Wp vt 201607

34567

SO 4

´ KINH THANH

` S TON TAI PHI TH NG

˘ N AM 2 0 16

34567 Vol. 137, No. 10 No. 4 2016

Moi so xuat ban: 58.987.000 ˆ ˜ ´ Co trong 267 NGON NG

VIETNAMESE

˜ BAN NGHI SAO?

´

` ´ ´ ` Neu Kinh Thanh en t � c Chua Tr i `

´ ` ´

thÄą chang phai sach nay co the ton tai

´

`

` tr c bat ky moi e doa

nao sao?

ˆ ´ ´ ´ ChÄąnh Kinh Thanh noi: “Co kho, hoa `

´ ´ ` rung;

nh ng l i cua Ă? c Ch ua Tr i ´ ` Ëœ ` ` ch ung ta con mai i i!â€?. ˆ —E-sai 40:8. ` `

ˆ ˆ

Loat

bai nay ke lai

cau chuyen

ve

`

´ s ton tai

phi th ng cua Kinh Thanh.

´

´ ´ ` ˆ Muc

Äąch cua tap

chĹ Thap Canh la ton ˆ ˆ ´ ´ `

vinh Gie-ho-va Ă? c Chua Tr i, Ă?ang Toi Ëœ ´ ` Cao trong vu tru.

Tap

chÄą nay rao tin `

´

´ ´ ` m ng ve N c cua � c Chua Tr i e an

` ˆ ˆ ˜ ´ ` ˜ ui ng i ta. Khong lau n a, N c nay se

´ ` ´ ` loai

bo moi

ieu ac va bien trai at thanh ` ´

´ `

ia ang. Tap

chÄą khuyen khÄąch ng i ta ˘ ´ ´ ˆ ˆ at

c tin n i Chua Gie-su Ki-to, ang ˜

´ ´ a hy sinh mang

song e chung ta co

ˆ

˜

` ` the nhan

c

s song vĹnh c u, va ngai ˆ ´ ´ ` ´ hien

ang cai tr i v i t cach la Vua N c ` ´ ´

Tr i. Tap

chÄą Thap Canh c

xuat ban ˆ ` ˘ ´ ` ´ lien tuc

t nam 1879. Tap

chĹ nay ng ` ` ´ ` ´

ngoai vong chÄąnh tr i va theo sat tham

´ quyen cua Kinh Thanh.

` ˆ ` ´ An pham nay khong dung e ban, ´ `

nh ng c phat hanh nham ay ˆ ˆ

´ manh

cong viec day do Kinh Thanh ˆ

´ ˆ ˆ ` tren khap the gi i. Cong viec nay c

` ´ ´ ` ˆ tai tr do s ong gop tĹnh nguyen.

´ ´ ˆ �e ong gop, xin truy cap

www.jw.org/vi. ` ˜ ´ ˆ ´

Tr khi c

ghi ro, cac cau Kinh Thanh trong an pham ` ´

`

ˆ ˆ nay c

trÄąch dan t Ban Truyen thong cua Lien hiep

´ ˆ ´ ´ ` Thanh kinh hoi (Sang-the Ky en Ma-la-chi) va Kinh ´

´ ´

Thanh—Ban d ich The Gi i M i (Ma-thi- en Khai

` ˜

huyen). NW la ch viet tat cua New World Translation ´

´ of the Holy Scriptures (Kinh Thanh—Ban d ich The Gi i ´ ˆ ˜ ˆ ´ ˆ ˆ M i) trong ngon ng hien

ai.

Chung toi in nghieng ˆ ˆ ´ trong mot

so cau Kinh Thanh.

´

ˆ ˆ ` ˆ ˘ ` Ban

co muon nhan

them tai lieu

hoac

tÄąm

´

´ ` ˆ hieu Kinh Thanh mien phĹ tai

nha khong? ˘

g i th en Xin xem www.jw.org/vi hoac ˆ ˜

ˆ ˆ ˆ mot

trong nh ng ia chÄą c

liet

ke ben ´ d i.

˘ S O 4 N AM 2016

´

` Kinh Thanh—S ton tai

phi th ng ˆ ˆ

` Cau chuyen

ve s ton tai

phi th ng 3 ´

´ ´ Kinh Thanh ton tai

tr c s muc

nat 4 ´

´

Kinh Thanh ton tai

tr c s chong oi 5 ´

´ ˆ

Kinh Thanh ton tai

tr c am m u thay oi ˆ ˆ ´ thong iep

trong o 6 ´

Tai

sao Kinh Thanh ton tai

c?

8

˜

` C UNG TRONG S O NAY

´

Ban

co biet? 9 ˆ ˜ ´ ˆ

´ ˆ ` ˆ Lieu

se co mot

the gi i khong con bao

l c

khong? 10 ´

`

Kinh Thanh thay oi i song

ˆ ˜ ` ˆ Sau nhieu that bai,

toi a thanh cong 12 ´ ˜ ´

ˆ

S so sanh h u Äąch nhat cho cuoc

song ban

14 ´ ´ ` Kinh Thanh noi gĹ? 16

The Watchtower (ISSN 0043-1087) Issue 10 July 2016 is published monthly with an additional issue published in January, March, May, July, September, and November by Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.; L. Weaver, Jr., President; G. F. Simonis, Secretary-Treasurer; 1000 Red Mills Road, Wallkill, NY 12589-3299, and

by Watch Tower Bible and Tract Society of Canada, PO Box 4100, Georgetown, ON L7G 4Y4.

Periodicals Postage Paid at Brooklyn, NY, and at additional mailing offices. POSTMASTER: Send address changes to Watchtower, 1000 Red Mills Road, Wallkill, NY 12589-3299. 5 2016 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.

Printed in Canada.

s

ˆ XEM TH EM ˜

´ NH NG THAC M´ AC KHAC

´ � C

KINH THANH GIAI Ă?AP

´ ´ ˜ Kinh Thanh co ghi lai

nh ng ´

´ ´ ` ˆ y t ng cua � c Chua Tr i khong?

r

´ ´ ` (Vao muc

´ KINH TH

˛ ANH ´ GIUP BAN KINH THANH GIAI �AP)

` ` B AI TRANG B IA

` ˆ ˆ

Cau chuyen ve s ton tai phi th ng ´ sach ´ ton ˆ giao ´ oc ˆ nhat voˆ nh i.

Kinh Thanh la` quyen

ˆ ´

´ ` ˜ ` ` ˆ niem

Khong co quyen sach nao a hınh thanh nen ˆ

` ´

`

tin cua qua nhieu ng i trong mot khoang th i gian ˘ ´ ˆ

´ ` ˜ ` nh the.

Mat dai khac, khong quyen sach nao a b i ˆ ´ ` ˆ `

soi moi va b i phe bınh nhieu nh vay.

ˆ so hoc gia khong ˆ

˜ Chang han, tin rang nh ng mot

ˆ `

´

´ ˜ quyen Kinh Thanh hien nay la nh ng ban sao chep ˆ ´ ˆ ´ ˆ ´

´ ` ang tin cay giao s nghien c u t cac ban goc. Mot ˆ giao ´ noi: ´ “Ð n gian vı` chung ˆ ´ ve ton ta khong the

˜ ´ chac chan rang ban goc a c lai tao d ng

cach ´ ´

´

´ ˜ chınh xac. Chung ta chı co nh ng ban sao ay loi. ˆ

´

´

˜ Phan l n nh ng ban sao o xuat hien nhieu the ky ` ` ˜ ` ` ´ ` ` ´ biet ˆ so sau nay va ro rang la co hang ngan s khac

´ ´

v i cac ban goc”. ` khac ´ thı` nghi ng ` tınh ´ xac ´ th c cua ˜

Nh ng ng i

´

´ ˆ ´

Kinh Thanh do goc gac ton giao cua ho.

Chang han

ˆ gia ınh ` ˆ ˆ ´ len ˆ trong mot khong nh ong Faizal l n

ˆ ˆ Ki-toˆ giao. ´ Ong

´ ` c thuoc day rang Kinh Thanh la

ˆ

´ ´ ˜

´ quyen sach thanh nh ng a b i thay oi. Ong noi: qua la` toi ˆ thay h i nghi ng ` khi ng i ` ta muon

“Ket ˆ ´ ˆ

´ ` ´ ` noi chuyen v i toi ve Kinh Thanh. Du sao thı ho ˆ Kinh Thanh ´ No´ a˜ b i thay ˜ cung khong co´ ban goc.

oi!”. ˆ Kinh Thanh ´ hay khong ˆ ˆ b i thay oi co´ Vay,

viec

`

ˆ ˜ ´ ˜ phai la ieu quan trong khong? Hay xem xet nh ng

ˆ hoi sau: Ban co´ the tin nh ng ` h a an ui ˜ ´ ay

cau l i

´ ˆ

ˆ

˜ trong Kinh Thanh khong neu khong biet chac nh ng ˆ ban ` h a goc?

(Ro-ma ˆ ´ o´ co´ trong ban l i 15:4). Lieu

˜ ´ ´ ˆ

´

se ap dung cac nguyen tac Kinh Thanh e a ra

ˆ lam, ` ` inh quan trong ve viec ˜ gia ınh nh ng quyet

˘ ` ˆ

´

´ khong neu cac ban Kinh Thanh hoac

s th ph ng ˆ

`

´ ˜ hien chı la nh ng ban sao ay thieu sot do con ai ` ´ ng i chep lai?

goc cua ´ mat,

˜ Kinh Thanh Du` nh ng ban a˜ bien

´

´

` ´ ´ chung ta van co the tra c u cac ban sao th i x a, hang ` ` ban Kinh Thanh ´ ´ trong o´ bao gom ngan chep

´ ´ ˜

` ˜ tay. Nh ng ban chep tay o a ton tai nh the nao ´ s muc nat, ´ s chong

va` am ˆ m u s a

oi tr c oi

ˆ `

´ nh ng ˜ ban chep noi cua dung? Lam sao s ton tai ´ ´

ˆ

` ` ´ ´

tay o co the xay ap long tin cua ban vao tınh xac ˆ ˜ `

´ ´

th c cua Kinh Thanh hien nay? Hay xem l i giai ap ˆ ve s ton tai ˆ hoi nay ` qua cau ˆ chuyen ˜ cho nh ng cau

`

´ `

phi th ng cua quyen sach nay.

SỐ 4 NĂM 2016

3

´ ´

´ Kinh Thanh ton tai tr c s muc nat

ˆ ˆ coi ´ va` giay da la` hai loai vat MOI ÐE DOA:

Giay

lieu ´ ` `

´ ˜ ˜ chınh ma nh ng ng i viet Kinh Thanh cung nh ` sao chep ´ dung1 ˆ ´ ˜ ` nh ng ng i (2 Ti-mo-th eˆ 4:13). Cac ˆ `

´

ˆ

vat s ton tai cua Kinh Thanh nh the nay e doa lieu ` nao?

Hai coi ´ de b i rach, ´ ` va` mat oˆ ben.

Giay phai mau

ˆ ` ` ` nha Ai Cap la Richard Parkinson va Stephen hoc ˆ t ` giay coi ´ co´ the t ` t ` b i ra˜ ra ´ “Mot Quirke noi:

ˆ

` ` ` ˜ thanh s i Khi c l u tr , va thanh mot nam bui. ˘

ˆ

´ ´

ˆ ˜ mot b i r a do am. giay coi co the b i moc hoac cuon c chon, ˘

ˆ giay coi ´ co´ the b i cac ´ loai ` gam Neu

nham ˆ `

˘ ˘ ˆ ˘ ` hoac la kien trang”. Sau khi biet con trung an, ac ˆ so manh

coi ´ tiep xuc ´ anh ´ `

´ v i giay c tım thay, mot

ˆ

` ` ˘ ´ ´ sang manh hoac

o am cao va chung cang nhanh

hong h n. da ben h n giay coi, ´ nh ng cung

˜ Giay b i hong neu ˘

´ ˆ ˆ `

´ ˜ khong c khi tiep xuc v i gın gi can than hoac ˆ

´ ´

ˆ ˆ Giay da nhiet

o am cao hay anh sang manh.2 o, ˆ ˆ cong. ˆ quyen

˜ la` muc ` tan cung Vı` the, tieu e con trung ´ sach Everyday Writing in the Graeco-Roman East cho ˆ co, “s ton tai la` mot la` oi v i ´ cac ´ tai ` lieu ˆ ieu

biet

˘

´ ´

`

Neu Kinh Thanh b i muc hiem gap”. nat nh the, thı

ˆ ´ ˜

ˆ ˜ thong iep trong o cung a mat theo. coi ´ la` loai giay lam ` t ` mot ˆ loai cay ˆ moc d i ´ n c ´ co´ ten ˆ 1 Giay

da c lam ` t ` da ong ˆ ˆ Papyrus. Giay vat.

chınh ´ ˆ ˆ ngon ˆ Ðoc ˆ ´ c Tuyen 2 Chang han, ban th c

ky´ ten cua

ˆ

ˆ

` ˆ

˘ lap viet tren giay da. Gi ay, ch a ay 250 nam sau, Hoa Ky` c ´ ˜

ˆ ` ´ ˜ no a b i phai i en m c khong con oc c n a.

´ ˜

` ˆ ´ KINH THANH ÐA TON TAI NH THE NAO? Luat phap ˆ

` ´ Do Thai buoc cho mınh moi v i vua phai “sao lai ˆ cuon sach”. ´ ˆ ` ` ˆ ban th ´ hai cua luat mot

nay vao mot

ˆ ` ` ˘ ´

ˆ ´ “Luat nay” la nam sach au tien trong Kinh Thanh ˆ ´ ` ˆ

´ (Phuc-truy en Luat-l

e Ky 17:18, Cac Gi Kinh Phung ˆ ` ` sao chep ´ chuyen ˆ nghiep ˜ Vu). ng i Ngoai ra, nh ng

˜ `

´

`

´

a lam ra nhieu ban chep tay en m c vao the ky th ´ cong ˆ ˆ (CN), Kinh Thanh ´ ` nhat nguyen co´ the c tım ˆ ˆ ˆ

ˆ `

´ ` ´ thay cac nha hoi Ma tren khap x Y-s -ra-en va tan ˆ o-ni-a ˆ ˆ (Lu-ca 4:16, 17; Cong ˆ xe- xa xoi! vu 17:11). ˆ so ban chep ´ tay co cua

´ ` mot Kinh Bang cach nao

´

` Thanh ton tai cho en ngay nay? ˆ hoc gia nghien ˆ c u ˆ c ´ la` Philip W. ´ ve Tan Mot

ˆ ˘ ´ ´ ` ´ ` Comfort noi: “Ng i Do Thai th ng at

cac cuon ˘

` ´ ´ ` ˜ sach Kinh Thanh trong bınh hoac hu e gın gi ˜

la` cac ´ tın ´ o Ðang

tuc ´ ˜ chung”.

Han Ki-toˆ cung tiep

ˆ

`

` ´ truyen thong nay. Ket qua la mot so ban Kinh Thanh ´ tay au tien ˆ a˜ c tım ` thay trong cac ´ bınh ` at

chep

ˆ

´ ´ `

˜ ´ toi set cung nh cac phong nho ch a o, hang ong

`

ˆ ˜ ` ` va nh ng vung c c ky kho han.

` `

´ ´ ˜ KET QUA: Hang ngan manh Kinh Thanh chep tay a ˆ

´ ˆ ˆ

` ton tai tren cho en ngay nay, mot so co nien ai ˘ ˆ sach ´ ` co´ nhieu ban

2.000 nam.

Khong quyen co nao ´

` chep tay t xa x a nh the.

Photograph taken by courtesy of the British Museum

Shrine of the Book, Photo 5 The Israel Museum, Jerusalem

` ´ ˆ Qua hang the ky, cac cuon

˜ Bien Chet a ton tai trong ˜ `

´ nh ng bınh at set c

`

ˆ tım thay hang ong

tai

` ´ ˆ ˆ vung khı hau kho

´

´ Kinh Thanh ton tai tr c s chong oi

` ˜ ´ ` ˆ ´ MOI ÐE DOA: Nhieu nha lanh ao chınh tr i va ton giao ˆ ´ ˜ ´

´ ˆ ´ a co y o i ng c lai v i thong iep Kinh Thanh. ` l c cua ` ˘ can

` mınh Ho th ng dung quyen e ngan

` ˆ

` ` ´ ˜ ˜ ng i dan s h u, d ich va lam ra Kinh Thanh. Hay ` xem hai tr ng h p:

˘ 167 tr c ´ cong ˆ ˆ (TCN): Vua ˙ Khoang nam nguyen

`

cua v ng quoc Seleucus la Antiochus Epiphanes a˜

ng i ` Do Thai ´ phai theo ton ˆ giao ´ cua ´ bat Hy ra s c ˆ ˆ ˆ

´

´

tieu huy tat ca cac ban Kinh Thanh Lap. Ong ra lenh

ˆ

phan tieng He-b -r . S gia Heinrich Graetz viet ˆ ˆ ´

´ ˜ ´ `

` rang cac v i quan a “xe va ot bat ky cuon

sach Luat ´ nao ` ho tım ` thay, va` giet chet nh ng ` niem

˜ Phap ai tım

ˆ sach ´

ˆ oc cac ´ cuon va` s c ´ l c ay”. an ui

qua viec

ˆ `

´

ˆ ´ ´ ´ gian ˙ Th i Trung Co: Gi i ch c sac Cong giao t c

` ´ ˆ ´ ` ´ ` ˜ vı giao dan rao bao nh ng gı Kinh Thanh day thay vı ´ ˆ ´

´ ˆ `

´ ´ ` ˜ giao ly Cong giao. Bat ky giao dan nao s h u cac ´ ´ ´ ˆ Kinh Thanh sach cua ngoai tr ` sach Thi-thien trong ˆ

ˆ

` ` ´

tieng La-tinh thı b i xem la d i giao. Mot ong cua hoi ˆ ´ ´ ˆ ˆ ˜ ´ ˜ o khi phai i nh ng lenh giao hoi

thi menh

a th c ˆ ` “th ng ` ˆ tım ` kiem nh ng ´ mot ˜ ng i xuyen ke d i giao

´ ˆ ˘ `

´

` cach sieng nang va sot sang... bang cach lung suc tat

´ ˘ ` `

`

ˆ ca cac can nha va tang ham nao kha nghi... Ngoi nha` ` co´ ke d i giao ´ se˜ b i pha´ huy”.

nao ˆ tieu ˆ huy

` ˆ Kinh ` Neu ke thu thanh cong trong viec

ˆ ´

˜

´ ` ˆ Thanh, thı thong iep trong o han a b i bien mat. ´ ˜

`

KINH THANH ÐA TON TAI NH THE NAO? Chien d ich ˆ

ˆ

cua vua Antiochus chu yeu tap trung Y-s -ra-en, ˆ

` ´ ˜ ` ´ ong ng i Do Thai a c nh ng cac cong hınh

`

´ ´ ´ thanh tai rat nhieu x ´ khac. Cac hoc gia c l ng

the ky th ´ nhat CN, h n 60% dan ˆ Do Thai ´ rang en ˆ `

ˆ ` ˆ ´ ` song ben ngoai Y-s -ra-en. Trong cac nha hoi, ng i ´ l u gi ˜ cac ´ ban Kinh Thanh. ´ ´ Do Thai Ðo´ chınh la` ˆ ` ´ ´

trong Kinh Thanh c

cac the he sau nay s dung, ´ o Ðang

ˆ ˆ o´ co´ tın Ki-to.—C ong vu 15:21. th i ` Trung Co, nh ng ` yeu ˆ quy´ ˜ Trong suot ng i ´

´

´ Kinh Thanh phai ng au v i s bat b , nh ng ho tuc d ich cung ´ Kinh Thanh. ´ ˜ a˜ tiep nh sao chep

ˆ

ˆ ´ ´ ´

˜ Tham xep ch ˜ ra chı tr c khi may in bang ky thuat ` `

´

´ ˜

i vao gi a the ky 15, cac phan cua Kinh Thanh a˜ ´ ˆ ´ ´ ˜ ˜ co trong 33 ngon ng . Sau o, Kinh Thanh a c

ˆ m c ban mot ` ´ oˆ nhanh ch a t ng d ich va` xuat

thay.

˜ KET QUA: Bat chap s e doa v i vua quyen t ` nh ng ` ´

ˆ ´ ´

` ´ l c va gi i ch c sac ton giao, Kinh Thanh van la ˆ ˜ `

´ ˆ

rai va c quyen sach c d ich phan phoi rong

nhat trong l ich s . ´ anh

Kinh Thanh nhieu co´ nhieu ˆ

´ ˆ ´ ` ˆ

˜ h ng en luat mot so n c phap va ngon ng tai ˆ ˆ `

` ˜

cung nh cuoc song cua hang trieu ng i.

´

Ban d ich Kinh Thanh tieng Anh cua ˜

ˆ William Tyndale a ton tai bat chap lenh

ˆ ´

` cam, bat chap viec Kinh Thanh b i ot va ` ˆ ` ˘ vu t hınh ong Tyndale vao nam 1536 SỐ 4 NĂM 2016

5

´

´ ˆ Kinh Thanh ton tai tr c am m u

ˆ ˆ ´ thay oi thong iep trong o

ˆ

Chester Beatty P46, mot

ban ´ ´

´ Kinh Thanh chep tay bang giay coi `

˘ t khoang nam 200 CN 5 The Trustees of the Chester Beatty Library, Dublin

e doa ˆ ngoai ` nh s Ëœ MOI Ă?E DOA: Nh ng moi t ` ben ´ `

˜ ˆ ´ c muc nat va s chong oi a khong pha huy

´ ˆ

` ´ ` ` Kinh Thanh. Nh ng mot so ng i sao chep va ng i ˜

ˆ ˆ ´

d ich a co thay oi thong iep cua Kinh Thanh. Trong ˆ so tr ng ` Kinh Thanh ´ mot h p, ho a˜ co thay oi `

´ ´ ´ ´

theo giao ly cua ho thay vÄą ieu chÄąnh giao ly d a

ˆ Kinh Thanh. ´ ˜ xem vai ` tr ng ` tren Hay h p:

˜ the ky th ´ t va` the ky ˙ N i th ` ph ng: Gi a

` viet Ngu˜ Th Sa-ma-ri a˜ ´ ˜ th hai TCN, nh ng ng i ˆ ´ ˆ ` ˆ

` Ëœ them vao sau cau Xuat E-dÄąp-toˆ Ky´ 20:17 nh ng l i ` ˆ ` ´ ´ Ëœ ˆ ´ nay: “tren nui Ga-ri-xim. Va tai o cac ng i se xay ˆ ` ` `

Kinh oi mot ban th �. Ng i Sa-ma-ri muon s a ´

ˆ ˆ ˆ

` ˆ

Thanh e ung ho viec xay cat en th cua ho tren ´ nui Ga-ri-xim. ´ ly´ Chua ˆ Ch a ay 300 nam ˘ sau khi ´ Ba Ngoi: ˙ Giao ´ `

ˆ ` theo Kinh Thanh c hoan tat, mot ng i viet

ˆ ˜ ˆ ` ˆ ˘ ´ thuyet Chua Ba Ngoi a them vao cau 1 Giang 5:7 ` ˆ ` ` ` ˆ ´ ˜ nh ng l i nay: “tren tr i, Cha, Ngoi L i va` Chua ´

`

` ˆ ˆ ` ˆ Thanh Than: va ca ba la mot�.

Cau nay khong co´

´ trong ban goc. Hoc Bruce Metzger gia Kinh Thanh

` ` ´ tr ˜ ` cho biet rang nh ng l i nay “t the ky th ´ sau

˜

ˆ ` `

´ ve sau a xuat hien ngay cang nhieu h n trong cac

´

`

ban chep tay Old Latin [tieng La-tinh co] va ban ˆ

Vulgate [tieng La-tinh pho thong]â€?. ˆ ` ˘ ` s meˆ tÄąn ´ d i oan ´ ´ ´ Ë™ Ten Ă? c Chua Tr i: Can c vao

` ´

` ´

cua ng i Do Thai, nhieu ng i d ich Kinh Thanh a˜

ˆ `

´ ´ ´ loai bo ten � c Chua Tr i khoi Kinh Thanh. Ho thay ˆ o´ bang

´ hieu ˆ nh “Ă? c Ëœ ´ Chua ´ the ten nh ng t c ` ` ´ Tr iâ€? va “Chuaâ€?.1 ´ Ëœ `

KINH THANH �A TON TAI NH THE NAO? Th ´ nhat, ˆ

` ´ ´ ˜

` du mot so ng i sao chep Kinh Thanh a bat can ˘ ˆ ´ `

` ´ ´ hoac tham chĹ la gian doi, nhieu ng i sao chep khac `

` ` ˆ

` `

´ thÄą rat thanh thao va vo cung tÄą mÄą. T the ky th 6 the ky th ´ 10 CN, nh ng ` Masorete aËœ sao Ëœ en ng i sao ´

´

ˆ ´ ban chep phan Kinh Thanh tieng He-b -r . Cac ´ ´ ` `

chep Kinh Thanh nay c goi la ban Masorete. Co´ cho rang

˜

´ e ´y kien ho a em so t ` va` so ch ˜ cai them, ˆ ` ´

1 �e biet xin xem Phu luc 1 va 2 trong Kinh Thanh—Ban d ich ´ M i ´ (Ma-thi- en Khai huyen),

ˆ www.jw.org/vi.

The Gi i co´ tren

6

THĂ P CANH

´ ´ ˆ

´

` ˜ “Co the noi rang khong quyen sach co x a nao a c

ˆ ´ ´ ´

truyen lai mot

cach chĹnh xac nh the�

am la` khong ˆ nao. ` Khi ho nghi ng ` la` co´ bao co´ loi

ma` ho dung ˜ ` loi tai e sao nh ng cho trong ban ´ ˜

ˆ

´ ´ Ëœ chep lai, ho se ghi chu ben le. Ă?oi v i nh ng ` ˆ

ˆ ´ ng i Masorete, viec thay oi noi dung Kinh Thanh ` ˆ

ˆ ´ la khong the chap nhan.

Giao s Moshe Goshen ˆ co y´ can thiep ˆ vao ` “Ă?oi v i ´ ho, Gottstein viet: viec ˆ ´ ` ˆ ˆ ´ ˆ noi dung Kinh Thanh la mot toi ac nghiem trong

nhat�. ´ cac ´ ban chep ´ tay ma` chung ´ Th ´ hai, so l ng l n

´ ` ˆ ´

´ ´ ta co ngay nay that s giup cac hoc gia Kinh Thanh ´ hien ˆ ra nh ng ´ Chang

˜ phat sai sot. han, trong nhieu ˆ ´ ˜

´ ` ˜ ˜

the ky, cac nha lanh ao ton giao a day rang nh ng Kinh Thanh ´

´ th c. ho la` xac ban tieng La-tinh cua

ˆ ˘ ˆ ` ` ˜ Tuy nhien, n i 1 Giang 5:7, ho them vao nh ng l i ´

ˆ

`

` ˆ ´ sai trai c e cap au bai. Loi nay tham chÄą aËœ

ˆ

ˆ d ich xuat hien trong Ban d ich King James, mot ban

´

` rat co anh h ng trong tieng Anh! Nh ng khi ng i

´ ´ ` Ëœ ´ ` Ëœ ta tÄąm thay nh ng ban chep tay khac, thÄą ho a kham ˆ gÄą? ` Ong “Ă?oan ` pha´ ieu Bruce Metzger viet: nay ˘ ˆ ´

´

´ [n i 1 Giang 5:7] khong co trong tat ca cac ban chep

`

ˆ ´ ´ Ng i Masorete can than sao chep Kinh Thanh

ˆ

ˆ tay co x a (tieng Syriac, Copt, Armenia, E-thi- o-bi,

ˆ

` A Rap, Slav), ngoai tr tieng La-tinh�. Ket qua la`

˜

an ban hieu ˆ Ĺnh ´ cua

Ban oan sai ay a b i bo ra khoi ` ´

´ ´ d ich King James va cac ban Kinh Thanh khac. chep ´ tay co h n co´ ch ng ˜ ´ Nh ng ban minh c

ˆ ˆ ´ ˜ toan ` rang thong iep Kinh Thanh a c bao ˆ ´ cuon ˆ Bien Chet c ` thay nam ˘ khong?

Khi cac tÄąm

` ´

´ Ëœ ` 1947, cuoi cung thÄą cac hoc gia Kinh Thanh a co´

´

ˆ ´ the so sanh ban Masorete trong tieng He-b -r v i ´ ´ ˆ ´ ´ ` Ëœ nh ng gÄą co trong cac cuon sach Kinh Thanh c

h n 1.000 nam ˘ tr c ´ o. ´ Mot ˆ thanh ` ˆ trong viet vien ´ bien ˆ tap ´ cuon ˆ Bien Chet ket luan

ˆ nhom mot ˆ cac ˆ rang ˆ ´

ˆ

˜ ´ cuon sach “cung cap bang ch ng khong the choi cai

ˆ

ˆ ´ ˆ rang viec truyen lai noi dung Kinh Thanh qua mot

` ky` h n 1.000 nam ˘ nh ng ´ Ëœ th i b i nha` sao chep ` Do Thai ´ la` voˆ cung ´ ´ va` can thanâ€?. ` ng i chÄąnh xac ˆ ˆ

ˆ Th vien Chester Beatty Dublin, Ai Len, co´ mot ˆ ˆ ´

´

´

bo s u tap cac manh giay coi cua gan nh tat ca cac ´ trong phan Kinh Thanh ´

sach tieng Hy Lap, trong o´ ´

´

˜ `

´ ´ chĹ co nh ng ban chep tay t the ky th hai CN, t c

˘ ´ `

khoang 100 nam sau khi Kinh Thanh c hoan tat.

ˆ ´ ´ ` ` T ien The Anchor Bible Dictionary nhan xet: “Du cac

´ ´

ˆ

´ manh giay coi o cung cap them nhieu chi tiet m i

˜

Ëœ ´ Ëœ ´ ve ch nghÄąa, chung cung ch ng to s on inh phi ` qua´ trÄąnh ` truyen lai ˆ dung cua

th ng trong suot noi ´ Kinh Thanh�.

ˆ ai va` so l ng l n ´ cua ´ ban Kinh cac KET QUA: Nien

´ ´ ˆ ˜

ˆ ´ bao ton tot h n noi Thanh chep tay that s a giup ´ ˆ ` ˆ ˆ

´ dung cua Kinh Thanh, ch khong lam sai lech noi

ˆ ´

Kinh Thanh. dung cua Ong Frederic Kenyon a˜ viet Kinh Thanh ´

ˆ

ve phan tieng Hy Lap: co´ quyen “Khong ´ ´

` ´ ´

´ sach co nao khac co nhieu bang ch ng xac th c ve ˆ ˆ ` ´

´ ` noi dung t xa x a nh vay, va cac hoc gia khach

ˆ ˆ

ˆ ´ quan han phai cong nhan rang noi dung Kinh Thanh lai ngay ` nay hau nh khong ˆ c b i truyen cho en

`

´

ˆ thay oi�. Con ve phan Kinh Thanh tieng He-b -r ,

´ ´ hoc gia William Henry Green cho biet: “Co the noi

ˆ

´

` rang khong quyen sach co x a nao c truyen lai

ˆ cach ´ ´ ´ nh the�.

mot chÄąnh xac Sáť? 4 NÄ‚M 2016

7

´

Tai sao Kinh Thanh ton tai c?

´ tai. qua la` ngay ` nay ban Kinh Thanh a˜ ton Ket co´

` ˆ

´ ˜ the s h u va oc mot cuon Kinh Thanh. Va` khi ˆ

´ ban chon tot, c mot ban d ich Kinh Thanh co´

` ` ˆ

´ the tin chac la mınh ang oc mot ban sao ang ˆ

´ ` tin cay t ban goc.1 Nh ng tai sao Kinh Thanh a˜ ` “Lam ` sao chon ban d ich Kinh Thanh ´ ´ ˆ 1 Xem bai ang tin cay?” trong

` 1-5-2008 cua ´ ` tap so ra ngay chı nay.

tai ˆ cach ´ ´ ´ s muc ton ang kinh ngac mot tr c

´

ˆ ` ˆ

noi ˆ ˜ ´ nat, s chong oi d doi va viec co y thay oi ´ ´ ´

` ˘ ˆ

dung trong o? Kinh Thanh co ieu gı ac biet en

the? ng i ` hoc ´ cung

` Nhieu a˜ i en ket Kinh Thanh ˆ

ˆ

´ ´ luan

nh s o Phao-lo: “Ca Kinh Thanh c

´

`

´ ´ viet b i s h ng dan cua Ð c Chua Tr i” (2 Tiˆ

´ tai mo-th eˆ 3:16). Ho tin rang Kinh Thanh a˜ ton

` cua ` va` c ` gın ` Ð c ´ Chua ´ Tr i vı` o´ la` L i ngai ˆ ngay ` nay. Ong gi ˜ cho en Faizal, c e cap ˆ `

ˆ

˜

` ` bai au tien, cuoi cung a quyet inh t mınh xem ´ nh ng ` khang

´ ˜ l i inh o´ bang cach hoc xet Kinh ˆ ´ ˜ ˆ ´ ` ˜ Thanh. Ong a ngac gı` mınh nhien tr c nh ng ˆ ´ ´ ´

kham pha ra. Ong nhanh chong biet c rang ´ ˆ ´ ly´ th ng ` ˜ Kinh Thanh khong day giao gap nh ng ˘ ˆ

ˆ ´ ˆ

˜ khi trong khoi Ki-to giao. H n n a, ong cam ong

ve y´ inh cua ` danh ` ´ at

Ð c ´ Chua ´ Tr i biet cho trai ` ngai. ` loˆ trong L i c tiet ˆ ´ ` ˆ ˆ

quyen Kinh Ong noi: “Gi ay toi tin chac ´ ` ˆ ´ ` ˆ ´ ` ` ´ ´ Thanh ma toi co la mot mon qua t Ð c Chua `

` ´

` ´ ´ Tr i. Suy cho cung, neu Ð c Chua Tr i co the tao

` chang

` lai ˆ

ra vu˜ tru nay, le˜ ngai u quyen khong ˘

ˆ

´ ` ` ´ nang e ban cho chung ta mot quyen sach va gın

´ ´

ˆ

` ˜

gi quyen sach o sao? Neu phu nhan ieu nay thı` `

˘ ´ Ð c ´ Chua ´ t c la ang ha thap quyen nang cua ` Ha thap quyen nang ˘

` Nang! ˘ ˆ la` Tr i. Ðang Toan Toi ˆ ` ´ `

ai ma dam lam the?”.—E-sai 40:8. ˇ

` ` ˜

ˆ

Loat bai nay a thao luan ve ˆ ´

viec Kinh Thanh c bao ton. ` ´

Nh ng lam sao ban co the

´ ˆ biet chac Kinh Thanh that s ` `

´ ´ ` la “l i cua Ð c Chua Tr i”, ´ ˆ

ˆ ch khong phai tuyen tap

˜

` ˆ

nh ng truyen thuyet va chuyen than thoai?

ˆ ˆ ˜

(1 Te-sa-lo-ni-ca 2:13). Hay xem video ngan ´

´ ` ˆ ´ Tai sao co the tin chac Kinh Thanh la chan ly?

ˆ ` tren www.jw.org/vi (Vao muc AN PHAM VIDEO).

w

` ˆ ˆ

“Gi ay toi tin chac quyen ´ ` ˆ ´ ` ˆ Kinh Thanh ma toi co la mot

´ ` ` ´ ´ ` mon qua t Ð c Chua Tr i” 8

THÁP CANH

´

B AN C O BI ET?

´

` ˘ ˆ ´ ´ ˆ Co ieu gı ac biet trong cach Chua Gie-su

´ ` ` oi x v i ng i phong cui? ` ´ `

ˆ ` ˆ ´ ˆ Ng i Do Thai th i x a rat s benh

phong cui, mot ch ng benh

` ˘ ` ` ´ ˘ ˆ ´ ` ´

th ng gap vao th i Kinh Thanh. Can benh

ang s nay co the

ˆ ´

ˆ

` ˆ ` tan cong cac au day than kinh cua ng i benh,

lam cho c

`

˜

` ` ´ ` the b i th ng ton va bien dang

vınh vien. Vao th i o, ng i ta ˆ

´ ˜ ˘ ˆ ` ` ˆ ´ `

khong biet cach ch a can benh

nay. Ng i benh

b i cach ly va bat ˆ

´ ` ´ ˘ ˆ

` ˆ ´ buoc phai canh bao ng i khac ve can benh

cua mınh.—Le-vi Ky 13:45, 46. ´ ˜ ´ ´ ˜ ˘ ˆ ˆ ˆ ` Gi i lanh ao Do Thai giao a at them luat ve benh

phong cui. ˜ ˆ ´ ˆ ´ ´ `

ˆ

Nh ng luat o khong co trong Kinh Thanh va khien cho cuoc song

` ˆ ˘ ´ ˘ ˆ ´ ˆ

cua ng i benh

gap kho khan mot cach khong can thiet. Chang ˆ ˆ ´ ´

`

` ` han, luat le cua gi i rap-bi cam bat ky ai en gan ng i phong cui ` ´

´ ´ ˆ trong vong 4 cu-bıt (khoang 2m). Nh ng neu ang co gio, khong

` ´

´ ai c en gan trong vong 100 cu-bıt (khoang 45m). Kinh Thanh

ˆ ` ` `

` ˆ a ra ieu luat la ng i phong cui phai song “ngoai trai-qu

an”. ˆ ˆ

ˆ ˆ ´

´

ˆ Tuy nhien, mot so chuyen gia luat Do Thai giai thıch rang ieu luat

` ´ ˜ ` ˜ ` ` ˆ

nay co nghıa la nh ng ng i phong cui khong c song trong ´ ` ´ ` ` ` ˆ

ˆ ` ` cac thanh co t ng thanh. Vı vay, khi thay mot ng i phong cui ` ˆ ´ ˜ ´ ´ ` ` ´ ` ´ ˜

trong thanh, mot rap-bi se nem a vao ng i o va noi: “Hay tr

` ` ˆ ` ´ ve cho ng i , ng lam o ue ng i khac”. ´

´ ˆ ˆ ´ ˆ ` ` Cach oi x cua Chua Gie-su that khac biet lam sao! Thay vı

` ` ` ˜ ` ` ˜ ` ˆ uoi ng i phong cui i, ngai a s va ch a lanh benh

cho ho.

—Ma-thi- 8:3. ˇ

´ ˜ ´ ´ ´ Gi i lanh ao Do Thai giao cho phep ly d i ˆ ` tren c s nao?

˘ GIAY LY D I NAM 71/72 CN Courtesy Israel Antiquities Authority

` ˆ

ˆ ˜ ´ ˜ ´ ´ Ly d i la mot van e gay tranh cai trong gi i lanh ao Do Thai giao `

´

` ˆ ` ˆ

` vao the ky th nhat CN. Vı vay, vao d ip no, mot so ng i Pha-ri-si ˜ ˆ ˆ

` ˆ ` ´ ´ ` a hoi mot cau e th ngai: “Mot ng i co c phep ly d i v vı bat ´ ´ ` ˆ c ly do nao khong?”.—Ma-thi- 19:3. ´ ˆ ´ ˆ ´ ˆ `

` Luat phap Moi-se cho phep mot ng i ly d i v neu ng i o

` ˆ

`

ˆ ˆ ´ “thay n i nang mot s xau-ho nao” (Phuc-truy

en Luat-l e Ky 24:1). ` ` ´ ˆ ´ ` ´

´ ´ Vao th i Chua Gie-su, co hai tr ng phai t t ng cua gi i rap-bi

´ ´ ´ ˜

ˆ ` ` ´ giai thıch trai ng c nhau ve y nghıa cua ieu luat nay. Tr ng phai

` ` ´ ˆ

´

ˆ Sa-mai, von la tr ng phai nghiem khac h n, giai thıch ieu luat

˜

´ ´

ˆ ` ˆ ` ´ phap duy nhat cho viec ly d i la “khong nay co nghıa rang ly do h p ´ ` ` ´ ˆ

trong sach”,

t c ngoai tınh. Ng c lai, tr ng phai Hi-len cho rang ˆ ` ´

ˆ ´ ´

´ mot ng i co the ly d i v mot cach h p phap khi v chong co bat

`

˘

ˆ ` ´ ` ˆ ` ´ ong, du nho nhat en au. Theo tr ng phai nay, mot ng i co

`

˜ ˘

˘

the ly d i v neu v chı can lam hong b a an toi cua chong hoac neu

`

ˆ ˜ ` ˜ ` chong tım thay mot phu n ma anh ta nghı la ep h n. ˆ ´ ˆ ˜ ` ˆ

˜ ` Vay Chua Gie-su a tra l i cau hoi cua nh ng ng i Pha-ri-si ` ` ´ ` ` ˆ

nh the nao? Ngai chı noi: “Ngoai tr tr ng h p v gian dam, he ` ´ ` ´ ` ˆ ` ai ly d i v va c i ng i khac la pham toi ngoai tınh”.—Ma-thi- 19:6, 9. ˇ SỐ 4 NĂM 2016

9

ˆ ˜ ´ ˆ

´ LIEU ˆ SE CO` MOT THE GI I ˆ KHONG CON BAO L C KHONG? ˘ ˆ ` ˆ `

˜ ` ` ˆ

` Ban hoac mot thanh vien trong gia Ĺnh cua ban a t ng la nan nhan cua hanh vi ´ ´ `

` Ëœ ` ˆ bao l c ch a? Ban co ly do gÄą e s rang mÄąnh se b i bao hanh khong? Bao l c c xem Ëœ ` ´ ` ˆ

´

ˆ

` `

ˆ

´ la mot “van e s c khoe cong

ong ngay cang tram trong

tren the gi i�. Hay xem vai vĹ du.

` ` ` ` ˆ ˆ

´ BAO HANH GIA Ă?INH VATINH DUC: Lien Hiep Quoc cho biet: “C ba phu Ëœ ` ´ ˆ ` ` ` ´ ˘ ` ` ˆ n thÄą co mot ng i b i ban tÄąnh bao hanh the xac hoac tÄąnh duc vao mot

`

` ´ ` ´

` ´ ´

ˆ th i iem nao o trong iâ€?. Ă?ang buon thay, “ng i ta c tÄąnh rang tren

´ ´ ˘ ˜ ` ´ ˆ ` ` ˆ

khap the gi i, c nam phu n thÄą co mot ng i la nan nhan cua vu hiep ˘

ˆ ˆ toan hiep dam�. dam hoac ˆ ´ `

ˆ ´ ´

´ ˘ ´ TOI AC Ă? NG PHO: Mot bao cao cho biet rang co h n 30.000 bang nhom ` ˆ ˆ

` ˆ ˜ bao l c va toi pham ang hoat ong

Hoa Ky. Tai chau My La-tinh, c

` ´ ` ` ´ ` ` ˆ

ˆ biet la c 3 ng i thĹ co 1 ng i la nan nhan cua toi pham bao l c.

` ` ´ ´

ˆ ` ˜

GIET NG I: Ng i ta c tÄąnh rang gan n a trieu ng i a b i giet trong ˆ ˘

` ˆ ´ ˆ

mot nam qua, nhieu h n so ng i thiet mang

trong cac cuoc chien tranh. ˆ ` ˜ ´ ˆ `

´ Nam chau Phi va Trung My co tĹ le giet ng i cao nhat, gap bon lan so v i ´ `

´

ˆ ˘

ˆ Ëœ ´ m c trung bÄąnh cua the gi i. ChÄą trong mot nam, chau My La-tinh co h n ´

` ˆ ` ` ´ ` ˆ 100.000 ng i b i sat hai va rieng Brazil, co khoang 50.000 ng i. �au la

´ ˆ ` giai phap lau dai cho nan bao l c?

´

NAN BAO L C CO THE ˘ ˘ ˆ Ă? C NGAN CHAN KHONG? ˆ Co´ nhieu

Tai nh the? sao nan bao l c lai lan rong ˆ ˆ ˜ ´ ´ ´ ˘ nguyen nhan a c xac inh, trong o co: s cang

´ sinh t ` s bat bĹnh ` ang

ˆ va` kinh thang phat ve xa˜ hoi

` ` ´

te, xem th ng sinh mang cua ng i khac, lam

dung

` hanh ` ´ tre em ch ng ´ r u kien vi bao va ma tuy, l c

` l n, ´ va` th c ˆ pham ˜ ng i toi cua te la` nh ng bao l c

` ˆ ` d ng nh khong b i tr ng phat.

ˆ

´ boˆ trong viec ˆ ` ˜ Phai th a nhan tien rang co nh ng ˘ ˘ ˆ

ˆ

´ ngan chan nan bao l c tai mot so n i tren the gi i. la` thanh ` Ëœ Paulo, Brazil, du` mat Ă? c pho Sao biet ˆ ˆ ˆ

ˆ

ˆ

` ˜

o dan c rat ong nh ng tÄą le giet ng i a giam ˘ qua. Du` vay, ˆ ac, ´ bao

80% trong 10 nam ˆ toi l c van ˆ ˆ `

` ` ˆ ´ hien dien trong thanh pho nay va c 100.000 dan c ` b i giet.

Vay ` sao e nan thĹ` co´ 10 ng i ˆ lam bao l c

ˆ

` ˜

´ cham d t mot lan va vĹnh vien?

10

THĂ P CANH

ˆ giai phap ´ lau ˆ dai ` cho nan phap ´ Co´ mot bao l c.

Giai ` ˆ

´ ˆ ` ` `

nay lien quan en thai o va hanh vi cua con ng i. ` bao phai thay oi nh ng ˜ ˜ Nh ng ng i ac l c can ˘ ´ ˆ ´ ` ` ´

tÄąnh nh kieu ngao, tham lam, Äąch ky va thay vao o ` Ëœ ˆ ˆ ` ˆ

` la hay yeu th ng, ton trong va quan tam en ng i

´ khac. gĹ` co´ the thoi ˆ thuc ˆ ng i ` th c hien ˆ ´ mot �ieu

´

´

Ëœ Ëœ nh ng b c thay oi ang ke nh the? Hay suy nghÄąËœ nh ng Kinh Thanh ´ Ëœ en ieu day:

ˆ ` nghÄąa Ëœ la` vang ˆ ´ ´ Tr i ˇ “Yeu th ng Ă? c Chua gi Ëœ ´

˘ ` ˘ cac ieu ran ngaiâ€?.—1 Giang 5:3. ´ ´ ˆ o-va, ˆ la` ghet ´ ieu acâ€?.1 ´ Gie-h ˇ “S kÄąnh-s Ă? c ay ˆ ˆ —Cham-ngon 8:13. ` ˆ th ng danh ` ` va` s ´ Chua ´ Tr i TÄąnh yeu cho Ă? c `

` ` ` ˆ ˜

˜ lam buon long ngai la ong l c me e nh ng

manh

ˆ o-va ˆ ˆ cua ` c tĹm ` thay trong Kinh � c ´ Chua ´ Tr i 1 Gie-h la` ten

´ Thanh.

` bao loi song.

ˆ ng i Ho khong chĹ th c l c thay oi

ˆ

` ` ´

hoan ` ˜ hien nh ng thay oi nho ma con co the bien oi ` ˆ ´ `

` ´ ˆ

toan nhan cach cua mÄąnh. Ă?ieu nay co that s xay ra ˆ khong? Ëœ xem tr ng ` tu` anh Alex.1 Anh aËœ ngoi Hay h p cua ˘

` ` 19 nam Brazil vÄą hanh vi bao l c.

Sau khi hoc Kinh ´ ` ˆ Ch ng ˆ o-va ˆ ` ´ Thanh, anh a˜ tr thanh Nhan Gie-h vao ˘ ˜ ˆ

` nam 2000. Anh a that s thay oi hanh vi bao l c

` ˆ ´ anh voˆ cung tiec ve tat ca mĹnh ` cua khong?

Co, hoi xau ma` mÄąnh ` ˆ ra. Anh cung Ëœ Ëœ nh ng ieu aËœ gay cho

ˆ ˆ ` ` ` ´ ´ ´ biet: “Toi yeu th ng Ă? c Chua Tr i vÄą ngai aËœ giup ˆ

ˆ ` ˆ `

´ toi cam nhan mÄąnh that s c tha th . Long biet n ` ˆ th ng danh ` ˆ o-va ˆ ´ Gie-h ´ va` tÄąnh yeu cho Ă? c aËœ giup ˆ

`

toi thay oi loi song cua mÄąnhâ€?. ´ ´ ´ en cac ´ vu trom ˆ Ëœ Anh Cesar, cung Brazil, dÄąnh lÄąu

` ´ ´ ´ ˜ `

Ëœ cap va c p co vu khÄą. Anh a sa vao loi song ay suot ˘

` ˜

` ´ 15 nam. Ă?ieu gÄą a giup anh thay oi? Trong th i gian ˆ Ch ng ˆ o-va ˆ gap ` Nhan ´ anh tu, Gie-h aËœ en ˘ anh va` Ëœ ´ ´

au

anh a hoc Kinh Thanh. Anh Cesar cho biet: “Lan ˆ ` ˆ

´ `

`

tien trong i toi biet c muc Äąch cua i song la ` ˆ Ëœ

ˆ ` ˆ ´ ´ Ëœ gÄą. Toi a biet yeu th ng Ă? c Chua Tr i. Toi cung s ` ` s mÄąnh ` ` ` buon long ngai, quay lai sai lam con ng ` ` ˆ ˆ

ˆ ˆ

´ va lam � c Gie-ho-va buon. Toi khong muon voˆ n ´ s nhan ˆ t ` cua ` ChĹnh ´ tĹnh ` yeu ˆ th ng va` ngai. tr c ` ´

˜ ˆ ˆ

´ long kÄąnh s ay a thoi thuc toi thay oiâ€?. ` ˆ cho chung ieu gÄą? ` Ëœ ´ Nh ng tr ng h p ta biet tren ´ ` ´ ´

ˆ

Ă?o la Kinh Thanh co quyen l c e bien oi cuoc song ˆ ng i, ` bang cach ´ thay oi loi suy nghÄąËœ cua mot ho cua ˆ ˆ ˆ

ˆ

ˆ (E-phe-so 4:23). Anh Alex, c e cap tren, cho them: ˆ toi ˆ hoc ´

˜ biet “Nh ng ieu giong t ` Kinh Thanh ` ´ ´

` ` ˆ

ˆ ` ` nh lan n c mat o vao ng i toi, t t cuon troi i xa. Ă?ay ˆ la` nh ng ban than ˆ Ëœ Ëœ nh ng suy nghÄąËœ xau ieu ˆ Ëœ

` ˆ `

` toi nghĹ rang mĹnh khong bao gi t bo c�.

That

ˆ ˆ

`

ˆ ˆ ´ ´ vay, khi t t ng chung ta tran ay thong iep thanh ´

˘

Kinh Thanh sach cua thĹ` no´ co´ the loai

bo hoac cuon ˆ

` ` Ëœ ´ ´ troi i nh ng ieu xau xa. L i Ă? c Chua Tr i co´ ˆ l c tay sach ˆ oˆ 5:26). Ket qua la` ng i ` quyen (E-phe-s

ˆ ´ ` ´ ´

´

`

oc ac va Ĺch ky co the thay oi cach song cua mĹnh ` ` tot va` hieu hoa ` (Ro-ma ˆ e tr thanh ng i 12:18). Ho

ˆ ` ` song

´ cam nghiem khi ap c s bĹnh an trong i ˆ ´ ˆ

´ dung cac nguyen tac Kinh Thanh.—E-sai 48:18.

´ trieu ˆ Nhan ˆ Ch ng ˆ o-va ˆ ´ H n tam Gie-h trong 240 ´ ` ˜

Ëœ ´ ´ e xoa ´ ` n c va vung lanh tho a kham pha ra bĹ´ quyet

` ˆ ˆ

bo nan bao l c.

Ng i thuoc moi chung toc, ia v i xa˜ ˆ `

˘ ´ Ëœ ´ ˆ ´ hoi va nen van hoa a hoc cach yeu th ng va` kÄąnh ´ ten ˆ trong bai ` aËœ c thay oi.

1 Cac

` ´

Xem lam sao ban co the song ˆ

´ ˆ ` trong mot the gi i khong con bao l c

` cung

` thuan ˆ ´ Chua ´ Tr i, Ëœ s Ă? c nh song hoa ˆ va` yeu `

´ th ng nhau (1 Phi-e-r 4:8). Ho la bang ch ng song mot ˆ the gi i ´ khong ˆ ` bao ˜ co´ the cho thay con l c n a

` ˆ tr thanh hien th c.

ˆ

´ ˆ ` M OT THE GI I KHONG CON BAO L C

SAP � EN GAN! ´

` sap

loai ´ rang ´ Chua ´ Tr i Kinh Thanh h a � c tr `

´

`

´ ` nan bao l c ra khoi trai at nay. The gi i bao l c ngay

˘ ´ ` ` ´ ´ ´ ´ nay ang oi mat v i ngay Ă? c Chua Tr i “phan xet ` ˆ

ˆ ´

Ëœ va huy diet nh ng ke khong tin kÄąnhâ€? (2 Phi-e-r 3: ˆ ` ng i ` bao ` lam ` cho ng i ` 5-7). SeËœ khong con l c nao

` ´

´ ´ khac phai kho s . Lam sao chung ta co the chac chan

` muon can thiep ˆ va` cham d t ´ Chua ´ Tr i ´ nan rang � c

bao l c?

´ ´ Ă? c ` ‘ghet ´ ke a s hung´ Chua ´ Tr i Kinh Thanh noi ˆ

´ ˆ hoa ` bÄąnh ` bao’ va` (Thi-thien 11:5). Ă?ang Tao Hoa yeu ˆ ˆ ´ ´ ` ` ´ ´ cong ly (Thi-thien 33:5; 37:28). Ă?o chÄąnh la ly do ngai ˆ Ëœ ` Ëœ ´ se khong mai dung tung ng i bao l c.

ˆ ˆ the gi i ´ m i ´ tran ` ay bĹnh ` Qua that, an ang mot

ˆ ` Ëœ tÄąm ` hieu

gan ke (Thi-thien 37:11; 72:14). M i ban hay ´ ´

ˆ

ˆ

´

cach chung ta co the hoi u ieu kien e song trong ˆ the gi i ´ khong ˆ ` bao mot con l c. ˇ

w

ˆ ` ` ˆ

Mot ng i an ong ke lai

ˆ

kinh nghiem trong video ngan

`

´ Ke b i tu h ng c hanh

phuc ˆ tren trang web www.jw.org/vi

` (Vao muc AN PHAM VIDEO).

´

`

KINH TH ANH THAY Ă? OI Ă? I S ONG

Sau nhieu that bai,

ˆ ˜ ` ˆ toi a thanh cong ´ `

´ ˆ ˆ ˘ ` ´ Ă? I S ONG TR C Ă?AY: T Ă? c, cha toi di c sang Uc nam

DO ANH

JOSEF MUTKE KE LAI

˘ NAM SINH 1953 N I SINH ´ UC ´ ´ QUA KH ˆ ` ˆ ˆ ˆ NGHIEN TAI LIEU KHIEU DAM

12

THĂ P CANH

` viec ˆ trong nganh ` ˆ ˆ khai thac ´ mo va` san

1949 e tĹm cong nghiep ˆ

ˆ

ˆ ˆ ` ` xuat ien.

Ong inh c vung nong thon bang Victoria va a˜

ˆ ´ me toi ˆ tai ˆ Toi ˆ chao ` i ` nam ˘ 1953. ket hon v i ay. ` ˘ ˆ

´ ´ Nhan ˆ Vai nam sau, me toi bat au hoc v i Kinh Thanh ˆ ˆ

ˆ

´ ´ ˜

Ch ng Gie-ho-va, the nen nh ng day do cua Kinh Thanh la` ˆ phan trong ky´ c ` th au cua ˆ Tuy nhien, ˆ cha toi ˆ ´ th i toi. mot ´

´ ˆ ´

ˆ ˆ

ghet tat ca cac ton giao, rat hung bao nen me toi rat s .

Me a˜ ´ ´ `

´

´

˜ len hoc ay.

Kinh Thanh va rat thĹch nh ng day do trong sach ´ ˆ ` ´ ` Khi cha ra ngoai, me day Kinh Thanh cho toi va em gai. Me ´

` ˆ co´ the hanh ´ ´ noi ve ia ang trong t ng lai va` chung toi phuc

`

` ˆ

´

nh the nao neu lam theo tieu chuan cua Kinh Thanh.—Thiˆ ˆ 37:10, 29; E-sai thien 48:17. ˘ 18 tuoi, toi ˆ buoc ˆ phai r i ` khoi nha` vÄą` cha qua´ bao Nam l c.

`

´ ˆ khong ˆ ` ˜ Du tin nh ng l i me day xem ve Kinh Thanh, nh ng toi ˆ ` theo. Toi ˆ bat

au lam ` th ien ˆ trong mot ˆ trong va` khong lam

nam ˘ 20 tuoi, toi ˆ lay v . ˘ sau, con gai ´ au

mo than. �en Ba nam ˆ ˆ ` ` ` ˆ

˜

`

´ tien cua chung toi chao i, va toi ngam nghĹ lai ieu gĹ quan ` mĹnh. ` ˆ biet rang

´ ´ trong trong i Toi Kinh Thanh co´ the giup

´ ´ ˆ ´Ĺch cho gia Ĺnh ` ˆ ˆ nen toi bat au hoc Kinh Thanh v i Nhan ˆ ˆ ˆ

ˆ ´ ´ Ch ng Gie-ho-va. Nh ng v toi chong oi Nhan Ch ng. Khi ˆ i nhom ´ hop ˆ buoi, coˆ ay noi ´ mot ˆ la` toi ˆ phai

toi c mot ´ ` khoi nha. ` Cam thay bat l c, ng ng hoc hai la` r i Kinh Thanh,

ˆ ` ˆ ˆ

`

ˆ ´ ´ ´ ´ toi chieu y v va cat t lien lac v i Nhan Ch ng. Sau nay toi

` ˜ ˆ ` `

rat hoi tiec vĹ a khong ch iu theo con ng mĹnh biet la` ´ ung. ˆ ngay ` no, ong

ˆ cua ˆ cho toi ˆ xem tai ` lieu ˆ khieu ˆ toi Mot nghiep

ˆ ˆ cuon v a

ˆ thay mac ˘

ˆ loi.

` loi ` gheˆ t m. dam.

No´ v a Toi cam toi

` ´

´ ˆ ´ ` ` ˆ ˆ

VÄą nh rang Kinh Thanh len an hanh vi nay, nen toi tin chac ` Ëœ ` ` ´ ´ ` Ă? c Chua Tr i se tr ng phat mÄąnh. Nh ng khi cang xem h n thÄą` thai ´ oˆ cua ˆ oi v i ´ tai ` lieu ˆ khieu ˆ dam ˆ aËœ thay toi nhieu

ˆ

` ˆ ` ˆ ˆ ˆ oi. Dan dan toi tr thanh con nghien tai lieu khieu dam. ˘ tiep theo, toi ˆ ngay ` cang ` ˆ nh ng ˜ Trong 20 nam chech khoi ˆ

` ˜ ˆ ` ˆ

´

Ëœ tieu chuan ma me a day toi. Hanh vi cua toi phan anh nh ng ` tam ˆ trĹ´ mÄąnh. ` ˆ noi ´ nang ˘ thoˆ tuc, gieu c t cach ´ gÄą` aËœ a vao Toi

˜ va` co´ cai ´ nhın ` lech ˆ lac ` duc.

tuc tıu ve tınh Du` song ´ ˆ

˘

´ ´ chung v i v nh ng toi van an nam v i cac phu ´ Mot ˆ ngay ` no toi ˆ nhın ` vao ` kieng

n ˜ khac. va` t

´ ` ˆ

`

nhu: ‘Tao ghet may’. Toi mat long t trong va` bat

`

´

ˆ au ghet ban than mınh. ˆ nhan ˆ o v ˜ va` cuoc ˆ song

ˆ tan nat. ´ Roi

Hon toi ˆ

`

ˆ ´ ˆ ˆ ˆ ´ toi het long cau nguyen v i Ð c Gie-ho-va. Toi ´

˘ ´ ´ hoc Kinh Thanh tr lai sau 20 nam. Luc o, cha ˆ a˜ qua i, ` con ` me a˜ lam ` bap-t ´ ˆ va` tr toi em ` ˆ Ch ng ˆ o-va. ˆ ´ thanh Nhan Gie-h ´ ´

`

CACH KINH THANH THAY ÐOI Ð I S ONG: Loi song ˆ ´ ´ ˆ ´ ˆ

˜ cua toi qua khac biet so v i nh ng tieu chuan ´ ´ ˆ toi ˆ Kinh Thanh. thanh sach cua Nh ng gi ` ay

ˆ ´ ` ˆ ´ ` ´ quyet tam co c bınh an tam trı ma Kinh Thanh ˆ quyet tam ˆ noi ´ nang ˘ ` ` ´ Toi h a. ang hoang va` tap ˆ

´ ´

` ˆ

˜ kiem che tınh nong nay cua mınh. Toi cung quyet ˆ

ˆ ` ` tam t bo loi song oi truy, khong c bac, r u

ˆ ˘ cap

o cua chu.

che` va` khong an

ˆ cua ˆ khong ˆ noi tai ˆ toi Ðong nghiep hieu sao toi thay oi nhieu nh the.

Trong ba nam, ˘ muon ho ˆ ˆ

ˆ ` ˜ lien tuc cham choc e toi quay lai con ng cu. ˆ

` ´ ˆ

ˆ

Neu toi mac mot

loi lam nho nh la nong gian ´ tuc,

thang

ˆ “A! Anh chang ` hoac la len: ˘ noi ho ac ` x a quay lai

` nay ` that ˜ Joe ngay Nh ng l i roi!”. ˆ `

ˆ ` ´

´ ` au long biet bao! Toi th ng co cam giac mınh bai. a˜ that

` viec ˆ cua ˆ ay tai ` lieu ˆ khieu ˆ dam ˆ toi Cho lam ˆ

ˆ ` ´

d i dang ien t lan in an. Ðong nghiep th ng

ˆ g i ` anh

thıu qua cho nhau nh ng ˜ xuyen hınh ban ´ ´ ˆ ` ´ ˆ

may tınh nh toi lam tr c kia. Toi no l c e ´

ˆ ` ` ` ´

thoat khoi ch ng nghien cua mınh, con ho d ng

ˆ ˆ cho toi. ˆ Toi ˆ nh ` ng i ` h ng ´ nh khong e yen

´ ˜ ` ˆ ˆ ´ dan hoc vien. Anh Kinh Thanh giup va ong

ˆ nhan lang

nghe toi ˆ tam ˆ s . ` t ng ` a˜ kien Anh dung ˆ ´

ˆ

´

cau Kinh Thanh cu the e cho toi biet cach oi ´ ´ ` `

´ ˆ ´

pho v i ch ng nghien cua mınh va khuyen khıch ˆ tım ` s giup ˆ o-va ˆ ` cau

´ ˜ n i Ð c ´ Gie-h toi qua l i ˆ

´ ` ˆ nguyen tha thiet v i ngai.—Thi-thien 119:37. ˆ sap

xep mot ˆ cuoc ˆ hop ´ ˆ ` no, Mot toi nhom. ngay

´ ˘

´ ´ ` trong o co hai ng i Khi tat ca co mat ay u, ˆ r u. ˆ bao cho hai ng i ` ay uong

nghien bia, Toi

´

ˆ ` ca nhom phan oi: “Khong c!

Hai anh nay

ˆ ˆ

´

ˆ ´ ang b i nghien!”.

Toi lien ap: “Ðung the. Toi

` ˆ ´

` ˜ ` ˜ cung b i nghien”.

T o tr i, nh ng ng i nay

toi ˆ ang no l c ´ khoi thoi ´ xem nhan ˆ thay e thoat ` ˆ ˆ ˆ ` ˆ ` ´ ˆ tai lieu khieu dam va khong con ep toi quay lai

` ˜ con ng cu˜ n a. ´ th i ` gian, nh ` s giup ˆ oˆ ´ ˜ cua Ð c ´ Gie-h V i ˆ ˜

´ ˆ ` ˆ ˆ va, toi a chien thang thoi nghien tai lieu khieu ´ ˆ tr thanh ` ˆ ˆ ˘ 1999, toi ˆ lam ` bap-t em Nhan dam.

Nam ˆ ˆ ˆ

` ` ´ ˆ ´ Ch ng Gie-ho-va. Toi biet n vı mınh co c hoi

ˆ `

` ´ ´ th hai e song mot phuc va trong i song hanh

sach.

ˆ toi ˆ hieu tai ˆ o-va ˆ ´ ´ Gie-h Gi ` ay ghet sao Ð c

` ˆ ˆ ´ ˜ ` nh ng ieu ma toi t ng yeu thıch trong qua´ veˆ ˆ th ng, ngai ` muon bao ´ L a` Cha yeu kh . ˆ

` ˆ ˆ ˆ ˜ toi khoi nh ng nguy hai do tai lieu khieu dam ˆ ` ˆ ˆ ˜ gay ra. Nh ng l i n i Cham-ngon 3:5, 6 that ˆ

˜

` ˆ ˆ ˆ ´ ´ ung biet bao: “Hay het long tin-cay Ð c Gie-hoˆ ´ con; va, ch ´ n ng-cay ang cua ˆ n i s thong-s ` ´ ˆ ` ´

pham trong cac viec et lam cua con, kha nhan-bi ˆ

´

ˆ ` ` ` ˜

Ngai, thı Ngai se chı-dan cac neo cua con”. Tieu Kinh Thanh ´ ˆ veˆ chung ˜ ´ chuan khong nh ng bao ta ` `

` ˆ ˆ ` ma con em en s thanh cong lau dai.—Thiˆ 1:1-3. thien ´ ` ˆ

´

ˆ L I ICH: Ngay x a, toi cam thay ghet ban than, ˆ ` ˆ ´ ` ` ` ˆ nh ng bay gi toi co long t trong va bınh an tam

´ ˆ ´ ˆ

`

ˆ ´ trı. Toi co cuoc song trong sach va cam nhan Ð c ˆ ˆ `

` ` ˘ ´ Gie-ho-va tha th va ho tr mınh. Vao nam 2000, ˆ ket hon ˆ v i ´ Karolin, mot ˆ ch i ang ´ va` yeu ˆ toi men ˆ o-va ˆ

ˆ Can ˘ nha` ´ Gie-h giong nh toi. th ng Ð c ˆ ˆ ` ` ˆ that

´ ´ cua chung toi ngap tran bınh an. Chung toi ˆ ´ ˘ ˆ ˆ `

s co ac an thuoc oan the anh em trong sach

` ay tınh ` yeu ˆ th ng tren ˆ khap

the gi i. ´ ˇ va` tran SỐ 4 NĂM 2016

13

´ ˜ ´

S SO SANH H U ICH NHAT ˆ CHO CUOC SONG BAN

´ ´ o �ang Ki-toˆ khong? ˆ

an co nghÄąËœ ban Neu la` tÄąn ´ ` ˆ

` ˆ co, ban la mot trong so h n hai tĹ ng i tren ´ nhan ` ˆ o Chua ˆ ` ´ Gie-su. the gi i la` mon Ngay ˆ mĹnh ´ ` ` ´ ´

` ˆ nay co hang ngan giao phai cho rang mĹnh thuoc

Ki-to, ˆ nh ng ho co´ s chia reËœ vÄą` cac ´ giao ´ ao Ă?ang ˆ thuan nhau va` quan iem cung ´ biet. ˆ Ëœ khac ly´ mau ˆ ´ Ëœ

ˆ

´

Vay, co le niem tin cua ban khong giong v i niem ´ tĹn ´ o �ang

´ Nh ng

cac ˜ tin cua Ki-toˆ khac. ieu ´ ˆ ˆ ´

ban khong? Co, neu ban tin co that s quan trong

i theo ao

muon Ki-toˆ nh c �ang day trong ´ Kinh Thanh.

B

1

2

3

14

cua ˆ ´ mon ˆ o th i ` ban au Chua ´ Gie-su Cac c

` ´

ˆ ˆ biet en la “tÄąn o Ă?ang Ki-toâ€? (Cong vu 11:26). ˆ phai at ˆ cac ´ ten ˆ khac ´ e nhan Khong can ˘ them ˆ ˆ ` ´

´ ˆ

´ dien ra ho, vĹ luc o chĹ co mot ao �ang Ki-toˆ

´

ˆ Ëœ ´ s day duy nhat. TÄąn o Ă?ang Ki-to a theo sat do ` ´

` ˆ

va h ng dan cua �ang thanh lap ao �ang Ki-toˆ ` ˆ ` ` ` ´

la Chua Gie-su. Con nha th cua ban thÄą` sao? Ban

Chua ˆ ˜ ´ Gie-su co´ tin rang ho day ieu day nh ng

ˆ tin cua

´ cac ´ mon ˆ ho co´ giong khong?

Va` niem v i ` ban au khong? ˆ ` sao ban chac?

o th i Lam biet ˆ ´ ´ ` ´

´ ` ChĹ co mot cach, o la dung Kinh Thanh.

ˆ

´ ´ ` ` CAU HOI: � c Chua Tr i la ai? ` ´ ˆ ˆ

TRA L I: Ă? c Gie-ho-va, Cha cua

´ ´ �I EU KINH THANH NOI:

ˆ

´ ˆ ˆ ` CAU HOI: Chua Gie-su Ki-to la ai? ` ´ ˆ `

TRA L I: Chua Gie-su la Con au

´ ´ �I EU KINH THANH NOI:

ˆ

´ ` ` CAU HOI: Than khĹ la gĹ? `

´ ` ˆ ` TRA L I: Than khĹ la mot l c ma

´ ´ �I EU KINH THANH NOI:

´ ˆ ` ´ ´ `

Chua Gie-su, la Ă? c Chua Tr i hang

` ´ ` ˘ song va Ă?ang Tao Hoa toan nang.

`

´ ´ ` ´ ˆ long cua � c Chua Tr i. Chua Gie-su ˆ ` ´

c tao ra, nen ngai co s kh i

´ ˆ ˆ ´

au. Chua Gie-su vang phuc � c ´ ` ` ` ´

` Chua Tr i va lam theo y muon ngai.

´ ´ ` `

` ` � c Chua Tr i dung e hoan thanh ´

`

´ ˆ

y muon ngai. Than khĹ khong phai ` ˆ

` ´ ` la mot

ang. Ng i ta co the tran

´ ` ˜

ay than khÄą va c manh

me b i

´ than khĹ.

THĂ P CANH

ˆ ´ ˆ ˆ

´ ´ Ë™ “Khi cau nguyen cho anh em, chung toi luon cam ta Ă? c Chua `

´ ˆ ˆ ´ ˆ ˆ Tr i, Cha cua Chua Gie-su Ki-to chung taâ€?.—Co-lo-se 1:3. ˆ ˆ ´ ´ ` ´ ` ´ ´ Ë™ “Lay Gie-ho-va Ă? c Chua Tr i chung con, ngai x ng ang ˆ

ˆ ´ `

˘ ` ` Ëœ ˆ nhan s vinh hien, ton kÄąnh va quyen nang, vÄą ngai a tao nen ˆ ˆ

muon vat�.—Kh

ai huyen 4:11. ˜ ˆ ˆ ˆ ˙ Cung xem Ro-ma 10:13; 1 Ti-mo-the 1:17.

´ ˆ ˘ ˙ “Cha l n h n toi�.—Giang 14:28. ´ ˆ ` `

´ ´ ` ˆ ` Ë™ “[Chua Gie-su] la hÄąnh anh cua Ă? c Chua Tr i vo hÄąnh, `

ˆ

´ ˆ ˆ ˆ la con au tien trong tat ca cac tao vat�.—C

o-lo-se 1:15. ˜ ˆ ˆ ˙ Cung xem Ma-thi- 26:39; 1 Co-rinh-to 15:28.

ˆ ´ ` `

˙ “Khi E-li-sa-bet nghe l i chao cua Ma-ri, thai nhi trong ˆ ` ˆ ´ ` `

´ bung

ba nhay len. E-li-sa-bet ben c tran ay than khÄąâ€?. —Lu-ca 1:41. Ëœ ˆ

˘

´ ˆ Ë™ “Anh em se nhan c quyen nang khi than khÄą en tren ˆ anh emâ€?.—Cong vu 1:8. Ëœ ´ ´ ˆ Ë™ Cung xem Sang-the Ky 1:2; Cong vu 2:1-4; 10:38.

˜ xem xet ´ ieu nay: ` Chua ˆ

´ Gie-su Hay Ki-toˆ rat ´ ` ` ` ` ´ ´ ´ quy trong Kinh Thanh la L i � c Chua Tr i. Ngai

ˆ nhan ky` ai xem trong thong

khong chap truyen ˆ bat

` ` `

´ Ëœ loai ng i thay vÄą nh ng day do trong Kinh Thanh

ˆ ´ 7:9-13). Chung luan ´ mon (Mac ta co´ the ket ˆ rang

ˆ ´ ˆ ˜ ˘

´ ´ o chan chÄąnh cua Chua Gie-su se can c niem tin ` ˆ Kinh Thanh. ´ ˆ moi tÄąn ´ o mÄąnh cua tren The nen, Ëœ

` `

˜

hay t nhu: ‘Nh ng day do trong nha th cua ` ´ ` ´ ´ ˆ

mÄąnh co hoa h p v i Kinh Thanh khong?’. Ă?e tra ` cau ˆ hoi nay, ` m i ` ban Ëœ so sanh ´ Ëœ l i nh ng day hay

` ` ´

´ ˜ do trong nha th v i nh ng ieu Kinh Thanh day.

ˆ ´ rang

´ Gie-su chung ´ Chua noi s th ` ph ng cua

` `

` ´ ´ ta danh cho � c Chua Tr i phai d a vao s that, ˆ ` ˆ ´ `

´ va s that o c tÄąm thay trong Kinh Thanh ˘ ´ rang

(Giang 4:24; 17:17). Va` s ´ o Phao-loˆ noi s

ˆ `

´

´ ` c u roi cua chung ta tuy thuoc vao s “hieu biet ´ ´ ve s that� ˆ

chĹnh xac eˆ 2:4). Vay, ˆ (1 Ti-mo-th ˆ ieu

`

˘ `

´ ´ trong yeu la niem tin cua chung ta phai can c vao

4

5

6

´ ´ trong Kinh Thanh, ´ nay ` s that xac vĹ` ieu ˆ chĹnh

´

´ quyet inh s c u roi cua chung ta! ´ ´

CACH SO SANH NIEM TIN

´ ´ ´ CUA CHUNG TA V I KINH THANH ˆ m i ` ban ´ cau ˆ hoi sau ay ˆ va` ´ Chung toi xem sau

`

´ ´ ˜ ´ ´

e y en l i giai ap cua Kinh Thanh. Hay tra cac ˆ Kinh Thanh ´ ´ dan va` suy ngam l i ` cau c trĹch

´ ´ ˜

` ` `

giai ap. Sau o hay t hoi: ‘Nha th cua mÄąnh co´

´ ˆ day Kinh Thanh khong?’. giong ˆ ´

` ´ ´ cho Ëœ Äąch Ă?ay co the la s so sanh h u nhat ˆ

´

´ ˜ cuoc song ban.

Ban co muon so sanh nh ng day

´ nh ng ´ Ëœ do trong nha` th ` v i gÄą` Kinh Thanh day

ˆ ˆ Ch ng ˆ o-va ˆ san long ` ´ ´ khong?

Nhan Gie-h rat giup ` hieu nh ng ` Ëœ ban s that trong Kinh tÄąm ˆ roËœ rang ´ Ëœ

ˆ ˆ o-va ˆ ` ´ Thanh. Hay hoi Nhan Ch ng Gie-h e tĹm

´

´ ˘ ´

hieu Kinh Thanh mien phĹ. Hoac ban co the truy ˆ ˆ `

´ cap trang web cua chung toi la jw.org/vi. ˇ

ˆ

´ ´ ´ ` ` ` CAU HOI: N c � c Chua Tr i la gĹ? ` ´ ´ ´ ` ` ˆ TRA L I: N c � c Chua Tr i la mot

´ ´ �I EU KINH THANH NOI:

´ ˆ ` ´ ˆ ` chĹnh phu tren tr i. Chua Gie-su la

´ ´ ´ ` ´ Vua cua N c � c Chua Tr i. N c `

´

´ nay sap th c thi y muon cua � c ´ ` ˆ

Chua Tr i tren khap at.

ˆ ´ ´ ` ` ˆ ` ´ ˜

ˆ Ë™ “Thien s th bay thoi ken thÄą tren tr i co nh ng tieng ho ´

ˆ

´ ´ l n rang: ‘Quyen cai tr i the gian nay thuoc ve Chua chung ta ` ˆ ` ` Ëœ ` ` ` ˆ ` va Ă?ang Ki-to cua ngai, ngai se tr i vÄą i i vo cung’ â€?.

—Khai huyen 11:15. Ëœ ˆ Ë™ Cung xem Ă?a-ni-en 2:44; Ma-thi- 6:9, 10.

ˆ

´

` CAU HOI: Co phai ng i tot c

´ ´ �I EU KINH THANH NOI:

´ ˆ

´ ´ ` CAU HOI: Y muon cua � c Chua Tr i

´ ´ �I EU KINH THANH NOI:

ˆ ˆ ` ˆ len thien ang khong? ` ˆ ´ ˆ ´ TRA L I: Khong. ChĹ co mot nhom

˜ ` ` nho gom nh ng ng i trung thanh, `

´ ´ goi la “bay nhoâ€?, c Ă? c Chua ` ˆ ` Ëœ ` ` Tr i chon

e len tr i. Ho se cung lam ˆ ´ ´ ˆ vua cai tr i nhan loai v i Chua Gie-su.

´ ´

` ˆ ` `

oi v i trai at va nhan loai la gĹ? ` ´

´ TRA L I: D i s cai tr i cua N c ´ ´ `

Ëœ Ă? c Chua Tr i, khap at se tr ` ` ` Ëœ ` thanh ia ang va nh ng ng i ` Ëœ Ëœ

´ trung thanh se song vĹnh c u, co ´

`

` ` s c khoe hoan hao va c bÄąnh an Ëœ Ëœ mai mai.

˜

` ` Ëœ ` ´ Ë™ “H i bay nho, ng s , vÄą Cha anh em a vui long ban N c cho anh emâ€?.—Lu-ca 12:32. Ëœ `

´ ´ ` `

ˆ Ë™ “Ho se lam thay te le cua Ă? c Chua Tr i va cua Ă?ang Ki-to, Ëœ ` ` ´ `

se cung lam vua cai tr i v i ngai�.—Khai huyen 20:6. ˜

Ë™ Cung xem Khai huyen 14:1, 3.

`

` ˜ ˆ ` ˆ ` ˙ “Ng i hien-t se nhan c at lam c -nghiep, va c

´ ` ˆ ˆ ˆ khoai-lac ve bĹnh-yen d -dat�.—Thi-thi

en 37:10, 11. ` ˜

´

ˆ

˜ ˆ `

˙ “Ngai se lau het n c mat tren mat ho, se khong con s chet, ´ ´ ´ ˜ ˜

´ than van, khoc loc hay au n n a. Nh ng ieu tr c kia ˜

nay a qua roi�.—Khai huyen 21:3, 4. ˜ ˆ ˙ Cung xem Thi-thien 37:29; 2 Phi-e-r 3:13.

´ ´ ` KINH TH ANH N OI G I?

´ ˆ ´ ` Co phai ton giao la do ` con ng i tao ra?

´

Co can thiet phai theo ˆ ´ ˆ ´ ˆ mot to ch c ton giao khong?

ˆ

` ˆ ´ ` MOT SO NG I TIN ton giao do con ng i tao

ra;

` ` BAN TRA L I THE NAO?

Ëœ ` ´ Ëœ ´ ´ ` nh ng ng i khac nghÄą rang Ă? c Chua Tr i ` ˆ ´

´ `

` dung ton giao e giup ng i ta en gan ngai. ` ` Con ban

thÄą sao?

´

Ë™ Co

`

`

Ë™ Con tuy

´ ´ �IEU KINH THANH NOI:

˜ ˆ

“Hay quan tam en nhau e khuyen giuc

nhau ` ` ˆ ` ` ˆ ` ´ bay to tĹnh yeu th ng va lam viec

lanh, ch ˆ ´ ´ ˆ bo viec

nhom lai

v i nhau� (He-b -r 10:24, ´ ´ `

Ëœ ` ` 25). Ă? c Chua Tr i muon nh ng ng i th ` ´ ` ˆ ´ ph ng

ngai nhom lai

thanh mot

to ch c.

´ ´ �IEU KINH THANH NOI:

´ ˆ ` ´ ` ` Co mot

“hÄąnh th c th ph ng

thanh sach

va ˆ ˆ

´ ´ ` khong o ue theo quan iem cua � c Chua Tr i, ´ ` ´ ` Cha chung ta� (Gia-c 1:27). HĹnh th c th ´ ˆ ´ ˆ

` ph ng

thanh sach,

t c ton giao that,

en t ´ ´ ` � c Chua Tr i.

´

ˆ

` ` ´ CHUNG TA BIET THEM �IEU GI T KINH THANH?

˜ ` ` ´ ´ ` ˆ ˙ Nh ng ng i th ph ng

Ă? c Chua Tr i nen h p

´

ˆ ˆ nhat v i nhau ve niem tin.—1 Co-rinh-to 1:10, 11. ´ ` ˆ

ˆ ´ ´ ´ ` ˙ Cac thanh vien cua ton giao c

Ă? c Chua Tr i

ˆ ` ˆ `

chap nhan

tao

thanh mot

oan the anh em

quoc te.—1 Phi-e-r 2:17.

´

ˆ

` ` ´ CHUNG TA BIET THEM �IEU GI T KINH THANH?

` ´ ´ ` ` ˆ ˆ ´

Ë™ Ă?e lam Ă? c Chua Tr i vui long, mot

ton giao phai ˆ ˆ ´ ˘ d a

tren s that

Kinh Thanh.—Giang 4:23, 24. ˆ ´ ˆ

` ` Ë™ Ton giao d a

tren t t ng con ng i chÄą la ˆ Ëœ ´ vo nghÄąa.—Mac 7:7, 8.

´ KINH THANH` ˆ that s DAY GI?

ˆ

Ë™ Khong

ˆ ´ Xin g i cho toi sach ´ ˆ ` Kinh Thanh that s day gĹ?

ˆ ˆ �e biet them thong tin,

´ ` xin xem ch ng 15 cua sach nay, ˆ ´ ˆ ˆ

do Nhan Ch ng Gie-ho-va xuat ban ˜ ´ Cung co tai www.jw.org/vi

ˆ ˜ NGON NG ˆ TEN

Ă? IA CHI

s

n o

´ Tai mien phĹ ´ ` ` tap chĹ nay va ´

´ ˆ cac so tr c ay

p

´ Kinh Thanh

tr c tuyen ´

co trong khoang ˆ ˜ 130 ngon ng

` Vao www.jw.org/vi ˘ ´ ˜ hoac quet ma

wp16.4-VT 160310

Ă?e biet ia chÄą, xem trang 2