BIK 1/2015

Wspomnienia z Festiwalu Camerimage

O naszych bliskich nieznajomych Kosmiczny pył. Na jubileusz Wojciecha Banacha pisze Hanna Strychalska

X Ogólnopolski Konkurs Malarski im. T. Ociepki

styczeń 2015

Felietony: Walczak, Pruss, Siwiec

nr 1 (457) ROK XLI ISSN 1232-4450 INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny

proj. Stefan Kornacki

24.01.2015, sobota, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 20 zł (przedsprzedaż) / 25 zł (w dniu koncertu)

ØRGANEK – „GŁUPI”

na początek Rocznic można nie lubić (ja nie lubię), można nie obchodzić (staram się nie), można nie poważać, nie czcić, nie zwracać na nie uwagi, ale przecież można czasem wykorzystać. W styczniu urodził się Adam Grzymała-Siedlecki, autor bardzo niepospolity (można nie lubić, można, chociaż nie jest to zbyt oryginalne: powszechne chyba zapomnienie spowija tego autora, ale warto – choćby dla snobizmu – znać i doceniać).

Jak chcę Grzymałę-Siedleckiego (i rocznicę jego urodzin – przypada 29 stycznia) wykorzystać? Skromnie. Chciałem przytoczyć kilka zdań z wywiadu Grzymały z roku 1933 (natknąłem się na nie przypadkiem w szkicu wspomnieniowym Mariana Turwida), a zdania traktują o Bydgoszczy i są odpowiedzią na pytanie o wrażenie, jakie wywarło na nim miasto: „Była bardzo gromka.

Zrzuciła z siebie ciasny i brzydki uniform obyczaju pruskiego.

W powietrzu czuło się wyraźnie radość z powrotu do Polski. Życie szumiało. Co prawda czasem było tego i nadmiar”.

Tego chciałbym życzyć Bydgoszczy i bydgoszczanom na nowy rok. Żeby życie szumiało, żeby czuć było radość, żeby życia i wrażeń był nadmiar!

PS Przy okazji, wspomnijmy Grzymałę-Siedleckiego, którego rocznica urodzin przypada 29 stycznia. Urodzin, ale i śmierci.

Urodzony 29 stycznia 1876 roku zmarł w roku 1967 tego samego dnia tego samego miesiąca. Zdumiewająca symetria.

R edak to r N ac zeln y

B I K w i n te r n e c i e :

www.bik.bydgoszcz.pl www.issuu.com/bik_ www.facebook.com/bik.bydgoszcz

Prenumerata jest realizowana przez RUCH S.A.: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata. ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803 (w dni robocze w godz. 7.00-17.00, koszt połączenia wg taryfy operatora).

spis treści Na początek, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Historia zapośredniczona. O Thermidorze i pracy nad historią, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Kosmiczny pył, Hanna Strychalska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Bliscy nieznajomi, Monika Grabarek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Menu na nowy rok, Emilia Walczak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Byle do stycznia, Bartłomiej Siwiec, Zugzwang (23). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Wydało się. W Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Alergia, zachwyt i gość z fujarką, Kuba Ignasiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Działamy nieco pozasystemowo, z Edytą Orzędowską rozmawia Marcin Szymczak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Wydawnictwa Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Zdzisław Pruss, Bydgoski insynuator kulturalny (128). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy dyrektorka: Marzena Matowska 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12 e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Adam Gajewski, Monika Grabarek korekta: Emilia Walczak skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel redakcja: tel. 523 255 553 bik@mck-bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12 druk i oprawa: Polraster BIK w sieci www.bik.bydgoszcz.pl www.facebook.com/bik.bydgoszcz www.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy.

BIK 1/2015 (457) Rok XL, nakład 2000 egz.

dystrybucja: częściowo bezpłatny

Wydarzenia Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Teatr Polski w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Galeria Miejska bwa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Galeria Kantorek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Bydgoska Poradnia Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Galeria Wieży Ciśnień. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Impresariat Artystyczny ITD. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Towarzystwo Polski-Austriackie w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Impresariat Artystyczny ADRIA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Dom Kultury ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Dom Kultury MODRACZEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Klub ARKA BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Klub „Odnowa”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Miejskie Centrum Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Nowe Horyzonty Turnee. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Kino Orzeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

Na okładce: Tel Aviv, 2014. Fotografia Marcina Sautera, z wystawy „Smutek podróży” w Galerii Miejskiej bwa

2 |

| styczeń 2015

teatr Michał Tabaczyński

Historia zapośredniczona O Thermidorze i pracy nad historią 1.

Pomysł scenograficzny jest efektowny (bardziej efektowny niż skomplikowany, to pewne), ale wcale nie efekciarski.

Nie jest bowiem efekciarskie coś, co jest bazą sztuki, podstawą, od której zaczynamy jej oglądanie i rozumienie, co stanowi jej punkt wyjścia. Co to takiego? Pusta widownia.

Pusta widownia zwrócona – jeśli można tak powiedzieć – w stronę trybuny (powiedzmy: trybuny politycznej w ogólności, trybuny Konwentu Narodowego w tym przypadku).

Niby nic takiego, a w jednym momencie (tę pustą widownię przed wejściem na spektakl możemy nawet zobaczyć, ale nie możemy na nią wejść) otrzymujemy dwa sygnały: zaprzeczenie tradycyjnego podziału przestrzeni teatralnej i pierwszą przesłankę rozumienia spektaklu.

Publiczność siada na scenie (z tyłu sceny i po bokach, w kulisach). Co ważniejsze jednak – scena od tej pustej widowni jest całkowicie odgrodzona ścianą, co sprawia, że zarówno widzowie, jak i aktorzy znajdują się na zapleczu historii oficjalnej, za fasadą historycznej narracji.

Pusta widownia nie jest przecież faktycznie pusta (mówię o tej przedstawionej tu sytuacji historycznej, a nie o widzialnej przestrzeni teatru), jednak jest pusta – jakby to powiedzieć – funkcjonalnie. Na tym polega przecież rewolucja: nie stwarza żadnej mitycznej równości (czyli nie uwidacznia tej widowni dziejów, nie czyni jej widzialną), ale zmienia tylko układ sił na zapleczu wydarzeń. Jest to zresztą być może odpowiedź na pytanie o istotę nowoczesnej polityki, której początkiem (jednym z możliwych początków?) była rewolucja francuska. Ta pusta widownia jest metaforą tej porewolucyjnej, nowożytnej polityki: możesz patrzeć – mówi nam ta pusta, odgrodzona taśmą widownia – ale nie możesz wejść. Za to na zaplecze wpuszcza nas Thermidor, ale też nie daje sposobności do realnego działania, a tylko możliwość obserwacji.

jest środek lata. Rewolucja operuje w upale, upał jest klimatem rewolucji (rewolucja październikowa to nie była żadna rewolucja, nie ma w tym myśleniu o klimacie rewolucji żadnego błędu). I na widowni, na tej widowni, która jest ustawiona na scenie bydgoskiego teatru (tak, tak absurdalnie się te porządki mieszają), też jest gorąco. Zamknięci na zapleczu historii męczymy się, i to męczymy się znacznie. Tak, można to powiedzieć wprost: jest Thermidor spektaklem męczącym. Proszę jednak nie rozumieć tego w kategoriach wartościujących, ale raczej w opisowych.

Jest spektaklem męczącym, bo niby jakim miałby być?

Jest spektaklem męczącym celowo, bo o męce wspólnotowego – i w tym sensie: politycznego – życia opowiada.

O męce i duchocie, i bezwyjściowości. Jest ta męka pierwszej godziny Thermidora znacząca (nie znaczy to, że przez tę sensotwórczość czy interpretacyjną doniosłość ogląda się

2.

Na zapleczu historii jest gorąco. Historia, która się dzieje na zapleczu jest duszna. Tym bardziej przecież, że na zapleczu działa Komitet Ocalenia Publicznego – duszność doprowadzona być musi do skrajności. Nic dziwnego, styczeń 2015 |

| 3

teatr spektakl przyjemniej, nie, on jest nadal męczący, taki jest jego konstrukcyjny urok).

Tym, co tej męki, tej męczliwości spektaklu nie pozwala negatywnie wartościować, jest z pewnością i w pierwszym rzędzie tekst. Tekst ma wszystkie znamiona tekstów wielkich. Też jest duszny, mechanizm retoryki rozkręca się powoli, by zresztą przecież skończyć się poza tekstem dramatu Przybyszewskiej. Ten przeskok, to wyjście poza tekst dramatu (fakt, że niedokończony, jest ku temu idealnym wprost pretekstem), to krok w inną zupełnie retorykę, w inny tekst, inne aktorstwo (na scenie historii nie zostaje nikt oprócz Robespierre’a i Saint-Justa).

3.

O tym, że spektakl nie jest męczący w sensie wartościującym, decyduje też wiele reżyserskich prób jego uatrakcyjnienia. Choreografia rewolucji chętnie bawi się krzesłami; powiedzieć, że Konwent i – szczególnie przecież – Komitet to miejsca gorących krzeseł, to powiedzieć niewiele, nic zgoła. Tasowanie krzeseł i zmiany miejsc to istota tej rewolucji, zresztą może każdej rewolucji. Ale nie to tylko.

Dwie postaci, które pojawiają się w trakcie rozmów w komitecie (zanim pojawią się tam główni bohatero-

wie: Robespierre i Saint-Just), pojawiają się w sposób widowiskowy. Widowiskowy znaczy w kontekście każdego z nich coś zupełnie innego: pierwszy, Barère, wpada w obłąkańczym, kowbojskim tańcu (i takimż kapeluszu), rewolucjonista rockandrollowy, drugi to Collot, wczłapuje ledwo, rewolucjonista schorowany. Te dwie groteskowe postaci nie służą tylko estetycznej atrakcji. Jeśli sztuka ta traktuje o tym, jak rozumiemy historię i jak historię można opowiedzieć (albo dokładnie: o tym, jak już nie można jej opowiadać), a jestem przekonany, że i o tym traktuje, to te dwie postaci znaczą dużo więcej.

Zaplecze historii opowiada bowiem historię zupełnie inaczej i inną zupełnie postać dziejów przedstawia. Na zapleczu historii – jak nigdzie indziej – wiadomo, że historia jest taka, jak jej narracja. Nie ma innej historii niż ta opowiedziana, a właściwie: nie ma innej historii niż opowieść o niej. Stąd te komiczne postaci tkwiące w samym sercu rewolucyjnego terroru i – jednocześnie – spisku znaczą więcej i poważniej. Szczególnie słowo „poważniej” jest tu kluczowe. Komiczne bowiem tryby przedstawiania historii są obciążone o wiele większą dozą odpowiedzialności moralnej niż przedstawienia o rysie tragicznym, jak przypomina elementarz heglizmu.

Themidor, Maciej Pesta jako Collot, fot. Magda Hueckel

4 |

| styczeń 2015

teatr 4.

Paweł Soszyński już to w dwutygodniku.pl zauważył: bohaterem, którego nie wymyśliła Przybyszewska (nie pomyślała, nie zmieściła w swoim horyzoncie, bo jak niby mogłaby?) w swoim dramacie, a który pojawia się w spektaklu, jest medium. Media. Media masowe, jak się kiedyś mówiło. Napastliwe, nieustępliwe, wycelowane w obrady (czy to są jeszcze obrady?) Komitetu i w poszczególnych jego członków kamery, kamery relacjonujące to, co przed pustą salą wygłaszają mówcy. Obserwujemy więc na sam koniec pojedynek komunikatów (co ciekawsze, jako że swoje przemówienia – aktorsko urzekający to popis – wygłaszają Robespierre i Saint-Just, pojedynek to bezskuteczny). Sprawa jest oczywiście bardziej skomplikowana. Mamy tu co prawda do czynienia z bezpośrednią relacją, ale tylko pozornie jest to relacja obiektywna.

W swoim namiętnym eseju z końca lat 70. Means of Communication as Means of Production (Środki komunikacji jako środki produkcji) Raymond Williams pisał, że współczesny gwałtowny rozwój środków komunikacji masowej zwraca uwagę na problemy nowoczesnych systemów komunikacji (a ówczesny „gwałtowny rozwój”

z dzisiejszej perspektywy wydaje się, doprawdy, stagnacją). Komunikacja masowa stoi na antypodach bezpośredniego, ludzkiego doświadczenia. Przekaz w niej zawarty podlega przekształceniu przez pracę, stąd czy to w radiu, czy w telewizji „słyszymy oto człowieka, który mówi swoim głosem lub pojawia się na ekranie we własnej osobie. Jednak to, co jest istotnie komunikowane, po zwyczajnym procesie edycji, to tylko tryb, w którym pierwotne, materialne zasoby zostały – zazwyczaj za sprawą tego, co wedle definicji trzeba określić jako skrytą operację: wycięte słowa pozostają niesłyszalne – przekształcone przez dalsze zapośredniczone działanie, w którego efekcie pierwotne środki komunikacji stały się materiałem, z którym i na którym pracuje jakiś inny nadawca komunikatu”.

Jakiś inny nadawca rządzi tym przekazem. Zaplecze historii nie opowiada się bezpośrednio. Ktoś inny zniekształca głosy, ktoś inny (co chwilę ktoś inny) ustawia kamerę. Ktoś inny steruje światłami, które co jakiś czas zjeżdżają na dół (jakby były przepowiednią albo nawet zapowiedzią gilotyny, która czeka, by spaść na głowy).

I wreszcie – spada. My o tym wiemy, bo zostało to nam już kiedyś opowiedziane.

Themidor, Grzegorz Artman jako Robespierre, fot. Magda Hueckel

Themidor, Piotr Wawer jr. jako Saint-Just, fot. Magda Hueckel

styczeń 2015 |

| 5

Wojciech Banach wita gości podczas Jubileuszu Fot. Jacek Nowacki

Kosmiczny pył 4 grudnia 2014 roku w Galerii Autorskiej Jana Kaji i Jacka Solińskiego Wojciech Banach, poeta i kolekcjoner, świętował jubileusz 40-lecia pracy twórczej.

Głównym tematem poetyckiej twórczości Wojciecha Banacha jest czas, w którego wszechwładnym, wartkim nurcie dzieje się i spełnia ludzkie życie. Bohaterowie wierszy, jak i sam poeta w utworach autobiograficznych, są zanurzeni w historii. Tej wielkiej – wojennej – oraz tej małej, która toczy się tu i teraz. Doświadczana najbardziej bezpośrednio, opowiedziana jest równie spokojnie i z perspektywy. Właściwie tylko taki podmiot liryczny interesuje Wojciecha Banacha – świadomy swego istnienia, zauważający zmiany zachodzące w nim i wokół niego, otwarty na innych, przyznający się do własnych niepowodzeń, błędów, a także upadków, czyli ludzki, autentyczny.

Bo w tej poezji liczy się konkret: człowiek i zaobserwowana sytuacja. Tylko w ten sposób można przekazać prawdę o sobie samym, innych i rzeczywistości, a fragmentowi z życia nadać wagę symbolu. Poetę z napotkanymi przez siebie i opisanymi w wierszach postaciami łączy podobna wrażliwość oraz sentyment do miejsca, w którym żyją, i czasu, który minął (Pani Danka, Rajdowiec).

Każdy indywidualny życiorys stanowi cząstkę większej, wspólnej historii kraju, narodu i społeczności. Każde pokolenie kontynuuje przeszłość. Nie może być inaczej, po6 |

| styczeń 2015

Hanna Strychalska

nieważ ma ją w genach, niesie ją w sobie. Każde – również to, do którego należy Wojciech Banach – tworzy i zmaga się z teraźniejszością. Działa i walczy na własną miarę. I ma swoich poetów.

My – dzieci improwizacji i konspiracyjnych zabaw na placach wolności i straceń wytrwali w genetycznych nałogach naprawiania świata wyposażeni w historyczne akcesoria i rekwizyty z rodzinnych strychów i archiwów (…) częstujemy się nawzajem ogniem spalając końcówki nerwów i linii papilarnych lonty naszych przyszłych wierszy a każdy z nas z czułością i pogardą strząsa swój popiół na ziemię (Czekając na hasło) Krąg poetów, dla których poważnym krokiem ku dojrzałości był rok 1968 i których młodzieńczą wrażliwość kształtowały wydarzenia z lat 70. i 80. XX wieku. Poznali gorący wiatr historycznych przemian. A teraz stoją ogorzali

poezja i wysmagani, na trwałe już pokryci niewidzialnym, kosmicznym pyłem pamięci. Rozgoryczeni, rzadko uderzają sprzeciwem, jak pięścią w stół. Zdystansowani, ironicznie uśmiechnięci po dwóch przeciwnych stronach polskiego placu, przedzielonego taśmą biało-czerwoną (…) / coraz bardziej / skręconą (Odgrodzony).

Bohater Wojciecha Banacha wchodzi w pełną zawirowań przestrzeń historii współczesnej z młodzieńczego, charakternego rozpędu, odczuwając rodzaj imperatywu, mając w pamięci losy swoich przodków.

Wojciech był moim stryjem Julian – dziadkiem przestali istnieć w 1941 r. odmówiono im imion i nazwiska prawdy o śmierci pogrzebów i grobów (Ludzie ponumerowani) Świadomość tragicznej przeszłości, której jest się swoistą pamiątką, zobowiązuje. Nie można być obojętnym wobec niesprawiedliwości i uprzedmiotowienia człowieka, godzić się z absurdami pseudonowoczesnej egzystencji oraz wyjałowionej z empatii i kultury codzienności (Ankieta 2009).

Tematy, zaczerpnięte z życia, wyraża adekwatny język poetycki. Wiersze Wojciecha Banacha charakteryzuje przemyślana i dojrzała prostota. Ważna jest synteza, której sprzyja powściągliwość w narracji i szczegółach, co prowadzi do wrażenia nasycenia treścią. Poeta oddziałuje na wyobraźnię czytelnika poprzez krótkie i obrazowe opisy, które zamyka puentą. Celuje w oryginalnych, ascetycznych metaforach.

Narrator jest „człowiekiem w drodze”, który ciągle wędruje zmęczony po planie miasta. Zgodnie z rytmem dnia i wieczoru, z punktu do punktu, na skrzyżowaniu ulic napotykając ludzi i zdarzenia. Wszędzie tam jest, aby dość niespodziewanie wrócić do siebie – w sensie dosłownym i metaforycznym. I w ciszy, na uboczu, napisać wiersz, który powstaje jak rzeźba / przez o d e j m o w a n i e słów (Wiersz o wierszu). A w innym miejscu poeta wyznaje: człowiek pisze pisze / potrzebuje czasu / wypełnia treścią / przestrzeń / konstruując jednocześnie formę (…) / gdy szuka źródła / wchodzi głębiej w strukturę / wartości / potrzebuje jeszcze / więcej światła / jest tak szczęśliwy (Wieczne pióro).

Z tych wędrówek, spotkań poetów, a potem milczenia nad wierszem, pomiędzy zmierzchem a świtem, powstaje zapis przemian człowieka, a także bliskiego mu, tak dobrze znanego miasta – Bydgoszczy (Plac Piastowski).

Czas zabiera wszystko. Znane obrazy rzeczywistości oraz ludzi. Przyjaciele, poeci, malarze i znajomi z osiedla – odchodzą. Każdy na swój sposób. Ale poeta potrafi ich przywołać. Pod wpływem drobnego impulsu, nagle wyłaniają się z wypełnionej po brzegi, faktami i wspomnieniami, szuflady pamięci. Są zaskakująco obecni, żywi (Nocą odwiedzili mnie przyjaciele, Gra w skojarzenia, Wystawiony stolik 2009).

Wojciech Banach nie lubi filozofów, a jednak oczywiste jest, że sam nie stroni od dotyczących kwestii podstawowych – refleksji filozoficznych. A te często nabierają sensu metafizycznego: drzewo musi umrzeć żeby uzyskać przepustkę do istnienia w szlachetniejszej postaci drzewo też – (Los drzewa) Wytrwałe pisanie o śmierci przez śmierć staje się w końcu rozważaniem o różnych poziomach i etapach ludzkiego życia, w którym każdy dzień ma swoją wartość i rytuał (Chwila, Sprawy do załatwienia). Poeta coraz bardziej docenia jego zwyczajne bogactwo i codzienną zmienność. Szczerze dzieli się z czytelnikiem ciepłymi, serdecznymi uczuciami wobec przyjaciół, a szczególnie rodziny (To tylko sen – kochana, Czarne niebo).

Czym jest poezja dla Wojciecha Banacha? Wydaje się, że pierwszą, codzienną potrzebą. Czymś tak nieodzownym i podzielnym, jak znajdujące się na jednym stole: chleb, kawa i palone niegdyś papierosy. Poezja to trudny Dar, pozwalający zbliżyć się do odkrycia sensu i stanu harmonii. Wojciech Banach wraca do tej myśli niejednokrotnie. I właśnie przez pośrednictwo poezji – pisząc o niej samej jak o czymś niezależnym i istniejącym na zewnątrz, autor wyjawia swoją wiarę w szeroko pojęte Dobro: jesteśmy między wami / my aniołowie / wiersze absolutne (My aniołowie).

Wiadomo, że z poezji nie można żyć. Ale czy można żyć bez niej? To pytanie, skierowane nie tylko do Wojciecha Banacha, zdaje się być retoryczne. styczeń 2015 |

| 7

sąsiedzi Monika Grabarek

Bliscy nieznajomi Są naszymi sąsiadami od dawna… Od bardzo dawna.

Może chodziliśmy z nimi do szkoły podstawowej, na pewno mijamy ich na ulicach. Mieszkają w Polsce jakieś czterysta lat. Czterysta! To robi wrażenie, tym bardziej że naprawdę ich nie znamy, właściwie nic o nich nie wiemy.

Chociaż nie, wiemy całkiem sporo, a na pewno natychmiast wydajemy sądy uruchomiane przez wdrukowane w nasze głowy stereotypy. Cyganie… Kolorowe spódnice, muzykanci, wróżenie z dłoni, tabory… Tylko koni żal…

Właśnie, tylko tyle… Dziś prawdziwych Cyganów już nie ma… Na pewno? Skąd niby mamy to wiedzieć, skoro prawie nie mamy kontaktu z ich kulturą, zwyczajami, o historii nie wspominając? Może kilkoro z nas poszło do kina na Papuszę, ktoś czytał Ficowskiego, może… Ale ostatnio coś się zaczęło zmieniać. Choćby na poziomie języka. Powoli uczymy się mówić „Romowie”.

To banał, że boimy się obcego, a jednak nie da się od niego uciec. Spotykając się z nimi, nie wiemy, jak się zachować, tym bardziej że nie rozumiemy zupełnie tego dziwnego języka, a w swoim towarzystwie mówią przede wszystkim po romsku. Są bardzo dumni; tradycja, rodzi-

na, starszyzna to świętość, których nikt nie odważy się obrazić czy nie szanować. To imponuje, zwłaszcza dziś, kiedy tyle się mówi o rozpadzie wartości i autorytetów… Na szczęście zaczynają się zmieniać nasze, często krzywdzące, opinie o Romach. Romowie znaleźli obszary, w których się asymilują, posyłają dzieci do szkoły, pojawili się asystenci romscy, którzy dbają o ich edukację i relacje rodziców z nauczycielami.

Szkoły i nauczyciele też się zmieniają. Dbają o integrację dzieci romskich z polskim środowiskiem, pokazują piękno i różnorodność tej fascynującej mniejszości. Takim przykładem jest bydgoska Szkoła Podstawowa nr 10 przy ulicy Śląskiej. Dyrektor, pan Waldemar Parszyk, wraz z gronem pedagogicznym swoimi działaniami udowadniają, że są dumni z romskich uczniów i ich osiągnięć. Jesienią szkoła obchodziła swoje święto i z tej okazji zorganizowała wystawę fotografii pokazującą swoją społeczność romską.

Nasi koledzy – w domu, w szkole. Wystawa to efekt kilku sesji zdjęciowych. Wizyty w romskich domach to niezwykłe doświadczenie, które chyba na zawsze zmienia ich obraz i poszerza nasze horyzonty.

Fotografie Łukasz Matulewski

8 |

| styczeń 2015

sąsiedzi

styczeń 2015 |

| 9

muzyka

Emilia Walczak

Menu na now y r ok

Bydgoszcz, Błonie, ulica Schulza. Niestety nie Brunona, a księdza Józefa Walentego. Wcześniej była tu Feliksa Dzierżyńskiego, krwawego komunisty, co tak sobie świstał, rzekłby być może pan Julian Tuwim.

Niecierpliwię się czekając na najdziwniejszy autobus w tym mieście – 57. Autobus widmo. Autobus loterię: przyjedzie albo nie przyjedzie, pół na pół, fifty-fifty. W dodatku kursuje on co pół godziny i zazwyczaj, a przynajmniej zawsze wtedy, kiedy ja się nim przemieszczam, stanowi tylko jedną drugą konwencjonalnego, dwuczłonowego autobusu. Ot, taka to już jego idiosynkratyczna „połowiczność”.

Jest wpół (!) do trzeciej po południu. A że w każdym szanującym się mieszczańskim polskim domu z lamelkową boazerią-lamperią w przedpokoju jest to mniej więcej pora obiadu, to mieszkańcy Błonia najwyraźniej szanują się bardzo: mieszanina zapachów dobywających się z na wpół (!) otwartych okien, lufcików i kratek wentylacyjnych jest bowiem na tyle intensywna, że już nią samą można by się najeść do syta.

A ja mam akurat pusty brzuch, więc i od tego wszystkiego zawroty głowy; przed oczami widzę już miriady wielobarwnych gwiazd pulsujących w rytm przyspieszonej akcji serca. Te wszystkie zupy na wołowinie z lanymi kluskami, kurczęce de volaille albo wieprzowe karminadle na smalcu z ziemniaczkami prosto z wody lub z purée z masełkiem i natką pietruszki plus klasyczna kapuściana surówka. Biała albo czerwona. W niektórych mieszkaniach po prostu lane placki z cukrem i cynamonem. Do tego kompoty truskawkowe, kisiele z zielonego agrestu lub świętojanek, galaretki z malin – i tak dalej. Klasyka.

Dla moich, ponoć nieco za dużych, dziurek w nosie ta oferta jest nad wyraz nęcąca…

10 |

| styczeń 2015

Fot. Dariusz Gackowski

(I tylko nagle ta jedna, histeryczna i niezbywalna, przyprawiająca o atak katalepsji myśl w głowie: czy ja, jako wegetarianka, mogę tak całkiem bezkarnie wdychać smażony smalec?! Czy to nie wsiąka jakoś w śluzówkę, nie idzie do krwi, nie mutuje komórek?)

No więc tak – dalej łażę po tej błońskiej spękanej trylince w tę i z powrotem, jak dureń czekając na ów spóźniony oczywiście autobus i jakieś wnioski z tych moich okołokulinarnych spostrzeżeń. Nagle zza winkla na końcu ulicy Schulza wyłania się on: niski, nieco posępny, ciemnoindygowy, niczym chory na argyrię… autobus miejski numer 57. Dochodzę więc szybko do prowizorycznego przystanku, jednocześnie nieoczekiwanie dochodząc również do kuriozalnego wniosku, że być może dla tego współczesnego, targanego non stop przez los człowieka najważniejsze są systematyczność i, mimo wszystko, spokój ducha – jak systematyczne i regularne są te posiłki w domach z betonu z lamelkową boazerią-lamperią w przedpokoju, jak spokojni są ich mieszkańcy, gdy ich brzuchy ciepło i szczelnie wypełniają owe klasyczne polskie dania.

Nic to, jadę w końcu na ten mój późny obiad bez mięsa, jednocześnie na nowy rok życząc Państwu systematyczności i spokoju ducha. Mimo wszystko.

PS Owe powyższe to pierwsze zdania, jakie napisałam od bardzo dawna, przełamując męczącą, rozwlekłą jak step kazachski, twórczą posuchę. Cóż, najwyraźniej literat głodny jest o wiele bardziej płodny, jak mniej więcej śpiewał kiedyś taki jeden pan z kołtunem wesoło dyndającym nad wysokim czołem.

zugzwang (23)

siwiec Byle do stycznia Grudzień ma w sobie coś przytłaczającego. Pewna bliska mi osoba zwykła mówić, że listopad i grudzień to miesiące wyjątkowo depresyjne i dopiero jak śnieg w styczniu spadnie i dzień się wydłuży, wtedy ta zima staje się znośniejsza. Pamiętam, że Tadeusz Nowakowski napisał kiedyś powieść Byle do wiosny i dlatego też postanowiłem lekko sparafrazować ten tytuł.

Kolega, nauczyciel historii, opowiadał mi kiedyś, że starał się podsumować dwudziestolecie międzywojenne i poprosił uczniów o przedstawienie trzech najważniejszych wydarzeń z tego okresu. Dzieci świetnie zapamiętały cud na Wisłą (pewnie szczególnie chłopcy) i zabójstwo prezydenta Gabriela Narutowicza, tak samo zresztą jak postać jego mordercy, Eligiusza Niewiadomskiego.

Rzeczywiście, też mi się wydaje, że tamto dramatyczne wydarzenie, które 16 grudnia 1922 roku rozegrało się w warszawskiej Zachęcie, jest warte odnotowania.

Mamy bowiem do czynienia ze zbrodnią dość powszechną w XX wieku, bo dokonaną z pobudek ideologicznych.

Znane są motywy, które doprowadziły później Niewiadomskiego przed pluton egzekucyjny. Ten całkiem dobry malarz, ba, wykładowca i społecznik, uważał, że ojczyzna jest w niebezpieczeństwie. Czuł, że wybór Narutowicza dokonany głównie głosami lewicy i mniejszości narodowych sprowadzi na kraj nieszczęście, i jako wielbiciel prawicy postanowił przeciąć ten węzeł gordyjski, ofiarując w imię idei swoje życie. Wiem, że proces, w którym wyłuszczył swoją ideologiczną motywację, zyskał mu wielu sojuszników. Okazało się, że tysiące ludzi w Polsce myśli tak jak on, czym zresztą dali wyraz uczestnicząc w pogrzebie mordercy. Z naszego bydgoskiego punktu widzenia ciekawa była postawa lokalnych kupców i rzemieślników, którzy w większości nie kryli swoich prawicowych ciągot.

Otóż solidaryzując się z mordercą, w oknach wystawowych swych sklepów i zakładów upowszechniali jego wizerunek. Tak oto człowiek ten po dokonaniu wielce ohydnego czynu stawał się w niektórych kręgach bohaterem, a jego legenda rosła.

Kontekst kulturalny. 7 grudnia byłem w Łodzi na zorganizowanym przez Dom Literatury prawdziwym maratonie

kulturalnym, którego jednym z ważniejszych wydarzeń było rozstrzygnięcie konkursu na Małą Formę Dramatyczną. Tak też się stało, że organizatorom spodobał się mój tekst Czarne myśli (notabene o zbrodni, ale niekoniecznie popełnionej z pobudek politycznych) i odebrałem III nagrodę ex aequo z autorem, który napisał sztukę Gabriel i Eligiusz. Nie znam treści dramatu, ale skojarzenie z tamtym wydarzeniem z Zachęty jest oczywiste. Gdy chodziłem ścieżkami wydeptanymi przez Juliana Tuwima, przypomniał mi się jego wiersz pt. Pogrzeb prezydenta Narutowicza, zresztą niezbyt dobry, bardzo patetyczny, zapewne napisany pod wpływem chwili. Ciekawe, a raczej wydaje się to pewne, że dwuwers: „Nie odwracając oczu! Stać i patrzeć, zbiry! / Tak! Za karki was trzeba trzymać przy tym oknie!”, odnoszący się do momentu, gdy ulicami Warszawy przejeżdżał kondukt żałobny z ciałem zamordowanego, uderza w moralnych zleceniodawców zbrodni, a więc w tych wszystkich, którzy po wyborze Narutowicza na prezydenta rozpoczęli obrzydliwą nagonkę przeciwko niemu. Choć Niewiadomski całą winę za zamach wziął na siebie, a sąd również tak uznał, to jednak nie sposób nie zauważyć, że ktoś za nim stał, ktoś podsycał atmosferę społecznego podziału i ktoś był z tego mordu zadowolony. A o Gabrielu Narutowiczu powiedzieć można wiele superlatyw, w tym i to, że był znakomitym naukowcem i większość swego zawodowego życia związał ze Szwajcarią, z uniwersytetem w Zurychu, i że tak naprawdę nie był wcale tym kim, za którego uważał go Niewiadomski. Nie czuł się nawet człowiekiem lewicy, a kilka dni przed śmiercią zaproponował tekę ministra spraw zagranicznych swojemu prawicowemu rywalowi, Maurycemu Zamojskiemu. Zaprzysiężony na urząd prezydenta został 11 grudnia, ale do Belwederu wprowadził się dopiero trzy dni przed zabójstwem; tyleż dokładnie strzałów oddał w jego kierunku morderca.

Wyrok na Eligiuszu Niewiadomskim został wykonany 30 stycznia 1923 roku.

W roku 2015 czekają nas wybory prezydenckie i parlamentarne. Mam nadzieję, że będzie to czas refleksji i merytorycznej debaty, bez niepotrzebnego nadęcia i szerzenia nienawiści, czego sobie i Państwu w nadchodzącym roku życzę.

Bartłomiej Siwiec styczeń 2015 |

| 11

nowości Michał Tabaczyński

Wydało się. W Bydgoszczy Zdzisława Prussa potyczki z formą Forma jest bezlitosnym tyranem, trzeba to powiedzieć od razu. Forma nie ma litości, wiedzieć to warto, zabierając się za igraszki. Forma prowadzi pióro nie tam, gdzie chce autor, ale tam, gdzie ona sobie zażyczy. Zdzisław Pruss jest autorem zbyt doświadczonym, żeby tego nie wiedzieć i pakuje się w tę kabałę – jak się domyślam – z rozmysłem. Dobrze to świadczy o jego werwie i kondycji. Najlepsze w tym tomie są te momenty, kiedy forma wiedzie Zdzisława Prussa w rejony pure-nonsensu – nieczęste to w polszczyźnie, nieczęste, bo ryzykowne. I nie mamy (my, mówię, polscy czytelnicy, czytelnicy polskiej poezji) też dużej tradycji takiego pisarstwa. Pewnie nie jest celem Prussa te luki zapełniać (w końcu to zabawa!), ale i to trzeba doceniać.

Zdzisław Pruss, Od Kaliguli po Asnyka. Próba lustracji w limerykach, Bydgoszcz 2014

Wojciecha Banacha czas podsumowań Czas podsumowań nie oznacza tu raczej czasu zamknięcia. Można tak przynajmniej sądzić po aktywności z lat ostatnich, a ta jest dość – to eufemizm – duża.

Czas przestawienia zbiera wiersze z czterech ostatnich tomów (Odgrodzony przez przypadki z roku 2008, Nie tylko aniołowie z 2009, Mężczyzna z sąsiedniej klatki z 2010 i Odwrócona piaskownica z 2013; a po drodze zdarzył się jeszcze wybór Rondo Bydgoszcz!). Pytaniem podstawowym zupełnie jest: czas jakich przestawień ma ten tom sygnalizować? Czy podsumowując okres poprzedni, zapowiada jakąś fundamentalną zmianę poetyki? Pisze Banach zdumiewająco spójnie na przestrzeni tych lat: ostra fraza, która swój początek bierze z wczesnej poetyki nowofalowej służy tu do opisu rzeczywistości społecznej, która – to niemal reguła – zostaje przekroczona w kierunku dwóch sfer: prywatnej i metafizycznej. Czy ta zwrotnica się przestawi?

Wojciech Banach, Czas przestawienia, Bydgoszcz 2014

„Bydgoskie Oko” patrzy (i mruga) Czasopiśmiennictwo kulturalne ma wiele zadań. Jak cenne dla kultury (i regionu, i kraju) potrafi dać owoce, pokazał wielki bum wydawniczy lat dziewięćdziesiątych. Ustawił on całą kulturę polską tamtego czasu, przestawił kierunki jej rozwoju – na krótko, to prawda, ostatecznie poległ w obliczu ekspansji ponownej centralizacji kultury, ale nie jest powiedziane, że tego gestu nie da się w przyszłości powtórzyć. Takie inicjatywy są dowodem na to, że w ludziach tkwi wciąż (odrodziła się?) potrzeba redagowania pism. Ale przecież nie o samo pismo tu chodzi (czyli te kilkanaście zadrukowanych stron spiętych ze sobą).

Pismo to coś więcej: to miejsce spotkania, to przyczynek do dyskusji, to zalążek grupy, która się wzajemnie inspiruje. Bydgoskim okiem spoglądamy po raz pierwszy na lokalne artystyczne marki: Mariana Turwida i Szkołę Bydgoską (czyli jedno oko patrzy, a drugie filuternie mruga? niech tak będzie). „Bydgoskie Oko. Czasopismo Sztuk Wizualnych”, nr 1 (1) 2014 12 |

| styczeń 2015

Fot. Dariusz Gackowski

Kuba Ignasiak

Alergia, zachwyt i gość z fujarką Międzynarodowy Festiwal Filmowy CAMERIMAGE niewątpliwie wielkim wydarzeniem jest. Ja jednak mam do niego stosunek ambiwalentny. Trochę jak do kotów – z jednej strony mam na niego alergię, z drugiej go uwielbiam. Już wyjaśniam dlaczego.

Alergia Nigdy nie ukrywałem, że jestem fanem lokalnych inicjatyw. Tak, wiem, to bardzo popularna postawa – nie przeszkadza mi to. Przeszkadza mi natomiast fakt, że Camerimage z lokalnością nie ma nic wspólnego, o czym z pewnością przekonują się włodarze kolejnych miast (Toruń, Łódź, a teraz Bydgoszcz). Tak, jest to jeden z największych festiwali filmowych w Polsce i Europie, i z pewnością największy (bo chyba jedyny), który gloryfikuje nie aktorów czy reżyserów, a operatorów filmowych – ludzi, o których zazwyczaj nie myślimy oglądając film, ludzi, których nazwisk w czołówce często nie dostrzegamy. I za to chwała Markowi Żydowiczowi – dyrektorowi festiwalu – bo znalazł niszę i w modelowy wręcz sposób ją wykorzystuje. Nie

zmienia to faktu, że poza wspomnianymi operatorami wykorzystuje ją głównie we własnym celu, pod przykrywką promowania marki (jaką niewątpliwie Camerimage jest) niezwykle skutecznie promuje samego siebie. Co więcej, mając świadomość swojej pozycji i pozycji marki, jaką stworzył, bez kozery wykorzystuje ją przenosząc swój festiwal tam, gdzie dadzą więcej. I tu pojawia się we mnie ów odczyn alergiczny.

Jak wspominałem na początku, Camerimage, poza tym, że od kilku lat odbywa się w Bydgoszczy, tak naprawdę z grodem nad Brdą nie ma nic wspólnego. Nie wyrósł na tej ziemi i obstawiam, że raczej w niej nie polegnie (czego mu zresztą nie życzę – ani tu, ani nigdzie indziej). Nie przeszkadza to jednak władzom Bydgoszczy dofinansować festiwal kwotą 2,5 miliona złotych rocznie przez najbliższe trzy lata. Ja wiem, że to gigantyczne przedsięwzięcie, które bez wsparcia finansowego miasta, w którym się odbywa, miałoby nieco mniejszy rozmach. Nieco, bo zobaczcie Państwo, ilu ten festiwal ma sponsorów, partnerów, wolontariuszy, miłośników gotowych poświęcić dla niego wiele. I tak sobie myślę, że styczeń 2015 |

| 13

camerimage gdyby podobną kwotę wpompować na przykład w taki Festiwal Prapremier, który jest przecież na wskroś bydgoski, to mogłoby się okazać, że w bardzo krótkim czasie mielibyśmy festiwal teatralny na poziomie europejskim, spokojnie dorównujący chociażby poznańskiej Malcie.

Cóż jednak po moim pobożnym życzeniu, skoro nie od dziś wiadomo, że kino sprzedaje się znacznie lepiej niż teatr, więc raczej marne szanse, żeby szala finansowania z miejskiej kasy przesunęła się w stronę Melpomeny. Nie liczę specjalnie na to, ale sobie gdybam. Pozostawiając jednak gdybanie, chciałbym, żeby moje miasto rodzinne i region, w którym leży, zyskiwało na tym festiwalu jak najwięcej – tak finansowo, jak promocyjnie, a nie muszę chyba Państwu tłumaczyć, że z tym promowaniem się Bydgoszczy na zewnątrz bywa – mówiąc delikatnie – różnie. Wrócę do tego wątku pod koniec, bo teraz dla odmiany przyszedł czas na…

Zachwyt Odstawiam na bok swoje dywagacje, cokolwiek teoretyczne, żeby oddać się duchowi festiwalu. A ten z roku na rok jest coraz bardziej niezwykły, fenomenalny, powalający. Co roku do Bydgoszczy zjeżdżają setki (tysiące?) ludzi z całego świata, by wspólnie celebrować kinowy tydzień.

Tydzień, chyba jedyny w roku, w czasie którego Bydgoszcz mówi setką języków, jest kolorowa, wielorasowa, wielowyznaniowa i, co dla mnie najważniejsze, wielokulturowa.

Uwielbiam ten jeden tydzień w roku, kiedy mogę chodzić na kilka filmów dziennie, a potem rozprawiać o nich z ludźmi z drugiego końca świata. Nie jest to trudne – wystarczy wejść do operowego bufetu, Landschaftu, Strefy czy Mózgu, by natknąć się na adeptów sztuki operatorskiej z całego świata, chętnych do rozmowy. I to naprawdę jest takie proste. Wystarczy rzucić zwykłe „Hi” i już łapiesz kontakt. Nie ma zadzierania nosa, nie ma wstydu, nie ma różnic majątkowych. Jest wspólna pasja – kino – która łączy w tzw. trymiga. Cudowne uczucie i rokrocznie fantastyczny tydzień, pełen nowych znajomości i świeżych, nierzadko przedpremierowych, filmowych doznań. Z tymi ostatnimi oczywiście bywa różnie, ale nie jest to wina organizatorów, a jedynie przemysłu filmowego, któremu przecież zdarzają się gorsze lata.

Swoją drogą, mam wrażenie, że właśnie miniony rok należał do tych gorszych, bo jakoś nie trafiłem podczas Camerimage 2014 na żaden film, który mógłbym nazwać wybitnym, a jedynie na kilka naprawdę dobrych (tu niewątpliwie prym wiodą polscy Bogowie, którzy w zaskaku14 |

| styczeń 2015

jąco pozbawiony patosu sposób, w sposób wręcz rozrywkowy opowiadają historię Zbigniewa Religi i jego walki o przeszczep serca; oraz zdobywca Złotej Żaby – Lewiatan – który poza znakomitymi zdjęciami cechowała naprawdę świetna, tak prawdziwa, że momentami wręcz niemożliwa historia – słowem kawał przyzwoitego, rosyjskiego kina, które akurat poważam, więc mnie wciągnęło); kilka całkiem przyzwoitych (tu zdecydowanie oklaski należą się Furii, która również bez patosu – co w przypadku amerykańskiego filmu wojennego wydawać by się mogło wręcz niemożliwe – opowiada o załodze pewnego amerykańskiego czołgu walczącej po stronie aliantów w czasie II wojny światowej; oraz Psiemu Polu – Oniryce Lecha Majewskiego, który z pewnością jest filmem trudnym, napakowanym symbolami – miejscami wręcz przepakowanym – ale jest jednocześnie filmem wizualnie powalającym, filmem, o którym nieprędko się zapomina).

Jak zwykle w szwach pękała też dzień w dzień sala dokumentalna, na której dane mi było w tym roku poszybować do gwiazd (za sprawą niesamowitego Chopina w kosmosie), po czym – dosłownie, bo stało się to zaraz po – z wielkim hukiem rozbić się o polską glebę, czego sprawcą było Powstanie Warszawskie Jana Komasy – z jednej strony powalające od strony technicznej, z drugiej zaś okraszone nieznośnie rzewną historią, którą przez cały film słyszymy z tzw. offu (ten film mógłby być wybitnym dokumentem, a stał się fabularyzowanym gniotem – szkoda, ale ponoć nie wszyscy się ze mną zgadzają). Co rok niecierpliwie czekam również na retrospektywy wybitnych operatorów, i również w 2014 się nie zawiodłem (Lśnienie czy Mechaniczna pomarańcza na dużym ekranie naprawdę robią wrażenie, z którym nie może się równać nawet najlepsze kino domowe). Trochę zawiodłem się na jednym z moich ulubionych konkursów – wideoklipach – które w tym roku były wyjątkowo marne, ale summa summarum zwyciężyły te, które były nawet przyzwoite, więc ostatecznie wyszło nieźle. A poza tym widziałem całą masę reklam, i o tym właśnie będzie na koniec.

Gość z fujarką Ci z Was, którzy uczestniczyli kiedykolwiek w projekcjach filmowych w ramach festiwalu Camerimage, wiedzą z pewnością, że każdy z nich poprzedzony jest całą serią reklam sponsorów, patronów i partnerów festiwalu. Co więcej, po/na każdej z tych reklam ludzie klaszczą. Początkowo trochę mnie to irytowało, ale ostatecznie przywykłem, myśląc, że to z jednej strony buduje festiwalową

camerimage

Fot. Dariusz Gackowski

atmosferę przed pokazem, z drugiej zaś świadczy o tym, że widzowie te reklamy oglądają. Czasem pewnie jednym okiem czy uchem, ale częstotliwość spotów jest tak duża, że nie sposób je zignorować, co z kolei przekłada się na pewien marketingowy sukces, który jest przecież celem nadrzędnym reklamy.

Co ciekawe, niekwestionowaną gwiazdą Międzynarodowego Festiwalu Filmowego CAMERIMAGE 2014 był… gość z fujarką, pojawiający się w połowie spotu reklamowego Kujawsko-Pomorskiej Organizacji Turystycznej (Visitkujawsko-pomorskie.pl). Skąd ta popularność?

Obstawiam, że stąd, że był on chyba najbardziej żenującą postacią najbardziej żenującego spotu reklamowego zeszłorocznego festiwalu (zaryzykuję, że wręcz kilku ostatnich festiwali, jeśli nie wszystkich). I tu wracam do zapowiedzianej promocji lokalnej, a konkretnie do koncertowego zmarnowania jej potencjału. Bo tak, z jednej strony mamy bardzo dobry dokument Bydgoszcz od świtu do zmierzchu, który wypełnił salę dokumentalną po brzegi, zbierając jednocześnie gromkie brawa i znakomite recenzje, z drugiej zaś oficjalny spot promujący nasze województwo przed KAŻDYM pokazem w Operze, Multikinie czy kinie Orzeł, spot tak zły pod każdym względem, że aż

boli. I tu pojawia się pytanie: dlaczego on był taki zły? To znaczy ja wiem, dlaczego ludziom się nie podobał (choć to chyba złe słowo – on się nie tyle nie podobał, ile bawił ich swym biednym poziomem), bo był fatalnie nakręcony, fatalnie nagłośniony, pokazywał nasz region jako siedlisko wszechobecnej nudy i jedynym jasnym punktem faktycznie był blondas z fujarką i lisem u stóp.

Ja się pytam, dlaczego ktoś wyprodukował takie badziewie, żeby zaprezentować je kilkaset razy przed kilkutysięczną publicznością na jednym z największych festiwali filmowych w Europie? Nie czepiałbym się, gdybym wiedział, że nie stać nas na nic więcej, ale to nie jest prawdą.

Pamiętam, bodaj sprzed dwóch lat, naprawdę przyzwoity, animowany spot KPOT, wiecie, ten, w którym na naszych oczach linia obrysowuje całe województwo, zaznaczając na tej „mapie” co ciekawsze miejsca. Nie mówię, że była to animacja na miarę Shreka, ale wstydu nie było. W tym roku był, bo pytałem kilku „zagranicznych”, czemu oni tak klaszczą temu blondynowi z fujarką. Odpowiedzi były identyczne: „On jest tak biedny, że mu się należy”. I tak oto kujawsko-pomorski grajek o złocistej czuprynie został gwiazdą Camerimage 2014. Ciekawe, jakiego bohatera wypromujemy za rok? styczeń 2015 |

| 15

społecznie

Działamy nieco pozasystemowo Społeczna inicjatywa Jedzenie Zamiast Bomb (Food Not Bombs) od lat funkcjonuje w niezliczonych grupach, aktywnych w wielu miastach Stanów Zjednoczonych i Europy.

Od niedawna również gorzej sytuowani mieszkańcy Bydgoszczy mogą liczyć na darmowy ciepły posiłek. Z Edytą Orzędowską, jedną z osób odpowiedzialnych za działania pod szyldem Food Not Bombs w Bydgoszczy, rozmawia Marcin Szymczak.

Na czym polega i skąd się wywodzi idea Food Not Bombs?

Idea wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych, dokładniej z Cambridge. Tamtejsi działacze anarchistyczni w latach osiemdziesiątych wpadli na pomysł rozdawania żywności potrzebującym, głównie osobom bezdomnym.

Ich poczynaniom przyświecała niezgoda na działania rządu, który ogromne środki przeznaczał na zbrojenie.

Do kogo w założeniu ma trafiać wasza pomoc i jak liczna grupa skorzystała z niej podczas pierwszej bydgoskiej akcji (30.11.2014)?

Pomagamy każdemu, kto chce zjeść ciepły posiłek, a nie może sobie na niego pozwolić. Z naszej pomocy korzystają bezdomni, ale również ci, którzy mają dach nad głową, lecz nie zawsze są w stanie zapewnić sobie i najbliższym wyżywienia.

Za pierwszym razem rozdaliśmy około 20-25 posiłków. Może się wydawać, że to niewiele, ale mówimy o 20-25 najedzonych osobach, które dodatkowo dostały porcję na wynos.

16 |

| styczeń 2015

W jaki sposób pozyskujecie środki na działalność? Jest to tylko żywność, czy można was wspierać również w inny, na przykład finansowy, sposób? Środki finansowe nie są niezbędne. Działamy nieco pozasystemowo. Produkty pozyskujemy od sprzedawców na targowiskach. Rozmawiamy z nimi, przybliżamy sposób spożytkowania warzyw i uzyskujemy wsparcie.

Ludzie są chętni do pomocy.

Ile osób jest obecnie zaangażowanych w działania bydgoskiej odsłony FNB? Cztery osoby działają na stałe. Poza tym kilka pomaga nam okazyjnie. Każda para rąk jest na wagę złota.

Gdzie i z jaką częstotliwością wydajecie posiłki?

W co drugą niedzielę o godzinie czternastej pojawiamy się na placu Kościeleckich. Poważnie myślimy o zwiększeniu częstotliwości, ale to zależy przede wszystkim od wielkości naszej grupy.

społecznie Iga Spustek i Edyta Orzędowska, fot. Michał Sochacki

Jaki jest społeczny odbiór waszej inicjatywy?

Zdarzają się osoby wyrażające zainteresowanie zaangażowaniem się w to, co robicie?

Często spotykamy się z pozytywnymi reakcjami przechodniów. Dostajemy również wiadomości z pytaniami o możliwość współpracy w organizacji wydarzenia.

Poza rozdawaniem żywności FNB organizuje również innego rodzaju pomoc: zbiórki i dystrybucję odzieży, zabawek, książek. Planujecie rozszerzyć zakres swoich działań o tego typu inicjatywy?

Z całą pewnością. Na razie dopiero uczymy się poruszania w tym środowisku. Badamy, jakie jest zapotrzebowanie, z czym jest największy problem, jak duża jest grupa potrzebujących. Sądzę, że nasza działalność będzie szła również we wspomnianym przez ciebie kierunku.

Czy fakt, że posiłki są bezmięsne, wynika z problemów w pozyskaniu mięsa, czy jest to część idei przyświecającej działalności FNB? FNB jest z założenia wegetariańskie/wegańskie. Pomagając ludziom, nie chcemy przyczyniać się do cierpienia zwierząt hodowanych przemysłowo. Osobną kwestią jest problem ze zdobywaniem mięsa. Jest ono zwyczajnie drogie. Nie mówiąc już o kłopotach z przechowywa-

niem tego produktu. Gotujemy w swoich prywatnych mieszkaniach, dowozimy jedzenie autami, rowerami.

Zależy nam na jakości wydawanych dań, a mięso psuje się dużo szybciej niż rośliny.

Kto może dołączyć do bydgoskiej grupy FNB i czy można wspierać jej działania w jakikolwiek inny sposób (pozostając poza strukturą organizacji)? Jak się z wami kontaktować?

Dołączyć może każdy. Jeśli potrafisz kroić, doprawiać jedzenie albo prowadzić auto, rozmawiać z ludźmi, tworzyć plakaty, to jest to inicjatywa dla ciebie. Nie mamy struktury hierarchicznej. Jest lista zadań i każdy może wybrać takie, które mu najbardziej odpowiada. Nawet wiek nie stanowi problemu. Nasz najmłodszy pomocnik chodzi do szkoły podstawowej. Dzielnie pomaga mamie i reszcie grupy w przygotowaniach. Są między nami studenci, ale również ludzie aktywni zawodowo, którzy pozakładali rodziny.

Pomóc można na różne sposoby: drukując plakaty, informując napotkane osoby bezdomne o tym, gdzie i kiedy mogą otrzymać ciepły, pożywny posiłek, czy też udostępniając nam żywność lub jednorazowe naczynia, w których podajemy posiłki.

Adres mailowy, pod którym czekamy na pytania i propozycje współpracy, to foodnotbombs.bydgoszcz@gmail.com. Szukajcie nas również na Facebooku. styczeń 2015 |

| 17

Wydawnictwa Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy K si ą ż ki

Zdzisław Pająk, Maluj muzykę bracie.

Andrzej Przybielski (1944-2010), książka z płytą CD 136 stron, format 152×270 mm, okładka twarda cena 35 zł

Marian Turwid, Nieprzebrane skarby, Czytanki miejskie: zeszyt 1 40 stron, format 148×210 mm, cena 5 zł

pł y t y

Karol Szymanowski, Bydgoska szkoła perkusji.

Mirosław Żyta – człowiek instytucja Czytanki miejskie: zeszyt 2 48 stron, format 148×210 mm, cena 5 zł

Killed by Car, Finally! Something we can dance to! płyta audio, 44 minuty cena 25 zł

iMageNta, 2heads&3tails płyta audio, 40 minut Cena 25 zł

Helena Dobaczewska-Skonieczka, Bramy do jutra 64 strony, format 132×194 mm, cena 7 zł

Łukasz Płotkowski, Artysta i jego świat. 33 rozmowy, 148 stron, format 165×235 mm, cena 20 zł

Małgorzata Dziemitko-Gwiazdowska, Wojciech Trempała, Niewietrzone miasto…

148 stron, format 165×235 mm, cena 20 zł

Partyzant, Myśli Kilka płyta audio, 44 minuty Cena 25 zł

Andrzej Przybielski, Sesja Open płyta audio, 50 minut Cena 20 zł

Krzysztof Gruse, Wiersze średnie, 64 strony, format 118×165 mm, cena 10 zł Strzała Łuczniczki 2014

Aneta Kamińska, Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy, 120 stron, format 165×225 mm, cena 20 zł

Josef Kroutvor, Praga mizerna i inne eseje, 128 stron, format 165×225 mm, cena 20 zł

Blackberry Hill, I Lied To The Rain płyta audio, 46 minut Cena 20 zł

Zapraszamy do zakupów w MCK w Bydgoszczy przy ul. Marcinkowskiego 12 oraz na http://sklep.mck-bydgoszcz.pl/ 18 |

| styczeń 2015

bydgoski insynuator kulturalny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (128) Konkursowe formaty Choć w Galerii Kantorek zawsze panuje rodzinna atmosfera, to tym razem jej bywalcy poczuli się zupełnie jak w domu. A to za sprawą pokonkursowej wystawy, której hasłem wywoławczym był „Dom (w małym formacie)”. Oczywiście konkursowe nagrody przypadły artystom większego, niż mały, formatu. O finansowym wymiarze nagród mówiono różnie. Przeważała opinia, że był adekwatny do formatu prac.

Brutalne prawa (Starego) rynku Nadbrdzianym artystom powoli grozi bezdomność.

Dwie, jakże często przez nich zasiedlane kawiarnie dokonały żywota. Bydgoski diabełek Węgliszek nie zdołał obronić swej siedziby przed piekielnie wysokim czynszem, a Reggio Emilia z podobnych ponoć powodów też zamknęła swoje podwoje i odeszła w siną, a bynajmniej nie słoneczną i włoską dal. I jak tu nie pić? Ale gdzie?

Kropka nad i Bohaterem drugiego zeszytu „Czytanek miejskich” został Mirosław Żyta. Już teraz nikt nie będzie miał wątpliwości, że jeśli muzyczna Bydgoszcz określana bywa (i słusznie!) mianem Zagłębia Perkusistów – to p. Mirek jest w tej kopalni talentów prawdziwym przodowym rębaczem, by nie rzec sztygarem.

Powyborcza refleksja Okazuje się, że odkryta ostatniego lata „Rzeka Muzyki” miała tak wartki nurt, że wpłynęła od razu do tomiku wierszy Heleny Dobaczewskiej-Skonieczki pt. „Bramy do jutra”. Dwa razy nie mówić, czy to wpłynięcie nie… wpłynęło na wynik prezydenckich wyborów, wszak „Rzekę Muzyki” firmował znany wodniak Rafał Bruski.

Cud na Chocimskiej Na jubileuszowej fecie z okazji 40-lecia twórczości Wojciecha Banacha doszło do pojednania dwóch niegdysiejszych, a zatwardziałych oponentów – Jubilata i Wiesława Trzeciakowskiego. A że owo wyjście z okopów miało miejsce w Galerii Autorskiej Kaji i Solińskiego, przeto piwnica przy Chocimskiej potwierdziła opinię jej entuzjastów, że jest naprawdę cudownym miejscem.

Lusterko wsteczne /-25/ Ćwierć wieku temu (styczeń 1990) – Laureatami nagród BIK-u za rok 1989 zostali: dyr. Filharmonii Pomorskiej – Eleonora Harendarska i dyr. Teatru Polskiego – Andrzej M. Marczewski.

– Wielkie sukcesy frekwencyjne święciła operetka J. Straussa „Noc w Wenecji” w opracowaniu dramaturgicznym Beaty Artemskiej i w reży­serii Ryszarda Pietruskiego.

– W kierowanym przez Teresę Dudową Wojewóczkim Ośrodku Kultury odbył się Turniej Recytatorski (dla najmłodszych) „O pióro Jana Brzechwy”.

– Osoby powyżej lat 16-tu mogły startować w „Wielkim Maratonie Tańca” jaki odbył się w Domu Kultury „Modraczek”.

– Analizując twórczość Janusza Kochanowskiego, Łukasz Płotkowski podkreślił, że jest to: „Homo creator, który dzięki wyobraźni (…) stwarza (…) przestrzenie symboliczne przynależące do porządku Natury i Sztuki.” styczeń 2015 |

| 19

w ydarzenia

Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA

im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-229 Bydgoszcz, Koordynator: mgr Marta Rosenthal-Sikora www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl tel. 52 567 00 57 Muzeum Fotografii – Arkadiusz Blachowski Galeria Debiut – Marta Rosenthal-Sikora Galeria Nad Brdą – Karolina Prus 2 artGallery galeria & pracownia plastyczna ul. Krasińskiego 5 facebook.com/osa.artGallery 3

Bydgoskie Centrum Informacji,

FILHARMONIA POMORSKA dyrektor: Eleonora Harendarska, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 FUNDACJA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz tel. 523 234 810, fax 523 234 811 www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

G

ALERIA 85 prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18

ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4

Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8

BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz

Galeria BRDA – działająca pod patronatem Galerii Miejskiej bwa, Bydgoszcz ul.

Dworcowa 94 (w siedzibie hotelu BRDA – parter) 9

5

BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon., czw. 14-15 6

D

om Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzal­ska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne codziennie od 10-17 Galeria KANTOREK tel. 523 210 211, wstęp wolny, prezentacja i sprzedaż dzieł sztuki 10 GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 GALERIA MIEJSKA bwa dyrektor: Wacław Kuczma, 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: Galeria Miejska bwa: wt.-śr. 10-18, czw. 12-20, pt.

10-18, sob.-niedz. 11.30-16.30. Wstęp wolny.

Galeria Kantorek: wt.-śr. 11-18, czw. 13-20, pt. 11-18, sob. 11-14. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12

E

GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00 13

Farbiarnia Pracownia Fotografii

GALERIA NON FERE przy II Społecznym Liceum Ogólnokształcącym

ljazz – Centrum Artystyczne ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz tel. 523 221 574, 662 152 726 www.eljazz.com.pl 41

Artystycznej, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz 40

20 |

Galeria Wieży Ciśnień Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42

| styczeń 2015

Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447 e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22

Izba Pamięci

Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19

K

lub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Danuta Antkowiak KLUB INSPEKTORATU WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 523 783 550, kierownik Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWSZ, tel. 523 783 563, kierownik Zdzisława Gajownik; czynna: pon.-czw. 10-18, pt. 10-15 Klub Miłośników Kaktusów, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.republika.pl/bkmk/ KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak 21 KLUB ŚWIATA KSIĄŻKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. księgarni Mariola Zawisza. 21 KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1-3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy Dyrektor: Maciej Puto, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz. com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37

Miejskie Centrum Kultury,

ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja) sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39

Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25 MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075 Muzeum Mydła i Historii Brudu ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz.

Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy: ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, Dyrektor Muzeum dr Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, www.exploseum.pl, Dział Edukacji i Promocji: tel. 52 58 59 910-15, e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 58 59 916.

Godziny zwiedzania Muzeum: wtorek, środa, piątek 10.00-17.00 czwartek 10.00-19.00 sobota, niedziela 11.00-17.00 poniedziałki – nieczynne Soboty – wstęp bezpłatny, tel. 883 366 056 26

w ydarzenia

MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 MUZEUM WOJSK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, Godziny otwarcia: wtorek – piątek: 8.30-15.30; w niedziele: 10.00-14.00; w soboty i poniedziałki – nieczynne. www.muzeumwl.pl

O

pera NOVA w Bydgoszczy dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,

85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska

PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz.

Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl 29

STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739

T

EATR PANTOMIMY „DAR” www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Łysak, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa Teatru czynna jest od wtorku do piątku w godz. od 12 do 18 oraz godzinę przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl 31 TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: tmmb@neostrada.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda.

Biuro Zarządu czynne we wt., śr., czw. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33 TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34 TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel.

504 100 024, sekretarz Krystyna BenderDudziak, tel. 605 666 936 TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35

TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKOFRANCUSKIEJ, Siedziba na terenie WSG w Bydgoszczy ul. Garbary 2; bud.: H-01, Prezes: Małgorzata Panasewicz tel. 504 199 624, wiceprezes: Józef Owczarek, tel. 507 160 445 11 URZĄD MIASTA, Biuro Kultury Bydgoskiej ul. Jezuickiej 14a, 85-102 Bydgoszcz, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36 WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl

styczeń 2015 |

| 21

w ydarzenia Filharmonia Pomorska 7.01.2015, środa, godz. 11.00 i 12.30

Poranki muzyczne dla seniorów „Z muzyką w świat – Rosja, Czechy, Węgry” Anna Merder, przygotowanie i prowadzenie Marta Kwaśniak, taniec, Weronika Zych, flet (uczennica PSM I st. w Solcu Kujawskim) Mateusz Szwankowski, klarnet, Maksymilian Rogacewicz, fagot Rafał Tworek, fortepian w programie m.in.: Czajkowski – muzyka z baletów „Dziadek do orzechów”, „Śpiąca królewna” Musorgski – „Obrazki z wystawy” (fragmenty), Dvořák – Humoreska, Tańce słowiańskie Liszt – Marzenie miłosne ludowe melodie czeskie, rosyjskie i węgierskie Nasi melomani seniorzy mają kolejną okazję rekonesansu muzyki europejskiej, tym razem naszych najbliższych sąsiadów słowiańskich – Rosjan i Czechów oraz Węgrów. Za cechę najbardziej charakterystyczną muzyki Słowian uchodzi jej emocjonalny charakter i tragiczny, uniwersalny wymiar z jednej strony, z drugiej zaś nieposkromiony żywioł i pochwała sielskiego życia.

Praojcowie Madziarów oraz innych ludów ugrofińskich, wywodzą się z północnej Azji i mimo że po osiedleniu się nad Dunajem i Cisą szybko przyjęli wzorce zachodnioeuropejskiej kultury, zachowali wiele ze swej odrębności, stąd m.in. muzyka węgierska jest bardzo eklektyczna, charakterystyczna, zwłaszcza muzyka ludowa była i jest źródłem inspiracji dla wielu wybitnych twórców muzyki, jak np. Liszta. Na estradzie miły gość – nieprzeciętnie utalentowana 12-letnia flecistka Weronika Zych ze Szkoły Muzycznej w Solcu Kujawskimi, która jest laureatką kilku konkursów instrumentów dętych, w tym międzynarodowych. Ma na swoim koncie zarówno I miejsca, jak i grand prix. Zdolna i pracowita uczennica jest pod opieką Anny Zająkały, flecistki naszej Orkiestry Symfonicznej .

9.01.2015, piątek, godz. 19.00

Viva Vivaldi Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Krzysztof Meisinger dyrygent, gitara Vivaldi – Koncert D-dur RV 93 na gitarę, smyczki i b.c.

Vivaldi – Trio A-dur RV 82 na skrzypce Vivaldi – Koncert C-dur RV 425 Vivaldi – Koncert d-moll na gitarę, smyczki i b.c.

Projekt Viva Vivaldi, realizowany przez Krzysztofa Meisingera (gitara, dyrygent) i Orkiestrę Kameralną Capella Bydgostiensis, poświęcony jest twórczości jednego z najznamienitszych kompozytorów – Antonio Vivaldiego, twórcy słynnych Pór roku oraz blisko 500 koncertów skrzypcowych, wiolonczelowych i fletowych. Jego dorobek zawiera również koncerty lut22 |

| styczeń 2015

Krz ysztof Meisinger i Capella Bydgostiensis, fot. CALBUD

niowe i mandolinowe. W programie koncertu będzie można usłyszeć powyższe utwory w transkrypcji na gitarę i orkiestrę smyczkową. Ponadto program zawiera wykonanie unikatowego dzieła Koncertu d-moll na gitarę, smyczki i basso continuo Johanna Sigismunda Weissa (ok. 1690-1737); utwór ten został niedawno odkryty w bibliotece drezdeńskiej. Koncert Viva Vivaldi został zarejestrowany na płycie (DUX), która w 2008 dostała Nagrodę Polskich Melomanów w kategorii Album Roku – muzyka dawna i barokowa w plebiscycie Programu Trzeciego PR. Kameraliści i Krzysztof Meisinger 30 VI 2014 z tym programem zadebiutowali w Filharmonii Berlińskiej, występ został nagrodzony kilkuminutową owacją na stojąco zachwyconej publiczności.

11.01.2015, niedziela, godz. 11.00

Akademia WioliMisia Nowy cykl koncertów dla rodzin z dziećmi w wieku od 3 do 6 roku życia.

«Karnawałowy bal u WioliMisia» Dorota Borowicz, przygotowanie i prowadzenie Izabela Król, śpiew, saksofon; Maciej Olesiński, gitara akustyczna Paweł Urowski, gitara basowa, kontrabas; Mateusz Krawczyk, perkusja Michał Kleofas Ogiński – Polonez nr 12 Pożegnanie ojczyzny/Les adieux à la Patrie Thoinot Arbeau – Branle des Lavandiere; Pavana Anonim – Menuet, Gawot; Gerardo Matos Rodriguez – La cumparsita, Karel Svoboda – Pszczółka Maja; Andrzej Korzyński – Akademia Pana Kleksa – Leń; Alan Menken – Piękna i Bestia, ponadto zabawy ruchowo-taneczne: Kółko graniaste, Nie chcę cię znać, Grozik, Głowa ramiona…

w ydarzenia Tytuł koncertu nie pozostawia wątpliwości. To będzie najprawdziwszy bal! Mama tańczy z Piratem, Tata z Księżniczką, Superman z Dzwoneczkiem… Babcia i Dziadek w polonezie prowadzeni są przez Biedroneczkę i Indianina… Karnawałowy zawrót głowy! Przekonamy się, jak dawniej bawiono się w czasie karnawału i sprawdzimy jak dziś. Zalecany dobry nastrój i balowy stroj, miękkie buty do tańca, a artyści zapewnią znakomitą muzykę i taneczno-wokalne atrakcje.

14.01.2015, środa, godz. 19.00

Muzyka na akordeon i smyczki Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis José Maria Florêncio, dyrygent Maciej Frąckiewicz, akordeon Mało wiemy o muzyce akordeonowej, choć bogactwo jej brzmienia, uniwersalny charakter, „energetyczność” ujmują w zasadzie wszystkich słuchaczy. Już w początkach XX wieku akordeon zdobył niezwykłą popularność w muzyce tanecznej i ludowej. Duże zainteresowanie instrumentem wykazali również muzycy i kompozytorzy z kręgu muzyki poważnej, często spotykamy akordeon w muzyce jazzowej. Akordeon doczekał się własnej literatury muzycznej, obecnie klasy akordeonu posiadają wszystkie polskie szkoły i akademie muzyczne, a także większość ośrodków zagranicznych. Szeroko otworzyły się drzwi szacownych sal koncertowych dla akordeonistów. Doskonałym tego przykładem jest solista tego koncertu, jedna z ciekawszych osobowości muzycznych młodego pokolenia Maciej Frąckiewicz. Urodził się w Białymstoku, w 2010 kończył z wyróżnieniem stołeczny Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w klasie Klaudiusza Barana. Jest laureatem prestiżowych międzynarodowych konkursów w Polsce, Niemczech, Słowacji, Włoszech i Hiszpanii. Laureat – wraz z wiolonczelistką Magdaleną Bojanowicz, jako TWOgether Duo – Paszportu POLITYKI za 2011.

16.01.2015, piątek, godz. 19.00

Koncert karnawałowy Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Zygmunt Rychert, dyrygent, organy Hammonda Anna Fabrello, sopran Elgar – Pomp and Circumstance; Fibich – Poemat; Strauss – walce i polka; M. Jarre – Fantazja nt. muzyki z filmu „Doktor Żiwago” Zygmunt Rychert, niezwykle ceniony mistrz batuty i pedagog, założyciel i wieloletni szef orkiestry Filharmonii Bałtyckiej, w latach 1982-1984 i 1986-1989 był dyrygentem i kierownikiem artystycznym Państwowej Opery w Bydgoszczy, do niedawna także wykładowcą bydgoskiej Akademii Muzycznej. Otóż artysta ma wielką pasję, o której nie każdy wie, mianowicie – organy.

Rozmiłował się w tym instrumencie absolutnie, sam doskonale na nich gra, buduje!, a także otacza opieką zabytkowe, zaniedbane. Zebrał bogatą dokumentację

A n n a Fa b r e l l o , f o t . S e b a s t i a n J e z i e r s k i

losów instrumentów znajdujących się w pomorskich kościołach. Tym razem częsty gość bydgoskiej Filharmonii wystąpi w podwójnej roli, bowiem zagra także na organach Hammonda. Zostały skonstruowane przez amerykańskiego zegarmistrza Laurensa Hammonda, premiera instrumentu nastąpiła w 1935 i głównie rozbrzmiewał on w kościołach. Organy Hammonda jednakże zdobyły bardzo szybko ważne miejsce w różnych gatunkach muzycznych, nie tylko sakralnych, opanowały także rock i jazz. Solistka koncertu sopranistka Anna Fabrello jest absolwentką Wydziału Wokalno – Aktorskiego gdańskiej Akademii Muzycznej w klasie Brygidy Skiby. Od 2005 solistka Państwowej Opery Bałtyckiej w Gdańsku, a także wykładowca Akademii Muzycznej w Gdańsku.

20.01.2015, wtorek, godz. 19.00 Koncert z okazji 95. rocznicy powrotu Bydgoszczy do Macierzy

Trzech polskich tenorów śpiewa wielkie przeboje Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Adam Klocek, dyrygent 95 lat temu, 19 stycznia 1920, a był to poniedziałek – „Wreszcie nadszedł ten dzień, oczekiwany z niecierpliwością i tłumionym entuzjazmem. Wymarzony, wymodlony, wyrastający z cierpienia i poświęcenia wielu bezimiennych bohaterów, akt powrotu Bydgoszczy w granice odradzającej się Rzeczypospolitej (…)”.

W Filharmonii, zgodnie z wieloletnią, chlubną tradycją, mieszkańcy naszego pięknego miasta celebrować będą przy muzyce to epokowe wydarzenie i ważne święto w całej historii naszego miasta.

Na czas trwania koncertu będzie można zostawić dzieci pod opieką wykwalifikowanych animatorów z UKW. Prosimy o zgłoszenia najpóźniej jeden dzień przed koncertem. Bezpłatne wejściówki dla dzieci będą do odbioru w kasie biletowej FP. styczeń 2015 |

| 23

w ydarzenia 23.01.2015, piątek, godz. 19.00

Wiedeński koncert karnawałowy Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Piotr Sułkowski, dyrygent soliści śpiewacy, pary taneczne z Fabryki Tańca w Bydgoszczy w programie: Strauss, Lehár, Kálmán Karnawałowych muzycznych uciech ciąg dalszy, tym razem w klasycznym, dystyngowanym, wiedeńskim stylu – w klimacie wielkiego balu. Na podium dyrygenckim stanie Piotr Sułkowski, od 2011 dyrektor naczelny i artystyczny Warmińsko–Mazurskiej Filharmonii w Olsztynie, pierwszy gościnny dyrygent Signature Symphony Orchestra Tulsa OK (USA). Od początku swej artystycznej działalności zaliczany przez krytykę do grona wybijających się talentów dyrygenckich. Posiada ogromne doświadczenie operowe, zdobyte w czasie wieloletniej pracy dyrygenta, a w latach 2006-2007 dyrektora artystycznego w Operze Krakowskiej oraz w Opera Wildwood Festival AR (USA), którego był dyrektorem muzycznym.

25.01.2015, niedziela, godz. 11.00

Muzyczne Bajkoranki Orkiestra Państwowej Szkoły Muzycznej w Inowrocławiu Grażyna Wolter-Kaźmierczak, dyrygent Anna Dereszowska, recytacja w programie: kompozycje i wiersze Aleksandry Brejzy: Bociek, Kura, Kot, Żółw, Wąż, Żyrafa, Zając, Pajączek, Motyle i malwa, Żaba, Słoń, Strach na wróble i Jaskółka, Mrówki, Żaba w papilotach Koncert familijny, kolejny z cieszącego się ogromna popularnością cyklu, wypełni w całości twórczość Aleksandry Brejzy – kompozytorki i poetki. Jest wykładowcą w swej macierzystej bydgoskiej Akademii Muzycznej, pochodzi z Inowrocławia. Jej kompozycje zdobyły laury wielu konkursów. Twórczość dla dzieci zajmuje ważną pozycję w dorobku Aleksandry Brejzy, także pisanie wierszyków, które usłyszymy w interpretacji popularnej aktorki teatralno-musicalowej i filmowej młodszego pokolenia Anny Dereszowskiej.

28.01.2015, środa, godz. 19.00

Mistrzowskie dzieła na orkiestrę smyczkową Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Mariusz Smolij, dyrygent w programie: Mozart – Divertimento D-dur KV136 Eugene Zádor – Divertimento na smyczki (prawykonanie polskie) Webern/aranżacja G. Schwarz – Langsamer Satz Bacewicz – Symfonia na orkiestrę smyczkową 24 |

| styczeń 2015

Koncert kameralistów, którym promują swoją nowo wydaną płytę. W 2013 Filharmonia świętowała 60-lecie, z tej okazji odbył się szereg jubileuszowych koncertów naszych orkiestr, a niektóre zostały zarejestrowane jako materiał na płyty. Pod dyrekcją Mariusza Smolija i z pianistką Ewą Kupiec Capella Bydgostiensis dokonała nagrań utworów Grażyny Bacewicz dla znanej w świecie firmy fonograficznej Naxos. Z satysfakcją informujemy, że nowa płyta kameralistów właśnie się ukazała. Mariusz Smolij, dyrygent i pedagog, w 1986 wyjechał do USA, gdzie jest wielkim propagatorem muzyki polskiej. Ewa Kupiec, pianistka, absolwentka Akademii Muzycznej w Warszawie oraz Royal Academy of Music w Londynie, od czasu zwycięstwa w prestiżowym Konkursie ARD Music Competition w Monachium koncertuje z czołowymi orkiestrami na całym świecie CD zawiera nagranie trzech utworów Grażyny Bacewicz – Symfonii na orkiestrę smyczkową, Koncertu na orkiestrę smyczkową oraz Kwintetu fortepianowego nr 1. Nowa płyta już zdążyła zachwycić krytyków i znawców muzyki. David Denton, jeden z czołowych brytyjskich krytyków muzycznych napisał: „Poprzez te trzy kompozycje łączące okres 1946-1952 odnajdujemy w Grażynie Bacewicz kompozytora, który udoskonala muzyczną tonalność. To nagranie jej dedykowane w wykonaniu polskiego zespołu brzmi znakomicie. Jest to w moim przekonaniu jedna z najlepszych płyt tego miesiąca”. (David’s Reviev Corner, listopad 2014).

30.01.2015, piątek, godz. 19.00 Koncert karnawałowy

American Pops Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Mariusz Smolij, dyrygent w programie m.in.: symfoniczne wersje big-bandowych przebojów Millera, Ellingtona i Goodmana, słynne tematy z westernów, jak np.: Siedmiu wspaniałych, Silverado, Tańczący z Wilkami, Suita symfoniczna z musicalu Oklahoma, tematy z filmu Mission Impossible i wiele innych.

Styczniowe kalendarium Filharmonii zamknie koncert symfoniczny w miłym, karnawałowym klimacie. Wieczór poprowadzi także Mariusz Smolij, pomysłodawca i realizator tego interesującego projektu z muzyką zza Oceanu, a w którym będziemy uczestniczyć już po raz trzeci. Kompozycje rodem z Ameryki niezmiennie porywają publiczność pod każdą szerokością geograficzną, brawurowo podbiły serca również naszej publiczności. inf. Mariola Grochowina

w ydarzenia Opera Nova w Bydgoszczy

Baron c ygański. Fot. Marek Chełminiak

1.01.2015, godz. 17.00 2.01.2015, godz. 19.00

KONCERT NOWOROCZNY Kierownictwo muzyczne Maciej Figas reżyseria Sebastian Gonciarz choreografia Iwona Runowska scenografia Mariusz Napierała przygotowanie chóru Henryk Wierzchoń prowadzenie koncertu Andrzej Poniedzielski Soliści: Darina Gapicz, Małgorzata Grela, Krystyna Nowak, Katarzyna Nowak-Stańczyk, Magdalena Polkowska, Ewelina Rakoca, Małgorzata Ratajczak, Marta Ustyniak, Victoria Vatutina, Łukasz Goliński, Jacek Greszta, Szymon Rona, Ryszard Smęda, Przemysław Zubowicz.

Jak co roku wystąpią soliści Opery Nova, Chór, Balet i Orkiestra pod batutą Macieja Figasa. Do roli konferansjera zaproszony został Andrzej Poniedzielski, poeta (autor ponad 250 wierszy), bard, związany również ze środowiskiem kabaretowym, autor felietonów i wielu tekstów piosenek dla najlepszych polskich wykonawców. Reżyseruje Sebastian Gonciarz, „spec” od musicalu, związany z warszawskim Teatrem Roma. Jak mówił w wywiadzie dla portalu teatr dla was: „Zawsze staram się zabrać widza w podróż po różnych estetykach muzycznych. (…) Chciałbym, żeby każdy „wagonik” zawierał coś innego, żeby każdy z widzów znalazł coś dla siebie”. I znajdzie: muzykę filmową, arie operowe, przeboje instrumentalnej klasyki, piosenki polskich mistrzów tego gatunku i zagraniczne hity, które weszły do

historii muzyki rozrywkowej, w opracowaniu utalentowanych aranżerów.

10.01.2015, godz. 19.00 11.01.2015, godz. 19.00

BARON CYGAŃSKI operetka Johanna Straussa Inscenizacja, reżyseria i choreografia Janina Niesobska Kierownictwo muzyczne Maciej Figas Scenografia i kostiumy Maria Balcerek Reżyseria świateł Bogumił Palewicz Przygotowanie chóru Henryk Wierzchoń Zachwyt widzów nie ma ceny. Wielki spektakl,który ma olśniewać przez kilkadziesiąt lat, musi kosztować.

Realizacja tej operetki była, jak dotychczas, najdroższą produkcją Opery Nova, ale opinia publiczności jest jednoznaczna: warto było!

Zachwyca ogrom dekoracji: inspirowany baśniowością Wschodu i etnicznymi detalami namiot, ozdobiony pieczołowicie wykonaną ażurową siecią z frędzlami, czy potężny, ważący 3/4 tony żyrandol (kiedy ten transportowany był ulicami Bydgoszczy, kierowcy samochodów posiadających CB Radio pytali się nawzajem zaaferowani: „Co to jest? Pająk-gigant?”). Każde podniesienie kurtyny wywołuje ciche „och”, niosące się po widowni. Niezapomniane pozostają układy taneczne: ognisty czardasz, w którym tancerze Baletu przelatują nad sceną w imponujących skokach, marszowa parada oddziałów huzarów i markietanek; tańczy też cały chór i soliści! W wytwornym walcu „Odgłosy wiosny” popistyczeń 2015 |

| 25

w ydarzenia suje się swą koloraturą Arsena, Żupan bawi kupletami – jakby opisującymi „tu i teraz”, a Barinkay żartuje sobie z wielkiej sławy i tytułów, poznając wraz z Saffi czar cygańskiej nocy.

Janina Niesobska, przystępując do realizacji na scenie Opery Nova, nie widziała wcześniej tej operetki na scenie, pomimo, że pracowała w większości teatrów muzycznych w Polsce. Ale dzięki temu mogła przystąpić do pracy bez żadnych „obciążeń”. Tak mówiła w rozmowie z Wiesławem Kowalskim: „W moim spektaklu Cyganie już mają gotowe szable i mogą od razu pokazać jacy są sprawni w sztuce fechtowania. Żupan w naszej realizacji w niczym nie przypomina głupiego chama czy kretyna; jest raczej typem pewnego siebie paniska mającego świadomość swojego bogactwa i tego kim jest w społeczności węgiersko-romskiej, a nie operetkowego pajaca. Czipra jest cyganką mądrą i inteligentną; Saffi jest skromną dziewczyną, ale pełną życia i temperamentu; córka Żupana nie jest romantyczną idiotką z balkonu, ale dziewczyną z charakterem”.

Inscenizacja zapisała się jako wzorcowa w polskiej historii realizacji operetki: wystawiona z należnym jej przepychem, znakomicie przygotowaną warstwę muzyczną,piękno obrazu, pieczołowicie oddany detal (nie ma dwu takich samych kostiumów) i całościowy imponujący kształt, wiarygodną aktorsko grą, pozostaje spektaklem, jaki nie ma sobie równych na polskich scenach operowych.

18.01.2015, godz. 19.00 19.01.2015, godz. 19.00 20.01.2015, godz. 19.00

RIGOLETTO opera Giuseppe Verdiego

Opera w trzech aktach.

Kierownictwo muzyczne Maciej Figas Reżyseria Natalia Babińska Scenografia Diana Marszałek Kostiumy Martyna Kander Choreografia Jakub Lewandowski Reżyseria świateł Maciej Igielski Przygotowanie chóru Henryk Wierzchoń Franciszek I wsławiony m.in. miłosnymi przygodami oraz jego słynny błazen, Trybulet, uwiecznieni zostali na kartach dramatu Wiktora Hugo „Król się bawi”. Verdi interesował się sztuką Hugo, lecz cenzura obyczajowa przez kilka lat czyniła niemożliwym uzyskanie imprimatur dla libretta opery, zarzucając mu niemoralność tematu. Ostatecznie Verdi i Piave dokonali zmian: dwór francuski stał się księstwem Mantui, zmienione zostały imiona bohaterów. Tytułem opery jest imię noszone przez pokracznego książęcego błazna: włoskie słowo „rigolo” znaczy zabawny, dziwny, ciekawy. „Nabucco”, „Traviata” i „Trubadur” w repertuarze Opery Nova czekali, aż dołączy do nich kolejna opera Verdiego: „Rigoletto” miał premierę w październiku ub. roku.

Dwór Księcia (chór) w I akcie roi się od dworzan, przepychających się, wyszarpujących sobie fragment miejsca dla zaistnienia, zwrócenia na siebie uwagi władcy; 26 |

| styczeń 2015

serwilizm i ciasnota duchowa, kunktatorstwo, egoizm podszyty strachem i nieustanne zabiegi, aby nie utracić łaski Księcia, to los każdego cortigiano. Balet (tancerze noszą na głowach żywiczne odlewy zwierzęcych czaszek) personifikuje trofea, ofiary książęcych podbojów.

Przeciwnie, prawdziwą świeżością i spokojem tchnie otwarta przestrzeń, w której żyje Gilda. Spowijająca talię dziewczyny szarfa łączy ją, niby pępowina, z niebem, w którym przebywa nieznana jej matka. W takiej scenerii Gilda śpiewa duet z Rigolettem (Figlia-Mio padre!) a następnie z Księciem, który w jej mniemaniu jest ubogim studentem (E il sol dell’anima) Scen o niezapomnianej urodzie plastycznej i ładunku dramatycznym jest w tym spektaklu wiele(tercet Sparafucile, Maddaleny i Gildy w gospodzie). Prawdziwą grozą „wieje” chór męski (ukryty w kanale orkiestrowym), imitujący wraz z muzykami grozę nadciągającej burzy i wycia wichru. Muzyka „Rigoletta” zawładnie każdym słuchaczem; ilość wspaniałych arii i duetów jest rekordowa. Evviva Verdi!

Z mediów: (…) Na scenie mamy więc rasowy dramat, w którym główną rolę zagrały emocje. Dostajemy opowieść o zbrodni i karze, o żądzy zemsty i zabawie uczuciami, która na długo zostanie w naszych głowach. Uniwersalna inscenizacja Babińskiej ma szansę latami nie schodzić z afisza, a jeśli orkiestra i soliści za każdym razem będą w takiej dyspozycji jak w sobotę, będzie to jeden z największych hitów bydgoskiej opery. (…).Rigoletto zachwycił emocjami, muzyką, inscenizacją”.

Joanna Lach, Gazeta Wyborcza, Bydgoszcz nr 245 21

24.01.2015, godz. 17.00 25.01.2015, godz. 17.00 27.01.2015, godz. 17.00

Sergiusz Prokofiew KOPCIUSZEK balet fantastyczny w trzech aktach Choreografia Iwona Runowska Kierownictwo muzyczne Tadeusz Wojciechowski Scenografia i kostiumy Mariusz Napierała Światła Bogumił Palewicz Na pozór zwykły dom: ktoś krząta się w kuchni, ktoś wyleguje się na kanapie. Ale od chwili, gdy koło samotnej dziewczyny błyśnie srebrzysty promień,nic już nie będzie zwykłe i smutne. „Kopciuszka” znamy od dzieciństwa z książki francuskiego bajkopisarza, Charlesa Perraulta. Ta postać była inspiracją dla kompozytorów oper i baletu. Laserowa wiązka światła zawisa nad sceną, niby falujące skrzydło, tiulowa kurtyna osłania tajemniczą przemianę drzewa w karetę, książęca świata galopem obiega odległe zakątki ziemi w poszukiwaniu właścicielki maleńkiego pantofelka… – oto kilka obrazów z baletu Sergiusza Prokofiewa „Kopciuszek” na scenie Opery Nova. Kompozytor pisał o tytułowej bohaterce : „Sam Kopciuszek jest nie tylko postacią z bajki, lecz żywym człowiekiem przeżywającym, a nawet wzruszającym się”. I takim można go zobaczyć na naszym spektaklu. Rola tytułowa to duże wyzwanie dla tancerki.

Ma ona także „konkurencję” w postaciach zabawnych,

w ydarzenia wręcz groteskowych Złych Sióstr, fantastycznej świty – demonicznych ptaków, emanujących tajemniczością i erotyzmem Księżniczek Wschodu i Hiszpanii, a przede wszystkim Dobrej Wróżki – uosobieniu klasycznej harmonii.

Balet Prokofiewa w choreografii Iwony Runowskiej łączy różne techniki tańca (klasyka, nowoczesny, break dance) i stanowi znakomite pole pokazania umiejętności tancerzy Opery Nova. Przepiękna jest scena, w której z tanecznymi popisami występują Wróżki Pór Roku; dla oddania baśniowej atmosfery stworzone zostały wspaniałe laserowe wizualizacje, każda z postaci ma wspaniałe entrée prowadzone światłem. Zabawne, wręcz cyrkowe są popisy „Trzech Pomarańczy” na balu.

Techniczne „gadżety” (np. jeżdżące meble i okrążająca scenę kareta bez zaprzęgu) zastosowane przez scenografa podkreślają fantastykę libretta.

Z mediów: (…) Ta propozycja jest jak cudowna podróż – dla dzieci – do krainy tańca, magii i śmiechu, dla dorosłych – do świata wspaniałej muzyki i świetnego warsztatu. (…) Do niezapomnianych postaci należeć będą na pewno mężczyźni z otoczenia króla – przezabawni, wiecznie śpieszący się panowie w melonikach; przeuroczy klauni i demoniczni, świetnie wystylizowani towarzysze Kopciuszka (odpowiadający przemienionym w konie myszkom z baśni mojego dzieciństwa.

Michalina Łubecka, „Laserowy balet dla dużych i małych”, Gazeta w Bydgoszczy 2009 r.

31.01.2015, godz. 19.00

Hrabina Marica operetka Imre Kálmána Kierownictwo muzyczne Maciej Figas Reżyseria Laco Adamik Scenografia Łucja Kossakowska Choreografia Janina Niesobska „Hrabina Marica” to prawdziwy „muzyczny fajerwerk”: romanse, czardasze, kankan, fokstrot – muzyka Imre Kálmána zawsze wprawia słuchaczy w pogodny nastrój. Spektakl cechuje pełna pomysłów reżyseria, uroda plastyczna imponującej scenografii i kilkuset kostiumów, piękne układy choreograficzne dla baletu i solistów-śpiewaków. Kompozytor znakomicie czuł się w węgierskich tanecznych rytmach, „sypał jak z rękawa” melodyjnymi ariami i duetami (któż się oprze nakazowi „Ach, jedź do Varasdin!” czy romansowi granemu przez pięknego Cygana). Realizatorzy przywołali cały czar operetki. Soliści nie tylko śpiewają, ale tańczą z ogromnym wdziękiem walca i fokstrota. Balet Opery Nova szaleje w kankanie, ognistym czardaszu i układach choreograficznych inspirowanych węgierskim folklorem. Marica przyjeżdża do swej posiadłości landem ciągniętym przez żywe konie. Wytworne suknie w pastelowych barwach wysmakowane w detalach, kapelusze, parasolki, mundury i fraki, cygańskie sute spódnice, węgierskie stroje ludowe – wskrzeszony obraz starej Europy. A „Marica”, mimo skończonych 90 lat, zawsze młoda!

Ewa Chałat

Hrabina Marica. W roli t y tułowej Małgorzata Grela. fot. Marek Chełminiak

styczeń 2015 |

| 27

w ydarzenia Teatr Polski 2.01.2015, godz. 19.00, Mała Scena TPB 3.01.2015, godz. 19.00, Duża Scena TPB 4.01.2015, godz. 18.00, Duża Scena TPB

Jolanta Janiczak – Detroit. Historia ręki reżyseria: Wiktor Rubin; dramaturgia: Jolanta Janiczak; scenografia i kostiumy: Michał Korchowiec; muzyka: Aśka Grochulska, Tomasz Wyszomirski; reżyseria światła: Katarzyna Łuszczyk; video, asystent scenografa: Hanna Maciąg; asystent reżysera: Maciej Pesta; inspicjent: Hanna Gruszczyńska/Mateusz Tłok; występują: Paweł L. Gilewski, Mirosław Guzowski, Marian Jaskulski, Roland Nowak, Bartosz Ostrowski, Maciej Pesta, Jerzy Pożarowski, Dawid Rafalski, Sonia Roszczuk, Jan Sobolewski, Łukasz Stawarczyk, Dominik Stroka, Jakub Ulewicz, Małgorzata Trofimiuk, Marcin Zawodziński.

Detroit. Historia ręki to spektakl, dla którego ramą jest słynny mural Diego Rivery namalowany w The Detroit Institute of Arts. Fresk ten rozpościera się na czterech ścianach muzealnego dziedzińca. Wchodząc na dziedziniec, wkraczamy jednocześnie do przemysłowego miasta sportretowanego przez Riverę w 1933 roku, w chwili swego największego rozkwitu, gdy Detroit było nie tylko najważniejszym centrum przemysłowym, ale także miastem-ikoną nowoczesności.

Janiczak i Rubin, korzystając z motywów i tematów zawartych w muralu, opowiedzą ponownie historię Detroit, miasta, które zbankrutowało.

3.01.2015, godz. 11.00, Mała Scena TPB 4.01.2015, godz. 11.00, Mała Scena TPB 20.01.2015, godz. 10.00 21.01.2015, godz. 10.00 22.01.2015, godz. 10.00 czas trwania: 55 minut bez przerwy

Jan Brzechwa – Pchła Szachrajka opieka reżyserska: Łukasz Gajdzis; scenografia: Aleksandra Semenowicz; występują: Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski i Marcin Zawodziński Chcecie bajki? To proste pytanie zadaje kolejnym już pokoleniom dzieci autor wielu utworów dla najmłodszych, wybitny polski poeta Jan Brzechwa. Tak! Chcemy bajki! Naprawdę? Ależ proszę bardzo – oto bajka, której bohaterką jest niezwykła Pchła Szachrajka. Niby malutka, prawie niewidoczna, ale – jak to z pchłami bywa – dokuczliwa, psotna, wszędobylska, piekielnie sprytna i na domiar złego niesłychanie pomysłowa.

7.01.2015, godz. 19.00, Mała scena TPB 8.01.2015, godz. 19.00, Mała scena TPB

Agnieszka Jakimiak – Afryka reżyseria: Bartek Frąckowiak; dramaturgia: Agnieszka Jakimiak; scenografia, kostiumy: Anna Maria Karczmarska; muzyka: Krzysztof Kaliski; reżyseria światła: Agata Skwarczyńska; występują: Klara Bielawka (gościnnie), Szymon Czacki (gościnnie), Maciej Pesta, Sonia Roszczuk (debiut aktorski), Jakub Ulewicz, Anita Sokołowska To nie jest opowieść o Ryszardzie Kapuścińskim w Afryce. Ani opowieść o Afryce. Ani o tym, jak można przedstawić Afrykę, ani o tym, jak nie należy jej przedstawić.

28 |

| styczeń 2015

Przedstawienie Afryki uchodzi za wyzwanie niemożliwe lub zakazane dla tych, którzy nie mają bezpośredniego wglądu w bieżącą sytuację państw i społeczeństw kontynentu. Ci, którzy tam nie są, nie byli i nie będą, nie powinni wypowiadać się w sprawie tych, którzy tam są. Ci, których tam nie ma, nie mają żadnego związku z ropą z Nigerii, telefonami komórkowymi finansującymi wojnę w Kongu, epidemią AIDS w katolickiej Ugandzie. Afryka jest daleko, Afryka jest dla nas niedostępna, Afryka jest niemożliwa.

To nie jest historia Afryki. To historia kilku pojęć wędrujących po Europie od czasów kolonializmu przez okres dekolonizacji aż po dzisiaj.

Projekt edukacyjny towarzyszący spektaklowi Samuel Zborowski w ramach programu Klasyka żywa, kurator prof. Michał Kuziak (UW) Samuel Zborowski to przedziwny, fantomowy i zarazem niezwykle wyraźnie istniejący, dramat polskiej literatury i kultury. Owa fantomowość nie była przy tym dotychczas w pełni zauważana. Zdawaliśmy sobie sprawę z tego, że to tekst nieukończony, wielowariantowy, wpisujący się w późne fragmentaryczne, dzieło poety, odsłaniający jego nieokiełznaną wyobraźnię. Tekst trudny w interpretacji, rzadko inscenizowany i sprawiający kłopoty reżyserom – pisano przecież nawet o nie-

w ydarzenia możności wystawienia dramatu. Nie uwzględnialiśmy wszakże jego kształtu rękopiśmiennego, choć od dawna pojawiały się głosy domagające się takiego postępowania. Wydaje się jednak, że nadszedł czas, by sięgnąć właśnie po rękopis tekstu Słowackiego. Dotychczasowi edytorzy poddali ten tekst znaczącym korektom dostosowującym go do ich wzorców estetycznych, zarazem pozbawiając literaturę polską oryginalnej rewolucjonizującej ją formy dramatycznej – polifonicznej, epifanijnej, transgresyjnej, przywodzącej na myśl współczesne nam koncepcje performansu, ujmujące dramat jako wymiar zrywającej z mimetycznością dekonstrukcji struktur przedstawienia oraz specyficznego wytwarzania rzeczywistości.

Utwór Słowackiego od dawna intrygował czytelników, interpretatorów reżyserów. Zajmowali się nim najwybitniejsi znawcy romantyzmu, niejeden raz stawiając w jednym szeregu z Mickiewiczowskimi „Dziadami”, a także wybitni ludzie teatru. Co więcej, okazało się, że dramat poety do dzisiaj może prowokować dialog na temat kształtu Polski i polskości, na temat związanej z nią wolności (i prawa) oraz mocy, również na temat splecionego z rozwojem, a także twórczością cierpienia i ofiary. Utwór ten wprowadza przy tym nie tylko perspektywę pytania o historyczny kształt polskości, Słowacki konstruuje przecież również specyficzną herezję teologiczną, historię buntu w imię odrębnego prawa do zbawienia. Poeta pośród wielu języków i mitów poszukuje własnego idiomu mówienia o sprawach własnego narodu i eschatologii, redefiniuje podstawowe kategorie antropologiczne. W końcu wpisuje w utwór niezwykłe fragmenty poetyckie. Przy tym wszystkim, między innymi w związku ze wspomnianym problemem filologicznym, Samuel Zborowski ciągle pozostaje dramatem niedoczytanym, prowokującym do kolejnych prób interpretacji.

Najbliższy wykład: 12.01.2015, godz. 19.00, Mała Scena TPB

1. Historia inscenizacji dramatu, wykład.

Proponowane przez nas nowe odczytanie i inscenizacja dramatu Słowackiego zakłada także przyjrzenie się tradycji teatralnej związanej z Samuelem Zborowskim. Zagadnienie to zostanie przedstawione w formie wykładu, traktującego inscenizacje utworu poety jako różne jego interpretacje, powiązane z różnymi koncepcjami dramatu oraz z przemianami rozumienia teatru.

Wykład poprowadzi dr Maria Makaruk (badaczka literatury romantyzmu oraz teatrolog, ILP UW).

Najbliższy wykład: 23.01.2015, godz. 19.00, Mała Scena TPB

2. „Od tekstu do sceny” (filologia – interpretacja – przedstawienie) Trzy konwersatoria, które zostaną poświęcone 1) problematyce filologicznej związanej z zachowanym kształtem rękopisu dramatu Słowackiego, jego edycjami i konsekwencjami czytelniczymi oraz interpretacyjnymi wynikającymi z decyzji edytorskich; 2) zagadnieniom interpretacji dramatu poety – zarówno istniejącej tradycji jego odczytań, jak i próbie nowej lektury; 3) pokazaniu

pracy reżysera z tekstem dramatu, ukierunkowanej na wydobycie jego performatywnych aspektów. Konwersatoria te poprowadzą odpowiednio: dr Marek Troszyński (edytor i znawca rękopiśmiennej spuścizny poety, IBL PAN), prof. Michał Kuziak (autor m.in. książki „Fragmenty o Słowackim”, ILP UW) oraz Paweł Wodziński.

Najbliższy wykład: 30.01.2015, godz. 18.00, Mała Scena TPB

Archiwum [Polskiej] Nowoczesności

kurator prof. Michał Kuziak (UW) Polska nowoczesność. Co to takiego? Fantom? Realność? Kiedy się zaczęła? Jak się realizowała? Jakie są jej odsłony? Czy możemy mówić o powtarzalnym i fatalnym kodzie polskiej modernizacji? Czy istnieje jedna „nowoczesność”, czy wiele różnych jej koncepcji? Kto się boi modernizacji… i dlaczego? Dlaczego Państwowa Komisja Wyborcza nie potrafi sprawnie przeprowadzić wyborów?

Dowiadywaliśmy się w ostatnich latach, że wejście Polski do Unii Europejskiej i związane z tym faktem fundusze strukturalne stanowią szansę na modernizację kraju. Dowiadywaliśmy się również, że to budowa stadionów, autostrad oraz połączeń kolejowych ma stanowić o owej modernizacji. Czy istnieją inne sposoby na nowoczesność? Czy na przykład możliwa jest modernizacja niemająca charakteru naśladowczego (również odgórnie sterowanego)? Czy sport i transport rzeczywiście dzisiaj są wyznacznikami nowoczesności? Czy też były charakterystyczne dla jej XIX-wiecznej formuły?

Jakie formuły modernizacyjne pojawiały się w kulturze polskiej? Jak wyglądały próby modernizacji Polski, te XVIII-wieczne, XIX-wieczne i XX-wieczne?

Naszym zamiarem jest odnalezienie innej od dominujących – m.in. narodowej i martyrologicznej – narracji, która pozwoliłaby zobaczyć polską historię i współczesność. Taką narracją ma być historia modernizacji, rozpoczynającej się na ziemiach polskich w drugiej połowie XVIII wieku i pozwalająca ujrzeć losy Polski i Polaków na szerszym, europejskim, tle. Umożliwiająca inne spojrzenie na problemy narodu i jego trudnych dziejów. Ułatwiająca zrozumienie naszego dzisiejszego miejsca w Europie i świecie. Interesuje nas przy tym nie tylko sam teatr i literatura, ale i problematyka ekonomiczna, polityczna oraz cywilizacyjna.

W pierwszym roku projektu czytamy w trybie seminaryjnym książki, które są ważne dla polskiej nowoczesności, dające jej projekty bądź reprezentacje, wywodzące się z XX i XXI wieku. W programie teksty: Stanisława Brzozowskiego, Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Stefana Żeromskiego, Jana Nepomucena-Millera, Witkacego, Witolda Gombrowicza, Andrzeja Stasiuka, a także Jerzego Jedlickiego, Zdzisława Krasnodębskiego, Agaty Bielik-Robson, Jana Sowy i Andrzeja Ledera.

W kolejnym etapie planujemy zająć się takimi szerszymi zagadnieniami, jak: projekt polskiej nowoczesności oświeceniowej (wokół komedii), republika filomatów, romantyzm i nowoczesność, pokolenie Szkoły Głównej, swojskość i cudzoziemszczyzna w kulturze polskiej, wieś i miasto w kulturze polskiej, polskie rewolucje, endecy i socjaliści o przyszłej Polsce, awangardy XX-lecia, socjalizm jako projekt. styczeń 2015 |

| 29

w ydarzenia

B IK -u E L N IK Ó W LA CZYT D T E IL w cenie TAN I B em BIK-u ym numer kl: w io zn yc zł!

Ze st ek ta bilety na spag o rewolucji uw a k il k K . ia n m o Fan nie: ieszki Jaki w reż. Agn a s z a m y w t e r mi .00 9 1 . z Zapr d o nia, g symalnie 10 stycz zakupu mak

15

a do u uprawni nej cenie. mplarz BIKJeden egze 4 biletów w promoc yj

10.01.2015, godz. 19.00, Mała scena TPB 11.01.2015, godz. 18.00, Mała scena TPB

Fanon. Kilka uwag o rewolucji Wykład performatywny reżyseria: Agnieszka Jakimiak, udział biorą: Maciej Pesta, Jan Sobolewski, Małgorzata Trofimiuk Frantz Fanon jest uznawany za patrona myśli postkolonialnej, a jednocześnie pozostaje nieobecny w polskich dyskusjach dotyczących wątków kolonialnych.

Urodzony na Martynice wnuk czarnego niewolnika, psychiatra i filozof, autor „Wyklętego ludu ziemi” – książki zabronionej we Francji zaraz po jej publikacji w 1961 roku. Rzadko powoływaliśmy się na Fanona i rzadko zaglądaliśmy do jego pism. Tymczasem jego perspektywa okazuje się niezwykle aktualna nie tylko w kontekście postkolonialnym. Jeśli rewolucję można pomyśleć inaczej, trzeba pomyśleć ją w innym kontekście. Perspektywa wprowadzona przez Frantza Fanona skłania do przemyślenia pojęć i założeń, które uchodzą za fundamentalne w europejskich rozważaniach o rewolucji.

Historie bydgoskie, fot. Mar ta Ankiersztejn

30 |

| styczeń 2015

14.01.2015, godz. 19.00, Mała scena TPB 15.01.2015, godz. 19.00, Mała scena TPB

Artur Pałyga – Historie bydgoskie reżyseria: Paweł Łysak; scenografia: Ewa Machnio; występują: Mieczysław Franaszek, Alicja Mozga, Roland Nowak, Jakub Ulewicz, Małgorzata Trofimiuk premiera 25 października 2013 Wiesz, skąd się wzięła w Bydgoszczy Łuczniczka? Co dla miasta zrobił Kazimierz Wielki? Jaka słynna śpiewaczka pochodzi z Bydgoszczy? „Historie bydgoskie” to cykl spektakli, które odkryć mają wielowymiarową tożsamość miasta.

14.01.2015, godz. 18.00, Górne Foyer TPB

Debata do spektaklu „Murzyni”

17.01.2015, godz. 19.00, Duża Scena TPB, PREMIERA 18.01.2015, godz. 18.00, Duża Scena TPB 20.01.2015, godz. 19.00, Duża Scena TPB 21.01.2015, godz. 19.00, Duża Scena TPB

Jean Genet – Murzyni adaptacja i reżyseria: Iga Gańczarczyk; scenografia: Lataladesign (Dagmara Latała, Jacek Paździor); kostiumy: Natalia Mleczak; choreografia: Dominika Knapik; muzyka: Dominik Strycharski; obsada: Beata Bandurska, Marta Malikowska, Martyna Peszko, Sonia Roszczuk, Małgorzata Witkowska, Anita Sokołowska, Małgorzata Trofimiuk, Fatima Daffe Kiedy Bobo smaruje twarz Wioski pastą powinna robić to bardzo starannie Może użyć pasty czarnej żółtej czerwonej i białej Kładzie kolory jak malarz na płótno Inni Murzyni jak turyści w muzeum przyglądają się uważnie Trzy ostatnie sztuki Geneta, wśród nich Murzyni, powstały w bardzo napiętym klimacie politycznym.

W drugiej połowie lat 50. Genet spędzał dni, czytając prasę i rozprawiając przy każdej okazji o polityce międzynarodowej, opresji społecznej i nieuchronnym upadku systemu kolonialnego. Bezpośrednim impulsem do napisania Murzynów był pokazywany wówczas w kinach film Jeana Roucha Les Maîtres Fous – rejestracja egzorcyzmu praktykowanego przez afrykańską sektę na obrzeżach Accry, stolicy Ghany, będącego brutalną parodią kolonizatorów. Inną inspiracją był osiemnastowieczny, kolonialny, bibelot – pozytywka, przedstawiająca białą porcelanową księżniczkę, której usługuje czterech czarnoskórych służących. Czy w na-

w ydarzenia szych czasach wyobrażamy sobie replikę tej zabawki, przedstawiającą odwrotną sytuację? – pytał autor Parawanów.

Genet polityczny to jednak Genet zapomniany. Z łatką absurdysty funkcjonuje on w teatrze głównie za sprawą metateatralnych gier, ceremoniałów i barokowych fraz. Mniej znany jest z politycznego zaangażowania: wspierania Czarnych Panter i Angeli Davis, która stała się symbolem walki Afroamerykanek i Afroamerykanów o sprawiedliwość oraz równe prawa. W kontekście tej szczególnej empatii Geneta na sprawy związane ze społeczno-kulturową dominacją Murzyni jawią się więc nie tylko jako teatralna błazenada: sztuka rozgrywa się przecież wokół parodii procesu sądowego, w ramach którego Czarni mają potwierdzić swoją winę przed trybunałem Białych. Dodajmy od razu: Białych granych również przez Czarnych. Odzyskanie polityczności tego gestu to jeden wątek spektaklu.

Drugim jest próba odpowiedzi na prowokacyjnie postawione przez autora sztuki pytania: Ale co to znaczy Czarny? I w ogóle, jakiego to jest koloru? Podążając za sugestiami samego Geneta, który w roli tytułowych Pokojówek chciał obsadzić mężczyzn, zamierzamy zagrać Murzynów z żeńską obsadą. Cielesność kobiet nie tylko bowiem radykalnie problematyzuje splot prywatnego z politycznym, ale również jest przestrzenią nieustającej, performatywnej gry z wizerunkiem. W kontekście kobiecej walki o równe prawa interesujące wydają się postulaty bell hooks, autorki książki Teoria feministyczna. Od marginesu do centrum, która zwraca uwagę na paradoks, tkwiący u podstaw ruchu feministycznego.

Z założenia emancypacyjny i działający na rzecz zniesienia opresji – feminizm – łatwo może się przekształcić w elitarny „styl życia” nie uwzględniający problemów klasowych i rasowych: „modę” białych, zamożnych i liberalnych kobiet. Współczesny, mniej oczywisty, ale jednak – Dwór.

23.01.2015, godz. 10.00, Duża Scena TPB 24.01.2015, godz. 11.00 i 16.00, Duża Scena TPB 25.01.2015, godz. 11.00, Duża Scena TPB, czas trwania: 1h 30 min. z przerwą

Maria Kownacka – Plastusiowy pamiętnik reżyseria: Lena Frankiewicz; kostiumy i scenografia: Melania Muras; choreografia: Iza Chlewińska; muzyka: Marek Napiórkowski; animacje: Natalia Bucior; konsultant dziecięcy: Mikołaj Frankiewicz; asystentka scenografa: Marta Sidrów; inspicjent: Mateusz Stebliński; występują: Magdalena Łaska, Alicja Mozga, Artur Krajewski, Jakub Ulewicz ze specjalnym udziałem Karoliny Adamczyk jako Zosi (materiał wideo) Podziękowania dla Doroty Miśkiewicz, Henryka Miśkiewicza i Sebastiana Frankiewicza za to, że wzięli udział w tym dziecięcym przedsięwzięciu.

Mimo że pierwszy odcinek „Plastusiowego pamiętnika” Marii Kownackiej ukazał się w 1931 roku, do dziś przygody ludzika z plasteliny fascynują kolejne pokolenia dzieci. Teatr Polski zaprasza najmłodszych widzów na kolorową, pełną humoru i mądrości bajkę o tym, co wydarzyło się w piórniku.

26.01.2015, godz. 20.00, Duża Scena TPB 27.01.2015, godz. 19.00, Duża Scena TPB 28.01.2015, godz. 19.00, Duża Scena TPB czas trwania: 110 min. z przerwą

Michał Bałucki – Klub kawalerów reżyseria: Łukasz Gajdzis; scenografia: Mirek Kaczmarek; ruch sceniczny: Aneta Jankowska; opracowanie muzyczne: Maciej Szymborski; akordeon: Kacper Chabrowski; reżyseria światła: Robert Łosicki; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Karolina Adamczyk, Michał Czachor, Paweł Gilewski, Marian Jaskulski, Magdalena Łaska, Roland Nowak, Jerzy Pożarowski, Małgorzata Trofimiuk, Małgorzata Witkowska, Marcin Zawodziński Wojna trwa…

Odwieczna walka płci pięknej z tą „drugą” o dominację i panowanie nad światem przybiera różne formy i posługuje się wymyślnymi narzędziami. Istnieje jednak wiele historii o tych, którzy tej walki nie chcieli toczyć. Klub Kawalerów z napisanej w XIX wieku komedii M. Bałuckiego zrzesza liber baronów, wyznawców wolności i kawalerskich swawoli. Nieustannie podsycają przekonanie o elitarności i awangardzie życia bez kobiet. Coś musi się jednak stać, by „kluby kawalerskie w puch rozbite” były.

Michał Bałucki, Sąsiedzi: Klub kawalerów

30.01.2015, godz. 19.00, Duża Scena TPB 31.01.2015, godz. 19.00, Duża Scena TPB

Stanisława Przybyszewska – Thermidor reżyseria i scenografia: Paweł Wodziński; kostiumy i światła: Agata Skwarczyńska; video: Mikołaj Walenczykowski; obsada: Grzegorz Artman, Paweł L. Gilewski, Mirosław Guzowski, Roland Nowak, Maciej Pesta, Kuba Ulewicz, Piotr Wawer jr., Marcin Zawodziński Niedokończony tekst Stanisławy Przybyszewskiej, do którego w spektaklu dodane zostały fragmenty przemówień jakobinów, opisuje ostatnie godziny życia lewicowych przywódców rewolucji: Maksymiliana Robespierre’a i Louisa Saint-Justa. Akcja rozgrywa się 7 thermidora II roku rewolucji w sali posiedzeń Komitetu Ocalenia Publicznego, na zapleczu republikańskiego parlamentu. Biorą w niej udział członkowie komitetu, którzy już następnego dnia doprowadzą do przewrotu, kończącego rządy rewolucyjnej demokracji; przewrotu, który stanie się modelem dla kapitalistycznych zmian politycznych w ciągu następnych dwóch stuleci, także dla polskich przemian roku 1989.

Widzowie siedzą na wyciągnięcie ręki od debatujących polityków, obserwując z bliska ich starcia, przerywane jedynie pieśniami odnoszącymi się wprost do tradycji republikańskiej. Widzą ich twarze, filmowane z kilkunastu kamer, na ekranach zawieszonych ponad głowami. Słyszą ich ściszone rozmowy, przekazywane za pomocą 21 mikrofonów. Obserwują ich za kulisami i na sali plenarnej francuskiego Konwentu Narodowego, który stał się modelem dla wszystkich późniejszych demokratycznych zgromadzeń, zamieniających się stopniowo w atrapę. inf. Paulina Wenderlich

styczeń 2015 |

| 31

w ydarzenia Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego 1 stycznia (Nowy Rok) muzeum będzie zamknięte dla zwiedzających.

17.01.2015, godz. 12.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 – wernisaż. Wystawa pokonkursowa czynna do 15 lutego 2015 roku.

X Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Teofila Ociepki Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy wraz z Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego zapraszają na wystawę stanowiącą pokłosie „X Ogólnopolskiego Konkursu Malarskiego im. Teofila Ociepki”.

Biennale organizowane od lat niemal dwudziestu dla artystów z kręgów „sztuki naiwnej” albo od jakiegoś czasu „art brut”, samorodnych talentów, dla których tworzenie jest czynnością niemalże fizjologiczną.

O wartości tej sztuki niech zaświadczy parę zdań zaczerpniętych z tekstu „Wykłady i dyskusje z estetyki” Romana Ingardena o poznawaniu dzieła sztuki poprzez

M a r e k Św i e t l i k , Pa p i e ż

odkrywanie w nim naiwności, która go uposaża i jest podstawą jego wartościowania. „Szukałbym naiwności jako rysu naocznego jakiegoś zjawiska, a nie czegoś, co można tylko wykoncypować.

Ona mnie uderza, to znaczy w samym utworze, w obrazie zjawiskowo się zaznacza. Bo też jest taka naiwność, którą mogę tylko wywnioskować na podstawie pewnych kryteriów, ale jej nie widzę. „Naiwny” należy do słów, które mogą wartościować: jest to zaleta czy też wada, czy jest obojętne. Jedna kwestia to próba zdania sobie sprawy z samego zjawiska naiwności, ujaśnienie posiadanych przez nas intuicji nawet wtedy, kiedy niepodobna dać jakiejś definicji. Drugie zadanie: jakie są współwystępujące ze zjawiskiem naiwności inne jakości czy cechy, czyli jaka jest podstawa zjawiska naiwności, jeśli to zjawisko występuje. Sprawa trzecia: pojawienie się zjawiska naiwności jest uwarunkowane nie tyle przez inne jakości, które w tym konkrecie występują, co przez nastawienie perceptora, przez jakąś uprzednią wiedzę – zależnie od tej wiedzy zjawisko wystąpi albo nie.

Niepodobna, by naiwność była pozbawiona szczerości – to jest coś, co koniecznie z naiwnością współwystępuje. Ktoś, kto jest naiwny, ten jest szczery. Może to być ta szczerość, która jest przeciwieństwem kłamstwa, jakiegoś udania, i która jest przeciwieństwem sztuczności. Wskutek tego wiązano tę szczerość i tę naiwność z tym, co nazywano bezpośredniością – to nie jest coś, co jest przedtem myślowo, świadomie, celowo przygotowane, tylko coś, co ja bym nazwał pewną produkcją odruchową, mimowolną, powstałą z jakiegoś pierwotnego popędu. Pochodnymi przejawami występowania naiwności są wyglądy przedmiotów całkiem uproszczone, nie takie jak te, które należą do przedmiotów rzeczywistych.

Naiwność to jest kontrast do wyrafinowania. Wiąże się to z faktem, że jest ona wynikiem pewnej bezpośredniej działalności, że to nie jest wynik deliberacji.

Wyrafinowanie jest rysem wytworu, zawiera tylko wybrane jakości, to jest pewna szczególna selekcja. Otóż tego w naiwności nie ma – jest tam podawanie pierwszej lepszej rzeczy, bez jakichś bardzo szczególnych poszukiwań; dokonuje się to nie przez selekcję, tylko przez odruch.

Istnieje bardzo wiele dzieł sztuki, które wcale nie są naiwne, w których nie ma śladu naiwności. Ale są takie wytwory artystyczne, które noszą na sobie moment naiwności, dla mnie fenomenalnie dany, który jest w pewnym sensie pozytywnym momentem, w tym jest jakiś urok. Być może urok jest w samej naiwności, być może także w tym, co ona za sobą wiedzie – a więc w tej świeżości, niezwykłości, bezpośredniości wyrazu itd.”

Myślę, że przytoczone wypowiedzi stanowią wystarczającą zachętę dla Państwa do obejrzenia niezwykłej wystawy i unikatowej sztuki. Gorąco wszystkich zapraszamy.

Katarzyna Wolska

J a n N o w a k , Św i a t Pa n a B o g a

32 |

| styczeń 2015

w ydarzenia 11.01.2015, godz. 11.00-15.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11. Wstęp wolny.

„Serce dla WOŚP” – kreatywne warsztaty tworzenia serduszek Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego włącza się w obchody 23 Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Bydgoszczy. 11 stycznia 2015 roku wszystkich chętnych zapraszamy na kreatywne warsztaty tworzenia serduszek WOŚP. Warsztaty są otwarte i odbywać się będą w godzinach 11.00-15.00.

W tym roku gramy „Na zakup specjalistycznego sprzętu dla dziecięcej medycyny ratunkowej i godnej opieki medycznej seniorów”.

Wystawy czasowe:

Kafel z wizerunkiem orła w koronie (XVI/XVII wiek), MOB, fot. Wojciech Woźniak

Obiekt miesiąca Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „W cieniu wojny. Bydgoszcz i jej mieszkańcy w czasie II wojny światowej”. Wystawa czynna do 6 stycznia 2015 roku.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Dzieje Pieniądza. Starożytny Rzym”. Wystawa czynna do 6 kwietnia 2015 roku.

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „Bydgoszcz późnośredniowieczna i nowożytna w świetle źródeł archeologicznych”. Wystawa czynna do 28 lutego 2015 roku.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Ferdinand Lepcke (1866-1909)”. Wystawa czynna do 15 marca 2015 roku.

Wystawy stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów”.

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic” Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska” Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość” Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Galeria Sztuki Nowoczesnej”.

Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 „Twórczość Leona Wyczółkowskiego” (1852-1936)” Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy” Exploseum, ul. Alfreda Nobla „EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg” inf. Natalia Szczerbińska

Kafel z wizerunkiem orła w koronie (XVI/XVII wiek) Na wystawie „Bydgoszcz późnośredniowieczna i nowożytna w świetle źródeł archeologicznych” wśród ogromu prezentowanych eksponatów uwagę zwracają różnorodne kafle piecowe pozyskane z badań wykopaliskowych na terenie Bydgoszczy. Wśród nich znajduje się wyjątkowy egzemplarz pochodzący ze zbiorów archeologicznych Muzeum Okręgowego im.

Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Jego przód zdobiony jest wizerunkiem orła w koronie, umieszczonego w polu tarczy spiczasto zakończonej. Reliefowy ornament obwiedziony plastyczną ramką ograniczającą płaszczyznę kafla, uderza dużą jasnością obrazu. Lico kafla pokryte jest równomiernie szkliwem koloru zielonego, a po stronie wewnętrznej występują ślady okopcenia świadczące o tym, ze pochodzi on z rozebranego pieca. Kafel ten jest zachowany w stosunkowo dobrym stanie, z nieznacznie uszkodzoną górną częścią. Uszkodzenie to na szczęście nie objęło ozdobnego ornamentu. Typologicznie zaliczamy go do kafli płytowych, odciskanych w matrycy. Ze względu na zdobnictwo okaz możemy zakwalifikować do kafli o tematyce heraldycznej.

Piece stawiane z kafli płytowych w początkowym okresie zdobiły głównie wnętrza zamków oraz rezydencje możnych. W heraldyce koronowany orzeł był dowodem odrębności politycznej i administracyjnej danego terenu stąd przypuszczenie, że nasz eksponat może pochodzić z pieca w bydgoskim zamku.

Sugestię, tę potwierdza fakt, że jego odkrycia dokonano w miejscu, gdzie w staropolskiej Bydgoszczy, nieopodal obronnej twierdzy, przebiegała fosa. Odkryć podobnych kafli dokonywano także na terenie innych zamków i rezydencji, np. w Radomiu, Piotrkowie Trybunalskim, Inowłodzu, a także na Wawelu.

Poprzez analogię do innych renesansowych egzemplarzy bydgoski kafel z orłem w koronie możemy datować XVI/XVII wiek. styczeń 2015 |

| 33

w ydarzenia Galeria Miejska bwa

Moja dekada – taki mógłby być tytuł prezentowanej wystawy. Wystawy podsumowującej ostatnie 10 lat mojej fascynacji fotografią. Wybrane zdjęcia z tego okresu, to zapiski z podróży, notatki z wędrówek, jak i niespodziewane ujęcia robione nagle i na gorąco. Kawałki życia, czyli nic specjalnego – zwyczajni ludzie, zwykłe sytuacje i miejsca, a dla mnie radość i święto. Odkrywanie tego, obserwowanie i wyławianie z otaczającego mnie świata małych fragmentów rzeczywistości, to moja „przyjemność”. Uchwycenie momentu, krótkiej chwili i zapisanie jej w kadrze, daje mi tę niesamowitą radość. Radość wyłowienia z szerokie-

go planu małego epizodu i nadanie mu nowego istnienia.

I właśnie ten krótki błysk, tworzy obrazy, które chcę i pragnę tu przedstawić, podzielić się swymi uczuciami powstającymi podczas patrzenia, podpatrywania i zapisu.

Fotografowanie to mój język, moja mowa, wyrażanie emocji i sposób przekazu. Nie zapisuję słów, nie układam zdań, tylko notuję chwile, pokazuję moment i zatrzymuję go na zdjęciach. Chwytam miejsca, w których byłem, ludzi, których widziałem, zapisuję wszystko to co mnie urzekło i zaintrygowało. Tak pod względem formy jak i sytuacji.

Swojej konieczności i potrzeby tworzenia, w żaden racjonalny i sensowny sposób nie potrafię zdefiniować. Tak jak nie potrafię zdefiniować i określić jednoznacznie swoich zdjęć. Nie ma we mnie żadnej kalkulacji i potrzeby pracy w danym stylu i charakterze. Intuicja i szczerość – to jedyne co mną kieruje. Cechy te pozwalają zachować mi prostotę i czystość komponowanego kadru, pozbyć się szczegółów i detali. Cała reszta jest już zabawą i radością z obcowania z zapamiętaną chwilą. Nie muszę niczego ubarwiać i upiększać, „odcinam” tylko niepotrzebne kawałki by zostawić sedno i istotę, która mnie zaciekawiła i urzekła.

Przedstawione na wystawie prace, stanowią fragmenty zapisków z ostatnich 10 lat mojej pracy. Są tu fotografie „piękniejsze” w swojej formie, bardzo ciepłe i „przyjazne” w oglądaniu, są i prace kameralne, proste i surowe w wyrazie. Czarnobiałe kwadraty, kadry z ledwie zaznaczonym na nich życiem. To właśnie część mojego życia.

Romuald Fajtanowski – absolwent Akademii Sztuk Pięknych w GDAŃSKU – Wydziału Architektury Wnętrz i Wzornictwa Przemysłowego. Od momentu ukończenia studiów w 1987 roku, pracuje jako projektant w założonym przez siebie Studiu Projektowym ROGO. Do tej pory opracował ponad 200 projektów wzorniczych i około 300 kompleksowych opracowań graficznych.

Współpracował z wieloma firmami w kraju i za granicą, przygotowując projekty dla takich firm jak: Brilux, Jack Towell, Slican, Apator, Polam, Activision, York, Posnet.

R o m u a l d Fa j t a n o w s k i , f o t o g r a f i a

R o m u a l d Fa j t a n o w s k i , f o t o g r a f i a

wystawa czynna do 15.02.2015

„RH75” – urodzinowa wystawa Ryszarda Horowitza Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy i Festiwal CAMERIMAGE zapraszają na wystawę 75 prac Ryszarda Horowitza z okazji 75 urodzin tego znakomitego fotografa.

Na potrzeby wystawy Ryszard Horowitz wybrał 75 najlepszych i najbardziej znanych prac. To wyjątkowy artysta wykorzystujący różne techniki fotografii, retusz, wielokrotne naświetlanie kliszy w aparacie czy manipulacje w ciemni. Jego zdjęcia często przedstawiają baśniowy świat, intrygującą grę symboli i obrazów. Uważany jest za pioniera stosowania efektów specjalnych w fotografii w czasach przed obrazowaniem cyfrowym. Wraz z rozwojem technologii Horowitz podobne efekty osiągał wykorzystując nowatorskie techniki komputerowe i zaawansowane programy, w tym Photoshopa. Wystawa „RH75” to jedno z wydarzeń towarzyszących obchodom urodzin Ryszarda Horowitza, które jednocześnie uświetniło tegoroczną edycję Festiwalu CAMERIMAGE. 20.01.2015, godz. 18.00 – otwarcie wystawy.

Wystawa czynna do 8 marca

Romuald Fajtanowski – FOTOGRAFIA

34 |

| styczeń 2015

w ydarzenia Od 2007 roku pracuje również w Zakładzie Wzornictwa Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, prowadząc zajęcia w autorskiej pracowni projektowania specjalistycznego i ogólnego.

Produkty, które zaprojektował, wielokrotnie zdobywały Godło TERAZ POLSKA, uzyskały znak „Dobry Wzór” nadany przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego, zdobywały także złote medale Międzynarodowych Targów Poznańskich.

23.01.2015, godz. 18.00 – otwarcie wystawy

Marcin Sauter. Smutek podróży Fotograf stoi z boku. Schowany za aparatem. Jest i go nie ma. Nie przeżywa tylko fotografuje przeżycia innych.

Ukrywa swoje emocje, poluje na cudze. Układa kompozycje z ludzi i krajobrazów. Kontaktuje się z innymi za pomocą technicznego, bezdusznego urządzenia jakim jest aparat. Często bez porozumienia, bez języka. Ten kontakt z ludźmi jest dziwny. Przez chwilę jesteśmy w życiu innych ludzi, w ich świecie który znają, w ich domach, wśród ich rodzin i sprzętów, my obcy dziwacy z aparatami. Fotografując rozpływam się, przestaję istnieć. Jestem przed oczami bohaterów moich zdjęć chwilę, często zbyt krótką by mnie zapamietać. Sam też o sobie zapominam w obrazach, pięknym świetle, w wyrazach twarzy i gestach, które rejestruję.

Samoloty, lotniska pełne ludzi, samochody jadące przez miejsca ze snów, które pamiętam z dzieciństwa. W dżungli, na pustyni, w nieznanych miastach, na brzegach rzek i mórz. Daleko od domu. Po kilku dniach z aparatem w ręku myślę kadrami i światłem jak maszyna i powoli znikam. Podróż to fotografia. To samotność i smutek. Moja medytacja i psychoterapia. Ćwiczenie obojętności. Niezbędne dla mnie żeby żyć.

Na tej wystawie przedstawiam Państwu fotografie z ostatnich pięciu lat. Z 13 krajów w różnych częściach świata: Rosji, Białorusi, Kazachstanu, Armenii, Górskiego Karabachu, Libanu, Syrii, Izraela, Włoch, USA, Belize, Gwatemali i Polski. Spokojne, precyzyjne fotografie w kwadratowym formacie, które skończyłem robić dwa lata temu i fotografie kolorowe, nad którymi pracuję od mniej więcej trzech lat. Musiałem przez wiele lat uczyć się reżimu dobrej średnioformatowej fotografii, żeby teraz nauczyć się ją psuć. I ta nauka zajmie mi prawdopodobnie dużo więcej czasu. Używam coraz mniej precyzyjnych aparatów. Nieostrości, rozjechane kolory, nieprecyzyjne kadry to pierwsze próby przedstawienia świata, który mnie teraz interesuje. (Marcin Sauter) Marcin Sauter, fotograf, reżyser, operator filmowy, członek Związku Polskich Artystow Fotografików i Polskiej Akademii Filmowej, wykładowca MSRF Andrzeja Wajdy; studiował Fotografię w PWSFTviT w Łodzim, absolwent Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej A. Wajdy; w latach 90 tych fotoreporter Gazety Wyborczej, publikował fotoreportaże w miesięczniku Pozytyw i Magazynie Rzeczpospolitej, fotosista Teatru Polskiego w Bydgoszczy, autor około 20 indywidualnych wystaw fotograficznych m.in.: „Spokój podróży” Państwowa Galeria Sztuki, Sopot 2014; „Fotografie” Galeria Miejska BWA Bydgoszcz 2010; „Kawałki Świata” Galeria Arsenał Wrocław 2009; „Fotografie” Galeria Miejska Kraków 2010. Reżyser i operator ponad 20 filmów dokumental-

M a r c i n S a u t e r, Sy r i a , 2 010 , f o t o g r a f i a

nych m.in.: „Za płotem”, Pierwszy dzień”, „Kino Objazdowe”, „Na północ od Kalabrii”, „Hakawati”, „La Machina”, „Mleczny Brat” za które otrzymał około 40 nagród filmowych w tym nagród głównych na festiwalach filmowych m.in.: w Meksyku, Paryżu, Chichago, Wilnie, Londynie, Kijowie, Belfaście, Lizbonie, Krakowie. Film „Za płotem” został uznany we Francji za jeden z 10 najwybitniejszych, krótkometrażowych filmów ostatniej dekady. W 2006 r otrzymał list gratulacyjny od Prezydenta RP za sukcesy filmowe za granicą.

Galeria Miejska bwa Galeria Brda 8.01.2015, godz. 17.00, hotel Brda – wernisaż wystawa czynna do 12.05.2015, wstęp wolny

Tadeusz Dołkowski. Malarstwo Studiowałem na Gdańskiej ASP, rozpoczynałem na malarstwie, z czasem przeniosłem się na intermedia. Długo szukałem rozwiązań, które będą odpowiadać mojemu widzeniu świata. Na studiach zajmowałem się instalacjami malarskimi, performancem, video, raczej stroniłem od malowania obrazów. Dopiero po studiach powróciłem do malowania, którego jedynym celem jest pozostawienie po sobie obrazu. Przestałem szukać dodatkowych funkcji, powodów i motywacji. Została próba zobrazownia tego co widzę, „wyjęcia oczu” na pokaz.

Zrezygnowałem z socjologii, polityki, psychofizjologii widzenia, projektowania, ponieważ bałem się, że nikogo to nie obchodzi, postanowiłem zamiast tego pokazywać to, co sprawia mi radość i zapewnia pewnego rodzaju spełnienie i dzięki temu nie potrzebuję innej motywacji i nie odczuwam strachu.

Tadeusz Dołkowski

Tadeusz Dołkowski, ur. w Bydgoszczy w 1987, studia – Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, malarstwo/intermedia, dyplom 2012 – w prac. prof. Witosława Czerwonki.

Bydgoska Akademia Sztuki 2014/2015 14.01.2015, godz. 18.00, wstęp wolny dr Agnieszka Wysocka. Ikony światowego desingu 28.01.2015, godz. 18.00, wstęp wolny dr Piotr Tołoczko. Notacja gestu w grafice styczeń 2015 |

| 35

w ydarzenia FILMY O SZTUCE 15.01.2015, godz. 18.00, wstęp wolny Fotograf snów Film dokumentalny, reżyseria: Bolesław Pawica, produkcja: Polska, 1997, barwny, 51 min.

Filmowy portret artysty fotografa Ryszarda Horowitza, jednego z najlepszych fotografów reklamowych na świecie.

Galeria Miejska bwa zaprasza w czwartek 15 stycznia na film dokumentalny o Ryszardzie Horowitzu. Dokument przybliża nam osobę znanego fotografa, poczynając od czasów jego dzieciństwa w czasie II wojny światowej, poprzez lata młodzieńcze w Krakowie aż po życie w Nowym Jorku. W filmie Ryszard Horowitz

Galeria Miejska bwa Galeria Kantorek Wystawa czynna do 10 stycznia 2015

DOM (w małym formacie) – wystawa pokonkursowa Na tegoroczny konkurs Dom napłynęły 73 dzieła 33 autorów: 48 prac w zakresie sztuk plastycznych (malarstwo, rysunek, college, rzeźba) i 25 fotografii. W takich dwóch grupach prace były rozpatrywane przez Komisję w składzie: Elżbieta Kantorek, prof. Aleksandra Simińska, prof. Grzegorz Bednarski, Jerzy Riegel, która dokonała wyboru prac na wystawę i przyznała 3 nagrody i 1 wyróżnienie autorom za prace w zakresie sztuk plastycznych oraz 3 nagrody w dziedzinie fotografii.

Pierwszą nagrodę, jednogłośnie, przyznano Krzysztofowi Kunca za rysunek ekspresyjny w sposobie kształtowania, ale pełen spokoju chwili dnia przeznaczonej na odpoczynek. Uhonorowano Danutę Jamiołkowską za dom, który jest realnością a może marzeniem sennym oraz Zbigniewa Jastrowskiego za niewielki pejzaż

Krzysztof Kunca, Czas na herbatę, 2014, rysunek, papier, 50×50 cm

36 |

| styczeń 2015

opowiada o sobie, swojej twórczości a nawet wpuszcza kamerę do swojego studia gdzie możemy podejrzeć jak mistrz pracuje. Opowieści o nim snują jego przyjaciele, współpracownicy i żona Anna. Ludzie z branży reklamowej tłumaczą czemu jest jednym z najlepszych fotografów reklamowych na świecie i analizują jego zdjęcia. Inni fotografowie, jak Arnold Newman, dzielą się swoimi przemyśleniami na temat prac Horowitza, a polscy reżyserzy, Andrzej Wajda i Roman Polański, opowiadają o swojej przyjaźni z fotografem. Dokument jest znakomitym uzupełnieniem wystawy Ryszarda Horowitza „RH75” w Galerii Miejskiej bwa, gdzie prezentowanych jest 75 najlepszych i najbardziej znanych praca fotografa. inf. Danuta Pałys

pełen koloru, światła i słońca. Wyróżniono interesujący w strukturze collage – „królującą” Alicję w Krainie Czarów Marty Filipiak.

Z ciekawego zestawu fotografii Andrzeja Maźca, również jednogłośnie, wybrano jego opowieść o zwyczajnej, bydgoskiej kamienicy. Nagrodzono Witolda Jurkiewicz za pełen nostalgii, zatrzymany w czasie dom na Białorusi oraz Łukasza Owczarzaka za zdjęcie z dozą humoru i erotyzmu, czyli portret nietypowej pani domu.

Do konkursu zaproszono ok. 80 artystów a tylko 1/3 z nich wzięła w nim udział. Myślę, że „Dom”, mający wiele znaczeń, był tematem trudnym do zobrazowania, aby jego interpretacja nie stała się banałem.

16 stycznia 2015 – wernisaż, wystawa czynna do 14 lutego

Funka – XXX wystawa poplenerowa artystów Bydgoskiego Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków Polska Sztuka Użytkowa W 1984 r. Bydgoski Okręg ZPAP Polska Sztuka Użytkowa zorganizował ogólnopolski plener dla artystów w dwóch dyscyplinach: projektowanie i malarstwo.

Odbył się on pod przewodnim hasłem „Przetworzenie funkcji w formę”. Przez wiele lat plenery skupiały liczne grono twórców z Polski, Serbii, Czarnogóry, Litwy i Rosji. Powstało dużo interesujących projektów z zakresu architektury wnętrz, plakatu, grafiki reklamowej, form przemysłowych. Stworzono również wiele ciekawych prac malarskich, w których dominował temat pejzażu.

W ostatnim dziesięcioleciu zmieniono formę plenerów. Malarstwo inspirowane pejzażem stało się ich wykładnikiem, a miejscem tych spotkań artystycznych Funka w Borach Tucholskich.

Od wielu lat plenery odbywają się dzięki wsparciu finansowemu Urzędu Miasta Bydgoszczy.

Na wystawie poplenerowej swoje obrazy zaprezentują artyści z Bydgoszczy i Torunia: Jan Gordon, Cecylia Janeczek-Matuszewska, Janusz M. Kochanowskie (kurator pleneru), Jadwiga Kotlarczyk i Włodzimierz Krzemkowski. inf. Elżbieta Kantorek

w ydarzenia Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 4.01.2015, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem

CLI Koncert Pałacowy Wiesława Kończewska-Plac sopran Patrycja Stróżyk mezzosopran Wojciech Dyngosz baryton Dorota Kuczyńska-Tlałka fortepian w programie: znane i lubiane arie i duety z oper, operetek i musicali (m.in.

Cyrulik sewilski G. Rossinego, Księżniczka czardasza E. Kálmána, Wesoła wdówka F. Lehára, Skrzypek na dachu J. Bocka, My fair lady F. Loewe), tanga A. Piazzolli 11.01.2015, niedziela, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3. Bilety w cenie 7 zł dla osób dorosłych i 5 zł dla dzieci można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed każdą audycją

CLXVIII Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami Ulepimy bałwana 15.01.2015, czwartek, godz. 12.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

WYKŁAD Julian Gembalski: Między rozumem a intuicją. Improwizacja jako akt twórczy 15.01.2015, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

CXI Koncert Organowy Julian Gembalski organy w programie: J. Gembalski – Preludium i fuga (improwizacja); J.S. Bach – Preludium i fuga D-dur BWV 532; J. Gembalski – Partita kolędowa (improwizacja); J.G. Walther – Concerto h-moll; J. Gembalski – Concerto a tre movimenti (improwizacja); K. Grzeszczak – Trzy preludia chorałowe: Dzisiaj w Betlejem, Mizerna cicha, Triumfy Króla Niebieskiego; J. Gembalski – Improwizacja na temat podany przez publiczność.

16.01.2015, piątek, godz. 9.00-14.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

Kurs interpretacyjny muzyki organowej Julian Gembalski 18.01.2015, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Akademia Dzieciom Biały walczyk 18.01.2015, niedziela, godz. 16.00 i 19.00, Sala Koncertowa Filharmonii Pomorskiej, ul. A. Szwalbego 6. Bilety można nabywać w Dziale Artystycznym

Akademii Muzycznej (ul. Słowackiego 7, pokój nr 2) od poniedziałku do piątku w godz. 10.00-14.00 (w dniach, kiedy organizowane są inne koncerty AM – w godz. 13.00-17.00) oraz godzinę przed koncertem w Filharmonii Pomorskiej. Ceny biletów: bilet normalny – 25 zł, bilet ulgowy – 20 zł (emeryci, renciści, studenci, uczniowie)

Koncerty karnawałowe Orkiestra Symfoniczna AM w Bydgoszczy Piotr Wajrak dyrygent w programie: muzyka Edwarda Eberharda Czernego – kompozycje, parafrazy, opracowania arii i pieśni 20.01.2015, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

CCLV Bydgoski Wtorek Muzyczny Agata Nowakowska-Gumiela fortepian Tomasz Gumiela fortepian w programie: F. Schubert – Fantazja f-moll na 4 ręce; F. Chopin – Mazurki op. 63, Grande Valse Brillante op. 34; F. Liszt – transkrypcje pieśni; Z. Bargielski – Panopticum; S. Rachmaninow – Suita nr 2 op. 17 na dwa fortepiany 25.01.2015, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu w Ostromecku pół godziny przed koncertem

Akademia w Pałacu Małgorzata Grela sopran Gabriela Glapska fortepian Agata Misiak fortepian oraz studentki z klasy dr hab. M. Greli, prof. ndzw.: Helena Bregar, Elżbieta Izdebska, Justyna Gęsicka, Mariola Kuniszewska, Hanna Okońska, Marta Szałkiewicz, Wiktoria Wizner w programie: S. Marchesi – La Foletta – Posa la mano; P. Czajkowski – aria Olgi z opery Eugeniusz Oniegin; P. Mascagni – romans Suzel z opery L’amico Fritz; G. Puccini – aria Lauretty z opery Gianni Schicchi; G. Rossini – aria Rozyny z I aktu opery Cyrulik Sewilski; G. Donizetti – aria Orsiniego z II aktu opery Lukrecja Borgia; G. Donizetti – aria Lindy z opery Linda di Chamonix; G. Verdi – bolero Eleny z V aktu opery Nieszpory Sycylijskie; K. Gärtner – Tańczące Eurydyki; L. Bernstein – Somewhere z musicalu West Side Story; F. Loewe – Przetańczyć całą noc z musicalu My Fair Lady; I. Kalman – czardasz Sylwii z I aktu operetki Księżniczka Czardasza „Cziri biri bim”; D. F. Auber – aria Manon z opery Manon Lescout; L. Bernstein – aria Kunegundy Glitter and be gay z I aktu operetki Kandyd; I. Kalman – czardasz Maricy z I aktu operetki Hrabina Marica „You rise me up”.

27.01.2015, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

Koncert Specjalny Rozalia Kierc fortepian (Polska) Pavel Dombrovsky fortepian NAGRODA REKTORA AM W BYDGOSZCZY DLA LAUREATÓW ZŁOTYCH PARNASÓW IX MIĘDZYNARODOWEGO FORUM PIANISTYCZNEGO BIESZCZADY BEZ GRANIC styczeń 2015 |

| 37

w ydarzenia Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 8.01.2015, godz. 18.00

Otwarcie wystawy fotografii pt. Bydgoska topografia według Jerzego Riegla

J e r z y R i e g e l , P a r k i m . J . K o c h a n o w s k i e g o , 1979, b r o m

Jerz y Riegel, fot. Jacek Soliński

Jerzy Riegel ur. w 1931 r. w Bydgoszczy. Z zawodu poligraf. Od 1967 r. członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Zajmuje się fotografią czarno-białą, a najbardziej zafascynowany jest techniką fotograficzną – izohelią. Swoje prace prezentował w wielu publikacjach i albumach mi. w wydanych przez Galerię Autorską: Bydgoszcz minionego wieku oraz Bydgoszcz Jerzego Riegla i poetów. Przygotował szereg wystaw indywidualnych i uczestniczył w licznych wystawach zbiorowych w kraju i zagranicą. * * * (…) Z perspektywy czasu najbliższe nam otoczenie stanowi wartość, z którą utożsamiamy się, wartość, która staje się naszą historią. Dzięki trwałej emocjonalnej więzi widzimy i czujemy tu znacznie więcej niż ktoś z „zewnątrz”. Miasto, z którym związani jesteśmy od urodzenia jest dla nas miejscem szczególnym i jedynym. Powszednie przeżycia zyskują tu inne znaczenie. Nasza obecność wypełniła się treścią kształtującą osobowość. Miasto to nie tylko ulice i domy, to przede wszystkim ludzie, ożywiający i formujący ten organizm.

Duch ludzki wyciska swoje piętno w materii. Kolejne pokolenia wtapiają się w dzieje aglomeracji zostawiając trwały ślad i tak oto współtworzą niepowtarzalną atmosferę, która stanowi duszę miejsca. (…)

Jerzy Riegl w 1948 roku wykonał własnym aparatem pierwsze zdjęcie. Pamiętne zdarzenie okazało się przełomowym i wpłynęło na całe jego życie. Jako szesnastoletni chłopak znalazł swoją drogę, którą konsekwentnie szedł ku artystycznej dojrzałości. Z biegiem lat z fotografa amatora stał się artystą fotografikiem.

38 |

| styczeń 2015

J e r z y R i e g e l , R y b i R y n e k , 19 6 4 , b r o m

Jerzy Riegel, Zaduszki –przed cmentarzem Najświętszego Serca Pana Jezusa, brom, 1965

Zafascynowany izohelią z wielką pasją zajął się głównie tą techniką osiągając w niej mistrzostwo. Prace artysty wykonane metodą tonorozdzielczą są rozpoznawalne na pierwszy rzut oka.

Charakterystyczna wysoka, męska postać wędrująca z aparatem fotograficznym zdała się wrosnąć w pejzaż

w ydarzenia naszego miasta. Przez kilkadziesiąt lat aktywności twórczej Bydgoszcz była i pozostaje dla Jerzego Riegla „scenografią własnego wnętrza”, świadkiem upływu czasu i źródłem oczarowania. Odkrywając wciąż nowe wizerunki Bydgoszczy artysta odnajdował tu siebie, stając się organicznie złączony z tym czasem i miejscem.

Wielokrotnie fotografowane ulubione motywy kryją w sobie zawsze inny nastrój, inne doznania, ujmując swoją lakonicznością. Kojący ich wpływ uzmysławia, jak ważny jest kontakt z obrazami budzącymi pozytywne odczucia. Działa to jak terapia wzrokowa, która przywołuje przyjemne wspomnienia. Różnorodne obrazy miasta tworzą poetycką panoramę przeszłości. (…)

Fotografik wyznaje zasadę artystycznej prostoty i zwięzłości. Zabieg ten polega na doborze przystępnych tematów, wystudiowanych kadrach i zrozumiałym przesłaniu. Kształtowana w ten sposób estetyka przyciąga widza. W refleksyjnych kompozycjach artysta szuka wyciszenia. Zdaje się nieustannie powtarzać: otwórzcie się na najprostsze piękno świata, a odkryjecie siebie samych w niezgłębionych pokładach własnej wrażliwości. (…)

Dobrze znane motywy ulic i zakątki miasta mogą stać się zalążkiem wspomnień z dzieciństwa czy też przywołać myśli o historycznej tożsamości. (…)

Miejskie pejzaże Jerzego Riegla kryją w sobie jakąś stateczność, upływ czasu ma tu inne odniesienie. Głęboki melancholijny ton zdaje się być dominujący. (…)

Są miejsca, gdzie często bywamy w wyobraźni i dzięki nim zapamiętany świat ma swoją stałą topografię, jest rozpoznawalny i bezpieczny, pragniemy do niego wracać. Poetycki klimat prac Jerzego Riegla wprowadza widza w taką właśnie rzeczywistość, wypełnioną równowagą i spokojem, pojawiające się tu wzruszenie budzi pamięć i rozwija poczucie autentycznej obecności opartej na przeżyciu i refleksji.

Bydgoska topografia według Jerzego Riegla jest opowieścią artysty fotografika o przemijaniu. Autor w poetyckiej kronice o swoim mieście ocalił to, co dla niego było najdroższe, to, co było treścią i tłem sentymentalnego szlaku wędrówek.

Jacek Soliński

8.01.2015, godz. 18.00

Spotkanie autorskie z Bartłomiejem Siwcem oraz promocja książki „Autodestrukcja” Czytanie fragmentów prozy Mieczysław Franaszek.

Bartłomiej Siwiec urodził się w 1975 r. w Bydgoszczy.

Zadebiutował w 2010 r. powieścią „Zbrodnia, miłość, przeznaczenie”. Książka, napisana z pasją historia niemieckiego zbrodniarza, karierowicza i koniunkturalisty, Karla Heinza, doczekała się kilku ciepłych recenzji.

W następnych latach autor pisał głównie opowiadania i dramaty. Jeden z nich – „64 pozycje z życia szachisty” – został wyróżniony przez jury konkursu „Komediopisanie” zorganizowanego przez Teatr Powszechny w Łodzi w 2012 r., a dwa inne „Skóry” i „Wyszła z domu”

Bar tłomiej Siwiec, fot. Jacek Soliński

znalazły się w półfinale Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej w 2013 i 2014 r. W życiu kulturalnym miasta, Siwiec obecny jest dzięki Bydgoskiemu Informatorowi Kulturalnemu, gdzie pisuje felietony. W 2014 r. autor otrzymał stypendium Prezydenta Miasta Bydgoszczy na wydanie swojej drugiej powieści p.t. „Autodestrukcja”, która ukazała się w maju, natomiast we wrześniu krótkie opowiadanie „Wpuszczony w maliny” zostało wyróżnione przez jury ogólnopolskiego konkursu pamięci Jerzego Himilsbacha organizowanego corocznie w Mińsku Mazowieckim.

Powieść Bartka to literatura mocna. Raczej dla wrażliwych agresorów. Roi się w niej od dynamizmu refleksji i drapieżności słów. Mocna, bo dla mężczyzn, uwikłanych w siedliska własnych niespełnień. Pełna życia, o ile ono samo podaje nam tylko antywzorce. Trywialnością będzie zapewne stwierdzenie o wartkości akcji. Jednak w „Autodestrukcji” rzecz nie w tym. To raczej przestroga przed deprawacją i ostrzeżenie przed eschatologią.

Wszystko zamknięte w ostatnim akapicie, który zdaje się imitować „Ducha wiejącego kędy chce”. Problem dla czytelnika w tym, by do tego miejsca dotrzeć. Kiedy się jednak to spełni, a uważny zjadacz prozy zauważy to wcześniej, doświadczamy spełnienia.

Warsztat słownikowo-składniowy i uporządkowany ciąg przyczynowo-skutkowy narracji na pewno gwarantuje tę podróż. Polecam!

Mariusz Stoppel

styczeń 2015 |

| 39

w ydarzenia Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna 8.01.2015, czwartek, godz. 18.00 15.01.2015, czwartek, godz. 18.00 22.01.2015, czwartek, godz. 18.00 Biblioteka Główna – Strych, Stary Rynek 24, wstęp wolny

PROJEKTOR

To nie kino, nie klub filmowy, nieregularnie albo cyklicznie. Na strychu biblioteki prócz ciekawych filmów czekać będą na Was leżaki i wygodne pufy. W sercu miasta, za darmo. Zapraszamy na seanse w ramach cyklu Projektor. Każdego miesiąca zaprezentujemy nowy zestaw filmów, wśród nich absolutne klasyki i obrazy mniej popularne, te ambitne i zupełnie rozrywkowe.

Szczegóły na http://www.biblioteka.bydgoszcz.pl/.

Wybrane zajęcia edukacyjne w styczniu: 8.01.2015, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych ul. Pomorska 80-86) Kolorowy świat Elmera. Część I – zajęcia literackie, edukacyjne i plastyczne dla dzieci.

9.01.2015, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 9 dla dzieci i młodzieży ul. M. Konopnickiej 28) Głośne czytanie opowiadania pt. „Zima i dzieci” autorstwa Bożeny Formy.

13.01.2015, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 9 dla dzieci i młodzieży ul. M. Konopnickiej 28) Jak w okresie zimy pomagamy ptakom? – zajęcia edukacyjne przygotowane na podstawie utworu H. Łochockiej pt. „O wróbelku Elemelku”.

13.01.2015, godz. 11.30, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży ul. Broniewskiego 1) Spotkanie Koła Przyjaciół Biblioteki.

13.01.2015, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży ul. Brzęczkowskiego 2) Spotkanie z historią Bydgoszczy – spotkanie edukacyjne dla dorosłych.

15.01.2015, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych ul. Pomorska 80-86) Kolorowy świat Elmera. Część II – zajęcia literackie, edukacyjne i plastyczne dla dzieci.

15.01.2015, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 1 dla dzieci i młodzieży ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Co to jest czas? – zajęcia edukacyjne.

15.01.2015, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży ul. Brzęczkowskiego 2) Pomagamy ptakom przetrwać zimę – zajęcia edukacyjne dla dzieci.

15.01.2015, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 19 dla dorosłych ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Rozmowy przy książce – cykl spotkań dla seniorów.

16.01.2015, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 31 dla dorosłych i dla dzieci ul. Wielorybia 99) Opowiastka dla Babci i Dziadka – zajęcia literackie dla dzieci z użyciem portalu Storybird.

19.01.2015, godz. 18.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci ul. Dworcowa 49) Małgorzata Mówińska-Zyśk, Waldemar Jan Zyśk „Podwieczorek z muzami” – spotkanie artystyczne interdyscyplinarne – poezja, muzyka, recytacja, malarstwo przeplatane gawędą…

22.01.2015, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych ul. Pomorska 80-86) Kolorowy świat Elmera. Część III – zajęcia literackie, edukacyjne i plastyczne dla dzieci.

23.01.2015, godz. 12.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 33) Wirtualne podróże: spacer po Stambule – zajęcia edukacyjne dla seniorów.

27.01.2015, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 33) Czy śnieg naprawdę jest biały? – głośne czytanie wierszy dla dzieci Wincentego Fabera pt. „Kolorowy śnieg”.

27.01.2015, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży ul. Broniewskiego 1) Śnieżne bajeczki z zimowej półeczki – głośne czytanie książek dla dzieci połączone z zajęciami plastycznymi.

29.01.2015, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych ul. Pomorska 80-86) Kolorowy świat Elmera. Część IV – zajęcia literackie, edukacyjne i plastyczne dla dzieci.

29.01.2015, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 7 dla dorosłych i dla dzieci ul. Nakielska 175a) Głośne czytanie wiersza Marii Konopnickiej pt. „Zła zima” połączone z zajęciami plastycznymi dla dzieci. inf. Jolanta Planer

Bydgoska Poradnia Sztuki Bydgoska Poradnia Sztuki – Nowy Rynek, zaprasza na kontynuację świątecznego nastroju. Artystyczny bazar oraz zajęcia robienia masek z papier-mâché (i nie tylko) w każdą sobotę od 11.00 prowadzone przez Sabinę Kusz dają szansę na dobrą zabawę nie tylko dla dzieci.

Oczywiście pomoc w każdej artystycznej sprawie codziennie dla chętnych.

(603 794 713) Czy ma ktoś starą wyżymaczkę? Taką od Frani? inf. Stanisław Stasiulewicz

40 |

| styczeń 2015

Sabina Kusz, Maski

w ydarzenia Galeria Wieży Ciśnień 14.01.2015, środa, godz. 18.00 – wernisaż. Ekspozycja czynna do 12.02.2015 roku

Anna Bochenek „Poza czasem” W wieku ironii zyskaliśmy wolność wyborów estetycznych, ale pozbyliśmy się takich idei jak piękno i pasja. W malarstwie pozbyliśmy się poezji, która wydaje się obniżać rangę obrazu, ciągnąc go w stronę „literatury”. Anna Bochenek nie poddaje się modzie i traktuje poezję, jako głębokie źródło inspiracji. Malarstwo i poezja mają jej zdaniem moc trwania. (…)

Malując kilka z kilku punktów widzenia pejzaż ma możliwość obserwowania zmian zachodzących w czasie. Praca jest zapisem intuicji malarza, który wie, że walka o obraz toczy się w pracowni i jest to walka o dobrze przeżyte życie o czas niezmarnowany. Pejzaż jest dla niej terytorium trwania przyrody i krótkiego trwania człowieka, o którym w tragedii antycznej mówi się, że jest jednodniowy. Nie czuje się anachroniczna pozostając przy malarstwie. Podobnie jak malarz Jerzy Mierzejewski uważa, że nowe jest w sztuce tylko to, co własne. (…) Anna Bochenek szuka obrazów i słów, które będą dotykały jej życia, nie chce go tracić na zbędne pustosłowie i dekoracyjne efekty. Tylko malarstwo jest dość silne by zakreślić „terytoria czasu”. Zgodne z gadamerowskim przekonaniem, że dzięki sztuce możliwe jest przezwyciężenie czasu.

Poezja koloru, linii, zmiennego punktu widzenia, jednoczesna obecność tego, co dalekie i bliskie zatrzymana w witrażowym kalejdoskopie. Chce przedstawiać rzeczywistość znieruchomiałą, znajdującą się poza wymiarem czasu. Zdaniem Anny Bochenek malarstwo ma ku temu właściwe narzędzia. Może próbować rozwiązać antynomię – jak za pomocą następujących po sobie obrazów uchwycić rzeczy, które znajdują się obok siebie równocześnie. Kiedy jednak przyjmiemy, że wszelkie zjawiska ujęte za pośrednictwem zmysłów docierają do nas sukcesywnie, wówczas wspomniana antynomia może zostać przeniesiona na płótno. Logika poezji rozporządza instrumentem opisu, opisu sensorycznego. Spostrzeganie powierzchni płótna także przebiega w czasie, tworzy sekwencję zdarzeń wzrokowych Na płótnach Anny Bochenek, obok siebie, rozwija się historia prywatna i przetaczają się żywioły.

Prof. art. mal. Joanna Stasiak

Anna Bochenek, absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom z malarstwa w pracowni prof. Janusza Kaczmarskiego w 1990 roku.

Jest profesorem UTP, obecnie kierownikiem Katedry Sztuk Wizualnych na Wydziale Budownictwa Architektury i Inżynierii Środowiska. Kieruje ponadto uczelnianą Galerią Innowacji.

Swoje prace prezentowała na ponad 50 wystawach indywidualnych i ponad 80 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą.

A n n a B o c h e n e k , M i ę d z y d e s z c z e , 2 013 , a k r y l , o l e j

Laureatka kilkunastu nagród i wyróżnień w konkursach ogólnopolskich i regionalnych (Annalle, Muzyka w Malarstwie, Dzieło Roku).

Prace Anny Bochenek znajdują się w zbiorach: Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu, Fundacji Malarstwa Polskiego w Lesku, Muzeum Okręgowego w Toruniu, Fundacji Polsko-Japońskiej im. Miyauchi oraz zbiorach prywatnych w Belgii, Holandii, Rosji, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji, Kanadzie, USA i Australii.

Ponadto prowadzi innowacyjną działalność edukacyjną na polu plastyki. Członek ZPAP, związana z Krajowym Funduszem na Rzecz Dzieci oraz Towarzystwem Kultury Paideia.

Przez kilkanaście lat zmagania się z materią i ideą własnej sztuki powstało kilkaset prac w cyklach, takich jak: „Intuicje pejzażowe”, „Między górą a chmurą”, „Enklawy”, „Rytmy przyrody, rytmy pejzażu”, „Kolory Światła”, „Terytoria czasu”.

W obszarze jej zainteresowań jest pejzaż obserwowany jednocześnie z wielu perspektyw, tworzący poczucie czasu istniejące w obrazie. inf. Hanna Mierzwa

styczeń 2015 |

| 41

w ydarzenia Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

Muzeum Fotografii WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wtorek-piątek: 10.00-18.00, sobota: 10.00-15.00, wystawa czynna do 31 stycznia

Przegląd Fotografii Reportażowej Regionu Kujawsko-Pomorskiego REGIONAL PRESS PHOTO 2014 Fotografia to medium powszechne, stale obecne w naszym życiu codziennym i niecodziennym, ważne w procesie poznawania i zrozumienia rzeczywistości.

Uważa się, iż obraz stanowi siedemdziesiąt procent wszystkich otrzymywanych przez człowieka informacji, zbieranie, uporządkowywanie i przedstawianie zdjęć ma więc kolosalne znaczenie dla zapisu oraz utrwalenia wydarzeń ważnych i doniosłych, ale także codziennych epizodów, budujących wspomnianą rzeczywistość. Ten cel spełnia projekt Regional Press Photo 2014, prezentujący obrazy zatrzymane w reporterskim obiektywie – ważne dla regionu wydarzenia polityczne, sportowe,

kulturalne, zjawiska zachodzące w środowisku oraz życiu codziennym, zarejestrowane w ciągu ostatnich dwóch lat (2012-2014). Przegląd Fotografii Reportażowej Regionu Kujawsko-Pomorskiego realizujemy po raz drugi dzięki wsparciu finansowemu Miasta Bydgoszczy.

W tegorocznej odsłonie konkursu uczestniczyło 37 fotografów.

Arkadiusz Blachowski (fragment wstępu do albumu REGIONAL PRESS PHOTO 2014)

Na wystawę składają się prace nagrodzone oraz najciekawsze spośród 438 nadesłanych zdjęć, ocenionych przez jury w składzie: Renata Dąbrowska, Mariusz Forecki oraz Tytus Żmijewski.

Projekt Fundacji „Gaudeamus” dofinansowany ze środków Miasta Bydgoszczy oraz objęty Patronatem Honorowym przez Prezydenta Bydgoszczy, Rafała Bruskiego.

Więcej szczegółów na stronie www.muzeumfoto. byd.pl.

Fot. Arkadiusz Blachowski

Mam lustrzankę

Paweł Skraba, „Siatkarz Mateusz Mika przed meczem Mistrzostw Świata we Wrocławiu”, fotografia

Muzeum Fotografii WSG zaprasza do udziału w styczniowej edycji warsztatów fotograficznych „Mam lustrzankę”. W programie m.in. wszystko o ustawieniach manualnych, oświetleniu, kompozycji oraz recepty na udane zdjęcia – nocne, w pomieszczeniach oraz w plenerze. Podsumowaniem warsztatów jest wystawa fotograficzna uczestników, prezentowana w przestrzeni muzealnej.

Szczegółowy program, terminy zajęć oraz formularze zgłoszeniowe dostępne na stronie www.muzeumfoto.byd.pl. Dodatkowe informacje: muzeumfoto@ byd.pl lub tel. 52 567 00 07.

Akademia Kreatywności Akademickiej Przestrzeni Kulturalnej WSG została stworzona dla osób twórczych, które poszukują inspiracji, nowych dróg rozwoju i możliwości działania. Zapraszamy na zajęcia m.in. z malarstwa, fotografii, architektury, designu, dziennikarstwa, muzyki oraz tańca.

R o m a n B o s i a c k i , „ L u d z i e b e z d o m n i ”, f o t o g r a f i a

42 |

| styczeń 2015

w ydarzenia Więcej szczegółów na stronie www.apk.wsg.byd.pl w zakładce „Akademia Kreatywności”. Dodatkowe informacje: centrum@byd.pl lub tel. 52 567 00 63/68.

Zimowe półkolonie z WSG Zimowe półkolonie organizowane przez Centrum Projektów Edukacyjnych Wyższej Szkoły Gospodarki pozwolą najmłodszym w sposób kreatywny spędzić wolny czas. Zapraszamy dzieci w wieku 5-12 lat na zajęcia, podczas których połączymy kompozycję ze sztuką kulinarną, plastykę z techniką, sztukę z filmem animowanym, wprowadzimy w tajniki chemii i fizyki, przenikniemy do świata motoryzacji, robotów i komputerów, włączając w to dużo ruchu, tańca oraz dobrego humoru. Zapewnimy świetną zabawę, zdrowy poczęstunek, sporą dawkę wiedzy podanej w ciekawy i przystępny sposób. Miejscem wypoczynku będzie nowocześnie wyposażony kampus WSG, położony przy ul. Garbary 2, w malowniczym zakolu Brdy w sercu Bydgoszczy.

Proponujemy dwa moduły do wyboru, każdego dnia będziemy odkrywać przed dziećmi inny, ciekawy świat: moduł 1 – Mały Odkrywca, Mały Strażak, Mały Kucharz, Mały Kierowca, Mały Artysta; moduł 2 – Mały Sportowiec, Mały Fotograf, Mały Detektyw, Mały Konstruktor, Mały Tancerz.

Więcej szczegółów na stronie www.cie.byd.pl. Dodatkowe informacje: kolonie@byd.pl lub tel. 52 567 07 07. inf. Elżbieta Schulz

styczeń 2015 |

| 43

w ydarzenia Impresariat Artystyczny ADRIA 11.01.2015, godz. 15.00, 17.30 i 20.00, Kinoteatr Adria

Kabaret Moralnego Niepokoju „Jerzyk dzisiaj nie pije” to najnowszy program Kabaretu Moralnego Niepokoju, w skład którego wchodzi znana m.in. z serialu „Złotopolscy” czy „Przyjaciółki” Magdalena Stużyńska. Spektakl jest typowym dla warszawskiej grupy zbiorem skeczy i piosenek, które tworzą panoramę współczesnej Polski i Polaków. Wśród nich znajdują się niewątpliwe hity jak „Palenie” – rozmowa dwóch właścicieli psów, która obiera nieoczekiwany obrót, „Odrabianie lekcji” – coś co przeżył każdy z nas jako dziecko lub rodzic oraz tytułowy „Jerzyk dzisiaj nie pije” – czyli co robić gdy na imieninach żona zabrania mężowi napić się z kumplami. Bywa inteligentnie, bez przerwy za to jest śmiesznie. Co więcej, spektakl jest na tyle kulturalny (jedno nieładne słowo na prawie dwie godziny programu), że można przyjść z dziećmi. Warto zobaczyć najnowszy spektakl KMN z jeszcze jednego powodu – jego twórcy nie będą w przyszłości ani młodsi ani chudsi niż teraz.

24.01.2015, godz. 17.00 i 20.00, Kinoteatr Adria czas trwania: +120 minut

2 Gala Stand-up Comedy 2015 Występują: Abelard Giza, Katarzyna Piasecka, Kacper Ruciński, Antoni Syrek-Dąbrowski, Cezary Jurkiewicz, Łukasz Lodkowski, Rafał Rutkowski; muzyka: Dj Paulo Gala to The Best of roku 2014 sceny standupowej.

Organizatorzy Gali zamierzają przedstawić Państwu najlepszych Wykonawców tego gatunku, których teksty w roku 2014 cieszyły się największą popularnością.

Siedmiu sprawdzonych, doświadczonych, bezczelnych, przewrotnych, oryginalnych, ostrych, pikantnych, a nade wszystko zabawnych Komików w swoich najlepszych tekstach z roku 2014. Program przeznaczony jest tylko dla widzów dorosłych.

30.01.2015, godz. 19.00, Kinoteatr Adria, czas trwania: 90 minut

Zdrówko! – spektakl komediowy Roberta Górskiego reżyseria: Robert Talarczyk; kostiumy: Ilona Binarsch; muzyka: Michał Piastowicz; występują: Arkadiusz Janiczek, Mikołaj Cieślak, Michał Piela Spektakl Zdrówko! to kolejna odsłona komediowego talentu Roberta Górskiego. Twórca tekstów Kabaretu Moralnego Niepokoju chwycił tym razem za pióro, by opisać historię trzech mężczyzn, których połączył wyjazd do sanatorium w Kotlinowie Zdroju. Zdarzenia, które ich spotkają, pozwolą im dowiedzieć się więcej o sobie, ludziach i świecie na przyśpieszonym kursie życia, a widzom – śmiać się z błyskotliwych dialogów i nieco absurdalnej rzeczywistości. Historia Romana, Witka i Stefana, mężczyzn „przed przejściami”, którzy chcą się poleczyć, zabawić i pożyć, to ciepła refleksja o życiu i naszych, polskich, dobrych cechach i przywarach.

inf. Maja Przybylska

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy 7 stycznia 2015 Zjazd Forum Uniwersytetów Polskich i Doktoranckiego Forum Uniwersytetów – Przedstawiciele Samorządów Studenckich i Doktorantów, zrzeszonych w Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich, spotkają się 7 stycznia na UKW. Będzie to okazja do wymiany doświadczeń dotyczących działań na rzecz uczelni.

9 stycznia 2015 Uniwersytet Kazimierza Wielkiego włącza się w ogólnopolską akcję Noc Biologów. W piątkowy wieczór, 9 stycznia w murach naszej Uczelni odbędą się wykłady, warsztaty oraz zajęcia laboratoryjne. Zapisy trwają na stronie www.nocbiologow.home.pl.

15-16 stycznia 2015 Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Jakość w sporcie”. Jest to dalsze poszukiwanie odpowiedzi na pytanie dotyczące poprawy wyników sportowców oraz działalności samych organizacji. Konferencja organizowana przez UKW i UMK odbędzie się w Centrum Edukacji Kultury Fizycznej i Sportu.

18 stycznia 2015 VII Festiwal Chórów Akademickich „Akademickie Kolędowanie” – Największe akademickie chóry polskich uczelni wystąpią w Bydgoszczy na corocznym Festiwalu „Akademickie Kolędowanie”. Chóry będzie można usłyszeć w parafiach Diecezji Bydgoskiej, a o godz.

16.30 na Koncercie Galowym w Bazylice Mniejszej pw. św. Wincentego a Paulo. Wstęp wolny. inf. Sebastian Nowak

44 |

| styczeń 2015

w ydarzenia Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 17.01.2015, godz. 12.00, Spichrze, ul. Grodzka 7-11.

Wystawę będzie można oglądać do 15 lutego Organizator: Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy Partner: Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy

sjonalnej Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury od lat poprzez Konkurs, poprzez wystawy artystów, jest gorącym propagatorem sztuki intuicyjnej. Zapraszamy więc wszystkich Państwa na tę niezwykłą wystawę do Muzeum.

Katarzyna Wolska

X Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Teofila Ociepki Kolejna, jubileuszowa, X edycja Ogólnopolskiego Konkursu Malarskiego im. Teofila Ociepki dobiega finału. 8 grudnia 2014 roku odbyło się posiedzenie Jury, w skład którego weszli Grażyna Borowik-Pieniek profesor Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie, Sonia Wilk kustosz Muzeum Śląskiego w Katowicach, Zbigniew Chlewiński kustosz Muzeum Mazowieckiego w Płocku. Jury spośród ponad 600 prac nadesłanych na konkurs wybrało do udziału w wystawie prace 66 autorów. Przyznało 8 nagród i 14 wyróżnień w tym jedno grupowe, dla SOSW w Skierniewicach.

Wernisaż, wraz z uroczystym wręczeniem nagród odbędzie się 17 stycznia 2015 roku o godzinie 12.00 w Spichrzach Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego przy ul. Grodzkiej 7-11 w Bydgoszczy, a wystawę oglądać będzie można do 15 lutego 2015 roku (od wtorku do piątku w godzinach 9.00-16.00, a w soboty i niedziele w godzinach 10.00-16.00).

Nagrody otrzymali: Anna Gassion z Bydgoszczy Władysław Grygny z Chorzowa Genowefa Magiera z Wielkiej Nieszawki Sebastian Proszko z Gdańska Jacek Szwagrzyk z Bydgoszczy Marek Świetlik z Kołobrzegu Zbigniew Wypijewski z Bydgoszczy Aleksander Zieliński z Sosnowca Wyróżnienia otrzymali: Katarzyna Fiałkowska z Torunia Ryszard Kosek z Płocka Małgorzata Lehmann z Bydgoszczy Jan Nowak z Katowic Marek Olszak ze Skierniewic Hanna Paruszewska-Karpiel z Bydgoszczy Damian Rebelski z Bydgoszczy Barbara Skiba z Zielonej Góry Agnieszka Sławęcka ze Starej Wsi Władysław Wałęga z Krakowa Renata Zaremba ze Starej Wsi Henryk Żarski z Pakówki Stanisław Żywolewski z Hajnówki oraz Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Skierniewicach.

155 prac, które znalazły się na wystawie to przykłady sztuki tworzonej sercem, intuicyjnie, bez kalkulacji, sztuki naiwnej, a może poprostu szczerej. Przez wiele lat marginalizowanej i banalizowanej. Dziś zmienia się jej status, a artyści z kręgu ART BRUT zyskują uznanie i należny szacunek. Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofe-

Genowefa Magiera, Bociany

Hanna Paruszewska-Karpiel, Droga Krz yżowa

22.01.2015, czwartek, godz. 17.00, Sala Wykładowa Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy ul. Jana Kazimierza 2 Dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Kultury i Sztuki w Bydgoszczy – Maciej Puto, Dyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy – Ewa Stelmachowska i Prezes Robotniczego Stowarzyszenia Twórców Kultury w Bydgoszczy – Krystyna Wulert zapraszają na

Wieczór poświęcony pamięci Edwarda Kaczmarka (1930-2014) Spotkanie odbędzie się w ramach Klubu Poetycko-Wydawniczego „Arkona”. inf. Krystyna Wulert

styczeń 2015 |

| 45

w ydarzenia D.K. Orion BSM 5.01.2015, poniedziałek, godz. 15.30 „Drzewa w zimowej szacie” – zajęcia plastyczne dla dzieci.

5.01.2015, poniedziałek, godz. 17.00 „To już 125 lat…” – otwarcie stałej, rocznej ekspozycji fotografii mówiącej o 125 letniej historii BSM. 5.01.2015, poniedziałek, godz. 17.00 „Koncert kolęd” – Chór „Dzwon”.

7.01.2015, środa, godz. 17.00 „Pod dachami Paryża” – recital Beaty Lewińskiej, prowadzenie: Teresa Wądzińska.

8.01.2015, czwartek, godz. 14.00 „Postać w masce i stroju karnawałowym” – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

9.01.2015, piątek, godz. 15.30 „Zima” – konkurs plastyczny z cyklu: Cztery pory roku – zajęcia plastyczne dla dzieci.

14.01.2015, środa, godz. 17.00 Z cyklu „Galeria O”: „Bydgoszcz w fotografii” – wystawa fotografii Krystyny Dorędy.

Dom Kultury MODRACZEK

15.01.2015, czwartek, godz. 18.00 „Fascynacje gitarowe Wojciecha Stefanowicza” – spotkanie Grupy Aktywnego Wypoczynku.

21.01.2015, środa, godz. 17.00 „Koncert noworoczny” z okazji 125-lecia BSM, wystąpi orkiestra im. J. Straussa pod dyrekcją Marka Czekały.

28.01.2015, środa, godz. 17.00 „Pidżama party” – zabawa karnawałowa w Klubie Miłośników Sztuki.

29.01.2015, czwartek, godz. 18.00 „Juliusz Vern’e – wizje przyszłości” – potkanie Grupy Aktywnego Wypoczynku.

Zapraszamy codziennie w godzinach: 13.00-19.00 do „Kawiarenki Seniora” Plany pracy D.K. Orion BSM dostępne na stronie internetowej: www.bsm.bydgoszcz.pl/ w dziale Informacje.

Ponadto zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m.in.: – Koło plastyczne dla dzieci – poniedziałki i piątki godz. 16.00 – Koło plastyczne dla dorosłych – wtorki i czwartki godz. 14.00 – Gimnastyka TAI-CHI – poniedziałki i czwartki godz. 17.00 – Akademia rozmaitości – piątki godz. 15.00

22.01.2015, czwartek, godz. 17.00, wstęp wolny Koncert z okazji Dnia Babci i Dziadka – występ dzieci z pracowni muzycznej

8.01.2015, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Kawiarnia Literacka: gość – Jacek Grabowski z Sośna.

Autor dwóch tomików poetyckich: „Zagubiony uśmiech” i „Sam wśród milionów”. Laureat m.in. konkursu Literackiego na List miłosny. Pisze też prozę. Śpiewa, występuje w kabarecie. Wolontariusz, społecznik uhonorowany statuetką Krajeńskiego Anioła.

I znakomity… piekarz.

Prowadzenie spotkania: W. Barbara Jendrzejewska 12.01.2015, poniedziałek, godz. 18.00, wstęp wolny Czytamy bajki dzieciom – Opowieści Piaskowego Dziadka – „Mała gwiazda na manowcach” 15.01.2015, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Indianie Ameryki Północnej. Historia i dzień dzisiejszy. „Czarna Legenda hiszpańskiej Konkwisty” cz. 4 – Majowie. Prowadzenie spotkania: Adam Piekarski 20.01.2015, wtorek, godz. 18.00, wstęp wolny Spotkanie z Latarnikiem Od Nowego Roku zajmiemy się na powrót tematyką fotografii cyfrowej, tak często poruszanej w Państwa pytaniach. Prowadzenie spotkania: Sławomir Krajewski – Latarnik PCRS 46 |

| styczeń 2015

Koncer t dla babci i dziadka

22.01.2015, czwartek, godz. 17.30 Przestrzeń Kobiet Twórczych „Pani Skarpeta” Pogadanka: „Jak wzmacniać więzi w rodzinie”. Warsztaty: „Haftowanie” 26.01.2015, poniedziałek, godz. 18.00 wstęp wolny Czytamy bajki dzieciom – Opowieści Piaskowego Dziadka – „O wróbelku, który chciał pięknie śpiewać”.

31.01.2015, sobota, godz. 10.00-11.30 Spotkanie z kulturą krajów anglojęzycznych – NEW YEAR

w ydarzenia Biblioteka Główna UKW 28.01.2015, godz. 18.00, Biblioteka UKW, ul. Szymanowskiego 3 (Galeria Biblioteki – I piętro).

Wystawa będzie czynna w godzinach otwarcia biblioteki do 2 marca 2015 r.

Otwarcie wystawy malarstwa Krystyny Grzybek pt. Metamorfozy Wprowadzenie do wystawy: Piotr Siemaszko.

Krystyna Grzybek urodzona w Bydgoszczy. Studia w Wyższej Szkole Sztuki Stosowanej „Schola Ponzaniensis” – licencjat w 2007 r., aneks z malarstwa u prof.

Wojciecha Sadleya.

W 2010 r. uzyskała dyplom z Architektury Wnętrz na Wydziale Artystycznym w Wyższej Szkole Umiejętności Społecznych w Poznaniu w 2010 r., aneks z rysunku i malarstwa u prof. Bogdana Wegnera. Zajmuje się projektowaniem, kolażem, działaniami w przestrzeni malarskiej oraz tkaniną artystyczną. Kompozycje malarskie prezentowane na wystawie w Bibliotece UKW zostały wykonane na jedwabiu i papierze czerpanym. „Lazur, seledyn, turkus, oranż, fiolet, czerwień, ochra; zestawienia barw ciepłych i chłodnych, czystych i przełamanych, harmonie tonacji i odcieni. Kolory wody, nieba i światła. Wielobarwne monotypie Krystyny Grzybek są świadectwem niezwykłego kolorystycznego uwrażliwienia, pracami o wyjątkowym uroku, przynoszącymi radość oczom i ukojenie umysłowi.

Monotypia jest techniką niespodzianki i bywa, że prawo ostatecznych rozstrzygnięć powierza przypadkowi; w pracach Krystyny Grzybek swobodna gra barw rozwija się jednak w ramach starannie opracowanego estetycznego zamysłu. Barwne płaszczyzny zdają się rejestrować spowolniony ruch natury, jej przyciszony puls i swoistą nieprzewidywalność, jednak dynamika żywiołów ulega w obrazie stabilizacji, a ich amorficzne kształty układają się w serie dekoratywnych wzorów.

Barwne smugi określają porządek poziomów i pionów, oddzielają przestrzeń główną i obrzeża; swobodnie rozsiane plamy i punkty spotykają się i łączą, koncen-

Krystyna Grzybek, monotypia na papierze czerpanym, akryl, 46×60 cm, 2012

trując zwykle w wyraźniej sugerowanych centralnych partiach, a struktura papieru czerpanego współtworzy fakturę i intensyfikuje odczucie jej materialnej substancjalności. Świetne wykorzystanie możliwości materiału i techniki, świadomość obrazu jako autonomicznego, plastycznego organizmu, kolorystyczna wrażliwość oraz instynkt ładu przynoszą wyjątkowo udany efekt artystyczny i dają prawdziwą estetyczną przyjemność”.

Piotr Siemaszko

inf. Barbara Maklakiewicz

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4 7.01.2015, środa, godz. 16.00, Sala nr 5 „Mój kolorowy kalendarz na rok 2014” – spotkanie plastyczne dla dzieci w wieku szkolnym.

9.01.2015, piątek, godz. 15.00, Sala nr 5 „Karnawałowe szaleństwo” – spotkanie taneczno-rozrywkowe dla dzieci szkolnych.

17.01.2015, piątek, godz. 17.00, Sala gimnastyczna „II Derby rockowe” – wojewódzki konkurs rockowych zespołów młodzieżowych 21.01.2015, środa, godz. 16.00, Sala nr 5 „Laurki dla babci i dziadka” – spotkanie manualne dla każdego.

23.01.2015, piątek, godz. 15.00, Sala nr 5 „Krzyżówki dla podstawówki” – gry i zabawy intelektualne dla dzieci w wieku szkolnym.

28.01.2015, środa, godz. 16.00, Sala nr 5 „Zimo, ach to Ty…” – quiz wiedzy przyrodniczej i ekologicznej o tym, co dzieje się w przyrodzie zimą – spotkanie dla dzieci w wieku szkolnym.

30.01.2015, piątek, godz. 15.00, Sala nr 5 „Zima, zima, zima…” – spotkanie manualne dla dzieci. inf. Anna Merder, Jarosław Pabijan, Stefan Pacewicz

styczeń 2015 |

| 47

w ydarzenia Pałac Młodzieży 12.012015, godz. 9.00 Ze sportem na ty – eliminacje.

13.01.2015, godz. 10.30 Zygzak – Zabawowy Klub Filmowy Malucha dla grup zorganizowanych z przedszkoli. W programie polskie bajki animowane. Bilet: 5 zł/os. Zapisy grup: Pałac Młodzieży – Ewa Sawoszczuk, tel. 501 745 076.

14, 15 stycznia 2015, godz. 9.00, 11.00 Bale karnawałowe dla grup zorganizowanych, uczniów klas 0-3 szkół podstawowych. W programie konkursy, gry oraz szalona, karnawałowa zabawa taneczna i słodki poczęstunek. Bilet: 9 zł. Zapisy grup: Pałac Młodzieży – Dział Animacji Kulturalnej – 52 321 00 81 wew. 323, 333.

16.01.2015, godz. 11.00 „Forum Olimpijczyków – Laboratorium Zdolności” W ramach spotkania konferencję naukową poprowadzą laureaci i finaliści olimpiad przedmiotowych z wiodących szkół ponadgimnazjalnych w Bydgoszczy, a prelekcje wygłoszą nauczyciele-pasjonaci. Specjaliści zachęcą młodzież do poszerzania wiedzy i dążenia do sukcesu. Program uświetni muzycznie i tanecznie uzdolniona młodzież.

Wstęp bezpłatny! Zgłoszenia klas – koordynator programu „Zdolni znad Brdy” – Monika Grzybowska: e-mail: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl, lub tel.: 52 321 00 81 w. 333 lub 693 166 252.

17.01.2015, godz. 9.00 Między wierszami – eliminacje jubileuszowego XX konkursu recytatorskiego i poezji śpiewanej.

Jak widzą i interpretują świat młodzi – oto pytanie, na które chcielibyśmy uzyskać odpowiedź w tym roku. Skoro mamy jubileusz, pragniemy go w tym roku także wyśpiewać. Może znajdą się chętni, którzy w interpretacji poezji odważą się pójść krok dalej, by ulubione strofy połączyć z melodią?

18.01.2015, godz. 11.00 Weekendowy plac zabaw – gry i zabawy dla dzieci w wieku 5-9 lat. Wstęp wolny.

19.01.2015, godz. 11.00 W ramach działającej w Pałacu Młodzieży pod patronatem Oddziału Bydgoskiego TMJP Interaktywnej Poradni Języka Polskiego odbędzie się kolejne spotkanie zatytułowane: Gzuby nad Brdą. Rzecz o gwarze bydgoskiej. Tym razem adresat będzie szczególny, gdyż wielki znawca gwary bydgoskiej, autor licznych publikacji jej poświęconych prof. Andrzej Dyszak (UKW) zaprosił najmłodszych użytkowników języka. Milusińscy pod kierunkiem profesora wkroczą na regionalną ścieżkę, poznają dzieje miasta, język swoich dziadków i pradziadków, wezmą udział w mini konkursach oraz zaprezentują swoje artystyczne umiejętności. W nagrodę zostaną poczęstowane słodkościami – może szneką z glancem? Wprawdzie nie jest to pierwsze spotkanie Pana Profesora z przedszkolakami, bowiem kilka lat temu w ramach Święta słowa czytał im ulubioną książ48 |

| styczeń 2015

kę swojego dzieciństwa, lecz z pewnością przybliżenie malcom zagadnień związanych z mową przodków będzie nowym i ciekawym doświadczeniem.

20.01.2015, godz. 9.00 Trudna sztuka bycia Polakiem – cykl filmów dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.

20.01.2015, godz. 15.00 17 gram miłości – Ogólnopolski konkurs literacki dla dzieci i młodzieży z dysleksją rozwojową „Babciu…

Dziadku…”.

Jedyny w Polsce konkurs literacki adresowany do dzieci i młodzieży z dysleksją rozwojową. Celem konkursu jest rozbudzenie twórczości literackiej oraz stworzenie możliwości odniesienia sukcesu dzieciom z dysleksją rozwojową.

21.01.2015, godz. 10.00 Audycja muzyczna dla uczniów szkół podstawowych.

Zapisy grup zorganizowanych: Pałac Młodzieży – Patrycja Cywińska-Gacka, tel. 660 448 499.

24.01.2015, godz. 13.00-16.00 Stop agresji – warsztaty dla rodziców. Sala 83.

Skąd bierze się agresja w naszych dzieciach? Jakie są jej rodzaje i jakie działania podjąć by się z nią uporać? Tym razem zajmiemy się agresją, którą dziecko, w zależności od okresu rozwojowego, w różny sposób manifestuje. Wspólnie dowiemy się, co chce nam ono „powiedzieć” przyjmując zachowania agresywne oraz jak należy i nie należy sobie z nimi radzić.

Na warsztaty zapraszam TYLKO RODZICÓW! Zapisy w sekretariacie Pałacu Młodzieży, proszę o zostawienie numeru telefonu. psycholog Magdalena Dunajska

25.01.2015, godz. 11.00 Zygzak – Zabawowy Klub Filmowy Malucha. Zygzak, to klub, w którym jest czas na oglądanie polskich bajek animowanych, rozmowę o filmach, ale także na szaleństwo, taniec, konkursy, gry… a przede wszystkim dobrą zabawę. Zapraszamy dzieci od 2 roku życia. Dzieci wstęp wolny, rodzic – 10 zł. Spotkania w Klubie odbywają się zawsze w ostatnią niedzielę miesiąca o godz.

11.00 w sali kinowej Pałacu Młodzieży.

26.01.2015, godz. 9.00 Ze sportem na ty – eliminacje.

30.012015, godz. 18.30 Pałacowe Planetarium zaprasza na pokaz nieba przez teleskop.

31.01.2015, godz. 10.00 Między wierszami drugi etap jubileuszowego XX konkursu recytatorskiego i poezji śpiewanej.

31.01.2015, godz. 11.00 Dziecko i jego świat – podsumowanie 28. Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego.

inf. Dominika Kosińska

w ydarzenia 9.01.2015, godz. 17.00, Pałac Młodzieży – drugie piętro

„Kowary – etiudy kontrolowane” wystawa prac Ewy Miller W Galerii Pałac w ramach nowego cyklu pt.: „Do trzech razy sztuka” prezentowane będzie malarstwo współczesne.

Pokaże subiektywność sztuki współczesnej, która jest wielką wartością, która daje możliwość artykulacji samego siebie, daje szerokie możliwości kreowania własnej osoby, a możliwość samorealizacji prowadzi do wyzwolenia ludzkich zmysłów przynosząc radość.

Pozwoli ono odkryć nową rzeczywistość. Odbiór dzieła sztuki pozostawi trwały ślad w umyśle odbiorcy. Obudzi w nim stopniowo coraz szersze zainteresowanie sztuką.

Cykl „DO TRZECH RAZY SZTUKA” udostępni, upowszechni i uprzystępni dzieciom i młodzieży sztukę profesjonalną współczesnych twórców bydgoskich.

W styczniu 2015 r. odbędzie się pierwszy wernisaż wystawy pt. „Kowary – etiudy kontrolowane” pani Ewy Miller, artystki i wieloletniego pedagoga MDK-u nr 5 w Bydgoszczy, który dzięki pani Ewie odnosił znaczące sukcesy w edukacji plastycznej. „Kowary – etiudy kontrolowane” to wystawa kompozycji malarskich, ujmujących przestrzeń w konwencji

E w a M i l l e r, „ K o w a r y ”, 2 014 , t e c h n i k a w ł a s n a

konstruktywistycznej. Podkłady strukturalne budujące koloryt obrazu były pretekstem do poszukania własnej, „kontrolowanej przestrzeni”. Forma będąca źródłem inspiracji połączyła materię malarską z zapisem emocjonalnym. Obrazy ulegały modyfikacji zależnie od miejsca i czasu akcji.

Otwarcie wystawy nastąpi 9 stycznia 2015 r. o godz.

17.00 w Pałacu Młodzieży na drugim piętrze.

Ewa Wanko-Jastrowska

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na filmowe seanse w styczniu Czwartek, 8 stycznia, godz. 19.30 Sen o Warszawie, reż. Krzysztof Magowski, Polska 2014, 106 min.

Pasjonujący dokument o Czesławie Niemenie, najwybitniejszym polskim artyście rockowym. W niezwykle starannie zrealizowanym filmie znalazły się archiwalne nagrania koncertowe, wypowiedzi przyjaciół i bliskich Niemena oraz inscenizacje. Ponadto film przedstawia tło społeczno-kulturowe epoki, a także zmagania artysty z komunistyczną władzą, która wielokrotnie próbowała go zdyskredytować.

kultury popularnej. Po śmierci Christiana Diora dwudziestojednoletni YSL przejmuje jego obowiązki w domu mody. Musi zmierzyć się ze sławą, presją i namiętnościami. Film, znacznie lepiej odebrany niż poprzednia biografia, wyróżnia się widowiskowymi zdjęciami, dynamicznym montażem i muzyką oraz świetnym oddaniem realiów epoki – lat 70. i 80. XX wieku.

Czwartek, 15 stycznia, godz. 19.30 Droga krzyżowa (Kreuzweg), reż. Dietrich Bruggemann, Niemcy 2014, 107 min.

Odważny i poruszający film obyczajowy. Czternastoletnia Maria jest z pozoru zwyczajną nastolatką, ale w domu jej rodzina funkcjonuje według zasad Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X i tradycyjnej interpretacji katolicyzmu. Ze wszystkiego, co Maria myśli i robi, ma zdawać sprawę Bogu. W końcu decyduje się na niezwykłe przedsięwzięcie. Kunsztownie zrealizowany film w swej budowie nawiązuje do 14 stacji Drogi krzyżowej.

Czwartek, 29 stycznia, godz. 19.30 Lewiatan (Левиафан), reż. Andriej Zwiagincew, Rosja 2014, 140 min.

Dramat społeczny o współczesnej Rosji. Kola mieszka z młodą żona Lilą i nastoletnim synem Romą w małym miasteczku nad morzem w północnej części kraju.

Ma stary drewniany dom, położony nad zatoką, który odziedziczył po ojcu. Mer miasteczka Wadim Szelewiat, w którego gabinecie wisi na ścianie portret Władimira Putina, wygrał z Kolą sprawę sądową i zamierza wyrzucić go z domu. Na pomoc przybywa Dimitri – znajomy prawnik z Moskwy, który wie jak uratować majątek Koli.

Rozpoczyna się walka o przetrwanie ze skorumpowaną strukturą władzy, która zaczyna być coraz bardziej agresywna. Film nagrodzony Złotą Żabą na Camerimage 2014.

Czwartek, 22 stycznia, godz. 19.30 Saint Laurent, reż. Bertrand Bonello, Francja 2014, 135 min.

Drugi w ostatnim czasie film biograficzny o Yvesie Saint Laurent, słynnym kreatorze mody i ikonie francuskiej

Cena karnetu: 24 zł • cena biletu normalnego: 8 zł • cena karnetu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci, emeryci): 15 zł • cena biletu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci, emeryci): 5 zł. Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem. Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359. styczeń 2015 |

| 49

w ydarzenia Dom Edukacyjno-Kulturalny „Regnum” Zimą po świątecznym lenistwie czas obudzić się do działania. Nie zwlekaj i wybierz coś dla siebie z bogatej oferty Domu Edukacyjno-Kulturalnego „Regnum” w Bydgoszczy.

Obowiązują zapisy telefoniczne: 523 711 051, 793 101 280. Więcej na www.nowe-pokolenie.pl/biezace-informacje_regnum Bezpłatne zajęcia i warsztaty przy ul. A.G. Siedleckiego 12 (budynek Przedszkolnej Chatki) 7.01.2015, środa, godz. 17.45-18.30 Zajęcia rytmiki dla dzieci w wieku 1,8-3 lata; Dzięki zajęciom rytmicznym dzieci wkraczają w świat muzyki i tańca oraz rozwijają szeroko pojętą sprawność muzyczną i umysłową. Uczą się śpiewać prostych piosenek, bawić rytmem i muzyką oraz rozwijają pamięć i koncentracje uwagi.

8.01.2015, czwartek, godz. 16.45-17.30 Zajęcia karate dla dzieci w wieku 4-6 lat; Pragniesz nauczyć swoje dziecko samodzielności, pewności siebie, cierpliwości oraz wielu innych przydatnych w życiu cech? Przyprowadź je na zajęcia karate i przekonaj się, że to sport dla każdego.

13.01.2015, wtorek, godz, 15.45-16.30 Warsztaty „Aktywna rodzina wyrusza na zumbe” dla dzieci w wieku przedszkolnym z rodzicami; Zapraszamy rodziców wraz z pociechami do aktywnego spędzenia czasu. Zumba złagodzi stres, poprawi nastrój i pomoże zapomnieć o problemach dnia codziennego.

Wspólna zabawa bardzo zbliża, dlatego też stajemy się bardziej otwarci na innych.

14.01.2015, środa, godz. 18.00-19.00 Zajęcia taneczne „Iskierki” dla dzieci w wieku 3-6 lat; Zauważyłeś, że Twoje dziecko żywo reaguje na dźwięki i jest wulkanem energii? Zapraszamy na zajęcia, podczas których wykorzystujemy wiele form ruchu i podstaw technik tańca. Dzieciaki świetnie się bawią, a przy okazji szkolą swoją sprawność, gibkość i koordynację.

Pozbywają się wstydu i zdobywają pewność siebie.

16.01.2015, piątek, godz. 17.30-18.30 Zajęcia artystyczne „Barwne nutki” dla dzieci 2-3,5 lat z rodzicami; Połączymy aktywność ruchową z twórczą, a muzykę z plastyką. Dzięki zajęciom twoje dziecko rozwinie wyobraźnie. Obecność rodzica sprawi, że bezstresowo będzie mogło integrować się z rówieśnikami.

19.01.2015, poniedziałek, godz. 15.45-16.30 Warsztat „Metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne” dla dzieci w wieku przedszkolnym z rodzicami; Zapraszamy na zajęcia będące zarówno zabawą, ale i terapią. Ćwiczenia metodą Sherborne dają poczucie bezpieczeństwa oraz zaufania do siebie i do innych.

Wykonywane w grupie, budują więzi grupowe i interpersonalne.

22.01.2015, czwartek, godz. 16.45-17.30 Zajęcia karate dla dzieci w wieku 4-6 lat; 50 |

| styczeń 2015

27.01.2015, wtorek, godz. 15.45-16.30 Warsztat „Maski karnawałowe” dla rodziców z dziećmi w wieku przedszkolnym; Podczas karnawału każdy powinien wybrać się, chociaż na jeden bal! Na warsztatach wykonamy maski z kolorowego brystolu. Będzie można przyozdobić je kolorowymi piórkami, brokatem, papierem kolorowym bądź pokolorować flamastrami.

Zapraszamy do wspólnej zabawy.

28.01.2015, środa, godz. 15.45-16.30 Warsztat pedagogizujący „Jak i kiedy czytać dziecku, aby zrozumiało?” dla rodziców bez dzieci; Nasze warsztaty pedagogizujące, to czas przede wszystkim dla rodziców. My dajemy Wam trochę fachowej wiedzy, a Wy nam swoje doświadczenie. Zapraszamy, przyjdź i podziel się z innymi własnymi spostrzeżeniami.

Bezpłatne zajęcia i warsztaty przy ul. Bośniackiej 3 (budynek SP 56) 7.01.2015, środa, godz. 17.00-19.00 Zajęcia plastyczne dla dzieci w wieku 6-12 lat; Zapraszamy do świata plastyki, gdzie można uwolnić swoją wyobraźnię. Będziemy rysować, malować, wycinać, lepić, ale przede wszystkim świetnie się bawić.

12.01.2015, poniedziałek, godz. 17.30-18.30 Fitness dla dorosłych; Poprawa kondycji, utrata zbędnych kilogramów, nowe znajomości, świetny humor…

14.01.2015, środa, godz. 17.00-18.00 Taniec nowoczesny dla dzieci i młodzieży w wieku 6-12; Zajęcia z tańca nowoczesnego rozwijają poczucie rytmu, pomagają się pozbyć nieśmiałości, stymulują rozwój psychoruchowy i koordynację, a nabyte umiejętności można zaprezentować na każdej imprezie lub w gronie znajomych. Przyjdź i przekonaj się jak wiele korzyści, może dać taniec.

14.01.2015, środa, godz. 18.00-19.00 Gimnastyka ogólnokondycyjna; Wzmocnij swoje zdrowie, kondycję, popraw wygląd swojej sylwetki. Zajęcia odbywają się przy muzyce i z profesjonalną kadrą.

Pozwolą na m.in.: poprawę sprawności, układu krążenia, układu oddechowego, utrzymanie pełnego zakresu ruchów w stawach oraz siłę mięśni.

21.01.2015, środa, godz. 17.00-18.00 Zumba dla dorosłych; Chcesz poprawić kondycję, wymodelować sylwetkę, ale nie masz czasu na spędzanie długich godzin na siłowni? Zapraszamy na Zumbe.

28.01.2015, środa, godz. 17.00-18.00 Taniec nowoczesny dla dzieci i młodzieży w wieku 6-12; Zajęcia z tańca nowoczesnego rozwijają poczucie rytmu, pomagają się pozbyć nieśmiałości, stymulują rozwój psychoruchowy i koordynację, a nabyte umiejętności można zaprezentować na każdej imprezie lub w gronie znajomych. Przyjdź i przekonaj się jak wiele korzyści, może dać taniec.

28.01.2015, środa, godz. 17.30-18.30 Fitness dla dorosłych; Poprawa kondycji, utrata zbędnych kilogramów, nowe znajomości, świetny humor…

w ydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2 14.01.2015, godz. 10.00 s. 2

Kolorowa maskę bierz, baw się z nami, jeśli chcesz Bal karnawałowy dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym – oczywiście nie zabraknie.

18.01.2015, godz. 10.00 s. 2

Popping Dance Academy Warsztaty taneczne dla wszystkich, którzy taniec ulicy umiłowali sobie najbardziej. Opieka profesjonalnego choreografa. Zapisy MDK nr 2 Dawid Urbaniak, 12 lat, SP12 w Bydgoszczy

Maja Szczepańska, 6 lat, Miejski DK Częstochowa

7 stycznia 2015 Wystawa pokonkursowa Miniatura Bożonarodzeniowa – motyw szopki Czynna będzie wystawa kartek świątecznych przygotowanych przez dzieci i młodzież w ramach Ogólnopolskiego Konkursu – Miniatura Bożonarodzeniowa. Jak co roku konkurs cieszył się dużym zainteresowaniem.

Spłynęły prace m.in.: z Bydgoszczy, Łodzi, Częstochowy, Katowic, Torunia, Gdańska. Prace będzie można oglądać w Galerii Otwartej MDK nr 2 oraz w Księgarni JA CZYTAM na ul. Gdańskiej 9.

Klub „Arka” BSM 5.01.2015, poniedziałek, godz. 17.00 Przetańczyć całą noc – zabawa noworoczna w Klubie Seniora 8.01.2015, czwartek, godz. 16.00 Moje miasto nocą – wycinanka mozaikowa na czarnym tle – zajęcia plastyczne dla dzieci

31.01.2015, godz. 11.00

Zimowy przekładaniec Spotkanie artystyczno-rekreacyjne dla najmłodszych – gry, zabawy, quizy, zgaduj-zgadule, działania plastyczne i konstrukcyjne oraz taniec, taniec, taniec tak jak na karnawał przystało

20.01.2015, wtorek, godz. 16.00 „Kolorowy bukiet na święto babci” – wydzieranka – zajęcia plastyczne dla dzieci 22.01.2015, czwartek, godz. 16.00 „Drzewa zimą” – rysunek światłocieniowy ołówkiem i piórkiem – zajęcia plastyczne dla dzieci 26.01.2015, poniedziałek, godz. 17.00 Spotkanie Koła Miłośników Szwederowa

12.01.2015, poniedziałek, godz. 17.00 „Z piosenką żyje się lepiej” – wieczorek muzyczny w Klubie Seniora.

26.01.2015, poniedziałek, godz. 17.00 „Historia z humorem” konkurs wiedzy na wesoło – spotkanie Klubu Seniora.

13.01.2015, wtorek, godz. 16.00 „Zima” – konkurs plastyczny dla dzieci z cyklu „Cztery pory roku” – zajęcia plastyczne dla dzieci

27.01.2015, wtorek, godz. 16.00 „Martwa natura z elementami karnawałowymi” – technika akwareli – zajęcia plastyczne dla dzieci

15.01.2015, czwartek, godz. 16.00 „Upominki dla babci i dziadka” – dekoracyjne talerzyki – zajęcia plastyczne dla dzieci

29.01.2015, czwartek, godz. 16.00 „Sporty zimowe” – malowanie plakatówkami – zajęcia plastyczne dla dzieci

15.01.2015, czwartek, godz. 17.00 Z cyklu „ARKA POEZJI”

Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego czynna w poniedziałki (godz. 10-14), wtorki i środy (godz. 14-19)

19.01.2015, poniedziałek, godz. 17.00 „Zgadnij z czego to jest?” kulinarne sekrety Pani Geni Myszkorowskiej – spotkanie Klubu Seniora.

Plany pracy Klubu „Arka” BSM dostępne na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej: http://www.bsm.bydgoszcz.pl/ w dziale Informacje. styczeń 2015 |

| 51

w ydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1 16.01.2015, godz. 16.30-18.00 Bal karnawałowy dla dzieci Na bal zaproszone są wszystkie dzieci w wieku szkolnym uczęszczające na zajęcia do MDK1, a także ich nauczyciele. W programie przewidziano liczne konkursy, zabawy, wybór króla i królowej balu oraz nagrody za najciekawsze przebrania. Jak co roku będziemy świetnie się bawić w rytm popularnej muzyki.

17.01.2015, godz. 10.00 Bal karnawałowy w Klubie Przedszkolaka Ważnym atrybutem tej imprezy jest wytworzenie pogodnego i radosnego nastroju podczas wspólnych zabaw dzieci i rodziców. Nie zabraknie również tanecznych rytmów przy ulubionych przebojach oraz udział w ciekawych konkursach i wielu innych niespodzianek.

10.01.2015, godz. 9.00 Konkurs artystyczny – „Śpiewam i…” – VIII edycja To interdyscyplinarny konkurs muzyczny, podczas którego dzieci śpiewają, a także prezentują inne swoje talenty: recytują wiersze, tańczą, rysują, grają na różnych instrumentach. Celem konkursu jest promowanie różnych form aktywności artystycznej dzieci ze szkół podstawowych i gimnazjalnych.

27.01.2015, godz. 10.30 Dzień Babci i Dziadka w Klubie Przedszkolaka Uroczyste spotkanie z okazji Dnia Babci i Dziadka; Dzieci z Klubu Przedszkolaka zaprezentują wierszyki i piosenki przygotowane przez dzieci specjalnie na tę uroczystość. Dziadkowie i Babcie zostaną również obdarowani upominkami samodzielnie wykonanymi przez maluchy. inf. Katarzyna Sawczuk i Grażyna Goralewska

Zapisy od 21 stycznia 2015

Dwutygodniowe półkolonie w mdk1 w czasie ferii zimowych 16-27 lutego 2015 Półkolonie w MDK1 od lat cieszą się dużym zainteresowaniem dzieci i rodziców. Przygotowany przez nas program przewiduje zarówno rozrywki edukacyjne, jak i kulturalne oraz sportowe. Dzieci wraz z opiekunami uczestniczą w zajęciach edukacyjno-rozrywkowych w placówce, ponadto biorą udział w spotkaniach muzealnych, zwiedzają ciekawe miejsca w naszym mieście, oglądają spektakle w teatrze, operze i filharmonii, pływają na basenie czy pieką kiełbaski na ognisku w Myślęcinku. Poszerzają wiedzę z dziedziny przyrody i historii. Uczestnikom codziennie oferujemy drugie śniadanie oraz obiad. Jak co roku sympatycznym zakończeniem półkolonii jest zabawa w Family Parku. Gwarantujemy wiele miłych wspomnień z półkolonii w MDK1. Zapraszamy dzieci w wieku szkolnym (od 7 do 12 lat).

Klub „Odnowa” 13.01.2015, wtorek, godz. 17.30 Tańce w kręgu – muzyka duszy.

15.01.2015, czwartek, godz. 15.30 Zabawa karnawałowa w Klubie Seniora „Kalina”.

20.01.2015, wtorek, godz. 17.30 Tańce w kręgu – muzyka duszy.

22.01.2015, czwartek, godz. 15.30 Bal Przebierańców w Klubie Seniora „Kalina”.

27.01.2015, wtorek, godz. 18.00 Spotkanie poetyckie w Klubie Polskiej Książki. Prowadzenie wieczoru Jolanta Kowalska, oprawa muzyczna Andrzej Haliniak.

52 |

| styczeń 2015

30.01.2015, piatek, godz. 16.30 Bal Przebierańców dla dzieci Zapraszamy również: – W każdy poniedziałek o godz. 17.15 na zajęcia ZUMBATOMIC dla dzieci w wieku 7-12 lat.

– W każdy wtorek o godz. 12:40 na GIMNASTYKĘ dla pań 50+.

– W każdy wtorek o godz. 16.00 na zajęcia baletowe dla dzieci w wieku 5-7 lat.

– W każdą środę i piątek o godz. 16.00 na zajęcia taneczne dla najmłodszych, dzieci w wieku 4-5 lat.

– W każdą piątek o godz. 16.45 na zajęcia taneczne hip-hop dla brzdąców w wieku 4-6 lat.

Szczegółowy plan zajęć Klubu „Odnowa” RSM „Jedność” dostępny jest na stronie internetowej www.klubodnowa.strefa.pl

w ydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5 13, 14 i 15 stycznia 2015, godz. 9.00, 10.00, 11.00, 12.00, Artmuza 5

Koncerty z cyklu Muzyczna Scena: „Był sobie raz balonik” Będzie to spotkanie w tanecznym rytmie walca i polki. Trwa karnawał, radosny czas zabaw. Walc i polka- dwa odmienne taneczne rytmy staną się źródłem naszych zabaw. W rytmie walca i polki zabrzmią kompozycje wybitnych twórców. Zatańczy też tytułowy balonik.

Zapisy grup: Monika Litwin-Dyngosz: 604 148 144 24.01.2015, godz. 13.30, Galeria Arthol 10.01.2015, godz. 13.00, Sala Klub

Koncert Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Nasz Dom Kultury włącza się w akcję na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Będzie aukcja prac plastycznych, koncert sekcji wokalnych, instrumentalnych i tanecznych. Jak co roku na pewno będziemy się dobrze bawić – jednocześnie pomagając innym. Zapraszamy wszystkich serdecznie!

12.01.2015, godz. 10.00, sala 24

Ceramiczne abc – warsztaty Cykliczne zaproszenie dla grup zorganizowanych ze szkół w Fordonie.

„Niezwykły image”

– pokaz mody karnawałowej w maskach połączony z otwarciem wystawy Uczestnicy zajęć plastycznych prowadzonych w MDK 5 przez Waldemara Zyśka zaprezentują się tym razem jako twórcy mody oraz scenografii zainspirowanej zimową aurą pod hasłem: „ZAWIEJA SHOW” i „MROZOIDALNE KONSTRUKCJE”. Dodatkowym smaczkiem pokazu eksperymentalnej mody karnawałowej będą maski. Tą akcją sekcje „PRZESTRZEŃ KREATYWNA” oraz „PRACOWNIA MISTRZOWSKA” pragną wskrzesić dobrą tradycję KARNAWAŁOWEGO BALU PRZEBIERAŃCÓW !

24.01.2015, godz. 10.30, Sala Klub

Bal karnawałowy przedszkolaków Jak co roku, dzieci w wieku przedszkolnym z różnych sekcji oraz Klubu Malucha spotkają się na balu przebierańców. Imprezę poprowadzi profesjonalny wodzirej, będzie też słodki poczęstunek.

31.01.2015, godz. 12.00, sala 21

Eliminacje „Historia bydgoskiego żużla” Jest to już X edycja konkursu. Skierowany jest on do uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, a także ich rodziców.

Zapraszamy pasjonatów „czarnego sportu” do udziału.

13.01.2015, godz. 17.00, Galeria Arthol

Graficy na ścianie – wernisaż wystawy Galeria Arthol należeć będzie do grafików sekcji multimedialnych. „Pracownia Podstaw Grafiki”, oraz „Pracownia Multimedialna”, to niedawno powstałe grupy pokazujące, że czas spędzony przy komputerze można twórczo wykorzystać i świetnie się przy tym bawić. Oprócz grafiki komputerowej zobaczymy również animacje.

31.01.2015, godz. 16.00, Artmuza 5

Koncert keyboardowy „Oszronione nutki” Sekcja instrumentów klawiszowych zaprasza na koncert. W programie mnóstwo miłych dla ucha i duszy melodii. Zapraszamy serdecznie – weźcie ze sobą przyjaciół i znajomych. inf. Justyna Siemianowska

styczeń 2015 |

| 53

w ydarzenia Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu 30 stycznia – 1 lutego 2015 Warsztaty Ruch w teatrze

Znaczenie ruchu na scenie Ciało aktora jako narzędzie artystycznego wyrazu będzie tematem warsztatów Ruch w teatrze, które odbędą się w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu w dniach 30 stycznia – 1 lutego 2015 r.

Zajęcia adresowane są do aktorów teatrów amatorskich, teatrów ruchu, grup offowych, performerów i mimów. Analizując zjawisko cielesności, uczestnicy doświadczą potencjalnych możliwości ruchowych i ekspresyjnych ciała. Praca warsztatowa skierowana będzie na rozwinięcie i wykorzystanie ruchu świadomego i nieświadomego w pracy twórczej.

Zgłoszenia przyjmowane są do 16 stycznia. Liczba miejsc ograniczona – decyduje kolejność zgłoszeń.

10.01.2015, godz. 18.00, Aula UMK, obowiązują bezpłatne zaproszenia Koncert Noworoczny Chóru Męskiego „Copernicus”

Na zimową nutę Chór Męski „Copernicus” jest amatorskim zespołem artystycznym Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Toruniu. Artyści swobodnie czują się w każdym repertuarze – zarówno tradycyjnym, obejmującym pieśni patriotyczne i wojskowe czy religijne, jak i w repertuarze rozrywkowym.

Bezpłatne zaproszenia można odbierać w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu. Osoby spoza Torunia proszone są o kontakt mailowy: woak@ woak.torun.pl.

24-25 stycznia 2015 Warsztaty News, reportaż, etiuda fabularna

Pierwsze kroki dziennikarza telewizyjnego Podstawy realizacji małych form filmowych i telewizyjnych są tematem pierwszych w tym roku warsztatów. Zajęcia będą miały charakter praktyczny, a ich szczegółowy program zostanie dopasowany do zainteresowań, oczekiwań, poziomu wiedzy i zaawansowania uczestników.

Zgłoszenia przyjmowane są do 16 stycznia. Liczba miejsc ograniczona – decyduje kolejność zgłoszeń.

54 |

| styczeń 2015

30.01.2015 Warsztaty Copywriting i webwriting – twórz teksty, które sprzedają Warsztaty odbędą się w sobotę, 31 stycznia 2015 r.

Uczestnicy zajęć poznają techniki pisania wszelkiego typu tekstów, które sprzedają: od notek PR-owych po zapytania ofertowe, zarówno na potrzeby mediów jak i do internetu. Nauczą się tworzyć teksty na firmową stronę internetową i poznają odpowiedź na pytanie, jak czytają internauci i co to zmienia w sposobie tworzenia tekstów.

Zajęcia prowadzi Dominik Pokornowski – specjalista ds. PR i project manager licznych inicjatyw internetowych. Absolwent Wydziału Filozofii UMK w Toruniu.

Ukończył podyplomowe studia z zakresu Public Relations oraz Zarządzania Projektami.

Zgłoszenia przyjmowane są do 23 stycznia. Liczba miejsc ograniczona – decyduje kolejność zgłoszeń.

Pozostałe warsztaty i szkolenia: – 7-8 lutego 2015 r. – Obudzić emocje w sobie, aktorze i widzu. Zajęcia prowadzi Krystian Wieczyński, cena 80 zł, termin zgłoszeń 23 stycznia 2015 r.

– 14 lutego 2015 r. – Śpiewnik polski. Śpiewamy polskie piosenki. Zajęcia prowadzi Erwin Regosz, cena 50 zł, termin zgłoszeń 30 stycznia 2015 r.

– luty-październik 2015 r. – Pedagogika cyrku dziecięcego (cykl warsztatów dla animatorów).

Zajęcia prowadzą: Mieczysław Giedrojć, Kamil Jędrzejak, Agnieszka Kwiatkowska, Agnieszka Rak, Ewa Ruszkowska, Mirosław Urban, Alicja Usowicz, Krystian Wieczyński i Marta Zawadzka. Cena 600 zł (za cały cykl), termin zgłoszeń 6 lutego 2015 r. informacje szczegółowe na www.woak.torun.pl

inf. Kamil Hoffmann

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu ul. Szpitalna 8; 87-100 Toruń tel./fax: 566 522 027, 566 522 755 www.woak.torun.pl; e-mail: woak@woak.torun.pl

w ydarzenia Miejskie Centrum Kultury 4.01.2015, niedziela, godz. 11.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 5 zł

Zimowe małe ANIMOCJE 2

– zestaw filmów krótkometrażowych dla najmłodszych (od 3 lat) BAJKI BOLKA I LOLKA: Królowa Śniegu, reż. Zdzisław Kudła, rok 1971, czas: 9:23 Bolek i Lolek przypinają swoje sanki do sań Królowej Śniegu. Bolek odczepia sanki Lolka i sam odjeżdża z piękną królową. Porzucony Lolek karmi w lesie zgłodniałe zwierzęta, a potem uwalnia uwięzionego przez Królową Śniegu Bolka.

OPOWIADANIA RÓŻOWEGO MŁYNA: Biały miś, reż. Lechosław Marszałek, rok 1960, czas: 6:53 Małego, śniegowego misia wróżka zabiera na przejażdżkę sankami. Słońce przygrzewa i z małego misia zostaje tylko gwiazdka śniegu.

10.01.2015, sobota, 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilet ulgowy 10 zł / normalny 15 zł

Teatr Improwizacji IMPROKRACJA i Teatr Improwizowany wymyWammy – pokaz improwizacji teatralnej.

PRZYGODY MYSZKI: Zimowa wycieczka, reż. Eugeniusz Kotowski, rok 1983, czas: 9:16 Myszka wyrusza na nartach na zimową wycieczkę. Spotyka zająca, na którego poluje lis. Udaje się jej pomóc zającowi i przepędzić napastnika.

BOLEK I LOLEK: Yeti, reż. Leszek Lorek, rok 1963, czas: 9:23 Bolek i Lolek wspinają się w śniegach Himalajów. W ośnieżonych górach spotykają ślady legendarnego człowieka śniegu. Yeti najpierw przygląda się chłopcom, potem pomaga im stanąć na szczycie Czomolungmy.

REKSIO: Reksiowa zima, reż. Romuald Kłys, rok 1981, czas: 9:1 Podczas mroźnej zimy Reksio pomaga przetrwać głodującym ptakom. Na wiosnę odpłacą się mu pięknym śpiewem.

PRZYGODY BOLKA I LOLKA: Zimowe igraszki, reż.

Zdzisław Kudła, rok 1973, czas: 9:36 Bolek i Lolek, w towarzystwie pieska, przeżywają przygody na śniegu.

Przypadkowo spotykają niedźwiedzia, przed którym z trudem udaje się im umknąć.

11.01.2015, niedziela, godz. 11.00

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy 11 stycznia 2014 roku zbierać będziemy na WOŚP, która w tym roku gra dla podtrzymania wysokich standardów leczenia dzieci na oddziałach pediatrycznych i onkologicznych oraz dla godnej opieki medycznej seniorów. Zapraszamy do MCK na koncerty, pokazy udzielania pierwszej pomocy, zabawy, porady i przede wszystkim na bycie razem…

11.01.2015, niedziela, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Kolędarium Polskie – koncert W koncercie – widowisku wykorzystano kolędy pisane przez więźniów politycznych od czasów Powstania Listopadowego do Solidarności. W tym okresie do tekstów tradycyjnych kolęd powstały nowe słowa – o miłości do Polski, o marzeniach i tęsknocie do Polski wolnej – z których wiele jest aktualne do dziś. Pisali je polscy patrioci chcący widzieć, w cudzie Bożego Narodzenia, odrodzenie kraju oraz wolność zabraną przez okupanta.

To także opowieść o najtrudniejszych dla Polaków chwilach, ich płonnych nadziejach na odzyskanie wolności, powstańcach – tułaczach, zesłańcach na Sybir, legionistach i żołnierzach nucących kolędy w okopach, marzycielach pragnących budować szklane domy i nękanych przez Niemców warszawskich powstańcach.

Twórcami scenariusza i reżyserami widowiska są Marzena Matowska i Marian Wiśniewski, który jest jednocześnie kierownikiem muzycznym projektu.

Aranżacje jego autorstwa ożywiają całość ciekawymi rozwiązaniami muzycznymi i z wielką pasją prowadzą wykonawców po zawiłej historii Polski z kolędami na ustach. Prezentowanym utworom nadają tak żarliwe i przekonujące brzmienie, że porywają słuchaczy do wspólnego śpiewu. styczeń 2015 |

| 55

w ydarzenia 13.01.2015, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp dla członków Agora Nestora

Wykład UTW Agora Nestora

– „Rock ’n’ rollowa historia sztuki” – prelekcja i performance Grzegorza Pleszyńskiego.

15.01.2015, czwartek, godz. 20.00, Kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny

OLSZEWSCY Trio – koncert OLSZEWSCY to autorski muzyczny projekt rodzinny współtworzony przez gitarzystę Piotra Olszewskiego i jego synów: Antoniego – kontrabas, gitara basowa oraz Maxa – perkusja. Premiera tego projektu odbyła się w czerwcu 2014 roku, podczas XX edycji Festiwalu Muzyki Improwizowanej w Zabrzu, gdzie, wraz z triem, gościnnie wystąpili również Adam Wendt – sax i Bartosz Hadała – piano. W repertuarze zespołu znajdują się kompozycje własne i standardy jazzowe w nowych opracowaniach. Muzyka grupy to jazzowe połączenie doświadczenia z młodością oraz tradycji z nowoczesnością.

– główna nagroda i zwycięstwo na prestiżowym konkursie gitarzystów jazzowych im. Marka Blizińskiego GUITAR CITY (Warszawa 1996) Artysta ma na swym koncie kilkanaście nagranych płyt, zarówno w kręgu muzyki jazzowej (własne trio Jazz Invitation, kwartet – sesja dla Programu III PR, z perkusistą Jackiem Pelcem – Electric Trio, Unia i Gudrumba), jak i rozrywkowej – płyty z wokalistami: Mariuszem Lubomskim, Tomaszem Kamińskim, Justyną Bacz.

Jest cenionym akompaniatorem i aranżerem – projekt „Broadway w kameralnym wydaniu”, w którym łączy kwartet jazzowy z klasycznym śpiewem (Agnieszka Olszewska – sopran).

W 2009 ukazała się jego autorska płyta „Olszewski – Bach – Trio” z jazzowymi opracowaniami muzyki wielkiego mistrza baroku.

Gitarzysta prowadzi także, jako nauczyciel dyplomowany, działalność pedagogiczną w PZSM im. A. Rubinsteina w Bydgoszczy (klasa gitary), a także, jako wykładowca, w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy (klasa gitary jazzowej).

Antoni Olszewski (ur. 1992 w Bydgoszczy) – basista i kontrabasista, student Akademii Muzycznej w Bydgoszczy na kierunku Jazz i Muzyka Estradowa. Kontrabasista w zespole Contemporary Noise Sextet, z którym koncertował na wielu uznanych festiwalach w Polsce i Europie, w tym Enjoy Jazz Festiwal, Preveza Jazz Festiwal, Athens Technopolis Jazz Festiwal. Współpracował z wieloma uznanymi muzykami jazzowymi, udziela się też na scenie popowej w bydgoskim zespole VEJ. Max Olszewski (ur. 1994 Bydgoszcz) – absolwent perkusji (dyplom z wyróżnieniem) w klasie prof. Mirosława Żyty PZSM w Bydgoszczy, a obecnie student perkusji jazzowej na krakowskiej AM (klasa dr Łukasza Żyty).

Laureat wielu konkursów klasycznych i jazzowych, m.in.

Mapex Drummer of Tomorrow. Mimo młodego wieku ma doświadczenie zarówno w grze w składzie orkiestry symfonicznej, jak i różnych składach jazzowych.

Należy do kilku nowych jazzowych formacji krakowskich, jak The Flash!, Enigmatic Band czy Stanisław Słowiński Trio.

16.01.2015, godz. 18.00, Foyer MCK – wernisaż

Wystawa grafiki Marty Ipczyńskiej

Piotr Olszewski (ur. 1965 Bydgoszcz) jest gitarzystą, absolwentem Wydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej AM w Katowicach, którą ukończył z wyróżnieniem w 1993 roku. Wielokrotnie nagradzany na festiwalach i konkursach muzycznych: – Jazz Juniors w Krakowie – trzykrotnie (1988, 1990, 1991) – główna nagroda na Festiwalu Muzyki Rozrywkowej Szkół Muzycznych II st. w Elblągu (1988) – finalista Międzynarodowego Konkursu Improwizacji Jazzowej w Katowicach (1994) – jedyna indywidualna nagroda na festiwalu studentów Fama w Świnoujściu (1993) 56 |

| styczeń 2015

Marta Ipczyńska (ur. W 1976 roku w Bydgoszczy) – absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, w pracowniach grafiki warsztatowej profesor Bogumiły Pręgowskiej i profesora Mirosława Piotrowskiego – w jego pracowni, w 2001 roku obroniła dyplom. Artystka zajmuje się grafiką warsztatową. Mieszka i pracuje w Koronowie.

17.01.2015 od godz. 10.00, MCK

Warsztaty rodzinne

dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat. Fundacja Nowe Pokolenie i MCK zapraszają. Zapisy: dagmara.wroblewska@ mck-bydgoszcz.pl 10.00-10.45 – WARSZTATY METODĄ Weroniki SHERBORNE, prowadzenie Irena Jankowiak. Głównym założeniem tej metody jest posługiwanie się ruchem jako narzędziem we wspomaganiu rozwoju psychoruchowego. Przez ruch budowana jest świadomość

w ydarzenia własnego ciała, przestrzeni i działania w niej, pewność siebie, a także dzielenia przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązywania z nimi bliskiego kontaktu. Prosimy o zabranie wygodnego, niekrępującego ruchów stroju.

11.00-11.45 – Gimnastyka naszego umysłu – proste ćwiczenia mózgu, prowadzenie Iwona Roszycka.

Mózg to niespełna półtora kilograma galaretki. Ta galaretka generuje prąd i stąd bierzemy się my, nasza psychika, myślenie, emocje i pamięć. Aby wytworzyć ten prąd potrzebny jest ruch. Aby myśleć, tworzyć i uczyć się ludzie muszą się ruszać. Ta niewielka „maszyna”, którą jest mózg, steruje wszystkimi istotnymi dla życia funkcjami organizmu, takimi, jak oddychanie, napinanie mięśni, obieg krwi i przemiana materii. Może warto pomyśleć o gimnastyce naszego umysłu tak, aby „galaretka” stale wytwarzała dużą ilość prądu?

12.00-12.45 – Magiczny świat z papierowych talerzyków, prowadzenie Aleksandra Żmudzińska.

Nie od dziś wiadomo, że do twórczego wyrażania siebie wykorzystywać można różnorodne materiały od plastycznych począwszy, a skończywszy na różnego typu odpadach. Na naszych warsztatach przekonamy się, że nawet proste przedmioty, jak papierowe talerzyki, mogą pomóc nam stworzyć piękny, bajeczny świat wprost z naszej wyobraźni.

17.01.2015, sobota, godz. 10.00, Galeria Wspólna, cykl sześciu spotkań karnet: 300 zł, do nabycia wyłącznie w kasie MCK, informacje: piotr.drozdowski@mck-bydgoszcz.pl

Koło Gospodyń Miejskich – Krótki Kurs Malarstwa Olejnego Od nowego roku zapraszamy ponownie na Krótki Kurs Malarstwa Olejnego. Zaczynamy w styczniu, kończymy w czerwcu. Jest to cykl sześciu spotkań z Anną Tomasik, pod której okiem będziemy malować portrety, martwą naturę, a także skopiujemy swoje ulubione obrazy znanych mistrzów. Zapoznamy się przy tym z techniką olejną. Na koniec kursu przygotujemy wystawę prac powstałych podczas jego trwania.

22.01.2015, czwartek, godz. 17.00-19.00, Barka Lemara, bilety 10 zł do kupienia wyłącznie w kasie MCK, informacje: piotr.drozdowski@mck-bydgoszcz.pl

Koło Gospodyń Miejskich – węzły żeglarskie – biżuteria ze sznurków Na kolejnym spotkaniu połączymy praktyczną wiedzę dotyczącą wiązania węzłów żeglarskich z przyjemnością tworzenia biżuterii.

Zajęcia na barce będą doskonałą inspiracją do poznania nowej techniki i pożytecznego jej wykorzystania.

23.01.2015, piątek, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 25 zł + płyta w cenie biletu

Premiery Płytowe – Piotr Pieńkowski „Ktoś…”

Piotr Pieńkowski urodził się, mieszka i pracuje w Bydgoszczy. W czasach studenckich, czyli wiele, wiele lat temu, brał udział w festiwalach i przeglądach poezji śpiewanej zdobywając sporo cennych nagród. Później

jednak postanowił zawiesić działalność (na ponad dwie dekady) na rzecz innego grania (był redaktorem naczelnym świata Gier Komputerowych).

Do muzykowania wrócił za namową wielu dobrych dusz. I tak, w roku 2011, wystąpił na Bazunie, gdzie zdobył od razu 4 nagrody (w tym publiczności), a miesiąc później podbił Giełdę Piosenki w Szklarskiej Porębie zdobywając tak samą liczbę nagród (w tym prestiżową im. Wojtka Bellona). Z najnowszych osiągnięć warto wymienić zajęcie drugiego miejsca na bydgoskim Festiwalu Piosenek Jacka Kaczmarskiego „Źródło wciąż bije” w 2013 roku w kategorii Pojedynek z Mistrzem. Jako gość występuje na najbardziej prestiżowych imprezach muzycznych w Polsce.

Jego piosenki są najczęściej lirycznymi opowieściami o ludzkich losach, w których każdy może się odnaleźć, nie brakuje jednak utworów zabawnych, czy wręcz kabaretowych.

24.01.2015, sobota, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 20 zł (przedsprzedaż) / 25 zł (w dniu koncertu)

ØRGANEK – „GŁUPI” ØRGANEK to klasyczne w brzmieniu, nowatorskie, w formie vintage, rockowe power trio tu i ówdzie wspomagane organami Vox. Wyraziste, błyskotliwie opisujące teraźniejszość teksty osadzone w pełnej cytatów i historycznych odniesień muzyce, a także niezwykła ekpresja sceniczna stanowią o wartości zespołu powołanego do życia w 2013 roku przez jego lidera, autora tekstów i kompozycji, gitarzystę i wokalistę Tomasza Organka. Stały skład uzupełniają basista Adam Staszewski oraz perkusista Robert Markiewicz. Trio okazjonalnie wspomaga obsługujący instrumenty klawiszowe Tomasz Lewandowski. Album zatytułowany „GŁUPI“ zawiera jedenaście autorskich kompozycji czerpiących z tradycji vintage rock’a definiowanego przez zespół w sposób nieszablonowy i bezpretensjonalny, dzieki czemu tworzy zupełnie nową jakość na polskim rynku.

Jakość kojarzoną z niezaprzeczalną oryginalnością zespołu oraz jego siłą i szczerością przekazu. Dowodem na to są liczne nagrody i wyróżnienia – MATEUSZ TRÓJKI 2014 oraz NAGRODA IM. GRZEGORZA CIECHOWSKIEGO przyznana w roku 2014.

Tomasz Organek – gitarzysta, kompozytor, producent, autor tekstów i opowiadań, urodzony w 1976 roku w Suwałkach. Ukończył filologię angielską na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz studia na Wydziale Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach. Lider, kompozytor i autor tekstów zespołu. Członek i jeden z założycieli grupy Sofa. Gitarzysta formacji poetyckiej Ser Charles oraz jeden z wokalistów grupy Fox. Autor opowiadań Beat Box w Stylu Emo nakładem FA styczeń 2015 |

| 57

w ydarzenia bale!” – zgodnie ze słowami piosenki na styczniowym Poranku ubierzemy karnawałowe stroje, które najpierw sami przygotujemy. A może też zorganizujemy sobie jakiś bal?

25.01.2015, niedziela, 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Poranek Kulturalny dla osób z niepełnosprawnością

Ørganek , fot. Stefan Kornacki

- ART nr 2-3 (72-73) 2008, Pepe wróć w Antologia współczesnych polskich opowiadań wyd. FORMA 2011. Obecnie pracuje nad swoją pierwszą powieścią pt. Teoria Opanowywania Trwogi.

Wydawnictwa płytowe: – Jacaszek/Miłka SEQUEL (Gusstaff Records, 2006) – Sofa MANY STYLEZ (Kayax, 2006) – O.S.T.R & SOFA Trójka! Live (3 SKY Media, 2007) – Sofa DoReMiFaSoFa (Kayax, 2009) – Fox Box (Kayax, 2010) – Sofa HARDKOR I DISKO (EMI, 2012) – Fox (Kayax, 2013) – Ser Charles (Jimmy Jazz Records, 2014) – Organek GŁUPI (Mystic Production, 2014) 25.01.2015, niedziela, zbiórka Dworzec Autobusowy PKS, start 7.30, ceny biletów autobusowych ok. 15 zł, wstęp wolny

Kultura na Świeżym vol. 30 – „Zimowy spacer nad Brdą” Podczas pierwszej Kultury w nowym roku przespacerujemy się wzdłuż brzegów Brdy.

Trasę zaczniemy w Koronowie, gdzie przejdziemy koło dawnego zakonu cystersów obecnie pełniącego rolę więzienia. Następnie miniemy urokliwie położony most kolei wąskotorowej, a na wysokości Samociążka dowiemy się którędy faktycznie płynie rzeka po wybudowaniu zapory w Koronowie.

Liczymy na to, że zima rozgości się na dobre i skuta lodem rzeka ukarze nam swoje piękno. Teren naszej wędrówki miejscami będzie grząski i śliski, dlatego przydadzą się kije trekkingowe do podparcia podczas forsowania wysokich brzegów Brdy. Warto zabrać zapasowe skarpetki na wypadek niekontrolowanych kąpieli.

Do Koronowa dotrzemy PKS-em. Na dworcu spotkamy się o godzinie 7:30, autobus natomiast odjedzie o 7:50. Wycieczkę planujemy zakończyć na Smukale, skąd wrócimy do domów autobusem nr 58.

25.01.2015, niedziela, godz. 9.30, Barka Lemara, wstęp wolny, zapisy: piotr.drozdowski@mck-bydgoszcz.pl

Poranek Rodzinny Mamy karnawał! „W karnawale nie siedzimy w domu wcale, przymierzamy wstążki, szale, wybieramy się na 58 |

| styczeń 2015

Zapraszamy wszystkich chętnych na warsztaty z nowego cyklu edukacyjnego dla osób z niepełnosprawnością. Spotkania o charakterze warsztatowym dotyczyć będą wszystkich dziedzin sztuki.

25.01.2015, niedziela, godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Zatańcz ze mną mamo

– warsztaty taneczne dla dzieci w wieku od 5 lat z opiekunami Taniec pozytywnie wpływa na rozwój dzieci. Dzięki niemu ćwiczą umiejętność koncentracji, spostrzegawczość, pamięć, szybką reakcję, koordynację wzrokowo ruchową, kształcą świadomość własnego ciała. Rodzice zaś przekonują się na własnej skórze jak dobroczynny wpływ na samopoczucie może mieć taniec. Warsztaty poprowadzi Dorota Dzięcioł – tancerka flamenco. Zapisy: dagmara.wroblewska@mck-bydgoszcz.pl. Prosimy o zaopatrzenie się w wygodny strój i obuwie.

27.01.2015, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp dla członków Agora Nestora

Wykład UTW Agora Nestora

– „Wielkie bale – élégance, distinction, chic” – projekcja fragmentów filmów połączona z prelekcją Hanny Paruckiej.

28.01.2015, środa, godz. 11.00 - 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny, zapisy: studio@mck-bydgoszcz.pl Machina Muzyki – zarządzanie dźwiękiem w przemyśle muzycznym – wstęp – Audio Plus Edukacja Nie będziemy opowiadać jakim lakierem pokryte są paczki, ani jakie kości DSP powkładane są do mikserków… Zakładamy, że tą wiedzę możecie znaleźć w broszurach. Powiemy natomiast o tym, jak wydajnie, prosto i szybko przygotować do pracy system i konsoletę.

Informacje o urządzeniach – tak, ale takie, które mają realny wpływ na dźwięk. Proste tricki, które ułatwią Wam wykonanie zadania. Wszystko to okraszone zostanie dużą ilością przykładów dźwiękowych, odsłuchów i porównań różnych konfiguracji. Na pewno pohałasu-

w ydarzenia jemy, na pewno damy coś zepsuć, a potem naprawić.

Rozgrzejemy mikserek do czerwoności i zobaczymy kiedy zapala się limiter w K2… Z pewnością znajdzie się czas na dyskusje i zadawanie pytań. Ideą naszych spotkań jest przekazywanie wiedzy, która może być przydatna na dużych festiwalach i na niewielkich imprezach klubowych.

Zespół Audio Plus Edukacja i Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy.

Temat warsztatów: Wiedza o Midas® i L-Acoustics® 1. MIDAS • Jakość dźwięku (Czemu jest wyjątkowa?)

• Nawigacja i przygotowanie (Te wszystkie kolory) • Łączenie różnych syst. cyfrowych (direct input, zegary) • Pamięć i automatyka (szoły, presety, itd.)

• Hands-on (Łapy na Midasie) • Uruchomienie i przygotowanie PRO2 • Dołączenie wielośladu DN9650 • Połączenie cyfrowe FOH i MON 2. L-ACOUSTICS • Co to za firma? (Kim oni są?)

• Co ona produkuje? (Co to jest i dlaczego?)

• Jak tego używać? (Kiedy jest dobrze?)

• Wymyślanie konfiguracji • Wskazówki i gotowce • Jak to słychać? (Paczki na własne uszy) • XT – koaksjalne • ARCS WIDE – małe liniówki Zajęcia poprowadzą: Antoni Paluszkiewicz (Midas & Klark Teknik Product Manager) i Maciej Błachnio (L-Acoustics Product & Concert Sound Manager).

31.01.2015, sobota, godz. 20.00, Kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny

BLUES + HARMONIJKA

– wystąpi zespół Green Grass oraz gość specjalny Michał Cielak Kielak Będzie to pierwsze muzyczno – edukacyjne spotkanie w ramach nowego cyklu poprzedzającego 2. edycję festiwalu Blues Plus, która odbędzie się we wrześniu 2015 roku. Podczas styczniowego spotkania w kawiarni Szpulka posłuchać będzie można utworów klasyków bluesowej harmonijki przeplatanych opowieściami o historii bluesa i jego czołowych twórcach.

Michał Kielak – polski muzyk bluesowy grających na harmonijce ustnej, producent muzyczny. Instrumentem tym zainteresował się w wieku 15 lat, rok później doskonalił umiejętności na warsztatach bluesowych w Zakrzewie. W 1995 roku nawiązał kilkuletnią współpracę z bydgoską grupą Green Grass, czego efektem były wydawnictwa „Tańcz z nami” (2001) i „One Man Band” (2004). W 2002 roku znalazł się w szeregach inowrocławskiego zespołu Szulerzy, z którym nagrał płyty „Bez Ciebie” (2003) i „Pilnuj się!” (2005), a także uczestniczył w fonograficznym projekcie Jaromi & Szulerzy „Gra w piki daje wyniki” (2004, reedycja 2009). W duecie z Jarosławem Jaromim Drażewskim (Blues Flowers) firmował album „Rozum Cielęcy” (2003). W 2003 roku, wraz z gitarzystą Jarosławem Tioskowem i mu-

Michał Cielak Kielak & Green Grass

zykami grupy Szulerzy, złożył muzyczny hołd swemu harmonijkowemu mentorowi Ryszardowi Skibie Skibińskiemu, soliście grupy Kasy Chorych, nagrywając w 20. rocznicę jego śmierci płytę Michał Cielak Kielak – „Tribute to Ryszard Skiba Skibiński”. Dobrze przyjęty album przypieczętował akces do zespołu Kasa Chorych, którego, po latach okazjonalnej współpracy, stał się pełnoprawnym członkiem. Obecnie, poza macierzystą grupą, regularnie występuje w projektach: Kulisz & Kielak, Roman Puchowski & Michał Kielak, Riedel & Kielak, a także gościnnie m.in. z grupami Cree i Krzak. Jest czterokrotnym zwycięzcą plebiscytu „Blues Top” (pisma Twój Blues) w kategorii „Harmonijka ustna”.

Zespół Green Grass jest aktywny na polskiej scenie bluesowej od początku lat 90-tych. Od tego czasu zagrał kilkaset koncertów, wśród których były zarówno występy w małych salach klubowych, jak i na dużych scenach plenerowych. Green Grass jest laureatem kilku festiwali bluesowych, m.in. Bluesady w Szczecinie (1995), Olsztyńskich Nocy Bluesowych (1996) oraz Rawa Blues Festival w Katowicach (1996, 2001).

W swojej twórczości zespół posługuje się uniwersalnym muzyczny językiem łączącym najlepsze tradycje bluesa miejskiego z gatunkami pokrewnymi – rock ‚n’ rollem czy folkiem. Repertuar grupy stanowią własne kompozycje i bluesowe standardy.

Dyskografia: – MC „Ostatni Raz” (1993) – CD „Blues w Polsce” (składanka; 1997) – CD „Tańcz z nami” (2001) – CD „One Man Band” – singiel promocyjny (2004) – CD „Blues dla Majki-koncert w Radiu PiK“ (2007) – CD „Antologia Polskiego Bluesa” (składanka; cz. 1 – 2008; cz. 2 – 2009, cz. 3 – 2011) – CD „Transatlantic Blues Project – Green Grass &Shrimp City Slim” (2012) Skład zespołu: Jacek Herzberg – gitara, śpiew Andrzej Neumann – gitara basowa Robert Robaszkiewicz – perkusja Bernard Pyrzyk – skrzypce styczeń 2015 |

| 59

w ydarzenia

NOWE HORYZONTY TOURNEE Kino ORZEŁ, 14-17 stycznia 2015, środa-sobota, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 11/14 zł 14.01.2015 15.01.2015 16.01.2015 17.01.2015

18.00 20.00 18.00 20.00 18.00 20.00 16.00 18.15 20.15

Zjazd absolwentów Żona policjanta Pod ochroną Mały Quinquin Biały cień Biały Bóg Biały cień Dystans Biały bóg

Dystans (The Distance / La distancia), Hiszpania 2014, 80’, reżyseria i scenariusz: Sergio Caballero, zdjęcia: Marc Gómez del Moral, obsada: Michal Lagosz, Alberto Martínez, Jinson Añazco, Roland Olbeter, Vidi Vidal Komedia absurdu Sergia Caballero, muzyka i artysty konceptualnego, reżysera Finisterrae, dyrektora poświęconego muzyce elektronicznej i multimediom festiwalu Sónar. Przetrzymywany w opuszczonej syberyjskiej elektrowni artysta zleca karłom – telepatom kradzież tytułowego przedmiotu. Odrealnione miejsce i postaci tworzą dziwny, surrealistyczny świat. Dystans to zarazem heist movie, parodia Stalkera autorstwa Tarkowskiego i melancholijna oda do poszukiwaczy lepszego życia. Trzeba być szaleńcem albo geniuszem, żeby nakręcić taki film, jak Dystans. To z pewnością jedna z najbardziej oryginalnych propozycji w programie festiwalu. (…) Jest jednym z tych filmów, które mogą narobić w głowie niezłego bałaganu.

Biały Bóg (White God / Fehér isten), Węgry, Niemcy, Szwecja 2014, 119’, reżyseria: Kornél Mundruczó, scenariusz: Kornél Mundruczó, Viktória Petrányi, zdjęcia: Marcell Rév, obsada: Zsófia Psotta, Sándor Zsótér, Lili Horváth, Lili Monori Najlepszy film sekcji Un Certain Regard na 67. MFF w Cannes. Polityczna metafora ubrana w gatunkowy kostium. 13-letnia Lili walczy o to, by zachować swojego czworonoga, jednak jej ojciec porzuca psa na środku ulicy. Zwierzę błąka się po mieście i na własnej skórze doświadcza tego, jak okrutni potrafią być ludzie. Hagen ucieka przed hyclami, wpada w pułapkę chciwego bezdomnego, zostaje uwięziony i trenowany do krwawych walk. W końcu dołącza do sfory rozjuszonych psów, które mszczą się na swoich oprawcach.

Biały Bóg jest mroczną, paradoksalną, wieloznaczną bajką zwierzęcą, filmem, który najlepiej ze znanych mi tytułów oddaje duszną atmosferę życia w kraju rządzonym przez Orbana. A przy tym nie ogranicza się do alegorii współczesnego węgierskiego losu, traktuje o powszechnych, od Santiago de Chile po Władywostok, problemach współczesnej polityki.

Mały Quinquin (Li’l Quinquin / P’tit Quinquin), Francja 2014, 197’, reżyseria i scenariusz: Bruno Dumont, zdjęcia: Guillaume Deffontaines, obsada: Alane Delhaye, Lucy Caron, Bernard Pruvost, Philippe Jore Czteroodcinkowy serial kryminalny. Wiejską okolicą wstrząsa seria morderstw: poćwiartowane szczątki zabójca chowa w krowich trzewiach. Śledztwo prowadzi dwójka ekscentrycznych policjantów, a ich poczynania obserwuje tytułowy mały Quinquin, okoliczny łobuziak. Poczucie humoru Dumonta jest specyficzne, ale działa! Na ekranie komizm miesza się z tragizmem, nieustępliwością spojrzenia i wyczuleniem na środowiskowe i społeczne animozje.

Miniserial Dumonta można interpretować na wielu poziomach: jako traktat o szaleństwie prowadzącym do ogłupienia, jako krytykę ksenofobii, czy też jako panoramę wiejskiej społeczności. Jednak tematem, któremu Dumont poświęca najwięcej czasu, jest skrajne zróżnicowanie okresów, jakimi są młodość oraz starość.

Jakub Majmurek, „Krytyka Polityczna”

Jan Stąpor, hatak.pl

Biały cień (White Shadow), Tanzania, Niemcy, Włochy 2013, 115’, reżyseria: Noaz Deshe, scenariusz: Noaz Deshe, James Masson, zdjęcia: Armin Dierolf, Noaz Deshe , obsada: Hamisi Bazili, James Gayo, Glory Mbayuwayu, Salum Abdallah, Riziki Ally, Tito D. Ntanga Nagroda dla najlepszego debiutu na 70. MFF w Wenecji oraz Nagroda Publiczności i Grand Prix na 14.

MFF T-Mobile Nowe Horyzonty. W Afryce Wschodniej albinosi traktowani są jak lukratywny towar. Szamani płacą fortunę za części ciała i narządy dotkniętych bielactwem osób, wierzą bowiem, że sporządzone z nich amulety przynoszą szczęście i dobrobyt. Alias jest młodym albinosem żyjącym w tanzańskiej wiosce. Po tym, jak zostaje świadkiem morderstwa swojego ojca, również albinosa, matka wysyła go do miasta, by tam poszukał schronienia.

Unikając estetyzowania przemocy i popadania w tani moralizm, Deshe nakręcił uniwersalny film o inności. (…)

Oszczędny formalnie Biały cień jest wstrząsający i ważny; zadaje istotne egzystencjalne pytania w bezpretensjonalny sposób subtelnie podsuwając odpowiedzi.

Pod ochroną (Refugiado), Argentyna, Francja 2014, 95’, reżyseria: Diego Lerman, scenariusz: Diego Lerman, María Meira, zdjęcia: Wojciech Staroń, obsada: Julieta Díaz, Sebastián Molinaro, Marta Lubos, Valentina García Guerrero, Silvia Bayle Próba wyrwania się ze spirali domowej przemocy w obiektywie Wojciecha Staronia. Mały Matias, po powrocie ze szkoły, znajduje swoją matkę w kałuży krwi.

Laurze udaje się przeżyć, ale po wyjściu ze szpitala wie już, że ani ona, ani jej ośmioletni syn nie wrócą do agresywnego ojca rodziny. Rozpoczynają wędrówkę w poszukiwaniu azylu, który pozwoli im rozpocząć nowe, wolne od ciągłego strachu, życie.

Film Lermana traktuje problem przemocy z rozwagą.

Próżno szukać w nim brutalnych scen, które miałyby wstrząsnąć widzem. Postać ojca pozostaje niewidoczna. Oko widza ma być zwrócone w stronę chłopca, jego matki i łączącej ich więzi. Choć przemierzają wspólnie tę samą drogę, w końcu stają na rozdrożu i każde z nich skręca w swoją stronę. Spotykają się na mecie, świadomi tego, czego nie próbowali lub nie chcieli dostrzec, pogodzeni z nową sytuacją i wreszcie wolni.

Bartosz Sadulski, film.onet.pl

60 |

| styczeń 2015

Iwona Sobczyk, gazeta festiwalowa „Na horyzoncie”

novela.pl

w ydarzenia Zjazd absolwentów (The Reunion / Återträffen), Szwecja 2013, 82’, reżyseria i scenariusz: Anna Odell, zdjęcia: Ragna Jorming, obsada: Anna Odell, Sandra Andreis, Kamila Benhamza, Anders Berg Nagroda FIPRESCI na 70. MFF w Wenecji i główna nagroda w Konkursie Filmy o Sztuce 14. MFF T-Mobile Nowe Horyzonty. Pomiędzy fabułą, dokumentem a performance. Znana z kontrowersyjnych akcji szwedzka artystka Anna Odell była prześladowana w szkole przez rówieśników. 20 lat później nie została zaproszona na zjazd absolwentów. Realizuje więc jego rekonstrukcję ze swoim udziałem. To jednak połowa projektu. Następnie Odell postanawia skonfrontować się z oprawcami.

Zjazd Absolwentów to, na każdym poziomie (film, performance, dokument), mocne, doskonale zrealizowane kino. Kontrowersyjne i nieco ekshibicjonistyczne, ale angażujące oraz szczere jednocześnie. Gdy dokumentalistyka, niebanalna osobowość i kino spotykają się w tym samym punkcie, wychodzą właśnie takie małe arcydzieła.

Katarzyna Wolanin, filmaster.pl

Żona policjanta (The Police Officer’s Wife / Die Frau des Polizisten), Niemcy 2013, 175’, reżyseria, scenariusz i zdjęcia: Philip Gröning, obsada: Alexandra Finder, David Zimmerschied, Pia Kleemann, Chiara Kleemann Specjalna Nagroda Jury na 70. MFF w Wenecji. Młode, sympatyczne małżeństwo: ona realizuje się jako matka, uśmiechnięty mąż pracuje w policji. Ale za drzwiami ich małego domu rzeczywistość nie jest już taka kolorowa.

Pokonany przez frustrację mężczyzna zaczyna znęcać się nad żoną, ta z kolei popada w depresję. Nie rozstaną się, bo razem trzyma ich toksyczna, kompulsywna miłość. Autor „Wielkiej ciszy” stworzył intrygujący formalnie film o wielkiej emocjonalnej sile rażenia.

Film przenika groza rodem z okrutnej niemieckiej baśni lub romantycznej ballady „Król Olch”, gdzie nakładają się na siebie baśń i rzeczywistość. Ponura współczesna baśń Gröninga jest chłodną i przenikliwą analizą sytuacji, która nie jest wyłączną własnością tradycji niemieckiej. Słyszymy o niej nieustannie w naszych mediach: ojciec zabija swoją rodzinę, matka zabija dziecko, dziecko morduje matkę…

Tadeusz Sobolewski, „Gazeta Wyborcza”

16 piątek Styczeń 2015 2 piątek

14.00 16.00 18.15 20.30 3 sobota 14.00 16.00 18.15 20.30 4 niedziela 11.00 14.00 16.00 18.15 20.30 5 poniedziałek 20.30 6 wtorek 16.00 18.15 20.30 7 środa 20.30 8 czwartek 16.00 18.15 20.30 9 piątek 14.00 16.00 18.15 20.30 11 niedziela 20.30 12 poniedziałek 20.30 13 wtorek 18.15 20.30 14 środa 16.00

Emma i Kacper – zimowe wakacje Sen o Warszawie Dzikie Historie Wolny strzelec Emma i Kacper – zimowe wakacje Sen o Warszawie Dzikie historie Wolny strzelec Zimowe małe ANIMOCJE 2 – bilety 5 zł Emma i Kacper – zimowe wakacje Sen o Warszawie Dzikie historie Wolny strzelec Wolny strzelec Dzikie historie KMF Mozaika Wolny strzelec Wolny strzelec Sen o Warszawie Dzikie historie Wolny strzelec Emma i Kacper – zimowe wakacje Sen o Warszawie Dzikie historie Między nami dobrze jest Dzikie historie Między nami dobrze jest KMF Mozaika Sen o Warszawie Dzikie historie

17 sobota 18 niedziela

14.00 16.00 14.00 14.00

16.30 20.00 19 poniedziałek 20.30 20 wtorek 16.00 18.15 20.30 21 środa 20.30 22 czwartek 16.00 18.15 20.30 25 niedziela 14.00 16.00 18.00 20.15 26 poniedziałek 20.30 27 wtorek 18.15 20.30 28 środa 18.15 20.30 29 czwartek 16.00 18.00 20.15 30 piątek 14.00 20.30 31 sobota 14.00 16.00 18.15 20.30

Sen o Warszawie Między nami dobrze jest Między nami dobrze jest DKF (nie tylko) dla seniorów Imperium słońca Między nami dobrze jest Dzikie historie Dzikie historie Między nami dobrze jest KMF Mozaika Dzikie historie Między nami dobrze jest Czarny węgiel, kruchy lód (przedpremiera) Czarny węgiel, kruchy lód (przedpremiera) Czarny węgiel, kruchy lód (przedpremiera) Paddington Czarny węgiel, kruchy lód Birdman Birdman Birdman KMF Mozaika Birdman Birdman Birdman Czarny węgiel, kruchy lód Birdman Birdman Paddington Birdman Paddington Birdman Czarny węgiel, kruchy lód Birdman Bilety: ulgowe 11 zł / normalne 14 zł styczeń 2015 |

| 61

w ydarzenia

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku

Fot. Andrzej Gawroński

pod kierownictwem Janusza Sierszulskiego, Fresca Voce, dyrygowany przez Michalinę Spychalską, oraz chór Fordonia pod dyrekcją Mariana Wiśniewskiego i Michaliny Spychalskiej.

10.01.2015, sobota, godz. 12.00, Pałac Stary w Ostromecku, wstęp wolny, zapisy: zwiedzanie@palacwostromecku.pl

Bal Trzech Królewiczów

– warsztaty dla rodzin z dziećmi Serdecznie zapraszamy na specjalny, ekskluzywny, wystrzałowy bal dla dzieci – miłośników karnawałowych zabaw. Zapraszamy Małe Królewny i Dzielnych Królewiczów na bal w strojach wieczorowych. W programie tańce, zabawy, konkursy i zajęcia tańca pod okiem specjalistki. Prowadzą: Andrzej Gawroński i Alicja Dużyk.

4.01.2015, niedziela, godz. 14.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

O sztuce, miłości i życiu

– spotkanie z autorem i wystawą Grzegorza Pleszyńskiego Grzegorz Pleszyński – artysta zamieszkały w Bydgoszczy i Berlinie zajmuje się m.in. takimi dziedzinami sztuki, jak malarstwo, rysunek, performance, instalacja, video art. Na ekspozycji w salach (kominkowej i zielonej) Pałacu Nowego, pokazuje najnowsze serie prac oraz ilustracje, które stanowią przekrój z ostatnich trzydziestu lat. A czym proces tworzenia jest dla Pleszyńskiego? – „Niespodzianką. Stawiam pierwszą kreskę, plamę i nie wiem, dokąd mnie one zaprowadzą? Czy będzie z tego człowiek czy kot? W procesie twórczym jestem pośrednikiem pomiędzy tym, co zewnętrze, a tym, co kreuje moja natura. Nie interesuje mnie rzemiosło, a proces.

Nie chcę płaszczyźnie niczego narzucać, ale ufam, że zdarzy się tak, jak ma się zdarzyć. Ostatecznie rozwiązanie jest nie tylko zaskoczeniem, ale także zawsze satysfakcją” – wyznaje artysta.

4.01.2015, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, bilety 10 zł

Noworoczny koncert kolęd Tradycyjnie zapraszamy na noworoczne śpiewanie kolęd wraz z chórami Polskiego Związku Chórów i Orkiestr. Specjalnie dla gości wystąpią: Cantus Cordis, 62 |

| styczeń 2015

10.01.2015, sobota, godz. 20.00, Pałac Nowy w Ostromecku, bilety 115 zł, rezerwacja: tel. 883 366 098, 523 646 411, recepcja@palacwostromecku.pl,

Bal Trzech Króli w Pałacu Nowym Jako, że jest to Bal Trzech Króli, w Pałacu Nowym, jak zwykle, nie zabraknie owych monarchów. W ich role wcielą się: Lech Zagłoba-Zygler (wiceprzewodniczący Rady Miasta Bydgoszczy, obdarzony niezwykłymi zdolnościami aktorskimi), Adam Gajewski (znany filmowiec, miłośnik Bydgoszczy) oraz Andrzej Gawroński („ostromecki kaowiec”, również niezwykle uzdolniony). Trzej Królowie zaśpiewają z Gośćmi kolędy. Impreza trwać będzie od godz. 20.00 do 4.00.

Zagra znakomity zespół pod kierownictwem Piotra Pociota – muzyka, multiinstumentalisty doskonale znanego bydgoszczanom. Restauracja Cztery Pory Roku przygotuje, specjalnie dla Gości, wykwintne menu (w cenie biletu).

11.01.2015, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, bilety 10 zł

Świat Tanga – koncert zespołu Sentido del Tango Zespół sięga po to, co w gatunku najlepsze: utwory dawnych mistrzów klasycznego tanga oraz niezrównanego Astora Piazzolli. Wzbogaca go jednak o własne kompozycje oraz przedwojenne tanga polskie. Wyko-

w ydarzenia

S e n t i d o d e l Ta n g o

nania zespołu Sentido del Tango to spektakle muzyczne (często z udziałem śpiewu i tańca) kierowane zarówno do koneserów, jak i tych, którzy pierwszy krok do Świata Tanga mają jeszcze przed sobą.

Sentido del Tango tworzą: Piotr Kopietz – bandoneon, akordina, narracja, Gabriela Machowska-Kopietz – fortepian, Mateusz Szemraj – gitara. Współpraca gościnna: Maria Roma-Klatka i Anna Ozner – śpiew oraz para taneczna.

W programie m.in.: A. Piazzolla, C. Gardel, M. Rodriguez, A. Villoldo, P. Kopietz, H. Wars, J. Petersburski.

18.01.2015, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Akademia dzieciom – poranek muzyczny „Biały walczyk” Zapraszamy na kolejne spotkanie w ramach popularnego cyklu realizowanego wspólnie z Akademią Muzyczną. Prowadzące: dr Ewelina Boesche-Kopczyńska i mgr Honorata Glaza-Gulgowska wykorzystują metodę „aktywnego słuchania”, polegającą na dodaniu do muzyki elementów ruchu, gry na instrumentach czy melorecytacji. Angażują dzieci do wspólnej zabawy.

18.01.2015, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, bilety 10 zł

Dziwny jest ten świat 2015 roku – Joachim Perlik w repertuarze Czesława Niemena Od wielu lat, zainspirowany twórczością Czesława Niemena, przy każdej nadarzającej się okazji włączał jej elementy do swojego repertuaru. W końcu postanowił sprawdzić jak poradzi sobie z muzyką wielkiego artysty na poważnie. Efektem tej próby jest wydana w 2005 roku płyta solowa „Wspomnienie o…” zawierająca największe i najbardziej popularne przeboje Niemena.

W repertuarze znalazły się takie utwory, jak „Dziwny jest ten świat”, „Pod papugami”, „Obok nas”, „Płonąca stodoła”, „Domek bez adresu”, „Czas jak rzeka”, „Nim przyjdzie wiosna”, „Czy mnie jeszcze pamiętasz”, „Jednego serca”, które publiczność usłyszy także podczas koncertu w Pałacu Nowym.

18.01.2015, niedziela, godz. 18.00, Pałac Stary w Ostromecku, bilety 10 zł

Bal u Salomona – monodram Andrzeja Pieczyńskiego Styczniowy Bal u Salomona to gala początkująca cykl spotkań z prozą i wierszem pod nazwą „Pięć Zmy–Słów Literatury”.

Pierwsze spotkanie będzie spektaklem, który, przez odmienną formę zaprezentowania mowy wiązanej,

stanie się widowiskiem przywracającym ojczystemu językowi jego należne miejsce w procesie komunikacji międzyludzkiej podnoszącej piękno i wartość polskiego Słowa. Wydarzenie będzie multimedialne, oprawione specjalnie skomponowaną muzyką oraz udziałem tancerzy z Zespołu Tańca Współczesnego DMT z Pałacu Młodzieży w Bydgoszczy. Galę wzbogaci interakcja, w formie zaproszenia widowni do czynnego uczestniczenia w widowisku, w którym widzowie, jako niemi aktorzy, będą podążać za bohaterem – Poetą i aranżującymi z nim zdarzenia – tancerzami, tworząc wspólnie orszak zaproszonych do Salomona na bal – gości.

Andrzej Pieczyński to znakomity aktor teatralny i filmowy, reżyser, kompozytor, dramaturg. Urodził się w Pobiedziskach k. Poznania. W latach 1975-1976 studiował historię i kulturoznawstwo na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. W roku 1978 dostał się na Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. W latach 1978-1983 pracował w Teatrze Narodowym w Warszawie. Od roku 1983 do 1989 podjął pracę w Teatrze Muzycznym w Gdyni na stanowisku solisty – śpiewaka i reżysera. W 1989 roku rozpoczął wykłady aktorstwa i reżyserii w Die Etage – Schule für Darstellenden Künste (Szkole Sztuk Przedstawiających) w Berlinie grając jednocześnie w berlińskim Theater am Ufer. W roku 1992 nawiązał współpracę z teatrami: Dramatycznym w Gdyni (obecnie Teatrem Miejskim), jako aktor, autor i reżyser; Muzycznym w Gdyni (reżyser) i Teatrem Polskim w Bydgoszczy (aktor). W latach 1999-2011 był wykładowcą w Studium Animatorów Kultury w Gdańsku, w okresie od 2005 do 2011 roku pracował w Teatrze Polskim w Warszawie, zaś w latach 2011-2013 w Teatrze Syrena w Warszawie. W 2013 roku ukończył Wydział Wiedzy o Teatrze w Akademii Teatralnej w Warszawie. W roku 2006 założył Fundację Scena Pobiedziska, której jestem prezesem.

Obecnie pracuje w Och – Teatrze w Warszawie. Znany jest również z takich filmów, jak „Wielki Szu”, „Stara baśń”, czy „Boża podszewka”.

25.01.2015, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, bilety 10 zł

Akademia w Pałacu – koncert karnawałowy Wspaniałe romanse, arie i czardasze zaprezentują: Małgorzata Grela – sopran, Gabriela Glapska – fortepian, Agata Misiak – fortepian oraz studentki z klasy prof. M. Greli: H. Bregar, E. Izdebska, J. Gęsicka, M. Kuniszewska, H. Okońska, M. Szałkiewicz, W. Wizner.

25.01.2015, niedziela, godz. 17.30, Pałac Stary w Ostromecku, wstęp wolny

Wykład prof. Janusza Kutty – powrót Bydgoszczy do Polski w styczniu 1945 roku, cz. II

Janusz Kutta to historyk – archiwista, długoletni dyrektor Archiwum Państwowego w Bydgoszczy, autor publikacji z historii nowożytnej i najnowszej oraz historii administracji Pomorza i Wielkopolski. Członek Towarzystwa Naukowego Toruńskiego, Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego oraz Instytutu Zachodniego im. Zygmunta Wojciechowskiego w Poznaniu. styczeń 2015 |

| 63

Galeria Wspólna

M a r i a K i e s n e r, D o m R i c h t e ra , 2 014

22.01.2015, godzina 18.00 – wernisaż

Wystawa malarstwa Marii Kiesner Maria Kiesner – w latach 1997-2002 studiowała na Wydziale Malarstwa w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Tam uzyskała dyplom, wyróżniony nagrodą im.

J. Szajny za poszukiwanie nowej formy wypowiedzi.

Dyplom obroniła w roku 2002 pod kierunkiem prof.

J. Modzelewskiego. Uzyskała również aneks z plakatu w pracowni prof. M. Wasilewskiego. Pracę teoretyczną napisała pod kierunkiem dr Agnieszki Morawińskiej.

W latach 2005 i 2007 była stypendystką Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Maluje architekturę i pejzaże miejskie. Przedstawia obiekty realistycznie, ascetycznie i bez sztafażu. Interesują ją fabryki, dworce, szkoły, domy kultury i zapomniane relikty modernizmu i architektury socrealistycznej.

W 2009 obroniła doktorat pod tytułem „Miasto przed burzą”. Aktualnie pracuje jako adiunkt w Instytucie Edukacji Artystycznej, Akademii Pedagogiki Specjalnej im.

Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.

Maria Kiesner brała udział w wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych, zarówno w kraju jak i za granicą.

23.01.2015, godz. 18.00, Galeria Wspólna

Wykład Barokizm oraz motywy hiszpańskie w malarstwie pedagogów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, w ciągu ostatnich dwóch dekad – wykład dr Adama Organistego.

Dr Adam Organisty – historyk sztuki, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, honorowy obywatel Ziębic.

64 |

| styczeń 2015