ZooBranża Luty 2020

SPECJALISTYCZNY MAGAZYN BRANŻY ZOOLOGICZNEJ DLA PRACOWNIKÓW SKLEPÓW I HURTOWNI ZOOLOGICZNYCH W CAŁEJ POLSCE

LUTY 2020

nr 2 (47)

ISSN 2450-0372

/ZOOBRANZA

Białko owadzie w karmach dla psów Trend przyszłości?

Mój kot jest gruby,

czyli jak odchudzić pupila?

Kleszcze FAKTY, PROFILAKTYKA, ZAGROŻENIA

Aż 80 g indyka w 100 g karmy.

Jedyna na rynku.

INDYKA w

Interzoo 2020

19 – 22.05.2020 Nürnberg, Germany Linia RAW PALEO nagrodzona Europejskim Certyfikatem Jakości.

WWW.VETEXPERT.EU

POLUB NAS NA

Odwiedź RAW PALEO i VetExpert w hali 7A, stoisko 211.

Od redakcji

Szanowni Państwo, jeszcze przed ćwierćwieczem mało który opiekun psa w Polsce wiedział z autopsji, jak wygląda kleszcz. Pajęczaki te występowały u nas stosunkowo nielicznie i tylko lokalnie. Problemy z nimi mieli głównie właściciele psów myśliwskich oraz mieszkańcy najbardziej lesistych i wilgotnych okolic. Co więcej, kleszcze pojawiały się głównie wiosną oraz na przełomie lata i jesieni, a więc stanowiły potencjalne zagrożenie tylko przez nieznaczną część roku.

Choroby odkleszczowe zarówno u ludzi, jak i czworonogów należały wtedy do rzadkości – w latach 90. XX w. odnotowywano w naszym kraju po zaledwie kilkaset przypadków boreliozy rocznie, przede wszystkim wśród leśników i osób związanych z lasami. Niestety, od tego czasu sytuacja diametralnie się zmieniła. Kleszcze opanowały cały kraj. Obecnie występują nie tylko w lasach, lecz także na łąkach, terenach rolniczych oraz obszarach zamieszkanych, w tym nawet w centrach wielkich miast. Można natknąć się na nie w parkach, na skwerach i trawnikach.

Co gorsza, pojawiają się nowe gatunki tych pasożytów (w Polsce spotyka się ich już 19!), zaś okres ich aktywności wydłużył się praktycznie na cały rok. U Polaków rocznie diagnozuje się obecnie około 10 tysięcy przypadków boreliozy, nie wspominając o innych chorobach. Drastycznie wzrosła również zachorowalność psów, a leczenie babeszjozy, erlichiozy czy anaplazmozy stanowi chleb powszedni dla gabinetów weterynaryjnych jak kraj długi i szeroki.

Choroby odkleszczowe, choć w mniejszym stopniu, zagrażają również kotom i innym domowym pupilom. W bieżącym numerze „ZooBranży” obszernie zajmujemy się tym tematem. Przedstawiamy podstawowe fakty o kleszczach, które powinien znać każdy doradca w sklepie zoologicznym, podpowiadamy, jakie sposoby zabezpieczania przed tymi małymi krwiopijcami polecać w zależności od rasy i stopnia aktywności pupila, oraz przybliżamy najgroźniejsze choroby przenoszone przez kleszcze, na które mogą zapadać koty. Już niedługo wiosna, czyli okres nasilenia występowania i wzrostu liczebności tych pasożytów.

W tym roku z racji na brak prawdziwej zimy może być ich wyjątkowo dużo, dlatego warto dobrze przygotować się do sezonu i polecać preparaty przeciwkleszczowe wszystkim opiekunom czworonogów.

Z przyjemnością informujemy również, że zbliżające się wielkimi krokami Międzynarodowe Targi Zoologiczne ANIMALS’ DAYS będą obfitowały w atrakcje dla sklepów i innych przedsiębiorców branżowych. Jednym z prelegentów podczas Konferencji Branży Zoologicznej będzie Anastasija Goncarova, Research Manager – Foods & Nutrition Euromonitor International, która opowie o perspektywach rozwoju branży zoologicznej w Polsce i w Europie. Więcej informacji na ten temat znajdą Państwo na str. 14. To nie jedyne atrakcje, które specjalnie dla Was przygotowaliśmy podczas ANIMALS’ DAYS – zapraszamy do zapoznania się z planem wydarzeń targowych (str. 16–17), a także do jak najliczniejszego udziału w tych wydarzeniach. Nie może Was tam zabraknąć!

Zapraszamy również na zbliżające się targi INTERZOO w Norymberdze. Redakcja „ZooBranży” również się tam wybiera. Będziemy czekać na Państwa na naszym stoisku nr 337 w hali nr 6, gdzie zaprezentujemy nasze najnowsze pomysły, w tym pierwszą aplikację mobilną branży zoologicznej MY PET STORY. Do zobaczenia na targach!

Joanna Zarzyńska

Zapraszamy na stoisko „ZooBranży” oraz wydarzenia branżowe podczas ANIMALS' DAYS!

3–5.04.2020 r.

Animals’ Days Nadarzyn

KONFERENCJA BRANŻY ZOOLOGICZNEJ

dr n. wet. Joanna Zarzyńska Redaktor naczelna

Spis treści Sabina Janikowska

W numerze 03 Od redakcji

trener rozwoju osobistego NVC, ukończyła Szkołę Trenerów Rozwoju Osobistego opartą na metodzie Nonviolent Communication w Warszawie. Certyfikowany coach, absolwentka Szkoły Coachów Akademii TROP w Warszawie. Terapeutka w trakcie certyfikacji, Krakowska Szkoła Gestalt w latach 2012 – 2015. Odbyła roczny Program Pomocy Psychologicznej w ujęciu Gestalt w Warszawie. Jest również pasjonatką logoterapii Frankla. W życiu i pracy korzysta ze swojej całościowej wiedzy, co oznacza, że nie kieruje się tylko jednym wyizolowanym podejściem. Potrafi pracować z otwartym sercem, ponieważ uważa, że leczy głównie energia miłości i akceptacji.

Potrafi rozmawiać i współodczuwać. W pracy korzysta z założeń merytorycznych, które zdobywała przez ostatnich 8 lat nauki w różnych szkołach rozwojowych. Cały czas się uczy, a jej praca podlega stałemu procesowi superwizji.

06 Sklep Miesiąca: ERYBKA 10 Echa branży 13 Certyfikat Jakości 16 Twój sukces w ośmiu krokach 26 Kobiety vs. mężczyźni. Różnice w komunikacji 32 Kleszcze – 10 faktów, które powinieneś znać

lek. wet. Justyna Koziak absolwentka WMW UP w Lublinie. Jej zawodowe zainteresowania oscylują wokół szeroko pojętej medycyny kotów: rozrodu, pediatrii, kardiologii, dietetyki, chorób zakaźnych.

Założycielka hodowli kotów rasy Maine coon Blazing Star*PL. Miłośniczka ciężkiej kinematografii, ciężkiej literatury i jeszcze cięższych brzmień. W przyszłości ma nadzieję zostać międzynarodowym sędzią felinologicznym.

40 Krople, obroże i nie tylko – jakie produkty przeciwpasożytnicze polecać?

46 Choroby odkleszczowe kotów 52 Białko owadzie w karmach dla psów – trend przyszłości?

58 Alergie pokarmowe a probiotyki 64 Mój kot jest gruby, czyli jak odchudzić pupila?

70 Pręgomysz, czyli mysz berberyjska

dr n. wet.

Grzegorz Madajczak z wykształcenia lekarz weterynarii. Doktoryzował się z mikrobiologii w wiodącym ośrodku akademickim w Polsce, a następnie przez wiele lat prowadził badania naukowe z zakresu występowania i diagnostyki zoonoz. Jest autorem licznych publikacji naukowych i popularnych z zakresu szeroko pojętej mikrobiologii i zarządzania jakością w mikrobiologii.

Przez wiele lat pracował w strukturach unijnych jako ekspert z zakresu diagnostyki molekularnej chorób zakaźnych. Obecnie zajmuje się doradztwem i edukacją z zakresu diagnostyki laboratoryjnej chorób zakaźnych. Mikrobiologia jest nie tylko przedmiotem jego pracy, lecz również pasją.

74 Co nowego na rynku?

80 Krzyżówka lek wet.

Beata Milewska-Ignacak dyplom lekarza weterynarii uzyskała w 1985 roku. Współwłaścicielka lecznicy Wetlandia. Członek Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt oraz Sekcji Dermatologicznej. Współorganizatorka „Magazynu Weterynaryjnego”.

Jest internistką, specjalizuje się w dermatologii i alergologii.

W 1996 roku, jako pierwsza w Polsce, zaczęła wykorzystywać biorezonans w diagnostyce i terapii alergii.

Podziel się wiedzą!

Zostań autorem „ZooBranży”.

Skontaktuj się z nami. redakcja@zoobranza.com.pl

4

dr n. wet.

Joanna Zarzyńska doktor nauk weterynaryjnych, lekarz medycyny weterynaryjnej, absolwentka Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Studium Doktoranckiego przy Wydziale Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie. Od 2006 r. pracuje naukowo na stanowisku adiunkta w Katedrze Higieny Żywności i Ochrony Zdrowia Publicznego WMW SGGW. Prowadzi m.in. zajęcia fakultatywne dla studentów z zakresu pielęgnacji zwierząt egzotycznych i dla słuchaczy Studiów Podyplomowych.

O szczegóły promocji pytaj regionalnego opiekuna marki lub dział sprzedaży poprzez e-mail: info@pl.beaphar.com

Ocean na wyciągnięcie ręki!

WYWIAD Z TOMASZEM NIEWIADOMSKIM założycielem i właścicielem sklepów ERYBKA

Akwarystyka morska to hobby absolutnie wyjątkowe. Bajecznie kolorowy zbiornik rafowy przyciąga uwagę obserwatora i działa na niego wręcz hipnotyzująco. Dlatego wiele osób odwiedzających ogród zoologiczny czy wystawę akwarystyczną nabiera ochoty na zaproszenie takiego „kawałka” oceanu do własnego mieszkania. Idealnym miejscem, gdzie mogą zrealizować swoje marzenia, zamówić upragnione akwarium, nabyć do niego wszystko, co potrzeba, oraz uzyskać bezcenne, fachowe doradztwo, są sklepy z akwarystyką morską ERYBKA, w tym imponujący salon w Józefowie.

Wchodząc do niego, każdy pasjonat „morszczyzny” czuje się niczym dziecko, które trafiło do fabryki czekolady. O rozwoju akwarystyki morskiej w Polsce, historii sklepów ERYBKA, wymaganiach klientów oraz planach na przyszłość rozmawiamy z założycielem i właścicielem tego niezwykłego miejsca – Panem Tomaszem Niewiadomskim.

Józefów

ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 16A 05-410 Józefów Czynne: poniedziałek – piątek: 10–18, sobota: 10–15

Zabrze

ul. Wolności 154A 41-800 Zabrze Czynne: poniedziałek – piątek: 10–18, sobota: 10–14

6

Joanna Zarzyńska, „ZooBranża”: Panie Tomaszu, jaka była historia powstania sklepów ERYBKA.pl? Dlaczego zdecydował się Pan postawić akurat na akwarystykę morską?

Tomasz Niewiadomski, właściciel sklepów E-RYBKA: Zawsze pasjonowały mnie ryby. Już w dzieciństwie moim pierwszym hobby było wędkarstwo. Następnie akwarystyka słodkowodna. Jednak skalary i dyskowce już po krótkim czasie przestały być dla mnie interesujące i postanowiłem założyć akwarium morskie. Miałem wtedy 15 lat. Na jednym z pierwszych forów o akwarystyce morskiej poznałem kolegę – Tomka z Gliwic. Jego piękne akwarium zafascynowało mnie.

W tamtych czasach ryby oraz sprzęt można było kupić głównie na giełdzie w Łodzi. Moja pierwsza „solniczka” o objętości 30 l została przeniesiona w wiadrze jako kawałek Nasza ekspozycja to ponad 210 zbiorników morskich żywej skały porośniętej koralowcami miękkimi z likwioraz 220 zbiorników kwarantannowych. Przez wiele lat dowanego zbiornika kolegi – Grześka ze Strzelec Opoldobierałem swoich dostawców życia morskiego tak, aby skich. Jako odpieniacz pracowała konstrukcja zrobiona wyeliminować firmy traktujące ryby czy koralowce jako z brzęczyka, kostki lipowej oraz dwóch butelek po wozwykły towar sprzedawany na sztuki. dzie mineralnej. I jak na tamte czasy naprawdę to działało. Grzesiek i Tomek do dzisiaj posiadają akwaria i są moimi stałymi klientami. Na rynku śląskim brakowało sklepu akwarystycznego specjalizującego się w „morszczyźnie” i tę lukę udało mi się wypełnić, zakładając sklep wyłącznie z akwarystyką morską.

JZ: Panuje obiegowa opinia, że akwarystyka morska jest trudna i droga. Ile jest w tym dzisiaj prawdy?

TN: Tak było. Kiedyś, w latach 90. czy tuż po roku 2000, importerów „życia” morskiego było w Polsce zaledwie dwóch, trzech. Niewiele więcej firm ściągało sprzęty do akwarium morskiego, oczywiście wyłącznie produkcji niemieckiej. Marże były wysokie, wiedza o zbiornikach morskich skrywana przez kilku graczy, którzy zakładali akwaria i niechętnie dzielili się swoimi umiejętnościami. Dzisiaj dzięki internetowi i mediom społecznościowym każdy ma łatwy dostęp do wiedzy i w prosty sposób jest w stanie podpytać się innych akwarystów morskich o prowadzenie zbiorników. Sklepów z akwarystyką morską także przybywa. Dzięki rosnącej popularności wiele metod prowadzenia zbiorników morskich uległo zmianie na naprawdę proste, bez konieczności zagłębiania się w ciężką chemię, niczym ze studiów chemicznych.

JZ: Akwarystyka morska w ciągu ostatnich dwóch dekad bardzo się zmieniła i rozwinęła. Jakie są największe różnice w porównaniu z okresem, gdy zakładał Pan swój pierwszy sklep? Czy dzisiaj opieka nad akwarium morskim jest łatwiejsza niż kilkanaście lat temu?

TN: Kiedyś podstawą filtracji była metoda berlińska, czyli żywa skała, dobre oświetlenie, sump z wydajnym odpieniaczem, do tego obowiązkowo CalciumReactor z pH komputerem oraz butlą CO2 wraz z reduktorem i elektrozaworem, niezbędny był też Calcium mixer.

Oświetlenie stanowiły głównie lampy HQI + dodatek lamp T8, później T5. Dzisiaj metod na skuteczne i proste utrzymanie akwariów morskich jest wiele, są one dobrze znane akwarystom, producenci już nie kryją swojej wiedzy, lecz chętnie się nią dzielą, tak aby zbiornik morski nie był trudny w prowadzeniu.

JZ: Oferta ERYBKA obejmuje praktycznie wszystko, co jest potrzebne do założenia i pielęgnacji nowoczesnego zbiornika morskiego. Z jakimi markami Państwo współpracujecie i jakie jest kryterium ich wyboru?

NT: Współpracujemy z wieloma czołowymi producentami sprzętów/preparatów do akwarystyki morskiej. Są to: Aquaforest, AquaIllumination, Blau Aquaristic, Deltec, D-D The Aquarium Solutions, Easy Reefs, Equo-Italy, Fauna Marin, Giesemann, Grotech, Jecod, Korallen Zucht, Milwaukee, Reeflowers, Skimz, TMC, Tropic Marin, Tunze. Wszystkie te marki sami importujemy i możemy je zaoferować innym sklepom. Każdy produkt przed wprowadzeniem gruntownie sprawdzamy, tak aby mieć pojęcie o jego działaniu, dobrych i złych stronach. Podczas wieloletniej współpracy kilku producentów musieliśmy skreślić z listy ze względu na pogarszającą się jakość produktu, serwis czy zmiany polityki cenowej.

7

JZ: ERYBKA jest wyłącznym dystrybutorem na Polskę wielu marek popularnych w akwarystyce morskiej. Jakie produkty obejmuje Wasza oferta hurtowa dla sklepów?

I jak najprościej nawiązać z Państwem współpracę biznesową?

NT: Nasza oferta dla sklepów jest kompleksowa. Posiadamy własny, nowoczesny zakład szklarski, gdzie – dzięki wykwalifikowanej kadrze pracowników oraz ultranowoczesnemu parkowi maszynowemu – jesteśmy w stanie wyprodukować każdy zbiornik dla sklepu, czy mały czy o długości 6 m ze szkła 19 mm, a nawet OptiWhite. Poza tym dostarczamy kompletne rozwiązania od podstaw, czyli wszystkie elementy filtracji, sprzęty, preparaty do utrzymania zbiornika, po skały żywe (import Australia) oraz suche. Oprócz tego w naszych ponad 400 zbiornikach morskich pływa ogromna liczba ryb oraz znajdują się koralowce, które oferujemy zarówno sklepom polskim, jak i zagranicznym. Stawiamy na jakość produktu, sprzedajemy ryby po kwarantannie, w hurcie i w detalu. Aby nawiązać z nami współpracę, należy skontaktować się e-mailowo pod adresem hurt@erybka.pl lub hurt@t-aqua.pl, telefonicznie (22) 744 59 60 albo pojawić się osobiście w naszej hurtowni mieszczącej się w Józefowie k. Otwocka.

JZ: W Pana salonie szczególnie imponująco przedstawia się wybór morskich zwierząt pochodzących z całego świata. Ile zwierzaków znajduje się w stałej sprzedaży i co sprawia, że tak pięknie się one prezentują?

8

NT: Nasza ekspozycja to ponad 210 zbiorników morskich oraz 220 zbiorników kwarantannowych. Przez wiele lat dobierałem swoich dostawców życia morskiego tak, aby wyeliminować firmy traktujące ryby czy koralowce jako zwykły towar sprzedawany na sztuki na rzecz takich, którzy mają doświadczenie i wiedzę w połowach/eksportach zwierząt, traktując je przy tym jako drogocenne żywe stworzenia. Podstawa dobrze prezentującego się zwierzaka to środowisko, w którym się znajduje, cała filtracja do każdego zbiornika została zaprojektowana i wykonana przeze mnie przy użyciu najnowszych technik CNC oraz materiałów. W systemie rybnym mamy krystaliczną wodę. Pływa w niej ponad 10 000 ryb, które skarmiamy około 3 kg karmy dziennie. Ogólnie na stanie posiadamy około 25–30 tys. zwierząt morskich, od ryb, przez koralowce LPS/SPS/miękkie, kraby, krewetki, ślimaki oraz masę różnych innych bezkręgowców.

JZ: Oprócz sprzedaży produktów i zwierząt oferują również Państwo kompleksowe usługi obejmujące projektowanie, zakładanie i serwis zbiorników morskich.

Jak wygląda procedura zamówienia akwarium i kto najczęściej korzysta z takiej możliwości? Czy są to głównie klienci indywidualni czy również firmy?

NT: Tak, zakładamy i serwisujemy akwaria w całej Polsce.

Procedura jest prosta, jeżeli jest to możliwe, umawiamy się na spotkanie z klientem, tak aby dowiedzieć się więcej szczegółów na temat wymarzonego zbiornika. Następnie klient otrzymuje szczegółową ofertę na dany zbiornik razem z opi-

sem możliwych do hodowania gatunków zwierząt. Po akceptacji oferty przystępujemy do realizacji, która od złożenia po zalanie akwarium słoną wodą zajmuje około trzy tygodnie.

Jeżeli chodzi o sklepy, kontaktują się one z działem produkcji e-mailowo akwaria@erybka.pl lub telefoniczne, otrzymują wycenę na dany zbiornik i po około dwóch tygodniach akwarium produkowane na wymiar jest gotowe do odbioru. Przy produkcji współpracujemy tylko z renomowanymi producentami szkła, tak jak Plikington marki Opti Float oraz najbardziej popularna i ceniona przez akwarystów OptiWhite, która jest zawsze dostępna w grubościach 4–19 mm.

JZ: Jakie są wymagania i oczekiwania współczesnych klientów? Co dzisiaj jest modne w akwarystyce morskiej?

TN: W dzisiejszej akwarystyce morskiej nastąpiła moda na małe i bardzo kolorowe szczepki koralowców zarówno miękkich, w tym bardzo cenionych odmian Zooanthusów czy Discosom, jak i koralowce pochodzące z Australii, słynące z niesamowitych kolorów.

JZ: Jaka była (jest?) najbardziej oryginalna i niezwykła (najdroższa?) ryba w ofercie Pana sklepu?

TN: Ze względu na współpracę z ogrodami zoologicznymi oraz akwariami publicznymi czasami dostajemy zamówienia na naprawdę egzotyczne gatunki. Takim gatunkiem była Rhina anclystoma (cena 120 000 zł) – płaszczka budową przypominająca połączenie typowej płaszczki i rekina, została ona sprzedana prywatnemu odbiorcy, który na Litwie

posiada zbiornik o pojemności ponad 90 tysięcy litrów. Pozostałe ciekawe gatunki to Holocanthus clarionensis (15 000 zł), Zebrasoma gemmatum (6000 zł) oraz kilka korali z Australii z rodzaju Scolymia, których wartość wyniosła ponad 5000 zł.

JZ: Czy oferują Państwo produkty i usługi także dla akwarystów słodkowodnych?

TN: Część producentów, których mamy dystrybucję, posiada produkty do akwarystyki słodkowodnej. Jest to firma Equo Italy oferująca profesjonalne i wysokiej jakości nawozy oraz preparaty bakteryjne w szklanych ampułkach oraz firma Reeflowers – pełna gama preparatów do zbiorników słodkowodnych każdego rodzaju, od „holendra” po Malawi.

JZ: Jakie są Pana plany biznesowe na najbliższy rok.

Czy klienci Erybka mogą spodziewać się wielu niespodzianek?

TN: Kilka poważnych niespodzianek cały czas mam z tyłu głowy, ale wolę ich nie zdradzać. To, do czego cały czas dążę razem z moim zespołem, to jakość, tak aby ją stale podnosić w różnych dziedzinach związanych z prowadzeniem tak specjalistycznej działalności. Tak jak to było w latach ostatnich, tak i w tym roku planujemy kilka bardzo innowacyjnych produktów ułatwiających życie akwarysty oraz, co dla mnie jako hobbysty jest najciekawsze, import zwierząt z nowych kierunków, gdzie dostępne są bardzo rzadkie okazy ryb i koralowców zarówno miękkich, jak i twardych – oczywiście każdy zwierzak chroniony posiada pozwolenie importowe CITES. JZ: Dziękuję za rozmowę.

9

Echa branży Mistrzowie aranżowania akwariów w Polsce!

Szykuje się niesamowita impreza dla fanów Aquascapingu! W dniach 3–5 kwietnia odbędą się w Polsce Mistrzostwa Europy w tej dyscyplinie. O tytuł mistrzowski i duże pieniądze będzie rywalizowało 30 najlepszych zawodników z całej Europy. Pierwszy raz w Polsce zobaczymy takie międzynarodowe sławy, jak m.in. Herry Rasio, Takayuki Fukada czy Filipe Oliviera. Właśnie ruszyły eliminacje!

Zawodnicy będą mieli dwa dni na stworzenie podwodnych dzieł sztuki w zbiornikach 90x60 cm. Aranżacje powstaną od podstaw z materiałów dostępnych na miejscu. Oprócz różnego rodzaju korzeni i skał, zawodnicy będą mogli skorzystać z najlepszej jakości roślin od holenderskiej Aquaflory oraz z japońskiego podłoża aktywnego DarkSoil. Mistrzostwom będzie towarzyszyło wiele atrakcji dla widowni, m.in. tworzenie mistrzowskich aranżacji przez siedmiu międzynarodowych sędziów oraz warsztaty samodzielnego tworzenia profesjonalnej aranżacji. Całe zawody będą dostępne dla odwiedzających targi Animals’ Days w Nadarzynie, gdzie odbędzie się rywalizacja.

Organizatorem Mistrzostw jest firma Aqua Show oraz firma Aquael. Więcej informacji dostępnych jest na stronie internetowej join-eac.com oraz na profilach społecznościowych wydarzenia. Zapraszamy!

Linia ALLFORDOGS MINI – w trosce o najmniejsze psy!

Marka ALLFORDOGS.PL postanowiła jeszcze bardziej zadbać o najmniejszych psich przyjaciół i stworzyła nową linię dla naszych malutkich: ALLFORDOGS MINI. Wszystkie akcesoria można kupić w sklepach stacjonarnych, a także internetowych w całej Polsce (informacja na stronie www.allfordogs.pl w zakładce „gdzie kupić”).

Zestawy ALLFORDOGS MINI są dostępne w czterech kolorach (szara kratka; granat z czerwoną kokardą w białe kropki; szary z różowym króliczkiem; zielone, granatowe i żółte grochy) oraz dwóch rozmiarach (S i M).

Zolux i Francodex wspiera psich wolontariuszy WOŚP Są takie wydarzenia, które łączą światy dwunogów i czworonogów. Jednym z nich jest, organizowana już od 13 lat, olsztyńska akcja Golden Retrievery Dzieciom dla WOŚP. Jej pomysłodawczynią jest p. Karolina Skupień, właścicielka wiekowego już Foxa. Jak mówi: „Psy tej rasy są wspaniałymi towarzyszami, charakteryzującymi się mnóstwem cierpliwości i ogromną miłością do człowieka, dlatego tak świetnie spisują się w kontakcie z dziećmi”. Przecierający szlaki dla czworonożnych wolontariuszy z Olsztyna Fox w tym roku, z racji swoich 14 lat, przebywał na zasłużonym wypoczynku, a jego pracę kontynuowało 14 psich wolontariuszy: Abi, Niko, Manfred, Goldi, Paco, Lola, Luna, Charlie, Margo, Sally, Gracja, Abi, Chester, Pola i ich właściciele. Zwierzęta samą swoją obecnością otwierają ludzkie serca. Spotkanie z nimi jest też okazją do tego, by nauczyć dzieci, w jaki sposób postępować w kontakcie z psami, jak do nich podchodzić, czego należy unikać. Po dwóch dniach trwania na posterunku na olsztyńskiej Starówce i w Galerii Warmińskiej puszki dzielnych psich wolontariuszy, wypełnione po brzegi, wsparły lokalną akcję w Olsztynie. A do zapracowanych Golden Retrieverów trafiły smakowitości od Zolux i Laboratoire Francodex.

Bo warto wspierać wielkie serca!

10

Marka „Mr. White” zaprasza do współpracy!

Marka „Mr. White” jest od niedawna obecna na rynku zoologicznym i stopniowo buduje swoją pozycję wśród produktów z kategorii ściółek i podłoży dla małych zwierząt domowych. Pierwszą pozycją w ofercie są naturalne wiórki celulozowe głównie dla gryzoni, a już wkrótce do sprzedaży zostaną wprowadzone kolejne wyroby spod znaku „Mr White”. Właściciel marki, polska firma COMBOSS JAN WOJTASZEK, zaprasza do współpracy hurtownie i sklepy zoologiczne. Dla nowych klientów przewidziano atrakcyjne warunki promocyjne.

Kontakt: mr.white@comboss.pl www.facebook.com/mr.white4pets

Sterownik Rainforrest® to nowość na rynku polskim i światowym! Takiego produktu jeszcze nie było!

Inteligentny sterownik automatycznie zarządzający warunkami pogodowymi mikroklimatu w terrariach, vivariach i paludariach, za pomocą dedykowanej aplikacji na smartfona. Optymalizuje warunki w czasie rzeczywistym, zgodnie z naturalnym środowiskiem obecnych w nim zwierząt i roślin. Jest kompatybilny z urządzeniami dostępnymi w Polsce. ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY miłośników terrarystyki, właścicieli sklepów zoologicznych, sieci handlowych, projektantów wnętrz (biur, gabinetów, poczekalni, restauracji, w których mogłyby się pojawić zbiorniki z np. roślinami tropikalnymi).

Jakub Mateja b2b@rainforrest.pl | +48 511 108 340 www.rainforrest.pl

REKLAMA

Echa branży Dlapsaikota – lider wśród dystrybutorów ekologicznych i innowacyjnych produktów!

Cześć. Nazywamy się Magda i Grzegorz Cerafin. Jesteśmy młodymi, pełnymi energii ludźmi, którzy wprowadzają na polski rynek innowacyjne produkty najwyższej jakości, przyjazne dla środowiska i bezkompromisowe w zdrowym żywieniu psów i kotów. Działamy już od 2014 roku. Jesteśmy wyłącznym dystrybutorem karm i przysmaków marek Naturea, Yora, Tribal, Naturina i True Hemp. W naszej ofercie znajdziesz: • NATUREA – największy wybór karm dla psich i kocich alergików, • YORA – jedyna monobiałkowa i ekologiczna karma z insektów, • TRIBAL Fresh Pressed – najmniej przetworzone karmy dla psów, • NATURINA – największy wybór mokrych karm filetowych, • TRUE HEMP – relaksujące przysmaki z konopiami dla psów i kotów.

Chcesz mieć w swoim sklepie wyjątkowe i niepowtarzalne produkty? Skontaktuj się z nami.

Kontakt: Grzegorz Cerafin | tel. 791 040 688 grzegorzcerafin@dlapsaikota.com | www.dlapsaikota.com

400 g + 400 g GRATIS – karma TropiCat Premium Sterilised w promocji Trwa promocja na karmę dla kotów sterylizowanych, która będzie dostępna w nowym, powiększonym o 400 g gratis opakowaniu. Karma ta pomaga utrzymać odpowiednie zdrowie i kondycję u kotów po zabiegu sterylizacji, w których organizmie zachodzi wiele zmian na poziomie hormonalnym. TropiCat Premium Sterilised zawiera odpowiednio zbilansowany poziom białka i tłuszczu, który sprzyja utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Dodatek L-karnityny pomaga lepiej wykorzystać energię dostarczaną w karmie oraz zmagazynowaną w organizmie. Optymalna zawartość soli mineralnych, w tym magnezu i sodu, oraz dodatek żurawiny pomagają chronić dolne drogi moczowe kota. Zawarte w karmie włókno, w tym fruktooligosacharydy (FOS) oraz celuloza, pomaga w naturalny sposób usuwać kule włosowe z przewodu pokarmowego kota. Dodatek polifosforanu sodu sprzyja mniejszemu odkładaniu się kamienia nazębnego, a tym samym pomaga utrzymać czyste i zdrowe zęby.

Promocja trwa do 31.03.2020 r. lub do wyczerpania zapasów.

Tropical – Tadeusz Ogrodnik | www.tropical.pl

Produkty ScanVet wyróżnione!

W styczniu 2020 r. firmie ScanVet Poland został przyznany Certyfikat Jakości „ZooBranży” za Uroceum, suplement dla psów i kotów z opatentowaną mikrokapsułkowaną żurawiną, za unikalną kompozycję pięciu składników, które zapewniają wielokierunkowe działanie wspomagające układ moczowy u psów i kotów, ograniczając adhezję bakterii uropatogennych do ściany pęcherza moczowego, oraz wspierają naturalną odporność układu moczowego na infekcje.

Uroceum oraz trzy inne produkty ScanVet Poland: ArthoScan Omega Kot (wspiera funkcjonowanie stawów), Efa Olie (zapewnia lśniącą i zdrową sierść) oraz Felisa (na Herperswirus, czyli koci katar) zostały zgłoszone do prestiżowego konkursu Sfinksy 2020, promującego produkty dla kotów.

Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi w marcu.

Już dziś warto zagłosować na dobre produkty https://sfinksy.pl/

12

CERTYFIKAT JAKOŚCI Tabletki odrobaczające dla psów

InPar®

Podmiot odpowiedzialny: Vet-Agro za skład zawierający trzy substancje czynne skutecznie zwalczające pasożyty wewnętrzne u psów oraz za szerokie spektrum działania.

InPar® tabletki dla psów, prazykwantel, embonian pyrantelu, fenbendazol. Zawartość substancji czynnej (-ch) i innych substancji: jedna tabletka zawiera substancje czynne: prazykwantel: 50 mg, embonian pyrantelu: 144 mg, fenbendazol: 200 mg, żółta lub żółtoszara, okrągła tabletka z linią podziału. Wskazania lecznicze: leczenie u psów mieszanych inwazji dorosłych postaci nicieni i tasiemców następujących gatunków: glisty: toxocara canis, toxascaris leonina (postacie dorosłe i niedojrzałe); tęgoryjce: ancylostoma caninum, uncinaria stenocephala (dorosłe); włosogłówki: trichuris vulpis (dorosłe); tasiemce: dipylidium caninum, taenia hydatigena, taenia pisiformis (postacie dorosłe i niedojrzałe).

Przeciwwskazania: Nie stosować w przypadku nadwrażliwości na substancje czynne lub na dowolną substancję pomocniczą.Nie stosować jednocześnie z produktami zawierającymi pochodne piperazyny i / lub organiczny ester fosforanowy.Podmiot odpowiedzialny: Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Vet-Agro sp. z o.o.ul. Gliniana 32, 20-616 Lublintel. 81 4452300, fax 81 4452320e-mail: vet-agro@vet-agro. pl Numer(-y) pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 2467/15.Przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania.

WARSZAWA − LUTY 2020

− wyróżniamy produkty godne polecenia!

Echa branży Sukces mokrej karmy dla kotów Poésie®!

Mokra karma dla kotów Poésie® odniosła sukces od momentu wprowadzenia na rynek w 2016 r. Saszetki są absolutnym bestsellerem.

Firma Vitakraft rozszerza gamę produktów Poésie® – pojawią się dwa nowe warianty saszetek w formie galaretki. Dodatkowo Vitakraft przedstawia nowy design Poésie® oraz submarkę „Délice”, która będzie spójna dla wszystkich saszetek (warianty z sosem i galaretką).

Euromonitor International Partnerem Konferencji Branży Zoologicznej!

Mamy dla Państwa wyjątkową niespodziankę! Jednym z Partnerów tegorocznej Konferencji Branży Zoologicznej podczas Targów ANIMALS’ DAYS w Nadarzynie będzie agencja Euromonitor International.

Euromonitor International jest wiodącym na świecie dostawcą inteligentnych rozwiązań biznesowych, analiz rynkowych i informacji dla konsumentów. Od lokalnych, przez globalne i taktyczne, po strategiczne – oferowane rozwiązania badawcze wspierają decyzje dotyczące tego, jak, gdzie i kiedy rozwijać swój biznes. Przygotowywane przez specjalistów Euromonitor International raporty i bazy danych stanowią niestandardowe rozwiązania, które pozwalają weryfikować priorytety, przekierowywać założenia i odkrywać nowe możliwości. Dzięki biurom na całym świecie i analitykom w ponad 100 krajach, najnowszym technikom analizy danych i wnikliwym badaniom

rynku w zakresie wszystkich kluczowych trendów i czynników, Euromonitor International pomaga zrozumieć rynki regionalne i globalne.

Podczas Konferencji Branży Zoologicznej Euromonitor ­International reprezentować będzie Anastasija Goncarova, Research Manager – Foods & Nutrition. Na co dzień odpowiada za zarządzanie zespołem doświadczonych analityków, którzy prowadzą projekty badawcze dla rynków konsumenckich w Europie Środkowej i Wschodniej, krajach WNP i w Skandynawii. Współpracuje również z najważniejszymi periodykami branżowymi, przygotowując artykuły na temat rozwoju rynku FMCG. Podczas swojej prelekcji w piątek, 3 kwietnia przedstawi najnowsze trendy kształtujące współczesną branżę zoologiczną oraz opowie o znaczeniu nowoczesnych kanałów dotarcia do klienta w sprzedaży i marketingu.

INTERZOO 2020 – zapraszamy na stoisko magazynu ZooBranża 19–22 maja 2020 r.

Norymberga Hala 6., Stoisko 337 Już 19–22 maja 2020 r. w Norymberdze odbędzie się 36. Edycja Międzynarodowych Targów Artykułów dla Zwierząt Domowych INTERZOO! To bez dwóch zdań najważniejsze i najbardziej opiniotwórcze targi branżowe na świecie. Podczas tego wydarzenia kształtują się trendy, które będą obowiązywać w globalnej zoologii przez kolejne dwa lata. W tym roku organizatorzy spodziewają się co najmniej 2000 wystawców z sześciu kontynentów i ponad 40 tysięcy gości z całej kuli ziemskiej! Wśród wystawców będą przedstawiciele wszystkich liczących się firm branży zoologicznej. Podczas INTERZOO tradycyjnie już odbędą się premiery tysięcy nowości produktowych, z którymi będzie można zapoznać się na żywo. To niepowtarzalna okazja do nawią-

14

zania wyjątkowych kontaktów handlowych, znalezienia dostawców oraz nowych rynków zbytu.

Redakcja „ZooBranży” zaprasza na swoje stoisko w hali nr 6 (stoisko nr 337). Będzie tam miała miejsce międzynarodowa premiera aplikacji mobilnej MY PET STORY, integrującej opiekunów zwierząt, sklepy zoologiczne oraz producentów i dostawców artykułów dla pupili oraz dostarczającej rzetelnej, sprawdzonej wiedzy na temat opieki nad domowymi zwierzętami. Specjalnie dla gości targów INTERZOO przygotowaliśmy też atrakcyjne pakiety promocyjne zarówno w prasie branżowej, jak i w kanale internetowym.

Do zobaczenia już w maju!

TM

DOG

FOOD

PODAR S OS

Y

K

TÓ

TW

ZG

DOBRODZIEJSTWO POCHODZĄCE Z ZIEMI

RE ZNAM

Składnik nr 1 to wołowina, łosoś, jagnięcina lub świeży kurczak

Z wykorzystaniem owoców, warzyw i aromatycznych ziół

Naturalne składniki pozyskane z gospodarstw, które znamy

Do 75% białka zwierzęcego w całkowitym składzie białka w naszych przepisach

Bez dodatku kukurydzy, pszenicy i soi

Bez dodatku sztucznych barwników, aromatów i konserwantów

LINIA NATURALNIE ODŻYWCZYCH KARM

KARMA BOGATA W KURCZAKA, JAGNIĘCINĘ LUB ŁOSOSIA

NO WO Ś

FORMAT: 2,5 KG, 12 KG

FORMAT: 2,5 KG, 12 KG

NAJLepSZe OdżyWIANIe W KAżdyM Z dOSTĘpNyCh pRZepISóW

KARMA BOGATA W WOŁOWINĘ LUB KURCZAKA

KARMA BOGATA ŁOSOSIA

Ć

FORMAT: 2,5 KG, 12 KG

FORMAT: 2,5 KG, 11 KG

FORMAT: 2,5 KG, 11 KG

FORMAT: 2,5 KG, 10 KG

Nasze unikalne i w 100% pełnowartościowe przepisy są skomponowane z najwyższej jakości składników, takich jak: łosoś, jagnięcina, wołowina lub świeży kurczak, bez dodatku pszenicy, kukurydzy i soi, a także bez dodatku sztucznych barwników, aromatów i konserwantów. Po prostu najlepsze, naturalne składniki odżywcze dla psów.

www.countryfarms.pl

+++ 4 dni targowe +++ od wtorku do pia˛tku +++ 2000 wystawców +++ przegla˛d ofert z całego świata +++

19 – 22.05.2020 | Norymberga, Niemcy

36. Mie˛ dzynarodowe Targi Artykułów dla Zwierza˛t Domowych

Cały świat artykułów dla zwierza˛t domowych Które produkty będą obowiązywać? Odkryj najważniejsze trendy, innowacje zwiększające obroty i szeroki asortyment!

Wiodące na świecie targi artykułów dla zwierząt domowych oferują Państwu i 39 000 osobom odwiedzającym targi zwięzły przegląd.

Różnorodność, która się opłaca: ■ 2000 wystawców z całego świata ■ wyjątkowy przegląd rynku ■ nowe produkty i aktualne trendy ■ cenne kontakty biznesowe ■ pomysły na tworzenie asortymentu

Obserwuj nas!

.

Wste˛p tylko dla osób z branzy posiadaja˛cych legitymacje˛.

Abyś odniósł sukces – .

Interzoo wskazuje na to, co wazne!

INTERZOO.COM Organizator

Idealna platforma

Realizacja

Animals’ Days Nadarzyn

KONFERENCJA BRANŻY ZOOLOGICZNEJ

ZDOBĄDŹ NOWYCH KLIENTÓW! W IELO K A N A ŁOWOŚ Ć I T R ENDY W H A ND LU W B R A N Ż Y ZO O L O G I C Z N E J

Współczesny klient zmienia się bardziej dynamicznie niż kiedykolwiek.

Zmieniają się jego potrzeby, oczekiwania, zwyczaje zakupowe. Kim jest? Jak skutecznie do niego dotrzeć i związać go z naszą marką/sklepem z użyciem nowoczesnych kanałów?

TRENDY I WYZWANIA

PERSONALIZACJA

DIETA PRZYSZŁOŚCI

LOJALIZACJA

stojące przed branżą w ciągu najbliższych lat

najnowsze trendy na rynku karm dla psów i kotów

OMNICHANNEL

jak skutecznie oddziaływać wielokanałowo na obecnych oraz jak pozyskać nowych klientów

MY PET STORY

premiera innowacyjnej aplikacji MY PET STORY, narzędzia komunikacji mobilnej stworzonego dla branży zoologicznej

komunikacja skrojona na miarę

czy nowoczesny sposób lojalizacji musi oznaczać znaczną inwestycję?

WIN-WIN

ekonomia współdzielenia i strategia ‘WIN – WIN’ w praktyce

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU jesteś odpowiedzialny za to co... sprzedałeś

Szczegóły na www.zoobranza.com.pl T A R G I A N I M A L S ’ D A Y S 2 0 2 0 | 3 – 4 K W I E T N I A 2 0 2 0 R . | G O D Z . 10 : 0 0 -16 : 0 0 | N A D A R Z Y N

16

POZN A J PIERWSZ YCH PREL EGEN TÓW

Anastasija Goncarova

Michał Jank

Katarzyna Warelis

Research Manager – Foods & Nutrition Euromonitor International

Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie

Lider, menedżer, trener, inspirator

Piotr Łuczka

Joanna Zarzyńska

Paweł Zarzyński

CEO My Pet Story Sp. z o.o.

Redaktor naczelna „ZooBranży”, Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie

Redaktor prowadzący „ZooBranży”

PA R T N E R Z Y KO N F E R E N C J I

O zaproszenia na Konferencję pytaj Partnerów wydarzenia Każdy uczestnik Konferencji otrzyma bezpłatne zaproszenie na Targi ANIMALS' DAYS! Uwaga: liczba miejsc ograniczona. Wymagana rejestracja.

17

A NK IE TA

Animals’ Days Nadarzyn

KONFERENCJA BRANŻY ZOOLOGICZNEJ

NOWY KLIENT W TWOIM SKLEPIE

Szanowni Państwo, zapraszamy do wypełnienia poniższej ankiety. Każdy kto do 15 marca 2020 r. wyśle na adres redakcja@zoobranza.com.pl zdjęcie wypełnionej ankiety otrzyma od nas podwójne zaproszenie Targi Animals' Days oraz Konferencję Branży Zoologicznej organizowaną przez magazyn ZooBranża, na której poruszone będą m.in. tematy budowania społeczności wokół sklepu i pozyskiwania nowych klientów.

1. Jaki asortyment posiadasz w swoim sklepie:

pies kot króliki i gryzonie ptaki ozdobne terrarystyka akwarystyka wędkarstwo oczko wodne

2. Jaką powierzchnię ma Twój sklep:

do 50 m kw.

51-75 m kw.

76-100 m kw.

101-200 m. kw. ponad 200 m kw.

3. Ile osób pracuje w Twoim sklepie:

1 2-3 4-5 6 lub więcej

4. Mój sklep posiada profil na:

Faceboooku Instagramie Twitterze Tik Toku inne (jakie? ...............................................) nie korzystam z mediów społecznościowych

5. Czy posiadasz?

strona www bloga na stronie www wizytówkę google sklep internetowy inne

6. Ilu nowych klientów zaprosiłeś w ciągu ostatniego miesiąca do swojego sklepu za pośrednictwem mediów społecznościowych:

ponad 100 51-100 26-50 11-25 1-10 żadnego

7. Z jakich drukowanych materiałów marketingowych korzysta Twój sklep:

wizytówki ulotki promocyjne karty stałego klienta cykliczne gazetki promocyjne

9. Czy organizujesz promocje w sklepie: tak, regularnie tak, sporadycznie nie organizuję 10. Czy klienci mogą liczyć na fachowe doradztwo w Twoim sklepie?

tak, w pełnym zakresie – zatrudniam grono ekspertów tak, ale tylko w wybranych kwestiach nie, skupiamy się na sprzedaży produktów staramy się zawsze pomóc, ale często brakuje nam wiedzy

11. W jaki sposób udzielane są porady konsumenckie w Twoim sklepie: zajmuje się tym doradca klienta polecamy lekturę książek i czasopism odsyłamy klientów do stron i blogów na www 12. Który z czynników wg Ciebie najlepiej stymuluje sprzedaż:

promocja cenowa promocja polegająca na wręczaniu gratisów do zakupów fachowa wiedza i umiejętność doradzenia klientowi budowanie trwałych relacji z klientem

13. Jakie programy lojalnościowe funkcjonują w Twoim sklepie:

karta stałego klienta systemy polegające na zbieraniu punktów za zakupy inne (jakie? ...............................................) nie mamy programu lojalnościowego

14. Kto odpowiada za marketing w Twoim sklepie:

właściciel kierownik sklepu wyznaczony specjalista ds. marketingu nie ma wyznaczonej osoby

15. Jaką formę wsparcia sprzedaży uznajesz za najskuteczniejszą: promocje stacjonarne w sklepie wsparcie w postaci materiałów drukowanych (broszury, ulotki, gazetki) wsparcie w mediach społecznościowych inne

Adres/pieczęć Twojego sklepu, jeśli chcesz otrzymać zaproszenie.

8. Czy prowadzisz dystrybucję ulotek/gazetek w okolicy sklepu? tak, regularnie od czasu do czasu w zależności od potrzeb nie prowadzę

18

Podpis

ZAGŁOSUJ! Ty zdecydujesz kto wygra

FIRMA ROKU · HANDLOWIEC ROKU · PRODUKT ROKU

Jak zagłosować?

1. Zobacz zgłoszone produkty na plebiscyt.zoobranza.com.pl 2. Wybierz Handlowca Roku, Firmę Roku i Produkt Roku 3. Wyślij SMS na numer 72480 o treści z kuponu.

Każdy SMS to pomoc dla schroniska w Gaju!

Galę finałową poprowadzi

Tomasz Kammel

Kupony do głosowania znajdziesz na: www.plebiscyt.zoobranza.com.pl

Głosowanie trwa do 22 marca 2020 r.

Krok 1.

OKREŚL SWOJE CELE! Przede wszystkim, jak najszybciej określ cele, które chcesz osiągnąć na Targach (budowanie świadomości marki, zwiększenie sprzedaży, dotarcie do nowych klientów, prezentacja nowych produktów, informacja o promocjach itp.). Precyzyjnie wyraź je w liczbach (np. „Na targach sprzedam produkty o wartości X zł”, „Podczas targów zdobędę Y nowych klientów). Tylko wtedy po zakończeniu Targów będziesz mógł rzetelnie zweryfikować ich realizację i ocenić, czy impreza spełniła Twoje oczekiwania (i jakie zyski przyniósł Ci udział w Targach).

Krok 3.

ZAPROŚ KLIENTÓW! Pamiętaj! Twój klient biznesowy nie zaprosi się sam na Targi. To Ty musisz to zrobić! W tym celu: przygotuj listę swoich Klientów, przygotuj listę firm, które jeszcze nie są Twoimi Klientami, ale chciałbyś, żeby nimi zostały, dostarcz zaproszenia – najlepiej wręcz je osobiście lub za pośrednictwem swoich handlowców – podczas wręczania zaproszeń opowiedz o swojej ofercie targowej i podkreśl jej unikalność – to naprawdę działa, 3–4 tygodnie przed targami wyślij maila do każdego Klienta z prośbą o potwierdzenie przybycia – najlepiej umów się z nim na swoim stoisku na konkretny dzień i godzinę – w ten sposób profesjonalnie uporządkujesz i wypełnisz swój grafik oraz znajdziesz czas dla wszystkich Klientów, zadzwoń do Klientów, którzy nie odpowiedzą na maila, i przekonaj ich do przybycia na targi.

Pamiętaj, że jeśli wszyscy uczestnicy Targów zaproszą w ten sposób swoich Klientów, to na Twoim stoisku pojawi się również wielu dodatkowych potencjalnych partnerów biznesowych zaproszonych przez innych wystawców.

I wszyscy uczestnicy Targów na tym zyskają (strategia WIN-WIN)!

20

Targi ANIMALS’ DAYS 2020

Twój sukces w ośmiu krokach!

Jak sprawić, aby udział w Targach ANIMALS’ DAYS okazał się dla Twojej firmy wielkim sukcesem i przyniósł Ci wiele korzyści?

Krok 2.

PRZYGOTUJ DOBRĄ OFERTĘ!

Pamiętaj, że Targi ANIMALS' DAYS realizowane są w nowoczesnej formule B2H, a to oznacza, że na Twoim stoisku pojawią się zarówno klienci biznesowi (sklepy, hurtownie), jak i ostateczni, czyli opiekunowie zwierzaków (ci ostatni zwłaszcza w sobotę i w niedzielę). Przygotuj ofertę zarówno dla jednych, jak i dla drugich. Dla biznesu zadbaj o atrakcyjne promocje, zapewnij na stoisku stałą obecność swoich handlowców (przez wszystkie trzy dni Targów), przygotuj materiały promocyjne, katalogi, formularze zamówień itp. Zadbaj, aby Twoja oferta była wyjątkowa i spotkała się z zainteresowaniem klientów biznesowych. A dla opiekunów zwierząt zorganizuj sprzedaż (kasa fiskalna), zapewnij szeroki wybór produktów, atrakcje (konkursy, gadżety, malowanie buziek dla dzieci itp.) i atrakcyjne promocje. W ten sposób wygrasz podwójnie, zyskując nowych klientów B2B i B2C oraz zarabiając na sprzedaży i budując rozpoznawalność Twojej marki!

Krok 4.

ZRÓB SZUM MEDIALNY WOKÓŁ TARGÓW! Poza zaproszeniem Klientów poinformuj o swoim udziale w Targach jak najwięcej osób. Zamieść informację wraz z numerem stoiska w swojej stopce mailowej, wyślij mailing, przygotuj newsletter, wykorzystaj social media, w których na bieżąco informuj o swoich przygotowaniach oraz przygotowywanej ofercie. Dzięki temu wywołasz u Klientów ciekawość i sprawisz, że jeszcze więcej osób odwiedzi Twoje stoisko!

Krok 6.

W PEŁNI WYKORZYSTAJ OFERTĘ TARGÓW! ANIMALS’ DAYS oferuje Ci znacznie więcej niż stoisko targowe. Specjalnie dla Profesjonalistów takich jak Ty przygotowano strefę nowości (New Product Showcase), gdzie możesz w elegancki sposób zaprezentować publiczności swoje kluczowe nowości produktowe. Chcesz zdobyć rynki zagraniczne i rozszerzyć swoją działalność? Nic prostszego, czeka na Ciebie strefa Hosted Buyers, gdzie w przyjaznej atmosferze możesz odbyć rozmowy biznesowe z kupcami z wielu krajów i zaoferować im swoje produkty. To świetna okazja do wypłynięcia na szerokie wody biznesu!

Krok 8.

ZBIERZ OWOCE SWOJEGO SUKCESU!

Krok 5.

PRZYGOTUJ SWOICH HANDLOWCÓW DO TARGÓW! Dobry i świetnie wyszkolony handlowiec pracuje lepiej i więcej sprzedaje. Dlatego przed Targami zorganizuj szkolenie dla swoich pracowników.

Upewnij się, że wiedzą wszystko o nowościach.

Szczegółowo zapoznaj ich z mechanizmami planowanych promocji. Przypomnij im, jaka jest misja firmy i cele jej udziału w Targach. Naucz ich, jak naprawdę skutecznie sprzedawać Twoje produkty! Wyznacz pracownikom precyzyjne i realne cele i ustal nagrodę za ich osiągnięcie. Zmotywujesz dzięki temu cały zespół i wspólnie osiągniecie sukces na Targach!

Krok 7. „DOPIEŚĆ” SWOICH KLIENTÓW! Zadbaj, aby pobyt na Twoim stoisku był dla Klientów prawdziwą przyjemnością. Zorganizuj atrakcje dla nich (np. konkurs z nagrodami za największe zamówienia), przygotuj wygodne miejsca do rozmów, zadbaj o napoje i przekąski. Zorganizuj ciekawe gadżety promocyjne. Pomyśl o drobnych upominkach dla Twoich kluczowych partnerów handlowych. Zbuduj miłą, przyjazną atmosferę.

Spraw, aby Klienci przebywali u Ciebie jak najdłużej. Polepszysz dzięki temu swoje relacje z kontrahentami i zyskasz dodatkowe korzyści!

Targi trwają trzy dni, ale korzyści z uczestnictwa możesz czerpać o wiele dłużej. Dlatego po zakończeniu Targów podziękuj (chociażby mailowo) Klientom, którzy Cię odwiedzili, zadzwoń do kluczowych kontrahentów, zrealizuj wszystkie zobowiązania, jakie wobec nich zaciągnąłeś na stoisku (należy je na bieżąco zapisywać wraz z danymi Klienta). Opublikuj zdjęcia z Targów na swojej stronie www i w social mediach.

Jeśli masz zdjęcia www.animalsdays.eu z klientami – wyślij je im! Z pewnością to zapamiętają i odwdzięczą się podczas dalszej współpracy!

oologiczne wo-Wschodniej 240

wystawców

52 000

powierzchnia wystawowa

ANIMALS’ DAYS?

Odbierz bilet!

drugiego wydarzenia na taką cję odwiedziło ponad 38 000 j. W tym roku spodziewamy ania targami. Wzmocnij swoją nia 2020 w swoim kalendarzu

nerzy:

21

Ty zdecydujesz!

Kto wygra w Plebiscycie Wyślij SMS na numer 72480! Głosowanie trwa do 22 marca 2020 r.

HANDLOWIEC ROKU

MICHAŁ TRENDEL FIRMA VETFOOD

HANDLOWIEC ROKU

WOJCIECH ZAMORSKI FIRMA VETFOOD

MARTYNA FIGIEL FIRMA LA MAFIQ

SEBASTIAN JANISZ FIRMA BOZITA

MACIEJ MARCINKOWSKI FIRMA ZOLUX

ZBR.HAN.5

ZBR.HAN.6

PATRYK KAMIŃSKI FIRMA BEAPHAR POLSKA

ADRIAN ZDUNEK FIRMA HOVET

ZBR.HAN.1

ZBR.HAN.2

ZBR.HAN.3

ZBR.HAN.4

ADRIANA GRZESIK FIRMA MACED

MONIKA DOBROWOLSKA FIRMA POKUSA FOR HEALTH

JOLANTA MROCZKOWSKA FIRMA INCOMED

ALEKSANDRA CIEMNIEWSKA FIRMA PUPILOVO

ZBR.HAN.7

ZBR.HAN.8

ZBR.HAN.9

ZBR.HAN.10

ZBR.HAN.11

BEATA MARKOWICZ FIRMA AZAN

ZBR.HAN.12

Wyślij SMS na numer 72480!

Głosowanie trwa do 22 marca 2020 r.

IWONA JABŁOŃSKA FIRMA JOSERA

ZBR.HAN.13 FIRMA ROKU

REGIS SP. Z O.O. MARKA VETFOOD

ZBR.FIR.1

22

FIRMA ROKU

ZDROWY SKLEP DLA ZWIERZĄT

ZBR.FIR.2

LA MAFIQ

ZBR.FIR.3

AZAN SP. Z O.O. DYSTRYBUTOR MARKI BRIT

ZBR.FIR.4

REMAKS SKLEP KARMA PUPILA

P.W. HOBBY PIOTR MATUSZEWSKI

ZBR.FIR.5

ZBR.FIR.6

Głosowanie polega na wysłaniu SMS-a na numer 72480 z wpisanym w treści indywidualnym kodem swojego kandydata. Koszt jednego SMS-a to 2 zł netto (2,46 zł z VAT). Każdy SMS to kolejna pełna miska dla zwierzaka! Całkowity dochód z głosowania sms zostanie przeznaczony na szczytny cel – w tym roku beneficjentem akcji jest Schronisko dla Zwierząt w Gaju koło Poznania!

FIRMA ROKU

FIRMA ROKU

ACANA POLSKA

KOT W BUTACH

ZBR.FIR.7

ZBR.FIR.8

INCOMED

ZBR.FIR.13

MPPK DYSTRYBUTOR MARKI ALPHA SPIRIT

ZBR.FIR.9

PUPILOVO

ADMIRAŁ

ZBR.FIR.14

ZBR.FIR.15

ESKULAP

MACED

HAM-STAKE

ZBR.FIR.10

ZBR.FIR.11

ZBR.FIR.12

KADAR DARIUSZ KALINOWSKI

ZBR.FIR.16

BEAPHAR POLSKA

ZBR.FIR.17

ROYAL PUPPY

ZBR.FIR.18

Każdy SMS to pomoc dla schroniska w Gaju!

TYMOFARM SP. Z O.O. SPK

ZBR.FIR.19

PRODUKT ROKU

VET EXPERT RAW PALEO KARMA SUCHA DLA PSÓW

ZBR.PRO.1

TROPIDOG SENIOR KARMA SUCHA DLA PSÓW

ZBR.PRO.7

BOZITA LAMB PASZTET Z JAGNIĘCINĄ KARMA MOKRA DLA PSÓW

ZBR.PRO.13

BRIT LET'S BITE DUCK PRZYSMAK DLA PSÓW

ZBR.PRO.19

PRODUKT ROKU

BRIT PREMIUM BY NATURE ADULT CHICKEN KARMA SUCHA DLA PSÓW

BRIT CARE GRAIN-FREE ADULT SALMON & POTATO KARMA SUCHA DLA PSÓW

BOZITA ROBUR SENSITIVE GRAIN FREE REINDEER KARMA SUCHA DLA PSÓW

ZOLUX FRANCODEX PIANKA BEZ SPŁUKIWANIA DLA PSA I KOTA PRZECIWPASOŻYTNICZA

EUKANUBA GROWING PUPPY MEDIUM BREED KURCZAK KARMA SUCHA DLA PSÓW

BRIT PREMIUM BY NATURE ADULT MBRIT FRESH PUPPY LARGE WOŁOWINA KARMA SUCHA DLA PSÓW

NATURAL PET FOOD GRAIN FREE JAGNIĘCINA KARMA SUCHA DLA PSÓW

ACANA GRASS-FED LAMB KARMA SUCHA DLA PSÓW

BWILD ADULT DZIK MONGE KARMA SUCHA DLA PSÓW

GOSBI EXCLUSIVE GRAIN FREE ADULT RYBA KARMA SUCHA DLA PSÓW

RENSKE KARMA MOKRA DLA PSÓW

DR. BERG KARMA MOKRA DLA PSÓW

GOSBI CHEF'S SELECTION JAGNIĘCINA Z CIECIERZYCĄ KARMA MOKRA DLA PSÓW

VET EXPERT RAW PALEO 400 G KARMA MOKRA DLA PSÓW

CARNILOVE MIĘKKI PRZYSMAK DLA PSÓW

CARRY PET FOOD SP. Z O.O. PAWERCE SUPPORT BONE PRZYSMAK DLA PSÓW

BRIT CARNILOVE CRUNCHY SNACK PRZYSMAKI DLA ZWIERZĄT

PUPILOVO PUPISNAKI CIASTKA DLA PSÓW

ZBR.PRO.2

ZBR.PRO.8

ZBR.PRO.14

ZOLUX MOOKY EKOLOGICZNE PRZYSMAKI DLA ZWIERZĄT

ZBR.PRO.20

ZBR.PRO.3

ZBR.PRO.9

ZBR.PRO.15

BRIT FUNCTIONAL SNACK IMMUNITY INSECT WITH GINGER PRZYSMAK DLA PSÓW

ZBR.PRO.21

ZBR.PRO.4

ZBR.PRO.10

ZBR.PRO.16

ZBR.PRO.22

ZBR.PRO.5

ZBR.PRO.11

ZBR.PRO.17

ZBR.PRO.23

Głosowanie polega na wysłaniu SMS-a na numer 72480 z wpisanym w treści indywidualnym kodem swojego kandydata. Koszt jednego SMS-a to 2 zł netto (2,46 zł z VAT). Każdy SMS to kolejna pełna miska dla zwierzaka! Całkowity dochód z głosowania sms zostanie przeznaczony na szczytny cel – w tym roku beneficjentem akcji jest Schronisko dla Zwierząt w Gaju koło Poznania!

ZBR.PRO.6

ZBR.PRO.12

ZBR.PRO.18

ZBR.PRO.24

23

PRODUKT ROKU

BERRY CHRUPKI SERDUSZKA PRZYSMAKI DLA ZWIERZĄT

ZBR.PRO.25

BOZITA GRAINFREE ACTIVE & STERILISED JAGNIĘCINA SUCHA KARMA DLA KOTÓW

ZBR.PRO.31

PRODUKT ROKU

BRIT FUNCTIONAL SNACK FOR PUPPIES PRZYSMAKI DLA PSÓW

ICEPAW LACHS KAUKNOCHEN GRYZAKI DLA PSÓW

ALPHA SPIRIT WIEJSKA ZAGRODA INDYK Z KRÓLIKIEM SUCHA KARMA DLA KOTÓW

JOSERA CATELUX SUCHA KARMA DLA KOTÓW

ZBR.PRO.26

ZBR.PRO.32

ZBR.PRO.27

ZBR.PRO.33

RENSKE DOG HEALTHY MINI TREAT DUCK PRZYSMAKI DLA PSÓW

MACED SUPER PREMIUM NATUREL PRZYSMAKI DLA PSÓW

CARNILOVE CAT DUCK & TURKEY LARGE BREED SUCHA KARMA DLA KOTÓW

TASTE OF THE WILD ROCKY MOUNTAIN FELINE SUCHA KARMA DLA KOTÓW

ORIJEN 6 FISH CAT SUCHA KARMA DLA KOTÓW

ZBR.PRO.28

ZBR.PRO.34

ZBR.PRO.29

ZBR.PRO.35

CERTECH SUPER BENEK STRONG&HEALTHY CAT SUCHA KARMA DLA KOTÓW

ZBR.PRO.30

ZBR.PRO.36

Wyślij SMS na numer 72480!

VETEXPERT RAW PALEO KARMA MOKRA DLA KOTÓW

ZBR.PRO.37

CERTECH SOCZYSTE FILECIKI SUPER BENEK KARMA MOKRA DLA KOTÓW

Głosowanie trwa do 22 marca 2020 r.

ZBR.PRO.38

APPLAWS SASZETKA ZE SZPARAGAMI W ROSOLE MOKRA KARMA DLA KOTÓW

BOZITA SASZETKA KAWAŁKI W SOSIE Z RENIFEREM KARMA MOKRA DLA KOTÓW

CAVIA COMPLETE – EKSTRUDAT DLA KAWII DOMOWYCH

BAYER FORESTO OBROŻA PRZECIWPASOŻYTNICZA

NATURAL-VIT KORONA NATURY MIESZANKA ZIOŁOWA DLA CHOMIKA

VITAPOL SMAKERS EXCELLENT KARMY DLA ZWIERZĄT

HAM-STAKE CHIPSY BRZOZOWE Z POSYPKĄ KARMY DLA GRYZONI

VETEXPERT CALMVET PREPARAT DLA ZWIERZĄT

SCANVET AURICEUM PREPARAT DLA ZWIERZĄT

SCANVET UROCEUM PREPARAT DLA ZWIERZĄT

BEAPHAR 2W1 ODPLAMIACZ I NEUTRALIZATOR ZAPACHÓW

VETFOOD MAXI/GUARD ORAL CLEANSING GEL

VETFOOD FLORA DEFENSE PREPARAT DLA ZWIERZĄT

VETFOOD FLORA BALANCE PREPARAT DLA ZWIERZĄT

ZBR.PRO.39

ZBR.PRO.45

ZBR.PRO.51

BEAPHAR POLSKA CAT&CANI COMFORT PREPARAT DLA ZWIERZĄT

ZBR.PRO.57

24

ZBR.PRO.40

ZBR.PRO.46

ZBR.PRO.52

BRIT CARE SALMON OIL SUPLEMENT DIETY

ZBR.PRO.58

ZBR.PRO.41

ZBR.PRO.47

LA MAFIQ SZAMPON OCZYSZCZAJĄCY

ZBR.PRO.53

VETEXPERT LINIA ODOR ELIMINATION

ZBR.PRO.59

ZBR.PRO.42

ZBR.PRO.48

LUNDERLAND OLEJ OMEGA3 SUPLEMENT DLA PSÓW

ZBR.PRO.54

NUTRISUPPORT TRAWIENIE SUPLEMENT DIETY

ZBR.PRO.60

ZBR.PRO.43

ZBR.PRO.49

TYMOFARM GAMMOLEN SUPLEMENT DIETY

ZBR.PRO.55

AQUAEL ULTRA FILTER FILTR AKWARIOWY

ZBR.PRO.61

ZBR.PRO.44

ZBR.PRO.50

REGIS SP. Z. O.O. BREWERS YEAST DROŻDŻE BROWARNICZE SUPLEMENT DIETY

ZBR.PRO.56

TROPICAL PRO DEFENCE POKARM DLA RYB

ZBR.PRO.62

Głosowanie polega na wysłaniu SMS-a na numer 72480 z wpisanym w treści indywidualnym kodem swojego kandydata. Koszt jednego SMS-a to 2 zł netto (2,46 zł z VAT). Każdy SMS to kolejna pełna miska dla zwierzaka! Całkowity dochód z głosowania sms zostanie przeznaczony na szczytny cel – w tym roku beneficjentem akcji jest Schronisko dla Zwierząt w Gaju koło Poznania!

PRODUKT ROKU

JUWEL EASYFEED KARMNIK AUTOMATYCZNY

ZBR.PRO.71

PRODUKT ROKU

TETRA TETRAMIN POKARM DLA RYB AKWARIOWYCH

AQUAEL ULTRAHEATER GRZAŁKA AKWARIOWA

DIVERSA NANOLED 10 ZESTAW AKWARIOWY

AMIPLAY DENIM SMYCZ DLA PSA

AMIPLAY MORGAN LEGOWISKA DLA ZWIERZĄT

ZBR.PRO.72

ZBR.PRO.73

ZBR.PRO.74

ZBR.PRO.75

KOT W BUTACH TRAWA DLA KOTA

KADAR SKŁADANA KLATKA SAMOCHODOWA

MATA WĘCHOWA MATY WĘCHOWE DLA PSÓW

BEBOBI KUKO+ MATA SAMOCHODOWA

INCOMED SPARK PODKŁADY TRENINGOWE

WÓZEK DLA PSA NA NIEDOWŁAD PRZEDNI FIRMY ADMIRAŁ

PARENO OCIEPLACZ NA TRANSPORTER

AUUU DECHA JAK SIĘ PATRZY MATERAC DLA ZWIERZĄT

CBDZOE ZAWIESZKA NA OBROŻĘ Z MIKROCHIPEM

ALLFORDOGS OBROŻA LED DLA PSA

SZELKI SPORTOWE DLA PSÓW (Z PODSZYCIEM SIATECZKOWYM) FIRMY ALLFORDOGS

KANAPA PLUSZ FIRMY PASADENA

LILE TINK NOSIDEŁKO DLA ZWIERZĄT

CERTECH SUPER BENEK CORN GOLDEN ŻWIREK KUKURYDZIANY

ZBR.PRO.77

ZBR.PRO.83

ZBR.PRO.89

ZBR.PRO.78

ZBR.PRO.84

ZBR.PRO.91

ZBR.PRO.79

ZBR.PRO.85

ALLFORDOGS SZELKI X-SPORTOWE

ZBR.PRO.92

ZBR.PRO.80

ZBR.PRO.86

VET-AGRO FIPREX® PRZECIWKO PASOŻYTOM ZEWNĘTRZNYM

ZBR.PRO.93

ZBR.PRO.81

ZBR.PRO.87

ZBR.PRO.76

ZBR.PRO.82

ZBR.PRO.88

VET-AGRO INPAR® TABLETKA ODROBACZAJĄCA DLA PSÓW

ZBR.PRO.95

Każdy SMS to pomoc dla schroniska w Gaju!

Schronisko w Gaju jest jedną z najnowocześniejszych placówek tego typu nie tylko w Wielkopolsce, lecz także w całym kraju. Stanowi świetny przykład, że miejsca takie jak to niekoniecznie muszą kojarzyć się ze smutkiem oraz cierpieniem zwierząt. Personel schroniska, wyjątkowo oddany swojej pracy, zapewnia bowiem zwierzakom, które tam trafiają, prawdziwie domowe warunki i doskonałą opiekę, w tym również medyczną.

Nic dziwnego, że są chętnie adoptowane i z łatwością znajdują nowych, kochających opiekunów.

Głosowanie polega na wysłaniu SMS-a na numer 72480 z wpisanym w treści indywidualnym kodem swojego kandydata. Koszt jednego SMS-a to 2 zł netto (2,46 zł z VAT). Każdy SMS to kolejna pełna miska dla zwierzaka! Całkowity dochód z głosowania sms zostanie przeznaczony na szczytny cel – w tym roku beneficjentem akcji jest Schronisko dla Zwierząt w Gaju koło Poznania!

25

Wsparcie sprzedaży

Kobiety vs. mężczyźni. Różnice w komunikacji Konflikt płci? Zapomnij! Czyli przypowieść o Leszku, Renacie, pokrzywach i całej reszcie „dialogujących”.

Sabina Janikowska coach

Pisząc ten tekst dla Państwa, przypomniałam sobie wyniki badań, tezy psychologów cenionych i z tytułem profesorskim. Nie będę ich szczegółowo przytaczać. Zarówno wyników, jak i nazwisk. Odniosę się do tego, co wiem merytorycznie. Oraz opowiem o tym, czego nauczyłam się, pracując jako kołcz i terapeuta. Słowo „kołcz” ma zapis fonetyczny, ponieważ nazwa tego zawodu (?) w moich oczach została zaprzepaszczona, a słowo „pomagacz” jest zbyt mało profesjonalne, aby włączyć je do kanonu słów na tyle poważnych, że samo ich użycie wzbudza respekt u klienta, kimkolwiek ten klient jest.

Deborah Tannen w swojej książce „You Just Don’t Understand” wyjaśnia: Różnice w stylach komunikacji pomiędzy kobietami i mężczyznami wynikają z odmiennego podejścia do związku mężczyzn i kobiet. Kobiety (...) postrzegają świat przez pryzmat bliskości i wspólnoty oraz wykorzystują komunikację nie tylko w celu zwyklej wymiany informacji, lecz także w celu tworzenia atmosfery bliskości.

Mężczyźni, według tej samej autorki, lubią wyzwania, status i niezależność. Ich komunikacja sprowadza się do rzucania wyzwań i ich podejmowania.

26

A teraz opowieść o pokrzywach...

Leszek i Renata kupili dom. Wraz z domem kupili ogród.

W ogrodzie Leszek zasadził „sobie” poletko z pokrzywami.

Leszek lubi pokrzywy. Z różnych względów. Lubi, i już.

Renata lubi kwiaty. Zasadziła swoje tulipany – tak aby także jej kwiaty, jak ona, były blisko Leszka, tuż przy jego pokrzywach.

Pech sprawił, że Renata ma uczulenie na pokrzywy.

Odkrywa ten fakt w chwili, kiedy pokrzywy Leszka, jak i jej tulipany są dorodne i w pełnym rozkwicie. Ma wysypkę.

Próbowała już wszelkich medykamentów. Nic nie działa.

Pewnego dnia, doprowadzona (sama przez siebie do rozpaczy), zarzuca Leszkowi absolutny brak miłości, ponieważ według jej opinii on, widząc jej cierpienie, już dawno, z własnej inicjatywy, powinien uchronić ją przed całą tą makabryczną nieprzyjemnością: swędzenia, pieczenia i drapania na całym ciele...

Renata zarzuca Leszkowi brak empatii (baaaardzo modne słowo w naszych czasach) oraz kompletny brak jego uwagi i miłości. Leszek jest przekonany, że Renata odbiera mu prawo do samostanowienia i niezależności.

Przecież wielokrotnie starał się jej pomóc. Rozmawiał, chodził do apteki, kupował rękawice ogrodnicze, a nawet sprowadzał „przez internet” te najdłuższe z możliwych.

Oczywiście – dla Renaty.

Leszek próbuje, jak może najlepiej, ochronić swoje samostanowienie ukrywające się na poletku jego pokrzyw.

Wniosek? Zarówno Leszek, jak i Renata w takim samym stopniu chronią swoje przekonania ujęte w nieco innej formie werbalnej. W różnym czasie rozległego dialogu i w specyficzny sposób są wobec siebie troskliwi, aroganccy, wymagający uwagi, oczekujący wsparcia.

Co ma do tego płeć? NIC! Każda i każdy z nas zna tą samą opowieść opowiadaną na sto różnych sposobów. Krąży ona w różnych wersjach.

Stereotypowo zniekształcając prawdziwy obraz sytuacji emocjonalnej – tak to nazwijmy. Dlaczego? Ponieważ zmienia się świat, zmieniają się wzorce zachowań. Zanikają różnice płci w odniesieniu do pełnionych funkcji i ról społecznych.

Tym samym: UCZYMY SIĘ SIEBIE NAWZAJEM. I ZA KAŻDYM RAZEM OD NOWA. I do takiego spojrzenia na rozmowę, zwaną dumnie „relacją interpersonalną”, Państwa zachęcam.

Teraz w punktach i merytorycznie: 1. W początkowym okresie życia – między 10. a 14. miesiącem – dowiadujemy się, jeszcze na nieświadomym poziomie, że istnieją dwie kategorie ludzkości  – kobiety i mężczyźni.

2. Uczymy się, że jesteśmy do siebie podobni pod względem psychologicznym – podobnie czujemy, rozumiemy świat, mamy potrzebę jedzenia, czułości, opieki.

3. Rośniemy i z czasem zaczynamy postrzegać, że kultura, środowisko, „świat” stawia nam różne wymaga-

nia, które związane są z różnicami płci biologicznej.

Mam tu na myśli: funkcje reprodukcyjne, różnice anatomiczne i hormonalne. We wczesnych latach życia zaczynamy więc rozumieć, że każda i każdy z nas jest dziewczynką albo chłopcem. Uczymy się tym samym tożsamości płciowej.

4. Równocześnie poznajemy stereotypy związane z płcią.

Wiedzę na ten temat czerpiemy od rodziców – ich sposobu komunikowania się z nami. Uczymy się swoich ról w przedszkolu, w czasie zabawy. Proces ten dzieje się między 5. a 7. rokiem życia dziecka.

5. Około 8. roku życia zaczynamy rozumieć i świadomie CZUĆ, że mamy – jako ludzie – o wiele więcej wspólnego, niż nam się dotąd wydawało.

6. Warto dodać, że chłopcy preferują wspólne zabawy, natomiast dziewczynki wybierają kontakt „1 na 1”.

Z tym wszystkim, co dotąd Państwo przeczytaliście, związane jest pojęcie – GENDER. Cytując Zimbardo i Gerriga, GENDER „jest zjawiskiem psychologicznym, odnoszącym się do wyuczonych, związanych z płcią zachowań i postaw mężczyzn i kobiet”. Do tego, w jaki sposób komunikujemy się ze sobą i światem, w podstawowej mierze przyczyniają się nasi rodzice, środowisko życia, zasoby ekonomiczne. Od pierwszych lat życia uczymy się siebie w kontaktach interpersonalnych. Używamy „mowy” naszych rodziców. Dzieci uczą się głównie przez obserwację.

Słysząc, czując i widząc, co i w jaki sposób rodzice komunikowali między sobą, oraz w jaki sposób rozmawiali z nami, kiedy byliśmy jeszcze dziećmi. Tak wyposażeni „idziemy w świat”. Nauczeni roli społecznej, statusu, wyszkoleni w poglądach, ale też potrafiący już formułować i rozpoznawać swoje własne przekonania i wartości.

Uczymy się ROZMAWIAĆ, czyli w świadomy sposób komunikować się z innymi ludźmi.

I tu jest sedno mojej tezy – jesteśmy różni pod względem płci biologicznej, jednak CO I W JAKI SPOSÓB komunikujemy, jest zależne od wszystkiego, czego nauczyliśmy się od dziecka. Czym „przesiąknęliśmy” w rodzinnym domu.

Na nasz styl komunikacji składa się praktycznie wszystko, z czym mieliśmy interpersonalnie do czynienia. Jednak jednym z podstawowych czynników jest atmosfera, jaka panowała w rodzinnym domu. Czy był to dom pełen lęku i braku czułości – wtedy zazwyczaj i na ogół jesteśmy przelęknieni i nie mamy tzw. pewności siebie, a tym samym trudno nam w sposób płynny i zgodny z tym, co i jak myślimy, formułować komunikaty werbalne. I odwrotnie. Nauczeni szacunku do siebie mamy też szacunek do innych.

REKLAMA

ALLFORDOGS MINI DLA MAŁYCH RAS PSÓW!

Wsparcie sprzedaży Do ich – innych – stylów wypowiedzi, poglądów, zasobu słownictwa.

Jesteśmy tolerancyjni, przyjmujący różnorodność, ponieważ jesteśmy osadzeni w sobie, mamy do siebie zaufanie, nie boimy się nowych kontaktów. Zazwyczaj w sytuacji „zdrowej pewności siebie”, w sposób spokojny i rzetelny wypowiadamy swoje poglądy.

Komunikacja z samym sobą Mogłabym w tej chwili zaprezentować Państwu „Komunikat Ja”, który jest peanem każdego szkolenia związanego z tzw. komunikacją. Nie zrobię tego, ponieważ do tego służy w dzisiejszych czasach Google. Chcę natomiast zachęcić Państwa do odejścia od pewnych normatyw komunikacji, ponieważ żaden wyuczony komunikat ani reguła nie przyniesie rezultatu dopóty, dopóki nie zaakceptujemy siebie, swoich poglądów, pochodzenia, słownictwa – czyli wszystkiego, co stanowi o komunikacji. Innymi słowy – tak długo dopóki nie zaakceptujemy i nie zrozumiemy siebie, nasza komunikacja ze światem zewnętrznym będzie tożsama jak komunikacja z „samym sobą”.

A na komunikację z „samym sobą” wpływa sposób myślenia o sobie i postrzegania siebie w tzw. dojrzałym wieku.

Ludwik Wittegenstein w 1953 r. stwierdził: Granice mojego języka są granicami mojego świata.

Zachęcam Państwa do stałego odkrywania emocji i komunikatów, które kryją się pod warstwą słowną. Słowa są tylko i aż zarazem „wierzchołkiem góry” tego, co dzieje się w relacji. Słowa są pochodnymi emocji.

Wyobraźmy sobie standardową sytuację. Matka ma świadomość powrotu swojego dziecka ze szkoły do domu. Słyszy kroki i po nich już poznaje, które z dzieci wraca. Słyszy otwieranie drzwi. Czuje obecność dziecka w domu. Zazwyczaj pada pytanie; „Jesteś już?”. Pyta, chociaż wie, że dziecko jest już w domu. O co więc pyta? Jak rozszyfrować to pytanie?

Oto przykłady: „Chodź się przywitać”, „Fajnie, że jesteś”, „Jesteś głodna/ głodny?”, „Jak się czujesz?”...

Zachęcam Państwa do zabawy słowami. Słuchajcie, jak mówią inni.

Uczcie się nowych słów. Nie bójcie się

28

używać, a nawet zapisywać „po swojemu” wyrazów, sentencji, znaczeń.

Czytajcie po kilka pozycji jednocześnie – czytanie 3–4 książek pobudza mózg do pracy. Nie bójcie się pytać o znaczenie słów nieznanych.

I – co najważniejsze – bądźcie na siebie uważni.

Co to znaczy „być uważnym“?

Obserwujcie siebie. Swoje reakcje na ludzkie gesty, słowa, ton głosu, długość wypowiedzi, długość i intensywność spojrzenia. SŁUCHAJCIE I USŁYSZCIE. Rozmawiajcie sami ze sobą, myślcie i odpowiadajcie na pytanie: co adwersarz, rozmówca, przyjaciel, koleżanka chcą przekazać nie tylko w warstwie językowej. Zastanówcie się i poczujcie, jaka energia kryje się pod słowami.

Zawsze – zwłaszcza w sytuacjach konfliktowych – ustalcie definicje słów kluczy, tych określeń, które są przedmiotem dyskusji, sporu, negocjacji.

Uwaga na stereotypy!

Zapomnijcie o stereotypach. Tezy, które przytoczyłam na początku artykułu, są prawdziwe i jednocześnie nie do końca uprawomocnione i aktualne w tzw. naszych czasach. Prawdą jest, że mózg kobiety jest mniejszy, ale! ta jego cześć, która odpowiedzialna jest za czułość, opiekuńczość i empatię, jest o wiele lepiej rozwinięta.

I co z tego? Nic! Naprawdę – nic.

Ponieważ wymiar naszych zachowań w rozmowie zawsze definiuje nasz świat wewnętrzny, a ten z kolei, jak już wspomniałam, wykreowany został przez wiele – niezależnych od nas – uwarunkowań. W takiej sytuacji zachęcam do odpowiedzialności za własne słowa. Do stałej świadomości

rozwoju komunikacji rozumianej nie tylko jako słowa, lecz przede wszystkim prowadzenie dialogu.

Wrażliwość nie jest kwestią płci.

Empatia i współczucie nie są kwestią płci. Stereotypy zabijają kreatywność. Można za nimi schować własne lęki i uprzedzenia. Przyjmijcie, że wszystko, cokolwiek mówcie, świadczy o Was, ponieważ zawsze, nawet wypowiadając negatywne zdanie o innej osobie, zawsze mówicie o sobie samych. To jedna z podstawowych zasad komunikacji, w którą niewielu wierzy, nawet jeśli jest ona im znana. Zawsze szukacie środka.

Czyli czegoś, co jest wspólne, tożsame, dookreślone.

Na koniec proszę, aby Państwo – sami dla siebie – odpowiedzieli na kilka pytań. Pytań zdawałoby się prostych, ale... W sztuce prowadzenia dialogu odpowiedzi na te pytania w bardzo jednoznaczny sposób systematyzują poglądy, wartości, spostrzeżenia, postawy. Oto one: 1. Kim są „oni”?

2. Czym jest „to”?

3. Co znaczy Twoje „nie”?

4. Co znaczy Twoje „tak”?

5. Czy Twoje „ja” jest jasne?

6. Czy mówisz „nigdy” i „zawsze”, kiedy masz na myśli „czasami” i kiedy chcesz uwydatnić emocje?

7. W jaki sposób używasz słów: „należy” i „powinno się”?

Na zakończenie Będziesz stale cierpiał, jeśli będziesz reagował na wszystko, co ludzie do Ciebie mówią. Prawdziwa siła zawiera się w obserwowaniu wszystkiego z boku, ze spokojem i logiką. Jeśli słowa mogą Cię kontrolować, to znaczy, że wszyscy mogą Cię kontrolować. Oddychaj i pozwól sprawom przeminąć.

Bruce Lee

Felieton

Artykuł sponsorowany

Od kierowcy po psychologa Czyli jeden dzień z życia handlowca.

Odwiedzają nas regularnie, pomagają w zatowarowaniu, wspierają sprzedaż, prezentują nowości, troszczą się o nasze potrzeby. Zastanawialiście się kiedyś, jak wygląda dzień z życia prawdziwego handlowca? Aby się o tym przekonać, potowarzyszymy dzisiaj Pani Iwonie Jabłońskiej – Przedstawicielowi Handlowemu firmy JOSERA, działającej w województwach mazowieckim i podlaskim. Jest poniedziałek, 20 stycznia – nowy tydzień, nowe możliwości. No to zaczynamy!

06:00

Dzwoni budzik… Wrr… O nie, to już? A co tam, jeszcze pięć minut.

06:15

Poranna kawa i śniadanie – oczywiście coś zdrowego (pączek z bitą śmietaną, to takie „włoskie śniadanie” – co tam, spali się w pracy).

07:00

Poranna toaleta, makijaż (codziennie jestem artystką jak miliony kobiet na świecie, w końcu jadę do ludzi!).

07:45

Nareszcie! Wyjeżdżam do pracy. Dziś „stolica i okolica”, od razu to czuję, bo początkowy odcinek 15 km pokonuję „zaledwie” w półtorej godziny (super, mam czas na poranne wiadomości).

Ale do korków jestem przyzwyczajona, jak każdy „rasowy” handlowiec. Co prawda, ten zawód nie do końca był moim wyborem. Nawet nie śniłam o takiej pracy. Po prostu znalazłam się w odpowiednim miejscu i czasie. Zupełnie nieświadomie wzięłam udział w rozmowie kwalifikacyjnej. To była firma z branży spożywczej. Tak to się zaczęło i trwa do dziś. Handlowcem jestem już od 22 lat, a od 15 lat pracuję w branży zoologicznej, z czego ostatnie 3,5 roku w firmie JOSERA.

30

09:20

Pierwszy klient – Warszawa, prawa strona Wisły – jak zwykle przedstawiam Pani Sylwii aktualną ofertę i informuję o tym, co właściciele sklepów lubią najbardziej, czyli o promocjach. Ale dzisiaj jest też coś specjalnego – to umówiona sesja zdjęciowa z redakcją „ZooBranży”. Nie, nie, Panie Piotrze, ten drugi profil mam przecież o wiele lepszy!

10:30

11:30

14:30

Kolejny klient – kawałek dalej. I to właśnie jest super! Codziennie jestem w innym miejscu. Widok za oknem mojego samochodu nieustannie się zmienia. Mam to szczęście, że obsługuję piękne rejony Polski: Podlasie oraz Mazowsze. Codziennie spotykam przecudownych, otwartych chętnych do współpracy ludzi. Dużo radości daje mi zadowolenie klientów ze współpracy ze mną.

Niektórzy okazują to w ciekawy sposób. Kilka lat temu dostałam od klienta trzy kury i koguta. I fajnie, tylko że… mieszkam w bloku na trzecim piętrze. Ok, mam balkon. Tylko nie wiem co sąsiedzi by powiedzieli słysząc pianie koguta. Spokojnie, kury trafiły na wieś do mamy i do tej pory żyją tam ich potomkowie. Innym przejawem docenienia mojej pracy była nominacja na Handlowca Roku w Niezależnym Plebiscycie Branży Zoologicznej magazynu ZooBranża. Plebiscytu co prawda nie wygrałam, ale miałam ogromną satysfakcję z nominacji. Ale co tam, właśnie się dowiedziałam, że w tym roku też zostałam zgłoszona przez moich Klientów (dziękuję Wam! jesteście wspaniali!).

Może teraz się uda?

promocyjnej, no i najważniejsze – robię sobie sesję zdjęciową z uśmiechniętą Panią Asią.

15:15

Sklep nr 8 – przedstawienie aktualnej oferty ­JOSERA i jej atutów. To akurat nietrudne. Wszystkie karmy JOSERA produkowane są przecież w Niemczech, z najwyższą starannością i z zachowaniem wysokich standardów jakościowych.

Mają wysoką smakowitość i charakteryzują się doskonałą strawnością. JOSERA oferuje przy tym szeroką gamę produktów, zarówno w segmencie superpremium, jak i premium dla psów oraz kotów. To właśnie doceniają klienci – lubią handlować bardzo dobrej jakości, znanymi produktami, po które chętnie sięgają (i regularnie wracają!) opiekunowie psów i kotów. Co więcej, współpraca z firmą daje im stabilizację i bezpieczeństwo.

Mają bowiem pewność, że klient ostateczny będzie zadowolony i powróci do sklepu po kolejną porcję karmy.

16:15

Jeszcze jeden sklep – to już nr 9 na dzisiaj! Ostatni punkt tego jakże owocnego dnia. Ale musi być taki. Zarządzanie swoim czasem pracy to, moim zdaniem, jedna z kluczowych umiejętności każdego dobrego handlowca. Co jeszcze? Na pewno musi doskonale rozumieć proces sprzedaży i stosowanie go w praktyce. Niezbędne są też zdolności negocjacyjne, komunikatywność, umiejętność budowania relacji z innymi i… pozytywne nastawienie do każdego klienta. Bardzo przydaje się też umiejętność radzenia sobie ze stresem, unikania konfliktów (a, w ostateczności, ich szybkiego łagodzenia i rozwiązywania). No i jeszcze jedno – konieczna jest otwartość i elastyczność – handlowiec to bowiem w zasadzie kilka zawodów w jednym. Jest się zarazem kierowcą, sprzedawcą, animatorem, szkoleniowcem, psychologiem, a nawet hostessą (np. podczas akcji promocyjnych, targów, eventów). I właśnie te umiejętności codziennie staram się rozwijać, aby jeszcze lepiej wykonywać moją ukochaną pracę.

17:15

Wracam do domu, trzeba trochę „pomieszkać”.

Jutro kolejny dzień i kolejne sklepy! (i tak aż do piątku…)

Dalej w trasę! Wizyty w czterech sklepach zoologicznych na Ursynowie. Przedstawiam aktualną ofertę JOSERA, informuję o najnowszych promocjach i przekazuję materiały reklamowe. To właśnie lubię w mojej obecnej firmie. Praca w JOSERA to taka wisienka na moim zawodowym torcie. To znana i bardzo dobrze oceniana marka karm dla psów i kotów w segmencie premium i superpremium. Jest coraz bardziej rozpoznawalna na rynku, co bardzo ułatwia pracę. Ta firma daje mi dużo możliwości rozwoju i pozwala na wdrażanie pomysłów. Dzięki temu mam dużo swobody w działaniu. Wiem, że uczestniczę w czymś ważnym dla firmy – w jej codziennym rozwoju. A to daje ogromną satysfakcję, motywuje mnie do pracy i przekłada się na skuteczność mojego działania!

Sklep nr 7 – tym razem Piaseczno (10 km od Ursynowa). Po drodze znowu korki… Ale to nie powód do irytacji. Gdyby denerwowały mnie takie drobiazgi, nie nadawałabym się do tego zawodu. A ja bardzo lubię moją pracę. W zasadzie wszystko.

Prawda, są nieraz trudniejsze dni, ale to szybko mija. Mam duże wsparcie w koleżankach i kolegach z pracy. Czy czegoś w pracy handlowca nie lubię? Wiem! Nie lubię, gdy widzę, że akurat nie prowadzę w rankingach sprzedaży, ale to mnie tylko motywuje. Na miejscu w Piasecznie znów prezentuję aktualną ofertę, mówię o nowej akcji

31

Pies i kot

Kleszcze 10 faktów, które powinno się znać dr n. wet. Grzegorz Madajczak Kleszcz to zwierzę niemal mityczne, o którym wiele się mówi, wiele się pisze… Nie zawsze jednak wszystkie informacje rozpowszechniane w różnych miejscach są prawdziwe, czasem nieco mijają się z prawdą. Dlatego też chcielibyśmy przedstawić 10 najważniejszych faktów o kleszczach, które każdy powinien znać.

32

mgr farm. Łukasz Sitek Kierownik Hurtowni Beaphar www.beaphar.com/pl-pl

Zmiany klimatyczne widać w naszym kraju gołym okiem: długa jesień, zima bez mrozów, bardzo ciepłe i długie lato. Zmiany te powodują, że w większości regionów w Polsce kleszcze pozostają aktywne przez cały rok. Dlatego też bardzo istotna jest ochrona naszego zwierzęcia nie tylko w okresie największej aktywności tych pasożytów (wiosna, lato i wczesna jesień), lecz także przez pozostałą część roku. Należy pamiętać, iż stosowanie całorocznej profilaktyki przeciwko kleszczom w postaci kropli Fiprotec spot-on lub obroży Canishield czy Permecta pozwoli uchronić naszego pupila nie tylko przed inwazją pasożytów, lecz także eliminuje ryzyko zarażenia takimi chorobami, jak borelioza czy babeszjoza, których przebieg może być bardzo nieprzyjemny. Stosując obroże Canishield co 6 miesięcy czy Permecta co 4 miesiące lub krople Fiprotec co 4 tygodnie, niewielkim nakładem finansowym chronimy naszego pupila przed potencjalną infekcją, która mogłaby się wiązać z długotrwałym i kosztownym leczeniem.

Fakt 1.

Kleszcz kleszczowi nierówny Zarówno w Polsce, jak i w całej Europie występuje wiele różnych gatunków kleszczy, z których najczęściej spotykany jest kleszcz pospolity (Ixodes ricinus). Jednak tuż za nim w rankingu popularności plasuje się kleszcz łąkowy (Dermacentor reticulatus), który różni się od kleszcza pospolitego przede wszystkim środowiskiem występowania, a także nieco inną biologią.

Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę „karierę ogólnoświatową”, to palmę pierwszeństwa co do rozprzestrzenienia i częstości występowania zdecydowanie dzierży brązowy kleszcz psi (Rhinocephalus sanguineus). Charakteryzuje się on między innymi ścisłym związkiem z psowatymi, które to są głównymi żywicielami tego kleszcza. Nie oznacza to jednak, że pajęczaki te nie będą żerowały na innych zwierzętach, w tym ludziach.

Przedstawiciele gatunku Rh. sanguineus do niedawna nie byli obserwowani w Polsce, jednak ostatnie doniesienia wskazują również na obecność tego pasożyta na terenie naszego kraju. Kleszcza tego należy odróżnić od kleszcza psiego – Dermacentor variabilis, który występuje na kontynencie północnoamerykańskim. Ten zaś jest szczególnie niebezpieczny ze względu na częste wywoływanie porażenia kleszczowego – choroby neurologicznej charakteryzującej się porażeniami wiotkimi na skutek działania neurotoksyn zawartych w ślinie tego kleszcza (schorzenie nieodnotowywane w Polsce).

Różne gatunki kleszczy, różne występowanie oraz różna ich biologia powodują potencjalne problemy w rozpoznaniu zagrożenia oraz zwalczaniu pasożytów. Mogą one różnić się bowiem wrażliwością na preparaty bójcze.

Fakt 2.

Hu-hu-ha, zima jest dla kleszcza zła…

Powszechne jest mniemanie, że niskie temperatury zabijają kleszcze, przez co mroźna zima powinna redukować liczbę tych pasożytów w środowisku naturalnym. Stwierdzenie to nie jest może faktem, lecz kryje się w nim więcej niż ziarno prawdy. Kleszcze charakteryzują się bowiem wyjątkową odpornością na niekorzystne warunki środowiskowe oraz głód, z drugiej zaś strony, ich optymalne warunki sprzyjające krótkiemu cyklowi życiowemu są dość ściśle określone – choć mogą różnić się w zależności od gatunku kleszcza.

W korzystnych warunkach (najważniejsza jest wysoka wilgotność) larwy mogą żyć bez pokarmu nawet 570 dni, nimfy do 540 dni, a dorosłe osobniki nawet do 810 dni. Wspomniane wyżej sprzyjające warunki to wilgotność powietrza powyżej 85% oraz temperatura w zakresie od 14 do 23°C. Są to również optymalne warunki dla żerowania kleszczy, kiedy to wykazują najwyższą aktywność.

Jednak wystarczy już 7°C, aby kleszcz poszukiwał żywiciela. Te szczególne wymagania środowiskowe podyktowane są przystosowaniem kleszczy do pasożytniczego trybu życia.

Przede wszystkim nie są one w stanie

Mroźna zima stanowi skuteczną ochronę przed kleszczami. Śnieg pokrywający grunt z jednej strony uniemożliwia kleszczom żerowanie, z drugiej zaś strony, stanowi doskonałą barierę termoizolacyjną przed ujemnymi temperaturami, które mogłyby zabić zimujące kleszcze. Tak więc najlepszym sposobem zmniejszenia populacji kleszczy mogłaby być sucha, bezśnieżna, bardzo mroźna zima. Takich jednak w naszym klimacie nie ma, zwłaszcza ostatnio. pić wody (mogą jedynie ssać krew), którą to pobierają całą powierzchnią ciała. Dlatego też niska wilgotność sprzyja utracie wody, co obniża aktywność kleszczy, a w konsekwencji może doprowadzić do ich śmierci.

Wspomniana optymalna temperatura, wynosząca maksymalnie 23°C, związana jest również ze sposobem, w jaki kleszcze poszukują swoich ofiar – za pomocą specjalnych receptorów rozróżniają wyższą temperaturę ciała swojej ofiary na tle niższej temperatury otoczenia.

Opisane w poprzednim akapicie warunki klimatyczne w Polsce mogą występować przez zdecydowaną większość roku, w szczególności gdy weźmiemy pod uwagę łagodną zimową aurę w ostatnich latach. Kleszcze

33

Pies i kot Obecnie kleszcze można odnaleźć również w miejskich parkach, przyblokowych terenach rekreacyjnych i domowych ogródkach – wszędzie tam, gdzie potencjalnie mogą znaleźć się ofiary. Wynika z tego, że poziom narażenia na kleszcze jest równie wysoki w przypadku psa myśliwskiego, co kanapowo-miejskiego pupila, lubiącego hasać po lokalnym parku. przestają żerować dopiero, gdy średnia dobowa temperatura spada poniżej 4°C (w Polsce jest to zwykle na przełomie listopada i grudnia). Wtedy to szykują się do zimowania. Chowają się w ściółce leśnej, różnych zakamarkach, gdzie temperatura nie spadnie poniżej 0°C. Tak przygotowane hibernują do kolejnej wiosny. Jeśli jednak przez kilka kolejnych dni średnia dobowa temperatura wzrośnie powyżej 7°C, szczególnie przy wysokiej wilgotności rzędu 90%, możliwe jest, że kleszcze przerwą zimowy spoczynek i będą żerować niezależnie od pory roku.

Jedynie mroźna zima stanowi skuteczną ochronę przed kleszczami. Śnieg pokrywający grunt z jednej strony uniemożliwia kleszczom żerowanie, z drugiej zaś strony, stanowi doskonałą barierę termoizolacyjną przed ujemnymi temperaturami, które mogłyby zabić zimujące kleszcze. Tak więc najlepszym sposobem zmniejszenia populacji kleszczy mogłaby być sucha, bezśnieżna, bardzo mroźna zima. Takich jednak w naszym klimacie nie ma, zwłaszcza ostatnio.

Jak więc łatwo się zorientować, lekkie, wilgotne i co najwyżej umiarkowanie chłodne zimy nie stanowią jakiejkolwiek przeszkody dla kleszczy.

Fakt 3.

Kleszcze nie spadają z drzew Nieraz słyszymy o kleszczach, które mogą spadać na nas z drzew, niczym zamaskowani leśni zbójcy .

34

Kleszcze jednak są wystarczająco złe bez martwienia się, że spadną na człowieka czy psa za każdym razem, gdy przejdą pod drzewem. Na szczęście te ataki w stylu kamikadze są tylko mitem. Kleszcze bowiem nie potrafią latać ani skakać i wolą spędzać czas przy ziemi – na niskich roślinach, gdzie mogą przyczepić się do nóg przechodzących ssaków.

Nie czają się więc w gałęziach drzew, z dala od ofiary, gdyż w najzwyczajniej w świecie nie byłyby w stanie wykryć swoich ofiar.

Fakt 4.

Witamina B nie chroni przed kleszczami Nie raz można usłyszeć, że najskuteczniejszym sposobem ochrony przed kleszczami jest wcześniejsze spożycie dużej ilości witamin z grupy B. Kleszcze bowiem, zgodnie z tą legendą, nie lubią zapachu tych witamin. Jest to jednak całkowicie błędne przekonanie, niepoparte jakimikolwiek wynikami badań naukowych. Kleszcze nie są w stanie rozpoznać zapachów w formie, jak my sobie to wyobrażamy, choć w bliskiej odległości odczuwają obecność pewnych cząsteczek chemicznych.

Jest to jeden z mechanizmów rozpoznawania potencjalnych ofiar przez kleszcza – wyczuwanie większego stężenia dwutlenku węgla wydychanego przez żywe zwierzę.

Podobnie się to ma z wieloma olejkami eterycznymi mającymi odstraszać kleszcze – nie ma jakichkolwiek wiarygodnych badań na temat skuteczności tego typu repelentów.

Inaczej jest jednak z chemicznymi środkami, np. z grupy pyretroidów. Środki te zarówno odstraszają kleszcze, jak i zabijają je.

Fakt 5.

Psy polujące są bardziej narażone niż te mieszkające w mieście Stwierdzenie to wydaje się być oczywiste – kleszcze są w lesie, więc psy polujące, przebywające dłużej w lesie są bardziej narażone niż psy mieszkające w mieście i niepolujące. Jednak stwierdzenie to ma drugie dno. Przede wszystkim zmienia się nasze podejście do aktywności z psem. Więcej czasu spędzamy na spacerach na zarośniętych obszarach, nieużytkach. Równocześnie zmienia się biologia kleszczy i występowanie poszczególnych gatunków.

Obecnie kleszcze można odnaleźć również w miejskich parkach, przyblokowych terenach rekreacyjnych i domowych ogródkach – wszędzie tam, gdzie potencjalnie mogą znaleźć się ofiary. Wynika z tego, że poziom narażenia na kleszcze jest równie wysoki w przypadku psa myśliwskiego, co kanapowo-miejskiego pupila, lubiącego hasać po lokalnym parku.

Pies i kot Fakt 6.

Ugryzienie przez kleszcza nie zawsze oznacza chorobę Jeśli znaleźliśmy u naszego pupila kleszcza, nie należy siać paniki. Obecność tego pasożyta nie zawsze wiąże się z możliwością wystąpienia jednej z wielu chorób odkleszczowych. Zależy to bowiem od wielu czynników – przede wszystkim od tego, czy kleszcz był nosicielem którejś z chorób, co nie zawsze ma miejsce. Na przykład obserwuje się znaczne zróżnicowanie geograficzne w częstości występowania niektórych chorób odkleszczowych, co jest związane z mniejszym lub większym odsetkiem zakażonych kleszczy wśród populacji żerujących osobników. Drugi czynnik, na który należy zwrócić uwagę, rozpatrując ryzyko zakażenia, to stan immunologiczny zwierzęcia. Zwierzę młode, zdrowe, bez współistniejących chorób przewlekłych, nawet jeśli ulegnie zakażeniu, może zwalczyć infekcję na początkowym jej etapie, nie dopuszczając do wystąpienia objawów klinicznych.

Tak więc stwierdzając obecność kleszcza, nie zawsze trzeba od razu biec do lekarza weterynarii i ładować w psa serię antybiotyków na boreliozę. Z pewnością jednak przez minimum kilka tygodni od pogryzienia trzeba zwracać baczniejszą uwagę na ogólne samopoczucie psa i miejsce na ciele, gdzie znajdował się kleszcz.

Im kleszcz dłużej przebywa na ciele zwierzęcia, im dłużej ssie krew, tym bardziej zwiększa się ryzyko zakażenia. Szczególnie niebezpieczne jest, gdy kleszcz sam odpadnie – aby to zrobić, musi bowiem, w celu wyrównania ciśnienia, wydalić zawartość gruczołów ślinowych, w których mogą znajdować się w znacznych ilościach wirusy i inne drobnoustroje groźne dla zdrowia zwierzęcia.

36

W tym miejscu można zastanowić się nad zasadnością wykonywania badań genetycznych polegających na poszukiwaniu genów patogenów w tkankach usuniętego kleszcza. Choć czułość tych badań i swoistość (małe ryzyko fałszywie dodatnich wyników) jest wysoka, to ich jakość idzie w parze z wysoką ceną. Stwierdzenie zaś obecności patogenu nie przeświadcza o tym, że dojdzie do choroby.

Fakt 7.

Kleszcz, który sam odpadł, jest bardziej groźny od tego usuniętego, dlatego najlepiej usunąć go mechanicznie Niestety, jest to prawda. Im kleszcz dłużej przebywa na ciele zwierzęcia, im dłużej ssie krew, tym bardziej zwiększa się ryzyko zakażenia.

Szczególnie niebezpieczne jest, gdy kleszcz sam odpadnie – aby to zrobić, musi bowiem, w celu wyrównania ciśnienia, wydalić zawartość gruczołów ślinowych, w których mogą znajdować się w znacznych ilościach wirusy i inne drobnoustroje groźne dla zdrowia zwierzęcia. Ponadto, jeśli kleszcz samoistnie odpadnie – możemy ten fakt przeoczyć, przez co nie powiążemy późniejszych objawów choroby

z jego obecnością, co jest istotnym czynnikiem dla postawienia prawidłowego rozpoznania choroby.

Jak więc widać, lepiej nie czekać, aż problem sam zniknie, lecz trzeba jak najszybciej usunąć kleszcza. Sposoby babuni, w stylu smarowanie masłem, olejem, tranem czy naftą oraz nakłuwanie gorącą igłą czy przypalanie, mogą jedynie pogorszyć sprawę – tego typu zabiegi powodują, że kleszcz, odczuwając stres, chce jak najszybciej uciec, pozbywając się treści z gruczołów ślinowych. Czym zaś to grozi – wiadomo, choćby z lektury poprzedniego akapitu.

Jeśli ktoś nie czuje się na siłach, aby umiejętnie usunąć kleszcza – należy udać się po fachową pomoc do lekarza weterynarii.

Fakt 8.

Kleszcze mogą sprawiać kłopoty, nawet jeśli się je usunie Nieumiejętne usuwanie kleszcza może sprawić, że oderwany zostanie tylko odwłok, a w skórze pozostanie głowa z głęboko zaczepionym aparatem gębowym. Wtedy może być naprawdę groźnie – nie dość, że ponownie zwiększa to ryzyko przedostania się patogenów do organizmu zwierzęcia, to dodatkowo martwa tkanka kleszcza będzie powodowała stan zapalny, który może zakończyć się powstaniem ropnia. Ten zaś czasem będzie wymagał interwencji chirurgicznej.

Hanna Kantor

Właściciel firmy PORTICA

Jak usunąć kleszcza w sposób maksymalnie bezpieczny?

Nie siłą! Sposobem! Kleszcz wbija w skórę hypostom, który najeżony jest kolcami skierowanymi przeciwnie do kierunku wkłucia. Kiedy go próbujemy „na siłę” wyciągnąć, kolce hypostomu rozwierają się i zakleszczają w skórze (dlatego kleszcz nazywa się kleszczem), chroniąc pajęczaka przed odpadnięciem, zanim skończy posiłek. Działają niczym kołki rozporowe w ścianie. Jak więc usunąć kleszcza prawidłowo? Podpowiada nam to jego budowa i prawa fizyki – ruchem obrotowym!

Kolce hypostomu owijają się wówczas wokół jego osi, a kleszcz, bez oporu, wysuwa się ze skóry.

W tym celu należy posłużyć się odpowiednim przyrządem. Najlepiej haczykami Tick Twister®Kleszczołapki, opracowanymi przez fachowca, lekarza weterynarii. Dzięki nim uchwycimy kleszcza na poziomie skóry i usuniemy bez ściskania, bez ryzyka rozerwania, szybko i z łatwością. Należy pamiętać o dezynfekcji miejsca po wkłuciu i Kleszczołapek.

Nawet jeśli kleszcz zostanie usunięty prawidłowo – to nie koniec kłopotów. Większość chorób odkleszczowych charakteryzuje się wydłużonym czasem inkubacji, który to w przypadku boreliozy może sięgać nawet kilku tygodni. Tak więc nawet po usunięciu kleszcza należy obserwować zwierzę, wypatrując jakichkolwiek niepokojących objawów.

Fakt 9.

Nie ma szczepionek na kleszcze, ale są szczepionki na niektóre choroby odkleszczowe Nikt nie wymyślił środka w formie szczepionki na kleszcze, gdyż nie ma takiej możliwości. Właściciele zwierząt, niestety, czasem mylą doustne środki przeciwkleszczowe ze szczepionkami – jednak ich mechanizm działania jest zupełnie inny. Niestety, nie ma również aktywnej formy profilaktyki zakażeń większością patogenów przenoszonych przez kleszcze. Istnieje jedynie zarejestrowana dla ludzi szczepionka na odkleszczowe zapalenie mózgu oraz niedostępna w Europie szczepionka przeciwko boreliozie (zarejestrowana w USA dla psów, jednak jej skuteczność jest niska – w szczególności w Polsce). Dlatego też najlepszą i zarazem jedyną formą profilaktyki zakażeń tymi i wieloma innymi patogenami przenoszonymi przez kleszcze jest stosowanie preparatów odstraszających lub zabijających kleszcze.

przy stosowaniu preparatów w kroplach na skórę (typu spot-on) jest podawanie leku nie bezpośrednio na skórę zwierzęcia, lecz na włosy – takie postępowanie może znacząco osłabić lub całkowicie wykluczyć działanie preparatu. Wiele z tych preparatów oraz obroże są wrażliwe na działanie wody – dlatego nie powinno się kąpać psa przez jakiś czas po aplikacji, a obroże powinno się zdejmować na czas kąpieli, aby niepotrzebnie nie wypłukiwać z nich substancji aktywnych. W odniesieniu do leków podawanych doustnie błędem jest kruszenie tabletki wbrew zaleceniom producenta. Tak podany lek może zostać unieczynniony przez kwasy żołądkowe, przed czym normalnie chroniłaby nienaruszona specjalna otoczka tabletki.

Innym poważnym błędem właścicieli jest nieregularne podawanie preparatów i przedłużanie okresów między aplikacjami. Należy pamiętać, że lek działa tyle, ile podał producent. Pewne czynniki, nieodpowiednie zachowania właściciela mogą nawet skrócić ten okres. Dlatego chcąc zapewnić maksymalną ochronę, nie należy samowolnie przedłużać okresów między kolejnymi podaniami opisywanych preparatów.

Fakt 10.

Istnieje wiele skutecznych preparatów, pod warunkiem że są właściwie stosowane Na rynku istnieje wiele skutecznych preparatów na kleszcze, podawanych zwierzętom pod różną postacią.

Zawsze przy ich stosowaniu należy ściśle kierować się zaleceniami producenta – zarówno co do sposobu podania, jak i czasu ich działania. Najczęstszym błędem właścicieli

37

#8MIESIĘCY OBROŻA FORESTO ZAPEWNIA 8 MIESIĘCY OCHRONY PRZECIWKO KLESZCZOM ®

• odstrasza i/lub zabija kleszcze, redukując ryzyko chorób przez nie przenoszonych • wodoodporna i bezzapachowa

L.PL.MKT.AH.02.2018.0181

8 MIESIĘCY OCHRONY TO 8 MIESIĘCY MIŁOŚCI

FORESTO 1,25 G + 0,56 G OBROŻA DLA KOTÓW I PSÓW ≤ 8 KG IMIDAKLOPRYD / FLUMETRYNA FORESTO 4,50 G + 2,03 G OBROŻA DLA PSÓW > 8 KG IMIDAKLOPRYD / FLUMETRYNA PODMIOT ODPOWIEDZIALNY Bayer Animal Health GmbH, Kaiser Wilhelm Allee 50, 51373 Leverkusen, Niemcy ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ (-YCH) I INNYCH SUBSTANCJI Jedna bezzapachowa obroża w kolorze szarym o długości 38 cm (12,5 g) zawiera imidaklopryd w dawce 1,25 g oraz flumetrynę w dawce 0,56 g jako substancje czynne. Jedna bezzapachowa obroża w kolorze szarym o długości 70 cm (45 g) zawiera imidaklopryd w dawce 4,5 g oraz flumetrynę w dawce 2,03 g jako substancje czynne. WSKAZANIA LECZNICZE | KOTY: W celu leczenia i zapobiegania inwazji pcheł (Ctenocephalides felis) przez okres 7 do 8 miesięcy. W celu ochrony bezpośredniego otoczenia zwierzęcia przed rozwojem larw pcheł przez okres 10 tygodni. Foresto może być stosowane jako element strategii zwalczania alergicznego pchlego zapalenia skóry (APZS). • Produkt wykazuje długotrwałą

skuteczność roztoczobójczą (zabija kleszcze) (Ixodes ricinus, Rhipicephalus turanicus) i odstraszającą (zapobiega żerowaniu pasożytów) w przypadku inwazji kleszczy (Ixodes ricinus) przez okres 8 miesięcy. Produkt wykazuje skuteczne działanie przeciwko larwom, nimfom i dorosłym osobnikom kleszczy. W przypadku uprzedniego występowania kleszczy u kota przed rozpoczęciem leczenia, założenie obroży może nie spowodować śmierci pajęczaków w ciągu 48 godzin; kleszcze mogą pozostać wczepione i widoczne. Dlatego też zaleca się usunięcie kleszczy występujących już na zwierzęciu w momencie zakładania obroży. Działanie zapobiegające inwazji nowych kleszczy rozpoczyna się w ciągu 2 dni po założeniu obroży. PSY: W celu leczenia i zapobiegania inwazji pcheł (Ctenocephalides felis, C. canis) przez okres 7 do 8 miesięcy. W celu ochrony bezpośredniego otoczenia zwierzęcia przed rozwojem larw pcheł przez 8 miesięcy. Foresto może być stosowane jako element strategii zwalczania alergicznego pchlego zapalenia skóry (APZS). • Produkt wykazuje długotrwałą skuteczność roztoczobójczą (zabija kleszcze) w przypadku inwazji kleszczy (Ixodes ricinus,

OCHRONY

Rhipicephalus sanguineus, Dermacentor reticulatus) oraz odstraszającą (zapobiega żerowaniu) przy inwazji kleszczy (Ixodes ricinus, Rhipicephalus sanguineus) przez okres 8 miesięcy. Produkt wykazuje skuteczne działanie przeciwko larwom, nimfom i dorosłym osobnikom kleszczy. W przypadku uprzedniego występowania kleszczy u psa przed rozpoczęciem leczenia, założenie obroży może nie spowodować śmierci pajęczaków w ciągu 48 godzin; kleszcze mogą pozostać wczepione i widoczne. Dlatego też zaleca się usunięcie kleszczy występujących już na zwierzęciu w momencie zakładania obroży. Działanie zapobiegające inwazji nowych kleszczy rozpoczyna się w ciągu 2 dni po założeniu obroży. • Produkt zapewnia pośrednią ochronę przed przeniesieniem patogenów Babesia canis vogeli oraz Ehrlichia canis przez gatunek kleszcza Rhipicephalus sanguineus tym samym redukuje ryzyko babeszjozy oraz erlichiozy psów przez okres 7 miesięcy. • Ograniczenie ryzyka zarażenia pierwotniakami Leishmania infantum przenoszonymi przez muchówki Phlebotomus (muchy piaskowe), przez okres do 8 miesięcy.• W celu leczenia inwazji wszołów (Trichodectes canis).

PRZECIWWSKAZANIA Nie stosować u kociąt w wieku poniżej 10 tygodni, ani u szczeniąt w wieku poniżej 7 tygodni. Nie stosować w przypadku nadwrażliwości na substancje czynne lub na dowolną substancję pomocniczą. PRZED UŻYCIEM ZAPOZNAJ SIĘ Z TREŚCIĄ ULOTKI DOŁĄCZONEJ DO OPAKOWANIA.

Temat numeru

Krople, obroże i nie tylko Jakie produkty przeciwpasożytnicze polecać?

Kleszcze, pchły, wszy, wszoły, meszki, komary… Lista dokuczliwych „pasażerów na gapę”, którzy mogą skutecznie uprzykrzyć życie każdemu psu czy kotu (zwłaszcza wychodzącemu), jest bardzo długa. Jak się przed nimi chronić? Jedyną skuteczną metodą jest zastosowanie odpowiednio dobranych środków przeciwpasożytniczych. Dostępne są w różnych formach podania oraz składach chemicznych. W jaki sposób dobrać najwłaściwszy preparat? Zależy to od wielu czynników, m.in. trybu życia pupila, stopnia jego aktywności, ilości czasu, który spędza na świeżym powietrzu, a nawet rodzaju terenu, w którym się porusza. Istotne są również preferencje opiekuna. Niżej przedstawiamy krótki przewodnik po najpopularniejszych preparatach dla psów i kotów oraz podpowiemy, komu, w jakiej sytuacji i w jaki sposób skutecznie je polecać.

40

Z punktu widzenia sklepu zoologicznego krople mają dużą zaletę – są jedną z najdroższych (w skali roku) form zabezpieczania zwierzaków (można więc dobrze zarobić) i trzeba je regularnie podawać co kilka tygodni (4–6), więc klient często wraca po nowe porcje.

Krople – wygodne i niewidoczne Do najpopularniejszych form preparatów przeciwpasożytniczych należą krople typu spot-on, które rozprowadza się na skórze na karku i grzbiecie zwierzaka. Substancje czynne gromadzą się w tkance tłuszczowej podskórnej i chronią pupila przed pasożytami (odstraszają je lub uśmiercają podczas wgryzania, zanim jeszcze staną się one groźne).

Jakie są ich zalety? wygoda i estetyka – preparat jest niewidoczny (w przeciwieństwie do obroży), prostota aplikacji (wyciskamy krople z jednorazowej pipetki na skórę i tyle), uniwersalność stosowania (nadają się dla wszystkich ras i rodzajów sierści – w sprzedaży dostępne są wersje dla małych, średnich i dużych psów oraz dla kotów).

Komu warto polecać krople? opiekunom psów i kotów „domowych”, mieszkających pod jednym dachem z ludźmi, opiekunom psów i kotów długowłosych, opiekunom psów i kotów, które śpią z nimi w łóżku , opiekunom psów, które są często kąpane (lub wchodzą do wody na spacerach).

Z punktu widzenia sklepu zoologicznego krople mają dużą zaletę – są jedną z najdroższych (w skali roku) form zabezpieczania zwierzaków (można więc dobrze zarobić) i trzeba je regularnie podawać co kilka tygodni (4–6), więc klient często wraca po nowe porcje.

Obroża na dłuuugi czas!

Równie popularną formą ochrony zwłaszcza psów (ale nie tylko) są obroże przeciwpasożytnicze. Zakłada się je na szyję zwierzaka tak, by ściśle przylegały do jego ciała. Z maleńkich otworków w obroży w regularnych odstępach czasu uwalniane są substancje czynne (syntetyczne lub naturalne) odstraszające lub zabijające pasożyty. To rozwiązanie szczególnie dobrze sprawdza się u zwierząt krótkowłosych.

Główne zalety obroży to: wysoka skuteczność działania, brak konieczności częstej wymiany (bardzo długi czas działania – nawet do 8 miesięcy),

korzystna cena (ujęta w skali roku – to jedna z tańszych form całorocznej ochrony pupila).

Komu warto polecać obroże? opiekunom krótkowłosych psów i kotów podwórzowych lub spędzających dużo czasu na zewnątrz, opiekunom psów „podwyższonego ryzyka”, np. myśliwskich, pracujących, sportowych (biegających w terenie), mieszkających w terenach „zakleszczonych” (np. w pobliżu lasów), opiekunom, którzy lubią skuteczne rozwiązania na długi czas.

Z punktu widzenia sklepu zoologicznego sprzedaż obroży również jest korzystna. Wprawdzie klient nieprędko wróci po nową, ale za to jest ona sporo droższa niż np. pojedyncza porcja kropli, zyskujemy więc większy bieżący utarg (jest to szczególnie istotne, gdy zakupu dokonuje klient przypadkowy, a nie nasz stały kupujący).

Spray dla licznej gromadki Popularną formą ochrony przeciwpasożytniczej są spraye (aerozole). Taki preparat należy rozprowadzać po sierści i skórze zwierzaka, pryskając go pod włos i rozchylając przy tym futro.

Podstawowe zalety takiej formy zabezpieczania to: działa natychmiast i od razu chroni pupila, uniwersalność (może być stosowany u wszystkich ras), można polecać go jako zabezpieczenie dodatkowe (do kropli lub obroży – jeżeli nie ma przeciwwskazań producenta) w przypadku podwyższonego ryzyka złapania pasożytów – np. przed spacerem po lesie, polowaniem.

Dla sklepu zoologicznego sprzedaż obroży również jest korzystna. Wprawdzie klient nieprędko wróci po nową, ale za to jest ona sporo droższa niż np. pojedyncza porcja kropli, zyskujemy więc większy bieżący utarg (jest to szczególnie istotne, gdy zakupu dokonuje klient przypadkowy, a nie nasz stały kupujący).

41

Temat numeru Komu warto polecać spraye? właścicielom kilku psów/kotów (zwłaszcza niedużych) – to dobre rozwiązanie pod względem ekonomicznym, opiekunom kotów „domowych” i rzadko wychodzących na zewnątrz, opiekunom zwierząt szczególnie narażonych na kontakt z kleszczami – jako dodatkowa forma zabezpieczenia.

A może pianka?

Swego rodzaju nowością od niedawna spotykaną w sprzedaży są pianki przeciwkleszczowe. Niewielką porcję takiego preparatu należy wycisnąć na dłoń (w ochronnej rękawiczce) i wetrzeć dokładnie pod włos w skórę psa.

Przedtem dobrze jest dokładnie wyczesać pupila w kierunku odwrotnym do ułożenia włosa. Producenci pianek podkreślają, że są one zdecydowanie bardziej ekonomiczne niż spraye i lepiej trzymają się sierści, a więc skuteczniej i trwalej zabezpieczają zwierzaka. Warto mieć taki produkt w sklepie, bowiem podczas polecania go klientom działa tutaj efekt nowości. Poza tym wiele osób twierdzi, że piankę aplikuje im się znacznie wygodniej niż spray.

Co ciekawe, niektóre pianki przeciwpasożytnicze nie zwierają pestycydów ani insektycydów chemicznych i działają na kleszcze i inne pasożyty w sposób „mechaniczny” – sprawiają, że nie są one w stanie utrzymać się na skórze lub sierści zwierzaka i spadają z niego (zwłaszcza podczas wyczesywania). Takie preparaty można polecać nawet dla młodych szczeniąt, a także suk i kotek w ciąży oraz karmiących matek. Niektóre pianki są nawet wodoodporne, choć po dłuższej kąpieli pupila producenci zalecają ich ponowne nałożenie.

Tabletki „na kleszcze” Jedną z mniej znanych form zabezpieczania psów przed kleszczami i innymi pasożytami zewnętrznymi są tabletki. Jednorazowe podanie takiego środka ma według deklaracji producentów zapewniać skuteczną ochronę pupila nawet na wiele miesięcy. Tabletki działają paraliżująco lub odstraszająco na pasożyty. Można je nabyć w gabinetach weterynaryjnych lub (od niedawna) w sklepach zoologicznych. Ponieważ ich stosowanie może mieć w niektórych przypadkach skutki uboczne (tabletek z reguły nie zaleca się np. dla zwierząt z alergiami pokarmowymi, w okresie laktacji, u kociąt i szczeniąt, u okazów cierpiących na schorzenia nerek i wątroby), zawsze warto skonsultować się wcześniej z lekarzem weterynarii, który oceni stan zdrowia pupila i zaleci tę lub inną formę ochrony przed pasożytami.

Jak rozmawiać z klientem?

Jaka jest tajemnica efektywnej sprzedaży preparatów przeciwpasożytniczych? To proste – podobnie jak w przypadku innych produktów w kupującym wystarczy wywołać potrzebę ich nabycia. Akurat jeśli chodzi o preparaty, sprawa jest o tyle nieskomplikowana, że każdy właściciel psa (kota w nieco mniejszym stopniu ) „podskórnie” czuje, że POWINIEN je kupić dla zapewnienia bezpieczeństwa swojego ukochanego pupila. Najczęściej wystarczy więc nie tyle namówić, co przypomnieć klientowi o tym obo-

42

wiązku. W tym celu warto wyeksponować preparaty niedaleko kasy, np. w eleganckiej, szklanej gablotce stojącej na ladzie. Dodatkowo, aby wzmocnić przekaz, można nakleić w pobliżu sugestywną tabliczkę w rodzaju: „Czy już zabezpieczyłeś swojego pupila?”. Niektórzy producenci preparatów oferują sklepom swego rodzaju gadżety „zachęcające”, np. modele kleszczy i innych pasożytów, które – postawione w widocznym miejscu – dobrze działają na wyobraźnię klientów.

Pamiętajmy też, aby werbalnie zachęcać do zakupów.

Choć wszystkie pasożyty zewnętrzne są groźne, praktyka uczy, że zdecydowanie najlepsze efekty uzyskamy, gdy w argumentacji skupimy się na kleszczach (to rezultat medialnego szumu wokół zagrożeń związanych z tymi pajęczakami). Każdego, kto przynosi do kasy coś dla psa lub kota, warto zapytać, czy zabezpieczył pupila. Można dodać, że w tym roku nie ma zimy, więc inni klienci alarmują, że w okolicy jest już wyjątkowo dużo kleszczy .

W celu przyspieszenia decyzji zakupowej można również pomyśleć o jakiejś, choćby niewielkiej, akcji promocyjnej (np. „Zabezpiecz psa przed wiosną – wszystkie preparaty do końca lutego taniej o …”). Na szczęście coraz więcej klientów jest świadomych ryzyka związanego z kleszczami (a także innymi ektopasożytami) i raczej nie dyskutują z nami na temat tego, że trzeba zabezpieczać pupila. Choć zdarzają się oczywiście wyjątki od tej reguły . Co mówią najczęściej i jaką skuteczną ripostę zastosować? Oto kilka przykładów.

Panie, jest zima, kleszcze to będą dopiero latem – oj, niestety nie. Po pierwsze, jak już wspomnieliśmy, jak na razie zimy w tym roku praktycznie nie ma (bo co to za zima, gdy w ciągu dnia jest nawet 10 stopni na plusie?).

Po drugie, nawet gdyby jeszcze przyszła, to i tak z całą pewnością nie powstrzyma wysypu kleszczy. Pajęczaki te w ciągu ostatniej dekady do tego stopnia przystosowały się do naszego klimatu, że mogą zaatakować pupila nawet w środku zimy. Oczywiście, wiosną, latem i wczesną jesienią jest ich zdecydowanie więcej, nie oznacza to jednak, że w czasie chłodnej pory roku można pozostawić zwierzaka bez ochrony.

Kupiłbym, ale kogo na to stać? – takiemu „oszczędnemu” klientowi warto przypomnieć, że można znaleźć skuteczne zabezpieczenie dla psa już za kilkadziesiąt złotych w skali roku (np. obroże przeciwpasożytnicze). Tymczasem ewentualne leczenie babeszjozy czy innej choroby odkleszczowej u zwierzaka w gabinecie weterynaryjnym, zwłaszcza jeśli dojdą do tego jakieś powikłania, może zakończyć się kilkusetzłotowym, a nawet czterocyfrowym rachunkiem (nie wspominając już o zagrożeniu dla zdrowia i życia pupila). Co więcej, po chorobie pies nie nabywa odporności, więc taka finansowa „przyjemność” może zdarzyć się nam nawet kilkukrotnie w ciągu roku…

Panie, ja to jestem z miasta, u mnie kleszczy nie ma…

– można się założyć, że są. Czasy, gdy te pajęczaki siedziały ukryte głęboko w lasach, dawno już minęły. Obecnie kleszcze, i to często w hurtowych ilościach, są znajdowane również w miejskich parkach, a także na zieleńcach, trawnikach, skwerach, a więc tam, gdzie „miastowy” pies chodzi na spacer. Oczywiście, na terenach wiejskich zapewne jest ich więcej, ale zdecydowanie nie warto ryzykować.

Zabezpieczałem psa pół roku temu, to wystarczy – nie wystarczy (no chyba, że mowa o obroży przeciwpasożytni-

Tomasz Uhlenberg

Marketing, Beaphar Polska Sp. z o.o. www.beaphar.com

Przewagą obroży przeciwpasożytniczych nad kroplami czy sprayem jest zdecydowanie dłuższa skuteczność. W ofercie firmy BEAPHAR znajdą Państwo obroże, które działają nawet przez okres sześciu miesięcy.

Przykładem takiego produktu jest Canishield. Obroża o nazwie Permecta będzie chronić naszego psa przez okres trzech miesięcy, z kolei naturalna zapachowa obroża Bea będzie wykazywać swoje działanie przez cztery miesiące.

Alternatywą są spraye przeciwpasożytnicze. To postać najłatwiejsza do stosowania – można je zaaplikować w prosty i szybki sposób. Są polecane dla psów wszystkich ras. Warto dodać, że niektóre spraye, np. Fiprotec, sprawdzają się już u szczeniąt i kociąt od 2. dnia życia. Z kolei Vermicon można z powodzeniem stosować u zwierząt już po 12. tygodniu życia. Dzięki niemu możemy łatwo uchronić pupila przed atakiem pasożytów. W przypadku Vermiconu można go stosować nie tylko na sierść zwierzęcia, lecz także na legowisko. Pamiętajmy, że stosowanie całorocznej profilaktyki przy pomocy kropli lub obroży pozwoli uchronić naszego zwierzaka nie tylko przed zarażeniem, lecz także przed inwazją pasożytów. czej – niektórzy producenci deklarują ich działanie nawet przez 8 miesięcy).

Kluczem do zapewnienia zwierzakowi ochrony jest regularne podawanie kolejnych dawek preparatu zgodnie z zaleceniami producenta. Tylko wtedy mamy pewność, że naszemu pupilowi pasożyty nie będą straszne.

Ja to mam kota – kotu od kleszcza nic nie będzie – niekoniecznie. To prawda, że psy statystycznie o wiele częściej zapadają na choroby odklesz-

czowe (m.in. dlatego, że niemal każdy pies wychodzi na spacery, kot zaś niekoniecznie), ale ryzyko istnieje. Wiele patogenów przenoszonych przez te pajęczaki może zaszkodzić kotu równie mocno jak psu, a kontakt z nimi może się skończyć długotrwałym i kosztownym leczeniem.

Ale mój kot nie wychodzi z domu…

– to o niczym nie świadczy. Jeśli kot nie wychodzi z domu, to kleszcz… może przyjść do niego. Nie na wła-

snych nogach, oczywiście, ale np. przyniesiony przez psa („Przecież ja nie mam psa! ”). Jednak każdy z nas ma buty i ubranie – równie dobrze człowiek sam może nieświadomie przynieść do domu kleszcza „zgarniętego” z mijanego krzaka czy kępy traw. Już niejeden opiekun stuprocentowo „domowego” kota za zdziwieniem wyciągał z jego skóry kleszcza.

Lepiej więc przysłowiowo „dmuchać na zimne”.

REKLAMA

Szelki, obroże i smycze LONDON to linia klasycznej kraty w nowoczesnym wydaniu dostępna w 4 rozmiarach dla małych średnich i dużych psów. Produkty wykonane są z tkaniny o splocie płóciennym w 2 wersjach kolorystycznych: odcienie szarosści i bieli oraz odcienie brązu i bieli.

Producent i oficjalny dystrybutor

www.amiplay.eu 42-202 Częstochowa, Polska

Siedziba: ul. Tomasza Wilsona 24/28, 42-202 Częstochowa, Polska

Biuro obsługi klienta: tel./fax. +48 34 320 46 70

e-mail: amiplay@amiplay.eu

sosia o ł z j Ole

• • PEŁNOPORCJOWA KARMA MOKRA W FORMIE PASZETU, BY ZADOWOLIĆ PODNIEBIENIE PSA W KAŻDYM WIEKU! Dla szczeniąt i psów dorosłych jako urozmaicenie codziennej diety oraz psów starszych, które mają często problemy z gryzieniem.

Brit Premium By Nature to delikatny pasztet z różnych rodzajów mięs z ziołami, owocami czy kolagenem, wzbogacony olejem z łososia (źródło niezbędnych kwasów tłuszczowych Omega-3).

oła i z i e Owoc

en

Kolag

WWW.KARMYBRIT.PL

DOSKONAŁA STRAWNOŚĆ

DLA PSÓW W KAŻDYM WIEKU

OLEJ Z ŁOSOSIA ŹRÓDŁO OMEGA-3

• • Brit Premium by Nature Beef with Tripe.

Brit Premium by Nature Fish with Fish Skin.

Brit Premium by Nature Chicken with Hearts.

Pełnoporcjowa karma dla psów dorosłych wszystkich ras.

WOŁOWINA Z ŻOŁĄDKAMI

Pełnoporcjowa karma dla psów dorosłych wszystkich ras.

RYBA ZE SKÓRAMI Z RYB

Pełnoporcjowa karma dla psów dorosłych wszystkich ras.

KURCZAK Z SERCAMI

Dostępne opakowania: 400g, 800g

Dostępne opakowania: 400g, 800g

Dostępne opakowania: 400g, 800g

Brit Premium by Nature Pork with Trachea.

Brit Premium by Nature Lamb with Buckwheat. SENSITIVE.

Brit Premium by Nature Turkey with Liver. JUNIOR.

Pełnoporcjowa karma dla psów dorosłych wszystkich ras.

WIEPRZOWINA Z TCHAWICĄ

Pełnoporcjowa karma dla psów dorosłych wszystkich ras, z wrażliwym przedowem pokarmowym.

JAGNIĘCINA Z GRYKĄ

Pełnoporcjowa karma dla psów wszystkich ras, szczeniąt oraz juniorów. INDYK Z WĄTRÓBKĄ

Dostępne opakowania: 400g, 800g

Dostępne opakowania: 400g, 800g

WWW.KARMYBRIT.PL FACEBOOK.COM/BRITPOLSKA

Dostępne opakowania: 400g, 800g

Kot

Choroby odkleszczowe kotów Justyna Koziak Gdy mówimy o chorobach odkleszczowych zwierząt, najczęściej wymieniamy babeszjozę, będącą jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla psów. Tymczasem jednak niebezpieczeństwo zakażenia się groźnymi chorobami przenoszonymi przez te krwiożercze pajęczaki dotyczy również kotów, szczególnie tych wychodzących, ale nie tylko – kleszcz bowiem może trafić również na kota domowego, przyniesiony ze spaceru na butach właściciela lub… przez psa. Jakie choroby odkleszczowe zagrażają naszym mruczącym przyjaciołom, jak się przed nimi zabezpieczyć oraz – w razie konieczności – rozpoznać pierwsze niepokojące objawy? „Mój kot nie wychodzi poza ogród”, „Mój kot nigdy nie złapał kleszcza”, „To kot, nie pies, nic mu nie będzie”. To chyba jedne z bardziej powszechnych mitów powielanych na temat relacji kot – kleszcz. A kot, tak jak każdy stałocieplny zwierzak, może złapać kleszcza wraz ze wszystkimi niebezpiecznymi konsekwencjami.

O kleszczach ogólnie Na terenie Polski występuje około 19 gatunków kleszczy. Oprócz gatunków bytujących na stałe mogą pojawiać się także przedstawiciele gatunków z innych rejonów świata. Najczęściej mamy do czynienia z przedstawicielami rodzaju Ixodes: I. ricinus, I. hexagonus, I. canisuga, I. frontalis oraz I. trianguliceps, a także z kleszczami z gatunków Dermatocentor reticulatus, Haemaphysalis punctata

46

i Rhipicephalus sanguineus. Ich obecność jest zazwyczaj skutkiem migracji ptaków, nie można jednak wykluczyć wpływu zagranicznych podróży ludzi. Większość z gatunków kleszczy hamuje swoją aktywność i zimuje, kiedy temperatury spadną do ok. 4°C, jednakże przeżywają bez problemu temperatury sięgające nawet -20°C! W ostatnich latach mieliśmy bardzo ciepłe i łagodne zimy, co sprzyjało znacznemu zwiększeniu rozmiarów populacji tych niebezpiecznych pajęczaków. Od dawna nie ograniczają się one jedynie do łąk czy lasów. Dzisiaj nie dziwi widok kleszcza w środku miasta. Niektóre regiony kraju są bardziej „zakleszczone” od innych i tam ryzyko jest większe. Jeszcze kilka lat temu można było mówić o względnie czystych i bezpiecznych obszarach. Obecnie nie można śmiało stwierdzić, że dane miasto czy województwo jest w stu procentach bezpieczne i problem kleszczy go nie dotyczy.

Tomasz Uhlenberg

Marketing, Beaphar Polska Sp. z o.o. www.beaphar.com

Koty narażone są na ataki pasożytów. Dotyczy to zarówno osobników wchodzących i przemierzających duże obszary, jak i tych trzymających się blisko domu, a nawet typowo domowych (pasożyty mogą zostać przyniesione przez człowieka, np. na butach). Kleszcze zwykle przyczepiają się kotom do pyszczka, uszu, szyi, brzucha lub pachwin w poszukiwaniu naczyń krwionośnych.

Pajęczaki te przenoszą między innymi takie choroby, jak babeszjoza, anaplazmoza, borelioza lub zaburzenia układu krwionośnego.

W sklepach zoologicznych opiekunowie kotów znajdą różne formy ochrony przed chorobami odkleszczowymi, od obroży po krople i spray. Osobiście polecam krople Fiprotec lub Spray Fiprotec, które są lekami OT. Ze względu na bezpieczeństwo kota wychodzącego dobrze zaopatrzyć się również w obrożę Bea Refleksyjną, która sprawi, że po zmroku pupil będzie bardziej widoczny.

W ofercie posiadamy preparaty naturalne, które cechuje działanie profilaktyczne i odstraszające (obroża Bea), preparaty o działaniu fizycznym unieruchamiające pasożyty (lina Vermicon) oraz preparaty o działaniu chemicznym i biobójczym (Canishield, Fiprotec i obroża Permecta). Dla kociąt zapraszamy do skorzystania z produktu Fiprotec Spray, który można stosować już od 2. dnia życia.

Realne zagrożenie W badaniach przeprowodzanych w Colorado State University w 2018 r. u większości badanych kotów stwierdzono obecność patogenów lub przeciwciał wytworzonych na skutek obecności kleszczy. Blisko 80% zbadanych kleszczy zawierało przynajmniej jeden z czynników zakaźnych mogących powodować chorobę u kotów lub ludzi. Wiele z nich, jak chociażby Anaplasma phagocytophilum, Bartonella spp., Borrelia spp., Ricketssia spp. czy Ehrlichia spp., może być przyczyną ciężkich chorób zagrażających życiu pupila. Oprócz chorób zakaźnych ukąszenia kleszczy pociągają za sobą wiele innych zagrożeń. Należą do nich uszkodzenia skóry mogące prowadzić do wystąpienia wtórnych infekcji bakteryjnych lub grzybiczych oraz zagrożenia związane z transmisją patogenu na ludzi. Nie można też zapominać o możliwości pojawienia się odpowiedzi autoimmunologicznej w postaci reakcji alergicznej. Kleszcz na kocie stanowi także zagrożenie dla ludzi. Przyniesiony przez zwierzaka do domu, może chcieć się pożywić na człowieku.

Ugryzł – i co dalej?

Kleszcze można znaleźć na powierzchni całego ciała zwierzęcia, jednak najczęściej są to obszary słabiej owłosione, z cieńszą skórą, takie jak głowa, uszy, przestrzenie międzypalcowe, pachwiny i okolice odbytu. Nie kierują się one jednak logiką i znane

są przypadki kleszczy wgryzionych w dziąsło czy podniebienie pupila.

Wgryzionego kleszcza nie wolno pod żadnym pozorem smarować żadnymi maściami, masłem, alkoholem czy czymkolwiek innym. Posmarowany kleszcz zaczyna się dusić i zwraca zawartość swoich trzewi, znacznie zwiększając ryzyko zarażenia. Do usunięcia najlepiej jest użyć specjalnych cążek lub kleszczyków, ale przy braku wprawy najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie wizyta u lekarza weterynarii. Nieumiejętne usunięcie kleszcza może prowadzić do zakażenia rany po ukąszeniu lub do powstania ropnia, jeśli kleszcz nie zostanie usunięty w całości i w skórze pozostanie jego aparat gębowy.

To jednak są najmniej groźne konsekwencje, jakie mogą spotkać naszego pupila w starciu z zarażonym kleszczem. Większość chorób zakaźnych przenoszonych przez kleszcze wiąże się z długotrwałym leczeniem, które nie zawsze – mimo wysiłku lekarzy i opiekunów – kończy się sukcesem.

Mimo ciągłego postępu medycyny, na część chorób w dalszym ciągu nie ma opracowanego skutecznego leczenia, jak chociażby w przypadku zarażenia Cytauxozoon felis.

Do objawów, które powinny zaniepokoić opiekuna kota, należą zmniejszenie/utrata apetytu, ospałość, utrata wagi, gorączka, kulawizna, bladość dziąseł czy bolesność mięśni. Zazwyczaj pojawiają się one w ciągu kilku tygodni – miesięcy od ukąszenia kleszcza, a dodatkowo przez niespecyficzność często nie są

wiązane z pierwotną przyczyną, którą było ukąszenie kleszcza. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów, nawet wiele miesięcy po ukąszeniu, należy wspomnieć lekarzowi o tym, że kot miał kleszcza. Niejednokrotnie może to znacznie skrócić czas niezbędny na postawienie diagnozy i przyspieszyć wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Do wykrycia zarażenia niezbędne jest badanie krwi, najlepiej zlecone w referencyjnym laboratorium weterynaryjnym.

Najczęstsze kocie choroby odkleszczowe Hemoplazmoza – Mycoplasma haemofelis jest najbardziej zjadliwa ze wszystkich hemoplazm kocich.

Najczęściej infekcje stwierdzane są u nierodowodowych, wychodzących kocurów. Droga transmisji tego patogenu nie jest do końca poznana. Brane pod uwagę są zarówno bezpośrednie kontakty zarażonych kotów, jak i działanie wektorów, np. kleszczy. Najczęstsze objawy to m.in. ospałość, osłabienie, zmniejszony apetyt, odwodnienie, utrata masy ciała, przerywana gorączka, bladość błon śluzowych na skutek anemii.

Ciężka anemia skutkuje tachykardią, tachypnoe i szmerami sercowymi.

Obecnie zalecane są badania PCR w celu potwierdzenia lub wykluczenia infekcji. Leczenie może być objawowe w zależności od stanu oraz celowane

47

Kot Do objawów, które powinny zaniepokoić opiekuna kota, należą zmniejszenie/utrata apetytu, ospałość, utrata wagi, gorączka, kulawizna, bladość dziąseł czy bolesność mięśni.

Zazwyczaj pojawiają się one w ciągu kilku tygodni – miesięcy od ukąszenia kleszcza, a dodatkowo przez niespecyficzność często nie są wiązane z pierwotną przyczyną, którą było ukąszenie kleszcza.

plikacje dotyczą zazwyczaj niewydolności nerek, obrzęku płuc, uszkodzeń wątroby oraz zaburzeń ze strony centralnego układu nerwowego. Obecnie najskuteczniejszą metodą do diagnozowania jest badanie PCR. Większość leków z powodzeniem stosowanych u psów w przypadku stwierdzenia babeszjozy jest nieskuteczna u kotów.

Ansamycyny i sulfonamidy dawały pewien efekt terapeutyczny.

Hepatozoonoza – choroba ta była do tej pory zgłaszana głównie jako choroba o przebiegu subklinicznym. Przeważnie występowała u kotów na tych samych obszarach, na których została stwierdzona u psów.

Ze względu na subkliniczną postać u kotów objawy są zazwyczaj słabo wyrażone, a zaliczamy do nich m.in. ospałość, gorączkę, osłabienie, limfadenopatię, anemię i trombocytopenię. Diagnozowanie opiera się na znalezieniu pasożytów w rozmazach krwi, wycinkach mięśni i wykryciu DNA we krwi i tkankach przy pomocy PCR. Na tę chwilę nie ma ustalonego schematu leczenia. W niektórych przypadkach skuteczne było podawanie antybiotyków z grupy tetracyklin.

antybiotykami z grupy tetracyklin lub fluorochinolonów przez minimum trzy tygodnie kuracji.

Ehrlichioza – podczas gdy psia ehrlichioza jest dobrze opisana, znacznie mniej wiadomo o ehrlichiozie u kotów. Jednym z objawów u kotów ze stwierdzoną ehrlichiozą jest gorączka. Testy serologiczne nie wykazały skuteczności w wykrywaniu zakażeń, dlatego zalecane są testy PCR. W leczeniu najczęściej stosuje się antybiotyki z grupy tetracyklin przez przynajmniej trzy tygodnie.

Babeszjoza – babeszjozę u kotów domowych stwierdzono do tej pory w wielu krajach na całym świecie, także w Polsce. Jest to choroba wywoływana przez piroplazmy przenoszone przez zarażone kleszcze. Największe zagrożenie stanowi Babesia felis.

Do najczęstszych objawów zaliczamy anoreksję, ospałość, osłabienie i szorstką sierść. W przeciwieństwie do psów rzadkością są gorączka i żółtaczka. W większości przypadków, w których wystąpiła gorączka, diagnozowano również chorobę współistniejącą. Przeważająca liczba objawów występuje wtórnie do anemii, będącej skutkiem zainfekowania erytrocytów przez piroplazmy. Kom-

Borelioza – borelioza jest dobrze poznaną chorobą u ludzi, ale do chwili obecnej trwają badania nad jej przebiegiem u zwierząt towarzyszących.

Głównym objawem jest bolesność mięśni i stawów wskutek zapalenia wielostawowego, przeważnie dwóch przeciwległych stawów. Istnieje także wiele doniesień o przypadkach pacjentów serododatnich, u których rozpoznano zapalenie kłębuszków nerkowych pochodzenia immunologicznego. U niektórych zarażonych zwierząt pojawia się gorączka z towarzyszącą kulawizną. Wykrycie krętków Borrelii w hodowli, cytologii lub PCR może nastręczać pewnych trudności. Przeciwciała pojawiają się prze-

48

ważnie w ciągu 3–5 tygodni po zakażeniu, jednakże ich obecność bardziej wskazuje na kontakt z bakterią niż obecną chorobę. Leczeniem z wyboru jest podawanie antybiotyków z grupy tetracyklin przez co najmniej miesiąc, jednak nie eliminuje ono zakażenia u wszystkich pacjentów.

One apple a day keeps the doctor away Zaskakująco wiele prawdy jest w tym prostym angielskim porzekadle. Jak w przypadku każdej choroby – łatwiej (i taniej!) jest zapobiegać, niż leczyć. Jednakże kota przed kleszczami w żaden sposób nie uchroni ani prawidłowa dieta, ani tym bardziej przysłowiowe jabłko. Obecnie na rynku mamy wiele skutecznych preparatów pozwalających zabezpieczyć naszych pupili. Do wyboru mamy krople oraz obroże, które jednakże – mimo wysokiej skuteczności u psów – nie są zalecane u kotów. Aby obroża była skuteczna, musi być w ciągłym kontakcie ze skórą, nie z sierścią zwierzęcia. Zbyt luźno założona, nie spełni swojej roli, ponadto kot łatwo może ją zdjąć. Z kolei prawidłowe założenie niesie ze sobą ryzyko, że kot zaczepi się o coś i udusi. Preparaty do zakraplania na skórę, oprócz skuteczności nawet do trzech miesięcy, w zależności od składu mogą mieć również działanie zwalczające pasożyty wewnętrzne, co jest ważne w przypadku kotów wychodzących. Wybór odpowiedniego środka zawsze powinien być powierzony lekarzowi weterynarii. Wiele preparatów stosowanych z powodzeniem u psów, podanych kotom, może skończyć się ciężkim zatruciem i śmiercią. Najlepszym rozwiązaniem są regularne kontrole lekarskie, pozwalające na zastosowanie skutecznej ochrony, a także w razie potrzeby profesjonalne usunięcie potencjalnych pasażerów na gapę.

W celu zminimalizowania ryzyka należy unikać narażenia na kontakt z kleszczami w rejonach o dużym natężeniu tych pajęczaków. Ważne jest również regularne przeglądanie sierści zwierzęcia w poszukiwaniu pasożytów. Jednakże kluczowa jest regularna profilaktyka przy użyciu odpowiedniego preparatu u kotów narażonych na kontakt z kleszczami.

Pies

Artykuł sponsorowany

TM

DOG

FOOD

PODARUJ PSU SMAK WIEJSKIEJ SIELANKI DZIĘKI COUNTRY FARMS™

Do rodziny karm Country Farms™ dołącza kolejny produkt Tym razem jest to przepis klasyczny bogaty w jagnięcinę. Widać jak coraz większa rzesza opiekunów psów chętnie wraca pytając o kolejne nowości. Po roku od wprowadzenia w Polsce tej ekskluzywnej linii karm dedykowanej dla sklepów indywidualnych odpowiadamy na oczekiwania klientów.

50

UCZCIWE PRZEPISY Z GOSPODARSTW KTÓRE ZNAMY Polscy opiekunowie psów zaufali nowej marce Country Farms™ dzięki jej uczciwym recepturom stworzonym z wysokiej jakości surowców, z lokalnych gospodarstw które znamy. Średnio połowę składu karmy stanowią: wołowina, jagnięcina, łosoś lub kurczak oraz koncentraty białkowe, smalec i zmielone podroby1, które dostarczają między 60 a 75% białka pochodzenia zwierzęcego. Teraz dołączyła do nich jagnięcina. To doskonałe źródło białka wspomaga odżywiać mięśnie i cały organizm psa.

BEZ POSPOLITYCH ZIAREN I SZTUCZNYCH DODATKÓW Nasze klasyczne przepisy, opierają się na surowcach, po które opiekunowie sami chętnie sięgają szykując posiłki dla swoich psów. Nasza karma dostarcza poniżej 40% energii z węglowodanów strawnych, pochodzących ze swojskich źródeł, takich jak naturalny jęczmień, owies i ryż także uprawianych lokalnie.

W przepisach Country Farms™ nie ma miejsca dla pszenicy, kukurydzy czy soi, a w wersji bezzbożowej znajduje się wysoce strawna bulwa manioku1 i naturalny groszek.

NATURALNIE WYDAJNA DZIĘKI KONCENTRACJI ODŻYWCZEJ Dzięki wykorzystaniu nowoczesnej technologii gotowania pod ciśnieniem, dostarczamy psom nasze uczciwe przepisy bez dodatku sztucznych barwników, aromatów i konserwantów. Pozwala to zamknąć wartości odżywcze w niewielkiej porcji skoncentrowanego granulatu, który w odpowiedniej ilości spełnia zapotrzebowanie psa na wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Karma dostępna jest w dwóch rozmiarach opakowań, które dla średniej wielkości psa starczają na 10 dni (2,5 kg) lub 1,5 miesiąca (12 kg), jeśli będą stanowiły jedyne źródło pożywienia.

Z LOKALNYMI WARZYWAMI I OWOCAMI Elementem naszego autentycznego smaku są owoce, warzywa i aromatyczne zioła z malowniczego regionu północnych Włoch.

Stanowią one cenne źródło składników, które naturalnie regulują trawienie i wzmacniają siły obronne organizmu. W naszych uczciwych przepisach znajdziecie takie swojskie składniki jak burak, jabłko, groszek czy aromatyczną szałwię. A wszystkie naturalne składniki w przepisie Country Farms™ są przejrzyście oznaczone serduszkiem, aby można je było łatwo zidentyfikować na etykiecie.

Wiemy, że w coraz większej grupie odpowiedzialnych opiekunów zwierząt zależy na tym, aby wiedzieć czym karmią swojego ulubieńca. Dlatego śledzimy drogę naturalnych, regionalnych składników, które trafiają z pola gospodarstw które znamy do miski. Wiemy, że są one pozyskane w sposób zrównoważony, a nasze uczciwe przepisy są pełnowartościowe i odżywcze dla psów. Dlatego, może warto rzucić wszystko i podać psom naturalnie wyśmienite, nowe autentyczne smaki karmy Country Farms™, stworzone według uczciwych przepisów z naturalnych składników, z gospodarstw które znamy.

1 2

Na etykiecie opisane jako digest zgodnie z wytycznymi prawa.

Dobra akceptacja naszych karm została potwierdzona badaniami strawności.

51

Pies

Białko owadzie w karmach dla psów Trend przyszłości?

dr n. wet. Joanna Zarzyńska Redaktor naczelna magazynu „ZooBranża”

Pies nie jest wprawdzie obligatoryjnym mięsożercą, niemniej jednak białka pochodzenia zwierzęcego stanowią bardzo istotny składnik jego diety.

Tymczasem, biorąc pod uwagę stale powiększającą się populację ludzką, zmiany klimatyczne oraz trendy gospodarcze, może się okazać, że surowce, takie jak wołowina czy choćby drób, w perspektywie kolejnych dziesięcioleci znacząco zdrożeją, a nawet staną się dobrami luksusowymi. Alternatywą dla nich, coraz częściej wykorzystywaną w dietetyce, są… białka owadzie. Ich atutem jest bardzo szybka produkcja oraz szeroko pojęta proekologiczność. Karmy dla psów „z owadów” są już dostępne w sprzedaży. Czy już wkrótce staną się jednak swoistym trendem przyszłości?

Jadalne?

Dlaczego nie!

Na świecie za jadalne uznaje się około 2000 gatunków owadów. Większość należy do rzędu Coleoptera (żuki, 31% całkowitej konsumpcji owadów), Orthoptera (koniki polne, szarańcza i świerszcze), Hymenoptera (pszczoły, osy, mrówki, 14%) i Lepidoptera (gąsienice, 18%). W mniejszym stopniu spożywa się Odonata (ważki) i Blattodea (karaluchy). Owady są elementem codziennej diety ludzi żyjących w Ameryce Łacińskiej, południowo-wschodniej Azji, Australii i Oceanii, w sumie około 3 tys. grup etnicznych żyjących w 124 krajach.

52

Zwiększone globalne zainteresowanie wartością odżywczą owadów jest związane z problemami środowiskowymi oraz zwiększającą się w błyskawicznym tempie populacją ludzi. Brakuje zaś nowych areałów pod zasiewy i pastwiska dla zwierząt gospodarskich, a także wody zdatnej do picia dla zwierząt i do upraw. Zmiany klimatu przez nasilające się anomalie pogodowe wywierają negatywny wpływ na wysokość plonów, stąd pojawia się potrzeba poszukiwania nowych źródeł żywności.

W Europie entomofagia, czyli konsumpcja owadów, wciąż bywa odbierana jako coś obrzydliwego lub swoiste tabu żywieniowe. Bardziej otwarci są ludzie młodzi, postmillenialsi. Natomiast Unia Europejska w poszukiwaniu nowych źródeł pożywienia dla rosnącej populacji ludzi

Jerzy Nieradzik

Dyrektor Vitaktaft Polska www.vitakraft.pl

Hodowla owadów jest znacznie bardziej przyjazna dla środowiska niż konwencjonalna produkcja mięsa (mniejsze zużycie wody, mniejsza produkcja CO2 oraz mniejsze zapotrzebowanie na powierzchnię).

Innowacyjne przysmaki dla psów Insect Stick produkowane są w zrównoważonym zakładzie produkcyjnym z przyjazną dla środowiska energią elektryczną oraz własną oczyszczalnią ścieków.

Insect stict to 100% białka owadów z larw muchówki Hermetia illucens. Pojedyncze źródło białka jest idealne dla wrażliwych psów. Przysmaki są przygotowywane poprzez wędzenie zimnym dymem – dla wzmocnienia smaku i pysznego aromatu. Nie zawierają dodatku cukru, zbóż, soi, jajek i produktów mlecznych. Nie zawierają barwników, konserwantów ani sztucznych wzmacniaczy smaku.

zdecydowała się zaliczyć owady jako elementy pozyskane od zwierząt do „nowej żywności” (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283, ang. novel food). Zakres definicji obejmuje zarówno części owadów (np. odnóża), jak i całe owady oraz izolaty z nich (np. białka). To żywność dla ludzi, a pasze?

Owady a prawo paszowe Lista gatunków owadów pozytywnie zaopiniowanych przez EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) na cele paszowe obejmuje: czarną muchę (Hermetia illucens) i muchę domową (Musca domestica), mącznika młynarka (Tenebrio molitor) i pleśniakowca lśniącego (Alphitobius diaperinus), świerszcza domowego (Acheta domesticus), świerszcza bananowego (Gryllodes sigillatus) i świerszcza kubańskiego (Gryllus assimilis).

Stosowanie owadów suszonych jako karma lub składnik karmy dla zwierząt towarzyszących podlega przepisom określonym w załączniku XIII do rozporządzenia Komisji (UE) nr 142/2011. W kilku państwach członkowskich rozpoczęto chów owadów do produkcji przetworzonego białka zwierzęcego oraz innych owadzich produktów pochodnych przeznaczonych na karmę dla zwierząt towarzyszących. Produkcja ta podlega krajowym systemom kontroli, za które odpowiadają właściwe organy państw członkowskich. Jednak przepisy na szczeblu unijnym dotyczące zdrowia zwierząt, zdrowia publicznego oraz ryzyka środowiskowego są niezbędne w celu zapewnienia bezpieczeństwa hodowli owadów na szerszą skalę w UE.

Dlaczego owady?

Biorąc pod uwagę metabolizm owadów jako zwierząt zmiennociepl-

nych, zużywają one na swoje potrzeby życiowe o wiele mniej energii z pokarmu i z większą sprawnością przekształcają organiczną materię roślinną w tkanki. Co za tym idzie, owady z jednego kilograma spożytego pokarmu roślinnego wytwarzają więcej białka zwierzęcego niż drób, świnie i przeżuwacze. Poza tym plenność oraz tempo wzrostu owadów są nieporównanie wyższe niż u zwierząt gospodarskich. Nowe generacje owadów można uzyskać w kilka, kilkanaście dni. Do tego należy dodać, że większość hodowanych owadów żywi się wyłącznie pokarmem roślinnym – mogą to być odpady roślinne, warzywne i owocowe, a wytwarzane przez owady białko charakteryzuje się wysoką wartością odżywczą. Wymogi hodowlane nie są duże, głównie wysoka temperatura (25–30°C) i wil-

Lista gatunków owadów pozytywnie zaopiniowanych przez EFSA (Europejski Urząd ds.

Bezpieczeństwa Żywności) na cele paszowe obejmuje: czarną muchę (Hermetia illucens) i muchę domową (Musca domestica), mącznika młynarka (Tenebrio molitor) i pleśniakowca lśniącego (Alphitobius diaperinus), świerszcza domowego (Acheta domesticus), świerszcza bananowego (Gryllodes sigillatus) i świerszcza kubańskiego (Gryllus assimilis).

53

Pies gotność 70–80%. Odchody owadów można wykorzystać jako naturalny nawóz, poza tym praktycznie nie ma odpadów. Wskazuje się, że wybór białka owadziego będzie bardziej popierany przez osoby proekologiczne, które dbają o środowisko naturalne i zrównoważoną hodowlę czy gospodarkę o obiegu zamkniętym (ang. circular economy). Na wyprodukowanie 1 kg białka wołowego potrzeba 14 razy więcej miejsca i 5 razy więcej wody w porównaniu z 1 kg białka owadziego (na wyprodukowanie 1 kg białka owadziego potrzeba niecałych 200 litrów wody). Do tego w chowie owadów nie wykorzystuje się antybiotyków ani hormonów. Osoby mające wątpliwości etyczne co do uboju zwierząt rzeźnych powinny też docenić etyczną stronę pozyskania owadów do przetworzenia – niska temperatura powoduje ich humanitarne uśmiercenie.

Wartości odżywcze owadów Profil odżywczy jadalnych owadów zależy od gatunku, płci, stadium rozwojowego czy warunków chowu.

Na przykład mącznik młynarek jest uważany za gatunek charakteryzujący się jedną z najwyższych zawartości białka (47,7–53%). Larwy czarnej muchy zawierają 35–57% białka. Owady

zawierają też peptydy o działaniu przeciwdrobnoustrojowym (AMP, ang. antimicrobial peptides), zwalczające bakterie patogenne, grzyby i wirusy. Wiele białek wyizolowanych z biomasy owadów wykazuje wysoką termostabilność, co jest ważne przy produkcji karm ekstrudowanych.

Wiadomo, że owady poza białkiem są źródłem lipidów (szczególnie jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z korzystnymi proporcjami kwasów n-3 i n-6; dominujący jest udział średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych). Na przykład mącznik młynarek zawiera 27–38% lipidów, a larwa czarnej muchy 35%, a także węglowodanów (głównie chityny o cennych właściwościach prozdrowotnych), witamin z grupy B oraz cynku, wapnia, magnezu i żelaza.

Owady dobrze też wykorzystują paszę (średnio 2 kg paszy na 1 kg masy owadów). Dotychczasowe badania wskazują, że białko owadzie jest najbardziej zbliżone profilem aminokwasowym do białka rybiego (porównuje się je ze składem chemicznym mięsa łososia), zawiera dużo aminokwasów egzogennych niezbędnych w diecie psów (a także taurynę niezbędną dla kotów). Udział białka ogólnego kształtuje się w przedziale 40–75% w zależności od gatunku i stadium rozwojowego insektów. Istotnym aspektem jest również korzystny profil tłuszczu surowego, który może stanowić

10–30% suchej masy materiału owadziego.

Owady zawierają także związki bioaktywne, jak kwas laurynowy czy chityna. Kwas laurynowy stabilizuje mikrobiom jelitowy i stymuluje układ odpornościowy. Chityna wywołuje reakcję immunologiczną organizmu, poprawiając odporność – przyspiesza podział fibroblastów, aktywuje makrofagi i wytwarzanie cytokin.

Włókna chitynowe są naturalną substancją wyizolowaną z pancerzy, np. owadów, i mogą stanowić balast obniżający kaloryczność posiłków. Chityna i jej pochodne (chitozan) wpływają też na regulację pracy przewodu pokarmowego, regenerację nabłonka i regulują przemiany tłuszczowe (zmniejszają wchłanianie tłuszczów z przewodu pokarmowego). Uznawane są za skuteczny prebiotyk, zatem wspierają korzystną biotę jelitową.

Chitynę stosuje się też w leczeniu trudno gojących się ran.

W kontekście przepisów unijnego prawa (rozporządzenie WE 1069/2009) „owady hodowane do produkcji przetworzonego białka zwierzęcego pochodzącego od owadów” od niedawna zostały uznane za jeden z rodzajów zwierząt gospodarskich – „owady gospodarskie”. Z tych powodów zakazane jest stosowanie jako karmy dla owadów tkanek przeżuwaczy, odpadów gastronomicznych, mączki mięsno-kostnej i obornika.

Białko owadzie uważa się za hypoalergiczne, zatem szczególne zainteresowanie karmami z owadów/z białkiem owadzim będzie dotyczyło opiekunów zwierząt podatnych na alergie i nietolerancje pokarmowe.

54

Grzegorz Cerafin

Wyłączny dystrybutor marek Naturea, Yora, Naturina, Tribal i True Hemp. www.dlapsaikota.com

Z troski o szybko postępujące zmiany klimatyczne powstała YORA – najbardziej etyczna i przyjazna środowisku karma dla psów z insektów. Ta nowoczesna i zdrowa alternatywa w żywieniu zwierząt domowych posiada całą dobroć tradycyjnego mięsa i ryb, ale bez szkody dla naszej planety. Insekty bowiem wytwarzają wartościowe białko o wiele wydajniej niż krowy czy kury, wykorzystując zaledwie niewielki procent wody i ziemi w porównaniu z tradycyjną hodowlą. Karma YORA polecana jest psom wszystkich ras i wielkości. Używane przez nas larwy Hermetia illucens są bardziej strawne niż kurczak i niezwykle hipoalergiczne, dlatego są doskonałym wyborem dla psów cierpiących na wszelkie alergie pokarmowe, niestrawność, cukrzycę lub mające problemy z układem trawiennym, wzdęciami, biegunką czy nadwagą. To świetna alternatywa dla osób niejedzących mięsa, które szukają idealnego rozwiązania w diecie swoich czworonogów, jak również dla wszystkich osób chcących zrobić coś dobrego dla środowiska.

Dystrybucja: www.dlapsaikota.com, tel. 791 040 688

Białko owadzie uważa się za hypoalergiczne, zatem szczególne zainteresowanie karmami z owadów lub z białkiem owadzim będzie dotyczyło opiekunów zwierząt podatnych na alergie i nietolerancje pokarmowe.

Materiały paszowe wytworzone z owadów mogą przybierać wiele form, począwszy od całych, nieprzetworzonych insektów, konserwowanych preparatów białkowych, do mączek odtłuszczonych i pełnotłustych oraz separowanego tłuszczu. Obecność insektów w diecie zwiększa znacznie jej atrakcyjność zapachową i smakową, a zatem jest to ważna korzystna cecha karmy.

Wykazano atrakcyjność zapachową owadów na poziomie karm komercyjnych zawierających polepszacze smaku i zapachu.

Owady są także uważane potencjalnie za doskonały komponent diet naturalnych w modelach żywienia BARF i whole prey.

Dla szerokiego zastosowania białka owadziego w karmach niezbędne są dalsze badania nad jego strawnością, przyswajalnością i aspektami bezpieczeństwa. W USA można już kupić przekąski dla psów z owadami – ponieważ takie przekąski nie muszą spełniać wszystkich wymogów ­A AFCO. Natomiast co do wykorzystania w paszach ­A AFCO zatwierdziła larwy czarnej muchy do wykorzystania w paszy dla łososi. Ale w 2018 roku owady były numerem jeden poszukiwanym w kategorii „pet food ingredients” na stronie petfoodindustry.com.

W Europie Belgia i Holandia są jednymi z najbardziej zaawansowanych

krajów w kwestii hodowli owadów i entomofagii – to stamtąd importowane są surowce do karm. Do karm dla psów i kotów wykorzystywane są najczęściej czarne muchy. Firmy produkujące karmy podkreślają pełną identyfikowalność surowców, certyfikację hodowli oraz nadzór nad procesem produkcji oraz tworzenie receptur karm w konsultacji z lekarzami weterynarii oraz dietetykami. Karmy produkowane są we Francji, Danii, Niemczech oraz w Wielkiej Brytanii.

Należy podkreślić, że w przemyśle produkcji owadów obserwuje się teraz gwałtowne wzrosty inwestycji, więc jest bardzo prawdopodobne, że temat owadów w karmie i żywności będzie się dynamicznie rozwijał.

REKLAMA

Pies

Artykuł sponsorowany

Wiemy, jak wspomagać odporność!

Postaw na prawidłowe odżywienie i ograniczenie reakcji alergicznych u psów.

Aby w mikrobiomie jelitowym dominowały „dobre” bakterie i wspomagały pracę przewodu pokarmowego, a także odporność – nie tylko jelitową, ale całego organizmu, trzeba je odpowiednio wspierać. Od dawna wiemy, że podejście holistyczne do diety znacząco poprawia funkcjonowanie organizmu. Dostarczamy pełnowartościowych składników pokarmowych odżywczych, ale także nutraceutyków i w ten sposób poprawiamy zdrowie zwierzęcia. Karmy wilgotne linii Rockster doskonale wpisują się w potrzeby żywieniowe psów, ponieważ powstały z miłości, ale przede wszystkim ich receptury oparte są na naukowych opracowaniach i bio-surowcach w pełni naturalnych, o jakości human grade, które poddane są delikatnej obróbce. Dodatkowo, mając świadomość konieczności wspierania naturalnego mikrobiomu jelitowego, jak również bakterii probiotycznych, które podaje się w formie suplementów diety, twórcy karm Rockster postawili sobie za cel zwiększenie efektu probiotycznego poprzez zastosowanie naturalnych tradycyjnych prebiotyków w recepturach. Dodatki prebiotyczne dostarczają substratów dla dobrych bakterii jelitowych, stymulują ich aktywność, a pomagają eliminować bakterie szkodliwe.

Każdy wariant smakowy Rockster zawiera sfermentowany koncentrat biotopinamburu, a niektóre dodatkowo jeszcze biomarchew. Bulwy topinamburu mają oryginalny smak, ale przede wszystkim wyjątkowe wartości odżywcze (są cennym dodatkiem w diecie cukrzycowej), są bogate w aminokwasy egzogenne, makro-i mikroelementy, NNKT czy witaminę B1. Topinambur jest naturalnym źródłem inuliny (70–80% wszystkich węglowodanów w bulwie), świetnego naturalnego prebiotyku. Inulina jest polisacharydem, włóknem rozpuszczalnym, który fermentuje do fruktozy. Dodatkowo inulina pobudza perystaltykę (zapobiega zaparciom), poprawia biodostępność wapnia, magnezu, żelaza, cynku, miedzi i fosforu, bierze udział w obniżeniu przyswajania cholesterolu i działa przeciwnowotworowo. Fruktany (czyli niskocząsteczkowe węglowodany składające się z łańcuchów fruktozy – są to np. cukry zapasowe w roślinnych bulwach czy kłączach) nie są trawione ani wchłaniane w przewodzie pokarmowym, ponieważ organizm człowieka czy zwierzęcia nie wytwarza odpowiednich enzymów. Ale posiadają je „dobre” bakterie jelitowe – Bifidobacterie, które fermentując fruktany – np. inulinę właśnie, wytwarzają krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (ang. SCFA; zwane postbiotyka-

mi – kwas octowy, propionowy, masłowy, mlekowy), a te stymulują wzrost bakterii probiotycznych, jednocześnie zaś poprzez obniżanie pH tworzą niekorzystne środowisko dla bakterii patogennych. Kwasy te również odżywiają komórki jelita czy też zwiększają długość kosmków jelitowych. Fruktany wspomagają także funkcjonowanie układu odpornościowego i detoksykują organizm.

Marchew jest najcenniejszym źródłem betakarotenu, wzmacniającego odporność i niezwykle skutecznego przeciwutleniacza. Dodatkowo marchew jest też bogata we włókno pokarmowe nierozpuszczalne, flawonoidy, witaminy z grupy B, mikro- i makroelementy, a także zawiera związki siarkowe zwane „czynnikiem bifidus”, pobudzające Bifidobacterie. Włókno pokarmowe nierozpuszczalne wchłania wodę, poprawia perystaltykę jelit, reguluje wypróżnienia, często nazywane jest „miotłą”, bo oczyszcza przewód pokarmowy z zalegających resztek.

Dodatkowo karmy linii Rockster wspomagają odporność organizmu dzięki zastosowaniu bioskładników: rokitnika, oleju z ostropestu czy kwasów n-3 i n-6 z oleju rybnego.

Zastosowanie 100% naturalnych organicznych surowców zwierzęcych i roślinnych, bogatej gamy nutraceutyków oraz jednego źródła białka zwierzęcego i receptur bezglutenowych, wraz ze specjalnym sposobem obróbki, powodują, że karmy Rockster doskonale wspierają dietoprofilaktykę i dietoterapię psów z alergią i nadwrażliwością pokarmową.

56

www.therockster.com

info@best4animalcare.eu

@RocksterPolska

Pies i kot

Alergie i probiotyki lek wet. Beata Milewska-Ignacak Lecznica Wetlandia, beata.milewska@wetlandia.pl

Alergia to wadliwe działanie układu immunologicznego, w efekcie którego błędnie rozpoznaje on różne czynniki jako zagrożenie, uwalniając do walki liczne mediatory stanu zapalnego. Ten cykl prowadzi do zaburzeń pracy organizmu – skóry (wysypki, świąd, obrzęki), przewodu pokarmowego (wymioty, biegunki, bóle brzucha, spadki masy ciała), układu oddechowego (duszności, kaszel, zapalenie gardła), nawracających stanów zapalnych uszu. Może powodować reakcje ostre albo mniej zauważalne, ale zaburzające normalną homeostazę, prowadzące do zmniejszenia odporności, złego samopoczucia, podatności na infekcje.

Co jest przyczyną alergii?

Co powoduje powstawanie reakcji uczuleniowych? Naukowcy podejrzewają, że składa się na to wiele czynników: skłonności wrodzone albo przekazywane genetycznie. Na pewno takowe istnieją, potomstwo rodziców alergików samo może, ale nie musi być alergiczne. Wiadomo też, że są rasy psów o wyraźnych

58

predyspozycjach do alergii (np. bulterier, owczarek niemiecki, buldog francuski, shar-pei), jasny kolor skóry i biała sierść; takie zwierzęta są bardziej wrażliwe i częściej występuje u nich choroba (niska produkcja melaniny), wszelkie przebyte choroby, urazy, stresy mogą podziałać jak katalizator, wyzwolić to, co było uśpione, inwazje pasożytnicze w konsekwencji także mogą doprowadzić do alergizacji,

skażenie środowiska i pokarmu niewątpliwie jest odpowiedzialne za lawinowy przyrost alergików, u ludzi wymienia się jeszcze jeden czynnik – jest nim nadmierna (przesadna) higiena i brak przechorowań chorób wieku dziecięcego.

Każdy z nas i każde zwierzę może zareagować niekorzystnie na jakiś czynnik lub czynniki, taki epizod może sam minąć albo minie tym szybciej, im szybciej zostanie zauwa-

Izabela Jaglarz

Hodowca psów rasowych

Probiotyki to prozdrowotne szczepy bakterii, które przywracają i utrzymują prawidłową równowagę bakteryjną w przewodzie pokarmowym, jednocześnie zwalczając szkodliwe bakterie znajdujące się w organizmie. Najczęściej są to pałeczki kwasu mlekowego, ziarniaki, drożdżaki oraz bifidobakterie. Po wchłonięciu do jelita probiotyki chronią ścianki jelita przed bakteriami gnilnymi i chorobotwórczymi i zakwaszają środowisko jelitowe.

W skład probiotyku z linii ProBioAnimalia Canis wchodzą także zioła, m.in. mięta i jeżówka purpurowa.

Zawiera on też prebiotyk – melasę z trzciny cukrowej, która w procesie fermentacji zostaje przetworzona przez mikroorganizmy na kwasy organiczne. W ten sposób probiotyk zostaje dodatkowo wzbogacony w wartościowe mikroelementy, jak: mangan, selen czy cynk. Regularne stosowanie Probioanimalia Canis zwiększa odporność i poprawia ogólny stan zdrowia psa.

żony i nastąpi odpowiednia reakcja.

Nie musi wyjść poza epizod, nie musi przekształcić się w stałą predyspozycję. Jednak nawet początki czy epizody zlekceważone mogą prowadzić do trwałej nadwrażliwości.

Czy można się ustrzec przed alergią?

Niestety, nie mamy wpływu na wszystko, co dzieje się wokół nas. Możemy się przeprowadzić gdzieś daleko od cywilizacji, jeść zdrową żywność i taką podawać naszym zwierzętom, czy to wystarczy? Pytanie bez odpowiedzi. Wiadomo, że nie wszyscy chorują mimo podobnego miejsca zamieszkania i stylu życia. Jako czynniki ochronne są zalecane: włókno pokarmowe, dodatki witaminowe i mineralne, kwasy omega-3, flawonoidy, polifenole, prebiotyki i probiotyki.

Czy profilaktyczne pobieranie suplementów lub probiotyków może zapobiec chorobie? To temat od wielu lat rozpatrywany w medycynie ludzkiej. Powstało wiele prac naukowych dowodzących, że mikrobiota jelitowa chroni organizm, a jej zaburzenie może prowadzić do nadwrażliwości.

Między mikrobiotą a gospodarzem panuje mutualizm, czyli obie strony czerpią korzyści (obligatoryjna symbioza). Bakterie probiotyczne wyselekcjonowane z mikrobiomu jelitowego hamują wzrost chorobotwórczych mikroorganizmów przez działanie kompetycyjne, a także dzięki wytwarzaniu substancji antybakteryjnych – baktriocyn i nadtlenku wodoru. Bakterie patogenne nie znajdują sprzyjających warunków do rozwoju, nie są w stanie skolonizować jelita i doprowadzić do rozwoju choroby. To zjawisko nazywa się „oporem kolonizacji”.

Jak działają probiotyki?

Dobroczynne działanie probiotyków polega na uszczelnianiu nabłonka jelitowego, tak by nie był przepuszczalny dla alergenów, neutralizacji alergenów w świetle jelita i zmniejszaniu stanu zapalnego, wpływają one także na rozwój tolerancji immunologicznej. Integralność bariery jelitowej ma istotne znaczenie dla GALT (tkanki limfatycznej przewodu pokarmowego, przez którą mikrobiota także oddziałuje na organizm). GALT jest integralną częścią MALT (Mucosa Associated Limphoid Tissue) – układu odpornościowego związanego z błonami śluzowymi. Przewód pokarmowy w dużym stopniu odpowiedzialny jest za odporność u psów – jest jednym z największych narządów odpornościowych (80% komórek sekrecyjnych). Komórki układu odpornościowego w większości są zgromadzone w kępkach Peyera, a komórki dendrytyczne umiejscowione tuż pod powierzchnią nabłonka jelitowego posiadają wypustki sięgające światła jelita, przez co kontaktują się z mikroorganizmami. Przy zaburzeniach integralności antygeny bakteryjne zwiększają ekspozycję w tkance limfatycznej i surowicy krwi, co powoduje produkcję cytokin prozapalnych (TNF-α, IFN-gamma, IL-6). Dysbioza jelitowa, czyli zaburzenia równowagi bioty jelitowej, prowadzi również do zwiększenia przepuszczalności bariery jelitowej (zaburzenia równowagi bioty jelitowej wykazano u dzieci z objawami alergii). U zwierząt pozbawionych mikrobioty jelitowej wykazano niedorozwój kosmków jelitowych, niedorozwój lokalnego układu odpornościowego, zmniejszoną liczbę limfocytów i niedorozwój kępek Peyera.

Szczenięta i kocięta rodzą się ze sterylnym przewodem pokarmowym i w 24 godziny po porodzie jest on kolonizowany mikroorganizmami środowiskowymi. Brak w jelicie określonych drobnoustrojów na wczesnym etapie życia może skutkować poważnymi konsekwencjami – jak np. nadmierna reaktywność na stres. Natomiast bakterie środowiskowe, które na początku kolonizują przewód pokarmowy szczeniaka, są jednymi z pierwszych antygenów stymulujących rozwój oraz dojrzewanie układu immunologicznego. Prawidłowa biota jelitowa stanowi przeciwwagę dla aktywności limfocytów Th2, a w konsekwencji sprzyja powstawaniu tolerancji pokarmowej. A wiemy, że podstawą alergii jest zaburzony mechanizm równowagi stosunku limfocytów Th1/Th2, na korzyść tych drugich. Limfocyty Th2 stymulują limfocyty B do wytwarzania IgE i produkcji IL-5 oraz aktywacji eozynofilów.

Dodatkowe korzyści To nie wszystko. Występują bowiem dodatkowe korzyści dla organizmu związane ze składnikami pokarmowymi. Podczas fermentacji włókna pokarmowego wytwarzane przez probiotyki krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (tzw. postbiotyki: octan, propionian i maślan) mają działanie troficzne: odżywiają błonę śluzową jelit i stymulują procesy regeneracyjne. Uczestniczą w kształtowaniu nieswoistych mechanizmów odpornościowych. Zwiększają aktywność przeciwciał. Bakterie biorą też udział w przetwarzaniu lipidów i azotu, syntetyzują witaminy (z grupy B i K) i enzymy trawienne (np. alfa-galaktozydazy) oraz zwiększają

59

Pies i kot

Dobroczynne działanie probiotyków polega na uszczelnianiu nabłonka jelitowego, tak by nie był przepuszczalny dla alergenów, neutralizacji alergenów w świetle jelita i zmniejszaniu stanu zapalnego, wpływają one także na rozwój tolerancji immunologicznej. Integralność bariery jelitowej ma istotne znaczenie dla GALT (tkanki limfatycznej przewodu pokarmowego, przez którą mikrobiota także oddziałuje na organizm). bioprzyswajalność wapnia, magnezu i żelaza z pokarmów roślinnych.

Probiotyki w terapii Probiotyki, które znalazły kliniczne zastosowanie w chorobach alergicznych, to bakterie należące do rodzajów Lactobacillus, Bifidobacterium i niepatogenny szczep E. coli (Nissle 1917 – u ludzi). Obecna koncepcja probiotyków zakłada, że drobnoustroje probiotyczne używane w preparatach wspomagających powinny być specyficzne gatunkowo, czyli izolowane z mikrobioty gatunku, u którego mają być stosowane. Przyjęto, że liczba żywych bakterii powinna wynosić około 108 jtk w 1 g preparatu (najczęściej są to preparaty liofilizowane). Mniejsza liczba drobnoustrojów może nie być wystarczająca dla osiągnięcia efektu terapeutycznego, gdyż pewna ich część podczas przechodzenia przez przewód pokarmowy ulega niszczeniu pod wpływem kwasu solnego i żółci. Dowiedziono, że bakterie kwasu mlekowego mogą przemieszczać się z jelita do węzłów chłonnych i stymulować makrofagi i limfocyty B oraz zwiększać ilość interferonu produkowanego przez limfocyty T, a także ilość immunoglobuliny A i IgM (krążących i sekrecyjnych – odporność humoralna). Wpływają także hamująco na wytwarzanie związków prozapalnych. Kwas mlekowy obniża pH, co też daje środowisko niekorzystne dla wielu bakterii chorobotwórczych. Wyka-

zano, że szczepy probiotyczne mogą zmieniać właściwości immunomodulujące białek obecnych w pokarmie, prowadząc tym samym do zmniejszenia wydzielania IgE i ograniczenia aktywacji eozynofilów (a także obniżać produkcje cytokin Th2: IL-4, IL-5). W badaniach z wykorzystaniem bifidobacterii w uzupełnieniu diety wykazano wzrost produkcji IL-10, cytokina ta uczestniczy w indukcji fizjologicznej tolerancji antygenów pokarmowych przez aktywację regulatorowych komórek T (Treg). Bifidobacterium animalis subsp. lactis BB-12 wytwarza 74 białka, z których 18 odgrywa rolę w immunomodulacji przez interakcje z komórkami nabłonka jelit lub białkami macierzy pozakomórkowej (ang. ECM).

Probiotyki a stres Naukowcy wskazują na komunikację mikrobiomu jelitowego z mózgiem (oś mózgowo-jelitowa). Jako jeden z czynników proalergicznych wymieniany jest stres – długotrwały stres wpływa też niekorzystnie na funkcjonowanie jelit i zaburzenia równowagi bioty jelitowej. Drobnoustroje komunikują się z układem nerwowym także przez swoje metabolity działające jako neuroprzekaźniki, w tym hamującego GABA (aminokwas niebiałkowy, kwas gamma-aminomasłowy powstający z dekarboksylacji kwasu glutaminowego). Wykazano, że niektóre szczepy probiotyczne (L. rhamnosus) wytwarzają większe ilości GABA, który ma działanie antystresowe.

Wprawdzie wyniki badań nad zależnością i skutecznością suplementacji preparatami probiotycznymi nie są jednoznaczne i zapewne wymagają kontynuacji, jednak należy zauważyć, że nie ma żadnego zagrożenia takim uzupełnianiem, a możliwe korzyści skłaniają, by wziąć je pod uwagę (do tej pory raczej podkreśla się skuteczność w zapobieganiu alergii i łagodzeniu objawów). W badaniach u ludzi stwierdzono np. efektywność szczepów probiotycznych w zapobieganiu i leczeniu atopii. Korzystny efekt probiotyków zależy od stanu zdrowia, kondycji, wieku, płci zwierzęcia, a także dawki probiotyku, częstotliwości stosowania oraz jakości karmy (składniki odżywcze i antyżywieniowe).

Warto dodać, że producenci suplementów często oferują też synbiotyki – czyli probiotyki wspomagane prebiotykami (np. inuliną).

lek. wet. Magdalena Wiśniewska Specjalista chorób psów i kotów www.scanvet.pl

EFA Olie firmy ScanVet Poland jest bardzo skutecznym preparatem o naturalnym składzie (posiada starannie wyselekcjonowane NNKT i witaminy), który zapewnia lśniącą i zdrową sierść. Polecany jest w szczególności w przypadku alergii skórnej i innych problemów dermatologicznych. Zawiera najwyższej jakości składniki, o naturalnym działaniu przeciwzapalnym i poprawiającym kondycję i zdrowie skóry.

EFA Olie cieszy się doskonałą opinią wśród właścicieli psów i kotów, którzy są bardzo zadowoleni z efektów działania i znacznej poprawy stanu skóry i sierści u swoich pupili.

Ze względu na naturalny skład, produkt jest chętnie wybierany przez właścicieli poszukujących naturalnych preparatów dla swoich zwierząt. Efa Olie otrzymało nagrodę „Dobry produkt 2019” w plebiscycie Top for Dog.

60

Wywiad

Mikroorganizmy dla zdrowia pupila!

Wywiad z Wiolettą Mysiewicz Przewodniczącą Rady Licencjonowanych Doradców ProBiotechnologii ProBiotics Polska Sp. z o.o. tel. 661 459 980 e-mail: wioletta.mysiewicz@probiotics.pl

Domowe zwierzęta narażone są obecnie na wiele czynników zewnętrznych, które mogą obniżać ich naturalną odporność, wywoływać reakcje uczuleniowe, a nawet prowadzić do groźnych niedomagań i schorzeń. Ich opiekunowie poszukują więc bezpiecznego i skutecznego remedium na te problemy. Mogą nim być… mikroorganizmy, a dokładnie pożyteczne drobnoustroje współtworzące i wzmacniające naturalny mikrobiom zwierzęcia. Drobnoustroje te można podawać wraz z dietą, a także stosować w kosmetykach i innych preparatach pielęgnacyjnych. Niedawno na rynku pojawiła się innowacyjna linia takich produktów – ProBioAnimalia firmy ProBiotics Polska dedykowana dla psów, kotów oraz koni. W jaki sposób preparaty te mogą wspomóc dobrostan i zdrowie pupila? Na ten temat rozmawiamy z Panią Wiolettą Mysiewicz – Licencjonowanym Doradcą Probiotechnologii w firmie ProBiotics.

Joanna Zarzyńska, „ZooBranża”: Dlaczego mikroorganizmy? Skąd wziął się pomysł na preparaty probiotyczne dla zwierząt?

Wioletta Mysiewicz, ProBiotics: To, co mamy najcenniejszego, to zdrowie. Wraz z rozwojem i postępem technologicznym na półki sklepowe i do naszych szuflad trafiły produkty, które pozbawiają nas i środowisko, w którym żyjemy, dobrych mikroorganizmów. I choć większość z nas wie, że ludzki organizm w 70–80% składa się z wody, a jego stałymi lokatorami są dobre bakterie, to rzadko zdajemy sobie sprawę z roli, jaką odgrywają właśnie w budowaniu odporności. Nasza firma – ProBiotics Polska powstała prawie 12 lat temu. W tym czasie w przekazie medialnym mikroorganizmy stanowiły głównie źródło zagrożenia i chorób,

62

a słowo bakteria kojarzyło się z zakażeniem i wizytą w szpitalu. Z każdym, kolejnym rokiem zarówno wiedza na temat świata mikroorganizmów, ich ogromnej roli dla ludzi, zwierząt i środowiska rosła, podobnie jak społeczna świadomość. Dziś mówi się o antybiotykooporności, probiotykach, prebiotykach, kulturach bakterii, mikrobiomie i probiotykoterapii. O ile wiemy już, że odporność ludzi budują m.in. mikroorganizmy zamieszkujące nasze jelita, o tyle rzadko tę samą wiedzę stosujemy w przypadku zwierzaków domowych.

Stąd pomysł, by doświadczenie dotyczące wytwarzania probiotycznych suplementów diety dla ludzi przenieść na branżę zoologiczną. I to nie jest moda na mikroorganizmy, ale profilaktyka.

Trzeba zrozumieć, że dbanie o zdrowie i zwierząt, i ludzi to przede wszystkim

prewencja. Żyjmy tak, by nie chorować.

Zamiast wyłącznie sterylizować nasze domy, zaprośmy do nich najlepszych strażników – dobre bakterie, niech one staną na pierwszym froncie.

JZ: Ale historia firmy zaczęła się od rolnictwa?

WM: I tak, i nie. Od początku ideą, która nas budowała, była idea jednego zdrowia. Jedno zdrowie oznacza, że stan i kondycja środowiska naturalnego mają ogromny wpływ na nas i na nasze życie.

Dziś ta wiedza jest powszechna, dotyczy to zarówno smogu, stosowania pestycydów w rolnictwie czy antybiotyków w chowie i hodowli zwierząt. To dotyczy również świata mikroorganizmów.

Im mniej zanieczyszczeń, syntetycznej chemii i toksyn w środowisku, w naszym domu, tym więcej przyjaznych dla nas i dla zwierząt drobnoustrojów.

JZ: Wasza oferta jest szeroka, taki wachlarz preparatów może dziwić potencjalnego partnera biznesowego.

WM: Dziś oferujemy produkty dla każdego, to znaczy: suplementy diety, kosmetyki, środki do sprzątania i prania, preparaty do uprawy i pielęgnacji roślin, dla gleby, do chowu, hodowli i pielęgnacji zwierząt. Tak zbudowana oferta związana jest z tym, co nas wyróżnia na rynku – z mikroorganizmami i fermentacją. To właśnie one kierują wieloma procesami biologicznymi, a ich właściwości decydują o stanie ekosystemów, w których żyją. Przewaga tych pożytecznych będzie dla nas zawsze korzystna. Obecność kompozycji żywych, dobroczynnych mikroorganizmów, w tym probiotyków w naszych preparatach to rozwiązanie zaskakujące wielu klientów. Ale zaprzyjaźniając się z nimi, szybko przekonamy się o ich skuteczności. Do wytwarzania naszych preparatów wykorzystujemy naturalnie zachodzące procesy fermentacji. Jesteśmy przekonani, że ta technologia i probiotyki stanowią rozwiązanie wielu trudnych problemów, z którymi borykamy się na co dzień.

I co niezwykle ważne dla naszych odbiorców jest ona naturalna i całkowicie bezpieczna.

JZ: Czy korzystają Państwo ze wsparcia naukowców?

WM: Po pierwsze, posiadamy własne laboratorium badawcze. Prowadzimy własne badania nad kolejnymi wyrobami, ale też współpracujemy z Instytutem Technologii Mikrobiologicznych w Turku, który czuwa nad jakością oferowanych preparatów. Jesteśmy otwarci i gotowi na współpracę z innymi przedsiębiorcami, również tymi, którzy są zainteresowani wytwarzaniem własnej linii wyrobów mikrobiologicznych.

JZ: Jakie preparaty dla zwierząt domowych oferuje ­ProBiotics Polska?

WM: Od lat ściśle współpracujemy z Izabelą i Jarosławem Jaglarzami. To pasjonaci i miłośnicy zwierząt: psów, kotów i koni. To dzięki nim możemy dziś cieszyć się linią ProBioAnimalia. Potencjał mikroorganizmów udało się nam wykorzystać w preparatach dla zwierząt. Tu stawiamy na profilaktykę. Stosując systematycznie probiotyczne preparaty, tworzymy niewidzialny, naturalny, ochronny filtr, który zawsze będzie zwiększać odporność naszych zwierzaków i tworzyć zdrowe, sprzyjające środowisko życia.

JZ: Kiedy i dlaczego warto stosować preparaty probiotyczne? Jakie problemy zwierząt domowych zgłaszane przez ich opiekunów są w stanie rozwiązać?

WM: Probiotyk dla psów poprawia zdrowie, kondycję i odporność psa. Przywraca i utrwala korzystną florę bakteryjną, co poprawia wchłanianie tłuszczy, wapnia, fosforanów i soli żelaza, a także ułatwia usuwanie toksycznych związków z organizmu. Mikroorganiczny szampon dla psów zawiera dodatek fermentowanych ziół i kwasów organicznych, zapewnia niskie pH – około 5,5,

doskonałe dla skóry psa. Szampon nawilża i zapobiega występowaniu łupieżu. Odżywka ProBioAnimalia CANIS działa także bakterio- i grzybobójczo, zapobiega kołtunieniu i ułatwia rozczesywanie. Spray do jamy ustnej to odpowiednik pasty do zębów i odświeżacza w jednym. Przeciwdziała stanom zapalnym dziąseł i gardła. Naturalny mikroorganiczny higienizator dla psów i kotów pozwala na utrzymanie czystości kojców, kuwet, miejsc zabrudzonych przez zwierzaki. Eliminuje drobnoustroje wywołujące biegunki i choroby skóry. To także wyrób pierwszej potrzeby w usuwaniu przykrych zapachów.

JZ: Jakie wsparcie marketingowe oferują Państwo dla sklepów, które z Wami współpracują?

WM: Bardzo dużą uwagę przywiązujemy do edukacji i szkolenia sprzedawców. Ta edukacja ma wymiar wielopoziomowy. Zazwyczaj nasi partnerzy biznesowi sami zaczynają stosować nasze preparaty. Wiarygodność jest przecież kluczem. Sama prowadzę Centrum Mikroorganizmów w Załuskach i wiem, jak wiedza, ale i autentyczność są ważne. Klienci chcą się uczyć i poszerzać swoją świadomość. Są wdzięczni za przekazywaną im wiedzę. A nic tak nie cieszy sprzedawcy, jak zadowolony klient, który wraca. To najlepsza reklama. Nasze wyroby aktywnie promujemy również w internecie, uczestniczmy w targach branżowych. W kwietniu będziemy na Animals' Days w Ptak Warsaw Expo, na które serdecznie zapraszamy. Do zobaczenia!

63

Kot

Mój kot jest gruby, czyli jak odchudzić pupila?

Nadwaga jest plagą, z którą boryka się nie tylko znaczna część ludzi, lecz także domowych kotów. „Kanapowy” tryb życia, w połączeniu z obfitością pożywnego pokarmu i nagminnym dokarmianiem między posiłkami, sprawiają, że pupilom bardzo szybko zaokrąglają się boczki. Niestety, nie jest to problem tylko estetyczny, bowiem nadwaga i otyłość rzutują również na jakość życia oraz zdrowie kota. Dlatego jeśli chcemy, aby pozostał on z nami na długie lata i nie chorował, należy zrobić wszystko w celu pozbycia się nadprogramowych kilogramów. A kluczem do tego jest przede wszystkim odpowiednio dobrana dieta…

64

Kiedy koty tyją?

W życiu kota są dwa krytyczne momenty (a raczej jeden „moment” i jeden nieco dłuższy okres), w którym jest on szczególnie narażony na „złapanie” nadprogramowych kilogramów. Pierwszym z nich jest kastracja pupila. Kastracją nazywamy chirurgiczne usunięcie gonad, najczęściej stosowane zarówno u kocurów, jak i u kotek (zapobiega nie tylko ciąży, ale wielu groźnym chorobom związanym z drogami rodnymi, np. ropomaciczu, nowotworom). Dla wyjaśnienia: często stosowany w kontekście kotek termin „sterylizacja” nie jest równoznaczny z kastracją – sterylizacja to po prostu uniemożliwienie rozmnażania („ubezpłodnienie”) i może być osiągnięte różnymi metodami, niekoniecznie kastracją.

W sposób szczególny tendencja do tycia w tym okresie dotyczy przedstawicielek płci pięknej (choć u kotów obie płcie są równie ładne ). Wiele osób zauważa, że kotka po kastracji gwałtownie nabiera apetytu i wręcz domaga się dodatkowych racji pokarmu. Skąd się to bierze? Otóż w ten sposób objawia się mądrość Natury.

Jak już wspomnieliśmy, zabieg kastracji polega w uproszczeniu na usunięciu z ciała kotki gruczołów – jajników.

Obok funkcji prokreacyjnych są one również wydajnymi narządami do-

krewnymi, produkującymi żeńskie hormony płciowe, czyli estrogeny.

Hormony te pod względem działania są w pewnym sensie antagonistami hormonu męskiego, czyli testosteronu. Ten ostatni u kocurów (niekastrowanych oczywiście) jest masowo wytwarzany w jądrach. Często zapominamy jednak, że u przedstawicieli obu płci jego niewielkie ilości produkują również nadnercza. Ilości te są na tyle małe, że u niekastrowanych kotek działanie testosteronu „nadnerczowego” jest całkowicie tłumione przez estrogeny. W momencie usunięcia jajników „fabryka” estrogenów jednak znika. We krwi podnosi się więc poziom wciąż wytwarzanego przez nadnercza testosteronu. Co z tego wynika? Otóż dokładnie taka sama sytuacja następuje w… pierwszym okresie ciąży. Jajniki ograniczają wtedy znacznie produkcję hormonów i do głosu dochodzi testosteron. Tak więc krótko po kastracji mózg kotki dochodzi do jedynego logicznego wniosku: „Hurra, jesteśmy w ciąży!”.

A jako że samica w ciąży musi jeść za dwoje (a kotka często nawet za pięcioro ), mózg automatycznie zwiększa łaknienie. Nic dziwnego więc, że pupilka tak łapczywie dopomina się dodatkowego pożywienia. Problem polega jednak na tym, że w przypadku prawdziwej ciąży pozyskiwane nadliczbowe kalorie zostaną przezna-

W życiu kota są dwa krytyczne momenty (a raczej – jeden „moment” i jeden nieco dłuższy okres), w którym jest on szczególnie narażony na „złapanie” nadprogramowych kilogramów. Pierwszym z nich jest kastracja pupila, a drugim okres wczesnej starości. czone na rozwój płodów. W przypadku kastracji (czyli „fałszywej ciąży”) odłożą się natomiast jako warstwa kochanego tłuszczyku.

Badania wykazały, że absolutnie krytyczne jest tutaj 10–12 tygodni po zabiegu – jeśli w tym czasie uda nam się nie zatuczyć przekonanej o ciąży kotki, to jej apetyt wróci potem do normy i prawdopodobnie nie będzie miała później problemów z utrzymaniem prawidłowej masy ciała (jeśli oczywiście nie pojawi się jakiś inny czynnik predysponujący do tycia).

Gdy natomiast kotka w rzeczonym okresie niepotrzebnie przytyje, potem może być bardzo trudno doprowadzić ją z powrotem do prawidłowej masy ciała.

Zjawisko zwiększonego łaknienia po kastracji jest obserwowane rów-

65

Kot nież u kocurów. Jest to związane ze wzrostem we krwi po tym zabiegu czynnika IGF-1 oraz hormonu luteinizującego, w dużej mierze odpowiedzialnego za odkładanie się tkanki tłuszczowej. Po usunięciu narządów płciowych u kocurów rozregulowaniu ulega również wydzielanie prolaktyny, czyli hormonu wydzielanego przez przysadkę mózgową, również stymulującego apetyt. Jego poziom stabilizuje się stosunkowo powoli i wraca do normy zwykle dopiero około 15 tygodni po kastracji. W tym czasie należy więc szczególnie zadbać, aby były kocur nie powiększył swojej masy.

U kotów obu płci drugim okresem wzmożonego ryzyka złapania nadwagi jest okres wczesnej starości. Wraz z upływem lat większość pupili w naturalny sposób ogranicza swoją dawną ruchliwość (zwłaszcza jeśli pojawią się równolegle dodatkowe czynniki predysponujące, takie jak dolegliwości układu kostnego czy mięśniowego). Sprzyja to postępowaniu starczego zaniku mięśni, czyli sarkopenii. Często tego nie zauważamy, bowiem prawidłowo odżywiany pupil może utrzymywać mniej więcej stałą masę ciała – w jego organizmie znacząco spada jednak ilość masy mięśniowej, a jednocześnie rośnie ilość tkanki tłuszczowej. Tym samym spada zapotrzebowanie na kalorie (tkanka tłuszczowa nie zużywa ich aż tyle, co mięśnie) i pojawiają się predyspozycje do tycia.

Niezależnie od tego, czy karmimy pupila karmami komercyjnymi czy dietą domową, powinien on otrzymywać dawkę pożywienia odpowiadającą jego potrzebom (jej przekroczenie siłą rzeczy spowoduje tycie). W przypadku karm komercyjnych ich producenci podają zwykle na opakowaniach wielkość zalecanej dziennej porcji. Dawkę tę warto ograniczyć bezpośrednio po kastracji zwierzęcia, bowiem po tym zabiegu spada jego zapotrzebowanie kaloryczne.

66

Lepiej zapobiegać…

Jak najskuteczniej zwalczać nadwagę u kotów? Odpowiedź jest prosta – zapobiegając jej powstaniu.

Morbum evitare quam curare facilius est – ta stara jak medycyna zasada przypisywana Hipokratesowi działa również w tym przypadku. Aby nie dopuścić do „zaokrąglenia się” pupila, powinniśmy postępować dwutorowo: po pierwsze, zmodyfikować jego jadłospis oraz po drugie… zachęcić zwierzaka do ruchu. Pytanie tylko, jak to zrobić?

Mniej (?) jeść…

Stara zasada odchudzania („Mniej żreć – więcej robić” ) zdecydowanie zaleca ograniczanie ilości pochłanianego jedzenia. Tymczasem u kotów chodzi nie tylko o ilość (choć to oczywiście też), ale również o skład, jakość oraz sposób podawania.

Zacznijmy od ilości pożywienia.

Niezależnie od tego, czy karmimy pupila karmami komercyjnymi czy dietą domową, powinien on otrzymywać dawkę pożywienia odpowiadającą jego potrzebom (jej przekroczenie siłą rzeczy spowoduje tycie).

W przypadku karm komercyjnych ich producenci podają zwykle na opakowaniach wielkość zalecanej dziennej porcji. Dawkę tę warto ograniczyć

bezpośrednio po kastracji zwierzęcia, bowiem po tym zabiegu spada jego zapotrzebowanie kaloryczne.

Dlatego najlepiej zredukować wielkość podawanych porcji o około 25–30%. Również u kotów starszych zaleca się zmniejszenie liczby podawanych kalorii tak, by dostosować ich podaż do malejącej aktywności pupila.

Niezmiernie ważne są jakość i rodzaj podawanego pożywienia. Dla kotów kastrowanych polecane są specjalne karmy typu „sterilized”.

W założeniu charakteryzują się one mniejszą gęstością kaloryczną. Dobierając taki produkt, warto jednak bacznie przyjrzeć się jego składowi.

Bardzo często producenci obniżają w nim bowiem jedynie zawartość tłuszczów (jednoznacznie kojarzonych przez kupujących z kaloriami i tyciem). Ważna jest natomiast ilość węglowodanów. Nie stanowią one znaczącego udziału w naturalnej diecie kotów (kot to wszak zwierzę typowo mięsożerne), tymczasem w wielu karmach (zwłaszcza suchych) jest ich całkiem sporo. Organizm kota w większości przetwarza je na tkankę tłuszczową. Tak więc wybierając karmę, najlepiej zdecydować się na taką, która w swoim składzie ma możliwie mało kalorii pochodzących z cukrów.

W przypadku kotów starszych polecane są karmy typu „mature”, dedykowane dla kocich seniorów. Pro-

www.bozita.pl Jeśli Twój kot ma nadwagę, należy pomyśleć o zmodyfikowaniu jego diety. Dla kotów z nadwagą polecamy nasze nowe receptury bez zawartości zbóż Bozita Diet & Stomach Grain Free z łosiem to kompletna karma dla kotów w okresie dorastania oraz dorosłych kotów. 10% zawartości tłuszczu sprawia, że ta pełnoporcjowa karma jest specjalnie zaprojektowana dla kotów mniej aktywnych lub z nadwagą. Dzięki niskiej zawartości tłuszczu, mięsu łosia jako unikatowemu źródłu białka oraz naturalnym włóknom prebiotycznym FOS i MOS karma jest idealnie dostosowana dla kotów o wrażliwym żołądku. Bozita Indoor & Sterilised Grain Free z reniferem to karma dla dorosłych i wysterylizowanych kotów o niższym zapotrzebowaniu na energię oraz kotów starszych i z nadwagą. Świeży renifer i kurczak przyczynią się do zwiększenia smakowitości i strawności pokarmu, dzięki czemu kot łatwiej przyswoi składniki odżywcze.

Jak mówi Radek Woźniak, key account manager Bozita, w procesie tworzenia nowych karm brali udział nie tylko specjaliści żywienia zwierząt, lecz także koty, dla których przyrządzane są karmy. W naszej własnej kociarni w Tassalyckan żyje 30 kotów, które dostały drugą szansę w życiu. Oprócz tego, że spokojnie żyją w sercu szwedzkiej wsi, tworzą grupę testerów i codziennie otrzymują pożywną, wysokiej jakości karmę, którą wąchają, smakują i oceniają. W ten sposób wspólnie tworzymy najlepszą szwedzką karmę dla kotów.

dukty te mają z reguły podwyższony poziom białka, nie zawsze muszą być jednak mniej kaloryczne. Badania wykazały bowiem, że o ile u kotów we wczesnym stadium starości, czyli około 12. roku życia zapotrzebowanie na energię faktycznie spada (i dość łatwo mogą wtedy przytyć), o tyle później zaczyna ono rosnąć. Specjaliści wiążą to ze stopniowym upośledzeniem funkcji trawiennych w przewodzie pokarmowym zwierzęcia – innymi słowy, choć sędziwy kot je więcej, to zdecydowanie mniej absorbuje i więcej wydala. Z drugiej jednak strony, u kocich seniorów wzrasta zapotrzebowanie na białko – zaleca się, aby co najmniej 25% energii w karmie pochodziło właśnie z protein. Skutecznie chroni to zwierzaka przed

utratą masy mięśniowej i zwiększa jego witalność.

W przypadku kotów otyłych (lub z tendencjami do tycia), żywionych dotąd wyłącznie lub głównie karmą suchą, skutecznym rozwiązaniem może być modyfikacja ich diety polegająca na włączeniu do niej karm mokrych. Nawet 80% masy karmy mokrej stanowi bowiem woda, która nie dostarcza zwierzakowi energii.

Tymczasem w przypadku karm suchych zwartość wody wynosi zwykle około 10%. Sprawia to, że karma sucha jest nawet czterokrotnie bardziej kaloryczna. Tymczasem kot, aby się nasycić, potrzebuje określonej objętości pokarmu, która zapełni mu żołądek. Podając karmę mokrą, zamiast suchej, osiągamy to, jednocześnie kil-

kukrotnie zmniejszając ilość pochłoniętych przez zwierzaka kalorii.

Warto dodać, że w sprzedaży są również suplementy diety regulujące łaknienie u kotów i zmniejszające ich apetyt. Można polecać je zarówno kotom po zabiegu kastracji, jak i osobnikom otyłym w celu szybszego przywrócenia ich do optymalnej masy ciała.

I jeszcze jedno – chcąc odchudzić kota, powinniśmy całkowicie wyeliminować z jego codziennej diety przekąski, zarówno te kocie, podawane zwierzakowi z rozmysłem, jak i „ludzkie”, wyżebrane przy stole przez zmyślną bestię podczas naszych posiłków .

Zaskakująco wielu opiekunów skrupulatnie odmierza zawartość kociej miski zgodnie z zaleceniami produREKLAMA

Złap Złap

SZWEDZKĄ SZWEDZKĄ NATURALNOŚĆ NATURALNOŚĆ

bozita.pl bozita.pl BozitaPolska BozitaPolska

Kot inż. Justyna Przełączkowska

Zootechnik, zoofizjoterapeuta, Product Manager TropiCat i TropiDog www.tropicat.pl

Odchudzanie kota to proces trudny, zarówno dla kota, jak i jego opiekuna.

Dlatego warto odpowiednio żywić zwierzę, aby nie dopuścić do rozwoju nadwagi.

Wiadomo, że jednym z czynników, który może powodować przyrost masy ciała, jest sterylizacja. Stąd też karma TropiCat Sterilised dla kotów po zabiegu sterylizacji charakteryzuje się odpowiednio zbilansowanym poziomem białka i tłuszczu, co sprzyja utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Ponadto karma wzbogacona została o L-karnitynę, która pomaga lepiej wykorzystać energię dostarczoną w karmie oraz zmagazynowaną w organizmie.

Karma TropiCat Premium Sterilised w wyjątkowej promocji 400 g + 400 g GRATIS! Promocja trwa do 31.03.2020 r. lub do wyczerpania zapasów.

centa, by po godzinie nagrodzić pupila kocim ciasteczkiem, gryzaczkiem lub – co gorsza – plasterkiem szynki czy sera . Pamiętajmy, że wszelkie przekąski również zawierają kalorie (i to często wiele) – jeśli planujemy je w codziennym jadłospisie kota, to powinny zostać uwzględnione również w bilansie kalorycznym.

Aby zmniejszyć żarłoczność kota i ograniczyć ryzyko wystąpienia otyłości (a także by skutecznie odchudzić pupila), ważna jest również ilość posiłków podawanych w ciągu doby.

Pod tym względem koty nie różnią się specjalnie od ludzi. Zdecydowanie najlepsze efekty uzyskamy, rozbijając dzienną dawkę kalorii na 5–6 małych posiłków serwowanych regularnie w odstępach 3–4 godzin. Dzięki temu zwierzak cały czas będzie miał coś w żołądku, zredukuje się u niego poczucie głodu i mniej łapczywie będzie domagać się karmienia. Taki sposób

W przypadku kotów otyłych (lub z tendencjami do tycia), żywionych dotąd wyłącznie lub głównie karmą suchą, skutecznym rozwiązaniem może być modyfikacja ich diety polegająca na włączeniu do niej karm mokrych. Nawet 80% masy karmy mokrej stanowi bowiem woda, która nie dostarcza zwierzakowi energii.

68

serwowania posiłków jest szczególnie ważny we wspomnianych okresach krytycznych, a więc po kastracji oraz u starszych kotów.

W przypadku kotów otyłych przed wprowadzeniem diety dobrze jest udać się na konsultację do lekarza weterynarii, który określi ewentualne przeciwwskazania i zaleci optymalny sposób postępowania.

… więcej robić Modyfikacja jadłospisu to dopiero połowa sukcesu (choć w przypadku kotów – tu każdy matematyk załamałby ręce z rozpaczy  – ta zdecydowanie „większa”). Pod względem przyjmowanych i spalanych kalorii organizm (zarówno nasz, jak i kota) działa bowiem w prosty i przewidywalny sposób – na zasadzie bilansu.

Jeśli suma przyjętych kalorii będzie mniejsza niż tych zużytych w proce-

sach metabolicznych, to organizm będzie musiał pobrać brakującą część ze swoich zapasów (kot schudnie). Jeśli natomiast bilans wypadnie korzystnie po stronie „Weszło”, to nadmiar przyjętych kalorii odłoży się w postaci tłuszczu (kot przytyje). Aby przechylić nieco szalę owego bilansu, można zwiększyć ilość zużywanych kalorii przez zachęcenie kota do dodatkowej aktywności fizycznej.

Tu jednak pojawia się pewien problem – o ile w przypadku psa sprawa jest prosta (więcej spacerów, psie sporty itp.), o tyle zaktywizowanie kota wymaga od nas nieco więcej zachodu (a raczej – sprytu). Nie weźmiemy go wszak na dwugodzinny spacer ani nie wsadzimy na bieżnię . Leniwego „sierściucha” trzeba po prostu przechytrzyć, prowokując go do ruszenia tłustego zadka z kanapy .

W tym celu, zwłaszcza w przypadku młodszych kotów, świetnie spraw-

dzają się rozmaite kocie zabawki, zarówno te przeznaczone do samodzielnej zabawy (myszki, maskotki itp.), jak i wymagające interakcji ze strony opiekuna (nam trochę ruchu też na pewno nie zaszkodzi ), czyli wędki, piórka na patyczku, laserowe wskaźniki, piłeczki. Warto codziennie wygospodarować co najmniej kilkanaście minut na regularne rozruszanie kota. Pamiętajmy też, że pod pewnymi względami kot jest jak małe dziecko – opatrzone zabawki szybko mu się nudzą i nie reaguje na nie zbyt żywiołowo. Dlatego dobrze jest regularnie kupować mu nowe, zaś te stare zabierać i chować na jakiś czas.

Ponownie udostępnione po tygodniu czy dwóch, zostaną odkryte na nowo i wzbudzą zainteresowanie pupila.

Podobnie jak zabawki, ruchliwość kotów zwiększają również odpowiednio dobrane drapaki, zwłaszcza te wielopoziomowe, wyposażone w tunele, hamaki i inne udogodnienia.

Kot może się na nie wspinać i skakać po nich. Pamiętajmy jednak, że takie urządzenia wskazane są zwłaszcza dla kotów młodszych oraz przed-

stawicieli mniejszych i lżejszych ras.

W przypadku dużego, ciężkiego i z natury nieco mniej zgrabnego kota korzystanie z nich może skończyć się nawet niebezpiecznym upadkiem z wysokości. I jeszcze jedno – drapak musi być bezpieczny i stabilny. Wysokie, wielopoziomowe urządzenia trzeba więc zabezpieczyć, mocując je dodatkowo do ściany lub sufitu.

Jeżeli dysponujemy tzw. bezpiecznym terenem, np. własnym ogrodem, można też rozważyć regularne wypuszczanie kota na spacery. Eksplorowanie przestrzeni na zewnątrz bardzo pobudza ruchliwość pupila i skutecznie pomaga mu w spalaniu nadliczbowych kalorii. Utrzymuje również w dobrej kondycji jego mięśnie, co jest szczególnie istotne w starszym wieku. Należy tylko zadbać, aby podczas tej aktywności zwierzak był możliwie bezpieczny.

Dobrym rozwiązaniem jest nałożenie mu na szyję obroży z dzwoneczkiem zdradzającym jego lokalizację albo – jeszcze lepiej – z nadajnikiem GPS. Nie zapominajmy również o zabezpieczeniu zwierzaka przed pasożyta-

mi zewnętrznymi, takimi jak choćby wszędobylskie kleszcze.

Jest jeszcze jeden sposób na aktywizację pupila – zapewnienie mu towarzysza . Zawsze można adoptować lub kupić drugiego kota – zwykle znacząco wpływa to na aktywność i zmianę trybu życia samotnego wcześniej zwierzaka. Pamiętajmy tylko, że kot jest z natury typowym samotnikiem, więc przyzwyczajenie się do obecności nowego „kolegi” może sprawić mu nieco problemów i zająć trochę czasu.

Wbrew utartym schematom kot – nawet starszy i typowo „domowy” – wcale nie musi być gruby. Ba, wręcz nie powinien, gdyż sprzyja to rozwojowi wielu chorób i może znacząco zmniejszyć komfort i skrócić długość jego życia. Dlatego bardzo ważna jest tutaj świadoma i odpowiedzialna postawa jego opiekuna.

Dzięki odpowiedniej diecie i aktywności fizycznej nasz pupil może cieszyć się doskonałą sylwetką i przez długie lata umilać nam czas swoim radosnym mruczeniem.

REKLAMA

Króliki i gryzonie Akwarystyka

Pręgomysz, czyli mysz berberyjska Coraz więcej osób poszukuje oryginalnych gryzoni, które można pielęgnować w odpowiednio zaaranżowanym terrarium. Przedstawiamy bardzo efektowny i dość rzadko jeszcze spotykany w sklepach zoologicznych gatunek: pręgomysz berberyjską (Lemniscomys barbarus), zwaną również po prostu myszą berberyjską. Odznacza się ona ciekawym ubarwieniem i zwyczajami, zaś niewygórowane warunki pielęgnacji sprawiają, że jej hodowli może podjąć się nawet początkujący pasjonat drobnych ssaków.

70

Mysz jak zebra Opisywany gatunek przypomina nieco zebrę . I to pod co najmniej dwoma względami: po pierwsze, również pochodzi z Afryki, a po drugie, podobnie jak zebra ma paski na ciele . Gryzoń ten należy do rodziny myszowatych (Muridae). Zamieszkuje tereny Czarnego Lądu położone na północ od Sahary, wzdłuż południowych wybrzeży Morza Śródziemnego oraz wschodniego wybrzeża Oceanu Atlantyckiego. Jest spotykany w Maroku, Algierii i Tunezji. Występuje także na północ i północny-zachód od gór Atlas, gdzie dociera do wysokości 1000 m n.p.m. Znanych jest co najmniej kilkanaście podgatunków geograficznych, różniących się nieznacznie szczegółami ubarwienia, przy czym dwa z nich – pręgomysz zebrowana (Lemniscomys zebra) i pręgomysz pustelnicza (L. hoogstraali) zostały podniesione do rangi oddzielnych, blisko spokrewnionych gatunków; tworzą odrębną grupę w ramach rodzaju Lemniscomys). Rodzaj ten był znany nauce od dawna – w swym podziale zwierząt uwzględnił go już ojciec nowożytnej systematyki – Karol Linneusz.

Pręgomysz berberyjska rozmiarami przypomina dużą mysz. Dorasta do 8–12 cm długości, do tego dochodzi 10–14-centymetrowy ogon. Masa ciała dorosłego osobnika waha się od 28 do 45 g. Głowa jest stosunkowo mała, a tułów zwarty i raczej krę-

py. Przednie łapy są krótsze i bardzo sprawne manualnie, zaś tylne dłuższe, dobrze umięśnione i przystosowane do szybkiego biegania. Zwracają uwagę stosunkowo duże oczy i niewielkie, sterczące uszy. Pysk jest opatrzony długimi wibrysami. Całe ciało z wyjątkiem ogona jest porośnięte gęstym futerkiem, pokrytym na grzbiecie i bokach charakterystycznymi, podłużnymi, wąskimi, naprzemiennie ułożonymi ciemnobrunatnymi i żółtopłowymi pasami (stąd nazwa). Boki głowy są jasnobrunatne, a jej wierzch nieco ciemniejszy. Dymorfizm płciowy jest zaznaczony stosunkowo subtelnie. U dorosłych (a więc co najmniej trzymiesięcznych) samców występuje wyraźnie widoczna moszna. Poza tym obie płcie różnią się położeniem względem siebie ujścia cewki moczowej i odbytu – u samców odległość między nimi jest dwukrotnie większa niż u samic.

Pręgomysz w naturze Gryzoń ten zamieszkuje półpustynie, trawiaste tereny stepowe, wydmy, ale również krzaczaste zarośla, kępy jałowców, obszary skaliste i pola uprawne. Należy do zwierząt stosunkowo pospolitych i niezagrożonych, choć liczebność jego populacji może się znacznie wahać w zależności od roku. Wykazuje aktywność dzienną, a szczególnie ruchliwy jest wczesnym

rankiem i po południu. Porusza się w bardzo charakterystyczny sposób, stając na czubkach palców (w ten sposób ogranicza do minimum kontakt z silnie nagrzanym podłożem).

Potrafi się też wspinać na krzewy oraz doskonale skacze. Jest bardzo czujny i płochliwy. Żyje w niedużych grupach składających się z kilku – kilkunastu osobników, zarówno samców, jak i samic. Gdy stado zbytnio się powiększy, z reguły ulega podziałowi na dwie grupy. Za schronienie gryzoniom tym służą gniazda budowane z traw lub opuszczone nory innych zwierząt (same nie są sprawnymi kopaczami). W poszukiwaniu pokarmu pręgomyszy przemierzają zwykle te same, znane sobie trasy. Są zwierzętami wszystkożernymi – podstawę ich diety stanowią nasiona, suche źdźbła traw oraz drobne bezkręgowce.

Pręgomysz w terrarium Gryzonie te nie są tak popularne w hodowli, jak chomiki czy szczury – przyczyną tego jest fakt, że praktycznie się nie oswajają. Nie nadają się więc na typowego pupila „do wzięcia na ręce”. Mogą być natomiast fascynującymi mieszkańcami terrarium, w którym świetnie się aklimatyzują.

Należy pielęgnować parę lub grupę składającą się z minimum 2–3, ale nie więcej niż 8–10 osobników (większe stada nie są wskazane, gdyż

71

Króliki i gryzonie Tomasz Uhlenberg

Marketing, Beaphar Polska Sp. z o.o. www.beaphar.com

Beaphar CARE+® dla myszoskoczków i myszy zawiera źródła białka pochodzenia zwierzęcego i charakteryzuje się niską koncentracją tłuszczu, co sprawia, że doskonale spełnia oczekiwania obu gatunków, zarówno myszoskoczków, jak i myszy. Każda granulka posiada jednakowy skład (All-in-One = wszystko w jednym), co jest istotne dla zapewnienia zbilansowanej diety (zwierzęta nie pozostawiają żadnych resztek, spożywając przy tym kompletną dietę). Twarde granulki przyczyniają się do naturalnego ścierania się zębów (Dental Care). CARE+® zawiera: ekstrakt z zielonej herbaty, który pobudza i wspomaga układ odpornościowy, jeżówkę, spirulinę, wtaminę E, jukkę Schidigera, chelatowane minerały (dla poprawy ich przyswajalności) oraz FOS & MOS wspomagające florę jelitową i kwasy Omega 3/6.

Wraz z pręgomyszami klient kupuje: terrarium horyzontalne o podstawie min.

60 x 30 cm, poidło smoczkowe, miski na pokarm, gałęzie, ew. domek i zabawki drewniane dla gryzoni.

Klient wraca po: karmę dla ptaków, suchą karmę dla psów (light), owady karmowe, trociny, witaminy dla gryzoni. przegęszczenie powoduje u tych gryzoni stres i prowadzi do wzajemnych krwawych walk, zwykle kończących się śmiercią słabszych osobników).

Zaleca się, aby w grupie była niewielka przewaga samic. Jeśli nie zależy nam na rozmnażaniu tych gryzoni, można też pielęgnować wspólnie 2–3 osobniki tej samej płci (najlepiej z jednego miotu). Raczej nie należy próbować łączyć ze sobą zwierząt starszych niż 10–12 tygodni, bowiem prawie na pewno nie zaakceptują się nawzajem.

Dla 2–3 osobników wystarczy dobrze wentylowane terrarium typu horyzontalnego o wymiarach dna 60 x 30 cm, dla liczniejszego stada musi być ono odpowiednio większe.

Jako podłoże najlepiej sprawdzają się dobrej jakości, miękkie, niepylące trociny. Wystarczy niezbyt gruba warstwa, bowiem zwierzęta te raczej niechętnie kopią oraz produkują nie-

72

wiele moczu (co więcej, załatwiają się w jednym, wybranym miejscu, co bardzo ułatwia utrzymanie czystości w pomieszczeniu i pozwala na ograniczenie częstotliwości wymieniania całego podłoża). Dodatkowo w terrarium trzeba umieścić sporą ilość siana służącego do budowy gniazda oraz nieco gałązek z drzew liściastych (pręgomyszy uwielbiają się po nich wspinać). Konieczne są też kryjówki, np. rurki po papierze toaletowym lub ręcznikach kuchennych, nieduże pudełka, doniczki. Do terrarium można również wstawić domek i drewniane zabawki dla gryzoni.

Uwaga! Ponieważ pręgomyszy są podatne na stres, terrarium z nimi powinno stać w spokojnym miejscu, z dala od uczęszczanych przez domowników „ścieżek”. Wszelkie obserwacje należy prowadzić ostrożnie, bez niepotrzebnego płoszenia zwierząt. Nie należy również chwytać ich

w ręce! W przypadku konieczności odłowienia najlepiej umieścić w terrarium transporter lub pudełko, do którego można zwabić gryzonia za pomocą smakołyku. Próby chwytania dłonią mogą skończyć się dla pręgomyszy szokiem prowadzącym nawet do śmierci! Podczas prac w terrarium należy również pamiętać, że zwierzęta te doskonale skaczą i łatwo mogą uciec, a także odrzucają ogon.

Żywienie pręgomyszy W terrarium gryzoniom tym należy zapewnić urozmaiconą dietę. Jej bazę powinna stanowić mieszanka nasion. W tym celu można wykorzystać karmę dla kanarków lub tzw. drobnej egzotyki (małe ptaki) składającą się głównie z prosa. Warto dodać do niej nieco owsa, gryki i płat-

Jan Wojtaszek

Właściciel firmy COMBOSS www.facebook.com/mr.white4pets

Dla wielu hodowców małych zwierząt domowych nie lada wyzwaniem jest dobór odpowiedniej ściółki. Dotyczy to zwłaszcza pupili wymagających szczególnej uwagi ze względu na skłonność do uczuleń czy też delikatne łapki, podatne na podrażnienia chociażby od ostrych krawędzi żwirku/pelletu. Rozwiązaniem wspomnianych problemów jest naturalna ściółka celulozowa marki „Mr. White”, która dodatkowo cechuje się znakomitą chłonnością płynów i przykrych zapachów.

ków zbożowych (np. owsianych).

Dodatkowo należy podawać karmę białkową, np. niewielkie ilości dobrej jakości karmy suchej dla psów (najlepsze są karmy typu light o niskiej zawartości tłuszczu), warzywa i owoce, takie jak jabłko, marchew czy buraka, oraz owady karmowe. Te ostatnie stanowią prawdziwy przysmak, a polowanie na nie zapewnia gryzoniom gimnastykę i rozrywkę. Innymi smakołykami są orzechy, nasiona słonecznika i pestki dyni, ale – ze względu na znaczną zawartość tłuszczu – można podawać je najwyżej raz w tygodniu i w bardzo małych ilościach. Pręgomyszy nie wolno przekarmiać, bowiem są bardzo łakome i podatne na otłuszczenie, które zdecydowanie nie służy ich zdrowiu.

W terrarium należy również umieścić poidło smoczkowe, aby zapewnić zwierzętom stały dostęp do wody pitnej. Można dodawać do niej preparaty mineralno-witaminowe dla gryzoni.

Rozmnażanie Pręgomyszy doskonale mnożą się w niewoli. Do rozrodu należy przeznaczać osobniki nie młodsze niż 4-miesięczne. Ciąża trwa 21 dni.

Samica może urodzić rocznie nawet do pięciu miotów składających się z 2–6 młodych każdy. Maluchy przychodzą na świat w gnieździe.

Bezpośrednio po porodzie należy

powstrzymać się od czyszczenia terrarium i innych większych prac w jego wnętrzu. Młode otwierają oczy po dwóch tygodniach. Trzy tygodnie później przestają ssać matkę, zaś okazy 7-tygodniowe są już w pełni samodzielne i można przenieść je do oddzielnego terrarium. Te oryginalne gryzonie żyją, niestety, stosunkowo krótko, w terrarium zwykle ich wiek nie przekracza trzech lat.

REKLAMA

mr.white4pets mr.white@comboss.pl

ODKRYJ JAKOŚĆ CZYSTEJ CELULOZY NATURALNA ŚCIÓŁKA MR. WHITE

- nie powoduje uczuleń - niemal całkowity brak zapylenia - wyjątkowa wydajność dzięki znakomitej chłonności - skuteczna neutralizacja przykrych zapachów - komfort Twojego pupila dzięki miłym w dotyku wiórkom - bezpieczeństwo dla środowiska możliwość kompostowania i utylizacji w domowej toalecie

Co nowego na rynku?

Beaphar CaniComfort® – spokój dla każdego psa!

Feromon stosowany w Beaphar CaniComfort® to sprawdzone klinicznie, proste i skuteczne rozwiązanie, które pomaga uspokoić psy oraz ograniczyć niepożądane zachowania. Feromony rozpoznawane przez Twojego psa, zawarte w produkcie Beaphar CaniComfort®, pomogą czuć się swobodnie, gdziekolwiek pies się znajduje, i pomagają zmniejszyć typowe problemy, takie jak szczekanie, niszczenie mebli, znakowanie terenu, nadmierne lizanie i drapanie, ukrywanie się lub ogólne uczucie niepokoju.

Beaphar CaniComfort® jest korzystny, gdy psy mają do czynienia z nowymi doświadczeniami, takimi jak okresy szkolenia i zapoznawanie się z innymi psami, nieznane środowisko, np. nowy dom, nowy członek rodziny lub inne stresujące sytuacje, jak burze, fajerwerki i głośne dźwięki.

Produkt Beaphar CaniComfort® nadaje się dla psów wszystkich ras powyżej 1. roku życia. Nie wpływa na inne zwierzęta w gospodarstwie domowym ani nie otumani psa, może być stosowany wraz z innymi lekami. Dla szczeniąt mamy w swojej ofercie Beaphar CaniComfort Collar Puppy dla psów wszystkich ras od 3. miesiąca życia. www.beaphar.com.pl-pl

ProBioAnimalia™ CANIS – linia produktów do pielęgnacji psów ProBioAnimalia CANIS to efekt wieloletniego doświadczenia w zastosowaniu pożytecznych mikroorganizmów w żywieniu i kosmetologii. Jest wykorzystaniem bioaktywnego potencjału mikroorganizmów w pielęgnacji i karmieniu psów oraz zapewnia im właściwą, naturalną higienę.

Dostępne pojemności: 500 ml (probiotyk, neutralizator), 250 ml (szampon), 75 ml (spray) www.probiotics.pl

CHICKEN Superfoood Nasze nowości to mięsne przysmaki dla psów w formie filetów z dodatkiem funkcjonalnych składników SuperFood. Przysmaki dostępne są w dwóch wersjach smakowych – kurczak z jagodami Goji (naturalnie bogatymi w przeciwutleniacze dla wsparcia układu odpornościowego) oraz kurczak z nasionami Chia (naturalnie bogatymi w kwasy omega-3 dla zdrowej i pięknej skóry).

Producent: VITAKRAFT D-28295 Bremen, Niemcy Dystrybutor: VITAKRAFT www.vitakraft.pl

Wiórki celulozowe „Mr. White” Wiórki celulozowe „Mr. White” to naturalna ściółka dla zwierząt domowych wyprodukowana z czystej celulozy. Produkt polecany jest właścicielom małych zwierząt domowych, takich jak jeże, króliki oraz chomiki, kawie domowe (świnki morskie), myszy i inne gryzonie. Sprawdza się również jako wypełnienie klatek i terrariów innych zwierząt wymagających stosowania wysokiej jakości ściółki.

Argumenty sprzedaży: wiórki odpylone, nie wywołują uczuleń u zwierząt i ludzi; produkt nie zawiera dodatków sztucznych i można go kompostować; możliwość utylizacji w toalecie domowej; wiórki miłe w dotyku, nie powodują podrażnień; wysoka absorpcja płynów (do 2800 ml/kg); wiórki bezwonne, chłonące przykre zapachy; polski producent.

Producent: COMBOSS JAN WOJTASZEK, ul. Kolejowa 12, 23-200 Kraśnik e-mail: mr.white@comboss.pl, www.facebook.com/mr.white4pets

74

TRIBAL Fresh Pressed, najmniej przetworzona karma dla psów!

W karmie dla zwierząt, oprócz wyjątkowych składników, duże znaczenie ma także sposób ich przetworzenia, dlatego Tribal używa najnowszych technologii do produkcji swojej wyjątkowej karmy tłoczonej na zimno. W przeciwieństwie do większości tradycyjnych karm, które są wytwarzane w ekstremalnie wysokich temperaturach, niszczących całą dobroć pożywienia, Tribal stosuje wyłącznie świeże mięso i ryby, które są delikatnie gotowane, aby zatrzymać wszystkie wartościowe składniki odżywcze oraz doskonały smak. Karma Tribal jest odpowiednia dla wszystkich psów, jednak szczególnie polecana jest psom cierpiącym na alergie pokarmowe, choroby skóry, problemy trawienne oraz tym wybrednym i wymagającym!

W naszej ofercie znajdziesz: TRIBAL Fresh Pressed – sucha karma tłoczona na zimno; TRIBAL 80 – kompletna mokra karma dla psów w batonie; TRIBAL Rewards – naturalne przysmaki dla psa.

Dystrybucja: Grzegorz Cerafin tel. 791 040 688 e-mail: grzegorzcerafin@dlapsaikota.com www.dlapsaikota.com

Zestawy ALLFORDOGS MINI dla psów małych ras!

Zestaw ALLFORDOGS MINI – idealny dla małych piesków. zawiera szelki oraz smycz (120 cm); wykonany jest z bardzo miękkiej i wysokiej jakości bawełny; krój szelek idealnie dopasowuje się do każdego pieska, bardzo duża regulacja; szelki można bardzo łatwo założyć i zdjąć z pupila; delikatność materiałów oraz krój szelek pozwalają na ich bezstresowe używanie; zdobienia wspaniale podkreślają indywidualność zestawów.

Dostępne kolory: szara kratka; granat z czerwoną kokardą w białe kropki; szare z różowym króliczkiem; zielone, granatowe i żółte grochy.

Dostępne są dwa minirozmiary: rozmiar S (klatka piersiowa: 25–35 cm, waga: 1–3,5 kg) i rozmiar M (klatka piersiowa: 35–45 cm, waga: 3,6–6,5 kg). www.allfordogs.pl

Przysmaki YORA. Poznaj wielką moc insektów!

Yora cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem, ponieważ idealnie wpisała się w aktualne trendy żywieniowe i światopoglądowe. Białko owadów jest zdrową i najbardziej zrównoważoną alternatywą dla mięsa i ryb, która świetnie sprawdza się przy psich alergikach oraz psach o wrażliwych brzuchach.

Już teraz oprócz suchej karmy Yora dostępne są także ekologiczne przysmaki – w pełni naturalne, lekkostrawne i wysoce smakowite. Nagrodź swojego psa za bycie dobrym dla Planety!

W naszej ofercie znajdziesz: YORA Power Protein Bar – wysokoenergetyczny baton z insektami dla psa; YORA Dreamers – relaksujące przysmaki z insektami dla psa; YORA Rewards – przysmaki z insektami dla psa.

Dystrybucja: Grzegorz Cerafin tel. 791 040 688, e-mail: grzegorzcerafin@dlapsaikota.com www.dlapsaikota.com

75

Co nowego na rynku?

Legowiska Bohème od Zolux – pełen komfort, modny design Wśród nowości marki Zolux znajdziemy szykowne i wygodne legowiska dla psów z gamy Bohème. Kolekcja obejmuje klasyczne legowiska, sofy i poduchy, które zapraszają czworonogi na długie sjesty. Komfortowy wypoczynek zapewnia zwierzętom wysokiej jakości, przyjemna w dotyku tkanina bawełniano-poliestrowa (200 g), którą zostały pokryte leżanki. Materiał można prać w pralce w 30°C, co pozwala zapewnić higienę użytkowania legowisk, a w przypadku poduch, utrzymanie czystości ułatwiają dodatkowo zdejmowane poszewki. Ich designerski wzór z motywem paproci, a także dopracowane szczegóły, takie jak skórzana wstawka z logo gamy i wykończenie białą lamówką, pozwalają z legowisk Bohème stworzyć prawdziwy kącik wypoczynkowy dla czworonoga. Produkt dostępny jest w dwóch modnych kolorach: rattanowym i morskim oraz w trzech rozmiarach (45 cm, 55 cm i 65 cm). www.zolux.com

amiplay dystrybutor firmy Kong prezentuje: KONG Zabawka dla psa Kong Puppy Od ponad 40 lat zabawki dla psów KONG urozmaicają zabawę i zaspokajają instynktowne potrzeby pupili. Firma KONG oferuje produkty bardzo wytrzymałe, zapewniające nieograniczone możliwości zabawy. Zabawki dla psów o różnych rozmiarach KONG zapewniają zarówno psychiczną i fizyczną stymulację we wszystkich obszarach. KONG odgrywa bardzo ważną rolę w życiu milionów psów na całym świecie!

Wysokiej jakości zabawka dla psa KONG Puppy – smakula to gryzak wykonany z wysokiej jakości naturalnej gumy. Jego najważniejsze zalety to: 100% naturalna i nietoksyczna naturalna guma wysoka trwałość gumy (wyprodukowane w USA) zabawka na przysmaki dla szczeniąt – zabawka motywująca zabawkę napełnia się smakołykami, które wypadają podczas zabawy, nagradzając pupila za cierpliwość zabawkę można napełnić pastą KONG zabawka do gryzienia, aportowania, szkolenia, treningów zabawka dla pieska wspomagająca aktywność zabawka idealna dla psów bardzo aktywnych zapewnia godziny świetnej zabawy łatwa w utrzymaniu w czystości polecana przez trenerów, behawiorystów i lekarzy weterynarii www.amiplay.eu

ICEPAW – liofilizowane przysmaki z filetów ryb dla psów Przysmaki Icepaw to 100% liofilizowanych filetów ryb, bogatych w witaminy i minerały oraz kwasy omega-3. Produkowane są z ryb przetwarzanych tuż po złowieniu i delikatnie suszonych powietrzem w temperaturze 20°C przez 48 godzin. Zapewnia to optymalne zachowanie składników odżywczych, w tym kwasów omega-3 wrażliwych na wysokie temperatury.

Przysmaki są w 100% naturalne, nie zawierają żadnych dodatków. Psy je uwielbiają, ponieważ mają naturalny intensywny zapach ryb, wyjątkowo ekscytujący dla psów. Dostępne są w czterech wersjach: Filet pur – 100% filetów białych ryb, Garnelen – 80% filetów białych ryb i 20% pancerzyków z krewetek, Salmon – 80% filetów białych ryb i 20% łososia, Hering – 80% filetów białych ryb i 20% śledzia.

W ofercie Icepaw znajdują się także karmy mokre, gryzaki, oleje z ryb oraz cała gama suplementów, m.in. do diety BARF i dla psów sportowych.

Producent: Icepaw GmbH Niemcy Dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o. jk@best4animalcare.eu, tel. 58 624 99 22

76

Nowa linia saszetek dla kotów od BOZITA już w sprzedaży!

Już od stycznia na półkach sklepowych nowa linia saszetek dla kotów od BOZITA! Jednoporcjowe dania mokrej karmy w sosie – prosto ze Szwecji. To wyjątkowa porcja mokrej karmy Bozita – łatwa w obsłudze saszetka, a zarazem kompletna karma bez dodatku zbóż. Zawiera dużą ilość mięsa, wszystkie niezbędne witaminy, sole mineralne, naturalną ilość kwasów omega-3 i -6. Pojedyncza saszetka mokrej karmy przeznaczona również dla kotów po sterylizacji dba o prawidłowe nawodnienie kota.

Każdy element wywodzi się ze Szwecji, wszystkie składniki pochodzą ze szwedzkiej wsi, dzikiej przyrody i wyjątkowej czystości wody.

85 gr saszetki, dostępne w sześciu smakach: kawałki w sosie ze śledziem, łososiem, wołowiną, indykiem, reniferem oraz z dużą porcją szwedzkiego kurczaka. www.bozita.pl

amiplay dystrybutor firmy KW prezentuje – Trymer hakowy dla psa Trymer hakowy dla psa jest jednym z najczęściej stosowanych urządzeń do wyczesywania sierści. Posiada kilkanaście obracających się ostrzy o charakterystycznym, zagiętym kształcie, przymocowanych do drewnianej lub plastikowej rączki.

Trymer hakowy marki KW doskonale sprawdza się przy trymowaniu sierści średniej długości u psów szorstkowłosych. Wyczesuje martwy włos okrywowy, redukując wypadanie włosa do 90%. Posiada bezpieczne haki – nie uszkadza skóry podczas czesania. Doskonały zarówno dla dużych, jak i małych psów.

Ergonomiczna, plastikowa rączka z elementami gumy zapewnia maksymalny komfort pracy. www.amiplay.eu

UroCeum Syrop z mikrokapsułkowaną żurawiną 100 ml – nowość od ScanVet Poland!

UroCeum to specjalistyczny produkt wspomagający układ moczowy u psów i kotów.

Jest dostępny w formie wygodnego w podawaniu syropu i zawiera innowacyjną, mikrokapsułkowaną żurawinę. Dzięki zastosowaniu technologii mikrokapsulacji cenne proantocyjanidyny (PAC) oraz polifenole żurawiny są chronione przed zniszczeniem przez kwas żołądkowy. UroCeum zawiera poza tym wyciąg z pietruszki, glukozaminę, MSM i L-teaninę. Ta unikalna kompozycja pięciu składników umożliwia wielokierunkowe działanie wspomagające układ moczowy u psów i kotów. Składniki UroCeum: ograniczają adhezję bakterii uropatogennych (np. E.coli) do ściany pęcherza moczowego; ułatwiają eliminację drobnoustrojów z dróg moczowych; sprzyjają regeneracji bariery ochronnej pęcherza moczowego; wspierają naturalną odporność układu moczowego na infekcje; wykazują naturalne działanie moczopędne; ułatwiają eliminację kryształów i toksyn z układu moczowego; przyczyniają się do utrzymania zdrowych dróg moczowych.

UroCeum ma zastosowanie u zwierząt z tendencją do stanów zapalnych dolnych dróg moczowych, nawracających zakażeń dróg moczowych, krystalurii i kamicy dróg moczowych. Może być stosowany wspomagająco przy stanach zapalnych dolnych dróg moczowych u psów i kotów. Produkt jest dostępny w lecznicach weterynaryjnych i dobrych sklepach zoologicznych.

Uroceum w 2020 r. otrzymało Certyfikat Jakości „ZooBranży”.

ScanVet Poland Sp. z o.o. www.scanvet.pl

77

Co nowego na rynku?

Natural Clean żwir kukurydziany 2,4 kg Alternatywa dla bentonitowych żwirów. Superchłonna, naturalna ściółka kukurydziana (wykonana z białej kukurydzy). Lekkie, małe granulki natychmiast pochłaniają zapachy.

Doskonale zbrylająca, tworzy grudki, które łatwo usunąć (nie trzeba zmieniać całej zawartości kuwety – bardzo ekonomiczne). Co więcej, ściółka jest biodegradowalna, niepyląca – odpowiednia dla alergików. Wystarcza na około cztery tygodnie.

Producent: VITAKRAFT D-28295 Bremen, Niemcy Dystrybutor: VITAKRAFT, www.vitakraft.pl

Biodene – nowa gama marki Laboratoire Francodex* Biodene to najnowsza gama sześciu różnych szamponów do pielęgnacji psiej sierści marki Laboratoire Francodex. Stworzona z myślą o różnorakich psich potrzebach. Gama obejmuje łagodne, naturalne kosmetyki, od uniwersalnego szamponu na bazie kwiatów rumianku stosowanego do każdego rodzaju sierści, aż po specjalnie dedykowany szczeniętom szampon z olejkiem migdałowym. Formuła każdego z produktów opiera się na wyciągu z aloesu i ma neutralne dla skóry pH, co gwarantuje bezpieczeństwo ich częstego stosowania i pozwala uniknąć podrażnień wrażliwej psiej skóry. Szampony Biodene posiadają też certyfikat Edencert przyznawany produktom zawierającym minimum 95% składników roślinnych pochodzących z upraw ekologicznych. * Grupa Zolux – właściciel marki Laboratoire Francodex www.francodex.com/pl

amiplay Legowisko dla Psa Morgan Collection Ellipse 2in1 M Seria amiplay Morgan to ponadczasowy design, który sprawdzi się zarówno w nowoczesnym, jak i klasycznym wnętrzu. Legowiska serii Morgan zostały wykonane z wysokiej jakości tkaniny poliestrowej oraz skóry ekologicznej. Gąbka, która została w nich zastosowana, zapewnia dobrą izolację od podłoża oraz komfort użytkowania. Puch, którym są wypełnione, jest miękki, antyalergiczny oraz zachowuje sprężystość i pierwotną formę nawet po wielokrotnym praniu. Eleganckie i bardzo wygodne legowisko posiada wyjmowaną, dwustronną poduszkę.

Zapewnia psu komfort i ciepło podczas odpoczynku. Jest łatwe do utrzymania w czystości – można je prać w temperaturze 40°C. Wszystkie produkty amiplay zostały wszechstronnie i wielokrotnie przetestowane w różnych warunkach przez właścicieli psów, profesjonalnych hodowców oraz lekarzy weterynarii. Produkty w całości produkowane są w Polsce. www.amiplay.eu

Czy Twój pies zjada odchody? VetExpert ma skuteczne rozwiązanie tego problemu!

Zjadanie przez zwierzęta odchodów – własnych lub innego zwierzęcia, określane jest mianem koprofagii. Najczęściej wynika ona z zaburzeń trawienia, ale może też mieć podłoże behawioralne.

Dlaczego trzeba działać? Koprofagia jest zjawiskiem nieprzyjemnym dla właścicieli zwierząt, natomiast dla samych zwierzaków może okazać się niebezpieczna. Zjadanie odchodów może skutkować biegunką, wymiotami, a także zarażeniami pasożytami, czy zaburzeniami łaknienia.

Co podać? CoproVet to nowość od VetExpert – preparat o wielokierunkowym działaniu: poprawia trawienie, uzupełnia ochronną florę bakteryjną i zapobiega zaburzeniom wchłaniania, których efektem jest zjawisko koprofagii.

CoproVet – bogaty skład o udowodnionym naukowo działaniu, na najczęstsze przyczyny zjadania odchodów. Preparat wykazuje wielokierunkowe działanie: Pytajcie o CoproVet już w marcu w dobrych sklepach zoologicznych, lecznicach weterynaryjnych oraz na www.vetexpert.eu.

78

amiplay prezentuje – seria London!

Seria London powstała dla entuzjastów klasycznej, płóciennej kraty w nowoczesnym wydaniu. Jest dostępna w sześciu rozmiarach dla małych, średnich i dużych psów oraz dwóch wersjach kolorystycznych: w odcieniu szarości i bieli oraz brązu i bieli.

W skład linii wchodzą: Smycz London, Smycz regulowana, Szelki regulowane, Szelki Scout, Torebka na worki do odchodów.

Najważniejsze cechy serii London: ekologiczny płócienny materiał ciekawe wzornictwo i styl produktów miłe w dotyku odporne na każdą pogodę wysoka trwałość i długa eksploatacja produkt polski najwyższa jakość wykonania trzy lata pełnej gwarancji www.amiplay.eu

Nowość! Tropical Supreme. Superwydajny i błyskawiczny w działaniu uzdatniacz wody z aloesem WYSTARCZY TYLKO 1 ML NA 50 L SUROWEJ WODY! Superwydajny preparat z ekstraktem z aloesu przeznaczony do szybkiego uzdatniania surowej wody wodociągowej używanej do celów akwarystycznych. ­Zalecany do stosowania podczas podmian wody i zakładania nowego akwarium. SUPREME szybko neutralizuje trujący, niebezpieczny dla ryb akwariowych chlor oraz sole metali ciężkich. Chroni ryby przed agresywnym działaniem surowej wody wodociągowej. Dzięki ekstraktowi z aloesu działa antystresowo, łagodzi otarcia i przyspiesza regenerację uszkodzonego naskórka, zmniejszając ryzyko wystąpienia stanów zapalnych. S ­ UPREME działa od momentu wlania do akwarium, dlatego sprawdza się w nagłych przypadkach, gdy zachodzi konieczność bardzo dużej podmiany wody w akwarium.

Preparat dostępny w butelkach o pojemności 30, 100 i 250 ml.

Tropical Tadeusz Ogrodnik, ul. Opolska 25, 41-507 Chorzów, www.tropical.pl

Sterownik RAINFORREST® W całości zaprojektowany i wykonany w Polsce sterownik Rainforrest® to pierwszy w pełni zgodny z naturą system do zarządzania zbiornikami (terrarium, paludarium i vivarium), który przy pomocy sieci ustawia warunki pogodowe idealne dla Twojej hodowli. Możesz zbudować swój wymarzony tropikalny ekosystem, a jeśli posiadasz gotowe terrarium, możesz w łatwy sposób podpiąć je do naszego sterownika Rainforrest®.

Rainforrest® to idelne rozwiązanie dla miłośników gadów, płazów i roślin tropikalnych oraz pasjonatów nowoczesnej elektroniki, projektantów wnętrz (dzięki sterownikowi można zaproponować klientom terrarium z ciekawymi roślinami, którzy nie muszą się znać na jego obsłudze). Sterownik Rainforrest® jest bezkonkurencyjny, kompatybilny ze wszystkimi urządzeniami, zapewnia pełną kontrolę nad tym, co się dzieje w zbiorniku za pomocą dedykowanej aplikacji. www.rainforrest.pl

Nowość! Preparat Tropical Ecoclar KRYSTALICZNIE CZYSTA WODA W AKWARIUM

Preparat na bazie naturalnych minerałów przeznaczony do stosowania w akwariach słodkowodnych.

Dodany do wody akwariowej, zaczyna ją natychmiast w sposób naturalny oczyszczać. Silnie rozdrobnione naturalne minerały o strukturze przypominającej trójwymiarową sieć wyłapują z wody akwariowej substancje odpowiedzialne za jej zmętnienie, nieprzyjemne zapachy oraz zabarwienie wywołane czynnikami naturalnymi i chemicznymi. Zawiesina mineralna w preparacie ECOCLAR nie tylko sprawia, że woda w akwarium staje się krystalicznie przejrzysta, lecz jest także oczyszczana z zanieczyszczeń organicznych i chemicznych, w tym jonów amonowych (NH4+). Dzięki temu zwiększa się estetyka akwarium oraz poprawiają się warunki życia organizmów wodnych. ECOCLAR jest całkowicie bezpieczny dla ryb, skorupiaków i roślin wodnych.

Preparat dostępny w butelkach o pojemności 250 i 500 ml.

Tropical Tadeusz Ogrodnik, ul. Opolska 25, 41-507 Chorzów, www.tropical.pl

79

Rozrywka Na pierwsze trzy osoby, które prawidłowo rozwiążą krzyżówkę i prześlą jej zdjęcie na adres redakcja@zoobranza.com.pl czekają nagrody-niespodzianki ufundowane przez firmę ProBiotics Polska, producenta linii preparatów probiotycznych ProBioAnimalia dla zwierząt domowych i towarzyszących.

1

POZIOMO: 3) miecz koronacyjny królów polskich 5) parząca roślina 6) popularny owad karmowy 8) popularna rasa psa myśliwskiego 10) modne warzywo, tzw. słonecznik bulwiasty 16) umowa biznesowa 18) gatunek małpy człekokształtnej 19) inaczej spray 22) kawałem drewna opałowego, inaczej polano 23) ojczyzna Hannibala 25) chirurgiczne usunięcie gonad 26) pierwszy z antybiotyków 27) uczucie głodu 28) inaczej firma

2

3

4 13

6

5 10

7 27

8

29

10

11

24

14

13 16

15

16

12

4

12

PIONOWO 1) częsta choroba odkleszczowa kotów 2) jedno ze stadiów rozwojowych kleszcza 4) główny mięsień oddechowy człowieka 7) dawniej służył do przędzenia lnu 9) ojciec medycyny 11) buduje szkielet zewnętrzny owada 12) obowiązkowy taniec na studniówce 13) należą do nich kleszcze 14) biała, wykwintna ceramika rodem z Chin 15) żeńskie gruczoły płciowe 17) męski hormon 18) szklana w oknie 20) konsumpcja owadów 21) inaczej białe krwinki 24) duże miasto nad Renem

21

17

9

14

17

18

7

2

11

20

8

19

20

21 1

22 19

5

26

25 23

23

15

22

24 25 6

26 28

Fundatorem nagród jest firma ProBiotics Polska.

27 9

28 3

18

Życzymy miłej zabawy!

Hasło:

Laureatami poprzedniej edycji naszej krzyżówki zostali Państwo: Joanna Bielińska, ­Justyna Dymała i T. Górski. Zwycięzcy otrzymali nagrody-niespodzianki ufundowane przez firmę VetExpert, producenta unikalnych karm RAW PALEO zawierających aż 80 g indyka w 100 g karmy! Gratulujemy!

WWW.ZOOBRANZA.COM.PL Wydawnictwo: FIDELIS PRESS Sp. z o.o.

Redaktor naczelna: dr n. wet. Joanna Zarzyńska joanna.zarzynska@zoobranza.com.pl Redaktor prowadzący: dr inż. Paweł Zarzyński pawel.zarzynski@zoobranza.com.pl Sekretarz redakcji: Żaneta Żołnierczuk zaneta.zolnierczuk@zoobranza.com.pl Reklama: Bernadeta Stańko-Łuczka bernadeta.stanko@zoobranza.com.pl tel. 606-448-000 Adres redakcji: ZooBranża ul. Bankowa 11A/2 05-090 Dawidy Bankowe Copyright © FIDELIS PRESS Sp. z o.o.

80

Współpraca autorska: lek. wet. Joanna Iracka Sabina Janikowska dr hab. Michał Jank dr n. wet. Grzegorz Madajczak lek wet. Beata Milewska-Ignacak prof. dr hab. Piotr Ostaszewski dr inż. Jacek Wilczak dr n. wet. Joanna Zarzyńska dr inż. Paweł Zarzyński i inni.

Projekt graficzny: PRO CREO Piotr Łuczka piotr.luczka@procreo.pl Skład i łamanie: MT-DTP Michał Trochimiuk biuro@mt-dtp.pl Korekta: Ewa Wilczyńska Nakład: 4000 egz.

ISSN 2450-0372 Druk: Top Druk

/ZOOBRANZA

Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych. W przypadku materiałów opublikowanych redakcja zastrzega sobie prawo do ich skracania i zmiany tytułów. Warunkiem przyjęcia materiału do druku jest złożenie przez autora oświadczenia, że nie został on złożony do opublikowania w innej redakcji.

Materiały publikowane w magazynie Z ­ ooBranża mogą by wykorzystywane publicznie pod warunkiem podania źródła.

Opinie wyrażane na łamach pisma nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji.

Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść opublikowanych ogłoszeń i reklam. Jednocześnie zastrzega sobie prawo odmowy przyjęcia lub odmowy publikacji albo też wstrzymania publikacji ogłoszenia, reklamy lub insertu na wcześniej uzgodnionych warunkach, bez ponoszenia jakiejkolwiek odpowiedzialności z tego tytułu, z przyczyn siły wyższej, sprzeczności ogłoszenia, reklamy lub insertu z prawem bądź zasadami współżycia społecznego (dobrymi obyczajami), albo też sprzeczności z linią programową bądź charakterem publikacji, a także z negatywną oceną przez redakcję tytułu treści zawartych w ogłoszeniu, reklamie lub insercie, oraz sądowego zabezpieczenia bądź zgłoszenia przez osoby trzecie przeciwko Wydawcy, lub osobom trzecim roszczeń lub uprawdopodobnionych zastrzeżeń związanych z ogłoszeniem, reklamą lub insertem bądź ich emisją w zakresie objętym umową.

4. EDYCJA

3-5.04.2020

Największe Targi Zoologiczne w Europie Środkowo-Wschodniej 38 000

240

odwiedzających

wystawców

www.animalsdays.eu

52 000

powierzchnia wystawowa

DLACZEGO WARTO BYĆ NA ANIMALS’ DAYS? Nie ma w Europie Środkowo-Wschodniej drugiego wydarzenia na taką skalę jak Animals’ Days. Zeszłoroczną edycję odwiedziło ponad 38 000 gości i profesjonalistów branży zoologicznej. W tym roku spodziewamy się jeszcze większej frekwencji i zainteresowania targami. Wzmocnij swoją pozycję na rynku i zarezerwuj datę 3-4 kwietnia 2020 w swoim kalendarzu spotkań biznesowych.

Partner Strategiczny:

Sponsorzy:

Partnerzy:

Zarejestruj się w 3 krokach i odbierz bilet wstępu na targi 1. Zeskanuj kod QR 2. Wypełnij formularz 3. Odbierz bilet wstępu (e-mail zwrotny)

ZADBAJ O MIKROBIOM SWO JEG O P U P ILA !

Probiotyki dla zwierząt - większa odporność, piękna sierść.

Linia wyrobów do pielęgnacji naszych pupili to efekt wieloletniego doświadczenia w zastosowaniu pożytecznych mikroorganizmów w żywieniu i kosmetologii.

ProBioAnimalia wykorzystuje bioaktywny potencjał mikroorganizmów w pielęgnacji i karmieniu zwierząt oraz zapewnieniu im właściwej, naturalnej higieny.

www.probiotics.pl e-mail: biuro@probiotics.pl tel. 661 459 980