Workplace showcase 2014 - Nederlandstalige editie by Business Interactive Media (Bimedia)

Business Interactive Media bvba - Profacility magazine nr. 43 • Driemaandelijkse publicatie • juli-aug.-sept. 2014 • Nederlandstalige uitgave • 12,50 EUR • Afgiftekantoor Leuven Mail • P304098

2014 / WORKPLACE

Showcase Connect to profacility.be/workplace for workplace interior design, build and management best practices

CASE STUDIES:

BOOKING.COM • BPOST BANK GDF SUEZ • GSK BIOLOGICALS • IBECOR JBC • JONES DAY • BIVV • ONTEX • VAC GENT • VERITAS

een speciale editie van

Inrichting van de VERITAS kantoren. Foto An Desmedt. 1 PROFACILITY MAGAZINE NR. 35 SEPTEMBER 2012

Ook op zoek naar facilitaire expertise? Facilicom kan u op vrijwel elk terrein de juiste mensen op de juiste plek leveren. We houden uw

pand proper, zorgen voor de bewaking, maken elke dag een smakelijke lunch voor alle medewerkers, ontvangen

bezoekers

aan

receptie,

verzorgen het technisch onderhoud van uw pand, onderhouden uw fleet of nemen activiteiten

geheel over. Ook verhuisprojecten of management

opdrachten kunt u aan ons toevertrouwen. We kunnen alle diensten perfect combineren, daarbij profiteert u niet alleen van onze jarenlange kennis en ervaring, maar ook van mogelijke synergie毛n.

Bij Facilicom denken we graag met u mee. O贸k in het beheersen van de kosten.

Wilt u weten wat Facilicom voor uw organisatie kan betekenen? Kijk voor meer informatie op www.

facilicom.be of bel met 03 - 224 38 00. Wij zijn u graag van dienst.

Bedrijven van Facilicom Facilicom Facility Solutions One Building Maintenance Trigion Security Gom Cleaning Prorest Catering One Fleet Services Axxicom Recruitement & Selection

Showcase Facilicom.indd 1

14/08/14 11:09

VOORWOORD

DE GENERATIEMIX, ONONTKOOMBARE UITDAGING VOOR DE INRICHTING VAN DE WERKOMGEVING. Het is nu al het derde jaar op rij dat we onze ‘Workplace Showcase’ publiceren waarin we de trends en best practices in de kijker willen zetten op het vlak van architectuur en organisatie van de werkplek, projectbeheer en change management. In deze editie hebben we ons kritisch oog laten vallen op de inrichting en het beheer van de werkomgeving van meer dan 20 bedrijven en administraties, om de projecten redactioneel te behandelen. Een evolutie die we de laatste jaren kunnen vaststellen, is de belangrijke rol die de HR-afdeling speelt in de beslissingen voor de organisatie en de inrichting van de werkplek. Uiteraard ligt de focus nog steeds bij de facility manager, maar ondertussen is ook de HR-directeur komen aanzitten aan de gesprekstafel. En ook al zijn we al een aantal jaren vertrouwd met werken in ‘open space’, kunnen we flexibel aan de slag met gedeelde werkposten of doen we aan telewerken, toch zien werknemers de overgang van de ene werkwijze en -plek naar de andere, vaak meer als een revolutie en minder als een evolutie. Daarom is een strategie voor interne communicatie en change management een absolute noodzaak om een dergelijke overgang met succes af te ronden. Voor de HR-directeur wordt samenwerking tussen de generaties een belangrijke uitdaging. De ‘boomers’ (55 jaar) hebben het gezelschap gekregen van de generatie X (35 jaar). En nu komt generatie Y (25 jaar) om de hoek kijken met haar eigen gewoontes en verwachtingen. Van de vlotte samenwerking tussen deze generaties zullen de individuele prestaties en de prestaties van het bedrijf afhangen. In een landschapskantooromgeving wordt ‘samenleven’ en ‘samenwerken’ een topprioriteit. De generatie Y, vaak omschreven als de ‘digital natives’, is opgegroeid met het Web 2.0. Generatie-Y-ers zijn geconnecteerd en met Facebook en Twitter is het netwerkgebeuren voor hen een evidentie. Ze werken ‘paper less’, hebben geen vaste werkstek en zijn collaboratief ingesteld, attitudes waar ze duidelijk veel minder moeite mee hebben dan de generatie van de ‘boomers’. Ze voelen zich dan ook veel gemakkelijker en beter thuis in de ‘New World of Work’.

Een recent onderzoek dat door de Vlerick Business School werd verricht bij 1.100 jongeren van de generatie Y, legde hun verwachtingen en keuzecriteria bloot inzake werk. Helemaal bovenaan het lijstje verschenen ‘een goed evenwicht tussen werk en privéleven’ en de beloften van de toekomstige werkgever voor wat de sociale sfeer betreft. Deze generatie is opgegroeid in een economische context waarin de ene crisis op de andere volgt. Ze kennen allemaal wel iemand uit hun omgeving die om ‘economische redenen’ werd ontslagen, zelfs met heel wat jaartjes trouwe dienst bij zijn of haar bedrijf op de teller. Volgens deze studie hoeft het dan ook niet te verbazen dat in het persoonlijk engagement van deze generatie, loyaliteit slechts flauwtjes scoort. Van zappen zijn ze niet vies en ze aarzelen ook niet om van werkgever te veranderen wanneer zich een betere gelegenheid aandient. Mobiliteit, werkomgeving en werksfeer kunnen daarom een grote rol spelen om jongeren en nieuwe talenten aan te trekken en te binden aan het bedrijf. ‘Lounge’-ruimtes, coffee corners, ‘brainstorm rooms’, een ludieke cafetaria, … Allemaal middeltjes om socialising en informele communicatie te verbeteren en zo een goede werksfeer, een ‘feel good workplace’, te creëren. Door bij de inrichting van de werkplek gebruik te maken van beeldmateriaal gerelateerd aan het merk en/of de onderneming, worden de identiteit en de band met de waarden van het bedrijf versterkt. Dat zijn constanten in de nieuwe manier van inrichten die we toelichten in de reportages in deze editie. Maar, met de sputterende economische groei in het achterhoofd, het vaak gehoorde verhaal dat er in het ‘oude Europa’ niet genoeg werk is voor iedereen en het feit dat we langer zullen moeten werken, kan deze generatie Y dan nog wel echt kieskeurig zijn? De toekomst zal dat uitwijzen. De Belgische arbeidsmarkt heeft alvast een mijlpaal bereikt: voor het eerst is het aantal mensen dat op pensioen gaat nu groter dan het aantal nieuwkomers op de arbeidsmarkt. Duikt binnenkort het spook van een eventuele oorlog der talenten op, het beruchte ‘War for talent’-concept van Mac Kinsey? Didier Van den Eynde Directeur des publications Profacility Magazine redactie@profacility.be

WORKPLACE SHOWCASE 2014 3

De Profacility media zijn publicaties van

Uitgever: Business Interactive Media bvba Louisalaan, 475 -1050 Brussel Tel. +32(0)2 669 77 65 - Fax +32(0)2 626 37 17 info@bimedia.be - www.bimedia.be Directeur van de uitgave Didier VAN DEN EYNDE - dvandeneynde@bimedia.be Business Development Didier VAN DEN EYNDE - dvandeneynde@profacility.be Publiciteit Sigrid NAUWELAERTS - snauwelaerts@profacility.be Kim VERHEGGE - kverhegge@bimedia.be Advertentietarieven beschikbaar op www.profacility.be/advertising en advertising@bimedia.be

VERITAS

‘House of imagineering’

VAC GENT

PPS voor de bouw van het Virginie Loveling gebouw

REDACTIE Hoofdredacteur Eduard CODDÉ - redactie@profacility.be Redacteurs Patrick BARTHOLOMÉ, Tim HARRUP, Kim VERHEGGE, Jean-Claude VERSET Vertalers Michel BUCKINX, IGTV, Annelies VERBIEST, Hilde VAN RAEMDONCK Fotografen Sarah BLEE, Valerie CLARISSE, Bernard DE KEYZER, Georges DE KINDER, An DESMEDT, Marc DETIFFE, Yvan GLAVIE, Liesbet GOETSCHALCKX, Geoffrey FRITSCH, Serge BRISON, Thomas VANHAUTE

JBC

In de sfeer van New-Yorkse lofts

Stuur ons uw persbericht naar redaction@profacility.be (FR) - redactie@profacility.be (NL) PRODUCTIE Lay-out Kurt THYS - Str8 - www.str8.be

BIVV

Huis van de verkeersveiligheid

Drukkerij Van der Poorten NV - www.vanderpoorten.be PARTNERSHIPS Profacility is mediapartner van

ABONNEMENTEN Inschrijven op www.profacility.be/abo contact: abo@profacility.be Verantwoordelijke uitgever: Didier VAN DEN EYNDE, Louisalaan, 475 -1050 Brussel © Alle rechten voor overname van teksten, advertenties of illustraties voorbehouden en dat voor alle landen. Ontvangen documenten worden niet teruggezonden. Hun toezending sluit het akkoord van de auteur in voor vrije publicatie.

4 WORKPLACE SHOWCASE 2014

BRAIN CHAINS

GSK

Move Plan om 3.000 tot 3.500- ‘verhuizingen’ per jaar te beheren

De productiviteit bij kenniswerkers niet saboteren

INHOUD 10 FM: ORGANISATIE EN STRUCTUUR VAN HET AANKOOPPROCES

Analyse en best practices

12 BUSINESS CASE: VLAAMS ADMINISTRATIEF CENTRUM GENT

Een mijlpaal in de vastgoedstrategie van de Vlaamse Regering

18 MARKET TRENDS: DE ‘BELGIAN TOUCH’

Interview met Pascal Delhalle, CEO TDS Office Design

19 BUSINESS CASE: IBECOR

IBECOR

Merkimago als leidraad voor de binneninrichting

Ontzuiling en openheid

26 BUSINESS CASE: GSK BIOLOGICALS

Analyse en uitbestedingsmodel voor ‘moves’

30 FORUM VOOR THEO COMPERNOLLE: ‘BRAIN CHAINS’

Bedreiging voor de productiviteit bij kenniswerkers

32 BUSINESS CASE: JBC

40 BUSINESS CASE: VERITAS

SHOWROOM

Meubilair en uitrusting voor de werkvloer - Nieuwigheden

23-25, 116

KINNARPS

46-47

L.O.G

68-69

AOS GROUP 8-9

MIKO

AREMIS ATEM AXXERION

MOZER

NEDAP

NNOF

38-39

BEDDELEEM 75

PAMI

B-SOLUTIONS 66

PAN-ALL

BUROCONCEPT 84-85

PROCOS

CAMELOT

76-77

RE: FLEX

103

FACILICOM

SEDUS

109

INTERFACE 53 ISS

‘Stay or leave’-analyse leidt tot verhuizing

78 BUSINESS CASE: BOOKING.COM

ADVERTENTIES & PUBLIREPORTAGES - INDEX ALTERNATIV WORKSPACE SOLUTIONS

Nieuwigheden voor de inrichting van de werkplek

71 BUSINESS CASE: BPOST BANK

De verhuizing van 2.600 personen organiseren

De geschiedenis en waarden van het bedrijf als rode draad voor de inrichting

49 SHOWROOM

GDF SUEZ TOWERS

ADMOS

Een ‘loft’ en ‘women friendly’-sfeer

TDS OFFICE DESIGN

Leuke en speelse interieurinrichting

80 BUSINESS CASE: GDF SUEZ

Iedereen aan boord op het vlaggenschip

86 BUSINESS CASE: ONTEX

In drie maanden verhuizen, een race tegen de klok!

90 ART @ THE OFFICE

Kunst huren, een flexibele en betaalbare optie

95 BUSINESS CASE: BIVV

Nieuwe kantoren voor een vlotte overstap naar een nieuwe manier van werken

103 WORKPLACE: 9 CASE STUDIES

WORKPLACE SHOWCASE 2014 5

GEZOCHT:

stressvrije facility manager Als onderdeel van uw vele dagelijkse werkzaamheden bent u verantwoordelijk voor de veiligheid van alle mensen en hun bezittingen in het gebouw. Daarbij let u scherp op de gastvrijheid, evenals op het beschikbare budget.

Voldoet u aan dit profiel?

201402 Profacility showcase nl.indd 1 6 WORKPLACE SHOWCASE 2014

ď&#x201A;ľORGATEC

Dan werkt u vast met het beveiligingsplatform AEOS. Zo niet, kijk dan op www. nedapsecurity.com/nl/gezocht

28/08/14 09:13

/WORKPLACE TRADE FAIRS

AGENDA

Om de twee jaar wordt ORGATEC het internationale trefpunt voor fabrikanten, designers, architecten en gebruikers van meubilair voor de kantoorvloer. Meer dan 50.000 bezoekers kwamen in 2012 naar Keulen om de vakbeurs te bezoeken en aan de conferenties deel te nemen. Dit jaar worden op de beurs geïntegreerde totaaloplossingen voorgesteld voor alles wat verband houdt met het kantoor als werken leefomgeving. Zij zijn onderverdeeld in vier categorieën, namelijk ORGATEC Oﬃce, ORGATEC Contract, ORGATEC Space en ORGATEC Mobile. ORGATEC is een echt platform voor de trends en concepten van morgen en zal dit jaar meer dan 600 bedrijven, afkomstig uit 40 landen verwelkomen. Ze stellen er hun nieuwste producten en diensten voor op de 105.000 m² groet tentoonstellingsruimte van de Koelnmesse. Enkele van die nieuwigheden kunt u alvast ontdekken in onze Showroom.

Modern Office & Facility

Cologne (Koelnmesse) 21 - 25.10.2014 www.orgatec.com

In oktober keert ook een andere toonaangevende beurs voor vormgevers en ontwerpers uit de hele wereld terug, namelijk de Biënnale Interieur. In 2012 lokte deze designbeurs bijna 84.000 bezoekers naar Kortrijk Xpo. De Biënnale Interieur brengt op zo’n 40.000 m² een hybride mix van 300 merken uit de sectoren van de interieurinrichting en -vormgeving samen, in combinatie met een opmerkelijk cultureel programma dat georganiseerd wordt door curator Joseph Grima. Op 20 en 21 oktober vinden de B2B-dagen plaats. WORKPLACE SHOWCASE 2014 7

AOS GROUP

BOOST YOUR STRATEGY WITH YOUR WORKPLACE

Touring Assurances

AOS GROUP – Brussels Office

8 WORKPLACE SHOWCASE 2014

/AOS GROUP

PUBLI-VIEW

Spikes

Codic

Deze slogan vat perfect de verschillende taken samen die AOS Group verzorgt voor haar klanten in België. De multidisciplinaire teams begeleiden ondernemingen en organisaties bij de optimalisering van hun vastgoedkeuzes. AOS helpt ze om een efficiënte en flexibele werkomgeving uit te werken die zinvol is voor de medewerkers en de ‘corporate identity’ van de onderneming verstevigt. Het onmisbare ‘change management’ maakt ook deel uit van het voorgestelde serviceaanbod. De identiteit van een onderneming vertalen in haar kantoorruimte is een kwestie van coherentie en erop toezien dat alle teams zich echt thuis voelen in de ruimte. AOS ontpopt zich tot een waardevolle en inventieve partner om werkomgeving en kantoren in te richten met respect voor het merkimago en de waarden van de onderneming. Een goed uitgedachte werkomgeving stimuleert de synergie tussen de teams, zorgt dat mensen elkaar beter begrijpen, bevordert kennis- en ideeënuitwisseling, lost problemen op een meer informele manier op en brengt soms meer flexibiliteit met zich mee in de werkregeling. Een geslaagd ontwerp en design versterken het gevoel van ‘erbij te horen’, de betrokkenheid, de innovatie, de prestaties van de medewerkers en dus ook van de onderneming. Voor AOS is het bedenken van een nieuwe inrichting voor kantoren, een receptieruimte en informele gespreksruimten dus een echte buitenkans om de bedrijfscultuur te verstevigen. Want het wil ruimten creëren die de bedrijfswaarden op overtuigende manier overbrengen.

Een vitrine van onze knowhow Begin 2014 heeft AOS België haar kantoren in Brussel opnieuw ingericht met het oog op een flexibel en gedeeld gebruik op basis van het type taken (concentratiewerk, brainstorming en teamvergaderingen, telefoongesprekken). Het zijn aangename en dynamische kantoorruimten geworden die aanzetten tot samenwerking en uitwisseling. Deze formule, in combinatie met telewerk thuis, heeft de medewerkers van AOS onmiddellijk gecharmeerd. De inrichting weerspiegelt de waarden van de AOS group en illustreert onze knowhow in het domein van binnenhuisarchitectuur en beheer van Design & Build projecten. Wij zijn trots om deze nieuwe kantoren van AOS in de verf te zetten als showroom bij klanten en bezoekers. Design& Build Op basis van een vast budget en een uitgewerkte planning neemt AOS de verwezenlijking en het beheer van het project volledig op zich: ontwerp van het concept, design en ‘look & feel’, aanpassingswerken, installatie en montage van het meubilair, verhuizing, planning en budgetbeheer. Door het projectbeheer en de uitvoering van de verbouwing aan AOS toe te vertrouwen, kan de klant-onderneming zijn normale activiteiten verderzetten terwijl hij tegelijk betrokken blijft bij het concept van deze verbouwingen.

De onmisbare coherentie tussen organisatie en werkomgeving Een verandering in organisatie en werkomgeving is geen sinecure voor een onderneming. Daarom is het van essentieel belang dat deze verandering begeleid wordt vanaf het begin van het project. Via een geïntegreerde aanpak wil AOS helpen om zin te geven aan het project door de coherentie ervan met de globale strategie van de onderneming te formaliseren, door te beantwoorden aan de functionele verwachtingen en behoeften en door de corporate identiteit te respecteren en te versterken. AOS baseert zich daarbij op de expertise van haar teams die bestaan uit professionals met complementaire profielen die inspelen op de vele en veranderende verwachtingen van haar klanten. Charles Schallerlaan 54 1160 Brussel +32 (0)2 775 95 11 Belgium@aosgroup.com be.aosgroup.com

WORKPLACE SHOWCASE 2014 9

/THINK TANK

FM BEST PRATICES

AANKOPEN OP OOGHOOGTE Facility management is het faciliteren van het werken binnen elke onderneming. Daar horen tal van uitrustingen en zeer gevarieerde services bij. Ongeacht of de dienstverlening door eigen mensen verzekerd wordt of via het vandaag gebruikelijke outsourcen, in elke situatie is een aankoopproces vereist om het beoogde doel te bereiken.

Net zoals de aan te kopen uitrustingen en diensten heel wat variatie laten zien, toont ook het aankoopproces een gevarieerde inhoud. Voorafgaand aan het onderhandelen over voorwaarden en het finaliseren van de aankoop in een contractvorm, is er de keuze van de juiste partner voor een bepaalde aankoop. Het opsporen van potentiele leveranciers is een eerste stap. De jaarlijkse ‘Profacility Guide’ en de online leveranciers gids zijn daarvoor nuttige hulpmiddelen, evenals beursbezoeken en feedback van collega-FM-ers. Als aankoper dient men zich af te vragen of een voorgeselecteerde toekomstige leverancier wel past bij het

bedrijf. Dat heeft niet alleen met competenties te maken. De filosofie, aanpak en schaalgrootte wegen evenzeer door. Als KMO koopt men immers anders aan dan als multinational. Ben je zelf als klant interessant voor een bepaalde leverancier? Wanneer men voor een leverancier een aantrekkelijke, ‘in te pakken’ klant is en geen kleintje dat men er omwille van de meeromzet bijneemt, zal men vanzelfsprekend beter bediend worden. Kan men de toekomstige leverancier/partner uitdagen zijn dienstverlening over de beoogde contractduur te verbeteren? Wat schuilt er achter de potentiele partner (kwalificatie van zijn mensen, financiële betrouwbaarheid, referenties, innovatie, MVO…)? Aankoopdomein Aankopen is een strategisch proces. De facility manager moet zijn domein kennen en/of bepalen waarbinnen hij mag/moet aankopen. In het ene geval hoort mobiliteit bij het FM-aankoopdomein, in het andere geval niet. Idem voor ICT, dat bij sommige bedrijven heel verspreid is ondergebracht. Het is belangrijk na te gaan waarom sommige aankopen niet onder de bevoegdheid van de Facility Manager vallen, zeker wanneer men ervan overtuigd is dat dit beter wel zo zou zijn. Het kan zijn dat dat de situatie historisch gegroeid is, door anderen wordt afgeschermd. In elk geval zullen aankopen gedaan door andere diensten in grote of beperkte mate invloed hebben op wat er binnen het FM-aankoopdomein wordt beslist. Overleg met andere aankopers is dan ook raadzaam. Prijs, maar niet ten allen prijze Vanzelfsprekend willen we tegen een scherpe prijs inkopen, tegen de ‘beste prijs’. Maar wat is de beste prijs? Het gaat om de kwaliteit van de dienst of product, waarbij nauwlettend moet worden gewaakt over het vergelijken van een identiek aanbod. De aankoop van een product of dienst kent altijd een reeks randfactoren die evenzeer als de prijs moeten wegen in de beslissing. Het gaat om levertermijn, de geboden service bij levering en erna, de al dan niet geïntegreerde flexibiliteit, de rapportering, het meedenken van de leverancier om de

“ Price is what you pay, Value is what you get! “ (Warren Buffet)

klant de beste oplossing voor te schotelen… Hoe zwaar de randfactoren moeten doorwegen op de beslissing tot aankoop kan individueel zeer sterk verschillen. Daarom is het best alle factoren die men wil laten meespelen op te lijsten en er een weging aan toe te voegen. Zo kan bv. de dienst op 50 gewogen worden, de prijs op 20, de rapportering op 20, het advies op 10, tot het totaal van 100 is samengesteld. Prestatiegericht facility management Het is algemeen bekend dat facility management de nooit eindigende opdracht heeft te besparen. Leveranciers onder druk zetten om goedkoper te kunnen aankopen is een klassieke methodiek, die op korte termijn wel vruchten kan afwerpen, maar daarom niet de juiste strategie zal blijken. Een voorbeeld uit de cateringwereld: door de dienstverlening goedkoper aan te kopen, daalt de kwaliteit en het aanbod van de catering, waardoor het bedrijfsrestaurant minder bezoekers aanspreekt. Hierdoor komt het break-even punt onder druk te staan en moeten de prijzen omhoog, wat nog minder bezoekers zal aantrekken, zodat de catering uiteindelijk verlies maakt. Anderzijds is de kans groot dat met een kwalitatievere en ook duurdere aankoop meer bezoekers worden verleid, waardoor het rendement van het bedrijfsrestaurant verhoogt, met winst tot gevolg. Tevredenheid en zorgeloosheid zijn de beste beloning voor een goed aankoopbeleid!

“Sourcing & aankoop’: centraal voor het eerstkomend FM-Congres Aankopen in/en facilities is ook het thema van het 7e FMcongres, op 22 oktober eerstkomend georganiseerd door Ki’ communications in Mechelen Campus. Patrick Wendelen, Director of Ki’ communications geeft ons meer uitleg over de keuze van het thema van dit congres. “Al jaren stellen wij als organisator van FM-events vast dat de relatie aankoop-facilities niet altijd en overal goed afgelijnd is. Sommige bedrijven staan daarin al ver, bij anderen is er duidelijk sprake van een spanningsveld, vaak niet in het minst in de hand gewerkt door de latente frustratie bij de Facility Manager die de overheersing van de prijsdruk voelt op alle andere criteria”. Het congres focust zeer specifiek op de aankoop van facilitaire goederen en diensten in de meest brede zin. Een greep uit de thema’s die aan bod komen: de relatie tussen aankoop en facilities, kunnen kwaliteit en service nog opwegen tegen de sterke prijsdruk, kiezen voor totaalaankoop of single sourcing, welke verschillen bestaan er tussen aankopen in een publieke en private omgeving, e.a.

Tijdens het congres zal het onderwerp ‘Aankopen in facilities’ via twee plenaire presentaties geïntroduceerd worden door Kris Van der Veken, Freelance Senior Consultant & Interim Manager Facility Management, en Patrick Waûters, Freelance Senior Consultant Facility Management. Daarnaast staan tal van inter-actieve workshops in kleine groepjes op het programma, evenals een facilitaire presentatie van het ESA (European Space Agency), door Jean-Louis Bock, Head of the Business Development & Management Support Office, ESA Facility Management Department. De interactieve workshops worden veelzijdig ingekleurd door Siemens, Bpost, GSK, VIB, UZ Leuven Telenet, UZ Antwerpen, Vlaamse Overheid - Het Facilitair bedrijf, HP, Cochlear, en Mitie. Er zullen zowel Nederlands- als Frans-talige sessies zijn. De tiende verdieping van de Mechelen Campus Toren, met een uniek uitzicht dat reikt tot aan het Atomium, biedt ontegensprekelijk een uitgelezen decor voor dit 7e FM-congres. Inschrijven kan via de website www.facilitynights.com

Eduard Coddé ✍

Met dank aan Manu Matthyssens, stichter en managing partner SOLVINT Supply Management, gespecialiseerd in advies op maat voor Inkoop en Supply Chain Management, Executive Professor Antwerp Management School; en Kluwer Opleidingen als organisator met IFMA in maart dit jaar van de ‘Dag van Facility Management’. De Volgende editie van dit seminarie is op 26 maart 2015 in het ALM (Antwerp Learning & Meeting Point) gepland. Inschrijven via opleidingen.kluwer.be WORKPLACE SHOWCASE 2014 11

/VAC, GENT

BUSINESS CASE

Het ‘Virginie Lovelinggebouw’ biedt een totale oppervlakte van 40.000m², 350 parkeerplaatsen en 300 fietsenstallingen. Het sluit naadloos op Gent Sint-Pietersstation, een belangrijk knooppunt van openbaar vervoer, wat de bereikbaarheid optimaal maakt.

12 WORKPLACE SHOWCASE 2014

VIRGINIE LOVELINGGEBOUW EEN MIJLPAAL Midden februari 2014 werd het VAC Gent (Vlaams Administratief Centrum), gelegen naast het Gentse Sint-Pietersstation, officieel ingehuldigd. Eind 1999 besliste de Vlaamse Regering dat elke provinciehoofdstad zijn eigen VAC moest krijgen. Het VAC Gent is het vijfde en grootste provinciaal gecentraliseerde gebouw waarin de Vlaamse ambtenaren worden samengebracht en centraliseert 29 entiteiten.

van de Vlaamse administratie gehanteerde publicatie ‘Waardering van kantoorgebouwen – Op weg naar een duurzame huisvesting voor de Vlaamse overheid’, scoort het VAC Gent 4 sterren. Daarnaast werd de als E60 berekende energieprestatie uiteindelijk overtroffen en scoort het gebouw E50, terwijl er helemaal geen zonnepanelen geplaatst zijn. Op de hoogste verdieping zijn de technische installaties ondergebracht, waaronder warmtekrachtkoppeling.

Op 8 december 2011 legde toenmalig minister Geert Bourgeois de eerste steen van het gebouw dat de doopnaam ‘Virginie Lovelinggebouw’ kreeg, genoemd naar de in 1923 overleden schrijfster en dichtster Virginie Loveling. Zij verwierf vooral bekendheid met haar oorlogsdagboeken uit WO I. Het is het derde hoogste torengebouw in Gent en het eerste op de site rondom het drukke Sint-Pietersstation, waar tot november 2007 het Postgebouw stond. Aan de bouw van het ‘Virginie Lovelinggebouw’ ging een internationale architectuurwedstrijd vooraf, die in maart 2010 werd gewonnen door het bureau van Mauro Poponcini en Patrick Lootens (Polo Architects). De jury stond onder voorzitterschap van Gents oud-burgemeester Frank Beke. Het VAC Gent kwam tot stand via een Publiek-Private-Samenwerking volgens de DBFM-formule, met als partners Eurostation, Kaïros en het Agentschap voor Facilitair Management van de Vlaamse Overheid (AFM). Het ‘Virginie Lovelinggebouw’ biedt een totale oppervlakte van 40.000m². Ondanks een uitbreiding met 1.000 m² t.o.v. het oorspronkelijke plan, bleef de bouwkost binnen het vooropgestelde budget.

De basis voor de uitstekende energieprestatie ligt in het architecturaal ontwerp, dat consequent inzet op luchtdicht bouwen en maximaal isoleren met o.a. driedubbele beglazing, i.p.v. diverse technische maatregelen te nemen om het E-peil te drukken. De uiteindelijk gerealiseerde K-waarde is K18. Daarmee is het VAC Gent niet alleen het grootste, maar tevens het meest energiezuinige van alle vijf VAC’s.

Ter beschikking stelling op maat De Vlaamse Overheid huurt het gebouw voor een periode van 20 jaar van Sofa Invest. De jaarlijkse huurprijs is vastgelegd op 6,4 miljoen euro. Volgens de vele jaren als leidraad voor de huisvesting

Budgetbewust inrichten Voor de inrichting volgde de Vlaamse Overheid voor het eerst het Verhuizen Recycleren Nieuw -principe. Dat betekent dat er vooraf wordt onderzocht welke inrichtingselementen uit de te ontruimen locaties nog de moeite lonen om mee te verhuizen, wat recycleerbaar is voor hergebruik onder dezelfde of andere vorm en waar nieuwe meubelen moeten aangekocht worden. Een minutieuze inventarisatie van de bestaande kantoorinrichting in de 29 betrokken entiteiten drong zich op. Hiervoor werd een aanbesteding uitgeschreven, waarop D&C Services de opdracht toegewezen kreeg. “Voor elk geïnventariseerd element wordt telkens een objectieve kosten/baten-analyse opgemaakt” licht Kurt Florus, Business Unit Director D&C Services, toe. “Zo dient men zich af te vragen of het de moeite loont om een meubel dat zich in een bepaalde slijtagestaat bevindt te verhuizen, wat de kosten zijn voor het transport en de omvorming van een ander element.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 13

/VAC, GENT

Liesbet Goetschalckx - courtresy of POLO ARCHITECTS

BUSINESS CASE

➊ ➋

➌

➊

Midden februari werd het VAC Gent officieel ingehuldigd door Frank Geets, Administrateur-Generaal bij het Agentschap voor Facilitair Management.

➋

De cafetaria werd volledig ingericht met nieuw door NNOF gecreëerd meubilair op basis van uitgediende kantoormeubelen.

➌ Het ‘Virginie Lovelinggebouw’ opent zich naar de buitenwereld met o.a. een indrukwekkend over het

courtesy of NNOF

14 WORKPLACE SHOWCASE 2014

plein zwevend auditorium.

Wij hebben drie lijsten overgemaakt aan de Vlaamse Overheid met telkens onze bevindingen en aanbevelingen”. Op basis hiervan werden drie lastenboeken opgesteld voor de te verhuizen voorwerpen, het nieuw aan te kopen meubilair en de te recycleren elementen. Door consequent te kiezen voor een maximaal functionele mix van nieuwe, bestaande en gerenoveerde inrichting, kon de Vlaamse Overheid meer dan één miljoen euro besparen bij de inrichting van het VAC Gent.

Invoeren van het ‘nieuwe werken’

De ingebruikname van het VAC Gent ging gepaard met het invoeren van het nieuwe werken voor de ambtenaren. Frank Geets, Administrateur-Generaal bij het Agentschap voor Facilitair Management: “De mensen komen allen uit een klassieke kantooromgeving en hadden bijgevolg geen enkele ervaring noch voeling met wat wij anders werken noemen. Een eigen werkplek met persoonlijke aankleding als een plant en wat familiefoto’s zijn voor hen vaak jarenlang vanzelfsprekend geweest”. Daarom werd werk gemaakt van een grondige voorbereiding om de overstap optimaal te begeleiden en de spontaan als gemis ervaren verschillen om te buigen in een positieve verandering. Informatiecampagnes, informatieve bezoeken, alle middelen kwamen aan bod. Met succes zo blijkt. Frank Geets: “Het gebouw toont na enkele maanden al duidelijk zijn meerwaarde aan de gebruikers. De persoonlijke toegevingen worden ruimschoots gecompenseerd met het ervaren comfort, zoals hedendaagse en schaalbare vergaderfaciliteiten, een actueel cateringaanbod en gezellige cafetaria, wat er voordien helemaal niet was. Ook de ligging op wandelafstand van het station Gent Sint-Pieter wordt als een sterke troef ervaren”.

Nieuwe werkplekken Gispen won de uitgeschreven tender voor de levering van de nieuwe kantoormeubelen. Het gaat om een zeer gevarieerd order met zowel kasten, kantoorstoelen, werktafels met hoogteregeling als zitmeubelen voor ontvangsthoeken. De benches bieden telkens vier werkplekken en zijn per twee uitgezet over de kantoorvloeren. Elke werkplek is voorzien van drie stopcontacten en een dubbele ethernet-netwerkaansluiting. Patrick Windels, managing director Gispen nv: “Gispen verricht grondig onderzoek naar circulaire economie, een studie die Europese steun geniet. De keuze die voor de inrichting van het VAC Gent werd gemaakt sluit helemaal aan bij deze filosofie en is een perfect voorbeeld van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ze getuigt bovendien van een verantwoorde besteding van belastinggeld in de geest van ‘een goede huisvader”. Toveren met uitgediend meubilair De aanbesteding voor het lot te recycleren bemeubelingselementen uit de 29 naar Gent te centraliseren entiteiten werd gewonnen door NNOF (Nearly New Office Facilities). Het herbruikbaar maken en restylen van diverse inrichtingselementen is al meer dan vier jaar de specialiteit van dit bedrijf. “Het gaat om veel meer dan het restylen alleen” verduidelijkt Wim Pauwels, Operations Director. “Zeker in dit geval was het bovenal een zeer omvangrijk en complex logistiek proces. De voorwerpen moesten op de locaties opgehaald worden, gedemonteerd om de onderdelen te bewerken, waarna assemblage en levering in het VAC Gent volgde. Dat alles moest volgens een strikt te respecteren timing gebeuren in functie tot de inhuizing in het nieuwe gebouw, maar tevens afgestemd op de levering van de nieuwe meubelen en verhuisde stukken”. De restyling volgde de nieuwe huisstijl van de Vlaamse Overheid, die in het VAC Gent voor het eerst is toegepast. De meubelontwerpers van NNOF moeten bij hun creaties altijd rekening houden met de onderdelen die uit de te recycleren voorwerpen voortkomen, het eigen machinepark en de vaardigheden van de mensen in het atelier. “Hun werk overstijgt het creatieve proces” verduidelijkt Wim

Pauwels. “Zij moeten ontwerpen in functie tot de produceerbaarheid en vooral maximaal vermijden dat nieuw materiaal als grondstof moet worden toegevoegd. Samen met hun ontwerpen leveren ze als het ware een handleiding voor de productie af”. In dit project kregen heel wat uitgediende werkbladen een nieuwe bestemming als frame voor allerhande zitmeubelen. De kantine is volledig ingericht met tot banken en akoestische panelen gerestylede meubelen. Zelfs in de grote vergaderzalen zijn de tafels het resultaat van herbestemming van uitgediende meubelelementen. In het atelier werden kabeldoorvoer en ICT-connectiviteit geïntegreerd. Nog meer voorbeelden van de NNOF-aanpak zijn een achttal balies en hoge werktafels die zowel staand als zittend op barkrukken kunnen worden gebruikt. Grootschalige verhuisoperatie Vanaf maart werd begonnen met de gefaseerde inhuizing van meer dan 1300 ambtenaren. De maximale capaciteit bedraagt 1548 werkplekken. De volledige verhuisoperatie van alle betrokken entiteiten was in juni 2014 afgerond. In 2015 zal ook nog de OostVlaamse belastingdienst zijn intrek nemen in dit gebouw. Eduard Coddé ✍

eco-certificaat Voor elk project berekent NNOF heel precies de hoeveel CO2-uitstoot die bespaard werd dankzij het hergebruik van uitgediend materiaal. Het geeft hiervoor een ‘eco-certificaat’ aan de klant waarop de besparing vermeld staat, evenals een meer tot de verbeelding sprekende omrekening naar vermeden kilometers met een gemiddelde auto. Voor het VAC Gent is dat 13.635 kg CO2besparing of 96.773 km.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 15

/VAC, GENT

BUSINESS CASE

Sarah Blee - courtesy of POLO ARCHITECTS

Nieuwe ambities voor de ontwikkeling van het Sint-Pietersstation Het Gentse Sint-Pietersstation werd in 1912 gebouwd op de spoorlijn Brussel-Oostende om tegemoet te komen aan de verwachtte toestroom van bezoekers voor de negentiende Wereldtentoonstelling in de geschiedenis, die er in 1913 in de onmiddellijke nabijheid plaatsvond. Het ontwerp van het station werd in 1908 toegekend aan ingenieur Louis Cloquet, die opteerde voor een monumentaal voorkomen. Vandaag is Gent Sint-Pieters het drukst bezochte station van heel Vlaanderen. Het onderging en ondergaat nog steeds een metamorfose tot comfortabel knooppunt voor trein, tram, bus, fiets, auto, taxi en voetganger. Op het programma staan de verlenging en verbreding van de perrons, 24 overdekte bushaltes, 12 overdekte tramhaltes, 10.000 fietsstallingen en 2800 ondergrondse parkeerplaatsen, die vanaf de R4 bereikbaar zijn met een in- en uitrit in de Sint-Denijslaan. Tussen de spoorwegberm en de Fabiolaan zal nog meer hoogbouw verrijzen. Site A5, ook als ‘Twingebouw’ aangeduid, voorziet in twee torens, waarvan de hoogste 90 m meet, verbonden door een vier verdiepingen tellende sokkel. De totale oppervlakte bedraagt 39.555m². Het ontwerp voorziet zowel kantoren als een breed residentieel aanbod met gemeenschappelijke binnenruimten. Voor zowel appartementen als kantoren wordt E 60 vooropgesteld. Aan de Fabiolaan, tussen de Aaigemstraat en de Snepkaai, zal het stadsontwikkelingsbedrijf sogent in samenwerking met een projectontwikkelaar een 600-tal appartementen bouwen. Het masterplan voor de ontwikkeling van de nieuwe stadswijk aan Gent Sint Pieters voorziet in meer dan 50.000 m² kantoorruimte en bijna 100.000 m² woonoppervlakte, hoofdzakelijk ondergebracht in woontorens. Als einddatum voor de realisatie wordt 2022 vooropgesteld.

16 WORKPLACE SHOWCASE 2014

De kantoorinrichting concept laat maximaal natuurlijk licht

Scandinavian Design Kinnarps zet zich in BelgiĂŤ al 21 jaar gepassioneerd in om van je werkomgeving een aangename plek te maken. Een plek waar je je goed voelt. Daarom stelt Kinnarps alles in het werk om functionaliteit en sfeer te combineren tot een aantrekkelijke werkomgeving, aangepast aan jou en jouw werkomstandigheden. Altijd met ergonomie en duurzaamheid in het achterhoofd.

Kinnarps nv - Heide 15 - 1780 Wemmel | T 02 456 0 456 - info@kinnarps.be - www.kinnarps.be

/ MARKET TRENDS

OFFICE MANUFACTURING & SUPPLY

TDS OFFICE DESIGN DE « BELGIAN TOUCH » TDS, een van de grootste fabrikanten van hedendaags kantoormeubilair in België, wist onlangs twee grote projecten binnen te halen bij het CHU van Charleroi en het auditbedrijf PricewaterhouseCoopers, goed voor 3.000 werkplekken in totaal. De troeven van het bedrijf: een volledige controle over het proces en een imago dat resoluut gaat voor ‘Made in Belgium’. Volgens Pascal Delhalle, de nieuwe CEO van het bedrijf, heeft het kantoor een ‘cultureel’ aspect dat niet alleen de status van het bedrijf weerspiegelt maar ook de manier waarop de medewerkers interageren. Hij vraagt klanten die hun kantoorruimte willen herinrichten om zich drie essentiële vragen te stellen: “Welke werkstijl moet de kantoorruimte bevorderen? Welke waarden moet de kantoorruimte uitstralen ten aanzien van de gebruikers en bezoekers? En ten slotte, in welke mate kan een nieuw kantoorconcept het gedrag van de mensen beïnvloeden?” NWOW als kern van de inrichtingsstrategie Ook rijst de strategische vraag naar de rol die de inrichting van de kantoorruimte moet spelen in het kader van een organisatorische verandering. Het NWOW-concept (New Ways of Working) bijvoorbeeld wil een minder hiërarchische werkomgeving creëren, de verantwoordelijkheidszin stimuleren en de flexibiliteit vergroten. De eigenlijke keuze voor NWOW dient gepaard te gaan met duidelijke plannen voor de toekomst, argumenteert Pascal Delhalle: “Er moet een werkomgeving opgebouwd kunnen worden die klaar is voor morgen. Het is een unieke kans om alle medewerkers te mobiliseren rond een bedrijfsproject”. Maar het is ook belangrijk om in te spelen op de behoeften, wat een grotere flexibiliteit van het werk en de invoering van flexdesk en job sharing impliceert. “Overal in Europa genieten meer en meer werknemers van flexibele werktijden”.

18 WORKPLACE SHOWCASE 2014

De nieuwe prioriteiten van TDS De nieuwe CEO heeft zich verschillende prioriteiten gesteld. De eerste is om de knowhow duurzamer te maken (ontwerp en productie van een metalen meubelgamma) en om nieuwe trends te volgen, zoals NWOW. Voorts wil TDS zijn doelgroepen beter informeren over de concrete uitvoering van volledige projecten, gaande van het ontwerp tot de installatie, waarvoor ze eveneens bij de fabrikant terechtkunnen. Ten slotte wil Pascal Delhalle de klanten meer betrekken bij R&D-projecten. Want TDS profileert zich in de eerste plaats door zijn status van fabrikant en ontwerper. Het is voor het bedrijf een manier om zich te onderscheiden van de verdelers, detailhandelaars en plaatsers van kantoormeubilair.

“ Het is belangrijk om de klant te laten wegdromen met voorstellen die hij twee seconden eerder niet voor mogelijk hield “ “Op die manier behouden we de volledige controle over de keten, van het ontwerp tot de installatie” aldus Pascal Delhalle. “We hebben een productafdeling, een studiebureau en een inplantingsbureau”. De productafdeling verzamelt de verschillende trends op de markt en staat in voor specifieke projecten op maat. Samen met het studiebureau ontwikkelt de productafdeling nieuwe concepten, terwijl het inplantingsbureau de beste inplantingsmogelijkheden voor de toekomstige werkomgeving van de klant bestudeert. In sommige projecten, zoals dat van PwC, kunnen elementen op maat geïntegreerd worden.

Pascal Delhalle, CEO, TDS Office Design

Het ‘Made in Belgium’-aspect is voor PwC en het CHU van Charleroi tevens bepalend geweest voor hun keuze om met TDS samen te werken. “Onze klanten kunnen rekenen op de flexibiliteit van onze fabriek, productiecapaciteit en medewerkers”. TDS is trouwens volop consultants aan het aanwerven die oplossingen kunnen aanbieden: “Het tijdperk van de verkopers is voorbij. Het is belangrijk om de klant te laten wegdromen met voorstellen die hij twee seconden eerder niet voor mogelijk hield”. Jean-Claude Verset ✍ Twee grote projecten gerealiseerd door TDS Onlangs heeft TDS Office Design twee grote projecten binnengehaald die voor het einde van het jaar uitgevoerd zullen worden. Het eerste project in opdracht van het Hôpital Civil Marie Curie (CHU van Charleroi) heeft betrekking op de realisatie van 460 werkplekken en opbergmeubels. Het tweede project, in het Groothertogdom Luxemburg, is in opdracht van het auditbedrijf PwC (PricewaterhouseCoopers) dat eind dit jaar naar zijn nieuwe kantoorgebouw verhuist waarvoor TDS de inrichting verzorgt. Het project is goed voor 2.500 werkplekken en opbergmeubels.

EEN FRISSE AANPAK VOOR DE VERNIEUWDE KANTOREN VAN IBECOR

WORKPLACE SHOWCASE 2014 19

/IBECOR, BRUSSELS

BUSINESS CASE

In de bestaande werksituatie zaten de medewerkers verstopt achter een indrukwekkend aantal hoge kastwanden, die de werkvloer bovendien verkavelden in individuele hokjes en ‘bastions’. Alle medewerkers bakenden hun eigen domein af. Door de tussenkomst van Global werden de muren fysiek en psychisch gesloopt, om licht, lucht en communicatie toe te laten in een opmonterende werkomgeving. Het bedrijf Ibecor (International Beverages Corporation) kan terugblikken op een lange geschiedenis. Al midden de jaren twintig startte het vanuit België de export van grondstoffen, verpakkingsmateriaal en wisselstukken naar de toenmalige kolonie Congo. De aard van de handel en vooral het bewerkte exportgebied, maken dat papieren documenten nog een hoofdrol spelen in de dagelijkse activiteiten van Ibecor en hierin op korte termijn waarschijnlijk ook weinig verandering zal komen. Directie geeft voorzet voor frisse aanpak De algemeen directeur zorgde voor een frisse wind en nam zich voor de bestaande situatie drastisch te veranderen. Ibecor moest een jonge en dynamische werkomgeving bieden aan de medewerkers. Om de gewenste verandering in de praktijk om te zetten werd beroep gedaan op Global design, project & facility management, een buur, want gehuisvest in hetzelfde gebouw.

Een opmerkelijk ‘kunstwerk’ ontvangt de bezoekers: een kaart van het Afrikaanse continent, ingekleurd met flesjes Heineken.

20 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Steven Valkeniers, commercieel verantwoordelijke & partner, die al van bij de oprichting deel uitmaakt van Global: “Als deel van het veranderingsproces hebben we na een analyse van de situatie ook de gebruikers bevraagd. We stuitten op heel wat weerstand, op het vastklampen aan het individuele en strikt afgebakende werkterrein, terwijl onze opdrachtgever echt gewonnen was voor een open space inrichting”. De studiefase leverde Global inzicht in de behoeften van de verschillende entiteiten binnen Ibecor, in de filosofie en de identiteit van het gecommercialiseerde biermerk. Er werd een volledig concept uitgewerkt met een nieuwe visie op de werkomgeving, waarin openheid, licht en lucht centraal stonden.

De voorstelling aan de verzamelde medewerkers lokte weinig reactie uit. Steven Valkeniers: “Eén persoon vormde de uitzondering en claimde een groot aantal kasten nodig te hebben. Daar hebben we onze specialist voor bemeubeling op afgestuurd om dat gegeven heel grondig te bestuderen. Er bleek een grond van waarheid in te zitten en het concept werd aangepast. De persoon die het meeste tegenwind gaf veranderde hierdoor plots in een ambassadeur voor de nieuwe werkomgeving en deed ook bij anderen enthousiasme oplaaien voor de verandering. De angst voor het onbekende is overigens bijna altijd de grootste hindernis die we moeten overwinnen!”. Sterke band met het merk Een belangrijke troef die voortsproot uit het delen van eenzelfde gebouw, was dat de activiteiten van Ibecor tijdens de werkzaamheden door Global vrijwel ongestoord konden doorgaan zonder tijdelijke verhuis naar een andere locatie. De lift brengt collega’s en bezoekers direct naar de ingang van Ibecor. Hier verwelkomt een opmerkelijk ‘kunstwerk’: een kaart van het Afrikaanse continent, ingekleurd met flesjes Heineken. De band met het biermerk wordt verder versterkt achter de dubbele glazen toegangsdeur, waar een breed uitgezette glazen wand ingevuld met bierflesjes de achterliggende cafetariazone afschermt. Naast de cafetaria werden de representatiefuncties (receptie en vergaderzalen) en het financiële departement geconcentreerd aan één kant van de centrale kern van het gebouw, om er een zowel representatieve als dynamische onthaalzone te creëren. Tegenover de afdeling boekhouding zijn drie vergaderzalen ingericht. Steven Valkeniers: “Bij het uitwerken van het concept ging speciale aandacht naar het maximaal binnenhalen van natuurlijk licht, naar de uitzichten vanop elke werkplek en naar akoestische absorptie van omgevingslawaai. Bij de medewerkers van de boekhouding lagen vroeger alle vensterbanken vol dossiers. Wij ontwierpen een kastensysteem dat in de diepte deels doorsteekt in de gang en maximaal bergruimte biedt, terwijl het glasvlak erboven licht laat doorstromen tot in de gang en de aangrenzende vergaderzalen”.

De cafetaria beschikt over een modern ingerichte open keuken met ‘bar’-zijde en is zo opgevat dat ze ook als vergaderruimte kan dienst doen.

De band met het biermerk Heineken is sterk aanwezig. Achter de dubbele glazen toegangsdeur, waar een breed uitgezette glazen wand ingevuld met bierflesjes de achterliggende cafetariazone afschermt.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 21

/IBECOR, BRUSSELS

BUSINESS CASE

De open space is ingericht met zéér comfortabele werkplekken. Ook hier ging extra aandacht naar een doeltreffende geluidsisolatie en royale opbergmogelijkheden, zonder dat deze het uitzicht te sterk beïnvloeden.

De andere kant van het platform kreeg een open space inrichting met zéér comfortabele werkplekken. Ook hier ging extra aandacht naar een doeltreffende geluidsisolatie en royale opbergmogelijkheden, zonder dat deze het uitzicht te sterk beïnvloeden. De openheid is ook hier opvallend en wordt geaccentueerd door de heldere kleuren en warme materiaalkeuze. Global ontwierp heel wat maatwerk voor de inrichting, met o.a. printer en shredder corners. Tegen de actuele trend in beschikken alle Ibecor-medewerkers nog steeds over een eigen werkplek. Dat heeft enerzijds te maken met de sterk aan papieren documenten verbonden werkzaamheden en anderzijds de beschikbare kantooroppervlakte die niet verplichtte tot millimeteren met de inrichting.

22 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Na de ontegensprekelijk ingrijpende verandering is iedereen tevreden over het eindresultaat. Vooral de interne contacten hadden baat bij de veranderring, maar ook bezoekers en zakenrelaties drukken hun goedkeuring uit voor de nieuwe look van het bedrijf. Eduard Coddé ✍ Marc Detiffe  Op de glazen wanden van de kleinere vergaderzalen in dit deel van het plateau is een folie aangebracht met de afbeelding van schuimend bier, wat alweer de band met het merk benadrukt.

ADMOS

EEN HARMONIEUS EVENWICHT TUSSEN INTERIEUR EN EXTERIEUR

Yvan Glavie

Jones Day, Brussels Een advocatenkantoor dat kiest voor creativiteit

WORKPLACE SHOWCASE 2014 23

/ADMOS Yvan Glavie

PUBLI-VIEW

Voor de inrichting van haar nieuwe ruimten in de prestigieuze Zavelwijk in Brussel, besloot het advocatenkantoor Jones Day een beroep te doen op Admos. Een opdracht die Admos concreet uitwerkte tot een modern concept op maat en geïnspireerd op de architecturale vormen van de voorgevel van het gebouw.

uiteindelijk om het project niet helemaal te delegeren maar betrokken te blijven bij de rijping van het verhuisproces: “We waren op zoek naar een partner met wie we een dialoog konden aangaan zonder een strak stramien opgelegd te krijgen”. Een klantgerichte aanpak die precies past in de filosofie van Admos.

Reden voor de verhuizing is de uitbreiding van het advocatenkantoor. “We wilden niet alleen onze activiteiten maar ook onze praktijken uitbreiden” aldus Sébastien Champagne, advocaat-vennoot bij Jones Day. De bedoeling van het project was om werkplekken te voorzien voor het huidige personeelsbestand van een veertigtal advocaten, een aantal dat op termijn tot een zestigtal advocaten zal oplopen. Er moesten dus evenveel gesloten kantoren komen, naast enkele grote ruimten voor het backofficepersoneel.

Van buiten naar binnen Het inrichtingsproject dat voor Jones Day uitgewerkt werd, sluit aan op een designbenadering die afgestemd is op de architectuur van het gebouw. Admos koos ervoor om de uitwendige kenmerken van het gebouw naar binnen te brengen, heel in het bijzonder de harmonieuze raambogen.

Yvan Glavie

De beslissing om de oude kantoren te verlaten, kwam er begin 2013 en in april 2014 was de verhuizing rond. Het project werd uitgevoerd in het kader van een huurcontract, aangezien Jones Day beleidsmatig geen eigenaar van zijn kantoren is. Er werd voor een verhuizing geopteerd omdat het niet mogelijk was om de oppervlakte te vergroten op het vorige adres in de Brand Whitlocklaan, een locatie die overigens onvoldoende in het oog sprong. “We kenden ons toekomstige gebouw in de Regentschapstraat goed omdat we er vaak kwamen toen de Rechtbank van Koophandel er nog gevestigd was. Het gebouw is centraal en dus ideaal gelegen” verklaart Sébastien Champagne, die deel had in de keuze van de locatie. “Een zakenwijk en een historisch centrum vlak bij het Justitiepaleis, belangrijke actoren in de economische wereld en de Europese instellingen”.

Een unieke centrale trap zorgt voor de communicatie tussen de drie verdiepingen.

24 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Eens de keuze vaststond, heeft het advocatenkantoor een facilitator ingeschakeld om de onderhandelingen te voeren. Na een offerteoproep werd de verhuizing van het 2.500 m² tellende kantoor naar een ruimte van 4.000 m² toevertrouwd aan het architectenbureau Admos. “We hebben er heel bewust voor gekozen niet samen te werken met een partner die al te veel ervaring had met advocatenkantoren en die daardoor in de verleiding kon komen om een nieuwe versie van reeds uitgevoerde projecten te implementeren”. Het doel van Jones Day was

De keuze van het inrichtingsmateriaal en het meubilair is geïnspireerd op het beroep van advocaat. “Het was onze bedoeling om klassieke kantoren een moderne en dynamische elegantie te geven, zonder toegevingen aan modeverschijnselen”. Met dat doel voor ogen werd al het meubilair op maat gemaakt. De nieuwe indeling van de ruimte omvat nu een conference center voor het onthaal van de cliënten. Deze grote, volledig uitgeruste zaal beschikt over een Wi-Fi-netwerk voor de gasten en een kleine lounge. Er is ook een tweede, moduleerbare zaal. Om te vermijden dat er kabels zichtbaar zouden zijn, werd de nodige spitstechnologie voor alle voorzieningen geïntegreerd in de tafels, plafonds, vloeren en muren. “De uitdaging was om onze cliënten te kunnen ontvangen in de best moduleerbare omstandigheden, maar ook om over comfortabele kantoorruimten en een gezellige bibliotheek te beschikken” legt Sébastien Champagne uit. Link tussen de verdiepingen De verticale link tussen de verschillende bouwlagen vormt de wervelkolom van het project, aldus Christophe Erkens. Een unieke centrale trap zorgt voor de communicatie tussen de drie verdiepingen. De bibliotheek, waarvan het meubilair volledig op maat ontworpen is, werd rond de trap ingericht, terwijl een glazen kubus een visuele identiteit tussen de verdiepingen creëert. Boven de trap hangt een indrukwekkende luchter, als een soort van centrale totem, die voor

Yvan Glavie

Het inrichtingsproject sluit aan op een designbenadering die afgestemd is op de architectuur van het gebouw. De uitwendige kenmerken van het gebouw, en vooral de harmonieuze raambogen, werden naar binnen gebracht.

de verlichting zorgt. Om tot dit spectaculaire resultaat te kunnen komen, moesten heel wat berekeningen gemaakt worden met betrekking tot de stabiliteit van de tegels en het beantwoorden aan de brandregelgeving. “Wat dit project zo interessant maakt, is dat het op maat ontwikkeld is” aldus Christophe Erkens. “Elk onderdeel is uniek, elk meubel werd uitgedacht, getekend, gedetailleerd. Functie en locatie zijn natuurlijk hoofdzaak in dit proces”. De ultieme uitdaging voor Admos was om een creatieve omgeving te laten ontstaan, die duurzaam is qua look & feel. “Het belangrijkste is dat het interieur van het gebouw tijdloos blijft. En vanuit dat oogpunt is dit project zeker geslaagd”.

Christophe Erkens Associate Partner

Anthony ShaikH Associate Partner

Brusselsesteenweg, 22 1310 Terhulpen +32 (0)2 634 30 10 contact@admos.be www.admos.be

WORKPLACE SHOWCASE 2014 25

“In het kader van het Move Plan worden bij GSK 3.000 tot 3.500 verhuizingen per jaar uitgevoerd. Het gaat daarbij om verhuizingen binnen hetzelfde gebouw, tussen gebouwen op dezelfde vestiging of tussen vestigingen. De bedoeling was om het beheer van deze ‘moves’ beter uit te besteden door een transparantere en flexibelere werkwijze te creëren, wat gepaard gaat met de opstelling van een dienstencatalogus”.

MOVE PLAN: VERHUIZEN OP BASIS VAN ‘JOB PACKAGES’

ANALYSE EN UITBESTEDINGSMODEL Eind juni is de redactie van Profacility rond de tafel gaan zitten met de FM-verantwoordelijken van GSK en de directie van Aremis om de implementatie van een innoverende organisatiestructuur voor de verhuizing van werkplekken en space management onder de aandacht te brengen. Het concept werd ontwikkeld door Benoit Schmits en Andy Neefs van GSK en uitgevoerd door het bedrijf Aremis. Waren aanwezig op de bijeenkomst: Benoit Schmits, Director BeSM, WW Enterprise Facility Management, Andy Neefs, Soft Service Manager bij GSK Biologicals, Jean-Michel Kluft, Group Operations Director bij Aremis en Bart D’heer, Major Account Director bij Aremis. Wat houdt deze nieuwe organisatiestructuur in en vanwaar komt dit idee? Benoit Schmits neemt als eerste het woord: “Het idee is voortgekomen uit de toename van het jaarlijkse aantal ‘moves’. Door de ontwikkeling van het Smart Working-programma, waarbij nu zo’n 2.500 medewerkers van de 5.000 bij GSK betrokken zijn, was het moeilijk geworden om het aantal bewegingen in te calculeren. Zo kwamen we op het idee om te variabiliseren: in plaats van een tiental personen die instonden voor een bepaald aantal taken ter

26 WORKPLACE SHOWCASE 2014

plaatse te hebben, wilden we een transparantere en flexibelere werkwijze creëren door deze taken uit te besteden, wat leidde tot de opstelling van een dienstencatalogus. Dat was het uitgangspunt voor het Move Plan”. Andy Neefs voegt er nog aan toe: “De invoering van het Move Plan is geen gevolg van de implementatie van het Smart Working-programma, hoewel het er wel toe bijgedragen heeft. Maar zelfs als we Smart Working niet ingevoerd hadden, waren we toch ook in die richting beginnen te denken”. Voor de lancering van het Move Plan stond een team van Aremis, dat permanent gestationeerd was bij GSK, in voor zogenaamde ‘open’ taken, waarvan het kader en het dienstenniveau niet volledig vastlagen. Het team kreeg van dag tot dag taken van uiteenlopende omvang toegewezen die gerelateerd waren aan het grote aantal verhuizingen binnen GSK, een sterk groeiend bedrijf waarvan het personeelsbestand in zeven jaar tijd verdubbeld is. GSK registreerde op jaarbasis namelijk 3.000 tot 3.500 verhuizingen: binnen hetzelfde gebouw, tussen gebouwen op dezelfde vestiging of tussen vestigingen. “In het begin hield een team van twee à drie personen zich hiermee bezig” herinnert Benoit Schmits zich nog goed. “Uiteindelijk is dit team aangegroeid tot een tiental personen. Toen hebben we besloten om ons model te herzien en bepaalde diensten uit handen te geven. We wilden een aantal activiteiten in één dienst hergroe-

peren die we dan zouden kunnen evalueren in termen van prestaties. We gingen dus van een op activiteit gebaseerd contract over naar een resultaatgericht contract. Iedere dienst wordt precies gekaderd, nauwkeurig omschreven en afgebakend. We herdefiniëren een verhuizing van personen als de toepassing van één of meer services, die we dan nadien gemakkelijk kunnen evalueren”. Bepaling van de diensten aan de hand van een voorafgaande analyse Andy Neefs: “Voor de verhuizing van één persoon moeten al heel wat taken en activiteiten uitgevoerd worden die bovendien zeer divers kunnen zijn, zoals nieuwe tussenwanden plaatsen in een ruimte, een bureau verhogen, een verloren sleutel opnieuw laten maken, enzovoort. De activiteiten die onvermijdelijk uit elkaar voortvloeien, hebben we in één ‘dienst’ gebundeld. Elke gedefinieerde dienst bestaat bijgevolg uit een aantal taken, die automatisch allemaal uitgevoerd moeten worden, niet meer en niet minder, daar anders het nut van een prijs per dienst verloren gaat”. Op basis van de analyse werd een onderscheid gemaakt tussen repetitieve, terugkerende taken of taken die een specifieke kennis vereisen en andere taken die onder meer verband houden met het contact met de klanten of de architectuur of die creatiever van aard zijn. Het eerste type taken kan geïndustrialiseerd en gegroepeerd

/GSK BIOLOGICALS

BUSINESS CASE

worden in diensten waarvoor een beoogd resultaat of niveau vastgelegd kan worden en die min of meer vaste of vooraf bepaalde middelen vereisen. We kunnen m.a.w. een SLA opstellen en offertes voor tegen vast forfait aanvragen. Voor het tweede type taken ligt het moeilijker, omdat de nodige middelen om hetzelfde resultaat te bereiken te variabel zijn en van externe factoren afhangen. In tegenstelling tot de eerste groep taken is het hier moeilijker om een vast forfait te verkrijgen, omdat de contractant zich moet indekken tegen het risico op afwijkingen waarop hij geen vat heeft. De nauwkeurigheid van deze analyse is doorslaggevend voor de kwaliteit, licht Benoit Schmits toe: “Een dienst die niet nauwkeurig beschreven is, kunnen we nooit verbeteren, omdat we die dienst niet kunnen vergelijken met wat de dag voordien gebeurd is, of ergens anders, of door iemand anders... Het uitgangspunt van een continu verbeteringsproces is dan ook het documenteren van de procedures”. Oproep tot de markt Eens klaar met de analyse, wendde GSK zich tot de markt met een twaalftal goed beschreven diensten voor wat het te behalen resultaat betrof (specifieke indicatoren voor elke dienst) en werden toeleveranciers verzocht om een prijsraming op jaarbasis in te dienen voor het verstrekken van een aantal van deze diensten. Na ontvangst van alle offertes, hebben Andy Neefs en Benoit Schmits een blinde test uitgevoerd: zonder de offertes te lezen en zonder over een berekeningsmethode te overleggen, hebben ze elk een prijs bepaald die zij correct achtten. Andy Neefs: “Het doel was om onze percepties te vergelijken met die van de leveranciers. Het was een heel nieuwe aanpak waarvoor we geen benchmark hadden”. “Ik heb de gewoonte om na te denken in termen van orde van grootte om het belang en de kwaliteit van een dienstverlening te beoordelen. Op basis daarvan kan ik mij vervolgens een goed beeld vormen van de budgettaire impact” aldus Benoit Schmits. De juiste meeteenheid kiezen Welke meeteenheid kan gebruikt worden om het prijskaartje van een dienst te berekenen? Want naast de arbeidstijd moet mogelijk ook

“ Door een dienstencatalogus op te stellen, kan een reeks activiteiten die onvermijdelijk uit elkaar voortvloeien, in één dienst gegroepeerd worden. Deze diensten kunnen dan in termen van prestaties geëvalueerd worden en zo evolueert het op activiteit gebaseerde beheerscontract naar een resultaatgericht contract (SLA) “ rekening gehouden worden met technische kosten (IT, meubilair, transport, reparaties, wijzigingen,…). “Vooreerst heb je de benodigde arbeidstijd tot op de minuut precies nodig” antwoordt Jean-Michel Kluft. “Dan volgt het gebruikte materieel: vrachtwagens, bestelwagens, goederenlift, en ten slotte de terbeschikkingstelling van een Archibus-tool, waar alle gegevens geregistreerd worden. Als benchmark hadden we ook alle opdrachten die ons personeel het jaar voordien volbracht had voor GSK. Die hebben ons geholpen om tot een realistische prijszetting te komen”. Er zijn dertien diensten. Elke dienst is beschreven aan de hand van een eenheidsprijs die, dankzij de schaalvoordelen die er uiteraard mee gepaard gaan, afneemt op basis van het aantal bestelde eenheden. Voor de prijsbepaling wordt een systeem van schijven gehanteerd, bijvoorbeeld 1 tot 20 eenheden, 20 tot 50 eenheden, meer dan 100, enz. “Het is belangrijk om rekening te houden met die degressieve schijven” aldus Andy Neefs. “Zonder die schijven zouden we met meerkosten kunnen geconfronteerd worden in vergelijking met de vorige situatie”. “En voor Aremis was het risico hetzelfde maar in de andere richting” bevestigt Jean-Michel Kluft. Reactie van de markt Sommige van de benaderde leveranciers waren verrast, andere hebben zelfs afgehaakt. Volgens Andy Neefs is de verklaring hiervoor te zoeken bij de angst voor het risico verbonden aan een systeem dat vereist dat de inhoud van de taken goed geëvalueerd wordt en hierop ingespeeld wordt: “We hebben een offerte gevraagd voor een opdracht die zowel onder het beroep van architect als onder het operationele viel, voor taken die gewoonlijk uitgevoerd worden door verschillende bedrijven. Dienstverleners die zich vooral op het operationele richten, weerhield dit om een offerte in te dienen”.

Benoit Schmits, Director BeSM, GSK Biologicals

WORKPLACE SHOWCASE 2014 27

/GSK BIOLOGICALS

BUSINESS CASE

“Wij stootten op dezelfde hinderpalen toen we verhuisbedrijven geraadpleegd hebben om samen met ons voor GSK te werken” verklaart Jean-Michel Kluft. “Bedrijven die gewoon waren om per uur of per kubieke meter te werken en die niet samen met ons konden evolueren naar deze nieuwe principes, hebben afgehaakt”. Stand van zaken Move Plan is een innovatie van GSK die toegepast wordt in een ruimere analyse van de totale kwaliteit, met als doel een activiteit meetbaar te maken. Dit concept, dat door Andy Neefs en Benoit Schmits uitgedacht is, wordt nu door Aremis aan andere bedrijven aangeboden onder de naam ‘M&O’: Move and Occupancy Management. Het is een van de vormen van Integrated Facility Management waarnaar organisaties zich meer en meer richten. De twee partnerondernemingen hebben een verlengbaar contract van drie jaar gesloten. Benoit Schmits: “Vanaf het begin streefden we naar vereenvoudiging, standaardisering en besparing. Bovendien hebben we het risico op een schommelend activiteitenvolume geoutsourced. Daar komt nog de grotere nauwkeurigheid en transparantie van de uitgevoerde taken bij”. “Vroeger was elke ‘move’ amper vastgelegd en was één persoon verantwoordelijk, met alle risico’s op incidenten (ziekte, afwezigheid) die daarmee gepaard gingen, zelfs al waren die mensen sterk geëngageerd om er een succes van te maken. Nu het proces geïndustrialiseerd is, werkt iedereen op dezelfde manier (en kan iedereen dus iedereen vervangen), terwijl iedereen vroeger zijn eigen werkwijze had om tot een goed resultaat te komen”, stelt Jean-Michel Kluft vast. Interne klanten merken helemaal niets van de organisatorische verandering, maar het proces is betrouwbaarder en meer gestandaardiseerd geworden. “You cannot manage what you don’t track” besluit Bart D’heer. Patrick Bartholomé ✍

28 WORKPLACE SHOWCASE 2014

GSK Biologicals, Waver

“Bij schitterende glazen hoort een stralende glimlach.” Valérie Jansen, zaalmedewerkster gastenrestaurant Central Park Belgacom, Brussel

Valérie is de gastvriendelijkheid in persoon. “De zaal is prachtig en het eten lekker. Maar de klantvriendelijkheid maakt een etentje bij Belgacom echt onvergetelijk. Daarom moet mijn glimlach even helder schitteren als de glazen.” Die glimlach weerspiegelt het karakter van ISS – een half miljoen toegewijde mensen wereldwijd, die uw medewerkers service leveren met oplossingen op maat en de kracht van de Human Touch. Allemaal om uw business te doen groeien. FACILIT Y M A N AGEMEN T HT Belgacom 300 x 230 NL - FR Profacility.indd 1

CLEANING

SUPPORT

PROPERTY

C AT E R I N G

SECURIT Y

issworld.com/catering 5/09/2014 9:39:38

FORUM

BEDREIGING VOOR DE PRODUCTIVITEIT BIJ KENNISWERKERS In de bedrijfswereld zijn vandaag hoofdzakelijk ‘brein-werkers’ aan de slag. Zowat iedereen is het erover eens dat het brein vandaag het belangrijkste tool is voor het werken. De bedrijven hebben er dus alle belang bij om het beste uit het brein van hun medewerkers te halen, maar managers weten niets precies over het functioneren van het brein. Daardoor nemen bedrijven dikwijls voor hun medewerkers foute en contraproductieve beslissingen. Dat is de glasheldere conclusie van Prof. Dr. Theo Compernolle in zijn boek ‘BrainChains’. Dr. Theo Compernolle

Door het gebrek aan kennis worden bijvoorbeeld steeds weer en zeer kortzichtig kantoren gebouwd en ingericht op een manier die totaal geen rekening met de noden van hun ‘breinwerkers’, met enorme productiviteitsverliezen, demotivatie en verhoging van de negatieve stress tot gevolg. Maar het is niet alleen de onwetendheid van de top van bedrijven die de intellectuele productiviteit van de medewerkers ondermijnt. Die medewerkers kennen ook de gebruiksaanwijzing van hun brein niet en werken dan dusdanig dat ze hun eigen intellectuele productiviteit zwaar ondermijnen. Zo zijn velen ervan overtuigd te kunnen multitasken, terwijl dat volstrekt niet lukt zonder een drastische daling van de productiviteit. Multitasken is utopie Multitasken is het omschakelen van de ene taak naar de andere, wat gepaard gaat met een enorm tijd- en kwaliteitsverlies. Ons brein is niet in staat om zonder tijd-, kwaliteit-, geheugen- en energieverlies de aandacht voortdurend te verleggen. Het moet het actieve werkgeheugen telkens leegmaken, herladen voor de inbrekende taak, terug wissen en herladen om verder te gaan waar het was gestoord. Daarbij treden verliezen van informatie op.

“ De inrichting van de werkplekken met ‘open spaces’ is vandaag vaak contradictorisch t.o.v. de nood aan concentratie. De breinwerker heeft nood aan private “bubbles” om zich te kunnen concentreren. Wanneer hij of zij deze verlaten, moet de omgeving communicatie en uitwisseling stimuleren “

Het menselijk brein kan slechts één ding tegelijk aan. Telkens het verstoord wordt bij het uitvoeren van een taak – vb. een inkomende mail waarop men spontaan reageert - gaat dit gepaard met een gemiddeld tijdsverlies van 11 minuten! Voor eenvoudige taken verdubbelt de benodigde tijd, voor complexe verviervoudigt dit gemakkelijk, terwijl er ook een stressgevoel de kop opsteekt en het foutrisico sterk toeneemt. De grote boosdoener is het altijd en overal ‘connected’ willen zijn. Dat resulteert in een onafgebroken reageren op triggers, die nieuwe triggers uitlokken waarop we onmiddellijk willen reageren. Dit eindeloos proces van reageren heeft niets met het eigenlijke werken te maken, maar resulteert in een voortdurend ondermijnen van de concentratie en een gebrek aan tijd om grondig na te denken. “Niet de techniek is de boosdoener, maar wel de manier waarop we die techniek gebruiken” concludeert Dr. Theo Compernolle. “Wij slagen er op die manier gewoon niet in om de schitterende synergie tussen de ons aangereikte technische mogelijkheden en ons brein te realiseren. Een enquête bij hogere kaderfuncties geeft aan dat 15% van hen zelfs geen 45 minuten tijd per week vindt om rustig na te denken, dé kerntaak binnen hun functie!”.

Gezocht duur talent rendeert niet Er is heel wat te doen rond de ‘war for talent’, maar wanneer de gezochte topproﬁelen bij breinwerkers gevonden zijn, renderen ze ondermaats door een niet aangepaste werkomgeving. Dr. Theo Compernolle: “In open kantoren rendeert duur toptalent slechts voor 60% of minder door de voortdurende verstoring van hun concentratie, vooral door lawaai en telefoongesprekken om hen heen, wat ook nog eens meer fouten met zich meebrengt”. De inrichting van de werkplekken met ‘open spaces’ is vandaag vaak contradictorisch t.o.v. de nood aan concentratie. Volgens Dr. Theo Compernolle heeft de breinwerker nood aan private “bubbles” om zich te kunnen concentreren. Wanneer hij of zij deze verlaten, moet de omgeving communicatie en uitwisseling stimuleren. Vandaag wordt er dikwijls net andersom ingericht, bedreigend voor de concentratie, zodat de werkplek onwerkbaar wordt. Dr. Theo Compernolle besluit dat de praktijk zelfs nog veel erger is dan zijn onderzoeken laten vermoeden, door de combinatie van kantoren die de concentratie hinderen met breinwerkers die hun eigen concentratie verstoren door altijd verbonden te zijn. Daarom moeten zij in de eerste plaats de eigen stoorzenders uitschakelen, en moet de werkomgeving dan de herwonnen concentratie mogelijk maken.

Ontketen je Brein Dr. Theo Compernolle is neuropsychiater, onafhankelijk internationaal consultant, executive (team)coach, trainer en keynote/motivational speaker op het vlak van stress en leiding geven. Hij is tevens adjunct professor aan de CEDEP business school, adjunct Professor aan het INSEAD, Visiting Professor aan het TIASNIMBAS en de VLERICK School for Management en Professor aan de Vrije universiteit Amsterdam. Dr. Theo Compernolle is ook voormalig Professor in Leadership and Personal Development aan de SOLVAY Business School (ULB). Hij publiceerde recent een boek ‘BrainChains’ waarin uitgebreid wordt ingegaan op de vier ‘BreinKetens’ waarmee professionals hun productiviteit ondermijnen. Dit is het resultaat van vijf jaar onderzoek, het bestuderen van meer dan 600 publicaties en een enquête bij 1200 professionals (50% managers). Het boek zal in oktober in het Nederlands verschijnen bij uitgeverij Lannoo, met als titel ‘Ontketen je Brein’”. Dr. Theo Compernolle zal gastspreker zijn tijdens de eerstvolgende Facility Night die plaats heeft op 25 november in Brussel c/o AG Real Estate, 152, rue des Deux Gares (Anderlecht) Het boekwerkje ‘The Fifth BrainChain: Brain hostile open oﬃces’ is gratis downloadbaar op: www.brainchains.org

Eduard Coddé ✍

WORKPLACE SHOWCASE 2014 31

/JBC, HOUTHALEN

BUSINESS CASE

32 WORKPLACE SHOWCASE 2014

LOFTSFEER VOOR HET NIEUWE HOOFDKANTOOR VAN EEN MODEKETEN Voor de bekende Belgische modeketen JBC ontwierp Buro B uit Genk een nieuwe hoofdzetel en de nodige logistieke infrastructuur in Houthalen-Helchteren. Houthalen was al de thuisbasis van de modeketen en de directie verkoos ook nadrukkelijk daar te blijven. Voor Bart Claes, CEO van JBC was het centraliseren van de administratie, het creatief team en de logistiek op één locatie een essentieel gegeven. Buro B heeft samen met Pami een gebruiksvriendelijke en warme werkomgeving ontwikkeld, die perfect aansluit bij de architectuur van het gebouw.

Architecten Rob Gijsenberg & Kurt Gooris van Buro B onderzochten eerst de optimale inplanting van de gewenste functies op het beschikbare bouwterrein in de industriezone Centrum Zuid. Door het grondgebruik te maximaliseren werd de nodige flexibiliteit naar de toekomst in het project geïntegreerd. Geen overbodige luxe zo is gebleken, want sinds het initiële masterplan is er al 5.000 m² industriebouw toegevoegd op de site die grenst aan een oprit van de E314. Het kantoorgebouw voor de administratie, het creatief team en de directie is op een hoek van de site opgetrokken, zodat niets een latere uitbreiding van de magazijnen in de weg staat.

De nieuwe JBC hoofdzetel en de nodige logistieke infrastructuur zijn gelegen in Houthalen-Helchteren de site die grenst aan een oprit van de E314. De zuid-georiënteerde gevel is de voorgevel en kijkt uit op de al lang geplande en veel omstreden Noord-Zuid-Verbinding, wat een optimale zichtbaarheid garandeert.

De loftsfeer: zichtbaar beton en stalen structuren ondersteunen de beoogde sfeer, terwijl het gebruik van hout voor de gevelaankleding de nodige warmte toevoegt. Vast tapijt verzekert het dempen van de loopgeluiden van damesschoenen met een hak.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 33

/JBC, HOUTHALEN

BUSINESS CASE

“ Bij JBC is het personeelsbestand 80% vrouwelijk, wat resulteerde in een ‘vrouwvriendelijk gebouw “

➌

➊ Voor de inrichting van de werkplekken viel de keuze op het bestaande Pami ‘b.long+’ kantoorconcept, een modulaire bench voor maximale flexibiliteit naar de benodigde werk plekken en die toelaat alle denkbare ICT-bekabeling vlot te verwerken. Lamp ‘Costanza’ by Luceplan. ➋

Opdrachtgevers Ann en Bart Claes zijn zich ten volle bewust van de motiverende waarde en de bijdrage tot de jobtevredenheid die uitgaat van een gezellige werkomgeving waar mensen zich thuis voelen. Buro B en Pami mochten er dan ook vooral geen koel en afstandelijk kantoorgebouw van maken, maar een werkomgeving met de uitstraling van een huiselijk gevoel.

➌

Een aantal afdelingen heeft bijzonder veel nood aan kasten om de veelheid aan stalen weg te bergen. Pami koppelde opbergkasten met daartussen een kledingrek, wat perfect tegemoet komt aan de vraag.

➊

34 WORKPLACE SHOWCASE 2014

➋

Aanvankelijk was het de bedoeling om het ontwerp meerfasig uit te voeren. Een eerste fase werd direct benodigd en voorziet in 8.600 m² werkruimte. Door de snelle expansie van het modebedrijf werd besloten om ook de tweede fase al te bouwen en casco voor te bereiden op de verdere afbouw, waardoor de extra vierkante meters zeer snel operationeel gemaakt kunnen worden. Het kantoorgebouw biedt nu 12.000 m² totale nuttige oppervlakte. De technische installaties omvatten warmterecuperatie uit het ventilatiesysteem, energiezuinige warmtepompen, vloerverwarming die omkeerbaar is om te koelen. Respect voor het milieu JBC hecht groot belang aan haar sociale verantwoordelijkheid als onderneming. Deze zorgzaamheid is ook alom aanwezig in zowel de constructie van het gebouw als de inrichting ervan. Pami heeft JBC bijgestaan met het vinden van leveranciers die over de noodzakelijke

milieulabels en certificaten beschikken. Bovendien worden de Pamikantoormeubelen in Belgisch Limburg geproduceerd, waardoor een lange transportweg kon vermeden worden en daardoor ook een aanzienlijk volume CO2-uitstoot, één van de elementen die doorwegen op het maatschappelijk verantwoord ondernemen door een organisatie. Loftsfeer Als modebedrijf en bouwheer stelde JBC zich tot doel voor de meer dan 200 medewerkers een esthetische en inspirerende werkomgeving te laten ontstaan. Opdrachtgevers Ann en Bart Claes zijn zich ten volle bewust van de motiverende waarde en de bijdrage tot de jobtevredenheid die uitgaat van een gezellige werkomgeving waar mensen zich thuis voelen. Buro B en Pami mochten er dan ook vooral geen koel en afstandelijk kantoorgebouw van maken, maar een werkomgeving met de uitstraling van een huiselijk gevoel, letterlijk ontworpen op maat van de medewerkers. Buro B en Pami namen kennis van het bedrijfsorganigram, om na te gaan welke afdelingen nauw samenwerken en waar de samenwerking vlotter dient te verlopen. Daarnaast betrok het de uiteindelijke gebruikers in het laten ontkiemen van het concept. De vanuit de brainstormsessies geformuleerde aandachtspunten waren de vraag naar het gebruik van warme materialen in het interieur, huiselijkheid, het overbrengen van de look & feel van JBC op het gebouw, een modieuze uitstraling en niet in het minst het akoestisch comfort. Bij JBC is het personeelsbestand 80% vrouwelijk, wat resulteerde in een ‘vrouwvriendelijk gebouw’. De verzamelde informatie werd door de architecten vertaald naar een loftsfeer in vier bouwlagen, met hoge plafonds en grote flexibiliteit voor wat het ruimtegebruik betreft. Een opmerkelijke keuze is ook dat de directie zelf de hoogste verdieping met het mooiste uitzicht weggaf om er het creatieve team samen te brengen, zodat ze er in alle rust en met een inspirerend uitzicht zouden kunnen werken. Zelf namen ze hun intrek op het gelijkvloers, kort bij de bezoekers en de vergaderfaciliteiten. Een ideale wereld, maar best een opmerkelijke wens voor de architecten.

Personaliseren Flex-werken is in eerste instantie beperkt tot de marketing afdeling omdat deze medewerkers slechts één dag per week op kantoor komen. De andere collega’s beschikken op dit ogenblik nog wel over een vaste werkplek. Het inkleuren van een heel eigen werkomgeving zoals bedacht basis van de veelvuldige contacten met de gebruikers, werd mogelijk gemaakt door Pami. “Heel wat bestaande modellen uit onze collectie werden gepersonaliseerd en aangepast tot een soort ‘limited edition’ voor het JBC-project” blikt Bart Driessen, Sales Director Pami terug. Om de warme sfeer in de kantoor- en ontvangstruimte te versterken, zijn er zetels geplaatst op de overgangen tussen de afdelingen. Zij dragen bij tot meer en betere onderlinge contacten tussen de verschillende teams. In de geest van de lofts in New-York biedt deze nieuwe werkomgeving een ruimtelijke indruk met rijkelijk lichtinval, warm en gebruiksvriendelijk. Ideaal om de creativiteit van de JBCmedewerkers te stimuleren die voortdurend nieuwe modetrends de wereld insturen. Eduard Coddé ✍ Thomas Vanhaute 

MVO gecertifieerd Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is heel actueel, maar helaas niet altijd de concrete dagelijkse praktijk. Daarom liet Pami zich als eerste leverancier van kantoorinrichtingen certificeren voor de MVO-prestatieladder. Deze MVO-prestatieladder is een in België nog weinig bekend certificaat dat eigenlijk slaat op de internationaal erkende en gehanteerde ISO26000 norm, maar die op zich niet certificeerbaar is. Dat is dankzij de samenwerking van een aantal certificerende organisaties nu wel gelukt met de MVO-prestatieladder. De recent afgesloten audit evalueerde 33 indicatoren. Pami doorstond glansrijk de door een onafhankelijke derde partij uitgevoerde audit, waarvan het certificaat voor 3 jaar geldig blijft. www.mvoprestatieladder.nl

WORKPLACE SHOWCASE 2014 35

/JBC, HOUTHALEN

BUSINESS CASE

Flex-werken is in eerste instantie beperkt tot de marketing afdeling omdat deze medewerkers slechts één dag per week op kantoor komen. De modulaire ‘Bench’ is voorzien voor 12 personen en zit gekoppeld aan een ingenieus systeem van beweegbare kasten, wat toelaat de ruimte optimaal te gebruiken. Wanneer de kasten niet in gebruik zijn, worden ze tegen de wand geparkeerd. Erboven zijn vakjes aangebracht, bedoeld voor de bedeling van post en diverse documenten. Werkplek ‘b.long+’ by Pami - bureaustoel ‘Papillo’ by Kusch + Co – opberg ‘Follow me 2’ by Vitra

36 WORKPLACE SHOWCASE 2014

➊

➋

➊

Buro B tekende ook een volledig nieuw meubelontwerp, dat de doopnaam ‘ADD-table’ kreeg en vandaag deel uitmaakt van de Pami-catalogus. Stoel ‘About a chair’ by Hay

➋

Architect Rob Gijsenberg: “Zelf hebben we graag een hoge tafel in onze pauzeruimte als afwisseling tegenover het werken aan werkplekken met de gebruikelijke hoogte. Een hoge tafel zet bovendien aan tot een heel ongedwongen gebruik, staand of zittend op een barkruk, spoort aan tot conversatie en ideeënuitwisseling”. ‘ADD-table’ valt op door het eenvoudige maar zeer vernuftige onderstel in gelakt staal, dat een stabiele steun biedt en de gebruikers toch nooit stoort omdat de steunende elementen nooit in de weg zitten. De hoge tafel is voorzien van een multiplex tafelblad met linoleumoppervlak, verkrijgbaar in verschillende afmetingen. De linoleumafwerking voelt warm aan en biedt een goede bescherming tegen intens gebruik. Bovendien is hierdoor heel wat kleurvariatie mogelijk.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 37

NNOF

BEWEGING VAN KANTOREN Zo vat Didier Pierre, gedelegeerd bestuurder van de PMC Holding, de activiteiten samen van de familiale holding die vier takken overkoepelt. Duurzaamheid is een speerpunt binnen de filosofie van PMC. Didier Pierre: “Het beperken van de impact van onze voetafdruk op het milieu vinden wij vanzelfsprekend en zou verplicht moeten zijn voor elke onderneming”. De PMC Holding overkoepelt vandaag D&C Services, dat zich met een team van 25 man - waaronder verschillende architecten en interieurarchitecten - concentreert op change management en het nieuwe werken; NNOF (Nearly New Office Facilities); Your MoverLogistics, dat montagediensten voor nieuw meubilair aanbiedt alsook het centraal beheer verzekert van meubelopslag voor klanten; en tenslotte Your Mover, de verhuistak voor kantoren, waarmee het allemaal begon. Alle takken onder de PMC Holding werken individueel of complementair, naargelang de opdracht. In 2000 startten de activiteiten van een eigen studiebureau, waarna de verhuiscoördinatie en later ook projectmanagement werden toegevoegd. In de periode 2005 - 2006 werden de activiteiten verder uitgebreid met interieurdesign voor de kantooromgeving. Tenslotte werd het servicepakket in 2011 - 2012 vervolledigd met het voorafgaande studiewerk en de begeleiding van change management. Belangrijke referenties zijn Unilever (inclusief branding), Deloitte, Coca-Cola, het Vlaams Administratief Centrum Gent, dat met een combinatie van gerecupereerd en nieuw kantoormeubilair werd ingericht.

38 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Kostbare grondstof “Alle bestaande kantoormeubilair is voor ons grondstof” benadrukt Didier Pierre. Deze vaststelling was aanleiding tot de oprichting van NNOF (Nearly New Office Facilities), dat officieel in 2010 boven de doopvont werd gehouden. NNOF bekommert zich om de look & feel van de totale kantoorinrichting via eigen interne ontwerpers of externe partners. Eerst worden de noden en verwachtingen van de klant in kaart gebracht; aansluitend volgt het inventariseren van het bestaand meubilair. Het opzet streeft altijd een maximaal hergebruik van bestaand materiaal na. Het ontwerp wordt na goedkeuring door de opdrachtgever omgesleuteld naar productietekeningen en verwerkingsinstructies. “Na de opstart van NNOF stelden we vast dat we hoofdzakelijk altijd dezelfde meubelmerken ontvingen voor recyclage” blikt Didier Pierre terug. “We beslisten dan ook tot het aanleggen van een database met daarin de voorkomende onderdelen en verwerkingsprocedures. Vandaag is het hiermee vertrouwd werken”. De aanpak van NNOF is zeer gevarieerd. In sommige gevallen kan het herstellen van de opgehaalde kantoormeubelen volstaan. In andere gevallen is een aanpassing nodig om in de nieuwe gebruikssituatie te passen. Heel uitzonderlijk is een meubel echt niet meer te redden en wordt het ontmanteld om te recycleren. Daaruit komen dan weer elementen/producten voor die voor heel andere doeleinden bruikbaar kunnen zijn.

Gemiddeld wordt ongeveer 80% gerecupereerd materiaal toegepast voor een ‘gennoft’ meubelproduct. NNOF is meer doen met minder en valt ook voordeliger uit. Het is een dienstverlening en verschilt daardoor grondig van de meubelproductie door een meubelmerk. “Alle benodigde werkzaamheden liggen binnen een straal van 30 km” verklaart Didier Pierre. Verrassend ecologische catalogus Naast het uitvoeren van maatwerkprojecten stelt NNOF sinds kort tevens een standaardgamma kantoormeubilair voor. Deze nieuwste ontwikkeling laat zich ontdekken in een verrassende catalogus, die alle productcategorieën omvat die aan bod komen bij een totaalinrichting van de kantooromgeving. Het ‘NNOFen’ mag niet verward worden met het opfrissen van bestaand meubilair. Het gaat om nieuwe, doordachte meubelcreaties, die samengesteld zijn uit gerecupereerde onderdelen. De producten hebben dan ook de looks van hedendaags meubilair en beschikken over uitstekende kwalitatieve en ergonomische eigenschappen. Bovendien zijn ze ontworpen naar de vereisten van het ‘nieuwe werken’, waar modulariteit en flexibiliteit voorop staan. Consequent focussen op duurzaamheid Met terechte trots deelt onze gesprekspartner mee dat zijn bedrijf een Carbon Footprint-berekening heeft laten uitvoeren in SCOPE 3. Didier Pierre: “ De derde scope omvat onze milieu-impact op alle vlakken : de milieu impact van de gebouwen, de mobiliteit en de totaliteit van de bedrijfsactiviteiten”.

/NNOF

PUBLI-REPORTAGE

“ In sommige gevallen kan het herstellen van de opgehaalde kantoormeubelen volstaan. In andere gevallen is een aanpassing nodig om in de nieuwe gebruikssituatie te passen. Heel uitzonderlijk is een meubel echt niet meer te redden en wordt het ontmanteld om te recycleren. “

Het consequent meten van alle gegevens is onontbeerlijk om de prestaties te blijven verbeteren en optimaliseren. In dit geval zijn het de bedrijven zelf die daartoe het initiatief moeten nemen. Dit doorgedreven engagement voor duurzaam ondernemen is ontstaan vanuit de persoonlijke overtuiging van Didier Pierre. “Ik ben me heel erg bewust van de klimaatverandering en de schaarste van grondstoffen” benadrukt hij. “Vrijwel al onze grondstoffen raken zeer snel op en daarom is het recycleren noodzakelijk. Door uitgediende kantoormeubelen terug te nemen, ze te herstellen, om te bouwen of finaal te recycleren worden massaal grondstoffen bespaard”. Daarnaast is er de EMAS-certificatie. EMAS is een Europees milieuzorgsysteem, waarbij iedereen binnen de onderneming dagelijks persoonlijke milieu gerelateerde doelstellingen krijgt opgelegd. Didier Pierre: “We promoten zelf EMAS bij onze klanten”. De bezorgdheid voor duurzaam ondernemen spreekt uit tal van aandachtspunten, zoals de nauwgezette selectie van de voertuigen, het inzetten van ‘eco driving coaches’ om door een aangepast rijgedrag het brandstofverbruik te beperken, het promoten van biodiversiteit op het bedrijventerrein waar het gevestigd is, de plaatsing van een insectenwand als bijdrage tot het voortbestaan van ons ecosysteem. Een filosofie die loont Van de meest courante kantoormeubelen (vb. archiefkast) heeft NNOF de LCA laten berekenen (lifecycle assesment). Daaruit

blijkt dat de NNOF-filosofie tot -90% aan CO2-uitstoot kan opleveren! “Voor de vermeden uitstoot geven we een certificaat uit” vervolledigt Didier Pierre. Sinds de oprichting van NNOF in 2010 werden al een 6000-tal werkplekken ‘ge-NNOFt’. Daardoor werd 600 ton CO2-uitstoot vermeden, bespaarden de klanten die de meubels hergebruikten zowat 2,4 miljoen euro en kon 240 ton afval vermeden worden.

Didier Pierre, Gedelegeerd bestuurder van de PMC Holding

Radiatorenstraat 1 1800 Vilvoorde +32 (0)2 255 19 90 info@nnof.be www.nnof.be

/VERITAS, KONTICH

BUSINESS CASE

‘HOUSE OF IMAGINEERING’ INSPIRERENDE WERKOMGEVING VOOR AMBITIEUZE FASHION RETAILER De geschiedenis van Veritas gaat terug tot 1892, toen JeanBaptiste Leestmans een oude merceriezaak kocht in hartje Antwerpen. Vandaag telt Veritas 120 verkooppunten in België en Luxemburg, en een bloeiende webshop. De bloei en diversificatie van deze fashion retailer leidde tot een ruimtegebrek voor zowel kantoren als magazijn. De betrokken site in Kontich liet geen uitbreiding toe. Dit zette Veritas aan om Deloitte in te schakelen voor het in kaart brengen van de verschillende sites op basis van een door AOS Group opgemaakt programma van eisen. De zoekopdracht werd strikt afgebakend met een straal van max. 15 km rond de oude site, dit met de nodige aandacht voor mobiliteit en het maximaal behouden van de medewerkers. Gezien deze nieuwe thuis moest tegemoet komen aan de internationale groeiambities incl. e-commerce, genoot een ‘build to suit’ oplossing al snel de voorkeur. De felle brand eind april 2013 zette echter extra druk op de realisatie van het nieuwe hoofdkantoor en verplichtte het Veritas-management niet alleen tot het uitschrijven van een noodscenario, maar tevens ook tot het opnieuw onder de loep nemen van de verschillende financiële & tijdsgebonden oplossingen. Uiteindelijk besloot Veritas het kantoor en logistiek centrum op te splitsen, waardoor het huren van een bestaande pand de beste oplossing leek. “De nood tot snel handelen werd een positieve stimulans. Iedereen werkte strikt en efficiënt” blikt Vanessa Boel, Styling & Visual Branding Manager bij Veritas terug. Zo werd in september 2013 een eerste concept voorgelegd, dat in november 2013 moest zijn afgerond. In januari 2014 was de geselecteerde nieuwe locatie beschikbaar om de inrichting van de 3000 m² vloeroppervlakte (NUA van 2826 m²), gelijk verdeeld over twee niveaus, te starten.

40 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Het Veritas-virus Het project genoot de volle steun van huidige voorzitter Marc Peeters, die zelfs aanmoedigde ‘er voluit voor te gaan’. Al snel kreeg het project de naam HOI - ‘House of imagineering’ - een conceptuele kapstok geënt op de Veritas historiek, haar waardes en het feit dat een job bij Veritas eerder een manier van leven is dan zomaar een job, een ‘Virus’. Vanessa Boel: “ De 120-jarige geschiedenis maar ook de Veritas populatie bestaande uit 90% vrouwelijke medewerkers, kon onmogelijk genegeerd worden. Geheel de inrichting is dan ook een aaneenschakeling van sferen met een hedendaagse interpretatie op deze Veritas-historiek. De verwijzingen zijn niet chronologisch verwerkt, waardoor elk nieuw bezoek resulteert in een ware ontdekkingstocht, geprikkeld door de seizoensgerelateerde trends. Anouk Schreurs, interieurarchitect bij AOS Group: “Drie werkgroepen dreven het concept: een vrouwelijk ‘emo’-team en twee mannelijk teams; team ratio & team techno”. Terug naar casco AOS Group nam de totale projectrealisatie op zich, van het ontwerp, de offerteaanvraag tot de gehele uitvoering van de werken. “Gezien de nieuwe inrichting grote impact had op de technieken, resulteerde dit begin januari 2014 in het voor 70% strippen van de aangetroffen kantooromgeving” verhaalt Jurgen van Beers, Project Manager AOS Group. “Het vroegtijdig inschakelen van studiebureau Encon heeft er voor gezorgd dat de HVAC installateur binnen de 6 weken het merendeel van de aanpassingen heeft kunnen uitvoeren, waardoor de strakke planning gerespecteerd bleef”. “Het nieuwe werken was geen doel op zich. De inrichting moest tegemoet komen aan de moderne en toekomstige kantoorwaarden, met de mogelijkheden tot flex-werken” licht Jurgen van Beers toe.

“Door zones te ontwerpen waarin personalisatie is toegestaan, bestaande uit informele hoeken, wachtzones, presentatie area’s, royale bergingen voor stalen en diverse vergaderopstellingen, beschikken de medewerkers over een volledig gepersonaliseerde werkomgeving, in tegenstelling tot de traditionele persoonlijke werkplek”.

Bart Vandenabeele, Facility Manager & Vanessa Boel, Styling & Visual Branding Manager bij Veritas.

“Ondanks een oppervlakte per werkplek van slechts 6 à 8m², levert de werkomgeving toch een zeer ruime, luchtige indruk, en genieten alle medewerkers van maximaal daglicht” geeft Bart Vandenabeele, Facility Manager bij Veritas, aan. “Mensen gaan spontaan bij elkaar zitten, zoeken hun plek in het gebouw, waardoor er nu al sprake is van een soort semi-flex-werken, terwijl er voorlopig nog een overschot aan werkplekken beschikbaar is. Bij de minste groei schakelen we over op volledig flex-werken, waar de inrichting ook op is afgestemd”.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 41

/VERITAS, KONTICH

BUSINESS CASE

➊

De HR-afdeling wordt gekenmerkt door een grote portretwand van alle medewerkers. Portretfoto’s gerealiseerd door Koen Keppens en Cia Jansen.

➋

De aankleding wordt hier versterkt door de diversiteit aan grafische elementen, geïnspireerd op de activiteiten van de retailer en haar geschiedenis.

➊ ➋

42 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Afwerking door het bedrijf SCARCO.

➋

“ Een diversiteit aan grafische elementen op de wanden, geïnspireerd op de activiteiten van de retailer, sporen de medewerkers aan tot een positieve en creatieve houding “

WORKPLACE SHOWCASE 2014 43

/VERITAS, KONTICH

BUSINESS CASE

Werkplek als modieuze sfeerplek “Elke zone in het kantoorlandschap is uniek qua inrichting” stelt Vanessa Boel. “Geen enkele ruimte is gelijk, een verwijzing naar de combinatiemogelijkheden van onze modeaccessoires die elke vrouw uniek maken. Toch is er ook een duidelijke eenheid bewaard door de materiaal- en kleurkeuze, ontleend aan onze huisstijl”. Anouk Schreurs: “De fashion geïnspireerde sfeeraanpak, met haar diversiteit in textuur, kleur of materiaal, leidde tot een selectie van een 600-tal referenties uit een totaal van maar liefst 3500 voorstellen voor het order kantoormeubilair! Niet eenvoudig, maar wel maximaal het concept ondersteunend. De inrichting is volledig geïnterpreteerd op sfeer, niet op een product of merk, wat ons toeliet om binnen een beperkt budget een visuele rijkdom te creëren”. De beleving start aan het onthaal. De bezoeker wordt hier niet ontvangen met een centraal geplaatste balie, maar in een uitnodigende omgeving, omarmd door de nieuwste colletie. In de aanpalende landschapsomgeving treffen we benches met een capaciteit van 6 werkplekken, omringd door bubbels en grote prik- en magneetwanden, die tegemoet komen aan de vraag tot het stimuleren van de onderlinge communicatie en creativiteit. De aankleding wordt hier versterkt door de diversiteit aan grafische elementen, geïnspireerd op de activiteiten van de retailer en haar geschiedenis. Zo zijn de glazen wanden voorzien van een verzameling stiknaden, van rechte steek tot kruisjessteek, de vergaderzalen aangeduid met een kledinglabel, of zijn her en der objecten op de wanden getekend alsof ze er net zijn neergezet. Het opleidingslokaal is ingericht als de herinterpretatie van een oud klaslokaal. Alle toiletdeuren zijn verschillend en tonen aan de binnenzijde een fotocollage, en de HR-afdeling wordt gekenmerkt door een grote portretwand van alle medewerkers, een momentopname als nieuw ankerpunt in de Veritas-geschiedenis.

44 WORKPLACE SHOWCASE 2014

De cafetaria is gedoopt tot ‘Café Creatif’. Een ontmoetingsplek waarbij de meeste meubels zijn voorzien van een creatief extraatje in de vorm van door de medewerkers gemaakt handwerk, en waar de keuken is opgebouwd uit speels aan elkaar gekoppelde volumes. Bart Vandenabeele: “Door ieders grote betrokkenheid binnen dit project is respect voor de werkomgeving dan ook vanzelfsprekend. Hierdoor worden geschreven regels en reglementen overbodig. De tiental georganiseerde activiteiten om de inrichting mee te laten evolueren met de nieuwste trends dragen hier natuurlijk toe bij”. Vanessa Boel: “Het is de bedoeling een ‘thuis’ te creëren, veeleer dan een kantoor; een herkenbare en inspirerende omgeving voor alle generaties. Voor ons is het dan ook ‘A never ending story’, omdat deze thuis zal blijven mee-evolueren met onze medewerkers en de jongste generatie die haar intrede maakt”. Eduard Coddé ✍ An Desmedt 

“ HOI – de House of imagineering’ is een conceptuele kapstok geënt op de Veritas historiek, haar waardes en het feit dat een job bij Veritas eerder een manier van leven is dan zomaar een job “

Spelers voor deze realisatie Real Estate consultancy www.profacility.be/aos AOS Group Deloitte Real Estate Laga Project management Totale projectrealisatie: AOS Group Studiebureau technieken: Encon Kantoormeubilair Ahrend Bene Vitra Scheidingswanden www.profacility.be/panall PAN-ALL

PAN-ALL nv Diebeke 13 9500 Geraardsbergen Belgium t +32 54 41 24 71 f +32 54 41 85 06 e info@pan-all.be

Systeemwanden Cloisons amovibles Office partitions

www.pan-all.be

WORKPLACE SHOWCASE 2014 45

Serge Brison

DE WERKRUIMTE ‘ANDERS’ INGERICHT

Serge Brison

ALTERNATIV WORKSPACE SOLUTIONS

46 WORKPLACE SHOWCASE 2014

/ALTERNATIV WORKSPACE SOLUTIONS

Alternativ Workspace Solutions biedt innoverende oplossingen voor modulaire en dynamische werkruimten aan. “We streven naar een intelligente inrichting” vat Philippe D’Archambeau, oprichter en eigenaar van Alternativ, in één zin samen. In meer dan twintig jaar is het bedrijf geëvolueerd van de verkoop van meubilair naar de uitwerking van geïntegreerde oplossingen voor volledige kantoorinrichtingen. Deze ontwikkeling werd gesterkt door de overname nu tien jaar geleden van de activiteiten van het bedrijf ‘Amovible’, gespecialiseerd in modulaire wanden. “Vandaag positioneren wij ons als schakel tussen de architect of binnenhuisarchitect, de project manager, de partner in meubilair en modulaire wanden en de eindklant” legt Philippe D’Archambeau uit. “Wij integreren en coördineren ideeën voor al deze dienstverleningen. Deze aanpak garandeert een perfecte autonomie in de uitwerking van oplossingen op maat voor onze klanten of hun architect”. De werkwijze Tijdens het eerste gesprek probeert Alternativ de behoeften van de klant te begrijpen en analyseren. Op basis van deze informatie wordt er een brainstorming georganiseerd met het eigen studiebureau om de referentiepunten van het concept vast te leggen en de oplossingen te bepalen die aan de klant of diens architect voorgesteld zullen worden. Zodra de klant zijn goedkeuring gegeven heeft, begint Alternativ een project op maat uit te werken, rekening houdend met een precies vastgesteld

budget en met een gegarandeerde planning voor de uitvoering. Aangezien elk project anders is, worden de voorgestelde oplossingen aangepast aan de vraag, waarbij het kan gaan om een totaalconcept, een voorstel voor meubilair en/of modulaire wanden of een combinatie van verschillende soorten voorstellen. Doordat Alternativ zorg draagt voor het volledige project, hoeft de klant zich niet bezig te houden met de coördinatie van de verschillende dienstverleners en kan hij bij één enkel aanspreekpunt terecht voor de uitvoering van zijn inrichting, zonder gevolgen voor het uiteindelijke budget. “We kunnen op verzoek van de klant ook samenwerken met een specifieke partner, bijvoorbeeld zijn IT-provider” verduidelijkt Philippe D’Archambeau. Optimalisering van de ruimte om de kosten te drukken Door de economische situatie van de laatste jaren, de technologische impact, de mobiliteitsproblemen en het moeilijk vinden en motiveren van talenten, zien bedrijven zich genoodzaakt om hun werkruimte te herzien. “We maken onze klanten bewust van nieuwe werkmethoden (NWOW) met gedeelde werkplekken, formele en informele vergaderruimten, polyvalent gebruik van gemeenschappelijke ruimten,...”. Aangezien functionele kostenbesparing tegenwoordig het hoofddoel van de meeste bedrijven is, adviseert en assisteert Alternativ zijn klanten in dynamische investeringen met onmiddellijke besparingen als resultaat. Alternativ houdt in zijn concept ook rekening met de duurzaamheid van de investering. “We stimuleren onze klanten

Marc Detiffe

Serge Brison

Marc Detiffe

PUBLI-VIEW

om na te denken over de verandering van hun behoeften in de toekomst. En over de concepten BYOD (Bring Your Own Device) en BYOS (Bring Your Own Software) waar je niet meer omheen kunt in bedrijven. We stellen de klanten zelf investeringen voor die over vijf à tien jaar nog altijd actueel zullen zijn”. Daarom zorgt Alternativ ook voor het onderhoud van de werkruimte zodat die kan mee-evolueren met de tijd: “Bij ons is een oplossing nooit definitief”. Knowhow en vakbekwaamheid “In 2013 hebben we onze werkruimte radicaal veranderd om te voldoen aan drie doelstellingen: een oplossing vinden voor onze interne behoeften als gevolg van onze eigen groei, de nieuwe werkmethoden (NWOW) implementeren en onze knowhow op het gebied van projectbeheer voorstellen. Deze werkruimte is tenslotte ons visitekaartje. We hebben onder meer diverse oplossingen voor dynamische ruimten geïmplementeerd waarin speciale technieken, akoestische oplossingen, LED-verlichting en een design in overeenstemming met het merkimago van Alternativ geïntegreerd zijn”.

Zomerstraat 15 1050 Brussel +32 (0)2 627 18 55 tania@alternativ.be www.alternativ.be

WORKPLACE SHOWCASE 2014 47

Wij zijn in de wolken! Als dé aanbieder van cloudsoftware zijn wij natuurlijk altijd ΄in de wolken΄. Dit jaar voelt dat extra feestelijk, want we bestaan 10 jaar!

bedrijfsprocessen. Axxerion wordt dagelijks intensief ingezet door honderden organisaties waaronder zakelijke dienstverleners, overheids-, zorgen onderwijsinstellingen en woningbouwcorporaties.

Cloudsoftware

Of u nu op zoek bent naar een krachtig Facility Management Informatie Systeem of een complete tool voor het beheren van uw vastgoed, Axxerion biedt u de juiste oplossing. Onze cloudsoftware is flexibel, laagdrempelig en interessant geprijsd. Ook kunt u onze software met behulp van workflows eenvoudig aanpassen aan uw eigen

Win een Facility Management Quick Scan!

Ons 10-jarig jubileum laten wij niet onopgemerkt passeren. En… wie jarig is trakteert! Wij geven daarom 10 Facility Management Quick Scans van Twynstra Gudde weg! Kijk snel op onze website en doe mee!

Advancing your business Ressenerbroek 26b - 6666 MR Heteren - T. +31 26 474 2420 - E. verkoop@axxerion.com - www.axxerion.com

S SHOWROOM

Nieuwigheden op vlak van meubilair voor het inrichten van de werkplek.

→→→

SHOWROOM

BuzziHood by BuzziSpace KLEURRIJKE GELUIDDEMPER

Net als alle producten van BuzziSpace is de BuzziHood een perfecte combinatie van ecologie, akoestiek, flexibiliteit en hedendaags design. Dankzij de akoestische cocon, die gemakkelijk aan de muur gehangen kan worden, kunnen gebruikers ongestoord de telefoon opnemen in een lawaaierige omgeving. De BuzziHood kan overal ge誰nstalleerd worden en biedt tevens een kleurrijke verfraaiing voor elk kantoor. BUZZISPACE @ Orgatec Stands P040 N041 & P050 N051 www.buzzispace.com

50 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Overdose by Bram Boo voor Bulo GEORGANISEERDE CHAOS

Voor het ontwerp van dit atypische bureau liet de Belgische autodidactische ontwerper Bram Boo zich inspireren door de stapels boeken en papieren in zijn eigen atelier. Dit bureau is bewust ontdaan van enige structuur en is een zeer dynamisch voorwerp dat gebruikers aanspoort tot ontspannen werken, terwijl ze toch snel iets kunnen opbergen en terugvinden. In hetzelfde gamma zijn ook enkele kasten en een organiser verkrijgbaar. BULO @ Interieur - Stand 627 www.bulo.com

Wing Sofa by BENE DESIGN IN DIENST VAN INTIMITEIT

Dankzij zijn ‘oren’ schermt de Wing Sofa af tegen indiscrete blikken en oren. Gebruikers van de Wing Sofa kunnen zich in een soort van cocon concentreren op hun werk of even ontspannen. In combinatie met verbindingselementen, zoals tafels, kan de Wing Sofa omgebouwd worden tot een grotere eenheid. De combinatie ‘American Diner’ bestaat uit twee tegenover elkaar geplaatste Wing-fauteuils om de communicatie tijdens vergaderingen en het werken in een klein team te bevorderen.. www.bene.com

WORKPLACE SHOWCASE 2014 51

SHOWROOM

Lounge Massaud by Coalesse SAMENSMELTING VAN WERK EN WELZIJN

De Lounge Massaud is ontworpen om maximaal comfort te bieden en tegelijkertijd connected te blijven. Een ideaal alternatief om te werken, na te denken of te ontspannen. Deze collectie is een ontwerp van Jean-Marie Massaud en houdt het midden tussen een werken cocoonruimte. Dankzij het draaiende tafelblad kan de gebruiker een ontspannen houding aannemen tijdens het werken en houdt hij zijn toestellen binnen handbereik. In de zitting is een kabelgoot met stopcontacten verwerkt om elektronische apparatuur op te laden. www.coalesse.fr

TagWizard by Steelcase EENVOUDIGER RESERVEREN VOOR EEN OPTIMAAL RUIMTEBEHEER

Dankzij dit vernieuwende planningssysteem wordt het kinderspel om individuele werkruimten in gedeelde kantoren te reserveren. TagWizard centraliseert de reserveringsgegevens voor een efficiĂŤnt beheer van de ruimten. De gebruikers kunnen de ruimte kiezen die beantwoordt aan hun taken, of het nu een gedeelde werkplek is aan een bench op stahoogte of een individuele zitwerkplek. Gebruikers kunnen onmiddellijk een ruimte reserveren door het scherm aan te raken of hun badge voor de lezer te houden. Mobiele gebruikers kunnen hun ruimte ook op afstand reserveren via hun computer of smartphone. De TagWizard is verkrijgbaar vanaf december 2014. www.steelcase.be

52 WORKPLACE SHOWCASE 2014

human nature

™

METRONOME by Tim Van Steenbergen voor Delta Light

een collectie van skinny planks

WANNEER LICHT EN MODE ELKAAR ONTMOETEN

Het Metronome-model is gebaseerd op de Husk-lamp, een ontwerp van Paul Ameloot, manager en ontwerper van Delta Light. De Belgische modeontwerper en stilist Tim Van Steenbergen heeft er een nieuwe interpretatie aan gegeven, die onvermijdelijk beïnvloed werd door de modewereld. De lichtbron zit verborgen achter een waterval van aluminium stroken, die voor een prachtig spel van licht en schaduw en zorgen. Aangezien niet altijd hetzelfde licht nodig is, wilde Tim Van Steenbergen de gebruikers de mogelijkheid geven om de stroken naar believen te kantelen. www.deltalight.be

DE KEUZE VAN DE NATUUR Vind de ruimte om te bloeien. Elk ecosysteem heeft zijn specifieke natuurlijke soorten waar we op designgebied veel van kunnen leren. Bij Interface kijken we naar het functioneren van natuurlijke systemen om zo elke ruimte milieuverantwoord te maken. Evenwichtig innoveren. De Human Nature™ Collectie van Interface. Het fundament voor mooie ideeën. Interface.com

Human Nature_NL 125 x 200.indd 1

11/09/2014 11:58:32 WORKPLACE SHOWCASE 2014 53

SHOWROOM

Airwave by Abstracta TEGEN DE GELUIDSGOLVEN IN

Dit moduleerbare systeem is ontworpen om een akoestisch scherm te vormen dat in een mum van tijd samengesteld kan worden. De modules haken eenvoudigweg in elkaar. Bovendien varieert de look van het scherm afhankelijk van de combinatie van de modules. Het personaliseerbare scherm kan aan het plafond of aan wanden bevestigd worden met een aluminium rail. Het polyurethaan, een materiaal dat normaal gebruikt wordt als vulling bij meubels, waarvan de Airwave gemaakt is, maakt er een echte geluidsmuur van. ABSTRACTA @ Orgatec â&#x20AC;&#x201C; Stand C048 www.abstracta.se

54 WORKPLACE SHOWCASE 2014

SHOWROOM

BabbelBox by SV GEZELLIG AKOESTISCH COCON

De BabbelBox functioneert als een uitnodigende akoestisch afgeschermde kamer binnen open afdelingen van onder andere organisaties, universiteiten en scholen, bibliotheken, lobbyâ&#x20AC;&#x2122;s, horeca en de zorgsector. Hij is bij uitstek geschikt voor privacy overleg. De box biedt plaats aan 2 tot 6 personen om in alle rust te kunnen werken en overleggen. Door te kiezen voor bekleding aan de buitenkant draagt het exterieur niet alleen bij tot akoestiekverbetering voor de ruimte eromheen maar wordt het bovendien een decoratief element op zich. www.sv.be

KARO by Belux EEN VENSTER VAN LICHT

De nieuwe Karo LED-lampenfamilie onderscheidt zich door een identieke look voor een complete inrichtingsvrijheid. De lampen hebben namelijk allemaal een aluminium bovenkant met een plat, vierkant design, waardoor het lijkt alsof het licht door een groot venster schijnt. Dankzij de technologie voor het bedienen van de verlichting, waarop een patent aangevraagd is, kunnen plafonds en tafels symmetrisch, zeer gelijkmatig en niet-verblindend verlicht worden. Karo voldoet aan de eisen van de Europese norm op het gebied van werkplekverlichting (NEN-12464-1) en kan ook een dubbele werkplek verlichten met een vermogen van 93 W. BELUX @ Orgatec - Stand A060 B061 www.belux.com WORKPLACE SHOWCASE 2014 55

SHOWROOM

OFFICE@Beddeleem

ONE-STOP-SHOPPING VOOR EEN GLOBAAL BEHEER

Sinds kort kan u bij Beddeleem niet alleen terecht voor plafonds, systeemwanden, afbouw en deurenâ&#x20AC;Ś maar ook voor projectmeubilair. Hierdoor kunnen de klanten van Beddeleem voordeel halen uit een one-stop-shopping formule bij de totale afbouw van een project. Deze manier van werken biedt niet alleen voordelen bij de uitvoering, maar zorgt ook voor een uniformiteit van materialen en afwerking binnen het ganse project. Om een optimale harmonie te garanderen tussen prijs en kwaliteit, worden producten onder eigen beheer geproduceerd, aangevuld met gevestigde waarden als Vitra, Wilkhahn en vele andere. Mede door de investering in een performant machinepark en software, kan Beddeleem vandaag uitpakken met een uitgekiend kastenprogramma, dat zowel standaardafmetingen en afwerkingen als wandhoge kasten op maat van de klant aanbiedt. Ook verder gedreven maatwerk zoals balies en lockers behoren tot de mogelijkheden. Dit alles past perfect in het nieuwe OFFICE@ Beddeleem-concept waarmee het bedrijf een globaal beheer van projecten wil aanbieden. www.beddeleem.be

56 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Bene Nice Wall by we-inspire

INNOVERENDE MULTIMEDIA TER BEVORDERING VAN DE INTERACTIVITEIT

Bene heeft in samenwerking met we-inspire een ruimtemodule voor vergaderingen, brainstormingsessies en presentaties ontwikkeld: de Nice Wall, een interactieve wand waarmee meerdere personen tegelijk op dezelfde digitale inhoud kunnen werken. De Nice Wall is doorlopend, heeft geen frame en kan tot een lengte van 30 meter uitgebreid worden. Brainstormen, ontwerpen, presenteren... er kunnen tot zeven deelnemers gelijktijdig gebruikmaken van de Nice Wall dankzij een uitgebreid gamma van toepassingen. Het resultaat van dit teamwerk kan opgeslagen en heel eenvoudig gedeeld worden. Met de Nice Wall kan elke klassieke werkruimte omgetoverd worden tot een innoverende multimediaruimte die de interactiviteit en uitwisseling bevordert in een echte kantooromgeving. www.bene.com

ASA PLASTICI

offICe & kITChen ConneCTIonS

Ontvangstbalies door Sedus

EEN REPRESENTATIEVE ONTVANGST EN FUNCTIONELE WERKPLEK

Come And meeT uS @

(stand 202)

a Wieland Holding company

58 WORKPLACE SHOWCASE 2014

ATEM NV - Bedrijvenpark de Veert 4 - 2830 Willebroek Tel. 03 866 18 00 - info@atem.be - www.asaplastici.com

Ontvangstbalies moeten bezoekers verwelkomen maar ook de bedrijfscultuur van een organisatie uitstralen, een aantrekkelijke ontvangstoplossing bieden en tegelijkertijd een functionele werkplek zijn. Het gamma van ontvangstbalies van Sedus kan deze dubbele functie perfect vervullen. Een van de sterke punten van dit gamma is haar veelzijdigheid. De vele uitrustings- en ontwerpvarianten in een intelligent modulair systeem bieden individuele oplossingen voor elk toepassingsgebied. Zo verzekert het gamma welzijn en comfort aan de gebruikers, maar reflecteert het ook het Place 2.5 concept van Sedus. SEDUS @ Orgatec - Stands B048 C049 & B050 C051 www.sedus.be

SHOWROOM

T-Blokx van Kinnarps

ERGONOMISCH FLEXWERK VOOR DYNAMISCHE DIRECTIELEDEN

T-Blokx, de nieuwste aanwinst in het Twinform-gamma van Kinnarps, zorgt ervoor dat ook directieleden flexibel aan de slag kunnen. Hiermee zorgt Kinnarps voor een echte revolutie op de markt van directiemeubilair. T-Blokx draagt ergonomie hoog in het vaandel en combineert dit met een strak design. Net als alle Kinnarps-werkplekken is T-Blokx in de hoogte verstelbaar. Bovendien is er ook de keuze voor een zit/statafel, met een aanpasbare hoogte tot 121 cm. Met zijn centrale kolomvoet kunnen verschillende personen gemakkelijk rondom hetzelfde bureau werken of vergaderen, zonder hinder van poten die in de weg zitten. De T-Blokx-kolomvoeten kunnen met een brede waaier aan werkbladen en accessoires uit het TwinForm-gamma worden gecombineerd. Daarnaast zijn er ook duo-bladen mogelijk om een gecombineerde werk- of vergadertafel te vormen. www.kinnarps.be â&#x20AC;&#x201C; www.twinform.nl

Aranea by TDS Office

TIJDLOOS DESIGN IN DE VERGADERRUIMTE

Aranea, de nieuwe vergadertafel van TDS Office Design, is zowel licht als elegant. Het ontwerp vond inspiratie in het dynamisme van de jaren 50. Sommigen zullen er de invloed van vroegere grote namen uit de designwereld in herkennen. De vergadertafel is beschikbaar in verschillende afmetingen en vormen: driehoekig, rechthoekig of ovaal. Kortom een maximum aan mogelijkheden voor het inrichten van elke vergaderruimte. www.tds-office.com WORKPLACE SHOWCASE 2014 59

SHOWROOM

Workbays by VITRA MULTIFUNCTIONELE SOBERHEID

ÂŠ VITRA

Met de Workbays hebben Ronan en Erwan Bouroullec een micro-architecturaal systeem ontworpen dat een nieuwe visie op de werkomgeving belichaamt en breekt met de typische strakke indeling van kantoorruimten. Workbays scheppen aparte ruimten waarin individuen of groepen zich kunnen terugtrekken om specifieke taken uit te voeren. Ze kunnen op drie manieren ingedeeld worden: Workbays Focus, Workbays Meet en Workbays Space. De Workbays voorzien in de behoefte aan geluiddemping doordat ze storende omgevingsgeluiden absorberen. Met de Workbays-app, die gedownload kan worden in de App Store, kunt u de verschillende elementen van het multifunctionele systeem vanuit elke hoek visualiseren en het systeem aan uw eigen voorkeuren aanpassen door de afmetingen, de kleuren of het interieur te wijzigen. VITRA @ Orgatec â&#x20AC;&#x201C; Stands A050 B051, A060 B061, A048 B049 www.vitra.com

60 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Spino by Skandiform

CREATIEVE DYNAMIEK ALS RUGGENGRAAT VOOR DE WERKVLOER

Swing up by Sedus

DE ERGONOMISCHE GRENZEN VERLEGGEN

Het nieuwe ‘swing up’-concept, dat samen met de leerstoel voor ergonomie aan de Technische Universiteit München (TUM) werd ontwikkeld, vormt een nieuwe definitie van het ‘actief zitten’ en biedt tot nogtoe ongekende bewegingsopties, vooral rond de heupen. De stoel bevordert een intuïtief en natuurlijk bewegingsgedrag van de gebruiker en vergroot daardoor een regelmatige circulatie van de bloedsomloop. Welzijn en geestelijk prestatievermogen worden daardoor eveneens gestimuleerd. Dankzij de similar-swing-mechaniek krijgt de zitschaal een zijwaartse flexibiliteit, zodat het bekken ook opzij kan hellen. Zo zorgt dit gamma voor welzijn in alle situaties en posities. SEDUS @ Orgatec - Stands B048 C049 & B050 C051 www.sedus.be

Spino, het Esperantowoord voor ruggengraat, is de nieuwe modulaire sofa van Skandiform, een van de nevenmerken van Kinnarps. Met zijn design wil ontwerper Stefan Borselius mensen stimuleren om hun creativiteit en verbeelding de vrije loop te laten, om zo de perfecte sofa samen te stellen. Op een speelse manier kan een bolle of holle constructie worden opgebouwd met een opmerkelijk lichte uitstraling. De dynamiek en flexibiliteit van Spino verdringen echter het ergonomische aspect niet naar de achtergrond. Zo is er ook de mogelijkheid om de zitelementen te voorzien van rugondersteuning. Dankzij de modulaire samenstelling en de perfecte afwerking van de verschillende onderdelen, ziet Spino er vanuit elke hoek even aantrekkelijk uit. Hierdoor wordt het element de ruggengraat van de werkplek, waar de werknemers even tot rust kunnen komen of face-toface gesprekken kunnen voeren. Spino is verkrijgbaar in verschillende uitvoeringen naar gelang de wensen van de klant en in een creatieve opstelling aangepast aan de ruimte. www.kinnarps.be – www.skandiform.se

WORKPLACE SHOWCASE 2014 61

WWW.PROFACILITY.BE/GUIDE | WORKPLACE SHOWROOM

Vind de nieuwigheden op vlak van meubilair en apparatuur voor het inrichten van de werkplaats terug in de toonzalen van de fabrikanten en de multi-brand winkels.

BRUSSEL ALL OFFICE CONCEPT INTERNATIONAL Nieuwe Gentsesteenweg 10/4 1702 Groot-Bijgaarden TEL (0)2 469 11 84 info@allofficeconcept.com ALTERNATIV WORKSPACE SOLUTIONS Zomerstraat, 15 1050 Brussel TEL (0)2 627 18 55 tania@alternativ.be www.profacility.be/alternativ BENE Corporate Village Da Vincilaan 2/b7 Business Centre -1 1935 Zaventem TEL (0)2 421 41 80 office@bene.com BRUYNZEEL STORAGE SYSTEMS Buro & Design Center bus 50 Heysel Esplanade 1020 Brussel TEL (0)2 479 42 42 info@bruynzeelstorage.be www.profacility.be/bruynzeelstorage FORMA Alsembergse Steenweg, 993 1180 Brussel TEL (0)2 332 15 11 office@forma.be

62 WORKPLACE SHOWCASE 2014

GIROFLEX Neerveldstraat 109 1200 Brussel TEL(0)2 761 20 20 sav@giroflex.be www.profacility.be/giroflex GISPEN Waversesteenweg, 1509 1160 Brussel TEL (0)2 660 00 60 info@gispen.be www.profacility.be/buroconcept KINNARPS Heide 15 1780 Wemmel TEL (0)2 456 04 56 info@kinnarps.be www.profacility.be/kinnarps PAMI - Tour & Taxis Havenlaan 86 Showroom B4 1000 Brussel TEL (0)2 475 22 40 info@pami.be www.profacility.be/pami SMETS PREMIUM STORE Leuvensesteenweg, 650-652 1030 Brussel TEL (0)2 325 12 30 info@smets-store.com TDS Office Design Begoniastraat, 10-16 1170 Brussel TEL (0)2 672 61 40 bru@tds-office.com

VITRA Woluwelaan, 137 1831 Diegem TEL (0)2 725 84 00 VITRA POINT Louizalaan, 154 1050 Brussel TEL (0)2 242 02 02 info@brussels.vitrapoint.net VLAANDEREN ART NIVO WORKSPACES Jan Van Gentstraat 3-5 2000 Antwerpen TEL (0)3 216 16 19 info@artnivo.be ART NIVO Onderbergen 76 9000 Gent TEL (0)9 233 30 35 BEDDELEEM Venecoweg 14 A 9810 Nazareth TEL (0)9 221 89 21 info@beddeleem.be www.profacility.be/beddeleem BENJO F. Aertgeertsstraat 21 3128 Baal â&#x20AC;&#x201C; Tremelo TEL (0)16 5303 81 info@benjogroep.be

BENJO Italiëlei 207A 2000 Antwerpen TEL (0)3 326 76 66 BENJO Voskenslaan 232 9000 Gent TEL (0) )9 321 91 90 BENJO Kuringersteenweg 514 3511 Hasselt – Kuringen TEL (0)11 253 206 BIS Wayenborgstraat 1 2800 Mechelen TEL (0)15 287 487 info@bis.be BULO Blarenberglaan 6 Industriezone Noord B 2800 Mechelen TEL (0)15 28 28 28 info@bulo.be BULVANO Koralenhoeve 20 Industriepark Kapelleveld 2160 Wommelgem TEL (0)3 355 37 40 info@bulvano.be BURODEP/GISPEN Grote Steenweg Noord 2 9052 Gent TEL 0(9) 220 53 71 info@gispen.be

BUROPROJECT Korte Keppestraat 9/41 9320 Alost/ Erembodegem TEL (0)53 605 646 info@buroproject.be

INTERFACE Industrielaan 15 – bus 16 3925 Scherpenzeel TEL (0)2 475 27 27 Interface.be@interface.com

BURO INTERNATIONAL Industriepark-Drongen 4 9031 Drongen TEL (0)9 233 45 96 info@burointernational.be

JORI Hoogweg 52 8940 Wervik TEL (0)56 313 501 jori@jori.com

BURO INTERNATIONAL Galgenveldstraat 6 8700 Tielt TEL (0)51 404 411

JOYE KANTOOR Ter Donkt 30 8540 Deerlijk TEL (0)56 707 000 info@joyekantoor.be

BUZZISPACE Groeningenlei 141 2550 Antwerpen - Kontich TEL (0)3 846 10 00 info@buzzispace.com DELTA LIGHT Muizelstraat, 2 8560 Wevelgem TEL (0)56 435 735 info@deltalight.com DOX ACOUSTICS Starrenhoflaan 43-04 2950 Kapellen TEL (0)3 309 14 22 info@doxacoustics.be DRISAG Diamantstraat 4 2200 Herentals TEL (0)14 23 11 11 drisag@drisag.be

PAMI Industrielaan 20 Nolimpark 1408 3900 Overpelt TEL (0)11 800 700 info@pami.be www.profacility.be/pami PAMI Overzet 16/A 9000 Gent TEL (0)9 222 44 32 PAMI Jubellaan 74 2800 Mechelen (0)15 42 36 56

SEDUS STOLL Korte Massemensesteenweg 58/2 9230 Wetteren TEL (0)9 369 96 14 sedus.be@sedus.com www.profacility.be/sedus-stoll SICAME Mallaardstraat 37 9400 Ninove TEL (0)54 333 011 sales@sicame.be STEELCASE RE:FLEX Business hub & Steelcase Showroom Mechelen Campus Toren Schaliënhoevedreef 20 2800 Mechelen TEL (0)15 644 344 www.profacility.be/steelcase SV Eikerlandstraat 118 2870 Ruisbroek TEL (0)3 866 53 26 info@sv.be TDS Office Design Frankrijklei, 104a 2000 Antwerpen TEL (0)3 232 91 27 ant@tds-office.com

ZUMTOBEL LIGHTING Light Centre Rijksweg 47 Industriezone Puurs Nr. 442 2870 Puurs TEL (0)3 860 93 93 info@zumtobel.be WILKHAHN The Lofthouse Oude Leeuwenrui 7-11 2000 Antwerpen TEL (0)3 232 93 91 info@wilkhahn.be WALLONIË BEDIMO Zoning Sainte Henriette 7140 Morlanwelz TEL (0)64 238 330 info@bedimo.com

TDS Office Design Rue de l’Hippodrome, 186 4000 Liège TEL (0)4 254 99 10 lie@tds-office.com WOOH Chaussée de Nivelles 26 1420 Eigenbrakel TEL 0(2) 389 10 60 info@wooh.be WOOH Brusselsesteenweg, 716 1410 Waterloo TEL (0)2 389 10 60 info@wooh.be

BERHIN Avenue Prince de Liège 205 5100 Jambes TEL (0)81 310 510 info@berhin.be MOBELSA Avenue du Faucon, 39 1410 Waterloo TEL (0)2 354 15 73 info@mobelsa.be

www.profacility.be/guide Dit adressenboekje omvat een selectie van multi-brand winkels en toonzalen van fabrikanten. Een meer uitgebreide lijst van showrooms en verkooppunten is online beschikbaar op www.profacility.be/guide.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 63

WWW.PROFACILITY.BE/GUIDE | WORKPLACE | SERVICES

OCCUPANCY

SPACE

ENERGY

Berustend op meer dan 20 jaar ervaring in het beheer van de werkomgeving en het bedrijfsvastgoed, heeft AREMIS voor grote ondernemingen uit de tertiaire sector de O x S x E strategie ontwikkeld. De gecombineerde optimalisatie van deze 3 parameters (Occupancy-Space-Energy) resulteren in:

-30%

Advies- en dienstverleners stellen hun expertise en vakkennis voor → in het kiezen van het geschikte gebouw voor uw kantoren → in het ontwerpen en beheren van de binneninrichtingsprojecten van uw kantoren, vergaderzalen en onthaalruimten → in het organiseren en sturen van uw verhuizing

Deze dienstverleners worden gerangschikt volgens de aard van de diensten die ze aanbieden. Hun contactgegevens - en voor sommige een contactpersoon en een bedrijfsprofiel - zijn beschikbaar op www.profacility.be/guide. We publiceren hieronder een selectie van de belangrijkste dienstverleners per sector. In de online leveranciersgids is een uitgebreide lijst beschikbaar. De informatie die er gepubliceerd is, wordt dagelijks bijgewerkt door de redactie van Profacility.

Een besparing zonder negatieve sociale impact op de VASTGOED EN FACILITAIRE KOSTEN van gemiddeld 30%

CONSULTANCY & VASTGOEDDIENSTEN

(hetgeen overeenkomt met 5 tot 10% van de betrokken loonkosten)

ANIXTON

ALLTEN AXIMAS

Een vermindering van de ECOLOGISCHE VOETAFDRUK met maar liefst 50%

-50%

BNP PARIBAS REAL ESTATE CAMELOT VASTGOEDBESCHERMING Zie bedrijfsprofiel pagina’s 76-77

www.profacility.be/camelot

CBRE

Een dynamisering van de onderneming, door het creëren van meer FLEXIBILITEIT en EFFICIËNTIE Ontdek hoe onze experts en/of oplossingen u kunnen helpen. Charles Schallerlaan 54 – 1160 Brussel Tel. +32 2 775 95 12 – info@aremis.com – www.aremis.com

COLLIERS-EPMC CUSHMAN & WAKEFIELD DE CROMBRUGGHE AND PARTNERS DTZ FREESTONE Zie reportage pagina’s 71 > 74 QUARES IMMOBILIEN HUGO CEUSTERS IMMOQUEST JLL KEY ESTATE KNIGHT FRANK

BELGIUM

64 WORKPLACE SHOWCASE 2014

–

FRANCE

–

LUXEMBOURG

–

SWITZERLAND

www.profacility.be/dtz www.profacility.be/freestone www.profacility.be/quares

ARCHITECTUUR & WORKPLACE DESIGNCONCEPT & PROJECT MANAGEMENT ADMOS DESIGN & BUILD www.profacility.be/admos Zie reportage pagina’s 111, 114-115, publireportage pagina’s 23 > 25 & advertentie pagina 116 ALTERNATIV WORKSPACE SOLUTIONS Zie reportage pagina’s 95-101 & bedrijfsprofiel pagina’s 46-47 AOS GROUP Zie reportage pagina’s 40 > 44, 86 > 89 & bedrijfsprofiel pagina’s 8-9 AREMIS Zie reportage pagina’s 26 > 28 & advertentie pagina 64

www.profacility.be/alternativ www.profacility.be/aos-group www.profacility.be/aremis

ART & BUILD ARCHITECTS ART NIVO WORKSPACES ASSAR ARCHITECTS BSOLUTIONS Zie advertentie pagina 65 BUROCONCEPT Zie reportage pagina 114-115 & & bedrijfsprofiel pagina’s 84-85

www.profacility.be/buroconcept

BURO PROJECT D&C SERVICES Zie reportage pagina’s 12 > 16 & bedrijfsprofiel pagina’s 38-39

www.profacility.be/dcservices

DE CORT & DERVICHIAN EXODE ARCHITECTURE Zie reportage pagina’s 114-115 FREESTONE Zie reportage pagina’s 71-74

www.profacility.be/exode www.profacility.be/freestone

GETRONICS GLOBAL DESIGN, PROJECT & FM Zie reportage pagina’s 19 > 22, 107 & 114-115

www.profacility.be/global

K-ONCEPT Zie reportage pagina’s 114-115

www.profacility.be/k-oncept

KINNARPS Zie advertentie pagina 2

www.profacility.be/kinnarps

L.O.G Zie reportage pagina’s 78 > 81, 105, 110 & bedrijfsprofiel pagina’s 68-69

www.profacility.be/log

PAMI Zie reportages pagina’s 32 > 37, 114-115 & advertentie pagina 93 ROSESTUDIO Zie reportages pagina’s 104, 114-115

www.profacility.be/rosestudio

POLO ARCHITECTS

WORKPLACE SHOWCASE 2014 65

WWW.PROFACILITY.BE/GUIDE | WORKPLACE | SERVICES

PROCOS GROUP Zie reportage pagina’s 114-115 & advertentie pagina 91

www.profacility.be/procos

Verhuizing van bedrijven en logistiek van gebouwen en stocks, dit is ons vak!

PROJECTATELIER SNELBOUW PROJECTS TDS OFFICE DESIGN Zie advertentie pagina 62 VK STUDIO Zie reportage pagina’s 114-115

www.profacility.be/vk

Verhuizingen

Verhuis van KMO’s tot en met grote bedrijven, laboratoria, ICT-materiaal en informatica-zalen: laat het maar aan de Belgische leader van de verhuis over! Ervaring, veiligheid, soepelheid en raadgeving.

STUDIE- EN ENGINEERINGSBUREAUS | TECHNIEKEN B SOLUTIONS Zie advertentie pagina 65 INGENIUM

www.profacility.be/ingenium

M&R ENGINEERING TECHNUM - TRACTEBEL ENGINEERING VK ENGINEERING Zie reportage pagina’s 114-115

Archivering

www.profacility.be/vk

Beheer van levende/dode archieven, scanning, traceerbaarheid, raadpleging via veilige website, vernietiging met certificaat.

FMIS-SOFTWARE: Move & Workplace management AREMIS Zie reportage pagina’s 26 > 28 & advertentie pagina 64

Logistiek

www.profacility.be/aremis

Elektronisch beheer en inventaris van meubilair en van stockageruimtes. Raadpleging via veilige website, barcodes.

AXXERION Zie advertentie pagina 48 MCS

U verwacht iets meer?

PLANON PROCOS GROUP Zie reportages pagina’s 114-115 & advertentie pagina 90

Organisatorisch en operationeel beheer, monteren/demonteren van meubilair, reiniging meubilair en kantoren, beheer en levering van sleutels, veiligheidsplan.

www.profacility.be/procos

TOPDESK ULTIMO

w w w. m o z e r. b e

VERHUIZING ARTHUR PIERRE L.O.G Zie reportage pagina’s 78 > 81, 105, 110 & bedrijfsprofiel pagina’s 68-69 MOZER GROUP Zie advertentie pagina 66 POTIEZ-DEMAN YOUR MOVER VANDERGOTEN Zie reportage pagina’s 78 > 81 & bedrijfsprofiel pagina’s 38-39 66 WORKPLACE SHOWCASE 2014

www.profacility.be/alliedarthur www.profacility.be/log www.profacility.be/mozer www.profacility.be/potiez www.profacility.be/vandergoten

ANTWERPEN Boomsesteenweg B-2610 Antwerpen • België TEL +32 (0)3 440 51 51 FAX +32 (0)3 440 49 49 E-MAIL : antwerp@mozer.be

BRUSSEL Theodoor Swartsstraat 3 3070 Kortenberg • België TEL +32 (0)2 752 51 51 FAX +32 (0)2 751 52 13 E-MAIL : brussels@mozer.be

LUIK Rue de l’Abbaye, 10 4040 Herstal • België TEL +32 (0)4 246 41 41 FAX +32 (0)4 246 42 49 E-MAIL : liege@mozer.be

WWW.PROFACILITY.BE/GUIDE | WORKPLACE | LEVERANCIERS VAN UITRUSTINGEN

Leveranciers en installateurs van uitrusting voor de binneninrichting van uw kantoren, vergaderzalen, recepties en onthaalruimten. Deze dienstverleners worden gerangschikt volgens de aard van de diensten die ze aanbieden. Hun contactgegevens - en voor sommige een contactpersoon en een bedrijfsprofiel - zijn beschikbaar op www.profacility.be/guide. We publiceren hieronder een selectie van de belangrijkste dienstverleners per sector. In de online leveranciersgids is een uitgebreide lijst beschikbaar.

FAAY VIANEN HUNTER DOUGLAS

www.profacility.be/hunterdouglas

INTERALU LINDNER BINNENJALOEZIEËN EN ZONWERINGEN HAROL PROJECTS HUNTER DOUGLAS / Helioscreen Projects

www.profacility.be/hunterdouglas

LUXASOLAR ORTALDRAPE

SCHEIDINGSWANDEN ALTERNATIV WORKSPACE SOLUTIONS Zie reportage pagina’s 95-101 & bedrijfsprofiel pagina’s 46-47 BEDDELEEM Zie advertentie pagina 75

SOLIFLEX www.profacility.be/alternativ www.profacility.be/beddeleem

PAN-ALL Zie reportage pagina’s 40 > 44, 86 > 89 & advertentie pagina 45 PANISOL

WAND- EN VLOERBEKLEDING COMPOSIL EUROPE DESSO

LINDNER MAARS JANSEN PARTITIONING SYSTEMS

SOMFY

www.profacility.be/maars-jansen www.profacility.be/panall www.profacility.be/panisol

FORBO IDEAL FLOORCOVERINGS INTERFACE Zie advertentie pagina 53

TECNIBO

STO

TECNOSPACE

TARKETT

VERLICHTING

AKOESTIEK

BELUX

DOX ACOUSTICS

BIS LIGHTING

BUZZISPACE

DARK

ENVIRONMENT ACOUSTICS

DELTA LIGHT

SEDUS STOLL Zie advertentie pagina 109

ETAP

www.profacility.be/sedus-stoll

MODULAR LIGHTING PHILIPS Division Lighting

TOEGANGSCONTROLE - INSTALLATEURS

TRILUX

AMANO ELECTRONICS

ZUMTOBEL LIGHTING

AUTOMATIC SYSTEMS GET

VERLAAGDE PLAFONDS / KLIMATISERENDE PLAFONDS

NEDAP SECURITY MANAGEMENT Zie advertentie pagina 6

ANBICO BEDDELEEM Zie advertentie pagina 75

www.profacility.be/beddeleem

www.profacility.be/nedap

PROTIME RISCO GROUP

WORKPLACE SHOWCASE 2014 67

L.O.G

“YOUR WAY OF WORKING”, FILOSOFIE EN PRAKTIJK

Smart working @ Elia

68 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Marc Detiﬀe

Het bedrijf L.O.G, dat al bijna vijftien jaar gevestigd is in Brussel, is gespecialiseerd in consultancy en project management in het kader van de inplanting, inrichting en optimalisering van werkruimten en begeleidt en adviseert klanten van A tot Z gedurende het hele project. In de huidige economische context is een grondige wijziging van de inrichting van werkruimten veel meer geworden dan gewoon maar een esthetische verandering van het uitzicht. Wegens de kosten, de duurzaamheid, de impact op de productiviteit of het imago van het bedrijf, de ingewikkelde professionele communicatie, de behoefte aan autonomie van de medewerkers en de complexiteit van de processen, is een transversale aanpak nodig, waarbij alle ondersteunende diensten betrokken worden, gaande van de afdeling Facility Management tot de IT- en HR-afdeling en zeker het midden- en topmanagement. Bij L.O.G wordt de verandering van de fysieke organisatie van werkplekken dus op verschillende niveaus beheerd. Op organisatorisch en HR-niveau moeten de procedures en regelgevingen aangepast worden aan de nieuwe manier van samenwerken. Wat de communicatie betreft, zijn opleidingen en infosessies nodig, zodat de medewerkers en het leidinggevende personeel hun gewoonten en praktijken kunnen aanpassen aan de nieuwe organisatie.

Securex

Dankzij de opmars van nieuwe technologieën wordt het kantoor meer en meer gevirtualiseerd en zijn medewerkers alsmaar mobieler. De fysieke indeling van de kantoren in het bedrijf moet de uitwisselingen en ontmoetingen dus nog meer bevorderen, zowel in geschikte ruimten voor informele gesprekken als in vergaderzalen die bevorderlijk zijn voor de interactiviteit. Geïntegreerde aanpak Om de risico’s van deze organisatorische veranderingen te helpen beheersen, begeleidt L.O.G zijn klanten door zijn uitgebreide ervaring aan te wenden maar ook door zich onder te dompelen in de bedrijfscultuur en het beslissingsproces van de klant. L.O.G werkt een project rond een geïntegreerde aanpak uit met de hulp van een multidisciplinair team uit zijn ‘ecosysteem’, wat de beste oplossingen oplevert in elke branche. Deze multidisciplinaire aanpak van dergelijke projecten is een recente vooruitgang in het vakgebied van L.O.G. Zijn gesprekspartners waren eerst facility managers, daarna medewerkers van de financiële afdeling en pas sinds kort vooral HR-verantwoordelijken.

Quick

Roadbook L.O.G coördineert zijn acties en teams op basis van een Programmabeheer dat het beheer van de verandering, de strate-gische coördinatie, een geavanceerd project management en het technische risicobeheer omvat. Als handleiding wordt een ‘roadbook’ gebruikt dat op elk ogenblik de ‘operationele’ acties aangeeft die ondernomen moeten worden (bv. studies, space planning en advies), maar ook de ‘change’ acties (bv. mededelingen, interviews en presentaties). De verandering beheren In het kader van het ‘change management’ hecht L.O.G vooral aandacht aan het ‘anticiperen op de weigering van de concepten’, waarbij het kan gaan om actieve of passieve weigering naargelang de weigering al dan niet uitgesproken wordt. Er wordt onder meer een vertrouwenssfeer met - en tussen - de betrokkenen gecreëerd opdat iedereen zich bij de verandering zou aansluiten. Bij L.O.G neemt communicatie dan ook een prominente plaats in, niet alleen met de opdrachtgevers, maar evenzeer met de ondersteunende afdelingen waarop de verandering een impact zal hebben en vooral met de ‘echte klanten’, namelijk

GDF Suez

de gebruikers van de gebouwen. Deze communicatie heeft dan veeleer betrekking op het operationele aspect van het ‘change management’, bijvoorbeeld presentaties op directieniveau, informatieborden, gepersonaliseerde planningen, contacten en aanwezigheden in de dagen volgend op de verhuizing, ... Door zijn ‘ecosysteem’ te verrijken met zijn knowhow en multidisciplinaire ervaringen, door het contact met allerlei bedrijven en organisaties, kan L.O.G zijn klanten optimaal begeleiden en adviseren zodat hun huidige én toekomstige werkomgeving zoveel mogelijk voldoet aan de verwachtingen van de werknemers.

Gerijstraat 21-23 1190 Brussel +32 (0)2 512 21 10 contact@log.be www.log.be

WORKPLACE SHOWCASE 2014 69

Offices i Market trends i BrUsseLs

www.pro-realestate.be

Market still restructuring economic impact of the cOBrace Alongside the growing trend for rationalisation and reduction of office space per employee, the office market is having to face up to a new threat. Since January 1st 2014, the new regulation relating to the number of parking spaces authorised when urban permits are renewed has been in force. In order to eliminate the distortion between the car parking spaces of new and existing buildings, the law of May 2nd 2013 involving ‘the Brussels Air, Climate and he considerable decrease in take-up is This demand, however, will be counter-balanced essentially translated by a decrease in the by the space (often obsolete as is the case for a good Energy Use Code’ (known as COBRACE) allows for an extension number of buildings occupied by the European average surface area taken up (around of the RRU charter. This authorises a certain number of parking RETAIL I INVESTMENT & DEVELOPMENT 845 m²), while the number of transactions Commission) which these occupants will vacate spaces depending on floor space, accessibility by public transport remained stable compared with 2012. The lack of in favour of more modern and rational space. The and location, for existing buildings via environmental permits. activity from the public sector also needs pointing choice of certain buildings seems to have already In other words, each time an environmental permit is prolonged, out here, as it decreased by almost 35% compared been fixed. Actiris is thought to have already if the number of parking spaces exceeds the permitted threshold, to the previous year. A few sizeable transactions selected the Astro Tower close to the Place Madou the holder of the permit has to eliminate some parking spaces enabled take-up to be less disastrous than it and the Flemish Community is believed to have and allocate the space to other uses: either make the parking might have been. Among these are 40,500 m² in put its faith in the Meander project at Tour & Taxis. spaces available to the public, or keep the excess spaces and the Square de Meeus by the European Parliament, pay an annual environmental charge which will depend on the structural vacancy 34,000 m² by Deloitte in Gateway at the airport structural zone where the office building is located, for each supplementary in Zaventem, 17,600 m² by Axa Belgium in These forecasts need to be seen in context, however: space. It is clear that this measure will have a not inconsiderable of the 10% of vacancy, 7% can be considered as Marnix 1. economic impact. structural because it involves buildings which have Despite this decrease in take-up, vacancy has been on the market for more than three years (and Faced with these numerous changes, it is hardly surprising that stabilised at around 10% for the whole of the of which 20% have been on the market for over the other market segments are nibbling away and gaining extra Brussels market. While it has remained low in the seven years!). And although the vacancy level in market share every year and are positioning themselves as an central districts (6.4%) – which is a positive factor the central districts is low, the structural vacancy interesting alternative for investors. But quality buildings offering The healthy balance in the Belgian retail market between the three main segments (high in view of the fact that these districts account here is more substantial – 63% – than in the high revenue security still remain highly sought-after. street stores, shopping centres and out of town stores/retail parks) continues to attract for almost three quarters of the stock – vacancy decentralised districts where it stands at 56%. A noticeable decrease in take-up characterised 2013, with a total of some 330,000 m² in

Brussels and its periphery, down by 17.5% compared to the previous year and substan-

tially below the ten year average of around 500,000 m² annually. Despite the decrease in take-up, the vacancy level has stabilised at around 10%. Various factors appear to indicate an improvement in the vacancy situation for 2014.

Patrizia Tortolani, Economist - MRICS de Crombrugghe & Partners

An excellent vintage for investments in retail property

an –unprecedented number of investors. But this delicate And in in investments explains among other things why balance is under threat. increase continues to hover around very high levels some This situation town planning i BRUSSE lS i EURopEan DiSincrease tRiCt particular, the regional retail legislation may result in a lack of dynamism thenew incentives offered by permit owners (rent free periods 22% – on the periphery. By and contrast with the previous year, the investment market is or rent reductions, participation in tenant fit-out showing signs of the beginnings of a recovery, especially on even a complete standstill in certain areas. There are many signs which appear to point works etc…) are still so common. And the average the office market which recorded an increase of almost 43 %, to an improvement in vacancy for 2014: an rental level for the region has also decreased, with almost € 1,248,000.000 invested in offices, while the down €160property, /m²/year inproperty 2012 toin 2013 was again viewed as the improvement in the economic situation, even retail and residential markets fell back in terms of investment. ideal 012 wasmoving a record yearfrom for retail /m²/year 2013. if it remains fragile, greater demand from although the €150 Nevertheless, the positive figures with regard to amounts invested to even more in sales were recorded fallback for investors looking for an alternative national and international public sectors, along in offices are above all due to a number of large transactions of for high street stores in 2013: 374 million the volatile stock markets. m2 of offices with the low level of new buildings set Euros to come to an 721,000 over € 100,000,000 rather than to an increase in the number transformed – was absolute investment record for this use inhousing theforEuropean District the market in 2014 (just 39,000 m² which is not Mixed transactions (which remained more or less stable compared mostly m of sub-sector. The total into volume out of town Retail property will remain high on theoflist yet pre-let). Quality buildings remainstores the most to 2012). Converting office to otherinusesproperty representsinvestors in the coming years, too. In 2013, the star transactions on the Brussels market and retail parks was 320buildings million Euros; sought-after by occupants and investors but they lastanyear, involved alternative and this has beenInobserved terms of rental yields, much higher prices are the transfer of the shares of RAC I (owner of the first December this segment sawtrend the largest are few and far between and this situation not to beof on phase of Belair) to Hannover Leasing and its Chinese partner,development the increase sincesale 2007, annual Impact on project of retail being offered for good retail property in Belgium retailistransaction thethe year, with the of a as the New retail developments competing Jef Van to Doorslaer, expected improve until after 2016. portfolio of 5 average in the companies virtually doubled 2007than and 2012, law beingwhich transferred from in neighbouring countries. Yet most taking ownersof a stake by Belfius Insurancepermit Cora sites by Cora to thebetween Ascencio for shoppers in Brussels Head of Research & Marketing hold the Pole Star and North Light towers (GDF Suez Towers) and some 128,000 m²Euros. of buildings transformed federal to regional level continue to opt for the security of their retail property trust with for around 85 million There are several projects for shopping centre Cushman & Wakeﬁeld transaction has permits law in Belgium developments, especially in the northern periphery t transactions ransactions in view in 2012 alone!. The Office Property Observatory As of July 2014 the retail investments and are not inclined to sell. the acquisition by Befimmo of the Blue Tower.This been finalized begin 2014 when the building has been delivered. for the public authorities published by whole Citydev.Brussels estimates that from (‘socio-economic permits’) will change from of Brussels, but only one project is currently fully The total volume for the retail property Public demand is a reality as demonstrated by the 1997 to 2012, around m² of offices havefactor holding this market back is now, federal to regional legislation. Flanders and ready to start construction: Docks Bruxsel The main market was 756 million Euros; the 721,000 2012 record Guibert de Crombrugghe office needs recently announced by the(889 European been converted other uses, of which 65% to million Euros) was not to surpassed because Managing Director, FRICS n Commission. These are set to total almost shopping housing.centre This represents an annual average of some no major deals were finalised 200,000 m² by 2020 (of which 50.000 m² inMore 45,000 the past 16 years (excluding in 2013. than m²/year half of over the retail property 2014 and 2015). Actiris is looking for in 25,000 m² sold 2013). Not all buildings Patrizia Tortolani Belgium in 2013 – obsolete 57% to be precisecan – be converted Upcoming public demand is a reality as demonstrated by Actiris which is looking in order to bring a maximum of its services however, andThis theirmeant location Economist, MRICS n went to private investors. thatalso retailplays a part in for 25,000 m² in order to bring a maximum of its services together. It is thought to have already selected the Astro Tower close to the Place Madou. The outlook together. And the needs of the Flemish Commu- this. Such conversion would be difficult to imagine of the Astro tower will be redesigned by Altiplan Architects and Estudio Lamela nity amount to some 30,000 to 40,000 m². for buildings located in peripheral business parks, from Madrid. Art & Build Architects together with Global will take care of the workspace management and inside fit out for example.

BRUSSEl BRUSSE lS SoUtH i Canal anal SiDE

Belview

Europea, phase 1 of Neo project, will centre of some 81,000 m². The Mall of Europe is set to include 200 retail units and 30 restaurants. A new Kinepolis multiplex cinema will be built and the Spirouland, an indoor amusement park dedicated to the universe of Spirou, will open as an exclusive in the new

Guibert de Crombrugghe, Managing Director - FRICS de Crombrugghe & Partners

1,000

8 BELGIUM REAL ESTATE SHOWCASE 2014

BELGIUM REAL ESTATE SHOWCASE 2014 9

900

800

700

600

500

400

300

200

100

2006

Sources: Cushman & wakeﬁeld, 2013.

Connect to www.pro-realestate.be NEWS → news on market trends and transactions

PROJECTS → town planning master plans; oﬃces, logistics & retail projects

LIBRARY → trends & best practices in property, building, workplace and facility management

NETWORK → coordinates & company proﬁles of key players in the Belgian real estate industry, along with suppliers

© Pro-Realestate a trademark of Business Interactive Media (Bimedia) www.pro-realestate.be I info@bimedia.be I tel. +32(0)2 669 77 65 Advertising: www.pro-realestate.be/advertising I advertising@bimedia.be

ANALYSE ‘STAY OR LEAVE’

MEERWAARDE VOOR MEDEWERKERS LAAT BESLUITEN TOT VERHUIZEN

De lichtcreaties uit geblazen glas ontlenen hun inspirerende vorm aan zeepbellen. Ze zijn het werk van de Nederlandse ontwerper Alex de Witte voor het Belgische DARK.

De keuze viel op het Marquis-gebouw voor het onderbrengen van de nieuwe kantoren van bpost bank. Een mooie locatie op slechts enkele stappen van het Brusselse centraal station vergemakkelijkt de bereikbaarheid voor de medewerkers. De moderne technische uitrusting van het gebouw biedt de gebruikers een meerwaarde aan comfort. WORKPLACE SHOWCASE 2014 71

/BPOST BANK, BRUSSELS

BUSINESS CASE

Er werd gekozen voor een indeling volgens dienst, met modulaire inrichtingen om de nodige flexibiliteit te garanderen ten opzichte van de verwachte groei. De werkplekken zijn per vier gebundeld. Alle werkbladen zijn van een hoogteregeling voorzien in het belang van de ergonomie en overal werden nieuwe, ergonomische bureaustoelen voorzien. Hierop aansluitend werd elke werkplek van een 24” computermonitor voorzien. Ladenblokken zijn nergens meer te bespeuren. De verhuisoperatie liet toe om het aantal kasten met 30% te verminderen.

Onder elk werkblad zit een soort dunne nylontas, een bijzonder handige oplossing voor het kabelmanagement.

bpost bank - tot 2012 nog Bank van De Post – is een 50/50 joint venture tussen BNP Paribas Fortis en bpost. Het verhaal begon in 1995 met de Generale Bank en De Post in eenzelfde verdeelsleutel. In de periode 2005 – 2006 verhuisde bpost bank van de Koloniënstraat naar de Brouckèretoren, waar het tweeënhalf verdiepingen huurde. Een logistiek weinig aantrekkelijke werksituatie, gezien de verspreiding in het gebouw. In maart 2013 werd vanuit de dienst facility management het verzoek gelanceerd om een beter aangepaste huisvesting te zoeken. Blijven was eveneens een optie, maar het huurcontract in de Brouckèretoren liep in november 2014 ten einde en onderzoek naar een beter aangepaste werkomgeving drong zich op. Om niets aan het toeval over te laten, heeft bpost bank deze ‘stay or leave’ studieopdracht toegewezen aan Freestone, een ‘tenant only’ advies en expert sourcing bedrijf, gespecialiseerd in het optimaliseren van de total corporate building lifecycle (real estate, workplace en facility). Bij het zoeken naar een nieuwe huisvesting gold er naast budgetneutraliteit een belangrijke regel waarvan niet mocht afgeweken worden: de nieuwe thuis voor bpost bank moest op vijf minuten wandelafstand liggen van het bpost hoofdkwartier tegenover de Muntschouwburg. “Dat betekende een aanzienlijke beperking van de keuzemogelijkheden tot nauwelijks een drietal panden” verklaart Bob Verdonck, managing partner Freestone. Uiteindelijk werd er gekozen voor het in 2009 volledig gerenoveerde Marquis-gebouw gelegen tussen het centraal station en de SintGoedele kathedraal. Na drie maanden studiewerk en een maand

72 WORKPLACE SHOWCASE 2014

➊

Individuele opbergkastjes staan ter beschikking van de medewerkers. Er is geen sleutel voor nodig, omdat ze openen m.b.v. de toegangsbadge waarover elke werknemer beschikt.

➋

Er werden gezellige ‘cockpits’ voor samenwerking of geconcentreerd werken ingericht.

➌

Overlegplekken. Meubilair Alcove Xtra high Sofa by VITRA.

➊

➋

➌

onderhandelen over het nieuwe huurcontract kwam de eigenlijke inrichting aan bod. Begin juli 2014 nam bpost bank de nieuwe thuis in gebruik. Lagere gebruikskost en moderne techniek Kiezen voor een nieuwe huisvesting moest ook financieel voordeel opleveren. Het Marquis-gebouw is Breeam-gecertificeerd (Good – 2*), waardoor de energieprestaties vanzelfsprekend veel beter scoren dan in de Brouckèretoren die dateert uit de jaren ’60. Op het vlak van comfort laat de technische vernieuwing van het gebouw met o.a. in de akoestische plafonds verwerkte koeling en ventilatie de balans positief uitslaan. Hoewel de naakte huurprijs gelijk ligt met deze op de oude locatie, zijn de vaste kosten in het Marquis-gebouw lager. De gehuurde ruimte in het Marquis-gebouw werd casco aangeboden. Toch werd het grootste voordeel gehaald uit de onderhandelde huurvrije periode én een aanzienlijke financiële tussenkomst van de eigenaar in de inrichtingskosten. Om het gebrek aan ervaring met dergelijke projecten en de bijkomende workload te kunnen opvangen, bleef Freestone ook na het vinden van een nieuwe thuis aan zet om het project in zijn totaliteit tot een goed einde te brengen. “Het respecteren van de strikt bepaalde timing was cruciaal voor het welslagen van dit project” getuigt Bob Verdonck. Piet Van Petegem, directeur IT en lid van het directiecomité bij bpost bank: “Het project moest het sluitstuk vormen in het hervormingsproces van bpost bank tot een dynamische en moderne bank. Het projectteam, dat bestond uit bpost bank medewerkers en Freestone experten, kreeg een groot mandaat toegewezen”.

Dubbelwandige glazen afschermingen voor de vergaderruimten verzekeren de verwachte akoestische isolatie. Als resultaat van een interne bevraging dragen alle vergaderzalen een naam, ontleend aan de figuren die op de bankbiljetten uit de tijd van de Belgische Frank stonden afgebeeld.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 73

/BPOST BANK, BRUSSELS

BUSINESS CASE

“ Omdat een bedrijf vaak niet over voldoende tijd en expertise beschikt om dergelijke sporadische doch ingrijpende projecten uit te voeren, hebben wij voor bpost bank het project van A tot Z aangestuurd en opgevolgd. Space planning, interieurstudie en offerteaanvragen volgden elkaar in snel tempo op “ “Space planning, interieurstudie en offerteaanvragen volgden elkaar in snel tempo op” verklaart Roeland Van Assche, project manager bij Freestone. “Omdat een bedrijf vaak niet over voldoende tijd en expertise beschikt om dergelijke sporadische doch ingrijpende projecten uit te voeren, hebben wij voor bpost bank het project van A tot Z aangestuurd en opgevolgd. Zo werden voor het kantoormeubilair acht potentiële leveranciers aangeschreven, waarvan er drie na het ontvangen van de offertes werden uitgenodigd om een proefopstelling voor te stellen”. Klaar voor flex-werken De nieuwe thuis in het Marquis-gebouw biedt plaats aan 260 werkplekken op één enkel niveau. Vandaag zijn er werkplekken ingericht voor de 220 FTE’s en een 20-tal externe ICT-medewerkers. Alles is klaar om over te schakelen naar het nieuwe werken, met flexibel gebruik van de beschikbare werkplekken, maar in eerste instantie gebeurt dat nog niet.

Efficiënt vergaderen en communiceren Een hedendaags reserveringssysteem voor de vergaderzalen (Evoko) staat borg voor een hogere bezetting en beter rendement van de vergaderfaciliteiten. Bovendien zijn ze voorzien van alle beschikbare technologie om het vergaderen efficiënter te maken, zoals een uiterst eenvoudige koppeling om laptops te schakelen aan het grote beeldscherm (Barco Clickshare). Naast de gesloten vergaderzalen zijn er ook open ruimten voor rechtstaand vergaderen. De grote open cafetaria doet tevens dienst als ontmoetingsruimte. Door niet alleen tafels en stoelen te plaatsen, maar ook poefs, verhoogt het thuisgevoel. Grote vlakke beeldschermen dragen bij tot de interne communicatie.

74 WORKPLACE SHOWCASE 2014

“Voorafgaan aan de eigenlijke inrichting werd de onontbeerlijke technische infrastructuur ingebracht” blikt Piet Van Petegem terug. “Niet minder dan 67 km datakabel staan in voor betrouwbare netwerkverbindingen. Over de volledige kantooroppervlakte is zowel een bedraad als draadloos WiFi-netwerk uitgerold”. Er is gekozen voor een indeling volgens dienst, met modulaire inrichtingen om de nodige flexibiliteit te garanderen ten opzichte van de verwachte groei. Alle indelingen zijn in glas uitgevoerd om maximaal doorstroming van daglicht te verzekeren. De werkplekken zijn per vier gebundeld. De managers delen met twee een bench met vier werkplekken. De directeurs beschikken nog over een eigen kantoor. Verder zijn er gezellig ingerichte ‘cockpits’ voor samenwerking of geconcentreerd werken. Elke medewerkster beschikt over een persoonlijke badge die toegang geeft, een sleutelloze locker opent en ook diverse services schakelt.

Voor de kleurkeuze voor de inrichting werd inspiratie gezocht bij de eigen bpost bank corporatie identity. Zo is wit dominant aanwezig als hoofdkleur, maar is de aankleding toch niet steriel uitgevallen. Rood en blauw zorgen voor subtiele accenten. Eduard Coddé ✍ Geoffrey Fritsch 

Leveranciers en aannemers Real Estate & Workplace Consultancy www.profacility.be/freestone Freestone Meubilair en indelingen Benches: Vitra Tyde Kantoorstoelen: Vitra ID-Chair Overlegplekken: Vitra Alcove Cockpits: Vitra Scheidingswanden: Beddeleem www.profacility.be/beddeleem ICT Techniek vergaderzalen: Barco Clickshare Reserveringssysteem vergaderzalen: Evoko Elektriciteit, databekabeling, veiligheidsbekabeling: Electro Zwijsen Draadloos netwerk: Cisco Beeldschermen voor interne communicatie: LG Security Toegangscontrole en inbraakdetectie: Siemens

It’s in our system SINCE 1950

BEDDELEEM

DOORS

PARTITIONS

T + 32 9 221 89 21 or visit our website www.beddeleem.be

CEILINGS

FINISHING

FURNITURE

CAMELOT

VASTGOEDBESCHERMING

TIJDELIJKE BEWONING HOUDT VANDALISME BUITEN Tijdelijk leegstaande panden trekken niet alleen vandalisme aan. Ze komen bovendien automatisch terecht in een neerwaartse spiraal van verval doordat er geen controle meer is op het gebouw en de installaties die zich daarin bevinden. Nochtans bestaat er een beproefd en eenvoudig verweer: professioneel door Camelot georganiseerde tijdelijke bewoning. Camelot biedt eigenaren van tijdelijk leegstaande panden nu al meer dan twee decennia expertise aan. Na de Nederlandse markt volgde Groot-Brittannië en 12 jaar geleden ook België. De Camelot-oplossingen op maat hebben inmiddels internationale erkenning en waardering geoogst. Professioneel leegstandsbeheer betekent voor Camelot het tijdelijk laten bewonen en gebruiken van leegstaande panden die wachten op herbestemming. De tijdelijk bewoning gebeurt via het bezetting ter bede concept. Doordat de panden zichtbaar bewoond zijn schrikt dat vandalen en ongewenste bezoekers af. Bovendien verzekeren de bewoners een permanente controle op de toestand van het pand, m.a.w. worden eventuele defecten of voorvallen (vb. waterlek) meteen gesignaleerd, zodat erger voorkomen kan worden. Door de jarenlange expertise in tijdelijke bewoning van leegstaande panden weet Camelot de bewoners strategisch onder te brengen in het pand, zodat een maximale bescherming ontstaat. Smart working @ Elia

76 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Camelot beschikt over een eigen technische dienst die regelmatig controlerondes doorvoert in de beheerde gebouwen en toeziet op de goede werking van de technische installaties, de veiligheid, enz. Nieuwe formules Het professionaliseren van het aanbod voor de leegstandsmarkt is voor Camelot een onafgebroken uitdaging. Daarom worden voortdurend nieuwe formules ontwikkeld en uitgetest. Waar de activiteiten van Camelot zich lange tijd hoofdzakelijk op leegstaande kantoren richtten, worden nu meer uiteenlopende panden opgenomen in de beheerportefeuille. Zo behoren ziekenhuizen, scholen tot en met kastelen tot de mogelijkheden. Voor deze locaties laten zich dan weer andere toepassingen vinden dan voor het gebruikelijke kantoorgebouw. Camelot heeft inmiddels ervaring met het gebruik als filmset, locatie voor fotoshoots, expositieruimte, eventlocatie, enz. Indien het pand over aantrekkelijke parkeerfaciliteiten beschikt, kan dit eveneens als oplossing geëxploiteerd worden. Voor eigenaren van leegstaand vastgoed is dit goed nieuws! Leegstand kan hen eindelijk weer geld opleveren. Camelot inventariseert de panden en biedt ze aan als deel van het leegstandsbeheer. Het heeft in het verleden heel hard gewerkt aan contactmanagement en beschikt over uitgebreide databases om aanbod en vraag aan elkaar te koppelen.

/CAMELOT

PUBLIVIEW

Bijzondere panden als ziekenhuizen, scholen of kastelen worden door Camelot gebruikt als filmset, locatie voor fotoshoots, expositieruimte, of eventlocatie.

Werfbewoning Weer een andere Camelot-formule die sterk in opmars is, is de bescherming van bouwwerven door het verzekeren van een 24-uurs aanwezigheid. Diefstal van bouwmaterialen en bouwmachines, vandalisme, komen helaas steeds vaker voor. Naast de directe financiële schade is er ook de impact op de voortgang van het bouwproject, wat gezien de vandaag gehanteerde strikte timingafspraken, nogmaals resulteert in financiële verliezen. De volledige organisatie van de werfbewoning, inclusief de plaatsing van wooncontainers, wordt door Camelot verzekerd. De ervaring leert dat diefstal en vandalisme volledig verdwijnen, waardoor werfbewoning de meest efficiënte en voordelige bescherming biedt voor deze risicolocaties. Gevarieerde bewoning De belangstelling voor de door Camelot aangeboden bewoningsformule - die totaal verschillend is van een klassiek huurcontract - is aanzienlijk en gevarieerd.

De plaatsing van wooncontainers op bouwwerven biedt een 24-uurs aanwezigheid en voorkomt diefstal of vandalisme.

Het gaat om mensen op zoek naar lage woonkosten, met enige zin voor avontuur, die zich aangetrokken voelen door de vaak bijzondere locaties en boeiende contacten die ontstaan tussen medebewoners. Veelal gaat het om jonge mensen, maar ook ouderen die een tijdlang willen sparen om een lang gekoesterde droom te verwezenlijken, of ook nog startende bedrijven met beperkte financiële middelen op zoek naar goedkope huisvesting en werkplekken. Vanuit hun sociale controlefunctie waken de tijdelijke gebruikers zelf over de orde in hun pand. Iedereen accepteert ook een zeer korte opzegtermijn. Waar mogelijk zal Camelot aan de tijdelijke bewoners of gebruikers een nieuw voorstel formuleren voor tijdelijk wonen, zonder echter een vervolg te garanderen. Voor meer informatie over de diverse Camelot-oplossingen voor het beschermen van leegstaande panden of werven door bewoning, is Frederik Moens de contactpersoon voor de Belgische markt.

f.moens@camelotbelgium.be +32 (0)3 740 56 40

Boombekelaan 18 bus 1 - 2660 Hoboken - Antwerpen info@camelotbelgium.be - www.cameloteurope.com

WORKPLACE SHOWCASE 2014 77

/MOVE - GDF SUEZ, BRUSSEL

BUSINESS CASE

78 WORKPLACE SHOWCASE 2014

IEDEREEN AAN BOORD OP HET VLAGGENSCHIP VAN GDF SUEZ De groep GDF SUEZ reorganiseerde onlangs alle administratieve werkplekken van de bedrijven binnen de groep op één locatie in de Brusselse Noordwijk. Bij de verhuisoperatie, die vier maanden geduurd heeft, waren 2.600 medewerkers betrokken. LDe afdeling Logistiek en Facility Management van GDF SUEZ België beheert 6.500 werkplekken. Het gaat meer bepaald om de administratieve werkplekken en gebouwen, aangezien de productie gerelateerde gebouwen elders beheerd worden. Een deel van dit personeel, dat vroeger verspreid was over dertien locaties in Brussel, verhuisde eerder al naar gebouw 1 van de GDF Suez Towers in de Simon Bolivarlaan, naast het CCN (Noordwijk station). Bij deze eerste verhuizing waren duizend werknemers betrokken. In een tweede fase, tussen december 2013 en april 2014, verhuisden de overige personeelsleden die nog verspreid zaten in Brussel naar het hoofdkantoor van de groep.

‘trading werkplek’ uit vier computers en vier tot acht schermen. Voor de warmte die deze toestellen verspreiden, zijn speciale koelsystemen nodig die in de individuele kantoren ingebouwd zijn. De verhuizing gebeurde in drie weekends tijdens de kerstperiode. Een deel van de traders werd ondergebracht in een trading room in Parijs, terwijl de anderen met vakantie waren. Deze verhuizing was technisch gezien allesbehalve evident maar werd in goede banen geleid door een groot team van medewerkers van Cofely Services, L.O.G, Your Movers, onze afdeling en een dienstverlener gespecialiseerd in dergelijke werkplekken die voor de gelegenheid uit Groot-Brittannië was overgekomen”. Om deze enorme verhuisoperatie in vier maanden rond te krijgen, kon Elke Longin rekenen op Fabrice Lion, technical account manager bij L.O.G, die alle operationele aspecten van het space management op zich heeft genomen. Hij geeft ons meer uitleg over de toegepaste methode: “We hadden al heel wat ervaring door de

“ Het fenomeen dat onze collega’s in Parijs ‘mitage’ noemen, het ontstaan van ‘mottengaten’ of leegten in de werkplekken zonder dat grotere vrije ruimten ontstaan, een gevolg van de normale evolutie van de projecten en werkteams, verplichtte tot het herschikken van de ruimtelijke indeling van de afdelingen die drie jaar geleden in de eerste toren werd doorgevoerd “ Elke Longin, verantwoordelijke van de afdeling Logistiek en Facility Management: “We hebben een derde van ons personeelbestand verhuisd. De eerste groep die vertrok, was het trading team. Niet eenvoudig, want de markten slapen nooit en de activiteiten moesten dus absoluut voortgezet kunnen worden. Bovendien bestaat een

eerste verhuisfase, maar gezien de omvang van de tweede fase moesten we onze werkwijze aanpassen. Wat het project onder meer zo complex maakte, was dat bijna alle in Toren 1 gehuisveste werknemers ook nog eens binnen die toren moesten verhuizen... Het ging dus om meer dan 2.600 personen die erbij kwamen”.

Elke Longin, Verantwoordelijke van de afdeling Logistiek en Facility Management bij GDF SUEZ

Fabrice Lion, Technical account manager bij L.O.G

Een noodzakelijke samensmelting van bedrijfsculturen Nu rest nog de uitdaging om de contacten en interactie tussen de collega’s, die vroeger op verschillende locaties werkten, vlotjes te laten verlopen. Volgens Elke Longin is het normaal dat ieder bedrijf zijn eigen cultuur heeft: “Wanneer je alleen in een gebouw zit, is er geen probleem om die cultuur te ontwikkelen, maar wanneer je met anderen in een gebouw zit, laten de verschillen zich al gauw voelen. Daardoor groeide de behoefte onder de medewerkers om vaker samen te overleggen, wat onder meer resulteerde in de oprichting van een intern communicatiecomité. Hetzelfde met de preventieadviseurs. We hebben hier vier technische units maar slechts één gebouw! Het beheer van de security & safety gebeurt dus gemeenschappelijk”.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 79

/MOVE - GDF SUEZ, BRUSSEL

BUSINESS CASE

“ Op een blanco blad een verhuisscenario uit werken was één van de moeilijkste opdrachten om de werkposten en persoonlijke items van 2.600 personen te verhuizen ” “Dit bleek noodzakelijk wegens een fenomeen dat onze collega’s in Parijs ‘mitage’ noemen, het ontstaan van - vrij vertaald - ‘mottengaten’ of hiaten in de werkplekken als gevolg van de normale evolutie van de projecten en werkteams” aldus Elke Longin. “Op die manier komen hier en daar werkplekken vrij, maar geen grote ruimten, waardoor de afdelingen ruimtelijk gereorganiseerd moesten worden”. Het beheer van het kantoormeubilair: een extra uitdaging Er werd besloten om geen nieuw meubilair te kopen voor Toren 2 maar om het meubilair van de vestigingen Troon, Regent, Gewijde Boom, en andere mee te verhuizen daar het nog in uitstekende staat was. Dit betekende dat in één weekend de bureaus, dozen en computers verhuisd moesten worden om ze op de nieuwe locatie weer terug te monteren en installeren. “We hebben enkel 150 werkplekken gekocht om te kunnen starten, anders zaten we vanaf het begin vast” verduidelijkt Fabrice Lion. Naast deze uitdaging moest er ook rekening worden gehouden met speciale eisen van bepaalde diensten. Zo hebben we op een zondagavond om 21.00 uur vastgesteld dat we op een verdieping een zestigtal kasten tekortkwamen. We hebben snel een team moeten uitsturen om extra kasten te halen uit een andere vestiging”. Een organisatorische hersenbreker “In één weekend hebben we 380 mensen verhuisd” blikt Elke Longin terug. “Onze prioriteit was dat alles 100% operationeel moest zijn op maandagmorgen 7.00 uur. We hebben trouwens regelmatig complimentjes gekregen over het feit dat alles in orde en functioneel was”. Fabrice Lion: “Het moeilijkste was om op een blanco blad een verhuisscenario uit te werken op basis van een begindatum (kerst 2013), een einddatum (eind april 2014), een maximale verhuiscapaciteit van 400 personen per weekend, business gerelateerde voorwaarden (bijvoorbeeld geen dienst verhuizen

80 WORKPLACE SHOWCASE 2014

die in februari de boekhouding moest afsluiten) en technische voorwaarden zoals die van de trading afdeling... De vraag was dus: wie gaan we eerst verhuizen? Het was een soort van strategische hersenbreker waarbij we logische elementen op één rij moesten krijgen. In het begin gaat dat vlotjes maar plots loopt alles vast op de 15e rij en moet je herbeginnen. Ik heb ontelbare versies van dit scenario uitgewerkt...”. Als Elke Longin een facility manager met een verhuisopdracht als deze een tip moet geven, dan is het wel dit: “Wees goed voorbereid en flexibel tot een zeker punt en hou daarna voet bij stuk. Vanaf een zekere deadline worden de plannen niet meer veranderd, zelfs niet voor een extra tafel, om de correcte uitvoering van het project niet in gevaar te brengen. In deze fase moet beantwoord worden aan de voorwaarde dat ‘er voldoende aanpassingsmogelijkheden zijn na de verhuizing’. Deze deadline moet enkele maanden voor de verhuisdatum geprikt worden gezien de productie- en uitvoeringstermijnen van de leveranciers”. De professionaliteit van de betrokken partijen was essentieel voor het welslagen van het project. De partners hebben uiteindelijk gekozen voor Your Movers. “We hadden eerder al een goede ervaring met hen, hun prijs is correct en ze konden een enorm volume als dit aan, wat niet altijd het geval was bij de andere dienstverleners die we geraadpleegd hebben” aldus Elke Longin. Het laatste team (200 medewerkers van Cofely Fabricom) ging op een september 2014 aan boord van het vlaggenschip. Het is nu aan de bemanning om samen koers te houden. Patrick Bartholomé ✍ Bernard De Keyzer 

Met 2 torens, 75.000 m², 13 verdiepingen, zijn een goede planning, voorbereiding en coördinatie voor D-Day essentieel voor een efficiënte verhuizing.

Interieurinrichting Toen de eerste toren van het nieuwe hoofdkantoor van GDF SUEZ gebouwd werd en de eerste medewerkers hun intrek zouden nemen, had de redactie een gesprek met Jean-Louis Samson, Head of Patrimony & Logistics bij Electrabel – GDF SUEZ, over de interieurinrichting en de organisatie van de werken onthaalruimten. U vindt deze reportage op www.profacility.be/workplace/GDF-SUEZ. Het welslagen en de kwaliteit van een verhuizing hangt in grote mate af van de bescherming van de doorgangen (liften, trappen en vloeren), de verpakking van het materiaal en de duidelijke labeling van alle te verhuizen meubilair en toebehoren, zodat alles precies in de juiste ruimten en bij de juiste personen terecht komt.

Over de bouw van de GDF Suez Towers kunt u ook het artikel ‘Duurzaam bouwen: de dingen GROOT zien’ downloaden op www.profacility.be/biblio > 23/04/2012

WORKPLACE SHOWCASE 2014 81

/BOOKING.COM

BUSINESS CASE

EEN LEUKE EN SPEELSE WERKOMGEVING Voor het beheer van zijn wereldwijde online hotelreserveringsactiviteiten wordt het bedrijf Booking.com ondersteund door kantoren in meer dan 59 landen, en uiteraard ook in Brussel. Booking.com wil zijn activiteiten op korte termijn zien groeien en bijgevolg is het bedrijf op zoek gegaan naar flexibele kantoren voor het Belgische team, dat momenteel bestaat uit een veertigtal medewerkers maar dat snel uitgebreid zal worden. JLL werd ingeschakeld voor een all-in-one opdracht: het ideale gebouw selecteren, onderhandelen over de huurvoorwaarden en de werkplekken inrichten volgens een sleutelop-de-deur-formule. Booking.com heeft zijn keuze uiteindelijk laten vallen op een modern gebouw in het historisch centrum van Brussel, op een boogscheut van de Sint-Michiels en Sint-Goedelekathedraal en de Grote Markt. Met het Centraal Station op amper een paar honderd meter van het kantoorgebouw profiteert het personeel van een vlotte multimodale mobiliteit. Een aspect dat doorslaggevend was bij de selectie van de locatie. De algemene aannemer Tétris Design & Build, een dochteronderneming van de JLL-groep, heeft een leuke en speelse omgeving uitgedacht en gerealiseerd voor de ‘open space’-inrichting van de gehuurde 600 m² oppervlakte. Aangezien het Belgische team van Booking.com zeer jong is, moest de werkomgeving niet alleen de activiteitensector van Booking.com uitstralen maar ook ‘fun’ en zelfs ludiek zijn om een dynamische sfeer te creëren. Een bewijs hiervan is de moderne cafetaria die de bezoekers bij aankomst verwelkomt en onderdompelt in de wereld van het reizen waarin Booking.com actief is. Serge Brison 

WORKPLACE SHOWCASE 2014 83

BUROCONCEPT

BUSINESS GEDREVEN KANTOOROMGEVING Buroconcept bestaat al 22 jaar en manifesteert zich in eerste instantie als studiebureau, maar heeft zich de laatste jaren steeds meer gespecialiseerd in totale conceptrealisatie, wat het ontwerp, de planning, coördinatie en uitvoering van alle werkzaamheden behelst binnen een project voor kantoorinrichting. “Het begeleiden van de klant naar de ideale kantooromgeving is de missie van Buroconcept” introduceert Patrick Windels, managing director Buroconcept. “Als ideale werkomgeving beschouwen wij een inrichting die maximaal aangepast is aan de organisatorische werking van het bedrijf. Mensen zijn vandaag immers het belangrijkste bedrijfskapitaal”. De werking van het studiebureau, de conceptontwikkeling en het project management bij de uiteindelijke realisatie cumuleren idealiter, maar kunnen ook afzonderlijk aan bod komen volgens de wensen van de klanten. “De uitdaging bij elke nieuwe kantoorinrichting is om in te spelen op de snelle veranderingen die bedrijven ondergaan, zowel omwille van hun eigenlijke business als het economische klimaat waarin ze opereren” schetst Patrick Windels. ‘De werkomgeving moet daarom maximaal wendbaar en flexibel zijn om in te spelen op die veranderingen”. ‘De ideale kantooromgeving’ moet goed voelen voor de gebruikers, een motiverende uitstraling hebben en bijdragen tot verhoogde efficiëntie, waardoor een win/win-situatie ontstaat voor zowel werkgever als werknemer. Een efficiënte kantooromgeving creëren resulteert bovendien in een duurzame werkomgeving.

84 WORKPLACE SHOWCASE 2014

/BUROCONCEPT

PUBLIREPORTAGE

De gebruiker als gids ‘De ideale kantooromgeving’ uitkienen is een voortdurende zoektocht. Buroconcept stelt al zijn expertise ter beschikking van de klant om de beste oplossing te zoeken op maat van de klant. Patrick Windels: “Luisteren is belangrijk en daarmee bedoelen we effectief niet vooringenomen luisteren om de business van de klant te doorgronden. Dat gebeurt via diepte-interviews met medewerkers uit alle lagen van de bedrijfshiërarchie. De bij de klant aanwezige expertise moet versmelten met onze expertise. Enkel zo kan er een concept groeien dat optimaal voldoet aan de verwachtingen”. Vanuit de analyse van de verschillende gesprekken ontstaat een eerste ruw concept, dat via vervolggesprekken verder wordt verfijnd. De installatie van stuurgroepen vormt een belangrijke bijdrage tot het terugkoppelen van informatie en het uitkristalliseren van het uiteindelijke concept. Een gebruiksklare werkomgeving Buroconcept verzekert de A-Z realisatie van alle kantoorinrichtingen, inclusief de look & feel en de technische installaties die daarbij aan bod kunnen komen. Waar nodig wordt ook het oude gebouw in de door de eigenaar geëiste staat teruggebracht. Patrick Windels: “Wij schrijven de lastenboeken, vragen offertes op, staan in voor de selectie van de aannemers en verzekeren de werfopvolging. Er kan gewerkt worden met door de opdrachtgever aangeduide partijen of volgens de sleutel-op-de-deur formule, wat overigens steeds meer de voorkeur wegdraagt”. De voordelen van een sleutel-op-de-deur aanpak zijn legio: een maximale prijsbewaking binnen de totaliteit van het project, één enkele aanspreekpunt voor de opdrachtgever, een strakke bewaking van de timing, één gecentraliseerde facturatie.

Heel vaak begint de samenwerking al bij de ondersteuning van de gebouwenselectie voor de nieuw in te richten vestiging via een haalbaarheidsstudie. Gebruiksvriendelijkheid als rode draad Begin 2013 contacteerde de ‘Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat vzw’ (KFBN) Buroconcept met een aanvraag voor renovatie van de kantoren gelegen in het 7 verdiepingen en +/- 7.000m² tellende gebouw aan de Bergstraat 30-34, nabij de Brusselse Grote Markt. De KFBN was daar al meer dan 20 jaar gehuisvest en in het verleden waren slechts kleinere aanpassingen doorgevoerd. David Van Gelder, architect-partner bij Buroconcept: “Het project omvatte de reorganisatie van de functies, de renovatie van de ruimten, het inbrengen van een look & feel voor de 50-tal werkplekken in overeenstemming met het hedendaagse imago dat de federatie wenst uit te dragen. We hebben een voorstel uitgewerkt dat radicaal brak met het verleden, totaal afweek van wat men gewend was ”. De kantoorvloeren waren verkaveld in vele kleine ruimten met weinig natuurlijke lichtinval tot zelfs helemaal geen daglicht in het centrale deel. Bovendien was de plafondhoogte zeer beperkt en kon de architectuur algemeen als moeilijk omschreven worden. “We stelden een heldere uitgepuurde inrichting voor, die afrekende met het slechte gebruik van het centrale deel” commentarieert David Van Gelder. “Gebruiksvriendelijkheid stond centraal, wat leidde tot het inrichten van een directie- en administratieve vleugel, het selectief intekenen van vergaderfaciliteiten, maar ook het inrichten van ontmoetingsruimten om het contact tussen collega’s te stimuleren”.

Sleutel-op-de-deur De door KFBN aan Buroconcept toevertrouwde opdracht betrof in eerste instantie twee kantoorvloeren en vergaderfaciliteiten op de benedenverdieping. David Van Gelder: “We kregen exact zes maand de tijd, inclusief de nodige verhuizingen, om de klus te klaren. Buroconcept nam de totale regie van alle werkzaamheden op zich.”. De realisatie werd opgesplitst in drie fasen: de renovatie van de vergaderzalen op het gelijkvloers, gevolgd door de verbouwing van de 3e verdieping en uiteindelijk de renovatie van de 2e verdieping. De technieken werden onder handen genomen, met o.a. het aanpassen van de HVAC-installatie en herstellen van de plafondkoeling, de volledige vervanging van de elektriciteit en aanpassing van de verlichting naar hedendaagse LEDtechnologie. Ook het datanetwerk werd volledig vernieuwd met UTP CAT6 bekabeling. De waarden van de federatie – vertrouwen, betrouwbaarheid en transparantie – werden door Buroconcept vertaald naar de inrichting en aankleding met hout en hoogwaardige materialen. Het kantoormeubilair werd geselecteerd uit de Gispen-catalogus en aangevuld met maatwerk. Buroconcept begeleidde ook alle schilderwerken, de plaatsing van tapijt en systeemwanden. “Tijdens het uitvoeren van de werken werden we herhaald met allerhande verrassingen op technisch en architecturaal vlak geconfronteerd die verplichtten tot maximale flexibiliteit en snel inspelen op de nieuw gegeven situatie” blikt David Van Gelder terug. “De uitstekende samenwerking met de facility manager van het gebouw, Antoine Bouvy, heeft zeker bijgedragen tot het respecteren van de vooropgestelde timing”. Referenties: Oracle, Magotteaux, Federal Mogul, G4S, PSA (Peugeot/Citroën) Michael Page, Havenbedrijf Gent

Waversesteenweg 1509 1160 Brussel +32 (0)2 660 22 23 info@buroconcept.be www.buroconcept.be

WORKPLACE SHOWCASE 2014 85

/ONTEX, AALST

BUSINESS CASE

86 WORKPLACE SHOWCASE 2014

DRIE MAANDEN VOOR DE VERHUIZING VAN DE ONTEX GROEP: EEN RACE TEGEN DE KLOK! Twee maanden om een project uit te werken en drie maanden om het uit te voeren... over een strakke deadline gesproken! Toch is de Ontex Groep, een Belgisch bedrijf van internationaal niveau, gespecialiseerd in wegwerpproducten voor persoonlijke hygiëne, erin geslaagd. Dit succes is te danken aan het concept ‘Design & Build’ van AOS Group dat contractueel garandeert om het budget en de planning te respecteren op basis van een specifiek uitgewerkt design voor elke klant.

Voor zijn nieuwe kantoor koos Ontex voor het emblematische gebouw SkylinE40 in de Korte Keppestraat in Aalst.

Ontex verhuisde zijn wereldwijde hoofdkantoor in Zele (bij Lokeren) naar een nieuw gebouw in Aalst, vlak bij de autosnelweg BrusselOostende. Een keuze van de CEO van Ontex waarvan de oorspronkelijke vestiging te krap werd om de groei van het bedrijf te kunnen volgen. Het project ging van start met de komst van de nieuwe Chief Procurement Officer. “We beschikten maar over een honderdtal werkplekken terwijl we jaar na jaar een sterke groei kennen” legt Philippe Agostini uit. “Bovendien strookte het beeld van de vestiging niet meer met het dynamische en innoverende imago dat het bedrijf wil uitdragen”. Met deze verhuizing beoogde Ontex drie doelstellingen: de samenwerking en innovatie stimuleren, openheid creëren en de teamgeest versterken. Een ambitie die nagestreefd werd door het personeel vanaf het begin bij het proces te betrekken. Eerst moest er een locatie gevonden worden binnen een straal van maximaal 30 km rond de vorige vestiging in Zele. De keuze viel op het gebouw SkylinE40 in de Korte Keppestraat in Aalst (Erembodegem), met een mooie kantooroppervlakte van 3.500 m² verdeeld over drie

WORKPLACE SHOWCASE 2014 87

/ONTEX, AALST

BUSINESS CASE

Meeting hubs. Meubilair van de collectie Roels.

Op de beide uiteinden van elke kantoorvloer is er een zone voor flex-werken ingericht met een werktafel voor vier medewerkers. Akoestische kasten van Pami dB2 slide.

88 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Er staan geen vaste toestellen meer op de bureaus. Elk bureau is nu uitgerust met een draagbare PC met een Lync-systeem en met toegang tot de gedeelde printers aan de hand van een individuele badge. Bureaus: Pami b.long bench / Bureaustoelen: Viasit Impulse.

“ We moesten wel verhuizen, want in onze oude vestiging beschikten we maar over een honderdtal werkplekken, terwijl we jaar na jaar een sterke groei kennen. Bovendien strookte het beeld van de vestiging niet meer met het imago dat het bedrijf wil uitdragen “

Philippe Agostini, Chief Purchasing Officer bij Ontex.

verdiepingen in een modern gebouw. Meer dan 150 medewerkers genieten er van een betere nationale (via de autosnelweg) en internationale (via de luchthaven) bereikbaarheid. Ontex was onmiddellijk overtuigd van zijn keuze door de kostenbesparingen die het gebouw biedt: recuperatie van het regenwater, thermische compensatie,... “Het straalt een moderner imago uit voor een innoverend bedrijf als het onze”. Een enorme tijdsdruk Begin 2014 werd de locatie door de directie goedgekeurd, maar de datum van vertrek uit Zele werd door de verhuurder onverbiddelijk vastgelegd op 30 mei 2014. “Dit gaf ons amper twee maanden om onze verhuisprioriteiten te bepalen en een partner te vinden die ze in een concrete vorm kon gieten”. Ontex begon met een team te vormen en benoemde een kaderlid in R&D Sustainability, Bart Waterschoot, tot projectleider. Daarnaast werd er binnen het

personeel een netwerk van ambassadeurs opgericht die elk van de functies in het bedrijf vertegenwoordigen. “Om de instemming van iedereen te verkrijgen, communiceerden we op weekbasis om op alle vragen van het personeel te antwoorden”.

dat projecten dringend uitgevoerd moeten worden. Ons concept ‘Design & Build’ garandeert de implementatie en de naleving van het budget”zegt Annick Vandenbulcke, verantwoordelijke voor het Ontex-project bij AOS Group.

Alvorens een verhuispartner aan te duiden, koos Ontex ervoor om een beroep te doen op een projectbegeleider. “We zijn geen verhuisspecialisten en hebben Empact aangesteld om ons te helpen met het dagelijkse beheer van het project, de begeleiding en het beheer van de verandering”. In de twee voorbereidende maanden heeft Ontex ook een lijst opgesteld met het aantal werknemers per functie en de ideale inpassing van die werknemers in de toekomstige kantoorruimte. De inrichting moest eveneens voorzien in flex-werkplekken voor werknemers van andere vestigingen en het flexdesk-concept integreren. Om de mobiliteit van de medewerkers te verbeteren en het personeel te ontlasten van mogelijk fileleed, heeft Ontex voor de eerste keer de principes van flexibel werken ingevoerd.

Naast enkele gesloten kantoren en kantoortuinen werden er ‘bubbles’ voor ontmoetingen ingericht, maar ook loungeruimten en vergaderzalen. Alleen de vergaderzalen moeten gereserveerd worden. Om elk van de drie verdiepingen die het bedrijf inneemt en die bijna identiek ingericht zijn van elkaar te onderscheiden en vlot te herkennen, koos het projectteam ervoor om de kleuren van de vloerbekleding on overeenstemming te brengen met die van een boom: bruin (grond) voor de eerste verdieping, groen (gebladerte) voor de tweede verdieping en blauw (lucht) voor de derde verdieping. Aan beide uiteinden van elke verdieping bevindt zich een flex-werkzone met een tafel die uitgerust is voor vier medewerkers. De werknemers stonden vooral versteld van het vele licht dat binnenvalt via de twee zijden van het gebouw en de geluiddemping die doorzet tot aan de kasten. “Dat maakt deel uit van het succes” aldus Philippe Agostini.

Een dubbele uitdaging voor AOS: deadline en budget Zodra het organigram en de werkmethoden vastgelegd waren, moest er enkel nog een projectoproep samengesteld worden om een bedrijf voor de verhuizing te vinden. Op 28 februari werd AOS Group aangesteld met twee niet-bespreekbare voorwaarden: het goedgekeurde budget en de opgelegde deadline van amper drie maanden om de verhuizing rond te krijgen. Een deadline die nog strakker werd aangezien Ontex eind juni ook een IPO organiseerde (Initial public offering of beursgang). “Het komt steeds vaker voor

Wordt de verhuizing nu beschouwd als een schot in de roos? Eén maand na de verhuizing zijn de meeste, zo niet alle medewerkers zeer positief en is de werkomgeving er duidelijk op vooruitgegaan, ondanks de voor sommigen langere verplaatsingen. Jean-Claude Verset ✍ Marc Detiffe 

WORKPLACE SHOWCASE 2014 89

/@ THE OFFICE

ART

KUNST OP DE WERKVLOER Kunst op kantoor zorgt voor een stimulerende en esthetische werkomgeving en is een bron van inspiratie en creativiteit op kantoor. Bernice en Little Van Gogh maken het mogelijk om kunst te huren, kopen of leasen. Kunst huren is voor bedrijven tevens 100% fiscaal aftrekbaar. Deze twee kunstbedrijven bieden een dynamisch en origineel systeem aan kantoren en organisaties om hun gebouwen te decoreren en tegelijk eigentijdse kunst te promoten.

brantt

brantt is het pseudoniem van Jurgen Vanbrabant. Door zijn sculpturen, installaties en schilderijen levert de kunstenaar een zeer persoonlijke interpretatie van architectuur, perspectief en licht. Geïnspireerd door het abstract denken en de werken van het Bauhaus, Mondriaan of Malevich keert hij zich tegen de fundamentele principes van deze beweging en hun kunstenaars door de creatie van zijn eigen abstractie. Zijn sculpturen vullen op een eigenzinnige wijze de ruimte. Ze confronteren de toeschouwer met een nieuwe ruimte, een inzage in een besloten interieur. Door enkele gekleurde vlakken te gebruiken in een bijna geheel witte sculptuur, worden als het ware kleurnevels gereflecteerd. Dit spel van licht en kleur geeft deze “kijkdozen” een magisch en speels element.

France Dubois

Het werk van France Dubois lijkt wel intuïtieve poëzie in de vorm van beelden. Zijn strakke foto’s vertellen ons over de breekbaarheid van emoties, soms over momenten van barsten, maar vooral over een mooie en merkwaardige wereld. ‘NYC’ is een tweeluik, uitgevoerd in beperkte oplage, en is een foto die gelamineerd is op plexiglas.

90 WORKPLACE SHOWCASE 2014

France Dubois - NYC (catalogus Little Van Gogh)

brantt (Bernice)

New world of work You take care of your people We take care of their working environment

www.procosgroup.com

WORKPLACE SHOWCASE 2014 91

/@ THE OFFICE

ART

Miche Bauwin

Na een tekenstudie gevolgd te hebben, komt Miche Bauwin in de reclamewereld terecht. Haar carrière als grafisch ontwerpster loopt parallel met een initiatie in het schilderen met olieverf, waarvoor ze cursussen volgt op de Academie en het contact opzoekt met grote meesters. Na het ontwerpen van talrijke illustraties en het creëren van stoffen, wijdt Miche Bauwin zich gedure nde een vijftiental jaar exclusief aan het schilderen met olieverf. De kunstenares beperkt zich niet tot het schildersdoek maar steekt volume in haar creaties met haar ‘bollen’.

Tine Vandamme

De kunstenares noemt haar schilderijen “Lovedrugpaintings”. Positivisme, optimisme en speelsheid staan centraal en worden tot uiting gebracht door energievolle penseeltrekken en flitsend kleurgebruik. Deze onlangs gerenoveerde inkomhal krijgt met het kunstwerk “Go Round” een kleurboost. Het detail van een ronddraaiende paardencarousel straalt energie uit en benut de grote witte muur om helemaal tot zijn recht te komen. www.bernice.be www.profacility.be/littlevangogh

Miche Bauwin - Black, white & red medium bol (catalogus Little Van Gogh)

92 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Tine Vandamme, Go round (catalogus Bernice)

VTM

Referenties: Janssen Pharmaceutica • Vlaamse Gemeenschap • VTM • UZ Gent • Dredging International • Acerta • JBC • Melexis • Stad Antwerpen • ACV • Imec • Partena • Carglass • UCB Pharma • De Lijn • BKCP • Puratos • Flexpoint • ...

JANSSEN PHARMACEUTICA

MELEXIS

Staat u voor de uitdaging om nieuw talent binnen te halen of wilt u waardevolle werknemers een extra boost geven? Bent u vastbesloten om werk te maken van een creatieve en stimulerende werksfeer in uw organisatie? Pami ontwerpt het perfecte werkklimaat op maat van uw bedrijf. Motiverend voor uw medewerkers, bevorderlijk voor de resultaten, positief voor de sfeer. Hoe we dat doen? Met hedendaags meubilair. Met maatwerk. Met innovatieve oplossingen en slimme designs. Doordacht en duurzaam. Samen met u, rond de werktafel. En vooral: gepassioneerd en met veel vakmanschap. Wij houden van ons werk. En we hopen dat u dat ook doet.

FLEXPOINT

/MIKO

PUBLI-VIEUW

MIKO PURO FAIRTRADE COFFEE

KOFFIEPAUZES OP KANTOOR Investeren in koffiepauzes voor het personeel is één van de meest zinvolle zaken die u als Facility Manager kan doen! Koffiepauzes op het werk zijn namelijk van groot belang voor het welzijn en de productiviteit van uw werknemers. Het is een moment van (relatieve) rust, tijd om even alles op een rijtje te zetten en een overzicht te krijgen over de werkdag. Het informele karakter van de gesprekken aan de koffieautomaat versterkt bovendien de samenwerking tussen collega’s.

U ziet, een koffieleverancier aanduiden is meer dan enkel kiezen voor een lekker kopje koffie… U gaat dus best niet over 1 nacht ijs. We geven u enkele tips voor een weloverwogen beslissing.

➊ Warme drankautomaten bereiden de koffie met espressobonen, versgemalen koffie (Fresh Brew) of instantkoffie. Om piekmomenten op te vangen, bijvoorbeeld de koffiepauzes in een productie-omgeving, kiest u best voor vriesdroogkoffie. Indien er gespreid over de dag koffie gedronken wordt, gaat u voor een lekkere koffie van espressobonen. TIP Bij veel automaten kan je ook een kannetje koffie vullen, handig voor meetings. Ook een thermossysteem met voorgedoseerde filterzakjes is ideaal om steeds verse koffie in vergaderzalen klaar te hebben staan.

➋ Uw onderneming draagt Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) hoog in het vaandel? Met duurzame koffie met het Max Havelaar keurlabel voor eerlijke handel maakt u uw

94 WORKPLACE SHOWCASE 2014

engagement duidelijk kenbaar. Uiteraard opteert u voor een energiezuinige automaat met oa. LED-verlichting en stand-by modus. TIP De vers gebrande kwaliteitskoffies en frisse uitstraling van de automaten van Puro Fairtrade Coffee tonen in 1 oogopslag uw engagement voor MVO.

➌

Wordt er enkel koffie aangeboden tijdens de pauze? Neen, wellicht is er ook vraag naar andere dranken zoals thee en soepjes. Breidt de coffeecorner uit met een waterfontein, aangesloten op de watertoevoer. Een economische oplossing voor fris en zuiver water. TIP Maak het uzelf gemakkelijk en opteer voor één leverancier die het volledige gamma voor de pauzes bezorgt. 1 leverancier, 1 bestelling, 1 factuur, 1 aanspreekpunt.

Wayenborgstraat 14 2800 Mechelen +32 (0)800 44 0 88 info@mikocoffee.com www.mikocoffee.com

HUIS VAN DE VERKEERSVEILIGHEID EEN VLOTTE OVERSTAP NAAR DE NIEUWE MANIER VAN WERKEN

Eén van de doelstellingen van de renovatie was het creëren van een aangepaste bezoekersinfrastructuur. Daarom zijn op de benedenverdieping alle ontmoetingsruimten geconcentreerd voor het ontvangen van bezoekers. WORKPLACE SHOWCASE 2014 95

/BIVV, BRUSSEL

BUSINESS CASE

Na jarenlange discussie over de gewenste huisvesting voor het BIVV – IBSR (Belgisch Instituut voor de verkeersveiligheid), werd drie jaar geleden beslist tot een volledige nieuwe aanpak in lijn met het gedefinieerde nieuwe imago en de daaraan verbonden doelstellingen voor de organisatie. De nieuwe werkomgeving en het nieuwe werken werden in recordtijd geïmplementeerd. Karin Genoe, Afgevaardigd Bestuurder BIVV vzw, nam zowat drie jaar geleden haar functie op en herinnert zich nog goed de lopende debatten rond een geschikte huisvesting. “Onze organisatie bezit dit gebouw aan de Haachtsesteenweg, waar naast de kantoren ook labo’s en technische ruimten ondergebracht zijn” introduceert zij. ‘Het gebouw dateert uit de jaren zeventig, was volledig verkaveld in kleine gesloten kantoortjes naast brede gangen en op vele vlakken duidelijk getekend door de tijd. Bovendien was er te weinig ruimte om alle medewerkers te huisvesten en werd enkele huisnummers verderop een aanvullende kantoorvloer gehuurd”. De organisatie opteerde voor een ingrijpende verbouwing van het eigen gebouw, dat haar nieuwe stijl moest communiceren, een stijl van openheid en veelzijdigheid. Dankzij de tussenkomst van ‘Alternativ Workspace Solutions’ konden bovendien alle medewerkers ondergebracht worden in één gebouw. Nieuw imago verdient nieuwe werkomgeving Karin Genoe: “Het BIVV omvat vele diensten, die vroeger weinig contact hadden met elkaar. Het was zeker de bedoeling een informelere en contactvriendelijke werkomgeving te creëren. Bovendien stond het BIVV naar buiten bekend als een soort eiland, dat geïsoleerd werkt van zijn vele partners. Daarom besloten we ons gebouw te ontwikkelen als Huis van de verkeersveiligheid, met niet langer het BIVV op de voorgrond”.

96 WORKPLACE SHOWCASE 2014

“ Er zijn geen individuele kantoren meer, ik zit zelf ook gewoon tussen de mensen in een open space kantoorinrichting “ Om de 150-tal medewerkers te kunnen huisvesten moest afstand genomen worden van de vertrouwde ‘hokjes’. “Er zijn geen individuele kantoren meer, ik zit zelf ook gewoon tussen de mensen in een open space kantoorinrichting” getuigt Karin Genoe. “Enkel de afdelingen personeelszaken en boekhouding beschikken nog over vaste werkplekken, een keuze die louter het gevolg is van het gebruik van eigen desktop-PC’s. Bovendien voerden we de mogelijkheid tot thuiswerken in, met een maximum van twee dagen per week”. In het najaar van 2011 werd een clean desk policy ingevoerd, waarna het stapsgewijs overschakelen naar het paperless office volgde. Het digitaliseringsproces wordt vandaag nog verder opgevoerd. Gebouw-update Het door Alternativ Workspace Solutions begin 2013 voorgelegde concept voor de renovatie droeg snel de goedkeuring weg. “Er is nauwelijks afwijking tussen het initiële voorstel en de uitvoering” merkt Natalie Schoonjans op, project manager bij Alternativ Workspace Solutions. “Het aantal overlegvergaderingen bleef erg beperkt, omdat het project gedreven werd vanuit de BIVV-directie, die precies wist waar ze naartoe wou”. Het gebouw werd volledig gestript tot op zijn betonstructuur, om het vervolgens zo goed als mogelijk aan te passen aan de actuele verwachtingen op het vlak van energieprestatie. Zo kreeg het dak een efficiënte isolatie aangemeten, werden de radiatoren voor de ramen weggehaald, aangepast en in de vloeren verwerkt. Een ontwerp dat maximaal natuurlijk licht laat doordringen werd gepaard aan een volledig nieuw ingebrachte energiezuinige verlichting. Alternativ Workspace Solutions deed beroep op een adviesbureau voor de technische installaties, maar verzekerde zelf de coördinatie en de realisatie van al deze werkzaamheden.

Karin Genoe, Afgevaardigd Bestuurder BIVV

Alles onder één dak Eén van de grote voordelen van de renovatie van het eigen gebouw was het kunnen behouden van de geïntegreerde niet-kantoorfuncties. Deze worden momenteel als laatste fase gerenoveerd. De werkplekken zijn over de vloeroppervlakte verspreid met een variatie van ‘benches’ voor vier medewerkers, bubbles voor één of twee gebruikers, diverse zithoeken voor informele gesprekken tussen collega’s en uiteraard ook vergaderzalen. Deze zijn centraal

op de as van de verdieping ingetekend en voorzien van glazen wanden, wat bijdraagt tot het maximaal binnenhalen van daglicht en tevens ‘transparantie’ communiceert. Tijdens de uitvoering van de weken werd beslist om de cafetaria multifunctioneel in te richten, met de mogelijkheid ze ook te gebruiken als één grote vergaderzaal of als vergaderzaal gecombineerd met de cafetariafunctie. Er zijn zelfs twee vertaalcabines ingericht met videomonitoring naar de vergaderruimte.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 97

/BIVV, BRUSSEL

BUSINESS CASE

➊ ➋

➌

➊

Zithoeken voor informele gesprekken tussen collega’s.

➋

De cafetaria is multifunctioneel ingericht met de mogelijkheid ze ook te gebruiken als één grote vergaderzaal.

➌

Vergaderzalen zijn centraal op de as van de verdieping ingetekend en voorzien van glazen wanden, wat bijdraagt tot het maximaal binnenhalen van daglicht en tevens ‘transparantie’ communiceert.

98 WORKPLACE SHOWCASE 2014

“ Om de 150-tal medewerkers te kunnen huisvesten moest afstand genomen worden van de vertrouwde ‘hokjes’. Er zijn geen individuele kantoren meer “

WORKPLACE SHOWCASE 2014 99

/BIVV, BRUSSEL

BUSINESS CASE

“Eén van de doelstellingen van de renovatie was het creëren van een aangepaste bezoekersinfrastructuur” vermeldt Natalie Schoonjans. “Daarom zijn op de benedenverdieping alle ontmoetingsruimten geconcentreerd voor het ontvangen van bezoekers door o.a. het centrum voor rijgeschiktheid”. De grondige renovatie was tevens aanleiding om alle individuele printers af te schaffen en over te gaan op ‘secured printing’. Tijdelijke verhuis als aanloop tot het nieuwe werken Tijdens de ingrijpende verbouwingen moest iedereen verhuizen naar een tijdelijke locatie, die zich aandiende in het gebouw waar al bijkomende kantoorruimte werd gehuurd. Karin Genoe: “Dit gegeven bleek nadien een belangrijk voordeel om vlotter de overstap te maken naar de nieuwe manier van werken, omdat we daar ook al in een open space omgeving werkten, terwijl de remake van ons eigen gebouw uiteraard veel meer comfort in peto had voor de medewerkers, waardoor ze er zich meteen thuis voelden”. Communicatie naar de medewerkers was erg belangrijk, zeker gezien ze op korte tijd twee verhuisoperaties moesten doormaken en de grote impact van de renovatie op het eigenlijke werken. Karin Genoe: “Tijdens de verbouwing werden infoflashes verspreid naar de medewerkers, die op geregelde tijdstippen een update gaven over de evolutie van de werkzaamheden. Na de verbouwing en voorafgaand aan de opening lieten we een film produceren die via ons Intranet kon worden opgeroepen. Zo kon iedereen zich op elk ogenblik een beeld vormen van wat er gaande was en waar we naartoe gingen”.

100 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Het volledige project – gebouwrenovatie en nieuwe inrichting – werd in amper een half jaar afgerond. De nieuwe thuis voor het BIVV is nu ongeveer net zo lang in gebruik en de respons is overwegend positief. Dinsdag blijkt de drukste dag en lopen de kantoren erg vol. Het ingevoerde thuiswerken wordt door een aantal mensen gretig geadopteerd, terwijl enkelen er geen gebruik van maken, veelal omdat hun situatie thuis hen niet toelaat de gewenste werkomgeving te creëren. Eduard Coddé ✍ Marc Detiffe 

Minder verkeersdoden Op een actieve wijze bijdragen tot een duurzame vermindering van het aantal verkeersdoden door het ontwikkelen, delen en toepassen van kennis m.b.t. tot verkeersveiligheid is de nieuwe missie van het BIVV. Naast de bekende, voortdurend wisselende veiligheidscampagnes, werkt het BIVV steeds nadrukkelijker aan een wetenschappelijke onderbouw, en een groeiend aantal partnerships. Het BIVV overkoepelt een aantal diensten, zoals het Kenniscentrum Verkeersveiligheid, het Centrum voor Communicatie en Sensibilisering, het Centrum voor Rijgeschiktheid en het Centrum voor Proeven, Vorming en Advies.

Het concept voor de kantoorinrichting laat maximaal natuurlijk licht laat doordringen en gaat gepaard met een volledig nieuw ingebrachte energiezuinige verlichting. De werkplekken zijn in de ‘open space’-inrichting verspreid met benches voor vier medewerkers.

Zithoeken voor informele gesprekken tussen collega’s.

Bubbles faciliteren geconcentreerd werken voor één gebruiker.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 101

www.profacility.be/guide

m.profacility.be Zoek een leverancier via uw smartphone

www.profacility.be/guide

dé ontmoetingsplaats voor vraag en aanbod De online leveranciersgids op profacility.be/guide stelt meer dan 1.140 gespecialiseerde leveranciers en

dienstverleners voor volgens hun activiteitensector. Zij bieden u hun knowhow om het beheer van uw gebouwen, werkomgevingen, facilitaire diensten, wagenpark en mobiliteit te optimaliseren. © ‘Profacility Guide’ is een uitgave de Business Interactive Media (Bimedia) www.profacility.be I info@bimedia.be I tel. +32(0)2 669 77 65 Advertising: www.pro-realestate.be/advertising I advertising@bimedia.be

RE:Flex - Flexible business hub Mechelen Campus - Schaliënhoevedreef 20 2800 Mechelen TEL. (0)15 644 344 - info@reflexhub.be

W WWW.PROFACILITY.BE/WORKPLACE

Ontdek meer reportages die reeds in Profacility magazine verschenen via www.profacility.be/workplace en op de volgende pagina’s.

→→→

MEETING & CO-WORKING OP EEN INSPIRERENDE WERKPLEK RE:Flex is een professionele omgeving met de meest innovatieve vergaderen presentatiefaciliteiten, waar u kan afspreken met collega’s en klanten.volgende afspraak. Uw connectie met de wereld. RE:flex biedt u toegang tot gevarieerde kantoorruimten. U heeft de keuze uit individuele en ‘collaboration’ ruimten, waar u met anderen samenwerkt. U kunt de faciliteiten van RE:flex huren op basis van een halve-dag. Maar we bieden ook formules op maanden jaarbasis aan. De tarieven van de verschillende co-working formules, huur van vergaderzalen en seminarie center kan u raadplegen via www.reflexhub.be. Vraag nu uw one week free trial’ badge om RE:flex gratis te ontdekken !

www.profacility.be/workplace: onze online bibliotheek voor binnenhuisarchitectuur van kantoren, vergaderruimtes, recepties en onthaalruimtes.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 103

/WWW.PROFACILITY.BE/WORKPLACE

TE ONTDEKKEN OP

GÓMEZ-ACEBO & POMBO, BRUSSEL

Onlangs heeft advocatenkantoor Gómez-Acebo & Pombo zijn oog laten vallen op nieuwe kantoren in de emblematische ITT Toren aan de Brusselse Louizalaan. Het jonge team advocaten deed beroep op Rosestudio om een werkomgeving te ontwerpen die de cultuur en manier van werken van het bedrijf weerspiegelt. Gezien de aard van hun werk had het advocatenkantoor een ruimte nodig die kon beantwoorden aan twee schijnbaar tegengestelde behoeften: openheid en vertrouwelijkheid. De organisatie van de ruimten kon beginnen. Rosestudio heeft een soort van scèneplan zoals in een schouwburg uitgewerkt, om rekening te houden met de verplaatsingen van iedereen en om deze stromen op natuurlijke wijze te organiseren. Door de ingenieuze indeling kon de beschikbare ruimte geoptimaliseerd worden. Dankzij de transparante tussenwanden tussen bepaalde kantoren en vergaderzalen baadt de ruimte in natuurlijk licht en vallen alle grenzen weg, maar de cliënten worden wel apart ontvangen in privéruimten die de nodige vertrouwelijkheid van de gesprekken waarborgen. Om de ruimten een hedendaagse look te geven, was één van de doelen van het ontwerp om kromme lijnen te integreren in de hele ruimte, met inbegrip van het meubilair en de deurlijsten. Deze uitdaging kon verwezenlijkt worden, omdat Rosestudio een eigen productieatelier heeft. Op die manier lieten hun creatieve ideeën zich ook realistisch en betaalbaar uitvoeren. Ontdek deze reportage op www.profacility.be/workplace/gomez

104 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Marc Detiffe

Traditie en moderniteit verenigen

ELIA, BRUSSEL

Een uitnodiging tot co-creatie Dit resulteerde in een telkens weer andere conﬁguratie van de ruimte voor elke afdeling: Expertise, Infrastructuurprojecten, Aankopen, Beheer van de vergunningen, Administratieve ondersteuning en Netwerkontwikkeling. Zo beschikt de dienst Aankopen uiteindelijk over meer vergaderzalen, terwijl de afdeling Expertise meer concentratieruimten telt. Maar voor iedereen geldt de clean desk regel wanneer ze het gebouw verlaten. Ook werden nieuwe IT-tools ontwikkeld om de samenwerking vlotter te laten verlopen, zoals Lync van Microsoft en een Softphone op PC voor iedereen. Hierdoor zijn er ook meer mogelijkheden om te telewerken. Ontdek deze reportage op www.profacility.be/workplace/bull

Marc Detiffe

Een gebouw neerzetten voor de nieuwe generatie. Dat was het streefdoel van Elia met de bouw van ‘Le Monnoyer’. Het gebouw, dat verkozen werd tot Voorbeeldgebouw door Leefmilieu Brussels en conform is aan de NZEB- en BREEAM-normen, is letterlijk het grootste voorbeeld van een milieuvriendelijk gebouw. De 350 werknemers van elektriciteitsnetwerkbeheerder Elia hebben hun werkplek in Diegem vaarwel gezegd en zijn verhuisd naar een volledig passief gebouw van 10.000 m² met een inrichting volgens de regels van de ‘Smart Way of Working’. Elia belastte het bedrijf L.O.G met de studie voor de inplanting en inrichting van de werkruimten, evenals de verhuizing naar het nieuwe gebouw op basis van de behoeften van elke afdeling, vooral op het gebied van vergaderzalen, concentratieruimten (‘bubbles’) en klasserings- en archiveringsruimten.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 105

/WWW.PROFACILITY.BE/WORKPLACE

TE ONTDEKKEN OP

SANOMA, MECHELEN

Bytes, bricks & behavior Sanoma profiteerde van de afloop van het huurcontract van de voornaamste van zijn drie vestigingen, om de drie teams in september 2013 te verenigen in één gebouw in het complex Zuidpoort, tegenover het station van Mechelen. Deze centralisatie was de opportuniteit om een nieuwe bedrijfscultuur te creëren, gebaseerd op een grotere arbeidsflexibiliteit en een afgeplatte hiërarchische structuur. Een nieuwe lay-out van de werkposten moest de samenwerking tussen de verschillende activiteitencentra van de groep vergemakkelijken en tevens de managers en hun teams dichter bij elkaar brengen. Het project werd begeleid door een Program Manager van de Integrator Getronics. Tijdens de verhuizing werd het change management uitgewerkt rond vier pijlers. Vooreerst ICT, omdat de nieuwe communicatietechnologieën onontbeerlijk zijn om de vereiste flexibiliteit van het concept ‘Work Anytime Anywhere’ waar te maken. Ten tweede, communicatie en veranderingsmanagement. Voor de invoering van de nieuwe manier van werken hebben ‘change coaches’ elk team begeleid bij de uitwerking van akkoorden die primordiaal zijn bij de overgang naar een volledig nieuwe manier van werken, vooral voor de profielen die in aanmerking komen voor de overstap naar telewerk. Dat geldt ook voor de concepten ‘flexdesk’, ‘teamdesk’ en nabijheid (of niet) van het management. Ten derde, het facilitair beheer. De nieuwe manier van werken met meer vergaderruimtes, draadloze verbindingen en de afwezigheid van aan elke werknemer toegewezen werkplekken. En, last but not least, de typische human resources thema’s: mobiliteit, werktijdregistratie en de addenda voor telewerken aan de werknemerscontracten. Nu verwelkomen de 540 flexibele werkplekken 700 medewerkers. In vergelijking met de vroegere situatie is de beschikbare ruimte met 30% verminderd en zijn de leasingkosten alleen al met 1,7 miljoen euro per jaar gekrompen.

Marc Detiffe

Ontdek deze reportage op www.profacility.be/workplace/sanoma

106 WORKPLACE SHOWCASE 2014

BEIERSDORF, BRUSSEL

Verpakkingen als inspiratiebron De realisatie van de nieuwe werkomgeving moest fris, open en licht ogen, in lijn met het imago en de communicatie van het bedrijf in de markt. De Nivea-verpakkingen met hun typische afgeronde vormen en kleurenpalet – blauw, wit en oranje – dienden als inspiratie voor de inrichting van de ruimten. Een ander graﬁsch element dat herhaald terugkeert in de aankleding van de kantoorruimte zijn de 4 bollen die deel uitmaken van het logo en de visuele identiteit van Beiersdorf. Om de ruimten nog persoonlijker te maken en de band met de merken nog iets te versterken, werden foto’s op groot formaat met bekende beelden uit de globale Nivea-imagocampagne in de aankleding opgenomen.

Ontdek deze reportage op www.profacility.be/workplace/beiersdorf

Marc Detiffe

De Belgische hoofdzetel van Beiersdorf is verantwoordelijk voor alle merken en producten, waaronder Nivea en Eucerin als meest bekende namen. De verhuis naar een nieuwe kantoorruimte lag aan de basis voor de ontwikkeling van een volledig nieuw concept voor de werkomgeving, met nadrukkelijke verwijzing naar de identiteit van het bedrijf. Beiersdorf betrok lange tijd een gebouw waar de medewerkers verspreid zaten over drie kleinere plateaus. Voor de nieuwe thuis werd gekozen voor een gebouw dat voldoende ruimte biedt om de ganse onderneming op één verdieping te huisvesten. Beiersdorf België wenste een maximaal open space inrichting, waarbij alle medewerkers wel een eigen werkplek behouden, terwijl toch ook een dag per week thuiswerken wordt toegestaan. De verschillende afdelingen (o.a. sales, marketing, ﬁnance, supply service) beschikken over een eigen zone. Zes ‘bubbles’ - micro-vergaderruimtes - dienen tevens als een soort baken om de afdelingen visueel te scheiden.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 107

/WWW.PROFACILITY.BE/WORKPLACE

TE ONTDEKKEN OP

ING LIFE & NON-LIFE, DIEGEM

Nieuwe start in het Airport Plaza De beslissing van de Europese Commissie om ﬁnanciële instellingen hun banken verzekeringsactiviteiten te laten opsplitsen, werd door Robert De Colfmaker, Facility Manager ING Life & Non-Life Belgium als een ongelofelijke opportuniteit beschouwd om een gloednieuw bedrijf met een sterke bedrijfscultuur en een groot belang voor het welzijn van de werknemers neer te zetten. Dat resulteerde o.a. in een aantal maatregelen voor de mobiliteitsbehoeften, een op gezondheid gefocuste food policy en de samenwerking met een partner voor ergonomie en gezondheid.

ING Life & Non-Life Belgium opteerde heel bewust voor samenwerking met een externe partner. De uiteindelijke keuze viel op Art Nivo Workspaces. Een 33-tal medewerkers traden op als spreekbuis voor hun 450 collega’s. Zij fungeerden als ambassadeurs van de verschillende afdelingen. Via workshops in de diepte werd door iedereen input gegenereerd voor de creatie van de nieuwe werkomgeving. Ontdek deze reportage op www.profacility.be/workplace/ING

Valerie Clarisse

Deze verandering impliceerde voor het 450-tal medewerkers dat ING Life & Non-life telde om de kantoren in de Sint Michielswarande te Etterbeek te verlaten. Na een grondige analyse van de impact die de verhuizing op de medewerkers zou hebben, werd voor het Airport Plaza in Diegem als nieuwe thuis voor het nieuwe bedrijf gekozen. De harmonie tussen zicht op beweging buiten en rust, de vele diensten die gecentraliseerd aangeboden worden binnen het gegroepeerde geheel van Airport Plaza, resulteren in een jong en dynamisch gevoel, vergelijkbaar met de campus-sfeer, wat motiveert tot goed werken.

108 WORKPLACE SHOWCASE 2014

www.sedus.be 09/3699614 erikdekeersmaecker@sedus.be 0475/890375

Invitation high bench Developed by sedus for Vodafone as a touch-down workstation for nomads

/WWW.PROFACILITY.BE/WORKPLACE

TE ONTDEKKEN OP

QUICK, WILRIJK

Een dynamische hoofdzetel in lijn met het merkimago In België genieten de Quick-hamburgerrestaurants een grote populariteit. De hoofdzetel in Berchem was na 30 jaar gebruik erg verouderd en bood geen aantrekkelijke werkomgeving meer. De uitstraling van de hoofdzetel was niet langer in overeenstemming met het jong, dynamisch, fris en vernieuwend imago van Quick in de markt. Hoewel Marc Bracquiné, Construction & Development Manager van Quick Restaurants nv, zelf meer dan vertrouwd is met het ombouwen, renoveren en nieuw ontwikkelen van de Quick-restaurants (jaarlijks ± 25 projecten), was de uitwerking van een volledig nieuwe eigen werkomgeving voor de hoofdzetel toch een heel andere ervaring. Zo werd de inrichting van de nieuw gehuurde 1200 m² tellende kantoorvloer in Wilrijk aan L.O.G toevertrouwd. De huisstijl van de restaurants werd op het inrichtingsproject geënt om bij te dragen tot de gewenste Quick-sfeer in de nieuwe werkomgeving. Zo is de receptie geïnspireerd op een toonbank in de Quick-restaurants. In de ‘lounge’ met keukenblok en drankautomaten hangen de bekende menuschermen tegen de wand en slaat ook het gevarieerde zitmeubilair een brug naar de restaurantwereld buiten. Bij de ‘benches’ met 10 en 6 werkplekken horen handige rolcontainers zoals we die van de catering aan boord van vliegtuigen kennen. Ontdek deze reportage op www.profacility.be/workplace/quick

110 WORKPLACE SHOWCASE 2014

BULL BELUX, BRUSSEL

Samenwerking tussen vier verschillende generaties Bull besliste daarom voor de inrichting van de nieuwe kantoren te kiezen voor open en ﬂexibele ruimten die de creativiteit en de informele communicatie bevorderen. Dankzij de moduleerbare werkruimtes kunnen de projectteams gemakkelijk samenzitten, hun ideeën met elkaar delen en nieuwe dynamische teams vormen. De inrichtingsopdracht werd aan het bedrijf Admos Design & Build toevertrouwd. Maurizio Sabatini, Chief Financial Ofﬁcer bij Bull, werd meteen aangetrokken door de sleutel-op-de-deur formule die voorgesteld werd en dat met slechts één gesprekspartner, met één enkel contract, een vast budget en een vaste verbintenis

met betrekking tot de planning. Het ‘turnkey’-contract had als groot voordeel dat Bull zich tijdens de werken op zijn corebusiness kon blijven concentreren, zonder zich zorgen te moeten maken over de werf. Admos nam deel aan het hele besluitvormingsproces, van het idee en de ‘stay or leave’-analyse, tot het ontwerp en de uitvoering (ﬁt out). Ontdek deze reportage op www.profacility.be/workplace/bull

Yvan Glavie

In tegenstelling tot de gebruikelijke gang van zaken, was de beslissing om te verhuizen niet het begin, maar het resultaat van een lang proces. Saskia Van Uffelen, toenmalige CEO van Bull Belux, had in 2010 het DiversiBull-project opgestart. Net als alle bedrijven wordt Bull geconfronteerd met de impact die de leeftijdscurve van zijn personeel zou kunnen hebben. Generaties X (35 jaar), Y (25 jaar) en de Babyboomers (55 jaar) reageren verschillend. En binnenkort zal het bedrijf een 4e generatie medewerkers moeten verwelkomen. Het DiversiBull-project heeft als doel de synergiën tussen de generaties uit te bouwen.

WORKPLACE SHOWCASE 2014 111

/WWW.PROFACILITY.BE/WORKPLACE

TE ONTDEKKEN OP

MELEXIS, IEPER

Een organisatie die meegroeit elke taak’ in de praktijk om te zetten, werden o.a. minilounges geïnstalleerd voor informele gesprekken onder vier ogen, en andere geluidsdichte ruimtes om alleen te werken, telefoontjes te plegen of deel te nemen aan virtuele vergaderingen. Ontdek deze reportage op www.profacility.be/workplace/melexis

Thomas Vanhaute

Afgelopen april verhuisde Melexis naar een nieuw en resoluut ecologisch gebouw, dat drie verdiepingen telt. Het bedrijf, gespecialiseerd in de productie van sensoren voor de automobielindustrie, had niet genoeg plaats voor de testgebieden. Met het nieuwe gebouw heeft het bedrijf zowel zijn productiecapaciteit alsook de admini-stratieve activiteiten (planning, logistiek, kwaliteitscontrole en ontwikkeling) verhoogd. De nieuwbouw wordt voorverwarmd met de warmte die in het testgebied op het gelijkvloers opgewekt wordt, terwijl de airconditioning van het type ‘water cool’ is. In het plafond zit een netwerk van spiraalbuizen met koud water die de omgevingstemperatuur aanpassen zonder tocht te veroorzaken. Voor de constructie van het gebouw heeft Melexis bewust samengewerkt met lokale bedrijven dicht bij de werf. Het gebouw heeft 9 miljoen euro gekost, waarvan bijna 300.000 euro naar de inrichting ging. De kantoorruimte alleen al groeide van 400 m² naar 1.200 m². Melexis koos PAMI als partner voor de inrichting van deze ruimten. Het bedrijf deelt dezelfde waarden als Melexis voor wat milieuvriendelijkheid betreft, o.a. binnen de productie. Volgens Arnaud Devos, Senior Project Manager bij Melexis en sterk betrokken bij de follow-up van de verhuizing, wou de directie in de eerste plaats afstappen van de traditionele werkomgeving, innoveren en voorzien in de behoeften van de medewerkers. Om de ﬁlosoﬁe ‘een ruimte voor

112 WORKPLACE SHOWCASE 2014

ELO TOUCH SOLUTIONS, LEUVEN

Flexibele inrichting en cultuurmix ELO Touch Solutions is een volledig B2B georiënteerd bedrijf, gespecialiseerd in aanraakbeeldschermoplossingen voor de meest uiteenlopende toepassingen: retail, gaming/kiosk, medische/ zorgsector, luchthavens, enz. Tot voor kort was ELO Touch Solutions onderdeel van de ﬁrma TE Connectivity, gehuisvest in Kessel-Lo. De Amerikaanse moederﬁrma besliste om het onderdeel te verkopen en vandaag is Elo Touch Solutions zelfstandig. Daarom moest ELO Touch Solutions op zoek naar een nieuwe thuis. Dat bracht het bedrijf naar het grondig gerenoveerde ‘Vander Elst’-pand in Leuven, een plateau van 1100m² dat mooi gebruik maakt van de lichtinval en de uitzichten op de omgeving met het naastgelegen kanaal. In België ligt de Europese hoofdzetel van waaruit de EMEAmarkten met een 80-tal medewerkers bediend worden. De helft daarvan werkt in de nieuwe kantoren en draagt zorg voor de producten salesondersteuning. Er worden 16 verschillende talen gesproken en de nieuwe inrichting van de werkomgeving die door Buroconcept gerealiseerd werd, moest de grote cultuurmix binnen het bedrijf ondersteunen. Het doel was niet om een open kantoortuin neer te zetten, maar wel een cultuur van communicatie tussen de afdelingen aan te zwengelen en de afdelingen die frequent met elkaar te maken hebben logischerwijze ook kort bij elkaar te brengen. De verhuisoperatie kreeg als moto ‘Celebrate Touch’ en de link naar ‘touch’ duikt overal op. Zo zijn er hier en daar aanraakbeeldschermen die naar de eigen producten en technologieën verwijzen, net als in een dynamische showroom. Daarnaast vind men slogans en citaten op wanden, dragen de vergaderzalen benamingen die het begrip ‘Touch’ overnemen in het Latijn, Esperanto en Swahili, hiermee verwijzend naar het gebied waarin het bedrijf zaken doet. Ontdek deze reportage op www.profacility.be/workplace/ELO

WORKPLACE SHOWCASE 2014 113

/BIBLIOTHEEK

BUSINESS CASES

WWW.PROFACILITY.BE/WORKPLACE Ontdek via de online bibliotheek www.profacility.be reportages over de binneninrichtings-projecten van de kantoren van deze bedrijven en organisaties. 1. EDF LUMINUS, Brussel by Procos 2. MIVB, Royal Atrium, Brussel by Global

3. SIBELCO, Antwerpen by Global 4. BAXTER EUROPE, Eigenbrakel Parc de l’Alliance

8. CENTER FOR CREATIVE LEADERSHIP, Brussel by Buroconcept CM LANDSBOND by Buroconcept / AOS group

VILLA VOKA, Kortrijk by Godderis Architects

GDF SUEZ TOWERS, Brussel by Altiplan Architects / L.O.G

UPC, Brussel by Procos

HOTEL DOLCE, Terhulpen by Exode Architecture

NORPAC, Rijsel by Exode Architecture

114 WORKPLACE SHOWCASE 2014

Marc Detiffe

1 Lars Kaae

7. OLV Ziekenhuis, Aalst by VK Studio

Marc Detiffe

6. EULER HERMES, Brussel by Rosestudio

Toon Grobet

5. ALLER MEDIA, Kopenhagen by PLH Arkitekter A/S

9. GETRONICS, Diegem 10. MERCEDES-BENZ BELUX, Brussel by Jaspers Eyers Architects

13. CLEAR2PAY, Diegem by Admos

Valérie Clarysse

15. KBC Tower, Gent E40, site ‘The Loop’

Tom d’Haenens - Jaspers-Eyers Architects

12. ALKEN MAES, Mechelen by Art Nivo Workspaces / MCS

14. PLANCKE TAX CONSULTANCY, Kortrijk by K’ONCEPT

Thomas Vanhaute

Marie Bourgonjon

Service de presse OLV Aalst

Yvan Glavie

11. CONCENTRA, Antwerpen by PROCOS

ELECTROLUX HQ BENELUX, Brussel by Exode ArchitectureBrussel

FOST PLUS, Evere by AOS Group / Pami

DAKOTA, Nazareth by Bart Cocquyt Architect

LES ÉCURIES DE LA CHASSE ROYALE, Brussel by ASSAR Architects

ECOPUUR, Nevele by DENC-!STUDIO

FACILICOM, Antwerpen by Project Atelier

PSA BELUX, Eigenbrakel Parc de l’Alliance

WORKPLACE SHOWCASE 2014 115

WORKSPACE TRENDSETTERS

Workspace trendsetters www.admos.be essai-def2.indd 1

Jones Day trusted us!

28/08/14 16:33