Piesrasowy nr12 2017 by Bernadeta

LIPIEC-SIERPIEŃ 2017

nrr 7-8 (12) ISSN 2450-257X

Magazyn hodowców i wystawców psów rasowych

www.piesrasowy.pl

EKSPERT RADZI:

CO GROZI PSU W CZASIE LATA? PSIE ZDROWIE:

HYDROTERAPIA czyli pies w wodzie RASA Ą MIESIĄCA:

Polski Spaniel Myśliwski

KLUB HODOWCÓW

Wspomagamy zdrowie i rozwój Nietoksyczne • Niedrażniące • Niepalne • Niekancerogenne • Biodegradowalne • Bezpieczny dla szczeniąt

Zarejestruj siÿ na: www.breedexpert.pl

» Od redakcji » Wydarzenia

4 6

EKSPERT radzi

» Higiena oczu i uszu u psów

EKSPERT radzi

» Co grozi psu w czasie lata?

RASA miesiąca

» Polski spaniel myśliwski

Psie ZDROWIE

» Hydroterapia czyli pies w wodzie ŻYWIENIE psów

» Rola białka w diecie CO nowego

» Co nowego na rynku » Wystawy psów w Polsce i za granicą » Krzyżówka, ogłoszenia

32 WYDAWNICTWO: FIDELIS PRESS Sp. z o.o. REDAKTOR NACZELNA: dr n. wet. Joanna Zarzyńska joanna.zarzynska@piesrasowy.pl REDAKTOR PROWADZĄCY: dr inż. Paweł Zarzyński pawel.zarzynski@piesrasowy.pl WSPÓŁPRACA AUTORSKA: Elżbieta Chwalibóg Andrzej Pławiński Jacek Wilczak Joanna Zarzyńska i inni. FOTOGRAFIA NA OKŁADCE: Piotr Łuczka PRO CREO - polski spaniel myśliwski LEON z Szerokiego Boru, wł. Dorota Barska-Baranowska

REKLAMA: Bernadeta Stańko-Łuczka bernadeta.stanko@piesrasowy.pl tel. 606-448-000 Żaneta Żołnierczuk Specjalista ds. kontaktu z Klientem zaneta.zolnierczuk@piesrasowy.pl ADRES REDAKCJI: Magazyn „Pies Rasowy” ul. Bankowa 11A/2 05-090 Dawidy Bankowe PROJEKT GRAFICZNY I SKŁAD: Piotr Czaplicki go@brandhelp.pl Copyright © FIDELIS PRESS Sp. z o.o. Nakład: 3000 egz. ISSN 2450-257x Druk: Top Druk CENA EGZ.: 9,90 zł (w tym 5% VAT)

26 32 36 40 42

Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych. W przypadku materiałów opublikowanych redakcja zastrzega sobie prawo do ich skracania i zmiany tytułów. Warunkiem przyjęcia materiału do druku jest złożenie przez autora oświadczenia, że nie został on złożony do opublikowania w innej redakcji. Materiały publikowane w „PSIE RASOWYM” mogą by wykorzystywane publicznie pod warunkiem podania źródła. Opinie wyrażane na łamach pisma nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść opublikowanych ogłoszeń i reklam. Jednocześnie zastrzega sobie prawo odmowy przyjęcia lub odmowy publikacji albo też wstrzymania publikacji ogłoszenia, reklamy lub insertu na wcześniej uzgodnionych warunkach, bez ponoszenia jakiejkolwiek odpowiedzialności z tego tytułu, z przyczyn siły wyższej, sprzeczności ogłoszenia, reklamy lub insertu z prawem bądź zasadami współżycia społecznego (dobrymi obyczajami), albo też sprzeczności z linią programową bądź charakterem publikacji, a także z negatywną oceną przez redakcję tytułu treści zawartych w ogłoszeniu, reklamie lub insercie, oraz sądowego zabezpieczenia bądź zgłoszenia przez osoby trzecie przeciwko Wydawcy, lub osobom trzecim roszczeń lub uprawdopodobnionych zastrzeżeń związanych z ogłoszeniem, reklamą lub insertem bądź ich emisją w zakresie objętym umową.

/PiesRasowyPL

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

itam Państwa!

nareszcie wakacje i okazja do zasłużonego odpoczynku. Niestety, nie dotyczy to właścicieli psów wystawowych, bowiem ciepłe miesiące roku to również okres największego natężenia psich wystaw. Miesięcznie odbywa się ich aż kilkadziesiąt, nic dziwnego więc, że dużo podróżujemy z naszymi podopiecznymi. Dotyczy to zresztą nie tylko psów wystawowych, ale i zwierzaków udających się wraz z nami na wakacyjne wyjazdy. Pamiętajmy, że lato – choć piękne – może być zabójcze dla czworonogów. Największym zagrożeniem jest oczywiście wysoka temperatura, na którą psy są o wiele mniej odporne niż my. Zwracajmy więc baczną uwagę i przypominajmy wszystkim wkoło, że podróżującemu w czasie upałów psu zawsze powinna towarzyszyć butelka wody, mata chłodząca lub wentylator. Absolutnie nagannym jest zamykanie zwierzaka i to nawet „na krótką chwilę” w pozostawionym bez opieki samochodzie. Niestety, wiele osób wciąż o tym nie pamięta i media regularnie donoszą o takich przypadkach. Okres urlopu to jednak nie tylko wysokie temperatury. Na naszych pupili na wakacjach czyha wiele innych zagrożeń. O tym, jakie to niebezpieczeństwa i jak im przeciwdziałać, a także o tym, co należy zabrać wraz z czworonogiem w podróż piszemy obszernie w bieżącym numerze. W wakacyjnym wydaniu Psa Rasowego mamy dla Państwa wyjątkową niespodziankę! Jako rasę miesiąca prezentujemy polskiego spaniela myśliwskiego. To rasa stosunkowo „młoda”, bowiem dopiero od 2017 roku została dopuszczona do udziału w wystawach, na razie jako rasa nie uznawana przez FCI. Te piękne i bardzo żywiołowe psy zyskują sobie jednak wciąż nowych zwolenników, a ich populacja stale rośnie. Tak więc należy mieć nadzieję, że już niedługo staną się one kolejną, szóstą, pełnoprawną polską rasą psów. Polecamy również obszerny artykuł o hydroterapii, czyli o możliwościach wykorzystania wody i zabawy w wodzie do rehabilitacji oraz leczenia psów. Metoda ta staje się coraz bardziej popularna, a urządzenia do hydroterapii pojawiają się w coraz to nowych klinikach i psich SPA. Warto więc sprawdzić, czy może być ona pomocna również w przypadku naszego czworonoga. Zachęcamy również do lektury materiału o białku w diecie psów i roli jaka pełni ono w ich żywieniu. Można dowiedzieć się z niego ile i jakiego rodzaju protein potrzebują nasi podopieczni oraz na co zwrócić uwagę podczas studiowania etykiet karm przed ich zakupem. W imieniu swoim i całej redakcji życzę Państwu miłej lektury, udanego wypoczynku, no i oczywiście wielu sukcesów na wystawach nie tylko w Polsce, ale i za granicą! dr n. wet. Joanna Zarzyńska Redaktor Naczelna Jesteś hodowcą, wystawcą albo posiadaczem psa rasowego?

Chcesz otrzymywać bezpłatnie magazyn “Pies rasowy”?

dopisz się do bazy wysyłkowej na www.piesrasowy.pl 4

Nowa hipoalergiczna karma ! %IöB ! % = G2

60% Kaczki

D )=Ĥ =+%=B E A 6 = E Ō % E* G

Kaczka ŽƐƚħƉŶĞ ǁ ϭϬϬ Ő͕ Ϯ ŬŐ͕ ϭϮ ŬŐ

t ŬĂƌŵŝĞ tĞƚůĂŶĚƐ ĚƵĐŬ͕ ƉŽųČĐǌǇůŝƑŵǇ ǌĂůĞƚǇ ƉŽũĞĚǇŶĐǌĞŐŽ ǍƌſĚųĂ ďŝĂųŬĂ ǌ ƵŶŝŬĂůŶǇŵ ƐŵĂŬŝĞŵ ŬĂĐǌŬŝ ŝ ĚǌŝħŬŝ ƚĞŵƵ ƵǌǇƐŬĂůŝƑŵǇ ƚŽ ĐŽ ŶĂũůĞƉƐǌĞ ǌ ŽďƵ ƑǁŝĂƚſǁ͗ ǌĚƌŽǁŝĞ ŝ ŶŝĞǌǁǇŬųČ ƉƌǌǇũĞŵŶŽƑđ ǌ ƉŽƐŝųŬſǁ͘ EĂƐǌĂ ĚŝĞƚĂ ŽƉƌſĐǌ ƚǇĐŚ ǁƐǌǇƐƚŬŝĐŚ ǌĂůĞƚ ĚŽĚĂƚŬŽǁŽ ǌĂǁŝĞƌĂ ƐųŽĚŬŝĞ ǌŝĞŵŶŝĂŬŝ͕ ŽǁŽĐĞ͕ ǁĂƌǌǇǁĂ ŝ ǁŽĚŽƌŽƐƚǇ͕ ƉŽųČĐǌŽŶĞ ǌ ǁǇƐŽŬŝŵŝ ƉŽǌŝŽŵĂŵŝ ŐůƵŬŽǌĂŵŝŶǇ͕ ĐŚŽŶĚƌŽŝƚǇŶǇ ŝ D^D ǁƐƉŝĞƌĂũČĐǇŵŝ ƐƚĂǁǇ ŝ ƌƵĐŚůŝǁŽƑđ dǁŽũĞŐŽ ŶĂũůĞƉƐǌĞŐŽ ƉƌǌǇũĂĐŝĞůĂ͘

tǇųČĐǌŶǇ ĚǇƐƚƌǇďƵƚŽƌ͗ 'Z 'KZ Z &/E hů͘ 'ſƌŶĂ ϭϴ ͬ ϰ ϳϭͲϮϭϴ ĞǌƌǌĞĐǌĞ Polska d͘ нϰϴ ϳϵϭ ϬϰϬ ϲϴϴ ŐƌǌĞŐŽƌǌĐĞƌĂĮŶΛŶĂƚƵƌĞĂ͘ĐŽŵ͘Ɖů

BG6* )*B-!! =2 !

WYDARZENIA 2017 roku prowadzi regularne szkolenia w całej Polsce. Ostatni wykład odbył się w Warszawie i trwał ponad pięć godzin, a zespół w składzie: Jagoda Fedyniak, Agnieszka Cholewiak-Góralczyk i Ewa Salwerowicz podzielił się najistotniejszymi zagadnieniami i instrukcjami, które miały pomóc w rozpoczęciu przygody i nowej drogi w odżywianiu kotów. Poza ideologią podawania surowych kawałków mięsa, podrobów i składników bogatych w białka i tłuszcze zwierzęce, fundacja nawiązuje również do diety, która wydaje się nieco kontrowersyjna, a mowa tu o Whole Prey (tłum. cała oﬁara). Ten model polega na żywieniu psów i kotów w zgodzie z ich anatomicznym i naturalnym przystosowaniem. Zakłada podawanie całych tuszek małych zwierząt: ptactwa, gryzoni, niektórych ryb z zachowaniem proporcji masy i wielkości oﬁary, którą kot czy pies byłby w stanie upolować na wolności, pamiętając przy tym, aby mięso pochodziło z legalnych źródeł i było przebadane.

B.A.R.F. czyli logika w odżywianiu psów i kotów W pogoni za jedzeniem idealnym dla psów i kotów często nie zastanawiamy się, co byłoby najbardziej logicznym rozwiązaniem, a zatracamy w tym, co oferują nam czołowi producenci karm dla zwierząt. Półki sklepów zoologicznych uginają się pod ciężarem propozycji w odżywianiu naszych pupili, a są to zazwyczaj suche granulki, które dzięki użyciu magicznego słowa „bilans” mają być rozwiązaniem w żywieniu wszystkich mięsożernych domowników. Oczywiście prawdą jest, że pies pochodzi od wilka, a kot od żbika, co często podkreślają dystrybutorzy karm i na tym koniec, ponieważ ten żbik czy wilk w naturalnym środowisku jadłby po prostu świeże mięso. Ale mięso to nie wszystko, w zdrowej diecie potrzebne są jeszcze miedzy innymi serca, podroby, oleje i naturalne suplementy. Z pomocą przychodzi Fundacja BARFNE KOREPETYCJE, która od ponad dwóch lat edukuje miłośników psów i kotów, a przy tym porusza istotny temat zdrowego odżywiania, czyli BARF (Biologicznie Odpowiednie Surowe Jedzenie), od stycznia

Czy w takim razie jesteśmy świadkami kresu chrupki, skoro jedzenie dla psa możemy kupić w każdym sklepie mięsnym lub ogólnospożywczym? Oczywiście, że nie. Nie każdy w swojej zamrażarce chce trzymać jednodniowe kurczaki, myszy czy porcjować mięso, serca i podroby w domu. Sucha karma powstała dla wygody i naszego komfortu. Należy pamiętać, że niezależnie od tego ile zawiera mięsa i jakie właściwości lecznicze opisuje producent, to prawdziwe, świeże jedzenie zawsze będzie najzdrowsze, a rynek zoologiczny musi się otworzyć na nowe i wygodne propozycje odżywiania zgodne z proporcjami i zasadami diety BARF. Fundacja BARFNE KOREPETYCJE udziela porad z zakresu dietetyki i odpowiedniego odżywiania, ale także układa jadłospisy dla zwierząt chorych, które potrzebują specjalistycznego podejścia i indywidualnego zapotrzebowania na niektóre składniki. Dowiedz się, gdzie odbędzie się następne szkolenie: www.barfnekorepetycje.pl, kontakt@barfnekorepetycje.pl Fundacja BARFne Korepetycje w przystępny sposób dzieli się swoją wiedzą i pokazuje, że zdrowe żywienie wcale nie musi być trudne, a przygotowywanie posiłków sprawia dużo przyjemności.

Kolejne szkolenie dla groomerów w Salonie MoRe! W maju br. w Warszawie w salonie MoRe odbylo się kolejne szkolenie dla groomerów. Tematem szkolenia był szpic miniaturowy, pomeranian. Rasa piękna, charakterystyczna oraz wymagająca jeśli chodzi o pielęgnację włosa. Szkolenie dla groomerów przeprowadziła Pani Katarzyna Palka, członek

Podziękowania kierujemy również dla naszej ulubionej gazety branżowej, Pies Rasowy, w której zawarte są najważniejsze informacje z rynku zoologicznego. Naszym seminarzystom dziękujemy za udział w szkoleniu i zapraszamy na kolejne które odbędą się: w lipcu, sierpniu, październiku i grudniu 2017 r. Wszelkie informacje na temat szkoleń dla groomerów dostępne w naszym salonie MoRe ul. Gorzykowska 11 Warszawa i pod nr tel. 793 998 400/500.

Reklama

i V-ce Prezes Polskiego Stowarzyszenia Groomerów, biorąca od wielu lat udział w zawodach groomerskich, odnosząca sukcesy w kraju i zagranicą. Jest właścicielem salonu piękności Canis w Katowicach. Uczestnicy seminarium zdobyli konkretną wiedzę, dotyczącą wielu aspektów rasy szpic miniaturowy, pomeranian, od historii rasy, jej ewolucji, przez specyﬁkę charakteru, pielęgnację i różnice ﬁzyczne w szacie i budowie, oraz grooming wystawowy i pet grooming. Firma MoRe za pośrednictwem Zoobranży, dziękuje wszystkim partnerom i sponsorom upominków dla seminarzystów: Dr Lucy Beauty&Care, Tre Ponti Szelki dla psów, Cowboy Magic Polska, Botaniqa Dog Grooming Solutions, Medi-Sept, Vitakraft Polska, GroomerShop.pl, Wszystkodlazwierzat.pl.

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

WYDARZENIA

Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych w Warszawie, 8-9 VII 2017 W dniach 8-9 lipca br. w Warszawie miała miejsce Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych połączona z kwaliﬁkacjami na CRUFTS 2018. Dogodna lokalizacja (obszerny teren hipodromu),

udogodnienia organizacyjne (m.in. bezpłatny parking dla wystawców) oraz doborowa, międzynarodowa obsada sędziowska sprawiły, że pojawiło się na niej ponad 2700 psów. Po dwudniowych ocenach w ringach dokonano wyboru najpiękniejszego psa wystawy, którym został border collie. Redakcja PSA RASOWEGO była obecna na tej imprezie. Zapraszamy do zapoznania się z naszą obszerną fotorelacją! Do zobaczenia na kolejnych wystawach!

WYDARZENIA

BreedExpert Odor Eliminator – recenzja hodowcy Każdy właściciel psa, suki, stada, a szczególnie szczeniaka lub kilku boryka się z problemem psich zapachów, szczególnie moczu. Oczywiście na rynku dostępne są przeróżne płyny, ocet , soda i ogrom produktów eliminujących te zapachy. Niektóre działają trochę, inne wcale, a są i takie, co pogłębiają problem jeszcze bardziej. Szczególnie widać to na meblach tapicerowanych, których nie da się wrzucić do pralki. Testujemy od jakiegoś czasu produkt ﬁrmy BreedExpert Odor Eliminator. Wypróbowaliśmy go przy trzech miotach szczeniąt, przy sukach z cieczką i Franiu który siusiał bezwiednie. Co mogę powiedzieć, produkt bardzo skutecznie pozbywa się nieprzyjemnych zapachów. Dla mnie osobiście ma nieco za słodki zapach który utrzymuje się bardzo długo w pomieszczeniach. Ale dodając kilka kropel olejku w wesołym zapachu, podnosi mój komfort przebywania tam gdzie produkt został użyty. Czyli u mnie w całym domu, łącznie z kojcem zewnętrznym szczeniąt. Też się sprawdza.

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

Koncentrat, który testuję jest niesamowicie wydajny. Galon który mam, wystarczy chyba na kilkanaście miesięcy codziennego stosowania. Szczeniętom bez względu na wiek i psom dorosłym, zapach zupełnie nie przeszkadza. Nie prychają nie kichają ... Nie podrażnia łap ani skóry. Co w przypadku innych produktów miewało miejsce. Używałam go również z powodzeniem, w miejscach gdzie przygotowuję mięso dla psów. Produkt super sprawdza się z myjką ciśnieniową. Gdyby ktoś potrzebował takiego preparatu, to gorąco polecam BreedExpert Odor Eliminator zarówno hodowcom, jak i właścicielom jednego pieska. Jedyne moje zastrzeżenie to zapach. Ale ja nie lubię takich nut zapachowych, wolę cytrusowe ☺. Ewa Matczak, hodowla Penn Staff

WYDARZENIA

XXI Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych, Kraków 17-18 czerwca 2017 W trzeci weekend czerwca w Krakowie odbyła się już XXI Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych. Na terenie tamtejszej Akademii Wychowania Fizycznego spotkały się najpiękniejsze czworonogi z Polski i wielu innych krajów. Doskonała obsada sędziowska zapewniła dużą frekwencję. Najpiękniejszym psem wystawy (BIS) wybrano wspaniałego beagle. Zapraszamy do zapoznania się z nasz fotorelacją w tej imprezy.

Karmy VetExpert 4T Veterinary Diet nagrodzone godłem Dobra Marka 2017! Z ogromną dumą informujemy, że linia karm weterynaryjnych VetExpert 4T Veterinary Diet została nagrodzona godłem Dobra Marka 2017 w kategorii „zdrowie pupila” za jakość, zaufanie i renomę. Karmy z linii VetExpert 4T Veterinary Diet dostępne są w gabinetach weterynaryjnych na terenie całego kraju. Dziękujemy Państwu za zaufanie! Zespół VetExpert

WYDARZENIA

III Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych, Konopiska 22-23 VII 2017 W dniach 22-23 lipca br. w Konopiskach nieopodal Częstochowy miała miejse III Międzynarodowa Wystawa Psów zorganizowana przez ZKwP Oddział w Częstochowie. Na miejcowym boisku Orlika zaprezentowało się łącznie ponad 2500 czworonogów. Reprezentowały one ponad 220 ras! Nie zabrakło kynologicznych rzadkości i ciekawostek, takich jak np.: chart arabski (Sloughi), gończy serbski czy Nederlandse Schapendoes. Gdy po dwudniowych ocenach w ringach przyszła kolej na konkurencje ﬁnałowe za najpiekniejszego psa wystawy uznano jamnika standardowgo szorstkowłosego, drugie miesca zajął chiński grzywacz, trzecie sznaucer miniaurowy czarno-srebrny, a czwarte golden retriever. Zwycięzcy – obok wielu innych nagród – otrzymali imponujących rozmiarów rozety. W wystawie uczestniczyła również redakcja Psa Rasowego. Zapraszamy do zapoznania się z naszą fotorelacją.

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

EKSPERT RADZI

HIGIENA

OCZU I USZU

u psów Tekst: dr n. wet. Joanna Zarzyńska

Wśród profilaktycznych podstawowych zabiegów kosmetycznych u psów, oprócz regularnego przycinania pazurów, wymienia się także higienę oczu/ okolic oczu oraz uszu. Niektóre rasy są szczególnie predestynowane do problemów z oczami – np. rasy brachycefaliczne, z dużym, wypukłym okiem, obfitymi zmarszczkami lub te z obfitą szatą włosową, gdzie włosy „wchodzą” do oka powodując jego drażnienie. rastać twardsze i wręcz kaleczyć oko – konieczne jest kontrolowanie sytuacji i skracanie ich zanim zaczną zagrażać oku. Zanieczyszczenia z oka usuwane są najczęściej podczas snu i gromadzą się w wewnętrznym kąciku oka w formie mniej lub bardziej zwartych grudek. U niektórych ras budowa trzewioczaszki sprzyja zaleganiu wydzieliny. Jeśli zaniedba się jej usuwanie to może się WŁAŚCICIELE ZWIERZĄT CZĘSTO OBSERWUJĄ zbijać w twarde, ciemne złogi, mocno przyPROBLEMY Z SAMOOCZYSZCZANIEM SIĘ OKA, legające do włosów NADMIERNYM ŁZAWIENIEM I ZACIEKAMI, i skóry – próby oderwania bez uprzednieKTÓRE MOGĄ BYĆ WIKŁANE BAKTERYJNIE LUB go zmiękczenia mogą GRZYBICZO. ABY NIE ZASZKODZIĆ PSU KONIECZNIE skutkować usunięciem TRZEBA CZYTAĆ INFORMACJE NA OPAKOWANIU włosów, co da efekt wyłysienia koło oka. PREPARATÓW. NIE WSZYSTKIE ŚRODKI „DO OCZU” Natomiast na poNADAJĄ SIĘ DO ZAKRAPLANIA (WPROWADZANIA wierzchni nabłonka DO WORKA SPOJÓWKOWEGO) DO OKA, CZĘŚĆ kanału słuchowego normalnie gromadzą SŁUŻY DO OCZYSZCZENIA OKOLICY OKA. się zanieczyszczenia z zewnątrz, ale też wydzieliny (tzw. woskowina). W zdrowym uchu osoba powinna się zająć jej wywydzieliny jest niewiele. Po odcinaniem (nożyczki o zaokrąglosłonięciu małżowiny powinniśmy nych ostrzach). Trzeba pamiętać, widzieć kanał słuchowy o lekko że podcinane włosy mogą odOpadnięte powieki dolne (tzw. smutne oczy, jak np. u bassetów) i widoczne spojówki to także oczy wymagające większej troski. Wśród psów białych/o jasnej sierści możemy zaobserwować zacieki. U niektórych psów sierść tworzy w kąciku oka kępkę, która zawija się w kierunku oka i drażni gałkę oczną – tylko wprawna

zaróżowionej skórze. Przy nadmiernym gromadzeniu wydzieliny i w obecności drobnoustrojów może dochodzić do podrażnienia ucha i jego stanów zapalnych. Podejrzewać zapalenie ucha (otitis externa) możemy kiedy pies potrząsa głową, przechyla ją na jedną stronę, drapie się. Ucho jest gorące, często zaczerwienione i obrzęknięte, a gromadząca się wydzielina wyraźnie widoczna gołym okiem. Zapach z ucha staje się przykry. Kłopoty ze stanami zapalnymi uszu mają częściej psy o uszach wiszących, ciężkich, również o obﬁcie owłosionej głowie, kiedy ucho nie jest odpowiednio wentylowane, za to wewnątrz panuje wysoka temperatura – co sprzyja rozwojowi mikroorganizmów. Wymienia się też rasy z predylekcjami do zapaleń ucha, np. owczarki niemieckie, goldeny, bloodhoundy, spaniele. Oprócz zapaleń na tle bakteryjnym, może dojść do grzybicy ucha (grzyby lubią wilgoć – a więc mokre uszy po spacerach, uszy moczone w misce z wodą) lub do obecności ektopasożytów (świerzbowiec). Teraz, w okresie letnim, dochodzą jeszcze dodatkowe czyn-

HIGIENA OCZU I USZU U PSÓW | EKSPERT RADZI niki ryzyka – psy często się kąpią w zbiornikach wodnych, buszują w zaroślach na wakacyjnych wyjazdach, kopią w piachu, a także często wystawiają łeb przez okno podczas jazdy samochodem (nie zalecane!). Zatem warto regularnie kontrolować oczy i uszy pupili, pamiętając, że są to ważne i delikatne narządy zmysłów, pomagające zwierzęciu orientować się w środowisku i przejawiać naturalne zachowania. Budowa tych narządów jest kluczowym elementem warunkującym prawidłową pielęgnację. Oko naturalnie wyposażone jest w systemy ochronne – powieki, rzęsy, łzy. Natomiast właściciele zwierząt często obserwują problemy z samooczyszczaniem się oka, nadmiernym łzawieniem i zaciekami właśnie, które mogą być wikłane bakteryjnie lub grzybiczo. Aby nie zaszkodzić psu koniecznie trzeba czytać informacje na opakowaniu preparatów. Nie wszystkie środki „do oczu” nadają się do zakraplania (wprowadzania do worka spojówkowego) do oka, część służy do oczyszczenia okolicy oka. Wówczas przemywamy tę okolicę czystym wacikiem bawełnianym od zewnętrznego do wewnętrznego kącika oka. Preparaty do czyszczenia oczu mają formę bezbarwnego płynu na bazie wody, o łagodnej nucie zapachowej lub chusteczek/płatków nasączanych substancjami czynnymi. Delikatnie nawilżają i ograniczają podrażnienia spojówek, oczyszczają worek spojówkowy. Te przeznaczone do wkraplania do oczu są sterylnym roztworem izotonicznym, o cechach ﬁzycznych przypominających łzy oraz o pH łez. Oprócz chlorku sodu, chlorku benzalkonium (chlorki mają działanie przeciwbakteryjne), dwusiarczanu sodu, siarczanu cynku, kwasu bornego, mogą zawierać wyciąg z rumianku, oczaru wirginijskiego, chabru, aloesu. Preparaty do czyszczenia okolic oczu mają formę płynów, żeli, bądź toników. Jeśli poszukujemy preparatów do usuwania przebarwień, to pamiętajmy, aby chronić zwierzę przed dostaniem się płynu do oka!!! Najlepiej stosować formę przymoczki, a potem osuszyć okolicę czystym wacikiem. Preparaty zawierają substancje aktywne: cynk, kwas borny, wyciąg z herbaty, świetlik, a także substancje odbarwiające i detergenty. Można nabyć konfekcje dedykowane dla szczeniąt. Wystawcy doskonale znają prepa-

Pies Rasowy 7–8

raty maskujące zacieki oraz suplementy diety, które poleca się na likwidację tego problemu. Ze względu na anatomię kanału słuchowego psa (kształt litery L) różni się on od naszego ludzkiego. Także nie jest wskazane „pchać” do ucha patyczków stworzonych dla ludzi (odradzane jest to zresztą także u ludzi). Można co najwyżej korzystać z nich do oczyszczenia wewnętrznej strony małżowiny usznej – i tak lepiej sprawdzą się waciki. Natomiast w ofercie sklepów zoologicznych są patyczki do uszu dla psów, np. bambusowe (taki kształt końcówki, aby nie pozwalał na zbyt głębokie wprowadzenie do kanału słuchowego). Specyﬁka budowy kanału słuchowego może wpływać na utrzymanie go w czystości – np. pudle miewają wąskie kanały słuchowe – co utrudnia czyszczenie. A u ras długowłosych lub u sznaucerów w głębi ucha mogą rosnąć włosy, na których szczególnie osiada kurz i złuszczany naskórek, a także mają one działanie drażniące i zatykające kanał. Także podczas pielęgnacji powinno się te włosy usuwać (wyskubać palcami, pęsetą lub specjalnymi nożyczkami)! Niektórzy obawiają się samodzielnego czyszczenia uszu pupila – warto od swojego lekarza weterynarii, bądź profesjonalnego groomera dowiedzieć się, jak taki zabieg przeprowadzić bezpiecznie i prawidłowo. A także już szczenięta przyzwyczajać do manipulacji przy okolicy ucha. Najprostsza technika, to przetarcie wacikiem z preparatem wnętrza małżowiny usznej, a kanał słuchowy oczyszcza się po wprowadzeniu pewnej dozy preparatu do udrożnionego kanału (unosimy ucho prosto ku górze, dobrze, jeśli pies pochyli też głowę ku przodowi), zasłonięciu ucha i wymasowaniu podstawy ucha. Potem resztki preparatu i zanieczyszczenia zwierzę wytrzepie. Powtarzamy czynność w razie potrzeby. Na ﬁnisz można jeszcze użyć wacika/płatka kosmetycznego. Takie czyszczenie wykonujemy również każdorazowo przed zastosowaniem preparatów leczniczych, np. przy stanach zapalnych. Preparaty do czyszczenia uszu występują zazwyczaj w formie zawiesiny lub emulsji olejowej, żelu, ale także pudrów, czy płatków nasączanych i chusteczek. Ułatwiają usuwanie zanieczyszczeń i woskowiny, zmiękczają naskó-

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

rek, ułatwiając jego usuwanie. Redukują przykry zapach z ucha. Hamują rozwój bakterii i grzybów, działają czyszcząco, antyseptycznie. Ograniczają świąd i podrażnienia. Przywracają właściwe pH skóry ucha. Regenerują. Przykładowe składniki aktywne: polysorbat, stearynian sodu, phenosept, kwas salicylowy, glikol propylenowy, TRIS-EDTA, monosacharydy (ramnoza, mannoza), mocznik, rumianek, aloes, rozmaryn, gliceryna, wyciąg z yukki, alantoina, lecytyna, tymol, olejek miętowy, olejek z drzewa herbacianego. Można nabyć konfekcje dedykowane dla szczeniąt. Ciekawą opcją poza wymienionymi są czyściki do oczu i uszu. Wytwarzane z mikroﬁbry, pokryte jonami srebra. Nie zawierają żadnych dodatków chemicznych, a wspomniane jony srebra działają hamująco na rozwój bakterii. Po użyciu czyścik trzeba wypłukać czystą wodą. Wymienia się go po 8-10 tygodniach codziennego używania na nowy. Ponieważ preparaty zawierają różne substancje chemiczne, a także konserwanty (co prawda bezpieczne, spożywcze), może się okazać, że pies jest na nie uczulony – także delikatnie sprawdzamy najpierw ich działanie.

Preparaty do czyszczenia oczu mają formę bezbarwnego płynu na bazie wody, o łagodnej nucie zapachowej lub chusteczek/ płatków nasączanych substancjami czynnymi. Delikatnie nawilżają i ograniczają podrażnienia spojówek, oczyszczają worek spojówkowy. Te przeznaczone do wkraplania do oczu są sterylnym roztworem izotonicznym, o cechach fizycznych przypominających łzy oraz o pH łez.

Co grozi psu w czasie lata? Tekst: dr n. wet. Artur Dobrzyński1,

dr n. wet. Maciej Klockiewicz2

1 Katedra Chorób Małych Zwierząt z Kliniką, Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW, ul. Nowoursynowska 159c, 02-776 Warszawa. 2Zakład Parazytologii i Chorób Inwazyjnych, Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW, ul. Ciszewskiego 8, 02-787 Warszawa.

Długo oczekiwany urlop i perspektywa spędzenia go w malowniczym, cichym, słonecznym miejscu wraz z naszym ukochanym czworonogiem sprawia, że często jesteśmy podekscytowani i zaaferowani tym przedsięwzięciem. Codzienne zawodowe i rodzinne obowiązki nie zawsze pozwalają nam na przemyślane i należyte przygotowanie się do podróży z naszym pupilem.

O czym należy pamiętać

Podróżując z psem środkami masowej komunikacji bezwzględnie musimy zabrać ze sobą kaganiec i smycz. Podróżując z małym pieskiem warto mieć ze sobą klatkę transportową.

Przed planowanym wyjazdem warto sprawdzić książeczkę szczepień zwierzęcia. Jeśli nie ma ono aktualnych szczepień, koniecznie trzeba je uzupełnić. Przede wszystkim dotyczy to szczepienia przeciwko wściekliźnie, które obligatoryjnie wymagane jest literą prawa. Nie zaszkodzi także uzupełnić innych szczepień odnoszących się do pozostałych groźnych chorób zakaźnych. Postępowanie takie zapewne pozwoli nam uniknąć przykrych, zaskakujących i niemiłych sytuacji związanych z ewentualnymi zachorowaniami zwierzęcia i poniesionymi w związku z tym kosztami. Nie wolno nam zapominać o wcześniejszym odrobaczeniu i zabezpieczeniu zwierzaka przed inwazją kleszczy, pcheł i komarów.

Pamiętajmy o zabraniu ze sobą ulubionych i niezbędnych rzeczy naszego zwierzęcia oraz jego książeczki szczepień. Miska, kocyk z posłania, ulubiona zabawka pomoże mu znieść stres związany ze zmianą miejsca pobytu. Podróżując z psem środkami masowej komunikacji bezwzględnie musimy zabrać ze sobą kaganiec i smycz. Podróżując z małym pieskiem warto mieć ze sobą klatkę transportową. Jeśli wiemy o tym, że nasze zwierzę źle znosi jazdę i choruje na chorobę lokomocyjną nie wolno zapomnieć o zabraniu ze sobą odpowiednich medykamentów. Choć preparaty te są ogólnie dostępne w aptekach bez recepty to odradzam jednak stosowanie ich na własną rękę. Dawkę i rodzaj specyﬁku – przynajmniej za pierwszym razem – powinien ustalić lekarz weterynarii. Warto też pamiętać, by przed wyjazdem przynajmniej

na kilka godzin psu nie dawać nic do jedzenia. Nie zapomnijmy zabrać lekarstw, bądź też karmy leczniczej, jeśli zwierzę takowe stale przyjmuje. Nie zapomnijmy wreszcie o zapasie świeżej wody na czas podróży. Wszystkie wspomniane uwarunkowania dotyczą także sytuacji, kiedy to podróżujemy ze zwierzęciem własnym samochodem. Jednakże często spotykamy na naszych drogach jadący samochód z otwartą szybą tylnych drzwi i wychyloną głową psa. Zadziwiająca i zdumiewająca jest taka lekkomyślność i krótkowzroczność właścicieli psów. Przecież pęd powietrza wraz z kurzem, piaskiem, żwirem, to prawie całkowita pewność, że będziemy mieli chorego psa. Jeśli nawet nie ciała obce w oku, nosie, uchu, nawet w jamie ustnej, to zapewne przeziębienie i wszelkie z tym związane konsekwencje. Zwrócenie uwagi

CO GROZI PSU W CZASIE LATA? | EKSPERT RADZI kierującemu, który jest zazwyczaj jednocześnie właścicielem psa spotyka się, niestety z pełną ignorancją, a niekiedy nawet arogancją. A może by tak spróbować samemu? Ciekawe, czy właściciel wytrzymałby, choć piętnaście minut z głową wystawioną za okno w samochodzie, który jedzie z prędkością 90 km/godz.? Może i tak, tylko, z jakimi następstwami? Nagminne jest również wożenie (szczególnie psów małych ras) na kolanach kierującego. Wówczas, przy próbie hamowania pies spada pod nogi kierującego i pedały samochodu. W przypadku ponowienia prób hamowania, okazuje się to niemożliwe, bo pod nogami mamy psa. A przecież w sprzedaży są nie tylko klatki transportowe, ale również specjalne pasy dla psów. Koszt niezbyt duży, a komfort i bezpieczeństwo podróżowania dla ludzi i zwierzęcia ogromny. Natomiast wybierając się w podróż ze swoim psem poza granicę kraju, właściciel zwierzęcia musi dopełnić kilku formalności. Zwierzęta towarzyszące tzn. psy, koty i fretki wyjeżdżające poza granice kraju muszą mieć paszporty. Każdy paszport posiada swój siedmiocyfrowy numer poprzedzony literkami PL, składa się on z 24 ponumerowanych stron. Zawarte są tam dane właściciela zwierzęcia. Znajduje się w nim dokładny opis zwierzęcia oraz dane identyﬁkacyjne (mikroczip). Kolejne strony paszportu zawierają wpisy szczepień przeciwko wściekliźnie, wynik

testu serologicznego na wściekliznę, leczenie i profilaktykę wobec kleszczy, leczenie i profilaktykę echinokokozy, informację o innych szczepieniach, badanie kliniczne, legalizację paszportu oraz miejsce na inne wpisy. Paszporty wydawane są przez upoważnionych lekarzy weterynarii poprzez Okręgowe Izby Lekarsko-Weterynaryjne. Czipy zgodnie z wymogami implantowane są po lewej stronie szyi, w połowie jej długości. Kolejnym warunkiem wydania paszportu jest aktualne świadectwo szczepienia przeciwko wściekliźnie. Podczas wydawania paszportu lekarz wpisuje do kolejnych działów odbyte szczepienia. Od tej chwili każde następne szczepienia powinny być odnotowywane także już w paszporcie. Podobnie jak informacje na temat profilaktyki i leczenia zwierzęcia. Posiadający paszport zwierzak może już bez trudności podróżować po krajach Zjednoczonej Europy. Jednakowoż warto wspomnieć, że przepisy Wielkiej Brytanii dokładnie określają miejsca przejść granicznych dla zwierząt pragnących wjechać na wyspy, określają porty i lotniska, a nawet przewoźników. Poza wszystkim następujące typy ras psów nie mogą być wwożone do Wielkiej Brytanii: Pit Bull, Dog Argentyński, Fila Brasileiro, Tosa Inu. I jeszcze jedna ważna uwaga. W Anglii uznawane są tylko następujące szczepionki przeciw wściekliźnie: Canigen, Nobivac Rabies, Quantum Rabies, Rabisin.

Światły i przewidujący właściciel zwierzęcia powinien także pamiętać o niebezpieczeństwach związanych z urlopowym wyjazdem.

Udar cieplny Do udaru cieplnego u psów najczęściej dochodzi na skutek niefrasobliwości i braku wyobraźni właścicieli. Często podczas upałów pies zostaje zamknięty w samochodzie, a właściciele wychodzą podziwiać zabytki lub robić zakupy. W szczelnie zamkniętym aucie, stojącym w pełnym słońcu, temperatura po kilkunastu minutach dochodzi do 40-50 st. C, a nie-

Reklama

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

Wybierając się w podróż ze swoim psem poza granicę kraju, właściciel zwierzęcia musi dopełnić kilku formalności. Zwierzęta towarzyszące tzn. psy, koty i fretki wyjeżdżające poza granice kraju muszą mieć paszporty.

EKSPERT RADZI

W razie udaru cieplnego natychmiast trzeba przystąpić do ratowania psa, dążąc do jak najszybszego ochłodzenia jego ciała. Obficie więc polewamy je zimną wodą i staramy się wytrzeć pianę z pyska. Następnie robimy zimne okłady mokrym ręcznikiem lub kocem. Jeśli po kilku minutach zwierzę nie wykazuje znacznej poprawy, należy jak najszybciej zwrócić się po pomoc do najbliższej lecznicy weterynaryjnej.

kiedy nawet więcej. Wracający opiekunowie zastają psa z mniej lub bardziej nasilonymi objawami udaru cieplnego. W ciężkich przypadkach zwierzę jest nieprzytomne, ciężko oddycha, jest w stanie zapaści. W lżejszych przypadkach ma pianę na pysku, wysunięty język, trudności z oddychaniem, jest nadmiernie pobudzone lub osłabione, apatyczne. Natychmiast trzeba przystąpić do ratowania psa, dążąc do jak najszybszego ochłodzenia jego ciała. Obﬁcie więc polewamy je zimną wodą i staramy się wytrzeć pianę z pyska. Następnie robimy zimne okłady mokrym ręcznikiem lub kocem. Jeśli po kilku minutach zwierzę nie wykazuje znacznej poprawy, należy jak najszybciej zwrócić się po pomoc do najbliższej lecznicy weterynaryjnej.

Rany i skaleczenia U psów najczęściej dochodzi do skaleczenia opuszek palcowych w wyniku czego występuje silne krwawienie. Skaleczenia łap bardzo często są następstwem kopania w ziemi, bądź nadepnięcia np. na potłuczone szkło. Ranę staramy się szybko oczyścić i przemyć środkami dezynfekującymi. Następnie wkładamy niewielkie gaziki pomiędzy palce i bandażujemy. Zaznaczyć jednak trzeba, że takie postępowanie może mieć miejsce tylko w przypadku niewielkich i powierzchownych ran. W razie większego lub głębokiego skaleczenia będziemy musieli skorzystać z pomocy lekarza, gdyż konieczne będzie zszycie rany, czy

założenie sączka. Jeśli rana jest mała, płytka i niezbyt krwawi, to wykonany samodzielnie opatrunek zabezpieczamy dodatkowo przez założenie skarpety. Inaczej jest w przypadku skaleczeń, powstałych np. na skutek pogryzienia przez psa. Musimy przede wszystkim zlokalizować miejsce skaleczenia. Szukamy więc miejsc, gdzie sierść jest posklejana i właśnie na nie zwracamy uwagę. Wokół rany wycinamy zakrwawione posklejane włosy. Uszkodzone miejsce dezynfekujemy łagodnym środkiem (rivanol, woda utleniona). Podobnie jak poprzednio, także i w tym przypadku o dalszym postępowaniu decyduje rozległość i głębokość rany.

Poparzenie Letnie wieczorne ogniska, czy przygotowywanie potraw na grillu to także niebezpieczne sytuacje dla naszego psa. Zdarza się, że rozbawiony pies, szczególnie gdy ma czworonożnego towarzysza, wbiega wprost do ogniska, lub przewraca na siebie rozgrzany grill z gorącymi węglami. Najważniejszą czynnością jest zahamowanie czynnika termicznego. Jeżeli pies wpadł do ogni-

ska i pali się na nim sierść, należy za wszelką cenę zdusić ogień, narzucając na psa koc, który przecież zawsze znajdzie się przy ognisku. Poparzone miejsca trzeba natychmiast przemyć i ochłodzić zimną wodą. Jeśli to możliwe, obłożyć oparzenia lodem, a następnie na poparzony naskórek nanieść tłustą maść, choćby wazelinę. W przypadku poważnego uszkodzenia termicznego konieczna będzie pomoc lekarza weterynarii, gdyż istnieje konieczność opanowania szoku. W przypadkach ciężkich poparzeń może nawet zajść potrzeba interwencji chirurgicznej.

Zatrucia toksyczne Problem dotyczy zazwyczaj młodych psów, które poprzez swoją ciekawość świata próbują różnych rzeczy. Jeżeli podejrzewamy swojego psa o zjedzenie trucizny (lub mamy taką pewność), a całe zajście miało miejsce niedawno, staramy się u psa wywołać natychmiastowe wymioty. Wlewamy psu do pyska zimną wodę z solą, lub zimną wodę z musztardą, bądź wodę utlenioną. Płyn wlewamy bardzo ostrożnie, by nie spowodować zachłyśnięcia się zwierzęcia. Szybko udajemy się do

Nieoczekiwane zdarzenia

Połknięcie kawałka gumowej zabawki utkwienie w jamie ustnej (gardle)

Bardzo ważne jest błyskawiczne usunięcie ciała obcego z gardła zwierzęcia. Pies z tkwiącym w gardle ciałem obcym jest mocno zaniepokojony, obolały, wykazuje silny ślinotok. Otwieramy mu pysk i delikatnie, powoli staramy się palcami wyjąć obcy przedmiot. W przypadku trudności możemy pomóc sobie pęsetą, ale pod warunkiem zachowania maksymalnej ostrożności. Nie wolno usuwać tkwiącego przedmiotu na siłę, chyba że istnieje niebezpieczeństwo natychmiastowego uduszenia się zwierzęcia. Jeżeli napotkamy na duże trudności z usunięciem ciała obcego, konieczna będzie wizyta u lekarza, który zastosuje środki farmakologiczne i specjalistyczne narzędzia.

Połknięcie kawałka gumowej zabawki

Jeśli doszło do świeżego połknięcia zabawki możemy podjąć próbę wywołania wymiotów poprzez podanie psu musztardy, roztworu soli, nakarmienia go kiszoną kapustą. Jeśli natomiast upłynęło już troczę czasu warto podać psu olej parafinowy. Około 3 łyżki stołowe na średniej wielkości psa. Powinno to ułatwić pasaż w żołądku i jelitach.

Połknięcie sznurka

Jeśli z pyska psa wystaje kawałek sznurka staramy się delikatnie otworzyć zwierzęciu pyszczek, żeby zobaczyć gdzie on tkwi. Czasami zaplątuje się wokół podstawy języka i trzeba ostrożnie go usunąć.

Sznurek wystaje z odbytu psa.

Delikatnie chwytamy sznurek i próbujemy go usunąć. Jeśli się nie daje, obcinamy jego nadmiar i podajemy psu olej parafinowy do pyszczka, a do pupy czopki glicerynowe.

CO GROZI PSU W CZASIE LATA? | EKSPERT RADZI lekarza, zabierając ze sobą, jeśli to tylko możliwe, opakowanie po truciźnie. Wówczas lekarz będzie miał możliwość podania antidotum, tj. odtrutki.

Ukąszenia żmii W przypadku pokąsania psa przez żmiję trzeba jak najszybciej założyć opaskę uciskową powyżej miejsca ukąszenia. Jeśli to możliwe, miejsce ukąszenia obkładamy lodem lub zimnymi okładami. Natychmiast należy zgłosić się do lekarza weterynarii, który poda surowicę, leki wspomagające i opatrzy miejsce pokąsania.

Ciało obce w gardle Podczas wakacji możemy poświęcić więcej czasu na zabawę z psem. Zdarza się, że kij, patyk, czy piłka utkną w gardle naszego pupila. Równie częste są przypadki utkwienia kości, zabawki, niekiedy nawet kamienia. Ciało obce może zablokować krtań, powodując poważne utrudnienia w oddychaniu. W przypadku całkowitego zablokowania krtani zazwyczaj w krótkim czasie dochodzi do śmierci przez uduszenie. Dlatego bardzo ważne

jest błyskawiczne usunięcie ciała obcego z gardła zwierzęcia. Pies z tkwiącym w gardle ciałem obcym jest mocno zaniepokojony, obolały, wykazuje silny ślinotok. Otwieramy mu pysk i delikatnie, powoli staramy się palcami wyjąć obcy przedmiot. W przypadku trudności możemy pomóc sobie pęsetą, ale pod warunkiem zachowania maksymalnej ostrożności. Nie wolno usuwać tkwiącego przedmiotu na siłę, chyba że istnieje niebezpieczeństwo natychmiastowego uduszenia się zwierzęcia. Jeżeli napotkamy na duże trudności z usunięciem ciała obcego, konieczna będzie wizyta u lekarza, który zastosuje środki farmakologiczne i specjalistyczne narzędzia.

Ciało obce w nosie i w oku Dość rzadko zdarzają się przypadki utkwienia ciała obcego w nosie psa. Dotyczy to zwykle młodych i ciekawskich psów, które na spacerach zachowują się jak odkurzacze. Jeśli ciało obce tkwi w nosie, staramy się je uchwycić i delikatnie obracając wyciągnąć.

Jeśli tkwi głębiej, musi to zrobić lekarz. Również w przypadku ciała obcego wbitego w gałkę oczną, np. odrobiny szkła, opiłków metalu, trzeba natychmiast szukać fachowej pomocy lekarskiej. W przeważającej ilości przypadków ciała obce w oku psa to paprochy, piasek, kawałki kory itp. Chcąc pomóc psu, trzeba w pierwszej kolejności zadbać o to, by nie ocierał sobie oczu łapami. Najlepiej poprosić kogoś o pomoc w przytrzymaniu psa. Następnie otwieramy mu oko, przytrzymując powieki palcem wskazującym i kciukiem, i po odszukaniu ciała obcego staramy się je wypłukać. Najlepiej zrobić to łagodnym okulistycznym roztworem kwasu bornego. Jeśli go nie mamy, można użyć zimnej, słabej herbaty. Otwarte oko psa przemywamy gazikiem nasączonym roztworem przemywającym. Nie wolno do tego celu używać waty, aby w oku nie pozostały drobne włókienka, które drażniłyby gałkę oczną. Po przemyciu dobrze jest wpuścić na powierzchnię oka jedną lub dwie krople paraﬁny leczniczej, co wydatnie zmniejszy uczucie dyskomfortu u psa.

Reklama

Kompletna karma dla Psów z Naturalnych VNáDGQLNyw W\VRNLHj MDNRĞFL

ZAPRASZAMY do Klubu HODOWCÓW

RABAT 25%

wPies w Rasowy w . g 3-4 e m/ MARZEC LQX s-store.com –KWIECIEŃ

W przypadku zatrucia wlewamy psu do pyska zimną wodę z solą, lub zimną wodę z musztardą, bądź wodę utlenioną. Płyn wlewamy bardzo ostrożnie, by nie spowodować zachłyśnięcia się zwierzęcia. Szybko udajemy się do lekarza, zabierając ze sobą, jeśli to tylko możliwe, opakowanie po truciźnie.

FRODO z Szerokiego Boru w polu. Wł. i fot. Grzegorz Żołyniak

RASA MIESIĄCA

POLSKI SPANIEL MYŚLIWSKI – nowa rasa na firmamencie Tekst: Gabriela Łakomik-Kaszuba Międzynarodowy Sędzia Kynologiczny Pierwszą informację o tym podaliśmy podczas I Światowego Kongresu Ras Polskich, który odbył się w Opolu. W przerwie między kongresowymi wykładami zadawano nam wiele pytań, co to za psy, do czego służą, gdzie można je zobaczyć? Na kilka pytań udało się odpowiedzieć ad hoc, a nawet pokazać co nieco zdjęć dołączonych do prezentacji o rasach polskich po II wojnie światowej, gdzie polski spaniel znalazł również swoje miejsce.

Szczypta historii Na przełomie wieków XIX i XX, w podzielonej Polsce spaniele nie były szeroko znane. Troszkę to dziwne, bo zarówno rozległość jak i różnorodność terenów łowieckich sprzyjały wykorzystaniu psów tego typu. Nielicznie importowane spaniele pełniły wieloraką rolę – polowały z pieszym myśliwym, towarzyszyły w spacerach i tzw. polowaniu na upatrzonego, nie unikały bobrowania za kaczkami i aportowania zdobyczy.

Nowa rasa o starym rodowodzie, dołączyła roku we wrześniu 2016 rok do polskich psów ras myśliwskich. Polskie myśliwskich spaniele myśliwskie mogą uczestniczyć w próbach i konkursach pracy dla psów myśliwskich małych ras i w wystawach psów rasowych, a nawet zdobywać tytuły Championa Polski. Mała ich ilość nie zapewniała hodowli w czystości ras, raczej łączono je ze względu na cechy użytkowe. W wielu majątkach ziemskich, szczególnie na wschodnich rubieżach Polski spaniele znalazły podatny grunt. Oprócz pojedynczych epagneuli, sprowadzonych przy okazji importów gończych do polowań par force, przybywały różne rasy brytyjskich spanieli. Głównie springery, cockery, pojedyncze sussexy, ﬁeldy i norfolki. Nie wyglądały jak dzisiejsze psy wystawowe, były wszak psa-

ŁEZKA z Szerokiego Boru ze szczeniętami fot. Park Dzikich Zwierząt Kadzidłowo

POLSKI SPANIEL MYŚLIWSKI | RASA MIESIĄCA springery z Anglii. Hodowla przetrwała do 1939 roku, a po wybuchu wojny spaniele zarekwirowano i wywieziono w głąb Rosji. Krążą o nich do dziś opowieści, jako o psach użytkowych, wtopionych w lokalne populacje.

Francuskie wpływy

mi na wskroś praktycznymi. August Sztolcman na początku XX wieku pisze o nich w „Łowcu Polskim”: „…przeznaczeniem spanieli nie jest bezużyteczne w gąszczach wystawianie ptaków, tylko wypędzenie ich bez stójki; rozpędzanie zwierzyny poza obrębem strzałów myśliwego nie miałoby celu”. Że tworzyły jeden typ użytkowy świadczy wypowiedź Sztolcmana: „Wszystkie te rasy służą do jednego celu i bez wielkiej szkody mogłyby zlać się w jedną, pośrednią rasę”. Prorocze te słowa miały się spełnić za…. kilkadziesiąt lat.

tam wiele psów myśliwskich. Zachowało się zdjęcie z roku 1900nego Wincentego i Tadeusza Koziełł-Poklewskich z parą spanieli, hodowanych i użytkowanych przez rodzinę na Syberii właśnie. Są łudząco podobne do bohaterów naszej opowieści. W Nowo-Ukraince hodował sussex spaniele nasz rodak Emeryk Nowicki, stąd rozchodziły się one do Polski i w głąb Rosji. Hodowla Nowickiego cieszyła się wielką sławą wśród myśliwych i to oni byli głównymi odbiorcami pointerów i spanieli, choć te ostatnie hodowane były na mniejszą skalę.

Spanielowa mekka Niewątpliwie najbardziej rozmiłowaną w spanielowym rodzie była księżna Izabella Radziwiłłowa – żona ks. Karola Michała Radziwiłła ordynata dawidgródeckiego. W majątku Mańkiewicze na Polesiu hodowała je pod przydomkiem „Lwa”. Nazwa hodowli wywodziła się od rzeki Lwy przepływającej przez dawne województwo wołyńskie Portret Tomasza Zamoyskiego z koniem i psem – Wojciech Kossak 1928 rok, fot. z archiwum Łowca Polskiego i poleskie. Co ciekawe, nazwę radziwiłłowskiej hodowli wywoKresowy szperacz dzono też od zdrobniałego imienia księżnej – brzmiało ono „Iwa”. Na dalekiej Syberii polowali Która była właściwa, trudno dziś ze spanielami członkowie znadociec. Rezydent w Mańkiewinego rodu Koziełł-Poklewskich. czach generał Adrian Carton de Ci budowniczowie kolei żelaznej Wiart również sprowadzał doń i zamiłowani myśliwi, sprowadzili

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

Psy ras francuskich były mniej znane, ale również cenione za walory łowieckie. Surowszy klimat wschodnich ziem ówczesnej Polski wymagał psa odpornego na trudne warunki klimatyczne, pracującego sprawnie na poleskich błotach, na rozległych stepach ukraińskich i w lasach porośniętych gęstą roślinnością. Niewielkie spaniele buszowały tam z zadziwiającymi efektami. Większość z nich była w kolorach brązoworudych z łatami i przesianiem, niekiedy z białymi znaczeniami. Wpływ na to miały zwierzęta wyjściowe, często brązowo-łaciate i upodobania myśliwych do psa jak najbardziej zbliżonego do kolorów lasu – mało widocznego dla płoszonej zwierzyny.

Wincenty i Tadeusz Koziełł-Poklewscy ze spanielami myśliwskimi hodowanymi przez nich na Syberii, fot. z archiwum Grzegorza Poklewskiego-Koziełł

Spaniel z Kadzidłowa Na początku lat 80-tych dobre stany zwierzyny drobnej i trudności aprowizacyjne, spowodowały wzrost zainteresowania psami myśliwskimi małych ras. Spaniele okazały się strzałem w dziesiątkę. W tych latach dr Andrzej Krzywiński – naukowiec, przyrodnik, myśliwy i sędzia prób pracy psów myśliwskich, sam hodujący jamniki, łajki i jagdteriery z przydomkiem „z Szerokiego Boru”, odwiedzał często różne strony dawnych Kresów Rzeczpospolitej prowadząc projekty naukowe i współpracując z tamtejszymi przyrodnikami. Jak to myśliwy z krwi i kości, nie odmawiał przy tej okazji uczestnictwa w polowaniach. Tam poznał osobiście różne lokalne płochacze i ich historię. Związaną nierozerwalnie z naszą, polską. Po powrocie, rozpoczął poszukiwania dobrze pracujących spanieli wśród myśliwych. Tak zaczęła się planowa hodowla. Pierwszą suką hodowlaną była brązowa z przesianiem PESTKA. Ten kolor stał się wiodącym w późniejszej hodowli polskich spanieli myśliwskich, choć trafiały się w miotach osob-

FRODO z Szerokiego Boru wł. i fot. Grzegorz Żołyniak

Importowane spaniele pełniły wieloraką rolę – polowały z pieszym myśliwym, towarzyszyły w spacerach i tzw. polowaniu na upatrzonego, nie unikały bobrowania za kaczkami i aportowania zdobyczy.

RASA MIESIĄCA niki czarne-przesiane i czasem z podpalaniem. Zauroczenie sposobem pracy, zrównoważeniem i posłuszeństwem oraz wielką pasją do wody zaważyło na tym, że ten miłośnik psów samodzielnych i temperamentnych postanowił hodować płochacze.

Bohater festiwalu

Dr Andrzej Krzywiński na spacerze z suką KAWKĄ zaprzyjaźnioną z bobrem. ROLICK i kuna, fot. Park Dzikich Zwierząt Kadzidłowo

LULU i LEON z Szerokiego Boru wł. Dorota Barska-Baranowska, fot. z arch. Łowca Polskiego

Spaniele dr Krzywińskiego były kilka razy pokazywane przy okazji imprez myśliwskich i wystawy psów w Poznaniu – w latach 80. interesował się nimi prof. Kazimierz Ściesiński, ale po jego śmierci nikt nie kontynuował dzieła. Nie znaczy to, że spaniel polski przestał istnieć. Wręcz przeciwnie – jego walory doceniono nie tylko w Polsce, ale i w różnych krajach Europy. Polują one w Holandii, w Rosji i na Litwie, a w Estonii, Szwecji i w Polsce, były przedmiotem badań naukowych w zakresie behawioru psowatych i doczekały się opracowań na uniwersytetach Tartu (Estonia) i Uppsala (Szwecja) oraz w warszawskiej SGGW. Przełomem w pokazaniu polskiego spaniela myśliwskiego szerokiej publiczności był II i III Festiwal Psów Myśliwskich w Spale. Podczas Hubertusa Spalskiego 2016 były one gośćmi specjalnymi. Zaprezentowano ok. trzydziestu bardzo wyrównanych w typie psów i suk w różnym wieku. Polskie spaniele pokazały się tam wraz z dzikimi zwierzętami i ptakami, w odchowie których biorą czynny udział. Dr Krzywiński prowadzi naukowe programy introdukcji gatunków zagrożonych w Polsce (jak rysie i kuraki leśne) oraz w innych krajach Europy, m.in. w Niemczech. Sensację budził ROLICK – podrośnięty szczeniak, nazwany tak na cześć swego wielkiego przodka ROLICKA of Harting ks. Izabelli Radziwiłłowej - Championa Anglii i zwycięzcy Field Trialsów w 1930 roku. ROLICK junior wodził w Spale oswojoną kunę i jenota, które jako sieroty znalezione w lesie, traﬁły pod opiekuńcze skrzydła doktora Krzywińskiego i którym psiak pomaga odnaleźć się w ludzkim świecie. Jak na święto kynologii łowieckiej przystało wyłoniliśmy zwycięzców w konkurencji na Najlepszą Sforę. Dla nie wtajemniczonych, dawniej była to spię-

ta razem (czyli zesforowana – stąd nazwa) para psów, udająca się razem na polowanie. W charciarstwie zwana smyczą, którą połączone były dwa lub trzy charty. Na podium stanęła sfora polskich spanieli myśliwskich LEON i LULU z Szerokiego Boru wł. Doroty Barskiej-Baranowskiej – stały się tym samym pierwszymi zwycięzcami w tej rasie! Mało znanym faktem jest, że właśnie w Spale użytkowe spaniele mieszkały i polowały z Prezydentem RP Ignacym Mościckim. Do Pierwszej Damy należał czekoladowo-biały TYMEK, po kądzieli pochodzący z użytkowego gniazda cockerów królowej rumuńskiej Marii. Czarną z przesianiem NANĘ miał prezydencki adiutant major Zygmunt Gużewski (choć suczka była prezentem dla jego żony), bandę uzupełniały REBUS ministrowej Bobkowskiej i największa persona JOY – prawdziwy sussex spaniel, sprowadzony z Waszyngtonu przez Józefową Mościcką. Po 80-ciu latach tu właśnie zadebiutowały polskie spaniele myśliwskie.

Komu polski spaniel, komu? W tym roku mijają 24 lata od urodzenia pierwszego miotu polskiego spaniela myśliwskiego. Rasa tworzona jest z pasją, wielkim znawstwem rzeczy i – co niezwykle ważne – jest dedykowana przede wszystkim myśliwym i w ich ręce traﬁają kolejne pokolenia. Niezwykła uważność i ostra selekcja na cechy użytkowe, do których należą: pasja do pracy, szukania, buszowania i bobrowania, bardzo dobry węch i stosunkowo duża ciętość (nieczęsto spotykana u spanieli), czynią z nich wyspecjalizowanych pomocników myśliwych. Jak dotychczas niewiele ich mieszka w miastach, choć zdarzają się psy świetnie pracujące np. w dogoterapii, a także przy poszukiwaniu zwierząt dzikich, poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych. Polskie spaniele świetnie pracują w tych „zawodach zastępczych”. Te średniej wielkości psy, brązowe z przesianiem, wykazują

Polski spaniel myśliwski Spała 2016, fot. Stowarzyszenie Miłośników Gończego Polskiego

wielką pasję do pracy na lądzie i w wodzie. Są przyjazne dla ludzi, ale żywego temperamentu. To psy zdecydowanego charakteru, odporne na niekorzystne warunki pogodowe, bardzo chętne do współpracy z człowiekiem. Są miłymi domownikami, choć wymagają zajęcia, bez którego się nudzą. Najlepsze, co możemy im zaproponować to wspólne polowanie.

Polskie spaniele myśliwskie – szóstą polską rasą Rok 2016 okazał się dla nich przełomowy, bowiem 28 września Zarząd Główny ZKwP podjął uchwałę mówiącą, że od 1.01.2017 r. zostaje otwarta Księga Wstępna dla Polskiego Spaniela Myśliwskiego z jednoczesnym dopuszczeniem do udziału w wystawach jako rasa nieuznana. Podczas III Festiwalu Psów Myśliwskich w Spale zaprezentowało się ich około 30 sztuk, przy tej okazji przeprowadziliśmy pomiary zoometryczne dorosłych osobników i dokumentację fotograﬁczną, która pokazała, że polskie spaniele są grupą psów o bardzo wyrównanym eksterierze. Mamy już wzorzec rasy i populację około 250 żyjących egzemplarzy. Po raz pierwszy polskie spaniele zadebiutowały podczas tegorocznej wystawy psów w Nadarzynie, tryumfowały LEON, LULU i ALKA z Szerokiego Boru oraz ALKA z Hanny. Który jako pierwszy zdobędzie tytuł Championa Polski – okaże się niebawem.

Dla dociekliwych, czyli co warto przeczytać: – „Polski płochacz” Łowiec Polski 12/2016 – „Polski spaniel myśliwski” Pies 4/2016 – Wstępny wzorzec polskiego spaniela myśliwskiego Pies 4/2016

POLSKI SPANIEL MYŚLIWSKI | RASA MIESIĄCA

POLSKI SPANIEL MYŚLIWSKI (POLISH HUNTING SPANIEL, EPAGNEUL DU CHASSE POLONAIS. POLNISCHE JAGD SPANIEL, SPANIEL DE CAZA POLACO) KRAJ POCHODZENIA: Polska. UŻYTKOWANIE: Pies myśliwski typu płochacz, używany do polowania na ptactwo, drobną zwierzynę, sporadycznie na drapieżniki. Jest również wyśmienitym tropowcem i aporterem. Z pasją buszuje na lądzie i bobruje w szuwarach za ptactwem wodnym. KLASYFIKACJA FCI: propozycja – Grupa VIII: Aportery, płochacze i psy dowodne. SEKCJA: 2: PŁOCHACZE. Podlega próbom pracy. KRÓTKI RYS HISTORYCZNY: pierwsze wzmianki w polskiej literaturze o polowaniu ze spanielami pochodzą z XIX wieku. Spaniele polowały

z pieszym myśliwym, towarzyszyły w spacerach i tzw. polowaniu na upatrzonego, bobrowały za kaczkami i aportowały zdobycz. Różne rasy spanieli były sprowadzane na tereny ówczesnej Polski, przy okazji importów gończych francuskich i angielskich do polowań par force. Były to głównie użytkowe springery, cockery, pojedyncze sussexy i ﬁeld spaniele. W programie hodowlanym, prowadzonym od lat

LEO LLE EO E ON z S Szzer eero rrook okki kie iieeg goo B Bor Bo oru hod or ood. d.. d d drr A A.. Kr Krzyw zzyyyw wiińs iń ński ńs kki, ii,, w włł. D. Ba D. Baarrska Bar sskka ka-Ba -Ba -B Baran rraan anow oows wsskka, w kaa, a ffooot. tt.. Pio Pio iotr tr Łuc Łu Łu ucczzka zkka ka PR PRO CREO CR REO RE EO EO

Komentarz hodowcy Z mojego kilkuletniego doświadczenia jako hodowcy Polskiego Spaniela Myśliwskiego mogę śmiało polecić tą rasę zarówno myśliwym jak i osobom, które po prostu lubią spędzać czas ze swoim psim przyjacielem. Psom tym nie trzeba zapewniać wielokilometrowego biegu, wystarczy spacer i aportowanie lub tropienie. Zdecydowanie odradzam jednak tą rasę osobom mało aktywnym ponieważ PSM oczywiście chętnie poleży na kanapie, tylko, że niezbyt długo i nie sam. Polskie spaniele myśliwskie to psy o bardzo przyjaznym usposobieniu, radosne a nawet uśmiechnięte (z radości szczerzą zęby w uśmiechu). Potraﬁą postawić na swoim i mieć swoje własne rozwiązania w danej sytuacji. Jest to dobrą cechą psa łowieckiego, niemniej zdarza się że w domu bywa kłopotliwe

ją. Kochają wodę i podczas spacerów nie opuszczą żadnej kałuży, więc osoby ceniące porządek w domu muszą to brać pod uwagę. Są bardzo odporne na warunki atmosferyczne, mogą mieszkać na dworze w cieplutkiej budzie, oczywiście w granicach rozsądku jeśli chodzi o gwałtowne, zimowe

rtus Hube

spadki temperatur. Jeśli zdecydujemy pozostawić je na zewnątrz musimy zapewnić im towarzystwo innego psa, w przeciwnym razie będą dopominać się naszego towarzystwa skrobiąc w drzwi lub ujadając. Dorota Barska-Baranowska Hodowla „z Krainy Bocianich Gniazd”

7-8 X 2017

Spa ls k i

Hubertus Spalski 7-8 paździerrnika ka 201 017 7 r. r

7 października sobota • V Wystawa Psów Ras Myśliwskich (duże CWC) • IV Festiwal Psów Myśliwskich w Spale

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

• uroczysty pokot • i wiele innych niespodzianek...

8 października niedziela • Hubertus konny Organizatorzy

Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Piotrkowie Trybunalskim

Gmina Inowłódz

STIWAL P FE

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Łodzi

W MYŚLI SÓ

Lokalna Organizacja Turystyczna w Spale

Szczegółów dotyczącących Polowania Hubertowskiego udziela Zarząd Okręgowy PZŁ w Piotrkowie Trybunalskim

SPAŁA 2017

ICH SK W

i – jeśli nie zapewnimy im zajęcia – mogą czekać na nas różne niespodzianki Są to psy pracujące, więc potrzebują ruchu i zadań, pozostawione same sobie mogą zainteresować się np. czymś na czym nam zależy i zwyczajne to coś zniszczyć. Są bardzo inteligentne i pomysłowe. Uwielbiają szkolenie. Jeśli umiemy skupić na sobie ich uwagę zrobią dosłownie wszystko czego oczekujemy. Kochają swojego pana i najchętniej nie opuszczałyby go na krok, ale co ważne chętnie bawią się i pracują z innymi domownikami równie szczodrze obdarzając ich swoją miłością. Śmiało można powiedzieć, że są psami rodzinnymi. Kochają dzieci, najbardziej te swoje – domowe, inne mogą traktować z rezerwą. Nie wymagają skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Zwykłe czesanie i kąpiel jeśli jest taka potrzeba zupełnie im wystarcza-

Organizatorem wystawy psów w Spale jest Związek Kynologiczny w Polsce Oddział Rybnik Zgłoszenia można składać przez portal: https://www.wystawy.net/ do 24 września 2017 r.

RASA MIESIĄCA 90. XX wieku polskie spaniele selekcjonowano pod względem zdolności do pracy, temperamentu i pasji łowieckiej oraz eksterieru. WYGLĄD OGÓLNY: są to psy średniej wielkości o zwartej budowie świadczącej o dużej ruchliwości oraz odporności na trudne warunki pracy głównie na polach, łąkach, w szuwarach, na błotach i wodzie. Pies o dość grubym kośćcu kończyn, zwisających uszach pokrytych frędzlami dłuższych włosów a także piórem na ogonie, brzuchu i z tyłu nóg. Barwa szaty przesiana w łaty – najczęściej czekoladowa (brązowa z brązowym nosem) o różnych odcieniach, rzadziej czarna przesiana. Czasem występują płowe podpalania. Charakterystyczny jest biały koniec ogona. WAŻNE PROPORCJE: pies niedużego wzrostu (co pozwala mu poruszać się niepostrzeżenie w gęstych krzakach i wysokich trawach), o sylwetce prostokątnej, wysokość w kłębie do długości tułowia jest 9:1012. Suki mogą być nieco dłuższe. Stosunek długości kufy do długości czaszki wynosi jak 1:1. Długość kończyn od podłoża do łokcia równa się połowie wysokości w kłębie. Średniej długości szyję optycznie przedłuża wyraźnie widoczny kłąb. ZACHOWANIE/TEMPERAMENT: zrównoważony i opanowany. Jest psem odważnym, aktywnym w pracy. Doskonale, niezmordowanie pracuje w trudnym terenie i w wodzie. Jest inteligentny i łatwy w szkoleniu. Przykuca, czołga się i podpełza, gdy zwęszy ptaki, które respektuje, aż myśliwy da znak. Wypłasza je szczekaniem i skokiem. Nie jest agresywny, ale może być nieufny w stosunku do obcych. Jest doskonałym psem myśliwskim, dobrym kompanem na spacerach i dobrym stróżem. Bardzo lubi obcować z ludźmi i ze znanymi dziećmi. GŁOWA: szlachetna, dość duża ale proporcjonalna do ciała. Mózgoczaszka: tej samej długości co kufa, tylko lekko wypukła. Guz potyliczny dobrze wyrażony. Stop: występuje ale jest słabo zaznaczony. Nos: czarny, brązowy, stosownie do koloru szaty o dużej truﬂi nosa wystającej przed wargę. Nozdrza ruchliwe i szeroko otwarte. Kufa: pełna, głęboka i dość tępo zakończona. Grzbiet nosa prosty. Okolica podoczodołowa dobrze wypełniona i ładnie wymodelowana. Wargi: górna mięsista, lekko obwisła, całkowicie pokrywająca dolną dość suchą o kolorze odpowiadającym barwie szaty. Kąt wargowy dobrze wyrażony, z wyraźną fałdą. Szczęki/uzębienie: zęby białe, dość duże, szczęki dość szerokie o prawie równoległych odpowiadających sobie

LE LE LEO EON z S Szzero eerrrookie kiieeggoo B ki Booorru hood. Bor oddd.. dr dr A A.. K Krrzyw zzyyyw wiińs iń ńsskki, ń kiii,, w włł. D. Bars Bars aarrrsskaska kaa--B kaBar Ba aarraan ano now no wssskkka, wsk aa,, ffo fot oott. Pio iiot ot otr Łu uccczzkkaa P ucz PR PRO RO C RO CR REO EO

LE LLEO EO E EON ON z S Szzeer ero rrookie okie kie ki iego eg goo B Boor Bor oru hod od od. d.. dr dr A. A. Kr Krzzyw zyyyw wiiń ińs ńskki ńs ki, i, wł i, wł. D. B Bar arrsskka ars ar kaaa--B Bar Ba aarrano ano an nowsk wssskkaa,, fot w fot. fo oott. Pio P iottrr Łu io ŁŁuc ucczk u zzka kkaa P PR RO CRE RE REO EO O

szeregach zębów przedtrzonowych i trzonowych, przy siekaczach ustawionych w lekko zaokrąglonym łuku. Zgryz naturalny (nożycowy i dopuszczalny cęgowy). Pożądane, ale nie wymagane pełne uzębienie. Policzki: dość suche, wypełnione z widoczną rzeźbą pod oczami, łagodnie przechodzące w dalszą część mózgoczaszki. Oczy: średniej wielkości, niezbyt głęboko osadzone w oczodole o kształcie trójkątnym lub migdałowym i przyjaznym wyrazie, bez widocznych białkówek. W różnych odcieniach orzecha od ciemnego do jaśniejszego – odpowiadające kolorowi szaty. Dość grube powieki ściśle przylegają do oczu. Uszy: zwisające, niezbyt szerokie u podstawy (równoległej do sklepienia czaszki), o długości małżowiny sięgającej najczęściej do nosa, przylegają do policzków. Osadzone są na wysokości zewnętrznego kąta oka lub nieco powyżej. Od podstawy małżowina się lekko poszerza do łagodnie zaokrąglonego końca. Ucho pokryte jest dość długim, miękkim, tworzącym frędzle włosem. Podczas pracy i nasłuchiwania uszy są ruchliwe i noszone nieco wyżej. Szyja: średniej długości, muskularna, o owalnym przekroju, dobrze wpasowana w klatkę piersiową o górnej linii przedłużonej kłębem. Skóra na szyi jest sucha, nie tworzy fałd ani łałoku w okolicy podgardla. TUŁÓW: górna linia płynna, bez załamań ani wyraźnych wzniesień. Kłąb: wyraźnie wyrażony, łagodnie przechodzący w szyję i grzbiet. U samców wyższy i bardziej zaznaczony. Grzbiet: prosty, bez wklęśnięć ani wyniesień, dość szeroki i dobrze umięśniony. Lędźwie: szerokie, muskularne, dopuszczalne lekko wysklepione, średniej długości. U psów starszych, intensywnie polujących grzbiet może być nieznacznie wklęsły. Zad: dość szeroki i muskularny, prosty lub bardzo łagodnie opadający do nasady ogona. Klatka piersiowa: głęboka (u dorosłych psów często sięgająca poniżej łokcia), o dość długim mostku, wyraźnie poszerzająca się do tyłu, bardzo pojemna o żebrach długich i skośnych. Długość tułowia wynika z długości klatki piersiowej. Linia dolna: linia brzucha tylko lekko podkasana, boki wypełnione, słabizny dość krótkie. OGON: średniej długości, osadzony niezbyt wysoko, sięgający co najmniej do stawu skokowego, pokryty niezbyt gęstym włosem, często zakończony jasną końcówką – wskaźnikiem. Od spodu nieco dłuższa chorągiew tworząca rzadkie i niezbyt długie frędzle. W spokoju opuszczony i lekko wygięty w górę; w akcji może być noszony nieco powyżej linii grzbietu. KOŃCZYNY PRZEDNIE: oglądane od przodu są proste i równoległe względem siebie. Odległość od łokcia do podłoża równa połowie wysokości w kłębie. Łopatki: dość krótkie i skośnie ustawione, dobrze umięśnione, dokładnie przylegają do ciała. Łopatki z ramieniem od frontu tworzą kąt lekko rozwarty. Ramiona: kości ramienne podobnej długości co łopatki, lub krótsze, ustawione skośnie do tyłu. Wraz z łopatkami łagodnie zamykają boki klatki piersiowej. Łokcie: luźno przylegają do tułowia, nie są wciśnięte ani odstające, równoległe względem siebie i osi pośrodkowej ciała, stanowią początek równolegle ustawionych kości przedramion. Przedramiona: proste, suche, dość grube, bez zgrubień o owalnym przekroju, dłuższe od kości ramiennych. Nadgarstki: suche, zwarte i gładkie, bez nadmiernych zgru-

POLSKI SPANIEL MYŚLIWSKI | RASA MIESIĄCA bień i śladów zniekształceń. Śródręcza: suche o grubości odpowiadającej nadgarstkom i kości przedramion, widziane z proﬁlu są proste lub jedynie lekko nachylone do przodu. Łapy: palce dość długie, sprężyste, mało wysklepione z dużymi grubymi, elastycznymi i jędrnymi opuszkami. Pazury dość grube, krótkie o barwie odpowiadającej barwie szaty. Na palcach i między nimi dłuższy włos tworzy „kapcie”. KOŃCZYNY TYLNE: widziane od tyłu proste, ustawione równolegle do siebie (linie łączące guz siedzeniowy i skokowy odpowiedniej strony). Oglądane z proﬁlu są lekko odstawione do tyłu „za psem”, dobrze ukątowane. Uda: niezbyt długie, względem siebie i ciała ustawione szeroko, bardzo umięśnione. Kolana: stawy kolanowe suche i dobrze widoczne, kąt między udem a podudziem zaznaczony. Podudzia: długości kości odpowiadają udowym, lub są krótsze, są dobrze umięśnione. Stawy skokowe: wyraźnie zaznaczone, suche, bez zgrubień. Kąt między podudziem a śródstopiem dobrze wyrażony. Śródstopia: średniej długości, suche, gładkie i sprężyste, prostopadle ustawione do podłoża. Łapy: zwarte, lekko owalne o palcach krótszych niż w kończynach przednich, tylko lekko wysklepionych i podobnie jak tamte sprężystych. Pazury grube, krótkie o kolorze odpowiadającym szacie. Opuszki duże, grube , elastyczne i jędrne. Między palcami dłuższe włosy.

CHODY: ruch kończyn w kłusie powinien być swobodny, elastyczny w stawach, zwinny i równoległy. Kończyny poruszają się w sposób nieskrępowany, stawiając dość długie kroki, ale nie powinny być wysoko unoszone nad ziemią. Ruch ma być ekonomiczny. Pracując z myśliwym pies ma zdolność poruszania się sprawnie i szybko, nisko nad ziemią, na zgiętych nogach, również pełzając i przysiadając na ziemi w połączeniu z nagłymi zmianami kierunku, hamowaniem czy sprężystym skokiem. Skóra: niezbyt gruba, bez fałd i zmarszczek, nie tworzy podgardla, ściśle przylega do ciała i na całej swej powierzchni pokryta jest włosem o różnej długości. SZATA: włos: średniej długości z podszerstkiem, ale nie za długi na głowie i tułowiu. Włos jest prosty miękki, odporny na niepogodę pokrywający całe ciało psa przy czym jest dłuższy na uszach, zewnętrznych i tylnych stronach kończyn, przedpiersiu, dolnej stronie brzucha, fałdzie kolanowym i ogonie tworząc frędzle i odpowiednio „pióro”. Brak jest tendencji włosa do skręcania się czy tworzenia fal. Umaszczenie: najczęściej występujące ubarwienie okrywy włosowej to przesiane z różnej wielkości i kształtu łatami – przeważa kolor czekoladowy (brązowy z brązowym nosem) o zmiennym odcieniu, sporadycznie czarny przesiany. Psy o przewadze białego tła z brązowymi lub czarnymi łatami i niewielkim dereszem są rzadziej spotykane, ale typowe. Niekiedy spotyka się psy z różnej wielkości płowym podpalaniem. Charakterystyczny jest biały koniec ogona. WZROST I MASA CIAŁA: wysokość w kłębie: psy: 43-48 cm +/- 2 cm, suki: 39-44 cm +/- 2 cm; masa ciała: 12-26 kg WADY: wszelkie odchylenia od podanego wzorca powinny być uznawane za wady i oceniane w zależności od stopnia nasilenia oraz wpływu na zdrowie, komfort życia psa i jego zdolności użytkowe. WADY DYSKWALIFIKUJĄCE: nieuzasadniona agresja lub nadmierna lękliwość; deformacje budowy lub zaburzenia charakteru; brak typu wymaganego we wzorcu rasy. UWAGI: samce muszą mieć dwa, prawidłowo rozwinięte jądra, całkowicie opuszczone do moszny, do hodowli mogą być użyte jedynie sprawne ﬁzycznie i zdrowe psy, o budowie typowej dla rasy.

Reklama

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

ŻYWIENIE PSÓW

zawiera siarę

PODARUJ MU OPTYMALNY START Z

ZAPEWNIA ZDROWY WZROST

WZMACNIA ODPORNOŚĆ

Prawidłowy rozwój szczeniąt wizytówką hodowcy 0DU]HQLHP KRGRZF\ MHVW ]DSHZQLHQLH RSW\PDOQ\FK GRPµZ V]F]HQLÛWRP Z\FKRG]ÇF\P ]b LFK KRGRZOL .RQVHNZHQFMD ZbG]LDĄDQLX RUD] SU]HVWU]HJDQLH MDVQ\FK Z\W\F]Q\FK SR]ZDOD RVLÇJQÇÉ ZLGRF]Q\ VXNFHV SU]HNĄDGDMÇF\ VLÛ QD MDNRĝÉ ľ\FLD SVD $b VLÛJDMÇF SR NDUP\ GOD V]F]HQLÇW 3XULQD® 352 3/$1® ]b IRUPXĄÇ 237Ζ67$57Ƞ PRľHV] QLH W\ONR ]DJZDUDQWRZDÉ ]UµZQRZDľRQ\ Z]URVW DOH WHľ ZbXQLNDOQ\ VSRVµE ]DEH]SLHF]\É V]F]HQLÛ SRGQRV]ÇF MHJR RGSRUQRĝÉ G]LÛNL ]DVWU]HľRQHM IRUPXOH RbNOLQLF]QLH SRWZLHUG]RQ\P ZSĄ\ZLH ™

3LHUZV]\ RNUHV UR]ZRMX V]F]HQLÇW PD ZDľÇF\ ZSĄ\Z QD FDĄH LFK ľ\FLH 2SLHND PDWNL SURȴODNW\ND FKRUµE VWRSQLRZH RGNU\ZDQLH ĝZLDWD WR MHGQH ]bZLHOX F]\QQLNµZ NWµUH ZSĄ\ZDMÇ QD WR MDNL EÛG]LH VWDWXV V]F]HQLÛFLD 1D UR]ZµM V]F]HQLÛFLD ZSĄ\ZDMÇ ]DWHP ]DUµZQR GHF\]MH KRGRZF\ MDN LbQRZHJR ZĄDĝFLFLHOD 2FKURQD RUJDQL]PX V]F]HQLÛFLD SRSU]H] RGSRZLHGQLH G]LDĄDQLD SURȴODNW\F]QH ZHGĄXJ RNUHĝORQHJR KDUPRQRJUDPX SRZLQQD E\É VNUXSXODWQLH NRQW\QXRZDQD SU]H] ZĄDĝFLFLHOD 0DĄR NWR ZLH ľH PRľQD WDNľH ZVSRPµF QDWXUDOQH PHFKDQL]P\ REURQQH V]F]HQLÇW ZbW\P RNUHVLH SRSU]H] VSUDZG]RQH NOLQLF]QLH UR]ZLÇ]DQLD ľ\ZLHQLRZH H 6SRVREHP QD V]\EV]Ç L PQLHM VWUHVXMÇFÇ DGDSWDFMÛ GR QRZHJR GRPX MHVW VWRSQLRZH SU]\]Z\F]DMDQLH GR QRZHJR

• • • •

PLHMVFD GRPRZQLNµZ QDZ\NµZ MHG]HQLD

5HNRPHQGXMH VLÛ DE\ KRGRZFD Z\GDZDĄ ZUD] ]H V]F]HQLÛFLHP SRUFMÛ MHG]HQLD NWµUH MDGĄR SR RGVDG]HQLX G L QD SU]\QDMPQLHM GQL &KRG]L RbRJUDQLF]HQLH LORĝFL F]\QQLNµZ NWµUH PRJÇ GRGDWNRZR ]ZLÛNV]DÉ VWUHV XbV]F]HQLÛFLD 1DZHW MHĝOL QRZ\ ZĄDĝFLFLHO SODQXMH ]PLHQLÉ SRNDUP SRZLQLHQ ]URELÉ WR GRSLHUR SR ]DNRĆF]HQLX ZVWÛSQHM DGDSWDFML ZbQRZ\P GRPX RSW\PDOQLH SR RNUHVLH RNRĄR W\JRGQL =PLDQ\ NDUP\ QDOHľ\ GRNRQ\ZDÉ VWRSQLRZR RSW\PDOQLH ]ZLÛNV]DMÇF SRUFMÛ QRZHJR SRNDUPX ]PQLHMV]DMÇF LORĝÉ VWDUHJR G]LHĆ SR GQLX RbQLH ZLÛFHM QLľ SRUFML RSW\PDOQLH ]DOHFD VLÛ :b WHQ VSRVµE QD SU]HVWU]HQL NLONX GQL GR W\JRGQLD RUJDQL]P ]GURZHJR V]F]HQLDND SRZLQLHQ SĄ\QQLH SU]HMĝÉ QD QRZÇ NDUPÛ RF]\ZLĝFLH MHĝOL MHVW RQD odpowiednio zbilansowana :LÛFHM RGSRUQRĝFL GOD SVD NDľGHM ZLHONRĝFL .DUP\ IXQNFMRQDOQH FKDUDNWHU\]XMÇ VLÛ W\P ľH VSHĄQLDMÇ SHZQH NRQNUHWQH ]DGDQLD Db VNXWHF]QRĝÉ W\FK NDUP Db QLH SRMHG\QF]\FK Xľ\W\FK Zb QLFK VNĄDGQLNµZ SRZLQQD E\É SRWZLHUG]RQD EDGDQLDPL :V]\VWNLH NDUP\ GOD V]F]HQLÇW 3XULQD® PRO PLAN®1 ]DZLHUDMÇ XQLNDOQÇ NRPSR]\FMÛ VNĄDGQLNµZ RGľ\ZF]\FK RbSRWZLHUG]RQ\P NOLQLF]QLH ZSĄ\ZLH na SRGQLHVLHQLH PHFKDQL]PµZ QDWXUDOQHM RGSRUQRĝFL QDZHW RbSRĄRZÛ 1

2SUµF] NDUP\ 3XULQD® 3UR 3ODQ® 3XSS\ 2SWL'HUPDȠ ERJDWD Z ĄRVRVLD GOD SVµZ ] ZUDľOLZÇ VNµUÇ L VLHUĝFLÇ

WEGETARIAŃSKIE KARMY DLA PSÓW | ŻYWIENIE PSÓW (IHNW\ZQRĝÉ ZSĄ\ZX IRUPXĄ\ OPTISTART® E\ĄD EDGDQD QD SU]HVWU]HQL FDĄHJR RNUHVX Z]URVWX V]F]HQLÇW SRND]XMÇF MDN

• SRGZ\ľV]D SURGXNFMÛ SU]HFLZFLDĄ Z]PDFQLDMÇF RGSRZLHGļ SRV]F]HSLHQQÇ • SRSUDZLD UµZQRZDJÛ PLNURȵRU\ MHOLWRZHM FR SU]HNĄDGD VLÛ QD OHSV]Ç RGSRUQRĝÉ QD VWUHVXMÇFH SU]Hľ\FLD • SRGZ\ľV]D SURGXNFMÛ SU]HFLZFLDĄ ΖJ$ Z MHOLWDFK V]F]HQLÇW FR R]QDF]D ľH SRGQRVL LFK QDWXUDOQÇ RGSRUQRĝÉ NWµUD MHVW SLHUZV]Ç WDUF]Ç RFKURQQÇ SU]HG OLF]Q\PL SDWRJHQDPL 3RGDMÇF V]F]HQLÛWRP NDUPÛ 3XULQD® PRO PLAN® ]b XQLNDOQÇ ]DVWU]HľRQÇ IRUPXĄÇ OPTISTART™ DNW\ZQLH ZSĄ\ZDP\ QD SRGQRV]HQLH RGSRUQRĝFL V]F]HQLÇW LbGEDP\ RbLFK EH]SLHF]QÇ SU]\V]ĄRĝÉ 6NĄDGQLNL LPPXQRPRGXODF\MQH MDN Z\FLÇJ ]bVLDU\ FRORVWUXP ZUD] ]bSU]HFLZXWOHQLDF]DPL ]DSHZQLDMÇ GRGDWNRZÇ RFKURQÛ V]F]HQLDNRP ZbW\P WUXGQ\P RNUHVLH Z]URVWX 'RGDWNRZR NDUPD JZDUDQWXMH Z\VRNÇ SU]\VZDMDOQRĝÉ ELRGRVWÛSQRĝÉ VNĄDGQLNµZ RGľ\ZF]\FK Lb]UµZQRZDľRQ\ SR]LRP ZDSQLD LbIRVIRUX ']LÛNL WHPX ]DSHZQLD EH]SLHF]HĆVWZR RUWRSHG\F]QH LQWHQV\ZQLH UR]ZLMDMÇF\P VLÛ SVRP :bW\P NOXF]RZ\P PRPHQFLH ľ\FLD GREU]H UR]ZLMDMÇFH VLÛ V]F]HQLÛ MHVW ZL]\WµZNÇ KRGRZOL GODWHJR ZDUWR SRXF]\É SU]\V]ĄHJR ZĄDĝFLFLHOD LbSU]HND]DÉ PX RGSRZLHGQLH Z\W\F]QH RGQRĝQLH NRQW\QXDFML RSW\PDOQHJR SRVWÛSRZDQLD ľ\ZLHQLRZHJR GOD GREUD V]F]HQLÛFLD &R ]D GXľR WR QLH]GURZR $NWXDOQ\ VWDQ ZLHG]\ SR]ZDOD QDP RNUHĝOLÉ RSW\PDOQ\ ]DNUHV GRVWDUF]DQ\FK VNĄDGQLNµZ RGľ\ZF]\FK WDN DE\ ZbNOXF]RZ\P PRPHQFLH LQWHQV\ZQHJR Z]URVWX Db WDNľH SµļQLHM XQLNQÇÉ EĄÛGµZ NWµUH PRJÇ ]DZDľ\É QD SUDZLGĄRZ\P UR]ZRMX V]F]HQLDND 1D FKZLOÛ REHFQÇ ZLHP\ QD MDNLP SR]LRPLH SRZLQQR ]QDMGRZDÉ VLÛ ZbGLHFLH SVD NLONDG]LHVLÇW VNĄDGQLNµZ RGľ\ZF]\FK1 JZDUDQWXMÇF PX RSW\PDOQ\ UR]ZµM -HGQ\P ]b ZDľQLHMV]\FK HOHPHQWµZ Zb ZLHNX V]F]HQLÛF\P EXG]ÇF\ QLHSRNµM ZLÛNV]RĝFL ZĄDĝFLFLHOL RUD] KRGRZFµZ MHVW SUDZLGĄRZH ]ELODQVRZDQLH ZDSQLD LbIRVIRUX :V]\VWNLH NDUP\ GOD V]F]HQLÇW ]bOLQLL 3XULQD® PRO PLAN® OPTISTART™ JZDUDQWXMÇ RSW\PDOQÇ SRGDľ ZDSQLD LbIRVIRUX ĝUHGQLR RNRĄR &D Lb 3 -HVW RQD GRVWRVRZDQD GR ZLHONRĝFL URVQÇF\FK SVµZ Db SU]HVWU]HJDQLH GDZNRZDQLD JZDUDQWXMH Z\ľV]Ç ELRGRVWÛSQRĝÉ VNĄDGQLNµZ RGľ\ZF]\FK 2]QDF]D WR ľH QLH W\ONR MHVW ĝZLHWQLH WUDZLRQD FR ZLGDÉ ZbSRVWDFL ]ZDUW\FK RGFKRGµZ DOH WDNľH VNĄDGQLNL RGľ\ZF]H VÇ ZEXGRZ\ZDQH ZbURVQÇF\ RUJDQL]P V]F]HQLÇW 3RWZLHUG]LĄ\ WR EDGDQLD Z\ND]XMÇFH LVWRWQLH Z\ľV]\ SR]LRP QDMFHQQLHMV]\FK IUDNFML ELDĄND ZH NUZL SVµZ Lb Zb POHNX VXN V]F]HQQ\FK NDUPLRQ\FK 3XULQD® PRO PLAN® :DUWR SDPLÛWDÉ ľH SRGF]DV LQWHQV\ZQHM ID]\ Z]URVWX RUJDQL]P V]F]HQLÛFLD ZFKĄDQLD SUDNW\F]QLH NDľGÇ LORĝÉ ZDSQLD MDNÇ PX SRGDP\ -HľHOL SR]LRP ZDSQLD ZbNDUPLH SRGDZDQHM SU]H] KRGRZFÛ EÛG]LH UHODW\ZQLH QLVNL OXE XPLDUNRZDQ\ WR RUJDQL]P V]F]HQLÛFLD EÛG]LH VWDUDĄ VLÛ ZFKĄRQÇÉ JR Zb -HľHOL QRZ\ ZĄDĝFLFLHO QDJOH SU]HVWDZL V]F]HQLÛ QD NDUPÛ RbUHODW\ZQLH Z\VRNLP SR]LRPLH ZDSQLD OXE ]DF]QLH JR GRGDWNRZR VXSOHPHQWRZDÉ V]F]HQLÛ QLH EÛG]LH PRJĄR REURQLÉ VLÛ SU]HG MHJR QDGPLDUHP 0RľH GRMĝÉ ZWHG\ ZbMHJR RUJDQL]PLH GR SRZDľQ\FK ]DEXU]HĆ UHJXODF\MQ\FK SURFHVµZ NRVWQLHQLD LbQDZHW WUZDĄ\FK ]PLDQ ZbXNĄDG]LH V]NLHOHWRZ\P :V]\VWNR WR ZUD] ]bQDGZDJÇ EÛG]LH SURZDG]LÉ GR ]DEXU]HĆ RUWRSHG\F]Q\FK XbSVµZ SUHG\VSRQRZDQ\FK OXE RVĄDELRQ\FK P LQ G\VSOD]MD VWDZX ELRGURZHJR RVWHRFKRQGUR]D ]ZLÛNV]RQH U\]\NR RVWHRDUWKULWLV %DUG]R F]ÛVWR ZLQÇ ]D LFK Z\VWÇSLHQLH REDUF]D VLÛ REFLÇľHQLD JHQHW\F]QH RUD] KRGRZFÛ D W\PF]DVHP Zb ZLHOX SU]\SDGNDFK PRľQD E\ W\FK SUREOHPµZ XQLNQÇÉ SU]HVWU]HJDMÇF RGSRZLHGQLHJR ľ\ZLHQLD

&]\QQLNL ZSĄ\ZDMÇFH QD REQLľHQLH RGSRUQRĝFL Z Z\QLNX GHVWDELOL]DFML UµZQRZDJL PLNURȵRU\ MHOLWRZHM X V]F]HQLÇW • • • • •

WUDQVSRUW Z\VWDZ\ ]E\W GXľH SU]HFLÇľHQLH SU]HZRGX SRNDUPRZHJR SRUFMD MHG]HQLD OXE SRMHPQRĝÉ Z\SLWHM ZRG\

VWUHV DGDSWDF\MQ\ GR QRZRĝFL PLHMVFD SRNDUP ERGļFH

LQWHQV\ZQH HPRFMH ]DEDZD EµO FKRURED

3U]HZRGQLN ľ\ZLHQLD SVµZ L NRWµZ )('Ζ$) ZHUVMD OLSLHF ZZZ SRONDUPD SO

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

PSIE ZDROWIE

HYDROTERAPIA

czyli pies w wodzie Agnieszka Wnuk-Gnich dr inż. zootechniki, tech. wet., zoofizjoterapeuta zwierząt, Klinika Weterynaryjna Vets, Warszawa

Wodolecznictwo, inaczej zwane hydroterapią, to najstarszy dział fizykoterapii, obejmujący wiele zabiegów wykorzystywanych zarówno w celach profilaktycznych, jak i w terapii różnych schorzeń. Hydroterapia wykorzystuje w swoim działaniu wodę jako metodę leczenia. Już sam Hipokrates wspominał o korzyściach płynących z jej stosowania. Zabiegi na bieżni wodnej stanowią najnowocześniejszą i najefektywniejszą z metod fizykoterapeutycznych w całej Europie i USA, nie tylko w rehabilitacji ludzi, ale także i zwierząt. Amerykanie wprowadzili hydro-bieżnie dla psów pod koniec lat 90. ubiegłego wieku. Rehabilituje się w ten sposób też konie. Korzystny wpływ terapii wodnej na organizm wynika z właści-

wości wody, do których zalicza się gęstość względną, wypór hydrostatyczny, lepkość, opór, ciśnienie hydrostatyczne oraz napięcie powierzchniowe. Woda, jako środowisko odciążające, pozwala zwiększyć czynnościowe zaangażowanie kończyny w pracę, nie dając poczucia dyskomfortu związanego z obciążaniem chorej kończyny. Wielu autorów podkreśla komplekso-

we działanie bodźców, spośród których najważniejszą rolę odgrywa temperatura (w zakresie komfortu termicznego zwierzęcia, ok. 35°C) i ciśnienie hydrostatyczne wody stojącej lub ciśnienie hydrodynamiczne strumienia wody. Korzyści wynikające z zastosowania hydroterapii są wielorakie. Ciepła woda rozgrzewa mięśnie, rozszerzając naczynia krwionośne poprawia dopływ krwi do nich, a co za tym idzie ich utelnowanie. Praca w wodzie zmniejsza bolesność poprzez likwidację przykurczy bolesnych struktur oraz działanie ciśnienia hydrostatycznego. Wzmacnia mięśnie (wpływa na rozwój masy mięśniowej, stopień rozciągnięcia mięśni) i ścięgna, poprawiając ich siłę i wytrzymałość. Wpływa korzystnie na zwiększenie zakresu ruchu w stawach, ułatwia i zachęca zwierzę do obciążania chorej kończyny. Poprawia ogólną wydolność organizmu

HYDROTERAPIA CZYLI PIES W WODZIE | PSIE ZDROWIE

CZAS TRWANIA ZABIEGU W BIEŻNI WODNEJ WYNOSI W ZALEŻNOŚCI OD STANU PACJENTA OD KILKUNASTU SEKUND DO 45 MINUT I JEST STOPNIOWO WYDŁUŻANY. SESJE TERAPEUTYCZNE MOGĄ MIEĆ RÓWNIEŻ POSTAĆ TRENINGÓW INTERWAŁOWYCH (MOŻLIWOŚĆ KONTROLOWANIA PRĘDKOŚCI ŚCIEŻKI), A DZIĘKI MOŻLIWOŚCI ZMIANY KĄTA NACHYLENIA PODŁOŻA, UMOŻLIWIAJĄ ZAANGAŻOWANIE GRUP MIĘŚNI MINIMALNIE WYKORZYSTYWANYCH W CODZIENNEJ AKTYWNOŚCI ZWIERZĘCIA.

oraz wytrzymałość układu sercowo-naczyniowego. Świetnie sprawdza się jako trening kondycyjny u psów sportowych, wpływając na zwiększenie siły mięśni, poprawę zakresu ruchu, wydolności układu krąże-

Pies Rasowy 7–8

niowego oraz oddechowego. Jest doskonałą formą odnowy biologicznej oraz świetnym rozwiązaniem w przypadku psów otyłych, mających problemy z poruszaniem się oraz wykazujących znaczną niechęć do jakichkolwiek ćwiczeń z terapeutą na lądzie. Doskonale sprawdza się w przypadku rehabilitacji psów po zerwanym więzadle krzyżowym przednim, przy dysplazji stawów biodrowych, niedowładach, urazach kręgosłupa, czy przykurczach stawowych. W weterynarii naukowcy wykazują, że hydroterapia ma zastosowanie w rehabilitacji po zbiegach ortopedycznych oraz neu-

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

rologicznych, przy uszkodzeniu nerwów, przy zaburzeniach koordynacji ruchowej, w terapii pacjentów z porażeniami i niedowładami, w chorobach zwyrodnieniowych stawów kończyn i kręgosłupa, przy osłabieniu i zaniku mięśni, w celu rozluźReklama

PSIE ZDROWIE

Wśród przeciwwskazań do hydroterapii wymienia się przede wszystkim paniczny lęk zwierzęcia przed wodą, choroby serca, podwyższoną temperaturę ciała od co najmniej 72 godzin, otwarte rany, choroby skóry oraz biegunki.

nienia mięśni i zmniejszenia ich napięcia, przy ograniczeniach ruchowych (przykurcze mięśniowe oraz stawowe), stosuje się ją przeciwbólowo, przeciwobrzękowo, przy problemach wieku starczego (trudności z poruszaniem się) oraz jako forma walki z nadwagą (pies zanurzony w wodzie jest lżejszy, dzięki czemu łatwiej i chętniej się porusza). Stanowi element treningu i poprawy wydolności psów pracujących i sportowych, zapobiega urazom. Czas trwania zabiegu na bieżni wodnej wynosi w zależności od stanu pacjenta od kilkunastu sekund do 45 minut i jest stopniowo wydłużany. Sesje terapeutyczne mogą mieć również

postać treningów interwałowych (możliwość kontrolowania prędkości ścieżki), a dzięki możliwości zmiany kąta nachylenia podłoża, umożliwiają zaangażowanie grup mięśni minimalnie wykorzystywanych w codziennej aktywności zwierzęcia. Nowoczesne bieżnie wodne wyposażone są w programy umożliwiające zapisywanie prędkości poruszania się oraz długości przebytej trasy, dzięki czemu zawsze możliwa jest obserwacja postępów i optymalizacja wprowadzonych treningów. Wykonane są z najwyższej jakości stali oraz szklanych ścian, które umożliwiają kontrolowanie poprawności chodu pacjenta. Dodatkowo wyposażone

są w odpowiednie ﬁltry pracujące całodobowo. Niektóre urządzenia pozwalają na użycie strumieni wodnych (przeciwprądów) zwiększających opór. Podczas trwania całej sesji na bieżni wodnej zooﬁzjoterapeuta ma możliwość kontrolowania ruchu zwierzęcia, stopnia wypełnienia zbiornika, prędkości poruszania się, a w przypadku potrzeby umocowania uprzęży podtrzymującej pacjenta. Regulowana może być również temperatura wody, niemniej jednak jest to parametr najrzadziej zmieniany. Zaleca się stosowanie hydroterapii 2 do 3 razy w tygodniu. Zazwyczaj cykl zabiegów obejmuje 10 sesji. Niestety, dostępność profesjonalnych urządzeń

HYDROTERAPIA CZYLI PIES W WODZIE | PSIE ZDROWIE

do hydroterapii w zakładach leczniczych dla zwierząt ze względu na koszt zarówno sprzętu, jak i późniejszej terapii jest jeszcze mała. Trudno liczyć na szybką amortyzację sprzętu. Alternatywą dla tego typu terapii jest wykorzystanie naturalnych akwenów wodnych. Ze względu na położenie geograﬁczne Polski, tego typu terapia może być stosowana jedynie w okresie letnim. Niewątpliwie do zalet można zaliczyć niski koszt, przyjemność dla zwierzęcia, element urozmaicenia spacerów, zdecydowanie większą motywację oraz niższy poziom stresu w porównaniu do zabiegów na bieżni wodnej w pomieszczeniu. Wśród na-

turalnych akwenów w Polsce do wyboru są: jeziora, rzeki, strumienie oraz morze, różniące się między sobą stopniem trudności wykonywanych ćwiczeń, wynikającym z naturalnych prądów wodnych. Ważne jest aby przed ich wykorzystaniem zwrócić szczególną uwagę na temperaturę oraz czystość wody (na tzw. zjawisko „kwitnienia wody”, obecność śmieci itp.), możliwość łagodnego zejścia oraz zachowanie zwierzęcia w stosunku do wody. W przypadku małych pacjentów można stosować również wanny wypełnione wodą. Pływanie angażuje mięśnie bez nadmiernego obciążania stawów. Można urozmaicić je zabawą z piłką i aportowaniem. Wśród przeciwwskazań do hydroterapii wymienia się przede wszystkim paniczny lęk zwierzęcia przed wodą, choroby serca, podwyższoną temperaturę ciała od co najmniej 72 godzin, otwarte rany, choroby skóry oraz biegunki. U zwierząt z nietrzymaniem moczu i kału, czy u suk w cieczce należy stosować majtki/pieluchy basenowe. Niektóre zwierzęta potrzebują zdecydowanie więcej czasu na przyzwyczajenie się do wody, dlatego też zaleca się, aby przed rozpoczęciem sesji terapeutycznej zaznajomić zwierzę z nowym otoczeniem, stopniowo i bez pośpiechu wykonywać ćwiczenia. Wśród

ćwiczeń wyróżnia się marsz w wodzie oraz kontrolowane pływanie. UWAGA – przed rozpoczęciem terapii wszelkie rany powinny być zagojone!!! Przed zabiegiem warto pozwolić psu załatwić potrzeby ﬁzjologiczne. Po zakończonym zabiegu (zwłaszcza zimą) zwierzę powinno być dokładnie wysuszone zanim opuści gabinet – trzeba pamiętać o zabraniu chłonnego ręcznika (zakłady oferują też dostęp do suszarek groomerskich). Gabinety wymagają, żeby pacjenci posiadali aktualne szczepienia oraz byli odrobaczeni i czyści. Przed zabiegiem nie karmi się psa (minimum 3-4 godziny).

Podsumowanie Oprócz wielu działań terapeutycznych w przypadku schorzeń ortopedycznych i neurologicznych terapia wodna to idealny trening kondycyjny nie tylko dla psa sportowca, ale i dla każdego czworonoga. Ponadto to fantastyczny sposób spędzania wolnego czasu w okresie zbliżających się wakacji. Ćwiczenia w środowisku wodnym w znacznym stopniu wpływają na zminimalizowanie ryzyka urazów, a w przypadku jego wystąpienia przyspieszą powrót do formy.

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

EKSPERT RADZI

MAGIA NA CO DZIEŃ PRACUJĘ ZE ZWIERZĘTAMI. JESTEM DYPLOMOWANYM TRENEREM, WŁAŚCICIELKĄ POZYTYWNEJ PSIEJ AKADEMII ORAZ WŁAŚCICIELKĄ DOMOWEJ HODOWLI BELSAVIS (FCI). MOJA PRACA TO NIE TYLKO PSIAKI, ALE RÓWNIEŻ PAPUGI. W TYM ARTYKULE CHCĘ PODZIELIĆ SIĘ Z PAŃSTWEM SWOJĄ WIEDZĄ I DOŚWIADCZENIEM ZWIĄZANYM Z PSAMI. TAK, WIĘC ZACZNĘ OD POCZĄTKU...

Agnieszka Wojciechowska FRIDA Pozytywna Psia Akademia

Pierwsze dwa tygodnie życia szczeniąt to okres noworodkowy. W tym okresie maluchy są zupełnie „ślepe”, ale bardzo szybko uczą się orientować w najbliższym otoczeniu.

Uwielbiam pracę z psami z pierwszej grupy, dlatego też zdecydowałam się na hodowlę psów rasy border collie (BC). Dzięki tym szczeniakom mogę wprowadzać swoich klientów w magiczny świat borderów. W moich oczach każdy szczeniak rodzi się z białą kartą, a ja czuję się zaszczycona zapisując pierwszy rozdział jego życia. Po przekazaniu szczeniaczka nowym właścicielom wspieram go w utrzymaniu szkolenia, które zapoczątkowałam a także pomagam je kontynuować. Wszystkie maluchy w dniu wyjścia potraﬁą robić siusiu na matę (nauka czystości), znają komendę przywołania DO MNIE i komendę zakazu NIE. Jak to osiągnąć? Jak nauczyć szczenię czystości w stu procentach? Jak zapoczątkować komendę przywołania? Jak skłonić szczeniaka do zaprzestania np. podgryzania poprzez komendę zakazu? Mam nadzieję, że ten i następny artykuł udzieli Państwu odpowiedzi na wyżej zadane pytania. Przenieśmy się, zatem do dnia, w którym rozpoczyna się magia narodzin szczeniąt…

Tego dnia moja sunia rodzi szczenięta, kojec z maluchami jest w salonie do 14. dnia życia szczeniąt w totalnej izolacji od reszty stada. Maluchy są pod lampą (kwoka). Wiele razy słyszałam od osób odchowujących mioty stwierdzenie, że tak naprawdę pierwsze 3 tygodnie od porodu nie ingerują w wychowanie szczeniąt, niektórzy starają się jak najpóźniej wprowadzać podawanie szczeniakom namoczonej karmy, ponieważ wprowadzenie karmy kulkowej powoduje to, iż ich matka często przestaje sprzątać po szczeniakach i spada to na barki człowieka. Inne stwierdzenie to takie, że pozwalają suce na dokarmianie szczeniąt mlekiem do dnia odbioru szczeniąt tj. do ósmego tygodnia życia. Nie powiem Państwu, co dla mnie jest dobre a co złe, ale zdradzę swoje priorytety, jako trenera przy odchowaniu maluchów. Opowiem też o tym, co robię by pomóc swojej suni przy odchowaniu maluchów i jak całe moje ludzko-zwierzęce stado ją wspiera w tym zadaniu. W drugim artykule napiszę również o testach

Campbella. Postaram się wyjaśnić, jaki jest sens ich przeprowadzania, jak je zrobić by dały wiarygodny obraz szczeniaka oraz czy rzeczywiście taki test pomaga przy doborze dobrego domu dla naszego szczeniaka. Dla mnie bardzo ważna jest nauka czystości, czyli wyprowadzanie miotu w taki sposób by szczenięta mogły chodzić po części domu, ale przede wszystkim by wracały do jednego pokoju gdzie są matki i tam załatwiały swoje potrzeby ﬁzjologiczne. Pracę nad tym rozpoczynam od pierwszego dnia życia maluchów. Przyjrzyjmy się jak wygląda kojec. Przez pierwszych 14 dni, gdy szczenięta wymagają dogrzewania kojec podzielony jest na dwie części, bezpośrednio pod lampą kwoką jest materac dla szczeniąt i suki pokryty podkładami, druga sześć kojca jest przeznaczona dla suki, gdy chce położyć się w nieco chłodniejszej streﬁe, do której nie dochodzi ciepło lampy. Lampa kwoka jest umieszczona nad kojcem w oprawie, która ma przełącznik, dzięki któremu kwoka może mieć 100% lub 50%

MAGIA ODCHOWYWANIA SZCZENIĄT | EKSPERT RADZI

ODCHOWYWANIA 4. SZCZENIĄT– pierwsze tygodnie

życia widziane okiem trenera

swojej mocy. Cały kojec, w którym znajduje się suka z maluchami jest pokryty podkładami. Pierwsze dwa tygodnie życia szczeniąt to okres noworodkowy. W tym okresie maluchy są zupełnie „ślepe”, ale bardzo szybko uczą się orientować w najbliższym otoczeniu. Ich kanały słuchowe nie funkcjonują, poruszają się bezradnie, ale bezbłędnie traﬁają do sutków matki używając zmysłu węchu i dotyku. Pierwsze kontakty z rodzeństwem są początkiem późniejszych zabaw, chociaż w tym okresie kończą się przytulaniem do siebie i zasypianiem szczególnie, gdy matka wyjdzie do chłodniejszej części kojca. W tym okresie dość często zmieniam podkłady. Suka, co prawda zjada odchody szczeniąt, ale sama oczyszcza się brudząc legowisko. Przez te pierwsze dwa tygodnie pozostaje ona prawie cały czas ze szczeniakami, a ja pilnuję by podkłady dokładnie pokrywały cały kojec. Od trzeciego dnia życia pracuję z maluchami nad stymulacją dotykową, motoryczną i termiczną. Pod koniec okresu noworodkowego u szczeniąt

Pies Rasowy 7–8

zaczyna powoli funkcjonować zmysł wzroku i słuchu. Teraz maluchy zdecydowanie silniejsze, odbierające większą ilość bodźców zewnętrznych wchodzą w okres psiej socjalizacji wewnątrz swojego małego stada pod okiem matki. Powoli zaczynają pełzać, aby chwilkę później ich sposób poruszania zaczynał przypominać poruszanie się dorosłych psów. Maluchy zaczynają się bawić, dochodzi do pierwszych szczenięcych przepychanek. Wszystko to obserwuje matka, która potraﬁ interweniować podejmując działania dyscyplinujące często wobec malców przejawiających dominujący charakter. Baczne obserwowanie maluchów w pierwszych czterech tygodniach życia pozwala mi na odkrywanie ich charakterów. Początek czwartego tygodnia dla mnie jest okresem, w którym obserwuję maluchy i jak tylko któryś załatwia się na podkład wprowadzam komendę słowną: SIUSIU i delikatnie drapię malucha po bokach. Teraz maluchy zaczynają też być nagradzane dotykiem za załatwianie się na

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

podkład. Zawsze staram się być przy nich, gdy się budzą i pracuję pozytywnym wzmacnianiem. Nagrodą jest czasami dotyk, czasami podrapanie, a innym razem to po prostu przytulenie i krótka zabawa z maluchem, ale nigdy nie jest to jednak smakołyk. Smakołyki zostawiam dla ich nowych właściciel i są one wprowadzane dopiero przy przejściu malucha do nowego domu. Te pierwsze cztery tygodnie życia szczeniąt to dla mnie szykowanie podłoża do szkolenia, o którym napiszę w następnym artykule. To praca, podczas której te maluchy rozumieją, jaka jest moja rola w stadzie. Kocham je, ale przede wszystkim szkolę. We wspólnych zabawach ze szczeniętami uczestniczą jednak inni członkowie mojego ludzko-zwierzęcego stada, ja bacznie wtedy obserwuję wszystkie maluchy i sporządzam notatki, dzięki którym ukazują się charaktery poszczególnych szczeniąt. Czy wiedzą Państwo, że szczenięta można szkolić już od ok. 45 dnia ich życia? Zapraszam do kolejnego artykułu związanego z magią odchowu szczeniąt.

Od trzeciego tygodnia życia maluchy – zdecydowanie silniejsze, odbierające większą ilość bodźców zewnętrznych – wchodzą w okres psiej socjalizacji wewnątrz swojego małego stada pod okiem matki. Powoli zaczynają pełzać, aby chwilkę później ich sposób poruszania zaczynał przypominać poruszanie się dorosłych psów.

ŻYWIENIE PSÓW

Rola białka w diecie dr inż. Jacek Wilczak Zakład Dietetyki, Katedra Nauk Fizjologicznych, Wydział Medycyny Weterynaryjnej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie jacek_wilczak@sggw.pl

Białka – chyba najważniejszy składnik odżywczy Prawidłowo skomponowana dieta bazuje na surowcach dostarczających wszystkich niezbędnych składników odżywczych w odpowiednich proporcjach. Z całą stanowczością należy wskazać, że wszystkie składniki odżywcze muszą być obecne w diecie, aby nie doprowadzić organizmu psa do objawów ich niedoborów skutkujących dysfunkcjami poszczególnych narządów. Ale należy także wskazać, że jeżeli ilość i jakość białka w diecie będzie na odpowiednim poziomie, a ich źródła będą urozmaicone to ilość pozostałych składników odżywczych w diecie będzie zapewniona. Można z całą pewnością stwierdzić, że białko powinno być traktowane jako podstawowy składnik odżywczy. Dlaczego? Oprócz faktu, że białko należy do tych składników odżywczych, których ilość w codziennej diecie każdego organizmu determinuje i podtrzymuje jego podstawowe funkcje życiowe to chyba najważniejsze: białko jest pierw-

szym i głównym czynnikiem stymulującym wzrost młodego organizmu. Dodatkowo od ilości i składu aminokwasowego białek zależy w jaki sposób kształtować się będzie metabolizm organizmu, efektywność systemów naprawczych i regeneracyjnych czy tempo przemian innych składników odżywczych. Białka stanowią zasadniczy element budowy wszystkich tkanek organizmu i wielu czynnych biologicznie związków, jak enzymy i hormony. Regulują procesy przemiany materii i wiele funkcji ustroju, zapewniając jego prawidłowy stan oraz przystosowanie się do zmian środowiska zewnętrznego. Właściwa ilość białka w płynach ustrojowych zapewnia utrzymanie prawidłowej homeostazy organizmu, odpowiada za utrzymanie bilansu wodnego, dzięki właściwościom buforującym białka współuczestniczą w utrzymywaniu równowagi kwasowo-zasadowej ustroju. Wśród wszystkich 22 aminokwasów budujących białka – 11 z nich musi być podawane wraz z pożywieniem, ponieważ zarówno pies jak i kot nie są w stanie ich syntetyzować – wy-

ROLA BIAŁKA W DIECIE | ŻYWIENIE PSÓW jątkiem jest tauryna, która musi być dodawana tylko do pożywienia kotów. Wśród wszystkich surowców wykorzystywanych w produkcji karm dla zwierząt – zarówno karm mokrych jaki i suchych – zawartość wszystkich aminokwasów egzogennych – niezbędnych jest bardzo różna i najczęściej jeden surowiec nie jest w stanie zagwarantować wystarczającej ilości aminokwasów. Dlatego w celu prawidłowego skomponowania diety dla psa lub kota należy stosować różne składniki będące źródłem białka w różnych proporcjach. O jakości białka bądź surowca będącego jego głównym źródłem świadczą następujące parametry: 1) zawartość aminokwasów egzogennych i endogennych, 2) wzajemne proporcje poszczególnych aminokwasów egzogennych, które powinny być zbliżone do proporcji występującej w białkach ustrojowych, 3) odpowiednia ilość energii niezbędnej do procesów syntezy białka ustrojowego ze źródeł pozabiałkowych oraz 4) strawność produktów białkowych. Szczególnie ten ostatni parametr jest istotny

– nawet najbardziej wartościowe białko nie zostanie wykorzystane przez ustrój, jeżeli nie ulegnie całkowitemu strawieniu, a uwolnione aminokwasy nie zostaną wchłonięte w jelicie cienkim. Ma to szczególne znaczenie przy ocenie jakości karm, będących mieszaniną różnych przetworzonych produktów żywnościowych. Proces obróbki w bezpośredni sposób wpływa na strawność białka – im jest on bardziej ingerujący w strukturę trzeciorzędową białka tym zmniejsza się współczynnik strawności, co z kolei ma bezpośrednie przełożenia na parametry zdrowia zwierząt. Konstruując bądź dietę domową bądź dobierając ilość komercyjnej karmy gotowej należy się sugerować nie tylko ilością samego białka, ale także jakością surowców, z których ono pochodzi. Ma to decydujące znaczenie w przypadku tzw. bilansu azotowego. Utrzymanie jego parametrów na odpowiednim poziomie pozwala utrzymać organizm w odpowiedniej dla fazy wzrostu kondycji. Bilans azotowy określa różnicę między azotem białkowym pobranym

Białko należy do tych składników odżywczych, którego ilość w codziennej diecie każdego organizmu determinuje i podtrzymuje jego podstawowe funkcje życiowe; to chyba najważniejsze: białko jest pierwszym i głównym czynnikiem stymulującym wzrost młodego organizmu. z dietą, a azotem wydalonym z organizmu. Dodatni bilans wiąże się z większym przyswajaniem białka niż z jego katabolizmem. Występuje w młodych, rozwijających się organizmach, w okresie ciąży/laktacji i rekonwalescencji. Bilans azotowy ujemny jest niekorzystny dla organizmu i dotyczy sytuacji kiedy katabolizm białek i wydalanie azotu przeważa nad jego przyswajaniem. Ma to miejsce w przypadku kacheksji i chorób wyniszczających oraz ﬁzjologicznie u osobników

Reklama

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

ŻYWIENIE PSÓW

“

starych. Dlatego też dobierając ilość białka w celu zapewnienia jak najlepszego dostarczenia wszystkich aminokwasów – będących bezpośrednim źródłem azotu – najważniejsza jest jakość białka. W tym celu podzielono białka uwzględniając skład aminokwasowy na: – białka pełnowartościowe, czyli takie, które zapewniają prawi-

Białka stanowią zasadniczy element budowy wszystkich tkanek organizmu i wielu czynnych biologicznie związków, jak enzymy i hormony. Regulują procesy przemiany materii i wiele funkcji ustroju, zapewniając jego prawidłowy stan oraz przystosowanie się do zmian środowiska zewnętrznego.

„

dłowy wzrost i rozwój organizmu, zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne w ilościach zbliżonych do zapotrzebowania (białko jaja kurzego, białko mleka i jego przetworów, białko tkanki mięśniowej ssaków, ryb,

skorupiaków, białko soi i orzeszków ziemnych) – białka częściowo pełnowartościowe – wystarczają do podtrzymywania życia, ale nie zapewniają prawidłowego rozwoju i wzrostu; zawierają aminokwasy egzogenne, ale minimum jeden w ilościach deﬁcytowych (białko zbóż – niedobór lizyny, białko ryżu – niedobór lizyny i treoniny, białko kukurydzy –niedobór tryptofanu i lizyny) – białka niepełnowartościowe – białka przyswajalne, ale nie wystarczające do podtrzymania życia (żelatyna – brak tryptofanu i cysteiny oraz niedobór metioniny, izoleucyny, waliny i tyrozyny) – białka bezwartościowe – nieprzyswajalne, np. białko pierza, paznokci, rogów. Biorąc pod uwagę wszystkie parametry białka dobierając źródła białka w diecie psa lub kota teoretycznie powinniśmy wybierać tylko i wyłącznie te charakteryzujące się najwyższymi współczynnikami. Nie zawsze jest to wskazane i zalecane. Wynika to z faktu, że nie na każdym etapie życia psa lub kota zapotrzebowanie na bardzo wysokiej jakości białko jest wskazane. W żywieniu psów dorosłych zależy na proporcjonalnym dostarczeniu zarówno białka, jak i pozostałych składników odżywczych. Wydaje się, że gwarancją dostarczenia jednocześnie wszystkich składników odżywczych jest urozmaicenie diety w surowce zawierające wszystkie składniki odżywcze, ale w ilościach gwarantujących zarówno prawidłowe pokrycie kaloryczne, jak i dające uczucie sytości. Dlatego też raczej w diecie psa nie znajdzie się polędwica wołowa bądź proszek jajeczny jako jedyne źródło białka gdyż ograniczałoby to możliwości zastosowania innych surowców w celu bilansowania diety w pozostałe składniki odżywcze. Stąd w diecie psa zalecana byłaby przykładowo wołowina średniotłusta, która oprócz dobrej jakości białka będzie także dostarczała odpowiedniej ilości energii pochodzącej z tłuszczu, a jaja gotowane znajdą się diecie psa jako element poprawiający proﬁl aminokwasowy białka diety. Z drugiej strony wśród wszystkich surowców wykorzystywa-

nych w konstruowaniu diety domowej bądź w produkcji karm dla zwierząt – zarówno karm mokrych jaki i suchych – zawartość wszystkich aminokwasów egzogennych jest bardzo różna i najczęściej jeden surowiec nie jest w stanie zagwarantować wystarczającej ilości aminokwasów. Dlatego w celu prawidłowego skomponowania diety dla psa lub kota należy stosować różne składniki będące źródłem białka w różnych proporcjach. Białko, a właściwie surowce będące głównym źródłem białka, powinny być traktowane jako podstawowy parametr wartościujący jakość gotowej karmy. Znalazło to praktyczne zastosowanie w zaleceniach dotyczących sposobu opisywania karm. Przykładowo zakładając, że głównym surowcem białkowym jest wołowina to karma zwierająca tylko wołowinę będzie nazwana „tylko wołowina”, karma zawierająca co najmniej 26% wołowiny „danie z wołowiny”, co najmniej 14% wołowiny „bogata w wołowinę”, co najmniej 4% „z wołowiną” a przy użyciu mniej niż 4% wołowiny bądź przy zastosowaniu substancji smakowo-zapachowej to taki produkt będzie określany jako „o smaku wołowiny” chociaż taką samą nazwę będzie posiadał produkt o zerowej zawartości wołowiny, ale z dodatkiem aromatu bądź substancji smakowo-zapachowej

ROLA BIAŁKA W DIECIE | ŻYWIENIE PSÓW

problem jest z odpowiednim przygotowaniem Właścicieli do informacji i celowości zastosowania takiego surowca. Zastosowanie surowców, których rolą jest zmniejszenie gęstości energetycznej karmy dzięki czemu zmniejszeniu ulega strawność składników energetycznych może być stosowane tylko i wyłącznie w karmach dla zwierząt z nadwagą i otyłością, u których celowo chcemy zmniejszyć bilans energetyczny. Stosowanie takich surowców w karmach dla zwierząt rosnących, w okresie rekonwalescencji bądź aktywnych ﬁzycznie nie jest zalecane.

wołowej. I chociaż takie określenia nie wskazują na obecność w karmie innych surowców pochodzenia zwierzęcego to sugerując się tylko tym parametrem można wskazać na bardziej bądź mniej urozmaicony skład gotowego produktu. Bazując na wartości współczynnika strawności oraz parametrze opisującym pełnowartościowość białka ciekawa

Pies Rasowy 7–8

i budząca dużo kontrowersji jest kwestia wykorzystania w karmach dla psów surowców będących źródłem białka bezwartościowego np. pierza i piór. Z żywieniowego punktu jest to surowiec nie dostarczający organizmowi nawet niewielkiej ilości białka a mimo tego jest stosowany w karmach suchym. Pytanie zatem, dlaczego? Zdaniem autora niniejszego opracowania

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

Jakość białka oraz związana z nią jakość surowców stanowiących źródło białka powinna być podstawowym elementem wskazującym na jakość zarówno gotowej karmy komercyjnej, jak i diety domowej i przez to dostosowanej do indywidualnych potrzeb zarówno zdrowego jak i chorego organizmu. Poprzez umiejętny dobór surowców możliwe staje się ukierunkowanie przemian metabolicznych organizmu, programowanie jego rozwoju i przez to działanie dietoproﬁlaktyczne w większości jednostek chorobowych.

Konstruując bądź dietę domową bądź dobierając ilość komercyjnej karmy gotowej należy się sugerować nie tylko ilością samego białka, ale także jakością surowców, z których ono pochodzi. Ma to decydujące znaczenie w przypadku tzw. bilansu azotowego. Utrzymanie jego parametrów na odpowiednim poziomie pozwala utrzymać organizm w odpowiedniej dla fazy wzrostu kondycji.

Co nowego na rynku? W dziale tym prezentujemy wszelkie nowe produkty, które mogą zainteresować każdego posiadacza psa, a w szczególności hodowców oraz wystawców. Zachęcamy producentów i dystrybutorów do przesyłania opisów i fotografii swoich produktów na adres redakcja@piesrasowy.pl.

Psia rozrywka przede wszystkim! Trixie nie przestaje zaskakiwać swoich klientów i wychodząc na przeciw ich oczekiwaniom przeprojektowała opakowania niektórych produktów. Przykładem są te dla psich zabawek. Wszystkow po to, aby połączyć nowoczesny design z bardziej klarownym podziałem asortymentu, na przykład na zabawki ruchowe, pływające oraz akcesoria z serii Denta Fun. Warto zwrócić uwagę na nowość jaką jest piłka na taśmie. Zabawka wykonana jest z naturalnego kauczuku, a sam pasek zrobiono z wplecionych gumek, co zapewnia wytrzymałość na rozdarcia. Produkt dostępny jest w dwóch kolorach: pomarańczowym i niebieskim. www.trixie.de

SPA dla Twojego psa! Firma Trixie wprowadziła do swojego portfolio wyjątkowy produkt dla czworonogów – szampon z miodlą indyjską. Skład kosmetyku cechuje się dużą zawartością wyciągu z miodli indyjskiej. Roślina ta jest niezwykle ceniona w indyjskiej medycynie tradycyjnej ze względu na swoje właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybiczne oraz antywirusowe. Szampon jest wyjątkowo łagodny i delikatny dla skóry oraz pomaga zapobiegać pojawieniu się pasożytów u psów. Pojemność produktu to 250 ml www.trixie.de

Karmy TropiDog Premium Junior w opakowaniach o wadze 0,5 kg TropiDog Premium Junior – Rich in TURKEY, with RICE to karmy Premium bogate w indyka i z ryżem. Przeznaczone są dla szczeniąt oraz suk w okresie ciąży i laktacji. Są podzielone na dwa warianty: dla psów dużych ras oraz dla psów małych i średnich ras. Dodatkowa, mniejsza pojemność to przede wszystkim doskonałe uzupełnienie oferty na sklepowej półce w zakresie karm dla szczeniąt. Mniejsze opakowanie jest łatwiejsze i wygodniejsze w transporcie. Stanowi także doskonałą alternatywę dla klientów, którzy nie znają jeszcze wysokiej jakości karm TropiDog i chcieliby ją sprawdzić, zanim zdecydują się na większy worek. Poza tym często młode psy szybko „wyrastają” w karm dla szczeniąt, dlatego karma w niewielkim opakowaniu wydaje są rozsądnym rozwiązaniem. Karmy TropiDog Premium Junior – Rich in TURKEY, with RICE są dostępne w małych, poręcznych, 0,5-kilogramowych opakowaniach, w workach o wadze 15 kg i 2,5 kg (dla psów dużych ras) oraz 8 kg i 2,5 kg (dla psów małych i średnich ras). www.tropidog.pl www.facebook.com/TropiDog www.zdrowy-pies.pl

Karma PrimaDog dla dorosłych psów jagnięcina & ziemniaki Kompletna sucha karma jakości superpremium dla dorosłych psów wszystkich ras. Skomponowana specjalnie dla tych z wrażliwym przewodem pokarmowym, skłonnością do alergii i nietolerancją pokarmową. Krokiety średniego rozmiaru sprawiają, że jest to karma wygodna szczególnie dla hodowców i właścicieli psów różnych ras. Wysoce przyswajalna jagnięcina jest w tej pysznej recepturze hypoalergicznym źródłem białka. Psy są naturalnymi mięsożercami, jagnięcina jest więc głównym składnikiem tej karmy. Zamiast zbóż zastosowano łatwo przyswajalną mieszankę ziemniaków, jabłek i kukurydzy jako źródło węglowodanów. Receptura zawiera również skandynawskie zioła i jagody wspomagające trawienie i będące źródłem antyoksydantów. Dodatek naturalnego ekstraktu z juki Schidigera wspomaga procesy przeciwzapalne w ścięgnach i chrząstce stawowej oraz zapobiega brzydkiemu zapachowi odchodów. MOS i FOS wspomaga w jelitach rozwój dobrych bakterii ułatwiających trawienie. www.prima.dog

NA RYNKU | CO NOWEGO

Canine Porta21 Finest Low Fat – niskotłuszczowa karma dla dorosłych psów Canine Porta21 Finest Law Fat zawiera 20% białka i tylko 9% tłuszczu. To kompletna karma najwyższej jakości dla psów z nadwagą i o małej aktywności ruchowej, skomponowana na bazie kurczaka, marchwi i owsa. Pełen zestaw odżywczy, naturalne składniki, niewielka zawartość białka i tłuszczu tworzy razem świetną dietę dla psów z nadwagą. Opakowania: 2 kg, 13,6 kg Producent: Schultze GmbH, dystrybutor: GEMINUS, www.porta21.pl

Dog Snack Bag – wyjątkowe torebki dla właścicieli psów! Dog Snack Bag to torebka m. in. na przysmaki oraz akcesoria dla psa. Sprawdza się na treningach, szkoleniach jak i codziennych wędrówkach z psem. Główną kieszeń otwieramy i zamykamy za pomocą jednej ręki dzięki zastosowanym silnym magnesom. Całość jest wykonana z oryginalnej Cordury® odpornej na przetarcia. Wnętrze jest bardzo pojemne. Zostało wykonane z materiału odpornego na brud i tłuste smakołyki. Z przodu torebki znajduje się kieszonka z niezawodnym zamkiem błyskawicznym YKK w której zmieścimy: telefon, dokumenty itp. Pod częścią z zamkiem mamy kolejną kieszeń z przegrodą zapinaną na rzepa. Kieszeń podzielona jest na dwie części. Jedna przegroda dedykowana jest na woreczki na psie nieczystości, z gumowym otworem do ich łatwego wyciągania. Torebkę polecamy osobom spędzającym aktywnie czas z czworonogiem, wystawcom, szkoleniowcom. Polecamy ją osobom, które stawiają na wysoką jakość i ciekawy design. Kolorystyka, wykonanie i jakość na pewno nie pozostaną nie zauważone. • Wyprodukowane w POLSCE. • Jedyny tego typu produkt na rynku. • Wykonane z oryginalnej Cordury® 560dtx z wykończeniem wodoodpornym Teﬂon®. • Główna kieszeń zapinana na magnesy. • Pas z taśmy poliamidowej 25 mm odpornej z warunki atmosferyczne z klamrą z acetalu WJ Lion® z systemem łatwego odpinania. • Kieszeń na woreczki na psie odchody z gumką do łatwego wyciągania. Polecamy również ze smyczą Two runners Leash JoQu®, miską Walk Bowl oraz Canicross Belt + Rope Shock JoQu® www.JoQu.com.pl

Riverwood Karma z Reniferem i Jeleniem oraz Królikiem dla dorosłych psów Riverwood Karma z Reniferem i Jeleniem oraz Królikiem dla dorosłych psów to karma pełnoporcjowa bezzbożowa i nie zawierająca ziemniaków. Jej receptura zawiera 65% protein pochodzenia zwierzęcego oraz stanowi idealną kombinację niezbędnego błonnika, minerałów oraz witamin dla twojego psa. Jest doskonałym wyborem jako kompletna karma dla psów dorosłych wszystkich ras. • Hypoalergiczna – trzy źródła białka zwierzęcego są hypoalergiczne i zapobiegają powstaniu alergii lub nietolerancji pokarmowej. • Wysoka przyswajalność oraz metabolizm – świeże produkty oraz oparta na mięsie. Zawiera witaminy B3 i błonnik, który wspomaga zdrową przemianą materii. • Odporność – witaminy A, C, E, beta karoten oraz nagietek zawierają funkcjonalne składniki odżywcze, wspomagające odporność. Skład: renifer (26%), jeleń (15%), żółty groszek (14%), skrobia z groszku żółtego (15%), tłuszcz drobiowy (konserwowany mieszanką tokoferoli, 8%), suszona pulpa jabłkowa (7%), dzik (5%), białko grochu (5%), hydrolizowane białko (2%), szpinak (1%), olej z wiesiołka (0,5%), marchew (0,5%), siarczan glukozaminy (220 mg/kg), mannooligosacharydy (150 mg/kg), siarczan chondroityny (130 mg/kg), fruktooligosacharydy (100 mg/kg), Juka (Yucca schidigera) (90 mg/kg), nagietek lekarski (80 mg/kg), pokrzywa (80 mg/kg), spirulina (35 mg/kg), kurkuma (30 mg/kg), pulpa cytrusowa (30 mg/kg), żurawina (30 mg/kg), rumianek (25 mg/kg), cynamon (25 mg/kg). Dostępne opakowania: 2 i 12 kg www.riverwood.nl

Happy Snack – przysmaki dla psów Wyjątkowe przysmaki w trzech różnych wariantach dla psów: w formie plastrów w mięsa z kurczaka, plastrów mięsa z kaczki i w formie pałek drobiowych. Wysoka zaawartość białka, naturalny i nadzwyczaj silny aromat oraz wyjątkowy smak przypadną ą do gustu wszystkim psom. Produkt sprawdzi się w roli zwykłych przysmaków, może że też być wspaniałą nagrodą podczas tresury, zabawy oraz w okresie adaptacji. www.beaphar.pl

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

CO NOWEGO

ANDROMEDA – unikalne obroże dla Twojego psa! Andromeda to kolejna gwiazda w naszej ofercie ręcznie plecionych akcesoriów dla zwierząt. Powstała z połączenia trzech kolorów. Skromnie, ale jakże efektownie prezentuje swoje wdzięki. Jest niezwykła, ponieważ zrobiona w 100% ręcznie. Unikatowa, ponieważ tylko Ty decydujesz jakie kolory będzie miała. I właśnie na tym polega wyjątkowość naszych produktów!!! Każda obroża jest spersonalizowana. Ty wybierasz kolory, rodzaj splotu oraz sposób zakończenia. Możesz mieć pewność, że obroża, którą stworzymy będzie jedyna w swym rodzaju, bo Twoja i stworzona dla Ciebie i Twojego czworonożnego przyjaciela. Zapraszamy do odwiedzenia naszego sklepu: sklep.umilki.pl

Transportery Hilton Smart Pets Nowoczesne transportery dla małych psów, kotów i innych zwierząt domowych: • dostępne dwa wzory (wym. 51x34,5x33 cm i 50x33x31 cm), • w każdym wzorze wybór wśród czterech modnych wersji kolorystycznych, • specjalnie zaprojektowane otwory, zapewniają optymalną wentylację, • solidne i wytrzymałe zapięcia, • przezroczyste drzwiczki otwierane do góry, • wyproﬁlowana rączka doskonale „leży w dłoni”, • dla kotów i małych psów. www.zoo-factory.pl

Nowa seria zabawek – Hilton Smart Dog Aqua Line ne Linia eleganckich i funkcjonalnych zabawek dla psów: • dostępne 6 wzorów, • pluszowe zabawki wraz z piłką z wytrzymałej gumy termoplastycznej, • średnica piłki: 8 cm, • wypustki umieszczone na piłce delikatnie masują dziąsła psa i pomagają w usunięciu kamienia nazębnego, • mogą służyć również jako przeciągacze. www.zoo-factory.pl

Ciastka MEAT HIT Vigor 110 g Zdrowe ciastka dla psa to nie mit, tylko MEAT HIT! Nasze bezbożowe ciastka prosto z pieca dla psów MEAT HIT Vigor powstają ze staranne wyselekcjonowanych świeżych składników. Wypiekane przysmaki przepełnione mięsem ucieszą każdego psiaka. Idealne jako nagroda w czasie długich spacerów i intensywnych psich treningów – MEAT HIT to Vigor dla Twojego pupila. MEAT HIT Vigor 110 g jest idealnym przysmakiem dla każdego aktywnego psa, a ze względu na wielkość, szczególnie dedykowany dla psów małych ras w każdym wieku. Dlaczego MEAT HIT Vigor 110 g? • Bogaty w mięso skład. • W odróżnieniu od innych ciastek dla psów, nie ma dodatku zbóż, nie tuczy. • Proces wypiekania OVEN BAKED podkreśla smakowitość naszych ciastek i pozwala zachować niezbędne składniki odżywcze. • Dodatek chondroityny i glukozaminy wspierają sprawność aparatu ruchowego aktywnego psa. • Bez sztucznych barwników, polepszaczy smaku i chemicznych konserwantów. • Ze względu na swoją wielkość są idealne dla psów małych ras. • Zmieszczą się nawet w najmniejszych woreczkach na przysmaki więc sprawdzą się na spacerach i jako nagroda treningowa. Atutem MEAT HIT Vigor 110 g jest ich wielkość - można zabrać je ze sobą na spacer, podobnie jak to etui na woreczki na psie odchody Earth Rated. Sugerowana cena detaliczna: 110 g – 11,99 zł. Acana Polska, acana.com.pl, sklep.acana.com.pl

NA RYNKU | CO NOWEGO

ORIJEN Fit&Trim dla Psa ORIJEN Fit&Trim jest nową linią Biologicznie Odpowiedniego Jedzenia dla dorosłych h psów wszystkich ras. ORIJEN Fit&Trim - zwany też asystentem wagi, szczególnie dedy-kowany dla psów otyłych. Formuła naszego nowego jedzenia to bogactwo świeżych h regionalnych składników, których aż 85% stanowi mięso. Nowy ORIJEN Fit&Trim jest przeznaczony dla dorosłych psów wszystkich ras z nadwagą.. Unikalna formuła ORIJEN Fit&Trim to: • Aż 85% składników mięsnych pochodzących od zwierząt zaklasyﬁkowanych jako zdatne e do spożycia przez ludzi, • 2/3 mięsa jest świeża, a 1/3 delikatnie dehydratyzowana, • Różnorodność mięs, oparta jest o proporcje WholePrey™ - naturalne źródło związków w mineralnych, • L-karnityna w składzie, która wpływa na spalanie tkanki tłuszczowej, • Brak zbóż, gwarantuje zmiejszoną zawartość węglowodanów, • Bogactwo owoców i warzyw będących źródłem błonnika wspomagającego trawienie, • Wszystkie składniki ORIJEN Fit&Trim pochodzą od naszych sprawdzonych i zaufanych h dostawców. Formułę dla kotów ORIJEN Fit&Trim docenią również właściciele kotów, szczególnie e tych po kastracji. Sugerowana cena detaliczna: 340 g – 21 zł, 2 kg – 101 zł, 6 kg – 193 zł, 11,4 kg – 331 zł. Dystrybucja: Acana Polska, www.acana.com.pl oraz w sklepie sklep.acana.com.pl

Linia splendido – najwyższa jakość i świeże składniki dla najbardziej wybrednych pupili Tą grupę przysmaków charakteryzuje wyjątkowy smak oraz niezwykła staranność przygotowania. Bardzo wysoka zawartość świeżego mięsa gwarantuje jakość oraz smakowitość na najwyższym poziomie. EMPIRE GLAZUROWANE FRYKASY Z WĄTRÓBKI Domowej roboty, glazurowane frykasy z wątróbki dla psów z serii SPLENDIDO. Unikatowa receptura tego przysmaku zadowoli nawet najbardziej wybredne psiaki, a dzięki naturalnym antyoksydantom wzmocni ich system odpornościowy. Skład: Mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego (w tym świeża wątróbka wieprzowa i wątróbka drobiowa 65%), zboża, naturalne antyoksydanty, naturalne substancje konserwujące, ekstrakt z rozmarynu (wit. C i E). Zawartość opakowania: 200g Produkt dedykowany dla wymagających właścicieli psów. Doskonale sprawdza się jako przekąska treningowa oraz podczas spacerów. • Niezwykle pyszny przysmak z bardzo duża zawartością świeżej wątróbki. • Nie pozostawia zapachu i tłustych plam na rękach. • Bardzo estetyczne i innowacyjne opakowania. • Doskonałe na trening, spacer lub podróż. Dedykowany Help Desk konsumencki i kliencki 222 500 600 Dystrybucja: Blue Gravity Sp. z o.o.

Karmy suche dla psów Renskie Natural Fresh Meat Hipoalergiczna, bezzbożowa, kompletna i idealnie zbilansowana dieta dla psa ze świeżym mięsem lub rybami oraz warzywami, owocami i ziołami. To karmy w 100% naturalne, a ich receptura oparta jest na bardzo wysokiej zawartości szlachetnych składników mięsnych jak świeża kaczka, królik, jagnięcina, łosoś, wyselekcjonowane ryby oceaniczne czy indyk. Bardzo ważnym składnikiem jest Omega-3 idealnie zbilansowana z ilością Omega-6 dla wzmocnienia odporności, prawidłowego rozwoju i pracy układu nerwowego i serca oraz pięknej sierści. Karmy Renske są smakowite i lekkostrawne, szczególnie polecane dla psów bardzo wybrednych, delikatnych lub cierpiących na alergie i nietolerancje pokarmowe. Co wyróżnia karmy Renske Natural Fresh Meat? • Wszystkie karmy RENSKE zawierają w swym składzie tylko i wyłącznie składniki o najwyższej klasie przydatności spożywczej dla człowieka, pochodzące z upraw i hodowli organicznych. • Pierwszym składnikiem karm, a więc składnikiem, którego jest najwięcej w karmach Renske to świeże mięso lub ryby. • Renske stosuje innowacyjny proces produkcji, który pozwala zachować pełną świeżość wszystkich składników organicznych, a tym samym utrzymać na niezmienionym poziomie cenne wartości odżywcze zawarte w świeżym mięsie i warzywach. Uzupełnieniem linii suchych karm są mokre karmy Renske Fresh Meat 395 g zawierające 80% świeżego mięsa. Producent: Renske Natural Petfood Holandia, www.renske.com Dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o. info@best4animalcare.eu; hodowcy@premium4animals.pl; tel.58 624 99 22

Pies Rasowy 7–8

/ LIPIEC–SIERPIEŃ

Wystawy psów w Polsce W tym dziale zamieszczamy istotne dla wystawców informacje na temat najbliższych wystaw psów rasowych organizowanych w Polsce. Poniżej lista imprez które odbędą się we wrześniu i październiku 2017 r. wraz z terminami zgłoszeń i wysokościami opłat. W imieniu Organizatorów zapraszamy do zgłaszania psów oraz do udziału w Wystawach! 2 IX – STRZELCE OPOLSKIE – IX Krajowa Wystawa Ras Polskich – miejsce: Strzelce Opolskie, Park Miejski, ul. Parkowa; termin przyjmowania zgłoszeń: 18 sierpnia; opłaty: 0 zł (niedoprowadzenie zgłoszonego psa na wystawę – 100 zł). 2 IX – STRZELCE OPOLSKIE – Specjalistyczna Wystawa Psów Ras Japońskich – miejsce: Strzelce Opolskie, Park Miejski, ul. Parkowa; termin przyjmowania zgłoszeń: 18 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 90 zł, drugi i następny pies 80 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 40 zł, Para Hodowlana 25 zł, Grupa Hodowlana 25 zł. 2 IX – CHORZÓW – 57 Krajowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Skałka, Świętochłowice, ul. Bytomska 40; termin przyjmowania zgłoszeń: 17 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i trzeci pies 90 zł, czwarty pies i kolejne 40 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 40 zł, rasy polskie 50% opłaty, Młody Prezenter 20 zł. 2 IX – KOBYLNICA – Krajowa Wystawa Rottweilerów – miejsce: Boisko Sportowe Kobylnica k. Poznania, ul. Poznańska; termin przyjmowania zgłoszeń: 20 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 80 zł, drugi i następny pies 70 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 40 zł. 2 IX – NADARZYN – XV Klubowa Wystawa Welsh Corgi– miejsce: Hotel Perła Leśna, Nadarzyn k. Warszawy; termin przyjmowania zgłoszeń: 20 sierpnia; opłaty: klasa młodzieży, pośrednia, otwarta, championów 80 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 40 zł. 2 IX – WAWRZKOWIZNA – Krajowa Wystawa Nowofundlandów i Landseerów – miejsce: Ośrodek w Wawrzkowiznie, Wawrzkowizna 1; termin przyjmowania zgłoszeń: 20 sierpnia; opłaty (dla członków klubu/dla pozostałych): pierwszy pies 120/140 zł, drugi i następny pies 110/130 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 50/60 zł. 2 IX – SŁUPSK – XVIII Jesienna Krajowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Park Kultury i Wypoczynku w Słupsku, ul. Rybacka; termin przyjmowania zgłoszeń: 15 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 40 zł, rasy polskie 50% stawki, Para Hodowlana 40 zł, Grupa Hodowlana 40 zł, Młody Prezenter 40 zł.

3 IX – WAWRZKOWIZNA – Klubowa Wystawa Nowofundlandów i Landseerów – miejsce: Ośrodek w Wawrzkowiznie, Wawrzkowizna 1; więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp.bedzin.pl.

torna 5, Grodziec; termin przyjmowania zgłoszeń: 25 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 50 zł.

3 IX – WŁOCŁAWEK – XXIX Krajowa Kujawska Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Zespół Szkół Samochodowych, ul. Leśna 1a, Włocławek; termin przyjmowania zgłoszeń: 19 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 40 zł, rasy polskie 50 zł, Młody Prezenter 30 zł.

16 IX – ŁÓDŹ – Krajowa Wystawa Psów Myśliwskich – więcej informacji już wkrótce na http:// www.lodz.zkwp.pl.

9 IX – GRODZIEC – Wystawa Klubowa Bokserów o „Zwycięstwo Roku” – miejsce: Hotel „Bajka”, ul. Klasztorna 5, Grodziec; termin przyjmowania zgłoszeń: 25 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 50 zł.

16 IX – ŁÓDŹ – Krajowa Wystawa Dobermanów i Pinczerów Krótkowłosych – więcej informacji już wkrótce na http://www.lodz.zkwp.pl.

9 IX – WARSZAWA – XIV Klubowa Wystawa Molosów – miejsce: Hipodrom, ul. 1-go Pułku Praskiego 89, Warszawa – Stara Miłosna; termin przyjmowania zgłoszeń: 25 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 110 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 40 zł, konkurencje hodowlane 0 zł.

16-17 IX – JAROCIN – Klubowa Wystawa Owczarków Niemieckich – więcej informacji już wkrótce na http://www.owczarek-niemiecki.com.

9 IX – WARSZAWA – XIV Klubowa Wystawa Szwajcarskich Psów Pasterskich – miejsce: Hipodrom, ul. 1-go Pułku Praskiego 89, Warszawa – Stara Miłosna; termin przyjmowania zgłoszeń: 25 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 110 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 40 zł, konkurencje hodowlane 0 zł. 9 IX – WARSZAWA – IV Klubowa Wystawa Cane Corso Italiano – miejsce: Hipodrom, ul. 1-go Pułku Praskiego 89, Warszawa – Stara Miłosna; termin przyjmowania zgłoszeń: 25 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 110 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 40 zł, konkurencje hodowlane 0 zł. 9 IX – WARSZAWA – Klubowa Wystawa Retrieverów – miejsce: Hipodrom, ul. 1-go Pułku Praskiego 89, Warszawa – Stara Miłosna; termin przyjmowania zgłoszeń: 25 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 110 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 40 zł, konkurencje hodowlane 0 zł.

3 IX – CHORZÓW – XXII Klubowa Wystawa Briardów i Beauceronów – miejsce: Zespół Parkowo-Pałacowy w Świerklańcu, ul. Parkowa 30; termin przyjmowania zgłoszeń: 17 sierpnia; ; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i trzeci pies 90 zł, czwarty pies i kolejne 40 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 40 zł.

9 IX – WARSZAWA – Klubowa Wystawa Ogarów Polskich – miejsce: Hipodrom, ul. 1-go Pułku Praskiego 89, Warszawa – Stara Miłosna; termin przyjmowania zgłoszeń: 25 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 80 zł, drugi i następny pies 70 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 30 zł, konkurencje hodowlane 0 zł.

3 IX – GĄSAWA – Krajowa Wystawa Jamników – więcej informacji już wkrótce na http://www. zkwp.bydgoszcz.pl/wystawy.html.

9 IX – WARSZAWA – Wystawa Krajowa Terierów Typu Bull – więcej informacji już wkrótce na http://kttb.pl/wystawy.html

3 IX – GĄSAWA – Klubowa Wystawa Jamników – więcej informacji już wkrótce na http://www. zkwp.bydgoszcz.pl/wystawy.html.

9 IX – GĘBISZEW – I Wystawa Klubu Wyżła Brytyjskiego – miejsce: Ośrodek EKWOS, Grębiszew k. Mińska Mazowieckiego; termin przyjmowania zgłoszeń: 2 września; opłaty (członkowie klubu/ pozostali): klasa młodzieży, pośrednia, otwarta, użytkowa, championów 70/90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 30/40 zł.

3 IX – KOBYLNICA – Klubowa Wystawa Rottweilerów – miejsce: Boisko Sportowe Kobylnica k. Poznania, ul. Poznańska; termin przyjmowania zgłoszeń: 20 sierpnia; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 50 zł.

10 IX – GRODZIEC – Środkowoeuropejska Wystawa Bokserów – miejsce: Hotel „Bajka”, ul. Klasz-

16 IX – ŁÓDŹ – Klubowa Wystawa Toy Terrierów – więcej informacji już wkrótce na http://www. lodz.zkwp.pl.

16 IX – ZIELONA GÓRA Krajowa Wystawa Psów Rasowych 1, 2, 3 i 9 Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp.zgora.pl.

17 IX – KATOWICE – XXVI Klubowa Wystawa Szpiców i Psów Ras Pierwotnych – miejsce: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, ul. Żeliwna 26d, Katowice; termin przyjmowania zgłoszeń: 1 września; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, weterani 50 zł. 17 IX – ŁÓDŹ – Klubowa Wystawa Spanieli i Psów Dowodnych – więcej informacji już wkrótce na http://www.lodz.zkwp.pl. 17 IX – ŁÓDŹ – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 1, 2, 3, 6 i 9 Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na http://www.lodz.zkwp.pl. 17 IX – RYBNIK – XXIV Klubowa Wystawa Wyżłów – miejsce: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, Rybnik – Kamień, ul. Hotelowa 11; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 40 zł; więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp.rybnik.pl. 17 IX – GORZÓW WLKP. – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na http://www.kynologia.gorzow.pl. 23-24 IX – WROCŁAW – XXV Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych – miejsce: Stadion Olimpijski, Wrocław, Al. Paderewskiego 35; termin przyjmowania zgłoszeń: 20 czerwca; opłaty: pierwszy pies 130 zł, drugi i następny pies 110 zł, szczenięta młodsze, szczenięta 50 zł, weterani 30 zł, rasy polskie 0 zł, Para Hodowlana 30 zł, Młody Prezenter 50 zł; więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp.wroclaw.pl. 3 IX – RYBNIK – Krajowa Wystawa Psów Myśliwskich – więcej informacji już wkrótce na http:// www.zkwp.rybnik.pl. 1 X – RYBNIK – XXXVI Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp.rybnik.pl. 1 X – BYDGOSZCZ – Krajowa Wystawa Psów Myśliwskich – więcej informacji już wkrótce na http://www.zkwp.bydgoszcz.pl/wystawy.html. 7 X – SPAŁA – V Wystawa Psów Ras Myśliwskich – więcej informacji już wkrótce na http://www. zkwp.rybnik.pl.

Wystawy psów w Europie WRZESIEŃ–LISTOPAD 2017 Dla wszystkich, którzy chcieliby zaprezentować swoje psy na wystawach zagranicznych podajemy listę imprez rangi międzynarodowej planowanych w wybranych krajach europejskich (oraz leżących niedaleko od Europy) we wrześniu, październiku i listopadzie 2017 roku. Życzymy wielu sukcesów i niezapomnianych wrażeń! 8 X – ORZECHOWO – Krajowa Wystawa Ogarów, Posokowców i Gończych – więcej informacji już wkrótce na http://www.olsztyn.zkwp.pl. 8 X – NOWY DWÓR MAZ. – XXXVII Wystawa Psów Rasowych 1, 2, 3, 5 i 9 Grupy FCI – miejsce: Nowodworski Ośrodek Sportu i Rekreacji, Nowy Dwór Mazowiecki, ul. Sportowa 66; termin przyjmowania zgłoszeń: 23 września; opłaty: pierwszy pies 100 zł, drugi i następny pies 90 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony 40 zł, weterani 10 zł, rasy polskie – pierwszy pies 50 zł, kolejne 40 zł. 8 X – ZABRZE – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na http://www.zabrze.zkwp.pl. 14-15 X – CZCHÓW – Krajowa Wystawa Owczarków Niemieckich – więcej informacji już wkrótce na http://www. owczarek-niemiecki.com. 14 X – JELENIA GÓRA – Krajowa Wystawa Psów Rasowych 2, 3, 5, 9 i 10 Grupy FCI – więcej informacji już wkrótce na http://www.jeleniagora. zkwp.pl. 15 X – JELENIA GÓRA – Krajowa Wystawa Psów Rasowych – więcej informacji już wkrótce na http://www. jeleniagora.zkwp.pl. 21 X – POZNAŃ – Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych (Nominacja na CRUFTS 2018) – miejsce: Międzynarodowe Targi Poznańskie, ul. Głogowska 14, Poznań; termin przyjmowania zgłoszeń: 15 września; opłaty: pierwszy pies 135 zł, drugi i następny pies 125 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 70 zł, rasy polskie: klasa młodzieży, pośrednia, otwarta, użytkowa i championów 60 zł, młodsze szczenięta, szczenięta 30 zł, Para Hodowlana 60 zł, Grupa Hodowlana 60 zł. 22 X – POZNAŃ – Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych (Zwycięzca Polski 2017) – miejsce: Międzynarodowe Targi Poznańskie, ul. Głogowska 14, Poznań; termin przyjmowania zgłoszeń: 15 września; opłaty: pierwszy pies 135 zł, drugi i następny pies 125 zł, szczenięta młodsze, szczenięta, interchampiony, weterani 70 zł, rasy polskie: klasa młodzieży, pośrednia, otwarta, użytkowa i championów 60 zł, młodsze szczenięta, szczenięta 30 zł, Para Hodowlana 60 zł, Grupa Hodowlana 60 zł.

ARMENIA – 20 IX, Erewań; 21 IX, Erewań (więcej informacji: http://www.adla.am)

KIRGISTAN – 30 IX, Bishkek; 1 X, Bishkek (http://www. uckr.kg)

AUSTRIA – 30 IX, Tullin; 1 X, Tullin (http://www.oekv.at)

LUKSEMBURG – 2-3 IX, Luksemburg (http://www.uchl.lu)

AZERBEJDŻAN – 16 IX, Baku; 17 IX, Baku (http:// www.kinolog.az)

ŁOTWA – 30 IX – 1 X, Ryga (http://www.dogs.lv)

BELGIA – 9-10 IX, Namur; 7-8 X, Charleroi; 28-29 X, Leuven; 18-19 XI, Kortrijk (http://www.srsh.be) BIAŁORUŚ – 2 IX, Mińsk; 3 IX, Mińsk; 25 XI, Mińsk; 26 XI, Mińsk (http://www.bcu-upo.org) BOŚNIA I HERCEGOWINA – 1 IX, Posusje; 2 IX, Posusje; 3 IX, Gradiska; 8 X, Gradacac (kinoloskisavezubih@ gmail.com) BUŁGARIA – 1 IX, Asenovgrad; 2 IX, Asenovgrad; 3 IX, Asenovgrad; 4 IX, Asenovgrad; 5 IX, Asenovgrad; 6 IX, Asenovgrad; 8 IX, Bansko; 9 IX, Bansko; 10 IX, Bansko; 12 X, Asenovgrad; 13 X, Asenovgrad; 14 X, Asenovgrad; 15 X, Asenovgrad; 17 XI, Sofia; 18 XI, Sofia; 19 XI, Sofia (http://www.brfk.org) CHORWACJA – 9 IX, Karlovac; 10 IX, Karlovac; 23 IX, Osijek; 24 IX, Osijek; 25 XI, Zagrzeb; 26 XI, Zagrzeb (http://www.hks.hr)

MOŁDAWIA – 6 X, Kiszyniów; 7 X, Kiszyniów; 8 X, Kiszyniów (http://www.fci.md) NIEMCY – 30 IX – 1 X, Rostock; 13-15 X, Dortmund; 13-15 X, Dortmund Bundessieger; 8 XI, Lipsk; 9-12 XI Lipsk (Wystawa Światowa) (http://www.vdh.de) NORWEGIA – 9-10 IX, Rogaland; 7-8 X, Harstad; 1819 XI, Lillestrom (http://www.nkk.no) PORTUGALIA – 1 X, Aveiro; 19 XI, Braga (http://www. cpc.pt)

CYPR – 7 X, Lefkosia; 8 X, Lefkosia (http://www.cypruskennelclub.org) CZARNOGÓRA – 3 IX, Kotor; 4 IX, Golubovci; 23 IX, Nikšic; 24 IX, Nikšic; 21 X, Budva; 22 X, Canj; 25 XI, Podgorica; 26 XI, Podgorica (http://www.kscg.co.me)

RUMUNIA – 9 IX, Targu Mures; 10 IX, Targu Mures; 30 IX, Arad; 1 X, Arad; 14 X, Turda; 15 X, Turda; 28 X, Craiova; 29 X, Craiova (http://www.ach.ro)

CZECHY – 7-8 X, Czeskie Budziejowice; 4 XI, Praga; 5 XI, Praga (http://www.cmku.cz)

SAN MARINO – 10 IX, San Marino (http://www.kennelclubsanmarino.com)

DANIA – 23-24 IX, Kopenhaga; 4 XI, Herning; 5 XI, Herning (http://www.dkk.dk)

SERBIA – 2 IX, Obrenovac; 10 IX, Leskovac; 16 IX, Novi Sad; 17 IX, Pozarevac; 23 IX, Gorni Milanovac; 24 IX, Cacak; 30 IX, Backa Topola; 1 X, Kursevac; 19 XI, Belgrad (http://www.ksrs.rs)

ESTONIA – 23-24 IX, Tallin; 4 XI, Tartu; 5 XI Tartu (http://www.kennelliit.ee) FINLANDIA – 30 IX – 1 X, Eckero; 14 X, Jyvaskyla; 15 X, Jyvaskyla; 28-29 X, Seinajoki; 26 XI, Tampere (http://www.kennelliitto.ﬁ)

SŁOWACJA – 16 IX, Nitra; 17 IX, Nitra (http://www.skj.sk) SŁOWENIA – 16 IX, Sloveni Gradec; 17 IX, Sloveni Gradec; 7 X, Lipica; 8 X, Lipica (http://www.kinoloska.si)

FRANCJA – 2-3 IX, Macon; 23-24 IX, Besançon; 2324 IX, Compiegne; 30 IX – 1 X, Villepinte; 7-8 X, Douai; 21-22 X, Poitiers; 5 XI, Metz; 25-26 XI, Martigues (http://www.scc.asso.fr)

SZWAJCARIA – 17 XI, Genf; 18 XI, Genf; 19 XI, Genf (http://www.skg.ch)

GIBRALTAR – 16 IX, Gibraltar; 17 IX, Gibraltar (http:// www.gkc.gi)

TURCJA – 24 IX, Stambuł; 28 X, Stambuł; 29 X, Stambuł (http://www.kif.org.tr)

GRECJA – 16 IX, Saloniki; 17 IX, Saloniki; 13 X, Ateny; 14 X, Ateny; 15 X, Ateny; 19 XI, Ateny (http://www.koe.gr)

UKRAINA – 1 IX, Odessa; 2 IX, Odessa; 2 IX, Lwów; 3 IX, Lwów; 9 IX, Mikołajów; 16 IX, Użhorod; 17 IX, Użhorod; 16 IX, Dniepropetrowsk; 17 IX, Dniepropetrowsk; 23 IX, Winnica; 30 IX, Zaporoże; 1 X, Zaporoże; 7 X, Charków; 14 X, Odessa; 21 X, Lwów; 22 X, Lwów; 22 X, Chersoń; 4 XI, Odessa; 5 XI, Charków (http:// www.uku.com.ua)

GRUZJA – 23 IX, Telavi; 24 IX, Telavi (http://www.fcg.ge) HISZPANIA – 3 IX, Bilbao (Vizcaya); 10 IX, Pamplona (Nvarra); 24 IX, Leon; 7-8 X, Talavera de la Reina; 15 X, Palma de Mallorca; 22 X, Torrepachecho; 28-29 X, Valls; 29 X, Santiago de Compostella; 5 XI, Jerez de la Frontera; 26 XI, Malaga (http://www.rsce.es) HOLANDIA – 30 IX, Maastricht; 1 X, Maastricht; 7 X, Zwolle; 8 X, Zwolle; 4 XI, Bleiswijk; 5 XI, Bleiswijk (http://www.raadvanbeheer.nl) IRLANDIA – 7 X, Dublin; 8 X, Dublin (http://www.ikc.ie)

IZRAEL – 21 X, Arad (http://www.ikc.ie) KAZACHSTAN – 14 X, Ałmaty; 15 X, Ałmaty (http:// www.uck-kz.org) / LIPIEC–SIERPIEŃ

MALTA – 18 XI, Pembroke; 29 XI, Pembroke (http:// www.maltakennelclub.org)

ROSJA – 2-3 IX, Chabarowsk; 13 IX, Stawropol; 10 IX, Noworosyjsk; 17 IX, Krasnodar; 24 IX, Soczi; 1 X, Władywostok; 1 X, Woroneż; 21 X, Niżny Nowogród; 22 X, Niżny Nowogród; 18 XI, Moskwa; 19 XI, Moskwa; 26 XI, Nowosybirsk (http://www.rkf.org.ru)

ISLANDIA – 16-17 IX, Reykjavik; 25-26 XI, Reykjavik (http://www.hrﬁ.is)

Pies Rasowy 7–8

MACEDONIA – 16 IX, Mavrovo; 17 IX, Mavrovo; 21 X, Skopje; 22 X, Skopje (http://www.ksm.org.mk)

SZWECJA – 2-3 IX, Sandviken/Högbo; 9-10 IX, Helsingborg, 7-8 X, Sundsval; 3-4-5 XI, Växjö (http://www.skk.se)

UZBEKISTAN – 23 IX, Taszkient; 24 IX, Taszkient (kfu. uz@bk.ru) WĘGRY – 9 IX, Hódmezovásárhely; 10 IX, Hódmezovásárhely; 20 X, Komárom; 21 X, Komárom; 22 X, Komárom; (http://www.kennelclub.hu) WŁOCHY – 2 IX, Prato; 3 IX, Gravina in Puglia; 10 IX, Ostuni; 16 IX, Bolonia; 16 IX, Rzym; 17 IX, Rzym; 23 IX, Oristano, 24 IX, Siracusa; 30 IX, Chieti; 1 X, Chieti; 7 X, Rapallo; 8 X, Bergamo; 14-15 X, Bastia Umbra; 21 X, Rzym, 22 X, Rzym; 28 X Reggio di Calabria; 29 X, Messina; 3 XI, Busto Arsizio; 4 XI, Busto Arsizio; 5 XI, Busto Arsizio; 18 XI, Genova; 19 XI, Genova; 25-26 XI, Cremona (http://www.enci.it)

Na trzy pierwsze osoby, które prawidłowo rozwiążą krzyżówkę i prześlą jej zdjęcia na adres redakcja@piesrasowy.pl czekają nagrody w postaci mat chłodzących Cool Pad 30x40cm. Fundatorem nagród jest firma GROW, producent naturalnych karm dla psów. POZIOMO 1. sucha lub mokra w psiej misce 3. gdy nie ma nas w pracy 4. psie fryzjerstwo 9. do ich przycinania służą cążki 11. nieduży pies myśliwski 14. inaczej: białka 15. choroba (również psów) którą mogą przenosić komary 16. określa cechy danej rasy 19. zboże często spotykane w psich karmach 20. wyrywanie martwej sierści np. u sznaucera 22. małe, krwiożercze owady 23. składają się z nich białka

2 17

4 8

12 6

7 25 5

10 21

13 11

12 19

14 18

7 15 9

PIONOWO 1. gdy pies jest brudny 16 2. jadowity gad 5. niemiecki lub podhalański 6. leczenie za pomocą wody 7. polskie morze 8. dokument dla psa wyjeżdżającego za granicę 10. do prowadzenia psa na ringu 12. polski ….. myśliwski 13. … wodna do rehabilitacji psa 17. psie rodzeństwo 18. psia dieta oparta na surowych produktach 21. cieplny grozi psu w czasie lata

22 2

5 17

2 19 23 20 3

11 21 10

22 14 23

Zwyciężczynią poprzedniej edycji naszej krzyżówki została Pani Andżelika Waligóra. Otrzymała nosidełko LileTink ufundowane przez firmę Lile Tink!

OGŁOSZENIA » OGŁOSZENIA » OGŁOSZENIA » OGŁOSZENIA » Projektowanie stron internetowych dla HODOWCÓW Profesjonalnie, szybko, aktualizacja na bieżąco. Przystępne ceny piotr_wyderski@op.pl | tel. 729 354 400 Centrum Rozrodu Psów i Kotów dr n.wet. Anna Domosławska Specjalista Rozrodu Zwierząt • Specjalistyczne usługi z zakresu rozrodu i położnictwa psów i kotów • Wyznaczanie optymalnego terminu krycia • Inseminacja nasieniem świeżym, chłodzonym, mrożonym, ocena nasienia, mrożenie nasienia • Leczenie zaburzeń płodności • Ultrasonograﬁa w pełnym zakresie www.rozrod.pl

| tel. 502 207 122

PUDELKOWO niebanalne rzeczy hand made dla miłośników psów, kotów, koni i nie tylko... zajrzyj na www.pudelkowo.sellingo.pl znajdź nas na Facebook PUDELKOWO Przychodnia Weterynaryjna pod Św. Hubertem lek. wet. Barbara Zelewska-Pankanin Specjalista chorób psów i kotów Rumia, ul. Krakowska 30, Rejestracja tel. 502 305 845 Zakres usług: • stomatologia • ortodoncja • protetyka • choroby wewnętrzne • USG • badanie krwi • chirurgia i ortopedia • badanie RTG

NATURALNIE SMACZNE na specjalne potrzeby PDÃ»\FK Ä&#x2018;UHGQLFK L GXÄ²\FK UDV L GXÄ²\ \FK UDV

ZZZ DTXDHO SO