BIK 10/2019 by Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

nr 10 (509) ROK XLV ISSN 1232-4450, INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny

październik 2019

październik 2019 |

BIK | 3

4 | BIK | październik 2019

s pi s t re ś c i Moi bydgoszczanie Michał Tabaczyński

Postać autentyczna, postać ikoniczna z Markiem Noniewiczem rozmawia Monika Grabarek

Reformator Wiesław Strebejko Jerzy Brukwicki

Mariusz Białecki – rzeźbiarz z Wioski Cudów Justyna Gongała

Mistrzowskie symultany Bartłomiej Siwiec

Bydgoski insynuator kulturalny (180) Zdzisław Pruss

Mariusz Białecki. Wystawa w Galerii Wspólnej do 18 października (zob. na s. 68)

Instytucja kultury miasta Bydgoszczy BIK 10/2019 (509), Rok XLV, nakład 2000 egz. dystrybucja: częściowo bezpłatny wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, dyrektorka: Marzena Matowska, 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12–14, e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl zastępczyni redaktora naczelnego, redaktorka wydania: Emilia Walczak, emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Szymon Idczak, Monika Grabarek, korekta: Emilia Walczak, skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus redakcja: tel. 523 255 553, bik@mck-bydgoszcz.pl, ul. Marcinkowskiego 12–14, druk i oprawa: Polraster BIK w sieci: www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_ Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. Prenumerata jest realizowana przez RUCH SA: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803.

No dobrze, przyznam się. W ostatnich miesiącach znacznie bardziej niż świat kultury moją uwagę ab-

sorbuje świat natury, a wiąże się to z – jak śpiewała Etta James: at last! – ucieczką z miasta, skutkującą zamianą teatralnego lornionu i stroju wieczorowego na teleobiektyw i kurtkę moro. Lepiej późno niż później, chciało by się rzec, bo wbrew obowiązującemu na całym chyba cywilizowanym świecie ekotrendowi, u nas w kraju przyroda ma dziś naprawdę ciężko. Zamiast chronić ją na mocy szlachetnego prawa jak kogoś słabszego, bez prawa głosu i reprezentacji, dosłownie zgładza się ją, pozbawioną szans w konfrontacji z dwururką i pestycydami, z mapy Polski. I tak, na początku roku do odstrzału poszła cała prawie populacja dzików. W ostatnich tygodniach wzięto się także za obecnego w Polsce w liczbie 10 szakala (w rzeczywistości chodzi więc o usprawiedliwianie „omyłkowej” trzebieży ściśle chronionego wilka), a minister środowiska uwierzył też chyba w powiedzenie, że dobra jest zupa z bobra, bo w planach miał podobno uczynienie z Castor fiber gatunku jadalnego. Smacznego! Ta antropopresyjna polityka pozwoliła też np. na użycie w rolnictwie zakazanych w całej UE (w której szczęśliwie wciąż jeszcze jesteśmy) neonikotynoidów, poważnie zagrażających pszczołom. Lista poczynionych w ostatnich czterech latach szkód jest długa; nie wiem nawet, czy są one odwracalne; na pewno rząd odcisnął wyraźny ekologiczny ślad na Ziemi. Dlaczego o tym piszę? Ponieważ w słusznym ujęciu holistycznym człowiek jest nie tylko twórcą szeroko pojętej kultury; jest także gatunkiem biologicznym, częścią biosfery – czy mu się to podoba, czy nie – a nie jakąś nadistotą stworzoną do czynienia sobie Ziemi poddaną. Ponieważ kultura to nie tylko koncerty, wystawy i spotkania autorskie; kultura to również kulturalne, humanitarne, a może nawet i humanistyczne obchodzenie się ze światem roślin i zwierząt. Pamiętajmy o tym w październiku, miesiącu, w którym natura przechodzi w stan wegetacji, by zbudzić się na wiosnę w – mam nadzieję – lepszej rzeczywistości.

Zastępczyni Redaktora Naczelnego Redaktorka wydania

in s t y t u c je k ult ur y z a p ra s z ają : Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego. . . . . . . . . Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Teatr Polski w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fundacja Dookoła Świata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . Muzeum Fotografii w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Agencja Koncertowa BIS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . [sound]Spectrum International New Music Symposium. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stowarzyszenie Akademia Muzyki Dawnej . . . . . . . . . . . . Mózg Festival. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Młodzieżowy Dom Kultury nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Fonomo Music & Film Festival. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vintage Photo Festival 2019. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . impresariat artystyczny itd.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klub „Arka” B.S.M.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Galeria Sztuki NEXT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kino Jeremi i sala widowiskowa w Fordonie. . . . . . . . . . . Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG . . . . . . . . . . . . . . Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klub „ODNOWA”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 | BIK | październik 2019

18 24 26 28 30 31 33 34 35 36 37 38 38 39 40 42 42 43 44 44 45 46 46

Adria Art . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . Otwarta Przestrzeń „Światłownia”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . Biuro Koncertowe HEROLD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Europejskie Spotkania Artystyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . Młodzieżowy Dom Kultury nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Młodzieżowy Dom Kultury nr 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Impresariat Artystyczny IMPART. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pałac Młodzieży w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dom Kultury MODRACZEK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motyw Rzeka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dom Kultury Orion B.S.M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . Stowarzyszenie Działań Artystycznych . . . . . . . . . . . . . . . Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu . . . . . . Międzynarodowy Festiwal Teatrów Impro IMPRODROM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . UTW Agora Nestora. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kino Orzeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DZIECI WOLNOŚCI. Impreza edukacyjno-kulturalna w ramach Bydgoskiego Roku Wolności. . . . . . . . . . . . . . . . Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

47 48 50 51 51 52 52 53 53 54 56 56 56 57 57 58 59 60 62 63 64 66 68

d z i e nnik podró ż y w mi e js c u (11) Michał Tabaczyński

Moi bydgoszczanie Na nasze miasto mam nowy widok, nowy punkt obserwacyjny Bydgoszcz wygląda niesamowicie z tego miejsca: morze gęstej zieleni, z której gdzieniegdzie wychynie jakiś budynek, kopuła, dach sportowej hali, fikuśna wieża kamienicy. Ale zieleń widać – na razie, póki kolor się nie zmieni – przede wszystkim. Nowy widok na Bydgoszcz nie oznacza jednak nowego widoku na bydgoszczan. Tym bardziej, że na moich rzeczywistych współmieszkańców, tych, których mijam na ulicy, w sklepie, na koncertach, w pracy, gdziekolwiek, nakłada się od dawna obraz naiwny i pełen chciejstwa. Niech cynicy zwą mnie naiwnym marzycielem, że tak powiem wielkim poetą, ale to jest dobry filtr. Przez ten filtr lubię patrzeć. Jacy są moi bydgoszczanie widziani przez okulary firmy Wishful Thinking? Moi bydgoszczanie są uśmiechnięci. Ale to nie jest głupawy uśmiech przyspawany do smutnych twarzy, to nie jest uśmiech, którego uczą coachingowe poradniki. To jest uśmiech ironiczny, którym moi bydgoszczanie obdarzają każdą głupotę. To jest objaw czystej radości w reakcji na bzdurę. Moi bydgoszczanie są poważni. Nie ulegają temu przedziwnemu kultowi wyśmiewania wszystkiego, bo gardzą stadnym odruchem (od razu wyjaśniam: powaga nie jest stadnym odruchem, jest osobistą odpowiedzialnością). Wielka fala śmieszkowania jako sposobu bycia w świecie zalewa media społecznościowe. A oni znają tę granicę, której przekroczenie jest żałośnie przeciwskuteczne. Znają tę złotą proporcję pomiędzy obśmiewaniem a ślepą akceptacją każdej rzeczy. Moi bydgoszczanie są wolni. Są tak wolni, że za zwykłą hecę biorą słowa najbardziej znanego (niestety) w kraju bydgoskiego księdza, który mówi o sobie (o dziwo) „jestem wolnościowcem”, ale (co wszystko wyjaśnia) „o duszy inkwizytora”, stąd z przyciężkawym samozadowoleniem głosi pochwałę cenzury: „książki tak samo – jeżeliby one demoralizowały na przykład i byłyby źródłem jakiegoś zakażenia umysłów, no to powinny wtedy być wycofane”. Moi bydgoszczanie są odważni. Nie boją się, kiedy trzeba, ani czerni (czarny protest kobiet!), ani czerni i czerwieni (demonstracja antyfaszystowska!), ani tęczy (bydgoski marsz równości!). Mam nadzieję, że demonstrują też pod innymi kolorami, każdy niech sobie ma swoje własne, ja mam te, które wymieniłem.

Moi bydgoszczanie są niezależni. I zaangażowani. I kochają sztukę, no pewnie. Dlatego widzą w niej uniwersalny mechanizm przetrwania. I dlatego odrzuca ich widok lokalnych literatów czytających swoje wiersze na tle banerów z nazwą partii, nazwiskiem partyjniaka, partyjnym logo. I dlatego rozbawiają ich bydgoscy malarze, którzy – wcielając się w przedawnione schematy mecenatu możnych panów – malują portrety lokalnych polityków (na dodatek: kiepskie). Już słyszę, jak cyniczni mądrale mi mówią, że takich bydgoszczan nie ma. Moich ludzi nie ma? Byście się zdziwili! Jest ich pełno, cała armia, cały legion, nie mieścimy się w moim nowym przedpokoju. * * *

Moi bydgoszczanie są przede wszystkim empatyczni, czuli na krzywdę innych, to ludzie z nerwem etycznym na wierzchu. Moi bydgoszczanie znają jedno tabu, które się nazywa: ludzka krzywda. Moi bydgoszczanie nigdy nie namalowali by muralu „Kobieta z walizką”. A przynajmniej: nie namalowaliby go w takiej formie, w jakiej powstał. Kobieta z walizką nie jest symbolem Bydgoszczy, jest ikoną cierpienia. Malując taki mural, jego autorzy pokazują, że niewiele różni ich od gimbazy, która tę panią nagrywała telefonami dla smutnej (chociaż oni o tym nie wiedzą) beki. Mural powstał na ścianie Estrady, miejsca, które jest dla mnie ważne, w którym spotykam wielu moich bydgoszczan. I jest we mnie żal, i jest we mnie smutek. I jest we mnie wstyd za niektórych moich ludzi. Gdyby ktoś kiedyś w Bydgoszczy zorganizował akcję zamalowywania faszystowskich napisów na murach, powinien podejść i pod ten. Powinien potraktować go jako równorzędny znak pogardy dla ludzi i ich cierpień. Przeróbcie, jeżeli macie trochę wstydu, ten mural: Kobieto z walizką – jesteśmy z tobą? Skromna propozycja. październik 2019 |

BIK | 7

roz mowa

Postać autentyczna, postać ikoniczna Z Markiem Noniewiczem rozmawia Monika Grabarek.

Andrzej Maziec. W sierpniu minęły cztery lata od jego śmierci. Nie wiem, czy to dużo, czy mało, ale ja wciąż często mam wrażenie, że widzę jego charakterystyczną postać na Gdańskiej, w tłumie przechodniów na Focha… Był nieodzowną częścią naszego miasta. Jak go pamiętasz? Myślę, że cztery lata to dużo, ale pamiętam go podobnie jak ty. Jako takiego człowieka satelitę, nieustannie krążącego po mieście. Andrzej zawsze był w ruchu, zawsze z aparatem, obserwujący, rozmawiający z kimś na ulicy, w niekończącym się procesie twórczym. Chociaż to, co robił, często było nieuchwytne, ale fotografował bez przerwy. 8 | BIK | październik 2019

Maziec był bez wątpienia niezwykłym kronikarzem życia naszego miasta, zwłaszcza tego artystycznego. Pamiętam go na każdym wernisażu czy spotkaniu autorskim, dobrym koncercie. Był wszędzie tam, gdzie działo się coś istotnego. Charakterystyczna była nie tylko jego postura, sylwetka postawnego, przystojnego mężczyzny, ale także podejście do ludzi. Rzeczywiście tak było. Aparat był jakby naturalnym przedłużeniem ręki Andrzeja. Znajdował się zawsze w środku wydarzeń, rejestrował te chwile, a zwłaszcza ludzi wokół. Łapał moment, atmosferę. Był integralną częścią tego miejskiego klimatu. Na pewno był bardzo ciekawy drugiego człowieka. Zawsze się zatrzymywał, chętnie roz-

roz mowa mawiał, był czułym obserwatorem, dostrzegał w ludziach nieuchwytne emocje, niuanse, spojrzenia, gesty. Jednocześnie nie był w tym fotografowaniu nachalny, miał wyczucie. Dawał poczucie komfortu swojemu modelowi. Poza tym miał tak ogromny czar i urok osobisty, że trudno było mu odmówić. Chyba nie było sytuacji, żeby nie mógł zrobić komuś zdjęcia. Emanował niezwykłym magnetyzmem, ludzie go lubili, darzyli ogromną sympatią. Brało się to pewnie stąd, że jego uwaga zawsze była szczera, nieudawana. Pamiętam tę chwilę po pogrzebie, jeszcze na cmentarzu, kiedy staliśmy w kilka osób i zastanawialiśmy się, co się stanie z całym jego dorobkiem artystycznym. Kiedy podjąłeś decyzję, że zrobisz o nim film – Andzej Maziec – postać autentyczna? Okazało się, że Andrzej wcale tak dużo po sobie nie zostawił. Starsza twórczość jest na szczęście zdeponowana w zbiorach bwa, CSW w Toruniu czy u nas w Muzeum Fotografii. Ale z jego mieszkania udało mi się zdobyć tylko jeden dysk, a na nim były tylko te najświeższe rzeczy, z ostatniego etapu jego działalności. Nic z przeszłości tam nie znalazłem. Myśl o przywołaniu sylwetki Andrzeja pojawiła mi się gdzieś z tyłu głowy, kiedy jeszcze był z nami. Wykonałem odbitkę z widokiem ulicy Grunwaldzkiej, miałem mu ją dać, to był taki niedokończony temat, ale niestety nie zdążyłem już, sprawy potoczyły się inaczej. Potem w Muzeum Fotografii, podczas porządków inwentaryzacyjnych i digitalizacji, znaleźliśmy negatywy, które Andrzej wykorzystywał w swoim projekcie. Były to zdjęcia, które kiedyś były użytkowane w inny sposób, fotografia wernakularna, zdjęcia legitymacyjne z lat pięćdziesiątych. Były też plansze z jego pracami. Miałem wtedy wrażenie ogromnego minimalizmu tego projektu i pomyślałem, że gdyby Andrzej miał czas, to zrobiłby z tego coś większego, i wówczas pojawił się pomysł tej wystawy. Równocześnie z tym pomysłem, kiedy rozmawialiśmy o nim z Martą Rosenthal-Sikorą, pojawiła się wizja filmu. Postanowiliśmy napisać projekt, by zdobyć budżet na realizację tego przedsięwzięcia. Głęboko wierzyłem w zdobycie tych funduszy, ponieważ Andrzej był, jest, postacią ikoniczną dla Bydgosz-

czy. Udało się i tak też powstała wystawa, która będzie prezentowana przy okazji Vintage Photo Festival, co mnie bardzo cieszy, bo będzie miało możliwość zobaczyć ją więcej osób. No i powstał też film, w którym jest w wizualnej formie zachowana pamięć o Andrzeju. Zobaczyłeś Andrzeja inaczej oczami swoich bohaterów? Dowiedziałeś się o nim czegoś nowego? Z tych wspomnień osób zaproszonych przez ciebie do filmu wyłonił się jakiś inny obraz? Pojawił się może inny Maziec niż ten, który jest w twojej pamięci? Chyba nie, nic takiego się nie stało, nie zobaczyłem go inaczej. Natomiast zaskoczyło mnie coś zupełnie innego. Znałem wszystkich moich rozmówców i uderzyło mnie to, jak ważną postacią był dla nich Andrzej. Jak żywa jest o nim pamięć, jak mocna, choćby we wspomnieniach profesora Bogdana Chmielewskiego, a przecież ich drogi artystyczne rozeszły się dawno temu. Słynną Akcję Lucim przywoływał z takimi emocjami, jakby to wydarzyło się całkiem niedawno. Kim dla ciebie był Maziec artysta? Byliście przecież kolegami po fachu. Nad tym, jakim był artystą, zaczynam się zastanawiać dopiero teraz. Zacząłem o tym myśleć przy realizacji filmu. Wcześniej Andrzej był dla mnie po prostu kolegą. W czasie pracy zdałem sobie sprawę, jak bardzo był konsekwentny w tym, co robił. To było nawet zaskakujące odkrycie, jeśli pamięta się to jego swoiste nieuporządkowanie. Bardzo uważnie obserwował, badał rzeczywistość, dostrzegał metafizykę codzienności. To z kolei bardzo mi bliskie spojrzenie, postawa twórcza. Myślę, że wielu z nas brakuje Andrzeja, jego uśmiechu, obecności. Chociaż życie toczy się dalej, mam wrażenie, że jednak jest gdzieś ciągle wokół, podpatruje nas dyskretnie. A na odwieczny problem z odmianą jego nazwiska polecam uroczą anegdotę, którą w filmie przytacza Elżbieta Kantorek. Zdradzę tylko, że wątpliwości rozwiał sam profesor Bralczyk. Polecam gorąco państwu film zrealizowany przez Martę Rosenthal-Sikorę i Marka Noniewicza Andzej Maziec – postać autentyczna. październik 2019 |

BIK | 9

sztuka

Jerzy Brukwicki

Reformator Wiesław Strebejko Kończą się koncerty 57. Bydgoskiego Festiwalu Muzycznego. Przed nami jeszcze pięć wieczorów z muzyką wokalną różnych epok (1, 4, 6, 9 i 11 października). Człowiek od zarania dziejów chciał muzykę nie tylko usłyszeć, ale i zobaczyć. Świat muzycznych realiów budują obok dźwięków również dzieła plastyczne i medialne. Przenikanie muzyki i sztuki pasjonująco ilustrują plakaty interpretujące meritum oraz tajemnice materii muzycznej, ukazujące emocje z nią związane, informujące i zapraszające na wydarzenia, koncerty i festiwale muzyczne, upamiętniające wybitnych kompozytorów i muzyków. Plakaty zwracają uwagę różnorodnością postrzegania i przeżywania dzieł muzycznych, pomagają spostrzec ich niezwykłość, tajemniczość, magię, nastrój, ekspresję i koloryt, rodzą dźwiękowe asocjacje. Stworzony przez artystów język plakatu muzycznego ułatwia widzowi odważne wkroczenie w przestrzeń muzyki. Do grona reformatorów polskiego plakatu muzycznego należy Wiesław Strebejko, twórca dzisiaj nieco zapomniany, związany z Bydgoszczą. Był grafikiem, scenografem i reżyserem teatralnym, fotografikiem. Urodził się 27 marca 1945 roku w Bydgoszczy. Ukończył bydgoskie Liceum Sztuk Plastycznych. Podejmował próby studiów plastycznych, na polonistyce, w szkole filmowej, ale ze wszystkich rezygnował. W drugiej połowie lat 60. zaczął pracować jako plastyk w Filharmonii Pomorskiej. Od roku 1974 artysta mieszkał i tworzył w Gorzowie Wielkopolskim. W 1978 roku, na podstawie dorobku artystycznego, z rekomendacji Franciszka Starowieyskiego i Jacka Antoniego Zielińskiego, został przyjęty do Związku Polskich Artystów Plastyków. Należał do grupy artystów, która mieszkając poza dużymi centrami 10 | BIK | październik 2019

sztuka

kulturalnymi, urozmaiciła wizerunek polskiego plakatu od połowy lat 60. do połowy lat 90. XX wieku. Zmarł nagle 23 kwietnia 1994 roku w swojej gorzowskiej pracowni. Dla bydgoskiej filharmonii zaprojektował kilkanaście znaczących plakatów, m.in. bach passio secundum matthaeum, W 500-lecie urodzin Mikołaja Kopernika – Festiwal Muzyczny, Krzysztof Penderecki – Kosmogonia, Symfonia h-moll Polonia – Ignacego Jana Paderewskiego, do Bydgoskich Festiwali Muzycznych i Musica Antiqua Europae Orientalis. Szukał rozwiązań niekonwencjonalnych, korzystał z doświadczeń malarskich, przetworzonej fotografii. Nie naśladował dokonań mistrzów polskiej szkoły plakatu (Henryka Tomaszewskiego, Jana Lenicy, Jana Młodożeńca, Franciszka Starowieyskiego, Waldemara Świerzego i innych), ale podążał własną, odrębną drogą. Wybrał oszczędną grafikę, opartą na prostych skojarzeniach. Tworzył interesujące interpretacje utworów i wydarzeń muzycznych, bez zbędnych ozdobników i niepotrzebnych efektów plastycznych. Jego ówczesne plakaty wyróżniały się wieloznaczną metaforą, różnorodnym temperamentem. Pasjonowała go muzyka, oczarował teatr. Tym dziedzinom sztuki poświęcił najwięcej inwencji. W projektowanych dla instytucji muzycznych i teatrów plakatach do wydarzeń kulturalnych stosował odważne skojarzenia, celne metafory, przewrotny symbol graficzny. Uzyskiwał różnorodne, budzące zdumienie i podziw rezultaty. Stworzył około 250 plakatów, głównie muzycznych, teatralnych i społecznych, około 50 scenografii dla teatrów polskich i zagranicznych, pozostawił po sobie wiele znakomitych fotografi i i nieco wierszy. Brał udział w wielu wystawach, m.in. Biennale Plakatu w Warszawie, w Theatre de Rond Point Jean-Luis Barrault i Madlaine Renaud w Paryżu, w bydgoskim, gorzowskim i poznańskim Biurze Wystaw Artystycznych, w Instytucie Francuskim w Warszawie. Jego prace trafiły do Muzeum Plakatu w Warszawie, część dorobku jest w posiadaniu Muzeum w Gorzow ie i gorzowskiego Miejskiego Centrum Kultury. Kilka plakatów muzycznych Wiesława Strebejki dla bydgoskiej Filharmonii Pomorskiej prezentowanych jest na wystawie Zobaczyć muzykę. Polski plakat muzyczny w Filharmonii Gorzowskiej w ramach VII Festiwalu Muzyki Współczesnej im. Wojciecha Kilara Sekwencje polskie w dniach 11–25 października 2019. październik 2019 |

BIK | 11

sztuka

Justyna Gongała

Mariusz Białecki

– rzeźbiarz z Wioski Cudów Rodowo to przestrzeń, która kształtuje życie i sztukę Mariusza Białeckiego, a on sam na różnych polach swojej działalności nieustannie zmienia to miejsce. Mariusza Białeckiego, którego wystawę można aktualnie oglądać w Galerii Wspólnej [ul. Batorego 1–3 – red.], najłatwiej przedstawić jako autora konnego pomnika Kazimierza Wielkiego. Choć monument ten funkcjonuje w bydgoskim krajobrazie zaledwie od 2006 roku, to stał się już naszym niekwestionowanym turystycznym symbolem. To on, wraz z fragmentem pozostałości miejskich murów, flankuje jedno z wejść na bydgoski rynek. Przy nim mieszkańcy świętują rocznice, organizują manifestacje, pikiety i zbiórki. Stał się nawet tematem muralu i trafił do repertuaru lokalnych pamiątek – na kubki, pocztówki czy koszulki. I choć w ten sposób wizerunek króla trafił pod strzechy, to jednak wcale nie ujmuje majestatu jego głównej pomnikowej odsłonie. Zgoła odmienne odczucia wzbudza widok tak znaczącej dla bydgoszczan rzeźby – już nie spiżowej, lecz z gipsu – w zupełnie 12 | BIK | październik 2019

innym miejscu i w dużo mniejszej skali – w pracowni Mariusza Białeckiego w Rodowie. Warsztat artysty mieści się tuż przy starym wiejskim domu rzeźbiarza. W drewnianej, miejscami zmurszałej stodole, rozświetlonej od góry przeszkloną połacią dachu. W pracowni tej pomieszkują gołębie, a jej ściany gęsto oplata winorośl – sztuka powstaje tu w ścisłej symbiozie z naturą. Taka koegzystencja jest charakterystyczna dla całej prabuckiej wioski. W jej malowniczym, sielskim krajobrazie nie brakuje przykładów sztuki najwyższej artystycznej klasy – choćby w postaci elementów wyposażenia lokalnego kościoła. A pomnikowego uwznioślenia doczekał się tu też m.in. gigantyczny nos, monstrualne owady czy mityczny potwór z Loch Ness, wynurzający się oczywiście z okolicznego stawu. To tylko niektóre przykłady rzeźb, instalacji i malowideł, z których słynie Rodowo. A im właśnie zawdzięcza miano Wioski Cudów. „Mało jest takich miejsc. Miejsc, gdzie ludzie są tak blisko sztuki, gdzie rolnik idący do pracy mija cmentarz instrumentów albo telefon z Jezusem w oknie.

sztuka

Dobrze jest chodzić do szkoły, gdzie anioł wita codziennie rano, gdzie obraz na ścianie jest częścią życia” – pisze o Rodowie dyrektor tamtejszej szkoły Jędrzej Krasiński. Rodowo przez lata stawało się takim miejscem dzięki twórczym inicjatywom lokalnych działaczy, takich jak między innymi Mariusz Białecki. Jego szczególną zasługą zdaje się organizacja Międzynarodowego Pleneru Rzeźbiarsko-Malarskiego „Pole Sztuk”. Białecki, przy wsparciu gdańskiej ASP i Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Rodowo, kontynuuje dzieło rzeźbiarza Ryszarda Rebeszki, który zainaugurował plenerową tradycję na początku lat 90. Tymczasem w przyszłym roku wydarzenie to odbędzie się już po raz trzydziesty. Te artystyczne spotkania skupiają miejscowych twórców ludowych, studentów i profesorów, zarówno z Polski, jak i z zagranicy. Udział w nich mogą brać uczestnicy w każdym wieku. Autorskiej twórczości malarsko-rzeźbiarskiej towarzyszą wykłady, warsztaty rękodzielnicze i odkrywanie tajników dawnych, nierzadko zapominanych już rzemiosł. Odbywają się tu także koncerty oraz literackie odczyty. W kolejnych odsłonach pleneru twórcy rozważają ciekawe tematy przewodnie – na przykład Las w sztuce – sztuka w lesie. I z całą pewnością kwestia pielęgnowania i poszanowania związku sztuki z naturą to jedna z nadrzędnych wartości, któ-

rym hołdują. Równie ważnym elementem jest też integracja z mieszkańcami Rodowa, bo to oni są tu właściwymi gospodarzami. Organizacja pleneru to niejedyna działalność Białeckiego w służbie rodzimego Rodowa. Silnie angażuje się on choćby w renowację zabytkowego wyposażenia kościoła. To z jego inicjatywy uporządkowano też stary cmentarz ewangelicki. Przyrodniczy i kulturowy krajobraz Rodowa skrywa różnorodność historii – tych wielkich, pełnych powagi, nierzadko bolesnych, i tych pełnych humoru, ironii i zwykłej życiowej prostoty. I z takiej właśnie dwojakiej przestrzeni wyrasta osobowość artystyczna Mariusza Białeckiego. W jego twórczości sacrum miesza się z profanum, historie prywatne z uniwersaliami. Klasyczna rzeźba z działaniami typu ready made. Raz sięga po powszechnie znane ikony, a innym razem zajmuje go bardzo prywatna symbolika. W jednym i w drugim przypadku udaje mu się uzyskać uniwersalny przekaz – za każdym razem jest to opowieść o historii i pamięci. O człowieku, którego z powodzeniem może upamiętniać klasyczny pomnik, jak i prosta symbolika guzika. Wystawę rzeźb Mariusza Białeckiego pt. Repozytorium – Stratygrafie z cyklu „Eksploracja miejsca – Świadki” można zwiedzać w Galerii Wspólnej do 18 października. Informacje na s. 68 październik 2019 |

BIK | 13

z ug zwa ng (74)

Mistrzowskie symultany Rok 1981 w życiu Wojtka Banacha przynosi niezwykle ciekawy i mocny zbiór wierszy Symultana. Z dużym zainteresowaniem czytam te dzieła, w których pojawiają się słowa i motywy szachowe. A symultana weszła do języka właśnie przez szachy. Oznacza rodzaj rozgrywki, gdy jedna osoba, zwana symultanistą, daje pokaz gry jednoczesnej, czyli rozgrywa partie przeciw kilku, kilkunastu, a czasami i przeciw jeszcze większej liczbie przeciwników. Jako narzędzie wykorzystywana jest często w treningu szachistów, gdy trener po przeprowadzeniu lekcji stara się dowiedzieć od swoich podopiecznych, jak przyswoili materiał. Wszakże nie o trening tu chodzi, ale o bunt młodego poety, męża, ojca, inżyniera z fabryki. Powiedziałbym szumnie: działacza Solidarności. Tak, Banach był w związku, ale to jest teraz drugorzędne. Ten solidarnościowy, jakże świeży bunt miał charakter wspólnotowy, był powszechny. Poeta jest w specyficznej sytuacji, bo zawsze jest sam, jak symultanista. Sam przeciw całemu światu, musi kreować grę, do niego należy pierwszy ruch. Często jest też tak, że symultanista chodzi naokoło, a więc kręci się w kółku. Po takich kilkuset rundkach jest się przeważnie nieźle skołowanym; na liczniku też jest sporo kilometrów. Ciekawe słowo budzi skojarzenia. Można tak zatytułowany zbiór rozpatrywać, jako symultaniczną rozgrywkę, gdy każdy z wierszy jest jakby osobnym zapisem rozegranej partii. Każdy jest inny, jak ludzie, którzy biorą udział w rozgrywce, kobiety, mężczyźni, starzy, młodzi, niektórzy niepełnosprawni. Chodzi o różnorodność, o to, co w języku moglibyśmy nazwać polifonią, każdy ma swój odrębny głos, swój styl, każdemu trzeba osobno poświęcić uwagę. Kilka lat później Krzysztof Kieślowski nakręcił film Dekalog I, w którym symultana jest bardzo ciekawie pokazana. Młoda szachistka, Agnieszka Brustmann (Agnieszka gra samą siebie), rozgrywa symultanę, dokładnie taką, jaką opisałem: przy okrągłym stole. Para głównych bohaterów, ojciec i syn, uczestniczy w tej rozgrywce. Syn znajduje właściwą kontynuację, ojciec jest pełen niewiary, powie: „To byłoby za proste”, ale w końcu ulega synowi; okazuje się, że kontynuacja wskazana przez malca jest prawidłowa, dają arcymistrzyni mata. Ciekawe, ale wahanie ojca bierze się stąd, że grają z wybitną specjalistką, i on sugeruje się tym, co się dzieje na sąsiednich stołach. Wielu uczestników ma 14 | BIK | październik 2019

siwiec

przegrane pozycje, niektórzy dostali mata lub po prostu poddali się. Postawa ojca jest zachowawcza, syn natomiast jest pewny, że jego wyliczenie jest słuszne. Pewnie z tego fragmentu przebija rodzaj typowego dla Kieślowskiego moralitetu, iż żeby osiągnąć sukces, trzeba nie tylko pokonać przeciwnika, trzeba przede wszystkim pokonać samego siebie, ale też to, że młodość jest zawsze pełna odwagi i buntu; nie posiadamy zbyt wiele doświadczenia, nie podejrzewamy, że coś może pójść nie tak. W jednym z fragmentów filmu Kieślowski wejdzie na teren poezji, gdy ustami wykładowcy akademickiego przywoła zdanie Thomasa Stearnsa Eliota: „Poezja jest tym, czego nie daje się przetłumaczyć”. W Symultanie Banach nieraz zaskoczy, niczym wytrawny symultanista, jakimś ciekawym ruchem, nowinką, jak choćby w wierszu: Gazeta do owijania, gdy w sposób ironiczny opowie o trudnej sztuce wyprawienia wigilii: „szopka / zarybiam wannę / gazeta pełna wody”. W tym zbiorze autor zamieścił wiersz, który później wszedł w skład jednego z jego wyborów poezji i kilkakrotnie był przez niego prezentowany na wieczorach autorskich, tj. Ostatnią modlitwę Andreasa Baadera. Zaczyna się ona od charakterystycznych słów: „Chryste Anarchii / Nie wiem po co to wszystko Nie wiem”. Czyżby skazany na dożywocie terrorysta zaczynał wątpić w słuszność walki, jaką prowadził? Czy symultanista to ten, który samotnie prowadzi walkę? Tego nie wiadomo i być może takie rozumienie byłoby zbyt proste. Jak sądzę, Baader buntował się przeciwko systemowi, który uważał za zły, a nie przeciwko losowi. Bunt poety jest głębszy, gdyż ma nie tylko wymiar społeczny, polityczny, ale też etyczny. Podejrzewam, że autor Symultany źle postrzega takich fałszywych buntowników jak wspomniany Baader, Ulrike Meinhof, Ernesto Che Guevara i wielu im podobnych. W zbiorze tym nie ma wiersza zatytułowanego Symultana, a tylko w utworze Ostateczna wersja przechodzenia do porządku pojawi się to słowo, Banach zapisze: „W południe / słowom damy na piwo i będziemy milczeć / po ostatniej wygranej partii symultany”. Pewne jest, że symultanista musi wytrwać do końca i ze sceny schodzi ostatni; może na zakończenie objąć wzrokiem wszystkie stoliki, może sobie pomilczeć, choć ja z własnego doświadczenia wiem, że lepiej zrobić kilka kółek w drugą stronę. Bartłomiej Siwiec

b ydgo s k i in sy nu ator k u lt uralny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (180) Siła muzyki Paderewski Piano Academy zagościła nad Brdą już po raz jedenasty i po raz kolejny udowodniła, że nie ma rzeczy niemożliwych. I nie chodzi tu tylko o to, że młodzi pianiści mają możliwość zagrania z orkiestrą, ale że ta orkiestra, towarzysząca bydgoskiej imprezie, jest orkiestrą toruńską i w dodatku symfoniczną. Cóż, muzyka nie tylko łagodzi obyczaje, ale i metropolitarne animozje.

Grzegorz ryzykant Znany z niekonwencjonalnych i prowokacyjnych poczynań Grzegorz Pleszyński zachęcał znowu, tym razem w Galerii „Wspólnej”, do zrzucenia pruderyjnych masek i do oswajania się z nagą prawdą ucieleśnioną w ciele artysty. Zachodzi więc obawa, że w kołach zbliżonych do sfer rządzących i parafialnych bydgoski plastyk może być nazwany demonem demoralizacji i wylądować na przymusowych warsztatach plastycznych w… Potulicach.

O ciśnieniu w uniesieniu Emitowane ongiś (w ubiegłym stuleciu) na antenie Rozgłośni Bydgoskiej PR „Chwile poezji” mają po prawie pół wieku niespodziewaną kontynuację. Otóż Eryk Chełminiak z rymotwórczym polotem ubiera poranne prognozy pogody w liryczno-satyryczne frazy. Dzięki temu, bez względu na przelotne opady, miejscowe zachmurzenia i spadające ciśnienie, emanuje z Radia PiK nieodmiennie aura poetyckiego uniesienia.

Wszystko dla sztuki Wychodząc z założenia, że nic nie jest mocniejszym paliwem dla twórczości jak cierpienie artysty, Juliusz Rafeld życzył na łamach „Akantu” wszystkim literatom, kompozytorom i malarzom… wszystkiego najgorszego, by mogli tym samym ucieszyć odbiorców sztuki dziełami naj-

wyższych lotów. Nie wiadomo, ile będzie tej naszej uciechy z cudzego nieszczęścia, ale jedno jest pewne – że za takie życzenia czeka p. Juliusza głębokie piekło!

Bezcenne przesłanie Znany z pracowitości bydgoski muzyk Jurek Paterski przez cały lipiec i sierpień raczył bydgoszczan spacerujących ulicą Mostową akordeonowymi koncertami. Wtajemniczeni twierdzą, że impulsem do tak wytężonej pracy była nie tyle chęć popisania się i dostarczenia rozrywki przechodniom, co przede wszystkim przesłanie, by relacje bydgoskich artystów z położonym w pobliżu bydgoskim ratuszem układały się harmonijnie.

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (październik 1994) – Opera Nova zapraszała najmłodszych melomanów na balet P. Czajkowskiego „Dziadek do orzechów” w choreografii i inscenizacji Przemysława Śliwy. – W uroczystym koncercie na inaugurację sezonu w FP wystąpiła pianistka Tatiana Szebanowa, a orkiestrę poprowadził Marek Pijarowski. – „Dom – Oikos” to był główny motyw wystawy i licznych imprez organizowanych przez Muzeum Okręgowe. – Swoje poplenerowe prace na wystawie „Bachorze – 1994” prezentowali w Osiedlowym Klubie „Azymut” m.in. L. Kużdowicz, M. Matwijewicz i Jerzy Riegel. – Ośrodek Kultury Pracowników Służby Zdrowia (ul. Zaułek 6) zapraszał na „Biesiadę rodzinną” pp. Bożeny i Grzegorza Kaczmarków „Barwy, myśli i tony naszego Domu”.

październik 2019 |

BIK | 15

Adre sy b ydgo s k i c h in s t y t u c ji k ult ur y Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek

Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, Muzeum Fotografii, Galeria Nad Brdą, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-231 Bydgoszcz, www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl, tel. 52 567 00 57 2

Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl

Artgallery, Stowarzyszenie Działań Artystycznych, ul. Gdańska 54, 85-021 Bydgoszcz 5 Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4 Bydgoskie Centrum Sztuki im. Stanisława Horno-Popławskiego, ul. Jagiellońska 47, 85-097 Bydgoszcz, tel. 668 892 896, www.bcs.bydgoszcz.pl 3 Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon.-pt. 9.00-14.00 6 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura Eljazz – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl 41 Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 Fundacja „Wiatrak”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, fax 523 234 811, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00 Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria Farbiarnia, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz tel. 508 732 871, e-mail: fundacja@farbiarnia.org 40 Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy: dyrektor: Karolina Leśnik. Gmach główny 12 (ul. Gdańska 20): wtorek – piątek: 10.00-18.00, sobota – niedziela: 11.30-16.30, wstęp wolny, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy 10 (ul. Gdańska 3): wtorek – piątek: 11.00-18.00, sobota: 11.00-14.00, wstęp wolny Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT – Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00 43 Galeria Wieży Ciśnień, Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22 Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19 Kamienica 12, ul. Poznańska 12, 85-129 Bydgoszcz, tel. 887 164 349, e-mail: 12kamienica@gmail.com 45 Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura

16 | BIK | październik 2019

Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538 Klub ODNOWA, al. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska Klub Środowisk Twórczych, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl 37 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39 Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 Muzeum Kanału Bydgoskiego, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075 Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Dyrektor dr hab. Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl. Godziny otwarcia Muzeum w śródmieściu w sezonie zimowym (listopadmarzec): wtorek, środa, piątek – 9.00-16.00; czwartek – 9.00-18.00; sobota, niedziela – 10.00-16.00; poniedziałki – nieczynne; Godziny otwarcia Exploseum: wtorek-niedziela – 9.00-15.30. Zwiedzanie Exploseum wraz z przewodnikiem: 9.30-12.00, 12.30-15.00, 13.30-16.00; w poniedziałki – nieczynne; w soboty na wystawy stałe w MOB – wstęp bezpłatny 26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Wieża ciśnień, ul. Filarecka 1 Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Wojciech Bartoszek, tel. 261 414 876, Godziny otwarcia: poniedziałek – nieczynne; wtorek, środa, piątek 8.30–15.30; czwartek 8.30–17.30; sobota – nieczynne; niedziela 10–14, wstęp wolny. www.muzeumwl.pl Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa

tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27 Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 44 Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30 Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739 Skrzynka na bajki, księgarnia dla dzieci, ul. Gdańska 22 (w podwórzu), 85-005 Bydgoszcz, tel. 501 338 969 Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Łukasz Gajdzis, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, kasa główna/ info: pon.-pt. w godz. 14.00-19.00, weekendy/święta: trzy godziny przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; www.teatrpolski.pl 31 Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33 Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34 Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936 Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl 11 Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Jezuicka 2 (w podwórzu) I piętro pok. 04, 85-102 Bydgoszcz, www. bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 WiMBP Biblioteka Główna, Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl. Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35

Redakcja „BIK” prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl październik 2019 |

BIK | 17

w yd a r z e ni a Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy Galeria Miejska bwa / ul. Gdańska 20 22.10.2019, godz. 18.00 – otwarcie wystawy, wystawa czynna do 1 grudnia

70 lat Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy

przygotowanie wystawy: Karolina Bogdan, Wiesław Garnkowski, Agnieszka Gorzaniak, Mikołaj Górski, Ewa Janiec, Elżbieta Kantorek, Karolina Leśnik, Hanna Łuczak, Danuta Milewska, Ewa Nowak, Artur Owczarczak, Danuta Pałys, Karolina Pikosz, Karolina Rybka, Ewa Szubarga, Katarzyna Tużylak, Grażyna Stanecka, Tomasz Zieliński Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy obchodzi w tym roku jubileusz 70-lecia istnienia. W 1949 roku decyzją Centralnego Biura Wystaw Artystycznych w Warszawie (CBWA) powstały cztery terenowe odziały galerii: w Bydgoszczy, Krakowie, Katowicach oraz w Poznaniu. Siedziby nowo powstałych instytucji znajdowały się w lokalach wcześniej istniejących, często należących do Związku Polskich Artystów Plastyków. W Bydgosz-

Finał XVI Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy o Sztuce, 21.04.1979, F. Kuduk w Sali Koncertowej Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy, fot. Zbigniew Lubaczewski

Wystawa Pejzaż polski w malarstwie współczesnym, Pomorski Dom Sztuki, 1967, fot. Zbigniew Kuczewski

18 | BIK | październik 2019

Targi Sztuki, Salon Sztuki Współczesnej BWA 1985, fot. Zdzisław Krakowiak

w yd a r z e ni a czy działający od 1946 roku Pomorski Dom Sztuki pełnił taką funkcję. Galeria podlegała jednostce centralnej do 1962 roku, kiedy to delegatury terenowe przekształcone zostały w samodzielne Biura Wystaw Artystycznych (BWA). Dynamika ówczesnych zmian, odbudowa środowisk twórczych pociągnęła za sobą konkretne decyzje zmierzające do poszerzenia możliwości wystawienniczych. W Bydgoszczy staranie o budowę nowego obiektu rozpoczął Andrzej Szwalbe. W oparciu o środki pochodzące z Funduszu Budowy Szkół i Internatów w roku 1970 powstał obecny budynek galerii. Twórcami projektu byli Zdzisław Kostrzewa oraz Tadeusz Czerniawski. Nowy gmach zyskał miano jednego z „najobszerniejszych pawilonów w Polsce”. Na przestrzeni kolejnych dziesięcioleci zmieniała się nazwa galerii, jej struktura oraz logo. Bydgoska instytucja zyskała kolejne, dodatkowe przestrzenie do prezentacji wystaw, organizacji różnych spotkań, warsztatów oraz konkursów. Wśród projektów, które prezentowane były w galerii, pojawiły się tysiące wystaw – ogólnopolskich, zagranicznych prapremier, wystaw lokalnego środowiska, o których chętnie informowały media ogólnopolskie. Z okazji obchodów jubileuszu otworzymy wystawę, w ramach której pokazane zostaną wybrane materiały archiwalne. Stworzenie takiej prezentacji było wyzwa-

niem – wspólny wybór rzeczy, które chcieliśmy pokazać w ramach ekspozycji, wielogodzinna praca z materiałami prasowymi, filmowymi. Przeglądanie tysięcy teczek odnoszących się do konkretnych wystaw, setek slajdów oraz zdjęć i plików gromadzonych latami. Chcieliśmy przypomnieć wiele wystaw, artystów, którzy pojawili się w bydgoskiej galerii. Wybraliśmy również archiwalia, które odnoszą się do historii samego budynku, do pracowników. Żadna z wystaw, które miały tu miejsce na przestrzeni kilku dziesięcioleci, nie mogłaby się odbyć bez udziału załogi przygotowującej każde wydarzenie czy projekt. Zespół galerii to ludzie oddani swojej pracy, zaangażowani i niezwykle kreatywni – potrafiący szybko reagować na różnego typu zmiany koncepcji. Każdy z artystów u nas goszczący, tak jak każdy projekt, to inna historia i różny sposób działania. Niczego nie powtarzamy, nie powielamy, chcąc jak najlepiej za każdym razem zrealizować wizję danego twórcy. Wierzymy, że ostateczny kształt wystawy przypadnie do gustu mieszkańcom. Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy zawsze była ważnym miejscem na mapie kulturalnej miasta. Z perspektywy czasu wiele wydarzeń, które miały tu miejsce, nabiera nowych znaczeń i dużo mówi o zmieniającej się historii Bydgoszczy. Karolina Leśnik

Finał XVI Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy o Sztuce, 20.04.1979, Salon Sztuki Współczesnej BWA w Bydgoszczy, fot. Zbigniew Lubaczewski

Wystawa Temat muzyczny w polskiej plastyce współczesnej, Pomorski Dom Sztuki, 1966, fot. Jadwiga Wons

Plakat do wystawy Bydgoszcz w plastyce i fotografice, 1960, Pomorski Dom Sztuki

październik 2019 |

BIK | 19

w yd a r z e ni a

Plakat do wystawy Malarstwa i rysunków Barbary Jonscher, 1960, Pomorski Dom Sztuki

Ewa Rybska, Władysław Kaźmierczak, Euro id, Zdarzenia bydgoskie, 2003, fot. Wojciech Woźniak

Wystawa Sztuka Faktu, Salon Sztuki Współczesnej BWA, 1978, fot. Zbigniew Lubaczewski

Plakat do wystawy Grafika Pabla Picassa z kolekcji Ludwiga w Akwizgranie, 1980, Salon Sztuki Współczesnej BWA w Bydgoszczy

20 | BIK | październik 2019

Wystawa Szkoła Bydgoska. Było nie było, 2018, Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy – Galeria Kantorek, fot. Wojciech Woźniak

Wystawa Stanisław Stasiulewicz. Ojczyzno, oddaj życie bohaterom, 2008, Galeria Miejska bwa, Galeria Kantorek, fot. Wojciech Woźniak

w yd a r z e ni a

Paweł Grobelny. Projekt instalacji, Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy

Plakat do wystawy Czarno-biały świat lat 60. w fotografii Ildefonsa Bańkowskiego, 2017, Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy

Obiekt Pawła Grobelnego, fot. Wojciech Woźniak, dzięki uprzejmości Galerii Miejskiej bwa

Rezydencje artystyczne Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, Małgorzata Kaczmarek, Ćwiczenia z fitosocjologii stosowanej, 2018, fot. Wojciech Woźniak

Plakat do wystawy Realizm. Dwa spojrzenia, 2018, Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy

październik 2019 |

BIK | 21

w yd a r z e ni a

Galeria Miejska bwa / ul. Gdańska 20 wystawa czynna do 27.10.2019

Michał Szlaga – Polska/Brama Koordynatorka: Karolina Leśnik

po obleczenie go w formułę ostatecznej prezentacji: plansze zawierające, mówiąc potocznym językiem, plany, rzuty i przekroje, wizualizacje oparte na aksonometrii i wykorzystaniu komputerowych „bibliotek” współczesnego projektanta. Wskazywali, że potrafią korelować zdobytą wiedzę i umiejętności z wielu dziedzin, przechodzić od artystycznej wizji, do projektowego konkretu, w którym ważne są funkcje, materiały i koszty. Początek: 17.10.2019, godz. 18.00; wystawa czynna do 19.10.2019

8. Fonomo Music & Film Festival

Pokaz prac artystów wideo „Suchego przestwór oceanu” odbywający się w ramach 8. Fonomo Music & Film Festival. Zaproszeni artyści: Marta Hryniuk, Adrian Kolarczyk, Magdalena Lazar, Kuba Matuszczak, Patrycja Włodarczyk. Kuratorka: Martyna Kielesińska Michał Szlaga, z cyklu Polska

W bydgoskiej Galerii Miejskiej bwa obejrzeć możemy wystawę prac Michała Szlagi, jednego z najbardziej uznanych współczesnych polskich artystów. Odwiedzający zobaczyć będą mogli dwie serie fotografii: Polska oraz Brama. Znający twórczość Michała Szlagi wiedzą, że jego komercyjne, wykonywane dla „Twojego Stylu”, „Przekroju”, „Newsweeka” czy „Vivy” prace zachwycają techniczną perfekcją, zaś zdjęcia rejestrujące zagładę gdańskiej stoczni łączą warsztatową doskonałość z poetyckim artyzmem. Niczego takiego w obu prezentowanych na bydgoskiej wystawie seriach nie znajdziemy. Zarówno Polska, jak i Brama są fotograficznymi opowieściami, których zdjęcia zdają się epatować „pośpiechem”, „niechlujnością”, przypadkowością… Nie mamy tu jednak do czynienia z jakąkolwiek przypadkowością czy warsztatowymi niedoróbkami, wybór formy jest doskonale przemyślany. Estetyczna brutalność ujęć ma swój sens. 10.10.2019, godz. 18.00 – finisaż

Architektura Wnętrz, UTP. Dyplomy

Wystawa licencjackich i magisterskich prac dyplomowych w Galerii Miejskiej bwa ukazuje, CZYM NIE JEST architektura wnętrz: dekorowaniem ścian, ustawianiem mebli i „artystycznych” bibelotów. W ujęciu wykładowców i absolwentów architektura wnętrz to sposób przemyślanego i autorskiego organizowania przestrzeni o rozmaitych wielkościach, funkcjach i stylu. Takie pojmowanie przedmiotu sprawiło, że licencjaci i magistrowie brali „na warsztat” zadania bardzo różnorodne i o dużym stopniu skomplikowania, nie ograniczone do jednego elementu, ale całościowe – spójne projekty przestrzeni, pomieszczeń, wystroju i wyposażenia. Tworzyli, nieświadomie wpisując się w tradycję rzemieślniczą (cechową) i artystyczną, „dzieło mistrzowskie”, majstersztyk pozwalający wykazać się pomysłem, inwencją, ale także umiejętnościami „warsztatowymi”, począwszy od rysunkowego, a niekiedy nawet malarskiego zapisu pierwszej koncepcji, 22 | BIK | październik 2019

Martyna Kielesińska, 8. Fonomo Music & Film Festival

Wybór artystów zaproszonych do wzięcia udziału w wystawie był poprzedzony szerokim researchem w polu polskiego wideo-artu. W poszukiwaniu pomocni byli znajomi artyści i kuratorzy. Poprosiłam ich o wskazanie młodych twórców wideo, których uważają za interesujących. Dzięki temu w trakcie przygotowań nad wystawą zapoznałam się z twórczością kilkunastu ciekawych artystów. Z tej puli wybrałam osoby, których prace najbardziej pasowały do idei wystawy „Suchego przestwór oceanu”. Każdy artysta trafił na wystawę inną drogą. Marta Hryniuk została polecona przez znajomą kuratorkę Gabi Warzycką-Tutak. Kubę Matuszczaka kojarzyłam z małą przestrzenią w Poznaniu, galerią Artel, która organizowała pokazy wideo. Z pracą Patrycji Włodarczyk zapoznałam się podczas obrony jej pracy dyplomowej. Z Magdą Lazar znam się już od jakiegoś czasu i bardzo cenię sobie jej twórczość. Podobnie jest w przypadku prac Adriana Kolarczyka. Z punktu widzenia artystki wideo zyskałam okazję do przyjrzenia się innym twórcom wideo oraz ich nowym pracom. Zależało mi, aby ostateczny wybór łączył ze sobą wybrane prace w jedną, opowiadaną z różnych perspektyw historię. Od jakiegoś już czasu myślałam o przygotowaniu wystawy tego typu. Cieszę się, że dzięki zaproszeniu Festiwalu Fonomo oraz artystów udało się zrealizować tę ideę. Martyna Kielesińska

w yd a r z e ni a 24.10.2019, godz. 18.00 – otwarcie wystawy; wystawa czynna do 15 grudnia

Aleksandra Sojak-Borodo. Mrówkowiec nad Balatonem

Kuratorka: Danka Milewska Zaczerpnięta z języka Bydgoszczy nazwa mrówkowiec nad Balatonem stała się tytułem wystawy Aleksandry Sojak-Borodo o tym, jak potrafimy sobie tworzyć raj w okolicznościach, w których się znajdujemy. To refleksja nad rosnącą w czasie zdolnością do budowania swojej codziennej rzeczywistości. Wystawa składa się z prac rysunkowych, fotograficznych oraz filmowych, które artystka otwiera również na działanie publiczności. Dzięki papierowej inżynierii wystawie towarzyszy książka typu pop-up, czyli książka z systemem. To zapis „romantycznej” podróży artystki w podniebniki, czyli systemy do mieszkania z czasów PRL, którym Aleksandra Sojak-Borodo na nowo robi miejsce w języku i sztuce oraz w sercu. Dziecko na warsztat Spotkania odbywają się w każdą środę października – godzina do ustalenia z grupą. Obowiązują zapisy: tel. 52 339 30 62

Galeria Miejska bwa / ul. Gdańska 3 4.10.2019, godz. 18.00 – otwarcie wystawy; wystawa czynna do 23 listopada

Materia i gest – Sara Gackowska i Piotr Tołoczko

Kuratorka: Danuta Pałys Piotr Tołoczko – w 2004 roku ukończył studia na kierunku grafika w pracowni prof. Bogumiły Pręgowskiej, a w 2007 roku studia na kierunku rzeźba u prof. Macieja Szańkowskiego na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. W 2011 roku uzyskał stopień naukowy doktora sztuk plastycznych. Od 2010 jest wykładowcą na UTP w Bydgoszczy, w Zakładzie Sztuk Wizualnych na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska. Prowadzi Galerię Innowacji promującą sztukę i technologie. W swojej pracy poszukuje intermedialnego działania gestu w sztuce. Brał udział w kilku wystawach indywidualnych, zbiorowych i kilku konkursach graficznych. Zajmuje się grafiką, rysunkiem, rzeźbą oraz instalacją.

Sznurki przyjaźni

Prowadzenie: Agnieszka Gorzaniak i Karolina Pikosz Warsztaty kierowane są do grup zorganizowanych do 25 osób, dla dzieci przedszkolnych i klas 1–3 szkoły podstawowej, spotkanie trwa do 1,5 godz. Przyjaźń, splot niekiedy zawiłych i burzliwych emocji, ale przede wszystkim pięknych zdarzeń, zainspiruje nas w jesiennych działaniach. Spotkania rozpoczniemy od obejrzenia wystawy w naszym kameralnym salonie przy ul. Gdańskiej 3. Tematem wystawy i warsztatów będzie biżuteria artystyczna. Bawiąc się koralikami, sznurkami i różnymi splotami, postaramy się wykonać ozdobę na rękę dla swojego przyjaciela lub przyjaciółki. Sztuka w samo południe! Warsztaty dla seniorów 4.10.2018, godz. 12.00, wstęp wolny

Muzy i artystki, czyli kobiety sztuki

Prowadzenie: Urszula Guźlecka Cykl spotkań poświęconych sztuce i szeroko rozumianej kulturze, adresowanych do osób w wieku 60+. W ramach spotkań proponujemy dyskusje o sztuce współczesnej oraz działania twórcze, które rozwijają procesy poznawcze, doskonaląc sprawność manualną poprzez poznawanie różnych technik i form plastycznych. Kim była i jaki wpływ na Fryderyka Chopina miała Maria Wodzińska? Jak to się stało, że Apolonia Chalupec pochodząca z niewielkiego Lipna została międzynarodową gwiazdą niemego kina? Dlaczego malarka Joanna Witt-Jonscher nazywana była skandalistką? Jakie związki z naszym regionem ma Irena Santor? Odpowiedzi na te pytania padną na najbliższym spotkaniu z seniorami.

Akademia sztuki

16.10.2019, godz. 18.00, wstęp wolny dr Agnieszka Wysocka: Kulturalna mapa powojennej Bydgoszczy. Architektura dla sztuki – wykład

Piotr Tołoczko, Gest na horyzoncie, 2018, wypukłodruk z płyty metalowej, 162×182 cm

Sara Gackowska, Cycle, naszyjnik, 2017, hematyt, biożywica, srebro, 215×215×10 mm

Sara Gackowska – mieszka i tworzy w Polsce. Ukończyła studia magisterskie na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku w Pracowni Biżuterii i Form Użytkowych. Studiowała biżuterię w Saimaa University of Applied Sciences w Finalandii oraz zdobyła licencjat w Instytucie Wzornictwa Politechniki Koszalińskiej. inf. Danuta Pałys

październik 2019 |

BIK | 23

w yd a r z e ni a Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego 57. Bydgo s k i Fe s t iwa l Mu zyc z ny

1.10.2019, wtorek, godz. 19.00

Pasja… na wiele głosów

Capella Bydgostiensis; Chór „Astrolabium” z Torunia; Chór Kameralny Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu; Chór „Rubinki” PZSM w Bydgoszczy Kai Bumann – dyrygent Ingrida Gápová – sopran Anna Radziejewska – mezzosopran Sylwester Smulczyński – tenor/Ewangelista Tomasz Krzysica – tenor/Jezus Artur Janda – baryton Robert Gierlach – bas J.S. Bach – Pasja wg św. Mateusza BWV 244

Pasja Mateuszowa wyprzedzała wszystko, co było uznane w ówczesnej twórczości religijnej. To arcydzieło muzyki sakralnej wszech czasów wyróżniają ogromne rozmiary i wymagania wykonawcze, mistrzostwo warsztatu oraz olbrzymi ładunek wyrazowy. Do dziś zdumiewa i wprawia w zachwyt „bogactwo pomysłów melodycznych, rytmicznych i harmonicznych”. Kompozycję tworzą 24 sceny, składające się na obrazy ostatniej wieczerzy, modlitwy na Górze Oliwnej oraz pojmania, śmierci i złożenia Jezusa do grobu. 4.10.2019, piątek, godz. 19.00

Wieczór pieśni

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Rossen Gergov – dyrygent Magdalena Pikuła – sopran

K. Szymanowski – Cztery tańce polskie; Penthesilea pieśń na sopran i orkiestrę W. Lutosławski – Chantefleurs et Chantefables M. Ravel – Poemat choreograficzny La Valse; II Suita Dafnis i Chloe

Tańce Szymanowski napisał na zamówienie Oxford University Press; pieśń Penthesilea powstała w scenerii Morza Śródziemnego, nawiązując tym do dramatu Wyspiańskiego Achilleis, skąd kompozytor zaczerpnął 24 | BIK | październik 2019

Rossen Gergov, fot. Ivomir Peshev

Magdalena Pikuła

tekst do tego utworu. Prawykonanie Chantefleurs et Chantefables Lutosławskiego odbyło się w 1991 w Londynie. W reakcjach melomanów i krytyki dominował ton zachwytu i radości, a także podziwu dla kunsztownego warsztatu i finezji zastosowanych przez kompozytora środków muzycznych. Wieczór zamkną dzieła Ravela – poemat choreograficzny La Valse, który sam kompozytor określił jako „apoteozę walca wiedeńskiego”, oraz suita Dafnis i Chloe, zainspirowana jednym z najsłynniejszych romansów antycznych. 6.10.2019, niedziela, godz. 17.00

Himmelsmusik

Pierwsze wykonanie w Polsce.

L’Arpeggiata Christina Pluhar – teorba, kierownictwo artystyczne Céline Scheen – sopran Kacper Szelążek – kontratenor

Himmelsmusik, „muzyka niebios” – nowy program Christiny Pluhar, charyzmatycznej założycielki i liderki sławnego, międzynarodowego zespołu L’Arpeggiata – który podczas 57. BFM będzie miał swoją polską premierę. Wykonane zostaną dzieła mniej znanych kompozytorów baroku, jak np.: J. Ahle, J. Theile, M. Cazzati, C. Bütner, Ph . Erlebach, oraz bardziej popularnych, jak H. Schütz, H. Biber czy J.Ch. Bach i J.S. Bach. Między innymi melomani usłyszą protestanckie hymny, psalmy i inne utwory z zabytkowych manuskryptów zawartych w zbiorach Staatsbibliothek w Berlinie, Universitetsbibliothek w Uppsali, Herzog August Bibliothek w Wolfenbüttel czy Musicalisches Gesang-Buch Georga Ch. Schemellego. Pluhar do nowego projektu zaprosiła znakomitą belgijską sopranistkę Céline Scheen, obok której stanie Kacper Szelążek – jeden z najbardziej utalentowanych polskich kontratenorów młodego pokolenia.

w yd a r z e ni a 9.10.2019, środa, godz. 19.00

Muzyka z Kaszub

Damian Wilma – baryton Karolina Tańska – fortepian Teatr Obrzędu Ludowego „Zaboracy” z Brus

Łukasz Godyla – cykl 12 pieśni kaszubskich Wòlô Bòskô (Boska wola) na baryton i fortepian. Kompozycja inspirowana tradycyjnymi pieśniami kaszubskimi. Prawykonanie. Serce Wëbierô. Tradycyjne pieśni ludowe Kaszub oraz fragmenty spektakli Sowizdrzôł ù Krëbanów, Gdzie jest Balbina? i Obrzęd mielenia tabaki

Najpierw melomani usłyszą prawykonanie kompozycji Łukasza Godyli. Absolwent bydgoskiej Akademii Muzycznej (w klasie Z. Bargielskiego), a obecnie jej pedagog, oraz Uniwersytetu Muzycznego, jest laureatem nagród i wyróżnień w konkursach krajowych i międzynarodowych. Kompozycje Godyli prezentowane Łukasz Godyla, fot. Beata Godyla były w Polsce, Ukrainie, Austrii, Francji, we Włoszech, znalazły się w repertuarach prestiżowych festiwali. Zaboracy zapraszają na barwną muzyczną opowieść o miłości i starych obrzędach, podzielą się swoją pasją, tradycją, a także poczęstują nieodzowną dla Kaszub tabaką. 11.10.2019, piątek, godz. 19.00

Zakończenie

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Chór Narodowej Opery Ukrainy im. T. Szewczenki Mykola Diadiura – dyrygent Oksana Kramarieva – sopran Angelina Shvachka – mezzosopran Valentyn Dytiuk – tenor Sergii Magera – bas Bogdan Plish – przygotowanie chóru G. Verdi – Messa da Requiem na głosy solo, chór i orkiestrę

Na wielki finał festiwalu melomani usłyszą jedno z największych dzieł oratoryjnych w historii – Messa da Requiem Verdiego. W Requiem do dziś podziwiamy nieograniczony konwencjami opery geniusz Verdiego. Majestatyczny utwór pełen operowej dramaturgii, zapierających dech w piersiach partii chóralnych, potężnego brzmienia orkiestry i porywających arii solistów zaprezentują, obok bydgoskich symfoników, utytułowani artyści z Ukrainy.

14.10.2019, poniedziałek, godz. 9.30, 11.00, 12.30

Poranki muzyczne dla seniorów: Viva la musica, czyli święto muzyki z… Prestige String Quartet Anna Merder – przygotowanie i prowadzenie

Kwartet smyczkowy działa od 2010 r. Powstał z inicjatywy przyjaciół – absolwentów bydgoskiej Akademii Muzycznej, którzy postanowili połączyć swoje indywidualne doświadczenia muzyczne we wspólny projekt, jaki szybko znalazł uznanie i wywołał szerokie zainteresowanie zespołem. Na co dzień muzycy kwartetu związani są z Filharmonią Pomorską, Operą Nova i Toruńską Orkiestrą Symfoniczną. Występuje z bardzo różnorodnym repertuarem, często z towarzyszeniem innych instrumentów, jak harfa lub fortepian, zaprasza też do wspólnego koncertowania wokalistów. 18.10.2019, piątek, godz. 19.00

W kręgu muzyki klasycyzmu

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Krzysztof Jakowicz – skrzypce

W.A. Mozart – Koncert skrzypcowy A-dur KV 219; Symfonia F-dur KV 223 J. Haydn – Symfonia fis – moll nr 45 „Pożegnalna”

Za ramy chronologiczne epoki klasycyzmu w muzyce uznaje się lata 1750–1820, a jej przedstawiciele to sławna trójka tzw. klasyków wiedeńskich: Mozart, Beethoven i Haydn. W tym koncercie kameralnym zaprezentowane zostaną jedne z najbardziej popularnych i ulubionych utworów dwójki z nich: Krzysztof Jakowicz Amadeusa i podziwianego przez niego Haydna, najstarszego z tej zacnej trójki, któremu w dużej mierze zawdzięczamy stworzenie podwalin klasycyzmu wiedeńskiego. Znawcy przedmiotu twierdzą, że „dzieli ich przepaść nie do pokonania”, ale obaj kompozytorzy lubili się, szanowali i cenili, a nawet nawzajem inspirowali. Koncert A-dur KV 2019 kreować będzie wybitny nestor polskiej wiolinistyki, owacyjnie przyjmowany i oklaskiwany na całym świecie, którego kunszt, świeżość interpretacyjna i wirtuozeria niezmiennie zachwycają – mistrz Krzysztof Jakowicz. KONCERT Z NIANIĄ

25.10.2019, piątek, godz. 19.00 Inauguracja sezonu 2019/2020

Tatrami urzeczony

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Kai Bumann – dyrygent Sławomira Wilga – skrzypce październik 2019 |

BIK | 25

w yd a r z e ni a F. Mendelssohn-Bartholdy – Koncert skrzypcowy e-moll op. 64 M. Karłowicz – Poemat symfoniczny „Odwieczne Pieśni” op. 10 W. Kilar – Poemat symfoniczny „Kościelec 1909”

Karłowicza i Kilara niewątpliwie łączyło jedno – uwielbienie dla polskich gór. Karłowicza, jednego z największych kompozytorów polskich i najlepszych taterników tamtych lat, ukochane Tatry zabrały… Zginął podczas wspinaczki na Mały Kościelec 8 lutego 1909. Tryptyk Odwieczne pieśni postał w 1907, jest postrzegany Sławomira Wilga jako „manifestacja panteistycznego credo kompozytora, muzyczny wyraz jego filozofii, apoteoza Natury-Wszechbytu”. Kilar także kochał góry w całym tego słowa znaczeniu. Obdarzał miłością ich niepowtarzalny folklor, melodie góralskie zafascynowały go i inspirowały. W 1976 – w stulecie urodzin Karłowicza – skomponował poemat Kościelec 1909, który jest rodzajem epitafium i oddaje ostanie chwile Karłowicza. Wieczór zacznie się wielkim przebojem sal koncertowych – Koncertem e-moll Mendelssohna, znanym z przepięknych, przepojonych słodyczą melodii, „w którym skrzypce śpiewają o spełnieniu wszystkich tęsknot i o mi-

łości”. Solistką będzie 25-letnia Sławomira Wilga, laureatka m.in. I nagrody w kategorii skrzypiec I Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. K. Szymanowskiego (Katowice, 2018). 30.10.2019, środa, godz. 19.00

Pamiętajmy…

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Chór Akademicki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Paweł Kapuła – dyrygent

W.A. Mozart – Requiem Tradycyjny koncert na Dzień Wszystkich Świętych poprowadzi 27-letni Paweł Kapuła, od sezonu artystycznego 2016/17 dyrygent asystent w Filharmonii Narodowej w Warszawie, gdzie prowadzi koncerty, przygotowuje zespół do koncertów i sesji nagraniowych, dokonuje nagrań i bierze udział w projektach edukacyjnych. Mimo młodego wieku, postrzegany jako nadzieja polskiej dyrygentury, ma już na swoim koncie wiele osiągnięć. Więcej: www.filharmonia.bydgoszcz.pl Rezerwacja telefoniczna od wtorku do piątku w godz. 11–14, tel. 52 321 02 34; 52 321 04 67 wew. 21, e-mail: kasa.biletowa@filharmonia.bydgoszcz.pl Dział Promocji i Obsługi Widzów przyjmuje zamówienia na bilety grupowe, tel. 52 321 25 50; e-mail: obsluga.widza@filharmonia.bydgoszcz.pl Sprzedaż internetowa: www.bilety24.pl inf. Mariola Grochowina

Opera Nova w Bydgoszczy 5.10.2019, sobota, godz. 19.00 7.10.2019, poniedziałek, godz. 19.00

Karol Szymanowski: Stabat Mater na sopran, alt, baryton, chór mieszany i orkiestrę op. 53. Harnasie – balet-pantomima w trzech obrazach na tenor solo, chór mieszany i orkiestrę do scenariusza kompozytora i Jerzego Mieczysława Rytarda, op. 55.

sujące pod względem inscenizacyjnym i choreograficznym odsłony twórczości Roberta Bondary, artysty o uznanym już w Europie dorobku. Balety te (właściwie widowiska muzyczno-taneczne), tak odmienne pod względem stylistycznym, zasługują na miano form reprezentatywnych dla współczesnego polskiego baletu.

Inscenizacja i choreografia – Robert Bondara Kierownictwo muzyczne – Maciej Figas Scenografia – Julia Skrzynecka Przygotowanie chóru – Henryk Wierzchoń Reżyseria świateł – Maciej Igielski

Świat muzyki Szymanowskiego to wyjątkowa skala emocji i żywioł melodii. Niekwestionowanym atutem baletowego dyptyku do muzyki jednego z największych twórców XX wieku są: oryginalna choreografia i scenografia. O ile balet-pantomima Harnasie ma długą tradycję wystawiania, to Stabat Mater wersję choreograficzną zyskała po raz drugi w historii polskiego baletu. To dwie intere26 | BIK | październik 2019

Stabat Mater, fot. Andrzej Makowski

w yd a r z e ni a Pierwszy to muzyczny obraz do średniowiecznego tekstu, odnoszący się do leżącego u podstaw kultury chrześcijańskiej i nowożytnej cywilizacji europejskiej misterium Matki opłakującej Syna. Aktualnie jedynie w Operze Nova wystawiany w wersji scenicznej, z udziałem tancerzy! Drugi, na który wpływ miały pobyty Szymanowskiego w Zakopanem, to owoc odkrycia polskiego folkloru podhalańskiego. Pomysł baletu skrystalizował się ostatecznie na weselu przyjaciół kompozytora. Akcja jest symboliczna, postacie nie mają imion, występują Dziewczyna, Pasterz, Zbójnik. Prapremiera baletu odbyła się w roku 1935 w Pradze, w rok później wystawił Harnasie w Grand Opéra w Paryżu słynny tancerz i choreograf Serge Lifar. Był to niezwykły sukces kompozytora w niespełna rok przed śmiercią. Świat muzyki Szymanowskiego to wyjątkowa skala emocji i żywioł melodii. W 137. rocznicę urodzin kompozytora Opera Nova zaprasza do wysłuchania i zobaczenia na scenie dzieł Karola Szymanowskiego, najsłynniejszego polskiego kompozytora 1. połowy XX wieku i jednego z największych twórców europejskich tego czasu. 11.10.2019, piątek, godz. 19.00 12.10.2019, sobota, godz. 19.00 14.10.2019, poniedziałek, godz. 19.00

My Fair Lady – musical Fredericka Loewego i Alana J. Lernera Kierownictwo muzyczne – Maciej Figas Reżyseria – Maciej Korwin Scenografia – Jerzy Rudzki Kostiumy – Barbara Ptak

Libretto do My Fair Lady odwołuje się do komedii George’a Bernarda Shawa, irlandzkiego dramaturga i publicysty, a ta z kolei do greckiego mitu o cypryjskim królu-rzeźbiarzu Pigmalionie, który stworzył tak piękny posąg kobiecy, iż się w nim zakochał. My Fair Lady jest jednym z największych światowych sukcesów tego gatunku. Święcąc triumfy i rekordy popularności od 1956 r. dotarł na sceny teatrów całego świata. Głównym wątkiem libretta jest niebanalna historia uczucia, jakie połączy profesora fonetyki, typowego angielskiego dżentelmena (czytaj: starego kawalera) Higginsa z krzykliwą i prostacką uliczną kwiaciarką Elizą, z której (na mocy zakładu) profesor uczyni damę z najlepszego towarzystwa. Sukces przerasta oczekiwania obu stron… Orkiestra wystąpi pod batutą Piotra Wajraka. W roli tytułowej: Dorota Sobczak i gościnnie Aleksandra Meller, jako Higgins Marek Richter, jako Pułkownik Pickering Witold Wrona. Niezastąpiony i niezrównany w roli Alfreda Doolittle’a, „śmieciarza i stoika” – Ryszard Smęda. Choreografię stworzyła Joanna Semeńczuk, solistów, chór i balet ubrała wybitna kostiumografka Barbara Ptak. Musical Lernera i Loewego wystawiony zostanie w Operze Nova po raz 84. Wersja obecna, wyreżyserowana przez Macieja Korwina w 2008 r., pozostaje jedynym musicalem w bieżącym repertuarze bydgoskiej sceny muzycznej. W tym sezonie dołączy jako „przedstawiciel” tego gatunku – Bulwar Zachodzącego Słońca A.L. Webbera.

19.10.2019, sobota, godz. 19.00 20.10.2019, niedziela, godz. 18.00 22.10.2019, wtorek, godz. 19.00 23.10.2019, środa, godz. 19.00

Madama Butterfly – opera Giacomo Pucciniego

Reżyseria – Marianne Berglöf Kierownictwo muzyczne – Maciej Figas Scenografia – Andrey von Schlippe Kostiumy – Christine Haller

Madama Butterfly, fot. Andrzej Makowski

W XIX w. podczas przemian cywilizacyjnych w Japonii pojawiało się także hasło, iż kraj „musi narodzić się ponownie z nowej amerykańskiej matki i francuskiego ojca”, że Japończycy przez mieszane małżeństwa powinni zapewnić swojej rasie dopływ wyższej jakościowo krwi z Zachodu. W Nagasaki, kosmopolitycznym porcie japońskim, zdarzały się historie jak opisana w powieści Johna Longa, a następnie przeniesiona na scenę przez Davida Belasco: oficer amerykańskiej marynarki zawiera podczas postoju w porcie (z nudów? dla zabawy?) małżeństwo z młodziutką gejszą. Gdy po 3 latach przybywa do Japonii ponownie, jedynie, by odebrać zrodzonego z tego związku syna i zabrać go do Ameryki, porzucona, czyli prawnie rozwiedziona (a uważająca się wciąż za jego żonę) kobieta popełnia samobójstwo… Puccini obejrzał tę głośną jednoaktówkę w 1900 r. i zafrapowała go. Libretto opery Madama Butterfly autorstwa L. Illiki i G. Giacosy jest jednym z najlepszych, zachowujących ścisłość, zgodność natury historycznej i topografii. Madama Butterfly jest szóstą z oper Pucciniego i pierwszą, której akcja rozgrywa się w egzotycznym środowisku Dalekiego Wschodu. Kompozytor podczas pracy studiował muzykę (typ melodyki, instrumentację) i obyczajowość Japonii. Tytułowa bohaterka jest wspaniale przedstawiona pod względem psychologicznym: scharakteryzowana muzycznie jako radosna, pełna nadziei narzeczona, ufająca i wierna żona, zrozpaczona, porzucona kobieta, spokojna i pewna swej decyzji przed śmiercią – w każdej sytuacji Pani Motyl budzi fascynację słuchacza i dominuje na scenie. Wykonawczyniami roli tytułowej w październikowych przedstawieniach będą dwie znakomite artystki: Katarzyna Nowak-Stańczyk i Ilona Krzywicka. Opera Nova informuje, iż bilety na Koncerty Sylwestrowo-Noworoczne będą w sprzedaży od 21 października. inf. Ewa Chałat

październik 2019 |

BIK | 27

w yd a r z e ni a Teatr Polski w Bydgoszczy cji z wpisanymi w zawód aktorki wyzwaniami, oczekiwaniami, marzeniami i rozczarowaniami towarzyszącymi relacjom aktorki z jej publicznością. 2.10.2019, środa, godz. 18.00, Duża Scena TPB, 60 min bez przerwy Spektakl nie tylko dla młodego widza Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach

Staś i zła noga

Opowieść o kilkunastoletnim chłopcu z niepełnosprawnością, którego samotnie wychowuje mama. O ich zmaganiach z codzienną rzeczywistością, przezwyciężaniu przeciwności i poszukiwaniu przyjaciół. Wszystko to podszyte solidną dawką ironicznego humoru, bo przecież ta historia to znacznie więcej. Mama walczy z systemem, Staś trenuje zdolności telepatyczne, a Zła Noga marzy, by zostać kosmonautką. Jak potoczą się ich historie? 2.10.2019, środa, godz. 20.00, Mała Scena TPB, 60 min bez przerwy DAS Theatre Amsterdam

An ongoing song

Festiwal Prapremier 2019

Nie/obecne

26 września – 5 października 2019 1.10.2019, wtorek, godz. 18.00, Mała Scena TPB, 75 min bez przerwy. Spektakl dla dzieci słyszących i niesłyszących grany w języku migowym Teatr Nowy w Zabrzu

Morze ciche – Jeroen Van Haele

Głównym bohaterem spektaklu jest nastoletni Emilio. Tematem jego dorastanie – wśród rówieśników, rodzeństwa, rodziców w krajobrazie śródziemnomorskiej, słonecznej Katalonii. Emilio jednak nie jest zwykłym chłopcem – nie zna bowiem, tak oczywistego dla większości ludzi, świata dźwięków, nie słyszy od urodzenia. 1.10.2019, wtorek, godz. 20.00, Górne Foyer TPB Instytut Teatralny / Warszawa

Wiosna 1966 – Helena Mikołajska

Odważna próba zmierzenia się z kondycją zawodu aktorki w panującym modelu teatru. Punktem wyjścia do rozważań prowadzonych przez zaproszone do projektu trzy aktorki dramatyczne jest tzw. spowiedź Haliny Mikołajskiej – tekst z archiwum prywatnego, w którym ta wybitna przedwojenna aktorka, dama scen polskich, heroina, ale też polityczka, działaczka społeczna, założycielka KOR-u, rozlicza się w czasie trwającej po operacji rekonwalescen28 | BIK | październik 2019

Sztuka opowiada o rzeczywistości bycia artystą zakażonym wirusem HIV w czasach, w których wirus nie jest już wyrokiem śmierci. Twórcy spektaklu postawili na oszczędną formę wizualną, w której jednym z kluczowych elementów jest lateks rozłożony w przestrzeni sceny. Jego tekstura i elastyczność naśladująca skórę lub tkanki ciała ma swoje konotacje symboliczne, nawiązujące do tematów poruszanych w spektaklu. W sytuację sceniczną wpisane zostały działania interaktywne, które w szczególnie intensywny sposób wpływają na działania zarówno aktorów, jak i publiczności. 3.10.2019, czwartek, godz. 19.00, Duża Scena TPB, 110 min bez przerwy Teatr Wybrzeże w Gdańsku

Więzi

Więzi oparte są na dziennikach i relacjach Oleny Apczel, ukraińskiej reżyserki i performerki, która była świadkiem dramatycznych wydarzeń w Kijowie, Charkowie i innych miastach Ukrainy, które zapoczątkowały „rewolucję godności”, a w jej następstwie hybrydową wojnę. Była na froncie jako wolontariuszka, organizowała pomoc rodzinom poległych, ale przede wszystkim była świadkiem, jak wyostrzone przez Majdan podziały infekują kraj i ludzi, przechodząc w poprzek miast, grup przyjaciół, a nawet rodzin – w tym jej własnej. 4.10.2019, piątek, godz. 16.00 i 19.00, Mała Scena TPB, 60 min bez przerwy

Post-Europa

Koprodukcja Teatru Polskiego w Bydgoszczy, Deutsches Nationaltheater Weimar (Niemcy), European Youth Education and Meeting Centre Weimar, Miasta Blois (Francja) w ramach programu Erasmus+.

w yd a r z e ni a Post-Europa to futurystyczny, międzynarodowy projekt z udziałem młodych uczestników z Francji, Polski i Niemiec. Praca nad spektaklem rozpoczęła się od zbadania, w jaki sposób obywatele w tych trzech konkretnych krajach definiują stan współczesnej Europy. Oprócz przeprowadzania wywiadów z mieszkańcami miast, w których odbywały się próby, uczestnicy spotkali się również ze specjalistami z obszaru polityki i autorytetami akademickimi. 5.10.2019, sobota, godz. 19.00, Duża Scena TPB, 90 min bez przerwy. Spektakl przeznaczony dla osób dorosłych Teatr Polski w Poznaniu

O mężnym Pietrku i sierotce Marysi. Bajka dla dorosłych

Spektakl jest fantazją na temat Konopnickiej, która wyrywa się wizerunkom i oczekiwaniom – poprzez eksperyment sprawdza, z jakich pragnień, celów i postaw się składa. Odtwarza te spalone listy, te notatki na marginesie, te przemilczane dekady spędzone pod rękę z Marią Dulę-

9.10.2019, środa, godz. 10.00 10.10.2019, czwartek, godz. 10.00 11.10.2019, piątek, godz. 10.00 czas trwania: 105 min, jedna przerwa

Maria Kownacka – Plastusiowy pamiętnik

reżyseria: Lena Frankiewicz; scenografia, kostiumy: Melania Muras; choreografia: Iza Chlewińska; asystent scenografa: Marta Sidrów; muzyka: Marek Napiórkowski; animacje: Natalia Bucior; konsultant dziecięcy: Mikołaj Frankiewicz; występują: Magdalena Łaska/ Michalina Rodak, Alicja Mozga/Małgorzata Trofimiuk, Artur Krajewski/ Mirosław Guzowski, Jakub Ulewicz, ze specjalnym udziałem Karoliny Adamczyk jako Zosi (materiał wideo) Przedwojenny tekst Kownackiej stanie się na deskach teatru uniwersalną opowieścią o przyjaźni, która nieraz zadziwi publiczność, zapraszając ją do krnąbrnego świata nicponi i hultajów, kleksów, Gumki Myszki i Tosi. 12.10.2019, sobota, godz. 19.00 13.10.2019, niedziela, godz. 17.00 13.10.2019, niedziela, godz. 20.00 Mała Scena TPB, czas trwania: 120 min, bez przerwy

Workplace

Workplace, fot. Monika Stolarska

bianką, zwaną przez nią „Pietrkiem z powycieranymi łokciami”. Ile było (i jest) takich par „przyjaciółek”, „ciotek”, „sióstr” we wsiach i miasteczkach? Par, które o swojej miłości nie mogły nawet szeptać, bo nie miały słów, obrazów i pojęcia, że we wsi obok żyją ich odbicia? Ile zapomnianych, przemilczanych pocałunków, wzruszeń, wspólnych podróży i towarzyszenia w odchodzeniu, których już nigdy nikt nie opowie? Ile pustych domków, w których mieszkały takie pary dziewcząt, kobiet? Czy Konopnicka może być patronką takich cichych, zapomnianych miłości? W y d a r z e n i a t ow a r z y sz ą c e

Rozmowy z twórcami spektakli

Korzystając z wieloletnich doświadczeń rozmów z twórcami spektakli zaproszonych na Festiwal Prapremier, Teatr Polski w Bydgoszczy kontynuuje tę formułę wymiany doznań estetycznych i intelektualnych w tegorocznej edycji Festiwalu Prapremier pod hasłem „Nie/obecne”. Spotkania z twórcami będą się odbywały w kawiarni teatru. Prowadzenie: Katarzyna Waligóra, Jakub Papuczys.

reżyseria: Bartek Frąckowiak; scenariusz: Natalia Fiedorczuk; scenografia i kostiumy: Anna Maria Zajęty, Mikołaj Małek; muzyka: Krzysztof Kaliski; reżyseria światła: Michał Głaszczka; asystent reżysera: Magdalena Celmer; asystentka scenografa: Anna Adamiak; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Beata Bandurska, Magdalena Celmer, Anita Sokołowska Trzy kobiety – w różnym wieku i na innym etapie życia zawodowego – tracą pracę... BIK-u YTELNIKÓW BILET DLA CZ u TEATRALNY KBI w cenie w ym numerem Z październiko spek takl : na ty le zł bi Workplace 0 .0 20 ka o godz . ymalnie 13 pa ździerni zakupu maks

15 !

rawnia do yjnej cenie. larz BIK-u up Jeden egzemp jeden spektakl w promoc 4 biletów na

17.10.2019, czwartek, godz. 19.00 18.10.2019, piątek, godz. 19.00 19.10.2019, sobota, godz. 19.00 20.10.2019, niedziela, godz. 16.00 Duża Scena TPB, czas trwania: 110 min, jedna przerwa

Michał Bałucki – Klub Kawalerów

Klub Kawalerów, fot. Marta Mróz

październik 2019 |

BIK | 29

w yd a r z e ni a reżyseria: Łukasz Gajdzis; scenografia: Mirek Kaczmarek; reżyseria światła: Robert Łosicki; akordeon: Kacper Chabrowski; opracowanie muzyczne: Łukasz Maciej Szymborski; występują: Karolina Adamczyk/Dagmara Mrowiec-Matuszak, Paweł L.Gilewski, Mirosław Guzowski, Marian Jaskulski, Jerzy Pożarowski, Michalina Rodak, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska, Marcin Zawodziński Silna i poważna deklaracja pięciu mężczyzn na temat (nie)zawierania małżeńskich związków zostaje zachwiana, gdy w progach Klubu Kawalerów pojawia się kobieta. W nieugięte i bezżenne jak dotąd towarzystwo wkrada się wątpliwość...

24.10.2019, czwartek, godz. 19.00 25.10.2019, piątek, godz. 12.00 26. 10.2019, sobota, godz. 19.00 27.10.2019,niedziela, godz. 16.00 29.10.2019, wtorek, godz. 11.00 30.10.2019, środa. godz. 11.00 Duża Scena TPB, czas trwania 125 min bez przerwy, wiek: 14+

Balladyna. Wojna wewnętrzna

22.10.2019, wtorek, godz. 10.00 23.10.2019, środa, godz. 10.00 25.10.2019, piątek, godz. 10.00 26.10.2019, sobota, godz. 15.00 27.10.2019, niedziela, godz. 11.00 Mała Scena TPB, czas trwania 55 min, bez przerwy Uwaga! W spektaklu wykorzystywany jest stroboskop.

Jan Brzechwa – Pchła Szachrajka

Balladyna. Wojna wewnętrzna, fot. Michał Szlaga

Pchła Szachrajka, fot. Filip Kowalkowski

reżyseria: Łukasz Gajdzis; scenografia: Aleksandra Semenowicz; inspicjent: Adam Pakieła; występują: Małgorzata Witkowska / Michalina Rodak, Paweł L. Gilewski, Marcin Zawodziński Pełna humoru opowieść staje się niezwykle angażująca, co można dostrzec obserwując wypieki powstające na twarzach najbardziej wymagającej publiczności.

Fundacja Dookoła Świata 10.10.2019, godz. 18.00, Bydgoski Klub Podróżnika, ul. Naruszewicza 11, WSG, budynek K

Paweł Klejbor: Alaska – Denali mroźny przeciwnik

Spotkanie autorskie z inicjatorem projektu poświęconego Bartkowi Zawadzkiemu. Autor postanowił wspiąć się na najzimniejszą górę na świecie – Denali, aby promować pomoc dla dziecka wymagającego specjalistycznej opieki lekarskiej. Projekt został oparty na poznaniu kultury mieszkańców Alaski, ich życia i tradycji regionalnych. 30 | BIK | październik 2019

reżyseria, scenografia i światła: Justyna Łagowska; adaptacja i współpraca dramaturgiczna: Szymon Adamczak; muzyka: Robert Piernikowski; choreografia: Milena Czarnik; wideo: Tomek Michalczewski; pedagog teatru: Agnieszka Szymańska; asystentki scenograficzne: Kaja Gawrońska i Sandra Stanisławczyk; asystent reżysera i inspicjent: Adam Pakieła; występują: Alicja Mozga/ Małgorzata Trofimiuk, Dagmara Mrowiec-Matuszak, Martyna Błajda/Maria Noela Puto, Andrzej Jakubczyk, Paweł Paczesny, Jakub Ulewicz, Marcin Zawodziński

Justyna Łagowska podejmuje się realizacji, mającego niemal dwieście lat, dramatu Juliusza Słowackiego w zupełnie nowej formie. Muzyczna konwencja spektaklu nadaje klasycznemu tekstowi niezwykłą dynamikę, a nielinearna narracja pozwala na dogłębną reinterpretację zdarzeń znad Gopła. inf. Aleksandra Rzęska

24.10.2019, godz. 18.00, Bydgoski Klub Podróżnika, ul. Naruszewicza 11, WSG, budynek K

Jędrzej Majka: Podróże ze smakiem, czyli jak przyprawy zmieniają świat

Spotkanie autorskie o tradycji kulinarnej i przeglądu tożsamości mieszkańców Ziemi. Jędrzej Majka właśnie wydał książkę o tym, jak przyprawy mają wpływ na kultury. Na spotkaniu opowieści o pieprzu i wanilii, cynamonie, kardamonie, gałce muszkatołowej i innych przyprawach, a także naszych polskich przyprawach i skąd się wzięły. inf. Agata Kosmalska

w yd a r z e ni a Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego 6.10.2019, godz. 11.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6

Niedziela w Muzeum

Podczas spotkania zwrócimy uwagę na rolę aptek jako miejsca, w których produkowano leki i inne substancje chemiczne. Przeprowadzimy wiele doświadczeń chemicznych z wykorzystaniem sprzętów, które były w użytku aptecznym. W części praktycznej każdy z uczestników skomponuje swoje perfumy w formie balsamu lub wykona doświadczenie chemiczne polegające na mieszaniu substancji chemicznych i utworzeniu kuli musujących. Obowiązują zapisy: tel. 52 58 59 911, 914, 925 lub mailowo: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Koszt uczestnictwa to 3 zł. 9.10.2019, godz. 11.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6

Środy sensoryczne

– spotkania dla rodzin z małymi dziećmi do lat 3

Spotkanie będzie składało się z dwóch części. W pierwszej, przeznaczonej głównie dla najmłodszych, uczestnicy, przy wsparciu edukatorów muzealnych, będą mieszać różne organiczne substancje. Druga część, przeznaczona dla opiekunów, opierać się będzie na prezentacji odnoszącej się do historii farmacji i Apteki pod Łabędziem. W części praktycznej zwrócimy uwagę na lecznicze właściwości zapachów i wykonamy swoje kompozycje zapachowe. Obowiązują zapisy pod nr. tel. 52 585 99 11 lub adresem e-mail: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl Koszt uczestnictwa to 5 zł.

12.10.2019, godz. 15.00, Spichrze Nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 – wernisaż: Wystawa czynna do 8 grudnia. Wystawa jest wydarzeniem towarzyszącym Vintage Photo Festival – V Międzynarodowego Festiwal Miłośników Fotografii Analogowej, które odbywa się w dniach 11–26 październikaw Bydgoszczy Współorganizowana z Fundacją Farbiarnia.

Eros i Tanatos. Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej 1888–1945

Wystawa jest próbą reinterpretacji historii, w ramach której dzieje miasta poddawane są ponownej lekturze w poszukiwaniu rzeczy, ludzi, wydarzeń i doświadczeń marginalizowanych przez oficjalną historię, spychanych na margines społecznego dyskursu. Wielu mieszkańców naszego miasta nie wie, jak ciekawe i bogate tradycje fotograficzne ma Bydgoszcz. Tym bardziej nie wie, że wiele z zakładów fotograficznych w XIX i w 1. poł. XX wieku było prowadzonych przez kobiety. To właśnie w nowych technologiach, takich jak fotografia, kobiety widziały szansę na własną działalność twórczą oraz aktywność zawodową, której w tamtym okresie nie mogły podjąć w innych obszarach sztuki, przemysłu czy rzemiosła. Katarzyna Gębarowska

23.10.2019, godz. 11.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6

Środy sensoryczne

– spotkania dla rodzin z małymi dziećmi do lat 3

Uczestnicy zajęć poznawać będą kolory podstawowe i eksperymentować mieszając je ze sobą. Przekonamy się, że palcami też można malować i doświadczać nowych struktur. Zajęcia opierają się na materiałach z naturalnych składników. Obowiązują zapisy pod nr. tel. 52 585 99 11 lub adresem e-mail: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Koszt uczestnictwa to 5 zł. 10 października 2019 r., godz. 16.30, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8

Zajęcia integracyjne dla osób z zespołem Downa i ich rodzin

Kolejne spotkanie z „Dziecięcym Graffiti”. Będziemy kontynuowali naszą podróż po Galerii Sztuki Nowoczesnej. Zobaczymy, jak w pracy twórczej można wykorzystać kolekcję parasoli i pasję wędkarską. Zainspirowani pracami mistrzów wyruszymy na spacer po Wyspie Młyńskiej poszukując „darów jesieni”. Wykorzystamy je tworząc prace w technice cyjanotypii. Koszt uczestnictwa to 1 zł.

Jadwiga Krygier na praktykach w zakładzie fotograficznym, Zakład fotograficzny Bydgoszcz, ul. Świętojańska 8, fot. nieznany, lata 20., archiwum prywatne Zdzisław Rybarczyk

Zapraszamy na spotkania:

20 października 2019 (niedziela) – godz. 12.00: Eros i Tanatos. Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej 1888–1945’ – oprowadzanie kuratorskie po wystawie; – godz. 13.00: spacer śladami bydgoskich pionierek fotografii zawodowej – zbiórka przy Spichrzach nad Brdą, prowadzenie: Katarzyna Gębarowska. Koszt uczestnictwa to 1 zł; 24 października 2019 (czwartek) – godz. 17.00: Wędrowny zakład fotograficzny – spotkanie z autorką książki Agnieszką Pajączkowską. Koszt uczestnictwa to 1 zł. październik 2019 |

BIK | 31

w yd a r z e ni a

O biekt miesiąca :

Mlecznik, Bydgoszcz, Towarzystwo Akcyjne Galwana, ok. 1922–1925

To unikatowy mlecznik wykonany ze śnieżnobiałej porcelany i ażurowej oprawy z motywem geometryczno-roślinnym. Powstał on w Towarzystwie Akcyjnym Galwana mającym swoją siedzibę w zabudowaniach po koszarach pruskich przy ul. Mazowieckiej 16–24 w Bydgoszczy. Firma została utworzona w 1920 roku dzięki staraniom braci Bolesława i Kazimierza Baranowskich, ale swoją działalność prowadziła od 1922 roku. Zamknięcie przedsiębiorstwa nastąpiło już w 1925 roku. Nazwa zakładu nieprzypadkowo pochodzi od wyrazu „galwanizacja”. Fabryka bowiem specjalizowała się w produkcji metalowych opraw, które następnie precyzyjnie umieszczano na szklanych i porcelanowych obiektach sprowadzanych najczęściej z zagranicy. Właśnie ta efektowna, bardzo wyrazista, „siatkowa” oprawa jest charakterystyczną cechą produktów Galwany. Jej artystyczna forma wymagała od właścicieli tego średniej wielkości zakładu, obok robotników zatrudnienia także zdolnych projektantów-artystów. W bogatej ofercie bydgoskiej fabryki znajdujemy dekoracyjne przedmioty, takie jak m.in. wazony, dzbanki, czajniki, mleczniki, filiżanki ze spodkami, kieliszki czy cukiernice. Obiekty te posiadały różnorodne kształty i wielkości. Tylko część produkcji zasilała rynek polski. Firma eksportowała swoje wyroby także do krajów Europy Zachodniej, południowej, do Skandynawii, a nawet do Palestyny, Chin, Japonii czy Stanów Zjednoczonych. W celach promocyjnych przedsiębiorstwo brało udział w licznych wystawach, targach i jarmarkach zarówno krajowych, także bydgoskich, jak i zagranicznych. 16.10.2019, godz. 18.00, Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2

Projekcja filmu Wyzwolenie kontynentu. Jan Paweł II i upadek komunizmu

Papież Jan Paweł II podczas pierwszej pielgrzymki do Polski, klasztor na Jasnej Górze, czerwiec 1979, źródło: IPN

32 | BIK | październik 2019

Mlecznik, Bydgoszcz, Towarzystwo Akcyjne Galwana, ok. 1922–1925, porcelana, oprawa z miedzi, pierwotnie srebrzona, wycinanie, wys. 9,5 cm, ∅ max 6,7 cm, szer. 8,0 cm, wł. MOB, fot. Wojciech Woźniak

Przedmioty Galwany w swoich zbiorach posiada Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Część z nich, w tym przyciągający wzrok mlecznik, prezentowana jest na historycznej wystawie stałej Od Starego Rynku do pl. Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy w Spichrzach nad Brdą, ul. Grodzka 7–11. Anna Nadolska

Wspominając 41. rocznicę wyboru Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową (16 października 1978 r.), zapraszamy na prezentację filmu poświęconego tej niezwykłej postaci. Dzieło koncentruje się na pokazaniu roli Jana Pawła II i jego pontyfikatu w wyzwoleniu z komunizmu Europy Środkowej i Wschodniej. Postać papieża i wydarzenia, które zmieniły oblicze Europy, przybliżają m.in. George Weigel, kard. Stanisław Dziwisz, Carl Anderson, Hanna Suchocka oraz działacze Solidarności. Film wzbogacają liczne materiały filmowe (m.in. fragmenty przemówień papieskich) oraz zdjęciowe. W rolę narratora wcielił się Jim Caviezel, aktor znany m.in. z roli Jezusa w Pasji. Produkcja otrzymała dwie nagrody filmowe Emmy za wyjątkowy dokument historyczny i zdjęcia. Projekcja odbywać się będzie na wystawie Wolność jest w nas. Kościół katolicki w PRL. Obowiązuje bilet wstępu.

w yd a r z e ni a Wystawy czasowe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 Wolność jest w nas. Kościół katolicki w PRL. Wystawa czynna do 27 października.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 Mennica bydgoska. Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość. Skarb bydgoski.

Spichrze nad Brdą, ul Grodzka 7–11 Eros i Tanatos. Bydgoskie Pionierki Fotografii Zawodowej 1888–1945. Wystawa czynna do 8 grudnia 2019 roku

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Galeria Sztuki Nowoczesnej.

Exploseum, ul. Alfreda Nobla KOMAR w warsztacie – motorowery Romet. Wystawa czynna do 31 marca 2020 roku Wystawy stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów. W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic.

Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936). Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy. Exploseum, ul. Alfreda Nobla EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg. inf. Katarzyna Boruta

Muzeum Fotografii w Bydgoszczy na za dowód, że zarejestrowana rzeczywistość zaistniała przed aparatem. Przewrotnie jednak fotograficzny ślad przeszłości staje się dowodem nietrwałości sytuacji, obiektów i zdarzeń, które zaistniały i zostały sfotografowane. Zdjęcie wykonane przed chwilą pokazuje fragment przeszłości, do której nie ma już powrotu. Jowita Mormul – dr habilitowany sztuki w dziedzinie sztuk filmowych (Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Filmowych Telewizyjnych i Teatralnych w Łodzi, 2018). Tworzy w obszarze sztuk wizualnych. Profesor UJK w Instytucie Sztuk Pięknych na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach. Prowadzi wykłady z zakresu fotografii, nowych mediów, multimediów i analizy obrazu. Wystawa jest pierwszym elementem obchodów 15-lecia Muzeum Fotografii działającego przy WSG.

Bydgoska Akademia Fotografii

Trwa nabór do kolejnej edycji rocznego kursu fotograficznego. Zapraszamy wszystkich amatorów fotografii, którzy chcieliby poszerzyć swoje umiejętności w zakresie m.in. makrofotografii, fotografii portretowej czy technik szlachetnych. Zajęcia prowadzą uznani teoretycy i praktycy, w tym członkowie ZPAF. Zajęcia ruszają już w październiku. Więcej szczegółów i zapisy na stronie www.baf.byd.pl.

Lekcje fotografii Jowita Mormul, Fotosyntezy

17.10.2019, godz. 18.00, ul. Królowej Jadwigi 14

Jowita Mormul – Nietrwałość

Nietrwałość dotyczy przemijania, obserwacji procesów ciągłych zmian, którym podlegamy my i nasze otoczenie, oraz prób uświadamiania sobie możliwości istnienia nieskończonej ilości przemian zachodzących wokoło niedostrzegalnie, poza zakresem ludzkiej percepcji i współczesnych technologii badawczych. Fotografia jest uważa-

Wraz z początkiem nowego roku szkolnego zachęcamy do skorzystania z bogatej oferty lekcji fotografii dla grup zorganizowanych dzieci i młodzieży. W stałej ofercie: – Historia fotografii w praktyce – Z wizytą u fotografa – pozujemy do zdjęć – Znikające obrazy – Fotografia – zjawisko naturalne – Camera obscura – historia i współczesne zastosowania – Cyjanotypia Więcej szczegółów na stronie www.muzeumfoto.byd.pl. inf. Anna Kordylas

październik 2019 |

BIK | 33

w yd a r z e ni a Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 7.10.2019, poniedziałek, godz. 19.30, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

Koncert z okazji inauguracji roku akademickiego 2019/2020 Szymon Nehring – fortepian

17.10.2019, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

Koncert w ramach [sound]Spectrum International New Music Symposium

Piano Hooligan – Piotr Orzechowski – fortepian w programie: 24 Preludes & Improvisations

18.10.2019, piątek, godz. 19.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

Szymon Nehring, fot. Wojciech Grzędziński

w programie: F. Chopin – Mazurki op. 56 F. Chopin – Nokturn op. 55 nr 2 K. Szymanowski – Mazurki op. 50 nr 1-4 F. Chopin – Impromptu Fis-dur op. 36 F. Chopin – Polonez fis-moll op. 44 15.10.2019, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

CCXCII Bydgoski Wtorek Muzyczny

Dorota Nowak – sopran Agata Nowakowska-Gumiela – fortepian Tomasz Gumiela – fortepian

Koncert monograficzny Ye Xiaogang i jego opowieść o Chinach muzycznym językiem Zachodu w ramach [sound]Spectrum International New Music Symposium Ye Xiaogang – kompozytor Cheng Haoru-Guzheng – chińska cytra pedagodzy i studenci AM w Bydgoszczy

start: sobota, 19.10.2019, godz. 12.00; koniec: niedziela, 20.10.2019, godz. 12.00. Scena kameralna Teatru Polskiego w Bydgoszczy, Al. Mickiewicza 2, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

Performance Vexations: Revisited – Bydgoski Maraton Fortepianowy z utworem E. Satie w ramach [sound] Spectrum International New Music Symposium pedagodzy i studenci AM w Bydgoszczy

20.10.2019, niedziela, godz. 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3. Bilety w cenie 5 zł dla dziecka i 8 zł dla osoby dorosłej można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed audycją

CCX Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami A ja patrzę, a ja słucham

Tomasz Gumiela, Agata Nowakowska-Gumiela

w programie: R. Schumann – Etiudy symfoniczne op. 13 i op. posth. C. i R. Schumann – Pieśni J. Brahms – Wariacje op. 23 na temat Schumanna 34 | BIK | październik 2019

20.10.2019, niedziela, godz. 16.00, Dom Jubileuszowy Fundacji „Wiatrak”, ul. Bołtucia 7. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w biurze Fundacji „Wiatrak” od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-16.00 oraz pół godziny przed koncertem

Koncert w „Wiatraku”

Przemysław Buczek – klarnet studenci klasy klarnetu Kaja Papierska – fortepian

w yd a r z e ni a 20.10.2019, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu pół godziny przed koncertem

CCII Koncert Pałacowy

Bolesław Siarkiewicz – skrzypce Anna Jurgawka – fortepian w programie: I.J. Paderewski – Sonata na skrzypce i fortepian I.J. Paderewski – Melodia

26.10.2019, sobota, godz. 16.00, Sala Audytoryjna Domu Polskiego, ul. Grodzka 1, wstęp wolny

Musica Spiritus Movens

Katarzyna Nowak-Stańczyk – sopran Tomasz Gumiela – fortepian w programie: A. Dvořák – Melodie cygańskie op. 55 M. de Falla – Siete canciones populares españolas

27.10.2019, niedziela, godz. 10.15, „Wiatrak”, ul. Bołtucia 7. Bilety w cenie 6 zł dla dziecka i 9 zł dla osoby dorosłej można nabywać w biurze Fundacji „Wiatrak” od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-16.00 oraz pół godziny przed Porankiem

Poranek Muzyczny w „Wiatraku” Deszczowa kropelka

27.10.2019, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku. Bilety można nabywać w Pałacu pół godziny przed audycją: opiekunowie – wstęp wolny, dzieci – 10 zł

Trung Nguyen – fortepian Orkiestra Symfoniczna AM w Bydgoszczy Michał Dworzyński – dyrygent w programie: W.A. Mozart – V Koncert skrzypcowy A-dur KV 219, cz. I W.A. Mozart – Koncert fortepianowy A-dur KV 488 J. Haydn – Koncert na trąbkę Es-dur W.A. Mozart – Symfonia g-moll KV 183 29.10.2019, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

CCXCIII Bydgoski Wtorek Muzyczny

Zenon Kitowski – klarnet Grzegorz Dąbrowski – fagot Kaja Papierska – fortepian w programie m.in.: L. van Beethoven — — — Dorota Nowak (sopran), Weronika Kober (sopran), Klara Kania (sopran), Aneta Nurcek (alt), Ania Koziara (alt), Patrycja Konfederak (alt), Mariusz Klimsiak (fortepian), Mariusz Patyra (skrzypce), Bartosz Koziak (wiolonczela), Anna Kocent (przygotowanie zespołu wokalnego), Szymon Godziemba-Trytek (dyrygent) w programie: Sz. Godziemba-Trytek – Elegia na odejście pióra atramentu lampy, do słów Zbigniewa Herberta

Akademia dzieciom Deszczowa kropelka

27.10.2019, niedziela, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

Koncert symfoniczny

Stanisław Karczewski – trąbka Izabela Pakoca – skrzypce

Szymon Godziemba-Trytek

inf. Anna Cudo

Agencja Koncertowa BIS

październik 2019 |

BIK | 35

w yd a r z e ni a [sound]Spectrum International New Music Symposium 17.10.2019, czwartek, godz. 12.00

Warsztaty jazzowe z „Piano Hooliganem” Piotrem Orzechowskim 17.10.2019, czwartek, godz. 19.00, sala koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20

Koncert: Piano Hooligan – Piotr Orzechowski: 24 preludes & improvisations

Piotr Orzechowski – absolwent Berklee College of Music, jeden z najbardziej utytułowanych muzyków jazzowych młodego pokolenia, laureat Montreux Jazz Solo Piano Competition (2011). Ceniony za indywidualny, rozpoznawalny styl, będący wynikiem poruszania się na pograniczu gatunków tradycji romantyzmu czy impresjonizmu, czerpania z nurtu sonoPiotr Orzechowski, fot. Adam Golec rystycznego, a z drugiej strony odważnych muzycznych reinterpretacji. Porusza się z powodzeniem na gruncie muzyki klasycznej i improwizowanej, nierzadko zacierając ich granice. 17.10.2019, czwartek, 18.00 18.10.2019, piątek, 12.00, Foyer Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20

Otwarcie i prezentacja instalacji Contraction point, Kosmas Giannoutakis

Kosmas Giannoutakis studiował grę na fortepianie i perkusji, kompozycję i muzykę komputerową w Grecji, Niemczech i Austrii. Koncentruje się na muzyce powstającej w wyniku samoorganizacji systemów. Należą do nich kompozycja, performatywne i algorytmiczne działania, które są zorganizowane jako niehierarchiczne, zdecentralizowane sieci, wymieniające informacje Kosmas Giannoutakis w wielu skalach czasowych za pośrednictwem medium dźwiękowego. 18.10.2019, piątek, 13.00, sala koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20

Wykład Ye Xiaogang i jego opowieść o Chinach muzycznym językiem Zachodu 36 | BIK | październik 2019

Ye Xiaogang

Prezentacja twórczości ludowej oraz współczesnej z użyciem instrumentu guzheng – chińskiej cytry – i działalności Ye Xiaogang’a (Chiny) w świetle muzyki najnowszej. Synteza chińskich instrumentów ludowych z instrumentami i technikami kompozytorskimi Zachodu.

18.10.2019, piątek, godz. 19.00, sala koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20

Koncert monograficzny: Ye Xiaogang

Cheng Haoru – chińska cytra Andrzej Bauer – dyrygent Zespół Solistów i Kameralistów Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy

Cheng Haoru – młoda chińska artystka, która jako pierwsza rozpoczęła studia doktoranckie grając na zheng. Laureatka trzech najwyższych chińskich konkursów muzycznych: Golden Bell Award, Wenhua Award oraz CCTV National Instrumental Music Competition. Propagatorka tradycyjnej sztuki zheng, ale także nowych stylów muzycznych. Cheng Haoru-Guzheng Osiągnęła wyśmienitą jakość dźwięku, łącząc ją z pasjonującym stylem gry i szerokim repertuarem. Łączy tradycyjny dźwięk zheng oraz umiejętność interpretacji współczesnych chińskich utworów. 19.10.2019, sobota, godz. 12.00, Mała Scena, Teatr Polski w Bydgoszczy, al. Mickiewicza 2

Berliński projekt kuratorski: Vexations: Revisited

Monika Żyła – concept Despina Apostolou – concept Alex Baumueller – stage design 24-godzinny maraton pianistyczny w wykonaniu studentów i pedagogów Katedry Fortepianu Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego, poświęcony pamięci Erika Satie i jego Vexations. 20.10.2019, niedziela, godz. 12.00, Mała Scena, Teatr Polski w Bydgoszczy, al. Mickiewicza 2

Spotkanie z Moniką Żyłą – kuratorem Vexations: Revisited

inf. Aleksandra Makowska

w yd a r z e ni a Stowarzyszenie Akademia Muzyki Dawnej Festiwal Bydgoska Scena Barokowa Koncerty październikowe:

12.10.2019, godz. 18.00, kino Pomorzanin, ul. Gdańska 10

Duello per voce e strumento

Wyjątkowy koncert, na którym swoisty pojedynek wokalny stoczą dwaj młodzi kontratenorzy – Michał Sławecki i Rafał Tomkiewicz. Towarzyszyć im będzie orkiestra Altberg Ensemble. Program po raz pierwszy został wykonany 11 września 2019 na Zamku Królewskim w Warszawie w ramach V Festiwalu Oper Barokowych DRAMMA PER MUSICA. Artyści zaprezentują go bydgoskiej publiczności podczas festiwalu Bydgoska Scena Barokowa. Wykonawcy: Michał Sławecki – kontratenor; Rafał Tomkiewicz – kontratenor; Orkiestra Barokowa Altberg Ensemble pod kierownictwem Jakuba Kościukiewicza W programie: najpiękniejsze arie z oper G.F. Handla, A. Vivaldiego i H. Purcella, wśród nich m.in. wzruszające Eternal source of light divine z Ody urodzinowej Królowej Anny na głos i trąbkę naturalną. 26.10.2019, godz. 18.00, kino Pomorzanin, ul. Gdańska 10

Mateusz Zwierzchowski – Requiem

5.10.2019, godz. 18.00, kino Pomorzanin, ul. Gdańska 10

Gościniec – Alta Via

Kameralny koncert muzyki instrumentalnej polskiego baroku, w której odnaleźć można – obok dominujących elementów stylu włoskiego – echa polskich tańców ludowych. Utwory zaprezentowane zostaną przez zespół Intemperata w wyjątkowym składzie – oprócz barokowych instrumentów smyczkowych i klawesynu pojawi się cynk, gitara barokowa i teorba. Wykonawcy: Zespół Intemperata w składzie: Michał Tyrański – cynk; Michał Marcinkowski, Marcin Tarnawski, Natalia Tyrańska – skrzypce barokowe; Ewa Witczak – wiolonczela barokowa, viola da gamba; Maria Wilgos – gitara barokowa; Klaudyna Żołnierek – teorba; Dorota Zimna – klawesyn. W programie: W. Długoraj, F. Lilius, A. Jarzębski, M. Mielczewski, J. Polak, S.S. Szarzyński

27 listopada 1959 roku w gmachu Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy odbyło się – prawdopodobnie pierwsze po około 200 latach – wykonanie Requiem Mateusza Zwierzchowskiego. Niemal 60 lat po swojej premierze Requiem ponownie zabrzmi na deskach bydgoskiej estrady. Tym razem zostanie wykonane w ramach premierowej edycji Bydgoskiej Sceny Barokowej, w budynku dawnego kina Pomorzanin. Requiem, oznaczone datą powstania 1760, jest jedną z zaledwie kilku kompozycji Zwierzchowskiego, które przetrwały do naszych czasów. Program koncertu uzupełnią utwory renesansowe a cappella, w wykonaniu znakomitego Zespołu Wokalnego Chóru Polskiego Radia. Wykonawcy: Elżbieta Izdebska – sopran; Jadwiga Niebelska-Deshmukh – mezzosopran; Przemysław Baiński – tenor; Sławomir Kowalewski – bas; Zespół Wokalny Chóru Polskiego Radia w składzie: Liliana Pociecha, Dobromiła Lebiecka, Paweł Fundament, Piotr Brajner; Barokowa Orkiestra Festiwalowa pod kierownictwem Michała Marcinkowskiego W programie: O. di Lasso, T. Morley, G.P. da Palestrina, J. des Pres, M. Zieleński, M. Zwierzchowski Bilety na wszystkie wydarzenia w cenie 20 zł – ulgowy, 30 zł – normalny, 50 zł – VIP do kupienia w kasie kina Pomorzanin na godzinę przed koncertem lub na stroniebilety24.pl www.bydgoskascenabarokowa.pl inf. Elżbieta Izdebska

październik 2019 |

BIK | 37

w yd a r z e ni a Mózg Festival 9-12 października 2019, klub Mózg, ul. Parkowa 2 Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej i Sztuk Wizualnych „Mózg Festival” jest spotkaniem artystów tworzących i poruszających się we wszystkich rejonach muzyki współczesnej, sztuki performance, audio- i wideoinstalacji, w których muzyka odgrywa istotną rolę. Do udziału w festiwalu zapraszani są artyści z całego świata, gdyż jednym z założeń festiwalu jest jego wielokulturowość oraz prezentacje sprzyjające poznawaniu i rozumieniu wieloaspektowości kultur. Nadchodzące 3 lata festiwalu odbywać się będą pod hasłem „Sztuka jako droga do rozumienia”. Uważamy, że sztuka, w szczególności współczesna, jest narzędziem do uruchamiania ukrytych wewnątrz mózgu możliwości rozumienia tego, co nas otacza. Zakładamy, że obcowanie ze sztuką współczesną, często tworzoną podczas występu artysty, sprawia, iż wszyscy biorący udział w akcie tworzenia, zarówno odbiorcy i twórcy, poszerzają swoje zdolności do niezależnego myślenia, a co za tym idzie, głębszego rozumienia siebie, żyjących wokół ludzi oraz istniejących sytuacji. P rogram festiwalu : 9.10.2019, środa 20.00 Botero, reż Don Millar 21.30 Coursed Days, reż. Artem Iurchenko 10.10.2019, czwartek 20.30 Ryszard Waśko – otwarcie wystawy 21.00 Grzegorz Woźniak/Tomasz Rodowicz: Adalen – dotyk nocy – performance

22.00 Piotr Wyrzykowski, współprodukcja Echo Ho, Temporary Nation Performance Test 1.3 23.00 Godot – koncert 23.45 Zoe McPherson – koncert 11.10.2019, piątek 20.00 Wojciech Kowalczyk – performance 20.30 Lenka Klodova – performance 21.00 Majewski/Buhl/Żach – koncert 22.00 Mats Gustafsson – koncert 23.00 LXMO – koncert 12.10.2019, sobota 20.00 Jiří Surůvka – performance 21.00 Natalia Lisova – performance 22.00 Ryszard Waśko – wystąpienie/performance 22.30 Silver Waves – koncert 23.30 AJA – koncert/performance festiwal.mozg.pl/bydgoszcz inf. Anna Jędrzejewska

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 29.10.2019, godz. 17.00, hol główny placówki, wstęp wolny

„Książka z dedykacją – uwolnijmy książki – razem!” – z udziałem p. Jolanty Niwińskiej

UWAGA! MDK2 dysponuje jeszcze wolnymi miejscami na zajęcia artystyczne, sportowe i edukacyjne. Zainteresowanych prosimy o kontakt z sekretariatem placówki: tel. 52 373 17 95, szczegółowe informacje można znaleźć na: www.mdk2.bydgoszcz.pl. 38 | BIK | październik 2019

Zapraszamy dzieci, rodziców, opiekunów na akcję uruchomienia półki bookcrossingowej dla dzieci, połączonej ze zbiórką książek dla najmłodszych. Każda przyniesiona książka zostanie zarejestrowana jako dar dla MDK2 i włączona do ogólnopolskiego zbioru (dostępnego na stronie Fundacji Bookcrossing Polska). Zbiórka trwa do 22 października – sekretariat MDK2. Drogie dzieci, jeśli pragniecie podarować książkę z własnej domowej biblioteczki, to prosimy dołączyć do niej karteczkę ze swoimi uwagami – dlaczego warto ją przeczytać czy też dlaczego się ona wam podobała, bądź dlaczego po prostu warto czytać. Najciekawsze „dedykacje” zostaną odczytane podczas spotkania z panią Jolantą Niwińską – propagatorką czytelnictwa. inf. Bogna Blachowska

8. Fonomo Music & Film Festival 16–19 października 2019, Bydgoszcz

8. Fonomo Music & Film Festival PROGRAM:

16.10.2019, środa godz. 17.00, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 „Wyobraź sobie świat bez muzyki”, reż. Stefan Schwietert, Niemcy, Szwajcaria, Wielka Brytania, 2015, 86 min godz. 18.30, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 Bartosz Zaskórski, „Historie o wsiach i innych zjawiskach” – wernisaż wystawy godz. 19.00, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 „Radiowe marzenia”, reż. Babak Jalali, Iran, USA, 2016, 91 min godz. 20.45, MCK, ul. Marcinkowskiego 1214 „Dzieci umarłych”, reż. Kelly Copper, Pavol Liška, Austria, 2019, 90 min 17.10.2019, czwartek godz. 18.00, Galeria Miejska bwa, ul. Gdańska 20 „Suchego przestwór oceanu” – pokaz prac artystów wideo. Kuratorka: Martyna Kielesińska Zaproszeni artyści: Marta Hryniuk, Adrian Kolarczyk, Magdalena Lazar, Kuba Matuszczak, Patrycja Włodarczyk godz. 20.00, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 INIRE (PL) KING MIDAS SOUND (UK) 18.10.2019, piątek godz. 17.00, Skrzynka na Bajki, ul. Focha 2 „Jak wyjść z garażu i nie zginąć” – spotkanie z Jarkiem Szubrychtem oraz Arkiem Marczyńskim godz. 18.30, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 „Niblock’s Sound Spectrums – Rzeki niewidzialne”, reż. Thomas Maury, Francja, 2019, 110 min

godz. 21.00, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 INNERCITY ENSEMBLE + LUCAS GUTIERREZ (PL/ARG) ROLL THE DICE (SE) godz. 24.00, klub Mózg, ul. Parkowa 2 THE BUG (UK) MTV: MODULARTELEVISION (PL) 19.10.2019, sobota godz. 11.00, Centrum Organizacji Pozarządowych, ul. Gdańska 5 „Którędy do dźwięku” – warsztaty z zakresu edukacji muzycznej dla dzieci. Prowadzenie: Izabela Kościesza i Jarek Kordaczuk Wstęp wolny. Warsztaty dla dzieci w wieku 7–15 lat. Liczba miejsc ograniczona. Obowiązują zapisy: info@wetmusic.pl godz. 12.00-16.00, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 Targi Małych Wydawców godz. 18.30, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 „Jesteśmy Little Zombies”, reż. Makoto Nagahisa, Japonia, 2019, 120 min godz. 21.00, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 BELIEF DEFECT (US) BEAK> (UK) godz. 24.00, klub Mózg, ul. Parkowa 2 AMELIE DUCHOW | TONSTICH (DE) TM404 AKA ANDREAS TILLIANDER (SE)

BILET Y: Karnet na cały festiwal: 60 zł Bilety jednodniowe: 16.10.2019, środa: 20 zł (bilet na cały dzień). Pojedynczy seans filmowy: 10 zł / 17.10.2019, czwartek: 20 zł (bilet na cały dzień) / 18.10.2019, piątek: 35 zł (bilet na cały dzień). Bilet całodniowy upoważnia również do wejścia do klubu Mózg. Koncerty w klubie Mózg: 20 zł / 19.10.2019, sobota: 35 zł (bilet na cały dzień). Bilet całodniowy upoważnia również do wejścia do klubu Mózg. Koncerty w klubie Mózg: 10 zł. Wstęp na wystawę w Galerii Miejskiej bwa jest bezpłatny. Bilety są dostępne na naszej stronie www.fonomo.pl lub poprzez platformę Going. październik 2019 |

BIK | 39

w yd a r z e ni a Vintage Photo Festival 2019

październiku już 5., jubileuszowa edycja Vintage Photo Festival, który powstał na bazie naszego lokalnego dziedzictwa kulturowego, jakim jest przemysł fotografii analogowej. W tegorocznym programie festiwalowym planujemy pokazać wystawy światowych i lokalnych twórców w kontekście ustanowionego tematu przewodniego, jakim jest „Fotograficzne archiwum”. W Polsce zapanowała moda na fotografię archiwalną. Jak podkreśla Marianna Otmianowska, dyrektor Narodowego Archiwum Cyfrowego, „trwa pogoń za śladami przeszłości”. W tegorocznej edycji festiwalu przypatrujemy się bliżej temu trendowi. Nacisk położony będzie na fotografie wernakularne, archiwa prywatne i rodzinne albumy. Choć zainteresowanie fotografią z albumów rodzinnych sięga już do czasów artystów awangardowych, którzy jako pierwsi zaczęli interesować się fotografią użytkową i domową ikonografią, w Polsce dopiero niedawno fotografie rodzinne stały się popularnym materiałem dla historyków sztuki. Pojawiły się pierwsze wystawy im poświęcone, próbujące znaleźć odpowiedź na pytanie o status fotografii archiwalnej wyjętej z kontekstów prywatnych archiwów i obejrzanych z innej perspektywy. Podczas festiwalu szczególnie przyjrzymy się albumom rodzinnym, które z racji postępującej cyfryzacji i digitalizacji przestają w naszej kulturze istnieć. Coraz rzadziej spotyka się rodziny, które pielęgnują jeszcze tradycje wklejania zdjęć do albumów. Jedna z zaproszonych na festiwal artystek podejmuje tę kwestię w swojej twórczości. Rie Yamada to japońska fotografka, która osiadła w Berlinie. W swoim projekcie pt. „Familie Wer-

den” w zabawny i absurdalny sposób odtwarza fotografie rodzinne, wcielając się w każdego z członków rodziny. Inny sposób na interpretację rodzinnego albumu znalazła Teresa Anniuk-Gulak, przetwarzając w autorski sposób cykl fotografii o swojej zmarłej matce. Albumy rodzinne pojawią się też na wystawie pt. „Eros i Tanatos. Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej 1888–1945”, która będzie pokazywana w MOB. Z kolei Marcela Paniak poprowadzi warsztaty przeznaczone dla wszystkich zainteresowanych archiwalną fotografią rodzinną i związanymi z nią aspektami historii, pamięci i tożsamości. Z fotograficznego archiwum twórcy pochodzą fotografie zmarłego niedawno wybitnego polskiego fotografa Bogdana Konopki. Z kolei z archiwum Tomasza Gudzowatego pochodzi cykl pt. „Proof”, na który składają się pierwotnie uznane za produkty uboczne właściwego procesu Polaroid Type 55. Zaproszeni twórcy będą również prowadzić liczne warsztaty i plenery fotograficzne w przestrzeni miasta, które umożliwią pokazanie walorów krajobrazowych Bydgoszczy. Zaprosiliśmy m.in. do współpracy światowej sławy artystę, tworzącego murale, o pseudonimie Sepc. Ten kolumbijski twórca wymyślił niezwykły sposób na grę uliczną z fotografią – tworzy murale w negatywie i dopiero gdy zrobimy zdjęcie danej ścianie, możemy odtworzyć zdjęcie w pozytywie w aplikacji mobilnej. Uroczyste odsłonięcie muralu nastąpi tuż przed festiwalem. Festiwal dopełnią ciekawe filmy o fotografii analogowej prezentowane w kinie Orzeł MCK. Katarzyna Gębarowska, dyrektor festiwalu

Jadwiga Krygier, Podczas retuszu w zakładzie fotograficznym

Rie Yamada, Familien werden

40 | BIK | październik 2019

w yd a r z e ni a 10.10.2019, czwartek

godz. 12, ul. Pomorska 68a/1 w podwórzu Odsłonięcie muralu autorstwa Sepc 11.10.2019, piątek

godz. 18.00, były Dom Towarowy Jedynak, ul. Gdańska 15 (wejście od ul. Dworcowej, III piętro), wstęp wolny Gala otwarcia V Vintage Photo Festival

godz. 20.00, Hotel Focus Premium Pod Orłem (sala kolumnowa), ul. Gdańska 14, wstęp na zaproszenia, z identyfiaktorami i karnetem VIP VPF Bankiet V Vintage Photo Festival 12.10.2019, sobota

godz. 10.30, Muzeum Fotografii ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny Oprowadzanie kuratorskie po Muzeum Fotografii oraz wystawie Andrzeja Mazieca pt. „Ocalić od zapomnienia”

godz. 15.00, MOB, Spichrze nad Brdą – ul. Grodzka 7–11, wstęp wolny Wernisaż wystawy „Eros i Tanatos. Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej 1888–1945”

godz. 17.00, były Dom Towarowy Jedynak ul. Gdańska 15 (wejście od ul. Dworcowej, III piętro) Artist Present – oprowadzanie po wystawie „Familie Werden” przez autorkę Rie Yamada godz. 19.00, Galeria Farbiarnia, ul. Pomorska 68a/1 (w podwórzu), wstęp wolny, tylko dla osób powyżej 18. roku życia Wernisaż wystawy „Sur Moi” Lauren Benaïm 13.10.2019, niedziela

godz. 12.00, KPCK, pl. Kościeleckich 6, wstęp wolny Spotkanie autorskie z Małgorzatą Czyńską i Katarzyną Gębarowską wokół najnowszej książki: „Zawód: fotografistka”. Spotkanie autorskie z Adamem Juszkiewiczem oraz Ryszardem Chodyną na temat zawodowej wolności w tradycji bydgoskich zakładów fotograficznych godz. 11.00–16.00, Muzeum Fotografii, ul. Królowej Jadwigi 14, koszt: 50 zł, zapisy: lukasz@farbiarnia.org Warsztaty z fotografii organicznej z Peterem Bjergiem godz. 16.00–19.30, Galeria Farbiarnia, ul. Pomorska 68a/1 (w podwórzu), wstęp wolny, zapisy: lukasz@farbiarnia.org Warsztaty z Marcelą Paniak pt. „Archiwum rodzinne” przeznaczone dla wszystkich zainteresowanych archiwalną fotografią rodzinną i związanymi z nią aspektami historii, pamięci i tożsamości (powyżej 18. roku życia). godz. 20.00, klub Mózg, ul. Parkowa 2, wstęp wolny Wernisaż fotografii Jarosława Majewskiego pt. „Widziałem Cię w ogrodzie”

17.10.2019, czwartek godz. 18.00, Muzeum Fotografii w Bydgoszczy, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny Wernisaż Jowity Mormul pt. „Nietrwałość” 18.10.2019, piątek godz. 17.00–19.15, Muzeum Fotografii w Bydgoszczy, ul. Królowej Jadwigi 14, koszt: 30 zł, zapisy: lukasz@farbiarnia.org Warsztaty z fotografii wielkoformatowej w technice wprost pozytywowej dla dzieci (od 10 lat): prowadzenie: Marek Noniewicz 19.10.2019, sobota godz. 11.00–17.00, Muzeum Fotografii w Bydgoszczy, ul. Królowej Jadwigi 14, koszt: 50 zł, zapisy: lukasz@farbiarnia.org Warsztaty fotograficzne z Anitą Andrzejewską dla wszystkich zainteresowanych techniką srebrową i pracą w ciemni 20.10.2019, niedziela godz. 12.00, MOB, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Eros i Tanatos. Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej 1888–1945” godz. 13.00, zbiórka przy MOB, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 Spacer śladami bydgoskich pionierek fotografii zawodowej, prowadzenie: kuratorka wystawy Katarzyna Gębarowska 21.10.2019, poniedziałek godz. 18.00, kino Orzeł MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 Film „Człowiek, który widział za dużo”, reż. Trisha Ziff godz. 20.00, kino Orzeł MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 Film „Ustrzelić mafię”, reż. Kim Longinotto 22.10.2019, wtorek godz. 21.00, kino Orzeł MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14 Film „Harry Gruyaert. Fotograf”, reż. Gerrit Messiaen 24.10.2019, czwartek godz. 17.00, MOB, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 Spotkanie autorskie z Agnieszką Pajączkowską wokół książki „Wędrowny zakład fotograficzny” 26.10.2019, sobota godz. 15.00, KPCK, pl. Kościeleckich 2, wstęp wolny Premiera albumu archiwalnych zdjęć architektury modernistycznej Bydgoszczy i regionu autorstwa Henryka Nahorskiego godz. 17.00, wstęp wolny Finisaż wystawy – oprowadzanie kuratorskie po wystawach w Domu Towarowym Jedynak

Szczegółowy program: www.vintagephotofestival.com październik 2019 |

BIK | 41

w yd a r z e ni a impresariat artystyczny itd. 3.10.2019, godz. 20.00, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14, bilety: 80 zł – impresariat artystyczny itd. (Gdańska 13, Fanaberia), MCK (Marcinkowskiego 12–14), bileterka.com, ebilet.pl, biletyna.pl, kupbilecik.pl, MIEJSCA STOJĄCE

VOO VOO – nowa płyta Za niebawem

Po spokojnej, klimatycznej płycie 7 Voo Voo wraca z nowym albumem Za niebawem. Premierowy materiał stawia na żywioł, rytm i mocniejsze gitarowe akcenty. Więcej też tym razem odniesień do spraw społecznych i pytań o kondycję człowieka w tych pogmatwanych czasach. Za muzykę i słowa jak zawsze odpowiada Wojciech Waglewski, natomiast miksem i produkcją muzyczną płyty zajął się Piotr „Emade” Waglewski.

Klub „Arka” B.S.M. 2.10.2019, środa, godz. 16.00 „ZAJĘCIA ZAPOZNAWCZE – plan pracy” – Lalkarstwo dla dzieci 2.10.2019, środa, godz. 17.30 TURNIEJ JEDNEGO WIERSZA 3.10.2019, czwartek, godz. 16.00 „PODSTAWY RYSUNKU” poznanie technik rysunkowych – zajęcia plastyczne dla dzieci 7.10.2019, poniedziałek, godz. 17.30 Z cyklu „ARKA POEZJI” – wieczór poezji, prowadzenie: Stefan Pastuszewski 8.10.2019, wtorek, godz. 16.00 „ZAGADNIENIE PERSPEKTYWY” – podstawy rysunku c. d. – zajęcia plastyczne dla dzieci 9.10.2019, środa, godz. 16.00 „PODSTAWY LALKARSTWA TEATRALNEGO” – Lalkarstwo dla dzieci 9.10.2019, środa, godz. 16.00 Spotkanie Klubu Aktywnego Seniora 14.10.2019, poniedziałek, godz. 16.00 „DZIAŁKOWE PLONY” – spotkanie w Klubie Seniora 42 | BIK | październik 2019

17.10.2019, godz. 20.00, Filharmonia Pomorska. Bilety: 80/100 zł – impresariat artystyczny itd. (Gdańska 13, Fanaberia), bileterka.com, biletyna.pl, kupbilecik.pl

Sebastian Riedel i CREE

W 2019 roku przypada 25. rocznica śmierci Ryszarda Riedla. W związku z tym Sebastian Riedel & Cree postanowili uczcić to wydarzenie serią koncertów upamiętniających twórczość legendarnego wokalisty Ryszarda Riedla i zespołu Dżem. Już w tym roku w ramach własnych koncertów zespół zaprezentuje specjalny set utworów przygotowanych na tę okoliczność. Dzięki temu uczestnicy będą mogli sobie przypomnieć utwory Riedla i zespołu Dżem w interpretacji jego syna Sebastiana. inf. Katarzyna Borkowska-Kiss

16.10.2019, środa, godz. 16.00 „Szkic postaci podział na fragmenty dobór materiałów” – lalkarstwo dla dzieci 17.10.2019, czwartek, godz. 16.00 „MARTWA NATURA – światłocień” – zajęcia plastyczne dla dzieci 17.10.2019, czwartek, godz. 18.00 Spotkanie Klubu Zdrowia 23.10.2019, środa, godz. 16.00 „BUDOWA SZKIELETÓW” – Lalkarstwo dla dzieci 29.10.2019, wtorek, godz. 16.00 „Plama w martwej naturze” – zajęcia plastyczne dla dzieci 31.10.2019, czwartek, godz. 16.00 „Martwa natura w skali monochromatycznej” – zajęcia plastyczne dla dzieci Zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m.in.: Koło plastyczne dla dzieci – wtorki i czwartki godz. 16.00; Gimnastyka dla seniorów – poniedziałki, środy i piątki godz. 9.00 i 10.00; Gimnastyka dla seniorów – wtorki i czwartki 17.00; Klub Seniora – poniedziałki godz. 16.00; Klub Aktywnego Seniora środy 16.00. http://www.bsm.bydgoszcz.pl/ zakładka: Domy kultury

w yd a r z e ni a Galeria Sztuki NEXT 4.10.2019, piątek, godz. 19.00, ul. Poznańska 31 – aukcja od poniedziałku 30 września – wystawa poprzedzająca aukcję

1. Jesienna Aukcja Sztuki z cyklu Cztery Pory Roku

Na licytację wystawiono 80 obiektów współczesnych artystów polskich ze zróżnicowanymi cenami wywoławczymi i rozpoczynającymi się od 1000 złotych. 1. Jesienna Aukcja Sztuki to świetna okazja do nabycia dzieł sztuki na wysokim poziomie artystycznym. Dom aukcyjny wystawia tylko jedną pracę każdego artysty, którą można nabyć od bardzo atrakcyjnej ceny wywoławczej. Znane i poszukiwane nazwiska to m.in.: Andrzej Zdanowicz, Ernest Zawada, Ziemowit Fincek, Marcin Kowalik, Natalia Rozmus, Anna Zalewska, Krzysztof Musiał, Mirella Stern, Jacek Tyczyński, Joanna Misztal, Grzegorz Skrzypek, Piotr Kachny, Dominika Grzymska, Karolina Matyjaszkowicz, Konrad Hamada. Każdej naszej aukcji towarzyszy drukowany katalog, w którym informacyjnie ulokowano wszystkie pozycje wraz z opisami i cenami wywoławczymi. Wydawnictwo dostępne jest bezpłatnie w siedzibie galerii podczas trwania wystawy. Aukcja i katalog dostępne są w portalugalerianext.pl, gdzie można zarejestrować się lub zalogować oraz złożyć zlecenie chęci kupna „z limitem ceny” lub opcją „proszę dzwonić”. Dodatkowo w portalach One Bid i Artinfo 1 Jesienna AS ulokowana jest z możliwością licytacji w czasie rzeczywistym. Znajdziecie nas również na Facebooku, gdzie na naszym profilu publikujemy katalog i zdjęcia z trwającej wystawy przedaukcyjnej.

Zawada Ernest, Światło, 2019, olej na płótnie, 100×70 cm

Natalia Rozmaus, Manarola nocą, 2019, 65×185 cm

18.10.2019, piątek, godz. 18.30, ul. Poznańska 31 – wernisaż. Wystawa połączona ze sprzedażą potrwa do 14 listopada

Natalia Rozmaus – wystawa malarstwa pt. Włoski styl

Natalia Rozmus – artystka reprezentuje młode pokolenie twórców. Urodzona w 1983 roku, posiada tytuł naukowy doktora sztuki uzyskany w 2015 r. obroną pracy dotykającej zagadnień interdyscyplinarności sztuk. Dyplom magisterski z malarstwa obroniła w 2012 r., a dyplom z projektowania przemysłowego w 2008 r. W roku 2015 odznaczona Medalem Młodego Pozytywisty przez Stowarzyszenie im. H. Cegielskiego. Od 2009 r. członkini szwedzkiego stowarzyszenia artystów Konstnärsföreningen Dymlingen. Od 2016 r. reprezentowana przez V.A.

Gallery Poland, od 2017 r. reprezentowana przez Galerię Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej w Warszawie oraz przez PotatoMike w Nowym Jorku. Brała udział w licznych wystawach autorskich oraz zbiorowych. Jej obrazy znajdują się w kolekcjach autorskich w Polsce, Szwecji, USA i Niemczech oraz w kolekcjach instytucji kulturalnych Landstinget Jönköping oraz Kultur Jönköping Kommun. Najnowszy cykl prac Włoski styl mocno odcina się od poprzednich prac artystki. Miejsce twardych, zdecydowanych linii malarka zastąpiła miękkimi, kolorowymi plamami. Widać na płótnie dotknięcia pędzla. Kompozycje zyskały dużo miękkości, łagodności i subtelnej uczuciowości. Ten kobiecy element jest wyraźnie wyczuwalny. www.galerianext.pl inf. Sławomira Malingowska

październik 2019 |

BIK | 43

w yd a r z e ni a Kino Jeremi i sala widowiskowa w Fordonie W październiku, w ramach filmowych czwartków, kino Jeremi zaprezentuje nowy cykl filmowy „Październik z kryminałem”, w ramach którego wyświetlone zostaną następujące filmy: 3.10.2019, czwartek, godz. 19.00 Morderstwo w hotelu Hilton, reż. T. Saleh 10.10.2019, czwartek, godz. 19.00 Na krawędzi, reż. M.R. Roskam 17.10.2019, czwartek, godz. 19.00 Piranie, reż. C. Giovannesi 24.10.2019, czwartek, godz. 19.00 Zagubiona autostrada, reż. D. Lynch 31.10.2019, czwartek, godz. 19.00 Węgierska robota, reż. N. Antal Bilety: normalny – 10 zł, ulgowy – 6 zł, członkowie DKF – wstęp wolny. Z biletów ulgowych mogą korzystać osoby powyżej 60. roku życia, młodzież szkolna oraz studenci do 26. roku życia. Kino Jeremi mieści się w budynku XV LO przy ul. gen. Augusta Fieldorfa „Nila” 13 w Fordonie. Szczegóły na stroniekinojeremi.liceumxv.edu.pl i nafacebook.com/KinoJeremiFordon. XV Liceum Ogólnokształcące bierze udział w Bydgoskim Projekcie Miejskim pn. Szkoła Otwarta i Tolerancyjna, organizując w kinie Jeremi cykliczne projekcje filmów z wątkiem tolerancji w tle, w ramach Klubu Filmowego „Miasto Gniewu”. Akcja skierowana jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych. Terminarz seansów w 2019 roku: 23.10.2019, godz. 10.00 Samba, reż. O. Nakache, E. Toledano

20.11.2019 godz. 10.00 Przełęcz ocalonych, reż. M. Gibson Każdy film poprzedzony jest prelekcją, a po zakończeniu odbywają się krótkie dyskusje. Zgłoszenia klas można przesyłać na: kinojeremi@liceumxv.edu.pl. Informacje o projekcie na stronie otwarta.bydgoszcz.pl. Zapraszamy do sali widowiskowej przy ul. Piwnika-Ponurego 10 w Fordonie na audycje muzyczne dla dzieci i seniorów przygotowane przez artystów Filharmonii Pomorskiej: 22.10.2019

Garść dźwięków, szczypta ciszy, czyli rytm

– godz. 10.00 – przedszkola i klasy I–III szkół podstawowych, – godz. 11.30 – seniorzy. Rezerwacja miejsc pod nr. tel. 52 343 66 67 wew. 224. Wstęp: 6 zł, grupy zorganizowane: 5 zł/osoba. 3 listopada 2019 roku o godz. 19.00 w sali widowiskowej przy ul. Piwnika-Ponurego 10 w Fordonie odbędzie się bluesowy koncert Starej Szkoły. Zespół gra od 2010 roku. Utworzyła go przyjacielska grupa facetów, którzy wykonują przede wszystkim własne kompozycje. Ich styl balansuje pomiędzy rockiem a bluesem, czego dowodem jest wydana w 2017 roku płyta Coraz bliżej, o której Wiesław Weiss („Teraz Rock”) napisał: „Bardziej zadumana i liryczna, choć niepozbawiona ostrzejszego grania. Zaskakująco dojrzała, piękna”. Niewątpliwie atutem kompozycji Starej Szkoły są niebanalne, budzące refleksje, autorskie teksty. Obecnie Stara Szkoła gra w składzie: Iwona Gulczyńska – skrzypce, Tomek Kuczma – wokal, gitara, Karol Łada – gitara, Sławek Kuczma – bas, Zdzisław Monasterski – perkusja, Michał Kunkel – harmonijka ustna, Krystian Wierzchowski – klawisze, Heniu Chyła – instrumenty perkusyjne. inf. Monika Jarzyna

Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, poniedziałek–piątek 8.00–16.00, sobota i niedziela nieczynne

Twórczo i naukowo

Dom kultury „Akademicka Przestrzeń Kulturalna” przy Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy prowadzi nabór na zajęcia realizowane w roku szkolnym 2019/2020. W ofercie szeroki wachlarz zajęć artystyczno-kulturalno-animacyjnych dla dzieci i młodzieży. Spotkania dla młodych artystów prowadzone są przez wykwalifikowanych specjalistów w zakresie sztuki, kulturoznawstwa, muzykologii oraz fotografii. Więcej szczegółów na stronie www.domkultury.byd.pl. inf. Anna Kordylas

44 | BIK | październik 2019

w yd a r z e ni a Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna 10.10.2019, czwartek, godz. 18.00, Biblioteka Główna – sala odczytowa, Stary Rynek 22 „Bitwa nad Little Bighorn. Przegrane zwycięstwo Siuksów” – spotkanie z dr. Adamem Piekarskim w ramach programu ameryka@twojej bibliotece®.

Wybrane zajęcia edukacyjne w październiku

Biblioteka na wynos

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr Witolda Bełzy w Bydgoszczy zaprasza na spotkania z kulturą w niestandardowych miejscach: 5.10.2019, sobota, godz. 10.00–13.00 CH Rondo, ul. Kruszwicka 1 12.10.2019, sobota, godz. 10.00–13.00 CH Galeria Pomorska, ul. Fordońska 141 19.10.2019, sobota, godz. 10.00–13.00 CH Auchan, ul. Mariana Rejewskiego 3 26.10.2019, sobota, godz. 10.00–13.00 CH Galeria Pomorska, ul. Fordońska 141 10, 24 października 2019, godz. 18.00

Projektor

Na strychu biblioteki prócz ciekawych filmów czekać będą na was leżaki i wygodne pufy. W sercu miasta, za darmo. Zapraszamy na seanse w ramach cyklu Projektor. Każdego miesiąca prezentujemy nowy zestaw filmów; wśród nich absolutne klasyki i obrazy mniej popularne, te ambitne i zupełnie rozrywkowe. 3.10.2019, godz. 18.00-20.00

Targowisko Kultury

Spotykamy się w każdy 1. czwartek miesiąca. Sprzedaż? Wymiana? To zależy od Ciebie – my tylko stwarzamy okazję! Udział w Targowisku Kultury jest bezpłatny. 2, 9, 16, 23, 30 października 2019, godz. 18.00–19.00

Konwersacyjny klub językowy Deutsch Mit Spaß

Raz w tygodniu w bibliotece spotyka się grupa pasjonatów, by porozmawiać w języku niemieckim z ludźmi innych kultur i ciekawych zainteresowań.

2.10.2019, godz. 10.30, WiMBP (Filia nr 10 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Noakowskiego 4) Nie tylko dla ornitologów – zajęcia edukacyjne dla dzieci z okazji Europejskiego Dnia Ptaków. 3.10.2019, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) Lato odeszło, jesień nadeszła. Na tropie jesieni w przyrodzie i w kuchni – zajęcia literacko-przyrodnicze dla dzieci. 7.10.2019, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Czerkaska 11) Zabawne historyjki o Bartusiu i jego rodzinie: poznajemy znaczenie niektórych powiedzeń – zajęcia literackie na podstawie książki G. Kasdepkego pt. Co to znaczy… 8.10.2019, godz. 10.15, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Pomorska 80–86) Każdy może czytać – zajęcia literackie dla dzieci na podstawie opowiadania J. Wieslander pt. Mama Mu czyta. 9.10.2019, godz. 16.30, WiMBP (Filia nr 30 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Toruńska 185) Dzieci listy piszą? – zajęcia edukacyjne dla dzieci z okazji Tygodnia Pisania Listów. 10.10.2019, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Poświęć minut kilka dla kolegi Wilka: kiedy czytamy, to nikogo nie słuchamy – głośne czytanie książki O. Lallemand pt. O Wilku, który został gwiazdą rocka. 15.10.2019, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) Emocyjki, czyli moje nastroje – zajęcia edukacyjne dla dzieci w ramach spotkań z „bajkami-pomagajkami”. 17.10.2019, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dzieci i młodzieży, ul. Bohaterów Kragujewca 11) Suknia Pani Jesieni skarbami się mieni – zajęcia edukacyjne dla przedszkolaków. 21.10.2019, godz. 11.30, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Broniewskiego 1) Zasady dobrej i skutecznej komunikacji – jak porozumieć się z młodszym pokoleniem? – spotkanie dla seniorów. 22.10.2019, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Czarujemy wyobraźnię, czyli jak wiele ukrywa się w kieszonce – zajęcia z twórczego myślenia dla dzieci na podstawie książki I. Chmielewskiej pt. W kieszonce. 24.10.2019, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) Perły Dolnego Śląska – spotkanie podróżnicze z Agnieszką Reiwer-Przepierską. październik 2019 |

BIK | 45

w yd a r z e ni a Biblioteka Główna UKW 3.10.2019, czwartek, godz. 18.00, Biblioteka UKW, ul. Szymanowskiego 3, sala „Pamięć Bydgoszczan”. Ekspozycję można oglądać do 8 listopada

Otwarcie wystawy: Michał Kubiak, Medale

(medale pochodzą ze zbiorów artysty i Muzeum Okręgowego im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy) Wprowadzenie: Irena Borowczak

czość medalierska. Pretekstem do zapoznania się z nią jest wystawa przygotowana w Bibliotece UKW. Tematem prezentowanych medali tego artysty są zabytkowe budowle grodu nad Brdą, portrety znanych Polaków – zarówno żyjących, jak i tych, którzy przeszli już do historii – a także wizerunki ludzi związanych z Bydgoszczą i regionem. Odrębną kategorię wśród prac stanowią medale upamiętniające instytucje, zakłady i stowarzyszenia, a także różne wydarzenia rocznicowe. Choć twórczość Michała Kubiaka była wielokrotnie prezentowana, m.in. na ekspozycjach przygotowywanych przez Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, które posiada reprezentatywną kolekcję jego medali, obecna wystawa stanowi pierwszą okazję do zapoznania się z tak szerokim wyborem jego prac medalierskich. 18.10.2019, godz. 18.00, Biblioteka UKW ul. Szymanowskiego 3 (galeria II piętro) – otwarcie wystawy. Wystawa będzie prezentowana do 18 listopada

Michał Kubiak, Wenecja bydgoska, 1980, brąz, lany, 70×110 mm (plakietka jednostronna), fot. Wojciech Woźniak

Michał Kubiak, ur. w 1946 r. w Bydgoszczy, absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu, to dla wielu bydgoszczan przede wszystkim rzeźbiarz – twórca m.in. Drzwi Błogosławieństw w bazylice św. Wincentego à Paulo, Drzwi Jubileuszowych w katedrze bydgoskiej, Ławeczki Mariana Rejewskiego oraz rzeźb Wędrowiec i Flisak. Mniej znana jest natomiast jego twór-

Klub „ODNOWA” 1.10.2019, wtorek, godz. 15.00 Kawiarenka Seniora zaprasza – spotkanie tematyczne

2.10.2019, środa, godz. 16.30 Papierowa zabawka z niespodzianką – zabawy plastyczne dla dzieci 3.10.2019, czwartek, godz. 15.30 Zabawa taneczna w Klubie Seniora „Kalina”

4.10.2019 piątek, godz. 14.30 Bydgoskie eliminacje do XVII Międzynarodowego Festiwalu Piosenki „KRD Solo – Tutti 2019” (udział w eliminacjach jest bezpłatny, obowiązują zapisy)

9.10.2019, środa, godz. 15.00 Etniczne tańce w kręgu z Danutą Trzebińską-Kapczyńską D. Trzebińska-Kapczyńska – pedagog-wykładowca, autorka ciekawych programów choreograficznych. Prowadzi zajęcia w zakresie terapii tańcem, instruktorka improwizacji tańca, ruchu i symboliki ciała oraz tańców w kręgu. 10.10.2019, czwartek, godz. 15.30 Zabawa taneczna w Klubie Seniora „Kalina”

15.10.2019, wtorek, godz. 15.00 Kawiarenka Seniora zaprasza na spotkanie tematyczne – Drogi serca i rozumu 46 | BIK | październik 2019

Poplenerowa wystawa malarstwa Funka 2019

XXXVIII Plener Malarski dla projektantów został zorganizowany przez Związek Polskich Artystów Plastyków, Polska Sztuka Użytkowa. W plenerze wzięli udział: Janusz M. Kochanowski – komisarz pleneru, Cecylia Janeczek-Matuszewska, Jadwiga Kolarczyk, Henryk Głowacz i Włodzimierz Krzemkowski. inf. Barbara Maklakiewicz

16.10.2019, środa, godz. 16.30 Wyczarowane z liści – zabawy plastyczne dla dzieci 22.10.2019, wtorek, godz. 17.00 Poezja językiem snów – spotkanie autorskie z Joanną Kalinowską. Prowadzenie: Maria Jolanta Kowalska, oprawa muzyczna: Andrzej Haliniak. J. Kalinowska – tłumaczka i poetka. Jest także organizatorką szeregu imprez polonijnych i inicjatorką wielu pomysłów współpracy międzynarodowej. Oprócz tomików osobistych jej wiersze zostały umieszczone w licznych antologiach i czasopismach na całym świecie, a także przetłumaczone, oprócz włoskiego, na język angielski, hiszpański, rosyjski, białoruski, ukraiński oraz na indyjski język telugu. 25.10.2019, piątek, godz. 16.00 Żarty na stronę – gościnny występ Teatru Form Różnych „Nasza Klasa”. Spektakl kabaretowy na podstawie tekstów Zdzisława Prussa. 27.10.2019, niedziela, godz. 17.00 V Ogólnopolskie Dni Djembe – warsztaty bębniarskie dla początkujących – obowiązują zapisy. Prowadzenie: Piotr Schutta. 30.10.2019, środa, godz. 16.30 Malujemy z Panem Sztućkiem – zabawy plastyczne dla dzieci. www.klubodnowa.pl

w yd a r z e ni a Adria Art 4.10.2019, godz. 20.00, Kinoteatr Adria

Kabaret Czesuaf – Przyjęcie

Kabaret wraca z nowym, przebojowym programem. Przyjęcie to dwie godziny skeczów i piosenek, przy których nikt nie będzie się nudził. Są przyjęcia rodzinne, są przyjęcia państwowe, przyjęcia bardziej lub mniej oficjalne, ale Przyjęcie kabaretu Czesuaf to jedyne, na którym goście będą płakać ze śmiechu. 6.10.2019, godz. 19.00, Artego Arena, Bydgoszcz

Paweł Domagała – 1984 Tour cz. 4

Paweł Domagała to jeden z najbardziej rozpoznawanych aktorów i piosenkarzy młodego pokolenia. Jesienią 2016 roku ukazał się jego długo wyczekiwany debiutancki album Opowiem Ci o mnie. Płyta trafiła do serc szerokiego grona odbiorców i zdobyła status podwójnej platynowej płyty. Na krążku znalazło się 12 premierowych piosenek, w tym hit Weź nie pytaj, który podbijał wszystkie krajowe listy przebojów. 10.10.2019, godz. 18.00 i 20.30, Kinoteatr Adria

Kabaret Paranienormalni – Z humorem czeba żyć

11.10.2019, godz. 17.30 i 20.30, Kinoteatr Adria

Przygoda z ogrodnikiem

Przygoda z ogrodnikiem to czarna komedia z zaskakującą puentą, wybitnego kanadyjskiego autora – Norma Fostera. Znany jest on polskiemu widzowi z takich hitów scenicznych jak: Między łóżkami, Ostra jazda, Old Love czy Randka w ciemno na dwie pary. Para aktorów – państwo Dzicy – po latach pracy w teatrze porzuca ambicje i mizerne życie aktorów teatru objazdowego. Zostaje ekspertami od samodoskonalenia osobowości i jeździ po świecie z szkoleniami motywacyjnymi. Kiedy są na szczycie kariery, ich małżeństwo powoli się rozpada. Jaki udział ma w tym tytułowy ogrodnik państwa Dzikich? Obsada: Anna Mucha, Agnieszka Włodarczyk, Katarzyna Cichopek / Anna Oberc, Michał Sitarski, Bogdan Kalus / Sylwester Maciejewski, Artur Krajewski / Bartek Żukowski. 12.10.2019, godz. 19.00, Filharmonia Pomorska

Michał Szpak – The Moon Tour

Po ogólnopolskim sukcesie Classica Tour i Dreamer Tour przyszedł czas na The Moon Tour. Michał Szpak w swojej najnowszej trasie zabierze fanów w księżycową podróż i zaprezentuje największe hity z ostatnich lat – kawałki z albumów Byle być sobą i Dreamer. Nie zabraknie również przeboju z Eurowizji, utworów z repertuaru Czesława Niemena oraz kilku muzycznych niespodzianek. 21.10.2019, godz. 17.00 i 20.00, Opera Nova

Pan Jowialski – komedia A. Fredry – Teatr Polonia

Pan Jowialski Aleksandra Fredry – jedna z najbardziej kochanych przez teatr i publiczność komedii. Obok Zemsty i Ślubów Panieńskich budząca najżywsze uznanie krytyki. Jednocześnie to utwór stwarzający wyjątkowe szanse na wielkie kreacje aktorskie i zawsze żywą reakcję publiczności. Obsada: Krystyna Janda, Marian Opania, Magdalena Zawadzka, Aleksandra Grzelak, Wojciech Malajkat, Miron Jagniewski, Krzysztof Plusko. 30.10.2019, godz. 17.30 i 20.30, Kinoteatr Adria

Stand-up Night: Robert Korólczyk, Ewa Błachnio, Marcin Wojciech, Tomasz Jachimek

Paranienormalni w swoim najnowszym programie żartują ze spraw codziennych, relacji międzyludzkich, kwestii damsko-męskich i roli mediów w naszym życiu. A wszystko to z właściwą sobie lekkością. Z humorem trzeba żyć! – oto recepta na szczęśliwe, udane życie.

Szczegóły i bilety: adria-art.pl inf. Robin Jesse

październik 2019 |

BIK | 47

w yd a r z e ni a Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 3.10.2019, czwartek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

„Promień czasu 1979–2019” – 40-lecie działalności Galerii Autorskiej Jana Kaji i Jacka Solińskiego (część II)

Wystawa jest przeglądem najciekawszych prac powstałych w roku akademickim 2018–2019 oraz na plenerze w Lubostroniu. Na wernisażu wystąpi z krótkim recitalem zespół wokalny Niespodzianka z klubu seniora „Złota Jesień”. 8.10.2019, wtorek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

W cyklu „Piękna nasza Polska cała”: Tatarzy

Piękna nasza Polska cała – piękna także innymi od naszych narodowych elementami tradycji, kultury, które w ciągu kilkuset lat pobytu Tatarów w Polsce nie zaginęły, nie uległy asymilacji, tworząc swego rodzaju dziedzictwo – dziedzictwo także polskie, warte bliższego upowszechnienia i poznania.

Jacek Soliński i Jan Kaja, fot. Krzysztof Szymoniak

Spotkanie, w ramach którego nastąpi również otwarcie wystawy prac jubilatów, poprowadzi Urszula Guźlecka. Wśród gości pojawią się: Wojciech Banach, Bogdan Chmielewski, Ryszard Czajkowski, Anna Drejas, Kazimierz Drejas, Małgorzata Grajewska, Grzegorz Grzmot-Bilski, Jarosław Jakubowski, Grzegorz Kalinowski, ks. Franciszek Kamecki, Maciej Krzyżan, Wojciech Nadratowski, Robert Mielhorski, Piotr Wiesław Rudzki, Piotr Siemaszko, Bartłomiej Siwiec, Marek Kazimierz Siwiec, Hanna Strychalska, Wiesław Trzeciakowski, Jan Wach, Roma Warmus, Jerzy Zegarliński i Sonia Zengel. 5.10.2019, sobota, godz. 11.00–12.30, Salon Hoffman KPCK, bilety w cenie: dorosły 25 zł, dziecko 15 zł, do nabycia w KPCK

„Stwórz z dzieckiem własną bajkę” – warsztaty dla dzieci i rodziców

Pokażemy kilka technik improwizacji, które pozwolą bawić się z dzieciakami w tworzenie bajek lub samemu zamieniać się wieczorami w superbajarza i snuć opowieści na dobranoc. 6.10.2019, niedziela, godz. 16.00, oranżeria Pałacu Lubostroń – wernisaż. Wystawa czynna do 27 października, wstęp wolny

Wystawa prac grupy plastycznej Kujawskiego Uniwersytetu III Wieku

48 | BIK | październik 2019

8 października odbędzie się też wernisaż wystawy przygotowanej przez Związek Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej, prezentującej historię Tatarów i ich wkład w obronę i budowę niepodległej Polski. 10–11 października (czwartek–piątek), Salon Hoffman KPCK, na zgłoszenia czekamy do 7 października

I Ogólnopolski Konkurs Wokalny im. Stanisława Jopka

Szczegóły w zakładce „wydarzenia” na www.kpck.pl. 13.10.2019, niedziela, godz. 12.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny.

Spotkanie autorskie z Małgorzatą Czyńską i Katarzyną Gębarowską wokół książki „Zawód: fotografistka” w ramach Vintage Photo Festival

Książka opowiada o losach bydgoskich pionierek fotografii zawodowej. Fotografistki to emancypantki, kobiety aktywne zawodowo, pasjonatki fotografii i właścicielki własnych interesów. Pochodziły z różnych zakątków Polski, Bydgoszcz obrały za swoją ziemię obiecaną. Sześć kobiet – sześć barwnych opowieści, ukazanych w atelier fotograficznym i w życiu prywatnym. Odważne wybory zawodowe, miłosne historie, radości i tragedie. W tle dwudziestolecie międzywojenne, dynamiczny czas zmian politycznych i społecznych.

w yd a r z e ni a Ponadto w ramach wydarzenia – spotkanie autorskie z Adamem Juszkiewiczem oraz Ryszardem Chodyną na temat zawodowej wolności w tradycji najstarszych bydgoskich zakładów fotograficznych. Spotkanie jest wydarzeniem towarzyszącym wystawie Eros i Tanatos. Bydgoskie pionierki fotografii zawodowej 1888–1945 w MOB w Spichrzach nad Brdą.

18.10.2019, piątek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

„Nie (Zwykłe kobiety z pomorza i kujaw)” – spektakl poprzedzony wykładem

15.10.2019, wtorek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Spotkanie z cyklu „Portrety”: Jerzy Puciata – „Malarz Życia”

Spektakl w wykonaniu aktorów Teatru Form Różnych „Nasza Klasa” Kujawskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Scenariusz: Alfreda Piątek, reżyseria: Terese Wądzińska-Szpecht, opracowanie muzyczne: Waldemar Knade. Wykład wygłosi Agnieszka Wysocka. 22.10.2019, wtorek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Jerzy Puciata – absolwent Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, dyplom uzyskał w 1958 roku w pracowni prof. Borysowskiego. Oprócz malarstwa sztalugowego uprawiał malarstwo ścienne, grafikę użytkową, wystawiennictwo, współpracował z biurami projektowymi. Swoją twórczość prezentował na kilkudziesięciu wystawach indywidualnych oraz zbiorowych w kraju i za granicą, autor monumentalnego obiektu przestrzennego zatytułowanego Krzyż Pamięci, Wiary i Zwycięstwa z 1984 r. 17.10.2019, czwartek, godz 17.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Marek Kazimierz Siwiec – promocja tomiku „Przebłysk, wiersze londyńskie”

Spotkanie poprowadzi dr Grzegorz J. Grzmot-Bilski Marek Kazimierz Siwiec (ur. w 1950 r. w Kętrzynie), poeta, filozof, profesor UKW w Bydgoszczy. Autor książek poetyckich i filozoficznych oraz kilkudziesięciu rozpraw z estetyki i krytyki artystycznej.

18.10.2019, piątek, godz. 9.00–12.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Teatr w pigułce. Spotkanie I: „Teatr poezji w żywym planie”

Pokażemy i omówimy wybrane formy i techniki teatralne obrazujące, jak różnorodny może być ten rodzaj sztuki.

XXXIII Spotkanie z Historią u Hoffmana pt. „Idee Le Corbusiera w bydgoskiej architekturze lat 60. XX wieku”

Architektura, design i moda lat 60. XX wieku przeżywają właśnie renesans zainteresowania. O tych, które wyróżniają się w bydgoskim krajobrazie, o ich twórcach i związkach z ideami Le Corbusiera, opowie historyk sztuki dr Iwona Jastrzębska-Puzowska. 26.10.2019, sobota, godz. 10.00, Zespół Szkół Spożywczych przy ul. Toruńskiej 174, wstęp wolny

Międzywarsztatowy Konkurs Umiejętności Osób Niepełnosprawnych 2018 Szczegóły na www.kpck.pl.

26.10.2019, sobota, godz. 15.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Promocja albumu fotograficznego Henryka Nahorskiego w ramach Vintage Photo Festival

Album zawiera archiwalne zdjęcia architektury modernistycznej Bydgoszczy i regionu. 29.10.2019, wtorek, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Jubileusz 30-lecia działalności Oddziału Bydgoszcz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich

W programie m.in. wystąpienia oficjalne, część artystyczna, wystawa publikacji książkowych członków Oddziału Bydgoszcz SPP, wystawa fotografii, wystawa prac plastycznych młodzieży. inf. Jędrzej Kubiak

październik 2019 |

BIK | 49

w yd a r z e ni a Otwarta Przestrzeń „Światłownia” 4.10.2019, piątek, godz. 18.00

Krystian „Krystek” Wierzchowski – koncert

18.10.2019, piątek, godz. 18.00

Pilersi – koncert szantowy

Pilersi to powstały w 2016 roku zespół muzyczny wykonujący utwory związane z tematyką żeglarską i nie tylko. Zespół tworzą: Marcin Białczyk (wokal, gitara akustyczna, harmonijka ustna), Edward Piskuła (wokal, gitara basowa i elementy perkusyjne), Wojciech Piskorz (akordeon, klawisze) i Mirosław Cichy (perkusja). Wychowani na muzyce rozrywkowej, rockowej, biesiadnej, po 15 latach grania w zespole, dodatkowo zajęli się tworzeniem własnych utworów. Żeglarze z zamiłowania. 19.10.2019, sobota, godz. 18.00

Pan Górski i Spółka – koncert

5.10.2019, godz. 18.00

Joanna Gładykowska i zespół Obiekt

Joanna Gładykowska, urodzona w 1986 r. w Bydgoszczy, z wykształcenia filolog polski, z zawodu nauczyciel języka polskiego. Członkini Grupy Literackiej Et Cetera. Współautorka trzech antologii. Debiutowała tomikiem „Halo, poezja”. W 2017 roku otrzymała stypendium artystyczne Prezydenta Miasta Bydgoszczy i opublikowała drugi tom poezji pt. „Prosto z moich oczu”. Obiekt tworzą: Artur Ruszczyński (gitara elektryczna), Piotr Bieńkiewicz (bas) oraz perkusista Wojtek Romanowski. 11.10.2019, piątek, godz. 19.00, bilety w cenie 35 zł (przedsprzedaż) i 45 zł (w dniu koncertu) dostępne biletyna.pl

Ta droga – the best of Marcin Styczeń – koncert

W programie koncertu znajdują się piosenki ze wszystkich 10 płyt artysty: mistyczna poezja Karola Wojtyły, wiersze Ernesta Brylla, autorskie utwory Marcina Stycznia oraz piosenki Leonarda Cohena. Koncert Ta droga – the best of jest jednocześnie promocją śpiewnika Marcina Stycznia z największymi przebojami. 12–13 października 2019, sobota–niedziela, od godz. 16.00, wstęp wolny

IX Festiwal Widzących Duszą „Muzyka otwiera oczy”

Program: Sobota 12.10.2019, Światłownia, ul. św. Trójcy 15 – godz. 16.00 – rozpoczęcie części konkursowej; – ok. godz. 19.00 – recital laureata VIII edycji festiwalu Mileny Wiśniewskiej z Gdańska; – ok. godz. 20.00 wytypowanie przez jury uczestników koncertu laureatów (kolejność alfabetyczna). Niedziela 13.10.2019, Sala Manru, Opera Nova, ul. Focha 5 – godz. 16.00 – koncert laureatów; – ok. godz. 17.00 – koncert Piotra Machalicy z zespołem. 50 | BIK | październik 2019

Koncerty zespołu Pan Górski i Spółka to nie tylko uczta dla miłośników słowa i muzyki, ale przede wszystkim atmosfera spotkania z przyjaciółmi, gdzie zaciera się granica pomiędzy artystą a widownią. Rockendrolowcy tym razem w łagodnym wydaniu na koncertach potrafią zaskoczyć, wzruszyć i chwycić za serce widownię. Wykonują utwory swoje, jak również innych artystów, jak np. Kaczmarski, Gintrowski, Awdiejew. 25.10.2019, piątek, godz. 18.00

Dorota „Sowa” Kuziela – koncert

Dorota „Sowa” Kuziela – artystka, która łączy mocny wokal z grą na skrzypcach. Jak mało kto na świecie potrafi grać na skrzypcach i śpiewać jednocześnie. Do tego pisze własne piosenki, za które została nagrodzona m.in. grand prix na międzynarodowym festiwalu bardów OPPA 2018. Garść poezji, nutka folku, gdzieniegdzie przyprawione klasyką, dużo emocji. W tym roku ukazał się jej debiutancki album Nigdy nic nie wiadomo. 26.10.2019, sobota, godz. 18.00

Łukasz Majewski – koncert

Dowiecie się, czy podróż tramwajem bywa bezpieczna, poznacie moc noworocznych postanowień, pochylicie się nad odwiecznym pytaniem „skąd wieje wiatr?”, czy też o czym można śpiewać z tęsknoty za dziewczyną i dlaczego są to słonie. Wstęp: cegiełka na Światłownię – 10 zł; niepełnosprawni, emeryci, studenci – 8 zł. www.swiatlownia.eu inf. Grzegorz Dudziński

w yd a r z e ni a

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 10.10.2019, godz. 18.00, ul. Chocimska 5, tel. 608 596 314

Otwarcie wystawy Bogdana Chmielewskiego pt. „Zegary słoneczne”, obiekt-instalacja, dokumentacja

24.10.2019, godz. 18.00, ul. Chocimska 5, tel. 608 596 314

Otwarcie wystawy linorytów Jacka Solińskiego pt. „Prognoza pamięci” oraz retrospektywny pokaz prac z lat 1986–2019

„Linoryt z upływem lat stał się dla mnie czymś więcej niż tylko techniką graficzną. Dlaczego tak jest? Chyba dlatego, że kiedy opisuję swoją powszedniość, właśnie dzięki niemu uczę się dyscypliny i syntezy. Żmudność wykonywanej pracy wymaga czasu i cierpliwości. Czynnościom tym towarzyszą rodzące się rozmaite refleksje, ot takie poetyckie filozofowanie przy pracy. Odczucia związane z linorytniczą podróżą bywają inspirujące, bo otwierają różne perspektywy widzenia tego samego zajęcia. Wygląda to tak, jakbym patrzył na świat przez wiele okien jednego domu”. Jacek Soliński

Jacek Soliński, Uniesiony, linoryt, IX 2018

Biuro Koncertowe HEROLD 7.10.2019, godz. 18.00, kino Orzeł, MCK, ul. Marcinkowskiego 12–14, zaproszenia w kasie kina

Taryfa Rulewskiego – premiera filmu

Jan Rulewski skończył w tym roku 75 lat. Zakończył też swoją działalność polityczną. Przez ostatnie lata był posłem i senatorem RP. Film w reżyserii Józefa Herolda przybliża mniej znaną część życiorysu legendy Solidarności. Opowiada o Szwederowie, Mariampolu i Technikum Mechanicznym – miejscach młodości Janka. Dowiadujemy się o zaskakujących historiach z jego kursów taksówkarskich, kiedy po wyrzuceniu z pracy za udział w strajku w 1986 r. zarabiał na życie jeżdżąc taksówką. Są też w filmie miejsca dramatyczne: Urząd Wojewódzki – 19 marca 1981 r., kościoły oo. Jezuitów i Świętych Polskich Braci Męczenników na Wyżynach, dawny Romet na Fordońskiej, gdzie rozpoczęła się w 1980 r. działalność związkowa Jana Rulewskiego. październik 2019 |

BIK | 51

w yd a r z e ni a Europejskie Spotkania Artystyczne XIV Europejskie Spotkania Artystyczne

Bydgoszcz / Ostromecko, 18–20 października 2019 dyrektor artystyczny – prof. dr Barbara Marcinkowska koordynator i tłumacz – Barbara Kozber organizator – Fundacja „Kalejdoskop Kultury” współorganizatorzy – Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy, Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy PROGRAM: 18.10.2019, piątek, godz. 19.00, Hala Pomp Muzeum Wodociągów, ul. Gdańska 242

Koncert „Muzyka i poezja”

Barbara Marcinkowska – wiolonczela, Agata Nowakowska Gumiela – fortepian W programie utwory: Fryderyka Chopina (160. rocznica śmierci), Stanisława Moniuszki (200. rocznica urodzin), Zygmunta Noskowskiego: Z. Noskowski – Melodia, F. Chopin – Nokturn op. 72, S. Moniuszko – Walc es-moll, Z. Noskowski – Chant de Berceau op. 37 oraz wieczór Mai Komorowskiej Nie z żalu, a z zamyślenia – poezja: Czesława Miłosza, Wisławy Szymborskiej, Zbigniewa Herberta

19.10.2019, sobota, godz. 10.00–14.00, Akademia Muzyczna, ul. Słowackiego 7

Master classes Barbara Marcinkowska – wiolonczela i muzyka kameralna

19.10.2019, sobota, godz. 9.00–12.00 i 13.30–16.00, Hala Pomp Muzeum Wodociągów

Warsztaty otwarte dla publiczności teatru improwizowanego wymyWammy z norweskim reżyserem polskiego pochodzenia Piotrem Chołodzińskim

19.10.2019, sobota, godz. 19.30, Hala Pomp Muzeum Wodociągów

Spektakl teatru wymyWammy 20.10.2019, niedziela, godz. 11.00, Hala Pomp Muzeum Wodociągów

Koncert „Młode talenty”, akompaniament Agata Nowakowska-Gumiela 20.10.2019, niedziela, godz. 15.00, Pałac w Ostromecku

Koncert „Muzyka dla wszystkich”

Elżbieta Baklarz – harfa W programie: J. Pachelbel – Kanon in D, G. F. Haendel – Concerto in B, cz. 1 Allegro, cz. 2 Andante, cz. 3 Allegro, L. Spohr – Fantasie in c, M. Mchedelov – Wariacje nt Paganiniego, B. Andres – Epices

20.10.2019, niedziela, godz. 16.00, Pałac w Ostromecku

„Portret artysty” – wernisaż wenezuelskiego malarza José Casanovy 20.10.2019, niedziela, godz. 19.30, Hala Pomp Muzeum Wodociągów

FADO z udziałem najwybitniejszych artystów portugalskich: Lucia Araujo – śpiew, Philippe de Sousa – gitara portugalska, Pompeu Coelho Gomes – gitara Więcej informacji także na s. 66

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 22.10.2019, godz. 10.00

VIII Dziecięcy Przegląd Recytatorski „Wierszyki z uśmiechem”

www.mdk1.bydgoszcz.pl fb.com/mdk1bydgoszcz tel. 523 755 349 52 | BIK | październik 2019

Jest to impreza cykliczna, odbywająca się w naszej placówce od ośmiu lat. Uczestniczą w niej uczniowie z klas I–III oraz dzieci z klas 0. Celem przeglądu jest promocja czytelnictwa, stwarzanie dzieciom możliwości do zapoznania się z twórczością różnych autorów popularnych wierszy dla najmłodszych oraz rozbudzenie wrażliwości literacko-artystycznej. Konkurs cieszy się dużym zainteresowaniem i co roku bierze w nim udział wielu młodych recytatorów z naszego miasta.

w yd a r z e ni a Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 8.10.2019, godz. 17.30, ARTHOL Galeria MDK 5

Moja Życiowa Mapa Twórcza

Wystawa prac Piotra Kubali. Bardzo dużo rysuje, bo jak sam mówi, lubi tak spędzać czas. Fascynuje go wszechświat, który stał się głównym motywem jego prac. Na wystawę zapraszamy do 22 października. 12.10.2019, godz. 12.00, ARTHOL Galeria MDK 5

Jesienna paleta

Oczywiście jak zawsze w naszych przedstawieniach nie obędzie się bez czynnego zaangażowania widowni, która pomoże nam śpiewać, niektóre osoby będą mogły statystować oraz poddać się charakteryzacji. Rezerwacje pod nr. tel. 604 148 144. 25.10.2019, piątek godz. 17.00, ARTHOL Galeria MDK 5

Międzynarodowy Dzień Animacji

Wernisaż prac sekcji plastycznych MDK 5. Motywem przewodnim wystawy jest jesień i jej złocista, ciepła kolorystyka wraz z bogatą paletą barw uzupełniających krajobraz już chłodnej i melancholijnej pory roku. Wystawa potrwa do 31 października. 15.10.2019, wtorek, godz. 9.00, 10.00, 11.00, 12.00, MDK 5 16.10.2019, środa, godz. 9.00, 10.00, 11.00, 12.00, MDK 5

„Flis” Stanisława Moniuszki – wybrane fragmenty przedstawienia

Opera „Flis” to typowa historia miłosna dwojga młodych ludzi, Zosi i Franka, którym na drodze do szczęścia staje ojciec Antoni wraz z bogatym konkurentem do ręki córki, Jakubem. Dzięki pomocy starego wiarusa Szostaka oraz zbiegowi okoliczności historia kończy się szczęśliwie dla zakochanych. Usłyszymy słynną arię Franka „Płyną tratwy po Wiśle” oraz arię Zosi „Franku, moje krocie”.

Robo-dog – projekt robota w programie Blender

Kolejna edycja poświęcona grafice komputerowej i animacji. Tym razem połączona z 5-leciem istnienia Pracowni Multimedialnej MDK 5. Animatorzy i graficy pokażą filmy rysunkowe w technice wycinanki oraz roboty animowane w grafice 3D. Wystawa potrwa do 15 listopada.

Impresariat Artystyczny IMPART 13.10.2019, godz. 18.00, Filharmonia Pomorska. Bilety w cenach: 120, 105, 90, 75 zł można nabywać online na: biletyna.pl, kupbilecik.pl, ebilet.pl, empikbilety.pl oraz w punktach sprzedaży stacjonarnej: księgarnie PWN, Media Markt i salony Empik

Andrzej Sikorowski – jubileusz

Na scenie Filharmonii Pomorskiej wystąpi z jubileuszowym koncertem wybitna indywidualność polskiej sceny muzycznej – poeta, autor tekstów, kompozytor, piosenkarz i gitarzysta, lider grupy Pod Budą, felietonista, twórca utworów do filmów i spektakli teatralnych, laureat wielu nagród i wyróżnień oraz odznaczeń państwowych Andrzej Sikorowski. Rok 2019 jest szczególny w biografii tego artysty. W październiku będzie obchodził piękny jubileusz 70. urodzin. Kolejny jubileuszowy akcent to 50 lat pracy artystycznej, a od ponad 40 lat jest na scenie z grupą Pod Budą. 40 lat temu otrzymał wyróżnienie na festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu, a 30 lat temu na Sopot Festival ’89. Nagrywał płyty z grupą Pod Budą oraz solowe, ale także z córką Mają Sikorowską czy z Grzegorzem Turnauem. Z udziałem kilkuosobowego zespołu muzycznego, w tym córki Mai, Sikorowski wykona swoje największe przeboje, w tym z repertuary grupy Pod Budą. inf. Mieczysław Watza

październik 2019 |

BIK | 53

w yd a r z e ni a Pałac Młodzieży w Bydgoszczy 6.10.2019, godz. 11.00 Zygzak dla Rodzin. Od października wracają spotkania w ramach Zabawowego Klubu Filmowego Malucha w sali widowiskowej Pałacu Młodzieży. Podczas cykli spotkań zapraszamy na 3 odcinki polskich filmów animowanych dla dzieci, m.in. „Reksio”, „Przygody Myszki”, „Pampalini”, „Bolek i Lolek”, „Kuba i Śruba”. Pokazy przeplatane są rozmowami, konkursami, zabawami tanecznymi i plastycznymi. Zabawy przebiegają w miłej rodzinnej atmosferze przy słodkim poczęstunku, kawie i herbacie. Zapisy do każdego piątku poprzedzającego spotkanie: k.jagla@ palac.bydgoszcz.pl 7.10.2019, godz. 9.00 i 12.30 Edukacja ekologiczna podstawą zrównoważonego rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego. Warsztaty na uczelni pn. „Zielono mi – rola zieleni i zadrzewień w środowisku życia człowieka” oraz „Bioróżnorodność polskiej słodkowodnej fauny bezkręgowej”. Zajęcia oparte są na sześciu scenariuszach dopasowanych do podstawy programowej szkoły ponadpodstawowej (klasy I–IV), a odbędą się w podziale na grupy 15-osobowe. Warsztaty odbywać się będą w Wydziale Nauk Przyrodniczych UKW w Bydgoszczy przy al. Powstańców Wielkopolskich 10 oraz w Zakładzie Hydrobiologii przy ul. Chodkiewicza 30 w Bydgoszczy. Zajęcia poprowadzą: dr Magdalena Trojankiewicz i dr hab. Krystian Obolewski. 9.10.2019, godz. 9.00 i 12.30 Edukacja ekologiczna podstawą zrównoważonego rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego. Szczegóły na edu.bydgoszcz.pl. 10.10.2019, godz. 9.00 i 12.30 Edukacja ekologiczna podstawą zrównoważonego rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego. 10.10.2019, godz. 9.30 Oblicza uzależnień – spotkania profilaktyczne dla młodzieży. Spotkanie rozpoczyna się wykładem pt. „Szkodliwość substancji psychoaktywnych ze szczególnym uwzględnieniem tzw. dopalaczy”, które poprowadzi dr nauk medycznych, wykładowca Katedry Biochemii Klinicznej Collegium Medicum UMK Marek Jurgowiak. Drugą część spotkania stanowią warsztaty. Młodzież rozmawia m.in. o tym, co zrobić, żeby nie ulec presji środowiska, czym tak właściwie jest uzależnienie, czym są dopalacze, jakie są fazy, rodzaje, mechanizmy uzależnienia, gdzie szukać pomocy w trudnych sytuacjach. Warsztaty w małych grupach poprowadzą: Natalia Stańko – psycholog, pracownik socjalny, socjoterapeuta; Magdalena Łuba – kurator, pracownik policji, pedagog; Anna Kaczmarek – pedagog, terapeuta poznawczo-behawioralny. Koordynacja: Krzysztofa Jagła i Beata Przybojewska. 18–20 października 2019 39. Ogólnopolski Konkurs Chórów a Cappella Dzieci i Młodzieży. Koncerty w ramach Konkursu Chórów odbywają się w Filharmonii Pomorskiej i są otwarte dla pub54 | BIK | październik 2019

liczności. Przesłuchania konkursowe odbędą się w sobotę 19 października w godz. 9.30–17.00. Wstęp wolny. Koncert galowy odbędzie się w Filharmonii Pomorskiej w niedzielę 20 października o godz. 12.00. Wstęp wolny. Na koncert galowy obowiązują bezpłatne wejściówki. 25.10.2019, godz. 16.00 „Niezwykły umysł a funkcjonowanie w rodzinie” – warsztaty wsparcia dla rodziców uczniów zdolnych. Pierwsze w tym roku szkolnym warsztaty skierowane do rodziców zdolnych i utalentowanych dzieci oraz młodzieży pn. „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły – czyli jak się ze sobą skutecznie komunikować”. Celem warsztatów jest wsparcie psychologiczne rodziców, których dzieci przejawiają wybitne zdolności. Zajęcia poprowadzi psycholog Magdalena Klinowska. Przewidywany czas spotkania – ok. 3 godz. Warsztaty odbędą się w sali konferencyjnej (sala 115, I piętro) Pałacu Młodzieży ul. Jagiellońskiej 27. Zgłoszenia do 23 października na: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl lub pod nr. tel. 533 18 23 26. 28.10.2019, godz. 10.30 Czytadełko. Głównym celem imprezy jest zachęcanie do słuchania i poznawania literatury dziecięcej oraz rozbudzenie zamiłowania do czytania książek w przyszłości przy jednoczesnym połączeniu tradycji z nowoczesnymi formami przekazu. Realizatorzy wprowadzą uczestników w świat literatury przygodami Reksia i jego przyjaciół z podwórka, poprowadzą rozmowy na temat czytanych fragmentów. Wszystko to zostanie połączone z animacjami: zabawa, taniec, konkursy, multimedia. Na zakończenie czekać będzie na uczestników słodki upominek. Wstęp: 1 zł. Zapisy do 22 października, liczy się kolejność zgłoszeń: k.jagla@palac.bydgoszcz.pl. 28.10.2019, godz. 11.00 „Forum Olimpijczyków – Laboratorium Zdolności” – konferencja naukowa dla uczniów zdolnych. Tematyka spotkania: geografia, kartografia, geodezja, budownictwo i architektura. Odbiorca: uczniowie szkół podstawowych (klasy VII, VIII SP) i szkół ponadpodstawowych (klasy I–IV). W ramach konferencji odbędą się: prezentacje dorobku naukowego uczniów – laureatów i finalistów olimpiad i konkursów przedmiotowych z wiodących szkół ponadpodstawowych w Bydgoszczy; prelekcje wygłaszane przez pasjonatów, badaczy nauk przyrodniczych i technicznych, którzy swymi wystąpieniami zachęcą młodzież do poszerzania wiedzy i dążenia do sukcesu. Zaproszenie przyjęli: dr inż. Anna Kaczmarek (Katedra Budownictwa i Fizyki Budowli UTP) oraz dr Mirosław Rurek (Instytut Geografii UKW). Konferencja odbędzie się w sali widowiskowej Pałacu Młodzieży przy ul. Jagiellońskiej 27. Przewidywany czas spotkania – ok. 2 godz. Zgłoszenia do 24 października na: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl lub pod nr. tel. 533 18 23 26. 30.10.2019, godz. 11.00 Mali artyści na wielkiej scenie – artystyczne spotkania dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

w yd a r z e ni a 18–20 października 2019

Ogólnopolski Konkurs Chórów a Cappella Dzieci i Młodzieży w roku Stanisława Moniuszki W dniach 18–20 października 2019 odbędzie się w Bydgoszczy Ogólnopolski Konkurs Chórów a Cappella Dzieci i Młodzieży. Jego organizatorami są bydgoski Pałac Młodzieży oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Pałacu Młodzieży „Pałac”. To już 39. edycja tego ważnego w świecie polskiej chóralistyki wydarzenia. Konkurs Chórów a Cappella to nie tylko największy, ale i najbardziej renomowany konkurs chóralny adresowany do dzieci i młodzieży. W tym roku w przesłuchaniach konkursowych udział weźmie ponad 500 młodych chórzystów z całej Polski, m.in. Białegostoku, Leżajska, Lublina czy Siedlec. Nasze województwo reprezentować będzie Chór Dolce Canto ze Szkoły Podstawowej nr 38 w Bydgoszczy działający pod kierunkiem pani Roksany Ptasznik. Klimat bydgoskiego „święta pieśni” jest niepowtarzalny, zarówno dla jego uczestników, jak i dla widzów. Spotkanie w Bydgoszczy to okazja do wielu wzruszeń, obcowania ze sztuką na najwyższym poziomie, poznania osób, z którymi można dzielić swoją pasję – muzykę. Młodzi uczestnicy mówią, że udział w Konkursie Chórów a Cappella to nie tylko walka o nagrody, ale także uczestniczenie w ważnym dla nich wydarzeniu, na które pracują przez cały rok. To także nawiązywanie nowych przyjaźni i doskonała atmosfera.

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży Filmowe seanse w październiku 2019

Czwartek 3 października, godz. 19.00 Na zawsze razem (Amanda), reż. Mikhaël Hers, Francja 2018, 107 min Czwartek 10 października, godz. 19.00 Oni (Loro), reż. Paolo Sorrentino, Wochy/Francja 2018, 151 min Czwartek 17 października, godz. 19.00 Królowa Kier (Dronningen), reż. May el-Toukhy, Dania/Szwecja 2019, 127 min

Koncerty w ramach Konkursu Chórów odbywają się w Filharmonii Pomorskiej i są otwarte dla publiczności. Przesłuchania konkursowe odbędą się w sobotę 19 października w godz. 9.30–17.00. Jednym z najbardziej podniosłych wydarzeń, na które szczególnie zapraszamy mieszkańców Bydgoszczy, jest kulminacja spotkań chóralnych – koncert galowy. Jest to niezwykłe widowisko multimedialne, czas wielkich przeżyć artystycznych i poruszających momentów. W tym roku w związku z 200. rocznicą urodzin Stanisława Moniuszki koncert w sposób szczególny upamiętniać będzie tego kompozytora. Mocnym akcentem widowiska będzie więc wspólne wykonanie jego dzieł. Koncert zwieńczy ceremonia rozdania chórom Złotych, Srebrnych i Brązowych Kamertonów, a najlepszym z nich – nagród MEN i MKiDN. Koncert galowy odbędzie się w Filharmonii Pomorskiej w niedzielę 20 października o godz. 12.00. Wstęp wolny. Na koncert galowy obowiązują bezpłatne wejściówki. Konkurs Chórów a Cappella ma także wymiar edukacyjny – 19 października o godz. 20.00 w sali widowiskowej Pałacu Młodzieży zorganizowane zostaną bezpłatne warsztaty dla dyrygentów i nauczycieli muzyki, do udziału w których zapraszamy także pedagogów z naszego miasta. W tym roku spotkanie warsztatowe poprowadzi Agnieszka Sowa – pedagog, dyrygent chórów bydgoskich. Wszystkie informacje na temat imprezy, w tym bezpłatnych wejściówek na koncert galowy, znajdują się na stronie www.chory.palac.bydgoszcz.pl. Dorota Tomaszewska

Czwartek 24 października, godz. 19.00 Złodziejaszki (Manbiki Kazoku), reż. Hirokazu Koreeda, Japonia 2018, 121 min Czwartek 31 października, godz. 19.00 Podły, okrutny, zły (Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile), reż. Joe Berlinger, USA 2019, 108 min Cena biletu normalnego: 10 zł. Cena biletu ulgowego (młodzież ucząca się powyżej 18. roku życia, emeryci, osoby niepełnosprawne): 7 zł. Cena karnetu: 30 zł. Cena karnetu ulgowego (młodzież ucząca się powyżej 18. roku życia, emeryci, osoby niepełnosprawne): 20 zł. Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem. Kontakt: Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81. październik 2019 |

BIK | 55

w yd a r z e ni a Dom Kultury MODRACZEK 3.10.2019, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Indianie Ameryki Północnej. Historia i dzień dzisiejszy. „Pocahontas – fakty i mity”, cz. II. Spotkanie poprowadzi dr Adam Piekarski 10.10.2019, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Kawiarnia Literacka – gość: Jolanta Stelmasiak – od zawsze mieszka we wsi Grzybów w województwie łódzkim. Wydała cztery tomiki wierszy: Wiersze, Kiedyś będę szczęśliwą staruszką, To moje żaby, Słońca może dziś nie być. Jej wiersze były publikowane m.in. w „Poezji Dzisiaj”, „Tyglu

Motyw Rzeka 1–5 października, wtorek–sobota, Muzeum Kanału Bydgoskiego, III LO w Bydgoszczy

II edycja projektu Motyw Rzeka

Bezpłatne warsztaty performatywne (warsztat literacki, krawiecki, scenopisarstwo, praca z ciałem, głosem, improwizacje, spacery performatywne). Efekty warsztatów zostaną zaprezentowane ostatniego dnia projektu w formie pokazu/performance’u otwartego dla publiczności. Dodatkowo odbędzie się pokaz filmów

Kultury”, „Latarni Morskiej” „Migotaniach, Przejaśnieniach”, „RED.zie”, „Cegle”, „Akcencie”, „Akancie”, „Gazecie Malarzy i Poetów”, „Suplemencie”, „Radostowej”, „Własnym Głosem”, „Obrzeżach”, „W Kręgu Literatury”, „LiryDram”, w prasie regionalnej, licznych almanachach pokonkursowych i antologiach. Jest laureatką wielu ogólnopolskich konkursów literackich, m.in. otrzymała I nagrodę na XXIII OKP im. Poświatowskiej w Częstochowie w 1999 r. Spotkanie poprowadzi W. Barbara Jendrzejewska 16.10.2019, środa, godz. 16.00, Klub Inspektoratu Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52 Spotkanie Klubu Seniora „Centrum” – biesiada z okazji Dnia Seniora. 2, 9, 16, 23, 30 października 2019, środy, godz. 11.00 Spotkania tematyczne Klubu Seniora inf. Izabela Kaczyńska

animowanych w temacie wody przygotowany przez Ogólnopolski Festiwal Polskiej Animacji O!PLA. Będziemy również gościć Siostry Rzeki, kobiety z ogólnopolskiej akcji na rzecz rzek. W ramach spotkania będziemy propagować modę na rzeki, wspólne rozmowy oraz wyszywanie kostiumów. Zapisy przyjmujemy mailowo: motywrzeka@gmail. com (w zgłoszeniu prosimy podać imię, nazwisko, wiek oraz nr tel.) oraz telefonicznie 602 412 999. Więcej informacji na: facebook.com/motywrzeka i motywrzeka.pl inf. Maja Ziarkowska

Dom Kultury Orion B.S.M. 1.10.2019, wtorek, godz. 14.00 „Korrida na arenie” – zajęcia plastyczne dla dorosłych. 2.10.2019, środa, godz. 10.00 „Ognisko w leśniczówce” – wyjazdowe spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. 9.10.2019, środa, godz. 17.30 „Talent roku” – recital Liliany Lange, prowadzenie Teresa Wądzińska. 15.10.2019, wtorek, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Błonia. 16.10.2019, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. 16.10.2019, środa, godz. 17.30 „Salon Literacki Oriona” – Laureaci nagród literackich 2019. 17.10.2019, czwartek, godz. 17.00 „Galeria O” – wernisaż wystawy. 56 | BIK | październik 2019

23.10.2019, środa, godz. 17.30 „Dziewczyna z konwaliami” – koncert piosenki Zbigniewa Wodeckiego. Wystąpią: Ludmiła Małecka i Artur Grudziński. 30.10.2019, środa, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki. 31.10.2019, czwartek, godz. 14.00 „Bokserzy na arenie” – zajęcia plastyczne dla dorosłych. Zapraszamy do brania udziału w zajęciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m.in.: Koło plastyczne dla dzieci – poniedziałki i piątki godz. 16.00; Koło plastyczne dla dorosłych – wtorki i czwartki godz. 14.00; Gimnastyka TAI-CHI – poniedziałki i czwartki godz. 17.00; Klub Seniora – piątki godz. 15.00; Klub Szaradzistów – piątki godz. 15.00; Chór mieszany „Dzwon” – poniedziałki godz. 15.30. http://www.bsm.bydgoszcz.pl/ zakładka: Domy kultury

w yd a r z e ni a Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego 5.10.2019, sobota, godz. 17.00, sala koncertowa Towarzystwa Muzycznego im. Paderewskiego, ul. Skargi 7, wstęp wolny

Recital fortepianowy

Giorgi Gigashvili – zwycięzca Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Tbilisi (Gruzja) Koncert odbędzie z okazji Międzynarodowego Dnia Muzyki oraz w 6. rocznicę śmierci prezes Felicji Gwincińskiej. inf. Agata Szpadzińska

Stowarzyszenie Działań Artystycznych 22.10.2019, godz. 17.00, Artgallery, ul. Gdańska 54

Impresje poplenerowe

Stowarzyszenie Działań Artystycznych zaprasza na wernisaż „Impresje poplenerowe 2019”.

Anna Osińska, grafiki, monotypie

październik 2019 |

BIK | 57

w yd a r z e ni a Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu do 19 października 2019

Zgłoszenia na przegląd KATAR Teatr Twórcza przestrzeń teatru amatorskiego

Regulamin i formularz zgłoszeniowy na woak.torun.pl.

wała zarówno w centrum, jak i na obrzeżach miasta, dzięki czemu stworzyła wielowątkową panoramę przemian społeczeństwa amerykańskiego w drugiej połowie XX wieku. 18–20 października 2019

Warsztaty Pedagogika zabawy w pracy z dziećmi i młodzieżą

W programie warsztatów są różne metody pedagogiczne przydatne w animacji grupowej – od zabaw ułatwiających wejście w grupę i wzajemne poznanie, poprzez tańce integracyjne, techniki dyskusji, zabawy muzyczne i ruchowe, po gry dydaktyczne. Cena: 100 zł, zgłoszenia na warsztaty przyjmowane są do 11 października. Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń. 26.10.2019

Teatr Zakręt z Kruszwicy zdobył II nagrodę ubiegłorocznego przeglądu KATAR Teatr za spektakl Bam według scenariusza i w reżyserii Lidii Łukowskiej i Agnieszki Dubienieckiej. Fot. Stanisław Jasiński

9.10.2019, godz. 18.00, wstęp wolny

Seans i spotkanie z twórcami filmu Republika. Narodziny legendy – z cyklu comiesięcznych spotkań filmoznawczych W pierwszym rzędzie Republika – pomiędzy sukcesem i rozpadem

Po 40 latach legenda zespołu Republika jest w Toruniu nadal żywa i wciąż budzi kontrowersje. Dowodem tego zainteresowania jest m.in. film Ryszarda Kruka Republika. Narodziny legendy opowiadający o pierwszym okresie działalności zespołu. Po projekcji o kulisach produkcji opowiedzą: reżyser filmu Ryszard Kruk, kierowniczka produkcji Magdalena Kruk oraz autor zdjęć Kajetan Pochylski. 12-13 października 2019

Warsztaty Magia cyrku. Akrobatyka powietrzna

Uczestnicy warsztatów będą doskonalili umiejętności akrobatyczne wykonywania ćwiczeń na chuście akrobatycznej, hamaku i trapezie. Poznają też przydatne w pracy z dziećmi, młodzieżą i osobami niepełnosprawnymi atrakcyjne ćwiczenia na rekwizytach podwieszonych. Cena: 150 zł, zgłoszenia na warsztaty przyjmowane są do 4 października. Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń. 16.10.2019, godz. 16.45, wstęp wolny

Vivian Maier – multimedialny wykład z cyklu Wybitne postacie historii fotografii

Vivian Maier była uważną obserwatorką i prawie nigdy nie rozstawała się ze swoim rolleifleksem. Tematów poszuki58 | BIK | październik 2019

Warsztaty Magia głosu – twój dźwiękowy wizerunek

W warsztatach uczestniczyć mogą wszyscy, którzy z racji wykonywanego zawodu kształtują wzorce dźwiękowego funkcjonowania w swoim otoczeniu. Cena: 80 zł, zgłoszenia przyjmowane są do 18 października. Liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń. październik–listopad

Warsztaty Sztuka pisania wniosków

Adresatami szkolenia są przede wszystkim animatorzy i menedżerowie kultury, ale również aktywiści lokalni, społecznicy i wszystkie osoby realizujące projekty z wykorzystaniem środków zewnętrznych. Informacje dot. zgłoszeń na woak.torun.pl.

Kolejne warsztaty i szkolenia:

– 8–10 listopada – Teatr – Muzyka – Ruch. Warsztaty te-

atralne, zajęcia prowadzą Magdalena Jasińska, Erwin Regosz i Krystian Wieczyński, cena: 100 zł, termin zgłoszeń: 31 października. – 15–17 listopada – warsztaty Organizacja imprez dla małej i dużej grupy, zajęcia prowadzi Alicja Usowicz, cena: 100 zł, termin zgłoszeń: 8 listopada. – 23 listopada 2019 r. i 18 stycznia 2020 r. – warsztaty Jak pracować z młodym recytatorem?, zajęcia prowadzi Anna Chudek, udział bezpłatny, termin zgłoszeń: 15 listopada. – 23 listopada 2019 r. i 18 stycznia 2020 r. – warsztaty recytatorskie dla uczestników OKR, zajęcia prowadzi Tomasz Mycan, udział bezpłatny, termin zgłoszeń: 15 listopada. – 23–24 listopada – Komu piosenkę? Warsztaty dla tekściarzy i kompozytorów, zajęcia prowadzą Aleksandra Bacińska, Artur Grudziński i Erwin Regosz, cena: 200 zł, termin zgłoszeń: 15 listopada. www.woak.torun.pl inf. Kamil Hoffmann

Międzynarodowy Festiwal Teatrów Impro IMPRODROM International Improv Theaters Festival IMPRODROM Międzynarodowy Festiwal Teatrów Impro IMPRODROM poświęcony jest niezwykłej formie teatralnej, jaką jest improwizacja. Wszystkie spektakle zaprezentowane podczas Improdromu tworzone są na oczach widzów! Obok teatrów impro z Polski, na scenie MCK wystąpią cenieni improwizatorzy z innych krajów. Zapraszamy na trzy dni spontanicznie kreowanych spektakli, warsztatów improwizacji teatralnej, dyskusji, spotkań i zabawy!

Improdrom is an Improv Festival organized by Miejskie Centrum Kultury in Bydgoszcz together with four incredibly cosmic women, who are the members of improv theatre wymyWammy. The first Improdrom Festival took place in 2014. Since that day we have been trying to show the most interesting and extraordinary improv shows to our audience. We can be recognized as an international festival now! During three days of Improdrom one can participate in improv shows, mixers, and mop up tons of inspiration, happiness, love, and fun!

czwartek / Thursday, 10 października / October 10th, 19.00 BCA Flash: Żółty jesienny liść (PL) Grupa Ludzi: Harold (PL) ARTiŠOK: As you please (LVA) Impy: Teraz to będzie dziwne (PL)

piątek / Friday, 11 października / October 11th, 19.00

wymyWammy: spektakl otwarcia / opening show (PL) Phil Lunn: Phil Lunn Is… (GBR)

Lee White, Matthieu Loos, Jill Bernard: No Exit (DEU-CAN / USA / FRA) Miks Impro z Wojciechem Tremiszewskim: Skandynawski chłód i przestrzeń za oknem (PL) Jill Bernard: Drum Machine (USA)

sobota / Saturday, 12 października / October 12th, 19.00 7 Kobiet w Różnym Wieku (PL)

Project Eve: It’s all about apples (Europe) Impro Mix with Feña Ortalli: Freedom (World) Lee White: Your 15 Minutes of Fame (DEU-CAN) Muzyczne Chwile: koncert / concert (PL) Zabawa! / Party!

niedziela / Sunday, 13 października / October 13th, 18.00, wstęp wolny / free entrance Project Eve: Dyskusja – Kobiety w Impro / Project Eve: Panel Discussion – Women In Improv

adres / address: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy ul. Marcinkowskiego 12–14 kontakt: improdrom@mck-bydgoszcz.pl

biletY: przedsprzedaż do 30 września 1 dzień: 25 zł / 3 dni: 65 zł od 1 października 1 dzień: 35 zł / 3 dni: 85 zł październik 2019 |

BIK | 59

w yd a r z e ni a Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy wystawa czynna do 14.10.2019, foyer MCK

NN. Niedenthal Nieznany – wystawa fotografii

W swej twórczości Chris Niedenthal nie ograniczał się tylko do zabarwionego politycznie fotoreportażu. Jest m.in. autorem cyklu Tabu, zawierającego wizerunki osób z różnych względów nieportretowanych, jak m.in. zdjęcia dzieci niepełnosprawnych umysłowo. Wraz ze swym przyjacielem, fotografem Tadeuszem Rolkem, Niedenthal przygotował cykl Sąsiadka, nawiązujący do historii pogromu Żydów w Jedwabnem. Tworzył także obrazy codziennego życia w PRL – zdjęcia, które nie układają się w narrację o wielkiej historii, przełomowych decyzjach polityków i podpisywanych ważnych dokumentach, lecz w opowieść w skali mikro, o próbie normalnego życia w skrajnie trudnych warunkach. godz. 19.30, kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny

Jacek Kleyff w Małej Orkiestrze Na Zdrowie – koncert Informacje na s. 65

2.10.2019, środa, godz. 20.30, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny (bezpłatne wejściówki do odbioru w kasie MCK)

Tomek Lipiński z zespołem – koncert Informacje na s. 65

3.10.2019, czwartek, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 80 zł (dostępne w kasie MCK, impresariacie artystycznym itd., Gdańska 13, Fanaberia, oraz online: bileterka.com, ebilet.pl, biletyna.pl, kupbilecik.pl

VOO VOO – koncert Informacje na s. 42

4.10.2019, czwartek, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 40–50 zł (dostępne w kasie MCK oraz online: powsinoga.com/bilety)

Charyzma sceniczna, piękny głos i dopracowane produkcje to znaki rozpoznawcze duetu tworzonego przez Iwonę Skwarek i Bartosza Szczęsnego. W lutym br. wydali swój trzeci album pt. Post Dreams. Zwykle pierwszoplanową rolę odgrywały u nich analogowe syntezatory. Jednakże na tej płycie postanowili pójść o krok dalej. Pojawiły się klasyczne instrumenty, takie jak smyczki czy trąbka. Stąd też w trasę wyruszają jako trio. Koncert poprzedzą toruńskie Kwiatki – muzyczny duet, który powstał w 2017 roku. Składa się ze śpiewającej i piszącej teksty Oli Góralskiej oraz komponującego piosenki Adama Stawickiego. Wykonują muzykę autorską, na którą wpływ mają rap, pop i ulubione piosenki babci Oli. 6.10.2019, godz. 11.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilet ulgowy: 17 zł, bilet normalny: 20 zł

Bydgoski Teatr Lalek Buratino – Brzydkie Kaczątko

16.09.2019, godz. 18.30, foyer MCK – wernisaż wystawy wystawa czynna do 17 listopada

Bartosz Zaskórski – Historie o wsiach i innych zjawiskach (w ramach festiwalu Fonomo)

„WSIE” (Wideosłuchowiska, 2014-2018) Zmyślone badanie zmyślonych miejscowości z użyciem zmyślonej i niesprecyzowanej metodologii. Słowo „wieś” jest tutaj niezobowiązującym (w sensie narzucanych przez to słowo skojarzeń) punktem wyjścia: wieś okazuje się odizolowaną od zewnętrznego świata krainą badaną przez niewidzialnego badacza, której rzeczywistość określona jest przez fiksacje mieszkańców. Uzupełnieniem projekcji „Wsi” jest seria rysunków i szkiców z lat 2017-2019, które opisują różne zjawiska zaobserwowane we wsi Żytno.

Rebeka - koncert (support: Kwiatki)

fot. Wojciech Ziemski

Bartosz Zaskórski urodzony 1987 roku w Żytnie. Rysuje, pisze opowiadania, nagrywa słuchowiska, tworzy obiekty nawiązujące do horrorów z lat 80. Jako muzyk działa pod nazwą Mchy i porosty. Wideosłuchowiska „Wsie” znajdują się w Kolekcji Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Zakup dofinansowany ze środków MKiDN w ramach programu „Kolekcje regionalne sztuki współczesnej”. 60 | BIK | październik 2019

w yd a r z e ni a 20.10.2019, niedziela, godz. 10.30, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Zatańcz ze mną mamo, tato

Zajęcia taneczne dla rodzin z dziećmi. Poprawiamy kondycję, koordynację ruchową, ćwiczymy pamięć, odstresujemy się, spędzamy wspólnie czas poprzez naukę prostego układu choreograficznego nawiązującego do stylu flamenco. Prowadzenie: Dorota Dzięcioł. 20.10.2019, niedziela, godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp: 5 zł. Bilety do kupienia w kasie MCK i na bilety24.pl

MDA Animocje dla dzieci – pokaz przedpremierowy: Jakub, Mimi i gadające psy

reż. Edmunds Jansons, Litwa, Polska 2019, 7 min, 6+

Mały Jacob mieszka w centrum Rygi. Na co dzień pochłania go rysowanie. Fascynuje go planowanie przestrzeni urbanistycznej, ponieważ w przyszłości chce zostać, tak jak jego ojciec, architektem. Pewnego dnia tata oznajmia mu, że będzie musiał spędzić tydzień ze swoją kuzynką Mimmi i wujkiem Eagle na obrzeżach miasta zwanego przez tubylców Maskachka... 24.10.2019, czwartek, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 50 zł (w przedsprzedaży) / 60 zł (w dniu koncertu). Bilety do kupienia w kasie MCK i na bilety24.pl

Sorry Boys – Trasa Miłość 2019

Sorry Boys, fot. Mateusz Stankiewicz

Sorry Boys – jeden z najciekawszych zespołów na polskiej scenie alternatywnopopowej. Od początku działalności trzon grupy stanowią: charyzmatyczna wokalistka, kompozytorka i autorka tekstów Bela Komoszyńska oraz Tomasz Dąbrowski i Piotr Blak. Najnowszy album pt. Miłość ukazał się 10 maja. To pierwszy w pełni polskojęzyczny i najbardziej piosenkowy album Sorry Boys. Znalazło się na nim 11 utworów wypełnionych nośnymi melodiami i dojrzałymi tekstami Beli Komoszyńskiej. 25–27 października 2019, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety do kupienia w kasie MCK i na bilety24.pl

Międzynarodowy Dzień Animacji:

25.10.2019, piątek, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp: 10 zł

Jeszcze dzień życia

reż. Damian Nenow, Raúl de la Fuente, Polska, Hiszpania, Niemcy, Belgia, Węgry, 2018, 85 min, 16+

Trzymająca w napięciu historia trzymiesięcznej wyprawy wybitnego reportera Ryszarda Kapuścińskiego do ogarniętej wojną i chaosem Angoli, w której linia frontu zmienia się jak w kalejdoskopie. 26.10.2019, sobota, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Najgorsze animacje świata: Tarzoon: Shame of the Jungle

reż. Picha, Boris Szulzinger, Francja, Belgia, 1975, 69’ (+ krótka prelekcja), 18+

„Plan dziewięć z kosmosu”, „Zabójcze ryjówki”, „Klątwa Doliny Węży”… kto z nas nie słyszał o filmach tak złych, że aż dobrych? W stołecznym Kinie Muranów mają nawet comiesięczne pokazy takich produkcji! Cykl nazywa się „Najgorsze filmy świata”, a przygotowuje go Jacek Rokosz, który z pasją opowiada widzom o tym, czego doświadczą podczas pokazu. Z okazji Międzynarodowego Dnia Animacji zapraszamy na „najgorszą animację świata”, którą również w Bydgoszczy przybliży rzeczony autor cyklu we własnej osobie. Sprawdźcie swoje poczucie humoru i wytrzymałość. Kto wie, może okażę się, że „Tarzoon: Shame of the Jungle” będzie Waszym nowym guilty pleasure? June jest pięknowłosą mieszkanką dżungli. Pewnego dnia hojnie obdarzona ale łysa królowa Bazunga wysyła październik 2019 |

BIK | 61

w yd a r z e ni a armię twardych żołnierzy aby porwali dziewczynę i doprowadzili do jej pałacu. Przerażony Shame, przyjaciel June, musi ją wybawić z opresji. W swej akcji ratunkowej musi on zmierzyć się z lwem i polującymi na niego białymi myśliwymi, a towarzyszy mu tylko jeden kompan – Flicka.

27.10.2019, niedziela, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp: 5 zł

The Best of Animocje 2019

27.10.2019, godz. 11.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny

Stowarzyszenie Teatralne Metafora – teatralne warsztaty interaktywne dla najmłodszych i nie tylko

27.10.2019, niedziela, godz. 19.00, kawiarnia Szpulka, bilety: 15 zł (płatne przed wejściem na koncert)

Nagrobki – koncert

MDA: The Best Of Animocje 2019 – wyróżnienie specjalne – The Fall La Chute

Zestaw siedmiu najlepszych zdaniem jury i publiczności filmów 9. edycji MFFA Animocje: Off Road / Hors Piste, III, Egg, The Fall / La Chute, Sounds Good, 25/25, The Burden / Min börda. 28.10.2019, poniedziałek, godz. 12.30, kawiarnia Szpulka, Wstęp wolny

Los sonidos y los colores del flamenco – czyli dźwięki i barwy flamenco Zespół Nagrobki odwiedzi Bydgoszcz po raz pierwszy. Muzyka zespołu to autorska mieszanka gitarowego noise’u, zimnej fali, big-beatu oraz wczesnego black metalu. Zgodnie z tym, czego można spodziewać się po zespole o tej nazwie, teksty wszystkich piosenek traktują o przemijaniu, śmierci i odchodzeniu.

UTW Agora Nestora

8.10.2019, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Inauguracja Roku Akademickiego 22.10.2019, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa MCK

Wykład

20.10.2019, niedziela, godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, darmowe zaproszenia odbierać można od 9 października w Urzędzie Miasta Bydgoszczy przy ul. Jezuickiej 1, pokój 3, oraz w MCK; liczba miejsc ograniczona, informacje – tel. 52 585 89 63

Bydgoski Dzień Seniora

20 października świętujemy Europejski Dzień Seniora. Uroczystości z tej okazji przygotowuje miasto Bydgoszcz przy pomocy Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy. Specjalnym gościem spotkania będzie prof. Zbigniew Lew-Starowicz. 62 | BIK | październik 2019

Wykład połączony z analizą obrazów malarzy hiszpańskich przełomu XIX i XX w. oraz rysem historycznym kultury flamenco. Co łączy styl bulerias z obrazem Garcii Ramosa? Czy na sławę zasługują tylko francuscy impresjoniści? Co znajdziemy na płótnach Sorolli? To pytania, na które będziemy starali się znaleźć odpowiedź. Projekt realizowany przez Fundację Duende Flamenco w partnerstwie z MCK w Bydgoszczy. Projekt dofinansowany ze środków miasta Bydgoszczy.

W pierwszej części spotkania prezydent miasta złoży życzenia zebranym seniorom oraz nagrodzi okolicznościowymi wyróżnieniami osoby szczególnie zasłużone w pracy na rzecz osób starszych. Seksualność seniorów to temat wykładu, który wygłosi specjalnie z tej okazji prof. Lew-Starowicz. W części artystycznej obejrzymy występ tańca flamenco oraz wysłuchamy koncertu piosenek „starych, ale jarych”. Na zakończenia czeka wszystkich zebranych słodka niespodzianka. Zbigniew Lew-Starowicz – seksuolog, psychiatra, terapeuta. Wykładowca na wydziałach psychologicznych wielu uczelni. Krajowy konsultant seksuologii. Autor 50 publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym kilku podręczników akademickich. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W maju br. powołano w Urzędzie Miasta Bydgoskie Biuro Seniora (ul. Jezuicka 1, pokój 3), którego zadaniem jest koordynacja wszystkich usług i aktywności miasta w dziedzinie polityki senioralnej realizowanych w różnych jednostkach oraz dalszy rozwój oferty. Zapraszamy do kontaktu z pracownikami, którzy w niejednej sprawie mogą służyć państwu pomocą i radą!

w yd a r z e ni a Kino Orzeł Parasite, reż. Joon-ho Bong, Korea Południowa, 2019, 132 min

Mistrzowska i trzymająca w napięciu opowieść, w której czworo ludzi bez przyszłości wpada na pomysł przekrętu doskonałego. Kierowca bez pracy, gospodyni bez domu, student bez kasy i dziewczyna bez perspektyw wspólnie stworzą perfekcyjny plan: jak w najkrótszym czasie stać się kimś i zająć miejsce bogaczy.

Dzięki Bogu, reż. François Ozon, Belgia/ Francja, 2019, 137 min

Oparty na faktach nowy film François Ozona to trzymająca w napięciu opowieść o tym, jak ofiary pedofilii w Kościele organizują się po 30 latach, aby w końcu wymierzyć sprawiedliwość. Alexandre (Melvil Poupaud) mieszka w Lyonie z żoną i pięciorgiem dzieci. Jest przykładowym katolikiem. Pewnego dnia odkrywa, że ksiądz Preynat, który go skrzywdził, kiedy był harcerzem, nadal pracuje z nieletnimi. Postanawia działać. Wkrótce dołączają do niego dwie inne ofiary księdza: François (Denis Ménochet) i Emmanuel (Swann Arlaud).

Wysoka dziewczyna, reż. Kantemir Bałagow, Rosja, 2019, 130 min

Nagrodzona w Cannes Wysoka dziewczyna fantastycznie rekonstruuje realia i pełną napięcia atmosferę czasów tuż po II wojnie światowej, gdzie euforia miesza się z żałobą, a na wciąż świeżych ruinach powoli kiełkuje nadzieja. W najnowszym filmie Kantemira Bałagowa, autora znakomitej Bliskości, poznajemy historię dwóch przyjaciółek, Maszy i Ilji, które próbują odnaleźć swoje miejsce w powojennym Leningradzie.

VINTAGE PHOTO FESTIVAL – Człowiek, który widział za dużo (The Man Who Saw Too Much) reż. Trisha Ziff / Meksyk / 2015 / 88 min

Już jako dziecko Enrique Metinides miał obsesję na punkcie fotografowania wypadków samochodowych i robienia zdjęć w miejscowej kostnicy. Wkrótce tabloidy zaczęły publikować jego fotografie, rozpoczynając jego 30-letnią karierę fotografa kryminalistycznego. Dzięki fascynującej pracy Metinidesa, która często rejestruje nie tylko makabryczne sceny ludzkiej tragedii, ale także intrygujące reakcje obserwatorów, Trisha Ziff bada chorobliwą fascynację śmiercią i wypadkami.

VINTAGE PHOTO FESTIVAL – Ustrzelić mafię (Shooting the Mafia), reż. Kim Longinotto / Irlandia, USA / 2018 / 94 min

Historia włoskiej fotografki, Letizii Battaglii, znanej z nieustraszonego zapisu zniszczeń spowodowanych przez mafię na Sycylii. Dokument splatają uderzające czarno-białe fotografie Battaglii, klasyki kina włoskiego, rzadkie

filmy archiwalne oraz wspomnienia 84-letniej artystki, aby ukazać portret niezwykłej kobiety, której odwaga i opór pomogły ujawnić brutalne zbrodnie Cosa Nostry.

VINTAGE PHOTO FESTIVAL – Harry Gruyaert. Fotograf (Harry Gruyaert. Photographer) reż. Gerrit Messiaen / Belgia / 2018 / 70 min

Pochodzący z Belgii 75-letni Harry Gruyaert to jeden z najciekawszych współczesnych fotografów, członek agencji Magnum Photos. W swoich pracach codzienności nadaje status piękna, a kolor stanowi dla niego najmocniejszy środek wyrazu. Film pokazuje nie tylko historię niespokojnego duchem artysty, który nie przestaje poszukiwać obrazów, napędzanego pragnieniem podróży i obrazowania zmian zachodzących w społeczeństwie. To również portret trudnej relacji syna z ojcem, które odegrały znaczącą rolę w kształtowaniu postaw i zainteresowań Harry’ego Gruyaerta.

Joker, reż. Todd Phillips, 2019, USA, 122 min

Historia jednego z cieszących się najgorszą sławą superprzestępców uniwersum DC Jokera po raz pierwszy na wielkim ekranie. Przedstawiony przez Phillipsa obraz kultowego czarnego charakteru, Arthura Flecka, człowieka zepchniętego na margines, to nie tylko kontrowersyjne studium postaci, ale także opowieść ku przestrodze w szerszym kontekście.

Van Gogh. U bram wieczności, reż. Julian Schnabel, Francja/Irlandia/Szwajcaria/USA/ Wlk. Brytania, 2018, 110 min

Najnowszy film Juliana Schnabla to zmysłowa opowieść o najbardziej owocnym i zarazem najbardziej dramatycznym okresie życia Vincenta Van Gogha (Willem Dafoe). Malarz szuka nowego miejsca do życia. Za namową przyjaciela wyjeżdża z Paryża do Arles w Prowansji. Tam, zafascynowany feerią barw i grą światła, niedoceniany artysta tworzy swoje najsłynniejsze obrazy. Tam też, błąkając się po malowniczych polach, niosąc sztalugę, pędzle i farby, stopniowo popada w obłęd, a przy tym zyskuje pewność, że sensem jego życia jest sztuka.

Boże Ciało, reż. Jan Komasa, Polska, 2019, 115 min

Historia 20-letniego Daniela, który w trakcie pobytu w poprawczaku przechodzi duchową przemianę i skrycie marzy, żeby zostać księdzem. Po kilku latach odsiadki chłopak zostaje warunkowo zwolniony, a następnie skierowany do pracy w zakładzie stolarskim. Zamiast się tam udać, Daniel kieruje się do miejscowego kościoła, gdzie zaprzyjaźnia się z proboszczem. Kiedy pod nieobecność duchownego niespodziewanie nadarza się okazja, chłopak wykorzystuje ją i udając księdza zaczyna pełnić posługę kapłańską w miasteczku. październik 2019 |

BIK | 63

2.10.2019, środa, od godz. 17.30, Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12–14

DZIECI WOLNOŚCI

Impreza edukacyjno-kulturalna w ramach Bydgoskiego Roku Wolności godz. 17.30, kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny

Spotkanie z redakcją kwartalnika „Fabularie” i z poetami z rocznika 1989, przy okazji wydania 20. numeru pisma oraz towarzyszącej mu antologii pt. Dzieci wolności. Antologia przełomu pod redakcją Emilii Walczak, ze wstępem dr Elizy Kąckiej; prowadzenie: Ewa Dąbska (Radio PiK)

Iwo Sadecki

Patryk Zimny

Patryk Zimny – opublikował cztery tomy wierszy, ostatnio Zasiewanie chmur (wyd. Duży Format, 2017). Jego utwory ukazywały się w wielu czasopismach literackich, antologiach i w internecie. Laureat konkursów ogólnopolskich, turniejów jednego wiersza. Laureat 60. Czerwonej Róży. Stypendysta Miasta Gdańska w dziedzinie kultury (2011, 2014), Marszałka Województwa Pomorskiego (2010), Fundacji Stanisławy Fleszarowej-Muskat (2014). Obecnie mieszka w Gdańsku i pracuje nad tomem Dłuży się miasto. godz. 18.30, kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny

„Jakie są tytułowe dzieci wolności, o czym marzą, co je niepokoi? Co jest dla nich ważne, a co całkiem nieistotne? Jak widzą historię, a jak przyszłość? Czy czują się wyjątkowe, a może wręcz przeciwnie… Podzielcie się z nami swoją refleksją. Wspólnie stwórzmy portret pokolenia dzisiejszych 30-latków – równolatków polskiej demokracji!” – taką odezwę wystosowaliśmy wiosną 2019 roku na facebookowym fanpage’u „Fabulariów”, w demokratycznej formule otwartego naboru tekstów do wyjątkowej antologii pt. Dzieci wolności. Antologia przełomu. Reakcja była ogromna. Dziś już wiemy, że polscy autorzy – poeci i poetki, prozaicy, publicyści czy eseiści – urodzeni i urodzone w 1989 roku to m.in. animatorzy kultury, organizatorzy wydarzeń literackich, redaktorzy, slamerzy, krytycy literaccy, nauczyciele, podróżnicy, psychologowie i psychiatrzy, wolni strzelcy, niebieskie ptaki… Tak różni, a jednak w naszej antologii tworzą spójną mozaikę osobowości połączonych niejedynie datą urodzenia, ale też wspólną wizją świata. W spotkaniu udział wezmą m.in.: Iwo Sadecki – ukończył psychologię na sopockim Uniwersytecie SWPS; laureat konkursu MALT z 2017 roku, publikował w „Autografie”, „Blizie”, „Fabulariach” i na stronie wydawnictwa j. Twórca i administrator facebookowego fanpage’a „Spisane na straty”. 64 | BIK | październik 2019

„Café Fabu” – pierwsza odsłona cyklu spotkań i debat w duchu nowego dialogu, w oparciu o aktualne tematy kulturalno-społeczne, w kontekście dynamicznie zmieniającego się świata. Tematem pierwszej rozmowy będzie: Wolność w sztuce. Udział wezmą m.in. Jacek Kleyff i Julia Talarczyk; prowadzenie: Grzegorz Giedrys („Gazeta Wyborcza”)

Czasy Solidarności to może ostatni (na razie?) moment w historii Polski, kiedy wydawało się, że sztuka może zmienić rzeczywistość – Maria Janion oceniała, że czasy solidarnościowego zrywu to kolejne odrodzenie romantycznego paradygmatu polskiej kultury. W nim mieści się idea sztuki jako narzędzia oporu wobec politycznej opresji. Podziemne czasopisma i książki, koncerty i wydawnictwa muzyczne, sztuki teatralne – cały drugi, alternatywny obieg kultury. O tym, czym był dla życia społecznego, porozmawiamy ze specjalistami i uczestnikami tamtego ruchu w kulturze. Jacek Kleyff – wolny twórca piosenek i obrazów. W latach 1971–1976 współtworzył z Januszem Weissem i Michałem Tarkowskim teatrzyk Salon Niezależnych. Współzałożyciel Orkiestry Na Zdrowie (ONZ), która wygrała pierwszy Przy-

stanek Woods tock Jerzego Owsiaka w 1995 roku. W 2012 roku, nakładem wydawnictwa Czarne, ukazała się książka będąca zapisem wywiadu rzeki z autorem pt. Rozmowa. W grudniu 1975 roku Kleyff był sygnatariuszem protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59). Jego nazwisko znalazło się na specjalnej liście, na której umieszczono autorów pod szczególnym nadzorem peerelowskiej cenzury. W jego życiorysie znalazło się też m.in. miejsce na współpracę z Komitetem Obrony Robotników (1976–1980). Julia Talarczyk – animatorka kultury, promotorka zespołów rockowych, pracownica Spichlerza Polskiego Rocka, odpowiedzialna za koordynację projektu unijnego „Spichlerz Polskiego Rocka w Jarocinie”. Koordynatorka cyklu filmów dokumentujących historię jarocińskiego festiwalu. Współpracuje z różnymi instytucjami i stowarzyszeniami na terenie powiatu jarocińskiego i średzkiego. Jest absolwentką Wydziału Humanistycznego na Uniwersytecie Zielonogórskim. godz. 19.30, kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny

Jacek Kleyff w Małej Orkiestrze Na Zdrowie – koncert

Orkiestra Na Zdrowie (ONZ) powstała na przełomie lat 1986/87 w bielańskim Domu Kultury w Warszawie. Jego członkowie swoją muzykę pozycjonują w egzotycznym gatunku zwanym „kujawiak aborygeński z Jamajki, trochę ruski, a trochę węgierski spod Ostrołęki”. W MCK zespół wystąpi jako trio Mała Orkiestra Na Zdrowie w składzie: Jacek Kleyff – gitara akustyczna i śpiew, Nasta Niakrasava – śpiew, cymbały i akordeon, Jacek Mazurkiewicz – kontrabas i śpiew. godz. 20.30 – sala kinowo-widowiskowa MCK, bezpłatne wejściówki do odbioru w kasie MCK

Tomek Lipiński z zespołem – koncert

Tomek Lipiński – muzyk rockowy, wokalista i gitarzysta, kompozytor, autor piosenek. Lider i współzałożyciel zespołów Tilt, Brygada Kryzys i Fotoness. Współpracował m.in. z Izraelem, nagrywał również solowo (album Nie pytaj mnie z 1994 i To, czego pragniesz z 2015). Jest autorem lub współautorem m.in.

takich przebojów jak Centrala, To co czujesz, to co wiesz, Nie wierzę politykom, Runął już ostatni mur, Jeszcze będzie przepięknie, Nie pytaj mnie. Autor piosenek filmowych i muzyki do filmów, czasem także w filmach grywa. W 2011 roku został odznaczony przez prezydenta RP Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Legenda polskiej muzyki rockowej w MCK wystąpi z zespołem w składzie: Tomek Lipiński – gitara, głos, Maciej Dłużniewski – gitara, Piotr Leniewicz – gitara basowa, Karol Ludew – perkusja, Marcin Krakowiak – instrumenty klawiszowe. foyer MCK

Impreza towarzysząca: wystawa fotografii NN. Niedenthal nieznany (dzięki uprzejmości festiwalu Przeźrocza)

Chris Niedenthal to jeden z najbardziej cenionych fotoreporterów europejskich. Choć urodził się 21 października 1950 roku w Londynie, od lat mieszka i pracuje w Polsce. Słynie z ikonicznych wręcz fotografii, dokumentujących życie w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, a w szczególności czas stanu wojennego. Jego najsłynniejsza fotografia, przedstawiająca transporter opancerzony „SKOT” stojący przed kinem Moskwa w Warszawie, na którego fasadzie widnieje afisz filmu Czas apokalipsy Francisa Forda Coppoli, jest chyba najczęściej przywoływanym obrazem epoki. październik 2019 |

BIK | 65

w yd a r z e ni a Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 1.10.2019, wtorek, godz. 12.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

Międzynarodowy Dzień Muzyki – recital fortepianowy Emilii Biskupskiej 6.10.2019, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, bilet normalny 15 zł, ulgowy 10 zł (dzieci i młodzież do 15. r.ż. i os. z Bydgoską Kartą Seniora 60+)

Justyna Jary i PompaDur – Krwawe ballady – koncert

śmierć i tajemnicach ukrywanych w futerale od kontrabasu. Gdzie miłość i inne demony, tam i krew musi się czasem polać, ale jakkolwiek zadymiony byłby lokal, a mgła dokoła gęsta, krew pozostaje błękitna i słodka, a muzyka żywiołowa, liryczna i stylowa. 13.10.2019, niedziela, godz. 14.00–17.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

Muzyczny salon

Nowy cykl muzyczny, którego miejscem realizacji stanie się salon złoty w Pałacu Nowym w Ostromecku. Pragniemy prezentować naszym gościom przeboje muzyki klasycznej, prezentowane przez muzyków bydgoskiego środowiska muzycznego. W klasycystycznych wnętrzach pałacu, w którego projekt zaangażowany był niemiecki architekt Karl Friedrich Schinkel, zabrzmi piękna muzyka. 26.10.2019, sobota, godz. 12.00 i 13.45, ZPP, wstęp wolny, zapisy: szucik10@gmail.com (osoby przyjeżdżające z własnymi bębnami nie muszą się zapisywać)

Djembe na salonach XIX

fot. www.pompadur.pl

PompaDur ma w zanadrzu melancholijne ballady podwórzowe, songi kabaretowe, zabawne opowieści noir, tanga, w których każdy krok jest grą o życie. Pieśni są o sprawach codziennych – dramatycznych rozstaniach, miłości nad

Bezpłatne warsztaty bębniarskie dla początkujących. Mamy dwie grupy. Pierwsza rozpoczyna zajęcia o godz. 12.00, druga o 13.45. Obie grupy mają charakter otwarty. Kładziemy nacisk na to, by poziom zaawansowania granych rytmów i stopień skomplikowania zabaw rytmicznych dostosowany był do możliwości początkujących bębniarzy oraz takich, którzy dotkną bębna po raz pierwszy w życiu. Warsztaty prowadzi Piotr Schutta.

X I V Europ ej s k ie Sp o t k an ia A r t y s t yc z ne Bydgoszcz–Ostromecko, 18–20 października 2019

20.10.2019, niedziela, Pałac Nowy w Ostromecku godz. 15.00, wstęp wolny

Koncert „Muzyka dla wszystkich”, Elżbieta Baklarz – harfa

W programie: J. Pachelbel – Kanon in D, G.F. Haendel – Concerto in B, cz. 1 Allegro, cz. 2 Andante, cz. 3 Allegro, L. Spohr – Fantasie in c, M. Mchedelov – Wariacje nt Paganiniego, B. Andres- Epices Elżbieta Baklarz na fortepianie zaczęła grać w wieku 6 lat, natomiast na harfie od 12. roku życia. To jej największa pasja. W 2001 roku ukończyła z wyróżnieniem Akademię Muzyczną w Krakowie i otrzymała tytuł magistra sztuki ze specjalizacją gry na harfie. Występuje i gościnnie współpracuje z orkiestrą Sinfonietta Cracovia i Amadeus, orkiestrami symfonicznymi, Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, Sinfonią Iuventus, Operą Śląska, a także Sinfonią Varsovia, Filharmonią Narodową, Teatrem Wielkim i K&K Philharmoniker, Goeffrey Alvarez Chamber Orchestra i in. 66 | BIK | październik 2019

godz. 16.00, wstęp wolny

Portret artysty – wernisaż wenezuelskiego malarza José Casanovy

Jose Casanova – artysta plastyk, fotograf, scenograf, z wykształcenia architekt wnętrz. Wenezuelczyk, przyjechał do Polski w 1975 roku. Studiował rok na Uniwersytecie Łódzkim na Wydziale Teorii Literatury, Kina i Teatru. W 1977 roku rozpoczął studia na ASP w Warszawie, które ukończył w roku 1982 na Wydziale Architektury Wnętrz. Następnie odbył dwuletni staż w Studium Scenografii na ASP w Krakowie. Po przyjeździe do Paryża (gdzie zamieszkuje do chwili obecnej) w 1984 roku kontynuował studia w Conservatoire Libre de Cinema Français i w Ecole Supérieure d’Arts Décoratifs. Dużą część jego twórczości stanowi malarstwo i fotografia. Uczestniczył w licznych wystawach zbiorowych we Francji i poza jej granicami. Indywidualnie wystawiał w Europie i Ameryce Łacińskiej. Od kilku lat poza malarstwem zajmuje się fotografią i komputerowym projektowaniem graficznym.

w yd a r z e ni a 27.10.2019, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy, opiekunowie – wstęp wolny, dzieci – 10 zł

Deszczowa kropelka – poranek muzyczny z cyklu Akademia Dzieciom

Prowadzące: dr Ewelina Boesche-Kopczyńska i mgr Honorata Glaza-Gulgowska, wykorzystują metodę aktywnego słuchania, polegającą na dodaniu do muzyki elementów ruchu, gry na instrumentach czy melorecytacji. 27.10.2019, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, bilet normalny 15 zł, ulgowy 10 zł (dzieci i młodzież do 15. r.ż. i os. z Bydgoską Kartą Seniora 60+)

Recital wiolonczelistki Izabeli Buchowskiej

Izabela Buchowska

Izabela Buchowska jest absolwentką uczelni muzycznych w Polsce, Niemczech i USA. Ostatni semestr studiów spędziła jako gościnna artystka w nowojorskiej Juilliard School. W 2018 i 2019 pojawiła się z koncertami na całym świecie. Wystąpiła m.in. w Hongkongu, Japonii, USA, Indiach, Chile, Argentynie, Grecji, Hiszpanii, Norwegii, Szwecji, we Włoszech, na Tahiti i Taiwanie. W 2014 r. nakładem firmy Dux ukazała się jej debiutancka płyta Polish Music for Cello and Piano, którą nagrała z pianistą Jakubem Tchorzewskim w Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach. Płyta została znakomicie przyjęta przez uznanych krytyków w Polsce i za granicą. W 2017 r. wraz z pianistką Barbarą Drążkowską została zaproszona przez Instytut Adama Mickiewicza do wykonania serii koncertów w Moskwie, gdzie koncertowała też jako solistka z orkiestrą. Pałac Stary w Ostromecku, fot. Dariusz Gackowski

październik 2019 |

BIK | 67

w yd a r z e ni a Galeria Wspólna wystawa czynna do 18.10.2019, ul. Batorego 1/3

Mariusz Białecki: Repozytorium – Stratygrafie z cyklu Eksploracja miejsca – Świadki – wystawa rzeźb

Dla wielu bydgoszczan Mariusz Białecki to przede wszystkim autor konnego pomnika króla Kazimierza Wielkiego. Rzeźba, którą prezentuje w Galerii Wspólnej, jest również ściśle związana z historią, a konkretnie z archeologią.

Mariusz Białecki urodził się w 1966 roku w Sztumie. Studiował na Wydziale Rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku, dyplom na Wydziale Rzeźby w pracowni prof. Stanisława Radwańskiego w 1991 roku. Od końca studiów zawodowo związany z macierzystą uczelnią. Obecnie posiada stopień profesora, prowadzi Pracownię Rzeźby i pełni funkcję kierownika Katedry Rzeźby na Wydziale Rzeźby w ASP w Gdańsku. Brał udział w wielu wystawach, sympozjach w kraju i za granicą. 24.10.2019, godz. 19.00 – wernisaż

Białe na białym – wystawa malarstwa Andrzeja Leśnika

Andrzej Leśnik urodził się w 1959 r. w Głuszycy na Dolnym Śląsku. W latach 1974–1979 uczył się w PLSP w Poznaniu, w latach 1979–1984 odbył studia na Wydziale Malarstwa Grafiki i Rzeźby w PWSSP w Poznaniu, obecnie Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu. W 1984 uzyskał dyplom w zakresie malarstwa w pracowni prof. Włodzimierza Dudkowiaka. Od 1984 roku pracuje na macierzystej uczelni. Obecnie jako prof. zwyczajny prowadzi zajęcia w I Pracowni Malarstwa na Wydziale Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa. Organizator, prowadzący wielu plenerów studenckich, jak i dla uczniów liceów plastycznych, wielokrotnie Ogólnopolskiego Pleneru Rysunkowo-Malarskiego im. Krystyny Drążkiewicz dla najzdolniejszych uczniów najstarszych klas liceów plastycznych organizowanych przez Liceum 68 | BIK | październik 2019

Plastyczne w Kole, obecnie w Kościelcu. Członek i przewodniczący wielu konkursów plastycznych dla uczniów liceów plastycznych, m.in. „Figura Ciała” w Poznaniu, Ogólnopolski Plener Rysunkowo-Malarski Liceum Plastycznego w Kościelcu, kurator tychże wystaw pokonkursowych. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, mieszka i pracuje na Wildzie w Poznaniu.

Andrzej Leśnik, Biały na białym, 2017, olej, płótno 60×60 cm

Białe na białym Białe obrazy, bielą na bieli, tylko tyle czy aż tyle? Kiedy skończyłem pierwszy biały obraz z tego cyklu, byłem zdumiony jego prostotą i siłą, z jaką na mnie działał; stałem jak zahipnotyzowany, wpatrując się w zastygły ruch meandrujących białych zygzaków. To była najdalej idąca w swoim uproszczeniu moja koncepcja obrazu. Byłem zaskoczony tym, że ten tak oszczędny w zamyśle obraz, z zastosowaniem niezwykle prostej formy i ograniczony do bieli, tak mocno przykuł moją uwagę. Postanowiłem więc namalować cykl dwunastu białych obrazów. Biel uznałem za kolor najlepiej skupiający i odbijający światło, będące głównym i jedynym reżyserem formy na płaszczyźnie monochromatycznego obrazu, zamkniętego w kwadracie 60 x 60 cm. (…) Powstało dwanaście, zdawać by się mogło, jednakowych obrazów. A jednak identyczne nie są. Biel skrywa pomyłki, niedociągnięcia, które można było poprawić, fałszując autentyczność malarskiego zapisu. Owe pomyłki i niedociągnięcia, tworzące niepowtarzalną materię poszczególnych obrazów, uzmysłowiły mi, jak czułym instrumentem zapisu ludzkiej wrażliwości, rejestrującym tak precyzyjnie kondycję człowieka, jest malarstwo – nawet wtedy kiedy ograniczone w swoim zamyśle i środkach, staje się obrazem, białym na białym. Andrzej Leśnik,