen, vanwege de drukte besloten we de speurtocht 2 kanten op te laten lopen en eigenlijk was dat wel net zo gezellig. En om de groep van de ‘Spoolder sketches’ ook dit jaar een podium te geven, hebben zij de rol van de vossen op zich genomen. Wat hebben we als bestuur gelachen toen de vossen zich ’s ochtends in kostuum meldden. Zoiets ludieks maakte dat iedereen vrolijk aan de dag begon.
Natuurlijk hoort ook bij een ‘kleintje Spoolderfeest’ een lekker natje en droogje. Onderweg kregen de deelnemers een lekkere koek, wat drinken en op het einde een heerlijk ijsje van de Vreugdehoeve. Er werd fanatiek gegooid, gesjoeld, geraden en gespeurd. En dat snappen wel wel, want er waren leuke prijzen te winnen. De winnende groep kreeg een boottochtje in de Zwolse gracht cadeau, de 2e en 3e prijs waren beiden een bon van de Vreugdehoeve. De eerste prijs is gewonnen door team ‘Special Forces’, de tweede prijs ging naar fam. Walgien en de derde prijs is gewonnen door de Star Sisters (nee, dit waren geen vossen).
Tijdens de tocht Sport’n & Speur’n moesten er 5 vossen worden gezocht. De vossen waren verkleed als een personage uit één van de vele sketches die de afgelopen jaren ten tonele zijn verschenen tijdens het Spoolderfeest. Deze personages moesten door de deelnemende groepen geraden worden. Behalve dan Harry, je weet wel, van Harry’s Hobby Winkel. Bij Harry kreeg je een meerkeuze vraag: Welke hobby is niet te koop in de winkel? De vossen gaven je ook een gedeelte van een rebus, het juiste antwoord daarvan was ‘Tot volgend jaar in de tent’.
De enige activiteit die normaal tijdens spoolderfeest plaatsvindt en die wel door kon gaan was ‘Spoolde Got Talent’. Helaas zonder publiek, maar er konden wel filmpjes gemaakt worden van de act. Er is gefilmd in de 23
Papenacker 47
Special Forces
Star Sisters
rijk versierde tunnels, op veel verschillende locaties in Spoolde en ook gewoon aan de keukentafel. De winnaar is Nina Visser, ze had een mooie goochelact in elkaar gezet. Het filmpje wist de jury lang te boeien, en de eerste prijs was dan ook wel verdiend! Volgend jaar hopen we deze talentenjacht weer met publiek te kunnen organiseren.
Fam. Walgien
klaasfeest in Spoolde. We blijven onze leden op de hoogte houden van onze activiteiten via e-mail en (voor degene die het hebben) social media.
Oranje weetjes
• Er zijn 322 tompouces uitgedeeld tijdens Koningsdag • Er waren 38 deelnemende teams bij de vossenjacht • Het antwoord op de meerkeuzevraag van Harry’s Hobby Winkel is NIET tafeltennis • Er konden 104 bestaande 4-letter-woorden gemaakt worden • Een greep uit de ludieke groepsnamen: The Djensens, Team kip Dottie, Beechie Avenue, De speurneus brigade en Lekker Los in het Bosch • Er zijn 140 ijsjes uitgedeeld
Overig vereniging nieuws
Ieder jaar staan er terugkerende activiteiten op ons programma. Veel daarvan kunnen nu niet in de gebruikelijke setting doorgaan. Als bestuur proberen we toch zoveel mogelijk activiteiten door te laten gaan, rekening houdend met de op dat moment geldende richtlijnen van het RIVM. Zo zijn we momenteel bezig met het voorbereiden van een mogelijk alternatief Sinter-
Schatzoeker in Spoolde
Henk Tuinman
Eind augustus fietste ik over de Meenteweg, toen ik Arnold Zwakenberg bezig zag in het weiland bij zijn ouders. In Papenacker 46 hebben we kunnen lezen over de passie van Arnold, de metaaldetector. Even stoppen voor een praatje en wat blijkt, Arnold had net een bijzondere munt gevonden. Als je goed keek zag je ”Campen” staan. Terug naar huis om een macrolens op te halen. In de tussentijd zou Arnold nog even verder zoeken, wat wie weet lagen er nog wel meer munten. Toen ik terugkwam zat Arnold gehurkt in de wei, de de pinpointer in de hand en met een glimlach op z’n gezicht. Dat belooft wat. Arnold komt met zijn vondst naar me toe. De pinpointer in de rechterhand en in de linker iets groots. Dichterbij zie ik het, ... een geëmailleerde pannendeksel. Dan vertelt Arnold nog van andere vondsten, zoals drie hulzen. Dit bleek Duitse munitie, productiedatum 1938/1939, bestemd voor de Mauser karabijn. Ook vond hij aan de Zalkerveerweg een stuk versierd ijzer dat na determinatie een deel bleek te zijn van een 19e eeuws kolenstel. De gevonden munt bleek een duit uit Campen van 1639. Bijna 400 jaar oud. 24
Papenacker 47
Gefeliciteerd! Iedere jarige job
20%korting op vers gebak Spelregels: Jumbo.com/verjaardag / erjaardag /v Jumbo,Westenholte,
reisverslag
Op avontuur in eigen land
Luuk, Gijs, Mark & Sanne
Is onze vakantie nog maar net afgelopen, gaan onze gedachten alweer naar een mogelijke volgende vakantiebestemming. ‘Vroeger’ met z’n tweeën met de rugzak en een vliegticket de wereld ontdekken, nu met z’n vieren Europa beleven. En dit op een soort gezinsbackpack- manier met ons eigen camperbusje. De kinderen, Luuk en Gijs, zien het busje als één ‘groot’ speelparadijs en kunnen vaak niet wachten tot we weer met de camper weggaan; een beetje toeren, een weekend weg of op vakantie. Dit jaar misschien naar Noorwegen, Ierland of Schotland… Door het coronavirus liep het iets anders. Het werd, Nederland. Wij, Mark en Sanne, waren drie weken vrij van werk, dus konden we in die tijd mooie plekjes in eigen land opzoeken en ontdekken. Aangezien meer mensen hadden ‘bedacht’ in Nederland op vakantie te gaan, was het even puzzelen waar en hoe we de drie weken precies in zouden vullen. Op de bonnefooi ergens naar toe rijden, zit er in deze tijd helaas niet in. Uiteindelijk is het gelukt een leuke ronde te maken.
Ons ‘avontuur’ begon in Beuningen op natuurcamping Olde Kottink aan de Dinkel in Twente. We hadden een mooie ruime plek tegenover de zandbak, waar Gijs zich direct onderdompelt in het zand. Het strandje op de camping bleek een goede plek voor het vangen van rivierkreeften. Luuk zou dat wel eens even doen met zijn visnet… Je snapt het al, degene die het koude water in moest om kreeften te vangen was Mark. Iedere gevangen kreeft werd in een bak met water gedaan, waarna Luuk alle kinderen om hem heen trots zíjn gevangen kreeften liet bewonderen. De mooie, groene omgeving van Beuningen hebben we vooral op de fiets verkend. Af en toe een tussenstop om stokken en stenen te
Zodra we met het camperbusje wegrijden en rustig over de weg tuffen, komt er direct een gevoel van onthaasting over ons heen. Alles rustig aan, genieten van al het moois dat we tegenkomen, met een lekker muziekje op de achtergrond. Onze playlist vol golden oldies en af en toe Snollebollekes door de speakers, waardoor het busje in een partybus verandert.
26
Papenacker 47
zoeken en dan weer door. In museum Wonderryck leerden we alles over insecten en andere dieren. Ook waren er fossielen uit de dinotijd te zien, die Luuk en Gijs erg interessant vonden. Vanaf dat moment loopt de temperatuur op en wordt het heerlijk weer. Hierdoor kunnen we lekker buiten zijn, BBQ’en en kan de korte broek aan. Onze volgende stop lag naast de deur, in Punthorst. Een minicamping op een voormalige boerderij, waarbij de tijd al een poosje stil leek te staan, bood ons een prachtig uitzicht over de Overijsselse landerijen. We waren nagenoeg de enige gasten, dus het naleven van de maatregelen was geen enkel punt. In het nabijgelegen natuurgebied De Zwarte Dennen hebben we een leuke wandeling gemaakt met alpaca’s. Luuk vond het fantastisch en werd beste vrienden met alpaca George. Gijs vond de alpaca’s toch wel wat groot als hij ernaast stond, dus bleef op veilige afstand. En wij waren in onze herinnering weer een beetje terug in Peru. Vervolgens tuften we met ons busje een stuk naar het Noorden, naar Ansen om precies te zijn. Dit ligt tegen het mooie natuurgebied Dwingelderveld aan. Hier hebben we veel gefietst over de heide, door de bossen en naar de schaapskudde. Ook zijn we naar de hunebedden bij Havelte gefietst. Terug op camping d’Olde Kamp konden Luuk en Gijs zich verder vermaken op de skelters, bij de geiten of met het helpen van de boer met het eten geven van de andere dieren. Na Drenthe gaan we terug naar Overijssel en verblijven we een nachtje op het natuurkampeerterrein in Vollenhove. Dit is een prachtig landgoed. Luuk vraagt zich even af waar de speeltuin is, maar al gauw zitten beide jongens weer met hun handen in het zand en verzamelen ze mooie stenen en stokken. Wanneer we deze plek verlaten, rijden we naar Belt-Schutsloot om te gaan kanoën in Nationaal Park WeerribbenWieden. We volgen ‘kanoroute Belt-Schutsloot’ van 10km. Dit is een leuke manier om het gebied te verkennen. De laatste paar kilometer nemen we een short cut, want dan is het wel genoeg geweest en is het tijd voor een ijsje als beloning. Lees: Sanne haar armen doen zeer van het roeien en is er wel klaar mee. De laatste week van onze vakantie gaan we wat 27
Papenacker 47
verder van huis. Waar Mark vooral het vakantiegevoel krijgt van wandelen in de bergen, hebben we dit opgezocht in zuidelijk Limburg en een roadtrip naar Sibbe (net onder Valkenburg) gemaakt. Sanne deelt dit gevoel als ze eenmaal boven is of bergafwaarts gaat. Daarnaast blijken wij als één van de weinigen de heuvels te bedwingen met onze stadsfietsen, wat met de kinderen achterop nog een hele uitdaging is. Zeker als de temperatuur zo oploopt als die week het geval is. Het is direct merkbaar dat we in een toeristisch gebied zijn door de hoeveelheid mensen, wat ook betekent dat het naleven van de maatregelen een grotere uitdaging was. We bezoeken de ruïne van Valkenburg waar Luuk en Gijs op zoek gaan naar ridders. Voor wat verkoeling en een geschiedenisles gaan we verschillende mergelgrotten in. ‘De dinogrot’ is favoriet bij de jongens. Hier maakt Luuk een eigen dinobeeld van mergelsteen en leren we dat de huidige kip een verre afstammeling van de T-rex is. Wij hebben thuis dus stiekem echte dino’s rondlopen! Hoe gaaf is dat?! Nu we weer thuis zijn aan de Meenteweg gaan onze gedachten alweer uit naar nieuwe avonturen… Er is nog genoeg te ontdekken, maar hoe ver van huis we (kunnen) gaan, is nog even afwachten. Ondertussen genieten we van het mooie Spoolde. Waar het ook goed toeven is.
28
Papenacker 47
geschiedenis
De vele gezichten van het Engelse Werk
tussen vesting en coronatijd
Het Nieuwe Werk Het Engelse Werk is een vervolg op wat eens een verdedigingslinie was. Aanvankelijk liep die in een rechte lijn van het Katerveer naar de stad en was het niet meer dan een brede sloot en een aarden wal met onderweg wat verschansingen. Niet genoeg om de Spanjaarden tegen te houden. Daarna volgde modernisering met als grootste ingreep, aan het eind van de 17e eeuw, die van vestingbouwer Menno van Coehoorn. De linie gaat dan Het Nieuwe Werk heten met veel muurwerk en een paar stenenversterkingen onderweg. De meest opvallende zijn de aftakkingen in de richting van de, dan al bestaande, Venushoeve en richting Schelle, vandaar de namen Venusredoute en Schellerredoute. Dit z.g.n. dubbele hoornwerk hoeft zich daarna nooit waar te maken. Een eeuw later, wanneer de Fransen ons land bezetteen, constateert Koning Lodewijk Napoleon, dat de vesting hopeloos verouderd is en nodeloos veel geld kost. De vesting wordt afgeschaft en aan de stad Zwolle geschonken, die het in dankbaarheid aanvaardt. Eindelijk de kans om de lang gewenste vaarverbinding met de IJssel tot stand te brengen. Dat
Pier Karenbeld
Wattez
Plattegrond Engelse Werk, de groene lijn geeft omtrek van de voormalige vesting en het ontwerp van H. van Lunteren weer.
lukt pas in 1819, na de Franse tijd, wanneer eindelijk de Willemsvaart geopend wordt. Een wandelplaats In 1828 ontstaat binnen het stadsbestuur het plan om op de gewezen vestingplaats een openbare wandelplaats aan te leggen. Sommigen vinden het een wat vreemde plek, omdat het nogal ver van de stad is en ook nog in een andere gemeente (Zwollerkerspel) ligt. Voor het project wordt uit Utrecht architect Hendrik van Lunteren aangetrokken. Er wordt veel muurwerk afgebroken en puin afgevoerd, waarbij harde klinkers gebruikt worden om de Nieuwe Veerallee, de latere Oude Veerweg, aan te leggen. Met behoud van het glooiende karakter wordt er een grote diversiteit aan bomen aan geplant. Van de oorspronkelijke versterkingen blijven alleen wat, ook nu nog aanwezige tunnels over en een ondergrondse ruimte, die dienst doet als kruitmagazijn Toch is het stadsbestuur op den duur niet helemaal tevreden over Het Nieuwe Werk, zoals het is blijven heten. Zo wordt in 1855 aangedrongen op herstel en verfraaiing van het park. Daarvoor wordt Hendrik van Lunterens zoon, Samuel, aangetrokken. Diverse, te
Forten tussen IJssel en stad: 1 - Kleyne- of Lureschens; 2 - Spoolderbergschans; 3 - Coterschans; 4 - Venusredoute; 5 - Kleyne redoute; 6 - Kruitmagazijn; 7 - Schelre-redoute; 8 - Grote schans
29
Papenacker 47
hoog opgeschoten bomen worden vervangen, moerassen worden uitgediept en er komt meer nadruk te liggen op glooiingen en rondlopende paden. De Engelse landschapstijl viert hoogtij: “rechte paden horen in het Nieuwe Werk niet thuis”! Het hele proces om het park in die stijl te veranderen wordt tussen 1862 en 1870 nog gestoord door de aanleg van de spoorlijn Amersfoort-Zwolle. Na protest wordt het oorspronkelijke tracé wat richting Schelle verschoven, waardoor toch een stuk van het bos verloren gaat. Daarmee is het park nog niet tot ieders zin, want enkele jaren later komt de roep om uitbreiding en verfraaiing van het park. Dirk Wattez wordt aangetrokken om hieraan gestalte te geven. Meest opvallende veranderingen zijn dan het aanplanten van tropische boomsoorten en het aanleggen van de grote open vijver met twee boseilandjes. Al met al is er dan een park ontstaan dat er zijn mag. Als de bekende natuurbeschermer Eli Heimans, een geboren Zwollenaar, in 1897 een bezoek komt brengen, merkt hij o.a. op: In de late namiddag naar ’t Nieuwe Werk , zoals de officiële naam luidt, of ’t Engelsche Werk zoals de Zwollenaars het noemen. Dat Engelsche Werk nu is een park, zo mooi als er weinig in ons land zijn. Misschien ben ik in dit opzicht wat bevooroordeeld maar mij dunkt het Haagse bosch en de Haarlemmerhout zijn niet mooier!
voor een sprookjesachtige sfeer moet zorgen. Niks overdreven, duizenden bezoekers komen er op af en de Zwolse courant kopt: sprookje van muziek en dans in het Engelsche Werk. De Zwolse tekenaar Teun van Veen maakte er een veelzeggende impressie van.
IJsclub Spoolde
De in 1928 opgerichte “IJsclub Spoolde” heeft in de beruchte winter van 1929 al 190 leden, waarbij zowel voor jong als oud al veel georganiseerd wordt. Dat vindt plaats op de grote vijver van het Engelse Werk. Ook de omwonenden zijn enthousiast en stellen gratis petroleumlampen beschikbaar. Later komen er lichtpalen en door medewerking van de firma Schagen kan de baan op een gegeven moment zelfs van alle kanten verlicht worden. Ook komen er hokjes voor de kaart-
Evenementen Het park wordt niet alleen toevluchtsoord voor de natuurliefhebber, maar blijkt ook een zeer geschikte locatie voor evenementen te zijn. Zo wordt er begin 20e eeuw op het eiland jarenlang een Pinkstermanifestatie gehouden, uitgaande van de zending. Ook arbeidersorganisaties kiezen dit eiland als plek voor hun activiteiten, b.v. om een pleidooi te houden voor de 8-urige werkdag. Vaak gaan zulke zaken gepaard met een behoorlijke aantasting van de omgeving vandaar dat het eiland op een gegeven moment niet meer toegankelijk is voor mensen. Het hoort bestemd te zijn voor de vogels, en dat wordt het ook. Vooral de ijsvogel schijnt zich daar graag en veel te vertonen.
• Boerenbruiloft op het ijs.
Ook Spoolde manifesteert zich
De in 1913 opgerichte Oranjevereniging Spoolde pakt ook een aantal keren flink uit, met als hoogtepunt een optreden van de Koninklijke Militaire Kapel. Tussen twee eilandjes in de vijver wordt een ponton aangelegd, met daarop een plankier en een verlichting die 30
Papenacker 47
gen hebben daar plaats gevonden. Ook nu weer komt Spoolde in beeld. Veel toeschouwers trekken naar het stuk “Tien ure heit de klok”. Er moet zelfs een extra avond ingelast worden. Opnieuw heeft de krant lovende woorden: De omgeving, waarin dit openluchtspel werd opgevoerd, de schitterende costuums, het nieuwe grootse decor, hetwelk prachtig de sfeer opriep van de Amsterdamse gracht, maakt dat allen die één van deze avonden bezocht hebben, daar zeker geen spijt van zullen hebben gehad. Na succesvolle beginjaren loopt het met het theater slecht af. Een aantal zomers met slecht weer is daar ook debet aan. In 1961 wordt de organisatie opgeheven, waarna het theater in vervallen staat achter blijft en uiteindelijk wordt gesloopt.
• Gekostumeerd vermaak op het ijs.
controle, terwijl er fietsenrekken worden aangeschaft om in de toekomst bomen en struiken te beschermen. Dat het er druk kan zijn, blijkt wel als overwogen wordt ook de tweede vijver in gebruik te nemen. Na de opheffing van Zwollerkerspel komt er in 1968 een einde aan het voortbestaan. De strenge eisen van de stad Zwolle spelen daarin ook een rol.
Van “lokaal” tot Uitspanning Op de eerste kaart van de voormalige vesting, dan nog minutenkaart, staat ook een huis getekend met ruime • Een optreden van "Adriaan en Olivier''. Foto Hans Davidson.
Het openluchttheater Na de Tweede Wereldoorlog probeert de VVV van de stad Zwolle een openluchttheater van de grond te tillen. Ook OV. Spoolde wordt bij de inrichting betrokken. Het duurt een aantal jaren voor de definitieve, geschikte plek gevonden is. Die ligt vlak achter café Krisman, waar na een renovatie een accommodatie tot stand komt, die klinkt als een klok: “in één der mooiste parken van Nederland staat nu ’s lands mooiste openluchttheater”. Er is ruimte geschapen voor duizend toeschouwers met verschillende rangen. Op de eerste en tweede rang ook zitbanken met rugleuningen, terwijl het toneel wat verlaagd is. Schminken en verkleden hoeft niet langer in het historische kruitmagazijn. Heel wat opvoerin31
Papenacker 47
• Eveline Krisman mag koningin Beatrix een boeket bloemen aan-
• Fam Krisman
bieden.
tuin, waar de pachter van het Katerveer woont. In het woonhuis is een kamer met twee bedsteden. Overdag doet het dienst als “gelagkamer”. In dit “lokaal” mag de pachter de wandelaar van “versnaperingen” voorzien, echter geen alcoholische. Als in 1862 blijkt dat de accommodatie weinig gebruikt wordt en te weinig opbrengt wil de stadsraad in een huis iets verder naar achteren, in een voormalige kwekerij, een nieuwe horecafunctie oprichten. Uitbater is een zekere Kaaks. Na hem komen pachters als de familie Zwakenberg en tot en met de 2e Wereldoorlog Van den Esker. Zij proberen het bedrijf te moderniseren en willen meer mensen trekken door veel te organiseren, maar ook door meer comfort te bieden. Hierbij speelt de veranda een grote rol, die nogal eens te maken krijgt met storm en vaak vervangen moet worden. Als in mei 1945 een bom ontploft in het Engelse Werk betekent dat het definitieve einde van de veranda geschiedenis. Na de oorlog komt de familie Krisman in beeld, met inmiddels al de derde generatie. Een bijzondere gebeurtenis vindt in 1980 plaats wanneer Koningin Beatrix op bezoek komt om van daaruit een boom te planten in het nieuw ontworpen Spoolderbos. Krisman is na langdurig overleg met de gemeente Zwolle eigenaar geworden. Dochter Eveline, getrouwd met Geert Bakker, heeft het familiebedrijf voortgezet. Het pand is danig onder handen genomen en een aantal keren verbouwd, tot wat het nu is: een druk bezocht café-restaurant op een geliefde plek, met prachtig uitzicht op de IJssel.
van rondje Zwolle of als een lekker traject voor heuveltje op, heuveltje af. Het grote grasveld leent zich uitstekend voor stoeien met de hond of een potje voetballen met het kruitmagazijn als doel. Of even stilstaan bij het monument ter nagedachtenis aan de moord die daar eind 1944 plaats vond. En voor wie wil, is er altijd nog een mogelijkheid even neer te strijken, binnen, of op het terras van “Uitspanning Het Engelse Werk”. Maar helaas, niet altijd! Engelse Werk in corona tijd Het coronavirus is ook niet ongemerkt voorbij gegaan aan de familie Bakker. In de beginperiode was de uitspanning helemaal gesloten, een behoorlijke aderlating. Gelukkig is er daarna weer wat mogelijk geworden, maar grote partijen zijn daarvan uitgesloten. Toch bewees, ondanks de tijdelijke beperking, het park in de coronatijd zijn grote waarde als toevluchtsoord voor al diegenen die er wel even uit wilden. Fietsers ,wandelaars, skeeleraars, scootmobielers, fitnessgroepjes, oefenend op 1½ meter afstand. Tijdens de rustpauze of zomaar zittend op bankjes, op de grond, of op zelf meegebrachte kleden. En dan maar genieten van het zelf meegebrachte natje en droogje. .Zelfs het voormalige strandje bij Dubbeldam aan de IJssel kwam weer in beeld. Heel wat mensen streken neer, langs de rivier of aan de bosrand, soms tot ver in de avond. Het vaak mooie zomerweer werd ongetwijfeld in dank aanvaard. Tijdens het mooie najaarsweer viel weer volop te genieten van de veelkleurigheid van het park en was het gelukkig ook weer mogelijk geworden neer te strijken op het terras, dat voor de gelegenheid behoorlijk uitgebreid was. Daarmee werd de mogelijkheid om een dagje Engelse Werk naar eigen wens af te ronden uiteindelijk toch weer compleet.
Voor het aangenaam verpozen Het park heeft in de loop der jaren zijn bestaansrecht zeker bewezen. Het is zowel door de week als in het weekend een plek waar men graag vertoeft. Voor de natuurliefhebber is er volop te genieten van een schat aan bloemen, planten, bomen en vogels. Geen wonder dat de I.V.N. daar regelmatig excursies organiseert. Voor de automobilist is er vaak nauwelijks nog een parkeerplaats te vinden. Het doel is echter de wandeling ieder op zijn manier, al of niet met kinderen. Maar vlak ook de fietser niet uit, die het passeert als onderdeel
Geraadpleegd: Historisch overzicht Het Engelse Werk/Spoolderbos - Blok, Olde Meierink en partners (Uitgave bureau voor historische tuinen). “Neem nou Zwolle”, deel Spoolde en Veerallee, Bert Evenboer “Een rondje Engelse Werk”, bijdrage van Leen de Kleine in Papenacker 9. “Bruisend en Bindend”, 100 jaar OV. Spoolde- Pier Karenbeld en Henk Tuinman.
32
Papenacker 47
Buurt-voor-Buurtonderzoek
René Stuij
Binnenkort worden de resultaten bekend van het twee jaarlijkse Buurt-voor-Buurtonderzoek dat we begin van dit jaar hebben gehouden. Daaraan hebben ruim 10.500 inwoners meegedaan. Dat was nog van voor de coronacrisis. Je hoeft geen geleerde te zijn om te begrijpen dat de uitslag er anders zou hebben uitgezien als het onderzoek in coronatijd was gehouden, een tijd waarin het leven voor veel inwoners ingrijpend is veranderd. Daarmee is het onderzoek niet minder waardevol, maar het is wel nodig dit in perspectief plaatsen. Het Buurt-voor-Buurtonderzoek geeft waardevolle informatie over hoe inwoners over hun wijk en stad denken; over bijvoorbeeld de leefbaarheid, het onderlinge contact, de veiligheid en het vertrouwen in de overheid. Op basis daarvan formuleren we wijkopgaven: bespreek- en actiepunten om de goede zaken te behouden en verbeterpunten samen met de inwoners en wijkpartners aan te pakken. Begin 2021 willen we die wijkopgaven samen met u en wijkpartners formuleren. Het leven staat ondertussen niet stil en Corona heeft veel gebruikelijke werkwijzen overhoop gegooid. In het begin van de crisis zijn we vooral bezig geweest met de actualiteit van de dag. Maar we hebben de focus op de ontwikkeling van de wijk op lange termijn niet uit het oog verloren. Onze ervaringen hiermee en andere actuele ontwikkelingen in de wijk zijn net zo belangrijk voor het bepalen van de toekomstplannen voor de wijk als het Buurt-voorBuurtonderzoek. Dat betekent voor u dat er op vele momenten in het jaar de gelegenheid is om mee te denken over de wijk. Via MijnWijk Zwolle (een platform voor inwonerinitiatieven), een enquête, in persoonlijk contact met wijkbeheerder
Marjolein Geurtsen, mij of andere collega’s bij de gemeente of een wijkorganisatie. Ook bewonersbijeenkomsten blijven wij belangrijk vinden om uw mening te horen, maar deze tijd vraagt ons wel daar terughoudend mee om te gaan. Dit najaar is er een aantal bijeenkomsten over de Omgevingsvisie waarin u kunt meedenken over Zwolle over 10 jaar en later. Onze stad groeit sterk en we staan voor belangrijke opgaven zoals energietransitie en klimaatbeheersing. Als dit u interesseert dan zou ik zeker eens op de website van de gemeente Zwolle kijken en een bijeenkomst bezoeken. Maar het is net zo belangrijk om vandaag over je omgeving mee te denken en daarover je zegje doen. Of daadwerkelijk een verbetering samen met je buren aan te pakken. René Stuij wijkmanager stadsdeel West www.zwolle.nl/bvb2020 www.zwolle.nl/omgevingsvisie www.zwolle.nl/mijnwijk
Plekken die je gezien moet hebben
• Café de Hetebrij - uit liefde voor het bruine café • Katerveersluizen - vesting en waterwerk ineen • Boerderij de Vreugdehoeve - genieten onder toeziend oog van schapen • Vreugderijkerwaard - Walhalla voor vogelaars
Onder de titel 111 plekken die je gezien moet hebben verschenen er dit jaar diverse boeken over verschillende steden. Zo ook over Zwolle en omgeving. Daarbij kwam ook Spoolde een aantal keren in beeld :
• Het Engelse Werk - van verdedigingswerk tot groene vinger
P. Karenbeld
Op blz 34 en 35 foto's van enkele van die plekken.
33
Papenacker 47
Heb jij een goed idee voor Spoolde? MijnWijk platform voor bewonersinitiatieven
Gemeente Zwolle
over een idee? Dan kun je het idee ‘liken’ of je erbij aansluiten. Wil je geen account op MijnWijk, dan kun je ook anoniem kijken welke bewonersinitiatieven er in Westenholte zijn. Laat je inspireren door andere bewoners op www. zwolle.nl/mijnwijk Wijkbeheerder Marjolein Geurtsen bekijkt of de wensen en ideeën op MijnWijk uitgevoerd kunnen worden. Dat heeft te maken met geld, of het idee past bij de (toekomst)plannen voor Zwolle en of het volgens de wet en regels wel mag. En je moet zelf actief willen meedoen om het idee uit te voeren. Voor wie Iedereen kan een idee inbrengen op MijnWijk, ook verenigingen, ondernemers kinderen en jongeren. Vind je het niet gemakkelijk om het idee op MijnWijk te zetten, vraag dan de wijkmedewerker van het Wijkservicepunt West om je daarbij te helpen. Je kunt haar bellen op 14038.
Is er een plek in de buurt die je wilt verfraaien. Wil je een ontmoetdag organiseren in de straat? Mis je iets in de buurt waar kinderen lekker kunnen spelen? Mag het wel wat groener of kleuriger in de wijk? Of heb je een andere idee om de buurt te verbeteren en wil je daarvoor de handen uit de mouwen steken? Plaats je idee op www. zwolle.nl/mijnwijk, het nieuwe platform voor bewonersinitiatieven van de gemeente Zwolle.
Onderhoud en herstel Normale onderhoudsklussen en herstelwerkzaamheden, zoals het repareren van een kapotte lantaarnpaal, zwerfafval, snoeien van struiken of het rechtleggen van stoeptegels gaan niet via MijnWijk. Die kun je doorgeven aan de gemeente door te bellen met 14038 of te melden op www. zwolle.nl/melding
Je kunt ook ideeën van anderen bekijken en erover meepraten op MijnWijk. Ben je enthousiast
Plekken die je gezien moet hebben
Engelse Werk
Katerveer, kleine sluis
34
Papenacker 47
MijnWijk
Marjolein Geurtsen
Ruim 200 initiatieven en maar één uit Spoolde? Dé wijk waar het noaberschap hoog in het vaandel staat en bewoners omzien naar elkaar en zich inzetten voor een leefbare wijk? Heb ik je wakker geschud? Dat doe ik om jullie enthousiast te maken voor onze nieuwe website voor bewonersinitiatieven MijnWijk dat we sinds eind juni gebruiken. Inmiddels zijn we een paar maanden verder en staan er ruim 200 initiatieven op. Ik ben erg enthousiast over MijnWijk. Ik richt mij als wijkbeheerder vooral op de buitenruimte die ik samen met bewoners verbeter, leefbaarder, groener en aantrekkelijker maak. De buitenruimte is juist nu in Coronatijd heel belangrijk, mensen komen er tot rust, doen er weer energie op en genieten nu van de indian summer met zijn prachtige herfstkleuren. En ook MijnWijk is juist nu in coronatijd belangrijk. En handig. We kunnen daardoor enerzijds het fysieke contact beperken en daarnaast iedereen betrekken bij de buurtinitiatieven en inzicht geven in de manier waarop bewoners en gemeente daarin samenwerken. Laat ik even een nuancering aanbrengen. Natuurlijk heb ik ook fysiek contact met bewoners. Het is prettig om elkaar ook te ontmoeten en te leren kennen, omdat we vaak voor lange tijd contact hebben en samenwerken. Je kunt immers een beter plan maken als je op de locatie de situatie samen bekijkt en bespreekt. Op MijnWijk vervolgen we het contact en kan iedere belangstellende of betrokkene op de hoogte blijven of meedenken.
De bewoners aan de Zalkerveerweg en Spoolderenkweg hebben op een stuk grond van de gemeente een boomgaard aangelegd. Met knotwilgen, notenbomen en fruitbomen. We hebben afspraken met hen gemaakt over het beheer en onderhoud: wat doen de bewoners en welke deel komt voor rekening van de gemeente. Daarvoor tekenden zij een adoptieovereenkomst. We hebben er een video van gemaakt. Ga daarvoor naar MijnWijk en laat je inspireren door dit initiatief en door al die enthousiaste bewoners uit alle wijken die zo veel moois realiseren voor hun buurt. Er zijn meer redenen om MijnWijk te gebruiken. Die lees je in het artikel op deze pagina, maar één voordeel van MijnWijk wil ik noemen: het is gemakkelijk. Door een idee voor Spoolde op MijnWijk te zetten, heb je gelijk contact met mij en kun je andere bewoners informeren en medestanders zoeken. Ik kijk uit naar al die mooie ideeën voor Spoolde. Tot gauw!
Laat ik het voorbeeld geven van dat ene bewonersinitiatief uit Spoolde dat op MijnWijk staat. En voor de duidelijkheid: natuurlijk zijn er meer buurtinitiatieven in Spoolde. Die staan gewoon nog niet op MijnWijk.
Plekken die je gezien moet hebben
Marjolein Geurtsen, wijkbeheerder gemeente Zwolle, stadsdeel West m.geurtsen@zwolle.nl. www.zwolle.nl/spoolde www.zwolle.nl/mijnwijk
Laarzenpad Vreugderijkerwaard
35
Papenacker 47
Voor al uw 06-29292111 interieurbetimmeringen www.celeste-interior.com
Loggerweg 4-9, 8042 PG Zwolle
Alléén op de markt
Kaashandel Van Dijk Sfeervol stadscafé in hartje Zwolle
VRIJDAG WESTENHOLTE:
Nieuwe Markt 9 Zwolle 038- 421 75 26 www.cafedehetebrij.nl
LOCATIE: PETUNIAPLEIN
met een vergader- feestzaal
Tegen inlevering van deze advertentie:
Bij aankoop kaas: Bakje smulkaas
Lunch
Diner
Nieuwe Markt 4 Zwolle 038-222 25 00 www.meneer-jan.nl
GRATIS!!
(max. 1 per klant)
Vers, vriendelijk & voordelig!
Hetty Buter
Het was natuurlijk al lang bekend dat we in een heel fijne buurtschap wonen, maar in de "tunnel-periode" is dat nog eens duidelijk gebleken. Allereerst de aanmeldingen die binnenkwamen toen we mensen vroegen mee te schilderen aan "tunnel 1". Eenmaal bezig, bleven mensen zich aanmelden. "Kunnen we nog meedoen?", vroeg menig voorbijganger toen er door gezinnen geschilderd werd. Het idee van 2 uurtjes per dag schilderen, bleek voor jonge kinderen wat lang, dus uiteindelijk hebben we de tijden dat een (jong) gezin kwam schilderen ingekort, waardoor andere families ook nog ingedeeld konden worden. Of, in goed overleg en Coronaproof, werden twee gezinnen tegelijk ingedeeld. Zo konden er uiteindelijk 40 gezinnen met verf en kwasten aan het werk. En niet alleen gezinnen werden enthousiast. Menig volwassene wilde graag helpen. "Is het ook voor 70-plussers?" Natuurlijk! Een tunnel voor en door de buurt.
•
Aangezien de hekken en borden steeds omgezet moesten worden als er aan de andere kant van de weg gewerkt ging worden, werd één buurman benoemd tot "chef hek". Hij kon het dan niet laten om ook even een kwast te pakken en weer een stukje tunnel van kleur te voorzien. Aangezien we het ook wel belangrijk vonden dat de verf op de muren kwam en niet op de tegels, hadden we nog iets nodig wat de grond kon beschermen tegen eventueel geklieder. Huisman Bouw (Evertsen Bouw) bracht een rol stucloper. Deze rol zag er na twee weken schilderen bijna net zo vrolijk uit als de muren van de tunnel. Het had zijn werk gedaan.
Het was heel belangrijk dat al die gezinnen veilig met hun kwasten konden gaan smeren en dan is het fijn dat er een buurman is die daarin iets kan betekenen. Een beetje ongemakkelijk stond ik voor de deur van familie Schagen met de vraag of hij hekken voor het afzetten van de weg kon regelen. "Geen probleem, gaan we regelen!" Zo makkelijk kan het zijn! Nog voor de eerste groep schilders arriveerde stonden er hekken, pylonen en borden die het verkeer waarschuwden voor werkzaamheden. • Melle Mijnhardt
Je zou bijna vergeten hoe het was...
voorziet de tunnel 1 van een laag grondverf
Twee weken van 10 tot 17 uur is er hard gewerkt en het resultaat was super. Melle Mijnhardt, de kunstenares (FabriekFanatiek), heeft tussendoor en na die tijd nog wat bijgewerkt. Ook zijn er nog wat volwassenen op een avond bezig geweest met de puntjes op de i. 's Avonds in zo'n donkere tunnel met jongere en ou37
Papenacker 47
•
Tunnel 2: De "wittende mannen", coronaproof aan
het werk. Er moet er eerst wel geborsteld worden.
het wel zou kunnen uitnodigen om op zo’n mooie witte wand je “tag” te zetten. Gelukkig bleef iedereen van onze witte muurtjes af.
dere vrouwen en wat kwasten, was voor iemand aanleiding om te melden dat er iets gaande was in de Beukenallee. Wat ons een bezoekje van de politie opleverde. Dat voelde toch wel een beetje stoer... we worden nog gezien als jeugd die ongepaste dingen doet in donkere tunneltjes!
Stefan Alberts van "Klaver5" heeft in de tussentijd geïnformeerd bij het Buurtcultuurfonds of er nog geld beschikbaar was. Misschien dankzij Corona was dit geen probleem, ze moesten het geld toch ergens instoppen, dus we kregen nogmaals een paar duizend euro! En zo konden we met Stefan om tafel om te overleggen wat we op de wanden wilden en was het mogelijk om de jongeren uit Spoolde mee te laten helpen.
Terwijl we druk waren met deze eerste tunnel vonden we het toch wel jammer dat de ene tunnel er zo vrolijk uit zou komen te zien en de andere tunnel nog voorzien was van rare teksten. Vandaar dat we contact hebben gezocht met de graffiti-artiesten die onder het viaduct in de Nilantsweg hun "tags" en "pieces" zetten. Het probleem was wel dat het geld op was en dat het dus voor niets zou moeten. Maarja, of je nu je graffiti-kunsten uitoefent aan de Nilantsweg of aan de Beukenallee? Verschillende graffiti-artiesten waren enthousiast en wilden graag meewerken. Ze wilden best hun tekening op de muren zetten, maar geen geld betekende wel dat ze hun eigen ideeën op de wanden zouden zetten.
De laatste week van de zomervakantie werden er door een medewerker van Schagen weer hekken en borden geplaatst. Zodat ook Stefan kon beginnen met wat voorbereidingen. Wel vreemd dat Melle om de haverklap controle kreeg van politie, net als de vrouwen die de laatste stukjes op een avond inkleurden en dan staat er de hele week een man met een spuitbus onder het viaduct en geen politieagent komt een kijkje nemen. Het imago van de graffiti-artiest is ook niet meer wat het geweest is...
Tunnel 2 moest nu ook gewit worden. Daar werd de app-groep “de wittende mannen” voor opgericht. Gewapend met kwasten en rollers hebben ze de wanden ‘gevaarlijk wit’ gemaakt. Gevaarlijk wit, omdat
Op zaterdag 14 augustus was het de beurt aan 14 jongeren uit Spoolde. Ze mochten de letters Spoolde voorzien van een afbeelding die bij hen of bij Spoolde past.
38
Bente en Jurre FaceTimen met opa en oma in Zutphen
Papenacker 47 Knutselen aan oude apparaten en puzzelen
•
DJ Justin maakte een draaitafel, met mooie letters werd Zwolle gespoten en ook PEC mocht niet ontbreken, het ooievaarsnest uit de achtertuin werd gemaakt en natuurlijk de Spoolderfeesttent en het zwemmen bij de Katerveersluisjes. Even werden de jongeren uit hun concentratie gehaald door een buurvrouw die ijsjes kwam brengen. Zeer welkom, zo’n koude versnapering op zo’n zomerse zaterdag! Daarna terug in die concentratie om de pieces op tijd af te krijgen. De graffiti-artiest zorgde voor de finishing touch, een lijntje hier en een schaduwtje daar. Tot slot mochten de jonge Spoolder "graffers" hun naam inkleuren op de schuine zijde van de tunnel. Vol trots lieten de jongeren hun "piece" en "tag" zien aan hun ouders.
Hier wordt een tweede laag van de beschermende coating aangebracht.
Een bedrijf dat onder andere gespecialiseerd is ‘anti graffiti behandelingen’. Dit bedrijf wilde de coating wel leveren en een groot deel sponsoren. We hoefden nog maar 500 euro bij elkaar te sprokkelen. Een oproepje in de “tunnel-app” leverde op een avond zelfs iets meer op dan het benodigde bedrag! Op twee zaterdagochtenden zijn we met een klein groepje met drukspuit en rollers naar de tunnels gegaan en hebben er twee lagen coating op aangebracht. Mocht het toch gebeuren dat iemand er een tekst overheen spuit dan is het gemakkelijk te verwijderen. We gaan er echter vanuit dat niemand het in zijn hoofd haalt om aan ons kunstwerk te zitten!
De volgende dag heeft Stefan de afbeeldingen van Spoolder gebouwen en gebeurtenissen afgemaakt. Ook nu bleef menig voorbijganger even kijken, leverde wat commentaar, waarna Stefan het heel gemakkelijk (zo leek het althans) weer aanpaste. Over het algemeen waren de reacties zeer lovend, waardoor we Stefan regelmatig naast zijn schoenen zagen lopen. Maar goed, dat mag ook wel, want het resultaat is ge-wel-dig!
De gemeente heeft ondertussen ledverlichting aangebracht in beide tunnels, waardoor de kunstwerken extra goed verlicht worden. Zij zijn tevens aan het onderzoeken hoe de ruimte tussen de tunnels beter verlicht kan worden, waardoor het ook tussen de tunneltjes in straks wat prettiger fietsen is. Het is af…! Tunnel 1, tunnel 2, de coatinglaag en de verlichting! Dat zouden we eigenlijk graag met alle deelnemers en de rest van de buurt willen vieren. Helaas is dat nu niet mogelijk. We hopen echter dat we jullie allemaal nog eens te verwelkomen bij de feestelijke opening!
En dan heeft Spoolde twee hele mooie tunnels, maar wat als er één of andere onverlaat met een spuitbusje langs komt en bedenkt om op onze tunnels weer zo’n raar woord te spuiten? Daar bleek een oplossing voor te zijn. Een coatinglaag.... kosten: € 1500,-!? Ook toen bleek dat ons buurtje dat samen even regelt. Ik vertelde het verhaal over de coatinglaag en de kosten aan een buurman, die direct zijn portemonnee trok en zei: “Ik sponsor wel!” (Dank je wel, Erik van Enk, Bouwadvies en Klusbedrijf!) Een andere buurman heeft connecties met SealteQ.
Zoals genoemd aan het begin van dit verhaal, wist ik wel dat het heel fijn wonen is in Spoolde. Dankzij de gezellige tijd met al die buurtgenoten en twee prachtige tunnels, weet ik nu wel heel zeker dat ik hier niet weg wil!
39
Papenacker 47
40
Papenacker 47
41
Papenacker 47
ingezonden
Achterblijvers
Bert Jansen
In mijn jeugd, in de vijftiger jaren vorige eeuw, emigreerden vrij veel ouders met kinderrijke gezinnen, onder wie enige Spooldenaren, naar een nieuwe wereld. Nederland zat na de oorlog in de opbouwfase. Wij waren arm, niet alles kon dus tegelijk worden hersteld en opgebouwd en banen lagen dan ook niet voor het opscheppen. Met het oog op de toekomst van hun kinderen, beproefden onze emigranten daarom vaak hun geluk in het buitenland, meestal in Canada, Brazilië, Australië of Nieuw-Zeeland. Uit mijn onmiddellijke omgeving (mijn ouderlijk huis stond aan de Nilantsweg) herinner ik mij in ieder geval één gezin, dat na een lange tijd van voorbereiding naar Australië vertrok. In eerste instantie liet het gezin twee bloedverwanten, een zuster en een broer, achter. Maar deze twee achterblijvers, beiden single, misten de andere kinderen, hun nichtjes en neefjes zó, dat ook zij na korte tijd scheep gingen.
blijven wonen op de plek waar ze ter wereld kwamen. Bij de reünie van oudSpooldenaren, 12 jaar geleden, bleek dat twee derde van de deelnemers uit Spoolde of naaste omgeving kwam. De streek, de omgeving is voor de achterblijvers tot een thuis geworden, een habitat, ze zijn geworteld in een streek met gelijke gewoonten en taal. Iedereen kent dan ook iedereen. Ben jij er één van Jansen, hoorde ik in mijn jeugd nogal eens. Op die achterblijvers rusten, aldus Huijer, een aantal belangrijke taken. Achterblijvers voorzien volgens haar in stabiliteit, duurzaamheid en continuïteit. Het buurtschap Spoolde is in de loop der jaren ingrijpend veranderd. Een kanaal en een snelweg hebben Spoolde ontwricht. Maar dankzij de inzet van die achterblijvers is Spoolde niet van de kaart geveegd. Men blijft waakzaam als het gaat om structurele veranderingen, zo konden we ook lezen in de jubileum uitgave van de Papenacker vorig jaar. Bij het organiseren van de eerdergenoemde reünie voor oud-Spooldenaren werd ik getroffen door de geest van saamhorigheid die waait door het huidige Spoolde. Dat proef ik ook op de Nieuwjaarsrecepties. Eben Haëzer is voor de huidige Spooldenaren van een Buurtkerkje tot een Buurthuis geworden. Men is ook zuinig op het erfgoed. Met het Katerveerhuis en de Katerveersluizen beschikt Spoolde over enige Rijksmonumenten. En niet te vergeten met de Spoolderberg, waar eeuwenlang recht gesproken werd en met het Engelse Werk, sinds de 19e eeuw een geliefde wandelgebied. Achterblijvers proberen de cultuur te bewaren voor henzelf, maar ook voor degenen die vertrokken zijn, als voor hen die terugkeren. En dat gebeurt nogal eens. Als er niets ingrijpends verandert, spreekt Huijer van ontologische veiligheid. De overgeleverde gewoonten en gebruiken geven de bewoners een houvast en bieden zekerheid.
Een paar jaar geleden schreef de filosofe Marli Huijer een boek met de titel Achterblijven. Naar haar mening werden die naoorlogse emigranten vaak de hemel in geprezen, omdat ze zo moedig, ondernemend en leergierig waren. En nog steeds verwerven zij dikwijls een heldenstatus. Achterblijvers daarentegen werden eerder getypeerd als laf en slap, immobiel en antiheld. En nog altijd spreken zij minder tot onze verbeelding. Maar, aldus Huijer, die migranten uit de jaren vijftig - en in principe is dat nog altijd zo - sloegen wel gaten in het sociale weefsel van families, dorpen en buurten. Zij weet waarover ze praat, ze is zelf een achterblijver, wier familie kort na de oorlog is geëmigreerd. Het vertrek van haar grootouders maakte haar vader en haarzelf tot achterblijvers. Huijer legt nu in haar boek de nadruk op de positie van die achterblijvers, een positie die volgens haar vaak onderbelicht is gebleven. Zij zet de achterblijvers op een voetstuk. Niet alleen de vertrekkers, zo stelt zij, maar ook de achterblijvers geven blijk van een groot verantwoordelijkheidsgevoel. ‘Want achterblijvers hebben een conserverende functie, ze blijven zorgen voor het behoud van de omgeving en de gemeenschap.’ Bovendien hebben ze een opvangfunctie, ze staan open voor de nieuwkomers, die de lege plekken van de vertrekkers komen opvullen. Ze maken nieuwelingen wegwijs in de gemeenschap.
Tot de zorgen voor de achterblijvers behoort tenslotte ook vaak de zorg voor de ouders. Mijn Spoolder jeugdvrienden en ik, wij herkennen dat uit onze jeugd. Ik kom uit een gezin van vier kinderen. Als de kinderen uitvliegen, voelen ouders het gemis. De achterblijvers blijven de aanwezigheid van degenen die vertrokken zijn, voelen. Mijn broer, zus en ik vertrokken na ons huwelijk naar aan andere plaats, alleen mijn jongste zus bleef Spoolde trouw. Zij zorgde, als achterblijver, een lange tijd voor mijn ouders.
Huijer pakt het begrip achterblijver ruim op. Zij betrekt de vergelijking ook op de mobiliteit in ons eigen land. Veel Zwollenaren, onder wie Spooldenaren, zijn bij het ouder worden
Bert Jansen, oud Spooldenaar, geb. Nilantsweg 77. 42
Papenacker 47
Jeugdpagina Even voorstellen
Nathan, Ezra, Levi en Ruben Knobbe
Halverwege de woonwijk Katerveer, aan de groenstrook in het huis met de witte luiken, wonen wij: vier jongens uit het gezin Knobbe. Twee met steil, blond haar (Nathan, 16 en Levi, 10), twee met donker haar en krullen (Ezra, 13 en Ruben, 10). We wonen hier met heel veel plezier, ook zeker dankzij vrienden in de straat en in de buurt. Misschien heb je ons wel eens zien lopen, want we moeten regelmatig onze hond Sepp uitlaten. Het is een Cobberdog en ons zevende gezinslid. Zijn naam is afgeleid van het Franse woord voor zeven (sept) en hij is in september geboren. In onze vrije tijd, spelen we graag voetbal en hockey. De voetballers in ons midden spelen bij ZAC en daarom vinden we het grappig dat wij op het oude ZAC terrein wonen. Ook al hebben wij het zelf niet meegemaakt, we zeggen tegen oudere mensen vaak dat we wonen op het voormalige ZAC terrein als ze niet weten waar het Katerveerpark is. En dan weten ze het wel.
• Van links naar rechts: Ezra, Nathan, Ruben en Levi.
Ook zijn we vaak te vinden op onze trampoline, waar we heel wat uurtjes doorbrengen. Steeds weer nieuwe trucks ontdekken en uitproberen, daar vermaken we ons graag mee. Het is leuk dat we dat samen met vrienden uit de buurt kunnen doen. Als we niet bij ons thuis op de trampoline spelen dan zijn we in een andere tuin te vinden. Ook toen we thuis moesten blijven van school, tijdens de Corona, was het heel fijn dat we in de wijk konden spelen met alle andere kinderen die ook thuis waren. Je waardeert
dan erg de ruimte die we hebben, ook al wonen we in een stad. Omdat onze leeftijden nogal uit elkaar lopen, is het soms lastig om dingen samen te doen. Wat we alle vier graag doen is bowlen en vooral karten op de buitenbaan in Lelystad. Dan zijn we erg fanatiek en doen we er alles aan om van elkaar en van onze vader te winnen. We hopen eigenlijk dat er ooit ook nog zo’n mooie kartbaan in Zwolle komt. We houden ook erg van samen op vakantie gaan. Wintersport is eigenlijk de favoriete vakantie, want dan kan je lekker hard van de piste, maar naar Italië en de zon vinden we ook fijn. Vier jaar geleden zijn we naar Mexico geweest. Dat was niet alleen een vakantie, maar het voelde ook als een echt avontuur. De jungle in met een jeep, zwemmen in ceynotes en in een crazy river, pyramides bezoeken en snorkelen in de zee tussen de schildpadden en zeesterren. Dit jaar zouden we eigenlijk naar Thailand gaan, 43
Papenacker 47
Jeugdpagina
• Foto's boven: Ezra met daaronder Nathan, bezig met hun bijdrage aan het tunnelproject.
eerste tunnel en de oudste twee mochten spuiten in de tweede tunnel. Hoe cool is het, dat je later met je eigen kinderen door de tunnel fietst en dat je naam daar dan staat omdat je ook mocht meehelpen bij dit toffe buurtinitiatief!
• Foto's boven: Hockey: Ruben; trampoline: Levi. maar door de Corona-crisis zijn we in eigen land gebleven. Vlieland, is het nu geworden. Eindigt ook op “land”, maar dat is waarschijnlijk de enige overeenkomst ;). Het was echt heel leuk om in Nederland op vakantie te zijn.
Als we later groot zijn, willen we alle vier wel in ons eigen huis blijven wonen. Daar moeten we het dus nog een keer over hebben…. Maar het geeft wel aan, hoe zeer we het hier naar onze zin hebben!
Aan het einde van de vakantie mochten we meehelpen met het “versieren” van de tunnels aan de Beukenallee. De jongste twee konden schilderen in de
Groeten van Nathan, Ezra, Levi en Ruben Knobbe 44
Papenacker 47
activiteiten
Activiteitenkalender
Wekelijkse activiteiten in het buurthuis Woensdagmorgen 10.00 uur
Spoolder Gym
Overige activiteiten in het Buurthuis (tenzij anders vermeld) last Happen & stappen: zaterdag 9 mei 2020 ivm corona afge BuurtTafel: Start seizoen 2020/2021: 6 oktober 2020 Lezingen: Halloween: zaterdag 31 oktober 2020 17.00 uur. Nieuwjaarsreceptie: zaterdag 9 januari 2021. Voor actuele info over evenementen zie website buurthuis / Oranjeverening of informeer bij contactpersoon. Oranjevereniging
Seniorenbingo: elke 2e dinsdag van de maand in september tot en met april. t gelas f Survival: zaterdag 16 mei 2020 a a ron elast Spoolderfeest: 18-21 juni 2020 ivm co a afg n o r Kinderbingo: zaterdagmiddag 3 oktober 2020 ivm co Themafeest: 24 oktober 2020 Algemene ledenvergadering: 18 november 2020 Sinterklaasfeest: 28 november 2020
Open Atelier Route:................................... bezoek de kunstenaar thuis of in het atelier. Kaartclub Spoolde: De kaartavonden in 2020 zijn op: De Vreugdehoeve: Zondag 1 november 2020: de Kunstroute Overijssel organiseert van 10.00 - 16.30 uur Vreugderijkerkunst, Kunstmarkt en motivatiewedstrijd. Kerst op de Vreugdehoeve:
Kerstzangdienst: gaat niet door.
Activiteiten Natuurmonumenten in Vreugderijkerwaard met de boswachter.
Zondag 27 december 10.00 uur: Wandeling met snert in de Vreugderijkerwaard, afstand 5 km. Ontmoet de winterpassanten in de Vreugderijkerwaard. Na afloop snert. Vooraf aanmelden via www.natuurmonumenten.nl/vreugderijkerwaard Meer info: www.natuurmonumenten.nl/ zoeken op "Vreugderijkerwaard". Ook is het mogelijk voor groepen een excursie op maat te organiseren, al dan niet met een hapje/drankje in de Vreugdehoeve. Neem hiervoor contact op met de Vreugdehoeve. 45
Papenacker 47
Buurthuis Eben Haëzer: Nilantsweg 109, 8041 AR Zwolle, 038-4218295
adressen
http://www.buurthuisspoolde.nl, www. spoolde.nl Beheerder: Engelien van Assen, 0624866169, E-mail: beheerderbuurthuis@spoolde.nl Voorzitter: Sander Uiterwijk, Beukenalleem 53, 8041 AX Zwolle, 06-22 47 01 96 Secretaris: Henny Oosterlaar, Meenteweg 32 8041 AV Zwolle 038-4220507 mailadres: buurthuisbestuur@spoolde.nl Penningmeester: Herman Nagelmaeker, Beukenallee 77, 8041 AZ Zwolle, 06- 53257705, H.M.Nagelmaeker@kpnmail.nl
Spoolderbelangen
Voorzitter: Berry Evertsen, Nilantsweg 115, 038-2301131 Secretariaat: Vincent Kop Hagedoorn, Beukenallee 20, 06-10158093 Penningmeester: Mathijs Urbanczyk, Meenteweg 25, 0624283900 Hans van Weeghel, Meenteweg 9-4, 0621950730 Carmen Schoemakers-Leutscher, Nilantsweg 91, 0628244001, Jaap Vrieswijk, Nilantsweg
Driezorg Zwolle locatie woonzorgcentrum “de Venus”
Locatiemanager: Janine Kloosterboer, postadres: postbus 658, 8000AR Zwolle, Spoolderbergweg 19, 8019 BB Zwolle, 038-4218482.
Kaartclub Spoolde
Contactpersoon: John Kroes, Spoolderenkweg 12, 8041 PK Zwolle, 06-43355824.
Spoolder Gym
Voorzitter: Mevr. I.Enders, Haakmos 29, 8043 MH Zwolle, 038-4650320 Secretaris: Mevr. L. Visser, Nilantsweg 37, 8041 AP Zwolle, 038-4214711 Penningmeester: Mevr. D. Mensink, Oude Veerweg 34, 8019 BH Zwolle 038-4213232
BuurtTafel
Contactpersoon: Janny Borst, Meenteweg 7, 8041 AT Zwolle 038-4212870, e-mail: j.d.borst@ziggo.nl
Oranjevereniging Spoolde
www. ovspoolde.nl Voorzitter: Erik Jan Jansen, Nilantsweg 53, 06-11525602, e-mail: voorzitter@ovspoolde.nl Secretaris: Wiebe Buter, 06-44196055, e-mail: secretaris@ovspoolde.nl Penningmeester: Cynthia Wevers, Meenteweg 25, 06-23444255, penningmeester@ovspoolde.nl
Gemeente / politie Wijkbeheerder: mw. M. Geurtsen Wijkmanager : dhr R. Stuij Opbouwwerker: mw. H. El Mahjoubi Meldingen Openbare Ruimten / klachten etc. kunt u melden via site www.zwolle.nl/melding of via 14038.
Wijkagent:
Spoolde, Westenholte en Stadshagen vallen onder het wijkteam West. Wijkteam West heeft 4 wijkagenten: Karin den Besten, Alrik van den Berg en Maarten van Esch en Peter Overweg. Bereikbaarheid wijkagenten: www.politie.nl of anders via het algemene politienummer 0900-8844.
46
Papenacker 47
Geachte relatie, Bent u op zoek naar kerstpakketten voor uw collega’s of relaties? De Vreugdehoeve heeft verschillende mogelijkheden om uw kerstpakket samen te stellen. Kom gerust langs om samen de mogelijkheden te bespreken en wie weet vindt u uw ideale kerstpakket bij ons. Hopelijk tot snel. Met vriendelijke groet,
Zalkerveerweg 20 Zwolle, 8042 PL Zwolle T 06 28 74 57 28
www.devreugdehoeve.nl
Wij maken uw bedrijf zichtbaar! Wilt u uw huidige website moderniseren? Beter gevonden worden in Google? Meer bezoekers en meer leads? Of uw webredactie uitbesteden? Kom dan onder de rode paraplu. Wij maken uw bedrijf zichtbaar! U heeft er zelf geen omkijken naar. Kijk op www.onderderodeparaplu.nl of bel 038 422 4047. Wij helpen u graag verder.
onderderodeparaplu alles voor websites
Hoveniersbedrijf Kleine Veer uin t w u n ng va i g r o z r en ve g e l n a a Voor de
Wij leggen leggen graag graag uw uw droomtuin droomtuin aan aan Wij Nilantsweg 8 8041 AS Zwolle
www.kleineveer.com
Telefoon: 038 420 20 33 E-mail: info@kleineveer.com