Net als Jan Tuls uitspreekt dat de handel in antiek bouwmateriaal langzaam een aflopende zaak is, stapt een monumentenman de loods in het Utrechtse Montfoort binnen. “Jullie stoppen!? Dat kan helemaal niet!” Zo onmisbaar zijn de drie broers Tuls dus. Jan vindt dat de zaken altijd beter kunnen. Want gemeenten hebben de mond vol van recyclen: “Maar kost een klus aan een oud pand een paar centen meer, dan moeten er nieuwe stenen komen. Dus daar valt nog een slag te maken.” De broers raken wat op leeftijd. En jongeren vinden het werk te zwaar. We zijn wellicht precies op tijd om een portret van de mannen te maken. Wie zal dit bedrijf ooit overnemen? Wellicht ziet een KlusVisie-lezer dit zware maar mooie vak wel zitten. Jan stelt voor om een rondje te maken over het uitgestrekte terrein dat loopt van een oude rivierdijk tot aan de Hollandse IJssel. De rivier is inmiddels getemd tot een brave stroom. Het terrein van Tuls was lang geleden een uiterwaard. Tijdens de rondgang geeft Arie een toelichting op de materialen. We besluiten de foto te maken bij een krat gele IJsselsteentjes, harde molensteentjes gebakken van klei uit de achterliggende rivier. Die stenen zijn van een kleiner formaat vanwege het fijne sediment dat in de afgedamde rivier bleef liggen. Jan: “Vroeger haalden ze de klei van het boerenland. Die schepten ze in vletten, platte boten, die de klei via de Hollandse IJssel naar de steenfabrieken vervoerden. Deze rivierklei is in de loop der jaren opgeraakt.” De opkomst en groeiende populariteit van het grotere waalformaat is de reden dat de steenfabrieken langs de Hollandse IJssel verdwenen. Wat wel bleef: een fraai polderlandschap langs de rivier. Heb je in het voorjaar een dagje vrij, volg dan per fiets, met de benenwagen of een bootje de route die vanaf Gouda voert langs historische stadjes als Haastrecht, Oudewater en IJsselstein. En sla Montfoort en de Gebroeders Tuls niet over. Jaap van Rijn
16
BIKKENDE BIKKELAARS
aan de Hollandse IJssel