Wydanie 27 • Drób
W stronę chowu wolnego od antybiotyków Cel: Stymulowanie wzrostu
Zdjęcie: fotostorm
Zdjęcie: Palto
Zdjęcie: blueximages
Magazyn
Co złego dzieje się z moimi ptakami? Część 6: Opierzanie się
Od wydawcy: Wyzwania: Zrównoważona produkcja w systemie wolnym od antybiotyków Przewiduje się, że wzrost populacji ludzi na świecie istotnie zwiększy zapotrzebowanie na żywność. Przemysł drobiarski, obecny wśród najszybciej rozwijających się rynków w znaczeniu produkcji, posiada potencjał, aby stać się głównym żywnościowym źródłem białka zwierzęcego. Jednakże przemysł stanie przed wyzwaniami, jak kontynuować produkcję i wydajność pod presją konieczności zredukowania uzależnienia od antybiotyków. Wszyscy wiedzą, że żywność pochodzenia zwierzęcego jest znaczącym nosicielem odzwierzęcych chorób występujących u ludzi. Antybiotyki i antybiotykowe stymulatory wzrostu były wykorzystywane do zwalczania i zapobiegania chorobom, jako stymulatory wzrostu i w celu poprawienia wydajności. Jednakże przed tego rodzaju zastosowaniami zaczęły piętrzyć się problemy. W mięsie stwierdzano pozostałość antybiotyków potencjalnie zagrażających ludziom. Niskie dawki antybiotyków powodują zmiany mikroflory lub nawet sprzyjają powstawaniu chorób. Prawdopodobne niebezpieczeństwo powstania lekoopornych szczepów bakterii (superbugs) podważa skuteczność terapii antybiotykowej w medycynie ludzkiej. Wraz ze wzrostem zapotrzebowania konsumentów na mięso wolne od antybiotyków w krótkim czasie zrodziła się naturalna potrzeba rozważenia możliwości zastąpienia używanych w produkcji antybiotyków i antybiotykowych stymulatorów wzrostu. BIOMIN oferuje wiele innowacyjnych, naturalnych dodatków paszowych, zawierających symbiotyczne i fitogeniczne składniki, które w udowodniony sposób pozwalają kontrolować patogeny jelitowe, wspierać wydajność i zachować zdrowy przewód pokarmowy. Mamy nadzieję, że w tym wydaniu Science & Solutions znajdziecie Państwo informacje pozwalające lepiej zorientować się w Waszym myśleniu o strategii umożliwiającej produkcję mięsa w systemie wolnym od antybiotyków oraz w jaki sposób pokonać wyzwania i problemy, które pojawią się w praktyce. Obecne wydanie zawiera również szóstą część naszej serii na temat zróżnicowanej diagnostyki, która tym razem dotyczy problemów opierzania się ptaków. Zapraszamy do lektury,
Randy PAYAWAL Dyrektor Techniczny, ds. Drobiu
Science & Solutions • Wydanie 27
Zdjęcie: aluxum
Spis treści
Name, title position
Znaczenie zdrowego przewodu pokarmowego w produkcji wolnej od antybiotyków
Sposoby wspierania zdrowia przewodu pokarmowego, które pomogą producentom zarządzać zmianami i ochroną stad.
2
Autor: Chasity Pender, PhD
Cel: Stymulowanie wzrostu Znajdowanie prawidłowych rozwiązań oznacza rewizję praktyk zarządzania i wytyczanie celów dla zastosowania dodatków paszowych.
6
Autorzy: Carina Schieder PhD, Attila Kovács DVM MV Sc
Cut & Keep
Checklist
Co złego dzieje się z moimi ptakami?
Część 6: Opierzanie się
Praktyczna lista metod diagnozowania objawów, określania przyczyn i sposobów leczenia.
9
Science & Solutions jest magazynem wydawanym co miesiąc przez Biomin Holding GmbH, kolportowanym bezpłatnie wśród naszych klientów i partnerów. W każdym wydaniu Science & Solutions prezentowane są najważniejsze osiągnięcia w zakresie żywienia i zdrowia zwierząt, przy czym co kwartał publikowany jest magazyn poświęcony jednemu z rodzajów zwierząt (akwakultura, drób, trzoda chlewna lub przeżuwacze). ISSN: 2309-5954 Aby obejrzeć wydanie internetowe i poznać szczegóły, prosimy wejść na: http://magazine.biomin.net Aby uzyskać kopie artykułów lub zaprenumerować magazyn Science & Solutions, prosimy skontaktować się z nami: magazine@biomin.net Wydawca: Ryan Hines Współpracownicy: Attila Kovács, Randy Payawal, Chasity Pender, Carina Schieder Marketing: Herbert Kneissl Grafika: Reinhold Gallbrunner, Michaela Hössinger Badania: Franz Waxenecker, Ursula Hofstetter Wydawca: BIOMIN Holding GmbH Erber Campus 1, 3131 Getzersdorf, Austria Tel: +43 2782 8030 www.biomin.net ©Copyright 2015, BIOMIN Holding GmbH Wszystkie prawa są zastrzeżone. Żadna część tej publikacji nie może być reprodukowana w jakiejkolwiek formie dla celów handlowych bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich poza wyjątkami wymienionymi w Copyright, Designs and Patents Act 1998. Wszystkie zamieszczone zdjęcia są własnością Biomin Holding GmbH lub zostały użyte na podstawie licencji. Wydrukowano na papierze ekologicznym: Austrian Ecolabel (Österreichisches Umweltzeichen)
Magazyn BIOMIN
1
Zdjęcie: Stepanyda
Znaczenie zdrowego przewodu pokarmowego w produkcji wolnej od antybiotyków Chasity Pender, PhD, Dyrektor Techniczny ds. Drobiu
Producenci drobiu stają wobec wielu wyzwań, gdy zwiększają liczbę stad zarządzanych bez antybiotyków. Solidne praktyki zarządzania i naturalne dodatki paszowe, które wspierają zdrowie przewodu ptaków, pomogą producentom zarządzać zmianami zachodzącymi w stadach i ochroną tych stad.
2
Science & Solutions • Wydanie 27
W
miarę jak opinie konsumentów i organów nadzorujących ewoluują w ciągu kilku ostatnich lat, producenci drobiu zwiększają liczbę stad, które są odchowywane bez antybiotyków. Chociaż dziesiątki krajów zabroniło już stosowania antybiotykowych stymulatorów wzrostu, to w wielu miejscach, gdzie ich stosowanie nie jest zabronione, obserwuje się wzrost popytu na produkty wolne od antybiotyków. Pierwszym wyzwaniem stojącym przed producentami w trakcie wprowadzania programów chowu drobiu bez antybiotyków jest zachowanie zdrowia jelit w celu zapobieżenia martwiczemu zapaleniu jelit. Jest to jedna z najbardziej rozpowszechnionych na świecie i finansowo rujnujących chorób drobiu, w wyniku której, jeśli nie zostaną podane pasze lecznicze, śmiertelność ptaków wynosi powyżej 50% stanu stada. Mniej narzędzi w skrzynce narzędziowej Standardowe programy produkcji wolnej od antybiotyków (ABF) zabraniają stosowania wielu środków antybakteryjnych, w tym antybiotykowych stymulatorów wzrostu, antybiotyków w celach terapeutycznych oraz antybiotyków jonoforowych. Antybiotykowe stymulatory wzrostu (ASW) są spożywane przez drób bez przerwy w niskich (subterapeutycznych) dawkach w celu poprawienia wydajności i wyrównania stad, zmniejszenia liczby przypadków zakażeń bakteryjnych i chorób przebiegających bezobjawowo oraz poprawy ogólnego stanu zdrowia stada. Antybiotyki w celach terapeutycznych są stosowane do leczenia chorób bakteryjnych poprzez blokowanie wzrostu bakterii, pod warunkiem, że są podawane w zalecanej dawce, a drobnoustroje nie są oporne. Leczenie wybuchających chorób skraca okres zachorowania i ogranicza rozprzestrzenianie się bakterii, obniżając w ten sposób śmiertelność w stadzie. Wreszcie antybiotyki jonoforowe to ta grupa antybiotyków, która jest wykorzystywana wyłącznie w celu zapobiegania kokcydiozie: chorobie, która jest dobrze znana jako czynnik sprzyjający martwiczemu zapaleniu jelit. Dokonywanie zmiany Wyeliminowanie powyższych narzędzi poprzez wdrożenie programu ABF wywołuje uzasadnione obawy u producentów odnośnie wydajności, wyrównania stada oraz przypadków zachorowania, szczególnie na martwicze zapalenie jelit czy chorób spowodowanych przez inne patogeny. Co więcej, ponieważ stada leczone antybiotykami muszą być wykluczone z programu ABF, pojawia się pytanie, czy leczyć takie ptaki, a chęć utrzymania ich statusu jako wolnych od antybioty-
Magazyn BIOMIN
ków może prowadzić do problemów z ich zdrowiem i dobrostanem oraz powodować wzrost śmiertelności z powodu chorób. Wiele czynników może mieć znaczący wpływ na rozmnażanie się Clostridium perfringens i na to, czy powodzeniem zakończy się zmiana na system produkcji wolnej od antybiotyków, w tym na praktyki zarządzania, czynniki żywieniowe oraz zapobieganie kokcydiozie i skutkom zanieczyszczenia pasz mikotoksynami (Wykres 1). Praktyki zarządzania Największym problemem, jaki należy wziąć pod uwagę, jest liczba bakterii w danym środowisku. Do wielu czynników, które znane są jako te, które zwiększają ryzyko zakażenia bakteryjnego, należą osłabiony stan zdrowotny stad rodzicielskich, nieprawidłowy przebieg wylęgu i niewłaściwa higiena jaj, zbyt krótki okres przestoju kurnika między kolejnymi wstawieniami, zbyt duże zagęszczenie, kiepskie zarządzanie ściółką oraz skażenia spowodowane przez obsługę, odwiedzających i pojazdy. Wykres 1. Czynniki wpływające na rozwój martwiczego zapalenia jelit.
Immunosupresja
Mikotoksyny
Translokacja patogenów
Eimeria
Białka niskiej jakości w paszy
Clostridium
Zmniejszona integralność jelit
Zmniejszona strawność aminokwasów
Wytwarzanie toksyn
Ubytek białek
Obniżona absorpcja składników pokarmowych
Zwiększona dostępność białka w świetle przewodu pokarmowego
3
Znaczenie zdrowego przewodu pokarmowego ptaków w produkcji wolnej od antybiotyków
Podstawowym wyzwaniem, przed którym stają producenci wprowadzający programy produkcji wolnej od antybiotyków, jest zachowanie zdrowego przewodu pokarmowego w celu zapobieżenia zachorowaniu na martwicze zapalenie jelit. Czynniki żywieniowe Składniki pożywienia są kluczowymi czynnikami ryzyka mającymi silny wpływ na przypadki martwiczego zapalenia jelit u kurcząt brojlerów. Takie niestrawne białka, jakie znajdują się w białkowych surowcach pochodzenia zwierzęcego, np. w mączkach mięsno-kostnych czy mączce rybnej, nie mogą być strawione i zaabsorbowane w górnej części przewodu pokarmowego. Natomiast białka, które gromadzą się w dolnej części przewodu pokarmowego, mogą stanowić substrat dla mikrobioty przewodu pokarmowego. W procesie fermentacji białek powstają takie niekorzystne produkty uboczne jak aminy i amoniak, które podwyższają pH w jelitach i wzmagają wzrost bakterii chorobotwórczych.
Clostridium perfringens
4
Photo: decade3d
Kontrola kokcydiozy Zakażenie kokcydiozą w wyniku naturalnego zachorowania lub wywołanego poprzez szczepienie żywą szczepionką w niskim stężeniu, może powodować uszkodzenie nabłonka jelit. Uszkodzony nabłonek ułatwia wnikanie do światła przewodu pokarmowego białek osocza krwi, które są bogatym substratem żywieniowym wykorzystywanym przez C. perfringens do namnażania się i wytwarzania toksyn. Stan taki może obniżać wydajność i czynić ptaki podatnymi na martwicze zapalenie jelit. Z powodu wycofania preparatów jonoforowych zarządzanie kokcydiozą musi opierać się na nieantybiotykowych kokcydiostatykach lub żywych szczepionkach przeciwko kokcydiozie, lub – co jest bardziej prawdopodobne – na przemiennym stosowaniu obydwu sposobów. Niestety, wiele kokcydiostatyków może wytwarzać u kokcydii oporność, a ponadto, inaczej niż preparaty jonoforowe, kokcydiostatyki nie mają właściwości antybiotykowych.
Zanieczyszczenie pasz mikotoksynami Mikotoksyny – toksyczne metabolity grzybowe wytwarzane przez powszechnie występujące pleśnie w wielu surowcach pasz drobiowych – mogą wprost obniżać integralność przewodu pokarmowego, prowadząc do redukcji absorpcji i strawności składników pokarmowych oraz zwiększenia bariery przepuszczalności jelit. Obniżone spożycie pożywienia i wnikanie do światła przewodu pokarmowego białek osocza krwi powoduje na skutek tych zmian wzrost ilości białka w świetle przewodu pokarmowego, które są substratem niezbędnym do namnażania się C. perfringens. Mikotoksyny wywierają także negatywny wpływ na odporność i mają silny związek z zakażeniami jelitowymi. Rozwiązania służące zarządzaniu zdrowiem przewodu pokarmowego Staranne praktyki zarządzania pomogą w ograniczeniu ekspozycji ptaków na warunki, w których C. perfringens mogą z łatwością się zagnieździć. Zdrowie stad rodzicielskich oraz odpowiedni przebieg wylęgu i higiena jaj powinny być monitorowane i wzmacniane w celu zapobieżenia skażeniu bakteryjnemu w wylęgarni. Wydłużenie okresu przestoju kurnika między kolejnymi wstawieniami przyczynia się do zmniejszenia populacji bakterii i zapobiega przechodzeniu bakterii z jednego stada na drugiego. Odpowiednie zarządzanie ściółką i zmniejszenie zagęszczenia również pomagają w złagodzeniu ryzyka zakażenia bakteryjnego i ograniczenia rozprzestrzeniania się oocyt kokcydii poprzez obniżenie wilgotności ściółki. Ponadto ustanowienie i zachowanie skutecznych procedur bioasekuracji w odniesieniu do higieny obsługi, osób odwiedzających fermę i środków transportu mają zasadnicze znaczenie w zapobieganiu skażeniom pochodzenia zewnętrznego. Okres następujący bezpośrednio po wykluciu się pisklęcia jest krytycznym momentem dla rozwoju przewodu pokarmowego tego pisklęcia. Zachodzące w tym czasie zmiany zależą głównie od właściwej kolonizacji bakteryjnej. Zastosowanie probiotyków w wylęgarni stwarza idealne warunki
Science & Solutions • Wydanie 27
Chasity Pender Dyrektor Techniczny ds. Drobiu
Zapewnienie dobrej zdrowotności przewodu pokarmowego pomoże producentom poradzić sobie z przejściem do produkcji wolnej od antybiotyków i ochroną stada
Tabela 1. Lista kontrolna zdrowia przewodu pokarmowego
Zarządzanie
Czynnik
Działanie naprawcze
Skażenie w wylęgarni
Utrzymywanie zdrowego stada rodzicielskiego oraz właściwy przebieg wylęgu i higieny jaj
Krótki okres przestoju kurnika między kolejnymi wstawieniami
Wydłużenie okresu przestoju kurnika między kolejnymi wstawieniami
Zbyt duże zagęszczenie Kiepskie zarządzanie ściółką
Zmniejszenie zagęszczenia i ustanowienie odpowiedniej strategii zarządzania ściółką
Skażenie pochodzenia zewnętrznego
Wdrożenie skutecznego planu bioasekuracji dotyczącego higieny obsługi, dostępu do fermy i kontroli pojazdów
Rozwój
Niewystarczająca kolonizacja mikrobiologiczna przewodu pokarmowego
Zastosowanie PoultryStar® podanego w prawidłowej dawce już w zakładzie wylęgowym
Żywienie
Niestrawne białka (zwierzęce)
Przejście na pasze wyłącznie pochodzenia roślinnego Zastosowanie Digestarom® w prawidłowej dawce Suplementacja egzogennymi enzymami proteolitycznymi Patogeny
Kokcydioza
Mikotoksyny
Skażenie paszy mikotoksynami
Rotacyjne zastosowanie kokcydiostatyków i żywej szczepionki przeciwko kokcydiozie Zastosowanie PoultryStar® i Digestarom® w prawidłowej dawce Monitorowanie paszy i zastosowanie Mycofix® w prawidłowej dawce
dla rozwoju bakterii przyjaznych, które zasiedlą (skolonizują) przewód pokarmowy piskląt, zanim będą one narażone na kolonizację przez potencjalnie chorobotwórcze bakterie i grzyby bytujące w kurniku. Probiotyki sprzyjają rozwojowi przewodu pokarmowego i pomagają w jego ochronie przed zakażeniami jelitowymi. Jednym z rozwiązań służących powstrzymaniu wzrostu bakterii i ich aktywności jest ograniczenie im dostępu do białka, kluczowego źródła pokarmowego. Wielu producentów przechodzi na pasze w całości wyprodukowane z surowców pochodzenia roślinnego. Inną możliwością jest zwiększenie strawności składników pokarmowych, dzięki czemu są one absorbowane i wykorzystywane przez ptaki, a nie przez mikrobiotę. Niektóre fitogeniczne dodatki paszowe posiadają zdolność do zwiększenia aktywności endogennych enzymów trawiennych, dzięki czemu ptaki mogą lepiej trawić i absorbować białka i inne składniki pokarmowe powodując, że są one niedostępne dla mikrobioty. Podawanie dodatkowo egzogennych enzymów proteolitycznych jest innym sposobem, który może pomóc w obniżeniu nadmiaru białka. Probiotyki i fitogeniczne dodatki paszowe stosowane łącznie z (lub bez) kokcydiostatykami czy szczepionkami mogą pomóc złagodzić
Magazyn BIOMIN
negatywny wpływ zakażenia kokcydiami. Wykazują też zdolność do zmniejszenia liczby wydalanych oocyst, złagodzenia uszkodzeń jelit i ograniczenia negatywnego wpływu na wydajność, prezentując się jako przyszłościowe preparaty przeciw kokcydiom. Zanieczyszczenie mikotoksynami również stanowi poważne zagrożenie dla światowej produkcji zwierząt hodowlanych i drobiu. Mając na względzie różnorodne groźne oddziaływania mikotoksyn, odpowiedni program zarządzania ryzykiem zanieczyszczenia mikotoksynami jest niezbędny dla ochrony integralności jelit. Wnioski Główne wyzwania, przed jakimi stają producenci wtedy, gdy przechodzą na system produkcji bez antybiotyków, polegają na utrzymaniu zdrowia przewodu pokarmowego oraz zapobieganiu kokcydiozie i martwiczemu zapaleniu jelit. Przejście na program produkcji bez antybiotyków wymaga zmiany dotychczasowego modelu: nie ma tutaj pojedynczego rozwiązania, które może służyć jako substytut dla antybiotyków. Niezbędne jest wprowadzenie wielu modyfikacji, których zasadniczym elementem będzie porządny program zapewniający zdrowie przewodu pokarmowego.
5
Cel: Stymulowanie wzrostu Carina Schieder, Dyrektor Produktów Fitogenicznych, Attila Kovács, Dyrektor Linii Produktów Globalnych
Na świecie mamy do czynienia z nieustannie trwającym trendem zmierzającym, wprawdzie z różnym tempem, do redukcji lub eliminacji antybiotykowych stymulatorów wzrostu (ASW) w produkcji drobiu. Poszukiwane są kolejne generacje stymulatorów wzrostu, które zapewnią stałą poprawę produkcji. Znalezienie dobrego rozwiązania oznacza rewizję praktyk zarządzania i wytyczenie celów do zastosowania dodatków paszowych.
A
ntybiotyki stanowią jedno z kluczowych odkr yć medycznych dokonanych w XX wieku i w XXI wieku, ciągle mają znaczenie w leczeniu ludzi i zwierząt. Ryzyko oporności na antybiotyki oraz pozostałości antybiotyków w produktach pochodzenia zwierzęcego - i w środowisku naturalnym są przedmiotem rosnących obaw w społecznościach publicznej i naukowej ze względu na ryzyko, jakie stanowią tzw. superbakterie. Zakaz stosowania ASW wywarł w niektórych krajach negatywny wpływ na wydajność zwierząt. Następna generacja stymulatorów wzrostu zawiera nowatorskie i naturalne strategie skonstruowane w taki sposób, aby wywierały podobny efekt stymulowania wzrostu jak ASW,
6
a nawet dawały dodatkowe korzyści, takie jak stymulowanie wzrostu pożytecznych bakterii bytujących w przewodzie pokarmowym, poprawę jakości mięsa i jaj lub zmniejszenie emisji do środowiska naturalnego. Celując na wydajność Substancje pochodzenia roślinnego od wieków używane są jako przyprawy poprawiające smak, a także ze względu na ich korzystny wpływ na organizm (efekt biologiczny). Zastosowanie Digestarom®, wyselekcjonowanej i standaryzowanej mieszaniny ziół, przypraw, olejków eterycznych i ekstraktów, pokazuje, że jest on w stanie dawać podobne wyniki w produkcji zwierzęcej jak te uzyskiwane w przypadku zastosowania ASW. Badania naukowe wykazują, że takie
Science & Solutions • Wydanie 27
Wykres 1. Fitogeniczne dodatki paszowe zapewniły najlepszą wydajność brojlerów w doświadczeniu trwającym do 39. dnia życia ptaków. 2.2 2018.2a
2000 1900
1896.9b
1800 1700 1600
2.0
1969.5a Wykorzystanie paszy
Przyrost masy ciała (g)
2100
Kontrolna
AWS
Digestarom®
2.002a
1.931ab
1.860b
1.8 1.6 1.4 1.2 1.0
Kontrolna
AWS
Digestarom®
a, b różne indeksy literowe oznaczają różnice statystycznie istotne
Źródło: Murugesan et al., 2015
fitogeniczne dodatki paszowe (FDP) jak Digestarom®, mogą poprawiać wydajność brojlerów, zapewniając podobne lub lepsze wyniki w porównaniu do ASW. W jednym z badań brojlery otrzymujące paszę z dodatkiem Digestarom® uzyskały większy przyrost masy ciała i lepsze wykorzystanie paszy w porównaniu zarówno do grupy kontrolnej, jak i do karmionej paszą z dodatkiem ASW (Wykres 1). Trzy kluczowe zalety służące stymulowaniu wzrostu Preparat Digestarom®, fitogeniczny dodatek paszowy, zawiera trzy główne moduły, których celami są: (1) wzmocnienie apetytu i zwiększenie sekrecji enzymów trawiennych, (2) modulacja mikrobioty przewodu pokarmowego oraz (3) ochrona przewodu pokarmowego. W przypadku pierwszego modułu zwiększenie sekrecji enzymów trawiennych wspiera retencję azotu i poprawia strawność, co prowadzi do lepszego wykorzystania paszy. Drugi z modułów poprawia równowagę mikrobioty jelitowej w kierunku zwiększenia liczby bakterii pożytecznych. Natomiast trzeci moduł zmniejsza reakcję organizmu zwierząt na stany zapalne, przeznaczając zaoszczędzoną energię na potrzeby wzrostu, a także zwiększa status antyoksydacyjny komórek żołądkowo-jelitowych. Połączone moduły nie tylko zapewniają wzmocnienie wydajności, ale dają także dodatkowe korzyści, takie jak stymulowanie wzrostu pożytecznych bakterii bytujących w przewodzie pokarmowym, poprawę jakości mięsa i jaj lub zmniejszenie emisji do środowiska naturalnego.
Magazyn BIOMIN
Sp os ób działania ASW był wielokrotnie dyskutowany w literaturze. Oprócz aktywności antybakteryjnej zaproponowano kilka hipotez, aby wyjaśnić efekt wzmocnienia wzrostu. Wyjaśnienia te zawierają sugestie, że zakłócane są procesy wytwarzania toksyn przez bakterie lub zwiększa się absorpcja składników pokarmowych dzięki zmianom w jelitach. Badania pokazują również, że niektóre, ale nie wszystkie ASW uczestniczą w procesie inhibicji odpowiedzi organizmu na stan zapalny. Biorąc pod uwagę fakt, że aktywność dodatków paszowych i antybiotykowych stymulatorów wzrostu tylko częściowo oparta jest na identycznym sposobie działania, nie powinno dziwić, że także skutek ich działania jest różny. Wybierając odpowiedni cel zarządzania uwzględniający specyficzne warunki danej fermy, można pomóc w osiągnięciu pożądanego wyniku. Zarządzanie fermą odgrywa kluczową rolę w uzyskaniu pozytywnego rezultatu. Związki fitogeniczne przeciwdziałają bakteriom Gram-dodatnim Związki fenolowe (grupa związków, w skład których wchodzą np. tymol i karwakrol; główne związki czynne w tymianku i oregano) wraz z olejkami eterycznymi i innymi związkami pochodnymi olejków eterycznych wykazują własności antybakteryjne, a tym szczególnie przeciwko bakteriom Gram-dodatnim. Natomiast bakterie Gram-ujemne posiadają zewnętrzną błonę komórkową, która ogranicza antybakteryjne oddziaływanie substancji
Związki fenolowe zawarte w tymolu i karwakrolu, głównych związkach czynnych obecnych w tymianku i oregano, wykazują właściwości antybakteryjne, przede wszystkim wobec bakterii Gram-dodatnich
7
Cel: Stymulowanie wzrostu
Wykres 2. Liczba kolonii Salmonella enteritidis zawartych w odchodach brojlerów po 5. i 10. dniu od zakażenia. 3.0 2.5
2.63a 2.25a
(Iog CFU/g)
2.0 1.5
1.29b 1.05b
0.87b
1.0
0.66b
0.5 0.0
Dzień 5
Dzień 10
n Kontrolna n Biotronic® Top3 (1.0 kg/t) n Biotronic® Top3 (2.0 kg/t) a,b Średnie z różnymi indeksami literowymi różnią się statystycznie istotnie; P<0,05
Źródło: Doświadczenia wykonane przez BIOMIN
Oocyty
Wykres 3. Ilość wydalanych oocyt w gramie odchodów brojlerów Ross 308. W drugim dniu wszystkie ptaki zostały sztucznie zakażone kokcydiozą. 220,000 200,000 180,000 160,000 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0
D 14
D 21
D 28
D 35
D 42
Average
n PoultryStar® n narasin/nicarbazin + salinomycin Źródło: Doświadczenia terenowe wykonane przez BIOMIN, Belgia 2014
fitogenicznych. Substancje przepuszczające, które osłabiają tę zewnętrzną błonę, pozwalają na wnikanie związków antybakteryjnych, w tym fitochemicznych i mieszaniny kwasów organicznych, które skutecznie obniżają ilość bakterii Gram-ujemnych. Wykres 2 ilustruje skuteczność produktów z linii Biotronic® Top, które łączą wyselekcjonowane kwasy organiczne i ich sole z substancjami fitochemicznymi i unikalnym preparatem Biomin® Permeabilizing Complex w zwalczaniu takich bakterii Gram-ujemnych, jak Salmonella enteritidis u brojlerów (patrz również: artykuł „Czy możliwe
8
jest zero Salmonelli?” opublikowany w wydaniu czwartym Magazynu Science & Solutions). Oprócz redukcji bakterii chorobotwórczych, produkty Biotronic® są również znane z tego, że zwiększają ilość bakterii pożytecznych w jelitach drobiu. Zdrowy przewód pokarmowy spowoduje polepszenie wydajności zwierząt. Zagrożenie kokcydiozą Probiotyki i fitogeniczne dodatki paszowe mogą pomóc złagodzić negatywne skutki zakażenia kokcydiami. Obydwa rodzaje produktów, a zwłaszcza probiotyki, okazują się być nowatorską strategią zarządzania kokcydiozą u drobiu. Złożony z wielu specyficznych dla danego gatunku gospodarza rodzajów mikroorganizmów synbiotyk PoultryStar® zmniejsza ilość uszkodzeń jelit, liczbę oocyt w odchodach oraz poziom śmiertelności, co pozytywnie wpływa na wydajność (wykres 3). Dlatego złagodzenie wpływu zakażenia pasożytami wewnętrznymi na kurczęta stało się możliwe poprzez poprawę integralności przewodu pokarmowego, redukcję wtargnięć sporozoitów do nabłonka jelitowego i modulację odpowiedzi immunologicznej ptaków. Wnioski Ograniczanie stosowania antybiotyków w celach subterapeutycznych jest kontynuowane. Liczne doświadczenia i badania wskazują na skuteczność Digestarom® w stymulowaniu wzrostu i poprawie wykorzystania paszy. W przypadku zakażeń bakteriami Gram-ujemnymi i efektu stymulowania wzrostu, Biotronic® wykazuje skuteczność zarówno w doświadczeniach, jak i w praktyce fermowej. Bardziej uszczegółowiona procedura, która uwzględnia odmienności między zdrowiem i efektywnością produkcji – dwoma blisko zależnymi od siebie obiektami – może pomóc w takim ukierunkowaniu zastosowania dodatków paszowych, aby dostarczały one jak najwięcej korzyści zarówno ptakom, jak i producentom.
Science & Solutions • Wydanie 27
✂
Cut & Keep
Checklist
Co złego dzieje się z moimi ptakami? Część 6: Słabe upierzenie/wypadanie piór
Upierzenie spełnia u drobiu ważną rolę w zakresie ochrony i izolacji cieplnej ciała. Chociaż przepierzanie lub – inaczej mówiąc – odnowa starych piór przez nowe jest naturalnym procesem występującym u dojrzałych niosek po zakończeniu cyklu nieśnego (który może zakończyć się pod wpływem różnych czynników), to wypadanie piór lub słabe upierzenie mogą świadczyć o wystąpieniu innych problemów na fermie.
Problemy związane z upierzeniem drobiu można z grubsza podzielić na dwie grupy, z których znaczenie mogą mieć albo jedne, albo drugie: • Pióra nie są dostatecznie rozwinięte (powiązane jest to z procesem formowania piór), co często jest zależne od żywienia lub obecności mikotoksyn w paszy, • Pióra są wyrywane przez inne ptaki (wydziobywanie piór), co jest problemem zależnym od zarządzania. W każdym przypadku ważne jest poznanie przyczyny zaistniałego problemu, aby można było go właściwie rozwiązać (patrz: tabela z prawej). Takie warunki w kurniku, które powodują stres, zwłaszcza w okresie wstawiania piskląt, jak zbyt wysoka albo zbyt niska temperatura czy nadmierny przepływ powietrza, oprócz innych, mogą powodować wypadanie piór i niską jakość upierzenia u ptaków. W takiej sytuacji ważnym jest, by starannie obserwować zachowanie się ptaków oraz wzajemne relacje między nimi. Często wydziobywanie i wyrywanie piór może być spowodowane przez niewystarczające pobieranie składników pokarmowych. Ponieważ pióra zawierają dużo białka, wyższa zawartość białka w paszy może sprzyjać szybszemu wzrostowi nowych piór i zrzucaniu starego upierzenia. Brak zbilansowania aminokwasów w paszy, szczególnie aminokwasów siarkowych cysteiny i metioniny, może powodować nieprawidłowe formowanie się piór i/lub szorstko wyglądające upierzenie. Toksyczne oddziaływanie na skórę mikotoksyn z grupy trichotecen, jak toksyna T-2 i inne, na skórę może również być przyczyną niskiej jakości upierzenia oraz innych negatywnych objawów, takich jak choroby jamy dziobowej czy pogorszenie wydajności. Nadmierne wypadanie piór lub niewłaściwe upierzenie wpływa niekorzystnie na wykorzystanie paszy, ponieważ ptaki wykorzystują część spożytej w paszy energii na pokrycia strat ciepła. Jeśli tak się dzieje, to zarządzanie, utrzymanie kurnika i żywienie powinny być zoptymalizowane w celu zmniejszenia skali oddziaływania tych problemów. W odniesieniu do mikotoksyn powinien być podjęty program zapobiegania poprzez zastosowanie odpowiednich narzędzi zarządzania ryzykiem zanieczyszczenia mikotoksynami, dzięki którym zostaną one zaabsorbowane i/lub poddane biotransformacji, co wyeliminuje ich toksyczne działanie na zwierzęta, gwarantując ochronę wątroby i układu odpornościowego.
Magazyn BIOMIN
Lista kontrolna
Działanie naprawcze
Potencjalna przyczyna: ZARZĄDZANIE: Temperatura w kurniku • Temperatura w kurniku
• Poprawienie zarządzania w kurniku
• Wilgotność w kurniku
• Skorygowanie temperatury, stopnia wentylacji i wilgotności zgodnie z instrukcją zarządzania
• System wentylacji
Potencjalna przyczyna: MIKOTOKSYNY: toksyna T-2 (T-2) / deoksyniwalenol (DON)/inne trichoteceny • Obecność trichotecen w surowcach paszowych (ELISA) lub w paszy (HPLC)
• Skontrolować średni poziom zanieczyszczenia
• Surowce paszowe pochodzące od dostawcy lub z regionu, który miał problemy z zanieczyszczeniem trichotecenami
• Zastosować Mycofix® w odpowiedniej dawce
• Histopatologia: Skontrolować inne docelowe organy na obecność trichotecen (np. wątrobę w kierunku tworzenia się wodniczek)
• Unikać zanieczyszczenia silosów paszowych lub paszy/linii pojenia przez zjełczałą, wilgotną lub spleśniałą paszę
• Spadek ogólnej wydajności stada Potencjalna przyczyna: ŻYWIENIE: Niedobór aminokwasów / brak równowagi • Zawartość aminokwasów siarkowych ogółem (TSAA) w paszy • Stosunek TSAA/Liz/Arg/Tre
• Zwiększyć zawartość syntetycznych aminokwasów w niskostrawnej paszy (wysoki udział surowców ubocznych)
• Dozowanie aminokwasów w wytwórni pasz Potencjalna przyczyna: ZARZĄDZANIE: Ptaszyniec • Obecność w kurniku ptaszyńca aktywnego nocą
• Opalanie klatek w czasie pustostanu • Czyszczenie taśmociągów do zbioru jaj w czasie pustostanu • Poprawienie poziomu bioasekuracji • Zastosowanie plastikowych taśmociągów do zbioru jaj wszędzie tam, gdzie jest to możliwe
Uwaga: Patogeny nie zostały uwzględnione w powyższej tabeli z powodu braku miejsca, ale może być ważne wzięcie ich pod uwagę. Referencje na życzenie
Aby uzyskać więcej informacji, odwiedź www.mycotoxins.info ZASTRZEŻENIE: Powyższa tabela zawiera ogólne zalecenia dotyczące przypadków związanych z drobiem, które najczęściej występują u drobiu i mogą być związane z obecnością mikotoksyn w paszach. U drobiu występują różne choroby i związane są z nimi różne problemy, i nie muszą one ograniczać się do tych przedstawionych w tabeli. BIOMIN nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty, jakie powstaną w wyniku wykorzystania w jakikolwiek sposób informacji zawartych w tej tabeli. Przed każdorazowym podjęciem działań zalecanych w tej tabeli należy zasięgnąć porady bezpośrednio u lekarza weterynarii.
9
Zdrowe jelita – silny kurczak! efektywny i specyficzny dla drobiu opatentowany i
zarejestrowany w ue
zdefiniowany, wieloszczepowy synbiotyk
W celu uzyskania dalszych informacji odwiedź: poultrystar.biomin.net skontaktuj się z nami: Tel: 22 610 85 19 office.pl@biomin.net
www.biomin.net
Naturally ahead
M
EN
® PoultryStar
T
Twoja kopia Science & Solutions
AN
AGE
M