BIK 4/2019

nr 4 (504) ROK XLV ISSN 1232-4450, INDEX 38139x cena 2,10 zł (5% VAT)

kwiecień 2019

Jednorazowy pokaz w kinie Orzeł 4 kwietnia – czytaj na s. 58

Pokazy w kinie Orzeł – czytaj s. 61

Pokazy w kinie Orzeł – czytaj s. 60

2 | BIK | kwiecień 2019

s pi s t re ś c i

Obywatel Jan P., czyli o pewnym maleńkim życiu Michał Tabaczyński

5

Odklejony miesiąc czwarty Szymon Andrzejewski

8

Cały ten jazz – polski plakat jazzowy Jerzy Brukwicki

10

Wielkiego Architekta Wszechświata zatrudnię od zaraz Michał Tabaczyński

13

Wartość różnorodności z Łukaszem Wiesem rozmawia Monika Grabarek

14

Na okładce: Łódź – praca Darka Kondefera.

Wystawa w Galerii Wspólnej czynna do 19 kwietnia

Przystań

Bartłomiej Siwiec 16

Zagubić się w Pradze Bartłomiej Siwiec

18

Bydgoski insynuator kulturalny (175) Zdzisław Pruss

19

Instytucja kultury miasta Bydgoszczy

BIK 4/2019 (504), Rok XLV, nakład 2000 egz. dystrybucja: częściowo bezpłatny wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, dyrektorka: Marzena Matowska, 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12, e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl zastępczyni redaktora naczelnego, redaktorka wydania: Emilia Walczak, emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Szymon Idczak, Monika Grabarek, korekta: Emilia Walczak, skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus redakcja: tel. 523 255 553, bik@mck-bydgoszcz.pl, ul. Marcinkowskiego 12, druk i oprawa: Polraster BIK w sieci: www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_ Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy.

Prenumerata jest realizowana przez RUCH S.A.: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803.

kwiecień 2019 |

BIK | 3

Kwiecień.

Wiosna Festiwali nabiera rozpędu. Jeszcze nie zelżały emocje po spotkaniach z tuzami i tuzkami polskiej literatury w ramach festiwalu Przeczytani, a już w boksie startowym przebiera mackami ośmiornica Barbara reprezentująca przegląd Animocje.

W ogóle odnoszę wrażenie, że w ramach tegorocznej wiosny bydgoskie wydarzenia kulturalne jakoś tak pączkują i rozkwitają, aż czuję się od tej mnogości lekko skołowana. Nie żebym miała na nie jakąś alergię – bynajmniej! Alergia to jest według WHO rodzaj patologii, a mój organizm uczulenia na kulturę nie wykazuje. Jeśli więc Państwo również nie mają nadwrażliwości na pokarm – że się tak wyrażę – duchowy, no to zapraszamy do wertowania bieżącego numeru „BIK-u” w poszukiwaniu tego, co Wam najbardziej smakuje. Karta jest długa i różnorodna.

A w różnorodności – wartość.

Zastępczyni Redaktora Naczelnego Redaktorka wydania

in s t y t u c je k ult ur y z a p ra s z ają : Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Pracownia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Klub Arka BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Muzeum Fotografii w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Galeria Sztuki NEXT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego. . . . . . . . . 26

Fundacja SZTUKA•TERIA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

„Łuczniczka” Bydgoszcz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . 28

Kino Jeremi w Fordonie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego. . . . . . . . .30

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Restauracja „Zatoka”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Sala widowiskowa w Fordonie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Klub „ODNOWA”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Teatr Polski w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Bydgoskie Centrum Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . 40 Młodzieżowy Dom Kultury nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Adria Art . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 D.K. Orion BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Otwarta Przestrzeń „Światłownia”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Dom Kultury MODRACZEK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu . . . . . . 55

Pałac Młodzieży w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych Animocje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG . . . . . . . . . . . . . . 43

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . 58

Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów. . . . . . . . . 43

Kino Orzeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński. . . . . . . . . . . . . 44

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . 62

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . .45

Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

4 | BIK | kwiecień 2019

Się nam wydaje.

Michał Tabaczyński

W Bydgoszczy (23)

Obywatel Jan P., czyli o pewnym maleńkim życiu Syn napisał książkę o ojcu. Rzecz w świecie literatury dość powszechna, można nawet powiedzieć, że to podgatunek literacki, tyle takich opowieści było. Te o matkach są rzadsze, chociaż też by się kilka znalazło (słynna książka syna Susan Sontag, Dziennik żałobny Barthes’a, ostatnio zupełnie – Kontener Marka Bieńczyka). Ale ojcowie tę wirtualną rywalizację wygrywają. Książka Andrzeja Piechockiego tę przewagę zwiększa, dopisując się do długiej listy. To nie zarzut, to nie pochwała – to konstatacja. Dla każdego kolejnego autora to oczywiście może być niewygoda i wyzwanie (ten korowód wielkich poprzedników pewnie onieśmiela), ale pozaliteracka intencja i afekt względem bohatera (stawiam tezę, że książki takie pisze się z miłości albo z nienawiści, urazy, resentymentu) pewnie pomagają te przeszkody pokonać albo obejść, nie przejmując się poprzednikami w tej pracy.

Syn napisał książkę o ojcu. Zupełnie dobrą, od razu zdradzam moje domniemanie. Że to tylko domniemanie, a nie pewność? Moja niepewność ma źródło w dziwnej pozycji tej książki na gatunkowym pograniczu: gdzieś pomiędzy powieścią

biograficzną, historyczną, autobiografią, powieścią obyczajową, zbiorem obrazków rodzajowych, wspomnieniem przetykanym apokryfami, powieścią dokumentalną (bo w części na pamiętnikach Jana Piechockiego opartą). Na ziemi niczyjej (i to może akurat bardziej zarzut niż pochwała – w tym przynajmniej wypadku, gdy autor tego pogranicza raczej nie wykorzystał skutecznie). I stąd moja bezradność – nie poznawcza, ale właśnie krytyczna, wartościująca, ocenna.

Syn napisał książkę o ojcu, która wychodzi w szczególnym momencie dla pośmiertnych losów jej bohatera, a i pewnie także w szczególnym momencie dla autora. Jan Piechocki stał się bowiem przedmiotem kontrowersji (żeby nie powiedzieć: awantury), której to okoliczności nie sposób w lekturze pominąć. Oto Jan Piechocki i pamięć o nim stała się przedmiotem procesu dekomunizacji. Razem z Kruczkowskim, Langem i planem 6-letnim. Instytut Pamięci Narodowej wraz z urzędem wojewódzkim, który ten proces administracyjnie wdraża, zdecydowali o odebraniu ulicy (uliczce właściwie, w Fordonie) imienia Jana Piechockiego. I książka jest odpowiedzią na ten zamach na pamięć o ojcu – nawet jeśli była pisana bez takiej intencji. Stąd ten Jan P.? Oskarżony Jan P.? Skazany Jan P.? Najpewniej tak.

* „Obywatel Jan P.” z tym się przecież kojarzy od razu, niemal automatycznie. Ale przecież nie tylko. kwiecień 2019 |

BIK | 5

lite rat ura Ten skrót postaci do imienia (i to takiego imienia, imienia, które zdobi – zdobiło? – skrzynki pocztowe w całym kraju na przykładowo wypełnionych wzorach zapisu adresu odbiorcy) i inicjału nazwiska znaczy jeszcze coś innego: oto biografia everymana, mówi ten tytuł, opowieść o życiu w XX stuleciu, uniwersalna historia człowieka, każdego. Jak dalekie, ale całkiem wyraźne echo Józefa K. – Jan P. tak samo oskarżony i tak samo uniwersalny, zdaje się sugerować autor.

Wspomniałem o pogranicznym charakterze tej prozy. Najbardziej może kontrowersyjną jest teza o domniemanej powieści historycznej zawartej w Obywatelu Janie P. Autora dzieli od bohatera – rzecz oczywista – odległość jednego pokolenia, niewiele, żeby uznawać powieść o jego czasach za rzecz historyczną. Ale jeżeli przyjąć, że powieść historyczna opisuje zamkniętą epokę, to tu akurat wszystko się zgadza. Właściwie – od czasów młodości Jana Piechockiego zamknęły się aż dwie albo i trzy epoki: pierwszą skończyła pierwsza wojna światowa, drugą – druga światowa, trzecią (na szczęście tu już brak symetrii) – rewolucja roku 1989, której bohater nie dożył. Jan Piechocki żył na tyle długo i w takim dokładnie czasie, by jego życie kresy kolejnych epok skutecznie poszatkowały.

I tak właśnie jest ta książka podzielona: rozpada się na dwie części, ale granica między nimi jest ledwie zauważalna – powieść historyczna płynnie przechodzi w powieść biograficzną z elementami autobiografii (ewentualnie: autobiografię z elementami wspomnieniowymi). I właśnie ta skrytość, ten brak ostentacji w zmianie gatunku, perspektywy i sposobu narracji jest najładniejszym chwytem tej książki. Gdzieś w okolicach narodzin narratora-autora bohater przestaje być Janem P., żeby stać się ojcem. Narrator (powiedziałbym: obiektywny, ale to ryzykowne) staje się synem. W środku rozdziału, bez ostrzeżenia.

ne, kolejna wojna, powojnie z jego biedą, deklasacją, politycznymi ograniczeniami i koniecznością kompromisów, prowincjonalne życie kulturalne, mniejsze i większe zgryzoty, mniejsze i większe radości. Owszem, wystarczy na opowieść, ale rzecz – dla osiągnięcia znakomitego efektu literackiego – wymaga niebywałego wprost talentu, wybitnego kunsztu narracyjnego. Tak dużego, że byłoby niesprawiedliwym domagać się go od Andrzeja Piechockiego.

Ale zdarzają się w tej książce momenty świetne.

Do takich na pewno należy otwierający historię fragment sanatoryjny. Do grona swoich poprzedników – opisywaczy ojcowych życiorysów, z którymi się trzeba mocować, dokłada sobie autor mocarzy prozy sanatoryjnej (wiadomo, Mann i Blecher). Czarodziejska góra będzie się zresztą dyskretnie pojawiać w kolejnych rozdziałach. To chyba najlepsza część książki – najlepsza także literacko; rzecz ryzykowna, bo opowieść otwiera fragment obiecujący, a ta obietnica już do końca

* Jan P. miał życie, owszem, ciekawe – na takie skazały go czasy, w których żył. Spełniło się przekleństwo starożytnego przysłowia: żył w ciekawych czasach. Piechocki miał życie ciekawe, ale znów bez przesady. Takich życiorysów jest niemało.

Dzieciństwo findesieclowe (bo przecież wiek XIX trochę się przedłużył, a XX zaspał), jedna wojna, studia, praca, stypendia we Francji, życie rodzin6 | BIK | kwiecień 2019

Andrzej Piechocki Obywatel Jan P. wyd. Galeria Autorska Bydgoszcz 2018

lite rat ura nie zostanie spełniona. Najbliżej tego spełnienia są fragmenty wojenne – obraz okupacji (i jej sąsiedztwo: zbliżanie się wojny i wyzwolenie) jest soczysty, ostry, pełen paradoksów, ale i delikatnego sentymentalizmu (historia królika, perspektywa dziecka zmieszana z grozą, której dojrzały autor jest przecież świadomy).

Są też inne momenty o dużym potencjale – choćby historie braci Jana P., które domagałyby się więcej autorskiej uwagi, a nawet: odwagi. Awanturnicze, niebanalne. Ale może niepotrzebnie oceniam tę książkę w kategoriach beletrystycznej, fabularnej atrakcyjności. Bo niewykluczone, że i zamysł Andrzeja Piechockiego był taki, by pokazać czasy straszne, ale wcale nie zanadto atrakcyjne, co najwyżej – mizerne (straszne w swojej mizerii, w swojej przygnębiającej nudzie i szarości nieatrakcyjne), i do tego zamierzenia dostosował narracyjne instrumentarium.

* Ta mizeria jest tłem całej powojennej części, chociaż i w pierwszej jej nie brakuje. Bydgoszcz (ale nie tylko ona – także wielkopolska prowincja) jest królestwem przeciętności. Królestwem, które więzi swoich mieszkańców – nie zamyka ich co prawda za żadnymi murami, ale wiąże ich przedziwną inercyjnością, prozaicznością, umysłową zgrzebnością. Ale daje pozory uczestnictwa w życiu – takim, powiedzmy, prawdziwym, istotnym, bogatym. Nie wiem, na ile ten obraz był przez autora zamierzony.

Być może z jego łódzkiej perspektywy (a Andrzej Piechocki całe swoje zawodowe życie związał z Łodzią i tamtejszym środowiskiem naukowym – jest profesorem biologii łódzkiego uniwersytetu) inaczej się tego opisać nie dało. Życie Jana P. jest dość bezradną szamotaniną z powojenną zgrzebnością.

Jest taki moment w opowieści, kiedy ojciec z synem w Kruszwicy spotykają się z odwiedzającą wspólną rodzinę kuzynką i jej mężem, portugalskim generałem – zwierzchnikiem lotniczych sił zbrojnych Portugalii. Ojciec jest zafascynowany. Jego nieużywana, podrdzewiała francusczyzna podczas rozmowy rozkwita. Ale to tylko moment. Mija szybko. Do Bydgoszczy wracają PKS-em. Wyobrażam sobie ten autobus: rozklekotany, przepełniony, brudny, szary.

To, jak sądzę, najtrafniejsza i najbardziej tragiczna metafora życia Jana P. Momenty olśnień, chwile wspaniałości, przebłyski ponadprzeciętności,

a po nich – rozklekotany autobus dziejów wiezie go z powrotem do szarości. Ta metafora dotyczy przecież także pośmiertnych losów naszego everymana: moment docenienia, własna ulica (to nic, że uliczka gdzieś na obrzeżach), ale zaraz po tym jakiś przedziwny urzędniczy wyrok, kara bez winy, bo za taką trudno uznać działalność w Stronnictwie Demokratycznym. I w tej metaforze książka osiąga swój szczyt.

* POSTSCRIPTUM Książka jest wydana okazale. Twarda oprawa, gustowna okładka (na naszym lokalnym rynku wydawniczym rzecz nieczęsta), przemyślany i elegancki projekt graficzny, staranny skład. Wydawca, Galeria Autorska, jest znany z tego, że potrafi zadbać o takie szczegóły. Niestety, nie potrafi zadbać o poziom edytorski książki. Błędów jest tyle, że utrudniają lekturę, od czytania odciągają, przeszkadzają, irytują. Trudno obwiniać za to autora – tę winę musi wziąć na siebie wydawca.

Usterki interpunkcyjne są nagminne, trudno je nawet liczyć. Zdarzają się – szczególnie chyba pod koniec książki – irytujące literówki. Incydentalnie nawet – błędy ortograficzne. Można i trafić na błędy rzeczowe: młody Jan przeglądający czyjąś prywatną biblioteczkę w roku 1920 raczej nie mógł w niej zobaczyć książek Franza Kafki (oczywiście w oryginale), owszem, wydawane w Niemczech były, ale w niewielkich nakładach. Nawet gdyby się jakimś cudem tam znalazły, nie miał prawa zwrócić na nie uwagi, a tym bardziej docenić – Kafka wciąż żyje, jest autorem nieznanym, na jego sławę czy choćby rozpoznawalność przyjdzie poczekać jeszcze kilka, kilkanaście lat.

Poziom edytorski jest chyba najlepszym wskaźnikiem jakości lokalnego rynku wydawniczego.

Owszem, Galeria Autorska wyprzedza w staranności takich regionalnych „gigantów” jak Biblioteka „Tematu”, ale wciąż pokazuje, że jest wiele do zrobienia. Taka akurat książka zasługuje na większą uwagę i większą dbałość – owszem, pojawia się u nas wiele książek, które nie zasługują na pietyzm redaktorski, a nawet – na druk, ale to zdecydowanie nie ten przypadek. Rozklekotany autobus, który wiezie nas bez żadnego rozkładu, jest obrazem większości lokalnych produkcji literackich.

I diagnozą kondycji oraz świadomości wydawców.

Marnej. kwiecień 2019 |

BIK | 7

re c e n z je p ł y t Szymon Andrzejewski

Odklejony miesiąc czwarty Się z państwem dzień dobry. Kwiecień to miesiąc zaczynający się od dnia, w którym próbujemy oszukać rzeczywistość i zrobić jej psikusa. Przypadek absolutny spowodował, że w moim odtwarzaczu wylądowały dwie płyty, które temu nastrojowi cudownie wręcz wtórują. Proponuję więc Wam, szanowni czytelnicy i słuchacze, (anty)depresyjną lekcję historii oraz realizm alternatywny. Smacznego!

Grzegorz Pleszyński – Antidepressant Sounds Academy (wyd. Antidepressant Records, wrzesień 2018)

Wybitny polski klarnecista oraz miłośnik bardzo markowych napitków Tytus Wojnowicz zapytany o to powiedział kiedyś w wywiadzie dla kogoś, że tak, można się upić do desek bardzo drogą whisky, ale równie dobrze można wozić ziemniaki klasycznym mercedesem (czy klasyczną mercedes, bo to tak chyba powinno brzmieć). Jest to wykonalne. Pytanie po co? Niemal identyczna sytuacja zachodzi w przypadku recenzowania czegokolwiek, co wychodzi spod pióra, pędzla czy z wnętrza rury obsługiwanej przez bydgoskiego (ale z urodzenia olsztyńskiego) artystę Grzegorza Pleszyńskiego. Plecha nie zabiega o atencję i nie wiąże z dziennikarzami żadnych nadziei – słusznie zresztą przypuszczając, że to przypadki tejże pozbawione do granic możliwości. Lubimy się z Grzegorzem i ja tę jego wyodrębnioną bytność szanuję.

Jednak w przypadku albumu Antidepressant Sounds Academy konieczność napisania o nim dźgała mnie w mózg tak długo, że w końcu jej uległem. Dlaczego? No cóż, bo to album niezwykły. Na kilku płaszczyznach.

Akademia Antydepresyjna to szereg działań, które Pleszyński prowadzi od wielu już lat i składają się 8 | BIK | kwiecień 2019

na nią malarstwo muzyka oraz wykłado-rozmowy o tym, jak życie dokręca nam śrubę, którą sami sobie wkładami w gwint naszych istnień. Pleszyński to artysta totalny i pracujący nad swoimi rozlicznymi dziełami przez cały czas. Jak nie śpi, to tworzy. Jak nie tworzy, to znaczy, że zasnął. Jest poza tym jedynym znanym mi mężczyzną, który w pozytywny sposób ograł temat noszenia sandałów do długich spodni. Nie sposób tego nie szanować. Tyle o autorze.

Przejdźmy do meritum.

ASA to płyta… historyczno-wspominkowo-moralizatorska. Takie słuchowisko właściwie. Muzycznie album nie odstaje stylistyką od tego, do czego nas pan Pleszyński przyzwyczaił. Instrumentarium jednak w przypadku tego wydawnictwa żywe – altówka, saksofon, gitara i perkusja. Poprzednio często romansowały rury i tuby Pleszyńskiego z elektroniką – jak chociażby na świetnej produkcji Trans Memories popełnionej z Krzysztofem „Freezem” Ostrowskim. Tu skład jest niemal klasycznie jazzowy, co wyzwala jeszcze silniejsze wrażenie uczestnictwa w performansie teatralnym. Gdy jest się z tą płytą sam na sam (a nie wyobrażam sobie słuchania jej na ulicy), to widzi się aktorów wchodzących na scenę, zmagających się ze swoimi krótkimi monodramami głosowymi i schodzących z niej, by ustąpić miejsca następnej historii.

I tutaj (wcale nie w warstwie muzycznej – choć ta jest rewelacyjna) tkwi największa siła tego albumu. Tu to znaczy w głosach. Album rozpoczyna niesamowity tembr Philippy Jeffrey, która czyta teksty autorskie Pleszyńskiego, niespiesznie przesuwając się po wspomnieniach, jakie każdy z nas wyniósł z dzieciństwa i okresu dojrzewania. Potem na deskach widzimy Bena Pattersona opisującego pewne historycznie doniosłe wydarzenie muzyczne zakończone ciszą artykułowaną przez posmutniałych nagle grupowo Pigmejów. Pod spodem, pod tym niemal beznamiętnym czytaniem snuje się niepokojąca muzyka wiedziona przez wielką kroplę wody wpadającą rytmicznie do ogromnej plastikowej kadzi. Nadchodzi jazz. Rozjazgotany. Nerwowy. Maciej Wróbel obsługuje bębny jakby ktoś go podłączył do prądu. Potem język, którego nie rozumiem i może dlatego jeszcze bardziej się go boję, bo nie wiem, co mi przekazuje. Może to, że już mnie nie ma. Potem pani robot i Waldek Knade, który próbuje zepsuć swoją altówkę. Nie wiem, czy skutecznie, ale za to przerażająco. Potem jeszcze więcej głosów i jeszcze gęstsza atmosfera. Znowu nie wiem, co do mnie mówią. Pani bardziej robot niż poprzednia i jej zmęczony życiem następca powoli przybliżają nas do finału. Jeszcze tylko muzyka z Muminków i już

re c e n z je p ł y t niespokojnie możemy się zastanawiać, co się stało.

Czy dzisiaj melatonina przed snem czy może jednak coś mocniejszego w płynie? A miało być antydepresyjnie. I jak tu wierzyć artystom?

Pleszyński Grzegorz (wraz ze składem oraz właścicielami głosów), Antidepressant Sounds Academy – „jędrne piersi i scyzoryk”. Parampampam…

Alameda 5 – Eurodrome (wyd. Instant Classic, marzec 2019)

W ubiegłym miesiącu pisałem o artyście, którego jestem fanem zaprzysięgłym i pewnie dozgonnym, czyli o Rafale Iwańskim. W tym miesiącu znowu mam to szczęście wziąć na tapet kolaborację, w której swe utalentowane palce maczał ten niezwykle uzdolniony torunianin. I w kwietniu właśnie szczęście to jest zwielokrotnione, bo do tłoczni z kolei w marcu dotarł drugi, po „zajechanym” przeze mnie na gramiaku Duchu tornada, album formacji Alameda 5. Gdybyście państwo nie byli świadomi istnienia wytwórni Instant Classic (co jest aberracją tak ogromną, że nie wiem, z czym taki stan niewiedzy porównać) oraz samego tworu o nazwie Alameda, to spieszę donieść, że to drugie to Mikołaj Zieliński i Kuba Ziołek w obstawie śmietanki polskich muzyków improwizatorów i nie tylko. I nie tylko zresztą w obstawie. Są zespoły Alameda 2, Alameda 3, Alameda 4 (lekko jeszcze paruje świeżością wypieku ich doskonały krążek Czarna Woda) oraz Alameda 5, o której dzisiaj. Gdyż nie sposób nie.

Od momentu, kiedy poznałem duet Jachna/Buhl, zawsze chodziła za mną myśl taka, żeby posłuchać mistrza Jacka, gdy siedzi za perkusją, a do wykonania ma „normalny” rockowy kawałek. Perfekcjonista w malowaniu obrazów instrumentami uderzanymi, pocieranymi i gniecionymi tak bardzo wciągnął mnie w swój

świat dźwięków ukrytych, że nie wyobrażałem sobie go w anturażu na cztery czwarte. Mógłbym oczywiście sięgnąć po jego wczesne dokonania, ale to przecież nie to samo. Chciałbym go usłyszeć w takim numerze o dziewczętach i samochodach wyposażonego już w ten niesamowity zestaw doświadczeń i umiejętności, jaki ma teraz. I prawie mi się udało. Co prawda pierwszy na Eurodrome Blitz-Krieg-Spiel to taka Buhlowa „typówka”, ale ten fragment to tylko swego rodzaju intro i dalej następuje transowy Embryon. I transowe też bębny.

Urywa się ta mantra aż nadto gwałtownie i już „pyka” nam w głośnikach Cdte, a Ziołek zaczyna śpiewać.

Nieraz już to robił, ale na najnowszej produkcji wokal to niejedyny głos, jaki nas spotka przy odsłuchu. Gdy rozmawiałem z Jackiem Buhlem w podziemiach bydgoskiego Mózgu („sprzedałbym ci cztery, ale mam tylko trzy”), to ten powiedział o Eurodrome, że to ma być „taka droga, trasa taka przez Europę, po której można sobie jeździć”. I na tej drodze napotykamy my, słuchacze, swego rodzaju wielojęzycznych autostopowiczów branych na spytki w czasie przejażdżki liniami Alameda. Pyta się ich między innymi o to, z jakim jedzeniem im się kojarzy lub jakim samochodem jest w ich mniemaniu Stary Kontynent. A oni odpowiadają. A w czasie odpowiedzi kwintet robi się coraz bardziej etniczny.

Tylko w jakiś taki dziwny sposób. Niby kojarzymy, że to neofolkowe podejście podaje się nam w dość oczywisty sposób i niby wiemy, że Tubarao oddycha krautrockiem i musztardą i King Crimson wyziera „ponad dachami” rewelacyjnego Cassiusa, ale wszystko to jakieś takie odrealnione. Nasza rzeczywistość gdzieś na tym albumie jest, ale jakby odklejona i kilka centymetrów w lewo.

Jakby historia poszła inną ścieżką i teraz tę ścieżkę Alameda 5 przed nami odkrywa. Cygańszczyzna w Birds of Passage siedzi, ale też raczej taka teatralnie odmieniona i potem pan prosi, żeby w nim „w przyjemny sposób” wywiercić dziurę. Dla słuchacza już za późno. Dziura już jest i mózg się przesącza. Całe szczęście nadchodzi Dr Narco i ma w ręku wielką strzykawę środka na uspokojenie. Jeszcze dwie odsłony nierealne i właściwie nazwana Mental Militia z rosyjską pasażerką w roli komentatora. Czas wysiadać.

Kuba Ziołek powiedział, że poprzedni album Alamedy 5 to raczej zapis muzycznych prób i eksperymentów, a Eurodrome to absolutnie nie płyta koncepcyjna, ale stworzona jednak z pewną koncepcją i założeniem. Nie sposób się nie zgodzić – to album na wskroś dojrzały i tchnie z niego przekonanie o zamyśle, który został zrealizowany w pełni lub przynajmniej w dużej części. Ten krążek to najbardziej chyba przystępna odsłona tworu artystycznego, jakim są poszczególne wcielenia Alamedy. Na tym krążku, w ich przypadku to raczej niecodzienne stwierdzenie, są piosenki. „No fakt, są…”, skonstatował mistrz Buhl w podziemiach. Są.

Alameda 5, Eurodrome – stary ląd odkryty na nowo. Lekko obok. kwiecień 2019 |

BIK | 9

sztuka Jerzy Brukwicki

Cały ten jazz polski plakat jazzowy

Początki ruchu jazzowego w Polsce sięgają lat 20.

XX wieku. Jazz grano w warszawskiej kawiarni „Ziemiańska”, teatrach rewiowych „Morskie Oko”, „Perskie Oko” i „Wesoły Wieczór”, restauracjach „Oaza” i „Adria”, krakowskim Teatrze Starym i „Cyganerii”, łódzkiej restauracji „Roma”, poznańskim Pawilonie Dansingowym. Wśród grup i orkiestr jazzowych z czasów międzywojennych najbardziej znane były zespoły Artura Golda i Jerzego Petersburskiego, Zygmunta Karasińskiego i Szymona Kataszka, Juliana Fronta i Zygmunta Heymana, Adama Furmańskiego, Stanisława Laudana, Ady’ego Rosnera, Henryka Warsa, Franciszka Witkowskiego, Orkiestra „Syrena Record”, Orkiestra Wytwórni Płyt „Columbia” czy orkiestra firmy płytowej „Odeon” Jerzego Gerta. Koncerty muzyki jazzowej transmitowało na żywo Polskie Radio.

Osobliwy epizod – związany z Bydgoszczą – w swoich biografiach zapisali Zygmunt Karasiński i Szymon Kataszek, jedni z pierwszych polskich muzyków jazzowych, kompozytorzy i dyrygenci.

W maju 1931 roku, przez kilkanaście dni, grali w hotelu „Pod Orłem”. „Dzień Bydgoski” donosił, że „zdołali w krótkim czasie zaskarbić sobie sympatję i wzięcie publiczności”. Redakcja gazety zaproponowała „wziętym jazzmajstrom” napisanie piosenki o Bydgoszczy, na co oni przystali. Skom10 | BIK | kwiecień 2019

Paweł Pawlak

Roman Kalarus

sztuka

Jan Sawka

Hubert Hilscher

ponowali walczyka „Na falach Brdy”, który 21 maja 1931 opublikowany został na łamach „Dnia Bydgoskiego” i natychmiast zdobył popularność oraz uznanie.

Fascynacja i zauroczenie muzyką jazzową znalazły szybko odzwierciedlenie w sztuce. Żywiołowy obraz Tadeusza Makowskiego „Jazz”, namalowany w 1929 roku, brzmi zgiełkiem, ekscytującą muzyką.

Czterech muzyków gra rytmiczny, hipnotyzujący utwór jazzowy. To nowa muzyka, rodem ze Stanów Zjednoczonych, zdobywająca estrady ówczesnej Europy. Uwodziła słuchaczy, wywoływała zaciekawienie, budziła entuzjazm. Wybitny malarz, aby wyrazić jej ducha i emocje, umiejętnie wykorzystał wzajemne powiązania i uzależnienia form plastycznych i struktur dźwięków. W swoim notatniku zapisał: „Szukam wielkiego rytmu w skrajnej prostocie”. Z tego spostrzeżenia korzystają projektanci plakatów, którzy poprzez symbole, znaki i metafory jak najlepiej i barwnie opisać pragną emocjonalny, pulsujący, ekspresyjny świat jazzu.

Plakat jazzowy w Polsce pojawił się w drugiej połowie lat 50. ubiegłego wieku, kiedy to, po październikowej odwilży politycznej w 1956 roku, jazz „wyszedł” z katakumb, triumfalnie powrócił na scenę muzyczną. Jednym z pierwszych był plakat Jerzego Skarżyńskiego, krakowskiego malarza i scenografa, promujący I Ogólnopolski Festiwal Muzyki Jazzowej Sopot ’56. W latach 60. i 70. nastąpiła szczególnie interesująca i artystycznie owocna epoka polskiego plakatu jazzowego. Tworzyli go, i projektują aktualnie, artyści różnych generacji, różnorodnych nurtów i tendencji. Uznani graficy, malarze, fotograficy, ale także debiutanci.

Od Henryka Tomaszewskiego, Waldemara Świerzego, Rosława Szaybo, Jana Młodożeńca, Wiktora Górkę, Huberta Hilschera, Macieja Urbańca, Bronisława Zelka, Jana Sawkę, Eugeniusza Geta-Stankiewicza, Zdzisława Walickiego, Piotra Kunzego, Lecha Majewskiego, Rafała Olbińskiego, Jacka Ćwikłę, Romana Kalarusa, Piotra Młodożeńca, Sebastiana Kubicy, Maxa Skorwidera po Wojciecha Korkucia, Martę Kubiak, Katarzynę Czapską, Klaudię Kost, Paulinę Magier, Grzegorza Myćkę, Marka Rybickiego, Dawida Ryskiego. Połączyli fascynujące wyobrażenia i wizje, nieodzowne komunikaty ze świetnym zrozumieniem muzyki, dowcipem.

Projektują emocjonalne, wibrujące wizje jazzu. Ich plakaty urzekają pomysłowością, poetyckim klimatem, lekkością form i barw. Wyobraźnia i talent twórców doprowadziła do osobliwego przełożenia dźwięków na graficzny język znaków, symboli i metafor oraz emocji i nastrojów. Energię twórczą wyzwalały kolejne edycje warszawskiego Międzynarodowego Festiwalu Jazzowego Jazz Jamboree, kwiecień 2019 |

BIK | 11

sztuka festiwale i konkursy: Jazz nad Odrą we Wrocławiu, Międzynarodowe Spotkania Wokalistów Jazzowych w Zamościu, Komeda Jazz Festival, Old Jazz Meeting „Złota Tarka”, Międzynarodowy Festiwal Pianistów Jazzowych w Kaliszu, Jazz Juniors w Krakowie, gdyński Ladies’ Jazz Festival, Warsaw Summer Jazz Festival, Bielska Zadymka Jazzowa, Katowice JazzArt Festival, chorzowski Jazz w Koncydrze, Muzeum Jazz Festiwal w Ostrowie Wielkopolskim, Lublin Jazz Festival i wiele innych odbywających się w kraju, gwiazdy polskiego jazzu: Urszula Dudziak, Ewa Bem, Krzysztof Komeda, Adam Makowicz, Leszek Możdżer, Janusz Muniak, Włodzimierz Nahorny, Zbigniew Namysłowski, Czesław Niemen, Włodek Pawlik, Tomasz Stańko, Michał Urbaniak, Marcin Wasilewski, Jan Ptaszyn Wróblewski, zespoły: Novi Singers, Old Timers, Jazz Band Ball Orchestra, Hagaw, Laboratorium, String Connection. Obok nich pojawiały się plakaty Waldemara Świerzego z serii „Wielcy Ludzie Jazzu / Jazz Greats” z portretami Louisa Armstronga, Duke’a Ellingtona, Milesa Davisa, Charliego Parkera, Theloniousa Monka, Charlesa Mingusa, Johna Coltrane’a, Counta Basie’ego, Billie Holiday, Elli Fitzgerald, B.B. Kinga, Lestera Younga, Kinga Oliviera, Wesa Montgomery’ego, Raya Charlesa, Jimiego Hendrixa, Stevie’ego Wondera, The Beatles.

Waldemar Świerzy jak nikt inny potrafił sportretować muzyków jazzowych. U niego Dizzy Gillespie nieokiełznaną witalnością rozsadza muzyczne estrady, dźwięki z saksofonu Johna Coltrane’a zawisły w przestrzeni i tkwią niewzruszone jak skała, spod palców Raya Charlesa płynie jego przewrotna dusza, a Miles Davis jest „cool” zdystansowany.

W polskich plakatach jazzowych znajdziemy mnóstwo subtelnych metafor, skojarzeń, wyrazistych emocji, surrealistycznych nastrojów, ludycznych wyobrażeń. Radosne i optymistyczne, zabawne i żartobliwe. Były i są one obrazami wolności i tolerancji. Promują międzykulturowy dialog, zwalczanie przejawów dyskryminacji. Ich autorzy wielowątkowo opisują plątaninę dźwięków, usystematyzowali dynamiczne, rozedrgane improwizacje. Tak jak każda muzyka przekraczają granice. Zajmująco ilustrują i promują jazz nowoorleański i dixieland, ragtime i swing, bebop i hard bop, soul jazz i bossa novą, free, rocka i fusion jazz, jazz awangardowy. Bez jakiejkolwiek przesady możemy stwierdzić, że rodzimy plakat jazzowy „świetnie brzmi, doskonale gra”. Ma rytm, puls i moc żywiołowej muzyki. Plakaty wyróżniają się z jednej strony skłonnością do malarskości, z drugiej – wyrafinowanymi, nowoczesnymi środkami wyrazu (fotografią, typografią, grafiką komputerową) i poszukiwaniem intrygujących sposobów ich 12 | BIK | kwiecień 2019

przetwarzania. One również popularyzowały nowe zjawiska artystyczne, nowe nurty w sztuce światowej: awangardowe, modne, kontrowersyjne.

Szczególnie atrakcyjne, wyróżniające się oryginalną formą i ekspresją artystyczną, ręcznie pisanymi tekstami, stały się plakaty jazzowe Jana Sawki i Romana Kalarusa. Pierwszy z nich, w latach 1972–1981, zaprojektował dla wrocławskiego festiwalu Jazz nad Odrą serię dowcipnych, niebanalnych plakatów inspirowanych zabawnymi sytuacjami z życia muzyków jazzowych, ukazujących ich przez pryzmat codzienności, spontanicznych zachowań. Zafascynowany pop-artem i estetyką hippisowską zaproponował własny język przewrotnej, lapidarnej metafory, sennego nastroju. Powstały wielowątkowe, barwne, ludyczne dzieła wizualne, chętnie zbierane przez krajowych i zagranicznych kolekcjonerów. Niewiele młodszy od Sawki Roman Kalarus w graficzną krainę jazzu, zwłaszcza bluesa, odważnie wprowadził żywioł i język erotyki.

Projektując plakatowe kompozycje, o kontrastowym, świetlistym kolorycie, czerpie z doświadczeń współczesnego ekspresjonizmu. Osobowość artystyczną artysty najlepiej określa jego wypowiedź na jednej ze stron internetowych: „Prawdziwa sztuka to taka, którą odbiera się wszystkimi zmysłami. Można ją oglądać, ale także usłyszeć. Musi mieć w sobie jakiś dreszcz. Niektórzy mówią, że to blues”. Jego plakaty zaskakują nieokiełzaną fantazją, żartobliwymi skojarzeniami. Z każdego z nich emanuje radość, pogoda ducha.

Jerzy Skarżyński, Waldemar Świerzy, Rosław Szaybo, Bronisław Zelek, Jan Sawka, Rafał Olbiński, Roman Kalarus, Wojciech Korkuć i pozostali twórcy, gdyż nie sposób wymienić wszystkich, sprawili, że nasz plakat jazzowy stał się rozpoznawalny od pierwszego spojrzenia. Intryguje klimatem i humorem, urzeka symbolem i metaforą, znakomicie odzwierciedla żywot, nastroje i atmosferę muzyki jazzowej. Wydrukowany w setkach egzemplarzy skupia naszą uwagę, budzi zainteresowanie, rodzi emocje. Dzięki niemu muzyka jazzowa staje się nam bliższa, barwniejsza, atrakcyjniejsza. Wyraziście, zajmująco komentuje i interpretuje żywot i magię jazzowego świata. Stał się jednym z najpopularniejszych w naszej codzienności dziełem sztuki, współkształtującym nasze otoczenie i koloryt ulic.

CAŁY TEN JAZZ. Polski plakat jazzowy – wystawa ze zbiorów Danuty i Jerzego Brukwickich – czynna w Pałacu Nowym w Ostromecku.

d z i e nnik podró ż y w mi e js c u (10) Michał Tabaczyński

* * *

Na horyzoncie majaczą wizje przyszłych czynów społecznych. Deklaruję swój udział.

Bo pasja dźwigania murów ma zaowocować odbudowaniem Zamku Bydgoskiego, starego teatru i zachodniej pierzei Starego Rynku. Entuzjastę budowania musi to cieszyć. Tak jak cieszy mnie. Za rogiem czai się jedno „ale”. Znów cieszyłbym się jak dziecko, gdyby nie ten brak rozmachu – każdy, dla kogo budowlanka jest przedmiotem niezdrowej ekscytacji, powinien się czuć trochę rozczarowany.

Trzy budynki, nawet jeżeli okazałe, to wciąż jeszcze niewiele. Ścisłe centrum Bydgoszczy utraciło ich przecież więcej – historia jest dla materialnej spuścizny bezwzględna. Asekuranctwo tych propozycji mnie zawstydza, brzydzę się takim kunktatorstwem. Mam plan ambitniejszy. Powiedziałbym: mocniejszy jestem, cięższą podajcie mi kielnię!

Trzy budynki? Owszem, zgadzam się, ale tylko na początek. A co później? Proszę bardzo: synagoga (może i Stara Synagoga też – postawi się ją obok), dwa zniszczone w pożarze spichrze, kościół św. Idziego, koszary na Focha (i reszta południowej strony ulicy), młyny na Wyspie Młyńskiej (zresztą – nie tylko młyny, cała reszta też: ta architektoniczna luka, która sprawia, że to mnóstwo niezagospodarowanej przestrzeni aż woła o budowanie), mury miejskie, stary ratusz pośrodku rynku, galeriowiec nad Młynówką, kościół św. Stanisława, Kościół Mariacki Karmelitów.

W tym kontekście – chociaż to poza ścisłym centrum, ale proszę wybaczyć sentyment: patrzę na ten dojmujący brak codziennie, będąc w pracy – koniecznie należy odbudować gmach Wielkopolskiego Towarzystwa Budowlanego. Gest zupełnie symboliczny.

To tylko początek, mam taką świadomość – uspokajam entuzjastów, że nie zamierzam na tym poprzestać. Jestem też świadomy dylematów: chciałoby się odbudować Kaskadę, wiadomo, z tą uroczą fontanną obok – ale jak? Tych dylematów jest więcej, wiem; sceptycy powiedzą, że to wszystko się nie zmieści. Ale nie zamierzam słuchać tych żałosnych defetystów. Słabo u mnie z wiedzą inżynierską, ale mam szczere chęci. Fanatyk budownictwa oczywiście nie dopuszcza myśli o burzeniu.

Wyobrażam więc sobie, że można nadbudowywać jedno nad (czy tam: na) drugim. Bo oprócz zaspokojenia budowlanej pasji zależy mi też na Bydgoszczy. Widzę ją jako wielki lunapark. Przeogromny Legoland. Ufam, że nie jestem odosobniony. Pozdrawiam Cię, Bobie Budowniczy, który swoją kalafagą objeżdżasz przyszłe place budowy.

Ale nie tracę nadziei. I mam powody do optymizmu! Słyszę bowiem, że nie jestem jedynym fanem budowania. Jest nas więcej! Bobie Budowniczy, wychowałeś sobie armię fanów i naśladowców. Jestem tym – mam słabość do kalamburów – zbudowany.

PS Że też prawicowych polityków nie przestrasza ta masońska konotacja takiego budowania. Potrafię docenić taką odwagę. Tym bardziej że oko Wielkiego Architekta Wszechświata patrzy.

Wielkiego Architekta Wszechświata zatrudnię od zaraz Jestem zwolennikiem budowania. Jestem zagorzałym fanem budownictwa. Siedzi we mnie mały budowlaniec, siedzi we mnie dziecko, które uwielbiało kombinować budowle z klocków (obojętnie, czy to były drewniane wytwory rodzimego przemysłu zabawkarskiego, czy arcydzieła duńskiej myśli technologicznej). Nie załapałem się na Boba Budowniczego, ale z pewnością oglądałbym tę bajkę pasjami (dla retorycznego efektu skłonny bym był powiedzieć, że teraz oglądam go skrycie, ale to jednak nieprawda – moja szajba ma jakieś granice).

Tkwi we mnie, głęboko na dnie, chłopak wychowany na Szwederowie w czasach niekontrolowanego rozrostu tej dzielnicy – mieliśmy wszystko to, co chłopaki lubią najbardziej: głębokie i ciągnące się kilometrami głębokie rowy, na dnie których kładziono wielkie rury; hałdy piachu wznoszące się jak góry pośrodku naszej wielkiej niziny (latem wspinanie, zimą – wiadomo – wspinanie i w bonusie jeszcze sanki); niewykończone wieżowce, po których, narażając życie i zdrowie (brak okien, brak poręczy schodów, brak barierek na balkonach), uciekaliśmy przed goniącymi nas bez przekonania stróżami; błotniste pola, po których deszczową wiosną ślizgaliśmy się jak po lodowisku (ile butów utknęło w tej glinie na zawsze!). Moim bohaterem był wujek Beno (postać autentyczna), który na wielu placach budowy pełnił funkcję kierownika. Pozdrawiam Cię, Wujku, który swoją kalafagą (tak nazywaliśmy jego transportową – bo z budą – syrenkę) odjechałeś do krainy wiecznej budowy.

Nic w życiu – poza tymi domkami z klocków – nie wybudowałem i nieustannie żałuję. Jakieś porywy oczywiście były: ścianka działowa, ocieplenie na ścianie dziecięcego pokoju mojej córki, fragment altany na działce. Wstydliwe to osiągnięcia. Cieszyłem się z nich jak dziecko (bo jednak moje fascynacje mają dziecięcy sznyt), ale obiektywnie to żadne budowle nie były. Żałuję, naprawdę bardzo żałuję.

kwiecień 2019 |

BIK | 13

f ilm Z Łukaszem Wiesem, pedagogiem, artystą, znawcą animacji i selekcjonerem festiwalu Animocje, rozmawia Monika Grabarek.

Wartość różnorodności Kiedy zauważyłeś, że film animowany to nie tylko Bolek i Lolek czy Miś Uszatek?

Kilka lat temu trafiłem do łódzkiego studia Se-ma-for, do pracy nad animowaną serią Parauszek.

W muzeum animacji, po latach, mogłem oglądać zakurzonego Uszatka, zobaczyć scenografię i poznać sposób pracy nad tym serialem. Parauszek to współczesny odpowiednik Misia Uszatka. Se-ma-for sięgnął do tradycji lalkowego filmu animowanego. Nawiązali do doświadczeń, które kształtowały wrażliwość wielu dzieciaków. Produkcja animacji lalkowej jest obecnie jedną z droższych i rynek szybko to zweryfikował. Czerpanie z przeszłości bez uwzględnienia teraźniejszych reguł tworzenia i dystrybuowania filmu szybko zostało zweryfikowane.

W tym przypadku źle się to skończyło. Ubolewam nad tym, bo ucierpieli wspaniali twórcy. Specjaliści, których umiejętności i warsztat wprawiły mnie w absolutny zachwyt. Se-ma-for miał ambicje i wspierał twórców, produkując ich filmy. Bardzo mi pomogli. Moja ostatnia animowana etiuda była właśnie produkowana przez Se-ma-for, ale do dzisiaj nie została ukończona. Najprawdopodobniej nie uda mi się już pozyskać środków na jej dokończenie.

Pamiętasz swoje pierwsze wrażenia, kiedy zobaczyłeś animację artystyczną?

Moje pierwsze zauroczenie to polska szkoła animacji. Zachwyt nad sposobem widzenia świata i opowiadania o emocjach i wrażliwości. W czasach, gdy odkrywałem animację, trudno było o dostęp do filmów tak, jak to ma miejsce dzisiaj. Rybczyńskiego nagrywałem na VHS i na odtwarzaczu. Poklatkowo próbowałem analizować jego system pracy. To było fascynujące. Po wyjeździe na stypendium do Irlandii odkryłem braci Quay i Švankmajera i godzinami przesiadywałem w bibliotece, oglądając kanadyjskie produkcje i animacje piaskiem autorstwa Caroline Leaf. Mimo trudu i wysiłku, było dużo łatwiej. Byłem zdeterminowany i pełen zapału. Teraz młodzi twórcy są zalewani różnorodnością i dochodzą do wniosku, że wszystko już zostało powiedziane i nie mają światu nic do dodania. Zamiast rozwijać się indywidualnie, biorą udział w wyścigu o popularność.

Gdy sobie uświadamiam, że rzeczywistość jest już inna niż 20 lat temu, czuję się stary. Ważne jest mieć kontakt z własną wrażliwością i zamiast zabiegać o uznanie innych, obserwować siebie każdego dnia, pytając, co dajemy światu.

14 | BIK | kwiecień 2019

Co animacja daje twórcy, czego nie znajdzie w innej dyscyplinie sztuki?

Animacja daje mi poczucie radości. Pozwala się wyciszyć, skoncentrować i przenieść w stan twórczego skupienia, który jest intensywniejszy niż w innych dziedzinach. To rodzaj mechanicznego działania, które jest niezwykle nudne i monotonne, ale gdy przychodzi moment odtworzenia sekwencji, pojawia się ogromna satysfakcja, że coś, co w swojej naturze jest pozbawione życia, nagle staje się czymś, co ma własną energię i czasami jeszcze coś do powiedzenia. Po przygodzie z Se-ma-forem miałem ogromną potrzebą dzielenia się tą radością. Dostałem energię od innych, którą trzeba było się podzielić. Pojawiła się propozycja pracy w bydgoskim plastyku. Dzisiaj twórczy za-

pał zniknął. Zajmuję się głównie stawaniem na głowie, żeby zmotywować i zainteresować uczniów twórczością. Pozwoliłem się wciągnąć biurokratycznej machinie, nie będąc kompletnie na to przygotowanym. Myślę, że nadszedł najwyższy czas, żeby teraz zadbać o siebie i odzyskać to, co dawało radość.

Mam wrażenie, jako odbiorca, że animowany obraz dużo bardziej działa na emocje widza. Siła rażenia animacji, gdy mówi o czymś trudnym, w moim odczuciu jest głębsza. Masz podobnie?

f ilm Oj, tak. Jest kilka filmów, które poruszyły mnie do tego stopnia, że stały się częścią mnie. Dosłownie poraziły mnie humorem, odwagą wypowiedzi, jakością pracy czy umiejętnościami technicznymi twórcy. Nie zdarza się to często. Dlatego to takie fascynujące.

Czego szukasz w animacji jako twórca?

Animację odnoszę do codzienności. Szukam w filmie szacunku, godności, zachwytu, piękna i dialogu. Ważne dla mnie, aby twórca filmu miał szacunek dla widza, potrafił go zachwycić i wciągnąć do rozmowy lub zasłuchania w swoją opowieść. To brzmi jak bełkot, ale zapewniam, że wcale nie jest łatwo znaleźć twórców, którzy podzielają te wartości. Łatwy dostęp do narzędzi, kursów czy szkoleń powoduje wysyp produkcji bez treści. Powstają filmy, które zaraz po renderingu rozsyłane są na festiwale i w obieg publiczny. Najczęściej są sukcesami w indywidualnej drodze rozwoju twórcy i na tym ich wartość się kończy. Często potrzeba czasu i dojrzałości twórcy, żeby mógł znaleźć właściwy język komunikowania się z widzem. Tu chodzi o uniwersalność. To wynika z faktu, że na

Uwielbiam emocje związane z oglądaniem zgłoszonych na Animocje filmów i dyskusje w zespole selekcjonerów. To, co jest w nas największą wartością, to różnorodność. Każdy z nas dostrzega inne obszary i stara się wyłuskać to, co ciekawe i twórcze. Wybór selekcjonerów to zasługa dyrektor festiwalu, pani Weroniki Płaczek, która oddała się temu projektowi i dba o najwyższą jakość tego, co festiwal oferuje widzom. W tym roku mieliśmy rekordową liczbę zgłoszeń. Muszę przyznać, że było bardzo trudno wybrać zestaw, który już wkrótce zobaczymy na dużym ekranie. Będzie różnorodnie. Zobaczymy filmy twórców z całego świata, a każdy z nich właściwym dla siebie językiem opowiada o człowieku, relacjach, emocjach i trudnościach, z jakimi mierzymy się na co dzień. Ubolewam nad produkcjami dla dzieci.

Często wizualnie próbują naśladować możliwości potężnych studiów filmowych. Trudno dostrzec, że traktuje się najmłodszych widzów poważnie.

Powstaje mnóstwo książek, pięknie i różnorodnie ilustrowanych. Niestety nie widać tego w filmie.

Wierzę, że to się zmieni. Jest nad czym pracować.

Może sam to zmienię?

Kadry z filmu Up! Łukasza Wiesego produkowanego przez Se-ma-for

widowni znajdują się różni odbiorcy. Nie należy się dostosowywać do możliwości widza, ale należy mówić językiem, który będzie dla niego zrozumiały. Wielowarstwowość, pozostawianie widzowi przestrzeni do interpretacji i zainteresowanie tematem – to jest klucz do sukcesu. Brzmi prosto, a w praktyce to bardzo ciężka i trudna praca.

Od lat jesteś selekcjonerem podczas festiwalu Animocje – co się zmieniło w filmach? Czy mówią o czymś innym, czy tylko zmieniają się możliwości techniczne?

Łukasz Wiese – absolwent multimediów na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. W 2013 r. ukończył kurs dla animatorów lalkowych w łódzkim Se-ma-forze. Współpracuje z Wydawnictwem Tako, realizując warsztaty literacko-plastyczne, warsztaty dla dorosłych oraz warsztaty animacji poklatkowej propagujące rozwój czytelnictwa wśród dzieci. Współpracował m.in. z CSW „Znaki Czasu” w Toruniu, CSW „Łaźnia” w Gdańsku, Muzeum Literatury w Warszawie, Instytutem Cervantesa w Krakowie oraz biblioteką w Katowicach, Pile i Toruniu. Obecnie prowadzi pracownię multimediów w Państwowym Zespole Szkół Plastycznych im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. kwiecień 2019 |

BIK | 15

w yd aw ni c t wa Bartłomiej Siwiec

Przystań Bydgoska dziennikarka Gizela Chmielewska od wielu lat zgłębia temat ludzi z Kresów. W książce Cierń kresowy ciekawie przedstawiła postać działacza społecznego Edwarda Woyniłłowicza, który zmarł w Bydgoszczy w 1928 roku. W Gnieździe zastępczym też podąża tym tropem i opowiada o kresowiakach, którzy w dwudziestoleciu międzywojennym zamieszkali w grodzie nad Brdą.

Chmielewska nazywa nawet Bydgoszcz „kolonią dla wygnańców”. Dla ludzi, którzy przybyli do naszego miasta ze Wschodu, niewątpliwie najważniejszy był dach nad głową. Już od początku 1920 roku następuje masowy exodus Niemców z Bydgoszczy. Pozostają po nich puste kamienice i domy. Uchodźców przybywa, zwłaszcza gdy latem tego roku pod Warszawą toczone są z bolszewikami zaciekłe walki. Wśród przybyłych jest m.in. badacz rzek na Uralu Józef Borowik, któremu spodobało się nowe miasto: „Wysadzane pięknymi drzewami ulice, czystość i ład, rzucające się w oczy na każdym kroku, uprzejmość sprzedawców w sklepach”.

Uchodźcy przywożą ze sobą obrazy tego, co dzieje się na Wschodzie. Efektem bolszewickiej rewolucji była wojna domowa, w której Czerwoni starli się z Białymi. Każda ze stron stosowała terror. Los ludności cywilnej, w tym zamieszkujących Rosję Polaków, był beznadziejny, a ucieczka do Polski – jedyną realną szansą na przeżycie.

Chmielewska wykazuje się dużym znawstwem tematu. Wszystkie podane informacje opatrzone zostały przypisami. Czytelnik dokładnie widzi, co z czego wynika. Książka spełnia standardy publikacji akademickiej, ale wartkość narracji powoduje, że czyta się ją zdecydowanie lżej niż prace naukowe. Wiąże się to zapewne ze świetnym warsztatem dziennikarskim Chmielewskiej. Zdumiewa też jej skrupulatność. Liczba zamieszczonych fotografii, dokumentów i wycinków z prasy jest wprost imponująca. Widać, że dziennikarka nie tylko wie, gdzie ma szukać odpowiednich materiałów, ale też sama posiada niemałe zbiory.

16 | BIK | kwiecień 2019

Autorka Kropli goryczy pokazuje, jak wspaniale zachowywali się miejscowi Polacy, oferując uciekinierom bezinteresowną pomoc. Ta kryzysowa sytuacja była swoistym testem na otwartość bydgoszczan. Prawda, dochodziło też do konfliktów, nie wszędzie czekano na wygnańców z otwartymi rękoma. Pojawiały się argumenty, że przyjezdni zabierają miejscowym pracę. Chmielewska z uwagą przygląda się postawom ludzi sprzed prawie stu lat, przybliża czytelnikowi tamte emocje i rozterki.

Wielu uchodźców miało nadzieję, że Bydgoszcz jest dla nich miejscem przejściowym. Liczono, że gdy Wojsko Polskie pokona bolszewików, będą mogli wrócić do swojej ojczyzny. Wielka polityka nieraz już nie pozwoliła ludziom na realizację marzeń. Traktat ryski okrutnie obszedł się z Polakami, którzy na Wschodzie pozostawili majątki i nie mogli do nich powrócić, bo tereny te przyznano ZSRR. Dziennikarka opowiada o Internacie Kresowym, mieszczącym się w budynku przy ulicy Senatorskiej (obecnie ulica K. Chodkiewicza), gdzie zamieszkały dzieci zamordowanych na Wschodzie kresowiaków. Skwer znajdujący się w pobliżu od pewnego czasu nazywa się skwerem Edwarda Woyniłłowicza, prezesa Związku Polaków z Kresów Wschodnich, który dużo serca i energii włożył w pomoc dla podopiecznych internatu. Z kart książki szczegółowo można dowiedzieć się o działalności Związku, który w naszym mieście formalnie zostaje powołany do życia w marcu 1921 roku i zapisał doniosłą kartę. Związek Polaków z Kresów Wschodnich słynął z organizowania akcji charytatywnych i niesienia pomocy potrzebującym. Pomagano kresowiakom w otrzymaniu pracy, organizowano wakacje dla dzieci, wspólne spędzanie świąt, a także pomoc doraźną: wielu Polaków ze Wschodu korzystało z darów i z darmowych posiłków. W kwietniu 1923 roku przy ulicy Sienkiewicza 23 uruchomiono kuchnię, szwalnię i ochronkę dla dzieci.

w yd aw ni c t wa

Gizela Chmielewska Gniazdo zastępcze wyd. LTW Łomianki 2018

Edward Woyniłłowicz objął funkcję prezesa Związku Polaków z Kresów Wschodnich w 1923 roku i od razu energicznie zabrał się do pracy. Jego podstawowym celem było zapewnienie środków na działalność organizacji, zwłaszcza że potrzeby uchodźców były ogromne. 31 stycznia 1923 roku w Kasynie Cywilnym w Bydgoszczy odbył się bal charytatywny, na którym zbierano pieniądze na kuchnię kresową. Wśród uczestników balu znaleźli się m.in. gruzińscy oficerowie i hrabia z Ostromecka Joachim Alvensleben.

Po śmierci Woyniłłowicza (1928) Związek działał dalej, a prezesem został Karol Weber. Z czasem zmalała aktywność i znaczenie organizacji. Pod koniec lat trzydziestych wielu zaradnych działaczy nie mieszkało już w grodzie nad Brdą.

W indeksie osobowym znajduje się więcej niż tysiąc nazwisk. Niektórzy z nich są znani bydgoszczanom, gdyż funkcjonują w naszej przestrzeni miejskiej, są patronami skwerów, placów i ulic.

O innych wie tylko garstka wtajemniczonych.

Chmielewska wyciąga te osoby z czyśćca, w jakim przez kilkadziesiąt lat tkwili. Robi to zresztą z pełnym przekonaniem, że to im się należy, że lata okupacji niemieckiej i sowieckiego komunizmu spowodowały zbiorową amnezję. W PRL-u czasy II Rzeczpospolitej nie miały dobrej prasy, władza ludowa starała się maksymalnie ośmieszyć tamto państwo – i co jasne – również pracujących na jego rzecz ludzi.

Ta książka jest cenna również dlatego, że dzięki pracy Chmielewskiej dowiadujemy się, ile kolorytu wnieśli w nasze życie przybysze ze Wschodu, choćby pisarz i krytyk literacki Krzysztof Nowicki, któ-

ry w wieku pięciu lat trafił do Bydgoszczy i związał się z nią na dobre i na złe. Jego liczne prace krytycznoliterackie były publikowane przez najlepsze krajowe periodyki literackie, a dramat Pięć dni Lamuela Gulliwera został wystawiony przez Teatr Mały w Warszawie i Teatr Telewizji.

Ciekawa jest opowieść o księdzu Wacławie Pacewiczu, proboszczu z Bobrujska, który znalazł się w Bydgoszczy jesienią 1920 roku. O księdzu zrobiło się głośno w 1935 roku, ponieważ wygrał pół miliona złotych w pierwszym losowaniu pożyczki inwestycyjnej. Czy ta wygrana miała wpływ na dalsze, tragiczne losy księdza, tego nie udało się ponad wszelką wątpliwość ustalić; wiadomo, że w marcu 1945 roku ksiądz znika w tajemniczych okolicznościach. Tropy prowadzą do siedziby Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego.

Prawdopodobne jest, że ci sami funkcjonariusze, którzy przyczynili się do tragicznej śmierci Leszka Białego, zamordowali również Pacewicza. Z zeznań świadków wynika, że do morderstwa doszło na tle rabunkowym. Ciało księdza zostało ponoć poćwiartowane i nigdy go nie odnaleziono.

Każdy, kto jest zainteresowany historią naszego miasta, znajdzie w publikacji Chmielewskiej coś dla siebie. Dowie się, co robił w naszym mieście chemik z Mohylewa prof. Stanisław Hołyński, kim był Ludwik Regamey, jak się potoczyły losy rodziny Nitosławskich, Obiezierskich, Zanów i wielu innych. Jakie książki napisała przybyszka z Petersburga Zofia Stulgińska i dlaczego nigdy nie polubiła Bydgoszczy. Dziennikarka świetnie porusza się w tej kresowej mozaice, a jednocześnie rozsądnie dawkuje informacje. Ta książka, pomimo że jest dość pokaźna, nie powoduje u czytelnika uczucia przesytu. Bo losy nowych mieszkańców grodu nad Brdą nie były czarno-białe i, jak to często bywa, nieszczęścia i dramaty mieszały się z radościami i sukcesami.

Do Bydgoszczy przybywali ludzie majętni, wykształceni, pisarze, naukowcy, księża, politycy, lekarze, adwokaci, inżynierowie, działacze społeczni, a także tacy, którzy stawiali dopiero pierwsze kroki, mocno pokiereszowani, którym wojenna pożoga zabrała wszystko i pobyt w mieście nad Brdą dawał nadzieję na odzyskanie psychicznej równowagi. Dla niektórych było to miejsce docelowe, wielu z nich spoczęło na naszych cmentarzach, inni ruszali szukać szczęścia gdzie indziej. Wydaje się, że Bydgoszcz była w tamtym czasie niczym spokojna przystań, która dobrze ludziom służy, szczególnie w czasie sztormu. kwiecień 2019 |

BIK | 17

z ug zwa ng (69)

Zagubić się w Pradze Jedziemy głównymi arteriami Pragi, rok 1987.

Akurat jest 1 maja, całe miasto przystrojone flagami czechosłowackimi i radzieckimi. Czerwień na słupach, na budynkach, nawet na przejściu dla pieszych pali się czerwone światło, stoimy.

Wchodzę do sklepu, a tam jogurty, kawa, herbata, czekolady, lentilky, banany, pomarańcze, paczkowane wędliny, parówki w słoikach. Nie może być, to nie może być kraj demokracji ludowej! Oni tam mają wszystko! Trzymam pieczę nad koronami, w palcach obracam każdy halerz, gdyż moje zasoby finansowe są skromne. Czesi źle mówią o Polakach, że wykupujemy im towary. Dziś to brzmi absurdalnie, ale tak wtedy twierdzono – że turyści zabierają im dobrobyt. Pamiętam, jak gorliwy celnik czeski w poszukiwaniu dóbr wszelakich uporczywie przetrząsał nam plecaki. I nic nie dało, że nasz instruktor i opiekun w jednej osobie zachował zimną krew i wystawił zdobyte przez nas puchary. To był bardzo jasny przekaz: nie jesteśmy handlarzami, a uczestnikami turnieju szachowego.

Nasi południowi sąsiedzi wciąż pamiętali tę ohydną interwencję wojskową z 1968 roku. Generał Jaruzelski na czele wiernych mu oddziałów brał udział w zdławieniu wolnościowego zrywu; pewnie stąd ta niechęć. Polacy też nie pozostawali dłużni i nazywali Czechów lekceważąco: Pepiczki. Oficjalnie mówiło się, że pomiędzy narodami panuje przyjaźń, socjalizm był ponadnarodowy i wspólny, ale pod kopułą wyuczonych zdań i sztucznych gestów buzowało prawdziwe życie, niekoniecznie pełne dobrych emocji.

Matka poprosiła mnie o przysługę. Kupuję jej rajstopy, co prawda o dwa rozmiary za małe, ale starałem się, a wieczorem w hotelu urządzamy sobie wojnę, rzucamy się czym popadnie; pamiętam, że dostałem w głowę skórką od grejpfruta. Rano niespodzianka, pomyliłem kierunki i pojechałem metrem w niewłaściwą stronę. Ktoś powiedział mi, że praskie metro biegnie pod dnem Wełtawy, a ja do odważnych nie należę i już widziałem oczami wyobraźni, jak do tunelu wlewa się woda. Wydaje mi się, że nawet pamiętam bilet do metra, niewielki, prostokątny kartonik. Znajduję się na stacji, 18 | BIK | kwiecień 2019

siwiec gdzie jest największa różnica w poziomach wysokości, i ruchomymi schodami wjeżdżam na górę.

Po latach przychodzi mi do głowy taki żart, który zapisuję: lepiej jest się ciekawie zagubić, niż głupio odnaleźć.

Zagubić się w takim mieście jak Praga to prawdziwa radość. W końcu starsi koledzy, poszukiwacze, odnajdują mnie. A następnego dnia idziemy zwiedzać historyczne wzgórze Hradczany, nad którym przez kilka stuleci pieczę sprawowali królowie z dynastii Przemyślidów, a jeden z nich, Wacław II, był też przez kilka lat królem Polski (1300–1305) i całkiem ciekawie się w naszej historii zapisał (wprowadził m.in. urząd starosty). Później pamiętam jeszcze mecz hokeja na lodzie, Sparta Praga wprost zmasakrowała swoich rywali. To było widowisko!

Gdy po latach oglądam teledysk zespołu INXS Never Tear Us Apart nagrany w 1987 roku w najbardziej charakterystycznych miejscach czeskiej stolicy, m.in. nad brzegiem Wełtawy, na moście Karola, to aż mnie ciarki przechodzą. Chciałbym się tam jeszcze raz zagubić, mieć zawroty głowy, stracić równowagę, pić do dna nektar przyrządzany w tym czarodziejskim grodzie przez miejscowych magów. A raz nawet przyśniło mi się, że wtedy, gdy się zagubiłem, widziałem członków zespołu, jak stroją gitary na starym cmentarzu żydowskim albo tam na Hradczanach; nawet zdaje mi się, że na jednym kadrze teledysku, dokładnie w parku znajdującym się nad brzegami rzeki, po której pływają łabędzie, pojawia się nieśmiały, lekko rozmarzony chłopiec; jakby był nie z tego miasta, biedny, zagubiony nastolatek z głową w chmurach.

Trzy razy byłem w Czechosłowacji. Czechosłowacji już nie ma, od ponad ćwierćwiecza są dwa państwa. A ja do dziś przechowuję czerwoną propagandową książkę, którą wtedy otrzymałem: Klement Gottwald. Rewolucjoner – internacjonalist, i album, w którym zaprezentowano dorobek komunistycznego państwa.

Kiedyś pewnie tam wrócę, ale jak na razie niech ta historia we mnie rośnie, bo tyle jest w nas, ile ocalimy z dzieciństwa. Niech nowe spojrzenie nie zakłóci starych, cennych slajdów.

Bartłomiej Siwiec

b ydgo s k i in sy nu ator k u lt uralny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (175) Podwójny blask

Na wszelki wypadek

W klubie Odnowa Marek K. Siwiec zaprezentował swój najnowszy tomik pt. „Blask”. Znany z elokwencji poeta i filozof oczarował swoją estradową i intelektualną energią zgromadzoną publiczność.

Tym bardziej warto podkreślić, że u jego boku co najmniej równorzędnym blaskiem błyszczała mówiąca o jego poezji Hanna Strychalska.

Otaczająca nas rzeczywistość polityczna sprawiła, że zawsze ostre pióro Antoniego Szpaka stało się jeszcze ostrzejsze. W tej sytuacji radzimy znakomitemu satyrykowi i felietoniście „Angory”, by pomyślał o zaangażowaniu co najmniej dwóch ochroniarzy. A gdyby chciał wyjechać do Torunia – to trzech.

I bliżej, i taniej Jak doniosły prasa, radio i telewizja, uciekający przed zgiełkiem świata show-biznesu Krzysztof Herdzin znalazł schronienie w… schronisku dla zwierząt na Jamajce. Poruszona tym Izabela Szolginia ma podobno za złe znakomitemu muzykowi, że zachował się mało patriotycznie i mocno rozrzutnie – i radzi, żeby na następne wyciszenie zgłosił się na Grunwaldzką 298.

Róża w podróżach Laureatka licznych konkursów piosenkarskich i wieloletnia solistka Czarnych Beretów Róża Waligórska nadal jest w dobrej formie i nie rozstaje się z mikrofonem, dając m.in. raz po raz recitale w niemieckich klubach polonijnych. Okazuje się, że dla ambitnej i zaprawionej w artystycznych podróżach wokalistki odległość między Nowodworską a Berlinem to przysłowiowy rzut beretem… niekoniecznie czarnym.

Nie miała wyjścia Ceniona bydgoska polonistka, a od długiego już czasu członkini chóru Vincentinum Wisława Podstawska wydała kolejną pozycję książkową.

W jej „Piórku na języku” poza warstwą pamiętnikarską i stricte muzycz­ną znalazły się także refleksje poetyckie i okolicznościowe, zgrabnie napisane wiersze… Cóż – imię Wisława zobowiązuje!

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (kwiecień 1994) – Działająca przy Teatrze Polskim Scena Nocna zapraszała na mocno frywolną sztukę Ryszarda M. Grońskiego „Bezpruderyjna para”.

– W Filharmonii Pomorskiej odbył się koncert kompozytorski Jana Krenza z udziałem pianisty Karola Radziwonowicza.

– W ramach I Bydgoskiego Festiwalu Operowego pokazano nad Brdą m.in. operę K. Pendereckiego „Król Ubu” zrealizowaną przez Teatr Wielki w Łodzi.

– W Galerii ’85 – ZPAP przy ul. Gdańskiej 17 zaprezentowała swoje malarstwo Anna Drejas.

– Publiczność Węgliszka oklaskiwała zespół Dzień Narodzin w składzie: Wacław Węgrzyn, Mirosław Trusiłło i Karol Szymanowski.

kwiecień 2019 |

BIK | 19

Adre sy b ydgo s k i c h in s t y t u c ji k ult ur y Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1 Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, Muzeum Fotografii, Galeria Nad Brdą, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-231 Bydgoszcz, www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl, tel. 52 567 00 57 2 Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4 Bydgoskie Stowarzyszenie Artystyczne, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz 5 Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon.-pt. 9.00-14.00 6 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzal­ska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura Eljazz – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl 41 Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 Fundacja „Wiatrak”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, fax 523 234 811, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00 Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria Farbiarnia, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz tel. 508 732 871, e-mail: fundacja@farbiarnia.org 40 Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy: dyrektor: Karolina Leśnik.

Gmach główny 12 (ul. Gdańska 20): wtorek – piątek: 10.00-18.00, sobota – niedziela: 11.30-16.30, wstęp wolny, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy 10 (ul. Gdańska 3): wtorek – piątek: 11.00-18.00, sobota: 11.00-14.00, wstęp wolny Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT – Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00 43 Galeria Wieży Ciśnień, Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22 Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19 Kamienica 12, ul. Poznańska 12, 85-129 Bydgoszcz, tel. 887 164 349, e-mail: 12kamienica@gmail.com 45 Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek

20 | BIK | kwiecień 2019

Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538 Klub ODNOWA, al. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska Klub Środowisk Twórczych, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl 37 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39 Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha.

Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 Muzeum Kanału Bydgoskiego, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075 Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz.

Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.

Dyrektor dr hab. Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl.

Godziny otwarcia Muzeum w śródmieściu w sezonie zimowym (listopadmarzec): wtorek, środa, piątek – 9.00-16.00; czwartek – 9.00-18.00; sobota, niedziela – 10.00-16.00; poniedziałki – nieczynne; Godziny otwarcia Exploseum: wtorek-niedziela – 9.00-15.30. Zwiedzanie Exploseum wraz z przewodnikiem: 9.30-12.00, 12.30-15.00, 13.30-16.00; w poniedziałki – nieczynne; w soboty na wystawy stałe w MOB – wstęp bezpłatny 26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Wieża ciśnień, ul. Filarecka 1 Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, Godziny otwarcia: wtorek – piątek: 8.30-15.30; w niedziele: 10.00-14.00; w soboty i poniedziałki – nieczynne. www.muzeumwl.pl Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 44 Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30 Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739 Skrzynka na bajki, księgarnia dla dzieci, ul. Gdańska 22 (w podwórzu), 85-005 Bydgoszcz, tel. 501 338 969 Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Łukasz Gajdzis, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, kasa główna/ info: pon.-pt. w godz. 14.00-19.00, weekendy/święta: trzy godziny przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; www.teatrpolski.pl 31 Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33 Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34 Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936 Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl 11 Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Jezuicka 2 (w podwórzu) I piętro pok. 04, 85-102 Bydgoszcz, www. bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 WiMBP Biblioteka Główna, Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl.

Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35

Redakcja „BIK” prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl kwiecień 2019 |

BIK | 21

w yd a r z e ni a Opera Nova w Bydgoszczy 1.04.2019, godz. 19.00 5.04.2019, godz. 19.00 7.04.2019, godz. 18.00

Falstaff – opera komiczna Giuseppe Verdiego reżyseria – Maciej Prus kierownictwo muzyczne – Piotr Wajrak scenografia – Jagna Janicka kostiumy – Hanna Wójcikowska-Szymczak reżyseria świateł – Maciej Igielski przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń

Falstaff. Szymon Komasa jako Ford, Leszek Skrla jako Falstaff, fot.Andrzej Makowski

Już po „Aidzie” znawcy twierdzili, że nie da się napisać nic lepszego, a jednak przewyższył ją inspirowany Szekspirowską tragedią „Otello”, jego z kolei – stworzony przez 80-letniego Verdiego komediowy „Falstaff”. Ta ostatnia opera pozostaje jego osobistym przesłaniem i świadectwem kompozytorskiego geniuszu. Znakomite libretto Arrigo Boito (bazujące na „Wesołych kumoszkach z Windsoru” oraz „Henryku IV”) zainspirowało mistrza z Busseto do tego stopnia, że opera jest dowcipna, radosna, przekorna, a bohaterowie nakreśleni zamaszyście, muzycznie znakomicie scharakteryzowani. Nie sposób ich nie polubić. Falstaff w wizji Macieja Prusa, który wielokrotnie realizował dzieła Szekspira w tetrze dramatycznym, nie ma nic wspólnego z często przedstawianym w różnych realizacjach pociesznym grubasem. Jest człowiekiem zdecydowanie bardziej tragicznym niż komicznym. Znakomicie poprowadzeni przez reżysera wszyscy soliści poddali się zaproponowanej przez niego stylistyce, co pozwoliło na stworzenie dopracowanych i niebanalnych kreacji aktorskich. Muzykę „Falstaffa”, jednego z największych dzieł w operowym repertuarze, przy całym mistrzostwie technicznym cechuje zarówno humor i barwność, i spora doza liryzmu. Wystawienia „Falstaffa” w polskich teatrach operowych zdarzają się niezmiernie rzadko; aktualnie oglądać można tylko w Operze Nova.

11.04.2019, godz. 19.00 13.04.2019, godz. 19.00 (jubileusz 30-lecia pracy artystycznej Katarzyny Nowak-Stańczyk) 14.04.2019, godz. 18.00

La Traviata – opera Giuseppe Verdiego 22 | BIK | kwiecień 2019

Katarzyna Nowak Stańczyk w roli Violetty w Traviacie, fot. Marek Chełminiak

kierownictwo muzyczne – Maciej Figas reżyseria – Bodo Igesz (USA) scenografia – Łucja Kossakowska choreografia – Vladimir Hlinskikh przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń

Po 166 latach od prapremiery „La Traviata” pozostaje najbardziej znanym dziełem Verdiego. Jak często bywa, po fiasku weneckiego przedstawienia w 1853 r. kolejne przyniosły sukces sceniczny i uznanie słuchaczy. W czym można znaleźć podobieństwo do opisywanego wyżej „Falstaffa”? Chyba w kameralności i nastrojowości opery: oprócz sceny chóralnej w I akcie i balu u Flory, na scenie pozostaje zwykle dwoje śpiewaków. Również libretto sięga do literackiego pierwowzoru.

Ta realizacja „Traviaty” obecna jest w repertuarze Opery Nova od 21 lat i ciągle gromadzi komplety publiczności.

W tytułowej roli oklaskiwana jest Katarzyna Nowak-Stańczyk, która jako Violetta Valery stworzyła niezapomnianą kreację wokalną i jedną ze swych wyrazistych scenicznych ról. Partię tę wykonała po raz pierwszy w 1997 roku w łódzkim Teatrze Wielkim. Dorobek artystyczny Śpiewaczki jest imponujący, miała okazję śpiewać na polskich scenach eksponowane role w najpoważniejszych dziełach operowych, m.in. tytułową w „Łucji z Lammermoor” Donizettiego, Elwirę w „Purytanach” Belliniego, Donnę Elwirę

w yd a r z e ni a w „Don Giovannim”, Paminę w „Czarodziejskim flecie” Mozarta, Małgorzatę w „Fauście” Gounoda, na scenie Opery Nova: Cio-cio-san w „Madama Butterfly” Pucciniego, tytułową Lakmé w operze Delibesa, „Giocondę” Ponchiellego, Panią Quickly w „Falstaffie”, a przede wszystkim tytułową „Traviatę”. Artystka wybrała ją także na „podsumowanie” 30 lat pracy swej artystycznej. Jubileusz świętować będzie w sobotę 13 kwietnia br., a partnerować jej będą m.in.

Pavlo Tolstoy jako Alfredo, Leszek Skrla jako Germont, Małgorzata Ratajczak w partii Flory.

XXVI Bydgoski Festiwal Operowy (27 kwietnia – 12 maja 2019)

Tegoroczna festiwalowa edycja przypada w Roku Stanisława Moniuszki. Stąd wybór premiery, upamiętnia­jącej 200. rocznicę urodzin kompozytora: Opera Nova zainauguruje festiwal wykonaniem „Strasznego dworu”. Ponownie zaprezentują się: Łotewska Opera Narodowa i Suzhou Ballet z Chin, które, jak cztery lata temu, przyjadą tylko na Bydgoski Festiwal Operowy: bel canto ma rze­s ze miłośników, stąd wybór genialnej opery komicznej „Don Pasquale” Donizettiego, zaś znakomita chińska formacja tańca klasycznego przedstawi taneczną opo­wieść inspirowaną biografią słynnego malarza, poety i uczonego epoki Ming.

W Bydgoszczy pokazana zostanie także znakomicie zrealizowana polska opera, czyli „Legenda Bałtyku” Feliksa Nowowiejskiego, wskrzeszona po 93 latach od jej prapremiery w poznańskim Teatrze Wielkim, tym razem w reżyserii i choreografii Roberta Bondary, któ­rego talent i kariera nabiera europejskiego rozmachu.

Dramat Tennessee Williamsa „Tramwaj zwany pożądaniem” zamieniony w operę przez André Previna to głośna polska prapremiera tego tytułu i najnowsze dzieło spod ręki mistrza reżyserii Macie­ja Prusa, pod muzycznym kierownictwem Tadeusza Kozłowskiego. Tym nagradzanym przedstawieniem chlubi się Teatr Wielki w Łodzi.

Szekspirowski dramat „Romeo i Julia”, przed rokiem wystawiany na bydgoskim festiwalu jako balet Prokofiewa, teraz zaprezentowany zostanie przez Operę Śląską jako dzieło operowe Charlesa Gounoda, wyreżyserowane przez Michała Znanieckiego i pod batutą Bassema Akiki.

Nazwisko Wojciecha Kościelniaka nie wymaga rekomendacji; pomysł, by przełożyć „Blaszany bębenek” Günthera Grassa na język musicalu okazał się kolejnym sukcesem adaptacyjnym i inscenizacyjnym.

27.04.2019, godz. 19.00 – Premiera.

Inauguracja XXVI BFO 28.04.2019, godz. 18.00

Straszny dwór – opera Stanisława Moniuszki kierownictwo muzyczne – Piotr Wajrak reżyseria – Natalia Babińska scenografia – Diana Marszałek i Julia Skrzynecka kostiumy – Martyna Kander choreografia – Anna Hop przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń reżyseria świateł – Maciej Igielski projekcje multimedialne – Ewa Krasucka

Dziewięć oper (w tym jedna niedokończona), trzy balety, osiem operetek, pięć mszy, 268 pieśni: muzyka Moniuszki uważana jest powszechnie za wzór muzyki „słowiańskiej”. Do historii przeszedł przede wszystkim jako twórca narodowej opery w pełnym znaczeniu tego słowa, pierwszy, którego dzieła wytrzymały próbę czasu, a powodzeniem górowały nad obcym repertuarem. Pochodził z rodziny szlacheckiej, jego ojciec i stryj służyli w armii Napoleona. Moniuszko, urodzony pod Mińskiem, mieszkał i tworzył tam przez 20 lat. Kolejno mieszkał w Wilnie i w Warszawie, przez cztery lata – w Berlinie. Odbywał także podróże artystyczne do Petersburga.

Kontaktował się z wybitnymi muzykami rosyjskimi, m.in.

Michaiłem Glinką, Aleksandrem Dargomyżskim, Aleksandrem Sierowem. W Paryżu nawiązał znajomość z Rossinim, w Pradze z Bedřichem Smetaną.

W 1858 roku został powołany na stanowisko pierwszego dyrygenta Opery Polskiej w Warszawie. Podczas 15 niemal lat pracy na tym stanowisku przygotował i wystawił kolejno wszystkie swoje opery. Okres powstania styczniowego zahamował prace kompozytora, ciężkie warunki polityczne nie sprzyjały twórczości. W 1865 roku wystawienie opery „Straszny dwór” wywołało entuzjazm.

Nowa opera odniosła sukces podobny do sukcesu „Halki”.

Bydgoska scena operowa sięgała już po „Straszny dwór” czterokrotnie (1958, 1969, 1976, 1994 – inauguracja I BFO). Obecna realizacja będzie pierwszą przygotowaną w gmachu opery przy ul. Focha.

Stojący na wzgórzu, w otoczeniu starych drzew i niedostępnych lasów, z dala od wsi, straszny z powodu przekleństw, jakie ciążą na jego mieszkańcach za winy przodków. Co noc w nim pojawiają się upiory, jęki dusz potępionych zalegają puste komnaty…

30.04.2019, godz. 19.00 – spektakl gościnny XXVI BFO

Don Pasquale – opera komiczna Gaetana Donizettiego

kierownictwo muzyczne – Mārtiņš Ozoliņš reżyseria – Giorgio Barberio Corsetti scenografia – Giorgio Barberio Corsetti, Francesco Esposito kostiumy – Francesco Esposito reżyseria świateł – Mārtiņš Feldmanis projekcje wideo – Lorenzo Bruno, Igor Renzetti, Alessandra Solimene kwiecień 2019 |

BIK | 23

w yd a r z e ni a

Don Pasquale (produkcja Łotewskiego Narodowego Teatru Opery i Baletu), fot. K. Kalns

Łotewska Opera Narodowa to ośrodek artystyczny konkurujący na arenie międzynarodowej. Regularnie wystawiane są tu największe arcydzieła sztuki operowej i baletowej, a także utwory nowoczesne. Ten europejskiej klasy teatr operowy przyjeżdża po raz czwarty i specjalnie na Bydgoski Festiwal Operowy. Tym razem przedstawi arcydzieło opery komicznej i bel canta, przygotowane w ubiegłym roku na 100-lecie swej działalności. Jest zna-

komita do poznania dzieła, które nigdy nie gościło w repertuarze bydgoskiej opery. „Don Pasquale” opowiada historię starszego kawalera, który jest oszukiwany przez swojego doktora, „siostrę” doktora Norinę – młodą i piękną wdowę i przez siostrzeńca Ernesta, który na końcu poślubia żonę. Zgodnie z tradycją opery buffa „Don Pasquale” nawiązuje do postaci z comedii dell’arte. inf. Ewa Chałat

Pracownia

Rozwijaj się w Pracowni!

1 i 8 kwietnia 2019, godz. 17.00-19.00, ul. Jezuicka 22, wstęp wolny

Tworzymy filcowe kapelusze – warsztaty modniarskie

Dyplomowana polska mistrzyni modniarstwa Monika Grzybowska poprowadzi dwudniowe warsztaty i nauczy, jak zrobić piękny kapelusz z filcu. Szczegóły dotyczące zapisów: facebook.com/stowarzyszeniepracownia/.

24 | BIK | kwiecień 2019

Stowarzyszenie Pracownia zaprasza na szereg darmowych warsztatów. Zajęcia skierowane są do osób, które chcą spędzić wolny czas w kreatywny sposób, oraz do twórców i rękodzielników. W ofercie m.in.: projektowanie 3D, grafika warsztatowa, szydełkowanie, lutowanie, krawiectwo, fotografia, serwis rowerowy. Szczegóły dotyczące zapisów: facebook. com/stowarzyszeniepracownia/. inf. Karolina Szatkowska

w yd a r z e ni a Muzeum Fotografii w Bydgoszczy Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wtorek-piątek 11.00-17.00, sobota 10.00-14.00, poniedziałek i niedziela nieczynne / wernisaż 16 kwietnia godz. 18.00, wystawa czynna do 18 maja / wstęp wolny

Barwy świata – światłem malowane – wystawa pokonkursowa

wystawa czynna do 18 maja, wstęp biletowany Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14

Relacje – wystawa fotografii Joanny Godziemby

Organizatorzy projektu, nauczyciele przedmiotów zawodowych fototechnicznych Zespołu Szkół Chemicznych w Bydgoszczy, stawiają za główny cel kształcenie wśród zainteresowanych wrażliwości na światło i barwę. Konkurs ma formułę otwartą. Różnorodność tematyki i form prac zachwyca wolnością i swobodą twórczą debiutujących fotografów.

Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wtorek-piątek 11.00-17.00, sobota 10.00-14.00, poniedziałek i niedziela nieczynne / wernisaż 25 kwietnia godz. 18.00, wystawa czynna do 18 maja / wstęp wolny

Sansara – wystawa fotografii Wojtka Moskwy

Joanna Godziemba, fotografia

Joanna Godziemba – urodzona w 1989 roku teoretyk muzyki i dyrygent chóralny. Muzycznie kształci się od ósmego roku życia, fotografuje od piętnastego. Absolwentka Bydgoskiej Akademii Fotografii Master w pracowni fotografii kreacyjnej i technik XIX-wiecznych Marka Noniewicza. W cyklu Relacje ukazuje związki człowieka i środowiska naturalnego. Istotą kompozycji jest podwójne znaczenie słowa „natura”: jako przyrody i ludzkiego charakteru, z jego namiętnościami, pasjami i obawami.

Człowiek nie jest w stanie funkcjonować bez natury – swojej własnej, jak i tej przyrodniczej. Postępując wbrew niej, zatraca życiodajny pierwiastek ludzkiej egzystencji.

Dualizm postaci natury autorka ukazuje poprzez podwójną ekspozycję, która w metaforyczny sposób wiąże naturę ludzką z pejzażem natury przyrodniczej.

Skrępowani, fot. Wojtek Moskwa

„Sansara” w hinduizmie i buddyzmie dosłownie oznacza nieustanne wędrowanie. Wojtek Moskwa, fotograf dokumentalista, podjął się niesłychanie trudnego zadania zobrazowania tego słowa, jego znaczenia i odniesień w kulturze. W roku 2012 odbył podróż do Nepalu, zbierając bogaty materiał fotograficzny ukazujący piękno kultury i krajobrazu Dalekiego Wschodu. Fotografie „zachęcają do podróży, nie tylko do tego kraju, ale w szerszym symbolicznym znaczeniu, bowiem zawierają w sobie element pewnego niedopowiedzenia i tajemnicy. Zmienność planów, perspektywy ujęć, gradacja szarości, wszystko to składa się na pogłębione odczuwanie tych niezwykłych krajobrazów i sytuacji” – tak o pracach napisał historyk sztuki Marek Grygiel.

27-28 kwietnia 2019, Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14

Warsztaty Fotografii Otworkowej

Fotografia otworkowa jest najprostszym sposobem rejestracji obrazów, zwykła puszka zaopatrzona w materiał światłoczuły i malutki otworek może posłużyć do zapisu obrazów. W dobie zaawansowanych technologii rejestracji, camera obscura pozwala uzyskiwać efekty nieprzewidywalne, pozwala dotknąć rąbka tajemnicy. Warsztaty organizowane z okazji 18. edycji Światowego Dnia Fotografii Otworkowej. Prowadzenie warsztatów: Marek Noniewicz, kustosz Muzeum Fotografii, uczestnik wystawy „Poetic of light” – największej światowej kolekcji fotografii otworkowej Erica Rennera, prezentowanej na wystawie w Muzeum Pałacu Gubernatorów – Santa Fe, Nowy Meksyk. www.muzeumfoto.byd.pl inf. Anna Kordylas

kwiecień 2019 |

BIK | 25

w yd a r z e ni a Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego 3.04.2019, środa, godz. 19.00

Kolacja na cztery ręce

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Bogdan Narloch – organy Jacek Małachowski – aktor Paweł Gilewski – aktor J.S. Bach – Toccata i fuga d-moll BWV 565; opr. chorałów „Wachet auf, ruft uns die Stimme” BWV 645; „Werde munter, mein Gemüte” z Kantaty nr 147, „Jesu bleibet meine Freude” opr. M. Duruflé G.F. Händel – Allegro Maestoso z „Muzyki na wodzie”; Concerto Grosso B-dur op. 3 nr 1; Koncert organowy F-dur op. 4 nr 4 oraz fragmenty sztuki teatralnej „Kolacja na cztery ręce” Paula Barza – niemieckiego pisarza, muzykologa i dziennikarza

Kolacja na cztery ręce to opublikowany w 1985, dziś kultowy, dramat Barza opowiadający o spotkaniu Bacha i Händla. W 1747 Händel jest u szczytu sławy. „Król muzyki”, „czarujący potwór”, jak mawiają o nim w Londynie, podejmuje szerzej nieznanego i niedocenionego rodaka i kolegę po fachu. Doskonale zdaje sobie sprawę, że ma przed sobą geniusza. Pragnie go podjąć – i onieśmielić – wykwintną kolacją. Ostrygi, karczochy, znakomite trunki nie goszczą na stole biednego i, jak sam o sobie mówi, „wiecznie głodnego” Bacha. Kolacja jest niezwykle ważnym elementem tej artystycznej konfrontacji. Nic tak nie obnaża jak kulinarne gusta i sposób jedzenia. Nic tak nie łączy jak wspólny posiłek. „Muzyka to biznes” – twierdzi Händel. „Moja muzyka należy tylko do mnie” – odpowiada Bach. Sztuka Barza z historycznej anegdoty o dwóch sławnych ludziach przekształca się w emocjonującą debatę o losie artysty, o życiu, na jakie skazuje go sztuka.

naznacza się powstaniem dużych form, niosących idee bohaterstwa i walki z losem.

Na wstępie zabrzmi Koncert fortepianowy Es-dur – uznawany za wzorzec gatunku, który wyznacza „szczyt możliwości tej formy, osiągalnych w ramach klasycznej muzyki”. Nazwany „Cesarskim”, ostatni koncert Beethovena na fortepian, usłyszymy w interpretacji wybitnego, ulubionego wirtuoza fortepianu bydgoskich melomanów – Eugena Indjica. Po przerwie – VI Symfonia „Pastoralna”, w której Beethoven nawiązał do idei powrotu do natury.

Utwór, oddający przyjemny nastrój odprężenia, opowiada o wrażeniach związanych z pobytem na sielankowej wsi.

12.04.2019, piątek, godz. 19.00

Requiem Krzysztofa Herdzina – światowe prawykonanie

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Chór Akademii Muzycznej w Bydgoszczy Chór Kameralny Akademii Muzycznej w Bydgoszczy Krzysztof Herdzin – dyrygent Olga Pasiecznik – sopran Andrzej Lampert – tenor Tomasz Rak – baryton Renata Szerafin-Wójtowicz, Piotr Jańczak, Magdalena Filipska – przygotowanie chórów W światowym prawykonaniu Requiem Krzysztofa Herdzina wezmą udział, pod batutą kompozytora, znakomici soliści śpiewacy, ogółem wystąpi ponad 160 wykonawców. Dzieło, skomponowane na specjalne zamówienie Filharmonii Pomorskiej, to ponad godzina muzyki, składająca się z dziewięciu oryginalnych części z łacińskim tekstem, odwołują-

5.04.2019, piątek, godz. 19.00

Tylko Beethoven

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Kai Bumann – dyrygent Eugen Indjic – fortepian L. van Beethoven – V Koncert fortepianowy Es-dur op. 73; VI Symfonia F-dur op. 68 „Pastoralna” Pod dyrekcją szefa artystycznego FP Kaia Bumanna zaprezentowane zostaną popularne dzieła Beethovena, które powstały w tzw. okresie środkowym (czy heroicznym). Rozpoczął się on wkrótce po kryzysie wywołanym wstrząsem, gdy okazało się, że kompozytor jest skazany na postępującą i nieodwracalną głuchotę. Okres ten

Eugene Indjic, fot. Alexandre Indjic

26 | BIK | kwiecień 2019

Krzysztof Herdzin, fot. Kuba Majerczyk

w yd a r z e ni a ca się do medytacyjno-kontemplacyjnego charakteru mszy żałobnych Gabriela Fauré i Maurice’a Duruflé.

Krzysztof Herdzin to jeden z najwybitniejszych muzyków w Polsce, wszechstronny pianista, kompozytor i aranżer. Urodził się w Bydgoszczy. Jako klasycznie wykształcony muzyk, doświadczony kameralista i coraz bardziej doceniany kompozytor i dyrygent muzyki poważnej, od paru lat, konsekwentnie odchodzi od muzyki jazzowej która była jego główną areną działalności pianistycznej i aranżerskiej przez blisko 25 lat.

14.04.2019, niedziela, godz. 17.00

Koncert na Niedzielę Palmową

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Benedykt Odya – dyrygent Justyna Gęsicka – alt A. Vivaldi – Stabat Mater RV 621; Koncert g-moll na smyczki i basso continuo RV 153; Salve Regina RV 616

Koncert w całości wypełni fenomenalna muzyka Rudego Księdza. Na wstępie Stabat Mater, „zdumiewający przejaw geniuszu” Vivaldiego, które powstało w 1712 i jest to najwcześniej datowane dzieło sakralne kompozytora.

Stabat Mater wykonywano podczas nieszporów i traktowano raczej jak hymn. Tekst, wiersz z XIII wieku, rozmyśla o cierpieniu Maryi podczas ukrzyżowania jej Syna. Surowa Justyna Gęsicka, fot. Bogusław Dudziak w swej prostocie muzyka, poważna i ekspresyjna, która oddaje nastrój i myśli średniowiecznej sekwencji, nie popadając nigdzie w barokową przesadę, podbiła od razu serca słuchaczy. Salve Regina to antyfona ku czci Najświętszej Maryi Panny, śpiewana w Kościele katolickim od dnia Najświętszej Trójcy aż do Adwentu. Autorstwo łacińskiego oryginału przypisywane jest św. Hermanowi z Reichenau. Ponadto bydgoscy kameraliści zagrają rzadko prezentowany Koncert g-moll na smyczki i basso continuo RV 153.

17.04.2019, środa, godz. 19.00. Bezpłatne bilety do odbioru 9 kwietnia 2019 od godz. 16.30 w gmachu Filharmonii Pomorskiej. Liczba miejsc ograniczona.

Uroczysty koncert z okazji 673. rocznicy urodzin Bydgoszczy

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Piotr Sułkowski – dyrygent TRE Voci – Miłosz Gałaj, Mikołaj Adamczak, Voytek Soko Jerzy Snakowski – prowadzenie TRE Voci to tenorzy, trzy indywidualności, trzy zróżnicowane głosy i jedna wielka przyjaźń. Z takiej mieszanki stworzył się charyzmatyczny koktajl mołotowa, którego największym atutem są występy na żywo. Trio już od trzech lat wzbudza zachwyt publiczności na całym świecie, od Tajlandii, przez USA i Kanadę, po największe sale koncertowe w Polsce. Koncertowe spotkania z publicznością są dla nich wyzwaniem, nawet jeśli dzieli się scenę na trzech. A kiedy stają obok siebie, dzieje się magia.

26.04.2019, piątek, godz. 19.00

Mała msza uroczysta

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Chór Akademicki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Bassem Akiki – dyrygent Ewa Majcherczyk – sopran Iryna Zhytynska – alt Jacek Laszczkowski – tenor Jozef Benci – bas Bernard Mendlik, Tomasz Kotwica – przygotowanie Chóru G. Rossini – La petite messe solennelle (Mała msza uroczysta) Mała msza uroczysta Rossiniego, wbrew swej nazwie, jest wielkim, sakralnym utworem tego wybitnego włoskiego twórcy oper. Skomponował ją pięć lat przed swoją śmiercią, w wieku 71 lat, jednakże nie odczuwa się w niej ani przygnębienia, ani rezygnacji. Msza jest niezwykła: religijna w swej treści, a jednocześnie pełna radości, sięgająca po frazy, które możemy śmiało określić muzycznym żartem. Rossini po stworzeniu dzieła napisał: „Dobry Boże, oto ukończyłem tę biedną małą Mszę… Dobrze wiesz, że urodziłem się dla opery buffa! Trochę umiejętności, trochę serca, to wszystko. Bądź więc błogosławiony i przyjmij mnie do raju”. Współcześni Rossiniemu nadali mu przydomek „włoski Mozart”, pisał bowiem muzykę melodyjną, przepojoną duchem wesołości, pełną gracji i elegancji. inf. Mariola Grochowina

kwiecień 2019 |

BIK | 27

w yd a r z e ni a Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego 4.04.2019, godz. 11.00 7.04.2019, godz. 11.00 Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6; wstęp – 1 zł/os.

Spotkanie z Priscillą Romero – kostarykańską artystką, laureatką nagrody specjalnej Muzeum im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy

Artystka swobodnie porusza się w dziedzinie site-specific, czyli tworzy unikatowe obiekty, instalacje graficzne, aranżacje przestrzenne, które stanowią jedność z miejscem, w którym są prezentowane. Autorka, kreując swoje prace, za każdym razem tworzy bogatą, metaforyczną sieć kontekstów.

stanowiące wstęp do wystawy. Priscilla Romero wykorzystuje opracowaną przez siebie technikę lateksografii.

Umożliwia ona otrzymanie odcisków/odbitek z różnorodnych obiektów, m.in. z powierzchni skóry, przy zastosowaniu nietoksycznych materiałów. W autorskiej koncepcji wystawy ważne są nawiązania do historii miasta i jego mieszkańców. Inspiracją dla powstającego scenariusza wystawy był pobyt artystki w Bydgoszczy. Spotkanie będzie okazją do poznania autorki i uczestniczenia w pokazie powstawania jej prac. Jednocześnie rozpoczniemy proces „zbierania śladów”, które jesienią odnajdziemy w przestrzeni ekspozycji.

Barbara Chojnacka, Kajetan Giziński

4.04.2019, godz. 16.30, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6; informacje pod nr. tel. 519 045 371

„Dziecięce graffiti”

Warsztaty z Priscillą Romero. Spotkanie będzie okazją do uczestniczenia w procesie „zbierania śladów” – wykonywania odlewów palców, które zostaną przetworzone przez artystkę i jesienią zostaną zaprezentowane na wystawie w muzeum. Inspirując się działaniami graficzki, wykonamy i udekorujemy świąteczne odlewy gipsowe.

10 i 24 kwietnia 2019, godz. 11.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6; koszt – 5 zł

„Maluchy w muzeum – środy sensoryczne dla najmłodszych” Priscilla Romero

Zapraszamy rodziców z dziećmi do lat 3 na warsztaty sensoryczne dla maluszków. Obowiązują zapisy pod adresem: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl lub telefonicznie pod nr. 52 585 99 11. każdy weekend w godz. 11.30–17.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6; uczestnictwo w ramach biletu wstępu

Działania animacyjne w Przestrzeni Edukacyjnej „Zabawy ze Sztuką” Zajęcia z animatorem muzealnym.

7.04.2019, godz. 11.00-13.00, Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 / Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6; koszt – 3 zł

„Niedziela w Muzeum”

Priscilla Romero, Realizacja graficzna

W październiku br. odbędzie w naszym muzeum wystawa Priscilli Romero. Ekspozycja przybliży aktualne tendencje w światowej grafice artystycznej, łączącej różnorodne media. Już teraz zapraszamy na spotkanie, 28 | BIK | kwiecień 2019

Zapraszamy dzieci wraz z rodzicami na „Spotkania kreatywne” w ramach „Niedzieli w Muzeum”. Kwietniowe zajęcia pomogą odgadnąć, „Co można robić w Muzeum?”. Od godz. 11.00 zapraszamy na wernisaż wystawy „Wymarzone Muzeum”. Podczas wernisażu będziemy mogli uczestniczyć w etiudzie „Halo, czy to Muzeum”. Kolejny punkt programu to spotkanie z Priscillą Romero – laureatką Nagrody Specjalnej im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, przyznanej podczas „Wystawy Konkursowej Międzynarodowego Triennale Grafiki – Kraków 2018”. Podsumowaniem zajęć będą „zabawy kreatywne z jajem”. Wykorzystując styropianowe kształtki, przerobimy je w oryginalne dzieła sztuki, wykorzystując materiały tekstylne, serwetki i druciki.

Zapisy pod nr. tel. 52 58 59 911, 52 58 59 914 lub pod adresem: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl.

w yd a r z e ni a O biekt miesi ąca :

Zofia Stryjeńska, Chrystus ukazujący się Matce (Wiosna nadchodzi), 1918, 50×70 cm, papier, gwasz W latach 1917–1918 Zofia Stryjeńska stworzyła cykl pt. Pascha.

Złożyło się na niego pięć plansz wykonanych w technice gwaszu z akwarelą: Wyjście z grobu, Trzy Marie u grobu, Ogrodnik (Noli me tangere), Ukazanie się uczniom, oraz Spotkanie z Synem.

Prezentowana w naszych zbiorach praca stanowi alternatywną wersję Spotkania z Synem, która ostatecznie nie znalazła się we wspomnianym powyżej cyklu. Na obrazie widzimy dwie postacie, o dość niejednoznacznej proweniencji. Siedzącą pod „płaczącą wierzbą” kobietę możemy odczytywać jako Matkę Bożą pogrążaną w smutku po utracie syna. Dużo Zofia Stryjeńska, Chrystus ukazujący się Matce (Wiosna nadchodzi), trudniejsza w rozpoznaniu jest 1918, 50×70 cm, papier, gwasz, fot. W. Woźniak druga postać. Tytuł sugeruje dwie odpowiedzi: jest to Zmartwychwstały Chrystus bądź personifikacja wiosny. Na symboliczne odniesienie do pory roku dodatkowo wskazuje kobieca fizjonomia i strój stojącej postaci.

Obraz można oglądać w Galerii Sztuki Nowoczesnej przy ul. Mennica 8 na Wyspie Młyńskiej.

Zofia Stryjeńska (1891–1976) – działała na wielu polach twórczości artystycznej jako: malarka, grafik, ilustratorka i scenograf. Jest jedną z najbardziej znanych (obok Tamary Łempickiej) polskich artystek okresu dwudziestolecia międzywojennego. Wielokrotnie nagradzana malarka ilustrowała liczne książki, dekorowała sejmowe sale, tworzyła wielkie realizacje ścienne, zdobiąc m.in. wnętrza polskich transatlantyków „Piłsudski” i „Batory”.

27.04.2019, godz. 11.00-14.00, Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7

Urodziny Mistrza Leona Wyczółkowskiego

Spotkanie urodzinowe będzie okazją do bliższego zapoznania się z życiorysem artysty i jego pracami znajdującymi się w zbiorach muzeum. Oglądając te dzieła, poznamy mniej znane fakty z życia jubilata, które przybliżą historycy sztuki: kurator zbiorów oraz współpracownicy Działu Edukacji. Zapraszamy do udziału w plenerze malarskim prowadzonym pod nadzorem uczniów bydgoskiego Liceum Sztuk Plastycznych oraz na warsztaty dla rodzin, a także na wiele innych atrakcji urodzinowych.

27.04.2019, godz. 12.00–14.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8

Dzień Wolnej Sztuki 2019 w Galerii Sztuki Nowoczesnej

Badania mówią, że zwiedzający muzea statystycznie spędzają przed każdym dziełem sztuki osiem sekund.

Wchodząc do muzeum, czujemy się zmuszeni do obejrzenia wszystkich dzieł, które się w nim znajdują.

Dzień Wolnej Sztuki jest polską edycją międzynarodowej akcji muzealnej Slow Art Day. W Muzeum Okręgowym

im. L. Wyczółkowskiego odbędzie się już po raz szósty.

Tego dnia w godz. 12.00-13.00 będziemy namawiać do bliższego zapoznania się z pięcioma pracami eksponowanymi w Galerii Sztuki Nowoczesnej. Nasi wolontariusze pomagać będą w odbiorze sztuki – pobudzą do refleksji, zainspirują do zastanowienia się nad każdą z prac.

W godzinach od 13.00 do 14.00 zapraszamy wszystkich chętnych na krótką prezentację dra Mateusza Solińskiego poświęconą dziełom eksponowanym w naszej galerii pt. „Od impresjonizmu do pop-artu” oraz do podzielenia się swoimi wrażeniami i dyskusji.

W tej edycji Dnia Wolnej Sztuki skupimy się na następujących pracach: • Zofia Stryjeńska, Chrystus ukazujący się Matce (Wiosna nadchodzi), 1918 • Zdzisław Beksiński, Niebieska postać w czerwonym kapeluszu, 1987 • Jerzy Korzeniowski, Spalony fortepian, 1988 • Jan Świtka, Adam i Ewa (Dyptyk), 1979 • Jerzy Nowosielski, Akt, 1978 Nie obowiązują zapisy. Przez cały dzień wstęp do Galerii Sztuki Nowoczesnej będzie bezpłatny. kwiecień 2019 |

BIK | 29

w yd a r z e ni a 27.04.2019, godz. 15.30 – wernisaż.

Wystawa czynna do 12 maja Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11, plac Teatralny

„Wielkopolanie ku Niepodległej – w stulecie zwycięskiego powstania 1918–1919” – wystawa czasowa, plenerowa

W ramach wernisażu w dniu 27 kwietnia odbędzie się koncert pieśni patriotycznych związanych z Wielkopolską, połączony z narracją i czytaniem poezji powstańczej, a także panel dyskusyjny poświęcony powstaniu wielkopolskiemu, jego przebiegowi i znaczeniu dla Bydgoszczy, regionu i całej Polski. Ponadto w dniach 10–11 maja odbędą się warsztaty edukacyjne związane z powstaniem, a także pokaz grupy rekonstrukcyjnej „Spotkanie z Ułanami Poznańskimi”.

Dariusz Leśniewski

Wystawy czasowe: Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 Dzieje Pieniądza. Między wielkimi wojnami (1918–1939).

Wystawa czynna do kwietnia.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Grzegorz Przyborek. KOAN. Wystawa czynna do 19 maja.

Spichrze nad Brdą – ul. Grodzka 7-11 Niepodległa Polska. 1918 rok. Wystawa czynna do 12 maja.

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11, plac Teatralny Wielkopolanie ku Niepodległej – w stulecie zwycięskiego powstania 1918–1919. Wystawa czynna do 12 maja.

Dowódca frontu północnego ppłk. Kazimierz Grudzielski witający powstańców wielkopolskich na szosie Nakło-Paterek, 1919, reprodukcja fotografii W. Woźniak

Ekspozycja to czasowa wystawa plenerowa przygotowana przez Wielkopolskie Muzeum Niepodległości w Poznaniu przy współpracy kilkunastu instytucji muzealnych, naukowych i bibliotecznych z całego regionu, w tym Muzeum Okręgowego im. L. Wyczółkowskiego. Wystawa prezentowana jest w największych miastach Polski. Dodatkowo w Bydgoszczy stanowi również promocję wystawy czasowej „Niepodległa Polska. 1918 rok”, przygotowanej przez Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego, która dostępna jest w Spichrzach nad Brdą przy ul. Grodzkiej 7-11. Celem wystawy jest upamiętnienie zwycięskiego powstania wielkopolskiego w 100. rocznicę jego wybuchu, którą obchodzono 27 grudnia 2018, a także przybliżenie odbiorcom z całej Polski informacji o przyczynach i przebiegu powstania oraz wkładzie Wielkopolan w walkę o granice Polski.

Wystawy stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów.

W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 Mennica bydgoska.

Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość.

Skarb bydgoski.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Galeria Sztuki Nowoczesnej.

Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936).

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11 Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy.

Exploseum, ul. Alfreda Nobla EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg. inf. Adrianna Adamska

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego 10.04.2019, środa, godz. 17.00, sala koncertowa, ul. Skargi 7

Koncert Pasyjny

Koncert w wykonaniu studentów Koła Artystyczno-Naukowego Wokalistów Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego.

13.04.2019, sobota, godz. 17.00, Aula Copernicanum UKW, ul. Kopernika 1

Recital fortepianowy

San Jittakarn – fortepian Laureat nagrody PADEREWSKIWEGO i III nagrody Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Genewie.

W programie: Paderewski, Chopin, Beethoven, Beethoven, Szostakowicz, Gershwin, Rachmaninow

inf. Agata Szpadzińska

30 | BIK | kwiecień 2019

w yd a r z e ni a Biblioteka Główna UKW 4.04.2019, godz. 18.00, Biblioteka UKW (Galeria I piętro), wystawa czynna do 4 maja

Otwarcie wystawy rysunku Marka Szczęsnego i Lesława Cześnika „Szczyty niemożności”

Marek Szczęsny – ur. w 1965 r. w Bydgoszczy. Studia ukończył na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu.

W 1993 r. odbył staż na Akademii Sztuk Pięknych we Florencji. W 1994 r. podjął pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie, obecnie jest profesorem na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Zajmuje się głównie malarstwem oraz rysunkiem. Jest autorem ponad 30 wystaw indywidualnych, w tym kilku zagranicznych, m.in.: Gottingen – Niemcy, Kunst in Maschinenraum (2016); Galeria Spazio di Asimetrie w Bresci (2017); W Galeria LAV w Zagrzebiu (2018). Otrzymał liczne wyróżnienia i nagrody, a jego prace znajdują się w kilku znanych kolekcjach.

Lesław Cześnik – ukończył konserwację i restaurację malarstwa i rzeźby polichromowanej na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Od roku 1990 pracował w Muzeum Narodowym w Szczecinie, od 1993 jako kierownik Działu Konserwacji, później główny konserwator. W 2011 r. przeszedł do Muzeum Okręgowego im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, gdzie kieruje Działem Konserwacji Muzealiów. Współorganizator i uczestnik wystawy zbiorowej „Sztuka konserwacji – konserwacja sztuki” (Szczecin 2002). Autor kilku publikacji o problematyce konserwatorskiej. W nielicznych wolnych chwilach maluje (także kopie) i rysuje „dla podtrzymania koordynacji psychomotorycznej i warsztatu plastycznego w ramach spontanicznych sesji autoterapii relaksacyjnej”.

26.04.2019, godz. 17.00 (hol Biblioteki UKW – I piętro), wystawa będzie czynna do 31 maja

Otwarcie wystawy Stanisława Lejkowskiego „Powrót do źródeł”

Stanisław Lejkowski urodził się w 1929 r. w Chełmnie nad Wisłą. Studiował na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, został absolwentem Wydziału Nauk Plastycznych w 1955 r.

Wystawę zorganizowano z okazji 90. rocznicy urodzin autora. To historia opowiedziana niewielką formą graficz-

Sala widowiskowa w Fordonie Zapraszamy do sali widowiskowej przy ul. Piwnika-Ponurego 10 (w kompleksie obiektów sportowych) w Fordonie na audycje muzyczne dla dzieci, młodzieży i seniorów, przygotowane przez artystów Filharmonii Pomorskiej: 30.04.2019

Polak – Węgier dwa bratanki

– godz. 10.00 – przedszkola i klasy I-III szkół podstawowych, – godz. 11.00 – klasy IV-VIII szkół podstawowych i III gimnazjum, – godz. 12.00 – seniorzy.

Stanisław Lejkowski, Chełnmo, Kamienica przy ul. Grudziądzkiej (róg Podmurnej), 1960, drzeworyt sztorcowy

ną – rysunkiem czy drzeworytem sztorcowym, ale przedstawionym jako reprint powiększony wielokrotnie, w tym przypadku do rozmiaru 2×1 m, przedstawiający zabytki Chełmna. Cykl tych dziewięciu wystawionych obiektów nawiązuje do dziewięciu wzgórz, na których ulokowane zostało miasto Chełmno, umieszczonych w jego herbie.

Dzięki takiej skali obiekt natychmiast zostaje zauważony i bardziej zapada w pamięć, by przeniknąć do naszej wyobraźni inaczej i dając wrażenie spaceru po mieście. inf. Barbara Maklakiewicz

28.05.2019

Śpiewnik domowy

– godz. 10.00 – przedszkola i klasy I-III szkół podstawowych, – godz. 11.00 – klasy IV-VIII szkół podstawowych i III gimnazjum, – godz. 12.00 – seniorzy.

18.06.2019

Z muzyką dookoła świata

– godz. 10.00, 11.00 – przedszkola i klasy I-III szkół podstawowych, – godz. 12.00 – seniorzy.

Rezerwacja miejsc pod nr. tel. 52 343 66 67 wew. 224.

Wstęp: 5 zł. inf. Monika Jarzyna

kwiecień 2019 |

BIK | 31

w yd a r z e ni a Teatr Polski w Bydgoszczy 3.04.2019, środa, godz. 19.00 4.04.2019, czwartek, godz. 10.00, 19.00 4.04.2019, czwartek, godz. 12.30, foyer TPB – warsztaty 5.04.2019, piątek, godz. 10.00 6.04.2019, sobota, godz. 16.00 wiek 12+, Duża Scena TPB – spektakl kameralny

Balladyna. Wojna wewnętrzna

reżyseria, scenografia i światła: Justyna Łagowska; dramaturgia: Szymon Adamczak; muzyka: Robert Piernikowski; choreografia: Milena Czarnik; wideo: Tomasz Michalczewski; współpraca pedagogiczno-teatralna: Agnieszka Szymańska; inspicjent: Adam Pakieła; występują: Alicja Mozga, Dagmara Mrowiec, Andrzej Jakubczyk, Paweł Paczesny, Jakub Ulewicz, Marcin Zawodziński

muzyka: Kamil Pater; reżyseria świateł/projekcje wideo: Michał Głaszczka; ruch sceniczny: Alisa Makarenko; asystentka reżysera: Michalina Rodak; inspicjent: Adam Pakieła; występują: Michalina Rodak, Sylwia Zmitrowicz, Radomir Rospondek, Tomasz Taranta oraz Sun Xueer Spektakl przedstawiający w nielinearny sposób historię o ogromnej samotności i niemożności okazywania uczuć, ale też o miłości, która jest źródłem akceptacji i zrozumienia nawet najbardziej irracjonalnych zachowań i postaw.

10.04.2019, środa, godz. 10.00 11.04.2019, czwartek, godz. 10.00 12.04.2019, piątek, godz. 10.00 13.04.2019, sobota, godz. 11.00 Mała Scena TPB, czas trwania: 1 h 30 min z przerwą

Maria Kownacka – Plastusiowy pamiętnik

reżyseria: Lena Frankiewicz; kostiumy i scenografia: Melania Muras; choreografia: Iza Chlewińska; muzyka: Marek Napiórkowski; animacje: Natalia Bucior; konsultant dziecięcy: Mikołaj Frankiewicz; asystentka scenografa: Marta Sidrów; inspicjent: Mateusz Stebliński; występują: Michalina Rodak, Alicja Mozga/Małgorzata Trofimiuk, Artur Krajewski, Jakub Ulewicz, ze specjalnym udziałem Karoliny Adamczyk jako Zosi (materiał wideo)

Balladyna. Wojna wewnętrzna, fot. Michał Szlaga

Justyna Łagowska podejmuje się realizacji, mającego niemal 200 lat, dramatu Słowackiego w zupełnie nowej formie. Muzyczna konwencja spektaklu nadaje klasycznemu tekstowi niezwykłą dynamikę, a nielinearna narracja pozwala na dogłębną reinterpretację zdarzeń znad Gopła.

5.04.2019, piątek, godz. 19.00 6.04.2019, sobota, godz. 19.00 7.04.2019, niedziela, godz. 16.00 Mała Scena TPB, czas trwania: 105 min bez przerwy

Beksińscy

reżyseria i opracowanie tekstu: Michał Siegoczyński; współpraca merytoryczna i redakcyjna: Zuzanna Bojda, Jarosław Murawski; scenografia: Weronika Ranke;

Plastusiowy pamiętnik, fot. Magda Hueckel

Historia nieporadnego pomarańczowego ludzika zaciekawi nawet najbardziej niecierpliwych widzów. Przygody piórnikowych mikrusów będą dla dzieci zajmującą przygodą, pełną humoru i mądrości.

10.04.2019, środa, godz. 19.00 – studencka środa 11.04.2019, czwartek, godz. 19.00 – premiera belferska 12.04.2019, piątek, godz. 18.00 Duża Scena TPB – spektakl kameralny

Artur Pałyga – Trump i pole kukurydzy

Beksińscy, fot. Dawid Stube

32 | BIK | kwiecień 2019

reżyseria: Paweł Łysak; scenografia: Robert Rumas; kostiumy: Konrad Parol; wideo: Tamara i Piotr Wyrzykowscy; muzyka: Stefan Węgłowski; współpraca artystyczna: Anna Włodarska; inspicjent: Adam Pakieła; występują: Dagmara Mrowiec-Matuszak, Emilia Piech, Małgorzata

w yd a r z e ni a BIK-u LNIKÓW YTE Z C A ET DL LNY BIL m BIK-u TEATRA numere : m y w io le tn k ie ta w k w cenie Zk a a sp e bilety n jna wewnętrzn o zł na . W .00 Ballady tnia, godz . 19 .00 ie 6 1 w 4k odz . ietnia, g dz y lub 6 k w p i pole kukur y 0 m .0 u r 8 alnie T 1 . z z a d or maksym zakupu tnia, go 12 k wie BIK-u uprawnia dporomocyjnej cenie.

15 !

ektakl w zemplarz Jeden eg ów na jeden sp 4 bilet

Pchła Szachrajka, fot. Filip Kowalkowski

24.04.2019, środa, godz. 10.00 25.04.2019, czwartek, godz. 10.00 25.04.2019, czwartek, godz. 11.00, foyer TPB – warsztaty 26.04.2019, piątek, godz. 10.00 Mała Scena TPB, czas trwania: 55 min bez przerwy

Jan Brzechwa – Pchła Szachrajka

Trump i pole kukurydzy, fot. Natalia Kabanow

Trofimiuk, Małgorzata Witkowska, Damian Kwiatkowski, Mateusz Łasowski

Paweł Łysak i Artur Pałyga po pięciu latach wracają na bydgoską scenę, by zastanowić się, jak można uratować świat. Jakie czynniki mogą sprowokować społeczeństwo do wspólnego działania na rzecz dobra planety? Czy jedynym determinantem, który pozwoli przetrwać ludzkości, jest strach?

reżyseria: Łukasz Gajdzis; scenografia: Aleksandra Semenowicz; inspicjent: Adam Pakieła; występują: Małgorzata Witkowska/ Michalina Rodak, Paweł L. Gilewski, Marcin Zawodziński Aktorzy, wykorzystując znakomity tekst Jana Brzechwy, wprowadzają najmłodszą widownię w bajkowy świat oparty na nieposkromionej wyobraźni.

27.04.2019, sobota, godz. 18.00, Duża Scena TPB – spektakl gościnny, czas trwania: 150 min, jedna przerwa

Jan Peszek – Podwójne solo

12.04.2019, piątek, godz. 20.00 – debata, wstęp wolny, przestrzeń Dużej Sceny

Zmiana klimatu. O jakimś końcu świata

W podpisanym w grudniu 2015 roku Porozumieniu Paryskim 195 krajów zobowiązało się do „utrzymania wzrostu globalnych średnich temperatur na poziomie znacznie poniżej 2 stopni Celsjusza ponad poziom przedindustrialny i kontynuowanie wysiłków na rzecz ograniczenia wzrostu temperatur do 1,5 stopnia”, w celu uniknięcia globalnego ocieplenia. Trzy lata później prezydent Donald Trump zadecydował, że USA wycofają się z Porozumienia Paryskiego, ponieważ traktat zbyt wiele kosztuje Amerykę, narzuca ograniczenia produkcji i wstrzymuje tworzenie nowych miejsc pracy. W tym samym roku przedstawiciele polskiego rządu zaczynają mieć wątpliwości co do prognoz naukowców i rzeczywistego wpływu człowieka na zmianę klimatu. Czy istnieje jeszcze jakakolwiek szansa na zapobiegnięcie potencjalnej katastrofie ekologicznej?

Debatę poprowadzi Tomasz Stawiszyński (Radio TOK FM, kwartalnik „Przekrój”). Gośćmi debaty będą: Edwin Bendyk („Polityka”, kwartalnik „Przekrój”), Katarzyna Lewandowska (ASP w Gdańsku, UMK w Toruniu), Paweł Łysak (Teatr Powszechny w Warszawie).

Jan Peszek, fot. Magda Hueckel

Wraz ze Scenariuszem dla nieistniejącego, lecz możliwego aktora instrumentalnego spektakl Dośpiewanie.

Autobiografia składa się na projekt Podwójne solo, gdzie Jan Peszek podwójnie zachwyca swoją precyzją, energią, maestrią słowa i sprawnością. inf. Paulina Wenderlich

kwiecień 2019 |

BIK | 33

w yd a r z e ni a Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy wystawa czynna do 5 maja

Cień wolności

kurator: Marek Zieliński organizatorzy: Instytucja Kultury Ars Cameralis we współpracy z Galerią Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach

Wystawa jest spojrzeniem na dzieje minionego stulecia przez pryzmat sztuki. Pokazane jest ono w dziełach artystów różnych generacji. Historie i podania, mity i legendy – bliskie i odległe, losy ogólne i lokalne oglądane są z perspektywy nostalgicznej pamięci, ironicznego dystansu bądź mistyfikacji. Są świadectwami traum, dotykają tabu, wstydliwie przemilczanych w „jasnych narracjach”. Tak opowiedziana historia odbiega od historii przedstawianej w świetle patosu. Ukazuje złożoność losów nie w oślepiającym blasku, a w łagodnym dla oka i tolerującym subtelne niuanse cieniu. artyści: Paweł Althamer, Mirosław Bałka, Edward Dwurnik, Karolina Grzywnowicz, Tadeusz Kantor, Martyna Kielesińska, Grzegorz Klaman, Kamil Kuskowski, Przemysław Kwiek, Zbigniew Libera, Krystyna Pasterczyk, Wojciech Prażmowski, Józef Robakowski, Jerzy Truszkowski, Michał Smandek, Radek Szlęzak, Mikołaj Szpaczyński, Piotr Zarębski.

26.04.2019, godz. 18.00 – otwarcie wystawy, wystawa czynna do 2 czerwca

Aleksandra Simińska: Arché. Malarstwo – wystawa retrospektywna kurator wystawy: Danuta Pałys

Czarna wieża, 2018–2019, olej płótno, 321×210 cm, fot. W. Woźniak

Na wystawie retrospektywnej malarstwa Aleksandry Simińskiej pokazanych zostanie ponad 100 prac artystki – począwszy od najwcześniejszych – z lat 80., aż do najnowszych obrazów z cyklu Aleppo. Inspiracją dla Simińskiej bywa zarówno natura, jak i dzieła mistrzów malarstwa europejskiego. Artystka swobodnie porusza się po obszarach ocenzurowanych już jako „zamknięte” i „nieatrakcyjne” dla współczesnego twórcy i odnajduje w nich ciągle żywą tkankę dla budowania własnego malarstwa.

W jej obrazach często występuje tematyka mitologiczna, symbolika wanitatywna, komentarze do dramatycznych wydarzeń współczesności, a także wątki nawiązujące do doświadczeń osobistych. Tworzy cykle prac, m.in.: Pejzaż podwójny, Rozmowy z innymi malarzami, Wyspy, Wnętrza z pudłem, Bachantki, Aleppo.

Danuta Pałys

Aleksandra Simińska urodziła się w 1962 roku. Ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy.

W latach 1933–1988 studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom z wyróżnieniem uzyskała w pracowni malarstwa prof. Janusza Kaczmarskiego.

W latach 1989–1993 była asystentką na Wydziale Sztuk 34 | BIK | kwiecień 2019

Ziemia niczyja 8, 2007, olej płótno, 20×20 cm, fot. Ł. Maklakiewicz

Al e k s a n dra S imi ń s k a

Pejzaż z kwitnącym sadem, 1992, olej na kartonie, 196×236 cm, fot. Ł. Maklakiewicz

W szopie, 2013–2018, płótno olej, 120×170 cm, fot. W. Woźniak

Różowe drzewo, 2013, olej płótno, 200×150 cm, fot. W. Woźniak

kwiecień 2019 |

BIK | 35

w yd a r z e ni a Pięknych UMK w Toruniu w pracowni prof. Zygmunta Kotlarczyka. W 1996 roku rozpoczęła pracę wykładowcy na Wydziale Wychowania Artystycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie, a od 1999 do 2006 roku pracowała na stanowisku prof. nadzw. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, gdzie prowadziła dyplomową pracownię malarstwa. Była kierownikiem Katedry Malarstwa i Rysunku UWM. Od 2006 roku pracuje na UTP w Bydgoszczy. Otrzymała dwukrotnie stypendia Ministra Kultury i Sztuki, stypendium Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Nauce Polskiej w Paryżu, a 2009 roku została odznaczona Medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. W 2011 roku uzyskała tytuł profesora sztuk plastycznych. Od roku 1990 należy do ZPAP. Jest autorką kilkudziesięciu wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą.

Wystawie towarzyszyć będzie bogato ilustrowany, obszerny katalog z tekstami krytycznymi. Patronat honorowy nad wystawą objął prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski.

Dziecko na warsztat Spotkania odbywają się w każdą środę kwietnia – godzina do ustalenia z grupą. Obowiązują zapisy: tel. 52 339 30 62. Warsztaty kierowane są do grup zorganizowanych do 25 osób, dla dzieci przedszkolnych i klas 1-3 szkoły podstawowej, spotkanie trwa do 1,5 godz. Wstęp wolny

Kwiecień plecień…

Makatki, makramy, plecionki

prowadzenie: Agnieszka Gorzaniak i Karolina Pikosz – kuratorki Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy

27.04.2019, godz. 12.00, wstęp wolny

Dzień Wolnej Sztuki

Dziewiąta ogólnopolska edycja Dnia Wolnej Sztuki. Galerie sztuki oraz muzea w całej Polsce pokażą po pięć wybranych obiektów z kolekcji lub wystaw. W Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy zatrzymamy się przy pracach z aktualnie pokazywanych wystaw: Cień wolności oraz Aleksandra Simińska: Arché. Malarstwo. Według badań statystycznych zwiedzający spędza przed dziełem sztuki osiem sekund. Oczywiste jest to, że chcielibyśmy obejrzeć wszystkie dzieła na wystawie, ale efektem – że oglądamy pobieżnie. Slow Art, czyli ruch Wolnej (Powolnej) Sztuki pozwala przez godzinę skupić się na pięciu wybranych dziełach, poznać je głębiej, podyskutować z innymi uczestnikami i osobami oprowadzającymi. www.galeriabwa.bydgoszcz.pl

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy – ul. Gdańska 3

W kwietniu w Galerii Miejskiej bwa przy ul. Gdańskiej 3 zaprezentowany zostanie fragment kolekcji galerii. W ramach ekspozycji pokazane zostaną prace najnowsze, jak i te, które poddane zostały konserwacji w ostatnich latach.

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, jako instytucja przygotowująca wystawy czasowe, nie posiada stałej ekspozycji. Pozyskiwane i przekazywane prace bardzo rzadko prezentowane są publiczności. Ich wybór nie jest przypadkowy. Poszerzanie kolekcji odbywa się poprzez nabywania prac współczesnych twórców związanych z programem wystawienniczym galerii.

Idzie wiosna. Idzie nowe. Czas ożywić się zabawą w kolor i fakturę. Tak jak we wiosennej pogodzie dynamicznie wszystko się zmienia, tak uczestnicy będą bawić się w przeplatanie różnych materiałów: włóczek, tkanin, a nawet roślin.

Sztuka w samo południe! – warsztaty dla seniorów 5.04.2019, godz. 12.00, wstęp wolny

Raz na ludowo, czyli świąteczne wycinanki prowadzenie: Anna Araszkiewicz

Tematem spotkania będzie polska wycinanka ludowa.

Uczestnicy warsztatów dowiedzą się m.in., w jaki sposób upiększano izby, przygotowując się na święta Wielkanocy na Kujawach oraz w innych rejonach Polski. W drugiej części seniorzy nauczą się własnoręcznie tworzyć unikatowe wzory oraz przygotują wycinanki, które z powodzeniem będą mogły stać się elementem wystroju domu lub wielkanocnego koszyka.

Bydgoska Akademia Sztuki – wykłady

10.04.2019, godz. 18.00, wstęp wolny dr Anna Wachowicz: Design Thinking – kreatywny zawrót głowy 24.04.2019, godz. 18.00, wstęp wolny Barbara Chojnacka: Bydgoszcz w malarstwie i grafice artystycznej 36 | BIK | kwiecień 2019

Magdalena Rucińska, Części pierwsze, 2017, akryl, płótno, 40×40 cm

Wśród obiektów prezentowanych w ramach ekspozycji znajdą się prace artystów takich jak: Grzegorz Bednarski, Dorota Buczkowska, Jan Dobkowski, Józef Flieger, Darek Gackowski, Kazimierz Jułga, Alicja Kubicka, Petra Lind­ holm, Marta Normington, Monika Rak, Jerzy Riegel, Magdalena Rucińska, Michał Smandek, Marta Szymielewicz. inf. Danuta Pałys

w yd a r z e ni a Bydgoskie Centrum Sztuki

Piotr Woroniec i Marcin Myśliwiec podczas wernisażu, fot. Łukasz Antczak

wystawa czynna do 10 maja

Marcin Myśliwiec i Piotr Woroniec – Opowieści dwóch światów

Myśliwiec inspiruje się motywami pochodzącymi ze średniowiecznych bestiariuszy, a Woroniec odwołuje się do codzienności i sztuki ludowej. Dla obu artystów ogromną rolę w procesie twórczym odgrywa muzyka. Ich rzeźby mają w sobie jakiś rodzaj patyny, zapisanej historii, pochodzącej z wyobraźni lub z własnych doświadczeń.

To realne postaci zamieszkujące równoległe światy.

Marcin Myśliwiec – urodzony w Jaśle w 1983 r. Studia na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Kra-

k s i ą ż k i

kowie (kierunek grafika), dyplom w 2012 r. Absolwent Uniwersytetu Ludowego Rzemiosła Artystycznego w Woli Sękowej. Mieszka i pracuje w Mielcu.

Piotr Woroniec – urodzony w Giżycku w 1955 r. Od 1995 członek Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP).

Mieszka i pracuje w Woli Sękowej na Podkarpaciu.

25.04.2019, godz. 17.00, wstęp wolny Daria Jagiełło (UMK) – „Między słowem a obrazem – świat oczami a spod pióra Stanisława Wyspiańskiego” – wykład. inf. Natalia Pichłacz

d l a

C i e b i e

Antykwariat Szperalnia.pl Bydgoszcz, ul. Gdańska 73 (w bramie) zaprasza od wtorku do piątku w godz. 11–18 kwiecień 2019 |

BIK | 37

w yd a r z e ni a Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 2.04.2019, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa AM, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

CCXC Bydgoski Wtorek Muzyczny

Agnieszka Bartoszewicz – flet Przemysław Buczek – klarnet Wojciech Bryliński, Jarosław Klekotko – waltornia Janusz Bobiński, Bogdan Gizela, Tomasz Gluska – trąbka Włodzimierz Spodymek – saksofon Paweł Kalicki – puzon Robert Bartoszewicz – tuba Monika Kopaczewska, Agnieszka Spodymek – fortepian Orkiestra Katedry Instrumentów Dętych, Perkusji i Kameralistyki Dominik Sierzputowski – przygotowanie

6.04.2019, sobota, godz. 16.00, sala Domu Polskiego, ul. Grodzka 1, wstęp wolny

Musica Spiritus Movens Barokowe odcienie lutni

Anton Birula – lutnia barokowa, teorba Anna Kowalska-Birula – lutnia barokowa, gitara barokowa

W. Żeleński – 25 Preludiów op. 38: nr 9, 10, 17 A. Piazzolla – Saint Louis en l’Ile A. Piazzolla – Sentido Unico B. Precz – 3-3-2 B. Precz – Grafeld’s Impression B. Precz – Opowieść starego lirnika N. Osmanow – Bułgarski souvenir 7.04.2019, niedziela, godz. 16.00, „Wiatrak”, ul. Bołtucia 7, wstęp wolny

Koncert w „Wiatraku”

Chór Wydziału Dyrygentury, Jazzu i Edukacji Muzycznej Grażyna Wolter-Kaźmierczak – dyrygent w programie: R. Twardowski, J. Świder, O. Gjeilo, M. Wawruk

10-11 kwietnia 2019, Aula Akademii Muzycznej, ul. Słowackiego 7, wstęp wolny

KONFERENCJA NAUKOWA W cieniu swych uczniów.

Polscy twórcy – pedagodzy kompozycji

dr hab. Aleksandra Kłaput-Wiśniewska, profesor uczelni – kierownictwo naukowe

10.04.2019, środa, godz. 19.00, Sala Koncertowa, ul. Staszica 3, wstęp wolny KONCERT KOMPOZYTORSKI w ramach Konferencji Naukowej

W cieniu swych uczniów.

Polscy twórcy – pedagodzy kompozycji pedagodzy i studenci AM w Bydgoszczy

Anton Birula, Anna Kowalska

w programie: S.L. Weiss – Suita g-moll z manuskryptu Drezdenskiego J.S. Bach – Pastorale F-dur BWV 590 A. Forqueray – La Clement, Le Carillon de Passy, La Latour, La Buisson 7.04.2019, niedziela, godz. 16.00, Pałac Stary w Ostromecku, bilety w cenie 15 zł (bilety ulgowe – 10 zł) można nabywać w Pałacu w Ostromecku pół godziny przed koncertem

Akademia w pałacu

Stanisław Miłek – akordeon w programie: J. Derbienko – Preludium chorałowe M. Gordiejuk – Tren

38 | BIK | kwiecień 2019

Doroczna, wiosenna sesja w tym roku będzie miała nieco odmienny charakter. Jej pierwsza część zatytułowana została „Spotkanie z folklorem kujawskim”. W środę 10 kwietnia od godz. 10.00 zapraszamy do Auli Akademii Muzycznej na prezentacje i wykłady dotyczące wykonywania, zbierania i dokumentowania kujawskiej muzyki ludowej, wyjątkowych, rodzimych tradycji zawiązanych z kapelami, śpiewem i tańcem w naszym regionie. Prezentacje ilustrowane zdjęciami i przykładami muzycznymi przedstawią autorytety w dziedzinie kujawskiej folklorystyki: Agnieszka Kostrzewa z Muzeum Etnograficznego im.

Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu oraz nestorka regionalnych badań folklorystycznych Wanda Szkulmowska. Atrakcją spotkania będzie specjalny występ „na żywo” jednego z najbardziej utytułowanych kujawskich zespołów – Kujawioki z Osięcin (pod kierownictwem Zenona Paliwody).

W środę od godz. 15.00 i w czwartek o godz. 10.00 rozpocznie się druga część konferencji pod tytułem „W cieniu swoich uczniów?” poświęcona nauczycielom

w yd a r z e ni a i nauczaniu kompozycji. Dotyczyć ona będzie aktywności nauczycieli-kompozytorów z naszego regionu i nie tylko.

Działalności tych, którzy tworzyli klasy, ośrodki, szkoły kompozytorskie, grupując wokół siebie młodych adeptów sztuki pisania muzyki. Często styl ich twórczości, charakterystyczny język muzyczny, estetyczne upodobania czy też osobowość rzutowały na działalność kompozytorską kilku pokoleń kompozytorskich. Wielu z nich, poświęcając się pedagogice, zawiesiło lub ograniczało komponowanie, inni przeciwnie – intensywnie rozwijali własną twórczość. Dowodem tego, jaką odegrali rolę, oraz tego, że warto ich przywołać, czasem może wydobyć z niepamięci, bądź po prostu podkreślić ich działalność w trudnej, pełnej tajemnic pracy nauczyciela kompozycji, będą referaty i prezentacje poświęcone m.in.

Henrykowi Mikołajowi Góreckiemu, Karolowi Szymanowskiemu, Zygmuntowi Mycielskiemu, Bolesławowi Poradowskiemu, Kazimierzowi Sikorskiemu, Franciszkowi Woźniakowi, Marianowi Gordiejukowi i in. Dopełnieniem spotkania będzie tradycyjny Koncert Kompozytorski, podczas którego zaprezentowane zostaną utwory pedagogów budujących podwaliny dzisiejszej „bydgoskiej szkoły kompozytorskiej”, a także kompozycje aktualnie pracujących w naszej uczelni twórców i pedagogów.

Zwieńczeniem całej konferencji będzie panel dyskusyjny (czwartek 11 kwietnia, godz. 13.00) z udziałem kompozytorów współcześnie działających w Bydgoszczy, którzy podejmą dyskusję na temat nowych wyzwań związanych z nauczaniem kompozycji w XXI wieku.

14.04.2019, niedziela, godz. 11.30, Sala Koncertowa, ul. Staszica 3. Bilety w cenie 5 zł dla dzieci i 8 zł dla osób dorosłych można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed audycją

CCVII Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami Piękne zwyczaje

14.04.2019, niedziela, godz. 17.00, Pałac w Lubostroniu.

Bilety w cenie 15 zł można nabywać w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem

CXCVII Koncert Pałacowy

Wiesława Ronowska – fortepian w programie: F. Schubert – Impromptus op. 142: f-moll, As-dur, B-dur, f-moll F. Schubert – Sonata fortepianowa B-dur D. 960

25.04.2019, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa, ul. Staszica 3, wstęp wolny

CXXXVII Koncert Organowy

Roberto Fresco – organy Michał Tyrański – trąbka naturalna Elżbieta Izdebska – sopran Karol Bartosiński – kontratenor Natalia Tyrańska, Michał Marcinkowski, Irena Filuś – skrzypce barokowe

Karol Piechowiak – altówka barokowa Ewa Witczak – wiolonczela barokowa Łukasz Macioszek – kontrabas Paweł Pawłowicz – klawesyn

Roberto Fresco

w programie: G. Torelli – Sonata D-dur G7 J.S. Bach – Erbarme dich Mein Gott G.F. Händel – Eternal Source of Light Divine G.P. Thelemann – Moralische Kantata: Die Liebe D. Scarlatti – Rompe Sprezza A. Corelli – Sonata a 3 op. 3 nr 1 G. Torelli – Koncert D-dur

28.04.2019, niedziela, godz. 10.15, „Wiatrak, ul. Bołtucia 7. Bilety w cenie 6 zł dla dziecka i 9 zł dla osoby dorosłej można nabywać w biurze Fundacji „Wiatrak” od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-19.00 oraz godzinę przed Porankiem

Poranek muzyczny w „Wiatraku” Kwietniowa muzyka

28.04.2019, niedziela, godz. 18.00, Sala Koncertowa FP, ul. Szwalbego 6, bilet normalny – 20 zł, bilet ulgowy – 15 zł do nabycia w Dziale Artystycznym Akademii Muzycznej oraz (w przypadku dostępności) godzinę przed koncertem w Filharmonii Pomorskiej

Koncert jazzowy

Big Band, soliści i zespoły Katedry Jazzu

30.04.2019, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa AM, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

Fortepian, wideoinstalacja, elektronika

Adam Kośmieja – fortepian w programie: H. Lachenmann – Guerro na fortepian P. Jodlowski – Serie Blanche na fortepian i taśmę K. Tanaka – Techno Etudes na fortepian K. Serocki – Veloce i Barbaro z Sonaty na fortepian V. Trescoli – Sol na pianino zabawkowe & elektronikę A. Bernal – Claude Debussy z serii Portrety na fortepian i wideoinstalację J.T. Veldhuis – The Body of our dreams na fortepian, wideo i taśmę inf. Anna Cudo

kwiecień 2019 |

BIK | 39

w yd a r z e ni a Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna 3.04.2019, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa

Spotkanie z Ewą Lipską

fot. Danuta Węgiel

– jedną z najwybitniejszych współczesnych poetek polskich. W 1967 r. ukazał się jej debiutancki tomik zatytułowany „Wiersze”. Wcześniej publikowała swoje utwory na łamach „Życia Literackiego” i „Dziennika Polskiego”.

Dotychczas ukazało się ponad 30 tomików jej wierszy, z których ostatnie to „Czytnik linii papilarnych” i „Pamięć operacyjna”. Piosenki do tekstów poetki śpiewali: M. Grechuta, Skaldowie, G. Turnau. Wybory jej wierszy ukazały się w ok. 40 obcojęzycznych wydaniach. Ma na swoim koncie powieść pt. „Sefer”. W latach 1970–1980 była redaktorką w dziale poezji Wydawnictwa Literackiego. Od 1991 r. przez sześć lat pracowała w polskiej ambasadzie w Wiedniu, z czego przez dwa lata pełniła funkcję dyrektora Instytutu Polskiego. Jest laureatką wielu nagród i wyróżnień. Bydgoskie spotkanie połączone będzie z promocją książki pt. „Boli tylko, gdy się śmieję… Listy i rozmowy” Stanisława Lema, Ewy Lipskiej i Tomasza Lema. Wstęp za okazaniem wejściówek (do odbioru w Wypożyczalni Biblioteki Głównej, Stary Rynek 24 – pierwszeństwo mają członkowie Dyskusyjnych Klubów Książki).

24.04.2019, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa Spotkanie z prof. Włodzimierzem Boleckim – historykiem, teoretykiem literatury, krytykiem literackim, profesorem w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, wykładowcą literatury polskiej XX wieku na Uniwersytecie Łódzkim.

Opublikował m.in. „Ciemny Staw. Trzy szkice do portretu Gustawa HerlinWłodzimierzem Bolecki, ga-Grudzińskiego”, „Prefot. Magdalena Wiśniewska -teksty i teksty”, „Ptasznik z Wilna. O Józefie Mackiewiczu”, „Inny Świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego”, „Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym”, „Rozmowy w Dragonei” 40 | BIK | kwiecień 2019

(z G. Herlingiem-Grudzińskim), „Polowanie na postmodernistów w Polsce”, „Rozmowy w Neapolu” (z G. Herlingiem-Grudzińskim), „Ciemna Miłość. Szkice o twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego”, „Wenus z Drohobycza. (O Brunonie Schulzu)”. W 2018 r. ukazała się powieść „Chack. Gracze. Opowieść o szulerach”. Jest autorem opracowań edytorskich m.in. utworów Wacława Berenta, Aleksandra Wata, Stanisława Ignacego Witkiewicza, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, autorem i współautorem scenariuszy filmów dokumentalnych poświęconych m.in. Józefowi Mackiewiczowi, Czesławowi Miłoszowi i paryskiej „Kulturze”. Napisał scenariusz do filmu fabularnego „Ostatni dzwonek” Magdaleny Łazarkiewicz. Laureat nagród. Bydgoskie spotkanie poświęcone będzie patronowi roku 2019 Gustawowi Herlingowi-Grudzińskiemu i połączone z promocją jego książki pt. „Dziennik 1957-1958” (premiera: 23 maja 2018). Wstęp za okazaniem wejściówek (do odbioru od 17.04, godz. 16.00, w Wypożyczalni Biblioteki Głównej, Stary Rynek 24 – pierwszeństwo mają członkowie Dyskusyjnych Klubów Książki). inf. Lucyna Partyka

4.04.2019, godz. 18.00-20.00

Targowisko Kultury

Na Targowisko Kultury zapraszamy wszystkich, dla których ważny jest fizyczny, dosłowny, namacalny z nią kontakt. Spotykamy się w każdy 1. czwartek miesiąca. Sprzedaż? Wymiana? To zależy od Ciebie – my tylko stwarzamy okazję! Udział w Targowisku Kultury jest bezpłatny.

3, 10, 17, 24 kwietnia 2019, godz. 18.00-19.00

Konwersacyjny klub językowy Deutsch Mit Spaß

Raz w tygodniu w bibliotece spotyka się grupa pasjonatów, by porozmawiać w języku niemieckim z ludźmi innych kultur i ciekawych zainteresowań.

4, 25 kwietnia 2019, godz. 18.00

Projektor

W kwietniu zapraszamy na szczególną odsłonę Projektora. We współpracy z Międzynarodowym Festiwalem Filmowym „Animocje” pokażemy film, który będzie swoistym prologiem do tegorocznej edycji wydarzenia.

9.04.2019, godz. 18.00

Spotkanie autorskie z Moniką Wiśniewską

– która opowie o kulisach powstania książki Polska dziewczyna w pogoni za angielskim snem opartej na własnych doświadczeniach z 13-letniego pobytu na emigracji.

Podczas spotkania będzie można zakupić książkę w promocyjnej cenie.

Wybrane zajęcia edukacyjne w kwietniu: 1.04.2019, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 10 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Noakowskiego 4) „W ujęciu onirycznym” – otwarcie wystawy malarstwa Jana Słomskiego.

w yd a r z e ni a 2.04.2019, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) „Kto ukrywa się w książeczce: pomyśl o mnie choć troszeczkę, czyli ile różności w marzeniach gości” – zajęcia z twórczego myślenia na podstawie książki P. Wechterowicza pt. „O czym myślisz?”.

2.04.2019, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) „Prima aprilis, bo się pomylisz. Żart, groteska, satyra w literaturze dziecięcej” – zajęcia literackie dla dzieci.

3.04.2019, godz. 12.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Broniewskiego 1) „Modlitwa w pieśni i poezji” – wielkopostny występ Grupy Form Różnych „Trzeci Oddech”.

4.04.2019, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) „Spotkanie z historią i zabytkami Bydgoszczy” – wykład Krzysztofa Bartowskiego.

9.04.2019, godz. 10.15, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Pomorska 80-86) „Oto jest Paryż” – cykl zajęć dla dzieci o stolicach europejskich na podstawie książek M. Saska.

9.04.2019, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 10 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Noakowskiego 4) Spotkanie autorskie z Adamem Michalakiem, autorem tomiku poetyckiego pt. „Lampowy ludzik”.

11.04.2019, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) „Chorwacja widziana od strony morza” – spotkanie podróżnicze z czytelniczką Agnieszką Reiwer-Przepierską.

11.04.2019, godz. 18.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) Malarstwo Krzysztofa Kloskowskiego – wernisaż i wystawa. Ekspozycja trwać będzie do 26 kwietnia.

12.04.2019, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) „Mamo, tato, zróbmy coś razem” – zajęcia plastyczne.

16.04.2019, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 13 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Gawędy 1) „Książeczki z półeczki” – spotkanie z cyklu „Rosnę z książką”.

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 6.04.2019, godz. 12.00- 15.00, budynek MDK2

„Pchle remanenty” – rodzinna giełda książek, zabawek, materiałów papierniczych, pomocy dydaktycznych itp.

27.04.2019, godz. 10.00, sala sportowa ZS Katolickich, ul. Nowogrodzka 17

XVI Wojewódzki Przegląd Zespołów Tańca Ludowego i Innych Form Tanecznych „KAROLINKA 2019”

W tym roku zaprezentują się dzieci w trzech kategoriach – Zespoły Tańca Ludowego (dzieci w wieku przedszkolnym i grupy do lat 12), Inne Formy Tańca (dzieci przedszkolne, do lat 12, młodziki do 16 lat) oraz Duety Art (dzieci przedszkolne, do lat 11 i do lat 16). Zespoły i grupy zaprezentują się w jednym układzie tanecznym. Jury oceniać będzie dobór repertuaru, choreografię, wartość artystyczną,

estetyczną i kulturową oraz pomysłowość i oryginalność prezentowanego programu. Zgłoszenia przyjmowane są do 7 kwietnia na adres organizatora.

28.04.2019, godz. 10.00, s. nr 2

„STEP by STEP” – dziecięco-młodzieżowe warsztaty taneczne w rytmie hip-hopu

Od solówek po formacje – dla wszystkich, którzy hip-hop pokochali najbardziej.

29.04.2019, godz. 12.00, Dom Polski, wstęp wolny

XIX Spotkanie Integracyjne „O uśmiech dziecka”

Od wielu lat MDK2 organizuje artystyczne spotkania integracyjne. Gromadzą one dzieci i młodzież niepełnosprawną ruchowo i z dysfunkcjami psychospołecznymi, która prezentować będzie podczas publicznego występu przedstawienia teatralne, taniec i piosenkę. Młodzi artyści do występów przygotowują się przez długie miesiące.

Takie prezentacje są dla nich dużym przeżyciem i radością. W spotkaniu wezmą udział reprezentanci szkół specjalnych, stowarzyszeń, świetlic i Warsztatów Terapii Zajęciowej oraz placówek wychowania pozaszkolnego.

MDK2 ogłasza Konkurs Artystyczny dla dzieci i młodzieży KAPELUSZNIK – zgłoszenia przyjmowane są do 30 kwietnia. Regulamin na stronie www. mdk2.bydgoszcz.pl. inf. Bogna Blachowska

kwiecień 2019 |

BIK | 41

w yd a r z e ni a Pałac Młodzieży w Bydgoszczy 1.04.2019, godz. 9.30 Konkurs recytatorsko-oratorski RECYTATORATOR. Miejsce: Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bydgoszczy, ul. M. Skłodowskiej-Curie 4.

3.04.2019, godz. 10.00 „Poradnia Rozwoju Zdolności” – spotkanie zatytułowane „Trening twórczości dla uczniów zdolnych”. Poprowadzą je: Grażyna Ledzińska (psycholog) i Beata Walasek (pedagog).

Przewidywany czas spotkania – ok. 2 godz. zegarowych.

Liczba miejsc ograniczona. Z jednej placówki można zgłosić

maksymalnie pięć osób. Przyjmowane są tylko zorganizowane grupy z opiekunem z danej szkoły. Zgłoszenia osób, grup prosimy kierować do 1 kwietnia do Moniki Grzybowskiej: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl, tel. 52 371 26 56.

Miejsce: Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2.

6.04.2019, godz. 11.00 Uroczyste zakończenie 17. edycji konkursu dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych na tekst pisany w języku niemieckim „Młodzi XXI wieku”, na którym spotkają się wszyscy uczestnicy, ich nauczyciele, jurorzy i goście. Na-

Olga Bończyk w Bydgoszczy

Aktorka teatralna, filmowa i wokalistka będzie gościem 20. edycji Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Aktorskiej w Bydgoszczy.

W sobotę 13 kwietnia o godzinie 15.00 odbędą się przesłuchania konkursowe zakwalifikowanych do udziału młodych artystów, którzy przyjadą do Bydgoszczy m.in. z Białegostoku, Wrocławia, Poznania, Łodzi, Oleśnicy, Łomży, Gołdapi czy Torunia. Spotkają się oni w Salonie Hoffman Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury przy placu Kościeleckich 6, aby zaśpiewać piosenki m.in. Agnieszki Osieckiej, Jonasza Kofty, Jacka Kaczmarskiego, Marka Grechuty. Będzie można usłyszeć i zobaczyć interpretacje takich utworów jak: Pejzaż zimowy, Oczy tej małej, Miasteczko cud, Ja dla Pana czasu nie mam, Szuja, To taka głupia to ja już nie jestem.

20. FIPA to prawdziwe święto piosenki aktorskiej, podczas którego na scenie młodzi adepci tej sztuki konfrontują się ze swoimi mistrzami, którzy oceniają ich wykonania oraz przyznają nagrody. W tym roku w jury zasiądzie m.in. Elżbieta Adamiak – piosenkarka, gitarzystka i kompozytorka z kręgu poezji śpiewanej. Laureaci festiwalu otrzymają nagrody finansowe i rzeczowe.

Następnego dnia, czyli w niedzielę, o godzinie 12.00 odbędą się warsztaty wokalne dla wszystkich uczestników festiwalu, które poprowadzi Olga Bończyk.

Koncert Galowy, podczas którego poznamy wyniki konkursowych zmagań festiwalu, a także usłyszymy recital gościa, odbędzie się w Kinoteatrze Adria przy ul. Toruńskiej 30.

Na oficjalnej stronie Olgi Bończyk można przeczytać informacje o recitalu, który usłyszymy w Bydgoszczy.

Piosenki z klasą to energetyczny i niezwykle subtelnie ułożony koncert z piosenkami, które Olga Bończyk chciała zaśpiewać od dziecka. Jak sama mówi: „Spełniam w ten sposób swoje marzenia z dzieciństwa, gdy ze skakanką w ręku, przed lustrem śpiewałam piosenki Ireny Santor, Marii Koterbskiej czy Reny Rolskiej.

Wyobrażałam sobie wtedy, że jestem wielką artystką i śpiewam dla wielotysięcznej widowni, i że gdy dorosnę, wrócę do tych piosenek i zaśpiewam je dla swojej publiczności. Marzenia się spełniają”.

Koncert złożony jest z piosenek, które przez lata swojej kariery artystka śpiewała w recitalach tematycznych. Dziś, na prośbę publiczności, z wybranych i najbardziej lubianych piosenek złożyła swego rodzaju 42 | BIK | kwiecień 2019

Olga Bończyk, fot. Andrzej Świetlik

koncert życzeń. Będzie można usłyszeć piosenki filmowe, takie jak Cabaret, New York czy Paroles, paroles, a także niezapomniane przeboje polskiej piosenki, jak: Gdy mi ciebie zabraknie, Remedium, Jego portret czy Kasztany. A dla tych, którzy cenią autorskie projekty artystki, zaśpiewa ona kilka piosenek z ostatniej płyty – Piąta rano. Jubileuszowa, 20. edycja festiwalu to podsumowanie spotkań i warto zaznaczyć, że do tej pory w repertuarze młodych wykonawców, jak i znamienitych gości, usłyszeliśmy piosenki: Agnieszki Osieckiej, Jonasza Kofty, Jacka Kaczmarskiego, Marka Grechuty, Wojciecha Młynarskiego, Jeremiego Przybory, do muzyki: Jerzego Wasowskiego, Zygmunta Koniecznego, Jerzego Satanowskiego, Janusza Stokłosy.

20. Ogólnopolski Festiwal Interpretacji Piosenki Aktorskiej odbędzie pod patronatem Prezydenta Miasta Bydgoszczy, a wsparcie finansowe otrzymał z Funduszu Popierania Twórczości Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, ponadto został wyróżniony tytułem Bydgoskiej Marki Oświatowej. Partnerem przedsięwzięcia jest Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, a nad całością czuwa koordynator festiwalu z ramienia Pałacu Młodzieży, od lat spiritus movens aktorskich spotkań, nauczyciel Pałacu – Luiza Kubowicz-Dorosz. tekst przygotowały: Gabriela Gabrychowicz i Melania Putynkowska, warsztaty dziennikarskie PM

Bilety na niedzielny koncert w cenie 20 zł do nabycia w Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2. i Gimnazjum nr 16, ul. Bohaterów Kragujewca 10.

w yd a r z e ni a stąpi na nim ogłoszenie werdyktu i wręczenie nagród.

Miejsce: Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2.

7.04.2019, godz. 11.00 Weekendowy plac zabaw. Zapraszamy dzieci od 4. do 7. roku życia wraz z rodzicami do wspólnych zabaw animacyjnych, plastycznych, zręcznościowych i tanecznych.

Wstęp wolny. Miejsce: Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2.

11.04.2019, godz. 19.00 „Pałacowe planetarium” – prelekcje i pokazy nieba przez teleskop dla uczniów SP i Gimnazjum. Miejsce: przed SP nr 31 lub w razie złej pogody w sali 119.

13-14 kwietnia 2019 20. Ogólnopolski Festiwal Interpretacji Piosenki Aktorskiej.

• 13.04.2019, godz. 15.00: Przesłuchania konkursowe w KPCK; • 14.04.2019, godz. 18.00: Koncert galowy i recital gościa. W tym roku będzie to Olga Bończyk. Miejsce: kinoteatr Adria.

17.04.2019, godz. 10.30 Porannik muzyczny, czyli interaktywna audycja muzyczna dla grup zorganizowanych. Kontakt i zapisy prosimy kierować do Patrycji Cywińskiej-Gacki, tel. 660 448 499, patrycja.cyw@wp.pl. Spotkanie w kwietniu nosi tytuł: „Świąteczne mazury i mazurki”. Miejsce: Świetlica Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2.

26.04.2019, godz. 16.00 „Niezwykły umysł a funkcjonowanie w rodzinie” – warsztaty wsparcia dla rodziców uczniów zdolnych, które poprowadzi psycholog Magdalena Dunajska (pracownik Pałacu Młodzieży oraz Hospicjum w Bydgoszczy). Przewidywany czas spotkania – ok. 3 godz. zegarowych. Zgłoszenia do 24 kwietnia prosimy kierować do Moniki Grzybowskiej: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl, tel. 52 371 26 56. Miejsce: Gimnazjum nr 27, ul. Kruszwicka 2. inf. Dominika Kosińska

Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, poniedziałek-piątek 8.00-16.00, sobota i niedziela nieczynne

Cykl zajęć warsztatowych z zakresu designu pt. „Smart project – zaprojektuj sam”

Założenia projektu odnoszą się do twórczej zabawy, odgrywającej ogromną rolę w procesie poznawczym i rozwojowym. Dzięki zabawie dzieci poznają świat w sposób dosłowny, zdobywają wiedzę, doświadczają, eksperymentują i tworzą. Praca projektantów, twórców designu opiera się na podobnych mechanizmach, dzięki czemu połączenie nauki, technologii i zabawy wspomaga myślenie kreatywne i poszukiwanie nowych rozwiązań.

Więcej szczegółów na stronie www.domkultury.byd.pl. inf. Anna Kordylas

Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów 2.04.2019, wtorek, godz. 18.00, ul. Filarecka 1 – wernisaż. Wejście na wernisaż – bezpłatne.

Wystawę będzie można oglądać do 20 kwietnia

„Historia Biblii i rozwoju piśmiennictwa”

Wystawa prezentuje historię Pisma Świętego oraz w jaki sposób przez 3,5 tysiąca lat było tworzone, przepisywane, drukowane, a także kto brał w tym udział i jak dotrwało ono do naszych czasów.

W Galerii Wieży Ciśnień w trakcie trwania ekspozycji będzie można dotknąć wszystkich eksponatów – wziąć w ręce zwoje papirusu, zapisane na zwierzęcej skórze Pisma Hebrajskie oraz zadrukowany papier czerpany.

Zaprezentowane zostaną m.in. replika Dziesięciu Przykazań – Tablic Mojżeszowych, pierwsza stronica Pisma

wydrukowana tekstem hebrajskim, repliki rękopisów z Qumran oraz przekład tekstów hebrajskich na język grecki – Septuaginta i język łaciński – Wulgata. Wyeksponowane będą również późniejsze treści Pisma drukowanego – Biblia Gutenberga, Erazma z Rotterdamu i protestancka Biblia Genewska. Pojawią się tłumaczenia stworzone w Polsce, takie jak Biblia Gdańska, Biblia Jana Leopolity czy Biblia Brzeska, stanowiące spuściznę naszego dziedzictwa. inf. Jagoda Dąbrowska

kwiecień 2019 |

BIK | 43

w yd a r z e ni a Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 25.04.2019, godz. 18.00

Spotkanie poetyckie z ks. Janem Sochoniem pt. „Modlitwa do ciszy” i promocja książki

Wprowadzenie – Jarosław Jakubowski Czytanie tekstów – autor, Roma Warmus i Mieczysław Franaszek ks. Jan Sochoń – ur. 1953 r. w Wasilkowie na Podlasiu; profesor filozofii, poeta, krytyk literacki i eseista; biograf i wydawca pism błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki.

Kieruje Katedrą Filozofii Kultury na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego, wykłada także w Wyższym Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Warszawie.

Stale współpracuje z redakcjami różnych czasoks. Jan Sochoń, fot. Michał Góral pism i Polskim Radiem.

Należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, P.E.N. – Clubu, Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu, a także innych gremiów naukowych. Jego utwory przetłumaczono na jęz. angielski, francuski, niemiecki, włoski, rosyjski, czeski, serbski, chorwacki, ukraiński; zostały nadto zamieszczone w kilku zagranicznych antologiach.

Fascynuje się sztuką romańską, fotografowaniem i muzyką jazzową. Opublikował wiele książek filozoficznych, prac edytorskich oraz tekstów literackich i haseł encyklopedycznych, m.in.: Poszukiwanie literatury (Warszawa 2012); Religia w projekcie postmodernistycznym (Lublin 2012); Nieme współcierpienie. Solilokwia pasyjne; (Poznań 2013); Jak żyć chrześcijaństwem? (Warszawa 2014); Człowiek i twórczość (Lublin 2016); Mowa wewnętrzna. Sceny z życia duchowego (Warszawa 2017); tomy wierszy: Wizerunek (Gdańsk 2013); Obrót koła (Pelplin 2014); Sandały i pierścień (Sopot 1015); Półmrok (Paryż 2016); Strzałka czasu (Rzeszów 2017); Klęcznik ze słów. Modlitewnik poetycki (Warszawa 2017). Mieszka w Warszawie.

25.04.2019, godz. 18.00

Otwarcie wystawy obrazów i grafik Jana Kaji i Jacka Solińskiego pt. „Wybór w cieniu”

(…) Kaja nie jest buntownikiem, destruktorem tradycyjnych kanonów estetycznych; w jego twórczej naturze nie odnajdziemy ponowoczesnych wezwań do tego, żeby obwieścić, iż tzw. sztuka obecności, czyli odnosząca się 44 | BIK | kwiecień 2019

Jan Kaja, Przeczuwanie, 1991, olej płótno, 93×118 cm

Jacek Soliński, Wśniony w ziemie, 1995, linoryt

do realnej rzeczywistości, umiera, a sztuka odrodzenia (l’art de différer) rozwija się. Malarstwo zanurzone w tradycji, jego zdaniem, wcale nie kona, lecz przetwarza się w ożywcze konfiguracje estetyczne, nadal stanowiąc ważny punkt odniesienia, bo przecież obecność wciąż pozostaje obecna. ks. Jan Sochoń

inf. Jacek Soliński

w yd a r z e ni a

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 2.04.2019, wtorek, godz. 18.30, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6. Bilety w cenie 12 zł do nabycia w KPCK i na www.biletyna.pl

„Kto się lubi, ten się czubi” – naturalnie zabawna komedia improwizowana

Domek”. Wśród wyrobów znajdą się elementy ozdobne i użytkowe, m.in. stroiki, koszyki z papierowej wikliny, kartki okolicznościowe, pisanki, gliniane figurki i naczynia. Środki finansowe uzyskane podczas kiermaszu przeznaczone zostaną w całości na działania z zakresu rehabilitacji społecznej.

4.04.2019, czwartek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6 – wernisaż, wstęp wolny.

Wystawa czynna do 27 kwietnia

„MYŚLOKSZTAŁTY i inne takie” – malarstwo Piotra Marka

Słowa, relacje, zdarzenia i emocje pojawiają się na scenie bez scenariusza. Ada Żurawska, Cezary Markiewicz i Jakub Dranicki zaprezentują kilkanaście scenek komediowych. Cała trójka bardzo się lubi, a jak wiadomo: „kto się lubi ten się czubi”. Zdanie to będzie punktem wyjścia do rozkręcenia wielu zabawnych sytuacji.

3.04.2019, środa, godz. 11.00-18.00, ul. Toruńska 28, wstęp wolny

Wiosenno-wielkanocny kiermasz WTZ

Miłośników niecodziennego rękodzieła zapraszamy na kiermasz w Warsztacie Terapii Zajęciowej „Biały

Piotr Marek, fragment obrazu

„Piotr Marek jest przykładem zanikającego typu romantyka, który zajmuje się malarstwem z osobistej potrzeby – pasji tworzenia swoich opowieści. Tę cechę mają jeszcze artyści naiwni, głównie z nurtu art brut – poza kalkulacją”.

Stanisław Stasiulewicz

5.04.2019, piątek, godz. 10.00-13.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6. Wstęp wolny, 90 miejsc

Światowy Dzień Zdrowia 2019: „Porozmawiajmy o zdrowiu”

Program: 10.00–10.15 – powitanie zaproszonych gości 10.15–10.30 – Założenia Światowego Dnia Zdrowia 10.30–11.00 – występ artystyczny zespołu Silver Duo 11.00–11.30 – zasady leczenia uzdrowiskowego 11.30–12.00 – Świadczenia w ramach Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego – 12.00–12.30 – Nadmiar cukru szkodzi zdrowiu – 12.30–13.00 – występ artystyczny zespołu Silver Duo – – – – –

kwiecień 2019 |

BIK | 45

w yd a r z e ni a Stoiska informacyjno-edukacyjne: 1. Badanie poziomu cukru we krwi, ciśnienia tętniczego.

2. Badanie w kierunku HCV. 3. Pomiar tlenku węgla w wydychanym powietrzu.

4. Porady dietetyczne.

5. Regionalne Centrum Informacji Senioralnej.

11.04.2019, czwartek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6. Bilety w cenie 15 zł do nabycia w siedzibie KPCK oraz na www.biletyna.pl

Koncert: „Pieśni naszych przodków.

Julia Doszna i Antoni Pilch”

5.04.2019, piątek, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

AWANS 2019 – eliminacje rejonowe (Bydgoszcz i powiat bydgoski)

Uczestnikami 25. Kujawsko-Pomorskiego Festiwalu Piosenki AWANS są dzieci i młodzież w wieku 7–16 lat.

Zwycięzcy eliminacji rejonowych otrzymają zaproszenia do udziału w koncercie finałowym w Żninie 13 kwietnia.

6.04.2019, sobota, godz. 10.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, obowiązują zapisy

Mała Akademia Ekologiczna: „Źródła czystej energii. Zalety i wady poszczególnych rodzajów energii”

Zajęcia kierowane są do dzieci od 7 do 11 lat. Składają się na nie: wykład/prezentacja i warsztaty (w trakcie przewidziana jest przerwa na poczęstunek). Prowadzący Dawid Kilon opowie o wpływie różnych rodzajów energii na środowisko. Udział w spotkaniu jest bezpłatny. Na zajęcia obowiązują zapisy (liczba miejsc ograniczona): tel. 52 585 15 02 (wew. 101), sekretariat@kpck.pl. Warunkiem uczestniczenia dzieci w zajęciach jest obecność opiekunów.

9.04.2019, wtorek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6. Bilety w cenie 15 zł do nabycia w siedzibie KPCK oraz na www.biletyna.pl

„Fryderyk Chopin – Homo Artifex”, czyli koncert/spektakl o talencie i byciu sobą

Julia Doszna to znana łemkowska pieśniarka, która od lat popularyzuje kulturę Łemków. Stworzyła zespół Wereteno, dokonała licznych nagrań płytowych i filmowych, koncertowała w kraju i na świecie. Antoni Pilch jest lutnistą, śpiewakiem, pedagogiem, animatorem muzyki dawnej, założycielem zespołu Bractwa Lutni i Akademii Tradycji, gospodarzem Dworu na Wysokiej. Spotkanie tych dwóch osób dało ciekawe i cenne połączenie ludowej tradycji i jej szczególnego, staroruskiego rytu z estetyką odtwórców autentycznej muzyki dawnej, a także symboliczną dla tego obszaru muzyki lutnią. Program przygotowany przez artystów to głównie zebrane przez Oskara Kolberga pieśni, które bardzo często nawiązują w melodii i treści do wzorów z XVI i XVII wieku. Repertuar wzbogacą starodawne pieśni łemkowskie i muzyka lutniowa.

12.04.2019, piątek, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

„PRZEDtakt” – czyli koncert wykonawców zakwalifikowanych do XX Ogólnopolskiego Festiwalu Interpretacji Piosenki Aktorskiej FIPA 2019

Na scenie zaprezentują się młodzi wykonawcy z Bydgoszczy i regionu, którzy zakwalifikowali się do tegorocznego Festiwalu FIPA. 13.04.2019, sobota, godz 13.00, Żniński Dom Kultury, ul. Pocztowa 15 w Żninie, wstęp wolny

Finał Kujawsko-Pomorskiego Festiwalu Piosenki „Awans ’19”

Dariusz Jakubowski

Wieczór wypełni muzyka Fryderyka Chopina, a Dariusz Jakubowski przedstawi gościom rodzaj poetyckiego stand upu, przybliżając fragmenty „Fausta” J.W. Goethego oraz miniatury teatralne Mariana Hemara „Umowa” i „Kosmopolita” (napisane w latach 60. dla Radia Wolna Europa, przedstawiające hipotetyczne obrazy z życia kompozytora). W warstwie muzycznej usłyszymy sopranistkę Katarzynę Thomas, której akompaniować będzie Piotr Szafraniec.

46 | BIK | kwiecień 2019

Jest to już 25. finał „Awansu”. Na scenie zobaczymy laureatów eliminacji powiatowych, z Kowalewa Pomorskiego, Chełmży, Gostycyna, Radziejowa, Żnina, Więcborka, Chełmży, Łasina i Bydgoszczy.

13.04.2019, sobota, godz. 15.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

XX Ogólnopolski Festiwal Interpretacji Piosenki Aktorskiej (FIPA) – przesłuchania konkursowe

Spotkanie z piosenką aktorską. W konkursie łączącym muzykę i teatr biorą udział osoby w wieku 16–26 lat.

w yd a r z e ni a W przesłuchaniach konkursowych wykonują dwie piosenki z towarzyszeniem żywego akompaniamentu lub przygotowanego półplaybacku.

16.04.2019, wtorek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6. Bilety w cenie 15 zł do nabycia w siedzibie KPCK oraz na www.biletyna.pl

Koncert: the LEADERS (Jachna, Nadolny, Gorzycki)

Spotkanie The Leaders jest próbą syntezy idei poszczególnych muzyków i odpowiedzi na pytania: Czym jest dziś jazz? Kiedy jest jazz, a kiedy już go nie ma?

Wojciech Jachna – trębacz i improwizator.

Rafał Gorzycki – perkusista i kompozytor, nominowany do Fryderyków w roku 2010 za album „Dziki Jazz”.

Grzegorz Nadolny – kontrabasista, od prawie trzech dekad aktywnie działa na muzycznej scenie.

23.04.2019, wtorek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

Z cyklu „Portrety”: Stanisław Noakowski. „Samotnik”. Prowadzenie: Urszula Guźlecka

Stanisław Noakowski urodził się w 1867 r. w Nieszawie. Po nauce we Włocławku i w Łowiczu studiował architekturę w Petersburgu.

W 1899 r. przeprowadził się do Moskwy. Był m.in. wykładowcą w Szkole Stroganowskiej Przemysłu Artystycznego. Po powrocie do ojczyzny w 1918 r. został profesorem i później dziekanem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Od 1923 r. wykładał historię sztuki w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie. Był uwielbianym przez studentów profesorem, wirtuozem rysunku, który w czasie wykładów prezentował znakomicie rysowane budowle, pomniki, detale.

Pisał też prace naukowe z historii sztuki i architektury, artykuły o współczesnych problemach kultury, opowiadania i utwory autobiograficzne. Stworzył wiele rysunków i szkiców z natury, liczne prace były odzwierciedleniem obrazów zapamiętanych przez niego w czasie wojaży po Europie. Wśród prac najmniej jest własnych projektów budowli, najbardziej okazałą grupę stanowią fantastyczne wizje architektoniczne.

Podczas spotkania porozmawiamy z zaproszonymi gośćmi i zaprezentujemy 30-minutowy film o Stanisławie Noakowskim autorstwa Urszuli Guźleckiej.

24.04.2019, środa, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

XXX Spotkanie z Historią: Bydgoszcz w prasie czasów Księstwa Warszawskiego

W prasie oraz periodykach urzędowych z czasów Księstwa Warszawskiego odnajdujemy wiele wiadomości na temat Bydgoszczy. W gazetach nie brakuje informacji o nominacjach urzędniczych, licytacjach nieruchomości, ogłoszeń prywatnych, listów gończych czy też relacji z różnych uroczystości. Z tekstów tych wyłania się bardzo barwny obraz życia ówczesnych mieszkańców Bydgosz-

czy. O historii miasta w czasach Księstwa Warszawskiego opowie Krystian Strauss z Pracowni Dziedzictwa Kulturowego KPCK w Bydgoszczy.

26.04.2019, piątek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

Literacko-teatralny wieczór z kryminałem: Robert Małecki i Paweł Gilewski

Przedpremierowe spotkanie z książką „Wada” Roberta Małeckiego. Podczas wieczoru, który będzie miał formę audycji na żywo, zobaczymy także inscenizację teatralną w wykonaniu Pawła Gilewskiego. Stałym elementem spotkań jest również dyskusja.

Robert Małecki – dziennikarz, z wykształcenia politolog i filozof, autor opowiadań i powieści kryminalnych: „Najgorsze dopiero nadejdzie”, „Porzuć swój strach”, „Koszmary zasną ostatnie”, „Skaza”. Laureat ogólnopolskich konkursów na opowiadanie kryminalne (MFK Wrocław i Kryminalna Piła). Wkrótce premiera jego najnowszej książki „Wada”.

27.04.2019, sobota, godz. 11.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny

Eliminacje wojewódzkie 64. Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego 28.04.2019, niedziela, godz. 10.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, obowiązują zapisy

Mała Akademia Ekologiczna: „Woda źródłem życia. Rola wody dla wszystkich organizmów żywych”

Na zajęcia obowiązują zapisy: tel. 52 585 15 02 (wew. 101), sekretariat@kpck.pl.

Dyskusyjny Klub Filmowy KAKADU

Zawsze w czwartki o godz. 10.00 w Cafe Kino, ul. Długa 32. Bilety w cenie 6 zł do nabycia przed seansem, w cenie biletu kawa.

• 4.04.2019 – Disaster Artist, reż. James Franco, USA, 2017 • 11.04.2019 – Pająk, reż. David Cronenberg, Anglia, Kanada, 2002

Dyskusyjny Klub Filmowy KAKADU Light

Poniedziałkowe KAKADU w wersji „Light” to kino lżejsze, będące alternatywą dla repertuaru czwartkowego.

Spotkania odbywają się o godz. 10.00 w sali kinowej klubu Kancelaria. Wejście na spotkanie kosztuje 6 zł, w cenie biletu jest napój w kawiarni Cafe Kino (kawa KAKADU).

• 1.04.2019, reż. Hugo Gélin, dramat, romans, 2017 • 8.04.2019, reż. Fred Cavayé, komedia, 2016 inf. Jędrzej Kubiak

kwiecień 2019 |

BIK | 47

w yd a r z e ni a Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 6.04.2019, godz. 17.00, Fordońska Piwnica Artmuza 5

„MDK5 – Kuźnią Talentów” – koncert młodych talentów

Młodzież wystąpi w składzie: Weronika Rutyna, Julia Pawluś, Amelia Jendrzejczak. Dziewczyny zaprezentują współczesne utwory popkultury, m.in. Eda Sheerana, PINK czy Adele. Gościnnie zaśpiewają także: Zuzanna Wiland, Zuzanna Żychska oraz Damian Kolasiński. Spotkanie poprowadzi Weronika Janicka. Wszyscy są wychowankami pani Małgorzaty Grabowicz.

9.04.2019, Arthol Galeria, wystawa czynna do 26 kwietnia

„Raz na ludowo” – wystawa wielkanocna promująca ludowy styl i rękodzieło

Podziwiać będzie można prace z motywem m.in. łowickim wykonane na szkle, pisanki, koszyczki, zajączki i kurczaczki. Wprowadzą nas one w klimat nadchodzących świąt wielkanocnych.

13.04.2019, godz. 10.30, Arthol Galeria

„Świąteczny przekładaniec – urodziny Stasia”

Spotkanie integracyjno-rodzinne sekcji ceramicznej oraz instrumentów klawiszowych zorganizowane z okazji setnej rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki. Dzieci wraz ze swoimi bliskimi wykonają prezenty dla jubilata – kwiaty z papieru. Nie zabraknie także muzycznych zabaw integracyjnych.

Klub Arka BSM 1.04.2019, poniedziałek, godz. 16.00 „Żeby ciało nie rdzewiało” – spotkanie Klubu Seniora.

2.04.2019, wtorek, godz. 16.00 „Wielkanoc 2019” – konkurs plastyczny na kartkę świąteczną – zajęcia plastyczne dla dzieci.

3.04.2019, środa, godz. 17.00 Lalkarstwo – zajęcia dla dzieci.

3.04.2019, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów.

4.04.2019, czwartek, godz. 18.00 „Czy myślimy także jelitami?” – spotkanie Klubu Zdrowia.

8.04.2019, poniedziałek, godz. 17.30 Z cyklu „ARKA POEZJI” – wieczór poezji Małgorzaty Grajewskiej, prowadzenie: Stefan Pastuszewski.

9.04.2019, wtorek, godz. 16.00 „Droga aż po horyzont” – ćwiczenia z perspektywą zbieżną – zajęcia plastyczne dla dzieci.

48 | BIK | kwiecień 2019

24-25 kwietnia 2019, godz. 9.00-12.00, Fordońska Piwnica Artmuza 5. Rezerwacje grup: Monika Litwin-Dyngosz, tel. 604 148 144. Koszt: 5 zł od osoby

„Ten zegar stary” – koncerty edukacyjne z cyklu „Powiem Ci na uszko, kim był Staś Moniuszko”

„Prząśniczka”, „Kum i kuma” to tytuły znanych pieśni Stanisława Moniuszki. Oprócz setek pieśni Moniuszko skomponował też kilka oper. W czasie koncertu usłyszymy wokalne fragmenty – arie i duety z oper „Straszny Dwór”, „Flis”, „Halka”. Przy okazji poznamy nazwy głosów i zespołów wykonawczych.

26.04.2019, godz. 17.00, Arthol Galeria, wystawa czynna do 6 maja

„Mój świat” – wystawa indywidualna Dominika Michalaka

Wystawa wychowanka sekcji ceramiki. Inspiracją są maski ludów z całego świata oraz maski stworzone według własnego pomysłu.

29.04.2019, godz. 10.00-12.00, Fordońska Piwnica Artmuza 5. Wystawa czynna do 6 maja

„Dziecięce maniery” – Miejski Przegląd Piosenki dla Przedszkolaka

Koncert połączony z wystawą plastyczną. Projekt skierowany jest do dzieci z fordońskich przedszkoli i ich nauczycieli. Składa się z dwóch części – konkursu plastycznego oraz przeglądu piosenki dla przedszkolaka. Więcej informacji na www.mdk5.pl. inf. Barbara Pszczółkowska

11.04.2019, czwartek, godz. 18.00 „Myśl, która leczy” – spotkanie Klubu Zdrowia.

15.04.2019, poniedziałek, godz. 16.00 „Porady żywieniowe ojca Jana Grandego” – spotkanie Klubu Seniora.

23.04.2019, wtorek, godz. 16.00 „Wiosenne przebudzenie przyrody” – impresje kolorystyczne – zajęcia plastyczne dla dzieci.

24.04.2019, środa, godz. 17.00 Biblioteka Klubu Miłośników Kaktusów.

29.04.2019, poniedziałek, godz. 16.00 „Sądownictwo w województwie kujawsko-pomorskim” – prelekcja Wojciecha Jarzembskiego – spotkanie Klubu Seniora.

Zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m.in.: koło plastyczne dla dzieci (wtorki i czwartki, godz. 16.00), gimnastyka dla seniorów (poniedziałki, środy i piątki, godz.

9.00 i 10.00), Klub Seniora (poniedziałki, godz. 16.00), koło informatyczne dla seniorów (zajęcia indywidualne). www.bsm.bydgoszcz.pl – dział „Informacje”

w yd a r z e ni a Galeria Sztuki NEXT 4.04.2019, czwartek, godz. 19.00 – wernisaż.

Wystawa połączona ze sprzedażą potrwa do 25 kwietnia; ul. Poznańska 31

Marta Bilecka – wystawa malarstwa pt. „Ballads of the sea”

Polem artystycznej eksploracji malarskiej Marty Bileckiej są równolegle rozwijające się dwa nurty: pejzaż metafizyczny – syntetyczny, oszczędny w formie, często o symbolicznym charakterze, oraz abstrakcja. W początkowym okresie inspirowała się sztuką surrealistów, malowała zagadkowe, opuszczone miasta, koncentrując się na motywie przemijania, ale również na ciągłości pewnych uniwersalnych idei, trwałych elementów kultury i cywilizacji. Aktualnie powraca najczęściej do cyklu „Waterland”, w którym przeważają, nowocześnie przetwarzane, klasyczne motywy akwatyczne – przedstawienia rzek i bezkresnych, sięgających po horyzont akwenów. W pejzażach z serii „Waterland” odnajdujemy również zgeometryzowaną architekturę, zatopione w przejrzystej wodzie labirynty – symbol życiowej wędrówki i poszukiwań właściwych dróg, a także tajemnicy i mądrość. Sięgające głębin schody zapraszają odbiorcę do skorzystania z nich, a wybiegające w morze pomosty mogą stać się miejscem medytacji czy intymnego, wewnętrznego dialogu. inf. Sławomira Malingowska

Marta Bilecka, Waterland XXXVIII, 80×100 cm

Marta Bilecka, In Harmony, 70×140 cm

Fundacja SZTUKA•TERIA Miastostan. Zgubimy się?

SZTUKA•TERIA zaprasza na wernisaż. Lokalny. W ostatni piątek kwietnia lokal przy ul. Marcinkowskiego 22 zamieni się Miastostan. Wszak Bydgoszcz to stan… umysłu.

Lubimy się w niej czasem pogubić. A może byś tak zgubił się z nami?

W piątek 26 kwietnia 2019 r. w nowej siedzibie Fundacji SZTUKA•TERIA przy ul. Marcinkowskiego 22 odbędzie się wernisaż wystawy zbiorowej Miastostan. Jej celem, a naszą ambicją jest pokazanie Wam, bydgoszczanom, jak piękne, a zarazem nieoczywiste potrafi być nasze miasto.

Jak wielkim polem do artystycznego manewru może być gród nad Brdą. Nie, nie zobaczycie tu Klarysek, Wyspy Młyńskiej, fontanny Potop i Myślęcinka. Zobaczycie scho-

dy, palmy i Łuczniczkę. Ale nie tę, którą znacie, ona nie dostała zaproszenia. Wpadnie za to jej siostra. Ta zbuntowana.

OK, ale o co chodzi? – pewnie się zastanawiacie. O wystawę, na której zaprezentują się bydgoscy artyści, dla których Bydgoszcz jest jak czyste płótno. Już dziś wiemy, że oba piętra SZTUKA•TERII wypełnią się obrazami Magdaleny Pacoszyńskiej, zdjęciami Dariusza Gackowskiego, grafikami artysty ukrywającego się pod pseudonimem Szatafakap oraz pracami kilku SZTUKA•TERYJNYCH satelit. (ST) KTO? Fundacja SZTUKA•TERIA (zaprasza) CO? Miastostan – wernisaż wystawy zbiorowej GDZIE? ul. Marcinkowskiego 22 (Bydgoszcz) KIEDY? 26 kwietnia 2019 r. o godz. 19.00 DLACZEGO? Bo miasto nas inspiruje.

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4

5.04.2019, godz. 16.00 „Moja droga, moje bezpieczeństwo” – minikonkurs o ruchu drogowym dla dzieci w wieku szkolnym.

16.04.2019, godz. 16.00 „Pisanki, kraszanki, jajka malowane…” – spotkanie plastyczne o tematyce świątecznej.

17.04.2019, godz. 16.00 „Świąteczne koszyczki” – wykonujemy ozdoby na stoły wielkanocne – spotkanie integracyjne dla każdego.

24.04.2019, godz. 16.00 „Piłkarskie potyczki” – gry i zabawy z piłką w plenerze.

26-27 kwietnia 2019 „Wszystko Gra 2019” – IX Regionalny Konkurs Młodych Instrumentalistów – regulamin dostępny na stronie www.mdk4.pl. inf. Bogna Różyczka

kwiecień 2019 |

BIK | 49

w yd a r z e ni a Kino Jeremi w Fordonie W kwietniu kino Jeremi w ramach FILMOWYCH CZWARTKÓW zaprasza na cykl filmów o tematyce chrześcijańskiej Jest KTOŚ…

27 marca, 17 kwietnia, 13 i 27 maja, 12 czerwca 2019, godz. 9.00, 10.00, 11.50, 12.50, kino Jeremi.

Udział w warsztatach jest bezpłatny.

Zapisy pod nr. tel.: 52 343 66 67 wew. 224.

Od pulsu serca do rytmów natury

4.04.2019, czwartek, godz. 19.00 Przełęcz ocalonych, reż. Mel Gibson, prod. Australia, USA 11.04.2019, czwartek, godz. 19.00 Wywiad z Bogiem, reż. Perry Lang, prod. USA 25.04.2019, czwartek, godz. 19.00 Old fashioned, reż. Rik Swartzwelder, prod. USA Bilety: normalny – 10 zł, ulgowy – 6 zł, członkowie DKF – wstęp wolny. Z biletów ulgowych mogą korzystać osoby powyżej 60. roku życia, młodzież szkolna oraz studenci do 26. roku życia.

6.04.2019, godz. 10.00, wstęp wolny

Bajkowy poranek z audiodeskrypcją

Zapraszamy dzieci słabowidzące i niewidome. Ze względu na ograniczoną liczbę urządzeń audio guide prosimy o wcześniejszą rezerwację miejsc dla dzieci, które będą potrzebowały odsłuchu audiodeskrypcji – do 5 kwietnia pod nr. tel. 52 343 66 67 wew. 224 lub e-mailowo: kinojeremi@liceumxv.edu.pl.

50 | BIK | kwiecień 2019

Warsztaty poprowadzi Jacek Pelc – muzyk jazzowy, absolwent Wydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach, nagrodzony medalem Gloria Artis. Spotkanie poprzedzone będzie prelekcją poświęconą charakterystycznym cechom prezentowanego gatunku muzycznego z elementami zarysu historycznego.

Wszystkie omawiane cechy będą ilustrowane żywą muzyką wykonywaną na instrumentach akustycznych. Wspólna zabawa z rytmem i śpiewanie prostych melodii ze słuchaczami spełnią rolę umuzykalniającą.

Szczegóły na stronie: kinojeremi.liceumxv.edu.pl inf. Monika Jarzyna

w yd a r z e ni a Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 11.04.2019, godz. 16.30

XV Prezentacje Muzyczne „Piosenki o wolności”

Zapraszamy wszystkich młodych twórców do prezentacji dorobku artystycznego i przygotowania piosenek patriotycznych i niepodległościowych.

Przygotowany przez nas przegląd to impreza wpisująca się tematycznie w obchodzony właśnie Rok Wolności. Głównym celem jest prezentacja dorobku artystycznego młodych wykonawców i konfrontacja w dziedzinie interpretacji muzyki wokalnej. To impreza mająca charakter konkursu dla

dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych i gimnazjów. Występujący soliści prezentują się w kategorii śpiew.

12.04.2019, godz. 9.30

XVII Przegląd Teatrów Dziecięcych „SCENKA 2019” – eliminacje i finał

Celem przeglądu jest prezentacja dokonań artystycznych dzieci ze szkół podstawowych i konfrontacja zespołów teatralnych. Grupy prezentują małe formy teatralne, np. teatr poezji, kabaret, małą formę dramatyczną, musical i inne. Czas prezentacji nie może przekraczać 20 minut.

Jury wyłoni najlepsze zespoły w dwóch kategoriach: klasy I-III i IV-VIII. W dniu przeglądu odbędzie się ogłoszenie wyników i wręczenie pucharów oraz dyplomów. inf. Grażyna Tomasik, Katarzyna Klarkowska

Restauracja „Zatoka” 6.04.2019, godz. 18.00, bilet: 35 zł

Koncert U Studni

Zespół ma w swoim dorobku trzy płyty: U Studni (Dalmafon 2013), Wąwóz naszych czasów (Dalmafon 2014) oraz Wspólne zdjęcie (Dalmafon 2017), które przygotowali z ogromną pieczołowitością. Nie brak tu wspaniałej energii, różnorodności tematów i motywów, co świadczy o niezwykłym potencjale twórczym zespołu.

Skład zespołu: Dariusz Czarny (gitary, śpiew, aranżacje), Wojciech Czemplik (skrzypce, altówka, mandolina, śpiew, aranżacje), Ola Kiełb-Szawuła (gitara, śpiew, aranżacje), Andrzej Stagraczyński (gitara basowa, aranżacje), Ryszard Żarowski (gitary, śpiew, aranżacje) oraz gościnnie: Adam Ziemianin – poeta. inf. Monika Klawitter

Klub „ODNOWA” 2.04.2019, wtorek, godz. 15.00 Kawiarenka Seniora zaprasza na spotkanie z Danutą Chiberską, która przybliży seniorom terapeutyczne możliwości papierowych składanek metodą origami.

8.04.2019, poniedziałek, godz. 17.00 „Wierszem otwieram drzwi poezji świata” – spotkanie autorskie z Alicją Kuberską z Inowrocławia. Prowadząca spotkanie Maria Jolanta Kowalska.

Alicja Maria Kuberska – poetka, pisarka, dziennikarka, wydawca. W 2011 roku debiutowała tomikiem poezji pod tytułem „Szklana rzeczywistość”. Laureatka szeregu

konkursów krajowych i zagranicznych. Jej wiersze zostały opublikowane w wielu czasopismach i antologiach polskich oraz zagranicznych.

25.04.2019, czwartek, godz. 15.30 Taneczne popołudnie w Klubie Seniora „Kalina”.

30.04.2019, wtorek, godz. 15.00 Kawiarenka Seniora zaprasza na „Spotkanie z dawną i współczesną fotografią”.

Ponadto zapraszamy na: naukę gry na gitarze i keyboardzie • warsztaty bębniarskie • zabawy plastyczne dla dzieci • gimnastykę dla pań 60+ • zajęcia komputerowe dla seniorów • jęz. angielski dla dzieci. www.klubodnowa.pl kwiecień 2019 |

BIK | 51

w yd a r z e ni a Adria Art 8.04.2019, godz. 17.30 i 20.30, Opera Nova.

Bilety: 70, 95, 125 zł, miejsca sprzedaży: Biuro Adria-Art, ul. Piotra Skargi 13, adria-art.pl, rezerwacja telefoniczna: 605 555 676

„Dziwna para” – spektakl komediowy

„Dziwna para” to legendarny hit Broadwayu autorstwa najczęściej wystawianego komediopisarza amerykańskiego na świecie – Neila Simona. Niemal wszystkie jego sztuki zostały przeniesione na ekran i również w kinie cieszą się ogromnym powodzeniem. W ekranizacji „Dziwnej pary” wystąpili Jack Lemmon i Walter Mathau. Zdaniem Edwarda Dudka Dziewońskiego, jednego z naszych najznakomitszych artystów kabaretowych i znawcy lekkiego repertuaru: „Neil Simon wie o komedii wszystko!”. W głównych rolach zobaczą Państwo naszych rodzimych, wspaniałych aktorów komediowych. Tytułowa dziwna para spotyka się na cotygodniowych partiach pokera: Oskar (Żak), dziennikarz sportowy, to świeżo rozwiedziony, kochający uroki życia niepoprawny bałaganiarz. Feliks (Barciś/Braciak) jest pedantycznym domatorem, hipochondrykiem i histerykiem. Kiedy małżeństwo Feliksa również się rozpada, Oskar w trosce o jego los proponuje, żeby się do niego wprowadził. Zderzenie dwóch krańcowo odmiennych charakterów jest zabawne, dowcipne i ciepłe.

Występują: Artur Barciś, Cezary Żak, Viola Arlak, Piotr Skarga, Witold Wieliński, Wojciech Wysocki, Agnieszka Michalska/Katarzyna Żak; reżyseria: Wojciech Adamczyk; scenografia: Wojciech Stefaniak; tłumaczenie: Henryk Krzeczkowski.

D.K. Orion BSM 1.04.2019, poniedziałek, godz. 16.00 „Brzydkie kaczątko” – ilustracja do wiersza – zajęcia plastyczne dla dzieci.

3.04.2019, środa, godz. 17.30 „Salon Literacki Oriona” – wieczór autorski Jerzego Utkina z Piły i Zbigniewa Rytlewskiego z Grudziądza.

10.04.2019, środa, godz. 17.30 „Dziwny jest ten świat” – koncert Joachima Perlika i Artura Grudzińskiego. Wspomnienia o Czesławie Niemenie.

12.04.2019, piątek, godz. 15.00 „Wiosna w doniczkach” – porady ogrodnika, akademia rozmaitości.

12.04.2019, piątek, godz. 16.00 „Pisanki” – zajęcia plastyczne dla dzieci.

15.04.2019, poniedziałek, godz. 16.00 „Wielkanoc 2019” – konkurs plastyczny dla dzieci na kartkę świąteczną.

16.04.2019, wtorek, godz. 14.00 „Kwitnący sad” – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

17.04.2019, środa, godz. 17.00 „Jajko wielkanocne” – spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

52 | BIK | kwiecień 2019

18.04.2019, czwartek, godz. 17.00 „Galeria O” – „Ptaki. Krajobraz. Okolice Bydgoszczy” – wystawa fotografii przyrodniczej Jacka Lebiody.

24.04.2019, środa, godz. 17.00 „Przegląd szafy” – Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

24.04.2019, środa, godz. 17.00 „Szkodliwe modyfikacje żywności” – spotkanie Klubu Radiestetów.

26.04.2019, piątek, godz. 16.00 „Kompozycje w kole” – płaskorzeźby z plasteliny – zajęcia plastyczne dla dzieci.

30.04.2019, wtorek, godz. 14.00 „Dziewczynka wśród kwiatów” – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

30.04.2019, wtorek, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Błonia.

Zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m.in.: koło plastyczne dla dzieci (pon. i pt., godz. 16), koło plastyczne dla dorosłych (wt. i czw., godz. 14), gimnastyka tai-chi (pon. i czw., godz. 17), Klub Seniora (pt., godz. 15), Klub Szaradzistów (pt., godz. 15), Chór mieszany „Dzwon” (pon., godz. 15.30).

Zapraszamy codziennie w godzinach 13.00-19.00 do Kawiarenki Seniora. www.bsm.bydgoszcz.pl – dział „Informacje”

w yd a r z e ni a Otwarta Przestrzeń „Światłownia” 5.04.2019, piątek, godz. 19.00, bilety: biletyna.pl

Dom o Zielonych Progach – koncert

w drewnie i zajmował się renowacją i rekonstrukcją zabytkowych mebli. Produkował też wyroby i meble rzeźbione.

W 1991 r. wyjechał z kraju i przebywał głównie w Niemczech, zajmując się tam sztukatorstwem i płytkarstwem.

Zwiedzał też różne kraje na całym świecie. Nie tracił jednak kontaktu z Polską. Śpiewanie ograniczył do jednego koncertu w roku, najczęściej podłączając się pod imprezy organizowane przez przyjaciół.

26.04.2019, piątek, godz. 18.00

Grzegorz Bukała – koncert

Dom o Zielonych Progach, fot. Cris Froese

Dom o Zielonych Progach niektórzy wymieniają dziś jednym tchem z nazwami takich klasyków piosenki zwanej poetycką lub turystyczną jak Wolna Grupa Bukowina czy Stare Dobre Małżeństwo. Od samego początku filarem grupy jest Wojtek Szymański – kompozytor, gitarzysta i wokalista obdarzony ogromną wrażliwością na dobry tekst, który umiejętnie wzbogaca swoją muzyką. Doskonałym kontrapunktem jest dla niego Basia Mendyk, również od zawsze w zespole, pełna temperamentu, a gdy trzeba liryczna, zawsze doskonała wokalnie. Bartosz Pelton Zalewski to klasa sama w sobie. W Domu najczęściej gra na gitarze basowej, ale też śpiewa, komponuje i pisze teksty. Wiosną 2006 do zespołu dołączył najmłodszy – Marcin Skaba, skrzypek, showman, błyskawicznie nawiązujący kontakt z każdą publicznością. To chyba jemu zespół zawdzięcza jazzujące brzmienia, również tych najstarszych, na nowo zaaranżowanych piosenek.

12.04.2019, piątek, godz. 18.00

Piosenki Zbigniewa Wodeckiego zaśpiewa Roland Świstek

Roland Świstek – niewidomy artysta. Laureat wielu festiwali. W 2013 wygrał Zaczarowaną piosenkę – festiwal Anny Dymnej, gdzie śpiewał z Ryszardem Rynkowskim. Gra na fortepianie, gitarze. Akompaniament: Jerzy Olszewski.

13.04.2019, sobota, godz. 18.00

Trzy Słowa IMPRO – Improwizowany spektakl w ciemności

Trzej bydgoscy improwizatorzy: Ada Zurawska, Cezary Markiewicz, Jakub Dranicki, po raz trzeci zagrają słuchowisko improwizowane na podstawie sugestii od widowni.

19.04.2019, piątek, godz. 18.00

Utwory E. Stachury, L. Cohena, P. Gintrowskiego i własne zaśpiewa Hubert Maliszewski

Hubert Maliszewski – urodził się w 1955 r. Pod koniec lat 70. zaczął koncertować, współpracować z innymi muzykami. Trwało to do połowy lat 80. Potem rzeźbił

Grzegorz Bukała, fot. Krzysztof Krzempek

Grzegorz Bukała – lider i współzałożyciel Wałów Jagiellońskich. Wystąpi sam z gitarą, a zaśpiewa zarówno piosenki z nominowanej do Fryderyków 2009 płyty „Pocztówki z Macondo”, jak i te śpiewane wespół z Wałami J. Ale będzie też sporo niespodziewajek – wyciągnięte z lamusa „hiciory” z początków jego kariery i kilka najnowszych, dotąd jeszcze niepublikowanych. I na pewno nie zabraknie paru songów powstałych podczas 15 lat przeżytych przez artystę w Bydgoszczy.

27.04.2019, sobota, godz. 18.00

W tanecznych rytmach – koncert Steffi Mal

Steffi Mal (Stefania Malinowska) – bydgoska wokalistka, uzdolniona muzycznie i plastycznie. Animatorka imprez dla dzieci i dorosłych. Trenowała gimnastykę akrobatyczną na obiektach sportowych KKS „Brda” i WKS „Zawisza”. Obecnie instruktor gimnastyki tanecznej. Ma za sobą współpracę z muzykami w kraju i za granicą, z zespołami: Polish Music Band-SAS, Rajd Band, The Brass Band, Karo, Kapelnia Rodeo, Silver Duo. Wystąpi z coverami znanych utworów polskich i zagranicznych.

Bilety na: Dom o Zielonych Progach na biletyna.pl Wstęp na pozostałe koncerty: cegiełka na Światłownię – 10 zł; niepełnosprawni, emeryci, studenci – 8 zł. www.swiatlownia.eu inf. Grzegorz Dudziński

kwiecień 2019 |

BIK | 53

w yd a r z e ni a Dom Kultury MODRACZEK 4.04.2019, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Indianie Ameryki Północnej. Historia i dzień dzisiejszy.

Przegrane zwycięstwo. Bitwa nad Little Bighorn. Ostateczna rozgrywka, cz. II. Spotkanie poprowadzi dr Adam Piekarski.

6.04.2019, sobota, godz. 9.00–16.00 Wystawa modelarstwa 11.04.2019, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Kawiarnia Literacka – gość: Łucja Gocek – urodzona w Małej Cerkwicy na Krajnie, zam. w Chojnicach. Pisze lirykę, haiku, satyrę, sporadycznie opowiadania, eseje. Autorka czterech tomików poetyckich: „Mój mały eden”, „A jednak świtanie”, „Zmienne klimaty”, „Szerszy widnokrąg”.

Jej wiersze publikowano w prasie literackiej

54 | BIK | kwiecień 2019

(m.in. „Radar”, „Akant”, „Migotania – Przejaśnienia”, „Latarnia Morska”, „Fakty”, „Temat”, „Ślad”, „Kształtem i Słowem”, „Formy – Promocje”, „Okolica Poetów”), a także na antenie Polskiego Radia i Radia PiK. Jest laureatką kilkudziesięciu ogólnopolskich konkursów poetyckich, współorganizatorką ogólnopolskich spotkań poetyckich w Chojnicach i Charzykowach, jurorką w ogólnopolskich konkursach poetyckich.

Spotkanie poprowadzi: W. Barbara Jendrzejewska.

13.04.2019, sobota, godz. 11.00-13.00, obowiązują zapisy Rodzinny Wytwórnik Różności – Świąteczne dekoracje.

Zajęcia poprowadzi Anna Krajewska.

25.04.2019, czwartek, godz. 18.00 Spotkanie z Latarnikiem poprowadzi Sławomir Krajewski.

3, 10, 24 kwietnia 2019, środy, godz. 15.00 Spotkania tematyczne Klubu Seniora. inf. Izabela Kaczyńska

w yd a r z e ni a Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu 5.04.2019, godz. 10.00

Eliminacje rejonowe 64. Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego Informacje na: www.woak.torun.pl.

6.04.2019

Warsztaty Pedagogika teatru w pracy z dziećmi, czyli jak bawić się w teatr?

Warsztaty adresowane są zarówno do instruktorów teatralnych i animatorów kultury, jak i do wszystkich osób pracujących z dziećmi. Zajęcia poprowadzi Agnieszka Zakrzewska. Cena: 60 zł, informacje dot. zgłoszeń na: www.woak.torun.pl. do 6 kwietnia

Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń.

27.04.2019, wstp wolny

Klinika kultury – cykl spotkań w ramach Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki

Osoby udręczone codziennością, zmęczone rutyną lub po prostu pragnące doświadczyć innego, bardziej ironicznego, wymiaru kultury są adresatami cyklu terapeutycznych tych spotkań.

27-28 kwietnia

Warsztaty Teatr w ruchu. Porusz swoją wyobraźnię

Zgłoszenia na konkurs KATAR Film Informacje na: www.woak.torun.pl.

17.04.2019, godz. 16.45, wstęp wolny

Michał Kokot. Powrót do źródeł obrazu – multimedialny wykład z cyklu Historia fotografii

Bohaterem kwietniowego wykładu Michał Kokot, fotograf, reporter, artysta intermedialny i animator kultury.

Wykład wygłosi Stanisław Jasiński – fotografik i instruktor fotografii, członek Związku Polskich Artystów Fotografików, specjalista ds. fotografii WOAK. 24.04.2019, godz. 17.00 (dzieci) i godz. 18.00 (młodzież i dorośli), wstęp wolny

Książkożercy – spotkanie z cyklu comiesięcznych spotkań czytelniczych

Marcowe „menu” dla Książkożerców znaleźć można będzie w pierwszych dniach kwietnia na: www.woak.torun.pl.

24.04.2019, godz. 18.00, wstęp wolny

Co kryje „Przechowalnia”?

– projekcja filmu dokumentalnego, spotkanie z reżyserką Marianną Korman i bohaterem dokumentu Niko Niakasem

Dokument Przechowalnia to debiut filmowy Marianny Korman. Reżyserka dała swojemu bohaterowi możliwość opowiedzenia historii życia z jego własnej perspektywy.

Po projekcji na pytania widzów odpowiedzą zarówno reżyserka dokumentu, Marianna Korman, jak i jego bohater, Niko Niakas.

27.04.2019

Warsztaty Magia głosu – twój dźwiękowy wizerunek

W warsztatach uczestniczyć mogą wszyscy, którzy z racji wykonywanego zawodu kształtują wzorce dźwiękowego funkcjonowania w swoim otoczeniu: urzędnicy, nauczyciele, rzecznicy prasowi czy instruktorzy domów kultury. Zajęcia poprowadzi Erwin Regosz – muzyk, wokalista, kompozytor i autor tekstów, nauczyciel emisji głosu, główny specjalista do spraw muzyki WOAK. Cena: 80 zł, zgłoszenia na warsztaty przyjmowane są do 19 kwietnia.

Damian Droszcz w monodramie Ściana, fot. Stanisław Jasiński

Warsztaty skierowane są do osób rozpoczynających pracę z własnym ciałem. Adresatami zajęć są zarówno instruktorzy i animatorzy kultury, prowadzący zajęcia teatralne lub plastyczne, nauczyciele i pedagodzy, jak i wszystkie osoby zainteresowane pracą z ciałem, również studenci i młodzież powyżej 14. roku życia. Dwudniowe warsztaty poprowadzi Damian Droszcz – aktor i animator kultury oraz nauczyciel. Cena: 120 zł, zgłoszenia przyjmowane są do 19 kwietnia. Liczba miejsc ograniczona – decyduje kolejność zgłoszeń. do 11 maja

Termin zgłoszeń na konkurs fotograficzny Poza obrazem Informacje na: www.woak.torun.pl.

Kolejne warsztaty i szkolenia:

• 10-11 maja 2019 r. – Warsztaty fotografii cyfrowej, zajęcia prowadzi Stanisław Jasiński, cena: 100 zł, termin zgłoszeń: 2 maja • 12-13 lipca 2019 r. – Warsztaty fotografii cyfrowej, zajęcia prowadzi Stanisław Jasiński, cena: 100 zł, termin zgłoszeń: 5 lipca • 17-19 lipca 2019 r. – Wakacyjne warsztaty fotografii cyfrowej dla młodzieży, zajęcia prowadzi Stanisław Jasiński, cena: 50 zł, termin zgłoszeń: 12 lipca www.woak.torun.pl inf. Kamil Hoffmann

kwiecień 2019 |

BIK | 55

K

Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych Animocje

ażdy z nas miał taki dzień. Dziwny. Nierzeczywisty. I mnie się taki przydarzył. Otwieram oczy i… jestem pod wodą. Wiem, że to Brda. Nie pytajcie, skąd. Wiem to i już. „OK” – myślę. – „Więc taki będzie mój kres – utonę”. Ale nie tonę. Przeciwnie, czuję lekkość. Radość graniczącą z euforią. Nagle mija mnie mątwa. Mątwa?

W Brdzie? Nie mam jednak zbyt wiele czasu, by głębiej się nad tym zastanowić, gdyż zaraz za nią podąża waleń. Tak, waleń! A na jego grzbiecie, niczym na podwodnym rumaku zasuwa rozgwiazda. I meduza. I krab.

I rekin, ale taki mały. I węgorz, a za nim ośmiornica. Czuję, że ją znam. „Barbara?” – pytam nieśmiało. „Tak, cześć” – odpowiada z uśmiechem. – „Wyglądasz na zaskoczonego. Nie spodziewałeś się mnie?”. „Ciebie akurat tak” – odpowiadam, choć głos mój drży, powodując bąbelki. – „Nie spodziewałem się tej mnogości gatunków. W Brdzie!”. „Nikt się nie spodziewa, bo niewielu o niej wie” – odpowiada. – „To trochę tak, jak z filmami animowanymi. Większość, słysząc słowo »animacja«, przed oczami ma kreskówki dla dzieci. Nic bardziej mylnego! A co z westernami? Z horrorami? Z kryminałami, dokumentami czy komediami wreszcie?

Przecież animacja to kino, a kino to różnorodność. Chodź, sprawdź, nie pożałujesz”. Podszedłem, podpłynąłem właściwie, a ona się… rozpłynęła. I nagle cały ten podwodny świat zaczął wysychać, przeobrażać się w coś bardziej konkretnego. Zdezorientowany zacząłem rozglądać się na boki. Nie byłem w domu. Byłem w kinie. Kinie Orzeł. Ale co ja tu robię? Patrzę na datownik w zegarku – 7 kwietnia 2019 r. No tak, zaczynają się Animocje! Dziewiąte już. Na bogato.

Nagroda za Szczególne Osiągnięcia w Dziedzinie Dubbingu: Anna Apostolakis-Gluzińska Shrek, Epoka lodowcowa, Harry Potter czy też Monika Geller z kultowych Przyjaciół – wszędzie tam słyszeliście głos Anny Apostolakis-Gluzińskiej. Ponad 500 ról w animacjach, grach, serialach i filmach fabularnych czyni z niej jedną z najważniejszych gwiazd polskiego dubbingu. Artystka była też reżyserką polskiego dubbingu w kilkudziesięciu filmach i serialach. W roku 2019 właśnie do niej trafi nagroda za osiągnięcia w dziedzinie dubbingu, przyznawana przez Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych Animocje. Bydgoski festiwal jest jedynym w Polsce wydarzeniem honorującym gwiazdy tej sztuki.

p

r

7.04, niedziela – godz. 10.00, kino Orzeł, 4+

Małe Animocje: Gordon i Paddy

– godz. 12.00, kino Orzeł, 9+

Małe Animocje: Tito i ptaki

– godz. 16.00, kino Orzeł, 16+

To niezwykłe ciasto! + Oh Willy…

– godz. 19.00, MCK, 16+

Teatr Improwizowany wymyWammy – Improwizowane Spoilery

56 | BIK | kwiecień 2019

og

r

a

m 8.04, poniedziałek

– godz. 18.00, kawiarnia Szpulka

Spotkanie z Anną Apostolakis-Gluzińską, laureatką Nagrody za Szczególne Osiągnięcia w Dziedzinie Dubbingu

– godz. 20.00, kino Orzeł, 16+

Polska premiera: Szwajcar Chris

Animoc je 9.04, wtorek – godz. 18.00, kino Orzeł, 18+

Przegląd animowanych dokumentów z Rising of Lusitania – AnimaDoc Film Festival

– godz. 20.00, kino Orzeł, 16+

Dom wilka

10.04, środa – godz. 17.00, kino Orzeł, 14+

Konkurs Międzynarodowy I

WARSZTATY – 4–7 kwietnia (czwartek–niedziela) prowadzący: Natalia Dziedzic, Andrzej Poprostu

Mural w Moście – tworzenie animowanego muralu

– 7–9 kwietnia (niedziela–wtorek) prowadzący: Aga Jarząb, Maciej Bączyk

KinoMANUAL – warsztaty animacji rysunkowej

– 9–11 kwietnia (wtorek–czwartek) prowadzący: Karolina Rosińska, Marcin Kwidziński

Bajka u „Lemary” – warsztaty animacji poklatkowej

– godz. 18.30, kino Orzeł, 14+

Animacje sci-fi: animując nierzeczywiste koncepty

– 13.04, godz. 15.00, strych WiMBP, wstęp wolny

Pokaz filmów warsztatowych

– godz. 20.00, kino Orzeł, 14+

POKAZY SPOTKANIA KONCERTY

Socjalizacja byka?

11.04, czwartek – godz. 10.35, biblioteka Zespołu Szkół Plastycznych

Co widzimy po zamknięciu oczu i zatkaniu sobie uszu, czyli oswajamy animację abstrakcyjną i eksperymentalną

– godz. 17.00, kino Orzeł, 14+

Konkurs Międzynarodowy II

– godz. 18.30, kino Orzeł, 14+

– 4.04, czwartek, godz. 19.30, klub Mózg, 14+

Do-grywka I

– 5.04, piątek, godz. 19.30, klub Mózg, 14+

Do-grywka II

WYSTAWA – MCK, foyer, 7–30 kwietnia

Kajetan Obarski, Kiszkiloszki i inne kiełbaski

Konkurs Międzynarodowy III

– godz. 20.00, kino Orzeł, 16+

Seder-Masochism, spotkanie z reżyserką

– godz. 22.30, klub Mózg

Ala Kryształ, koncert

12.04, piątek – godz. 10.35, biblioteka Zespołu Szkół Plastycznych

Bilety

Młodość w offie, czyli replika LFF 2018

– godz. 17.00, kino Orzeł, 14+

Konkurs Międzynarodowy IV

– godz. 18.30, kino Orzeł, 12+

Ruben Brandt, kolekcjoner, spotkanie z twórcą

– godz. 21.00, kino Orzeł, 14+

Wschód spotyka Zachód, czyli animowany western

– godz. 23.00, klub Mózg

Animowane teledyski z Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu

13.04, sobota – godz. 12.00, kawiarnia Szpulka

Zagrajmy razem – gry wideo dla dzieci i rodziców – spotkanie z twórcami gier

– godz. 19.30, kino Orzeł

Zakończenie festiwalu: ogłoszenie laureatów konkursów, Małe Instrumenty – koncert do filmów animowanych

– godz. 23.00, klub Mózg

Afterparty: LESU / OER / YAKI, DJ set

– – – – – –

dostępne w kasie MCK oraz na www.bilety24.pl

pokazy specjalne filmów krótkometrażowych – 10 zł pokazy specjalne filmów pełnometrażowych – 10 zł Konkurs Międzynarodowy – 5 zł Małe Animocje – 5 zł Konkurs filmów dla dzieci – 1 zł (za grupę) Teatr Improwizowany wymyWammy – w przedsprzedaży 10 zł; w dniu koncertu 15 zł – Zakończenie festiwalu, koncert do filmów animowanych – wstęp wolny – Pokaz filmów warsztatowych – wstęp wolny – Spotkanie z Anną Apostolakis-Gluzińską – wstęp wolny – Wszystkie pokazy w bibliotece Szkoły Plastycznej im. Leona Wyczółkowskiego – wstęp wolny dla uczniów szkoły – Wszystkie wydarzenia w klubie Mózg – wstęp wolny – Warsztaty:

• Mural in the Bridge – 30 zł (za 4 dni)

• KinoMANUAL – 20 zł (za 3 dni)

• Fairy Tale at „Lemara” – 20 zł (za 3 dni) Karnety (obowiązują na wszystkie wydarzenia poza warsztatami i spektaklem Teatru Improwizowanego wymyWammy) – 60 zł kwiecień 2019 |

BIK | 57

w yd a r z e ni a Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 4.04.2019, czwartek, godz. 18.00, kawiarnia Szpulka, wstęp wolny

Moja żona tramwajarka – spotkanie z Henryką Krzywonos-Strycharską i Krzysztofem Strycharskim

Moja żona tramwajarka. Opowieść o Henryce Krzywonos-Strycharskiej Krzysztofa Strycharskiego to książka męża o żonie, ich wspólnym życiu, niezwykłej rodzinie i wielkiej polityce. To książka jedyna w swoim rodzaju – żyjący w cieniu znanej żony, nazywany „panem Krzywonosem” Krzysztof Strycharski opowiada o wspólnym życiu, wielkiej polityce, która była w nim stale obecna, o mierzeniu się z dziedzictwem „Solidarności”, o rodzinnych radościach i smutkach. Spotkanie poprowadzi aktor Bogdan Szczepański.

Podczas wydarzenia będzie można zakupić książkę ze specjalnym rabatem!

4.04.2019, czwartek, godz. 20.00, kino Orzeł, bilety: ulgowy – 11 zł, normalny – 14 zł, grupowy – 4 os./40 zł

Siłaczki – pokaz filmu Marty Dzido i Piotra Śliwowskiego

Walczyły o prawa w kraju, którego nie było wówczas na mapie. Mówiono im: teraz nie pora na walkę o prawa kobiet. Ale one nie chciały niepodległej Polski bez wolnych Polek. Bojownice, patriotki, aktywistki, żołnierki, sufrażystki – to o nich opowiada fabularyzowany dokument Siłaczki. O ich wieloletnim boju o sprawę kobiecą, bo – jak krzyczała Zofia Daszyńska-Golińska w 1911 roku podczas marszu krakowskich emancypantek: „Praw się nie dostaje! Prawa się zdobywa w walce!”.

Autorami i producentami filmu są Marta Dzido i Piotr Śliwowski – twórcy m.in. głośnego i nagradzanego dokumentu o bohaterkach rewolucji Sierpnia’80 Solidarność według kobiet.

58 | BIK | kwiecień 2019

7.04.2019, niedziela, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 10 zł (przedsprzedaż), 15 zł (w dniu spektaklu)

Spojlery improwizowane – spektakl impro inspirowany animacjami

Zapraszają Teatr Improwizowany wymyWammy – Scena Impro i festiwal Animocje.

11.04.2019, godz. 17.00, ul. Gdańska 22 (w podwórzu), zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl, cena: 30 zł

Koło Gospodyń Miejskich: Ptaszki i jajeczka, tudzież rękodzieło

Na zajęciach w pracowni Justyny Żywieckiej będziemy zdobić witrażowe ptaszki i jajka wielkanocne.

14.04.2019

Kultura na świeżym vol. 75: Rowerem do Torunia

Trasa będzie ciekawa i prowadzona głównie po bitumicznych ścieżkach rowerowych. Spotykamy się w Bydgoszczy na Dworcu PKP o godz. 8.00, skąd ul. Kamienną ruszymy w kierunku Torunia. Trasa wiodła będzie przez Ostromecko, Dąbrowę Chełmińską, po czym skręcimy w stronę Torunia. Po drodze zatrzymamy się w Zamku Bierzgłowskim i popularnej Barbarce. Powrót do Bydgoszczy planujemy ok. godz. 18.00 pociągiem, do dworca PKP Bydgoszcz. Dystans: ok. 80 km. Przewodnik: Filip Krauze.

23.04.2019, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 5 zł

Nasz mąż nie żyje – spektakl Grupy Teatralnej „od jutra” z Kutna

Nasz mąż nie żyje, fot. Piotr Szatkowski, ekutno.pl

Czarna komedia. Pewien Adam postanowił uszczęśliwić naraz trzy Ewy. A nawet cztery. Nie przewidział tylko tego, że któregoś dnia dowiedzą się one, że wszystkie naraz są jego żonami. A potem zaplanują krwawą zemstę na bigamiście. Ewy z kolei nie przewidziały, że łatwo jest postanowić zabić niewiernego, za to dużo trudniej doprowadzić ten krwawy plan do końca.

Nasz mąż nie żyje był finalistą trzeciego Konkursu Małych Form Dramaturgicznych, organizowanego przez Teatr

w yd a r z e ni a Dramatyczny z Białegostoku i był prezentowany w formie czytanej na deskach tego teatru w październiku 2011 roku.

W obsadzie komedii trzy Ewy i jeden Adam: Malwina Cieślak, Wioleta Maciejewska, Magdalena Komur, Patryk Kubiak oświetlenie: Paweł Łabęcki nagłośnienie: Jarek Szymaniak zgranie muzyki i efektów dźwiękowych: Michał Chojnacki scenariusz i inscenizacja: Krzysztof Ryzlak reżyseria: Krzysztof Ryzlak 24.04.2019, godz. 17.00, barka „Lemara”, zapisy: dominika.kiss-orska@mck-bydgoszcz.pl, cena: 50 zł

Kurs malarstwa dzikich kobiet: Batik

Na przedostatnich zajęciach z Anią Tomasik będziemy robić batik. To technika malarska polegająca na kolejnym nakładaniu wosku i kąpieli tkaniny w barwniku, który farbuje jedynie miejsca niezamaskowane warstwą wosku.

Dla uzyskania specjalnych efektów proces woskowania i farbowania można powtarzać wielokrotnie.

25.04.2019, czwartek, godz. 19.00, barka „Lemara”, bilety: 10 zł (przedsprzedaż), 15 zł (w dniu spektaklu)

Mała Scena Impro: Which Is Which – spektakl impro po angielsku 26.04.2019, piątek, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 55/65/75/85/99 zł, online: biletyna.pl, empik.com, powsinoga.com/bilety, stacjonarnie: sieć salonów Empik na terenie kraju i Biuro Alfa Mar Centrum Podróży, ul. Gajowa 43 w Bydgoszczy, kasa MCK

John Porter Solo

rocka. Po raz kolejny artysta eksploruje skomplikowane relacje międzyludzkie, nasze ukryte lęki i obsesje przefiltrowane przez jego osobiste doświadczenie – tym razem jednak w zdecydowanie dynamiczniejszej, w rockowo-bluesowej formie.

26.04.2019, piątek, godz. 19.00, salonik MCK, koszt: 80 zł, zapisy: wymywammy@mck-bydgoszcz.pl

Improvisation and Storytelling – warsztaty improwizacji teatralnej Prowadzenie: Orla Mc Govern (Irlandia).

26.04.2019, piątek, godz. 18.00, barka „Lemara”, wstęp wolny

Wernisaż wystawy Adama Juszkiewicza

Adam Juszkiewicz (ur. w 1984 r.) – tworzy i pracuje w Bydgoszczy. Zdobył wykształcenie branżowe, humanistyczne i artystyczne w zakresie fotografii. Zajmuję się fotografią portretową i dokumentalną. Nauczyciel fotografii. Autor licznych projektów popularyzujących fotografię.

Stypendysta Prezydenta Miasta Bydgoszczy.

27.04.2019, sobota, godz. 10.00, sala kinowa-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Zatańcz ze mną, mamo, tato – warsztaty taneczne

Uczestnicy, po energetycznej rozgrzewce, nauczą się krótkiej choreografii, luźno nawiązującej do andaluzyjskiego tańca flamenco. Taniec daje wiele korzyści, jest zarówno formą sportu, jak i rozrywki, a także pracy nad sobą. Uaktywnia nie tylko ludzkie ciało, ale także umysł i emocje. Pozwala wyrażać, poznawać i rozwijać samego siebie.

28.04.2019, niedziela, godz. 11.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 17 zł (ulgowy), 20 zł (normalny)

Brzydkie Kaczątko – spektakl Bydgoskiego Teatru Lalek Buratino

John Porter, fot. Katarzyna Szwarc

Na występach solowych prezentowany jest zbiór utworów z ostatniego krążka Honey Trap, piosenki z legendarnego Helicopters, z duetu z Anitą Lipnicką, a także projektów z Nergalem, Wojtkiem Mazolewskim czy Alicją Domańską. Premierowo usłyszymy utwory z trzeciej, zamykającej tryptyk płyty, której premiera w tym roku.

Ostatnia płyta solowa Johna Honey Trap jest muzyczną kontynuacją wysoko ocenianego przez krytyków poprzedniego albumu wykonawcy Back In Town – jednocześnie drugim z planowanej trylogii spod znaku mrocznego

Brzydkie Kaczątko zostało zrealizowane z zachowaniem realiów stworzonych przez Andersena. Opowiada wzruszającą historię małego łabędzia, który, nim dorośnie i zmieni się w królewskiego ptaka, musi sprostać wielu upokorzeniom. reżyseria: Czesław Sieńko scenografia: Iza Toroniewicz muzyka: Mirosław Gordon występują: Izabela Gordon-Sieńko, Karolina Suchodolska, Karolina Kasprzak, Jarosław Siech, Adrian Kilan/Łukasz Seremet

Artystyczny Uniwersytet Trzeciego Wieku Agora Nestora

2.04.2019, wtorek, godz. 16.00 Alicja Dobrowolna i Agnieszka Szałkowska – Teatr improwizowany

16.04.2019, wtorek, godz. 16.00 ad. dr Jadwiga Stanek – Altówka – ukształtowanie i ewolucja instrumentu smyczkowego na przestrzeni lat oraz jego rola w dzisiejszym wykonawstwie kwiecień 2019 |

BIK | 59

w yd a r z e ni a Kino Orzeł

Przedszkolanka

1–6 kwietnia

Przedszkolanka, reż. Sara Colangelo, 96 min, M2 Films

Lisa ma pracę, którą lubi, szczęśliwą rodzinę i dom na przedmieściach Nowego Jorku, ale od zawsze marzyła o tym, żeby wieść życie wyzwolonej artystki. Pewnego dnia zupełnie przypadkiem odkrywa talent poetycki swojego pięcioletniego podopiecznego. Kiedy jego rodzice nie wydają się specjalnie tym zainteresowani, pogrążona w obsesji na punkcie talentu chłopca przedszkolanka postanawia wziąć sprawy w swoje ręce i zrobić wszystko, by jego niezwykły dar nie został zmarnowany.

Znakomite recenzje, zachwyty publiczności, nagroda na festiwalu Sundance, a przede wszystkim fenomenalna rola Maggie Gyllenhaal w tytułowej roli.

3–6 kwietnia

Kafarnaum, reż. Nadine Labaki, 120 min, Gutek Film

Dwunastoletni Zejn jest mieszkańcem bejruckich slumsów, odmalowanych w Kafarnaum z niezwykłą intensywnością. Zgodnie z tytułem, oznaczającym „chaos”, „bezład”, „gmatwaninę”, dzielnica uderza nadmiarem: rzeczy, ludzi, a przede wszystkim dzieci, niewinnych ofiar rzeczywistości społecznej oraz klasowych i ekonomicznych podziałów. Nadine Labaki (autorka doskonale znanego w Polsce Karmelu) staje w ich obronie – i to dosłownie, wciela się bowiem w filmie w rolę adwokatki Zejna. Przed sądem chłopak odtwarza swoją historię, przywołuje dramatyczne wspomnienia, ale co najważniejsze: z pasją walczy o siebie i swoją przyszłość. To dziecko ma zdumiewającą odwagę, determinację i siłę, a przez Kafarnaum nawiguje go niezawodny moralny kompas, dzięki któremu odróżnia dobro od zła. Niezmordowany włóczęga, mały obrońca jeszcze mniejszych i słabszych, Zejn w pojedynkę rzuca wyzwanie niesprawiedliwości i krzywdzie. Przejmująco portretując dziecięcą solidarność, Labaki akcentuje, jak sama je nazywa, „drobne cuda”: serdeczne gesty, akty współczucia i miłości. To dzięki nim możliwe jest przetrwanie.

Uhonorowany Nagrodą Jury w Cannes Kafarnaum sprowokował najgłośniejsze i najdłuższe (aż 15-minutowe!) owacje podczas festiwalu. Potężny ładunek emocjonalny, jaki detonuje na ekranie Nadine Labaki, nikogo nie pozostawia obojętnym.

17–25 kwietnia

Złodziejaszki, reż. Hirokazu Koreeda, 121 min, PMPG Polskie Media

Nagrodzone Złotą Palmą w Cannes, nominowane do Oscara® 2019 Złodziejaszki to historia trzypokoleniowej ubogiej rodziny żyjącej na przedmieściach Tokio. Utrzymują się najróżniejszych dorywczych zajęć oraz drobnych kradzieży. I choć ledwo wiążą koniec z końcem, to gdy jednak pewnego dnia w ich życiu pojawia się bezdomna dziewczynka, bez wahania decydują się zapewnić jej dach nad głową. To początek wydarzeń, które odsłonią skrywane tajemnice z rodzinnej przeszłości.

60 | BIK | kwiecień 2019

w yd a r z e ni a

10., jubileuszowy LGBT Film Festival 2019

Reżyser filmu Hirokazu Kore-eda należy do czołówki współczesnych japońskich twórców i jest najpopularniejszy przedstawicielem tej kinematografii w Polsce.

W ostatnich kilku latach kinowa publiczność miała okazję obcować z jego głośnymi, nagradzanymi obrazami Po burzy (2016), Nasz młodsza siostra (2015), Jak ojciec i syn (2013).

17–30 kwietnia

Ciemno, prawie noc, reż. Borys Lankosz, 114 min, Kino Świat

LGBT Film Festival to największe w Europie Środkowo-Wschodniej święto kina LGBT. Przybliża najciekawsze produkcje, które rzadko goszcząc w mainstreamowych salach kinowych, pokazują nam rzeczywistość, której jesteśmy nieodłączną częścią.

Filmy pokazywane podczas festiwalu to historie o wolności, o równości, o różnorodności, o wyzwaniach, jakie niesie świat. Opowiadają historie całej społeczności, jak i indywidualnych przypadków, są bogate w niepowtarzalne scenariusze.

W tym roku do grona miast festiwalowych dołączyła Bydgoszcz. Tutejsza odsłona festiwalu odbędzie się w dniach 27, 28, 29 kwietnia w kinie Orzeł Miejskiego Centrum Kultury. W repertuarze znajdzie się m.in. bardzo bogaty zestaw filmów krótkometrażowych, zarówno gejowskich, jak i lesbijskich, w tym wiele tytułów polskich. Zaprezentowane zostaną filmy, które swoją premierę miały na zakończonym w lutym festiwalu w Berlinie – Berlinale. Absolutnie godne uwagi będą tytuły Sauvage i Rafiki, pierwszy gejowski, drugi lesbijski, oba podbiły w zeszłym roku festiwale w Cannes i Wenecji. To prawdziwe perły.

Szczegóły na stronie kina Orzeł – kino-orzel.pl – oraz na oficjalnej stronie festiwalu: LGBTfestival.pl.

Kiedy Wałbrzychem wstrząsa seria tajemniczych zaginięć dzieci, do miasta przybywa dziennikarka Alicja Tabor (Magdalena Cielecka). Powracająca po latach w rodzinne strony nieustępliwa reporterka chce poznać rodziny zaginionych i rozwikłać zagadkę, wobec której nawet policja okazuje się bezsilna. W trakcie prywatnego śledztwa Alicja – dość nieoczekiwanie – wpada na trop dramatycznych wydarzeń, które swój początek miały dekady temu. Dążąc do odkrycia prawdy, dziennikarka będzie musiała stawić czoła nowemu zagrożeniu oraz temu, przed czym uciekała przez całe dorosłe życie – tajemnicy swojego dzieciństwa i szokującym sekretom własnej rodziny. Z czasem ponura intryga kryminalna połączy w jedno zaginięcia dzieci, wojenną przeszłość, legendę zaginionego skarbu oraz losy samej Alicji, która na swojej drodze zmierzy się z czystym wcieleniem zła, jak i zyska sojuszników, stojących po stronie dobra. Mroczna i piękna sceneria miasta oraz okolic zamku Książ dopełniają świat barwnych i niebezpiecznych postaci, w którym nasza bohaterka przestaje oceniać rzeczywistość tak jak dotychczas…

Ekranizacja głośnej, uhonorowanej Nagrodą Literacką Nike powieści Joanny Bator Ciemno, prawie noc w reżyserii Borysa Lankosza (Ziarno prawdy, Rewers). kwiecień 2019 |

BIK | 61

w yd a r z e ni a Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 6.04.2019, sobota, godz. 12.00 i 13.45, Pałac Nowy, wstęp wolny, zapisy: szucik10@gmail.com.

XVIII Djembe na salonach – warsztaty

Prowadzenie: Piotr Schutta Bezpłatne warsztaty bębniarskie dla początkujących.

Mamy dwie grupy. Pierwsza rozpoczyna zajęcia o godz.

12.00, druga o 13.45. Obie grupy mają charakter otwarty. Zapraszamy zarówno tych, którzy nigdy nie grali, jak i osoby mające już wcześniej kontakt z bębnami djembe.

Warsztaty przeznaczone są dla osób dorosłych, młodzieży oraz dzieci powyżej 10. roku życia. Osoby przyjeżdżające z własnymi bębnami nie muszą się zapisywać.

13.04.2019, sobota, godz. 17.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

Grzegorz Pleszyński: „Jak czytać obrazy”, część IV Wykład z cyklu „Antydepresyjna Akademia Sztuki”

7.04.2019, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, bilet normalny 15 zł, ulgowy 10 zł (dzieci i młodzież do 15. r.ż. i os. z Bydgoską Kartą Seniora 60+)

Akademia w Pałacu: Stanisław Miłek – akordeon

Stanisław Miłek ukończył studia w Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy na Wydziale Instrumentalnym w klasie akordeonu prof. J. Kaszuby (dyplom z wyróżnieniem, 2003) oraz Podyplomowe Studium Instrumentalistyki w macierzystej uczelni pod kierunkiem prof. J. Jurka (2005). Wielokrotnie uczestniczył w kursach interpretacji muzycznej, doskonaląc umiejętności pod kierunkiem m.in.: W.L. Puchnowskiego, F. Lipsa, M. Ellegaarda, A. Melichara, J. Ganzera, M. Miki, W. Siemionowa. Był stypendystą Ministra Kultury (2002) oraz Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego (2002). Jest laureatem konkursów wykonawczych, m.in. XXIV Ogólnopolskiego Konkursu Akordeonowego (Bydgoszcz, 2001) oraz Międzynarodowego Konkursu Akordeonowego w Castelfidardo (2002). Dokonał prawykonań utworów na akordeon solo i z udziałem akordeonu młodych polskich kompozytorów: Marcina Gumieli, Sławomira Opalińskiego, Piotra A. Komorowskiego, Łukasza Godyli. W 2013 ukończył studia doktoranckie w macierzystej uczelni, uzyskując stopień doktora sztuk muzycznych. Pracuje na Wydziale Instrumentalnym na stanowisku adiunkta.

W programie: Jewgienij Derbienko – Preludium chorałowe Marian Gordiejuk – Tren Władysław Żeleński – 25 Preludiów op. 38: nr 9, 10, 17 Astor Piazzolla – Saint Louis en l’Ile Astor Piazzolla – Sentido Unico Bogdan Precz – 3-3-2 Bogdan Precz – Grafeld’s Impression Bogdan Precz – Opowieść starego lirnika Nikołaj Osmanow – Bułgarski souvenir 62 | BIK | kwiecień 2019

Grzegorz Pleszyński ukończył UMK w Toruniu, Wydział Sztuk Pięknych. Pracuje jako artysta i pedagog, zajmuje się sztuką wizualną i muzyką. Tworzy akcje o charakterze społecznym, pracował z więźniami, z dziećmi, z ludźmi niepełnosprawnymi. Russell Radzinski w tekście opisującym twórczość Pleszyńskiego w katalogu wystawy pt. Punkty… znaki… obrazy w bydgoskiej bwa stwierdził: „Pleszyński jest niezwykle skromną osobą. Kiedy jednak zaczyna opowiadać o swojej sztuce, tryska pomysłami, które na pewno nie są skromne: to myśli o naszym miejscu we wszechświecie, epistemologii, kwestionowanie istnienia wiedzy czy doznań fizycznych”.

13-14 kwietnia 2019, sobota-niedziela, godz. 11.00-17.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

Jarmark Wielkanocny 2019

Tradycyjnie w weekend poprzedzający Wielkanoc – zwykle w Niedzielę Palmową – w wielu europejskich miastach

w yd a r z e ni a

Pałac Stary w Ostromecku, fot. Dariusz Gackowski

odbywają się jarmarki i kiermasze wielkanocne, podczas których prezentowane są wielkanocne symbole, rękodzieło artystyczne oraz świąteczne smakołyki. Niedziela Palmowa, która rozpoczyna ostatni tydzień 40-dniowego postu, wprowadza w nastrój świąt Wielkiej Nocy i ma bogatą symbolikę. Celem jarmarków jest propagowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji związanych z Wielkanocą, regionalnych produktów kulinarnych i opartej na nich przedsiębiorczości oraz rękodzieła i sztuki ludowej.

ZPP już od wielu lat nawiązuje do tej tradycji. Prezentujemy ozdoby wielkanocne, ceramikę, palmy, oryginalną biżuterię, filcowe ozdoby, miody, wędliny z wędzarni i wiele innych rzeczy mogących stać się niepowtarzalnymi prezentami lub wzbogacić nasze domy.

28.04.2019, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, bilet normalny 15 zł, ulgowy 10 zł (dzieci i młodzież do 15. r.ż. i os. z Bydgoską Kartą Seniora 60+)

Barock Quartet – koncert

Wojciech Kołaczyk – skrzypce Dariusz Groblewski – skrzypce Zbigniew Szczęch – altówka Michał Litwa – wiolonczela Muzycy kwartetu smyczkowego Barock Quartet koncertują wspólnie od ponad 10 lat. Przez ten czas zagrali setki

koncertów w Polsce i Europie w wielu prestiżowych salach, m.in. w Muzeum Ermitaż w St. Petersburgu, w Filharmoniach Narodowych w Wilnie i w Warszawie, w Teatrze Strindberga w Sztokholmie, w Kościele w Skale w Helsinkach, w ratuszu w Lyon, a także w Hamburgu, Edynburgu, Londynie, Barcelonie oraz innych miastach europejskich.

Uczestniczyli w wielu europejskich festiwalach muzycznych, m.in. Carlscrona Chamber Music Festival, Malar International Music Festival (Szwecja), Christopher Summer Festival w Wilnie, Gdański Festiwal Muzyczny. Mieli zaszczyt reprezentować Polskę podczas Międzynarodowych Targów Muzycznych MUSICORA w Paryżu (2004).

Wielokrotnie brali udział w koncertach organizowanych przez Instytuty Kultury Polskiej, konsulaty i ambasady RP. Nagrali wspólnie wiele płyt. Brali również udział w nagraniach jako muzycy sesyjni. W 2006 r. muzycy uhonorowani zostali nagrodą Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego „za wzbogacanie dziedzictwa kulturalnego województwa”. Są gospodarzami bydgoskiego Festiwalu Muzyki Kameralnej Muzyka u Źródeł.

W repertuarze zespołu znajdują się utwory światowych klasyków: Bacha, Haendla, Vivaldiego, Mozarta, a także kompozytorów tworzących w XIX i XX wieku. Muzycy w doskonały sposób łączą muzykę klasyczną z rozrywkową – z entuzjazmem przyjmowane są ich jazzowe interpretacje klasyków. kwiecień 2019 |

BIK | 63

w yd a r z e ni a Galeria Wspólna do 19 kwietnia

Darek Kondefer: Łódź

Wystawa Łódź to autorska refleksja nad zachodnią cywilizacją. Prezentacja odwołuje się do ogólnie znanych symboli, próbując opisać duchową, kulturową i mentalną przestrzeń, w której żyjemy. Łódź jest jej alegorią. Czy uda się nią gdzieś dopłynąć? Czy znamy cel podróży? Czy ją przetrwamy? Czy może staniemy się jej więźniami? Odpowiedzi (a może kolejnych pytań) szukajcie Państwo na wystawie.

18.04.2019, foyer MCK godz. 16.00

Wykład Piotra Sarzyńskiego Jak czytać sztukę współczesną?

Piotr Sarzyński – dziennikarz i publicysta. Od 1987 roku członek zespołu tygodnika „Polityka”. Jedna z najważniejszych postaci w gronie krytyków zajmujących się sztuką.

25.04.2019, godz. 19.00 – wernisaż; wystawa potrwa do 17 maja

Jerzy Łuczak: Terytoria 3.04.2019, godz. 17.00

Warsztaty na barce „Lemara”: Wiosenne tworzenie z Józefem Wilkoniem Grupa maks. 12 osób.

Zapisy telefoniczne: 600 275 087.

Jerzy Łuczak, Zaleje nas morze, 150×100 cm

64 | BIK | kwiecień 2019

Jerzy Łuczak – urodzony w 1949 r. w Poznaniu. Ukończył Poznańską Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych – Wydział Malarstwa. Dyplom z wyróżnieniem w Pracowni Rysunku prof. Macieja Haufy i na Wydziale Wychowania Plastycznego ASP w Poznaniu. Swoje prace prezentował na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. Obecnie pracuje w Schronie Kultury „Europa” na stanowisku kierownika, gdzie znajduje się jego stała ekspozycja obrazów. Jest również długoletnim działaczem i członkiem Zarządu KS „SOBIESKI” Poznań. Od 2006 obrazy artysty można zobaczyć w hotelu Inter Sport Sobieski, które ozdabiają jego wnętrze i są podziwiane przez wielu znanych sportowców z Polski i zagranicy.

Bydgoski Festiwal Operowy. Plakat Adama Pękalskiego