Actueel. Geen werk voor werkwilligen zonder papieren
Veel werk, geen papieren Omdat duizenden vacatures niet ingevuld geraken, wordt steeds vaker gekeken naar het buitenland om arbeidskrachten aan te trekken. Zo kunnen mensen van buiten de EU onder voorwaarden een werkvergunning en verblijfsrecht krijgen, maar er is ook een oplossing nodig voor de meer dan 150 000 sans-papiers die in België verblijven. Naar aanleiding van de jaarlijkse werkgelegenheidsconferentie deze week willen ACV en beweging.net aandacht voor mensen zonder papieren. ¬ Tekst Dominic Zehnder en Wim Troch ¬ Foto ID/Tine Schoemaker
H
eel wat vacatures geraken niet ingevuld. ‘Er zijn bijvoorbeeld grote personeelstekorten in de horeca, de retail, de bouwsector, de zorgsector en het onderwijs. Tegelijkertijd zien we een grote groep mensen die niet mogen werken, hoewel ze de juiste competenties hebben’, klinkt het bij Brecht Beelen, adviseur onderzoek en ontwikkeling bij beweging.net. ‘Ze mogen zelfs geen opleiding volgen. Het gaat dan onder meer om mensen van wie de arbeidskaart verlopen is en die niet teruggekeerd zijn, of om mensen van wie de asielaanvraag geweigerd is. Maar soms kunnen die mensen helemaal niet terug naar hun land van oorsprong, omdat ons
4 ¬ VISIE
land geen repatriëringsovereenkomsten heeft met die landen.’
Tegenstrijdigheden Er zijn al systemen voor mensen van buiten de Europese Unie om in ons land te komen werken. Onlangs lanceerde de Europese Commissie nieuwe voorstellen om arbeidsmigratie van buiten de EU makkelijker te maken. Soms leidt de huidige regelgeving tot vreemde tegenstrijdigheden. ‘Iemand die in Marokko woont, kan onder bepaalde omstandigheden naar ons land komen om te werken, maar een Marokkaan die hier al woont zonder papieren, kan hier geen arbeids-
kaart krijgen’, aldus Beelen. Ook voor het ACV moet dringend een oplossing gevonden worden voor deze scheefgegroeide situatie, zegt Stefan Peirsman, coördinator diversiteit van het ACV. ‘Veel werknemers vallen uit door burn-outs door de hoge werkdruk. Bovendien is er geen vervangingen voor zieke mensen. Door de openstaande vacatures eindelijk in te vullen geef je die groep eindelijk de nodige ademruimte.’
Uitbuiting en zwartwerk De slechte omstandigheden waarin mensen zonder papieren vaak werken zijn voor Peirsman een doorn in het oog. ‘Velen van hen werken nu in zeer precaire omstandigheden. Omdat zij meestal in het zwart werken en geen vangnet hebben, worden zij uitgebuit door hun baas. Door mensen een werkvergunning te geven, zorg je ervoor dat zij uit die barre omstandigheden kunnen ontsnappen. Zij willen immers werken en de sociale zekerheid ondersteunen.’ ‘Door die mensen uit de illegaliteit te halen geef je hen eindelijk een waardig bestaan. Staatssecretaris na staatssecretaris beloofde er iets aan te doen, maar