BIK 11/2014

O Festiwalu Prapremier, Afryce i o nowym w bydgoskim teatrze Rozmowa z Justyną Jułgą o lesie deszczowym Nie robimy festynu, tylko festiwal – Muszla Fest 2014

10 lat Muzeum Fotografii w Bydgoszczy

listopad 2014

Felietony: Pruss, Siwiec

nr 11 (455) ROK XL ISSN 1232-4450 INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny

24.11.2014, plac przed Domem Mody Drukarnia

17.00 Drums Fuzje – PROLOG: drUMMat – GoLem 28.11.2014, MCK

19.00 spotkanie z Mirosławem Żytą 20.00 Trio Lemke/Rek/Biskupski 21.00 GuDrumBa Special Edition Project 29.11.2014, MCK

18.00 warsztaty perkusyjne – Marcin Jahr 20.00 Jachna/Tarwid/Karch 21.00 Rafał Gorzycki Trio 22.00 Helatone Trio gra na żywo do filmu „Himmelskibet” 30.11.2014, MCK

11.00 warsztaty rytmiczne dla rodzin z dziećmi – Piotr Biskupski 19.00 Ania Rusowicz 30.11.2014, Ostromecko

16.00 Artur Lesicki Trio

na początek

Listopad jest miesiącem zadumy. Nasza kultura każe nam się w tym pięknym czasie (dni bywają już, owszem, przygnębiająco pochmurne i chłodne, ale krajobrazy wciąż ozdabia ściana kolorów) zadumać nad ostatecznością. Nasza kultura w zadumie nad ostatecznością nam pomaga. Nasza kultura ostateczność dla nas oswaja i problematyzuje. Nasza kultura w listopadzie prowadzi od zadumy do zabawy, zaduma i zabawa spinają listopad klamrą. Oto awers i rewers naszego życia. Życzę Państwu, żeby listopadowa oferta kulturalna pomogła i w zadumie, i w zabawie.

R edak to r N ac zeln y

B I K w i n te r n e c i e :

www.bik.bydgoszcz.pl www.issuu.com/bik_ www.facebook.com/bik.bydgoszcz

Prenumerata jest realizowana przez RUCH S.A.: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata. ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803 (w dni robocze w godz. 7.00-17.00, koszt połączenia wg taryfy operatora).

spis treści Na początek, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Festiwal Prapremier – czas na zmiany, Kuba Ignasiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Kolor, którego nie widać. O Afryce i o nowym w bydgoskim teatrze, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Las deszczowy Justyny Jułgi, z artystką rozmawia Monika Grabarek. . . . . . . . . . 6 Nie robimy festynu, tylko festiwal, z Krzysztofem Kornakiem i Piotrem Boleskim rozmawia Kuba Ignasiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Coś więcej niż podwórkowe granie – Muszla Fest 2014, Sylwia Białobłocka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Dwaj pisarze, Bartłomiej Siwiec, Zugzwang (21). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 W poszukiwaniu istoty radia, Marek Rzepa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Bydgoska Szkoła Perkusji – człowiek instytucja, Karol Szymanowski. . . . . . . . 17 Artystyczni konkwistadorzy, Piotr Wąsowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Niewietrzone miasto, Sylwia Białobłocka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Zdzisław Pruss, Bydgoski insynuator kulturalny (126). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 wydawca: Miejskie Centrum Kultury dyrektorka: Marzena Matowska 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12 e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Adam Gajewski, Monika Grabarek skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel redakcja: tel. 523 255 553 bik@mck-bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12 druk i oprawa: Polraster BIK w sieci www.bik.bydgoszcz.pl www.facebook.com/bik.bydgoszcz www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy.

BIK 11/2014 (455) Rok XL, nakład 2000 egz.

dystrybucja: częściowo bezpłatny

Wydarzenia Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Dom Kultury MODRACZEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 „Muzyka u źródeł” – magia muzyki i miejsca… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Klub ARKA BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Teatr Polski w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Galeria Miejska bwa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Galeria Brda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Galeria Kantorek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 artGallery galeria & pracownia plastyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Galeria Wieży Ciśnień. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Dom Kultury ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Bydgoska Poradnia Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 XXI Dni Austrii. Bydgoszcz 2014. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Impresariat Artystyczny ADRIA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Impresariat Artystyczny ITD.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Klub „Odnowa”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Miejskie Centrum Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Kino Orzeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Na okładce: Ryszard Horowitz, Birdshead, 2006, fotokompozycja – wystawa w Galerii Miejskiej bwa od 16 listopada

teatr Kuba Ignasiak

Festiwal Prapremier – czas na zmiany – Festiwal Prapremier wyczerpał w tym roku swoją formułę, doszedł do jakiejś ściany – mówił podczas październikowej konferencji prasowej Paweł Wodziński, nowy dyrektor Teatru Polskiego w Bydgoszczy. Trudno się z tym nie zgodzić.

Za nami XIII edycja Festiwalu Prapremier, ostatnia pod wodzą Pawła Łysaka. Festiwal stworzony jeszcze przez Adama Orzechowskiego prężnie rósł w teatralnym świecie nad Wisłą. Ostatnie osiem lat rządów Łysaka nie tylko sprawiło, że bydgoska scena stała się jedną z najlepszych w kraju, ale pozwoliło również samemu festiwalowi zaistnieć w świadomości krytyków i dyrektorów teatrów. Ostatnie dwie edycje raziły jednak zauważalnym spadkiem poziomu. W tym roku wciąż było dobrze, ale… No właśnie, przede wszystkim zabrakło różnorodności. Mieliśmy wiele spektakli krążących wokół wielkich nazwisk: Chopin bez fortepianu, Szapocznikow.

Stan nieważkości / No Gravity, Broniewski, Towiańczycy, królowie chmur czy choćby Historie bydgoskie. Każdy z nich obalał mit postaci, o której opowiadał, odczarowywał ją. Jednym udało się to lepiej, innym gorzej, faktem jest jednak, że ta tematyka zdominowała 50 proc. festiwalowych przedstawień.

Było kilka eksperymentów, wśród których najlepiej obronił się Chopin… Zadary i Wysockiej (wypada jednak nadmienić bydgoskie Cienie. Eurydyka mówi:, Szapocznikow… czy Wolną trybunę), było polskie horror story, czyli Klątwa, odcinki z czasu beznadziei Strzępki i Demirskiego, była wreszcie rozrywka, będąca jednak trafną analizą pokolenia dzisiejszych trzydziestolatków, czyli Dolce Vita. Był też wyjazdowy Licheń Story, w którym również starano się analizować dzisiejsze społeczeństwo (przez pryzmat pielgrzymki do tytułowego sanktuarium), jednak była to próba niezbyt udana. I tyle.

Dziesięć spektakli, pięć w podobnej tematyce, brak wielkich nazwisk oraz okołofestiwalowego życia. O ile jestem w stanie zrozumieć, że nie było Warlikowskiego, Klaty czy Lupy (ich spektakle kosztują!), o tyle brak dodatkowych eventów raził. Owszem, była noc dramaturgów w Mózgu i dwa słuchowiska, ale na tym koniec. Miasto nie żyło festiwalem, może poza wspomnianym Mózgiem, który tym samym legitymował otwarcie swojej filii w stolicy, przy Teatrze Powszechnym. Aha, były też nagrody. Zasłużone grand prix (14 tys. zł) dla Michała Zadary i Barbary Wysockiej za Chopina bez fortepianu – ten spektakl przełamywał wszelkie teatralne formy, w warstwie tekstowej brutalnie, choć prawdziwie obdzierając swojego bohatera z narodowowyzwoleńczych cnót, w efekcie dając widzom Chopina w wersji punk; dwie nagrody aktorskie: dla Krzysztofa Dracza (6 tys. zł) za rolę redaktora/prezydenta-zombie w Klą-

twie… i Roberta Ninkiewicza (4 tys. zł) za rolę starszego Broniewskiego; nagroda scenograficzna (6 tys. zł) dla Katarzyny Borkowskiej za scenografię do Cieni…

Nagród mniej niż w latach ubiegłych i spektakli też jakby mniej. I na ulicach nie czuć atmosfery święta. Czyżby Festiwal Prapremier się kończył? Na to pytanie starali się odpowiedzieć nowi głównodowodzący TPB – Paweł Wodziński i Bartosz Frąckowiak. Odpowiedzieli jednoznacznie – festiwal będzie trwał, ale jego formuła się wyczerpała. W przyszłym roku czekają nas spore zmiany.

– Nie ma sensu robić Festiwalu Prapremier ściśle trzymając się formuły prezentowania dramaturgicznych prapremier danego sezonu – mówi Paweł Wodziński.

– Chcemy przenieść akcent z dramaturgii tekstowej na dramaturgie w liczbie mnogiej, na nowe formy teatralne, jak teatry tańca czy performance… Przed nami możliwość stworzenia nowej formuły festiwalu, która pozwoliłaby nam znaleźć się w czołówce polskich festiwali teatralnych.

Co miałoby stać się kluczem do tego sukcesu?

– Odejście od formuły monumentalnych, spektakularnych przedstawień na rzecz prostych form skierowanych bezpośrednio do widza – odpowiada nowy dyrektor TPB. – Nie zamierzamy zmieniać nazwy festiwalu, która stała się już rozpoznawalną marką. Na pewno jednak zmianie ulec musi program. Naszą intencją jest, żeby już przyszłoroczny festiwal stał się festiwalem o charakterze międzynarodowym. Będziemy stawiać na koprodukcje.

Rozszerzenie Festiwalu Prapremier o spektakle międzynarodowe daje nam możliwość starania się o nowe (większe) środki na jego organizację. Walczymy o trzyletni budżet festiwalu, co pozwoliłoby poszerzyć jego program.

Będziemy też składać maksymalną liczbę wniosków, projektów, zabiegać o wszelkie możliwe dotacje. Zależy nam na działaniu patchworkowym – nie tylko w wymiarze samego festiwalu, ale i całego teatru.

Plany są ambitne, a więc i szanse na rozwój bydgoskiego święta teatru zdają się być spore – nawet jeśli nie w wymiarze czysto finansowym, to choćby w kwestii programowej. Czy są to plany realne, czy Festiwal Prapremier 2015 zaprezentuje widzom swój nowy temperament? Czas pokaże, na razie czeka nas sezon pełen nowych teatralnych uniesień w nieco odmiennej formie niż ta, do której przyzwyczaił nas Paweł Łysak (pierwsze z nich – premiera Afryki w reżyserii Bartka Frąckowiaka – już za nami), nowych twarzy na deskach TPB i oswajania się z nowym obliczem bydgoskiej sceny. Oby był to sezon udany, czego i sobie, i Państwu życzę. listopad 2014 |

| 3

teatr Michał Tabaczyński

Kolor, którego nie widać.

O Afryce i o nowym w bydgoskim teatrze 1.

Przełomowy moment w dziejach kulturalnych miasta?

Niewątpliwie. Z wielu zresztą powodów. Jeden jest taki, że bydgoski teatr jest ważną instytucją kultury. Dokładniej może trzeba powiedzieć: jest instytucją kultury (i dla kultury) ważną, bo taką też się stał. Tak, właśnie to chcę powiedzieć: stał się, czyli kiedyś nie był, a później dopiero się stał ważny. Stał się ważny dzięki Pawłowi Łysakowi, co jest w obecnej sytuacji niezwykle istotne. Jest to istotne, bo obciąża znaczeniami obecną zmianę. Dla nowej dyrekcji, czego chyba mówić nie trzeba, jest to sytuacja trudna.

Trudna, bo trzeba sobie radzić z tą istotnością instytucji, którą się obejmuje (trzeba to udźwignąć) oraz trzeba sobie radzić ze świadomością, że można wiele zniszczyć.

Ale i jest to sytuacja komfortowa, bo po pierwsze, lepiej działać w instytucji o wysokim prestiżu, a po drugie, teatr Pawła Łysaka był teatrem o dość (tak właśnie, dość, wyjaśnienie tego „dość” zabrałoby więcej czasu i miejsca, tu go nie mam) określonym obliczu. Oblicze, mówię, bo wszelkie inne określenia (linia programowa? tryb działania? poetyka?) wydają się nietrafne: to za ostre, to zbyt rozmyte.

Jeśli więc jest jakieś określone oblicze, można łatwiej z nim zerwać, na jego tle można się wyróżnić – gest zerwania może okazać się bardziej skuteczny i bardziej widowiskowy (widowiskowy może znaczyć tu: widzialny, dostrzegalny, zauważalny – kategorie, które dla najnowszej premiery są bardzo istotne). Gest zerwania w nowej sztuce jest wyraźny.

2.

Pierwsza premiera nowej dyrekcji. Afryka. Krótko, mocno. Tyle tytuł. Mówi wiele, jest – co wiemy dzięki filozofii nowego teatru, jaką nowa dyrekcja przedstawiała dość wyraźnie – na tyle jasny, byśmy sobie go zapamiętali. Dlaczego Afryka? Dlatego, że to nasz temat, nasz, bliski, nieodparty, niezbędny, niezbywalny.

Bo taka właśnie jest nowa linia programowa teatru bydgoskiego, nie lokalność, ale glokalność: globalna lokalność. Jest przecież lokalna globalność, dotyka nas mocniej niż ta nasza najbliższa – proszę wybaczyć desperacką tautologię – lokalna lokalność. Afryka jako temat polski.

Afryka, fot. Magda Hueckel

4 |

| listopad 2014

teatr Gest zerwania jest widoczny. Zrywa ten teatr z teatrem widowiskowym (chociaż, oczywiście, rozumiem, że widzieliśmy spektakl na małej scenie), zrywa z teatrem lokalnym (chociaż, oczywiście, widzieliśmy podobne do tego spektakle na tych samych, jak się to mówi, deskach), zrywa z teatrem emocji na rzecz teatru intelektualnego (chociaż, oczywiście, zdarzały się wcześniej – ani to wada, ani zaleta – spektakle przeciążone intelektualnym ładunkiem sztuki).

Takie trzy tezy mam i tu je stawiam: Afryka jest piękną i zabawną dekonstrukcją naszych języków o Afryce (piszę języków, zresztą dość dla nas – my to ten nasz mały kulturowy krąg – łaskawie; sam nie jestem przekonany, że jest tych języków więcej i nie wiem, czy na miano „języków” istotnie zasługują).

Afryka jest spektaklem niewdzięcznym (w realizacji, bo niekoniecznie w odbiorze), bo jest w istocie intelektualnym wykładem w teatrze; zręcznie w tym spektaklu twórcy odwracają porządek przedstawienia: teatralizują te miejsca, które są najcięższym wykładem, i nasycają elementami znaczącymi te elementy, które (w tym dość jednak skromnym spektaklu) są najbardziej wizualne, wizualnie efektowne, efekciarskie.

Afryka jest spektaklem o przebiegłym przesłaniu i jeszcze bardziej przebiegłej mechanice. Afryka jest spektaklem o władzy i (to słowo padło i zwracałem na to uwagę) widzialności. O tym, że władza korzysta z podziału widzialności rzeczywistości. W sztuce pada inne zupełnie nazwisko, choć też jest to „francuski intelektualista”; w sztuce pada nazwisko Derridy (a kogóż innego by mogło!?), jednak skuteczniej zarówno temat, jak i tę konkretną jego problematyzację opisuje inny francuski filozof, mianowicie – Jacques Rancière.

Upraszczając haniebnie jego subtelną myśl, polityka (i władza, polityka jako narzędzie władzy, a przecież o tym jest Afryka) jest oparta na podziale widzialności (widzialność to jest to, co widzimy, więc i to, co możemy zrozumieć, to, w czym mamy jakąś przestrzeń wolności – to bowiem, czego dostrzec nie potrafimy, wymyka się nieodwołalnie naszej sprawczości). Tym, co streszcza dobrze tę problematykę, jest Rancière’owska interpretacja hasła policji: „Proszę się rozejść, tu nie ma nic do oglądania”. To władza określa bowiem to, co możemy widzieć, a tym samym wydziela nam przestrzeń naszej wolności. Tak właśnie estetyka (czyli to, co zmysłowo doświadczalne, widzialne) staje się polityką. To uniwersalna zasada, która obowiązuje i w Afryce, i wszędzie indziej – nie tyle więc nas szczególnie z tym akurat kontynentem łączy, co raczej w tym konkretnym przypadku daje się scenicznie efektownie wykorzystać.

3.

Dlaczego akurat Afryka? Dlaczego ze wszystkich globalnych tematów akurat ten? Odpowiedź na to pytanie miała dać debata, która towarzyszyła premierze spektaklu.

Mniej zresztą niż sam spektakl udana. Kilka było tez, wokół których koncentrowała się dyskusja: bez Afryki nie sposób zrozumieć Europy, bo Afryka jest rewersem naszej europejskości i trudno tę europejskość bez Afryki określić; Afryka jest ważna, bo była obszarem laboratorium zagłady, która później dopiero przywędrowała do Europy; Afryka jest kluczowa, bo nasza do niej relacja określa naszą peryferyjność czy półperyferyjność; jesteśmy – jako część Unii Europejskiej i beneficjenci jej programów pomocowych i dopłat – odpowiedzialni za wykorzystywanie Afryki w poprzednich wiekach, bo przecież czerpiemy z bogactw wypracowanych przez Afrykę, które to mocarstwa kolonialne przywłaszczyły sobie, skradły, zagrabiły. Żadnej z tych tez nie jestem w stanie poprzeć. Problem z rewersem bierze się z nieskuteczności tej metafory; nie do końca jest wiadome, ile rewers mówi o awersie. To metafora negatywu-pozytywu jest bardziej trafna, ale w tym przypadku – z różnych zresztą względów – także bardziej problematyczna. Wydaje się, że Zagłada została efektywnie przepracowana (nie myślę o polskiej humanistyce, a przynajmniej nie tylko o niej) bez odwoływania się do doświadczeń afrykańskich. Nasz zysk w postaci europejskich funduszy jest też problematyczny; można by go na poważnie rozważać w kategoriach winy i odpowiedzialności za kolonizacyjną eksploatację, gdybyśmy byli jako kraj samodzielnym podmiotem procesów globalizacyjnych, natomiast jesteśmy tych procesów biernym przedmiotem.

Wreszcie nasza (pół)peryferyjność też może bardziej przypominać peryferyjność Ameryki Południowej, a tym bardziej – Azji. Dla mnie osobiście książka Pun Ngai Pracownice chińskich fabryk była wielkim odkryciem i opowiedziała mi wiele o współczesnych procesach globalizacyjnych państw peryferyjnych. Była w przewrotny sposób książką o Polsce i losie pracownic polskich fabryk (i losie pracowników polskich fabryk, i nie tylko ich – jest o naszym wspólnym losie), zajrzała pod podszewkę globalizacji. I nie była archeologią kolonizacji (Afryka jest bowiem dziś muzeum kolonizacji, a przynajmniej muzeum kolonizacji europejskiej), ale relacją na żywo z jej postępów.

Dlaczego więc Afryka? Paradoksalnie, być może wybór był czysto estetyczny. Dlaczego Afryka? A dlatego, żeby powstał efektowny spektakl. I może to wystarczy? listopad 2014 |

| 5

Las deszczowy Justyny Jułgi – rozmawia Monika Grabarek

Rozmiar tej pracy jest imponujący, opanowałaś całą przestrzeń tej sali… Ale ty nigdy nie bałaś się dużych formatów, zawsze malowałaś z rozmachem…

Bardzo często słyszałam w różnych galeriach, że moje prace są za duże, nie da się… Mamy za małe ściany…

Prawda jest taka, że już na studiach bardzo lubiłam duże formaty i tworzyłam sporych rozmiarów obrazy. Duży blejtram daje mi większą możliwość wyrazu, po prostu mogę mocniej zadziałać na zmysły i wyobraźnię oglądających.

To chyba dość naturalny proces u artysty – płodozmian, poszukiwanie nowych środków wyrazu, eksperyment…

Myślę, że tak. Nigdy nie odczuwam pustki, zawsze znajduję pole, na którym chcę działać. Trzeba próbować, szukać odpowiedzi gdzie indziej. Za jedną z ciekawszych prac uważam portrety Grzegorza Pleszyńskiego. Była taka bardzo udana sesja, Pleha – artysta niepokorny. Była też sesja z modelkami, Moulin Rouge, z pełną stylizacją, rekwizytami z antykwariatu, z wizażystką…

Był czas, kiedy pędzle i farby były u ciebie na dalszym planie, miałaś dość poważny romans z fotografią, robiłaś portrety, fotografowałaś modę…

Ale nigdy nie odkładałam ich na długo, zawsze były pod ręką. Tak, miałam kilka lat poważnej pracy w studiu, były zdjęcia mody, portrety, współpraca z projektantami, modelkami, wizażystą…

Wracając do Rainforest – na stworzenie tego dzieła poświęciłaś najpiękniejszy czas wakacji, te wszystkie cudowne, upalne dni spędziłaś w bwa, ciężko pracując…

Tak, słyszałam, że to było piękne lato… Nie było innej opcji – ze względu na charakter mojej pracy w zawodzie nauczyciela mogłam pracować tylko w wakacje. Weszłam do tej sali 17 lipca i działałam do 4 września. Łatwo nie

6 |

| listopad 2014

było, oczywiście pojawiały się chwile zwątpienia i kryzysy, ale dyrektor Wacław Kuczma dopingował mnie, musiałam skończyć na czas.

To jest mój las deszczowy, moje wyobrażenie na jego temat. W trakcie wernisażu ktoś mi powiedział, że sekwoje nie rosną w takim lesie… Cóż, u mnie rosną. Zobaczymy tu także wierzby i nenufary z Myślęcinka, bo to jest moja wizja i moje czucie Rainforest. Stworzyłam coś swojego, ważnego dla mnie, czym bardzo chciałam się podzielić.

Bardzo chciałam stworzyć skrawek raju; to moja wizja, a każdy ma własną. Są osoby, które poczuły się tu bardzo dobrze, medytowały, lubiły tu powracać, żeby uciec na chwilę od rzeczywistości. O to mi właśnie chodziło, taki był mój cel.

Organizując tu sobie pracownię na tych kilka tygodni, wróciłaś do bardzo ważnego dla siebie miejsca… Przecież ty się tu wychowywałaś! Jeździłaś tu na rowerku.

Ja tu się uczyłam biegać, z Anią Drejas bawiłam się w chowanego w Abakanach podczas wystawy Magdaleny Abakanowicz, znałam tu każdy kąt i zakamarek. Jestem bardzo oswojona z tą przestrzenią. Ale z pewnością to było bardzo ważne dla mnie przeżycie.

Kiedy powstał pomysł Rainforest? Długo nosiłaś go w sobie czy był to impuls?

Tak naprawdę wszystko zaczęło się od innego pomysłu. Pewnie pamiętasz, że Sławek Janicki chciał zrobić coś z tylną ścianą Drukarni, przed Mózgiem. Wtedy właśnie zrobiłam taki projekt połączenia parku Kazimierza Wielkiego, będącego z tyłu, z lasem deszczowym namalowanym na całej tej ścianie. Sławkowi spodobał się ten pomysł, ale ostatecznie, z powodu dużych kosztów, nie doszło do jego realizacji. Potem z modyfikacją tego projektu poszłam do dyrektora Kuczmy i dostałam zielone światło, mogłam myśleć o działaniu. Teraz już wiem, że tą realizacją spełniłam swoje marzenie. Jak do tej pory, to było największe wyzwanie w mojej pracy twórczej.

Teraz zastanawiam się, co dalej, jakie będą dalsze losy mojego lasu… Na pewno w listopadzie będzie można go zobaczyć w Częstochowie, 7 listopada odbędzie się tam wernisaż w Miejskiej Galerii Sztuki.

Następne marzenie do spełnienia to może podróż do rzeczywistego lasu deszczowego?

Nie ukrywam, że taka myśl przeszła mi przez głowę…

To chyba dobry pomysł, by skonfrontować moje wyobrażenia z realnym światem. listopad 2014 |

| 7

Nie robimy festynu, tylko festiwal O dwunastej edycji Muszla Fest i planach na najbliższe lata z Krzysztofem Kornakiem i Piotrem Boleskim z Rebel Music BDG rozmawia Kuba Ignasiak

Dwunasta edycja Muszla Fest za nami. Zadowoleni?

PIOTR „BOLO” BOLESKI: Zadowoleni.

KRZYSZTOF „MODEL” KORNAK: Jak zwykle nie.

Naprawdę? Czemu jesteś niezadowolony?

MODEL: Jak będę zadowolony, to będzie to znak, że trzeba już kończyć.

OK, to pytanie miało być „na później”, ale sam je wywołałeś. Jesteś znany z pewnej powściągliwości, a jednak już kilka dni temu [wywiad odbył się 12 września 2014 – dop. red.] wrzuciłeś info na muszlowym profilu na Facebooku, że Muszla Fest 2015 na pewno się odbędzie. Podałeś nawet dokładny termin imprezy i pierwszego artystę. Zastanawiam się, skąd nagle u ciebie ta wyrywność z ogłaszaniem tak istotnych rzeczy na rok przed terminem.

MODEL: Stąd, że uzyskaliśmy taką informację, zapewnienie. W porównaniu z rokiem 2014 startujemy z o wiele wyższego pułapu, więc dlaczego mielibyśmy to ukrywać? To jest darmowa reklama, najlepsza dla nas reklama, i póki ludzie klikają jeszcze w nasz muszlowy profil i pamiętają, jaka była Muszla 2014, to dajemy im taką informację.

OK, to powiedzmy raz jeszcze, kiedy dokładnie odbędzie się Muszla Fest 2015 i kto będzie pierwszym wykonawcą.

MODEL: Termin to 21-22 sierpnia przyszłego roku, a więc tydzień wcześniej niż w roku 2014, a pierwszym wykonawcą będzie zespół Schizma, który na Muszli świętował będzie dwudziestopięciolecie swojej działal8 |

| listopad 2014

ności. Wstępne zapewnienia ze strony zespołu mówią o koncercie specjalnym; jak znam życie, pewnie pojawią się jacyś goście, o co nietrudno, bo przez ten zespół przez ćwierć wieku przewinęło się chyba ze czterdzieści osób, więc jest komu grać. Co muzyk w mieście, to Schizma… (śmiech) Oczywiście żartujemy sobie. Prawda jest taka, że obaj z Piotrem bardzo się cieszymy, że możemy to zrobić, bo już na samym początku planowania przyszłorocznego festiwalu mamy fajne lokalne wydarzenie.

BOLO: Tak, na początek jest to bardzo budujące.

Budująca jest też informacja, że Muszla na pewno się za rok odbędzie. Nie zmienia to wciąż mojego zdziwienia dotyczącego tego uprzedzania faktów. W końcu za półtora miesiąca mamy wybory. Nie boisz się, że te zapewnienia z ratusza mogą być zwykłą kiełbasą wyborczą i w sytuacji, w której zmieniłby się układ sił, z zapewnień tych niewiele zostanie?

MODEL: Ci, którzy nas znają, wiedzą, że my nie jesteśmy kiełbasą wyborczą. Jako Rebel Music BDG dalecy jesteśmy od polityki. My chcemy robić Muszlę i na pewno zrobimy ją za rok, tak jak na pewno zrobimy to z naszym partnerem, czyli Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy, od którego już dostaliśmy pewne gwarancje natury finansowej. Jeżeli wystarczało nam to przez jedenaście lat, to nawet jeśli nagle, po wyborach, okaże się, że Urząd Miasta Bydgoszczy stwierdzi, że nasza impreza nie jest godna jego uwagi, to my i tak ją zrobimy, bo tego bardzo chcemy.

Należy pamiętać, że przez te lata było już kilka zmian politycznych, które na szczęście nie stanęły nam na drodze do kolejnych edycji. Może naiwnie, ale mam nadzieję, że ludzie dostrzegają naszą pasję w tym, co robimy, i to pozwala trwać Muszla Fest.

festiwal BOLO: Druga sprawa, że chyba nie wszystko, co dzieje się w naszym mieście, zależy wyłącznie od polityków.

Mam takie wrażenie, że szczególnie to, co dzieje się w kulturze, tak nie do końca zależy tylko od polityki. Ja wiem, że popularny jest taki termin jak „polityka kulturalna”…

Ta polityka i Muszla Fest to są jednak dwie różne rzeczy.

MODEL: Tak z innej beczki o tej kulturze. Zauważam taką prawidłowość, która jest dla mnie zaskakująca, że jako festiwal, czy też szerzej, jako agencja robiąca tego typu eventy, rzadko znajdujemy się w rubrykach kulturalnych, raczej trafiamy do działu „Rozrywka”, co, szczerze mówiąc, mnie dziwi, bo nie widzę przesadnej różnicy między muzyką klasyczną, współczesną, symfoniczną a muzyką rockową. Nie wiem, kto ustala ten podział, że to jest kultura, a to tylko rozrywka, ale ja się pod tym nie podpisuję, ja tego tak nie rozróżniam. Ten podział świadczy wyłącznie o pewnym ograniczeniu w podejściu i rozumieniu tego, co my tak naprawdę robimy. W moim odczuciu robimy kulturę.

OK, ale wróćmy do meritum. Rozumiem, że wystarczają wam zapewnienia z ratusza i MCK, nie zmienia to jednak faktu, że w ciągu dwóch ostatnich lat Muszla Fest zrobiła kilka potężnych kroków w przód – poczynając od zmiany miejsca, przez dużo bogatszy line-up, na rozroście czasowym kończąc. Muszla stała się całkiem poważnym festiwalem i naturalnym krokiem w tym rozwoju jest dalsze poszerzanie jego formuły, dalsze rozbudowywanie.

Nie boicie się czarnego scenariusza, w którym nagle okaże się, że nie ma na to pieniędzy?

MODEL: Nie sądzę. Zacznijmy od tej zmiany, o której wspominasz, czyli od tego, co się wydarzyło w roku 2014…

Bardzo dobre i czytelne są takie porównania: w 2013 roku jechaliśmy nowym polonezem, rok później siedzieliśmy już w przyzwoitej limuzynie ze średniej półki. Taka jest różnica między Muszlą 2013 a Muszlą 2014. Wtedy też było fajnie, ale to, co udało nam się zrobić w tym roku, zarówno w wymiarze konkursu, małej sceny czy dużej na poziomie organizacyjno-technicznym, było naprawdę dobre.

Myślę, że nie mamy się czego wstydzić. Uważam, że był to przyzwoity, europejski poziom. Na tę scenę, wyposażoną w ten sprzęt, który mieliśmy w tym roku, moglibyśmy zaprosić naprawdę duże, znane zespoły, które nie miały żadnej przestrzeni do narzekania. Oczywiście, że są pewne rzeczy, które należy w przyszłym roku poprawić, ale na tym właśnie polega rozwój festiwalu. Nie zmienia to fak-

tu, że zrobiliśmy imprezę na naprawdę niezłym poziomie.

Oczywiście zabrakło nam pieniędzy na artystów z nieco wyższej półki, ale na to przyjdzie czas, chociażby w roku 2015. Kolejnym krokiem w rozwoju, w sytuacji, w której mamy pewne zapewnienia z „emceku”, jest pomysł finansowania przyszłorocznej Muszli z biletów. Ten pomysł pojawił się już w tym roku, ale z przyczyn czysto organizacyjnych nie byliśmy na to przygotowani. Coroczny rozwój doprowadzi jednak do tego, że w roku 2015 ta impreza będzie płatna. Oczywiście nie będzie imprezą bardzo drogą, ceny będą zdecydowanie zdroworozsądkowe, co nie zmienia faktu, że zamierzamy zaproponować w przyszłym roku coś takiego, że trzeba będzie za to zapłacić, a w moim odczuciu warto będzie to zrobić.

BOLO: Kwestie techniczne i technologiczne mamy przećwiczone. Temu właśnie służyła w pewnym sensie Muszla 2014. Wiemy, jak to wygląda od strony zaangażowanych w to środków i ludzi, i podejrzewam, że na tym poziomie impreza się nie zmieni. Jej charakter i wielkość pozostaną takie same, natomiast pójdziemy w kierunku, o którym mówi Krzysztof: podniesiemy jakość czysto muzyczną. I powiem ci, że nawet jeśli wydział promocji miasta nie zainteresuje się Muszlą Fest, to i tak środkami z biletów i z pomocą MCK jesteśmy w stanie wygenerować festiwal na takim poziomie, na jakim był w roku 2014, i to jest wartość sama w sobie. Ta kwestia polityczno-finansowa jest oczywiście istotna, ale ona nas specjalnie nie zaprząta. My wiemy, co robimy, co chcemy robić i co chcemy słuchaczom na tych boiskach piłkarskich w przyszłym roku zaproponować.

MODEL: No i nie widzę racjonalnych przesłanek, czemu Muszla Fest miałaby odejść w niebyt, czemu ktoś miałby stawać na drodze rozwoju dobrze rokującemu festiwalowi. Przecież w Bydgoszczy nie ma jakiegoś nawału dużych imprez. Oczywiście bardzo liczymy na te pieniądze od miasta, bo raz, że skala tych zmian, o których mówimy, będzie większa, a dwa, że będzie to dla nas zdecydowanie bardziej komfortowa sytuacja.

BOLO: Z korzyścią dla odbiorców.

MODEL: I dla samego miasta, bo nie ukrywajmy: zrobiliśmy tu naprawdę niezłą, promocyjną robotę. W końcu na tegoroczną Muszlę przyjechali ludzie spoza regionu, i to całkiem sporo ich przyjechało. Nawet bazując tylko na tych ludziach, których znamy, kojarzymy, wiem, że gościli u nas mieszkańcy najróżniejszych miast – od morza po centralną Polskę. To znaczy, że ten cel promocyjny został osiągnięty. Był niezły trailer, reklama telewizyjna, prasa ogólnopolska, setki informacji w sieci. Była promocja felistopad 2014 |

| 9

festiwal stiwalu na innych, dużych imprezach w Polsce, takich jak Przystanek Woodstock, Jarocin czy Rock na bagnie – na tych najważniejszych imprezach byliśmy i byliśmy tam widoczni.

BOLO: I ta frekwencja świadczy o tym, że zaangażowana w Muszlę energia, promocja festiwalu wyszły tej imprezie – a co za tym idzie, również Bydgoszczy – na korzyść. Mamy nadzieję, że osoby odpowiedzialne za promocję w Urzędzie Miasta dostrzegają to i przekonały się, że Muszla Fest może skutecznie promować miasto, nawet przez pryzmat muzyki rockowej.

No właśnie – frekwencja. Jeszcze w czasie trwania tegorocznej Muszli nasze kochane media psioczyły na nią po pierwszym dniu: że było słabo, że mało ludzi, że line-up nie powala. Czy wy również czuliście się tą frekwencją zawiedzeni?

MODEL: Zacznijmy od tego, że był to czwartek, zbudowany niemal wyłącznie na line-upie bydgoskim. Życzyłbym każdemu organizatorowi w tym mieście, żeby zespołami lokalnymi przyciągnął na imprezę dobrze ponad tysiąc osób… W czwartek! Co więcej – ta frekwencja naprawdę nie była zła. Zadziałał natomiast efekt skali.

Jeśli mamy, niemałą przecież, ogrodzoną i doskonale oświetloną przestrzeń, na której jak na dłoni widać, co się dzieje, to nagle nam się wydaje, że te ponad tysiąc osób to mało. To jest złudzenie, efekt psychologiczny. Jeżeli do standardowego polskiego klubu na koncert przyjdzie trzysta osób, to wszyscy mówią, że było fajnie. Te same trzysta osób w dużo większym klubie wygląda już po prostu biednie. Z tym samym efektem mieliśmy do czynienia pierwszego dnia na Muszli – teren festiwalu był dość spory, więc tysiąc osób na nim nie robiło takiego wrażenia.

Ponadto ten bydgoski skład był też, w pewnym sensie, zabiegiem celowym, żeby przed przyjazdem tych głównych zespołów, które pojawiły się na scenie drugiego dnia imprezy, w czwartek sprawdzić, czy wszystko, co przygotowaliśmy, zaplanowaliśmy, zwyczajnie działa. Przypominam, że pierwszy raz robiliśmy Muszlę na tak wielką skalę.

Do pewnych rzeczy należy podchodzić ostrożnie. Ci, którzy organizują tego typu imprezy, wiedzą, że zbyt duże skoki potrafią być bolesne. Ten czwartek pokazał nam więc, że wszystko jest OK, że wszystko działa i możemy spokojnie czekać na dzień następny. Przy okazji, wciąż uważam, że ten czwartek naprawdę wypalił – był film [premiera Ewolucji buntowników – dop. red.], koncert dla Marcina [Kornaka – dop. red.], mała scena, konkurs – to wszystko 10 |

| listopad 2014

zagrało, trzymało poziom i dobrze brzmiało, więc ci, którzy przyszli, na pewno byli zadowoleni. W moim odczuciu frekwencyjnie była to troszkę gorsza normalna Muszla, taka, jaką pamiętamy z lat poprzednich, a troszkę gorsza, bo była w czwartek, no i była wizja koncertów dnia następnego. Standardowe podejście: dziś nie idę, bo po pracy, zmęczenie i jutro trzeba wstać. A potwierdzeniem tego niech będzie piątek, kiedy przez teren festiwalu przewinęło się już kilka tysięcy ludzi.

BOLO: Mówisz o tej lokalności pierwszego dnia. Tak naprawdę u podstaw Muszli zawsze założeniem nadrzędnym było prezentowanie tego, co się dzieje w mieście.

W tym kontekście próba przyciągnięcia w pierwszy dzień festiwalu gwiazdy światowego czy choćby ogólnopolskiego formatu też nie wydała nam się właściwa. Śledząc uważnie lokalne środowisko, jesteśmy przekonani, że Bydgoszcz muzyką stoi, i to nie tylko na poziomie filharmonii czy opery, ale również na tym poziomie rockowo-estradowym. Grzechem byłoby, gdybyśmy próbowali to ukrócić i przyciąć to, co naszym zdaniem w tym mieście jest najciekawsze – czy to występ zespołu NoNe, który na Muszli obchodził piętnastolecie swojego istnienia, czy bydgoskie kapele, które wzięły udział w konkursie, pokazały środowisko, z którego się wywodzą, na naprawdę solidnym, ogólnopolskim poziomie. I wracając do tego, co mówił Krzysztof – gdybyśmy te tysiąc osób przenieśli nagle do muszli koncertowej w parku imienia Wincentego Witosa, to nagle okazałoby się, że ten teren jest nabity, zapełniony. Pamiętamy oczywiście imprezy, które się tam przez dziesięć lat odbywały, pamiętamy frekwencje z tamtych lat i wciąż uważam, że to wspomniane tysiąc osób na bydgoskie zespoły grające w Myślęcinku uznać należy za sukces, nie porażkę.

MODEL: Choć oczywiście z drugiej strony, gdyby było ich więcej, byłoby lepiej. Nie przejmujemy się tymi nielicznymi medialnymi narzekaniami, co nie zmienia faktu, że z całych sił będziemy dążyć do tego, żeby w przyszłym roku tych ludzi pierwszego dnia było dużo, dużo więcej.

Czyżby była to zapowiedź odejścia od tej lokalności pierwszego dnia, zapowiedź występów większych, bardziej znanych kapel?

MODEL: Jest taki plan, ale nie jest to jedyna zmiana.

Przede wszystkim w przyszłym roku zmienia się termin imprezy – odbędzie się ona w weekend, czyli w piątek i sobotę. Mamy więc już lepszą pozycję na starcie. Poza tym na pewno nie odejdziemy od lokalności, ale chcielibyśmy ją wymieszać z ekipami przyjezdnymi. Nie znaczy

festiwal to, że przestaniemy promować bydgoskie zespoły. Przeciwnie – zrobimy im jeszcze lepszą promocję przez to, że ich występy mieszać się będą z występami muzyków spoza regionu, również tymi bardziej znanymi. Nasi muzycy będą więc mieli pewną gwarancję, że zobaczą ich również ludzie spoza Bydgoszczy, którzy przyjadą na Muszlę zobaczyć swoich faworytów. Również pierwszego dnia. Wiemy o tym, że tego w tym roku zabrakło, ale tak jak mówiłem – przecieramy szlak. Wiesz, nasze plany nie zamykają się w dniu dzisiejszym czy jutrzejszym. O Muszla Fest myślimy w perspektywie przynajmniej kilkuletniej, więc z jednej strony mamy świadomość rozwoju, z drugiej tego, że nie zawsze od razu da się zrobić wszystko tak, jakbyśmy tego chcieli. Dostrzegamy nasze potknięcia, niedociągnięcia i to wszystko, czego nie udało nam się zrobić w roku 2014, będziemy się starali zrobić za rok.

Poza „przestrzelonym” rozmiarem terenu, o którym wspominałeś wcześniej, o jakich potknięciach i niedociągnięciach myślisz?

MODEL: (śmiech) Zostawiam to wnikliwym obserwatorom.

OK, wróćmy do tematu konkursu. Bolek, to od zawsze jest twoja broszka – to ty biegasz wokół organizacji koncertów, do ciebie przychodzą zgłoszenia od kapel, to ty, choć sam nie jesteś jurorem, nadzorujesz i koordynujesz prace jury, trzymasz rękę na konkursowym pulsie.

W tym roku ten konkurs wyglądał nieco inaczej niż w latach ubiegłych. Po pierwsze, koncerty konkursowe odbyły się w czasie trwania Muszli (pierwszego dnia na małej scenie), po drugie, poszerzyła się formuła konkursu i kapel w nim startujących, które w tym roku przekroczyły wręcz granice naszego kraju. Jak postrzegasz przebieg tegorocznego konkursu, wpisanego w dwa dni Muszla Fest?

BOLO: Faktycznie, na dwanaście edycji Muszli były cztery edycje konkursowe, i z tym konkursem jest trochę tak, że gdyby nie było zapotrzebowania na granie koncertów, to te zespoły, które zgłaszały się do tej pory, zwyczajnie by tego nie robiły. Sam fakt, że z roku na rok coraz więcej młodych kapel nawiązuje z nami kontakt z prośbą o możliwość zagrania na Muszli, jest budujący i my staramy się im to umożliwić. I oczywiście była w tym roku sytuacja, że nie zgłosiło się do nas tyle kapel, co na Hortex Rytmy Młodych czy Przystanek Woodstock; nie są

Krzysztof „Model” Kornak, fot. Anna Konop

Piotr „Bolo” Boleski, fot. Michał ‚Goldmoon’ Kwaśniewski

listopad 2014 |

| 11

festiwal to setki zespołów (w tym roku było ich dwadzieścia sześć), ale każdy z nich zasługiwał na to, żeby mu zorganizować koncert. I tak na dobrą sprawę ten konkurs dla ludzi, którzy nie przeszli przez sito eliminacji, którzy nie mieli okazji zaprezentować się na żywo muszlowej publiczności, jest w pewnym sensie niemiłą sytuacją. Wiem, o czym mówię, bo sam nieraz brałem udział w tego typu konkursach z zespołem, z którym grałem przez wiele lat, i wiem, jak smakuje gorycz rozczarowania. Natomiast dla tych zespołów, które wyróżniły się swoją jakością, przygotowaniem, poziomem muzycznym i warstwą tekstową, dla nich zrobiliśmy, co w naszej mocy, by mogły się w sposób profesjonalny zaprezentować, zagrać, czego efektem był, moim zdaniem, bardzo dobry poziom tych trzech koncertów konkursowych, które się na tegorocznej Muszli odbyły.

Myślę, że w przyszłym roku będziemy kontynuować ten wątek, bo oprócz zespołów, które mają już ugruntowaną pozycję, jest na Muszli również przestrzeń dla tych muzyków, kapel, które nie miały szansy dotrzeć do szerszej publiczności, nie miały swoich pięciu minut w mediach, a mimo wszystko generują dobrą jakość i przyzwoitą muzykę. Właśnie tym zespołom chcemy pomagać i właśnie temu muszlowy konkurs służy. Wyróżnienie w postaci koncertu na dużej scenie jest pomysłem zapożyczonym z festiwalu w Jarocinie, który się świetnie sprawdza.

Wyróżnienia w postaci pakietów od naszych partnerów, czyli bonu do wydania w sklepie muzycznym albo obsługi przez firmę produkującą koszulki, są dla zespołów, które przecierają szlaki na krętej i wyboistej ścieżce rock’n’rolla, niewątpliwym ułatwieniem, a już na pewno poważnym wsparciem finansowym. Dlatego, znając trudną sytuację młodych muzyków z autopsji, chcemy im pomóc, chcemy im dawać możliwość prezentowania się muszlowej publiczności, i tej formuły w przyszłych latach z pewnością będziemy się trzymać.

MODEL: Do tego dochodzi jeszcze jedna, bardzo poważna nagroda, czyli możliwość nagrania płyty w profesjonalnym studiu nagrań [A\V Studio – dop. red.]. Moim zdaniem jest to bezwzględnie najważniejsza nagroda tego konkursu, a sama akcja konkursowa określa też w pewnym sensie nasze podejście do całego festiwalu, określa to, o co nam chodzi. A chodzi o to, żeby nie budować Muszli w oparciu o wielkie zespoły i usilnie nabijaną frekwencję; nam chodzi o to, żeby stworzyć festiwal, który będzie prezentował pewien wycinek sceny muzycznej.

Przykład: zespół Hey na pewno nie zagra na Muszla Fest.

Nie dlatego, że to jest zły zespół, albo dlatego, że ich nie lubimy. Nic z tych rzeczy. My po prostu na Muszli nie two12 |

| listopad 2014

rzymy przestrzeni do tego typu grania. Zespoły tego typu mają całą masę imprez w Polsce, na których mogą grać i z powodzeniem to robią. My chcielibyśmy zaprezentować pewien wycinek muzyczny, z którym jesteśmy jakoś tam związani, który nas kręci i na którym się znamy. Idea Muszla Fest jest taka, że szukamy w undergroundzie. Tam jest mnóstwo świetnych zespołów, które nie mają szansy się pokazać na takim festiwalu zbyt często. My im chcemy dać do tego przestrzeń i odpowiednią jakość. Oczywiście wzmacniamy to w miarę popularnymi wykonawcami, ale nie przekraczamy pewnych granic…

No właśnie o to chciałem zapytać: czy taki Dezerter to twoim zdaniem wciąż underground?

MODEL: Z punktu widzenia mediów – tak. Z punktu widzenia odbiorców jest to taka średnia półka. Gdyby się przyjrzeć festiwalowym zapiskom, plakatom, to jest to zespół, który pojawia się w drugiej, trzeciej linijce. U nas był to headliner, na innych festiwalach jest to wykonawca któregoś tam rzędu. To wszystko jest dziś w pewnym sensie wyliczalne – zespół pokroju Happysad ma na Facebooku pół miliona „lajków”, zespół Dezerter ma 50 tysięcy… To pokazuje skalę zainteresowania. Chcemy stworzyć festiwal, który będzie pomiędzy Jarocinem tym obecnym, z którego chcemy czerpać jakość, a festiwalami undergroundowymi. Chcemy znaleźć taki złoty środek.

Ten rok w krajowym wydaniu festiwalowym pokazuje, że najlepiej sprawdzają się festiwale w jakimś sensie ukierunkowane. Imprezy, na których króluje przysłowiowe „mydło i powidło”, powoli odchodzą już w niebyt (na przykład Seven Festival w Węgorzewie, który w tym roku został odwołany), a rozwijają się imprezy w stylu Ostróda Reggae Festival – ukierunkowana na konkretny gatunek muzyczny, świetnie zorganizowana, nie jakaś ogromna, ale perfekcyjna, na europejskim poziomie. Okazuje się, że trzeba znaleźć swoją ścieżkę i konsekwentnie nią podążać, nie patrząc na „podpowiedzi” ludzi z zewnątrz. Nam akurat to nie grozi, bo niejako z natury jesteśmy bardzo asertywni (śmiech). Nie zmienia to faktu, że wciąż rozglądamy się dookoła, patrzymy, co robią inni. Ja na przykład jestem pod ogromnym wrażeniem OFF Festivalu, chociaż muzycznie nie jest to kompletnie moja przestrzeń, ale jest to jedyne wydarzenie, które mierzy się z Woodstockiem.

Zrobić w Polsce płatny festiwal w terminie, w którym odbywa się Przystanek Woodstock, i mieć sukces – to jest to coś niebywałego.

BOLO: Nawiązując do naszej imprezy, to myślę, że zarówno konkurs, jak i cała Muszla swoją tożsamość już ma.

festiwal Zdajemy sobie sprawę, skąd przyszliśmy, gdzie jesteśmy, i ta nasza tożsamość, związana z muzycznym undergroundem, jest dla nas niezwykle istotna.

Ale to chyba wpływa też na to, że nie musicie już tak kurczowo trzymać się tej lokalności, z której Muszla wyrosła?

BOLO: Z jednej strony tak, ale my tę lokalność bardzo szanujemy, tak jak szanuje ją publiczność przychodząca na Muszlę od dwunastu lat. Dlatego nie zamierzamy odchodzić od niej zupełnie, bo zarówno konkurs, jak i cała Muszla jest właśnie ukłonem w kierunku tej lokalności i ludzi, którzy ją doceniają. Zauważ, że pierwsza edycja konkursowa, która odbywała się jeszcze w klubie Estrada, miała stricte bydgoski wymiar. Każda kolejna edycja konkursu przekraczała kolejno granice miasta czy województwa. W tym roku mieliśmy sytuację, w której do konkursu zgłosił się i go wygrał zespół z Białorusi. To też pokazuje skalę naszej ewolucji.

Czyli co, w przyszłym roku przekraczamy granice Europy? Mówimy wszem i wobec, że do konkursu zapraszamy zespoły z całego świata?

MODEL: Ale to już się stało.

BOLO: Rozwój mediów elektronicznych sprawił, że jest to nieuchronne.

MODEL: To jest trochę tak, że pewne rzeczy dzieją się już niezależnie od naszej woli, od naszych pierwotnych założeń. Sam fakt zmiany miejsca po dziesięciu latach.

Najpierw było: „Ojej, co my teraz zrobimy?”, z drugiej strony, dziś nie wyobrażam sobie powrotu do parku Witosa. Patrzę na to z perspektywy dwunastu edycji i myślę sobie: „OK, byliśmy tam dziesięć lat i było świetnie, stworzyła się pewna lokalna otoczka wokół tej imprezy, ludzie to fajnie wspominają”. Nic mnie nie ucieszyło bardziej, kiedy dowiedziałem się, że powstała grupa na Facebooku „Muszla Fest ma być na Muszli Koncertowej”, bo to znaczy, że to jest dla kogoś ważne. Dla mnie to jest najwspanialsza rzecz, jaka się mogła wydarzyć, że ktoś, wbrew temu, co my mówimy, buntuje się. To znaczy, że ktoś na to czeka, ktoś pamięta, ktoś wciąż o tym myśli, ktoś chce w tym uczestniczyć, dla kogoś jest to ważne.

To jest najlepszy sygnał, że ta impreza zaistniała w świadomości bydgoszczan. Nie zmienia to jednak faktu, że pewne rzeczy dzieją się obok nas i jedyne, co my możemy zrobić, to nadążać za tymi zmianami i kształtować ten nasz pomysł pod to, co się wydarzyło. Dla mnie, z dzisiejszej perspektywy, boiska piłkarskie w Myślęcinku

są wymarzonym miejscem na Muszlę. Tam się wszystko zgadza. Swego czasu proponowano nam Różopole, ale nam to nie pasowało. Raz, że za duża przestrzeń, a dwa – charakter tego miejsca, który jednak bydgoszczanom kojarzy się z festynem. Chcieliśmy się odciąć od tego, dać wyraźny sygnał, że my nie robimy festynu, robimy festiwal.

Wyliczamy tu zmiany, jakie w tym roku na Muszli zaszły. Jedną z nich była projekcja filmu Ewolucja buntowników, w pewnym sensie korespondująca z muzycznym projektem Martin Eden Tribute. Czy ta interdyscyplinarność festiwalowa jest kierunkiem, w którym Muszla Fest podąża?

MODEL: Muzyka jest podstawą, ale jesteśmy otwarci na wszystko. Oczywiście podchodzimy do tego tak, że nie każdy i nie wszystko może zrobić, bo trzymamy się pewnego ideowego klucza, dlatego oprócz muzyki promujemy też od początku pewne konkretne treści i postawy życiowe. Dlatego bardzo nas cieszy obecność na festiwalu Otwartych Klatek, Stowarzyszenia Nigdy Więcej, bardzo nas cieszy malowanie mobilnego muralu, bardzo nas cieszy film. To wszystko jest kolejnym krokiem do tego, żeby poszerzać formułę festiwalu. Nie udajemy, że robimy coś nowego. To wszystko dzieje się gdzieś dookoła, a my staramy się wpisać to w Muszla Fest, tak długo, jak długo działania te pasować będą do tej nadrzędnej, podstawowej koncepcji festiwalu. Chodzi o to, żeby Muszla nie zatraciła swego klimatu, a wiem od wielu osób, które nie są skore do pochwał, że ten klimat wciąż udaje się nam utrzymać.

BOLO: Te działania interdyscyplinarne, o których wspomniałeś, jak chociażby Otwarte Klatki czy Nigdy Więcej, które propagują pewne postawy, zachowania, one właśnie budują klimat festiwalu. Bo muzyka to jedno, ale to propagowanie szeroko pojętej tolerancji jest w pewnym sensie wartością dodaną – tego sobie człowiek w domu z płyty nie włączy. Naszym zdaniem te działania idealnie wpisują się w koncepcję Muszli, idealnie do niej pasują. Życzylibyśmy sobie, żeby takich działań na Muszli było jeszcze więcej.

Rozmawiał Kuba Ignasiak

* Z przyczyn czysto technicznych powyższy wywiad jest tylko dużym wycinkiem całości. Całości, którą w formie podcasta można odsłuchać na stronie internetowego Radia Kultura (www.radiokultura.pl). listopad 2014 |

| 13

festiwal Sylwia Białobłocka

Coś więcej niż podwórkowe granie –

Muszla Fest 2014 To już druga edycja Muszla Fest, która odbyła się w Myślęcinku. Tym razem trwała dwa dni, a do dyspozycji mieliśmy dwie sceny. Festiwal rozpoczął się w czwartek o godzinie 17.

Pierwsze zespoły z pewnością miały nadzieję, że zagrają przed większą liczbą osób, jednak publiczność potrzebowała czasu, aby się rozkręcić. Po Heldorado, którzy inaugurowali festiwal, wystąpiła kapela konkursowa – Mordercy P. Zmierzyli się oni z Egoistic i białoruskim zespołem We Artists. Odbiór był zróżnicowany – pewnie ze względu na różne pory występów. Mordercy P jako pierwsi, ze skromną publiką. We Artists o dogodniejszej godzinie, dzięki której bardzo dobrze prezentowały się efekty w postaci scenicznych świateł, dopełniając klimatu koncertu. I to właśnie We Artists okazali się zwycięzcami konkursu młodych kapel. Z kolei na dużej scenie tego dnia, prócz Heldorado, pokazały się kapele takie jak: Unborn Suffer, nasz bydgoski Upside Down, Martin Eden Tribute, po czym czekało nas trochę spokojniejszych rytmów, a to dzięki występowi Dopaminy – projektu Dymitra Czabańskiego z zespołu Dubska, znanego wszystkim fanom reggae. Sporą publikę zgromadził też koncert punków z Piły – Qulturki. Z kolei ci, którzy czekali na Butelkę, mogli poczuć się zawiedzeni – z przyczyn niezależnych od organizatora występ został odwołany, a w jego miejsce wpasował się Okash.

Pierwszy dzień festiwalu zebrał różne opinie wśród obecnych – często pojawiały się głosy, że „to już nie jest prawdziwa Muszla” oraz że „festiwal powinien wrócić tam, gdzie jego miejsce”, czyli do koncertowego amfiteatru w centrum miasta. Niektórym nie podobały się ograniczenia – na przykład ogrodzony teren, gdzie nie można wnosić własnego alkoholu. A przecież świadczy to o profesjonalizmie, co należy mieć na uwadze, jeśli chce się przyciągnąć publikę z innych miast – trzeba wówczas zaprezentować coś więcej niż podwórkową organizację. I w tej kwestii organizatorzy spisali się znakomicie – pojawiło się pole namiotowe, stoiska z jedzeniem, a także stoiska organizacji pozarządowych, jak na 14 |

| listopad 2014

przykład Otwarte Klatki. To pokazuje, że festiwal nie stoi w miejscu, rozwija się, zachęcając do przyjazdu mieszkańców nie tylko Bydgoszczy.

Fani mocnych brzmień przybyli tłumnie na drugi dzień koncertów. Najpierw zaprezentował się hardcore’owy New Day Rise, który mimo wczesnej pory przyciągnął swoich fanów pod scenę. Inni pozajmowali miejsca na trawie, bo i pogoda dopisywała, było o wiele cieplej niż dzień wcześniej. Wspaniały kontakt z publicznością uzyskał Patyczak z zespołu Brudne Dzieci Sida. Jego punkowe granie w stylu „trzy akordy, darcie mordy” i niezwykle „zróżnicowane” utwory (w końcu chyba każdy zaczyna się akordem A) spotkały się ze świetnym odzewem wśród zebranych. Patyczak na swój występ miał jednak zaledwie czterdzieści pięć minut, ale po swoim czasie scenicznym, zamiast odpocząć na backstage’u, wyszedł do swoich fanów, z których każdy mógł przywitać się z nim i porozmawiać. Zostało to bardzo pozytywnie odebrane. Następnie zagrały kapele Eye for an Eye i 1125, ale największą publiczność zebrał dopiero występujący w najdogodniejszym czasie Dezerter, który oprócz kultowych już kawałków zaprezentował też po raz pierwszy zupełnie nowe utwory. Po tym występie pogujący mieli czas na odpoczynek – wyświetlono film Ewolucja buntowników, opowiadający o bydgoskiej Schizmie. A później…

Później spadł deszcz, co wystraszyło trochę osób; szkoda, bo kolejny zespół zachwycił wszystkich pozostałych – to kapela Atlas Losing Grip, która przyjechała do nas ze Szwecji i po raz pierwszy występowała w Polsce. Zespół zagrał wyczerpująco, a następnie przekazał pałeczkę kapelom Vidian i Blindead, które zakończyły festiwal Muszla Fest 2014.

Trzeba przyznać, że były to dwa energiczne dni – pojawiły się kapele punkowe, hardcore’owe i metalowe – i podczas żadnego z występów nie dało się stać bez ruchu. Plac festiwalowy to spore miejsce, z pewnością z wielkim potencjałem, zdolne zgromadzić nawet kilkutysięczną publiczność – miejmy nadzieję, że stanie się tak już w następnych latach.

zug z wang ( 21)

Dwaj pisarze Berlin Zachodni, rok 1963. W skromnie urządzonym mieszkaniu spotykają się dwaj pisarze. Pierwszy, urodzony w Olsztynie, w międzywojennej Bydgoszczy pozostawił swoje serce. Tak przynajmniej wspominał miasto nad Brdą. Drugi, urodzony w Małoszycach, okres dojrzewania i młodości spędził w stolicy. Obydwu wygnała ze swoich lokalnych ojczyzn wojenna zawierucha (Gombrowicz tuż przed wojną wyjechał do Argentyny, a później, gdy zobaczył co się w Europie dzieje, postanowił najgorsze przeczekać na emigracji), a teraz (o ironio historii!) spotykają się na niemieckiej ziemi. Tadeusz Nowakowski pracuje dla monachijskiej rozgłośni Radio Wolna Europa, a Witold Gombrowicz przyjechał do Berlina na zaproszenie amerykańskiej Fundacji Forda.

Autor Ferdydurke jest w dobrej formie. Pochłania kilka papierosów z rzędu. Rozmowa szybko schodzi na temat właśnie dokończanej przez Gombrowicza kolejnej powieści.

Nowakowski, gdy dowiedział się, że książka zatytułowana będzie Kosmos, skomentował: „Skromny tytuł. Nie ma co”.

Już wtedy w Berlinie Gombrowicz zdecydował, że nie wróci do Buenos Aires, ale do końca nie wiedział, jaka będzie jego przyszłość w Europie. Zwierzył się Nowakowskiemu, że raczej nie będzie mieszkał na stałe w Paryżu, w którym spędził poprzedni miesiąc. Stolica Francji nie była już dla niego tak atrakcyjna jak w latach trzydziestych.

Bardzo poważnie rozpatrywał zamieszkanie w Hiszpanii, ze względu na bardzo dobrą znajomość języka hiszpańskiego, którym na co dzień posługiwał się w Argentynie.

Nowakowski dość namolnie próbował zachęcił swojego interlokutora do głębszych rozważań nad kwestią polskości. Gombrowicz uciekał od takich tematów: „Gdy piszę, nie jestem, powtarzam, ani Polak, ani Chińczyk. Ja jestem Gombrowicz”.

Autor Pornografii znany był z tego, że bardzo ostro rozprawiał się z polską literaturą. W Dziennikach znalazły się mocno ironiczne zapiski dotyczące prozy Sienkiewicza. Źle również wypowiadał się o twórczości Mickiewicza, demaskując jego zasługi, i w rozmowie z Nowakowskim uderzył też w ten krytyczny ton. Stwierdził, że literatura polska, będąca bardzo pedagogiczną, zawsze chciała jednost-

siwiec

kę poddać albo narodowi, albo katolicyzmowi, i w tym względzie za bardziej wartościową uważał literaturę francuską. Przy okazji dodawał też, że spory wpływ na jego twórczość wywarła filozofia niemiecka.

Ale pisarz, który trzy dekady później zostanie pochowany w Bydgoszczy, nie poddaje się. Wciąż drąży temat polskości i pyta Gombrowicza, czy czuje się pisarzem emigracyjnym. Można się jedynie domyślać, że autor Kosmosu nerwowo sięga po kolejnego papierosa. Odpowiada, że go to nie zastanawia, że o tym nie myśli: „Powtarzam, jestem sobą i tylko sobą”.

Myślę, że dla Nowakowskiego, twórcy ciekawego i nietuzinkowego, a jednak mocno polskiego, te tematy były bardzo ważne, jeśli nie najważniejsze. Polak, polskość, naród, pisarz emigracyjny – słowa odmieniane przez wszystkie przypadki. Nie może odpuścić. Pyta się po raz kolejny zniecierpliwionego Gombrowicza w zasadzie o to samo i tym razem otrzymuje ostrą odpowiedź: „Czy pisarz mieszka w Ciechocinku, czy w Nowym Jorku (…) liczy się tylko to, co i jak pisze. Ważne jest, że to, co pisze, ma charakter uniwersalny”.

Ta ciekawa rozmowa jest dla mnie pewnym punktem odniesienia. Otóż spotkali się dwaj krańcowo różni pisarze.

Pierwszy, o sporym talencie i niemałym dorobku, porzucił Londyn dla rozgłośni Radio Wolna Europa i świetnie na tym wyszedł. Dzięki tej posadzie jego głos był słyszalny w komunistycznej ojczyźnie. Jego główne dzieła przetłumaczono na kilka języków obcych. W RFN – jako były więzień hitlerowskich obozów – był ogólnie szanowany, a jego teksty można było przeczytać w najbardziej poczytnych zachodnioniemieckich gazetach. Moim jednak zdaniem do pełni szczęścia brakowało Nowakowskiemu wyzwolenia się ze swojej polskości. To zresztą nie tylko jego problem, ale prawie całej polskiej kulturalnej emigracji, która bawiła się w szufladkowanie, w zastanawianie, kto był pisarzem katolickim, kto emigracyjnym, a kto prawdziwym patriotą, kto trzymał z Grydzewskim, a kto z Giedroyciem.

Jeden Gombrowicz, na którego twórczość duży wpływ wywarła argentyńska izolacja, był trochę ponad wszystkich. Doskonale zdawał sobie sprawę, że literatura, żeby uzyskać miano uniwersalnej, musi wnieść się ponad szyld z napisem „naród”, a twórca powinien pozostać sobą i tylko sobą – tak mało i tak dużo jednocześnie.

Bartłomiej Siwiec listopad 2014 |

| 15

radio Marek Rzepa

W poszukiwaniu istoty radia Międzynarodowy Konkurs Artystycznych Form Radiowych Grand PiK 2014

Sześć kolumn głośnikowych dokoła. Na wprost – ruiny XVI-wiecznego pałacu. Z tyłu – jezioro, z góry – słońce.

Jest południe. W głośnikach – eksperymentalny spektakl Polskiego Radia Pomorza i Kujaw pod tytułem W środku słońca gromadzi się popiół.

Fot. A. Iwaszkiewicz

To była pierwsza tego typu prezentacja w Polsce. Sztuka radiowa zrealizowana w technologii wielokanałowej 5.1 przedstawiona w plenerze dla uczestników Międzynarodowego Konkursu Artystycznych Form Radiowych Grand PiK 2014. Słuchowisko według dramatu Artura Pałygi, w adaptacji i realizacji Marka Rzepy i reżyserii Pawła Łysaka, było kolejną propozycją Polskiego Radia PiK w poszukiwaniu nowatorskich form i technologii radiowych. W 2007 roku bydgoska rozgłośnia jako pierwsza w Polsce przedstawiła, zrealizowane na żywo z udziałem publiczności, słuchowisko pod tytułem Akropolis! Dwa lata później podobny spektakl (Mimesis) transmitowano z menonickiej chaty w Chrystkowie, a w 2012 roku – z Domu Leona Wyczółkowskiego (Wyczółkowski wychodzi z obrazu).

Tym razem eksperyment również dotyczył kilku sfer radiowego przekazu. Dramat Artura Pałygi (Gdyńska Nagroda Dramaturgiczna 2013) to opis końca świata w nawiązaniu do swoistego paradoksu naukowego. „W środku słońca jest zimno i ciemno, ponieważ zbiera się tam wystygły popiół”. Ta sugestywna metafora przypomina, że integralną częścią każdej formy życia są śmierć 16 |

| listopad 2014

i zniszczenie. Radiofonizacja sztuki pozwalała, a nawet wymagała zastosowania najnowocześniejszej technologii, dzięki której odbiorca mógł poczuć się nie tylko biernym słuchaczem, ale wręcz uczestnikiem prezentowanych wydarzeń. Toteż plenerowy spektakl zrobił duże wrażenie na wszystkich uczestnikach seminarium. Większość, mimo że stanowią grono najwybitniejszych twórców radiowych, po raz pierwszy spotkała się z takim sposobem wykorzystania dźwięku przestrzennego. Zafascynowany treścią i technologią przedstawiciel HRT – Croatian Radiotelevision Ljubo Pauzin zapewnił, że dokona translacji dzieła na język chorwacki i zrealizuje go w macierzystej rozgłośni.

Międzynarodowy Konkurs Artystycznych Form Radiowych, organizowany przez Polskie Radio PiK pod patronatem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, nie ma odpowiednika w Europie. Towarzyszące mu warsztaty sztuki radiowej również stanowią unikatową platformę wymiany doświadczeń. Seminarium w Runowie Krajeńskim zdominowały gorące dyskusje, które trwały cztery dni (15-18 września). Zgodnie z ideą konkursu: utwory może różnić gatunek, ale musi łączyć sztuka, uczestnicy dokonywali dogłębnych analiz i ocen kolejnych z dwudziestu dziewięciu nadesłanych prac. Omawiano każdy szczegół: wrażenia, sposób prowadzenia narracji, strukturę audycji, ilustrację dźwiękową, realizację, nowatorskie elementy przekazu i wreszcie artystyczną formę dzieła.

– To bardzo pożyteczne i inspirujące rozmowy profesjonalistów, którzy pracują w tej samej branży, ale dzieli ich szerokość geograficzna – stwierdził po zeszłorocznej edycji Konkursu na antenie Radio Rossii Dmitriy Nikolaev (laureat Grand PiK).

Fot. I. Sanger

radio Międzynarodowy konkurs zakończyła uroczysta gala w Operze Nova w Bydgoszczy, którą prowadzili Andrzej Ferenc i Wiktoria Gorodeckaja. Wręczono nagrody przyznane przez międzynarodowe jury w składzie: Maria Wiernikowska, Andrzej Ferenc, Janusz Kukuła (przewodniczący), David Zane Mairowitz i Dmitry Aleksandrovich Nikolaev.

Główną – Grand PiK – otrzymał utwór Nieidealna piosenka Anny Dudzińskiej z Polskiego Radia Katowice w realizacji Krzysztofa Kiczka – za wnikliwe studium walki o sens życia, którego sublimacją staje się muzyka. Audycja otrzymała też nagrodę uczestników warsztatów.

Nagrody specjalne: • Na jednym wózku Agnieszki Czyżewskiej-Jacquemet z Polskiego Radia Lublin w realizacji Piotra Króla – za wzruszającą opowieść o oddaniu i poświęceniu, która staje się uniwersalnym przesłaniem o potędze miłości.

• Echo pękniętych strun. Ścieżkami Ukraińskich Kobziarzy z National Radio Company of Ukraine/Channel Promin autorstwa Volodymyra Noskova i Olgi Ivanowej w reali-

zacji Maryny Gotsevy-Skybe – za bogatą w środki wyrazu artystycznego próbę zrozumienia sztuki ukraińskiego kobziarstwa i jego dramatycznej historii.

• Dopóki jestem Patrycji Gruszyńskiej-Ruman i Magdaleny Balcerak ze Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia w realizacji M. Balcerak – za odwagę w opowiadaniu o dramatycznym i mrocznym obliczu współczesności.

• Ostatni Świadek Jolanty Rudnik i Andrzeja Rudnika z Polskiego Radia Koszalin w realizacji Adama Iwaszkiewicza – za wzruszającą, radiową rzeźbę człowieka, który widział to, czego nikt nigdy nie powinien widzieć.

Nagrodę w konkursie internetowym otrzymały Marta Antczak z Klepina i autor wybranego przez internautów utworu – Grażyna Preder z Polskiego Radia Koszalin – za Kuropatniki. Powrót do korzeni.

Wyróżniono też Marka Rzepę – za perfekcyjne wykorzystanie nowoczesnych form radiowej narracji w utworze pod tytułem W środku słońca gromadzi się popiół.

Wszyscy laureaci otrzymali też symboliczne jabłka.

Bydgoska Szkoła Perkusji – człowiek instytucja Nie od dziś wiadomo, że perkusiści pochodzący z Bydgoszczy mają swoją markę – to profesjonaliści cenieni za muzykalność, wysoką sprawność instrumentalną, za muzyczną wszechstronność. Oczywiście, dobrych czy nawet wybitnych perkusistów znajdziemy w całym kraju sporo, jednak ich wyjątkowe nagromadzenie w naszym mieście może zastanawiać rodząc pytanie: skąd się oni biorą?

Już pobieżny przegląd nazwisk bydgoskich muzyków grających na perkusji pokazuje, że zdecydowana większość z nich to absolwenci Zespołu Szkół Muzycznych.

Czyżby więc w budynku przy ulicy Gdańskiej 71 działał jakiś dobroczynny, perkusyjny duch? A może to perkusyjna sala emituje korzystne fluidy pozwalające ćwiczącym w niej osiągać tak znakomite wyniki? W grę wchodzą jeszcze sprzyjające wiatry wiejące nad szkołą, skrzyżowanie cieków wodnych pod ćwiczeniówką, ewentualnie źródło perfekcyjnego pulsu bijące gdzieś nieopodal. Możliwe też, że to właśnie tutaj, w Bydgoszczy, zlokalizowany jest perkusyjny czakram, którego potężne oddziaływanie może tłumaczyć tak niezwykły wysyp talentów. Tak, to wszystko brzmi bardzo prawdopodobnie, choć istnieje jeszcze jedna ewentualność: a może oni wszyscy byli po prostu dobrze uczeni…?

Nauka w szkole? Wiem, że to dla niektórych idea mało pociągająca; szkoła jest przecież nudna, schematyczna, konserwatywna. Co rusz się słyszy, że zabija

indywidualność, niszczy kreatywność, miast pobudzać ­– zniechęca do rozwoju. Nauka w szkole wymaga codziennych, wielogodzinnych ćwiczeń na instrumencie, żmudnego opanowywania zadanego materiału, stresuje. Dzisiaj trendy jest osiągnąć sukces wbrew szkole – kłania się tu powiedzenie „nie matura, lecz chęć szczera…”. Drogą na skróty, gdzie nie liczą się umiejętności, wiedza, doświadczenie, lecz osobowość – a im bardziej buńczuczna i chimeryczna, tym lepiej; by jak najprędzej stać się ARTYSTĄ (czyt. celebrytą). Jeśli taki scenariusz zdaje się sprawdzać na polu muzyki rozrywkowej (pop music), gdzie najistotniejszym elementem bywa „poziom rock and rolla” w życiu, to w świecie muzyki przez wielkie M istotne są inne walory, z których pierwszoplanowym jest rzemiosło. Po prostu muzyk to ktoś, kto umie grać na instrumencie (śpiewać). Oczywiście w szkole naucza konkretny człowiek, od którego kompetencji, pasji i zapału zależy w dużej mierze jakość owego kształcenia. Jeśli zatem w Bydgoszczy osiąga się tak spektakularne rezultaty, to stawiając pytanie o źródła tego sukcesu, nie sposób pominąć ich autora.

Karol Szymanowski

Książka poświęcona Mirosławowi Życie ukaże się w serii Czytanki miejskie. Promocja podczas spotkania z artystą 28 listopada br. listopad 2014 |

| 17

plastyka Piotr Wąsowski, Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy

Artystyczni konkwistadorzy

– inspiracje przyrodą w twórczości artystów pleneru malarskiego im. Leona Wyczółkowskiego w Borach Tucholskich Piękno Borów Tucholskich – krainy niepowtarzalnych lasów, malowniczych jezior, siedziby rzadko spotykanych ptaków, owadów i zwierząt – od dawna inspirowało wielu artystów i miłośników przyrody.

Jeden z największych kompleksów leśnych w Polsce, znajdujący się obecnie na terenie województw kujawsko-pomorskiego i pomorskiego, stał się miejscem poszukiwań twórczych licznych malarzy i grafików. Od początku lat dwudziestych XX wieku pod wpływem uroku wysokich sosen, potężnych dębów oraz majestatycznych prastarych cisów pozostawał Leon Wyczółkowski – wybitny przedstawiciel Młodej Polski, pomieszkujący w niewielkim dworku w podbydgoskim Gościeradzu. Zafascynowany potęgą natury i atmosferą tajemniczości, przywodzącą na myśl czasy słowiańskie, kreował swoiste portrety drzew, niezywkle nowatorskie w swej formie, jak na sztukę polską owego czasu. Krajobraz zielonych Borów, poprzecienany biegiem rzek Brdy i Wdy, stał się również inspiracją dla poszukiwań twórczych współczesnych artystów polskich, którzy – podobnie jak niegdyś Wyczółkowski – docenili wartość tego miejsca.

W Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy do 9 listopada 2014 roku oglądać można wystawę zatytułowaną Bory Tucholskie – Inspiracje. Prezentowane na ekspozycji obrazy inspirowane są plenerami malarskimi im. Leona Wyczółkowskiego, które odbyły się na przestrzeni lat 2012-2014 w miejscowości Brda w Borach Tucholskich. Komisarzem wszystkich edycji był Jan Wołek – znany poeta, malarz, pisarz, reżyser widowisk muzycznych i estradowych. Gościny artystom udzielił pensjonat Zielony Wiatr. Plenery zorganizowane zostały dzięki staraniom Haliny Janowskiej-Giłki, prezes Stowarzyszenia Via Natura, oraz Andrzeja Kobiaka, senatora RP. W poszukiwaniu natchnienia dla swej sztuki, swoistej artystycznej konkwisty okolic Tucholi dokonali polscy plastycy pochodzący z różnych 18 |

| listopad 2014

zakątków kraju. Pomimo iż większość twórców reprezentuje warsztat figuratywistów, grupę cechuje wyraźna rozbieżność programowa. Pośród licznie zaprezentowanych obrazów odnaleźć można przede wszystkim różnorodne stylistycznie pejzaże, sceny figuralne, jak również kompozycje zbliżające się w swej formie do abstrakcji.

Niezwykłą wrażeniowość i dużą wrażliwość kolorystyczną prezentują na wystawie płótna Stanisława Chomiczewskiego – absolwenta Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Inspirując się przyrodą, stworzył szereg prac, w których utrwalił rodzimy krajobraz pozbawiony śladów ludzkiej egzystencji, charakteryzujący się wyciszoną gamą barwną, ewokujący nastrój melancholii i zadumy. Pierwiastek pewnej tajemiczości i liryczności ukazują niektóre dzieła Haliny Nowickiej. Motywem podejmowanym przez artystkę stawała się przedstawiana fragmentarycznie tafla jeziora przepełniona całą obfitością odbitych weń refleksów światła i cienia. Wycinek potężnej natury, zmonumentalizowanego wnętrza lasu znalazł także swe miejsce w dyptyku Tomasza Klimczyka. Radosny, przepełniony słonecznym światłem pejzaż odzwierciedla z kolei twóczość Jana Wołka. Traktowane realistycznie obrazy artysty muzyka prezentują motywy przesuwających się chmur, wybrzeży rzek i polnych piaszczystych dróg.

Niektórzy z twórców krajobraz Polski traktowali jako interesującą scenerię dla wizji malarskich, przedstawiających tematykę mitologiczną. Roztańczone w złocistym zbożu, pełne szaleńczej namiętności fauny stały się domeną malarskich kompozycji Daniela Pieluchy. Artysta uprawiający malarstwo określane mianem „Nadrealizmu Polskiego” poszukuje na swych płótnach – wzorem wielkich poprzedników – cech świadczących o odrębności kultury Polski.

Inspirując się odchodzącym pejzażem prowincji, podkreśla jej tradycyjny, wyjątkowy i złożony charakter. Na ekspozycji uwagę zwracają także dzieła prezentujące sceny figuralne.

Do grona twórców zaliczają się między innymi Waldemar Marszałek oraz Adam Marczukiewicz, autor barwnego

Jan Wołek, Rzeczka, 2014, olej, płótno, fot. Wojciech Woźniak Archiwum Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy

portretu zadumanego grajka. Uzupłnieniem wystawy stają się również obrazy Katarzyny Szydłowskiej, ukazujące pełne realizmu wizerunki kobiet. Postaci muzykantów, a także podwodny, nieco fantastyczny świat ryb odnaleźć można natomiast w niezwykle dekoracyjnych kompozycjach Jana Bonawentury Ostrowskiego.

Krajobraz Borów pojmowany w sposób niemal abstrakcyjny ukazują horyzontalne oleje Andrzeja Fogtta. Wielkoformatowe kompozycje, wyróżniające się mozaikowością elementów i intensywną kolorystyką, bacznemu obserwatorowi przywodzić mogą na myśl brzeg rzeki Brdy.

Jednakże najbardziej odrealnione w swej formie są z pewnością malowane na kartonie niewielkie akryle Maggie Szuszkiewicz – polskiej artystki mieszkającej do lat w Niemczech – które zdumiewają ekspresją i siłą żywiołowości. Na wystwie, oprócz wymienionych wyżej

artystów, odnaleźć można jeszcze dzieła między innymi Janusza Lewandowskiego, Tomasza Lubaszka oraz Katarzyny Zwolińskiej.

Plener malarski im. Leona Wyczółkowskiego, odbywający się już po raz czwarty, na stałe wpisał się do kalendarza imprez kulturalnych naszego regionu. Piękno przyrody Borów Tucholskich z pewnością będzie jeszcze niejednokrotnie inspirować do podejmowania działań twórczych wielu polskich artystów. – Trudno mi domniemywać, w jakim stopniu kontakt z przyrodą, która nas otacza, wpływa na naszą twórczość. Na moją pewnie prawie bezpośrednio, choć, jak zwykłem mawiać, nie jest to trywialne przekładanie ładnego na ładne – stwiedził Jan Wołek. Warto więc odwiedzić bydgoską Galerię Miejską bwa, by za pośrednictwem obrazów odkryć piękno sztuki inspirowanej przyrodą i atmosferą Borów Tucholskich. listopad 2014 |

| 19

muzyka Sylwia Białobłocka

Niewietrzone miasto Małgorzata Dziemitko-Gwiazdowska i Wojciech Trempała odpowiedzieli na to pytanie w książce Niewietrzone miasto.

Przemysł muzyczny pokolenia przełomu cyfrowego. Niektórzy czytelnicy mogą się zdziwić, jak bardzo nie doceniali własnego podwórka. Bo okazuje się, że jest co najmniej kilka zespołów, które w latach dziewięćdziesiątych wyfrunęły z Bydgoszczy w Polskę i nawet dalej w świat. W serii wywiadów z bydgoskimi muzykami możemy cofnąć się do tych czasów. Jest to pewnego rodzaju rozliczenie z okresem przed cyfryzacją – czy twórcom było wtedy lepiej czy gorzej? Zmieniło się wiele czy wręcz przeciwnie? Swoimi spostrzeżeniami dzielą się kapele takie jak między innymi Something Like Elvis, 3moonboys, Variété. W czasie ich młodości nie było jeszcze telefonów komórkowych, Internetu, a tym samym nieograniczonego dostępu do osiągnięć zachodniej muzyki. Zdobywanie kaset z zagranicznymi utworami cieszyło się popularnością, widać w tym pragnienie poznawania nowości. Muzycy często mieli wrażenie, że zachodnia twórczość to zupełnie inna liga. Wyższa. Tamci mieli sprzęt, wytwórnie nagrań. A my?

Gitary odkupywane z piątej ręki, nagrania w na wpół amatorskich studiach. A mimo to przecież jakoś się udawało! Something Like Elvis grali trasy w Czechach i Kanadzie, Schizma pojawiła się w Korei, 3moonboys odwiedzili Niemcy, a Upside Down – Szwecję. Co jest więc takiego w tych zespołach, że zdobywały publiczność w najróżniejszych miejscach świata?

Na pewno świeżość. Ze względu na erę przedinternetową nikt nie miał dostępu do zbyt wielu utworów, do gotowych bitów. Do wszystkiego dochodziło się samemu. Ze słabych instrumentów nie wydobywał się żaden czysty, idealny dźwięk. W demówkach często nie było słychać wyraźnego wokalu. Ale była energia, pomysły, zawzięcie, chęci i przyjaciele, którzy pomagali zorganizować pierwsze koncerty, dawali namiary na chętnych do współpracy organizatorów i tak dalej; wszystko szło drogą pantoflową. O takich początkach wspomina każda z bydgoskich kapel.

Wspomnienia muzyków o życiu kulturalnym Bydgoszczy wskazują na to, że… niby nic nie było, a jednak coś się działo. Liczba koncertowych klubów – ograniczona. W każdym wywiadzie powtarzają się nazwy: Wiatraczek, Sanatorium, SPIN, Mózg, Modus, Parnasik, Beanus. Niewiele, jak na 20 |

| listopad 2014

ponadtr z ystupięćdziesięciotysięczne miasto. Do dziś ostało się tylko kilka z nich, a w koncertowej sferze liczy się właściwie tylko Mózg. Pojawiły się jedynie dwa nowe kluby – Estrada i Wiatrakowa. A więc liczba miejsc znacząco się zmniejszyła w ciągu tych kilkunastu lat, ale zmalała też frekwencja. Zdaniem bydgoskich muzyków przyczyną jest przesyt rynku wydawniczego. Każdy może teraz być twórcą, może dzielić się swoimi dokonaniami w Internecie, udostępniając je szerszej publiczności. Odbiorcy mogą więc przebierać i przebierać w różnorakich utworach… I na koncerty iść już nie ma się potrzeby. A przecież, jak mówi Pestka (Arek Wiśniewski): „Przychodzenie na koncerty to jakby branie współodpowiedzialności za możliwość trwania czegoś, co lubimy, na czym nam zależy”.

W Niewietrzonym mieście…, oprócz pozytywnych aspektów (rozgłos, trasy koncertowe), mamy też pesymistyczne anegdotki – kradzieże instrumentów muzycznych, a nawet busa. Mamy opowieści o rozpadach zespołów, ale też o tworzeniu się nowych. I o przetasowaniach członków między zespołami. Jak się bowiem okazuje, ówczesna scena muzyczna była nieco ograniczona personalnie – wszyscy się znali, wciąż powtarzają się te same nazwiska, tylko w różnych zestawieniach. Nawet jeden z autorów książki (Wojciech Trempała) jest przecież muzykiem George Dorn Screams… Ale dzięki temu przeprowadzone wywiady nie są sztywne, nie zawierają się w jakichś ramach, a raczej przedstawiają formę sympatycznych rozmów dobrych znajomych. Rozmów o tym, co było i dlaczego tak było w czasie przełomu cyfrowego.

Z kolei czytelnicy przechodzący wcześniej obojętnie obok tych kapel mogą poczuć się zadziwieni, gdy przeczytają, że właściwie każdy z zespołów jest nazywany tym najlepszym w Polsce, tym, który osiągnął lub mógł osiągnąć najwięcej. To trochę przytłacza.

bydgoski insynuator kulturalny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (126) Sulimowa reaktywacja Powieść jego pióra „Most Królowej Jadwigi” doczekała się piątego wydania, a most jego imienia – doczeka się niebawem drugiego wcielenia. Tak więc Jerzy Sulima-Kamiński przeżywa swoją reaktywację, by nie rzec – życie po życiu. Niektórzy jednak twierdzą, że przebywający w zaświatach pisarz dopiero wtedy byłby prawdziwie wniebowzięty, gdyby na Starym Rynku stanęła jego wymarzona zachodnia pierzeja.

Artyści i cykliści Po sukcesach Majki i Kwiatkowskiego moda na kolarstwo wzmogła się wydatnie w bydgoskim środowisku artystycznym. Do pedałującego już od wielu lat po nadbrdziańskim śródmieściu Stanisława Stasiulewicza dołączyli m.in. Maciej Puto i Dariusz T. Lebioda. Ten ostatni zdaje się preferować kolarstwo górskie, bo widziano go, jak forsował ostatkiem sił, lecz z wrodzoną sobie ambicją, jakże symboliczne dla każdego artysty Wzgórze Wolności.

Przebojowe automobile Zdzisław Walczak – pułkownik i malarz, kojarzony dotąd przede wszystkim z twórczością batalistyczną, pokazał w Galerii „Kantorek” – „Świat w zupełnie starym stylu, świat zza szyb automobilu”. Miłośnicy dziejów motoryzacji byli wprost urzeczeni, a do pełni szczęścia brakowało im tylko Urszuli Sipińskiej z jej historycznym już przebojem.

Dreptułki i deptuły Wybraniec wielu muz (teatr, literatura, malarstwo, film) Zbigniew Wróbel wydał kolejny tomik wierszy i poetyckiej prozy. Jego „Źdźbła i szczypty” potwierdzają niebywałą kreatywność lingwistyczną autora, której nie powstydziliby się Leśmian z Białoszewskim razem wzięci. Żaden z nich przecież nie wpadł na to, by „rozgarniając ciszę, wydobywać

dreptułki ledwonóżki i nibynóżki i ciamciałki i deptuły śmiecionośki wędrowne”.

Harce wielce ryzykowne Występujący na tegorocznym ARS-ie seniorzy wycinali takie ludowe hołubce i dyskotekowe hip-hopy, że gdyby na widowni Kino-Teatru przy ul. Dwernickiego znalazł się jakiś funkcjonariusz ZUS-u, to wielu żywiołowo fikającym staruszkom odebrano by niechybnie świadczenia emerytalno-rentowe. Jest więc propozycja, by na następnym Przeglądzie Artystycznego Ruchu Seniorów zespoły taneczne występowały za zamkniętymi drzwiami.

Lusterko wsteczne /-25/ Ćwierć wieku temu (październik 1989) – W Teatrze Polskim oklaskiwano „Termopile polskie” T. Micińskiego w reżyserii Andrzeja M. Marczewskiego, z muzyką Tadeusza Woźniaka i z czołowymi rolami J. Andrzejewskiej, M. Czerskiego i K. Kurka.

– DK „Orion” zapraszał miłośników ruletki, pokera, bilarda, kości… na zabawę-eksperyment, czyli „Wieczór z hazardem”.

– Po koncertach w Moskwie, Rydze, Leningradzie i Kijowie szef Capelli Bydgostiensis Włodzimierz Szymański stwierdził, iż jego zespół „znowu jest w formie”.

– „Księgarstwo przeżywa regres” – wyznał dyr. Domu Książki Kazimierz Michorzewski, dodając, iż w księgarskich placówkach można będzie nabywać m.in. lustra, listwy do majsterkowania, boazerie, torby foliowe itp.

– Bydgoscy teatromani byli pod silnym wrażeniem kunsztu Mariana Opani, który w ramach cyklu „Świat aktorski naszych czasów” zaprezentował recital pt. „Moje fascynacje”. listopad 2014 |

| 21

w ydarzenia

Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA

im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-229 Bydgoszcz, Koordynator: mgr Marta Rosenthal-Sikora www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl tel. 52 567 00 57 Muzeum Fotografii – Arkadiusz Blachowski Galeria Debiut – Marta Rosenthal-Sikora Galeria Nad Brdą – Karolina Prus 2 artGallery galeria & pracownia plastyczna ul. Krasińskiego 5 facebook.com/osa.artGallery 3

Bydgoskie Centrum Informacji,

FILHARMONIA POMORSKA dyrektor: Eleonora Harendarska, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 FUNDACJA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz tel. 523 234 810, fax 523 234 811 www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

G

ALERIA 85 prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18

ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4

Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8

BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz

Galeria BRDA – działająca pod patronatem Galerii Miejskiej bwa, Bydgoszcz ul.

Dworcowa 94 (w siedzibie hotelu BRDA – parter) 9

5

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski

Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon., czw. 14-15 6

GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne codziennie od 10-17

om Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl

GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3

D

Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzal­ska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

Galeria KANTOREK tel. 523 210 211, wstęp wolny, prezentacja i sprzedaż dzieł sztuki 10

GALERIA MIEJSKA bwa dyrektor: Wacław Kuczma, 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: Galeria Miejska bwa: wt.-śr. 10-18, czw. 12-20, pt.

10-18, sob.-niedz. 11.30-16.30. Wstęp wolny.

Galeria Kantorek: wt.-śr. 11-18, czw. 13-20, pt. 11-18, sob. 11-14. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12

E

GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00 13

Farbiarnia Pracownia Fotografii

GALERIA NON FERE przy II Społecznym Liceum Ogólnokształcącym

ljazz – Centrum Artystyczne ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz tel. 523 221 574, 662 152 726 www.eljazz.com.pl 41

Artystycznej, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz 40

22 |

Galeria Wieży Ciśnień Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42

| listopad 2014

Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447 e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22

Izba Pamięci

Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19

K

lub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Danuta Antkowiak KLUB INSPEKTORATU WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 523 783 550, kierownik Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWSZ, tel. 523 783 563, kierownik Zdzisława Gajownik; czynna: pon.-czw. 10-18, pt. 10-15 Klub Miłośników Kaktusów, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.republika.pl/bkmk/ KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak 21 KLUB ŚWIATA KSIĄŻKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. księgarni Mariola Zawisza. 21 KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1-3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy Dyrektor: Maciej Puto, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz. com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37

Miejskie Centrum Kultury,

ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja) sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39

Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25 MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075 Muzeum Mydła i Historii Brudu ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz.

Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy: ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, Dyrektor Muzeum dr Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, www.exploseum.pl, Dział Edukacji i Promocji: tel. 52 58 59 910-15, e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 58 59 916.

Godziny zwiedzania Muzeum: wtorek, środa, piątek 10.00-17.00 czwartek 10.00-19.00 sobota, niedziela 11.00-17.00 poniedziałki – nieczynne Soboty – wstęp bezpłatny, tel. 883 366 056 26

w ydarzenia

MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 MUZEUM WOJSK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, Godziny otwarcia: wtorek – piątek: 8.30-15.30; w niedziele: 10.00-14.00; w soboty i poniedziałki – nieczynne. www.muzeumwl.pl

Opera NOVA w Bydgoszczy

dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,

85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska

PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz.

Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl 29

STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739

T

EATR PANTOMIMY „DAR” www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Łysak, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa Teatru czynna jest od wtorku do piątku w godz. od 12 do 18 oraz godzinę przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl 31 TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: tmmb@neostrada.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda.

Biuro Zarządu czynne we wt., śr., czw. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33

URZĄD MIASTA, Biuro Kultury Bydgoskiej ul. Jezuickiej 14a, 85-102 Bydgoszcz, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36

TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27

WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635

TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34

WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35

TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury we wtorki w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl prezes Stanisław Puls, tel. 523 411 805; sekretarz Danuta Kucik, tel. 523 454 074 TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKOFRANCUSKIEJ, Siedziba na terenie WSG w Bydgoszczy ul. Garbary 2; bud.: H-01, Prezes: Małgorzata Panasewicz tel. 504 199 624, wiceprezes: Józef Owczarek, tel. 507 160 445 11

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl

listopad 2014 |

| 23

w ydarzenia Filharmonia Pomorska 5.11.2014, środa, godz. 19.00

Ave Maria Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Waldemar Kośmieja, kierownictwo artystyczne Barbara Kubiak, sopran Bach/Gounod, Schubert, Donizetti, Piazzolla, Lorenc, Cherubini, Verdi, Massenet, Mascagni, Caccini/Vavilow Koncert będzie prezentacją ostatniego przedsięwzięcia fonograficznego Capelli, którą jest płyta Ave Maria, zawierająca 10 utworów z różnych epok, począwszy od kompozycji florentczyka Luigiego Cherubiniego, kończąc na współczesnych autorstwa Astora Piazzolli czy Michała Lorenca, których zainspirowały słowa modlitwy „Ave Maria”. Do wykonania wokalnych partii solowych zaproszona Barbara Kubiak została sopranistka Barbara Kubiak z Teatru Wielkiego w Poznaniu, artystka ceniona za największe kreacje operowe (Verdi, Puccini, Bellini, Mozart, Beethoven), z ogromnym powodzeniem występująca również w repertuarze oratoryjnym i koncertowym. Stale współpracuje z największymi polskimi filharmoniami i festiwalami, wykonując dzieła Brittena, Góreckiego oraz Nowowiejskiego.

Filharmonia oferuje podwójną promocję przy zakupie biletu i płyty, szczegóły w kasie FP. 7.11.2014, piątek, godz. 19.00

Z okazji rocznicy urodzin Ignacego Jana Paderewskiego DZIEŁA WSZECH CZASÓW Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Marek Pijarowski dyrygent Eduard Kunz fortepian (Rosja) Beethoven – Uwertura „Leonora III” Paderewski – Fantazja polska gis-moll Strawiński – Suita z baletu „Pietruszka” Koncert poświęcony patronowi Filharmonii bydgoskiej Ignacemu Janowi Paderewskiemu, którego wielotorowa działalność wyróżniała spośród grona największych osobowości świata kultury i polityki. Był człowiekiem wielkiego serca i rozumu, hojnym filantropem, bezmiernie oddanym sprawom ojczyzny. W interpretacji Eduarda Kunza usłyszymy Fantazję polską, która obok Koncertu a-moll zaliczana jest do najpopularniejszych utworów w polskiej literaturze pianistycznej i znalazła się w repertuarze wielu znanych pianistów i orkiestr na całym świecie. Paderewski wielokrotnie wykonywał ją podczas swoich podróży artystycznych w różnych krajach. Magazyn BBC Music Magazine obwołał Eduarda Kunza, urodzonego na dalekiej Syberii, w Omsku, jednym z 10 największych pianistów przyszłości. W la24 |

| listopad 2014

tach 2000-2010 młody wirtuoz wygrał 14 znaczących, międzynarodowych konkursów, m.in. w Hiszpanii, we Włoszech, Wielkiej Brytanii, Rumunii, Grecji, USA oraz w Polsce – 8. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy w 2010. Pianista stał się sensacją w Konkursie Pianistycznym im. P. Czajkowskiego w Moskwie, gdzie okrzyknięto go wybitną osobowością muzyczną i co przysporzyło mu tysiące fanów w całej Rosji i za granicą.

8.11.2014, sobota, godz. 11.00, koncert dla dzieci od 3. do 6. roku życia

AKADEMIA WioliMisia godz. 12.30, koncert dla niemowląt, małych dzieci do 2. roku życia oraz kobiet w ciąży

63. OD BRZUSZKA DO USZKA MALUSZKA Sobota zarezerwowana została dla naszych najmłodszych słuchaczy, wpierw Kapela OldNova wystąpi w programie pt. „O mazurze, krakowiaku, do których WioliMiś poprosi”, następnie specjalnie dla maluszków wykonane zostaną utwory Bacha i Mozarta.

10.11.2014, poniedziałek, godz. 11.00 i 12.30 PORANKI MUZYCZNE DLA SENIORÓW

„Siedzi sobie zając pod miedzą” Propozycja miłego spędzenia czasu przy utworach m.in. Mozarta, Haydna, Saint-Saënsa, inspirowanych tematyką zwierząt i polowań 14.11.2014, piątek, godz. 19.00 15.11.2014, sobota, godz. 19.00

Koncerty finałowe Międzynarodowego Konkursu Młodych Pianistów „Arthur Rubinstein in memoriam” Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Ian Hobson dyrygent (Wlk. Brytania) Od 1993 w Bydgoszczy organizowany jest Międzynarodowy Konkurs Młodych Pianistów „Arthur Rubinstein in memoriam”. Pomysł zrodził się pod wpływem słów samego Rubinsteina, który koncertując w nowo zbudowanej sali Filharmonii Pomorskiej, w roku 1960 powiedział: „Macie wspaniałą salę koncertową, należałoby tu organizować koncerty międzynarodowe.” Realizując myśl wielkiego pianisty, Ewa Stąporek-Pospiech, dyrektor Państwowego Zespołu Szkół Muzycznych, zainicjowała międzynarodowy konkurs przeznaczony dla młodych pianistów. Program konkursowy jest niezwykle trudny i obejmuje utwory, które miał w swoim pianistycznym repertuarze Rubinstein.

19.11.2014, środa, godz. 19.00

Wieczór bachowski

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis José Maria Florêncio dyrygent Aldona Cisewska skrzypce Daniel Rybicki flet Bach – V Koncert brandenburski D-dur BWV 1050

w ydarzenia – Koncert skrzypcowy a-moll BWV 1041 – Suita nr 2 h-moll BWV 1067 W Bachowskich utworach usłyszymy solowe kreacje muzyków na co dzień związanych z Orkiestrą Symfoniczną FP. Aldona Cisewska zagra wdzięczny, kunsztowny Koncert skrzypcowy a-moll. W OSFP koncertmistrzyni gra pierwsze skrzypce, które opanowywała od 6. roku życia. Podjęła studia w Folkwang Hochschule w Essen, następnie w Guildhall School of Music & Drama w Londynie. Współzałożycielka Paderewski Kwartet, który debiutował na 49. Bydgoskim Festiwalu Muzycznym w 2011. Daniel Rybicki zagra w Suicie nr 2 h-moll.

Jest absolwentem klasy fletu Jadwigi Kotnowskiej w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, ukończył studia w Hogeschool voor Wetenschap & Kunst w Leuven (Belgia), uzyskując tytuł Master of Art. W czasie studiów pobierał regularne lekcje i uczestniczył w kursach wielu czołowych artystów. Współpracował z cenionymi orkiestrami, polskimi i zagranicznymi, Od 2012 jest I flecistą symfoników bydgoskich.

21.11.2014, piątek, godz. 19.00

100. rocznica urodzin Andrzeja Panufnika Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Tadeusz Wojciechowski dyrygent Beata Bilińska fortepian Dukas – Uczeń czarnoksiężnika; Saint-Saëns – II Koncert fortepianowy g-moll Panufnik – Sinfonia sacra; Kilar – Krzesany Sir Andrzej Panufnik (1914-1991) to wybitny polski kompozytor-emigrant i dyrygent, który większość życia spędził na uchodźstwie w Wlk. Brytanii i w PRL-u długo, aż do 1977, cenzura wykreślała jego twórczość z programów koncertowych. Orkiestra wykona jedno z jego najbardziej znanych dzieł symfonicznych pt. Sinfonia sacra.

Beata Bilińska, mistrzyni klawiatury, zaliczana do czołówki polskich pianistów zagra Camille’a Saint-Saënsa II Koncert fortepianowy g-moll. Ponadto w programie Paula Dukasa Uczeń czarnoksiężnika, dzieło napisane lekko i z poczuciem humoru, oparte na balladzie Goethego pod tym samym tytułem, oraz Kilara Krzesany, który jest stylizacją tańca góralskiego i rodzajem poematu symfonicznego na orkiestrę.

Beata Bilińska, fot. Michał Obrzut

22.11.2014, sobota, godz. 11.00

Muzyczne BAJKOranki

kompozycje Sławomira Opalińskiego do wierszy Marii Konopnickiej Cykl koncertów powstał z myślą o małych melomanach i popularyzuje nie tylko czytanie wierszy największych polskich wieszczów, którzy wsławili się wierszami dla dzieci, ale także twórczość bydgoskich kompozytorów.

Najmłodsi słuchacze usłyszą poezję Konopnickiej oraz utwory Sławomira Opalińskiego, kompozytora, teoretyka oraz pedagoga PZSM w Bydgoszczy.

26.11.2014, środa, godz. 19.00

Wirtuozowski klarnet Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Michael Maciaszczyk dyrygent, skrzypce Peter Schmidl klarnet (Austria) m.in. Mozart – Koncert klarnetowy A-dur KV 622 Austriacki klarnecista Piotr Schmidl studiował w wiedeńskiej szkole muzycznej. W 1965 roku dołączył do Vienna Philharmonic Orchestra, gdzie jest głównym klarnecistą. Występował jako solista z wieloma orkiestrami europejskimi i Tokio pod batutą wielkich dyrygentów doby współczesnej, jak: Leonard Bernstein, André Previn, Karl Böhm. Jest profesorem Uniwersytetu Muzycznego w Wiedniu, prowadzi kursy mistrzowskie w Europie i Japonii. Austriacki artysta wykona urokliwy Koncert klarnetowy A-dur, ostatnie instrumentalne dzieło Mozarta, które ten zdołał ukończyć tuż przed śmiercią. Koncert poprowadzi Michael Maciaszczyk, koncertmistrz Wiener Kamerorchester.

28.11.2014, piątek, godz. 19.00

Andrzejki z musicalami Koncert z nianią

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Sławomir Chrzanowski dyrygent soliści śpiewacy Teatru Muzycznego ROMA w Warszawie: Edyta Krzemień i Damian Aleksander Zapraszamy do wspólnej zabawy z cenionymi w Polsce artystami przy światowych hitach musicalowych, którą poprowadzi dyrygent nader doświadczony w tym repertuarze – Sławomir Chrzanowski, dyrektor naczelny i artystyczny Filharmonii Zabrzańskiej. Zaś czas umilą śpiewem: Edyta Krzemień, wokalistka (sopran), aktorka teatralno-musicalowa, m.in. od 2007 Edy ta Krzemień do 2012 związana z Teatrem Muzycznym Roma w Warszawie; Damian Aleksander – aktor musicalowy, telewizyjny i teatralny, piosenkarz i tancerz, od 2000 współpracuje z warszawską Romą. Wieczór muzyki wprost dla wszystkich, także dla rodziców, bowiem na czas trwania koncertu będzie można zostawić dzieci pod opieką wykwalifikowaDamian Aleksander nych animatorów z UKW. fot. Agnieszka Pisarcz yk inf. Mariola Grochowina

listopad 2014 |

| 25

w ydarzenia Opera Nova w Bydgoszczy

Manru, fot. Andrzej Makowski

5.11.2014, godz. 19.00 6.11.2014, godz. 19.00

Manru – opera Ignacego Jana Paderewskiego kierownictwo muzyczne Maciej Figas reżyseria Laco Adamik scenografia Milan David (Czechy) choreografia Janina Niesobska przygotowanie chóru Henryk Wierzchoń Komponowanie swej jedynej opery ukończył Paderewski w 1901 roku, w tym samym roku odbyła się jej światowa prapremiera w Dreźnie, a już 1902 roku operę pokazała nowojorska Metropolitan Opera. Temat libretta zaczerpnięty został z powieści J.I. Kraszewskiego „Chata za wsią”. Literacki Cygan Tumry nosi w operze imię Manru, które – jak pisał autor libretta, Alfred Nossig „…jest najbardziej ponurym, cygańskim i operowym”.

Ignacy Jan Paderewski mówił w 1902 r. na spotkaniu z przedstawicielami prasy w Nowym Jorku: „Wybór tematu umożliwił mi wprowadzenie dużej dozy liryzmu do libretta i pod tym względem wzorowałem się (…), na metodzie włoskiej. Sądzę, że nowość „Manru” polega na tym, że w odróżnieniu od zwykłej romantycznej historii, jej temat został osnuty na tle konfliktu między dwiema rasami, Słowianami i Cyganami. Temat jest zresztą na wskroś muzyczny”. „Manru” napisana pod wpływem dramatów muzycznych Wagnera zawiera szczególnie imponujące partie symfoniczne orkiestry, piękne partie wokalne z potraktowaniem głosu ludzkiego jak instrumentu.

Paderewski włączył do partytury porywające partie chóralne a także elementy folklorystyczne: tańce góralskie, motywy cygańskie – zapewniające widowiskowość dzieła. Maciej Figas w rozmowie z Anitą Nowak mówił: (…) „Manru” dzisiaj ogląda się bez znużenia, a tak orkiestra, która jest przecież pierwszym krytykiem, jak i wykonawcy poszczególnych partii, zgodnie twierdzą, że 26 |

| listopad 2014

z upływem czasu to dzieło coraz bardziej ich wciąga. A to oznacza, że cel osiągnęliśmy.

Opera Paderewskiego, zarazem pierwszy polski dramat muzyczny, jedna z najważniejszych pozycji w naszym repertuarze narodowym, w porównaniu np. z „Halką” stanowi rzadkość w polskich teatrach operowych.

Aktualnie grana jest tylko przez Operę Nova. Na afiszu bydgoskiej sceny obecna jest od 2006 r. Opera Nova nie tylko wystawia „Manru”, lecz czyni starania, aby tej operze przywrócić miejsce należne w polskim repertuarze.

Bydgoski spektakl „Manru”, zarejestrowany w technice DVD, uhonorowany został prestiżową nagrodą paryskiej Académie du Disque Lyrique – „Złotym Orfeuszem”.

8.11.2014, godz. 19.00 9.11.2014, godz. 19.00

La Traviata – opera Giuseppe Verdiego kierownictwo muzyczne Maciej Figas reżyseria Bodo Igesz (USA) scenografia Łucja Kossakowska Czym żył XIX-wieczny Paryż? Oczywiście – skandalami, sztuką i literaturą. Oddawał nuworyszowskie aspiracje bogacących się gwałtownie bankierów i burżujów. Hedonizm nowych elit skwapliwie wykorzystywały słynne paryskie kokoty. Najsławniejszą była Marie Duplessis, do której wzdychał cały „Jockey-Club” utrzymywany przez najbogatszych mężczyzn z paryskiego towarzystwa, kochanka najbardziej wpływowych i znanych osobistości, także artystów – Franciszka Liszta i Aleksandra Dumas-syna, kochająca luksus i …kamelie. Dała „życie” literackiej postaci ,Małgorzacie Gauthier, tytułowej „Damie kameliowej” z XIX-wiecznego bestselleru powieściowego.

Na jego kanwie powstało libretto do „największego melodramatu wśród operowych historii” „La Traviaty” Giuseppe Verdiego. Tytułowa „kobieta upadła” nazy-

w ydarzenia wa się tu Violetta Valery. Opera ta należy do szczególnych utworów, które – słuchane nawet wielokrotnie – nadal podbijają słuchacza muzyczną urodą.

Dzieło zawiera wszystko, co od ponad stu lat gwarantuje mu miłość wykonawców i publiczności: wspaniałe partie wokalne (liryczne arie Violetty: Sempre libera i Addio del passato, (wzruszająca Di Provenza il mar, il suol Germonta), niezapomniane muzyczne dialogi bohaterów dramatyczną akcję z tragicznym finałem, piękne sceny zbiorowe i chóralne (ze słynnym toastem na chwałę miłości „Libiamo…). „Traviata” obecna w repertuarze Opery Nova od premiery w 1998 r. świetne odtwórczynie partii Violetty. W tytułowej roli oklaskiwane były: Gabriela Orłowska de Silva, Dorota Radomska, Ewa Godlewska, Beata Gramza, Katarzyna Nowak-Stańczyk, Victoria Vatutina…

27.11.2014, godz. 19.00 28.11.2014, godz. 19.00 29.11.2014, godz. 19.00 30.11.2014, godz. 19.00

Baron cygański – operetka Joanna Straussa Inscenizacja, reżyseria i choreografia Janina Niesobska Kierownictwo muzyczne Maciej Figas Scenografia i kostiumy Maria Balcerek Reżyseria świateł Bogumił Palewicz Przygotowanie chóru Henryk Wierzchoń „Baron cygański” Johann Strauss uznawał za swe największe kompozytorskie osiągnięcie. Operetka ta należy do najbardziej efektownych realizacji bydgoskiej sceny operowej (premiera w 2010 r.). Błękity, szmarag-

Baron c ygański, fot. Andrzej Makowski

dy, indygo, fiolety, cekiny, zapinki, przypinki, szamerowane mundury, peleryny, czepeczki i fartuszki, suknie z tiurniurami – scena ledwo pomieści ten wielobarwny i zróżnicowany tłum. Jedwabne falbany spódnic tworzą wielobarwne, falujące „morze” w cygańskim tańcu, powiewają frędzle chust, błyskają i dźwięczą szable – pani scenograf dała upust swej nieposkromnionej fantazji.

Zachwyca ogrom dekoracji (gigantyczny namiot i pałacowe schody w skali 1:1), wystawność kostiumów wykonanych z niezwykłą pieczołowitością; niezapomniane pozostają układy taneczne: ognisty czardasz „Ritter Pazman”, wytworny walc. Inscenizacja zapisała się jako wzorcowa w polskiej historii realizacji operetki: wystawiona z należnym jej przepychem, dbałością o piękno obrazu, pieczołowicie oddany detal i całościowy imponujący kształt, wiarygodną aktorsko grą, i – a właściwie przede wszystkim! – wspaniałą muzyką Straussa, jest znakomitym przykładem kondycji artystycznej Opery Nova. Na pocieszenie tych, którym nie udało się kupić biletów, zapowiadamy kolejne przedstawienia tego tytułu w styczniu 2015 r. inf. Ewa Chałat

Dom Kultury MODRACZEK 3.11.2014, poniedziałek, godz. 18.00, wstęp wolny Czytamy bajki dzieciom – „Wiluś – kot czarownicy”, autor: Elżbieta Jarmołkiewicz 6.11.2014, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Indianie Ameryki Północnej. Historia i dzień dzisiejszy. „Czarna Legenda hiszpańskiej Konkwisty” cz. 3.

Prowadzenie spotkania: Adam Piekarski 13.11.2014, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Kawiarnia Literacka: gość – Mirosław Wiśniewski – leśniczy i mieszkaniec Świętokrzyskiego Parku Narodowego, poeta. Jego muzą i przewodniczką duchową w świecie poezji jest Joanna Kulmowa – nestorka poetek polskich – której życie i dokonania wywarły poważny wpływ na osobowość, po-

strzeganie natury i twórczość poety. Mocno związany z tzw. „poetami przeklętymi”, a zwłaszcza z Edwardem Stachurą. Autor trzech tomów: „ Po tamtej stronie marzeń”, „ Piękno jest w Tobie”, Nicniemówienie”; uczestnik licznych spotkań autorskich, laureat konkursów literackich.

Prowadzenie spotkania: W. Barbara Jendrzejewska 18.11.2014, wtorek, godz. 18.00, wstęp wolny Spotkanie z Latarnikiem Prowadzenie spotkania: Sławomir Krajewski – Latarnik PCRS 24.11.2014, poniedziałek, godz. 18.00, wstęp wolny Czytamy bajki dzieciom – „Myszka i przyjaciele”, autor: Tamara Sieradzka 27.11.2014, czwartek, godz. 17.30 Przestrzeń Kobiet Twórczych „Pani Skarpeta” Pogadanka: „Zdrowy styl życia” Warsztaty: „Malowanie na szkle” listopad 2014 |

| 27

w ydarzenia „Muzyka u źródeł” – magia muzyki i miejsca…

Szósta edycja Festiwalu Muzyki Kameralnej „Muzyka u Źródeł” rozpocznie się w środę 5. listopada w klimatycznych wnętrzach Muzeum Wodociągów.

Program tegorocznej imprezy zapowiada się niezwykle atrakcyjnie – będą wielkie dzieła kameralistyki, jazz i po raz pierwszy pojawi się spektakl teatralny.

dniu festiwalu w monograficznym koncercie, poświęconym twórczości Andrzeja Panufnika. Koncert odbędzie się w ramach projektu realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca w Warszawie – „Nowe Interpretacje”.

Wieczory z muzyką kameralną w klimatycznych wnętrzach hali wodociągowej co roku przyciągają szerokie grono sympatyków. Dla publiczności jest to wyjątkowa okazja do spotkania ze znakomitymi muzykami występującymi w najznamienitszych salach koncertowych.

Bilety na koncerty dostępne są od 25. września w sklepach Empik oraz na portalu biletowym Ticketpro. www.muzykauzrodel.art.pl Miejsce koncertów: Muzeum Wodociągów, ul. Gdańska 242, Bydgoszcz Patronat Honorowy: Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki Prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski Projekt dotowany jest ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz Urzędu Miasta Bydgoszczy i sponsorów.

Główny Mecenas: Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy Sp. z o.o.

Organizator: Fundacja Muzyka u Źródeł 5.11.2014, środa, godz. 18.00. Bilety: 20,00

„Kameralnie u Źródeł” Wystąpią: Krzysztof Jakowicz – skrzypce; Mateusz Bocheński – altówka; Joanna Krempeć-Kaczor – kontrabas; Barock Quartet w składzie: Wojciech Kołaczyk – I. skrzypce, Dariusz Groblewski – II. skrzypce, Zbigniew Szczęch – altówka, Michał Litwa – wiolonczela Program: Antonín Dvořák – Kwintet smyczkowy G-dur op. 77; M. Bruch – Oktet smyczkowy B-dur Festiwal rozpocznie znakomity skrzypek, kameralista i pedagog – Krzysztof Jakowicz. Tego wieczoru zabrzmią wielkie dzieła kameralistyki – utwory A. Dworzaka i Maxa Brucha. Podczas kolejnego koncertu na festiwalowej scenie pojawi się Atom String Quartet.

Zespół zaprezentuje materiał z najnowszej płyty, która już wkrótce pojawi się na rynku. Dużym zainteresowaniem cieszy się koncert The New Warsaw Trio. Panowie przygotowali program z muzyką kompozytorów francuskich w fantastycznych autorskich opracowaniach.

Nowością w trakcie festiwalu będzie spektakl teatralny – monodram „Bal u Salomona”, na podstawie tekstu K.I. Gałczyńskiego, w wykonaniu Andrzeja Pieczyńskiego. Muzykę skomponowaną do spektaklu przez Roberta Kanaana zagra Barock Quartet.

Niekwestionowaną gwiazdą festiwalu będzie Aga Zaryan. Artystka wystąpi wraz z trio jazzowym i muzykami z Barock Quartet. Bilety na ten koncert są już niedostępne - sprzedały się w ciągu kilku dni.

Gospodarze festiwalu – zespól Barock Quartet wraz z towarzyszącymi muzykami zaprezentują się w ostatnim 28 |

| listopad 2014

7.11.2014, piątek, godz. 18.00. Bilety: 20 zł

Atom String Quartet Atom String Quartet w składzie: Dawid Lubowicz – I. skrzypce, Bartosz Dworak – II. skrzypce, Michał Zaborski – altówka, Krzysztof Lenczowski – wiolonczela Klasyczny skład kwartetu smyczkowego tym razem w repertuarze jazzowym. Atom String Quartet wraca do Bydgoszczy po 2 letniej przerwie. Ten młody zespół Atom String Quar tet, fot. Marek Hofman

w ydarzenia jest entuzjastycznie przyjmowany na koncertach w kraju i zagranicą. Przez Jazz Forum został nazwany „prawdziwie jazzowym, grającym na światowym poziomie, kwartetem smyczkowym”. Zespół wykonuje kompozycje, które dzięki zastosowaniu tak nietypowej dla muzyki jazzowej obsady wykonawczej, brzmią bardzo nowocześnie i oryginalnie. W programie koncertu znajdą się utwory z płyty, która już wkrótce ukaże się na rynku.

8.11.2014, sobota, godz. 18.00. Bilety 20,00

„Bal u Salomona” – monodram Wystąpią: Andrzej Pieczyński – w roli Poety; Barock Quartet; muzyka: Robert Kanaan Monodram zrealizowany na podstawie tekstu Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Na scenie widzimy poetę uwikłanego w dramatycznie splątane ze sobą dwie namiętności: Andrzej Piecz yński z jednej strony obsesyjność nie dającej się ogarnąć wyobraźni, z drugiej zaś, świadomość własnej ułomności, nie mogącej sprostać twórczemu przeżyciu…

Program koncertu wypełnią utwory kompozytorów ściśle związanych z kulturą francuską, m.in.: Henri Betti, Hubert Giraud, Georges Moustaki, w wyjątkowych, autorskich opracowaniach.

10.11.2014, poniedziałek, godz. 18.00. Brak biletów.

Wystąpią: Aga Zaryan – wokal; Michał Tokaj – fortepian; Michał Barański – kontrabas; Łukasz Żyta – perkusja; Barok Quartet 11.11.2014, wtorek, 18.00. Bilety: 20 zł

„Panufnik – Nowe Interpretacje” Wystąpią: Barock Quartet w składzie: Wojciech Kołaczyk – skrzypce, Dariusz Groblewski – skrzypce, Zbigniew Szczęch – altówka, Michał Litwa – wiolonczela; oraz Mateusz Bocheński – altówka; Joanna Laskowska – wiolonczela Program: Andrzej Panufnik – Kwartet smyczkowy Nr 2 Messages; Andrzej Panufnik – Sekstet smyczkowy Train of Thoughts; Andrzej Panufnik – Song to the Virgin Mary na sekstet smyczkowy

9.11.2014, niedziela, godz. 18.00. Bilety 20,00

„Pod dachami Paryża” Wykonawcy: The New Warsaw Trio w składzie: Rafał Grząka – akordeon, Przemysław Skałuba – klarnet, Konrad Kubicki – kontrabas

Klub „Arka” BSM 3.11.2014, poniedziałek, godz. 17.00 Z cyklu „Arka poezji”: „Zaduszki poetyckie” – wieczór poezji oraz wspomnień o autorach, którzy odeszli.

Prowadzenie: Stefan Pastuszewski 6.11.2014, czwartek, godz. 16.00 „Ilustracja jesiennego wiersza” – konkurs plastyczny dla dzieci 7.11.2014, piątek, godz. 17.00 „Kaktusy w naturze” – spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów 10.11.2014, poniedziałek, godz. 17.00 „Jesienne rytmy z panią Terenią” wieczorek taneczny w Klubie Seniora 11.11.2014, wtorek, godz. 10.00-14.00 Święto niepodległości „Drzwi otwarte” w Izbie Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego 13.11.2014, czwartek, godz. 16.00 „Wycinanka i wydzieranka” – zajęcia plastyczne dla dzieci 17.11.2014, poniedziałek, godz. 17.00 „Na dzień dobry – gimnastyka” – spotkanie z rehabilitantką Krystyną Kołatą w Klubie Seniora 20.11.2014, czwartek, godz. 16.00 „Jesienne barwy i nastroje” pejzaż w tonacji ciepłej – zajęcia plastyczne dla dzieci

Barock Quar tet, fot. Marek Hofman

24.11.2014, poniedziałek, godz. 17.00 „Andrzejkowe wróżby” – zabawa taneczna z wróżbami i horoskopami w Klubie Seniora.

25.11.2014, wtorek, godz. 16.00 „Deszcz i wiatr” rysunek światłocieniowy – zajęcia plastyczne dla dzieci 27.11.2014, czwartek, godz. 16.00 „Lokomotywa” ilustracja plastyczna wiersza J. Tuwima – zajęcia plastyczne dla dzieci 28.11.2014, piątek, godz. 16.00 Biblioteka oraz porady dotyczące pielęgnacji kaktusów – dyżur Klubu Miłośników Kaktusów Ponadto: – W każdą środę od godz. 11.00-13.00 dyżur Koła Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów – W poniedziałki, środy oraz piątki zajęcia gimnastyczne dla seniorów (dwie grupy: I – godz. 9.00, II – godz. 10.00) – We wtorki oraz czwartki o godz. 16.00 zajęcia plastyczne dla dzieci – Zapraszamy na zajęcia z Rytmiki dla dzieci w wieku 3-4 lat, oraz zespołu tanecznego dla dzieci powyżej 5 lat.

– Zapraszamy na zajęcia nauki gry na instrumentach: pianino, keyboard, gitara.

– Zapraszamy na zajęcia informatyczne dla seniorów (zajęcia indywidualne) Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego czynna w poniedziałki (godz. 10-14), wtorki i środy (godz. 14-19) Plany pracy Klubu „Arka” BSM dostępne na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej: http://www.bsm.bydgoszcz.pl/ w dziale Informacje. listopad 2014 |

| 29

w ydarzenia Teatr Polski

2.11.2014, godz. 18.00 3.11.2014, godz. 19.00 14.11.2014, godz. 19.00 16.11.2014, godz. 18.00

Agnieszka Jakimiak – Afryka reżyseria: Bartek Frąckowiak; dramaturgia: Agnieszka Jakimiak; scenografia, kostiumy: Anna Maria Karczmarska; muzyka: Krzysztof Kaliski; reżyseria światła: Agata Skwarczyńska; występują: Klara Bielawka (gościnnie), Szymon Czacki (gościnnie), Maciej Pesta, Sonia Roszczuk (debiut aktorski), Jakub Ulewicz, Anita Sokołowska To nie jest opowieść o Ryszardzie Kapuścińskim w Afryce. Ani opowieść o Afryce. Ani o tym, jak można przedstawić Afrykę, ani o tym, jak nie należy jej przedstawić. To nie jest historia Afryki. To historia kilku pojęć wędrujących po Europie od czasów kolonializmu przez okres dekolonizacji aż po dzisiaj. Kapuściński był świadkiem odzyskiwania niepodległości przez Ghanę, Kongo, Nigerię, Mozambik i wiele innych krajów w latach 50. i 60. My przyglądamy się procesom, które doprowadziły do ich ponownego uzależnienia od Europy – zarówno na płaszczyźnie politycznej i ekonomicznej, jak w wymiarze fantazmatycznym. To opowieść o kilkunastu wyobrażeniach, które pracują na to, żeby procesy produkcji były niewidzialne i zarazem nieuczciwe, żeby obojętność wchodziła w płynną relację z wyzyskiem, żeby z dyskursu rasistowskiego uczynić neutralny i przezroczysty język.

4.11.2014, godz. 19.00 5.11.2014, godz. 19.00 13.11.2014, XVI Ogólnopolski Festiwal Sztuki Reżyserskiej INTERPRETACJE w Katowicach czas trwania: 100 min bez przerwy.

Ze względu na występującą nagość spektakl przeznaczony jest dla widzów dorosłych.

Michał Buszewicz na motywach dramatu Moliera – Skąpiec reżyseria: Ewelina Marciniak; tekst, dramaturgia: Michał Buszewicz; scenografia, kostiumy, reżyseria światła: Katarzyna Borkowska; muzyka, instalacja dźwiękowa: Tomasz Wódkiewicz; występują: Joanna Drozda (MARIANNA), Mirosław Guzowski (HARPAGON), Marian Jaskulski (ANZELM), Maciej Pesta (KLEANT), Piotr Stramowski (WALERY), Małgorzata Witkowska (FROZYNA), Julia Wyszyńska (ELIZA), Maja Walden (MATKA MARIANNY), Marcin Zawodziński (STRZAŁKA); inspicjent: Mateusz Stebliński Molierowski Skąpiec, oprócz niepodważalnych walorów komedii, posiada również bardzo silny potencjał dramatyczny. Tytułowego bohatera, Harpagona, oprócz zachłanności charakteryzują również inne negatywne cechy, które wpływają na relacje z dziećmi.

Młodym kochankom nie wystarcza już tylko chęć posiadania i wydawania kapitału. Zadłużenie finansowe, emocjonalne, brak odpowiedzialności, żarłoczność i seksualność – wszystkie te aspekty wymykają się spod kontroli i stają się gestem buntu wobec racjonalnej postawy Harpagona.

30 |

| listopad 2014

Skąpiec, fot. Magda Hueckel

Ten świat domaga się uporządkowania. Tekst Moliera to podstawa do analizy czynników takich jak szeroko pojęte posiadanie, transakcje, pragnienia, zadłużenia czy zachłanność. Nie odbiera to jednak szansy zmierzenia się z gatunkiem komediowym.

18 listopada godz. 19.00 19 listopada godz. 19.00, czas trwania: 190 min z przerwą

Dziady reżyseria, scenografia: Paweł Wodziński; muzyka: Stefan Węgłowski; kostiumy, reżyseria światła: Agata Skwarczyńska; ruch sceniczny: Aneta Jankowska; kierownictwo wokalne: Agnieszka Sowa; wideo: Remigiusz Zawadzki; muzyka w wykonaniu: Adam Kośmieja (fortepian), Artur Lawrens (perkusja), Aleksander Porakh (realizacja dźwięku), Stefan Węgłowski (gitara); asystent reżysera: Anna Włodarska; występują: Karolina Adamczyk, Beata Bandurska (gościnnie), Michał Czachor, Mieczysław Franaszek, Paweł L. Gilewski, Magdalena Łaska, Mateusz Łasowski, Michał Jarmicki, Marian Jaskulski, Roland Nowak, Jerzy Pożarowski, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Malgorzata Witkowska, Marcin Zawodziński, gościnnie: Zofia Zoń, Piotr Żurawski Dziady w reżyserii Pawła Wodzińskiego to ostatnie ogniwo projektu romantycznego. Spektakl jest próbą „odzyskania” i racjonalizacji narracji romantycznej, przez wiele dziesięcioleci manipulowanej i wulgaryzowanej, wykorzystywanej do dziś doraźnie przez polityków, Kościół katolicki, a także przez rynek i media.

18.11.2014, godz. 20.00 19.11.2014, godz. 20.00, czas trwania: 90 min bez przerwy

Komornicka. Biografia pozorna reżyseria: Bartek Frąckowiak; dramaturgia: Weronika Szczawińska; scenografia, kostiumy: Anna Maria Karczmarska; muzyka: Krzysztof Kaliski; reżyseria światła, wideo: Bartosz Nalazek; software: trzewiczek; występuje: Anita Sokołowska Spektakl jest próbą podjęcia teatralnego śledztwa opartego na biografii Marii Komornickiej. Ta modernistyczna pisarka przez ponad połowę swojego życia

w ydarzenia nazywała siebie Piotrem Włastem. Kontrowersyjna, nazywana wariatką i odmieńcem, była wybitną postacią czasów, w których przyszło jej funkcjonować. Poprzez swoją metamorfozę zwracała uwagę na trudne i ważne problemy ówczesnego świata, przewartościowania, kreację wizerunku, istotę płci.

21 listopada, godz. 10.00 22 listopada, godz. 11.00 i 16.00 23 listopada, godz. 11.00, czas trwania: 55 min bez przerwy

Jan Brzechwa – Pchła Szachrajka opieka reżyserska: Łukasz Gajdzis; scenografia: Aleksandra Semenowicz; występują: Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski i Marcin Zawodziński.

Chcecie bajki? To proste pytanie zadaje kolejnym już pokoleniom dzieci autor wielu utworów dla najmłodszych, wybitny polski poeta Jan Brzechwa. Tak! Chcemy bajki! Naprawdę? Ależ proszę bardzo – oto bajka, której bohaterką jest niezwykła Pchła Szachrajka. Niby malutka, prawie niewidoczna, ale – jak to z pchłami bywa – dokuczliwa, psotna, wszędobylska, piekielnie sprytna i na domiar złego niesłychanie pomysłowa. Barwna opowieść o jej zdumiewających psotach i gałgaństwach to gotowy scenariusz, w którym ważne miejsce zajmuje aktorska improwizacja.

28 listopada, godz. 19.00 – PREMIERA 29 listopada, godz. 19.00 30 listopada, godz. 19.00

Stanisława Przybyszewska – Thermidor tłumaczenie: Stanisław Helsztyński; reżyseria i scenografia: Paweł Wodziński; kostiumy i światła: Agata Skwarczyńska; występują: Grzegorz Artman (gościnnie), Paweł L. Gilewski, Mirosław Guzowski, Roland Nowak, Maciej Pesta, Kuba Ulewicz, Piotr Wawer jr. (gościnnie), Marcin Zawodziński Thermidor jest trzecią częścią tryptyku Stanisławy Przybyszewskiej poświęconego tematowi rewolucji francuskiej (poprzednie dwie to: Dziewięćdziesiąty trzeci oraz Sprawa Dantona) i przedstawia ostatnie godziny życia Maksymiliana Robespierre’a. Spektakl, który pokażemy, nie będzie jednak dotyczył historii Wielkiej Rewolucji. Koncentrujemy się wyłącznie na jednym z jej haseł, na tym najbardziej niewygodnym słowie z całej rewolucyjnej triady, na równości.

W teatrze jako miejscu debaty publicznej stawiamy pytania: czy nie jest tak, że od ponad 200 lat mamy wciąż do czynienia z jednym i tym samym procesem, z nieustannym podważaniem wypracowanej w okresie Rewolucji równościowej deklaracji praw człowieka i obywatela; czy wciąż żyjemy w systemie demokratycznym, skoro nie jest możliwa równość obywateli?

29.11.2014, godz. 12.00 30.11.2014, godz. 10.00 i 12.00, czas trwania: 35 min bez przerwy. Spektakl jest przeznaczony dla dzieci do lat dwóch.

Mleko reżyseria: Paweł Łysak; współpraca dramaturgiczna: Michał Tabaczyński; instrumenty perkusyjne: Maciej Szymborski; muzyka: Michał Dobrzyński; występują: Anita Sokołowska/Magdalena Łaska, Mieczysław Franaszek, Mateusz Łasowski.

Pc h ł a S z a c h ra j k a , f o t . A r k a d i u s z Wo j t a s i e w i c z

25 listopada, godz. 19.00 26 listopada, godz. 19.00 27 listopada, godz. 19.00

Artur Pałyga – Historie bydgoskie reżyseria: Paweł Łysak; scenografia: Ewa Machnio; występują: Mieczysław Franaszek, Alicja Mozga, Roland Nowak, Jakub Ulewicz, Małgorzata Trofimiuk Wiesz, skąd się wzięła w Bydgoszczy Łuczniczka? Co dla miasta zrobił Kazimierz Wielki? Jaka słynna śpiewaczka pochodzi z Bydgoszczy? Historie bydgoskie to cykl spektakli, które odkryć mają wielowymiarową tożsamość miasta.

Jak kropla deszczu może stać się perłą? Co w teatrze mogą przeżyć dzieci mające niewiele ponad rok?

Mleko w reż. Pawła Łysaka to opowieść spleciona ze słów, dźwięków i obrazów. Spektakl bazuje na klasycznej perskiej opowieści i staje się okazją do pierwszej historii o cudowności świata.

Spotkanie aktorów z najmłodszymi jest dla obu stron wielką przygodą i próbą znalezienia porozumienia.

W trakcie tego przedstawienia obie strony wiele się od siebie nawzajem dowiedzą.

Suzanne Osten [od 35 lat dyrektor Teatru Unga Klara w Sztokholmie; zajmująca się m.in. reżyserią spektakli dla niemowląt] powiedziała: „Jeśli można mówić do dziecka trzymiesięcznego i rozśmieszyć je, to można też stworzyć interesujące dla dziecka przedstawienie”.

B IK -u E L N IK Ó W LA CZYT D w cenie T E IL TAN I B em BIK-u er m u n ym zł!

Z listopadowty na spek takl: ka bile Pawła Łysa n i e : ż. re w ie t e r mi ydgosk Historie b Z a p r a s z a m y w dz. 19.00 , go a d a p symalnie 25 listo zakupu mak

15

Jeden egze

a do u uprawni mplarz BIK- promoc yjnej cenie. w w listopad 2014 | tó le 4 bi

| 31

w ydarzenia Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego

29.11.2014 roku, godz. 17.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11

Cykl debat historycznych wokół wystawy „W cieniu wojny. Bydgoszcz i jej mieszkańcy w czasie II wojny światowej” V debata pt. „Trudy codzienności – życie mieszkańców Bydgoszczy w latach wojny”.

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego zaprasza na piątą z cyklu sześciu debat historycznych pt. „Trudy codzienności – życie mieszkańców Bydgoszczy w latach wojny”. Gośćmi debaty, prowadzonej przez Jolantę Zielazną (Gazeta Pomorska) będą prof. Zdzisław Biegański oraz dr Danuta Wróbel-Sawosz. Podczas debaty publiczność będzie miała okazję zadawać gościom pytania oraz aktywnie włączać się w dyskusję. Cykl debat stanowi wydarzenie towarzyszące wystawie „W cieniu wojny. Bydgoszcz i jej mieszkańcy w czasie II wojny światowej”. Wstęp na debatę jest wolny.

Na wszystkie debaty zapraszani są uznani naukowcy, którzy przybliżą daną tematykę. W dyskusję może włączać się również publiczność. Całość prowadzona jest i moderowana przez dziennikarza. Debaty kierowane są do wszystkich mieszkańców Bydgoszczy i osób zainteresowanych tematem. Ich celem jest zapoznanie bydgoszczan wydarzeniami mającymi miejsce w mieście w czasie II wojny światowej oraz podniesienie świadomości i wiedzy historycznej mieszkańców miasta.

16.11.2014, godz. 11.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11

Gra miejska „Wojenna Bydgoszcz” Gra miejska „Wojenna Bydgoszcz” jest niesfabularyzowaną grą tematyczną, wykorzystującą wiedzę oraz orientację w terenie. Dzięki nauce poprzez zabawę, gra ma na celu, promocję wystawy czasowej „W cieniu wojny. Bydgoszcz i jej mieszkańcy w czasie II wojny światowej” oraz historycznych miejsc Bydgoszczy, a także zainteresowanie bydgoszczan tematyką rodzinnego miasta w okresie II wojny światowej, rozbudzenie świadomości lokalnej oraz wzrost wiedzy historycznej uczestników.

Informacje o sposobie zgłoszenia, przebiegu gry oraz nagrodach znajdują się w regulaminie gry dostępnym na stronie internetowej muzeum www.muzeum. bydgoszcz.pl. Udział w Grze jest bezpłatny.

32 |

| listopad 2014

Organizatorami gry miejskiej są Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy oraz Hufiec Związku Harcerstwa Polskiego Bydgoszcz – Miasto (Namiestnictwo Starszoharcerskie).

17.11.2014, godz. 13.00 – wernisaż.

Wystawa czynna od 14 do 23 listopada 2014 roku.

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2

„Portrety/Portraits” Henryka Pietkiewicza Wystawa zaprezentuje serię artystycznych fotogramów gwiazd Polskiego Kina oraz Ikony Kultury.

Fotogramy przedstawią wybrane postacie, w charakterystycznym stylu, wykorzystującym bliskie plany i skupiającym uwagę na emocjach.

Ekspozycja powstanie w ramach festiwalu CAMERIMAGE 2014.

Obywatelskie Obchody Święta Niepodległości w Muzeum Okręgowym odbędą się 11 listopada 2014 roku, w godzinach 11.00-16.00. Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11

Święto Niepodległości Muzeum Okręgowe włącza się do Obywatelskich Obchodów Święta Niepodległości. Z tej okazji został przygotowany specjalny program. Dla zwiedzających tego dnia wstęp do Muzeum będzie bezpłatny.

W planie obchodów znajdzie się m.in. zwiedzanie wystaw „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy” oraz „W cieniu wojny. Bydgoszcz i jej mieszkańcy w czasie II wojny światowej” (oprowadzanie po wystawie z kuratorem o godz. 11.30, 14.30), stanowisko Exploseum, rozstrzygnięcie konkursu „W cieniu wojny” (godz. 12.30) oraz warsztaty rodzinne robienia chorągiewek niepodległościowych (godz. 13.00).

w ydarzenia Wystawy czasowe: Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Multiplication”. Wystawa czynna do 30 listopada 2014 roku. „Kanał Bydgoski i Brda oczami artystów”. Wystawa czynna do 2 listopada 2014 roku.

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „W cieniu wojny. Bydgoszcz i jej mieszkańcy w czasie II wojny światowej”. Wystawa czynna do 6 stycznia 2015 roku.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Dzieje Pieniądza. Starożytny Rzym”. Wystawa czynna do 6 kwietnia 2015 roku.

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „150 lat Ochotniczej Straży Pożarnej w Bydgoszczy”. Wystawa czynna do 2 listopada 2014 roku. „Portrety/Portraits” Henryka Pietkiewicza. Wystawa czynna od 14 listopada do 23 listopada 2014 roku.

W ystaw y stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów”.

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic”.

Obiekt miesiąca

Janek Simon STUDIUM GŁOWY Projekt wykorzystuje trzy technologiczne osiągnięcia ruchu Open Hardware ostatnich lat – skanowanie 3D, druk 3D i otwarty encefalogram (EEG). Narzędzia te dają niespotykaną dotychczas możliwość płynnego przechodzenia między materialną realnością, a cyfrową wirtualnością. Dowolny przedmiot można zamienić na zbiór danych, które dzięki nowej technologii druku stają się materialnym obiektem. Dzięki zastosowaniu EEG w projekcie można było odczytać fale mózgowe Janka Simona w różnego rodzaju stanach wzburzenia emocjonalnego. Uzyskane dane posłużyły następnie do algorytmicznej modyfikacji zeskanowanej głowy artysty. Zniekształcone autoportrety zostały wydrukowane na drukarce 3D. Projekt Studium głowy zawiera również cyfrowe szkice i materiały związane z powstawaniem projektu.

Główny akcent położono na zagadnienia psychofizyczne związane z portretowaniem, ujmując klasyczny temat w nowej formie.

Obiekt można oglądać na wystawie „Multiplication”, znajdującej się w Galerii Sztuki Nowoczesnej.

Ekspozycja czynna do 30 listopada 2014 roku.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska” Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość”.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Galeria Sztuki Nowoczesnej”.

Leon Wyczółkowski, ul. Mennica 7 „Twórczość Leona Wyczółkowskiego” (1852-1936)”.

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy”.

Exploseum, ul. Alfreda Nobla „EXPLOSEUM – centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg”.

Godziny otwarcia Muzeum w śródmieściu wtorki, środy, piątki 9.00-16.00 czwartki 9.00-18.00 soboty, niedziele 10.00-16.00 poniedziałki – nieczynne soboty – wstęp bezpłatny Godziny otwarcia Exploseum (oddziału Muzeum Okręgowego) wtorek – niedziela 8.00-16.00 poniedziałek – nieczynne Zwiedzanie odbywa się w zorganizowanych grupach po uprzedniej rezerwacji telefonicznej w określonych godzinach: 9.30-12.00, 12.3015.00, 13.30-16.00 wtorek – wstęp bezpłatny Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy uczestniczy w akcji „Muzeum za złotówkę” – wstęp na ekspozycje dla dzieci i młodzieży do 16 roku życia wynosi 1 zł. inf. Natalia Szczerbińska

Janek Simon S T U D I U M G ŁO W Y

Janek Simon (ur. w 1977 roku w Krakowie). Studiował socjologię i psychologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 2007 roku otrzymał Nagrodę Deutsche Banku Spojrzenia dla najlepszego artysty poniżej 35 roku życia. Mieszka i pracuje w Krakowie.

Autor instalacji interaktywnych, filmów wideo, obiektów i akcji artystycznych, kurator projektów wystawienniczych. Źródłami inspiracji są dla niego przejawy kultury popularnej oraz internet i film. Interesuje się również sztuką konceptualną, geografią kulturową, a szczególnie kwestią różnicy i odległości pomiędzy miejscami, anarchizmem, etyką i praktyką DIY, a także możliwościami użycia form nauki do produkcji znaczeń w sztuce. listopad 2014 |

| 33

w ydarzenia Galeria Miejska bwa artysta wykorzystujący różne techniki fotografii, retusz, wielokrotne naświetlanie kliszy w aparacie czy manipulacje w ciemni. Jego zdjęcia często przedstawiają baśniowy świat, intrygującą grę symboli i obrazów. Uważany jest za pioniera stosowania efektów specjalnych w fotografii w czasach przed obrazowaniem cyfrowym.

Wraz z rozwojem technologii Horowitz podobne efekty osiągał wykorzystując nowatorskie techniki komputerowe i zaawansowane programy, w tym Photoshopa.

Wystawa «RH75» to jedno z wydarzeń towarzyszących obchodom urodzin Ryszarda Horowitza, które jednocześnie uświetni tegoroczną edycję Festiwalu CAMERIMAGE. Ryszard Horowitz należy do grona najbliższych przyjaciół Festiwalu. Jego fotokompozycja ilustrowała plakat święta operatorów w 1994 i 1995 roku, a sam artysta wielokrotnie brał udział w CAMERIMAGE, zasiadając w loży jurorów. W tym roku fotograf również dołączy do grona ekspertów, którzy zadecydują o wyborze laureata nagrody Złotej Żaby w Konkursie Głównym CAMERIMAGE. Wystawa czynna do 9.11.2014, wstęp wolny

Bory Tucholskie – inspiracje Organizatorzy: Senator Andrzej Kobiak, Galeria Miejska bwa, Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury.

R y s z a r d H o r o w i t z , Wa t e r b i r d , 19 9 6 , f o t o k o m p o z y c j a

16.11.2014, godz. 18.00 – otwarcie wystawy.

Wystawa czynna do 15.02.2015

„RH75” – urodzinowa wystawa Ryszarda Horowitza Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy i Festiwal CAMERIMAGE zapraszają na wystawę 75 prac Ryszarda Horowitza z okazji 75. urodzin tego znakomitego fotografa.

Ryszard Horowitz urodził się w Krakowie 5 maja 1939 roku. Uczył się w Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie, następnie studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w rodzinnym mieście. W roku 1959 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i został studentem słynnego nowojorskiego Pratt Institute. W czasie studiów uzyskał stypendium u Aleksy Brodovitcha, wówczas jednej z najbardziej wpływowych postaci w kręgach grafiki wydawniczej i fotografii. Po ukończeniu edukacji w Pratt Institute w 1963 roku pracował w wielu instytucjach filmowych i studiach projektowych i fotograficznych oraz jako dyrektor artystyczny Grey Advertising, jednej z największych agencji reklamowych w Nowym Jorku. W listopadzie 1967 roku otworzył własne studio fotograficzne, które prowadzi do chwili obecnej. Fotografia stała się jego życiową pasją i podstawą kariery zawodowej.

Na potrzeby wystawy Ryszard Horowitz wybrał 75 najlepszych i najbardziej znanych prac. To wyjątkowy 34 |

| listopad 2014

Autorzy to m.in. Jan Wołek, Andrzej Fogtt, Katarzyna Szydłowska, Katarzyna Zwolińska, Daniel Pielucha, prof. Waldemar Marszałek, Janusz Lewandowski, Małgorzata Żurada, Tomasz Klimczyk, Halina Nowicka, Tomasz Lutaszka.

Prezentowane na wystawie obrazy są inspirowane plenerami malarskimi im. Leona Wyczółkowskiego, które odbyły się w latach 2012-2014 w miejscowości Brda w Borach Tucholskich. Komisarzem wszystkich edycji był znany poeta, malarz, pieśniarz Jan Wołek. Gościny artystom udzielił pensjonat Zielony Wiatr. Plenery zostały zorganizowane dzięki staraniom prezesa stowarzyszenia Via Natura oraz Andrzeja Kobiaka, senatora RP. Wystawa czynna do 9.11.2014, wstęp wolny

XVII Międzynarodowy Salon Karykatury Antywojennej „Kragujevac 2013” Spośród prac 235 autorów z całego świata, którzy wzięli udział w zeszłorocznym konkursie, na wystawie są zaprezentowane 94 karykatury, spośród których 15 jest nagrodzonych.

Salon Karykatury Antywojennej, mający charakter biennale, jest inicjatywą zapoczątkowaną 32 lata temu, na upamiętnienie kilku tysięcy cywilów zamordowanych przez niemieckiego okupanta w 1941 r. w miejscowości Kragujevac w Serbii. Jedną z nagród przyznaje podczas każdej edycji biennale Prezydent Miasta Bydgoszczy. „Karykaturzysta, który zdobył grand prix Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Orędowników Pokoju,

w ydarzenia tym razem przesyła poważne ostrzeżenie całemu światu, prezentując przerażającą, mroczną, katastrofalną naturę wojny za pomocą prostych, wyraźnych, czytelnych środków malarskich. Widzimy żołnierza wkraczającego na teren wojny, ale tak naprawdę wchodzącego w mroki piekła. Autor, Massoud Shojai Tabatabai, pochodzi z targanego konfliktami regionu Iranu, który od dziesięcioleci narażony jest na cierpienia i zagrożenia niesione przez wojnę.

Z kolei turecki karykaturzysta Omer Cam, który otrzymał Złotą Odznakę i pierwszą nagrodę przyznawaną przez organizatorów, zamienia koła obracające gąsienice czołgów w beczki wina, a w ręce żołnierza wkłada kieliszek z winem, w ten sposób czcząc życie i prawdę, ponieważ wino jest miarą radości, ale też, jak mówią, w winie kryje się prawda. Zdobywcą Srebrnej Odznaki został polski karykaturzysta Paweł Kuczyński, którego utopijna wizja przedstawia żołnierzy wystrzeliwujących z moździerza chleb zamiast granatów” (Miodrag Stojilovic, Dyrektor Salonu, ze wstępu do katalogu wystawy).

Wystawa czynna do 30.11.2014, wstęp wolny

NasTROJE Spotkanie artystyczne „NasTROJE” stanowi podsumowanie trwającej od dziesięciu lat międzynarodowej współpracy szkół plastycznych Polski, Czech i Słowacji.

Od początku polsko-czeskiego projektu koordynatorkami są: Ewa Gordon i Klara Roche-Popelka. Tytuł spotkania przywołuje towarzyszący temu współdziałaniu pełen wzajemnej bliskości szczególny nastrój, który jako artystyczna inspiracja stał się mottem przewodnim bydgoskich warsztatów teoretyczno-twórczych.

W swym zamyśle spotkanie jest przede wszystkim konfrontacją różnych postaw twórczych i promocją jego uczestników. Sprzyja także wymianie doświadczeń dydaktycznych i warsztatowych nauczycieli przedmiotów artystycznych. Oprócz bezpośrednich działań plastycznych w plenerze i pracowniach malarsko-graficznych wydarzeniami towarzyszącymi będą: pokaz animowanego filmu wykonanego w technice rotoskopowej czeskiego reżysera Tomasa Lunaka pt. „Alois Nebel” – wtorek 28.10.2014 r. o godzinie 17.00 w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy oraz otwarcie wystawy prac plastycznych uczestników międzynarodowego pleneru – czwartek 30.10.2014 r. o godzinie 18.00 w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy. Finansowego wsparcia udzielił projektowi Urząd Miasta Bydgoszczy. Patronat sprawuje konsul honorowy Republiki Czeskiej w Bydgoszczy – pan Dariusz Zimny.

Marcin Zaborski, absolwent wydziału malarstwa w Toruniu. Stypendysta prezydenta miasta Torunia w dziedzinie kultury w roku 2014. Uczestnik licznych wystaw zbiorowych oraz plenerów malarskich. W 2012 roku został laureatem nagrody im. Stanisława Borysowskiego za najlepsze malarstwo w roku akademickim 2011/2012. W tym samym roku II miejsce w konkursie dla Młodych Artystów „Untouchable”, zorganizowanym w ramach Mediations Biennale 2012. Stypendysta miasta Szczecin w 2007 roku.

Bydgoska Akademia Sztuki 2014/2015 „Sztuka ma wiele twarzy” WYKŁADY W LISTOPADZIE:

5.11.2014, godz. 18.00, wstęp wolny dr Agnieszka Wysocka: Polska sztuka użytkowa lat 50. i 60. XX wieku.

19.11.2014, godz. 18.00, wstęp wolny dr hab. Bożena Stawoska-Jundziłł: Wizerunek dziecka w malarstwie w oparciu o twórczość Tadeusza Makowskiego, Olgi Boznańskiej i Stanisława Wyspiańskiego (spojrzenie historyka wychowania).

Galeria Miejska bwa Galeria Kantorek kontynuacja do 8 listopada 2014

Katarzyna Rymarz „Fraszka na sąsiada” 17-29 listopada 2014

Wszystko na sprzedaż?

Prezentowane będą prace artystów bydgoskich – jak zwykle w tym miejscu – obrazy: Cecylii Janeczek-Matuszewskiej, Miłosza Matwijewicza, Jerzego Puciaty, Leona Romanowa, Piotra Matuszka, Stanisława Stasiulewicza, Grzegorza Pleszyńskiego, Krzysztofa Gruse, ZbyZiela, Zdzisława Walczaka; grafiki: Aleksandry Bojarskiej i Ewy Gordon; fotografie: Jerzego Riegla, Marka Noniewicza i Wojciecha Woźniaka.

Galeria Miejska bwa Galeria Brda Wystawa czynna do 8 stycznia 2015, wstęp wolny

Marcin Zaborski. Podejrzane sytuacje W Galerii BRDA mieszczącej się przy ul. Dworcowej 94 – w siedzibie hotelu BRDA (parter) i działającej pod patronatem Galerii Miejskiej bwa – od 30 września czynna jest wystawa malarstwa Marcina Zaborskiego pt. „Podejrzane sytuacje”.

Katarzyna Rymarz, Sen o żeglowaniu, 2014, olej, płótno, 40×40 cm

listopad 2014 |

| 35

w ydarzenia Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy 7.11.2014, godz. 19.00, sala koncertowa, Copernicanum UKW, przy ul. M. Kopernika 1

20 listopada

Zaduszki Jazzowe

Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Wybory samorządowe

Zaduszki Jazzowe to jedno z cyklicznych wydarzeń kulturalnych na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego, od 2008 r. w tym szczególnym dniu wspominamy tych, którzy odeszli, ale wciąż żyją w naszej pamięci. Tradycji stanie się zadość i w tym roku, 7 listopada 2014 r. zapraszamy na IV Zaduszki Jazzowe. Podczas koncertu wystąpi wspaniała amerykańska wokalistka Donna Brown z towarzyszeniem Dixie Company.

Podczas konferencji poruszone zostaną następujące tematy: prawne podstawy funkcjonowania samorządu terytorialnego; rozwój ekonomiczny samorządu terytorialnego; administracyjne podstawy funkcjonowania samorządu terytorialnego; społeczne podstawy funkcjonowania samorządu terytorialnego; kulturowe podstawy funkcjonowania samorządu terytorialnego; rozwój lokalny samorządu terytorialnego; partycypacja obywateli.

13-14 listopada

VI Bydgoski Kongres Studenckich Kół Naukowych. Studenci Miastu, Regionowi i Polsce Celem Kongresu jest pokazanie jak działają studenckie i doktoranckie koła naukowe na polskich uczelniach wyższych oraz integracja środowiska studenckiego. Poprzednie edycje pokazały, że Kongres to doskonała okazja do poznania nowych ludzi, wymiany myśli, kontaktów i nawiązania współpracy między kołami naukowymi.

14 listopada, aula w budynku Copernicanum UKW, ul. M. Kopernika 1

Radio PIK oraz Uniwersyteckie Centrum Kultury i Mediów organizują debatę z kandydatami na Prezydenta Miasta Bydgoszczy do 15 listopada, Biblioteka UKW, ul. K. Szymanowskiego 3, hol 2 piętro

Wystawa fotograficzna Bogdana Dąbrowskiego „Bydgoskie podwórka”

26-27 listopada Trzecia z cyklu międzynarodowa konferencja:

Aksjologiczne podstawy edukacji: Między wolnością a odpowiedzialnością za słowo

Wielkie transformacje historyczne wymagają adekwatnego języka, który zdołałby je opisać i pomógł je zrozumieć. Podczas konferencji uczestnicy będą szukać odpowiedzi na pytanie: Jaka jest i jaka być powinna pedagogiczna funkcja słowa? Czy funkcją słowa jest wyłącznie komunikacja wiedzy w sposób intersubiektywnie kontrolowalny; słowo staje się w ten sposób nośnikiem treści, której sens jest niezależny od relacji łączących mówiącego i słuchającego 28 listopada

Kościół katedralny w Bydgoszczy Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, dla uczczenia jubileuszu 10-lecia Diecezji Bydgoskiej, organizuje konferencję naukową: Kościół katedralny w Bydgoszczy. Patronat nad konferencją objęli Rektor UKW prof. Janusz Ostoja-Zagórski oraz biskup Jan Tyrawa. Obrady odbędą się w Domu Polskim przy ul. Grodzkiej. inf. Urszula Krzyżańska

Losy bydgoszczan. Wojna i okupacja 1939-1945.

Sesja naukowa z okazji 75. rocznicy wybuchu II wojny światowej.

13.11.2014, czwartek, godz. 11.00, Biblioteka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. K. Szymanowskiego 3, aula 1 piętro Sesja naukowa jest współorganizowana przez Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Muzeum Stutthof w Sztutowie oraz Archiwum Państwowe w Bydgoszczy.

Głównym gościem będzie dr Danuta Drywa, która przybędzie z wykładem „Bydgoszczanie w konspiracji i ich losy w KL Sttuthof w latach 1939-1945”. Wśród prelegentów znajdą się także: dr hab. Aleksander Lasik, prof. nadzw. UKW, oraz pisarz i archiwista Wiesław Trzeciakowski.

36 |

| listopad 2014

Dr Danuta Drywa jest Kierownikiem Działu Dokumentacji Muzeum Stutthof w Sztutowie. Dział zajmuje się gromadzeniem i opracowaniem dokumentacji byłego obozu koncentracyjnego w Sztutowie, na którą składają się: archiwalia, relacje i wspomnienia byłych więźniów, zdjęcia, przedmioty oraz publikacje. Ważną częścią pracy jest opracowywanie kartoteki byłych więźniów obozu.

Sesji naukowej towarzyszyć będą dwie wystawy: „Świadkowie mówią” – prezentująca obóz Stutthof w relacjach byłych więźniów, oraz wystawa dokumentów i zdjęć ze zbiorów Archiwum Państwowego w Bydgoszczy, dot. wojny i okupacji niemieckiej z lat 1939-1945.

w ydarzenia Biblioteka Główna UKW 28.11.2014, piątek, godz. 18.00 – wernisaż.

Biblioteka UKW, ul. K. Szymanowskiego 3, galeria 1 piętro. Wystawa będzie czynna do 17 stycznia 2015 r. w godzinach otwarcia Biblioteki.

Miłosz Matwijewicz Wystawa malarstwa pt. „Przestrzenie wyobraźni”

Wprowadzenie do wystawy: Elżbieta Kantorek Miłosz Matwijewicz urodził się 27 października 1930 r. w Lesznie.

W latach 1949-1955 studiował na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu w pracowni prof. Stanisława Borysowskiego i prof. Tymona Niesiołowskiego.

Jest malarzem, członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków. Pracuje w technice olejnej i akwareli. Zajmował się sztuką użytkową. Był pedagogiem. Brał udział w wielu wystawach okręgowych i ogólnopolskich oraz wystawach sztuki polskiej za granicą. Jest autorem jedenastu wystaw indywidualnych. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum we Włocławku, Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, w kolekcjach prywatnych oraz na statku m/s Bydgoszcz. Odznaczony został Złotym Krzyżem Zasługi i uhonorowany Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Medalem Prezydenta Miasta Bydgoszczy.

Miłosz Matwijewicz jest pejzażystą tworzącym w akwareli i technice olejnej. Rzadko maluje inne motywy. Powstają kwiaty, martwe natury, ale przede wszystkim inspiruje artystę pejzaż, gdzie głównym tematem jest krajobraz z wodą. Przestrzeń nieba, pasmo zieleni, lśniąca powierzchnia wody to pewnego rodzaju schemat powtarzany niemalże we wszystkich kompozycjach. Taką strukturę autor przekształca, przetwarza. To swoiste wariacje na zadany sobie temat. Układ kompozycyjny jest niezmienny,

ale zawsze jest to inny krajobraz, innej okolicy, innego miejsca. Ważny jest kolor. On buduje atmosferę i nastrój każdej pracy. Autor plamą barwną wydobywa kształty, określa przestrzeń, sugeruje światło. Stosuje specyficzną kolorystykę, opierając się głównie na odcieniach błękitu i zieleni. Tonacja barwna jest zawsze chłodna, niekiedy tylko wzbogacona żółcieniami, drobnymi plamami cynobru, czerwieni.

Miłosz Matwijewicz tworzy kompozycje realistyczne, w których szczegóły nie są ważne. Istotna jest aura danej chwili. Upraszcza kształty na rzecz działania plamy barwnej, często zatraca je wkraczając w obszar abstrakcyjnego kształtowania przestrzeni w obrazie. Odczytujemy pejzaż i jednocześnie mamy poczucie znaczenia samej farby budującej obraz. Ona też stanowi o pracach, w których autor wkracza już w obszar „czystej” abstrakcji. Wyraźne pociągnięcia pędzla tworzące fakturę składają się m.in. na ekspresję tych przedstawień wzmocnioną diagonalnymi układami form. Artysta szuka kwintesencji pejzażu i uniwersalnej formy dla przekazania emocji wywołanych przestrzenią, światłem i barwą.

Elżbieta Kantorek

artGallery galeria & pracownia plastyczna 5.11.2014, środa godz. 17.00. artGallery ,ul. Krasińskiego 5, tel. 604 313 266

Spotkanie autorskie z Ewą Grzeszczuk Artystka z Grudziądza, zaprezentuje swoje fotodramy z podróży po Indiach. „Tworzę z potrzeby ducha… Tworzywem nie tylko pędzel, ołówek, kredka…”. Ewa Grzeszczuk swoje pasje i zainteresowania dzieli pomiędzy twórczość plastyczną, wokalną, próby aktorskie i fotografię. W twórczości plastycznej wyraża siebie na wiele sposobów, między innymi poprzez grafikę, rysunek, pastele… Ma na swoim koncie wiele wystaw indywidualnych i zbiorowych, a jej prace znajdują się w zbiorach prywatnych w kra-

ju i za granicą. Przez wiele lat była wokalistką zespołu poezji śpiewanej „W drodze”. Ewa pisze też wiersze, reżyseruje i występowała z kilkoma monodramami, jako członek Teatru Sceny Poezji „JA I ONI”. Po rozwiązaniu grupy teatralnej stworzyła i przez kilka lat prowadziła w Grudziądzkiej Bursie Szkolnej Teatr Pantomimy „MO-MI-M-A”. Obecnie jest kuratorem wystaw w Grudziądzkim Centrum Kultury TEATR (teatralne foyer i Galeria AKCENT).

Ostatnią pasją Ewy jest fotografia, która zrodziła się częściowo z zamiłowania do podróży. Jest wytrawnym obserwatorem, więc jej zdjęcia cechuje ostrość spojrzenia, wrażliwość i zachwyt nad chwilą”.

Marzena Gola

listopad 2014 |

| 37

w ydarzenia Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna 12.11-21.11.2014, Biblioteka Główna, Stary Rynek 24 (w godzinach pracy Biblioteki) Wystawa przygotowana z okazji Obywatelskich Obchodów Święta Niepodległości w Bydgoszczy.

Prezentować będzie ogłoszenia, zaproszenia i afisze związane z tamtymi wydarzeniami.

Seanse filmowe: 13.11.2014, czwartek, godz. 18.00, Biblioteka Główna – Strych, Stary Rynek 24, wstęp wolny.

27.11.2014, czwartek, godz. 18.00, Biblioteka Główna – Strych, Stary Rynek 24, wstęp wolny.

Projektor – filmy na strychu To nie kino, nie klub filmowy, nieregularnie albo cyklicznie. Na strychu biblioteki prócz ciekawych filmów czekać będą na Was leżaki i wygodne pufy. W sercu miasta, za darmo. Zapraszamy na seanse w ramach cyklu Projektor. Każdego miesiąca zaprezentujemy nowy zestaw filmów, wśród nich absolutne klasyki i obrazy mniej popularne, te ambitne i zupełnie rozrywkowe.

Szczegóły na https://www.facebook.com/wimbp.bydgoszcz w zakładce Projektor.

13.11.2014, godz. 17.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa, wstęp wolny

Spotkanie z Katarzyną Soborak Błogosławiony ks. Jerzy Popiełuszko – „Oddał życie za nas wszystkich”. Spotkanie z Katarzyną Soborak – kierownikiem Ośrodka Dokumentacji Życia i Kultu Błogosławionego Jerzego Popiełuszki przy Parafii św.

Stanisława Kostki w Warszawie, notariuszem w procesie beatyfikacyjnym ks. J. Popiełuszki. K. Soborak współtworzyła Kościelną Służbę Informacyjną powołaną przy żoliborskiej parafii 1 grudnia 1984 przez ks. prałata Teofila Boguckiego, którą kieruje od 17 lat. To właśnie KSI stworzyła Archiwum ks. Jerzego, przekształcone w 2011 w Ośrodek Dokumentacji Życia i Kultu Błogosławionego Jerzego Popiełuszki. W 1997 K. Soborak weszła w skład Trybunału Beatyfikacyjnego. Jest współtwórczynią powstałego w 2004 r. Muzeum Błogosławionego Księdza Jerzego Popiełuszki, mieszczącego się w podziemiach warszawskiego kościoła pw. św. Stanisława Kostki. Spotkanie organizowane jest w związku z przypadającą w 2014 roku 30 rocznicą męczeńskiej śmierci Kapłana w ramach XXXIII Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej. inf. Lucyna Partyka

Wybrane zajęcia edukacyjne w listopadzie: 4.11.2014, godz. 11.30, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży ul. Broniewskiego 1) Spotkanie Koła Przyjaciół Biblioteki ph. „Zwyczaje związane z Świętem Zmarłych w Polsce i na świecie – zajęcia dla dorosłych.

4.11.2014, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży ul. Brzęczkowskiego 2) Spotkanie z historią i zabytkami Bydgoszczy – zajęcia edukacyjne dla dorosłych, które poprowadzi Krzysztof Bartowski historyk i miłośnik Bydgoszczy.

38 |

| listopad 2014

6.11.2014, godz. 18.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci ul. Dworcowa 49) Maria Rodziewiczówna; zapomniana kronikarka polskich Kresów Wschodnich – spotkanie literackie dla młodzieży i dorosłych.

7.11.2014, godz. 18.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych ul. Pomorska 80-86) Spotkanie z autorem kryminałów Piotrem Głuchowskim.

13.11.2014, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 19 dla dorosłych ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Rozmowy przy książce – cykl spotkań dla seniorów.

17.11.2014, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci ul. Łanowa 2) Dzień Seniora w bibliotece – spotkanie dla seniorów poświęcone postaci Marii Rodziewiczówny.

18.11.2014, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) Spotkania ze zwierzętami – zajęcia literackie dla dzieci na podstawie tekstu Heleny Bechlerowej, pt. „Jak kotek zwierzęta mlekiem częstował”.

18.11.2014, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych ul. Pomorska 80-86) Spotkanie Klubu Książki „Kryminalni”, czyli miłośników literatury kryminalnej – zajęcia przeznaczone dla dorosłych.

21.11.2014, godz. 12.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59) Wirtualne podróże: spacer po Lizbonie – zajęcia edukacyjne dla seniorów.

21.11.2014, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych ul. Pomorska 80-86) Rok Kanału Bydgoskiego – gry i quizy dla dzieci.

25.11.2014, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 9 dla dzieci i młodzieży ul. M. Konopnickiej 28) Jesienna szaruga – rozwiązywanie krzyżówek o tematyce jesiennej.

25.11.2014, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 4 dla dzieci i młodzieży ul. Czerkaska 11) Misie w literaturze – zajęcia edukacyjne z okazji Światowego Dnia Pluszowego Misia 25.11.2014, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży ul. Broniewskiego 1) Teatrzyk Kamishiba – zajęcia edukacyjno-plastyczne dla dzieci.

26.11.2014, 14.00, WiMBP (Filia nr 23 dla dorosłych ul. M. Konopnickiej 28) Bydgoszcz atrakcyjna, tajemnicza, nieznana. Wędrówki przez wieki, zdarzenia i sensacje – spotkanie z Martą Idzik-Ropą.

28.11.2014, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dzieci i młodzieży ul. Bohaterów Kragujewca 11) Czary i magia – zabawy andrzejkowe dla dzieci.

w ydarzenia Galeria Wieży Ciśnień 19.11.2014, środa, godz. 18.00, Galeria Wieży Ciśnień, ul. Filarecka 1

Piotr Tołoczko. Biografia linii Piotr Tołoczko w 2004 roku ukończył studia na kierunku Grafika w pracowni prof. Bogumiły Pręgowskiej (temat pracy dyplomowej: „Szkice do rekonstrukcji przedmiotów”, część teoretyczna: „Rola rysunku w grafice muzycznej”), a w 2007 roku ukończył studia na kierunku Rzeźba u prof. Macieja Szańkowskiego (temat praca dyplomowej: „Sen Eschera”, część teoretyczna: „Próba określenia związków sztuki współczesnej z architekturą”) na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. W 2011 ukończył Studia Doktoranckie z Zakresu Sztuk Plastycznych na macierzystej uczelni. Tematem obronionego przewodu doktorskiego była „Notacja gestu w grafice” (promotor prof. Marek Basiul).

Od 2010 wykładowca na Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym w Bydgoszczy, w Katedrze Sztuk Wizualnych na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska. Kierownik studenckiej galerii „3.1” promującej twórczość młodych artystów.

Brał udział w kilku wystawach indywidualnych, zbiorowych i kilku konkursach graficznych. Zajmuje się grafiką, rysunkiem, rzeźbą oraz instalacją. inf. Hanna Mierzwa

Piotr Tołoczko. Biografia Linii Temat cyklu prac graficznych „Biografia linii” narodził się z wcześniejszych doświadczeń artystycznych oraz wiedzy zdobytej podczas poszukiwania roli gestu w sztuce. Zainspirowały mnie badania z pogranicza różnych nauk m.in.: psychologii, językoznawstwa, grafologii, semiologii i filozofii, odkrywające rolę gestu w komunikacji oraz w kształtowaniu naszej tożsamości.

Gest istnieje pomiędzy kulturą i naturą, nie jest przypadkowym ruchem ale nie musi stać się znakiem. Jego istotą jest medialność. Ciało wyraża i odbiera gest bez pośredniczącego kodu. Jako nośnik znaczeń równocześnie nadaje znaczenia; jest dotykane i dotykające.

Podświadomy komunikat w geście wydaje się szczególnie bliski sztuce odbieranej bardziej emocjonalnie i empatycznie niż empirycznie. Gest opisany przez francuskiego estetyka Merleau-Ponty’ego jako czynność inaugurującą sens, a ruch ciała (szeroko rozumiany gest) jako głębokie przedrefleksyjne doznawanie świata było wiodącym założeniem pracy. Rysunek stał się środkiem i treścią przekazu. Grafika umożliwiała utrwalenie i zilustrowanie gestu w rysunkowym śladzie oraz jego obróbkę i multiplikację.

Aby wiernie utrwalić i multiplikować ślad gestu zdecydowałem się na użycie technik trawionych na płytach ze stali nierdzewnej. Graficzna forma, poprzedzona wyraźną koncepcją bez precyzyjnych szkiców, rodziła się bezpośrednio na matrycy. Stworzyłem kilka kompozycji pasowych inspirowanych kaligrafią. Inspirowałem się również notacją muzyczną a zwłaszcza grafiką muzyczną, w której gest integruje muzykę z rysunkiem. Podejmowałem próby tworzenia grafiki złożonej z modułu.

Modułem była pojedyncza odbitka, która połączona

P i o t r To ł o c z k o , z c y k l u B i o g r a f i a L i n i i

w system tworzyła zamkniętą, nową kompozycję. W cyklu powstało kilkanaście małych form. Zmuszając formatem swobodny gest do skupienia i ostrożności zmieniła się ich ekspresja. Ilustrują problem skali gestu w grafice, zarówno w tworzeniu jak i w odbiorze.

Odmienna w charakterze i rodzaju skupienia jest linia prosta zastosowana w kilku pracach. Kontrastująca z odręcznym rysunkiem wyraża idealny gest nieosiągalny bez narzędzi dla rękodzieła. Zastosowany kolor w kilku grafikach pozwolił uporządkować przestrzeń kompozycji i zaakcentować znaczące fragmenty. Tytuły powstawały po zakończonej pracy. Nazwy zostały określone przez pierwsze asocjacje gotowej formy graficznej z rzeczywistymi przedmiotami lub zjawiskami. Mają charakter bardziej porządkujący niż semantyczny. listopad 2014 |

| 39

w ydarzenia Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 9.11.2014, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu w Ostromecku pół godziny przed koncertem

Akademia w pałacu Wojciech Maciejowski tenor; Studenci klasy śpiewu: Anna Tadeusiak sopran, Albert Memeti tenor, Mateusz Eckert baryton, Damian Wilma baryton, Alicja Tarczykowska fortepian. w programie: Franz Schubert – Die schöne Müllerin – cykl pieśni (sł. Wilhelm Müller); Fryderyk Chopin – Pieśni 9.11.2014, niedziela, godz. 19.00, Kościół pw. św.

Andrzeja Boboli, Pl. Kościeleckich 7, wstęp wolny

Koncert w ramach XXXIII Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej Studenci Wydziału Wokalno-Aktorskiego AM w Bydgoszczy; Katarzyna Rajs, Piotr Kępiński fortepian; Chór Akademicki AM w Bydgoszczy; Renata Szerafin-Wójtowicz dyrygent; Renata Szerafin-Wójtowicz, Piotr Jańczak przygotowanie Chóru. w programie: G. Rossini – Mała Msza Uroczysta 13.11.2014, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

CIX Koncert organowy Robert Bates organy; Monika Litwin-Dyngosz mezzosopran; Justyna Jakubowska fortepian. w programie: muzyka organowa francuskiego renesansu i baroku; Enrique Granados – Andaluza; Francisco Tárrega – Recuerdos de la Alhambra; Alberto Ginastera – Danzas argentinas op. 2; Manuel de Falla – Siete canciones populares espanolas 16.11.2014, niedziela, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3. Bilety w cenie 7 zł dla osób dorosłych i 5 zł dla dzieci można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed każdą audycją

CLXVI Poranek muzyczny dla dzieci z rodzicami Pan listopad gra na basie 16.11.2014, niedziela, godz. 18.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

Szymon Godziemba-Trytek – Etnos Helena Bregar głos; Michał Szymanowski fortepian; Tomasz Drozdek instrumenty etniczne; Chór Kameralny AM w Bydgoszczy; Janusz Stanecki dyrygent; Szymon Wyrzykowski dyrygent.

Najnowsza kompozycja Etnos na chór, fortepian, instrumenty etniczne i perkusję Szymona Godziemba-Trytka została zamówiona przez Akademię Muzyczną im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy z okazji obchodów 40-lecia jej istnienia. Kompozycja jest swego rodzaju hybrydą gatunków muzycznych łączącą klasyczną muzykę współczesną (stanowiącą główny nurt twórczości kompozytora) z polską muzyką folklorystyczną. Tego 40 |

| listopad 2014

typu zabieg ma na celu dowartościowanie roli tzw. muzyki ludu (folkloru) – elementu tkwiącego u podstaw każdej kultury. W warstwie słownej kompozycja wykorzystuje zabytki literackie polskiego okresu średniowiecza oraz rodzime teksty ludowe. Kompozytor poprzez włączenie folkloru do działań związanych z kształtowaniem muzyki nowej, poszukuje dla niego nowego kontekstu oraz konfrontuję ze współczesnym odbiorcą, poszukując medium do wspólnego dialogu. Podczas koncertu wykonane zostaną również kompozycje na chór a cappella Szymona Godziemba-Trytka pod dyrekcją Janusza Staneckiego. Koncert dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Kolekcje” – priorytet „Zamówienia kompozytorskie”, realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca oraz miasta Bydgoszczy.

18.11.2014, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

CCLIII Bydgoski Wtorek Muzyczny Koncert doktorantów AM w Bydgoszczy Tomasz Gluska trąbka; Janusz Stanecki waltornia; Beata Biernikiewicz skrzypce; Michał Szałach skrzypce; Cecylia Stanecka wiolonczela; Filip Syska wiolonczela; Adam Kośmieja fortepian; Dorota Zimna klawesyn; Maciej Drapiński akordeon.

23.11.2014, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Akademia Dzieciom Szara piosenka 23.11.2014, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu.

Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem

CXLIX Koncert pałacowy Daniel Deuter skrzypce barokowe; Michał Marcinkowski skrzypce barokowe; Dominik Dębski altówka barokowa; Ewa Witczak wiolonczela barokowa; Maria Guzowska gitara barokowa; Witold Wilgos teorba; Dorota Zimna klawesyn. w programie: Georg Friedrich Händel – Sonata 4, opus V in G per due violini, Viola e b.c. HWV 399; Johann Philipp Kirnberger – Fuga à 4 in c; Johann Gottlieb Janitsch – Quattro do-minore per due Violini, Viola e b.c.; Johann Friedrich Fasch Daniel Deuter – Sonata à quattro in re-minore per 2 Violini, Viola e b.c.; Francesco Geminiani – Quartetto in c per 2 Vl, Vla e basso continuo; Antonio Lucio Vivaldi – Sonata „La Follia” à due Violini e b.c.

w ydarzenia Kameralna Accademia dell’Arco; Orkiestra Symfoniczna AM w Bydgoszczy; Dymitr Sitkovetsky dyrygent; Piotr Wajrak przygotowanie Orkiestry.

30.11.2014, niedziela, godz. 16.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

Uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa profesorowi Wiktorowi Pikajzenowi 30.11.2014, niedziela, godz. 19.00, Sala Koncertowa Filharmonii Pomorskiej, ul. A. Szwalbego 6. Bilety w cenie 15 zł (ulgowe – 10 zł) można nabywać w Dziale Artystycznym Akademii Muzycznej od poniedziałku do piątku w godz. 10.00-14.00 oraz godzinę przed koncertem w Filharmonii Pomorskiej

Koncert symfoniczny

Dymitr Sitkovetsk y

w programie: Gioacchino Rossini – Uwertura do opery Sroka złodziejka; Fryderyk Chopin – Preludium nr 15 (transkrypcja Dymitra Sitkovetsky’ego); Henryk Wieniawski – Fantazja op. 20 (na motywach z opery Faust Charlesa Gounoda); Arvo Pärt – Fratres;

Piotr Czajkowski – Serenada.

Wiktor Pikajzen skrzypce; Dymitr Sitkovetsky skrzypce; Orkiestra

inf. Anna Cudo

Jubileusz Katarzyny Nowak-Stańczyk W listopadzie tego roku przypada jubileusz 25-lecia pracy artystycznej solistki Opera Nova w Bydgoszczy i profesora bydgoskiej Akademii Muzycznej Katarzyny Nowak-Stańczyk (sopran).

W dniu 8 listopada będzie można podziwiać artystkę w jej koronnej partii Violetty Valery w „Traviacie” Giuseppe Verdiego, w której to debiutowała na scenie jeszcze wówczas Opery Bydgoskiej w 1990 roku.

D.K. Orion BSM 3.11.2014, poniedziałek, godz. 15.30 „Jesienny collage liści i kwiatów” – zajęcia plastyczne dla dzieci.

4.11.2014, wtorek, godz. 14.00 „Toaleta codzienna w łazience” – pastele – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

5.11.2014, środa, godz. 17.00 „Cień bytu” – monodram Teresy Wądzińskiej na podstawie tekstów ks. dr Jana Pomina. Tło muzyczne: Jan Białkowski – wiolonczela.

6.11.2014, czwartek, godz. 14.00 „Codzienne zajęcia w kuchni” – reprodukcja fotografii – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

7.11.2014, piątek, godz. 15.30 „Szkice kolorystyczne martwej natury” – konkurs plastyczny dla dzieci.

12.11.2014, środa, godz. 17.00 „Musicale musicale” – koncert operetkowy orkiestry im. J. Straussa pod dyrekcja Marka Czekały, soliści: sopran – Magdalena Polkowska, tenor – Marcin Naruszewicz.

14.11.2014, piątek, godz. 15.30 „Lokomotywa” – plastyczna ilustracja wiersza J. Tuwima – zajęcia plastyczne dla dzieci.

17.11.2014, poniedziałek, godz. 15.30 „Ślady natury” – odbijanie liści, kwiatów w formie kompozycji – zajęcia plastyczne dla dzieci.

17.11.2014, poniedziałek, godz. 17.00 „Pieśni patriotyczne” – Koncert Chóru „Dzwon”.

19.11.2014, środa, godz. 17.00 Z cyklu: „Szlachetne zdrowie” – spotkanie z zielarką Halina Olszewską.

20.11.2014, czwartek, godz. 14.00 „Przedmioty przezroczyste” – ołówki – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

21.11.2014, piątek, godz. 15.30 „Pejzaż jesienny w tonacji ciepłej” – zajęcia plastyczne dla dzieci.

26.11.2014, środa, godz. 17.00 „Andrzejkowe tajemnice” – zabawa andrzejkowa w Klubie Miłośników Sztuki.

28.11.2014, piątek, godz. 15.30 „Płaskorzeźby z plasteliny” – ćwiczenia manualne – zajęcia plastyczne dla dzieci.

Chór „Dzwon” ogłasza nabór nowych członków Imprezy organizowane w D.K. „ORION” są otwarte dla wszystkich mieszkańców Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej (zasoby BSM obejmują osiedla: Śródmieście, Górzyskowo, Wzgórze Wolności, Szwederowo oraz Błonie).

Zapraszamy codziennie w godzinach: 13.00-19.00 do „Kawiarenki Seniora” Plany pracy D.K. Orion BSM dostępne na stronie internetowej: www.bsm.bydgoszcz.pl/ w dziale Informacje. listopad 2014 |

| 41

w ydarzenia Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy 19.11.2014, środa, godz. 18.00, sala widowiskowa APK, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny

Movie Mówi Project #10 / Tematy kina współczesnego: „Z daleka widok jest piękny”, reż. Anka i Wilhelm Sasnalowie Fundacja „Gaudeamus” oraz Centrum Kultury Medialnej przy WSG zapraszają na dziesiątą odsłonę Movie Mówi Project. Kolejne spotkanie dedykujemy współczesnym tematom kina autorskiego. Odrzucając tanią publicystykę i „gorące tematy”, skupiamy się na kameralnej poetyce filmowej, która nie ucieka – jak mogłoby się wydawać – od idei kina zaangażowanego.

Z daleka widok jest piękny. A co, gdybyśmy chcieli podejść bliżej? Na to pytanie próbują w swoim filmie odpowiedzieć Anka i Wilhelm Sasnalowie, zoomując nieuczęszczane tereny polskiej historii i mentalności.

I chociaż opowieść, której jesteśmy świadkami, mogłaby się wydarzyć teoretycznie kiedykolwiek i gdziekolwiek, to jednak nie sposób ustrzec się zakorzenienia jej w zamiatanych pod dywan historiach rodzinnych, które razem tworzą społeczny obraz archetypów. Bezczas Sasnalów jest nam dobrze znany, chociaż nierozpoznawalny na pierwszy rzut oka. Potrzeba nam zbliżenia.

Fabuła filmu jest utkana dość luźno minimalistycznym prostym ściegiem. „Long shot” – Podkarpacie, malowniczo położona wioska, piękny pejzaż przywodzący na myśl sielską polską wieś. „Close up” – słońce obnażające brudne, zmęczone i spocone twarze mechanicznie pracujących mężczyzn, bez emocji. Nie ma tu ani jednego zbędnego słowa i kadru. Brak ozdobników. Sielski pejzaż wsi polskiej pielęgnowany w naszej tradycji i kulturze narodowej staje się wyśmienitym pretekstem do opowiedzenia uniwersalnej historii i ugodzenia w najczulszy punkt naszych wyobrażeń o nas samych.

Jednak dopiero biorąc pod lupę historie sąsiedzkie w szerszym kontekście niż mikroświat stworzony przez Sasnalów, dojdziemy do gorzkiej refleksji, która była punktem zapalnym dla twórców.

W świat wielkich współczesnych tematów filmowych i kameralne kino Anki i Wilhelma Sasnalów bydgoską publiczność wprowadzi filmoznawczyni dr Magdalena Wichrowska z Instytutu Kulturoznawstwa WSG. Spotkanie w ramach projektu „Movie Mówi Project”, realizowanego przez Fundację „Gaudeamus” oraz dofinansowanego ze środków Miasta Bydgoszczy.

Więcej szczegółów na wortalu kultura: www.kultura.byd.pl.

Muzeum Fotografii WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wtorek-piątek 10.00-18.00, sobota 10.00-15.00 wystawa czynna do 25 listopada

Bydgoska Akademia Fotografii – wystawa prac dyplomowych absolwentów 5. edycji (2013/2014) Wystawa stanowi zwieńczenie całorocznej pracy uczestników, biorących udział w intensywnych wykładach i warsztatach fotograficznych. W ramach ekspozycji zaprezentowane zostaną projekty dyplomowe oraz najciekawsze fotografie, wykonane podczas zajęć.

Anna Kanabaj, fotograf ia z c yklu „Człowiek i natura”

M a g d a l e n a G r z e l c z a k , f o t o g r a f i a z c y k l u „ Cy t u l a ”

42 |

| listopad 2014

w ydarzenia

Muzeum Fotograf ii WSG, fot. Arkadiusz Blachowski

„W życiu niejednego fotografa nadchodzi taki moment, że oprócz robienia zdjęć pragnie on dzielić się z innymi swoją wiedzą i umiejętnościami. Bydgoska Akademia Fotografii daje tę możliwość – słuchacze poznają warsztat fotografa oraz korzystają z jego doświadczenia przy realizacji zdjęć z różnych tematów fotograficznych. Relacja mistrz-uczeń to jedno z zadań stawianych przed prowadzącymi i uczestnikami.

Kontakt z młodymi pasjonatami fotografii przyczynia się także do poznawania sposobu patrzenia na świat w sposób nowatorski, śmiały, a często bardzo oryginalny. I dlatego prowadzenie Akademii daje mi wiele satysfakcji, zwłaszcza wtedy, gdy wielu absolwentów nie przestaje działać realizując autorskie wystawy, uczestnicząc w konkursach czy zakładając własną firmę” / Arkadiusz Blachowski, kustosz Muzeum Fotografii WSG Więcej szczegółów na stronach: www.baf.byd.pl oraz www.muzeumfoto.byd.pl.

28.11.2014, piątek, godz. 18.00, Muzeum Fotografii WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny

10 lat Muzeum Fotografii WSG (2004-2014).

Uroczystość jubileuszowa Zapraszamy serdecznie na obchody jubileuszu 10-lecia Muzeum Fotografii WSG. W programie uroczystości m.in. otwarcie wystawy fotografii bydgoskich twórców, pochodzących z kolekcji Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, oraz premiera jubileuszowego „Zeszytu muzealnego”, wydawnictwa powstałego w ramach projektu Fundacji „Gaudeamus”, dofinansowanego ze środków Miasta Bydgoszczy.

Muzeum Fotografii działa przy Wyższej Szkole Gospodarki od listopada 2004 r. To jedyna tego rodzaju przestrzeń w północnej Polsce, nawiązująca do bogatej historii fotografii regionu kujawsko-pomorskiego.

Dzięki podejmowanym inicjatywom pielęgnuje pamięć o działającej w Bydgoszczy przed II wojną światową fa-

bryce „Alfa” oraz Bydgoskim Towarzystwie Fotograficznym. W swoich zbiorach posiada eksponaty, związane z fotografią dawną oraz dzisiejszą. Poza gromadzeniem, prezentowaniem i ochroną pamiątek przeszłości prowadzi dynamiczną działalność edukacyjną oraz wystawienniczą, zapraszając ma wernisaże uznanych artystów fotografików oraz początkujących twórców z kraju i zagranicy. Muzeum Fotografii to miejsce otwarte na dialog, do którego można przyjść porozmawiać o fotografii w najróżniejszych kontekstach.

Więcej szczegółów na www.muzeumfoto.byd.pl.

Studium portretu

Weź udział w listopadowych warsztatach fotograficznych, organizowanych przez Muzeum Fotografii WSG i zaprezentuj swoje zdjęcia na wystawie powarsztatowej. W czasie zajęć w muzealnym atelier oraz plenerowych, łączących teorię z praktyką, opanujesz umiejętności pomagające w świadomym budowaniu ciekawych portretów (cechy charakterystyczne oraz typy portretu, oświetlenie, sprzęt, organizacja planu zdjęciowego, technika wysokiego i niskiego klucza, retusz i in.).

Szczegółowy program, terminy zajęć oraz formularz zgłoszeniowy dostępne na stronie www.muzeumfoto.byd.pl. Dodatkowe informacje: muzeumfoto@byd. pl lub tel. 525 670 007.

Akademia Kreatywności Akademickiej Przestrzeni Kulturalnej WSG została stworzona dla osób twórczych, które poszukują inspiracji, nowych dróg rozwoju i możliwości działania. Zapraszamy na zajęcia m.in. z malarstwa, fotografii, architektury, designu, dziennikarstwa, muzyki oraz tańca.

Więcej szczegółów na www.apk.wsg.byd.pl w zakładce „Akademia Kreatywności”. Dodatkowe informacje: centrum@byd.pl lub tel. 52 567 00 63/68. inf. Elżbieta Schulz

listopad 2014 |

| 43

w ydarzenia Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 6.11.2014, godz. 18.00

Spotkanie autorskie z Wiesławem Trzeciakowskim „Jesień 1939 roku” – część II (na podstawie swojej książki „Śmierć w Bydgoszczy 1939-1945”), czytanie tekstów: Mieczysław Franaszek

Wiesław Trzeciakowski, ur. 1950 r. w Bydgoszczy.

Ukończył Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (filologia polska). Od 2003 r. Pracownik Archiwum Państwowego w Bydgoszczy. Pisarz, krytyk literacki (literatura polska i niemiecka XIX i XX w.), tłumacz lit. niemieckiej (m.in. Novalis). Zajmuje się także publicystyką historyczną (dot. stosunków polsko-niemieckich i historii Bydgoszczy XX w.). W latach 2004-2006 członek komisji historycznej Instytutu Pamięci Narodowej ds. wyjaśnienia wydarzeń bydgoskich z 3 i 4 września 1939 r. (tzw. krwawa niedziela). Autor i współautor 25 książek, wśród nich historyczno-dokumentalnych: Listy imienne ofiar w Bydgoszczy 1939-1945, Bydgoszcz 2010, oraz trzy wydania książki Śmierć w Bydgoszczy 1939-1945, Bydgoszcz 2011 (1. wyd., 2. wyd. poszerz. 2012, wyd.

3. poszerz. 2013). Za tę ostatnią książkę autor otrzymał nagrodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu (XII edycja 2012 r.). W dorobku także kilkaset publikacji prasowych w czasopismach poświęconych literaturze (m.in. „Teksty Drugie” – IBL PAN Warszawa, „Topos” – Sopot, „Dekada Literacka” – Kraków, „Przegląd Artystyczno-Literacki” – Toruń, oraz historii i stosunkom polsko-niemieckim („Przegląd Zachodni” – Poznań, „Kronika Bydgoska” – Bydgoszcz).

* * *

Tematyka tej książki sprawia, że badania wciąż są w toku, wiedza i dokumentacja narasta, poszerza to i pogłębia naszą skromną wciąż szczegółową wiedzę o wojnie i okupacji niemieckiej w Polsce oraz o ludzkich losach w tamtych czasach. Dlatego mogły pojawić się dalsze odkrycia i uzupełnienia, krok do przodu, uszczegółowienie badań dotąd tylko ogólnych informacji (…).

I drugie ważne odkrycie, dotyczące szerzonych antypolskich oszczerstw wokół tzw. Blutsonntag (krwawa niedziela) w Bydgoszczy. To pisemne zeznanie byłego bydgoskiego Volksdeutscha o nazwisku H. Lie44 |

| listopad 2014

benau, mieszkającego na początku września 1939 r. przy ul. Kujawskiej w Bydgoszczy. W 1965 r. złożył on zeznanie na komisariacie policji zachodnioniemieckiej i oświadczył, że był naocznym świadkiem strzelania jego niemieckich sąsiadów do polskiego wojska w Bydgoszczy w okolicach ul. Kujawskiej w dniu 3 września 1939 roku, podaje fakty, nazwiska. Podobnie zeznał inny Niemiec, mieszkający wówczas w Bydgoszczy.

Rzadko można napotkać powojenne potwierdzenia niemieckich świadków o dywersji w Bydgoszczy, mówiące to samo, co mówiły od samego początku liczne polskie świadectwa, meldunki i relacje wojskowe oraz cywilne.

O prowokacyjnej dywersji niemieckiej 3 września 1939 r. w Bydgoszczy świadczą relacje świadków wydarzeń, a także działalność agenta gestapo Maksymiliana Gackowiaka (Niemca o polskich korzeniach) na ulicach Bydgoszczy w dniu 3 września 1939 r. Odkryłem tę postać w aktach niemieckiego Sądu Specjalnego w Bydgoszczy. Gackowiak udawał Polaka i zachęcał przechodniów na rogu ulic Królowej Jadwigi i Dworcowej do bicia prowadzonych przez polskie wojsko bydgoskich Niemców, podejrzanych o strzelanie do żołnierzy w okolicach ul. Grunwaldzkiej (Czyżkówko) i sam pobił dwóch Volksdeutschów. Wiosną 1940 r. został przypadkowo rozpoznany przez pobitych Volksdeutschów i zaprowadzony na policję. Okazało się jednak, że Gackowiak pracował dla gestapo, wypełniał zlecenia gestapo nie tylko w Bydgoszczy, ale także w Warszawie (od października do grudnia 1939 r.). Sąd uznał, że jako Niemiec nie mógł on brać udziału w Blutsonntag, w antyniemieckich wystąpieniach, a pobitym Niemcom wmówiono, że to pomyłka. Z jednym z pobitych M. Gackowiak chodził w młodości do tej samej szkoły.

O pomyłce nie było mowy.

W książce zawarto największe dotąd listy ofiar wojny i okupacji, 1500 nazwisk Polaków z Bydgoszczy (lub zamordowanych w Bydgoszczy) wraz z krótkimi biogramami lub okolicznościami aresztowania i śmierci, o ile można było to ustalić. W Bydgoszczy uznano tę książkę za najważniejszą po wojnie publikację o tej tematyce. Została również wysoko oceniona przez profesorów historii m.in. na UMK w Toruniu (prof. M. Wojciechowski, prof. J. Sziling, prof. Z. Karpus), środowiska historyczne UAM Poznań, Uniw. Gdański, KUL Lublin i UW Warszawa. Dla mnie, pisarza i przyuczonego archiwisty, to duża satysfakcja za kilkanaście lat trudnej pracy archiwalnej, tzn. źródłowej i dokumentacyjnej, a także pracy nad licznymi historycznymi opracowaniami historii III Rzeszy, historii II RP, wojny w 1939 r., okupacji ziem polskich i polityki władz III Rzeszy wobec narodów przeznaczonych do całkowitego biologicznego wyniszczenia przez niewolniczą pracę, specjalne ustawy i stałą eksterminację – dotyczyło to Polaków i Żydów, a także Romów. Pracowałem też długo nad aktami, wspomnieniami i monografiami

w ydarzenia polskimi i niemieckimi, dotyczącymi stosunków polsko-niemieckich w XX wieku, w tym mniejszości niemieckiej w Polsce w latach 1920-1939.

Wiesław Trzeciakowski

20.11.2014, godz. 18.00

Spotkanie poetyckie z Grzegorzem Grzmot-Bilskim pt. „Powiew światła”, czytanie wierszy: Mieczysław Franaszek

Grzegorz J. Grzmot-Bilski, ur. 1964 r. w Bydgoszczy, poeta i filozof. Doktorat z filozofii obronił w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie (1994). Przez wiele lat pracował jako adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Autor książek poświęconych filozofii: Idea racjonalności w filozofii A.N. Whiteheada (1996), W poszukiwaniu syntezy. Między wiarą a rozumem (2004), Bierdiajew i problem wolności (2010). Opublikował także książki poetyckie: Z powrotem do życia (2003), Nim spłonę w świetle (2011), jego wiersze były publikowane m.in. w „Akancie”, „Okolicy poetów” i „BIK-u”. Współtwórca Czasopisma Filozoficznego „Filo-Sofija”, członek Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz przewodniczący Komisji Filozofii Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. W poezji interesują go przede wszystkim sytuacje graniczne takie jak: wina, walka, cierpienie i śmierć. Do swoich ulubionych poetów zalicza: Rilkego, Kawafisa, Herberta i Miłosza.

20.11.2014, godz. 18.00

Otwarcie wystawy fotografii Jacka Nowackiego pt. „Pod różnym kątem” Jacek Nowacki urodził się w 1986 r. w Bydgoszczy. Jest absolwentem studiów psychologicznych. Jego przygoda fotograficzna rozpoczęła się przypadkowo parę lat temu i stała się jego pasją. Swoją karierę rozpoczął od pracy reporterskiej. Mocno koncentruje się na tematyce społecznej. Aktualnie bawi się portretem, poszukuje idealnej klatki ruchu. Lubi eksperymentować.

Fotografowanie stara się łączyć ze swoją drugą pasją: ekstremalną jazdą na rowerze. Bardziej rzemieślnik niż artysta. Aparat jest dla niego narzędziem pracy, urządzeniem, dzięki któremu próbuje pokazać swoją rzeczywistość. Perfekcjonista, wciąż czeka na zdjęcie, które zadowoli go w stu procentach. Jego zdjęcia można znaleźć m.in. na witrynach bydgoskich dzienników oraz w branżowych dwutygodnikach. Od trzech lat współpracuje z Galerią Autorską Jana Kaji i Jacka Solińskiego, utrwalając jej historię.

Fotoreporter, którego trudno dogonić Trzeba mieć dar, by z nerwem fotografować ludzi i uchwycić na zdjęciu naturalność sytuacji. Jak sprawić, aby to, co wiarygodne, stawało się jeszcze interesujące i miało swój podtekst? Dokumentowanie wystaw, spotkań, zdarzeń ulotnych, efemerycznych, o różnej specyfice, charakterze czy napięciu wymaga szczególnej wrażliwości, czegoś, co można by nazwać instynktem spostrzegawczości. Nie pomoże tu opracowanie

P o r t r e t y, f o t o g r a f i e J a c k a N o w a c k i e g o

strategii działania, tu należy improwizować, reagować spontanicznie, natychmiastowo i twórczo, z wyczuciem pulsu sytuacji. Refleks, szybka ocena uwarunkowań decydują o uchwyceniu tego, co istotne, frapujące, dziwne czy śmieszne. Umiejętność znajdowania się niepostrzeżenie wokół innych z aparatem fotograficznym to w pracy fotoreportera podstawa sprawnego działania. Dzięki tej zdolności bycia „przezroczystym” obrazy utrwalone na zdjęciach oddają autentyczny nastrój spotkań z ludźmi, przekazują napięcie i osobowe relacje, są wiarygodnym dokumentem.

Jacek Nowacki od kilku lat rozwija swój fotograficzny reportaż z wydarzeń Galerii Autorskiej. Umie się tu znaleźć. Z pewnością zasłużył sobie na miano niezauważalnego i jednocześnie aktywnego współuczestnika tych spotkań. Pojawia się niepostrzeżenie i równie niepostrzeżenie znika. Dzięki Jackowi trwa w naszym galeryjnym wnętrzu cykliczna sesja fotograficzno-towarzyska.

Ilekroć pragnę podziękować Jackowi za jego rzetelną pracę, nigdy nie mogę nadążyć, pewnie dlatego, bo to fotoreporter, którego trudno dogonić.

Jacek Soliński

listopad 2014 |

| 45

w ydarzenia Pałac Młodzieży Ogólnopolski konkurs plastyczny „Miś z łebkiem w gwiazdach”

Zastanawiałem się czy kiedyś mógłbym odwiedzić Księżycowego Misia… Podobno on właśnie mieszka na księżycu…

Może na innych ślicznych gwiazdach też mieszkają pluszowe misie albo inne kosmiczne stworki??? Ludzie wyruszają czasem w kosmiczne podróże… Ubierają śmieszne kombinezony, wsiadają do rakiety i frrrrrr… prosto do gwiazd. Chciałbym kiedyś tam polecieć i przyjrzeć się wszystkiemu z bliska. Ale… to bardzo daleko… i chyba… bym… za Wami baaaardzo tęsknił.

Zdrzemnę się teraz chwileczkę… a Wy narysujcie jak wyobrażacie sobie wycieczkę pluszowego misia do gwiazd. Może spotkanie z kosmicznym misiem… albo spacer po księżycu… albo… przytulanie do ulubionej gwiazdki… albo lot kosmiczną rakietą… albo… Zasypiam… pochrapując czekam na Wasze prace…

Gwiazdy… gwiazdeczki… grrrr…

Wasz Misiu-Pysiu

List do dzieci od Misia-Pysia:) AAAAAAAAaaaaaaaaaaa!!!

Oj przepraszam! Jakoś strasznie mi się ziewnęło… bo… trochę chce mi się spać.

Za oknem jest już całkiem ciemno a ja właśnie obserwowałem gwiazdy. Czy przyglądaliście im się kiedyś?

Są piękne!!! A dziś nawet zauważyłem że mrugały do mnie. I był też na niebie księżyc – taaaaaaki okrąglutki.

Z moich obserwacji wiem że on potrafi też być całkiem chudziutki jak pyszny rogalik… Widzieliście???

A wiecie że na niebie jest też Wielka Niedźwiedzica???

Nie, nie!!! To nie moja koleżanka – tylko nazwa takiego… gwiaz-do-zbio-ru! Ufff! To trudna nazwa. Po prostu gwiazdy na niebie ułożone są w kształt który przypomina niedźwiedzia! Odkryłem to w bardzo mądrej książce z rysunkami nieba. Widziałem też Wielki Wóz i Mały Wóz! Szkoda że nie ma Pysiowego Wozu…

W Pałacu Młodzieży w listopadzie: 13.11.2014, godz. 10.00 Oblicza uzależnień – warsztaty profilaktyczne dla dzieci i młodzieży 13.11.2014, godz. 10.00, w ramach Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej Wykład prof. Roberta Mielhorskiego (UKW): Krzysztof Kamil Baczyński czytany dzisiaj, w ramach którego przedstawi sylwetkę poety, zmieniającą się recepcję jego dzieła, relacje między legendą a rzeczywistością; zakreśli też z dzisiejszej perspektywy rolę i miejsce Baczyńskiego w literaturze współczesnej.

13.11.2014, godz. 11.00, w ramach Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej Portrety artystów w filmch biograficznych i ich kulturowe znaczenie. Prelekcja dr. Dominika Wierskiego 46 |

| listopad 2014

Oto zasady konkursu: 1. W konkursie mogą brać udział dzieci z przedszkolnych grup 5-latków i 6-latków oraz uczniowie klas I, II, III szkół podstawowych .

2. Po zapoznaniu się z listem Misia Pysia pracę wykonują 3-, 4-osobowe zespoły. Praca musi być dziełem zespołowym!

3. Praca może być wykonana dowolną techniką, w dowolnym formacie.

4.

Termin przyjmowania prac upływa w dniu 14.11.2014 5. Autorzy najlepszych prac zostaną zaproszeni na uroczysty Koncert – Galę z okazji Światowego Dnia Pluszowego Misia w dniu 25.11.2014 w Pałacu Młodzieży podczas którego zostaną wręczone nagrody i wyróżnienia.

6. Prace zostaną ocenione przez artystów – plastyków pracujących z dziećmi.

7. Wszelkich dodatkowych informacji udziela Enia Rożankowska tel. 523 210 081 w. 345 13.11.2014, godz. 11.30, w ramach Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej Seans filmowy – Baczyński (70 min.)

14.11.2014, godz. 11.00, w ramach Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej Przedstawienie kabaretowe „Biedak” – Teatr Pantomimy DAR 17.11.2014, godz. 11.00 Laboratorium zdolności – Forum Olimpijczyków w ramach Miejskiego Programu Wspierania Ucznia Zdolnego pt. „Zdolni znad Brdy”.

18.11.2014, godz. 9.00 „Trudna sztuka bycia Polakiem” – cykl filmów dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych 19.11.2014, godz. 10.30 Zygzak – Zabawowy klub Filmowy Malucha dla grup

w ydarzenia zorganizowanych z przedszkoli. Zapisy grup: Pałac Młodzieży – Ewa Sawoszczuk, tel. 501 745 076.

20.11.2014, godz. 11.00 Gala i podsumowanie akcji „Razem przeciw uzależnieniom” – współorganizacja z Wojewódzką Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną.

23.11.2014, godz. 11.00 Weekendowy plac zabaw – gry i zabawy dla dzieci.

Wstęp wolny.

25.11.2014, godz. 10.30 Koncert z okazji Światowego Dnia Pluszowego Misia.

Sala widowiskowa.

26.11.2014, godz. 11.00 Cykl zajęć skupionych wokół Interaktywnej Poradni Języka Polskiego O nas czy dla nas? Językowy obraz świata w tabloidach. Wykład i zajęcia warsztatowe poprowadzi dr Rafał Zimny (UKW).

24-30.11.2014 Wystawa pluszowych misiów z kolekcji studentki Emy Andrysiak.

26.11.2014, godz. 10.00 Audycja muzyczna dla grup zorganizowanych z przedszkoli. Zapisy grup: Pałac Młodzieży – Patrycja Cywińska-Gacka.

27.11.2014, godz. 11.00 Magia Teatru – spotkania z teatrzykami dziecięcymi.

Podczas imprezy dzieci zapoznają się z terminologią teatralną: aktor, scena, kurtyna, garderoba, scenariusz i scenarzysta.

27.11.2014, godz. 17.00 Konferencja dla rodziców „Niezwykły umysł a funkcjonowanie w rodzinie”. Spotkanie odbywa się w ramach Miejskiego Programu Wspierania Ucznia Zdolnego pt. „Zdolni znad Brdy”.

30.11.2014, godz. 11.00 Zygzak – Zabawowy Klub Filmowy Malucha. Zawsze ostatnia niedziela miesiąca, godz. 11.00, sala kinowa Pałacu Młodzieży. Zygzak, to klub, w którym jest czas na oglądanie polskich bajek animowanych, ale także szaleństwo, jest rozmowa o filmach, taniec, konkursy, gry… a przede wszystkim dobra zabawa. Zapraszamy dzieci od 2 roku życia. Dzieci wstęp wolny, rodzic – 10 zł.

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na filmowe seanse w listopadzie Czwartek, 6 listopada, godz. 19.30 Geograf przepił globus (Gieograf głobus propił), reż. Aleksandr Wieledynski, Rosja 2013, 120 min.

Czwartek, 27 listopada, godz. 19.30 Wyjątki z dekalogu (I Lossens Time), reż. Soren Kragh-Jacobsen, Szwecja/Dania 2013, 100 min.

Czwartek, 13 listopada, godz. 19.30 Mama (Mommy), reż. Xavier Dolan, Francja/Kanada 2014, 140 min.

Cena karnetu: 24 zł • cena pojedynczego biletu normalnego: 8 zł • cena karnetu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci, emeryci): 15 zł • cena biletu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci, emeryci): 5 zł. Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem. Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359.

Czwartek, 20 listopada, godz. 19.30 Witamy w Nowym Jorku (Welcome to New York), reż. Abel Ferrara, USA/Francja 2014 2013, 125 min.

Bydgoska Poradnia Sztuki 4.11.2014, godz. 17.00, Nowy Rynek 1 / Wąska

Otwarcie wystawy malarstwa Józefiny Dudy pt. „Spóźniony debiut” Józefina Duda zajmuje się malarstwem od wielu lat, jako amatorka pozostaje w poczuciu ciągłej potrzeby ulepszania i uczenia się.

Jest to charakterystyczna postawa dla wielu uzdolnionych osób, które opóźniają swój rozwój i debiut. Jednak wewnętrzna energia wrażliwość i pasja pozwala tworzyć i uzyskiwać ewidentnie oryginalne prace – malarstwo.

Wystawa ta pozwoli wreszcie zaprezentować dotychczasowy dorobek Pani Józefiny, który z faktem upływu czasu pozostaje niestosowną zaległością.

Zapraszamy wszystkich potrzebujących do Poradni Sztuki, kto wie co komu dolega… :-))). inf. Stanisław Stasiulewicz

J ó z e f i n a D u d a , m a r t w a n a t u r a , 19 9 9, a k r y l , 10 0 ×70 c m

listopad 2014 |

| 47

w ydarzenia Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 22-23 listopada 2014. Koszt warsztatów 180 zł.

Zgłoszenia na adres e-mail malgorzata.wojcik@interia.eu

Warsztaty z niesamowitym Gabrielem Francisco!!!

22 listopada – 3 zajęcia po 1,5 godziny: 10.00-11.30 – Urban Contemporary (contemporary hip hop) 11.45-13.15 – Soul Moves 13.30-15.00 – Trap Grooves or Deep House 23 listopada – 2 zajęcia po 1,5 godziny 10.00-11.30 – Trap Grooves or Deep House 11.45-13.15 – Urban Contemporary (contemporary hip hop)

Gabriel Francisco Już ponad 10 lat kształcąc i tworząc własny styl ruchu, Gabriel Francisco dzieli się swoją pasją, bawiąc i inspirując tancerzy na całym świecie. Będąc jednym z najmłodszych instruktorów uczących American Hip Hop i House na arenie międzynarodowej, był też osobą bardzo pomocną w założeniu i dalszym działaniu wielu profesjonalnych tanecznych stowarzyszeń w Anglii, Szwajcarii, Polsce i Portugalii. www.gabrielfrancisco.com 27.11.2014, czwartek, godz. 17.00, sala Hotelu Pod Orłem, ul. Gdańska 14

Promocja almanachu poetyckiego Z ogrodów przeszłości (pokłosie konkursu poetyckiego XXVI Ogólnopolskich Literackich Spotkań Pokoleń Kruszwica-Kobylniki 2014) prowadzenie: Alina Rzepecka Almanach poetycki Z ogrodów przeszłości Na wstępie kilkanaście zdań dla tych, którym historia Ogólnopolskich Literackich Spotkań Pokoleń nie jest znana. Warto więc wiedzieć, że zapisywanie życia zaczęło się od czakramów. Konkretnie od Kujawskich czakramów wydanych w 2007 r. Redaktorzy pierwszego almanachu nie zakładali tak bogatej poetyckiej drogi dla kolejnych wydań. A jednak stało się. Z roku na rok kolejne almanachy nabierały bardzo indywidualnego charakteru. Stanowiły przemyślaną tematyczną całość.

I chociaż corocznie są zbiorem tekstów nagrodzonych w Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim, to ich dobór, 48 |

| listopad 2014

układ i szata graficzna nadają całości indywidualny klimat. I tak, po Kujawskich czakramach, które postawiły pierwszy krok i które w wierszach zdradziły wiele tajemnic nadgoplańskiej legendarnej stolicy Polski, powstał w roku 2008 kolejny almanach Echa z wody. I magia czakramów zadziałała. Tę miłość do Gopła, o której pisał Jan Kasprowicz: Siebie bez Gopła, które zrosło się z moją duszą – myśleć nie mogę, przejęli współcześni poeci. Odczytują echa Gopła, echa pierwszych Piastów i wpisują poetyckie refleksje w kolejne almanachy. Tak tworzy się historia tych ziem, mająca niecodzienny, metaforyczny zapis, trafnie nazwany przez poetkę Małgorzatę Pietrzak: Kujawy. źródło oczyszczenia z kurzu codzienności Ziemio, po której bluszczem pną się poeci.

W roku 2009 w Śladach dotyku podjęty został piękny temat historyczności Kruszwicy. Wyryty ludzką stopą próg wielowiekowej kolegiaty, średniowieczna cegła z kruszwickiego zamku, część muru z kruszwickiej świątyni, średniowieczne znaki garncarskie, fragment grodu kruszwickiego z 976 r., charakterystyczne cegły z murów Mysiej Wieży – to wzruszające ślady, które zostawiły kolejne wieki.

Powstał też almanach, który złożył poetycki hołd ludziom, którzy ciężką pracą zasłużyli sobie na przychylność kujawskiej ziemi. Zbiór Z ziemi przychylnej z roku 2010 to już historia, chociaż minęło dopiero kilka lat od chwil, w których Maciej Maciejewski, świetny dokumentalista, fotograf, wpisał tych ludzi w pamięć.

I wreszcie almanach, który ściśle związany jest z pałacem w Kobylnikach. To tu, jak napisał Mirosław Puszczykowski, co roku rozkwitają wiersze.

Kolejny rok, 2012, ważny był dla Kruszwicy, ważny dla poetów, ważny dla kultury. Wielkie święto dla miasta, 590. rocznica nadania praw miejskich miastu Kruszwica.

Warte więc było nawiązanie w almanachu do wieloletniej literackiej tradycji Kruszwicy i Gopła. Była okazja, by podkreślić fenomen jeziora i jego obecności w literaturze. Ta słowiańska woda pamięci tworzy nadal atmosferę fascynacji i tajemniczości miejsca stanowiącego kolebkę polskości. Dla uświetnienia uroczystości wydana też została płyta Nadgoplańskie Szepty z nagraniem tekstów poetów spotykających się w Kobylnikach.

W roku 2013 powstał almanach wyjątkowy, jubileuszowy. Były to XXV Ogólnopolskie Literackie Spotkania Pokoleń. A to zobowiązuje. Była więc okazja, by zwrócić uwagę na niecodzienne inicjatywy przedstawicieli Kruszwickiego Samorządu, dla których wychowanie humanistyczne kolejnych pokoleń ma znaczące wartości. Poeci, goście jubileuszowego spotkania, wierni słowom Czesława Miłosza, zgodnie ze swoją powinnością i z potrzeby serca – zapisują życie.

Almanach tegoroczny ma szczególny charakter.

Wzorem lat ubiegłych znajdują się w nim nagrodzone teksty 37 uczestników konkursu. Obok tekstów znajdują się reprodukcje dzieł malarskich artystki znad Gopła.

To świetna myśl, by kolejny tom wierszy ściśle związać z Kruszwicą, z ludźmi, którzy tworzyli i tworzą jej historię. Ozdobą tegorocznego almanachu są więc

w ydarzenia reprodukcje malarskie Ewy Lewańskiej. Urodziła się w Kruszwicy w 1900 r. Była utalentowana artystycznie, muzykowała, pisała wiersze, malowała. W domu Ewy Ryczkówny bywali: Jan Kasprowicz, Stanisław Przybyszewski, kompozytor Ludomir Różycki i inni wielcy epoki. Uroda Ewy, jej uzdolnienia i intelekt zrobiły duże wrażenie na znanym wówczas malarzu Bolesławie Lewańskim. Został mężem malarki. Zamieszkali na półwyspie Potrzymiech, w najpiękniejszej części Gopła.

Lewańska zmarła w Kruszwicy w 1980 r.

Zgodnie ze swoją dewizą zapisaną w pamiętnikach uprawiała sztukę, która opromieniała przyrodę. Liczba prac pozostawionych przez artystkę jest ogromna.

Zarówno zamieszczony w almanachu wybór, jak i wystawa w kobylnickim pałacu to piękny gest chroniący minioną historię miasta i dorobek twórców tworzących ją. Lewańska dołączyła w almanachu do grona poetów, potwierdzając tezę, iż malarstwo jest milczącą poezją.

Kolejne almanachy są też dowodem na inspirującą rolę malarstwa na twórczość poetycką. Literatura polska przez wieki dostarczała mnóstwo przykładów na związki malarstwa z poezją. Ikar Stanisława Grochowiaka, Krzyk Jacka Kaczmarskiego, Dedal i Ikar Zbigniewa Herberta, Kobiety Rubensa Wisławy Szymborskiej i wiele innych przepięknych utworów swoje istnienie zawdzięczają płótnom. I tak być powinno, bo jak powiedział Horacy: Sztuka to dzieło pióra, dłuta i pędzla.

Elżbieta Nowosielska

29 listopada 2014

XIV Ogólnopolskie Konfrontacje Zespołów Tanecznych Kategorie taneczne i wiekowe Grupa A. W imprezie mogą uczestniczyć zespoły pracujące w oparciu o różne techniki taneczne, prezentujące: – spektakle (czas do 15 min) – miniatury, etiudy, inscenizacje (1-2 prezentacje o łącznym czasie do 8 min).

W kategoriach wiekowych: – 7-12 lat (do rocznika 2002) – 13-16 lat (do rocznika 1998) – powyżej 16 lat (od rocznika 1997)

Grupa B. Zespoły tańca nowoczesnego (1 prezentacja o czasie do 3 min) Formacje hip-hop (1 prezentacja o czasie do 3 min).

W kategoriach wiekowych: – do 11 lat (do rocznika 2003) – 12-15 lat (2002-1999) – od 16 lat (od rocznika 1998) Zgłoszenia Karty zgłoszenia i płyty DVD z programem konkursowym prosimy nadsyłać do 10 listopada na adres: Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz.

O przyjęciu zgłoszenia zespoły zostaną powiadomione drogą e-mail lub telefonicznie do dnia 20 listopada.

Informacje Główny instruktor ds. tańca mgr Małgorzata Wójcik, tel. 525 851 501 (502, 503) pon. i śr. w godz. 12.00-14.00, tel. komórkowy 600 227 962; e-mail: malgorzata.wojcik@interia.eu Ramowy program imprezy 8.00-11.00 – przyjazd i rejestracja zespołów 8.00-11.00 – próby sytuacyjne na scenie

11.15 – spotkanie z kierownikami zespołów

11.30 – próba prezentacji finałowej zespołów Grupy A 12.00 – rozpoczęcie imprezy ok. 15.00-17.00 – próby sytuacyjne zespołów z Grupy B i próba prezentacji finałowej 17.00 – prezentacje konkursowe Grupy B

ok. 19.30 – ogłoszenie wyników i wręczenie nagród.

XXI Dni Austrii. Bydgoszcz 2014 Towarzystwo Polsko-Austriackie Oddział w Bydgoszczy zaprasza: 5.11.2014, godz. 17.00, Biblioteka Główna UKW, ul. Szymanowskiego 3, wstęp na zaproszenia

Wieczór historyczny

z okazji 100. rocznicy wybuchu I wojny światowej 5 listopada 2014, godz. 17.00, Biblioteka Główna UKW, ul. Szymanowskiego 3 – otwarcie wystawy Wystawa czynna do 31 listopada

Gorączkowa cisza przed burzą – czas przed rokiem 1914 – wystawa …W latach przed 1914 rokiem rozgrywano i przetestowano wszystkie wady i zalety nowej EUROPY.

Sprawdzano na ile wytrzymałe są tradycyjne granice: artystyczne, osobiste, społeczne i narodowe.

Krytycznej analizie poddawano fundamenty moralne i teoretyczne oraz wypróbowywano nowe możliwości techniczne w budownictwie miejskim, w kulturze, medycynie i innych dziedzinach. Wszystko to w jednym mieście, w którym „jednego dnia mogło minąć sto lat” – jak już po I wojnie światowej nieco nostalgicznie powiedział o WIEDNIU Robert Musil…

Wystawa została przygotowana przez Europa Integration Äusseres w Wiedniu. inf. Lubomira Kubiak, tel. 609 678 277

listopad 2014 |

| 49

w ydarzenia Dom Edukacyjno-Kulturalny „Regnum” Przyjdź na bezpłatne zajęcia w listopadzie!!!

Jesienią po wakacyjnym słodkim lenistwie każdy budzi się do działania. Nie zwlekaj i wybierz coś dla siebie z bogatej oferty Domu Edukacyjno-Kulturalnego „Regnum” w Bydgoszczy!

Osoby chętne do udziału w zajęciach/warsztatach prosimy o zapisy telefoniczne: 523 711 051, 793 101 280.

Więcej na www.nowe-pokolenie.pl Bezpłatne zajęcia i warsztaty przy ul. A.G. Siedleckiego 12 (budynek Przedszkolnej Chatki) 6.11.2014, czwartek, godz. 16.45-17.30 Zajęcia karate dla dzieci w wieku 4-6 lat Rozwój koordynacji ruchowej, nauka pracy w grupie, wzrost pewności siebie, to tylko niektóre korzyści, jakie może dać Twojemu dziecku nauka karate Kyoukushin.

Nie czekaj, przyjdź na darmowe zajęcia.

10.11.2014, poniedziałek, godz. 18.00-19.00 Zajęcia artystyczne „Barwne nutki” dla dzieci w wieku 2-3, 5 lat Chcesz, by Twoje dziecko poznawało świat w ciekawy i pełen zabawy sposób? Przyjdź na zajęcia twórcze „Barwne nutki”. Połączymy aktywność ruchową z twórczą, a muzykę z plastyką. Dzięki zajęciom twoje dziecko rozwinie twórczą wyobraźnie.

12.11.2014, środa, godz. 18.00-19.00 Zajęcia taneczne dla dzieci w wieku 3-6 lat Zauważyłeś, że Twoje dziecko żywo reaguje na dźwięki i jest wulkanem energii? Zapraszamy na darmowe warsztaty. Nauczymy je różnych stylów tanecznych, a dodatkowo będziemy ćwiczyć pamięć poprzez powtarzanie sekwencji tanecznych i figur.

13.11.2014, czwartek, godz. 16.15-17.00 Wychowanie bez przemocy – zabawy i działania służące rozwiązywaniu konfliktów, warsztat pedagogizujący dla rodziców bez dzieci.

Jesteś rodzicem i chciałbyś wiedzieć jak radzić sobie z konfliktami. Jak interweniować w taki sposób, aby nauczyć dziecko rozwiązywać trudne sytuacje, budując zgodę i porozumienie? Zapraszamy na bezpłatne warsztaty pedagogizujące, na których poznasz zabawy i ćwiczenia, z pomocą, których będziesz mógł wspierać dzieci, aby świadomie odczuwały swoje emocje, konstruktywnie radziły sobie ze złością, współpracowały oraz sprawiedliwie rozwiązywały konflikty.

17.11.2014, poniedziałek, godz. 17.15-18.00 Zajęcia muzyczne dla dzieci w wieku 1-2 lata Twoje dziecko wykazuje zainteresowanie światem muzyki? Zapraszamy na darmowe warsztaty muzyczne dla maluszków z rodzicami. Zabawy muzyczne, nauka piosenek, elementy rytmiki, pierwszy kontakt z instrumentami – wszystko po to, aby rozwinąć muzyczne zainteresowania i wrażliwość Twojego dziecka.

18.11.2014, wtorek, godz. 15.45-16.30 Zabawy paluszkowe dla rodziców z dziećmi w wieku 3-6 lat Zapraszamy do krainy zabawy dłońmi i placami.

Dostarczymy maluchom delikatnych bodźców przez 50 |

| listopad 2014

dotyk jego paluszków i rączek. Za pomocą prostych rymowanek wzmocnionych intonacją, popartych gestem i dotykiem przyciągniemy uwagę dziecka i sprawimy mu dużo radości. W trakcie warsztatów dzieci pokażą rodzicom, jak można się bawić rymowankami, paluszkami i rączkami.

26.11.2014, środa, godz. 15.45-16.30 Metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne dla rodziców z dziećmi w wieku od 3-6 lat Terapia przez zabawę. Wykorzystamy dotyk i ruch bazując na wzajemnych relacjach fizycznych ćwiczących partnerów. Pokażemy jak fantastycznym narzędziem we wspomaganiu rozwoju psychoruchowego może być ruch.

Bezpłatne zajęcia i warsztaty przy ul. Bośniackiej 3 (budynek SP 56) 3.11.2014, poniedziałek, godz. 17.30-18.30 Fitness dla dorosłych Zadbaj o sylwetkę razem z nami. Dzięki różnorodnym blokom takim jak TBC/ABT, BOX-aerobik, SHAPE, pilates zadbasz o różne partie ciała, a dzięki pozytywnej atmosferze wysiłek stanie się przyjemnością.

5.11.2014, środa, godz. 17.00-19.00 Zajęcia plastyczne dla dzieci wieku 6-12 lat Twoje dziecko jest twórcze, a rysowanie sprawia mu przyjemność? Pomożemy mu rozwinąć jego zainteresowania.

12.11.2014, środa, godz. 17.00-18.00 Zumba dla dorosłych Chciałbyś połączyć fitness i taniec? Zapraszamy na warsztaty z ZUMBY. To przede wszystkim świetna zabawa, która napawa nas optymizmem i wprawia w świetny nastrój. Kroki taneczne są proste, a kombinacje ruchów oryginalne. Godzina spędzona przy motywującej muzyce sprawi, że poczujesz atmosferę świetnej zabawy.

12.11.2014, środa, godz. 17.00-18.00 Taniec nowoczesny dla dzieci i młodzieży taniec relaksuje, pobudza kreatywność, wyzwala emocje, pomaga pozbyć się nieśmiałości i kształtuje naszą sylwetkę. To tylko niektóre korzyści płynące z regularnego uczęszczania na zajęcia taneczne. Co jeszcze może dać Ci taniec? Przyjdź na darmowe warsztaty i przekonaj się.

12.11.2014, środa, godz. 19.00-20.00 Gimnastyka ogólnokondycyjna dla dorosłych Wzmocnij swoje zdrowie, kondycję, popraw wygląd swojej sylwetki. Zajęcia odbywają się przy muzyce i z profesjonalną kadrą. Pozwolą na m.in.: poprawę sprawności, układu krążenia, układu oddechowego, utrzymanie pełnego zakresu ruchów w stawach oraz siłę mięśni.

17.11.2014, poniedziałek, godz. 17.30-18.30 Fitness dla dorosłych 19.11.2014, środa, godz. 17.00-18.00 Zumba dla dorosłych

inf. Paulina Anna Kaczmarek

w ydarzenia Impresariat Artystyczny ADRIA 3.11.2014, godz. 17.30, 20.30, Opera Nova

Kabaret Paranienormalni – 10-lecie Paranienoralni obchodzą swoje 10 urodziny! Bydgoszcz, jako jedno z 10-ciu miast, jest gospodarzem tego wyjątkowego jubileuszowego występu, podczas którego kabaret zabierze widzów w podróż przez wszystkie lata swojej zawodowej pracy. Na scenie Opery Nova nie zabraknie pierwszych skeczów, niezapomnianych kostiumów i zabawnych dialogów, którymi zaistnieli na samym początku kariery. Widzowie mogą spodziewać się wielu emocji podczas spotkania z Mariolą, Balcerzakiem, Kryspinem i całą plejadą postaci wykreowanych przez Paranienormalnych.

16.11.2014, godz. 16.00, Kinoteatr Adria

Zenon Laskowik „W blasku jubileuszu” Jesień w Impresariacie upływa pod hasłem „jubileusz”, bo właśnie w jego blasku wystąpi Zenon Laskowik!

Po kilkunastoletniej przerwie Laskowik wystąpił ponownie na deskach w 2003 roku w programie „Niespodziewane powroty czyli twórzmy klimacik”. Od tamtej pory powstały programy „O’pyra za 3 grosze plus VAT”, „Co się dzieje, co się dzieje”, „Tego jeszcze nie było”, „Laskowik & Malicki” i „Chity dla Prosperity”. W jubileuszowym programie prezentowane zostaną najlepsze skecze, scenki i piosenki z powyższych spektakli specjalnie wybrane przez twórców na tę okazję. W programie wystąpi Zenon Laskowik ze swoją Kabareciarnią i zaproszonymi gośćmi. Artystom towarzyszyć będzie zespół muzyczny Promile pod kierownictwem Michała Rukszy.

25.11.2014, godz. 19.00, Kinoteatr Adria, czas trwania: 75 minut bez przerwy

Depresja komika – Spektakl Teatru Polonia oraz Teatru Montownia reżyseria: Michał Walczak; kostiumy: Magdalena Godlewska; muzyka: Wiktor Stokowski; światło: Rafał Piotrowski; asystent reżysera i producent wykonawczy: Marta Więcławska; występują: Rafał Rutkowski, Adam Woronowicz

Kulisy humoru, intrygi showbiznesu, zabawna opowieść o depresji! Zaskakujące wyznania, zwroty akcji i wyjątkowe historie komika oraz jego terapeuty tworzą zabawny, ciepły i intrygujący obraz naszej codzienności, z jej problemami i przede wszystkim… radościami.

Dwóch artystów, dwóch mężczyzn: zawodowy komik i psychoterapeuta zajmujący się depresją – czy można wyobrazić sobie dwa bardziej od siebie odległe zawody?

27.11.2014, godz. 20.00, Kinoteatr Adria

Kabaret Łowcy.B Nietuzinkowe spojrzenie na świat, dystans do otaczającej nas rzeczywistości, dużo humoru i pozytywnej energii, własne piosenki o niezwykle głębokim przekazie no i… rozciągnięte swetry! Oto i w skrócie cały kabaret Łowcy.B. W niezwykle naturalny, inteligentny i przyjazny sposób wciągają w swój spektakl widza. Tej jesieni laureaci Przeglądu Kabartowego PaKA zaprezentują się w nowym programie.

30.11.2014, godz. 12.00, Kinoteatr Adria

Słowik – Spektakl Teatru Baj Pomorski W adaptacji Jacka Pietruskiego przez tę piękną chińską baśń prowadzi widzów Niugin – dziewczyna ptak, która narodziła się przy śpiewie słowika. Gdy cesarz zarządza sprowadzenie tego ptaka na swój dwór, Niugin zostaje tłumaczką jego śpiewu. Śpiew słowika wzrusza do głębi serce władcy, trudno mu jednak zrozumieć, że ptak ten jest wolny, sam decyduje dla kogo i jak długo śpiewa. Tymczasem posłaniec z Japonii przysyła cesarzowi dar – mechanicznego słowika. Z pozoru śpiewa równie pięknie i na każde życzenie cesarza. Niugin i Słowik przestają być cesarzowi potrzebni. Czy na długo? inf. Maja Przybylska

impresariat artystyczny itd.

20.11.2014, czwartek, godz. 20.00, Filharmonia Pomorska, bilety w cenie 90 i 100 zł – impresariat artystyczny „itd.”, ul. Gdańska 13 (kamienica w głębi podwórka), tel. 602 682 519, www.itd-art.pl oraz www.ebilet.pl

Koncert: Anna Maria Jopek Wystąpią: Krzysztof Herdzin, Robert Kubiszyn, Mateusz Pospieszalski, Piotr Nazaruk. inf. Katarzyna Borkowska-Kiss

listopad 2014 |

| 51

w ydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1 7.11.2014, godz. 16.30

Zaduszki poetycko-muzyczne poświęcone pamięci Danuty Wawiłow 8.11.2014

V Ogólnopolski Turniej w Rozwiązywaniu Zadań Szachowych „DAJ MATA”

Celem zawodów jest popularyzacja solvingu wśród młodych adeptów tej królewskiej gry oraz ukazanie przydatności umiejętności rozwiązywania różnego typu zadań szachowych w grze praktycznej (turniejowej). Poprzez organizację konkursu rozwiązywania zadań szachowych pragniemy zapoznać dzieci i młodzieży z regułami zawodów dla solverowców, a także rozpropagować ideę, historię i tradycję solvingu w Polsce. Do udziału w zawodach zapraszamy młodych szachistów wieku 7-18 lat posiadających minimum trzecią kategorię szachową.

15.11.2014, godz. 9.30

XVII Bydgoska Odsłona Literacka dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych

i zachęcenie twórczej młodzieży do scenicznych wystąpień. Jak co roku także i w tym uczestnicy prezentować będą dwa teksty: dowolny wiersz Ewy Lipskiej oraz wybrany tekst prozatorski. Czas prezentacji nie może przekroczyć 10 min. Profesjonalne jury wyłoni laureatów, którzy otrzymają dyplomy i nagrody.

23.11.2014

Mistrzostwa Bydgoszczy w warcabach 26-27.11.2014, godz. 9.00

XVII Muzyczna Jesień Przedszkolaka – eliminacje Festiwal piosenki skierowany do dzieci 5-6 letnich z bydgoskich przedszkoli, którego celem jest promocja dziecięcej twórczości muzycznej oraz wyłonienie najlepszych zespołów, solistów, utalentowanych wykonawców, poprzez stworzenie możliwości wszechstronnego zaprezentowania ich uzdolnień. Mali uczestnicy prezentują swoje umiejętności wokalno-taneczne w jednej z pięciu kategorii konkursowych: śpiew solo, śpiew duet, śpiew zespół, taniec zespołowy, opowieść taneczno-ruchowa. Finał XVII Muzycznej Jesieni Przedszkolaka zaplanowany jest na dzień 3 grudnia 2014 r.

22.11.2014, godz. 9.30

XVII Bydgoska Odsłona Literacka dla uczniów szkół gimnazjalnych Zapraszamy do udziału w konkursie literackim w nowej formule, który kierujemy do młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych i gimnazjalnych. Celem Bydgoskiej Odsłony Literackiej jest popularyzowanie literatury

29.11.2014, godz. 10.00

Spotkania przy muzyce inf. Katarzyna Sawczuk, Grażyna Goralewska

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4 5.11.2014, środa, godz. 16.00, Sala nr 5 „Zdrowy jadłospis” – tworzymy książkę kucharską – dla dzieci w wieku szkolnym 7.11.2014, piątek, godz. 15.00, Sala nr 5 „Symbole narodowe” – zajęcia plastyczne dla dzieci 14.11.2014, piątek, godz. 16.00 Sala kameralna „Bydgoska Liga Poetycka” – II konkurs recytatorski – poezja polska 52 |

| listopad 2014

19.11.2014, środa, godz. 16.00, Sala nr 5 „W krainie dźwięku” – quiz akustyczny dla dzieci 21.11.2014, piątek, godz. 15.00, Sala nr 5 „Bajkomalunki” – tworzenie ilustracji do znanych wierszy dla dzieci – spotkanie otwarte dla dzieci b/o wieku 28.11.2014, piątek, godz. 16.00, Sala kameralna „XV Ogólnopolski Konkurs Poezji Śpiewanej”

inf. Anna Merder, Stefan Pacewicz

w ydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5 8-9.11.2014, godz. 10.00-18.00, ZS 28, ul. Kromera 11

XIII Otwarte Mistrzostwa Bydgoszczy we florecie dziewcząt i chłopców do lat 14 Wystawa: Szermierka w obiektywie Zdjęcia wykonane są przez uczestników sekcji fotograficznej z MDKu. Jeśli przyjrzymy się tym fotografiom zauważymy jak bardzo niepowtarzalne są momenty na macie: ułamki sekund decydujące o gorzkiej porażce czy triumfie zwycięstwa, a także towarzyszące rywalizacji emocje i łzy. Wstęp wolny.

15.11.2014, godz. 10.00-18.00, ZS 28, ul. Kromera 11

14.11.2014, godz. 17.00, Arthol Galeria

Mini quiz wiedzy o Japonii Zapraszamy na wernisaż prac uczestników międzykulturowego projektu edukacyjnego pn. „Japonia – Kraj Kwitnącej Wiśni”. Pokaz multimedialny przypomni jak od marca do listopada bieżącego roku roku realizowany był program. Otwarcie wystawy poprzedzi mini quiz wiedzy na temat kultury i sztuki Japonii dla uczestników projektu, uczniów bydgoskich szkół podstawowych. Imprezie towarzyszyć będą dwie wystawy: prace Julii Zudzin inspirowane japońskimi komiksami manga oraz prace członków Bydgoskiego Koła Origami ,,ORIZURU”.

Ogólnopolski Turniej Tańca Nowoczesnego BYDGOSKIE RYTMY 2014 Turniej o zasięgu ogólnopolskim, tradycyjnie gromadzi kilkuset tancerzy reprezentujących taniec disco i hip-hop. Zapraszamy wszystkich pasjonatów tańca do kibicowania. Wstęp wolny.

22.11.2014, godz. 14.00, Arthol Galeria

XVII Fordoński Turniej Szachowy 22.11.2014, godz. 17.00, ArtMuza5

„MDK nr 5 – kuźnią talentów” – Młodzi Zdolni 29.11.2014, Arthol Galeria, godz. 12.00

„Familijny kalejdoskop” – wernisaż wystawy Wernisaż wystawy wizualizacji malarskich, rysunkowych i graficznych, przedstawień rodziny uczestników wszystkich sekcji plastycznych MDK 5.

Sentymentalna podróż dedykowana wszystkim, dla których portret rodzinny ma szczególne znaczenie.

ZAJĘCIA OTWARTE I WARSZTATY: 4, 5, 6 listopada 2014, godz. 9.00, 10.00, 11.00, 12.00, Klub

Muzyczna Scena – „Gitary i kastaniety – spotkanie z muzyką hiszpańską” Taniec, śpiew i kastaniety – tym razem młodzi melomani będą mieli możliwość poznania muzyki hiszpańskiej, jej charakterystyczne rytmy, zwyczaje oraz kompozytorów zafascynowanych kulturą Hiszpanii. Jak zatem możemy się spodziewać będzie żywiołowo, gorąco i temperamentnie.

Zapisy grup: M. Litwin-Dyngosz, tel. 604 148 144

15.11.2014, godz. 10.30, Arthol Galeria

Jesienny krajobraz – malowanie na szkle Zapraszamy na warsztaty, podczas których uczestnicy poznają technikę malowania na płytkach szklanych, sposób nakładania farby konturowej oraz wypełniania farbami konturowymi. Inspiracją do twórczych działań będzie jesienny krajobraz.

20.11.2014, godz. 18.00, sala 15

Otwarte spotkanie z psychologiem dziecięcym Zapraszamy zainteresowanych rodziców na spotkanie z panią Anetą Maciejewską. Opowie nam ona o stymulacji rozwoju małego dziecka, o rozwoju intelektualnym, trudnościach na jakie dziecko może napotkać w szkole oraz na jakie rodzic może natknąć się w wychowaniu dziecka (problemy w zachowaniu oraz funkcjonowaniu społecznym, ADHD).

22.11.2014, godz. 10.00, sala 18

„W zdrowym ciele, zdrowy duch” Spotkanie integracyjne z rodzicami w Klubie Malucha połączone z działaniami promującymi zdrowy styl życia.

Podczas wspólnych zajęć poznamy zawód logopedy oraz zabawy i ćwiczenia usprawniające aparat mowy. inf. Justyna Siemianowska

listopad 2014 |

| 53

w ydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2 XXI Mistrzostwa Polski Domów Kultury oraz placówek Wychowania Pozaszkolnego w Szachach – pod Patronatem Honorowym Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Prezydenta Miasta Bydgoszczy i Kujawsko-Pomorskiego Kuratora Oświaty.

Główny cel imprezy to popularyzacja „królewskiej gry” wśród dzieci i młodzieży; prawo gry mają trzyosobowe drużyny; każdą placówkę reprezentować będzie jeden zespól, zawody zostaną rozegrane systemem szwajcarskim na dystansie 9 rund w tempie 25 min. na zawodnika; obowiązują przepisy FIDE dla szachów szybkich; zawody prowadzić będą sędziowie klasy państwowej.

8.11.2014, sobota

godz. 9.00 – uroczystość otwarcia zawodów godz. 9.30-17.00 – I-V runda mistrzostw godz. 17.15-19.15 – turniej dla opiekunów 9.11.2014 godz. 9.15-13.45 – VI-IX runda mistrzostw

godz. 14.00 – Uroczystość zakończenia Mistrzostw

towych i Warsztatów Terapii Zajęciowej. Prace oceniane będą w czterech kategoriach wiekowych: osobno kartki świąteczne i ceramika. Osoby niepełnosprawne będą oceniane razem z innymi uczestnikami.

Po rozdaniu nagród od dnia wernisażu do świąt Bożego Narodzenia kartki oraz ceramika (oprócz prac nagrodzonych) będą sprzedawane, a dochód z nich przeznaczony na cele charytatywne.

11.11.2014, godz. 16.00, Pałac w Ostromecku

Śpiewnik Domowy Pieśni Patriotycznej

– koncert okolicznościowy przygotowany przez zespoły instrumentalno-wokalne oraz solistów z MDK nr 2 oraz ZS w Ostromecku, najważniejszą jednak częścią muzycznego spotkania będzie wspólne wykonywanie z publicznością pieśni z polskiej tradycji patriotycznej. Dla uczestników zostały przygotowane specjalne śpiewniki.

22.11.2014, godz. 16.00-19.00, sala 2

Wojewódzki Konkurs Piosenki Turystycznej i Poezji Śpiewanej

– formuła otwarta, wystąpią dziecięce i młodzieżowe zespoły oraz soliści z placówek wychowania pozaszkolnego i szkół województwa kujawsko-pomorskiego.

23.11.2014, godz. 9.00, sala sportowa

Ogólnopolski Konkurs Śpiewu Kanarków

– główny organizator to Polski Związek Hodowców Kanarków i Ptaków Egzotycznych.

29.11.2014, godz. 16.00, sala 2

Miniatura Bożonarodzeniowa

– motyw szopki w kartkach świątecznych i ceramice – X Ogólnopolski Konkurs Plastyczny – otwarcie wystawy pokonkursowej oraz Spektakl Bożonarodzeniowy przygotowany przez grupę teatralną MDK 2 Celem konkursu jest przybliżenie poprzez sztukę obrzędowości i tradycji Świąt Bożego Narodzenia, doskonalenie warsztatu młodego plastyka, rozwijanie kreatywności u dzieci – poprzez zastosowanie różnych technik plastycznych, w tym własnych, komputerowych oraz ceramiki, wymiana doświadczeń z zakresu zdobienia ceramiki, zachowanie tradycji ręcznego wykonywania kartek świątecznych.

Konkurs skierowany jest do uczniów przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjalnych, średnich oraz uczestników pracowni w placówkach kulturalno-oświa54 |

| listopad 2014

Anna Skowrońska

„Nasze małe wielkie sprawy”

Anka tak trzymać!

Tegoroczne IDO World Championships Hip-Hop, Breakdance-Electric Boogie 2014 miały miejsce w Bochum w Niemczech. W dniach od 24 do 28 września w Hall Ruhr Congress najlepsi tancerze z całego świata rywalizowali ze sobą w kategoriach tanecznych hip-hop, breakdance, electric boogie.

Kilka tysięcy osób tworzyło niepowtarzalną atmosferę wielkiej sztuki tanecznej dla solistów, duetów, mini formacji oraz formacji kochających taniec. Wśród nich była zawodniczka z Młodzieżowego Domu Kultury nr 2 w Bydgoszczy Anna Skowrońska z numerem startowym 3008. Nie przypadkowo trafiła na Mistrzostwa Świata Hip-Hop 2014. Brązowa Medalistka Krajowych Mistrzostw IDO Lublin 2014 uzyskała kwalifikacje do reprezentowania Polski na Mistrzostwach Świata w Bochum. Anna w kategorii solo hip hop kobiet po zaciętych rundach porównawczych pokonała 40 osób i zajęła 34 lokatę z pośród 78 solistek. Finał Mistrzostw Świata był w jej zasięgu. Tym razem zabrakło kilku małych punkcików. Wszystko jeszcze przed wychowanką Młodzieżowego Domu Kultury nr 2 w Bydgoszczy, ponieważ w swojej kategorii tanecznej (16 lat +) Ania była jedną z najmłodszych uczestniczek IDO World Championships Hip-Hop 2014. inf. Bogna Blachowska

w ydarzenia

65-lecie

Młodzieżowego Domu Kultury Nr 2 w Bydgoszczy Fotograf ie: Arkadiusz Blachowski

Klub „Odnowa” 4.11.2014, wtorek, godz. 17.30 Tańce w kręgu – muzyka duszy.

6.11.2014, czwartek, godz. 15.30 Spotkanie taneczne w Klubie Seniora „Kalina”.

7.11.2014, piątek, godz. 18.15 Rola żywienia w zapobieganiu miażdżycy i nowotworów złośliwych – prelekcja profesora doktora hab. nauk medycznych Macieja Świątkowskiego.

13.11.2014, czwartek, godz. 15.30 Spotkanie taneczne w Klubie Seniora „Kalina”.

18.11.2014, wtorek, godz. 17.30 Tańce w kręgu – muzyka duszy.

20.11.2014, czwartek, godz. 15.30 Spotkanie taneczne w Klubie Seniora „Kalina”.

25.11.2014, wtorek, godz. 18.15 Klub Polskiej Książki zaprasza: „Ukołysana ciszą roztańczonej świecy” – spotkanie autorskie z bydgoską

poetką Jolantą Sztejką. Prowadzenie Jolanta Kowalska, oprawę muzyczną zapewni Zespół Gill Band w składzie: Natalia Gilewska, Dawid Sawczenko i Dominik Gryń.

27.11.2014, czwartek, godz. 15.30 Andrzejki w Klubie Seniora „Kalina”.

Zapraszamy również: – W każdy poniedziałek o godz. 17.15 na zajęcia ZUMBATOMIC dla dzieci w wieku 7-12 lat.

– W każdy wtorek o godz. 12:40 na GIMNASTYKĘ dla pań 50+.

– W każdy wtorek o godz. 16.00 na zajęcia baletowe dla dzieci w wieku 5-7 lat.

– W każdą środę i piątek o godz. 16.00 na zajęcia taneczne dla najmłodszych, dzieci w wieku 4-5 lat.

– W każdą piątek o godz. 16.45 na zajęcia taneczne hip-hop dla brzdąców w wieku 4-6 lat.

Szczegółowy plan zajęć Klubu „Odnowa” RSM „Jedność” dostępny jest na stronie internetowej www.klubodnowa.strefa.pl inf. Grażyna Salemska

listopad 2014 |

| 55

w ydarzenia Miejskie Centrum Kultury 3.11.2014, poniedziałek, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 16 zł, kontakt 609 047 117

Spektakl Teatru Buratino „Ach ta Mysia” Bajka Ach ta Mysia jest zabawną opowieścią o trojgu mieszkańców pewnego domu: myszce o imieniu Mysia, kocie Kiciusiu i gospodyni Maryni. Ta historia jest pełną humoru i pogody pochwałą przyjaźni. Przekonuje o tym, że przyjaźń może połączyć nawet największych z pozoru wrogów. W spektaklu występują lalki i aktorzy, a ich grze towarzyszy zabawna muzyka podkreślająca przeżycia bohaterów i intensywność zdarzeń. Przedstawienie zaadresowane jest do widzów przedszkolnych i szkolnych klas I-III. Trwa 60 min.

4.11.2014, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp dla członków UTW

Wykład na UTW „Agora Nestora”

6.11.2014, czwartek, godz. 10.00-12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny – kontakt: emiliaa.malczyk@gmail.com

Teatr Tańca 60+

Warsztat improwizacji ruchu i symboliki ciała jako technik pracy w teatrze tańca, skierowany do seniorów.

6.11.2014, czwartek, godz. 14.00, wymarsz spod Barki Lemara, wstęp wolny

Spacerownik bydgoski: Na tropach niepodległości

W granice odrodzonej Polski Bydgoszcz wróciła 20 stycznia 1920 r. Obecność w mieście silnego garnizonu niemieckiego uniemożliwiła wcześniej wyzwolenie miasta przez powstanie wielkopolskie. Po I wojnie światowej Bydgoszcz uległa bardzo szybkiej repolonizacji i stała się jednym z najbardziej polskich miast w II Rzeczpospolitej. Chcemy tę wyjątkową dla polskich miast historię przybliżyć i utrwalić, chcemy sprawić, aby mieszkańcy grodu nad Brdą byli dumni z jej złożonych dziejów, chcemy pochwalić się też symbolami niepodległościowymi miasta, często zupełnie dla naszych oczu niewidocznymi.

6.11.2014, czwartek, godz. 17.00-19.00, Barka Lemara, wstęp 10 zł, bilety do kupienia w kasie MCK, informacje: piotr.drozdowski@mck-bydgoszcz.pl

Koło Gospodyń Miejskich – warsztaty Po długiej przerwie powrócimy do uwielbianej przez uczestniczki Koła Gospodyń techniki zdobniczej. Wykonamy biżuterię sutaszową. Sutasz to technika polegająca na tworzeniu barwnych kompozycji ze sznurków i korali.

7.11.2014, piątek, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 16 zł, kontakt 609 047 117

Spektakl Teatru Buratino „Zabawki” Spektakl opowiada intrygującą, współczesną historię, tym ciekawszą, że zbudowaną ze zdarzeń, któ56 |

| listopad 2014

re w większym lub mniejszym stopniu dotyczą nas wszystkich. Bo oto w jednym z wielkich miast, na jednej z jego wielkich ulic, spotykamy będącego na spacerze małego chłopca, który dostrzega Białego Królika – bohatera ostatnio przeczytanej przez chłopca książki Alicja w Krainie Czarów. Umykającemu przed psem i kotem Białemu Królikowi chłopiec ratuje życie. Dalej wędrują razem. Trafiają do bardzo nowoczesnej, współczesnej Galerii, pełnej niezwykle atrakcyjnych zabawek dla dzieci, a także ekskluzywnego asortymentu dla dorosłych. W tejże Galerii każdy, bezpłatnie, może otrzymać jedną zabawkę. Lecz jeśli zechce wymienić ją na inną, za każdą następną będzie musiał zapłacić częścią swego życia. Mały chłopiec szybko więc zmienia się najpierw w nastolatka, potem w młodzieńca, w dorosłego mężczyznę, wreszcie w starego człowieka. By ratować niedawno jeszcze małego chłopca przed niechybną katastrofą, w pełną niebezpieczeństw podróż wyrusza strachliwy, ale wdzięczny chłopcu za uratowanie życia Biały Królik.

7.11.2014, piątek, godz. 20.00, kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny

Premiery Płytowe – Ritual Duo „Kolory” Ritual Duo tworzą Bogusław Raatz oraz Waldemar Knade. Zespół powstał w 2013 r. Obaj współzałożyciele grają na co dzień w bydgoskim zespole Question Mark i podczas wspólnej działalności pod szyldem QM narodził się pomysł stworzenia równolegle innej formacji muzycznej, grającej nieco inną muzykę. Idea duetu, z którym występować mogą dodatkowi muzycy, daje właściwie nieograniczone możliwości aranżacyjne oraz kompozycyjne. Na pierwszej ich płycie, Kolorach, w kilku utworach zagrali dwaj perkusiści znani z innych wcieleń: Marek Matuszwski (QM) oraz Sławomir Ciesielski (m.in. Republika, Opera, Kobranocka). Obaj wcielili się w role perkusjonistów, znacząco podnosząc walory poszczególnych kompozycji.

Kolory zawierają 10 kompozycji duetu Raatz-Knade.

Podczas nagrywania zastosowano wiele instrumentów, w tym etnicznych. Zauważalna jest także swoboda stylistyczna w tworzeniu poszczególnych utworów.

8.11.2014, godz. 19.00/drzwi, 20.00/koncert, Sala MCK, bilety 15 zł – tylko w dniu koncertu do kupienia w kasie MCK

Muzyczne Smaki vol. 14 – Yelram i Rogal Salut! Sound, Mordercy P Yelram to wieloosobowa formacja reggae powstała w Środzie Wielkopolskiej w 2006 r. Zespół założyli Raga (wokal) oraz Blady (perkusjonalia). Grupa zagrała ponad 300 koncertów w polskich klubach i na festiwalach, m.in. na Przystanku Woodstock, Reggae Na Piaskach, Reggaenwalde.

W 2013 r. na woodstockowym koncercie w Kostrzynie nad Odrą miała premierę debiutancka długogrająca płyta zespołu Reggae Power, na której gościnnie udział wzięli ShantiMan i Madhava (Radical News) oraz KillaBreakz.

w ydarzenia Wykonawcy: Wojciech Piórkowski - ts Adam Lemańczyk- kbd Grzegorz Nadolny - b Mateusz Gruszkowski - dr 13.11.2014, czwartek, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 16 zł, kontakt 609 047 117

Aktualnie zespół pracuje nad nowym, całkiem innym materiałem na kolejną płytę, którego większość można usłyszeć na nadchodzących koncertach.

Rogal Salut! Sound – współtwórca Salut! Sound System oraz cyklicznych dancehallowych imprez Weddy Weddy Wednesday.

Na swoim koncie ma już wydany mixtape jako Salut!

Sound, z który promował koncertami w całej Polsce, dzięki temu mógł występować u boku największych gwiazd rodzimej, jak i zagranicznej sceny reggae/dancehall takich jak m.in. Ras Luta, Natural Dread Killaz, Bob One. Pracuje właśnie nad solową płytą, którą promuje najnowszy singiel Tego nie wie nikt.

9.11.2014, niedziela, godz. 12.30, Barka Lemara, wstęp wolny

Spotkania na barce Obywateli PLUS Spotkania poświęcone kultywowaniu tradycji wodniackich i żeglugowych bydgoszczan w roku Kanału Bydgoskiego to cykl dla starszych mieszkańców, którzy, wraz z nami, wspominają czasy, kiedy to na Brdzie pełno było barek, wody rzeki pełne były łodzi wioślarskich, spotykano się nad nieistniejącymi odnogami kanału, siadywano tam w ogródkach kawiarnianych. Te, często nostalgiczne, opowieści przeplatane są zabawami, pokazami krótkich filmów dokumentalnych i zwiedzaniem barki.

10.11.2014, czwartek, godz. 10.00-12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny – kontakt: emiliaa.malczyk@gmail.com

Teatr Tańca 60+ 10.11.2014, poniedziałek, godz. 19.00, Kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny

Spektakl Teatru Buratino „Przygody Kaja i Gerdy” Przygody Kaja i Gerdy to opowieść na podstawie jednej z najsłynniejszych baśni, jakie kiedykolwiek powstały. Są w niej te wszystkie elementy, które powodują, że czytają ją kolejne pokolenia, wciąż znajdując w niej potwierdzenie rangi takich elementów jak miłość, poświęcenie, wierność czy odwaga. O jej nieustającej od wieków popularności stanowią obecne tu, niezbędne dla pięknych, baśniowych opowieści, zjawiska nadrealizmu, magii i żyjących dziwnym życiem niezwykłych postaci.

Wszystko to tworzy niesamowitą, przesyconą aurą tajemniczości, ale również zabawną, pełną zwrotów akcji i wbrew tytułowi ciepłą, przygodową opowieść o losach chłopca, którego zapragnęła mieć w swoim pałacu Królowa Śniegu. Z odsieczą dla Kaja wyrusza, niemogąca się z tym pogodzić, jego przyrodnia siostra, Gerda. Nim dotrze do Zimowego Pałacu Królowej Śniegu, przyjdzie jej stanąć twarzą w twarz z wieloma przeciwnościami, pokonać wiele niebezpieczeństw i stoczyć prawdziwe pojedynki ze swoimi prześladowcami.

14.11.2014, piątek, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Premiery Płytowe: Logophonic / 3moonboys „Na tym zdjęciu wcale nie wyglądasz grubo” Logophonic Mimo że skład zespołu to 2 osoby obsługujące 2 gitary akustyczne i głos, to określenie „duet gitarowy” wydaje się nie oddawać w pełni tego, co Logophonic ma do zaoferowania. Chociaż muzyka zespołu należy raczej do spokojnych, na koncertach można usłyszeć dużą dawkę emocji, która niezawodnie przykuwa uwagę i wciąga słuchaczy w świat coraz bardziej energetycznych dźwięków. Zespół od kwietnia 2013 kon-

Klub Akademii Jazzu – Joe Henderson Klub Akademii Jazzu to muzyczna prezentacja wielkich postaci świata jazzu. To kameralna forma uzupełniająca Bydgoską Akademię Jazzu, która, będąc alternatywą dla zwykłego koncertu, łączy w sobie walory edukacyjne z rozrywkowymi. Jest to również doskonała okazja do zaprezentowania ogromu talentu debiutantów tego gatunku studiujących na wydziale jazzu w bydgoskiej Akademii Muzycznej. Tematem wiodącym 5. edycji Klubu Akademii Jazzu będzie postać znakomitego saksofonisty Joe Hendersona – amerykańskiego saksofonisty tenorowego, laureata NEA Jazz Masters Award (1999), artysty, który współpracował m.in. z Kennym Dorhamem i Horace’em Silverem.

Logophonic, fot. Michał Biliński

listopad 2014 |

| 57

w ydarzenia certował w Polsce, ale ma również na koncie pierwsze występy zagraniczne (Lipsk, Hannover). W lipcu 2014 muzycy otrzymali wyróżnienie w konkursie Skrzydlate Wiosło w Piszu, w którym wzięło udział ponad 80 zespołów z całej Polski. Utwory z obu płyt można było usłyszeć w wielu rozgłośniach radiowych, m.in. w radiowej Trójce (Program Alternatywny, Offensywa, Trzy Wymiary Gitary).

3moonboys

3moonboys, fot. Barbara Podgórska

Grupa powstała ok. 2004 r., po zakończeniu działalności zespołów Charlie Sleeps i Piąta Strona Świata.

Zakiełkował wówczas nowy muzyczny byt, którego członkowie, korzystając z dotychczasowych doświadczeń, zaczęli pisać zupełnie nową historię. Zespół najlepiej czuje się na scenie. Bliski kontakt z publicznością, pasja grania na żywo, możliwość niespodzianki i niepowtarzalność każdego koncertu sprawiają największą radość. Zespół lubi zaglądać do ogródków pokrewnych dyscyplin (literatury, filmu, plastyki), szybko zrodził się pomysł na pożenienie różnych zjawisk w jednym wydawnictwie. Odpowiedzią na niezaspokojoną ciekawość okazał się flirt z liberaturą i pierwszy album liberockowy zatytułowany 16. 3moonboys „romansuje” również z filmem; gra na żywo zarówno do niemych obrazów z okresu niemieckiego ekspresjonizmu, jak i do nowoczesnych realizacji.

Jesienią 2014 r. 3moonboys powraca z nową propozycją pod intrygującym tytułem Na tym zdjęciu wcale nie wyglądasz grubo.

23.11.2014, niedziela, godz. 9.30, Barka Lemara, wstęp wolny, zapisy: piotr.drozdowski@mck-bydgoszcz.pl

Poranek rodzinny Na listopadowym poranku będziemy robić zwierzaki. Nie żadne przytulanki, nie misie ni pieski, tylko jedyne w swoim rodzaju krowy-papierowy. Żeby było ciekawiej, zaprosimy ciekawego gościa, który opowie nam o…

58 |

| listopad 2014

23.11.2014, niedziela, zbiórka Dworzec Autobusowy: start godz. 6.20, ceny biletów autobusowych: Bydgoszcz – wieś Gąski (ok. 14 zł); wieś Szczepanowo – Bydgoszcz (ok. 13 zł), wstęp wolny

Kultura na Świeżym vol. 28 – Na przełaj przez „pałuckie puszcze”!

Odwiedzimy leśnictwo Gołąbki położone na pradawnych Pałukach. Obszar wyjątkowo ciekawy, nie tylko z powodu biskupińskiego grodu.

Swoją podróż zaczniemy na dworcu autobusowym w Bydgoszczy o godz. 6.30, gdzie wsiądziemy do autobusu zabierającego nas do wsi Gąsawa (ok. 14 zł).

Tam, idąc wzdłuż rzeki Gąsawka, dojedziemy do Jeziora Oćwieckiego, które zacznie już leśny odcinek naszej wędrówki. Następnie, idąc przez las, dotrzemy do Jeziora Chomiąskiego, Foluckiego i Ostrowskiego. Jeśli czasu i sił zabraknie, zejdziemy wcześniej ze szlaku, udając się w kierunku wsi Szczepanowo, gdzie o godz. 16.38 wsiądziemy w autobus do Bydgoszczy (koszt ok. 13 zł). Jeśli będziemy mieć ochotę, możemy też, idąc dalej prastarym lasem, dojść aż do Barcina. Wszystko zależy od sił i pogody.

Pałuki są miejscem wspaniałych lasów i jezior, a trud włożony w błądzenie po lesie powinien zwrócić się w postaci pięknych widoków. Niestety, nie są one tak dobrze przygotowane na wizytę turystów, jak np. Bory Tucholskie, dlatego będziemy odkrywać coś zupełnie nowego.

Na wycieczce będą potrzebne: porządne buty za kostkę chroniące nas przed wilgocią (wymóg podstawowy), termos z herbatą lub kawą, kurtka przeciwdeszczowa, czapka, dobry humor, bo mogą być ciężkie momenty.

23.11.2014, niedziela, godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 13/16 zł, kontakt 609 047 117

Spektakl Teatru Buratino „Ach ta Mysia” 23.11.2014, niedziela, godz 12.30, Barka Lemara, wstęp wolny

Spotkania na barce Obywateli PLUS 23.11.2014, niedziela, 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilet ulgowy 10 zł / bilet normalny 15 zł

The Chuck Menton Show – Grupa Impro AD HOC oraz Teatr Improwizowany wymyWammy – pokaz improwizacji teatralnej Grupa AD HOC powstała w październiku 2008. Jest więc jedną z pierwszych w Polsce grup zajmujących

w ydarzenia się improwizacją teatralno-kabaretową. Ma w swoim repertuarze zarówno krótkie, jak i długie formy impro – wszystkie tworzone są na scenie na żywo, bez scenariusza, w oparciu o sugestie publiczności i nieograniczoną wyobraźnię improwizatorów.

The Chuck Menton Show to spektakl stanowiący kompromis między krótkimi i długimi formami impro – najczęściej składający się z trzech półgodzinnych „podspektakli” inspirowanych podanym przez publiczność słowem, miejscem, ważnym momentem w życiu, a czasem nawet dowcipem.

24.11.2014, poniedziałek, godz. 11.00 i 14.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Dwa koncerty Ogólnopolskiego Programu Rozwoju Chórów Szkolnych „Śpiewająca Polska” Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy od września 2012 r. wspiera rozwój chórów szkolnych poprzez realizację Ogólnopolskiego Programu Rozwoju Chórów Szkolnych „Śpiewająca Polska” współfinansowanego przez Narodowe Centrum Kultury przy wsparciu merytorycznym partnera, jakim jest Międzynarodowy Festiwal Wratislavia Cantans. Program skierowany jest do dzieci i młodzieży, by przez śpiew mogły radować się życiem, doświadczać bogactwa muzyki, czerpać satysfakcję ze wspólnego śpiewania i otwierać się na świat kultury. Stałymi formami działalności w ramach programu są m.in.: dodatkowe lekcje śpiewu, comiesięczne spotkania metodyczne dyrygentów, warsztaty dla osób prowadzących chóry oraz obligatoryjne przeglądy i konkursy chórów szkolnych.

ty w wykonaniu chórów szkolnych z ww. województwa, które odbędą się 24 listopada o godz. 11.00 i 14.00 w MCK w Bydgoszczy. Zapraszamy serdecznie.

Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu Narodowego Centrum Kultury – Śpiewająca Polska.

25.11.2014, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-­ -widowiskowa MCK, wstęp dla członków UTW

Wykład na UTW „Agora Nestora” 26.11.2014, środa, godz. 12.00-14.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny – kontakt: emiliaa.malczyk@gmail.com

Teatr Tańca 60+ 26.11.2014, środa, godz. 16.30, Kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny

Mirosław Rzeszowski – wystawa fotografii z cyklu „Sztuka, która się otwiera”

Mirosław Rzeszowski – współzałożyciel i pierwszy prezes Klubu Miłośników Fotografii FLESZ działającego od 10 lat w Rejonowej Bibliotece Publicznej w Szubinie.

Założycie i prezes Szubińskiego Towarzystwa Kulturalnego, dyrektor Rejonowej Biblioteki Publicznej w Szubinie, socjoterapeuta. Autor tomiku poezji oraz zbioru bajek terapeutycznych dla dzieci. Nauczyciel medytacji w stylu ZEN. Rzeszowski fotografuje amatorsko od 12 lat. Bliska jest mu fotografia przyrodnicza. Od kilku lat dokumentuje za pomocą aparatu stare drzwi.

29.11.2014, sobota, 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Poranek Kulturalny dla osób z niepełnosprawnością

W województwie kujawsko-pomorskim operatorem merytorycznym Programu jest Akademia Muzyczna im.

F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, a organizacyjnym Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, przy współpracy Miasta Bydgoszcz. Nasz region otacza swoją opieką 18 chórów z województwa kujawsko-pomorskiego (w tym 11 chórów z Bydgoszczy).

W celu dbałości o nieustanne podnoszenie umiejętności dyrygentów chórów Miejskie Centrum Kultury organizuje cykliczne warsztaty i spotkania metodyczne dla nauczycieli uczestniczących w projekcie. Wynikiem procesu dydaktyczno-artystycznego będą dwa koncer-

Zapraszamy wszystkich chętnych na pierwsze warsztaty z nowego cyklu edukacyjnego dla osób z niepełnosprawnością. Spotkania o charakterze warsztatowym dotyczyć będą wszystkich dziedzin sztuki.

29.11.2014 godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Zatańcz ze mną mamo!

Zajęcia adresowane do dzieci od lat 5 i towarzyszących im dorosłych. Polecamy wszystkim, którzy na własnej skórze chcą przetestować dobroczynne działanie tańca, jednocześnie w sposób twórczy spędzić czas z dzieckiem. Wstęp jest bezpłatny, wystarczy tylko zarezerwować sobie miejsce: dagmara.wroblewska@mck-bydgoszcz.pl listopad 2014 |

| 59

w ydarzenia

Dzień Niepodległości w MCK 11.11.2014, wtorek, godz. 15.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Moda na historię, czyli Bydgoska Retro – Personifikacja Pod płaszczykiem pokazu historycznej mody, omawiając pokrótce stroje i dodatki, prezentujemy postaci związane z lokalną historią, zwłaszcza 20-leciem międzywojennym, czasami bydgoskiego przełomu niemiecko-polskiego. Jedyną postacią „ponadregionalną” będzie prawdopodobnie marszałek Józef Piłsudski…

W przygotowaniach postaci pomogą nam uczniowie i nauczyciele bydgoskich szkół. Czy nie warto podobnego pokazu uczynić stałą tradycją listopadowego świętowania w Bydgoszczy? Bydgoski Słownik Biograficzny dostarcza wielu znakomitych, ciekawych życiorysów ludzi znad Brdy!

Tegoroczna Retro – Personifikacja obejmie m.in.: – śpiewaczkę Klarę Dux – aktorkę Polę Negri – działaczkę kultury Felicję Krysiewicz – działaczkę kultury Natalię Morozowicz – Napoleona Malickiego – wyjątkowego w bydgoskich dziejach weterana Powstania Styczniowego – gen Henryka Karola Zemanka – dowódcę garnizonu Bydgoszcz, wywodzącego się z armii austro-węgierskiej) – prezydenta Leona Barciszewskiego 11.11.2014, wtorek, godz. 15.30, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Pokaz specjalny filmu „Prezydent” Opowiada o Leonie Barciszewskim – ostatnim przedwojennym prezydencie Bydgoszczy. Swoją funkcję pełnił w latach 1932-1939.

Za jego kadencji zmniejszyło się bezrobocie, wybudowany został ogromny szpital miejski, szkoła na Jachcicach, elektrownia miejska i kilka

60 |

| listopad 2014

innych zakładów. Cieszył się ogromną sympatią bydgoszczan. Po wybuchu wojny został aresztowany przez Niemców 9 października 1939 roku i rozstrzelany wraz z 18-letnim synem 10 listopada. Niemcy jako datę rozstrzelania Leona Barciszewskiego podali 11 listopada, aby bardziej udręczyć Polaków. Jego szczątków nigdy nie znaleziono.

O roli Leona Barciszewskiego, jaką odegrał w Bydgoszczy, przymiotach charakteru i tragicznym losie opowiadają historycy, dziennikarka i członkowie rodziny Prezydenta. W filmie wykorzystano fotografie i dokumenty ilustrujące temat oraz inscenizacje dotyczące ostatnich tygodni życia Leona Barciszewskiego.

11.11.2014, wtorek, godz. 17.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Miasto nad Kanałem – spektakl Widowisko powstało na podstawie powieści Jerzego Sulimy-Kamińskiego „Most królowej Jadwigi”. Aktorzy bydgoskiego pokażą w nim przeobrażenie miasta, jego historię utrwaloną na kartach powieści, w poezji bydgoskich artystów, jak i na pocztówkach. „Miasto nad Kanałem” to połączenie muzyki, słowa, ruchu i obrazu. Widowisko zabierze mieszkańców miasta i regionu w sentymentalną podróż po nieistniejącej już Bydgoszczy i jej zakątkach, które warto przywołać.

11.11.2014, wtorek, godz. 18.00, Foyer MCK, wstęp wolny

Koncert i wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych Po spektaklu, wraz z aktorami z bydgoskiego ARLETeatru, zaprosimy Państwa na drobny poczęstunek połączony z wspólnym śpiewaniem pieśni patriotycznych.

w ydarzenia 22-26.11.2014, sobota-środa, godz. 10.00-17.30, ZPP Ostromecko, wstęp: 100 zł (30 godzin), zgłoszenia: ewa.stolowska@mck-bydgoszcz.pl

Sytuacja Teatr: „Spotkania przeciwstawień” – warsztaty Studio Matejka Uczestnicy sesji poznają elementy rytuału środowiska pracy, które cechują szacunek i koncentracja, budowania osobistej, codziennej praktyki działań fizycznych, wrażliwości i słuchania w relacji z partnerem i grupą, rozbudzania anatomii ciała w celu wypracowania gotowości do działania, przekształcania elementów treningu fizycznego w twórczą improwizację, kompozycji fizycznych struktur. Warsztaty skierowane są do praktyków mających doświadczenie w dziedzinie teatru lub tańca. Są wyzwaniem, wymagającym dużej koncentracji i precyzji od wszystkich zaangażowanych w pracę; skierowane do tych, którzy pragną prowadzić poszukiwania w mniej popularnych obszarach ekspresji fizycznej. Warsztaty poprowadzi Matej Matejka.

Matej Matejka urodził się w Bratysławie w 1978 roku, studiował muzykę i aktorstwo w Państwowym Konserwatorium w Bratysławie oraz w JAMU w Brnie, a także wiedzę o teatrze i filmie na Uniwersytecie im. Franciszka Palackiego w Ołomuńcu. Od roku 2005 współpracuje z Instytutem im. Jerzego Grotowskiego w dziedzinie badań fizycznej ekspresji w teatrze. Aktor Teatru ZAR. Jesienią 2010 roku założył Studio Matejka, zespół działający pod patronatem Instytutu im. Jerzego Grotowskiego.

Warsztaty zakończone obowiązkowym pokazem pracy 26.11.2014 godz. 17.00, w sali kinowo-widowiskowej MCK. 26.11.2014, środa, godz. 17.00-19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Sytuacja Teatr: wykład prof. Krystyny Duniec „Ciało w teatrze”, pokaz pracy warsztatowej Studio Matejka Współczesny teatr to rodzaj laboratorium doświadczalnego dla egzystencjalnych emocji i przekroczeń.

Swoją publiczność atakuje, a nawet dręczy koniecznością uczestnictwa w odstręczającym niejednokrotnie scenicznym świecie. Teatr, uwolniony od przymusu reprezentacji, uznał dziś, że „świat jest zrobiony z ciał” bardziej niż ze słów. Współczesny teatr opowiada o problemach współczesności językiem ciała, często nienormatywnego, przemilczanego, skolonizowanego, który łamie werbalny kod, odznaczając się precyzją zorganizowania, rytmizując teatralny świat i porządkując znaczenia.

Prof. Krystyna Duniec historyczka i eseistka teatralna.

Profesorka w Zakładzie Historii i Teorii Teatru Instytutu Sztuki PAN. Autorka: m.in. monografii Jan Kreczmar.

Grał jakby uczył (2005); Ciało w teatrze. Perspektywa antropologiczna (2012); współautorka Soc i sex. Diagnozy teatralne i nieteatralne (2009, Nagroda Fundacji Kultury) i Soc sex i historia (2014); redaktorka Aktor. Niepewna tożsamość (2011). Pomysłodawczyni, autorka programu i kierowniczka Laboratorium Nowych Praktyk Teatralnych Wyższej Szkoły Psychologii Społecznej i Nowego Teatru w Warszawie.

2 niedziela

3 poniedziałek

4 wtorek

5 środa

6 czwartek

7 piątek

9 niedziela 10 poniedziałek

11 wtorek

13 czwartek

23 niedziela 24 poniedziałek 25 wtorek 26 środa 27 czwartek

Brud 20 000 dni na Ziemi Zimowy sen Brud 20 000 dni na Ziemi Zimowy sen Brud seans KMF Mozaika Zimowy sen Brud 20 000 dni na Ziemi Zimowy sen Brud 20 000 dni na Ziemi Zimowy sen Mapy gwiazd 20 000 dni na Ziemi Mapy gwiazd Mapy gwiazd Mapy gwiazd Mapy gwiazd 20 000 dni na Ziemi Mapy gwiazd seans DKF Mozaika Kandydaci śmierci, Polowanie – seans specjalny, wstęp wolny Mapy gwiazd 20 000 dni na Ziemi Mapy gwiazd Rio Bravo (seans DKF +) Lewiatan Lewiatan seans KMF Mozaika seans KMF Mozaika Lewiatan Lewiatan Lewiatan Lewiatan Bilety: ulgowe 11 zł / normalne 14 zł

16.00 18.00 20.00 16.00 18.00 20.00 16.00 18.15 20.30 16.00 18.00 20.00 16.00 18.00 20.00 16.00 18.00 20.00 16.00 20.30 16.00 18.00 20.00 18.15 20.30 16.00 18.00 20.00 15.30 18.00 20.30 18.00 20.15 20.30 16.00 18.30 21.00

Kino Jeremi Zespół Szkół nr 5 Mistrzostwa Sportowego ul. Gen. Z. Berlinga 13, Bydgoszcz, Fordon 6, 7, 8 listopada 12, 13, 14 listopada 19, 20, 21 listopada 26, 27, 28 listopada

19.00 19.00 19.00 19.00

Gotland Majdan. Rewolucja Godności Lewiatan Panny młode listopad 2014 |

| 61

w ydarzenia

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 2.11.2014, niedziela, godz. 18.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

In memoriam – koncert tria jazzowego: Grzegorz Nadolny, Piotr Biskupski i Adam Lemańczyk Zespół ten tworzą muzycy, którzy współpracują ze sobą w różnych konfiguracjach. Jako niezależne trio jednakże zagrają ze sobą po raz pierwszy. Artystów tych łączy Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. Większość repertuaru stanowią kompozycje autorskie, ale grane przez nich standardy jazzowe mają również silne osobiste zabarwienie.

Adam Lemańczyk fot. Roch Kaczmarek

Piotr Biskupski fot. Marek Hofman

Grzegorz Nadolny fot. Jacek Partyka

Uwaga! Zapewniamy bezpłatny transport na koncert i wernisaż oraz powrót. 2 listopada o godz. 17.15 spod MCK, przy ul. Marcinkowskiego 12 wyjeżdża autobus.

2.11.2014, niedziela, godz. 19.30, Pałac Stary, wstęp wolny

„PUCIATA – in memoriam…”

– wernisaż wystawy Jerzego Puciaty; prelekcja Elżbiety Kantorek poświęcona zmarłym bydgoskim artystom Jerzy Puciata (1933-2014) – jeden z najbardziej uznanych bydgoskich malarzy, prezes Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP). Był absolwentem Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W okresie odwilży politycznej po śmierci Józefa Stalina, działał w ramach grupy artystycznej Grupa 4.

Od 1958 był członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków. W okresie od sierpnia 1980 do grudnia 1981 piastował funkcję prezesa Zarządu Głównego ZPAP, a od lipca 1983 do grudnia 1989 był prezesem działającego w ramach podziemia ZPAP. Współpracował w tym 62 |

| listopad 2014

Fot. Andrzej Gawroński

okresie między innymi z NSZZ „Solidarność”, a także był współorganizatorem Kongresu Kultury Polskiej w 1981 roku. Od 2002, w uznaniu zasług, był honorowym prezesem ZPAP. 7.11.2014, piątek, godz. 17.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

„Za fleszem miłości”

– spotkanie literackie z okazji wydania tomiku wierszy Małgorzaty Zalewskiej (1954-2013), prowadzenie Mieczysław Wojtasik, recytacja i śpiew Roma Warmus Małgorzata Zalewska, profesor dr hab. nauk rolniczych Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, dzięki wrażliwości oraz umiejętności dostrzegania piękna w świecie była także poetką. Jej dorobek poetycki stanowią publikacje w almanachach i antologiach. Pierwszy tomik wierszy „Z dotyku słońca” opublikowała w 2010 roku.

Obecne wydanie „Za fleszem miłości” stanowi zbiór niepublikowanych dotychczas wierszy.

9.11.2014, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, wstęp 10 zł

Akademia w Pałacu: Wojciech Maciejowski – tenor, Alicja Tarczykowska – fortepian oraz studenci klasy śpiewu: Anna Tadeusiak sopran, Albert Memeti tenor, Mateusz Eckert baryton, Damian Wilma baryton Alicja Tarczykowska – pianistka, kameralistka. Absolwentka Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, gdzie uzyskała dyplom z wyróżnieniem w klasie fortepianu prof. Wiesławy Ronowskiej

w ydarzenia 16.11.2014, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, wstęp 10 zł

„Love songs & tango” Marcin Naruszewicz i Wojciech Broczkowski – koncert

A l i c j a Ta r c z y k o w s k a

Wo j c i e c h M a c i e j o w s k i

(2006). Od 2006 roku pracuje jako pianista i korepetytor na Wydziałach Instrumentalnym i Wokalno-Aktorskim Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Od trzech lat jest również wykładowcą na Wydziale Wokalno-Aktorskim Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu.

Wojciech Maciejowski – tenor. Urodzony w Poznaniu. Przez 10 lat był chórzystą i solistą Poznańskiego Chóru Chłopięcego Jerzego Kurczewskiego. Jest absolwentem muzykologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Podyplomowego Studium Dyrygenckiego Akademii Muzycznej w Bydgoszczy oraz Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej w Poznaniu (dyplom z wyróżnieniem, klasa prof. Ewy Wdowickiej).

Od 1996 roku prowadzi klasę śpiewu solowego w Akademii Muzycznej w Poznaniu oraz Akademii Sztuki w Szczecinie.

11.11.2014, wtorek, godz. 16.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

VII Śpiewnik domowy, pt. Zielnik polski – koncert pieśni patriotycznych Zapraszamy na wspólne odkrywanie oraz śpiewanie dawnych i nowych pieśni polskich (prowadzenie Krystyna Berndt, przygotowanie pieśni Anna Grzybek-Korzeniewska oraz soliści Leonard Luther i Dorota Lewandowska. Wykonawcy: Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 w Bydgoszczy, Zespół Szkół w Ostromecku, zgromadzona publiczność).

Zapraszamy do poszukiwania źródeł naszej tożsamości i do wspólnego śpiewania. Specjalnie z tej okazji wydajemy Śpiewnik domowy.

15.11.2014, sobota, godz. 11.30, Pałac Nowy, wstęp wolny, zapisy: zwiedzanie@palacwostromecku.pl

„Spotkanie z obrazami małymi i dużymi” – antydepresyjne warsztaty prowadzi artysta i pedagog Grzegorz Pleszyński Artysta jest przekonany o ważnej misji sztuki we współczesnym świecie, zdominowanym przez racjonalne myślenie. Sztuka, wywodząc się z magii, ma w sobie siłę, która jest w stanie przeciwstawić się dewiacjom i wynaturzeniom cywilizacji technicznej i przywrócić poczucie harmonii z naturą, wszechświatem i drugim człowiekiem.

Marcin Naruszewicz (tenor) ukończył Wydział Wokalno-Aktorski Akademii Muzycznej w Bydgoszczy w klasie prof. Marka Moździerza oraz prof. Piotra Kusiewicza – wybitnego kontratenora o międzynarodowej sławie. Już jako student zadebiutował na scenie Opery Nova w Bydgoszczy w grudniu 2002 rolą Gustawa von Pottensteina w „Krainie uśmiechu” F. Lehara.

Ma w swoim dorobku szeroki repertuar musicalowy oraz operowo-operetkowy.

16.11.2014, niedziela, godz. 17.30, Pałac Stary, wstęp wolny

Wykład prof. Janusza Kutty, pt.

Powrót Bydgoszczy do macierzy w 1920 r.

Nasz prelegent to historyk, archiwista, długoletni dyrektor Archiwum Państwowego w Bydgoszczy. Autor publikacji z historii nowożytnej i najnowszej oraz historii administracji Pomorza i Wielkopolski. Członek Towarzystwa Naukowego Toruńskiego, Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego oraz Instytutu Zachodniego im. Zygmunta Wojciechowskiego w Poznaniu.

23.11.2014, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

Akademia Dzieciom: Każdy miesiąc kolor ma – „Szara piosenka” Kolejne spotkanie z popularnego cyklu „Akademia Dzieciom” realizowanego z Akademią Muzyczną. Temat spotkania brzmi „Szara piosenka”. Prowadzące, dr Ewelina Boesche-Kopczyńska i mgr Honorata Glaza-Gulgowska, wykorzystują metodę „aktywnego słuchania”, polegającą na dodaniu do muzyki elementów ruchu, gry na instrumentach czy melorecytacji. Angażują dzieci do wspólnej zabawy.

23.11.2014, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, wstęp 10 zł

Niebo złote ci otworzę… – Artur Gotz w koncercie poetycko-muzycznym, akompaniament Dariusz Igielski „Niebo złote ci otworzę” to nastrojowy teatr piosenki, który łączy nostalgię i zadumę nad otaczającą nas rzeczywistością. Tytuł programu to fragment wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, do którego muzykę napisał 50 lat temu Zygmunt Konieczny specjalnie dla Ewy Demarczyk („Wiersze wojenne”). Podczas koncertu będzie można usłyszeć również wiersze wielkich polskich poetów Czesława Miłosza, Tadeusza Rózewicza, Stanisława Wyspiańskiego (fragment „Wyzwolenia” i „Wesela”), Mirona Białoszewskiego (fragment „Pamiętnika z Powstania Warszawskiego”), a także piosenki Agnieszki Osieckiej, Bułata Okudżawy, Marka Grechuty, Leszka Długosza do tekstów Andrzeja Bursy oraz z Kabaretu Starszych Panów, często w zaskakujących aranżacjach i oryginalnej, porywającej interpretacji. listopad 2014 |

| 63

Galeria Wspólna

A l d o n a M i c k i e w i c z , W g l o r i i , o l e j n a p ł ó t n i e , 12 0 ×145 c m

Complesso Monumentale di S. Giovanni in Monte, Bolonia (Włochy) 1998, Obrazy śmierci w sztuce polskiej XIX i XX wieku, Muzeum Narodowe, Kraków 2000, Pamięć i uczestnictwo, Muzeum Narodowe, Gdańsk 2005, Pokolenie ’80. Niezależna twórczość młodych w latach 1980-89, w krakowskim Muzeum Narodowym (2010), Pokolenie ’80. Polityczny protest? Artystyczna kontestacja? w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie (2012).

Laureatka Nagrody im. Kazimierza Ostrowskiego (2009) oraz I Nagrody konkursu Wyd. Znak na wspomnienia o ks. J. Tischnerze (2013).

Jej obrazy znajdują się w kolekcjach krajowych i zagranicznych m.in. w Muzeum Narodowym w Gdańsku, Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu, Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu, Muzeum Współczesnej Sztuki Religijnej „Dom praczki” w Kielcach, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, Muzeum Diecezjalnym w Opolu, Augustinum Stiftung (Monachium) i w galerii portretów Opactwa Cystersów w Hauterive (Szwajcaria).

Jest autorką tekstów o sztuce publikowanych w Tygodniku Powszechnym, Znaku, Kontekstach i zbiorowych publikacjach książkowych.

14.11.2014, piątek, godz. 18.00

Wykład Tadeusza Boruty pt. Fundamenty sztuki

A l d o n a M i c k i e w i c z , A r k a I , o l e j n a p ł ó t n i e , 110 ×135 c m

13.11.2014, czwartek, godz. 18.00 – wernisaż (wystawa czynna do 12.12.2014)

W rzeczy samej – wystawa malarstwa Aldony Mickiewicz Aldona Mickiewicz (ur. 1959) dyplom z wyróżnieniem zdobyła na Wydziale Malarstwa krakowskiej ASP w 1984 roku w pracowni profesorów S. Rodzińskiego i Z. Grzywacza. W latach 80. uczestniczyła w wystawach Ruchu Kultury Niezależnej. W roku 1986 przebywała na stypendium artystycznym w Rzymie. W latach 1992-93 malowała wspólnie z Tadeuszem Borutą obrazy ołtarzowe w byłym klasztorze sióstr benedyktynek w Monte San Savino we Włoszech.

Swoje obrazy prezentowała na ponad 31 wystawach indywidualnych w Polsce, Niemczech, Szwajcarii i Włoszech, a także na ponad 100 wystawach zbiorowych, z których ważniejsze to: Cóż po artyście w czasie marnym?, Zachęta, Warszawa 1990, Time & Tide, Tokio (Japonia) 1992, Biblia we współczesnym malarstwie polskim, Muzeum Narodowe, Gdańsk 1994, I barbari nel giardino, 64 |

| listopad 2014

Tadeusz Boruta (ur. 1957 r. w Krakowie) – artysta malarz, teoretyk sztuki, kurator wystaw, nauczyciel akademicki. Kierownik Zakładu Malarstwa na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego. Prowadzi badania z zakresu ikonologii i teologii dzieła sztuki. Studiował malarstwo w krakowskiej ASP (dyplom w 1983 roku w pracowni prof. St. Rodzińskiego) i filozofię w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. W latach 80. jeden z głównych twórców i animatorów Ruchu Kultury Niezależnej. Kurator kilkunastu wystaw problemowych.

Prezentował swoje obrazy na 60 wystawach indywidualnych i ok. 200 zbiorowych. Twórca polichromii, witraży i obrazów w kościołach w Polsce i zagranicą. Jego dzieła znajdują się w muzeach Krakowa, Wrocławia, Gdańska, Warszawy, Katowic, Radomia, Opola, Kielc, Sandomierza, Częstochowy i innych kolekcjach w kraju i zagranicą. Autor książek o sztuce „Szkoła Patrzenia” (2003), „O malowaniu duszy i ciała” (2006), „Figur-racja” (2009) i licznych artykułów. Laureat wielu nagród.

19.11.2014, środa, godz. 18.00

Wieczór autorski Anny Mochalskiej Anna Mochalska (ur. 1992 r.) – rodowita bydgoszczanka, studiuje filologię polską na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego. Laureatka ogólnopolskich konkursów literackich, wydała arkusz poetycki Okno na świat.

Na spotkaniu zaprezentuje wiersze pochodzące z jej debiutanckiej książki, która ukazała się w serii Salonu Literackiego. Publikacja wydana została przy wsparciu finansowym Urzędu Miasta Bydgoszczy.