FrieslandCampina

Corona treft FrieslandCampina ongekend hard na goede start

De coronapandemie heeft FrieslandCampina op diverse fronten hard getroffen. De onderneming presenteerde daardoor tegenvallende jaarcijfers.

Tekst: René van Buitenen

“Een stevig jaar met forse uitdagingen”, opende ceo Hein Schumacher de persbijeenkomst waar FrieslandCampina begin deze maand de resultaten het afgelopen jaar bekendmaakte. Dat mag een understatement heten. 2020 was voor FrieslandCampina een historisch jaar, vooral in negatieve zin. De start was op zich ook gedenkwaardig. Want niet eerder in haar geschiedenis was FrieslandCampina een nieuw boekjaar zo goed begonnen. Toen kwam de coronacrisis. Dat leidde uiteindelijk tot een historisch slecht resultaat. Voor het eerst in haar bestaan kan de onderneming de coöperatieleden namelijk geen nabetaling op de garantieprijs uitkeren. Sterker nog, de in september betaalde interim-uitkering (11 cent per 100 kilogram melk op jaarbasis) moet terug naar de onderneming. Die wordt met het melkgeld van mei verrekend.

Foodservice

Friesland Campina is op diverse fronten hard geraakt door de coronacrisis. Het concern levert relatief veel producten aan hotels, cafés en restaurants. Die gingen vanaf het tweede kwartaal grotendeels op slot. De afzet naar het foodservicekanaal viel daardoor voor een deel weg. Dat betekende een omzetverlies van 25 procent. De vraaguitval leidde tot overcapaciteit in de aanvoerketen. Aangezien FrieslandCampina op haar foodserviceproducten relatief hoge marges behaalt, verloor de onderneming op die manier € 50 miljoen aan winst. De foodservicemarkt is zo hard geraakt, dat het volgens Schumacher nog wel enige tijd zal duren voordat deze zich zal herstellen. Tegelijkertijd daalden de opbrengstprijzen van basiszuivelproducten. Want terwijl de vraag weg viel en de onderneming te maken kreeg met allerlei exportbeperkende maatregelen als gevolg van de uitbraak van het coronavirus, bleven de melkveehouders produceren. De melkaanvoer bleef op peil. Het overschot zorgde voor lagere prijzen bij onder meer boter, melkpoeder en kaas. Later in het jaar trad enig herstel op, maar de prijzen waren aan het eind van het boekjaar nog niet op het niveau van voor het uitbreken van de crisis.

Hongkong

Een andere tegenvaller was de dichte grens tussen Hongkong en China. Van oudsher is Hongkong een belangrijke toegangspoort tot de Chinese markt, ook voor FrieslandCampina. De onderneming heeft daar de afgelopen jaren volop van kunnen profiteren. Hongkong is volgens Schumacher een van de twee benen waar de Chinese activiteiten van FrieslandCampina op rusten. De opbrengst via Hongkong werden vorig jaar gereduceerd naar nul en dat is volgens de topman een gigantische klap voor het bedrijf. “China heeft de grens afgesloten om verspreiding van het virus te voorkomen. We zien voorlopig nog geen tekenen dat de grens weer opengaat.” Hij vreest een structureel effect.

Frisian Flag is een van de merken waarmee FrieslandCampina een prominente positie heeft in Indonesisch markt. (Foto: FrieslandCampina)

Olie

Een andere substantiële tegenvaller waren de dalende olieprijzen. Die zetten de economie van de olie-exporterende landen zoals Nigeria flink onder druk. Door de lage olieprijs zijn er in het land minder dollars beschikbaar. De

wisselkoers van de nationale munt ten opzichte van de dollar staat onder druk en dat beïnvloedde het resultaat van de activiteiten van FrieslandCampina in Nigeria. Het lokale bedrijf beschouwt Schumacher nu juist als een van de kroonjuwelen van de hele onderneming.

Meevallers

Ondanks de tegenvallers ging er vorig jaar volgens hem ook veel goed in de onderneming. Zo boekte het concern in 28 van de 41 markten waar het actief is strategische omzetgroei en konden de productie locaties tijdens de crisis doordraaien. “De verkooporganisatie schakelde tijdens de lockdowns snel over van out-of-home naar retail en e-commerce. De e-commerceomzet is daardoor wereldwijd fors gegroeid.” Daarnaast werd het lactoferrinetekort voor kindervoedingbusiness, waar het concern in 2019 mee kampte opgelost. “In het afgelopen jaar hebben we ook een aantal relevante innovaties op de markt gebracht. Ik noem Vivinal Milk Fat Globule Membrane, een functioneel ingrediënt voor kindervoeding ten behoeve van immuniteit en hersenontwikkeling. In Hongkong Friso Prestige Organic, kindervoeding gemaakt van ingrediënten uit melk van onze biologische leden-melkveebedrijven. Onder het merk Biotis een aantal functionele voedingsmiddelen voor ouderen. En tot slot in Nigeria Milky Pap, een voedzaam en betaalbaar zuivelproduct dat helpt ondervoeding tegen te gaan.” Een ander positief punt is volgens Schumacher de verbeterde kasstroom. De kasstroom uit operationele acti- viteiten steeg met € 170 miljoen tot € 737 miljoen. Die toename is het gevolg van de extra focus op met name het werkkapitaal tijdens de coronacrisis, waardoor voorraden en uitstaande vorderingen afnamen.

Omzet

FrieslandCampina boekte in 2020 al met al € 11,1 miljard aan omzet – een daling van 1,4 procent. Als gevolg van de directe en indirecte gevolgen van de coronapandemie en een herstructureringslast van € 106 miljoen daalde het bedrijfsresultaat met 38 procent tot € 268 miljoen. Zonder de herstructureringslast en valuta-effecten daalde het bedrijfsresultaat met 10,9 procent. Het bedrijfsresultaat van de businessgroepen Consumer Dairy en Specialised Nutrition daalden met respectievelijk 12,1 en 36,2 procent als gevolg van de coronapandemie, het wegvallen van winstgevende out-of-homeomzet, negatieve valuta-effecten in Nigeria de problemen in Hongkong en ook

vanwege herstructureringslasten in Duitsland. Omdat ook geld opzij is gezet voor fabriekssluitingen in Nederland en België daalde het bedrijfsresultaat van de groep Dairy Essentials naar € 202 miljoen negatief. Beter verging het de ingrediëntengroep van de FrieslandCampina. Daar steeg het bedrijfsresultaat licht met 0,7 procent naar € 140 miljoen. Het onderliggende resultaat van Ingredients was beter omdat er in 2020 een herstructureringslast voor de sluiting van de melkpoederfabriek in Dronrijp werd geboekt. De resultaatverbetering was het gevolg van winstgroei, onder meer door het oplossen van het lactoferrinetekort.

‘Onze omzet in e-commerce is wereldwijd fors gegroeid’