BIK 4/2012

Page 1

Kwiecień 2012  |

| 79

nr 4 (427) ROK XXXVIII ISSN 1232-4450 INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny

kwiecień 2012


Leon Wyczółkowski, Autoportret, 1897, pastel, papier, 62,5×88 cm, sygn. l.g.: L. Wyczółkowski 1897 © Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy fot. Wojciech Woźniak

Honorowy Patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego

78 |

| Kwiecień 2012


U*rodziny

Urodzin i rocznic mamy pod dostatkiem, ale proszę nie czytać w tym stwierdzeniu żadnego utyskiwania. Przeciwnie – sama w nim radość. Na przekór uciekającemu czasowi, którego upływ znaczą te kolejne rocznice, cieszę się z nich jak dziecko. Dziecięcość mojej radości jest bowiem najprostszą odpowiedzią na upływający czas. Urodziny miasta to rzecz pełna dumy i radości. Moje miasto to brzmi dumnie, pachnie upływającym czasem, w którym to zapachu mieszają się nuty kolonialnego sklepu i dusznego zaduchu sklepu ze starociami. Moje miasto ma wiele wymiarów rozciąga się wzdłuż i wszerz, to oczywiste, znam mapę tego miasta tak dobrze, że już żadnego miasta tak w życiu znać nie będę, znam sekretne przejścia między kamieniczkami, znam tajemnicze ogrody na tyłach domów. Ale to nie wszystko. Miasto rozciąga się też w głąb – z każdym rokiem przyrasta o kolejne pokolenia, kolejne geologiczne warstwy (na które składają się nasze powszednie działania, codzienne kontakty międzyludzkie, wspomnienia, plany na przyszłość, całe życie po prostu). W moim mieście, w tych jego wszystkich wymiarach zawsze jestem u siebie, U RODZINY po prostu. Gdy do Państwa trafi ten numer BiK-u, minie równo rok od momentu, kiedy po raz pierwszy przyszedłem do pracy, żeby zmieniać pismo. Zmieniam je od tamtej chwili bezustannie, ufając, że częściej podejmuję właściwe decyzje niż błądzę. Cieszą mnie dowody uznania moich wysiłków, cieszy powodzenie pisma, radują wysokie statystyki odwiedzin jego stron. Dziękuję! Miasto wchodzi w 667. rok istnienia, Mózg w 19., ja zaczynam drugi w BiK-u. Stąd pewnie ta dziecięca radość… Szanownym tym jubilatom, i sobie trochę też, składam najlepsze życzenia!

Michał Tabaczyński

Cieszymy się z wiosny, ale żeby było jasne, nasza radość nie jest beztroska. Postaram się być jak najbardziej obiektywna i wziąć pod uwagę jak największą grupę trzydziestolatków, a nie tylko tych, których znam. Możemy robić wszystko, o czym tylko zamarzymy. Nikt nie skuwa nas w kajdany etatów, możemy brać „zlecki”, umowy o dzieła, zakładać własne firmy. Czyżby? Młodzi ludzie ciągną wszystkie sroki za ogon, są sfrustrowani i wyczerpani. Często poza granicami naszego kraju. „Na wyspach”, gdzie mimo wykształcenia są obywatelami drugiej kategorii. Zarzuca nam się, że żyjemy chwilą, a jak inaczej? Trzeba być w ciągłej dyspozycji, dobrej formie, bo jeśli coś nam się stanie, to od razu lecimy w dół. Na sam dół społecznej drabiny. Wówczas możemy wrócić do naszych rodziców, którzy z trwogą przypatrują się nam i martwią o nasze zdrowie. I nasze życie. Nie mamy czasu zakładać rodzin, bo kiedy? Nie mam mowy o oszczędzaniu, bo z czego? Często jesteśmy singlami, bo w tym chaosie nie chce nam się burzyć porządku, który stworzyliśmy sobie sami dla siebie. A nam się chce jeździć po świecie, a nawet jeśli się nie chce, to często jesteśmy do tego zmuszeni. Tam filozofowie biorą się za stolarkę, socjolodzy stawiają domy, historycy myją naczynia. Teoretycznie możemy wszystko. Praktycznie – w swoich snach.

Dominika Kiss-Orska


Spis treści

wydawca: Miejskie Centrum Kultury dyrektorka: Marzena Matowska 85-104 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12 e-mail: sekretariat@mok.bydgoszcz.pl www.mok.bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mok.bydgoszcz.pl redaktorka wydania: Dominika Kiss-Orska redakcja: Szymon Andrzejewski, Alicja Dużyk, Monika Grabarek, Kuba Ignasiak, Marcin Szymczak skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel,

druk i oprawa: Abedik, www.abedik.pl redakcja: tel. 519 346 574 bik@mok.bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12, BIK w sieci www.bik.bydgoszcz.pl www.facebook.com/bik.bydgoszcz www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. BIK 4/2012 (427) Objętość dotowana: 50 stron. Rok XXXVIII, nakład 2000 egz.

dystrybucja: częściowo bezpłatny

Kultura na świeżym, Dominika Kiss-Orska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Wyspa nadziei (na wzburzonym morzu kultury), Michał Tabaczyński. . . . . . . . . 4 – Puk, puk. Tu Kultura, Monika Cerowska, Bogna Maciejewska . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Mózg – 18 lat. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Broić razem! ToBy mi się marzyło, Marek Pijanowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Dynamiczna i kolorowa, Kuba Ignasiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Kochankowie minimalizmu, Mikołaj Zieliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Muzyka z mózgu przefiltrowana przez serce, Tomasz Kaźmierski. . . . . . . . . . . . 13 Lubię, kiedy dookoła jest dużo zieleni, z Sebastianem ‘RAHIMEM’ Salbertem rozmawia Kuba Ignasiak. . . . . . . . . . . . . . . . 14 Będzie smutno, ale nie aż tak bardzo, z Natalią Fiedorczuk rozmawiał Marcin Szymczak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Obcować ze słowem, z Adamem Repuchą rozmawiali Łukasz Jędrzejczak i Marcin Szymczak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Mieczysław Szczęsny (1929-2012), pożegnanie, Elżbieta Kantorek. . . . . . . . . . . 21 Rusałka na Moście Gdańskim, Wiesław Kowalski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Się nam wydaje. W Bydgoszczy (9), Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Co to jest impro?, Katarzyna Chmara-Collins . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Improwizator próbuje wszędzie o każdej porze, Przemek Buksiński. . . . . . . . . 27 Bydgoszczan prywatna topografia (7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Zapomniany „Umschlagplatz”, Adam Gajewski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Szymon Andrzejewski, Bydgoszcz – podręcznik użytkownika (6). . . . . . . . . . . . 32 Zdzisław Pruss, Bydgoski Insynuator Kulturalny (98) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Wydarzenia Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Galeria Miejska bwa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Teatr Polski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Klub ARKA BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Galeria Autorska  Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Winosfera i Wet Music . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Rok Leona Wyczółkowskiego w placówkach oświatowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Akademia Muzyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Stowarzyszenie Artystyczne „Mózg” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Kino Moment. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 D.K. ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 BBBBBBBBBBBBBBBB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Dom Kultury MODRACZEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Gimnazjum nr 20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Klub „Odnowa”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Dwór Artusa w Toruniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Laboratorium Żywej Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Miejskie Centrum Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73


Kultura na świeżym Godz. 8 rano i jesteśmy w lesie. W niedzielę, 11 marca. Grupa dzielnych bydgoszczan na długo zapamięta ten dzień. Jesteśmy w Terespolu Pomorskim i wraz z Przemkiem Suberlakiem, przewodnikiem, ruszamy na wycieczkę. Grupa śmiałków liczy dziesięć osób. Wcale nie odległość (23 km) odstraszyła większość potencjalnych spacerowiczów. Ale właśnie godzina; 7 rano na dworcu PKP w niedzielę to trochę kara – zdawała się mówić większość. Pierwszy spacer z cyklu „Kultura na świeżym” prowadził od Terespola Pomorskiego, przez Kozłowo, Gródek, Leosię aż do Laskowic. Szliśmy groblą po błocie, dalej po suchym piasku w lesie. Po lewej stronie wdzięcznie szumiała piękna Wda. Zwiedziliśmy stary most, weszliśmy na kamień św. Wojciecha, dowiedzieliśmy się sporo o księdzu Łędze, grudziądzkim kulturotwórcy, który m.in. napisał w swoim życiu 150 książek. Było na tyle fajnie, że postanowiliśmy zmienić godzinę kolejnej wycieczki, by wszyscy mogli się wyspać. 22 kwietnia spotykamy się na dworcu PKP o godz. 11.15. Tym razem bierzemy ze sobą rowery. Jedziemy do Terespola i stamtąd zwiedzamy Dolinę Dolnej Wisły. Więcej informacji na temat kolejnej edycji „Kultura na świeżym” na stronie 70. Zapraszamy! Dominika Kiss-Orska, fot. Anna Malinowska

Kwiecień 2012  |

| 3


miejsce

Wyspa nadziei

Michał Tabaczyński

(na wzburzonym morzu kultury) Początek wiosny, oprócz oczywistych radości i wzruszeń pozimowych, przynosi też inne. U mnie radość doroczną wywołuje Wyspa Młyńska. Nie sam jej wygląd, chociaż imponujący, a coś, co z tym wyglądem pozostaje zresztą w ścisłej zależności – z jednej strony jej użyteczność, z drugiej – odpowiedź bydgoszczan na tę użyteczność. Początek wiosny znaczy bowiem początek sezonu „wyspowego”; wyspa w cudowny sposób zaludnia się, ożywa nagle, chociaż z nadspodziewaną regularnością. Raduje mnie to i dziwi.

Nagroda za wyspę Wyspa jest naszą dumą, to wydaje mi się oczywiste. Jest moją dumą; oprowadzam po niej każdego, kto mnie odwiedza. Wiele razy widziałem, że jest też obowiązkowym punktem zwiedzania wszystkich zagranicznych gości, widziałem dość często bydgoszczan, którzy oprowadzali po niej swoich gości, żeby się przestać temu dziwić. Wyspa, mam takie wrażenie, jest wspólną dumą bydgoszczan. W tym kontekście nie dziwi fakt, że otrzymuje jakieś międzynarodowe wyróżnienia. Nagroda w konkursie Eurocities niby nie dziwi, ale pozostaje dość enigmatyczna. Kto nam to przyznał, za co konkretnie, dlaczego? Postanowiliśmy o to zapytać przedstawicielkę Eurocities, Rose Montgomery (wywiad przeprowadził i spolszczył Szymon Andrzejewski).

W y s p a w z i m o w y m u ś p i e n i u . F o t o g r a f i e Z b yZ i e l

4 |

| Kwiecień 2012

Dlaczego z trzech projektów startujących w konkursie wybrano właśnie Bydgoszcz? Ponowne zagospodarowanie terenów historycznych to wyzwanie, które stoi wciąż przed wieloma miastami. Niesie ono ze sobą duże koszty i można mu podołać jedynie w oparciu o silne powiązania partnerskie. Przykład bydgoskiej Wyspy Młyńskiej pokazał jak zdeterminowane władze lokalne były w stanie zaangażować w takie zadanie partnerów publicznych i prywatnych pochodzących z sektora przemysłowego i kulturalnego, uniwersytet, organizacje pozarządowe, a także muzeum. Taki zestaw zapewnia możliwość powstania atrakcyjnego i szerokiego wachlarza zastosowań, włączając w to możliwości związane z otwarciem nowych przedsięwzięć biznesowych, bazę dla działań artystycznych i rekreacyjnych, które z odpowiednim poszanowaniem odnosić się będą do historycznej zabudowy. Teren Wyspy stał się bardzo dynamiczny i popularny, i niesie ze sobą możliwości dla przyszłego rozwoju. Jakie korzyści z nagrody płyną dla miasta Bydgoszczy teraz i możliwie również w przyszłości? Doroczne nagrody EUROCITIES są wyróżnikiem dla wyjątkowych osiągnięć członków społeczności EUROCITIES i przyznawane są za praktyki i działania lokalne, które polepszają jakość życia mieszkańców danego miasta. Jako zwycięzca EUROCITIES Bydgoszcz zyskuje rozpoznawalne miejsce na mapie Europy, które jest


miejsce uhonorowaniem osiągnięć związanych z ponownym zagospodarowaniem Wyspy Młyńskiej. Nagrody zostały wręczone w obecności władz najważniejszych miast europejskich, co zapewniło wartościową rozpoznawalność Bydgoszczy. Nagroda ta niesie również ze sobą ogromne zainteresowanie zwycięzcą europejskich i lokalnych mediów. Wybrane projekty zaś stanowią dobry praktyczny przykład dla innych miast Europy.

Wyspa i wspólnota Wyspa Młyńska jest doskonałym laboratorium i świetną metaforą. Jest laboratorium, w którym dokładnie widać (na żywym organizmie) oczekiwania bydgoszczan co do formy spędzania czasu wolnego. Jest też metaforą wspólnoty – pokazuje bowiem, jak w dzisiejszym społeczeństwie (co ważniejsze: tym konkretnym społeczeństwie) kształtuje się wspólnota mieszkańców, jak powstają międzyludzkie więzi, jak kształtuje się współżycie społeczne. Rose Montgomery, która – domyślam się – mogła w Bydgoszczy nigdy nawet nie być, doskonale trafia z diagnozą sytuacji. Po pierwsze więc, na tej ograniczonej przestrzeni widać cały wachlarz zastosowań takiego zrewitalizowanego obszaru: spełnia funkcje kulturalne i rekreacyjne, służy wszystkim od niemowląt do starców. Po drugie, zwraca uwagę na poszanowanie dla historycznej zabudowy – nie jest to szacunek dla samego szacunku, ale spełnia oczywistą funkcję budowania tożsamości lokalnej i dumy ze wspólnotowego działania. Po trzecie wreszcie, zwraca uwagę na może najmniej do tej pory wykorzystaną funkcję wyspy – bazę dla działań artystycz-

nych. W Bydgoszczy, która boryka się z problemem uczestnictwa mieszkańców w kulturze, doskonałym miejscem na ich aktywizację jest to, do którego i tak chętnie i tłumnie przychodzą.

Emocjonalne centrum miasta Wiele problemów w bydgoskiej kulturze bierze się, mam takie przekonanie, z braku rzetelnej diagnozy sytuacji. Ostatnie dyskusje o istnieniu letniej sceny (czy dokładnie: o jej umiejscowieniu) odsłaniają taki właśnie brak pewników, na których można by oprzeć rzeczową dyskusję. Nie można podejmować takich decyzji zarówno w oparciu o kryterium „bo tak nam się wydaje”, jak i „bo tak nam się opłaca”. Co wydaje mi się oczywiste, trzeba zapytać o to mieszkańców. Gdybym w tej chwili miał odpowiedzieć, co jest emocjonalnym centrum Bydgoszczy, bez wahania odpowiedziałbym: Wyspa Młyńska. Na wyspę ludzie głosują, jak to się mówi, nogami. Na wyspę także ja głosuję moimi nogami, głosuje na nią moje dziecko, które wybiera ją jako miejsce codziennych spacerów. Jednak żeby opierać się na głosach o wiele bardziej precyzyjnych, kolejny numer BiK-u poświęcimy na przedstawienie wyników diagnozy, którą prowadzimy. Sprawdzimy, gdzie bydgoszczanie lubią spędzać czas, co sądzą o dostępności wydarzeń kulturalnych, jak odbierają architektoniczne i rewitalizacyjne zmiany, jakie się w Bydgoszczy dokonują. Powinniśmy też pamiętać, że powtarzanym od kilku lat postulatem dotyczącym bydgoskiej kultury jest demokracja kulturowa w wymiarze terytorialnym (czyli dokładnie: dostępność terytorialna dóbr kultury).

Kwiecień 2012  |

| 5


studenci Od wielu lat bydgoskich studentów oskarża się o współudział w zbrodni nikłego uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych, szczególnie tych ambitnych, wymagających skupienia i wyższych kompetencji kulturowych. Często też zwraca się uwagę na uwiąd życia studenckiego. Kultura studencka na świecie jest niezwykle ważnym elementem życia kulturalnego w ogóle, a kampusy uniwersyteckie były wylęgarnią wspaniałych trendów w kulturze alternatywnej. Tymczasem w Bydgoszczy, która – gdy idzie o ilość szkół wyższych i ilość studentów – jest dużym ośrodkiem akademickim, niewiele się dzieje. Dlaczego? Próbowały to dla nas sprawdzić dwie studentki polonistyki. Przeprowadziły wśród swoich kolegów z roku ankietę, której podsumowanie prezentujemy. Pamiętajmy, że pisały to studentki o studentach na podstawie rozmów, które przeprowadziły. Tekst dzięki temu ma walor szczerej wstępnej diagnozy problemu. Monika Cerowska Bogna Maciejewska

– Puk, puk. Tu Kultura Kultura, kultura, kultura – o co cały ten szum? Dla jednych uczestnictwo w wydarzeniach kulturalnych może ograniczać się do ziewania podczas spektaklu i traktowania fotela jako niezłego miejsca na ucięcie sobie życiodajnej drzemki. Dla innych, na szczęście, to czynne uczestnictwo w eventach kulturalnych, przeżycie ich, doświadczenie oraz dogłębne zrozumienie. Dla jeszcze innych, niestety, życie kulturalne to nadal temat tabu. Jeśli chodzi o kwestię kultury w życiu akademickim, czy wśród studentów w ogóle istnieje takie pojęcie? Czy młodzi dorośli chętnie angażują się w wydarzenia kulturalne, czy raczej większą uciechę sprawia im polowanie na wszelkiego rodzaju „promocje studenckie”? Nie generalizujmy, nie wrzucajmy wszystkich do jednego worka, jak wszędzie są ci kulturalni i mniej kulturalni. Bydgoszcz jako miasto, daje szanse na to, by studenci mogli uczestniczyć w wydarzeniach kulturalnych i pseudokulturalnych. Problem tkwi w tym, że młodzi ludzie zwyczajnie nie korzystają z tych okazji, tłumacząc się brakiem pieniędzy, czasu oraz ochoty. Apokalipsa! To wcale nie musi tak wyglądać, warto zastanowić się nad tym, co należałoby zrobić, by przekonać studentów do tego, że eventy, które oferuje miasto mogą być znacznie ciekawsze, niż pospolite piwko w plenerze. 6 |

| Kwiecień 2012

Rzecz tkwi w tym, by pomóc tym „abstynentom” i zachęcić do liźnięcia kultury, jest naprawdę smaczna! Należy zmienić ich podejście, tak by przestali myśleć, że życie kulturalne ogranicza się jedynie do nudnych pogaduszek o nudnych autorach nudnych książek. Oczywiście, by sprawdzić jak przedstawia się życie kulturalne wśród grup studenckich, konieczne było małe rozeznanie tematu. Jako „króliki doświadczalne” posłużyli nam studenci filologii polskiej oraz kulturoznawstwa Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Szczerze przyznali się do tego, co odpowiada im w ofercie Bydgoszczy, a co zwyczajnie omijają szerokim łukiem. Powiedzieli jak najchętniej realizują się kulturalnie, i co robią, by owa kultura była im nadal bliska. Oto, czego się dowiedziałyśmy. Do słowa „student”, w języku polskim, powinien być zanotowany wyraz bliskoznaczny – „impreza”. No właśnie, i jak to tutaj wygląda? Niestety okazuje się, że młodzi, chyba nadal nie wyrośli z licealnych nawyków. Do klubów chadzają nagminnie, kilka razy w tygodniu, by zapić, zapalić, pobełkotać i wydać ostatnie pieniądze na najdroższe piwo w galaktyce! Wśród klubów króluje Moralist, który z kulturą ma tyle wspólnego, co Paris Hilton z Nagrodą Nobla. Egoist, zajmujący zaszczytne drugie miejsce, choć za ścianą Empiku, książek na oczy nigdy nie widział. Kredens, raczący studentów przeróżnymi promocjami i Trip, który zawsze już chyba będzie kojarzony, jako „kulturalna melina”. Nie można również zapomnieć o zacnym Kubryku, choć nieco obrzydliwy, to i tak przyciąga całą masę niezbyt zamożnych klientów. W miarę wysoko plasuje się także Estrada, która oferuje nie najgorszy program i w jakiś sposób przyczynia się do rozwoju kultury, czyli jest jeszcze jakieś światełko w tunelu! Szkoda, że nasze nadzieje pokładane w Mózgu ostatecznie zostały rozwiane, jak pył na wietrze. Przykre, że tylko nieliczna grupa studentów podała to miejsce, jako jedne ze swoich ulubionych. I jak tu się nie martwić? Gdyby brać studencka była jedyną grupą, która korzysta z instytucji teatru, filharmonii, opery czy muzeum, to niestety, ale właściciele mogliby załamać ręce, pójść z torbami i zamknąć interesy na cztery spusty. Okazuje się, że czysta kultura wcale się nie sprzedaje. Młodzi odwiedzają te miejsca niezwykle rzadko, albo wręcz omijają je szerokim łukiem. Studenci wypierają ze świadomości fakt, że takie placówki w ogóle istnieją. To smutne, gdy studiującym kulturoznawstwo jeży się włos na głowie, na sam dźwięk słowa „opera”. Literatura, na szczęście sieje ziarnko nadziei. Okazuje się, że młodzież studencka czyta, i to dużo. Prym wiodą książki, nie tylko te ze spisu lektur. Mało tego, studenci chętniej czytają dla siebie, niż na zajęcia. Warto tutaj wyjaśnić od razu pewną kwestię: są czytelnicy i „czytelnicy”. Pierwsi faktycznie potrafią docenić moc słowa. Ci drudzy nadal wierzą w romansidła i pomniejsze „dziełka”. Jak wiadomo, o tych drugich


studenci mówić nie będziemy. Istnieje szeroka gama upodobań, od fantastyki naukowej po beletrystykę. Jednak największym zainteresowaniem cieszy się twórczość współczesnych pisarzy polskich, szczególnie laureatów nagrody Nike. Nadzwyczaj popularni są Masłowska, Tokarczuk czy Myśliwski. Studenci chętnie korzystają z bibliotek, bo jak wiadomo ceny książek do najniższych nie należą, alternatywą są też audiobooki, jednak nie są one aż tak popularne. Nic nie zastąpi dobrej książki w klasycznej formie. Dla biedniejszych studentów fajną opcją jest również book-crossing, za darmo można wyhaczyć niezłą literaturę. Muzyka jednak (nadal w największym stopniu) cieszy się szczególnym zainteresowaniem wśród młodych. Znajduje się na piedestale i wiedzie prym. Studenci cieszą swoje uszy muzyką niemal wyłącznie zaczerpnięta z internetu. W tym przypadku pieniądze są czynnikiem determinującym, nie kupują – bo ich nie stać! Jeśli chodzi o rodzaj, w większości jest to muzyka alternatywna, czyli kawał tego, co dobre. Chętnie wracają też do dorobku kultowych muzyków: Queen, Led Zeppelin, Guns’N Roses, The Cure, Sex Pistols, Oasis, Pink Floyd, The Doors, czy The Beatles. Koncerty sprawdzają się, ale najczęściej plenerowe. Zdaje się, że studenci to nadal fani świeżego powietrza. Może ze względu na to, że takie koncerty zazwyczaj są bezpłatne… Podsumowując, oferta kulturalna jest naprawdę dość szeroka, szkoda tylko, że nie wszyscy z niej korzystają. Warto zastanowić się, dlaczego tak się dzieje. Według większości zasadniczym problemem są pieniądze. Studenci nie są w stanie realizować się kulturalnie, gdyż oferty, które proponuje miasto nie są darmowe. Ale z drugiej strony, jest to zwyczajnie nierealne. W tym kraju nie ma nic za darmo. Kolejnym argumentem przeciwko uczestnictwu w kulturze jest również brak czasu na realizowanie zachcianek kulturalnych, jednak nie ukrywajmy, że jest to chyba najgłupsze wytłumaczenie, jakie ktokolwiek słyszał. Trudno powiedzieć, co należałoby zrobić, by życie kulturalne wśród studentów w końcu rozkwitło. Sami zainteresowani też nie są do końca pewni. Więc skąd czerpać informacje? Jest kilka wskazówek, które z miejsca są najtrafniejszymi odpowiedziami. Co gwarantuje sukces? Dobra reklama. Właściwy przepływ informacji może spowodować pojawieniem się większego zainteresowania ze strony studentów. Dzięki odpowiednim afiszom przychylniej spojrzą na wydarzenia kulturalne i przestaną myśleć o nich, jak o spotkaniach dla nudziarzy. Warto też przełamać stereotyp mówiący, że kultura to nadal obszar zarezerwowany tylko dla ludzi z „wyższych sfer”. Żyjemy w takich czasach, w których każdy, kto ma na to ochotę może po nią sięgnąć. Kto wyraża jakąkolwiek chęć obcowania z kulturą, ostatecznie będzie brał udział w jej współtworzeniu. W końcu drzwi do niej stoją otworem! Kwiecień 2012  |

| 7


Tomek Gwinciński: Pamiętam Marzenę Pawlicką śpiewającą „Habanerę” Bizeta w dymie papierosów przy akompaniamencie starego, rozstrojonego fortepianu, pomyślałem wtedy – jest nieźle. Mózg to duża część mego życia. Pomiędzy rokiem 1994 a 2000 cały czas tam siedziałem – Maestro Trytony, Arhythmic Perfection, Tele Echo i dużo innych odjazdowych formacji. Nagrywaliśmy płyty, robiliśmy próby, imprezowaliśmy… Co tu dużo gadać, w Mózgu powstała cała nowa fala muzyczna, unikalna w skali kraju, nazwano ją później Yassem, a my byliśmy jej twórcami. W Mózgu wszystko wtedy dla mnie było ważne. I kawa w barze i koncert Joeya Barona, i nocne pogaduchy, i Evan Parker ze Schlippenbachem, i odsłuchiwanie dopiero co nagranej płyty, którą Leszek łaskawie wkładał do odtwarzacza cd w barze, i Fred Frith, i… Mógłbym tak długo mnożyć. Życzę Mózgowi, żeby coś się w nim działo, bo Mózg do życia, jak sama nazwa wskazuje, potrzebuje ruchu krwi. Tym z kolei, którzy realizują/będą w przyszłości realizować to działanie życzę, by walczyli o stworzenie czegoś, z czego będą prawdziwie zadowoleni, żeby pamiętali o haśle, które wielokrotnie padało za moich czasów, że d. to nie wszystko. Słowem życzę im sztuki na najwyższym poziomie, oryginalnej i głębokiej.

8 |

| Kwiecień 2012

Elżbieta Jabłońska: Jeśli założymy, że wszystko co nam się przytrafia jest totalnym Przypadkiem, to w wyniku splotu wielu przypadkowych zdarzeń trafiłam do bydgoskiego Mózgu w szczególnym dla mnie momencie. Realizowałam swoją pierwszą po studiach wystawę w bydgoskim Muzeum, a nieopodal trwały przygotowania do pierwszej rocznicy istnienia klubu. Przypadkiem trafiłam do miejsca, które przez kilka następnych lat stało się dla mnie przestrzenią niezwykle ważną, wymagającą ode mnie podejmowania wielu, często ryzykownych decyzji. Z czasem wyznaczającą rytm życia prywatnego. Przestrzenią ciekawych spotkań, odkryć, szalonych zabaw, gdzie swobodnie następowała wymiana myśli i idei. Absolutnie otwartą, gdzie zacierały się granice sztuki i życia, a odległość między artystą i odbiorcą znacznie się zmniejszała. Niekiedy przestrzenią trudną, wymagającą, czasem niechcianą innym razem niezbędną. Wyjątkowym polem obserwacji, eksploracji i działań. „Statkiem szaleńców”. Wielopokładowym, który według koncepcji Jacka (zrealizowanej, również przeze mnie) miał istnieć tylko 10 lat. A Mózg wciąż jest, działa, zmienia formę, przeobraża się, rozszerza, multiplikuje pokłady. Staje się wyjątkowym miejscem dla kolejnych „szaleńców”. I oby płynął długo i szczęśliwie, łapiąc czasem w żagle wyjątkowo przychylny szkwał ;)

Kazimierz Staszewski: Początki Mózgu Nie byłem przy otwarciu i początkach Mózgu. O jego istnieniu dowiedziałem się po kilku latach działalności od Rafała Księżyka, który przyniósł mi płytę TRYTONÓW. Byłem naprawdę zbudowany, że ktoś robi tak oryginalną i fascynującą muzykę. Jak ważny był Mózg w Pana rozwoju artystycznym? Bardzo ważny. Do czasu spotkania muzyków z Mózgu i okolic widziałem muzykę na ekranie telewizora czarno-białego. Po nauce w Mózgu dostałem jakby telewizor kolorowy. Najważniejsze rzeczy, które się w Mózgu przez tych 18 lat wydarzyły Sesja „Rozmowy scatem”, wielki Jerzy, kilka koncertów z Mazzoll Arytmic Perfection, spanie z Johnem Doobie w jednym łóżku w sekretariacie klubu, nieocenieni Janic i Majewa, zaszczyt wspólnego grania z Andrzejem Przybielskim, z Gwizdkiem i Jasiem Zdunkiem, koncert Es kelina, no i parę pijaństw nielekkich też. Życzenia dla klubu z okazji urodzin… Dla wszystkich zdrowia – bo ono jest najważniejsze, a potem sukcesów artystycznych i komercyjnych przy okazji też. Mózg jest w głowie ale i poza głową. Kocham Was nadal.


Kwiecień 2012  |

| 9


bydgoszcz Kolejny odcinek naszego cyklu opisującego problemy współpracy bydgosko-toruńskiej, jej zalety i wady, jej istniejące już formy, a wszystko to przedstawiamy własnymi słowami ludzi, którzy trud takiej współpracy podejmują, stąd powyższe kwestie znają bardzo dobrze. Marek Pijanowski

Broić razem! ToBy mi się marzyło Wracam z Bydgoszczy do Torunia. Kończy się weekend. Idzie wiosna. Nie widzę jak idzie, bo trzymam kierownicę, bo uważam na drogę, bo jadę. Może za szybko jadę. Może powinienem zwolnić, bo gdyby szła poboczem i uniosła kciuk to mógłbym wziąć ją na stopa. Ale nie wiem też skąd dokąd ona idzie? Z Bydgoszczy do Torunia, czy odwrotnie? I to nie ta astronomiczna, tylko dobrosąsiedzka, metropolitalna, kujawsko-pomorska wiosna. I czy w ogóle wyruszyła w drogę? Z radia słyszę Waglewskiego, jak śpiewa: „Nabroiło się Nabroiło się Nieraz i źle Nie myśleć o tym źle” Rzeczywiście w historii kontaktów pomiędzy naszymi miastami nieźle się nabroiło. I to od średniowiecza. Z jednej strony głód i pomór, z drugiej strony religijni fanatycy z czarnymi krzyżami na białych płaszczach. Jedno miasto Zakonu Krzyżackiego, drugie miasto Królestwa Polskiego. Jedno miasto kwitnie, drugie podupada. I tak na zmianę, kibicując sobie w klęskach. A do tego polityczne knowania i odwieczne spory o władzę w regionie. Które z grodów ma przewodzić, które korzystać na handlu z Gdańskiem. Nawet drugi pokój z Krzyżakami, podpisany w toruńskim Dworze Artusa nie pomógł i to, że obydwa miasta zaczęły funkcjonować w jednym państwie nie złagodziło konfliktów. Rywalizacja trwała nadal – czy to podczas rozbiorów, czy po odzyskaniu niepodległości, kiedy to sam Jan Kiepura powiedział: „w tym Toruniu nigdy nie zaśpiewam”, czy po II wojnie światowej. Podczas reformy samorządowej, w 1998 roku, Toruń dzięki głosom niektórych par-

10 |

| Kwiecień 2012

lamentarzystów znowu tęsknym wzrokiem spoglądał w kierunku Gdańska i wspólnemu z nim województwu pomorskiemu. A dziś, gdy obydwa miasta, od 14 lat, są stolicami województwa kujawsko-pomorskiego, padają hasła w Bydgoszczy o utworzeniu metropolii właśnie bydgoskiej bez udziału Torunia. A wystarczy wspomnieć osobne i nieudane starty obydwu miast do konkursu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, by mieć obraz naszych animozji prawie kompletny. Prawie, bo są jeszcze stadiony żużlowe, gdzie panowie jeżdżą w kółko, a fani w drugie kółko obrzucają się: „tyfusami, krzyżakami” i gorszym błotem. Nadal jadę, jestem w połowie drogi z Bydgoszczy do Torunia. Mijam Złą Wieś Wielką i zwalniam, bo światłami dostałem, bo suszą Miśki. Zdążyłem. Przyglądam się mundurowym i przypominam sobie, że bywało ich tu więcej, jeszcze nie tak dawno, gdy biegłem tędy w Maratonie Metropolii. Maratonie, którego meta i start były naprzemiennie, jednego roku w Toruniu, drugiego w Bydgoszczy. Więcej już nie pobiegnę. Nie dlatego, że zapał straciłem lub kondycję, ale że od teraz mają być dwa odrębne biegi. Jeden toruński, drugi bydgoski. Każdy poprowadzony ulicami własnego miasta. Może to i dobrze, że dwa duże biegi będą w regionie, choć lubiłem tą prostą trasę Metropolii, a jak spojrzałem na mapę maratonu toruńskiego, to zakręciło mi się w głowie od tych pętli i pętelek. Jednego roku wziąłem udział w nocnym maratonie kanału bydgoskiego. Świetny wynik wykręciłem jak na mnie, rekord życiowy, lecz wracając z trasy biegu o drugiej nad ranem, szczęśliwy, z medalem na szyi, pełen endorfin, szczęście raptem straciłem, widząc rozbitą szybę w samochodzie. Podobnie zresztą jak dwóch innych kolegów na toruńskich rejestracjach. A w drodze


toruń powrotnej, na Fordońskiej, drogówka mnie zatrzymała, że stanowię zagrożenie, że mam wysiąść i zabezpieczyć szybę. A ja im, że czy nie widzą jak ja wyglądam, że mam strój do biegania na sobie i numer startowy i medal na piersi, co go zdjąć zapomniałem i że chciałbym odpocząć, wyspać się, bo jest noc a ja 42 kilometry mam w nogach, nie licząc 195 metrów. I szlak mnie trafia na tych co pod KS Gwiazda szybę mi wytłukli. Niech bandytów łapią, a nie poszkodowanych. Puścili. Mijam Galerię Plaza. Przypominam sobie czasy jak był tu stary stadion żużlowy. Miałem szesnaście lat i wracałem z derbów Apatora z Polonią. Nie pamiętam, kto wtedy przegrał, ale ja nie wygrałem. Dopadli mnie kibole z Apatora i pytają komu kibicowałem. Ja tłumaczę, że toruńskiej drużynie i pot mnie oblewa, bo z Torunia nie jestem, tu tylko chodzę do średniej szkoły. Pot ten mój widzą albo zmieszanie, bo legitymację szkolną chcą ode mnie. Ja do worka marynarskiego sięgam z książkami i piórnik im pokazuję popisany w Apatory, a oni nie do końca wierzą, legitymację wołają. Rozglądam się, ich dziesięciu, ja sam, nikt wokół nie widzi lub nie chce zauważać, że mam kłopoty. Sięgam i drżącą ręką papier podaję, a tam jak wół stoi, że w bydgoskim mieszkam. Ja im imiona toruńskich zawodników z pamięci recytuję i ich osiągnięcia, oni mi klękać każą i flagę klubu całować. Całuję, po łbie mnie jeszcze walą. Niezbyt mocno na szczęście. Będę żyć, będę tu za jakiś czas na stałe mieszkać. „Nabroiło się Nabroiło się Nieraz i źle Nie myśleć o tym źle” „– Nazywam się Wojciechem Waglewskim – przedstawił się lider Voo Voo na marcowym koncercie w Dworze Artusa – i wraz z zespołem i kwartetem smyczkowym będę grać dla was muzykę młodzieżową. Przy bębnach zasiądzie Michał Bryndal z Torunia. Duże oklaski, zwłaszcza że przyjechała jego rodzina z Bydgoszczy – zażartował.” Oczywiście aplauz, śmiech na Wielkiej Sali, uznanie dla dowcipu. I tak bywa dość często, że artyści ze sceny i poza nią drwią sobie z naszych animozji. A prawda jest taka, że – czy to zawodowo, czy rodzinnie – wielu z nas funkcjonuje zarówno w Bydgoszczy, jak i w Toruniu. I na co dzień mamy gdzieś to, co nam wmawiają prowincjonalni patrioci, politycy, kibice. Robimy swoje.

Mam kontakt ze środowiskiem uniwersyteckim zarówno Torunia, jak i Bydgoszczy. Współpracuję z socjologami z UMK – prof. Szlendakiem, dr Olechnickim. Panowie doradzają, prowadzą badania nad ewaluacją zmian – wizerunkowej i programowej – kierowanej przeze mnie instytucji. Jest to potrzebne, ponieważ budżet Dworu Artusa wypracowywany jest w 80% z przychodów własnych, a tylko 20% stanowi dotacja miejska. To jest wyzwanie, zwłaszcza w czasie kryzysu. Ale jak mówi kanclerz WSG, doc. Sikora – „nie bójcie się kryzysu, kryzys jest szansą, zwłaszcza dla młodych”. Czuję się młodo, dlatego jako menedżer wsłuchuję się w słowa mgr. Gruszki, która jako jedna z niewielu osób w Polsce zajmuje się naukowo kwestiami ekonomii w kulturze. A kultura może być dobrym biznesem i to nie tylko ta związana z przemysłami kultury. Zatrzymuję się na czerwonym. Przechodzą dwie staruszki, jedna promienna jak Betlejemska Gwiazda, druga już nie tak smukła jak bazia. Obie w moherowym nakryciu głowy. Czapki z głów! Bydgoszcz leży od Torunia o rzut beretem, a my zamiast pięknie się różnić i współpracować, to prowadzimy odwieczne spory o wyższości Świąt Bożego Narodzenia nad Świętami Wielkiej Nocy. I odwrotnie. Kto komu da rózgę, a kto złapie zająca. A świat się globalizuje, duże sieci handlowe wypierają pojedyncze sklepy, korporacje rosną w siłę, zjednoczeni dominują i przejmują władzę, wielkie regiony pozyskują większe środki. Dojechałem. Mieszkam w Toruniu, nota bene na Bydgoskim Przedmieściu. To wystarczający powód, by śpiewać sobie i sąsiadom: „Nabroiło się A to jeszcze nie koniec Jeszcze nie koniec Nie to jeszcze nie koniec”

Marek Pijanowski – socjolog, menedżer kultury. Poetycko debiutował w „Gazecie Wyborczej”. Prozatorsko we wrocławskim magazynie „Cegła”. Współzałożyciel grupy „Poeci za kratkami”. Stypendysta Miasta Torunia w dziedzinie kultury. Finalista konkursu na opowiadanie w ramach IV. Międzynarodowego Festiwalu Opowiadania. Zainicjował Dwór Poetów i Pisarzy w toruńskim Centrum Kultury „Dwór Artusa”. Tam można go znaleźć.

Kwiecień 2012  |

| 11


muzyka Kuba Ignasiak

Dynamiczna i kolorowa

Pod koniec marca na półki sklepów muzycznych trafiło najnowsze wydawnictwo bydgoszczanina, Adama Płotnickiego byłego wokalisty formacji Crystal Lake. Tym razem Plotnicky, bo taki pseudonim artystyczny przyjął Adam, popłynął w klimaty art rockowe mocno wspierane i inspirowane elektroniką. Od tych inspiracji chciałbym właśnie zacząć. Tak się złożyło, że płytka Devotion wpadła w moje ręce na kilkanaście dni przed jej oficjalną premierą (od razu wyjaśniam, że to Adam mi ją dostarczył, nie torrenty), miałem więc sporo czasu, żeby się z nią zapoznać. I – co ciekawe – choć nie jestem jakimś wielkim fanem tego typu dźwięków, to muszę przyznać, że nie był to czas stracony. Przeciwnie – ta płyta brzmi znakomicie. Z tekstami jest ciut gorzej, ale o tym za chwilę. Najpierw chciałbym się skupić na brzmieniu właśnie, bo widać, że Plotnicky spędził wiele godzin na jego dopracowaniu. W efekcie dostaliśmy krążek, który niejako przenosi nas w cudowne dla muzyki czasy, czyli do przełomu lat 80. i 90. ubiegłego stulecia. Po odpaleniu pierwszego, tytułowego zresztą numeru poczułem się, jakbym słuchał formacji KoЯn u szczytu swych możliwości. Oczywiście nie jest tak szybko i hard core’owo jak u Jonathana Davisa i spółki, ale gdzieś tam pobrzmiewa wyraźna inspiracja ich charakterystycznym stylem. Co równie ciekawe, na tym inspiracje się nie kończą. Widać bowiem, że Adamowi nie obca jest twórczość takich formacji jak Depeche Mode, Kraftwerk czy Massive Attack. W jednym z numerów – nie powiem Wam, w którym, by nie odbierać Wam zabawy – przysiągłbym, że słyszę Marilyn Manson, ale być może tylko mi 12 |

| Kwiecień 2012

się zdawało(?). Tak czy owak, pod względem muzyki krążek Devotion jest wręcz modelowym przykładem crossoveru, dzięki czemu jest płytą dynamiczną, „kolorową” i taką, która ma wielkie szanse na to, by na dłużej zagościć w Waszych odtwarzaczach, a nie wylądować na przykurzonej półce po dwu-, trzykrotnym przesłuchaniu. Niestety, jak wspominałem, nieco gorzej jest z tekstami. Pomijam już fakt, że Plotnicky śpiewa tu wyłącznie po angielsku, co niektórych ortodoksyjnych miłośników języka Anglosasów może miejscami irytować. Ci mniej ortodoksyjni pewnie nie zwrócą na to uwagi. Niestety, niektóre z tekstów Adama trochę zalatują banałem. Przynajmniej mnie nie przekonują jego rozważania, że jedynym ratunkiem dla nas jest, czy też być może wiara w Boga, albo miłość. Na szczęście nie wszystkie są takie i można też trafić na nieco mniej uniwersalne strofy, w których nasz bydgoski wokalista ma zdecydowanie więcej do powiedzenia. Podsumowując – Devotion by Plotnicky nie jest dziełem wybitnym, ale też daleko mu do coraz bardziej powszechnej muzycznej miernoty. Płyty słucha się dobrze zarówno w domu, w pracy, jak i w samochodzie, co jest jej niewątpliwym atutem. Dźwięki nie atakują nas agresywnie, a raczej powoli i sugestywnie przeszywają nasze ciało pozwalając mu się odprężyć. No i ten duch elektroniki rodem z końca XX wieku… Już dla samych inspiracji i interpretacji artysty warto sięgnąć po ten krążek. Jest naprawdę OK.


muzyka Mikołaj Zieliński

Kochankowie minimalizmu Najnowsze wydawnictwo firmowane znakiem „Muzyka z Mózgu” to owoc kolejnego spotkania trzech starych znajomych, ba, członków rodziny, których od dawna łączą meandry nowoczesnego podejścia do muzyki jazzowej w rodzimym ujęciu, rozciągającym się na trasie Bydgoszcz-Trójmiasto. Nie będę w tym miejscu rozwodził się nad fenomenem sceny yassowej, z którym owo wydawnictwo siłą rzeczy koresponduje, chociażby przez zaangażowane w to zjawisko osób odpowiedzialnych również za album Minimalover. Yass jaki był – każdy zainteresowany z pewnością już wie, a jeśli nie wie – niech poszpera gdzie

Tomasz Kaźmierski

Muzyka z mózgu przefiltrowana przez serce Z tą muzyką jest tak samo jak np. z muzyką Micka Harrisa (ex Napalm Death, Scorn, Lull). Harissa zapytano kiedyś, co znajdziemy na jego nowej płycie. Harris mając gdzieś marketingowe mizdrzenie odpowiedział: Jest jak zwykle czyli beats and pieces. Nakłaniany przez odpytującego, by trochę rozwinął odpowiedź, burknął, by dziennikarz posłuchał albumu i będzie już wszystko wiedział. Dla-

indziej. A jaka w takim razie jest muzyka zawarta na Minimalover? Płyta audio rozpoczyna się spokojnym, snującym się trzynastominutowym utworem, który przywodzi mi na myśl wczesne filmy Jima Jarmusha. Nic tu się nie dzieje pochopnie, jednostajny dźwięk klarnetu Mazzolla pośród szmerów generowanych przez Janickich wprowadza w dobrze znaną formę muzycznej medytacji. Kolejny utwór podejmuje już pewne dynamizujące kroki, które jednak nie wykraczają poza przyjętą obecnie przez muzyków minimalistyczną konwencję, odwołującą się do klasyków awangardy jazzowej. Kolejne kompozycje ocierają się o już o spiętrzenie dźwięków w improwizacyjnym zapamiętaniu, lecz daleko jej do hałaśliwości. Odnosi się wręcz wrażenie, że brak hałasu jest środkiem świadomie i w kon-

kretnym celu przez muzyków użytym. Punktowe przecięcia ciszy są esencjonalne dla istoty zawartej tu muzyki, zwieńczonej jednakże żarliwą ciągłością ostatniego utworu, w którym wybrzmiewa tytułowa prawda… Album tria Mazzoll/Janicki/Janicki Minimalover stanowi efekt zeszłorocznej sesji nagraniowej zwieńczonej koncertem, który odbył się dzień po zakończeniu nagrań. Występ został zarejestrowany na trzy kamery i DVD z jego zapisem stanowi integralną część wydawnictwa. Jest to zabieg nad wyraz trafny, biorąc pod uwagę fakt, iż nie od dziś wiadomo, że muzykę improwizowaną najlepiej konsumuje się na żywo. Jest to zatem namiastka doświadczenia koncertowego, którego jednak niestety zastąpić się nie da, choćby najwymyślniejszymi środkami.

czego przypominam tę sytuację? Gdyż wydaje się, że Mazzoll, Janicki i Janicki mogliby odpowiedzieć bardzo podobnie. Co na waszej nowej płycie? Jak zwykle muzyka z mózgu przefiltrowana przez serce. Za tym wszystkim jest przecież cała historia intymnej muzyki improwizowanej, z przeróżnymi inspiracjami, którymi wykonawcy nasiąkali przez lata, jednak w tym przypadku najważniejszym aspektem tej muzycznej wypowiedzi jest, też podobnie jak u Harrissa, skrajna autorskość (tego wyrazu chyba nie ma w słowniku polszczyzny, ale dobrze oddaje to o czym myślę). Jednak by recenzja była recenzją, a nie, jak to często bywa, opisem wewnętrznych prze-

żyć słuchającego, trzeba napisać, że nie jest tak skrajnie, że każdy z muzyków gra osobno – słychać, że siebie rozumieją, uzupełniają. Tak jak wspominałem, gdzieś pobrzmiewa cały zestaw Wielkich Improwizatorów, ale wszystko, co grają, jest ich, najpiękniej brzmią te wyciszone kompozycje. Budujące napięcie, mające swoją narrację, opowiadające nam swoje historie, które nagle rozsypując się, zmieniają wątek. Brawa dla młodego Kuby Janickiego, który musiał odnaleźć się w jednym składzie z ojcem i „wujkiem”, zapomnieć na chwilę o tych powiązaniach i stać się pełnoprawnym muzykiem. Co na nowej płycie? Normalnie. Klarnet, bas i perkusja. Kwiecień 2012  |

| 13


muzyka

Lubię, kiedy dookoła jest dużo zieleni Z Sebastianem ‘RAHIMEM’ Salbertem o muzyce, filmach, nienawiści do Nowego Jorku i cyrku wokół ACTA rozmawia Kuba Ignasiak Jak dowiedziałem się od Buki, to ty wyczaiłeś jego muzykę, a nie, że on wysłał do ciebie materiał z prośbą o ocenę. Jak to dokładnie wyglądało – grzebałeś sobie w sieci i nagle go znalazłeś, czy było to bardziej skomplikowane? Myślę, że tak naprawdę, to wyczaiła go jego mama i sprowadziła go na ten świat, co należy traktować jako bardzo dobry uczynek z jej strony. (śmiech) A mnie udało się na niego trafić przez jego muzykę w Internecie. Po części przypadkiem, po części nie przypadkiem. Wiesz, ja zawsze byłem zdania, że wszystko dzieje się po coś, że nic nie dzieje się bez przyczyny. I to, że wszedłem na stronę SumyStyli, żeby sprawdzić ich album i trafiłem tam na ostatni album Buki Opowieści z miasta fatum, który mi się bardzo spodobał, to znaczy, że chyba tak właśnie miało być. Od razu pojawił się pomysł na wspólną trasę? Nie, to wszystko zajęło trochę czasu. Najpierw, kiedy przesłuchałem ten krążek odezwałem się do Buki, poznaliśmy się i nawiązaliśmy współpracę, która z biegiem czasu coraz bardziej się zacieśniała i zacieśnia się do dziś. Zrobiliśmy kilka wspólnych numerów, które są bardzo dobrze odbierane przez ludzi. Do tego doszedł fakt, że od jakiegoś czasu gram tę swoja trasę, a Buka po wydaniu Pokoju 003 nie miał jeszcze trasy promocyjnej. On debiutującym artystą, więc wiadomo, że przed nim jeszcze kawał drogi, podczas której musi się pokazać, zaprezentować. To wszystko wydaje mi się słusznym połączeniem – taka wspólna prezentacja najstarszego pokolenia polskich hiphopowców i tej „nowej fali”. Nawet ładnie się to zgrało rocznikowo: ’78-’88. Występujecie na scenie razem, czy gracie osobne koncerty i uzupełniacie się przy wspólnych numerach? Koncerty gramy osobne, ale oczywiście wskakuję na mikrofon podczas występu Buki w numerach, które nagraliśmy wspólnie. Gdyby to Buka nagrywał 14 |

| Kwiecień 2012

featuringi na mojej płycie, to analogicznie brałby mikrofon i pojawiał się gościnnie podczas moich występów. Niemniej wydaje mi się bardziej słuszne, żebym to ja był gościem u Buki, skoro jest to jego płyta. Podobnie jak podczas rozmowy z Buką, tak i w twoim przypadku odejdę na chwilę od tematu muzyki i zahaczę o film. Na waszej stronie internetowej wyczytałem, że w maju na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni będzie miał swoją premierę obraz Leszka Dawida Jesteś Bogiem opowiadający historię Paktofoniki. Zastanawiałem się jaki wpływ mieliście z Fokusem i Bambusem na jego ostateczny kształt? Wpływ mieliśmy spory od samego początku, w końcu myśmy współtworzyli ten scenariusz. Oczywiście nie było tak, że dyktowaliśmy gościowi, co ma pisać, a czego nie. Raczej dość dokładnie opowiedzieliśmy spory kawałek naszego życia, który Maciek Pisuk (scenarzysta – dop. red.) spisywał, a potem – zanim gotowy scenariusz ujrzał światło dzienne – dał nam to do przeczytania. Zapytał co my na to, jak to widzimy i czy akceptujemy to co zrobił. Zresztą od samego początku umówieni byliśmy tak, że tylko scenariusz w stu procentach zaakceptowany przez nas ma prawo zaistnieć. Byliście też na planie zdjęciowym? W sumie tak, bo braliśmy aktywny udział w kręceniu scen koncertowych w katowickim Spodku. Wyglądało to tak, że aktorzy niby grali nasze numery, a tak naprawdę to my zagraliśmy specjalny – darmowy koncert, żeby ludzie rzeczywiście na niego przyszli i się bawili. W połowie koncertu mieliśmy dwugodzinna przerwę tylko po to, żeby ekipa filmowa zrobiła zdjęcia, nakręciła ujęcia, które potrzebowali. Fajnie było oglądać kogoś, kto gra ciebie? Jak się wtedy czułeś? Ciężko odpowiedzieć na to pytanie…


muzyka Znałeś w ogóle gościa, który zagrał ciebie (Dawida Ogrodnika – dop. red.)? Tak poznaliśmy się wcześniej. Spędziliśmy nawet trochę czasu razem, bo on chciał podpatrzyć, nauczyć się mojej mimiki, mojego sposobu bycia, mojej ekspresji. Chciał też dopytać o pewne rzeczy, które były dla niego ważne. Oczywiście starałem się sprzedać mu jak najwięcej tych informacji, żeby udało mu się odtworzyć tę moją postać możliwie jak najlepiej. Na scenie w tym Spodku chłopaki zagrali bodajże Chwile ulotne… Ale co, nawijali razem z wami? No niby nawijali, ale to my rapowaliśmy. Potem oczywiście grali już do naszego playbacku. Zresztą moim zdaniem to było najlepsze z możliwych rozwiązań, bo wydaje mi się, że w takim filmie – muzycznym, czy też okołomuzycznym – nie może być tak, że numery, które rzeczywiście powstały gra ktoś inny, niż ludzie, którzy je nagrali. Jeszcze pół biedy jeśli aktorem jest zawodowy muzyk, tak jak w przypadku filmu Ray, gdzie tytułową rolę Raya Charlesa zagrał Jamie Foxx. Nie wiem czy widziałeś ten film, ale naprawdę czapki z głów… Widziałem. Widziałem go też w innej znakomitej roli muzycznej w filmie Solista o bezdomnym wiolonczeliście-schizofreniku, ale ja nie o tym… Żeby nie płynąć już tak mocno w filmy, to zapytam cię o moje ukochane miasto. Wiem, że ty na pewno byłeś już w Bydgoszczy nie raz, szczególnie, że jakieś siedem lat temu miałem okazję przeprowadzać wywiad z tobą i Fokusem, kiedy przyjechaliście tu z materiałem Pokahontaz. Później byłem na twoim koncercie w Tabu. Powiedz mi, na ile owocne były te wizyty, to znaczy czy miałeś okazję zobaczyć tu coś więcej niż tylko wnętrza bydgoskich klubów? Wiesz, nie mogę powiedzieć, że znam Bydgoszcz, że wiem gdzie co jest. Niemniej miałem okazję kilka razy przespacerować się po Bydgoszczy, szczególnie po centrum miasta i oczywiście nie mogę powiedzieć, że pobyłem w tym mieście, ale podejrzewam, że gdyby ktoś pokazał mi na zdjęciach jakieś w miarę charakterystyczne zakątki, to pewnie odgadłbym, że to Bydgoszcz. Nie zmienia to oczywiście faktu, że mam świadomość, że są tu setki, tysiące dobrych miejscówek, o których nie mam pojęcia, a które na pewno warto zobaczyć. Ale co, zabrał cię ktoś chociaż do Myślęcinka, pokazał zielone oblicze tego miasta, czy raczej ścisłe centrum? No raczej centrum niestety. Niemniej nawet tam zwróciłem uwagę na to, że rzeczywiście jest to naprawdę zielone miasto…

No właśnie dlatego o to pytam. Tak, tę zieleń w mieście widać u was wyraźnie i bardzo mi się to podoba. Ja na przykład mieszkam w mniejszym mieście koło Katowic i to jest bardzo nietypowe miasto jeśli chodzi o Śląsk, ale jest tak w dużej mierze dlatego, że jest tam naprawdę dużo zieleni. Mam wrażenie, że władze Mikołowa, bo o nim mowa, dbają o to, żeby nie stawiać wyłącznie wieżowców z betonu i szkła… Rozumiem, że nie jest to typowy wizerunek Śląska? Zdecydowanie nie. Jest to jakiś tam zielony punkt na mapie tego regionu, a z drugiej strony jest to miasto stare. Zresztą umówmy się, że jeśli ktoś ocenia Śląsk przez pryzmat Bytomia, czy Chorzowa, które na pewno są na pewno takimi symbolami górnego Śląska, to z pewnością zaskoczy go Mikołów, który jest bardzo nietypowy. Jak wspominałem, jest to dość stare miasteczko, które ma swój klimat. Ten klimat bardzo mi odpowiada. Lubię, kiedy dookoła jest dużo zieleni, a nienawidzę gęstej zabudowy, wieżowców itp. Wiesz, Nowy Jork mi się na przykład strasznie nie podoba, dlatego że jest tam przepych urbanizacji i industrialu, a ja wolę bardziej klimatyczne miejsca. Rozumiem, że cały czas (od urodzenia) mieszkasz w Mikołowie? Tak, dokładnie. Oczywiście miałem jakieś tam incydenty mieszkania gdzieś poza nim, w dużych miastach, ale nie czułem się w nich dobrze, czułem, że moje miejsce jest w tej mieścinie i tam muszę żyć i tworzyć. Ok, idąc tropem tego, że nie podoba ci się Nowy Jork, powiedz mi, które miejsca (miasta?) na Ziemi zaliczyłbyś do tych ulubionych? Jednym z najpiękniejszych miast, które w życiu widziałem jest na pewno Edynburg. Jestem nim zauroczony, strasznie mi się tam podobało. Ale co, znów o wyborze zaważyła przysłowiowa szkocka zieleń, czy raczej architektura, historia, a może dziewczyny? (ogólny, gromki śmiech) Nie no dziewczyny to raczej niekoniecznie. A tak poważnie, to myślę, że przede wszystkim urzekła mnie wizualna strona tego miasta, klimat przyjazny dla oka. To jest to, o czym rozmawialiśmy wcześniej – zieleń, przestrzeń, spokój. Bardzo mi się podoba to, że Edynburg położony jest na wzgórzach. To jest bardzo rzadki widok szczególnie w przypadku większych miast. Te skały, umiejscowiony na nich zamek – to wszystko zrobiło na mnie naprawdę ogromne Kwiecień 2012  |

| 15


muzyka

Fot.: MaxFloRec

16 |

| Kwiecień 2012


muzyka wrażenie. Edynburg jest dla mnie naprawdę wyjątkowym miejscem, miastem, które każdy powinien odwiedzić, zobaczyć… Ok, zmieńmy temat na nieco bardziej przyziemny i zdecydowanie mniej przyjemny. Chodzi mi o kwestie podpisania przez Polskę porozumienia w sprawie ACTA i o wstrzymaniu ratyfikacji tego dokumentu, które ogłosił premier dosłownie kilka godzin przed waszym przyjazdem (rozmowa odbyła się 3 lutego br. – dop. red.). Co myślisz o całym tym cyrku, jaki toczy się od kilku tygodni wokół tej sprawy? Czy jako artysta byłeś za czy przeciw podpisaniu tych dokumentów? Szczerze mówiąc jakoś specjalnie nie śledziłem całej tej afery, ale stało się tak wyłącznie dlatego, że uważam ją za sztucznie napompowaną. Na pewno nie podoba mi się jedna rzecz, a mianowicie fakt, że to wszystko odbywa się gdzieś poza naszą wiedzą. Wkurza mnie, że w tak istotnej sprawie nie odbyły się żadne konsultacje społeczne, żadne referendum, że nikt przed podpisaniem praktycznie nie miał wglądu w projekt tego porozumienia. Nagle dowiadujemy się z telewizji, że gdzieś tam na szczycie spotkała się jakaś banda, która za chwilę podejmie jakieś konkretne ruchy, a my tak naprawdę nie wiemy, czy mamy się zacząć tego bać czy nie, bo nikt nam nie powiedział, o co tak naprawdę chodzi. A jak nie wiadomo o co chodzi, to rodzą się plotki. Myślę więc, że jest to rozsądne, że rząd wziął w końcu pod uwagę, że Polacy są niespokojni, że w całym kraju odbywają się wielotysięczne protesty, manifestacje. Co więcej uważam, że jeśli nasze społeczeństwo tak wyraźnie tego nie chce, to nie powinno tego być. Szczególnie, że prędzej czy później i tak powstanie jakiś system przekazywania i szyfrowania danych umożliwiający ochronę praw autorskich. Wszystko w rękach informatyków – skoro jedni mogą coś i kogoś namierzać, to drugim na pewno uda się wymyślić coś, żeby się ukryć. Już dziś na pewno nie byłoby problemem wyłapać ludzi zajmujących się piractwem – czynnym czy biernym – a jednak nie słychać zbyt często o jakichś spektakularnych akcjach w tym zakresie. Podsumowując – wydaje mi się, że cała ta afera wybuchła tylko po to, żeby dogodzić osobom ze świecznika, że ACTA i tym podobne akcje mają nabić kabzę prezesów wielkich muzycznych korporacji, a nie zwykłych przedsiębiorców, a już na pewno nie nas – artystów i szarych ludzi. Podejrzewam, że jest to jakaś grubsza afera, na której ktoś na pewno zyska, a jeszcze więcej osób straci. A fanem takiego odgórnego „pielęgnowania” artystów na pewno nie jestem. Uważam, że szanse powinny być równe i jeśli ktoś ma coś ważnego, coś dobrego do zrobienia, do zagrania, do poka-

zania, czy wreszcie do sprzedania, to powinien mieć na to szansę. Czy twoim zdaniem dziś muzycy maja równe szanse? Jak to wygląda z perspektywy muzyka, który zaczynał grubo ponad 10 lat temu, a dziś sam wspiera młodych artystów, takich jak chociażby Buka? Wydaje mi się, że dziś, po tych kilkunastu latach szanse są dużo większe. Rynek się bardzo rozwinął, chałupnictwo, domowe robienie muzy nabrało tempa i zdecydowanie wyższego poziomu. Cyfrowy sprzęt jest coraz bardziej dostępny, a i założenie własnej firmy, czy wytwórni i znalezienie dla niej dotacji jest dużo łatwiejsze niż kiedyś. Wiadomo, że nie jest to droga usłana różami, ale jeśli się naprawdę chce coś zrobić, to można. My w końcu też zaczynaliśmy od zera, borykaliśmy się z wieloma problemami, na kilku rzeczach i osobach się „przejechaliśmy”, aż w końcu stwierdziliśmy, że bierzemy sprawy w swoje ręce i sam widzisz – rozmawiasz już z drugim reprezentantem MaxFlo i jest ok. Czyli co, muzyka zawsze obroni się sama? Dokładnie tak. Jeśli robisz naprawdę dobra muzę, to masz ogromne szanse na to, żeby zaistnieć. Szczególnie dziś w dobie internetu, gdzie nawet bez wielkich nakładów finansowych na promocję masz szanse wywindować swoją muzę na szczyty najróżniejszych list przebojów. Wystarczy mieć dobry pomysł. Dla mnie genialnym przykładem na potwierdzenie tej tezy jest CeZik… O nim właśnie pomyślałem, kiedy powiedziałeś, że trzeba mieć pomysł na swoją muzykę… Dokładnie. On ma na siebie pomysł i ja jestem jego wielkim fanem. Nie mówię, że wszystkie jego numery muzycznie mnie w stu procentach przekonują, ale gość ma tak ogromny talent i potencjał, że jeśli uda mu się go wykorzystać w pełni, to sukces ma gwarantowany. Naprawdę trzymam za niego kciuki. A wydałbyś jego płytę? Myślę, że tak. Co ja mówię? Z tym talentem na pewno tak! Oczywiście gdyby popłynął na niej jakoś mocno rockowo, to bym się zastanawiał, bo się kompletnie w tym gatunku nie czuję. Ale jeśli wciąż poruszałby się w nurcie muzyki powiedzmy eksperymentalnej, to nie ma problemu.

W poprzednim numerze zamieściliśmy wywiad z drugim uczestnikiem wspominanego koncertu, Mateuszem BUKĄ Danieckim. Kwiecień 2012  |

| 17


low lab 11 lutego, w Pianoli wystąpiła Natalia Fiedorczuk. Koncert odbył się w ramach cyklu Low Lab. Artystka, znana również jako wokalistka gitarowego Happy Pills, zaprezentowała się publiczności wykonując piosenki z repertuaru jej autorskiego projektu – Nathalie And The Loners. Tuż po koncercie znalazła czas by odpowiedzieć na kilka pytań. Z Natalią Fiedorczuk rozmawiał Marcin Szymczak

Będzie smutno, ale nie aż tak bardzo Premiera nowej płyty Nathalie And The Loners jest przewidziana na czerwiec tego roku. Szykujesz jakieś rewolucyjne zmiany, czy album będzie kontynuacją tego co mogliśmy usłyszeć na debiutanckim Go, Dare? Jeśli chodzi o muzyczna formułę to myślę, że jakoś bardzo się to nie zmieni, chociaż wciąż się nie mogę zdecydować, jaki styl muzyczny gram. Bardzo mocno skupiłam się na tym, by wykonawczo było jak najlepiej, a większość materiału nagrywałam na setkę, czyli jednocześnie grając i śpiewając – tak jak to robię na koncertach. Ponadto korzystałam z dobrodziejstw studia analogowego i mogę powiedzieć, że tym razem bardzo jestem zadowolona z brzmienia. Teraz materiał trafi do rąk Michała Kupicza, młodego zdolnego producenta z Wrocławia, który zajmie

18 |

| Kwiecień 2012

się produkcją tego materiału. Bardzo mnie cieszy ta współpraca bo lubię młodych, zdolnych producentów. Poza tym nagrywam sama i odczuwam dużą potrzebę skonfrontowania tego, co nagrałam z kimś o świeżym spojrzeniu. Pod koniec kwietnia dostanę miksy i wtedy będę mogła coś więcej powiedzieć o tym, jak to brzmi. Nadal będzie smutno? Będzie smutno, ale nie aż tak bardzo. Posłuchałam ostatnio tego, co nagrałam i skojarzyło mi się to z pogodną muzyką lat siedemdziesiątych, z muzyką dobrobytu (śmiech). Nie wiem, dlaczego. Płyta będzie krótsza niż debiut, będzie mniej piosenek. Pojawi się kilka rzeczy elektronicznych, ale nadal przeważać będą ballady.


low lab Jesteś również wokalistką grupy Happy Pills. Powiedz jak doszło do Twojej współpracy z zespołem. Znamy się z Poznania, w którym przez siedem lat studiowałam na ASP. Zupełnie przypadkowo poznałam tam chłopaków, którzy wcześniej tworzyli, wówczas chwilowo nieistniejące, Happy Pills. Zaczęliśmy razem występować w takim zespole coverującym Pixies o nazwie Dixies. Osobiście kocham Pixies. Nie wyobrażam sobie życia bez płyty Surfer Rosa i nie wiem, jak mogłabym funkcjonować bez myśli, że codziennie rano mogę posłuchać jednego kawałka z Surfer Rosa. Jestem takim lekkim psycho-fanem (śmiech). W pewnym momencie doszliśmy do wniosku, że dobrze by było pograć razem na poważnie, bez wygłupów. Poprzednia wokalistka Happy Pills, Agnieszka była w USA i wiadomo było, że nie zamierza wracać więc chłopaki zaproponowali mi, żebym została wokalistką w reaktywowanym zespole. Zgodziłam się no i wyszło.

Jakiś czas temu mogliśmy cię usłyszeć również w projekcie Port Royal. Powiedz coś na temat tej współpracy. To było w czasach, gdy jeszcze nie do końca wiedziałam, w którą stronę chciałabym muzycznie podążać. Korzystałam wówczas z prawie każdej propozycji współpracy, jaką dostawałam, traktując to jako okazję do nauki. Pomyślałam, że elektronika, ambient czy post rock, którymi inspirowali się muzycy grupy Port Royal to coś, w czym mogłabym się odnaleźć. Wyszło całkiem w porządku. Dużo było wówczas różnych propozycji współpracy, zresztą one pojawiają się nadal. Ostatnio zaproszono mnie do śpiewania w takim warszawskim projekcie, który wykonuje włoskie piosenki z lat sześćdziesiątych, rodem z festiwalu w San Remo. Strasznie się zapaliłam do tego projektu. Staram się jak najmniej ograniczać i angażuję się w to wszystko, co podpowiada mi serce.

Nagrywając jako Nathalie And The Loners masz pełną kontrolę nad całością tego projektu. Jak wygląda Twoja praca w Happy Pills? Wiem, że piszesz teksty. Masz swój wkład również w komponowanie piosenek grupy? Happy Pills działa jako kolektyw. Nasza pierwsza wspólna płyta powstawała tak, że Mariusz Szypura przyniósł większość utworów w takich bardzo surowych wersjach. Ja wymyślałam melodie i teksty. Teraz pracujemy nad kolejnym albumem i każdy kto ma pomysł przynosi utwór. Póki co Mariusz przyniósł kilka, Ja przyniosłam jeden, coś podrzucił również basista. Podeszliśmy do sprawy bardzo demokratycznie i sądzę, że ta planowana na końcówkę tego roku płyta bardzo ciekawie się zapowiada.

Śpiewasz, komponujesz, zadbałaś również o plastyczną stronę swojej debiutanckiej płyty. Z wykształcenia jestem plastykiem. Wprawdzie nie skończyłam studiów na ASP, ale jestem absolwentką liceum plastycznego. Tym samym mam w ręku fach, który czasami się przydaje. Ostatnio raczej nie maluję, za to zabrałam się za coś, co bardzo lubię, czyli projektowanie wnętrz. Zakładam firmę i, co cieszy, mam już nawet pierwsze zamówienia. Poza tym piszesz… Od ponad roku piszę felietony dla T-Moblie, a wcześniej moje teksty pojawiały się na portalu Polska ma sens. Pisanie jest przyjemne. Jest dla mnie relaksujące, stanowiąc równocześnie taką gimnastykę dla umysłu.

Występem Adama Repuchy zainaugurowany został Low Lab, czyli nowy koncertowy cykl w Pianoli. Repucha to artysta tworzący muzykę, której korzenie odnaleźć można w dokonaniach folkowców działających w latach sześćdziesiątych, głównie w USA. O inspiracjach, powstawaniu tekstów i zmęczeniu wysokiej jakości produkcją, z Adamem Repuchą rozmawiali Łukasz Jędrzejczak i Marcin Szymczak.

Obcować ze słowem Niedawno przeczytałem ciekawy wywiad z Stephenem Malkmusem, w którym opowiedział o tym, jak pisze swoje teksty. Ważne dla niego jest brzmienie słów. Ma pewien określony słownik wyrażeń, których chętnie używa w swoich piosenkach, bo po prostu ładnie brzmią. Czy u ciebie jest podobnie? Jak wygląda u Ciebie proces pisania tekstów? Myślę, że brzmienie słów stanowi u mnie podstawę. Chcę używać języka, by zwrócić uwagę na tę materialność języka, na to, jak on się wydobywa z krtani i ust. Rzeczywiście, kiedy zaczynam coś pisać, coś

wymyślać, to zazwyczaj zaczyna się to od kilku słów, które mają w sobie silny aspekt dźwiękowy. Staram się też zbierać słowa, które mi się podobają. Zapisuje je na małych kartkach. Tworzą one potem pewną całość. Czy najpierw są teksty, a potem muzyka, czy odwrotnie? Ciężko to stwierdzić. Sposób pisania piosenek jest zawsze inny. Fajnie, jeśli w tym procesie tworzenia jest pewien rodzaj zaskoczenia, także dla mnie. Kwiecień 2012  |

| 19


low lab w latach sześćdziesiątych. Ważna jest też kwestia przetworzenia tych inspiracji. Trzeba odrobić pracę domową w postaci przesłuchania tego, co wtedy powstało, czyli tego co nazywa się popularnie folk revivalem. Słucham wielu artystów. Uczę się również grać ich piosenki. Znalazłoby się pewnie ze 150 utworów, które nauczyłem się grać i które związane są z folkiem. Dla mnie te inspiracje są bardzo silne. Mam kilku swoich bohaterów spoza tych nurtów. Świetny jest M Ward i Cass McCombs. Bardzo interesują mnie ich teksty. Poza muzyką staram się także poznawać ich teksty. Słowa stanowią dla mnie oddzielny, ważny przekaz. Nawet jeśli muzyka jest słaba, a dźwięki mało interesujące, to tekst potrafi nadać piosenkom pewne nowe znaczenie. Nie uważam siebie za dobrego muzyka, często się mylę, więc jedyne, co mi pozostaje to tekst. Mogę go napisać i uznać za coś skończonego. Z muzyką tak nie jest. Zawsze wydaje się być niedokończona. Szczególnie odczuwalne jest to w folku, gdzie muzyka cały czas podatna jest na zmiany. Podstawą dla mnie jest śpiew. Określenie, kim jestem jako śpiewający.

Nietrudno zauważyć, że korzystasz z pewnej grupy słów, które często się pojawiają w twoich piosenkach. Wybrałem je właśnie z powodu ich brzmienia i pewnie z powodu ich znaczenia, którego do końca sam nie rozumiem. Dlatego przyjemnie się je śpiewa. Gdybym śpiewał i dokładnie określał znaczenie tych słów, nie byłoby w tym aż takiej przyjemności. Byłoby to jak rozmowa z tobą, gdzie każde wypowiedziane słowo ma pewne, z góry określone, znaczenie. Wiem, co chce przekazać w moich piosenkach. Jednocześnie chciałbym też, aby słowa miały znaczenie jak najbardziej otwarte, by iskrzyły się na różne sposoby. Przy okazji pisania o twojej muzyce, wymienia się dwa źródła inspiracji. Wprawdzie nie wykluczają się, ale chyba są zupełnie czymś innym. Pierwszym źródłem jest muzyka folkowa z korzeniami w latach sześćdziesiątych. Drugim jest freak folk. Które z nich jest ci bliższe? Oba te nurty są jedną rzeczą. Wszyscy artyści tzw. freak folkowi czerpią pełnymi garściami z lat sześćdziesiątych i prawdopodobnie każdy muzyk czy zespół, który tworzy w duchu freak folku, ma swojego odpowiednika 20 |

| Kwiecień 2012

Twoje piosenki mogą kojarzyć się niekiedy z klimatem książek Johna Steinbecka. Czy są jakieś inspiracje literackie, które wpływają na twoją muzykę? Czytam dużo poezji nowojorskiej. Bardzo ważny jest dla mnie Kenneth Koch, którzy obok Johna Ashbery’ego i Franka O’Hary zaczynali w latach pięćdziesiątych. Trudno mi jednak powiedzieć, czy to co czytam, ma wpływ na to, co gram i śpiewam. Trudno mi zauważyć jakiś rodzaj wymiany. Może czasem coś wypłynie, może rzeczywiście, to co kiedyś czytałem już dawno na mnie wpłynęło. A Steinbeck rzeczywiście wydaje się być „folkowy”. Ważne dla mnie jest to, by obcować ze słowem napisanym na papierze. Ma to związek z tworzeniem moich tekstów. Jeśli tekst dobrze wygląda, to będzie również dobrze brzmieć. Bywało też tak, że kawałek dobrze brzmiał, ale napisany, nie był już tak fajny. Okazało się, że weryfikowało to jakość utworu. Wygląda na to, że papier i pióro są gdzieś z tyłu mojej głowy (śmiech). Twojej płyta demo brzmi bardzo surowo. Na ile dla ciebie ważne jest brzmienie? Czy taka formuła łącząca tylko głos i gitarę wyczerpuje twoje potrzeby? Rozważasz jakieś bogatsze instrumentarium przy nagrywaniu płyty? Jeśli chodzi o sam sposób nagrania tej muzyki, to jednak wolę brzmienie lo-fi. Wierzę, że nagranie uwzględniające przestrzeń, otwarte jest ciekawsze w słuchaniu. Jest też tak, że obecnie jesteśmy zmęczeni dobrymi, ładnie brzmiącymi nagraniami. Ja jestem nimi zmęczony. Wolę hałas, szum. I od tego wychodziłbym, gdybym coś nagrywał. Co do dodatkowych elementów, które wzbogaciłyby to, co gram, to jestem totalnie otwarty. Jeśli ktoś przyszedłby do mnie i powiedział: „Ej, stary, muszę ci coś dograć. Czuje, że to musi tu być”, odpowiedziałbym: „Jasne”. Nie chcę samotnie zajmować przestrzeni tej muzyki. Jestem bardzo otwarty na kolaboracje, także podczas koncertów.


pożegnanie Mieczysław Szczęsny (1929-2012)

…Światło w pejzażu Nieco wytłumione, ukryte w kolorze, jak smak w owocu, choć ono właśnie – i to się czuje – stanowi istotę obrazu. Tak się objawia twórczość dojrzała, doświadczona. Przezorna przeto. I światło inne, odkryte, przy pełnym słońcu, niby kropla na maku po ciepłym deszczu, co spadł przed chwilką, obmył wszystko i ziemia pachnie. Czystość, otwartość, zarówno w doznaniu motywu, co i w malarskiej robocie. Łaska młodości. Kazimierz Hoffman Od pól fragment, w: katalogu Mieczysław Szczęsny – malarstwo i rysunek, KPTK, Bydgoszcz, 2003

Mieczysław Szczęsny urodził się w Bydgoszczy, tu całe życie malował – swoje miasto, okolice i ludzi tu żyjących. Zmarł 15 lutego. Do końca malował, choć ręce zaczęły odmawiać mu posłuszeństwa. Malarstwo było jego pasją i sensem życia. Tworzył pejzaże, portrety, akty, martwe natury, sceny batalistyczne i rodzajowe. Nie było tematu któremu by nie sprostał. Miał doskonale, wręcz perfekcyjnie, opanowany warsztat artystyczny (ukończył w 1956 r. Akademię Sztuk Pięknych im. L.J. Riepina w Leningradzie). Był wierny technice olejnej i realistycznemu widzeniu świata. Obrazy budował kolorem – plamą barwną kształtował poszczególne elementy kompozycji, wyznaczał przestrzeń, wydobywał światło. W jego obrazach woda zachowuje płynność i ruch, kwiaty delikatność struktury, a owoce swoją mięsistość. Portrety są zawsze wierne modelowi – naturalne, charakterologiczne, a sceny rodzajowe mają swoją ekspresję zawartą w układzie barwnym i w stosowaniu mocnych skrótów perspektywicznych. Szczęsny był niewątpliwym kolorystą i w pewnej mierze ekspresjonistą, ale jego dynamiczny sposób kładzenia plamy barwnej równoważony był zawsze ładem i harmonią. Elżbieta Kantorek S t a n i s ł a w, 2 0 01, o l e j

Ż n i w a , 19 57, o l e j

M o t y w z To r u n i a , 19 57, o l e j

M a r t w a n a t u r a z r y b a m i , 19 81, a k r y l , o l e j

Kwiecień 2012  |

| 21


opera Wiesław Kowalski

Rusałka na Moście Gdańskim Opera Antonina Dvořáka zainauguruje 28 kwietnia 2012 roku XIX Bydgoski Festiwal Operowy. Będzie to pierwsza realizacja tego dzieła czeskiego kompozytora na bydgoskiej scenie. Z jednej strony nie ma w tym nic dziwnego, albowiem słynny utwór autora „Diabła i Kasi” pojawi się w powojennej Polsce dopiero po raz trzeci, z drugiej zastanawiać musi fakt, dlaczego ta najbardziej znana opera Dvořáka, wystawiana z powodzeniem na całym świecie, cieszy się tak małym zainteresowaniem naszych rodzimych inscenizatorów. Maciej Figas, kierownik muzyczny przedsięwzięcia, reżyserię spektaklu powierzył Kristinie Wuss, która w 1999 roku podczas VI BFO zachwyciła publiczność inscenizacją „Alciny” Händla, w wykonaniu Łotewskiej Opery Narodowej.

K r i s t i n a Wu s s , f o t . G u n a r s B i n d e

Pierwsze pytanie jakie chciałoby się zadać realizatorom spektaklu dotyczy przede wszystkim tego, czy dzisiaj taka baśniowa historia o nimfie, która chce się przemienić w człowieka i porzucić dla miłości swój wodny świat, może jeszcze zainteresować współczesnego widza. Doświadczona niemiecka reżyserka odpowiada krótko: „Tak, albowiem potrzebujemy całego życia, by stawać się człowiekiem”. Bydgoska inscenizacja będzie sięgała czasów Hansa Christiana Andersena, autora „Małej Syrenki”, której elementy, obok baśni Erbena i Němcovej, zostały wykorzystane w operowym libretcie. Zarówno scenografia jak i kostiumy będą nawiązywały do roku 1830 i do czasów kiedy powstawała muzyka Dvořáka, czyli do przełomu wieku XIX i XX. „Chciałabym zaznaczyć, że realizuję „Rusałkę” jako baśń liryczną, co jest dla mnie szalenie w tej inscenizacji istotne. Być może jestem jedynym reżyserem na terenie Niemiec, który myśli o tej operze w ten sposób. Pragnęłabym stworzyć dzieło dla widzów od roku ósmego do osiemdziesiątego. Najważniejsze jest to, że w każdej mojej pracy staram się dostosować reżyserowaną sztukę do miasta, w którym ta realizacja powstaje. I tutaj w Bydgoszczy znaleźliśmy znakomite pole do urzeczywistnienia takiej właśnie koncepcji. W mieście, które ma swoją przepiękną „Wenecję”, śluzy, liczne cieki i drogi wodne, przy tym bogatą architekturę, możemy bez problemu odnaleźć bardzo świeże ślady XIX wieku, czyli tego okresu, kiedy powstawało libretto opery Dvořaka. Dlatego uważam, że nie sposób byłoby tej paraleli nie wykorzystać w inscenizacji Opery Nova. Stąd nasza „Rusałka” i jej historia będzie się toczyła na tle tych obiektów Bydgoszczy, które wspomniałam. Całe przedstawienie opierać się ma na trzech kategoriach: miasto, miłość i woda” – mówi Kristina Wuss, mająca w swoim dorobku realizacje m.in. takich oper jak „Apollo i Dafne” Händla czy „Orfeusz” Monteverdiego. Mariusz Napierała, odpowiedzialny za scenografię i kostiumy, dopowiada: „Na miejsce akcji wybraliśmy terytorium naprawdę magiczne, do tego metafizyczne i metaforyczne. Będzie to most, który jest skrzyżowaniem nie tylko dróg lądowo-wodnych, ale daje możliwość połączenia świata wody ze światem człowieka. Oprócz tego mamy dwa brzegi, z których jeden jest bliższy naturze, bo jest wciąż nieuregulowany, a drugi jakby już zindustrializowany. Wszystko to, co wymyślamy wynika z tego, że chcemy opowiedzieć baśń w realiach historycznych epoki

22 |

| Kwiecień 2012


opera

Mariusz Napierała, fot. Eliza Napierała

Andersena. I pod tym względem staramy się być wierni, również w kostiumach, ich krojach, fasonach i rekwizytach, tamtym czasom. Zależy nam bowiem bardzo na prawdzie historycznej, albowiem koloryt tamtych czasów doskonale oddaje charakter tego, co chcemy opowiedzieć na scenie. Zatem nasza przestrzeń będzie miała powiew wolności, gdzie będzie miejsce na nabranie oddechu i zaczerpnięcie wody; na to, by spojrzeć w niebo i zapatrzyć się w księżyc w pięknym otoczeniu. Chcemy nawiązać w naszej realizacji do konkretnego obiektu, dawniej zwanego Mostem Gdańskim, obecnie Jerzego Sulimy-Kamińskiego. I to miejsce, jego wygląd i otoczenie, było dla nas szalenie inspirujące. Robiliśmy dokumentację topograficzną tego magicznego na mapie miasta punktu, kręciliśmy filmy, odbyliśmy nieskończoną ilość spacerów, w poszukiwaniu jak najciekawszych rozwiązań kompozycyjno-przestrzennych. Niektóre z tych miejskich motywów będą użyte niekiedy w sposób zagadkowy i mogą być dla widza sporą niespodzianką. Myślę jednak, że każdy w tych elementach będzie mógł znaleźć rzeczy tylko sobie znajome. Wszystko o czym mówię będzie oczywiście przefiltrowane przez świat baśniowy, w którym wiele może się wydarzać również w sensie estetycznym. Z jednej strony pokazujemy rzeczywistość piękną, ale z drugiej i niepozbawioną grozy i napięć bardziej mrocznych”.

Koncepcja inscenizacyjna przyjęta przez bydgoskich realizatorów nie będzie na siłę próbowała uwspółcześniać romantycznej historii o niemożliwej do spełnienia miłości; nie grozi nam zatem wędrówka po zakamarkach szpitala psychiatrycznego symbolizującego pustkę naszej egzystencji, gdzie działo się przedstawienie „Rusałki” przygotowane w 2010 roku przez Tomasza Cyza w Teatrze Wielkim w Łodzi. W Operze Nova zobaczymy, zamiast dodatkowych i wieloznacznych symboli oraz znaków, prawdziwe i czyste uczucie, bo jak mówi Kristina Wuss „gdyby nie miłość, Rusałka w ogóle nie miałaby potrzeby stania się człowiekiem. Nie mniej jednak pokazanie siły miłości wcale nie będzie takie proste, bo nie jest to aż tak oczywiste. To jest niezwykle delikatna sfera i bardzo trudna do pokazania w teatrze. Ale bardzo chcielibyśmy, by nam się udało dowieść jak wielką wartością egzystencjalną jest w naszym życiu miłość”. Poza tym na scenie królować będzie muzyka, która dla reżyserki spektaklu jest zawsze najważniejsza, dlatego uznawana za wielką osobowość sceniczną Wuss nie ukrywa, że w przypadku „Rusałki” mamy do czynienia z kompozycją niezwykle inspirującą i niemalże symfoniczną. „To ona daje mi impulsy, to z nich moje serce czerpie pomysły na realizację reżyserską tej opery. Koncepcja spektaklu powstaje nie tylko w moim mózgu, ale ma ścisły związek z tym, co słyszymy w muzyce; szukamy takiej interpretacji i takiego przełożenia świata przedstawionego, który będzie uniwersalny i przez to czytelny dla każdego widza. Chcemy aby „Rusałka”, będąca bajką dla dorosłych, stała się również dostępna i czytelna dla publiczności dziecięcej” - dodaje realizatorka „Adriany Lecouvreur” w Neubrandeburgu. Najtrudniejsza w spektaklach „Rusałki” jest zawsze konieczność pokazania przenikania się świata realnego z magicznym, jawy ze snem. Dla Kristiny Wuss sygnałem łączenia tych dwu rzeczywistości jest już sama uwertura. „Natomiast w inscenizacji będzie to obecne w różnym traktowaniu przedmiotów. Ujawnianie się elementów rzeczywistości magicznej, niedostępnej dla człowieka, następuje bardzo szybko i nagle. Powoduje to nagłe zwroty akcji. Dlatego w przedstawieniu czeka widzów wiele niespodzianek, których nie możemy zdradzać. Ważne jest również to, że Rusałka w swoich pragnieniach stoi na progu przejścia do dojrzałości. Pewne rzeczy przy tej metamorfozie osobowości i wnętrza bohaterki chciałabym bardzo wyraźnie ukazać. Ale też pozostawić sferę niedopowiedzenia. Bo można powiedzieć wiele, ale niektóre rzeczy należałoby zachować w tajemnicy. Na scenie obok momentów lirycznych emocjonalnie, bardzo dużo się będzie działo w sensie dramaturgicznym” – dodaje nie chcąc odsłaniać już więcej inscenizacyjnych sekretów reżyserka bydgoskiego przedstawienia. Kwiecień 2012  |

| 23


Michał Tabaczyński

Się nam wydaje.

W Bydgoszczy (9) The Best Off, czyli groch …z kapustą, rzecz jasna. Nic w tym dziwnego, wszak mamy do czynienia z antologią. Na dodatek z antologią, która gromadzi wiersze poetów z jednej co prawda grupy poetyckiej (grupa nazywa się Et Cetera), ale grupy, która nie ma charakteru programowego, ale raczej – towarzyski. I jak w grupach poetyckich dobranych na zasadzie klucza towarzyskiego bywa, nic tu nie jest spójne: ani język, ani tematyka, ani zainteresowania, ani inspiracje, ani wreszcie – poziom warsztatu poetyckiego. Mimo wszystko (a mieszczą się w tym wszelkie powyższe rozpoznania) jest ta antologia wydarzeniem. Nie jest to sąd wartościujący, a przynajmniej nie jest nim w perspektywie estetycznej, a to znaczy tyle tylko, że nie uważam wszystkich umieszczonych tam wierszy za nadzwyczaj ciekawe i wszystkich autorów za wybitnych. Jest jednak ta antologia wydarzeniem w perspektywie socjologii literatury – to na pewno. Nie zdarza się często, by lokalne życie literackie generowało grupy poetyckie, jeszcze rzadziej zdarza się, by te grupy poetyckie działały aktywnie (no, czasem mniej, czasem bardziej aktywnie) 24 |

| Kwiecień 2012

przez kilka lat, a już zupełnie incydentalnie zdarza się, by te grupy wydawały własne antologie. W ostatnich dwudziestu latach w Bydgoszczy nie zdarzyło się to chyba nigdy. W tym sensie przynajmniej jest to wydarzenie, które warto zauważyć.

Do powyższej wyliczanki można by dodać i kolejną część: nigdy niemal nie zdarza się sytuacja, by antologia towarzyskiej grupy poetyckiej prezentowała bezdyskusyjnie wysoki poziom jako całość. Krótko mówiąc: w takim towarzyskim układzie nie ma szansy na wewnątrzgrupowe przesiewanie wierszy – nie dlatego, by koteryjność zwyciężała gust literacki, a wzajemna miłość przyćmiewała krytycyzm, ale dlatego choćby, że grupa (szczególnie: grupa, która tak długo funkcjonuje) razem dorasta, wspólnie dojrzewa i nawet gdy jej członkowie zachowują odrębność (a w tym wypadku


książki tak właśnie jest) przyzwyczajają się do siebie wzajemnie, uczą się siebie i nabierają dla siebie może i nadmiernej tolerancji. Nie ma się czemu dziwić. Nie ma się na co oburzać. Zyskiem z tej wewnątrzgrupowej łagodności jest większa pewność siebie poszczególnych członków grupy, a stąd i większy komfort tworzenia i tak dalej. Co jest ewidentnym zyskiem, to wielka różnorodność poetyk. Zacznijmy jednak od tego, co wspólne. A wspólna jest kontestacja współczesnego języka najmłodszej poezji polskiej (innymi słowy: wspólna jest – nie wiem, celowa czy też nie – zachowawczość czy archaiczność języka ich poezji); z jednym wyjątkiem: Piotr Stareńczak nie pisze co prawda tak jak jego rówieśnicy, ale pisze przynajmniej tak, jakby był świadomy ich istnienia i istnienia pewnego języka poetyckiego. Nie wiem, czy to dobrze, czy źle – jednak dla zmęczonych nadużywanym idomem współczesności będzie to z pewnością miła odmiana. Poetów jest ośmioro (cztery kobiety, czterech mężczyzn – ładna symetria), po kolei więc (a pisząc „po kolei”, mam na myśli kolejność poetów w tej antologii, kolejność, która jest albo przypadkowa, albo mnie akurat brakuje klucza do jej deszyfracji). Marietta Gabryszewska uprawia lirykę filozoficzną i miłosną, chociaż zaprezentowany tu wiersz miłosny też właściwie próbuje problematyzować temat w sposób filozoficzny (ułatwieniem dla takiego ujęcia jest fakt, iż zdaje się, że to wiersz o rozstaniu lub niespełnieniu). Chociaż ta „filozoficzność” to też tylko kostium, co może byc spowodowane fragmentami w stylu: „dookoła jest pustka / w środku jest pustka / wszędzie”. Dominik Kiepura napisał jeden z lepszych wierszy w tej antologii – wiersz bez tytułu, o incipicie: „Do żadnej ikony nawet najbarwniejszej”. Nawet jeśli inne mu nie dorównują, to po tym jednym znać jego możliwości. Dowód? Proszę: Nasi bogowie są łagodni lecz kiedy wpadają w gniew / Siłę swojego gneiwu kierują przeciw sobie sa-

mym // Kiedy zaś żałują i przeklinają dzień stworzenia / Siebie tylko winią za źródło swego zalu”. Joanna Gładykowska natomiast jest autorką chyba najfajniejszego wersu książki. Mało? Może i mało, ale czasem – jak pisał klasyk – jeden wers waży więcej i tak dalej. A to dobry wers otwarcia: „Bo ta twoja godność to jest chory błędnik”. Zresztą, jego rozwinięcie też jest dobre, bo autorka – widać – lubi język, lubi się nim bawić – jakoś tak dziewczęco, radośnie. Jarosław Jaruszewski swój najlepszy wiersz poświęcił na manifest grupy, który książkę otwiera. Zdaje mi się też, że to najlepszy wiersz całej książki – nośny, butny, dumny, odważny. Ale pozostałe wiersze, mimo że mu ustępują, to niewiele – a nawet wiersz Mają rację nie ustępuje mu wcale. Jaruszewski ma wszystko, żeby pisać dobre wiersze i pewnie będzie to robił. Agata Kotecka jest poetką kobiecą. Tej kategorii nie lubię, ale nie mogę odmówić samemu sformułowaniu (poezja kobieca) trafności – określa ono bowiem zestaw cech poezji łatwej, ładnej (czasem nawet zbyt ładnej), bez wyjątku właściwie miłosnej, wzruszającej łatwym wzruszeniem, szafującej dopełniaczowymi metaforami. Tak ładna, że aż za ładna. Tomasz Owczarzak to poeta z bożej łaski, poeta całym sobą, poeta nienowoczesny programowo, poeta z szerokim poetyckim gestem, poeta szczery, poeta mocny, poeta bezwstydny, poeta godny swoich idoli – Gałczyńskiego, Jesienina, Stachury, tyle że wobec nich spóźniony kilkadziesiąt lat z poetycką postawą i językiem. Poeta, który niemal równocześnie z antologią grupy Et Cetera wydał debiutancki tom Katedra o miękkich bokach. Wszystkie wiersze z antologii pochodzą także z tego tomu. Jego tom potwierdza wszystkie powyższe rozpoznania. Najbliżej by mu było do poezji młodopolskiej, tak podejrzewam i sądzę, że trochę żałuje, że urodził się o wiek za późno. Podobne rekwizytorium, podobna sztuczność języka. Kłębią się u niego duchy, Arlekiny, gwiazgy i obłędy, kłębią się zagu-

bione w czasie i same pewnie nie wiedzą dlaczego, same nie potrafią na razie zdać sobie sprawy z własnego spóźnienia. Marina Dombrowska pisze poezję nieujarzmioną, wariacką, rozedrganą, emocjonalną. Raz bawi się językiem, raz bawi się tematyką. Jest, owszem, oryginalna, ale nie zawsze ciekawa to oryginalność. Najlepszy jest chyba wiersz-elegia Zabili mi Rybę – dużo szczerego żalu, dużo szczerego gniewu i do tego ciekawie wykorzystana symbolika. Piotr Stareńczak jest poetą ryzykownym. To znaczy, właściwie nie wiem, czy takim poetą jest w istocie, wiem natomiast, że jako taki zaprezentował się w antologii. Zamieścił w niej dwa poematy (w tym jeden – prozą), nie dośc więc, że rozmiar spory, to jeszcze tematyka ciężka. Poezja to bez wątpienia filozoficzna i tak jak pierwszy wiersz grzeszy jeszcze zawiłością konwencjonalnego języka filozofii, tak drugi (to ten poemat prozą) jest ambitną i udaną realizacją gatunku. Et cetera…

Et Cetera, The Best Off, Instytut Wydawniczy Świadectwo, Bydgoszcz 2012. Tomasz Owczarzak, Katedra o miękkich bokach, Instytut Wydawniczy Świadectwo, Bydgoszcz 2011. Kwiecień 2012  |

| 25


fot. Dariusz Gackowski

Katarzyna Chmara-Collins

Co to jest impro? Przez wieki na scenach teatralnych pojawiło się wiele stylów improwizowanych. Najpopularniejszym przodkiem nowoczesnej improwizacji jest prawdopodobnie Commedia Dell’Arte – powstała we Włoszech w połowie XVI wieku wywodząca się z tradycji antycznego mimu, rzymskiej pantomimy i błazeńskich popisów średniowiecznych histrionów. Aktorzy, biorąc sobie za kanwę szkicowy scenariusz, podróżując od miasta do miasta, prezentowali swobodne improwizacje, wymyślając teksty stosowne do sytuacji, tworząc zabawne gagi. Impro jako forma teatralna, pojawiła się w angielskim i amerykańskim teatrze w latach sześćdziesiątych XX wieku. Opiera się na metodach pracy stworzonych przez Violę Spolin (szkoła amerykańska) i Keitha Johnstone’a (szkoła angielska). Keith Johnstone zaczął formułować swoją teorię improwizacji jako „sport teatralny”, którego uczył na Uniwersytecie w Calgary. Chciał tworzyć teatr „dzisiejszy”, gdzie widz przychodzi na spektakl jak na widowisko sportowe. Johnstone sformułował gry za które aktorzy dostają punkty, a na końcu jury ustala zwycięzcę teatralnego sportu. Viola Spolin nazwała sztukę improwizacji „Teatralnymi Grami”. W latach 1920 i 1930 zaczęła praktykować nową metodę nauczania aktorstwa, bazującą na serii prostych gier, dzięki którym dzieci uczą się teatru. Na grunt komediowo-kabaretowy improwizacje przenieśli komicy działający w amerykańskiej grupie Second City (jej członkiem był między innymi John Belushi). Przedstawienia tworzone ad lib (bez przygotowania) zyskiwały coraz większą popularność i z czasem wywalczyły sobie własną niszę w Stanach Zjednoczonych – stały się osobnym gatunkiem komedii1. Impro buduje przedstawienie teatralne na oczach widza, wykorzystując między innymi różne formy improwizacji, techniki i struktury narracyjne oraz formy

pantomimiczne. Taka forma improwizacji jest używana w wielu szkołach teatralnych, ponieważ zwiększa kreatywność i możliwości twórcze studentów, integruje grupę, ucząc współpracy i reagowania na drugą osobę na scenie. Pozwala lepiej zrozumieć naturę widowiska teatralnego, którego aktor jest pełnoprawnym uczestnikiem i współautorem. Zwiększa świadomość ciała. Uczy struktur dramatycznych i pozwala na wykorzystanie ich w trakcie przedstawienia. Z tego względu jest interesująca zarówno dla aktora jak i przyszłego dramatopisarza. Z takiej szkoły teatralnej wywodzi się wielu znanych aktorów, m.in. Robin Williams i Alan Alda. Istnieje wiele nurtów teatru improwizowanego: krótkie i długie formy komediowe, musicale i improwizacja eksperymentalna. Teatr improwizowany dobrze sprawdza się w pracy z amatorem. Warsztaty prowadzone przez doświadczonych instruktorów pomagają zintegrować grupę, pozwalają na przełamywanie barier międzyludzkich i tremy. Jednym z najbardziej popularnych programów telewizyjnych, który jest kwintesencją improwizacji, jest Whose Line Is It Anyway? Historia Whose Line? sięga roku 1988, gdy w Wielkiej Brytanii program nadawany był w radio. Szybko jednak pojawiła się jego telewizyjna wersja i od razu przypadła do gustu widzom, dzięki czemu show gościło na brytyjskich ekranach przez 10 lat. W roku 1998 pomysł podchwycił komik Drew Carey, dzięki czemu cykl pojawił się w amerykańskiej telewizji i nadawany był przez 8 lat2. W Polsce bardzo znanym programem, który opiera się na improwizacji, ale nie pozostaje do końca konsekwentny tej formie są Spadkobiercy. Forma ta opiera się na parodii seriali telewizyjnych, tak zwanych tasiemców, do których przygotowane są scenki mniej więcej zarysowane przez twórcę Dariusza Kamysa, wywodzącego się z kabaretu Potem. Oprócz serialu Spadkobiercy w całej Polsce istnieje jeszcze kilka grup, które bardziej lub mniej profesjonalnie tworzą sceniczną improwizację. Każda z grup prezentuje inny klucz do improwizacji. Improwizacja teatralna to forma teatru, który polega na spontanicznej grze aktorów bez żadnego scenariusza i wcześniejszego przygotowania do roli. Całkiem jak   http://www2.warnerbros.com/web/whoseline/index.jsp [11.08.2011]

2 1

www.impro.art.pl [11.08.2011]

26 |

| Kwiecień 2012


impro w realnym życiu, gdzie każdy z nas jest aktorem i musimy funkcjonować bez znajomości scenariusza, bo przecież co chwile zaskakuje nas jakaś nowa sytuacja i nowe nieplanowane wydarzenia. W naszym kraju improwizacja kojarzy się głównie z wymyślaniem czegoś na poczekaniu lub udawaniem, co zwykle jest postrzegane negatywnie. Jak coś wymyślanego na poczekaniu może być wysokiej jakości? Jednak Techniki Improwizacji Teatralnej mają swoje konkretne zastosowania i procedury postępowania. To nie jest wymyślanie czegoś na poczekaniu, to pewien

rodzaj postępowania, zasady komunikacji i pracy nad sobą, które pozwalają odnaleźć się praktycznie w każdej sytuacji i zachować przy tym wysoką jakość. Teatr Improwizacji jest ciekawą propozycją innej formy teatralnej. Jest to bardzo niszowa forma teatralna istniejąca w Polsce dopiero od niedawna. W całym kraju, razem z popularnym programem telewizyjnym istnieje 12 grup improwizacji, z czego tylko jedna składa się z profesjonalnych aktorów. Większość grup, to amatorzy, studenci, którzy „bawią” się technikami improwizacji. Przemek Buksiński, Teatr „No Potatoes”

Improwizator próbuje wszędzie o każdej porze Skad pomysł na założenie grupy NoPotatoes i kim są jej aktorzy? Wszystko, co nowe niepoznane i interesujące zawsze mnie kusiło . Tak więc kilka lat temu na propozycje Arkadiusz Ziętka z Inter Kunst w Berlinie oraz Mike Hughesa z Uncolled for improv Montreal Kanada zareagowałem jak prawdziwy improwizator „Tak zróbmy pierwszy w Polsce warsztat z krótkich form improwizacji scenicznej. TAK i… stało się. W tym czasie prowadziłem otwarte warsztaty z technik teatralnych przy Pracowni Słowa w Centrum Kultury w Lublinie. Z uczestników tego warsztatu wybrałem kilka osób, które moim zdaniem jako trenera będą w stanie zaangażować się w projekt Improv teatr „No Potatoes”. Dziś grupę tworzą animator kultury, matematyk, zawodowy muzyk-wokalista, student, mgr architektury krajobrazu – geograf, mgr Psychologii, mgr pedagogiki, doradca zawodowy, technik ekonomii, socjolog. Czy w Lublinie i ogólnie w Polsce jest miejsce na Teatr improwizacji? Wszędzie jest miejsce na teatr improwizacji jeśli jest teatrem i ma swojego chociaż jednego widza. W ostatnich trzech latach repertuarowych spektakli Teatru NP w Teatrze H.CH. Andersena w Lublinie, Klubie Cax Mafe oraz w Całej Polsce powstało ogromne środowisko miłośników tej performatywnej formy teatru. Impro Widz poszukiwał i poszukuje niestandardowego zdarzenia scenicznego, które mogę umieścić pomiędzy Commedią dell’arte a współczesną sceną kabaretową w Polsce. Mimo wszystko Polski Teatr Improwizacji powinien dać wyraźny komunikat widzowi, że podwaliną impro był jest i będzie teatr w czystej postaci. W jaki sposób odbywają się próby i jak intensywnie? Improwizator próbuje wszędzie o każdej porze dnia i nocy – he he. Nie wiem jak jest w innych grupach impro na świecie nie mniej jednak im częstsze próby tym więcej czasu na poznanie się zespołu, budowania pozytywnych relacji wewnątrz grupy. Zaraz potem przychodzi praca nad strukturą gier impro oraz spontanicznym, logicznym w zafiksowane sytuacje merytorycznym ich wypełnianiem. Uff

Czy Teatr improwizacji może być alternatywą dla tradycyjnego teatru i dlaczego? Tak oczywiście. Współczesna improwizacja teatralna (zamiennie: Improv-impro) istnieje na świecie od lad 60-tych ubiegłego stulecia. Od tego czasu kilka lub kilkanaście zawodowych, (państwowych lub miejskich teatrów), które umieściły tę formę w swoim repertuarze zwiększyło frekwencję widzów czynnie uczestniczących w szerokim programie instytucji zwiększając wpływy do budżetu teatru. Impro to jedna z wielu sprawdzonych metod „zarażania ludzi” teatrem w ogóle! Jak odbierane są wasze przedstawienia? Z tego co zdążyliśmy zauważyć –Wspaniale. Pełne sale, rezerwacje biletów z tygodniowym wyprzedzeniem. To przyjemne i zobowiązujące. Nasi widzowie sukcesywnie podnoszą nam intelektualną poprzeczkę. Jedna z reguł impro mówi: „Szanuj swoją publiczność, nigdy nie zniżaj się do jej poziomu”. Więc… ciągle pracujemy nad edukowaniem odbiorcy i siebie. Skąd czerpiecie inspiracje? Dziś z tego wywiadu. Jutro z rozczarowania, zaskoczenia, zdziwienia jego czytelników. Jednym słowem z głowy pełnej pomysłów, doświadczeń życiowych, dobrej literatury a każdy ma swoją, filmu, muzyki, plakatu, miejsca, sznurówki, mórz i oceanów, ziemniaka, czosnku, itp. itd. Czego bydgoska publiczność może oczekiwać przychodząc na NoPotatoes? To wydarzenie zapamiętacie do końca życia!!! Twórcza energia, kilkanaście historii i postaci odgrywanych przez 7 aktorów podczas spektaklu. A to wszystko zależy prawie w 100% od publiczności. Przyjdź i zaskocz nas swoim pomysłem. Bez rekwizytów, scenariusza, reżysera i scenografii zbudujemy historię na waszych oczach w miejscu o którym marzycie od kiedy wiecie jak to się robi. A wszystko w klimacie euforii, wyciszenia, glissand z niczym nieograniczoną zabawą. Pozdrawiam i zapraszam Kwiecień 2012  |

| 27


bydgoszcz

28 |

| Kwiecień 2012


bydgoszcz

Bydgoszczan prywatna topografia (7) f o t o g r a f i e Z b yZ i e l

Anna Czaplewska, bydgoszczanka w Gdańsku Bardzo mile wspominam VI LO, do którego chodziłam i z którego pochodzą moje najbliższe przyjaźnie. Wraz z koleżankami po lekcjach chodziłyśmy wygrzewać się w okolice byłego klubu Sanatorium przy Starym Porcie. Albo leżałyśmy na szańcu na starówce i wśród przechodzących chłopaków wyszukiwałyśmy sobie potencjalnych mężów. Moi ewentualni byli na rowerze, innej koleżanki wszyscy z siatką, a jeszcze innej – bruneci w płaszczu, w okularach z aktówką. Wieczorami miałyśmy kilka występów przy ulicy Jezuickiej na takich lampach w chodniku, które nas podświetlały. Fajne to były czasy. Kwiecień 2012  |

| 29


historia Nie ma wątpliwości: Wojenne przesiedlenia i deportacje bydgoskich cywilów zasługują na upamiętnienie! Tylko w jaki sposób?

Zapomniany „Umschlagplatz”

N

ad Placem Kościeleckich wznoszą się dwie majestatyczne budowle z czerwonej cegły: kościół Jezuitów oraz dawny budynek szkolny, obecnie służący studentom Uniwersytetu. „Szkoła Piramowicza” wraz z boiskiem mają w swej historii epizod dość mocno już zapomniany – tu w latach okupacji Niemcy dokonywali koncentracji polskich cywilów, brutalnie deportowanych na tereny Generalnego Gubernatorstwa. Tutaj ludzie stawali się w ciągu jednego dnia ubogimi tułaczami. Bydgoski „Umschlagplazt” funkcjonował najpewniej w roku 1939 oraz 1940, będąc łącznie miejscem wyjścia na poniewierkę kilku tysięcy osób. Szczegółowych liczb nie znamy. Akcja deportacyjna była częścią szerokiego niemieckiego planu migracyjnego i kolonizacyjnego. Mieszkania wywożonych Polaków opieczętowywało gestapo i wraz z meblami trafiały one na własność nowo przybywających do Bydgoszczy Niemców. Deportowani mieli zwykle symboliczny kwadrans na przygotowanie do wywózki. W drogę do GG można było zabrać tylko jedną walizkę.

Przygotować dzieci do podróży w nieznane

Fama groźnego miejsca oraz samych wywózek poszła w miasto, co potwierdzają przekazy. Ewa Klawińska, choć sama nie doświadczyła smaku wojennej tułaczki, pamięta opowieść swojej bydgoskiej ciotki: – Ta rodzina zajmowała w tym czasie dobre, śródmiejskie mieszkanie i liczyła się z tym, że będzie z niego wyrzucona. Dlatego ciocia rozpoczęła przygotowania. Dzieciom uszyła niewielkie, szmaciane plecaczki, a jakieś skromne zapasy i konieczne do przeżycia przedmioty zawsze były przygotowane. Plecaczki miały też według ciotki tę zaletę, że nie trzeba było ich odstawiać przy komendzie: „Ręce do góry!”. Dzieci wiedziały, że mają pilnować swoich małych bagaży jak oka w głowie. Dotychczas całą tę opowieść traktowałam jako oderwany przekaz, bez szerszego kontekstu, ale czytając ostatnio o idei upamiętnienia ofiar bydgoskich przesiedleń i wywózek, dopiero zauważam, jakim strachem napełniały one dawnych mieszkańców Bydgoszczy, jak duża stanowiły tragedię. – mówi Klawińska. 30 |

| Kwiecień 2012

Adam Gajewski

Historia z plecakami żywo przypomina mi przygotowania pana Teodora Mundstocka – bohatera głośnej niegdyś powieści czeskiego pisarza Ladislava Fuksa, obrazującej wewnętrzne przeżycia czeskiego Żyda czekającego nieuchronnej wywózki do Teresina. Wspominając bydgoski „Umschlagplazt” wydobywamy z mroku zbiorowej amnezji wielkiego tyrana czasu każdej wojny: Strach. Codzienny strach.

A może tablica to za mało?

Temat rzeczywiście aktualnie po raz kolejny „wypływa”, staje się dyskutowany. Od 2008 roku niezmordowanym orędownikiem uczczenia cierpień deportowanych, oznaczenia budynku przy Placu Kościeleckich odpowiednią tablica memorialną, jest Eryk Bazylczuk. Bydgoskie media, szereg instytucji, również Miejski Komitet Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa otrzymały specjalny Apel Bazylczuka, wzywający do działania w sprawie. Tylko czy kolejna kamienna tablica wzbudzi dziś jakiekolwiek większe zainteresowanie, przywróci choćby szczątkową wiedzę o tym, czym były wojenne deportacje cywilów? Czy miejsce ma upamiętniać jedynie represjonowanych przez Niemców, czy również Bydgoszczan pozbawionych domów przez Rosjan? Czy na fali zainteresowania tematem nie warto również poruszyć delikatnej materii dramatu niemieckich cywilów uciekających w roku 1945, później także przesiedla-

Plac Kościeleckich; tutaj rozpoc z ynała się tułac zka Polaków depor towanych z Bydgoszc z y i okolic do Generalnego Gubernatorstwa, fot. Adam Gajewski


historia Jak deportacje zapamiętał Zbigniew Raszewski?

Er yk Baz ylczuk od lat powraca do mocno zapomnianego tematu okupac yjnych w ysiedleń. Pr zez bydgoski punk t depor tac yjny pr zeszedł jego krewniak : Stanisław Szmoń, fot. Adam Gajewski

nych? Czy lepsza od tablicy nie byłaby forma przestrzenna przypominająca starą walizkę, mająca za zadanie pobudzić współczesnych do głębszych własnych przemyśleń, refleksji? Wielu spośród członków miejskiego Komitetu chciałoby, aby upamiętnienie bydgoskiego „boiska wygnańców” było jak najdalsze od tradycyjnej, dotychczas niemalże wyłącznie stosowanej formy. Tym bardziej, że kolejnych okazji do powrotu tematów związanych z niemalże zapomnianym już wycinkiem wojennej historii, pewnie już wielu nie będzie…

„Ausserordentlische Befriedungsaktion”

Z apelu Eryka Bazylczuka: „Wnoszę o spowodowanie umieszczenia na budynku dawnej szkoły G. Piramowicza, obecnie budynku Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, tablicy informującej o deportacjach bydgoszczan do Generalnej Guberni w czasie faszystowskiej okupacji w latach 19391945. Istniejący do dziś plac szkolny był miejscem koncentracji całych rodzin Polaków spędzanych pod zbrojną eskortą Schutzpolizei. Zebrani tam Polacy byli przygotowywani do transportu według list sporządzanych przez Geheime Stadtpolizei (gestapo). Tworzenie list i deportacja bydgoska były przeprowadzone w 1940 roku, jako element Ausserordentische Befriedunksaktion – eksterminacji polskiej inteligencji. […] Proszę każdą instytucję, by w ramach swojego programu działania, zgodnie z ideami zdeklarowanymi statutowo, idąc za nakazem obywatelskim, przyczyniła się do trwałego oznakowania miejsca męczeństwa deportacyjnego Polaków, wskazując [je] potomnym.” Rok 2012 przynosi chyba przełom w wysiłkach pana Eryka.

„Przemodelowanie społeczne” Dotykając przedwojennych i okupacyjnych lat Bydgoszczy, niemal zawsze warto sięgnąć po nieoceniony „Pamiętnik gapia” Zbigniewa Raszewskiego. W jego leksykonie wspomnień, nasz temat występuje pod hasłem „wysiedlenia”: „Wysiedlenia stosowane w naszym mieście były różnego rodzaju. Ich celem nadrzędnym była całkowita likwidacja „żywiołu polskiego” na terenie Reichsgau Danzig – Westpreusen. Zdarzało się jednak, że trzeba była ustanawiać cele pośrednie, już to z uwagi na trudności, jakie nasuwało wykonanie zadania, już to z uwagi na potrzeby wynikające z przebiegu wojny. Z tych okoliczności wyniknął podstawowy podział: – wysiedlenia wewnętrzne: Co najmniej kilkadziesiąt tysięcy osób przesiedlono w naszym mieście z jednych dzielnic do drugich. Myśl przewodnia była tu zupełnie jasna: całe śródmieście dla Niemców. W pozostałych dzielnicach: dla Niemców wszystkie mieszkania o nieco wyższym standardzie. Rodziny usunięte ze swoich mieszkań mogły być potem deportowane lub nie. […] Moja rodzina zaznała właśnie takiego losu. […] Któregoś przedpołudnia zajechała przed dom platforma zaprzężona w jednego konia, a ekipa SA-mannów po prostu wypędziła nas z mieszkania , pozwalając każdej osobie zabrać jedynie węzełek z osobistymi rzeczami. Klucze nam zabrano, potem załadowano nas na platformę i zawieziono na Jasną 16, gdzie zostaliśmy jakimś oniemiałym z przerażenia Polakom podrzuceni. U tych ludzi koczowaliśmy przez jakiś czas. Potem moja matka znalazła pokój z kuchnią i maleńką sionką […] Wielu z kolegów zazdrościło mi dobrych warunków mieszkaniowych, bo wprawdzie było u nas ciasno – mieszkaliśmy nadal w pięć osób, teraz już w jednym pokoju, mieliśmy jednak ciepło i sucho. Gorzej powodziło się Tadeuszowi K., który mieszkał z rodzicami w stajni. Było tam tak zimno i wilgotno, że już w 1945 Tadeusz zachorował na stawy i wkrótce chodził o lasce. Inny kolega mieszkał w starej piekarni; było tam ciepło, ale ciemno. – wysiedlenia zewnętrzne: tak można nazwać prawdziwe deportacje, tzn. wywożenie Polaków z miasta, z województwa, a nawet z kraju. Polegały one na: – porywaniu dzieci (akcja Lebensborn) – porywaniu dziewcząt i chłopców wywożonych do Rzeszy, przeważnie na roboty rolne – wywożeniu całych rodzin do Generalnego Gubernatorstwa, gdzie zazwyczaj zostawiano je własnemu losowi. Wbrew pozorom właśnie ten ostatni rodzaj deportacji bywał najokrutniejszy, bo wiele osób wywieziono zimą, w trakcie trzaskających mrozów, wagonach towarowych. Mnóstwo ludzi umarło w czasie tych deportacji, a szczególnie wiele ofiar było wśród małych dzieci. […] Plany wysiedleń były wykonane tylko częściowo i chyba nawet w małej części. Mimo to w ogromnej mierze przyczyniły się, wespół z egzekucjami, do przemodelowania społeczeństwa polskiego w Bydgoszczy. Już w 1940 roku miało ono zupełnie inny skład i inny charakter, a przyszłość wykazała, że zmiany, których okupanci dokonali, w wielu wypadkach okazały się trwałe.” Kwiecień 2012  |

| 31


rotfl

(6) Szymon Andrzejewski

Bydgoszcz – podręcznik użytkownika Język

Język to rzecz żywa. I całe szczęście, bo inaczej zostałoby mi tylko przekształcanie się w produkt pochodzenia cepeliowego. Język to forma komunikacji, która wbrew temu co mówią niektórzy wcale nie bogaci się a, niestety, czeźnie i schnie zmieniając się w werbalnego suchara co go zostawiono na słońcu mimo, iż i tak od pięćdziesięciu mniej więcej lat kurczy się i nie wyciśniesz z niego już ani kropli soku. Rozmowa przytoczona mi ostatnio przez znajomego brzmiała tak: „Foch!” „Ignor.” Interlokutorkami były dwie emo-dziewuszki siedzące na przystanku bimby. Tłumaczę (dla starszych): „Jestem na ciebie lekko obrażona!” „Nie jest to dla mnie w ogóle ważne.” „Elo”-kwentnie, nieprawdaż? Słowa mówione i pisane to tak niespotykanie bogate morze możliwości namnażających się w odpowiednim towarzystwie, że niekorzystanie z takiego ogromu okazji do cięcia i gięcia związków, co są frazeologiczne, to dla mnie pozbawianie się jednej z najinteligentniejszych i zarazem najmniej wymagających finansowo rozrywek. O języku z Kujaw zatem dzisiaj moja jest piosenka. „Pójdziemy na przechadzkę, zrobimy sprawunki, a jak wrócimy to zmyjemy statki” – marynistyczne to w części swojego przekazu stwierdzenie wywracało niejednokrotnie moją nieukształtowaną jeszcze i dziecięco naiwną psychikę. Szwederowiak lat pięć płonął wtedy często zapałem do organoleptycznego przywitania się z ORP Błyskawica, a jednocześnie zadawał sobie pytanie, jak to możliwe, że z buta tak na momencie znajdziemy się na Wybrzeżu. Babcia, będąca autorką tego amalgamatu pojęć mylących i jak znaki drogowe w Bydgoszczy prowadzących na znaczeniowe manowce, pakowała tymczasem sznytki złożone niezmiennie z pajd w formę klapsztuli i za rękę wziąwszy udawała się z wnuczkiem na rzeczoną przechadzkę. Więzienne konotacje wspomnianej przekąski uświadomiłem sobie o wiele później gdy po raz pierwszy „sznyty” i „pajdy” zoczyłem na przedramieniu jednego z kolegów w podstawówce. Wycięte nożem. Nie przeznaczonym do masła bynajmniej. Papudroki z nas były w tych wczesnych latach i, w moim mikrym wzrostowo przypadku, dosięganie do półki, na której babcia miała leżeć zachowane na zaś szneki z glancem wymagało wsparcia logistycznego ze strony ryczki. Ech, einfach się wtedy żyło i jak tylko udawało się na pachcie erbnąć jakieś owoce i pydy w związku z rzeczonym czynem uniknąć, to już świat pięknie do człowieka paszczę rozdziawiał. Kiedy później przyszło mi już po raz pierwszy przywdziać ancug, to ten świat magicznych wyrażeń 32 |

| Kwiecień 2012

co niczym z dzbana wylewały się z ust moich dziadków zaczął powoli przygasać. Zacząłem na szagę chodzić do piątki, a potem wspominaną już bimbą udawałem się do siódemki. W drodze do tego drugiego licka niejednokrotnie mijałem panów smętnie pochylonych nad poranną, odzianą w formę halbki, bombką. Na pecika za garaże wychodziło się po drabce i trzeba było pamiętać żeby kipów po sobie nie zostawiać. Zza oceanu przychodziły już pierwsze kompy i powoli trzeba się było z futrowania dukanymi kartoflami i leberką przestawiać na cziza z Maka. Luntrusy i lorbasy stojące po bramach w mgnieniu jednej lub dwóch wiosen zmieniły się w blokersów i dresiarzy, a wiatr pachniał już jakby bardziej elektroniką niż drewnianymi karabinami, które dziadek mój pilot żagował nam u siebie w szopie. Potem w nocy też żagował. I to wcale nie w tym sensie, co go teraz szanowny czytelniku masz pod głową. Żagował akustycznie przy pomocy lekko zblokowanych dróg oddechowych. A nie babcię. Pamiętam z podstawówki, jak chodząc w kółko niczym na spacerniaku w kiciu na Wałach (może z tego powodu nie lubię tego sportu, który polega na jeżdżeniu w kółko i to ciągle w lewo) usłyszałem panią od polaka (sic!) krzyczącą „Ej, ty wieśniak, zdejm ta jupa!”. Zastanawiałem się wtedy, o co kaman, bom z rodziny, gdzie książki stały nisko na półkach i zaznajomiłem się z nimi dość szybko. Mniej więcej jak tylko wyrosłem z noszenia jaczki. Pamiętam, jak zawiązywało się badejki na kierze i dymało na basen. Pamiętam, że klozet był w antrejce, co zakrawało na architektoniczny chichot losu i, że jak dziadek nie nazorgował drewna, to pizgało tam jak w Kielcach na dworcu. Pamiętam. Jeszcze. Zarzucają mi niektórzy, że te moje teksty jakieś takie smutnawe są. Nieprawda. Zawsze na końcu wieje od nich optymizmem, bo miasto nasze nad dwiema rzekami pięknieje i zmienia się na lepsze. Jednak teraz optymistycznie zakończyć nie jestem w stanie. Język nam zdycha i pluje w śmiertelnych drgawkach juchą czarną i kleistą. Przenosi się bowiem w obszar skrótów i memów (czyli błędów, które stały się sławne na „feju”). Wszystko jest LOL albo ROTFL (nawet ta rubryka). Nie ma już gwary bydgoskiej. Nie ma i nie będzie. Ale i tak najbardziej mnie wk…, że jak była to i tak pochodziła z Poznania. Szymon – „Foch.” Rzeczywistość – „Ignor.” Do następnego zachmurzenia.


Bydgoski Insynuator Kulturalny mało odpowiedzialny organ

Zdzisława Prussa (98)

Stan wysokiego zagrożenia

Nie lada maskarada

Za sprawą Katarzyny Borkowskiej-Kiss Jerzy Riegel doczekał się Galerii Fotografii własnego imienia. Na uroczystym otwarciu licznie zgromadzone panie obsypały artystę kwieciem i komplementami, a jedna z nich, Aleksandra Kwiatkowska, zadedykowała mu piosenkę o jednoznacznie uczuciowym przesłaniu. Zachodzi więc poważna obawa, że przy takim stężeniu splendorów i adoracji skromnemu dotąd mistrzowi izohelii woda sodowa może uderzyć do głowy i w konsekwencji może się on rozpić i stoczyć. Cała nadzieja w Łukaszu Płotkowskim, który sprawuje nad Rieglem przyjacielską pieczę.

Szopkowe maski autorstwa Marka Rony zasiedliły malowniczy strych ostromeckiego pałacu. Na wernisażu owej swoistej maskarady wielu podzielało pogląd, że gród nad Brdą pozbywa się prowincjonalnych kompleksów. Ma Kraków swoje „Głowy Wawelskie”, ma Bydgoszcz swoje „Główki Ostromeckie”. Tak trzymać.

Życie po życiu Po wydaniu obszernych monografii o Claptonie i Burtonie, Zdzisław Pająk tym razem szeroko opisał życie i twórczość Andrzeja Przybielskiego. A że materiałom fotograficznym towarzyszą anegdoty i wspomnienia, przeto książkę o „drugiej trąbce polskiego jazzu” zatytułowaną „Maluj muzykę, bracie” czyta się z wielkim zainteresowaniem. Cóż nie miał Przybielski szczęścia za życia do sponsorów ale po śmierci trafił mu się znakomity biograf i tablica pamiątkowa i memorialny kącik z trąbką w Cafe Pianola. Jaki z tego morał? Niech każdy sobie dośpiewa.

Cała nadzieja w wojsku W kwiecie wieku i u progu pełnoletności Węgliszek dokonuje żywota. Co prawda wieko trumny jeszcze nie opadło, ale 18-te urodziny popularnej kawiarni miały w sobie wiele elementów stypy. Zwłaszcza Ignacy Bulla był w bólu nieutulony, bo wszak tu toczył na wysokich stołkach dysputy o sztuce wysokiej z Marianem Danielewiczem. Jest jeszcze nadzieja, że jak Węgliszek w ostateczną śpiączkę zapadnie, to wyląduje w Szpitalu Wojskowym, a tam nie takich umarlaków wybudzano.

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (kwiecień 1987)

Teatr Polski zapraszał osoby niesłyszące na komedię „Napoleon był dziewczynką” z gościnnym udziałem tłumacza języka migowego.   W setną rocznicę urodzin Leona Schillera nagrodę jego imienia przyznawaną młodym twórcom teatru otrzymała bydgoska sopranistka Elżbieta Szot-Stengert.   Ceniona artystka ludowa, animatorka życia kulturalnego w Kcyni, popularyzatorka folkloru Pałuk – Klara Prillowa wystawiała swoje rzeźby w Muzeum przy ul. Grodzkiej 9.   Tajniki zawodu dziennikarskiego przybliżali w filii bibliotecznej nr 19 (ul. Śniadeckich) – Krzysztof Rogoziński i Piotr Szymański.   W eliminacjach miejskich XXXII Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego w kategorii młodzieży szkolnej zwyciężyli: Kinga Nowicka z I LO i Rafał Rykowski z II LO.

Strach pomyśleć W fordońskim przedszkolu U Krecika Szybownika zorganizowano konkurs poetycki. Rzecz jasna, że niepiśmiennych jeszcze autorów wspomagali w przenoszeniu rymów na papier dorośli. Nad tym, aby wyważyć, ile w wierszyku jest weny trzylatka, a ile talentu mamy, babci i dziadka – konkursowe jury nieźle musiało sobie głowę łamać. Na szczęście ofiar w ludziach nie było. Strach jednak pomyśleć, co to będzie, gdy mali laureaci dorosną. Trzeba będzie Bydgoski Trójkąt Literacki co najmniej w Sześciokąt przemianować.

Kwiecień 2012  |

| 33


wydarzenia Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA

im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl  1

AKADEMICKA PRZESTRZEŃ KULTURALNA – APK, przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14. Galeria Nad Brdą, Muzeum Fotografii, Galeria DEBIUT.  2 ART GALERY Anny Osińskiej, ul. Gdańska 42, e-mail: annaosinska49@o2.pl, tel. 525 153 295, 604 313 266  3 Autorska Galeria Sztuki Małgorzaty Maciejewskiej, ul. Morelowa 9, 85-362 Bydgoszcz, tel. 502 714 888, www.artgalery.bydgoszcz.pl.

B

ydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-109 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl  4 BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz.

5

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon., czw. 14-15.  6

Dom Kultury MODRACZEK,

ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzal­ska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska. Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura.

FILHARMONIA POMORSKA

dyrektor: Eleonora Harendarska, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl  7

FUNDACJA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz tel. 523 234 810, fax 523 234 811 www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26.  18

Izba Pamięci

Galeria GRAFFITI ul. Unii Lubelskiej 17, oferta dla młodzieży, prowadzi Anna Osińska, e-mail: annaosinska49@o2.pl, tel. 525 153 295, 604 313 266  9

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a,

Galeria KANTOREK tel. 523 210 211, wstęp wolny, prezentacja i sprzedaż dzieł sztuki  10 Galeria DEBIUT przy APK, Marta Rosenthal-Sikora Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587.  11 GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne codziennie od 10-17

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski.

34 |

G

aleria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl  8

GALERIA MIEJSKA bwa dyrektor: Wacław Kuczma, 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: wt.-czw.: 10-18, pt.: 12-20, sob.-niedz.: 11.30-16.30, w niedzielę wstęp wolny. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl  12 GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3. GALERIA NAD BRDĄ przy APK, Karolina Prus. GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00  13 GALERIA NON FERE przy II Społecznym Liceum Ogólnokształcącym. GALERIE PRYWATNE: Galeria-Kawiarnia COLOMBINA, ul. Krasińskiego 5, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 228 023, Katarzyna Delert-Kalisz oraz Anita Gadzińska-Spiczonek.  14 GALERIA DECORAF ul. Niedźwiedzia 5, tel. 523 220 613, www.decoraf.com.pl, Hanna Radkosz-Florkowska.  15 GALERIA SZKŁA POLSKIEGO Waldemar Łachut, ul. Długa 39, tel. 698 879 887.  16 GALERIA 85 prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222.  17

| Kwiecień 2012

Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15.  19 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura.

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Danuta Antkowiak. KLUB INSPEKTORATU WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH, ul. Sułkowskiego 52 a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 523 783 550, kierownik Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWsp SZ, tel. 523 783 668, kierownik Zdzisława Gajownik, czynna: pn. 10-15, wt., czw., pt. 13-18, sob. 10-15. Klub Miłośników Kaktusów, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.republika.pl/bkmk/ KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl.  20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail:klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska. KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak.  21 KLUB ŚWIATA KSIĄŻKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. księgarni Mariola Zawisza.  21 KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1-3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella.  22 KOŁO FILMOWE przy Klubie POW, ul. Sułkowskiego 52a. Projekcje odbywają się w Kinoteatrze przy ul. Dwernickiego 1, tel. 523 783 550.

Miejskie Centrum Kultury,

ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, sekretariat@mok.bydgoszcz.pl, www.mok.bydgoszcz.pl  39

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, Fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19. Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska.  23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl. Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł.  24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187.  25 MUZEUM FOTOGRAFII – przy APK, Arkadiusz Blachowski.  2 MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075. MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy: ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, Dyrektor Muzeum dr Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, www.exploseum.pl, Dział Edukacji i Promocji: tel. 52 58 59 910-15, e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 58 59 916. Godziny zwiedzania Muzeum: wtorek – piątek 9.00-17.00, sobota, niedziela 11.00-18.00, poniedziałki – nieczynne Soboty – wstęp bezpłatny  26 MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590. MUZEUM WOJSK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, www.muzeumwl.pl.


wydarzenia

O

pera NOVA w Bydgoszczy dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl  27

PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,

85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac.  28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074, www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska PIANOLA, ul. Jagiellońska 2, 85-067 Bydgoszcz, tel. 795 143 063  38 PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz. Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl.  29

STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195  30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739.

TEATR PANTOMIMY „DAR”

www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Łysak, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa Teatru czynna jest od wtorku do piątku w godz. od 12 do 18 oraz godzinę przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl 31 TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: tmmb@neostrada.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne we wt., śr., czw. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14.  6

TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała.  32

TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, prezes Felicja Gwincińska.  33 TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska.  27 TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca.  34 TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury we wtorki w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl prezes Stanisław Puls, tel. 523 411 805; sekretarz Danuta Kucik, tel. 523 454 074. TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti.  35

TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKOFRANCUSKIEJ, Siedziba na terenie WSG w Bydgoszczy ul. Garbary 2; bud.: H-01, Prezes: Małgorzata Panasewicz tel. 504 199 624, wiceprezes: Józef Owczarek, tel. 507 160 445  11 URZĄD MIASTA, ul. Sielanka 8a, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Biuro Kultury Bydgoskiej  36 Dyrektor Magdalena Zdończyk WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635. WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska  35 Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki Dyrektor: Maciej Puto, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz. com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com  37

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mok.bydgoszcz.pl Kwiecień 2012  |

| 35


wydarzenia Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego 25 kwietnia 2012 r., godz. 18.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a, wystawa czynna do 2 września br.

– otwarcie wystawy „Wokół daru Franciszki i Leona Wyczółkowskich” Od 25 kwietnia w budynku Galerii Sztuki Nowoczesnej Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego na Wyspie Młyńskiej podziwiać będzie można wystawę prezentującą dar Franciszki Wyczółkowskiej dla Miasta Bydgoszczy. W 1937 roku wdowa po Leonie Wyczółkowskim przekazała do Muzeum Miejskiego, zgodnie z wolą artysty, zbiór jego prac – olei, akwarel, pasteli, rysunków i grafik oraz pamiątek osobistych, wyposażenia pracowni i mebli. Donacja obejmowała także prace innych twórców, które posiadał Wyczółkowski jak obraz Józefa Pankiewicza, prace przypisywane warsztatowi Luca della Robbia, rzeźby Henryka Kuny,

Leon Wyc zó łkowski r ysując y „ Sowę” w Gościeradzu w oto c z e n i u p a ń , 1932

36 |

| Kwiecień 2012

Konstantego Laszczki, czy ryciny Gaimbattista Piranesiego. „(…) Prof. Franciszka Wyczółkowska, pragnąc dać wyraz serdecznym uczuciom, które żywił dla miasta Bydgoszczy mąż, śp. profesor Leon Wyczółkowski, oraz pragnąc stworzyć trwały pomnik Jego Wielkiej Sztuce – daruje niniejszym Gminie miasta Bydgoszcz na wieczną i wyłączną własność prace i zbiory profesora Leona Wyczółkowskiego (…)”. Całość przekazu obejmowała 942 pozycje, które stały się osią budowy bydgoskiej, monograficznej kolekcji poświęconej jednemu z największych polskich malarzy i grafików. Dar Franciszki Wyczółkowskiej obejmuje przede wszystkim prace powstałe w ostatnim okresie życia artysty, kiedy związany był z regionem mieszkając w dworku w Gościeradzu. Dom i otaczającą go ziemię nabył w 1922 roku, z funduszy uzyskanych z przekazu dzieł sztuki, między innymi japońskich grafik, orientalnych tkanin, na rzecz Muzeum Wielkopolskiego w Poznaniu. W okresie gościeradzkim ulubionym tematem Leona Wyczółkowskiego stały się drzewa, którym poświęcił znaczną ilość swoich studiów rysunkowych i graficznych nie zaniedbując jednak tradycyjnej tematyki jak portret, przedstawienia kwiatów, czy architektury. Dar Franciszki Wyczółkowskiej obejmuje także prace z wcześniejszych okresów twórczości mistrza, które musiały mieć dla niego specjalne znaczenie, jak Krzak jesienią – japonizujący, datowany na 1904 rok, czy pierwsza znana nam dzisiaj praca artysty, Złote gody dziadków mistrza z 1870 roku, wykonana dla dziadków artysty ze strony matki na pięćdziesiątą rocznicę ich ślubu. Wśród darowanych dzieł znajduje się ostatnia, niedokończona praca Leona Wyczółkowskiego – akwarela z 1936 roku przedstawiająca kwiaty w wazonie dwuotworowym. Konsekwencją decyzji Leona i Franciszki Wyczółkowskich o przekazaniu dzieł Muzeum Miejskiemu w Bydgoszczy były dwie kolejne donacje na rzecz tej instytucji. Przekaz przyjaciela Leona Wyczółkowskiego, jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy – Konstantego Laszczki, którego wolą było by rzeźby jego autorstwa dopełnił zbiór przekazany przez Franciszkę. Dar z 1937 roku obejmował 12 rzeźb przedstawiających między innymi portret Mikołaja Kopernika, generała Józefa Sowińskiego, Dr Kułakowskiego czy Marii Czosnowskiej-Platerowej. Druga darowizna dopełniająca przekazu Franciszki Wyczółkowskiej została przekazana tuż po II wojnie światowej w 1948 roku. W zapisie na rzecz Muzeum, Kazimierz Szulisławski określił, że jego donacja ma być traktowana jako integralna część daru Franciszki i Leona Wyczółkowskich. Przyjaciel Leona Wyczółkowskiego, nadleśniczy, który towarzyszył mu często podczas wypraw plenerowych posiadał znaczną kolekcję prac artysty, w tym licznych szkiców, rysunków, ale także prac skończonych – kompletnych, jak Autoportret w todze rektorskiej z 1925 roku, zwany także czerwonym, czy Wiosna – wnętrze pracowni artysty z 1933 roku (późniejszy zakup na rzecz Muzeum z 1957 roku).


wydarzenia Wystawa prezentująca zbiory należące do Leona Wyczółkowskiego, ukochane rzeczy należące do mistrza, uzupełnione o prace Konstantego Laszczki przeniesie nas w atmosferę gościeradzkiego dworku, pozwoli zrozumieć artystyczną wrażliwość jednego z największych polskich malarzy i grafików. Będzie niepowtarzalną okazją do obejrzenia obok dzieł znanych także rzadko pokazywanych szkiców, wprawek. Ekspozycji będą towarzyszyły dwie prezentacje multimedialne ukazujące szkicowniki mistrza z jego odręcznymi notatkami oraz pracownie malarską i graficzną ze zdjęciami specjalistycznych sprzętów. Barbara Dygdała-Kłosińska

Dla przedszkoli oraz szkół podstawowych (klasy I-III) – Kolory w pracowni Leona – Z wizytą u Leona – Kwiaty z pracowni Leona Wyczółkowskiego – Malowanie z Leonem – Wyczółek Dla szkół podstawowych (klasy IV – VI) – W pracowni mistrza – Konserwacje wariacje Dla gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych – Na krawędzi – malarstwo europejskie przełomu XIX i XX wieku – Konserwacje wariacje – Leon Wyczółkowski – malarstwo, rysunek i grafika – Malowane światłem – rewolucja impresjonizmu Istnieje również możliwość zwiedzenia wraz z przewodnikiem ekspozycji „Twórczość Leona Wyczółkowskiego”. Patronat Honorowy nad Obchodami „Roku Leona Wyczółkowskiego” objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski.

Wystawy czasowe: Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a „100 lat Związku Polskich Artystów Plastyków. Zaczęło się w Krakowie w roku 1911. Historia ZPAP (1911-1939) w oparciu o kolekcję sztuki Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy”. Wystawa czynna do 9 kwietnia 2012 r. Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Walery C. Amrogowicz (1863-1931) kolekcjoner. Numizmatyka – malarstwo – grafika”. Wystawa czynna do 9 kwietnia 2012 r. Zespół Spichrzy, ul. Grodzka 7-11. „Śladami Leona Wyczółkowskiego – kwiaty i motywy kwiatowe.” Wystawa czynna do 1 kwietnia 2012 r.

Wystawy stałe: Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Bydgoscy mistrzowie malarstwa”

L e o n W y c z ó ł k o w s k i , P o r t r e t Fr a n c i s z k i W y c z ó ł k o w s k i e j , o k . 192 0 , a k w a r e l a , k r e d k a , k a r t o n , f o t . Wo j c i e c h Wo ź n i a k

29 kwietnia 2012 r., godz. 12.00-15.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a

spotkanie z cyklu Niedziela w Muzeum. Kwietniowa Niedziela poświęcona będzie twórczości Leona Wyczółkowskiego Oferta edukacyjna na Rok Leona Wyczółkowskiego W związku z trwającym Rokiem Leona Wyczółkowskiego Muzeum Okręgowe przygotowało specjalny program edukacyjny dla przedszkoli i szkół. Oferta obejmuje różne zagadnienia i tematy związane z postacią Leona Wyczółkowskiego oraz epoką w której żył i tworzył ten niezwykły artysta. Zapraszamy Państwa na następujące tematy lekcyjne:

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy” ul. Dąbrowa „EXPLOSEUM – centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg” Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic” Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska” Leon Wyczółkowski, ul. Mennica 7 „Leon Wyczółkowski (1852-1936), malarstwo, rysunek, grafika”. Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a „Galeria Sztuki Nowoczesnej”. Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Bydgoszcz – okruchy miasta”

Inf. Mateusz Soliński

Kwiecień 2012  |

| 37


wydarzenia Filharmonia Pomorska środa, 4 IV 2012, godz. 19

Recital organowy Michała Wachowiaka Bach – Toccata i fuga d-moll BWV 565 Karg-Elert – Preludium chorałowe „Aus tiefer Not schrei ich zu dir” op. 78 Karg-Elert – Rondo alla Campanella op. 156 Vierne – IV Symfonia organowa op. 32 Wieczór muzyki organowej rozpocznie dzieło Bachowskie Toccata i fuga d-moll, słynna pozycja repertuarowa, która jest wspaniałą, potężną, wręcz błyskotliwą kompozycją, i bodajże najbardziej rozpoznawalną, „utwór pełen muzycznej oczywistości, trafiającej natychmiast do wszystkich” (A. Basso), który cieszy się niezmiennie od trzech stuleci ogromną popularnością. Przy klawiaturze organów zasiądzie Michał Wachowiak. Artysta szlify wziętego organisty zdobył w Akademii Muzycznej w rodzinnym Poznaniu. W latach 19972005 był organistą Katedry Bydgoskiej. Od 2003 pracuje w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, prowadząc zajęcia z organów i gry liturgicznej w ramach kierunku „Muzyka kościelna”, związany jest także z Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego. Obecnie jest organistą Kościoła Maryi Królowej w Poznaniu. Następne pozycje repertuaru po raz pierwszy zostaną wykonane w naszej sali, czyli: dwie kompozycje Sigfrida Karga-Elerta (18771933), organisty, jednego z głównych kompozytorów niemieckich swego pokolenia, który inspiracje czerpał m.in. z twórczości Bacha, jego styl można scharakteryzować jako późno-romantyczny oraz utwór Louisa Vierne’a (1870-1937) – francuskiego organisty i kompozytora, absolwenta, a następnie wykładowcy Konserwatorium Paryskiego, który miał elegancki, czysty styl komponowania.

Wydarzenie miesiąca: Laureatki pierwszych nagród Konkursu Wieniawskiego piątek, 13 IV 2012, godz. 19 AGATA SZYMCZEWSKA, I nagroda XIII Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu (2006) Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Tadeusz Wojciechowski, dyrygent Beethoven – Koncert skrzypcowy D-dur op. 61 Beethoven – II Symfonia D-dur op. 36 Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego to najstarszy konkurs skrzypcowy na świecie. Odbywa się co pięć lat. Po raz pierwszy zorganizowano go w Warszawie w 1935, w setną rocznicę urodzin Wieniawskiego. Agata Szymczewska, zwyciężczyni XIII Konkursu w 2006 – otrzymała I nagrodę i Złoty Medal oraz Na38 |

| Kwiecień 2012

grodę Publiczności TVP Kultura – urodziła się 27 lat temu w Gdańsku. Jest absolwentką Akademii Muzycznej w Poznaniu w klasie Bartosza Bryły. Od 2004 studiuje w Hochschule für Musik und Theater w Hannoverze w klasie Krzysztofa Węgrzyna, obecnie jest na studiach podyplomowych. W październiku 2010 rozpoczęła pracę na stanowisku asystenta w Akademii Muzycznej A g a t a S z y m c z e w s k a , w Poznaniu. W paździer- f o t . a r c h w i u m S t o w a r z y s z e n i a niku 2009 zadebiuto- i m . L u d w i g a v a n B e e t h o v e n a wała w Wigmore Hall, co zaowocowało zaproszeniem do wzięcia udziału jesienią 2010 w koncercie w Royal Festival Hall z London Philharmonic Orchestra. Odniosła tam ogromny sukces, londyński „The Times” napisał o niej: „Gra z powagą, opanowaniem i mądrością muzyczną ponad swój wiek, brzmiąc momentami jak płomienna młoda Ida Haendel”. Koncertowała w słynnych salach koncertowych Europy, a także w Chinach, Japonii, Korei, Kanadzie oraz Izraelu. Wystąpiła z renomowanym krajowymi i zagranicznymi orkiestrami pod batutą znamienitych dyrygentów.

Wydarzenie miesiąca: Laureatki pierwszych nagród Konkursu Wieniawskiego wtorek, 17 IV 2012, godz. 19 SOYOUNG YOON (Korea Południowa), I nagroda XIV Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu (2011) Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis José Maria Florêncio, dyrygent Mozart – Koncert skrzypcowy G-dur KV 216 Haydn – Symfonia nr 83 g-moll „La poule” Pierwsze miejsce XIV Konkursu Wieniawskiego (2011) przypadło fenomenalnej Koreance Soyoung Yoon, która wyróżniała się na tle konkurentów i prezentowała wspaniały, równy poziom. Laureatka ma 28 lat, studiuje na Uniwersytecie Artystycznym w Zurychu w klasie mistrzowskiej Zachara

Soyoung Soon


wydarzenia Brona. Inni jej mentorzy to same największe nazwiska światowej wiolinistyki, jak: Shlomo Mintz, Ida Haendel, Donald Weilerstein i Victor Danchenko. Po zdobyciu najwyższych nagród konkursów w ojczystej Korei zaczęła osiągać sukcesy w znanych turniejach międzynarodowych, m.in. wygrała Konkurs Skrzypcowy im. Yehudi Menuhina (2002), im. G. Kulenkampffa (2003), im. Tibora Vargi (2005) i im. Dawida Ojstracha (2007. Jej instrumentem są skrzypce oznakowane „J.B. Guadagnini ex Bückeburg” z 1773. Już po pierwszym etapie Konkursu dostrzeżono geniusz skrzypaczki z Korei, którą obwołano prawdziwą gwiazdą, „zjawiskiem wyjątkowym”. Laureatkę konkursowych zmagań z 2006 Agatę Szymczewską, obserwującą przebieg zeszłorocznego Konkursu, przede wszystkim oczarowało wykonanie przez Soyoung Yoon I Sonaty f-moll Prokofiewa. – Zostałam wbita w fotel, nie oddychałam przez pół godziny, myślałam, że zemdleję z wrażenia – dzieliła się swymi wrażeniami artystka.

czących XX-wiecznych koncertów fletowych a dla solisty – przez swój dynamizm – jest jednym z najbardziej wymagających utworów. sobota, 21 IV 2012, godz. 11

KONCERT DLA MAŁYCH MELOMANÓW Zespół Pieśni i Tańca „ZIEMIA BYDGOSKA” Elżbieta Kornaszewska, kierownik Zespołu

tańce i piosenki różnych regionów Polski m.in.: Kujawy, Pałuki, Kaszuby, Kraków, Lublin, Górale Żywieccy

KONCERT SYMFONICZNY

Niewyczerpanym źródłem inspirującym działalność powstałego w 1958 Zespołu Pieśni i Tańca „Ziema Bydgoska” jest kultura ludowa Regionu Kujawsko-Pomorskiego. „Ziemia Bydgoska” to kilka pokoleń bydgoszczan, entuzjastów folkloru, których pasja jest przekazywana jest już od 50 lat. Oryginalność strojów, pieśni i tańców jest kanwą, na której osnuto główny cel - upowszechnianie i podtrzymywanie regionalnej kultury ludowej, jej odrębności i znaczenia w budowaniu lokalnej tożsamości.

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Wojciech Rodek, dyrygent Jan Krzeszowiec, flet

WIELKI ROMANTYK ROSJI

Beethoven – Uwertura do opery „Fidelio” – Leonora I Nielsen – Koncert fletowy Schubert – VII Symfonia „Wielka” C-dur

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Wojciech Rajski, dyrygent Neal Larrabee, fortepian (USA)

32-letni nieprzeciętnie uzdolniony, wielce doświadczony artystycznie solista Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Wrocławskiej (od 2001), gra na pozłacanym flecie. Jan Krzeszowiec jest laureatem wielu konkursów i przesłuchań fletowych, jak np. Konkursu Małych Form Instrumentalnych we Wrocławiu (2002, 2003), zdobywca nagrody specjalnej II Międzynarodowego Konkursu Fletowego w Krakowie (2002), laureat II nagrody w III Międzynarodowym Konkursie Fletowym im. Domenico Cimarosy we Włoszech (2003). Stypendysta Ministra KulJan Krzeszowiec, tury i Sztuki oraz Woje- f o t . Ł u k a s z R a j c h e r t wództwa Śląskiego. Brał udział w kursach muzycznych w kraju i za granicą, gdzie doskonalił grę u wielu wybitnych pedagogów. Ukończył z wyróżnieniem studia w Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Za wyjątkowe osiągnięcia w trakcie studiów, Kapituła Rektorów wrocławskiej Akademii Muzycznej przyznała mu honorowy tytuł Primus Inter Pares. W interpretacji artysty usłyszymy dzieło, które będzie po raz pierwszy wykonane w FP, duńskiego kompozytora Carla Augusta Nielsena (1865-1931). Jego dwuczęściową kompozycję z 1926 zalicza się do zna-

Czajkowski – I Koncert fortepianowy b-moll op. 23 Czajkowski – I Symfonia g-moll „Zimowe marzenie” op. 13

piątek, 20 IV 2012, godz. 19

piątek, 27 IV 2012, godz. 19

Piotr Czajkowski – pierwszy z wielkich i najsłynniejszy rosyjski kompozytor. „Romantyk z krwi i kości, piszący muzykę bardzo barwną, często baśniową i emocjonalną.” Czajkowski jest niewątpliwie prekursorem muzyki niezmiernie uczuciowej, „romansowej”, co najsilniej wyróżnia go spośród innych romantycznych twórców.. Czajkowski jest także niezwykle ceniony dzięki słynnemu Koncertowi fortepianowemu b-moll, a sam utwór wpisał się na światową top listę arcydzieł na fortepian. Mistrzowskie nuty tego dzieła zabrzmią w interpretacji amerykańskiego wirtuoza klawiatury. Neal Larrabee w V Międzynarodowym Konkursie Czajkowskiego w Moskwie i IX Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim w Warszawie (1975) zdobył wyróżnienia. Był także pierwszym pianistą, który otrzymał specjalną nagrodę im. Artura Rubinsteina w Konkursie Fundacji Młodych Muzyków w Los Angeles. W Polsce stał się prawdziwym ulubieńcem melomanów: jego wysoko cenione, pełne charyzmy interpretacje Chopina zwieńczyły nagrania, transmisje w ogólnokrajowych stacjach radiowych i telewizyjnych, a nade wszystko zaproszenia do występów w praktycznie każdej polskiej sali koncertowej. Od 1982 wykłada na Uniwersytecie Connecticut, gdzie jest cenionym pedagogiem a jego absolwenci zdobywają laury światowych konkursów pianistycznych. Program dopełni Symfonia „Zimowe marzenie”, pierwsza symfoniczna kompozycja wielkiego rosyjskiego romantyka, do której powstania natchnęła jej twórcę wycieczka po zamarzniętym Jeziorze Ładoga. inf. Mariola Grochowina

Kwiecień 2012  |

| 39


wydarzenia Galeria Miejska bwa PRZEDMIOT OSWOJONY RZEŹBA – toruńskie środowisko akademickie

wystawa czynna do 19.04.2012 Wystawa zatytułowana „Przedmiot oswojony” w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy prezentuje toruńskie środowisko rzeźbiarzy, działających wspólnie w ramach Stowarzyszenia Artystycznego „Otwarte”. Artyści: Katarzyna Adaszewska, Joanna Bebarska, Andrzej Borcz, Krystian Jajszczyk, Iwona Langowska, Alicja Majewska, Grzegorz Maślewski, Krzysztof Mazur, Sebastian Mikołajczak, Anita Oborska-Oracz, Aleksander Paweł Paskal, Piotr Tołoczko, Maciej Wierzbicki.

tysty mieszkającego czasowo w Bydgoszczy. Wystawa podzielona została na trzy części: I część wystawy – najnowsze prace artysty powstałe w kręgu kultury Beneluxu II część wystawy – prace powstałe podczas pobytu w Bydgoszczy i dotyczą zderzenia kulturowego z naszym regionem i miastem III część wystawy – efekt artystycznego dyskursu z Leonem Wyczółkowskim „Tworzę formy eksplodujące radosnym ruchem, układem fal i pulsacji. Powstaje żywa jednostka, posiadająca swój własny rytm, poryw i ruch. W moich dziełach lubię przestrzeń, tło obrazu nie jest pustką lecz przestrzenią, przestrzenią dla oddechu malarstwa. Bez tej przestrzeni nie byłoby harmonii, stabilności i równowagi w ruchu i rytmie dzieła. Wszystko jest kwestią ruchu, rytmu i przestrzeni … ” Pierre Pirson

Maciej Wierzbicki, rzeźba

Katarzyna Kuś. 7 GRZECHÓW. Fotografia

wystawa czynna do 19.04.2012 Czy biblijne grzechy główne – pycha, zazdrość, gniew, nieczystość, nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu, lenistwo i chciwość są nam obce? Katarzyna Kuś urodziła się w 1987 roku w Bydgoszczy. W 2009 r. ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Poznaniu na wydziale Projektowanie Graficzne.

Pierre Pirson /Belgia/. Początek nieskończoności – malarstwo otwarcie wystawy: 26.04.2012, wystawa czynna do 27.05.2012 26 kwietnia w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy otwarta zostanie wystawa Pierre Pirsona (Belgia), ar40 |

| Kwiecień 2012

Pierre Pirson urodził się w Liege, 1957, ma w swoim dorobku ponad 70 wystaw indywidualnych: w Belgii, Francji, Holandii, Hiszpanii, Szwajcarii, Polinezji Francuskiej, Australii, Japonii, Polsce, Stanach Zjednoczonych. Obecnie mieszka i pracuje w Liege oraz w Polsce, ma swoje atelier – w Bydgoszczy.

Galeria Brda

Marta Dziomdziora …z podróży W Galerii Brda, działającej pod patronatem Galerii Miejskiej bwa czynna jest wystawa prac graficznych Marty Dziomdziory „…w podróży” (2011). Cykl obejmuje 30 prac wykonanych w technice monotypii i własnej (10×10 cm). „Cykl jest indywidualnym wspomnieniem moich podróży, głównie tych, po krajach ukochanej Europy Północnej. (…) Opieram się na percepcji otaczającej mnie


wydarzenia natury – nigdy jednak jej nie reprodukuję, lecz ewokuję. Jest ona dla mnie impulsem do działania. Interesują mnie problemy plastyczne, poszukiwanie nowej jakości artystycznej pod względem formy. Nieustannie pracuję nad wzbogaceniem kultury operowania nią – zarówno tą subtelną jak i mocną, zdecydowaną. Lirykę i poetyckość łączę z myśleniem syntetycznym.” (Marta Dziomdziora). Marta Dziomdziora, ur. 1983 w Łodzi. Absolwentka Grafiki Warsztatowej i Ochrony Dóbr Kultury na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Obok grafiki drugim obszarem zainteresowania są badania nad plastyką obrazu filmowego. Przez wiele lat współpracowała z Fundacją Tumult. W 2010 pracowała przy produkcji filmu „W ciemności” w reżyserii Agnieszki Holland. Wystawa czynna do 30.04.2012.

TAJNIKI PRACY REPORTERA I DOKUMENTALISTY

Festiwal Sztuki Reportażu CAMERA OBSCURA we współpracy z Galerią Miejską bwa zaprasza na cykl seansów i seminariów pod hasłem: „Tajniki pracy reportera i dokumentalisty”. 17.04.2012, godz. 18.00, wstęp wolny

„Struktura opowieści”

Czym jest struktura narracyjna? Jak stworzyć dramaturgię opowieści? W jaki sposób posłużyć się dostępnymi środkami: obrazem, dźwiękiem, komentarzem? Pro-

jekcja reportażu „Zabrane dzieci” (autor: Przemysław Wojciechowski, prod. TVN/Superwizjer/ Do czego komunistycznym działaczom potrzebne były adoptowane dzieci? Czy chcieli wychować armię fanatycznych strażników systemu? Reporter Superwizjera natrafił na ślad procederu, w którym komuniści zabijali rodziców nowonarodzonych dzieci, by potem oddawać je na wychowanie rodzinom wiernych członków partii. Reportaż otrzymał wyróżnienie w kategorii reportaż śledczy CAMERA OBSCURA 2007.

AKADEMIA SZTUKI Jerzy Brukwicki. wykład Magiczna i industrialna. Współczesna polska biżuteria artystyczna 27.04.2012, godz. 18.00, wstęp wolny W ramach odbywających się co miesiąc w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy spotkań z cyklu „Akademia Sztuki” Jerzy Brukwicki (szef Galerii Krytyków Pokaz w Warszawie) zaprezentuje wykład dotyczący biżuterii artystycznej. Współczesna biżuteria artystyczna mieni się różnorodnością form i struktur, wątków tematycznych. Urzeka intensywną kolorystyką, intrygującymi kształtami. Wyróżnia się oryginalnością rozwiązań, swobodą w stosowaniu najprzeróżniejszych surowców i materiałów. Zaskakuje pomysłowością, ekstrawagancją. Jej dwa podstawowe nurty to biżuteria magiczna i industrialna. Jerzy Brukwicki

Galeria Miejska bwa, Galeria Kantorek

Tomasz Junik „Początek” malarstwo i grafika komputerowa kontynuacja wystawy do 20 kwietnia 2012

Krystyna Panasik – Rzeźbiarka (1936-2012) otwarcie wystawy 27.04.2012, godz. 18.00 (czynna do 26.05.2012) „…Drobna byłam zawsze i tak mi zostało. Ważę tylko 45 kg, ale mam nadmiar sił witalnych. Najtrudniejsze fizycznie jest rzeźbienie w drewnie. Używa się do niego dłuta i podbijaka. Czasem potrzebna jest piła mechaniczna. Ja nigdy nie miałam problemów z takimi czynnościami. Ręce mam bardzo silne. Wybrałam rzeźbę, bo pociągała mnie forma. Malarstwo jest zbyt płaskie i przez to nie daje mi tyle radości. Zawsze wolałam sztukę, którą można obejść dookoła. Ważny jest dla mnie też fizyczny kontakt z materiałem. Wspaniały jest moment, kiedy kawałek gliny zaczyna żyć pod moimi palcami…” Emilia Iwanciw, Gazeta Wyborcza, 10.09.2010 (fragm. wywiadu z artystką)

Kr yst yna Panasik prz y rzeźbie Marii Ko n o p n i c k i e j , 19 93 , f o t o M . S z u l c ( z a r c h i w u m r o d z i n n e g o)

Krystyna Panasik zmarła 22 lutego 2012 r. Nikt nie wygłosił nad grobem mowy – ta wystawa będzie pożegnaniem Krystyny – artystki, której, „każda rzeźbiarska bryła, skromna w swej strukturze, jest nośnikiem ogromnego ładunku uczuciowego – do człowieka, przyrody, świata”. Krystyna Panasik studiowała malarstwo na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu w pracowniach prof. Tymona Niesiołowskiego i prof. Stanisława Borysowskiego, rzeźbę w PWSSP w Gdańsku w pracowniach prof. Stanisława Horno-Popławskiego i prof. Alfreda Wiśniewskiego. W 1968 r. uzyskała dyplom w PWSSP w Poznaniu w pracowni prof. Bazylego Wojtowicza. Zajmowała się rzeźbą, malarstwem, rysunkiem, pedagogiką artystyczną. Autorka 15 wystaw indywidualnych oraz Pomnika Marii Konopnickiej (Bydgoszcz – Szwederowo) i wielu rzeźbiarskich realizacji plenerowych. inf. Elżbieta Kantorek

Kwiecień 2012  |

| 41


wydarzenia Teatr Polski 1 kwietnia 2012, godz. 19.00 – Warszawskie Spotkania Teatralne

Francis Scott Fitzgerald WIELKI GATSBY 4, 5, 10, 11 kwietnia 2012, godz. 19.00

BURZA wg Wiliama Shakespeare’a Reżyseria Maja Kleczewska; scenografia, kostiumy Katarzyna Borkowska; dramaturgia Łukasz Chotkowski; scenariusz sceniczny Maja Kleczewska, Łukasz Chotkowski; muzyka Piotr Bukowski; reżyseria światła, video Bartosz Nalazek; asystent reżysera Anna Włodarska; występują: Karolina Adamczyk, Michał Czachor, Mirosław Guzowski, Piotr Jankowski (gościnnie), Michał Jarmicki, Artur Krajewski, Marta Nieradkiewicz, Małgorzata Witkowska oraz pies Kenzo / Łobuz Wybitna reżyserka Maja Kleczewska po raz trzeci przygotowała spektakl z aktorami Teatru Polskiego. Tym razem jest to autorska interpretacja „Burzy” – ostatniej i jednej z najbardziej tajemniczych sztuk Williama Shakespeare’a. Poprzednie realizacje Kleczewskiej w bydgoskim teatrze, „Płatonow” i „Babel” spotkały się z rewelacyjnym przyjęciem krytyki i odwiedziły liczne festiwale teatralne w Polsce i zagranicą. Jest to spektakl o nieustannym dążeniu człowieka ku światłu, pomimo wszystkich obciążeń przeszłości. „Burza” Mai Kleczewskiej wywołała prawdziwą burzę emocjonalną zarówno wśród widzów, jak i krytyków teatralnych. 13 (premiera), 14 kwietnia 2012, godz. 19.00 15 kwietnia 2012, godz. 18.00 19 kwietnia 2012, godz. 19.00

OBURZENI Cykl inscenizacji przygotowanych na podstawie sztuk pisanych na zamówienie Teatru Polskiego w Bydgoszczy Wojciech Faruga/Jarosław Jakubowski

WSZYSCY ŚWIĘCI Reżyseria: Wojciech Faruga; scenografia, kostiumy, reżyseria świateł: Agata Skwarczyńska; występują: Marian Jaskulski, Magdalena Łaska, Mateusz Łasowski, Alicja Mozga, Roland Nowak, Jerzy Pożarowski, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz Święci czy chorzy psychicznie? Asceci czy głupcy, chcący zwrócić na siebie uwagę otoczenia? B IK -u E L N IK Ó W LA CZYT D cenie T w E IL TAN I B em BIK-u er m u n w ym zł! Ze kwietnioty na spek takl: bile : a e n i d n o Ł ag e r mi y w t odz. 18.00 szam Zapra ia 2012 o g tn ie w k 2 2 alnie ie: pu mak sym y w termin nia do zaku w Zapraszam ra up u nie. z BIK-

15

Jeden egze

j ce mplar promoc yjne 4 biletów w

42 |

| Kwiecień 2012

Spektakl „Wszyscy Święci” staje się próbą diagnozy fanatyzmu i opowieścią o męczennikach codzienności. Reżyser zadaje pytanie: gdzie kończy się głęboka wiara, religia, a gdzie zaczyna szaleństwo w imię Boga? W jaki sposób odróżnić ideologię od rzeczywistości, w którą wpisują się współcześni męczennicy? Czym dla zmęczonych życiem bohaterów jest męczeństwo? Ile nieudanych prób samobójczych można znieść? Jak długo można wytrzymać opiekę na chora matką i marudzenie gderliwego ojca? Współczesne formy stygmatów to niekoniecznie rany fizyczne. 17 kwietnia 2012, godz. 19.00 – Opolskie Konfrontacje Teatralne KLASYKA POLSKA 2012

MICKIEWICZ. DZIADY. PERFORMANCE 20, 21 kwietnia 2012, godz. 19.00 22 kwietnia 2012, godz. 18.00

ŁAGODNA Fiodor Dostojewski Reżyseria, scenografia, adaptacja tekstu, opracowanie muzyczne Barbara Wysocka, kostiumy Mirosław Kaczmarek, projekcje Lea Mattausch, reżyseria światła andergrand media, operatorzy filmu Artur Sienicki, Lea Mattausch, kurator projektu Anna Włodarska, występują: Karolina Adamczyk, Dominika Biernat, Małgorzata Witkowska, Mirek Guzowski, Artur Krajewski, Roland Nowak. Ona ma lat 16, on 41. On jest właścicielem lombardu, ona jest nikim. Przychodziła do niego zastawiać jakieś rzeczy, a potem z nim zamieszkała. Raz jedli śniadanie w zupełnym milczeniu. Raz wyszedł na chwilę, a kiedy wrócił, już jej nie było. Czy taki związek jest możliwy? Czy to jest miłość? Czy ktoś ponosi winę za to co się stało? Moment, w którym stawiamy te pytania, jest już momentem spóźnionym. TERAZ nie istnieje, zamiast niego jest przeszłość i rozsypana rzeczywistość. Moment rozbicia rzeczywistości to moment rozbicia lustra, to moment skoku, który następuje chwilę przed TERAZ i pozostawia nam w dłoniach ostre, potłuczone kawałki szkła. Bierzemy je garściami, zaciskamy pięści, napełniamy nimi kieszenie. To nie jest spektakl o uczuciach. To zapis rozpadu rzeczywistości. Łagodna, fot. Bar tłomiej Sowa


wydarzenia 21 kwietnia 2012, godz. 11.00 22 kwietnia 2012, godz. 11.00 i 13.00

MLEKO Reżyseria: Paweł Łysak, współpraca dramaturgiczna: Michał Tabaczyński, instrumenty perkusyjne: Maciej Szymborski, muzyka: Michał Dobrzyński, występują: Anita Sokołowska, Mieczysław Franaszek, Mateusz Łasowski

Troi przeżyła śmierć wszystkich swych dzieci i została niewolnicą Odyseusza. Wg innej wersji mitu: po śmierci najmłodszego z synów, zamieniona w sukę wyjącą na jego grobie, rzuciła się z rozpaczy do morza. Motyw smutku Hekabe przejawia się w sztuce i literaturze, jako symbol nieszczęścia, rozpaczy i bólu.

Jak kropla deszczu może stać się perłą? Co w teatrze mogą przeżyć dzieci mające niewiele ponad rok? Po raz pierwszy zapraszamy do naszego Teatru rodziców z najmłodszymi najmłodszymi dziećmi na opowieść splecioną ze słów, dźwięków i obrazów. Spektakl „Mleko” bazujący na klasycznej perskiej opowieści staje się okazją do pierwszej historii o cudowności świata i naszej w nim obecności. Spotkanie aktorów z najmłodszymi jest dla obu stron wielką przygodą i próbą znalezienia porozumienia. W trakcie tego przedstwienia obie strony wiele się od siebie nawzajem dowiedzą. Spektakl jest przeznaczony dla dzieci do lat dwóch. Prz yrzecze, plakat, Homework

27, 28, 29 kwietnia 2012, godz. 18.00

HEKABE Eurypides Tłumaczenie Jerzy Łanowski; reżyseria/adaptacja Łukasz Chotkowski; scenografia Anna Met; muzyka Piotr Bukowski (muzyka instrumentalna) oraz Joanna Halszka Sokołowska (muzyka i głosy dla chóru); video Bodek Kruczewski; reżyseria swiatła Robert Łosicki; inspicjent Hanna Gruszczyńska; występują: Mirosław Guzowski – Polymestor, władca Traków; Marta Nieradkiewicz – Hekabe; Artur Krajewski – Odyseusz; Magdalena Łaska – Polyksena, córka Hekabe; Mateusz Łasowski – Agamemnon; Małgorzata Witkowska – Niemowa; Piotr Żurawski (gościnnie) – Zjawa Polydora, syna Hekabe; chór – Justyna Majewska, Paweł Mikuła, Łukasz Jędrzejczak, Marta Radomska, Joanna Śmiałkowska, Patrycja Wawrzonkowska, Damian Wilma, Izabela Wiśniewska; dzieci – Julia i Krzysztof Gilewscy, Julia Fedder, Gracjan Łęt, Klaudia Niekraszewicz, Mateusz Zawadzki. Hekabe – to jedna z 17 zachowanych tragedii napisana przez Eurypidesa. Opowiada historię królowej Troi – mitycznej Hekabe, która uchodziła za żonę króla Priama. Była matką dziewiętnastu spośród jego 50 dzieci, m.in.: Hektora, Parysa, Deifobosa, Polidora, Kasandry, Helenosa, Kreuzy, Polikseny, Laodike, Medesykasty, Polidamasa, Troilosa i Pandarosa. W czasie burzenia Hekabe, fot. Bar tłomiej Sowa

27 kwietnia 2012, godz. 20.00 – premiera bydgoska 28 kwietnia 2012, godz. 20.00 29 kwietnia 2012, godz. 19.00

PRZYRZECZE Na podstawie tekstów piosenek PJ Harvey i dzienników Virginii Woolf Koncept: Agata Skwarczyńska, Aneta Jankowska, Karolina Adamczyk; muzyka: Mikołaj Trzaska; scenografia, kostiumy, reżyseria światła: Agata Skwarczyńska; ruch: Aneta Jankowska; video, zdjęcia: Paulina Stranz, Agata Skwarczyńska; tłumaczenie piosenek PJ Harvey: Szymon Andrzejewski; obsada: Karolina Adamczyk Agata Skwarczyńska, Aneta Jankowska i Karolina Adamczyk zainspirowane twórczością PJ Harvey, jednej z najciekawszych współczesnych artystek, stworzyły zmysłowy spektakl muzyczny. Istotą projektu są teksty PJ Harvey oraz fragmenty dzienników Virginii Woolf śpiewane lub mówione na żywo przez Karolinę Adamczyk. Teksty śpiewanych utworów ułożone zostały w kobiece historie opowiadane nad brzegiem rzeki. Dominuje alegoryczny motyw topielicy Ofelii, kobiety, która zdecydowała się powierzyć swoje życie rzece. Sensualny głos Karoliny Adamczyk, warstwa tekstowa oraz ruch sceniczny tworzą atmosferę zmysłowości, lekkości, symbiozy świadomości i natury. Kwiecień 2012  |

| 43


wydarzenia Opera Nova w Bydgoszczy Niedziela, 15.04.2012, godz. 18.00, Gościnnie:

„Koncert na urodziny Miasta” z okazji 666. rocznicy nadania praw miejskich Bydgoszczy

Wykonawcy: wykładowcy i studenci Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego. 24-27.04.2012 (sala kameralna)

Festiwal Artystyczny „Młode Talenty” 1, 3 kwietnia 2012, godz. 19.00

TOSCA opera Giacomo Pucciniego kierownictwo muzyczne Maciej Figas reżyseria Laco Adamik scenografia Barbara Kędzierska

„Toskę” oparł Puccini na sztuce Victoriena Sardou napisanej w 1887 r. dla Sary Bernhardt. Dramat, który stał się wielkim przebojem Europy łączył elementy historii. (Włochy w dobie Bonapartego, bitwa wojsk napoleońskich z Austriakami pod Marengo) z tragedią miłosną, erotyzmem i dawał wielkiej aktorce możliwość ukazania pełni jej talentu, świetnie nadawał się też do adaptacji na libretto operowe. Pełna napięcia muzyka w mistrzowski sposób podkreśla kontrasty libretta: radość życia i posępny cień śmierci, siłę miłości i okrucieństwo tortur. Jeśli dziś mówi się o „Tosce” – ma się na myśli operę Pucciniego, a nie dramat Sardou, niemal zapomniany. To s c a . V. G r o k h o l s k y i A . Wo ź n i a k , f o t . M a r e k H o f m a n

44 |

| Kwiecień 2012

Scenografia do opery Giacomo Pucciniego „Tosca” przywołuje autentyczne miejsca: wnętrze barokowego kościoła Sant Andrea della Valle , komnatę w pałacu słynnego rodu Farnese i odkryty taras Mauzoleum Hadriana z wielką rzeźbą Archanioła Michała. To tu rozegra się dramat trojga głównych postaci opery: śpiewaczka Floria Tosca, kocha zazdrosną miłością malarza Cavaradossiego, ten dzieli swe serce między uczucie do Toski i sympatie republikańskie. Jego rywalem jest bezwzględny prefekt rzymskiej policji, baron Scarpia. Jest i czwarty bohater – muzyka Giacomo Pucciniego, jedna z najpiękniejszych, jakie stworzono w dziejach opery. 11, 12, 13 kwietnia 2012, godz. 19.00

TRUBADUR (Il Trovatore) opera Giuseppe Verdiego Kierownictwo muzyczne Lukas Beikircher (Niemcy) Dyryguje Jerzy Wołosiuk Reżyseria Maciej Korwin Scenografia Frank Ravel (Holandia) „Trubadur” Verdiego to dzieło, po które chętnie sięgają teatry muzyczne całego świata dla bogactwa jego przepięknych arii, duetów, chórów, dających wykonawcom możliwość zachwycenia słuchacza melodyjnością, ekspresją i dramatyzmem scenicznym. Od chwili swego powstania „Trubadur” rozpoczął triumfalny pochód przez operowe sceny: teatr „Apollo”


wydarzenia Inauguracja XIX Bydgoskiego Festiwalu Operowego: sobota, 28.04.2012, godz. 19.00 premier a niedziela,29.04.2012, godz. 19.00 (II premiera)

RUSAŁKA opera Antonina Dvořáka Kierownictwo muzyczne Maciej Figas Reżyseria Kristine Wuss (Niemcy) Scenografia i kostiumy Mariusz Napierała Choreografia Iwona Unrowska Współpraca muzyczna Jerzy Wołosiuk Przygotowanie chóru Henryk Wierzchoń

Trubadur, Małgorzata Ratajczak – Azucena i Rafał Songan – Di Luna

w Rzymie, Madryt, Odessa, Warszawa, Lwów, Rio de Janeiro, Meksyk, ba! Bombaj, Filipiny. Verdi żartował, że „Trubadura” można usłyszeć nawet w głębi afrykańskiego lądu. Libretto bazujące na romantycznej powieści Antonio Gutierreza ukazuje średniowieczną Hiszpanię targaną wewnętrznymi walkami, tragiczne dzieje dwóch braci rozdzielonych w dzieciństwie: romantycznego trubadura i okrutnego szlachcica, obóz cygański, więzienny loch, miłość kpiącą ze śmierci. „Trubadur” obecny od roku w repertuarze Opery Nova , zyskał uznanie widzów dla efektownych kostiumów, koncepcji reżyserskiej.

Opera Dvořáka realizowana jest po raz pierwszy na bydgoskiej scenie operowej. Kristina Wuss, reżyser młodego pokolenia, dramaturg i producent, przyjęła zaproszenie dyrekcji Opery Nova do zrealizowania najbliższej premiery, która zainauguruje XIX Bydgoski Festiwal Operowy 28 kwietnia.Bydgoska publiczność miała już okazję poznać kunszt reżyserski Kristiny Wuss w operze „Alcina” w wykonaniu Łotewskiej Opery Narodowej na VI Bydgoskim Festiwalu Operowym. W zamyśle Kristiny Wuss i Mariusza Napierały – autora scenografii i kostiumów do „Rusałki”, scenografia odwoływać się będzie do realnych obiektów architektonicznych Bydgoszczy. W tej, jak zapowiada reżyser, „lirycznej baśni dla widzów od 8 do 80 roku życia”, z podwodnym światem, z miejskim życiem, z balem, podczas którego przewijać się będą rozpoznawalne symbole miasta, na widzów oczekują zaskakujące niespodzianki… Zdradzimy, że na scenie pojawi się imponujących rozmiarów wierna replika mostu znajdującego się w sąsiedztwie Opery Nova, odtworzonego według dokumentacji konserwatora zabytków.

KLUB ARKA BSM „WIOSNA W KOLEKCJI KAKTUSÓW”

W każdą środę od godz. 11 do 13 dyżur Koła Polskiego Związku Emerytów Rencistów i Inwalidów

23.04.2012, poniedziałek, godz. 17.00

We wtorki i czwartki o godz. 16.00 darmowe zajęcia plastyczne dla dzieci

12.04.2012, czwartek, godz. 17.00 – spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów

Z cyklu „WARTO BYĆ ZDROWYM” spotkanie z bioenergoterapeutą

26.04.2012, czwartek, godz. 17.00

Z cyklu „ARKA POEZJI”

wieczór autorki Zdzisława Prussa pt. „Rozkład jazdy” Prowadzenie: Stefan Pastuszewski 30.04.2012, poniedziałek, godz. 17.00

„URODZINY MIASTA”

– konkurs wiedzy dla Seniorów, zaprasza Koło Miłośników Szwederowa

Klub Arka BSM oraz Rada Osiedla Szwederowa w związku z obchodami 170 rocznicy urodzin Marii Konopnickiej ogłaszają konkursy dla dzieci z szkół podstawowych Osiedla Szwederowo: – KONKURS PLASTYCZNY – ilustracja do utworów Marii Konopnickiej – KONKURS LITERACKI pt. „I Ty możesz zostać Marią Konopnicką” Szczegółowe informacje i regulaminy konkursów dostępne w Klubie Arka BSM oraz siedzibie Rady Osiedla Szwederowo. Kwiecień 2012  |

| 45


wydarzenia Galeria Autorska  Jan Kaja i Jacek Soliński 19.04.2012, godz. 18.00

otwarcie wystawy rzeźby i rysunku Anny Kluzy pt. „Przybliżenia i oddalenia”

Anna Kluza ur. 1985 w Czarnkowie. W 2005 ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. W 2005-2010 studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku na wydziale rzeźby. W czerwcu 2010 ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Gdańsku na wydziale rzeźby – dyplom w pracowni Sławoja Ostrowskiego. Autorka wystaw indywidualnych. Uczestniczyła w pięciu wystawach zbiorowych rzeźby i rysunku w Polsce, dwóch wystawach zbiorowych rzeźby we Włoszech oraz autorka wystawy indywidualnej rysunku.

TRZY KROKI KU PRZESTRZENI (pion, poziom, ruch) Wystawa „Przybliżenia i oddalenia” składa się z trzech przedstawień rzeczywistości – od kreacji na płaszczyźnie (rysunki) poprzez formę pośrednią (płaskorzeźba) do kreacji w przestrzeni (rzeźba). Każdy z tych elementów ekspozycji: cykl rysunków „Krajobrazy wertykalne”, cykl płaskorzeźb „Antropologizacja krajobrazu” oraz rzeźba „Huśtawka” zawiera oczywistą wartość treściową: jest ona czytelna: pion, poziom i ruch. Połączenie tych prostych symboli w całość tworzy metaforą istnienia. Ruch wahadłowy człowieka na huśtawce zdaje się łączyć dwa podstawowe kierunki symbolizujące ludzkie dążenia: horyzontalność z wertykalnością – to, co egzystencjalne z tym, co duchowe. KRAJOBRAZY WERTYKALNE Cykl 10 prac rysunkowych podzielony jest na dwie części. Jedna to 5 prac wykonanych na podstawie szkiców stworzonych w plenerze podczas moich podróży po Włoszech. Krajobrazów, które zachwyciły mnie swą świeżością i odmiennością. Pozostałe prace nawiązują do miejsc i wspomnień z lat dzieciństwa. Okolic

A n n a K l u z a , Cy k l A N T R O P O LO G I Z AC JA K R A J O B R A Z U, 2 010 , b r ą z p a t y n o w a n y, 21, 5× 8 , 5 c m

46 |

| Kwiecień 2012

A n n a K l u z a , H U Ś TAW K A , 2 010 , s z n u r, 24 0 ×12 0 c m

szczególnie dla mnie ważnych, w których dorastałam i kształtowałam swoją osobowość. Są to płótna formatu 200/45 cm. Przedstawienia nie są ani realne, ani całkowicie wierne, są interpretacją mojego odczucia. ANTROPOLOGIZACJA KRAJOBRAZU Jest to cykl 6 plakiet wykonanych z brązu o wymiarach 21,5/8,5 cm. Kompozycja plakiet ma sugerować ciągłość, jak w pejzażu, z silnie podkreśloną linią poziomą. Zaakcentowana linia pozioma odwołuje się do linii horyzontu, przebiega przez całość kompozycji. Inspiracje do stworzonych przeze mnie plakiet czerpię z krajobrazów świata, w szczególności krajobrazu górskiego, który podczas ostatnich podróży po Europie wywarł na mnie wielkie wrażenie. Tworzone krajobrazy łączę z poszukiwaniami form wzorowanych na ludzkim ciele, które również zawsze mnie inspirowało. HUŚTAWKA W mojej pracy rzeźbiarskiej podjęłam temat huśtawki. Huśtawki jako zabawy z dzieciństwa, ale też jako gry pobudzającej do obserwacji i analizy rzeczywistości, jak również symbol wahania emocjonalnego, towarzyszącego nam nieprzerwanie przez całe życie oraz symbol przybliżania i oddalania się od ludzi, a także symbol podejmowania i uciekania od problemów. Będąc niepewnymi swego losu często zastanawiamy się nad wyborem właściwej drogi. Zadajemy sobie w owych sytuacjach pytanie, który wybór byłby tym najlepszym. Poprzez rzeźbę ukazującą po części moją osobę, chcę opowiedzieć o problemie dotyczącym każdego, a nie tylko mnie samej. Anna Kluza


wydarzenia 19.04.2012 godz. 18.00

Spotkanie poetyckie z Wojciechem Banachem pt. „Rozdania” Wojciech Banach, ur. 1953, poeta, ko­lek­cjo­ ner. Ukończył Aka­de­mię Te c h n i c z n o - R o l n i c z ą w Byd­gosz­czy. W la­tach 70. był człon­ kiem gru­ py fak­tu po­etyc­kie­go Par­kan. W 1976 de­biu­to­wał jako po­eta w „Fak­tach”. Wydał tomiki po­etyc­kie: Chwi­ lo­w y obraz świa­ta (1977), Pole ra­że­nia (1978), Slalom (1980), Sy­mul­ta­na (1981), Czarna skrzyn­ka (1991), Wojciech Banach, fot. D. Nowacki Było nas kil­ku (1997), Skrzyżowanie (1998), Punkty wspólne (2000), Wybór wierszy (2004), Odgrodzony przez przypadki (2008),Nie tylko aniołowie (2009), Mężczyzna z sąsiedniej klatki (2010) oraz albumy Czas od­na­le­zio­ny, Bydgoszcz na daw­nej pocz­tów­ce 1894-1945 (2001) i Nad Starym Bydgoskim Kanałem (2007). Jest prezesem bydgoskiego oddziału Sto­wa­rzy­sze­nia Pisarzy Pol­skich. Bohater Banacha „słów używa niechętnie”, że sparafrazuję fragment jednego z wierszy. Ale – choć przywoływany jest tu Przyboś – nie wynika ta oszczędność z awangardowego nakazu: „najmniej słów”. Poeta pragnie ocalić ich wartość w świecie inflacji słów, w którym niewiele albo zgoła nic one nie znaczą. Wartość słów – jak ją zmierzyć? Tym, czemu służą. Jeśli prawdzie, warto się o nie troskać. Bo poeta jeśli już musi mówić, to musi „mówić/ co prawda”. Jarosław Jakubowski

Wojciech Banach jest dla mnie poetą… zdrowego rozumu, osobą obdarzoną czujnym okiem, krytyczną inteligencją, mądra empatią. Jest to poeta, który solidnie przepracował tradycję Nowej Fali i Nowej Prywatności, ale też sumiennie odrobił lekcję Herberta i Różewicza. Konsekwencje tego są takie, że dopracował się wiersza, który cechuje rzeczowość, konkretność, precyzja, a zarazem artykulacyjna pojemność, pozwalająca skutecznie i wiarygodnie zapisywać wielopostaciowość i wielogłosowość świata. Grzegorz Kociuba

No tak, można by powiedzieć, że dobry poeta z wiekiem czyni swoje teksty coraz bardziej jasnymi, obierając je z nadmiaru słów i ciężaru metafor (jak uczynił to wiele lat temu w swoich dwóch ostatnich zbiorach wierszy Jarosław Iwaszkiewicz), w których nie ma już lingwistycznej ekwilibrystyki ani tym bardziej genialnej zręczności stylistów. Krzysztof Szymoniak

Pierwsze rozdanie Kiedy rozdawano wiarę przechodziłem szczepienia plaster na zaczerwienionym ramieniu miał chronić mnie przed złem Kiedy rozdawano nadzieję sądziłem że siostra Felicja jest kobietą a kiedy będę duży – już każdy dostanie według potrzeb Kiedy rozdawano miłość rodzice robili jak zwykle bilans poznałem na huśtawce blondynkę budowaliśmy zamki z piasku

Winosfera i Wet Music 20 kwietnia 2012, godz. 20.00, Winosfera, ul. Gdańska 78, wystawa czynna do 19 maja 2012 Winosfera i Fundacja Nowa Sztuka Wet Music zapraszają na nowy cykl wydarzeń artystycznych. Spotkania, wystawy, rozmowy z artystami odbywać się będą przy ulicy Gdańskiej 78 w Bydgoszczy. Idea jest prosta: szukając uczucia przyjemności, szukaj energii. Organizatorom bliska jest naturalność w działaniu, otwarcie na to, co się przydarza oraz przyjemność bycia razem. Pierwszym artystą zaproszonym do realizacji artystycznej jest ZbyZiel: Polska jest ważna. Myślę o niej

i coraz bardziej się martwię. Wina (różne) lubię. To słońce zamknięte w butelkach. Spotkanie przy winie – grecki Symposion (συμποσιον). Te dwa słowa „Polska” i „Wina” złożyły mi się (niespodziewanie) na tytuł wystawy: „POLSKA WINA” – i tu (nagle?) powstają u mnie myśli o trwającym od jakiegoś czasu procesie „udowadniania” winy Polaków za: Krwawą Niedzielę, Zagładę, obozy stalinowskie etc. Co z tym zrobić? Pogadajmy o tym przy winie (platońska Biesiada?) P.S. Chcę tym drobnym pokazem potwierdzić moją solidarność z działaniami grupy The Krasnals. Amen (gr. Αμήν).

*** for art lovers only *** (gr. για τους λάτρεις της τέχνης μόνο, pl. tylko dla miłośników sztuki)

Z b yZ i e l , N a d m o r z e – p r a w o – l e w o

Kwiecień 2012  |

| 47


wydarzenia Rok Leona Wyczółkowskiego w placówkach oświatowych 13.04. 2012, Zespół Szkół nr 12 IV Konferencja Samorządów Bydgoskich Szkół

Progres kontra stagnacja

– bydgoscy uczniowie liderami samorządności Spotkanie uczestników konferencji (przedstawicieli samorządów uczniowskich bydgoskich szkół ponadgimnazjalnych) z autorką książki o Leonie Wyczółkowskim – Panią Jolantą Baziak-Jankowską. 17.04.2012, godz. 12.00, Zespół Szkół nr 9 – Gimnazjum nr 52, ul. Cicha 59

VI Edycja Wojewódzkiego Konkursu „Kwiatów nie podawaj dłońmi, lecz sercem” realizowanego w ramach Bydgoskich Grantów Oświatowych Kategorie konkursowe dla uczniów szkół podstawowych: 1. Konkurs recytatorski „Strofy o kwiatach”. 2. Konkurs multimedialny „Ogród pełen kwiatów zainspirowany twórczością Leona Wyczółkowskiego”. Kategorie konkursowe dla uczniów gimnazjum: 1. Konkurs artystyczny „Kwiatowe arcydzieła, czyli ulubione kwiaty Leona Wyczółkowskiego na moim obrazie”. 18.04.2012, Gimnazjum nr 24 w Bydgoszczy

Rozstrzygnięcie konkursu

Konkurs historyczno-regionalny dla szkół podstawowych i gimnazjalnych pt. „Jak Leon Wyczółkowski namalowałby Bydgoszcz? Uczeń w roli przewodnika po swoim mieście”. Celem konkursu jest zainteresowanie uczniów zabytkami miasta, postaciami związanymi z Bydgoszczą oraz propagowanie wiedzy dotyczącej naszej małej ojczyzny. 20.04.2012, Zespół Szkół nr 12

Konkurs – Urodziny Miasta nad Brdą

Konkurs o zasięgu miejskim skierowany do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Ujęcie w tematyce konkursu postaci i twórczości Leona Wyczółkowskiego. 23.04.2012, godz. 12.00, EMPiK przy ul. Gdańskiej 15 w Bydgoszczy II Edycja Wojewódzkiego Konkursu

„Literackie podróże… z Leonem Wyczółkowskim”

realizowanego w ramach Bydgoskich Grantów Oświatowych skierowanego do gimnazjalistów Kategorie konkursowe: Literacki opis dzieła malarskiego, którego tematem będzie akwarela Leona Wyczółkowskiego „Wiosna w Gościeradzu” z 1931 r. Album multimedialny „Ulubione motywy w twórczości Leona Wyczółkowskiego” 1. Turniej Jednego Wiersza. 2. Opowiadanie kryminalno-sensacyjne, w którym pojawi się 48 |

| Kwiecień 2012

motyw obrazu Leona Wyczółkowskiego, a akcja rozgrywać się będzie w miejscach powiązanych z malarzem. Organizator: Zespół Szkół nr 9 – Gimnazjum nr 52. Termin nadsyłania prac – 11 kwietnia 2012 r. 26.04.2012, godz. 13.00-14.00, Szkoła Podstawowa nr 56, sala 26

Międzyszkolny konkurs „Znam Leona Wyczółkowskiego i jego twórczość”

Indywidualny konkurs pisemny dla uczniów klas 4-6 polegający na rozwiązywaniu zadań testowych 26.04.2012, godz. 13.00-16.00, Szkoła Podstawowa nr 56, hol szkolny na parterze Wystawa prac laureatów i uczniów wyróżnionych w dwóch szkolnych konkursach plastycznych:

„Cztery pory roku”, „Drzewo”

Prezentowane będą nagrodzone prace w konkursach: zespołowym „Cztery pory roku” (kl. 1-3) zespołowym „Drzewo” (kl. 5-6) kwiecień-czerwiec 2012 r., Młodzieżowy Dom Kultury nr 5

„Leon Live”

– BGO otwarte warsztaty – konkurs – wystawa poświęcona „drapce” (technice stosowanej przez Leona Wyczółkowskiego). 11-27.04.2012, ZSO nr 3 i Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego

Wystawa „Śladami Leona Wyczółkowskiego”

Wystawa obejmuje 19 tablic, na których zaprezentowano wędrówkę malarza po miejscach, w których przebywał i tworzył. Prezentuje ona najciekawsze dzieła artysty uzupełnione o zbiory biograficzne, a także informacje dotyczące technik graficznych, w których osiągnął mistrzostwo. 19.04.2012, Zespół Szkół nr 1 w Bydgoszczy

„Kobieta w oczach Leona Wyczółkowskiego”

– międzyszkolny konkurs fotograficzno-fryzjerski Prace konkursowe to zdjęcia fryzury damskiej wcześniej wykonanej przez ucznia szkoły fryzjerskiej. kwiecień – maj, MDK nr 4

„KWITNĄCA BYDGOSZCZ” warsztaty plenerowe na terenie Starego Miasta w Bydgoszczy

W ramach IX edycji Bydgoskich Ekspresji Malarskich (rozszerzenie zakresu działań). Warsztaty plastyczne prowadzone przez mgr W. Zyśka


wydarzenia Akademia Muzyczna CXLVII PORANEK MUZYCZNY dla dzieci z rodzicami

CXXII KONCERT PAŁACOWY niedziela, 22.04.2012, godz. 17.00, Pałac w Lubostroniu Andrzej Łęgowski, flet Marek Swatowski, obój Magdalena Swatowska, fortepian

niedziela, 15.04.2012, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3

Wiosenna muzyka Prezydent Miasta Bydgoszczy zaprasza na koncert:

AKADEMIA MUZYCZNA NA URODZINY MIASTA niedziela, 15.04.2012, godz. 18.00, Opera Nova, ul. Marszałka Focha 5 Natalia Brodka, skrzypce Maria Murawska, fortepian Chór Akademicki AM w Bydgoszczy Orkiestra Symfoniczna AM w Bydgoszczy Zygmunt Rychert, dyrygent Janusz Stanecki, Grażyna Wolter-Kaźmierczak, przygotowanie Chóru Marcela Wierzbicka, Przemysław Zubowicz, prowadzenie W programie: Antonio Vivaldi – Cztery pory roku: Koncert E-dur op. 8 nr 1, RV 269 (Wiosna); Piotr Czajkowski – Koncert fortepianowy b-moll op. 23; Aleksandr Borodin – Tańce połowieckie; Maurice Ravel – Bolero

KONCERT KOMPOZYTORSKI

w ramach 16. Sesji Naukowej Świadkowie i ślady kultury muzycznej na Pomorzu i Kujawach środa, 18.04.2012, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Pedagodzy, studenci, goście AM w Bydgoszczy

16. Sesja Naukowa Świadkowie i ślady kultury muzycznej na pomorzu i kujawach 18-19.04.2012, Aula Akademii Muzycznej, ul. Słowackiego 7 dr Aleksandra Kłaput-Wiśniewska, kierownictwo naukowe Pracownia Kultury Muzycznej Pomorza i Kujaw Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy po raz kolejny zaprasza do udziału w sesji z cyklu Muzyka i życie muzyczne na Pomorzu i Kujawach. W tym roku spotkania referentów odbędą się pod hasłem: Świadkowie i ślady kultury muzycznej na Pomorzu i Kujawach. Chcemy wskazać na zapomniane, niezauważone, często niszczejące materialne ślady naszej kultury, ciągle pozostające jeszcze w ukryciu w bibliotekach, magazynach, oddziałach muzealnych, prywatnych kolekcjach. Jednocześnie podejmujemy próbę ocalenia wspomnień, głosów i wizerunków osób, które zakończyły swoją aktywność zawodową, a pełnili znaczącą rolę w naszej regionalnej kulturze lub są jej ostatnimi świadkami.

CCXXXVI BYDGOSKI WTOREK MUZYCZNY wtorek, 24.04.2012, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Jerzy Godziszewski, fortepian Jerzy Godziszewski jest finalistą VI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz laureatem nagrody specjalnej ufundowanej przez Witolda Małcużyńskiego. Po ukończeniu studiów muzycznych z odznaczeniem, doskonalił swą pianistykę pod kierunkiem Arturo Benedetti Michelangeli na kursach mistrzowskich w Arezzo. Występuje w wielu krajach Europy oraz w Kanadzie. Prowadzi aktywną działalność koncertową w Polsce. Zajmuje się także kameralistyką. Obok P r o f. J e r z y G o d z i s z e w s k i działalności koncertowej prowadzi klasę fortepianu w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Dokonał również wielu nagrań archiwalnych dla Polskiego Radia oraz nagrań płytowych dla Polskich Nagrań i Wifonu. W roku 1998 otrzymał nagrodę Fundacji im. K. Szymanowskiego, a wydany przez Polskie Radio czteropłytowy komplet utworów fortepianowych tego kompozytora został uhonorowany nagrodą miesięcznika „Studio” (Płyta Roku ‘98) oraz nagrodą polskiego przemysłu fonograficznego „Fryderyk ’98”. Za całokształt działalności został odznaczony Złotą Odznaką Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków. 27.11.2007 roku uhonorowany został tytułem Doktora Honoris Causa Akademii Muzycznej w Bydgoszczy.

XCVI KONCERT ORGANOWY czwartek, 26.04.2012, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Radosław Marzec, organy Renata Marzec, wiolonczela Bilety można nabywać: • na Koncerty Pałacowe – w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem, • na Poranki Muzyczne dla dzieci – w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed każdą audycją, • Informacji o zaproszeniach na Koncert dla Miasta udziela Biuro Kultury Bydgoskiej Urzędu Miasta Bydgoszczy, tel. 52 58 58 189. Na pozostałe imprezy wstęp bezpłatny.

Kwiecień 2012  |

| 49


wydarzenia Akademicka Przestrzeń Kulturalna Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy Muzeum Fotografii

Erazm Wojciech Felcyn „INWAZJA – subiektywny portret śmieci” – wystawa fotografii

wystawa czynna dla zwiedzających do 22.04.2012. Kontemplacja tego, czego zwykle nikt oglądać nie chce, estetyzacja tego, co z natury rzeczy estetyczne nie jest. AU T O R O W Y S TAW I E „Przedmioty wytworzone przez ludzi wkraczają do świadomości człowieka i ubarwiają ją. Ich liczba – zarówno bezwzględna, jak i mierzona w stosunku do środowiska naturalnego – rośnie z wybuchową siłą.” (A. Toffler, „Szok przyszłości”) Czas „życia” produktów, mierzony jako okres ich kontaktu z człowiekiem, ulega skróceniu wraz z rozwojem poziomu technologicznego społeczeństwa. Na moich własnych oczach dokonała się w Polsce wielka przemiana: oto ze społeczeństwa chomikującego wszystko, co się ewentualnie może przydać, staliśmy się społeczeństwem „wyrzucającym”. Sprzyja zjawisku wyrzucania charakter wytwarzanych rzeczy: nie chodzi tu tylko o zalew tzw. jednorazówkami (opakowania, chusteczki, pampersy, kubki itp.). Czas użytkowania ubrań, mebli, telewizorów, komputerów, samochodów i wielu innych wyrobów staje się coraz krótszy. Wraz z rozwojem współczesnej cywilizacji rośnie problem pozbywania się tego, co niepotrzebne. Wzrasta nie tylko ilość śmieci komunalnych – rośnie też ilość odpadów technologicznych w postaci stałej, ciekłej i gazowej. Rozwój technik utylizacyjnych i działania mające na celu oszczędzanie środowiska są wciąż nieadekwatne do potrzeb. Środowisko, które nas otacza, jest w coraz większym stopniu obciążone śmiecia-

E r a z m Wo j c i e c h F e l c y n , f o t o g r a f i a

mi i odpadami, a powietrze, którym oddychamy, jest coraz bardziej skażone zanieczyszczeniami mechanicznymi, chemicznymi i biologicznymi. Zbiór „INWAZJA – subiektywny portret śmieci” jest swoistego rodzaju skutkiem kontemplacji powyższych faktów oraz buntu przeciwko zjawiskom obserwowanym przeze mnie w skali lokalnej. Skupiłem się na tych śmieciach i odpadach, które wnikają w nasze środowisko w olbrzymich ilościach, poza wszelka kontrolą, poza systemami kolekcjonowania i utylizacji. U źródeł tego zjawiska leży szereg przyczyn – od masowej beztroski, nonszalancji, czy wręcz zwykłego chamstwa – aż po luki w zarządzaniu państwem. Od czasu wystawienia przez Marcela Duchampa jego słynnej „Fontanny” (1917) w sztuce tematem może być w zasadzie wszystko. Zdjęcia śmieci na ścianach galerii nie powinny zatem już nikogo gorszyć, nawet wówczas, gdy wśród nich znajdzie się zużyta muszla klozetowa lub gnijące na kurortowej plaży ciało martwego ptaka. To, co możemy zaobserwować w naturze, uznałem za wystarczająco bulwersujące –przy opracowaniu poszczególnych zdjęć w zasadzie unikałem formalnych zabiegów zmierzających do budowania klimatu grozy. Interesowały mnie raczej kwestie związane z estetyzacją tego, co z natury rzeczy estetyczne zwykle nie jest. Cóż, nierzadko się zdarza, że piękno jest jadowite… Oglądając wystawę warto pamiętać o tym, że ludzkość zaśmieca glob ziemski i jego atmosferę w stopniu nie mającym precedensu. Zważywszy na globalne ocieplenie i niezwykły wzrost zaludnienia trudno dziś nie stawiać pytań o dalsze losy obecnej cywilizacji. Erazm W. Felcyn

O AUTORZE Erazm Wojciech Felcyn, z urodzenia bydgoszczanin (1946), dr inż. chemik, z-ca dyrektora i członek zarządu E r a z m Wo j c i e c h F e l c y n , f o t o g r a f i a

50 |

| Kwiecień 2012


wydarzenia firmy CREON (Gdańsk). W latach 1964-1966 fotoreporter, a następnie (1966-1968) redaktor naczelny Ilustrowanego Magazynu Studentów Politechniki Gdańskiej „Kronika Studencka”. Członek Sekcji Wystawienniczej Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego (1970-1976). Członek Związku Polskich Artystów Fotografików od 2005 r. Zadebiutował w 1965 r. indywidualną wystawą „Na szlaku” w jednym z klubów studenckich Gdańska. W następnych latach wziął udział w blisko dwustu wystawach w kraju i na świecie zdobywając szereg medali i prestiżowych wyróżnień. Wiele jego zdjęć znajduje się w kolekcjach muzealnych i prywatnych. Jest autorem licznych prac o charakterze eksperymentalnym. W latach 2003-2011 stworzył unikalną kolekcję zatytułowaną „INWAZJA –subiektywny portret śmieci”.

Michał Pauli, Fon

Współorganizatorem wystawy jest Agencja Zegart. Szczegółowe informacje na stronie www.muzeumfoto.byd.pl

Galeria „Nad Brdą”

Michał Pauli „Dwie twarze Tajlandii” – wystawa malarstwa

wernisaż i spotkanie z artystą 12.04.2012/ godz. 18.00 Michał Pauli urodził się w 1972 roku w Kielcach, gdzie spędził młode lata. Od zawsze fascynowały go podróże i sztuka. Już w młodym wieku ciągle zmieniał miejsca zamieszkania. Mieszkał m.in. w Krakowie, Łodzi, Warszawie, Jeleniej górze, Barcelonie, Amsterdamie, Tuluzie, Berlinie… Z czasem ciągłe zmiany i chęć poznawania nowych miejsc weszły mu w krew. Studiował w Akademii Sztuk Plastycznych im. Włodzimierza Strzemińskiego w Łodzi na wydziale sztuk wizualnych (pracownia malarstwa prof. Włodzimierz Stelmaszczyk, pracownia grafiki warsztatowej prof. Tomasz Chojnacki). Długie lata prowadził własną pracownię ceramiki artystycznej. Obecnie oprócz pracy nad kolejną książką zajmuje się także malarstwem. Ważniejsze wystawy w latach 20092012 to: Galeria Szyb Wilsona Katowice; BWA Tarnów; Dom Środowisk Twórczych „Pałacyk Zielińskich” Kielce; Instytut Reportażu „Wrzenie Świata” Warszawa; „Piwnica pod Baranami” Kraków; Aula Uniwersytetu Gdańskiego Gdańsk; Księgarnia „Bookarnia” Sopot

„Dwie twarze Tajlandii”

Prezentowany cykl jest reminiscencją moich podróży po Azji południowo-wschodniej. Próbą uchwycenia świata przesiąkniętego egzotyką i melancholią. Namalowane w technice akrylowej (bardziej ekologicznej od techniki olejnej) obrazy to zatarte wspomnienia wypełnione symboliczną magią kolorów. Drugą część ekspozycji stanowią ilustracje – grafiki warsztatowe wykorzystane do książki „12לmierć”. Przedstawiają one ciemną stronę egzotycznej krainy uśmiechu.

Michał Pauli, Apsar

Instytut Architektury, Budownictwa i Gospodarki Przestrzennej WSG 25 kwietnia 2012 godzina 12.00

ARCHIPREZA 2

W programie między innymi: – wystawa prac dyplomowych absolwentów kierunku Architektura i Urbanistyka pt. „Projekty dla Bydgoszczy”; autorami prac są absolwenci studiów II stopnia Politechniki Śląskiej w Gliwicach oraz Politechniki Poznańskiej, którzy swoją przygodę z architekturą rozpoczęli w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy (I stopień kształcenia) – warsztaty architektoniczne (wstęp bezpłatny) – wizualizacje projektów architektonicznych – konsultacje Informacje i zapisy na warsztaty pod numer tel. 52 567 00 20 wew. 21 www.iaiu.wsg.byd.pl

inf. Anna Ciechanowska

(M. Pauli)

Szczegółowe informacje na stronach www.wernisaze.wsg.byd.pl oraz www.kultura.byd.pl Kwiecień 2012  |

| 51


wydarzenia Stowarzyszenie Artystyczne „Mózg” 6.04.2012, godz. 21.30, wstęp 7 zł

14.04.2012, godz. 21.00, wstęp 20/25 zł

KINIOR/MAJER/NADGRODKIEWICZ

Paula i Karol – koncert

Wiosną 2011 roku Dawid Majer, poeta, zaproponował Włodzimierzowi Kiniorskiemu, muzykowi, połączenie sił na scenie. Artyści rozpoczęli próby w Zagnańsku – najpierw latem, a następnie zimą 2011 roku. Pierwsze publiczne występy miały miejsce w grudniu 2011 – najpierw w wąskim gronie przyjaciół oraz artystów z Zagnańska, a następnie w Teatrze w Oknie w Gdańsku. Kiniorski jest twórcą stylu Flap, promującego eklektyzm muzyczny. I taka jest też muzyka L.G. – ponad i poza wszelkimi podziałami gatunkowymi – znajdziemy w niej m.in. elementy free jazzu, ambientu, etno, minimalu, czy reagge.

Zespół „Paula i Karol” został powołany przez Paulę Bialską (doktorantkę studiów w Lancaster, UK, pracownika Wydziału Socjologii UW) i Karola Strzemiecznego (muzyka, socjologa, aktywistę) w 2009 roku. Grupa powstała przede wszystkim z jednego konkretnego powodu – Paula i Karol chcieli podzielić się z publiką swoim podejściem do tworzenia i prezentowania muzyki. Zaczęli grać, korzystając wyłącznie z akustycznych instrumentów bez nagłośnienia (gitara, skrzypce, glockenspiel, stare klawisze firmy Casio).

8.04.2012, start 21.00, wstęp 22/25 zł

Magnetic V – Festiwal Nowych Form Przekazu Snow Designers, Fundacja Plateaux oraz klub Mózg przedstawiają: Po ponad 3-letniej przerwie MAGNETIC powraca do Bydgoszczy jako – Festiwal Nowych Form Przekazu. Festiwal Magnetic nie zamyka się jednak tylko na jeden styl muzyczny, podczas eventu doświadczycie takich gatunków jak: techno, minimal, drum’n’bass, dubstep, experimental, electronica. Sam event będzie podzielony na 3 sceny: ADAT to projekt audiowizualny, który powstał na łączach internetowych w założeniu łączący dj set z live act’em, stopniowo ewoluował do bardziej zaawansowanej formy. Skrzyżowanie dwóch form przekazu w jeden intensywny strumień obrazu i dźwięku. CHMARA WINTER to muzyczny tandem Barłomieja Chmary i Krzysztofa Wintera. Razem w muzyczno-producenckim formacie Chmara Winter łączą idee: sound making music maschine with no compromise. Jednym z najważnieszych argumentów w projekcie CHW jest proces nagrywania dźwięków i ich procesu przekształcania. Źródłem inspiracji w muzyce duetu Chmara Winter jest wszystko co jest w stanie wydobyć dźwięk.

14.04.2012, godz. 22.00, wstęp 5 zł

VOJTECH PROCHAZKA TRIO – koncert Vojtech Prochazka Trio rozpoczęło działalność w 2008 roku jako trio fortepianowe składające się z trzech studentów NMH, Oslo i inspirowane przez takich artystów jak: Paula Bley, Herbie Nicholsa i Ornette Coleman. Rdzenny repertuar zespołu to klasyczne kompozycje kompozycje oraz oryginalne aranżacje nie tak znanych piosenek. Pierwsza płyta zespołu nosi tytuł „Amoeba’s Dance” Po jej wydaniu, zamiast powtarzania klasycznej formuły trio jazzowego zespół rozpoczął poszukiwania dźwięku bardziej osobistego.

13.04.2012, godz. 21.30, wstęp 5 zł

DUS-TI – koncert Duet powstał w 2008 roku i od tej pory rozwijał swoje brzmienie dzięki swobodnemu dostępowi do muzyki improwizowanej. Przez to dus-ti jest otwarte na wszelkie wpływy i przyciąga słuchaczy różnych gatunków. W pięć dni w studio KlangWerkStatt w Hamburgu dus-ti wraz z realizatorem dźwięku Tony’m Brown’em stworzyło bardzo bezpośrednie i energetyczne nagranie. Na wydawnictwie są zebrane kluczowe elementy muzyki dus-ti, co stanowi duży krok we wciąż trwającym rozwoju duetu. 52 |

| Kwiecień 2012

20.04.2012, godz. 22.00, wstęp 20 zł

ICONOCLAST (USA) – koncert ICONOCLAST to duet, którego członkowie komponują i występują razem od roku 1987. Po taki długim czasie wspólnej współpracy, zespół wykształcił wyjątkow i dystyngowany styl. Ich muzyka i występy znane są ze swojej intensywności muzycznej oraz fizycznej, a także mocy uderzeniowej, większej niż oczekiwana od duetu. Dźwięki akustyczne i elektroniczne istnieją równorzędnie, w czasie gdy ich muzyka porusza się pomiędzy improwizacją, a zaaranżowanymi kompozycjami, bez stylistycznych ograniczeń.


wydarzenia Kino MOMENT (Klub Mózg) Faust – 8 a 19 kwietnia Swobodnie zainspirowany opowieścią Goethego Alexander Sokurov radykalnie reinterpretuje dobrze znany mit. Faust jest u niego myślicielem, buntownikiem i pionierem, ale też anonimowym człowiekiem z krwi i kości, napędzanym przez wewnętrzne impulsy chciwości i żądzy. To ostatnia część tetralogii Sokurowa o ludziach władzy. Bohaterami poprzednich części byli: Hitler, Lenin i japoński cesarz Hirohito. Złoty Lew na festiwalu w Wenecji 2011. Czarodziejka – 8 a 19 kwietnia Dom pracuje na nocną zmianę w małym hotelu w pobliżu przemysłowej części Lehawre. Pewnej nocy poznaje kobietę bez bagażu i bez butów. Ma ona na imię Fiona. Oznajmia mu, że jest wróżką, i może urzeczywistnić jego trzy życzenia. Jednak po spełnieniu dwóch z nich – znika tajemniczo, aby odnaleźć swoje drugie ja, odkryć swoje niepowtarzalne wnętrze. Zakochany w niej mężczyzna wyrusza na poszukiwanie. Fiona otwiera Domowi okno na świat pełen tajemnic i marzeń. Oslo. 31 sierpnia – 22 kwietnia a 6 maja Anders nie żyje. Jest wprawdzie jeszcze dość młody i przystojny, ale jeśli nie osiągnęło się sukcesu przed trzydziestką, to tak, jakby nie osiągnęło się w życiu nic. Dręczą go wspomnienia wszystkich zmarnowanych szans i ludzi, których zawiódł. Kiedyś był ambitny, miał rodzinę, przyjaciół i wielkie plany. Dzisiaj zmaga się z demonami przeszłości, uzależnieniem od narkotyków

i myślą dlaczego znalazł się w „martwym punkcie”. Kiedy pojawia się szansa nowego startu, Anders powraca do dawnych miejsc i wkracza w „idealne” życie przyjaciół. Wita go miasto wypełnione melancholią i sztucznymi gestami. Wieczorem, 31 sierpnia, wracają wspomnienia. Możliwości. Wolność. I wybór.

O s l o . 31 s i e r p n i a

Seks po fińsku – 22 kwietnia a 6 maja Psychoterapeuta, 35-letni Juhani Helin i trener biznesu, 34-letnia Tuula Helin decydują się zakończyć swoje wieloletnie małżeństwo w cywilizowany sposób oraz przeprowadzić w różne miejsca, zaraz po sprzedaży ich dotychczasowego domu. Do czasu wyprowadzki starają się przestrzegać kilku reguł domowego współżycia. Kiedy jednak Tuula przyprowadza do domu swojego kochanka – Marco, Juhani postanawia się zemścić. Rozpoczyna się prawdziwa wojna… Szczegółowe informacje na www.mozg.pl

D.K. ORION BSM 2.04.2012, godz. 17.00

„POWITANIE WIOSNY”

– występ chóru mieszanego „Dzwon” 4.04.2012, godz. 17.00 Z cyklu „GALERIA O” – otwarcie wystawy prac Stanisława Stasiulewicza pt.

„MOJE BŁONIE” „Moje Błonie” – jak wszędzie takie miejsca i historie… Okazuje się, że przyszedł czas zrobić wystawę na swoich „starych śmieciach”, na Błoniu. Okazuje się, że miejsce w którym dorastałem we wszystkich etapach (do dorosłej młodości, kiedy zacząłem pracować w dekoratorni) powraca chęcią zrobienia wystawy. Przecież robiłem ich tyle w różnych miejscach Bydgoszczy, a to na Błoniu powstawała decyzja co dalej z moim życiem, tutaj malowałem plakaty muzycznych idoli. Klub Orion już chyba był, ale jakoś w oddali, kręciły inne sprawy. Potrafiliśmy żyć na całego między dwiema ścianami okien. Problem wyalienowania „blokersów” jeszcze nie istniał. Owszem osiedle to osiedle, więc potrzeba wydostania się i wyprowadzki determinowała, zrealizowana w 1976. Oczywiście takie odczuwanie, gadanie przychodzi

z wiekiem, więc to teraz… Kiedyś (ponieważ rzadko tutaj zaglądałem) przespacerowałem się w poszukiwaniu tamtych odgłosów, oglądając drzewa wyższe niż bloki, taką samą jednopiętrową, szybko wybudowaną szkołę 48. Zrobiłem trochę zdjęć, jakbym zaraz wracał gdzieś za Atlantyk. Później pojawiło się kilka prac, interpretacji i uświadomienie o wystawie w Orionie. Stanisław Stasiulewicz

Zapraszamy na wystawę prac różnych pt. „Moje Błonie”, której autorem w kontekście refleksyjnym jest Stanisław Stasiulewicz. 25.04.2012, godz. 17.00

„TALENT ROKU” – Maja Babyszka, recital jazzowy. 26.04.2012, godz. 16.00 Kolejne z cyklicznych spotkań/prelekcji Grupy Aktywnego Wypoczynku pt.:

„Nikola Tesla”

– twórca elektryczności i radia, zmarnowane idee oraz zapomniane wynalazki (pokaz zadziwiającego urządzenia zwanego Maszynką Życzeń). Kwiecień 2012  |

| 53


wydarzenia Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej 12 kwietnia 2012, godz. 17.00 – wernisaż, wystawa czynna do 4 maja

Hanna Paruszewska-Karpiel – malarstwo, jubileusz 20-lecia pracy twórczej Geodeta z wykształcenia, poznanianka z urodzenia, bydgoszczanka z wyboru, plastyk z potrzeby serca… urodziłam się – dla malarstwa – w 1992 roku, wiosną, więc w porze, która niesie nadzieję i zapowiada plon. Głównym językiem dzielenia się bogactwem swego świata uczyniłam olej, jednak wielość wrażeń, uczuć i przemyśleń, które pragnę wypowiedzieć, nakazuje mi sięgać po węgiel, pastele, nawet tkaninę i słowo.

XI Kujawsko-Pomorski Młodzieżowy Przegląd Piosenki – eliminacje powiatowe w kwietniu

Przegląd przeznaczony jest dla młodzieży powyżej 16 roku życia i przebiega w dwóch etapach: eliminacje powiatowe oraz finał z udziałem laureatów, który odbędzie się w Chełmży w dniach 30.06–1.07.2012. Wszystkim laureatom pragniemy ufundować profesjonalne sesje nagraniowe oraz otoczyć ich opieką artystyczną poprzez udział w szkoleniach, warsztatach muzycznych i stałych zajęciach edukacyjnych w ramach Regionalnej Akademii Piosenki. Biuro Organizacyjne Przeglądu: Roman Fieberg, Pracownia Muzyki i Piosenki WOKiS, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel: 52 585 15 /01-03/, Fax: 52 585 15 06, e-mail: muzyka@wok.bydgoszcz.com. Roman Fieberg

19.04.2012, godz. 17.00, sala WOKiS, pl. Kościeleckich 6

Spotkanie autorskie z Leszkiem Henrykiem Łęgowskim

Hanna Paruszewska-Karpiel

14-15 kwietnia:

XVIII Wojewódzki Festiwal Piosenki „AWANS ’12” – eliminacje rejonowe: Bydgoszcz, Radziejów Celem festiwalu jest wyłonienie najbardziej utalentowanych młodych piosenkarzy i stworzenie im warunków do doskonalenia umiejętności artystycznych w Regionalnej Akademii Piosenki WOKiS. Finał Festiwalu odbędzie się w Żnińskim Domu Kultury w Żninie dnia 21 kwietnia 2012 r. o godz. 13.00. Karty zgłoszenia laureatów eliminacji powiatowych należy przesłać do biura organizacyjnego do dnia 16 kwietnia br: Roman Fieberg, Pracownia Muzyki i Piosenki WOKiS, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel.: 52 585 15/01-03/, fax 52 585 15 06, e-mail: muzyka@wok.bydgoszcz.com 14.04.2012 – Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki, Bydgoszcz, pl. Kościeleckich 6, tel.: 52 585 15 (01-03) (powiat bydgoski i toruński) 15.04.2012 – Radziejowski Dom Kultury, Radziejów, ul. Objezdna 40 tel.: 54 285 34 39 (powiat radziejowski i lipnowski) Roman Fieberg

54 |

| Kwiecień 2012

Leszek Henryk Łęgowski urodził się w 1933 roku w Bydgoszczy nad wartkim nurtem Brdy Młyńskiej. W 1954 r. ukończył Liceum Bibliotekarskie dla pracujących. Do końca 1993 roku pracował w Centralnym Biurze Rozrachunków zagranicznych PKP. Wydał również kilkanaście tomików poetyckich jak: „Jesienne Liście z Międzygórza” (1993), Wiersze zebrane – jesion i inne…” (1994), „Przyjdź i pokłoń się Madonnie” (1994), „Do Madonny z Aniołami” (1977), „Gdy ma się ku wieczorowi… (1997), „Przed Madonną Pięknej Miłości” (1998), „Na skrzydłach aniołów” (2000), „W sercu miasta” (2002), „Na zawsze Bydgoszcz” (2003), „Madonnie NajpiękniejLeszek Henryk Łęgowski szej” (2004), „Z liryką pod rękę” (2009). 21.04.2012, godz. 13.00, Żniński Dom Kultury

Finał XVIII Wojewódzkiego Festiwalu Piosenki „AWANS ’12” Festiwal przeznaczony dla dzieci i młodzieży do 16 roku życia. Ma charakter dwustopniowy, w eliminacjach wojewódzkich biorą udział laureaci eliminacji rejonowych z terenu całego województwa. Warunkiem udziału w festiwalu jest wykonanie dwóch piosenek o zróżnicowanym charakterze. Tegoroczny finał odbędzie się w Żnińskim Domu Kultury w Żninie dnia 21 kwietnia 2012 r. o godz. 13.00. Roman Fieberg/archiwum WOKiS


wydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2 14.04.2012 r., godz. 12.00, sala nr 2

VI Forum Wiedzy i Umiejętności pn. „WIELCY KOMPOZYTORZY EUROPY”

To impreza dla młodych miłośników muzyki poważnej. Pierwszy etap będzie miał dwojaką formę: – test wyboru – na temat życia i twórczości trzech wielkich kompozytorów: Bacha, Mozarta, Paderewskiego, – opisową – pisemna wypowiedź na temat wrażeń i emocji, jakie wywołuje muzyka danego kompozytora. Konkurs adresowany jest do młodzieży V i VI klas szkół podstawowych i gimnazjum. 20.04.2012 r., godz. 18.00, Zespół Szkół w Ostromecku

Warsztaty szantowe pn. „SPOTKAJ SIĘ Z ŻAGLEM” – II edycja

Impreza wpisała się w kalendarz dziecięcych i młodzieżowych zespołów, grup i indywidualnych gitarzystów działających w szkołach i placówkach Bydgoszczy, Ostromecka, Dobrcza, Borówna, Kozieńca. Blisko 80 pasjonatów piosenki nie tylko zaprezentuje się publicznie, ale przede wszystkim wspólnie będzie grać, śpiewać, cieszyć się muzyczną chwilą i spotkaniem. 22.04.2012 r., godz. 10.00, sala sportowa

IX Ogólnopolski Przegląd Zespołów Tańca Ludowego „KAROLINKA 2012”

Niezależnie od ilości zespołów biorących udział w przeglądzie niezmienne pozostały cele imprezy wytyczone przez jej głównego koordynatora – p. Dorotę Przywarę-Kaps: przede wszystkim rozwijanie wrażliwości estetycznej dzieci, ale i wymiana doświadczeń, pomysłów w zakresie pracy animatorów – instruktorów tańca oraz stworzenie możliwości publicznej prezentacji dziecięcym zespołom artystycznym. 28.04.2012 r., godz. 11.00, sala nr 22

„KWIETNIK, czyli przyroda na wesoło” – impreza integracyjno-animacyjna dla dzieci

W wiosennych nastrojach będziemy się bawić, poznawać, odkrywać i zapamiętywać. Ma być lekko i przyjemnie. Udział rodziców mile widziany. Od 12 kwietnia 2012 r. godz. 10.00, sala nr 9

„Szkolna SZWEDERIADA” – sportowe zmagania dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych

Ruszają rozgrywki w ramach „Szkolnej Szwederiady”. Impreza finansowana jest z Grantu Oświatowego, a będzie realizowana w 8 dyscyplinach. Udział biorą uczniowie szkół podstawowych ze Szwederowa oraz dzielnic ościennych.

Paulina Polasik, sympatyczna, skromna 14-letnia gimnazjalistka, ze zdziwieniem przyjęła zaproszenie do naszej Galerii. Z MDK Nr 2 związana od kilku lat – szuka swojej artystycznej drogi. Co wyróżnia Paulinę? „Pracowitość i wrażliwość. Jak coś rozpocznie, to dzięki swojemu uporowi i systematyczności doprowadzi sprawę do końca. Potrafi pracować samodzielnie, z dużym zaangażowaniem” – mówi Małgorzata Lewandowska – nauczycielka sztuk plastycznych. Wszystko, co nowe, nieznane staje się dla Pauliny wyzwaniem i motywacją do działań artystycznych. Paulina jest w fazie eksperymentowania. Interesuje ją technika imparu, plakatu, linorytu. Jednak najbardziej lubi pastele suche. W tematach prac przewijają się zwierzęta. W swojej kolekcji ma już kilka „kocich” portretów. Jak sama mówi zajęcia plastyczne są dla niej odskocznią od codzienności, odpoczynkiem od szkoły. Przyznaje, że tworzenie jest rodzajem małej wolności. Czasem jednak bywa frustrujące, kiedy brakuje czasu na realizację pracy, kiedy obawia się, że może nie zdążyć wywiązać się z zadania. M. Lewandowska: „To, co w Paulinie cenne, to również dystans do tego, co robi. Mimo przywiązania do swojej twórczości, potrafi ocenić braki i niedociągnięcia. Jest otwarta na sugestie i uwagi, propozycje. Ma zadatki na artystyczną osobowość”. Najważniejsze ,że bycie ze sztuka przynosi jej radość. Paulina śpiewa i gra na gitarze. Lubi piosenkę poetycką i turystyczną, ale ukochała sobie szanty. Pani Ania twierdzi, że Paulina „ma to po swoim Dziadku”, który jest wieloletnim organizatorem imprezy „Szuwarowe szanty” w Samociążku. Paulina bierze udział w przeglądach, warsztatach muzycznych, konkursach plastycznych, akcjach charytatywnych oraz imprezach dla lokalnej społeczności. Swój artystyczny talent nadal rozwija, ale już teraz ma talent do bycia mądrą, miłą, uporządkowaną dziewczynką, która pyta i szuka, odkrywającą siebie i otwierającą się na drugiego człowieka. Robi to pędzlem i gitarą. Kwiecień 2012  |

| 55


wydarzenia Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Godzinami o książkach – Dyskusyjne Kluby Książki w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej.

Szczegóły dotyczące działalności bydgoskich klubów publikowane są na stronie: dkk.wimbp.man.bydgoszcz.pl. Program DKK, realizowany przez WiMBP we współpracy z Instytutem Książki, obejmuje także spotkania autorskie. 11.04.2012, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Wypożyczalnia FABULA, wstęp wolny

Spotkanie autorskie z Olgą Rudnicką

– autorką powieści kryminalnych. Zadebiutowała w 2008 r. powieścią „Martwe jezioro”. Później były kolejno: „Czy ten rudy kot to pies”. „Zacisze 13”, „Zacisze 13. Powrót”, „Lilith”, „Natalii 5”. Jest studentką pedagogiki w Wyższej Szkole Komunikacji i Zarządzania w Poznaniu. Pracuje jako opiekunka społeczna w Polskim Komitecie Pomocy Społecznej w Śremie. Jak sama przyznaje, w pracy literackiej wykorzystuje wiedzę o codziennym życiu, przeżytą, zasłyszaną i zaobserwowaną. Lubi konie i muzykę. Kocha czarne rytmy, taniec oraz scrabble. 18.04.2012, godz. 17.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa, wstęp wolny

Spotkanie autorskie z Markiem Niedźwieckim

– znanym i cieszącym się dużą popularnością dziennikarzem muzycznym, prezenterem Programu III Polskiego Radia, członkiem Akademii Fonograficznej Związku Producentów Audio-Video. Okazjonalnie współpracuje z prasą muzyczną. Pracę w Radiu zaczął od Studenckiego Radia Żak Politechniki Łódzkiej, potem związany był z Radiem Łódź. Do Trójki trafił w 1981 r. Największą popularność zdobył jako prowadzący Listę Przebojów Programu Trzeciego, w latach 1982-2007 i ponownie od 1 kwietnia 2010. W grudniu 2007 r. przeszedł bowiem do Radia Złote Przeboje, gdzie prowadził Listę Przebojów Marka Niedźwieckiego, audycję „Złote, słodsze, najsłodsze” oraz Top Wszech Czasów. Od 4 maja do 4 grudnia 2010 prowadził cotygodniową audycję „Muzyczna Jedynka” w Programie I Polskiego Radia. Od 2 stycznia br. prowadzi w Trójce poniedziałkowe wydanie audycji „Do południa”. Jest pomysłodawcą Trójkowej audycji Top Wszech Czasów oraz serii płytowej Smooth Jazz Cafe. Prowadził również audycje: „Zapraszamy do Trójki”, „W tonacji Trójki”, „Markomania”, „Frutti di Marek”, „Chillout Cafe”. Jest członkiem Akademii Muzycznej Trójki. W telewizji pojawił się w latach 80 z cyklicznym programem „102”. Przez kilka lat prowadził w TVP2 Wzrokową Listę Przebojów Marka Niedźwieckiego. Miał swój cykliczny program w MTV Classic, w RTL7. Od 12 lutego br. prowadzi nowy program „W tonacji Premium” na kanale nPremiumHD. Podczas bydgoskiego spotkania będzie promował swoją książkę pt. „Nie wierzę w życie pozaradiowe” 56 |

| Kwiecień 2012

24.04.2012, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa

Spotkanie autorskie z Krzysztofem Bartnickim

– poetą, prozaikiem, tłumaczem, autorem słowników, stypendystą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie translacji. Spotkanie będzie połączone z promocją jednej z najbardziej tajemniczych książek jaką jest „Finnegans Wake” Jamesa Joyce’a (polski tytuł: „Finneganów tren”) spolszczonej przez K. Bartnickiego. Autor przekładu publikował fragmenty „Finnegans Wake” w „Literaturze na Świecie” i „Przekładańcu”. Tłumaczenie, które ukazało się w marcu 2012 r. nakładem Korporacji Ha!art, jest jednym z niewielu całościowych przekładów arcydzieła Joyce’a (po francuskim, włoskim, niemieckim, holenderskim, hiszpańskim, portugalskim, japońskim i koreańskim). Wydawca dołożył wszelkich starań, aby możliwie wiernie odtworzyć oryginalny kształt książki – jej format, czcionkę, zaprojektowaną zgodnie z sugestiami Joyce’a okładkę oraz wywiedzioną z matematyczno-geograficznych proporcji liczbę stron, zaplanowaną najprawdopodobniej przez autora. Praca nad przekładem zajęła Bartnickiemu ponad dziesięć lat. Wstęp wolny! inf. Lucyna Partyka

Zajęcia edukacyjne 2.04.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dzieci i młodzieży ul. Czerkawska 11) „Kolorowe książeczki” – zajęcia edukacyjne z okazji Międzynarodowego Dnia Książki dla Dzieci. 5.04.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 12 dla dzieci i młodzieży ul. Pielęgniarska 17) „Sylwetka Leona Wyczółkowskiego” – Informacje na temat Leona Wyczółkowskiego oraz prezentacja jego dzieł. 12.04.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 13 dla dzieci i młodzieży ul. Połczyńska 3) „Malarz realistyczny – Leon Wyczółkowski” – zapoznanie z życiem i twórczością artysty oraz próba interpretacji wybranego dzieła malarza – zajęcia edukacyjne, cz. 1 12.04.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 17 dla dzieci i młodzieży ul. Brzęczkowskiego 2) „Bydgoszcz w epoce Leona Wyczółkowskiego i obecnie” – zajęcia edukacyjne.


wydarzenia 12.04.2012, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych ul. Czerkawska 22) „W kawiarni u Leona” – z okazji 666 rocznicy nadania praw miejskich naszemu miastu oraz obchodów Roku Wyczółkowskiego odbędzie się wystawa zdjęć Bydgoszczy z czasów dwudziestolecia międzywojennego. Dyskusja przy kawie. 13.04.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 25 dla dorosłych i dla dzieci ul. Błądzimska 36) „Wehikuł czasu – jak wyglądałoby moje życie w latach dwudziestych XX wieku” – zajęcia edukacyjne. 13.04.2012, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 17 dla dzieci i młodzieży ul. Brzęczkowskiego 2) „Ulubione kwiaty Leona Wyczółkowskiego na wspólnym obrazie” – Rodzinny konkurs plastyczny. 16.04.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 25 dla dorosłych i dla dzieci ul. Błądzimska 36) „Tropem Leona Wyczółkowskiego – tworzymy własne wersje prac artystyczny techniką dowolną – zajęcia edukacyjno-plastyczne. 16.04.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 13 dla dzieci i młodzieży ul. Połczyńska 3) „Malarz realistyczny – Leon Wyczółkowski” (poznanie genezy „żywych obrazów” oraz próba interpretacji wybranego dzieła malarza) – zajęcia edukacyjne, cz. 2. 17.04.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59 „Malarstwo ożywione cz. 2” – przygotowujemy „żywy obraz” na podstawie wybranego dzieła Leona Wyczółkowskiego – zajęcia edukacyjne. 17.04.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 1 dla dzieci i młodzieży ul. Powst. Wielkopolskich 26) „Żywe obrazy” – zajęcia plastyczne. 17.04.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 10 dla dzieci i młodzieży ul. Broniewskiego 1) „Leon Wyczółkowski widziany oczami dziecka” – zajęcia plastyczne. 17.04.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 13 dla dzieci i młodzieży ul. Połczyńska 3) „Wiosna w kuchni” (wykorzystując drewniane sztućce wykonujemy wiosenne dekoracje) – spotkanie Kółka Plastycznego „Mały Artysta” – warsztaty plastyczne.

19.04.2012, godz. 13.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych ul. Broniewskiego 1) Spotkanie autorskie z Bartłomiejem Siwcem autorem powieści „Zbrodnia, miłość, przeznaczenie”. 19.04.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dzieci i młodzieży ul. Gawędy 1) „Ekspresja, sztuka, drama” – interpretacja dzieł Leona Wyczółkowskiego, dzieci przedstawiają żywe obrazy. 19.04.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) „Śladami Leona Wyczółkowskiego” – zapoznanie z literaturą o życiu i twórczości malarza – zajęcia literackie. 19.04.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 17 dla dzieci i młodzieży ul. Brzęczkowskiego 2) „Historia jednego obrazu” – tworzymy żywe obrazy na podstawie dzieł Leona Wyczółkowskiego. 20.04.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 31 dla dorosłych i dla dzieci ul. Wielorybia 99) „W pracowni mistrza Leona” – odwzorowanie obrazu Leona Wyczółkowskiego. 20.04.2012, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych ul. Czerkawska 22) „Urodziny Bydgoszczy. Bydgoszcz w moich wspomnieniach, a Bydgoszcz współczesna” – spotkanie dla czytelników w czasie, którego seniorzy poznają bydgoskie portale internetowe. 21.04.2012, godz. 13.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych ul. Brzęczkowskiego 2) W kawiarni u Leona, zajęcia pod hasłem „Kobieta w obrazach Leona Wyczółkowskiego”. 26.04.2012, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych ul. Czerkawska 22) „Urodziny Bydgoszczy. Bydgoszcz w moich wspomnieniach, a Bydgoszcz współczesna” – spotkanie dla czytelników w czasie, którego seniorzy poznają bydgoskie portale internetowe.

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bydgoszczy Konkurs na wywiad nagrany telefonem komórkowym, kamerą internetową lub zwykłą

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy i Muzeum Oświaty ogłaszają Konkurs „SZKOŁA, JAKĄ PAMIĘTAM” o nagrodę Dyrektora Biblioteki na najciekawszy wywiad dotyczący wspomnień szkolnych. Informacje o konkursie na stronie: www.pbw.bydgoszcz.pl Nagrodzone wywiady zamieszczone zostaną na por-

talu internetowym „Pamięć bydgoszczan”. Na zwycięzców czekają atrakcyjne nagrody. do 19 kwietnia 2012, Muzeum Oświaty, ul. M. Skłodowskiej-Curie 4 (II piętro)

Wystawa „»Zwycięska dekada«. Region Bydgoski NSZZ »Solidarność« w ikonografii (1980-1990)” w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej. Kwiecień 2012  |

| 57


wydarzenia Dom Kultury MODRACZEK 2.04.2012, poniedziałek, godz. 16.00 i 17.45 Zajęcia plastyczne – „Kwiaty” – wykonujemy przestrzenną formę użytkową. 2.04.2012, poniedziałek, godz. 16.00 Czytamy bajki dzieciom 12.04.2012, czwartek, godz. 18.00

Jubileusz Kawiarni Literackiej – 50. spotkanie

W programie wiersze Poetów, którzy prezentowali swoją twórczość w czasie Czwartków Literackich w Modraczku, gra na gitarze i recital piosenki poetyckiej w aktorskim wykonaniu Romy Warmus do jej kompozycji, almanach KL pod redakcją Barbary Jendrzejewskiej, okolicznościowy folder przygotowany przez Martę Gracz, wystawa fotografii, poczęstunek. Zapraszamy Autorów i Sympatyków. Prowadzenie Barbara Jendrzejewska. 14.04.2012, sobota, godz. 15.30-19.30 Popołudnie taneczne seniorów 16.04.2012, poniedziałek, godz. 16.00 i 17.45 Zajęcia plastyczne – „Wiosenne kolory” – malujemy wiosenny krajobraz. 16.04.2012, poniedziałek, godz. 18.00 Warsztaty dla rodziców – „Mały terrorysta – czyli o dziecięcych atakach złości”

Spotkanie w Kawiarni Literackiej

19.04.2012, czwartek, godz. 18.00 Czwartkowy wieczór z muzyką – Łukasz Żywiczka – saksofon, Jakub Warzyński – fortepian. 21.04.2012, sobota, godz. 15.30-19.30 Popołudnie taneczne seniorów 23.04.2012, poniedziałek, godz. 16.00 i 17.45 Zajęcia plastyczne – „Obrazek” – malujemy na szkle 28.04.2012, sobota, godz. 15.30-19.30 Popołudnie taneczne seniorów 30.04.2012, poniedziałek, godz. 16.00 i 17.45 Zajęcia plastyczne – „Wiosna dookoła” – wykonujemy płaską formę użytkową.

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1 20.04.2012, godz. 9.30

XII Przegląd Teatrów Dziecięcych SCENKA 2012 – eliminacje

Główne cele przeglądu to prezentacja dokonań artystycznych dzieci w wieku przedszkolnym oraz dzieci ze szkół podstawowych. Zespoły prezentują małe formy teatralne np. teatr poezji, kabaret. Uczestnicy zostają nagrodzeni w dwóch kategoriach wiekowych: przedszkola i szkoły podstawowe. 25.04.2012, godz. 10.00

XII Przegląd Teatrów Dziecięcych SCENKA 2011 – rozdanie nagród i pokaz finalistów.

27.04.2012, godz. 16.30

III KONKURS LITERACKI – ŚWIAT WIDZIANY OCZAMI KOTA

Zapraszamy wszystkich młodych twórców w podróż po krainie wyobraźni. Tym razem wkraczamy w świat zwierząt. Wyobraźcie sobie, że patrzycie na świat oczami kota. Powiedzcie nam, co ma do przekazania. Jak widzi nasz ludzki świat? Czy jest szczęśliwy? Konkurs przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych klas III-VI. Jego uwieńczeniem będzie spotkanie z przedstawicielami Stowarzyszenia Animali Lex, podczas którego wręczymy dyplomy, nagrody. Na tę uroczystość zapraszamy wszystkich uczestników konkursu, ich Opiekunów i Rodziców. inf. Grażyna Goralewska

Gimnazjum nr 20 17.04.2012, g. 9.00, Gimnazjum nr 20, ul. Karpacka 30 Bydgoski festiwal pięknego, głośnego czytania młodzieży gimnazjalnej im. Kazimierza Hoffmana – III edycja Organizatorem festiwalu jest Gimnazjum nr 20 im. Królowej Jadwigi, partnerami: Miejskie Centrum Kultury, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Bydgoski i Towarzystwo Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich w Bydgoszczy. 58 |

| Kwiecień 2012

Celem konkursu jest: Popularyzacja książki i czytelnictwa wśród młodzieży, propagowanie idei pięknego i głośnego czytania • Podniesienie poziomu czytelnictwa wśród młodzieży, rozwijanie aktywności czytelniczej uczniów • Wzmocnienie roli szkół jako placówek kulturotwórczych • Promocja miasta pod hasłem „Czytająca Bydgoszcz”. Konkurs pięknego czytania adresowany jest do uczniów szkół gimnazjalnych w Bydgoszczy.


wydarzenia Klub „ODNOWA” 2.04.2012, poniedziałek, godz. 12.30 Gimnastyka dla pań „50+”

18.04.2012, środa, godz. 16.30 „Wiosna, wiosna…” – Zabawy plastyczne dla dzieci

4.04.2012, środa, godz. 16.30 Ptaki z papierowych talerzyków – Zabawy plastyczne dla dzieci

23.04.2012, poniedziałek, godz. 12.30 Gimnastyka dla pań „50+”

10.04.2012, wtorek, godz. 15.30 Wiosenny bal w Klubie Seniora „Kalina” 13.04. 2012, piątek, godz. 17.00 Klub Polskiej Książki – Wciąż w drodze wg „Rozkładu jazdy” – promocja tomiku Zdzisława Prussa. Spotkanie poetyckie poprowadzi Jolanta Kowalska. 16.04.2012, poniedziałek, godz. 12.30 Gimnastyka dla pań „50+” 17.04.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczorek taneczny w Klubie Seniora „Kalina”

24.04.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczorek taneczny w Klubie Seniora „Kalina” 25.04.2012,środa, godz. 16.30 „W królestwie pana Bałagana” – Zabawy plastyczne dla dzieci 27.04.2012, piątek, godz. 16.30 V Przegląd Teatrzyków Przedszkolnych „Bajkolandia”. Przegląd twórczości teatralnej przedszkolaków. Przedstawienia i scenki dramowe oparte na bajkach i wierszach dla dzieci. Nagroda dla „Najbardziej BAJKOWEGO Przedszkola” inf. Grażyna Salemska

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4 2.04.2012, poniedziałek, godz. 11.30, boisko

„MOJA DROGA – MOJE BEZPIECZEŃSTWO”

– trzecia edycja konkursu o ruchu drogowym dla dzieci ze szkół podstawowych część II 3.04.2012, wtorek, godz. 16.00, sala nr 5

„ZIELONO MI”

– konkurs plastyczny dla dzieci b/o wieku 4.04.2012, środa, godz. 16.00, sala nr 5

„PISANKI KRASZANKI”

– konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży 10.04.2012, wtorek, godz. 16.00, sala nr 5

„FLAGI NASZYCH SĄSIADÓW” – spotkanie manualne dla dzieci

11.04.2012, środa, godz. 9.00, sala nr 5

„WIOSENNE ŚPIEWANKI” – karaoke dla każdego

16.04.2012, poniedziałek, godz. 9.30, sala gimnastyczna

„TRÓJBÓJ ARTYSTYCZNY” cz. I PLASTYKA

Turniej przedszkoli z miasta Bydgoszczy. 17.04.2012, wtorek, godz. 16.00, sala nr 5

„OZDOBNE RAMKI DO ZDJĘĆ” – zajęcia techniczne dla każdego

18.04.2012, środa, godz. 16.00, sala nr 5

„WIOSNO ACH TO TY” – konkurs plastyczny

23.04.2012, piątek, godz. 9.30, sala gimnastyczna

„TRÓJBÓJ ARTYSTYCZNY cz. II TANIEC Turniej dla przedszkoli.

inf. S. Pacewicz, A. Merder

Kwiecień 2012  |

| 59


wydarzenia Pałac Młodzieży 2.04.2012, godz. 11.00

XIII Wojewódzki Konkurs Młodych Twórców dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych

Z radością informujemy, że laureatami XIII Wojewódzkiego Konkursu Młodych Twórców są (kolejność alfabetyczna wg szkół): V LO, Bydgoszcz – Małgorzata BUGAJSKA, Zofia LITWINOWICZ, Wiktoria KABAT, Tomasz MIŁKOWSKI, IX LO, Bydgoszcz – Oskar KOŁACKI, T. HOTELARSKIE, Gąsawa – Milena KOWALSKA, LO, Lipno – Weronika RZYMSKA, Z.S. LICEALNYCH, Strzelno – Aleksander KOSZAL, I LO, Włocławek – Bartłomiej DĘBICKI, Anna Maria KOTTAS, Magdalena MIELCAREK, Katarzyna MICHALSKA, III LO Włocławek, Małgorzata ICIKOWSKA, Julia IGNACZAK. 4.04.2012, godz. 16.30

„W poszukiwaniu Zająca”

– zabawa dla dzieci w wieku 3-7 lat. Wstęp wolny. 18.04.2012, godz. 10.00

Audycja muzyczna. Interaktywna lekcja muzyki dla grup zorganizowanych. Zapisy: Patrycja Cywińska-Gacka, tel. 660 448 499. 20.04.2012, godz. 12.00

Kolokwia Akademickie – „My pokolenie X” – wykłady i dyskusja dla humanistów. 22.04.2012, godz. 11.00, Sala Kinowa

jak co roku Pałac Młodzieży w dniach 27-29 kwietnia przygotowuje otwarte warsztaty taneczne z różnych technik. Zajęcia poprowadzą wybitni choreografowie i tancerze. Dodatkowo 28 kwietnia o godzinie 18.00 w sali widowiskowej Pałacu Młodzieży odbędzie się na gościnny występ teatru tańca z Łodzi. 2 spektakle Pracowni Fizycznej z Łodzi: 28 kwietnia, godzina 18.00, sala widowiskowa Pałacu Młodzieży w Bydgoszczy

„Powyżej nieba”

Rekonstrukcja kultowej chorografii Witolda Jurewicza z 1998 roku. Unikalny pod wieloma względami spektakl taneczno-aktorski jest ruchowym komentarzem do tekstów Ireny Turskiej o pochodzeniu i rozwoju tańca.

„A3”

Przestrzeń. Obecność. Kształt. Ciało zamknięte w swej naturalnej geometrii. Spektakl zderza cielesność z czystą, matematyczną mapą sześcianu. Czy ustalając zasady da się ujarzmić nieprzewidywalność ruchu? 28.04.2012, godz. 11.00

XXIII Ogólnopolski Konkurs Wiedzy o Filmie, etap wojewódzki

Konkurs dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Zgłoszenia do 20 kwietnia. Szczegóły www.palac.bydgoszcz.pl.

ZYGZAK – Zabawowy Klub Filmowy Malucha

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży

25.04.2012, godz. 11.00 Magia Teatru, czyli spotkania z teatrzykami dziecięcymi.

zaprasza na kinowe seanse w kwietniu

pokaz filmów animowanych dla dzieci w wieku 3-7 lat. Po filmie zapraszamy gry i zabawy.

Międzynarodowy Dzień Tańca

czwartek, 5 kwietnia, godz. 19.30 Idy marcowe (The Ides of March), reż. George Clooney, USA 2011, 101 min.

Przyjdź! Zobacz! Zatańcz!

czwartek, 12 kwietnia, godz. 19.30 Rzeź (Carnage), reż. Roman Polański, Niemcy/Francja/ Polska 2011, 79 min.

27-29.04.2012 – warsztaty z różnych technik tanecznych. W ramach trzydniowych obchodów 28 kwietnia o godz. 18.00 gościnny spektakl teatru tańca. 29 kwietnia na całym świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Tańca. Z tej okazji tradycyjnie

Z e s p o ł y Ta ń c a Ws p ó ł c z e s n e g o A R A B E S Q U E ’A I I i B R A X I I z P a ł a c u M ł o d z i e ż y, f o t . J a r o s ł a w P a b i j a n

czwartek, 19 kwietnia, godz. 19.30 Róża, reż. Wojciech Smarzowski, Polska 2011, 98 min. czwartek, 26 kwietnia, godz. 19.30 Dziewczyna z tatuażem (The Girl with the Dragon Tatoo), reż. David Fincher, USA 2011, 158 min. CENA KARNETU: 24 zł CENA POJEDYNCZEGO BILETU NORMALNEGO: 8 zł CENA KARNETU ULGOWEGO: 15 zł CENA BILETU ULGOWEGO (MŁODZIEŻ PONADGIMNAZJALNA, STUDENCI): 5 zł Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem. Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359.

inf. Dominika Kosińska

60 |

| Kwiecień 2012


wydarzenia

Katarzyna Groniec w Bydgoszczy 13. Ogólnopolski Festiwal Interpretacji Piosenki Aktorskiej już w kwietniu w Bydgoszczy! Impreza, organizowana corocznie przez Pałac Młodzieży, ma zasięg ogólnokrajowy. Festiwal ma popularyzować piosenkę aktorską, a także zintegrować środowiska muzyczne i teatralne z całej Polski. W tym roku po raz kolejny osoby w wieku od 16 do 27 lat (soliści i małe zespoły) będą mogły zaprezentować swoje umiejętności głosowe i interpretacyjne. Wykonawcy zostali zakwalifikowani do konkursu na podstawie nadesłanych nagrań. Podczas przesłuchań, które odbędą się 15 kwietnia o godzinie 15.00 w Pałacu Młodzieży, soliści i zespoły zaprezentują po dwie piosenki – tym samym będą starać się o możliwość wystąpienia w czasie Koncertu Galowego, który odbędzie się 16 kwietnia o godzinie 19.00 w Teatrze Polskim w Bydgoszczy. W jury zasiądzie między innymi Jan Poprawa, publicysta i krytyk muzyczny, scenarzysta wielu widowisk estradowych i teatralnych, reprezentuje także Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Jury, oceniając występy, będzie brało pod uwagę: dobór repertuaru, walory głosowe oraz oryginalność interpretacji. Jako nagrodę jury przyznaje finansowe Grand Prix, a jego zdobywca jest kwalifikowany do Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie. Ponadto wręczone zostaną nagrody i wyróżnienia. Największym wydarzeniem podczas Koncertu Galowego będzie recital Katarzyny Groniec, który odbędzie się 16 kwietnia w Teatrze Polskim tuż po koncercie galowym FIPA. Katarzyna Groniec zadebiutowała w 1991 roku pierwszoplanową rolą Anki w musicalu Metro, a w 1997 roku zdobyła Grand Prix na Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu. Kilka lat współpracowała z teatrem Buffo w Warszawie, gdzie wystąpiła m.in w spektaklach: Do grającej szafy grosik wrzuć, Brel, Grosik 2, Obok nas i Tyle miłości. Po rozstaniu z Teatrem Buffo zaczęła występować w Teatrze Ateneum, w którym grała w spektaklu 3×Piaf.

Na początku września 2000 ukazała się jej debiutancka płyta Mężczyźni, której producentem był Grzegorz Ciechowski. Jej kolejnym albumem była płyta Poste restante składająca się z trzech części. Pierwsza część zawierała piosenki kabaretowe i filmowe z lat 30. XX wieku, z repertuaru m.in. Édith Piaf i Marleny Dietrich. Utwory części drugiej to sześć melancholijnych piosenek o miłości. W części trzeciej znalazły się trzy utwory Astora Piazzolli z tekstami w przekładzie Marcina Sosnowskiego oraz romans Aleksandra Wertyńskiego ze słowami Jonasza Kofty. Motywem przewodnim i inspiracją dla płyty stała się piosenka Ewy Demarczyk pt: Jaki śmieszny jesteś pod oknem, a dokładnie jej fragment: … więc dróg poznaj sto, aby dojść do mych ust… Płyta Emigrantka została wydana w 2004 roku. Znalazły się na niej kompozycje Piotra Dziubka z kilkoma tekstami Katarzyny Groniec oraz aranżacja piosenki z berlińskiego kabaretu Kurta Weila i Bertolta Brechta. Następna płyta – Przypadki – to już autorski projekt Katarzyny Groniec i Piotra Dziubka. Pierwszym promującym singlem został utwór Będę z Tobą, drugim – Poniedziałek. Płyta została bardzo dobrze oceniona przez krytyków i słuchaczy osiągając kilkanaście tysięcy sprzedanych egzemplarzy. W 2008 roku Katarzyna Groniec otrzymała dyplom mistrzowski – Nagrodę im. Aleksandra Bardiniego za wybitne osiągnięcia w piosence aktorskiej. W tym samym roku ukazał się nagrany na żywo dwupłytowy album Na żywo. 27 marca 2009 roku w Teatrze Capitol podczas Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu odbyła się premiera recitalu pt. Listy Julii. Album Pin-up Princess, wydany w listopadzie 2011 roku nominowany do Nagrody Fryderyka 2012 w kategorii album roku – piosenka poetycka zachwyca słuchaczy od jesieni ubiegłego roku, o czym będą mogli się przekonać goście naszego festiwalu. poleca: Dominika Kosińska, Pałac Młodzieży

Kwiecień 2012  |

| 61


wydarzenia Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu Fotografia inspirowana Dzieciństwem

Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego ogłosił rok 2012 w naszym województwie Rokiem Praw Dziecka. Decyzja ta wpisuje się w ogólnopolskie obchody Roku Janusza Korczaka, który upamiętnia setną rocznicę założenia przez Korczaka Domu Sierot przy ul. Krochmalnej w Warszawie i siedemdziesiątą rocznicę śmierci. Do tych obchodów nawiązuje także organizowany przez WOAK konkurs fotograficzny w ramach XXI Konfrontacji Amatorskiej Twórczości Artystycznej Regionu KATAR ‚12, nad którym patronat objęła Przewodnicząca Sejmiku Województwa Dorota Jakuta. Konkurs w tym roku odbywa się bowiem pod hasłem Dzieciństwo. Konkurs odbywa się w dwóch kategoriach wiekowych. Pierwsza to uczestnicy do lat 18, druga – osoby dorosłe. Do 14 maja 2012 r. nadsyłać można prace konkursowe – nie więcej niż 10 zdjęć. Mogą one tworzyć cykl, ale każde z nich może być też autonomicznym i kompletnym dziełem. Zdjęcia w formacie jpg powinny być nagrane na płytę CD/DVD i opatrzone godłem. Pojedyncze zdjęcie – w rozmiarze około 6 Mpix – nie powinno przekraczać po kompresji 3 MB. Fotograficy wykonujący swoje prace w technikach analogowych przesyłają odbitki w formacie zbliżonym do 18×24 cm – również opatrzone godłem. Tym samym godłem powinna być opatrzona karta zgłoszenia, którą można pobrać ze strony www.woak.torun.pl. Prace będą oceniane przez profesjonalne jury, które nie tylko przyzna nagrody, ale również wytypuje prace na wystawę pokonkursową. Wyniki konkursu fotograficznego Konfrontacji zostaną ogłoszone 15 czerwca, wówczas również otwarta zostanie wystawa pokonkursowa, której będzie towarzyszył katalog.

Plener po Ziemi Michałowskiej

W dniach 18-20 maja oraz 6-8 lipca odbędzie się plener fotograficzny Ziemia Michałowska. Celem pleneru jest przygotowanie ekspozycji fotograficznej ukazującej złożoność krajobrazu kulturowego północno-wschodniego krańca województwa kujawsko-pomorskiego: od średniowiecznych obiektów warownych i sakralnych, poprzez krajobraz małych miast i popegeerowskich wsi, po przyrodę regionu. Wystawa poplenerowa otwarta zostanie 21 września w Galerii Spotkań Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Toruniu. Wystawie będzie towarzyszył katalog.

Nauka filmowania z ekipą Panoptikonu

Marcin Gładych, ceniony twórca niezależnego kina kończy właśnie w Toruniu zdjęcia do swojego najnowszego filmu Panoptikon. Będzie to fabularyzowany dokument opowiadający dwudziestowieczną historię Torunia przez pryzmat „okrąglaka”, czyli więzienia zbudowanego według idei brytyjskiego filozofa Jeremy Benthama. Ściśle związany z filmem będzie wideoklip-trailer do utworu zespołu Pchełki, który powstanie 62 |

| Kwiecień 2012

podczas warsztatów prowadzonych przez ekipę Marcina Gładycha. Warsztaty pod hasłem Teledysk – realizacja wideoklipu-trailera do filmu „Panoptikon” odbędą się w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu w dniach 18-20 maja. W programie zajęć znalazły się wszystkie zagadnienia związane z przygotowaniem, realizacją i postprodukcją teledysku. Warsztaty są niepowtarzalną okazją do poznania od kuchni pracy filmowców. Zajęcia poprowadzą: Marcin Gładych – reżyser filmowy i fotografik, Jacek Banach – reżyser, scenarzysta, montażysta i dźwiękowiec, Radosław Garncarek – aktor, absolwent PWST w Łodzi, Dominik Smużny – artysta interdyscyplinarny oraz Łukasz Milewski – reżyser dźwięku. Ekipę filmową wesprze Wojciech Budny – dokumentalista WOAK. Termin zgłoszeń mija 4 maja 2012 r., ale o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń – liczba miejsc ograniczona. Koszt akredytacji: 80 PLN.

Pozostałe warsztaty i szkolenia:

14-15 kwietnia (I część) i 26-27 maja (II część) – Krótka forma filmowa 14-15 kwietnia – Kurs pedagogiki cyrku dziecięcego. 21-22 kwietnia – Warsztaty teatralno-muzyczne – zajęcia prowadzą: Antoni Słociński i Erwin Regosz. 28 kwietnia – Improwizacja w teatrze – zajęcia prowadzi Krystian Wieczyński. 28 kwietnia – Sztuka opowiadania bajek. Warsztaty z cyklu Za-bawialnia, czyli sposoby na pogodę i niepogodę dla całej rodziny. Rodzinne warsztaty artystyczne – zajęcia prowadzą Agnieszka Piasecka i Magdalena Jasińska. 12-13 maja – Kurs pedagogiki cyrku dziecięcego. Spotkanie IV 19-20 maja – Młodzież w mediach. Warsztaty dziennikarskie – zajęcia prowadzi Marcel Woźniak – Redaktor naczelny miejskiego portalu OrbiTorun.pl, redaktor techniczny portalu Kulturalny Toruń, reporter Radia PLUS Toruń. 19 maja – Rodzinne gry i zabawy. Warsztaty z cyklu Za-bawialnia, czyli sposoby na pogodę i niepogodę dla całej rodziny. Rodzinne warsztaty artystyczne – zajęcia prowadzą: Magdalena Jasińska i Alicja Usowicz..

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu ul. Szpitalna 8, 87-100 Toruń, tel./fax: 56 6522027, 56 6522028, 56 6522755, 56 6570290, 56 6570291 www.woak.torun.pl; e-mail: woak@woak.torun.pl


wydarzenia Dwór Artusa w Toruniu 11.04.2010, środa, godz. 16.30, Sień Dworu Artusa, bilety – 6 zł (normalny), 4 zł (ulgowy)

Oprowadzanie po Dworze Artusa

Dwór Artusa to także zabytek historyczny i architektoniczny. Raz w miesiącu, pod okiem przewodnika, wszyscy chętni mogą obejrzeć niedostępne zakamarki budynku, posłuchać historii, opowieści i legend związanych z Dworem Artusa. Oprowadzanie odbędzie się, gdy zbierze się grupa minimum 5 osób. 14.04.2012, sobota, godz. 20.00, Sala Wielka

Jubileuszowa 10 Noc Planszówek

Niezwykłe wydarzenie, które co 3 tygodnie odbywa się w noc z soboty na niedzielę, dotychczas przyciągnęło ponad pół tysiąca fanów gier planszowych w różnym wieku! To niebywała i doskonała okazja by poznać nowoczesne gry planszowe, ich fanów i zdobyć dla siebie jedną z cennych nagród. Organizatorzy w cenie wejściówki udostępniają także konsole Xbox360 oraz Playstation3 wraz z akcesoriami niezbędnymi do gry w np. Guitar Hero. 14 kwietnia grać będziemy niemalże do białego rana, bo aż do godziny 5.00. Będziemy na Was czekać z napojami, przekąskami i dziesiątkami gier! Wejściówka: 15 złotych; do nabycia w CG Feniks (ul. św. Katarzyny 7) od dnia 2 kwietnia oraz w Sali Lustrzanej Dworu Artusa tuż przed imprezą. 16.04.2012, poniedziałek, godz. 19.00, Kafeteria Struna światła, wstęp wolny

Festiwal Audiowizje – koncert formacji ARGH i EDVB

W ramach interdyscyplinarnego festiwalu Audiowizje w Kafeterii Struna światła zagrają ARGH i EDVB. ARGH to kapela grająca intrygującą muzykę ilustracyjną, oscylującą między rockiem progresywnym a muzyką ludową. Z kolei EDVB to formacja dwóch kontrabasistów: Michała Hajduczeni i Marcina Maciejewskiego, której brzmienie jest kwintesencją współczesnej muzyki improwizowanej. 19.04.2012, czwartek, godz. 18.30, Kafeteria Struna światła, wstęp wolny

Czwartek z filozofią – Tolerancja. Dla kogo?

26.04.2012, czwartek, godz. 19.00, Sala Wielka, bilety – 35 zł (normalny), 30 zł (ulgowy)

Benefis Krzysztofa Kowalewskiego

Prowadzenie – Michał Ogórek Wieczór z Krzysztofem Kowalewskim to zaproszenie do wspomnień o stworzonych przez niego kreacjach teatralnych, filmowych i radiowych, o kolegach aktorach, reżyserach, z którymi pracował, a także o kulisach trudnego zawodu aktora. Nie zabraknie anegdot i zabawnych opowieści związanych z pracą na scenie. Podczas wieczoru artysta zaprezentuje widzom próbkę swego aktorskiego kunsztu, przedstawiając fragmenty opowiadań Sławomira Mrożka, Jerzego Dobrowolskiego i rosyjskiego pisarza Michaiła Zoszczenki. Benefis poprowadzi znany satyryk, mistrz felietonu Michał Ogórek. 30.04.2012, sobota, godz. 20.00-2.00, Sala Wielka, bilety – 30 zł (w sprzedaży od 2 kwietnia)

Noc z Harrym Potterem w Dworze Artusa

28 kwietnia 2012 Dwór Artusa zmieni się na kilka godzin w Szkołę Magii i Czarodziejstwa Hogwart. Wszystkie atrakcje i zabawy w sposób bezpośredni nawiązywać będą do klimatu, sytuacji i zdarzeń znanych z kart książki Joan K. Rowling. Uczestnicy (wiek 8-12 lat), którzy nabędą magiczny bilet, będą mogli wejść do świata małego czarodzieja i poczuć się jak bohaterowie najpopularniejszej na świecie książki dla dzieci. Każdy z uczestników otrzyma dokładny przewodnik z informacjami (także dla rodziców), w którym znajdzie opisy wszystkich atrakcji i zasad poruszania się po magicznym świecie. Impreza potrwa do 2.00 w nocy. Kwiecień 2012  |

| 63


wydarzenia Laboratorium Żywej Kultury 18 kwietnia 2012, środa, Pianola, godz. 18.00 Postscriptum do Bydgoskiego Kongresu Kultury

SPOTKANIE OTWARTE STOLIKA EDUKACJA Tematem spotkania będzie koordynacja działań edukacyjnych na poziomie miasta i przedstawienie propozycji ORK oraz Biura Kultury Bydgoskiej stworzenia miejskiego programu edukacyjnego we współpracy miejskich instytucji kultury oraz organizacji pozarządowych. Celem spotkania jest również rozszerzenie dyskusji na temat edukacji o grono osób decyzyjnych w obszarze kultury i edukacji oraz poszukiwanie możliwości realizacji rekomendacji zgłoszonych podczas Bydgoskiego Kongresu Kultury. Postulaty stolika edukacja znajdują się na stronie Bydgoskiego Kongresu Kultury: www.kulturawbudowie.pl/stoliki-bkk Spotkanie poprowadzą: Olga A. Marcinkiewicz Michał Tabaczyński / MCK 25 kwietnia 2012, środa, Pianola, godz. 18.00 Miejski? Dom? Kultury? Seminarium I

Po co nam centra kultury?

Jaka jest rola miejskich instytucji (domów) kultury? Czy są to instytucje prowadzące własne programy? Czy mają być służebne w stosunku do środowisk i twórców? W jaki sposób realizować postulat partnerstwa publiczno­-prywatnego? Co to znaczy partycypacyjny model zarządzania kulturą w przypadku miejskiego ośrodka kultury? Spotkanie poprowadzi: Edwin Bendyk / Collegium Civitas Olga A. Marcinkiewicz KONTAKT: laboratorium@mok.bydgoszcz.pl facebook.com/lab.kultury Olga A. Marcinkiewicz 64 |

| Kwiecień 2012

MIEJSKI? DOM? KULTURY? SEMINARIUM 1 PO CO NAM CENTRA KULTURY?

Seminarium organizowane przez Laboratorium Żywej Kultury / Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy w ramach ogólnopolskiego projektu MIEJSKI? DOM? KULTURY?, we współpracy z Narodowym Centrum Kultury, Collegium Civitas, Pracownią Kultury Współczesnej, Regionalnym Obserwatorium Kultury, Warsztatami Kultury / Lublin oraz CK Zamek /Poznań. Seminarium odbędzie się 25 kwietnia 2012 w Pianoli, ul. Jagiellońska 2, początek o godz. 12.00 Czy miasto ma animować kulturę czy nią zarządzać? Jaka jest rola miejskich instytucji kultury? Czy są to instytucje prowadzące własne programy? Animujące życie kulturalne miasta? Czy mają pełnić rolę służebną w stosunku do środowisk twórczych? W jaki sposób realizować postulat partnerstwa publiczno-prywatnego? Co to znaczy partycypacyjny model zarządzania kulturą w przypadku miejskiego ośrodka kultury? Celem projektu jest wypracowanie nowoczesnego modelu miejskich domów / centrów / ośrodków kultury i nowoczesnych narzędzi animacji i edukacji w oparciu o budowę strategii funkcjonowania, rozwoju i współpracy. Projekt składa się z warsztatów, seminarium, debat publicznych i wizyt studyjnych w 3 miastach Bydgoszczy, Lublinie i Poznaniu oraz publikacji on-line, która będzie zapisem rekomendacji i najlepszych praktyk. Celem projektu jest budowa kompetencji kadr miejskich centrów kultury działających w dużych ośrodkach miejskich w zakresie budowania strategii rozwoju opartej na partycypacji obywatelskiej, kreatywnych partnerstwach, modelu kultury jako debaty, uwzględniające nowe modele uczestnictwa w kulturze. W spotkaniu, które poprowadzi Edwin Bendyk, publicysta tygodnika „Polityka” i dyrektor Ośrodka badań nad Przyszłością Collegium Civitas udział zapowiedzieli przedstawiciele Lublina, Poznania, Katowic, Gdańska, Warszawy, Poznania, Olsztyna, Torunia, Bydgoszczy. W programie SEMINARIUM m.in.: a) animacja? Inkubacja? czy zarządzanie życiem kulturalnym miasta? – MISJA i KOMPETENCJE CENTRÓW KULTURY b) Instytucja miejska czyli jaka? – kompetencje „miasta” a rola pozostałych sektorów w programowaniu życia kulturalnego miasta – STRATEGIA WSPÓŁPRACY c) myślenie strategiczne i wieloletnie – STRATEGIA ROZWOJU CENTRÓW KULTURY Projekt skierowany jest do osób zajmujących się zarządzaniem kulturą na poziomie miasta – kadr miejskich ośrodków / centrów kultury i innych instytucji, organizacji, które zajmują się animacją na poziomie miejskim i ogólnopolskim. Prosimy o rejestrację: laboratorium@mok.bydgoszcz.pl


wydarzenia Miejskie Centrum Kultury 1.04.2012 niedziela, godz. 9.30, Pianola

Poranek rodzinny: „Zajączkowo”

– warsztaty artystyczne dla rodziców z dziećmi, powitalne kakao Zapraszamy na pokaz robienia figurek zwierząt z balonów Balonikowe ZOO, warsztaty dla rodziców z dziećmi, robimy zwierzątka z balonów. Mini Kino dla najmłodszych. „Kic, kic koko” – wielkanocne zabawy integracyjne dla dzieci. Obowiązują zapisy. Prosimy o zgłoszenia e-mailem na adres: info@arz.pl. 1.04.2012 niedziela, godz. 10.00-17.00, Pałac Nowy w Ostromecku

Kiermasz Wielkanocny 1.04.2012 niedziela, godz. 11.00, Pałac Stary w Ostromecku

Poranek rodzinny dla rodzin z małymi dziećmi do lat 7 2.04.2012 poniedziałek, godz. 19.00, Kino Orzeł, Wstęp 8 zł ulgowy/10 zł normalny

teatr niebopiekło „Un esempio” + spotkanie z teatrem niezależnym

Spektakl na motywach opowiadania Gustawa Herlinga-Grudzińskiego „Błogosławiona, święta”. W spektaklu wykorzystano teksty: Franza Kafki, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Jaana Krossa, św. Pawła oraz członków zespołu. Realizacja: Ewa Stołowska, Andrzej Stróż, światła: Andrzej Szomszor Artur Duda („Głos Uczelni”): Jest to historia prostej (…) Marianny, która – zgwałcona jak dziesiątki kobiet przez serbskich bandytów – idzie przez świat, niosąc swój krzyż. Ta opowieść jest antyklerykalna i głęboko chrześcijańska zarazem, jest obroną drobnej słabej dziewczyny, która po najgorszym zdarzeniu w swoim życiu potrafi znaleźć w sobie wielką, ludzką siłę. Spektakl teatru niebopiekło stanowi dla mnie nawiązanie wprost do etosu teatru alternatywnego. To więcej niż głos w sprawie aborcji czy moralności papieża, to zaproszenie do samodzielnego myślenia ujęte w subtelną, teatralną formę.

3.04.2012 wtorek, godz. 18.00, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Eksperymentalna Grupa Teatralna RABAN – próba

Jesteśmy coraz bliżej celu. Praca nad spektaklem „Eightsperience” wre! Po obsadzeniu ról, budujemy postaci, myślimy nad ruchem scenicznym… Już niedługo odbijemy na deskach ślady naszych stóp. 4.04.2012 środa, godz. 18.30, Szklarnia Teatru i Tańca MCK, zapisy teatr@mok.bydgoszcz.pl

W poszukiwaniu wewnętrznego ruchu – warsztaty tańca współczesnego

Serdecznie zapraszamy na pierwsze spotkanie! Przed nami 2 miesiące, 8 spotkań. Na przestrzeni tego okresu, wykorzystując formę tańca współczesnego, stworzymy projekt koncepcyjny, który zakończy się krótką formą przedstawioną na scenie Miejskiego Centrum Kultury. W związku z tym wydarzeniem pragniemy zaprosić wszelkie zainteresowane osoby, które mają na swoim koncie doświadczenia związane z tańcem do udziału w projekcie. Warsztaty (nieodpłatne) i odbywać się w każdą środę kwietnia i maja, w godzinach: 18.30-20.30. Prowadzenie: Justyna Ptaszyńska – tancerka tańca współczesnego z kilkunastoletnim doświadczeniem. Choreograf przy międzynarodowych projektach kulturalnych w Bułgarii i Hiszpanii. 5.04.2012 czwartek, godz. 12.15, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Teatr Improwizacji – próba

Teatr improwizowany (znany także jako impro) jest formą teatru, w którym aktorzy grają spontanicznie, bez scenariusza. Buduje przedstawienie teatralne na oczach widza, który ma wielki wpływ na to, co dzieje się na scenie. Jeśli chcielibyście nas podejrzeć podczas prób, swoimi sugestiami wpuścić nas w maliny, zapraszamy! 5.04.2012 czwartek, godz. 17.30, Szklarnia MCK

Teatr przy Stoliku – warsztaty

To forma znana w Bydgoszczy, chociażby z lat sześćdziesiątych, gdzie aktorzy czytali poezję, popijając kawę, przy udziale publiczności w kameralnym entourage. Zapraszamy do czytania osoby w różnym wieku, które poszukują innych form teatralnych, pragnących zgłębić swój warsztat, popracować nad dykcją, interpretacją, formą. Pragniemy tworzyć swoiste słuchowiska teatralne, których efektem będzie rodzaj czytanych prób, a raczej niepowtarzalne, kameralne spektakle, dzięki którym widz będzie miał poczucie bliższego kontaktu z twórcami. Kontakt: katarzyna.chmara-collins@ mok.bydgoszcz.pl Kwiecień 2012  |

| 65


wydarzenia 5.04.2012 czwartek, godz. 18.00, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Eksperymentalna Grupa Teatralna RABAN – próba 11.04.2012 środa, godz. 18.30, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

W poszukiwaniu wewnętrznego ruchu – warsztaty tańca współczesnego 14.04.2012, sobota, godz. 12.00, Kino Orzeł, bilety 18 zł, w przedsprzedaży 17 zł. Bilety w karnecie na dwa spektakle w kwietniu zakupione w przedsprzedaży kosztują 15 zł.

11.04.2012 środa, godz. 19.00, Kino Orzeł

KANAŁ: Archandia + goście,

zaprasza Młodzieżowa Rada Bydgoszczy 12.04.2012 czwartek, godz. 12.15, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Bydgoski Teatr Lalek BURATINO, „Koziołek Matołek” – spektakl

Teatr Improwizacji – próba

Spektakl „Koziołek Matołek” jest teatralną wersją znanej wszystkim opowieści Kornela Makuszyńskiego. Wędrujący po świecie Koziołeczek trafia na czarny ląd, do amerykańskiego wojska, żegluje po oceanie, a nawet leci na Księżyc.

Koło Gospodyń Miejskich, malujemy anioły na deskach

Historia Bydgoskiego Teatru Lalek BURATINO ma swój początek w 2010 roku, on sam zaś zawdzięcza swoje istnienie kilkorgu entuzjastom teatru lalkowego, którzy fakt, iż takiego w Bydgoszczy dotąd nie było postanowili wykorzystać i tę pustkę wypełnić. Stworzyli takie miejsce, o którym bydgoskie dzieci będą mogły powiedzieć: To jest nasz teatr! Mowa tu o stałej, profesjonalnej scenie, systematycznie prezentującej swoje widowiska dla najmłodszej publiczności. Od kwietnia 2012 roku stałą przestrzenią prezentacji Teatru BURATINO staje się Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. Na weekendowe, rodzinne spektakle zapraszamy 14 kwietnia („Koziołek Matołek”) i 29 kwietnia („Ach, Ta Mysia”). W ciągu tygodnia zapraszamy grupy zorganizowane i nie tylko. Repertuar Teatru i informacje o rezerwacji biletów znaleźć można na stronie www.teatrburatino.pl i na stronie MCK. Z A PR A SZ A MY !

fot. Dariusz Gackowski

66 |

| Kwiecień 2012

12.04.2012 czwartek, godz. 17.00, Pianola

12.04.2012 czwartek, godz. 17.30, Szklarnia MCK

Teatr przy Stoliku – warsztaty 12.04.2012 czwartek, godz. 18.00, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Eksperymentalna Grupa Teatralna RABAN – próba 12.04.2012 czwartek, godz. 18.00, Kino Orzeł

Premiera Teatru Telewizji, wstęp wolny 13.04.2012 piątek, godz. 18.00, Pianola

Literatura. Rozmówki. Spotkanie z Małgorzatą Maniszewską

prowadzenie: Ewa Dąbska Na książkę Literatura. Rozmówki składają się rozmowy z pisarzami naprawdę dużymi, bez których nie obejdzie się żadna historia literatury wieku XX i XXI: Julian Stryjkowski, Stanisław Lem, Michał Głowiński, Henryk Grynberg, Włodzimierz Odojewski, Kazimierz Hoffman, Stanisław Barańczak, Ryszard Krynicki, Adam Zagajewski, Stefan Chwin, Marcin Świetlicki. Można tych autorów lubić mniej lub bardziej, ale nie można odmówić im istotności. To bez wyjątku nazwiska istotne i – co ważniejsze – Małgorzata Maniszewska potrafi tę ich istotność podkreślić, uwypuklić, gdy trzeba – odkryć.


wydarzenia

Hotel Kosmos

etyckie teksty napisane w zrozumiałym języku, czyli po polsku. To już coraz większa rzadkość.” Ł u k a s z C i a c i u c h , k o m i k s (f r a g m e n t )

14.04.2012 sobota, godz. 12.00, Szklarnia MCK

KomiX w Bydgoszcz City 4, prowadzący Łukasz Ciaciuch i Jakub Mathia

KomiX… to półroczny projekt skupiający około dwudziestoosobową grupę początkujących twórców. Zajęcia pozbawione rutyny prowadzą za każdym razem inni cenieni twórcy, których komiksy znajdziemy nie tylko w obiegu ogólnopolskim. Dzielą się swoimi doświadczeniami i omawiają tematy z szeroko pojętego zakresu niuansów scenariuszy komiksowych oraz rysunku. 14.04.2012 sobota, godz. 20.00, Kino Orzeł, wstęp wolny,

„Premiery płytowe”: Hotel Kosmos – „Weird Polonia”, MCK na Urodziny Miasta „Weird Polonia” – nowa płyta Hotelu Kosmos 14 lutego 2012 r. na terenie całej Polski ukazał się drugi album zespołu Hotel Kosmos, zatytułowany „Weird Polonia”. Wydawnictwo, będące kolejną pozycją w katalogu Wytwórni Krajowej, wpisuje się w nurt najbardziej wartościowych dokonań rodzimej sceny niezależnej, jednocześnie odkrywając ją na nowo. Płytę zapowiada singlowa wersja piosenki „Hermetyczne miejsca publiczne”, w której wykorzystano fragment wiersza Marcina Sendeckiego. Można jej wysłuchać pod adresem: http://soundcloud.com/wytworniakrajowa/hotel-kosmos Toruńskiej grupie trudno dotrzymać kroku. Jej muzycy zaczynali od tradycji polskiej zimnej fali spod znaku Variété czy Siekiery, by chwilę później podążyć w zupełnie innym kierunku. Nie zwrócili się jednak ku zachodnim trendom, tylko odważnie obrali własną ścieżkę na pograniczu rocka i awangardy. Niespokojny słowiański duch nieustannie nawiedza pokoje Hotelu Kosmos, dewastując emocjonalnie swoich gości. Taka płyta mogła narodzić się wyłącznie w Polsce. „Muzykom z Hotelu Kosmos udało się, używając przesterowanych, czasem wręcz noise’owych brzmień, zawrzeć w swoich kompozycjach wiele pięknych i nośnych melodii. Całości dopełniają niewymuszone, po-

Olaf Deriglasoff (Kazik, Pudelsi, Kury, Apteka)

14.04.2012 sobota, godz. 21.00, Pianola, bilety 10 zł do nabycia przed koncertem

Hellow dog (emotronic, muzyka elektroniczna na żywo, powerpop)

Darian Kopaniarz – bass, Augustyn Maciejowicz – synths, Witold Skrzypczak – drums, Iwona Skwarek – vocal, keyboard, Piotr Wójcik – guitar. Hellow Dog to poznańska grupa grająca muzykę, którą określają jako Neuro’n’Roll. Wokalistką zespołu jest charyzmatyczna Iwona Skwarek, która wraz z Bartoszem Szczęsnym współtworzy również duet Rebeka. 8 marca 2012 roku zespół wydał debiutancką płytę, „Płyta tygodnia”. 15.04.2012 niedziela, godz. 15.30, Pianola

Popołudnie z bajką 15.04.2012 niedziela, godz. 11.30, foyer, ul. Marcinkowskiego 12, zapisy dagmara.wroblewska@mok.bydoszcz.pl

„Zatańcz ze mną mamo” – warsztaty dla Mam z dziećmi (od lat 5) utrzymane w stylistyce flamenco-jazz. 16.04.2012 poniedziałek, godz. 18.00, Kino Orzeł

Pokaż się w teatrze! „Jestem” – spektakl Teatru AKRO,

Katarzyna Kozłowska – monodram na podstawie książki Roald Dahl „Matylda”, reż. Violetta Glińska Zapraszamy na premierowy spektakl Teatru Tańca AKRO z Młodzieżowego Domu Kultury w Toruniu zatytułowany „Jestem”. Inspiracją dla tancerzy w czasie pracy nad nową choreografią był film dokumentalny Krzysztofa Kieślowskiego pt. „Gadające Głowy”. A K R O, f o t . Ta d e u s z M i s i a s z e k

Kwiecień 2012  |

| 67


wydarzenia Kolejnym wydarzeniem teatralnym tego wieczoru będzie monodram na podstawie książki Roald Dahl „Matylda” w wykonaniu Katarzyny Kozłowskiej. Monodram wyreżyserowała Violetta Glińska. 16.04.2012 poniedziałek, godz. 19.00, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Przedpokój Teatralny – warsztaty: świadomość ciała i kontakt

Próbka warsztatu teatralnego poświęconego budowaniu podstawy aktorstwa – świadomości ciała. Zapisy: ewa.stolowska@mok.bydgoszcz.pl / liczba miejsc ograniczona. Na warsztaty należy wziąć wygodny dres i najlepiej ćwiczyć boso. 16.04.2012 poniedziałek, godz. 19.00, Pianola

Zdzisław Pająk prezentuje: „Razem i osobno – Mark Knopfler” 17.04.2012 wtorek, godz. 18.00, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Eksperymentalna Grupa Teatralna RABAN – próba 18.04.2012 środa, godz. 18.30, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

W poszukiwaniu wewnętrznego ruchu – warsztaty tańca współczesnego 19.04.2012 czwartek, godz. 12.00, start w MCK

Sto lat dla Bydgoszczy! – happening (plener), MCK na Urodziny Miasta

W południe z Miejskiego Centrum Kultury przy ul. Marcinkowskiego wyruszy ekipa świętująca urodziny

naszego miasta. Mobilna impreza urodzinowa dotrze ulicami Dworcową, Gdańską i Mostową na Stary Rynek, wyśpiewując życzenia ku wszystkiemu, co stanowi cenny bagaż i potencjał Bydgoszczy – ludziom, architekturze, przestrzeni. 19.04.2012 czwartek, godz. 12.15, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Teatr Improwizacji – próba 19.04.2012 czwartek, godz. 17.00, Pianola

Życie i twórczość Tiny Modotti, fotografia kobiet – Koło Gospodyń Miejskich

19.04.2012 czwartek, godz. 17.30, Szklarnia MCK

Teatr przy Stoliku – warsztaty 19.04.2012 czwartek, godz. 18.00, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Eksperymentalna Grupa Teatralna RABAN – próba 20.04.2012 piątek, godz. 17.00, Galeria WSPÓLNA ul. Batorego 1/3

Barwy przeszłości

– warsztaty plastyczne prowadzi artysta plastyk Leszek Goldyszewicz; MCK na Urodziny Miasta 20.04.2012 piątek, godz. 19.00, Kino Orzeł, wstęp wolny

„Premiery płytowe”: Plotnicky – „Devotion”

Drugi solowy studyjny album ex-wokalisty zespołu Crystal Lake.

Nabór do zespołu wokalnego! Miejskie Centrum Kultury ogłasza nabór do zespołu wokalnego. Przesłuchania podczas których sprawdzone zostaną predyspozycje muzyczne kandydatów odbędą się 31 marca i 14 kwietnia o godz. 11.00 w siedzibie Miejskiego Centrum Kultury, przy ul. Marcinkowskiego 12. Do udziału w przesłuchaniach zapraszamy osoby: • w wieku od 18 do około 45 lat • posiadające predyspozycje głosowe i słuchowe • dyspozycyjne 1-2 dni w tygodniu • o dużych pokładach pozytywnej energii Od kandydatów nie wymagamy wykształcenia ani doświadczenia muzycznego aczkolwiek przygotowanie muzyczne jest mile widziane. Zespół poprowadzi Marta Ronek – absolwentka bydgoskiej Akademii Muzycznej i od dwóch lat pracownik Wydziału Dyrygentury, Jazzu i Edukacji Muzycznej. Zapisy na przesłuchania prowadzimy pod adresem e-mailowym: emilia.rebas@mok.bydgoszcz.pl Wszelkie pytania również prosimy kierować pod ten adres. Zapraszamy!

68 |

| Kwiecień 2012


wydarzenia Tym razem nowy album „Devotion „można zdecydowanie wpasować w szeroko pojęty Art Rock, w którym znajdziemy dłuższe formy muzyczne i liczne zmiany klimatu typowe dla tego gatunku muzyki. Devotion by plotnicky – czym jest poświęcenie czy też oddanie drugiemu człowiekowi, a może wszystko co się wokół nas dzieje jest kwestią wiary…? Treść nowego wydawnictwa projektu solowego Adama Płotnickiego „Plotnicky” firmowanego przez krakowski Lynx Music ujrzy światło dzienne już na wiosnę 2012. Synth-art rockowy klimat płyty oddaje w pełni emocje związane z tematyką relacji międzyludzkich na różnych płaszczyznach. Przestrzenne, nowoczesne elektroniczne brzmienia łączą się z klasycznym brzmieniem wspaniale brzmiących gitar i bębnów, które nadają płycie „Devotion” klimat i niesamowitą, zmienną dynamikę. Całość dopełnia melodyjne i oryginalne linie wokalne śpiewane przez kompozytora i autora tekstów. To wszystko sprawia, że Devotion by plotnicky jest wyróżniającą i godną zainteresowania się pozycją na polskim rynku! 20.04.2012 piątek, godz. 21.00, Pianola, bilety 10 zł do nabycia przed koncertem

Low Lab w Pianoli – Pictorial Candi

Pictorial Candi, czyli Candelaria Saenz Valiente, znana w szerszych kręgach jako wokalistka ParisTetris, nagrała pierwszą płytę solową, zatytułowaną Eat Your Coney Island. Hurrra! Specjalnie na tę okazję nauczyła się grać na tandetnej gitarze, co usłyszycie w kilku utworach. Album jest w przeważającej części P i c t o r i a l C a n d i łagodną podróżą, która zaczyna się piosenkowo, ma parę punkowych momentów, dochodzi do patetycznego orgazmu organowego i kończy się psychodelicznym dziełem rozpisanym na puzony.

„ J a k k w i a t y ”, f o t . J a n u s z a M i c h a l s k i

organizując dla osób niepełnosprawnych warsztaty fotograficzne. Spotkanie będzie także okazją do zaprezentowania twórczości osób niepełnosprawnych. Serdecznie zapraszamy! 21.04.2012 sobota, godz. 15.00-17.00, Pianola

Koło Gospodyń Miejskich i Świat bab: Zamieniada; wymiana ubrań, dodatków gadżetów

21.04.2012 sobota, godz. 16.00, Szklarnia MCK

„Bydgoszcz w poezji i prozie” 21.04.2012 sobota, godz. 21.00, Pianola bilety 10 zł do nabycia przed koncertem

Koncert zespołu Miąższ

Miąższ powstał w listopadzie 2008 roku w Lublinie. Sebastian Pikula przyprowadził Joannę Ewę Zawłocką do domu Krzysztofa Karola Gadzało, gdzie po pysznym obiedzie po prostu napisali trzy piosenki, a po niespełna dwóch miesiącach mieli już materiał na koncert. Największym sukcesem Miąższu jest zdobycie głównej nagrody Trójząb Neptuna na Festiwalu FAMA 2010 w Świnoujściu za program „Miąższ jedzie wiochą”. Muzyka Miąższu jest pełnia energii, emocji i spontaniczności na scenie.

21.04.2012 sobota, godz. 13.00, foyer MCK

Fundacja Arka Bydgoszcz zaprasza na spotkanie z cyklu „Odkrywamy Świat Osób Niepełnosprawnych” oraz wernisaż wystawy „Jak kwiaty” Janusza Michalskiego Fundacja Arka Bydgoszcz zaprasza na kolejne spotkanie z cyklu „Odkrywamy Świat Osób Niepełnosprawnych”. W ramach spotkania odbędzie się wernisaż wystawy „Jak kwiaty” Janusza Michalskiego, który od kilku lat współpracuje z Fundacją Arka,

Marzec 2012 to termin premiery debiutanckiego albumu zespołu Miąższ. Wydawcą jest Karrot Kommando, a gościnnie swoich talentów na płycie użyczyli m.in. Jacek Kleyff, Czesław Mozil, Budyń, Bielas, Słoma i Gralak. Kwiecień 2012  |

| 69


wydarzenia 22.04.2012 niedziela, godz. 11.15, Dworzec PKP

Kultura na świeżym – Dolina Dolnej Wisły Tym razem zapraszamy na jednodniową wycieczkę rowerową. Spotykamy się na dworcu PKP o godz. 11.15. Jedziemy do Terespola Pomorskiego. Cena biletu normalnego 11,20, cena biletu za rower 5 zł. Całkowity dystans rowerowej wycieczki wyniesie ok. 55 km. Trasa jest pełna krajoznawczych, smakowitych kąsków - zamek krzyżacki w Świeciu, pomennonicka chata z sadem w Chrystkowie, kościół drewniany w Gądeczy, wąwóz w Topolinku oraz wiele innych nieznanych nam jeszcze ciekawostek, które zamierzamy odkryć. 22.04.2012 niedziela, godz. 11.00, Kino Orzeł

Komediowy Poranek Teatralny dla rodzin z dziećmi

Zapraszamy na czwartą z kolei rodzinną wędrówkę po historii teatru. Tym razem dowiemy się, co się działo w czasach Oświecenia i dlaczego Molier nazywany jest mistrzem Komedii. Ostrzegamy! Uczestnicy niezależnie od wieku będą brać aktywny udział w działaniach teatralnych! 22.04.2012 niedziela, godz. 12.30, MCK ul. Marcinkowskiego 12,

„Nowa pinakoteka” – wychodzimy w plener!

Eksperymentalna lekcja historii sztuki dla osób w wieku 5-100 lat, wyciągamy z ram obraz Claude Moneta Śniadanie na trawie. 23.04.2012 poniedziałek, godz. 15-17.00, Pianola

Książka w ruch – Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich 23.04.2012 poniedziałek, godz. 19.00, Szklarnia Teatru i Tańca

Przedpokój Teatralny – warsztaty: świadomość ciała i kontakt 24.04.2012 wtorek, godz. 18.00, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Eksperymentalna Grupa Teatralna RABAN – próba 24.04.2012 wtorek, godz. 18.00, Pianola

Pamiątki Kazimierzowskie, MCK na Urodziny Miasta

Prezentacja materialnych pamiątek związanych z królem Kazimierzem Wielkim z kolekcji Jarosława Janczewskiego. Prowadzi Adam Gajewski. 70 |

| Kwiecień 2012

24.04.2012 wtorek, godz. 19.00, foyer MCK

Pomiędzy intuicją a nauką: Milczenie roślin. O wspólnej podróży człowieka i natury, prowadzi Ilona Słojewska

Czy z naturą możemy dzielić emocje, pamięć i wrażenia? Czy rośliny słuchają muzyki? Jak Wisława Szymborska pojmowała „jednostronną znajomość między nią a roślinami” (wiersze z tomiku noblistki zaprezentuje Ewa Stołowska). 25.04.2012 środa, godz. 18.00, foyer MCK

Centrum Kultury Fantastycznej – „Ray Bradbury – książę poetów w prozie SF” 25.04.2012 środa, godz. 18.30, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

W poszukiwaniu wewnętrznego ruchu – warsztaty tańca współczesnego 26.04.2012 czwartek, godz. 12.15, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Teatr Improwizacji – próba 26.04.2012 czwartek, godz. 17.30, Szklarnia MCK

Teatr przy Stoliku – warsztaty 26.04.2012 czwartek, godz. 18.00

Otwarcie Galerii WSPÓLNEJ – Wystawa Jerzego Puciaty – wernisaż Od 26 kwietnia, na pierwszym piętrze przy ul. Batorego zaczyna działać Galeria „Wspólna”. Nazwa WSPÓLNA wydała nam się ciepłą i bezpretensjonalną, przy czym adekwatną do jej konstrukcji i zamierzeń programowych. Otóż, pragniemy w tym miejscu oddać pola do działań plastykom ze Związku Polskich Artystów Plastków – i nie tylko, literatom ze Związku Literatów Polskich – i nie tylko, pisarzom ze Stowarzyszenia Pisarzy – i nie tylko… Tułacze życie rzeczonych wspólnot (mamy nadzieję) zakończyło się. Przyszła nadzieja na nowe. Potrzeba integracji środowisk twórczych w naszym mieście sygnalizowana „półgębkiem” już kilkanaście lat temu, teraz poparta wreszcie wolą konkretnych działań, z bagażem pełnym pozytywnego pokongresowego fermentu, być może w jakimś stopniu będzie zrealizowana. Czujemy się gospodarzami tego miejsca i zapraszamy do współpracy również wszystkich artystów „niezrzeszonych”. Galeria, która będzie miejscem twórczej działalności lokalnych artystów, przygotowuje ofertę skierowaną dla odbiorców wszystkich grup wiekowych, zainteresowanych kulturą, sztuką i jej historią w szerokim interdyscyplinarnym spektrum. Jerzy Puciata wydaje się być jednym z najbardziej rozpoznawalnych artystów bydgoskich w Polsce. Jego zasługi dla kultury polskiej, pracy społecznej na rzecz


wydarzenia środowiska artystycznego, walki na rzecz niepodległości w okresie stanu wojennego są niocenione. Inauguracja Galerii „Wspólnej” wystawą „Puciata Nieznany” jest próbą odkrycia tego zasłużonego artysty na nowo, a przede wszystkim zaprezentowania jego twórczości najmłodszemu pokoleniu bydgoszczan. Zapraszamy 26.04.2012 czwartek, godz. 18.00, Szklarnia Teatru i Tańca MCK

Eksperymentalna Grupa Teatralna RABAN – próba 26.04.2012 czwartek, godz. 18.00, Pianola

„KRAJm STORY, czyli telewizyjne ukąszenie „Kobry”: Pomyłka, proszę się wyłączyć, prowadzenie Adam Gajewski;

w ramach kroniki filmowej bieżące wydanie Archiwum B. 27.04.2012 piątek, godz. 17.00, Galeria WSPÓLNA ul. Batorego 1/3

Barwy przeszłości

warsztaty plastyczne prowadzi artysta plastyk Leszek Goldyszewicz; MCK na Urodziny Miasta 27.04.2012 piątek, godz. 18.00, Pianola

Gajosa Wieści z Moskwy – zaprasza Adam Gajewski

27.04.2012 piątek, godz. 20.00, Kino Orzeł, bilet 10 zł

Instytut Muzyki Miejskiej: Karbido, prowadzenie Tomasz Kaźmierski,

„Stolik” to projekt wrocławskiej grupy Karbido, widowisko teatralno-muzyczne, które ze spektakularnym sukcesem wystąpiło w przeciągu ostatnich 5 lat na kilkunastu światowych festiwalach teatralnych, m.in. Belfast Festival (UK), MK International Festival (UK), Conterbury Festival (UK), Edinburgh International Festival (UK)a także w Polsce, m. in. Malta Festival, Kontrapunkt Festival, Łódzkie Spotkania Teatralne. Przestrzeń, w której spotykają się muzycy zespołu Karbido, zawężona została do jednego przedziwnego

1. 0 4 . 2 012 n i e d z i e l a 18.00 Moja łódź podwodna 20.00 Elena 2 . 0 4 . 2 012 p o n i e d z i a ł e k 21.00 Elena 3 . 0 4 . 2 012 w t o r e k 18.00 Moja łódź podwodna 20.00 Elena 4 . 0 3 . 2 012 ś r o d a 18.00 Moja łódź podwodna 20.00 Elena 5 . 0 4 . 2 012 c z w a r t e k 18.00 Moja łódź podwodna 20.00 Elena 9. 0 4 . 2 012 poniedziałek 18.00 Klasztor. Pan Vig i zakonnica 20.00 Pan Ibrahim i kwiaty Koranu 10 . 0 4 . 2 012 w t o r e k 18.00 Elena 20.00 Moja łódź podwodna 12 . 0 4 . 2 012 c z w a r t e k 20.00 Moja łódź podwodna 13 . 0 4 . 2 012 p i ą t e k 18.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 20.00 Lily 15 . 0 4 . 2 012 n i e d z i e l a 18.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 20.00 Lily 16 . 0 4 . 2 012 p o n i e d z i a ł e k 20.00 Lily 17. 0 4 . 2 012 w t o r e k 18.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 20.00 Lily 18 . 0 3 . 2 012 ś r o d a 18.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 20.00 Lily 19. 0 4 . 2 012 c z w a r t e k 18.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 20.00 Lily 21. 0 4 . 2 012 s o b o t a 18.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 20.00 Lily 2 2 . 0 4 . 2 012 n i e d z i e l a 18.00 Lily 20.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 2 3 . 0 4 . 2 012 p o n i e d z i a ł e k 18.00 Lily 20.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 2 4 . 0 4 . 2 012 w t o r e k 18.00 Lily 20.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 2 5 . 0 3 . 2 012 ś r o d a 18.00 Lily 20.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 2 6 . 0 4 . 2 012 c z w a r t e k 18.00 Lily 20.00 Musimy porozmawiać o Kevinie 2 9. 0 4 . 2 012 n i e d z i e l a 18.00 Nagroda 20.30 Pina 3 0 . 0 4 . 2 012 p o n i e d z i a ł e k 18.00 Nagroda 20.30 Pina

Kino Orzeł ul. Marcinkowskiego 12 bilety normalne 14 zł ulgowe 11 zł

Kwiecień 2012  |

| 71


wydarzenia instrumentu, jakim jest stół. Nie jest to jednak zwykły mebel, ale specjalnie wykonany obiekt muzyczny, wyposażony w aparaturę wychwytującą najmniejszą amplitudę drgań. Każdy z grających transponuje na stół partie wykonywane dotąd na zwykłym instrumencie. Czasem do ogólnej rytmiki utworów dokładane są wartości brzmieniowe rekwizytów stojących na blacie. Ów swoisty teatr dźwięku jest niezwykłą, pełną kulturowych odniesień opowieścią „siedzącego przy stole”. Została wykorzystana tu idea kwadrofonii – dźwięki pochodzą z czterech różnych punktów, co daje niesamowite wrażenie ich przestrzenności. Formacja eksploruje silnie zaznaczony w sztuce awangardowej nurt „obiektów dźwiękowych” tworząc widowisko pełne kulturowych odniesień. Spektakl został okrzyknięty przez takie tytuły jak „The Times”, „The Independent” czy „The Guardian” jednym z najbardziej spektakularnych sukcesów polskiej muzyki za granicą ostatnich lat. 28.04.2012 sobota, godz. 9.00 – 16.00, Kino Orzeł, koszt 30 zł, konieczne wcześniejsze zapisy na teatr@mok.bydgoszcz.pl, ilość miejsc ograniczona!

Dzień z Improwizacją – siedmiogodzinne warsztaty teatru improwizowanego, prowadzenie Przemysław Buksiński (No Potatoes),

Improwizacja, rozumiana jako technika teatralna, została zainicjowana na gruncie anglosaskim i amerykańskim w latach 60-tych XX w. Opiera się na metodach pracy stworzonych przez Violę Spolin (szkoła amerykańska) i Keith’a Johnstone’a (szkoła angielska). Buduje przedstawienie teatralne na oczach widza, wykorzystując między innymi różne formy improwizacji, techniki i struktury narracyjne oraz formy pantomimiczne. Z technik improwizacji teatralnej korzysta wielu znanych aktorów i reżyserów na całym świecie. Short forms, czyli krótkie formy, które prezentujemy podczas występów, szybko zostały zaadoptowane przez media, najpierw radio, potem telewizję (programy: „Whose Line Is It Anyway?” „Saturday Night Live”). Dla kogo jest Impro? „Teatr improwizowany” świetnie sprawdza się nie tylko w pracy z młodymi adeptami sztuki scenicznej czy zawodowymi aktorami, ale jest doskonałym treningiem dla wszystkich, którzy chcą pracować nad swoją wewnętrzną i zewnętrzną komunikacją. Na czy polega trening Impro? Ćwiczenia improwizowane mogą być – co zostało dowiedzione w praktyce – wyjątkowo skutecznym narzędziem rozwijania wyobraźni i kreatywności, umiejętności komunikacji i rozwiązywania problemów, a przede wszystkim budowania zespołu. 28.04.2012 sobota, godz. 16.00, Szklarnia MCK

„Bydgoszcz w poezji i prozie” warsztaty literackie prowadzi Jolanta Baziak, MCK na Urodziny Miasta 72 |

| Kwiecień 2012

28.04.2012 sobota, godz. 19.00, Kino Orzeł, wstęp 10 zł ulgowy/15 zł normalny

No Potatoes – spektakl Teatru Improwizacji

Grupa wykreowała się z prowadzonych w 2008 roku teatralnych Warsztatów Ekspresji Twórczej „Próba” przy Centrum Kultury w Lublinie prowadzonych przez Przemysława Buksińskiego. Wydarzenia, które miały miejsce podczas tych warsztatów sprawiły, że postanowiliśmy zainwestować w całości w improwizację teatralną. Spektakl oparty jest na kanadyjskim stylu improwizacji teatralnej, która uznana została za jedną z najatrakcyjniejszych scenicznie form IMPROV na świecie. Udział publiczności jest duży, czasem nawet bardzo duży… bo to widzowie mają wpływ na to, co dzieje się na scenie: podrzucają sugestie, czasem rekwizyty, a jak trzeba, to i występują na scenie wraz z nami. 29.04.2012 niedziela, godz. 12.00, Kino Orzeł, bilety 17 zł, w przedsprzedaży 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek BURATINO, „Ach, Ta Mysia” – spektakl

Bajka „Ach ta Mysia” jest zabawną historią opowiadającą o trojgu mieszkańcach pewnego domu: myszce o imieniu Mysia, kocie Kiciusiu i gospodyni Maryni. 29.04.2012 niedziela, godz. 17.00, Pianola

Kino rosyjskie – „Taras Bulba”,

reż. Władimir Bortko, filmowy dramat historyczny na podstawie powieści N. Gogola Film opowiada zmagania Kozaków z Polakami w XVI stuleciu. Tytułowy Taras Bulba to zacięty przeciwnik Polaków, Tatarów i Żydów. Jego syn z kolei jest nieszczęśliwie zakochany w polskiej szlachciance. 30.04.2012 poniedziałek, godz. 19.00, Szklarnia Teatru i Tańca

Przedpokój Teatralny – warsztaty: świadomość ciała i kontakt


wydarzenia

Witamy w Ostromecku! fot. Andrzej Gawroński

Ż

egnaj zimo na rok! Mam nadzieję, że teraz (pisze te słowa w połowie marca) nie pozostaje nam nic innego jak tylko utopić Marzannę (koniecznie w tzw. starej Wiśle) i ruszyć z impetem w nadchodzącą wiosnę. Chociaż zima nie była sroga, było mi ciężko. A to dni takie krótkie, a to słońca nie ma, na dokładkę samochód pali jeszcze więcej. Przed nami wiosna, słońce, długie dni – nic tylko odwiedzać Ostromecko, spacerować po parku, słuchać koncertów, czy też ewentualnie zjeść obiad w saloniku włoskim w Pałacu Nowym. Paradoksalnie zimą mieliśmy sporo pracy. W Ostromecku nie da się zapaść w sen zimowy – tutaj non-stop coś się dzieje. Cieszymy się z dużej frekwencji na koncertach, mamy nadzieję, że nasza oferta jest atrakcyjna. Staramy się by było jeszcze lepiej. W kwietniu wprowadzamy cykliczne imprezy dla dzieci do lat siedmiu. Mnóstwo gości wyrażało chęć, by takie imprezy odbywały się w Ostromecku – Bardzo proszę! Zaczynamy 1 kwietnia, później zapraszamy 15, 22 i 29 kwietnia. Spotkania zaczynają się o godzinie 11. Strzałem w dziesiątkę było przeznaczenie jednego z pomieszczeń w Pałacu Starym na Gabinet Andrzeja Szwalbego. Odwiedza nas mnóstwo Bydgoszczan, którzy wzruszeni oglądają gabinet, patrzą na zdjęcia, siadają za biurkiem… Wielu z nich oferuje, że przyniesie nam posiadane przez siebie pamiątki po Dyrektorze. Piękny gest wykonał Piotr Trella. Podarował do gabinetu obraz znajdujący się w posiadaniu swojej rodziny od 1910 roku. Dziękujemy, Piotrze! Twój dar ozdobił gabinet i wisi na honorowym miejscu. Cieszę się, że wokół tego gabinetu (będącego tak naprawdę pewną legendą) skupiło się tak dużo osób dla których postać Andrzeja Szwalbego była szczególnie bliska: naukowcy, dziennikarze, ludzie kultury – to oni zakładają Klub im. Andrzeja Szwalbego „Dziedzictwo”. Inauguracja już 22 kwietnia o godzinie 17.00 w Pałacu Starym – tak bardzo ukochanym przez Dyrektora. Kogo zapraszamy? Zapraszamy do Ostromecka wszystkich, dla których Andrzej Szwalbe jest nie tylko wybitną postacią z najnowszej historii, ale którego idee, pomysły i refleksje nadal wyznaczają nowe perspektywy rozwoju miasta, jego roli w regionie, kraju, świecie wszystkich, którym bliska jest idea Bydgoszczy wielkiej i metropolitalnej. Spotkanie uświetni koncert znakomitego Kwartetu Paderewskiego oraz pączki do których jak wiemy Dyrektor miał wielką słabość. Zapraszamy!

Co jeszcze w kwietniu?

Przygotowaliśmy coś specjalnego dla miłośników piosenek Kabaretu Starszych Panów, koncert „Przeklnę Cię”. Dla gości Pałacu Nowego zaśpiewają Małgorzata Żurańska-Wilkowska, Tadeusz Seifert. Na fortepianie grać będzie Marcin Cichy. Małgosia jest obdarzona dużym temperamentem więc zapowiada się gorące popołudnie w Ostromecku. Interesująco zapowiada się także koncert przygotowany przez Barok Quartet.Jak będą brzmiały nowe interpretacje dzieł Bacha i Bairda? By się o tym przekonać wystarczy przyjechać do Ostromecka 22 kwietnia o godzinie 16. Równie interesujące popołudnie zapowiada się w ostatnią niedzielę miesiąca. 29 kwietnia w Pałacu Starym wystąpi Dariusz Pietrzykowski, tenor któremu nieobce są wielkie sceny w Polsce i za granicą. Co zaśpiewa? Głównie pieśni neapolitańskie, nie zabraknie pieśni które w repertuarze miał słynny Jan Kiepura. Proszę Państwa – w Ostromecku trzeba bywać, cieszymy się, że odwiedzacie nas Państwo, staramy się być coraz lepsi – robimy to dla Was. Spotykajmy się w Ostromecku – wiosna będzie nasza! Pozdrawiam Andrzej Gawroński P.S Za nami kolejna koncertowa niedziela. Obawiałem sie trochę ale udało się – na koncercie poświęconym Jackowi Kaczmarskiemu ponad sto osób śpiewało „Mury”.Maciejowi Różyckiemu udało się porwać publiczność w genialny sposób. Wierzcie mi – niezapomniane przeżycie. Najlepsze jednak bylo wieczorem – publiczność w Ostromeckim Kościele wysłuchała koncertu zatytułowanego Droga Krzyżowa. Co za emocje; magiczna muzyka, piękne teksty księdza Twardowskiego w porywającej interpretacji Jana Nowickiego. Myślę, że dla wszystkich gości koncertu to były niezapomniane chwile. Byłem szczęśliwy widząc wzruszenie na twarzach licznie przybyłych gości. No a później niesamowity wieczór przy kominku z zespołem De Profundis i Panem Janem. Dla takich chwil warto żyć. Dziękuję jeszcze raz księdzu Bogdanowi z Ostromeckiej parafii za pomoc w zorganizowaniu Koncertu. Mam nadzieje a raczej jestem przekonany, że to nie ostatni taki projekt. A więc tradycyjnie – zapraszamy do Ostromecka. Z ostatniej chwili bilety na koncert duetu Riedel-Kielak już się sprzedały (do koncertu został tydzień). Robimy drugi koncert o 18.00. Co się dzieje!!! Kwiecień 2012  |

| 73


wydarzenia Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 31.03–1.04.2012, godz. 10.00-18.00, Pałac Nowy

Jarmark Wielkanocny 1.04.2012, godz. 11.00, Pałac Stary

Poranek Rodzinny

Projekt Rodzinne spotkania w Pałacu Ostromecko zakłada cykliczne, cotygodniowe, niedzielne spotkania w przestrzeni Pałacowo-Parkowej w Ostromecku, specjalnie zaprojektowane dla rodzin z małymi dziećmi do lat 7. Są one połączeniem warstwy muzycznej, w formule koncertowej, z eksploracją przyrody parku pałacowego, zabawą przeróżnymi technikami plastycznymi, słowem, formami teatralnymi. Tematyka spotkań uzależniona jest od pory roku, kalendarza tradycji z obszaru polskiego i europejskiego kręgu kulturalnego, a także od przestrzeni, którą chcemy swobodnie poznawać i badać, przy pomocy osób starszych, czy przedstawicieli różnych profesji. 15.04.2012, godz. 11.00, Pałac Nowy

Poranek Rodzinny 15.04.2012, godz. 16.00 „Przeklnę Cię!” – Koncert piosenek Kabaretu Starszych Panów w wykonaniu Małgorzaty Żurańskiej-Wilkowskiej i Tadeusza Seiberta przy akompaniamencie Marcina Cichego. Nie zabraknie śmiechu, ale również i łez wzruszenia – każdy widz znajdzie w programie tego trio coś dla siebie! Małgosia (śpiew) – laureatka I nagrody „Stacji Kutno” w 2007 r., rozkochana w Kabarecie Starszych PaWo j c i e c h D y n g o s z z t o w a r z y s z e n i e m B a r o c k Q u a r t e t

74 |

| Kwiecień 2012

nów. Wszędzie śpiewa piosenki z Ich repertuaru z sukcesami (I nagroda m.in. za piosenkę „Miłość nieduża” na Festiwalu Sztuki Słowa „Czy to jest kochanie?” w Elblągu, Nagroda publiczności za piosenkę „Nie odchodź” podczas Finału Turnieju Poezji Śpiewanej oraz podczas swoich recitali). Studentka II roku Wokalistyki Jazzowej Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Tadek (śpiew) – laureat III nagrody „Stacji Kutno” w 2011 r., już jako siedmiolatek wystąpił w programie „Od przedszkola do Opola” z piosenką „Tanie dranie” z rep. Kabaretu Starszych Panów i zdobył serce publiczności. Miłość do Kabaretu trwa w nim do dziś! Student I roku Wokalistyki Jazzowej Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Marcin (fortepian) – zarażony miłością do Kabaretu Starszych Panów przez Małgosię, z którą tworzy duet Cichy Wilk (www.cichywilk.pl). Pianista, kompozytor i aranżer, student Wydziału Dyrygentury, Jazzu i Edukacji Muzycznej Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. 22.04.2012, godz. 11.00, Pałac Nowy

Poranek Rodzinny 22.04.2012, godz. 16.00, Pałac w Ostromecku Bilety do nabycia w Pałacu i przed koncertem

„Nowe Interpretacje” bydgoskich muzyków

W niedzielę 22. kwietnia zapraszamy melomanów do Pałacu w Ostromecku na wyjątkowy koncert współorganizowany przez Instytut Muzyki i Tańca w Warszawie,


wydarzenia w ramach programu „Nowe interpretacje”. W programie znajdą się znakomite dzieła J.S. Bacha i Tadeusza Bairda (1928-1981). Wykonają je bydgoscy muzycy – Wojciech Dyngosz – baryton z towarzyszeniem Barock Quartet (w składzie: Wojciech Kołaczyk, Dariusz Groblewski, Zbigniew Szczęch, Michał Litwa) oraz Radosław Manthey – kontrabas, Rafał Gumiela – klaw aniel Rybicki – flet. Tadeusz Baird dał się poznać jako mistrz stylizacji, co udowodnił w Czterech sonetach miłosnych do słów Williama Szekspira, a także w suicie Colas Breugnon – utworach bijących wszelkie rekordy popularności. Baird, choć był kompozytorem współczesnym, to jednak chętnie przywoływał w swoich utworach klimat i ducha minionej epoki, dając wyraz swej tęsknocie za dawnym pięknem. Koncert realizowany jest przez Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy we współpracy z Fundacją Muzyka u Źródeł. Przedsięwzięcie jest finansowane przez Instytut Muzyki i Tańca w ramach programu „Nowe Interpretacje”, którego podstawowym założeniem jest propagowanie twórczości wybitnych polskich kompozytorów.

Program koncertu: Johann Sebastian Bach – Kantata „Ich habe genug”, BWV 82; Tadeusz Baird – „4 sonety miłosne do słów Williama Szekspira” – wersja na baryton, smyczki i klawesyn, (1969 r.); Tadeusz Baird – „Colas Breugnon” – suita w dawnym stylu na smyczki z fletem (1952 r.); 22.04.2012, godz. 17.00, Pałac Stary

Inauguracja działalności Klubu im. Andrzeja Szwalbego „Dziedzictwo” Klub im. Andrzeja Szwalbego inauguruje cykl „Colloquia Ostromeckie”, poświęcony postaci i dorobkowi tego wybitnego myśliciela, wizjonera i menedżera, który pół wieku temu ujrzał Bydgoszcz metropolitalną a region Kujaw i Pomorza, jako unikatowe, fascynujące pogranicze kultur. Pierwsze spotkanie Klubu im. Andrzeja Szwalbego odbędzie się 22 kwietnia w Pałacu Mostowskich w Ostromecku o godz. 17. W programie: panel dyskusyjny, wspominki i anegdoty, koncert kwartetu smyczkowego „Paderewski”, pokazy filmów telewizyjnych poświęconych Andrzejowi Szwalbemu. Kolejne spotkania planowane są w czerwcu, wrześniu i listopadzie. Zapraszamy do Ostromecka wszystkich, dla których Andrzej Szwalbe jest nie tylko wybitną postacią z najnowszej historii, ale którego idee, pomysły i refleksje nadal wyznaczają nowe perspektywy rozwoju miasta, jego roli w regionie, kraju, świecie.

29.04.2012, godz. 16.00, Pałac Stary

Koncert pieśni neapolitańskich i kiepurowskich – Dariusz Pietrzykowski Urodził się w 1970 w Kępnie. Edukację wokalną rozpoczął w Szkole Muzycznej w Kaliszu pod okiem Lidii Małachowicz. Następnie kontynuował ją w bydgoskiej Akademii Muzycznej w klasie Jana Kunerta, którą ukończył z wyróżnieniem w 1995. W tym też roku otrzymał stypendium Fundacji Yamaha. Jest laureatem III nagrody w III Konkursie Wokalnym w Dusznikach-Zdroju (1994). Umiejętności wokalne poszerzał na kursie mistrzowskim u maestry Fedory Barbieri. Dariusz Pietrzykowski jest obecnie solistą występującym gościnnie w Operze Narodowej w Warszawie, Teatrze Wielkim w Poznaniu, Opera Nova w Bydgoszczy, Operze Krakowskiej, Operze Na Zamku w Szczecinie, Operze Bałtyckiej w Gdańsku. Współpracuje również z wieloma orkiestrami takimi, jak: NOSPR, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Łódzkiej, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Górnośląskiej w Katowicach, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Krakowie, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Opolskiej, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Szczecińskiej, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku, Dariusz Pietrz ykowski Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Rzeszowie, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Świętokrzyskiej w Kielcach. Koncertował również za granicą podczas licznych tournées, m.in. w Austrii, Belgii, Bułgarii, Danii, Francji, Niemczech, Grecji, Holandii, Luksemburgu, Słowacji, Hiszpanii i Szwajcarii. We wrześniu 2009 roku Artysta zadebiutował na deskach Słowackiej Opery Narodowej (Slovenské Narodne Divadlo) partią Gennaro w Lukrecji BorgiiGaetano Donizetti’ego. W programie koncertu m.in.: Santa Lucia, Core’n grato, Torna a Surriento, Mamma, O sole Mio, No puede ser, Brunetki, blondynki …, Tobie śpiewam tę pieśń, Ninon, ach uśmiechnij się Koncert odbędzie się w Sali koncertowej Pałacu Starego – ilość miejsc jest ograniczona. Rezerwacja biletów na wszystkie koncerty pod nr telefonu 519 346 588, 523 646 411 29.04.2012, godz. 11.00, Pałac Nowy

Poranek Rodzinny Kwiecień 2012  |

| 75


Wsłuchaj się w kulturę!

Polecamy nasze programy autorskie:

Z kawą przy mikrofonie  RadioTyka  DomiNacja   Archiwum B.   Uszy szeroko otwarte   Muzyczna Pajęczyna   Co tam, panie, na ekranie?   Forever pink   Siła Bluesa   Kocham lata osiemdziesiąte Szczegó łowa ramówka na

w w w. r adiokultur a. pl

Księgarnia Jolanta

księgarnia internetowa www.jolanta.osdw.pl i stacjonarna ul. M. Konopnickiej 30 tel. 52 373 26 81

czynna:

os. Szwederowo w centrum handlowym blisko targowiska; MZK 64, 66, 69, 79

www.radiopik.pl 76 |

| Kwiecień 2012

pon.–pt. 10.00–18.00 sob. 10.00–14.00


Kwiecień 2012  |

| 79


Codzienne seanse kinowe o godz. 18 i 20 Re p e r t u a r n a s t r. 7 1

78 |

| Kwiecień 2012

Kino Orzeł, ul. Marcinkowskiego 12 bilety normalne 14 zł, ulgowe 11 zł


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.