AkcjaAktualizacja
PRZEDŁUŻ PRENUMERATĘ
SPECJALISTYCZNY MAGAZYN BRANŻY ZOOLOGICZNEJ DLA PRACOWNIKÓW SKLEPÓW I HURTOWNI ZOOLOGICZNYCH W CAŁEJ POLSCE
GRUDZIEŃ 2020
Czy chcesz nadal otrzymywać drukowany magazyn „ZooBranża”?
nr 12 (56)
Interesuje Cię dostęp do najwyższej jakości wiedzy, dbasz o rozwój swój i SWOJEGO biznesu?
ISSN 2450-0372
PRZEDŁUŻ BEZPŁATNIE PRENUMERATĘ:
zoobranza.com.pl/akcja
/ZOOBRANZA
Ryba wpływa Wysyłka magazynów od 7-go listopada 2020 r.
Grow with us!
na wszystko!
Partner branżowy
CBD
czyli kannabidiol
ODPORNOŚĆ
jak zapewnić pupilowi zdrowie?
Niech Wigilia i Święta Bożego Narodzenia upłyną spokojnie i radośnie, aby marzenia zmieniły się w rzeczywistość, a sukcesy przerosły oczekiwania w Nowym 2021 Roku!
Od redakcji
Szanowni Państwo, kończący się właśnie 2020 rok przyniósł wydarzenia, o których dotąd nawet nam się nie śniło. Jeszcze kilkanaście miesięcy temu słowo „epidemia” kojarzyło się przecież z mrokami średniowiecza i szalejącymi wtedy zarazami, takimi jak dżuma, cholera czy ospa. Wydawało się, że współczesna zaawansowana medycyna dawno już poradziła sobie z takimi klęskami i ludzkość nigdy więcej ich nie doświadczy. Rzeczywistość brutalnie zweryfikowała jednak ten pogląd. Okazało się, że niepozorny koronawirus zdiagnozowany po raz pierwszy w dalekiej Azji w mieście, którego nazwę mało kto w Europie wcześniej kojarzył, obróci wniwecz cały ustalony przez dziesięciolecia porządek znanego nam świata. W jednej chwili bezpowrotnie utraciliśmy poczucie domniemanego bezpieczeństwa i przekonaliśmy się, jak – mimo swojej wiedzy i zdobyczy cywilizacyjnych – bezbronny pozostaje człowiek wobec potężnych sił natury. Wprowadzone ograniczenia w przemieszczaniu się oraz dostępie do towarów i usług stały się odczuwalne we wszystkich dziedzinach życia, istotnie wpływając na nasze zachowania społeczne i kształt gospodarki. Spowodowały również głębokie i zapewne trwałe zmiany w oczekiwaniach konsumentów na całym świecie oraz w ich preferencjach zakupowych, znacząco modyfikując przez to oblicze dzisiejszego handlu. Zmiany te dotyczą, rzecz jasna, również branży zoologicznej. Gdy patrzymy z perspektywy ostatnich dziesięciu miesięcy, wydaje się, że – w porównaniu z innymi dziedzinami gospodarki – wyszła ona z pandemii (a przynajmniej – z jej dotychczasowego okresu) – w miarę obronną ręką. Wiele sklepów zanotowało oczywiście odczuwalne spadki sprzedaży, jednak najczęściej nie zagroziły one ich egzystencji. Okazało się bowiem, że opiekunowie zwierząt w wielu wypadkach wolą ograniczać inne wydatki niż nakłady ponoszone na dobrostan swoich pupili, traktując te ostatnie priorytetowo. Wzrosło również zainteresowanie
posiadaniem domowych zwierzaków jako wiernych towarzyszy niedoli. Pandemia obnażyła jednak pewien bardzo istotny problem w komunikacji między poszczególnymi elementami branży: klientami ostatecznymi, sklepami oraz producentami i dystrybutorami. Jego rozwiązanie wymagało wdrożenia zupełnie nowego sposobu myślenia oraz skorzystania z innowacyjnych narzędzi komunikacyjnych pozwalających na cyfrową transformację biznesu. Ci, którym się to udało, dawno już odrobili ewentualne straty z pierwszej połowy roku i z optymizmem mogą patrzeć w przyszłość. A ci, którzy jeszcze tego nie zrobili, mają przysłowiowy „ostatni dzwonek” na podjęcie stosownych działań i dołączenie do grona liderów branży. Szanowni Państwo, grudzień to zwyczajowo czas życzeń. Zwykle życzymy sobie przysłowiowego szczęścia i pomyślności. W tym dziwnym roku wypada jednak życzyć przede wszystkim ZDROWIA i jak najszybszego powrotu do NORMALNOŚCI. Oby 2021 rok przyniósł spokój i wytchnienie i wszystkim nam pozwolił wrócić do zwykłej codziennej pracy oraz nieskrępowanego cieszenia się życiem i urokami otaczającego nas świata.
Joanna Zarzyńska dr n. wet. Joanna Zarzyńska Redaktor naczelna
Spis treści
W numerze 03 Od redakcji 06 Partner AQUAEL
tech. wet. Agnieszka Cholewiak-Góralczyk prowadzi Fundację Surowe Kotki i Psy zajmującą się popularyzacją zdrowego żywienia psów i kotów, w szczególności surowymi modelami żywienia, tj. dietą BARF, whole prey, franken prey. Zajmuje się układaniem planów żywieniowych dla zwierząt zarówno chorych, jak i zdrowych. Pracuje jako konsultant dietetyczny w lecznicy SpecVet w Warszawie. Publikuje swoje artykuły w magazynach zarówno branżowych, jak i tych dla opiekunów zwierząt. Poza dietetyką interesuje się behawioryzmem – obecnie uczestniczy w kursie COAPE nadającym kwalifikacje behawiorysty.
08 Echa Branży 14 Zakładamy sklep zoologiczny! Co – z punktu widzenia prawa – warto wiedzieć? 20 Gdy klient daje Ci w kość… Jak poradzić sobie z traumą? 24 Nie daj się zimie! Jak dobrać karmę, aby zapewnić psu maksymalną odporność? 32 IAMS – jestem pieszczochem 34 Ryba wpływa na wszystko! Dlaczego warto karmić psy i koty karmami na bazie ryb? 40 Zimowe wzmocnienie – jak dobrać suplementy diety, aby pupil nie chorował? 46 CBD, czyli kannabidiol. Kiedy warto polecać go zwierzętom? 50 Wzbogacanie środowiska kota – moda czy konieczność? 56 Sprzedajemy zwierzaka! Jak „skomponować” wyprawkę dla szczurów? 62 Podwodna „dżungla”? Nic prostszego! – Siedem rad, jak dbać o rośliny w akwarium 66 Co nowego na rynku? 74 Krzyżówka
Podziel się wiedzą!
Zostań autorem „ZooBranży”. Skontaktuj się z nami. redakcja@zoobranza.com.pl
4
Sabina Janikowska trener rozwoju osobistego NVC, ukończyła Szkołę Trenerów Rozwoju Osobistego opartą na metodzie Nonviolent Communication w Warszawie. Certyfikowany coach, absolwentka Szkoły Coachów Akademii TROP w Warszawie. Terapeutka w trakcie certyfikacji, Krakowska Szkoła Gestalt w latach 2012–2015. Odbyła roczny Program Pomocy Psychologicznej w ujęciu Gestalt w Warszawie. Jest również pasjonatką logoterapii Frankla. W życiu i pracy korzysta ze swojej całościowej wiedzy, co oznacza, że nie kieruje się tylko jednym wyizolowanym podejściem. Potrafi pracować z otwartym sercem, ponieważ uważa, że leczy głównie energia miłości i akceptacji. Potrafi rozmawiać i współodczuwać. W pracy korzysta z założeń merytorycznych, które zdobywała przez ostatnich 8 lat nauki w różnych szkołach rozwojowych. Cały czas się uczy, a jej praca podlega stałemu procesowi superwizji.
mec. Agnieszka Łyp-Chmielewska jest adwokatem wpisanym na listę Izby Adwokackiej w Katowicach. Studia prawnicze skończyła na Uniwersytecie Śląskim, w Katowicach również odbywała aplikację adwokacką. Już jako aplikantka rozpoczęła udzielanie pomocy prawnej dla hodowców psów rasowych. Obecnie w swojej praktyce zajmuje się wyłącznie sprawami związanymi z hodowlą psów oraz kotów rasowych wraz ze wsparciem branży zoologicznej pod względem prawnym. Prowadzi blogi prawnicze dla hodowców www.psiparagraf.pl, www.kocipragraf.pl oraz blog prawniczy dla lekarzy weterynarii www.psiparagrafdlaweterynarii.pl. Prowadzi również szkolenia w Centrum Szkoleń Animalia – animaliaszkolenia.pl/#szkolenia oraz współpracuje jako autorka z magazynem „Pies Rasowy”.
Dorota Szadurska praktykująca behawiorystka posiadająca brytyjską licencję Centre of Applied Pet Ethology (COAPE), certyfikowana behawiorystka Studium Kot specjalizująca się w problematyce kociej. Od kilku już lat uczy opiekunów rozumienia skrytego kociego świata, pomaga w poprawianiu relacji z ich podopiecznymi i rozwiązywaniu problemów, które mogą się pojawić w najlepszym nawet kocio-ludzkim układzie. Ukończyła Studia Podyplomowe „Pielęgniarstwo i Chów Zwierząt Towarzyszących” organizowane przez Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu na wydziale Biologii i Hodowli Zwierząt oraz Studia Podyplomowe „Psychologia Zwierząt” na Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Odbyła wiele szkoleń i warsztatów, między innymi: Podstawy Felinoterapii (2011), Vicky Halls: „Zaburzenia behawioralne u kotów, zapobieganie i terapia” (2012), Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu: „Mechanizmy zachowania zwierząt i sposoby ich modelowania” (2013), Dr Sabine Schroll: „Medycyna behawioralna kotów dla praktyków” (2017), Jon Bowen: „Zaburzenia zachowania kotów. Profilaktyka i terapia” (2018). Wykłada na seminariach i konferencjach, ucząc zrozumienia tajemniczego świata naszych mruczących przyjaciół.
dr Jacek Wilczak specjalista w zakresie żywienia, dietoprofilaktyki schorzeń metabolicznych i promocji zdrowia. Adiunkt w Zakładzie Biochemii i Dietetyki Instytutu Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie. Właściciel czekoladowego labradora retrievera – więc z autopsji wie, jak ważna jest właściwie zbilansowana dieta dla prawidłowego wzrostu i rozwoju psa. Autor publikacji naukowych i popularno-naukowych z zakresu żywienia, dietoprofilaktyki, wykorzystania związków biologicznie czynnych w żywieniu człowieka i zwierząt.
Artykuł sponsorowany
Od ponad 36 lat Aquael produkuje wszystko co jest potrzebne do założenia i pielęgnacji akwarium oraz oczka wodnego. Zajmuje ugruntowaną pozycję na rynku i cieszy się zaufaniem Klientów. Należy do ścisłego grona liderów branży akwarystycznej. Silnie rozwinięty dział badań i rozwoju oraz własna nowoczesna fabryka w Suwałkach pozwalają oferować produkty na najwyższym europejskim poziomie. Jest polską firmą dającą zatrudnienie ponad 600 osobom w kraju. Wspólnie wspiera i rozwija polską gospodarkę. Firma Aquael w portfolio posiada również markę Comfy z ofertą artykułów dla małych zwierząt domowych oraz markę Diversa, która uzupełnia ofertę o terrarystykę. Posiada własną sieć sklepów stacjonarnych oraz sklep internetowy AquaelZoo.
6
Mariusz Kasprowicz
Kierownik Sprzedaży Krajowej
Wygrywaj razem z nami! Współczesny, niezwykle konkurencyjny rynek sprawia, że sukces odnoszą tylko Ci, którzy potrafią dostosować się do nowych okoliczności i współpracować ze sobą w celu osiągnięcia wzajemnych korzyści. Chcesz wyprzedzić innych i dołączyć do nas? Specjalnie dla Ciebie opracowaliśmy innowacyjny program partnerski – Partner AQUAEL. Przystępując do niego, umocnisz swoją pozycję na rynku oraz otrzymasz wsparcie w zakresie polityki marketingowej. Podzielimy się z Tobą również naszą wiedzą i doświadczeniem.
Jeśli dołączysz do programu Partner Aquael, w ramach pakietu startowego opracujemy dla Twojego sklepu wspólną strategię handlowo-marketingową. Pomożemy dobrać ofertę produktową marki Aquael zapewniającą stały wzrost obrotów. Zadbamy o wizualizację wewnętrzną i zewnętrzną Twojego sklepu, zwiększając jego rozpoznawalność. Dzięki nam dołączysz do elitarnej listy Sklepów Partnerskich Aquael promowanych na naszej stronie www i w innych kanałach dotarcia do klientów. Gwarantujemy Ci przygotowanie ekspozycji dostosowanej do potencjału Twojego sklepu (do wyboru pakiety produktowe; platynowy, złoty i srebrny). Wyposażymy Cię w efektywne standardy merchandisingowe wynikające z potencjału rotacji. Zapewnimy też czynny udział i doradztwo w bieżących rezultatach sprzedażowych. To nie wszystko! Otrzymasz dedykowany plan promocji wsparty działaniami marketingowymi. W Twoim sklepie będą miały miejsce premiery nowości produktowych Aquael. Zapewnimy Ci stałe wsparcie sprzedaży przy uży-
ciu nowoczesnych form reklamy. Będziesz mógł również skorzystać z usługi Click & Collect pozwalającej na zamawianie przez klientów produktów bezpośrednio ze strony Aquael z odbiorem osobistym w Twoim sklepie na zasadach sprzedaży. Program partner Aquael to także kompleksowe wsparcie Twojego biznesu ze strony wyznaczonego dla Ciebie Opiekuna Aquael, który pomoże Ci dokonać analizy kluczowych parametrów sprzedaży oraz wesprze w realizacji polityki handlowo-marketingowej. Tobie i Twoim pracownikom zapewnimy również szkolenia sprzedażowe, produktowe oraz w zakresie e-commerce, a także regularne spotkania biznesowe. Przystąp do programu Partner Aquael i korzystaj z nowych możliwości.
7
Echa branży Życzenia świąteczne od DermaPharm Laboratorium DermaPharm życzy swoim klientom, kontrahentom oraz osobom związanym z branżą zoologiczną i weterynaryjną przede wszystkim zdrowych, ale również spokojnych Świąt Bożego Narodzenia. Zbliżając się do końca tego wyjątkowo wymagającego roku, chcielibyśmy Państwu podziękować za życzliwość i wzajemne wsparcie. Żywimy nadzieję, że przyszły 2021 rok będzie dla nas wszystkich łaskawszy, pozwoli nieco odetchnąć i wrócić do normalności. Tego Państwu i sobie życzymy!
Zolux pomocnikiem Świętego Mikołaja W świątecznym czasie nie zapominamy o najbardziej samotnych i opuszczonych, szczególnie tych przebywających w schroniskach dla zwierząt. Zolux już po raz kolejny dołączył do pomocników Świętego Mikołaja, którzy od czterech lat przygotowują Mikołajkową Pakę dla Bezdomniaka. Inicjatorką całej akcji jest kilkuletnia
Wiktoria, a wszystkie działania koordynuje jej Jack Russell Terrier – Pysia. Do Schroniska w Bydgoszczy, gdzie na Świętego Mikołaja czekało 120 bezdomnych psów i 110 kotów, powędrowały artykuły pierwszej potrzeby, czyli maty absorbujące marki Zolux oraz produkty przeciwpasożytnicze marki Francodex.
Firma BIAŁY KIEŁ zaprasza do WSPÓŁPRACY! 5+1 GRATIS! Biały Kieł to polska firma, która tworzy z pasją legowiska, akcesoria dla zwierząt domowych i odzież medyczną dla lekarzy weterynarii. Śledząc obecne trendy rynku, właścicielka Agnieszka Pacholska dba o ciągły rozwój i poszerzanie oferty. Na sezon jesienno-zimowy polecamy ubranka, kurtki sezonowe oraz legowiska dla psów. Kup 5 ubranek, kurteczek, kubraczków z jednego rodzaju, a jedno otrzymasz GRATIS! Serdecznie zapraszamy do współpracy sklepy zoologiczne, hurtownie, sklepy weterynaryjne oraz groomerskie. Kontakt: Biały Kieł, Agnieszka Pacholska tel. 503 003 875, e-mail: a.pacholska22@wp.pl www.bialykiel.shop fb/bialykielzukczyn
Firma Eurowet poszerza ofertę o środki biobójcze W odpowiedzi na sytuację epidemiologiczną w kraju i na świecie firma Eurowet poszerza swoją ofertę o najwyższej jakości produkty biobójcze Vetimed, które skutecznie zwalczają koronawirusy oraz inne szkodliwe drobnoustroje. Przygotowaliśmy kompleksowy zestaw dezynfekujący, obejmujący żel do dezynfekcji rąk bez użycia wody, płyn myjąco-dezynfekujący do rąk oraz spray do dezynfekcji powierzchni. Produkty te mogą być stosowane zarówno w warunkach domowych, placówkach użytku publicznego, jak i w gabinetach weterynaryjnych lub medycznych. Unikalne formuły preparatów Vetimed, wykorzystujące surowce, takie jak m.in. aloes, chlorheksydyna, etanol i DDAC, gwarantują niezawodność w działaniu, łatwość aplikacji oraz pielęgnują i chronią skórę dłoni narażoną na uszkodzenia w związku z potrzebą częstszej niż zazwyczaj dezynfekcji. Wygodne, poręczne opakowania zapewniają precyzyjne dozowanie produktu. Wszystkie preparaty mają również przyjemny, trwały zapach, co dodatkowo zwiększa komfort ich stosowania. www.eurowet.pl
8
Samba by amiplay – rozszerzenie oferty W czerwcu tego roku swoją premierę miała kolekcja amiplay Samba. To barwna, letnia seria nawiązująca kolorami do tętniących życiem ulic i plaż Rio de Janeiro. Została bardzo dobrze przyjęta przez rynek zoologiczny. Zainteresowanie wzbudził przede wszystkim design, ale także innowacyjne rozwiązania, niestosowane dotychczas przez firmę. W kolekcji pojawiły się szelki typu guard, które są uznawane za najbardziej przystosowane do budowy anatomicznej. Możliwość regulacji w trzech płaszczyznach pozwala na jeszcze lepsze ich dopasowanie do większości psich sylwetek. Smycz klasyczna oraz Easy fix zostały wyposażone w miękkie rączki, które zwiększają komfort podczas spacerów. Wprowadzono także
Zima to trudny czas Zima to trudny czas dla podopiecznych schroniska i kotów wolnożyjących. Jeśli nie możesz adoptować zwierzaka, pomóż w inny sposób! Fundacja Schronisko dla Zwierząt w Gaju prowadzi zbiórki – dołóż do nich swoją cegiełkę. Rocznie mamy pod opieką ponad 600 zwierząt, dlatego w schronisku działa profesjonalny gabinet weterynaryjny – mówi Jerzy Semeniuk – Prezes Fundacji. Opiekujemy się także kotami wolnożyjącymi, które bez pomocy człowieka nie przetrwałyby zimy. Utrzymanie i leczenie takiej liczby zwierząt wymaga jednak dużych nakładów finansowych. W czasie pandemii większą część działań musieliśmy przenieść do Internetu. Środki pieniężne zbieramy poprzez różnego rodzaju zbiórki, np. na Allegro Lokalnie. Możesz pomóc nam w opiece nad bezdomnymi zwierzętami, przekazując 1% podatku, darowiznę lub wspierając zbiórki: allegrolokalnie.pl/zbiorka/leczymy-gajowe-ogonki allegrolokalnie.pl/zbiorka/pomozmy-kotom-wolnozyjacym-przetrwac-zime Akcję wspiera: www.studio-jag.pl
dodatkowy uchwyt do przytrzymania „na krótko” w smyczy przepinanej 7w1 oraz klasycznej. Duże zainteresowanie i pozytywny feedback z rynku spowodowały rozszerzenie kolekcji o kolejne dwa kolory. W listopadzie w sprzedaży pojawiła się czerń i czerwień, które równie chętnie są wybierane przez klientów.
www.amiplay.eu
Echa branży Uroceum firmy ScanVet Produktem Roku w niezależnym plebiscycie „ZooBranży”! Innowacyjny syrop Uroceum firmy ScanVet otrzymał nagrodę w niezależnym plebiscycie „ZooBranży” jako Produkt Roku w kategorii „Suplementy dla kotów”. Uroceum to jedyny produkt dla zwierząt, zawierający mikrokapsułkowaną żurawinę, która wyróżnia się doskonałą przyswajalnością. Dodatkowe składniki produktu, takie jak wyciąg z pietruszki, glukozamina, MSM i L-teanina, kompleksowo
wspierają zdrowie dróg moczowych u psów i kotów. Obecnie firma ScanVet wprowadza zmianę opakowania na ekologiczne kartoniki. www.scanvet.pl
Nowoczesna strona www firmy ScanVet – zapraszamy! ScanVet otworzył nowoczesną witrynę internetową – w ww.scanvetsupplements.com. Na nowej stronie firmowej można kupić produkty firmy, zapoznać się z opiniami, a także przeczytać ciekawe artykuły dotyczące zdrowia i pielęgnacji psów i kotów. Baza wiedzy stale się rozbudowuje i zainteresowane osoby na pewno znajdą ciekawe informacje na temat dbania o swoich podopiecznych. ScanVet stale zaprasza do kontaktu sklepy zoologiczne, które zainteresowane są nawiązaniem korzystnej współpracy – zapytaj@scanvet.pl.
TENETRIO – karmy i przysmaki z owadami Idealne rozwiązanie dla psów z alergiami
TENETRIO to nowa marka na polskim rynku, oferująca najszerszy wybór karm i przysmaków z owadami. To produkty, które wprowadzają psy w świat nowych doznań smakowych i rewolucjonizują psie menu. We wszystkich produktach Tenetrio wykorzystywane są larwy chrząszcza Tenebrio molitor o atrakcyjnym smaku i stanowiące źródło wysokiej jakości białka o kompletnym profilu aminokwasowym. Larwy Tenebrio mają również wysoką zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i -6, w szczególności kwasu linolowego, dostarczają wielu mikroelementów i witamin, w tym biotynę i magnez. Larwy pochodzą z własnej ekologicznej hodowli firmy, w której nie stosuje się antybiotyków ani żadnych metod inżynierii genetycznej. Wszystkie karmy i przysmaki Tenetrio są rekomendowane szczególnie psom z alergiami, nietolerancjami pokarmowymi, w diecie eliminacyjnej lub dla urozmaicenia diety. Receptury zostały opracowane zgodnie z najnowszymi badaniami naukowymi we współpracy z lekarzami weterynarii, aby zapewnić psom optymalną strawność i dostarczyć niezbędne składniki odżywcze. W linii suchych karm dostępne są wersje dla dorosłych psów, dla psów małych ras oraz dla szczeniąt. Uzupełnieniem oferty karm suchych jest karma mokra zawierająca aż 67% larw oraz marchew i czerwoną soczewicę. Tenetrio oferuje także bardzo szeroką ofertę przysmaków z larwami chrząszczy Tenebrio molitor: Insektenhappen – 100% suszonych larw.
10
Hundekekse Hanf – ciasteczka z konopiami dla wzmocnienia układu odpornościowego oraz wsparcia równowagi wewnętrznej i wyciszenia psa. Hundekekse – ciasteczka z bananem i nasionami chia dla pobudzenia układu trawiennego i odpornościowego oraz twarogiem i marchewką dla ochrony wrażliwego żołądka i układu trawiennego. Hundesticks – patyczki do żucia z truskawkami i miętą dla wsparcia higieny jamy ustnej i świeżego oddechu, z algami i omułkami zielonowargowymi dla wsparcia stawów oraz z gruszką i parmezanem, czyli uczta dla prawdziwego smakosza. Hundepops – małe, niskokaloryczne kuleczki z ziemniakami lub ryżem dostępne w wersjach z dodatkiem rozmarynu. W czasach, gdy coraz więcej psów boryka się z alergiami, a zdrowie i ochrona środowiska stają się coraz ważniejsze, karmy i przysmaki z owadami wzbudzają coraz szersze zainteresowanie opiekunów psów. Zdecydowanie warto wprowadzić je do oferty sklepu. Szczególnie, że dostępne są także mini opakowania produktów idealne do wypróbowania (20–25 g) i atrakcyjnie wyeksponowane w displayu przyciągającym wzrok. Producent: EntoNative GmbH Niemcy Importer i dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o. Platforma B2B www.b4ac.pl
MyPetStory: REJESTRUJESZ – ZYSKUJESZ! Specjalnie dla Ciebie stworzyliśmy aplikację MyPetStory, dzięki której będziesz mógł wysyłać informacje do opiekunów zwierząt. Jeśli prowadzisz sklep zoologiczny, jesteś producentem lub pomagasz zwierzętom w organizacji non-profit, aplikacja MyPetStory jest dla Ciebie. Zarejestruj swoją firmę już dziś! Zostań partnerem MyPetStory i wspólnie twórzmy nowoczesny, skrojony na miarę ekosystem dla branży zoologicznej. To również od Ciebie zależy dalszy kierunek rozwoju platformy i aplikacji. www.mypetstory.pl/panel PARTNER APLIK ACJI
Wpływy z głosowania SMS w IV edycji Niezależnego Plebiscytu Branży Zoologicznej dla Schroniska dla Zwierząt w Gaju! Szanowni Państwo, dziękujemy wszystkim, którzy licznie oddali swoje głosy w IV edycji Niezależnego Plebiscytu Branży Zoologicznej. W tym roku całkowity przychód z głosowania SMS w wysokości 2655 zł został przeznaczony na wsparcie Schroniska dla Zwierząt w Gaju. Schronisko w Gaju jest jedną z najnowocześniejszych tego typu placówek w Polsce. Stanowi świetny przykład, że miejsca takie jak to niekoniecznie muszą kojarzyć się ze smutkiem oraz cierpieniem zwierząt. Personel schroniska wyjątkowo oddany swojej pracy zapewnia bowiem zwierzakom, które tam trafiają, prawdziwie domowe warunki. Schronisko otacza opieką również okoliczne koty wolnożyjące, pozwalając im przetrwać trudny zimowy okres. Wraz z magazynem „ZooBranża” jest też współorganizatorem akcji „Adoptuj z sercem” promującej odpowiedzialną adopcję i edukację przyszłych opiekunów zwierząt. REKLAMA
Echa branży Profesjonalne przyłbice ochronne od AQUAEL! AQUAEL w czasie pandemii rozpoczął produkcję miniprzyłbic ochronnych samoczynnie dopasowujących się do kształtów twarzy. Miniprzyłbice są lekkie, wygodne i gwarantują komfort całodziennego użytkowania. Część wyprodukowanych przyłbic frma AQUAEL nieodpłatnie przekazała medykom i wolontariuszom pracującym w szpitalach i specjalistycznych przychodniach.
Więcej na: www.aquael.suwalki.pl/mini-przylbice-ochronne
Gdy opiekujesz się zwierzętami nigdy nie będziesz sam w czasie Świąt
Wesołych Świąt dla Ciebie i Twoich bliskich!
Przenieś swój program lojalnościowy do MyPetStory! Chcesz stworzyć skuteczny program lojalnościowy skupiający klientów wokół Twojego sklepu? Zacznij wykorzystywać informacje o swoich klientach. W branży zoologicznej kupujący nie jest konsumentem nabywanych przez siebie produktów – kupuje je dla swego pupila. Tradycyjny sposób personalizacji oferowany przez agencje marketingowe najczęściej tego nie uwzględnia. W aplikacji mobilnej MyPetStory zastosowano autorski, innowacyjny system segmentacji klientów i personalizacji PetCentric, który dostosowuje komunikację przez pryzmat posiadanego pupila. Rejestrując swojego zwierzaka w aplikacji, opiekun prosto definiuje nawet do 16 różnych cech swojego
pupila, a aplikacja w inteligentny sposób dostosowuje do niego swoją zawartość, czyli treści merytoryczne oraz kupony. Wszystko po to, by klient, który posiada świnkę morską, nie otrzymywał promocji dla psa czy kota. Sklep zoologiczny dzięki zaimplementowanym prostym mechanizmom może w minutę wysłać kupon do wybranej grupy opiekunów pupili i zaprosić ich do swojego sklepu! Personalizacja PetCentric to tylko jedna z wielu korzyści, które możesz uzyskać, dołączając do MyPetStory! Co jeszcze przygotowaliśmy dla Ciebie i Twojego biznesu? Już dziś dodaj swój sklep na: www.panel.mypetstory.pl!
Wyłączny dystrybutor BioKarmy DOGenesis – zapraszamy do współpracy hodowców oraz sklepy zoologiczne! Zapewniamy atrakcyjne warunki przy stałej współpracy. Produktów DOGenesis nie znajdziesz w tradycyjnych sklepach. Jesteśmy jedynym bezpośrednim dystrybutorem w kraju – zakup możliwy jest wyłącznie za naszym pośrednictwem. Zapraszamy do współpracy właścicieli hodowli, stowarzyszenia, organizacje. Przyjmujemy zamówienia detaliczne i hurtowe. Wysyłamy pakiety próbne. Czas realizacji dla klientów hurtowych to cztery dni (za pośrednictwem firmy kurierskiej DPD). DOGenesis to wysokowartościowe karmy, suplementy i preparaty prozdrowotne sygnowane przez naturalistę Roberta Franza i wytwarzane przez Markus-Mühle – wieloletniego, cenionego producenta naturalnej karmy dla zwierząt. Wyróżnikiem produktów DOGenesis są receptury oparte na naturalnych składnikach o ponadprzeciętnych właściwościach leczniczych i mięsie z kurczaka, czyli najlepiej przyswajalnym białku, oraz warzywach, ziołach, nasionach i olejach roślinnych. Kontakt: 880 832 820, e-mail: biuro@biokarma.com.pl, dogenesis.com.pl
12
Zredukuj strach swojego pupila przed fajerwerkami Idealne do uspokojenia Twojego kota lub psa podczas fajerwerków, imprez i innych stresujących sytuacji, Beaphar CatComfort® i Beaphar CaniComfort® są skutecznymi produktami uspakajającymi, które zawierają feromony. Klinicznie udowodniono, że feromony zawarte w produktach promują poczucie bezpieczeństwa i pomagają w ograniczeniu zachowań problemowych. Skuteczne i łatwe w użyciu! Produkty idealne są do użytku przez cały rok. Pomóż Twojemu kotu i psu czuć się swobodnie w dowolnym miejscu!
NOWOŚĆ! Spot-On & Obroża!
Wsparcie sprzedaży
Spełnienie marzenia, czyli jak założyć i prowadzić sklep zoologiczny Agnieszka Łyp-Chmielewska
adwokat, kancelaria-kynologiczna@adwokatdabrowa.eu www.psiparagraf.pl, www.adwokatdabrowa.eu
Połączenie pracy i pasji jest marzeniem wielu osób. Stąd częstym marzeniem zwierzolubów jest posiadanie własnego biznesu w branży zoologicznej. Dziś zatem o tym, jak spełnić swoje marzenie i założyć sklep zoologiczny. Jak mówi jedna z mądrości – można marzyć, ale marzenia trzeba realizować. Jeśli zastanawiasz się nad założeniem własnego sklepu zoologicznego lub taki już prowadzisz, ten artykuł jest właśnie dla ciebie.
Pierwszy krok, czyli od czego należy zacząć? Jeśli już zdecydowałeś się na założenie sklepu zoologicznego, od strony marketingowej na sam początek radzę Ci stworzyć swój biznesplan. Po rozważeniu wszystkich plusów oraz minusów, jeśli nadal podtrzymujesz swoją decyzję o założeniu sklepu zoologicznego, powinieneś zastanowić się nad formą prawną jego prowadzenia. Sklep zoologiczny (zarówno tradycyjny, jak i internetowy) zgodnie z przepisami prawa można prowadzić w następujących formach prawnych: 1) jednoosobowej działalności gospodarczej, 2) spółki cywilnej,
14
3) spółek osobowych – spółka jawna, spółka komandytowa, 4) spółki kapitałowej – spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Według mnie nie jest możliwe prowadzenie sklepu zoologicznego w formie działalności nieewidencjonowanej nazywanej również nierejestrowaną. Omówmy pokrótce poszczególne formy prawne. Wydaje się, że najpopularniejszą formą prowadzenia sklepu zoologicznego będzie jednoosobowa działalność gospodarcza czy też spółka cywilna. Pamiętajcie, spółka cywilna jest wyłącznie umową między dwójką przedsiębiorców, którzy posiadają zarejestrowane swoje działalności. Spółkę cywilną regulują przepisy Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu spółek handlowych. Zapytacie, dlaczego to ważne?
Dlatego, że spółka cywilna nie ma osobowości prawnej. Na przykład jeśli wnosimy pozew do sądu, to pozywamy wspólników (dwa podmioty, które prowadzą wspólnie spółkę cywilną), a nie samą spółkę. Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej nie powinno nikomu nastręczyć zbyt dużo trudności. Pierwszym krokiem jest zarejestrowanie w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (w skrócie CEIDG). Rejestracji należy dokonać w urzędzie gminy lub za pośrednictwem portalu internetowego (pamiętajcie, że będzie konieczne posiadanie swojego profilu zaufanego lub podpisu elektronicznego). Równolegle warto znaleźć dobre biuro rachunkowe do prowadzenia księgowości naszej firmy (teoretycznie można robić to samemu, ale czynności te wymagają sporej wiedzy i zdecydowanie lepiej powierzyć je profesjonalistom) – takie biuro może też wykonać za nas praktycznie wszystkie czynności urzędowe związane z zarejestrowaniem firmy, wystarczy tylko udzielić mu niezbędnych pełnomocnictw. Elementy konieczne do rejestracji: 1. Nazwa (zgodnie z Kodeksem cywilnym firma), pod którą prowadzona będzie nasza działalność. Tutaj z pomocą przychodzi art. 433 Kodeksu cywilnego – „Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych”. Na przykład nasza działalność może nazywać się Xenon Ygresiński Szczęśliwy pies lub Szczęśliwy Pies Xenon Ygresiński. 2. Siedziba naszej działalności jest to miejscowość, w której będziemy ją prowadzić. Konieczne jest również podanie adresu działalności (adres jest to ulica oraz numer lokalu). Pamiętajcie, że na adres wskazany do CEIDG będzie Wam doręczana np. korespondencja sądowa. 3. Określenie przedmiotu działalności (PKD) – obecnie przepisy prawa wymagają również wskazania tzw. przeważającego przedmiotu działalności. Przedmiot
Spółka cywilna jest wyłącznie umową między dwójką przedsiębiorców, którzy posiadają zarejestrowane swoje działalności. Spółkę cywilną regulują przepisy Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu spółek handlowych.
działalności ma charakteryzować to, czym się będziemy zajmować. Dla sklepu z branży zoologicznej najrozsądniejszy wydaje się 47.76.Z – „Sprzedaż detaliczna kwiatów, roślin, nasion, nawozów, żywych zwierząt domowych, karmy dla zwierząt domowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach”. Oczywiście wpisać można większą liczbę PKD w zależności od tego, czym jeszcze nasz sklep będzie się zajmował. Po rejestracji w CEIDG otrzymamy automatycznie numer NIP oraz numer REGON naszej działalności. Po zarejestrowaniu w CEIDG (zazwyczaj jest to kolejny dzień roboczy po złożeniu wniosku) możemy rozpocząć naszą działalność. Jak już zostało wspomniane, taką działalność możemy prowadzić również w ramach spółki cywilnej, która stanowi umowę między dwójką przedsiębiorców. Spółka cywilna uregulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego – dla dociekliwych art. 860 i następne. Na wstępie zasygnalizowałam, że sklep zoologiczny możemy również prowadzić w formie spółek prawa handlowego. Regulacje dotyczące tychże spółek są zamieszczone w Kodeksie spółek handlowych. Z doświadczenia zawodowego wiem, że sklepy zoologiczne prowadzone są w głównej mierze jako jednoosobowa działalność gospodarcza.
REKLAMA
bozita.pl BozitaPolska
Wsparcie sprzedaży
RÓŻNICE MIĘDZY FORMAMI PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Spółka jawna
Spółka partnerska
Spółka komandytowa
Spółka z ograniczoną działalnością
wymaga co najmniej dwóch wspólników
wymaga co najmniej dwóch wspólników wykonujących wolny zawód
wymaga co najmniej dwóch wspólników
wymaga co najmniej jednego wspólnika
każdy wspólnik odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki
partnerzy odpowiadają tylko za własne błędy lub błędy personelu będącego pod ich nadzorem, za pozostałe zobowiązania odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem
za zobowiązania spółki odpowiada wspólnik prowadzący jej sprawy i reprezentujący ją
za zobowiązania spółki odpowiada wyłącznie zarząd spółki, wspólnicy nie ponoszą takiej odpowiedzialności
każdy wspólnik opłaca swoje składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
każdy wspólnik opłaca swoje składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
każdy wspólnik opłaca swoje składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne opłaca tylko wspólnik jednoosobowej spółki z o.o.
każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji
każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji, ale może scedować te uprawnienia na profesjonalny zarząd
prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji ma komplementariusz (wspólnik odpowiadający całym majątkiem za zobowiązania)
prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji ciąży na zarządzie
Źródło: www.psiparagrafdlaweterynarii.pl/wybor-formy-prawnej-dla-gabinetu-weterynaryjnego
Piotr Łuczka
CEO My Pet Story Sp. z o.o. www.mypetstory.pl
Otwierasz nowy sklep? Zarejestruj go w MyPetStory!
W dzisiejszych czasach kluczem do „być albo nie być” każdego nowo otwartego sklepu zoologicznego jest zdobycie grona lojalnych klientów. Często trwa to dość długo, co odwleka w czasie moment, w którym placówka zacznie na nas zarabiać. Jak przyspieszyć ten proces i zwiększyć swój zasięg wśród potencjalnych klientów? To proste! Wejdź na stronę www.mypetstory.pl/panel i już dziś bezpłatnie zarejestruj swój sklep w MyPetStory. Dzięki możliwościom aplikacji mobilnej już wkrótce dowiedzą się o nim tysiące opiekunów zwierząt domowych w Twojej okolicy. Aplikacja MyPetStory to społeczność klientów wokół Twojego sklepu. Będziesz mógł kontaktować się z nimi i w prosty sposób wysyłać do nich kupony. Ale to nie wszystko – dzięki współpracy z magazynem ZooBranża Twój sklep będzie miał dostęp do wyjątkowych ofert od sprawdzonych dostawców. Aplikacja MyPetStory daje też wiele innych korzyści. Jakich? Przekonaj się o tym osobiście i zarejestruj na stronie www.mypetstory.pl/panel. Nie daj wyprzedzić się innym! Już dziś dokonaj cyfrowej transformacji swojego biznesu i dołącz do grona liderów branży zoologicznej! REJESTRUJESZ – ZYSKUJESZ!
16
Krok drugi – opodatkowanie Krótko na temat opodatkowania prowadzonej działalności – podkreślę, że wszystkie osoby zainteresowane rozpoczęciem prowadzenia działalności odsyłam do doradcy podatkowego, aby uzyskały szczegółowe informacje dla swojej działalności. Osoba prowadząca działalność gospodarczą związaną z handlem detalicznym nie jest czynnym podatnikiem VAT. Obowiązek bycia płatnikiem VAT jest uzależniony od osiąganych obrotów.
Krok trzeci – sprzedaż towarów Wiadomo, że większość towaru jest sprowadzana do sklepu bezpośrednio od producentów, z hurtowni zoologicznych lub od indywidualnych dostawców, np. zajmujących się rękodziełem (ubranka dla psa czy legowiska). W tym zakresie dla nikogo nie powinno być problemu. Problematycznym zagadnieniem jest jednak sprzedaż środków leczniczych dla zwierząt. Kwestię związaną z produktami leczniczymi reguluje Prawo Farmaceutyczne. Ustawa ta definiuje pojęcie „produkt leczniczy” jako „substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt lub poda-
Przepisy prawa wymagają wskazania tzw. przeważającego przedmiotu działalności. Przedmiot działalności ma charakteryzować to, czym będziemy się zajmować. Dla sklepu z branży zoologicznej najrozsądniejszy wydaje się 47.76.Z – „Sprzedaż detaliczna kwiatów, roślin, nasion, nawozów, żywych zwierząt domowych, karmy dla zwierząt domowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach”.
reklama produkty adaptacyjne ZooBranza 207x142 v1.ai 1 19.11.2020 08:27:14
REKLAMA
Wsparcie sprzedaży
wana w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne, immunologiczne lub metaboliczne”. Produkty lecznicze dla zwierząt są podzielone na dwie kategorie: Rp. – wydawane z przepisu lekarza weterynarii oraz OTC – czyli produkty dostępne bez recepty. Skupimy się na możliwości sprzedaży produktów OTC, czyli tych, których zawartość substancji czynnych jest tak niska, iż nie mogą one spowodować zagrożenia, a ich podawanie nie wymaga specjalistycznej wiedzy z zakresu medycyny weterynaryjnej. Zasadą wyrażoną w art. 68 Prawa Farmaceutycznego jest to, że produkty lecznicze powinny być zbywane wyłącznie w ramach zakładów leczniczych dla zwierząt. Ustawa wprowadza jednak wyjątek w art. 71 pkt 1a w zakresie dopuszczeniu do obrotu detalicznego produktów leczniczych, które nie są przepisywane przez lekarza weterynarii – „Poza zakładami leczniczymi dla zwierząt przedsiębiorcy mogą prowadzić obrót detaliczny produktami leczniczymi weterynaryjnymi wydawanymi bez przepisu lekarza po zgłoszeniu wojewódzkiemu lekarzowi weterynarii na 7 dni przed rozpoczęciem działalności.”
18
Sklep zoologiczny możemy również prowadzić w formie spółek prawa handlowego. Regulacje dotyczące tychże spółek są zamieszczone w Kodeksie spółek handlowych. Lista produktów dostępnych do sprzedaży przez sklepy zoologiczne jest dostępna w ROZPORZĄDZENIU MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI W SPRAWIE WARUNKÓW, JAKIE POWINNY SPEŁNIAĆ PODMIOTY, KTÓRE PROWADZĄ OBRÓT DETALICZNY PRODUKTAMI LECZNICZYMI WETERYNARYJNYMI WYDAWANYMI BEZ PRZEPISU LEKARZA, KRYTERIÓW KLASYFIKACJI TYCH PRODUKTÓW ORAZ ICH WYKAZU z 3 kwietnia 2008 r. (Dz.U. Nr 63, poz. 396), tj. z 17 sierpnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 1382) Analizując powyższe, należy pamiętać o konieczności zgłoszenia chęci sprzedaży produktów leczniczych OTC do Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii. Trzymam za Was wszystkich kciuki i życzę powodzenia w biznesie
Wsparcie sprzedaży
Gdy klient daje Ci w kość… Jak poradzić sobie z traumą? Sabina Janikowska coach
Praca handlowca (w tym również w sklepie zoologicznym), jak chyba każda inna profesja, ma swoje plusy i minusy. Wiele osób uważa wręcz, że jest to najwspanialsze zajecie na świecie, umożliwia bowiem bezpośredni kontakt i nawiązywanie relacji z klientem oraz pozwala na nieustanne „sprawdzanie się” i swoich umiejętności sprzedażowych. Niestety, zdarza się jednak, że mamy tzw. gorszy dzień, trafia się nieuprzejmy kupujący, pojawiają się trudne do rozwiązania sytuacje. Jeśli takie przypadki nawarstwiają się w czasie, nasze samopoczucie, a nawet zdrowie psychiczne łatwo może się pogorszyć. Jak do tego nie dopuścić, wykonywać z zadowoleniem swoją pracę i… nie zwariować? 20
REKLAMA
Czym jest trauma? Istnieją ludzie, którzy potrafią traumatyzować. Na ogół jesteśmy wobec ich zachowań – słów, postaw, bezpodstawnych ataków – bezbronni. Bezbronność jest jednym z najtrudniejszych do zniesienia odczuć. Tak brzmi główna teza, od której zaczynam ten tekst. Przeczytaj pierwsze zdanie, po wielokroć. Aż zrozumiesz, że Istnieje Bezbronność. Bez Obrony własnej przestrzeni osobistej. Bez Obrony granic psychicznych. Że istnieje taki TYP człowieka, którego „stać na wszystko”. Stać na każde Przekroczenie Twoich Granic. Bez względu na to, kim jesteś, jak się dzisiaj czujesz, czy „widać” po tobie smutek, radość, gniew. Bo! Twój klient jest człowiekiem. Jak Ty. Tylko że Klient może być bezwzględnym, rozbawionym Twoją bezbronnością kimś, kogo spotykasz przypadkowo. Bo masz pracę sprzedawcy. A więc kontakt z drugim człowiekiem jest dla Ciebie czymś oczywistym.
WYBIERZ!!!! Jesteś w sytuacji bez wyjścia… Jesteś w sytuacji bez wyjścia? Jesteś w sytuacji bez wyjścia. Jesteś w sytuacji bez wyjścia! ŻYCIE się zdarza Najwierniejszym Życiu. Więc czym w istocie jest trauma? Według wszelkich definicji TRAUMA zdarza się wtedy, kiedy zdarzyło Ci się być w sytuacji zagrożenia życia, kiedy byłaś/byłeś świadkiem utraty życia innego człowieka, poważnych RAN będących zagrożeniem dla zdrowia i życia. Więc sytuacje, w których uczestniczyłaś/uczestniczyłeś powodowały LĘK. A LĘK jest uczuciem nie do zniesienia. Nie ma bezpośredniej przyczyny. Lęk powoduje wiele zmian fizjologicznych. Najczęściej zastygasz. Czujesz, często na nieświadomym poziomie, dezorientację. Stajesz się OFIARĄ. A być OFIARĄ jest trudno. Bardzo trudno. Zwłaszcza na świadomym poziomie odczuć psychicznych, takich odczuć, które potrafisz nazwać i przyznać się do nich przed samym sobą. Pamiętasz podstawówkę? Studia? Pracę? Zawsze znajdzie się jakiś kozioł ofiarny. Ktoś, kto zostaje OFIARĄ. Ktoś, kto skupia negatywne, wyparte emocje pozostałych osób będących w kręgu kozła ofiarnego. Bo fajnie jest się z kogoś pośmiać. Oddać komuś swoje trudne i niedopuszczone do świadomości emocje. Które WSZYSTKIE są pochodnymi Lęku. Być może teraz się zdziwisz, lecz w świadomości ludzkiej istnieją tylko dwie potężne siły zawiadujące mózgiem i sercem człowieka. Lęk i Miłość. Oczywiście możemy tworzyć pochodne. Ponieważ każdy wie i zna emocje i odczucia związane ze smutkiem, radością, wesołością, przygnębieniem, poczuciem szczęścia czy nieszczęścia, komfortem wypoczynku i stresem związanym z niewyspaniem, pracoholizmem… Wszelkie HOLIZMY wskazują na obecność nieuświadomionego lęku. Lęk ma różne oblicza. Od lęku behawioralnego począwszy, kiedy boisz się np. owadów, po lęk paraliżujący umysł i układ wegetatywny, kiedy na wspomnienie
SMAKUJE nie tylko od Święta...
Dziękujemy za kolejny, wspólny rok. Życzymy dużo zdrowia, spokoju i siły do realizacji codziennych wyzwań w 2021 roku
Wsparcie sprzedaży TRAUMY odczuwasz rozpacz. A rozpacz jest domem lęku, że się tak poetycko wyrażę. Chodzimy wtedy na zakupy, zakochujemy się raz za razem i zawsze nieszczęśliwie, tracimy pracę, zaczynamy popijać, najczęściej po kryjomu, zapadamy na choroby psychosomatyczne – IBS, migreny, bóle kości i stawów, uderzenia krwi do mózgu, wtedy zazwyczaj się czerwienimy. Jedno z najtrudniejszych odczuć, kiedy nawet przed sobą nie udaje się ukryć wstydu związanego z BRAKIEM. Troski. Czułości. Uwagi. DOTYKU. DOTYK JEST DOBRY. DOTYK JEST POTRZEBNY. DOTYK JEST ŻYCIEM DLA NIEMOWLĄT, niedotykane umierają. Dotyk jest przejawem miłości. Pozwalam sobie pisać o dotyku w tak jednoznaczny sposób, bo tzw. zły dotyk jest zboczeniem. A szkoda zboczeniu oddawać piękno i WARTOŚĆ DOTYKU. Tak więc balansujemy WSZYSCY na paraboli. Gdzieś między LĘKIEM A MIŁOŚCIĄ jest przestrzeń niewiedzy. I w tym miejscu żyją trauma, lęk, brak poczucia własnej wartości, sprawczości, negatywne sądy na swój temat, brak poczucia bezpieczeństwa. Bo trauma – zwana PTSD – dotyczy każdego. Niezależnie od płci, wieku, zawodu, wykształcenia, wartości, zawodu. Zakres i ból związany z traumą jest współzależny z Twoim układem nerwowym. Wrażliwością. Sytuacją osobistą.
Ale… Wstajesz rano. Po nieprzespanej nocy. Dzwoni budzik w telefonie. Ta sama melodia. Co rano. Zazwyczaj wyłączasz po 5, może 10 sekundach. I już wiesz, że zaczął się nowy dzień. Według wszelkich teorii rozwojowych NALEŻY cieszyć się smakiem kawy, porankiem, wschodem słońca, życiem. Wszyscy na fejsie o tym piszą. Mantry. Cytaty. Wesołe filmiki. Ma być szczęście. Koniecznie. Twój stres wzrasta. Mój stres wzrasta. Ich stres wzrasta. Każdy raz na jakiś czas zanurza się w iluzję powszechnej nakazanej szczęśliwości. I wprawdzie masz znajomych, może nawet przyjaciół. Każdemu coś jest gdzieś nie tak, lecz z nadania ram zachowań społecznych uznawanych za poprawne i pożądane jesteśmy mili, uprzejmi, wykonujemy nałożone nam przez system obowiązki poprawności obywatelskiej. Szukamy miejsc parkingowych. Stoimy w korkach. Odbieramy pierwsze telefony. Potem stajemy się sprzedawcami w sklepie. Wchodzisz za ladę. Czekasz. Pierwszy klient. Drugi. Dziesiąty… Ludzie jak Ty. Nieświadomi traumy. Niejednokrotnie w dysocjacji, czyli w całkowitym odcięciu od poczuć z ciała i uczuć, wchodzą na Twoje terytorium, bo nawet nie wiesz, że masz tak zaprogramowany mózg, że terytorium sklepu jest Twoją przestrzenią prawie osobistą. Stresujesz się? Nie. Tylko niezauważalnie płycej oddychasz. Szybciej bije Ci serce. Drętwieje szyja. Z czasem zaczyna boleć głowa. Zmieniasz ton głosu, bo masz ochotę – tak jak ONI – Twoi Klienci, wykrzyczeć, że masz czasem dość. Rybek akwariowych. Obroży dla psów. Karmy leczniczej dla chorych nerek ICH kotów. I przychodzi taka po nową smyczke. I każe Ci wybierać. Razem z nią. Powiedzmy, jesteś Kobietą. Sprzedajesz. Masz okres. Jesteś dzisiaj paskudna i nic Ci się nie chce. I oto wchodzi ONA. Pachnie. Dobrze zrobiona. Fajne ciuchy. I trzeba pomóc jej wybrać ładną nową smyczkę. Wielofunkcyjną. Trzeba przegadać potrzeby klienta, zrobić porównanie produktów, być miłą, uśmiechać się – w miarę możliwości.
22
ONA widzi Ciebie. Fajna babka. Miła praca. A ona przyszła po lepszą smycz dla psa swojego dziecka, śpieszy się jej do pracy, a Sprzedawczyni zaczyna mówić i nie przestaje. O wadach. Zaletach. Cenach.
Co możesz zrobić? Jak sobie pomóc? 1. Każdy z nas nosi w sobie jakiś rodzaj traumy, czyli bardzo trudnych przeżyć, tak trudnych, że zepchniętych do podświadomości. 2. Obserwuj siebie. Zacznij od oddechu, poczuć wynikających z reaktywności Twojego układu nerwowego. Zauważ i nazwij sytuacje, które w sposób szczególny uruchamiają Twoją złość, zagubienie, poczucie wstydu. 3. Najtrudniej jest znieść BEZSILNOŚĆ. Zdarza się to w takich sytuacjach, kiedy zastygasz. Częściowo tracisz kontrolę nad ciałem. Wpadasz w panikę. Nie wiesz, co się dzieje. Z jakiego powodu czujesz się tak potwornie źle i bezsilnie. Masz wówczas wrażenie, że klient/ klientka jest Twoim wrogiem. Kimś, kto przyszedł Cię zniszczyć. Zastygasz. Gubisz słowa. Odczuwasz pustkę. Odcięcie. Zapaść emocjonalną. Zdarza się, w skrajnych przypadkach, że tracisz kontrolę nad swoim ciałem. Uwidoczniają się tiki nerwowe, zastygnięcie w jednej pozycji ciała, aż do uczucia mrowienia. 4. Każda i Każdy z nas bezwiednie ulega mechanizmowi projekcji. Projekcja jest powszechnie znanym mechanizmem obronnym. Są tacy, którzy sądzą, że całe życie jest jedną wielką projekcją. Na czym polega projekcja? Na tym, że w obcych, niejednokrotnie pierwszy raz widzianych osobach dostrzegasz konkretnego – znanego Ci kiedyś lub obecnie człowieka. Projekcja uruchamia całe spektrum reakcji organizmu. Przez projekcję bezwiednie zaczynasz lubić daną osobę lub stajesz się niemiła/opryskliwa, ponieważ spodziewasz się ataku, zranienia, krzywdy. Projekcja jest jednym z podstawowych mechanizmów obronnych psychiki człowieka. 5. Z reguły prawie każda trudna emocja ulega bezwiednemu wyparciu. 6. Tak więc wszyscy ulegamy emocjom. 7. Świadoma świadomość dotyczy głównie mnichów buddyjskich, których głównym zadaniem bywa medytacja nad naszymi – Ułomnych – wadami. 8. Życie bywa cudem, lecz zazwyczaj jest dysocjacją, projekcją, walką z budzikiem, gonitwą myśli. 9. Aby ŻYĆ, naucz się siebie. Swoich reakcji. Ustal ze sobą swój cytat życia. Słowa o Twoich Wartościach, w które wierzysz i dla których warto ŻYĆ, a nie wegetować. Jak mnisi buddyjscy . A teraz przeskroluj tekst na początek. Znajdź słowo I WYBIERZ. Uważność jest najważniejsza.
Pies
Nie daj się zimie! Jak dobrać karmę, aby zapewnić psu maksymalną odporność? dr inż. Jacek Wilczak
Zakład Biochemii i Dietetyki, Instytut Medycyny Weterynaryjnej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Zima, zwłaszcza taka prawdziwa, ze śniegiem, mrozem i dokuczliwym wiatrem, to spore wyzwanie dla organizmu każdego psa. Dotyczy to zarówno pupili mieszkających na zewnątrz, jak i zwierzaków typowo domowych, które podczas spacerów narażone są na kaprysy aury. Wszystko to sprawia, że zimą pies stosunkowo łatwo może zachorować. Jak tego uniknąć? Kluczem do uchronienia pupila przed zarazkami jest jego naturalna odporność, a ta, jak wiadomo, bierze się z brzucha. Dla jej zapewnienia niezbędna jest prawidłowa, starannie skomponowana dieta. Na co zwrócić uwagę w psim jadłospisie, aby wspomóc odporność zwierzaka i zapewnić mu zdrowie i doskonałą kondycję podczas najsurowszej nawet zimy? 24
Dlaczego odporność ma znaczenie? Dobrze funkcjonujący układ odpornościowy ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia prawidłowych funkcji całego organizmu. Układ odpornościowy musi wykazywać ciągłe i nieustające pobudzenie w celu zarówno monitorowania oznak zagrożenia ze strony czynników środowiskowych, jak i szybkiej reakcji na pojawiające się zagrożenie. Komórki układu odpornościowego, posiadając wrodzoną i nabytą zdolność odróżnienia czynników endogennych od egzogennych, są w stanie szybko zareagować w zależności od rodzaju zagrożenia. Ingerencję czynników zewnętrznych wywołujących zmiany w układzie immunologicznym bez względu na stan zdrowotny i kondycyjny określono mianem immunomodulacji. Pojęcie to określa także wpływ m.in. wybranych składników odżywczych, których źródłem jest prawidłowo skonstruowana dieta psa. Ze względu na swoje właściwości immunomodulatory podzielono na czynniki stymulujące (wzmagające) oraz supresyjne (hamujące) funkcje układu odpornościowego. Należy pamiętać ́, że niektóre modulatory wykazują działanie zarówno stymulujące, jak i supresyjne na mechanizmy swoiste i nieswoiste odpowiedzi immunologicznej. Natomiast w stanach wzmożonej aktywności układu odpornościowego immunostymulatory wykazują właściwości supresyjne, obniżające poziom odpowiedzi do wartości fizjologicznych. Mechanizm ten wydaje
się być decydującym w kontrolowaniu aktywności układu odpornościowego zarówno w stanach fizjologicznych, stając na straży, jak i w stanach patologicznych w czasie choroby.
Stan odżywienia Jest wiele dowodów na istnienie zależności między wydajnym funkcjonowaniem układu odpornościowego a stanem odżywienia organizmu. Niedożywienie, wahania składu i masy ciała zaburzają „wrażliwość” układu odpornościowego. Z kolei „aktywowany” układ odpornościowy dodatkowo w okresach infekcji zwiększa zapotrzebowanie na energię, zwiększając podstawowy wydatek energetyczny. W naukach żywieniowych stan odżywienia definiuje się jako stan organizmu wynikający ze zwyczajowego spożycia danego modelu diety, przebiegu procesów trawienia, wchłaniania i wykorzystania składników odżywczych oraz oddziaływania na te procesy czynników patologicznych. Dla utrzymania optymalnego stanu zdrowia konieczne jest dostarczanie odpowiednich, dostosowanych do indywidualnego zapotrzebowania i zgodnych z zasadami profilaktyki chorób dietozależnych, ilości energii i wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Przy braku problemów z trawieniem składników diety, wchłanianiem i wykorzystaniem składników odżywczych można przyjąć, że stan odżywienia organizmu jest prawidłowy. Natomiast podstawowy warunek, który musi być spełniony, to dostarczenie wszystkich składników odżywczych w ilościach i proporcjach
Istnieje wiele dowodów na istnienie zależności między wydajnym funkcjonowaniem układu odpornościowego a stanem odżywienia organizmu. Niedożywienie, wahania składu i masy ciała zaburzają „wrażliwość” układu odpornościowego.
REKLAMA
Proste i eleganckie legowiska
Legowiska pasują do nowoczesnych wnętrz. Uszyte są z mocnych materiałów, wodoodporne i łatwe do czyszczenia z sierści.
Dwukolorowe i wyjmowalne poduszki Wykończone są ozdobną lamówką i podwójnym przeszyciem. Należy je prać w 40 stopniach na niskich obrotach.
! t a i w s h c Wesoły
www.bialykiel.shop bialykielzukczyn tel. 503 003 875
Pies Tomasz Uhlenberg
Marketing, Beaphar Polska Sp. z o.o. www.beaphar.com
Na odporność psów wpływa odpowiednia dieta, którą możemy wzbogacać w tłuszcze, witaminy i minerały oraz warzywa i owoce. Polecamy produkt Super Lekker, który zawiera mięso, warzywa, witaminy i minerały oraz zboża. To pyszny, lekkostrawny i kompletny posiłek nadający się do podania między posiłkami, jako lunch lub jako śniadanie. Kolejnym produktem są praliny, które zawierają kwasy tłuszczowe omega-3, -6, -9 wpływające na właściwe funkcjonowanie skóry, układu nerwowego, systemu immunologicznego i funkcji rozrodczych. Praliny zawierają tłuszcz zwierzęcy oraz do wyboru: czosnek, algi lub łososia. Dodatkowo możemy polecić Salvikal, czyli preparat witaminowo-mineralny, który znakomicie uzupełni dietę zarówno psów, jak i kotów. Zawiera on drożdże, witaminy, niezbędne składniki mineralne, jak wapń i fosfor oraz cynk i jod zapewniające zdrowie, doskonałą kondycję i witalność. Salvikal pozwala utrzymać naszego pupila w odpowiednim zdrowiu i kondycji na co dzień.
właściwych dla danego gatunku zwierzęcia. Dlatego tak ważne jest w przypadku diety domowej świadome komponowanie jej składu na podstawie obowiązujących norm żywieniowych, a w przypadku karm komercyjnych wybór tych, które przez metodę produkcji i skład w jak najmniejszym stopniu zakłócałyby proces trawienia. Wszelkie stany zaburzające wchłanianie składników odżywczych, takie jak biegunki, w zdecydowany sposób zmniejszają parametry stanu odżywienia organizmu. W przypadku wystąpienia biegunek u psa najważniejszym
Wśród składników pokarmowych modyfikujących skład mikrobioty i jednocześnie stymulujących funkcje układu odpornościowego są probiotyki, prebiotyki oraz np. beta-glukany.
26
postępowaniem jest niedopuszczenie do niedożywienia. Zmniejszony apetyt, aktywność enzymów trawiennych oraz możliwy stan zapalny w przewodzie pokarmowym sprawiają, że dieta takich zwierząt musi charakteryzować się kilkoma cechami. Powinna przede wszystkim być prawidłowo zbilansowana, żeby nie doszło do niedoborów składników odżywczych. Podstawowe parametry diety to wysoka jakość odżywcza i strawność składników pokarmowych, adekwatna do zapotrzebowania ilość energii metabolicznej, zawartość białka, węglowodanów i odpowiednia ilość i jakość składników tłuszczowych. Cenne są także takie składniki diety, jak włókno pokarmowe, szczególnie jego frakcje o właściwościach prebiotycznych, oraz probiotyki – bakterie kwasu mlekowego wywierające pozytywny wpływ na funkcjonowanie przewodu pokarmowego – ich funkcja w ujęciu wpływu na funkcjonowanie układu odpornościowego zostanie także omówiona w dalszej części artykułu. Ważne jest też to, aby przez swój skład dieta nie powodowała dalszego uszkodzenia nabłonka jelit. Sposobem żywienia, który w największym stopniu może gwarantować urozmaicenie dobowej racji pokarmowej psa jest karma przygotowywana w domu, bezpośrednio przez opiekuna, na bazie ogólnie dostępnych surowców spożywczych. Jest to metoda wzbudzająca najwięcej obaw, a jednocześnie największe zainteresowanie opiekunów. Obawy właścicieli są najczęściej związane z brakiem wiedzy na temat wymagań żywieniowych psów i kotów w różnych stanach fizjologicznych. Powodów, dla których właściciele decydują się na wybór takiego sposobu
żywienia jest kilka, wśród nich najważniejsze wydają się: chęć zapewniania urozmaiconej diety, chęć uniknięcia w żywieniu zwierząt związków chemicznych odgrywających rolę konserwantów, przeciwutleniaczy, substancji poprawiających smak i zapach, niechęć do gotowych karm komercyjnych o wysokim stopniu przetworzenia surowców. Wymienione cechy diety domowej w zdecydowany sposób zapewniają utrzymanie odpowiedniego stanu odżywienia organizmu psa.
Ważna funkcja komórek odpornościowych przewodu pokarmowego Większość komórek odpornościowych znajduje się w tkance limfoidalnej związanej z przewodem pokarmowym (GALT), co odzwierciedla znaczenie tej tkanki w utrzymaniu zdrowia całego organizmu. Pobierając pokarm, organizm naraża się na prawie stałą i masową stymulację antygenową, a układ odpornościowy musi być w stanie zapewnić silną i ochronną odporność przeciwko inwazyjnym patogenom, jednocześnie „tolerując” białka pokarmowe i bakterie komensalne. Aby to osiągnąć, układ GALT jest zbudowany z wielu kompleksowo ze sobą współpracujących komórek. Komórki dendrytyczne i komórki M reagują na obecność w treści pokarmowej patogenów, podczas gdy limfocyty B w blaszce właściwej ściany jelita wytwarzają przeciwciała IgA, zapewniając ochronę przed organizmami chorobotwórczymi.
Pies Producent: The Rockster Ltd
Importer i dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o. www.b4ac.pl
Odporność bierze się z jelit – z takim założeniem powstały receptury karm Rockster Superfood dla psów. Podobnie jak u ludzi, zdrowe jelita u psa są w dużej mierze odpowiedzialne za system odpornościowy. Karmy Rockster mają działanie prebiotyczne, czyli tworzą właściwe środowisko dla zdrowego mikrobiomu w jelicie. Każdy wariant smakowy karm Rockster zawiera bio topinambur, który zawiera naturalny prebiotyk – inulinę stanowiącą pożywkę dla rozwoju dobrej mikroflory bakteryjnej i umożliwiającej prawidłowe trawienie w jelicie. Topinambur, wspomagając trawienie, wspiera zdolność przyswajania składników odżywczych przez organizm, a w efekcie wzmacnia system odpornościowy. Działa także osłaniająco na wątrobę i zapobiega zakażeniom dróg moczowych. Dieta bogata w topinambur przyczynia się także do eliminacji bakterii chorobotwórczych, które wywołują biegunki. Karmy Rockster zawierają bio topinambur w postaci fermentowanego koncentratu, co dodatkowo wzmacnia jego działanie prebiotyczne.
Wśród czynników, które znajdując się w świetle jelita, decydują o aktywacji komórek układu odpornościowego, jest mikrobiom jelita. Jest on źródłem zarówno antygenów, jak i cząsteczek, które mogą wchodzić w interakcje z komórkami odpornościowymi, aktywując je. Skład mikrobiomu jelitowego zmienia się podczas życia w odpowiedzi na składniki diety i czynniki środowiskowe, takie jak ekspozycja na antybiotyki. Interwencje dietetyczne ukierunkowane bezpośrednio na mikrobiom jelitowy obejmują stosowanie probiotyków i prebiotyków. W kontekście układu odpornościowego jelit ważną rolę odgrywają te składniki odżywcze, które wykazują właściwości przeciwzapalne. Na przykład wykazano, że hydrolizaty białek wzmacniają funkcję bariery jelitowej i produkcję IgA w modelach zwierzęcych, co w rezultacie może mieć zastosowanie do ich włączenia do diet weterynaryjnych dedykowanych w postępowaniu dietetycznym nieswoistego zapalenia jelit (IBD). Badania wykorzystujące modele zwierzęce zapalenia jelita wykazały, że dostarczenie bakterii probiotycznych oraz zwiększone proporcje kwasów tłuszczowych n-3 mogą zmniejszyć stan zapalny, zmniejszając produkcję prozapalnych cytokin oraz zwiększając wytwarzanie cytokin przeciwzapalnych. Immunomodulacyjna aktywność związków tłuszczowych zawartych w diecie wiąże się przede wszystkim z właściwościami wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Szczególne właściwości przypisuje się kwasom tłuszczowym szeregu n-3 oraz n-6. Do szeregu kwasów n- 6 należą: kwas linolowy (LA) i kwas γ–linolenowy
28
(GLA), natomiast do rodziny n-3 należy kwas α–linolenowy (ALA). Obecnie badania skupiają się przede wszystkim na ich leczniczym wpływie na proces zapalny. Kwasy z rodziny n-3 oddziałują na komórki układu immunologicznego przypuszczalnie przez modyfikację syntezy mediatorów odpowiedzialnych za komunikację komórek (eikozanoidy, cytokiny, tlenek azotu) oraz zmianę ekspresji cząsteczek powierzchniowych uczestniczących w komunikacji komórka – komórka. Eikozanoidy serii n-3 stymulują uwalnianie cytokin i tlenku azotu, co wyjaśnia efekty działania wielonienasyconych kwasów tłuszczowych n–3. Prawdopodobnie duże znaczenie ma mechanizm niezależny od eikozanoidów, polegający na regulacji ekspresji genów kodujących białka odpowiedzi komórkowej i międzykomórkowej komunikacji. Z praktycznego punktu widzenia ważne jest zatem dostarczanie wszelkich źródeł kwasów tłuszczowych n-3 w postaci tłustych ryb oraz tranu lub oleju z kryla. Występujące w tych źródłach wielonienasycone kwasy tłuszczowe w formie trójglicerydów charakteryzują się najlepszymi parametrami wchłanialności – w przeciwieństwie do estrów etylowych kwasów tłuszczowych.
Rola składników odżywczych w stymulacji układu odpornościowego Witaminy i składniki mineralne jako składniki odżywcze nie stanowią źródła energii ani materiału budul-
cowego, ale są niezbędne do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu. Wśród witamin, których aktywność metaboliczna jest skorelowana ze zdolnością do aktywowania komórek układu odpornościowego, znajdują się witaminy z grupy A, E i D, zaś wśród związków mineralnych najważniejsze wydają się cynk, selen i żelazo. Udowodniono, że niedobór związków z grupy witaminy A powoduje zaburzenia funkcji układu odpornościowego, a w konsekwencji zwiększoną zachorowalność ́ na choroby zakaźne i wzrost śmiertelności. Uzyskane dotychczas dane o wpływie witaminy A na układ odpornościowy w większości dotyczą organizmów młodych. Niedobory witaminy A są związane z atrofią grasicy, węzłów chłonnych oraz śledziony. Należy wziąć pod uwagę, że niedobory witamin, w tym witaminy A, korelują z niedożywieniem białkowo-kalorycznym, co sprawia, że trudno przypisać jedynie witaminie A zmiany patologiczne w układzie immunologicznym, choć na modelach zwierzęcych udowodniono, że niedoborom witaminy A towarzyszy zanik węzłów chłonnych, grasicy i śledziony. Witamina A pełni istotną funkcję w dojrzewaniu i różnicowaniu komórek układu immunologicznego, tj. limfocytów, monocytów i neutrofili, oraz zwiększa zdolności fagocytozy przez makrofagi – głównego mechanizmu inaktywacji patogenów. Komórki układu odpornościowego są szczególnie podatne na oddziaływanie reaktywnych form tlenu i stresu oksydacyjnego. Ogromną zdolność ́ do protekcji układu immunologicznego przed działaniem tych czynników wykazują witaminy przeciwutlenia-
jące, w tym szczególnie β-karoten, witamina E i C oraz roślinne związki biologicznie czynne. Właściwości przeciwutleniające karotenoidów wynikają z ich specyficznej budowy chemicznej umożliwiającej neutralizację wolnych rodników. β-karoten nasila także odpowiedź komórkową, zwiększając ekspresję białek powierzchniowych monocytów odpowiedzialnych za tzw. zgodność tkankową. W przypadku tokoferoli i tokotrienoli wykazujących aktywność biologiczną α-tokoferolu (nazywanych witaminą E) ich wpływ na funkcje układu odpornościowego polega na wysokiej zdolności przeciwutleniającej, zabezpieczającej przed utlenieniem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych wchodzących w skład fosfolipidów błon komórkowych. W badaniach przeprowadzonych na modelach zwierzęcych zaobserwowano, że w przebiegu chorób zapalnych dochodzi do spadku stężenia α–tokoferolu oraz kwasu askorbinowego. Konsekwencją tego jest wzrost poziomu wolnych rodników w toczącym się procesie zapalnym. Witamina E stosowana w dawce większej niż zalecana neutralizuje wolne rodniki powstające w stresie oksydacyjnym oraz obniża wydzielanie przez aktywowane makrofagi mediatorów immunosupresyjnych i w nich upatruje się głównego mechanizmu oddziaływania tokoferoli na komórki układu immunologicznego. Przedmiotem intensywnych badań są właściwości immunomodulacyjne i antyproliferacyjne witaminy D i z tego też powodu znajduje ona zastosowanie w terapii chorób autoimmunizacyjnych i nowotworowych. Połączenie aktywnej formy witaminy D (1,25(OH)2D3) ze specyficznym dla niej receptorem do ekspresji czynników regulujących aktywuje działanie genów kodujących cytokiny przede wszystkim tych o właściwościach przeciwzapalnych. Jako immunomodulator witamina D wpływa na zmniejszenie produkcji cytokin prozapalnych produkowanych przez limfocyty, szczególnie Th. Przyczynia się również do osłabienia zdolności komórek dendrytycznych do prezentacji antygenu, co pociąga za sobą mniejszą skłonność do wystąpienia reakcji alergicznych. Wśród związków mineralnych, którym można przypisać rolę immunomodulacyjną, najważniejsze są selen, cynk i żelazo. Wchodzą one w skład enzymów stanowiących efektywną
broń w walce ze stresem oksydacyjnym, a przez zdolność kumulowania się w komórkach układu odpornościowego (makrofagach, neutrofilach i limfocytach), pobudzają reakcje immunologiczne. Z kolei niedobór tych składników mineralnych może powodować wiele zmian w układzie odpornościowym, z których najistotniejsze to: osłabienie odpowiedzi immunologicznej organizmu na infekcje bakteryjne lub wirusowe, obniżenie aktywności limfocytów T, makrofagów i komórek NK, zaburzenia biosyntezy prostaglandyn i immunoglobulin, ograniczenie zdolności do niszczenia komórek nowotworowych oraz wzrost agregacji płytek krwi. W przypadku cynku okazuje się, że warunkuje on integralność morfologiczną i fizjologiczną grasicy, a niedobór żelaza objawia się przez zmniejszenie aktywności mieloperoksydazy, czołowego enzymu odpowiedzialnego za „wybuch tlenowy”, który jest głównym mechanizmem unieczynnienia patogenów przez makrofagi.
Mikrobiota i składniki diety ją definiujące Mikrobiota zasiedlająca przewód pokarmowy tworzy skomplikowany zespół różnorodnych grup mikroorganizmów, które wpływają na mechanizmy regulujące funkcjonowanie większości układów i narządów. Mikrobiotyczna hipoteza rozwoju przewlekłych schorzeń zakłada, że mikrobiota, szczególnie w okresie wczesnorozwojowym, programuje organizm i stan jego zdrowia w późniejszych latach. Z kolei zmieniona pod względem zarówno ilości, jak i składu gatunkowego mikrobiota może wpływać na nieprawidłową aktywację procesów immunologicznych i metabolicznych, co skutkuje rozwojem chorób cywilizacyjnych, wśród których nowotwory stanowią znaczną ich część. Chociaż flora jelitowa może być stabilna w ciągu dłuższego nawet okresu, to wiele czynników może wpływać na jej skład, a także liczebność poszczególnych jej przedstawicieli. Wśród tych czynników najistotniejsze wydają się czynniki genetyczne, wiek gospodarza, czynniki środowiskowe, przyjmowane antybiotyki oraz spożywane produkty, z tym że czynnik żywieniowy – jak się wydaje – ma wpływ najistotniejszy.
Witaminy i składniki mineralne jako składniki odżywcze nie stanowią źródła energii ani materiału budulcowego, ale są niezbędne do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu. Wśród witamin, których aktywność metaboliczna jest skorelowana ze zdolnością do aktywowania komórek układu odpornościowego, znajdują się witaminy z grupy witaminy A, E i D, zaś wśród związków mineralnych najważniejsze wydają się cynk, selen i żelazo. Wśród składników pokarmowych modyfikujących skład mikrobioty i jednocześnie stymulujących funkcje układu odpornościowego są probiotyki, prebiotyki oraz np. beta-glukany. Probiotyki definiuje się jako żywe mikroorganizmy, które po spożyciu w odpowiednich ilościach zapewniają korzyści zdrowotne gospodarzowi. Główną zaletą stosowania probiotyków jest ich wpływ na rozwój mikroflory bytującej w organizmie w sposób zapewniający właściwą równowagę między mikroorganizmami patogennymi a tymi niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Żywe mikroorganizmy spełniające obowiązujące kryteria obecnie są wykorzystywane do produkcji żywności funkcjonalnej, suplementów diety, preparatów farmaceutycznych, ale i konserwacji produktów żywnościowych. Pozytywny efekt jest także związany z możliwością przywrócenia naturalnej mikroflory przewodu pokarmowego po zastosowanej antybiotykoterapii, przeciwdziałanie aktywności patogennej mikroflory jelitowej wprowadzanej wraz z zanieczyszczoną żywnością lub pochodzącą ze środowiska. Probiotyki mogą skutecznie hamować rozwój bakterii chorobotwórczych, takich jak Clostridium perfringens, Campylobacter jejuni, Salmonella Enteritidis, Escherichia coli, różne gatunki Shigella, Staphylococcus i Yersinia, zapobiegając w ten sposób zatruciu pokarmowemu. Działanie immunomodulujące bakterii
29
Pies probiotycznych opiera się na trzech zjawiskach: indukcji i utrzymaniu stanu odporności immunologicznej na antygeny środowiskowe (pokarmowe i wziewne); indukcji i kontroli reakcji immunologicznych przeciwko patogenom pochodzenia bakteryjnego i wirusowego oraz hamowaniu reakcji autoagresywnych i alergicznych. Indukowana probiotykami stymulacja immunologiczna przejawia się zwiększoną produkcją immunoglobulin, zwiększoną aktywnością makrofagów i limfocytów oraz stymulacją produkcji cytokin przeciwzapalnych. Probiotyki mogą wpływać na wrodzony i nabyty układ immunologiczny przez metabolity, składniki ściany komórkowej i DNA, rozpoznawane przez wyspecjalizowane komórki gospodarza wyposażone w receptory. Głównymi komórkami gospodarza, które są ważne w kontekście odpowiedzi immunologicznej, są komórki nabłonkowe jelit i jelitowe komórki odpornościowe wchodzące w skład układu GALT. Składniki ściany komórkowej bakterii kwasu mlekowego stymulują aktywność makrofagów, a te z kolei są w stanie szybko niszczyć drobnoustroje przez zwiększoną produkcję wolnych rodników tlenowych i enzymów lizosomalnych. Bakterie probiotyczne są również w stanie stymulować produkcję cytokin przez immunokompetentne komórki przewodu pokarmowego. Szczególnie w tym mechanizmie istotne są molekularne podstawy działania glukanów pochodzących zarówno ze ściany komórkowej drożdży, ale także ich pokarmowych źródeł (produktów zbożowych: owsa, jęczmienia, grzybów). Związki te stymulują odpowiedź układu siateczkowo-śródbłonkowego przewodu pokarmowego. Pod pojęciem „prebiotyki” kryją się wszystkie pochodne węglowodanów i innych składników odżywczych nieulegające trawieniu w przewodzie pokarmowym, których rola polega na selektywnym stymulowaniu wzrostu liczby bakterii kwasu mlekowego, w tym probiotycznych, kolonizujących jelita. Bakterie te, zwalczając chorobotwórcze drobnoustroje, wzmacniają odporność organizmu i wspomagają układ trawienny, zwłaszcza w przypadku biegunek, wzdęć i stanów zapalnych żołądka i jelit. Do związków prebiotycznych zalicza się niektóre białka, peptydy, tłuszcze oraz oligoi polisacharydy. Najlepiej poznaną grupą substancji prebiotycznych są
30
sacharydy. Udokumentowane działanie mają: fruktooligosacharydy (najpowszechniej wykorzystywane są inulina i oligofruktoza), galaktooligosacharydy, izomaltooligosacharydy czy oligosacharydy sojowe. Węglowodany te występują w znacznych ilościach w warzywach, takich jak: karczochy, szparagi, salsefia, por. Szczególnie duża ilość inuliny występuje w korzeniu cykorii, bulwie topinamburu i dalii, dlatego też oczyszczoną inulinę produkuje się głównie z tych trzech surowców. Inulina i oligofruktoza zastępują tłuszcz i cukier, są wypełniaczem o niskiej zawartości energetycznej, środkiem teksturotwórczym i żelującym. Jednakże ich główną rolą w żywieniu psów i kotów jest funkcja prebiotyczna, którą można wzmocnić przez uzupełnienie menu tych zwierząt w suplementy diety zawierające bakterie probiotyczne. Z kolei beta-glukany są polisacharydami występującymi w ścianach komórkowych zbóż, grzybów, roślin i drożdży. Mechanizm ich pozytywnego oddziaływania na organizm związany jest m.in. z ich właściwościami fizyko-chemicznymi. Związki te posiadają zdolność wiązania wody i powstrzymywania dyfuzji (powiększanie lepkości, tworzenie żeli), wykazują oporność na bakteryjną degradację i fermentację. Beta-glukany stymulują odporność organizmu przez aktywację makrofagów, podstawowych komórek układu immunologicznego, których zadaniem jest fagocytowanie (pochłanianie) m.in. patogenów czy komórek nowotworowych. Wykazują też efekt hipocholesterolemiczny oraz hipogli-
kemiczny – obniżają poziom cholesterolu i glukozy we krwi. Mechanizm tego działania do dzisiaj nie jest dokładnie poznany, ale prawdopodobnie wynika on ze spowodowanego działaniem beta-glukanów wzrostu lepkości treści znajdującej się w świetle przewodu pokarmowego. Większa lepkość treści spowalnia opróżnianie żołądka i zmniejsza absorpcję składników odżywczych, m.in. przyswajalnych węglowodanów, przyczyniając się do zmniejszenia poposiłkowej hiperglikemii, oraz ogranicza wchłanianie zwrotne cholesterolu, kwasów żółciowych i ich metabolitów, a także glukozy. Ponadto beta-glukany posiadają także właściwości przeciwnowotworowe, a ich metabolity już znalazły zastosowanie w terapiach onkologicznych. Warunkiem prawidłowego funkcjonowania organizmu jest utrzymanie zdolności reagowania na zagrożenia pochodzące z różnych źródeł. Funkcją układu odpornościowego jest zapewnienie takiej roli. Na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego oprócz czynników środowiskowych – w przypadku psów to określenie nabiera szczególnego znaczenia – wywierają wpływ także rodzaj i skład diety. Do najważniejszych składników odżywczych, które powinny stanowić konieczny element diety psa, należą: kwasy tłuszczowe, frakcje włókna pokarmowego o właściwościach prebiotycznych, ale także witaminy i składniki mineralne. Suma wszystkich tych elementów zapewnia odpowiedni stan odżywienia organizmu i gwarantuje efektywną obronę przed działaniem czynników zewnętrznych.
JESTEM
GŁODNY
ze świeżym kurczakiem do 91% białka pochodzenia zwierzęcego* nie zawiera pszenicy† BEZ sztucznych barwników, aromatów i GMO
Wspaniały smak oraz oznak zdrowej witalności. Bez kompromisów.
*w stosunku do całkowitej zawartości białka †wyprodukowano w fabryce przetwarzającej pszenicę
Artykuł sponsorowany
Pies i kot
Ryba wpływa na wszystko! Dlaczego warto karmić psy i koty karmami na bazie ryb? dr n. wet. Joanna Zarzyńska Redaktor naczelna magazynu „ZooBranża”
Pod względem walorów dietetycznych oraz wartości odżywczych ryby mają zdecydowanie dobry PR. Są powszechnie postrzegane jako „zdrowe” zarówno w diecie ludzi, jak i domowych czworonogów – psów i kotów. Jakie są główne walory karm zawierających składniki rybne (oraz inne komponenty pochodzące „z morza”), jakim zwierzętom warto je polecać i jakie są główne korzyści z ich stosowania?
Jakie wartości odżywcze dla zwierząt mają ryby? O ile kocia dieta kojarzy się nam z rybą (choć wcale nie jest to tak oczywiste i nie wszystkie koty są fanami ryb), o tyle dla psa raczej w pierwszej kolejności wybralibyśmy mięso zwierząt rzeźnych. Wraz z rosnącą wiedzą na temat właściwości ryb w żywieniu człowieka (w TV możemy zobaczyć wiele kampanii promujących spożywanie ryb) coraz chętniej widzimy je też w menu naszych pupili. Zwłaszcza opiekunowie, których zwierzę
34
jest wrażliwe lub ma skłonność do alergii, poszukując alternatywy dla mięsa zwierząt rzeźnych, chętnie sięgają po karmę z rybą (zwłaszcza zawierającą mięso ryb tzw. chudych). Stąd w składzie karm często znajdujemy ryby morskie czy oceaniczne, jak łosoś, dorsz, sola, flądra, oraz tłuste, jak śledź czy makrela. Ze słodkowodnych możemy zaś znaleźć m.in. pstrąga, sandacza i sieję. Mięso ryb jest cenione ze względu na korzystny profil aminokwasowy (w tym aminokwasów egzogennych) oraz wysoką strawność białka (ponad 90%). Zawiera duże ilości witaminy D3 , witamin z grupy B, magnez, wapń, jod, selen, cynk. Świetnie nadaje się do przygotowania karmy wilgotnej, gdyż
jest mocno uwodnione oraz wymaga jedynie łagodnej obróbki cieplnej.
Czy ryby można podawać pupilom na surowo? Jeśli w diecie psa czy kota chcemy zaserwować surową rybę, należy unikać pewnych gatunków zawierających duże ilości enzymu tiaminazy (rozkładającego witaminę B1 – przy długotrwałym spożywaniu może dojść do awitaminozy), jak makrela, mintaj, śledź, oraz gatunki bogate w tlenek TMAO (trójmetyloaminy) – morszczuk, mintaj; tlenek ogranicza przyswajanie żelaza (długotrwałe
REKLAMA
spożywanie może powodować anemię). Obróbka termiczna unieczynnia oba te związki.
Ryby w karmach suchych W składzie karm suchych ryby występują w formie: ryba świeża, ryba suszona, ryba sproszkowana, ryba bez ości, mięso z ryb, odwodnione (dehydratyzowane) białko rybie oraz mączka rybna – warto zapoznać się ze składem, żeby umieć przedstawić go klientowi. Mączki, w tym rybna, mają czasem zły PR, ale warto pamiętać, że dobrej jakości mączka jest bogatym źródłem wysokostrawnego (około 90% strawności) białka (w tym dużego udziału aminokwasów egzogennych), tłuszczu oraz składników mineralnych. Mogą powstawać z odpadów trzeciej kategorii, całych ryb oraz krewetek. W praktyce spotyka się mączki łososiowe lub mieszane. Mączkę rybną oferuje się także jako suplement diety. W karmach wilgotnych możemy znaleźć jeszcze rosół rybny. Innym cennym surowcem z ryb są także wątroby. Karmy z dodatkiem ryb/rybne obecne na rynku często są opracowane w formule bezzbożowej. Zawierają także liczne dodatki nutraceutyczne.
BEZ DODAT
KU KONSER WANTÓW I BARWNIKÓ W
FORMUŁA M ONOBIAŁKO DOSKONAŁ WA A RÓWNIEŻ DLA ZWIER WRAŻLIWY ZĄT CH ORAZ Z NIETOLERA NCJĄ POKARMOW Ą BEZ ZBÓŻ I
GLUTENU
Źródło NNKT Ryby to oczywiście cenny składnik ze względu na wysoką zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, zwłaszcza n-3. Wśród kwasów n-3 typowych dla ryb wyróżnia się: kwas eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA) oraz kwas dokozapentaenowy (DPA). Najlepszym ich źródłem są ryby morskie (tłuste, pochodzące z wód pelagicznych zimnych, jak łosoś, śledź, dorsz, makrela, sardynki) i oleje z tych ryb, a także owoce morza i algi. Oleje rybne są łatwo przyswajalne dla psów i kotów. Przedstawicielami kwasów n-6 są kwas gammalinolenowy (GLA) i arachidonowy (AA). Najbogatszym źródłem GLA jest spirulina (zawiera do 30% tego kwasu). Oprócz tego, że należy NNKT dostarczyć do organizmu, trzeba także pamiętać, że niezwykle istotne są ich proporcje, czyli odpowiedni stosunek omega 6:3, zazwyczaj w diecie brakuje właśnie kwasów n-3. Kwasy wielonienasycone wspomagają funkcjonowanie mózgu i całego układu nerwowego. Tutaj podkreśla się rolę kwasów n-6 biorących udział w produkcji m.in. neuroprzekaźników. DHA i EPA wpływają na prawidłowy rozwój układu nerwowego i narządu wzroku u płodów i młodych zwierząt. Najwięcej DHA występuje w mózgu! Kora mózgowa w 60% jest zbudowana z tego kwasu. DHA i EPA wpływają na prawidłowy rozwój układu nerwowego i narządu wzroku u płodów (u ssaków w trzecim trymestrze ciąży jest największa retencja DHA w układzie nerwowym) oraz u młodych zwierząt (ważna jest ilość tych kwasów w mleku matki), a także na rozwój funkcji poznawczych. U zwierząt dorosłych niedobory DHA i EPA mogą utrudniać uczenie się i zaburzać koncentrację. NNKT opóźniają procesy starzenia oraz obniżają efekty stresowe (poprawa natlenowania komórek). Wspomagają układ odpornościowy (n-3 odgrywają rolę przeciwzapalną i przeciwbólową, hamują syntezę mediatorów reakcji zapalnej). Wspomagają pracę stawów (EPA i DHA; działają przeciwzapalnie i przeciwbólowo w obrębie chrząstek i ścięgien, pozwalają na zmniejszenie dawki leków przeciwzapalnych). Kwasy n-3 uelastyczniają naczynia krwionośne oraz wspomagają pracę serca, działają hipolipemicznie. Stwierdzono, że kwasy tłuszczowe n-3 spowalniają po-
NIEZWYKLE PROSTY SKŁAD !!!
HIPOALERGICZNE POKARMY DLA PSÓW I KOTÓW > 90% mięsa w bulionie/wybrane produkty z dodatkiem owoców lub warzyw
www.anidis.pl
Pies i kot Joanna Kawecka
dyrektor marketingu i sprzedaży Best 4 Animal Care Sp. z o.o. www.b4ac.pl
Ryby wzbudzają coraz większe zainteresowanie opiekunów psów jako składnik diety ich pupili. Sami odżywiamy się coraz zdrowiej, zamieniając np. mięso na ryby i owoce morza. W ślad za tym chcemy także zdrowo odżywiać nasze psy. Oczywiście zdarzają się opiekunowie, którzy z góry zakładają, że „mojemu psu ryby na pewno nie będą smakowały”, ale spotykamy się z tym coraz rzadziej. Klientom sceptycznie nastawionym do ryb w diecie psa proponujemy podstawić pod nos psa dowolny przysmak Icepaw. Szybko zmieni zdanie, bo psy uwielbiają intensywny, naturalny zapach i smak ryb w produktach Icepaw. Wielokrotnie spotykamy się z opiniami, że Klienci sami są zachwyceni zapachem karm mokrych Icepaw. Jak to możliwe, że karma rybna dla psa może tak przyjemnie pachnieć? Może... bo powstaje ze świeżo złowionych ryb, a do jej produkcji używane są tylko czyste filety bez ości i szkieletów. Dlatego produkty z ryb Icepaw idealnie sprawdzają się też u psich niejadków lub bardzo wybrednych psów. Warto je zarekomendować również psom z alergiami, rzadziej spotykamy psy uczulone na to źródło białka. W okresie jesienno–zimowym powinniśmy dodatkowo zadbać o odporność pupila, dlatego warto zarekomendować dołączenie do diety produktów z wysoką zawartością kwasów Omega-3. Świetnie sprawdzą się mokre karmy Icepaw oraz oleje z ryb dostępne w trzech wersjach: z dorsza, z łososia i Omega-3 z sardeli i sardynek.
stęp choroby nerek u psów (w związku z obniżaniem ilości trójglicerydów i działaniem przeciwzapalnym oraz obniżającym ciśnienie). Dodatek kwasów n-3, -6, -9 poprawia jakość sierści (nadaje jej miękkość i połysk) i ogranicza jej wypadanie, wzmacnia skórę – co jest istotne dla opiekunów zwłaszcza zwierząt wystawowych. Chętnie sięgają oni po oleje z ryb jako suplement diety. Należy jednak pamiętać, że oleje są wysokokaloryczne. A przy tym, jak wszystkie tłuszcze wyższe, łatwo ulegają procesowi psucia – jełczenia, tracąc korzystne właściwości. Jełczenie może być inicjowane przez światło, zatem należy unikać opakowań przezroczystych (szklanych czy plastikowych) i należy chronić produkty przed światłem oraz przechowywać w chłodnym miejscu. Po otwarciu nie powinno się olejów zbyt długo przechowywać – warto więc
dobrać w zakupie taką objętość, żeby zużyć je w osiem tygodni (łatwo ulegają utlenieniu). Pamiętajmy, że efekty suplementacji obserwuje się po dłuższym stosowaniu (minimum 4–8 tygodni). Trzeba przestrzegać zaleceń producenta. Oleje poleca się przy problemach skórnych, gojeniu ran, infekcjach, alergiach, w terapii nowotworowej, a także jako wzbogacenie diety BARF. Ważne, aby olej był tłoczony na zimno (niepoddawany niekorzystnej rafinacji, zachowuje dobroczynne właściwości zdrowotne)! Na etykiecie powinna być wymieniona zawartość poszczególnych kwasów NNKT.
Przysmaki z ryb Suszone ryby (np. szprotki, czarniak) oraz krewetki to także jeden
z rodzajów naturalnych przysmaków dla psów, tutaj też można wymienić suszoną skórę ryb – np. łososia czy dorsza (produkt niskotłuszczowy – można polecać nawet zwierzętom z nadwagą). Także w formie jerky – podkreśla się mechaniczny efekt czyszczący zęby podczas żucia oraz fakt, że gryzak jest bezpieczny, nie uszkodzi zębów czy śluzówki. Inne formy to także liofilizaty czy rybne „sushi”. Często łączy się też ryby z mięsem zwierząt rzeźnych czy skórą, np. wołową, formując różne kształty.
Nie tylko ryby… Inne zwierzęta morskie, które można znaleźć w produktach dietetycznych dla psów i kotów, to tzw. owoce morza. Kraby i krewetki, zielone małże nowozelandzkie, strzykwy
Tomasz Uhlenberg
Marketing, Beaphar Polska Sp. z o.o. www.beaphar.com
Ryby zapewniają wiele korzyści zdrowotnych dla naszych pupili, między innymi: kwasy tłuszczowe omega-3 oraz witaminy i minerały, które sprawiają, że nasz zwierzak ma zdrowe oczy, skórę i sierść, wspomagają układ odpornościowy, zdrowie stawów i jamy ustnej. W naszej ofercie znajdą Państwo dietę leczniczą dla kotów Nieren diet z łososiem, która wspomaga pracę nerek, zawiera wysokiej jakości białka i ma niską zawartość fosforu, spowalniając niewydolność nerek. Dodatkowo możemy polecić pastę Lachsöl z łososiem dla kota lub psa, która zapewnia zdrowy i lśniący wygląd okrywy włosowej i jest cennym źródłem kwasu DHA. Dla psa posiadamy również praliny z łososiem zawierające między innymi kwasy tłuszczowe omega-3, -6 i -9, które mają wpływ na właściwe funkcjonowanie skóry, układu nerwowego, systemu immunologicznego i funkcje rozrodcze oraz służą do utrzymania prawidłowego poziomu cholesterolu.
36
Pies i kot Aleksandra Prochocka
Specjalista ds. żywienia, autorka wielu artykułów na temat żywienia zwierząt towarzyszących Complete Dog – Food & Mind www.complete-dog.com
Ryby to cenne źródło niezwykle wartościowego biologicznie, wysoce przyswajalnego białka, tak ważnego w prawidłowym rozwoju psów i kotów. Dobrze zbilansowana karma zapewnia optymalną ilość niezbędnych kwasów tłuszczowych z grupy omega-3: eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA). Kwasy EPA i DHA działają przeciwzapalnie oraz pozytywnie wpływają na stan skóry i sierści. Staje się ona odżywiona, gładka i błyszcząca. Regulują także ciśnienie i zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób serca. Wspierają odporność oraz pracę układu nerwowego. Ponadto DHA jest niezbędny do prawidłowego rozwoju siatkówki oka i tkanki nerwowej (zwiększona ilość podnosi zdolności uczenia się). Genesis Pure Canada – My blue lake dla kotów to doskonałe połączenie świeżego łososia i pstrąga, bardzo bogatych w kwasy omega-3. To bezzbożowa, pełnowartościowa karma holistyczna dostarczająca najwyższej jakości białko oraz kompletną formułę witamin i mikroelementów. Gwarantuje to prawidłową pracę całego organizmu.
są naturalnym źródłem GAG-ów i chondroityny, które wspierają zdrowie stawów i mają udokumentowane działanie regeneracyjne. Odnajdziemy je w karmach na kości i stawy oraz w suplementach diety wspomagających stawy, poprawiających jakość życia psów starszych czy suplementach/karmach dla psów młodych rosnących. Smak krewetek jest przy tym niezwykle atrakcyjny dla kotów! Kryl arktyczny zamieszkuje przede wszystkim czyste wody Oceanu Arktycznego (wolne od metali ciężkich) – jest dobrym źródłem aminokwasów (18), witamin (11), kwasów omega-3, 70 minerałów i przeciwutleniaczy (zwłaszcza astaksantyny). Poleca się go dla zwierząt, które nie lubią produktów rybnych. Można go odnaleźć w karmach, ale także liofilizowany jest suplementem diety. Na rynku jest też olej z kryla.
Technologia przetwarzania Trzeba pamiętać, że organizmy morskie są silnie narażone na bioakumulację i biomagnifikację szkodliwych substancji (jony metali ciężkich, PCB, w tym dioksyny), więc należy kupować produkty od renomowanych producentów, wytwarzane z bezpiecznych surowców. Jednocześnie surowiec rybny jest delikatny, przy niewłaściwym traktowaniu ryb po połowie łatwiej dochodzi w nim do rozwoju drobnoustrojów oraz uszkodzenia tkanki mięśniowej. Ryby szybko się psują, więc czas obróbki po połowie jest istotny. Składniki odżywcze są wrażliwe na obróbkę termiczną. Zatem cały proces produkcji karm i przysmaków
z ryb musi być odpowiednio dostosowany do zachowania wartości odżywczych i bezpieczeństwa produktu. Przysmaki są suszone w niskich temperaturach bądź liofilizowane, a surowiec do karm wilgotnych gotowany w niskiej temperaturze. Dla klientów proekologicznych istotna będzie informacja czy surowiec rybny pochodził ze zrównoważonych połowów (certyfikat zrównoważonego rybołówstwa) bądź hodowli ekologicznych. Klientów z pewnością będzie również interesował skład karmy – z jakich ryb została wytworzona, jaka jest ich procentowa zawartość w karmie (w jakiej formie zostały użyte), a także czy karma zawiera inne źródła białka (to informacja ważna szczególnie dla alergików) – stąd doświadczony doradca powinien zapoznać się z danymi na etykietach poszczególnych karm. Produkty z ryb można polecać nie tylko alergikom, choć karmy są reklamowane jako hipoalergiczne, praktycznie nie ma ograniczeń do ich stosowania, tym bardziej, że składy dobrych karm są bogate. Zapach ryby zwykle jest atrakcyjny dla zwierząt i chętnie zjadają one zarówno karmę, jak i przysmaki, choć też mogą wykazywać preferencję do smaku danego gatunku ryby. Dla kotów warto polecać karmy wilgotne, żeby wspomagać nawadnianie organizmu, na rynku są też karmy w bulionie (tzw. zupy), co też jest ciekawym rozwiązaniem. A także całe filety rybne (soczyste, pakowane próżniowo) lub filety rybne w połączeniu z krewetkami. Wiele past dla kotów również zawiera ryby i owoce morza. Warto zwrócić uwagę, czy są wolne od sztucznych dodatków, jak barwniki i aromaty.
Monika Sak – technolog w firmie CERTECH
Karmy na bazie ryb przeznaczone są dla wszystkich kotów, które akceptują ich smak. Dlaczego? Ponieważ ryby są źródłem dobrze przyswajalnego białka wysokiej jakości. Dodatkowo karmy te są dobrodziejstwem w przypadku zwierząt z alergią pokarmową na inne rodzaje białka. Ogromnym atutem karm na bazie ryb są zawarte w nich oleje rybne. Są one bogatym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3, zwłaszcza frakcji długołańcuchowych – kwasów EPA i DHA. Wpływ dobrego jakościowo oleju rybnego na organizm kota jest nie do przecenienia. Działa korzystnie na cały organizm, a efekt wizualny zauważalny dla właściciela to poprawa kondycji okrywy włosowej oraz skóry. Skoro ryby są tak pożądane w diecie kotów, może zrodzić się pytanie, czy nie lepiej podawać kotu po prostu surową rybę? Niektóre ryby mogą być podawane na surowo, np. łosoś, pstrąg, dorsz, halibut, flądra. Inne z kolei należy poddawać obróbce termicznej ze względu na zawarte w nich substancje antyodżywcze. Należy również pamiętać, że nie powinniśmy podawać kotu wędzonych ryb ani tych z puszek przeznaczonych dla ludzi. Ze względu na zawartość soli oraz innych dodatków, dla których nie ma miejsca w kociej diecie. Pewniejszym rozwiązaniem jest podanie kotu gotowej karmy, np. Super Benek Fileciki dla kotów z pstrągiem czy tuńczykiem, lub jednego z pięciu rodzajów karmy suchej Super Benek, która zawiera świeży olej z łososia będący źródłem kwasów EPA i DHA, niż eksperymentowanie na własną rękę.
38
NOWOŚĆ
Znacznie więcej niż tylko naturalne składniki
Ryba wpływa na wszystko NOWY ETAP ŻYCIA SENIOR 7+
BEZ dodatku sztucznych aromatOw i konserwantOw W 100% kompletna i zbilansowana wysoKOstrawne skLadniki
Pies i kot
Zimowe wzmocnienie Jak dobrać suplementy diety, aby pupil nie chorował? tech. wet. Agnieszka Cholewiak-Góralczyk Większość z nas zimą wspomaga swój organizm, regularnie łykając „coś” na wzmocnienie. Troskliwi opiekunowie psów i kotów często zastanawiają się wtedy, czy ich pupile przypadkiem również nie potrzebują czegoś, co zapewni im w chłodnej porze roku lepszą odporność. Rynek suplementów dla domowych czworonogów jest bardzo szeroki i rzeczywiście można znaleźć na nim preparaty skutecznie wspomagające układ immunologiczny psa lub kota i wspierające go w profilaktyce wielu chorób. Bardzo ważny jest jednak ich odpowiedni wybór oraz dostosowanie do indywidualnych potrzeb zwierzaka. Jakie suplementy warto polecać i co należy wziąć pod uwagę podczas ich doboru? 40
REKLAMA
Marzę o prawdziwej zimie, jak z czasów dzieciństwa. Mróz, śnieg i aktywność na zewnątrz! Spadek temperatury może być jednak pewnym wyzwaniem dla odporności – zarówno naszej, jak i naszych zwierząt. Zima to czas, gdy łatwiej o chorobę u psa bądź kota. Warto przypomnieć, że za odporność organizmu odpowiada układ immunologiczny, dla którego wsparciem jest prawidłowo zbilansowana dieta. Podstawą żywienia zwierzęcia powinna być karma pełnoporcjowa dobrej jakości bądź zbilansowana dieta przygotowywana przez opiekuna w domu, na przykład dieta BARF bądź jej gotowany odpowiednik. Przy tego typu dietach dodatkowa suplementacja powinna być wykorzystywana sporadycznie lub dotyczyć wybranych funkcji organizmu. Żywienie, które spełnia zapotrzebowanie zwierzęcia na substancje odżywcze i pokrywa zapotrzebowanie energetyczne, pozwoli wypracować w organizmie mechanizmy obronne, które będą wsparciem w okresie zimowym. Na dobrą odporność pupila pracuje się więc przez cały rok i warto zawsze przypominać o tym naszym klientom.
Czym jest odporność? Jeśli myślimy o odporności, to można ją porównać do pewnego rodzaju tarczy, która chroni nas przed zachorowaniami. Jest to umiejętność organizmu do ochrony i eliminowania drobnoustrojów, z którymi ma styczność. Odporność zapewnia układ immunologiczny, ale warto wspomnieć, że odpowiada za nią ciągłość barier, np. bariery skórnej. Zadaniem układu odpornościowego jest odróżnienie substancji obcych (czyli antygenów) od materiału własnego i usuwanie ich z ustroju. Wyróżniamy odporność swoistą, czyli nabytą, i nieswoistą – wrodzoną. Za tą drugą odpowiadają uwarunkowania genetyczne. Jeśli chodzi o odporność nieswoistą, to jest ona zależna od czynników komórkowych, takich jak makrofagi, neutrofile, monocyty, granulocyty, oraz różnych substancji, np. lizozymu czy interferonu. Warto pamiętać, że odporność wrodzona może być osłabiona. To właśnie wtedy zwiększa się podatność na infekcje, a powrót do zdrowia w przypadku zachorowania trwa o wiele dłużej. Co może wywołać spadek odporności? Może to być skutek niedoborów żywieniowych, stresu i chorób przewlekłych. Odporność obniża się także wraz z wiekiem – im starsze zwierzę, tym większe ryzyko, że zachoruje, więc tym bardziej powinniśmy wspierać jego układ immunologiczny zimą. Pamiętamy też, że zmiany stanu fizjologicznego (ciąża, laktacja) również mogą wpływać na odporność.
Pies i kot mgr farm. Łukasz Sitek Kierownik Hurtowni Beaphar www.beaphar.com
Zima jest okresem, na który musimy odpowiednio przygotować naszego czworonoga pod względem codziennej diety. Przede wszystkim należy zadbać o odpowiednią suplementację w witaminy i minerały. Niedobory witamin A i B6 mają niekorzystny wpływ na pazury oraz poduszki łap, a one są najbardziej narażone na uszkodzenia zimą. Natomiast niedobory witamin D i K2 oraz wapnia będą negatywnie wpływały na stan kości, skóry i sierści naszego czworonoga oraz dodatkowo ograniczały funkcjonowanie układu odpornościowego. By pomóc naszemu podopiecznemu odpowiednio przetrwać okres zimy, firma Beaphar poleca preparaty witaminowe w postaci kropli Laveta Pies i Laveta Kot oraz tabletek Doggy’s Mix oraz Kitty’s Mix. Preparaty te zawierają pełne spektrum witamin i minerałów dedykowanych dla psów i kotów. Dodatkowo, by ochronić wspomniane poduszki łap, firma Beaphar poleca Feet Balsam, który zabezpieczy łapy naszego zwierzęcia przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.
Zbilansowana dieta Absolutna podstawa zachowania zdrowia i wspierania odporności to prawidłowe żywienie! To, czego potrzebują pies i kot w karmie (bądź w posiłkach przygotowywanych przez opiekuna), to pełnowartościowe białka oraz tłuszcze pochodzenia zwierzęcego. W psiej diecie mogą znaleźć się także węglowodany pod postacią warzyw lub owoców, ale nigdy nie powinny stanowić większości! To jest dodatek, a nie baza żywienia psa. U kotów węglowodany nie są pożądane, więc korzystne jest polecanie karmy o ich jak najmniejszym udziale. Należy wspomnieć, że to tłuszcze są najbardziej skoncentrowaną formą energii i nośnikiem niezbędnych witamin A, D, E i K. Należy jednak unikać tłuszczów i olejów pochodzenia roślinnego, ponieważ nie mają one odpowiednich form kwasów tłuszczo-
wych. Olej rybi, olej z kryla to korzystny dodatek w psiej i kociej diecie, nie tylko zimowej. Dobrze odżywiony organizm to prawidłowa okrywa włosowa, która będzie dawać większą ochronę przed utratą ciepła i z tego względu korzystne jest włączenie do psiej i kociej diety wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.
Suplementacja diety Na rynku znajdziemy ogromne bogactwo różnorodnych produktów przeznaczonych do wspierania odporności. Są to zarówno preparaty zawierające w swoim składzie różnorodne witaminy, minerały i związki biologicznie czynne, jak i preparaty „naturalne”, czyli w niezmienionej formie występujące w pokarmach, na przykład drożdże browarnicze, spirulina, chlorella. Dobranie odpowied-
www.zolux.pl
Zadbaj o odporność pupila z Laboratoire Francodex Jednym ze sprawdzonych sposobów na zwiększenie naturalnych właściwości obronnych organizmu zarówno psa, jak i kota, jest olej z łososia. Olej ten jest źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6, które wzmacniają odporność i zmniejszają podatność organizmu na infekcje. Preparat marki Laboratoire Francodex jest dostępny w innowacyjnym opakowaniu. Pojemnik typu airless optymalnie zabezpiecza olej przed utlenianiem i zewnętrznymi zanieczyszczeniami. W przypadku jesienno-zimowego osłabienia organizmu jest też wskazana suplementacja witaminowa. Laboratoire Francodex oferuje kompleks witamin, aminokwasów i mikroelementów, które pomagają utrzymać energię i witalność zwierzęcia. Witaminy są dostępne w ułatwiających dawkowanie, podzielnych tabletkach, a do ich spożycia zwierzę jest zachęcone dzięki aromatycznemu zapachowi wątróbki.
42
niego preparatu dla potrzeb klienta będzie zależało od potrzeb zarówno zwierzęcia, jak i jego opiekuna. Warto wypytać, czy zwierzę nie ma żadnych alergii, i dokładnie sprawdzić skład produktu, aby był wolny od potencjalnego alergenu. Ważne będą także kwestie smakowe oraz drogi podawania produktu. Ciężko zmusić zwierzę do zjedzenia czegoś, na co zdecydowanie nie ma ochoty.
Beta-glukan Preparaty z beta-glukanem cieszą się stale bardzo dużą popularnością zarówno wśród opiekunów psów, jak i kotów. Znajduje to odbicie w ofercie rynkowej – mamy ogromną liczbę preparatów z beta-glukanem. Jest to polisacharyd, który występuje w ścianach komórkowych drożdży (Saccharomyces cerevisiae), niektórych bakterii i grzybów. Wybierając produkty do sklepowej oferty, warto zwracać uwagę na pochodzenie tej substancji,
ponieważ glukany występują pod postacią dwóch izomerów: 1,3-D/1,6-D i 1,3-D/1,4-D, a tylko beta-glukan 1,3/1,6 ma właściwości poprawiające odporność. Jest on pozyskiwany z drożdży browarniczych, dlatego jako łagodne wsparcie odporności możemy polecać włączanie drożdży browarniczych nieaktywnych do diety zwierzęcia bądź zwiększenie ich dawki w przypadku zwierząt na dietach przygotowywanych przez opiekuna. Jeśli polecamy karmę w okresie zimowym, to można sprawdzić, czy w jej składzie znajdują się drożdże browarnicze, które będą wartościowym dodatkiem dla organizmu w okresie zimowym.
Oleje rybne Kwasy EPA i DHA, których źródłem są oleje rybie bądź olej z kryla, są mocnym wsparciem dla układu immunologicznego, dlatego można je śmiało polecić jako wartościowy dodatek do diety. Warto mieć w ofercie produkty zarówno w formie płynnej, jak i kapsułkowanej, aby łatwiej dopa-
Jeśli myślimy o odporności, to można ją porównać do pewnego rodzaju tarczy, która chroni nas przed zachorowaniami. Jest to umiejętność organizmu do ochrony i eliminowania drobnoustrojów, z którymi ma styczność. Odporność zapewnia układ immunologiczny, ale warto wspomnieć, że odpowiada za nią ciągłość barier, np. bariery skórnej. sować drogę podania do preferencji zwierzęcia. Nie wszystkie psy i koty lubią rybny smak i zapach – ba! wiele zwierząt go nie znosi, wtedy sprawdzą się kapsułki. Warto zwrócić także uwagę na witaminę D3. Niedobory witaminy D w organizmie mogą wpływać na obniżenie odporności, dlatego ważne jest jej odpowiednie podanie, na przykład przez włączenie do diety tranu (odpowiedni produkt dla zwierząt powinien być bez żadnych dodatków) lub innych rybich olejów, które zawierają tę witaminę, jak dość popularnie stosowany olej z dzikiego łososia. Warto uczulić klienta, że powinien uwzględ-
niać w diecie pupila wszystkie źródła pochodzenia witamin i nie powinien przekraczać zalecanych przez producentów dawek. Oleje w płynnej formie powinny znajdować się w nieprzezroczystej butelce, a klient powinien uzyskać informację, że po otwarciu należy przechowywać je w lodówce – nie dłużej, niż zaleca producent.
Czystek Czystek jest popularny głównie wśród osób żywiących swoich pupili dietą BARF bądź jej gotowanym odpowiednikiem. Jest on kolejnym supleREKLAMA
KOMFORT, O KTÓRYM NIEŁATWO ZAPOMNIEĆ Sprężystość pianki pozwala odciążyć stawy, utrzymać kręgosłup w prawidłowej pozycji i sprawia, że materac dostosowuje się do kształtu ciała. Dzięki temu ciężar ciała zwierzęcia rozkłada się równomiernie na maksymalnie dużej powierzchni, co zapewnia mu optymalną wygodę i przynosi ulgę stawom.
1. Materiał oddychający
2. Pianka memory
3. Pianka o wysokiej gęstości
4. Poducha ze zdejmowanym pokryciem (pranie w 30°C)
Naszywka ze skóry naturalnej
ZOLUX.COM
Pies i kot
lek. wet. Magdalena Wiśniewska Specjalista Chorób Psów i Kotów www.scanvet.pl
Jednym z najlepiej przebadanych składników wspomagających odporność u ludzi i zwierząt jest beta-glukan. Jednak nie wszystkie jego formy są jednakowo skuteczne – zależy to od jakości i stopnia oczyszczenia tej substancji. Klienci, chcąc zadbać o profilaktykę, często pytają o dobrej jakości suplementy na odporność lub wzmocnienie dla psa lub kota. Odpowiedzią są specjalistyczne suplementy od ScanVet Poland – Genomune i Scanomune, zawierające najwyższej jakości, w 100% oczyszczony beta-1,3/1,6-D-glukan. Posiada on udowodnione działanie wspomagające układ odpornościowy.
Dobranie odpowiedniego preparatu dla potrzeb klienta będzie zależało od potrzeb zarówno zwierzęcia, jak i jego opiekuna. Warto wypytać, czy zwierzę nie ma żadnych alergii, i dokładnie sprawdzić skład produktu, aby był wolny od potencjalnego alergenu. Ważne będą także kwestie smakowe oraz drogi podawania produktu.
mentem będącym wsparciem w walce ze spadkiem odporności. Co ciekawe, czystek może zostać wykorzystany w całości, ponieważ zarówno jego liście, jak i gałązki zawierają w sobie m.in. żywice, olejek eteryczny, kwasy fenolowe, flawonoidy oraz garbniki. Działa wzmacniająco na organizm oraz hamująco przy wszelkich stanach zapalnych, dzięki czemu wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego. Działa antybakteryjnie, przeciwwirusowo, antygrzybicznie i antyoksydacyjnie. Sprawdzi się w formie drobno zmielonego suszu dodawanego do pokarmu bądź jako napar do picia (po wystudzeniu!).
Podsumowanie Jak wszyscy wiemy, prawidłowo działający układ odpornościowy to najlepsza gwarancja zdrowia naszego pupila. Dzięki niemu organizm jest w stanie szybko poradzić sobie z atakami chorobotwórczych drobnoustrojów. Dodatkowym wsparciem będą odpowiednio dobrane suplementy, jednakże podstawą jest zawsze prawidłowa dieta, w pełni pokrywająca zapotrzebowanie energetyczne oraz zapotrzebowanie na składniki odżywcze.
www.b4ac.pl
ICEPAW High Premium Oil – linia olejów z ryb Suplementując oleje z ryb, dostarczamy psom i kotom kwasy omega-3 niezbędne dla funkcjonowania organizmu. Omega-3 mają szerokie spektrum działania, m.in. wzmacniają odporność, zmniejszają alergie, poprawiają stan skóry i wygląd sierści. W ofercie Icepaw dostępne są trzy wersje olejów: z łososia (100%), dorsza (100%) i omega-3 (50% sardynek i 50% sardeli). To w 100% czyste oleje o delikatnym aromacie i smaku, wytwarzane ze świeżych ryb. Oleje są klarowane przez filtrację w temperaturze około 0°C, co pozwala zachować maksymalny poziom składników odżywczych i kwasów omega-3 wrażliwych na wysokie temperatury. Oleje Icepaw zawierają wysokie ilości kwasów DHA i EPA, proporcje omega-3 do omega-6 to 4:1. Dostępne w butelkach o pojemności 250 ml i 1000 ml. Producent: Icepaw GmbH Niemcy Importer i dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o.
44
Pies i kot
CBD, czyli kannabidiol Kiedy warto polecać go zwierzętom? dr n. wet. Joanna Zarzyńska Redaktor naczelna magazynu „ZooBranża”
Tajemniczy skrót „CBD” oznacza kannabidiol – substancję aktywną zawartą w konopiach, która robi ostatnio zawrotną karierę w suplementacji zwierząt domowych, w tym psów i kotów. Wykazuje ona szerokie działanie antystresowe, uspokajające i uśmierzające ból. Wiele osób odnosi się jednak do kannabidiolu z rezerwą ze względu na jego pochodzenie, niesłusznie posądzając go o właściwości niemal narkotyczne. Tymczasem środek ten jest całkowicie bezpieczny, a jego prawidłowe stosowanie w wielu przypadkach może pomóc w leczeniu rozmaitych problemów behawioralnych oraz zdrowotnych występujących u pupili naszych klientów…
Nie tylko „zioło” Konopie siewne (Cannabis sativa) to nie tylko przysłowiowe „zioło” budzące najwięcej skojarzeń u ludzi. Z rośliny tej bowiem pozyskuje się wiele substancji aktywnych, które mają funkcje prozdrowotne. Na przykład z nasion można wytłaczać olej,
46
który jest bogaty w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza n-6. Jak wiadomo jednak, psy, a zwłaszcza koty, lepiej przyswajają NNKT ze źródeł pochodzenia zwierzęcego, więc olej konopny nie ma dużego zastosowania (czy też przewagi pro zdrowotnej) w suplementacji żywienia zwierząt towarzyszących. Dużo
większe znaczenie mają substancje chemiczne z grupy fitokannabidionów zawarte w żywicy pozyskiwanej z kwiatostanów. Wyciągi z żywicy są rozpuszczane w oleju (aby poprawić ich konsystencję oraz trwałość), zatem warto zawsze zapoznać się z informacjami zawartymi na etykiecie produktu, który chcemy użyć.
Po pierwsze, sprawdzić, z czego jest wytworzony „olej konopny”, czy zawiera fitokannabinoidy oraz jakie. Lepiej unikać podawania zwierzętom produktów o nieznanym składzie czy zawierających sztuczne aromaty, czy też syntetyczne CBD. Preparaty dla ludzi mogą zawierać szkodliwą dla zwierząt kofeinę czy teobrominę.
Czym jest kannabidiol?
powiązanych ze szlakami dla innych neuromediatorów, mogą niezwykle silnie reagować na THC (dawka śmiertelna THC dla psa to 3000 mg/kg). Najbezpieczniejsze jest stosowanie u zwierząt preparatów z CBD (z ew. niewielkim udziałem THC, maksymalnie 0,2% dla psów). THC jest także toksyczne dla kotów! Nie należy więc podawać kotom liści konopnych do podgryzania.
Jak działa CBD?
W konopnej żywicy oznaczono niemal 200 różnych fitokannabinoidów. Na organizmy ssaków działają szczególnie THC (delta-9-tetrahydrokannabinol), CBD (kannabidiol) oraz CBN (kanabinol). THC jest przypisywane działanie psychoaktywne – bogate są w niego marihuana i haszysz, których u zwierząt stosować nie wolno, zarówno ze względów prawnych, jak i zdrowotnych – ryzyko zatrucia, ponieważ np. psy mają w mózgu dużą liczbę receptorów dla THC
Działanie CBD nie jest psychoaktywne, natomiast jego korzystne efekty zostały potwierdzone naukowo w badaniach na zwierzętach laboratoryjnych. Wykazano, że CBD działa przeciwlękowo, uspokajająco, przeciwbólowo, przeciwzapalnie. Ogranicza także drgawki epileptyczne (jak również efekty uboczne napadów drgawkowych), zmniejsza objawy cukrzycy i jej powikłań czy ogranicza zmiany w niedokrwieniu mięśnia sercowego. U psów potwierdzono dzia-
Na organizmy ssaków działa THC (delta-9-tetrahydrokannabinol), CBD (kannabidiol) oraz CBN (kanabinol).
łanie przeciwzapalne i przeciwbólowe w problemach kostno-stawowych oraz działanie przeciwlękowe (lęki separacyjne i społeczne oraz fobie dźwiękowe) oraz uspokajające. Łagodzi nadpobudliwość mózgu, pobudza aktywność GABAergiczną. Poprawia nastrój. CBD z powodzeniem stosuje się też w chorobach nowotworowych dla uśmierzenia bólu (a także ograniczenia efektów ubocznych). Poleca się je również dla seniorów, dla poprawy komfortu ich życia. Starsze zwierzęta często doznają chronicznego bólu, a także pojawiają się u nich lęki, niepokój (np. bezcelowe chodzenie nocne). Dzięki zastosowaniu CBD
REKLAMA
PASTY FUNKCJONALNE Taurine
Bogate w błonnik receptury zapobiegają tworzeniu się kul włosowych u kotów. Ułatwiają bezpieczne przejście pilobezoarów Prebiotics przewodu pokarmowego kotów i wspomagają jego naturalne oczyszczanie. Funkcjonalne pasty można podawać jako zdrowy przysmak.
Tauryna Prebiotyki Omega-3
Omega-3
Mg
A
B1
BEZ cukru BEZ konserwantów BEZ sztucznych aromatów Wyprodukowano w EU
Mg
B2
karmybrit.pl
A
britpolska
B1
B2
BritPolska
Pies i kot www.b4ac.pl
Ciasteczka z owadami i konopiami Tenetrio Hundekekse Hanf sprawdzą się w sytuacjach, w których pojawia się potrzeba wyciszenia psa i złagodzenia poczucia niepokoju. Przysmaki zawierają suszone liście konopi (Cannabis sativa), które wspierają równowagę wewnętrzną, redukują stres, a także wzmacniają układ odpornościowy. Ciasteczka są przyjazne psom z alergiami, nietolerancjami pokarmowymi, wrażliwym żołądkiem. Larwy chrząszcza Tenebrio molitor w połączeniu z konopiami dają niepowtarzalny smak i aromat, a bataty dodają lubianej przez psy chrupkości. Producent: Icepaw GmbH Niemcy Importer i dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o.
psy łatwiej zasypiają i relaksują się. Olej z CBD podaje się także przy zespole jelita drażliwego (IBD). Dodatkowo wskazuje się jego efektywne działanie w podróży (ułatwia zasypianie), zrelaksowanie w sytuacjach stresowych (np. wizyta u groomera, w gabinecie weterynaryjnym, pobyt w hotelu), obniżenie reakcji skórnych przy alergiach, poprawę stanu suchej i podrażnionej skóry, wspomaganie funkcjonowania przewodu pokarmowego. Należy pamiętać, że preparaty z CBD wspomagają postępowanie lecznicze, ale nie są lekami samymi w sobie, nie można zatem oczekiwać, że samodzielnie wyleczą choroby. Jednocześnie nie obserwuje się efektów szkodliwych podawania CBD w bezpiecznych dawkach. Typowe efekty uboczne przedawkowania to: biegunka, wymioty, senność, zaburzenia równowagi czy swędząca skóra. Przy obecności THC w preparacie można zaobserwować zwiększony apetyt. Olej z CBD można także stosować u koni, również w celu redukcji reakcji bólowych, przeciwzapalnie, przeciwlękowo, do zwalczania chronicznego stresu oraz zesztywnień i bolesności mięśniowych. CBD wspomaga również apetyt i metabolizm, wspiera trawienie i system odpornościowy, może pomagać w problemach skórnych. Konie wymagają niższych dawek podawanych z mniejszą częstotliwością.
CBD w oleju CBD działa lepiej w połączeniu z olejem bogatym w kwasy nienasycone, ponieważ jest to związane z endogennymi substancjami oddziałującymi na receptory CB, a są one
48
pochodnymi kwasu arachidonowego. Obecność kwasów poprawia także wchłanianie CBD z przewodu pokarmowego. Olej rybny poprawi suplementację kwasami n-3. Często stosuje się także oliwę z oliwek (bogatą w kwasy mononienasycone n-9). CBD utrzymuje się długo w organizmie, więc oleje z CBD można podawać raz dziennie, ale lepiej podzielić dawkę na dwie mniejsze. Co ciekawe, nawet niewielkie wchłanianie powoduje, że CBD skutecznie dociera do mózgu i osiąga tam wysokie stężenia.
Jak podawać CBD? Zawartość CBD w preparatach podaje się najczęściej na całe opakowanie, np. jako „olej CBD 100” (100 mg w opakowaniu). Producenci podają stężenie CBD w kropli preparatu i w mililitrze – ułatwia to dozowanie (zazwyczaj wskazuje się, ile kropli należy podać – aplikator pipetor dostosowany do dozowania kropli). Dawki dla zwierząt zależą od ich wielkości (od 0,2–0,5 mg/kg), najlepiej za-
wsze zaczynać od dawki najmniejszej i stopniowo w kolejnym tygodniu stosowania ją zwiększać, aż do uzyskania pożądanych efektów. Przy długotrwałym stosowaniu również należy używać mniejszych dawek. Olej z CBD można podać pupilom z jedzeniem bądź bezpośrednio do pyszczka. Inną formą podawania CBD zwierzętom są ciasteczka z CBD (nie z marihuaną!) bądź pastylki smakowe (np. dla kotów). Na zmienione miejsca na skórze olej można zastosować w postaci wcierki. Trzeba pamiętać, że efekt po zastosowaniu oleju z CBD nie będzie natychmiastowy, nie należy się szybko zniechęcać, warto przeprowadzić kurację przez kilka tygodni, z zastosowaniem wzrastających dawek, jak wskazano wyżej – obserwując reakcje zwierzęcia. Uwaga! Wbrew powszechnemu mniemaniu dostępne w sprzedaży konopne szarpaki nie zawierają oleju CBD, są wykonane z naturalnych włókien konopi i dzięki temu są bardzo trwałe.
BioKarma DOGenesis
Karmy tworzone w zgodzie z naturą
DOGenesis to wysokowartościowe karmy, suplementy i preparaty prozdrowotne sygnowane przez naturalistę Roberta Franza i wytwarzane przez Markus-Mühle – wieloletniego, cenionego producenta naturalnej karmy dla zwierząt. Wyróżnikiem produktów DOGenesis są receptury oparte na naturalnych składnikach o ponadprzeciętnych właściwościach leczniczych i mięsie z kurczaka, czyli najlepiej przyswajalnym białku, oraz warzywach, ziołach, nasionach i olejach roślinnych. Zgodnie z filozofią DOGenesis w procesie produkcji karmy ogromnie ważna jest etyka. Zawarte w karmie DOGenesis mięso drobiowe pochodzi wyłącznie z regionów alpejskich, z farm nieprzemysłowych, gdzie zwierzęta są hodowane w naturalnych warunkach i zakazane jest stosowanie antybiotyków lub innych substancji przyspieszających ich wzrost. Również ze względów etycznych, producent zrezygnował w produktach DOGenesis z obecności oleju palmowego – pozostawiając w składzie tłoczony na zimno, a więc najzdrowszy, olej rzepakowy i olej z orzechów.
W naszej ofercie poza karmą dla psów i kotów posiadamy takie produkty jak: Multiwitaminy i Minerały DOGenesis Multiwitaminy i Minerały DOGenesis to preparat uzupełniający dietę psów i kotów, odpowiedni również jako suplement surowej diety. Zestaw optymalnie dobranych minerałów, witamin i substancji aktywnych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu psa i kota. Zawiera witaminy – A, D3, E, B2, B6, B12, B3, C, żelazo, cynk, potas, jod i mangan. Poprzez swój bogaty skład wspomaga ogólne samopoczucie zwierząt, ich system odpornościowy, rozwój kośćca oraz pomaga utrzymać lśniącą sierść. Podwyższa również przyswajalność karmy, a przez to poprawia kondycję psa i kota.
Probiotyk Probiotyk który zawiera zdolne do namnażania się bakterie Enterococcus faecium wytwarzające kwas mlekowy, określane jako bakterie probiotyczne. Są one w stanie przetrwać bez uszczerbku pasaż żołądka i rozmnażać się szybko w jelicie cienkim. Enterococcus faecium stabilizuje, bądź optymalizuje skład flory jelitowej u psów i kotów i w ten sposób wspiera ich dobre samopoczucie. Zawiera również inulinę (prebiotyczny błonnik), który wspiera osiedlanie się naturalnej, fizjologicznie zrównoważonej flory bakteryjnej jelit o wysokiej zawartości bakterii kwasu mlekowego. Dodatkowo w recepturze jest zawarty proszek jogurtowy z chudego mleka, który uległ fermentacji przy udziale bakterii Lactobacillus bulgaris, Lactobacillus lactis oraz Streprococcus thermophilus i wywiera również pozytywne skutki na środowisko jelita. Podawanie produktu DOGenesis Probiotic zalecane jest w szczególności po stosowaniu antybiotyków, w sytuacjach stresowych oraz po wprowadzeniu nowej karmy, aby wspierać odbudowę fizjologicznej flory bakteryjnej w jelitach.
Suplement diety Suplement diety dla psów wzmacniający stawy zawiera: OPC (ekstrakt z pestek winogron), ekstrakt z mięsa nowozelandzkiej małży zielonej (33%) oraz MSM. Ekstrakt z mięsa małży zawiera GAG (glukozminoglikany), pełniące funkcje odżywcze poprzez: • • • •
ochronę oraz wzmacnianie stawów, chrząstek, tkanek łącznych, wiązadeł i ścięgien wspieranie i scalanie chrząstek oraz tworzenia się mazi stawowej zwiększanie elastyczności tkanki łącznej utrzymywanie prawidłowej sprawności fizycznej, podczas treningu oraz w okresie ciąży.
OPC z 74% ekstraktu z winogron zawierającego polifenole oprócz swoich właściwości wzmacniania wiązań stawowych, wychwytuje również wolne rodniki w ciele. Zapobiega też przedostawaniu się wolnych rodników do chrząstek. MSM (Metylosulfonylometan) – organiczna siarka, która jest niezbędna do syntezy kolagenu. Właśnie ona jest podstawowym składnikiem mazi stawowej. MSM podtrzymuje elastyczność komórek oraz miękkość tkanek. Polecamy nasze produkty wszystkim właścicielom psów i kotów powyżej 6. miesiąca życia. Probiotyk jest dedykowany również dla szczeniaków i kociaków od pierwszego dnia życia.
www.dogenesis.com.pl
Kot
Wzbogacanie środowiska kota Moda czy konieczność? Dorota Szadurska
sędzia felinologiczny, behawiorystka COAPE
Wiele osób adoptuje bądź kupuje koty, ponieważ, jak to określają, „nie mają warunków na psa”. Co kryje się za tym zdaniem? „Nie mam czasu na spacery, nie ma mnie w domu wiele godzin, nie mam czasu na wychowanie i zabawę z psem, mam za małe mieszkanie dla psa. W takim razie wezmę kota.” Taka motywacja jest zarzewiem poważnych kłopotów, ponieważ sprawia, że kot często wchodzi do domu zupełnie na jego przyjęcie nieprzygotowanego. Otoczenie ma dla kota kolosalne znaczenie, choć nieprawdą jest, że człowiek jest mu obojętny. Kot przywiązuje się do swoich ludzi nie mniej niż pies i jest to przywią-
50
zanie zróżnicowane, niejednakowe w stosunku do wszystkich członków rodziny. Rozpoznaje kroki ukochanej osoby, czekając pod drzwiami, rezygnując z ulubionej drzemki i bardzo często wcale nie jest to osoba napełniająca miski. Równolegle do tego otoczenie kotów, organizacja przestrzeni w mieszkaniach bądź do-
mach, w których przyszło im żyć, ma dla nich kluczowe znaczenie, decyduje o tym, czy będą czuły się dobrze i pewnie, czy przemykały przy ścianach i chowały pod meblami. Dlatego myśląc o adopcji kota, należy się dobrze rozejrzeć po naszym mieszkaniu, spróbować spojrzeć na nie z innej perspektywy i odpowiedzieć
REKLAMA
sobie na pytanie, czy gotowi jesteśmy na ustępstwa, żeby nasz kot czuł się u nas dobrze.
Dlaczego kot sprawia kłopoty? Moje konsultacje ostatnio wyglądają niemal zawsze tak samo – problemem jest wycofany, bojaźliwy, unikający opiekunów bądź atakujący ich kot. Spędzający cały dzień w jakiejś budce albo pod łóżkiem, albo w jakimś innym ukryciu, wychodzący dopiero późnym wieczorem, gdy ucichną wszelkie domowe odgłosy, opiekun zgasi światło i się położy. Wnętrza, w których te koty mieszkają, również wyglądają tak samo – puste ściany, puste podłogi, jakiś malutki drapaczek, często zbyt mały dla danego kota, wciśnięta w jak najmniej widoczny kąt kuweta. Żadnych urozmaiceń ponad podłogą, brak elementów budujących kocie poczucie bezpieczeństwa, brak elementów do wspinaczki, a to wszystko niejednokrotnie połączone z zakazem wskakiwania na stoły, jedyne w danej przestrzeni miejsca położone nad podłogą i nadające się do obserwacji otoczenia.
Czego potrzebują koty? Kot jest stworzeniem ciekawym, uwielbia eksplorować, jako zwierzę terytorialne ma też bardzo silną potrzebę patrolowania swojego otoczenia, oceny, które miejsca są bezpieczne, które nadają się do obserwacji, które nadają się na kryjówkę, gdzie można się pobawić, „zapolować”, gdzie zjeść, gdzie są „wodopoje”, gdzie odpocząć. Musi mieć miejsca, nie jedno miejsce, a miejsca, w których będzie mógł swoje „terytorium” ograniczone ścia-
nami domu bądź mieszkania oznakować, robiąc to na różne sposoby, czyli drapiąc powierzchnie pionowe, poziome, ocierając ważne dla niego miejsca policzkami. Takich punktów powinniśmy mieć w naszych domach wiele, na różnych poziomach, przy meblach bądź wręcz na nich (na tych oczywiście, które można tak wykorzystać), na podłodze, na zorganizowanych odpowiednio ścieżkach. Obchody służące kontrolowaniu, czy na „terytorium” nie wydarzyło się nic niepokojącego, kot robi w ciągu dnia wielokrotnie, żeby sprawdzić, czy nic się nie zmieniło, czy otoczenie jest nadal bezpieczne. Nie ma najmniejszego znaczenia fakt, że kot być może nigdy nie był na dworze, nigdy nie zaznał niebezpieczeństwa, organizowanie przestrzeni w koci, przewidywalny sposób to jedna z jego podstawowych potrzeb, jak jedzenie czy sen. Kot bez poczucia bezpieczeństwa to kot unikający opiekuna, chowający się, uciekający przed gośćmi, a kot bez odpowiedniego otoczenia to kot bez poczucia bezpieczeństwa.
Drapak to podstawa! Zacznijmy od drapaka, a raczej drapaków, bo nigdy nie powinno się kończyć na jednym w naszym domu. Drapaki są bardzo ważnymi elementami dla kota – umożliwiają mu pozostawienie sygnałów zapachowych, oznaczenie terenu jako swojego, pozwalają też na wygodną obserwację tegoż właśnie „terenu”. Najlepiej, jeśli drapak jest elementem większego ciągu – jeśli na przykład jest ustawiony obok szafy, regału, półki na książki, dobrze jest udostępnić kotu i te miejsca, żeby z drapaka mógł na nie wejść. Po drugiej stronie takiego mebla jakiś element umożliwiający zejście i nasz zwierz jest szczęśliwy. Generalnie
Organizowanie przestrzeni w koci, przewidywalny sposób to jedna z podstawowych potrzeb kota, jak jedzenie czy sen. Kot bez poczucia bezpieczeństwa to kot unikający opiekuna, chowający się, uciekający przed gośćmi, a kot bez odpowiedniego otoczenia to kot bez poczucia bezpieczeństwa.
tel. 662-353-662
Kot
lek. wet. Magdalena Wiśniewska Specjalista Chorób Psów i Kotów www.scanvet.pl
Koty z problemami behawioralnymi oprócz odpowiedniego wzbogacenia środowiska mogą potrzebować dodatkowej pomocy w formie naturalnych suplementów, które pomogą im odzyskać równowagę nastroju i zredukować stres. Relaxer Żel i Relaxer Syrop polecane są do stosowania u zwierząt z problemami behawioralnymi, lękliwych lub nadpobudliwych. Relaxer z bardzo dobrym skutkiem stosuje się także przed potencjalnymi sytuacjami stresującymi, np. wizyta u lekarza weterynarii czy podróż. Ze względu na naturalny skład (m.in. L-tryptofan, witaminy z grupy B i biopeptydy) produkt jest chętnie wybierany przez opiekunów zwierząt. W celu uzyskania odpowiedniego efektu poleca się stosowanie Relaxer przez dłuższy czas.
każde miejsce, na które kot może się wdrapać, powinno mieć „drogę ewakuacyjną”, dobrze jest więc popatrzeć na swoje wnętrza pod tym kątem. A jeśli uda nam się tak rozplanować przestrzeń, żeby wpleść w nią drapaki i półki tak, żeby kot mógł obejść, jeśli nie cały, to chociaż połowę pokoju, nie dotykając podłogi, to będzie to przestrzeń bardzo dla niego przyjazna.
Nie tylko drapak... Elementem, którego brakuje niemal w każdym domu, jest odpowiednio wysoki słup, po którym można się gdzieś wdrapać. Koty ratują się w naszych mieszkaniach, jak tylko potrafią, wdrapując się na firanki czy zasłony, co oczywiście nie spotyka się z zadowoleniem opiekunów. Bardzo często uniemożliwiają i to, zdejmując firanki i uważając problem za rozwiązany, tymczasem wdrapywanie się jest aktywnością niezwykle ważną z punktu
widzenia kociego dobrostanu. Nie zastąpią tej aktywności półeczki czy meble, bo wskakiwanie i zeskakiwanie z wyżej położonych powierzchni to nadal chodzenie. Wspinaczka po pionowych powierzchniach angażuje zupełnie inne mięśnie, pozwala na zachowanie sprawności do późnej starości, dzięki rozbudowie umięśnienia obręczy barkowej i miednicznej chroni duże stawy przed dysplazjami. Od strony behawioralnej pozbawienie kota możliwości wspinania się wprawia go w stan silnej frustracji, którą zacznie rozładowywać poprzez różne zachowania nieakceptowane przez człowieka, jak załatwianie się poza kuwetą bądź agresję. Do budowy ścieżek nie zawsze trzeba zwiększać liczbę drapaków, w małych mieszkaniach doskonale sprawdza się system półek umożliwiający przejście między szafami, regałami bądź komodami. Rozplanowanie półek jest jednak niemałym
wyzwaniem. Nie mogą one być powieszone przypadkowo, bo jeśli w oczach kota będą „samotnymi wyspami” bez drogi ewakuacji, nie zostaną przez niego uznane za miejsca bezpieczne i kot nie będzie z nich korzystał. Nasz kot nie wie, że jego dom to oaza spokoju, dla niego to terytorium, na które w każdej chwili może przyjść ktoś obcy i on, nasz kot, musi mieć opracowaną strategię na taki wypadek. Musi mieć opracowaną „mapę drogową” naszych wnętrz, mapę zgodną z kocimi, a nie naszymi ludzkimi potrzebami i wyobrażeniami.
Gdy kotów jest więcej... Rozplanowanie przestrzeni staje się bardzo ważne w chwili, gdy mamy w domu więcej niż jednego kota. Tak naprawdę niezbędne jest i dla jednego mieszkańca, ponieważ są
Tomasz Uhlenberg
Marketing, Beaphar Polska Sp. z o.o. www.beaphar.com
Koty lubią mieć nowe wyzwania, np. wejście na wysoką szafę, zdobycie przysmaku lub drapanie nowych mebli. W celu pozbycia się zbędnego problemu z drapaniem polecamy użyć Play Spray, który przywabi kota i sprawi, że łatwo można nauczyć go zabawy innymi wybranymi przedmiotami. W przypadku problemów behawioralnych, na przykład w momencie stresu, polecamy skorzystać z produktów z feromonami CatComfort (spray, dyfuzor, obroża lub krople) lub produktów naturalnych No Stress. Wszystkie te produkty sprawią, że Twój kot będzie czuć się swobodnie w danym momencie lub w dowolnym miejscu. CatComfort został Produktem Roku 2020, wybranym przez klientów w niezależnym plebiscycie branży zoologicznej.
52
koty bardzo lękliwe, które nie mając elementów położonych wyżej, nad podłogą, i to elementów dobrze rozplanowanych, jeszcze bardziej zamykają się w sobie – na dźwięk dzwonka do drzwi chowają się pod kanapą lub szafą, w ogóle każdy nowy człowiek staje się dla nich źródłem panicznego lęku i kot chowa się tam, gdzie nikt go nie wypatrzy. Bardzo często po zmianie otoczenia na bardziej przyjazne ten sam kot na dźwięk dzwonka po prostu wskoczy na najwyższą z półek i z tak bezpiecznej odległości zacznie się przyglądać „intruzom”. W przypadku gdy mamy więcej niż jedno „futro”, brak takich atrakcyjnych miejsc będzie prowadzić do niesnasek i sporów. Potyczki i bitwy, które koty między sobą rozgrywają, często mylnie określane jako zabawa, w rzeczywistości najczęściej są rozpaczliwą próbą zatrzymania dla siebie nie tyle ulubionego, co najzwyczajniej w świecie jedynego dogodnego w kocich oczach miejsca do odpoczynku bądź wydalania. Koty nie tworzą zhierarchizowanych społeczności, nie mają
w grupie przypisanych ról i pozycji, będą natomiast z całą swoją energią rywalizować o zasoby, których w ich mniemaniu jest za mało. Podkreślam, w ich mniemaniu, nie my decydujemy, niestety, czy już wystarczy. Ponieważ koty są zwierzętami terytorialnymi, będą rywalizować o ważne dla siebie dobra. Inaczej mówiąc, jeśli drapak ma jedno atrakcyjne legowisko na samej górze, przy jednym kocie nie mamy problemu, przy dwóch może się on pojawić, bo koty mogą zacząć się z niego wzajemnie przepędzać. Oczywiście może się nam trafić para doskonała, leżąca i wtulona na tej jedynej półce, ale to rzadkość. Niekiedy takim miejscem, które jeden z kotów uzna za swoje, jest kuweta – będzie na swojego kolegę polował przy jej wejściu, uniemożliwiając mu spokojne skorzystanie z toalety. Taka rywalizacja może dotyczyć bardzo różnych rzeczy, nawet naszych kolan. Fakt, że kotom brakuje czegoś do szczęścia, nie zawsze będzie się objawiać przepychankami czy wręcz agresją. Często dzieje się tylko tyle, że koty
porzucają miejsce, którego stale łakną, ale które wprawia je w stan zbyt dużego stresu, bo na przykład znajduje się w nieatrakcyjnej lokalizacji, albo miejsce to nie jest uznane przez kota za bezpieczne, albo inny kot już je zajął. Porzucenie miejsca, którego w głębi duszy się pragnie, jest dla kota źródłem ogromnej frustracji, w wyniku której kot wycofuje się z życia i robi się mało aktywny, co jest interpretowane mylnie przez opiekuna krótkim: „moim kotom to niepotrzebne, one tego nie lubią”. Prawda jest taka, że to, czego koty nie lubią, to otwarte konfrontacje i niejednokrotnie, nie chcąc narażać się na ewentualne przepychanki, zaczną omijać drapak, ale nie staje się on przez to mniej potrzebny czy pożądany. Kot, który zrezygnuje z rywalizacji o najatrakcyjniejsze miejsce na jedynym drapaku, będzie nadmiernie spokojny, często zrezygnowany, będzie mniej się ruszać (otyłość). Efektem tej frustracji będzie depresja i rezygnacja z jakichkolwiek prób poprawienia swojego stanu emocjonalnego.
REKLAMA
Kot
Maty LickiMat® to nie tylko innowacyjny i atrakcyjny sposób podawania posiłków kotom, to produkt bardzo przydatny także w różnych problemach behawioralnych. Odstresują i zrelaksują koty, zapewnią atrakcyjną zabawę, zwalczą nudę i zaspokoją instynkty łowieckie. Zaprojektowane tak, aby uspokoić kota w stresujących sytuacjach. Podczas powtarzającego się lizania karmy z maty uwalniają się endorfiny do organizmu, co działa uspokajająco na kota. Ponadto utrzymuje to kota w stanie skupienia i zaangażowania. Warto pamiętać, że nuda i brak stymulacji umysłowej mogą mieć poważne konsekwencje behawioralne i prowadzić nawet do depresji. Maty LickiMat® można rekomendować zarówno młodym kociakom, jak i seniorom. LickiMat® pomogą także uspokoić kota w sytuacjach stresujących, jak remont czy wizyta u lekarza weterynarii – są bardzo skuteczne w zwalczaniu lęku i stresu u zwierząt. To świetny pomysł na zaspokojenie instynktu łowieckiego kota i zajęcie go, bo zdobycie jedzenia z LickiMat® to prawdziwe wyzwanie dla kota, szczególnie że domowe koty mają zazwyczaj mało rozrywek imitujących polowania. LickiMat® są polecane przez lekarzy weterynarii i behawiorystów na całym świecie! Producent: Innovative Pet Products Australia Importer i dystrybutor: OFiuFiuPL, dystrybutor/sklepy www.b4ac.pl
Nowocześnie i elegancko, ale... Nowoczesne domy to najczęściej bardzo eleganckie, przestronne wnętrza. Gładka podłoga (śliskie podłogi sprzyjają problemom w kocich stawach, szczególnie w stawach kolanowych i biodrowych z powodu stale rozjeżdżających się w dzieciństwie łap), gładkie ściany, w pokoju elegancka ława i wypoczynek, przy nim niekiedy (ale nie zawsze) drapak, wszystko estetyczne i naprawdę ładne. Takie wnętrza z punktu widzenia kotów są bardzo ubogie i sprawiają, że większość z nich nie czuje się w nich dobrze, są stale w napięciu, nie potrafią się zrelaksować. Stają się kotami „łazienkowymi”. Gdy dostaję listy, w których właściciele opisują, że ich kot nie chce spędzać z nimi czasu, a jego ulubionym legowiskiem jest umywalka, zwykle domyślam się, jak wygląda reszta domu bądź mieszkania. Oczywiście kot ma prawo chcieć
od nas odpocząć, może to robić i w łazience, jeśli ma na to ochotę, gdy jednak staje się ona jego azylem i jedynym miejscem pobytu, to dla nas sygnał, że kotu sporo w naszym otoczeniu brakuje. Ten brak staje się podwójnie dotkliwy, gdy zdecydujemy się na „dokocenie”, bo wtedy kocia frustracja objawia się już bardzo dotkliwie zarówno dla przybysza, jak i dla zrozpaczonego opiekuna. Wiem, że zdecydowanie łatwiej zastosować opisane zasady tym, którzy mają wysokie mieszkania w starych kamienicach lub domy. Nie jest jednak prawdą, że w standardowej zabudowie nic nie da się zrobić, w każdym mieszkaniu jest przestrzeń nad drzwiami, nad oknami, na ścianach między meblami. Tak naprawdę to w naszych głowach musi dokonać się przełom, jeśli chcemy, żeby naszym kotom było z nami dobrze. Mówię o sytuacji, w której jest im naprawdę dobrze, są szczęśliwe, a nie jedynie przesypiające całe dnie w jakimś zakamarku. Koty są ciekawskimi stwo-
Serdecznie polecamy budę Minky dla kotów. Jest dostępna w trzech rozmiarach: 34/34/36 cm, 40/40/44 cm i 46/46/52 cm. Wykonana z materiału minky, który jest bardzo przyjemny w dotyku. Koty uwielbiają w nim spędzać czas oraz spać. Zadbaj o odpowiednią ofertę swojego sklepu na sezon. Produkt dostępny w stałej ofercie firmy, skierowany do sklepów zoologicznych. Aby uzyskać więcej informacji, zapraszamy do kontaktu bezpośredniego z naszą firmą. Możliwa wysyłka produktu oraz odbiór osobisty. Kontakt: Biały Kieł, Agnieszka Pacholska, tel. 503 003 875 e-mail: a.pacholska22@wp.pl, www.bialykiel.shop, fb/bialykielzukczyn
54
rzeniami i jeśli są naprawdę szczęśliwe, nie wybiorą do spania miejsca w szafie, w każdym razie niewiele jest takich kotów – bo kot własnymi drogami chodzi i niektóre faktycznie lubią się zaszyć. Najczęściej jednak będą chciały poleżeć w takim miejscu, żeby jak najszybciej mieć ogląd sytuacji, gdy tylko otworzą oczy. Kotu nie wystarczy położyć legowiska, żeby dane miejsce uznał za swoje. Kot wybiera sobie miejsca strategiczne zgodnie ze swoim wyobrażeniem i poczuciem bezpieczeństwa, dlatego tak ważne jest, żeby nasz dom miał dla niego wiele propozycji, a ich liczba musi się zwiększać wraz z liczbą kotów. I co najważniejsze – wszystkie te uwagi mają zastosowanie do każdego kota, niezależnie od jego pochodzenia, rasy czy tej rasy braku. Dbałość o przestrzeń jest kluczowa również dla naszych dachowych, adoptowanych mruczków, które zasługują na taką samą miłość i dbałość o ich dobrostan, jak ich utytułowani pobratymcy.
Króliki i gryzonie
Sprzedajemy zwierzaka! Jak „skomponować” wyprawkę dla szczurów? Szczury – nie bez racji – są uznawane za najinteligentniejsze gryzonie na świecie. Świetnie się oswajają i z łatwością można nauczyć je różnych sztuczek. Znaczna inteligencja oznacza jednak równocześnie nieco większe potrzeby emocjonalne, które trzeba spełnić, aby zwierzaki te świetnie czuły się w domowej hodowli. O tym, jakie to potrzeby i jak – dla ich możliwie najpełniejszej realizacji – należy skomponować wyprawkę dla szczurów, opowiemy już za chwilę.
Czego wymagają szczury? Dlaczego zarówno w tytule, wstępie, jak i powyższym podtytule użyliśmy nazwy „szczury” (w liczbie mnogiej), a nie „szczur”? To proste – gryzonie te są zwierzakami wybitnie stadnymi (jeśli ktoś nie wierzy, polecamy obejrzenie filmu „Ratatuj” – kreskówka ta doskonale odzwierciedla wiele zwyczajów tych zmyślnych zwierzaków) i zdecydowanie najlepszą opcją jest pielęgnowanie ich w grupach (czyli co najmniej dwóch
56
osobników razem). Trzeba uświadomić to potencjalnemu klientowi już na etapie zakupu zwierząt – jeśli nie chce, aby jego szczurze stado się powiększało, najlepiej zaproponować mu nabycie dwóch lub więcej samic. Samce szczurów są nieco bardziej agresywne względem siebie, choć na ogół również się ze sobą „dogadują”, zwłaszcza jeśli pochodzą z tego samego miotu i znają się od zawsze. Mimo to – dla wszelkiej pewności – zaleca się ich wysterylizowanie. Po takim zabiegu można trzymać je wspólnie z samicami bez obaw o niekontrolowane powiększanie się liczebności stada.
Szczur szczurowi nierówny Dla zwiększenia zainteresowania klientów oferowanymi przez nas szczurami warto pamiętać, że zwierzęta te występują obecnie w wielu odmianach będących wynikiem długich dziesięcioleci pracy hodowlanej. Do najbardziej znanych należy odmiana biała (zwana potocznie „szczurem laboratoryjnym”), która wywodzi się od albinotycznej formy dzikich szczurów. Popularna jest również odmiana kapturowa, o białej barwie
Króliki i gryzonie
Tomasz Uhlenberg
Marketing, Beaphar Polska Sp. z o.o. www.beaphar.com
Szczury wymagają przede wszystkim dość dużo miejsca do biegania i wyładowywania energii oraz zbilansowanej diety, która będzie zawierać niezbędne witaminy oraz tłuszcze. Dla małych szczurów polecamy mleko dla małych zwierząt, które zastępuje mleko matki oraz może być stosowane jako uzupełniająca karma lub jako odżywka dla zwierząt ciężarnych, karmiących, chorych lub rekonwalescencyjnych. Nowa formuła o obniżonym poziomie laktozy ma wysoką zawartość tłuszczu i zawiera łatwo przyswajalne, wysokiej jakości białka. Mleko posiada również niezbędne minerały, witaminy i pierwiastki śladowe potrzebne do wspierania optymalnego wzrostu i rozwoju. Następna karma Care+ dla szczurów, która zawiera źródła białka pochodzenia zwierzęcego, jest pozbawiona drobnych fragmentów i pyłu, przez co nie powoduje wzbijania się kurzu, chroniąc w ten sposób układ oddechowy szczurów. Każda granulka posiada jednakowy skład, tj. all-in-one (wszystko w jednym), co jest istotne dla zapewnienia zbilansowanej diety. Twardość granulek przyczynia się do naturalnego ścierania się zębów. Doskonałym produktem dla szczurów jest szampon dla małych zwierząt. Ten hypoalergiczny kosmetyk o naturalnym pH odżywia włosy od korzeni aż po same końce, nadając im lśniący blask. Regularne stosowanie pomaga wyeliminować problemy, których szczury mogą doświadczać ze strony much w miesiącach letnich, kiedy to przestrzeganie higieny w klatce jest bardzo istotne. W tym celu można użyć naszego produktu Cage Fresh, który działa jak odświeżacz do klatek.
podstawowej z czarnymi, niebieskimi lub brązowymi znaczeniami układającymi się wokół głowy w tzw. kaptur. Uzyskano także liczne jednobarwne odmiany szczurów, w tym cynamonową, niebieską, czekoladową, bursztynową, płową, perłową, czarną, beżową czy aguti, oraz wielobarwne, np. himalajską, syjamską, husky, blaze, cap stripe, berkshire. Szczególnie efektownie prezentują się też szczury odmiany dumbo o dużych, zaokrąglonych uszach ułożonych po bokach głowy. Istnieją wreszcie odmiany
Szczury potrzebują dużej, możliwie wysokiej, wielopoziomowej i odpowiednio zagospodarowanej w przestrzeni wertykalnej klatki. Najlepiej, jeśli jest wykonana z ocynkowanych lub chromowanych prętów. Kuweta klatki powinna być chroniona przed pogryzieniem – najlepiej, jeśli pręty dochodzą do jej dna od wewnętrznej strony.
58
o zmienionej strukturze włosa (rexy, fuzzy), a nawet bezwłose (tzw. sfinksy) i bezogonowe (odmiana manx). Co więcej, pasjonaci szczurów stale pracują nad uzyskaniem nowych odmian, w czym pomaga im coraz lepsza znajomość genetyki tych gryzoni.
Klatka dla szczurów Szczury są mistrzami wspinaczki (jeśli ktoś nie wierzy, ponownie odsyłamy go do obejrzenia „Ratatuja”), co więcej, jest ona ich naturalnym zwyczajem. Dlatego te ruchliwe gryzonie potrzebują dużej, możliwie wysokiej, wielopoziomowej i odpowiednio zagospodarowanej w przestrzeni wertykalnej klatki. Najlepiej, jeśli jest wykonana z ocynkowanych lub chromowanych prętów (pręty malowane niespecjalnie się nadają, bowiem szczury z upodobaniem ogryzają je z farby, co nie tylko zmniejsza walory estetyczne klatki, lecz przede wszystkim grozi zatruciem zwierząt). Należy również pamiętać, że zęby tych gryzoni są bardzo ostre, dlatego wykonana z tworzywa sztucznego kuweta klatki powinna być przed nimi chroniona – najlepiej, jeśli pręty dochodzą do jej dna od wewnętrznej strony. Dla
szczurów dobrze nadają się też klatki dla szynszyli i fretek, a także klatki typu tower dla dużych papug, pod warunkiem jednak, że ich pręty są stosunkowo gęste (szczury, zwłaszcza młode, potrafią się prześlizgiwać przez bardzo wąskie szczeliny, poza tym zwierzaki te są mistrzami ucieczek i mają zręczne łapki – dlatego warto poinstruować kupującego, aby – na wszelki wypadek – zabezpieczył wszystkie drzwiczki klatki za pomocą karabińczyków).
„Meble” dla szczurów Wraz ze szczurami i klatką należy zaproponować jej stosowne umeblowanie. Jego listę otwierają miski na pokarm, najlepiej metalowe lub ceramiczne – te ostatnie są nie tylko odporne na szczurze zęby, lecz także stosunkowo ciężkie, co zapobiega ich wywracaniu przez zwierzęta i utracie pokarmu, oraz obszerne poidło smoczkowe (szczury sporo piją). Bardzo ważne są również elementy wyposażenia umożliwiające gryzoniom wspinaczkę i eksplorację pionowej przestrzeni klatki – w tym celu można zaproponować dodatkowe półki, konary, liny czy hamaki. Szczury to zwie-
Króliki i gryzonie www.zolux.pl
Rajska uczta z Zolux Pyszne i zdrowe, a do tego w 100% naturalne – takie właśnie są smakołyki Eden, które doskonale uzupełnią szczurzą dietę. W wyprawce dla szczura nie może więc zabraknąć aromatycznych, starannie wyselekcjonowanych ziół o działaniu oczyszczającym i wzmacniającym, takich jak mniszek lekarski i pokrzywa, czy wspomagającym trawienie, jak malina lub malwa. Z kolei pyszne przekąski w postaci krążków lub polanek z drzewa orzechowego, wzbogacone o drobne kawałki marchwi, buraka czy pasternaka, świetnie sprawdzą się przy regulowaniu wzrostu zębów gryzonia. Warto mu też zapewnić ceramiczną miseczkę na karmę i przysmaki, co ułatwi utrzymanie klatki w czystości. Jej podwyższona ścianka zapobiega rozpryskiwaniu pokarmu, a ceramiczne wykonanie uniemożliwia wywrócenie przez aktywnego szczura. Miseczka dostępna jest w klasycznych odcieniach beżu i szarości oraz w dwóch pojemnościach.
rzęta inteligentne, potrzebujące wielu bodźców emocjonalnych – przydadzą się więc również rozmaite drewniane zabawki dla gryzoni (ich rolą jest m.in. zapewnienie możliwości ścierania stale rosnących siekaczy przez systematyczne ogryzanie). Gryzonie te należą również do śpiochów, więc będą wdzięczne za obszerny domek (najlepiej drewniany). Do wyścielenia jego wnętrza przyda się specjalna włóknina lub polarowe kocyki. Szczury są zwierzętami dość ruchliwymi i ciekawskimi. Chętnie korzystają z wszelkich zabaw ruchowych (zwłaszcza w młodym wieku), warto więc wyposażyć klatkę w specjalny dysk do biegania. Lepiej nie polecać natomiast powszechnie dostępnych karuzeli dla gryzoni, gdyż w przypadku szczurów może dojść do uszkodzenia delikatnego ogona oraz kończyn.
Co na dno klatki? Na dnie szczurzej klatki powinna znaleźć się dość gruba warstwa dobrze chłonącej wilgoć ściółki (zwierzęta te sporo siusiają, a ich mocz ma specyficzny, dość intensywny zapach). Można polecać dobrej jakości miękki pelet drzewny – uwaga! nie może być zbyt twardy i z ostrymi zakończeniami, gdyż grozi to podrażnieniem delikatnych stóp szczurów. Alternatywą peletu może być również miękki i – to bardzo ważne! – niepylący (szczury mają wrażliwe nie tylko łapki, lecz także drogi oddechowe) żwirek kukurydziany lub trociny. Moż-
60
na również mieszać pelet z trocinami. Swoich fanów mają także ściółka bawełniana czy wyjątkowo chłonne podłoże wykonane z przetworzonego papieru.
Szczur na spacerze? Szczury – jak już kilkakrotnie wspomnieliśmy – są niebywale inteligentne i łatwo się oswajają oraz przyzwyczajają do opiekuna. Wtedy można rozpocząć próby wyjmowania pupili z klatki. Należy pamiętać o podstawowych zasadach bezpieczeństwa (unikać kabli, zgniecenia pod meblami, otwartych okien, trujących roślin domowych). Oswojone szczury chętnie towarzyszą opiekunowi w codziennych zajęciach, np. siedząc w jego kieszeni lub kapturze albo na ramieniu. Można również wyprowadzać je na spacer w szelkach na smyczy – akcesoria te warto polecić więc przyszłemu opiekunowi tych gryzoni.
W szczurzej misce W szczurzej wyprawce nie może oczywiście zabraknąć odpowiednio dobranych pokarmów i przysmaków. Gryzonie te należy karmić specjalistyczną mieszanką ziaren (mieszanka zbożowa, śruta pszenna, jęczmienna, owsiana i kukurydziana), dostępne są również karmy dla szczurów w formie granulatu (polecanej przez wielu ekspertów, bowiem zapobiega ona se-
lektywnemu wyjadaniu przez pupili najsmaczniejszych składników pokarmu i powstawania z tego powodu niedoborów pokarmowych w ich organizmach). Ich dietę trzeba wzbogacać w składniki białkowe (w niektórych karmach uwzględnione jest białko zwierzęce), takie jak owady karmowe (mączniaki, świerszcze, karaczany – również suszone lub liofilizowane), chudy biały ser, jogurt naturalny, nieco suchej karmy dla psów lub kotów, a także w warzywa i owoce, bakalie, gotowany ryż. Jadłospis szczurów powinien być urozmaicony i zapewniać suplementację mineralno-witaminową. Warto polecać również przysmaki dla szczurów, takie jak specjalne kolby (w ich skład wchodzą głównie warzywa i zboża, ale często dodaje się do nich np. orzechy, ser lub wędzony bekon dla podniesienia ich walorów smakowych i marketingowych), a także dropsy i ciasteczka – dostępne są różne smaki, np. mleczne, bananowe, z dodatkami warzywnymi czy ziołowymi. Ciasteczka mogą być pełnoziarniste lub w typie biszkoptów. Niektórzy producenci deklarują, że ich produkty wolne są od sztucznych dodatków i barwników. Należy jednak ostrzec opiekuna, że większość przysmaków to wyroby wysokobiałkowe i wysokotłuszczowe – czyli stosunkowo tuczące, których nie powinno się podawać w nadmiarze. Szczury pod względem żywieniowym to indywidualiści (znów kłania się „Ratatuj” ) i każdy osobnik ma własne preferencje żywieniowe.
Akwarystyka
Podwodna „dżungla”? Nic prostszego! Siedem rad, jak dbać o rośliny w akwarium dr inż. Paweł Zarzyński
Niemal każdy akwarysta marzy o wyhodowaniu w akwarium zielonej „dżungli” składającej się ze zdrowych, starannie wypielęgnowanych roślin. I... niemal każdy (zwłaszcza początkujący, ale nie tylko) miewa z tym mniejsze lub większe problemy. Tymczasem, wbrew pozorom, sprawa jest stosunkowo prosta, bowiem rośliny to organizmy bardzo przewidywalne. Wystarczy zapewnić im wszystko, czego potrzebują do rozwoju, a odwdzięczą się nam szybkim wzrostem i atrakcyjnym wyglądem. Dzisiaj podpowiem, jak w siedmiu prostych krokach spełnić ich potrzeby, aby każdy z klientów Państwa sklepów mógł cieszyć się widokiem kipiącego zielenią akwarium.
Czego potrzebują rośliny akwariowe? Podstawowym procesem życiowym (który zresztą leży u podstaw życia na Ziemi) zachodzącym w komórkach roślin jest fotosynteza polegająca na wytwarzaniu związków organicznych z materii. Aby zrozumieć główne potrzeby tych organizmów, wystarczy przyjrzeć się równaniu, które go ilustruje: 6H2O + 6CO2 + energia świetlna → C6 H12O6 + 6O2
62
Wynika z niego, że rośliny potrzebują do życia wody (o nią akurat w akwarium nie jest trudno), dwutlenku węgla i światła. Do tego trzeba jeszcze dodać związki mineralne i odpowiednio dobrane podłoże. Tylko tyle i... aż tyle . Jeżeli zapewnimy to wszystko roślinom zamieszkującym nasze akwarium, to z pewnością nie będziemy mieli najmniejszych kłopotów z ich uprawą. I jeszcze jedno. Czy wiedzą Państwo, który z powyższych czynników odpowiedzialnych za wzrost roślin jest najważniejszy? Odpowiem trochę przewrotnie – otóż ten, którego będzie w akwarium najmniej, oczywiście w sto-
sunku do potrzeb roślin. Zależność tę wyjaśnia tzw. prawo minimum Liebiga, tak naprawdę sformułowane przez Carla Sprengela (1787–1859) – niemieckiego naukowca i agronoma, pioniera w dziedzinie badań i stosowania nawozów sztucznych. Mówi ono, że to właśnie ten czynnik, którego jest najmniej (w stosunku do potrzeb, czyli taki, którego jako pierwszego zabraknie), działa ograniczająco na dany organizm, a nawet całą populację. Plastycznym przedstawieniem tego prawa jest tzw. beczka Liebiga, czyli rysunek beczki o nierównych klepkach – wody można nalać do niej tylko do tego poziomu, do którego sięga najkrótsza klepka. Ta klepka symbolizuje właśnie czynnik, którego niedobór wystąpi jako pierwszy. Na przykład jeśli naszym roślinom w akwarium zapewnimy wszystkie składniki oprócz dwutlenku węgla, to właśnie ten ostatni będzie limitował ich wzrost. Dlatego jeżeli chcemy uniknąć zakłóceń w ich wzroście, należy zadbać, aby wszystkie „klepki” naszej „beczki” były jednakowej długości.
Jakie błędy popełniają akwaryści w uprawie roślin? Zdecydowana większość problemów z uprawą roślin w akwariach wynika z faktu, że wielu akwarystów (najczęściej początkujących, ale nie tylko) tak naprawdę nie zdaje sobie sprawy z wymienionych wyżej potrzeb tych organizmów ani z zasady funkcjonowania wspomnianego „prawa Liebiga”. Gdy rośliny w ich zbiornikach nie rosną i zamierają, doszukują się najdziwniejszych przyczyn, często bardzo skomplikowanych, podczas gdy rozwiązanie kłopotu tak naprawdę jest z reguły bardzo proste.
Wyposażenie techniczne akwarium a wymagania roślin Wśród wielu urządzeń technicznych stosowanych we współczesnej akwarystyce dla roślin zdecydowanie najważniejsze jest oświetlenie. Liczy się zarówno jego ilość, jak i jakość. Zacznijmy od ilości. W akwarium ilość światła wyraża się najczęściej w przeliczeniu łącznej mocy źródeł światła na pojemność zbiornika w litrach (a więc W/l) oraz z uwzględnieniem rodzaju źródła światła (diody LED, świetlówki). Poszczególne gatunki roślin akwariowych mają pod tym względem bardzo zróżnicowane wymagania i można ogólnie podzielić je na trzy podstawowe grupy. W najczęściej spotykanych domowych akwariach nieprzekraczających 50 cm wysokości wymagania te przedstawiają się w sposób następujący: grupa 1 – tzw. gatunki cienioznośne – ilość światła w akwarium 0,15–0,2 W LED/l wody (w przypadku zastosowania świetlówek akwariowych około 0,3–0,4 W/l): „pelia”, mchy, mikrozorium oskrzydlone, nurzaniec śrubowy, niektóre zwartki, anubiasy (uwaga! część tych roślin, np. wiele mchów, akceptuje takie warunki świetlne, zdecydowanie szybciej rośnie jednak, gdy światła w akwarium jest więcej); grupa 2 – umiarkowanie światłolubne – ilość światła w akwarium 0,25–0,35 W LED/l wody (w przypadku zastosowania świetlówek akwariowych około 0,5–0,6 W/l): gałęzatka kulista, wgłębka wodna, różdżyce, lotos tygrysi, ludwigie, nadwódka szerokolistna,
nadwódka trójkwiatowa, żabienice, strzałka szerokolistna, moczarka argentyńska, nurzaniec olbrzymi, zwartki, limnofile, bakopa drobnolistna, bucefalandry, krynia tajlandzka, ponikło, blyksa japońska, wywłóczniki; grupa 3 – gatunki zdecydowanie światłolubne – ilość światła w akwarium 0,35–0,5 W LED/l wody (w przypadku zastosowania świetlówek akwariowych około 0,7–1,0 W/l): kabomby, pistia rozetkowa, „glossostigma”. Ilość to jednak nie wszystko. Dla roślin bardzo ważna jest również jakość światła w akwarium, a konkretnie obecność dostatecznej ilości światła niebieskiego i czerwonego (tylko takie zakresy widma świetlnego są przez nie wykorzystywane w procesie fotosyntezy). Dlatego do oświetlania akwarium należy stosować wyłącznie specjalistyczne źródła światła dedykowane do tego celu. Poza tym w sklepach akwarystycznych obok modułów i lamp LED oraz świetlówek, nazwijmy to „ogólnoakwariowych”, można znaleźć także takie dedykowane stricte dla roślin. Emitują one światło o zwiększonym udziale zakresu czerwonego i niebieskiego, dzięki czemu zapewniają ich szybki wzrost. W akwariach z dużą ilością roślin zdecydowanie warto się nimi wspomagać. Obok oświetlenia ważna dla wielu gatunków roślin jest również wydajna filtracja wody w akwarium tak, aby nie gromadziło się w niej zbyt wiele metabolitów ryb (w małych ilościach stanowią one doskonały, naturalny nawóz dla roślin, jednak w większych mogą utrudniać wzrost, zakłócając ich procesy metaboliczne), oraz precyzyjnie działająca grzałka pozwalająca na dopasowanie temperatury wody do ich wymagań. W profesjonalnych akwariach roślinnych niezastąpionym urządzeniem technicznym jest też instalacja do nawożenia wody dwutlenkiem węgla. W typowych domowych zbiornikach dekoracyjnych, gdzie piękne rośliny mają być tylko uzupełnieniem obsady zbiornika i żywym tłem dla ryb, w większości przypadków można się jednak bez niej obejść.
Jak dbać o rośliny akwariowe? Jak wynika z powyższego, pielęgnacja roślin akwariowych i zapewnienie im wszystkiego, co niezbędne do bujnego wzrostu wcale nie jest aż tak skomplikowane. Niżej przedstawiam siedem rad dla wszystkich, którzy mają z tym problemy: 1. DOBIERZ WŁAŚCIWE OŚWIETLENIE – to zdecydowanie przyczyna numer jeden „nierośnięcia” roślin w akwarium. Większość akwarystów rozpoczyna swoją przygodę z tym hobby od zakupu stosunkowo taniego, budżetowego zestawu wyposażonego w pokrywę oświetleniową wykonaną z tworzywa sztucznego. Oczywiście to nic złego, problem polega jednak na tym, że w tego typu zestawach producenci z premedytacją instalują minimalną, często wręcz symboliczną ilość źródeł światła (zwykle jest to pojedynczy moduł oświetleniowy). Nie ma się zresztą czemu dziwić – z marketingowego punktu widzenia zestawy tej klasy muszą być tanie, bo przystępna cena jest często głównym atutem sprzedażowym. Tymczasem dodatkowe moduły oświetleniowe w komplecie znacznie ją
63
Akwarystyka Przed sadzeniem roślin sprzedawanych w szczelnie zamykanych pojemniczkach z żelem absolutnie nie wolno ich otwierać (mogłyby wtedy szybko spleśnieć). Po wyjęciu z pojemnika korzenie roślin należy przed posadzeniem w podłożu dokładnie oczyścić z resztek żelu, wypłukując je pod kranem. zawyżają. Takie minimalne oświetlenie pozwoli nam zazwyczaj na pomyślną uprawę tylko roślin należących do pierwszej z wymienionych wyżej grup. Warto zwrócić na to uwagę klienta już na etapie oferowania mu takiego zestawu oraz pomóc w doborze właściwych gatunków roślin. A jeśli klient nie zadowoli się tylko anubiasami i mchami? Wielu producentów wychodzi naprzeciw oczekiwaniom takich osób, wyposażając swoje tanie zestawy akwariowe w możliwość dodania kolejnych źródeł światła (w pokrywie znajdują się uchwyty na dodatkowe moduły lub można dokupić specjalne łączniki pozwalające podczepić dodatkowy moduł bezpośrednio do fabrycznie zainstalowanego w pokrywie). Zdecydowanie warto wprowadzić takie rozwiązania do sprzedaży. Kupującemu pozwalają bowiem na proste dostosowanie oświetlenia w zbiorniku do potrzeb interesujących go roślin, zaś sklepowi zoologicznemu dają szansę na dodatkowy zarobek. 2. ZADBAJ O PODŁOŻE – poza oświetleniem niezmiernie ważne dla rozwoju wielu gatunków roślin (pomijając rośliny pływające i tzw. epifity, które umieszczamy na korzeniach i skałach) jest również właściwie dobrane podłoże. Wielu początkujących akwarystów wybiera tradycyjny gruby piasek lub drobny żwir. Jeśli jednak z rozmowy z klientem wynika, że marzy mu się bogato zarośnięty zbiornik, od razu warto polecić mu znacznie korzystniejsze pod tym względem tzw. podłoże biologicznie aktywne. Ma ono wiele zalet z punktu widzenia roślin: przede wszystkim zawiera bogactwo naturalnych związków mineralnych łatwo dostępnych dla ich korzeni. Poza tym jest zdecydowanie bardziej miękkie niż piasek lub żwir, więc umożliwia tym ostatnim szybki i nieskrępowany wzrost. Poza tym intensyfikuje filtrację biologiczną w akwarium oraz – co ma niebagatelne znaczenie dla wyglądu zbiornika – na jego ciemnym tle soczyście zielone liście roślin prezentują się o wiele bardziej dekoracyjnie. Początkującego nabywcę należy poinstruować, jak postępować z takim podłożem – nie należy go płukać przed użyciem (chyba że producent zaleca inaczej), zaś podczas napełniania akwarium wodą należy zachować ostrożność, aby nie zburzyć jego warstwy i nie zmącić wody (najlepiej nalewać wodę za pomocą cienkiego wężyka do napowietrzania z ustawionego wyżej zbiornika wiadra). 3. SADŹ ROŚLINY POPRAWNIE – częstą przyczyną niepowodzeń w uprawie roślin są błędy popełnione podczas ich sadzenia. Sprzedając wspomniane już tzw. epifity (np. anubiasy, mikrozorium, bolbitis), należy uprzedzić początkującego akwarystę, aby nie sadził ich w podłożu, ale przymocował do dekoracji (drew-
64
4.
5.
6.
7.
na, skał), które będą obrastać. W przypadku roślin ukorzeniających się w podłożu także należy upewnić się, czy nabywca wie, jak z nimi postępować. Rośliny tradycyjne – sprzedawane w koszyczkach z watą i żwirem – należy delikatnie wyjąć z tych materiałów i dopiero wtedy umieścić w podłożu. Często spotyka się zalecenia przycięcia przedtem ich korzeni. Moim zdaniem lepiej jednak tego nie robić, gdyż wiele gatunków (a zwłaszcza kryptokoryny!) bardzo źle znosi ten zabieg i znacznie później się wtedy przyjmuje. Jeszcze inaczej postępujemy z roślinami sprzedawanymi w szczelnie zamykanych pojemniczkach z żelem. Przed sadzeniem absolutnie nie wolno ich otwierać (mogłyby wtedy szybko spleśnieć). Po wyjęciu z pojemnika korzenie roślin należy przed posadzeniem w podłożu dokładnie oczyścić z resztek żelu, wypłukując je pod kranem. Znacznie przyspiesza to moment rozpoczęcia ich wzrostu w akwarium i zapobiega problemom z uprawą. STOSUJ NAWOZY – jeśli oświetlenie i podłoże w akwarium zostały dobrane poprawnie, a właściwie posadzone rośliny słabo rosną, warto wspomóc je nawożeniem. To bardzo złożony temat – specjaliści od uprawy roślin akwariowych stosują jednocześnie wiele różnych preparatów, a nawet przygotowują własne mieszanki. Na początek wystarczy jednak jeden, dobry uniwersalny nawóz, który należy stosować zgodnie z zaleceniami jego producenta. WPROWADŹ NAWOŻENIE WĘGLEM – w gęsto zarośniętych akwariach z małą liczbą ryb konieczne może okazać się również nawożenie węglem. Tradycyjnie stosuje się w tym celu gazowy dwutlenek węgla dawkowany z rozmaitych urządzeń (niekiedy bardzo skomplikowanych i kosztownych). Alternatywą jest zastosowanie tzw. węgla w płynie, czyli nawozów zawierających organiczne związki tego pierwiastka łatwo przyswajalne dla roślin. Tutaj również należy stosować się do wskazań producenta oraz pamiętać o bardzo ważnej w przypadku tego rodzaju suplementacji regularności podawania preparatu. SPRAWDŹ PARAMETRY WODY – jeśli nasze rośliny nadal nie rosną zadowalająco, warto zbadać parametry wody w akwarium. Choć większość roślin ma pod tym względem znacznie szerszy zakres tolerancji od ryb, to jednak niektóre wykazują wyraźne preferencje np. co do twardości lub odczynu wypełniającej zbiornik cieczy. Warto więc sprawdzić, czy oferowane przez nas parametry im odpowiadają, a w razie konieczności dokonać ich korekty. DOPASUJ ROŚLINY DO SWOICH UMIEJĘTNOŚCI – i na koniec jeszcze jedna dobra rada. Podobnie jak w przypadku ryb, również nie wszystkie rośliny akwariowe nadają się dla początkujących pasjonatów tego hobby. Wiele ich gatunków posiada bardzo specyficzne wymagania np. co do rodzaju światła, wspomnianych parametrów wody, miejsca i sposobu sadzenia czy specjalistycznej suplementacji mineralnej. Z ich sprzedażą zdecydowanie lepiej poczekać, aż zafascynowany nimi akwarysta nabierze najpierw niezbędnej wprawy. Pozwoli to uniknąć zupełnie niepotrzebnych porażek i rozczarowań oraz sprawi, że nasz klient będzie nas regularnie odwiedzać w poszukiwaniu kolejnych akwarystycznych wyzwań.
Co nowego na rynku? IAMS for VITALITY dla kota IAMS for Vitality – pozwól swojemu kotu odkryć szeroką gamę wybornych receptur w mięsnych i rybnych smakach, które Twój mały smakosz z pewnością pokocha. Wiemy, że koty mają różne potrzeby, dlatego opracowaliśmy receptury dopasowane do poszczególnych etapów życia i konkretnych potrzeb żywieniowych. Karmy IAMS for Vitality: zawierają aż do 91% białka pochodzenia zwierzęcego NIE ZAWIERAJĄ wypełniaczy, sztucznych barwników, aromatów ani GMO NIE ZAWIERAJĄ pszenicy Spectrum Brands Poland Sp. z o.o. ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. 7a, 02-366 Warszawa infolinia: 00-800 241 53 414 e-mali: spectrumbrands@voicecc.pl; www.iams.pl
Beaphar CatComfort Calming Spot-On Feromony zastosowane w Beaphar CatComfort® Calming Spot-On to wypróbowane klinicznie, proste i skuteczne rozwiązanie, które pomaga uspokoić, odprężyć i zrelaksować koty oraz ograniczyć niepożądane zachowania. Feromony rozpoznawane przez Twojego kota zawarte w Beaphar CatComfort® Calming Spot-On pomagają mu czuć się swobodnie w dowolnym miejscu i zmniejszyć typowe problemy, takie jak: nadmierne miauczenie, agresywne zachowanie, walkę, uciekanie, ukrywanie się lub ogólne uczucie niepokoju. Beaphar CatComfort® Calming Spot-On jest korzystny, gdy koty mają do czynienia z nowymi doświadczeniami, takimi jak: okresy nauki, sytuacje społeczne, nowa rodzina i gospodarstwa domowe z wieloma kotami. Uspokajający efekt może również wspierać kota w innych stresujących sytuacjach, takich jak podróże, pobyty w hodowli, wizyty w gabinecie weterynaryjnym, burze, fajerwerki i głośne hałasy. Feromony uspokajające kota są naturalnie produkowane przez matkę, kiedy karmi swoje kocięta i są kluczowym elementem procesu tworzenia więzi. Analog tego feromonu użyty w Beaphar CatComfort® Calming Spot-On zapewnia kotom ciągły i uspokajający komunikat, gdziekolwiek się znajdują. Ponieważ koty są z natury samotnikami, może to być szczególnie cenne w gospodarstwach domowych z wieloma kotami, pomaga w promowaniu harmonijnego trybu życia. Beaphar CatComfort® Calming Spot-On jest odpowiedni dla kotów wszystkich ras. Nie wpłynie na inne zwierzęta w gospodarstwie domowym ani za bardzo nie uspokoi kota, więc może być stosowany razem z innymi lekami, które kot przyjmuje. Idealnie nadaje się do ułatwienia tworzenia więzi między kotami lub z innymi członkami rodziny. www.beaphar.com
IAMS Naturally mokra karma dla kota Saszetki IAMS Naturally składające się z wysoko strawnych, naturalnych składników zapewniają w 100% pełnoporcjowe i zbilansowane pożywnie. Wysokiej jakości białka pochodzenia zwierzęcego zapewniają silne i nieotłuszczone mięśnie, a specjalna mieszanka błonnika wspomaga zdrowe trawienie. IAMS Naturally: BEZ sztucznych aromatów i konserwantów wysokiej jakości naturalne składniki duża różnorodność smaków ryby pozyskiwane w zrównoważony sposób, potwierdzone certyfikatami ASC i MSC Spectrum Brands Poland Sp. z o.o. ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. 7a, 02-366 Warszawa infolinia: 00-800 241 53 414 e-mali: spectrumbrands@voicecc.pl; www.iams.pl
66
Jednoporcjowe dania mokrej karmy dla kotów od BOZITA to: 100% szwedzkich składników 100% bez zbóż 100% białka zwierzęcego FOS – naturalne włókno prebiotyczne wspomagające zdrowe jelita wysoka smakowitość Dostępne opakowania: pojedyncze 85 g oraz Multiboxy 4 x 3 smaki 85 g www.bozita.pl
Chic – nowa kolekcja klatek dla ptaków od Zolux W ofercie firmy Zolux pojawiła się nowa kolekcja niezwykle szykownych klatek dla ptaków. Gama Chic charakteryzuje się nowoczesnym designem, wysoką funkcjonalnością i uniwersalną kolorystyką. Proste, stabilne konstrukcje, wykonane z metalu w kolorze białego lub czarnego matu, w połączeniu z drewnianymi elementami wyposażenia tworzą bezpieczne schronienie dla małych i średniej wielkości ptaków, a także stylowe uzupełnienie każdego wnętrza. Zadbaliśmy też o ich funkcjonalność, dlatego szafki zostały wyposażone w drewnianą półkę, która pomieści produkty do pielęgnacji zwierzęcia oraz wysuwaną szufladę umożliwiającą czyszczenie dna klatki. Klatki Chic są dostępne w trzech rozmiarach i dwóch wersjach stylistycznych: linia Chic Loft wyróżnia się gładkimi nóżkami, natomiast klatki Chic Patio posiadają ażurowe nóżki zdobione kwiatowym ornamentem. www.zolux.com
Beaphar CatComfort Calming Collar Obroża uspokajająca Beaphar CatComfort® jest korzystna, gdy koty mają do czynienia z nowymi doświadczeniami, takimi jak: okresy nauki, sytuacje społeczne, nowa rodzina i gospodarstwa domowe z wieloma kotami. Uspokajający efekt może również wspierać kota w innych stresujących sytuacjach, takich jak: podróże, pobyty w hodowli, wizyty u lekarza weterynarii, burze, fajerwerki i głośne dźwięki. Feromony uspokajające kota są naturalnie wytwarzane przez matkę podczas karmienia kociąt i są kluczowym elementem procesu tworzenia więzi. Użyta w obroży uspokajającej kopia tego feromonu Beaphar CatComfort® zapewnia ciągły i uspokajający komunikat, gdziekolwiek koty się znajdują. Ponieważ koty są z natury samotnikami, może to być szczególnie cenne w domach z wieloma kotami, pomaga promować harmonijny styl życia. Obroża uspokajająca Beaphar CatComfort® jest odpowiednia dla kotów wszystkich ras. Nie wpłynie na inne zwierzęta w gospodarstwie domowym ani nie otumani Twojego kota i może być stosowana razem z innymi lekami, które Twój kot przyjmuje. Jest idealna, aby ułatwić tworzenie więzi między kotami lub z innymi członkami rodziny. www.beaphar.com
67
Co nowego na rynku? JOINT AID FOR DOGS – ochrona stawów Specjalistyczny suplement żywieniowy dla psów pozwalający w ekonomiczny sposób utrzymać stawy w najlepszym zdrowiu i najwyższej formie. Dzięki zastosowaniu 22 wysokoaktywnych bio logicznie składników Joint Aid zapewnia codzienne wsparcie dla pracujących stawów i wspomaga regenerację chrząstek stawowych, mazi stawowej i ścięgien. Zapewnia zachowanie codziennej elastyczności ruchu przez całe życie psa. Dystrybucja: Animal Service, tel. 885 857 000; admin@animal.com.pl
Nowe karmy DOGenesis w ofercie BioKarma! Wysokowartościowa karma, stworzona z najlepszych składników naturalnych w procesie zimnego tłoczenia, który pozwala uniknąć utraty witamin, składników mineralnych i enzymów. Mięso zawarte w niej pochodzi wyłącznie z regionów alpejskich, z hodowli przyjaznych zwierzętom. Karma nie zawiera produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego ani roślinnego, nie zawiera chemicznych dodatków, jest wolna od GMO i glutenu, nie zawiera substancji konserwujących. Karma wzbogacona w: OPC (ekstrakt z pestek winogron), który jest jednym z najsilniejszych antyoksydantów; L-karnitynę odpowiadającą za zdrowe i silne mięśnie, co wpływa na zwiększenie witalności; MSM – naturalną siarkę odpowiadającą za zdrowe stawy, chrząstki oraz sierść; kwiat aksamitki, który zawiera luteinę zapewniającą dobry wzrok; eleuterokok kolczasty wzmacniający system immunologiczny; acerolę – naturalne źródło witaminy C; witaminy A, D, E; jiaogulan (ziele długowieczności). Produkty dedykowane są dla wszystkich ras psów powyżej 6. miesiąca życia. Powstają w technologii zimnego tłoczenia, nie zawierają konserwantów ani zbóż. Produkty można kupić w naszym sklepie internetowym pod adresem: www.biokarma.com.pl.
ODŻYWKA BEZ SPŁUKIWANIA dla psów i kotów 200ml Odżywka w sprayu bez spłukiwania Eurowet Kolor&Pielęgnacja to doskonały i wyjątkowo wygodny w użyciu produkt w formie sprayu zawierający aminokwas (podstawowy budulec białka) – betainę, która wbudowuje się w strukturę włosa, wzmacniając i odżywiając go od środka. Zawiera także kompleks substancji głęboko nawilżających. Dodatkowo ułatwia rozczesywanie, dodaje objętości sierści i poprawia strukturę włosa. Zastosowanie: spryskać sierść odżywką i wyczesać. www.eurowet.pl
Suplement diety dla psów wzmacniający stawy 1400 g, 700 g – granulat Suplement diety dla psów wzmacniający stawy zawiera: OPC (ekstrakt z pestek winogron), ekstrakt z mięsa nowozelandzkiej małży zielonej (33%) oraz MSM. Ekstrakt z mięsa małży zawiera GAG (glukozminoglikany) pełniące funkcje odżywcze poprzez: ochronę oraz wzmacnianie stawów, chrząstek, tkanek łącznych, wiązadeł i ścięgien wspieranie scalania chrząstek oraz tworzenia się mazi stawowej zwiększanie elastyczności tkanki łącznej utrzymywanie prawidłowej sprawności fizycznej podczas treningu oraz w okresie ciąży. OPC z 74% ekstraktu z winogron zawierającego polifenole oprócz swoich właściwości wzmacniania wiązań stawowych wychwytuje również wolne rodniki w ciele. OPC zapobiega też przedostawaniu się wolnych rodników do chrząstek. MSM (metylosulfonylometan) – organiczna siarka, która jest niezbędna do syntezy kolagenu. Właśnie ona jest podstawowym składnikiem mazi stawowej. MSM podtrzymuje elastyczność komórek oraz miękkość tkanek. www.biokarma.com.pl
68
UROCEUM teraz w nowym, ekologicznym opakowaniu! ScanVet Poland wprowadza do oferty kolejne produkty w ekologicznych kartonikach. Do linii produktów zapakowanych w kartonik z ekologicznego kartonu dołącza Uroceum, specjalistyczny syrop wspomagający drogi moczowe u psów i kotów. Wraz ze zmianą opakowań firma wprowadziła niewielką modyfikację w składzie produktu, dzięki czemu jego smak jest bardziej atrakcyjny dla zwierząt. www.scanvet.pl
ICEPAW Box – zestawy rybne dla psów Boxy Icepaw to zestawy popularnych produktów z ryb w atrakcyjnym opakowaniu oraz w niższej cenie niż produkty kupowane osobno. Ryby wzbudzają coraz większe zainteresowanie opiekunów psów jako składnik diety. Psy uwielbiają intensywny, naturalny smak i zapach ryb w przysmakach i karmach Icepaw, dlatego takie produkty idealnie sprawdzają się także u psiego niejadka. Boksy rybne warto zarekomendować klientom mającym psy z alergiami lub z problemami ze skórą i sierścią. W każdym boksie znajduje się olej rybi – źródło ważnych kwasów omega-3 dla błyszczącej, pięknej sierści i zdrowej skóry. W okresie jesienno-zimowym suplementacja diety olejami rybimi to duże wsparcie dla układu odpornościowego pupila. Na przykład w boksie łososiowym znajduje się olej z łososia (250 ml), dwie sztuki mokrej karmy z łososia Lachs Pure (400 g) i dwa opakowania przysmaków ze zwijanych skór łososia Lachsticks. Dostępne są także dwa inne warianty zestawów: z dorsza i omega-3. Boksy rybne Icepaw warto również polecać jako świetny pomysł na prezent. Producent: Icepaw GmbH Niemcy Importer i dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o. Sklepy zapraszamy na platformę B2B www.b4ac.pl
Mokra karma z owadami od TENETRIO – rewolucja w menu psów To karma, która wprowadza psy w świat nowych doznań smakowych i rewolucjonizuje ich menu. Połączenie larw chrząszczy Tenebrio molitor o lekko orzechowym smaku z marchwią, czerwoną soczewicą i ziołami tworzy wyjątkowy smak. To karma pełnoporcjowa, monobiałkowa i hipoalergiczna – nie zawiera glutenu, cukru, antybiotyków, barwników czy wzmacniaczy smaku. Jest delikatnie gotowana, dzięki czemu zachowuje wysoki poziom składników odżywczych i naturalny smak. To pierwsza mokra karma na rynku o tak wysokiej zawartości owadów, larwy Tenebrio molitor stanowią 67% składu. Są źródłem wysokiej jakości białka o kompletnym profilu aminokwasowym oraz wielu składników mineralnych i biotyny. W składzie znajdziemy też marchew, która ma właściwości łagodzące przewód pokarmowy, wzmacnia także układ odpornościowy, oraz czerwoną soczewicę dostarczającą psu energii i wiele składników mineralnych, w tym żelazo ważne dla pracy mięśni i funkcjonowania wątroby. Receptura została opracowana przez lekarzy weterynarii. Warto wprowadzić produkt do oferty sklepu i rekomendować go szczególnie klientom z psami alergicznymi, z nietolerancjami pokarmowymi, o wrażliwych żołądkach. Mokra karma i pozostałe produkty Tenetrio idealnie sprawdzają się także w diecie eliminacyjnej lub po prostu dla urozmaicenia diety psa. Producent: EntoNative GmbH Niemcy Importer i dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o. Platforma B2B www.b4ac.pl
69
Co nowego na rynku? Firma amiplay, dystrybutor marki Biogance, przedstawia:
Biogance balsam ochronny do łap dla psów i kotów Zima to czas, kiedy szczególnie powinniśmy zadbać o nasze zwierzęta. Mróz, śnieg, trudne warunki atmosferyczne sprzyjają pojawianiu się podrażnień. Zwłaszcza łapy podatne są na drobne urazy i uszkodzenia. Dlatego warto zatroszczyć się o prawidłowe nawilżenie opuszków, by nie dopuścić do ich pęknięcia i późniejszych stanów zapalnych. Balsam ochronny Biogance to produkt przeznaczony do codziennej pielęgnacji łap, o właściwościach regeneracyjnych i odżywczych. Nie zawiera parabenów ani silikonów. Naturalna formuła, wzbogacona o olej kokosowy i masło Shea, nawilża oraz łagodzi podrażnienia powstałe na poduszkach łap. Balsam pomaga je wzmocnić i zregenerować, przywraca miękkość oraz chroni przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Produkt doskonale nadaje się także do pielęgnacji suchych i podrażnionych nosów, które w okresie zimowym również są bardzo narażone na uszkodzenia. Balsam rekomendowany jest dla wszystkich ras psów i kotów. Może być stosowany też w przypadku małych ssaków. www.amiplay.eu
Firma amiplay, dystrybutor marki KONG, przedstawia:
KONG Cat Wubba
Na przełomie ostatnich lat można zaobserwować całkowitą zmianę podejścia do zwierząt towarzyszących. Stały się one pełnoprawnymi członkami rodziny, dlatego też z roku na rok w okresie świątecznym coraz więcej osób sięga po prezenty również dla swoich czworonogów. Co dobrze sprawdzi się jako prezent dla kota? Najlepsze podarunki dla zwierząt to takie, które stawiają przede wszystkim na użyteczność, by zapewnić pupilowi frajdę z korzystania. Z odpowiedzią przychodzi KONG, legendarna amerykańska firma z ponad czterdziestoletnim doświadczeniem w produkcji innowacyjnych zabawek dla zwierząt. Portfolio produktowe jest nieustannie powiększane i rozwijane, tak by każdy znalazł tu coś dla swojego czworonoga. Niezastąpiony w okresie świątecznym będzie KONG Cat Wubba. To kolorowa, wiklinowa zabawka z ogonem z barwnych piór, w której została ukryta dioda LED. Podczas zabawy pobudza naturalny koci instynkt łowcy – kot tropi, chwyta, poluje. Zabawka doskonale zajmuje czas i pozwala kotu spożytkować pokłady energii. www.amiplay.eu
Firma amiplay, dystrybutor marki Genesis Pure Canada, przedstawia:
Genesis Pure Canada Broad Meadow
Znaczny wzrost zainteresowania żywieniem zwierząt towarzyszących w ostatnich latach spowodował, że coraz większą uwagę zwracamy na to, co jedzą nasi czworonożni domownicy i jak powinna wyglądać ich dieta. Karma Genesis Pure Canada Broad Meadow to bezzbożowa formuła półwilgotna. Nawilżenie wynosi tu 18%, dzięki czemu jest ona łatwo przyswajalna i odpowiednia także dla psów ze słabszymi zębami. Jej skład opiera się na białku zwierzęcym w postaci świeżej wołowiny, sarny i dzika. Całkowicie wykluczono drób, dlatego jest to karma odpowiednia także dla psów wrażliwych. Jako jeden ze składników użyte zostało bogate w wartości odżywcze colostrum ważne dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Zestawienie łatwo przyswajalnych węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym zapewnia niezbędną energię i siłę, a tym samym ułatwia utrzymanie prawidłowej masy ciała. Specjalnie dobrana mieszanka ziół w połączeniu z żurawiną i jagodami wspomagają witalność oraz dobre samopoczucie psa. www.amiplay.eu
70
Firma amiplay przedstawia:
kurtka Boston
Sezon jesienno-zimowy to czas, kiedy nie tylko my, lecz także nasi czworonożni przyjaciele marzną. Ostatnie lata pokazały, że w tym okresie dużym zainteresowaniem cieszą się psie kolekcje odzieżowe. Firma amiplay wychodzi naprzeciw oczekiwaniom rynku, proponując kolekcję kurtek Boston. To wysokiej jakości ubranka dla psów wykonane z wodoodpornej, pikowanej tkaniny połączonej z miękką dzianiną i włókniną ocieplającą. Takie połączenie zapewnia zwierzęciu komfort i utrzymuje ciepło, nawet w mroźne dni. Kurtka Boston to model z długim rękawem, wykończonym ściągaczem, który otula łapy, chroniąc przed wiatrem i chłodem. Regulowane zapięcie na rzepy pozwala łatwo dopasować ubranie do rozmiaru klatki piersiowej. Kurtka jest bardzo przyjazna dla psiego ciała. Wszystkie szwy są gładkie, dlatego nie spowoduje podrażnień ani otarć. Jest miękka i miła w dotyku. Kolekcja Boston to połączenie funkcjonalności i niepowtarzalnego designu. Dostępnych jest sześć rozmiarów w trzech wersjach kolorystycznych. www.amiplay.eu
Firma amiplay przedstawia:
sweterek Bergen
Okres zimowy to wyjątkowy czas. Pojawiający się śnieg zwiastuje bliskość Gwiazdki i świątecznych przygotowań. Lubimy otaczać się rzeczami przypominającymi ich magię. Coraz chętniej też angażujemy w to nasze zwierzęta, sprawiając im świąteczne ubrania i obdarowując prezentami. Kolekcja amiplay Bergen to propozycja w sam raz na ten czas. Oryginalne swetry z niebanalnym norweskim wzorem są dostępne w dwóch topowych kolorach: czerwonym i granatowym. Doskonale dopasowują się do budowy anatomicznej i są odpowiednie na każdą psią sylwetkę. Nie krępują ruchów, dzięki czemu są bardzo wygodne podczas spacerów i zabaw na dworze. Ciepła przędza akrylowa gwarantuje komfort termiczny czworonogów nawet w bardzo chłodne dni. Sweterek jest ściśle przylegający do ciała, przez co pozwala na idealne dopasowanie nawet w przypadku bardzo małych ras oraz szczeniaków. Ponadto wygodne wycięcie umożliwia pełną swobodę podczas spacerów. www.amiplay.eu
Legowiska Paloma marki Zolux, czyli nowy wymiar kociego komfortu! Oferta firmy Zolux wzbogaciła się o nową kolekcję legowisk dla kotów. Gama Paloma obejmuje cztery designerskie formy legowisk: owalną poduchę, półotwarte legowisko, igloo oraz rozpinaną budkę w kształcie sześcianu 2w1. Te niezwykle eleganckie i wyjątkowo komfortowe posłania zostały wykonane z miękkiego, jedwabistego futra syntetycznego. Starannie wykończone poduchy, dostępne w dwóch klasycznych odcieniach beżu i ciemnej szarości, są zdobione skórzanym paskiem z pozłacanymi nitami. Zdejmowane pokrowce, którymi pokryte są legowiska, można prać w pralce w 30°C, co pozwala bez trudu utrzymać je w czystości. www.zolux.com
71
Co nowego na rynku? Shrimp Set Day & Night – piękny w każdym świetle Shrimp Set Day & Night to kompletny zestaw akwariowy, który zapewnia idealne warunki dla roślin, krewetek i małych ryb. Teraz dodatkowo wyposażyliśmy go w nowe oświetlenie. W zależności od potrzeb możesz wybrać jeden z trzech trybów świecenia – dwa różne poziomy światła dziennego oraz niebieskie światło nocne. W każdym z nich akwarium prezentuje się wyjątkowo pięknie. oświetlenie Leddy Smart Day & Night 4,8 W, trzy tryby świecenia: DAY / DAYBREAK / NIGHT, Filtr Turbo Mini 320 l/h – regulacja wydajności, napowietrzania i kierunku strumienia wody, automatyczna grzałka Fix 2 – Smart Heating System – samodzielnie dobiera moc grzania do warunków otoczenia, nowoczesny design, szklana pokrywa z systemem Smart Open, minimalistyczne narożniki – zabezpieczenie dna akwarium. www.aquael.pl
Leddy Mini Creative Set – idealne na prezent! Zestaw Leddy Mini został stworzony z myślą o początkujących akwarystach, a w szczególności dzieciach. Akwarium jest niewielkich rozmiarów – idealnie wpasowuje się w wystrój pokoju malucha. Trwałe szkło FLOAT oraz ramka chroniąca dno zapewniają bezpieczeństwo użytkowania. O czystość wody dba Filtr Turbo Mini. Natomiast urocze tło do samodzielnego zdobienia gwarantuje kreatywną rozrywkę i pozwala na stworzenie kolorowego podwodnego świata. Leddy Tube Mini 3W to akcesoryjne oświetlenie dedykowane do zestawów Leddy Mini. W łatwy sposób można zamontować je w pokrywie akwarium, umieszczając moduł w specjalnym uchwycie. Oświetlenie jest energooszczędne, ponieważ zużywa mniej energii niż tradycyjne świetlówki. Jest także bezpieczne w użytkowaniu, długowieczne, o uniwersalnej barwie światła. Leddy Tube Mini stanowi idealny komplet z zestawem akwariowym Leddy Mini Creative Set. Zestaw dostępny jest w kolorze białym lub czarnym. www.aquael.pl
Leddy XL Day & Night – więcej miejsca na Twoją pasję! Zestaw Leddy XL został stworzony z myślą o pasjonatach niezwykłych aranżacji. Jest on wyższy i bardziej pojemny niż standardowa wersja Leddy. W skład zestawu wchodzą akwarium z pokrywą oraz filtr, grzałka i oświetlenie Day & Night. Dołączony uchwyt DubLED pozwala zdublować liczbę lamp. Leddy XL będzie odpowiednie również dla wymagających akwarystów tworzących profesjonalne kompozycje. do 40% większa pojemność – najwyższy z modeli Leddy, pokrywa z systemem Smart Open – wygodne otwieranie bez rozchlapywania wody, otwór z klapką do karmienia ryb, Leddy Tube Retrofit Day & Night – trzy tryby świecenia: DAY / DAYBREAK / NIGHT, uchwyt DubLED – możliwość zamontowania dodatkowego oświetlenia, Filtr ASAP, Grzałka Fix 2, pokrywa wyprodukowana z materiałów z recyklingu. www.aquael.pl
72
DAY LIGHT SPECTRUM: SUNNY 6500K 650 lm
DAYBREAK LIGHT SPECTRUM: SUNNY + BLUE
NIGHT LIGHT SPECTRUM: BLUE
Sprawdźcie ofertę piłek i aportów Chuckit! Pet Supplies, wyłączny dystrybutor artykułów dla psów marki Chuckit w Polsce, dodał tej jesieni do oferty nowe, wysokiej jakości zabawki. Wśród nowości znajdziecie Fetch Tug, czyli zabawkę łączącą funkcje aportu i szarpaka! Fetch Tug można rzucać jak ringo lub odwinąć schowany w gumowym pierścieniu sznur i przeciągać z psem. Kolejną nowością wartą sprawdzenia jest Ultra Flight, czyli latający ultra daleko wytrzymały dysk z naturalnej gumy. Aport ma specjalne krawędzie ułatwiające pochwycenie dysku przez psa. Zachęcamy do odwiedzenia strony dystrybutora: w ww.petsupplies.pl i wysłania zapytania ofertowego! www.petsupplies.pl
Kocyki i śpiworki Biały Kieł – idealne na prezent dla pupila! Kocyk firmy Biały Kieł został uszyty z polaru i bawełny. Część polarowa jest miękka i ciepła, przyjemna dla zwierzaka. Bawełna jest kolorowa, ozdobna i łatwo usuwa się z niej sierść. Śpiworek jest dwufunkcyjny. Jeżeli pies, kot lubi się schować i wtulić, może wejść do środka. Jego wewnętrzna część zapewnia ciepło. Gdy całkowicie odepniemy zamek, uzyskujemy miękki, elegancki kocyk. Kocyki i śpiworki Biały Kieł są świetnym prezentem dla czworonoga na długie, zimowe wieczory. Biały Kieł Agnieszka Pacholska tel. 503 003 875 e-mail: a.pacholska22@wp.pl www.bialykiel.shop fb/bialykielzukczyn
Produkty dla dzikich ptaków KORONA NATURY do całorocznego dokarmiania
Zimą ptaki mają o wiele większe zapotrzebowanie na energię, którą szczególnie w tym okresie szybko tracą. Należy pamiętać, że ptaki to nasi sprzymierzeńcy w walce ze szkodnikami występującymi w przydomowych ogrodach, dlatego warto zadbać o ich kondycję zwłaszcza zimą. Na uwagę zasługuje nowa seria produktów dla dzikich ptaków marki Korona Natury, która może być podawana przez cały rok. W jej skład wchodzą krążki tłuszczowe 130 g: z owocami, orzechami i słonecznikiem oraz zestawy kul tłuszczowych, słonecznika prążkowanego oraz orzeszków ziemnych pakowane na papierowych tackach. Produkty te są cennym źródłem pożywienia, a dodatkowym ich atutem jest atrakcyjny wygląd i praktyczna zawieszka (krążki). facebook.com/KarmyKoronaNatury
73
Rozrywka Na pierwsze trzy osoby, które prawidłowo rozwiążą krzyżówkę i prześlą jej zdjęcie na adres redakcja@zoobranza.com.pl czekają nagrody-niespodzianki ufundowane przez firmę BEAPHAR, która do niemal 80 lat oferuje doskonałe preparaty i akcesoria dla zwierząt.
POZIOMO: 2) zastrzyk uodparniający na daną chorobę 7) charakterystyczne progi skalne na Dnieprze 8) wielbłąd jednogarbny 10) strach przed pająkami 12) np. spaghetti lub tagiatelle 14) tytuł filmu o szczurze, który był kucharzem 15) „wigilijne” ciasto 17) najniższy stopień wojskowy 23) wylatuje z lufy karabinu 25) pomieszczenie dla węża lub jaszczurki 26) przed gabinetem lekarza 27) miejsce pracy chemika 28) psi fryzjer 29) w skrócie CBD PIONOWO 1) słynna królowa Egiptu 3) jedno ze stadiów rozwojowych owada 4) owad, którego larwy są stosowane jako karmówka, np. dla gadów 5) do palenia tytoniu 6) miejsce, w którym dzikie zwierzęta piją wodę 9) tymczasowe schronienie z gałęzi 11) podziemna część rośliny 13) jeden ze sztućców 16) tylna część ciała pająka lub owada 18) zabawna sztuka teatralna 19) oskarża w sądzie 20) sztuka walki rodem z Japonii 21) człowiek w pierwszym okresie życia 22) tytuł naukowy 24) przewidywanie, np. pogody
Hasło:
Fundatorem nagród jest firma BEAPHAR
Życzymy miłej zabawy!
Laureatami poprzedniej edycji naszej krzyżówki zostali Państwo: Dominika Sztando, Klaudia Machlik, Ewa Mazur, Aniela Szycko, Witold Franczak i Mateusz Wojtala. Zwycięzcy otrzymali nagrody-niespodzianki ufundowane przez firmę BEAPHAR. Gratulujemy!
WWW.ZOOBRANZA.COM.PL Wydawnictwo: FIDELIS PRESS Sp. z o.o. Redaktor naczelna: dr n. wet. Joanna Zarzyńska joanna.zarzynska@zoobranza.com.pl Redaktor prowadzący: dr inż. Paweł Zarzyński pawel.zarzynski@zoobranza.com.pl Sekretarz redakcji: Żaneta Żołnierczuk zaneta.zolnierczuk@zoobranza.com.pl Reklama: Bernadeta Stańko-Łuczka bernadeta.stanko@zoobranza.com.pl tel. 606-448-000 Adres redakcji: ZooBranża ul. Bankowa 11A/2 05-090 Dawidy Bankowe Copyright © FIDELIS PRESS Sp. z o.o.
74
Współpraca autorska: lek. wet. Joanna Iracka Sabina Janikowska prof. dr hab. Michał Jank dr n. wet. Grzegorz Madajczak lek wet. Beata Milewska-Ignacak prof. dr hab. Piotr Ostaszewski dr inż. Jacek Wilczak dr n. wet. Joanna Zarzyńska dr inż. Paweł Zarzyński i inni. Projekt graficzny: PRO CREO Piotr Łuczka piotr.luczka@procreo.pl Skład i łamanie: MT-DTP Michał Trochimiuk biuro@mt-dtp.pl Korekta: Ewa Wilczyńska Nakład: 4000 egz. ISSN 2450-0372
/ZOOBRANZA
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych. W przypadku materiałów opublikowanych redakcja zastrzega sobie prawo do ich skracania i zmiany tytułów. Warunkiem przyjęcia materiału do druku jest złożenie przez autora oświadczenia, że nie został on złożony do opublikowania w innej redakcji. Materiały publikowane w magazynie Z ooBranża mogą by wykorzystywane publicznie pod warunkiem podania źródła. Opinie wyrażane na łamach pisma nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść opublikowanych ogłoszeń i reklam. Jednocześnie zastrzega sobie prawo odmowy przyjęcia lub odmowy publikacji albo też wstrzymania publikacji ogłoszenia, reklamy lub insertu na wcześniej uzgodnionych warunkach, bez ponoszenia jakiejkolwiek odpowiedzialności z tego tytułu, z przyczyn siły wyższej, sprzeczności ogłoszenia, reklamy lub insertu z prawem bądź zasadami współżycia społecznego (dobrymi obyczajami), albo też sprzeczności z linią programową bądź charakterem publikacji, a także z negatywną oceną przez redakcję tytułu treści zawartych w ogłoszeniu, reklamie lub insercie, oraz sądowego zabezpieczenia bądź zgłoszenia przez osoby trzecie przeciwko Wydawcy, lub osobom trzecim roszczeń lub uprawdopodobnionych zastrzeżeń związanych z ogłoszeniem, reklamą lub insertem bądź ich emisją w zakresie objętym umową.
#bezpiecznetargi Organizator:
4.
EDYCJA
Największe Targi Zoologiczne w Europie Środkowo-Wschodniej
WIODĄCE MARKI
PARTNERZY
9-11 kwietnia 2021 www.animalsdays.eu