BIK 1/2020 by Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

nr 1 (512) ROK XLVI ISSN 1232-4450, INDEX 38139x nakład 2000 egz. cena 2,10 zł (5% VAT)

styczeń 2020

Styczeń 1920–2020

1920: wystawienie III cz. Dziadów i Warszawianki 1936: powstanie pierwszej Miejskiej Orkiestry Symfonicznej 1937: inauguracja działalności bydgoskiego studia Polskiego Radia 1945: wydanie pierwszego numeru „Wiadomości Bydgoskich” 1953: utworzenie Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy

Jerzy Szaniawski â&#x20AC;&#x201C; Ptak, Teatr Polski w Bydgoszczy, 24 i 25 stycznia 2020

WspaniaĹ&#x201A;ego roku stulecia! WspaniaĹ&#x201A;ego roku kultury!

Nowym Rokiem chwiejnym krokiem. No, różnie ludzie kończą (w) sylwestra. Sama w swoim długim życiu widziałam rzeczy przedziwne, krajobraz pełen pawi i tulipanów, niemający jednak niczego wspólnego z ogrodem… Są nawet i tacy, którzy nie bastują nad ranem pierwszego stycznia i impreza trwa u nich przez cały kolejny rok, nieszczęśni! Lecz żywimy jednak nadzieję, że u Państwa wszystko dobrze i możecie już przystąpić do lektury nowego, odświeżonego „Bydgoskiego Informatora Kulturalnego”. Bo przygotowaliśmy dla Was wiele niespodzianek. Otóż przez kolejne miesiące roku 2020, kiedy to całe nasze miasto uroczyście świętować będzie 100-lecie powrotu Bydgoszczy do Polski, opublikujemy w „BIK-u” m.in. szereg tekstów przypominających o tym, co też ciekawego wydarzyło się u nas na polu kultury na przestrzeni ostatniego wieku. I wierzcie mi Państwo, że – mimo obiegowych, najczęściej krzywdzących opinii – naprawdę mamy się czym chwalić! Czego dowodem już kolejne strony. A zatem – do dzieła!

Zastępczyni Redaktora Naczelnego Redaktorka wydania

in s t y t u c je k ult ur y z a p ra s z ają : Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Ferie w Pałacu Młodzieży. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Opera Nova w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

Biblioteka Główna UKW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego. . . . . . . 28

Dom Kultury MODRACZEK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego. . . . . . . . . 30

Klub „Arka” BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Teatr Polski w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Muzeum Fotografii w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG . . . . . . . . . . . . . . 47

Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . 34

Dom Kultury Orion BSM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Kino Jeremi i sala widowiskowa w Fordonie. . . . . . . . . . . 48

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu . . . . . . 49

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . 38

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

Gra miejska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . 50

Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów. . . . . . . . . 40

Kino Orzeł. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

Wydział Edukacji Muzycznej UKW w Bydgoszczy . . . . . . . 40

FERIE FILMOWE w kinie Orzeł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

Bydgoskie Centrum Sztuki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku. . . . . . . . . . . . . 58

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński. . . . . . . . . . . . . 42

Galeria Wspólna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

Pałac Młodzieży w Bydgoszczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 2 | BIK | styczeń 2020

s pi s t re ś c i Obraz i słowo. Czesko-polska wystawa w Galerii Wspólnej Justyna Gongała

Miłosz Matwijewicz (1930–2019) Elżbieta Kantorek

Epos nowożytnego dwurzecza (1) Michał Tabaczyński

Noworoczna alternatywka Szymon Andrzejewski

Iluzja wrosła w Bydgoszcz Tadeusz Krajewski

Światy nieznane Monika Grabarek

Ego schowałem do kieszeni Z Wojciechem Woźniakiem rozmawia Monika Grabarek

Siła legend i szyperskich opowieści Adam Gajewski

Dwór w Stanisławiu (vel Korytowie) Emilia Walczak

Bydgoski insynuator kulturalny (183) Zdzisław Pruss

Instytucja kultury miasta Bydgoszczy BIK 1/2020 (512), Rok XLVI, nakład 2000 egz. dystrybucja: częściowo bezpłatny wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, dyrektorka: Marzena Matowska, 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12–14, e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl zastępczyni redaktora naczelnego, redaktorka wydania: Emilia Walczak, emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Szymon Idczak, Monika Grabarek, korekta: Emilia Walczak, skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus redakcja: tel. 523 255 553, bik@mck-bydgoszcz.pl, ul. Marcinkowskiego 12–14, druk i oprawa: Polraster BIK w sieci: www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_ Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy. Prenumerata jest realizowana przez RUCH SA: Zamówienia na prenumeratę można składać bezpośrednio na stronie www. prenumerata.ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH”: tel. 226 937 000 lub 801 800 803.

styczeń 2020 |

BIK | 3

sztuka

Obraz i słowo

Justyna Gongała

fot. Zuzanna Straszewska

Czesko-polska wystawa w Galerii Wspólnej

Gdyby rzeczywistość mogła bezpośrednio docierać do naszych zmysłów i do naszej świadomości, gdybyśmy mogli nawiązać bezpośredni kontakt z rzeczami i nami samymi, sądzę, że sztuka byłaby bezużyteczna, czy też może raczej – wszyscy bylibyśmy artystami… Henri Bergson

Tytuł Obraz i słowo nie będzie zaskoczeniem dla tych, którzy zdecydują się odwiedzić aktualną wystawę w Galerii Wspólnej. Od wejścia widać, że tworzą ją dzieła wizualne oraz utwory literackie. Nie brakuje też tych, które łączą formy plastyczne i słowo, a także prac, które nie mieszczą się wprost w definicji żadnej z tych dwóch, najpopularniejszych form komunikacji. Choć zestawienie obrazu i słowa jest tu nadrzędnym wątkiem, to niejedyne z zaaranżowanych na tej wystawie konfrontacji. Spotykają się tu różne narodowości, języki i media, a przede wszystkim artystyczne temperamenty. Czy w jakiś sposób współgrają ze sobą, czy raczej ścierają się i konkurują? Jedno jest pewne – cała wystawa ewokuje pewien szczególny klimat, który jest wspólnym dziełem artystek z Polski i twórców z czeskiej Ostrawy. 4 | BIK | styczeń 2020

* Na wernisażu wystawy dało się odczuć, że obecnych na nim artystów łączą ciepłe, przyjacielskie relacje. Nie dziwi to wcale w świetle informacji, że takie artystyczne spotkania praktykują już od niemal dekady. Ich współpraca zaczęła się w 2009 roku, podczas konferencji Przyszłość i nowe wyzwania edukacji artystycznej, i zaowocowała organizacją siedmiu edycji międzynarodowych wystaw, a kolejne cztery są już zaplanowane. Główną kuratorką tych działań jest Joanna Imielska, a od samego początku wspierają ją Milan Cieslar i Dáša Lasotová. Każda odsłona projektu ma swój temat przewodni, lecz nie ma jednorodnej, określonej formuły. Tym bardziej że zmienia się skład jej autorów. Także wystawa w Galerii Wspólnej to kolejne, a jednak zupełnie odmienne spotkanie.

sztuka * Pierwszą salę wystawową dominują prace Milana Cieslara. Z jednej strony to zasługa ich wielkiego formatu, ale i zawartej w nich głębi – te płótna zdają się wolno przed nami otwierać. Iluzorycznie, lecz sugestywnie. A w swoim wnętrzu skrywają jakieś mroczne otchłanie. Choć prace te są raczej bliskie abstrakcji, to jednak mają w sobie coś biologicznego, przez co odbieramy je bardzo zmysłowo. Zupełnie inaczej niż sąsiadujące z nimi ascetyczne kompozycje Dášy Lasotovej – które działają na widza intelektualnie. Jak trafnie zauważa Ewa Urbańska, Dáša Lasotová najczęściej porusza się po obszarach sztuki o rodowodzie konceptualnym, z jego lingwistyczno-semiotycznym zacięciem. Interesują ją powiązania między sferą postrzegania i myślenia, dlatego często stosuje rozmaite translacje. W prezentowanych tu pracach przywołuje formę ośmiokierunkowej krzyżówki i przekłada ją na subtelny, linearny, „wyszyty” rysunek. Te prace przypominają labirynty, ewokując klimat tajemnicy i zagadki. Podobne odczucia wywołują pozostałe z prezentowanych tu prac artystki. Czytanie obrazu to seria surrealistycznych portretów, stworzonych na kanwie reprodukcji z dawnego niemieckiego albumu o sztuce. Z gotowych ilustracji artystka wycięła fragmenty kompozycji, a następnie nałożyła je na tekst z kolejnych stron publikacji. Jego treść związana jest z przedstawieniami, lecz w niezamierzony, a przez to zaskakujący sposób. To, co pozornie znane i określone, może być tu zupełnie inaczej odczytane. Czytać i oglądać możemy esej wizualny Jakuba Guziura, eksponowany dwojako – jako wydruki wybranych kart z artbooka i jako animację. Rovelver to przykład poezji konkretnej – treść tego utworu jest tożsama z jego obrazem. W wersji papierowej Guziur swe dzieło podsumowuje zdaniem: „Odpowiedzi są zawsze wewnątrz problemu”. Z kolei w autorskim tekście do pracy wyjaśnia, że jest to nawiązanie do Marshalla McLuhana – do słynnej dewizy filozofa, w myśl której samo medium jest już przekazem. W drugiej z wystawowych sal króluje malarstwo różnych formatów, stylów i proweniencji. Wysublimowane kolorystycznie i geometrycznie zdyscyplinowane malarstwo Aleksandry Simińskiej wyraźnie kontrastuje tu z ekspresyjnymi, groteskowo wynaturzonymi portretami Pavla Formana. To opozycja świetlistych bieli i szarości oraz brud-

nych, ciemnych, miejscami smoliście czarnych barw. Jest w tych odmiennych pracach jednak coś, co pozwala je ze sobą zestawić – to figuratywność, w obu przypadkach symboliczna, choć uzyskiwana odmiennymi środkami, oraz katastroficzny klimat, ewokujący przeczucie zbliżającej się zagłady. Ten nastrój niepokoju wyłania się z prezentowanych w tej samej przestrzeni wierszy Tomáša Koudeli – krótkich i syntetycznych, operujących motywem śmierci i przemijania, choć niepozbawionych ironii. A przy tym podporządkowanych koncepcji wizualnej. Motyw vanitas zawarty jest na płótnach Ivo Sumeca. Artysta w swej sztuce uwzniośla ubogie, zdegradowane przedmioty codziennego użytku. To, co z pozoru banalne, przekuwa w obrazy o wysmakowanej, surowej kompozycji i bogatej fakturze. Jego malarstwo jest bardzo haptyczne, wręcz namacalne. W pracy pt. Open Spirit w sposób dosłowny łączy obraz ze słowem. A te dwa środki wyrazu jeszcze silniej sprzęga w swych pracach Joanna Imielska. Dzieła Imielskiej przyciągają i zdumiewają oryginalną techniką. Są obrazem, rodzajem płaskorzeźby lub tworem w stylu sztuki origami. Opracowane z niebywałym pietyzmem i skrupulatnością, zawierają w swej formie aluzje do kształtów bliskich katalogom, zwojom czy księgom. Te zaś wypełnia niebywałą ilością ręcznych zapisków. Ich treść pozostaje jednak nieczytelna. Autorski, ekspresyjny gest jest także motywem przewodnim malarstwa Vaclava Rodka, który dopełnia tę wystawę dwoma płótnami ekspresyjnej abstrakcji. Prace te wręcz uderzają bogactwem i formą zestawienia jaskrawych barw, a także niekonwencjonalnym kompozycyjnym podziałem – uwypuklonym jeszcze specjalnie dopasowaną formą aranżacji. Całość tej ekspozycji ma zresztą przełamywać utarte percepcyjne schematy.

* Związki i zależności słowa i obrazu, a przy tym poszukiwania istoty i autonomii każdego z nich to problemy stale obecne w sztuce polskiej i czeskiej. Dla Czechów powiązania między twórczością literacką i artystyczną są zjawiskiem szczególnym. Dowodem na to jest ich znaczący udział w nurcie poezji konkretnej oraz w wielu innych formach literatury eksperymentalnej. Zupełnie unikatowym zjawiskiem był czeski poetyzm, który nie ograniczał się do tworzenia czystej formalistycznej sztuki, lecz angażował się w kontekst społeczny. Miał styczeń 2020 |

BIK | 5

sztuka

być formą kreacji nowej, lepszej rzeczywistości i środkiem komunikacji ze światem. W twórczości czeskich i polskich artystów prezentowanych w Galerii Wspólnej widać łączność z dziedzictwem awangardy, lecz i doświadczenie jego utopijności. Czuć tu rozczarowanie, a nawet lęk wobec współczesności. Przeczucie zbliżającej się katastrofy skłania tych twórców do nostalgicznego spoglądania w przeszłość, rodzi tęsknotę za naturą i tym, co realne.

Z niezwykłą wrażliwością, a wręcz czułością Ivo Sumec, niczym w filmie American Beauty, pokazuje, jak zwykły worek może wywołać refleksję nad pięknem otaczającej nas codzienności. Milan Cieslar deklaruje, że choć tworzy abstrakcje, to inspiruje go naturalny pejzaż. Natura to także ważne źródło inspiracji dla obrazów Aleksandry Simińskiej, zarazem pełnych autotematycznych nawiązań do wielkich tradycji malarskich. Te ostatnie są też widoczne w pracach Dášy Lasotovej – reprodukcje dzieł Starych Mistrzów emanują aurą dawności i melancholią. Ukłonem w stronę tradycji są też jej „wyszywane prace” – rękodzieło jest szczególnie cenione w dobie powszechnej cyfryzacji. Z tego samego powodu tak silne wrażenie robią obrazy Joanny Imielskiej, wykorzystujące

szlachetność papieru, lecz przede wszystkim okupione są wielkim skupieniem i nakładem mozolnej, ręcznej pracy. A wyrazem tak znamiennych dla współczesności katastroficznych lęków są iście postapokaliptyczne portrety Pavla Formana, pesymistyczne i ironiczne teksty Tomáša Koudeli oraz dzieła Jakuba Guziura. Jego Revolver zawiera w sobie słowo lover, choć nazwa broni przywodzi raczej na myśl śmiercionośny mechanizm.

* Budujący w całej tej prezentacji jest jednak jej uniwersalny, wspólnotowy wymiar. Twórcy różnych kultur, narodowości i artystycznych proweniencji działają w jednym celu – poszukują artystycznych form, adekwatnych do wyrażenia różnorodności, a zarazem uniwersaliów współczesnego świata. Eksplorując obszary między obrazem a słowem, kulturą i naturą, makro- i mikrokosmosem1, starają się stworzyć złożoną, lecz wspólną „narrację”. Jest to projekt otwarty i długofalowy, który zamierzają rozwijać przez kolejne lata. 1 Są to tematy stanowiące motywy przewodnie poprzednich wystaw: Mikrokosmos 1, 2013, Mikrokosmos 2, 2015, Mikrokosmos 3, 2016, Dwa horyzonty, 2017, Podróże z nami zawsze są udane, 2018, Między naturą a kulturą, 2018

po ż eg n a ni e

Miłosz Matwijewicz, Pejzaż, 2012, akwarela, papier, 36,5×51,0 cm, fot. Wojciech Woźniak

Miłosz Matwijewicz (1930–2019) Miłosz Matwijewicz urodził się 27 października 1930 roku w Lesznie. W latach 1949–1955 studiował na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w pracowni prof. Stanisława Borysowskiego i prof. Tymona Niesiołowskiego. Od 1955 roku był członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków. Był malarzem i pedagogiem. Zajmował się również sztuką użytkową. Brał udział w wielu wystawach okręgowych i ogólnopolskich oraz wystawach sztuki polskiej za granicą. Był autorem kilkunastu wystaw indywidualnych. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum we Włocławku, Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy, w kolekcjach prywatnych oraz na statku m/s „Bydgoszcz”. Odznaczony został Złotym Krzyżem Zasługi i uhonorowany Medalem Komisji Edukacji Narodowej i Medalem Prezydenta Miasta Bydgoszczy. Zmarł 16 listopada 2019 roku. Miłosz Matwijewicz był przede wszystkim pejzażystą. Malował również martwe natury, kompozycje kwiatowe, ale krajobraz miał dla niego

pierwszorzędne znaczenie. W jego obrazach pierwszy plan wyznacza obszar łąki lub akwen, drugi drzewa, krzewy, ostatni przestrzeń nieba – to pewnego rodzaju obowiązujący schemat, w ramach którego powstawały różne wariacje wizualne i kolorystyczne. Dominujące barwy to błękity i zielenie, wzbogacone ugrami, żółcieniami, drobnymi plamami różu, fioletu, niekiedy czerwieni. Barwą stwarzał atmosferę i nastrój. Plamą wydobywał kształty, określał przestrzeń, sugerował światło. To malarstwo wrażeniowe i emocjonalne. W ostatnich latach malował z wyobraźni – przetwarzał na płótnie i papierze zapamiętane motywy, zapisywał swój własny pejzaż, swój nastrój, samopoczucie, radości i smutki. Malarz tracił wzrok, ale cały czas pracował twórczo. Kompozycje uwalniał ze szczegółów, zatracał realizm przedstawienia na rzecz swobodnych układów plam barwnych. Pozostawił po sobie kilkaset prac – olbrzymi dorobek godny uznania i szacunku. Elżbieta Kantorek Portret, fot. Andrzej Maziec (z archiwum Elżbiety Kantorek)

styczeń 2020 |

BIK | 7

100

Epos nowożytnego dwurzecza (1)

Epos nowożytnego dwurzecza (w dwunastu tablicach) TABLICA PIERWSZA 1. Ten tytuł jest najoczywiściej bezczelny. Mam tego świadomość, ale – tak to ujmijmy – moja prywatna nisza ekologiczna jest ważniejsza od obiektywizmu, skromności i wszystkich możliwych wartościowań. Ten tytuł nawiązujący do jednego z największych tekstów kultury, sumeryjskiego eposu o Gilgameszu (w jednym z polskich wydań opatrzony był podtytułem: Epos starożytnego dwurzecza; podzielony zaś jest na 12 tablic), do Bydgoszczy pasuje oczywiście zaskakująco dobrze. Jasne, że ze względu na geograficzne położenie, ze względu na nasze dwie rzeki. Ale nie tylko. To oczywiste, że Bydgoszcz nie jest dla cywilizacji czy kultury europejskiej Mezopotamią – byłoby śmieszne, gdybym próbował coś takiego udowadniać. Jest już śmiesznie, kiedy robię takie zastrzeżenie. Żadna, nawet absurdalnie wielka, groteskowo ślepa miłość do – jak to się mówi – małej ojczyzny, do której zresztą mi daleko (tak jak do pojęcia „mała ojczyzna”), nie usprawiedliwiałaby takiej megalomanii. Bo że byłaby właśnie megalomanią, jestem pewien. Byłaby znakiem dowartościowania istnienia tego, kto takie sądy wygłasza. Nie chcę więc przekonywać, że Bydgoszcz jest Mezopotamią nowożytnego świata – to już sobie wyjaśniliśmy. Chcę przekonać, że jest miejscem ciekawym, a to już chyba wiele – szczególnie w kontekście nieustannego zwątpienia w tożsamość tego miejsca, które jest udziałem tak starych, jak i nowych bydgoszczan. Jeśli więc, jak mówił tytuł popularnej książki o tamtym starożytnym dwurzeczu, „historia zaczyna się w Sumerze”, to w Bydgoszczy kilka razy nowoczesność dochodziła do swoich osobliwych zwieńczeń czy przesileń, a także – niestety – wynaturzeń. Jeżeli historia w Sumerze się zaczynała, to w Bydgoszczy – podczas tych stu lat jej polskiej instytucjonalnej i kulturowej niepodległości – kilka razy się kończyła. Co chcę przez to powiedzieć? Że bydgoskie losy, losy miasta i jego mieszkańców kilka razy na przestrzeni tych stu lat dają możliwość tworzenia historii jak najbardziej uniwersalnej. Bydgoskie historie, krótkie, wzniosłe, a często po prostu straszne, tragiczne momenty w dziejach stanowią zaskakującą swoją dokładnością metaforę (czy żeby być ścisłym: synekdochę) losów dwudziestowiecznej Europy. Do tego będę przekonywał: Byd8 | BIK | styczeń 2020

goszcz jest miejscem, w którym – wyświechtana, ale jak najprawdziwsza w tym kontekście fraza – jak w soczewce widać nowoczesność. W jej grozie i pięknie. W jej małości i wzniosłości. Niestety – te pierwsze przeważają, ale to nie wina Bydgoszczy, to wina nowoczesności.

2. Wyłania się z tego, co tu napisałem, idea Bydgoszczy jako „duchowej formy życia”. Thomas Mann w swoim znanym przemówieniu-eseju Lubeka jako duchowa forma życia taką właśnie wizję przedstawiał. Wizję miejsca, w którym on jako artysta był najbardziej autentyczny; jak pisał: „uświadomiłem sobie, że jabłko nie pada daleko od jabłoni; (…) bardziej byłem jabłkiem z lubeckiego drzewa, niż mogłem to przeczuwać”. Trudno się wcielać w rolę wybitnego pisarza, wiadomo, ciężko czuć się jak on autentycznym, gdy nie mamy – i raczej nie będziemy mieć (chociaż każdemu życzę) – na koncie Buddenbrooków, bo to przecież ta powieść go wiąże z Lubeką. Ale to właśnie wszystkim doradzam. Żeby przekroczyli prowincjonalny punkt widzenia i zobaczyli w tym swoim, naszym wspólnym, miejscu większą ideę o uniwersalnym znaczeniu. Tak jak Lubekę widział Mann (cytuję wedle przekładu Wojciecha Kunickiego): „Szanowni Słuchacze, jeśli zaliczam się do ludzi, którym na sercu leży idea «Europy», jeśli sprzeciwiam się międzynarodowemu nacjonalizmowi, wzbraniającemu się przed chęcią akceptacji takiego świata, który w sposób widoczny dla każdego rozumiejącego umysłu domaga się władczo nowej solidarności narodów Europy – to w grę wchodzić mogą tego rodzaju doświadczenia tworzących się więzi: przeżycie solidarności europejskiej, emocjonalne przekonanie, że narody Europy stanowią jedynie warianty i odmiany wyższej jedności, będącej dziełem duszy. Tego rodzaju świadomość, Panie i Panowie, zachowuje wystarczający dystans względem wrogiego kulturze demokratyzmu. Dajemy z siebie to, co najbardziej osobiste, i zaskoczeni konstatujemy, że trafiliśmy w to, co narodowe. Dajemy to, co najbardziej narodowe – i spójrzmy, celnie ukazaliśmy to, co powszechne, najbardziej ludzkie – z większą pewnością, niż gdybyśmy zamierzali programowo realizować internacjonalizm”. W takiej Lubece trzeba żyć. W takiej Bydgoszczy.

re c e n z je p ł y t Szymon Andrzejewski

Noworoczna alternatywka Najpopularniejsze młodzieżowe słowo roku 2019 w tytule być musiało. Dlaczego? Bo w Bydgoszczy popu (oprócz tego stricte użytkowego) nie uświadczysz. Historia pokaże, czy to dobrze, czy nie. My natomiast pokazujemy Państwu trzy albumy połączone zjawiskiem konsekwencji twórczej. Tak na dobry początek i żeby było cieplej. Przed Państwem zatem duet powojenny, obraz przemysłowy oraz pizza hawajska w Zakopanem. Smacznego!

IFS – Mong Disc (wyd. Pointless Geometry, październik 2019)

I znowu – on wydaje, a ja piszę. I znowu na kasecie. Dobrze, że tym razem nie muszę już jechać do Torunia po odtwarzacz. Już kupiłem i służy. Z drugiej strony jest w Toruniu taka kebabownia, która robi dobrze i można by przy okazji. W Bydgoszczy utrzymała lokal przez trzy miesiące. 44 km od nas ma lokali pięć. Pomyślcie nad tym. No ale do rzeczy. „IFS to Krzysztof Ostrowski (Freeze) i Mateusz Wysocki (Fischerle). Projekt porusza się między różnymi estetykami, począwszy od brudnego ambientu, przez footwork, dub i hip-hop. Nagrania IFS realizowane są w trakcie improwizowanych sesji” – oto część bio tego duetu na ich stronie w serwisie bandcamp.com (polecam!). Część trochę mówiąca, ale nie do końca ani nawet nie od początku. Krzysztof Ostrowski (kapral) to niejednokrotnie już recenzowany tu twórca ze świata szeroko pojętej elektroniki, który skupia się

ostatnio na dekonstruowaniu (muzyczne słowo roku 2019 jak nic) twórczości własnej oraz gatunku w szerszym ujęciu. Sam twierdzi, że chce od nowa wymyślić taneczne elektro. Jak na razie idzie mu doskonale. Czego dowodem wydana przez Pointless Geometry, a nagrana w duecie z Mateuszem Wysockim, płyto-kaseta Mong Disc. Trzecie (po Primary Fluctuation i Further Fluctuations) dekonstrukcyjne dziecko w pączkującej dyskografii bydgoskiego artysty. Dziecko zrodzone w pełnej tym razem rodzinie, czyli przy asyście dwóch ojców. Dziecko mroczne. Taki nastolatek w fazie emobuntu. Dziecko postwojnia. Pokryte tatuażami dziecko i bliznami też pokryte. Mniam! Jestem absolutnie przekonany, że gdyby Freeze (Ostrowski) stworzył tego trzeciego potomka znowu sam, to tak by świat elektroniczny tym razem porozbierał, że tylko tacy jego szalikowcy jak ja byliby w stanie tego słuchać. Albo okazałoby się, że jest najnowszym i największym z polskich minimalistów. Jednak Fischerle (Wysocki) to muzyk nurzający się w (skomplikowanym czasami), ale jednak buzującym głębokim basem ambiencie. I to na Mong Disc daje mieszankę, która „wejdzie” chyba każdemu, kto w elektronice szuka czegoś nowego, ale zarazem nienaruszającego spokoju doznawania schowanego za zamkniętymi powiekami słuchacza. Jestem pewien również, że jeśli kiedyś wyjdzie kolejna część gry Fallout (a wyjdzie na bank), to producenci powinni się zainteresować materiałem zawartym na tym albumie, bo idealnie pasuje on klimatem do świata, który ledwo co wylazł ze schronu. Pył radioaktywny i kurz zawieszony w powietrzu to tutaj muzyczna podstawa. I może dlatego właśnie akurat tutaj forma kasety magnetofonowej mnie nie uwiera. Zresztą czasy mamy rządzone przez serwisy streamingowe i twórcy tego faktu świadomi mogą sobie pofolgować, jeśli chodzi o sentymenty, i pozwolić na igraszki formalne. Wydawnictwo zaopatrzone jest w kod umożliwiający pobranie materiału w wersji plikowej, więc wszyscy są zadowoleni. Przejdźmy zatem do muzyki. Zaczyna się to wszystko niespiesznie, apokaliptycznie właśnie, ale nie pozostawiają nas panowie O–W w tym stanie zbyt długo. Czysto analogowy, powykręcany Candyflipper powoduje, że dropsy faktycznie skaczą na membranie głośnika. Wracają echa fluktuacji Ostrowskiego z dwóch poprzednich wydawnictw. Kontynuacja tego roztrzęsienia w Map Of Destruction to już prawdziwy „taniec pingwina na szkle”, ale nadal to wszystko jakieś takie nieagresywne. Takie wręcz jakieś gotujące się, ale introwertycznie raczej niż do walki. styczeń 2020 |

BIK | 9

re c e n z je p ł y t Gdzieś tam pobrzmiewa syntezatorowy płacz dziecka. Gdzieś tam ktoś odnajduje w porzuconym aucie sprawny radioodbiornik i nastraja stację z muzyką taneczną. Surface to (na tyle, na ile w tych warunkach pozwalają warunki) swego rodzaju hicior. Nawet girka chodzi! Trzeba zmienić stronę kasety. A tam już spokojniej i ludzie jakby przyzwyczajeni do tego, że co prawda wszystko w ruinie, ale nadal trzeba znaleźć coś do jedzenia i zaopiekować się starszymi i dziećmi. Choćby były w stadium emofrustracji. Tu chyba bardziej tę historię przejmuje Fischerle, doprowadzając ją do kojącego wręcz, ostatniego w kolejce Hidden Layer. Wiele tu warstw. Zaiste. IFS, Mong Disc – niesamowita ścieżka dźwiękowa do upragnionego końca konfliktu.

Kontagion – Kontagion (wyd. Moans Music, październik 2019)

Czekałem na taką płytę. Nie na tę konkretnie, ale właśnie na TAKĄ. Na materiał, który będzie pochodzić z Bydgoszczy i nie będzie odgrzewaniem tego samego metalowego kotleta po to, by ileś tam osób ponownie mogło zapchać się wieprzowiną. Światek metalowy w naszym mieście niestety raczej należy do uniwersów statycznych. Kapele się powtarzają stylistycznie i pomysłów świeżych brakuje bardzo. Zdarza się, że ktoś pozostanie w swoim sosie, ale nadal uda mu się nagrać naprawdę świetny materiał (vide: The Last Crusade formacji Chainsaw), ale w przeważającej liczbie przypadków to jednak cały czas ten sam kawałek mięcha. Dość często niestety doprowadzany do stanu letniego przy użyciu starego smalcu. Aż tu nagle, drodzy Państwo, wkładam sobie nowe Kontagion do odtwarzacza i słyszę The Concerts In China J.-M. Jarre’a! Ale jak to? – zapytacie. Już wyjaśniam. 10 | BIK | styczeń 2020

Damiana „Sfensona” Bednarskiego znam naprawdę długo i obserwuję jego drogę artystyczną z rosnącym podziwem. Wyglądający na koncertach tak samo jak w pracy i na odwrót gitarzysta i wokalista Kontagion (oraz Unborn Suffer, ale już kiedyś pisałem, że kiedy człowiek udaje prosię, to to jednak jest kabaret, a tego w muzyce nie trawię) idzie od lat swoją ścieżką i nie przejmuje się tym, co dookoła się muzycznie dzieje. Ani tym, co inni o nim sądzą. W moim systemie wartości – szacun. Produkcje muzyczne pana Bednarskiego wchodziły mi zawsze raczej średnio albo w ogóle aż do czasu, kiedy w samochodzie puściłem sobie przedostatni album Kontagion, czyli [R–!–Ǝ]LENTLESS. Zaskok był głównie podmurowany szerokim wachlarzem klimatów i środków, jakie panowie muzycy przedstawili na swoim materiale. Do dzisiaj czasami sobie tej płyty słucham. Ale nadal tylko w samochodzie. Natomiast tamten album sprawił, że kiedy Sfenson przyszedł do mojego studia i położył mi przed twarzą Kontagion, to z ogromną ciekawością w serduchu niosłem tę płytę do domu. Sok, fajka, płyta w pioneerze i… ej, to jest koncert Jarre’a! No, jakby na początku jest. Nie tylko on zresztą. Na „samonazwanym” albumie formacji znad Brdy jest mnóstwo brzmień, które nie tylko fani ciężkiego grania będą w stanie rozpoznać. Jest brzdękliwy bas z Korna, jest sposób prowadzenia wokali i całość brzmienia przywodząca na myśl Ministry (nic dziwnego, w końcu mówimy tu o metalu industrialnym), jest (szczególnie w kawałku 82) trochę Furii. Jest Metallica z One tam, gdzie (doskonale zresztą dobrane) mówione partie wokalne wspierają atmosferę narracją osób wielu. Zapożyczeń jest naprawdę sporo. I można by to uznać za minus. Tylko że, po pierwsze, po co, a po drugie, nie za bardzo się da, ponieważ nad jakimikolwiek minusami (skoro już być muszą) górują atmosfera tego krążka, brzmienie gitar, niesamowita różnorodność doznań i narracyjna właśnie spójność. Kontagion przez 10 utworów (całe szczęście, że nie więcej, bo mogłoby to zniszczyć tę jednolitą historię) serwują nam opowieść cuchnącą smarem, syczącą parą, dźwięczącą uderzeniami młotów i okraszoną rewelacyjnymi partiami wokalnymi. Opowieść o tym, czym jest świat widziany nie przez zasłonę seriali i leków uspokajających pustkę w nas samych, ale świat-maszyna, który miele ludzi bezlitośnie na marnej jakości pasztetową. Ten krążek to znerwicowany spacer przez metropolię wypełnioną nadprodukcją i odpadkami. To przechadzka po Szwederowie przyszłości, gdzie najlepszym, bo najbardziej wiarygodnym narratorem jest doskonale słyszący wszystko ślepiec ze zautomatyzowaną sztuczną nogą. Brud, syf i robactwo. A to wszystko malarskie i dźwiękami oddane po prostu rewelacyjnie. Ciekawie i zaskakująco za każdym zakrętem i na każdym skrzyżowaniu tego miasta-molocha. I nawet te chuligańskie okrzyki Sebików wystających

re c e n z je p ł y t po bramach jakoś tu pasują. Brzydki obraz, ale namalowany mistrzowsko. I nie sposób nie wspomnieć o faktycznie wizualnej części tej płyty. I części wydawniczej. Normalna książeczka to już teraz rzadkość – dziękuję więc serdecznie. Okładka zaś to prawdziwy majstersztyk Emilii Osiekowicz – na podstawie instalacji jej autorstwa. Płytę + koszulkę z okładką panowie „gonią” po 50 ziko. Można? Można. Kontagion, Kontagion – nareszcie skażenie godne polecenia.

Good Night Chicken – Eudajmonia (wyd. Prądy, listopad 2019)

Good Night Chicken lubię. Jako zespół i jako ludzi. Kujawę Artura lubię za spokój, pomysłowe gitary i paniczne wokale. Gołdę Tomasza lubię za bycie świrem i umięjętności perkusyjne. I za filmiki, jak ćwiczy w bieliźnie. Jakkolwiek to by nie brzmiało. I od czasu ich poprzedniej płyty, czyli You Like The Taste Don’t You, to ja ich słucham dość często. Co w przypadku człowieka, który w miarę żyje ze słuchania muzyki, jest stwierdzeniem nieczęstym jednak raczej. Oni są dobrzy. Mają „czuja” i nie udają. A jak się koncert nie uda aż tak mocno, to zawsze mówią: „Ej, nazywamy się Dobranoc Kurczaku – czego się spodziewaliście?”. I za to ich uwielbiam. I za to też, że koncerty są zawsze świetne. No i teraz pan Gołda przyniósł mi nowy minialbum (nie, to nie jest epka) GNC zatytułowany Eudajmonia (termin z filozofii oznaczający stan ogólnego zadowolenia). Przyniósł i oświadczył, że to jest ich nowa epka (grrr), co polubiłem od razu, i że nagrali ją z basistą Dawidem Burlikowskim. I tego nie polubiłem, bo nie znałem ani jego, ani jego zdolności do bycia świrem. A teraz już znam. I lubię. A Eudajmonię uwielbiam.

Niewiele jest zespołów, które konsekwentnie trzymają się swojej drogi i nie zważają na stylistyczne zawieruchy hulające nad muzycznym światem. Tekst wyżej piszę o formacji Kontagion i Sfensonie, których upór i przekonanie o wyborze dobrej drogi doprowadziły do nagrania świetnej płyty. I metalowcy, i ekipa GNC to, oczywiście, kapele nad wyraz jeszcze młode, ale już teraz posiadające unikatowy styl. Co więcej, w przypadku tych drugich można by się nawet pokusić o stwierdzenie, że jeśli nie było dotychczas wiadomo, czym jest i jak wygląda legendarne acz iluzoryczne „bydgoskie brzmienie”, to teraz już mamy jakiś pogląd na ten temat i możemy podawać ich jako przykład w dyskusjach późnowieczornych. To dobrze. I dobrze, a nawet znakomicie jest też muzycznie na ich najnowszym wydawnictwie. Które sami sobie wydali w nowej wytwórni Prądy. Bo mieszkają w tej właśnie dzielnicy miasta Bdg. Kiedy skończyłem pierwszy odsłuch Eudajmonii, nie mogłem otrząsnąć się z wrażenia, że gdzieś już te sześć utworów słyszałem. Trudno mi jednak było odnaleźć w pamięci, gdzie i kiedy to było, oraz zapomnieć o tym, że to przecież niemożliwe, bo przecież ledwo mi je kolega Tomasz dostarczył. Kiedy miałem za sobą odsłuch mniej więcej piąty, dotarł do mnie fakt, który ucieszył mnie bardzo, bo brakowało mi kapeli, która kontynuowałaby legendę i dbała muzycznie o spuściznę formacji ukochanej przez mojego ojca i nie tylko raczej przez niego. Na tym minialbumie GNC to Skaldowie XXI wieku! Teksty może bardziej psychodeliczne, ale czasy przecież też bardziej predestynują do ucieczki od rzeczywistości. Jednak te melodie, te gitary i ten charakterystyczny zaśpiew zalatujący górami (szczególnie w rewelacyjnym Rzeczywiście) to przecież spadek po, być może, obok Republiki, najlepszym polskim zespole rockowym. Ech, smacznie. I pewnie też. Bo to, co mnie urzeka w Good Night Chicken najbardziej, to, poza czystą przyjemnością czerpaną z obcowania ze świetnymi kompozycjami ubranymi w doskonale dla nich skrojone brzmienie, poczucie, że Artur, Tomek i Dawid absolutnie widzą, co robią. Mają tę lekkość wynikającą po części z warsztatu, ale w większości z tego, że na nic się nie siląc, niczego nie muszą udawać. Ta muza, ta paranoja, ten uśmiech, ten psychodeliczny polot siedzą w nich od zawsze i żeby je wypuścić, nie trzeba transportu w butelkach. Wystarczy odkręcić kran. Wszystko na Eudajmonii się zgadza, wszystko „siedzi”. Nawet ta rozbujana narkotycznie hawajska gitara w Przesileniu. I lektor z teatru. I Wojtek Jachna w pierwszym na albumie Liście niech przykryją mnie. Wszystko naturalne i bez napinki. Oprócz napinki policzków i mięśni brzucha – no bo substancje muzyczne darowane słuchaczowi przez GNC to jednak nie są wafle ryżowe. Których notabene nie lubię. Good Night Chicken, Eudajmonia – piosenki z tam, „gdzie rzeczywiście latasz”. styczeń 2020 |

BIK | 11

100

Bydgo s z c z w m at r ik s i e (1)

Tadeusz Krajewski

Iluzja wrosła w Bydgoszcz Iluzja wrosła w Bydgoszcz – w każdy zabłocony kamień, w każde uschnięte drzewo, w brud zatęchłych dzielnic, złachmanionych okolicznych wsi, bezdroży i wysypisk. Bydgoszcz zawsze żywiła się iluzją, iluzja była dla niej pokarmem sakralnym i powszednim jednocześnie, stanowiła dla niej jedyne antidotum na cuchnący oddech pękającej w szwach codzienności. Świadczą o tym legendy podtrzymujące miasto przy życiu, a pierwsza z nich to ta, wywodząca się już z XVI wieku, opowiadająca o czarownicach z Niemcza, Żołędowa i Fordonu. Wiedźmy odbywały kongregacje na Łysej Górze (dzisiejsza siedziba TVP), co ciekawe – w czwartki, nie w soboty, o czym przekonują nas „śledczy dziennikarze” tamtej epoki – Rajmund Kuczma i Jerzy Derenda oraz historyczka Małgorzata Urbanowska z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Z historią tą koresponduje opowieść Józefa Ignacego Kraszewskiego o wizycie pana Twardowskiego w Bydgoszczy (Mistrz Twardowski. Opowieść z podań gminnych), który wespół ze swoją czartowską kompanią – diabłami: Smółką i Węgliszkiem – nieobyczajnie w życiu ówczesnych bydgoszczan namieszał. Dziennikarz Wojciech M. Chudziński 12 | BIK | styczeń 2020

przypomniał wszystkim o tym incydencie, dzięki czemu na poddaszu kamienicy na Starym Rynku (miejsce pobytu czarnoksiężnika) można codziennie o 13.13 oglądać podobiznę Mistrza. Przez wiele lat jeden z diablików był też patronem kawiarni artystycznej „Węgliszek”. Magia, okultyzm i spirytyzm, na fali XIX-wiecznych mód i charakterystycznych dla fin de siècle’u zainteresowań, również nie ominęły Bydgoszczy. Największy rozkwit przeżywały jednak w okresie międzywojnia, a dowodzą tego przepastne zbiory ezoterycznego archiwisty, Waldemara Mackiewicza. I chyba tylko na upadek systemu nieuznającego mistycznego oglądu świata trzeba było poczekać, bowiem już pod koniec lat 80. XX wieku zainicjowało swoją działalność Bydgoskie Stowarzyszenie Różdżkarzy (prominentnym radiestetą w tym gronie został Zbigniew Przybylak), a krótko po tym rozpoczął edytorską misję Mariusz Piotrowski, zakładając jedno z najważniejszych w Polsce wydawnictw „nie z tego świata” – Limbus. Na początku lat 90. w sposób niezwykle aktywny udzielał się w promowaniu spirytyzmu Przemysław Grzybowski (autor i tłumacz 10 książek z tej

100

Bydgo s z c z w m at r ik s i e (1) dziedziny). W Myślęcinku powstał kamienny krąg wzorowany na jego neolitycznym przodku w Odrach, wybudowany przez geomantę Andrzeja Lamparskiego. Natomiast znacznie wcześniej, bo już w 1979 roku, na ufologicznej arenie pojawił się Klub Kontaktów Kosmicznych założony przez redaktora Lucjana Znicza, autora monumentalnego cyklu Goście z Kosmosu. Nikogo zatem nie może dziwić fakt, że w tak nasączonym iluzją mieście dochodzą w końcu do głosu pisarze uprawiający konwencję najbardziej z „imaginacyjną” tematyką skoligaconą – fantastykę. Paradoksalnie jednak pierwszym wielkim, wręcz epokowym w polskiej SF dziełem powstałym w Bydgoszczy była trylogia napisana przez autorów „napływowych”. Mowa tu o Krzysztofie Boruniu i Andrzeju Trepce i o ich cyklu (Zagubiona przyszłość, Proxima, Kosmiczni bracia), który zaczął pojawiać się w odcinkach w „Ilustrowanym Kurierze Polskim” w 1953 roku. Aż 20 lat trzeba było czekać na tekst bydgoszczanina Wiktora Żwikiewicza, rozpoczynającego iście meteorytowy lot przez polską literaturę od opowiadań wydanych w „Młodym Techniku” i „Krokach w nieznane” (almanachu redagowanym przez Lecha Jęczmyka – bydgoszczanina z urodzenia), a kończącego na swoim opus magnum Delirium w Tharsys, posthumanistycznym tekście, którego znaczenia szczególnie dziś nie sposób przecenić. W 1983 roku debiutuje Jerzy Grundkowski zbiorem Annopolis, miasto moich snów, książką uznaną zarówno przez fandom, jak i przez mainstream, a to głównie z powodu jej kulturowego patrona, największego bibliotekarza świata – Jorge Luisa Borgesa. Z założonego przez Wiktora Żwikiewicza Klubu Fantastyki MASKON wyłonili się kolejni twórcy – Bohdan Teofan Niedźwiecki, Piotr Pieńkowski, Monika Kubiak, Adam Sauter, Mariusz Piotrowski (Pisk), Wojciech M. Chudziński (Ten drugi w nas), Alicja Łukawska (Duchy Kresów Wschodnich), Małgorzata Michalska (Zielone miasto), Cezary Czyżewski (Alazza). Światu zaprezentował się także podopieczny klubu ATLANTIS – Sebastian Hejankowski (Światłoczuły). Niezależnie od działań podejmowanych przez fantastyczne grupy twórcze, swoje miejsce wśród „szarlatanów i wizjonerów” (słowa Andrzeja Wójcika) odnajdowali kolejni autorzy: Dariusz Tomasz Lebioda (eksperymentalni, z ducha nowofalowi Piloci ultrafioletowych dali), Tadeusz Oszubski (Drapieżnik – nowe rozdanie w polskiej literaturze grozy), Marek Żelkowski (Nadciąga burza – liryczne

i drapieżne zarazem rozliczenie z fantastycznym status quo), Przemysław Nowakowski (Partia domina – literatura jako gra z rzeczywistością), Tadeusz Meszko (Winda do nieba – policzek wymierzony fantastyce, nauce, polityce i religii), Marcin Kowalczyk, laureat konkursu na dokończenie powieści Janusza A. Zajdla Drugie spojrzenie na planetę Ksi (Pętle pamięci – dowód na żywotność klasycznej SF), Piotr Prokopowicz (Najważniejszy zmysł – humor z epoki „złotej ery” fantastyki), Piotr Borlik (Teatr lalek – bezpretensjonalny ukłon w stronę popkultury), Bartosz Orlewski (przednia zabawa pozornie nieprzystającymi do siebie konwencjami – westernem i horrorem) i Marta Kładź-Kocot (Noc kota, dzień sowy – metatekst pełen fantastycznych, mitycznych i mainstreamowych kodów kulturowych). Na rozliczenie z odbiorcami i krytyką czekają jeszcze: Jarosław Klonowski (Tajemnica świętego Wormiusa), Katarzyna Muszyńska (Tajemnice Avinionu), Roman Godlewski (Nieśmiertelność) i Ezo Oneir (Chiron w Rybach). Chwilowo bez książek, ale już po debiucie w ogólnopolskich magazynach literackich, jawią się czytelnikom: Tomasz Fąs z satyrycznymi tekstami SF, nad którymi czuwa duch opiekuńczy Stanisława Lema, i Marta Sobiecka – autorka łącząca subtelność z agresją, pisarka zupełnie nieprzewidywalna, wręcz brawurowa. Pisarzom sekundują bydgoscy literaturoznawcy (dr Marta Kładź-Kocot, dr hab. Sławomir Studniarz, dr Mirosław Gołuński i dr hab. Marek Kurkiewicz) oraz wydawcy stawiający w dużej mierze na debiutantów (Waldemar Mackiewicz – Arcanus, Marcin Dobkowski – Genius Creation, Marek Żelkowski – Bibliotekarium). W latach 2002–2004 ukazywał się magazyn literacki „Sfera” (Piotr Pieńkowski), a dziennikarskiego, publicystycznego i krytycznego wsparcia miejscowym fantastom udzielali: Aleksandra Świetlik, Tadeusz Oszubski, Wojciech M. Chudziński, Andrzej „Kruk” Appelt i Tadeusz Krajewski. Iluzja wrosła w Bydgoszcz… Iluzja jest „lekarstwem na melancholię” (W. Żwikiewicz, Marzenie) czy eskapistyczną trucizną (T. Oszubski, Kawałek ulicy)? A może matriksem, którym możemy rozporządzać wedle naszej woli – wybierając luksus zniewolenia bądź niemoc wolności? Właśnie takie pytania stawiają bydgoscy fantaści. Pytania o drogę… Pytaniom tym jednak musi nieustannie towarzyszyć przeświadczenie o istnieniu matriksa. Bo matrix to macierz, a Bydgoszcz wróciła do macierzy, prawda? styczeń 2020 |

BIK | 13

imp ro Monika Grabarek

Światy nieznane

Jesienią przekonałam się, że na nowe odkrycia i olśnienia nigdy nie jest za późno, że naprawdę wiele może jeszcze człowieka zaskoczyć. Jest tylko jeden warunek: trzeba się otworzyć i wyluzować. Mamy styczeń, zatem czas postanowień i podsumowań. Moim największym i najmilszym zaskoczeniem minionego roku jest bezdyskusyjnie Międzynarodowy Festiwal Teatrów Impro, czyli IMPRODROM. Choć oczywiście nie była to pierwsza ani nawet druga czy trzecia edycja tej imprezy, dziś nie umiem już racjonalnie wytłumaczyć, dlaczego tak bardzo unikałam kontaktu z tą formą sztuki teatralnej.

14 | BIK | styczeń 2020

Teatr impro znałam z teorii, a sława naszej MCK-owej grupy wymyWammy jest przecież szeroka i dawno już przekroczyła granice miasta, regionu, wyszła nawet poza nasz Stary Kontynent, jednak na żywo nigdy teatru improwizacji nie doświadczyłam. W życiu nie ma przypadku, więc widocznie moje spotkanie z impro miało się wydarzyć w minionym październiku. Nie odważę się recenzować żadnego spektaklu ani wydarzenia tegorocznego IMPRODROMU, natomiast jedno wiem na pewno: podczas tego festiwalowego weekendu przeżyłam podróż w światy dotąd mi nieznane. W tej fascynującej przygodzie bardzo pomogła

imp ro wyjątkowa atmosfera, jaka zapanowała w Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy, a wygenerowała ją fantastyczna, młoda i energiczna publiczność. Nie pamiętam, kiedy bawiłam się tak dobrze i spontanicznie, jak podczas występu Phil Lunn. Za to chwile zatrzymania, łzy wzruszenia i dreszcze przyszły, gdy na scenie panowali Lee White, Mattieu Loos i Jill Bernard – No Exit. Akurat tego, co wtedy, podczas spektaklu, się we mnie zadziało, nie zapomnę nigdy. Wszystkie uczucia, reakcje były tak silne, spontaniczne, totalnie udzielały się pozytywne wibracje, pomiędzy widownią a sceną po prostu iskrzyło! Tym sposobem przekonałam się, że tylko żywy kontakt ze sztuką i kulturą daje nam ciągle nieograniczone możliwości poznania i doświadczenia czegoś nowego, do zaskoczenia się sobą samym. Ja już czekam na jesień z IMPRODROMEM, a po drodze do kolejnej edycji nie opuszczę żadnego spektaklu impro.

fot. Dariusz Gackowski styczeń 2020 |

BIK | 15

roz mowa

Ego schowałem do kieszeni

Z Wojciechem Woźniakiem rozmawia Monika Grabarek.

Jaka była twoja pierwsza myśl, gdy spojrzałeś Marinie prosto w oczy? Co wtedy poczułeś? Mój pierwszy kontakt z Mariną odbył się w CSW, kiedy miała spotkanie z performerami. Rozmawiała z nimi bardzo swobodnie, bez nadęcia. Im dłużej przysłuchiwałem się tej rozmowie, tym szybciej napięcie opadało, a kiedy zobaczyłem, jak czule się z nimi witała, to już wiedziałem, że będzie w porządku. Podszedłem do Mariny, przedstawiłem się, kurtyna opadła i wiedziałem już, że to będzie bardzo naturalne, bez napięcia obcowanie z artystką. Byłeś jedynym fotografem, który przez ten marcowy tydzień, na ostatniej prostej przed wernisażem towarzyszył artystce podczas pracy nad ostatecznym kształtem wystawy. Spotkało mnie ogromne wyróżnienie. Mogłem dokumentować sam finisz prac nad wystawą, na wernisażu była już oczywiście masa fotografów, natomiast ja miałem tę możliwość towarzyszenia Marinie podczas tego czasu przed wielkim otwarciem. Przyglądałem się, jak wszystko dopinane jest na ostatni guzik, jak sama artystka dopieszcza najdrobniejszy szczegół, jak sprawdza osobiście każdy podpis, jak czuwa nad tym, czy wszystko się zgadza. To był bardzo pracowity okres. Doskonale zdawałem sobie sprawę, że nie mogę pewnej bariery przekroczyć, nie chciałem jej zabierać tego stanu skupienia, klikając tą swoją migawką aparatu, więc tak naprawdę nie robiłem za dużo zdjęć. Nie chciałem za bardzo ingerować w jej przestrzeń. Robiłem zdjęcie tylko wtedy, kiedy wydawało mi się, że jest to odpowiedni moment. Owocem tego czasu z wielką artystką jest niezwykły album, który właśnie się ukazał. To zupełnie wyjątkowe, limitowane wydawnictwo. Kiedy powstał pomysł, że właśnie w taki sposób opiszesz swoje spotkanie z Mariną Abramović? Pierwotnie wcale nie miałem takiego celu, aby w ten sposób te historię opowiedzieć, ale nie chciałem, żeby te zdjęcia gdzieś tam zaległy, tym bardziej przepadły na twardym dysku w komputerze. Poza tym chciałem mieć po tym spotkaniu pamiątkę, by zostało po nim coś więcej niż tylko jej dedykacja dla mnie w książce. Ponieważ nigdy nie zrobiłem sobie z Mariną wspólnego zdjęcia, posta16 | BIK | styczeń 2020

nowiłem zrobić o tym niezwykłym czasie album. Można powiedzieć, że to mój prywatny pamiętnik, zdjęcia do niego wybrane są mocno wyselekcjonowane. Dzięki temu ta publikacja nie jest przegadana, to właściwie minimalistyczna forma. Jakim kluczem kierowałeś się przy tej selekcji? W doborze zdjęć bardzo mi pomogła moja żona Joanna. Ja patrzę na fotografię trochę innym okiem, a potrzebne też było spojrzenie z kobiecej perspektywy, bardziej delikatne i czułe niż moje na pewne aspekty. Dlatego czasem rezygnowałem za sprawą sugestii żony ze zdjęć, które mi się podobały bardziej, bo zależało mi na tym, aby to artystka dobrze wypadła na zdjęciach. Moje artystyczne ego, estetyczne podejście schowałem do kieszeni. Jak wypadła rzeczywistość w konfrontacji z twoim wyobrażeniem postaci artystki? Rzeczywistość oczywiście jest zupełnie inna. Faktem bezspornym jest, że to niesamowicie charyzmatyczna osoba, piękna kobieta. Natomiast w bezpośredniej relacji niezwykle życzliwa, czuła, z niesamowitą atencją do drugiego człowieka. Bardzo uważna i ciekawa drugiej osoby. Przebywając z nią miałem wrażenie, jakbyśmy się znali szmat czasu, nie odczuwałem żadnego sztucznego napięcia w kontakcie z nią, nimbu niedostępności, ale rzeczywiście jest bardzo skupiona na tym, co robi. Obserwowałem ją, kiedy pracowała nad mapą, zrobiłem wtedy przez dwie czy trzy godziny kilkanaście zdjęć. Miałem okazję z nią porozmawiać, pożartować, wymienić kilka uwag, jedliśmy wspólnie posiłki. Nie odgradzała się murem. Każdy z pracowników CSW mógł codzienne wejść do gabinetu dyrektora, w którym rezydowała, przywitać się, zamienić dwa zdania, nie uciekała przed tym kontaktem. Marina cierpliwie każdego dnia podpisywała stosy książek, nikomu nie odmówiła dedykacji. Potem, już po tych dwóch długich oficjalnych wernisażach, widziałem, jak bardzo pragnie odpocząć, że jest zmęczona. Marina jest niebywale skoncentrowana na pracy, trzeba pamiętać, że to była ogromnie trudna w aranżacji multimedialna wystawa. Spiąć te wszystkie technologiczne uwarunkowania to był ogrom pracy, tytaniczny wysiłek.

Marina Abramović, fot. Wojciech Woźniak

W albumie jest tylko jedno pozowane zdjęcie. To była taka miła historia. Kiedy Marina sprawdzała swoją instalacje na zewnątrz, poprosiłem ją o taką pozowaną fotografię. Zaśmiała się, ja wtedy powiedziałem, że ma niesamowitą aurę, uśmiechnęła się wtedy z niedowierzaniem, usiadła, a ja zrobiłem to zdjęcie. Jakie wspomnienie o tym niezwykłym czasie z jedną z największych artystek na świecie zostanie z tobą na zawsze? To artystka totalna, jej osobowość jest niesamowita, bije od niej ogromna moc. Niewątpliwie moje osobiste spotkanie z nią wpłynęło na mój odbiór jej sztuki, poczułem jej inny wymiar niż dotychczas, wszystko stało się mocniejsze. To twoja artystyczna przygoda życia? Tak, niewątpliwie. To wszystko było niezwykłe podczas tego tygodnia. I to, co już powiedziałem: to wszystko wpłynęło na mój odbiór jej prac, kiedy w CSW byłem zupełnie sam z tymi instalacjami i mogłem je fotografować, to ich przekaz wtedy czułem wyjątkowo intensywnie. Wszystko wtedy nabrało innego wymiaru.

Album Wojciecha Woźniaka Spotkanie z Mariną Abramović to ekskluzywne wydawnictwo, seria limitowana. Powstało tylko sto, nieprzeznaczonych do sprzedaży, sygnowanych sztuk. styczeń 2020 |

BIK | 17

100

Mu z e u m S zy pe rs k i c h L ege n d (1) Adam Gajewski

Siła legend i szyperskich opowieści Barka „Lemara” zabierała niegdyś do swoich „ładonek” około 300 ton różnego rodzaju towaru – w roku stulecia powrotu Bydgoszczy do Polski proponujemy inny fracht. Zapraszamy do Muzeum Szyperskich Legend!

Bez Brdy (i niedalekiej Wisły) Bydgoszczy nie byłoby wcale, a przynajmniej nie powstałaby w miejscu, które dziś traktujemy jako archeologiczne zalążki grodu, kamienie węgielne, na których budowano, czasem rujnowano albo ulepszano już wybudowane. Tak funkcjonuje każde miasto. Ale nie każde bywa(ło) portem! Proponuję zatem cykliczne, wspólne odkrywanie i kreowanie świata bydgoskiego marynarskiego „ba18 | BIK | styczeń 2020

jania”, gdzie najszczersza prawda przenika się z zabobonem, zasłyszaną w którymś z portów klechdą, legendami rodzinnymi. Publikowane w roku 2020 powiastki z bydgoskiego nabrzeża niech będą zaczynem większego zbioru, podstawą Muzeum Szyperskich Legend, które właśnie inauguruje swoją działalność, uzupełniając zbiór pamiątek już zgromadzonych na „Lemarze”. Większość opowieści pojawi się na kartach „BIK-u” premierowo.

100

Mu z e u m S zy pe rs k i c h L ege n d (1) Legenda o nieszczęsnej Hildegardzie, która z wielkim bogactwem zatonęła Działo się to w czasach, kiedy w mieście nad Brdą pracowała królewska mennica, bijąca monety dla Rzeczypospolitej. Nie brakowało wówczas w Bydgoszczy złota ani srebra – kruszec dostarczali zaufani kupcy, którzy w kraju i za granicą podejmowali się roli menniczych agentów handlowych. Był w ich gronie i Jakub, człek zamożny i przedsiębiorczy, który oceniwszy ryzyko lądowej wędrówki „kruszcowej karawany”, regularnie dostarczał mennicy złota drogą wodną – posiadał dużą szkutę żaglową i nieznającą strachu załogę, werbowaną pośród byłych wojskowych, wagabundów i flisaków. Tacy ludzie – oczywiście sowicie opłaceni i „krótko” trzymani przez bosmana (ekspirata spod Świecia) – potrafili cennego towaru dopilnować. Co najmniej raz w roku szkuta jakubowa do bydgoskiego brzegu przybijała, aby rozliczać się z mennicą… Statek nazywał się „Syrena” i wizerunek półryby wymalowano na jego banderze kupieckiej.

Skarby Choć Jakub niejeden raz grudkę złota trzymał w rękach, umiał docenić prawdziwe cenności. Skarbem jego życia była niedorosła córka – Hildegarda, ochrzczona takim imieniem ku czci św. Hildegardy z Bingen. Matka Hildegardy zmarła, przeto armator „Syreny” dopuszczał niekiedy córkę na pokład szkuty. Pamiętając jednak o szelmowskich charakterach swoich zejmanów, zadbał specjalnie o jej bezpieczeństwo. Statek miał mocne ściany kajut i drzwi, które można było zamknąć na przemyślny system kluczy. Niejeden wieczór przepłakała Hildegarda zamknięta, siedząc na beczce lub skrzyni wypełnionej złotem czy srebrem. A załoga w tym czasie na pokładzie piła grog, ucztowała, korzystając ze szczodrości Jakuba, który po większych transakcjach przyzwalał na marynarskie hulanki. Nigdy jednak nie położył się po takich ucztach spać bez sztyletu ułożonego wzdłuż sztormdeski swej kapitańskiej koi. Kto by do końca zawierzył takim wilkom rzecznym, jak jego załoganci?! Klucze do kajuty-skarbca trzymał zaś Jakub w tajnej skrytce.

Tragiczny rejs Nie od strony załogi przyszło jednak na Jakuba śmiertelne niebezpieczeństwo. Kupiec nie za-

uważył szczura, który w Sandomierzu dostał się na szkutę po grubej linie cumowniczej. Miasto było zaś w owym czasie nękane zarazami. Tragiczny los statku był odtąd przesądzony. Jakub jako pierwszy poczuł słabość i ból w swoim ciele. „Zaraza!” – pomyślał przerażony. Przytomnie postanowił jeszcze ocalić córkę. Hildegarda znów została uwięziona w skarbcu, gdzie oprócz kruszców, zgromadzono jeszcze jedzenie wystarczające na rejs do Bydgoszczy. Nie zobaczyło dziewczę rychłej śmierci ojca, którego ciało marynarze bez żadnej ceremonii wrzucili do Wisły. W podbydgoskim ujściu Brdy chorowali już wszyscy zejmani i obok syreniej bandery zawisła złowroga czarna szmata ostrzegająca przed szalejącą epidemią. Wysłana z Bydgoszczy łódź poprowadziła szkutę środkiem rzeki: – Port was nie przyjmie! Staniecie na Brdzie i będziecie czekać! Tak zdecydowali rajcy! – zawiadomił oszalałych od cierpień i bezsilności dawnych marynarzy Jakuba pilot. Zejmani rzucili kotwicę. Hildegarda przez kraty zobaczyła znajomy budynek mennicy i gorzko zapłakała. Choć otaczały ją skarby, była na świecie sama, samiuteńka. Jedyna wciąż zdrowa wśród naznaczonych piętnem śmierci ludzi.

Podstęp Rajcy nie czekali na dokończenie dzieła zarazy. Bez miłosierdzia skalkulowali możliwe nieszczęścia i podjęli straszliwe decyzje. Podciągnięto w nocy wyrychtowaną armatę, z której o świcie puszkarze bluznęli kulami ognistymi w kierunku „Syreny”. Na statku zawrzało gniewem, ale twardego wyroku nie sposób już było cofnąć. Szkuta tonęła, kończąc zarówno życie niewinnej Hildegardy, jak i szelmowskiej załogi. Na dno poszedł ładunek złota i srebra, o czym zarządcy mennicy nigdy nie zapomnieli. Kilku pierwszych pływaków, jakich posłano do wraku, wróciło jednak do brzegu z przerażeniem w oczach. Zaklinali się, że prawdziwa syrena, pół dziewczyna, pół ryba, odganiała ich od zatopionego statku. Dopiero żarliwa modlitwa Bractwa św. Barbary, gildii szyprów i f lisaków, przywróciła spokój w odmętach Brdy. Mała figurka syreny pojawia się za to wśród monet i kosztowności znalezionych już w naszych czasach pod posadzką bydgoskiej katedry. Czy to znak, że cenny fracht Jakuba udało się jednak wydobyć? styczeń 2020 |

BIK | 19

pa mi ą tk i p r z e s z ł o ś c i (2)

fot. Emilia Walczak

Emilia Walczak

Dwór w Stanisławiu (vel Korytowie) (woj. kujawsko-pomorskie, powiat świecki, gmina Bukowiec) Tym razem przedstawię państwu ciekawy, neogotycki dworek pochodzący z 1885 roku, położony w okolicach wsi Korytowo, znajdującej się w niewielkim oddaleniu od prezentowanego w numerze ubiegłym zespołu pałacowego w Szewnie (około dziesięciu minut samochodem; rowerem – około dwudziestu, w zależności od obranej trasy). Dwór jest niewielki acz niezwykle urokliwy. Stanowi budowlę jednopiętrową, wzniesioną z cegły na planie nieregularnego prostokąta w stylu obronnego zameczku i wyróżniającą się tzw. krenelażem, czyli zwieńczeniem elewacji, jak również – w tym przypadku – trójkondygnacyjnej wieży merlonami – tj. charakterystycznymi „zębami” przedzielonymi wolną przestrzenią. Krótko mówiąc: budynek posiada blanki, jak również – sypiący się, niestety – inny detal architektoniczny w postaci obramień okiennych i gzymsów. Na wieży dostrzeżemy też skromne okrągłe okienka oraz biforia. Całość przywodzi na myśl neogotyk w wydaniu angielskim. Od strony zachodniej dobudowane jest tu natomiast, powstałe już w latach trzydziestych XX wieku, długie, parterowe skrzydło z poddaszem, nakryte dachem dwuspadowym o niewielkim nachyleniu. W roku 1979 (czterdzieści jeden lat 20 | BIK | styczeń 2020

temu!) wykonano podobno gruntowny remont dworku oraz dobudowano dalszy ciąg tegoż skrzydła. Całość budynku zajmują obecnie mieszkania lokatorskie, stanowiące własność Urzędu Gminy w Bukowcu. I muszę przyznać, że znak współczesnej cywilizacji, pod postacią talerza satelitarnego Cyfrowego Polsatu zawieszonego na tym romantycznym przybytku, sprawia wrażenie wprost komiczne! Brak zabudowań folwarcznych czy gospodarczych świadczyć musi o tym, iż obiekt pełnił wyłącznie rolę rezydencjonalną: wpierw Leopolda Mieczkowskiego, a w 1889 – niejakiego S. Gerlicha. Źródła wspominają też o związkach ze dworem rodziny Hutten-Czapskich (odmiana herbu Leliwa), właścicieli pobliskiego Bukowca i wielu okolicznych majątków. Od frontu dwór posiada pozostałość niewielkiego parku, datowanego na trzecią ćwierć XIX wieku, o powierzchni około 1 ha, z zachowanym szczęśliwie starodrzewem – rośnie tu m.in. okazała daglezja zielona o obwodzie 198 centymetrów, uznana za pomnik przyrody. Przy drodze z Łaszewa wciąż stoją zaś dwa dęby szypułkowe, także stanowiące zabytki o charakterze przyrodniczym.

b ydgo s k i in sy nu ator k u lt uralny

PRUSS Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (183) Emocja i promocja To, że niezadowolony z werdyktu jury młody pianista rosyjski Sergiej Bielawski cisnął dyplomem o wieko fortepianu, odbiło się tak głośnym echem w mediach, że dyrektor Międzynarodowych Konkursów Pianistycznych im. I.J. Paderewskiego Henryk Martenka dostrzegł w tym, z właściwą sobie ironią, walor promocyjny. Podzielamy tę opinię i czekamy, żeby na następnym konkursie niedoceniony artysta (niekoniecznie z Japonii) popełnił seppuku.

Żaby górą W grodzie nad Brdą zaistniał szczególny galimatias rzeźbiarsko-zoologiczny. Otóż niedźwiedzie po rewitalizacji wróciły do swojego „Potopu” – natomiast ryby Józefa Makowskiego, które zdobiły przed laty tę samą fontannę, leżą na jakimś składowisku i nie mogą znaleźć swojego nowego miejsca. Tylko Złote Żaby Dętkosia, które wyemigrowały razem z Żydowiczem do Torunia, skaczą jak skakały po świecie całym.

A jednak Mimo iż swoją powieścią „Koktajl Dalajlamy” J. Sulima-Kamiński mocno podpadł kręgom klerykalnym, to okazuje się, że jego akcje w sferach niebiańskich są, o dziwo, wysokie. Bo oto bliska jest spełnienia wymarzona przez pisarza odbudowa zachodniej pierzei Starego Rynku. A jak tak się stanie, to to będzie – nawet dla niedowiarków – prawdziwy cud!

Pouczający dwulatek Dom Legend Bydgoszczy obchodził swoje drugie urodzinki. Jeśli spojrzeć na dotychczasowe dokonania tego dwulatka, to aż trudno sobie wyobrazić, co to będzie, gdy to dziecko Małgorzaty Stawickiej

i Tadeusza Oszubskiego osiągnie wiek szkolny! Jak na razie można się od tego malucha uczyć, jak z niczego zrobić coś.

Akcja – desperacja Jak nam donoszą, od kilku już lat Marek Badtke zabiega o wsparcie finansowe na zrealizowanie swego scenariusza do filmu o Edwardzie Stachurze. Ci, co dobrze znają autora książki „Stachura alias Sted”, twierdzą, że przy kolejnej odmowie p. Marek gotów jest odpowiednio się oprzyrządować – pójść do decyzyjnych urzędów i… urządzić tam prawdziwą… Siekierezadę.

Lusterko wsteczne (-25) Ćwierć wieku temu (styczeń 1995) – Laureatami dorocznej Nagrody „BIK” – zostali: Marian Czerski – za kreacje aktorskie, Małgorzata Winter – za popularyzację sztuki współczesnej i Małgorzata Wójcik – za teatr Tańca „Gest”. – Opera Nova zapraszała na balet P. Czajkowskiego „Śpiąca Królewna” w choreografii Zofii Rudnickiej i pod kierownictwem muzycznym Vadima Perevoznikova. – W BWA oglądać było można „Współczesną sztukę ludową Kaszub”, a w Galerii Autorskiej Kaji i Solińskiego – malarstwo Bożeny Szymsiak. – Osiedlowy DK „Modraczek” zorganizował kolejny Turniej Jednego Wiersza. – W Wojewódzkim Ośrodku Kultury w koncercie kolęd i pastorałek zagrała m.in. Orkiestra Zespołu Szkół Elektronicznych pod dyrekcją Leona Eliasza.

styczeń 2020 |

BIK | 21

Adre sy b ydgo s k i c h in s t y t u c ji k ult ur y Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl 1

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek

Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, Muzeum Fotografii, Galeria Nad Brdą, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-231 Bydgoszcz, www.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pl, tel. 52 567 00 57 2

Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl

Artgallery, Stowarzyszenie Działań Artystycznych, ul. Gdańska 54, 85-021 Bydgoszcz 5 Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4 Bydgoskie Centrum Sztuki im. Stanisława Horno-Popławskiego, ul. Jagiellońska 47, 85-097 Bydgoszcz, tel. 668 892 896, www.bcs.bydgoszcz.pl 3 Bydgoskie Towarzystwo Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon.-pt. 9.00-14.00 6 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM” przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura Eljazz – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl 41 Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7 Fundacja „Wiatrak”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholz, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, fax 523 234 811, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00 Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17 Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18 Galeria AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8 Galeria Farbiarnia, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz tel. 508 732 871, e-mail: fundacja@farbiarnia.org 40 Galeria Francuska MISTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11 Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17 Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy: dyrektor: Karolina Leśnik. Gmach główny 12 (ul. Gdańska 20): wtorek – piątek: 10.00-18.00, sobota – niedziela: 11.30-16.30, wstęp wolny, www.galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy 10 (ul. Gdańska 3): wtorek – piątek: 11.00-18.00, sobota: 11.00-14.00, wstęp wolny Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT – Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00 43 Galeria Wieży Ciśnień, Muzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22 Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19 Kamienica 12, ul. Poznańska 12, 85-129 Bydgoszcz, tel. 887 164 349, e-mail: 12kamienica@gmail.com 45 Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura

22 | BIK | styczeń 2020

Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20 Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538 Klub ODNOWA, al. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska Klub Środowisk Twórczych, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22 Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej Pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl 37 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39 Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19 Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23 Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24 Muzeum Kanału Bydgoskiego, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075 Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15 Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Dyrektor dr hab. Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl. Godziny otwarcia Muzeum w śródmieściu w sezonie zimowym (listopadmarzec): wtorek, środa, piątek – 9.00-16.00; czwartek – 9.00-18.00; sobota, niedziela – 10.00-16.00; poniedziałki – nieczynne; Godziny otwarcia Exploseum: wtorek-niedziela – 9.00-15.30. Zwiedzanie Exploseum wraz z przewodnikiem: 9.30-12.00, 12.30-15.00, 13.30-16.00; w poniedziałki – nieczynne; w soboty na wystawy stałe w MOB – wstęp bezpłatny 26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Wieża ciśnień, ul. Filarecka 1 Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590 Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Wojciech Bartoszek, tel. 261 414 876, Godziny otwarcia: poniedziałek – nieczynne; wtorek, środa, piątek 8.30–15.30; czwartek 8.30–17.30; sobota – nieczynne; niedziela 10–14, wstęp wolny. www.muzeumwl.pl Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa

tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27 Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu 44 Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30 Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739 Skrzynka na bajki, księgarnia dla dzieci, ul. Gdańska 22 (w podwórzu), 85-005 Bydgoszcz, tel. 501 338 969 Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675 Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Łukasz Gajdzis, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, kasa główna/ info: pon.-pt. w godz. 14.00-19.00, weekendy/święta: trzy godziny przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; www.teatrpolski.pl 31 Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32 Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33 Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27 Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34 Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936 Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti 35 Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl 11 Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Jezuicka 2 (w podwórzu) I piętro pok. 04, 85-102 Bydgoszcz, www. bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635 WiMBP Biblioteka Główna, Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.pl. Dyrektor: Ewa Stelmachowska 35

Redakcja „BIK” prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl styczeń 2020 |

BIK | 23

w yd a r z e ni a Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy W dniu 1.01.2020 Galeria Miejska bwa nieczynna

Galeria Miejska bwa / ul. Gdańska 20 wystawa czynna do 5.01.2020

Karol Śliwka. Polskie Projekty Polscy Projektanci

Wystawa prezentuje twórczość Karola Śliwki (1932–2019), jednego z najwybitniejszych polskich projektantów grafiki użytkowej, którego dorobek obejmuje projekty opakowań, okładek książek i płyt, znaczków oraz plakatów. Szczególne miejsce w jego karierze zajmują znaki graficzne stworzone m.in. dla Instytutu Matki i Dziecka, Generalnej Dyrekcji Dróg i Autostrad, Biblioteki Narodowej, firmy Adamed czy Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych. Niektóre z nich są dziś uznawane za kultowe – nie ma chyba w Polsce osoby, która nie kojarzyłaby charakterystycznej, typograficznej skarbonki PKO Banku Polskiego. kuratorzy: Agata Abramowicz, Agnieszka Drączkowska, Patryk Hardziej architekt wystawy: Dominika Janicka partner strategiczny: PKO Bank Polski partnerzy: Wedel, Design of PRL, Hardziej Studio, Muzeum Poczty i Telekomunikacji wystawa czynna do 26.01.2020

Diana Lelonek. Raport

Wystawa Diany Lelonek to poszukiwanie języka katastrofy. W jaki sposób opowiedzieć o końcu, o zmianie, o odchodzeniu, o towarzyszącym poczuciu zagrożenia? Oprawa dźwiękowa jest subtelna, podobnie jak sączący się ruch topniejącego monumentu lodowca. Śpiew słowika wypełnia przestrzeń, ale tylko wtedy, gdy podejmiemy wyzwanie i zrobimy mu miejsce. Raport to także kontemplacja dźwięków gatunków, które już nie istnieją. Nosimy w sobie niepokój, zadajemy pytania. I wciąż chcemy działać. kurator: Karolina Pikosz 16.01.2020, godz. 18.00 – wernisaż, wystawa czynna do 23 lutego

Hanna Józefowska. Ukryta modalność bytu

Wystawa Hanny Józefowskiej wraz z towarzyszącym jej katalogiem jest formą nagrody za zdobycie 3. miejsca w Konkursie Twórców Województwa Kujawsko-Pomorskiego – POLYGONUM 4. Ukryta modalność bytu to graficzny zapis obrazów wykorzystujących poetyckie formy literackie, takie jak symbol, metafora czy alegoria. Podobnie jak utwór poetycki nierozerwalnie związany jest z tytułem, który w tym wypadku staje się kluczem do całości utworu. Poprzez wykorzystanie środków literackich zaakcentowana zostaje warstwa znaczeniowa – treść pracy. kurator: Danuta Pałys Dziecko na warsztat Spotkania odbywają się w każdą środę miesiąca, godzina do ustalenia z grupą, wstęp wolny, obowiązują zapisy: tel. 52 339 30 62

Zadyma – maski antysmogowe

Inspiracją dla naszych styczniowych działań będzie wystawa Raport Diany Lelonek. Porozmawiamy o zmianach klimatycznych, o zagrożeniach z nimi związanych. Zastanowimy się, w jaki sposób każdy z nas może przeciwdziałać dewastacji klimatu. Nowy rok zaczynamy warsztatami, na których stworzymy własne, wyjątkowe maski antysmogowe. Warsztaty kierowane są do grup zorganizowanych do 25 osób, dla dzieci przedszkolnych i klas 1–3 szkoły podstawowej, spotkanie trwa do 1,5 godziny. Sztuka w samo południe! Warsztaty dla seniorów 10.01.2020, godz. 12.00, wstęp wolny

Temat: Architektura a sztuka

prowadzenie: Daria Bręczewska-Kulesza Czy architektura jest sztuką? Czy budynek można porównać do rzeźby? Czy miasto z jego narastającą przez wieki, organiczną strukturą może prowadzić logiczny wywód architektoniczno-urbanistyczny, może pokazać nam swoje dzieje poprzez ukształtowanie ulic, placów, okazałe budowle i mniejsze budynki? Czy budowle mogą wzbudzać emocje? Czy mamy do czynienia z żywą, wciąż rozwijającą się historią „na wyciągniecie ręki”? Na warsztatach zachęcimy do uważnego przyglądania się otoczeniu i odczytywania jego oczywistych lub ukrytych znaczeń.

Bydgoska Akademia Sztuki

Hanna Józefowska, Negocjacje, 2019, szkło, woda, papier, metal, 7 x 14 x 8 cm, fot. z archiwum artystki

24 | BIK | styczeń 2020

8.01.2020, godz. 18.00, wstęp wolny dr Witold Kanicki: Czy warto być oryginalnym? Powtórzenia, kopie, cytaty i pastisze w sztuce współczesnej – wykład Zadaniem wykładu będzie namysł nad pojęciem oryginalności i autentyczności współczesnego dzieła sztuki czy też wyjątkowości postawy artystycznej. Epoka postmodernizmu, która negując postulowaną niegdyś nowość rozpoczęła erę wartościowania wszelkich sposobów reprodukcji, obfitowała w wypadki zapożyczeń i cytatów. Skądinąd nawet w dawnej sztuce zdarzały się wypadki wartościowych powtórzeń, o czym często się zapomina.

w yd a r z e ni a W czasach współczesnych, w których kultura wizualna zdominowana jest przez powtarzające się obrazy (memy, fotografie stockowe, powtarzalne konwencje reklam), działania artystów uświadamiają nam komplikację dawnych kryteriów artystycznej oryginalności. Walcząc z nowością, współcześni twórcy często przełamują kolejne granice tego, co docenia się w kulturze. W końcu okazuje się też, że nawet kopiując można pozostać oryginalnym, a znaczenia podobnych do siebie dzieł sztuki warunkują konteksty ich powstania. 22.01.2020, godz. 18.00, wstęp wolny dr hab. Hanna Wojdała-Markowska: Pomiędzy dziełem sztuki a formą użytkową, czyli innowacyjność i tradycja ubioru – wykład „Temat wykładu, jego problematyka mają dla mnie wymiar osobistych refleksji z pracy twórczej. Są również powiązane ze zdobytymi doświadczeniami z pracy dydaktycznej ze studentami oraz opierają się o wiedzę książkową, muzealną, wizualną z dziedziny sztuk plastycznych z dyscyplin zarówno sztuk pięknych, jak i sztuk projektowych” / Hanna Wojdała-Markowska

Piotr Matuszek, Wystawa III, 2019, akryl, płótno, 50×50 cm

Galeria Miejska bwa / ul. Gdańska 3 wystawa czynna do 18.01.2020

Wystawa (w małym formacie). Wystawa pokonkursowa

Tegoroczny konkurs zorganizowano po raz 11. Tematy poprzednich: 2009 – Podwórko Dworcowa 62, 2010 – Podwórko, 2011 – Mosty, 2012 – Inspirowane Wyczółkowskim, 2013 – Ulice, 2014 – Dom, 2015 – My, 2016 – Sąsiedzi, 2017 – Źródła, 2018 – Wolność. Na tegoroczny konkurs napłynęły 83 prace z zakresu malarstwa, rysunku, kolażu, grafiki, rzeźby, ceramiki i fotografii 44 artystów bydgoskich. Jury w składzie: prof. Aleksandra Simińska (artysta malarz) ‒ przewodnicząca, dr Monika Kosteczko-Grajek (historyk sztuki, muzeolog) i Wojciech Woźniak (artysta fotografik, kulturoznawca), uhonorowało sześciu autorów: Piotra Matuszka za zestaw trzech prac. Interpretacja tematu uzyskała formę scen rodzajowych budowanych plamą barwną, swobodnym „gestem malarskim”, z dużą dozą ekspresji. Bogata narracyjność prac tworzy jednoznaczny przekaz tematyczny (I nagroda). Romualda Fajtanowskiego za dobrą jakość techniczną i świetne kadry, które wyróżniają te czarno-białe zdjęcia. Absurdalność sytuacyjna kryjąca się w zatrzymanych scenach zabarwia je dowcipem i humorem (II nagroda). Dorotę Majdę-Borutę za interesujący dyptyk w układzie kompozycyjnym i barwnym. Metaforyczne w charakterze przedstawienie daje różne możliwości interpretacji tematu (III nagroda). Martę Ipczyńską za czarno-biały tryptyk wykonany w technikach metalowych. Uwagę zwraca jakość techniczna wykonanych grafik. Marka Noniewicza za świetne „oko fotografa”, za bardzo dobry warsztat i niebanalne ujęcie. Stanisława Stasiulewicza za grafiki komputerowe zestawione w formie krótkiego filmu. Reprodukcja Bitwy pod Grunwaldem Jana Matejki stanowi tło malarsko-graficznych komentarzy do rzeczywistości, sytuacji, zdarzeń (wyróżnienia). Nagrody ufundował prezydent Bydgoszczy. kuratorki: Elżbieta Kantorek, Karolina Rybka

Marek Noniewicz, Bez tytułu, 2002, fotografia, papier, 18×24 cm

24.01.2020, godz. 18.00 – otwarcie wystawy, wystawa czynna do 29 lutego

Island – Ada Zielińska i Patryk Hardziej kurator: Karolina Rybka

Miejsce w którym się znajdujemy, rzutuje na naszą perspektywę postrzegania świata. Tytułowa wyspa była pretekstem do stworzenia obrazów. Przedstawione prace w graficzny sposób reinterpretują wspomnianą wyspę i takie pojęcia jak tajemnica / izolacja / zamknięcie. Ada Zielińska i Patryk Hardziej – multidyscyplinarni projektanci graficzni i ilustratorzy, założyciele Hardziej Studio. Współpracowali między innymi z Narodową Galeria Sztuki Zachęta, Muzeum Emigracji w Gdyni, Centrum Designu Gdynia, Ministerstwem Obrony Cywilnej i Zarządzania Kryzysowego Nowej Zelandii, Muzeum Historii Komputerów w Kalifornii. inf. Danuta Pałys

styczeń 2020 |

BIK | 25

w yd a r z e ni a Opera Nova w Bydgoszczy 1.01.2020, środa, godz. 17.00

Koncert Noworoczny

Soliści: Katarzyna Nowak-Stańczyk (sopran), Magdalena Polkowska (sopran), Julia Pruszak (sopran), Marta Ustyniak-Babińska (sopran), Jolanta Wagner (sopran), Darina Gapicz (mezzosopran), Małgorzata Ratajczak (mezzosopran), Dorota Sobczak (mezzosopran), Janusz Ratajczak (tenor), Szymon Rona (tenor), Łukasz Załęski (tenor), Krzysztof Zimny (tenor), Bartłomiej Kłos (baryton), Sławomir Kowalewski (baryton), Jakub Zarębski (baryton), Jacek Greszta (bas), Łukasz Jakubczak (bas), Janusz Żak (bas), Przemysław Zubowicz (wokal), Edyta Krzemień (wokal); Chór, Balet, Orkiestra Opery Nova w Bydgoszczy pod batutą Macieja Figasa; prowadzenie: Artur Andrus; kierownictwo muzyczne: Maciej Figas; reżyseria oraz reżyseria świateł: Sebastian Gonciarz; choreografia: Iwona Runowska; scenografia: Mariusz Napierała; przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń. Zgodnie ze zwyczajem nakazującym radośnie i efektowanie witać nowy rok także w teatrach, Opera Nova zaprasza od 2003 r. na galowe Koncerty. Jak co roku wystąpią soliści Opery Nova, Chór, Balet i Orkiestra pod batutą Macieja Figasa. Reżyser Sebastian Gonciarz, „spec” od rewii, musicalu, po raz 12. zabierze widzów tych okolicznościowych koncertów w podróż po różnych estetykach muzycznych, z nadzieją, że każdy z widzów wybierze coś dla siebie”. A znajdzie: muzykę filmową, arie operowe, przeboje instrumentalnej klasyki, piosenki polskich mistrzów tego gatunku i zagraniczne hity, które weszły do historii muzyki rozrywkowej, w opracowaniu utalentowanych aranżerów. 4.01.2020, sobota, godz. 18.00 5.01.2020, niedziela, godz. 18.00

Koncerty kolęd Tryumfy Króla Niebieskiego

Wykonawcy: Bohdan Jarmołowicz (dyrygent, aranżacje utworów na chór i orkiestrę), Dorota Miśkiewicz (wokal), Jolanta Wagner (sopran), Jacek Zieliński (wokal, skrzypce), Henryk Miśkiewicz (saksofon), Bohdan Jarmołowicz (dyrygent); przygotowanie Chóru: Henryk Wierzchoń; Chór i Orkiestra Opery Nova; prowadzenie: Urszula Guźlecka. W przededniu święta Trzech Króli Opera Nova zaprasza na utrzymane w odświętnym nastroju i scenograficznej oprawie koncerty kolęd, nazwane od tytułu jednej z nich. Na dużej scenie Opery Nova wystąpią Chór i Orkiestra, które towarzyszyć będą znakomitym artystom: Henrykowi Miśkiewiczowi – saksofoniście, legendzie polskiej muzyki, Dorocie Miśkiewicz – rewelacyjnej wokalistce jazzowej, Jolancie Wagner – znakomitej solistce Opery Nova, Jackowi Zielińskiemu (Skaldowie), który ma trwałe miejsce w historii polskiej muzyki rozrywkowej. Autorem aranżacji na chór i orkiestrę jest Bohdan Jarmołowicz, dyrygent, którego różnorodne zainteresowania muzyczne obejmują również muzykę jazzową, musicalową i popularną. 26 | BIK | styczeń 2020

Będą to wieczory, które wypełnią świąteczne tematy muzyczne, kolędy – te niezwykłe pieśni, które są niezastąpione w polskiej tradycji świętowania Bożego Narodzenia. Widzowie odbędą także nastrojową podróż muzyczną szlakiem kolęd europejskich oraz usłyszą najlepsze polskie piosenki o tematyce świątecznej i zimowej. 9.01.2020, czwartek, godz. 19.00 11.01.2020, sobota, godz. 19.00 12.01.2020, niedziela, godz. 18.00

Zemsta nietoperza – operetka Johanna Straussa

Kierownictwo muzyczne: Maciej Figas; inscenizacja i reżyseria: Grzegorz Boniecki; scenografia oryginalna: Marian Stańczak; adaptacja scenografii w 2010 r.: Mariusz Napierała; choreografia: Teresa Kujawa; przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń.

Zemsta nietoperza, fot. Marek Chełminiak

Arcydzieło Johanna Straussa to „długodystansowiec” wśród przedstawień z bieżącego repertuaru Opery Nova: to trzecia w historii teatru inscenizacja, obecna na afiszu od 1995 r. Bez eleganckiej komedii salonowej, balu maskowego i wiedeńskiej krotochwili nie może obyć się żaden karnawał. Zemsta nietoperza to przede wszystkim wspaniała muzyka: arie, przed którymi drżą śpiewacy, gdyż wymagają wielkiej rozpiętości głosu, walce, polki. To z tej operetki pochodzi m.in. słynny „czardasz Rozalindy”, aria Adeli „ze śmiechem” i cudowna uwertura, która wprost porywa do tańca. Niezrównana muzyka Straussa połączona z dowcipnym librettem, wartką akcją i doskonałym wykonaniem powoduje, iż spektakl grany nawet po raz 133. przyciąga tłumnie publiczność. 18.01.2020, sobota, godz. 19.00 19.01.2020, niedziela, godz. 17.00 20.01.2020, poniedziałek, godz. 19.00

Dziadek do orzechów – balet Piotra Czajkowskiego

Choreografia: Paul Chalmer; kierownictwo muzyczne: Maciej Figas; scenografia: Mariusz Napierała; kostiumy: Agata Uchman; reżyseria świateł: Jordan Tuinman; efek-

25.01.2020, sobota, godz. 19.00 26.01.2020, niedziela, godz. 18.00 28.01.2020, wtorek, godz. 19.00

Don Carlos – opera Giuseppe Verdiego

Reżyseria: Włodzimierz Nurkowski; kierownictwo muzyczne: Piotr Wajrak; scenografia: Anna Sekuła; choreografia: Iwona Runowska: reżyseria świateł: Maciej Igielski.

Dziadek do orzechów. Marta Kurkowska (Klara) i Tomasz Siedlecki (Książę), fot. Marek Chełminiak

ty multimedialne: Krystian Drywa; przygotowanie chóru żeńskiego: Henryk Wierzchoń; przygotowanie chóru dziecięcego: Izabela Cywińska-Łomżyńska.

Na ostatnie osiem lat życia Czajkowskiego przypada powstanie tak wielkich dzieł jak m.in. opera Dama Pikowa oraz balety Śpiąca Królewna i Dziadek do orzechów. Francuski przekład baśni E.T.A. Hoffmanna Dziadek do orzechów stał się inspiracją dla Czajkowskiego do skomponowania baletu pod tym samym tytułem. Wykonany został po raz pierwszy 6 grudnia 1892 r. w Teatrze Maryjskim. Premiera polska Dziadka do orzechów odbyła się… w Bydgoszczy, w 1958 r. Obecna wersja, w choreografii Paula Chalmera, miała miejsce w 2015 r. Nie da się opisać wszystkich szczegółów choreograficznych i inscenizacyjnych, dzięki którym spektakl zachwyca, niczym książka z pięknymi ilustracjami, które chce się ciągle oglądać.

Don Carlos przewyższa wszystkie inne opery Verdiego złożonością akcji dramatycznej i rozległością skomponowanej muzyki (to więcej niż np. Trubadur i Traviata razem wzięte). Verdi uczynił tak zupełnie świadomie, pragnął również rozmiarami przewyższyć wszystko, co do tej pory skomponował. Nie był jednak w pełni zadowolony z efektu i kilkanaście lat po premierze zabrał się do powtórnego opracowania opery; w 1884 zostało opracowane nowe libretto w języku włoskim – dla mediolańskiej La Scali. Ta krótsza wersja Don Carlosa jest prezentowana w Operze Nova. Do najpiękniejszych kart partytury Don Carlosa należy aria-monolog króla Filipa, poprzedzony orkiestrową introdukcją. Ten właśnie monolog jest wspaniałym polem do popisu dla artysty dysponującego pełnym ekspresji basso cantante. W najbliższych przedstawieniach tego tytułu na scenie Opery Nova role tę wykonają: Wojtek Śmiłek i Jacek Greszta. Dzieło z biegiem czasu zdobyło sobie zasłużone powodzenie i po dziś dzień zaliczane jest do kanonu największych arcydzieł włoskiej muzyki operowej. Libretto zaczerpnięte z Don Carlosa F. Schillera jest jednym z najbardziej dramatycznych, jakie może zaoferować historia: młoda księżniczka opuszcza Francję i dwór swego ojca, aby połączyć się ze starym królem Hiszpanii. Jego syn, Don Carlos, będący wcześniej oficjalnym narzeczonym Elżbiety, będzie kochał ją również wówczas, gdy stanie się jego macochą… Historia miłosna i losy królestwa łączą się ze sobą… www.opera.bydgoszcz.pl inf. Ewa Chałat

Don Carlos, fot. Andrzej Makowski

styczeń 2020 |

BIK | 27

w yd a r z e ni a Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego 8 i 22 stycznia 2020, godz. 11.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6 – spotkania dla rodzin z małymi dziećmi do lat 3

Środy sensoryczne

Podczas wesołej zabawy będziemy stymulować rozwój dzieci, uaktywniając ich zmysły. Dla rodziców warsztaty są świetną okazją do rozmów oraz wymiany doświadczeń i spostrzeżeń na temat wychowywania potomstwa. Na zajęcia obowiązują zapisy pod nr. tel. 52 585 99 11 lub 52 585 99 14, e-mail: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Koszt uczestnictwa: 10 zł / 2 os. (dziecko + opiekun) 16.01.2020, godz. 17.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6. Obowiązuje bilet wstępu

„Zobaczyć kolor – eksperyment w grafice polskiej (1900–1939)” Wykład Barbary Chojnackiej.

16.01.2020, godz. 18.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6. Obowiązuje bilet wstępu

Warsztaty lateksografii

Prowadzenie – Kajetan Giziński.

19.01.2020, godz. 12.00, Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8. Obowiązuje bilet wstępu

„Wejdź, dotknij, przeżyj. Strategie partycypacyjne współczesnej grafiki artystycznej”

Wykład Marty Anny Raczek-Karcz w ramach finisażu wystawy „Ucieleśniona pamięć. Wystawa prac Priscilli Romero – Laureatki MTG Kraków 2018”.

20.01.2020, godz. 17.00, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

„Ku Wolności. Bydgoszcz 1914–1920”

Wkroczenie Wojska Polskiego na Stary Rynek, Bydgoszcz, 20.01.1920, reprod. fot. Wojciech Woźniak

Wystawa powstała z okazji 100. rocznicy powrotu Bydgoszczy do macierzy. Przybliża ona życie bydgoszczan i wydarzenia, które doprowadziły do włączenia miasta nad Brdą w granice niepodległego państwa polskiego po 148 latach zaboru pruskiego. Na ekspozycji prezentowany jest bogaty materiał ikonograficzny, a także przedmioty, prace plastyczne, archiwalia, numizmaty i obiekty falerystyczne posiadające dużą wartość historyczną. 28 | BIK | styczeń 2020

20 stycznia 2020, godz. 9.30–15.30, Sala sesyjna Rady Miasta, ul. Jezuicka 1 21 stycznia 2020, godz. 9.00–14.00, Aula Biblioteki UKW w Bydgoszczy, ul. K. Szymanowskiego 3

Konferencja Naukowa

„Na drodze do Niepodległości. Bydgoszcz w latach 1914–1920”

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy oraz miasto Bydgoszcz zapraszają na Konferencję Naukową „Na drodze do Niepodległości. Bydgoszcz w latach 1914– –1920” przygotowywaną w związku z przypadającą w 2020 roku 100. rocznicą powrotu Bydgoszczy do Polski po 148 latach zaboru pruskiego. Na konferencji podjęta będzie problematyka oscylująca wokół dziejów Bydgoszcz i regionu od przełomu XIX i XX wieku do 1920 roku. Zgłoszenia grup chcących wziąć udział w konferencji w charakterze słuchaczy przyjmowane są na adres: konferencjabydgoszcz1920@muzeum.bydgoszcz.pl. 23.01.2020, godz. 17.00, Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 – piwnica

„Idą Gody, Boże Narodzenie w zwyczajach i sztuce ludowej”

Spotkanie z kustoszem Marią Flinik-Huryn poświęcone zwyczajom bożonarodzeniowym w tradycji ludowej połączone z prezentacją wystawy.

Wystawa ukazuje, jak w tradycji ludowej obchodzono najpiękniejsze święta, jakimi jest Boże Narodzenie. Ekspozycja składa się z dwóch członów: zaaranżowanej izby kujawskiej oraz pokazu szopek ludowych. Zwyczaje i wierzenia ludowe przedstawiono z wykorzystaniem mebli i przedmiotów codziennego użytku, z zastosowaniem wielobarwnych, tradycyjnych form zdobnictwa w zaaranżowanym wnętrzu paradnie przystrojonej izby kujawskiej z przełomu XIX i XX wieku. Druga część ekspozycji ukazuje walory artystyczne, bogactwo form i materiałów szopek bożonarodzeniowych, wykonanych w ciągu ostatnich 50 lat przez najbardziej cenionych artystów Pałuk, Kujaw, Kaszub oraz Krajny. 28–31 stycznia, 4–7 lutego 2020, godz. 11.00–13.00, Centrum Edukacji Muzealnej, ul. Mennica 6

Ferie w Muzeum

Muzeum, jak co roku, zaprasza na jednodniowe warsztaty plastyczne. Zajęcia prowadzimy w dwóch grupach wiekowych: 7–9 i 10–12 lat. Więcej szczegółów na stronie internetowej muzeum. Rezerwacja miejsc od 7 stycznia, pon.–pt., 8.00–16.00, tel. 52 585 99 11, 914, 925 lub mailowo: edukacja@muzeum.bydgoszcz.pl. Koszt uczestnictwa: 5 zł/os.

w yd a r z e ni a O biekt miesi ąca : Symboliczny klucz do bram miasta na poduszce ceremonialnej

Bydgoszcz (?), pocz. XX w., stal nierdzewna, toczona Pamiętnego dnia 19 stycznia 1920 roku klucz do bram naszego miasta spoczywający na poduszce ceremonialnej został przekazany przez ostatniego burmistrza Bydgoszczy, Hugona Wolffa, przyszłemu komisarycznemu prezydentowi miasta, Janowi Maciaszkowi. Ten doniosły moment przejęcia, po 148 latach zaboru pruskiego, władzy z rąk niemieckich w ręce polskie i powrotu Bydgoszczy do macierzy odbył się w sali posiedzeń Rady Miejskiej w ratuszu. W sporządzonym z przebiegu wydarzenia „Protokole dotyczącym aktu oddania miasta Bydgoszczy Generalnemu Komisarzowi Rządu Polskiego”, czytamy: „(…) wręczył p. burmistrz Wolff Panu Maciaszkowi na atłasowej poduszce klucz miasta”. Wspomniany dokument zawiera także pełną listę osób biorących udział w uroczystości, a więc członków Rady Miejskiej i magistratu – Niemców i reprezentantów rządu polskiego z Podkomisarzem Naczelnej Rady Ludowej na obwód nadnotecki, Melchiorem Wierzbickim, na czele. Powrót Bydgoszczy do Polski dokonał się na mocy postanowień traktatu wersalskiego z 28 czerwca 1919 r., którego ratyfikacja nastąpiła dopiero pół roku później, 10 stycznia 1920 r. Z kolei przejęcie władzy prawnie potwierdził minister b. dzielnicy pruskiej, w wydanym 20 stycznia 1920 r. rozporządzeniu o tymczasowej organizacji samorządu komunalnego na nowo objętych ziemiach województwa poznańskiego. Tegoż dnia na udekorowany odświętnie Stary Rynek, przy udziale wiwatującego tłumu bydgoszczan, wkroczyło Wojsko Polskie. 22 stycznia na głównym placu miasta odprawiona została uroczysta msza święta, a po niej zorganizowano manifestację, podczas której podsekretarz stanu w Ministerstwie b. Dzielnicy Pruskiej, dr Leon Janta-Połczyński, „imieniem rządu oświadczył, że ogłasza Bydgoszcz za przyłączoną do Wystawy czasowe: Spichrze nad Brdą, ul . Grodzka 7–11 Ku Wolności. Bydgoszcz 1914–1920. Wystawa czynna od 20 stycznia do 10 maja 2020 roku Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Ucieleśniona pamięć. Wystawa prac Priscilli Romero – Laureatki MTG Kraków 2018. Wystawa czynna do 19 styczna 2020 roku Wojciech Jakubowski. Księga wyobraźni – miedzioryt. Wystawa czynna do 2 lutego 2020 roku Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 – piwnica Idą Gody, Boże Narodzenie w zwyczajach i sztuce ludowej. Wystawa czynna do 23 lutego 2020 roku Exploseum, ul. A. Nobla KOMAR w warsztacie – motorowery Romet. Wystawa czynna do 31 marca 2020 roku Wystawy stałe: Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2 Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i re-

Polski (…)” i do województwa poznańskiego. Następnie ulicą Gdańską, przed naczelnym dowódcą wielkopolskich wojsk powstańczych, gen. Józefem Dowbor-Muśnickim, przeszła defilada wojskowa. Bydgoszcz była wolna! Symboliczny klucz do bram miasta na poduszce znajduje się na wystawie czasowej Ku Wolności. Bydgoszcz 1914–1920, prezentowanej w Spichrzach nad Brdą, ul. Grodzka 7–11, od 20 stycznia do 10 maja br. Anna Nadolska

gion u zarania dziejów W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4 Mennica bydgoska Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość Skarb bydgoski Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8 Galeria Sztuki Nowoczesnej Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7 Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936) Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11 Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy Exploseum, ul. A. Nobla EXPLOSEUM – Centrum techniki wojennej DAG Fabrik Bromberg inf. Katarzyna Joniec

styczeń 2020 |

BIK | 29

w yd a r z e ni a Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego 5.01.2020, niedziela, godz. 17.00

W kręgu Johanna Straussa KONCERT NOWOROCZNY Z TOASTEM

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Rudolf Tiersch – dyrygent Zofia Skowron – sopran Justyna Gęsicka – mezzosopran Dawid Kwieciński – tenor Damian Wilma – baryton Magdalena Miśka – prowadzenie

Maciej Niesiołowski i solistki, fot. Magdalena Tarach

Zofia Skowron, fot. Adam Juszkiewicz

Toast noworoczny wzniesiemy z melomanami przy niezmiennie popularnych i pięknych Straussowskich utworach, które od XIX w. rozbrzmiewają i zachwycają na całym świecie. Jak pisał Józef Reiss, polski muzykolog, jest „w nich pogodna atmosfera mieszczaństwa wiedeńskiego z okresu Cesarstwa, poezja życia artysty i uroda naddunajskiej przyrody”. Koncert poprowadzi zaprzyjaźniony z FP niemiecki dyrygent Rudolf Tiersch, a zaśpiewają młodzi, wielce utalentowani soliści śpiewacy, w tym absolwenci bydgoskiej Akademii Muzycznej, zaś słowem opatrzy Magdalena Miśka, jeden z najbardziej znanych radiowych głosów, od lat pracująca w zespole RMF Classic. 10.01.2020, piątek, godz. 19.00 – GALA SPONSORÓW 11.01.2020, sobota, godz. 19.00

Koncert karnawałowy

Gala Sponsorska, podczas której, w imię wdzięczności za wsparcie oraz głębokiego uznania, uhonorowani zostaną kolejni sponsorzy i darczyńcy – orędownicy i przyjaciele Filharmonii Pomorskiej, z którymi owocnie i harmonijnie współpracujemy i dzięki którym nasze oferty koncertowe są bogatsze i bardziej atrakcyjne. Oprawą artystyczną obu koncertów, jak zawsze z właściwym sobie kunsztem, zajmie się prawdziwy koneser takich karnawałowych nastrojów, czyli maestro Maciej Niesiołowski. Wspaniałe głosy, znanych i wspaniale przyjmowanych sopranistek – Anity Maszczyk i Wioletty Białk – przyniosą melomanom wiele przyjemnych wrażeń i radości z muzyki. 15.01.2020, środa, godz. 19.00

Duo Granat & Kreda

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Maciej Tworek – dyrygent Tamara Granat i Adrian Kreda – fortepiany

W.A. Mozart – Koncert na dwa fortepiany F-dur KV 242 C. Guastavino – Tres Romances Argentinos A. Piazzolla – Milonga De La Anunciacion

Koncert F-dur KV 242 20-letni Mozart napisał wpierw na trzy fortepiany, biorąc pod uwagę jednakże szersze możliwości wykonawcze – zaaranżował to przyjemne dziełko także na dwa. Koncert – jak wynika z jego listów – cieszył bardzo samego kompozytora, który często brał udział

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Maciej Niesiołowski – dyrygent Anita Maszczyk – sopran Wioletta Białk – sopran m.in. Offenbach – Uwertura do „Orfeusza w piekle”; Gounod – Walc Ah, je veux vivre z „Romea i Julii” Verdi – Mercè, dilette amiche z „Nieszporów sycylijskich” Delibes – Duet kwiatów z opery „Lakmé” oraz Anderson, Strauss, Webber

Takie symfoniczne wieczory w filharmonii są bardzo lubiane przez melomanów, ale ten piątek będzie nadzwyczaj wyjątkowy i uroczysty również dla naszej instytucji. Po raz trzeci, przed koncertem będzie miała miejsce 30 | BIK | styczeń 2020

Duo Granat & Kreda, fot. Magdalena Piechota

w yd a r z e ni a w jego wykonaniu. W II części usłyszymy już tylko muzykę na dwa fortepiany, autorstwa argentyńskich kompozytorów, którzy ostatnio Duo Granat & Kreda bardzo zainspirowali, czyli: mniej znanego w Polsce Carlosa Guastavino, który był jednym z czołowych kompozytorów argentyńskich XX w.; tworzył atrakcyjne dzieła, mocno zakorzenione w romantycznej tradycji końca XIX w., całkowicie oparte na muzyce ludowej, oraz legendarnego Astora Piazzolli, który podniósł tango do rangi światowego fenomenu. Pianiści znają się od 25 lat. Dzielą tę samą pasję do duetu fortepianowego, wspólną potrzebę ekspresji i – co najważniejsze – silną wolę i dążenie do realizacji złożonych i tematycznych projektów, a także klasyczny repertuar. Zagrali koncerty i recitale w całej Polsce oraz w wielu krajach Europy. Całość poprowadzi Maciej Tworek, dyrygent uznany i doświadczony, m.in. od 2002 ściśle współpracuje z Krzysztofem Pendereckim 17.01.2020, piątek, godz. 19.00

Gary Guthman symfonicznie

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Kai Bumann – dyrygent Gary Guthman – trąbka G. Guthman – Koncert na trąbkę i orkiestrę A. Dvořák – Tańce słowiańskie op. 46

Gary Guthman, wirtuoz trąbki i kompozytor, uznany został przez krytyków za jednego z najpopularniejszych trębaczy – solistów naszych czasów. Występował na całym świecie z ok. 200 orkiestrami symfonicznymi oraz z takimi gwiazdami jak: Tony Bennett, Aretha Franklin, Tom Jones, Bee Gees czy Michael Bublé; od kilku lat stale współpracuje z polskimi muzykami. W programie koncertu pod batutą Kaia Bumanna, szefa artystycznego FP, prócz kompozycji Guthmana inspirowanej krajobrazem i dźwiękami Hiszpanii, Włoch oraz otwartych mórz, Tańce słowiańskie Dvořáka. Niezbyt jeszcze znany szerokiej publiczności, choć zbliżający się już do czterdziestki, czeski kompozytor od razu zdobył wielkie uznania tymi bardzo melodyjnymi utworami, które nawiązują do muzyki czeskiej, słowackiej, polskiej, ukraińskiej i serbskiej. 24.01.2020, piątek, godz. 19.00

American Pops Concert

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej Mariusz Smolij – dyrygent

Niezwykle atrakcyjne spotkanie z kunsztem i projektem American Pops Concert maestro Smolija, na które w czasie karnawału niecierpliwie czeka rzesza słuchaczy. Mistrz batuty poprowadzi nas w muzyczny świat ze Wschodu na Zachód, czyli z Broadwayu do Hollywood. Mariusz Smolij mieszka w Stanach Zjednoczonych od blisko 30 lat. Wyjechał z Polski jako skrzypek – muzyk Kwartetu Smyczkowego im. Krzysztofa Pendereckiego. W USA kontynuował studia dyrygenckie i kameralistykę, w 1998 otrzymał tam stopień doktorski. Artysta podczas wieloletniej kariery artystycznej zdobył również szerokie uznanie za kreatywność programową, podnoszenie poziomu

artystycznego pracujących z nim orkiestr oraz kunszt pedagogiczny i umiejętności popularyzowania muzyki. Został m.in. Kawalerem Krzyża Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polski za pokazywanie piękna kultury polskiej za granicami naszego kraju, w szczególności za oceanem. Z orkiestrami Filharmonii Pomorskiej współpracuje regularnie od wielu lat. Pod dyrekcją artysty i z pianistką Ewą Kupiec Capella Bydgostiensis nagrała album pt. „Grażyna Bacewicz: Symphony for String Orchestra”, który otrzymał nagrodę Fryderyk 2015 w kategorii najlepszy album polski za granicą. KONCERT Z NIANIĄ Na czas trwania koncertu będzie można zostawić dzieci (od 3. do 7. roku życia) pod opieką wykwalifikowanych animatorów z UKW. Prosimy o zgłoszenia najpóźniej dwa dni przed koncertem. Bilety dla dzieci w cenie 1 zł będą do odbioru w kasie biletowej FP. 31.01.2020, piątek, godz. 19.00

Improwizacje filmowe

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Waldemar Kośmieja – kierownictwo artystyczne Filip Presseisen – organy Magdalena Miśka – prowadzenie

W pierwszej części koncertu Filip Presseisen będzie improwizował na organach do filmu niemego „Młody Sherlock Holmes” (1924) w reżyserii Bustera Keatona, co nawiązuje do amerykańskiej tradycji improwizacji do kina niemego na organach kinowych. W drugiej części Capella Bydgostiensis zaprezentuje muzykę filmową z tym z solistą, który zagra, opracowane na orkiestrę i organy, utwory: Arvo Pärta – My Heart’s in the Highlands, kompozycję bardzo spopularyzował słynny obraz Paola Sorrentino pt. Wielkie piękno (2013), wielokrotnie nagrodzony, m.in. Oscarem; Hansa Zimmera – fragment muzyki z utytułowanego filmu SF Interstellar (2014) w reż. Christophera Nolana oraz utwór solo na organach – z kultowych Gwiezdnych Wojen pt. Marsz Imperialny Johna Williamsa. Zwany też Tematem Lorda Vadera pojawił się w V części pt. Imperium kontratakuje (1980). To jedna z najwspanialszych i najbardziej przesyconych emocjami kompozycji całej muzyki filmowej. Filip Presseisen – organista, improwizator, pedagog. Stypendysta bawarskiego programu BAYHOST, ukończył Hochschule für Musik w Würzburgu i Lubece. Absolwent Andrzeja Chorosińskiego na Uniwersytecie Muzycznym w Warszawie. Koncertuje zarówno w kraju, jak i za granicą. Jako improwizator wykonywał na organach muzykę do filmów. Laureat wielu festiwali i konkursów. Kantor kościoła św. Marcina w Krakowie. www.filharmonia.bydgoszcz.pl Sprzedaż biletów i rezerwacja i telefoniczna w kasie biletowej od wtorku do piątku w godz. 12–14, tel. 52 321 02 34; 52 321 04 67 wew. 21, e-mail: kasa.biletowa@filharmonia.bydgoszcz.pl. Sprzedaż internetowa: www.bilety24.pl inf. Mariola Grochowina

styczeń 2020 |

BIK | 31

w yd a r z e ni a Teatr Polski w Bydgoszczy 10.01.2020, piątek, godz. 19.00 11.01.2020, sobota, godz. 19.00 12.01.2020, niedziela, godz. 16.00 Mała scena TPB, 105 min bez przerwy

Beksińscy

reżyseria i tekst: Michał Siegoczyński; współpraca merytoryczna i redakcyjna: Zuzanna Bojda, Jarosław Murawski; scenografia: Weronika Ranke; muzyka: Kamil Pater; reżyseria świateł i projekcje wideo: Michał Głaszczka; ruch sceniczny: Alisa Makarenko; asystent reżysera: Michalina Rodak; inspicjent: Adam Pakieła; występują: Michalina Rodak, Sylwia Zmitrowicz, Sun Xueer, Radomir Rospondek, Tomasz Taranta

Łosicki; muzyka: Kamil Pater; współpraca dramaturgiczna: Daria Sobik; asystentka reżysera: Michalina Rodak; inspicjent: Adam Pakieła; występują: Katarzyna Figura, Dagmara Mrowiec-Matuszak, Emilia Piech, Michalina Rodak, Marian Jaskulski, Michał Surówka, Jakub Ulewicz, Marcin Zawodziński Familijna opowieść o dojrzewaniu i wchodzeniu w relacje, o znaczeniu dialogu i chęci milczenia, w końcu – o postrzeganiu siebie przez pryzmat własnych doświadczeń, które nigdy nie przestają zaskakiwać. 17.01.2020, piątek, godz. 19.00 18.01.2020, sobota, godz. 19.00 21.01.2020, wtorek, godz. 11.00 22.01.2020, środa, godz. 11.00 Mała Scena TPB, 120 min, z 1 przerwą, wiek: 14+

Mur

reżyseria: Justyna Sobczyk; tekst i dramaturgia: Justyna Lipko-Konieczna; scenografia, kostiumy: Magdalena Łazarczyk; muzyka: Sebastian Świąder; choreografia: Filip Szatarski; reżyseria światła: Aleksander Prowaliński; graffiti: Stach Szumski; inspicjent: Adam Pakieła; występują: Michalina Rodak, Małgorzata Trofimiuk, Małgorzata Witkowska, Mirosław Guzowski, Damian Kwiatkowski, Michał Surówka Beksińscy, fot. Dawid Stube

Spektakl przedstawiający w nielinearny sposób historię o ogromnej samotności i niemożności okazywania uczuć, ale też o miłości, która jest źródłem akceptacji i zrozumienia nawet najbardziej irracjonalnych zachowań i postaw. 14.01.2020, wtorek, godz. 11.00 14.01.2020, wtorek, godz. 18.00 – spektakle wyjątkowo odbędą się w Operze Nova, czas trwania: 120 min, z 1 przerwą

Joël Pommerat – Kopciuszek

reżyseria: Łukasz Gajdzis; tłumaczenie: Łukasz Gajdzis; scenografia: Katarzyna Tomczyk; kostiumy: Maja; choreografia: Dorota Furmaniuk; reżyseria świateł: Robert

Mur, fot. Natalia Kabanow

Próba refleksji nad procesami odnalezionymi w prywatnych historiach ludzi, którzy bezpośrednio lub pośrednio dotknęli muru berlińskiego. To również obraz ukazujący świadectwa zarówno odwagi i brawury, jak i zwątpienia i beznadziei, które na zmianę towarzyszyły bohaterom tej opowieści.

BIK-u YTELNIKÓW BILET DLA CZ TEATRALNY BIK-u w cenie ym numerem Ze st yc zniow spek takl : na zł bilety Mur 0 .0 19 . dz go ie 18 st yc znia o uprawnia do zakupu maksymaln .

15 !

yjnej cenie larz BIK-u Jeden egzemp jeden spektakl w promoc 4 biletów na

Kopciuszek, fot. Tomasz Michalczewski

32 | BIK | styczeń 2020

w yd a r z e ni a 24.01.2020, piątek, godz. 19.00 25.01.2020, sobota, godz. 19.00 Duża Scena TPB, spektakl kameralny, czas trwania: 90 min przez przerwy

Jerzy Szaniawski – Ptak

reżyseria: Magda Drab; scenografia i kostiumy: Karolina Fandrejewska; muzyka na żywo: Albert Pyśk; ruch sceniczny: Jakub Lewandowski; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Emilia Piech, Paweł L. Gilewski, Marian Jaskulski, Karol Nowiński, Jerzy Pożarowski, Jakub Ulewicz, Marcin Zawodziński

30.01.2020, czwartek, godz. 19.00 31.01.2020, piątek, godz. 19.00 Duża Scena TPB, czas trwania: 100 min bez przerwy

Inna dusza

reżyseria i tekst: Michał Siegoczyński; współpraca dramaturgiczna: Magda Kupryjanowicz; scenografia i kostiumy: Katarzyna Sankowska; muzyka: Kamil Pater; reżyseria świateł / projekcje wideo: Michał Głaszczka; ruch sceniczny: Alisa Makarenko; asystent reżysera: Michał Surówka; inspicjent: Hanna Gruszczyńska; występują: Izabela Baran, Emilia Piech, Michalina Rodak, Małgorzata Trofimiuk, Małgorzata Witkowska, Igor Kowalunas, Mirosław Guzowski, Damian Kwiatkowski, Jerzy Pożarowski, Krzysztof Prałat, Michał Surówka oraz oraz Jędrzej Dolata, Nikodem Dunajewski, Cezary Jędrzejewski, Igor Kondrat, Mateusz Musiał, Filip Paszkowski, Fabian Popielewski Michał Siegoczyński bierze na warsztat historię bydgoskiego mordercy. Czym jest ów „pierwiastek zła”, który świadkowie procesu rzekomo widzieli w oczach oskarżonego? Czy chęć destrukcji przychodzi z zewnątrz, czy jest uśpiona w każdym z nas? I w końcu, co może czuć człowiek, kiedy pozbywa życia drugiego człowieka? 30.01.2020, czwartek, godz. 11.00 31.01.2020, piątek, godz. 11.00

Ptak, fot. Monika Stolarska

Magda Drab reżyseruje niemalże stuletni tekst, w którym szuka odpowiedzi na pytanie, czy teatr może coś zmienić? Czy śmiech i obcowanie ze sztuką mogą sprawić, że staniemy się lepsi? W końcu – zważając na niezwykłą aktualność tekstu Szaniawskiego – czy sama rzeczywistość w ogóle się zmienia? Może do zmiany potrzebny jest ptak?

FERIE W TEATRZE – warsztaty dla najmłodszych

Warsztaty, które odkryją przed uczestnikami teatralne sposoby wyrażania siebie, swoich przemyśleń oraz uczuć. Każde spotkanie będzie trwać 3 godz. W tym czasie uczestnicy zwiedzą również pracownie teatralne oraz zaplecze sceny. Warsztaty płatne. Liczba miejsc ograniczona, obowiązuje kolejność zgłoszeń. Zapisy telefoniczne pod nr. 885 60 70 90. inf. Aleksandra Rzęska

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 7.01.2020, wtorek, godz. 16.30, ARTHOL Galeria MDK 5

Graficy na ścianie

Do wykonania prezentowanych prac w technice Digital Painting z wykorzystaniem elementów fotomontażu wykorzystano program Adobe Photoshop, FireAlpaca oraz Paint 3D. Podczas zajęć „Sekcji Podstaw Grafiki” i grupy „Malograf” powstały projekty o charakterze plakatowym, kartki świąteczne, banery promujące sekcje, pejzaże oraz portrety. Zapraszamy na wernisaż oraz do obejrzenia wystawy. 11.01.2020, sobota, godz. 10.00–13.00, Fordońska Piwnica ARTMUZA 5

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy

Jak co roku Młodzieżowy Dom Kultury nr 5 przyłącza się do akcji na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Aukcje prac plastycznych, warsztaty muzyczne, działania plastyczne. Jednym słowem – będzie się działo! Pokażmy, jak przy dobrej zabawie, możemy pomóc potrzebującym.

18.01.2020, sobota, godz. 17.00, Sala widowiskowa, ul. Jana Piwnika-Ponurego 10

My, dzieci wolności

Koncert z okazji 100-lecia powrotu Bydgoszczy do Polski. W wykonaniu uczestników sekcji wokalnych, instrumentalnych oraz tancerzy z Stylers Dance Studio działających w Młodzieżowym Domu Kultury nr 5. Usłyszymy m.in. utwory pt. „Wolność”, „Wznieś serce nad zło”, „To, co mam”, „Niech żyje bal”. inf. Julia Mroczkowska

styczeń 2020 |

BIK | 33

w yd a r z e ni a Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 4.01.2020, sobota, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, pl. Kościeleckich 6, bilety w cenie 15 zł do nabycia w siedzibie KPCK

Hej, kolęda! – noworoczny koncert góralski

Usłyszymy kolędy i pastorałki zagrane na góralską nutę. Wykona je podhalański zespół ZOSPA – grupa muzykantów wywodząca się z rodów, w których zakorzeniona jest tradycja i kultura góralska. 10.01.2020, piątek, godz. 9.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny, obowiązują zapisy

Teatr w pigułce (spotkanie czwarte): Choinka

W nowym roku kontynuujemy cykl spotkań teatralnych Teatr w pigułce – od pomysłu do premiery. To propozycja dla grup zorganizowanych, dla dzieci i młodzieży w wieku od 7 do 10 lat oraz dla nauczycieli i instruktorów zainteresowanych teatrem. Spektakl Choinka na motywach baśni H.Ch. Andersena o tym samym tytule zaprezentuje młodzież z Teatru Kołowrotek z KPCK. Po spektaklu w reżyserii Wiolety Górskiej-Nowik zapraszamy na część warsztatową. Artyści przybliżą młodym widzom oraz ich instruktorom technikę konwencji połączenia żywego planu z teatrem lalek, którą będą mogli zaobserwować podczas spektaklu. Wydarzenie potrwa ok. 1,5 godz. (30 min – spektakl, ok. 60 min – warsztaty). Liczba miejsc ograniczona, grupy zorganizowane proszone są o wcześniejszy kontakt: tel. 510 005 672, promocja@kpck.pl.

Pieśń Dobry weczer tobi, pane hospodarju wita gospodarza, zapraszając do wspólnego świętowania, za to pieśni bożonarodzeniowe, np. Dywnaja nowyna, przywołują zarówno scenerię, jak i postaci, które uczestniczyły przy narodzeniu Pana – Maryję, św. Józefa, pasterzy, aniołów. Kolędy Nebo i zemla czy Anheł pastyriam mowył są wspólne naszym narodom i świadczą o tym, że historia od wieków splatała nasze losy. Podtrzymujemy braterską więź, korzystając z dziedzictwa narodowego Polaków, Łemków i Ukraińców. 22.01.2020, środa, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

XXXVI Spotkanie z Historią u Hoffmana: Bydgoskie karnawały z lat 30. XX wieku

Niemal dokładnie w stulecie powrotu Bydgoszczy do odrodzonej Polski zapraszamy na wykład Ewy Rynki o białych karnawałach bydgoskich z drugiej dekady lat międzywojennych, których polskie oblicze stanowiło skutek repolonizacji miasta po roku 1920. 23.01.2020, czwartek, godz. 17.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Spotkanie z Barbarą Jendrzejewską

10.01.2020, piątek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK. Bilety w cenie 10 zł do nabycia w siedzibie KPCK oraz na biletyna.pl

Julia Doszna i Mirosław Bogoń: Dobry weczer tobi, pane hospodarju – wieczór kolęd i obrzędów przy wigilijnym stole w tradycji Kościołów Wschodnich Julia Doszna – śpiew, opowieść Mirosław Bogoń – akordeon, pianino, lira korbowa, opowieść

Spotkanie z Barbarą Jendrzejewską – polonistką, poetką, pisarką, publicystką i animatorką kultury związaną z Bydgoszczą prywatnie i zawodowo od ponad 30 lat. Jako poetka debiutowała w 1986 w Polskim Radiu w Bydgoszczy cyklem wierszy pt. Studium dłoni, debiut prasowy miała w gazecie „Fakty” w roku 1987. Wydała osiem zbiorów liryków i dwie książki prozatorskie. 24.01.2020, piątek, Salon Hoffman KPCK, koszt: 100 zł/os., obowiązują zapisy

Zimowe warsztaty wokalne z zespołem bdgVOICES Julia Doszna

34 | BIK | styczeń 2020

Lubisz śpiewać? A może chciałbyś rozpocząć przygodę z muzyką? Bez względu na wcześniejsze doświadczenia

w yd a r z e ni a muzyczne, znajdziesz tutaj coś dla siebie. Zapraszamy młodzież i dorosłych, którzy pragną przy okazji dobrej zabawy poszerzyć swoją wiedzę i umiejętności z zakresu śpiewu. Warunkiem udziału w warsztatach jest dostarczenie osobiście lub nadesłanie wypełnionej karty zgłoszenia w terminie do 10 stycznia (decyduje data stempla pocztowego) oraz uiszczenie opłaty za uczestnictwo w warsztatach w wysokości 100 zł w tym samym terminie. Po zakończeniu warsztatów każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat potwierdzający udział. Zainteresowanych zapraszamy do bezpośredniego kontaktu: tel. 52 585 15 02 wew. 107 lub e-mailem: bdgvoices@kpck.pl. 28.01.20220, wtorek, godz. 10.00–11.30, Salon Hoffman KPCK, bilety w cenie 7 zł do nabycia w siedzibie KPCK

Walizkowy teatrzyk lalkowy – warsztaty teatralne dla grup zorganizowanych

Co potrzeba, aby zrobić w domu teatrzyk stolikowy? Kto może zostać aktorem w takim teatrzyku? Tego wszystkiego dowiedzą się uczestnicy warsztatów dla dzieci w wieku 6–12 lat. Podczas spotkania dzieci nie tylko przeniosą się w zaczarowany świat baśni, ale poznają też podstawy warsztatu aktorskiego, ćwicząc dykcję i plastykę ruchu. Obowiązują zapisy, liczba miejsc ograniczona. Tel. 510 005 672, promocja@kpck.pl. 29.01.2020, środa, godz. 17.00–18.30, Salon Hoffman KPCK, bilety w cenie 7 zł do nabycia w siedzibie KPCK

Walizkowy teatrzyk lalkowy

30.01.2020, czwartek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Spotkanie z cyklu Portrety: Ignacy Bulla

Ignacy Bulla – absolwent Państwowego Zespołu Szkół Plastycznych im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy oraz Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Dyplom obronił w 1967 roku w pracowni prof. Jacka Pugeta i Magdaleny Więcek. Malarz, grafik, rzeźbiarz i satyryk, ministerialny rzeczoznawca w dziedzinie malarstwa współczesnego, a także współzałożyciel (wraz z Michałem Kubiakiem i Januszem Bałdygą) Grupy Bydgoskiej – Galerii 1+X. Autor wielu wystaw indywidualnych oraz uczestnik 45 wystaw zbiorowych w kraju i za granicą. Jego prace znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy, Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu oraz w prywatnych kolekcjach na całym świecie. Uhonorowany medalem im. Jerzego Sulimy Kamińskiego w dziedzinie sztuk plastycznych i „Szelągiem Bydgoskim” – medalem przyznany za szczególne zasługi w upowszechnianiu kultury i sztuki.

30.01.2020, czwartek, godz. 11.00, Salon Hoffman KPCK, bilety w cenie 7 zł do nabycia w siedzibie KPCK

Bajka o rybaku i złotej rybce – spektakl

Ponadczasowy, pełen humoru i ciepła spektakl dla wszystkich. Obowiązują zapisy: tel. 510 005 672, e-mail: promocja@kpck.pl. 31.01.2020, piątek, godz. 18.00, Salon Hoffman KPCK, wstęp wolny

Wiersze 1992–2018 – wieczór autorski Roberta Mielchorskiego

Prowadzenie: Jarosław Jakubowski Robert Mielhorski – poeta, krytyk literacki, historyk literatury, profesor UKW w Bydgoszczy. Opublikował sześć tomów poetyckich, zbiór prozatorski Rozpadlina (1997) oraz książkę krytyczno-literacką Na własny rachunek. Teksty z międzyepoki lat 1989–1995 (1997). Wiersze ogłaszał m.in. w „Twórczości”, „Nowym Nurcie”, „Sycynie”, „Frazie”, „Kresach”, „Toposie”, „Wyspie”, ukazały się one także w antologiach. W latach 1993–1995 związany jako redaktor z „Kwartalnikiem Artystycznym”. Jest autorem prac literaturoznawczych; redaktor i współredaktor książek zbiorowych, inicjator serii wydawniczej Oblicza Nowoczesnej i Ponowoczesnej Krytyki Literackiej. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz PEN Clubu. Salon Hoffman KPCK, data i inne szczegóły wkrótce na www.kpck.pl w zakładce Galerii SLiN

Krystyna Pawłowska – wykład: Zwyczaje kolędnicze i zapustne w naszym regionie

Wykład Krystyny Pawłowskiej, kustosza działu etnografii Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku, na temat zwyczajów kolędniczych i zapustnych w naszym regionie, zarówno genezy, historii, jak i dnia współczesnego. 20 lutego 2010, bilety wstępu już dostępne

Bal Wielopokoleniowy Smoczy Pączek

Zapraszamy na Tłusty Czwartek z Pracownią Integracji Międzypokoleniowej KPCK. Średniowieczna uczta, dworska muzyka oraz turniej rycerski uświetnią ten wyjątkowy wieczór. Mile widziane stroje rycerzy, dam dworu, smoków, szlachciców i podobne. Bilety w cenie 80 zł do nabycia w KPCK od 13 stycznia 2020 r., od poniedziałku do piątku w godz. 10.00–15.00 Uwaga: nie prowadzimy rezerwacji, decyduje kolejność zgłoszeń. Restauracja Zatoka przy ul. św. Floriana 6a w Bydgoszczy. inf. Jędrzej Kubiak

styczeń 2020 |

BIK | 35

w yd a r z e ni a Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 5.01.2020, niedziela, godz. 17.00, Pałac w Lubostroniu. Bilety w cenie 15 zł można nabywać pół godziny przed koncertem

CCIV Koncert Pałacowy

Małgorzata Grela – sopran Studentki klasy śpiewu Artur Pilch – fortepian Daniel Rudowski – fortepian w programie: arie i duety z oper i operetek

w programie: G. Bizet, P. Czajkowski, L. Delibes, Ch. Gounod, B. Kovács, P. Mascagni, S. Moniuszko, G. Puccini, L. Różycki, J. Strauss, G. Verdi 16.01.2020, czwartek, godz. 19.00, ul. Staszica 3, wstęp wolny

CXLII Koncert Organowy

recital organowy Irena Żarnowska – skrzypce Przemysław Buczek – klarnet Alicja Tarczykowska – fortepian

w programie m.in.: A. Chaczaturian – Trio na klarnet, skrzypce i fortepian

19.01.2020, niedziela, godz. 11.30, ul. Staszica 3. Bilety w cenie 5 zł dla dziecka i 8 zł dla osoby dorosłej można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed audycją

CCXIII Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami Biały walczyk Małgorzata Grela, Manru, Archiwum Opery Nova, fot. Andrzej Makowski

12.01.2020, niedziela, godz. 10.15, Dom Jubileuszowy Fundacji „Wiatrak”, ul. Bołtucia 7. Bilety w cenie 6 zł dla dziecka i 9 zł dla osoby dorosłej można nabywać w biurze Fundacji „Wiatrak” od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–16.00 oraz pół godziny przed Porankiem

Poranek muzyczny w „Wiatraku” Walczyk na ślizgawce

12.01.2020, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku. Opiekunowie – wstęp wolny, dzieci – 10 zł. Bilety można nabywać w Pałacu w Ostromecku pół godziny przed audycją

Akademia dzieciom Walczyk na ślizgawce

12.01.2020, niedziela, godz. 16.00 i 19.00, Sala Koncertowa Filharmonii Pomorskiej, ul. Szwalbego 6. Bilet normalny – 25 zł, bilet ulgowy – 20 zł. Bilety do nabycia w Dziale Artystycznym Akademii Muzycznej oraz – w przypadku dostępności – godzinę przed koncertem w Filharmonii Pomorskiej

19.01.2020, niedziela, godz. 16.00, Dom Jubileuszowy Fundacji „Wiatrak”, ul. Bołtucia 7. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w biurze Fundacji „Wiatrak” od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–16.00 oraz pół godziny przed koncertem

Koncert w „Wiatraku”

Kamila Kułakowska – sopran Jacek Greszta – bas Studenci klasy śpiewu: Ewa Budzińska, Dominika Nastulska, Alicja Bany, Zuzanna Frątczak, Aleksandra Arndt, Sibei Chen, Paulina Grabarz-Szmajda, Weronika Kober, Karol Chmiel, Ziemowit Kubiś, Tomasz Kornat, Sebastian Rutkowski Dorota Kuczyńska – fortepian Marek Kamola – fortepian Radosław Zaworski – fortepian

w programie: G. Bizet, G.B. Bononcini, L. Delibes, J. Gall, G.F. Haendel, I. Kálmán, K. Kurpiński, F. Lehár, C. Loewe, W. Lutosławski, B. Marcello, W.A. Mozart, G.B. Pergolesi, G. Puccini, G. Verdi, J. Wasowski

Koncerty karnawałowe

Orkiestra Symfoniczna AM w Bydgoszczy Michał Dworzyński – dyrygent Klara Kania – sopran Weronika Kober – sopran Justyna Kopeć – sopran Kateryna Panchenko – sopran Paulina Grabarz – mezzosopran Nazarii Kachala – tenor Sebastian Rutkowski – bas Konrad Nowakowski – klarnet

36 | BIK | styczeń 2020

Kamila Kułakowska

Jacek Greszta, Awantura w Recco, Archiwum Opery Nova, fot. Marek Chełminiak

w yd a r z e ni a 21.01.2020, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20, wstęp wolny

CCXCV Bydgoski Wtorek Muzyczny

Nagroda Rektora AM w Bydgoszczy dla laureatów Złotych Parnasów XIV Międzynarodowego Forum Pianistycznego Bieszczady bez granic

Bohdan Koval

Tatiana Kirpichenok, fot. Vladimir Logutenko

Tatiana Kirpichenok (Moskwa) – fortepian Bohdan Koval (Bańska Bystrzyca) – fortepian w programie: S. Rachmaninow – Wariacje na temat Corellego op. 42

N. Medtner – 2 Bajki op. 20 A. Scriabin – Sonata nr 4 op. 30 F. Chopin: Ballada g-moll op. 23, Ballada F-dur op. 38, Ballada As-dur op. 47, Ballada f-moll op. 52 25.01.2020, sobota, godz. 16.00, Sala Audytoryjna Domu Polskiego, ul. Grodzka 1, wstęp wolny

Musica Spiritus Movens

Studenci Wydziału Wokalno-Aktorskiego: Sibei Chen – sopran Mariola Kuniszewska – sopran Natalia Szydło – sopran Anna Koziara – mezzosopran Maria Warchoł – mezzosopran Marcin Skibiński – tenor Krystian Psujek – bas-baryton Dorota Demidowicz – fortepian Dorota Kuczyńska – fortepian Ewa Leszczyńska – fortepian Artur Pilch – fortepian Radosław Zaworski – fortepian w programie m.in.: C. Saint-Saëns, G.F. Haendel, S. Rachmaninow inf. Anna Cudo

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 11.01.2020, godz, 10.00–13.00, hol MDK 2, wstęp wolny Pchle remanenty. Impreza rodzinna dla każdego, kto chce coś podarować, zamienić, sprzedać ze swojej dziecięcej szafy, kuferka czy półek. Mile widziane książki, zabawki, materiały papiernicze, gadżety i inne drobiazki. 11.01.2020, godz. 16.00, sala nr 2, wstęp wolny Noworoczne kolędowanie z gitarą. Do wspólnego śpiewania przede wszystkim najbliższych – rodziców, przyjaciół, kolegów – zapraszają uczestnicy zajęć wokalno-instrumentalnych MDK2. Będzie ono również okazją do podsumowania pierwszych miesięcy pracy. 18–19 stycznia 2020, godz. 11.00, Dom Polski, wstęp wolny XX Wojewódzki Konkurs Kolęd i Pastorałek „Graj dudka, graj Panu”. Impreza z tradycją, lubiana przez licznych solistów i zespołów wokalno-instrumentalnych, m.in.

z Bydgoszczy, Torunia, Ciechocinka, Grudziądza, Barcina, Świecia, Dobrcza, Chełmna, Brzozy. Reprezentują oni domy kultury, placówki pozaszkolne, wychowawcze i opiekuńcze. 27 stycznia – 7 lutego 2020 – obowiązują zapisy Półkolonie dla dzieci – zimowa FERIADA 2020. Po raz kolejny MDK 2 włącza się w organizację zimowego wypoczynku bydgoskich dzieci. W ramach tygodniowych turnusów zapewniamy opiekę i zabawę w godz. 8.00–16.00. Program obejmuje zabawy integracyjne, sportowe, artystyczne i propozycje turystyczno-rekreacyjne.

inf. Bogna Blachowska

styczeń 2020 |

BIK | 37

w yd a r z e ni a Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna 17.01.2020, godz. 12.00 – otwarcie; wystawa czynna do 29 lutego

Obchody 100-lecia powrotu Bydgoszczy do Macierzy

z dn. 20 stycznia 1920 r. i afisz promujący uroczyste przedstawienie Dziadów Adama Mickiewicza na przyjęcie Wojsk Polskich z dn. 22 stycznia 1920 r.). Wystawa czynna w godzinach otwarcia biblioteki. 9, 23 stycznia 2020, godz. 18.00

Projektor

Na Strychu biblioteki prócz ciekawych filmów czekać będą na was leżaki i wygodne pufy. W sercu miasta, za darmo. Zapraszamy na seanse w ramach cyklu Projektor. 2.01.2020, godz. 18.00–20.00

Targowisko Kultury

Sprzedaż? Wymiana? To zależy od ciebie – my tylko stwarzamy okazję. Udział w Targowisku Kultury jest bezpłatny. 1, 8, 15, 22, 29 stycznia 2020, godz. 18.00–19.00

Konwersacyjny klub językowy Deutsch Mit Spaß

Raz w tygodniu w bibliotece spotyka się grupa pasjonatów, by porozmawiać w języku niemieckim z ludźmi innych kultur i ciekawych zainteresowań.

Z okazji 100. rocznicy powrotu Bydgoszczy do Macierzy Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. W. Bełzy przygotowała dwie wystawy czasowe: Ekspozycja pt. Sto lat u siebie. Zabytki piśmiennictwa polskiego w zbiorach bydgoskiej książnicy czynna będzie od 17 do 31 stycznia 2020 r. w Sali Wystawowej przy ul. Jana Kazimierza w Bydgoszczy (wejście główne od strony Starego Rynku). Wystawione zostaną najcenniejsze zabytki piśmiennictwa, jakie Biblioteka zgromadziła w swoich zbiorach przez 100 lat polskiego zarządu. Rękopisy sporządzone ręką autora i często niepublikowane, jak również stare druki, pierwodruki i najwcześniejsze wydania utworów przedstawiają dziś nieoszacowaną wartość. W zasobie biblioteki można znaleźć twórczość m.in. Jana Kochanowskiego, Ignacego Kraszewskiego, Juliana Ursyna Niemcewicza, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Henryka Sienkiewicza, Marii Konopnickiej, Stefana Żeromskiego, Gabrieli Zapolskiej, Juliana Tuwima oraz wielu innych. Wystawa czynna w godz. 9.00–15.00 w dni powszednie. Grupy zorganizowane prosimy o wcześniejsze umówienie pod nr. tel. 52 33 99 202. Uroczyste otwarcie przewidziane jest na godzinę 12.00 dnia 17 stycznia 2020 r. W głównym dniu obchodów, tj. 19 stycznia 2020 r., wystawę można zwiedzać w godz. 12.00–17.00. Ekspozycja pt. Setna rocznica powrotu do Macierzy czynna będzie od 17 styczna do 29 lutego 2020 r. w Wypożyczalni Głównej Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. dr. W. Bełzy w Bydgoszczy. Wystawione zostaną materiały, które prezentują najważniejsze wydarzenia związane z przyłączeniem Bydgoszczy do państwa polskiego, tj. zdjęcia, odezwy, afisze (w tym odezwa prezydenta Jana Maciaszka do mieszkańców Bydgoszczy 38 | BIK | styczeń 2020

27.01.2020, godz. 18.00, Biblioteka Główna WiMBP, Sala Wykładowa Spotkanie z Wojciechem Eichelbergerem – jednym z najbardziej znanych polskich psychoterapeutów, psychologiem, coachem, doradcą biznesu. Współtwórca Laboratorium Psychoedukacji – pierwszej w Polsce placówki psychoterapii, treningu i szkolenia oraz Instytutu Psychoimmunologii IPSI, mającego na celu humanizowanie biznesu. Publikuje felietony i eseje, m.in. na łamach „Zwierciadła”, „Twojego Stylu”, „Wysokich Obcasów”, „Charakterów”, „Polityki”, „Więzi”, „Życia Duchowego”, „Pulsu Biznesu”. Autor bądź współautor wielu książek, m.in.: Krótko mówiąc, Pomóż sobie, daj światu odetchnąć, Zdradzony przez ojca, Kobieta bez winy i wstydu, Jak wychowywać szczęśliwe dzieci (współaut. A. Mieszczanek), Sny, które budzą i Męskie pół świata (współaut. T. Jastrun), Mężczyzna też człowiek i Co z tym światem? (współaut. R. Arendt-Dziurdzikowska), Życie w micie (współaut. B. Pawłowicz), Być tutaj (współaut. M. Moneta-Malewska), Patchworkowe rodziny (współaut. A. Gutek). Bydgoskie spotkanie połączone będzie z promocją najnowszej książki, napisanej wspólnie z Wojciechem Szczawińskim, pt. Wariat na wolności. Autobiografia. Wstęp za okazaniem wejściówek (do odbioru od 20.01.2020, godz. 16.00 w Wypożyczalni Biblioteki Głównej, Stary Rynek 24 – pierwszeństwo mają członkowie Dyskusyjnych Klubów Książki).

inf. Lucyna Partyka

w yd a r z e ni a Wybrane zajęcia edukacyjne w styczniu 9.01.2020, godz. 10.15, WiMBP (Filia nr 5 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Pomorska 80–86) Do czego nadaje się zima? – zajęcia literackie na podstawie opowiadania A. Głowińskiej pt. Kicia Kocia: Zima. 10.01.2020, godz. 11.30, WiMBP (Filia nr 19 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Zimowe rękawiczki – zajęcia dla dzieci na podstawie ukraińskiej baśni ludowej pt. Rękawiczka. 16.01.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 10 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Noakowskiego 4) Szydełkowy raj. Kurs szydełkowania dla początkujących – spotkanie Klubu Optymistycznych Czytelników. 17.01.2020, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Dworcowa 49) Uniwersytet Małego Dziecka, czyli historia naszego rodu – zajęcia literackie dla dzieci. 17.01.2020, godz. 18.00, WiMBP (Filia nr 11 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Czołgistów 5) Czarnobylska Strefa Wykluczenia – prelekcja poznańskiego eksploratora Jana Chojnackiego, autora strony Ciemna Strona Poznania. 20.01.2020, godz. 10.30, WiMBP (Filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Łanowa 2) Skąd się bierze śnieg? – zajęcia edukacyjne dla przedszkolaków. 21.01.2020, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 13 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Gawędy 1) Moi dziadkowie – zajęcia edukacyjne z cyklu Rosnę z książką dla dzieci do trzech lat.

21.01.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Grunwaldzka 33) Kiedy mrozi, dobrze ciepłą kurtkę włożyć: kompletujemy ubranie na zimę – zajęcia literackie dla dzieci na podstawie wiersza E. Szelburg-Zarembiny pt. Kto szedł do Babulki Zimy po nowe odzienie? 27.01.2020, godz. 10.30, WiMBP (Filia nr 19 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Powstańców Wielkopolskich 26) Komiksowe love. Tworzenie własnego komiksu. Gry i zabawy oparte na znanych komiksach – zajęcia edukacyjne dla dzieci. 27.01.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 10 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Noakowskiego 4) Komiksowy lapbook. Tworzymy teczki tematyczne dotyczące komiksu – zajęcia edukacyjne dla dzieci. 27.01.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 11 dla dorosłych i dla dzieci, ul. Czołgistów 5) Świat Superbohaterów. Poznajemy kultowe postacie z komiksów – zajęcia edukacyjne dla dzieci. 28.01.2020, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Czerkaska 11) Spotkanie autorskie z Maciejem Jasińskim, twórcą komiksów pt. Legendy bydgoskie i Komiksowy przewodnik po Bydgoszczy. 28.01.2020, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 13 dla dzieci i młodzieży, ul. Połczyńska 3) Komiksowa wersja Story Cubes. Tworzymy obrazkowe opowieści – zajęcia literackie dla dzieci. 30.01.2020, godz. 17.30, WiMBP (Filia nr 15 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży, ul. Brzęczkowskiego 2) Szukam dalej… – wernisaż malarstwa Małgorzaty Suszczyńskiej.

Gra miejska 18.01.2020, start gry: godz. 10.00, dziedziniec Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej, Stary Rynek 22, przewidywany czas zakończenia gry (włącznie z wyłonieniem zwycięzców i wręczeniem nagród): godz. 14.00. Obowiązują zapisy: miastotoplansza.pl

Bydgoszcz ku Wolności

Fundacja Rozwoju JUTRONAUCI i Gry Kozackie zapraszają serdecznie do udziału w grze miejskiej pn. „Bydgoszcz ku Wolności”. Odbędzie się ona z okazji 100. rocznicy powrotu Bydgoszczy w polskie granice. Powstanie wielkopolskie nie zakończyło się powrotem Bydgoszczy do Polski. Potrzeba było jeszcze 9 miesięcy, by polska armia zawitała do miasta, a na masztach pojawiła się flaga biało-czerwona. Sto lat temu, gdy Warszawa i inne miasta cieszyły się już niepodległością, bydgoszczanie podejmowali starania zmierzające do przywitania z honorami zbliżającego się generała Hallera. Uczestnicy gry stają się mieszczanami początku lat 20. XX wieku. Przenoszą się w czasie, by pomóc znanym z kart historii

postaciom w gromadzeniu funduszy, a także będą mieli okazję włączyć się w drobną działalność konspiracyjną, wspierając obecnych już w mieście powstańców wielkopolskich. Za wykonanie powierzonych zadań gracze otrzymają marki polskie. Celem gry jest zdobycie funduszy na godne przygotowanie miasta, które niebawem przywita wolność. Drużyna, która przekaże najwyższą kwotę, zostanie zwycięzcą. inf. Adrian Tomasz Kozak

styczeń 2020 |

BIK | 39

w yd a r z e ni a Galeria Wieży Ciśnień – Muzeum Wodociągów 10.01.2020, piątek, godz. 18.00, ul. Filarecka 1 – wernisaż (wejście na wernisaż – bezpłatne)

Renata Kowalczyk, „Przemijanie”

Renata Kowalczyk – urodzona 23.06.1971 r. w Złotowie. Jest w swym spojrzeniu i wrażliwości na otoczenie wyjątkowo indywidualna. Wnosi nową jakość na rynek sztuki. Jej prace podobają się zarówno tym, co kochają sztukę abstrakcyjną, jak i tym bardzo przywiązanym do tradycji. Absolwentka Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy 1986–1991, kierunek technik-grafik, oraz Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy (2014–2019), zarządzanie dziedzictwem kulturowym i ochrona zabytków. W latach 1992–2009 pracowała doskonaląc swój warsztat i zdobywając doświadczenie w różnych kierunkach plastycznych i graficznych, m.in. w Zakładzie Ceramiki i Sitodruku „Art Ceramic” w Chodzieży, Studio Reklamy Wizualnej „Ewa

Art” w Raciborzu, Producent Opakowań „Foldruk” Złotów. W międzyczasie współpracowała z Wydawnictwem Publicat w Poznaniu, wykonując ilustracje do książek, jak również z: Drukarnią „Poligraf” w Chodzieży, Drukarnią „Graf-Press” Bydgoszcz, „Badec s.s.” Import-export Geneve, Pracownia Reklamy „IC” Poznań. W latach 2009–2011 prowadziła w Złotowie własną Pracownie Plastyczną „Renika”, wprowadzając m.in. na rynek własne projekty na kubkach, jak i filiżankach promujących miasto Złotów. Od marca 2012 do marca 2014 była członkiem Związku Plastyków Artystów RP. Uczestniczyła w Ogólnopolskim Biennale Plastyki Dąbrowa Górnicza 2012, gdzie otrzymała grand prix za obraz „Malwy”. Obecnie członek Związku Polskich Twórców Sztuki z s. w Grodzisku Wielkopolskim. Zajmuje się malarstwem, pisaniem ikon (pracownia Agios), sztuką użytkową. Ściśle współpracuje z władzami miasta Złotowa. Współorganizatorka wystaw w Spichlerzu Złotowskim, m.in. cykl „Cztery Piętra Sztuki” (2013, 2015); Ogólnopolska Wystawa CISZA (2018), oraz plenerów malarskich. Uczestniczyła w wystawach zbiorowych i indywidualnych. inf. Marta Bukolt

Wydział Edukacji Muzycznej UKW w Bydgoszczy

19.01.2020, niedziela, godz. 16.30, Bazylika Mniejsza pw. Wincentego à Paulo

Koncert Galowy XII edycji Ogólnopolskiego Festiwalu Chórów Akademickich „Akademickie Kolędowanie”

Wystąpią Chóry Akademickie z Łodzi, Poznania, Bydgoszczy oraz Orkiestra Wojskowa w Bydgoszczy. Szczegółowe informacje na: akademickiekoledowanie.ukw.edu.pl. 40 | BIK | styczeń 2020

W niedzielę 19 stycznia odbędzie się XII edycja Ogólnopolskiego Festiwalu Chórów Akademickich „Akademickie Kolędowanie”. Pierwsza edycja odbyła się 18 stycznia 2009 r. Podczas dotychczasowych edycji w parafiach Diecezji Bydgoskiej co roku można wysłuchać najpiękniejszych polskich kolęd w wykonaniu chórów akademickich. Szczególnym zainteresowaniem cieszy się Koncert Galowy, który odbywa się w Bazylice Mniejszej pw. św. Wincentego à Paulo w Bydgoszczy. Podczas koncertu wszystkie zaproszone chóry śpiewają kolędy i pastorałki w opracowaniach wybitnych polskich kompozytorów, a także wykonują wspólnie wybrane utwory, co w wykonaniu kilkusetosobowego zespołu chóralnego oraz Orkiestry Wojskowej w Bydgoszczy brzmi zawsze wyjątkowo, szczególnie w okresie świąt Bożego Narodzenia. To wydarzenie artystyczne jest bardzo szeroko prezentowane w bydgoskich mediach, a patronat medialny przyjmują TVP Bydgoszcz oraz Polskie Radio PiK i Radio Uniwersytet. Organizację festiwalu wspiera miasto Bydgoszcz. inf. Bernard Mendlik

w yd a r z e ni a Bydgoskie Centrum Sztuki 14.01.2020, godz. 16.00–19.00 (w razie zainteresowania możliwy termin sobotni 11.01), bilety w cenie 135 zł, zapisy: bcs@horno.pl

Warsztaty wyplatania z wikliny z Serfentą

Zapraszamy na spotkanie z wikliną – wspaniałym materiałem o wielu możliwościach. Mamy dla was propozycje warsztatów krótkich albo długich. Uczestnicy w ciągu kilku godzin wyplotą tace na owoce. Każdy na warsztatach pod okiem profesjonalnego instruktora pozna podstawowe sploty i zabierze do domu własny, piękny kosz. Zapewniamy nie tylko materiały i narzędzia – również relaks, odpoczynek przy pracy rąk i miłą atmosferę! 18.01.2020, godz. 14.00, wstęp wolny

Zakopiańczyk nad morzem. O pomnikach Władysława Hasiora raz jeszcze – Jacek Gernat (UAM)

W twórczości pomnikowej Władysława Hasiora – zakopiańczyka, artysty z gór – ważne miejsce zajmują pomniki i rzeźby plenerowe zaprojektowane przez niego dla miast na Wybrzeżu. Należą do nich: projekt zespołu pomników na Westerplatte z 1963, projekty szklanego pomnika „Tym, co w morzu”, sporządzane przez rzeźbiarza w różnych wariantach (przewidywanych m.in. dla Gdyni i Szczecina) od ok. 1964 r., wreszcie spektakularny pomnik „Tym, którzy walczyli o polskość i wolność ziem Pomorza” w Koszalinie, jedyny zrealizowany pomorski monument Hasiora z lat 1977–1980, inspirowany wcześniejszą kompozycją plenerową „Ogniste ptaki ze Szczecina” (1975–1980).

24.01.2020, piątek, godz. 18.30 – wernisaż; wystawa czynna do 23 lutego

C(i)ałoistnienia Anna Kluza i Alina Kluza-Kaja malarstwo | rzeźba | animacja

Urodziły się 17 czerwca w 1985 roku w Czarnkowie. Razem uczęszczały do Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, a potem studiowały na ASP w Gdańsku. Realizują się artystycznie głównie w malarstwie i rzeźbie. Anna i Alina tworzą w oryginalnej, niespotykanej technice, która pozwala ich obrazom „wychodzić” w przestrzeń i zyskiwać trzeci wymiar, a także zaglądać w głąb wyrzeźbionych ciał. Anna pracuje jako malarka animatorka dla wytwórni filmowej BreakThru Films. Wyzwaniem dla niej był udział w tworzeniu nominowanego do Oscara filmu Twój Vincent (2017), pierwszej na świecie pełnometrażowej animacji malarskiej. Anna miała ogromny wpływ na realizację tego filmu jako supervisorka, projektantka klatek kluczowych i malarka animatorka. Jest także autorką obrazu z odwracającym się Vincentem van Goghiem, który stał się ikoną produkcji – znalazł się na plakatach, bilbordach promujących film, widzieliśmy go także w zwiastunie.

Alina Kluza-Kaja, JA-TY Władysław Hasior, budowa i montaż pomnika Tym, którzy walczyli o polskość i wolność ziem Pomorza w Koszalinie, zdjęcie ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem

Jacek Gernat – historyk sztuki, doktorant w Instytucie Historii Sztuki UAM w Poznaniu. Przygotowywana przez niego pod kierunkiem prof. dr. hab. Tadeusza J. Żuchowskiego dysertacja doktorska dotyczy działalności rzeźbiarskich rodzin Klahrów, Kutzerów i Thammów w XVIII–XX w. na obszarze Hrabstwa Kłodzkiego i przyległych terenów Śląska. Jego zainteresowania obejmują rzeźbę okresu baroku i XIX–XX w. oraz rzeźbę współczesną, m.in. twórczość Władysława Hasiora, architekturę XX w.

Alina zajmuje się malarstwem, rzeźbą, realizuje także projekty statuetek, płaskorzeźb i medali. Zaprojektowała i wykonała m.in. statuetkę „Mistrza” – nagrodę poetycką Przyjaciół Miasta Sopotu oraz „Orfeusza” – nagrodę literacką Muzeum K.I. Gałczyńskiego w Praniu. W Malborku i Bydgoszczy można podziwiać przestrzenne makiety przedstawiające te miasta w dawnych dziejach, wyrzeźbione przez Alinę i jej męża na podstawie starych map, ilustracji i fotografii. www.bcs.bydgoszcz.pl inf. Natalia Pichłacz

styczeń 2020 |

BIK | 41

w yd a r z e ni a Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński 9.01.2020, godz. 18.00, ul. Chocimska 5, tel. 608 596 314

Spotkanie wspomnieniowe poświęcone Aurelii Boruckiej-Nowickiej (1926–2019) pt. „Motyw ocalenia”

z udziałem: Ireny Borowczak, Barbary Chojnackiej, Anny Gasiulowej, Urszuli Guźleckiej, Andrzeja Jarzębowskiego, Wiesławy Jarzębowskiej, Jana Kaji, Józefa Łosia, Jacka Solińskiego, Mariana Stępaka i Soni Zengel

Medal Prezydenta Miasta Bydgoszczy (2008), Medal Brązowy Zasłużony Kulturze – Gloria Artis (2008). 9.01.2020, godz. 18.00

Otwarcie wystawy grafiki Bronisława Zygfryda Nowickiego pt. „Cel i sens”

Bronisław Zygfryd Nowicki, z cyklu Dramaty VII, linoryt barwny, 43×62cm, 1977

Aurelia Borucka-Nowicka i Bronisław Zygfryd Nowicki

Aurelia Borucka-Nowicka (1926–2019), muzeolog, całe zawodowe życie (45 lat) związana z Muzeum Okręgowym im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. W latach 1948–1952 studiowała historię sztuki na Wydziale Humanistycznym UMK w Toruniu. W 1978 r. ukończyła Podyplomowe Studium Muzeologiczne w Instytucie Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. W 1960 r. zawarła związek małżeński z Bronisławem Zygfrydem Nowickim (1907–1981), artystą grafikiem, projektantem grafiki użytkowej, rysownikiem i malarzem. W Muzeum Okręgowym pracowała w latach 1948–1995. Od 1958 r. pełniła funkcję kierownika Działu Sztuki Polskiej, od 1968 roku Dział Sztuki Współczesnej, a od 1976 r. Działu Sztuki. Jako kurator zbiorów sztuki miała znaczny wpływ na program kolekcjonerski i wystawienniczy. W latach 1991–1995 pracowała na stanowisku dyrektora. Utworzyła w zbiorach muzeum kolekcję współczesnego malarstwa polskiego zaliczaną dziś do jednej z najlepszych w kraju. Obrazy z tej kolekcji stanowią świadectwo, iż współczesna twórczość jest i może się stawać nośnikiem ważnych treści duchowych. W swojej pracy kierowała się zawsze prawą postawą, promując wartości chrześcijańskie, co znajdowało odzwierciedlenie w wielu ekspozycjach. Jej zasługi dla Bydgoszczy mają wymiar kulturotwórczy. Za wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej otrzymała liczne nagrody oraz odznaczenia państwowe i resortowe, m.in. Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955), Bydgoszcz Zasłużonemu Obywatelowi (1967), Zasłużony Działacz Kultury (1973), Medal 50-lecia Muzeum (1974), Medal Związku Polskich Artystów Plastyków za zasługi dla rozwoju sztuki (1979), Złoty Krzyż Zasługi (1980), Złotą Odznakę „Za Opiekę nad Zabytkami” (1980), Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984), Krzyż Kawalerski orderu Odrodzenia Polski (1987), 42 | BIK | styczeń 2020

Bronisław Zygfryd Nowicki, z cyklu Dramaty VI, linoryt barwny, 43×60 cm, 1977

Bronisław Zygfryd Nowicki, ur. 1907 w Baden-Baden, zm. 1981 w Bydgoszczy. W 1920 osiedlił się w Bydgoszczy, gdzie ukończył Państwowe Gimnazjum Humanistyczne. Następnie podjął studia medyczne (1926–1928) i prawnicze (1929–1934) na Uniwersytecie Poznańskim. Uczestnik kampanii wrześniowej. W latach 1940–1945 jeniec oflagu w Woldenbergu. Od 1945 członek ZPAP oraz wielu innych organizacji, m.in. Towarzystwa Miłośników Bydgoszczy, Towarzystwa Przyjaciół Sztuki w Bydgoszczy. Uhonorowany wieloma nagrodami i wyróżnieniami; w 1975 otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Uprawiał rysunek, grafikę artystyczną i użytkową, medalierstwo, a od 1972 również malarstwo. Zajmował się drzeworytem sztorcowym i wzdłużnym oraz linorytem: po 1948 powstało ich przeszło 100. Najbogatszą spuściznę artystyczną stanowią rysunki – dzieła studyjne, szkice, notatki stanowiące zapis licznych podróży w kraju i za granicą. Autor 47 wystaw indywidualnych i uczestnik 55 wystaw ogólnopolskich i międzynarodowych oraz 16 prezentacji sztuki polskiej za granicą. Jego prace znajdują się w wielu zbiorach krajowych i zagranicznych.

w yd a r z e ni a Pałac Młodzieży w Bydgoszczy 7.01.2020, godz. 9.00 „Ze sportem na Ty” – turniej o tematyce sportowej. 8.01.2020, godz. 10.00 „Poradnia Rozwoju Zdolności” – warsztaty wsparcia psychologicznego dla uczniów zdolnych. Warsztaty skierowane do zdolnych uczniów klas VII i VIII szkół podstawowych. Spotkanie zatytułowane „Jak uczyć się efektywniej – ćwiczenia rozwijające twórcze myślenie”. Istotą wydarzenia jest wsparcie uczniów w zakresie metod oraz technik uczenia się i twórczego myślenia. Zajęcia poprowadzą Katarzyna Tłok i Edyta Szott – pedagodzy z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1 w Bydgoszczy. Liczba miejsc ograniczona. Decyduje kolejność zgłoszeń. Z jednej placówki można zgłosić maksymalnie 5 osób. Przyjmowane są tylko zorganizowane grupy z opiekunem z danej szkoły. Zgłoszenia: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl lub tel. kom. 533 18 23 26. 9.01.2020, godz. 18.15 Pałacowe planetarium – prelekcje i pokazy nieba przez teleskop dla uczniów SP. Obserwacje prowadzi Artur Wrembel. Spotkanie przed wejściem do Pałacu Młodzieży. 11.01.2020, godz. 16.00 Koncert kolęd. Występują zespoły Camerata i Cameratki pod dyr. Iwony Szubargi. W programie kolędy i pastorałki. Oprócz części koncertowej zapraszamy do wspólnego kolędowania. Wstęp wolny. 14.01.2020, godz. 9.00 „Ze sportem na Ty” – turniej o tematyce sportowej. 15.01.2020, godz. 9.00 i 10.30 „Karnawałowy zawrót głowy. Porannik Muzyczny” – obowiązuje wcześniejsza rezerwacja: patrycja.cyw@wp.pl lub 660 448 499. 16.01.2020, godz. 9.00 oraz 11.00 Baliki karnawałowe dla uczniów klas I–III szkół podstawowych. 17.01.2020, godz. 9.00 oraz 11.00 Baliki karnawałowe dla uczniów klas I–III szkół podstawowych.

Ferie w Pałacu Młodzieży Zajęcia otwarte – I tydzień ferii

Poniedziałek 27 stycznia – 11.00–12.30: otwarte warsztaty plastyczne dla grup okazjonalnych zewnętrznych – prowadzący: Zbigniew Jastrowski – 12.00–15.00: otwarte warsztaty teatralne (3 godz.) – prowadzący: Jacek Małachowski – 15.00–16.00: zabawy animacyjne dla uczestników okazjonalnych Na feryjną nutę – prowadząca: Monika Grzybowska

19.01.2020, godz. 11.00 Zabawowy Klub Filmowy Malucha dla Rodzin „Zygzak”. Maluchy, które jeszcze nie miały okazji oglądać bajek w kinie, mają teraz swoje miejsce i swój prawdziwy filmowy klub. W ramach każdego spotkania prezentujemy 2–3 polskie animacje, takie jak: „Reksio”, „Przygody Myszki”, „Pampalini”, „Bolek i Lolek”. Po projekcji animatorzy rozmawiają z dziećmi o bohaterach, ich przygodach czy zachowaniu oraz prowadzą tańce i zabawy dla całych rodzin. Organizatorzy zapewniają także poczęstunek dla dzieci i rodziców oraz słodkie upominki za udział w konkursach i zabawach. Bilet: 10 zł od dziecka. 21.01.2020, godz. 11.00 „Forum Olimpijczyków – Laboratorium Zdolności” – konferencja naukowa dla uczniów zdolnych. Tematyka spotkania: język polski, literatura polska i historia. Motyw przewodni: Bydgoszcz według poetów, literatów, historyków. Odbiorca: uczniowie szkół podstawowych (klasy VII, VIII SP) i szkół ponadpodstawowych. W ramach konferencji odbędą się: prezentacje dorobku naukowego uczniów – laureatów i finalistów olimpiad i konkursów przedmiotowych z wiodących szkół ponadpodstawowych w Bydgoszczy; prelekcje wygłaszane przez pasjonatów, badaczy nauk humanistycznych, którzy swymi wystąpieniami zachęcą młodzież do poszerzania wiedzy i dążenia do sukcesu. Na konferencję przyjęli zaproszenie wykładowcy z UKW w Bydgoszczy: dr hab. Beata Morzyńska-Wrzosek, prof. UKW, Wydział Literaturoznawstwa, wygłosi referat „Bydgoszcz w oczach poetów”, oraz dr Katarzyna Barbara Grysińska-Jarmuła, Wydział Historyczny, która zaprezentuje wystąpienie „Bydgoszczy długa droga do niepodległości”. Zgłoszenia do 16 stycznia prosimy kierować na: m.grzybowska@palac.bydgoszcz.pl lub pod nr tel. 533 18 23 26. Obowiązuje kolejność zgłoszeń. 23.01.2020, godz. 9.00 oraz 11.00 Baliki karnawałowe dla uczniów klas I–III szkół podstawowych. 27, 28, 29, 30 stycznia 2020, godz. 16.00 Bezpłatne warsztaty przygotowujące do egzaminu ósmoklasisty z jęz. angielskiego. Zgłoszenia przyjmuje Joanna Bielińska, tel. 505 644 036 (zajęcia w sali 104). inf. Dominik Wierski

– 16.15–20.30: otwarte warsztaty przygotowujące do egzaminu maturalnego z matematyki pn. „Matematyka dla humanistów” – 16.00–18.15: przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty – warsztaty z języka angielskiego prowadząca: Joanna Bielińska Wtorek 28 stycznia – 12.00–14.00: zimowe plastyczne warsztaty twórcze – prowadząca: Anna Baczyńska-Serocka – 12.00–15.00: otwarte warsztaty teatralne (3 godz.) – prowadzący: Jacek Małachowski – 14.30–16.00: otwarte warsztaty plastyczne dla dzieci – prowadzący: Zbigniew Jastrowski styczeń 2020 |

BIK | 43

w yd a r z e ni a – 16.00–18.15: przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty – warsztaty z języka angielskiego – prowadząca: Joanna Bielińska Środa 29 stycznia – 11.00–12.00: animacyjne zabawy dla dzieci Konstrukcje przyszłości – prowadząca: Dorota Tomaszewska – 12.00–14.00: zimowe plastyczne warsztaty twórcze – prowadząca: Anna Baczyńska-Serocka – 16.00–18.15: przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty – warsztaty z języka angielskiego – prowadząca: Joanna Bielińska Czwartek 30 stycznia – 11.30–13.00: audycja muzyczna dla dzieci (zapisy dla grup zorganizowanych ok. 100 os.) – 12.00–15.00: otwarte warsztaty teatralne (3 godz.) – prowadzący: Jacek Małachowski – 12.00–14.00: zimowe plastyczne warsztaty twórcze – prowadząca: Anna Baczyńska-Serocka – 14.00–17.00: otwarte warsztaty programowania drukarek 3D – 15.00–16.00: zabawy animacyjne dla dzieci Zimowy trening ciała i umysłu – prowadząca: Małgorzata Maćkowiak – 16.00–18.15: przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty – warsztaty z języka angielskiego prowadząca: Joanna Bielińska Piątek 31 stycznia – 12.00-15.00: otwarte warsztaty teatralne (3 godz.) – prowadzący: Jacek Małachowski

FERIE Z TAŃCEM 2020

Poniedziałek 27 stycznia – godz. 12.30–14.00: otwarte warsztaty taneczne – taniec klasyczny, prowadząca: Anna Bebenow, poziom zaawansowania – dla początkujących, miejsce – sala sportowa, cena: 15 zł/* WTOREK 28 stycznia – godz. 13.30–15.00: otwarte warsztaty taneczne – taniec współczesny, prowadząca: Beata Rewolińska, poziom zaawansowania – dla początkujących, miejsce – sala sportowa, cena: 15 zł/* ŚRODA 29 stycznia – godz. 11.30–13.00: otwarte warsztaty taneczne – taniec latino, prowadzący: Krzysztof Tomaszewski, poziom zaawansowania – dla początkujących, miejsce – sala sportowa, cena: 15 zł/* CZWARTEK 30 stycznia – godz. 11.30–13.00: otwarte warsztaty taneczne – step aerobik / trening kondycyjny, prowadzący: Wiesława Pilewska / Paweł Tomaszewski, poziom zaawansowania – dla początkujących, miejsce – sala sportowa, cena: 15 zł/* PIĄTEK 31 stycznia – godz. 17.00–18.30: otwarte warsztaty taneczne – modern jazz, prowadzący: Cezary Borowik, poziom zaawansowania – dla zaawansowanych, miejsce – sala sportowa, cena: 15 zł/* 44 | BIK | styczeń 2020

Niedziela 2 lutego – godz. 12.00–13.30: otwarte warsztaty taneczne – taniec współczesny, prowadzący: Paweł Wojciechowski, poziom zaawansowania – dla zaawansowanych, miejsce – sala sportowa, cena: 15 zł/*

Zajęcia otwarte – II tydzień ferii

Poniedziałek 3 lutego – 11.30–13.00: otwarte zajęcia plastyczne dla grup zorganizowanych – Polski pejzaż zimowy w technikach malarskich – 12.00–13.00: zajęcia animacyjne dla dzieci Zimowe łamigłówki – prowadząca: Katarzyna Charczuk – 16.15–20.30: otwarte warsztaty przygotowujące do egzaminu maturalnego z matematyki pn. Matematyka dla humanistów – 16.00–18.15: przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty – otwarte warsztaty z języka angielskiego – prowadząca: Joanna Bielińska Wtorek, 4 lutego – 8.00–9.00: zabawy animacyjne dla dzieci Dziecięcy relaks – prowadząca: Małgorzata Maćkowiak – 12.00–13.30: zajęcia otwarte plastyczne dla grup zorganizowanych – prowadzący: Zbigniew Jastrowski – 14.00–15.30: zajęcia otwarte z plastyki dla uczestników okazjonalnych Polski pejzaż zimowy w technikach malarskich – prowadzący: Zbigniew jastrowski – 16.00–18.15: przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty – warsztaty z języka angielskiego – prowadząca: Joanna Bielińska Środa 5 lutego – 9.30–11.00: otwarte warsztaty asertywności dla grup zorganizowanych i uczestników okazjonalnych – prowadząca: Magdalena Klinowska – 15.00–16.00: zabawy animacyjne Kolorowy zawrót głowy – prowadząca: Luiza Kubowicz-Dorosz – 16.00–18.15: przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty – warsztaty z języka angielskiego – prowadząca: Joanna Bielińska Czwartek 6 lutego – 8.00–9.00: zabawy animacyjne Zaczarowany artysta prowadząca: Monika Grzybowska – 13.00–14.30: zajęcia otwarte z plastyki dla grup i uczestników indywidualnych – prowadzący: Tomasz Karcz – 14.00–17.00: otwarte warsztaty programowania drukarek 3D – 16.00–18.15: przygotowanie do egzaminu ósmoklasisty – warsztaty z języka angielskiego – prowadząca: Joanna Bielińska Piątek 7 lutego – 8.00–9.00: zabawy animacyjne Muzyczna Bydgoszcz – prowadząca: Monika Grzybowska – 14.30–16.00: zajęcia otwarte z plastyki – prowadząca: Anna Baczyńska-Serocka – 15.00–16.00: pokazy szlacheckie z epoki I Rzeczpospolitej otwarte spotkanie dla dzieci.

w yd a r z e ni a DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieży zaprasza na filmowe seanse w styczniu:

Czwartek 2 stycznia, godz. 19.00 Niewidoczne życie sióstr Gusmao, reż. K. Aïnouz, Brazylia 2019, 145 min Czwartek 9 stycznia, godz. 19.00 Ból i blask, reż. P. Almodóvar, Hiszpania 2019, 113 min Czwartek 16 stycznia, godz. 19.00 Diego, reż. A. Kapadia, Wlk. Brytania 2019, 130 min Czwartek 23 stycznia, godz. 19.00 Nie obchodzi mnie, czy przejdziemy do historii jako barbarzyńcy, reż. R. Jude, Rumunia 2018, 140 min Czwartek 30 stycznia, godz. 19.00 Błąd systemu, reż. N. Fingscheidt, Niemcy 2019, 119 min

Cena biletu normalnego: 10 zł, ulgowego (młodzież ucząca się powyżej 16. r.ż., emeryci, osoby niepełnosprawne): 7 zł. Cena karnetu: 30 zł, karnetu ulgowego (młodzież ucząca się powyżej 18. r.ż., emeryci, osoby niepełnosprawne): 20 zł. Kontakt: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 317. Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem.

Biblioteka Główna UKW 15.01.2020, godz. 18.00, Galeria Biblioteki UKW (I piętro) – otwarcie. Wystawa będzie czynna do 26 lutego

Wystawa grafiki i prac malarskich Masakatsu Tagamiego

nych miastach naszego kraju. Prace prezentowane w Galerii Biblioteki UKW pochodzą z kolekcji Janusza Traczykowskiego, korespondencyjnego przyjaciela autora od lat młodzieńczych, i powstały w różnych okresach twórczości japońskiego artysty. 29.01.2020, godz. 18.00, ul. Szymanowskiego 3 (I piętro) – otwarcie. Wystawa będzie prezentowana do 2 marca

Wystawa fotografii Urszuli Sobkowiak pt. „Szukając ciszy”

Masakatsu Tagami, bez tytułu, grafika, 15,5×20,5 cm

Od ponad pół wieku Masakatsu Tagami (urodzony w 1944 r. w Onoda, w prefekturze Yamaguchi) tworzy prace graficzne i malarskie. Studiował filozofię na Uniwersytecie w Yamaguchi, następnie ukończył Wydział Grafiki i Malarstwa Uniwersytetu Tokijskiego. Początkowo artysta zafascynowany był przede wszystkim grafiką. Jego prace aż kipiały od ludzkich namiętności zamkniętych w okowach samotności, zagubienia w natłoku wybuchającej cywilizacji. W twórczości Tagamiego często pojawiają się wątki moralizatorskie i elementy fantastyczne. Jego prace dają widzowi pole do interpretacji wielu irracjonalnych wątków. Ostatnie prace przepełnia pesymizm ujęty w karykaturze ludzkich zachowań. Masakatsu Tagami w swoich dziełach, tym razem malarsko, prezentuje świat w otchłani cynizmu, smutku, w karykaturze i prowokacji, nie wychodząc jednak poza granice kanonów narodowej japońskiej tradycji. Prace artysty wystawiane były w licznych galeriach Japonii, Anglii, Francji i Niemiec. W 1979 roku pierwszą w Polsce wystawę zorganizowano w toruńskim Biurze Wystaw Artystycznych, potem jeszcze w kilku in-

Urszula Sobkowiak jest emerytowanym nauczycielem akademickim (UKW), harcerką i turystką. Opublikowała kilka książek, wiele artykułów naukowych, a także 10 tomików poezji. Jest melomanką, ale jednocześnie miłośniczką ciszy, której szuka przede wszystkim w kontakcie z przyrodą. Dużo wędruje i fotografuje, organizuje wyprawy turystyczne i rajdy dla członków Klubu PTTK, w którym działa. Jest, jak sama powiada, „uzależniona od gór”, ale równie wiele radości czerpie z wędrówek po obrzeżach Bydgoszczy, Doliną Dolnej Wisły, po parkach narodowych itp. Najbliższa wystawa fotograficzna jest trzecią z kolei w gościnnej galerii Biblioteki UKW (dwie wcześniejsze to: „Od wiosny do wiosny… góry” i „Beskidzkie zamyślenia”). inf. Barbara Maklakiewicz

styczeń 2020 |

BIK | 45

w yd a r z e ni a Dom Kultury MODRACZEK 2.01.2020, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Indianie Ameryki Północnej. Historia i dzień dzisiejszy. „Wojny z Indianami w Wirginii”. Spotkanie poprowadzi dr Adam Piekarski. 9.01.2020, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Kawiarnia Literacka – gość: Andrzej S. Dyszak, opowie o swoich kolejnych, ciekawych podróżach literackich. Prof. zwyczajny, bydgoszczanin z urodzenia i z sentymentu do grodu nad Brdą, autor małego słownika gwary bydgoskiej (Jak mówili bydgoszczanie, TMJP 2008) i monografii Gwara miejska bydgoszczan (UKW 2015). Polonista z wykształcenia, obecnie jest profesorem na Wydziale Językoznawstwa UKW. Zamiłowany podróżnik (najdalsze kierunki wypraw to Chiny i Kuba), kilka razy w roku odwiedza europejskie metropolie, miasta i miasteczka, tropiąc przy tej okazji ślady tzw. ciekawych ludzi – przede wszystkim z kręgu literatury – lub odkrywając nowe postacie (jak np. szkockiego poety Roberta Fergusona w Edynburgu w roku 2015). Spotkanie poprowadzi W. Barbara Jendrzejewska. 15.01.2020, środa, godz. 16.00 Klub Inspektoratu Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52 Spotkanie Klubu Seniora „Centrum” – spotkanie tematyczne. 16.01.2020, czwartek, godz. 18.00 Spotkanie autorskie pt. „Urodziłem się, by fotografować… ale dowiedziałem się o tym dopiero po trzydziest-

Klub „Arka” BSM 7.01.2020, wtorek, godz. 16.00 „Rysunek zimowy w ołówku” – zajęcia plastyczne dla dzieci 8.01.2020, środa, godz. 16.00 Spotkanie Klubu Miłośników Kaktusów

8.01.2020, środa, godz. 16.00 Noworoczne spotkanie Aktywnego Klubu Seniora – przedstawienie planu działalności klubu

9.01.2020, czwartek, godz. 18.00 „Odżywianie zgodne z grupą krwi” – spotkanie Klubu Zdrowia

13.01.2020, poniedziałek, godz. 17.30 ARKA POEZJI – kabaret Figa z makiem, prowadzenie: Stefan Pastuszewski

15.01.2020, środa, godz. 17.00 „Przygotowanie wykrojów” – zajęcia z lalkarstwa dla dzieci 15.01.2020, środa, godz. 17.30 Turniej Jednego Wiersza

46 | BIK | styczeń 2020

ce” – fotograf Łukasz Gwiździel z opowieścią o swojej pasji i tajnikach warsztatu „bezkrwawych łowów”. Łukasz Gwiździel – fotograf dzikiej przyrody i nie tylko, z wykształcenia leśnik, zatrudniony w biurze toruńskiego Nadleśnictwa Lutówko. Przygodę z fotografią przyrodniczą rozpoczął w 2011 roku. Na początku wystarczały mu spacery po lesie z aparatem w ręku i przypadkowe spotkania ze zwierzętami. Bardzo szybko fotografia stała się jego pasją. Oprócz przyrody interesują go również fotograficzne spotkania z ludźmi. Laureat wielu ogólnopolskich konkursów fotograficznych, swoje prace niejednokrotnie eksponował na wystawach w całym kraju. Od 2019 roku jest członkiem Okręgu Toruńskiego Związku Polskich Fotografów Przyrody. Ostatnie jego sukcesy to zdobycie III miejsca na XII Międzynarodowym Festiwalu Sztuk Wizualnych Inspirowanych Naturą „Sztuka Natury” Toruń 2019 oraz zdobycie I miejsca w konkursie Wojewody Kujawsko-Pomorskiego „Przyroda województwa kujawsko-pomorskiego” – edycja 2019. 18.01.2020, sobota, 11.00–13.00, obowiązują zapisy Rodzinny Wytwórnik Różności – Upominki dla Babci i Dziadka. Zajęcia poprowadzi Anna Krajewska. 21.01.2020, wtorek, godz. 18.00 Spotkanie Stowarzyszenia Polskich Fotografów Ptaków i Przyrody z prelekcją i pokazem zdjęć członków stowarzyszenia. 23.01.2020, czwartek, godz. 17.00 Koncert z okazji Dnia Babci i Dziadka – występ dzieci z pracowni muzycznej oraz z Akademii Ruchu Tercja. 27–31 stycznia 2020, godz. 10.00–13.00 Ferie w Modraczku w formie drzwi otwartych. 8, 15, 22, 29 stycznia 2020, środy, godz. 11.00 Spotkania tematyczne Klubu Seniora „Modraczek”. inf. Izabela Kaczyńska

16.01.2020, czwartek, godz. 16.00 „Pejzaż zimowy węglem” – zajęcia plastyczne dla dzieci 16.01.2020, czwartek, godz. 18.00 „Taniec gimnastyka – antidotum na schorzenia ruchu” – spotkanie Klubu Zdrowia 20.01.2020, poniedziałek, godz. 16.00 Karnawałowe spotkanie Klubu Seniora 22.01.2020, środa, godz. 16.00 „Muzyczna Bydgoszcz” – prezentacja albumu. Spotkanie Aktywnego Klubu Seniora FERIE ZIMOWE: 27 stycznia – 7 lutego 2020 30.01.2020, czwartek, godz. 18.00 „Życie to ruch – chód bieg spacery na boso” – spotkanie Klubu Zdrowia Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiego czynna w poniedziałki 10.00–14.00, wtorki i środy 14.00–19.00. www.bsm.bydgoszcz.pl – dział Informacje

w yd a r z e ni a Muzeum Fotografii w Bydgoszczy Lekcje fotografii dla dzieci i młodzieży

Zapraszamy szkoły, przedszkola i inne placówki edukacyjne na lekcje fotografii: Historia fotografii w praktyce, Z wizytą u fotografa – pozujemy do zdjęć, Znikające obrazy, Fotografia – zjawisko naturalne, Camera obscura – historia i współczesne zastosowania. Więcej szczegółów na www.muzeumfoto.byd.pl w zakładce „lekcje”. Dodatkowe informacje: muzeumfoto@ byd.pl lub pod nr. tel. 52 567 00 07. Muzeum Fotografii przy WSG, ul. Królowej Jadwigi 14. Wystawa czynna do 25 stycznia 2020

15-lecie Muzeum Fotografii Stan skupienia – wystawa fotografii

15-lecie Muzeum Fotografii to dobry moment na podsumowanie. W prezentacji przygotowanej na Konferencję Muzeów Uczelnianych, która odbyła się w październiku ub. roku, wyraziliśmy przypuszczenie, że muzeum jest czymś w rodzaju rzeźby społecznej, gdyż powstało jako

oddolna inicjatywa. Większość eksponatów pochodzi z darów mieszkańców Bydgoszczy, ale i innych odległych rejonów Polski. Od samego początku odwoływało się do wieloletnich tradycji przemysłu fotochemicznego, obecnego w Bydgoszczy od 1926 roku, stawiając sobie za cel uświadamianie zwiedzającym rangi Zakładów Przemysłu Fotochemicznego „FOTON”. Ważnym zadaniem była i jest w dalszym ciągu edukacja. Odbywające się regularnie w muzeum lekcje fotografii są doskonałą okazją do tego, aby młode pokolenie miłośników fotografii rozszerzało zakres swoich pasji, poznając złożoności zjawiska camera obscura, czy też odkrywając techniki światłoczułe z XIX wieku. Od początku działalności Muzeum Fotografii było ośrodkiem skupiającym twórców fotografii związanych z Bydgoszczą. Artyści współpracowali z muzeum w różny sposób, czy to realizując w przestrzeni APK wystawy indywidualne i zbiorowe, czy też przez aktywność dydaktyczną, prowadząc zajęcia w Bydgoskiej Akademii Fotografii i w Wyższej Szkole Gospodarki. Indywidualne zainteresowania i obszary aktywności niejednokrotnie stawały się źródłem inspiracji dla przyszłych adeptów sztuki fotografii, którzy na swojej drodze spotykali się z mistrzami. Zmiany w obrębie technologii na przestrzeni ostatnich dwóch dekad obrazują różne formy wizualnych reprezentacji, które będziemy mogli zobaczyć na wystawie przygotowywanej z okazji 15-lecia Muzeum Fotografii. Swoje prace zaprezentują: A. Blachowski, D. Gackowski, W. Jurkiewicz, A. Juszkiewicz, M. Noniewicz, Ł. Ułanowski, P. Wieczorek, W. Woźniak, J. Ziółkowski. inf. Anna Kordylas

Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Akademicka Przestrzeń Kulturalna, ul. Królowej Jadwigi 14

Ferie zimowe dla dzieci

Ferie zimowe to czas, na który czekają wszystkie dzieci. Centrum Usług Społecznych przy Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy zaprasza do udziału w niezapomnianej przygodzie pełnej dobrej zabawy, pasji, a także treści edukacyjnych. Wszystko zgodnie z zasadą „bawimy ucząc – uczymy bawiąc”. Przez ferie zimowe będziemy organizować półkolonie pełne różnorodnych i wszechstronnych zajęć. Nowoczesny kampus oraz unikatowe położenie uczelni, bezpieczny i ogrodzony teren z własnym zapleczem sportowo-rekreacyjnym to idealne miejsce dla ciekawych świata dzieci. Więcej informacji, a także formularz zgłoszeniowy znajduje się na stronie www.kolonie.byd.pl. inf. Anna Kordylas

styczeń 2020 |

BIK | 47

w yd a r z e ni a Dom Kultury Orion BSM W styczniu zapraszamy do następujących sekcji: Akademia Rozmaitości; Koło plastyczne dla dzieci; Koło plastyczne dla dorosłych; Nauka gry na instrumentach: gitara, pianino, keyboard; Chór „Dzwon”; Gimnastyka tai-chi; Gimnastyka dla seniorów; Sekcja szachowa i brydżowa; Szkoła Pamięci Wojakowskich; Sekcja szachowa dla dzieci; Koło Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów; Klub Seniora; Klub Miłośników Sztuki; Klub Miłośników Błonia; Klub Radiestetów; Stowarzyszenie Laryngektomowanych; Koło planszówkowe dla dzieci; Sybiracy. 7.01.2020, wtorek, godz. 17.00 Jubileusz 130 lat bsm: „Budynki bsm wczoraj, dzisiaj” – ekspozycja fotografii 8.01.2020, środa, godz. 17.30 „Salon Literacki Oriona”: Janusz A. Bałdyga, Maria Chilicka – promocja nowych książek poetyckich i prozatorskich

17.01.2020, piątek, godz. 18.00 Koło planszówkowe dla dzieci 20.01.2020, środa, godz. 17.30 Jubileusz 130 lat bsm: inauguracja roku jubileuszowego z okazji 130-lecia BSM – spotkanie noworoczne Rady Nadzorczej, Zarządu i osób działających w strukturach spółdzielni 21.01.2020, wtorek, godz. 17.00 Spotkanie Klubu Miłośników Błonia 22.01.2020, środa, godz. 17.30 Jubileusz 130 lat BSM: Jubileuszowy Koncert Noworoczny – wystąpi Orkiestra im. J. Straussa, prowadzenie: Emilia Czekała 24.01.2020, piątek, godz. 16.00 Polski Związek Emerytów Rencistów i Inwalidów – spotkanie Koła „ROMET” FERIE ZIMOWE: 27 stycznia – 7 lutego 2020

10.01.2020, piątek, godz. 18.00 Koło planszówkowe dla dzieci

29.01.2020, środa, godz. 17.00 „Szlachetne zdrowie” – spotkanie z psychologiem

13.01.2020, poniedziałek, godz. 17.00 „Koncert kolęd i pastorałek” – występ Chóru „Dzwon”

30.01.2020, czwartek, godz. 17.00 „Tango, walc albo cha-cha” – zabawa karnawałowa Klubu Miłośników Sztuki

17.01.2020, piątek, godz. 16.00 „Pejzaż zimowy węglem” – zajęcia plastyczne dla dzieci

www.bsm.bydgoszcz.pl – dział Informacje

Kino Jeremi i sala widowiskowa w Fordonie Kino Jeremi, czwartki, godz. 19.00

Filmowe czwartki dla dorosłych

Szczegółowy repertuar na stronie internetowej i FB kina: kinojeremi.liceumxv.edu.pl, facebook.com/KinoJeremiFordon. Bilety: normalny – 10 zł, ulgowy – 6 zł, członkowie DKF – wstęp wolny. Z biletów ulgowych mogą korzystać osoby powyżej 60. roku życia, młodzież szkolna oraz studenci do 26. roku życia. Kino Jeremi mieści się w budynku XV LO przy ul. gen. Augusta Fieldorfa „Nila” 13 w Fordonie.

Ferie w kinie Jeremi

27 i 28 stycznia 2020 (pon., wt.), godz. 10.00 Ratunku, zmniejszyłem rodziców, reż. T. Trageser, prod. Niemcy, wiek 8+, film fabularny; 29 i 30 stycznia 2020 (śr., czw.), godz. 10.00 Miś Bamse i Super Miód, reż. Ch. Ryltenius, prod. Szwecja, wiek 4+, film animowany; 31 stycznia i 3 lutego 2020 (pt., pon.), godz. 10.00 Kickbokserka, reż. J. Timmers, prod. Holandia, wiek 10+, film fabularny; 4 i 5 lutego 2020 (wt., śr.), godz. 10.00 Misja: Gwiazda, reż. M. Miehe-Renard, prod. Dania, wiek 6+, film fabularny; 48 | BIK | styczeń 2020

6 i 7 lutego 2020 (czw., pt.), godz. 10.00 Wicher. Przyjazd Ari, reż. T. von Eltz, prod. Niemcy, wiek 10+, film fabularny. Bilety: indywidualne dla wszystkich – 6 zł. Grupy zorganizowane (od 5 dzieci) – 4 zł/dziecko, opiekunowie – wstęp wolny. Rezerwacji miejsc dla grup zorganizowanych można dokonywać telefonicznie pod nr. tel. 52 343 66 67 lub e-mailowo: kinojeremi@liceumxv.edu.pl.

Audycje muzyczne

Zapraszamy dzieci i seniorów do sali widowiskowej przy ul. Piwnika-Ponurego 10 w Fordonie na audycje muzyczne przygotowane przez artystów Filharmonii Pomorskiej: 21.01.2020, wtorek – Dur kontra moll

– godz. 10.00 – przedszkola i klasy I–III szkół podstawowych; – godz. 11.30 – seniorzy. Rezerwacja miejsc pod nr. tel. 52 343 66 67 wew. 224. Wstęp: 6 zł; grupy zorganizowane 5 zł/os. inf. Monika Jarzyna

w yd a r z e ni a Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu 11–12 stycznia 2020

Warsztaty Arteterapia: twórczy rozwój w zabawie z przedmiotami; portret i autoportret

Warsztaty adresowane są do osób, które w swojej pracy wykorzystują – lub chciałyby wykorzystać – elementy arteterapii: nauczycieli, pedagogów, pracowników socjalnych, instruktorów, kadr kultury i studentów, ale też oczywiście do terapeutów i arteterapeutów. Cena: 150 zł, zgłoszenia przyjmowane są do 3 stycznia, liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń. 15.01.2020, środa, godz. 16.45, wstęp wolny

Henryk Poddębski – artysta fotografii krajobrazowej, multimedialny wykład z cyklu Wybitne postacie historii fotografii

W roku 1925 Henryk Poddębski otworzył w Warszawie, przy ul. Marszałkowskiej, studio fotograficzne specjalizujące się w fotografii krajobrazowej. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, pełnił w nim m.in. funkcję sekretarza Komisji Fotograficznej. W poszukiwaniu pięknych krajobrazów podróżował po całym kraju: od Podola, Wołynia i Litwy po Śląsk i Kujawy. Uwieczniał z pietyzmem uroki krajobrazu, ale dostrzegał też mieszkańców tych ziem, których z równą pasją portretował. 22.01.2020, godz. 18.00, wstęp wolny

Niestrudzeni wędrowcy – projekcja filmu i spotkanie z reżyserką Kaliną Alabrudzińską – spotkanie w ramach cyklu filmoznawczego W pierwszym rzędzie

Spotkanie rozpocznie projekcja obrazu Kaliny Alabrudzińskiej, jej filmu dyplomowego w łódzkiej Filmówce, Niestrudzeni wędrowcy. Etiuda jest opowieścią o samotnej

kobiecie, która w wieku 40 lat postanawia zostać matką. Nie chce się z nikim wiązać, woli skorzystać z banku nasienia. Jednak miłość, która przychodzi niespodziewanie, zmienia wszystko… 25–26 stycznia 2020

Warsztaty Jak zbudować ciekawy scenariusz?

Cena: 150 zł za jeden warsztat (lub 550 zł za cały cykl), zgłoszenia przyjmowane są do 17 stycznia, liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń. 29–31 stycznia 2020

Warsztaty filmowe OFF/ON

Młodzież pod kierunkiem prowadzącej przygotuje scenariusz krótkiego filmu, pozna zasady pracy na planie i podstawy montażu. Cena: 20 zł, zgłoszenia przyjmowane są do 17 stycznia, liczba miejsc ograniczona – o przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń.

Kolejne warsztaty i szkolenia:

– 15 lutego – warsztaty Jak prowadzić kanał na YouTube? – Okoń odpowiada, zajęcia prowadzi Marcin Okoniewski, cena: 100 zł, termin zgłoszeń: 7 lutego – 21–23 lutego – Ogólnopolskie warsztaty piosenkarskie. Śpiew estradowy, zajęcia prowadzą: Artur Grudziński i Erwin Regosz, cena: 200 zł, termin zgłoszeń: 14 lutego – 22 lutego – warsztaty Skuteczny tekst w internecie (webwriting) i nowoczesny redaktor online, zajęcia prowadzi Kasia Toczko, cena: 120 zł, termin zgłoszeń: 14 lutego – 22–23 lutego – warsztaty Akademia szkolna w nowej odsłonie, zajęcia prowadzi Łukasz Zaleski, cena: 120 zł, termin zgłoszeń: 14 lutego www.woak.torun.pl inf. Kamil Hoffmann

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 10.01.2020, godz. 16.30–18.00 Bal karnawałowy dla dzieci. Na bal zaproszone są wszystkie dzieci w wieku szkolnym uczęszczające na zajęcia do MDK1, a także ich nauczyciele. W programie przewidziano liczne konkursy, zabawy, wybór króla i królowej balu oraz nagrody za najciekawsze przebrania. Jak co roku będziemy świetnie się bawić w rytm popularnej muzyki. 11.01.2020, godz. 10.00 Bal karnawałowy dla małych dzieci i ich rodziców (do 6 lat). Ważnym atrybutem tej imprezy jest wytworzenie pogodnego i radosnego nastroju podczas wspólnych zabaw dzieci i rodziców. Nie zabraknie również tanecznych rytmów przy ulubionych przebojach i wielu innych niespodzianek. W czasie ferii zimowych zapraszamy dzieci na dwutygodniowe półkolonie w MDK1: 27 stycznia – 7 lutego 2020 r. Półkolonie w MDK1 od lat cieszą się dużym zainteresowaniem dzieci i rodziców. Przygotowany przez nas program przewiduje zarówno rozrywki edukacyjne, jak i kultural-

ne oraz sportowe. Dzieci wraz z opiekunami uczestniczą w zajęciach edukacyjno-rozrywkowych w placówce, ponadto biorą udział w spotkaniach muzealnych, zwiedzają ciekawe miejsca w naszym mieście, oglądają spektakle w teatrze, pływają na basenie, zwiedzają zoo w Myślęcinku. Poszerzają wiedzę z dziedziny przyrody i historii. Uczestnikom codziennie oferujemy małą przekąskę na drugie śniadanie oraz obiad. Gwarantujemy wiele miłych wspomnień z półkolonii w MDK1. Zapraszamy dzieci w młodszym wieku szkolnym (od 7 do 12 lat). Zapisy w sekretariacie. inf. Katarzyna Klarkowska i Grażyna Tomasik

styczeń 2020 |

BIK | 49

w yd a r z e ni a Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy wystawa czynna do 24.01.2020, foyer MCK

Irmina Pisarek Prześwit – wystawa ilustracji

Irmina Pisarek – malarka i ilustratorka ur. w 1987 r. w Skarżysku-Kamiennej, mieszka i tworzy w Bydgoszczy. Ukończyła studia artystyczne o specjalności malarstwo na Uniwersytecie im. Jana Kochanowskiego w Kielcach, w pracowni prof. U. Ślusarczyka. Aktywnie działa w bydgoskiej grupie artystycznej Czarny Karzeł. 6.01.2020, poniedziałek, godz. 14.00, sala kinowo-widowiskowa. Bilety: 20 zł, do nabycia w kasie MCK

Oneir i Justyna Niebieszczanska. Obowiązuje rejestracja: evenea.pl/event/przykawieobyd/. 11.01.2020, sobota, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa, bilety: 10 zł (w przedsprzedaży), 15 zł (w dniu spektaklu)

Scena Impro – Teatr Improwizowany wymyWammy: Nowy Rok – Nowa Ja + IGLU – Improvisational Theatre of Ljubljana: Chairs

Koncert Bożonarodzeniowy Narodziła nam się dobroć

Koncert w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca Płomienie z MDK nr 4 pod kier. Izabeli Grochowskiej oraz kapeli w składzie: Michał Stropa (akordeon), Maciej Drapiński (akordeon), Paulina Krakowian (skrzypce), Michał Kwaśniak (skrzypce), Krzysztof Biernacki (klarnet), Jacek Kwaśniak (perkusjonalia).

fot. Dariusz Gackowski

Zapraszamy na wspaniałe otwarcie nowego roku z impro. Zawitają u nas znakomici, podróżujący po całym świecie improwizatorzy z Ljubljany – Teatr IGLU ze swoim znanym z międzynarodowych festiwali spektaklem Chairs. Tradycyjnie na scenie MCK zagra również bydgoski teatr wymyWammy w nowym spektaklu Nowy Rok – Nowa Ja. Jeden spektakl improwizowany będzie w języku angielskim, drugi po polsku. IGLU to teatr improwizacji z Ljubljany: Peter Frankl, Vid Sodnik i Juš Milčinski. Trzech wykonawców połączyło siły w ekipę wykonawczą z zamiarem profesjonalnego podejW tym magicznym i melancholijnym czasie Świąt Bożego Narodzenia Zespół Pieśni i Tańca Płomienie zaprasza Państwa do wigilijnego stołu tradycji. To niezwykle piękne spotkanie stanie się okazją do wędrówki po barwnym kalejdoskopie muzyki i tańców kilku regionów Polski. Podczas wspólnego świętowania usłyszą Państwo to, co w tym wyjątkowym czasie jest najpiękniejsze: radość oczekiwania, gwar wspólnego przeżywania, a także chwilę zadumy nad pustym miejscem przy stole. Widowisko przy dźwiękach najpiękniejszych kolęd i pastorałek wprowadzi Państwa w nastrój wspólnego przeżywania najpiękniejszych dni w ciągu całego roku. 7.01.2020, godz. 18.00–19.30, kawiarnia Szpulka

Przy kawie o kreatywności

Bezpłatne spotkanie dla osób, które chcą rozpocząć przygodę z kreatywnością w swoim życiu, poszukują swojej drogi, są otwarte na nowe możliwości i doceniają odwagę. Porozmawiamy o kluczowych umiejętnościach, biznesie, pasji i drodze do sukcesu. Spotkanie poprowadzą założycielki portalu Creativity first: Joanna Czerska-Thomas, Ezo 50 | BIK | styczeń 2020

IGLU – teatr improwizacji z Ljubljany

w yd a r z e ni a ścia do sztuki improwizacji. Doświadczeni improwizatorzy występują regularnie w Ljubljanie, w całej Słowenii i stają się coraz bardziej aktywni w Europie i Ameryce Północnej. 11–12 stycznia 2020, sobota–niedziela, MCK

Blok warsztatowy dla improwizatorów teatralnych prowadzony przez słoweński Teatr IGLU

• sobota, godz. 13.00–16.00 – INVENT THE GAME OF THE SCENE • niedziela, godz. 11.00–14.00 – STATUS • niedziela, godz. 15.00–18.00 – ESTABLISHING YOUR GOALS THROUGH YOUR PARTNER 9 godzin warsztatów / 3 tematy / 200 zł zapisy: wymywammy@mck-bydgoszcz.pl

w formie spektakli, w towarzystwie znakomitego zespołu My Best Band In The World. Kamiński od czasu swojego debiutu zawładnął alternatywną sceną, zdobywając uznanie krytyków oraz fanów. Artysta zbudował swój niepowtarzalny styl, tym samym wprowadzając świeżość na polskim rynku. W 2019 roku otrzymał grand prix i Nagrodę Publiczności 40. Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu oraz prestiżową nagrodę artystyczną im. Grzegorza Ciechowskiego przyznawaną przez miasto Toruń. 24.01.2020, piątek, godz. 19.30, sala kinowo-widowiskowa, informacje o biletach od stycznia w MCK

Koncert OldNova

12.01.2020, zbiórka: godz. 5.50, dworzec PKP Bydgoszcz Główna

Kultura na świeżym vol. 79: Zima w Borach Tucholskich

Pociąg relacji Bydgoszcz–Tuchola–Chojnice o 6.05. Powrót: 16.30 lub 17.40 (pociąg relacji Cekcyn–Bydgoszcz o 15.25 lub 16.27). W styczniową niedzielę zabierzmy was w Bory Tucholskie. Podczas całodniowego marszu nie tylko przewietrzymy płuca od miejskiego zaduchu, ale i odwiedzimy ciekawe miejsca. Trasę rozpoczniemy w Tucholi, skąd ruszymy w kierunku rezerwatu doliny Rzeki Brda. Dalej, idąc wzdłuż rzeki, dotrzemy do rezerwatu bagien rzeki Stążka. Trasę planujemy zakończyć w Cekcynie, skąd pociągiem wrócimy do domu. Długość trasy – ok. 20 km. 23.01.2020, czwartek, godz. 20.00, sala kinowo-widowiskowa, bilety: 69/75 zł, dostępne w kasie MCK oraz online

Ralph Kamiński – Młodość

Ralph Kamiński wyrusza w trasę promującą nowy album pt. Młodość. Zapraszamy na niekonwencjonalne koncerty

OldNova to grupa muzyczna utworzona w roku 2010. Zespół zestawia ze sobą elementy rdzenne ze współczesnymi środkami wyrazu artystycznego. Tradycyjna twórczość zostaje zinterpretowana w sposób łączący w sobie klasyczny warsztat i ludowy temperament. Ten pozorny konflikt muzycy przekuwają w dźwięk, w którym zagina się muzyczna czasoprzestrzeń. Projekt współtworzą: Helena Bregar – wokal; Weronika Mońka – skrzypce; Michał Kwaśniak – skrzypce; Michał Stropa – akordeon/instrumenty elektroniczne; Krzysztof Biernacki – klarnet; Piotr Mocarski – kontrabas i Tomasz Skrętkowski – instrumenty. 26.01.2020, niedziela, godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa, bilet: 5 zł, do kupienia w kasie MCK i na bilety24.pl

Małe Animocje: Marona – psia opowieść, reż. A. Damian, Belgia, Francja, Rumunia 2019, 92 min, 7+, polski lektor

Niezwykła podróż przez życie widziana oczami psa. Marona jest pięknym kundelkiem, który nie ma szczęścia do właścicieli. Jak wygląda świat z psiej perspektywy? styczeń 2020 |

BIK | 51

w yd a r z e ni a Piękna, wielorasowa suczka Marona trafia w ręce coraz to nowych właścicieli. Świat ludzi bywa jednak skomplikowany, czasem aż za bardzo dla małego psa, który nie chce niczego oprócz kochającego ją człowieka. Każdy z napotkanych przez kundelkę ludzi nadaje jej nowe imię: akrobata Manole nazywa ją Aną, robotnik Istvan – Sarą, dziewczynka Solange – Maroną. Niestety żaden z domów nie jest na tyle odpowiedzialny, by suczka mogła zagościć w nim na stałe. A gdyby ludzie byli tak samo zależni od zwierząt, jak one od nich? 30.01.2020, godz. 18.00, Skrzynka na bajki (róg ulic Gdańskiej i Focha)

Za winklem, po schódkach

Spotkanie autorskie promujące wydanie subiektywnego przewodnika po Bydgoszczy. 31.01.2020, godz. 18.00, foyer MCK – wernisaż

Marta Zabłocka: Sąsiedzkość – wystawa plakatów i prac powarsztatowych

Marta Zabłocka o sobie: „Na co dzień prowadzę stronę rysunkową życie-na-kreskę, ilustruję oraz składam publikacje. Bardzo ważną częścią mojego życia jest zaangażowanie w sprawy społeczne. Do tej pory miałam ogromną przyjemność współpracować m.in. z: Międzynarodowym Ruchem na rzecz Zwierząt – Fundacją Viva, Watch Docs, V9, „Fabulariami”, Domem Spotkań z Historią, Wydawnictwem Znak, Zgierzem Otwartym, Hello Zdrowiem, Apogeum Real Estate sp. z o.o., Fundacją Wolność i Demokracja, Polonicum Uniwersytetu Warszawskiego, Towarzystwem Opieki nad Zwierzętami, Fundacją Batorego, HejtStopem, Kampanią Przeciw Homofobii, Pracownią Kreatywne i Pożyteczne, Fundacją Autonomia, Sukcesem Pisanym Szminką, Sylwią Chutnik, Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Towarzystwem Edukacji Antydyskryminacyjnej, Greenpeacem, WWF, Curie City, Małymi Braćmi Ubogich, Centrum Cyfrowym, Towarzystwem Inicjatyw Twórczych „ę”, Miastem Stołecznym Warszawą – Dzielnicą Ochota oraz Wióry Lecą – Stolarką dla Kobiet, Uniwersyteckim Centrum Wolontariatu, Showmaxem. 31 stycznia – 1 lutego 2020, piątek–sobota, godz. 19.00, MCK, bilet dwudniowy: 25 zł (dostępny w kasie MCK od 2 stycznia)

Scena Muzycznych Nowości

sześcioma propozycjami artystycznymi z Bydgoszczy i Torunia. Wszystkie zaproszone zespoły zaprezentują swoje premierowe materiały. Sobotni koncert w przestrzeni kawiarni Szpulka otworzy sopocko-bydgoski duet na skrzypce i perkusję: Karnowski/Hanowska, który niedawno opublikował swoją debiutanckę płytę FIKA. Następnie przeniesiemy się na główną salę MCK, gdzie w swój elektroniczny trans porwie nas grupa SMÜGY, która pracuje nad debiutanckim albumem. Po ich występie zapraszamy na „almost-punkowy”, „pseudo-jazzowy” koncert toruńskiego zespołu Jesień, znanego szerszej publiczności z występów na festiwalach muzycznych oraz poetyckich wydawnictw wokalisty grupy – Szymona Szwarca. Jesień pod koniec 2019 roku wydała płytę Błoto. Drugi dzień rozpoczniemy ponownie na scenie Szpulki, gdzie zaprezentuje się bydgoska grupa Good Night Chicken koncertująca aktualnie ze swoim nowy materiałem Eudajmonia, a po niej na dużej sali wystąpi Wojciech Jachna Squad, który w A\V Studio MCK nagrywał w 2019 swój debiutancki album. Jako ostatnia wystąpi jedna z najważniejszych grup alternatywnej sceny, nie tylko w wymiarze lokalnym, lecz ogólnopolskim – Alameda 5. Kwintet prowadzony przez Jakuba Ziołka, laureata Paszportu „Polityki”, wydał w 2019 r. doskonale przyjęty album Eurodrome. Podczas wydarzeń będzie można nabyć płyty artystów.

Szkoła Impro!

środy, godz. 18.00–20.00 Warsztaty impro z Teatrem wymyWammy – grupa podstawowa – 2 godz. tygodniowo, 2 miesiące / 8 spotkań / 150 zł. Zapisy: wymywammy@mck-bydgoszcz.pl

Seniorzy:

Wykłady Artystycznego Uniwersytetu Trzeciego Wieku Agora Nestora:

14.01.2020, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa ad. dr Michał Dworzyński (dyrygent) 28.01.2020, wtorek, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa Urszula Guźlecka – reportaż TV 22.01.2020, środa, godz. 16.00, kawiarnia Szpulka, wstęp wolny

Chóralne Fajfy

Zapraszamy wszystkich na spotkanie w ramach Akademii Chóralnej Seniora z muzyką wykonywaną przez bydgoskich seniorów. W miłej, karnawałowej atmosferze spotkamy się, by wspólnie muzykować, a opiekować nami będzie się sam maestro Orlin Bebenow. 29.01.2020, środa, godz. 16.00, sala kinowo-widowiskowa, bilet: 5 zł – od 7 stycznia w kasie MCK

Miejskie Centrum Kultury pragnie zaprosić na dwudniowe święto lokalnej twórczości: nowy cykl koncertowy o nazwie Scena Muzycznych Nowości. Podczas tego muzycznego weekendu chcielibyśmy zainteresować Państwa 52 | BIK | styczeń 2020

Spektakl kutnowskiej Grupy Teatralnej od jutra

Kutnowska GT wystąpi w Bydgoszczy po raz trzeci, tym razem ze sztuką niespodzianką.

w yd a r z e ni a

Małe Animocje: Marona – psia opowieść, 26.01.2020, niedziela, godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa, bilet: 5 zł (do kupienia w kasie MCK i na bilety24.pl) styczeń 2020 |

BIK | 53

w yd a r z e ni a Kino Orzeł Słodziak, reż. Alma Har’el, USA 2019, 93 min

Film na podstawie debiutanckiego scenariusza Shii LaBeoufa. Scenariusz bazuje na przeżyciach i doświadczeniach jego autora. Za reżyserię odpowiada nagradzana reżyserka Alma Har’el. Historia burzliwego dzieciństwa aktora Otisa Lorta oraz jego lat młodzieńczych, kiedy to za pośrednictwem snów i kina próbuje pogodzić się z ojcem. Na ekranie zobaczymy wielki wzlot młodego aktora, który na naszych oczach staje się gwiazdorem, oraz późniejsze zmagania z życiem i nałogami. Kolejne etapy życia młodego aktora portretują Noah Jupe oraz Lucas Hedges. LaBeouf wciela się (odważnie i być może w ramach terapii) w trudną, niewdzięczną rolę własnego ojca.

czyna marzyć o sławie filmowca. Łapie za kamerę i wałęsa się po miasteczku, by znaleźć sposób na unicestwienie wszystkich cieplejszych wierzchnich okryć. Obłęd powoli w nim narasta, szaleństwo się pogłębia, a inne kurtki nadal istnieją. Chociaż koncepcja Deerskin brzmi niczym szalona i abstrakcyjna wariacja kina z najniższej półki, tak naprawdę pod skórzaną kurtką kryje się opowieść o samotności, desperacji oraz próbie nadania sensu resztkom przemijającego życia.

Kult. Film, reż. Olga Bieniek, Polska 2019, 80 min

Deerskin, reż. Quentin Dupieux, Francja 2019, 77 min

Najbardziej zabójcza premiera 2020 roku. Czarna komedia z oscarową obsadą, której bohaterem jest… kurtka z frędzlami. Deerskin to jeden z największych przebojów sekcji Quinzaine des réalisateurs w Cannes, to także aktorski tour de force Jeana Dujardina. Quentin Dupieux, który podarował światu kinową perełkę w postaci Morderczej opony, powraca z kolejną niezwykłą historią. Tym razem przepełnioną absurdem, kłamstwami i frędzlami. Główny bohater, George, właściciel skórzanej kurtki, postanawia dla niej unicestwić wszystkie inne kurtki na świecie i za-

Film dokumentalny zawierający wyjątkowe i nigdzie niepublikowane materiały z życia legendarnego zespołu Kult oraz samego Kazika Staszewskiego. Prawdziwa, emocjonująca i wyczekiwana produkcja o ludziach, bez których polska scena muzyczna nie mogłaby istnieć. Kamera towarzyszyła muzykom podczas trasy koncertowej oraz w życiu codziennym, pokazując fenomen grupy i jej zupełnie niespotykanej więzi z fanami. Zdjęcia do filmu były realizowane w latach 2013–19. Zostały uzupełnione o materiały archiwalne, również te należące do członków zespołu.

Kraina miodu, reż. Ljubomir Stefanow i Tamara Kotewska, Macedonia Północna 2019, 85 min

50-letnia Hatidze mieszka ze schorowaną matką w górskiej wiosce gdzieś w Bałkanach. Nie mają dostępu do prądu ani bieżącej wody. Kobieta utrzymuje się z produkcji miodu. Nie wykorzystuje jednak pszczół, respektując przyrodę i zasadę „połowa dla mnie, połowa dla was”. Pewnego dnia do jej okolicy wprowadza się wielodzietna rodzina. Nowi sąsiedzi również zaczynają hodować pszczoły, ale szacunek zastępuje twardy biznes i maksymalna eksploatacja. Czy Hatidze uda się zmienić ich podejście? Kraina miodu zdobyła liczne nagrody na całym świecie, w tym aż trzy na festiwalu w Sundance (m.in. główną Nagrodę Jury) oraz cztery na 16. Millennium Docs Against Gravity, m.in. Nagrodę Banku Millennium. Film jest macedońskim kandydatem do Oscara.

Pan T., reż. Marcin Krzyształowicz, Polska 2019, 105 min

Pełna czarnego humoru, seksu i wzruszeń, zaskakująco współczesna historia o Polsce z absurdalnych czasów, w których rzeczy bardzo nieprawdopodobne były całkiem 54 | BIK | styczeń 2020

w yd a r z e ni a możliwe. Przesycona nostalgią podróż do niezwykłego świata, w którym słynni pisarze i poeci artystycznej bohemy zasiadywali w knajpach i kawiarniach, ukradkiem komentując zło otaczającego ich świata. Film w reżyserii Marcina Krzyształowicza – nagrodzonego Orłem i Srebrnymi Lwami na festiwalu filmowym w Gdyni twórcy Obławy. W roli głównej odmieniony i powracający w wielkim stylu Paweł Wilczak. Pośród doborowej obsady zobaczymy również takie gwiazdy jak: Sebastian Stankiewicz, Marysia Sobocińska, Wojciech Mecwaldowski, Jacek Braciak, Jerzy Bończak, Eryk Lubos, Katarzyna Warnke, Bartłomiej Topa, Wiktor Zborowski, Jan Nowicki i in. Powstająca z powojennych ruin Warszawa roku 1953 to miejsce, w którym wszystko jest możliwe. Wszechobecna niepewność, donosy i kontrola oswajane są wódką i dobrym towarzystwem, w podziemiach kościoła daje się słyszeć jazz, a przypadkowe spotkanie w toalecie z I sekretarzem Bolesławem Bierutem może zakończyć się niespodziewaną nietrzeźwością. To wszystko zna z własnego doświadczenia Pan T. – uznany pisarz, który gnieździ się w ciasnej klitce w hotelu dla literatów. Objęty zakazem wykonywania zawodu, utrzymuje się z korepetycji dawanych pięknej maturzystce, z którą łączy go płomienny romans. W sąsiednim pokoju mieszka chłopak z prowincji, który marzy o karierze dziennikarza. Pan T. staje się dla niego mistrzem i nauczycielem. Życie głównego bohatera nabierze tempa, gdy władze zaczną podejrzewać go o niecne zamiary wysadzenia Pałacu Kultury i Nauki, ponętna uczennica zaszokuje go niespodziewanym wyznaniem, a Urząd Bezpieczeństwa zacznie śledzić każdy jego ruch. W tej rzeczywistości pełnej absurdów trudno będzie zachować powagę.

Tam gdzieś musi być niebo, reż. Elia Suleiman, Francja/Katar/Niemcy/Kanada/Turcja/ Palestyna 2019, 97 min

Główny bohater filmu, w którego rolę wciela się sam reżyser, przestaje się czuć komfortowo w rodzinnym Nazarecie. Niewinne scysje z sąsiadem, niepokojące akty wandalizmu i narastająca agresja sprawiają, że dojrzewa w nim myśl o wyjeździe. Tam gdzieś musi być niebo to powrót palestyńskiego reżysera po 10-letnim artystycznym milczeniu. Nazywany przez wielu spadkobiercą Bustera Keatona czy Jacques’a Tati, tworzy autoironiczną opowieść o tożsamości, przynależności, pojęciu domu. Pełną empatii, humoru oraz głębokiego humanizmu.

Błąd systemu, reż. Nora Fingscheidt, Niemcy 2019, 119 min

Ma zaledwie dziewięć lat, a doświadczeniem mogłaby obdzielić kilkoro swoich rówieśników. Do jakiejkolwiek placówki by nie trafiła, prędzej czy później zostaje z niej wydalona. Takie przypadki, jak niewinnie na pierwszy rzut oka wyglądająca Benni, w slangu pracowników socjalnych nazywane są „łamaczami systemu”. Fabularny debiut Nory Fingscheidt ma w sobie coś z kina braci Dardenne. Uważna obserwacja miesza się tu z empatią, z jaką reżyserka podchodzi do swoich bohaterów. Film wykracza daleko poza psychologiczne studium wykluczonych, będąc żywą, emocjonalną opowieścią o desperackiej potrzebie miłości.

AKADEMIA KINOMANA: Rozkosze gościnności – seans poprzedzony wprowadzeniem prof. Mariusza Guzka

Od stycznia polecamy nowy filmowy cykl w kinie Orzeł. W ramach AKADEMII KINOMANA będziemy Państwa co miesiąc zapraszać na sycącą filmową ucztę poprzedzoną aperitifem – prelekcją znakomitych filmoznawców. Z bogatej historii kina postaramy się wydobyć dla Państwa te mniej oczywiste, mniej ograne perły X muzy, które jednak każdy kinoman znać powinien. Klasyka w murach kina o blisko 100-letniej tradycji. Zapraszamy na filmy z najwyższej (choć nieco już zakurzonej) półki. AKADEMIĘ KINOMANA zainauguruje w sobotę 25 stycznia o godz. 20 seans filmu Rozkosze gościnności z 1923 r. – kultowy film z Busterem Keatonem za i przed kamerą. Szerszy kontekst filmu zarysuje przed projekcją prof. Mariusz Guzek. Bilety: 5 zł.

Rozkosze gościnności, reż. Buster Keaton i Jack G. Blystone, USA 1923, 69 min

Akcja filmu – rozgrywająca się w XIX-wiecznej Ameryce i oparta na motywie zemsty rodowej dwóch rodzin: Canfieldów i McKayów. 20 lat po śmiertelnej strzelaninie głów tych dwóch rodów William (w tej roli legendarny reżyser i aktor Buster Keaton), ostatni potomek rodziny McKayów mieszkający w Nowym Jorku, otrzymuje list informujący go, że jest jedynym spadkobiercą posiadłości w Rockville. Wraca w swe rodzinne strony, w których szybko zostaje rozpoznany przez wrogą mu rodzinę Canfieldów – „rozkosze gościnności” prezentują mu się w pełnej krasie.

WYSTAWA NA EKRANIE: Munch 150 z Munchmuseet i Nasjonalgalleriet w Oslo, 90 min

W 2013 roku cała Norwegia obchodziła 150. rocznicę urodzin Edvarda Muncha (1863–1944), jednego z ważniejszych reprezentantów sztuki współczesnej. Zorganizowana z tej okazji wystawa została okrzyknięta „jedyną taką w życiu”. Globalne zainteresowanie było ogromne – nie tylko z powodu prezentacji jednego z czterech obrazów Krzyk, który nieco wcześniej ustanowił nowy rekord cenowy na aukcji publicznej kwotą 120 mln dol. Wielu widzów zna Muncha jako autora Krzyku, ale nigdy nie widziało jego innych prac, które są równie godne uwagi i dzięki którym potwierdza on swoje miejsce jako jeden z największych artystów, jacy kiedykolwiek żyli. Wystawa Munch 150 była współorganizowana przez mieszczące się w Oslo Muzeum Narodowe i Muzeum Muncha. Wydarzenie zgromadziło największą liczbę kluczowych dzieł Muncha w jednym miejscu w historii – łącznie 220 płócien i rysunków. Film, oprócz samej wystawy i poszczególnych dzieł, prezentuje kulisy przygotowań do tak dużej ekspozycji oraz pogłębione spojrzenie na życie i twórczość człowieka, który żył od połowy XIX wieku aż po niemiecką okupację Norwegii w czasie II wojny światowej. Narrator Tim Marlow oraz goście specjalni – znawcy tematu – przedstawiają złożoność twórczości Muncha. styczeń 2020 |

BIK | 55

w yd a r z e ni a 2 c zwar tek 16.15 Słodziak 18.00 Lighthouse 20.00 Oficer i szpieg 3 piątek 16.00 Lighthouse

18.00 SPUTNIK: Port

17.45 Błąd systemu

20.00 Kraina miodu

20.00 AKADEMIA KINOMANA: Rozkosze gościnności – seans poprzedzony wprowadzeniem prof. Mariusza Guzka (bilety: 5 zł)

14 w torek 18.15 KMF Mozaika 21.00 Kult. Film 15 środa

18.00 Oficer i szpieg

16.15 Kraina miodu

20.15 Deerskin

18.00 SPUTNIK: Van Goghi

4 sobota 16.00 Oficer i szpieg 18.30 Deerskin 20.00 Słodziak 5 niedziela 16.30 Deerskin 18.00 Lighthouse 20.00 Oficer i szpieg 6 poniedziałek 17.45 Oficer i szpieg 20.00 Lighthouse 7 w torek 16.15 Słodziak 18.15 KMF Mozaika 21.00 Deerskin 8 środa 16.45 Słodziak 18.30 Deerskin 20.00 Lighthouse 9 c zwar tek 16.00 Lighthouse 18.00 Słodziak 19.45 Deerskin 10 piątek 16.45 Deerskin 18.15 Kult. Film 20.00 Kraina miodu 12 niedziela 15.00 Mały SPUTNIK: Miś Puszatek 16.00 SPUTNIK: Rosyjski bies 18.00 SPUTNIK: Niebiańskie żony łąkowych Maryjczyków 20.00 SPUTNIK: Wielka poezja 13 poniedziałek 16.15 Kult. Film 56 | BIK | styczeń 2020

20.00 SPUTNIK: Pewnego razu w Trubczewsku 16 c zwar tek 16.15 Kult. Film 18.00 SPUTNIK: Człowiek, który wszystkich zaskoczył 20.00 SPUTNIK: Niedziela 17 piątek 16.15 Kraina miodu 18.00 SPUTNIK: Byk 20.00 SPUTNIK: Braterstwo 18 sobota 15.00 Mały SPUTNIK: Czeburaszek 16.15 Mały SPUTNIK: Siostrzyczka 18.00 SPUTNIK: Koniec sezonu 20.00 SPUTNIK: Wysoka dziewczyna 20 poniedziałek 16.00 Pan T. 18.00 Tam gdzieś musi być niebo 20.00 Pan T. 21 w torek 16.00 Tam gdzieś musi być niebo 18.15 KMF Mozaika 21.00 Pan T. 22 środa 16.00 Pan T. 18.00 Tam gdzieś musi być niebo 20.00 Pan T. 25 sobota 11.15 FERIE FILMOWE: Baranek Shaun. Farmageddon (bilety: 10 zł) 13.00 FERIE FILMOWE: Gwiezdne wojny. Skywalker. Odrodzenie (dubbing, bilety: 10 zł) 15.45 Tam gdzieś musi być niebo

26 niedziela 12.00 MAŁE ANIMOCJE: Marona – psia opowieść, (92 min, 7+, polski lektor, bilet: 5 zł) 14.00 Wystawa na ekranie: Munch 150 z Munchmuseet i Nasjonalgalleriet w Oslo (bilety: 25 zł) 15.45 Błąd systemu 18.00 Pan T. 20.00 Tam gdzieś musi być niebo 27 poniedziałek 12.30 FERIE FILMOWE: Młody renifer Alex (bilety: 10 zł) 14.15 FERIE FILMOWE: Śnieżna paczka (bilety: 10 zł) 16.00 Pan T. 18.00 Tam gdzieś musi być niebo 20.00 Błąd systemu 28 w torek 18.15 KMF Mozaika 21.00 Błąd systemu 30 c zwar tek 11.30 FERIE FILMOWE: Śnieżna paczka (bilety: 10 zł) 13.15 FERIE FILMOWE: Gwiezdne wojny. Skywalker. Odrodzenie (napisy, bilety: 10 zł) 16.00 Tam gdzieś musi być niebo 18.00 Błąd systemu 20.15 Pan T.

FERIE FILMOWE w kinie Orzeł 25 stycznia – 9 lutego 2020, kino Orzeł

FERIE FILMOWE

Tradycyjnie już w okresie ferii zimowych zapraszamy do kina Orzeł na specjalnie przygotowany repertuar dla młodszych kinomanów. W tym czasie zagramy 4 tytuły: Baranek Shaun. Farmageddon (b.o.), Młody renifer Alex (b.o.), Śnieżna paczka (5+) i prawdziwy hit – Gwiezdne wojny. Skywalker. Odrodzenie (w 2 wersjach do wyboru: z dubbingiem i z napisami). W ramach FERII FILMOWYCH obniżamy ceny biletów – niezależnie od wieku – 10 zł. Baranek Shaun. Farmageddon, reż. Richard Phelan, Will Becher, Wlk. Brytania 2019, 86 min, b.o., Monolith

Urzekająca pięknem i majestatem przyrody produkcja, która oczarowała serca widzów, bijąc rekordy oglądalności we Francji i w krajach skandynawskich. Młody renifer Alex to przeniesiony na duży ekrany rok z życia lapońskiego renifera – imponujący projekt filmowy, do którego scenariusz napisało życie. Autorem obrazu jest ceniony reżyser przyrodniczych dokumentów, stały współpracownik National Geographic – Guillaume Maidatchevsky. Poprzedzony wieloletnimi przygotowaniami i badaniami Alex to familijna opowieść o cudzie narodzin, dorastaniu i matczynej miłości, której ciepło przezwycięży najsurowsze mrozy. Śnieżna paczka, reż. Aaron Woodley, Chiny / Indie / Japonia / Kanada / USA / Wlk. Brytania / Korea Południowa 2019, 92 min, 5+, Monolith

Przed barankiem Shaunem i jego stadkiem otwierają się gwiezdne wrota wiodące wprost do międzyplanetarnej przygody, gdy na ich farmie ląduje obdarzona niesłychanymi mocami i nieodpartym urokiem przybyszka z odległej galaktyki. Shaun będzie musiał pomóc jej odnaleźć odległy dom i umknąć stąpającej jej po piętach tajnej organizacji. Czy uda mu się zapobiec Farmageddonowi i w towarzystwie kosmatych kosmonautów powrócić na ukochaną farmę? Młody renifer Alex, reż. Guillaume Maidatchevsky, Francja 2018, 86 min, b.o., Kino Świat

Porywająca komedia o przygodach arktycznego lisa i jego polarnych przyjaciół, którzy muszą połączyć siły w walce z podbiegunowym złoczyńcą. Swifty, polarny lis, pracuje na arktycznej poczcie, ale marzy skrycie o karierze psa-kuriera, która zwyczajowo przypisana jest psom husky. Gwiezdne wojny. Skywalker. Odrodzenie, reż. J.J. Abrams, USA 2019, 142 min, 10+, Disney

Lucasfilm i reżyser J.J. Abrams łączą siły po raz kolejny, aby zabrać was w podróż do odległej galaktyki. Film Gwiezdne wojny: Skywalker. Odrodzenie to finał sagi o Skywalkerach. Narodzą się nowe legendy, a ostateczna bitwa o wolność ma się dopiero rozegrać. styczeń 2020 |

BIK | 57

w yd a r z e ni a Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku 5.01.2020, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, wstęp wolny

Kolędować Małemu – koncert zespołu Quadrans

W programie najpiękniejsze kolędy i pastorałki. Chórowi akompaniować będą: Robert Robaszkiewicz - instr. klawiszowe, Paweł Tomaszewski – gitary.

przełomu lat 70. i 80. oraz Klubu Twórców Studenckich Beanus. W latach 90. był wokalistą grupy West. Od wielu lat, zainspirowany twórczością Niemena, przy każdej nadarzającej się okazji włączał jej elementy do swojego repertuaru. W końcu postanowił sprawdzić, jak poradzi sobie z muzyką wielkiego artysty na poważnie. Efektem tej próby jest wydana w 2005 r. płyta solowa Wspomnienie o…, zawierająca największe i najbardziej popularne przeboje Niemena. 19.01.2020, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, bilet normalny: 15 zł, ulgowy: 10 zł (dzieci i młodzież do 15. r.ż. i os. z Bydgoską Kartą Seniora 60+)

Jubileuszowy noworoczny recital Basi Stępniak-Wilk Znów mnie znajdziesz pod choinką

Basia Stępniak-Wilk – śpiew Jasiek Kusek – fortepian Paweł Solecki – fagot, melodica, EWI, cajon

Trzonem zespołu jest chór, któremu towarzyszą soliści i instrumentaliści. Quadrans posiada obszerny repertuar koncertowy złożony z kompozycji własnych oraz utworów zespołów i wykonawców znanych w świecie muzyki chrześcijańskiej, jak: TGD, Mietek Szcześniak, New Life M., Beata Bednarz. Od 2017 r. zespół prowadzi Agata Pufal. 12.01.2020, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy, opiekunowie – wstęp wolny, dzieci – 10 zł

Walczyk na ślizgawce – poranek muzyczny z cyklu Akademia Dzieciom

Prowadzące: dr Ewelina Boesche-Kopczyńska i mgr Honorata Glaza-Gulgowska, wykorzystują metodę aktywnego słuchania, polegającą na dodaniu do muzyki elementów ruchu, gry na instrumentach czy melorecytacji. Angażują dzieci do wspólnej zabawy. Celem zajęć jest umuzykalnianie i rozwijanie zainteresowań muzycznych. 12.01.2020, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy, bilet normalny: 15 zł, ulgowy: 10 zł (dzieci i młodzież do 15. r.ż. i os. z Bydgoską Kartą Seniora 60+)

Wspomnienie – Joachim Perlik w repertuarze Czesława Niemena Wokaliście towarzyszyć będzie znakomity pianista, aranżer, kompozytor – Artur Grudziński.

Czesław Niemen, wybitny kompozytor, multiinstrumentalista, piosenkarz i autor tekstów piosenek, zmarł 17 stycznia 2004 r. w Warszawie. Tradycyjnie w Ostromecku, pragnąc uczcić dorobek piosenkarza śpiewającego, iż „dziwny jest świat ludzkich spraw”, organizujemy koncert piosenek Niemena. Jednym z najznakomitszych interpretatorów jest Joachim Perlik – uznawany przez krytyków muzycznych za najlepszego wykonawcę utworów mistrza. Perlik wywodzi się ze studenckiego środowiska artystycznego 58 | BIK | styczeń 2020

Basia Stępniak-Wilk, fot. Agnieszka Siwek / Teatr Loch Camelot

W swoich piosenkach świątecznych, autorskich pastorałkach, Basia Stępniak-Wilk przekonuje nas, że święta Bożego Narodzenia to nie tylko próba zbliżenia się do Nowonarodzonego, ale także do siebie nawzajem. Śpiewa – to lirycznie, to z przymrużeniem oka – o tym, że pod choinką można znaleźć prezenty, choćby słodko-gorzką Bombonierkę, ale można też znaleźć miłość drugiej osoby, miłość wyrażoną nawet samą jej obecnością. W koncercie nie zabraknie piosenek z nowej świątecznej płyty oraz najbardziej znanych piosenek artystki. 25.01.2020, sobota, godz. 12.00 i 13.45, ZPP, wstęp wolny, zapisy: szucik10@gmail.com. Osoby przyjeżdżające z własnymi bębnami nie muszą się zapisywać

Djembe na salonach XXVII

Warsztaty prowadzi Piotr Schutta.

Bezpłatne warsztaty bębniarskie dla początkujących. Mamy dwie grupy. Pierwsza rozpoczyna zajęcia o godz. 12.00, druga o 13.45. Obie grupy mają charakter otwarty. Kładziemy nacisk na to, by poziom zaawansowa-

w yd a r z e ni a nia granych rytmów i stopień skomplikowania zabaw rytmicznych dostosowany był do możliwości początkujących bębniarzy oraz takich, którzy dotkną bębna po raz pierwszy w życiu. Zapraszamy zarówno tych, którzy nigdy nie grali, jak i osoby mające już wcześniej kontakt z bębnami djembe. Warsztaty przeznaczone są dla osób dorosłych, młodzieży oraz dzieci powyżej 10. roku życia. 26.01.2020, niedziela, godz. 14.00–17.00, Pałac Nowy, wstęp wolny Muzyczny salon w Pałacu Nowym – to nowy cykl muzyczny, którego miejscem realizacji stał się salon złoty w Pałacu Nowym w Ostromecku. Prezentujemy naszym gościom przeboje muzyki klasycznej grane przez muzyków bydgoskiego środowiska muzycznego.

Wystąpi Tomasz Gumiela

Artysta jest cenionym pianistą i kameralistą. Ukończył Akademię Muzyczną w Bydgoszczy pod kier. prof. Marii Murawskiej i prof. Jerzego Sulikowskiego, a następnie doskonalił swoje umiejętności w mistrzowskiej klasie prof. Dang Thai-Sona w Montrealu. W 2015 r. uzyskał tytuł doktora sztuki i aktualnie pracuje na stanowisku adiunkta w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, prowadząc zajęcia

z fortepianu i kameralistyki wokalnej, oraz współpracuje z klasą śpiewu prof. Katarzyny Nowak-Stańczyk. Pianista ma w swoim dorobku dwie płyty kameralne z pieśniami polskich kompozytorów XX wieku. Brał udział w licznych festiwalach muzycznych i projektach multimedialnych (m.in. w nagraniu DVD z muzyką na żywo do oscarowego filmu Piotruś i wilk). Jest kompozytorem muzyki do filmu krótkometrażowego Obiekty znalezione oraz wykonawcą ścieżki dźwiękowej w filmie F. Bajona Kamerdyner (2018). Pałac Stary w Ostromecku, fot. Andrzej Gawroński

styczeń 2020 |

BIK | 59

w yd a r z e ni a Galeria Wspólna wystawa czynna do 10.01.2020, ul. Batorego 1/3

Obraz i słowo – wystawa czesko-polska

Wystawa pt. Obraz i słowo to projekt czesko-polski. Do tej pory udało się zrealizować kilka podobnych wspólnych wystaw w Polsce, Niemczech i Czechach, kilka twórczych spotkań, stanowiących platformę wymiany myśli i refleksji dotyczących sztuki i własnych poszukiwań artystycznych. W wystawie bierze udział 9 artystów, którzy w indywidualny, symboliczny i wieloznaczny sposób wpiszą się w temat wystawy. Atutem projektu są odmienne spojrzenia, różne formy i techniki realizacji. To, co z pewnością łączy czeskich artystów, to Ostrawa i Uniwersytet Ostrawski, z którym wszyscy są związani. Wystawa ma skłonić do refleksji, ma ujawnić sieci powiązań między artystami, ma być wymianą materii i energii, kolejnym podjętym dialogiem, ma wpisać się w niezwykły klimat Galerii Wspólnej w Bydgoszczy. kurator wystawy: Joanna Imielska uczestnicy wystawy: Milan Cieslar (Czechy), Pavel Forman (Czechy), Jakub Guziur (Czechy), Joanna Imielska (Polska), Tomáš Koudela (Czechy), Dáša Lasotová (Czechy), Václav Rodek (Czechy), Aleksandra Simińska (Polska), Ivo Sumec (Czechy) 9.01.2020, godz. 18.00, ul. Batorego 1/3

Po co mi architekt wnętrz? – wykład Moniki Pyszczyńskiej

Kiedy należy zwrócić się o pomoc do architekta wnętrz? Dlaczego warto zatrudnić architekta wnętrz? Na czym polega jego praca? Jak kolejno wyglądają etapy projektu? Czym różni się architekt wnętrz od projektanta i dekoratora? To tylko niektóre z zagadnień, które pozwolą zapoznać się z tajnikami pracy architekta wnętrz, o których – wykorzystując swoje zawodowe doświadczenia – opowie Monika Pyszczyńska. Monika Pyszczyńska urodzona w 1993 w Bydgoszczy. Absolwentka Architektury Wnętrz Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Studium Pedagogicznego ASP w latach 2016–2018. Studia pierwszego stopnia odbyła na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu na kierunku architektura wnętrz (2013–2016). Absolwentka Liceum Plastycznego w Bydgoszczy (2009–2013). Artystyczne pasje rozwijała w Akademii Fotografii w Warszawie. Zaraz po ukończeniu studiów zdobywała doświadczenie w warszawskiej pracowni architektonicznej. Swoją wiedzą i zamiłowaniem do sztuki dzieliła się z dziećmi z Fundacji Opiekuńcze Skrzydła Anny Radziwiłł. Obecnie nauczyciel Aranżacji Przestrzeni i Podstaw Projektowania w Liceum Plastycznym w Bydgoszczy oraz czynny zawodowo projektant. Założycielka NOM STUDIO. 16.01.2020, godz. 19.00, ul. Batorego 1/3 – wernisaż; wystawa czynna do 7 lutego

Marek Model – Rysunek

Marek Model urodził się w 1959 roku w Gdańsku. Malarz, rysownik, galerzysta, nauczyciel akademicki na Wydziale Malarstwa Gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Studiował w latach 1980–1985 w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk 60 | BIK | styczeń 2020

Marek Model, rysunek na papierze, 2019, 70×50 cm

Plastycznych w Gdańsku (obecna nazwa uczelni od roku 1996 to Akademia Sztuk Pięknych) na Wydziale Malarstwa i Grafiki. Dyplom w Pracowni Malarstwa prof. Kazimierza Ostrowskiego obronił w 1985 roku. Od roku 1988 zawodowo związany z Wydziałem Malarstwa. Przez wiele lat pracował jako adiunkt w Pracowni Podstaw Rysunku i Malarstwa prowadzonej przez prof. Jerzego Ostrogórskiego. W roku 2002 uzyskał stopień doktora habilitowanego. Od roku 2006 prowadzi Pracownię Podstaw Rysunku i Malarstwa na Wydziale Malarstwa Gdańskiej ASP. Obecnie pełni funkcję kierownika Katedry Kształcenia Podstawowego na Wydziale. Pomysłodawca oraz animator kilku znaczących wydarzeń artystycznych w Trójmieście. 30.01.2020, godz. 17.00

Sąsiedzkość – warsztaty plastyczne z Martą Zabłocką

Warsztaty plastyczne poświęcone bardzo szeroko, a zarazem indywidualnie rozumianej idei sąsiedzkości i lokalności. Wiek ani predyspozycje plastyczne nie mają w tym wypadku wielkiego znaczenia. Zapraszamy wszystkich mających ochotę w twórczy sposób podzielić się swoimi sąsiedzkimi historiami, opowieściami, anegdotami czy nawet stereotypami dotyczącymi różnych dzielnic Bydgoszczy. Warsztaty poprowadzi Marta Zabłocka, twórczyni życia-na-kreskę (zycienakreske.com), a prace powstałe na warsztatach staną się częścią wystawy, którą będzie można oglądać w foyer MCK w Bydgoszczy.

Obchody 100-lecia powrotu Bydgoszczy do Polski 18.01.2020, sobota, godz. 12.00, most Staromiejski

Otwarcie wystawy „Moja Rodzina, Moje Miasto na historycznej fotografii” 18.01.2020, sobota, godz. 13.00, w alei Ossolińskich

Symboliczne nadanie imienia Dębowi Stulecia Powrotu Bydgoszczy do Polski 19.01.2020, niedziela, godz. 14.00, na płycie Starego Rynku oraz w jego obrębie

Inscenizacja historyczna

19.01.2020, niedziela, godz. 16.00, barka „Lemara”

Zabawa taneczna w stylu lat 20. 20.01.2020, poniedziałek, godz. 12.00

Msza święta w katedrze św. Marcina i Mikołaja w Bydgoszczy 20.01.2020, poniedziałek, godz. 13.00, płyta Starego Rynku

Oficjalne obchody z ceremoniałem wojskowym

20.01.2020, poniedziałek, godz. 17.00–18.00, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11

Wernisaż wystawy jubileuszowej „Ku Wolności. Bydgoszcz 1914–1920” Konferencja naukowa: Na drodze do Niepodległości. Bydgoszcz w latach 1914–1920 Dzień 1. 20.01.2020, Sala sesyjna Rady Miasta, ul. Jezuicka 1

Dzień 2. 21.01.2020, Aula, I piętro, Biblioteka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, ul. Karola Szymanowskiego 3 Zgłoszenia osób i/lub grup chcących wziąć udział bierny w konferencji przyjmowane są na adres mailowy: konferencjabydgoszcz1920@muzeum.bydgoszcz.pl