Wydanie 31 • Drób
Zdjęcie: Ievgeniia Mukhamet, silverjohn
Magazyn
Przyprawy dla gorących kurcząt Co złego dzieje się z moimi ptakami? Część 7: Skaza moczanowa drobiu Photo: fotostorm
Photo: Tanteckken
Endotoksyny szkodzą
Od wydawcy Spoglądając w kierunku lata Wraz z nadejściem kwitnącej wiosny w krajach położonych w północnej strefie geograficznej, nasze myśli biegną nie tylko ku wakacjom, ale także ku sposobom pozwalającym uporać się z nadmiernymi upałami w kurnikach. Ze skutkami suchych upałów możemy sobie poradzić, ale podwyższona wilgotność powoduje, że sytuacja może być dużo trudniejsza. Nawet w krajach, w których wydaje się nam, że nie jest wilgotno w czasie upałów, wilgotność może być większa aniżeli się spodziewamy, przez co warunki na fermie mogą ulec pogorszeniu. Stres termiczny obejmuje objawy od spadku spożycia paszy i wydajności stad reprodukcyjnych, kurcząt brojlerów i kur niosek poprzez immunosupresję do ewentualnych przypadków śmierci ptaków. W poniższym wydaniu Biuletynu dr Tan przygląda się problemowi stresu termicznego i sposobom złagodzenia jego skutków poprzez zarządzanie stadem i żywienie. Przemysł drobiarski jest coraz bardziej świadomy wpływu naturalnie występujących endotoksyn na wydajność; endotoksyny powstające w wyniku rozpadu ścian komórkowych bakterii Gram-ujemnych obecne są w jelitach. Innym skutkiem stresu termicznego jest to, że wzrost wewnętrznej temperatury ciała o tak niewiele jak o 1 – 2 °C powoduje, iż u niektórych gatunków zwiększa się przepuszczalność nabłonka jelit; prawdopodobnie poprzez osłabienie ścisłych połączeń między komórkami nabłonka. Prowadzi to do tego, że więcej endotoksyn wnika do krwiobiegu. Problem endotoksyn jest przedmiotem dyskusji w drugim artykule autorstwa dr Schaumberger. Na zakończenie w rozdziale „Co złego dzieje się z moimi ptakami” omawiamy czynniki żywieniowe, które mogą wpływać na powstawanie skazy moczanowej u drobiu, a co może być szczególnie ważne we wczesnym okresie nieśności towarowych kur niosek.
Andrew ROBERTSON Dyrektor Techniczny, Dział Drobiowy
Science & Solutions • Wydanie 31
Spis treści
Zdjęcie: AndreyGorulko
Przyprawy dla gorących kurcząt: Preparaty fitogeniczne dla ptaków poddanych stresowi termicznemu
2
Zarówno w ciepłym, jak i w chłodnym klimacie, fitogeniczne dodatki paszowe w pożywieniu dla drobiu pomagają złagodzić negatywny wpływ stresu termicznego. Autor: dr nauk wet. Justin TAN
Endotoksyny i ich negatywny wpływ na drób
6
Lipopolisacharydy mogą osłabiać system immunologiczny ptaków i ich wydajność. Adsorpcja może być realnym rozwiązaniem. Autor: dr Simone Schaumberger
Cut & Keep
Checklist
Co złego dzieje się z moimi ptakami?
Część 7: Skaza moczanowa drobiu
9
Praktyczna lista metod diagnozowania objawów, określania przyczyn i sposobów leczenia
Science & Solutions jest magazynem wydawanym co miesiąc przez BIOMIN Holding GmbH, kolportowanym bezpłatnie wśród naszych klientów i partnerów. W każdym wydaniu Science & Solutions prezentowane są najważniejsze osiągnięcia w zakresie żywienia i zdrowia zwierząt, przy czym co kwartał publikowany jest magazyn poświęcony jednemu z gatunków zwierząt (akwakultura, drób, trzoda chlewna lub przeżuwacze). ISSN: 2309-5954 Aby obejrzeć wydanie internetowe i poznać szczegóły, prosimy wejść na: http://magazine.biomin.net Aby uzyskać kopie artykułów lub zaprenumerować magazyn Science & Solutions, prosimy skontaktować się z nami: magazine@biomin.net Wydawca: Ryan Hines Współpracownicy: Andrew Robertson, Simone Schaumberger, Justin Tan, Luca Vandi Marketing: Herbert Kneissl Grafika: Reinhold Gallbrunner Badania: Franz Waxenecker, Ursula Hofstetter, Paolo Doncecchi Wydawca: BIOMIN Holding GmbH Erber Campus 1, 3131 Getzersdorf, Austria Tel: +43 2782 8030 www.biomin.net ©Copyright 2015, BIOMIN Holding GmbH Wszystkie prawa są zastrzeżone. Żadna część tej publikacji nie może być reprodukowana w jakiejkolwiek formie dla celów handlowych bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich poza wyjątkami wymienionymi w Copyright, Designs and Patents Act 1998. Wszystkie zamieszczone zdjęcia są własnością Biomin Holding GmbH lub zostały użyte na podstawie licencji. Wydrukowano na papierze ekologicznym: Austrian Ecolabel (Österreichisches Umweltzeichen)
Magazyn BIOMIN
1
Przyprawy dla gorących kurcząt Preparaty fitogeniczne dla ptaków poddanych stresowi termicznemu Justin TAN, Dyrektor Regionalny ds. Sprzedaży i Marketingu, Azja Pacyfik
Wysoka temperatura otoczenia oznacza pogorszenie wydajności i obniżenie zysku dla producentów. Ekstremalne przypadki powodują cierpienie i śmierć u wszystkich rodzajów drobiu. Fitogeniczne dodatki paszowe w pożywieniu dla drobiu pomagają złagodzić negatywny wpływ stresu termicznego poprzez wykorzystanie oddziaływania przeciwzapalnego i przeciwutleniającego u ptaków.
2
Science & Solutions • Wydanie 31
P
roducenci przeważnie zmagają się z wyzwaniami wywoływanymi przez stres termiczny albo w określonej porze roku, albo przez cały rok. Drób utrzymywany w krajach, gdzie panuje gorący i wilgotny klimat, genetycznie pochodzi od ras wyhodowanych i wyselekcjonowanych w krajach europejskich i północnoamerykańskich, w których panuje chłodny klimat. Użytkowanie ptaków poza strefą zapewniającą im komfort cieplny oznacza brak możliwości pełnego wykorzystania ich potencjału genetycznego. Producenci w krajach o ciepłym klimacie lub prowadzący produkcję w strefach chłodnych, którzy dostosowują temperaturę w kurnikach do poziomu dającego poczucie ich własnego komfortu cieplnego, a nie tego wymaganego przez ptaki, powinni brać pod uwagę wpływ stresu termicznego na stada.
Niezależnie od okresu produkcji czy gatunku drobiu stres termiczny ma miejsce wtedy, gdy ptaki mają problem z utrzymaniem równowagi między ilością ciepła wytwarzanego przez organizm i ciepła wydalanego przez organizm.
Magazyn BIOMIN
Zdjęcie: MaXPdia
Przekraczanie górnej granicy krytycznej
3
Preparaty fitogeniczne dla ptaków poddanych stresowi termicznemu
Wykres 1. Strefa termoneutralna i konsekwencje stresu termicznego Dolna temperatura krytyczna • Normalne zachowanie się reguluje straty ciepła
Górna temperatura krytyczna Wolne ziajanie
bar29
Straty ciepła Szybkie ziajanie, fizyczne zmęczenie › › ›
Wzrost temperatury otoczenia › › ›
Wykres 2. Nieśność w przeliczeniu na nioskę stanu średniego dziennego w zależności od temperatury w kurniku 50
90
45
80 70
40
60
35
50 40
30
30
25
20
Temperatura w kurniku
Nieśność w przeliczeniu na nioskę stanu średniego dziennego (w %)
100
20
10 0
15 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 Wiek w tygodniach n Kontrolna n Digestarom®
Źródło: BIOMIN
W obrębie strefy termoneutralnej przedstawionej na wykresie 1, ptaki są w stanie wydalać ciepło w kontrolowanym stopniu modyfikując swoje zachowanie. W tym obszarze nie występuje stres termiczny, a temperatura ciała ptaków pozostaje na tym samym poziomie. W punkcie temperatury krytycznej lub powyżej tego punktu ptaki zaczynają ziajać, aby skutecznie wydalić ciepło ze swojego ciała. Ziajanie jest traktowane jako normalna odpowiedź na upał, ale jeśli temperatura otoczenia nadal Tabela 1. Działania podejmowane w celu przeciwdziałania stresowi termicznemu Zapewnij wentylację odpowiednią w stosunku do ilości ptaków w kurniku Zmniejsz zagęszczenie Skutecznie zaizoluj kurniki, aby uniknąć nadmiernego nagrzewania promieniami słońca Ustaw wentylatory w taki sposób, aby zoptymalizować prędkość przepływu powietrza i jego cyrkulację w kurniku Wykorzystaj panele schładzające lub dysze zamgławiające Dbaj o zachowanie równowagi elektrolitycznej u ptaków Uzupełniaj paszę witaminami Źródło: BIOMIN
4
› › ›
› › ›
wzrasta, równocześnie zwiększa się tempo ziajania. Jeśli ilość wytwarzanego ciepła jest większa aniżeli ilość ciepła wydalanego, co może być wywołane albo przez zbytnią intensywność gorąca (ostry stres termiczny), albo przez wydłużenie czasu trwania okresu gorącego (chroniczny stres termiczny), to ptaki stosunkowo szybko mogą paść. Temperatura ciała brojlerów powinna wynosić ok. 41 °C. Jeśli temperatura ciała wzrasta powyżej 45 °C, to ptaki dość szybko zaczynają padać.
Strategie pozwalające pokonać stres termiczny
Różne działania mogą być podejmowane w celu zapobieżenia stresowi termicznemu (Tabela 1). Wiele z tych działań obejmuje żywienie i wykorzystanie strategii karmienia. Stres termiczny wywołuje niepożądane zmiany w naturalnie występującej mikrobiocie bakteryjnej. Suplementacja probiotykami zawierającymi różne szczepy bakterii może wzbogacić różnorodność mikrobioty w jelicie cienkim i ślepym, przywracając równowagę mikrobiologiczną i utrzymując jej naturalną stabilność. Okresowe ograniczanie podawanej paszy przed spodziewanym wystąpieniem stresu termicznego może wspierać termiczną oporność brojlerów. Wycofanie paszy zmniejsza wytwarzanie ciepła, podwyższa szybkość wydalania ciepła przez organizm i zmniejsza śmiertelność brojlerów. Jednakże taka strategia może również przyczyniać się do spowolnienia tempa wzrostu, wydłużenia okresu tuczu i opóźnienia uzyskania przez ptaki ubojowej masy ciała. Inną strategią wykorzystywaną w chowie brojlerów jest zastosowanie dwóch różnych programów żywienia, z których jeden oparty na paszy wysokobiałkowej przeznaczony jest na chłodniejszą część każdego dnia, natomiast drugi oparty na paszy wysokoenergetycznej przeznaczony jest na pozostałą, cieplejszą część dnia. Zachowanie równowagi żywieniowej realizowane jest poprzez odpowiedni udział dwóch rodzajów pożywienia. W trakcie działania stresu termicznego podwójne żywienie przyczynia się do obniżenia temperatury ciała i zmniejszenia śmiertelności. W przypadku kur niosek częściowe ograniczanie paszy lub żywienie kontrolowane łagodzą szkodliwy wpływ stresu termicznego na wydajność niosek. Zmiana z dwukrotnego podawania paszy w ciągu dnia na jednokrotne również w korzystny sposób wpływa na wydajność kur niosek. Najlepszą porą karmienia stada może być późne popołudnie przed zachodem słońca. Pasza dla niosek najczęściej jest podawana w formie sypkiej, ale w okresie lata można
Science & Solutions • Wydanie 31
Justin TAN Dyrektor Regionalny ds. Sprzedaży i Marketingu, Azja Pacyfik
Maksymalne straty ciepła Ptaki nie mogą kontrolować temperatury ciała
Śmierć z powodu gorąca
Wykres 3. Parametry doświadczenia i wyniki badań nad wpływem stresu termicznego w stadzie towarowym kur niosek Kontrola
Digestarom®
Różnica absolutna
Okres doświadczenia (w tygodniach)
n
41
41
Średnia nieśność
%
86.9
89.2
Liczba jaj zniesionych ogółem
n
249.5
256.0
+ 6.5
Średnia liczba jaj brudnych
%
9.88
9.80
- 0.08
Średnia liczba jaj stłuczonych
%
0.64
0.65
+ 0.01
Średnie spożycie paszy Średnia masa jaj Masa jaj zniesionych ogółem
+ 2.3
g/nioskę/dzień
114
107
-7
g
62.71
63.01
+ 0.3
kg/nioskę/287 dni
15.65
16.13
+ 0.48
2.10
1.91
- 0.19
Wskaźnik wykorzystania paszy (FCR) Źródło: BIOMIN
spróbować podawać paszę zgranulowaną. Chociaż spożycie paszy nie musi ulec zmianie z powodu jej zgranulowania, to produkcja jaj, wykorzystanie paszy oraz ilość wypijanej wody mogą znacząco poprawić się. Granulowanie paszy wywiera prawdopodobnie korzystny wpływ poprzez zwiększenie ilości wypijanej wody i poprawę strawności paszy. Natomiast kurczęta brojlerów tuczonych w gorącym klimacie preferują spożywanie większej ilości paszy zawierającej duże cząstki. Gdy kukurydza jest skarmiana w postaci całych ziaren, brojlery spożywają więcej białka, dzięki czemu poprawia się wykorzystanie paszy.
Preparaty fitogeniczne zwalczają stres termiczny
Fitogeniczne dodatki paszowe (FDP lub botaniczne) pozwalają na łagodzenie negatywnych skutków stresu termicznego. Ostatnio przeprowadzono w Niemczech badania na stadzie kur niosek Lohmann Brown Classic, które weszły nieśność na początku lata, kiedy w kurnikach zanotowano wysokie temperatury. Kury zostały podzielone na dwie grupy, przy czym grupa kontrolna była karmiona paszą podstawową, natomiast grupa doświadczalna otrzymywała tę samą paszę podstawową, ale z dodatkiem Digestarom® Poultry (fitogeniczny dodatek paszowy) w ilości 150 g na tonę paszy. Doświadczenie trwało od 23 do 63 tygodnia życia kur. Wpływ fitogenicznego dodatku paszowego w trakcie trwania stresu termicznego został przedstawiony poniżej na wykresie 2. Kury nioski w grupie otrzymującej paszę z dodatkiem Digestarom® przez cały 41-tygodniowy okres nieśności miały wyższą wydajność w stosunku do kur w grupie kontrolnej, określoną takimi wskaźnikami, jak nieśność w przeliczeniu na nioskę stanu średniego dziennego
Magazyn BIOMIN
oraz utrzymaniem szczytu nieśności w okresie oddziaływania stresu termicznego, kiedy to w kurnikach z grupą doświadczalną zanotowano wyższe temperatury z powodu mniej efektywnej ich izolacji oraz gorszej wentylacji (starsze budynki) w porównaniu do grupy kontrolnej. Nieśność w przeliczeniu na nioskę stanu średniego dziennego w grupie z dodatkiem Digestarom® wyniosła 89,2% w porównaniu do 86,9% w grupie kontrolnej, co stanowi wzrost wskaźnika nieśności o 2,3%. W grupie karmionej paszą z dodatkiem preparatu fitogenicznego zanotowano również poprawę wskaźnika wykorzystania paszy o 19 punktów procentowych przy jednocześnie większej masie jaj zniesionych ogółem i średniej masie jaja (wykres 3). Zwrot nakładów inwestycyjnych poniesionych przez producenta jaj wyniósł 1 : 7.
Wnioski
Digestarom® skutecznie pomaga kurom nioskom w towarowych stadach wejść w szczyt produkcji przez cały okres oddziaływania stresu termicznego. Ptaki otrzymujące Digestarom® uzyskują lepszą wydajność nieśną, lepsze wykorzystanie paszy, co objawia się poprawą wskaźnika wykorzystania paszy, wyższym poziomem dochodowości, wyższym wskaźnikiem zwrotu nakładów inwestycyjnych oraz lepszym stanem zdrowotności, o czym świadczy brak jakichkolwiek przypadków zachorowań. Dzięki naukowo potwierdzonemu sposobowi działania i unikalnym korzyściom dla ptaków, Digestarom® skutecznie pomaga zwalczać skutki stresu termicznego, udowadniając po raz kolejny, że posiada on potencjał jako następna generacja dodatku paszowego stanowiącego innowacyjny sposób żywienia drobiu i pozwalającego producentowi zwiększyć jego zyski.
5
Photo: JeffHower
6
Science & Solutions • Wydanie 31
Endotoksyny i ich negatywny wpływ na drób Autor: dr Simone Schaumberger, Kierownik Produktu, Dział Zarządzania Ryzykiem Mikotoksykoz
Endotoksyny obecne wszędzie w środowisku otaczającym brojlery stanowią poważne zagrożenie, które szkodzi systemowi immunologicznemu i pogarsza wydajność. Rozwiązania zawarte w wielokierunkowej strategii zarządzania ryzykiem zanieczyszczenia mikotoksynami pozwalają zwalczać zarówno endotoksyny, jak i mikotoksyny.
Skażenie endotoksynami – dlaczego powinniśmy być ostrożni
Drób jest narażony na kontakt z lipopolisacharydami przez całe swoje życie. U zdrowych ptaków jelito i inne nabłonki, takie jak skóra czy płuca, stanowią skuteczną barierę, która chroni przed przenikaniem lipopolisachrydów do krwiobiegu. Jednak niekiedy endotoksyny mogą wywołać silną odpowiedź immunologiczną, osłabiającą system immunologiczny ptaków i pogarszając ich wydajność. Wywołanie ostrej postaci odpowiedzi immunologicznej może prowadzić do szoku septycznego. Ostatnie badania pokazują, że działanie lipopolisacharydów zawartych w kurzu znajdującym się w środowisku, pogarsza odpowiedź immunologiczną u kurcząt i może prowadzić do obniżenia oporności przeciwko atakom ze strony patogenów. Z tych powodów większa troska w zapobieganiu oddziaływaniu endotoksyn ma kluczowe znaczenie we właściwym utrzymaniu zdrowia ptaków i ich wydajności.
Magazyn BIOMIN
Wykres 1. Endotoksyna pochodząca z bakterii Gram-ujemnej (lipopolisacharyd, LPS) Rdzeń glikolipidowy O-specyficzny łańcuch polisacharydowy
Lipid A n
O-specyficzna (zewnętrzna) (wewnętrzna) podjednostka Rdzeń oligosacharydowy oligosacharydowa
Oddziaływanie na stado
W ostatnich latach więcej uwagi p oświę cono ży wieniu, śro dowisku i czynnikom socjalnym, które mogą uszkadzać funkcjonowanie bariery i/lub zwiększać oddziaływanie lipopolisacharydów. Takie oddziaływanie może wywoływać objawy kliniczne i subkliniczne, które ostatecznie wpływają na produkcję drobiarską. Szok septyczny jest bardzo często związany z infekcją bakterii Gram-ujemnych, które wytwarzają lipopolisacharydy. Jednakże obecność lipopolisacharydów w krwi również może stwarzać problemy z funkcjonowaniem bariery metabolicznej lub w przewodzie pokarmowym, jak i problemy związane z mikroflorą jelitową. Przyjmując, że każdy z tych czynników działa w różnym stopniu u każdego z ptaków, łączne oddziaływanie tych czynników jako jednej całości będzie w specyficzny sposób wpływać na każde ze stad. Zmiany paszy odgrywają ważną rolę. Na przykład przejście ptaków z paszy kukurydzianej na paszę żytnio-jęczmienno-
Zdjęcie: Sebastian Kaulitzki
E
ndotoksyny stanowią część zewnętrznej błony ściany komórkowej bakterii G r a m - uj e m ny c h ( np. E . coli, Salmonella, Shigella, Pseudomonas), które są uwalniane ze ścian komórkowych bakterii w wyniku ich zrzucania lub poprzez rozpad bakterii. Toksyny te, zwane również lipopolisacharydami (LPS) ze względu na swoją strukturę, składają się z reszty lipidowej i polisacharydu (wykres 1). Chociaż mamy wiele naturalnych źródeł endotoksyn, na przykład powietrze, kurz, żywność, woda i odchody, to największym źródłem endotoksyn jest przewód pokarmowy.
Obecność endotoksyn może wywoływać kliniczne lub subkliniczne objawy, które ostatecznie oddziałują na produkcję drobiarską
7
Endotoksyny i ich negatywny wpływ na drób
Wykres 2. Endotoksyna zawarta w żołądku (EU/ml) 400 350
336a
300
[EU/mL]
250 200
143b
150 100 50
Obniżanie poziomu LPS u ptaków
0 n Kontrola n Mycofix® Select Źródło: BIOMIN
pszenną pokazało, że w surowicy krwi wzrosła zarówno zawartość lipopolisacharydów, jak i markerów stanu zapalnego. Różne czynniki mogą istotnie przyczyniać się do zwiększenia skali problemów towarzyszących występowaniu endotoksyn. Na przykład w okresie upałów wysokie temperatury w kurnikach mogą wywoływać stres termiczny. W przypadku innych gatunków zwierząt zostało z pewnością stwierdzone, że wzrost o 1 – 2 °C wewnętrznej temperatury ciała wpływa na funkcjonowanie białek obwódki zamykającej desmosomalnej, w wyniku czego zwiększa się przepuszczalność jelitowa i tym samym większa ilość lipopolisacharydów może wniknąć do krwiobiegu. Przedmiotem obecnie prowadzonych badań jest wyjaśnienie kwestii, czy taki sam mechanizm działania występuje u drobiu. Stosowanie subterapeutycznych dawek
Środowisko i występowanie endotoksyn
Zdjęcie: r_drewek
Chociaż głównym miejscem występowania lipopolisacharydów u drobiu jest przewód pokarmowy, to nie można lekceważyć obecności endotoksyn w powietrzu i kurzu – endotoksyny są jednym z ważniejszych składników biologicznego kurzu. Poziom endotoksyn zawartych w powietrzu stanowi poważny problem nie tylko dla zwierząt, ale również dla pracowników przebywających w kurnikach. Najwyższa zawartość endotoksyn w powietrzu, jaką stwierdzono w pomieszczeniach przeznaczonych do produkcji zwierzęcej, została zanotowana na fermie drobiowej i wynosiła 310 – 1090 ng/m 3 powietrza. Fakt ten potwierdza znaczenie dobrego zarządzania higieną i ilością kurzu na fermie oraz specyficznymi sposobami ochrony pracowników, takimi jak odzież ochronna i maski przeciwpyłowe.
8
antybiotyków w niektórych krajach zwiększa zainteresowanie nie tylko problemem oporności na antybiotyki, ale również zmianami zachodzącymi w mikroflorze przewodu pokarmowego i prawdopodobnym uwalnianiem lipopolisacharydów do światła przewodu pokarmowego w wyniku zabijania bakterii Gram-ujemnych. Ponadto takie mikotoksyny jak deoksyniwalenol również są bardzo dobrze znane jako czynniki uszkadzające barierę jelitową. Identyfikacja różnorodnych czynników towarzyszących oddziaływaniu lipopolisacharydów pomoże wyjaśnić ich zróżnicowany wpływ na ptaki. Przeprowadzono doświadczenie, którego celem było zbadanie wpływu w i e l o s k ł a d n i kowe g o d e a kt y w at or a mikotoksyn (Mycof ix® S elect) na wydajność i status zdrowotny kurcząt brojlerów karmionych paszami naturalnie zanie czyszczony mi mi kotoksy nami i tuczonych w środowisku, w którym bytowała wysoka liczba patogenów (E. coli). Doświadczenie polowe wykonano na ponad 600 tys. jednodniowych piskląt (Ross lub Hubbard). Pisklęta zostały umieszczone w trzech różnych fermach. Na każdej z ferm porównywano w tym samym czasie wyniki uzyskiwane z dwóch kurników (kontrolny i doświadczalny Mycofix® Select). W każdym cyklu produkcyjnym kurczęta były tuczone do 35 dnia życia. Pasze zawierały mieszaninę mikotoksyn złożoną z B-trichotecenów jak deoskyniwalenol (200 ppb), fumonizyn (470 ppb) i zearalenonu (75 ppb). Oprócz obliczenia wskaźników wydajności pobierano też próbki treści pokarmowej z jelit w celu zbadania zawartości endotoksyn. Na wykresie 2 przedstawiono wyniki badania zawartości endotoksyn w żołądku brojlerów w ostatnim dniu doświadczenia.
Wnioski
Doda nie w ielosk ład ni kowego dezaktywatora mikotoksyn dowiodło, że jest to skuteczny sposób zwalczania mikotoksyn obecnych w paszy w niskiej zawartości w sy tuacji dodatkowego zagrożenia bakteriami E. coli. Ogólna wydajność kurcząt brojlerów została zwiększona; zawartość endotoksyn w przewodzie pokarmowym uległa obniżeniu, a negatywny wpływ bakterii E. coli został zredukowany. Uzyskane wyniki wzmacniają potrzebę zwalczania wpływu endotoksyn w celu ochrony zdrowia ptaków i poprawy ich wydajności.
Science & Solutions • Wydanie 31
✂
Cut & Keep
Checklist
Co złego dzieje się z moimi ptakami? Część 7: Skaza moczanowa drobiu Skaza moczanowa u drobiu jest następstwem uszkodzenia nerek, które może powstać z wielu potencjalnie możliwych powodów, a co prowadzi do gromadzenia się kwasu moczowego/soli moczanowych w kanalikach nerkowych oraz w błonach surowiczych serca i otrzewnej, a także w wątrobie, krezce i workach powietrznych.
Z
powodu złożonej etiologii diagnoza skazy moczanowej jest trudna; jednakże najbardziej powszechnymi objawami są odwodnienie, blady grzebień, depresja i obrzęk oraz zaczerwienienie nóg, które utrudnia ptakom poruszanie się. U kur niosek, co jest głównie obserwowane, skaza moczanowa prowadzi do śmiertelności powyżej 50%, przy czym najbardziej narażone są nioski w wieku od 19 do 35 tygodnia. Przyczyny tego stanu są różne (patrz tabela po prawej) i obejmują problemy od zarządzania i/lub związanych z żywieniem, do infekcji patogenami i/lub obecności mikotoksyn w paszy. W zakresie żywienia szczególną uwagę należy zwrócić na równowagę między wapniem i fosforem oraz zawartość sodu i witaminy D3. Ogólnie każda przyczyna sprzyjająca wzrostowi zawartości kwasu moczowego we krwi przyczynia się do wytracania moczanów w tkankach i w konsekwencji do powstania skazy moczanowej. Nadmiar wapnia w pożywieniu przy niskiej zawartości fosforu przyswajalnego powoduje wytrącanie się kryształów moczanów sodu i pirofosforanów wapnia (pseudo-dna moczanowa). U młodych ptaków można zaobserwować objawy skazy moczanowej spowodowanej skażeniem sodem przy zawartości sodu przekraczającym poziom 0,4% w wodzie i 0,8% w paszy.
Podobnie wysoka zawartość witaminy D3 może powodować wzrost absorpcji wapnia z jelit, co sprzyja formowaniu i odkładaniu kryształów moczanów. Również związany z żywieniem wysoki udział białka w paszy w ilości ponad 30% powoduje wytwarzanie kwasu moczowego, prowadząc do przeciążenia funkcji wydzielniczej nerek. Sytuacja taka sprzyja pojawieniu się objawów skazy moczanowej, podobnie jak również inne czynniki powodujące alkalizację moczu. Znaczne odwodnienie prowadzi do wzrostu zawartości kwasu moczowego i innych składników mineralnych w krwi, a następnie w nerkach i moczu. Takie wirusy jak wirus zakaźnego zapalenia torby Fabrycjusza (IBDV) i/lub wirus zakaźnego zapalenia oskrzeli mogą zwiększać śmiertelność, jeśli wcześniej miało miejsce uszkodzenie nerek. Ze względu na zanieczyszczenie pasz mikotoksynami poważnym problemem jest obecność neurotoksycznych aflatoksyn, ochratoksyny A (OTA) oraz cytryniny. Upośledzenie funkcji nerek, będące następstwem działania powyższych mikotoksyn, obniża wydzielanie kwasu moczowego i powoduje gromadzenie się kwasu moczowego w organizmie.
Magazyn BIOMIN
Lista kontrolna
Działanie naprawcze
Potencjalna przyczyna: MIKOTOKSYNY: ochratoksyna A (OTA), cytrynina, aflatoksyny (Afla) • Dodatni wynik na obecność aflatoksyn, cytryniny i/lub OTA w surowcach (ELISA) lub w paszy (HPLC)
• Sprawdź średni poziom zanieczyszczenia
• Surowce pochodzące od dostawców lub z regionów, gdzie występowało zanieczyszczenie mikotoksynami
• Zapobiegaj zanieczyszczeniu silosów paszowych oraz linii karmienia i pojenia stęchłą, wilgotną lub spleśniałą paszą
• Użyj Mycofix® w odpowiedniej dawce
• Histopatologia: Zbadaj inne wskazane organy zaatakowane przez mikotoksyny (np. nerki, wątroba) • Spadek ogólnej wydajności stada Potencjalna przyczyna: ŻYWIENIE: wapń, sód, witamina D3 • Zawartość składników mineralnych i witamin w paszy
• Prawidłowa zawartość składników mineralnych i witaminy D3 • Skontroluj zastosowanie mączki rybnej (zawiera dużo soli) • Skontroluj zawartość ogółem chlorku sodu w paszy (<0,3%)
Potencjalna przyczyna: ŻYWIENIE: białko • Zawartość białka w paszy
• Prawidłowa zawartość białka w paszy
Potencjalna przyczyna: ZARZĄDZANIE: ograniczony dostęp do wody • Obserwuj zachowanie zwierząt, aby zrozumieć przyczynę ograniczonego dostępu do wody
• Poprawa warunków transportu ptaków (dostęp do wody)
• Procedury transportowe i szczepień
• Dostosować ilość, usytuowanie i dostęp do poideł
• Przejrzeć poidła pod względem ich ilości, usytuowania w kurniku oraz ewentualnego zablokowania przepływu wody • Dodatki chemiczne do wody (dezynfekanty, siarczan miedzi itp.) mogą powodować niechęć ptaków do picia, odwodnienie i objawy skazy moczanowej
• Unikać przegęszczenia • Prawidłowa regulacja smoczków w linii pojenia kropelkowego
Potencjalna przyczyna: PATOGENY: zakaźne zapalenie torby Fabrycjusza (choroba Gumboro) • Poziom przeciwciał matczynych u piskląt jednodniowych jest bardzo niski
• Dostosuj program szczepień do potrzeb danej fermy w zależności od stanu epidemiologicznego danego obszaru/fermy • Zwiększ poziom bioasekuracji
Potencjalna przyczyna: PATOGENY: Zakaźne zapalenie oskrzeli (IB) • Wykonać testy laboratoryjne w celu potwierdzenia obecności koronawirusów w wymazach lub próbkach tkanek
• Dostosuj program szczepień do potrzeb danej fermy w zależności od stanu epidemiologicznego danego obszaru/fermy Publikacje źródłowe dostępne na życzenie
Więcej informacji na stronie: www.mycotoxins.info Zastrzeżenie: Powyższa tabela zawiera ogólne zalecenia dotyczące przypadków związanych z drobiem, które najczęściej występują u drobiu i mogą być związane z obecnością mikotoksyn w paszach. U drobiu występują różne choroby i związane są z nimi różne problemy, i nie muszą one ograniczać się do tych przedstawionych w tabeli. BIOMIN nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty, jakie powstaną w wyniku wykorzystania w jakikolwiek sposób informacji zawartych w tej tabeli. Przed każdorazowym podjęciem działań zalecanych w tej tabeli należy zasięgnąć porady bezpośrednio u lekarza weterynarii.
9
Twója kopia Science & Solutions
Lepsze wykorzystanie paszy poprzez efektywniejsze trawienie
Lepsze wykorzystanie • Unikalna kompozycja ziół, olejków eterycznych i aromatów funkcjonalnych Fitogenów • O efektywności potwierdzonej w praktyce i badaniach naukowych
W Twojej paszy:
Skontaktuj się z nami:
BIOMIN Polska Sp. z o.o. ul. Grochowska 16 lok 2 04-217 Warszawa, Polska tel. 22 610 85 19 e-mail: office.pl@biomin.net
digestarom.biomin.net
Naturally ahead
• Ukierunkowanej na potrzeby Twoich zwierząt