Mózg: Tupot Poetycki
Filip Springer w spódnicy na tropie bydgoskich „gargameli” „Pamiętam, więc jestem” – rozmowa o twórczości Tadeusza Nowakowskiego
Michał Rusinek
Centrum Kultury Fantastycznej – odsłona 2.
luty 2016
Felietony: Andrzejewski, Pruss, Siwiec
nr 2 (469) ROK XLII ISSN 1232-4450 INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny
w WiMBP
na początek Nawet jeśli historia niczego nie uczy, to potrafi sprawić trochę przyjemności (przyjemne bywa bowiem to, że rozumiemy rzeczywistość lepiej i głębiej – chociaż to teza dość kontrowersyjna). Mnie lektura historii miasta (proszę zerknąć na stronę 7) takiej przyjemności trochę przyniosła. Cały świat się zmienił od tamtego czasu, tezę moją o przepaści odgradzającej nas od wieków wcześniejszych podtrzymuję, chociaż nie w całej rozciągłości. Historia w jakimś bowiem sensie się powtarza, powtarza się mianowicie jako… nie, nie jako farsa – ale jako metafora. Czytam w książce Wojciecha Siwiaka o gnoju i błocie jako o niezbywalnych elementach krajobrazu tamtych odległych czasów. Ale co tam niezbywalnych – powszechnych, nadmiarowych! Niby wiadomo, ale jednak szokuje. „Gnojowe góry”, „brudni rzemieślnicy”, „chodzić i jeździć niegodziwie” – tak czytam i trafność tych metafor (dziś metafor, dawniej – ścisłego opisu!) zaskakuje. Znów przecież w opisie rzeczywistości dominuje „segregacja”, jakieś „gnoje” (tak właśnie, w takiej formie się o odpadach mówiło), wszędobylskie „brudy” i „błota”. Niby wszystko się zmienia. Niby. Tym bardziej zachęcam do lektury!
R edak to r N ac zeln y
B I K w i n te r n e c i e :
www.bik.bydgoszcz.pl www.issuu.com/bik_ www.facebook.com/bik.bydgoszcz
Prenumerata jest realizowana przez RUCH S.A.: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata. ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803 (w dni robocze w godz. 7.00-17.00, koszt połączenia według taryfy operatora).
spis treści
Instytucja kultury miasta Bydgoszczy
Na początek, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 odnotowano, Emilia Walczak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Pamiętam, więc jestem, z Eweliną Szadkowską rozmawia Bartłomiej Siwiec. . . . . 4 odnotowano, Kuba Ignasiak, Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Po co nam Tolkien?, Marta Kładź-Kocot. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Życie Naire (fragment), Marta Kładź-Kocot. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Wydawnictwa Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Tupot Poetycki – nie tylko slam, Mikołaj Zieliński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Autonomiczny obraz świata, Hanna Strychalska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Bydgoskie „gargamele”, Natalia Nazaruk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Jimi Birchwood, Last Station, Szymon Andrzejewski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Hemar i homar, Bartłomiej Siwiec, Zugzwang (35). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Mam bałagan, Szymon Andrzejewski, przez rude okulary (24). . . . . . . . . . . . . . . . 20 Bydgoski insynuator kulturalny (140), Zdzisław Pruss. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Adresy bydgoskich instytucji kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy dyrektorka: Marzena Matowska 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12 e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl redaktor wydania: Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Adam Gajewski, Monika Grabarek korekta: Emilia Walczak skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel redakcja: tel. 523 255 553 bik@mck-bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12 druk i oprawa: Polraster BIK w sieci www.bik.bydgoszcz.pl www.facebook.com/bik.bydgoszcz www.issuu.com/bik_
Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. BIK 2/2016 (469) Rok XLII, nakład 2000 egz.
dystrybucja: częściowo bezpłatny
Wydarzenia Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Teatr Polski w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Muzeum Wodociągów, Galeria Wieży Ciśnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Galeria Miejska bwa / Galeria Brda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Galeria Kantorek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Muzeum Fotografii w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Kamienica 12. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Otwarta Przestrzeń „Światłownia”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Klub „Odnowa”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Dom Kultury ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 artGallery galeria & pracownia plastyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Impresariat Artystyczny ITD. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Impresariat Artystyczny ADRIA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Dom Kultury MODRACZEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Klub ARKA BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Miejskie Centrum Kultury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Kino Orzeł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Na okładce: Rysunek Jolanty Płotkowskiej – wystawa w Galerii Wspólnej od 25 lutego, więcej o wystawie na str. 64
2 |
| luty 2016
odnotowano Stypendia rozdane Pod koniec ubiegłego roku po raz kolejny prezydent Bydgoszczy przyznał stypendia osobom zajmującym się twórczością artystyczną i upowszechnianiem kultury. Tym razem uhonorowano 41 artystów i społeczników. 3000 zł otrzymała właścicielka Galerii Farbiarnia Katarzyna Gębarowska na zorganizowanie wykładu pt. „Rzemiosło i Sztuka – Bydgoskie Pionierki z Kamerą”, połączonego z prezentacją multimedialną. Dominika Kiss-Orska z emcekowego Zakładu Praktyk Kulturalnych otrzymała 3500 zł na realizację projektu „Galeria Urząd” (pisaliśmy o nim w poprzednim wydaniu „BIK-u”). Pośród artystów pióra znalazła się Karolina Sałdecka – kwotą 3000 zł dofinansowano wydanie jej tomu wierszy zatytułowanego Psi blues (publikacja ukaże się nakładem Klubu Integracji Twórczych „Stowarzyszenie Żywych Poetów” w Brzegu). Taką samą sumą nagrodzono Miłosza Waligórskiego, który starał się o stypendium na wydanie prozatorskiej książki pt. Kto to widział (jej fragmenty prezentowane były na łamach „Twórczości”). Wśród muzyków znalazł się m.in. Michał Kielak (4000 zł), dzięki czemu już w tym roku możemy spodziewać się płyty pt. Od początku, nagranej wspólnie z młodymi muzykami z Bydgoszczy. Część z nich gra w zespole Pokój Numer 3 (Jakub Andrzejewski, Bartek Andrzejewski, Krzysztof Ratke). Kielak wystąpi tam gościnnie i jako producent. Kwotą 4000 zł nagrodzono też Rafała Gorzyckiego, który otrzymał stypendium na nagranie, wydanie i trasę koncertową promującą krążek projektu Rafał Gorzycki Trio pt. Playing. Gratulujemy!
Michał Kielak
Archiwum Bydgoskiego Teatru 30 grudnia minionego roku w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy (Stary Rynek 24) odbyło się spotkanie promujące nowy serwis internetowy dotyczący historii bydgoskiego teatru do roku 1948, dostępny pod adresem: teatrmiejski.bydgoszcz.pl. Biblioteka udostępnia tam zdigitalizowane materiały ze swych bogatych zbiorów: afisze, programy teatralne, fotografie, plany architektoniczne, dokumenty, pocztówki, pamiątki i ciekawostki. To ogromna baza danych sięgająca pierwszej połowy XIX wieku – otwarta księga bydgoskiego teatru dostępna dla każdego! Baza posiada odsłonę polsko-, anglo- i niemieckojęzyczną. Projekt dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Serwis powstał z okazji 250-lecia teatru publicznego w Polsce. Facebookowa odsłona przedsięwzięcia znajduje się pod adresem: facebook.com/teatrmiejski.
15 lat? Ponad czasem! W styczniu br. płyta Mariusza Klimka Ponad czasem obchodzi jubileusz 15-lecia. W 2004 roku płyta ta została wydana przez Firmę Fonograficzną Polskie Nagrania. Album zawiera 14 utworów w aranżacjach wibrafonisty Karola Szymanowskiego do słów Mariusza Klimka. Oprócz Klimka i znakomitej obsady muzycznej (m.in. Krzysztof Herdzin, Marcin Jahr, Grzegorz Nadolny) jednym z wykonawców jest śpiewak oratoryjno-kantatowy Piotr Kusiewicz. Na krążku znajdują się dwa duety: Świat taki jak my oraz Złoty środek, które istnieją w wersji symfonicznej wykonywanej podczas koncertów na żywo w aranżacjach Herdzina czy Piotra Rubika. Dziś płyta ukazuje się w nowej szacie graficznej, tym razem wydana przez Impresariat Artystyczny Mariusz Klimek. Premiera krążka miała miejsce 10 stycznia. Zebrała Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl luty 2016 |
| 3
literatura
Pamiętam, więc jestem Z dr Eweliną Szadkowską, badaczką literatury emigracyjnej, autorką książki Proza fabularna Tadeusza Nowakowskiego, rozmawia Bartłomiej Siwiec.
Jak to się stało, że zainteresowała się pani twórczością Tadeusza Nowakowskiego? Literatura emigracyjna zawsze była bliska moim zainteresowaniom, ponieważ powstawała w kontekście ważnych wydarzeń historycznych, ale też stanowiła w dużej mierze zapis losów i osobowości samych twórców. Pracę magisterską poświęciłam autobiograficznym aspektom opowiadań Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, więc gdy poszukiwałam odpowiedniego materiału literackiego do pracy doktorskiej, mój wybór w naturalny sposób padł na twórczość pisarza o nietuzinkowej biografii, którego Obóz Wszystkich Świętych uważam za jedną z najlepszych polskich powieści XX wieku. Brak poważnego książkowego opracowania tej prozy odczułam już na studiach, a kiedy w jednym z wywiadów z Tadeuszem Nowakowskim przeczytałam, że pisarz marzył właśnie o tym, by kiedyś nad jego dziełami pochyliła się studentka polonistyki, postanowiłam podjąć to wyzwanie. 4 |
| luty 2016
Ryszard Matuszewski kiedyś zauważył, że najlepsze partie prozy Tadeusza Nowakowskiego wyrastają z autentycznego materiału, gorzej natomiast wychodzi mu wymyślanie. Zgadza się pani z tą opinią? Cechą charakterystyczną utworów literackich Tadeusza Nowakowskiego jest silne powiązanie z jego tekstami wspomnieniowymi i publicystycznymi. Był urodzonym gawędziarzem, świetnie opowiadającym zapamiętane czy zasłyszane historie. Okruchy fikcji, które wplatał w fabułę swych utworów, miały jedynie je ubarwiać. Dzięki ich uwikłaniu biograficznemu czytelnicy na emigracji otrzymywali piękny obraz wytęsknionej ojczyzny. Proza Nowakowskiego jest naznaczona traumą przeżyć z II wojny światowej, jednak szczególnie zadziwiające jest to, jak silnie potrafi zapisać się w pamięci emigranta obraz rodzinnego miasta, dźwięk lokalnej gwary, a nawet smaki i zapachy. Jego pamięć zdecydowanie zdominowała lite-
literatura racką fantazję. Zapewne po ojcu – Stanisławie Nowakowskim, dziennikarzu i działaczu społecznym – odziedziczył erudycję, iście reporterski temperament, niezwykłą spostrzegawczość i umiejętność uchwycenia w każdej sytuacji tego, co warte uwagi, i utrwalenia na kartach książek. Dygresyjny styl pisania, tak bliski przecież publicystyce, stał się znakiem rozpoznawczym jego prozy. Nowakowski doskonale zdawał sobie sprawę z tego, że jego działalność dziennikarska jest naznaczona ulotnością, właściwą słowu mówionemu, więc w tworzeniu literatury tak bliskiej jego profesji upatrywał szansy na trwalsze zaistnienie w świadomości odbiorców. Czy nie jest tak, że autor Szopy za jaśminami całe życie wspominał Bydgoszcz trochę jak „raj utracony”? Niewątpliwie rodzinne miasto stało się dla pisarza symbolem przeszłości, do której nie da się już fizycznie powrócić, więc snucie wspomnień o nim było naznaczone silną idealizacją i sentymentem. Nowakowski często konfrontował wspomnienia z dzieciństwa i wczesnej młodości z refleksją na temat swego życia na obczyźnie. Obraz Bydgoszczy „wywoływał” z pamięci jak z kliszy fotograficznej. W powieści Obóz Wszystkich Świętych właśnie to miasto urasta do rangi głównego bohatera książki, a w osobistej „geografii” pisarza ulica Grunwaldzka stanowi centrum jej mapy. Bydgoskie ulice i zaułki, wieże kościołów, pomnik Łuczniczki, stadion miejski czy statki parowe na Brdzie złożyły się na tę mityczną przestrzeń, której wspominanie stało się swoistym rytuałem pisarza i podstawową kanwą jego twórczości. Pod jego piórem ożyli nawet dawni bydgoscy mieszczanie – jakże inni od Polaków, wśród których przyszło mu żyć na emigracji. Żył więc nadzieją o powrocie do ojczyzny. W jednym z ostatnich esejów stwierdził: „Wszystkie drogi wiernej pamięci prowadzą do domu. Pamiętam, więc jestem”. Sens jego życia i twórczości był nierozerwalnie związany właśnie z Bydgoszczą, zapewne dlatego powrót w rodzinne strony w 1990 roku okazał się tak bolesny i destrukcyjny dla pielęgnowanych przez pół wieku wspomnień tego „raju utraconego”. Powojenne przeżycia stały się kanwą jego najlepszej powieści Obóz Wszystkich Świętych. Czy w tej powieści udało mu się uchwycić właśnie to, co jest w pisarstwie najważniejsze: zmaganie się człowieka z otaczającym go światem?
Znamienne jest to, że Tadeuszowi Nowakowskiemu udało się przedstawić tak uniwersalny problem, opowiadając historię jednego człowieka. Ta książka zdobyła tak wielkie uznanie wśród czytelników na emigracji właśnie dlatego, że wielowymiarowo ukazywała ich problemy w początkowym okresie życia na obczyźnie. Stefan Grzegorczyk ma dwóch przeciwników: własną pamięć, od której nie może się uwolnić, i obcy świat, który czeka na niego za drutami obozu dipisów. To człowiek rzucony w wir historii XX wieku, który przeżył wojnę, to świadek rozkwitu dwóch totalitaryzmów, który odczuł na własnej skórze, jak antyludzkie zasady rządzą polityką międzynarodową. To wreszcie człowiek poddany traumie życia w izolacji od świata zewnętrznego, żyjący w poczuciu niepewności, stagnacji i braku nadziei na zmianę swojego położenia. Grzegorczyk zmaga się też ze swoją polskością, z wypaczonym pojęciem patriotyzmu i romantyczną martyrologią, wciąż znajdującą poklask wśród towarzyszy niedoli. To bydgoszczanin karmiący się wspomnieniami z rodzinnego miasta, które jednak przesłaniają mu traumatyczne przeżycia, związane głównie z romansem ojca. Staje się zakładnikiem własnej pamięci, wyobcowanym z obozowej społeczności. Będąc w związku z Niemką, spotyka się z niezrozumieniem ze strony rodaków, żądnych zemsty na narodzie swych oprawców. Nie chce żyć wśród Polaków, jednak poza obozem też nie potrafi się odnaleźć. Niektórzy badacze twierdzą, że Nowakowski czuł się pisarzem niespełnionym. Wynikało to zapewne z faktu, że znacznie pochłonęła go praca w Radiu Wolna Europa i niewiele zostawało mu czasu na pisanie książek. A jak pani sądzi? Tadeusz Nowakowski kilkakrotnie uczynił bohaterem swoich utworów właśnie niespełnionego literata, parającego się działalnością dziennikarską, która była przyczyną artystycznej frustracji i dość przyziemnych dylematów. Wprost mówił o dziennikarskiej „pańszczyźnie” i podkreślał swoje rozdwojenie między zawodowymi obowiązkami a potrzebą tworzenia ambitnych dzieł, jednak przez ponad 40 lat nie potrafił porzucić tej profesji. To pozwala stwierdzić, że stanowiła ona niewyczerpane źródło jego literackich inspiracji oraz życiowej energii, której wystarczało także na pisanie „po godzinach”. Praca w RWE dawała mu bezcenne poczucie łączności z Polską, a poza tym miał tam okazję ćwiczyć swój warsztat pisarski, tworząc słuchowiska. Nowakowski jako perfekluty 2016 |
| 5
cjonista zawsze był najostrzejszym krytykiem własnych dokonań – myślę jednak, że kilkadziesiąt utworów literackich to wspaniały efekt jego pracowitości i talentu – godne uznania dzieło człowieka spełnionego na niwie literackiej i dziennikarskiej. Jest powszechnie wiadomo, że Nowakowski miał konflikt z szefem rozgłośni, Zdzisławem Najderem. Nie on zresztą jeden. Czy wiadomo, o co poszło? Zdzisław Najder był pierwszym dyrektorem RWE zza „żelaznej kurtyny”, co nie wzbudzało zaufania i entuzjazmu zwłaszcza wśród długoletnich pracowników rozgłośni. Tadeusz Nowakowski był niekwestionowaną osobowością dziennikarską, nie lubił być ograniczany w swoich działaniach, miał swoje zdanie i to nie przysparzało mu sympatii u przełożonego. Zastrzeżenia Najdera budził też styl pracy Nowakowskiego. Po latach w jednym z wywiadów wspominał go jako niesubordynowanego dziennikarza, który potrafił nadać relację z papieskiej podróży do Ameryki Południowej z budki telefonicznej w Rzymie. Krytykował też gawędziarski styl podwładnego, nazywając go świetnym mówcą pogrzebowym. Eskalacja konfliktu nastąpiła w 1986 roku, gdy wycofał wniosek o watykańską akredytację dla Nowakowskiego przed podróżą Jana Pawła II do Australii, w wyniku czego zainteresowany zdecydował się pojechać tam w ramach urlopu, a niedługo potem podjął decyzję o wcześniejszym przejściu na emeryturę. Zemścił się na przełożonym jako pisarz, portretując go w wydanej w 1991 roku powieści Nie umiera się w Miami jako despotę ze skłonnością do depresji i nadużywania swego stanowiska. We wstępie do książki wspomina pani, że wciąż trwa proces upamiętniania sylwetki Tadeusza Nowakowskiego, od przeszło 20 już lat honorowego obywatela naszego miasta. Mamy już skwer jego imienia, tablicę pamiątkową, izbę pamięci, aulę w budynku uczelni. Kilka lat temu jego syn Marek Rafael zasadził dąb pisarza. Jak jeszcze możemy go uczcić? Może z okazji przypadającej w 2017 roku 100. rocznicy urodzin zorganizować konkurs literacki? Z okazji 100. urodzin życzyłabym Tadeuszowi Nowakowskiemu przede wszystkim tego, by był bardziej obecny w przestrzeni miejskiej, a tym samym w świadomości mieszkańców Bydgoszczy. Najłatwiej to sprawić, 6 |
| luty 2016
upamiętniając pisarza w nowoczesnej formie, a mianowicie poprzez mural nawiązujący do jego twórczości lub przedstawiający samego twórcę. Byłby to doskonały punkt wyjścia do dyskusji z młodymi ludźmi na temat ponadczasowych wartości obecnych w utworach Nowakowskiego. Wierzę, że władze Bydgoszczy znajdą stosowne miejsce, by upamiętnić honorowego obywatela miasta w tak szczególny sposób. Dzięki temu będzie wspominany nie tylko przy okazji kolejnej rocznicy urodzin czy śmierci. Oczywiście konkurs literacki też jest świetnym pomysłem – warto szukać godnych następców tak utalentowanego pisarza.
Ewelina Szadkowska – doktor nauk humanistycznych (Uniwersytet Łódzki), autorka książki Twórczość prozatorska Tadeusza Nowakowskiego, laureatka Nagrody „Archiwum Emigracji” przyznawanej już po raz dziewiąty za prace magisterskie i doktorskie na temat emigracji polskiej XX wieku.
odnotowano Incognito – stara szkoła po bydgosku Dzieje się w bydgoskim rapie. Na przełomie grudnia 2015 i stycznia 2016 światło dzienne ujrzały dwa teledyski rodzimej, truskulowej formacji Incognito, zwiastujące nadejście płyty. Płyty swoją drogą całkiem niezłej, ale wrócimy do niej w następnych numerach „BIK-u”, kiedy będzie już do czego wracać. Póki co możecie sobie odpalić na YouTube kanał INCO Records (youtube.com/channel/UCFNGmyByP0Tcz-11yXv3Oug), gdzie poza starymi „mixtejpami” znajdziecie dwie najnowsze produkcje – klipy do numerów Jestem prawdą oraz Karma. Oba do bólu lokalne, hołdujące starej szkole polskiego hip-hopu, oba skręcone ze smakiem. Muzycznie nie ma tu eksperymentów, bo i być ich nie miało. Miało być klasycznie i jest, miało być lokalnie i jest. Mnie co prawda na tej płycie, która jest, ale jeszcze jej nie ma, dużo bardziej kręcą inne kawałki niż te dwa singlowe, ale już te wyżej opisane pokazują, z czym mamy do czynienia w przypadku twórczości Demara, Ucka i Roba.Pe. Polecam ją szczególnie bydgoszczanom, którzy z pewnością odnajdą w nich również całą masę własnych historii. Tak jak polecam odnaleźć chłopaków na „fejsie” – Incognito.pl oraz INCO Records – polubić i wspierać. Bo warto! Kuba Ignasiak
Wyprawa w głąb Nie przestaje mnie męczyć ta – może i banalna – myśl: do historii nie mamy żadnego dostępu, jesteśmy uwięzieni w teraźniejszości i nasze życie tylko w teraźniejszości się może odbywać. A nasze fantazje, że oto chodzimy ulicami w średniowiecznym, ocalonym w tych wszystkich pożogach układzie, że jakieś materialne dziedzictwo wciąż jeszcze (po naszych dziadach i pradziadach odziedziczone) mamy i z niego korzystamy, to właśnie nic innego niż fantazje. Historia jest przed nami zamknięta. Definitywnie i nieodwołalnie. Nie znaczy to wcale, że te fantazje nie są miłe i pociągające, nie znaczy to tym bardziej, że zniechęcam do ich snucia: przeciwnie, sądzę, że powinniśmy się starać. Niekoniecznie, żeby przenieść się w czasie – to zdaje mi się niemożliwe, ale może żeby lepiej zrozumieć (i docenić?) naszą teraźniejszość. Kto chciałby popróbować, to ma akurat ku temu okazję. Ukazały się dwie książki, które każdemu nostalgikowi dadzą to, co lubi najbardziej: zmysłowy, namacalne niemal wrażenie obcowania z przeszłością. Adam Szefer wydał swoją pracę – tak, nie pomyliłem się tu, ta 259-stronicowa księga jest pracą magisterską (dokładnie: jej udoskonaloną wersją): Mieszczaństwo bydgoskie w świetle testamentów i inwentarzy mienia z lat 1581–1620. Natomiast Wojciech Siwiak opublikował obszerne studium Życie codzienne mieszkańców Bydgoszczy od XIV do XVIII wieku (w świetle wybranych źródeł kultury materialnej). Nie są to może wydawnictwa popularyzatorskie, jako że posługują się naukowym aparatem, jednak odrobina dobrej woli lub cierpliwości (a najlepiej: obu tych cech) wystarczy, żeby dać się tym sporych rozmiarów księgom zabrać na wycieczkę w głąb historii. To świat obcy jak inne planety. Nawet słownictwo jest już niedostępne: faryny, drybusy, kruzliki, stoffy, jarczaki, panwie – spis sprzętów domowych, który zdecydowanie nie przypomina polszczyzny. A były przecież zwykłymi słowami naszych przodków, mieszczan bydgoskich kilkaset lat temu. Michał Tabaczyński luty 2016 |
| 7
centrum kultur y fantas t yc znej Marta Kładź-Kocot
Po co nam Tolkien? Jak (i po co) teraz czytać J.R.R. Tolkiena? Czy w epoce zdekonstruowanych mitów można jeszcze uwierzyć w zdumiewająco świeżą naiwność jego wizji? Trudno odpowiedzieć na te pytania – a może należałoby postawić inne. Tolkien, jak każdy twórca obdarowany głęboką indywidualnością, polaryzuje odbiorców. Od początku albo budził zachwyt, albo prowokował reakcję głębokiego odrzucenia. Stał się pisarzem stulecia (XX), bożyszczem pokolenia dzieci kwiatów, sztandarową figurą katolickich badaczy literatury, którzy chcieliby widzieć w fantasy przede wszystkim najpełniejszy wyraz symboliki zbawiania. Z drugiej strony, u innych badaczy i krytyków budził pobłażliwość bądź niechęć. Susan Jeffreys napisała o Władcy Pierścieni: „Widok tego dziełka, pełnego okropnych runów i map oraz przenudnych aneksów przyprawia mnie o depresję”1. Jej reakcja nie była odosobniona. Jednak rzesze fanów albo przynajmniej ludzi lekko zainteresowanych, którzy ciągnęli do kin na kolejne części Władcy Pierścieni Petera Jacksona, a później na rozdmuchanego do nieprzytomności Hobbita, wydają się dowodzić niesłabnącej popularności – nie tyle jednak, mam wrażenie, samego Mistrza, co wykreowanego przez niego świata. Pytanie o aktualność Tolkiena jest bowiem w gruncie rzeczy pytaniem o całą konwencję fantasy, o jej wiarygodność, o to, czy wciąż jeszcze ma ona coś do zaoferowania współczesnemu konsumentowi kultury. Najwyraźniej odpowiedź na to pytanie może zabrzmieć twierdząco, skoro wciąż dotyka jej skuteczna popkulturowa eksploatacja – od dzieł mniej lub bardziej oryginalnych (albo wtórnych) filmowych i literackich twórców gatunku po fanowską ekspresję, objawiającą się konwentowymi Cyt. za: J. Pearce, Tolkien. Człowiek i mit, przeł. J. Kokot, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2001, s. 15.
1
8 |
| luty 2016
Centrum Kultury Fantastycznej Kawiarnia Szpulka, MCK ul. Marcinkowskiego 12 10 lutego, godz. 18.30: Marta Kładź-Kocot, „Co nam zostało z J.R.R. Tolkiena?” 24 lutego, godz. 18.30: Marcin Kowalczyk, „Między nauką a zmyśleniem. Jak SF wykorzystuje ludzki mózg.”
cosplayami i spontanicznym tworzeniem fan fiction. Jednak największym dziedzictwem Tolkiena jest „wspólne uniwersum fantasy”: świat, który wymaga mapy, magii, czasem istnienia innych gatunków rozumnych, takich jak elfy i krasnoludy itp. Zrodzone z fascynacji naśladownictwo owocowało niekiedy powstaniem dzieł, które Terry Pratchett określił jako SPF (Szablonowy Produkt Fantasy). Konwencja ta, nie trzeba wspominać, wystarczająco się już wytarła, wielokrotnie sama powieliła i samozwrotnie pożarła. To ona odpowiada za większość współczesnych pobłażliwych uśmieszków pod adresem Tolkiena, który – nieszczęsny – rośnie u jej początków jak samotny, oskubany z liści jesion Yggdrasil. Na szczęście przepisanie na nowo konwencji fantasy bywa możliwe. Udowodnili to choćby Sapkowski i G.R.R. Martin, (de)konstruując fabuły, co prawda realizujące główne założenia gatunku, ale odarte z łatwowierności, pokazujące okrucieństwo świata, od którego nie ma ucieczki, zamazujące czarno-białe podziały w niuansach bezlitosnej polityki. Co więc zawdzięczamy J.R.R. Tolkienowi i czy nadal warto go czytać? Odpowiedź na pierwsze pytanie jest prosta: zawdzięczamy mu bardzo wiele. Zawdzięczamy mu język, którym zaczęła mówić literatura – i którym tak naprawdę
centrum kultur y fantas t yc znej posługuje się do dziś. Jest to na wpół zapomniany język mitu, ożywionego i przywróconego z otchłani zapomnienia, by znów zaczął rządzić masową wyobraźnią. Nie oznacza to, że musimy ten język zawsze brać na serio. Wręcz przeciwnie – modernistyczne i postmodernistyczne eksperymenty z literaturą nauczyły nas, że możemy i powinniśmy się przeciwko niemu buntować, przepisywać go na nowo, kwestionować, wywracać na nice. Ale nawet postępując z językiem mitu w tak bezlitosny sposób, odkryjemy,
że nie jesteśmy w stanie go unicestwić. Z mitem jest tak jak z polityką – nawet wyparty, wraca tylnymi drzwiami i zmusza nas, żebyśmy uznali jego obecność i zaakceptowali konwencje, za pomocą których mówimy – albo też formy, które mówią nami. Tolkien daje nam słownik tego języka mitu. Dlatego warto mówić o nim nie tylko jako o twórcy Śródziemia i antenacie dzisiejszych dokonań popkultury, ale jako o swego rodzaju źródle, tkwiącym u korzeni współczesnej wyobraźni.
Ce nt rum Kult u r y Fa nt a st yczne j p re ze nt u je : Marta Kładź-Kocot
Życie Naire
Pamiętam tamten dzień, kiedy przywieziono ją, krwawy strzępek, do szpitala Wydziału Wewnętrznego. Natychmiast została podłączona do aparatury i dostała zastrzyk ze steonalu, żeby ochronić mózg. Stwierdzono tylko niewielki obrzęk. Funkcyjny pielęgniarz powiedział mi, że w jadący tunelem kravu kapsułowy samochód Neiris uderzył sunący z przeciwka korkociągowymi turbulencjami pojazd konserwatora. Siedzący w środku chłopak, początkujący pracownik, nie był w stanie zapanować nad kierownicą. Jedno tunelowe skrzyżowanie wcześniej oberwał się zaczep rury prowadzącej do kanału pneumatyzatora. Rura zaczęła się wić i chaotycznie siać we wszystkie strony sprężonym powietrzem, które wprawiało niewielki pojazd w nieopanowane turbulencje. W ten sposób doszło do zderzenia. Pracownik kravu zginął na miejscu. Z Neiris pozostał krwawy strzęp. Zwykły wypadek. Posłano jak najszybciej po mnie i po Tarrena. Przyszedł i zastał mnie już na miejscu, przyklejonego do szyby, za którą w otoczeniu pracujących rytmicznie szklanych cylindrów i wijących się wężowo rur leżało to, co zostało z Naire. Zbladł i prawie osunął się po ścianie. – Chryste – wyszeptał. Trzęsącą się ręką zmiął papierowy kubek po kawie. – Masz dwa wyjścia – powiedziałem, nie odwracając się i nie odrywając czoła od szyby. – Albo zgodzisz się na przeniesienie mózgu Neiris do Systemu, albo podpiszesz
(fragment)
zrzeczenie się prawa do decyzji. Wtedy zajmę się nią ja, a ty otrzymasz z Wewnętrznego oficjalne zawiadomienie, że zostałeś wdowcem. Milczeliśmy. Chciałem załatwić to od razu i wprost. Krótko i błazeńsko bezpośrednio. Po męsku. – Jest jeszcze inne wyjście – wychrypiał. Boże, ten człowiek cierpiał. Wprost wił się z tego cierpienia. Współczułem mu. Mój własny ból odgrodził mnie od wszystkiego i wszystkich na podobieństwo kamiennego pancerza. Jakbym miał watę w uszach, kiedy do mnie mówił. I lodowaty ciężar w piersi, kiedy patrzyłem, jak się wije. – Odłączyć Neiris od aparatury i pozwolić jej naprawdę umrzeć – powiedziałem za niego. – Nie. Nie ma takiego rozwiązania. Spojrzałem na niego. Kulił się pod ścianą, daleko od szyby. Dotknąłem klapy, aktywując mikrofon. – Ar-kapitan Nerian Arthasian, doc-2, prosi o dostarczenie dla Alana Tarrena dokumentów stwierdzających zrzeczenie się prawa do decyzji zastępczej w sprawie zdrowia i życia jego żony, Neiris Arthasian. Proszę przygotować również dokumenty stwierdzające zakończenie małżeństwa Alana Tarrena i Neiris Arthasian z powodu śmierci Neiris Arthasian. Alan podpisał dokumenty i nigdy już więcej go nie zobaczyłem. Podobno był na pogrzebie Naire. Ja nie poszedłem. Byłem zbyt zajęty przywracaniem jej do życia. luty 2016 |
| 9
centrum kultur y fantas t yc znej To był eksperyment, wykonywany wcześniej tylko na szczurach i starych, umierających naukowcach doc-3, którzy wyrazili taką chęć. Symulant pierwszego przeszczepionego do Systemu człowieka po tygodniu zaczął wrzeszczeć. Nie milkł nawet na chwilę. Po trzech dobach intensywnych wysiłków wszystkich pracowników zaangażowanych w projekt w końcu go odłączono i pochowano z honorami. Szef technopsychologów powiedział, że to prawdopodobnie fantomowy ból. Bolało go całe ciało, którego nie miał. Z następnymi poszło lepiej. Ból wyeliminowano, wprowadzając dodatkowe czynniki, mające odwracać uwagę mózgu od deprywacji sensorycznej. Następni mogli już z nami rozmawiać, ale skarżyli się na koszmary. Podłączono ich do wirtualnych bibliotek. Biologiczny mózg zastępowały stopniowo mikrokrystaliczne molekuły. Mogli pracować bez przerwy. Nie potrzebowali snu. Seran Coghan, szef sekcji, spodziewał się efektów godnych geniuszy, tymczasem wszyscy po jakimś czasie stoczyli się w bełkotliwe zidiocenie. Wypluwali z siebie potoki bezsensownych słów. Technopsycholodzy orzekli, że nie są w stanie ocenić progu traumatycznego. Podjęto kilka prób porozumienia się z symulantami, a w braku reakcji – adekwatnej do stawianych pytań – w końcu ich odłączono. Dopiero potem technotronicy dopracowali wizualizacje. Pozwalały krystalicznym umysłom odpocząć, relaksowały i dawały namiastkę fizykalnego bytu. […] Przystosowanie się do życia w symulacji zależało od indywidualnych predyspozycji. Niektórzy wytrzymywali całkiem długo, inni po kilku miesiącach czy latach zgłaszali bardzo spokojną i racjonalną prośbę, żeby ich zabić. Jako powód podawali emocjonalną pustkę i brak jakichkolwiek powodów do dalszego pozostawania przy życiu. Prośbę ich, o ile była wyważona i konsekwentnie, kilkakrotnie uzasadniona, zazwyczaj spełniano. Neiris była dziewiąta. Nie mogłem, po prostu nie mogłem pozwolić jej umrzeć. Nie zastanawiałem się nad tym ani chwili. Zwyczajnie nie istniała dla mnie inna możliwość. Obudziła się jako symulant i od razu zaczęła wizualizować. […] Technotronicy mieli sporo pracy, żeby nadać jej w najdrobniejszych szczegółach realistyczny wygląd. Udało im się nawet z dźwiękami. Neiris narzekała trochę na brak zapachów, ale chwilowo nic nie można było na to poradzić. Jedyne, co udało się wyprodukować przez losowe 10 |
| luty 2016
pobudzanie ośrodków węchowych w mózgu, to paskudny smród, za który moja siostra sklęła ich malowniczo w kilku językach. Sytuację ułatwiało to, że Naire od początku pracowała przy projekcie i znała wszystkie uwarunkowania kreacji symulacyjnej, jak to ładnie nazywaliśmy. Była ksenobiologiem, o mózgach wszelkiego rodzaju istot wiedziała tyle, ile na naszym etapie cywilizacyjnego rozwoju mogliśmy wiedzieć. […] Intensywna aktywność mózgu zmniejszała podatność na koszmary i początkowe negatywne skutki deprywacji sensorycznej. Nagrywaliśmy wszystko, oczywiście za jej zgodą, choć mówiła głównie do mnie. Technotronicy dysponowali roboczymi nagraniami z jej dyktafonu, mogli więc ustawić niemal identyczne długości fal i z dużym prawdopodobieństwem odtworzyć jej głos. Brzmiał prawie tak samo, ale dla mnie jednak dziwnie. Był kompletnie pozbawiony emocji. Siedziałem wtedy w kabinie kontaktu symulacyjnego niemal bez przerwy. Dniami i nocami.
Marta Kładź-Kocot – doktor nauk humanistycznych, miłośniczka mitów i fantastyki, autorka książki Dwa bieguny mitopoetyki. Archetypowe narracje w twórczości J.R.R. Tolkiena i Stanisława Lema oraz wielu artykułów naukowych dotyczących fantastyki. Współtworzy redakcję czasopisma „Creatio Fantastica”, na łamach którego również debiutowała jako autorka fikcji literackiej opowiadaniem Morze dziwnych opowieści. Jej powieść Noc kota, dzień sowy czeka na publikację.
Wydawnictwa Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy
Książki
1. Małgorzata Dziemitko-Gwiazdowska, Wojciech Trempała, Niewietrzone miasto…, 148 stron, format 165×235 mm, cena 20 zł 2. Łukasz Płotkowski, Artysta i jego świat. 33 rozmowy, 148 stron, format 165×235 mm, cena 20 zł 3. Zdzisław Pająk, Maluj muzykę bracie. Andrzej Przybielski (1944-2010), książka z płytą CD, 136 stron, format 152×270 mm, okładka twarda, cena 35 zł 4. Aneta Kamińska, Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy, 120 stron, format 165×225 mm, cena 20 zł 5. Josef Kroutvor, Praga mizerna i inne eseje, 128 stron, format 165×225 mm, cena 20 zł 6. Helena Dobaczewska-Skonieczka, Bramy do jutra, 64 strony, format 132×194 mm, cena 7 zł 7. Marian Turwid, Nieprzebrane skarby, Czytanki miejskie: zeszyt 1, 40 stron, format 148×210 mm, cena 5 zł 8. Karol Szymanowski, Bydgoska szkoła perkusji. Mirosław Żyta – człowiek instytucja, Czytanki miejskie: zeszyt 2, 48 stron, format 148×210 mm, cena 5 zł 9. Skrzyżowanie świata. Opisanie pięciu ulic dla Georges’a Pereca, Czytanki miejskie: zeszyt 3, 56 stron, format 148×210 mm, cena 5 zł 10. Hanna Strychalska, Technika, alchemia i sztuka. O fotografii Jerzego Riegla, Czytanki miejskie: zeszyt 4, 60 stron, format 148×210 mm, cena 5 zł
p ły t y
1. Killed by Car, Finally! Something we can dance to!, płyta audio, 44 minuty, cena 25 zł 2. iMageNta, 2heads&3tails, płyta audio, 40 minut, cena 25 zł 3. Partyzant, Myśli kilka, płyta audio, 44 minuty, cena 25 zł 4. Andrzej Przybielski, Sesja Open, płyta audio, 50 minut, cena 20 zł 5. Blackberry Hill, I Lied To The Rain, płyta audio, 46 minut, cena 20 zł 6. Jimi Birchwood, Last Station, płyta audio, cena 25 zł
Zapraszamy do zakupów w MCK w Bydgoszczy przy ul. Marcinkowskiego 12 oraz na http://sklep.mck-bydgoszcz.pl/ luty 2016 |
| 11
slam poetycki Mikołaj Zieliński
Tupot Poetycki – nie tylko slam 19 grudnia ubiegłego roku w bydgoskim klubie Mózg odbył się pierwszy bydgoski slam zorganizowany z inicjatywy grupy Tupot Poetycki. Dotychczas w Bydgoszczy odbyło się kilka slamów, które to wydarzenia nie były jednak powiązane w żadną ciągłość, nie tworzyły cyklu i były organizacyjnie rozproszone. W obliczu zaistniałej niszy, celem Tupotu Poetyckiego, który prócz mnie składa się z młodej poetki warszawskiej Zuzanny Szmidt (wcześniej wchodziła w skład warszawskiej grupy Tumult Poetycki), jest organizacja cyklu comiesięcznych imprez poetyckich, których integralną częścią mają być rzeczone slamy.
12 |
| luty 2016
Ogólnie rzecz ujmując, sama idea slamu poetyckiego jako takiego przedstawia się następująco: jest to publiczna rywalizacja poetów-performerów, najczęściej amatorów, z których każdy ma trzy minuty na zaprezentowanie swojego autorskiego utworu. Podczas takiej prezentacji używanie rekwizytów bądź instrumentów jest zabronione. Jury oceniające uczestników wybierane jest spośród publiczności. Zwycięzcy konkursu otrzymują nagrody pieniężne oraz rzeczowe. Pomysłodawcą tej formy spotkań poetyckich jest Marc Kelly Smith, robotnik i poeta z Chicago, który w 1984 roku zorganizował serię odczytów
slam poetycki poezji w jazz clubie „The Get-Me-High Lounge”. Dzięki tym doświadczeniom w 1986 roku, w klubie „Green Mill” zorganizował on pierwszy w historii slam – The Uptown Poetry Slam. Idea spotkań organizowanych przez Tupot Poetycki nie zamierza ograniczać się jednak tylko do samego konkursu. Każde takie spotkanie będzie również wzbogacone o koncert oparty na założeniu połączenia słów z muzyką w sposób wypracowany i jednorodny bądź też nieoczekiwany i eksperymentalny. Na grudniowym spotkaniu tę rolę spełniła efemeryczna formacja ZSSZ złożona z trzech muzyków-multiinstrumentalistów, będących również poetami – Rafała Skoniecznego, znanego z zespołów Rara i Hotel Kosmos, rezydującego obecnie w Gdańsku, Szymona Szwarca, stojącego na czele zespołów Jesień i Święto Zmarłych, mieszkającego w Toruniu, oraz mnie samego. Instalacja słowno-muzyczna wykonana tegoż wieczoru opierała się na wolnej improwizacji z udziałem klasycznego tekstu Pieśni o Rolandzie w przekładzie Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Przy organizacji tego typu spotkań interesuje nas przede wszystkim aktywizacja młodych ludzi interesujących się literaturą i szeroko pojętą poezją, którzy mogą dzięki temu uzyskać szansę na zaprezentowanie publicznie własnej twórczości oraz skonfrontowanie jej zarówno z innymi początkującymi twórcami, jak i potencjalnymi odbiorcami. W przyszłości planujemy również zapraszanie do udziału w kolejnych edycjach spotkania co ciekaw-
szych postaci z pogranicza świata literackiego i muzyki, co zapewne stanie się interesującym urozmaiceniem cyklu. Drugi mózgowy slam poetycki miał miejsce 30 stycznia. Wydarzeniem słowno-muzycznym towarzyszącym slamowi była tym razem prezentacja przez Jakuba Zielińskiego fragmentów eposu babilońskiego Enuma elisz traktującego o stworzeniu świata, na tle dźwięków emitowanych za pośrednictwem instrumentów akustycznych przez Kubę Ziołka oraz mojej skromnej osoby. Po koncercie wyjątkowo odbył się Wieczór Muzyki Improwizowanej z udziałem doświadczonych muzyków z Bydgoszczy i nie tylko. Osoby chętne do wzięcia udziału w przyszłych edycjach slamu prosimy o zgłaszanie się drogą mailową (vive_memor@vp.pl). Będzie to również możliwe za każdym razem na miejscu zdarzenia, pół godziny przed jego rozpoczęciem. Zgłoszenia pomysłów na ilustrację słowno-muzyczną przyszłych spotkań poetyckich prosimy kierować na mail: voicegenerator@gmail.com. Zachęcamy do uczestnictwa osoby również spoza Bydgoszczy. Zaznaczamy również, że warto przygotować więcej niż jeden tekst, gdyż wyłonienie zwycięzcy odbywa się w trzech etapach.
Od lewej: Zuzanna Szmidt, Mikołaj Zieliński, Rafał Skonieczny, Szymon Szwarc Fot. Michał Bukolt / Crocslide
luty 2016 |
| 13
plastyka Hanna Strychalska
Autonomiczny obraz świata Dorota Jajko-Sankowska zajmuje się malarstwem i rysunkiem. Pracuje na stanowisku profesora w Zakładzie Rysunku na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego. Artystka nieraz wystawiała swoje prace w Bydgoszczy. Ostatnio miało to miejsce w Galerii Wspólnej, od 9 października do 7 listopada 2014 roku, gdzie zobaczyliśmy cykl malarskich rysunków pt. Comploratio, powstały jesienią 2013 i na początku 2014 roku. Tytuł wystawy oznacza lament i żal po stracie. Chcę wrócić do tej prezentacji, ponieważ dobrze charakteryzuje twórczość Doroty Jajko-Sankowskiej, którą można określić jako konsekwentnie bezprzedmiotową. Poza tym cykl nadal eksponowany jest w różnych miejscach w Polsce. Najbliższe wystawy, uzupełnione o nowe prace, odbędą się w 2016 roku w Łodzi i Sanoku. Cykl Comploratio zwraca uwagę spokojną kolorystyką ugrowych, brunatnych, ziemistych, błękitnych, niebieskich i granatowych szarości. Materiałem jest tu barwny tusz, kostka woskowa, pozostawiająca ślad tłustej i intensywnej kolorystycznie woskowej kredki, bejca oraz półprzezroczyste i lśniące lazury. Pokrywa on płaszczyznę białego kredowego papieru, który utwardzony zostaje przez wosk na pewnym etapie pracy. W różnym stopniu kolor wnika w idealnie gładką i błyszczącą powierzchnię podłoża. Jej czysta biel istnieje tu na prawach każdego z kolorów. Barwa ma wiele odsłon waloru, od konkretnego nasycenia do jedynie śladów przetarcia. Na różne sposoby zaznacza tu swoje istnienie linia. Łagodnie odbita, wyłania się spod kilku warstw koloru. Drąży go, jako wydrapane szczeliny, czasami aż po biel kredowego gruntu. Kolor jest rytmiczne i precyzyjnie drenowany. Barwę miejscami pokrywają cierpliwe spękania. Nawodnione pola koloru, o linearnych, drżących i rozmytych granicach, rozrastają się w żyłkowania i nakrapiania. A z nagromadzenia grudek woskowej masy powstają ekspresyjne płaszczyzny i linie. Jednak charakter tych prac zdecydowanie określa barwna plama. Stopniowo 14 |
| luty 2016
pogłębiana, oddaje coraz dalsze przestrzenie nieba. Z jej nawarstwienia natomiast budowana jest lśniąca, dojrzała w nasyceniu, żywiczna faktura. Obecność barwy i jej relacja z podłożem to jedno, inną ciekawą kwestią jest sposób naniesienia barwy na płaszczyznę. Oto poznajemy rozdrobnione pociągnięcia pędzla oraz ślad miękkiej i równej powierzchni wałka. Ale okazuje się, że to tylko zręczne naśladownictwo tych narzędzi, uzyskane przy użyciu rakla, czyli przyrządu usuwającego nadmiar farby. Na pewno natomiast patrzymy na monotypię. W przypadku tej prostej grafiki matrycą może być tkanina zamoczona w barwniku, której wzór przeniesiony zostaje na papier. Jeszcze gdzie indziej kolor rozlewa się swobodnie, co przypomina akwarelę. A to na pewno nie wszystkie możliwości i narzędzia, dzięki którym barwa staje się tworzywem dla specyficznego rysunku lub grafiki w atmosferze malarstwa. Wiele technicznych zabiegów służy wyeksponowaniu barwy. W nieokreślonych, fascynujących granicach jej świata autorka spełnia swój zamysł. Skupia uwagę widza na poszczególnych pracach, ich fragmentach, a także
plastyka na wzajemnych związkach i przeciwieństwach, które się dopełniają. Właśnie dokonując porównań, zyskujemy wiedzę o różnych możliwościach. Dorota Jajko-Sankowska prowadzi więc nas drogą analizy, chcąc wyostrzyć zmysł obserwacji i pogłębić wyobraźnię. Technika jest podstawą dla zaistnienia obrazu. Krążymy wokół tej pozornie oczywistej prawdy cały czas, oglądając Comploratio. Artystka nadaje jej częściom składowym, takim jak kolor, walor, faktura, podłoże, narzędzia i sposób operowania nimi, odrębną wartość. Eksponuje je. Patrząc na te obrazy, widzimy jasno, że od techniki zależy wszystko, i to dosłownie. Określa ona formę oraz charakter pracy, buduje interpretacje literalne, a więc i symboliczne, wpływa też na emocje i wrażenia widza. Dorota Jajko-Sankowska przekazuje nam myśl, że sama technika, i wynikające z niej bezpośrednio środki artystycznego wyrazu, jest godna uwagi i „zobrazowania”. A jak można opisać to, co jawi się na tych bezprzedmiotowych pracach jako przejaw naszego „wpatrzenia się” oraz ulegania śladom sugestii autorki? Barwne płaszczyzny i przestrzenie, ekspresyjne linie, przetarcia, rozdarcia
i spękania mogą przywodzić na myśl zaczątki pejzażu, czemu sprzyja naturalna kolorystyka. Odnajdujemy też przyczernione, nieco nadpalone szczapy drewna. Fragmenty już nieczytelnych zwojów egipskich papirusów odnalezionych gdzieś na pustyni. Jest też bardzo cienkie bawełniane płótno, które wyraźnie oglądamy pod światło. Zniszczone i przebarwione, z zakłóconym biegiem wątku i osnowy, przypomina bandaż z zapisaną na nim historią cierpienia. Cykl Comploratio, w którym ukryty jest żal nad przemijaniem świata, wyraża jednocześnie zachwyt jego kruchą urodą i bogactwem form. Dorota Jajko-Sankowska mówi nam o tym subtelnie, korzystając z podstawowych środków technicznych, ale wydobywa z nich wszystko, co tylko możliwe. Doprowadza do sytuacji, w której zyskują one niebywałą samodzielność i siłę. Cykl jej malarskich rysunków przypomina trochę pięknie skomponowaną mapę topograficzną. Widzimy ją pierwszy raz. Każdy kolor, walor i linia znaczą niepoznany do tej pory obszar. Budują na naszych oczach obraz świata, obejmujący głębiny morza i górskie szczyty malarskiej wyobraźni.
Z cyklu Comploratio, technika własna, 100×70 cm, 2013–2014. Fot. Jarosław Sankowski. Reprodukcje udostępnione przez Galerię Wspólną w Bydgoszczy.
luty 2016 |
| 15
miasto Natalia Nazaruk
Bydgoskie „gargamele”
Bydgoszcz to niezaprzeczalnie piękne miasto, z ciekawą historią i szerokimi perspektywami rozwoju. Każdy, kto mnie zna, wie, jak wiele radości daje mi pisanie o Bydgoszczy, mówienie o niej, oprowadzanie po ciekawych w mojej opinii zakątkach, argumentowanie, dlaczego warto polubić to miasto. Jednak miłość ślepa to miłość niedojrzała – warto jest więc dostrzegać też wady, niedoskonałości tego, co się kocha, choćby po to, by móc próbować w mniejszym lub większym stopniu to zmienić na lepsze. Bydgoszcz przecież także ma swoje słabości, a wiele z nich powtarza się we wszystkich mniejszych i większych miastach Polski. Bardzo często są to efekty próby „pokolorowania” (dosłownie i w przenośni) otaczającej nas przestrzeni po latach PRL-owskiej szarości, ale nie brakuje też koszmarków typowych dla współczesności. Najbardziej bolesne dla zwykłego mieszkańca każdego miasta są brzydactwa estetyczne, które często bardzo łatwo byłoby usunąć lub poprawić, a jednak nieraz stają się one stałym elementem naszej codzienności. W gronie urbanistów i miłośników architektury mówi się o „gargamelach”, makabryłach, pastelozie i wielu innych, których potocznych nazw nie wypada przywoływać w tak szanowanym piśmie. Chciałabym jednak wypunktować tutaj kilka z tych bydgoskich elementów estetycznej hańby. Jedną z najczęstszych „chorób” współczesnych polskich miast, a jednocześnie powszechnie akceptowaną i lekceważoną przez mieszkańców jest tzw. pasteloza. Pod tą wdzięczną nazwą kryją się przeprowadzane zwy-
16 |
| luty 2016
kle bez konsultacji z architektem czy plastykiem miejskim renowacje elewacji budynków, zwłaszcza bloków mieszkalnych na osiedlach z wielkiej płyty. O ile odświeżenie tym budynkom jest jak najbardziej potrzebne – większość z nich ma już przecież po kilkadziesiąt lat – to jednak dobór kolorów elewacji oraz zastosowanych materiałów pozostawia wiele do życzenia. Najczęściej każdy budynek ozdobiony jest co najmniej kilkoma kolorami, i nie są to wcale stonowane, starannie dobrane barwy, a raczej „wszystkie kolory tęczy”. Efekt z punktu widzenia estetyki przypomina pracę kilkuletniego dziecka rysującego kredkami pastelowymi, skąd nazwa zjawiska. Często na budynkach malowane są także figury geometryczne i różnego rodzaju wzory, jak np. słońce, tęcza, widziano także łosia… Pasteloza jest efektem kulejącej w Polsce edukacji plastycznej oraz estetycznej. Renowacje budynków można by przeprowadzić z dużo większym smakiem często za te same lub niewiele większe pieniądze. Problemem jest jednak powszechna obojętność mieszkańców rzeczonych bloków, którzy zadowoleni są z samego faktu, że budynek jest odświeżony, że jest „kolorowo” – co jest dla wielu znamieniem luksusu w porównaniu do wszechobecnej szarości PRL-u – w związku z czym nie czują potrzeby domagania się od administratora budynku, aby ten zadbał nie tylko o jego dobry stan techniczny, ale i o estetykę. Pastelozę w Bydgoszczy „podziwiać” można w zasadzie na wszystkich osiedlach złożonych z bloków mieszkalnych, najciekawsze jednak moim zdaniem okazy można znaleźć w Fordonie (zwłaszcza okolice Przylesia, Bajki czy os. Bohaterów) oraz na Wyżynach. Podobnie jest w przypadku tzw. „gargameli” – ich powstanie uwarunkowane jest także tęsknotą za lepszym światem i jednocześnie brakiem powszechnej świadomości estetycznej. Dlatego tak wiele jednorodzinnych domów mieszkalnych oraz inwestycji prywatnych charakteryzuje się wątpliwej urody ozdobami, takimi jak wszelkiego rodzaju kolumienki, ornamenty, wieżyczki, różnej wielkości i kształtów okna i inne, a to wszystko oczywiście w nie-
dających się nie zauważyć kolorach. „Gargamele” w nieudany sposób nawiązują do architektury dworskiej, wywodzącej się z polskiej wsi, atakują przepychem, jednak w bardzo złym guście. Często w ich projekt wplecione są elementy charakterystyczne dla zamków, willi, pałaców, domów góralskich, spotykamy też budynki jakby wyrwane z jednego z miast z kręgu kultury arabskiej czy azjatyckiej. Wszystko to wygląda komicznie, śmieszno-strasznie, powoduje duży chaos urbanistyczny, co jest nie tylko przykre dla oka, ale może też realnie zmniejszyć wartość działki budowlanej lub atrakcyjność okolicy. Wiele „gargameli” spotkać można pod postacią domów jednorodzinnych zbudowanych na peryferyjnych osiedlach Bydgoszczy oraz w podbydgoskich miejscowościach, jednak jednym z najlepszych (tzn. najgorszych…) przykładów jest pewne fordońskie przedszkole. Fotografie: Natalia Nazaruk
Kolejnym negatywnym zjawiskiem w architekturze i urbanistyce są tzw. makabryły. Są to budowle i budynki nie tylko brzydkie i niespełniające estetycznych norm, ale także często bardzo niefunkcjonalne, przeskalowane, wprowadzające chaos urbanistyczny w swojej okolicy. W Bydgoszczy przykładem makabryły jest znana (ze złej strony) w całym kraju Trasa Uniwersytecka. Ogromny most przez Brdę niewątpliwie ułatwił transport samochodowy i nieco rozładował korki, jednak jednocześnie wzbudził wiele kontrowersji faktem braku chodników i drogi rowerowej. Ta ostatnia stała się obiektem prześmiewczych komentarzy w mediach, kiedy okazało się, że rowerzyści, zamiast z wygodnej przeprawy przez rzekę, korzystać mają z kilkakrotnie dłuższej serpentyny poprowadzonej pod mostem. Sama budowla także jest wątpliwej urody – ogromne pylony górują nad miastem, przytłaczając swoim rozmiarem, a podpory mostu pomalowane są na zielono-żółto według starej „pastelowej” szkoły. Trasa Uniwersytecka w 2013 roku głosami internautów
uplasowała się na wysokim, 5. miejscu ogólnopolskiego rankingu Makabryła Roku organizowanego przez portal Bryla.pl. W ostatnim czasie pod Trasą Uniwersytecką powstał kolejny miejski koszmarek – nielegalny parking, zwany też „dziadoparkingiem”. Jest to niestety efekt nie tylko skłonności naszych rodaków do podjeżdżania samochodem jak najbliżej swojego punktu docelowego, ale też braku dogodnych miejsc parkingowych w bezpośrednim sąsiedztwie kilku mieszczących się w pobliżu instytucji. Przykłady wstydliwych punktów na mapie miasta można by mnożyć – żeby wspomnieć tylko o chaosie reklamowym na wielu ulicach, np. Dworcowej czy Toruńskiej, czy brak rozsądnego i nowoczesnego zagospodarowania wielu placów, jak np. plac przed Rywalem czy wyjątkowo nieestetyczne targowisko na placu Piastowskim. Przyznać jednak trzeba, że zarówno w Bydgoszczy, jak i w całym kraju coraz silniejszy jest trend zwracania uwagi na estetykę i funkcjonalność przestrzeni miejskiej, a rażące przykłady ich braku są coraz częściej punktowane i krytykowane przez mieszkańców i włodarzy miasta. Coraz więcej jest w bydgoskim Śródmieściu ze smakiem odnowionych kamienic, popularne stają się tzw. retrościany, wiele szyldów sklepów czy restauracji to prawdziwe dzieła sztuki, a mała architektura bywa prawdziwą ozdobą parków czy terenów spacerowych. Warto, byśmy na co dzień przyglądali się krytycznie najbliższej okolicy – jako mieszkańcy dużego miasta wspólnie możemy pokazać, co tak naprawdę nam się podoba i w jakiej przestrzeni chcemy, a w jakiej nie, mieszkać i spędzać wolny czas. luty 2016 |
| 17
muzyka Szymon Andrzejewski
Jimi Birchwood, Last Station Do pierwszego odsłuchania Last Station podchodziłem z „pewną dozą nieśmiałości”. I cytat wzięty z jednej z najbardziej legendarnych reklam początku lat 90. jest tutaj absolutnie uzasadniony. Gdy nastał, obrośnięty w przełomowe wydawnictwa rockowe niczym nabrzmiała w słońcu kiść winogron, rok 1991, miałem lat siedemnaście, więc królujący wtedy grunge na zawsze już pozostanie muzyką moich lat niedojrzałych i dzikich. Jak więc nie obawiać się płyty, wycinek materiału której znałem z koncertów i wiedziałem, że to próba powrotu do tamtej ery. Położyłem ją jednak w końcu na języku odtwarzacza, wziąłem głęboki oddech i nacisnąłem „play”…
I ocknąłem się czterdzieści kilka minut później z szerokim uśmiechem na twarzy. Przeleciał mi ten krążek na jednym oddechu i nie znudził w ogóle. Nie pamiętałem też, ilu wysłuchałem utworów. Jak się potem okazało – jedenastu. Teraz mam za sobą pięciokrotne już obcowanie z debiutanckim albumem Jimich, więc idzie to mniej więcej tak: Często słyszy się frazę, że brzmieniowo jakiś band jakimś innym bandem „śmierdzi”. W przypadku Last 18 |
| luty 2016
Station smrodek jest oczywisty i porównanie z Alice In Chains czy Stone Temple Pilots nie wymaga dedukcji ani zaawansowanego sprzętu detektywistycznego. Mamy tu wszystko, czego od muzyki rodem z Seatle można oczekiwać. Mamy ciężkawo-skoczne riffy (szczególnie zapada pod tym względem w pamięć otwierający płytę Slip Away) przeplatane przestrzennymi wtrąceniami. Mamy wokal, lepiej znacznie czujący się w partiach niskich ze względu na baryton wokalisty niż w partiach wysokich, schodzący pod koniec frazy trójdźwiękiem ku końcówce wersu na dwudźwięku lub dźwięku pojedynczym w podkładzie. Mamy mrok. Są tu bębny, które rewelacyjnie wpisują się w melodykę, a tam gdzie trzeba są pierwotne i oparte na partii kotłów. Dostarczane nam są, tak charakterystyczne dla tego rodzaju muzy, gitarowe unisona. Jimi Birchwood zapewnia więc wszystko co znamy. Pytanie więc, czy potrzebujemy tego powrotu? Moim zdaniem zdecydowanie tak. Last Station to nie jest płyta odkrywcza. Nie jest to płyta pozbawiona wad. Wybijający się chyba zbyt często ponad resztę instrumentów wokal Marcina Walczaka miejscami nuży przewidywalnością. Ale tylko miejscami. Następujące po sobie Remind Me i Tried To Wake Up są przez pierwsze kilkadziesiąt sekund niebezpiecznie podobne rytmicznie. Słychać też, że teksty nie były pisane przez jednego autora, ale to już wyzwanie dla wokalisty, który musiał poradzić sobie z odmiennym frazowaniem i podziałem rytmicznym poszczególnych linijek. I poradził sobie. Na mocną czwórkę. Lubię, kiedy słychać na płycie, że zespół wszedł do studia, wiedząc, co chce osiągnąć. Dokładnie tak jest w przypadku Last Station. Panowie instrumentaliści bardzo pewnie położyli tu dźwięki, a hipnotyzujący głos Marcina (jednego z trzech z resztą Marcinów w ekipie) wciąga i nie odpuszcza od początku do końca opowiadanych historii. Down In The Hole, mimo że tytułem zrośnięty jest ze wspomnianą już Alicją W Łańcuchach, buja świetnym riffem i odświeża końcówkę płyty. Cały album jakby rozpędza się w miarę następowania utworów. No i w końcu nadchodzi Gunslinger – perełka kompozycyjna, w której wszystko jest na swoim miejscu, a wokal garściami wręcz rozdziela klimat ukochanej przez tak wielu muzyki. Można powiedzieć, że tak się już nie gra. Gra się. Jimi Birchwood udowadnia, że czasami naprawdę dobrze.
zugzwang (35)
siwiec Hemar i homar Nie wiem, czy Państwo też tego doświadczaliście, ale ja doświadczałem wiele razy. Otóż dziesiątki razy słyszałem narzekania bydgoszczan na Toruń, na to, że tamci mają świetny uniwersytet, a nasz jest taki – delikatnie mówiąc – przeciętny, na to, że oni mają ten wymarzony kierunek studiów, a władze naszej uczelni dopiero o nim myślą, na to, że książka wydana w niewielkim nakładzie w ich bibliotece uniwersyteckiej jest dostępna, a w naszej nie figuruje. Najbardziej sfrustrowani szli dalej i mówili tak: w 1945 roku grupa naukowców z Wilna z fantastycznego uniwersytetu Stefana Batorego przez pomyłkę wysiadła z pociągu o jeden przystanek za wcześnie. To, że Toruń ma tę wspaniałą placówkę, to jest przypadek, jakieś nieszczęśliwe zrządzenie losu, przecież oni wszyscy powinni wysiąść w Bydgoszczy. Każdy przecież wie, że w 1945 roku Bydgoszcz była miastem większym, została stolicą województwa i że to nam się już wtedy taka placówka należała. W 1995 roku pani Stefania Kossowska podarowała bibliotece uniwersyteckiej w Toruniu spuściznę po polskiej emigracji, a zwłaszcza po tej związanej z londyńskimi „Wiadomościami”. Czemu nie Bydgoszczy? Przecież to my jesteśmy genialni, my jesteśmy wspaniali, a ten Toruń zawsze był podejrzany, zawsze w grodzie nad Brdą będzie kojarzył się z biało-czarnym krzyżackim płaszczem… Pod koniec zeszłego roku uroczyście w Toruniu wspominano tamto wydarzenie. W Archiwum Emigracji zgromadzono tysiące manuskryptów i listów. Ciężko sobie wyobrazić, że można by dzisiaj napisać biografię Władysława Andersa, Kazimierza Wierzyńskiego, Józefa Mackiewicza, Mieczysława Grydzewskiego, Tadeusza Nowakowskiego i wielu innych i nie skorzystać z tamtych zbiorów. W badaniach nad polską emigracją UMK jest w Polsce najlepszy. Od 2000 roku Archiwum Emigracji przyznaje nagrody dla autorów najciekawszych prac magisterskich i doktorskich poświęconych emigracji polskiej w XX wieku. W 2009 roku za pracę poświęconą twórczości prozatorskiej Tadeusza Nowakowskiego nagrodę otrzymała
pani doktor Ewelina Szadkowska z Uniwersytetu Łódzkiego. Materiały ofiarowane przez Kossowską, już w formie cyfrowej, można odnaleźć w zbiorach Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej. Piszę o tym choćby dlatego, że sam często z nich korzystam, a londyńskie „Wiadomości” stanowią prawdziwą kopalnię wiedzy o polskim uchodźstwie. Przykład pierwszy z brzegu. Wspomniany wyżej Nowakowski w 1960 roku pisze o studentach, którym nie udało się na rowerach wyjechać z kraju (kraj nazywa tak po swojemu: Gomułkowice). „Za dwadzieścia, trzydzieści lat rozpadną się ostatnie zapory, szlabany, granice”. Czyż nie jest to proroctwo o niezwykłej sile precyzji? Przecież 20 lat później narodziła się „Solidarność”, a 30 lat później PRL był już jedynie nieprzyjemnym wspomnieniem. Kiedyś szukałem jakiegoś wiersza Mariana Hemara i znalazłem go właśnie w „Wiadomościach”. Nad wierszem znajdowała się reklama tanich paczek żywnościowych wysyłanych z Londynu do Polski. Okazuje się, że nie trzeba było samemu takiej paczki wysyłać, a jedynie wystarczyło mieć w kieszeni kilka funtów i wysyłkę zlecić firmie. Czytam skład paczki: 1 funt suszonych śliwek, puszka konserw rybnych, 2 puszki marmolady, 1 puszka homara, a pod spodem nasz Hemar i jego wiersz, za który pewnie dostał gażę znacznie poniżej wartości paczki. Ostatecznie redaktor Grydzewski nie płacił za teksty zbyt dużo. Podejrzewam nawet, że za dobry wiersz Hemar inkasował mniej niż wartość 1 puszki homara. W polskiej prasie emigracyjnej pojawiały się również akcenty czarnego humoru. Otóż pamiętam jeden z opisów obozu dla oficerów polskich w Kozielsku, tych samych, których później w kwietniu i maju 1940 roku NKWD zamordowało w Katyniu. Ale jest grudzień 1939 roku. Przebywający w obozie oficerowie prowadzili ze sobą ożywione rozmowy i jednym z pytań, które najczęściej ich nurtowało, było: Co z nami będzie? Jeden z oficerów zadaje to pytanie i dostaje od swego towarzysza niedoli prostą odpowiedź: „Już niedługo nas stąd wypuszczą”. Pyta się więc: „Skąd pan to wie?”, i otrzymuje zaskakującą i wszystko wyjaśniającą odpowiedź: „Od pewnego oficera”. Bartłomiej Siwiec luty 2016 |
| 19
przez rude okular y (24)
Andrzejewski Mam bałagan. Na dywanie w moim pokoju leżą okruszki. Widzę je bardzo dokładnie i chociaż nie jestem ich w stanie policzyć to z dokładnością kilku lat i miesięcy wiem jakie sytuacje je tam pozostawiły. Okruszki mają różne kształty, kolory i wielkości. Gapię się na nie w pozycji siedzącej, bo taką od pewnego czasu preferuje mój organizm. Jak się siedzi to mniej rzeczy umyka, ponieważ prędkość z jaką te rzeczy się poruszają nie jest dublowana przez nasz własny pęd. Niezależnie od wektora pędu tego i absolutnie bez związku z osiąganymi kilometrami na godzinę. Jak się siedzi to smużenie mijającego świata jest bardziej ogarnialne i można więcej zrozumieć. Pewnie dlatego ci co są z nas najmądrzejsi siedzą raczej, a nie pędzą bezustannie zmieniając kierunek lub trzymając się kurczowo jednego i z kołaczącym sercem trwają, wczepiając się w nadzieję, że nie wybiegną poza krawędź znanego im uniwersum. Wybiegłem poza nią kilka razy i nie spotkałem tam niczego co sprawiłoby, że poczułbym się szczęśliwszy. No może na chwilę. O siedzeniu więc, w miesiącu co meteorologicznie będzie taki jaki być powinien albo zupełnie inny. Siedziałem niejednokrotnie. We wszystkich możliwych tego słowa znaczeniach. Tak, tak też. A jako, że byłem wtedy bardzo pod wpływem to siedziało mi się komfortowo i choć ręce miałem twardo stalą i słowem uwstecznione to wiedziałem, że niewinność mi je do przodu przywróci. Pod wpływem byłem wtedy przemożnym substancji muzycznej zwanej FNM więc jeszcze sobie bezczelnie pod nosem nuciłem. Siedziałem, sadzano mnie (ku uldze i uśmiechowi na pulchnej twarzyczce), próbowano usadzić (kilkukrotnie zresztą z powodzeniem – za co serdecznie dziękuję), przysiadywałem na chwilę ledwie i rozsiadywałem się też niczym basza, by chłonąć otworem trawiąco-myślącym.
20 |
| luty 2016
Widziałem rzeczy, o których lepiej żeby się nikomu nie śniło. Bo i po co? Przez ostatnie pół roku siedzenie me odbywało się głównie w towarzystwie urządzenia na morgi usuwanego przez moich znajomych z powodów mi niekoniecznie bliskich. W sumie to dalekich nawet. Ekran ukazywał mi (i ukazuje nadal, niestety) jak ludzie rozrywają się na kawałki werbalnie (co jeszcze można jakoś tam znieść przy pomocy zawartości) oraz fizycznie. Ta druga opcja jest dla mnie kompletnie nie do przyjęcia, bo kłótnie o to kto ma lepsze nakrycie głowy sprowadzane do poziomu ludobójstwa jakoś nie mieszczą mi się w zmęczonej już coraz bardziej głowie. Siedziałem też kiedyś przed świątynią wydawania tego co ciężko zdobyte na to co kompletnie niepotrzebne i obserwowałem jeden z najbardziej komicznych widoków jakich można doświadczyć. Obserwowałem dwóch powiedzmy mężczyzn, którzy sczepiwszy się w na poły jeno prawdziwej agresji próbowali trafić się nieprecyzyjnymi, z powodu przyjęcia nadmiaru, pięściami. Żaden z nich nie miał siły, ochoty ani odwagi na wyprowadzenie ciosu, który skutecznie wytrąciłby adwersarza z równowagi, bo mogłoby to przecież zachwiać tą tak misternie utworzoną i cudem tylko utrzymywaną równowagą. Pośladkami zjednoczony wtedy z rurką stalową pomyślałem sobie, że ten tragikomiczny spektakl tak bardzo przypomina zagmatwanie, w którym znalazły się dwa jakże dobrze znane mi miasta. I smutno i śmiesznie się wtedy poczułem. Siedziałem sobie też razu pewnego na murku przed sklepem i patrzyłem na trzy kawki, które czwartą ze swego rodzaju rozdziobywały systematycznie tylko dlatego, że koloru kawki akurat nie była. Choć gatunku tego samego. Przedziwne. Przerażające. Siedzę i teraz. Siedzę i myślę sobie, że się już nasiedziałem. Czas wstać i pozbierać okruszki. Szymon Andrzejewski
bydgoski insynuator kulturalny
PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (140) Fantastyczna perspektywa Tak już nader wszechstronny twórca – bo i poeta, i prozaik, i dramatopisarz – Jarosław Jakubowski może wzbogacić jakże już bogatą paletę uprawianych przez siebie literackich gatunków. Jako rzecznik prasowy wojewody realizującego przedwyborcze obietnice PIS-u, bydgoski literat ma wszelkie warunki, by zebrać materiały do wystartowania w konkurencji… political fiction. Szczery do łez Głośny ostatnio artysta najmłodszego pokolenia, student AM Krzysztof Iwaneczko, podbija serca publiczności i mediów nie tylko swoją muzyczną wszechstronnością, ale także niespotykanie wysokim stopniem uczuciowości. Dał na to dowód, wyznając, że kiedy był na koncercie Krzysztofa Herdzina, to się… popłakał. Źle to wygląda Na iskrzącym styku bydgosko-toruńskiej rywalizacji doszło do niesłychanie bulwersującego wydarzenia. Otóż rodowity bydgoszczanin Wacław Kuczma ni stąd, ni zowąd zawładnął toruńskim Centrum Sztuki Współczesnej. Należy się spodziewać, że upokorzeni torunianie ruszą do kontrataku. Niektórzy dyrektorzy nadbrdzianych placówek artystycznych sięgają już zawczasu po środki uspokajające. Pięknie o nie najpiękniejszych Jeden z seniorów bydgoskiego środowiska dziennikarskiego, związany przez długie lata z „Gazetą Pomorską” – Józef Szulc – opublikował autobiograficzną książkę zatytułowaną „Wypędzony”. Wartka opowieść przetykana znakomitymi dialogami spełnia wszelkie warunki stawiane literaturze pięknej – choć niektóre postaci z dziennikarskiego światka pokazane tu zostały z nie najpiękniejszej, mówiąc oględnie, strony.
Niepohamowane bębny Na święcie muzyki country, czyli na jubileuszowym koncercie zespołu Jurka Paterskiego, doszło do niepokojącego zachwiania dominującej roli lidera. Otóż perkusista Konrad Kaczmarek tak ekspresyjnie i brawurowo bił w bębny, że w niektórych numerach wybijał się – mino że siedział z tyłu – na pierwszy plan! Podobno w garderobie otrzymał ustne upomnienie z wpisaniem do akt i… nut. Lusterko wsteczne /-25/ Ćwierć wieku temu (luty 1991) – W sztuce J. Głowackiego „Fortynbras się upił” najwięcej pochwał widzów i recenzentów zbierali: R. Gramziński, E. Rzyski i J. Fryźlewicz. – Opera bydgoska wspólnie z Agencją Kultury „MAK” przygotowała program typu variete pt. „Boogie woogie” z tekstami J.L. Kerna, w reżyserii Zb. Wróbla i z muzyką Zb. Bagińskiego i P. Salabera. – Znakomity polski baryton Andrzej Hiolski wystąpił z recitalem w Filharmonii Pomorskiej. – Bydgoskie BWA zapraszało na wystawę malarstwa pochodzącego z Chojnic, a mieszkającego w Krakowie Janusza Trzebiatowskiego. – W kierowanym przez M. Stankiewicza Domu Kultury „Modraczek” zainaugurował swoją działalność „Klub Młodych Poetów”.
luty 2016 |
| 21
w ydarzenia
Adresy bydgoskich instytucji kultury AKADEMIA MUZYCZNA
im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-229 Bydgoszcz, Koordynator: mgr Marta Rosenthal-Sikora www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl tel. 52 567 00 57 Muzeum Fotografii – Adam Juszkiewicz Galeria Debiut – Marta Rosenthal-Sikora Galeria Nad Brdą – Karolina Prus 2 artGallery galeria & pracownia plastyczna ul. Krasińskiego 5 facebook.com/osa.artGallery 3
B
ydgoski Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.bkmk.strefa.pl/ Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4 BYDGOSKIE STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz
Artystycznej, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz 40
FILHARMONIA POMORSKA dyrektor: Eleonora Harendarska, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 FUNDACJA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz tel. 523 234 810, fax 523 234 811 www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00
G
ALERIA 85 prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria BRDA – działająca pod patronatem Galerii Miejskiej bwa, Bydgoszcz ul. Dworcowa 94 (w siedzibie hotelu BRDA – parter) 9
5
BYDGOSKIE TOWARZYSTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski BYDGOSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon.-pt. 9.00-14.00 6
Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura
E
ljazz – Centrum Artystyczne ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz tel. 523 221 574, 662 152 726 www.eljazz.com.pl 41
22 |
Farbiarnia Pracownia Fotografii
| luty 2016
Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 GALERIA INNOWACJI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria KANTOREK, tel. 523 210 211, czynna: wt.-śr. 11-18, czw. 13-20, pt. 11-18, sob. 11-14 wstęp wolny 10 GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 GALERIA MIEJSKA bwa dyrektor: Wacław Kuczma, 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: wt.-śr. 10-18, czw. 12-20, pt. 10-18, sob.niedz. 11.30-16.30. Wstęp wolny. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12 GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00 13 GALERIA NON FERE przy II Społecznym Liceum Ogólnokształcącym Galeria Sztuki NEXT, ul. Poznańska 31, www.galerianext.pl, info@galerianext.pl 43
Galeria Wieży Ciśnień Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447 e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22
Izba Pamięci
Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19
Kamienica 12, ul. Poznańska 12,
85-129 Bydgoszcz, tel. 887 164 349, e-mail: tuczytam@op.pl 45
Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Danuta Antkowiak Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl KLUB MIŁOŚNIKÓW AUSTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska KLUB POLSKIEJ KSIĄŻKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak 21
Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 MUZEUM FARMACJI Apteki Pod Łabędziem, ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25
KLUB ŚWIATA KSIĄŻKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. księgarni Mariola Zawisza. 21
MUZEUM KANAŁU BYDGOSKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075
KLUB ŚRODOWISK TWÓRCZYCH, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22
Muzeum Mydła i Historii Brudu ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15
Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy Dyrektor: Maciej Puto, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz. com, tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37
Miejskie Centrum Kultury
w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja) sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39
MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy Dyrektor Muzeum dr hab. Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, Godziny zwiedzania Muzeum: wtorek, środa, piątek 9.00-16.00 czwartek 9.00-18.00 sobota, niedziela 10.00-16.00 Exploseum: (grupy zorganizowane, tel. 883 366 056) wtorek – niedziela – 9.00-15.30, w poniedziałki muzeum nieczynne Wtorki – wstęp bezpłatny, 26
w ydarzenia
Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Wieża ciśnień, ul. Filarecka 1 MUZEUM OŚWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 MUZEUM WOJSK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, Godziny otwarcia: wtorek – piątek: 8.30-15.30; w niedziele: 10.00-14.00; w soboty i poniedziałki – nieczynne. www.muzeumwl.pl
Opera NOVA w Bydgoszczy
dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27 Otwarta Przestrzeń „Światłownia” ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 44
PAŁAC MŁODZIEŻY, ul. Jagiellońska 27,
85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz. Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl 29
STOWARZYSZENIE ARTYSTYCZNE „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30
Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739
TEATR PANTOMIMY „DAR”
www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 TEATR POLSKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Wodziński, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa Teatru czynna jest od wtorku do piątku w godz. od 12 do 18 oraz godzinę przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl 31
TOWARZYSTWO INICJATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW MIASTA BYDGOSZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6 TOWARZYSTWO MUZYCZNE im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33 TOWARZYSTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 TOWARZYSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34
R e d a kc j a B I K p r o s i P a ń s t w a o w e r y f i k a c j ę d a n y c h: b i k @ m c k- b y d g o s z c z . p l
TOWARZYSTWO POLSKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna BenderDudziak, tel. 605 666 936 TOWARZYSTWO POLSKO-WŁOSKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKO-FRANCUSKIEJ, Prezes: Beata Żmuda tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721 www.tppf.byd.pl 11 URZĄD MIASTA, Biuro Kultury Bydgoskiej ul. Jezuickiej 14a, 85-102 Bydgoszcz, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36 WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35
luty 2016 |
| 23
w ydarzenia Opera Nova w Bydgoszczy
Hrabina Marica, fot. Marek Chełminiak
4.02.2016, godz. 19.00 5.02.2016, godz. 19.00 7.02.2016, godz. 19.00
Hrabina Marica – operetka Imre Kálmána Kierownictwo muzyczne: Maciej Figas Reżyseria: Laco Adamik Scenografia: Łucja Kossakowska Choreografia: Janina Niesobska Okazja do porównania z graną miesiąc temu, równie słynną operetką Kálmána „Księżniczką czardasza”: „Hrabina Marica” to prawdziwy „muzyczny fajerwerk”. Romanse, czardasze, kankan, fokstrot – muzyka Kálmána zawsze wprawia słuchaczy w pogodny nastrój. Kompozytor znakomicie czuł się w węgierskich tanecznych rytmach, „sypał jak z rękawa” melodyjnymi ariami i duetami (któż się oprze rozkazowi „Ach, jedź do Varasdin!…” czy romansowi granemu przez pięknego Cygana). Spektakl cechuje pełna pomysłów reżyseria, uroda plastyczna imponującej scenografii i kilkuset kostiumów, piękne układy choreograficzne dla baletu i solistów-śpiewaków. Jest to widowisko w wielkim stylu: z efektownymi dekoracjami, cygańską kapelą na scenie, powozem zaprzężonym w żywe konie i automobilem z epoki. Realizatorzy przywołali cały czar operetki. Soliści nie tylko śpiewają, ale tańczą z ogromnym wdziękiem walca i fokstrota. Balet Opery Nova szaleje w kankanie, ognistym czardaszu i układach choreograficznych inspirowanych węgierskim folklorem. Hrabina przyjeżdża do swej posiadłości landem ciągniętym przez żywe konie. Wytworne suknie w pastelowych barwach, wysmakowane w detalach, kapelusze, parasolki, mundury i fraki, cygańskie sute spódnice, węgierskie stroje ludowe – wskrzeszony obraz życia w sercu starej Europy. A „Marica”, mimo 90 lat w teatrach muzycznych i 80 spektakli na scenie Opery Nova, zawsze młoda! 24 |
| luty 2016
12.02.2016, godz. 19.00 13.02.2016, godz. 19.00 14.02.2016, godz. 19.00
Rycerskość wieśniacza – opera w 1 akcie Pietro Mascagniego Pajace – opera w 2 aktach z prologiem Ruggiero Leoncavallo Kierownictwo muzyczne: Wojciech Rajski Reżyseria: Andrzej Bubień Scenografia i kostiumy: Anita Bojarska Choreografia: Jarosław Staniek Przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń Radosna pieśń „Viva il vino spumeggiante”, słynny chór „Gli aranci olezzano” z „Rycerskości wieśniaczej”, czy też aria tenorowa Pajaca-Cania „ Vesti la giubba” z „Pajaców” należą do najbardziej znanych fragmentów muzycznych w historii opery. W żargonie środowiskowym obie opery zwane są „samograjami” i opisywane skrótem od nazw oryginalnych CAV/PAG. Do ich sukcesów na wszystkich wielkich scenach europejskich przyczyniły się przejmujące i wiarygodne tematy librett, uproszczenie środków teatralnych, ogromne bogactwo melodii oddających charakter i atmosferę południa Włoch. Realizatorzy ostatniej premiery w Operze Nova usytuowali akcję obu jednoaktówek w centralnym punkcie miasteczka. W „Rycerskości…” będzie to plac przed kościołem, do którego zmierza wielkanocna procesja. To tu rozgrywają się dramatyczne rozmowy między zrozpaczoną Santuzzą a młodzieńczym, pełnym radości życia Turiddu, który zaplątał się w niciach romansów z nią i zamężną Lolą. Tu też znajduje się winiarnia, w której znieważony publicznie Turiddu wyzwie na pojedynek
w ydarzenia pełnospektaklowe przedstawienie baletowe Studia Operowego. Następnie na afiszu bydgoskiej Opery balet ten pojawił się w 1986 w choreografii Przemysława Śliwy. Obecna realizacja Opery Nova w choreografii prawdziwej gwiazdy baletu, wybitnego tancerza i choreografa Paula Chalmera, jest imponująca. 27.02.2016, godz. 19.00 28.02.2016, godz. 19.00
Czarodziejski flet – opera Wolfganga Amadeusza Mozarta Pajace. Łukasz Goliński jako Tonio Taddeo. Fot. Andrzej Makowski
bezwzględnego Alfia. W „Pajacach” z przestrzeni znikają stylizowane na antyk kolumny i jakiekolwiek odniesienie do sfery sacrum: na placu odbywa się ludyczne widowisko, gdzie komedianci wystawiają „wszystko na sprzedaż”, nawet własne uczucia. Gawiedź wita paradę przybywających aktorów, a o godz. 23 zasiada w na trybunach w pstrokatych koszulkach fanów „pajaców”. Tu cieszyć się będzie błazenadą komedii dell arte, aż do momentu, kiedy oszalały z rozpaczy i zazdrości Canio-Pajac dokona zemsty na żonie, która zakochała się w młodszym mężczyźnie. W reżyserskiej wizji obie opery są „lustrem” dla siebie: np. scena, w której Santuzza chodzi po stołkach w winiarni, „odbija się” w scenie w garderobie Neddy, kiedy aktorka tańczy na toaletkach, marząc o wolności. Obie opery łączy wspólny temat: zdrada i zemsta. I prawda o ludzkich uczuciach. Po dwu latach wracają na afisz Opery Nova. 19.02.2016, godz. 17.00 20.02.2016, godz. 17.00 21.02.2016, godz. 17.00
Dziadek do orzechów – balet Piotra Czajkowskiego Choreografia: Paul Chalmer Kierownictwo muzyczne: Maciej Figas Scenografia: Mariusz Napierała Kostiumy: Agata Uchman Reżyseria świateł: Jordan Tuinman Efekty multimedialne: Krystian Drywa Przygotowanie chóru żeńskiego: Henryk Wierzchoń Przygotowanie chóru dziecięcego: Izabela Cywińska-Łomżyńska Francuski przekład baśni E.T.A. Hoffmanna „Dziadek do orzechów” stał się inspiracją dla Czajkowskiego do skomponowania baletu pod tym samym tytułem. Rozpoczął pisanie baletu w 1891, a 23 marca 1892 partytura była gotowa. „Dziadek do orzechów” wykonany został po raz pierwszy 6 grudnia 1892 w Teatrze Maryjskim, w choreografii Lwa Iwanowa. Pierwsze powojenne wystawienie polskie w choreografii Rajmunda Sobiesiaka odbyło się w Bydgoszczy 10 kwietnia 1958. Było to ważne, wręcz historyczne wydarzenie w historii bydgoskiego teatru muzycznego: pierwsze samodzielne,
Kierownictwo muzyczne: Dirk Vermeulen Inscenizacja i reżyseria: Matthias Remus Scenografia: Stephan Dietrich Przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń
Czarodziejski flet. Victoria Vatutina jako Pamina i Pavlo Tolstoy jako Tamino. Fot. Marek Chełminiak
Dzieło genialne, jedna z najpiękniejszych oper w historii tego gatunku. „Nie można znaleźć dość słów na jego pochwałę” – tak pisał o „Czarodziejskim flecie” Ryszard Wagner. Arie, duety, tercety, kwartety, kwintety, chóry i sceny zbiorowe przeplatają się nieustannie. Każdy z tych momentów ma swój odrębny charakter, nastrój, typ orkiestry, melodykę. Libretto, w którym nie brak elementów fantastycznych i komediowych, napisane przez przyjaciela Mozarta, Emanuela Schikanedera na podstawie zbioru legend pt. „Dżinistan”, samo jest porównywane do baśni z właściwym jej morałem. inf. Ewa Chałat
Spektakle gościnne na scenie Opery Nova: 1 II – „Atramentowa” – koncert Stanisławy Celińskiej 8 II – „Intryga” – komedia Jaime Salmona w reż. Jana Englerta 15 II – Kabaret Neo-nówka 16 II – Narodowy Balet Gruzji „Sukhishvili” 22 II – „Złodziej” – komedia Erica Chappella w reż. Cezarego Żaka 23 II – „Romeo i Julia” – balet S. Prokofiewa w wykonaniu Moscow City Ballet 29 II – Lao Che – koncert luty 2016 |
| 25
w ydarzenia Teatr Polski 2.02.2016, wtorek, godz. 19.00 3.02.2016, środa, godz. 19.00 Mała Scena TPB, czas trwania: 90 min bez przerwy
Weronika Szczawińska/Bartek Frąckowiak Komornicka. Biografia pozorna reżyseria: Bartek Frąckowiak; dramaturgia: Weronika Szczawińska; scenografia i kostiumy: Anna Maria Karczmarska; muzyka: Krzysztof Kaliski; wideo, reżyseria światła: Bartosz Nalazek; software: trzewiczek; występuje: Anita Sokołowska
Komornicka. Biografia pozorna, fot. Michał Idczak
Próba podjęcia teatralnego śledztwa opartego na biografii Marii Komornickiej. Ta modernistyczna pisarka przez ponad połowę swojego życia nazywała siebie Piotrem Włastem. Kontrowersyjna, nazywana wariatką i odmieńcem, była wybitną postacią czasów, w których przyszło jej funkcjonować. Poprzez swoją metamorfozę zwracała uwagę na trudne i ważne problemy ówczesnego świata, przewartościowania, kreację wizerunku, istotę płci. Twórcy spektaklu podejmują temat Komornickiej, aby raz jeszcze zbadać jej zagadkę z zupełnie innej perspektywy. 5.02.2016, piątek, godz. 19.00 6.02.2016, sobota, godz. 19.00 – pokaz z angielskimi napisami 7.02.2016, niedziela, godz. 19.00 Duża Scena TPB, czas trwania: 155 min, jedna przerwa
Johann Wolfgang von Goethe – Faust tłumaczenie: Adam Pomorski; scenariusz i adaptacja: Tomasz Śpiewak; reżyseria: Michał Borczuch; scenografia i kostiumy: Dorota Nawrot; muzyka: Bartosz Dziadosz (Pleq); warsztat malarski, obraz: Krzysztof Mężyk, Luka Woźniczko; wideo: Przemysław Czepurko; reżyseria światła: Jacqueline Sobiszewski; asystentka scenografa: Marta Kuliga; asystenci reżysera: Magda Szpecht (PWST), Radosław Mirski; występują: Dominika Biernat, Mirosław Guzowski, Marta Malikowska, Martyna Peszko, Jan Sobolewski, Paweł Smagała, Robert Wasiewicz, Piotr Wawer Jr, Małgorzata Witkowska oraz aktorzy nieprofesjonalni: Rafał Bladowski, Patryk Iks, Roksana Jakielska, Janusz Kamiński, Mikołaj Kosicki, Krystyna Skiera, Roland Świstek, Mirosław Wróbel 26 |
| luty 2016
Do pracy nad „Faustem” zaprosiliśmy grupę niewidomych, którzy wraz z aktorami zmierzą się z dramatem uchodzącym za dzieło raczej literackie niż sceniczne. Wyzwanie postawione przez Goethego wiąże się nie tylko z gigantycznym rozmiarem tekstu, obejmującym ponad 12 tys. wersów i czasem akcji rozpisanym na trzy tysiące lat. „Faust” jest pisany jako teatr w teatrze, a skoro wszystko, co pojawia się na scenie, uzyskuje teatralną formę i znak, to jak przedstawić metafizyczną warstwę tekstu? 6.02.2016, sobota, godz. 10.00 i 12.00 7.02.2016, niedziela, godz. 10.00 i 12.00 Mała Scena TPB, spektakl jest przeznaczony dla dzieci do lat dwóch.
Mleko reżyseria: Paweł Łysak; współpraca dramaturgiczna: Michał Tabaczyński; instrumenty perkusyjne: Łukasz Maciej Szymborski; muzyka: Michał Dobrzyński; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Anita Sokołowska/Magdalena Łaska, Mieczysław Franaszek, Mateusz Łasowski Opowieść spleciona ze słów, dźwięków i obrazów. Spektakl bazuje na klasycznej perskiej opowieści i staje się okazją do pierwszej historii o cudowności świata. Spotkanie aktorów z najmłodszymi jest dla obu stron wielką przygodą i próbą znalezienia porozumienia. W trakcie tego przedstawienia obie strony wiele się od siebie nawzajem dowiedzą.
-u N IK Ó W B IK LA CZ YT EL D ie T E en c IL B w TAN I u numerem BIKZe st yc zniow ym zł! takl: bilety na spek wu” ie gn : na e i „Gro t e r mi n zamy w Zapras dz. 19.00 o g o o g 16 lute mak symalnie
w y d a r z e n i a5 1
9.02.2016, wtorek, godz. 19.00 10.02.2016, środa, godz. 19.00 Duża Scena TPB, czas trwania: 190 min, jedna przerwa
Adam Mickiewicz – Dziady
Jeden egzem
pu rawnia do zaku plar z BIK-u up oc yjnej cenie. om pr w w tó le 4 bi
reżyseria i scenografia: Paweł Wodziński; kostiumy, reżyseria światła: Agata Skwarczyńska; ruch sceniczny: Aneta Jankowska; muzyka: Stefan Węgłowski (kompozycja, gitara), Adam Kośmieja (fortepian), Artur Lawrens (perkusja), Aleksander Porakh (realizacja dźwięku); kierownictwo wokalne: Agnieszka Sowa; wideo: Remigiusz Zawadzki; asystent reżysera: Anna Włodarska; występują: Karolina Adamczyk, Beata Bandurska, Michał Czachor, Mieczysław Franaszek, Paweł L. Gilewski, Magdalena Łaska, Mateusz Łasowski, Michał Jarmicki, Marian Jaskulski, Roland Nowak, Maciej Pesta, Martyna Peszko, Jerzy Pożarowski, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Malgorzata Witkowska, Marcin Zawodziński „Dziady” to ostatnie ogniwo trzyczęściowego projektu romantycznego, zrealizowanego w ostatnich latach w TPB przez Pawła Wodzińskiego. Spektakl jest próbą „odzyskania” i racjonalizacji narracji romantycznej, przez wiele dziesięcioleci manipulowanej i wulgaryzowanej, wykorzystywanej do dziś doraźnie przez polityków, Kościół katolicki, a także przez rynek i media, środowiska tworzące na jej bazie nowe wersje starych mitologii. Interpretacja Pawła Wodzińskiego wychodzi poza schematy patrzenia na tekst „Dziadów” w kontekście śmierci, żałoby i martyrologii narodowej. W bydgoskiej inscenizacji to sztuka o budowaniu wspólnoty i wzmacnianiu własnej tożsamości, to przepełniona wściekłością i gniewem opowieść o scalającej zmarginalizowane społeczności mocy rytuału.
Grona gniewu, fot. Dariusz Gackowski
Dziady, fot. Magda Hueckel
13.02.2016, sobota, godz. 19.00 14.02.2016, niedziela, godz. 19.00 16.02.2016, wtorek, godz. 19.00 Duża Scena TPB
Grona gniewu – według Johna Steinbecka adaptacja: Frank Galati; reżyseria, scenografia, kostiumy: Paweł Wodziński; wideo: Mikołaj Walenczykowski; światła: Michał Głaszczka; inspicjent: Mateusz Stebliński; występują: Grzegorz Artman, Beata Bandurska, Paweł L. Gilewski, Marian Jaskulski, Alicja Mozga, Roland Nowak, Jerzy Pożarowski, Martyna Peszko, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Piotr Wawer Jr., Marcin Zawodziński oraz Amelia Kasprzak, Weronika Okońska, Mateusz Prażul, Jagoda Szymkiewicz, Jakub Tobolski, Katarzyna Wojewódzka, Jakub Zalewski Adaptacja powieści Johna Steinbecka pod tym samym tytułem, w której wszelkie ludzkie i społeczne relacje stają w obliczu ekonomicznie niepewnej eg-
zystencji. Długów wobec banków, eksmisji, pracy bez jakichkolwiek świadczeń socjalnych. Steinbeck utrwalił obraz społeczeństwa coraz silniej rozwarstwionego, zmagającego się z poważnym kryzysem kapitalizmu. W latach 30. kryzys gospodarczy i zmiany klimatyczne doprowadziły do sytuacji, w której farmerzy z Oklahomy – podobnie jak powieściowa rodzina Joadów – podejmowali dramatyczne decyzje o opuszczeniu swoich gospodarstw w poszukiwaniu zatrudnienia w Kalifornii. Migracje zdesperowanych, przerażonych i głodnych ludzi to sytuacja, z którą dziś na powrót się oswajamy. Zestawienie ze sobą Wielkiego Kryzysu i obecnego załamania gospodarki globalnej, w perspektywie podstawowych podziałów społecznych i politycznych, może wykazać pewne podobieństwa. Kryzys finansowy sprzed paru lat ujawnił, w jak dużym stopniu wszelkie światowe powiązania stały się nieczytelne. Paniki na giełdach w 2008 roku, podobnie jak w tzw. czarny czwartek 24 października 1929 roku, nie przewidzieli nawet główni protagoniści. System jest nieprzejrzysty i wszelkie sposoby funkcjonowania w nim mają znamiona niepewności. Wyrazem tego jest coraz większa grupa społeczna zwana prekariatem. Ludzi, którzy się do niej zaliczają, łączy niepewna sytuacja egzystencjalna, a dzieli wszystko inne: wykształcenie, zawód, nawet status obywatela. Czy ta, jeszcze nie całkowicie zdefiniowana, prekarna nowoczesność niesie w sobie potencjał zmiany? luty 2016 |
| 27
w ydarzenia 18.02.2016, czwartek, godz. 17.00, Górne Foyer TPB
Cykl wykładów/seminariów: Obrazy uchodźcze Dzięki ich migracji kultura pozostaje wciąż żywa, generując istotne napięcia, produkując mieszanki i wywołując spory. Dlatego też skrupulatny badacz może rozpoznać te same „formuły patosu” w obrazach włoskiego renesansu i rytuałach Indian Hopi praktykowanych jeszcze na początku XX w. Czy współczesne obrazy uchodźców również posiadają odległe historyczne odniesienia? Czy obecny w nich patos można uczynić punktem wyjścia do rozmowy na temat kultury jako takiej, a kultury współczesnej w szczególności? Jak powiązać to antropologiczne spojrzenie z pilną potrzebą uczestnictwa w aktualnych politycznych i etycznych sporach na temat problemu migracji? W trakcie wykładów będziemy skupiać się nie tylko na aktualnych problemach, ale także na ich historycznych i artystycznych kontekstach. Przedmiotem kolejnych spotkań będzie relacja pomiędzy obrazem a migracją na dwóch płaszczyznach. Po pierwsze, zajmiemy się tym, w jaki sposób patrzą sami emigranci, jak modyfikują sposób patrzenia na świat, jak podchodzą do mediów produkowania obrazów. Za przykłady posłużą nam tutaj filmy Jonasa Mekasa i Georges’a Pereca, dla których problem uchodźstwa był nie tylko zajmującą kwestią teoretyczną, ale kluczowym elementem ich biografii. Po drugie, naszą uwagę skupią współczesne filmy poświęcone uchodźcom, w których eksperymentalni twórcy starają się oddać w całej złożoności ludzki dramat i polityczną stawkę migracji. Punktem odniesienia będą tu twórcy tacy jak Laura Waddington czy Sylvain George. 19.02.2016, piątek, godz. 19.00 20.02.2016, sobota, godz. 19.00 21.02.2016, niedziela, godz. 19.00 Duża Scena TPB
Ignacy Karpowicz oraz zespół aktorski – Dybuk reżyseria: Anna Smolar; scenografia i kostiumy: Anna Met; muzyka: Natalia Fiedorczuk; reżyseria światła: Michał Głaszczka; asystentka reżyserki: Hanna Maciąg; asystentka scenografki: Marta Kuliga; występują: Mirosław Guzowski, Hanna Maciąg, Irena Melcer, Maciej Pesta, Sonia Roszczuk, Jan Sobolewski, Michał Wanio, Małgorzata Witkowska; inspicjent: Hanna Gruszczyńska W spektaklu wykorzystano fragmenty „Dybuka” Szymona An-skiego w tłumaczeniu Michała Friedmana. Czym jest ta historia, która wydaje się tak obca, że nie da się jej opowiedzieć bez przypisów? Kim są ci ludzie, którzy wychodzą na scenę i starają się ukryć traumę albo ukoić ból? Kim jest duch, który nie pozwala zapomnieć o nieczystych zagraniach? Spektakl przedstawia grupę nauczycieli i uczniów, zmagających się z tragiczną śmiercią jednego z nich. Wystawiają „Dybuka” i zapożyczonymi słowami konfrontują się z własnym sumieniem. Żydowska rzeczywistość duchowa 28 |
| luty 2016
Dybuk, fot. Monika Stolarska
i obyczajowa początku XX wieku – obca i egzotyczna – paradoksalnie staje się dla nich narzędziem do mówienia o sobie. Zanurzając się w fikcji, urzeczywistniając dawno zapomniany świat odsłaniają to, co wyparte i wstydliwe. 27.02.2016, sobota godz. 16.30, Górne Foyer TPB – debata przed premierą spektaklu „Granice” 27.02.2016, sobota, godz. 19.00, premiera 28.02.2016, niedziela, godz. 19.00, Mała Scena TPB
Julia Holewińska – Granice reżyseria: Bartosz Frąckowiak; ruch, dramaturgia: Izabela Szostak; scenografia, kostiumy: Anna Karczmarska; muzyka: Krzysztof Kaliski; występują: Mirosław Guzowski, Marta Malikowska, Jan Sobolewski, Iza Szostak, Izabela Warykiewicz Koncepcja spektaklu oparta jest na „czteropoziomowym modelu kontroli dostępu”, który stosuje unijna agencja Frontex w działaniach służących ochronie granic Unii Europejskiej. Opublikowany w jednej z wydanych przez nią broszur poglądowy obrazek, którego celem było możliwie proste przedstawienie składających się na ten model działań, procedur, podmiotów, stał się inspiracją do stworzenia swoistej teatralnej gry planszowej, w której postacie takie jak Ciało Dziecka, Granica, Lex Frontex, Uciekinierka czy Artysta podejmują wyzwania i realizują strategie ściśle powiązane z ochroną, przekraczaniem czy upłynnianiem granic, polityką migracyjną, a przede wszystkim – ekonomią. Materiały dokumentalne, teksty etnograficzne i socjologiczne, atlasy uchodźcze, rozmaite dyskursy związane z migracją, mobilnością, uchodźcami, terytorium, suwerennością, kontrolą i nadzorem oraz granicami, a także obrazy i fotografie stają się punktem wyjścia dla teatralnych i performatywnych gier, dzięki którym w nieoczywisty sposób problematyzowany jest najważniejszy obecnie temat debaty publicznej. inf. Paulina Wenderlich
w ydarzenia Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego 5.02.2016, piątek, godz. 19.00
Śródziemnomorski czar Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Mariusz Smolij – dyrygent Antonio Di Cristofano – fortepian Giuseppe Verdi – Uwertura do opery „Moc przeznaczenia” Maurice Ravel – Koncert fortepianowy G-dur Gerónimo Giménez – Intermezzo z zarzueli „La boda de Luis Alonso” Ottorino Respighi – Pinie rzymskie Król opery włoskiej Giuseppe Verdi nigdy nie zapomniał o tym, że pochodzi z prostego ludu. Pisał utwory pełne melodii ludowych i dzięki swej wspaniałej muzyce, która trafia prosto do serca, stał się jednym z najpopularniejszych w całej Europie kompozytorów oper, a jedna była piękniejsza od drugiej, które do dziś są grane na całym świecie. Następny punkt prograMariusz Smolij mu to pełen życia, wirtuozowski Koncert fortepianowy G-dur Ravela, w którym partie solowe wykona ceniony włoski pianista Antonio Di Cristofano. Po przerwie zapoznamy się z zarzuelą – rodzajem musicalu rodem z Hiszpanii – autorstwa G. Giméneza, dyrygenta i kompozytora, mistrza tej formy. Orkiestra wykona, aż iskrzące się od hiszpańskich rytmów, Intermezzo z jego najsłynniejszej zarzueli pt. „La boda de Luis Alonso”. Włoski akcent również zakończy wieczór, czyli „Pinie rzymskie” Respighiego, które są najbardziej popularną częścią tryptyku symfonicznego, muzycznej apoteozy Rzymu – „wiecznego miasta” . Symfoników poprowadzi Mariusz Smolij, wszechstronny mistrz batuty. W 2015 r. płyta Capelli Bydgostiensis z utworami Grażyny Bacewicz nagrana dla Naxos pod dyrekcją Mariusza Smolija i z udziałem pianistki Ewy Kupiec otrzymała nagrodę Fryderyk w kategorii najlepszy album polski za granicą. 8.02.2016, poniedziałek, godz. 11.00, 12.30
Poranki muzyczne dla seniorów Muzyczne stolice Europy – Wiedeń utwory m.in.: Mozarta, Haydna, Beethovena, Schuberta, Brahmsa, Straussa Poczynając od wielkiej trójki klasyków wiedeńskich – Haydna, Mozarta i Beethovena, poprzez Schuberta – twórcę pieśni romantycznej oraz Brahmsa – mistrza w operowaniu wielkimi romantycznymi formami – seniorzy zostaną wprowadzeni w świat najwybitniejszych kompozytorów, których dzieła nadal wiodą prym w największych salach koncertowych świata.
10.02.2016, środa, godz. 19.00
Włoski barok „Corelli i jego uczniowie”
Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Waldemar Kośmieja – kierownictwo artystyczne Marcela Wierzbicka – sopran Jarosław Wyrzykowski – obój w programie m.in.: Corelli – Sarabande – Gigue – Badinerie Corelli – Concerto grosso op. 6 nr 4 Albinoni – Koncert na obój i smyczki Vivaldi – Koncert na smyczki c-moll Vivaldi – Aria Non ti lusinghi la crudeltate z opery” Tito Manlio” Geminiani – Concerto grosso d-moll „La folia”, op. 5 nr 12 Kolebką baroku w muzyce były Włochy. Istotną rolę w procesie rozwoju stylu odegrał m.in. Corelli, wirtuoz skrzypiec i kompozytor utworów na ten instrument. Wielu współczesnych uważało muzykę Corellego za symbol doskonałości, a szczególnie jego sonaty solowe uznane zostały za podwaliny szkoły skrzypcowej. Różnorodny, bogaty program muzyki włoskiego baroku powinien przypaść do gustu nie tylko miłośnikom tej epoki. Partie sopranowe z opery Vivaldiego wykona Marcela Wierzbicka, studentka III roku Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej w Bydgoszczy w klasie śpiewu Hanny Michalak, zaś obojowe w koncercie Vivaldiego – Jarosław Wyrzykowski, absolwent Akademii Muzycznej w Gdańsku w klasie Józefa Raatza, obecnie pierwszy oboista orkiestry Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. 12.02.2016, piątek, godz. 19.00
Romeo i Julia Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Michael Maciaszczyk – dyrygent Jana Bouškova (Czechy) – harfa Wagner – Preludium i śmierć Izoldy z opery „Tristan i Izolda” Glière – Koncert na harfę i orkiestrę op. 74 Prokofiew – I i II Suita z baletu „Romeo i Julia” Dzieje dwóch słynnych miłości i ich muzyczne obrazy. „Romeo i Julia” Szekspira – tragiczna historia miłości idealnej jest uznawana za jedną z najlepszych opowieści miłosnych, jakie kiedykolwiek napisano, niezmiennie zachwyca odbiorców i inspiruje kolejnych twórców z różnych dziedzin sztuki. Odwieczny temat najbardziej romantycznych kochanków podjął m.in. Prokofiew w słynnym do dziś balecie. Muzyka do niego jest tak piękna, że zaistniała własnym koncertowym życiem w postaci dwóch suit. Podobnie jest ze starym celtyckim mitem, przedstawiającym historię miłosną Tristana i Izoldy, która natchnęła także Wagnera – opera pod tym tytułem to jedno z najbardziej osobistych dzieł mistrza neoromantyzmu. Koncert z tak emocjonalną muzyką uzupełni dzieło na harfę Glière’a w interpretacji Jany Bouškovej, jednej z najwybitniejszych harfistek na świecie. Całość poprowadzi Michael Maciaszczyk, ceniony skrzypek i od kilku lat także dyrygent. luty 2016 |
| 29
w ydarzenia 14.02.2016, niedziela, godz. 16.00, 19.00, foyer FP
Romantyczny wieczór walentynkowy w filharmonii Tomasz Betka – fortepian w programie utwory z najnowszego albumu pianisty pt. „Miniatures” Z okazji międzynarodowego święta zakochanych gorąco zapraszamy do Filharmonii na niezwykły recital fortepianowy przy świecach i lampce wina! Niestety, liczba miejsc jest ograniczona, ale za to odbędą się dwa niedzielne spotkania przy muzyce. Naszym walentynkowym gościom Tomasz Betka specjalnie zagra Tomasz Betka. Kompozytor, producent, pianista, absolwent akademii bydgoskiej. Autor muzyki do filmów fabularnych, reklamowych, a także kabaretu. Jako pianista najczęściej występuje z recitalami solowymi, jednakże bardzo ceni sobie współpracę z wokalistami, aktorami oraz innymi producentami muzycznymi. Ma w dorobku wiele piosenek i aranżacji w bardzo zróżnicowanej stylistyce muzycznej. W 2015 r. nagrał album z utworami na fortepian solo zatytułowany „Miniatures” – 10 krótkich kompozycji w klasyczno-filmowym stylu z elementami improwizacji i harmonii jazzowej. 17.02.2016, środa, godz. 19.00
Barok na smyczki Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Jan Stanienda – dyrygent, skrzypce Vivaldi – Koncert na dwoje skrzypiec a-moll Bach – Koncert skrzypcowy a-moll Rossini – I Sonata na smyczki G-dur Händel – Concerto grosso op. 6 nr 11 Vivaldi – Koncert na czworo skrzypiec i wiolonczelę F-dur Rossini – III Sonata na smyczki C-dur Jan Stanienda, legendarny polski koncertmistrz, wybitny kameralista, błyskotliwy wirtuoz wiolinista i dyrygent oraz dyrektor artystyczny słynnej Orkiestry Kameralnej „Wratislavia” wraz ze znakomitą Capellą Bydgostiensis poprowadzi publiczność w kręgi muzyki największych twórców baroku. Wieczór kameralny dopełnią utwory Rossiniego, mistrza stylu bel canto i oper komicznych, który, zwłaszcza w późniejszym okresie, pisał również utwory religijne, kameralne oraz pieśni. 19.02.2016, piątek, godz. 19.00
Wieczór z Beethovenem Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Jerzy Salwarowski – dyrygent Hubert Salwarowski – fortepian Beethoven – V Koncert fortepianowy Es-dur; V Symfonia c-moll 30 |
| luty 2016
Słynne „Piątki” Beethovena zaprezentuje rodzinny duet Salwarowskich: ojciec – mistrz batuty, syn – mistrz klawiatury. Maestro Jerzego Salwarowskiego stali i długoletni melomani na pewno pamiętają, bowiem w latach 1988-1991 pełnił funkcję dyrektora artystycznego FP i prowadził Orkiestrę Symfoniczną. Hubert Salwarowski należy do grona wybitnych pianistów polskich młodszego pokolenia, studiował grę na fortepianie pod kier. Andrzeja Jasińskiego w Akademii Muzycznej w Katowicach. Absolwent prestiżowej The Juilliard School w Nowym Jorku, jest laureatem głównych nagród krajowych i zagranicznych konkursów, m.in. w Cantu we Włoszech, Barcelonie i Puigcerdà w Hiszpanii. 21.02.2016, niedziela, godz. 12.30
76. Od brzuszka do uszka maluszka
koncert dla niemowląt, małych dzieci do 2 lat oraz kobiet w ciąży Dokładnie 21 lutego obchodzimy Dzień Języka Ojczystego. Podczas spotkania z najmłodszymi melomanami usłyszymy znane wiersze dla dzieci w opracowaniu Witolda Lutosławskiego (m.in. O Panu Tralalińskim, Spóźniony słowik, Kotek). Nie zabraknie również instrumentalnej twórczości polskich kompozytorów do posłuchania i pląsania. 21.02.2016, niedziela, godz. 11.00, koncert dla dzieci od 3 do 6 lat
Akademia Wiolimisia
„Wstać czy dalej spać? Rozterki Wiolimisia” Barock Quartet Vivaldi – Cztery pory roku (fragmenty) Razem z Wiolimisiem mali melomani posłuchają jednego z najbardziej czarujących i lubianych utworów. Tajemnica popularności Pór roku Vivaldiego tkwi w tym, że są wielkim hitem światowych sal koncertowych od blisko trzech stuleci i jak magnes przyciągają kolejne pokolenia słuchaczy. 24.02.2016, środa, godz. 19.00
Krzysztof Iwaneczko – w autorskim programie
21-latek, który wygrał „The Voice Of Poland” w 2015 r. 26.02.2016, piątek, godz. 19.00
Młody wirtuoz fortepianu Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Wojciech Michniewski – dyrygent Krzysztof Książek – fortepian Beethoven – I Koncert fortepianowy C-dur Bartók – Koncert na orkiestrę Echa zeszłorocznego Konkursu Chopinowskiego. Pisano i mówiono o nim „największy nieobecny finału Konkursu”. 23-letni pianista z Krakowa, student Akade-
w ydarzenia mii Muzycznej w Bydgoszczy, Krzysztof Książek błysnął bowiem w pierwszych etapach i wydawał się kandydatem do nagród. Wspaniale zagrał zwłaszcza Mazurki op. 7 i 50, ale również Fantazję f-moll i Poloneza fis-moll. Znalazł się jednakże w „salonie odrzuconych”, istniejącym od początku Konkursów Chopinowskich, w doborowym zresztą towarzystwie – obok Nelsona Goernera, Emanuela Axa, Angeli Hewitt czy Ivo Pogorelicia. W ramach nagród pozaregulaminowych pianista otrzymał dwa trofea: Nagrodę im. prof. Z. Drzewieckiego i Nagrodę im. Edwina Kowalika dla najlepszego polskiego uczestnika, który nie został zakwalifikowany do finału. 28.02.2016, niedziela, godz. 19.00
Koncert z cyklu „Wszystkie kantaty Bacha” Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Chór Kameralny „Akolada” Kai Bumann – dyrygent Hanna Okońska – sopran
Karolina Makuła – alt Krzysztof Zimny – tenor Sławomir Kowalewski – bas Renata Szerafin-Wójtowicz – przygotowanie chóru Bach – In allen meinen Taten BWV 97; Was Gott tut, das ist wohlgetan BWV 100; Sei Lob und Ehr dem höchsten Gut BWV 117; Nun danket alle Gott BWV 192 Kolejna odsłona, po Oratorium na Boże Narodzenie, Bachowskich kantat, również pod dyrekcją Kaia Bumanna, pomysłodawcy i realizatora nowego cyklu koncertowego FP. Obok kameralistów stanie Chór Akolada, laureat wielu nagród, w tym zagranicznych. Powstał w 2002 r. w odpowiedzi na potrzebę wspólnego muzykowania grupy przyjaciół. Dyryguje nim jego współzałożycielka Renata Szerafin-Wójtowicz. Od 2007 r. zespół pracuje pod patronatem Bydgoskiej Szkoły Wyższej. Solistami zaś będą studenci bydgoskiej akademii, których, w ramach zacieśniania wzajemnej współpracy z uczelnią, maestro Bumann osobiście, po przesłuchaniach, zaprosił do udziału w koncercie. inf. Mariola Grochowina
Muzeum Wodociągów, Galeria Wieży Ciśnień 10.02.2016, godz. 18.00 – wernisaż, wystawę będzie można oglądać do 2 marca
„Na granicy ośrodków” Józefa Jaruszewskiego Czy łatwo jest działać na granicy techniki i sztuki? Czy tworząc, można rozgraniczyć te dwie sfery? Czy owa granica jest rzeczywista i zauważalna, czy może tylko umowna? Na te pytania Józef Jaruszewski – artysta z technicznym wykształceniem – odpowiada swoim malarstwem, rysunkiem i grafiką. I za pośrednictwem swoich prac pokazuje, jak obie dziedziny jego działalności – technika i sztuka – nawzajem się przenikają i uzupełniają. To przenikanie, dwoistość, praca na granicy „ośrodków” jest cechą charakterystyczną działalności Jaruszewskiego. Na każdym z tych pól – rozgraniczonych umowną granicą – artysta odnosił sukcesy, a jego twórczość była zauważana i nagradzana. I tak w sferze techniki jest to m.in. nagroda zespołowa I stopnia w dziedzinie wynalazków Ministra Rolnictwa (1985), medal za konstrukcję oczyszczalni ścieków na Międzynarodowych Targach Budownictwa we Wrocławiu (1992), a także szereg realizacji projektów związanych z gospodarką ściekową. Z drugiej strony „granicy” znajdują się takie osiągnięcia, jak wyróżnienie w konkursie otwartym „Erotyk w grafice i rysunku” (1983) czy w konkursie plastycznym „Sport w sztuce (1980). Jaruszewski ma na swoim koncie wiele wystaw indywidualnych. Malarstwo i rysunek prezentował m.in. w klubach bydgoskich – POW, Sezam i Węgliszek, MOK
Józef Jaruszewski, Impresje norweskie, 2013, pastel
w Słupsku i Człuchowie. Ekspozycje, które prezentował, obejmowały również realizacje projektów znaków firmowych np. ZUT Człuchów, Modus Subiekt Bydgoszcz, Sklepy Rzepeckiego, a także projekt i realizację stoiska firmy Modus na targach mody w Kolonii. Swoje prace wystawiał także na wystawach zbiorowych, m.in. w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, Pałacu pod Baranami w Krakowie, na poplenerowej wystawie Chełmno w Klubie Nauczyciela w Bydgoszczy i poplenerowej wystawie w Kazimierzu Dolnym. Artysta zdobył nagrodę w Grudziądzkim Otwartym Konkursie Plastycznym im. Piotra Machałowskiego i wystawie poplenerowej Ustka’82. inf. Mirosława Chabowska
luty 2016 |
| 31
w ydarzenia Galeria Miejska bwa ekspozycji włączone zostały także dzieła uczestników pracowni plastycznej działającej w ramach Fundacji Wiatrak w Bydgoszczy, prowadzonej przez Piotra Zaporowicza wspólnie z Magdaleną Mrozińską od 2009 r. Piotr Zaporowicz urodził się w 1981 r. w Bydgoszczy. Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy. W latach 2001-2006 studiował malarstwo sztalugowe w pracowni prof. J. Pręgowskiego na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom obronił z wyróżnieniem w czerwcu 2006 r. Od tego samego roku pracuje na macierzystej uczelni jako asystent w pracowni dyplomującej prowadzonej przez prof. P. Klugowskiego. W 2014 r. obronił z wyróżnieniem tytuł doktora sztuki na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, animacją oraz muzyką. 13.02.2016, godz. 16.00 – wernisaż. Wystawa czynna do 27.03.2016 Marcin Szpak, Silent, 2011, fot. analogowa, odbitka srebrowa
5.02.2016, godz. 18.00 – wernisaż wystawa czynna do 28 lutego
Marcin Szpak. Silent Marcin Szpak (ur. 1978) – absolwent Warszawskiej Szkoły Filmowej. Jego projekty artystyczne przeplatają się z pracą komercyjną, w ramach której porusza się w obszarze fotografii modowej i filmu. 6.02.2016, godz. 16.00 – wernisaż wystawy. Wystawa czynna do 28.02.2016
Piotr Zaporowicz. Mysterium Mundi Na wystawie Mysterium Mundi zobaczyć można dwa cykle malarskie: De Trynitate oraz Creatio ex nihilo, a także rysunki, obiekty i animacje. Na życzenie artysty do
Piotr Błażejewski. W drodze – razem ze mną Na wystawie zaprezentowanych zostanie kilkadziesiąt prac Piotra Błażejewskiego oraz innych artystów. Piotr Błażejewski urodził się w 1950 r. w Kluczborku. Artystycznie związał się z Wrocławiem, gdzie najpierw uczęszczał do Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych, a następnie studiował malarstwo w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (obecnie Akademia Sztuk Pięknych). W 1977 r. rozpoczął pracę w macierzystej uczelni, w której naucza do dziś jako profesor. Jest również wykładowcą na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. Jest przedstawicielem sztuki geometrycznej, który w swoich dziełach poszukuje porządku i harmonii, jest to jednak geometria „soft”, nie wszystko jest w niej wymierzone i precyzyjnie skalkulowane. Pracuje cyklami, które są ciągłą ewolucją i kontynuacją drogi malarskiej.
Galeria Miejska bwa Galeria Brda Wystawa czynna do 12 maja 2016
Sławomir Jasieniecki. Malarstwo
Piotr Zaporowicz, Creatio ex nihilo, I, VIII, tech. własna, 2011
32 |
| luty 2016
Sławomir Jasieniecki pochodzi z Golubia-Dobrzynia, gdzie mieszka i tworzy. W 2007 r. ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Edukację plastyczną kontynuował na kierunku malarstwa sztalugowego na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom uzyskał w 2013 r. Jego prace dyplomowe zostały wyróżnione i prezentowane w Galerii Forum WSP oraz na wystawie w Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu. Zajmuje się malarstwem wielkoformatowym oraz aranżacją wnętrz. Większość jego prac wywodzi się z abstrakcji, którą przekształca na swoje potrzeby. Zajmuje się także muralami, rysunkiem, grafiką komputerową. Prowadzi warsztaty dla dzieci, młodzieży i dorosłych.
w ydarzenia Bydgoska Akademia Sztuki – wykłady 10.02.2016, godz. 18.00, wstęp wolny dr Małgorzata Jankowska. O spotkaniach sztuki współczesnej i dawnej albo co może się jeszcze wydarzyć w przestrzeni muzealnej. 24.02.2016, godz. 18.00, wstęp wolny dr Katarzyna Kulpińska. Polska ilustracja książkowa (1900-2015) – wzloty i upadki.
Seminaria filmowe 9.02.2016, godz. 18.00 Święto na naszej ulicy, reż. Adam Halin, 22 min, 2009 Świteź. Miasto na dnie jeziora, reż. Michał Baczuń, 20 min, 2010 Kolejne Seminarium Filmowe z cyklu „BLOK WSCHODNI”, którego partnerem jest TV BELSAT. Seminaria prowadzi Remigiusz Zawadzki z Fundacji Art-House. Święto na naszej ulicy. Podwórko z kilkoma ławeczkami przy ulicy Słonecznej nigdy nie bywa puste. Tu rozmawiają, piją, śpiewają, tańczą, wyjaśniają spory, spierają się o politykę, biją się, wzywają pogotowie ratunkowe, sprzeczają się z milicją, wyprowadzają na spacer dzieci, jedzą i znowu piją, śpią (często pod ławką), siusiają i znów piją, mieszkańcy hoteli robotniczych jednej z mińskich fabryk. Okna mieszkania znanej białoruskiej operatorki filmowej Tatiany Łoginowoj wychodzą na to podwórko. Ona, wyglądając przez swoje okno, od wielu lat dziwi się, śmieje i denerwuje jednocześnie napotykanym widokiem. Zmienia się pogoda, zmieniają
się pory roku, lecz postaci na podwórkowych ławkach są zawsze te same. Tym razem przy oknie w mieszkaniu Tatjany Łoginowoj, postawiliśmy kamerę, która nagrała święto przy ulicy Słonecznej. Świteź. Film inspirowany balladą Adama Mickiewicza o tym samym tytule. Akcja toczy się w dwóch różnych okresach: w tym XIX-wiecznym pojawi się narrator, sam Adam Mickiewicz, w rodzinnych stronach pod Nowogródkiem, nad brzegiem Świtezi. W średniowiecznym natomiast rozegrają się sceny w legendarnym litewskim grodzie książąt Tuchanowiczów, broniącym się przed najazdem potężnych wojsk z Rusi. Do napisania Świtezi inspirowały Mickiewicza ludowe opowieści zasłyszane właśnie w Tuchanowiczach, gdzie odwiedzał Marylę Wereszczakównę. 23.02.2016, godz. 18.00 Wszystko wymyślone przez Boga, reż. Volha Shved, 25 min, 2015 Twórcy filmu odwiedzają białoruskie wioski razem ze sklepem obwoźnym, docierając do miejsc, gdzie nie dojeżdżają autobusy i praktycznie nie ma dróg asfaltowych. Jeszcze całkiem niedawno te wsie były zamieszkiwane przez setki mieszkańców, teraz pozostało tam zaledwie kilka osób. Ludzie żyją w oczekiwaniu na przyjazd sklepu i na przylot bocianów. Żyją także w oczekiwaniu na śmierć, która w tym miejscu jest częstym gościem, śmiejąc się przy tym i żartując, ciesząc się z pierwszych promyczków słońca i nie przestając pracować od rana do nocy. inf. Danuta Pałys
Galeria Miejska bwa Galeria Kantorek 13.02.2016, sobota, godz. 18.00 – Spotkanie z przyjaciółmi artystki, w rocznicę śmierci Wystawa czynna od 2 do 26 lutego 2016
Halina Witkowska (1952-2014) (rysunek, grafika, malarstwo) Halina Witkowska urodziła się w Bydgoszczy. Uczęszczała do Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy, w którym później, w latach 1987-2008, była nauczycielem przedmiotów artystyczno-zawodowych. Dyplom z zakresu projektowania graficznego uzyskała w 1977 roku w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku. Zajmowała się malarstwem, rysunkiem, grafiką i projektowaniem plastycznym. Była autorką 11 wystaw indywidualnych. Uczestniczyła w kilkudziesięciu wystawach zbiorowych. Od 1992 roku współpracowała z grupą twórczą SEPIA z Bawarii. Halina najbardziej znana była z rysunków wykonywanych tuszem i piórkiem, a przedstawiających architekturę jej rodzinnego miasta. Ale interesował ją pejzaż w szerokim tego słowa znaczeniu. Stwarzała realistycznie wizerunki przyrody ołówkiem, tuszem, w technikach mieszanych. W przedstawieniach architektonicznych dbała o szczegóły, a zatracała je w motywach krajobrazowych – swobodną kreską tworzyła atmosferę własnego odczucia i widzenia pejzażu. W saloniku przy ul. Gdańskiej 3, w 1981 roku odbyła się pierwsza wystawa indywidualna Haliny. Od 1990
Halina Witkowska, bez tytułu, 1980, tusz, papier, 62,5×50,0 cm
roku jej rysunki zawsze wpierały Galerię Kantorek – do końca. A ta wystawa jest moim podziękowaniem Halinie, wspaniałej koleżance, za współpracę. inf. Elżbieta Kantorek
luty 2016 |
| 33
w ydarzenia Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego „Śladami Leona Wyczółkowskiego – pejzaż w twórczości artysty”
Przemysław Kruk, „Światłem malowanie I”
Nagroda Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Franciszek Kluczyński, „Chata”
Nagroda Rafała Bruskiego Prezydenta Bydgoszczy, Agata Flis, „Pola i łąki”
Wiktoria Kołcon, „Twierdza”
Warsztaty odbędą się 7.02.2016, godz. 11.00-13.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, obowiązują zapisy: od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-16.00 pod numerami telefonów: 52 585 99 11, 52 585 99 14 lub 52 585 99 10.
Niedziela w muzeum – „Od pomysłu do dzieła. Leon Wyczółkowski” W ramach najnowszej wystawy MOB – „Od pomysłu do dzieła. Leon Wyczółkowski” – zapraszamy na warsztaty rysunkowe „Szkicownik Wyczółka”, podczas których uczestnicy poznają różnorodne techniki, m.in. ołówek, węgiel, sepia. 34 |
| luty 2016
20.02.2016, godz. 12.00 – wernisaż wystawy wraz z rozdaniem nagród, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11, wstęp wolny
Wystawa pokonkursowa Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego „Śladami Leona Wyczółkowskiego – pejzaż w twórczości artysty” W corocznym konkursie organizowanym przez Muzeum Okręgowe 170 fotografów amatorów zmierzyło się z jednym z ulubionych motywów malarskich wybitnego artysty Leona Wyczółkowskiego. Tematem przewodnim tegorocznej edycji był pejzaż. Do konkursu zakwalifikowało się łącznie 769 fotografii. Jury przyznało nagrodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotra Całbeckiego Franciszkowi Kluczyńskiemu z Bydgoszczy. Nagrodę Rafała Bruskiego Prezydenta Bydgoszczy otrzymała Agata Flis z Lublina. I nagrodę w kategorii wiekowej do 16 lat przyznano Wiktorii Kołcon z Łochowa, w kategorii powyżej 16. roku życia I miejsce zajął Przemysław Kruk z miejscowości Poraj. Pełna lista nagrodzonych dostępna jest na stronie internetowej muzeum. Do wystawy pokonkursowej zakwalifikowało się łącznie 181 prac wykonanych przez 77 uczestników.
w ydarzenia Wystawy czasowe:
O b i e k t miesiąca
Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 Wystawa posterowa „Początki bydgoskiego muzealnictwa. 125. rocznica utworzenia Muzeum Historycznego w Bydgoszczy”.
Model barokowego hełmu wieży kościoła pojezuickiego, Alexander E. Stüber, Bydgoszcz, lata 50. XIX w., własność MOB, fot. Wojciech Woźniak
Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Dzieje pieniądza. Średniowiecze” Wystawa czynna do 30 kwietnia 2016 roku. Exploseum, ul. Alfreda Nobla „Oldtimery – motocykle XX wieku” Wystawa czynna do 28 lutego 2016 roku. Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Od pomysłu do dzieła. Leon Wyczółkowski” Wystawa czynna do 3 kwietnia 2016 roku.
Wystawy stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 „Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów”. „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic” Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 „Mennica bydgoska”. „Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość”. Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 „Galeria Sztuki Nowoczesnej”. Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 „Twórczość Leona Wyczółkowskiego” (1852-1936)”. Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 „Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy”.
Model barokowego hełmu wieży kościoła pojezuickiego, Alexander E. Stüber, Bydgoszcz, lata 50. XIX w. Zachowany artefakt jest przykładem sztuki rzemieślniczej z połowy XIX wieku. Powodem powstania modelu było zniszczenie przez huragan w 1848 r. barokowych hełmów wież stojącego na Starym Rynku kościoła pojezuickiego. Utworzony społeczny komitet odbudowy wież zlecił mistrzowi ciesielskiemu Alexandrowi E. Stüberowi wykonanie szczegółowego modelu konstrukcyjnego hełmów, który w przyszłości miał posłużyć przy rekonstrukcji. Brak środków finansowych uniemożliwił odbudowę, a projekt ten nigdy nie doczekał się realizacji. Dopiero w 1882 r. powstały nowe wieże, które przyjęły formę neogotycką. Garść zabytków związanych z tą ważną dla bydgoszczan budowlą sakralną prezentowana jest na historycznej wystawie stałej „Od Starego Rynku do pl. Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy” w Spichrzach nad Brdą przy ul. Grodzkiej 7-11. Anna Nadolska
Exploseum, ul. Alfreda Nobla „EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg”. Inf. Natalia Szczerbińska
Galeria Sztuki Nowoczesnej, fot. Wojciech Woźniak
luty 2016 |
| 35
w ydarzenia Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Godzinami o książkach – Dyskusyjne Kluby Książki w WiMBP. 14 Dyskusyjnych Klubów Książki działa w filiach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej. Szczegóły dotyczące ich działalności publikowane są na stronie: dkk.wimbp.man.bydgoszcz.pl. Realizowany przez WiMBP przy wsparciu finansowym Instytutu Książki program DKK, obejmuje także spotkania autorskie.
zestaw filmów, wśród nich absolutne klasyki i obrazy mniej popularne, te ambitne i zupełnie rozrywkowe. Szczegóły na: www.biblioteka.bydgoszcz.pl. W lutym obejrzymy filmy Woody’ego Allena: 4.02.2016, czwartek, godz. 18.00 11.02.2016, czwartek, 18.00 18.02.2016, czwartek, 18.00 25.02.2016, czwartek, 18.00 Seanse odbędą się w Bibliotece Głównej (strych), Stary Rynek 24, wstęp wolny.
KLUBY KONWERSACYJNE
Michał Rusinek, fot. Jakub Ociepa
24.02.2016, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa
Spotkanie z Michałem Rusinkiem
– literaturoznawcą, pisarzem, tłumaczem. Pracuje na Wydziale Polonistyki UJ, gdzie wykłada teorię literatury i retorykę. Autor książek dla dzieci, m.in. Powieki, Wierszyki domowe, Zaklęcie na „w”, Jak robić przekręty, Jak przeklinać, Mały Chopin, Krakowski rynek dla chłopców i dziewczynek oraz dla dorosłych, m.in. Retoryka obrazu, Limeryki, Między retoryką a retorycznością, Limeryki i inne wariacje. Autor tekstów piosenek. Był sekretarzem Wisławy Szymborskiej, a obecnie pełni funkcję prezesa fundacji jej imienia. Spotkanie połączone będzie z promocją książki pt. Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej (premiera – 27 stycznia 2016). Wstęp za okazaniem wejściówek (do odbioru od 17.02.2016, godz. 16.00 w Wypożyczalni Biblioteki Głównej, Stary Rynek 24 – pierwszeństwo mają członkowie Dyskusyjnych Klubów Książki). inf. Lucyna Partyka
Projektor To nie kino, nie klub filmowy, nieregularnie albo cyklicznie. Na strychu biblioteki prócz ciekawych filmów czekać będą na Was leżaki i wygodne pufy. W sercu miasta, za darmo. Zapraszamy na seanse w ramach cyklu Projektor. Każdego miesiąca zaprezentujemy nowy 36 |
| luty 2016
Kluby konwersacyjne – wzorem innych miast do WiMBP w Bydgoszczy zawitały kluby konwersacyjne. Raz w tygodniu w bibliotece spotykają się grupy pasjonatów, by porozmawiać w obcym języku z ludźmi innych kultur i ciekawych zainteresowań. Jest to doskonała okazja, aby sprawdzić swoje możliwości lingwistyczne i podszlifować język obcy w czasie nieformalnych rozmów, gier, zabaw i innych aktywności. W ramach klubów konwersacyjnych Deutsch mit Spaß oraz English Speaking Club Bydgoszcz w bibliotece spotykają się otwarte i pozytywnie nastawione osoby, które chcą się sprawdzić i swobodnie rozmawiać w języku obcym. 3, 10, 17, 24 lutego 2016 Deutsch mit Spaß – klub konwersacyjny 3, 10, 17, 24 lutego 2016 English Speaking Club Bydgoszcz – klub konwersacyjny
Wybrane zajęcia edukacyjne w lutym: 5.02.2016, godz. 15.30, WiMBP (filia nr 31 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Wielorybia 99) Lepszy Internet zależy od ciebie – tworzymy mapę bezpiecznych zachowań w nawiązaniu do Dnia Bezpiecznego Internetu. 8.02.2016, godz. 12.30, WiMBP (filia nr 12 dla dorosłych, ul. K. Ujejskiego 58) Poranek muzyczny dla seniorów – wyjście do Filharmonii Pomorskiej. 9.02.2016, godz. 11.00, WiMBP (filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Bałwan i kaloryfer: razem ze śniegowymi przyjaciółmi ćwiczymy spostrzegawczość – zajęcia z twórczego myślenia na podstawie tekstu W. Chotomskiej pt. „Dziesięć bałwanków”. 10.02.2016, godz. 9.50, WiMBP (filia nr 6 dla dzieci i młodzieży, ul. Noakowskiego 4) Cyberprzemoc – pojęcie, formy, odpowiedzialność prawna – zajęcia edukacyjne prowadzone przez Straż Miejską z okazji Dnia Bezpiecznego Internetu. 11.02.2016, godz. 17.00, WiMBP (filia nr 19 dla dorosłych, ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Spotkanie z cyklu Rozmowy przy książce.
w ydarzenia 11.02.2016, godz. 18.00, WiMBP (filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) Szepty maków – wernisaż obrazów pani Zdzisławy Andrys Arcimowicz – czytelniczki biblioteki. Wystawa prezentowana będzie do 25 lutego br. 12.02.2016, godz. 10.00, WiMBP (filia nr 15 dla dzieci i młodzieży, ul. Gawędy 1) Spotkanie z twórczością Juliana Tuwima – zajęcia dla przedszkolaków. 15.02.2016, godz. 11.00, WiMBP (filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Łanowa 2) Niezwykłe życie Simony Kossak – spotkanie dla seniorów: dyskusja o książce A. Kamińskiej pt. „Simona: opowieść o niezwyczajnym życiu Simony Kossak”.
23.02.2016, godz. 11.00, WiMBP (Biblioteka Główna, Stary Rynek 24) Finał VI edycji Dyktanda o Pióro Dyrektora WiMBP. 25.02.2016, godz. 16.00, WiMBP (filia nr 7 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Nakielska 175a) Poznajemy świat z Nelą małą reporterką – na podstawie książki „Nela i tajemnice świata”. 25.02.2016, godz. 17.00, WiMBP (filia nr 15 dla dorosłych z oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) Cyklady – wyspy marzeń. Spotkanie z pasjonatką morskich podróży Agnieszką Reiwer-Przepierską – zajęcia edukacyjne.
Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 14.02.2016, niedziela, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3. Bilety w cenie 7 zł dla osób dorosłych i 5 zł dla dzieci można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed każdą audycją.
CLXXVIII poranek muzyczny dla dzieci z rodzicami Nasz wróbelek, nasz 14.02.2016, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem.
CLXII koncert pałacowy Maciej Witkiewicz – bas-baryton Wojciech Dyngosz – baryton studenci klasy śpiewu Dorota Kuczyńska-Tlałka – fortepian W programie walentynkowe niespodzianki wokalne. 16.02.2016, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa ul. Staszica 3, wstęp wolny
Wielkie cykle – Gabriel Fauré Bolesław Siarkiewicz – skrzypce Jadwiga Stanek – altówka Renata Marzec – wiolonczela Radosław Kurek – fortepian 21.02.2016, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny
Akademia dzieciom Miauczy kotek
21.02.2016, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku. Bilety w cenie 10 zł można nabywać pół godziny przed koncertem.
Akademia w pałacu Katarzyna Rajs – fortepian W programie: R. Schumann – Kreisleriana op. 16, Karnawał wiedeński op. 26
Katarzyna Rajs studia w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy ukończyła w 1996 roku w klasie fortepianu prof. K. Popowej-Zydroń, studia podyplomowe odbyła pod kierunkiem prof. J. Sulikowskiego. Jest laureatką wielu festiwali i konkursów muzycznych. Była stypendystką Ministerstwa Kultury i Sztuki. Uczestniczyła również w kursach pianistycznych, prowadzonych m.in. przez: T. Szebanową, E. Pobłocką, V. Banfielda. W Roku Chopinowskim otrzymała Medal za zasługi na polu krzewienia kultury przyznany przez marszałka woj. kujawsko-pomorskiego. W jej dorobku fonograficznym znajduje się komplet mazurków Romana Maciejewskiego. Koncertuje w wielu miastach Polski, Niemiec, Francji. Jest zapraszana jako juror konkursów pianistycznych. Obecnie pracuje w bydgoskiej Akademii Muzycznej na stanowisku profesora nadzwyczajnego. 23.02.2016, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa AM, ul. Gdańska 20, wstęp wolny
Wielkie cykle – Robert Schumann Katarzyna Rajs – fortepian W programie: R. Schumann – Kreisleriana op. 16, Karnawał wiedeński op. 26 inf. Anna Cudo
luty 2016 |
| 37
w ydarzenia Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 19.03.2016, Kinoteatr Adria, ul. Toruńska 30
XVI Ogólnopolskie Konfrontacje Zespołów Tanecznych W imprezie mogą uczestniczyć zespoły pracujące w oparciu o różne techniki taneczne z wyłączeniem tańca ludowego. Więcej informacji w zakładce „Taniec” na www.kpck.pl.
Nowy, 88. nr „Kwartalnika Artystycznego”
wystawa czynna do końca lutego, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6 w Bydgoszczy
Wystawa: Bogdan Ziętek – rzeźba i malarstwo Drobny, niepozorny mężczyzna nigdy nie był obiektem zainteresowania kobiet, które fascynowały go od zawsze. Choć całe życie ciężko pracował, najczęściej fizycznie, już w szkole zauważono, że wyróżnia się wśród rówieśników zdolnościami plastycznymi i nazywano go Matejką. I to właśnie sztuka stała się jego pasją i wyzwoleniem z dręczących go obsesji. Stworzył świat, w którym urzeczywistniał najśmielsze fantazje… 25.02.2016, czwartek, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6 Dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy Ewa Krupa i Prezes Robotniczego Stowarzyszenia Twórców Kultury w Bydgoszczy Krystyna Wulert zapraszają na:
Spotkanie autorskie z Janem Sabiniarzem które odbędzie się w ramach Klubu Poetycko-Wydawniczego „Arkona”. Jan Sabiniarz – architekt, malarz, poeta. Zajmuje się ekologią i konserwacją zabytków. Pieśniarz – wykonawca kilkudziesięciu własnych ballad i piosenek. Wydał osiemnaście tomów poezji i dwie książki prozatorskie poświęcone ochronie i kreowaniu pejzażu przyrodniczego i kulturowego. Laureat nagród i wyróżnień, m.in.: w latach 19941997 dwukrotnie nagrodzony przez Fundację Kultury w Warszawie, a w 2004 roku otrzymał dyplom przyznany przez ruch „Piękniejsza Polska” pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za „tworzenie piękna, którym możemy poszczycić się przed światem”. Zaprojektowana przez Jana Sabiniarza Pustelnia Franciszkańska w Polanowie została wyróżniona w 2009 roku wśród 100 najpiękniejszych sanktuariów w Polsce i na świecie. Ponadto amfiteatr w Cekcynie uzyskał I Nagrodę w ogólnopolskim konkursie „Przyjazna wieś”. W 2015 roku został odznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, za wybitne osiągnięcia zawodowe i działalność społeczną. 38 |
| luty 2016
Numer otwierają wiersze Emily Dickinson w przekładzie Andrzeja Szuby i odszukany przez Ryszarda Krynickiego prozatorski utwór Zbigniewa Herberta. Prezentujemy nowe wiersze Julii Hartwig, Krystyny Rodowskiej, Janusza Stycznia, Jarosława Mikołajewskiego, Mirosława Dzienia, Tomasza Hrynacza, Marcina Sasa, Pawła Tańskiego i Marcina Jurzysty oraz aforyzmy Vytautasa Karaliusa i Tatiany Michajłowskiej w przekładzie Leszka Szarugi. W bogatej palecie prozy przedstawiamy trzeci fragment nowej powieści Stefana Chwina, początek powieści Antoniego Libery, drugą część opowieści Marka Kędzierskiego i opowiadanie Jana Polkowskiego z przygotowywanego do druku tomu oraz szkic Renaty Gorczyńskiej o Soli ziemi Józefa Wittlina. Publikujemy czwartą rozmowę z cyklu Pułapka Becketta. W Variach nowe odcinki, po nich recenzje i omówienia ważnych książek. W dołączonym dodatku znajduje się ilustrowany unikalnymi zdjęciami scenariusz zrealizowanego w Paryżu dokumentalnego filmu Marka Kędzierskiego i Piotra Dżumały pod tytułem Rue Samuel Beckett: Barbara Bray – rzecz o pisarzu i jego wieloletniej przyjaciółce i współpracowniczce. Krzysztof Myszkowski
XII Wojewódzki Konkurs Historyczny „Zabytki naszego regionu” Konkurs służy propagowaniu wiedzy o regionie kujawsko-pomorskim. Jego ideą przewodnią jest zainteresowanie młodzieży historią ich najbliższego otoczenia w nawiązaniu do ciekawych miejsc i obiektów. Każdą edycję konkursu staramy się poświęcić innej grupie zabytków. Edycja tegoroczna odbywa się pod hasłem: „Kapliczki i krzyże, przydrożne i przykościelne”. Informacje dostępne w zakładce „Dziedzictwo Kulturowe” na www.kpck.pl. Patronat: Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Kujawsko-Pomorski Kurator Oświaty, Polskie Radio Pomorza i Kujaw, „Gazeta Pomorska”.
inf. Jędrzej Kubiak
w ydarzenia Biblioteka Główna UKW 23.02.2016, godz. 18.00, Biblioteka UKW, ul. Szymanowskiego 3 (Galeria – I piętro) – wernisaż. Wystawa czynna do 31 marca.
Otwarcie wystawy malarstwa Ewy Raczyńskiej-Mąkowskiej pt. „Mapy koloru”
Wprowadzenie do wystawy: Beata Romanowicz Ewa Raczyńska-Mąkowska – absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu i urbanistyki na Politechnice Warszawskiej. Przez wiele lat pracowała w służbach konserwatorskich, a w latach 1991-1999 była miejskim konserwatorem zabytków w Bydgoszczy. W ciągu kolejnych 15 lat prowadziła własne biuro projektowe, specjalizujące się w opracowaniach kolorystycznych i renowacjach obiektów architektury na terenie całego kraju. Jest członkiem Rady ds. Estetyki przy prezydencie Bydgoszczy. Pracuje w Zakładzie Wzornictwa na UTP w Bydgoszczy, gdzie prowadzi Pracownię Kształtowania Przestrzeni. Oprócz pracy na uczelni nadal czynnie projektuje, zajmuje się malarstwem, fotografią, badaniami nad wizualnością miasta, działa w kilku stowarzyszeniach zawodowych. Obrazy Ewy Raczyńskiej-Mąkowskiej znajdują się w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą, m.in. w USA, Anglii, Francji i Niemczech. „[…] Te kompozycje powstały właśnie z emocji, a na prostym medium, tak precyzyjnie wybranym, tworzą mapy tego, co działo się i rozgrywało w przestrzeni wewnętrznej, w intuicyjnej i intelektualnej wrażliwości. To mapy emocji. Najintymniejsza część ludzkiego życia, najsubtelniejsza i bardzo krucha. Kto odważy się komentować? Autorka ma prawo odmówić, swoją opowieść bowiem zawarła już w barwnych Mapach. Niemniej dostajemy od niej pewne wskazówki, wśród których ważne są np. kolory, jakimi buduje nie tylko kompozycję, ale i nastrój. Każdy z nas może wybrać i śledzić swój własny wątek. Czasem wydaje się, że oglądana Mapa jest już czytelna, bo postrzegamy ją jako swojską, zrównoważoną kompozycję, która łagodzi moment pierwszego wyzwania. Tymczasem może to być moment, w którym zaczyna się drugie życie Mapy, tętniące pod pierwszą warstwą. Warto wówczas pochylić się nad fragmentem czy skupić uwagę na detalu, który odsłoni zarówno techniczną, warsztatową stronę obrazu, jak i pokaże czasem jeszcze bardziej skłębione pokłady emocji, wrażeń i myśli. W tych detalach widać dalszy ciąg opowieści wnikający głębiej, dobitniej. Choć autorka nigdy nie obiecuje, że dowiemy się wszystkiego… Ten, kto doszedł do tego etapu drogi, już wie, że znalazł własną legendę do odczytywania znaków. Wielokierunkowa podróż, po której prowadzą Mapy, to emocjonalne wyzwanie, ale i pełen pięknej radości przywilej, jakim obdarowała nas autorka”.
Ewa Raczyńska-Mąkowska, Mapa ciężaru, akryl, pastel na piance fot., 100×70 cm
Ewa Raczyńska-Mąkowska, Mapa zimy, akryl, pastel na piance fot., 100×70 cm
Beata Romanowicz, fragm. wstępu do katalogu wystawy
inf. Barbara Maklakiewicz
Ewa Raczyńska-Mąkowska, Mapa domu, akryl, pastel na piance fot., 100×70 cm
luty 2016 |
| 39
w ydarzenia Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy 12.02.2016, piątek, Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny
W poszukiwaniu Toż-samości
Agnieszka Szumińska, ilustracja
10.02.2016, środa, godz. 18.00, galeria APK, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny. Wystawa czynna do 27 lutego
„Plastyk po godzinach” Wystawa jest rezultatem współpracy między Zespołem Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy a Katedrą Przemysłów Kreatywnych Wyższej Szkoły Gospodarki. Zazwyczaj ekspozycje „Plastyka” obejmowały dzieła powstałe w czasie zajęć w pracowniach malarskich i projektowych. Nowa wystawa ma zupełnie inny charakter. Chcemy pokazać, co nasi uczniowie robią, kiedy mają już odrobione wszystkie lekcje. Czym się interesują, jak rozwija się ich świadomość plastyczna, w jakim kierunku zmierzają. Poza wysokim poziomem warsztatowym, z którego nasza szkoła słynie, pokażemy fantazję i różnorodność, niejednokrotnie bardzo interesujących, poszukiwań młodzieży. Zaprezentowane zostaną m.in. eksperymenty uczniów należących do grupy twórczej „Ślad”, prowadzonej przez Bogusława Kurasia, oraz podsumowujące edukację malarską aneksy do dyplomu z pracowni Małgorzaty Maciejewskiej i Tadeusza Hasska. Nie sposób przewidzieć, jak dalej rozwiną się talenty, dlatego jedyne, co nam pozostaje, to obserwować, jak na naszych oczach rozkwitają, a jest na co popatrzeć. Uczniowie często tworzą prace transgresyjne, swobodnie traktując kanony i techniki. Ostatnio coraz chętniej sięgają po technikę serigrafii, której efekty trudno jednoznacznie skategoryzować do malarstwa lub grafiki. Świadomie balansują między dziedzinami, samodzielnie ustanawiając ich granice lub je znosząc. Niegdyś popularna kategoryzacja figuracja v. abstrakcja zdaje się nie mieć racji bytu, co potwierdza słowa „odkrywcy abstrakcji” Wasilija Kandinskiego, że właściwie nie ma czegoś takiego jak problem formy. Kajetan Giziński
40 |
| luty 2016
godz. 12.00 Panel dyskusyjny z udziałem: dr. Mirosława Gołuńskiego, dr. Daniela Soboty oraz dr Natalii Mrozkowiak Pod dyskusję poddamy kształtowanie się tożsamości człowieka w postmodernistycznej rzeczywistości, w szczególności skupiając się na problemie konfliktu ciało-umysł (np. transseksualizm). Zastanawia nas moment konstruowania się konkretnego „ja” – czy też jego stałe redefiniowanie się, poszukiwanie. Jesteśmy ciekawi sytuacji krańcowych, gdzie utrudnione jest budowanie pewnych podstaw, kiedy to wyobrażenie o samym sobie nie zgadza się z cielesną rzeczywistością. Czy konfrontacja perspektywy cielesnej człowieka z jego samoświadomością oraz możliwość pojawienia się w tej przestrzeni sprzeczności nie jest utrudnieniem w konstruowaniu swojej tożsamości? Jak byt reaguje na inność znalezioną nie na zewnątrz, lecz w samym sobie? godz. 18.00 Monodram „Toż-samość” na podstawie „O zwierzętach” Elfriede Jelinek Występuje: Michał Zdeb Reżyseria: Arleta Szatkowska Opracowanie muzyczne: Mateusz Bąk Więcej szczegółów na stronie www.apk.byd.pl Dom Kultury APK – nabór na zajęcia Dom Kultury „Akademicka Przestrzeń Kulturalna” prowadzi zapisy na zajęcia dla dzieci i młodzieży, realizowane w roku szkolnym 2015/2016 (II semestr). Z nami, pod okiem wykwalifikowanych specjalistów – instruktorów i z wykorzystaniem profesjonalnego sprzętu, odkryjesz, rozwiniesz i ukierunkujesz swój talent. Zajęcia stałe, w tym warsztaty plastyczne, teatralne, zajęcia fotograficzne oraz umuzykalniające, odbywają się raz w tygodniu. Klub gier planszowych to doskonały trening liczenia, podejmowania decyzji, logicznego myślenia oraz realizowania strategii, zaś Klub LEGOmaniaka – propozycja dla przyszłych… informatyków i inżynierów. Poprzez modelarstwo Klub Modelarza nauczy nie tylko precyzji, staranności i cierpliwości, ale również umiejętnego planowania i zarządzania czasem, a nade wszystko konsekwencji w działaniu – dobre nawyki z pewnością zaprocentują w dorosłym życiu. Dodatkowe informacje: tel. 52 567 07 64. Pełna oferta oraz formularz zgłoszeniowy dostępne na stronie www.domkultury.byd.pl
w ydarzenia Muzeum Fotografii w Bydgoszczy 4.02.2016, czwartek, godz. 17.00, Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp na wernisaż wolny. Wystawa czynna do 27 lutego
„Świadkowie czasów – fotografia w Austrii po 1945 roku”
– wystawa z towarzyszącym programem edukacyjnym „Świadków czasów…” z wielkim sukcesem pokazywano m.in. w Wiedniu, Budapeszcie, Poznaniu, Gdańsku oraz Krakowie. Wiedeńska ekspozycja w Künstlerhaus stanowiła największą prezentację fotografii austriackiej po roku 1945, zaś wydany równocześnie album pod tym samym tytułem – nowe jej kompendium. Wyboru prac dokonali: Horst Stasny – światowej sławy fotografik, oraz prof. dr Werner Sobotka – prezes Austriackiego Stowarzyszenia Fotograficznego, którzy 4 lutego będą gośćmi Muzeum Fotografii. Autorom ekspozycji udało się zgromadzić i zestawić obok siebie młodych, mniej znanych fotografików oraz artystów sławnych i uznanych, wśród których znaleźli się m.in. fotoreporterka i portrecistka Inge Morath, dokumentalista Erich Lessing oraz akcjonista Heinz Cibulka. Obejrzymy klasyczne czarno-białe portrety i zdjęcia reporterskie oraz współczesne kreacje wykorzystujące najnowsze techniki cyfrowe. Wystawa momentami zaskakuje, czasem prowokuje, doprowadza odbiorcę do śmiechu, ale również skłania do refleksji i przemyśleń.
Na szlaku TeH2O #3 Trzeci z cyklu plenerów z udziałem przewodnika – instruktora fotografii na trasie bydgoskiego Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH2O. W lutym ponownie odwiedzimy wnętrza Muzeum Mydła i Historii Brudu, które zainspirują nas do stworzenia wyjątkowej sesji w stylu glamour. Zgłoszenia do 13 lutego: tel. 52 567 00 07. Liczba miejsc ograniczona. Więcej szczegółów na: www.muzeumfoto.byd.pl Mam lustrzankę – edycja lutowa Weź udział w lutowej odsłonie warsztatów fotograficznych dla początkujących „Mam lustrzankę” – w ramach sześciu weekendowych spotkań poznasz funkcje i ustawienia decydujące o rejestracji obrazu, a także wykonasz ćwiczenia praktyczne z użyciem lustrzanki połączone z analizą zdjęć. Pierwsze zajęcia 13 lutego. Prowadzenie: Arkadiusz Blachowski. Zgłoszenia: muzeumfoto@byd.pl lub tel. 52 567 00 07. Więcej szczegółów na stronie: www.muzeumfoto.byd.pl
Sympozjum na 90-lecie fabryki ALFA Horst Stasny, fotografia
Zapraszamy także do udziału w towarzyszących wystawie warsztatach „Retusz fotografii. Napraw i pokoloruj rodzinne pamiątki”, podczas których zdradzimy techniki poprawiania zdjęć z wykorzystaniem stolika reprodukcyjnego, skanera i programu komputerowego. Efektem zajęć będzie renowacja wybranych fotografii oraz zdobyta wiedza, jak samemu przechowywać i zabezpieczać zbiory fotograficzne. Spotkania odbędą się 17 i 24 lutego w godz. 17.0020.00. Zapisy do 13 lutego: tel. 52 567 00 07. Liczba miejsc ograniczona. Więcej szczegółów na stronie: www.muzeumfoto.byd.pl
Zbliża się ważna rocznica dla bydgoskiego przemysłu fotograficznego. Mija 90 lat od założenia Fabryki Płyt Fotograficznych Alfa, protoplasty Fotonu. Z okazji jubileuszu już w marcu Muzeum Fotografii zaprosi wszystkich sympatyków fotochemii na sympozjum poświęcone pamięci i roli Bydgoskich Zakładów Fotochemicznych. O dokładnym programie poinformujemy w następnym wydaniu „BIK-u”. Ponadto w związku z podjętymi pracami nad nową aranżacją wystawy stałej zachęcamy wszystkich bydgoszczan (i nie tylko) do przeszukania swoich piwnic, strychów oraz pawlaczy w poszukiwaniu pamiątek po Alfie i Fotonie. Osoby zainteresowane przekazaniem znalezisk zapraszamy do naszej siedziby przy ul. Królowej Jadwigi 14 lub do kontaktu telefonicznego: 52 567 00 07. inf. Elżbieta Schulz
luty 2016 |
| 41
w ydarzenia Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 18.02.2016, godz. 18.00
„Podróż do miasta, którego nie ma”, spotkanie autorskie i promocja powieści „Rzeka zbrodni”, Jarosław Jakubowski JAROSŁAW JAKUBOWSKI – urodził się w 1974 roku w Bydgoszczy. Poeta, prozaik, dramatopisarz, dziennikarz. Studiował budownictwo na Politechnice Gdańskiej i politologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autor kilku tomów wierszy, między innymi: Pseudo, Ojcostych, Święta woda, prozy: Slajdy, Cyryl, dlaczego to zrobiłeś?, Oczy pełne strachu oraz wyboru sztuk teatralnych Generał i inne dramaty polityczne. Trzykrotny laureat nagrody Strzała Łuczniczki za najlepszą bydgoską książkę roku. Jako dramaturg debiutował w 2007 roku w Laboratorium Dramatu w Warszawie czytaniem scenicznym sztuki Dom matki. Na polskich scenach odbyły się premiery szeregu jego sztuk, w tym: Generała, który zdobył Grand Prix festiwalu polskich sztuk współczesnych „Raport” w Gdyni w 2011 roku oraz Wiecznego kwietnia, za który zdobył Nagrodę Główną Konkursu Metafory Rzeczywistości 2012 w Poznaniu. Współpracownik Dwumiesięcznika Literackiego „Topos”. Należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Mieszka w Koronowie. http://jjakubowski.bloog.pl „Widokówka dla kolekcjonerów czy ‚miasto złe’? W tej powieści jest jedno i drugie. Bromberg – klein Berlin – ma swoje mroczne sekrety, które niechętnie zdradza, nawet jeśli wytrwale podąża się ulicami o obco brzmiących nazwach. Jakubowski zrobił dla Bydgoszczy to, co Krajewski dla Wrocławia. Wykorzystał kryminał, by wskrzesić miasto, którego już nie ma”. Katarzyna Rygiel, autorka kryminałów
„Mamy styczeń 1920 r., na bydgoski rynek wjeżdżają polscy ułani – pierwszy raz po 148 latach pruskiej niewoli. W tłumie rodaków witających polskie wojsko jest także policjant Leon Gajewski, zwany przez kamratów „Dzikim”, główny bohater powieści „Rzeka zbrodni”. Gajewski to człek młody, ale wojenny weteran. Niecierpliwy, prostolinijny, bandziorom nie przepuszcza, trochę tylko za bardzo lubi wykazywać się na własną rękę. Wraz ze swoim przełożonym, nadkomisarzem Eckertem, próbuje rozwikłać zagadkę morderstwa rodziny Blochów. (…) W coraz bardziej zatłoczonym światku polskich kryminałów retro książka Jarosława Jakubowskiego znajduje miejsce gdzieś między wrocławskimi historiami Marka Krajewskiego (antagonizmy polsko-niemieckie) a wydanym w ubiegłym roku „Krügerem” Marcina Ciszewskiego (wątek sensacyjny rozegrany w realiach Lwowa, o który u progu II Rzeczypospolitej 42 |
| luty 2016
rywalizują Polacy i Ukraińcy). Napisana jest dobrze, z dużą dbałością o szczegóły, więc czytelnicza podróż w czasie robi wrażenie wiarygodnej”.
Piotr Gociek, Tygodnik „Do Rzeczy”
18.02.2015, godz. 18.00
Wystawa obrazów Wojciecha Nadratowskiego pt. „Miasto nad rzeką” Wojciech Nadratowski, ur. 1957 w Wąbrzeźnie. Malarz i rysownik, zajmuje się także grafiką wydawniczą, ma na swoim koncie pokaźną liczbę opracowań graficznych przygotowanych do literatury pięknej i poezji (Wydawnictwa Pomorze). W latach 80. XX w. współpracował z Ilustrowanym Kurierem Polskim. Od 1979 r. związany jest z Galerią Autorską Jana Kaji i Jacka Solińskiego w Bydgoszczy. W latach 1980-1984 zajmował się działaniami konceptualnymi pod auspicjami (założonego przez siebie) Biura Strat Bezpowrotnych. Jest autorem kilkunastu indywidualnych wystaw malarstwa. Uprawia głównie pejzaż oscylujący między poetyckim realizmem, abstrakcją a surrealizmem. O swojej twórczości mówi: „Jest to próba subiektywnej rekonstrukcji i przemiany zewnętrznych wartości w kompozycję ułożoną według własnej logiki i wrażliwości”.
* * * W pamięci przechowuję obraz pejzażu, który jest przestrzenią otwartą i wolną, nieprzesłoniętą architekturą miasta. Był on wypełniony perspektywą po horyzont, powietrzem i zapachem ziemi. Pejzaż, który widzę dzisiaj, odczytuję jako złożoność przestrzeni i czasu. W drodze, w czasie podróży, wiodąc wzrokiem po krawędzi widnokręgu nie znajduję jego końca. Rozpościera się przede mną scena, na której toczy się spektakl przyrody z wplecionymi weń wątkami obecności człowieka. Unoszony przez nurt czasu obserwuję, jak kolejnymi odsłonami tego zachwycającego i wielobarwnego przedstawienia rządzi kosmiczny chronometr. Mając poczucie obecności w obszarze takiej prezentacji, z wyrazem podziwu przechadzam się po jej dróżkach. Wiem, że warto zjeść z wydeptanej ścieżki na stronę baczniejszej uwagi. Zerwać z wygodą i rutyną na rzecz wyczulonego widzenia. Zetknąć się z tą organiczną i tajemniczą częścią pejzażu z naturą. Mimo bogactwa i rozmaitości wypływających z tego rodzaju doświadczeń w głębi mojej świadomości poprzez nawarstwienia powstaje jakby uniwersalna wizja krajobrazu. Widziany w rzeczywistości, wypełniony treścią widnokrąg na płaszczyźnie obrazu przechodzi w niekończącą się giętką linię, zyskując nowe znaczenia, własne życie. Wojciech Nadratowski
(…) W malarstwie Wojciecha Nadratowskiego kolejność rzeczy ważnych i tych z pozoru błahych często bywa zmieniana. Osobliwy porządek przenikających się struktur materii, przedmiotów i przestrzeni tworzy środowisko na pozór bliskie, dobrze „znane”. Jednocześnie obrazy te prowokują do postawienia sobie pyta-
w ydarzenia
Wojciech Nadratowski, Stadttheater, 80×60 cm, akryl na płótnie, 2015
nia: dlaczego tu jest tak, skoro przyzwyczailiśmy się, że w rzeczywistości może być zupełnie inaczej? Wizyjne „rebusy” zestawione z elementów rozpoznawalnych nie są tutaj tworzone po to, by znaleźć rozwiązanie, ale po to, by badać, kojarzyć i odkrywać (…). Jacek Soliński
Ryby Wojciecha Nadratowskiego Malarstwo Wojciecha Nadratowskiego to niezwykłe świadectwo pracy wyobraźni. Już pierwszy rzut oka na te dzieła daje wrażenie ich niesamowitej rozpiętości formalnej, jakby siły twórcze domagały się wciąż nowego wyrazu. Znajdziemy tu nawiązania, a nawet cytaty odnoszące się do wielkich malarzy, takich jak choćby van Gogh czy Kandinsky i w tym sensie jest to malarstwo erudycyjne, jednak pastisz nie jest tu celem sam w sobie, jest raczej wyrazem świadomości, że stanowi się część długiej tradycji malarskiej. Najbardziej charakterystycznym motywem malarskim Wojciecha Nadratowskiego jest ryba. Nie jest to zwierzę przedstawiane realistycznie, to raczej wehikuł, który unosi różnorakie znaczenia. Jest ryba z pyszczkiem-trąbką, ryba wtopiona w jeziorne struktury, ryba „militarna”, ryba-literat, której ciało pokrywają zapisane kartki-łuski, ryba-odcisk ręki, szyba-szkielet… Ryba Nadratowskiego to kłębowisko brył, kolorów, słowem – kłębowisko życia, jego skumulowana forma. Bardzo ciekawym zagadnieniem, nad którym warto się pochylić, jest „ryba czasu”. Dlaczego ryba czasu? Co to takiego? Malarz przedstawia te dziwne stwory z tarczami zegarowymi, które pokrywają je jak łuski albo wręcz wypełniają jak skomplikowany mechanizm połą-
czonych ze sobą kółek. Ryba czasu, pogrążony w bezruchu fenomen, zanurzony w oceanicznej toni, aż się prosi, żeby traktować go jak symbol, znak wczesnych chrześcijan. Takie odczytanie oczywiście jest uprawnione, tym bardziej, że mroczny świat podwodny to niejako naturalne środowisko archetypów. Z wody przecież bierzemy, my ludzie, swój rodowód. Z wody wypełzł nasz daleki przodek i z wód płodowych matki wychodzimy na świat. Pamiętając o tych wielorakich uwarunkowaniach, uważam jednak, że ryba czasu to nade wszystko próba odpowiedzi na pytanie o istotę sztuki. Sztuka, zdaje się mówić nieme stworzenie, to synteza tego, co ograniczone w czasie i tego, co wieczne, tego co cielesne i tego, co duchowe, tego co ludzkie i tego, co pozaludzkie. A więc, parafrazując słowa Kierkegaarda o człowieku, sztuka to synteza. Nie zapominajmy wszak o jeszcze jednym, często pomijanym, a przecież bardzo ważnym czynniku. Sztuka to także radość, szczęście, którego doznaje artysta w chwili twórczego spełnienia, ale też uwznioślenie odbiorcy, przeniesienie jego percepcji na poziom albo kilka poziomów wyżej. Obrazy Wojciecha Nadratowskiego są gestem artystycznej odwagi, a nawet – tak to trzeba ująć – bezczelności. Twórca dokonuje próby wykreowania całości własnego świata, od oceanicznych głębin aż po wyżyny ludzkich blokowisk i wyżej, po ciemniejący błękit nieboskłonu. Można by z tych obrazów wznieść swoisty ołtarz światu albo mówiąc inaczej – światołtarz. Dlaczego ołtarz? Ponieważ przepełnia te dzieła afirmacja życia, pomimo a może właśnie z powodu życia tego ulotności. Jarosław Jakubowski
luty 2016 |
| 43
w ydarzenia Kamienica 12 7.02.2016, godz. 16.00-19.00, TuCzyTam. Kamienica 12, wstęp wolny Interdyscyplinarna impreza dla rodzin
„Pippi w Bydgoszczy. Jest wystawa, jest zabawa” Wydarzenie otwierające wystawę poświęconą Pippi Pończoszance. Pippi pojawi się osobiście, więc jak na nią przystało, będzie dużo zabawy i zamieszania. Nie zabraknie też konkursów i nagród. 7-28 lutego 2016, wstęp wolny, wystawa dostępna każdego dnia od godz. 12.00 (dla przedszkoli, po uprzednim kontakcie, możliwość oglądania we wcześniejszych porach)
Pourodzinowa wystawa poświęcona Pippi W 2015 roku Pippi obchodziła 70. urodziny, z tej okazji w Polskę wyruszyła wystawa przybliżająca nam tę zabawną bohaterkę. Nareszcie dotarła do Bydgoszczy. Warto to zobaczyć. Każda środa (3, 10, 17, 24 lutego 2016), godz. 17.00, TuCzyTam. Kamienica 12, wstęp wolny
CZYTANIE I DZIAŁANIE #wSzaflandii Cykl cotygodniowych spotkań najmłodszych czytelników z książką obrazkową i artystyczną. Dzieci poznają treść i graficzną, niebanalna, formę książki, a następnie uczestniczą w twórczych aktywnościach inspirowanych poznaną właśnie pozycją wydawniczą. Zajęcia ukierunkowują kreatywność dzieci ku różnym dziedzinom sztuki, ukazują przy tym nierozerwalne nici między nimi. W tym kontekście książki nie są nudne. Prowadzenie i scenariusz: Lucyna Brzezinska-Eluszkiewicz. Grupa wiekowa odbiorców każdorazowo warunkowana jest książką, by wiedzieć, do jakiego przedziału wiekowego adresowane są dane warsztaty, warto śledzić profil TuCzyTam.Kamienica 12 na FB, gdzie na bieżąco pojawiają się informacje tego dotyczące. 14.02.2016, niedziela, godz. 11.00, 28.02.2016, niedziela, godz. 11.00, TuCzyTam Kamienica 12 czas trwania: 3 godz., cena: 30 zł, obowiązują zapisy: tel. 887 164 349 lub e-mail: tuczytam@op.pl
„Dookoła świata”
Kreatywne warsztaty z książkami dla dzieci od 4. do 10. roku życia Warsztaty czytelnicze wiążące różne dziedziny wiedzy i sztuki. Zajęcia są częścią cyklu. W jego ramach dzieci poznają geografię, kulturę, zwyczaje i historię oraz losy pojedynczych bohaterów z różnych stron świata. Dzieje się to za pomocą bardzo ciekawych książek, a zgłębiane jest dzięki artystycznym realizacjom. 44 |
| luty 2016
Wiedza zdobyta na takich zajęciach zostaje w głowach, a czasami nawet w sercach. Dzięki tym warsztatom dzieci zwiększają zdolność uczenia się poprzez wiązanie treści. Wzbogacają słownictwo i kompetencje językowe, otrzymują motywację do działania, rozwijają swe predyspozycje i talenty. Prowadzenie i scenariusz: Lucyna Brzezinska-Eluszkiewicz. 4.02.2016, czwartek, godz. 16.30 18.02.2016, czwartek, godz. 16.30, dla dzieci w wieku 1,5-3,5 lat, cena: 20 zł, czas trwania: od 1,5 do 2 godz. Zapisy pod numerem tel. 887 164 349 lub e-mail: tuczytam@op.pl. Koszt jednych zajęć (od pary rodzic, dziecko) 20 zł, w cenie kawa lub sok.
Łapkodziałamy, bo książki czytamy! CZYTANIE I DZIAŁANIE dla najmłodszych
Wybierzcie się z pociechami w wieku do 1,5 roku do 3,5 roku, poznacie ciekawe książki i twórczo się pobawicie. Scenariusz i prowadzenie: Lucyna Brzezinska-Eluszkiewicz. 14.02.2016, niedziela, godz. 11.00-15.00 28.02.2016, niedziela, godz. 11.00-15.00
Frymark Bydgoski Cykliczny, odbywający się co dwa tygodnie, niedzielny jarmark z jedzeniem (eko i regionalnym) i rękodziełem, jest inicjatywą ludzi, którzy chcą promować dobre, regionalne produkty żywnościowe oraz wyroby rękodzieła ku pociesze oczu. Znajdziecie tu świeży chleb, sery i twarogi, przetwory owocowe i warzywne, wędliny i wiele innych poszukiwanych przez smakoszy produktów. Promujemy tych, którzy w swoich produktach trzymają się tradycyjnych zasad blisko zdrowia i natury. 21.02.2016, godz. 18.00 Otwarcie wystawy fotografii „Naked City im memory Robert Wiene” Marek Noniewicz – seria fotografii nagrodzonych na Międzynarodowym Konkursie Fotograficznym w Moskwie. Towarzyska Cafe – Kamienica 12
KONCERTY 5.02 AFTER SILENT & URODZINY SCREWBALLA with HANDRA / LU / PIKO 6.02 IT’S A TRAP & DJ’S COLLABO & PERKUSJA BARTEK ŁASA 13.02 WALENTYNKI, CZYLI PANIE PROSZĄ PANÓW / NOVIKA & MR. LEX / BACKUP: CRICKET & KETA 19.02 MIA TWIN & KASP (OTAKE RECORDS) BACKUP/ KETA! 20.02 LUDZIE SZTOSY / DWA SŁAWY SOUNDSYSTEM / PARAGRAPH 51 26.02 KONCERT MAŁPA / FUNK PO GODZINACH inf. Marek Noniewicz
w ydarzenia Otwarta Przestrzeń „Światłownia” 5.02.2016, piątek, godz. 19.00
Koncert zespołu Zagrali i Poszli Zagrali i Poszli z Gniezna na scenie od 1991 roku. Początkowo jako duet gitarowy (Andrzej i Arek) wędrujący po górach i śpiewający przy każdej okazji, dziś pięciu-siedmiu muzyków i bogate instrumentarium: dwie gitary elektroakustyczne, ukulele, gitara elektryczna i basowa, banjo, mandolina, saksofon, flet, akordeon, cigar box guitar, skrzypce, instrumenty klawiszowe, perkusyjne i oczywiście wokale. Wykonywany repertuar to własne kompozycje stanowiące krzyżówkę piosenki folkowej, żeglarskiej, bluesa, rocka i ballady. Szczególnie bliskie są im klimaty bluecrass, czyli nowa odsłona i połączenie nurtów popularnych za oceanem: bluegrass, folk, country. 12.02.2016, piątek, godz. 18.00
Koncert Jacka Beszczyńskiego
ZiP jest przede wszystkim znany w kręgach piosenki turystycznej i poezji śpiewanej, zwłaszcza z Ogólnopolskiego Przeglądu Piosenki „WIBRAMY” (pierwsze miejsce w 1998 roku). Po kilku latach lenistwa i nicnierobienia oraz spontanicznych rzadkich wykonów przypomnieliśmy o swoim istnieniu w sierpniu 2013 na Ogólnopolskiej Giełdzie Piosenki Turystycznej w Szklarskiej. 7.02.2016, niedziela, godz. 18.00
Redaktor Leszek Ciechoński poleca – wieczór z reportażem filmowym
Jacek Beszczyński – autor piosenek, kompozytor, tłumacz, dziennikarz, absolwent pedagogiki na UMK w Toruniu. Zagrał ponad 3 tys. koncertów. Wydał 4 płyty: Wesołe dzieciaki (autorskie piosenki dla dzieci), Wszędzie brzmi kolęda, Leć kolędo w świat i Piękno w Tobie jest (piosenki Gordona Haskella z udziałem tegoż pieśniarza). Aktualnie nagrywa płytę z utworami Bułata Okudżawy we własnych tłumaczeniach. Wystąpi z Krzysztofem „Kwiatkiem” Kwiatkowskim (gitarzysta, kompozytor, autor piosenek). 19.02.2016, piątek, godz. 18.00
Koncert kapeli podwórkowej Cynamony W programie znajdą się własne kompozycje, jak i utwory kapel warszawskich (Kapela Czerniakowska, Staś Wielanek, Orkiestra z Chmielnej). Skład kapeli Cynamony: Wiesław – śpiew, gitara; Piotr – banjo, gitara solowa, śpiew, mandolina; Józef – akordeon; Leszek – gitara basowa, kontrabas. Z kapelą współpracuje również znakomity akordeonista Sławomir Doraczyński. 26.02.2016, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny
Koncert Małgorzaty Lipińskiej
Leszek Ciechoński – reportażysta, filmowiec, dziennikarz. W 1994 roku zadebiutował w „Ekspresie Reporterów”, który od tego czasu wyemitował blisko 200 jego reportaży, autor 15 filmów dokumentalnych. Zdobywca prestiżowej nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich „za wybitne osiągnięcia dziennikarskie”.
Małgorzata Lipińska jest autorką tekstów i muzyki wielu ballad. Laureatka Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie w 1990 roku. Nagrody i wyróżnienia mają dla niej znaczenie drugorzędne, najważniejsze jest to, aby wyśpiewać, co jej w duszy gra. Mimo to nagród i wyróżnień Małgorzata Lipińska, jako solistka oraz jako liderka grupy Bez Próby, zdobyła bardzo wiele (wygrane „Bakcynalia”, „Yapy”, „Bazuny”, przeglądy w Szklarskiej Porębie itd.). Towarzyszyć jej będzie Grzegorz Bielawski z grupy Bez Idola. inf. Grzegorz Dudziński
luty 2016 |
| 45
w ydarzenia Pałac Młodzieży 6.02.2016, godz. 10.00-12.00 Niejedna łamigłówka dla babci i wnuczka – spotkanie pokoleń przy matematycznych i informatycznych zabawach. Zapraszamy na rodzinne łamanie głowy przy sudoku, zaszyfrowanych wiadomościach oraz układankach przestrzennych i zabawach komputerowych. Dla wytrwałych czekają upominki oraz pamiątkowe dyplomy. Zapraszamy Babcie i Dziadków z wnukami w wieku szkolnym.
grafią, nie tylko w teorii, ale też w praktyce. Zgłoszenia udziału w imprezie grup zorganizowanych i osób indywidualnych należy składać do 10 lutego. Dodatkowe informacje: 696 587 105.
7.02.2016, godz. 11.00 Weekendowy plac zabaw to cykl spotkań rodzinnych wychodzących naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom rozwojowym dziecka, które działa w sposób aktywny i twórczy. Zapraszamy dzieci od 3. roku życia wraz z rodzicami do wspólnych zabaw animacyjnych, plastycznych, zręcznościowych i tanecznych. Wstęp wolny.
22.02.2016, godz. 10.30 „Zygzak” – Zabawowy Klub Filmowy Malucha – dla grup zorganizowanych z przedszkoli. W programie polskie bajki animowane. Zapisy grup: Ewa Sawoszczuk, tel. 501 745 076.
10.02.2016, godz. 11.00 Poszerzanie Horyzontów Myślowych - warsztaty dla uczniów szkół gimnazjalnych. Spotkanie pt. „Myślenie projektowe, czyli jak wyznaczyć swój cel” – wykład połączony z kreatywnymi warsztatami. Zajęcia organizowane są w ramach programu „Zdolni znad Brdy”, a poprowadzi je opiekun Młodzieżowej Rady Miasta Bydgoszczy Łukasz Kosiński. Przewidywany czas spotkania – ok. 2 godz. Zgłoszenia na warsztaty prosimy kierować do koordynatora programu Moniki Grzybowskiej: tel. 533 18 23 26. Termin nadsyłania zgłoszeń upływa 8 lutego 2016 r. 12.02.2016, godz. 10.00 Walentynkowy Porannik muzyczny – Interaktywna lekcja muzyki dla grup zorganizowanych. Kontakt i zapisy: Patrycja Cywińska-Gacka, tel. 660 448 499. Obowiązuje wcześniejsza rezerwacja miejsc. 13.02.2016, godz. 12.00 „Oczyma wyobraźni” – koncert galowy konkursu recytatorskiego i poezji śpiewanej. Poetycka opowieść składająca się z tekstów prezentowanych przez finalistów konkursu recytatorskiego przeplatana będzie piosenką oraz układami tanecznymi. Całość dopełnią prezentacje multimedialne i gra świateł. Tradycyjnie na zakończenie ogłoszony zostanie werdykt Konkursu Recytatorskiego oraz Konkursu Poezji Śpiewanej, a także zostaną wręczone nagrody. Wstęp wolny. 18.02.2016 godz. 12.00 Z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego w ramach Interaktywnej Poradni Języka Polskiego działającej w Pałacu Młodzieży pod patronatem Oddziału Bydgoskiego TMJP profesor Małgorzata Święcicka (UKW) przeprowadzi warsztaty: Zmierzmy się z orto46 |
| luty 2016
18.02.2016, godz. 19.00 Pałacowe Planetarium – prelekcje i pokazy nieba. Tym razem zapraszamy na obserwację kraterów na Księżycu oraz planety Jowisz z satelitami.
23-24.02.2016, godz. 9.00 „Przyroda na wagę złota” – konkurs na małą formę sceniczną. Adresat: przedszkola szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne. 24.02.2016, godz. 10.00 W ramach Form edukacji humanistycznej Paideia odbędzie się wykład z prezentacją fragmentów filmów: Kino polskie opisuje historię. Wygłosi go prof. Piotr Zwierzchowski, filmoznawca, wicedyrektor Instytutu Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa UKW. W roku 1050. rocznicy chrztu Polski i w Roku Sienkiewicza warto pochylić się nad naszymi dziejami i ich filmowymi przedstawieniami w różnych gatunkach i konwencjach. Impreza adresowana do uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Zgłoszenia udziału w imprezie grup zorganizowanych i osób indywidualnych należy składać do 17 lutego. Dodatkowe informacje: 696 587 105. 26.02.2016, godz. 15.30 Instrumenty aktywności ucznia zdolnego – warsztaty dla nauczycieli. Spotkanie dotyczyć będzie następujących bloków tematycznych: – matematyka – szkoły podstawowe (IV-VI), gimnazjum; – język polski – gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne. Zgłoszenia na warsztaty prosimy kierować do koordynatora programu Moniki Grzybowskiej: tel. 533 182 326. Termin nadsyłania zgłoszeń upływa 24 lutego. 27.02.2016, godz. 11.00 Rozstrzygnięcie i podsumowanie 29. Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego „Dziecko i jego świat”. 28.02.2016, godz. 11.00 „Zygzak” – Zabawowy Klub Filmowy Malucha. Zapraszamy całe rodziny, a szczególnie z dziećmi od 2. do 8. roku życia. Dzieci wstęp wolny, rodzic – 10 zł.
w ydarzenia Ogólnopolski Konkurs Fotograficzny „Dziecko i jego świat”
Małgorzata Orechwo, fotografia
Oskar Zalita, fotografia
Magdalena Ozimek, fotografia
Już 27 lutego rozstrzygnięta zostanie kolejna, już 29. edycja Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego „Dziecko i jego świat”. W Galerii Pałac zawisną nagrodzone i wyróżnione prace, a ich autorzy odbiorą nagrody i wezmą udział w programie warsztatowym przygotowanym przez organizatorów. Jury tegorocznego konkursu tworzą: Agnieszka Jędrzejewska, Monika Buńkowska i Piotr Sumara, którzy stanęli przed niełatwym zadaniem oceny kilkuset prac, które zostały nadesłane na adres Pałacu Młodzieży. Autorzy z Lublina, Tarnowa, Zamościa, Olszyna, Białegostoku, Białej Podlaskiej, Wrocławia i wielu innych ośrodków kształcących młodych fo-
tografów (oczywiście również z Bydgoszczy!), jeszcze nie znają rozstrzygnięć konkursowych zmagań, ale przybędą na wernisaż Konkursu i wystawy z zaproszeniem, które zapowiada, że „coś” już osiągnęli. Sobota 27 lutego o godzinie 11.00 w hallu przed Galerią Pałac będzie momentem wprost kipiącym emocjami, gdyż dopiero wtedy rozstrzygnięcia ujrzą światło dzienne. Organizatorzy zapraszają wszystkich zainteresowanych sztuką fotografowania na wernisaż wystawy, a także na całkowicie bezpłatne formy warsztatowe prowadzone przez jurorów konkursu. Jarosław Pabijan
DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na filmowe seanse w lutym Czwartek 4 lutego, godz. 19.30. Karbala, reż. Krzysztof Łukaszewicz, Polska 2015, 115 min. Czwartek 11 lutego, godz. 19.30, Stare grzechy mają długie cienie (La isla mínima), reż. Alberto Rodríguez, Hiszpania 2014, 105 min. Czwartek 18 lutego, godz. 19.30, Janis (Janis: Little Girl Blue), reż. Amy Berg, USA 2015, 106 min. Czwartek 25 lutego, godz. 19.30, Victoria, reż. Sebastian Schipper, Niemcy 2015, 138 min. Cena karnetu: 24 zł • cena biletu normalnego: 8 zł • cena karnetu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci, emeryci): 15 zł • cena biletu ulgowego (młodzież ponadgimnazjalna, studenci, emeryci): 5 zł. Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem. Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359. luty 2016 |
| 47
w ydarzenia Klub „Odnowa” 2.02.2016, wtorek, godz. 17.30 Tańce w kręgu – muzyka duszy. 3.02.2016, środa, godz. 16.00 Zabawy plastyczno-teatralne dla dzieci. 4.02.2016, czwartek, godz. 15.30 Tłusty czwartek w Klubie Seniora „Kalina” – zabawa karnawałowa. 5.02.2016, piątek, godz. 16.30 Turniej warcabowy dla dzieci ze szkół podstawowych. 9.02.2016, wtorek, godz. 17.30 Tańce w kręgu – muzyka duszy. 10.01.2016, środa, godz. 16.00 Zabawy plastyczno-teatralne dla dzieci.
12.02.2016, piątek , godz. 17.00 „Ukazać się – ale pod jakim pozorem?” pytają poetki Zuzanna Kowalczyk i Jolanta Sztejka. Podpowiedzi w dźwiękach gitary spróbuje poszukać Leonard Luter. 24.02.2016, środa, godz. 16.00 Zabawy plastyczno-teatralne dla dzieci. Ponadto zapraszamy na : – zajęcia baletowe dla dzieci w wieku 5-7 lat. – zajęcia teatralne dla dzieci w wieku 5-8 lat – naukę gry na gitarze i keyboardzie dla dzieci i młodzieży – zajęcia KLUBU MŁODEGO SAMURAJA dla dzieci w wieku 6-7 lat – fitness i zumbę dla pań – gimnastykę dla pań 50+ – zajęcia komputerowe dla seniorów – język angielski dla dzieci seniorów Szczegółowy plan zajęć Klubu „Odnowa” RSM „Jedność” dostępny jest na stronie internetowej www.klubodnowa.strefa.pl inf. Grażyna Salemska
D.K. Orion BSM 1.02.2016, poniedziałek, godz. 15.30 „Ściana snów” – ćwiczenia z wyobraźni – zajęcia plastyczne dla dzieci. 2.02.2016, wtorek, godz. 14.00 „Postać historyczna w krużgankach zamkowych” – ołówek i tempery, zajęcia plastyczne dla dorosłych. 3.02.2016, środa, godz. 17.00 „Jutro tłusty czwartek” – spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. 5.02.2016, piątek, godz. 15.30 „Martwa natura z czajnikiem” – szkice ołówkiem – zajęcia plastyczne dla dzieci. 5.02.2016, piątek, godz. 16.00 Z cyklu: „Akademia Rozmaitości” – „Książka na zimowy wieczór” – spotkanie. 8.02.2016, poniedziałek, godz. 16.30 Spotkanie Klubu Miłośników Zdrowego Stylu Życia. 8.02.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Zakończenie karnawału” – zabawa w Klubie Miłośników Sztuki. 9.02.2016, wtorek, godz. 17.00 „Taneczne ostatki” – zabawa w Klubie Miłośników Błonia. 10.02.2016, środa, godz. 17.00 „Spotkanie refleksyjne” – Klub Miłośników Sztuki. 12.02.2016, piątek, godz. 15.00 „Powieść na zimowy wieczór” – Akademia Rozmaitości. 12.02.2016, piątek, godz. 15.30 „Pejzaż w śniegu w barwach chłodnych” – zajęcia plastyczne dla dzieci. 15.02.2016, poniedziałek, godz. 15.30 „Motyle symetryczne” – zajęcia plastyczne dla dzieci. 48 |
| luty 2016
16.02.2016, wtorek, godz. 14.00 „Droga mleczna” – technika mieszana, swoboda twórcza i techniczna, zajęcia plastyczne dla dorosłych. 16.02.2016, wtorek, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Błonia. 17.02.2016, środa, godz. 17.00 „Samotność” – spotkanie z psychologiem Magdaleną Gajewską. 17.02.2016, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. 18.02.2016, czwartek, godz. 17.00 „Salon Literacki Oriona” – spotkanie Związku Literatów Polskich okręgu bydgosko-toruńskiego. 19.02.2016, piątek, godz. 15.30 „Wycinanka mozaikowa” – zajęcia plastyczne dla dzieci. 22.02.2016, poniedziałek, godz. 15.30 „Autoportret” – zajęcia plastyczne dla dzieci. 24.02.2016, środa, godz. 17.00 „Bezpieczeństwo seniorów” – spotkanie z funkcjonariuszem policji. 24.02.2016, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. 29.02.2016, poniedziałek, godz. 15.30 „Martwa natura z szyszką” – zajęcia plastyczne dla dzieci. Plany pracy D.K. „Orion” BSM są dostępne na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej www.bsm.bydgoszcz.pl w dziale Informacje. Zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m.in.: Koło plastyczne dla dzieci – poniedziałki i piątki, godz. 16.00 Koło plastyczne dla dorosłych – wtorki i czwartki, godz. 14.00 Gimnastyka tai-chi – poniedziałki i czwartki, godz. 17.00 Akademia rozmaitości – piątki, godz. 15.00
w ydarzenia Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy 29.02.2016, poniedziałek, godz. 10.00-15.00, UKW, ul. Jagiellońska 11, sala nr 1
Wokół gwary bydgoskiej Sesja popularnonaukowa zorganizowana w ramach stypendium Prezydenta Miasta Bydgoszczy przyznanego prof. dr. hab. Andrzejowi S. Dyszakowi, autorowi monografii Gwara miejska bydgoszczan, która ukazała się we wrześniu 2015 r. Sesja odbędzie się w siedzibie Instytutu Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa UKW
w Bydgoszczy, ul. Jagiellońska 11, sala nr 1 im. Jerzego Sulimy-Kamińskiego. Celem sesji jest m.in. upowszechnienie wiedzy o gwarze bydgoskiej jako składniku kultury i tradycji grodu nad Brdą. Referaty wygłoszą bydgoscy językoznawcy, a do udziału zapraszamy szeroko rozumianych mieszkańców Bydgoszczy, w tym np. uczniów i nauczycieli bydgoskich szkół.
Andrzej Dyszak
artGallery galeria & pracownia plastyczna Warsztaty plastyczne związane z 670 rocznicą Bydgoszczy. Warsztaty w różnych technikach odbywać się będą w dniach 3, 10, 17, 24 lutego 2016, godz. 17.00, ul. Krasińskiego 5, tel. 604 313 266, e-mail: osa.artgallery@gmail.com.
inf. Anna Osińska
impresariat artystyczny itd. 25.02.2016, godz. 20.00, sala MCK, bilety 65 zł: kasa MCK, impresariat artystyczny „itd.” ul. Gdańska 13, bileterka.com, ebilet.pl, biletyna.pl
Adam Nowak i Akustyk Amigos Skład zespołu: Adam Nowak – śpiew, gitary (Raz Dwa Trzy) Jarek Treliński – gitara (Raz Dwa Trzy) Karim Martusewicz – kontrabas (Voo Voo) Adam Nowak i Akustyk Amigos to solowy, akustyczny projekt Adama Nowaka z zespołu Raz Dwa Trzy oraz Karima Martusewicza z zespołu Voo Voo i Jarka Trelińskiego z Raz Dwa Trzy. Projekt ten jest jeszcze w fazie kształtowania się. Na koncertach można więc spodziewać się wielu niespodzianek, łączących wspólne doświadczenia artystów, ich dotychczasowe dokonania jak i zupełnie nowe, często prapremierowe wykonania utworów Adama Nowaka. Utwory te w niedalekiej przyszłości znajdą miejsce na autorskiej, solowej płycie Adama Nowaka. „Pomysł na wspólne muzykowanie powstał pod koniec roku 2013. Najzwyczajniej w świecie lubimy się towarzysko, dobrze się ze sobą czujemy, również artystycznie. W związku z tym postanowiliśmy przenieść te miłe doznania na scenę, a w niedalekiej przyszłości na płytę. Pracujemy nad zupełnie nowym repertuarem, przez co na każdym koncercie można spodziewać się jakiejś pra, pra, prapremiery. Gramy nasze kompozycje do tekstów głównie Adama, ale nie tylko, ponieważ pojawia się Młynarski, czasem Grechuta, a nawet i Herbert. Dzięki kameralnej oprawie koncert ma charakter bardzo bliskiego, intymnego spotkania z publicznością,
którą prosimy, by była przygotowana na nieoczekiwany, również dla nas, przebieg wydarzeń. Adam Nowak i Akustyk Amigos inf. Katarzyna Borkowska-Kiss
luty 2016 |
| 49
w ydarzenia Impresariat Artystyczny ADRIA 8.02.2016, godz. 17.30 i 20.15, Opera Nova
14.02.2016, godz. 16.00, kinoteatr Adria
„Intryga” – reż. J. Englert
Piotr Bałtroczyk – Walentynki
reżyseria: Jan Englert; scenografia: Jan Kozikowski; kostiumy: Izabela Łapińska; występują: Joanna Koroniewska, Beata Ścibakówna, Szymon Bobrowski, Tomasz Stockinger, Zbigniew Zamachowski
Piotr Bałtroczyk – urodzony jakiś czas temu, co zaczyna być widoczne, choć nie natarczywie. Wiele lat temu był poetą lirycznym, piszącym wiersze o tym, że życie smutne jest raczej, a świat nie jest dobrze skonstruowany. Otrzymywał wówczas nagrody za swą twórczość: dyplomy wieszał gdzie bądź, nagrody finansowe beztrosko trwonił. Potem – zazdroszcząc kolegom powodzenia u płci – stał się Bałtroczyk tzw. poetą-pieśniarzem. Nie była to twórczość łatwa dla publiczności. Bałtroczyk jest twórcą tzw. Pętli śmierci, znanej też jako „Obieg Bałtroczyka”; są to akordy a-moll, C-dur, E-dur wykonywane długo, monotonnie i nad wyraz jednostajnie. Szczątkowe powodzenie nie trwało długo i Bałtroczyk poszedł w naukę. Uczył studentów przedmiotów o nazwach długich i niejasnych. Odmówił pisania pracy doktorskiej, więc musiał przestać uczyć. Studenci ciesząc się rozpalili ognisko i pili alkohole. Stał się Bałtroczyk konferansjerem, zapowiadaczem tych, którzy nauczyli się tego, czego on nauczyć się nie mógł. Nie do końca wiadomo, czemu mu się powiodło, ale to fakt. Prowadził i prowadzi niemal wszystko, w tym samochody i motocykle. Wystąpił w kilkuset programach telewizyjnych jako prowadzący lub wykonawca. Prowadził setki imprez estradowych i łatwiej wymienia te, których nie prowadził niż odwrotnie.Naprawdę jest Bałtroczyk osobnikiem depresyjnym i monotematycznym (dzieci, samochody, motocykle). W pracy nie pije, poza pracą z przyjemnością. Ma dwa garnitury, jeden elegancki, a drugi garnitur.
Wielka miłość, zdrada, tajemnica, która nie może wyjść na jaw, oraz zagadkowe morderstwo. Bogaty biznesmen stojący na progu bankructwa postanawia sfingować własną śmierć, zgarnąć pieniądze z polisy i zacząć nowe życie. Kto może wystawić fałszywy akt zgonu? Lekarz, który ma romans z żoną biznesmena. W zamian rekin finansjery obiecuje usunąć się w cień, a pan doktor będzie miał wolną drogę do poślubienia „wdowy”. Żeby plan się powiódł, trzeba przygotować misterną intrygę… Niestety nic nie jest takie, jakie na początku się wydaje. Nic nie idzie tak, jak powinno, kolejne postacie wprowadzają coraz to nowe zwroty akcji. Tajemnice, podejrzliwość, egoizm, hipokryzja, obłuda, ambicje, złość, zemsta i cynizm – wszystko to miesza się ze sobą, prowadząc do nieoczekiwanego zakończenia. Spektakl został wyróżniony podczas Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Prywatnych „Sztuka plus komercja” 2014. Zbigniew Zamachowski (aktor Teatru Narodowego) otrzymał tytuł Najlepszego Aktora za rolę detektywa. 50 |
| luty 2016
15.02.2016, godz. 17.30 i 20.30, Opera Nova
Kabaret Neo-Nówka – 15-lecie Zapraszamy Państwa na wyjątkowy, jubileuszowy koncert Kabaretu Neo-Nówka, podsumowujący 15-lecie działalności wrocławskiej formacji. W programie zobaczycie państwo największe hity kabaretu. Nie zabraknie kultowego już skeczu „Niebo”, który został przez widzów wybrany skeczem 30-lecia, czy bezkompromisowej Pani Wandzi Nierusz z domu Zostaw, która potrafi wyjść obronną ręka z każdej niewygodnej sytuacji. Neo-Nówka szykuje także kilka niespodzianek, które mają być dopełnieniem całości. O warstwę muzyczną zadba koncertujący od lat z kabaretem zespół Żarówki. To po prostu trzeba zobaczyć. 29.02.2016, godz. 19.00, Opera Nova
Lao Che Lao Che, jeden z najpopularniejszych zespołów alternatywnych w Polsce. Muzyka Lao Che to połączenie
w ydarzenia
Fot. Dariusz Gackowski
różnych gatunków: rocka, elektroniki, funky i hip-hopu. Na uwagę zasługują również wyjątkowe teksty Huberta Dobaczewskiego, które znalazły się w podręcznikach do języka polskiego dla szkół średnich. inf. Maja Butkiewicz
Młodzieżowy Dom Kultury nr 4 2.02.2016, wtorek, godz. 16.00, wstęp wolny „Zima, zima ,zima…” – zapraszamy wszystkie dzieci na pierwsze po feriach zimowych spotkanie z plastyką, podczas którego wykonywać będziemy symbole zimy z różnych materiałów. Świetna zabawa i doskonałe towarzystwo sprawią, że każdy jego uczestnik spędzi miło i twórczo to wtorkowe popołudnie. 3.02.2016, środa, godz. 16.00, wstęp wolny „Idzie luty…” – wszystkich, którzy lubią bawić się słowem, zapraszamy na spotkanie pełne rymowanek i przysłowi nie tylko zimowych. 5.02.2016, piątek, godz. 16.00, wstęp wolny „Karnawałowe maski świata”. Podczas tego spotkania, przeznaczonego dla dzieci w wieku szkolnym, będziemy je wspólnie projektować i tworzyć, aby ostatkowy bal był najpiękniejszym i najbardziej kolorowym tego roku. 10.02.2016, środa, godz. 16.00, wstęp wolny „Moja mała walentynka” – z okazji corocznego święta zakochanych przypadającego 14 lutego, tworzyć będziemy własne kartki oraz upominki walentynkowe. Zapraszamy dzieci w wieku szkolnym.
14.02.2016, niedziela, godz. 15.00
VI Wojewódzki Walentynkowy Konkurs Wokalny Miłość ci wszystko wybaczy Więcej informacji na stronie: www.mdk4.pl.
16.02.2016, środa, godz. 16.00, wstęp wolny „Zimowy świat zwierząt” – serdecznie zapraszamy wszystkie dzieci w wieku szkolnym na ekologiczny quiz dotyczący życia zwierząt, ich zwyczajów oraz ochrony zagrożonych gatunków. 19.02.2016, piątek, godz. 16.00, wstęp wolny „Malowanie nutką” – piątkowe popołudnie wypełni nie tylko muzyka, ale i piękne obrazy tworzone pod jej wpływem. 24.02.2016, środa, godz.16.00, wstęp wolny „Zimowe impresje” – tworzenie z kartonów kompozycji przestrzennych o tematyce zimowej – spotkanie dla dzieci w wieku szkolnym. 26.02.2016, piątek, godz. 16.00, wstęp wolny „My się zimy nie boimy” – zapraszamy na zimowe harce sportowe. Proponujemy gry stolikowe, piłkarzyki, cybergaja, lotki, zabawy z piłką. Spotkanie dla dzieci w wieku szkolnym. luty 2016 |
| 51
w ydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 Historia Bydgoskiego Żużla – eliminacje XI edycja konkursu. Skierowany jest on do uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych oraz ich rodziców. Wszystkich miłośników „czarnego sportu” serdecznie zapraszamy! 13.02.2016, godz. 17.00, KLUB Mamy dla Państwa idealną propozycję na przedwalentynkowy wieczór. Sekcja instrumentów klawiszowych serdecznie zaprasza na koncert pt. „Zimowa opowieść”, który mimo mroźnej aury za oknem na pewno umili nam czas i rozgrzeje nasze serca.
9-11 lutego 2016, godz. 9.00, 10.00, 11.00, 12.00, KLUB. Rezerwacja: M. Litwin-Dyngosz, tel. 604 148 144 Muzyczna scena – „Dawne tańce i melodie” Usłyszymy muzykę taneczną dawnych czasów. W programie walce, polki Straussa, a także gawoty czy menuety takich mistrzów jak Boccherini czy Mozart. 13.02.2016, godz.10.30, Arthol Galeria „Lepić i… każdy może” Spotkanie integracyjno-rodzinne dla najmłodszej grupy dzieci z pracowni ceramiki i ich rodziców. Warsztaty z cyklu „Lepić i… każdy może” poprowadzi pracownik zakładu produkcyjnego „Sowa”. Będziemy lepić dekoracyjne figurki z masy marcepanowej, które będą słodkim prezentem na walentynki. Spotkanie będzie połączone z pokazaniem prawidłowego dbania o zęby, które zaprezentuje higienistka stomatologiczna z Polskiego Centrum Stomatologicznego DENS.
20.02.2016, godz. 12.00, KLUB Historia Bydgoskiego Żużla – Finał konkursu wiedzy o żużlu XI edycja konkursu. Biorą w nim udział młodzi ludzie i ich rodzice. 3-osobowe zespoły walczą o puchar i karnet na nadchodzący sezon. W każdej edycji zapraszamy gościa specjalnego – zawodnika żużlowego, który opowiada historię swojej kariery. 23.02.2016, godz. 16.30, Arthol Galeria „Ściana zaczarowana” – wystawa batików. Spotkanie z książką Na podstawie książki „Ściana zaczarowana” wybierzemy się w batikową podróż do krainy marzeń i niezapomnianych przygód. Zwieńczeniem naszych artystycznych działań będzie wystawa, którą będzie można oglądać do 8.03.2016 r. 27.02.2016, godz. 17.00, KLUB Teatrzyk „Bakcyl” zaprasza na zimowy wieczorek etiud teatralnych pt. „W krainie lodu”. inf. Barbara Pszczółkowska
13.02.2016, godz. 12.00
Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 5.02.2016, godz. 9.30-14.30, sala gimnastyczna MDK nr 2 Mistrzostwa Szkół Podstawowych w szachach MDK nr 2 zaprasza dzieci na Drużynowe Mistrzostwa Województwa Kujawsko-Pomorskiego Szkół Podstawowych w szachach. Organizatorzy: panowie A. Łętocha, A. Gołąbiewski, M. Mazalon, A. Karpiński, zapewniają, że będzie zacięta walka o tytuł najlepszej drużyny. 8.02.2016, godz. 9.30-14.30, sala gimnastyczna MDK nr 2 Mistrzostwa Szkół Gimnazjalnych w szachach MDK nr 2 zaprasza dzieci na Drużynowe Mistrzostwa Województwa Kujawsko-Pomorskiego Szkół Gimnazjalnych w szachach. Organizatorzy: panowie A. Łętocha, A. Gołąbiewski, M. Mazalon, A. Karpiński, zapewniają, że będzie zacięta walka o tytuł najlepszej drużyny. 52 |
| luty 2016
14.02.2016, godz. 16.00, sala gimnastyczna Serduszko dobre i TY masz… Nasze „Serduszko” to przede wszystkim prezentacja zespołów artystycznych placówki – tanecznych, instrumentalnych, wokalnych, aukcje prac rękodzielniczych i plastycznych oraz wspólna zabawa z publicznością. Wystąpią między innymi: zespoły taneczne KONTRA, zespół wokalny Melodynki (opiekun H. Żółkoś), zespół taneczny Kontra (mgr D. Przywara-Kaps), teatrzyk Pacynka (mgr W. Górska-Nowik), duety hip-hop (mgr Marzenna Skowrońska) i wielu innych. inf. Aleksandra Majer
w ydarzenia Młodzieżowy Dom Kultury nr 1
Antonina Łyczkowska, 14 lat
Zbigniew Jastrowski, Lawina, technika mieszana
26.02.2016, godz. 17.00 – otwarcie wystawy, Galeria MDK, ul. Baczyńskiego 3
Mistrz i uczniowie Na wystawie z cyklu „Mistrz i uczniowie” prezentujemy twórczość artystyczną i pedagogiczną bodaj najstarszego stażem nauczyciela plastyki w naszym mieście – pana Zbigniewa Jastrowskiego – twórcy „Pałacowego Centrum Wyobraźni” i „Galerii Pałac” w bydgoskim Pałacu Młodzieży. Zbigniew Jastrowski zajmuje się malarstwem, rysunkiem i projektowaniem graficznym. Jest artystą plastykiem i, jak sam podkreśla, przede wszystkim pedagogiem. Już od 45 lat zajmuje się edukacją artystyczną dzieci i młodzieży, tworząc przez cały czas swoje własne obrazy. W 1978 r. odbyła się jego pierwsza wystawa indywidualna. W 1998 r. napisał: Kiedy się przebrnie przez okres malowania banalnych pejzaży i mniej banalnych portretów, przychodzi poczucie konieczności spełnienia swoim malarstwem pewnej misji. Wówczas już stworzył swoją własną wizję artystyczną – serię obrazów niepowtarzalnych, identyfikowanych z jego nazwiskiem. Swoje prace zazwyczaj zamyka w cykle. Jest autorem serii obrazów: „Aura lasu” i „Głowizna”. Ten ostatni, znaczący cykl powstawał od około
Paulina Sznajdrowska, 15 lat
Jan Kempiński, 12 lat
1995 r. Wówczas o swoim malarstwie napisał: Swoim aktualnym malarstwem stawiam pytania. Pytania człowieka głęboko zawiedzionego obranym przez ludzkość kierunkiem rozwoju, a raczej powolnego – w praktyce unicestwienia swoich szczytnych idei „budowania przyszłym pokoleniom szczęśliwego świata”. W ciasnych wnętrzach teatralnych pudełek codzienności osadzam symbolikę form z całym balastem złych doświadczeń „zapatrzonych” poza siebie w historię swego gatunku i jego miejsca we wszechświecie, a jednocześnie z nadzieją zwracających się w „świetliste okna czasu przyszłego” – kosmicznej nieskończoności. Jego wychowankowie to trudno policzalna grupa. Szacujemy, że przez pracownię pana Jastrowskiego przewinęło się ponad tysiąc kilkuset uczniów – uczestników zajęć plastycznych z naszego miasta i okolic. To bardzo utalentowani artyści, zwycięzcy wielu konkursów ogólnopolskich i międzynarodowych. To późniejsi uczniowie i studenci wielu polskich i zagranicznych prestiżowych szkół artystycznych i uczelni znani ze swojego oryginalnego dorobku w kraju i na świecie. Na wystawie pokazujemy na tle wybranego dzieła mistrza zestaw prac wykonanych w roku szkolnym 2015/16 przez aktualnych uczestników jego zajęć. Marek Goliński, opiekun Galerii MDK1
luty 2016 |
| 53
w ydarzenia Dom Edukacyjno-Kulturalny „Regnum” Bezpłatne zajęcia i warsztaty przy ul. A.G. Siedleckiego 12 (budynek Przedszkola Niepublicznego „Przedszkolna Chatka”) 3.02.2016 (środa), godz. 17.45-18.30 Zajęcia rytmiki dla dzieci w wieku 1,8-3 lat z rodzicami: zajęcia umuzykalniające dla dzieci prowadzone są metodą Orffa i Gordona. Dzieci bawią się wspólnie z rodzicami i rówieśnikami, malują farbkami i uczą się pierwszych przedszkolnych piosenek. 4.02.2016 (czwartek), godz. 17.30-18.15 Karate dla dzieci w wieku 4-6 lat: zajęcia dla przedszkolaków, w czasie których dzieci poznają podstawy karate oraz uczestniczą w zajęciach ogólnorozwojowych. Zajęcia prowadzone są przez doświadczonego instruktora. 8.02.2016 (poniedziałek), godz. 17.00-17.45 Zajęcia muzyczne dla dzieci w wieku 1-1,8 z rodzicami: zajęcia przeznaczone są dla najmłodszych dzieci z rodzicami, w czasie których w rytm dziecięcych piosenek wspólnie się bawimy, tańczymy. Śpiewanki i rytmiczanki przeplatane są elementami metody W. Sherborn dostosowanymi wyłącznie do możliwości maluszków, proponujemy także zabawy z chustą animacyjną. 10.02.2016 (środa), godz. 17.45-18.30 Zajęcia rytmiki dla dzieci w wieku 1,8-3 lat z rodzicami: umuzykalniające zajęcia dla maluszków i ich rodziców, pełne radosnych, dziecięcych piosenek, wspólnych zabawach, również plastycznych. 11.02.2016 (czwartek), godz. 15.30-16.15 Warsztat plastyczny „Kolorowe bębenki” dla dzieci w wieku przedszkolnym z rodzicami: zapraszamy dzieci wraz z rodzicami do wykonania bębenków z puszek i plastikowych pojemników. Za pomocą kolorowego papieru, wstążek i cekinów stworzymy baśniowe instrumenty. 11.02.2016 (czwartek), godz. 17.00-18.00 Zajęcia artystyczne „Barwne nutki” dla dzieci w wieku 2-3 lat z rodzicami to wspólne poznawanie świata, twórcze i edukacyjne zabawy połączone z elementami plastyki i muzyki. Zajęcia są świetną alternatywą na zimowe popołudnie. 11.02.01.2016 (czwartek), godz. 17.30-18.15 Karate dla dzieci w wieku 4-6 lat: ćwiczenia w grupie przedszkolaków to głównie nauka przez zabawę. Zajęcia składają się z ćwiczeń karate oraz ćwiczeń ogólnorozwojowych. Najważniejsza podczas tych zajęć jest dobra zabawa oraz motywowanie dziecka do podejmowania aktywności fizycznej oraz zachęcenie go do powrotu na kolejne zajęcia. 17.02.2016 (środa), godz. 15.30-16.15 Warsztat pedagogizujący dla rodziców „Wpływ postaw rodzicielskich na kształtowanie się osobowości dziecka” – postawy rodziców wobec dzieci mają wpływ na kształtowanie się osobowości dziecka, na 54 |
| luty 2016
jego życie uczuciowe, zachowanie i rozwój intelektualny. Zapraszamy na spotkanie z postawami rodzicielskimi i wymianę doświadczeń. 24.02.2016 (środa), godz. 15.30-16.15 Warsztat dla dzieci w wieku przedszkolnym z rodzicami „W sprawnym ciele, sprytny mózg”: procesy myślenia i uczenia się odbywają się nie tylko w głowie. Wręcz przeciwnie, ciało gra integralną rolę w całej naszej aktywności intelektualnej. To właśnie ciało zajmuje się mówieniem, skupieniem wzroku na stronie, trzymaniem ołówka, wykonywaniem utworów muzycznych, dlatego trochę nad nim popracujemy poprzez różnego rodzaju ćwiczenia fizyczne.
Bezpłatne zajęcia i warsztaty przy ul. Bośniackiej 3 (budynek Szkoły Podstawowej nr 56) 8.02.2016 (poniedziałek), godz. 17.30-18.20 Gimnastyka ogólnokondycyjna dla dorosłych: zapraszamy na zajęcia wszystkich miłośników zdrowego trybu życia oraz osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę ze sportem. 10.02.2016 (środa), godz. 17.00-17.55 Zumba dla pań: zapraszamy na zajęcia wszystkie panie, które kochają siebie i chcą zainwestować w swoją kondycję. Zumba to przede wszystkim świetna zabawa, która napawa nas optymizmem i wprawia w świetny nastrój. Kroki taneczne są proste, a kombinację ruchów oryginalne. 15.02.2016 (poniedziałek), godz. 18.00-18.55 Taniec nowoczesny dla dzieci w wieku 6-12 lat: taneczne zajęcia dla dzieci w wieku szkolnym to świetna okazja do nauki najlepszych kroków i układów tanecznych. Nauczymy twoje dziecko podstaw takich tańców, jak hip-hop, dancehall, new style oraz house. Zajęcia urozmaicamy zabawami integracyjnymi, aby jeszcze bardziej zacieśnić więzi nowych przyjaźni. 17.02.2016 (środa), godz. 17.00-17.55 Sztuki walki – karate dla dzieci w wieku 6-12 lat: zapraszamy na zajęcia wszystkie dzieci, które chcą poznać tajniki jednej z najpopularniejszych wschodnich sztuk walki. Jest to doskonały sposób na zadbanie o kondycję twojego dziecka. Ponadto uczy dyscypliny i stwarza okazję do zawarcia nowych znajomości. 22.02.2016 (poniedziałek), godz. 17.30-18.25 Fitness dla dorosłych: poprawa kondycji, utrata zbędnych kilogramów, nowe znajomości, świetny humor, a przede wszystkim piękna sylwetka! Zajęcia są bardzo różnorodne, każdy znajdzie coś dla siebie. Z nami wysiłek stanie się dla ciebie przyjemnością. Na zajęcia obowiązują zapisy telefoniczne: 793 10 12 80 lub drogą elektroniczną: regnum@nowe-pokolenie.pl inf. Dorota Wądołowska
w ydarzenia Dom Kultury MODRACZEK
i Pełne” (2003), „Złe zamiary” (2008), „Pies i Pan” (2014) oraz audiobook „Pusta noc”. Redaktor działu poezji w kwartalniku „Bliza” (od 2009), stały współpracownik dwumiesięcznika literackiego „Autograf”. Organizuje wieczory poetyckie, konkursy jednego wiersza, slamy poetyckie, etc. Prowadzenie spotkania: W. Barbara Jendrzejewska
4.02.2016, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Hiszpański Podbój Ameryki Północnej – Wyprawy Alarcona, Cabrillo, Onate, cz. 1 Prowadzenie spotkania: Adam Piekarski 8.02.2016, poniedziałek, godz. 18.00 wstęp wolny Czytamy bajki dzieciom 11.02.2016, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny KAWIARNIA LITERACKA – gość: WOJCIECH BOROS – ur. w 1973 r. w Gdańsku, poeta. Zdobywca „Czerwonej Róży” (1996). Stypendysta: Marszałka Województwa Pomorskiego (kilkakrotnie), Prezydenta Miasta Gdańska (2008) oraz Baltic Centre for Writers and Translators (Szwecja 2012). W 2013 r. otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. W latach 2013–2014 wziął udział w austriacko-
18.02.2016, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Spotkanie z Latarnikiem PCRS Sławomirem Krajewskim 20.02.2016, sobota, godz. 11.00-13.00, obowiązują zapisy (zajęcia bezpłatne) Rodzinny Wytwórnik Różności – Dekoracje z recyklingu
-polskim projekcie artystycznym Josefa Trattnera. Jego wiersze były tłumaczone na język niemiecki, czeski, angielski i białoruski. Wydał tomy: „Nierealit górski” (1997), „Jasne
Klub „Arka” BSM 1.02.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Tłusty poniedziałek” – spotkanie Klubu Seniora 2.02.2016, wtorek, godz. 16.00 „Martwa natura z szyszką” – szkice kolorystyczne – zajęcia plastyczne dla dzieci 4.02.2016, czwartek, godz. 16.00 „Zimowe drzewa” – rysunek piórkiem lawowanym – zajęcia plastyczne dla dzieci
22.02.2016, poniedziałek, godz. 18.00 Czytamy bajki dzieciom 3, 17, 24 lutego 2016, środa, godz. 15.00 Spotkania tematyczne Klubu Seniora
18.02.2016, czwartek, godz. 16.00 „Pejzaż górski w zimowej szacie” – tonacja chłodna – zajęcia plastyczne dla dzieci 22.02.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Słodka pokusa” – wymieniamy stare sprawdzone przepisy na domowe ciasta – spotkanie Klubu Seniora 23.02.2016, wtorek, godz. 16.00 „Fantazja i rzeczywistość” – zajęcia plastyczne dla dzieci
5.02.2016, piątek, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów
25.02.2016, czwartek, godz. 16.00 „Kompozycje surrealistyczne” – fantastyczny świat ze zdjęć prasowych – zajęcia plastyczne dla dzieci
8.02.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Pożegnanie karnawału” – zabawa taneczna w Klubie Seniora
26.02.2016, piątek, godz. 16.00 Biblioteka oraz porady dotyczące pielęgnacji kaktusów oraz kwiatów – dyżur Klubu Miłośników Kaktusów
9.02.2016, wtorek, godz. 16.00 „Projektowanie kartek do kalendarza” – na styczeń i luty – zajęcia plastyczne dla dzieci 15.02.2016, poniedziałek, godz. 17.00 „Koncert walentynkowy” – występ młodzieży z MDK nr 6 w Bydgoszczy pod kier. Katarzyny Tomali 15.02.2016, poniedziałek, godz. 18.00 Spotkanie Klubu Seniora 16.02.2016, wtorek, godz. 16.00 „Ilustracja do wiersza D. Gellner pt. Księżyc” – zajęcia plastyczne dla dzieci
29.02.2016, poniedziałek, godz. 17.00 Z cyklu „Arka Poezji” – wieczór autorski Piotra Stareńczaka pt. „Zamglone Horyzonty”. Prowadzenie: Stefan Pastuszewski. Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego czynna w poniedziałki (godz. 10.00-14.00), wtorki i środy (godz. 14.00-19.00). Plany pracy Klubu „Arka” BSM dostępne są na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej: www.bsm.bydgoszcz.pl w dziale Informacje. luty 2016 |
| 55
w ydarzenia Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu Do 12 lutego – zgłoszenia na XXV KATAR w dziedzinie muzyki
Muzyczny jubileusz ćwierćwiecza Po raz 25. WOAK organizuje Konfrontacje Amatorskiej Twórczości Artystycznej Regionu KATAR. W roku jubileuszowym odbędą się cztery konkursy: w dziedzinach muzyki, fotografii, filmu i teatru. Pierwszą odsłoną XXV KATAR-u jest przegląd Muzyka, zaplanowany na 2 kwietnia. Konfrontacje w dziedzinie muzyki przebiegają dwuetapowo. Do koncertu finałowego uczestnicy są kwalifikowani na podstawie nagrań demo. Zgłaszać można się przez formularz na stronie internetowej WOAK w terminie do 12 lutego.
śpiewaczego nieco mniej obecnego we współczesnej kulturze. Zajęcia poprowadzi Erwin Regosz – muzyk, wokalista, kompozytor i autor tekstów, nauczyciel emisji głosu, główny specjalista ds. muzyki w WOAK. Cena: 50 zł, informacje dot. zgłoszeń na stronie: www.woak.torun.pl. 24 lutego, godz. 17.00 – spotkanie z cyklu filmoznawczego W pierwszym rzędzie
Rozmowy o kuchni filmowej Propozycja dla osób zarówno realizujących własne projekty filmowe, jak i tych, które pierwsze takie próby mają jeszcze przed sobą. Pokazane zostaną będą elementy „kuchni” filmowej, począwszy od pracy nad scenariuszem po techniki i triki montażowe. Wstęp wolny. 26-28 lutego – XXIV Ogólnopolskie warsztaty piosenkarskie Śpiew estradowy
Kształtowanie talentu wokalnego i wizerunku estradowego
Więcej informacji na stronie: www.woak.torun.pl. 13 lutego – warsztaty Śpiewnik polski – śpiewamy polskie piosenki
Śpiewając w polskiej tradycji Sięgając do repertuarowej skarbnicy Śpiewnika polskiego, zawierającego piosenki, przyśpiewki i pieśni, uczestnicy warsztatów będą doskonalić technikę i umiejętności wokalne. Program zajęć obejmuje również podstawy akompaniamentu na fortepianie i gitarze oraz elementarne wiadomości związane z naturalną emisją głosu. W warsztatach uczestniczyć mogą wszyscy, którzy lubią śpiewać – bez względu na wiek i posiadane umiejętności czy doświadczenie. Są także zachętą do bliższego poznania Śpiewnika polskiego – zbioru kilkuset polskich pieśni, piosenek i przyśpiewek: historycznych, patriotycznych, ludowych i popularnych, od Bogurodzicy po czasy współczesne. Niektóre utwory zawarte w Śpiewniku polskim wykonywane są często, szczególnie te o charakterze biesiadnym. Ciekawym doświadczeniem artystycznym może być jednak wyjście poza ów kanon i próba poznania repertuaru 56 |
| luty 2016
Uczestnikami mogą być wokaliści początkujący i średnio zaawansowani w wieku powyżej 10 lat – również osoby dorosłe. Warsztaty prowadzone będą w małych grupach, dzięki czemu możliwa będzie indywidualna praca instruktorów z uczestnikami i dostosowanie toku zajęć do indywidualnych potrzeb i zainteresowań każdego wokalisty. Koszt: 200 zł, zgłoszenia przyjmowane są do 12 lutego. Liczba miejsc ograniczona – decyduje kolejność zgłoszeń.
Pozostałe warsztaty i szkolenia: – 6-7 lutego – Obudzić emocje w sobie, aktorze i widzu; – 13-14 lutego – Pedagogika cyrku dziecięcego – cykl warsztatów dla animatorów; – 4-6 marca – Organizacja imprez dla małej i dużej grupy; – 5-6 marca – Trening prezentacji i wystąpienia publicznego; – 11-13 marca – Teatr – Muzyka – Ruch. Warsztaty teatralne. Więcej informacji na stronie: www.woak.torun.pl. inf. Kamil Hoffmann
Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu ul. Szpitalna 8; 87-100 Toruń tel./fax: 566 522 027, 566 522 755 www.woak.torun.pl; e-mail: woak@woak.torun.pl
w ydarzenia Miejskie Centrum Kultury 4.02.2016, godz. 17.00, barka „Lemara”. Cena: 20 zł (bilety do kupienia na barce „Lemara” przed samymi zajęciami). Zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl
Koło Gospodyń Miejskich. Zrób sobie notes
Zielony, niebieski, czerwony, a może ombre? Podczas warsztatów stworzymy kolorowy notes techniką mixemediową. Użyjemy gesso, pasty strukturalne i farby akrylowe. Aby nadać pracy wyjątkowości, wykorzystamy koronki i kalkomanię. W ten sposób stworzymy notes o wyjątkowej fakturze i kolorystyce. UWAGA! Ponieważ będziemy malować i kleić, uczestniczki warsztatów prosimy o zabranie fartuszka oraz nagrzewnicy lub suszarki. 4.02.2016, czwartek, godz. 19.00 i 21.30 sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp: 50 zł. Bilety: kasa MCK (ul. Marcinkowskiego 12), Ticketpro.pl (Empik, Saturn, Media Markt i in. na terenie całego kraju), sklep Muzyka (ul. Śniadeckich 50)
Muzyczne Smaki vol. 20: Kortez – Bumerang 26-letni kompozytor i wokalista z pochodzący z Iwonicza. Wyedukowany pianista i puzonista z zacięciem do muzyki klasycznej. Kilka lat temu zaczął śpiewać. Po kilku miesiącach napisał pierwsze piosenki. Z jedną z nich zgłosił się na casting do „Must Be The Music”, gdzie nie został zauważony. Na początku 2014 r. podpisał kontrakt z Jazzboy Records. Podczas pierwszej dwutygodniowej sesji w Warszawie zarejestrował 66 piosenek, które stały się jego oficjalnym demo. W marcu 2015 r. ukazała się pierwsza epka zatytułowana Jazzboy Session EP, na którą złożyły się trzy piosenki: Zostań, Joe i Co Myślisz? Obdarzony jest wyjątkowym, głębokim i lekko szorstkim głosem, z którego umiejętnie korzysta. Wysoki, małomówny, o melancholijnym spojrzeniu. Godny zaufania. Prawdopodobnie jeden z największych wschodzących talentów na naszym rynku. Jego debiutancka płyta Bumerang to intymny zbiór opowiadań o miłości i jej braku. To jedna z najlepiej przyjętych płyt w ostatnich latach. Miesiąc po premierze Bumeranga Kortez wydał drugą epkę z trzema utworami: Od Dawna już wiem, Ćma barowa i Kominy. Dostępna jest jedynie na koncertach.
czyna się na zwykłym wiejskim podwórku. Tu przychodzi na świat dziwny, niepodobny do wszystkich ptak… Reżyseria: Czesław Sieńko, scenografia: Iza Toroniewicz, muzyka: Mirosław Gordon, występują: Izabela Gordon-Sieńko, Karolina Suchodolska, Karolina Kasprzak, Jarosław Siech, Łukasz Seremet. 10.02.2015, środa, godz. 13.00, barka „Lemara”, wstęp wolny
„KLARA” zaprasza: Spotkanie z Jolantą Baziak Klub Amatorskiego Ruchu Artystycznego „KLARA” działający przy MCK zainaugurował swoją działalność w styczniu. Na pierwszym spotkaniu (13 stycznia) gościliśmy Małgorzatę Jarocińską – znaną bydgoską popularyzatorkę historii i animatorkę kultury (członkini PZN), która zapoznała nas z życiem i twórczością Mariana Hemara (polskiego poety, satyryka, tłumacza poezji, autora ponad dwóch tysięcy tekstów piosenek). W lutym zapraszamy na spotkanie ze znaną bydgoską poetką i animatorką Jolantą Baziak, która opowie nam o swojej działalności i warsztacie twórczym. Spotkanie zatytułowane „Owoce słowa” gościć będzie również młodziutką poetkę, bydgoską debiutantkę Maję Julię Rosińską, która w grudniu wydała swój pierwszy poetycki tomik „Czuwajcie”. Organizatorem spotkań jest Helena Skonieczka. 11.02.2016, godz. 19.45. Cena biletu: 7 zł
„Śpiewający obrusik” – pokaz specjalny + spotkanie z reżyserem obrazu Mariuszem Grzegorzkiem Mariusz Grzegorzek – reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, scenograf, grafik, realizator telewizyjny, współwłaściciel firmy produkcyjnej Krakatau. Urodzony w 1962 r. w Cieszynie. W latach 1980–1984 studiował historię sztuki na UJ. W 1990 r. ukończył z wyróżnieniem Wydział Reżyserii PWSFTviT w Łodzi. Od wielu lat jest wykładowcą w łódzkiej Szkole Filmowej i opiekunem
7.02.2016, niedziela, godz. 11.00, sala widowiskowa MCK, bilety: ulgowy 13 zł, normalny 16 zł
Bydgoski Teatr Lalek Buratino – spektakl Brzydkie Kaczątko Ta mądra i wzruszająca baśń w inscenizacji Teatru Buratino została przedstawiona z uwzględnieniem realiów stworzonych przez Andersena. Opowieść rozpoluty 2016 |
| 57
w ydarzenia artystycznym etiud studenckich, wielokrotnie nagradzanych na licznych prestiżowych festiwalach. Od 2012 r. jest rektorem PWSFTviT. „Śpiewający obrusik” to cztery niezależne nowele filmowe, w których mieści się i czarno-biała opowieść o zagubieniu młodych ludzi, i neurotyczna podróż przez krainę emocjonalnego i fizycznego wyniszczenia spowodowanego ucieczką w narkotyki, i bolesna opowieść o młodym małżeństwie i ich córeczce, którzy mimo próby wzięcia odpowiedzialności za swoje życie z trudem wytrzymują presję rzeczywistości, jednak dramatyczny epizod przywraca im siłę; i wreszcie wyrafinowana, ale zanurzona równocześnie w popkulturze poetycka adaptacja baśni greckiej. Te cztery części tworzą oryginalną wypowiedź filmową.
od siebie blokach tematycznych. Istnieje możliwość uczestniczenia w wybranych zajęciach.
18.02.2016, godz. 17.00, barka „Lemara”. Cena: 20 zł (bilety do kupienia na barce „Lemara” przed samymi zajęciami). Zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl
10.00-10.45 Rolkowy zwierzyniec. Warsztaty plastyczne, które pozwolą nam zrobić coś z niczego. Rolki po papierze toaletowym czy wytłaczanki po jajkach to materiały, które również mogą posłużyć najmłodszym do zabawy. Rolkowy zwierzyniec to poważne zadanie, które zapewni wiele ciekawych doświadczeń przy jego wykonaniu, jak również da wiele radości podczas późniejszej nim zabawy. UWAGA! Każdy uczestnik warsztatu proszony jest o przyniesienie 2-3 rolek po papierze toaletowym. Prowadzenie: mgr Monika Baszyńska; 11.00-11.45 Dobre zmysły mamy, do zabawy zapraszamy. Warsztaty, na których sprawdzimy, jak dobrze rozwinięte są nasze zmysły. Całą zabawę będzie prowadziła kolorowa i trochę zwariowana profesor Malinka Oczolinka. Podczas zabaw indywidualnych i grupowych nasze uszy będą widziały, nasze oczy będą dotykały, nasze ręce będą słuchały, nasze nosy smakowały, a język rozpoznawał zapachy. Hmm… chyba coś tu się nie zgadza. Potrzebujemy Was, mali pomocnicy, aby pomóc profesor Malince w prawidłowym rozróżnieniu zmysłów. Dlatego serdecznie zapraszamy na zmysłowe zabawy w MCK-u! 12.00-12.45 Baloniku baw się z nami. Ruch jest ważnym czynnikiem wpływającym na zdrowie dziecka. Poprzez zabawy ruchowe dziecko rozwija sprawność fizyczną oraz zaspokaja ogromną potrzebę ruchu. Zabawy z kolorowymi balonami dostarczą wiele radości oraz wywołają uśmiech zarówno u dzieci, jak i rodziców. Liczymy na to, że spotkanie dostarczy wielu pozytywnych wrażeń.
Koło Gospodyń Miejskich. Kosze z papierowej wikliny Papier ma moc wikliny. Przekonamy się o tym podczas zajęć, które poprowadzi Justyna Żywiecka. Będziemy wyplatać koszyki z papierowych rurek, które niczym nie ustępują wiklinie. Są równie mocne i urodziwe. Następnie pomalujemy je w swoje ulubione kolory. Papier będzie już na miejscu. Zapraszamy. 19.02.2016, piątek, godz. 19.00, barka „Lemara”, bilety: 10 zł
1/3 wymyWammy, czyli duo impro – „Dwie siostry” – spektakl improwizowany Duo impro – dwie improwizatorki na scenie: Kasia Chmara i Ala Dobrowolna. W kameralnym komediowym spektaklu improwizowanym zagramy siostry. Tylko tyle wiemy. Cała reszta powstanie na Waszych oczach, tu i teraz, bez planu, bez scenariusza. Magia chwili i czar spontanicznego tworzenia, impro! 21.02.2016, godz. 7.45, dworzec PKS
Kultura na świeżym. Dolina dolnej Wisły W lutym zapraszamy na wędrówkę po malowniczych szlakach Doliny Dolnej Wisły. Spotykamy się o godzinie 7.45 na bydgoskim dworcu PKS, skąd o 8.00 wyruszymy do znajdującego się na prawym brzegu Wisły Unisławia. Cena biletu: 7 zł. Stamtąd, lasami i łąkami, dojdziemy do Starego Fordonu. Po drodze zobaczymy liczne parowy, bajkowe lasy, poszukamy starego grodziska, a w mijanych wioskach doszukiwać się będziemy śladów dawnych, menonickich osadników. Trasa wyniesie około 22 km. W Fordonie powinniśmy być około godz. 15.00. 21.02.2016, niedziela, godz. 10.00-12.45. Wstęp wolny, zapisy: dagmara.wroblewska@mck-bydgoszcz.pl
Warsztaty rodzinne z Fundacją Nowe Pokolenie Kolejna odsłona warsztatów dla najmłodszych dzieci w wieku od 3 do 6 lat z rodzicami w trzech niezależnych 58 |
| luty 2016
25.02.2016, czwartek, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp: 65 zł, bilety do nabycia w kasie MCK oraz w impresariacie „itd.”
Adam Nowak i Akustyk Amigos Skład zespołu: Adam Nowak – śpiew, gitary (Raz Dwa Trzy) Jarek Treliński – gitara (Raz Dwa Trzy) Karim Martusewicz – kontrabas (Voo Voo) Adam Nowak i Akustyk Amigos to solowy, akustyczny projekt Adama Nowaka z zespołu Raz Dwa Trzy oraz Ka-
w ydarzenia rima Martusewicza z zespołu Voo Voo i Jarka Trelińskiego z Raz Dwa Trzy. Projekt ten jest jeszcze w fazie kształtowania się. Na koncertach można więc spodziewać się wielu niespodzianek łączących wspólne doświadczenia artystów, ich dotychczasowe dokonania, jak i zupełnie nowe, często prapremierowe wykonania utworów Adama Nowaka. Utwory te w niedalekiej przyszłości znajdą miejsce na autorskiej solowej płycie Nowaka.
7 niedziela
18.15 Miara człowieka 20.00 Mów mi Marianna + Ameryka (krótki metraż) 8 poniedziałek
16.30 Miara człowieka 18.15 Moje córki krowy 20.00 Ardeny
10 środa
27.02.2016, sobota, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp: 35 zł (do 26 lutego), 40 zł (w dniu koncertu)
16.30 Moje córki krowy
16.30 Ardeny 18.15 Moje córki krowy 20.00 Miara człowieka
Bydgoscy muzycy w hołdzie mistrzom polskiego rocka
11 czwartek
Usłyszymy utwory takich zespołów jak: Budka Suflera, Lady Pank, Maanam, Lombard, Perfect, Oddział Zamknięty czy TSA. Koncert został wsparty stypendium artystycznym miasta Bydgoszczy.
27.02.2016, sobota, godz. 16.00, barka „Lemara”. Wstęp wolny, zapisy: Hanna Parucka, Piotr Drozdowski, tel. 523 255 551
19.45 Śpiewający obrusik + spotkanie z reżyserem (cena: 7 zł) 12 piątek
17.00 Urodziny MCK: premiera BKF-u (wstęp wolny) 20.30 Barany. Islandzka opowieść
15 poniedziałek
16.00 Barany. Islandzka opowieść 18.00 Barany. Islandzka opowieść
„Tylko wróć” – VI odsłona „Dobranocki” „Teatrzyk Wiolinek”, „Jacek i Agatka”, „Gąska Balbinka” – pierwsze dobranocki, które (choć czasem niby za dorośli) oglądaliśmy z uśmiechem. Ta chwila przed poważnym dziennikiem gromadziła rzesze widzów, to był sygnał do wieczornego odpoczynku, do zgromadzenia rodziny w jednym pokoju – bycia razem. Ciepło i radość tych chwil pragniemy na krótko przywrócić.
16.15 Miara człowieka 18.00 Moje córki krowy
20.00 Widzę, widzę 16 wtorek
16.00 Barany. Islandzka opowieść 18.15 KMF MOZAIKA 20.30 KMF MOZAIKA
17 środa
16.30 Barany. Islandzka opowieść 18.15 Barany. Islandzka opowieść 20.00 Widzę, widzę
18 czwartek
16.30 Barany. Islandzka opowieść 18.15 Barany. Islandzka opowieść
L uty 1 poniedziałek
16.30 Syn Szawła 18.30 Moje córki krowy 20.15 Miara człowieka
2 wtorek
16.00 Syn Szawła
20.00 Widzę, widzę 19 piątek
20.30 Sprawiedliwy
20 sobota
20.00 Sprawiedliwy
23 wtorek 24 środa
3 środa
16.30 Syn Szawła
20.00 Sprawiedliwy 26 piątek
20.15 Miara człowieka 16.30 Moje córki krowy
20.00 Baby bump 28 niedziela
18.15 Zupełnie nowy testament (pokaz jednorazowy) 20.20 Mów mi Marianna + Ameryka (krótki metraż) 6 sobota
16.30 Moje córki krowy 18.15 Miara człowieka 20.00 Lucyfer
16.30 Baby bump 18.15 Baby bump
18.30 Moje córki krowy 5 piątek
16.30 Barany. Islandzka opowieść 18.15 Barany. Islandzka opowieść
18.15 KMF MOZAIKA 20.30 Moje córki krowy
18.30 KMF MOZAIKA 20.00 Sprawiedliwy
12.00 Małe Animocje – Teraz Przedszkolaki! The Best Of O!PLA 2015 zestaw filmów dla dzieci od 3 lat (wstęp 5 zł) 20.00 Baby bump
29 poniedziałek
16.30 Baby bump 18.15 Baby bump 20.00 Baby bump Bilety: ulgowe 11 zł / normalne 14 zł luty 2016 |
| 59
w ydarzenia Urodziny MCK: 12.02.2016, piątek, godz. 17.00, wstęp wolny
Urodziny MCK: premiera BKF-u Premierowy pokaz najnowszych filmów dokumentalnych zrealizowanych pod opieką Macieja Cuskego i Marcina Sautera w ramach cyklu Bydgoska Kronika Filmowa. 13.02.2016, sobota, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp: 30 zł (przedsprzedaż), 40 zł (w dniu koncertu). Bilety do nabycia w kasie MCK.
Organek Organek – kwartet sygnowany nazwiskiem lidera, autora muzyki oraz tekstów, Tomasza Organka, którego debiut płytowy (Głupi, Mystic Production, 2014) wyraźnie zdominował rynek wydawniczy w Polsce, uzyskując status złotej płyty. Laureat licznych nagród, m.in. Mateusz Trójki 2014, Nagroda im. Grzegorza Ciechowskiego 2014, nominacja do nagrody Fryderyka 2015, oraz pierwszoplanowy uczestnik największych polskich festiwali, m.in. Męskie Granie 2014, 2015, Warsaw Orange Festival 2014, 2015, Woodstock 2015. Muzyka kwartetu realizowana na żywo wymyka się jednoznacznym rockowym aranżacjom zawartym na płycie Głupi, pchając zespół bardziej w stronę spektaklu, w którym improwizacja i nieskrępowana ekspresja sceniczna przyciągają coraz większe rzesze słuchaczy poszukujących tego, co unikatowe, wolne i prawdziwe.
14.02.2016, godz. 9.30, Salonik MCK Zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl
Poranek Rodzinny. 4. Urodziny MCK! Serdecznie zapraszamy za urodzinową edycję Poranka Rodzinnego, na którym czeka Was dużo atrakcji, zajęć i zabaw! 14.02.2016, niedziela, godz. 13.00, sala widowiskowa MCK, wstęp wolny, konieczna rezerwacja na: wymywammy@mck-bydgoszcz.pl
Teatr Improwizowany wymyWammy – wymyBAJA – spektakl improwizowany dla dzieci Teatr Improwizowany wymyWammy zaprasza na w pełni improwizowaną bajkę dla dzieci! Będziemy gotowe ziścić wszystkie plony dziecięcej wyobraźni, wcielimy się w postaci wymyślone przez dziecięcą publiczność, odegramy losy bohaterów, które również podyktowane będą przez dzieci. Cała historia będzie więc spontanicznie tworzona przez dzieci i z ich udziałem. To wyjątkowy spektakl, który dzieci nie tylko obejrzą, ale i wykreują!
wymyBAJA, fot. Przemysław Obarski
Spektakl przeznaczony dla dzieci między 3. a 10. rokiem życia. 14.02.2016, niedziela, godz. 19.00, sala widowiskowa MCK, wstęp wolny
Organek, fot. Monika Lisiecka
Teatr Improwizowany wymyWammy – Romanse improwizowane
Wykłady UTW Agora Nestora: 9.02.2016, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa Grzegorz Pleszyński, „Rock&rollowa historia sztuki” Premiera Kabaretu, „Galimatias”, „Niech żyje bal” 23.02.2016, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa ad. dr Aleksandra Kłaput-Wiśniewska, „Na początku była monodia, czyli burzliwe życie opery barokowej” 60 |
| luty 2016
w ydarzenia Rodzinna niedziela w MCK 28.02.2016, niedziela, godz. 10.30-11.30, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp wolny, zapisy: dagmara.wroblewska@mck-bydgoszcz.pl
„Zatańcz ze mną, mamo, tato” – warsztaty dla dzieci od lat 5 z opiekunami prowadzone przez tancerkę flamenco i choreograf Dorotę Dzięcioł. Nauka prostej choreografii z elementami tańca jazzowego i flamenco, połączona z ćwiczeniami rytmicznymi i umuzykalniającymi. Świetna forma relaksu i chwila wytchnienia dla rodziców, a dla dzieci nauka tańca i podstawowych kroków. 28.02.2016, niedziela, godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp: 5 zł. Bilety do nabycia w kasie MCK.
Małe Animocje – Teraz Przedszkolaki! The Best Of O!PLA 2015 czas: 58 min, zestaw filmów dla dzieci od 3 lat Agi Bagi: Zagubione jajo (2014), Tomek Niedźwiedź, Studio Badi Badi Boo! (2014), Mat Mot, Domowe Studio Emem Buźka i Dzióbek (2014), Maciej Pestka, Mapepi Animacje Czapu, Czipu: Co to tak pada (2014), Tomasz Głodek, Fundacja Anima Art Królewicz (2014, 4 min 10 s), Monika Kuczyniecka | Jerz Igor Pamiętnik Florki: Barbara (2014), Janusz Martyn, Studio Anima-Pol Pan Toti: Pan Toti i ufoludki (2014), Grzegorz Handzlik, Jaroslav Baran, Orange Studio Animacji
Parauszek i przyjaciele: Leśny teatr (2014), Krzysztof Brzozowski, Se-Ma-For Produkcja Filmowa Przedszkolaki: Bal przebierańców (2014), Piotr Furmankiewicz, Fumi Studio The Best Of O!PLA 2015 „Teraz Dzieci!” to wyjątkowy program prezentujący najnowsze polskie filmy animowane skierowane do dzieci. Wszystkie tytuły brały udział w III Ogólnopolskim Festiwalu Polskiej Animacji O!PLA. Wśród nich znalazły się filmy wyróżnione przez „największe Jury na świecie” – młodą ogólnopolską publiczność (5900 widzów!) z 30 miejscowości. Ze względu na różnorodność zastosowanych technik animacyjnych (animacja lakowa, plastelinowa, rysunkowa, wycinankowa, materiałów sypkich i obiektów, komputerowa) filmy te skutecznie poszerzają „wizualną świadomość” dzieci. Pomysłodawcą i Głównym Organizatorem Festiwalu O!PLA jest Animation Across Borders.
28.02.2016, godz. 17.00, sala widowiskowokinowa MCK. Wstęp: 10 zł za dziecko
Mali idą w świat: Jerz Igor – koncert dla rodzin! Jakie przygody w środku zimy mogą przydarzyć się niedźwiedziowi? Co robi śnieg? O czym marzą ryby pod lodem i dlaczego zimą lisy chodzą o wiele ciszej? Odpowiedzi na te pytania i inne znajdziecie na najnowszej płycie Jerza Igora: „Jerz Igor Zimą”. Album zawiera 10 piosenek, z których melodię do jednej będziecie mogli… wymyślić sobie sami. Autorami tekstów piosenek są: Natalia Fiedorczuk, Joanna Halszka Sokołowska, Antonina Stasiuk oraz Grzegorz Uzdański.
Akademia Chóralna Seniora
19–21 lutego , I edycja, Bydgoszcz 2016 Organizatorzy: Akademia Muzyczna w Bydgoszczy, MCK w Bydgoszczy, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Seniora z siedzibą w Bydgoszczy, PZChiO oddział w Bydgoszczy, Federacja Caecilianum oddział w Bydgoszczy P rogram : 19.02.2016, piątek, sala koncertowa Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, ul. Gdańska 20. Wstęp wolny godz. 15.00 – konferencja – Jak mimo wieku zachować młodość – rola głosu i słuchu w procesie starzenia. dr hab. n. med. Anna Sinkiewicz (Klinika Foniatrii i Audiologii, Bydgoszcz), dr Hubert Noè (foniatra, nauczyciel śpiewu, Graz, Austria), prof. dr hab. Leszek Bajon (dyrygent, Akademia Muzyczna im. I.J. Paderewskiego, Poznań), dr Lucia Bèrešowá (dyrygent, Barcelona, Hiszpania), mgr Tatiana Adamkowicz (dyrygent, Kolbudy) godz. 19.00 – panel dyskusyjny prof. dr hab. Dariusz Dyczewski (Szczecin), dr Huber Noè (Austria)dr Lucia Bèrešowà (Hiszpania), mgr Jiži Štarek (Czechy), mgr Krystyna Stańczak-Pałyga (Warszawa), prof. dr hab. Leszek Bajon (Poznań), prof. dr hab. Mariusz Kończal (Bydgoszcz), mgr Grażyna Ney (Wrocław), prof. dr hab. Elżbieta Wtorkowska (Bydgoszcz) 20.02.2016, sobota, Miejskie Centrum Kultury, ul. Marcinkowskiego 12, wstęp wolny godz. 10.00 – Otwarte warsztaty chóralne dr Lucia Bèrešowà, Chór SINGfonia de Barcelona, mgr Krystyna Stańczak-Pałyga, mgr Tatiana Adamkowicz, Chór Gminy Kolbudy „Camerata Santa Cecilia”, prof. Elżbieta Wtorkowska, połączone chóry warsztatowe godz. 17.00 – koncert chórów: SINGfonia de Barcelona, dyrygent Lucia Bèrešowà, Chóru Gminy Kolbudy Chór Gminy Kolbudy „Camerata Santa Cecilia”, dyrygent Tatiana Adamkowicz oraz Chóru „Artos” im. Władysława Skoraczewskiego, Warszawa, dyrygent Krystyna Stańczak-Pałyga 21.02.2016, niedziela, ZPP Ostromecko, Pałac Nowy, godz. 13.00, wstęp wolny Koncert południowy w wykonaniu chórów: SINGfonia de Barcelona (dyrygent Lucia Bèrešowà) oraz Chóru Gminy Kolbudy Chór Gminy Kolbudy „Camerata Santa Cecilia” (dyrygent Tatiana Adamkowicz) luty 2016 |
| 61
w ydarzenia
Fot. Andrzej Gawroński
Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 3.02.2016, środa, godz. 18.00, Pałac Nowy w Ostromecku (strych), wstęp wolny
Z cyklu „Antydepresyjne Ostromecko”, wykład Grzegorza Pleszyńskiego pt. „Sztuka i polityka – nowy humanizm” Pleszyński zajmuje się m.in. takimi dziedzinami sztuki jak performance, instalacja, wideo-art. Jest autorem projektu edukacyjno-artystycznego pn. „Antydepresyjna Szkoła”. Pracuje z ludźmi osadzonymi w więzieniach; za swoją dziesięcioletnią pracę został wyróżniony srebrnym medalem zasługi z rąk ministra spraw wewnętrznych. Otrzymał nagrodą ministra edukacji narodowej i kuratora oświaty. Był stypendystą ministra kultury i dziedzictwa narodowego (2013). 7.02.2016, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp 10 zł
Dominik Bukowski – kwartet Wystąpi znakomity zespół w składzie: Dominik Bukowski – wibrafon, Emil Miszk – trąbka; Adam Żuchowski – kontrabas, Paweł Dobosz – perkusja. Muzyka zespołu jest pomostem pomiędzy kulturą Dalekiego Wschodu i zachodnimi tradycjami, z pełnymi ekspresji improwizacjami i kontemplacją muzyczną. Usłyszymy utwory z najnowszej płyty Simple Words. „Połączenie wibrafonu z fortepianem dało mi nowe możliwości brzmieniowe jeśli chodzi o kompozycję, jak i narrację improwizacji. Zaprosiłem muzyków, którym w 100% mogłem zaufać: Piotra Lemańczyka, z którym po tylu latach wspólnego grania i nagrywania łączy nas niewidzialna „tkanka muzyczna”, Przemka Jarosza, którego usłyszałem na Jazz Camping Kalatówki i od razu wiedziałem, że potrzebuję takiego brzmienia w tym kwartecie; oraz Sri Hanuragę, wybitnego pianistę młodego pokolenia z Indonezji, z którym spotkałem się podczas nagrywania płyty Krystyny Stańko” – wspominał autor w wywiadzie dla „Jazzforum” w marcu 2014 r. Nazwa krążka Simple Words jest nieprzypadkowa. Muzyka zawarta na płycie to chęć niewerbalnego wyrażania uczuć i emocji za pomocą prostych słów, w tym 62 |
| luty 2016
Dominik Bukowski, fot. dominikbukowski.com
przypadku instrumentów muzycznych. Niezależnie od wielokulturowości zespołu muzycy mówią wspólnym językiem, przekazują te same wartości za pomocą idiomu jazzowego. 13 i 14 lutego 2016, sobota, niedziela, Pałac Nowy w Ostromecku, 110 zł za parę, inf. tel. 52 364 64 11
Walentynkowa kolacja we dwoje Restauracja „Cztery Pory Roku” zaprasza na zmysłowe specjały walentynkowe i romantyczną kolację przy świecach, z lampką wina, we wspaniałej scenerii Zespołu Pałacowo Parkowego w Ostromecku. Szczegóły: www.palacwostromecku.pl/restauracja.php. 14.02.2016, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 10 zł
Iris Munos – Gdyby Brel był kobietą Jest to pierwsze przedsięwzięcie muzyczne w ramach ostromeckiej rezydencji artystycznej. Iris Munos, znakomita francuska piosenkarka, którą mieliśmy okazję poznać przy okazji koncertu dedykowanego pamięci Edith Piaf, tym razem postanowiła zmierzyć się z legendą innego ważnego francuskiego barda – Jacques’a Brela. Iris stwierdziła, że Ostromecko będzie fantastycznym miejscem, w którym mogłaby pracować nad tym
w ydarzenia 21.02.2016, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 10 zł
Akademia w Pałacu – Katarzyna Rajs, fortepian
Iris Munos, fot. Roman Lipigórski
programem. Stąd też jej częste wizyty w ZPP. Artystka mieszka i ćwiczy w Pałacu, tu też odbędzie się premiera programu „Gdyby Brel był kobietą”. Warto dodać, że Iris nie jest jedyną rezydentką w ostromeckim pałacu. Od kilku lat swoją pracownię na strychu Pałacu Nowego posiada Grzegorz Pleszyński, a od niedawna Nowy Pałac stał się też miejscem prób dziewczyn z zespołu Jakim Cudem. Iris Munos – francuska aktorka i piosenkarka urodzona w 1986 r. w Perpignan we Francji. Ukończyła Państwową Szkołę Teatralną w Castres. Przez wiele lat występowała na deskach francuskich teatrów oraz prezentowała swoje spektakle na największym na świecie festiwalu teatralnym w Avignon. Od zawsze występowała w spektaklach muzycznych. Karierę piosenkarską zaczęła w Lyonie w 2011 r. Stworzyła wówczas program pod tytułem „Od Piaf do Brela”. Pierwszą trasę koncertową zagrała w Polsce w maju 2012 . Od tego czasu regularnie koncertuje w Polsce i za granicą. Od 2012 r. akompaniuje jej poznański pianista Mateusz Urbaniak, doskonały jazzman i kompozytor. Recital obejmuje najpiękniejsze piosenki francuskie takich twórców, jak: Edith Piaf, Jacques Brel, Serge Gainsbourg. Śpiew: Iris Munos, pianino: Mateusz Urbaniak.
Katarzyna Rajs studia na Akademii Muzycznej w Bydgoszczy ukończyła w 1996 r. w klasie fortepianu prof. Katrzyny Popowej-Zydroń, studia podyplomowe odbyła pod kierunkiem prof. J. Sulikowskiego. Jest laureatką wielu festiwali muzycznych, m.in. Festiwalu Muzyki Rosyjskiej i Radzieckiej w Gdańsku, III Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy, Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. M. Magina w Paryżu, XI Międzynarodowego Konkursu Kontrabasowego w Czechach (najlepsza kameralistka). Wyróżnienie za kameralistykę otrzymała również na Ogólnopolskich Przesłuchaniach Wiolonczelistów i Kontrabasistów w Elblągu. Jest także finalistką konkursu o stypendia im. F. Chopina. Była stypendystką Ministerstwa Kultury i Sztuki. Uczestniczyła w cyklu koncertów poświęconych P. Hindemithowi, nagrała dwie płyty CD. Brała udział w kursach pianistycznych prowadzonych m.in. przez Tatianę Szebanową, Ewę Pobłocką, Volkera Banfielda. W 2004 r. uzyskała stopień naukowy doktora sztuki. Koncertuje w wielu miastach Polski, Niemiec, Francji. Obecnie pracuje na bydgoskiej Akademii Muzycznej, na stanowisku adiunkta. Od kilku lat jej specjalnością jest propagowanie dzieł fortepianowych wybitnego polskiego kompozytora Romana Maciejewskiego. Należy do wąskiego grona pianistów, którzy zajmują się jego twórczością. 28.02.2016, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp: 10 zł
Rafał Gorzycki Trio – PLAYING Skład: Marek Malinowski – gitara Wojciech Woźniak – bas Rafał Gorzycki – perkusja
21.02.2016, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny
Miauczy kotek – poranek muzyczny z cyklu Akademia Dzieciom Prowadzące: dr Ewelina Boesche-Kopczyńska i mgr Honorata Glaza-Gulgowska wykorzystują metodę aktywnego słuchania, polegającą na dodaniu do muzyki elementów ruchu, gry na instrumentach czy melorecytacji. Angażują dzieci do wspólnej zabawy. Celem zajęć jest umuzykalnianie i rozwijanie zainteresowań muzycznych. Odbywa się to poprzez prezentację twórczości różnych kompozytorów, zapoznawanie z brzmieniem i budową instrumentów, naukę i śpiewanie piosenek, realizację prostych układów rytmicznych.
Rafał Gorzycki powołał do życia trio wiosną 2014 roku. Perkusista zaprosił do współpracy młodego, wybitnego gitarzystę Marka Malinowskiego – absolwenta Wydziału Jazzu Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, oraz Wojtka Woźniaka – basistę znanego choćby z zespołu Variété. To zupełnie nowa odsłona zainteresowań Gorzyckiego i jego kompanów w brzmieniu, formie i treści: dużo bardziej dostępna, pełna harmonii, melodii i hipnotyzującej aury. luty 2016 |
| 63
w ydarzenia Galeria Wspólna papilarne każdego człowieka są niepowtarzalne i tylko jemu przypisane. Ukazanie struktury drewna odnosi się do metaforycznego przedstawienia człowieka i niepowtarzalności jego linii papilarnych, a co za tym idzie – jego indywidualności, a ich rysowanie jest swego rodzaju zapisem, pisaniem o człowieku. Pracy nadałam charakter narracji, gdzie pierwsze i ostatnie prace pokazują moje podejście do człowieka, moją wewnętrzną przemianę, co do spojrzenia na każdego człowieka z osobna. Jest to swego rodzaju szufladowanie – wartościowanie i wkładanie zapisu do poszczególnych szufladek pamięci i emocji. Zapis – pisanie o człowieku odnosi się do określania jego charakteru, jego wartości, emocji, postaw, i pokazania, jak wpłynął na moje życie i ukształtował moje wnętrze. Jolanta Płotkowska
Jolanta Płotkowska, z cyklu Portret psychologiczny, ołówek, 2014
25.02.2016, godz. 18.00 – wernisaż (czas trwania wystawy: 25.02 – 25.03.2016)
Moje pisanie – wystawa rysunku Jolanty Płotkowskiej Moje pisanie jest związane z moimi wewnętrznymi przeżyciami i przemyśleniami na temat otaczających mnie istot ludzkich. Zadaję sobie również pytanie: jak drugi człowiek wpływa na mnie, na moje wnętrze, jak ja go postrzegam i jakie niepowtarzalne piętno na mnie wywarł? Niewątpliwie do życia jest mi niezbędny drugi człowiek. Każda istota ludzka jest niepowtarzalna, w zupełnie inny sposób ukształtowana, ale nie do końca mająca wpływ na swój wizerunek. Kształt człowiekowi nadają inni ludzie, środowisko społeczne, sposób wychowania, wiedza, kultura. A to z kolei kształtuje jego charakter, osobowość, emocje, wrażliwość, duchowość, stosunek do innych ludzi i świata, niepowtarzalność jego jednostkowego istnienia. Tak jak struktura każdego drewna jest zupełnie różna od pozostałych, choć posiada cechy wspólne, tak i linie 64 |
| luty 2016
Jolanta Płotkowska – ur. w 1974 r. w Toruniu. Absolwentka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika na Wydziale Sztuk Pięknych, na kierunku Edukacja Artystyczna w Zakresie Sztuk Plastycznych. Dyplom z wyróżnieniem uzyskała w 2014 roku w pracowni Mediów Rysunkowych pod kier. dr hab. Krystyny Garstki-Saran. Artystka ukończyła także Instytut Psychologii Zdrowia w Warszawie – studia w zakresie Psychoterapii Uzależnień – Terapii i Rehabilitacji Uzależnienia od Narkotyków. Obecnie jest w procesie certyfikacji jako specjalista Terapii Uzależnień (Instytut Psychologii Zdrowia). Zajmuje się arteterapią w zakresie uzależnień. Brała udział w wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych. Jest laureatką licznych konkursów i wyróżnień. Jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków. 17.02.2015, godz. 18.00
W stronę filozofii fotografii – wykład Marka Noniewicza W stronę filozofii fotografii to spojrzenie na historię fotografii w epoce nadmiaru obrazów. Wykład będzie próbą podsumowania, jak stworzona na przełomie wieków XX i XXI przez jednego z czołowych teoretyków obrazu – Vilema Flussera, filozofia fotografii – wpływa na kondycję i strategie artystyczne twórców współczesnych. Czy aparat to rzeczywiście zabawka udająca myślenie? Czy jesteśmy jedynie funkcjonariuszami aparatów? Wreszcie – na ile w kulturze współczesnej chińskie przysłowie Jeden obraz wart więcej niż tysiąc słów jest nadal aktualne? Marek Noniewicz – rocznik ’71, zamieszkały w Bydgoszczy, absolwent kilku uczelni wyższych, wykładowca, oligofrenopedagog, artysta, pracuje w różnych mediach: wideo, performance i fotografia. W tej ostatniej często sięga do technik historycznych. Autor tekstów o fotografii i kurator wystaw, prowadzi autorskie warsztaty z zakresu fotografii i zjawisk światłoczułych. Blog: mareknoniewicz.blogspot.com
Jerz Igor
– koncert dla rodzin!
28.02.2016, niedziela, godz. 17.00, sala widowiskowo-kinowa MCK Wstęp: 10 zł za dziecko