PIES/KOT
TASIEMCZYCE
Zagrożenie nie tylko dla pupila dr n. wet. Joanna Zarzyńska
redaktor naczelna magazynu „ZooBranża”
Tasiemiec, zwany po staropolsku „soliterem”, kojarzy się nam z problemem z zamierzchłej przeszłości. Tymczasem nic bardziej mylnego. Pasożyty te występują powszechnie w przyrodzie i wciąż stanowią realne zagrożenie dla psów i kotów, a także dla ich opiekunów. Wiele gatunków tasiemców pasożytujących w narządach wewnętrznych domowych pupili może bowiem wybrać sobie za żywiciela również człowieka. Jakie to pasożyty? I jak skutecznie chronić przed nimi nasze zwierzęta oraz pozostałych domowników?
Czym są tasiemczyce? Tasiemczyce to groźne choroby pasożytnicze powodowane przez tasiemce – specyficzne płazińce należące do gromady Cestoda. To obligatoryjne pasożyty wewnętrzne, często o bardzo skomplikowanym cyklu rozwojowym, w skład którego wchodzą żywiciele ostateczni i żywiciele pośredni. Pierwszymi z nich są z reguły kręgowce, natomiast żywicielami pośrednimi mogą być zarówno kręgowce, jak i bezkręgowce. Niektóre tasiemce odznaczają się
52
okazałymi rozmiarami, dorastając nawet do 20 m długości. Mają one specyficzną budowę ciała. W większości przypadków składa się ono z główki, zwanej skoleksem, szyjki oraz członów. Na główce tasiemca występują specjalne narządy umożliwiające mu umocowanie się w przewodzie pokarmowym żywiciela. Mają one postać przyssawek lub haczyków. Szyjka stanowi z kolei strefę wzrostu i wytwarza kolejne człony. W najstarszych członach dojrzewają jaja, które są wraz z nimi wydalane na zewnątrz, gdzie mogą
stanowić źródło zakażenia kolejnych żywicieli. Tasiemce odżywiają się całą powierzchnią ciała, pochłaniając substancje odżywcze bezpośrednio z przewodu pokarmowego żywiciela. Co ciekawe, nie posiadają one własnego przewodu pokarmowego. Tasiemce są bardzo starą grupą organizmów. Pierwsze z nich występowały na Ziemi już ponad 270 milionów lat temu. Jak dotąd opisano około 3000 gatunków tych pasożytów. Które z nich należą do najgroźniejszych i najczęściej spotykanych z punktu widzenia psów i kotów oraz ich opiekunów?