Ванго: Един принц без царство (част 2.) by Бисерче вълшебно

ÒÈÌÎÒÅ ÄÜÎ ÔÎÌÁÅË ` ÂÀÍÃÎ Êíèãà II: Åäèí ïðèíö áåç öàðñòâî

This project has been funded with support from the European Commission. This publication [communication] reflects the views only of the author, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.

Òîçè ïðîåêò å ôèíàíñèðàí ñ ïîäêðåïàòà íà Åâðîïåéñêàòà êîìèñèÿ. Òàçè ïóáëèêàöèÿ [ñúîáùåíèå] îòðàçÿâà ñàìî ëè÷íèòå âèæäàíèÿ íà íåéíèÿ àâòîð è îò Êîìèñèÿòà íå ìîæå äà áúäå òúðñåíà îòãîâîðíîñò çà èçïîëçâàíåòî íà ñúäúðæàùàòà ñå â íåÿ èíôîðìàöèÿ.

Òèìîòå äüî Ôîìáåë

ÂÀÍÃ`Î ÊÍÈÃÀ II

ÅÄÈÍ ÏÐÈÍÖ ÁÅÇ ÖÀÐÑÒÂÎ

Ïðåâåë îò ôðåíñêè: Çëàòêî Ñòàéêîâ

ÅÌÀÑ

Íî ñúðöåòî ìè å êàòî ñêúïîöåííî ïèàíî, äâîéíî çàêëþ÷åíî, îò êîåòî å çàãóáåí êëþ÷úò. Àíòîí ×åõîâ

© Timothée De Fombelle © VANGO © Tome II: Une prince sans royaume © Gallimard Jeunesse, 2011 © Òèìîòå äüî Ôîìáåë © ÂÀÍÃÒ © Êíèãà II: Åäèí ïðèíö áåç öàðñòâî © Ïðåâåë îò ôðåíñêè: Çëàòêî Ñòàéêîâ © Îôîðìëåíèå íà êîðèöàòà: Áîðèñ Äðàãîëîâ © ÈÊ ÅÌÀÑ © Âñè÷êè ïðàâà çàïàçåíè!

ÏÚÐÂÀ ×ÀÑÒ

ÍÀ×ÀËÎÒÎ ÍÀ ÍÀ×ÀËÀÒÀ

Ëåéêõúðñò, Íþ Äæúðçè, 1 ñåïòåìâðè 1929-à Çà ëåãëî ñ áàëäàõèí èì ñëóæåøå ÷åòèðèúãúëíèê îò ñìà÷êàíà ïøåíèöà. Ëåæàõà åäèí äî äðóã. Äðàïåðèÿ îò çëàòíè êëàñîâå ãè îãðàæäàøå îò ÷åòèðèòå ñòðàíè. Âïðî÷åì ïîä ñëúíöåòî îêîëîâðúñò ñå ïðîñòèðàõà áåçáðåæíè çåëåíè ïîëÿ. Íà äâà êèëîìåòðà îò òÿõ êàöíàëèÿò äèðèæàáúë áëåñòåøå êàòî ñðåáúðíà êàïêà ñðåä òðåâèòå. Òÿ áåøå ìîæå áè íà äâàíàéñåò ãîäèíè, à òîé íà ÷åòèðèíàéñåò. Áåøå ãî ïîñëåäâàëà òè÷åøêîì ïðåç æèòàòà, êîèòî ñå çàòâàðÿõà çàä òÿõ. Ìàõàé ñå! êðåùåøå òîé. Íå ãî ðàçáèðàøå êúäå îòèâà. Ñåãà ëåæàõà íà çåìÿòà ëèöå ñðåùó ëèöå. Òÿ ïëà÷åøå. Êðèåø ëè ñå? Çàùî ñå êðèåø? Âàíã` î äîêîñíà ñ äâà ïðúñòà óñòàòà íà Åòåë. Øøò... Òîé å òàì. Ïðåñëåäâà ìå.

Äîðè êëàñîâåòå íå øóìîëÿõà. Öàðåøå ïúëíà òèøèíà. Àêî íå áðîèì ïîñòîÿííàòà íîòêà íà ëÿòîòî, ãëóõèÿ ïîëúõ, êîéòî áèõìå íàðåêëè øåïîò íà ñëúíöåòî. Â î÷èòå íà Âàíã`î ñâÿòêàøå íàëóäíè÷àâà èñêðèöà. Êàæè ìè êàêâî ñòàâà... ïðîìúðìîðè òÿ. Ñóõàòà çåìÿ ïîïè ñúëçàòà íà Åòåë. Æèâà äóøà íÿìà íàîêîëî... Íå ìîãà äà òå ïîçíàÿ, Âàíã`î. Êàêâî òè å? Åòåë ãî ïîçíàâàøå åäâà îò äâàéñåòèíà äíè, íî ñåãà º ñå ñòðóâàøå, ÷å ñðåùàòà èì å íà÷àëî íà íà÷àëàòà è ÷å ïðåç öåëèÿ ñè æèâîò íå å ïîçíàâàëà äðóã ÷îâåê. Äâàéñåò äíè. Öÿëà âå÷íîñò, ïðåêàðàíà çàåäíî. Íàëè çà òîâà âðåìå áÿõà óñïåëè äà îáèêîëÿò Çåìÿòà! Âå÷å áÿõà çàáðàâèëè çà îñòàíàëèòå ïàñàæåðè íà Ãðàô Öåïåëèí , òúëïàòà ïðè âñÿêî êàöàíå, âåñòíèöèòå ïî öåëèÿ ñâÿò, îïèñâàùè àâàíòþðàòà íà ãîëåìèÿ äèðèæàáúë, ìàãíåçèÿ íà çàñëåïÿâàùèòå ãè ôîòîñâåòêàâèöè... Ñåãà º ñå ñòðóâàøå, ÷å ïðåç öåëèÿ ïîëåò ñà áèëè ñàìè. Îò Íþ Éîðê äî Ãåðìàíèÿ, ïîñëå áåç êàöàíå äî ßïîíèÿ. Ñëåä ïåòòå äíè ñêèòàíå èç Òîêèî ïðåêîñèõà çà òðè äíè Òèõèÿ îêåàí, íà çàëåç ñëúíöå ñ åñêîðò îò öÿë îáëàê ìàëêè ñàìîëåò÷åòà ïðåëåòÿõà íàä çàëèâà ïðåä Ñàí Ôðàíöèñêî, ïîñëå ãè ïîñðåùíàõà ñ îâàöèè â Ëîñ Àíäæåëèñ, â ×èêàãî, äîêàòî íàé-ñåòíå ñå ïðèçåìèõà â Ëåéêõúðñò äî Íþ Éîðê. Çà òîâà áè áèë íóæåí ïîíå åäèí öÿë æèâîò. Èëè äâà, ñëåïåíè åäèí çà äðóã? Ìîëÿ òå ïîøóøíà òÿ. Êàæè ìè îò êàêâî òå å ñòðàõ. Ùå òè ïîìîãíà.

Òîé îòíîâî ñëîæè äëàí âúðõó óñòíèòå º. Òîêó-ùî áå èçïóêàë ñóõ êëîí, ÷ó ãî êàòî çàðåæäàíå íà îðúæèå. Òîé å òàì. Êîé? Åòåë ñå îòïóñíà áåçñèëíî ïî ãðúá. Âàíã` î íå áåøå âå÷å ñúùèÿò. À ïðåäè òðè ñåäìèöè äîðè íå ñå ïîçíàâàõà. Áÿõà â íåáåòî íàä Íþ Éîðê, ïúðâàòà íîù íà ïúòåøåñòâèåòî. Êàê º ñå èñêàøå äà ñå îçîâå îòíîâî òàì è äà ïðåæèâåå îòíîâî âñè÷êî, ñåêóíäà ïî ñåêóíäà, êàòî ñå çàïî÷íå ñ ïúðâèòå äóìè: Àáå, òè äà íå ñè íÿìà? Òÿ, ðàçáèðà ñå, íå îòâúðíà íèùî, òîâà áåøå îòãîâîðúò º íà âñè÷êè âúïðîñè îò ïåò ãîäèíè íàñàì. Ñàìî ñå íàâåäå ñ ÷àøàòà ñè ñ âîäà êúì ïðîçîðåöà. Íàìèðàõà ñå íà ñòî ìåòðà íàä íàé-âèñîêèòå íåáîñòúðãà÷è. Âåðòèêàëíàòà íîù èñêðåøå ïîä òÿõ. Òÿ äîðè íå ñå ïîèíòåðåñóâà êîé ÿ ïèòà. Âèäÿõ âè äâàìàòà ñ áðàò òè ïðîäúëæàâàøå Âàíã` î. È äóìèöà íå ïðîäóìâàø. À òîé ñå ãðèæè äîáðå çà òåáå. Òîçè ïúò, êàòî îáúðíà ãëàâà, âèäÿ äâå çåëåíè î÷è, îòïðàâåíè êúì íåãî. Îñòàíàëèòå ïúòíèöè ñïÿõà. Òÿ áå èçëÿçëà îò êàáèíàòà ñè äà ïèå âîäà è áåøå çàâàðèëà òîâà ìîì÷å äà ñåäè â òúìíàòà ìàëêà êóõíÿ íà äèðèæàáúëà. Íàâÿðíî ðàáîòåøå òóê êàòî ïîìîùíèê. Òÿ ñå îòïðàâè êúì âðàòàòà, çà äà ñå âúðíå â êàáèíàòà. È îòíîâî ÷ó çàä ãúðáà ñè: Àêî èñêàø, àç íå ìúðäàì îòòóê. Àêî íå òè ñå ñïè, êàçâàì ñå Âàíã` î.

Ïîñëåäíèòå äóìè ÿ íàêàðàõà äà ñå ñïðå. Ïîâòîðè ñè ãè. Àìè àêî çàñïÿ, ïàê ëè ùå ñå êàçâà Âàíã` î? , ïîìèñëè ñè òÿ. Ïîãëåäíà ãî îòíîâî âúïðåêè æåëàíèåòî ñè. Âèäÿ ãî êàê áåëè êàðòîôè è ãè îôîðìÿ êàòî ñêúïîöåííè êàìúíè ñ ïðàâèëíè ôàñåòêè. È íàé-âå÷å ðàçáðà, ÷å òîé íå ïðèëè÷à íà íèùî è íà íèêîãî îò âèäÿíîòî îò íåÿ äîñåãà. Ïîñëå ñè èçëåçå. Öåïåëèíúò ñå áå îòäàëå÷èë îò áðåãà. Ìàíõàòúí áå êàòî ñâåòúë ñïîìåí â íåáåòî. Âàíã` î êàçà: Çíàåø ëè, ÷å è àç ñúì ïðîèçíåñúë ìíîãî ìàëêî äóìè ïðåç æèâîòà ñè. Ñåãà òâîåòî ìúë÷àíèå ìå ïðàâè áúáðèâ. Òÿ ñå óñìèõíà, ñ êîåòî ñå èçäàäå. Äà, çàùîòî ñëåä ìàëêî ñå âúðíà â êóõíÿòà. Ñåäíà íà åäèí ñàíäúê, ñÿêàø áåç äà çàáåëÿçâà ìîì÷åòî. À òî ñè òàíàíèêàøå íåùî íà íåïîçíàò åçèê. Âàíã` î äîðè íå ñè ñïîìíÿøå êàêâî òî÷íî èçïðèêàçâà, çà äà çàïúëíè îíàçè íîù. Íî íå ìëúêíà ÷àê äî çîðè. Äàëè íå çàïî÷íà îò êàðòîôà, êîéòî äúðæåøå â ðúêà? Îáîæàâàøå êàðòîôèòå ïúðæåíè, ïå÷åíè, íàñòúðãàíè èëè íà ïþðå. Ïîíÿêîãà ãè ïå÷åøå â ãëèíåíî ãúðíå è ïîñëå ãî ÷óïåøå ñ êàìúê êàòî ÿéöå. Îò êàðòîôà íåïðåìåííî å ïðåìèíàë êúì ÿéöåòî, à îò íåãî, ðàçáèðà ñå, êúì êîêîøêàòà è âñè÷êî îñòàíàëî â ñåëñêèÿ äâîð, íà êîåòî óõàå ÷îðáàòà èëè ìàãàçèíúò çà ïîäïðàâêè èëè êîåòî ïàäà íàåñåí îò ïëîäíèòå äúðâåòà. Ðàçêàçà º çà ðàçïóêâàùèòå ñå êåñòåíè, çà ñúñêàùèòå ãúáè â òèãàíà. Òÿ ñëóøàøå. Äàäå º äà ïîìèðèøå áóðêàíà ñ âàíèëèÿòà. È ÷ó ïúðâèÿ çâóê îò óñòàòà º êîãàòî íàâåäå

ëèöå äà ïîäóøè. Ïðîçâó÷à ìó êàòî ñòîí íà äåòå, êîåòî ñå îáðúùà â ñúíÿ ñè. Çà ìèã ñå ñïîãëåäàõà ìúë÷àëèâî. Òÿ ìàé ñå èçíåíàäà. Âàíã` î ñè ïðîäúëæè. Ïî-êúñíî âèäÿ êàê ñå îâëàæíÿâàò î÷èòå íà äåâîéêàòà è êàê òðúï÷èâàòà ìèðèçìà íà ìàÿòà îò ïîëèöàòà ñúáóæäà íåùî äðóãî â ñïîìåíèòå º. Âèäÿ ÿ êàê ñå ïðîïóêâà. Íà äðóãèÿ äåí, êîãàòî ïðåñè÷àõà òðèéñåò è ïåòèÿ ìåðèäèàí, Åòåë ïðîèçíåñå ïúðâàòà ñè äóìà: Êèò. È íàèñòèíà ïîä òÿõ ñå äâèæåøå íÿêàêâî áÿëî îñòðîâ÷å, êàêâîòî íå áÿõà âèæäàëè äîðè ïèëîòèòå íà äèðèæàáúëà. Áÿëî îñòðîâ÷å, êîåòî ñòàâàøå ñèâî, ùîì ïîäàäåøå ãðúá îò ïÿíàòà. Ñëåä òàçè äóìà ïîñëåäâà ôèëèÿ , Âàíã` î , ïîñëå ðàçíè äðóãè çâóöè îò òîÿ ðîä èçïúëíèõà î÷èòå è óñòàòà º. Òîâà ïðîäúëæè áëèçî äâå ñåäìèöè. Åòåë óñåùàøå êàê æèâîòúò ñå çàâðúùà. Áðàò º Ïîë, ñåäíàë íà ìàñà ñ äðóãèòå ïàñàæåðè, íàáëþäàâàøå îçäðàâÿâàíåòî º. Ñëåä ñìúðòòà íà ðîäèòåëèòå èì íå áå ÷óâàë ïëúòíèÿ òåìáúð íà ãëàñà íà Åòåë. Íî ïî âðåìå íà îáèêîëêàòà íà ñâåòà, òúêìî ïðåäè äà íàïóñíàò ßïîíèÿ íà 21 àâãóñò, òÿ çàáåëÿçà, ÷å íåùî ñå ïðîïóêà â î÷èòå íà Âàíã` î. Êàêâî ñå áå ñëó÷èëî îíàçè âå÷åð? Åòåë âíåçàïíî îñúçíà, ÷å íàñòúïâà êðàÿò íà ìå÷òèòå º. È ñåãà ëåæàõà ïîä ñëúí÷åâèòå ëú÷è â íàïå÷åíàòà

êëåòêà îò æèòî. Äàëå÷å îò îñòàíàëèòå, òàçè ñóòðèí áè òðÿáâàëî äà ñå ïî÷óâñòâàò ìíîãî áëèçêè, íî òÿ ñàìî ãî óñåùàøå êàê òðåïåðè, êîãàòî ñå îñìåëåøå äà ïðîòåãíå ðúêà êúì íåãî. Áàëîíúò ùå èçëåòè. Òðÿáâà äà ñå âðúùàø ïîøóøíà Âàíã`î. À òè? Ùå äîéäà ñëåä òåáå. Îñòàâàì òóê. Íå, òðúãâàé. Òÿ ñå èçïðàâè. Âàíã`î ÿ õâàíà çà ðúêàòà. Íàâåäè ñå íèñêî è âúðâè åé òàì, äî ïîñëåäíèÿ ðåä ïøåíèöà. Ïîñëå òè÷àé êúì öåïåëèíà. Êàêâî ñòàâà? Íÿêàêúâ ïðåäìåò òóïíà íà çåìÿòà äî Âàíã` î. Òîé ãî âäèãíà è ãî ïúõíà â ïîÿñà ñè. Ðåâîëâåð. Òè ñè ñå ïîáúðêàë êàçà Åòåë. È ñàìèÿò Âàíã` î áè ïðåäïî÷åë äà ïîëóäÿâà. Äà ñè èçìèñëÿ âñè÷êî òîâà. ×å íå ñúùåñòâóâà íåâèäèìèÿò âðàã, êîéòî çà åäíà ñåäìèöà òðèêðàòíî ñå îïèòà äà ãî óáèå. ×å êîñèòå íà Åòåë ùå ïîìåòàò ñåíêèòå, äåáíåùè â çàñàäà îêîëî íåãî. Åòåë ñå îòêúñíà îò ðúöåòå ìó. Îòäðúïíà ñå è ïðîìúðìîðè: Îáåùà ìè, ùå ñè ñïîìíèø ëè? Òîé êèìíà ñ ïàíèêà â î÷èòå. Òÿ èç÷åçíà ñðåä ãúñòàòà ïøåíèöà. Ñëåä äåñåò ìèíóòè õîä ñúñ çàëåïåíà ïî ëèöåòî êîñà òÿ ÷ó äâà äàëå÷íè èçñòðåëà çàä ñåáå ñè. Îáúðíà ñå. Ñëúí÷åâîòî ïåòíî áåøå âñå òàêà íåïîäâèæíî êàòî

ïðè îòëèâ. Åòåë âå÷å íå ìîæåøå äà ñå îðèåíòèðà íèòî îòêúäå å òðúãíàëà, íèòî îòêúäå áå äîëåòÿë øóìúò. Îò äðóãàòà º ñòðàíà ñå îáàäè ñèðåíàòà íà äèðèæàáúëà. Ïðèçîâàâàøå ÿ äà ñå ïðèáèðà. Òÿ ñå çàâúðòÿ íà ìÿñòî, íåñïîñîáíà äà ðåøè êàêâî äà ïðàâè, ïîñëå ñè ïîìèñëè çà óìîëèòåëíèÿ ïîãëåä íà Âàíã` î è ñå îòïðàâè êúì öåïåëèíà. Ñòúêëàòà íà êóõíÿòà çâúíòÿõà îò ãëàñà íà êîìàíäèðà Åêåíåð: Êúäå å ïèêîëîòî? Êàêâî ñòå ìó ñòîðèëè? Ãîòâà÷úò Îòî Ìàíö âäèãíà ðàìåíå è ñêðè òðîéíàòà ñè áðàäè÷êà â ÿêàòà. Ïðîìúðìîðè ñ ïëà÷ëèâ ãëàñ: Ìè â ïîëóíîù ñè áåøå òóê. Ïðèãîòâÿøå ìè ñîñà. Åòî, îïèòàéòå ãî. È òîé ïðîòåãíà äèìÿùàòà äúðâåíà ëúæèöà êúì Õóãî Åêåíåð, êîéòî ÿ îòáëúñíà. Íå ìå çàíèìàâàéòå ñ âàøèòå ñîñîâå. Èñêàì äà çíàì êúäå å Âàíã` î! Êóõíÿòà ñå íàìèðàøå â ïðåäíàòà ÷àñò íà äèðèæàáúëà. Ïëàòíåíèÿò ãèãàíò äúðïàøå êîòâåíèòå ñè âúæåòà. Ãîòâåøå ñå äà íàïóñíå Àìåðèêà. Â òóëîâèùåòî ìó áèõà ñå ïîáðàëè äåñåò êàðàâåëè1 êàòî òàçè íà Õðèñòîôîð Êîëóìá. Íà âðàòàòà ñå ïîÿâè è åäèí îò âîåííèòå ïèëîòè. Ëèïñâàò è äâàìà ïàñàæåðè. Êîè? ðåâíà Åêåíåð. Ìàëêàòà ìè ñåñòðà îòãîâîðè äâàéñåòãîäèøåí ìîìúê, âëÿçúë ñëåä îôèöåðà. 1

Ïëàòíîõîäè îò ÕV è ÕVI âåê. Áåë. ïðåâ.

Ïî äÿâîëèòå, äà íå ñå íàìèðàòå íà ëåòåí ëàãåð! Òîâà å ïúðâàòà îáèêîëêà îêîëî ñâåòà ïî âúçäóõà! È áåç òîâà çàêúñíÿâàìå ñ åäèí ÷àñ. Êúäå ñà òåçè õëàïåòà? Òàì! èçâèêà ãîòâà÷úò, âïåðèë ïîãëåä ïðåç ïðîçîðåöà. Åòåë òúêìî ñè ïðîïðàâÿøå ïúò ïðåç òúëïàòà, íàîáèêîëèëà áàëîíà. Áðàò º Ïîë ñå ñïóñíà êúì ïðîçîðåöà. Òÿ áåøå ñàìà. Äîâåäåòå ÿ òóê! íàðåäè êîìàíäèðúò. Ïîäàäîõà º ðúöå è ÿ èçäúðïàõà ãîðå, çàùîòî ñòúëáèòå áÿõà âäèãíàòè âå÷å. Ïîë ÿ ïîñðåùíà íà ïðàãà. Êúäå áåøå? Åòåë áðúêíà ñ ðúöå â äæîáîâåòå. Ãëåäàøå áðàò ñè è â òîçè ìèã èçáèðàøå äàëè äà ïîòúíå ïàê â ïúëíîòî ìúë÷àíèå, êúäåòî æèâååøå, ïðåäè äà ñðåùíå Âàíã` î, èëè äà ïîåìå ñàìè÷êà ïî íîâèÿ ïúò. Óñåòèë öåëèÿ ñìóò â äóøàòà íà ñåñòðà ñè, Ïîë ÿ ïîãëåäíà âñå åäíî å ñêî÷èëà âúðõó êðåõêà ñòúêëàðèÿ êîòêà, êîÿòî äîðè íå ñìååø äà ïîâèêàø. Ðàçõîæäàõ ñå êàçà Åòåë. Âíåçàïíî Åêåíåð ïðèñòúïè íàïðåä: À Âàíã` î? Íå çíàì êúäå å îòâúðíà Åòåë. Íå ñúì ìó ïàçà÷êà. Íå å ëè òóê? Íå, íå å òóê! ñîïíà ñå êîìàíäèðúò. È âå÷å íÿìà äà áúäå. Ïîòåãëÿìå... Åòåë èçáÿãíà ïîãëåäà ìó. Çàïîâåäòà îòåêíà â ïèëîòñêàòà êàáèíà. Îòî Ìàíö ñå ïîäïðÿ áåçñèëíî íà âúòðåøíàòà ïðåãðàäà. Âàíã` î? Ñåðèîçíî ëè ãîâîðèòå?

Íåñåðèîçåí ëè âè èçãëåæäàì? êðåñíà Åêåíåð è ñìðúùè âåæäè. Ãîòâà÷úò, âñå îùå ñ ëúæèöàòà â ðúêà, èçôúôëè ñúñ ñâèòî ãúðëî: Àìà îïèòàéòå îò ñîñà ìó, äå... Ñÿêàø âêóñúò íà òðþôåëèòå ìîæåøå äà ïðîìåíè ñúäáàòà. Íî Åêåíåð áå èç÷åçíàë. Èçâåäíúæ îòåêíà ãëàñúò íà îáåðêåëíåðà Êóáèñ: Åòî ãî! Åòåë ñå âòóðíà â êîðèäîðà êúì òðàïåçàðèÿòà. Ðàçáóòà ñòðóïàëèòå ñå íà ïðîçîðåöà ïàñàæåðè. Îáèêîëè ñ ïîãëåä ïîëåòî, ïúëíî ñ âîéíèöè è çÿïà÷è. Åòî ãî! ïîâòîðè Êóáèñ çàä ñúñåäíèÿ èëþìèíàòîð. È Åòåë âèäÿ êàê â äàëå÷èíàòà òè÷à ÷îâåê è ìàõà ñ ðúöå. Òîâà å ãîñïîäèí Àíòîíîâ. Áîðèñ Ïåòðîâè÷ Àíòîíîâ ñúùî îòñúñòâàøå ïðè ïðîâåðêàòà. Ðàíåí å. Áåøå âúðçàë åäíîòî ñè êîëÿíî ñ øàë è âèäèìî íàêóöâàøå. Òîçè ïúò ñïóñíàõà ñòúëáàòà îò áÿëî äúðâî, çà äà ìó ïîìîãíàò äà ñå êà÷è. Çàêúñíåëèÿò îáÿñíè, ÷å êîãàòî ñå îòäàëå÷èë äà íàïðàâè ñíèìêà, ïðîïàäíàë â ëèñè÷à äóïêà. Íî íå îòêúñâàøå î÷è îò î÷èòå íà Åòåë. Áîðèñ Àíòîíîâ áå êóðäèñàë ìàëêè î÷èëà ñ òåëåíè ðàìêè íà âîñú÷íîáëåäîòî ñè ëèöå. Ïúòóâàøå çàåäíî ñ äîêòîð Êàêëèí, ðóñêè ó÷åí, îôèöèàëíèÿ ïðàòåíèê íà Ìîñêâà, êîéòî äà íàáëþäàâà ïðåêîñÿâàíåòî íà Ñúâåò-

ñêèÿ ñúþç. Ïðåäè äâå ñåäìèöè Åêåíåð áå ðåøèë äà ìèíå ñåâåðíî îò Ìîñêâà, êúäåòî íàïðàçíî ãî î÷àêâàøå ìíîãîõèëÿäåí íàðîä. Äîêòîð Êàêëèí èçïàäíà â ñèáèðñêà ÿðîñò, íî ÿâíî íåäîñòàòú÷íî ñèëíà äà èçòðúãíå îò êîðåí Õóãî Åêåíåð. Â ìîìåíòà Êàêëèí ñå çàíèìàâàøå ñúñ ñúîòå÷åñòâåíèêà ñè Àíòîíîâ. Àëà íå ïðåãëåæäàøå êîëÿíîòî ìó ñ îêúðâàâåíàòà ïðåâðúçêà, àìè ãî çàñèïâàøå ïîëóãëàñíî ñ âúïðîñè. È ñòðàííî, èçãëåæäàøå äîâîëåí îò ðåçóëòàòà îò ïðåìåæäèåòî ìó. Ïðîìúðìîðè Äà, äà, äà... è äîðè ãî ùèïíà ïî áóçàòà â çíàê íà ïîîùðåíèå. Âñè÷êè ïàñàæåðè óñåòèõà òëàñúêà íà îòëèòàíåòî. Áåøå íàé-âúëíóâàùèÿò ìèã òî÷íî êîãàòî ëåòÿùèÿò êîðàá ñå îòêúñâà îò âèêîâåòå íà òúëïàòà è ïîòúâà áåçøóìíî â ñëîåâåòå íà àòìîñôåðàòà. Ñòàðèÿò Åêåíåð ñå íàìèðàøå â ïèëîòñêàòà êàáèíà íà ïîñòà ñè íà òåñíèÿ äúðâåí ñòîë äî ïðîçîðåöà îòêúì äåñíèÿ áîðä. Òúãà çàìúãëÿâàøå ñèíèòå ìó î÷è. Ìèñëåøå ñè çà Âàíã`î, ÷åòèðèíàéñåòãîäèøíîòî ìîì÷å, èçêàðàëî ïî÷òè öÿëà ãîäèíà íà áîðäà íà Ãðàô Öåïåëèí . Áúðçî áå îòãàòíàë, ÷å íÿêàêâà òàéíà âèñè íàä ñúäáàòà íà ïèêîëîòî. Íî èçïèòâàøå ñèëíà ñèìïàòèÿ êúì íåãî. È îò ñàìîòî íà÷àëî íà ïúòóâàíåòî ñå ñòðàõóâàøå îò äåíÿ, êîãàòî Âàíã`î ùåøå äà èç÷åçíå. Åêåíåð ðååøå ïîãëåä â æèòàòà. Áàëîíúò âå÷å ñå áå èçäèãíàë íà äâåñòà ìåòðà. Íÿêúäå íàçàä áåøå îñòàíàë ìðàâóíÿêúò îò õàíãàðèòå íà Ëåéêõúðñò. È ñåãà, äîêúäåòî ïîãëåä ñòèãàøå, ñå ïðîñòèðàõà æèòà. È êîãàòî â ëåêàòà ìàðàíÿ íà æúëòèÿ ïðîñòîð êîìàíäèðúò âèäÿ òî÷íî ïîä ñåáå ñè áÿãàùîòî ñðåä æèòàòà ìîì÷å, íå ìîæà äà ñäúðæè øèðîêàòà ñè óñìèâêà. È

ïðèáàâè òàçè êàðòèíà êúì âñè÷êè îñòàíàëè... Ñàõàðà, õâúðëÿùà ñå â îêåàíà îò âèñîêèòå ñè ñêàëè, êâàäðàòíî ðàçãðàôåíèòå ãðàäèíè íà Õîêàéäî â ßïîíèÿ, ïúëíàòà ìåñå÷èíà íàä ÷åðíèÿ ñèáèðñêè ëåñ. Âñåêè ïúò áå ÷óäî. Ñÿêàø öÿëî ëÿòî ñå áàâèø äà îæúíåø è äà íàïðàâèø áðàçäà çà ìîì÷åòî, êîåòî áÿãà ïîä áàëîíà è öåïè æèòàòà. Åòåë ñåäåøå â êàáèíàòà ñè. Íàâåäåíà íàä ïðîçîðå÷íîòî ñòúêëî, çàëåïèëà íà íåãî äëàíè, íå èçïóñêàøå îò î÷è ìàëêàòà òî÷êà, äâèæåùà ñå íà çåìÿòà ïîä íåÿ. Âúïðåêè ëóäèÿ ñè áÿã, ñèíÿòà òî÷êà ïîñòåïåííî èçîñòàâàøå îò ñÿíêàòà íà áàëîíà. Ñ ðàçòóïòÿíî ñúðöå Åòåë ñå íàâåæäàøå âñå ïîâå÷å, çà äà íå ÿ èçãóáè îò ïîãëåä. Âàíã`î ïîøåïíà òÿ. Ïî ñúùîòî âðåìå â ñúñåäíàòà êàáèíà, êàêòî ñòîåøå èçïðàâåí äî ìåæäèííàòà ïðåãðàäà, äîêòîð Êîêëèí íåî÷àêâàíî èçòúðâà ÷àøàòà ñè ñ øàìïàíñêî. Êðèñòàëúò ñå óäàðè â ðúáà íà åäèí ñòîë è ñå ñòðîøè. Òîâà ñòðåñíà ñåäÿùèÿ äî íåãî Àíòîíîâ è òîé ñêî÷è íà êðàêà. Ñèãóðåí ëè ñè â òîâà, êîåòî ìè ðàçêàçà? ïðîìúðìîðè Êîêëèí è ïðîêàðà ïðúñòè ïî ïðîçîðåöà. Çàùî? ó÷óäè ñå Áîðèñ Àíòîíîâ. Ïîïèòàõ òå íåùî ñîïíà ñå Êîêëèí, áåç äà âäèãà ïîãëåä îò çåìíàòà ïîâúðõíîñò. Àììè àç... çàåêíà Áîðèñ íÿìàõ âðåìå äà îòèäà äî òðóïà. Íî... Êàêâî íî? Âèäÿõ ãî êàê ïàäíà. Çíà÷è íå îòèäå äà ïðîâåðèø? 2. Âàíã` î.

Öåïåëèíúò ùåøå äà îòëåòè áåç ìåíå... Ñèíÿòà òî÷êà èç÷åçíà. Êîêëèí ñòèñíà çúáè. Íåêàäúðíèê òàêúâ! Èçòîùåí, ñ òóïòÿùè êðàêà îò áÿãàíåòî ïðåç ïîëåòî, Âàíã`î ñå ñïðÿ. Íàâåäå ñå è ïîäïðÿ çàäúõàí ðúöå íà êîëåíåòå. Ìúðìîðåíåòî íà ìîòîðèòå ñå îòäàëå÷àâàøå. Âàíã`î ñå èçïðàâè áàâíî. Âïè î÷è â õîðèçîíòà è ñòîÿ òàêà, äîêàòî îòíîâî íå ñå âúçöàðè ïúëíà òèøèíà.

ÒÐÓÏÚÒ ÎÒ ÑÈÍßÒÀ ÊÎÌÅÒÀ 1

Íà ñúùîòî ìÿñòî ñåäåì ãîäèíè ïî-êúñíî, ìàé 1936 Ïî íÿêîãàøíîòî æèòíî ïîëå ñòúð÷àõà ïîòúíàëè â ðúæäà ñêëàäîâå, íî Âàíã` î ïîçíà ÷åðíàòà çåìÿ ïîä ïðúñòèòå ñè. Áåøå ïðèêëåêíàë òî÷íî íà ìÿñòîòî, êúäåòî ïðåäè ãîäèíè áå âèäÿë êàê èç÷åçâà Åòåë. Áÿãñòâîòî áåøå çàïî÷íàëî îòòóê. È ñåãà, ñåäåì ãîäèíè ïî-êúñíî, îùå íå áå âèäÿë ëèöàòà íà íåïðèÿòåëèòå ñè. Ðàçñúìâàøå ñå. Ñíîùè Âàíã`î ïðèñòèãíà â Íþ Éîðê ïî ìîðå, ñ áèëåò çà òðåòà êëàñà. Âåäíàãà äîòúð÷à äî Ëåéêõúðñò, êúäåòî çà ïúðâè ïúò ùåøå äà êàöíå Õèíäåíáóðã , íîâîòî ëåòÿùî ÷óäîâèùå íà ôèðìàòà Öåïåëèí . Âàíã` î èñêàøå äà ãîâîðè ñ Õóãî Åêåíåð. 1 Áúðç, ëóêñîçåí âëàê, îáñëóæâàù ëèíèÿòà Íþ Éîðê-Àòëàíòèê ñèòè îò 1929 äî 1941 ã. Ëîêîìîòèâúò, âàãîíèòå, òàïèöåðèèòå è îáëåêëîòî íà ïåðñîíàëà áèëè ñèíè. Áåë. ðåä.

Èìà õîðà, ÷èÿòî âèçèòêà å èçïèñàíà ñ ãëàâíè áóêâè ïî âåñòíèêàðñêèòå áóäêè. Çà äà ãè îòêðèåø, äîñòàòú÷íî å äà ñå âñëóøàø âúâ âèêà íà óëè÷íèòå âåñòíèêîïðîäàâöè: Åêåíåð å â Íþ Éîðê ñúñ ñâîÿ Õèíäåíáóðã ! Êóïåòå ñè Ïîóñò !. Ïðèñòèãíàë îò Ñèöèëèÿ, Âàíã` î ñå êà÷è çàåäíî ñ Åòåë íà êîðàáà çà Õàâúð. Ïðè ìåæäèííîòî ñïèðàíå â Ñàóòõàìïòúí ìëàäîòî ìîìè÷å ãî íàïóñíà, çà äà ñå âúðíå â Øîòëàíäèÿ. Ñàìèÿò Âàíã`î çàìèíà çà Àìåðèêà. Åòåë íå ìîæåøå äà ðàçáåðå çàùî òîé ÿ èçîñòàâè òàì, íà êåÿ, ñëåä êàòî òîëêîâà äúëãî áÿõà ðàçäåëåíè. Öÿëàòà òðåïåðåøå ïîä äúæäà. Íå áåøå ñïîñîáåí äà º êàæå äîðè êàêâî ñìÿòà äà ïðåäïðèåìå. Òîçè ïúò íå º îáåùà íèùî, ìúë÷åøå, à âîäàòà êàïåøå îò êîñàòà ìó. Åòåë ìó îáúðíà ãðúá. Êîðàáíàòà ñèðåíà èçâåñòè êðàÿ íà ìåæäèííèÿ ïðåñòîé. Íÿìàøå ñáîãóâàíå. Åäíà è ñúùà, ïîñòîÿííî ïîâòàðÿùà ñå ñöåíà. Òîé âèíàãè ùåøå äà ñè ñïîìíÿ êàê ïîä êà÷óëêàòà íà ìàíòîòî º çúðíà î÷èòå íà Åòåë. Èçëú÷âàõà íÿêàêâà çàïëàõà. Íå îáåùàíèÿ íå è îò íåéíà ñòðàíà. Íà çàïàä íîùòà îùå íå ñè îòèâàøå. Äèðèæàáúëúò ùåøå äà ïðèñòèãíå íàé-ìàëêî ñëåä ÷àñ-äâà. Áåøå õëàäíî. Â äàëå÷èíàòà ïîëÿíàòà çà êàöàíå ïóñòååøå. Âàíã` î ñå èçëåãíà ïîä ïîñëåäíèòå çâåçäè. Ïðåç ïðîçîðåöà íà åäíà ëàìàðèíåíà áàðàêà òàéíî ãî íàáëþäàâàøå íåïîçíàò ÷îâåê â ÷åðíî. ×àéêèòå ìúë÷àëèâî ñå ðååõà íàä Âàíã` î. Ñ ïðèáëèæàâàíåòî êúì áðåãîâåòå ìàëêèòå ÿòà âå÷å áäÿõà íàä íåãî îò ìîñòèêà íà ïúòíè÷åñêèÿ êîðàá Íîðìàíäèÿ , ñÿêàø ïðîñëåäÿâàõà áðàçäàòà íà îðà÷ èëè íà òðàë. Áÿõà

ãî îòêðèëè ñðåä îòäàëå÷åíèòå îò ìîðåòî õàíãàðè âúïðåêè ïîëóìðàêà. Ïåò-øåñò ÷àéêè, èãðàåùè ñè íà íîùíè ïòèöè. Âàíã` î çàñïà, óíåñåí îò ïîìàõâàíåòî íà áåëèòå èì êðèëå. ×îâåêúò â ÷åðíî èç÷àêà îùå ìàëêî è èçëåçå îò ñêðèâàëèùåòî ñè, íàâëÿêúë ïàëòî íà ðàçáîéíèê. Ïðèáëèæè ñå äî ñïÿùîòî ìîì÷å è ñå íàâåäå íàä ëèöåòî ìó. Ïòèöèòå ñâèõà îáðú÷à ñè. ×îâåêúò âäèãíà î÷è êúì íîùíîòî èì õîðî, à ïîñëå ðàçâúðçà è ñúáó îáóâêèòå íà Âàíã` î. Íàïúõà ãè â äæîáîâåòå ñè êàòî ïëÿ÷êà è ñè îòèäå. Êîãàòî çîðàòà ãî ðàçáóäè, íà Âàíã`î ìó ñå ñòîðè, ÷å åé ñåãà ùå ñå ðàçðàçè áóðÿ. Ïðåç ïîëóîòâîðåíèòå ñè êëåïà÷è âèäÿ íîñåùè ñå áóðåíîñíè îáëàöè. Íàäèãíà ñå íà ëàêòè è êîíñòàòèðà, ÷å îáóâêèòå ìó ñà èç÷åçíàëè. Ïîòóïà ñ ðúöå òðåâàòà îêîëî ñåáå ñè. Ïðîâåðè êîëàíà è óñåòè ïîä ïðúñòèòå ñè ïëàòíåíàòà òîðáè÷êà ñúñ ñêúïîöåííèòå êàìú÷åòà. Çíà÷è áÿõà çàäèãíàëè ñàìî ñòàðèòå ìó îáóâêè. Íèùî äðóãî. Âäèãíà ãëàâà äà ïðåöåíè çàïëàõàòà. Îòêúì ñèâîòî, ñ îëîâíè îòòåíúöè íåáå ñå íîñåøå áðúì÷åíå. Íî òîâà íåáå å òëàñêàíî îò ÷åòèðè ãðàìàäíè ìîòîðà, à â òúðáóõà ñè íàâÿðíî å îáðàëî ïîâå÷å îò ñòî ÷îâåêà!... Òîâà áåøå ïðèñòèãàùèÿò îò Åâðîïà äèðèæàáúë Õèíäåíáóðã . Âàíã` î ñå èçïðàâè î÷àðîâàí. Êîãàòî ïðåç 1929-à ïúòóâàøå çàåäíî ñ Åòåë íà áîðäà íà Ãðàô Öåïåëèí , íèòî çà ìèã íå ñè áå ïðåäñòàâÿë, ÷å åäèí äåí êîìàíäèðúò Åêåíåð ùå âäèãíå â íåáåòî íåñðàâíèìî ïî-ãîëÿì è ïî-òåæúê äèðèæàáúë ñ ïóøàëíÿ ñ âúðòÿùà ñå âðàòà è ñ àëóìèíèåâî ïèàíî, îáëå÷åíî ñ æúëòà êîæà. Àëà ìå÷òèòå íà Åêåíåð ìîæåõà äà ïîâäèãíàò ïëàíèíà.

Áîñîíîãèÿò Âàíã`î õóêíà ïðåçãëàâà êúì ïîëåòî çà ïðèçåìÿâàíå. Îêîëî áàðèåðèòå ñå áå ñúáðàëà ãúñòà òúëïà. Çÿïà÷èòå ïðîäúëæàâàõà äà ñå ñòè÷àò îò âñè÷êè ñòðàíè. Íàâëÿçúë ñðåä òÿõ, Âàíã` î íå óñåòè ïðåäèøíîòî âúîäóøåâëåíèå. Èìàøå íåùî íîâî, ñïîäàâÿùî ëóäàòà, äåòèíñêà ðàäîñò, ñ êîÿòî ïîñðåùàõà ïî-ðàíî Öåïåëèíà. Íàîêîëî öàðåøå èçíåíàäâàùà òèøèíà; îòåêâàõà ñàìî îòðèâèñòèòå êîìàíäè êúì ìîðÿöèòå, äîøëè äà óëîâÿò âúæåòàòà íà áàëîíà. Âàíã` î çíàåøå íà êàêâî ñå äúëæè ïðîìÿíàòà. Ïðåäè íÿêîëêî ñåäìèöè ðàçãîâàðÿõà ìíîãî çà ïðîïàãàíäàòà, çàëèâàùà öÿëà Ãåðìàíèÿ. Íàä âñè÷êè ïðîâèíöèè õâúðëÿõà ïîçèâè ñ ëèêà íà Õèòëåð, âèñîêîãîâîðèòåëèòå ðåâÿõà íàöèñòêè ïåñíè: óæàñÿâàùàòà êàêîôîíèÿ áå ïîìðà÷èëà îáðàçà íà äèðèæàáúëà ÷àê äî Àìåðèêà. È âúïðåêè âîäíèòå ïðúñêè îò ïúòóâàíåòî, êðúãúò îêîëî ïðå÷óïåíèÿ êðúñò íà õúëáîêà íà Öåïåëèíà âå÷å ãðååøå â êúðâàâî÷åðâåíî. Áàëîíúò êàöíà. Ñòúëáàòà èçñêî÷è îò òúðáóõà ìó. Âàíã`î ïîçíà êàïèòàí Ëåìàí, êîéòî çàñòàíà íà âðàòàòà, çà äà ñå ñáîãóâà ñúñ ñëèçàùèòå. Ïúðâèòå ïàñàæåðè, ïîÿâèëè ñå ãîðå íà ñòúïàëàòà, õâúðëèõà ãîðäåëèâ ïîãëåä êúì òúëïàòà. Äîðè ñàìî ñ èçãëàäåíèòå ñè áåëè ðèçè áåç íèòî åäíà ãúíêà, ñ áåçóïðå÷íèòå ïðè÷åñêè èëè ñ îòâîðåíèòå îáóâêè ñ âèñîê òîê, íàèñòèíà èçãëåæäàõà ðàçëè÷íî îò îñòàíàëàòà ÷àñò íà ÷îâå÷åñòâîòî, çàùîòî èìàõà âèä íà ïðèñòèãíàëè îò äðóã ñâÿò. Òàêîâà áå âúëøåáñòâîòî íà òàçè ëåòÿùà ìàøèíà. Âàíã`î ðåøè äà èç÷àêà òúëïàòà äà ñå ðàçïðúñíå, ïðåäè äà ñå ïðèáëèæè äî Õóãî Åêåíåð.

Â òîçè ìîìåíò ïî ñòúëáàòà ñëèçàøå åôåêòíà áëîíäèíêà, ñúïðîâîæäàíà îò äâàìà ìëàäåæè ñ ëèâðåè íà õîòåëñêè ïèêîëà; ìúêíåõà êóôàðèòå º è êîæåíèòå º ïàëòà. Âàíã` î ÿ ïðîñëåäè ñ î÷è. Ïðè öåíà îò õèëÿäà äîëàðà çà áèëåò ðÿäêî ñå ñëó÷âàøå íÿêîé äà êà÷è è ñëóãèòå ñè â Öåïåëèíà. Ïî-ñêîðî ñëóãèòå ñëåäâàõà ãîñïîäàðÿ â òðþìà íà íÿêîé òîâàðåí êîðàá, ïîíåñëè êëåòêàòà ñ ïàïàãàë÷åòà è äâàíàéñåòòå ñàíäúêà ñ òîàëåòè. Äðóã ïàñàæåð îòìúêíà òóòàêñè çâåçäàòà è ïðèâëå÷å âíèìàíèåòî íà ôîòîãðàôèòå. Èìåòî ìó ñå ïîíåñå ñ ìúðìîðåíå ñðåä òúëïàòà. Áåøå èçâåñòåí îïåðåí ïåâåö, çàâðúùàù ñå îò òóðíå â Åâðîïà. Íà óñòíèòå ìó ðàçöúôíà ðåêëàìíà óñìèâêà. Áåç äà ñè äàäå ñìåòêà, Âàíã` î áå ïîíåñåí îò áëúñêàíèöàòà. Ïðèòèñíàò îò ïîáåñíåëèòå æóðíàëèñòè è çÿïà÷è, óñåòè, ÷å êðàêàòà ìó âå÷å íå äîêîñâàò çåìÿòà. Ïîëèöåéñêè êîðäîí ñå îïèòâàøå äà ïðåäïàçè èäîëà, íî òúëïàòà íàïèðàøå íåóäúðæèìî. Âàíã` î ñå îñòàâè äà ãî íîñÿò êàòî êîðêîâà òàïà. Íåíàäåéíî åäíî ëèöå ïî ñðåäàòà íà êîðäîíà ìó ñå íàáè â î÷èòå è èç÷åçíà âåäíàãà. Ñëèñàíèÿò Âàíã`î óñïÿ âñå ïàê äà ãî ðàçïîçíàå. Ðàçáëúñêà ñ ëàêòè õîðàòà îêîëî ñåáå ñè, çà äà ïðåîäîëåå òå÷åíèåòî. ×åðòèòå íà òîâà ëèöå ñå îòêðîèõà ÿñíî â ïàìåòòà ìó. ×îâåêúò ñúñ çàñóêàíè íàãîðå ìóñòàöè è áàêåíáàðäè äî ñðåäàòà íà áóçèòå áå íàõëóïèë íèñêî ôèëöîâàòà ñè øàïêà, íî òîâà áåøå òîé. Çåôèðî. Âàíã` î ðàçïîçíà ïðèÿòåëÿ ñè îòåö Çåôèðî, èãóìåíà íà íåâèäèìèÿ ìàíàñòèð íà îñòðîâ Àðêóäàõ, íàïóñíàë ïðåäè íÿêîëêî ìåñåöà ñâîèòå õîðà, áåç äà îñòàâè àäðåñ.

Ïàäðå! ïðîìúëâè Âàíã`î. Â ñúùèÿ ìèã ïîëó÷è äâà óäàðà ïî ãëàâàòà è ñå ñâëå÷å íàäîëó. Ñåãà ìîæåøå äà ñå íàäÿâà ñàìî íà ñèëàòà, âúðõó êîÿòî ïî òîâà âðåìå íà íÿêîëêî êèëîìåòðà íà çàïàä îòòóê, â Èíäèàíà, ðàáîòåøå îñâîáîäèòåëÿò íà æåíèòå-äîìàêèíè èíæåíåð Äæîí Ó. ×åìáúðëåéí, âå÷å äîâúðøâàù êîíñòðóèðàíåòî íà ïúðâàòà èçöÿëî àâòîìàòè÷íà ïåðàëíà ìàøèíà: íà ñèëàòà, íàðå÷åíà öåíòðîôóãà. Âèõúðúò áàâíî èçíåñå Âàíã`î êúì ïåðèôåðèÿòà è íàêðàÿ ãî òúðêóëíà ïîáëåäíÿë íà òðåâàòà. Ùîì îòâîðè î÷è, çúðíà êàê åäíî ïàëòî ñâèâà çàä íÿêàêúâ àâòîìîáèë. Íàä ïàëòîòî ñå ìúäðåøå ôèëöîâàòà øàïêà è Âàíã`î õóêíà ïîäèðå º. Çåôèðî... Íÿìà äà ìó ïîçâîëè äà èç÷åçíå íàíîâî. Àâòîáóñèòå Øåâðîëåò ñå ïúëíåõà ñ ïúòíèöè. Âàíã`î ñå ïðèáëèæè. Âèäÿ êàê Çåôèðî òè÷à ïîäèð õóáàâà áëåäîëèëàâà êîëà, à ïîñëå ñêà÷à â åäèí îò àâòîáóñèòå. Âàíã`î ñå êà÷è â ñëåäâàùèÿ. Êîíâîÿò åäâà ïúïëåøå, çàëèâàí îò òúëïàòà. Åõòÿõà êëàêñîíè, æúëòèòå àâòîáóñè ñå ïîëþëÿâàõà âúðõó íåðàâíèÿ òåðåí. Íàêðàÿ óñïÿõà äà èçïúëçÿò îò òðåâèñòîòî ïîëå è íàé-ñåòíå äà ñòúïÿò íà óäîáíèÿ àñôàëò. Ñúñåäúò ïî ñåäàëêà õâúðëÿøå ïîäîçðèòåëíè ïîãëåäè êúì áîñèòå êðàêà íà Âàíã`î. È ïîêðèâàøå ñ ðúöå äæîáîâåòå ñè äà íå ìó çàäèãíàò ÷àñîâíèêà ñ ëàíåöà. Ïúòíèêúò ñè íÿìàøå õàáåð, ÷å áîñîíîãèÿò ïðîñÿê Âàíã`î íîñè ïðèøèòà êúì ïîÿñà ñè òîðáè÷êà ñ ðóáèíè, ñ êîèòî áè ìîãúë äà èçêóïè âñè÷êè ôàáðèêè çà îáóâêè íà Èçòî÷íèÿ áðÿã. Ïúòóâàíåòî áåøå êðàòêî. Â ñåäåì è ÷åòâúðò ñóò-

ðèíòà æúëòèòå øåâðîëåòè ñïðÿõà ïðåä ãàðà Ëåéêõúðñò. Íÿêîè îò ïúòíèöèòå ñëÿçîõà. Âàíã` î çàáåëÿçà ñðåä òÿõ ïàëòîòî ñ ôèëöîâàòà øàïêà è íà ñâîé ðåä ïîáúðçà äà ñëåçå. Ïîä ãàðîâèÿ ÷àñîâíèê ÷àêàøå áëåäîëèëàâèÿò àâòîìîáèë. Çåôèðî ïîãëåäíà êúì íåãî è óñêîðè êðà÷êà. Â êîëàòà íÿìàøå íèêîé. ×îâåêúò âëåçå â ÷àêàëíÿòà, îãëåäà ÿ è èçëåçå íà ïåðîíà. Íàä öÿëàòà ãàðà îòåêíà ëîêîìîòèâíà ñâèðêà. Ñèíÿòà êîìåòà ñå íàìèðàøå íà ïúðâè êîëîâîç. È òúêìî ïîòåãëÿøå, îáâèò â îáëàöè ïàðà. Áåøå âåëèêîëåïåí ñèí âëàê, ëúñêàâ êàòî èãðà÷êà, ñ áîÿäèñàíè â æúëòî ïðîçîðöè. Êîãàòî ñå ïîÿâè íà ïåðîíà, Âàíã` î óñïÿ ñàìî äà âèäè êàê ïàäðåòî ñêà÷à â äâèæåùèÿ ñå âëàê. Òîé áëúñíà íà÷àëíèê-ãàðàòà, êîéòî ïðåïðå÷âàøå ïúòÿ ìó, è õóêíà áîñ ïîäèð âëàêà. Äâàìà äðóãè æåëåçíè÷àðè ñå çàòè÷àõà ïðåç ðåëñèòå â îïèò äà ãî ñïðàò. Íå ìîæåòå äà ñå êà÷âàòå â äâèæåíèå, ãîñïîäèíå! Ïîñëåäíèÿò âàãîí âå÷å áå äàëå÷ íàïðåä. Âàíã`î íàïðåãíà âñè÷êè ñèëè äà ãî äîãîíè è óñïÿ äà ñå âêîï÷è â çàäíèÿ áóôåð. Òúêìî íàâðåìå. Ïåðîíúò èç÷åçíà ïîä êðàêàòà ìó. Â ñúùèÿ ìèã ëóêñîçíèÿò áëåäîëèëàâ àâòîìîáèë ïîä ÷àñîâíèêà ñå âçðèâè. Ìîùíàòà åêñïëîçèÿ ñòðîøè âñè÷êè ñòúêëà ïî ïðîçîðöèòå íà ãàðàòà. Çäðàâî âêîï÷åí âúâ âëàêà, Âàíã`î áúðçî îñòàâè çàä ñåáå ñè øóìîòåâèöàòà îò êðÿñúöè è ïîëèöåéñêè ñâèðêè. Âèäÿ ñàìî âäèãíàëèÿ ñå íàä ãàðàòà îáëàê ÷åðåí äèì. Íèùî íå ðàçáèðàøå. Îòêàêòî íàâúðøè ÷åòèðèíàéñåò ãîäèíè, èìàøå ÷óâñòâîòî, ÷å âëà÷è ïîäèðå ñè äúëãà îïàøêà îò ñìúðòíè çàïëàõè è äðàìè. Âñè÷êî ñå òðå-

ñåøå è èçáóõâàøå ïîä êðàêàòà ìó. Çàä ñåáå ñè îñòàâÿøå ñàìî ïåïåë. Åäíà íîù, ïî âðåìå íà ïúòóâàíåòî ìó ñ êîðàáà, ñòîÿ òðè ÷àñà ïîä äúæäà íà ïóñòàòà ïàëóáà, ïðîñòðÿë ðúöå êúì íåáåòî ñ ãîðåùà ìîëáà äà îòìèå òîâà ïðîêëÿòèå. Íà çàðàíòà äâå âúçðàñòíè æåíè äîéäîõà äà ãî ïðèáåðàò. Ãëóïàê òàêúâ! Áåçóìåö! Íàêàðàõà ãî äà ïèå ÷àé äî ïðèëîøàâàíå è íàëîæèõà ãúðáà ìó ñ ëàï`è ñ ãîðåù ñèíàï. Ìàëîóìíèê! Íèêîãà ãíåâúò íà äðóãèòå íå ìó ñå áå îòðàçÿâàë òàêà äîáðå. Ëóêñîçíèÿò âëàê Ñèíÿòà êîìåòà ñå ïðèáëèæàâàøå áúðçî êúì Íþ Éîðê. Áåøå çâåçäíèÿò ìó ÷àñ. Ãîëÿìàòà êðèçà îò 1929-à áå ðàçðåäèëà ïúòóâàùèòå, íî òàçè ñóòðèí âñè÷êè ìåñòà áÿõà çàåòè. Âàíã` î îáèêîëè âàãîíèòå åäèí ïîäèð äðóã. Íàõëóïèë ñèâ âåëóðåí êàñêåò, íîñåøå ñàêîòî ñè íà ðúêà. Íåâúçìîæíî å äà ãî çàáåëåæèø, ïðè óñëîâèå, ÷å íå ïîãëåæäàø êúì êðàêàòà ìó. Íèêîé âúâ âëàêà íå áå ÷óë åêñïëîçèÿòà. Ïúòíèöèòå ñè ÷åòÿõà òèõî âåñòíèöèòå èëè äðåìåõà, îïðåëè ãëàâà äî ïðîçîðöèòå. Âàíã` î èçäèðâàøå îòåö Çåôèðî. Çà ïîñëåäíî ãî ñðåùíà íà ïàðèæêàòà ãàðà Àóñòåðëèö , êúäåòî ïàäðåòî äîðè íå ãî ïîçíà. È îòòîãàâà íå áå ïîäàë íèêàêúâ çíàê, ÷å å æèâ, íàïðàâî áåøå èç÷åçíàë. Ñúâñåì â ñúñåäñòâî, â ïúðâèÿ âàãîí, íÿêàêâà æåíà ñå øèðåøå â êóïå ïúðâà êëàñà. Âñúùíîñò ñè áå ïðèñâîèëà öåëè äâå êóïåòà è êóðäèñàëà âúîðúæåí áîäèãàðä â

êîðèäîðà. Äîðè êîíäóêòîðúò áåøå ïîëó÷èë ïà÷êà áàíêíîòè äà íå ÿ áåçïîêîè. Íàìåòíàëà íà ðàìåíåòå ñè àíãîðñêà êîæà, îò âðåìå íà âðåìå òÿ ÿ ïîãàëâàøå ñ óõî. Òîâà áåøå æåíàòà ñ äâåòå ïèêîëà. Îñòàâèëà ãè áå â ñúñåäíîòî êóïå ïðè ìúæåòå ñ êîñòþìè îò òðè ÷àñòè áîäèãàðäîâåòå º. Íà ñåäàëêàòà ñðåùó íåÿ ìèðíî ñåäÿõà äðóãè äâàìà áàáàèòè ñúñ ñúùèòå óíèôîðìè è øàïêè â ñêóòà. Çíà÷è, ìåíå ìå íÿìà öåëè äâà ìåñåöà, à âèå èçîáùî íå ñòå íàïðåäíàëè, òàêà ëè? ÿðîñòíî øåïòåøå òÿ. Äâàìàòà íå ñìååõà äà ñå ïîìðúäíàò. Îòãîâîðåòå, Äîðæëåñ! Âúïðîñíèÿò Äîðæëåñ íå èçäàäå çâóê, íî ñúñåäúò ìó, ãðàìàäåí ìúæàãà, çèíà äà êàæå íåùî. Ñññññ...! Ñâèðåïîòî ñúñêàíå ðàçäâèæè êîæàòà íà ðàìîòî º è â íåÿ èçâåäíúæ ñå îòâîðèõà äâå ñèíè î÷è. Îêàçà ñå êîòàðàê. Òÿ íàâåäå áàâíî ãëàâà äà ãî ïðèñïè îòíîâî. Äîðæëåñ çíàåøå íà êàêâî å ñïîñîáåí ÷îâåêúò, äåãèçèðàí êàòî æåíà. È ïîèñêà äà óñïîêîè Âîëîé Âèêòîð. Ìàäàì Âèêòîðèÿ... Ùå ãî îòêðèåì, íÿìà êúäå äà áÿãà. Çíàåì, ÷å è òîé âè òúðñè. Ñàì ùå íè ïàäíå â ðúöåòå. Òÿ ìàõíà ñúðäèòî ñ ðúêà, ñÿêàø ãëàñúò íà Äîðæëåñ ùåøå äà ñúáóäè ïàê êîòàðàêà. Ïîñëå ïîøóøíà: Íå ìîãà äà ìèãíà. Çíàì, ÷å Çåôèðî ìå ñëåäè è... óñåùàì ìèðèçìàòà ìó. Èìàéòå íè äîâåðèå. Òóê ñìå äà âè ïàçèì. Óñåùàòå ëè, Äîðæëåñ? Òàÿ ìèðèçìà íà ñÿðà?

Ïîðîçîâÿ îò ÿðîñò. Èìàéòå íè äîâåðèå. Ñ ÷åñòàòà ñìÿíà íà ïðîãðàìàòà ñå ïîñòàâÿòå â îïàñíî ïîëîæåíèå... Ïîäóøåòå, Äîðæëåñ... Íèêîé íå ìîæåøå äà çíàå, ÷å Âîëîé Âèêòîð ùå ïúòóâà ñ Öåïåëèíà. Êàêòî è ñ âëàêà ñåãà. Áîëåçíåíî ïîäîçðèòåëåí, âíåçàïíî áå íàðåäèë äà ñïðàò ãîëÿìàòà áëåäîëèëàâà êîëà ïðåä ãàðàòà è äà ñå êà÷àò â Ñèíÿòà êîìåòà . Íàäóøâàì ãî øåïòåøå ìàäàì Âèêòîðèÿ. Íàäóøâàì ãî çàä ãúðáà ñè. Çåôèðî âèíàãè å èñêàë êîæàòà ìè. Ñ òàêúâ àâòîìîáèë íÿìà îò êàêâî äà ñå ñòðàõóâàòå. Íàëè îíçè âè èçïóñíà íà Ñêàé Ïëàçà ïðåç ìåñåö ìàé. Òÿ ïîñî÷è ñúñ ñèíèÿ ñè íîêúò Äîðæëåñ. Íà Ñêàé Ïëàçà ãî èçòúðâàõòå âèå! Èìåííî âèå! Êîòàðàêúò èçðúìæà. Äîðæëåñ çàáè ïîãëåä â ïîäà. Ïîìíåøå îíàçè íþéîðêñêà íîù, êîãàòî èçîáùî íå óñåòè êàê ñå îçîâà îâúðçàí êàòî ïàøêóë â áàãàæíèêà íà êîëàòà ñè. Ñåäíàëèÿò äî íåãî àìåðèêàíåö, ãîëåìèÿò Áîá Îëìúíä, íàåò â ×èêàãî íå ïîðàäè íÿêàêâà ñêëîííîñò êúì ïðàçíè ðàçãîâîðè, çàïî÷íà äà ìà÷êà øàïêàòà â ðúöåòå ñè. Ìîæåø äà îòèäåø ïðè äðóãèòå ðàçðåøè ìó Äîðæëåñ. Áîá ñå èçïðàâè åíåðãè÷íî è ïî÷òè îïðÿ ãëàâà â òàâàíà. Íàïðàâè ëåê ëþáåçåí ïîêëîí è äîêàòî ñå èçïðàâÿøå, óäàðè ñ òåìå ìðåæàòà çà áàãàæ. Êîãàòî íàé-ñåòíå óñïÿ äà èçëåçå îò êóïåòî, Ìàäàì Âèêòîðèÿ âäèãíà î÷è êúì íåáåòî.

Òîÿ íå áèõ ãî âçåë è ëîâíèòå áîòóøè äà ìè ÷èñòè. Àáå, ïî êàêâî ãè ïîäáèðàòå âàøèòå ïðèìàòè? Ïîìúë÷àõà íÿêîëêî ìèíóòè. Ìàäàì Âèêòîðèÿ îïðÿ ÷åëî î ñòúêëîòî íà ïðîçîðåöà. Î÷èòå º ñå ðååõà èç ïåéçàæà. Êîé áè ìîãúë äà ðàçïîçíàå ïîä òàçè ìàñêà íà êàïðèçíà æåíà ëóäîñòòà íà Âîëîé Âèêòîð óáèåöà è òúðãîâåöà íà îðúæèå? Íîñÿ âè íîâèíà, êîÿòî ùå âè çàèíòðèãóâà ðå÷å ñïîêîéíî Äîðæëåñ â îïèò äà âúçñòàíîâè çàãóáåíèòå ïîçèöèè. Ìàäàì Âèêòîðèÿ íå òðåïíà. Äîðæëåñ ïðîäúëæè: Íîâèíàòà å îò ñíîùè. Èäåíòèôèöèðàõìå ïðèÿòåë÷åòî íà Çåôèðî, êîåòî å íà ñíèìêàòà... Êàçâà ñå Âàíã` î Ðîìàíî âúçäúõíà ñ äîñàäà ìàäàì è èçâàäè ìàëêèÿ ñè íåñåñåð íà ãðèìèðàíå. Êîãà ùå ìè ñúîáùèòå íåùî, êîåòî íå çíàì, Äîðæëåñ? Òîé ïðèñòèãíà ñíîùè ïî ìîðå â Íþ Éîðê. Òîçè ïúò íà ëèöåòî íà Âîëîé Âèêòîð ñå ïîÿâè èçðàç íà ëåêî ëþáîïèòñòâî. Òîé ñå ïîãëåäíà â îãëåäàëöåòî ñúñ ñåäåôåíà ðàìêà. Êàê ãî íàó÷èõòå? Èìàì ìîè õîðà â ïðèñòàíèùíàòà ìèòíèöà. Âîëîé Âèêòîð ñòèñíà îãëåäàëöåòî â øåïà. Èçìúêíà îò êîðñàæà ñè êâàäðàòåí ïîðòôåéë, èçâàäè îò íåãî äâå ñíèìêè è ãè ïðèáëèæè åäíà äî äðóãà. Òàêà. Íàé-ñåòíå äà êàæåòå íåùî, êîåòî äà ìå çàèíòåðåñóâà... Îòäàâíà ñè ìèñëÿ, ÷å èìåííî ÷ðåç ìàëêèÿ ùå îòêðèåì ñòàðèÿ. Äîðæëåñ íå ñè ïîçâîëè äîðè äà ñå óñìèõíå äîâîëíî. Ïîçíàâàøå äîáðå îáðàòèòå â íàñòðîåíèåòî íà øåôà. Ïîêàæåòå òàçè ñíèìêà íà âñåêè ÷îâåê îò íàøèòå.

Äîðæëåñ êèìíà è ñå îòïóñíà íàçàä â ñåäàëêàòà. Âåäíàãà! êðåñíà Âèêòîð. Ìîìåíòàëíî èì ÿ ïîêàæåòå! Èñêàì ãî òîÿ ìàëêèÿ... Äîðæëåñ ãðàáíà ñíèìêàòà, ñòàíà è èçëåçå îò êóïåòî. Íà Âàíã` î ìó îñòàâàøå äà ïðîâåðè îùå åäèí âàãîí. Ïîñëåäåí øàíñ äà îòêðèå Çàôèðî. Â òîçè ìèã ïðåä íåãî ñå ìÿðíà ñÿíêàòà íà êîíäóêòîðà. Âàíã`î áóòíà ïúðâàòà âðàòà âäÿñíî è íàõëó âúòðå, ïðåäè äà ãî âèäÿò. Îêàçà ñå â òîàëåòíàòà íà ïúðâà êëàñà. Ïðîçîðåöúò áå ïîêðèò ñ ïåðäåíöå. Áåøå ïî÷òè òúìíî. Òîé çàêëþ÷è âðàòàòà è äîëåïè óõî äî íåÿ. Èç÷àêà êîíäóêòîðúò äà ñå îòäàëå÷è. Íî ùîì îòñòúïè êðà÷êà íàçàä îò âðàòàòà, âíåçàïíî ñå íàòúêíà íà íåùî ìåêî è îáåìèñòî, ïðîñíàòî íà ïîäà. Íàâåäå ñå â ïîëóìðàêà è ãî ïèïíà ñ ðúêà. Ñïîäàâè âèêà ñè ñ þìðóê, äîëåïè ñå äî ñòåíàòà è äðúïíà ðÿçêî ïåðäåòî. Ïðåä íåãî, ìåæäó ìèâêàòà è òîàëåòíàòà ÷èíèÿ, ëåæåøå ñ ëèöåòî íàäîëó íå÷èå ñãúð÷åíî è áåçæèçíåíî òÿëî, ïî÷òè ðàçñúáëå÷åíî.