BIK 11/2012

nr 11 (433) ROK XXXVIII ISSN 1232-4450 INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny

listopad 2012

Leon Wyczółkowski, Autoportret, 1925, litografia sangwiną, karton, sygn. p.d.: L Wyczół

Leon Wyczółkowski, Autoportret, 1925, tusz, węgiel, karton, sygn. p.g.: L Wyczół Frani © Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy fot. Wojciech Woźniak

Honorowy Patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego

Pat r o n at m e d i a l n y

spis treści Dwa miasta, dwie nadzieje, Żaneta Dycha. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 W ogrodzie sztuk, Hanna Strychalska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 PRAPREMIERY 2012 – subiektywnie i w zastępstwie, Kuba Ignasiak . . . . . . . . . . 8 Ego jest najważniejsze, z członkami zespołu A Dog Called Ego rozmawia Piotr Aftka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Lubię tłuste bity i gdy bas jest na dole, Kuba Ignasiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Pięć minut do Niepodległej, czyli nasza gra o „małą tożsamość”, Adam Gajewski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Zdzisław Pruss, Bydgoski Insynuator Kulturalny (104). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

wydawca: Miejskie Centrum Kultury dyrektorka: Marzena Matowska 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12 e-mail: sekretariat@mok.bydgoszcz.pl www.mok.bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mok.bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak współpraca: Maciej Federowicz, Adam Gajewski, Monika Grabarek, Marcin Szymczak skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel,

druk i oprawa: Abedik, www.abedik.pl redakcja: tel. 523 255 553 bik@mok.bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12 BIK w sieci www.bik.bydgoszcz.pl www.facebook.com/bik.bydgoszcz www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy.

BIK 11/2012 (433) Objętość dotowana: 50 stron.

Rok XXXVIII, nakład 2000 egz.

dystrybucja: częściowo bezpłatny

Wydarzenia Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Galeria Miejska bwa, Galeria Brda, Galeria Kantorek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Akademia Muzyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Teatr Polski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Międzynarodowe Sympozjum Wiersza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Dwór Artusa w Toruniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Stowarzyszenie Artystyczne Mózg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 8th Mózg Festival. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Wars Wita Was. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Makroconcert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Rok Leona Wyczółkowskiego w placówkach oświatowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 5 minut do Niepodległej, czyli bydgoskie lekcje zapomnianej tożsamości. . . . . 45 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Canticum Canticorum. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Klub ARKA BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Dom Kultury ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Klub „Odnowa”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Dom Kultury MODRACZEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Fundacja „WIATRAK”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Kino Orzeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Miejskie Centrum Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Leon Wyczółkowski o sobie (8). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

kultura Żaneta Dycha

miasta, nadzieje Czy istnieje spór toruńsko-bydgoski?

Tak, istnieje spór bydgosko-toruński. Albo może: toruńsko-bydgoski. Jeżeli ktoś myśli, że to nieistotna poprawka, to bardzo się myli. Ostatnio zauważyłam, że to jest różnica podstawowa. Po pierwsze, wskazuje na to, które miasto jest istotniejsze (bydgosko-toruński to w pewnej optyce zupełnie co innego niż toruńsko-bydgoski – punkt widzenia bowiem zależy od punktu – jak by to ująć – mieszkania). Po drugie, może wskazywać też, kto jest za coś odpowiedzialny, ewentualnie – kto jest czemuś winny. A wiadomo, że winni są zawsze inni, a nie my.

Niezależnie od tego, czy będzie to bydgosko-toruński, czy toruńsko-bydgoski, spór istnieje. Czy spór jest

2 |

| Listopad 2012

kategorią negatywną? Niekoniecznie. Istnieje spór pomiędzy Bydgoszczą a Toruniem (Toruniem a Bydgoszczą) o rolę każdego z tych miast w obecnym województwie i ewentualną rolę każdego z tych miast w przyszłej metropolii – bydgosko-toruńskiej? toruńsko-bydgoskiej? to jest właśnie istotą sporu. A dokładniej: istotą sporu jest model współpracy i ocena potencjałów każdego z miast (potencjałów ekonomicznych, politycznych, kulturowych i tak dalej). Gorzej, że na bazie tego sporu istnieje też konflikt.

Istniejącego konfliktu nie nazwałabym jednak ani bydgosko-toruńskim, ani toruńsko-bydgoskim. Nie chodzi zresztą o nierozstrzygalność kwestii winy.

Chodzi o to, że nie jest to konflikt miast czy konflikt wszystkich (czy choćby większości) mieszkańców tych miast. To konflikt pewnych grup, a dokładniej: konflikt sprzecznych interesów pewnych grup. Konflikt, w przeciwieństwie do sporu (który jest normalnym procesem ustalania wspólnego zdania w obliczu różnych opinii), nie jest zdarzeniem pozytywnym, a raczej generuje same straty.

Szczególnie w dłuższej perspektywie (bo w krótkim czasie może działać mobilizująco, czyli tak jak spór).

Wszyscy powinniśmy się starać o to, żeby sąsiednie miasta trwały w ożywczym i mobilizującym wszystkich sporze o rzeczy najważniejsze, żeby się ze sobą niezmordowanie ścigały i – tam, gdzie można i warto – blisko i oddanie wspó łpracował y.

Spór i rywalizacja są okazją do kontaktu, do obserwowania drugiej strony,

kultura do kibicowania w jej sukcesach (bo przecież można i warto kibicować tym, z którymi uczciwie konkurujemy i tym – co ważne – którzy z nami konkurują uczciwie).

Tak rozumiane spór i rywalizacja wzbogacają.

Rywalizacja i współpraca strategiczna Spór i rywalizacja mają to do siebie, że pozwalają też na współpracę między pozostającymi w sporze lub rywalizującymi ze sobą. Konflikt natomiast zamyka każdą ze stron w poczuciu krzywdy i niesprawiedliwości, w strachu przed przegraną, w lęku przed upokorzeniem. Współpraca pomiędzy Bydgoszczą a Toruniem (Toruniem a Bydgoszczą, do wyboru) powinna się odbywać na zdrowych zasadach szacunku i dumy (szacunku do partnerów i dumy z własnych osiągnięć). Podmiotów, które takie zasady potrafią stosować widzę po obu stronach wiele, co samo w sobie jest dobrą reklamą naszego regionalnego współistnienia.

Współpraca ta jest niezbędna w wielu sektorach kultury. W wielu mamy różne cele i jeszcze bardziej rozbieżne doświadczenia (bydgoszczanie nauczyliby się od torunian tworzenia eventów, torunianie od bydgoszczan nauczyliby się dialogu ze stroną urzędniczą, bydgoszczanie uczyliby się toruńskiej rozrzutności, torunianie – awangardy i tak dalej, cokolwiek komu akurat potrzebne). Obie strony muszą bowiem pamiętać, że odległość pomiędzy tymi miastami nie zmieni się (a właściwie z biegiem czasu będzie się zmniejszać, choćby przez skracanie czasu podróży). Nawet gdyby te dwa miasta pozostawały w różnych regionach czy różnych województwach (co się czasem niektórym, jak słyszałam, marzy), to i tak pozostaną one bardzo bliskimi sąsiadami.

Ci wszyscy, którzy się przed taką współpracą wzbraniają, muszą sobie uświadomić, że nie powinni tego robić dla siebie ani dla Bydgoszczy czy Torunia i ewentualnej hegemonii jednego z ośrodków w regionie, ale dla mieszkańców. To oni powinni być najważniejsi w optyce działalności wszystkich ludzi kultury (bo przecież o kulturę mi tu chodzi). Wszyscy powinni sobie uświadomić, że stawką nie jest dodatkowe kilkadziesiąt milionów na inwestycje, które uda się zdobyć tylko pod warunkiem harmonijnej współpracy, ale dobro mieszkańców obu tych miast i – co jest ze sobą ściśle związane – także mieszkańców całego regionu.

rozgraniczenia), to oni powinni zainicjować współpracę. Nie namawiam wcale do jakiegoś utopijnego ruchu, który by polegał na tworzeniu nieoficjalnego, podziemnego dwumiasta, które nadawałoby swoje nielegalne obywatelstwa i rozdawało swoje równie nielegalne paszporty. Nie namawiam do żadnych utopijnych ruchów, chociaż z radością powitałabym i taki (tym większa byłaby radość, im bardziej zabawna i fantazyjna byłaby ta utopia). Namawiam do tego, by pragmatycznie i lojalnie działać na rzecz wspólnego dobra, bo tylko wtedy uda się wyeliminować interesowne ruchy zmierzające do wykorzystania idei dwumiasta i dobrego sąsiedztwa. I z drugiej strony – tylko obywatelski ruch jest w stanie nie ulegać logice konfliktu, hegemonii i szantażowi zwiększonych unijnych środków.

Jeśli więc współpracować, to tylko dobrowolnie i uczciwie. Jeśli jednak albo tych dwu przynajmniej warunków spełnić nie będziemy mogli, albo ich spełnić nie będziemy chcieli, wtedy trzeba się pogodzić z tym, że takiej współpracy nikt nie potrzebuje. Że racje mają ci, którzy w sąsiedztwie widzą tylko pretekst do konfliktu. Mam jednak nadzieję (i przeczucie i kilka słabszych czy mocniejszych dowodów), że na współpracy i – co za tym idzie – wzajemnym szacunku, i uczciwej rywalizacji wszyscy wygramy. Tego sobie i wszystkim życzę.

Dwumiasto obywatelskie Dlatego właśnie, że stawką powodzenia i skuteczności współpracy bydgosko-toruńskiej (albo toruńsko-bydgoskiej) jest dobro mieszkańców (i mam tu na myśli zarówno twórców kultury, jak i jej odbiorców – jeśli się trzymać tego dość archaicznego Listopad 2012 |

| 3

muzyka XVI Musica Antiqua Europae Orientalis Hanna Strychalska

W ogrodzie sztuk W

dniach 12 września – 5 października 2012 roku, w Filharmonii Pomorskiej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy, odbył się 50. Bydgoski Festiwal Muzyczny, a w jego ramach – XVI Międzynarodowy Festiwal Musica Antiqua Europae Orientalis, pod hasłem „Wschodnie i zachodnie wpływy na tożsamość kulturową Europy”. W czasie trzech tygodni trwania Festiwalu, koncertów muzyki chóralnej, kameralnych zespołów wokalno-instrumentalnych i symfonicznych, od średniowiecza po współczesność, wysłuchało około 10 tysięcy melomanów. Większość z 17. koncertów miała miejsce w bydgoskiej Filharmonii, kilka odbyło się w Toruniu – w kościele pw. Świętego Jakuba Apostoła, Auli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego, oraz w Strzelnie – w bazylice pw. Świętej Trójcy.

XVI Festiwalowi, organizowanemu co trzy lata od 1963 roku, towarzyszy Konferencja Słowianoznawcza, odpowiadająca mu tematycznie. Tegoroczna, kolejny raz objęta patronatem Komitetu Słowianoznawstwa PAN, toczyła się po hasłem „Kultura, literatura, myśl filozoficzna oraz język Słowian wschodnich i południowych w powiązaniach, wzajemnych oddziaływaniach Z e s p ó ł w o k a l n y H e i n a v a n k e r. F o t . P i o t r U l a n o w s k i

4 |

| Listopad 2012

międzykulturowych”. Jak zawsze wzięli w niej udział humaniści z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, oraz Polskiej Akademii Nauk. To wydarzenie naukowe od początku współorganizuje, czuwa nad jego sprawnym przeprowadzeniem, a od pewnego czasu zamyka wykładem o tematyce bydgoskiej – prof. dr hab. Adam Bezwiński, reprezentujący UKW w Bydgoszczy.

W

tegorocznej edycji festiwalu wyeksponowano muzykę chóralną, a także chorał i jego inspirującą rolę w muzyce religijnej, od średniowiecza, poprzez nowożytność, aż do współczesności. Jako jedna z najważniejszych cech kultury średniowiecznej, istniał w powiązaniu z ówczesną architekturą, liturgią i iluminowanymi rękopisami. Oprócz wersji „rzymskiej”, czyli wzorcowej, zebranej i ukonstytuowanej w okresie rządów papieża Grzegorza I (590-604), chorał rozwijał się w całej Europie, będąc otwartym na różne style kompozycji, a także zyskując cechy narodowe. Podczas

muzyka koncertów zaprezentowano chorał gregoriański, jak i bardzo ciekawy i oryginalny chorał narodowy (zespół Heinavanker), co niewątpliwie miało wartość edukacyjną. Ukazano również bogactwo pieśni religijnych wielo- i jednogłosowych, liturgicznych oraz pielgrzymich, towarzyszących liturgii katolickiej i prawosławnej. Pojawił się cały wachlarz pieśni tradycyjnych, łączących w sobie elementy świeckie i religijne. Choć naznaczone charakterystycznym rysem anonimowości, w różny sposób modyfikowane – trwają i wciąż inspirują, jako stała wartość w kulturze narodów.

Zespoły chóralne zaprezentowały na Festiwalu program silnie naznaczony tradycją narodową, co przejawiało się również w języku, i określonym obrządkiem religijnym.

Sofijski chór chłopięcy z Bułgarii, pod kierownictwem Adriany Blagoevy, przedstawił pieśni prawosławne kompozytorów rosyjskich, bułgarskich, a także Włocha – Giuseppe Sartiego (1729-1802), co było przykładem wpływu muzyki operowej na muzykę cerkiewną. Chór był perfekcyjny, począwszy od brzmienia, przez współpracę z dyrygentem, na prezentacji scenicznej kończąc.

Niezwykłą atmosferą emanował zespół wokalny Heinavanker z Estonii, prowadzony przez Margo Kölar.

Parę osób, w zgrzebnych strojach, zaistniało na scenie w taki sposób, iż wydawało się, że zapominają o obecnej na sali publiczności. Są we własnym gronie, w otwartym pejzażu, gdzieś na łące nad brzegiem jeziora. I tu śpiewają swoje archaiczne pieśni sprzed dwóch tysięcy lat, które przetrwały dzięki ustnym przekazom. Przeplatają je klasycznym chorałem, połączonym z jego estońską, ludową wersją, dopełniając to cyklem pieśni religijnych.

We wnętrzu bazyliki Świętej Trójcy w Strzelnie rozbrzmiewały hymny, psalmy i antyfony kompozytorów polskich, wykonywane po łacinie i w języku polskim, oraz kompozycja św. Hildegardy z Bingen (1098-1179) – mniszki zakonu benedyktynek i mistyczki, 6 października 2012 roku ogłoszonej doktorem kościoła rzymsko-katolickiego. Zespół wokalny Bornus Consort z Zalesia Górnego przedstawił bardzo spójny i piękny program muzyczny, będący koncertową realizacją przedsięwzięcia naukowego, prowadzącego grupę, Marcina Bornus-Szczycińskiego. I tak, odnalezione w polskich bibliotekach i archiwach klasztornych manuskrypty, posłużyły jako rzetelna podstawa dla wystawienia Hymnów do świętych polskich, między innymi ku czci śś. Stanisława, Wojciecha, Jacka, Jadwigi Śląskiej czy Maksymiliana Kolbego. Śpiewy rosyjskiej cerkwi prawosławnej usłyszeliśmy w wybitnej interpretacji chóru mnichów z monastyru Wałaam z Rosji, pod kierownictwem Michaiła Ruzanowa. Pięciu dostojnych zakonników, w czarnych sukniach, wypełniło przestrzeń sali koncertowej korną modlitwą, rozpisaną na głosy. Śpiewali cerkiewne hymny w tradycji rosyjskiej, także te, powstałe w rodzinnym Wałaam, oraz pieśni greckie, serbskie, bułgarskie i gruzińskie. Koncert zamknęli, po trzech bisach, własną wersją dumki Kałakolczik.

Pod hasłem „Dawna muzyka hiszpańska” wystąpił chór chłopięco-męski Escolania de Montserrat z Hiszpanii, związany z katalońskim klasztorem i sanktuarium benedyktynów Montserrat, kierowany przez Bernata Vivancosa. Hiszpanie wprowadzili słuchaczy do sanktuarium poprzez pieśni pielgrzymów, zawarte w Czerwonej Księdze z klasztoru Montserrat, czyli bardzo cennego, XIV-wiecznego manuskryptu. Od początku budowali nastrój nabożeństwa, dziejącego się przy dźwiękach klasztornych dzwonów i pielgrzymich bębenków. Czysto i słodko płynęła pieśń maryjna z XVII wieku, z motywem echa (wyrazista reakcja publiczności!), łacińskie pieśni liturgiczne, będące częścią Mszy Świętej za zmarłych, a także współczesne pieśni ku czci Maryi z Montserrat, która jest odpowiednikiem naszej Czarnej Madonny.

R

epertuar klasyczny złożył się na uroczysty koncert, przypominający postać założyciela i dyrektora Filharmonii w Bydgoszczy, Andrzeja Szwalbego (19232002). Arie koncertowe i uwertury do oper Wolfganga Amadeusza Mozarta usłyszeliśmy w wykonaniu Olgi Pasiecznik (sopran), solistki Warszawskiej Opery Kameralnej. Artystka zaprezentowała się znakomicie pod względem wokalnym, stylowo i z wdziękiem. Czarowała głosem, pewnie i lekko pokonując przeszkody „koloraturowej woltyżerki”. III Symfonia Es-dur op. 55 „Eroica” Ludwiga van Beethovena, w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy, pod gościnnym kierownictwem Takao Ukigaya z Japonii, zabrzmiała świetnie, wręcz porywająco, od pierwszego podniesienia batuty, aż po owację.

B e a t a B i l i ń s k a (f o r t e p i a n). F o t . P i o t r U l a n o w s k i

Wyjątkowy charakter miał jubileuszowy koncert, zorganizowany z okazji tegorocznych obchodów 80. rocznicy urodzin Wojciecha Kilara. Przedstawiono Uwerturę koncertową E-dur op. 12 Karola Szymanowskiego i, powstały w 2011 roku, III Koncert fortepianowy Wojciecha Kilara, z bardzo dobrą pianistką – Beatą Bilińską. Już samo zestawienie tych dwóch utworów było konceptem.

Przynależą do muzyki współczesnej, stając w pewnym Listopad 2012 |

| 5

Ze s p o ł y L’A r p e g g i a t a i B a r b a r a Fo r t u n a . Fo t . Pi o t r U l a n o w s k i

sensie na jej krańcach. Przestrzeń między nimi wypełniona jest nieustannie inspirującą awangardą XX-lecia międzywojennego, łagodnym przypomnieniem impresjonizmu i muzyczną narracją. Ta, skonstruowana wokół motywów ludowych i historycznych, rozwija się subtelnie i z rozmachem. W wyobraźni odbiorcy stwarza żywy, bogaty w formy, ekspresyjno-liryczny pejzaż. Oglądamy go w dwóch, muzycznych odsłonach. Każda z nich jest wyrazem odpowiedniej estetyki, a zarazem pełnym szacunku, fascynacji, twórczym zaczerpnięciem z przeszłości. Podczas festiwalowej prezentacji, dzięki wysokiemu poziomowi wykonawstwa (Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy, pod dyrekcją Tadeusza Wojciechowskiego), oba utwory zabrzmiały z równą sobie mocą i wyrazistością, zachowując wpisaną w nie oryginalność. Całości koncertu dopełniły kompozycje na chór i orkiestrę symfoniczną Wojciecha Kilara, Victoria i Exodus, gdzie zgodnie z charakterem zabrzmiały trzy uniwersyteckie chóry: Chór Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (przygotowanie – Arkadiusz Kaczyński), Chór Collegium Medicum UMK w Bydgoszczy (przygotowanie – Janusz Stanecki), Chór Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy (przygotowanie – Agnieszka Sowa). „Jedwabnym szlakiem” poprowadziła słuchaczy Maria Pomianowska z zespołem wokalnym, grającym na wielu unikatowych instrumentach, zarówno oryginalnych jak i zrekonstruowanych – mających prowieniencję wschodnią. Usłyszeliśmy pieśni arabskie, izraelskie, mongolskie, utwory rodem z Japonii, Chin, Iranu i Indii.

Wyruszyliśmy do Azji, aby wrócić do Europy i zrozumieć, jak wiele muzycznych wpływów przebyło tę samą drogę. Tak jest z dwoma instrumentami strunowymi, na których gra Maria Pomianowska. Są to suka biłgorajska i fidel płocka. Zaginione, po latach pracy badawczej i licznych „podróżach do źródeł”, przywrócone zostały współczesnej kulturze. Te zrekonstruowane z piety6 |

| Listopad 2012

zmem instrumenty są więc jak zmaterializowane marzenie, aby ożywić przeszłość w teraźniejszości. Spotkanie edukacyjno-muzyczne z zespołem Pomianowskiej było przykładem łączenia wpływów, tradycji i stylizacji, prawie bez żadnych granic terytorialnych i czasowych.

I tak, polski oberek zabrzmiał w aranżacji orientalnej.

Oryginalna pieśń z Izraela, po chwili zmieniła się w długą i bogatą improwizację, przypominającą „nocne jam session”, wykonane z wirtuozerią… na bardzo starych instrumentach. Pieśń arabska była jedynie inspiracją dla utworu skomponowanego przez Marię Pomianowską.

A w grze (drumla) i śpiewie alikwotowym, z mongolskich stepów, które zaprezentował Bartłomiej Pałyga, powróciły pieśni Kozaków, wiernych Chmielnickiemu, a osiadłych na rubieżach Rzeczypospolitej.

Zupełnie inna aura panowała w trakcie dwóch koncertów muzyki barokowej w wykonaniu zespołów wokalno-instrumentalnych, grających na instrumentach dawnych.

L’Arpeggiata z Francji, założony przez Christinę Pluhar, z gościnnym udziałem Raquel Andueza (sopran) i Vincenzo Capezzuto (kontratenor), oraz z towarzyszeniem męskiego kwartetu wokalnego Barbara Fortuna z Korsyki, wystąpił na inauguracji Festiwalu.

Zespół przedstawił program Via Crucis, zainspirowany średniowiecznymi misteriami, a raczej ich nowożytną, dworską interpretację. W sugestii przedstawienia teatralnego, muzyka istniała blisko słowa, dopełniona o pantomimę. Dramatyzm i czułość pieśni religijnych z Neapolu, Rzymu i Hiszpanii oraz tradycyjnych utworów z Korsyki, bywał wzmocniony, czy też „przetłumaczony” na obrazy poprzez taniec. Współczesny, a jednocześnie harmonizujący ze sztuką dawną. W plastycznej formie i symbolicznym wyrazie pokrewny był klasztornym, romańskim freskom, na których ekspresja i deformacja ciała wyraża głębokie poruszenie duszy.

Artyzm nadał tu kształt każdej emocji. W tej roli przej-

muzyka mująca Anna Dego. Widzieliśmy na estradzie dwa światy: dworskiej elegancji słowa, pozy, gestu i kostiumu (Raquel Andueza i Vincenzo Capezzuto) oraz prostoty zwykłych ludzi, przemawiającej szczególną uczuciowością (Barbara Fortuna). Rzeczywistości te przenikały się wzajemnie, opisując cierpienie Chrystusa i ból Matki Bożej. Bardzo wyrazistą, grupową kreację stworzył męski kwartet wokalny, śpiewający a cappella – Barbara Fortuna z Korsyki. To wyjątkowe przedstawienie: stylowe, bogate formalnie, dopracowane wokalnie i muzycznie. Całość wzruszająca, nasycona południowym temperamentem, liryzmem i bel canto.

Ascetycznie, nowocześnie, skupiając uwagę widza „jedynie” na muzyce i pieśniach, zinterpretowanych aktorsko – tak zaprezentował się publiczności, podczas jednego z ostatnich wieczorów, Philip Pickett and the Musicians of the Globe. Zespół przedstawił pieśni powstałe i wykonywane w kręgu grupy aktorskiej Szekspira, bardzo popularne w okresie panowania Elżbiety I i Jakuba I. Inspirowane jego utworami dramatycznymi, komediami i tragediami (np. Jak wam się podoba, Makbet, Burza, Wieczór Trzech Króli, Hamlet, Otello), śpiewane były w wielu angielskich teatrach, a także na królewskim dworze. Grupa wokalno-instrumentalna prowadzona przez Philipa Picketta nawiązuje do inscenizacji znanych z londyńskich teatrów Globe Theatre i Blackfriars Theatre, których twórcą i współwłaścicielem był sam William Szekspir. Ponownie więc słuchaliśmy muzyki dworskiej: tanecznej, rytmicznej, zróżnicowanej aranżacyjnie, i subtelnej, z wirtuozowskimi partiami skrzypiec (Penelope Kaempf) i lutni (Lynda Sayce). Lutnia towarzyszyła Joanne Lunn (sopran) – wykonawczyni „szekspirowskich pieśni”. Stwierdzić, że jest ona sprawna technicznie, ma ładną barwę głosu, śpiewa stylowo – to za mało. Artystka jest znakomitą interpretatorką, skupioną na wartości przedstawianego tekstu. To jego treść określa formę: liryczną, dramatyczną, komiczną. Joanne Lunn, od pierwszego dźwięku-słowa, przykuwała naszą uwagę w melorecytacjach, stając się jednoosobowym teatrem. Ubrana współcześnie, swobodna i naturalna, podobnie jak pozostali członkowie Zespołu, budowała atmosferę „teatru wyobraźni”, którego istnienie oparte jest o uniwersalność prezentowanych tekstów. Źródłem mocnych przeżyć duchowych i estetycznych były Wielka msza h-moll Johanna Sebastiana Bacha (Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis, Polski Chór Kameralny – Schola Cantorum Gedanensis, dyrygent: Jan Łukaszewski, soliści: Joanna Freszel – sopran, Urszula Kryger – mezzosopran, Aleksander Kunach – tenor, Wojciech Gierlach – bas), a dzień później – Missa pro pace (2000) Wojciecha Kilara (Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy, Chór Opery Nova w Bydgoszczy, dyrygent: Rudolf Tiersch, Niemcy, przygotowanie Chóru: Henryk Wierzchoń, soliści: Iwona Hossa – sopran, Agnieszka Rehlis – mezzosopran, Adam Zdunikowski – tenor, Piotr Nowacki – bas). Świetnie poprowadzone orkiestry, silnie i czysto brzmiące chóry, w partiach solowych – uznani polscy śpiewacy. I zupełnie inne światy muzyczne.

J a n Ł u k a s z e w s k i (d y r y g e n t ) w r a z z O r k i e s t r ą i C h ó r e m .

Fot. Piotr Ulanowski

Msza o pokój Kilara, zgodnie z zamysłem kompozytora, dzieje się wczesnym rankiem w klasztornym kościele. W surowym wnętrzu i półmroku. Na wstępie, długim, ciemnym frazom orkiestry odpowiada a cappella alt.

A potem inne barwy orkiestry, inne pojedyncze głosy a cappella, duety i kwartety, zyskujące tło muzyczne, oraz chór – współczesny, a czasem będący „echem średniowiecza”. To wrażenie. Głosy, orkiestra, w różnych konstelacjach, wybrzmiewają tu jakby osobno, indywidualnie, po ciszy wypełnionej treścią. Wszystko jest wyartykułowane, a przez to ważne. Trzeba czasu, aż doznamy pewnego otwarcia, czyli światła, jakim jest sopran. Trzeba czasu, aż zabrzmi chóralne Agnus Dei. Tak, forma tego utworu buduje w słuchaczu odczucie ascezy, przypomina współczesną poezję. Missa pro pace wprowadza w atmosferę modlitwy kontemplacyjnej – trudnej, ale bliskiej poznaniu.

Wielka msza h-moll Bacha rozbrzmiewa w nieokreślonej, jasnej przestrzeni. W miarę jej rozwoju, w poczuciu nieustającej harmonii, narasta w odbiorcy wrażenie komplikacji i bogactwa. Więcej – przekroczenie granic nie tylko intelektu, ale i wyobraźni. Słuchamy i, stojąc z uniesioną głową, patrzymy na iluzjonistyczne sklepienie, pędzla któregoś z wielkich, włoskich freskantów z XVII wieku. Patrząc długo, czujemy się pochłonięci tą muzyką. Co w obszarze tego monumentalnego sklepienia jest prawdziwą architekturą i rzeźbą, a co ich malarskim naśladownictwem? Gdzie są granice? Nad nami piętrzy się konstrukcja z kolumn i gzymsów, coraz wyżej i wyżej. Podobnie wznoszą się i rozrastają grupy świętych, męczenników i aniołów. Aż po szczyt tej piramidy, która niknie w nieprzeniknionym świetle…

XVI Międzynarodowy Festiwal Musica Antiqua Europae Orientalis jest jednym z największych i najważniejszych wydarzeń muzycznych w Bydgoszczy, mającym charakter interdyscyplinarny. Jego wysoki poziom artystyczny i renoma, jaką zasłużenie cieszy się w kraju i za granicą, jest powodem do radości i dumy. Nie tylko dla jego organizatora – Filharmonii Pomorskiej – ale dla nas wszystkich, którzy cenimy wartość prawdziwej Sztuki.

Listopad 2012 |

| 7

teatr Kuba Ignasiak

PR APREMIE RY – subiektywnie i w zastępstwie

Na przełomie września i października, a dokładnie w dniach 29.09 – 7.10.2012 r. w Teatrze Polskim w Bydgoszczy, jak co roku odbył się Festiwal Prapremier. To już jedenasta edycja tego znakomitego i coraz głośniejszego święta teatru w grodzie nad Brdą.

O mały włos tegoroczne prapremiery ominęłyby mnie. Na szczęście stało się inaczej…

Naprawdę byłem już pewien, że w tym roku po raz pierwszy od wielu lat nie dane mi będzie nawet zahaczyć o Festiwal Prapremier. Nie powiem, smutno mi było niezmiernie, ale musiałem się z faktem tym pogodzić. Ba! Byłem już nawet całkiem blisko tej zgody.

A potem wydarzyło się coś niespodziewanego. Otóż miłościwie panujący nam Redaktor Naczelny raczył był się rozchorować. Żal wielki ogarnął całą redakcję BiK-u, zrobiliśmy zrzutę na aspirynę i ten lek, co to sprawia, że człowiek robi się bardziej wyraźny, ale nie pomogło nic.

Smutek więc rósł nieprzerwanie, choć – wstyd się przyznać – serce moje cichutko się cieszyło. Dlaczego? Ano dlatego, że redaktorski karnet przypadł właśnie mnie.

I tak psim swędem udało mi się na Prapremiery „wbić”.

Nie na całość, bo czasu nie starczyło, ale to i owo dane mi było zobaczyć. Swoimi wrażeniami oczywiście podzielę się z Wami, ale to za chwilę. Jako że Festiwal ów był się już zakończył, pozwolę sobie wyjątkowo zacząć od końca, a więc od werdyktu. A brzmi on następująco: „Jury XI Festiwalu Prapremier Bydgoszcz 2012 w Teatrze Polskim w Bydgoszczy w składzie Aleksandra Semenowicz, Jacek Cieślak, Krzysztof Domagalik, po obejrzeniu jedenastu spektakli konkursowych, na posiedzeniu końcowym w dniu 7 października 2012 postanowiło przyznać następujące wyróżnienia: 8 |

| Listopad 2012

l Wyróżnienie honorowe dla twórców spektaklu Awantura warszawska z Muzeum Powstania Warszawskiego.

Honorowe wyróżnienia aktorskie dla: l Elżbiety Okupskiej za rolę Ordynatorki w spektaklu Położnice szpitala św. Zofii l Małgorzaty Trofimiuk za rolę Pielęgniarki w spektaklu Wszyscy święci l Marka Tyndy za rolę Adama/Ewy w spektaklu Ciała obce.

Jury przyznało następujące nagrody: l Nagrodę aktorską w wysokości 2500 zł za rolę córki w spektaklu Zbrodnia Teatru Polskiego w Bielsku-Białej – Jaśminie Polak. l Nagrodę aktorską w wysokości 2500 zł za rolę Lukrecji w spektaklu Lubiewo z Teatru Nowego w Krakowie – Pawłowi Sanakiewiczowi. l Nagrodę w wysokości 3000 zł za za reżyserię spektaklu Zbrodnia z Teatru Polskiego w Bielsku-Białej — Ewelinie Marciniak. l Nagrodę w wysokości 6000 zł dla autorów spektaklu Wszyscy święci z Teatru Polskiego w Bydgoszczy – Wojciechowi Farudze i Jarosławowi Jakubowskiemu. l Nagrodę w wysokości 7000 zł za oryginalne wykorzystanie formy musicalowej dla przekazania ważnych społecznie treści w spektaklu Położnice szpitala św. Zofii – Monice Strzępce i Pawłowi Demirskiemu. l Grand Prix XI Festiwalu Prapremier Bydgoszcz 2012 w wysokości 9000 zł otrzymał spektakl Lubiewo z Teatru Nowego w Krakowie na podstawie książki Michała Witkowskiego w reżyserii Piotra Siekluckiego w obsadzie: Janusz Marchwiński, Mikołaj Mikołajczyk, Teofil Pietroń, Paweł Sanakiewicz i Krystyna Czubówna (głos). Za bezkompromisowe i artystycznie oryginalne przełamanie tabu w przedstawianiu atrakcyjnego medialnie tematu.”

teatr Tyle części oficjalnej, teraz przejdę do wrażeń tak zwanych osobistych. A te, muszę przyznać, są cokolwiek mieszane. Bez bicia przyznaję, że nie widziałem wszystkich spektakli, więc to co napiszę w kilku następnych zdaniach będzie z pewnością trochę na wyrost, ale co tam – miało być do bólu osobiście, więc będzie.

Otóż wydaje mi się, że tegoroczny Festiwal Prapremier był chyba najsłabszym od dobrych pięciu lat (o ile nie dłużej). Nie chodzi mi o kwestie techniczne, czy organizacyjne, bo tu wszystko zagrało. Chodzi mi, niestety, o poziom prezentowanych spektakli. Już sam fakt, że Grad Prix powędrowało do Teatru Nowego w Krakowie za spektakl Lubiewo jest, w moim odczuciu zaznaczam, najlepszym tego dowodem. Bo jakież to tabu ów spektakl złamał? Takie, że mieliśmy i wciąż mamy w Polsce cioty – określenia tego używam nie z powodu mej homofobii, cytuję je za samymi twórcami spektaklu – które „polują” na młodych chłopców, by za wszelką cenę zasmakować ich ciała? Nic nowego, ani też specjalnie kontrowersyjnego, nic, czego wcześniej nie przeczytalibyśmy w książkowej wersji. Owszem, może nie jest to temat wiodący w teatrze polskim, ale żeby zaraz tabu?

Zresztą pal to licho – niech im będzie, że tabu, idźmy dalej. Twórcy – według jury – przełamali je w sposób bezkompromisowy i artystycznie oryginalny. O ile zgadzam się z tą drugą częścią werdyktu, bo zarówno Janusz Marchwiński, jak i Paweł Stankiewicz brawurowo wcielili się w role Patrycji i Lukrecji – dwóch podstarzałych homoseksualistów wspominających swe dawne miłosne podboje – o tyle tej „bezkompromisowości”, w odróżnieniu od jurorów, nie dostrzegłem. Owszem, padło ze sceny wiele słów na „K” i „Ch”, sporo było o obciąganiu i spermie lejącej się hektolitrami, ale na tym koniec. Było to nawet śmieszne… Przez pierwsze pół godziny. Potem stało się nudne, wręcz irytujące. Tak właśnie – moim zdaniem Lubiewo było tak wulgarne, że aż nudne i poza kilkoma naprawdę dobrymi momentami (szczególnie końcową sceną tańca w wykonaniu Mikołaja Mikołajczyka i narracją prowadzoną przez Krystynę Czubównę) bazowało na żartach utrzymanych na poziomie bruku. Nie mówię, że mnie to w jakiś sposób bulwersowało, przeciwnie – naprawdę czułem się znudzony. Krótko mówiąc – temat ledwo letni, poziom żartu raczej niski i znakomita gra aktorska – ot całe Lubiewo.

Co innego Zbrodnia w wykonaniu Teatru Polskiego z Bielska-Białej. Temat zdecydowanie mniej kontrowersyjny – zwyczajna zbrodnia w rodzinie, czyli dzień jak co dzień – ale moim zdaniem o wiele ciekawiej przedstawiony. W pełni zasłużona nagroda aktorska dla Jaśminy Polak za rolę córki, bo grała niesamowicie. Była niewinna, zalotna, wkurzona, seksowna, zagubiona, pewna siebie, napalona, wredna… I w każdą z tych jej „twarzy” uwierzyłem od razu. Zresztą niewiele ustępowała jej Marta Gzowska-Sawicka, która wcieliła się tu w rolę matki. Sam spektakl utrzymany był w formie absurdalnego momentami kryminału, w którym każdy okazuje się być mordercą. Ciekawy pomysł, ociekający Gombrowiczem, którego Zbrodnia z premedytacją była zresztą inspiracją tej teatralnej Zbrodni, a miejscami

dało się nawet wyczuć klimat nawiązujący do filmów Almodóvara. I do tego ta minimalistyczna scenografia, genialnie wykorzystywana przez aktorów. No mnie się podobało… Bardzo.

Podobali mi się też Wszyscy święci Jarka Jakubowskiego i Wojciecha Farugi. Co prawda sam spektakl widziałem już wcześniej, więc podczas festiwalu go „odpuściłem”, ale szczerze mówiąc dziwię się, że to nie on okazał się tegorocznym zwycięzcą. Raz, że temat bardzo aktualny – szczególnie od czasu katastrofy smoleńskiej i wydarzeń pod Pałacem Prezydenckim, któremu dała ona początek – a dwa, że spektakl ten naprawdę mówi o nas – Polakach, pseudo-katolikach, niewolnikach własnych kompleksów i cudzego zdania. Temat to – jak sądzę – zdecydowanie bliższy większości widzów niż powojenna historia ciot, doskonale, z przekąsem napisany i znakomicie zagrany. Honorowe wyróżnienie aktorskie dla Małgorzaty Trofimiuk również w pełni zasłużone, podobnie jak całkiem sympatyczna sumka dla autorów spektaklu. Szkoda, że nie Grand Prix, ale i tak jest nieźle.

Ze spektakli konkursowych dane mi było jeszcze zobaczyć Matki/Błagalnice. Koncert Śmierci w reżyserii Łukasza Chotkowskiego oraz Aleksandrę. Rzecz o Piłsudskim Sylwii Chutnik, w reżyserii Marcina Libera. Na tym pierwszym, muszę przyznać, wymęczyłem się strasznie. I nawet nie chodzi o sam temat, czyli antyk i mit Tezeusza ukazany przez pryzmat jego stosunków z matką i żoną, które wykorzystują go na potęgę. Szanuję fascynację reżysera tym właśnie okresem i cieszy mnie fakt, że daje on jej upust w teatrze. Nie kupuję jednak formy, Listopad 2012 |

| 9

teatr

Lubiewo, zdo by wc a G r an d Pri x XI Fes tiwalu Pr ap remier B yd g os zc z 2012, fot . J. H oward

która niestety wysunęła się tu na pierwszy plan. Wiem, że zabrzmi to banalnie, ale jak dla mnie za dużo w tym przedstawieniu było lamentu i zawodzenia, za mało konkretu. A moment, w którym na ekranie przez kilka minut oglądamy prawdziwe ciało prawdziwej (i naprawdę zmarłej) staruszki, być może efektowny, wydał mi się chwytem do bólu tanim. Oryginalnym – nie przeczę – ale czy potrzebnym? No, mnie tym razem Łukasz Chotkowski nie przekonał i patrząc na werdykt jurorów chyba też…

Nie przekonała mnie również wspomniana Aleksandra. Rzecz o Piłsudskim. Ciekawa scenografia, ciekawy pomysł, muzyka na żywo – niby wszystko fajnie, ale ten spektakl „przeleciał” przez moją głowę jak przez rurę, nie zostawiając w niej praktycznie nic. Do tego stopnia, że pisząc to podsumowanie początkowo w ogóle zapomniałem, że go widziałem. Ale sobie przypomniałem, więc dzielę się wrażeniami. Dobry pomysł na wykorzystanie sadzawki z wodą ustawionej w centralnym punkcie sceny – parę razy aktorki ciekawie ją wykorzystały, chlapiąc przy tym niemiłosiernie widzów w pierwszym rzędzie (swoją drogą ciekawe, czy im – widzom też się to podobało?). Dobry, choć nienowy, pomysł na zagranie jednej postaci przez trzy różne aktorki ukazujące trzy różne oblicza drugiej małżonki Józefa Piłsudskiego – Aleksandry z domu Szczerbińskiej. Mniej najbardziej do gustu przypadła jej „odsłona” rewolucyjna (w tej roli 10 |

| Listopad 2012

Rozalia Mierzicka), w której opowiada o tym, jak nosiła granaty i karabiny pod sukienkami i gorsetami. Ciekawe spojrzenie na wojenne realia Polski lat 20. przez pryzmat kobiet-partyzantów. Pozostałe oblicza Aleksandry, czyli kobiety zdradzonej (Mirosława Żak) i Matki (Angelika Cegielska) praktycznie wyparowały z mych wspomnień, znaczy się: raczej mnie nie przekonały.

Podobnie jak nie przekonał mnie męski chór co rusz komentujący (często śpiewająco) poczynania nałożnicy marszałka, choć jedna z ostatnich scen, w której panowie wskakują do rzeczonej sadzawki i robią tam niezły kipisz wizualnie była całkiem sympatyczna. Nie zmienia to jednak faktu, że Aleksandra… wydała mi się przedstawieniem do bólu nijakim, choć wiem, że jestem w tej opinii raczej odosobniony.

Na koniec rzec bym chciał słówko o tegorocznym ANEKSIE, a dokładnie o spektaklu Truskawkowa niedziela w reżyserii Grażyny Kani. Otóż moim zdaniem było to chyba najlepsze przedstawienie, jakie widziałem podczas tegorocznego festiwalu i aż żal, że nie było ono konkursowe. Temat niezwykle trudny, niewygodny i w moim odczuciu nie mniej kontrowersyjny niż pedalstwo Patrycji i Lukrecji. Rzecz bowiem dotyczy tzw. bydgoskiej Krwawej Niedzieli, czyli aktów bestialstwa, jakich dopuścili się bydgoszczanie 3 września 1939 r. wobec mieszkających na naszych ziemiach folksdojczów. Co prawda, poza tym co widzimy podczas projekcji filmowych zbrodnie te nie są na scenie pokazywane w sposób dosłowny – dowiadujemy się o nich jedynie z opowieści Niemców i Polaków, bohaterów tej sztuki – ale już same te retrospekcje pobudzają wyobraźnię widzów na tyle, że trudno o nich zapomnieć. Do tego dodajcie znakomitą grę aktorską praktycznie wszystkich osób, które widzimy na scenie, ze szczególnym jednak naciskiem na rolę Rolanda Nowaka, jako pana Kazimierza – dziadka, aktywnego uczestnika tamtych wydarzeń i Kathrin Ost, jako Dory – tłumaczki pomagającej dwójce bydgoszczan w wyjaśnieniu incydentu, którego dopuścili się w jednym z barów w Wilhelmshaven. Spektakl ten w sposób niezwykle celny obnaża nasze – polskie słabości, brutalnie wręcz odzierając nas – Polaków z pozy niewinnych ofiar, na które tak bardzo lubimy się kreować. Jest też sporo prawdy o Niemcach, zarówno tych z pokolenia II wojny światowej, którzy wciąż nie rozumieją, co tak naprawdę stało się owego 3 września w Bydgoszczy, bo choć żyli w zgodzie z autochtonami, to jednak wciąż czuli się od nich lepsi, postrzegając ich jako „syfiarzy”, jak i o tych dzisiejszych dwudziestolatkach, którzy wciąż noszą w sercu wstyd za to, co zrobił światu (w tym przede wszystkim Polsce) Hitler i jego armia.

Ta świetnie napisana i znakomicie rozpisana na role sztuka pokazuje, że w gruncie rzeczy nie różnimy się aż tak bardzo, jednak kurczowo trzymamy się pozorów często wynikających ze źle postrzeganej dumy narodowej. Naprawdę dobry spektakl i ważny, bo racjonalny głos w sprawie winy i krzywdy wszystkich, których dotyczyła Krwawa Niedziela. Mocne zakończenie przeciętnego festiwalu.

Z członkami zespołu A Dog Called Ego, który wystąpił w Bydgoszczy, supportując Anathemę, rozmawia Piotr Aftka

Ego jest najważniejsze Jak to się wszystko zaczęło? Szukając informacji o Was w sieci, dowiedziałem się, że A Dog Called Ego powstało w 2006 roku. Domyślam się, że jako projekt studyjny, bo już latem wydaliście Wasz pierwszy album „Living Seriously Damages Health”. Swoją drogą świetnie oceniony przez przedstawicieli niemieckiej prasy tematycznej.

Chris (wokal, gitara): Faktycznie początki naszego wspólnego grania można nazwać bardziej projektem.

Nie planowaliśmy zakładać prawdziwego zespołu. Razem z Gregiem (bas) robiliśmy muzykę od 2000 roku.

Po prostu mieliśmy wiele niezrealizowanych pomysłów, więc zaczęliśmy je nagrywać. W tym samym czasie rozpocząłem budowę własnego studio nagraniowego. W momencie, gdy zaprosiliśmy dwóch znajomych, żeby pojammować do tych nagrań, stało się ono miejscem odbywania naszych prób. Dalej już się potoczyło naturalnym biegiem wydarzeń.

Dirk (bębny): Znałem Grega jeszcze ze uczelni. Obaj studiowaliśmy muzykologię. Pewnego dnia zapytał mnie, czy nie miał bym ochoty spotkać się z nim i Chrisem (wokal, gitara) luźno sobie pograć. Mieli jakieś pomysły i chcieli sprawdzić je z żywymi bębnami. Greg nie wspominał nic o zamyśle stworzenia z tego bandu. Nagle na drugiej próbie Chris powiedział coś w stylu ‚Fajnie Dirk, że chcesz się w to włączyć’. Patrzę zdziwiony na Grega, a on tylko szczerzy się głupio zza okularów.

Dalej jakoś poszło.

Greg: (szczerzy się) Psycho post pop core. Takie tagi widnieją na Waszym profilu bandcamp. Nie jestem zwolennikiem kategoryzowania gatunkowego muzyki, ale skoro są te tagi, trudno nie zapytać, czy w ten właśnie sposób chcielibyście określać stylistykę, do której zmierzacie?

Chris: Nie, też nie lubię kategoryzowania. Na początku nawet otagowaliśmy się jako zespół grający‚ chiński folklor’. Wiesz jak jest. Ludzie ogólnie potrzebują opisów, żeby ewentualnie czymś się zaiteresować, trafić na coś. Wszyscy pytali co gramy, więc wpisaliśmy tam (na bandcamp – przp. red.) głupią nazwę nieistniejącego gatunku. Spotykamy się z opiniami, że gramy post rock.

Nazywamy więc to teraz post stadium rock, żeby brzmiało bardziej kosmopolitycznie.

Dirk: My po prostu robimy muzykę. Naszym celem nie jest wpasowanie się w konkretny gatunek czy styl.

Jeśli coś nam się podoba, gramy to.

Standardowe pytanie o muzyczne inspiracje. Nie odpowiadajcie jeśli nie chcecie.

Chris: Wszystko. Mam na myśli wszystko co nas otacza. Muzyka, której słuchamy, to, co widzimy/słyszymy wokół siebie, o czym czytamy w gazetach. Było by dość bezczelne twierdzić, że nie czerpiesz inspiracji z innych zespołów, a to co robisz jest totalnie unikalne.

Dirk: Zgadzam się.

Greg: Ja też.

Wróćmy do spraw bardziej mnie interesujących. Jak powstaje muzyka ADCE? Chodzi mi o proces kreacji.

Granie prób w warunkach studyjnych daje dużo możliwości, które utalentowani muzycy powinni wykorzystywać. Mam wrażenie, że tak właśnie dzieje się w Waszym przypadku, a na pewno ma to dobry wpływ na brzmienie Waszej wydanej w tym roku EPki. Kto przynosi pomysły? Kto je aranżuje?

Jak powstają te dobre nuty?

Chris: Większość kawałków powstaje na podstawie riffu gitarowego. Nagrywam szkice, które potem wrzucamy na warsztat, rozbieramy na czynniki pierwsze, by ostatecznie poddane już aranżom poskładać spowroListopad 2012 |

| 11

muzyka

f o t . M i c h a ł ‚ G o l d m o o n ’ Kw a ś n i e w s k i

f o t . M i c h a ł ‚ G o l d m o o n ’ Kw a ś n i e w s k i

tem do kupy. Praca w studio faktycznie daje wysoki komfort. W zasadzie dla tych celów zrodził się pomysł założenia go. Zawsze chciałem mieć możliwość pracy w tak dobrych warunkach, jakie mamy obecnie. Szkoda, że kanapa nie jest wygodniejsza, bo pewnie zamieszkałbym tam.

Dirk: Szczerze mówiąc, to mieszkasz tam (śmiech).

Wracając do tematu – dokładnie tak jak mówił Chris, przeważnie zaczynamy od szkicu pomysłu gitarowego.

Czasem zmieniamy też instrumenty i jammujemy do nagranego szkicu. Jeśli coś nam się spodoba, podpinamy mikrofony i nagrywamy. Niewątpliwą zaletą jest to, że każdy z nas ma doświadczenie w obsłudze programów do rejestracji dźwięku. Okazało się to przydatne zwłaszcza w momencie, gdy Greg przeprowadził się na południe Niemiec z powodów związanych z pracą. Gdy ktoś z nas wpadnie na jakiś pomysł, nie ma problemu, żeby nagrać go i przesłać reszcie.

do końca jest kierunek, w jakim obecnie idzie ADCE. Czy wpływ na to miał fakt pomniejszenia składu o jedną gitarę?

Chris: Jest kilka powodów, które wpłynęły na tak długi czas nagrywania drugiego albumu. Kiedy spotkaliśmy się po raz pierwszy, większość piosenek była już, albo prawie, gotowa. Praktycznie od razu rozpoczęliśmy nagrywanie. Przy drugiej płycie zależało mi, żeby każdy z nas jak najbardziej uczestniczył w jej powstawaniu. Był zadowolony z efektu końcowego. Te założenia na pewno spowolniły proces tworzenia materiału. Gdy w końcu mieliśmy wszystko przygotowane, odszedł od nas drugi gitarzysta. To spowodowało, że część partii trzeba było przearanżować. Dlatego „Happy Happy Apocalypse” brzmi nieco inaczej. Chcieliśmy, żeby były to nagrania trio, którym od tego momentu się staliśmy. Jak wiesz lubimy wydawać dużo dźwięków i układać je warstwowo, więc następne nagrania będą z kolei jeszcze bardziej inne. Co do Youtuba, to raczej przypadek, że znalazłeś tylko te starsze występy na żywo. Zajrzyj niedługo na http://www.youtube.com/ user/adogcalledego. Dopilnujemy, żeby pojawiło się też coś świeższego.

Tego mniej więcej się spodziewałem. Od daty wydania Waszej pierwszej płyty do daty wydania drugiej („Happy Happy Apocalypse” – przyp. red.) mija aż 5 lat, w czasie których nie zostawiacie żadnego śladu. Czy był to czas spożytkowany na granie koncertów? Przeglądając Youtube nie znalazłem zbyt wielu materiałów z Waszych występów na żywo.

Było coś z Bośni, coś z Hamburga. Było też dużo hałasu, energii, sporo muzyki core’owej. To chyba nie 12 |

| Listopad 2012

Poruszyliśmy temat koncertów w Bośni. Wydaje się ona miejscem dość, hmm, ekstrawaganckim, nazwijmy to. W sensie dla przeciętnego mieszkańca Niemiec. Myślę, że mogliście zaobserwować tam

muzyka sporo różnic, w odniesieniu do tego, jak wygląda życie w Waszym ojczystym kraju. Co sądzicie o Polsce? Byliście tu już kiedyś wcześniej? Jeśli nie, powiedzcie co słyszeliście o naszym kraju?

Chris: Każdy z nas był już wcześniej w Polsce. Ja na przykład pochodzę z rejonów byłego NRD, co oczywiście jest ulubionym tematem zespołowych żartów. Zdarzało mi się więc odwiedzać Polskę. Właściwie zawsze chcieliśmy zagrać tu jakąś trasę. Publiczność reaguje tu bardziej spontanicznie na koncertach niż w Niemczech.

U nas są bardziej sztywni, słuchają, stoją i oglądają.

Mam też dobre wspomnienia związane z lokalną kuchnią. Zawsze dobrze tu jadłem.

Dirk: Kilku moich dobrych znajomych urodziło się w Polsce, mam więc nadzieję poznać sporo miłych, przyjaźnie nastawionych ludzi. W Polsce wcześniej byłem tylko przejazdem. Miło wspominam oglądane przez szybę krajobrazy. Macie sporo lasów i innych niezurbanizowanych okoliczności przyrodniczych, których nie sposób uświadczyć w Niemczech. Nie mogę się doczekać, żeby przyjrzeć się miastom. Słyszałem, że są przepełnione gwarem.

Greg: Ja też mam przyjaciół z polskimi korzeniami.

Podoba mi się ich nastawienie, zwłaszcza w sprawach jedzenia i gościnności. Ekscytujące będzie móc przyjrzeć się temu z bliska naocznie.

wiązywania się prawdziwego zespołu z krwi i kości, tak samo jak z promocją ambitnej muzyki. Dobrze zrozumiałem odniesienie?

Chris: Zdecydowanie! Te programy są obecnie zmorą całego muzycznego świata. Tytuł tej EPki odnosi się też do zaobserwowanych przez nas sytuacji pojawiania się ogromnej ilości zespołów błagających wręcz mailowo o polubienie ich na FB. Nie pytają nawet czy nie zechciałbyś najpierw przesłuchać ich materiału. Po prostu zbierają ‚lajki’, czy głosy potrzebne w konkursach i różnego typu castingach. W dodatku w Niemczech odbywa się sporo tzw. talent shows, w których, żeby wystąpić, zespół musi kupić określoną pulę biletów na swój własny koncert, a wygrywa ten, kto sprowadzi więcej znajomych, w rezultacie otrzymując większą liczbę głosów. Przez to wszystko muzyka staje się tak naprawdę elementem pobocznym towarzyszącym happeningowi utrzymanemu w konwencji audiotele. Bardzo niedobrze. Smutne to, ale, niestety, prawdziwe.

Dirk: Przeraża popularność i globalizacja tego typu programów. Mnie bardzo irytuje propagacja rywalizacji między zespołami. Nie o to chodzi w prawdziwym graniu w zespołach.

Mmm, słodzicie (śmiech). Powiedzcie coś na temat nazwy zespołu. Zdaje mi się, że nawiązuje ona do jednej z wypowiedzi Fryderyka Nietsche. Czy jesteście zwolennikami jego filozofii?

Chris: Eeee, po prostu dobrze wychowane z nas chłopaki (blink). Nietsche powiedział kiedyś „Whenever I climb I am followed by a dog called ego / Kiedykolwiek się wspinam, podąża za mną pies zwany ego”. Spodobało mi się to. Krótkie zdanie, a wyraża mocną opinię na temat zachowania ludzi w społeczeństwie. Ego, rozumiane w kontekście posiadania autokrytycznej świadomości swojego ja, czy może bardziej wewnętrznych pragnień, jest najważniejsze. Nawet jeśli tylko kilku ludzi odważy się to przyznać. Oczywiście w niektórych sytuacjach jest to budujące, ale w niektórych może zniechęcać do życia.

Dirk: Początkowo byłem sceptycznie nastawiony, gdy Chris zaproponował tak nazwać nasz zespół. Może byłem wtedy za młody. Trochę chyba zmądrzałem z wiekiem. Teraz mam wrażenie, że przyglądając się ludziom, patrząc z odpowiedniej perspektywy, można dostrzec, jak różne psy za nimi podążają.

Mocne Odważne. Lubię. Lećmy dalej. „Don’t Vote For Us” – jak dla mnie świetny tytuł płyty! Zwłaszcza w czasach zdominowanych przez pseudo muzyczne reality shows, w których tak zwane jury wystawia oceny uczestnikom. Ogłupiające widza to wszystko, a czyha na potencjalnych oglądających na większości kanałow TV. Promowanie mainstreamu (sic!), oraz przeświadczeń, które tak naprawdę nie mają nic wspólnego z rzeczywistymi okolicznościami za-

f o t . M i c h a ł ‚ G o l d m o o n ’ Kw a ś n i e w s k i

Listopad 2012 |

| 13

muzyka

f o t . M i c h a ł ‚ G o l d m o o n ’ Kw a ś n i e w s k i

No i macie u mnie piwo. Przeglądając Waszą stronkę, trafiłem na dwa interesujące linki. Jeden odesłał mnie do strony Little Big Ear Studio, czyli miejsca, gdzie realizowaliście wszystkie Wasze nagrania.

Po chwili bardziej szczegółowych oględzin, okazało się, że właścicielem i realizatorem jest Chris.

To już ustaliliśmy. Bardziej zainteresowały mnie wzmianki o współpracy ze Steinbergiem i SSLem. Nagle wszystko stało się jasne. To stąd na „Don’t Vote For Us” takie pełne brzmienia, tyle pewności, ogrom przestrzeni i dźwięków bardzo zręcznie umieszczonych tak dokładnie na swoim miejscu, że w bezruchu wpatruje się na włosy stroszące się na moich rękach. Znakomicie zdaję sobie sprawę, że poza nagraniami, wpływ na to ma też odpowiednie wykonanie miksu i masteringu. Taki efekt końcowy płytki jest marzeniem wielu znanych mi realizatorów i producentów. Poważnie! To jest bardzo trudne do osiągnięcia. Zarazem niesamowicie ważne – bo to jak zespół zaprezentuje się słuchaczowi już od pierwszych dźwięków tworzy bardzo znamienną różnicę. Czy te cztery lata współpracy z producentem zarówno softu jak i hardware’u używanego na całym świecie do rejestrowania śladów, miało wpływ na to jak stawałeś się, tak zdolnym moim zdaniem, producentem?

Chris: Dzięki stary! Teraz Ty słodzisz (śmiech). Zawsze miło usłyszeć takie słowa. Zwłaszcza w odniesieniu do produkcji własniej twórczości, na którą sam patrzę bardzo krytycznie. Muszę przyznać, że miałem trochę szczęścia. W dzisiejszych czasach trudno żyć z muzyki.

Tak z grania, jak nagrywania innych zespołów. Zresztą sam coś o tym wiesz. Praca w Steinberg na pewno pozwoliła poznać mi ich programy od podszewki. Teraz pracuję dla SSLa trochę na zasadzie wolnego strzelca.

Jeżdzę po kraju robiąc szkolenia z obsługi stołów mikserskich. Fajna robota. Stwarza okazje do poznawania interesujących ludzi, od których można się nauczyć ciekawych rzeczy. Przede wszystkim mogę skupić się bezpośrednio na tym, co chcę robić. Cały czas być blisko muzyki, nie musieć skupiać się na czymkolwiek innym.

14 |

| Listopad 2012

Niech Ci będzie Chris. Jeden : jeden. No to kontra teraz. Obecnie gracie jako trio. Jak zamierzacie wydać podczas występu na żywo tak dużą ilość dźwięków? Używacie samplerów albo czegoś podobnego? W warunkach koncertowych ciężko będzie oddać pełnię brzmienia DVFU. To charakteryzuje czołowe zespoły – zagrać gig jak najbliżej płyty. Wiadomo, że pojawi się więcej energii i dynamiki. Czasem jednak to nie wystarczy, żeby obronić nagranie. Tym bardziej jeśli jest dobre i posiada tyle warstw. Dacie radę?

Chris: Mamy ścieżki zawierające część kluczowych aranży niektórych piosenek, przeznaczone właśnie do zastosowania na koncertach. Oczywiście nie wszystko. Zawsze uważaliśmy, że nie ma nic złego w tym, że wersja koncertowa brzmi nieco inaczej od studyjnej.

Chyba głupio bym się czuł, gdybyśmy samplowali np. harmonie wokalne, które dogrywam na płycie, podczas koncertu. Wspomagamy się głównie dograną partią gitary, której nie mogę zagrać na żywca. Mam tylko dwie ręce.

Dirk: Koło bębnów ustawiam laptopa z podkładami i metronomem. Wychodzę linią na przedwzmacniacz i w ten prosty sposób wsiadamy do busa w trójkę, bez pięciu dodatkowych muzyków sesyjnych.

No dobra. Zobaczymy jutro jak to się sprawdzi. Drugi link zabrał mnie do strony Kaisser Instruments.

Zbieżność nazwisk? Czy to Greg macza paluchy w robieniu efektów gitarowych? Obstawiam drugą opcję. Współczesne rockowe brzmienie w zasadzie nie istnieje bez wykorzystania dużej partii efektów.

Dojście do indywidualnego brzmienia wymaga wielu żmudnych eksperymentów. Wam wychodzi to całkiem nieźle.

Greg: Dobrze obstawiasz. Zgadzam się też z Tobą, że dźwięk, czy raczej brzmienie staje się, a w dzisiejszych czasach widać to jeszcze bardziej, sensem kreacji muzycznych. Jeśli nie nawet sednem. Ale zawsze tak było, może nie w takim stopniu jak teraz. Spróbuj wyobrazić sobie wstępny riff do „Satisfaction” bez przesteru. Albo dubstep. Cały gatunek opiera się na nałożeniu na bas efektu „wobble bas”.

Proszę. Zgodni jak małżeństwo po rozwodzie. Jak doszło do tego, że ADCE pojawiło się jako support na ośmiu koncertach z Anathemą?

Chris: To był jeden z tych momentów, których się nie spodziewasz. Nigdy wcześniej nie kontaktowaliśmy się z nimi. Nagle dostaję krótkiego maila od Vincenta (Cavanagha – wokal, gitara), w którym pisze, że spodobała mu się nasza Epka. Byłem pewny, że ktoś sobie robi jaja. Dorastałem przy ich muzyce, a oni zmieniali stylistykę mniej więcej w tym samym czasie i w tą samą stronę, w które zmieniały się moje zainteresowania. Dwa tygodnie później Vince zadzwonił i zaprosił nas na wspólną trasę. Ostatecznie wyszło osiem dat.

Na więcej nie dalibyśmy rady się przygotować w tak krótkim czasie.

muzyka Lubię tłuste bity i gdy bas jest na dole W końcu! Najlepszy bydgoski turntablista wreszcie zdecydował się wydać autorską płytkę. Do bólu autorską, bowiem na krążku Czlowiek z Szafy Grzana odpowiada nie tylko za muzykę, ale i za tekst. Ba! Nawet sam go nawinął zamknięty we własnej, wygłuszonej gąbkami szafie (tak, tak - tytuł nie jest przypadkowy, o czym zresztą Wojtek dość obszernie opowiada w wywiadzie, którego udzielił mi na początku tego roku). Słowem – człowiek orkiestra. Dosłownie. I nadaje się chłopak do tej roli jak nikt inny. Wielu z Was z pewnością miała już okazję zapoznać się z dj’skim kunsztem Grzany, bo był okres, że grywał on w Bydgoszczy regularnie, w większości lokalnych klubów. Tym, którzy go jednak nie słyszeli wyjaśniam – składanie bitów, cutów (cięć – dop. red.) i skreczy wychodzi mu znakomicie, i na żywo wygląda, jakby było dla niego przysłowiowym spacerkiem przez park.

Nie spodziewałem się, że na płycie może być inaczej i oczywiście nie jest. Ta płyta jest muzycznie znakomita, pełna zaskakujących dźwięków (za wszystkie oczywiście odpowiada jej autor), nie rzadko instrumentalnych, wśród których wprawny słuchacz bez problemu odkryje też liczne inspiracje artysty, muzyczne fascynacje i horyzonty. Niemniej jest tak jak mówię – spodziewałem się tego. Zdecydowanie bardziej ciekawiło mnie jak Grzana poradził sobie jako tekściarz i przede wszystkim MC (co w hip hopie oznacza mniej więcej wokalistę – dop. red.). I tu zaskoczenie, bo poradził sobie równie znakomicie. Swym stylem ta płyta nawiązuje do starych dobrych krążków chłopaków z Katowic i okolic, czyli formacji pokroju Kalibra 44, Paktofoniki, Pijanych Powietrzem, Pokahontaz… Ot kawał dobrego hip hopu w południowym stylu. Nic dziwnego, że album Czlowiek z Szafy firmuje sam dj Feel-X i jego wytwórnia Siła-Z-Pokoju. Stylistycznie jest to bowiem idealnie ten właśnie klimat. I pewnie dlatego tak bardzo ten krążek przypadł mi do gustu. Uwielbiam kiedy MC rymuje do rzeczy, kiedy stara się poprzez swoje numery powiedzieć coś więcej niż tylko banały z cyklu „blanty są pyszne, a życie na blokach ciężkie”. Co prawda i takich kawałków tu nie brakuje, wszak Grzana jest rasowym blokersem

Kuba Ignasiak

z Fordonu i chętnie o tym opowiada, ale mówi też o rzeczach ważniejszych. Opowiada o tęsknocie za dawnymi czasami, o smutkach i radościach życia w naszym pięknym kraju nad Wisłą, opowiada też sporo o samej muzyce – tej którą kocha, która go ukształtowała. Do tego nawija o tym w sposób bardzo wyraźny, z nienaganna dykcją, co – umówmy się – również nie jest regułą w świecie lokalnych (i nie mam tu na myśli wyłącznie naszego regionu!) MC’s. Naprawdę jestem zaskoczony jakością tej płyty. Co więcej, uważam, że jej autor bez większych kompleksów mógłby ją położyć na półce w sklepie obok albumów wspomnianych wcześniej katowickich składów.

A właśnie – skoro mówimy już o sklepowych półkach, to z pewnością zainteresuje Was fakt, że Grzana – Czlowiek z Szafy trafi na nie już w okolicach 10 listopada br. Dla tych jednak, którzy nie mogą się jej doczekać mam jeszcze lepszą informację – mniej więcej miesiąc temu krążek ów pojawił się już w sprzedaży w Mózgu (przy barze), więc jeśli wybierzecie się tam w najbliższym czasie na soczek czy inną herbatkę możecie dorzucić 25 zł (bo taka jest mózgowa cena, i tyleż samo wynosić ona będzie w sklepach), by wrócić do domu z naprawdę przyzwoitą płytą w niebieskiej okładce. Moim zdaniem warto… Nawet bardzo.

Listopad 2012 |

| 15

historia Być może niewielka ewolucja w świętowaniu Dnia Niepodległości pozwoli przywrócić pamięć o „bydgoskiej rewolucyi”, która podobno „zwyciężyła na całej linii”…

Adam Gajewski

Pięć minut do Niepodległej, czyli nasza gra o „małą tożsamość” Tegoroczne obchody listopadowe potrwają w zasadzie trzy dni (do 9 do 11 dnia miesiąca, szczegółowy program do znalezienie na naszych łamach). Szczególnie mocna i widowiskowa będzie przy tym sobota, wigilia Dnia Niepodległości – i nie jest to tylko ukłon w stronę tych bydgoszczan, którzy wybierają się na obchody warszawskie, wolą spędzić niedzielę z rodziną, czują już oddech pracowitego poniedziałku itd… Pojawiła się szansa, aby zagrać o lokalny koloryt i kontekst wydarzeń, które dziś wspominamy jako kres Zaborów, osławiony „przystanek Niepodległość”.

Nie bójmy się; w ciągu trzech dni nie zbraknie symboliki, do której jesteśmy najmocniej przywiązani i przyzwyczajeni. Nikt nie oderwie sumiastych wąsów Dziadkowi Piłsudskiemu, zastępując go chociażby sezonowym legionistą Wyczółkowskim, nie zabraknie kwiatów, składanych jak co roku pod monumentami i tablicami, nie zabraknie powiewających wietrze flag i sztandarów. Będziemy świętować jak cała Polska. Ale będziemy też świętować po bydgosku, wczytani w lokalną prasę tamtych dni, która na gorąco relacjonowała historyczny kurs wspomnianego już tramwaju do niepodległości, jaki jednak ostatecznie dojechał do nas dopiero 20 stycznia 1920 roku! Jest okazja, aby teraz właśnie o tym, nieco głośniej niż zazwyczaj, opowiedzieć.

Dzień bez prasy w mieście Bromberg 11 listopada musiał być w kajzerowskich Niemczech doprawdy dniem chaosu, skoro pojawiła się wyrwa w wychodzeniu gazet. „Dziennik Bydgoski” ukazał się 10 listopada normalnie, po czym kolejny numer w roczniku – 258-my, nosi już datę 12 listopada. Był to naówczas wtorek. Tytuły mówią same za siebie: w niedzielę szpalty krzyczały: „Płomienie ogarniają niemcy” (pewnikiem celowo policzkując zaborcę zastosowaniem małej litery), a we wtorek ogłaszały triumfalnie: „Rewolucya zwyciężyła na całej linii”.

Niebawem miało się okazać, że Prusacy w Bydgoszczy nie byli jeszcze tak słabi, jak radośnie zakładano.

Dźwięczny dzwonek i łoskot historycznego tramwaju oddalił się. Pozostała walka, lokalnie nie byle jaka: dość wspomnieć, że podbydgoskie Rynarzewo wejdzie do historii Polski jako miejsce najdłużej oblegane, ściśnięte w kleszczach blokady wojennej. Dla mieszkańców tego 16 |

| Listopad 2012

S t r o n a t y t u ł o w a „ D z i e n n i k a B y d g o s k i e g o ” z 10 l i s t o p a d a 1918 . F o t . A r c h i w u m Wo j e w ó d z k i e j i M i e j s k i e j B i b l i o t e k i P u blicznej w Bydgoszcz y

miasteczka Bydgoszcz była jednak źródłem wszelkich frontowych nieszczęść, garnizonem pruskim, bazą przeciwnika. Duch wtorku 12 listopada 1918 rozwiał się w grodzie nad Brdą niby mgła, dalekie wspomnienie.

Gdzie jest jenerał? Jenerał–porucznik Krause Ze stron nieocenionego „Dziennika Bydgoskiego”, którego reprinty trafią w ramach naszej akcji do rąk bydgoskich przechodniów, wyłania się obraz iście rewolucyjnego wrzenia i chaosu. Dziennikarze z satysfakcją odnotowują fakt nagłego zniknięcia bydgoskiego

historia komendanta placu „jenerała–porucznika Krause”, dodając przy tym, że tylko w sobotę na owego dowódcę zbuntowani żołnierze próbowali przeprowadzić kilka zamachów! Rzecz dotąd zupełnie w pruskiej armii nie do pomyślenia!

Zbrojne rządy nad miastem obejmuje Rada Żołnierzy, której gazeta staje się otartym sprzymierzeńcem, wspominając jednako o ważnych perturbacjach. Poczytajmy wybrane komunikaty porządkowe i objaśnienia z dnia 12 listopada: „Służba idzie nadal dotychczasowym trybem.

Salutować poza służbą żołnierze nie potrzebują nikogo.

Broni poza służbą nie wolno nikomu nosić, tak szeregowcom, jak oficerom. Tylko patrole, które nadal będą chodziły dla utrzymania porządku, mają prawo do noszenia broni. Na prawem ramieniu mieć będą białe opaski ze stemplem E 14.

Wreszcie uchwalono odezwę do ludności z zawiadomieniem, że władzę objęła rada żołnierska i z prośbą do ludności i żołnierzy, aby zachowali spokój i ład. Odezwę zaraz po południu rozrzucono wczoraj po mieście. –

Ogłoszona została tylko w niemieckim języku! Uchwalono wprawdzie, że ma być dodany także tekst polski, który wydawca nasz przedłożył, jednakże z powodu technicznych trudności nie mogło to nastąpić, gdyż odnośna drukarnia niemiecka nie posiadała dostatecznej ilości polskich liter”…

Trudności techniczne są do dziś znanym czynnikiem destabilizującym historię.

Zabawa historyczna dla każdego. Zasady gry.

do pierwszego wersu pieśni. Zapyta Cię jednak z pewnością przy ulicy jakiego „krzepiącego” pisarza rozpoczęła się nasza zabawa.

Adres hotelu: ul. Dworcowa 94.

2. Archiwum Państwowe mieści się przy ul. Dworcowej 65. Czeka tam na Was Archiwista, któremu pomóc trzeba poukładać chronologicznie rozsypane historyczne dokumenty.

3. Witryny sklepów przy ul. Dworcowej tego dnia będą przystrojone na patriotyczną modłę. Znajdź sklep, gdzie pod stara maszyną Singera wyszywa się biało-czerwona wstęga z „Roty” cytatem…

Wpisz samodzielnie wraz z kodem.

4. Podwórzowa Orkiestra Historyczna krąży po okolicy. Zobaczysz ją na początku zabawy. Znajdź wędrujących muzyków i zaśpiewaj z nimi kawałeczek pieśni. Odwdzięczą się kawałkiem rękopisu.

5. Przy Dworcowej 34 Rada Żołnierska wystawiła patrol. On też zna cytat z pieśni.

6. Bibliotekarze różne znają tajemnice. Przy Dworcowej 33 także jest Biblioteka… Zajrzyj i tam.

ROTAcja/Deklamacja Czy wiesz, że rękopis „Roty” Marii Konopnickiej – sławnej pieśni opisującej nastroje Polaków w zaborze pruskim – znajduje się w zbiorach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. dr Władysława Bełzy w Bydgoszczy?! To właśnie stało się powodem, dla którego nasza gra uliczna polega właśnie na kompletowaniu „rozrzuconych” wersów utworu, które na kartki lub przygotowane pocztówki wpisywać będą specjalni wolontariusze. W ten sposób i Ty posiadać będziesz niezwykły, pisany rękami mieszkańców Bydgoszczy rękopis! Na pierwszych trzech posiadaczy zebranych słów pieśni czekają nagrody!

Bawimy się indywidualnie lub w zespołach, liczących maksymalnie 4 osoby. Nie obowiązują żadne limity wiekowe!

ROTAcja

Czas pokręcić się po ulicach miasta, które tego dnia odtwarza gorącą atmosferę dni rewolucji 1918 roku.

Do wyścigu po „Rotę” ruszamy 10 listopada o godzinie 14 ze zbiegu ulic Dworcowej, Marcinkowskiego i Sienkiewicza. Kolejność wykonywania zadań jest dowolna – chodzi tylko o zebranie całości napisanego ręką naszych wolontariuszy tekstu (obowiązują specjalne kody, uniemożliwiające wpisanie zwrotki „Roty” zawczasu)…

Plan ROTAcji: 1. Nieopodal recepcji hotelu „Brda” znajdź człowieka w meloniku na głowie, pogrążonego w lekturze „Dziennika Bydgoskiego”. On posiada klucz

W iście telegraficznym skrócie O sytuacji w Warszawie „Dziennik Bydgoski” informuje dość enigmatycznie, uzyskując jedynie „drogą telegraficzną” informację o pracach nad Rządem Narodowym. Sporo w niej jednak znaków zapytania, plotek, uogólnień. Sprawa widać wielka, ale dla nas odległa i marzycielska, dopóki własna rewolucja nie zwycięży!

I właśnie coś z ducha tamtych dni chcieliśmy przywrócić podczas tegorocznej fety ulicznej „Pięć minut do Niepodległej”. Serdecznie zapraszamy! Także do udziału w grze ulicznej, której reguły omawiamy obok.

I niech nikt nie wykręca się trudnościami technicznymi.

Deklamacja

Masz już sześć wersów pieśni? Zadeklamuj nam „Rotę” w Domu Polskim MCK (Miejskie Centrum Kultury, Kino Orzeł, ul. Marcinkowskiego 12-14) i odbierz nagrodę!

Serdecznie zapraszamy do wspólnej zabawy!

Adam Gajewski

Organizatorzy i partnerzy Gry: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Miejska i Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy, hotel Brda, Archiwum Państwowe w Bydgoszczy.

Listopad 2012 |

| 17

F o t . Z b yZ i e l

18 |

| Listopad 2012

bydgoski insynuator kulturalny mało odpowiedzialny organ Misja zwiadowcza Jak nam donoszą, Jerzy Riegel (od izohelii) spotyka się ostatnio dość często z Włodzimierzem Szymańskim (od Capelli…). Ostatnio ci znani artyści testują konwersacyjno-barowe parametry odnowionego Węgliszka. Od ich opinii może zależeć, czy i kiedy dawni bywalcy Kawiarni Artystycznej powrócą do swego matecznika. Jako że i Riegel i Szymański to jednostki odpowiedzialne, przeto zanim wydadzą ostateczny komunikat w powyższej sprawie, muszą jeszcze dokładnie i dogłębnie rzecz całą wielokrotnie przetestować.

Nowe perspektywy Na uroczystych obchodach 60-lecia bydgosko-toruńskiego oddziału ZLP gorąco witano i komplementowano gości z Poznania. Ci zaś, równie serdecznie na owe kordialności odpowiadali. Tylko patrzeć, jak na wzór obecnego oddziału bydgosko-toruńskiego, powstanie nowy: bydgosko-toruńsko-poznański. Tak więc i na polu literackim miasto nad Brdą ma metropolitarne zapędy.

Między kwieciem a owocem To, że Elżbieta Kantorek ma wysokie notowania wśród bydgoskich plastyków, jest rzeczą powszechnie znaną. Ostatnio na czoło licznego peletonu jej adoratorów wysunął się Janusz Maciej Kochanowski, który całą Galerię Kantorek, łącznie z jej szefową, obsypał „Kwiatami”. Obecny przy tym Aleksander Dętkoś uśmiechał się znacząco… Czyżby zamierzał wkrótce obsypać p. Elę swoimi złotymi jabłkami? Biorąc pod uwagę surowiec z jakiego owoce Dętkosiowe są zrobione – takiego hołdu delikatna marszantka mogłaby nie przeżyć.

Zdzisława Prussa (104)

ryską. Seniorzy z ul. Jodłowej gościli Małgorzatę Potocką. Mówi się, że bydgoscy lekarze, nie chcąc być gorszymi, zaproszą w najbliższym czasie rzecznika praw pacjentów – Karola Radziwiłła.

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (listopad 1987)

Aktorka Teatru Polskiego o bydgoskim rodowodzie – Wanda Rucińska, uhonorowana została Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Wojewódzki Ośrodek Kultury zapraszał na „Spowiedź chuligana” S. Jesienina w wykonaniu Aleksandra Jędrzejczaka.

W Galerii TPS przy ul. Pomorskiej 5 swoimi „Akwarelowymi fascynacjami” dzielił się z publicznością Wiktor Kaczmarkiewicz.

Miłośnikom sztuki operowej Dom Kultury „Orion” zaserwował program pt. „Teresa Sobotka-Anastasow i jej goście”.

Znany z bezkompromisowości aktor Roman Gramziński nie zostawił suchej nitki na bydgoskich recenzentach, którzy „nie mają pojęcia o teatralnych realiach i problemach”, stąd i „poziom tego co wypisują jest koszmarny”.

Jarosław o Adamie W niedawno wydanym trzecim i ostatnim tomie „Dzienników” Jarosława Iwaszkiewicza znalazł się dość dobitny akcent bydgoski. Pod datą 12 maja 1966 czytamy: „czeka mnie jazda do Bydgoszczy na czczenie tego starego wrednego endeka Grzymały-Siedleckiego”… A tak niewiele już brakowało, by bydgoskiemu teatrowi, którego Grzymała był honorowym dyrektorem – nadano imię … Jarosława Iwaszkiewicza. A to dopiero by się „wredny endek” w grobie przewrócił!

Równanie w górę Bydgoscy melomani mogli spotkać się, za pośrednictwem Filharmonii Pomorskiej, z aktorką o szlachetnej urodzie i takimż nazwisku – Anną Czarto-

Listopad 2012 |

| 19

wydarzenia Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA

im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1

AKADEMICKA PRZESTRZEŃ KULTURALNA – APK, przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14. Galeria Nad Brdą, Muzeum Fotografii, Galeria DEBIUT. 2

G

Izba Pamięci

Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26. 18

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a,

ALERIA 85 prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222. 17

aleria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8

ART GALERY Anny Osińskiej, ul. Gdańska 42, e-mail: annaosinska49@o2.pl, tel. 525 153 295, 604 313 266 3

Galeria DEBIUT przy APK, Marta Rosenthal-Sikora

Autorska Galeria Sztuki Małgorzaty Maciejewskiej, ul. Morelowa 9, 85-362 Bydgoszcz, tel. 502 714 888, www.artgalery.bydgoszcz.pl.

Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587. 11

B

ydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-109 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4

Galeria GRAFFITI ul. Unii Lubelskiej 17, oferta dla młodzieży, prowadzi Anna Osińska, e-mail: annaosinska49@o2.pl, tel. 525 153 295, 604 313 266 9

BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz.

GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne codziennie od 10-17

5

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski.

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon., czw. 14-15. 6

D

om Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzal­ska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska.

Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura.

FILHARMONIA POMORSKA

dyrektor: Eleonora Harendarska, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7

FUNDACJA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz tel. 523 234 810, fax 523 234 811 www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

20 |

Galeria KANTOREK tel. 523 210 211, wstęp wolny, prezentacja i sprzedaż dzieł sztuki 10 GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 GALERIA MIEJSKA bwa dyrektor: Wacław Kuczma, 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: Galeria Miejska bwa: wt.-śr. 10-18, czw. 12-20, pt.

10-18, sob.-niedz. 11.30-16.30 w niedzielę wstęp wolny. Galeria Kantorek: wt.-śr. 11-18, czw. 13-20, pt. 11-18, sob. 11-14. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12 GALERIA NAD BRDĄ przy APK, Karolina Prus.

GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00 13 GALERIA NON FERE przy II Społecznym Liceum Ogólnokształcącym.

GALERIA SZKŁA POLSKIEGO Waldemar Łachut, ul. Długa 39, tel. 698 879 887. 16 GALERIE PRYWATNE: Galeria-Kawiarnia COLOMBINA, ul. Krasińskiego 5, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 228 023, Katarzyna Delert-Kalisz oraz Anita Gadzińska-Spiczonek. 14

| Listopad 2012

Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15. 19 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura.

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Danuta Antkowiak.

KLUB INSPEKTORATU WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH, ul. Sułkowskiego 52 a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 523 783 550, kierownik Marek Trojan.

Biblioteka Klubu IWsp SZ, tel. 523 783 668, kierownik Zdzisława Gajownik, czynna: pn. 10-15, wt., czw., pt. 13-18, sob. 10-15.

Klub Miłośników Kaktusów, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.republika.pl/bkmk/ KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl. 20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail:klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska.

KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak. 21 KLUB ŚWIATA KSIĄŻKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. księgarni Mariola Zawisza. 21 KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1-3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella. 22 KOŁO FILMOWE przy Klubie POW, ul. Sułkowskiego 52a. Projekcje odbywają się w Kinoteatrze przy ul. Dwernickiego 1, tel. 523 783 550.

Miejskie Centrum Kultury,

ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, sekretariat@mok.bydgoszcz.pl, www.mok.bydgoszcz.pl 39

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, Fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19.

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska. 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl.

Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł. 24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25 MUZEUM FOTOGRAFII – przy APK, Arkadiusz Blachowski. 2 MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075.

Muzeum Mydła i Historii Brudu ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz.

Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy: ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, Dyrektor Muzeum dr Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, www.exploseum.pl, Dział Edukacji i Promocji: tel. 52 58 59 910-15, e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 58 59 916.

Godziny zwiedzania Muzeum: wtorek – piątek 10.00-16.00, sobota, niedziela 11.00-16.00, poniedziałki – nieczynne Soboty – wstęp bezpłatny Godziny zwiedzania Exploseum: wtorek – niedziela 9.00-17.00 poniedziałki – nieczynne, tel. 883 366 056 26 MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590.

wydarzenia

MUZEUM WOJSK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, www.muzeumwl.pl.

O

pera NOVA w Bydgoszczy dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,

85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac. 28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz.

Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl. 29

STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739.

TEATR PANTOMIMY „DAR”

www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Łysak, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa Teatru czynna jest od wtorku do piątku w godz. od 12 do 18 oraz godzinę przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl 31 TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: tmmb@neostrada.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda.

Biuro Zarządu czynne we wt., śr., czw. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała. 32

TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, prezes Felicja Gwincińska. 33 TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska. 27 TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca. 34 TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury we wtorki w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl prezes Stanisław Puls, tel. 523 411 805; sekretarz Danuta Kucik, tel. 523 454 074.

TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti. 35

TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKOFRANCUSKIEJ, Siedziba na terenie WSG w Bydgoszczy ul. Garbary 2; bud.: H-01, Prezes: Małgorzata Panasewicz tel. 504 199 624, wiceprezes: Józef Owczarek, tel. 507 160 445 11 URZĄD MIASTA, ul. Sielanka 8a, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Biuro Kultury Bydgoskiej 36 Dyrektor Magdalena Zdończyk WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635.

WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35 Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki Dyrektor: Maciej Puto, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz. com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mok.bydgoszcz.pl Listopad 2012 |

| 21

wydarzenia Filharmonia Pomorska 2.11.2012, piątek, godz. 19.00

Zaduszki organowe z poezją Ewa Polska-Sawoszczuk, organy Dariusz Bereski, recytacja poezji Bach, Buxtehude, Franck Koncert z piękną, organową muzyką wielkich kompozytorów baroku i romantyzmu zapewne spotęguje jedyny w swoim rodzaju nastrój, jaki nam towarzyszy w Dzień Zaduszny – dzień refleksji, wspomnień, modlitwy i tęsknoty za tymi, którzy już odeszli na zawsze. Solistka koncertu Ewa Polska-Sawoszczuk pochodzi z Warszawy, ale swe życie zawodowe związała z naszym miastem – jest absolwentką bydgoskiej Akademii Muzycznej (klasa organów Piotra Grajtera i Radosława Marca). Koncertowała w ramach wielu festiwali muzycznych w kraju i za granicą. Dokonała nagrań archiwalnych dla Polskiego Radia, jest pomysłodawcą i inicjatorem koncertów organowych m.in. w Krakowie, Bydgoszczy, Toruniu oraz organizatorem i dyrektorem artystycznym cykli koncertowych „Bydgoskie Wieczory Organowe u Ojców Jezuitów”, corocznie odbywających się w kościele Jezuitów św. Andrzeja Boboli oraz pn. „Letnie Koncerty Muzyki Organowej i Kameralnej”. Muzykę dopełnią słowa poezji w interpretacji toruńskiego aktora Dariusza Bereskiego 11.11.2012, niedziela, godz. 19.00

Andrzej Szwalbe in memoriam w 10. rocznicę śmierci Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Tadeusz Wojciechowski, dyrygent Krzysztof Jakowicz, skrzypce

znakomitych artystów, składamy niski ukłon i świadectwo wdzięcznej pamięci dla tej wielkiej, charyzmatycznej Postaci wpisanej w powojenną historię miasta.

Zapraszamy bydgoszczan do uczestniczenia w tym rocznicowym wieczorze symfonicznym, bowiem to dla nas wszystkich śp. Andrzej Szwalbe szeroko otworzył drzwi do wszelakich dóbr kultury i nauki, przyczyniając się do zmiany, na zawsze, wizerunku naszego miasta.

15.11.2012, czwartek, godz. 19.00

Koncert z cyklu wielcy artyści w filharmonii Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Juozas Domarkas, dyrygent (dyrektor Litewskiej Narodowej Orkiestry Symfonicznej) Tomasz Strahl, wiolonczela Dvořák – Koncert wiolonczelowy h-moll op. 104 Dvořák – IX Symfonia e-moll „Z Nowego Świata” UWAGA! Ten koncert muzyki symfonicznej odbędzie się wyjątkowo w czwartkowy wieczór i kontynuuje w nowym sezonie, cieszący się wielkim uznaniem melomanów, cykl WIELCY ARTYŚCI W FILHARMONII. Ponownie mamy honor przywitać na estradzie jednego z najwybitniejszych dyrygentów Europy doby współczesnej Juozasa Domarkasa z Litwy. Artysta występuje gościnnie z liczącymi się orkiestrami w Rosji i innych krajach. Był kilkakrotnie członkiem jury Międzynarodowych Konkursów im. G. Fitelberga w Katowicach, został zaproszony również w bieżącym roku, oraz Konkursów im. S. Prokofiewa w Petersburgu. Od

Barber – Adagio na smyczki Wieniawski – Koncert skrzypcowy d-moll R. Strauss – Poemat symfoniczny „Życie bohatera” Dyrektor Andrzej Szwalbe (1923-2002), urodził się w Warszawie, z wykształcenia był prawnikiem, ale nade wszystko kochał muzykę. Po wojnie, w 1946 na swoje nowe miejsce do życia wybrał właśnie Bydgoszcz, spostrzegł jej potencjał i postanowił z miasta przemysłowego uczynić wyjątkowe na skalę kraju miasto muzyki i sztuki. Swe dzieło zaczął od budowy gmachu Filharmonii z fenomenalną akustycznie i jedną z największych w Polsce sal koncertowych.

Funkcję dyrektora naczelnego bydgoskiej Filharmonii Pomorskiej objął w 1953 i piastował ją aż do 1991, w tym samym roku przyznano Mu tytuł Honorowego Dyrektora Filharmonii Pomorskiej, zaś w 1993 władze Grodu nad Brdą nadały Dyrektorowi zaszczytny tytuł Honorowego Obywatela Bydgoszczy. Długa jest lista osiągnięć i zasług pierwszego, wieloletniego dyrektora bydgoskiej Filharmonii w sferze życia muzycznego, obejmującej nie tylko Bydgoszcz i region. Tym koncertem, ze specjalnie dobranym repertuarem i z udziałem 22 |

| Listopad 2012

To m a s z S t r a h l

1963 prowadzi znakomitą, słynną w świecie Litewską Narodową Orkiestrę Symfoniczną. W 2006 ,,za rozwój kontaktów kulturalnych między Litwą a Polską” odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Solistą koncertu będzie Tomasz Strahl, wirtuoz wiolonczeli, stypendysta Rządu Austriackiego, laureat kilku prestiżowych konkursów (Drezno, Poznań, Warszawa, San Sebastian w Hiszpa-

wydarzenia nii), artysta koncertował w wielu krajach na Bliskim Wschodzie i w Japonii, dokonał licznych nagrań archiwalnych dla PR i TVP. W 2001 otrzymał tytuł profesora. Prowadzi również klasę wiolonczeli w Akademii Muzycznej w Warszawie. Program koncertu będzie wyborny, bowiem wypełnią go wyłącznie najbardziej znane i lubiane dzieła czeskiego romantyka Antonina Dvořáka.

21.11.2012, środa, godz. 19.00

Mistrzowie muzyki baroku Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Jan Stanienda, dyrygent, skrzypce Bach – Koncert skrzypcowy d-moll Bach – III Koncert brandenburski G-dur Vivaldi – Koncert na czworo skrzypiec Tym koncertem będą zapewne usatysfakcjonowani wielbiciele baroku, bowiem bydgoscy kameraliści zaprezentują utwory najwybitniejszych przedstawicieli tej epoki w muzyce. W roli dyrygenta oraz solisty wystąpi Jan Stanienda, niezwykle ceniony skrzypek, kameralista oraz dyrektor artystyczny słynnej Wrocławskiej Orkiestry Kameralnej „Wratislavia”, artysta jest także pomysłodawcą, twórcą i dyrektorem artystycznym popularnego Festiwalu Muzyki Kameralnej „Wieczory w Arsenale”, odbywającego się we Wrocławiu corocznie od 1997. Jednocześnie zajmuje się pracą pedagogiczną – jest profesorem klasy skrzypiec na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie.

28.11.2012, środa, godz. 19.00

Perły współczesnej kameralistyki Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis José Maria Florêncio, dyrygent Anna Maria Staśkiewicz, skrzypce Twardowski – Koncert staropolski M. Górecki – Concerto-Notturno Dębski – Concerto piccolo per archi Noskowski – Kwartet d-moll opr. J. M. Florêncio Zapowiada się bardzo ciekawy i urozmaicony koncert Capelli Bydgostiensis pod batutą jej szefa dyrygenta José M. Florência, w którym usłyszymy utwory polskich kompozytorów przełomu wieków XX i XXI, w tym Krzesimira Dębskiego: kompozytora, m.in. muzyki współczesnej i filmowej, skrzypka jazzowego i dyrygenta, lidera pamiętnego zespołu jazzowego String Connection. Kameraliści będą gościć skrzypaczkę Annę Marię Staśkiewicz, zdobywczyni m.in. III nagrody w XIII Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im.

H. Wieniawskiego w Poznaniu (2006 – uhonorowana

23.11.2012, piątek, godz. 19.00

Barwy romantyzmu Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Tadeusz Wojciechowski, dyrygent Toruński Kwartet Waltorniowy Brahms – Uwertura akademicka op. 80 Hübler – Koncert na cztery rogi Grieg – Tańce symfoniczne op. 64 Kolejny piątek symfoniczny zapowiada się atrakcyjnie, choćby z uwagi na niecodzienny repertuar. Bowiem jednym z jego punktów będzie nieczęsto grany Koncert na cztery rogi (waltornie) Carla Heinricha Hüblera (1822-1894), w którym wraz z OSFP wystąpi Toruński Kwartet Waltorniowy. Tworzą go od 2007 Robert Józefowicz, Janusz Stanecki, Michał Szczerba i Andrzej Sekuła. Regularnie współpracują z wieloma orkiestrami symfonicznymi i operowymi. Uczestniczyli w sesjach nagraniowych, m.in. w Polsce, Danii, Niemczech, Austrii, Szwajcarii i in. Wielokrotnie brali udział w festiwalach muzycznych w kraju i za granicą. Brzmienie waltorni nieczęsto mamy okazję podziwiać, natomiast solistyczny występ aż czterech rogów to jest zawsze wydarzenie. Konzertstück na cztery rogi i orkiestrę Hüblera, powstał w 1856, składa się z trzech części, a każda wyróżnia się brawurowymi, wirtuozowskimi fragmentami.

Anna Maria Staśkiewic z

także nagrodą za najlepsze wykonanie koncertu Mozarta oraz nagrodą słuchaczy Programu 2 Polskiego Radia dla najlepszego uczestnika oraz nagrodą specjalną Filharmonii Pomorskiej). W jej interpretacji usłyszymy Mikołaja Góreckiego Concerto-Notturno. Utwór, niezwykle liryczny, pełen głębokich emocji i wpadających w ucho melodii.

30.11.2012, piątek, godz. 19.00

Andrzejki w filharmonii Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Marcin Nałęcz-Niesiołowski, dyrygent Olga Bończyk, śpiew Piosenki Kaliny Jędrusik Lubiane przez słuchaczy Koncerty andrzejkowe wpisały się już w tradycje Filharmonii, charakteryzują się lżejszym programem, ale zawsze na wysokim poziomie i dobrym guście. W ten wieczór powrócą na chwilę piosenki legendy polskiego kina Kaliny Jędrusik w kreacji bardzo popularnej, śpiewającej aktorki Olgi Bończyk. „O tych piosenkach marzyłam blisko 7 lat. Ich nagrywanie było dla mnie prawdziwym szczęściem i wyzwaniem, a wykonania z orkiestrą dodają skrzydeł”– powiedziała Olga Bończyk na antenie radiowej Trójki w marcu br. Także piękne aranżacje sprawiają, że te zapomniane piosenki wywołują wielkie emocje. inf. Mariola Grochowina

Listopad 2012 |

| 23

wydarzenia Galeria Miejska bwa W tym roku stworzyliśmy uczestnikom wykładów możliwość zapisania się na roczny cykl wykładów, który zakończy się wręczeniem każdemu zapisanemu uczestnikowi grafiki, dokumentującej udział w cyklu wykładów „Bydgoska Akademia Sztuki 2012/13” .

Na wszystkie wykłady, zarówno dla osób zapisanych jak i poza zapisami – wstęp wolny. ZAPRASZAMY!

FILMY O SZTUCE 8.11.2012, czwartek, godz. 18.00

„Marina Abramović – artystka obecna” reżyseria: Matthew Akers, Jeff Dupre, USA, 2012, 106 min

Tomasz Dobiszewski Fiksacje 3.11.2012, godz. 16.00 – otwarcie wystawy, wystawa czynna do 16 grudnia Podstawą realizacji wystawy Fiksacje było przeniesienie techniki stosowanej w badaniach marketingowych (*okulografia) w obręb dzieła sztuki. Do udziału w badaniach artysta zaprosił grupę kilkudziesięciu osób, której przedstawione zostały bodźce wizualne w postaci filmów, fotografii i ilustracji. Celem projektu było pokazanie innych ewentualności odczytywania rzeczywistości, poszerzenie świadomości percepcji u odbiorców i sprokurowanie ich do przemyśleń dotyczących postrzegania. Badania zostały przeprowadzone we współpracy ze School of Form w Poznaniu.

Na wystawie zobaczymy serie filmów, obiektów, wykresów oraz fotografii stworzonych na podstawie wyników badań, ilustrujących aktywność wzrokową uczestników testu.

Tomasz Dobiszewski (ur. 1977) absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Formułuje artystyczną wypowiedź, posługując się fotografią, wideo i multimedialnymi instalacjami. W pracach, które są dowodami procesów artystycznego oswajania mediów, nie poprzestaje na czysto konceptualnych strategiach poznawczych, lecz wzbogaca dyskurs o elementy pozaintelektualne, jak na przykład wrażenia zmysłowe i poznanie intuicyjne.

BYDGOSKA AKADEMIA SZTUKI WYKŁADY 14 i 28.11.2012, środa, godz. 18.00 W październiku ruszyła po raz kolejny Akademia Sztuki w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy. Wykłady poświęcone polskiej sztuce XX i XXI wieku odbywać się będą do czerwca 2013.

24 |

| Listopad 2012

Bilet na pokaz filmu upoważnia do zwiedzania aktualnej wystawy w godzinach otwarcia Galerii.

Marina Abramović – ikona body artu i performance’u - jest supergwiazdą świata sztuki. Córka jugosłowiańskich partyzantów, od 20 lat mieszka w Nowym Jorku, od 40 lat poddaje swoje ciało ekstremalnym doświadczeniom, a widzów/uczestników swoich dzieł wprowadza w różne stany emocjonalne.

Matthew Akers: „Kiedy po raz pierwszy spotkałem legendarną, radykalną artystkę Marinę Abramović, natychmiast znalazłem się pod jej urokiem. Zaskoczyła mnie bezwarunkową gotowością do odsłonięcia swojego życia przed kamerą – to rzadkość w dokumentalnym świecie. Z drugiej strony podejrzewałem, że ta

wydarzenia otwartość będzie stanowiła dla mnie szczególny rodzaj wyzwania. Marina jest kimś, kto, idąc swoją artystyczną drogą, nieustannie zaciera granice pomiędzy życiem a sztuką. Skąd mam wiedzieć, kiedy „występuje” przed kamerą, kiedy jest prawdziwą sobą?

FILMY O SZTUCE 15.11.2012, czwartek, godz. 18.00

Gerhard Richter

reż. Corinna Belz, Niemcy, 2011, 97 min Bilet na pokaz filmu upoważnia do zwiedzania aktualnej wystawy w godzinach otwarcia Galerii.

Gerhard Richter to nie tylko światowej sławy artysta, lecz również najsławniejszy i najdroższy żyjący

Galeria Miejska bwa Galeria Brda

Agnieszka Krawiec (Stańczyk). Malarstwo

niemiecki malarz, którego obrazy przekraczają na aukcjach kwotę 10 milionów euro. „Odrzutowiec“ z 1963 roku, sprzedany został w 2007 roku na aukcji w Christie’s w Nowym Jorku za 11,2 miliony dolarów, a „Świeca”, obraz namalowany w 1983 roku, sprzedano w Sotheby’s w Londynie za 10,5 milionów euro.

Reżyserka filmu przez miesiąc obserwuje pracę 79-letniego Richtera w jego dwóch studiach w Kolonii. Artysta przygotowuje się bowiem do serii wystaw, które mają się dobyć w Kolonii, Londynie i Nowym Jorku. Richtera widzimy jednak nie tylko w zaciszu jego pracowni, lecz również w kontakcie ze współpracownikami i krytykami, z którymi dyskutuje na temat sztuki i kultury. inf. Danuta Pałys

z drugiej zaś: cichą, bardzo intymną kontemplacją, terapią, zatrzymaniem w mknącej rzeczywistości, poszukiwaniem czystości w mozolnej pracy.

otwarcie wystawy: 7.11.2012, godz. 17.00, ul. Dworcowa 94 (budynek Hotelu BRDA).

Wystawa czynna do 7 lutego 2013 Podczas wernisażu odbędzie się koncert, który wykona Maciej Jaroń – skrzypce (Akademia Muzyczna w Bydgoszczy). W programie koncertu: J. Massenet – „Medytacje” i E. Elgar – „Salut d’Amour”. „Moje prace dają wyraz fascynacji zwykłą rzeczą, która ze służalczej roli, staje się pierwszoplanowym zjawiskiem. Błahym przedmiotom poświęcam najwyższą uwagę, mozolnie wydobywam ich piękno, ukryte w ich strukturze, materii. Zachwycam się otaczającym światem. Moje malarstwo jest w pewnym sensie wyrazem pokory oraz szacunku dla wielowiekowej tradycji,

Galeria Miejska bwa Galeria Kantorek

Ryszard Wietecki Znaleziska z przyszłości rysunki i printy

wraz z Leonem Romanowem podjął aktywne działania twórcze w sferze sztuki konceptualnej, tworząc Niezależną Galerię Nieistniejącą NIE. Członek ZPAP. Prace artysty znajdu-

* * * Twórczość malarska Ryszarda Wieteckiego, rozwijana konsekwentnie od lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia, stanowi kosmologiczną opowieść zapisaną w języku znaków. Tajemnicze obiekty stają się śladami jakiejś cywilizacji, jakiejś kultury, jakiejś bliżej nieokreślonej obecności. Słowo „jakiejś” nabiera w tym wypadku szczególnego znaczenia, bowiem trudno zdefiniować pochodzenie i czas tych zagadkowych przedmiotów.

wernisaż 9.11.2012, godz. 18.00 wystawa czynna do 8 grudnia Ryszard Wietecki ur. 1940 r. w Bydgoszczy. Studiował na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu.

W 1964 r. uzyskał dyplom w pracowni malarstwa prof. Stanisława Borysowskiego. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem i grafiką użytkową. Prezentował swoje prace na kilkunastu wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. W latach 19661976 brał udział w wystawach nieformalnej grupy twórczej, z przyjaciółmi – Leonem Romanowem i Jerzym Gurdą. W latach 1970-1972

ją się w kilku muzeach w kraju, m.in. w Bydgoszczy, Toruniu, Grudziądzu, Słupsku i Gdańsku, a także w Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu oraz w kolekcjach prywatnych – Polska, Niemcy, Austria, Dania, Litwa.

Jacek Soliński (fr. tekstu, Bydgoszcz 2011)

Ryszard Wietecki, Znalezisko IX – z nie zby t c z y telnym adresem, 2009

inf. Elżbieta Kantorek

Listopad 2012 |

| 25

wydarzenia Opera Nova w Bydgoszczy 19 listopada – 3 grudnia 2012 Festiwal Operatorów Filmowych „Camerimage” 8, 9, 10 listopada 2012, godz. 19.00

CYGANERIA (La Bohème) opera Giacomo Pucciniego Inscenizacja i reżyseria Maciej Prus Kierownictwo muzyczne Andrzej Knap Scenografia Paweł Wodziński Kostiumy Jagna Janicka

„La Bohème” tworzy wraz z „Toscą” i „Madame Butterfly” tryptyk wielkich dzieł Pucciniego, które znajdują się aktualnie w repertuarze Opery Nova.

Od ponad 100 lat „Cyganerii”, wystawianej na scenach całego świata, towarzyszą żywe emocje słuchaczy.

Utożsamiają oni swe doświadczenia życiowe z nadziejami, uczuciami, entuzjazmem i dramatami młodych bohaterów tej werystycznej opery. Zawsze młodzi: Rudolf i Mimi pozostają jedną z najbardziej rozpoznawalnych par operowych bohaterów. Liryzm i dramat historii, rozgrywającej się pod dachem paryskiej mansardy oraz codzienne obrazy z życia grupy przyjaciół, szukających swego miejsca w świecie sztuki, unieśmiertelnione w muzyce tej opery, mają zagorzałych wielbicieli wśród melomanów. „Operę wyreżyserował Maciej Prus, uznany reżyser teatralny, dzięki któremu śpiewacy nie tylko bardzo dobrze śpiewają, ale przede wszystkim są też aktorami i świetnie czują się w swoich rolach. Orkiestrę przygotował natomiast Andrzej Knap, który po raz 126. dyrygował „Cyganerią”. Obaj zgodnie twierdzili: siłą tej opery będzie młody zespół Opery Nova. Razem z kostiumami Jagny Janickiej i 18-tonową scenografią Pawła Wodzińskiego sprawili, że opera Pucciniego zachwyca weryzmem, który jest widoczny w najdrobniejszym szczególe. Stworzyli widowisko pełne uczuć i emocji, muzycznych napięć i przekonującej gry aktorskiej”. (Joanna Lach, Gazeta Wyborcza 30 V 2011)

Cy g a n e r i a . V i c t o r i a Va t u t i n a i P a v l o To l s t o y, fot. Marek Chełminiak

26 |

| Listopad 2012

15, 16, 18 listopada 2012, godz. 19.00

HRABINA MARICA operetka Imre Kálmána kierownictwo muzyczne Maciej Figas reżyseria Laco Adamik scenografia Łucja Kossakowska choreografia Janina Niesobska

Jeśli ktoś chce dowiedzieć się, „gdzie mieszka miłość” koniecznie powinien wybrać się na tę operetkę! Muzyka Kálmána na trzy godziny przeniesie widzów w świat Austro-Węgier i zaludniających je przed laty nacji. Cyganie, Madziarzy, mieszkańcy cesarskiego Wiednia i frywolne tancerki ze sławnego kabaretu „Tabarin”, spotkają się w majątku kapryśnej i nieufnej (ale do czasu!) grafini. Brzmią dźwięki cygańskich skrzypiec i cymbałów, tupią końskie kopyta, żyrandole jarzą się blaskiem, służba wybiega na podjazd – to znak , że do swego pałacu powraca z Wiednia hrabina Marica…

H r a b i n a M a r i c a , J a n u s z R a t a j c z a k j a k o Ta s s i l o , fot. Marek Chełminiak

Ten obraz zmyła nieodwracalnie z mapy Europy I wojna światowa; kompozytor wskrzesił go w partyturze. „Hrabina Marica” to prawdziwy „muzyczny fajerwerk”: romanse, czardasze, kankan, fokstrot – muzyka Kálmána zawsze wprawia słuchaczy w pogodny nastrój. Spektakl cechuje pełna pomysłów reżyseria, uroda plastyczna imponującej scenografii i kilkuset kostiumów, piękne układy choreograficzne dla baletu i solistów-śpiewaków. W spektaklu bierze udział 160 wykonawców. Będzie to ostatnia operetka wystawiana w bieżącym roku. „Stworzono widowisko w wielkim stylu: z efektownymi dekoracjami i strojami, scenami baletowymi, cygańska kapelą na scenie, powozem zaprzężonym w żywe konie i automobilem z epoki. Wszystko ma jednak swoje uzasadnienie”.Jacek Marczyński, Rzeczpospolita. inf. Ewa Chałat

wydarzenia Akademia Muzyczna XCVII KONCERT ORGANOWY czwartek, 8.11.2012, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Roman Perucki, organy Paderewski Kwartet Bydgoszcz Aldona Cisewska, I skrzypce Marcin Pawełczyk, II skrzypce Zbigniew Milewski, altówka Maciej Kamrowski, wiolonczela

KONCERT SYMFONICZNY niedziela, 18.11.2012, godz. 18.00, Sala Koncertowa Filharmonii Pomorskiej, ul. A. Szwalbego 6 Grzegorz Jurczyk, perkusja Chór Akademicki AM w Bydgoszczy Orkiestra Symfoniczna AM w Bydgoszczy Rafał Jacek Delekta, dyrygent Monika Wilkiewicz, Renata Szerafin-Wójtowicz, przygotowanie Chóru W programie: Zbigniew Bargielski – Koncert na perkusję i orkiestrę (1975); Jędrzej Rochecki – II Symfonia LCR; Wolfgang Amadeusz Mozart – Msza C-dur „Koronacyjna” KV 317

tymi nagrał dwanaście płyt CD i dwie płyty DVD. Brał udział w festiwalach, na których prezentowana jest muzyka dawna, tj.: Międzynarodowy Festiwal Bachowski w Świdnicy, Festiwal Muzyki Dawnej w Warszawie, Festiwal Gaude Mater w Częstochowie, Międzynarodowa Letnia Akademia Muzyki Dawnej w Warszawie, Wratislavia Cantans we Wrocławiu. Od 1987 roku pracuje także w orkiestrach symfonicznych i operowych – Opery Bydgoskiej, Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy, Toruńskiej Orkiestry Kameralnej. Aktualnie jest solistą orkiestry Opery Nova w Bydgoszczy. Od początku swojej działalności dydaktycznej związany jest z Akademią Muzyczną w Bydgoszczy, gdzie prowadzi klasę perkusji.

Jego studenci są laureatami międzynarodowych i krajowych konkursów muzycznych, takich jak: International Gaudeamus Interpreters Competition w Rotterdamie, Międzynarodowy Konkurs Wibrafonowy w Clermont– Ferrand, Międzynarodowy Konkurs Perkusyjny w Fermo (Włochy), Konkurs na Stypendia Yamaha Scholarship Award, Konkurs Wibrafonowy w Opolu, Międzynarodowy Konkurs Perkusyjny w Warszawie. Jest zapraszany na seminaria i warsztaty perkusyjne. Zasiada w jury krajowych i międzynarodowych konkursów perkusyjnych.

IX MIĘDZYNARODOWE SYMPOZJUM DZIEŁO MUZYCZNE I JEGO ŹRÓDŁA 20-21.11.2012, Aula Akademii Muzycznej, ul. Słowackiego 7 prof. AM dr Anna Nowak, kierownictwo naukowe KONCERT KOMPOZYTORSKI w ramach IX Międzynarodowego Sympozjum Dzieło muzyczne i jego źródła wtorek, 20.11.2012, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Pedagodzy, studenci, goście AM w Bydgoszczy

CL PORANEK MUZYCZNY dla dzieci z rodzicami Grzegorz Jurczyk ukończył Akademię Muzyczną w Bydgoszczy a następnie Studia Podyplomowe w Konserwatorium w Rotterdamie w klasie perkusji Roberta van Sice. Otrzymał stypendium twórcze Ministra Kultury i Sztuki oraz Stypendium Europejskiej Fundacji Tempus. Jego zainteresowania sięgają od muzyki baroku do utworów XX-wiecznych kompozytorów. W swoim repertuarze ma prawykonania utworów One by one for marimba solo H. Kulenty i Koncertu na marimbę solo M. Zielińskiego. Wielokrotnie prezentował utwory pisane na perkusję podczas następujących festiwali: Dni Kompozytorów Krakowskich, Warszawska Jesień, Festiwal Perkusyjny w Opolu, Międzynarodowy Festiwal Perkusyjny w Koszalinie. Od 1998 roku aktywnie włączył się do nurtu specjalizującego się w stylowym wykonawstwie muzyki XVII i XVIII wieku. Współpracuje z orkiestrami barokowymi, takimi jak: Concerto Polacco Marka Toporowskiego, Il Tempo Agaty Sapiechy, Dolnośląskiej Orkiestry Barokowej, Orkiestry Lirycznej, Kapeli Jasnogórskiej i Orkiestry Accademia dell’Arcadia. Z zespołami

niedziela, 25.11.2012, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Z wizytą u Kota w butach

CCXXXIX BYDGOSKI WTOREK MUZYCZNY wtorek, 27.11.2012, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Piotr Kępiński, fortepian Agata Nowakowska-Gumiela, fortepian Tomasz Gumiela, fortepian Bilety można nabywać: • na Poranki Muzyczne dla dzieci – w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed każdą audycją, • na Koncerty Symfoniczne – w Dziale Artystycznym Akademii Muzycznej w Bydgoszczy od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-15.00 oraz w Filharmonii Pomorskiej godzinę przed koncertem.

• Na pozostałe imprezy wstęp bezpłatny. inf. Anna Cudo

Listopad 2012 |

| 27

wydarzenia Akademicka Przestrzeń Kulturalna Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy Robert Gauer „Moja Plaża” wystawa fotografii czynna do 30 listopada Robert Gauer to artysta, który na nowo odkrywa piękno nadmorskich pejzaży. Jego prace cechuje z jednej strony chłód i monumentalizm, z drugiej strony zdjęcia pełne są melancholii i nostalgii. Przywołują na myśl kadry z filmów Polańskiego czy Bergmanna. Gauer po mistrzowsku potrafi uchwycić, często na pierwszy rzut oka niewidoczne, piękno nadmorskiej przyrody i architektury. Ważni na jego zdjęciach są także ludzie, którzy wydają się wchodzić w dialog z bezkresnym i tajemniczym morzem. (Tekst: Łukasz Jędrzejczak/MMBydgoszcz)

Otwarcie wystawy Roberta Gaura „Moja plaża”. Fot. Elżbieta Schulz

Konkurs!

Zespół Szkół nr 10 w Bydgoszczy oraz Wyższa Szkoła Gospodarki zapraszają do udziału w konkursie literacko-plastycznym „Mam na imię Leonardo, a Ty?”, organizowanym z okazji 560. rocznicy urodzin geniusza z Vinci.

Konkurs skierowany jest do uczniów szkół gimnazjalnych i obejmuje dwie kategorie: praca plastyczna, i praca literacka. Prace należy przesłać na adres Zespołu Szkół nr 10 (ul. Karłowicza 2, 85-092 Bydgoszcz) do 5 listopada 2012 roku. Uroczyste rozstrzygnięcie konkursu – gala finałowa odbędzie się 23 listopada w sali widowiskowej Akademickiej Przestrzeni Kulturalnej Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy (ul. Królowej Jadwigi 14).

Pełna treść regulaminu dostępna na stronach www. zs10.bydgoszcz.pl oraz www.apk.wsg.byd.pl 7 grudnia 2012 r.

28 | | Listopad 2012

Konferencja naukowa „Kultura, historia, konflikt. Filozoficzne, antropologiczne i polityczne aspekty myśli Panajotisa Kondylisa”

Instytut Kulturoznawstwa WSG oraz Towarzystwo Przyjaciół Panajotisa Kondylisa w Heidelbergu, wraz z Instytutem Filozofii UMK oraz Katedrą Filologii Germańskiej UMK w Toruniu zapraszają do udziału w konferencji naukowej, która odbędzie się w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy. Tematem spotkania będą główne idee i problemy analizowane przez Panajotisa Kondylisa (1943-1998), greckiego filozofa piszącego po niemiecku i grecku, naukowo związanego z Uniwersytetem w Heidelbergu.

Myśl Kondylisa skupiała się wokół korzeni współczesnej kultury europejskiej: narodzin nowożytnego racjonalizmu, początków konserwatywnego nurtu w polityce (których upatrywał nie w reakcji na Rewolucję Francuską, ale już w średniowiecznej koncepcji prawa pojmowanego jako przywilej), teorii konfliktów i wojen (w której poddał krytyce i rozszerzył koncepcję Clausewitza tak, aby objęła również współczesne rodzaje konfliktów); starał się również określić światową sytuację po okresie zimnej wojny, w której dostrzegał kulminacyjny, lecz pełen sprzeczności, moment dziejów.

To już druga międzynarodowa konferencja poświęcona Kondylisowi, która zorganizowana jest w Instytucie Kulturoznawstwa WSG w Bydgoszczy. Wcześniejsza, która odbyła się 2 grudnia 2011 roku, zgromadziła kilkunastu badaczy z Niemiec, Polski oraz Grecji.

Do udziału w niej zapraszamy zarówno osoby zaangażowane w badania dorobku intelektualnego Kondylisa, ale także szersze grono badaczy zainteresowanych poruszanymi przezeń ideami.

Temat planowanego referatu i krótki abstrakt, pozwalający zorientować się w jego treści prosimy przysłać wraz z wypełnionym formularzem do dn. 15 listopada 2012 r. na adres: agnieszka.lugowska@byd.pl lub na adres: Instytut Kulturoznawstwa WSG ul. Garbary 2, 85-229 Bydgoszcz Formularz zgłoszeniowy oraz szczegółowe informacje na temat opłat i warunków uczestnictwa w konferencji na stronie www.ik.wsg.byd.pl.

Spotkanie andrzejkowe

Fundacja Gaudeamus oraz Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Zespołem Aspergera „ASPI” w Bydgoszczy zapraszają wszystkie dzieci wraz z rodzicami do udziału w integracyjnym spotkaniu andrzejkowym, które odbędzie się 1 grudnia 2012 r. o godz. 17.00 w sali widowiskowej Akademickiej Przestrzeni Kulturalnej WSG (ul. Królowej Jadwigi 14). W programie gry i zabawy oraz tradycyjne wróżby andrzejkowe. Wstęp wolny.

Szczegóły na stronie www.kultura.byd.pl Więcej o ZA i Stowarzyszeniu na stronie www.dzieciza.bydgoszcz.pl inf. Anna Ciechanowska

wydarzenia Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego 11 listopada 2012 roku, godz. 12.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11, WSTĘP WOLNY Spotkanie z cyklu „Niedziela w Muzeum”

pt. W wolnej Bydgoszczy W programie: • 12.00-13.00 – Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy – gra edukacyjna dla dzieci i rodziców • 12.00-14.30 – W oficerskim mundurze – prezentacja strojów i uzbrojenia z czasów I wojny światowej (Stowarzyszenie Miłośników Historii i Oręża w Bydgoszczy) • 13.00-14.30 – W kolorach godła – rodzinne warsztaty plastyczne

Lekcje muzealne Zapraszamy na lekcje przygotowane w ramach wystawy „Exploseum – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg” Dla szkół podstawowych (klasy IV-VI), gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych: – Alfred Nobel i jego dziedzictwo – Rycerz i muszkieter, czyli czym dawniej walczono?

– Walka konspiracyjna na Pomorzu i Kujawach podczas II wojny światowej Dla gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych: – Praca przymusowa podczas II wojny światowej – Wyzwolenie czy zniewolenie, czyli Armia Czerwona w Polsce Szczegóły na stronie internetowej: www.exploseum.pl

Wystawy czasowe: Exploseum „Z Torunia do gwiazd. Opowieść o Mikołaju Koperniku”. Wystawa czynna do 25 listopada 2012 r.

Stowarzyszenie Miłośników Historii i Oręża w Bydgoszczy, fot. Cimaon L.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a oraz Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Wielość w jedności. Techniki wklęsłodruku w Polsce po 1900 roku”. Wystawa czynna do 2 grudnia 2012 r.

Zwiedzanie z plusem – nowe atrakcje Exploseum

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Pieniądz PRL”. Wystawa czynna do dnia 7.01.2013

Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy wprowadza dodatkowe atrakcje związane ze zwiedzaniem Exploseum. „Zwiedzanie z plusem” to pakiet przeznaczony dla grup zorganizowanych. W ofercie tej znajdziemy: GRUPY REKONSTRUKCYJNE oprowadzanie w towarzystwie grupy rekonstrukcyjnej, która po zakończeniu zwiedzania odegra scenkę rodzajową np. potyczkę o składnicę kolejową, STRZELNICA ASG pozwalająca sprawdzić swoje umiejętności snajperskie replikami karabinów i pistoletów ładowanych kulkami z tworzywa o średnicy 6 mm, POKAZY CHEMICZNE widowiskowe eksperymenty przygotowane przez pasjonatów, którzy zaprezentują m.in. wybuchową watę czy płonący banknot, WARSZTATY ROBIENIA MYDŁA podczas których zwiedzający zapoznają się z rodzajami mydła oraz historią jego produkcji.

Aby skorzystać z oferty „Zwiedzanie z plusem” wystarczy tylko wybrać interesujące nas atrakcje i zadzwonić pod numer telefonu 883 366 054, na dwa tygodnie przed planowaną wizytą. Standardowe zwiedzanie nie obejmuje wyżej wspomnianych atrakcji.

Więcej informacji można uzyskać pod wspomnianym numerem telefonu bądź pisząc na adres e-mail: muzeum@exploseum.pl

Wystawy stałe: Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Fin de siècle. Rzemiosło artystyczne i fonografia ze zbiorów własnych Muzeum” Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy” ul. Dąbrowa „EXPLOSEUM – centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg” Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic” Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska” Leon Wyczółkowski, ul. Mennica 7 „Leon Wyczółkowski (1852-1936), malarstwo, rysunek, grafika”.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a „Galeria Sztuki Nowoczesnej”.

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Bydgoszcz – okruchy miasta”

Inf. Mateusz Soliński

Listopad 2012 |

| 29

wydarzenia Teatr Polski 1 listopada 2012, godz. 19.00, Duża scena TPB

X Bydgoszcz Jazz Festiwal – Zaduszki Jazzowe 2, 3, 6 listopada 2012, godz. 19.00, czas trwania: 100 minut bez przerwy

V (F) ICD-10. Transformacje reżyseria: Paweł Łysak; dramaturgia: Paweł Sztarbowski; scenografia: Paweł Wodziński; kostiumy Aleksandra Semenowicz; opracowanie muzyczne: Maciej Szymborski, Sławomir Szudrowicz; ruch sceniczny: Maćko Prusak; projekcje video: Remigiusz Zawadzki; reżyseria światła: Robert Łosicki; występują: Karolina Adamczyk, Marta Ścisłowicz, Małgorzata Trofimiuk, Michał Czachor, Mirosław Guzowski, Michał Jarmicki, Artur Krajewski Czy da się wypracować spójną wizję niedawnej przeszłości? Dwudziestolecie wolności to przede wszystkim parcelowanie mitu wolności, używanie go do walki politycznej, które pokazuje, że nie ma jednej narracji na temat najnowszej historii. Dlatego może warto stworzyć narrację alternatywną i spojrzeć na okres transformacji ustrojowej oczyma wykluczonych? Spojrzeć spoza systemu, ironicznie, na ukos, bo tylko wtedy można dostrzec paradoksy wszystkich dostępnych narracji.

Spektakl V (F) ICD-10. Transformacje zrealizowany w ramach projektu Goethe-Institut AFTER THE FALL/PO UPADKU Europa po 1989 roku.

Turyści to sztuka jednego z najczęściej nagradzanych ostatnio dramaturgów młodego pokolenia Artura Pałygi, stworzona specjalnie na benefis trojki aktorów naszego teatru. Spektakl jest opowieścią o długoletniej męskiej przyjaźni Bohaterowie to zapaleni kibice piłki nożnej, których więcej dzieli niż łączy. Punktem wyjścia historii jest podróż na ślub córki jednego z nich. Podczas podróży ich marzenia, wzajemne relacje zostają wystawione na próbę.

9, 10 listopada 2012, godz. 19.00 11 listopada 2012, godz. 18.00 21 listopada 2012, godz. 19.00 – VII Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych R@port w Gdyni prapremiera 9 czerwca 2012, Mała Scena czas trwania: 90 min. bez przerwy

Małgorzata Sikorska-Miszczuk Popiełuszko reżyseria: Paweł Łysak; scenografia, kostiumy: Paweł Wodziński; projekcja video: Remigiusz Zawadzki; muzyka: Stefan Węgłowski; produkcja muzyczna: Aleksander Porakh; wykonanie wokalne: Krystyna Nowak; realizacja dźwięku: Maciej Szymborski; reżyseria światła: Robert Łosicki; asystentka reżysera: Zuzanna Korbal; występują: Popiełuszko – Mateusz Łasowski; Antypolak – Roland Nowak; Żona – Magda Łaska; Docent Gruszka – Karolina Adamczyk; Profesor Nowak – Marian Jaskulski; Mordercy – Paweł Gilewski, Marcin Zawodziński, Marian Jaskulski; Prymas – Michał Jarmicki; inspicjent: Maja Walden/Mateusz Stebliński

Program Teatr Polska

został zainicjowany w 2009 roku w celu ułatwienia dostępu do oferty polskich teatrów poprzez umożliwienie prezentacji spektakli w ośrodkach mających utrudniony dostęp do kultury, społecznie zdegradowanych, ubogich w instytucje kultury i środowiska twórcze.

Kwalifikacje do programu odbywają się dwuetapowo: w pierwszym etapie zgłoszone spektakle uzyskują rekomendacje Komisji Artystycznej Programu. W tym roku Komisja Artystyczna może również wskazać spektakle, poza konkursem, których udział w programie pozytywnie wpłynie na wartość artystyczną i merytoryczną programu i które razem z rekomendacjami konkursowymi kwalifikują się do drugiego etapu. Następnie Komitet Organizacyjny Programu ocenia wiarygodność organizacyjną i finansową projektów.

Projekt realizowany w ramach programu Instytutu Teatralnego Teatr Polska ze środków MKiDN. Najbliższe pokazy w ramach projektu Teatr Polska: 4 listopada g. 18.00, Chojnicki Dom Kultury 29 listopada g. 18.00 Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Świeciu, czas trwania: 105 minut bez przerwy

Artur Pałyga Turyści reżyseria: Piotr Ratajczak; scenografia: Matylda Kotlińska; ruch sceniczny: Arkadiusz Buszko; kostiumy: Aleksandra Semenowicz; reżyseria światła: Robert Łosicki; występują: Małgorzata Witkowska, Mieczysław Franaszek, Mirosław Guzowski, Marian Jaskulski, Jerzy Pożarowski 30 |

| Listopad 2012

Popie łuszko, fot. Magda Hueckel

Autorka sztuki, Małgorzata Sikorska-Miszczuk, odnajdując zagubione bądź nieistniejące dokumenty dotyczące księdza Jerzego Popiełuszki, jak również prowadząc śledztwo w sprawie dokumentów zatajonych lecz istniejących, a także zapoznając się z dokumentami bytującymi oficjalnie i ogólnodostępnie, przedstawia swoją wizję tego, jaka Prawdę głosił ksiądz Popiełuszko, za co jest obecnie prześladowany i jaki cud może sprawić, aby w Polsce zło dobrem zwyciężać.

10 listopada 2012, godz. 11.00 i 13.00 spektakl dla dzieci w wieku 6-9 lat, premiera: 13 października 2012

Teatralny Plac Zabaw Jana Dormana reżyseria: Justyna Sobczyk; dramaturgia: Justyna Lipko-Konieczna; scenografia i kostiumy: Justyna Łagowska; projekt lalki: Katarzyna Proniewska-

wydarzenia

-u IK Ó W B IK C Z Y TELN ie A n L e D c T w IL E TAN I B erem BIK-u m u n ym zł!

Z listopadowty na spek takl: go ie bile sk ń zi od : ie Pawła W e r mi n 0 Ślub w reż.a p r a s z a m y w t o godz. 18.0 Z 12 0 2 1. .1 0 2 : ie nie in al m rm sy y w te zakupu mak Zapraszam rawnia do

15

-Mazurek; wykonanie lalki: Rafał Budnik; opracowanie muzyczne: Ania Broda; aktorzy: Monika Babula, Iwona Milerska, Natalia Leszczyńska, Jakub Snochowski, Barbara Songin, Wojciech Stachura; produkcja: Agnieszka Szymańska; tour manager: Justyna Czarnota Teatralny Plac Zabaw Jana Dormana inspirowany trzema realizacjami Jana Dormana, wybitnego reżysera i pedagoga teatru: „Która godzina?”, „Konik” oraz „Kaczka i Hamlet”. Pytania o dorastanie, podążanie za swoimi marzeniami, sens wywoływania konfliktów pojawiają się w scenach improwizowanych przez trójkę aktorów.

Istotą tego spektaklu, opartego również na interakcji z dziećmi, jest żywioł swobodnej i niczym nieskrępowanej zabawy. Dzięki temu mali widzowie odbierają pierwszą lekcję teatralnej umowności.

Teatralny Plac Zabaw… został rozbudowany o warsztaty dla nauczycieli i animatorów kultury oraz instalację artystyczną, której obiektami są elementy scenografii.

Towarzyszy mu także publikacja scenariuszy Jana Dormana. Dodatkowo w wybranych szkołach podstawowych przeprowadzone zostaną badania socjologiczne dotyczące edukacji teatralnej, które posłużą rozwijaniu kolejnych projektów edukacyjnych w Polsce.

Projekt realizowany przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie we współpracy z Fundacją sztuka.idea., finansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

13, 14 listopada 2012, godz. 10.00 i 12.00 18 listopada 2012, godz. 16.00 czas trwania: 55 minut bez przerwy

Jan Brzechwa Pchła Szachrajka opieka reżyserska: Łukasz Gajdzis; scenografia: Aleksandra Semenowicz; występują: Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski i Marcin Zawodziński Chcecie bajki? To proste pytanie zadaje kolejnym już pokoleniom dzieci autor wielu utworów dla najmłodszych, wybitny polski poeta Jan Brzechwa. Tak! Chcemy bajki! Naprawdę? Ależ proszę bardzo – oto bajka, której bohaterką jest niezwykła Pchła Szachrajka. Niby malutka, prawie niewidoczna, ale – jak to z pchłami bywa – dokuczliwa, psotna, wszędobylska, piekielnie sprytna i na domiar złego niesłychanie pomysłowa. Barwna opowieść o jej zdumiewających psotach i gałgaństwach to gotowy scenariusz, w którym ważne miejsce zajmuje aktorska improwizacja.

P c h ł a S z a c h r a j k a , f o t . A . Wo j t a s i e w i c z

Jeden egze

u up mplarz BIK- promoc yjnej cenie.

4 biletów w

17 listopada 2012, sobota, godz. 19.00 Duża scena TPB, PREMIERA 18, 20 listopada 2012, godz. 18.00 22 listopada 2012, godz. 19.00

Ślub, reż. Paweł Wodziński 21 listopada 2012, godz. 20.00 – X Wałbrzyskie FANABERIE Teatralne premiera lubelska 24 lutego 2012 premiera bydgoska 9 marca 2012

Komornicka. Biografia pozorna reżyseria: Bartek Frąckowiak; dramaturgia: Weronika Szczawińska; scenografia, kostiumy: Anna Maria Karczmarska; muzyka: Krzysztof Kaliski; reżyseria światła, wideo: Bartosz Nalazek; software: trzewiczek; występuje: Anita Sokołowska Spektakl Komornicka. Biografia pozorna to próba podjęcia teatralnego śledztwa opartego na biografii Marii Komornickiej. Ta modernistyczna pisarka przez ponad połowę swojego życia nazywała siebie Piotrem Włastem. Kontrowersyjna, nazywana wariatką i odmieńcem była wybitną postacią czasów, w których przyszło jej funkcjonować. Poprzez swoją metamorfozę zwracała uwagę na trudne i ważne problemy ówczesnego świata, przewartościowania, kreację wizerunku, istotę płci. Twórcy spektaklu podejmują temat Komornickiej, aby raz jeszcze zbadać jej zagadkę z zupełnie innej perspektywy.

23, 24, 27 listopada 2012, godz. 19.00 25 listopada 2012, godz. 18.00 czas trwania: 60 min. bez przerwy prapremiera 22 czerwca 2012, Mała Scena

Mateusz Pakuła/Weronika Szczawińska Źle ma się kraj reżyseria: Weronika Szczawińska; dramaturgia: Mateusz Pakuła; scenografia i kostiumy: Izabela Wądołowska; reżyseria światła: Robert Łosicki; występują: Postać Co Nic Nie Rozumie – Julia Wyszyńska, Kredyt Bankowy – Michał Czachor, Ławka Szkolna – Mirosław Guzowski, Sprywatyzowana Kolej Publiczna – Małgorzata Witkowska, Strzeżone Osiedle – Jakub Ulewicz; inspicjent: Hanna Gruszczyńska Ze względu na kryzys nikomu nie jest do śmiechu.

Mimo to właśnie w lekkiej, komediowej formie Weronika Szczawińska i Mateusz Pakuła realizują opowiastkę o kryzysie dla zagubionych dorosłych. Źle ma się kraj to teatralna baśń o wspólnocie, która zgubiła wartości i pamięć. Wspólnocie funkcjonującej w świecie, który przestał być zrozumiały – świecie informacyjnego szumu, enigmatycznych eksperckich pojęć, naruszonych więzi społecznych. Jeśli ekonomia jest nową religią, a egoizm nową etyką, to co nas właściwie łączy ze sobą? Jak zadać istotne pytania, gdy abecadło już dawno spadło z pieca?

Sztuka pisana na zamówienie Teatru Polskiego w Bydgoszczy. inf. Paulina Wenderlich

Listopad 2012 |

| 31

wydarzenia Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej WOKiS, Stary Rynek 18, wystawa czynna do 16 listopada

Robert Nowak – Tajemnicza Bydgoszcz (rysunki, fotografie, prezentacja multimedialna)

Tajemnicza Bydgoszcz jest opowieścią o pewnej drodze do dojrzewania i dorosłości, a tym samym o przemijaniu, czasie, o egzystencji.

Robert Nowak

10-11 listopada, Sala Malinowa Hotelu „Pod Orłem”, ul. Gdańska 14 Organizatorami wydarzenia są Hotel „Pod Orłem” oraz Bydgoska Lokalna Organizacja Turystyczna „BYLOT”, współorganizator: Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki w Bydgoszczy Impreza jest próbą odtworzenia klimatu ulicy Gdańskiej z okresu II RP poprzez inscenizacje historyczne, prezentacje pamiątek, występy artystyczne. Hotel Pod Orłem będzie oferował kulinaria charakterystyczne dla lat 20-tych XX stulecia. W ramach imprezy, Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki proponuje: 10 listopada: 10.00 – przemarsz Orkiestry Dętej z Sępólna Krajeńskiego przed Hotelem „Pod Orłem” 11.00-12.00, sala Malinowa: koncert orkiestry, Chór Collegium Medicum pod dyrekcją J. Staneckiego oraz chór „Primo” pod dyr. M. Wilkiewicza, 17.00-18.00 – Chór „Belcanto”, Zespół „Tercja”, Zespół „Niespodzianka” 11 listopada: 10.00 – Przemarsz Orkiestry Dętej ze Śliwic przed hotelem „Pod Orłem” 11.00-12.00, Sala Malinowa: koncert orkiestry 17.00-18.00 – Zespół „Kociewianki” ze Świecia 15 listopada 2012, godz. 18.00, GALERIA NAD BRDĄ – Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG w Bydgoszczy

Promocja almanachu poetyckiego „Słowiańska woda pamięci” i płyty CD „Nadgoplańskie szepty”. prowadzenie: Alina Rzepecka

Almanach poetycki „Słowiańska woda pamięci” to pokłosie konkursu poetyckiego, kwalifikującego do udziału w XXIV Ogólnopolskich Literackich Spotkaniach Pokoleń, które odbywały się we wrześniu 2012 w Kruszwicy i Kobylnikach oraz na terenie gminy (lekcje poetyckie w szkołach i przedszkolach).

Podczas spotkania promowana będzie również płyta CD „Nadgoplańskie szepty” z utworami muzycznymi do do tekstów z dotychczas wydanych almanachów.

32 |

| Listopad 2012

22 listopada 2012, czwartek, godz. 17.00, GSLiN WOKiS, Stary Rynek 18 – wernisaż, wystawa czynna do 29 listopada.

„I mędrca szkiełko i oczko”, 21. Ogólnopolski Konkurs Twórczości Więziennej Bydgoszcz 2012 Bydgoski konkurs twórczości więziennej organizowany jest nieprzerwanie od 1992 roku. W jego dwudziestu jeden edycjach wzięło udział kilka tysięcy osadzonych (mężczyzn i kobiet) z prawie wszystkich zakładów penitencjarnych w kraju. Nadesłali oni łącznie około dziesięciu tysięcy prac plastycznych i rękodzielniczych oraz utworów literackich.

21. Ogólnopolski Konkurs Twórczości Więziennej Bydgoszcz 2012 został ogłoszony pod hasłem „I mędrca szkiełko i oczko”. Zmodyfikowany cytat odwołuje się do sfery emocjonalnej osadzonych. Ich czucie i wiara mogą więcej niż patrzenie przez pryzmat liczb i natłoku wymęczonyh i nieraz niepotrzebnych mądrości. Rzeczywistość jednak okazuje się zbyt brutalna. Dla wielu osób pozbawionych wrażliwości, jest poletkiem doświadczalnym. Nawiązuje również do 21 edycji. W konkursie wzięło udział 98 osadzonych. Na tegoroczną edycję nadesłano łącznie 406 prac, w tym 282 literackie, 75 plastycznych i 49 rękodzielniczych.

24 listopada, Kino-teatr „Adria”, Toruńska 30 w Bydgoszczy

XII Ogólnopolskie Konfrontacje Zespołów Tanecznych Celem imprezy jest popularyzacja zespołowych form tanecznych, przegląd zespołów tanecznych i konfrontacja ich poziomu oraz możliwości artystycznych, wymiana pomysłów i doświadczeń między instruktorami, choreografami i uczestnikami.

Warunkiem udziału w konfrontacjach jest terminowe nadesłanie karty zgłoszenia i płyty DVD, dokonanie przedpłaty na konto organizatora i dostarczenie w dniu przyjazdu nagrań z opisem (tytuł prezentacji i nazwa

wydarzenia zespołu, każde nagranie na oddzielnej płycie CD). W imprezie mogą uczestniczyć zespoły pracujące w oparciu o różne techniki taneczne, prezentujące spektakle, miniatury, etiudy i inscenizacje oraz taniec nowoczesny, formacje i mini formacje hip hop. Komisja powołana przez organizatora imprezy oceniać będzie dobór repertuaru i muzyki, pomysłowość, choreografię i technikę wykonania, estetykę i dobór kostiumów oraz ogólny wyraz artystyczny. Termin nadsyłania zgłoszeń upływa 9 listopada 2012 r. O przyjęciu zgłoszenia zespoły zostaną powiadomione mailem lub telefonicznie do dnia 15.11.2012 r.

Regulamin konfrontacji oraz karta zgłoszenia dostępne są na www.wok.bydgoszcz.com, a szczegółowych informacji udziela główny instruktor WOKiS ds. tańca Małgorzata Wójcik, Tel. 525 851 501 (02, 03) pon. i śr. w godz. 12.00-14.00, kom. 600 227 962; e-mail: malgorzata.wojcik@interia.eu.

9 Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Teofila Ociepki Do udziału zaprasza Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Wojewódzkiego Ośrodka Kultury i Sztuki w Bydgoszczy.

Celem i założeniem konkursu jest szeroka prezentacja amatorskiej twórczości z kręgu malarstwa intuicyjnego-naiwnego – Art Brut, prac cechujących się szczerością i autentycznością wypowiedzi. Wychwycenie nowych, ciekawych zjawisk i osobowości twórczych w tym nurcie plastyki. W konkursie mogą brać udział wyłącznie twórcy nieprofesjonalni. Do konkursu dopuszczone będą prace we wszystkich technikach malarskich o dowolnej tematyce (wskazana ilość prac – maksymalnie pięć). Prace winny być przygotowane do ekspozycji, oprawione oraz opisane: imię i nazwisko, rok powstania, tytuł, technika wykonania, wartość. Należy je dostarczyć na własny koszt, za uszkodzenia powstałe podczas transportu nie ponosimy odpowiedzialności.

Termin składania prac ubiega 18 listopada 2012 roku, adres: Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej WOKiS, Stary Rynek 18, 85-105 Bydgoszcz Dodatkowych informacji o konkursie udzielają: Katarzyna Wolska, Agnieszka Sowińska, Karolina Triebwasser-Drzycimska, 523 222 236, e-mail: galeria@wokis.bydgoszcz.com. Pełny tekst regulaminu i karta zgłoszenia do pobrania na www.wokis.bydgoszcz.com/ociepka inf. Jędrzej Kubiak

Międzynarodowe Sympozjum Wiersza 12 listopada 2012 roku, Bydgoszcz, Galeria Wspólna, ul. Batorego 1/3, godz. 12.00

Międzynarodowe Sympozjum Wiersza International Symposium of Poem ORGANIZATORZY: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy – Galeria Wspólna, Urząd Miasta Bydgoszczy, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Związek Literatów Polskich Pierwsze Międzynarodowe Sympozjum Wiersza będzie platformą dyskusyjną dla odmiennych poetyk i sposobów artykułowania języka poetyckiego. W założeniu impreza ta ma stać się wydarzeniem, które z czasem rozrośnie się i zacznie promieniować swoim

zasięgiem na coraz więcej krajów. Zaproszeni poeci zaprezentują swoje wiersze i przedstawią interpretację, która stanie się podstawą do szerszej dyskusji. Do Bydgoszczy przyjadą poeci z innych miast Polski, a także z Iraku, Chin i Wietnamu, a narzędziem porozumienia będzie język angielski. Będzie to też bezprecedensowe spotkanie kultur, dalekich i kontrastowych, mających dla polskich uczestników spotkania walor egzotyki i intelektualnej przygody. Ważnym elementem będzie też konfrontacja lokalnych twórców z zagranicznymi gośćmi, a wagę imprezy podniosą także wręczane Nagrody Literackie im. Klemensa Janickiego. inf. Dariusz Tomasz Lebioda

Zaproszeni uczestnicy Sympozjum (od lewej): Danuta Mucha (Uniwersytet Jana Kochanowskiego), Dariusz Tomasz Lebioda (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego), Hatif Janabi (Irak), Zhao Zhifang (Chiny), Lam Quang My (Wietnam) Listopad 2012 |

| 33

wydarzenia Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 8.11.2012, godz. 18.00, ekspozycja czynna do 20 XI 2012

Spotkanie poetyckie z Jarosławem Jakubowskim pt. „Słowa z obrazów”; Wystawa malarstwa, fotografiki i grafik:

Andrzeja Budziaka (1953-1981), Kazimierza Jułgi (1935-2002), Ireny Kużdowicz (1917-2000), Zbigniewa Lubaczewskiego (1929-1985), Bronisława Zygfryda Nowickiego (1907-1981), Leona Romanowa (19382001), Zofii Rybiańskiej (1925-2003).

Jarosław Jakubowski (ur. 1974 w Bydgoszczy). Poeta, prozaik, dramatopisarz. Autor kilku tomów wierszy, m.in. Wyznania ulicznego sprzedawcy owoców i Pseudo, tomów prozy Slajdy i Cyryl dlaczego to zrobiłeś oraz dramatów, m.in. Życie, Magik i Generał. Pracuje w Bydgoszczy. Mieszka w Koronowie „Słowa z obrazów” to dobra nazwa na cykl tekstów, który powstał wskutek moich pobytów w Galerii Autorskiej Jana Kaji i Jacka Solińskiego. To oni zachęcili mnie, bym zainteresował się twórczością plastyczną tam prezentowaną. Nie jest to oczywiście znajomość encyklopedyczno-specjalistyczna. Raczej szukam pokrewieństw przeżyć, odnotowuję sygnały, które wywołują we mnie rezonans. Znajduję w galeryjnym wnętrzu znaki, które próbuję tłumaczyć na język poezji. Tak było na początku, z obrazami Ireny Kużdowicz, które towarzyszyły mojej pierwszej wizycie w Galerii. Tak jest nie-

mal za każdym razem, kiedy oglądam nową ekspozycję u Jacka i Janka.

Myślę, że specjalna atmosfera, jaka tu panuje, atmosfera empatii i uważności, sprzyja dialogowi różnych dziedzin sztuki. Specjalnie plastyki i literatury. Mimo że operują one różnymi językami, mogą przy odrobinie szczęścia i wysiłku spotkać się, porozumieć. Gdybym nie widział wspólnej dla poezji i plastyki perspektywy, nie ryzykowałbym pisania wierszy „z obrazów”. Mam nadzieję, że moje teksty nie są wyłącznie ilustracjami dzieł plastycznych, ale może udało mi się powiedzieć coś więcej. (Jarosław Jakubowski) (…) jak namalować ciszę? tak – mówi grajek w stroju arlekina tak – mówi Dziewczyna raz ma włosy czarne a raz ogniste ale zawsze wielkie smutne oczy i wtedy gdy niesie martwego ptaka i wtedy gdy jest Wiosną przyszła do Pani któregoś dnia o którejś godzinie Dziewczyna z deszczu Ostateczna Samotność wpatrzona w nieznany obraz którego jesteśmy treścią Jarosław Jakubowski

fragment wiersza „Dziewczyna z deszczu (list do Ireny Kużdowicz)”, 2008

B r o n i s ł a w Zy g f r y d N o w i c k i , Z r a n i o n y p t a k , d r z e w o r y t b a r w n y, 1970 , 6 4×45 c m

A n d r z e j B u d z i a k , Zw i e r z ę , l i n o r y t , 1978 , 7 7× 5 8 c m

Zof ia Rybiańska, Skupienie, t u s z , 19 67

34 |

| Listopad 2012

wydarzenia 30.11.2012 godz. 18.00

Otwarcie wystawy Bogdana Chmielewskiego pt. „Ostatni wieczór pierwszego lata” (realizacja tekstowa) z cyklu „Równonoce i przesilenia” – część 1.

Bogdan Chmielewski, studia na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, dyplom w 1970 r. Uczestnik 146 wystaw i imprez artystycznych. Autor ponad 200 interdyscyplinarnych realizacji indywidualnych i zespołowych w Lucimiu w latach 1977-2008. Zajmuje się akcjami, działaniami plastycznymi i parateatralnymi, happeningiem, performance, instalacją, rysunkiem, żywymi obrazami, realizacjami tekstowymi. Członek „Grupy 111-Lucim”. Profesor na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu.

* * *

B o g d a n C h m i e l e w s k i , O s t a t n i w i e c z ó r p i e r w s z e g o l a t a , 2 012

(…) Twórcza właściwość dokonań i działań Chmielewskiego i kolegów polega na tym, że konstruując czystą i logiczną strukturę formalną, ukierunkowują jej oddziaływanie nie ku rzeczom „jasnym”, a właśnie ku „ciemnym”. Jakby ktoś krystalicznie czystą konstrukcją „kubistyczną” sugerował nie budowę kosmosu, a gęstość ludzkiej egzystencji, tajemnicę życia. Nie jest to więc model rzeczy widzialnych, a właśnie niewidzial-

nych. Uczestnik musi zapytać sam siebie: co to właściwie wszystko jest? Żyję, chodzę, umieram – dlaczego?; taki jest kształt rzeczy – dobrze, ale dlaczego taki?

Dzieła Bogdana Chmielewskiego poza tym, że zwrócone ku pierwotnej kulturze wsi, mieszczą w sobie jeszcze inne jądro: mityczność. (…)

Jacek Sempoliński 25 IX 2012 Lucim

Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” 5 listopada 2012, godz. 18.00, Sala Sesyjna Urzędu Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 1

„Tradycje Państwa Podziemnego w działalności ruchów opozycyjnych w Polsce w latach 1945-1989” – wykład 28 czerwca 2012 r. w Sali im. Wojciecha Łochowskiego Urzędu Miasta Bydgoszczy odbyło się zebranie założycielskie Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”. Kluby „Grota” powstają w całym kraju począwszy od 2002 roku – pierwszy powołano w Warszawie z inicjatywy Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz Instytutu Pamięci Narodowej. Współpraca ŚZŻAK i IPN podyktowana jest wspólnymi celami w tworzeniu i podtrzymywaniu pamięci narodowej opartej na rzetelnych badaniach historycznych.

Klub planuje organizować regularnie spotkania z historykami, specjalistami z zakresu okupacji i powojennego zniewolenia oraz twórcami filmowymi, czy świadkami historii. Naszą intencją jest stworzenie platformy do dyskusji o zapomnianych, przemilczanych lub fałszowanych w latach totalitar-

nej propagandy faktach z dziejów historii Polski. Pragniemy również,

by Klub stał się ważnym ogniwem systemu edukacji w regionie i przyciągał młodzież szkolną oraz studentów.

Pierwszym wydarzeniem, inaugurującym działalność bydgoskiego Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”, będzie wykład na temat „Tradycje Państwa Podziemnego w działalności ruchów opozycyjnych w Polsce w latach 1945-1989”, który wygłosi prezes IPN dr Łukasz Kamiński (5 listopada 2012, godz. 18.00, Sala Sesyjna Urzędu Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 1).

Wszystkie informacje dotyczące działalności Klubu „Grota” w Bydgoszczy są publikowane na bieżąco na oficjalnej stronie www.facebook. com/grot.bydgoszcz oraz http:// www.klub-generalagrota.pl/. inf. Remigiusz Ławniczak Członek Zarządu Klubu

Listopad 2012 |

| 35

wydarzenia Dwór Artusa w Toruniu 2.11.2012, piątek, godz. 19.00, Sala Wielka, bilety – 90 zł (normalny), 80 zł (ulgowy) Forte Artus Festival Leszek Możdżer – Zaduszki jazzowe W ramach Zaduszek jazzowych, Możdżer wystąpi z solowym programem zatytułowanym Od Chopina do Komedy.

4.11.2012, niedziela, godz. 18.00, Sala Wielka, wstęp wolny Forte Artus Festival – Spotkanie z Grzegorzem Halamą Prowadzenie: Jarosław Jaros 9.11.2012, piątek, godz. 19.00, Sala Wielka, wstęp wolny Forte Artus Festival – Spotkanie z Grażyną Dobroń Bohaterką wieczoru będzie Grażyna Dobroń, prezenterka znana z Radiowej Trójki, w której prowadzi cieszącą się ogromną popularnością audycję Instrukcja obsługi człowieka.

11.11.2012, niedziela, godz. 19.00, Sala Wielka, bilety – 45 zł (normalny), 40 zł (ulgowy) Forte Artus Festival Justyna Steczkowska – koncert Artystka wystąpi w ekskluzywnym (niezwykle rzadko pokazywanym) programie jazzowym stworzonym z myślą o zaspokojeniu potrzeb słuchaczy, którzy potrafią rozsmakować się w dźwiękach niczym nie ograniczonej, artystycznej interpretacji.

15.11.2012, czwartek, godz. 19.00, Sala Mała, bilety – 25 zł (normalny), 20 zł (ulgowy) Forte Artus Festival Teatr Malko – „Elada Pinio i czas” Wydarzenie to jest ukłonem w kierunku miłośników teatru alternatywnego. Węgierski Teatr Malko zaprezentuje spektakl Elada Pinio i czas stanowiący połączenie obrazów, myśli, muzyki, malarstwa i ruchu.

18.11.2012, niedziela, godz. 19.00, Sala Wielka, bilety – 40 zł (normalny), 35 zł (ulgowy) Forte Artus Festival Piotr Machalica – „Moje chmury płyną nisko” – koncert Piotr Machalica w Dworze Artusa promować będzie swoją nową płytę Moje chmury płyną nisko. Ten znany i lubiany aktor zaprezentuje premierowe piosenki do tekstów Jana Wołka.

36 |

| Listopad 2012

21.11.2012, środa, godz. 16.30, 18.00, Sień Dworu Artusa Oprowadzanie po Dworze Artusa 22.11.2012, czwartek, godz. 18.30, Kafeteria Struna światła Czwartki z filozofią – Czy życie zawsze jest warte życia i przeżycia?

Wykład – dr Marcin Leźnicki 23.11.2012, piątek, godz. 19.00, Sala Wielka Forte Artus Festival Maja Kleszcz & IncarNations – koncert Obdarzona charakterystycznym, mocnym głosem Maja Kleszcz, wraz ze swoim zespołem IncarNations doceniona została zarówno przez publiczność jak i krytyków, a utwory takie jak Nasza miłość ma skrzydła czy Rebeka na co dzień pojawiają się w Radiowej Trójce.

25.11.2012, niedziela, godz. 18.00, Sala Wielka Forte Artus Festival Maja Kleszcz & IncarNations – koncert Prowadzenia: Karina Obara 28.11.2012, środa, godz. 18.00, Sala Wielka Forte Artus Festival – Ray Wilson & Quartet: GENESIS Classic – koncert Koncert Raya Wilsona, wokalisty który zastąpił Phila Collinsa w legendarnej grupie Genesis i front mena zespołu Stiltskin bez wątpienia będzie największym wydarzeniem Forte Artus Festivalu.

30.11.2012, piątek, godz. 19.00, Sala Wielka Zakończenie XXVI Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego O liść konwalii im.

Z. Herberta oraz koncert Piotra Bukartyka inf. Łukasz Wudarski

wydarzenia Stowarzyszenie Artystyczne „Mózg” 2.11.2012, godz. 21.30, wstęp 30/35 zł

KARI AMIRIAN – koncert

Kari Amirian jest młodą polską wokalistką, kom­ pozytorką i producentką, uznaną przez dziennikarzy i słuchaczy jednym z najciekawszych debiutów 2011 roku. Polska odpowiedź na wokalistki z północy. Uznawana za eksperymentatorkę – lubi mieszać, łączyć i obserwować, co powstanie z zestawienia akustycznych i elektronicznych brzmień.

3.11.2012, godz. 21.00, wstęp 7 zł

ZEBRA – koncert

Zebra dojrzała i wydobywa się z sieci, zręcznie wymykając się prostym kwalifikacjom. Pytania o krążek właśnie przestały być bez sensu – „Electronic Heart” już 13.10.2012 pojawi się w sklepach! Zebra powstała w 2007 roku początkowo jako duet Natalii Norko i Zdzisława Orłowskiego. Pierwsze dźwięki powstały w Krakowie, obecnie Zebra tworzy we Wrocławiu. Zespół eksperymentuje wokół gatunku muzycznego, jakim jest szeroko pojęty dub! Najnowsza produkcja zespołu to żywy obraz ewolucji, jakiej Zebra uległa od czasu debiutanckiego krążka „Dream Walking”.

Zapisy pod adresem mailowym: danielmackiewicz@wp.pl lub mozg@mozg.art.pl lub telefonicznie: 661 584 508 Prowadzący: Marek Rogulski – artysta intermedialny, performer, muzyk, teoretyk sztuki; Daniel Mackiewicz – muzyk, urodzony w Bydgoszczy; Albertina Viegas – artystka wizualna pochodząca z Timoru Wschodniego i z Australii.

10.11.2012

CJ BOYD – koncert

Basista, kompozytor, włóczęga. CJ Boyd używa zapętlonych niskich brzmień i głosu, aby spróbować zatrzymać czas. Ciągle w trasie od marca 2008 roku, ale kto liczy czas…

10.11.2012, godz. 21.30, wstęp – 15/20 zł

TABU – koncert

Najbardziej energetyczny przedstawiciel polskiej sceny reggae – Tabu rozpoczyna klubową trasę koncertową Insomnia tour 2. Zespół odwiedzi ponad 20 miast w całej Polsce promując swoje najnowsze – trzecie wydawnictwo pt. Endorfina. Tabu to śląski zespół grający muzykę reggae, stworzony w 2003 roku. Ma za sobą ponad pół tysiąca koncertów. Jest laureatem wielu konkursów i plebiscytów muzycznych. Na koncie grupy są 3 studyjne płyty oraz mnóstwo pokładów energii którą rozpalają ogień wszędzie tam, gdzie się pojawiają!

11.11.2012, godz. 12.00, wstęp wolny

Flea Market MÓZG – pchli targ

Wyroby własne, płyty, kasety, ceramika, kulinaria, ubrania, zabawki, książki, meble, naczynia itp. kupić będzie można lub sprzedać w Mózgu podczas drugiego pchlego targu organizowanego przez „Mózg”. W założeniu to projekt, który ma sprowokować lokalną społeczność do spotkania na nieuprawianym w Bydgoszczy od lat międzypokoleniowym gruncie towarzyskim.

Mamy nadzieję, że podczas targu dojdzie nie tylko do wymiany towarów, ale także myśli.

Wciąż możecie się zgłaszać ze swoimi skarbami: fleamarketmozg@gmail.com 15-17.11.2012 4.11.2012, godz. 12.00, wstęp wolny

John Cage Year 2012 (odsłona 3) Warsztaty Improwizacji dla Dzieci

W ramach projektu Johna Cage Year 2012 organizujemy zajęcia dla najmłodszych, którzy są, rzecz jasna, najbardziej otwarci na eksperyment i wszelkie niestandardowe zachowania. Celem warsztatów jest wprowadzenie dzieci w świat muzyki poprzez swobodną, niczym nieskrępowaną ekspresję dźwiękową. Spróbujemy nauczyć dzieci obcowania z instrumentami muzycznymi oraz wyrażania przy ich pomocy swoich emocji. Postaramy się pokazać dzieciom, że prawdziwa muzyka nie jest niczym ograniczona, a tworzenie jej może stać się czystą przyjemnością.

8th MÓZG FESTIVAL 22.11.2012, godz. 20.00, wstęp wolny

Festiwal Filmów Jednominutowych

Festiwal Filmów i Form Jednominutowych jest polską edycją docierającego do ponad stu krajów na świecie, a koordynowanego przez TOM Foundation w Amsterdamie festiwalu The One Minutes. Jednominutówki powstały po to, by promować film jako jedną z form ekspresji i aby stworzyć przestrzeń dla młodych twórców poszukujących sposobu na zaprezentowanie własnej twórczości, również poza Internetem. Festiwal jest imprezą, która daje możliwość spotkania się w szerszym gronie miłośników filmu, podyskutowania o obejrzanych pracach. inf. Marta Stańczyk

Listopad 2012 |

| 37

wydarzenia

15 listopada, czwartek, godz. 18.00 (Mózg)

Jakub Pieleszek / Johnny Amore – otwarcie wystawy zbiorowej „ŚCIANY” [1]

Jakub Pieleszek (Denis Morningstar) Ur. w 1978 r. w Puławach. Zajmuje się malarstwem, graffiti, designem, muzyką.

Johnny Amore (pracujący w Berlinie) jest artystą wielu dziedzin, ale głównie tworzy w zakresie fotografii. Po obszernej serii autoportretów zaczął się skupiać na jednostce i rozpoczął projekt „Superhero”, podstawą którego jest humorystyczna autokrytyka. Pozwoliło mu to lepiej poznać język sztuki performance.

15 listopada, czwartek, godz. 19.00 (MCK)

Tomasz Mażewski / Łukasz Ogórek / Artur Trojanowski / Muzeum Książki Artystycznej / ZbyZiel / Piotr Szmitke – otwarcie wystawy zbiorowej „ŚCIANY” [2]

Tomasz Mażewski ur. w r. 1964 w Łodzi. Zajmuje się fotografią, filmem, instalacją. Studia w latach 2003-2006 w PWSTTv i F w Łodzi. Łukasz Ogórek ur. w 1979 r. w Piotrkowie Trybunalskim. Zajmuje się filmem, buduje instalacje dźwiękowe, działa w przestrzeni miejskiej.

Jakub Pieleszek (Denis Morningstar) ur. w 1978 r. w Puławach. Zajmuje się malarstwem, graffiti, designem, muzyką. Studia na Wydziale Malarstwa w ASP Gdańsk.

Artur Trojanowski ur. w 1968 r. w Łodzi. Studia w PWSSP w Łodzi. Zajmuje się malarstwem, graffiti, filmem, instalacją w przestrzeni publicznej. W 2005 roku zakłada grupę „Artykuły spożywcze”.

ZbyZiel ur. w 1961 w Bydgoszczy. Malarz, fotograf, grafik. Członek nieistniejącej już Szkoły Bydgoskiej (1990-2011). Maluje oszczędnie, fotografuje syntetycznie.

15 listopada, czwartek, godz. 20.00 (MCK)

Bydgoska Orkiestra Muzyki Współczesnej – koncert

Bydgoska Orkiestra Muzyki Współczesnej to idea, która powstała w celu propagowania nowej muzyki wywodzącej się z tzw. muzyki klasycznej. Jest to zespół, który nigdy nie ma stałego składu, który to zawsze dostosowany jest specjalnie do potrzeb wykonywanego materiału. W tegorocznej edycji projektu, z okazji międzynarodowego roku Johna Cage’a, repertuar orkiestry został poświęcony w pełni kompozycjom tego twórcy.

15 listopada, czwartek, godz. 21.00 (MCK)

Szabolcs Esztenyi / Iwona Mironiuk – koncert 38 |

| Listopad 2012

Umiejętność improwizowania to szczególna zdolność muzyczna. Kiedyś była wśród muzyków umiejętnością powszechną. Wspaniałymi improwizatorami byli Bach i Beethoven, wiele utworów Liszta to zapisane improwizacje. Dzisiaj umiejętność prawdziwego improwizowania należy wśród muzyków „poważnych” do rzadkości, muzykę i życie muzyczne zdominowała partytura, która ulotne dźwięki zamienia w trwałe i niezmienne znaki. Improwizacja kwitnie natomiast w jazzie i jest podstawą muzyki jazzowej.

15 listopada, czwartek, godz. 22.00 (MCK)

Tomasz Pawlicki – koncert

Tomasz Pawlicki jest obecnie muzykiem-solistą – flecistą Orkiestry Opery Nova w Bydgoszczy, z którą współpracuje od 1988 roku. Od 1992 roku należy do środowiska ludzi skupionych wokół bydgoskiego klubu Mózg. Dołączył do efemerycznej formacji Trytony (T. Gwinciński, S. Janicki, J. Buhl), następnie jako flecista i pianista współtworzył grupę Maestro Trytony. Owocem tej pracy są dwa albumy – Enoptronia i Heart Of Gold, a także obecność na wielu festiwalach muzycznych w kraju i za granicą.

To m a s z Pawlicki

15 listopada, czwartek, godz. 23.00 (MCK)

Krzysztof Knittel / Yuri Yaremchuk / Aleksey Kruglov / Timo Kamarainen / Tomek Chołoniewsk – koncert

Krzysztof Knittel realizuje utwory komputerowe i elektroakustyczne, komponuje muzykę dla baletu, teatru, filmu, tworzy instalacje dźwiękowe, pisze utwory na orkiestrę, chóry, zespoły.

Jaremcyuk Jurij Grigorijewicz urodził się w Nowokuźniecku (Rosja). Jest zarówno kompozytorem jak i instrumentalistą. Gra na saksofonie tenorowym, klarnecie, perkusji, pianinie, jest także mistrzem wokalnych performance’ów.

Aleksiej Kruglov jest rosyjskim saksofonistą i multiinstrumentalistą, kompozytorem, producentem i poetą. Jest jednym z głównych artystów moskiewskiej sceny muzycznej, założycielem zespołu Krugly Band.

wydarzenia Tomek Chołoniewski ukończył z wyróżnieniem Akademię Muzyczną w Krakowie. Zajmuje się głównie muzyką improwizowaną.

15 listopada, czwartek, godz. 00.30 (Mózg)

SUB SPA – koncert

Sub Spa to audiowizualny salon alternatywnych przyjemności dla wszystkich, którzy nie odnajdują się w solarium i gabinecie odnowy biologicznej. Dźwięk, który drażni i masuje trzewia. Sub Spa to projekt łączący działania muzyków i artystów wizualnych od lat pozostających poza wszelkimi nurtami estetycznymi, światopoglądowymi i marketingowymi; oto oni: Cezary Gapik Bartłomiej Kuźniak Marcin Bijak Maciej Ożóg Sara Skrajna Mac Umatik.

16 listopada, piątek, godz. 20.00 (MCK)

Tirvyous Wagon – koncert

Tirvyous Wagon, legendarny estoński pisarz, który trafił na świat w wyniku starcia się przedstawicieli przemysłu kolejowego i transportu drogowego. Ewoluując przez lata, porzucił literaturę i przybrał formę kilku postaci, w której na nowo wyraża swoje dawne dzieła.

Zbiór spokojnych opowieści przedstawiony zostanie za pośrednictwem wizji, fonii i ruchu wykonywanych na rozbudowanej machinerii analogowej, cyfrowej i cielesnej.

16 listopada, piątek, godz. 21.00 (MCK)

Subtle Lip Can: Joshua Zubot / Bernard Falaise / Isaiah Ceccarelli – koncert

W skład tria Subtle Lip Can wchodzą: Isaiah Ceccarelli (perkusja), Bernard Falaise (gitara elektryczna) oraz Josh Zubot (skrzypce). Wszyscy trzej są aktywnymi członkami intensywnie działającej społeczności muzyki improwizowanej w Montrealu. Tworzone przez nich muzyczne tekstury są unikatowe, bogate oraz charakteryzują się szerokim zakresem dynamiki, począwszy od kontemplacyjnych dźwiękowych pejzaży, aż po frenetyczne punkty kulminacyjne.

16 listopada, piątek, godz. 22.00 (MCK)

Nick Didkovsky – koncert

Komponował dla Bang On A Can All-Stars, Meridian Arts Ensemble, Fred Frith Guitar Quartet, Loadbang, ETHEL, ARTE Quartett…

16 listopada, piątek, godz. 23.30 (Mózg)

Zavoloka & Laetitia Morais – koncert audiowizualny

Zavoloka bada głównie cyfrowe i analogowe syntezy i łączy je z ukraińskimi starożytnymi pieśniami folklorystycznymi oraz różnymi instrumentami, które sama nagrywa. Jej muzyka składa się z intensywnie zróżnicowanych ruchów dźwięków i niespodziewanych kombinacji sprowadzonych do kontrolowanych przepływów elektronicznych.

17 listopada, sobota, godz. 20.00 (MCK)

Marc Ribot – solo

Marc Ribot urodził się w Newark, New Jersey. Już jako nastolatek grał na gitarze w wielu różnych zespołach garażowych i uczył się od swojego mentora, haitańskiego klasycznego gitarzysty i kompozytora Frantza Casseusa. Jego talent ujawnia się także podczas koncertów z pełną orkiestrą symfoniczną.

17 listopada, sobota, godz. 22.00 (MCK)

Marc Ribot (Ceramic Dog) – koncert

Shahzad Ismaily, amerykanin pakistańskiego pochodzenia, urodził się i wychował w Skickshinny, cichym miasteczku w Pennsylwanii. Występuje i nagrywa na pianinie, gitarze basowej elektrycznej, gitarze elektrycznej, kontrabasie, perkusji, perkusjonaliach oraz elektrycznych strukturalnych instrumentach.

Ches Smith urodził się w San Diego w Kaliforni, a wychowywał się w Sacramento. Obecnie występuje z: Good for Cows, Xiu Xiu, Carla Bozulich, Secret Chiefs 3, Ceramic Dog Marc’a Ribot’a, Annie Gosfield i 7 Year Rabbit Cycle.

17 listopada, sobota, godz. 23.30 (Mózg)

Basia Polańska – dj set

Muzyka Basi Polańskiej jest eklektyczna w najlepszym tego słowa znaczeniu, można określić ją jako taneczna mieszanka stylów. Nie dając się zamknąć w ramy gatunków i podzbiorów, Basia wybija się, wynajdując to, co najlepsze i najświeższe we współczesnej muzyce. Inspiracje czerpie z legendarnych postaci sceny eksperymentalnej USA jak Drexciya, Moodyman czy Sun Ra, przenosząc improwizacje jazzowe i elektroniczne brzmienie Detroit na nowoczesny grunt.

17 listopada, sobota, godz. 00.30 (Mózg)

Lucid Fox – dj set

Lucid Fox to klasyczny lis pustynny. Ze względu na uszy odpowiednie dla fenka, słyszy dość dobrze, a szczególnie upodobało sobie owo stworzenie dźwięki z grupy drill i idm. Lu grała m.in. z takimi producentami, jak: Venetian Snares, Otto von Schirach, Aaron Spectre, Xanopticon, Ebola, Techdiff, Electric Kettle, Stazma, I:Gor, Sunosis, Raxyor, Duran Duran Duran, Ruby My Dear aka Doc Colibri, Simon kor Funkle.

N i c k D i d k o v s k y, f o t . M a r t i n M o r i s s e t t e

Listopad 2012 |

| 39

wydarzenia Biblioteka Główna UKW 29.11.2012, godz. 18.00, ul. Chodkiewicza 30, sala nr 5, wystawa będzie prezentowana do 4 stycznia 2013 Zapraszamy na kolejne spotkanie „W bibliotece o sztuce”, podczas którego nastąpi otwarcie wystawy fotografii Justyny Jułgi pt. Podróż sentymentalna. Hommage á Kazimierz Jułga. Sylwetkę artystki przedstawi Elżbieta Kantorek.

Justyna Jułga, fot. Karl-Heinz Krueger

Podczas minionych wakacji głównym źródłem inspiracji twórczych były dla mnie dwa miejsca, położone w Wielkopolsce, a ujmując to dokładniej, na Pałukach. Stały się one tak wciągającym źródłem tematów i pomysłów, że na jakiś czas w ogóle zapomniałam o istnieniu fotografii portretowej. Pojawiła się natura w czystej formie, bez żadnych „domieszek” cywilizacji. Oba te miejsca są mi niezmiernie bliskie. Pierwsze z nich to Kobylec, gdzie od wielu lat istnieją dom i ogród nad jeziorem, w przepięknym otoczeniu pól, lasów i je-

zior. Miejsce to zostało stworzone przez moich Rodziców.

Tam spędzamy czas wakacyjny z moją Mamą i kotem, odwiedzane też przez rodzinę lub znajomych. Drugie jest jeszcze bardziej istotne i magiczne. To Rybowo. To tutaj mieszkali moi dziadkowie, tu urodził się mój Tata oraz jego rodzeństwo. To tu, od najwcześniejszego dzieciństwa, powracałam z rodzicami, miałam „bandę” koleżanek, z którymi wspinałyśmy się na drzewa, pływałyśmy w jeziorze, chodziłyśmy „na pachtę” na śliwki sąsiada. Po latach znalazłam to miejsce bardzo odmienionym, jeszcze piękniejszym. Z małej wioseczki stało się wspaniale utrzymaną przestrzenią dzięki agroturystyce. Niezwykły jest park krajobrazowy i otoczenie jeziora. Najważniejsze budynki prawie niezmienione, poza jednym. Od kilkunastu lat nie ma już domu dziadków. Pozostał tylko olbrzymi jesion, który rósł przy wejściu. W sierpniu tego roku pojawiła się natomiast ufundowana przez mieszkańców wioski tablica pamiątkowa, poświęcona mojemu Tacie w 10. rocznicę śmierci. To Jemu dedykuję moją wystawę. To Taty inspiracje powróciły w moich zdjęciach i szkicach malarskich, oczywiście w innej formie, zobaczone i „pomyślane” przeze mnie. Będzie więc dużo nieba, dużo wody i światła, odbić i blasku, fale zieleni i błękitu, skontrastowane brązami i omszałą czernią. Zatarcie granicy między krajobrazem i jego odbiciem, roślinność.

Justyna Jułga

Wars Wita Was 2.11.2012, godz. 21.00-3.00 Centrum Kultury Kolejowej (pomiędzy peronem 3 i 3a dworca Bydgoszcz Główna) Zgodnie z ideą oswajania przestrzeni publicznej, oraz przywracania zapomnianym miejscom ich dawnej chwały, zapraszamy Was na Dworzec Kolejowy Bydgoszcz Główna. Właśnie tam 2 listopada w dawnych pomieszczeniach WARSu, pomiędzy peronami 3 i 3a, mieć będzie miejsce cała ta granda.

Nienasycony apetyt na odkrywanie coraz to świeższych dźwięków, oraz niestrudzona chęć do ciągłego rozwijania i udoskonalania swojego nietuzinkowego brzmienie, to najlepsze słowa, których użyć można, gdy mowa o Joannie Tomczak. To właśnie JOANA wystąpi tego wieczora na Dworcu Głównym. Muzycznie wesprą ją także Mateusz Nóż i Sharon Stoned. Kolejnym elementem programu jest instalacja multimedialna, która powstanie specjalnie na to wydarzenie, a jej autorami będzie jeden z najlepszych kolektywów VJ’skich w Polsce. Mowa tu o .WJU. Ich projekty w technice mappingu 3D firmowały do tej pory takie imprezowe marki jak Watergate czy Berghain, nie wspominając już o większości szanujących się polskich klubów oraz festiwali w tym m.in Tauron Nowa Muzyka. Jak to na WARS przystało, nie martwcie się o napitki i strawę.

Bilety już niebawem znajdziecie w Landshafcie na ulicy Gimnazjalnej 6 inf. Michał Więckowski

40 |

| Listopad 2012

wydarzenia

Makroconcert 3.11.2012, godz. 19.00 4.11.2012, godz. 14.00 i 18.00 Opera Nova, bilety do nabycia: www.makroconcert.pl, www.ticketpro.pl, www.ebilet.pl, salony Empik STOMP to największy kasowy sukces w historii West Endu i Broadwayu oraz sensacja teatralna w skali światowej! Grupa grająca na wszystkim – od zapalniczek Zippo aż po kosze na śmieci – wiele lat temu zawładnęła sercami publiczności i po dziś dzień cieszy się niesłabnącą popularnością. Artyści znani z improwizacji i odważnych eksperymentów muzycznych tworzą jedyne w swoim rodzaju widowisko, które bawi, śmieszy i inspiruje. Nie dziwi więc fakt, że kalendarz zespołu wypełniony jest występami w każym zakątku globu, na koncie grupy pojawiają się kolejne nagrody, a prasa nie szczędzi im pochwał, nazywając projekt STOMP „hitem wszechczasów”.

W listopadzie, po 3 latach przerwy, zespół ponownie zawita do Polski – ich szalone popisy będziemy mogli podziwiać w Bydgoszczy, Warszawie, Zabrzu i Łodzi.

Zapraszamy!

STOMP występują przy zapełnionych salach na całym świecie: od Hong Kongu po Barcelonę, od Dublina po Sydney. W 1995 roku dali występ na Akropolu w Atenach. W swojej historii grupa doczekała się niejednej zaszczytnej chwili. Brooms, piętnastominutowy film o zespole, został nominowany do Oscara. Wyróżniono go także podczas Sundance Festival Roberta Redforda oraz wybrano do udziału w Festiwalu Filmowym w Cannes. Wielkim, międzynarodowym hitem okazał się film w reżyserii twórców zespołu – Stomp Out Loud. Obraz otrzymał cztery nominacje Emmy i odebrał statuetkę za

Wybitny Montaż Multimedialny. W 2000 roku na prośbę Billa Clintona STOMP dali niezapomniany koncert na schodach Lincoln Memorial. Zaś w 2002 roku na ekrany kin wszedł trójwymiarowy film, zatytułowany Pulse: A Stomp Odyssey, który zdobył 2 prestiżowe nagrody na paryskim festiwalu La Geode.

STOMP to mistrzowie tworzenia niezwykłej muzyki z wykorzystaniem codziennych przedmiotów. Show grupy jest bez wątpienia najbardziej zaskakującym i oryginalnym spektaklem w historii. W zespole pulsuje energia – jest prowokacyjny i nie boi się eksperymentować. Widowisko zostało uhonorowane imponującą ilością nagród. Miarą sukcesu STOMP są rewelacyjne recenzje prasowe i liczne występy w telewizji.

Członkowie STOMP poszukują muzyki w hałasie.

W ich rękach szybki, dynamiczny rytm może powstać za pomocą byle przedmiotu – zwykłej miotły, zapalniczki Zippo, czy kosza na śmieci. Widowisko stanowi unikatowe połączenie muzyki, ruchu i komedii wizualnej, wyszukanej, perkusyjnej wirtuozerii z nowatorskim sposobem poruszania. Zadziwia i wywołuje salwy śmiechu.

Grupa udowadnia, że nie trzeba kupować wiolonczeli ani fortepianu, żeby tworzyć muzykę, bo ona jest wszędzie. Show nie ma precedensu i w śmiały sposób wykracza poza ramy konwencji.

STOMP pokazuje, że sztuka może powstać gdziekolwiek i z czegokolwiek. Jeśli obejrzysz STOMP, nigdy więcej nie spojrzysz w ten sam sposób na miotłę, puszkę po napoju, czy kuchenny zlew. „Erupcja wulkanu muzyki i pomysłów tanecznych. Jeżeli wykonawca wypełnia Salę Kongresową pięć razy z rzędu, to jest to wydarzenie bezprecedensowe.” („Rzeczpospolita”, 2008) Listopad 2012 |

| 41

wydarzenia Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Godzinami o książkach – Dyskusyjne Kluby Książki w WiMBP. Już 11 Dyskusyjnych Klubów Książki działa w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej. Szczegóły dotyczące ich działalności publikowane są na stronie: dkk.wimbp.man.bydgoszcz.pl. Realizowany przez WiMBP we współpracy z Instytutem Książki program DKK, obejmuje także spotkania autorskie.

12.11.2012, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa, wstęp wolny

Spotkanie autorskie z Zofią Kucówną

– jedną z najwybitniejszych polskich aktorek. Ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Krakowie.

Zadebiutowała w 1955 roku w krakowskim Teatrze Młodego Widza. Występowała na deskach teatrów: im.

Juliusza Osterwy w Lublinie, Ateneum, Powszechnego i Narodowego w Warszawie. Od 1986 r. związana jest z warszawskim Teatrem Współczesnym. Zagrała kilkadziesiąt ról w Teatrze Telewizji, z którym rozpoczęła współpracę w 1959 roku. Ma na swoim koncie wiele ról filmowych. Jest autorką czterech książek: Zatrzymać czas, Zdarzenia potoczne, Zapach szminki oraz Szara godzina. Tę ostatnią, której premiera miała miejsce w maju br., będzie promowała podczas bydgoskiego spotkania.

23.11.2012, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa, wstęp wolny

Spotkanie autorskie z Antonim Liberą

– filologiem, tłumaczem, reżyserem, znawcą twórczości Samuela Becketta.

Przetłumaczył i wydał wszystkie jego dzieła dramatyczne, część utworów prozą oraz eseje i wiersze.

Jako reżyser wystawia w gwiazdorskiej obsadzie sztuki S. Becketta w Polsce, Wielkiej Brytanii, Irlandii, USA. Tłumaczył również Oskara Wilde’a, tragedie Sofoklesa. Dokonał nowego przekładu Makbeta

42 |

| Listopad 2012

Szekspira, kanonu poezji Friedricha Hölderlina, wierszy Konstandinosa Kawafisa. Tłumaczy również libretta operowe. Jest autorem bestsellerowej powieści Madame, która w ciągu 13 lat przekroczyła łączny nakład 100 tysięcy egzemplarzy i została przełożona na 20 języków.

W 2002 r. znalazła się w finale irlandzkiej IMPAC Dublin Literary Award. W 2004 roku wydał książkę pt. Błogosławieństwo Becketta, a w 2009 prozę autobiograficzną pt.

Godot i jego cień. Ta ostatnia znalazła się w finale Angelusa oraz została nominowana do szwajcarskiej nagrody im. Jana Michalskiego. Współredagował czasopismo „Puls”. Pełnił funkcję kierownika literackiego w Teatrze Dramatycznym w Warszawie. Jest członkiem PEN Clubu i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz amerykańskiego Samuel Beckett Society.

Oprac. Lucyna Partyka, WiMBP w Bydgoszczy

6.11.2012, godz. 18.00, Sala Wykładowa WiMBP Stary Rynek 24

Spotkanie autorskie z Jakubem Ćwiekiem w ramach akcji propagowania czytelnictwa „Rock&Read Festival” w Bibliotece Głównej WiMBP Jakub Ćwiek to jeden z najpopularniejszych i najbardziej lubianych polskich pisarzy fantastyki młodego pokolenia. Autor dziesięciu książek, m.in. cyklu „Kłamca” oraz scenarzysta osadzonego w tych samych realiach komiksu. Tegoroczny zdobywca nagrody im. Janusza A. Zajdla. „Rock&Read Festival” to utrzymana w rockowym klimacie akcja propagująca czytelnictwo wśród młodych ludzi, prowadzona przez Jakuba Ćwieka. Trasa jest połączona z promocją dwóch najnowszych publikacji autora: książki „Chłopcy” oraz komiksu „Kłamca. Viva l’arte”.

9.11.2012, godz. 13.00, Sala Wystawowa WiMBP ul. Jana Kazimierza 2

Obchody Święta Niepodległości

Uroczyste otwarcie wystawy pt. „…zdejmują z rąk naszych kajdany niewoli…” – 94. rocznica odzyskania niepodległości. Wystawa potrwa do końca listopada.

10.11.2012, godz. 13.00, Sala Wykładowa WiMBP Stary Rynek 24

Obchody Święta Niepodległości

Spotkanie z Jerzym Zelnikiem, który wystąpi w Bibliotece Głównej WiMBP z poetyckim programem okolicznościowym.

Jerzy Zelnik – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, kojarzony głównie z rolą Ramzesa XIII w filmie Jerzego Kawalerowicza Faraon, scenarzysta małych form teatralnych (monodramów, etiud), reżyser teatralny, dyrektor artystyczny Teatru Nowego w Łodzi w latach 2005–2008. Został odznaczony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1997) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007).

wydarzenia Wybrane zajęcia edukacyjne: 6.11.2012, godz. 14.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) Bajkowe podróże dookoła świata: Francja – cykliczne zajęcia literackie.

8.11.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci ul. Dworcowa 49) Z ziemi włoskiej do Polski… – zajęcia edukacyjne z okazji Narodowego Dnia Niepodległości.

10.11.2012, godz. 13.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych ul. Brzęczkowskiego 2) Emocje wyrażane różnymi technikami plastycznymi – spotkanie prezentujące prace młodzieży w ramach zajęć arteterapii.

12.11.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 21 dla dorosłych ul. M. Skłodowskiej – Curie 33a) Biblioteczne zaduszki – inscenizacja fragmentów „Dziadów” A. Mickiewicza przygotowana przez młodzież z Gimnazjum nr 9 w Bydgoszczy.

14.11.2012, godz. 13.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży ul. Broniewskiego 1) Dyskusje o książkach i nie tylko – spotkanie Koła Przyjaciół Biblioteki.

15.11.2012, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dzieci i młodzieży ul. Gawędy 1) Misiowe kołysanki – zajęcia muzyczne.

15.11.2012, godz. 16.30, WiMBP (Filia nr 12 dla dorosłych ul. K. Ujejskiego 58) Spotkanie z Jerzym Adalbertem Jucewiczem – wspomnienia i refleksje.

16.11.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dzieci i młodzieży ul. Czerkaska 11) „Przygody Pippi” – głośne czytanie z okazji 105-tej rocznicy urodzin A. Lindgren.

16.11.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 31 dla dorosłych i dla dzieci ul. Wielorybia 99) Inny nie znaczy gorszy – zajęcia edukacyjne z okazji Międzynarodowego Dnia Tolerancji.

16.11.2012, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci ul. Łanowa 2) Widzieć inaczej – zajęcia edukacyjne z okazji Międzynarodowego Dnia Niewidomych połączone z prezentacją książek pisanych alfabetem Braille’a.

29.11.2012, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 1 dla dzieci i młodzieży ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Magiczna kraina wróżek i czarodziejów – zajęcia literackie.

Rok Leona Wyczółkowskiego w placówkach oświatowych 16.11.2012, sala widowiskowa Pałacu Młodzieży Dziecięce spotkania ze sztuką „Pasja Leona”. Spotkanie multimedialne dla uczniów szkół podstawowych

cyklu wojewódzkich konkursów „Wyczuj Wyczóła!” – artystycznego, literackiego, multimedialnego, wiedzy wraz z imprezami towarzyszącymi

19 listopada, debata godz. 15.00, SP nr 58 Dzień otwarty pod hasłem Leon Wyczółkowski – mistrz malarstwa 1. Prezentacja prac plastycznych i folderów, 2. Prezentacja przeprowadzonych działań w ramach szkolnego projektu edukacyjnego 3. Międzyszkolna debata: miejsce Leona Wyczółkowskiego w historii regionu z udziałem reprezentacji klas oraz zaproszonych gości

23.11.2012, Zespół Szkół nr 7 Znani i zapamiętani Rok Leona Wyczółkowskiego – międzyszkolny konkurs plastyczno-literacki oraz warsztaty graficzne dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów

19 listopada, Zespół Szkół dla Dorosłych Międzyszkolny konkurs plastyczny „Nasze widzenie obrazów Wyczółkowskiego” – rozstrzygnięcie konkursu z wystawą prac 19.11.2012, godz. 17.00 Galeria „Pałac” Pałacu Młodzieży Leon Wyczółkowski – niepowtarzalny styl, wielka inspiracja – cykl warsztatów i działań artystycznych pt. „Ja Ciebie lubię Wyczół…”

21 listopada godz. 12.00, EMPiK w Bydgoszczy, ul. Gdańska 15 Zespół Szkół nr 9 i Gimnazjum nr 52 zapraszają na finał

28 listopada 2012, Szkoła Podstawowa nr 2 Konkurs międzyszkolny – Życie i twórczość Leona Wyczółkowskiego (prezentacja multimedialna) Konkurs „Leon Wyczółkowski i jego związki z regionem kujawsko-pomorskim” przeznaczony dla uczniów klas IV-VI szkół podstawowych.

14.12.2012 godz. 17.00, Szkoła Podstawowa nr 20 w Bydgoszczy Konkurs historyczno-literacki „O Bydgoszczy na teatralnej scenie” IV edycja. „Herkules o gołębim sercu – życie i twórczość artystyczna Leona Wyczółkowskiego” Termin nadsyłania prac – 15 listopada; impreza artystyczna z udziałem twórców scenariuszy, nauczycieli oraz zaproszonych gości. inf. Hanna Paprocka

Listopad 2012 |

| 43

wydarzenia Pałac Młodzieży 7.11.2012, godz. 11.00 Turniej wiedzy „Czas. Ludzie. Świadectwa”. Konkurs biblijno-historyczny w ramach 32. Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej. Impreza dla szkół ponadgimnazjalnych.

11.11.2012, godz. 12.00, Kościół św. Trójcy Koncert w ramach Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej Zespół Muzyki Dawnej „Concentus” oraz Ewa Sawoszczuk – organy 12.11.2012, godz. 10.00 XI Międzygimnazjalny konkurs recytacji prozy „Proza jak poezja”. Impreza dla gimnazjów.

13.11.2012, godz. 11.00 „Forum olimpijczyków”. Impreza dla szkół ponadgimnazjalnych.

14.11.2012, godz. 10.00 i 11.30 Audycja muzyczna z udziałem Jazz Big Band ’75 Impreza dla szkół podstawowych i gimnazjów. Obowiązuje wcześniejsza rezerwacja. Patrycja Cywińska-Gacka, tel. 660 448 499.

15.11.2012, godz. 10.00 Warsztaty pedagogiczne, Wybierz sam – Oblicze uzależnień. warsztaty dla młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej.

16.11.2012, godz. 11.00 „Pasja Leona” – dziecięce spotkania ze sztuką. Spotkanie multimedialne dla uczniów szkół podstawowych.

20.11.2012 Światowy Dzień Pluszowego Misia – „Miś ekolog” Impreza dla przedszkoli i szkół podstawowych.

22-23.11.2012 Kino szkolne – „Zaduszki Filmowe”

Kino dla młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej.

25.11.2012, godz. 11.00 „Zygzak” – Zabawowy Klub Filmowy Malucha. Impreza dla dzieci przedszkolnych.

28.11.2012, godz. 11.00 Konkurs wiersza i piosenki przedszkolnej „Rymy i rytmy”. Impreza dla dzieci przedszkolnych.

30.11.2012, godz. 17.00 Andrzejki – impreza otwarta. Impreza dla dzieci ze szkół podstawowych.

Pałac Młodzieży w Bydgoszczy we współpracy z Gimnazjum nr 9 zaprasza na

KINO SZKOLNE 22 i 23 listopada 2012 r.

Zapraszamy na dwa seanse, których motywem przewodnim będzie twórczość Jarosława Iwaszkiewicza oraz implikowane przez nią tematy przemijania i wojennego doświadczenia. Seans dla gimnazjalistów uzupełniony zostanie warsztatami literacko-filmowymi, natomiast seans dla licealistów – interdyscyplinarną dyskusją.

Seans dla szkół gimnazjalnych: czwartek, 22 listopada, godz. 9.00 – Tatarak, reż. Andrzej Wajda, Polska 2009, 83 min.

– Siostry, reż. Paweł Łoziński, Polska 1999, 12 min.

– warsztaty (ok. 1 godzina) Seans dla szkół ponadgimnazjalnych: piątek, 23 listopada, godz. 9.00 – Ryś, reż. Stanisław Różewicz, Polska 1981, 82 min.

– Chleb, reż. Grzegorz Skurski, Polska 2003, 10 min.

– dyskusja

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na kinowe seanse w listopadzie środa, 31 października, godz. 19.30 Take This Waltz, reż. Sarah Polley, Kanada 2011, 116 min.

Pełen emocji, wysmakowany plastycznie dramat. czwartek, 8 listopada, godz. 19.30 Yuma, reż. Piotr Mularuk, Polska/Czechy 2012, 113 min.

Historia wzlotu i upadku Zygi – polskiego dwudziestokilkulatka z pogranicza polsko-niemieckiego, który po upadku komunizmu postanowił „wziąć sprawy w swoje ręce”. czwartek, 15 listopada, godz. 19.30 Pozdrowienia z raju (Captive), reż. Brillante Mendoza, Filipiny/ Francja/Niemcy/Wielka Brytania 2012, 120 min. czwartek, 22 listopada, godz. 19.30 Zakochani w Rzymie (To Rome With Love), reż. Woody Allen, Hiszpania/USA/Włochy 2012, 112 min.

Komedia poświęcona Amerykanom i Włochom zmagającym się w Wiecznym Mieście z rozlicznymi miłosnymi 44 |

| Listopad 2012

perypetiami. W jednej z głównych ról, po kilku latach przerwy, wystąpił sam Woody Allen. Wielki przebój polskich i światowych kin. czwartek, 29 listopada, godz. 19.30 Siostra twojej siostry (Your Sister’s Sister), reż. Lynn Shelton, USA 2012, 90 min.

Iris i Hanna to siostry. Jack jest najlepszym przyjacielem Iris. Ta trójka niespodziewanie spędzi razem kilka dni w domku na odludziu. Kto kogo kocha? Kto coś udaje?

Kto kim manipuluje?

CENA KARNETU: 24 zł CENA POJEDYNCZEGO BILETU NORMALNEGO: 8 zł CENA KARNETU ULGOWEGO: 15 zł CENA BILETU ULGOWEGO (MŁODZIEŻ PONADGIMNAZJALNA, STUDENCI): 5 zł Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem.

Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359.

inf. Dominika Kosińska

wydarzenia

„5 minut do Niepodległej, czyli bydgoskie lekcje zapomnianej tożsamości” 9 listopada, piątek 19.00, Filharmonia Pomorska, bezpłatne wejściówki do odbioru 5. listopada od godz. 16.00 w siedzibie MCK

Koncert Zespołu Pieśni i Tańca ZIEMIA BYDGOSKA „Kto ty jesteś? – Polak mały!”

10 listopada, sobota

11.45 – zbiórka uczestników przemarszu przy zegarze na zbiegu ulic Mostowej i Grodzkiej (spotkanie wszystkich chętnych Bydgoszczan i uczestników uroczystości „Bydgoskie Autografy”) Przemarsz w korowodzie historyczno-muzycznym (harcerze, rekonstruktorzy z MCK) i orkiestra dęta.

12.10-12.40 – Uroczystość odsłonięcia Bydgoskich Autografów na ul. Długiej.

12.40 – przemarsz przez Wyspę Młyńską do siedziby MCK na ul. Marcinkowskiego (z orkiestrą). Na miejscu inicjowana akcja memorialna. Z tarasu MCK „redaktor Dziennika Bydgoskiego” odczytuje historyczne „wiadomości dnia”, oraz ODEZWĘ do mieszkańców, pojawiają się gazeciarze z prasą, zachęcając bydgoszczan do wzięcia udziału w obchodach święta.

13.00 – giełda staroci „Pamiątki Bydgoskie” – ekspozycja przy MCK, ul. Marcinkowskiego 12. Organizator: Klub Kolekcjonerów działający przy Klubie Pomorskiego Okręgu Wojskowego.

13.30 – ruszają akcje w okolicach ul. Dworcowej (drogowskazy na klombach wskazują kierunki) są to: śpiewy z Podwórkową Kapelą Historyczną, przemieszczającą się wzdłuż całej ulicy, rozwieszanie śpiewnika ulicznego (uczniowie gimnazjum nr 27 w Bydgoszczy wystylizowani rozbiegają się po ulicy i rozwieszają przygotowane plansze z szarego papieru pakowego, dopisując zwrotki pieśni patriotycznych, zapraszając na wspólne śpiewanie do siedziby MCK o godz. 16.00), dekorowanie witryn sklepowych na Dworcowej (akcja z Nagrodą Prezydenta) – ulica nabiera świątecznego charakteru dzięki krzątaninie okolicznych sklepikarzy, przygotowujących swoje wystawy na jutrzejsze święto.

Pomagają i koordynują przedsięwzięcie uczniowie z Państwowego Zespołu Szkół Plastycznych (Wydział Wystawienniczy), akcja flash mob „Orzeł Biały”, prezentacja instalacji Karoliny Suchodolskiej.

W tym samym czasie w siedzibie MCK: – działa Czytelnia, a Koło Gospodyń Miejskich wykonuje wspólnie z Bydgoszczanami kotyliony i biało-czerwone kokardy – od godz. 16.00 w MCK „Przedraucik Patriotyczny” – nauka wspólnego śpiewu (Marian Wiśniewski prowadzi próbę chórów), włączając do próby przybywających gości – pieśni patriotyczne z przygotowanych śpiewników, – teatr przy stoliku (Ewa Stołowska oraz Katarzyna Chmara) w Czytelni; – Koło Gospodyń Miejskich – historyczne przepisy i porady na Święto Niepodległości, fryzury, stroje razem z Bydgoszczankami – Scena Niepodległa – dzieci i seniorzy z recytacją (koordynacja K. Chmara oraz E. Stołowska) – ul. Dworcowa – 14.00 – rozpoczęcie gry miejskiej „ROTAcja/deklamacja” przy drogowskazach (współpraca ZHR, Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej, innych podmiotów) – około 16.00 zbiorowe zdjęcie Bydgoszczan i uczestników gry miejskiej przy zwycięskiej witrynie (Nagroda Prezydenta) – 17.00 uroczyste zakończenie, rozdanie nagród, w tym nagrody za najlepszą stylizację modową (Nagroda Prezydenta) – 17.30 rozpoczyna się przegląd filmów „Dwie Niepodległe” kino Orzeł, koordynator Arkadiusz Hapka (wśród filmów m.in. „Pruska kultura” i ,,Ucieczka z kina wolność”)

11 listopada, niedziela – uroczystości państwowe

Listopad 2012 |

| 45

wydarzenia Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu 18 listopada, godz. 930, Aula Szkoły Podstawowej nr 1 w Toruniu, ul. Wielkie Garbary 9, wstęp wolny Forum dyskusyjne w ramach projektu Teatr Plus Minus

Forum sztuki terapeutycznej

Zaplanowane na 18 listopada Forum dyskusyjne będzie nie tylko podsumowaniem projektu Teatr Plus Minus, ale i stanowi istotną część tego przedsięwzięcia.

Podczas Forum prezentowane będą filmy dokumentalne zrealizowane w trakcie projektu przez poszczególnych jego uczestników. Nauka dokumentowania podejmowanych działań była bowiem jednym z uzupełniających, ale istotnych, wątków tegorocznej edycji projektu Teatr Plus Minus. Jeśli czas pozwoli, pokazane zostaną również filmy dokumentujące projekty Teatr PLUS (realizowany w roku 2010) i Teatr PLUS 2.0 (z roku ubiegłego).

Te a t r P l u s M i n u s – w a r s z t a t y – P o s z u k i w a n i e d ź w i ę k ó w m i a sta, fot. Agnieszka Piasecka

27 listopada, I Liceum Ogólnokształcące w Toruniu, ul. Zaułek Prosowy 1, wstęp wolny.

Uroczyste zakończenie projektu Kontrapunkt – improwizacja. Edukacja artystyczna Dzieci i młodzieży.

Ile tradycji w nowoczesności?

Kontrapunkt – improwizacja to kolejny projekt edukacyjny adresowany do dzieci i młodzieży. Dzieci biorące udział w projekcie poznają różne dziedziny sztuki: od plastyki i sztuki komiksu poprzez fotografię, animację filmową po sztuki performatywne. Korzystanie z nowoczesnych technik cyfrowych i posługiwanie się kodami kultury popularnej pomaga zdobyć zaufanie uczestniczącej w projekcie młodzieży. Zawsze jest to jednak punkt wyjścia w poznawaniu sztuki współczesnej oraz obecnego w codzienności dziedzictwa kulturowego.

46 |

| Listopad 2012

Galeria Mała przy Zespole Placówek Oświatowych Bursa, ul. gen. J. Hallera 37, Grudziądz.

Wstęp wolny Wystawa Sekcji Plastycznej Toruńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku

Najważniejsza jest radość tworzenia W Galerii Małej, która mieści się w Zespole Placówek Oświatowych Bursa w Grudziądzu.

Najważniejsza jest radość tworzenia – mówi Maria Serwińska-Guttfeld, która prowadzi cotygodniowe zajęcia plastyczne w toruńskim Ośrodku. – Staram się zatem, by uczestnicy zajęć znajdowali jak najwięcej przyjemności nie tylko w rysowaniu i malowaniu, ale i w naszych spotkaniach.

Najbliższe warsztaty i szkolenia: • 16-18 listopada – Organizacja imprez dla małej i dużej grupy. Warsztaty z pedagogiki zabawy – zajęcia prowadzi Alicja Usowicz. Termin zgłoszeń: 2 listopada. Warsztaty obejmują 20 godzin dydaktycznych. Koszt akredytacji 80 PLN. • 24 listopada – Domowy recykling plastyczny.

Warsztaty z cyklu Za-bawialnia, czyli sposoby na pogodę i niepogodę dla całej rodziny. Rodzinne warsztaty artystyczne – zajęcia prowadzi Krystyna Poznańska. Termin zgłoszeń: 9 listopada. Koszt akredytacji 40 PLN • 24-25 listopada – Muzyka ciała i dźwięku naturalnego – zajęcia prowadzą Krystian Wieczyński i Erwin Regosz. Termin zgłoszeń: 9 listopada.

Warsztaty obejmują 20 godzin dydaktycznych.

Koszt akredytacji 80 PLN • 7-9 grudnia – Jak wzbogacić warsztat pracy z dziećmi i młodzieżą, aby wzbudzić ich zainteresowanie i aktywność. Warsztaty z pedagogiki zabawy – zajęcia prowadzi Alicja Usowicz. Termin zgłoszeń: 23 listopada. Warsztaty obejmują 20 godzin dydaktycznych. Koszt akredytacji 80 PLN. • 8-9 grudnia – Muzykoterapia – zajęcia prowadzą dr Lucyna Matuszak i Erwin Regosz. Termin zgłoszeń: 23 listopada. Warsztaty obejmują 20 godzin dydaktycznych. Koszt akredytacji 100 PLN • 8-9 grudnia – Teatr jako plac zabaw – zajęcia prowadzi Piotr Bujak, absolwent Artemis School of Speech and Drama. Termin zgłoszeń: 23 listopada. Warsztaty obejmują 20 godzin dydaktycznych.

Koszt akredytacji 100 PLN • 15-16 grudnia – Jak Cię widzą, jak Cię słyszą – trening skutecznej komunikacji. Zajęcia prowadzą: Alicja Usowicz, Erwin Regosz i Krystian Wieczyński.

Termin zgłoszeń: 30 listopada. Warsztaty obejmują 20 godzin dydaktycznych. Koszt akredytacji 80 PLN Inf. Kamil Hoffmann

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu ul. Szpitalna 8, 87-100 Toruń, tel./fax: 56 6522027, 56 6522028, 56 6522755, 56 6570290, 56 6570291 www.woak.torun.pl; e-mail: woak@woak.torun.pl

wydarzenia

22.11.2012, godz. 18.00, Galeria Wspólna – wernisaż, wystawa czynna do 17 grudnia

J o a n n a R z e ź n i k , Św i a t ł o , m a l a r s t w o

Wystawa prac Joanny Rzeźnik pt. „bezmiary czasu – ŚWIATŁO” Joanna Rzeźnik ur. 6.05.1982 w Bielsku Białej, ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Bielsku Białej – dyplomy w dwóch zakresach: Druku Sitowego i Tkaniny Artystycznej. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu – dyplom z wyróżnieniem w pracowni prof. Piotra C. Kowalskiego w zakresie Malarstwa Sztalugowego. Prowadzi Pracownię Artystyczną na terenie zabytkowej Starej Rzeźni w Poznaniu oraz Galerię Rzeźnia.

Joanna Rzeźnik, Przestrzeń obrazu, instalacja

Światło ze swoją specyfiką pozwala mi na drążenie tylko jednego problemu, praktycznie bez końca. Z każdym gestem jawią się nowe wartości, kolejne problemy do rozstrzygania, zarówno w moich własnych spostrzeżeniach jak i w opinii czy raczej wrażliwości odbiorców. W moich pracach zastanawiam się nad obrazem, jego tradycjami oraz współczesnym obliczem. Obraz kojarzony wielokrotnie z dwuwymiarową płaszczyzną na płótnie, eksponowany również jako obiekt, przechodził różne perturbacje w historii sztuki, a wspólnym mianownikiem wszystkich tych zagadnień staje się właśnie światło. Zawiera się ono zarówno w warstwie malarskiej, jak i w duchowej, powiązane z rozumem ujawnia fizyczność i optykę naszego oka, a poprzez skojarzenia z prawdą czy też wiedzą, ukazuje nasze uwarunkowanie kulturowe.

Canticum Canticorum Szymon Godziemba-Trytek – Canticum Canticorum 24.11.2012, sobota, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3 Chór Akademicki im. Prof. Jana Szyrockiego Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie; Orkiestra Kameralna Studentów Akademii Muzycznej w Bydgoszczy; Aleksandra Turalska – sopran; Beata Godyla – narrator; Michał Gozdek – przygotowanie orkiestry; Szymon Wyrzykowski – dyrygent 24 listopada w Sali Koncertowej Akademii Muzycznej w Bydgoszczy zabrzmi jeden z nowszych utworów Szymona Godziemba-Trytka pod tytułem Cancitum Canticorum na sopran, narratora, chór i orkiestrę kameralną.

Bydgoski kompozytor młodego pokolenia za pomocą ciekawych rozwiązań fakturalnych, harmonicznych

i instrumentacyjnych ukazuje własną dźwiękową wizję opisu miłości Oblubieńca i Oblubienicy z „Pieśni nad pieśniami” – jednego z najpiękniejszych lirycznych poematów miłosnych. (Łukasz Godyla) Szymon Godziemba-Trytek – jest studentem kompozycji studiów II stopnia Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy w klasie prof. Mariana Borkowskiego. Jest zdobywcą wielu nagród i wyróżnień na konkursach kompozytorskich rangi krajowej oraz międzynarodowej. Jego utwory były wykonywane na dziesiątkach koncertów w największych miastach Polski oraz w Austrii, Rosji i Włoszech.

Księgarnia Jolanta

księgarnia internetowa www.jolanta.osdw.pl i stacjonarna ul. M. Konopnickiej 30 tel. 52 373 26 81

czynna:

os. Szwederowo w centrum handlowym blisko targowiska; MZK 64, 66, 69, 79

pon.–pt. 10.00–18.00 sob. 10.00–14.00 Listopad 2012 |

| 47

wydarzenia Klub „Arka” B.S.M. 5.11.2012, poniedziałek, godz. 17.00 Z cyklu „ARKI POEZJI”: „ZADUSZKI POETYCKIE” wieczór wspomnień o Wisławie Szymborskiej Prowadzenie i recytacja: Wanda i Eugeniusz Rzyscy

26.11.2012, poniedziałek, godz. 17.00 „ANDRZEJKI, ANDRZEJE, JĘDRUSIE…” – zabawa taneczna na wesoło w Klubie Seniora. W programie: lanie wosku oraz wróżby

12.11.2012, poniedziałek, godz. 17.00 „Z PIEŚNIĄ PRZEZ DZIEJE POLSKI” koncert pieśni patriotycznych i wspólne śpiewanie. Akompaniament: Adam Kwiatkowski.

29.11.2012, czwartek, godz. 17.00 Z cyklu: TURNIEJ JEDNEGO WIERSZA

12.11.2012, poniedziałek, godz. 18.00 „PAN TADEUSZ” cykliczne, wspólne czytanie epopei narodowej z okazji 200-setnej rocznicy ostatniego zajazdu na Litwie

Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego czynna w dniach: poniedziałki 10.00-14.00, wtorki i środy 14.00-19.00 inf. Nikoletta Stachura

D.K. Orion BSM 13.11.2012, czwartek, godz. 18.00 „PRZY MUZYCE O ZDROWIU – piosenka turystyczna” – spotkanie Grupy Aktywnego Wypoczynku.

19.09.2012, środa, godz. 17.00 „BO MNIE JEST SZKODA LATA” – Klub Miłośników Sztuki zaprasza na wspomnienia, opowieści o przygodach, pokaz slajdów, zdjęć i filmów o minionych wakacjach.

20.11.2012, czwartek, godz. 18.00 „ZIOŁA, OWOCE I ROŚLINY Z BOŻEJ APTEKI” – spotkanie Grupy Aktywnego Wypoczynku.

26.09.2012, środa, godz. 17.00 „Z OGRODU NA STÓŁ” – Klub Miłośników Sztuki zaprasza na przegląd domowych przepisów i degustacje potraw z warzyw i owoców.

27.11.2012, czwartek, godz. 18.00 „WPROWADZENIE DO CYKLICZNYCH SPOTKAŃ TIM-u JULIUSZA VERNE” – spotkanie Grupy Aktywnego Wypoczynku Ponadto zapraszamy codziennie w godzinach: 13.0019.00 do „KAWIARENKI SENIORA” inf. Nikoletta Stachura

Klub „ODNOWA” 6.11.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczorek taneczny w Klubie Seniora „Kalina” 8.11.2012, wtorek, godz. 16.15 TEATRZYK DLA DZIECI „Pinokio” zaprasza na gry i zabawy teatralne 9.11.2012, piątek, godz. 13.00 „GIMNASTYKA dla pań 50+” 13.11.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczorek taneczny w Klubie Seniora „Kalina” 15.11.2012, wtorek, godz. 16.15 TEATRZYK DLA DZIECI „Pinokio” zaprasza na gry i zabawy teatralne 16.11.2012, piątek, godz. 13.00 „GIMNASTYKA dla pań 50+”

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy dziękuje partnerom „Projektu Lato”:

48 |

| Listopad 2012

16.11.2012, piątek, godz. 17.00 Klub Polskiej Książki zaprasza na spotkanie autorskie: „Listopad w muzyce i pieśni wierszy Wojciecha Rybicki”. Prowadzenie Jolanta Kowalska 20.11.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczorek taneczny w Klubie Seniora „Kalina” 22.11.2012, wtorek, godz. 16.15 TEATRZYK DLA DZIECI „Pinokio” zaprasza na gry i zabawy teatralne 27.11.2012, wtorek, godz. 15.30 Wieczór ANDRZEJKOWY w Klubie Seniora „Kalina” 30.11.2012, piątek, godz. 13.00 „GIMNASTYKA dla pań 50+”

inf. Grażyna Salemska

wydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5 9.11.2012, Arthol Galeria Spotkanie integracyjne połączone z warsztatami plastycznymi „Bogowie i ich atrybuty” w ramach projektu „Nie święci garnki lepią” 9.11.2012, godz. 16.30, s. 18 Spotkanie ze stomatologiem w ramach cyklu „Akademia Rodzica” 9.11.2012, godz. 9.00, 10.00, 11.00, 12.00, ARTMUZA 5 „Bułeczka z masłem” – śniadanie u Mozarta w ramach koncertów dla dzieci i młodzieży „Muzyczna scena” 10.11.2012, godz. 17.00, ARTMUZA 5 „Pieśni biało-czerwone” – koncert pieśni patriotycznych 17.11.2012, godz. 10.30, Arthol Galeria Motywy ludowe w sztuce decupage – warsztat zdobienia naczyń szklanych technika serwetkową w ramach projektu „Sztuka łącząca pokolenia” 19.11.2012, godz. 16.30, Arthol Galeria Spotkanie integracyjne połączone z warsztatami ceramicznymi „Pismo Majów” – inspiracja do wykonania tabliczek z rytualnym kalendarzem w ramach projektu „Nie święci garnki lepią” 23.11.2012, godz. 18.00, Arthol Galeria wystawy czynne do 13 grudnia w godz. 10.00-19.00 „Teka Bydgoska” – „Pasiaki, kraplaki” – wystawa pracowni plastycznych

„LEON LIVE” jest projektem artystyczno - dydak t yc znym realizowanym w ramach Bydgoskiego Grantu Oświatowego.

Uczniowie inspirując się twórczością Leona Wyczółkowskiego stworzyli szkice rysunkowe i malarskie na terenie Starego Miasta Bydgoszczy.

Powstał zbiór wedut wykonanych w różnorodnych konwencjach stylistycznych, który w nawiązaniu do obchodzonego Roku Leona Wyczółkowskiego nazwany został „TEKĄ BYDGOSKĄ”. „PASIAKI – KRAPLAKI” to wystawa prac malarskich „W jesiennym nastroju” uczestników wszystkich sekcji plastycznych działających w MDK nr 5. Zaprezentowane kompozycje są efektem ćwiczeń warsztatowych, które oprócz walorów estetycznych mają wartość dydaktyczną.

24.11.2012, godz. 14.00 XIV Fordoński Turniej Szachowy 24.11.2012, godz. 18.00, ARTMUZA 5 „Jeremi Przybora” – przedstawienie kabaretowe w ramach projektu Wehikuł Czasu

inf. Justyna Siemianowska

Dom Kultury MODRACZEK 7.11.2012, środa, godz. 15.00 Spotkanie w Klubie Seniora 8.11.2012, czwartek, godz. 18.00 KAWIARNIA LITERACKA – uroczyste spotkanie z okazji 25. lecia twórczości literackiej WIESŁAWY BARBARY JENDRZEJEWSKIEJ, prowadzącej Kawiarnię Literacką, oraz promocja jej nowej książki pt. „Tyle”, wydanej dzięki Stypendium Prezydenta Bydgoszczy. Recital piosenki poetyckiej – Małgorzata Żurańska-Wilkowska, na fortepianie zagra Marcin Cichy.

Spotkanie poprowadzi i wiersze Poetki do własnych kompozycji zaśpiewa i zagra na gitarze – aktorka, Roma Warmus 12.11.2012, poniedziałek, godz. 17.30 Czytamy bajki dzieciom: „Jak tata pokazał mi wszechświat” 14.11.2012, środa, godz. 15.00 Spotkanie w Klubie Seniora

15.11.2012, czwartek, godz. 18.00 Spotkanie z cyklu: „Indianie Ameryki Północnej” – „Szlakiem złamanych traktatów”.

Prowadzenie spotkania: Adam Piekarski 17.11.2012, sobota, godz. 15.30-19.30 Taneczne popołudnie w Klubie Seniora 18.11.2012, niedziela, godz. 10.00-17.00 Wystawa Modelarstwa 19.11.2012, poniedziałek, godz. 17.30 Warsztaty dla rodziców: „Karny jeżyk, pochwała, klaps, niespodzianka – nagradzać czy karać? Oto jest pytanie” 21.11.2012, środa, godz. 15.00 Spotkanie w Klubie Seniora 24.11.2012, sobota, godz. 15.30-19.30 Ostatnie Andrzejkowe Taneczne Popołudnie w Klubie Seniora

inf. Izabela Kaczyńska

Listopad 2012 |

| 49

wydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2 10.11.2012, godz. 18.00, Kościół św. Piotra i Pawła, Plac Wolności Koncert Pieśni Patriotycznych „KTO TY JESTEŚ!?…”

Zapraszamy do wspólnego śpiewania znanych i mniej znanych pieśni naszych dziadów i ojców, połączonego z prezentacją artystyczną zespołów i solistów z MDK nr 2 oraz Gimnazjum nr 16 w Bydgoszczy 10 i 24 listopada 2012, godz. 9.00, sala nr 6 i 8 „Warsztaty interdyscyplinarne – twórcze działania trzech pokoleń” – celem warsztatów jest nauka sztuki aktorskiej oraz wspólne tworzenie scenografii i kostiumów do przygotowywanej pod okiem instruktorów inscenizacji bajki „Dziewczynka z zapałkami” Andersena.

Biorą w nich udział dzieci, rodzice i seniorzy.

17.11.2012, godz. 16.00, sala nr 2, zgłoszenia do 12 listopada: mdk2jordan@poczta.onet.pl XVIII Wojewódzki Konkurs Piosenki Turystycznej i Poezji Śpiewanej; w konkursie mogą uczestniczyć soliści oraz zespoły ze szkół, organizacji turystycznych, harcerstwa, placówek kultury, a także wykonawcy indywidualni. Każdy z uczestników zaprezentuje dwie lub trzy piosenki z nurtu piosenki turystycznej, poetyckiej lub szantowej. Prezentacjom przeglądu przysłuchiwać się będzie profesjonalne, życzliwe, bezstronne, niezależne jury, które szczególnie zwracać będzie uwagę. na warunki głosowe, interpretację utworów, dobór repertuaru oraz ogólny wyraz artystyczny.

17-18.11.2012, godz. 9.00 XIX Młodzieżowe Mistrzostwa Polski Domów Kultury w Szachach W zawodach startują zespoły z Młodzieżowych Domów Kultury z całej Polski. Gościć będziemy zespoły utytułowane, mające szansę powalczyć o czołowe lokaty, ale również takie, które przyjeżdżają po doświadczenie. Każdy zespół składa się z dwóch zawodników i jednej zawodniczki. Zostanie rozegranych 9 rund systemem szwajcarskim. Gra trwa 30 min. Tytułu broni gospodarz, czyli drużyna Młodzieżowego Domu Kultury nr 2 – Mistrzowie z 2010 i 2011 roku – zdobywająca szlify i trenująca pod okiem instruktorów p. Andrzeja Karpińskiego, p. Mariusza Mazalon, p. Adama Gołębiewskiego i p. A. Łętochy.

17 listopada o godz. 9.00 – uroczyste otwarcie Mistrzostw, a 18 listopada o godz. 13.00 – uroczyste zakończenie zawodów i wręczenie pucharów, medali i nagród.

24.11.2012, godz. 11.00, sala nr 12 Impreza integracyjno-artystyczna dla dzieci młodszych i rodziców „Andrzej, Wróżki i Cyganie” – gry, zabawy, konkursy i tańce przygotowujące do andrzejkowych zabaw i spotkań.

50 |

| Listopad 2012

25.11.2012, godz. 16.00 – koncert finałowy (przesłuchania konkursowe 18 listopada o godz. 14.00) VIII Zaduszki Artystyczne „Piosenki Niezapomnianej” – „MIMOZAMI JESIEŃ SIĘ ZACZYNA…” Impreza adresowana jest do młodzieżowych zespołów i solistów, którzy zaprezentują repertuar zmarłych artystów polskiej estrady tj. A. Jantar, A. Zauchy, Cz. Niemena, K. Jarockiej, K. Sobczyk.

MŁODZI POD LUPĄ

Szachy czy tenis!? Oto jest pytanie Mateusz Repke, jedenastolatek, uczeń Szkoły Podstawowej nr 36 w Bydgoszczy.

Chodzi do piątej klasy. Jak większość swoich kolegów, lubi telewizję, gry komputerowe, piłkę nożną. Jednak wyróżnia Go zamiłowanie do książek. Mateusz dużo czyta, a uczył się czytać nie na „elementarzu”, lecz przeglądając gazety o sportowcach. Do dzisiaj lubi sportowe czasopisma i książki. Właściwie, to już powinno wypełnić czas wolny Mateusza.

Okazuje się jednak, że nasz nastolatek trenuje jeszcze szachy, dwa razy w tygodniu chodzi na treningi tenisa stołowego, a tak już zupełnie niechcący osiąga sukcesy w matematyce, w 4 klasie zdobył III miejsce w Bydgoskich Potyczkach Matematycznych.

Sport, Mateusz uprawia dla zdrowia – tego fizycznego i tego rozwijającego inteligencje i wyobraźnię. Jednak w sporcie liczą się także zwycięstwa. W 2012 reprezentując MKS „Emdek”, zajął III miejsce indywidualnie i I miejsce w kategorii drużynowej w Międzynarodowy Turnieju Euro–Chess. W Mistrzostwach Województwa Juniorów, które odbyły się w Szubinie we wrześniu 2012, zajął VI miejsce, co dało Mu awans do Półfinałów Mistrzostw Polski. 13 października Mateusz jedzie do Kręgla, reprezentować swoje miasto i swój klub.

Przygoda Mateusza z szachami, rozpoczęła się od potyczek z bratem. Teraz, szlifuje swój talent pod okiem trenera szachowego Mariusza Mazalona.

Tenis stołowy, to odkrycie samego Mateusza. Kiedy rodzice kupili stół do tenisa, Jego pasja zaczęła się rozwijać. W ten sposób, trafił do MDK nr 2 pod skrzydła trenera Krzysztofa Kapsa.

I w tym przypadku za pracą przyszły sukcesy. W zakończonym niedawno sezonie zajął VI miejsce w Mistrzostwach Województwa w klasie Żaków, a drużyna „Emdeku”, w której barwach Mateusz występuje, zdobyła Mistrzostwo Województwa. Ponieważ właśnie rozpoczął się nowy sezon i kolejne mecze tenisa stołowego przed Mateuszem, życzymy Mu dużo wytrwałości i sukcesów.

Sobie zaś życzymy więcej takich „zwyczajnych” nastolatków, jak Mateusz, którzy mają pasję i odwagę by tę pasję realizować.

wydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1 15.10.2012, Galeria MDK 1 – warsztaty, wystawa czynna do końca listopada

„Portrety i pejzaże” wystawa Waldemara Zyśka

Dnia 4 października 2012 r. w Galerii MDK1 odbyło się otwarcie wystawy obrazów Waldemara Zyśka „Portrety i pejzaże”. Waldemar Zyśk jest znanym bydgoskim artystą. Zajmuje się malarstwem sztalugowym, rysunkiem, grafiką warsztatową i płaskorzeźbą. To animator sztuki wśród młodego pokolenia i komisarz artystyczny licznych plenerów dla młodzieży i profesjonalistów.

Na wystawie w Galerii MDK1 zaprezentował portrety i pejzaże. Przybyli goście na wstępie zostali miło przyjęci przez samego artystę, który tematykę swoich obrazów przedstawił w sposób zabawny, prosty i zrozumiały dla odbiorcy w każdym wieku.

17.11.2012, godz. 9.30 – eliminacje 24.11.2012, godz. 9.30 – finał

XV Bydgoska Odsłona Literacka

Konkurs literacki skierowany do młodzieży ze szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, którego celem jest popularyzowanie literatury. Jak co roku, także i w tym uczestnicy prezentować będą dwa teksty: tym razem dowolny wiersz Bolesława Leśmiana oraz wybrany tekst prozatorski. Czas prezentacji nie może przekroczyć 10 min. Profesjonalne jury wyłoni laureatów, którzy zaprezentują się w czasie finału.

XIV Bydgoska Odsłona Literacka

Kontynuacją wystawy są warsztaty dla dzieci ze szkół podstawowych, które odbędą się w MDK1 15 października 2012 r., a realizowane są w ramach Bydgoskiego Grantu Oświatowego. Tę interesującą wystawę Waldemara Zyśka oglądać można w naszej Galerii do końca listopada br. Zapraszamy!

9.11.2012, godz. 16.30 Zaduszki poetycko-muzyczne poświęcone życiu i twórczości Janusza Korczaka Zapraszamy do wysłuchania montażu przygotowanego przez dzieci uczęszczające na zajęcia do MDK 1.

Pragniemy przybliżyć nie tylko sylwetkę wielkiego człowieka, ale także jego idee i wartości, które są wciąż żywe.

MDK nr 1 (na Kapuściskach) dysponuje jeszcze wolnymi miejscami w niektórych kołach zainteresowań. Są to między innymi: ® Klub Przedszkolaka – dla małych dzieci ® Język niemiecki – dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów ® Zajęcia polonistyczne dla uczniów klas 5 i 6 szkół podstawowych „Sprawdzian na piątkę!” ® Koło teatralne dla dzieci w wieku 8-11 lat ® Koło dziennikarskie dla uczniów ze szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych

M u z y c z n a J e s i e ń P r z e d s z k o l a k a (2 011)

28-29.11.2012, godz. 9.00

XV Muzyczna Jesień Przedszkolaka – eliminacje

Festiwal piosenki skierowany do dzieci 5-6 letnich z bydgoskich przedszkoli, którego celem jest promocja dziecięcej twórczości muzycznej oraz wyłonienie najlepszych zespołów, solistów, utalentowanych wykonawców, poprzez stworzenie możliwości wszechstronnego zaprezentowania ich uzdolnień. Mali uczestnicy prezentują swoje umiejętności wokalno-tanecznych w jednej z pięciu kategorii konkursowych: śpiew solo, śpiew duet, śpiew zespół, taniec zespołowy, opowieść taneczno-ruchowa. Finał „XV Muzycznej Jesieni Przedszkolaka” zaplanowany jest na 6 grudnia 2012 r. inf. Katarzyna Sawczuk, Grażyna Goralewska

Listopad 2012 |

| 51

wydarzenia Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy 30 listopada, Akademicka Przestrzeń Kulturalna

Konferencja „Kultura – od wizji do praktyki”

Nieczęsto się zdarza, żeby konfrontować młodych i dojrzałych teoretyków i praktyków zarządzania kulturą, pytając o rolę wizjonerstwa w zarządzaniu kulturą.

Studenckie Koło Inicjatyw Innowacyjnych w Kulturze, wraz z Instytutem Kulturoznawstwa WSG oraz Regionalnym Obserwatorium Kultury w Bydgoszczy podjęło taką karkołomną decyzję. Zgodnie z naszymi oczekiwaniami, aczkolwiek ku dużemu zdziwieniu, odpowiedź na zaproszenia była zaskakująca. Odwiedzą nas Dyrektorzy Departamentów Kultury Urzędów Marszałkowskich, twórcy aplikacji konkursowych do

ESK 2016, profesorowie oraz młode wilki praktyki kulturalnej z całej Polski. W świetle deklaracji tematów zapowiada się festiwal koncepcji, wizji, pomysłów, praktyk.

I z niektórych rozmów – całkiem prawdziwe spory. Więc jeśli chcecie posłuchać o tym, co dzisiaj w świecie kultury najwspółcześniejsze, o rozwiązaniach tyleż innowacyjnych, co kontrowersyjnych, to nie można nie być 30 listopada w Akademickiej Przestrzeni Kulturalnej. Cały dzień o kulturze na najwyższych obrotach. A na koniec koncert zorganizowany przez Związek Kompozytorów Polskich. Wielka piguła kultury na koniec listopada. Zapraszamy. więcej szczegółów na: www.wizjakultury.byd.pl inf. Karol Zamojski

Fundacja „WIATRAK” 10.11.2012, godz. 10.00-16.00, Aula Domu Parafialnego oraz sala nr 3

Warsztaty salsy oraz batiku

Salsa zdobywa coraz większą popularność w naszym kraju i samej Bydgoszczy, jest tańcem latyno-amerykańskim o pochodzeniu karaibskim.

Batik to technika specyficznego barwienia materiału, polegająca na wielokrotnym farbowaniu tkaniny i malowaniu po niej rozgrzanym woskiem pszczelim.

Dzięki tej technice można uzyskać oryginalne i nieprzewidywalne efekty na tkaninie – obrazie, którą możemy

potraktować jako witraż na okno, abażur na lampę lub obraz na ścianę.

17.11.2012, godz. 10.00-16.00, Aula Domu Parafialnego

Warsztaty z latino solo

Prowadzone w gorących rytmach latynoamerykańskich. Obejmują naukę takich tańców jak: Samba, Cha-cha, Rumba, Pasodoble, Jive, a także Salsa, Mambo.

Latino solo bazuje na dynamicznych choreografiach tanecznych, zajęcia z Latino Solo to sposób na świetną zabawę a zarazem zgrabną i smukłą sylwetkę. inf. Sylwia Finc

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4 6.11.2012, wtorek, godz. 14.00, sala nr 5

„ZDROWY JADŁOSPIS”

– tworzymy książkę kucharską – dla dzieci w wieku szkolnym 7.11.2012, środa, godz. 15.00, sala nr 5

„W KRAINIE DŹWIĘKU”

– rozpoznajemy głosy przyrody – quiz dla dzieci w wieku szkolnym 9.11.2012, piątek, godz. 13.00, 16.00, sala nr 5

„SYMBOLE NARODOWE” – zajęcia plastyczne dla dzieci

13.11.2012, wtorek, godz. 14.00, sala nr 5

„JESIENNE DEKORACJE” – spotkanie manualne dla dzieci

16.11.2012, piątek, godz. 13.00, 16.00, sala nr 5

„WALORY JESIENI” – kompozycje z liści – spotkanie dla dzieci b/o wieku 52 |

| Listopad 2012

„Wieczór Młodych Poetów” Ogólnopolski Konkurs Poezji Śpiewanej (2011)

23.11.2012, piątek, godz. 16.00, Sala klubowa

„WIECZÓR MŁODYCH POETÓW” – Ogólnopolski Konkurs Poezji Śpiewanej

28.11.2012, środa, godz. 15.00, sala nr 5 „MAŁE WIERSZOWANIE” – zabawa z poezją, żywym słowem – spotkanie dla dzieci b/o wieku 30.11.2012, piątek, godz. 13.00, 16.00, sala nr 5 „ANDRZEJKOWE HARCE” – zabawa taneczna, wróżby i zwyczaje – spotkanie dla dzieci b/o wieku

inf. Ł. Malinowski, A. Merder, S. Pacewicz

wydarzenia Kino Orzeł „Trzy siostry T”

Film „Trzy siostry T” jest opartą na faktach czarną komedią z elementami thrillera psychologicznego. Opowiada historię Roberta, 35-letniego mężczyzny, który wydaje się być upośledzony. Od urodzenia spędza czas w domu z nadopiekuńczą matką i jej dwoma siostrami, które traktują Roberta jak dziecko. Rodzina wydaje się być konwencjonalna, bardzo dbająca o dobrą reputację, ale za tą woalką, kryje się prawdziwe zło.

„Mroczna karma”

Uczciwy policjant Tul nagle znajduje się w potrzasku.

Pewien wpływowy polityk zaczyna poważnie go szantażować, a następnie oskarża o zbrodnię, której Tul nie popełnił. Tul nie ma wyjścia. W poczuciu rozczarowania i złości na świat, w którym żyje, rozpoczyna pracę, w której nie ma miejsca na żal i litość. Staje się zawodowym mordercą. Pewnego dnia podczas kolejnego zadania Tul nieoczekiwanie zostaje ranny. Kula przeszywa mu głowę. Po 3 miesiącach budzi się ze śpiączki, ale patrzy już na świat zupełnie inaczej.

„Marina Abramowicz. Artystka spełniona”

Marina Abramović – ikona body artu i performance’u – jest supergwiazdą świata sztuki. Córka jugosłowiańskich partyzantów, od 20 lat mieszka w Nowym Jorku, od 40 lat poddaje swoje ciało ekstremalnym doświadczeniom, a widzów/uczestników swoich dzieł wprowadza w różne stany emocjonalne. Artystka kon-

sekwentnie redefiniuje to, czym jest i czym może być sztuka współczesna, a jej narzędziem jest własne ciało, którego granice i wytrzymałość bezwzględnie testuje.

„FFF”

Młody Norweg Danny zawsze miał trudności ze znalezieniem wspólnego języka z bliskimi. Po raz kolejny opuszcza dom i próbuje odnaleźć miejsce dla siebie.

W Berlinie spotyka ludzi z grupy Fuck For Forest, którzy gromadzą pieniądze na ratowanie przyrody, sprzedając amatorskie porno w Internecie. Wszystkie filmy są własnej produkcji, do której czasami zapraszani są również przechodnie na ulicy. „Fuck For Forest” to najnowszy film Michała Marczaka – laureata Nagrody Magicznej Godziny za „Koniec Rosji” na 7. PLANETE+ DOC FILM FESTIVAL.

W listopadzie na ekranie kina Orzeł: 2 listopada 18.00 Trzy siostry T 20.15 Mroczna karma piątek 3 listopada 18.00 Trzy siostry T 20.15 Mroczna karma sobota 4 listopada 20.30 Mroczna karma niedziela 5 listopada 20.15 Mroczna karma poniedziałek Pokaz filmu „Wielka Cisza”, reż.

7 listopada 18.00 Philip Gröning (XXXI Tydzień środa Kultury Chrześcijańskiej) 20.45 Mroczna karma Pokaz filmów „Boskie Oblicze”, „Postęp po szwedzku”, spotka8 listopada 18.00 nie z G. Górnym (XXXI Tydzień czwartek Kultury Chrześcijańskiej) 20.15 Mroczna karma Podwójna Niepodległość filmowa. „Pruska kultura” 1908 rok 10 listopada 17.30 i „Ucieczka z kina wolność” 1990 sobota rok 20.15 Mroczna karma 11 listopada 18.00 Trzy siostry T 20.15 Mroczna karma niedziela 12 listopada 18.00 Trzy siostry T poniedziałek 20.15 Mroczna karma 13 listopada 20.30 Mroczna karma wtorek 14 listopada 18.00 Trzy siostry T 20.15 Mroczna karma środa 18 listopada 18.00 Marina Abramowicz 20.15 „FFF” niedziela 23 listopada 18.00 Marina Abramowicz 20.15 „FFF” piątek Bilety na seans: 11/14 zł www.mok.bydgoszcz.pl Kino Orzeł zastrzega sobie możliwość zmian w repertuarze.

Listopad 2012 |

| 53

wydarzenia Miejskie Centrum Kultury 9.11.2012, piątek, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek BURATINO – „Śpiąca Królewna” – spektakl dla dzieci 3.11.2012, sobota, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Konferencja Blendera 2012

Blender to darmowy program opensource do tworzenia grafiki 3d oraz animacji. Zawiera pełen zestaw narzędzi służących kreacji – od modelingu do edycji wideo. Podczas konferencji wykładowcy przedstawią sposoby wykorzystania programu do animacji, symulacji, a także tworzenia gier. Uwaga! W programie konkurs z nagrodami. Wejdź na stronę http://blender2012.bydgoszcz.pl, gdzie dowiesz się więcej na temat konferecji.

4.11.2012, niedziela, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Koncert Joanne Shenandoah oraz wystawa fotografii i indiańskich artefaktów

Jedna z najbardziej znamienitych oraz uznanych przez krytykę amerykańskich piosenkarek indiańskiego pochodzenia, Joanne Shenandoah, należy do klanu Wilka narodu Oneida Konfederacji Irokezów (Iroquois Confederacy). Jej imię w języku Irokezów brzmi Tekaliwah-kwa co oznacza: Ta, Która Śpiewa (She Sings).

Joanne Shenandoah realizuje różne style muzyczne śpiewając pop, folk czy klasykę, zawsze inspirowane indiańskimi korzeniami. Wysokie umiejętności wokalne Joanne Shenandoah pozwoliły jej na zdobycie wielu prestiżowych w świecie muzycznym (i nie tylko) nagród. Jest zdobywczynią słynnej GRAMMY AWARD. Piosenkarka gościła również z recitalami w Carnegie Hall czy Madison Square Garden oraz w Białym Domu a jej muzyka i śpiew towarzyszyły trzykrotnie inauguracjom amerykańskich prezydentów.

5.11.2012, poniedziałek, godz. 18.00, Kawiarnia Węgliszek /Galeria Wspólna

3.11.2012, sobota, godz. 21.00, Kawiarnia Szpulka MCK, wstęp 10 zł

Nowe tendencje w muzyce klubowej: Arysto on The Blow

Rozluźnij pasek, wyciągnij ze spodni koszulę, włóż wygodne buty, zabierz ze sobą humor i wlatuj do MCK na spontaniczny dens! Trzeciego listopada odbędzie się kolejna impreza, w której palce macza Arysto Music, wspierane wizerunkowo przez The Blow, rzemieślniczo przez Zakład Praktyk Kulturalnych. Poza tym, gościnnie, energii, uśmiechu i dobrej selekcji, dostarczy Mic Ostap!

Mic Ostap to facet, który w szafie ma niejedną koszulkę typu „smiley”, posiada sporo imprezowych winyli i cechuje go ogromny dar dzielenia się swoją nieokrzesaną energią, którą rozsiewa po całym densflorze.

54 |

| Listopad 2012

Zaduszki Dziennikarskie 5.11.2012, poniedziałek, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Pokaż się w teatrze! Teatr PIMPA Marii i Marty Cynk-Mikołajewskich – Hans Christian Andersen „Mała Syrena”

Teatr Pimpa to własna inicjatywa sióstr Marii i Marty Cynk-Mikołajewskich. Na zamówienie córek, ojciec pisze teksty, a mama muzykę do piosenek wykorzystywanych w spektaklach.

Spektakl „Mała Syrena” wielokrotnie pokazywany był w Toruniu, zdobył nagrodę na Konfrontacjach Amatorskiej Twórczości Regionu KATAR, został laureatem Grudziądzkiej Kieszeni Scenicznej. „Syrena” to wzruszająca, poetycka opowieść o miłości, śmierci i poświęceniu, wierna pierwowzorowi literackiemu.

Reżyseria, opracowanie tekstu i scenariusz, scenografia, projekty lalek, dobór muzyki – Maria Cynk-Mikołajewska; animacja i wykonanie lalek – Maria i Marta Cynk-Mikołajewskie; piosenki – Magdalena Cynk (muzyka, akompaniament) i Maciej Mikołajewski (słowa) 7.11.2012, środa, godz. 15.00-17.00, Kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny

Książka w ruch

– wymiana książek z wpisywaniem dedykacji

wydarzenia 7.11.2012, środa, godz. 17.00, Galeria Wspólna

Spotkanie autorskie Stefana Pastuszewskiego, obchody XXXI Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej, 7.11.2012, środa, godz. 18.00, Kino Orzeł

Pokaz filmu pt. „Wielka Cisza”

Dokument w reżyserii Philipa Gröninga jest pierwszym filmem przedstawiającym życie w Wielkiej Kartuzji – głównym klasztorze zakonu kartuzów we Francji.

Film jest bardzo oszczędny w formie. Poza psalmami śpiewanymi przez zakonników, nie ma w nim dodatkowej muzyki. Źródło: www.filmweb.pl

8.11.2012, czwartek, godz. 17.00, Kawiarnia Szpulka MCK; wstęp: 10zł; zapisy: dominika.kiss-orska@mok.bydgoszcz.pl

Koło Gospodyń Miejskich

Paulina Wiśniewska najpierw opowie o inspiracjach przy tworzeniu biżuterii sznurkowo-rzemieniowej, następnie pokaże wzory i stworzy taką bransoletkę.

Kolejnym etapem spotkania będzie wykonanie z przygotowanych przez Paulinę materiałów swojej bransoletki. Pod koniec zajęć Paulina objaśni paniom działanie maszyny do szycia, pokaże podstawowe ściegi.

Zachęci tym samym, do domowego szycia i zainspiruje pomysłami.

8.11.2012, czwartek, godz. 18.00, Kino Orzeł

Pokaz filmów „Boskie Oblicze”, „Postęp po szwedzku”, spotkanie z G. Górnym w ramach XXXI Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej

„Boskie oblicze”, reż. Grzegorz Górny, Polska 2006, 29 min.

1 września 2006 roku, między godziną 9.45. a 11.00. papież Benedykt XVI zjawił się w małej wiosce górskiej Manoppello we włoskiej Abruzji. Jego wizyta była związana z niezwykłym odkryciem, jakiego dokonano w ostatnich latach. Naukowcy zidentyfikowali bowiem, że w tamtejszym kościółku znajduje się jedno z płócien pogrzebowych Chrystusa z odbitym na nim wizerunkiem twarzy Jezusa. [TVP] Źródło: www. filmpolski.pl

9.11.2012, piątek, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 10 zł

Bydgoska Akademia Jazzu – Krzysztof Herdzin, Grzegorz Nadolny, Maciej Afanasjew z Big Bandem Akademii Muzycznej

W kolejnej odsłonie cyklu „Bydgoska Akademia jazzu” będziemy gościć znakomitego muzyka Krzysztofa Herdzina, który zaprezentuje się w szerokim repertuarze kompozycji własnych i nie tylko. Koncert poprowadzi, ale również weźmie w nim udział basista i kontrabasista Grzegorz Nadolny. Muzykom towarzyszyć będzie

Krz ysztof Herdzin, fot. Krz ysztof Wierzbowski

Big Band Akademii Muzycznej, który poprowadzi Maciej Afanasjew.

10.11.2012, sobota, godz. 11.45

„5 minut do Niepodległej, czyli bydgoskie lekcje zapomnianej tożsamości” zbiórka uczestników pod zegarem przy ul. Mostowej

10.11.2012, sobota, godz. 14.00, Teatr Polski, informacje: dominika.kiss-orska@mok.bydgoszcz.pl

Spacerownik bydgoski: prezentacja Teatru Polskiego od kuchni

10 listopada zapraszamy na spacer po Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Posłuchamy o budynku, jego projektancie, historii. Obejrzymy m.in. garderoby, pracownię fryzjersko-perukarską, elektro-akustyczną. Zwiedzimy podziemie teatru, magazyn dekoracji, scenę.

Wstęp jest wolny. Spotykamy się w Miejskim Centrum Kultury o godz. 14 i następnie spacerem kierujemy się do TPB. 12.11.2012, poniedziałek, godz. 10.00, sala widowiskowa MCK, bilety 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek BURATINO – „Śpiąca Królewna” – spektakl 13.11.2012, wtorek, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

„Polska bez granic”.

Występ międzypokoleniowego Zespółu Folklorystycznego „Turgielanka” z Litwy W ramach obchodów Międzypokoleniowego Roku Solidarności wystąpi przed Państwem Zespół Folklorystyczny. W czasie koncertu zabrzmią melodie regionalne, polskie pieśni ludowe, nie zabraknie tańców.

W ciągu 20 lat swego istnienia zespół występował aż 495 razy – „Turgielanka” 114 razy wystąpiła w Polsce, 6 razy w Niemczech, 2 razy na Białorusi, wzięła udział Listopad 2012 |

| 55

wydarzenia Zabezpieczcie się przed deszczem, zabierzcie ciepłe i wygodne buty, skarpetki na zmianę i termosy z ciepłą herbatą. I dużo kanapek. Oprócz przedstawienia atrakcji przyrodniczych, zdradzimy Wam kilka sekretów obyczajowo-kulturalnych tego regionu. Czyli Pałuk.

18.11.2012, niedziela, godz. 11.00, foyer MCK; zapisy: dagmara.wroblewska@mok.bydgoszcz.pl

Zatańcz ze mną mamo – warsztaty dla mam z dziećmi!

Warsztaty taneczne utrzymane w stylistyce flamenco-jazz dla dzieci od lat 5 i ich opiekunów. Na zajęciach poznajemy popularne we flamenco palo takie jak rumba czy tangos. Prowadzenie Dorota Dzięcioł. Prosimy zaopatrzyć się w wygodny strój i sportowe obuwie w prestiżowych festiwalach, takich jak Festiwal Kultury Kresowej w Mrągowie, Festiwal „Pokrowskije Worota” w Wilnie i innych znanych imprezach.

14.11.2012, środa, godz. 18.00, Kawiarnia Szpulka MCK

Centrum Kultury Fantastycznej 15.11.2012, czwartek, godz. 9.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 16 zł

Bydgoski Teatr Lalek BURATINO „Król Maciuś I” – spektakl 18.11.2012, niedziela, godz. 9.30, sala widowiskowa MCK

Poranek z Teatrem Współczesnym dla osób niepełnosprawnych

Ostatni etap wędrówki po magicznym świecie teatru.

Tym razem dotkniemy nowych tendencji w teatrze, przede wszystkim teatru improwizacji określanego jako sport teatralny. Zapraszamy na dużą dawkę pozytywnych emocji i masę śmiechu.

18.11.2012, niedziela, godz. 7.00, Informacje i zapisy: dominika-kiss.orska@mok.bydgoszcz.pl

Kultura na świeżym

Bierzemy łuki, jedziemy na Pałuki, PKS. Spotykamy się o godz. 7.00 na dworcu PKS, skąd wyruszamy do Barcina o godz. 7.25. Cena biletu 7,80. Z Barcina kierujemy się szlakiem w stronę Gąsawy wzdłuż jeziora Ostrowieckiego, Pniewskiego, Foluskiego, Gąsawskiego i Godawskiego.

W Gąsawie wsiadamy w „pekaes” o godz. 16.19 i wysiadamy z niego w Bydgoszczy o godz. 17.50. Jeśli na niego nie zdążymy, to kolejny mamy o godz. 18.02 i w Bydgoszczy jesteśmy o godz. 19.28.

Partner kultury 56 |

| Listopad 2012

19.11.2012, poniedziałek, godz. 17.00, Kawiarnia Szpulka MCK, zapisy na warsztaty: weronika.placzek@mok.bydgoszcz.pl

Drums Fuzje 2012 – warsztaty – prowadzenie Qba Janicki 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Drums Fuzje 2012 – DRUM CONNECTION – Piotr Biskupski, Jacek Pelc oraz Big Band Akademii Muzycznej na jednej scenie

Projekt jest skojarzeniem kilku formacji na jednej estradzie według rosnącej skali: solo, duet, trio, aż do big bandu (Big Band Akademii Muzycznej). Twórcami projektu są dwaj perkusiści toczący ze sobą rytmiczno-muzyczny dialog swoistą „perkusyjną bitwę”. Towarzyszący im muzycy zapewniają kontekst harmoniczno-melodyczny. Perkusyjne solówki i popisy umiejętności Biskupskiego i Pelca, barwny kalejdoskop nastrojów, zmieniające się tempa i klimaty od jazzowej ballady, przez latynoskie rytmy, ostre jazz-rockowe granie do funkowych kompozycji.

20.11.2012, wtorek, godz. 16.00, Kawiarnia Szpulka MCK, zapisy na warsztaty: weronika. placzek@mok.bydgoszcz.pl

Drums Fuzje 2012 – warsztaty – prowadzenie Piotr Biskupski 20.11.2012, wtorek, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Drums Fuzje 2012 – Trio – Marcin Jahr, Bernard Maseli i Tomasz Grabowy

Nowe Trio Marina Jahra z udziałem wybitnych artystów proponujące muzykę otwartą, w większości opartą na improwizacji zespołowej.

Muzyczne wpływy wszystkich muzyków obejmują Jazz, Blues, Funk, Fusion i Word Music.

20.11.2012, wtorek, godz. 19.30, sala kinowo-widowiskowa MCK

Drums Fuzje 2012 – TEUTA – Łukasz Żyta oraz Paweł i Marcin Steczkowscy

Działalność Teuty jest odpowiedzią na opinie malkontentów, iż muzyka ludowa nie znajduje współcze-

wydarzenia śnie zrozumienia. Dzięki nowoczesnym aranżacjom, powstającym podczas żywych jam session, oryginalne teksty i melodie starych pieśni dziadowskich oraz obrzędowych nabierają całkowicie nowego brzmienia.

Dzięki temu w utworach Teuty usłyszeć można zarówno lirę korbową jak i syntezatory analogowe.

21.11.2012, środa, godz. 16.00, Kawiarnia Szpulka MCK, zapisy na warsztaty: weronika. placzek@mok.bydgoszcz.pl

Drums Fuzje 2012 – międzypokoleniowe warsztaty rytmiczne – prowadzenie Marcin Jahr

weź ze sobą wszystko co uznasz za instrument perkusyjny 21.11.2012, środa, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Drums Fuzje 2012 – Gorzycki/Pater Duo – POLSKIE MELODIE – Rafał Gorzycki i Kamil Pater

Projekt przygotowany specjalnie na festiwal Drums Fuzje 2012 to materiał muzyczny składający się tylko z polskich i znanych wszystkim melodii i piosenek – starych i nowych, wesołych i smutnych, poważnych i mniej serio – jak choćby: „Czerwone jabłuszko”. Wszystko będzie podane w nietuzinkowej aranżacji…

21.11.2012, środa, godz. 21.00, Kawiarnia Szpulka MCK

Drums Fuzje 2012 – PAN JABU – Jacek Buhl i Wojciech Jachna

Duet powstał zimą 2009 roku w wyniku spotkań w salce prób w klubie Mózg. Wspólne granie, którego naczelną ideą jest improwizacja i otwieranie się na jej wszelkie przejawy ,wypadało naprawdę dobrze, więc powstała pierwsza płyta duetu “Pan Jabu”. Niecały rok później w sali koncertowej Akademii Muzycznej w Bydgoszczy Jachna/Buhl nagrał materiał na drugą płytę “Niedokończone książki”, która ukazała się latem 2011 roku.

22.11.2012, czwartek, godz. 17.00, Winosfera, ul. Gdańska

Koło Gospodyń Miejskich

Informacje i zapisy: dominika.kiss-orska@mok.bydgoszcz.pl, wstęp 20 zł

22.11.2012, czwartek, godz. 18.00, Galeria Wspólna

Wystawa prac Joanny Rzeźnik pt. „bezmiary czasu – ŚWIATŁO” 22.11.2012, czwartek, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Rafał Gorzycki i Kamil Pater są artystami jazzowymi, którzy nominowani byli wspólnie do „Fryderyków 2010” za album – Dziki Jazz.

21.11.2012, środa, godz. 19.30, sala kinowo-widowiskowa MCK

Drums Fuzje 2012 – Wojtek Mazolewski/ Joanna Duda/Qba Janicki

„Będziemy grać na instrumentach elektronicznych, elektrycznych i akustycznych. Trochę pogramy utworów, a trochę poimprowizujemy. Będzie to mieszanka wszystkich gatunków jakie można sobie wyobrazić (Co wcale nie znaczy fusion. Na pewno nie znaczy fusion.).

Każdy znajdzie coś dla siebie. Na pewno! Oczywiście może być też tak, że żaden z powyżej wymienionych elementów się nie pojawi o czym uprzedzam oraz, w razie gdyby tak się stało, upraszam aby się nie denerwować.” To koniecznie zostaje w cudzysłowu

„Nowa Muzyka” – koncert kompozytorów muzyki współczesnej

„Nowa Muzyka” to koncert organizowany we współpracy Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Związku Kompozytorów Polskich oraz MCK. Program składa się z najnowszych kameralnych dzieł kompozytorów z naszego regionu (Aleksandry Brejzy, Magdaleny Cynk, Michała Dobrzyńskiego, Łukasza Godyli, Marcina Gumieli, Piotra Komorowskiego, Marcina Kopczyńskiego, Sławomira Opalińskiego oraz Bohdana Riemera) w wykonaniu bydgoskich muzyków: członków kwartetu smyczkowego Nova Quartet, Stanisława Miłka i Mateusza Szwankowskiego.

25.11.2012, niedziela, godz. 9.00, Kawiarnia Szpulka MCK

Eko Poranek rodzinny

Propagowanie ochrony środowiska, recyklingu.

Zrobimy ekopacynki, będzie eko teatr, zabawy animacyjne i kakao Listopad 2012 |

| 57

wydarzenia

Jesień w Ostromecku… fot. Andrzej Gawroński

K

olejna jesień w Ostromecku – kolejne liście. Kolejne emocje. Kolejne spotkania z naszymi gośćmi –stałymi bywalcami Ostromeckich Pałaców. Czekamy też na wszystkich, którzy chcieliby spędzić czas w tym – śmiało powiem – rajskim zakątku o przysłowiowy rzut beretem od Bydgoszczy. Kiedy w ubiegłym roku pisałem felieton do listopadowego BIKu napisałem: „z dużą radością oprowadzam naszych gości, rozmawiam z nimi, pokazuję im Pałac, nie może zabraknąć informacji o tym, że mamy także miejsca noclegowe o świetnym standardzie (no proszę – nie wiedzieliśmy). Rzeczywiście gro gości jest zaskoczonych.”

Po roku jest dużo lepiej – zmieniamy Ostromecko – niewiele osób dziwi się miejscami noclegowymi, w zdziwienie za to wprawia ich jakość serwowanych w naszej restauracji dań. Nie ma co – zna się na swoim fachu nasz szef kuchni. Coraz więcej z Państwa korzysta zarówno z noclegów jak i restauracji – tendencję zwyżkową mamy także jeśli chodzi o gości na organizowanych w Ostromecku imprezach. Piszę te słowa w poniedziałek 15 października. Za nami dwa dni lania Szweda w Ostromecku. Niesamowite dwu-

dniowe spotkanie podczas którego ponad setka gości – rekonstruktorów (w tym liczna grupa węgierska) prała Szwedów niczym Kmicic lub Pan Wołodyjowski.

Albo obaj na raz. Dziękujemy Krzysiowi Kozłowskiemu za świetny pomysł, no i mamy nadzieję, że polsko-szwedzkie potyczki na stałe wejdą do kalendarza imprez w Ostromecku. A swoją drogą szkoda, że sponsorem tego przedsięwzięcia nie został pewien producent świetnych szwedzkich samochodów… Może w przyszłym roku? Jak widzicie Państwo, co chwilę wprowadzamy w Ostromecku zmiany, staramy się. Tak naprawdę – o czym nie muszę chyba przekonywać – jest to proces. Proces który rozpoczął się rok temu i trwa. Nie przepadam za eksperymentami na żywym organizmie, ale czasem po prostu inaczej się nie da.

Wybaczcie jeżeli coś nie jest tak jakbyście sobie Państwo wyobrażali – my po prostu pracujemy nad tym.

A tymczasem za drzwiami Pałacu jesień ze swoimi obłędnymi kolorami – chcecie popatrzeć?

Przyjeżdżajcie! Czekamy na Was! A co w programie listopadowym? Przeczytajcie!

Andrzej Gawroński

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 4.11.2012, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy

Duet gitarowy Wojciech Lachowski & Marcin Bączkowski

Instrumentalna muzyka gitarowa odnosząca się stylistycznie do jazz manouche (nazywany również hot club jazz), którego głównymi przedstawicielami są: Django Reinhardt, Dorado Shmitt, Jimmy Rosenberg. Duet wykonuje również utwory takich kompozytorów jak: Chick Corea, Al di Meola, Carlos Santana, Stevie Wonder oraz kompozycje własne.

10.11.2012, sobota, godz. 11.00-13.00, Pałac Stary

Otwarte warsztaty plastyczne

Zapraszamy wszystkich od 10 do 100 lat na warsztaty plastyczne w pięknej scenerii Pałacu Starego. W zależności od pogody tworzyć będziemy albo we wnętrzu Pałacu, albo w parku. Prosimy o przywiezienie ze sobą materiałów plastycznych, sami oferujemy sztalugi oraz pomoc instruktorską.

58 |

| Listopad 2012

11.11.2012, niedziela, godz. 16, Pałac Nowy

IV Edycja Śpiewnika Polskiego w ramach XXXI Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej Serdecznie zapraszamy wszystkich pragnących uczcić nasze narodowe Święto Niepodległości wspólnym śpiewem. W tamte lata zabiorą nas Krystyna Berndt i Marian Wiśniewski, a w IV edycji Śpiewnika Polskiego usłyszymy pieśni śpiewane przez naszych pradziadków, dziadków, rodziców – znamy je, a jednak nie do końca. Ten wieczór pozwoli nam na powrót do czasów, kiedy to wizyty rodzinne i sąsiedzkie często kończyły się muzyką.

14.11.2012, środa, godz. 17.00, ZPP w Ostromecku

Przedpokój Teatralny – warsztaty z teatrem niebopiekło

Teatr niebopiekło zaprasza na warsztaty poświęcone budowaniu podstawy aktorstwa – świadomości ciała. W programie podstawowy trening fizyczny aktora, poszukiwanie alternatywnego języka ciała, trening

wydarzenia niebanalnych sposobów ekspresji, autoobserwacja bez lustra, a także praca nad kontaktem niewerbalnym między partnerami i koncentracją jako podstawami pracy zespołu na próbach i na scenie. Zapisy: teatr@mok.bydgoszcz.pl, liczba miejsc ograniczona. Udział w warsztatach jest bezpłatny; należy przynieść wygodny dres, najlepiej ćwiczyć boso.

15.11.2012 czwartek, godz. 18.00, Pałac Stary

„Kino w Starym”

Projekcja odcinków z cyklu Archiwum „B” Scenariusz i realizacja: Adam Gajewski Zdjęcia i montaż: Piotr Krupa Produkcja: MCK w Bydgoszczy dla TVP S.A. 2011 Archiwum „B” odkrywa i przybliża historię naszego miasta; razem z autorem Adamem Gajewskim krążymy po Bydgoszczy i poznajemy jej, często niesamowite, czasami śmieszne, ale zawsze złożone dzieje.

16.11.2012 piątek, godz. 18.00, Pałac Stary

„Piątki z literaturą”

Zapraszamy wszystkich, którym słowo pisane nie jest obce. Przedstawimy Państwu – w drugiej już odsłonie i innym klimacie – jedno z najwspanialszych dzieł polskiej literatury – „Opis obyczajów…” Jędrzeja Kitowicza, pierwszej próby syntetycznego ujęcia obyczajowości epoki saskiej w Polsce.

i staramy się uruchomić nasze ciało do pracy z rytmem.

Koncert poprowadzi Zespół Fundacji Kreatywnej Edukacji. Celem koncertów jest propagowanie teorii uczenia się muzyki autorstwa E.E. Gordona, która pozwala profesjonalnie i efektywnie kierować edukacją muzyczną małego dziecka, by mogło twórczo posługiwać się językiem muzyki. Chcemy wychować przyszłych obywateli, aby potrafili korzystać z regionalnego, polskiego i międzynarodowego dorobku kulturowego. Koncerty są śpiewane, ale również instrumentalizowane, co z pewnością uwrażliwia (mamy tu spore doświadczenie) dzieci na piękno dobrej muzyki każdego rodzaju.

Organizatorzy: Fundacja Kreatywnej Edukacji, Miejskie Centrum Kultury, Stowarzyszenie Rodzic Działa; Mecenat: Urząd Miasta w Bydgoszczy; Patronat medialny: Mamywsieci.pl oraz infobydgoszcz.pl 25.11.2012, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy

Koncert pt. „Śpiewające Listy”

Piosenki Agnieszki Osieckiej. Występują: Ludmiła Małecka i Artur Grudziński

18.11.2012, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy

Chór „EMCeKa” pod dyrekcją Marty Ronek Chór „EMCeKa” to nowo powstała grupa wokalna prowadzona Martę Ronek – absolwentkę bydgoskiej Akademii Muzycznej, a od dwóch lat pracownika Wydziału Dyrygentury, Jazzu i Edukacji Muzycznej tejże uczelni. Serdecznie zapraszamy na PREMIERĘ!

W programie utwory sakralne, ludowe i rozrywkowe polskich i obcych kompozytorów.

23-24.11.2012, ZPP Ostromecko, wstęp wolny

Instytut B-61 – Cosmic Underground – Podsumowanie

Szereg działań artystycznych tym razem z pogranicza nauki i sztuki. Kulturalne wydarzenie, jak już zdążył nas przyzwyczaić Instytut B-61, owiane lekką tajemnicą.

W programie wystąpią artyści biorący udział projekcie Cosmic Underground, m.in.: Sofa i Mariusz Lubomski 25.11.2012, niedziela, godz. 10.30, ZPP w Ostromecku, rezerwacja: tel. 602 466 347 oraz info@fundacjakreatywnejedukacji.org, cena biletów: 15 zł dorosły, 10 zł dziecko.

Listopadowe Spotkanie z Kulturką w Ostromecku

Zapraszamy na listopadowe spotkanie z Kulturką w Pałacu Ostromecko dla Rodzin z Małymi Dziećmi!

Tym razem zabrzmią patriotyczne pieśni grane przez muzyków z orkiestry wojskowej w nowych aranżacjach.

Wokaliści, którzy wezmą udział w tym wyjątkowo podniosłym wydarzeniu to dzieci z Uniwersytetu Dziecięcego – Punktu Przedszkolnego Fundacji Kreatywnej Edukacji. Na koncercie gordonowskim wszyscy śpiewamy

Agnieszka Osiecka – autorka wielu tekstów poetyckich, do których wielu kompozytorów polskich skomponowało muzykę, a wielu wykonawców polskich z dużym powodzeniem śpiewa je dla rzeszy odbiorców.

Na proponowany Państwu koncert składają się wybrane z ogromnej skarbnicy zostawionej przez Osiecką utwory, które ze względu na swą zawartość tekstową , ekspresję i niezwykły sposób operowania słowem, stanowią gatunek piosenki aktorskiej.

29.11.2012 czwartek, godz. 18.00, Pałac Stary

„Kino w Starym”

Projekcja odcinków z cyklu Archiwum „B” c.d.

Archiwum „B” odkrywa i przybliża historię naszego miasta; razem z autorem Adamem Gajewskim krążymy po Bydgoszczy i poznajemy jej, często niesamowite, czasami śmieszne, ale zawsze złożone dzieje.

Listopad 2012 |

| 59

Leon Wyczółkowski o sobie (8) Z wypowiedzi zanotowanych przez Adama Kleczkowskiego w Notatach z rozmów z Leonem Wyczółkowskim, pomieszczonych w publikacji Leon Wyczółkowski. Listy i wspomnienia, opracowanych przez Marię Twarowską, Wrocław 1960.

Kalendarium, ważniejsze wydarzenia z życia Artysty (8):

Wyczółkowski do Pieniążka: Gdybym był młodszy, zawiązałbym bractwo grafików, malarzy i badaczy i rozesłałbym ich po kraju, aby zwiedzali Polskę, rysowali i malowali piękno Polski. Zbierać motywy, potem to przerobić. Na starość przychodzą te rzeczy, od których się powinno zaczynać. Wisła jak panorama japońska: domy, lasy, góry, doliny. Kompozycje z Wisły: Pogrzeb Słowackiego. Statek. Później z motorówki, żeby Wisła nie była jak Wołga. Przód narysować i zdecydować w kolorze. Chodzi o purpurę, żeby była zgodność. Harfy złote.

Moja koncepcja w Barbakanie. Na nich trumna. Tęcza.

Po przerobieniu studiów wypadnie łatwo, wieńce na poręczach ze wstęgami robią ruch… jeszcze nie ma tu amarantu na harfach; wtedy wieńce i sztandary wyjdą lepiej. W Gdyni z natury namaluję statek „Mickiewicz”.

Dyr. Rómmel oglądając tę kompozycję z arrasami i tęczą, zamiast przyjść mi z pomocą co do statku, robi kłótnię fachową: kołowiec „Mickiewicz” nie mógłby płynąć po morzu, bo by utonął. Robi mi wyrzuty, że nie znam się na statkach morskich. Ja jestem zależny od natury i bez natury tworzyć nie mogę. Co innego jednak natura, a co innego symboliczne traktowanie w sztuce czy w Pogrzebie Słowackiego, czy w okładkach z tęczą, masztem i banderą, czy sosna z ulem i krzyżami na mogiłkach. Autoportret – jak niedźwiedź polarny na tle Wisły – tratwy płyną, a malarz zmęczony zostaje.

W czasie wakacji przebywał w Czersku, w dawnej siedzibie książąt mazowieckich w powiecie piaseczyńskim.

W Gościeradzu pracował kredkami i pastelami nad cyklem Pejzaży gościeradzkich, powstały prace graficzne na temat kwitnących drzew: Kwitnące jabłonie

Bez kwitnący biały. W Gościeradzu koło spichrza. Fragment z parku. Akwarela – soczysta zieloność, w tyle łan żyta. Bróg w słońcu, chrust pod nim (opracowany), słoma strupieszała, brzozy ledwo zaznaczone. Fantazja.

Stary dąb z robaczkami świętojańskimi (tusz, kreda).

Wejście do gaju. Dwie sosny. Cisy przetrwały tyle pokoleń… Dąb w Ostromecku na papierze angererowskim, sprowadzanym z Wiednia. Dęby niesamowite, giganty; śniłem o nich. Jak się zbudziłem, żałowałem, żałowałem żem się zbudził. Nie mogłem znaleźć drogi do nich.

Mówiłem o tych snach hr. Raczyńskiej. Ballada, 1930.

Bajka w tonie zielonkowatym. Dwa dęby i woj na koniu z kobietą. Ton gobelinowy… ilustracja do Starej baśni Kraszewskiego. Głębia jest, bo ja czuję las. W czarnym straszna siła, której nie ma w kolorowym obrazie. Niebo gwieździste… [1930]. Wiosna w Gościeradzu, maj 1931.

Wiosna wchodzi ze swoim zapachem i podmuchem.

Ostatnie kwiaty, październik 1931. Begonie…, Georginie. Trzy kolory zasadnicze, którymi można operować: szaroniebieski, szarożółty, szarozielonkowaty, a czasem szaroczerwonawy.

W Częstochowie w klasztorze podczas nabożeństwa ludzie wspinają się na kraty oddzielające kaplicę od nawy kościoła… Łkanie. Madonnę Czarną widywałem już w dzieciństwie; kurz i pył ja zaciemnił, dziś za szybą.

Sławna rubinowa sukienka oszacowana na 10 milionów, perłowa sukienka ukradziona, szmaragdowa i rubinowa jest, diamentowe agrafy.

60 |

| Listopad 2012

W maju 1933 r. w TPSP we Lwowie zaprezentowano retrospektywną, jubileuszową wystawę Leona Wyczółkowskiego, pokazując w osobnej sali grafiki artysty.

Kwitnące śliwy i Kwitnąca grusza – Małgorzatka, Suchar na tle kwitnących drzew. Zniszczył atramentem około 40 prac. Tworzył więc nowe litograficzne Anemony i Świerki. Wrócił na krótko do malarstwa olejnego, realizując Portret Brata Alberta z dzieckiem, stworzył drugą wersję Wiosny – wnętrze pracowni artysty w Gościeradzu.

Malował pastelami Portret Ludwika Cichowicza, tuszem i kredką Władysława Marcinkowskiego, Franciszkę Wyczółkowską. Wykonał portrety: chirurga poznańskiego Antoniego A.T. Jurasza, inżyniera Witolda Hedingera, malarza Aleksandra Augustynowicza i Fryderyka Chopina. We wrześniu otwarto w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie I Międzynarodową Wystawę Drzeworytu, której członkiem Komitetu Honorowego został Leon Wyczółkowski. W Poznaniu została wydana teka z litografiami barwnymi z okazji XIV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich, w której znalazł się Ratusz w Poznaniu Wyczółkowskiego.

W listopadzie artysta pokazał swoje prace na wystawie sztuki polskiej w Galerii Trietiakowskiej w Moskwie oraz na wystawie grafiki polskiej w Filadelfii, następnie w Nowym Jorku. W grudniu wziął udział w Wystawie Gwiazdkowej w Instytucie Krzewienia Sztuki w Poznaniu.

W lutym 1934 r. jego prace podziwiano na krakowskiej Wystawie Artystów Plastyków Legionistów, odbywającej się w TPSP, równocześnie w poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Plastycznych. W czerwcu miał indywidualną wystawę w Muzeum Miejskim w Bydgoszczy.

20 czerwca otrzymał nagrodę plastyczną Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Malował pastelami: Pogrzeb Słowackiego, Portret prof. Romualda Paczkowskiego, Studium głowy Brata Alberta oraz Polne kwiaty z psem Zbójem.

Latem w Zachęcie wystawił parę prac na wystawie Polska i jej lud w malarstwie wiek XIX i XX. Rektor ASP w Warszawie, Tadeusz Pruszkowski, złożył Wyczółkowskiemu propozycję objęcia katedry grafiki, którą artysta przyjął.

11 listopada został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

18 grudnia objął katedrę grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i został mianowany honorowym profesorem tej uczelni.

Park w Gościeradzu ze świerkowymi alejkami był częstym tematem obrazów Leona Wyczółkowskiego. Artysta od początku lat dwudziestych malował park w różnych technikach: w akwareli, tuszu oraz przedstawiał w grafice. Praca obrazuje aleję o zachodzie słońca, w bardzo oszczędnej gamie kolorystycznej bieli i czerni, podkreślającej głębię i tajemniczość miejsca. Czerwona łuna na tle horyzontu wzmacnia ten szczególny nastrój.

Leon Wyczółkowski, Zachód słońca w parku gościeradzkim 1929, tusz, akwarela, karton, technika drapania, sygn. l.d.: L. Wyczół 1929