Gazet van Zurenborg Editie 5 - 2020 by Gazet van Zurenborg

5 20 Grenzeloze liefde op Zurenborg NOVEMBER DECEMBER

onze nieuwe rubriek over internationale koppels

PAGINA

Gazet van Zurenborg – Stanleystraat 21 – 2018 Antwerpen – gazetvanzurenborg@telenet.be – www.gazetvanzurenborg.be

16 augustus 2020 WOLKBREUK TREFT ZURENBORG hoe houden we de wijk droog? Analyse door Herman Kok pagina 4 en 5

Foto: Kristien ROELANTS

Inwoners doen hun verhaal aan onze reporter ter plaatse pagina 6 en 7 Foto: Renee DUFAIT

Onze gouverneur geeft uitleg Avondklok en mondmaskerplicht op pagina 8 en 9 Foto: Jörg PYL

Foto: Jörg PYL

beleef het mee ... loop fit in de herfst.

PAGINA

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Edito Diederik van Woensel en Johan Bijttebier laten hun gedachten gaan over de gebeurtenissen in de wijk

Gazet van Zurenborg is een uitgave van de vzw NIEUWE ZURENBORGSE PERS Bankrekening: 001/3873842/29 www.gazetvanzurenborg.be P/a E. Vanrintel Stanleystraat 21 2018 Antwerpen Raad van Beheer VZW Johan Bijttebier, Jochanan Eynikel, Peter Hernou, Ernest Vanrintel, Diederik van Woensel Contact hoofdredactieteam gazetvanzurenborg@telenet.be Redactiesecretaris André Dejonghe: andredejonghe@outlook.be Medewerkers (tekst en foto’s) Ricardo Anemaet, Dirk Blijweert, Karolien Bogaerts, Nadia Christoff, Karen Claes, Kristien Cockx, Dieter Dedecker, Walter De Ley, Luk Depondt, Inge Driesen, Renée Dufait, Jeannine Führing, Machteld Hardy, Sylvaine Jacquart, Herman Kok, Jerry Koninckx, Ad Moeskops, Luc Pandelaers, Jörg Pyl, Marcel Schoeters, Tine Sneyers, Michelle Smets, Bernard Soenens, Bart Steenhaut, Peter Theunynck, Will Van Broekhoven, Yo Van den Bulk, An Van de Wal, Fran Van Esch, Lies Van Gasse, Dani Van Remoortel, Miguel Van Steenkiste, Wim Verzelen, Marc Vingerhoedt Lay-out & Pre-press Pascale Holemans pascale.holemans@skynet.be Advertenties Kris Bekkers info@pressinkpaper.be advertenties@gazetvanzurenborg.be Opvolger van : Rose-Marie Simoens degrootesimoens@gmail.com Administratie en facturatie Gerda Eelen gerda.eelen@telenet.be  0468 29 43 65 Drukker Drukkerij Goossens Achterbroeksesteenweg 208 • 2180 Kalmhout Distributie Hans Dresselaers Van Diepenbeeckstraat 43 • 2018 Antwerpen  0472 345684 • dressle.arts@gmail.com Website www.gazetvanzurenborg.be

Hartje zomer, de coronastorm leek bijna te gaan liggen, kwam op 16 augustus een tropische storm ons mooie Zurenborg teisteren. Een vreselijke hoosbui trok over de wijk en baande zich een weg naar talloze kelders. Dat water kon simpelweg geen andere kant op. De beperkte capaciteit van de riolen, maar ook de verharding van de ondergrond vormen hier de oorzaak van. We zagen barstende rioolbuizen, exploderende grondtegels, vollopende kelders en wanhopige buurtbewoners. Dit resulteerde in grote en minder grote schadeposten. Dierbare zaken werden onherstelbaar beschadigd. Door de

WATEROVERLAST grote hulpvraag kwamen wanhopige mensen in de wachtrij te staan van de hulpdiensten van de stad.

Het komt er dus op aan in de jaarlijkse begroting deze noodzakelijke budgetten in te schrijven.

In deze ellende was het mooi te zien dat, ondanks de corona-angst, buren elkaar kwamen helpen. Pompen werden aangesleurd, samen werd er gehoosd en er werden adviezen gegeven. Initiatieven werden opgestart en er werd druk gecommuniceerd via sociale media. Dit alles was hartverwarmend om te zien en toont de cohesie van onze buurt aan. Was deze schade te voorzien of te vermijden? Is dit een natuurramp? Onze stad heeft een Waterplan. Dat zal een duit kosten.

In dit nummer proberen we antwoorden op deze vragen te vinden. Interviews met experts waarbij ook kritisch ingegaan wordt op de reactie van de overheid. Ook lezen we over de ervaringen van de slachtoffers. Daarnaast vindt u een brede waaier van onderwerpen, interviews en nieuwe rubrieken: een cursiefje, grenzeloze liefde op Zurenborg en achteraan de kinderpagina. Wij wensen u veel leesplezier.

Poëzievensters komt terug in 2021!

Diederik en Johan

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

MUZIEK IN TIJDEN VAN CORONA

De balkonsessies van café Gitanes gaven kleur aan de zomer

gedurende de maanden augustus en september stond je een aangename verrassing te wachten als je toevallig op zondagochtend de Draakplaats passeerde. van op het balkon boven café gitanes waaide je live muziek toe. buiten, op het terras, zaten mensen aan tafel te genieten van een broodje, maar vooral van het balkonconcert. (machteld harDY) De initiatiefnemer van dit charmante evenement is Marc Van Roey, eigenaar van café Gitanes aan de Draakplaats en Café des Arts tegenover Berchem Station. Hij wilde live muziek brengen zoals hij dat al jaren gewend is in café Gitanes. Elke donderdag en zondag word je daar in normale tijden vergast op een live concert. Sinds een half jaar gebeurt dat binnen de grenzen die corona hem oplegde, in Café des Arts, maar dan op vrijdag. Juist omdat corona heel wat roet in het eten strooide, niet alleen voor hem als caféhouder, maar ook voor de muzikanten, vatte hij het plan op om een extra moment te voorzien waarop artiesten en een weliswaar beperkt publiek elkaar konden vinden.

bijganger, die mocht aansluiten als er toevallig nog een tafeltje vrij was. ‘Een erg positieve ervaring’, zegt Marc Van Roey die er voor de rest een zwaar jaar heeft opzitten. Voor hem begonnen de problemen al voor corona. De werken aan de Draakplaats noodzaakten hem om café Gitanes te sluiten - het café ging pas terug open op 20 juli - en zijn toevlucht te zoeken in een nieuw café, Café des Arts aan Berchem Station, dat op 10 januari opende. Zes (erg succesvolle) weken na de opening brak de coronacrisis uit en mocht hij zijn café alweer sluiten. Toen de cafés in juni weer open gingen, kon hij weer aan de slag en vanaf 20 juli moest hij met zijn beperkte ploeg twee cafés draaiende houden. Het was dubbel werk met de helft van de inkomsten, zeker omdat zijn cafés het vooral moeten hebben van de live concerten, wat in combinatie met de strenge coronamaatregelen en het strikte sluitingsuur geen evidente zaak is.

De concerten waren een groot succes, niet alleen bij artiesten en genodigden maar ook bij de toevallige voorbijganger

De anderhalve meter afstand werd gegarandeerd. Foto: Machteld HARDY

balKonmuzieK Het principe was eenvoudig: zondagochtend opende hij uitzonderlijk zijn café; hij nodigde een aantal vrienden, bekenden, en vooral muziekliefhebbers uit en hij zorgde natuurlijk ook voor de artiest. Door zijn jarenlange ervaring heeft hij een heel aantal bekende muzikanten op zijn contactenlijstje staan zoals: Kathleen Vandenhoudt, Dries Bongaerts, Mario Pessic, Philippe François, Veston, Ella Ray. Vermits er op het balkon hooguit plaats is voor twee personen, waren de concerten alleen geschikt voor solisten of maximaal duo’s. Het concert zelf duurde één tot maximaal twee uur. Intussen kon het publiek, buiten aan tafeltjes die netjes op 1,5 meter van elkaar stonden, genieten van een broodje. Aan het einde ging Marc rond met de hoed. Hij wilde de artiest niet alleen een erg gewaardeerde gelegenheid tot optreden geven, maar hij heeft ook oog voor de financiële nood van de artistieke sector. Dubbele PeCh De concerten waren een groot succes, niet alleen bij artiesten en genodigden maar ook bij de toevallige voor-

tanDvlees “De caféhouders zitten op hun tandvlees,” zegt hij, “zowel fysiek als financieel. Iedereen werkt met een beperkte ploeg omwille van de mindere inkomsten maar het werk is er niet minder op geworden, integendeel.” Bovendien liepen de huur en andere uitgaven grotendeels door, terwijl er geen inkomsten waren gedurende de lockdown. Marc had net grote investeringen gedaan in café des Arts toen na twee maanden de deuren dichtgingen. Politie Wat hem ook erg zwaar valt, is de grote verantwoordelijkheid die je hebt als caféhouder; niet alleen ten opzichte van je personeel dat je aan het werk wil houden, maar ook tegenover je publiek dat je op een verantwoorde manier een gezellige avond (met eventueel live muziek) wil bezorgen. “Het is dubbel,” zegt hij,” enerzijds wil je graag veel volk, maar anderzijds wil je wel voorzichtig en verantwoord te werk gaan.” Erg belastend is dat je je klanten er steeds op moet wijzen hun mondmasker aan te doen als ze opstaan en rondlopen. Lastige klanten weigeren zich hieraan te houden. De caféhouder krijgt een boete als dit gebeurt, en die is groter dan de boete die de klant zelf betaalt. Ook het sluitingsuur wordt moeilijker en moeilijker afdwingbaar. De politie komt

De muziek vanaf het balkon viel in de smaak. Foto: Machteld HARDY

niet alleen regelmatig controleren; je wordt zelf deels politieagent en dat begint na een tijdje erg door te wegen. toeKomst Ook de toekomst ziet Marc somber in. De stijgende besmettingscijfers doen hem vrezen dat er een nieuwe lockdown aankomt voor de horeca. Ook de winter die eraan komt zal het voor de cafés niet makkelijk maken. Kortom, de idyllische zondagse balkonsessies onder de stralende augustus- en septemberzon waren een welkom maar jammer genoeg te beperkt lichtpunt in donkere coronatijden.

EEN VAKMAN VOOR AL UW KLUSWERKEN!

Yannick Schippers 2018 Antwerpen

Fixit-Antwerpen

0472/47.57.93 info@ﬁxitantwerpen.be www.ﬁxitantwerpen.be

ﬁxit_antwerpen

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Wolkbreuk treft Zurenborg

Hoe houden we de wijk droog? het leek 16 augustus wel alsof er een damdoorbraak was geweest in de Waterloostraat. heftige regenbuien met extreme regenval maakten dat de straat blank stond. het rioleringssysteem kon de hoeveelheid neerslag niet slikken en ook de grondopnamecapaciteit was te beperkt. minder zichtbaar vanaf de straat maar niet minder desastreus was de grote schade in een aantal kelders. Door de druk van het water kwamen hele vloeren omhoog en ontstonden er barsten in de muren. (herman KoK)

Zurenborg heeft wel vaker te kampen met wateroverlast, zoals in februari bij Berchem Station. Al snel schieten zaken als opwarming en klimaatverandering door het hoofd. Daarnaast zorgt het bemalingssysteem van de Ring er juist voor dat het grondwater zeer diep zit, op sommige plekken wel acht meter. Alle toekomstscenario’s gaan uit van een extremer klimaat. De verwachting is dat de neerslagverdeling vooral in de zomer extremer zal worden: periodes van droogte afgewisseld door heftige regenbuien met veel neerslag als terugkerend fenomeen. De vraag is of dichtbebouwde stedelijk woonwijken met veel verhard oppervlak en beperkt groen zoals Zurenborg in staat zullen zijn het regenwater op te vangen en te verwerken. Kern van de zaak is volgens advocaat Philippe Vande Casteele, die buurtverenigingen bij ondermeer Post X en Nieuw Zurenborg, en ook Ringland ondersteund heeft, dat water niet samendrukbaar is. Water heeft een gegeven volume, moet ergens heen, en beweegt via de weg van de minste weerstand. Bij zeer hoge druk kan dat best een muur of een keldervloer zijn. riolering Een eerste vraag die direct na de wateroverlast in de Waterloostraat en tal van andere straten in Zurenborg opdook, was of het rioleringssysteem in de straat en in de wijk wel toereikend is. Overduidelijk kan het rioleringssysteem dergelijke hemelwaterpieken niet aan. Volgens Berchems districtsschepen Bruno De Saegher in een gesprek met de Gazet van Antwerpen op 17 augustus is bij een recente controle in het

kader van de heraanleg van de Waterloostraat gebleken dat het systeem er technisch in orde is. Ook heeft een vergroting van de capaciteit van het rioleringssysteem niet veel zin, daar dat enkel het waterprobleem naar elders zou verschuiven. De oplossing moet dus van elders komen. De Saegher ziet meer heil in het verbeteren van de waterdoorlaatbaarheid van de straat door ontharding van het straatprofiel, wat een langzaam proces zal zijn. Voorts is de afvoermethodiek van waterpompsystemen die ondergrondse parkeergarages als Post X droog houden van groot belang. Wordt het opgepompte water opgeslagen en geleidelijk afgevoerd of gaat het rechtstreeks het riool in? Dat laatste is tijdens extreme neerslag wel een heel groot risico. Kristien Roelants (SOS Zurenborg) stelt dat grote ondergrondse constructies als parkeergarages grondwatercirculatie negatief kunnen beïnvloeden en door directe afwatering van opgepompt water in het riool het afvoersysteem overmatig belasten. Zij is dan ook bezorgd over projecten met ondergrondse parkings als Zurenborg Poort en Plantin Moretus, dat de herontwikkeling van de Delhaize supermarkt omvat. Volgens Vande Casteele is er bij stedenbouwkundige projecten veel te weinig aandacht voor de gevolgen voor de waterproblematiek. Roelants, die met SOS Zurenborg ijvert voor de inrichting van Nieuw Zurenborg als park, pleit voor een maaiveld-parkeeroplossing waarbij de parkeerruimte wordt geïntegreerd in een groene geluidswal parallel aan de Singel en de Ring.

Het rioleringssysteem laat te wensen over. Foto: Kristien ROELANTS

WaterDiChte KelDers Bieden terugslagkleppen die moeten voorkomen dat water vanuit een verzadigd riool terugstroomt in de afvoer van de woning een uitkomst? Zeer ten dele. Volgens advocaat Geert Lambrechts, betrokken bij procedures bij wateroverlastgevallen in Zurenborg en elders in Antwerpen, zijn bij een te ver oplopende druk de terugslagkleppen het zwakste punt en zullen zij het bij een te hoge druk vaak met een klap begeven met alle schade van dien. En wat met het waterdicht maken van kelders als aangegeven door De Saegher in

ontharingen • massage • pedicure manicure • make-up • gelaatsverzorging verwendagen • cadeaubons voor alle verzorgingen worden 100% natuurzuivere producten van Dr. hauschka en Chi gebruikt.

www.mooimakerijanemoon.be ann@mooimakerijanemoon.be gsm 0498/69 39 45 Volg ons ook op Facebook en Instagram

het interview met de Gazet van Antwerpen? In principe niet doen, zegt Lambrechts. Loopt de druk te sterk op, dan zoekt het water zich een weg. Zoals de kelders in de Waterloostraat tonen, breekt het water ook in gemoderniseerde kelders binnen. Volgens Lambrechts laten eigenaars oude historische kelders, zoals er nog veel zijn in Zurenborg, het best in originele staat en maken ze de kelders juist niet waterdicht. De poreuze structuur van de kelders laat toe dat ze in geval van extreme regenval overmatig regenwater kunnen doorlaten. Vroeger was dat gewoon. Dan stond er wat water, dat vaak na een paar uur alweer weg was. Lambrechts benadrukt dat naast de verantwoordelijkheid van de overheid bewoners ook zelf veel kunnen bijdragen, zoals tuinen zo min mogelijk verharden en opvangcapaciteit voor regenwater organiseren. Dat regenwater kunnen ze vervolgens gebruiken voor het doorspoelen van het toilet en het besproeien van de tuin.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Impressie groene waterbergende straat (Wadi). Foto: Waterplan Antwerpen 2019

gebreK aan DaaDKraCht De recente wateroverlast laat zien dat de hemelwaterproblematiek snel aan actualiteit wint. Volgens Lambrechts is de overheid verantwoordelijk voor het verschaffen van een veilige leefomgeving. Bescherming tegen wateroverlast is daar zeker onderdeel van. Veel discussie over het groeiend probleem van hemelwaterafvoer is dan ook reeds gevoerd, en van verschillende kanten zijn er ook visies op papier gezet. Zo heeft de stad Antwerpen, conform Europese richtlijnen, het Waterplan Antwerpen laten opstellen door een consortium van De Urbanisten, Witteveen & Bos en Common Ground, en heeft Rio-link een hemelwaterplan opgesteld. Hiermee gepaard gaand is er veel onderzoek gedaan en is er veel kennis opgebouwd. Oplossingen zijn mogelijk door het watersensibel herinrichten van straten en pleinen met wadi’s en water absorberende groenstroken, het benutten van opslagcapaciteit in parken en vijvers, en het bovengronds of ondergronds herstellen van historische waterlopen als het Schijn. Voor Antwerpen ligt er een geïntegreerd waterplan met op elkaar aansluitende oplossingen voor straten, buurten, wijken en de gehele stad. Dit ook om verplaatsing van het probleem te voorkomen. De uitvoering van het plan stokt echter. Ingrepen zijn veelal duur en tasten vaak individuele belangen aan, en de resultaten zijn vaak niet direct. Door het gebrek aan daadkracht wordt het probleem doorgezet naar de burger en dat maakt de overheid wel aansprakelijk, aldus Lambrechts. De Positie van De auto Ruimte, of liever gezegd het gevecht om ruimte, staat volgens Marlies Lenaerts, stedenbouwkundige, een effectief hemelwaterbeleid in de weg. Antwerpen is een zeer dichtbebouwde en dichtbevolkte stad met veel smalle en bijna volledig verharde straten. Ruimte is schaars, en verschillende functies als wonen, werken, vermaak, en bovenal verkeer strijden erom. Meer ruimte geven aan waterinfiltratie en vertraagde afvoer betekent mogelijk minder ruimte voor andere functies. Het creëren van bovengrondse waterafvoercapaciteit kost vooral geld, terwijl functies als wonen en werk geld opleveren, en ruimte voor verkeer nu eenmaal electoraal goed ligt. Nochtans zijn de baten van een water-

Impressie technisch watertransporterende straat. Foto: Waterplan Antwerpen 2019

sensitieve stad op lange termijn niet te onderschatten. De positie van de auto in Antwerpen is politiek wel heel sterk. Antwerpen loopt zowel in België als internationaal achter als het gaat om het terugdringen van automobiliteit en ruimtebeslag door parkeren. Projecten als de ondergrondse parkings bij de Schelde en op het Zuid zullen de verkeersdruk in de stad enkel doen toenemen. Volgens Lenaerts bemoeilijkt de politieke doelstelling om de parkeercapaciteit in straten te behouden een watersensibele inrichting van die straten. En ze geeft aan dat er meer aan de hand is, want die hardnekkige auto-logica bemoeilijkt ook de kansen voor biodiversiteit, een kindvriendelijke woonomgeving, een hittestress-bestendige stad, een beweegvriendelijke en verkeersveilige stad. Ze ziet de herinrichting van de Plantin en Moretuslei als een gemiste kans voor watersensibel straatontwerp daar het project te eenzijdig op doorgaand autoverkeer gericht is, en met twee keer twee rijstroken te sterk verhard blijft, zodat naast waterveiligheid ook alle andere aspecten van een gezonde en veilige

stad achterwege blijven. Wat nu? Maar wat te doen voor de bewoners van de Waterloostraat? De overheid verantwoordelijk stellen voor de geleden schade? Maar welke overheid dan? De stad? De provincie? Het gewest? De beheerder van de riolering? De overheid bestaat uit veel lagen en organisaties, dus wijs maar eens een verantwoordelijke aan. Geert Lambrechts, betrokken bij schadegevallen veroorzaakt door wateroverlast zegt dat het een zaak van lange adem is. Met een combinatie van druk zetten en in gesprek blijven. Probleem is dat bij een dergelijke milieuproblematiek juridisch gezien dader en slachtoffer vaak vloeiend in elkaar over gaan. Zaak is dus pragmatisch en oplossingsgericht te denken. Heel concreet, wat kan er in de straat en het gebied worden verbeterd ten aanzien van waterafvoer en absorptievermogen van de grond? In hoeverre is de herinrichting van de Waterloostraat, waaraan thans gewerkt wordt, een gemiste kans om te komen tot een meer water-

sensibel straatontwerp? En voor de korte termijn? Veel verzekeringsmaatschappijen bieden een gedeeltelijke dekking voor waterschade, onder meer herstelwerkzaamheden aan het pand, en beschadigde inventaris vanaf een minimum hoogte vanaf de keldervloer. Duidelijk is dat hiermee helaas lang niet alles gedekt is. Ook mensen die deze keer niet zijn getroffen, doen er goed aan hun verzekeringspolis na te zien op waterschade. Laten we voor de bewoners hopen dat de verzekeringsmaatschappijen efficiënt en welwillend handelen, en dat de wateroverlast in de Waterloostraat voor de verschillende overheden als een wake-upcall geldt. Veel wijst erop dat dergelijke overlast vaker voor zal komen en dat het op heel veel plekken, dus ook bij u in de straat, kan gebeuren. Volgens Marlies Lenaerts is wat dat betreft de wel heel summiere aandacht die de overlast in de Waterloostraat in de media en in de discussie heeft gekregen helaas een veeg voorteken.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Waterellende na tropische regenbui

“ De vloer was opengescheurd als na een aardbeving” in het begin van de zomer kregen de bewoners van de Waterloo- en de van merlenstraat een brief in de bus met de mededeling dat hun straat zou heraangelegd worden. onmiddellijk rees de vraag: alleen de bovenlaag of ook de riool? het zou alleen het wegdek worden. De bewoners waren enigszins argwanend want er waren al eens meer verzakkingen in het wegdek. nadat de werken gestart waren en het rustige getik op de kasseien toch de onrust niet kon wegnemen, kwam de tropische regenbui van 16 augustus. vele kelders liepen onder en werden beschadigd. Dit bevestigde het vermoeden van de bewoners dat de riool niet voor een efficiënte afvoer kon zorgen. velen staan voor grote herstellingswerken. ondertussen zijn vele verbindingen tussen de huizen en de riool door rio-link vernieuwd. echter niet allemaal! Dit zijn enkele getuigenissen. (renee DuFait) louki van den bosch woont al 44 jaar in de Waterloostraat. Ze had nooit zo’n ernstige waterschade als nu, na het onweer van 16 augustus. Haar keldervloer is opengebarsten en omhoog gekomen. Louki Van den Bosch was gelukkig thuis. Ze wist dat een overstroming kon gebeuren want in de kelder was een klein gaatje waardoor de kelder ongeveer 1 keer per jaar een beetje onderliep. Maar het was voordien altijd proper water en alles trok netjes weg. Nu zijn de 30 cm water langzaam weggetrokken en bleef de kelder vol modder en zand. Met de hulp van haar poetshulp schepte ze 7 à 8 emmers zand op. “Waarschijnlijk is de aansluiting naar de riolering kapot… Dat Water-link blijft ontkennen dat het verantwoordelijk is, is verbijsterend!” Ze zond een foto naar de verzekeringsmaatschappij en wacht op hun voorstel. anouk engels woont bijna 12 jaar in de Guldenvliesstraat. Na 16/8 stond er ook water in haar kelder. Dat was ooit wel eens eerder geweest, maar nadat ze de afvoerbuis hadden laten repareren was er normaal geen water meer na een regenbui. Anouk Engels zag op 16/8 hoe de brug van de Guldenvliesstraat onder water liep en het water tot aan haar voordeur

De riolering in de Waterloostraat is in erbarmelijke staat. Foto: Renee DUFAIT

kwam. Het duurde een paar uren voor het water onder de brug weg was. “De werken in de Guldenvliesstraat hebben de afvoer in de straat niet verbeterd. Het is hetzelfde gebleven. Dat is teleurstellend!” Jimmy masson woont 10 jaar in de Van Merlenstraat. “Gelukkig was ik thuis en ik rook een sterke rioolgeur en ging op zoek naar wat dat kon zijn. In al die jaren is de kelder 2 keer overstroomd maar nooit zo erg! Daarom zetten we alles (wasmachine, boiler…) op een verhoog. Vooraan aan de straat is een minibeerputje dat is overgelopen. Ieder huis hier heeft in de kelder zo’n putje. Rond 1890 is erover nagedacht. Ik denk dat de oplossing is om dat dicht te maken. Vandaag is de loodgieter langs gekomen en die zou het water rechtstreeks op de straat aansluiten. Nu kan de riool in de straat al dat

water niet aan en komt het water terug binnen. Een terugslagklep is geen permanente oplossing want die haalt het misschien niet…” Jimmy Masson begon te pompen, met de pomp van de vorige eigenaar, terwijl het nog regende en was op een half uur klaar. Toen ging hij zijn overburen helpen. tonia Deriemaeker, de overbuurvrouw uit de Van Merlenstraat vertelt dat ze niet thuis waren. Maar toen ze aankwamen, zagen ze het water onder de bruggen en verwachtten ze dat ze prijs zouden hebben. Er stond inderdaad 40 cm water in de kelder en de vloer was opengebarsten. Tonia Deriemaeker zegt hierover: “Hoe die vloer zo kan openbreken, dat versta ik niet! Dat is het ergste!” Rond 18 uur kwam hun vriendelijk overbuur aanbellen en hij pompte het grootste deel van het water weg.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

risico. Onder alle huizen een fundering leggen…daar durf ik niet aan denken...” Ze hopen dat de verzekeringen tussenkomen. Het eerste bezoek van de makelaar was negatief want hij verwees naar opstijgend vocht, terwijl het grondwater hier op 7 m diepte zit. En ze noemden het ‘historische’ schade, terwijl de vloeren er al 120 jaar liggen zonder omhoog te komen!

Herstellingswerken zijn broodnodig. Foto: Renee DUFAIT

Maar er is nog wat water blijven staan en er is overal zand achtergebleven. Hun zoon heeft al een hele middag emmers zand weggehaald. Nochtans was de afvoer het vorige jaar hernieuwd… De verzekering zal volgende week komen kijken. “Onze kinderen zijn ermee bezig. Wij kunnen dat niet meer alleen want we zijn 86 en 88 jaar!” Cathérine brems woont al 4 jaar in de Waterloostraat en had eerder al 3 maal water in de kelder. Voorheen was hun watercollector gebarsten en dus dachten ze dat het daaraan lag. Ze hebben dat hersteld en verwachtten dat het in orde was. Ze waren niet thuis bij de recente overstroming en kregen van buren allerlei berichten: “Hoe is het met jullie kelder?” Zo beseften ze dat er iets aan de hand was en kwamen snel naar huis. Er stond meer dan 50 cm water in de kelder. De zekering was gelukkig uitgesprongen. “Eerst voelden we wat paniek en teleurstelling. We zijn beginnen scheppen en pompen en kregen hierbij ook hulp van onze buurman. Tot 1 uur ’s nachts hebben we water weggeschept en nog 2 dagen modder geruimd.” Hun koelkast en diepvriezer waren gaan drijven maar werkten nog. De stofzuigers zijn kapot. De vloer is ook gebarsten en naar boven gekomen. Dus ze staan voor grote werken. Cathérine Brems: “We zijn nu offertes aan het opvragen om te zien of we er iets aan kunnen doen en wachten op de Stad.” myriam holzel en bart van loon uit de Waterloostraat waren niet thuis. “Toen we thuis kwamen rond 21 uur, nadat een buurman had gebeld,

zagen we dat de elektriciteit was uitgevallen en het rook naar riool. Toen hadden we al een vermoeden dat het water hoog kon staan. We wonen hier 8 jaar en verwachtten ons vroeger aan een klein beetje water dat langs een klokputje afliep in de riolering. We hadden de afvoer daar laten dichtmaken en hebben daarna nooit meer water gehad. We waren vrij gerust. Nu gingen we in het licht van de gsm naar de kelder en zagen 15 à 20 cm water staan. Aan de vuilgrens konden we zien dat het water wel 40 cm hoog had gestaan. Schoenen en schoonmaakproducten waren weggedreven. De tegelvloer was volledig opengebarsten en staat nog bol en de tegels zijn losgekomen. De kracht moet enorm geweest zijn! Ook de verwarmingsketel, waterboiler en wasmachine waren mee omhoog gekomen. De wasmachine is kapot. De boiler was ook kapot, maar die is na een week hersteld. We hebben de loodgieter snel gebeld. De vloer moet helemaal weggenomen worden en we moeten kijken wat er onder de vloer allemaal weggespoeld is, de rioolbreuk/lek in de buurt moet hersteld worden. Nadat de grond terug aangevuld is, kan er een nieuwe vloer gelegd worden!” Bart Van Loon legt uit: “Het water komt ergens tussen de straat en het huis terecht. En als je weet dat je maar 15 à 20 cm waterdruk nodig hebt om zo’n bakstenen vloer op te lichten. Dat is ongeveer 150 kg op één vierkante meter. Zo’n vloer is niet gemaakt om die druk op te vangen en barst open.” Bart Van Loon is ook bang voor verzakkingen van de muren: “Muren op zand zijn een blijvend

Piet Piryns van de Waterloostraat vertelt hoe ze in de loop van de 43 jaar dat ze er wonen, 1 à 2 keer water in kelder hadden en hoe ze leerden daarmee te leven. Piet Piryns vertelt: “In de loop van de jaren is de wasmachine steeds hoger komen te staan. Dit jaar was er een tropische regenbui aangekondigd. Om 17 uur begon het. We waren thuis. De elektriciteit viel uit. Het water steeg en kwam kniehoog. Je kon er bijna in zwemmen. Mijn laarzen waren niet hoog genoeg! Dus dan ga je in je onderbroek en met strandschoenen door dat stinkende water waden. Mijn schoonzoon kwam me helpen om die 60.000 liter water weg te krijgen. Eerst schepten we het water met emmers op en dan gebruikten we een pompje. Rond middernacht was het eindelijk klaar. Toen het water weg was, bleek dat de vloer een halve meter omhoog was gekomen en opengescheurd alsof er een aardbeving was gebeurd! We konden het niet geloven. Er is duidelijk iets mis. Door de klimaatverandering is het rioolsysteem niet meer bestand tegen zo’n hoeveelheden water! We hadden bovenop de afvoerputjes in de kelder buizen laten plaatsen zodat het water niet meer naar boven kon komen, maar nu was er een massa water vanuit de grond gekomen.” Piet Piryns belde de brandweer, maar voor niet-levensbedreigende situaties moet het contact met een e-formulier gebeuren. Ze kwamen op een wachtlijst want er waren oproepen in de hele stad. Hij vertelt hierover: “ De volgende dag om 10 uur stond de brandweer hier. Ze zeiden dat ze dachten dat de schade door het water kwam!” Piet Piryns heeft nog wat bedenkingen: “Blijkbaar stond na de regenval het water in de ruien 2 m hoog. Het is allemaal hemelwater, geen grondwater. Het grondwaterpeil is hier 7 à 8 m diep. Anders was de Ring een kanaal in plaats van een snelweg! Aquafin en Water-link hebben nu met camera’s vastgesteld dat de riool oké is, maar dat de aansluitingen van de huizen naar de riool op veel plaatsen kapot zijn. Er moet dus iets gebeuren op stadsniveau. Vloeren komen niet vanzelf omhoog. Het moet een gigantische kracht geweest zijn! Het brengt grote kosten mee voor

iedereen in de straat. We zijn bezig om tot een vergelijk te komen met de verzekeringen. Zij roepen eerst uit dat het grondwater is en niet een soort natuurramp!” Tot zover enkele getuigenissen van bewoners. Hopelijk kunnen zij allen de schade herstellen en hun kelders beschermen tegen toekomstige zondvloeden.

www.the-park.be - info@thepark.be Boekenbergpark for Body & Mind www.facebook.com/AtTheParkBoekenberg/

NAIL COUTURE Erkende Medische Pedicure • Professionele Nagelstudio • Massage Studio Josineumuhire@nail-couture.be

http://www.nail-couture.be Openingsuren: ma: 11:00 tot 20:00 di: 9:00 tot 18:00 wo: 14:00 tot 18:00 do: 9:00 tot 20:00 vr: 9:00 tot 16:00

Kleinebeerstraat 46, 2018 Antwerpen (Zurenborg)

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Cathy Berx blikt terug op de avondklok en de mondmaskerplicht

“ Niemand heeft de waarheid in pacht. Het is met z’n allen zoeken, zoeken en nog eens zoeken.” naar elders. De maatregel werkte wel degelijk: er werd niet langer gefeest. Was de maatregel noodzakelijk? Ja. Was hij nuttig? Ja. Effectief? Ook al. Steeds meer steden voeren een avondklok in, al zijn de meningen verdeeld.” De kritiek was niet mals. vorige week nog nam grondwetspecialist stefan sottiaux de maatregel op de korrel. niet proportioneel, luidde het verdict. hoe ondergaat u die kritiek? Cathy Berx: “Ik lees niets op sociale media, zit niet op Facebook, heb geen Twitteraccount. Zullen er onwelvoeglijke dingen gezegd zijn? Allicht wel. Ik begrijp dat, de maatregel hakte er zwaar in: de vrijheid van burgers inperken is niet min. Ik geef me daar rekenschap van. De impact was erg groot, dus zou de frustratie en de kritiek ook groot zijn. Ik blijf erbij: dit was een te verdedigen maatregel die goed is doorgesproken met alle disciplines, alle niveaus. Vergeet niet dat ik ook veel steun heb gekregen: er waren mensen die de maatregel toejuichten omdat die uiteindelijk tot een gedragswijziging geleid heeft. Het was wel vijf voor twaalf, hé. Ik stel vast dat de Raad Van State alle vorderingen, alle beroepen tot schorsing en vernietiging heeft verworpen. Voor mij is dat de ultieme toetssteen. Er liepen 12 procedures! Het zou raar zijn mochten mensen de schouders ophalen bij zulke maatregelen. Nogmaals: ik heb geen probleem met kritiek. Als je daar niet tegen kunt, moet je iets anders doen.” Was de maatregel noodzakelijk? Ja. Was hij nuttig? Ja. Effectief? Ook al. Foto: Jörg PYL

De kordate corona-aanpak van provinciegouverneur Cathy berx liet niemand onbewogen. voor de een was ze een reddende engel, voor de ander de baarlijke duivel. hoe kijkt ze vandaag terug op de controversiële avondklok? en wat met de striemende kritiek die ze over zich heen kreeg? Wij hadden een lang gesprek met haar, uitgerekend op de dag dat belgië de kaap van de 100.000 besmettingen rondde. (Dirk bliJWeert) De cijfers zijn opnieuw aan het stijgen. slecht voor uw gemoedsrust, neem ik aan? Cathy Berx: “Heel slecht! Ik ben daar niet alleen bezorgd om, ik ben er ook ontgoocheld in. Waarom? Omdat ik vind dat de coronaregels waar iedereen zich aan zou moeten houden op zich niet zo complex zijn. Afstand houden, sociale contacten beperken, handhygiëne respecteren, meewerken aan de contacttracing, alert zijn voor ouderen, binnen blijven als je ziek bent. Moeilijk is dat toch niet? Maar blijkbaar slaagt niet iedereen erin om niet te feesten en afstand te houden. Het is eenvoudig, maar er bestaan veel discussies over. Waarom toch?” Waarom hebben mensen het zo lastig met de regels? Cathy Berx: “Sta me toe een kleine anekdote te vertellen. Vorige week nam ik afscheid van de provinciecommandant, dat is de vertegenwoordiger van het leger in de provinciale crisiscel. Toen ik de zaal binnenkwam, wou ik meteen rechtsomkeer maken. De traiteur had zich hoegenaamd niet aan de maatregelen gehouden. We waren met veel te veel en zaten veel te dicht op elkaar. Dat was not done. Ik heb er in mijn speech een opmerking over gemaakt. Ik kan u verzekeren: die traiteur mag zich aan een gepeperde brief verwachten. Dit was niet oké. Ik ben daar heel gefrustreerd over. Misschien had ik moeten zeggen: ik ben hier weg. Kijk naar de Dageraadplaats: hier gebeurt alles netjes volgens de regels, zo hoort het. Wat verklaart de huidige heropflakkering? Een combinatie van factoren. Buitenlandse reizen bijvoorbeeld, maar ook het niet-respecteren van de thuisisolatie en quarantaine. Verder helpt het niet wanneer zogenaamd verstandige personen de maatregelen in vraag stellen en er een karikatuur van maken. Dat heeft de poorten weer opengezet. Erg jammer is dat. Als gemeenschap zou het onze gedeelde ambitie moeten zijn om alle scholen zo veel als mogelijk open te laten blijven zodat kinderen of leerkrachten niet in quarantaine of thuisisolatie hoeven te gaan. Die zorg voor onze jonge gene-

raties drijft me. En uiteraard de aandacht voor mensen die minder weerbaar zijn en dus een groter risico lopen. Ik voel me hier heel ongemakkelijk bij, al begrijp ik dat het niet makkelijk is om een hele samenleving te resetten. Ik had gehoopt dat iedereen het eind maart goed begrepen had. Kennelijk werkt het zo niet, al besef ik dat de overheid ook tekort is geschoten. We moeten blijven hameren op de basisregels, onze communicatie moet beter.” tanDvlees het is doodjammer: zeker in antwerpen hebben we zware inspanningen geleverd die vruchten hadden afgeworpen. nu is het terug naar af… Cathy Berx: “Mensen vragen me wel eens: gaan we opnieuw hetzelfde doen? Het punt is dat vandaag heel België, en zelfs heel Europa met sterk stijgende cijfers kampt. Als er ingegrepen moet worden, dan nationaal of zelfs Europees. We zullen wel sterker moeten inzetten op communicatie, sensibilisering en handhaving. Vergeet niet dat we eind juli, toen de cijfers stegen, niet wisten of die stijging zich ook zou vertalen in nieuwe ziekenhuisopnames en nieuwe overlijdens. Veel artsen zaten op hun tandvlees en de ziekenhuizen moesten uitgestelde zorg inhalen. Voor ons was het duidelijk: ingrijpen was een must. Antwerpen was het coronaepicentrum van België. De helft van de besmettingen kwam uit onze provincie. Nogmaals: als we de maatregelen strikt hadden nageleefd, was er geen probleem.” laten we even terugkeren naar die fameuze woensdag 29 juli, dag waarop de avondklok voor het eerst inging. verdedigt u die beslissing vandaag nog altijd? Cathy Berx: “Achteraf ben je altijd slimmer. Je kan alleen maar een beslissing nemen met de informatie die op dat moment voorhanden is. We wisten niet of die besmettingen de ziekenhuizen zouden doen vollopen. Het was duidelijk dat veel mensen na het sluiten van de cafés gewoon doorfeestten. Iedereen leefde alsof er niets aan de hand was. De horeca vroeger sluiten had geen zin: het feestje verplaatste zich

Droogte Provinciegouverneurs werken doorgaans in de luwte. hoe voelde het om van de ene dag op de andere plots in de schijnwerpers te staan? Cathy Berx: “Ik zei het al: wie deze maatregelen niet zou genomen hebben, is het niet waard deze functie uit te oefenen. Maar wie deze maatregelen met plezier neemt, ook niet. Op een gegeven moment moet je doen wat nodig is. Eigenlijk is het in het bijzonder ook aan de burgemeesters om tijdig hun nek uit te steken.” Kunt u zich als provinciegouverneur meer permitteren dan een burgemeester? u hoeft niet verkozen te worden. Dat helpt als je onpopulaire maatregelen moet afkondigen… Cathy Berx: “Het ministerieel besluit is duidelijk: het zijn in eerste instantie de burgemeesters die bijkomende maatregelen of initiatieven moeten nemen als de epidemiologische context dat vereist.”

“Communiceren is en blijft een pijnpunt.” hoe ziet een doorsnee dag eruit? Cathy Berx: “Normaal gezien sta ik op rond een uur of zes, morgenvroeg (maandag, nvdr) is het uitzonderlijk vijf uur. Ik ga o.a. vergaderen met ministers Zuhal Demir en Hilde Crevits. We gaan het hebben over de zeer acute problematiek van de droogte: hoe gaan we die structureel en maximaal voorkomen en hoe gaan we beter om met waterschaarste? Een zeer uitdagend vraagstuk. Verder moet ik gaan spreken over eco-welvaart. Woensdag vergader ik met onder meer minister Wouter Beke, dat gesprek zal ik met alle betrokkenen van de eerste lijn grondig voorbereiden. Ik bestudeer heel veel data om te zien wat er waar aan de hand is, om alles goed te begrijpen en de juiste dingen te doen. Communiceren is en blijft een pijnpunt.” u bent zelf viroloog geworden, de voorbije maanden. Cathy Berx: “Ik heb het voorrecht om deel te mogen uitmaken van een groep met o.a. Erika Vlieghe, Pierre Van Damme, Marc Van Ranst, Geert Molenberghs, Inge Neven, Niel Hens, Herman Goossens, Hans-Willem Snoeck…Wij stellen vragen, wisselen info uit en blijven de vinger aan de pols houden. Superinteressant is de bijdrage van Jan Hertogen, een gepensioneerd socioloog die alle cijfers in mooie grafieken giet (toont tabellen op haar smartphone). Uiteindelijk word je een beetje expert. Ik heb zelden zoveel geleerd, zoveel waanzinnig boeiende mensen en wetenschapsdomeinen leren kennen als in deze pandemie. Ik volg alle informatie, websites en artikelen zo goed mogelijk op. Elke dag begin ik met de nieuwe cijfers, dat is vaste prik. Het wordt haast een verslaving.” KleurCoDe u praat er gepassioneerd over… Cathy Berx: “Ik ben al twaalf jaar voorzitter van het Tropisch Instituut in Antwerpen. Dat focust op drie

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

grote clusters. Het biomedische: wat maakt mensen ziek? Virussen, bacteriën, wormen, noem maar op. Cluster twee: het klinische. Wat doet dat allemaal met de patiënt? En tot slot: populaties. Hoe verspreidt het zich, zeg maar het epidemiologische. Die drie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Vroeger kon ik mij bij epidemiologie iets voorstellen, vandaag al veel meer! Erg fascinerend domein, vind ik. Weet u, we gaan geen nieuwe maatregelen kunnen blijven uitvinden. Idealiter wordt de epidemiologische toestand op een bepaalde plaats en een bepaald moment vertaald in een kleurcode. Die moet dan rekening houden met een groot aantal relevante indicatoren: reproductiegetal, het aantal

bescheidenheid dat er nu eenmaal mensen zijn die je niet of nauwelijks bereikt, maar da’s geen excuus om er niets aan te doen. Weet u, niemand heeft de waarheid in pacht. Het is met z’n allen zoeken, zoeken en nog eens zoeken. En hopen dat we alles onder controle kunnen houden, natuurlijk.” hoe moet het nu verder? Wanneer kunnen we dit achter ons laten? Cathy Berx: “Persoonlijk houd ik rekening met eind 2021. Ten vroegste. We zijn vertrokken voor een lange rit, mogelijk zelfs tot de zomer van 2022. Ik denk dat we met twee, drie jaar rekening moeten houden. Eerdere pandemieën zoals de Spaanse griep tonen dat aan.”

andere genen. Bovendien kan het virus ook nog eens muteren. Er is een Chinese variant, een Europese…Het idee van een standaardvaccin lijkt mij onrealistisch.” eigenlijk zegt u: we moeten hiermee leren leven. makkelijker gezegd dan gedaan, lijkt me… Cathy Berx: “Marc Van Ranst vertelde me dat de Spaanse griep nog altijd voorkomt. Met bacteriën is dat ook zo: er zijn persistente bacteriën en virussen. Dat wil zeggen dat die een sluimerend bestaan kennen en weer opflakkeren. Waarom? Geen idee. Dat kunnen omgevingsfactoren zijn, klimatologische factoren, toevalligheden…Wie zal het zeggen?” boKsbal volgend jaar dus geen eK op een groot scherm op de Dageraadplaats, geen straatfeesten,… Cathy Berx: “I don’t know! Dat maakt het lastig voor ons allemaal. Ik denk dat we een manier moeten vinden om het risico op besmetting te minimaliseren. Dat betekent dat we voortdurend evenwichten moeten zoeken, rekening houdend met de epidemiologische context. Dat zullen we moeten leren accepteren, denk ik. In Nederland hebben ze een tool ontwikkeld die heel fijnmazig, op gemeentevlak, weergeeft hoeveel besmettingen en opnames er zijn. Het mooie is: aan de hand van die gegevens kan je bijvoorbeeld evenementen toelaten onder bepaalde voorwaarden. Dan zijn er dingen die weer kunnen. Je moet zicht krijgen op de informatie die hier en nu geldt. Zodat je je gedrag kan aanpassen. Als de weervrouw regen voorspelt, weet je: ik moet een paraplu meenemen. mensen hebben nood aan perspectief. hoe bied je hen dat? Cathy Berx: Ik ben mij daar zeer goed

van bewust. Zelf heb ik amper tijd om me zorgen te maken. Ik ben er alle dagen mee in de weer. Ik doe gewoon verder en hoop dat ik niet ziek word. Maar ik begrijp maar al te goed dat mensen zich een speelbal voelen van de omstandigheden. We weten niet wat er ons te wachten staat: voor veel mensen is dat ondraaglijk. Niemand kan zeggen tot wanneer dit zal duren. We kunnen alleen hopen dat we ons sociaal leven dusdanig organiseren dat we min of meer normale dingen kunnen doen. Dat is het enige perspectief dat we kunnen bieden. Maar een datum naar voren schuiven waarop alles achter de rug zal zijn: dat kan niet, dan maak je mensen iets wijs. Ik zou zeggen: probeer aan te voelen waar je je zelf comfortabel bij voelt. Leg de focus op wat wél kan. Mensen hebben angst voor de toekomst. Ze vrezen hun job te verliezen. Ik hoop dat we elkaar als gemeenschap blijven versterken en zoeken naar contact en interactie. u ziet er zelf heel relaxed uit. hoe ontspant u zich? Cathy Berx: Ik fiets veel, stap veel en lees veel, eenvoudige dingen dus. Ik heb een leuk en fijn gezinsleven: dat helpt alles draaglijk houden. Mijn dochter is onlangs begonnen met kickboksen. Ze heeft haar eerste les op mij uitgeprobeerd (lacht). We overwegen nu een boksbal te kopen. Ik kijk er hard naar uit. Het is misschien een vreemde gedachte, maar het lijkt me wel ontspannend. Het grote voordeel is: ik kan me binnen de seconde ontspannen. Als ik een boek lees, ben ik er meteen in gezogen. Bovendien vind ik het niet erg om me te verdiepen in deze materie. Voor mij voelt het niet aan als werken. Het is bijna ontspannend, want zeer fascinerend…

We zijn vertrokken voor een lange rit, mogelijk zelfs tot de zomer van 2022. Foto: Jörg PYL

besmettingen per 100.000, tendens: stijgend, dalend, aantal ziekenhuisopnames… Aan elke kleurcode zou dan een set maatregelen kleven. Maatregelen die moeten worden nageleefd tot het weer de goede kant op gaat: extra afstand houden, sociale contacten verder beperken, mondneusmaskers quasi overal dragen,… Ik denk dat je mensen dan beter kan sensibiliseren en ook motiveren. Ik voer nu zoomgesprekken met jongeren. Ik wil weten hoe zij alles ervaren. Wel, de beste ideeën krijg ik van hen. Deze crisis brengt me met ongelooflijk veel mensen in contact. Ik zie en hoor mensen uit alle geledingen van de samenleving. Erg verrijkend, vind ik dat.” zit de sleutel bij de jongeren? Cathy Berx: “Niet alleen bij hen. Ik denk dat we meer met doelgroepen moeten werken. Het virus zit overal. Ik ben er echt van overtuigd dat, als scholen de jongeren meekrijgen, zij op hun beurt hun ouders en grootouders kunnen overtuigen. Dat geldt trouwens niet alleen voor het virus, maar ook voor roken, niet-dronken rijden,… Als de premier of ik daar iets over zeggen, komt die boodschap niet genoeg over. Ik besef in alle

“er is geen silver bullet waarmee je het virus kleinkrijgt. ik geloof niet in één vaccin dat voor iedereen werkt.” u gelooft dus niet in een snel en werkzaam vaccin? Cathy Berx: “Om te beginnen: liever een veilig vaccin dan snel een vaccin. Verder lopen we op deze wereldbol rond met 7,5 miljard mensen. Vooraleer je die allemaal ingeënt hebt… En tot slot: mensen reageren heel anders op het virus. De ene heeft nauwelijks symptomen, de ander moet naar het ziekenhuis. Onze immuniteit reageert hoogst individueel. Dat heeft te maken met onderliggende aandoeningen, zoals diabetes, hart- en vaatziekten, longproblemen. Gevolg: er is geen silver bullet waarmee je het virus kleinkrijgt. Ik geloof niet in één vaccin dat voor iedereen werkt. We zitten allemaal anders in elkaar, we hebben een andere levensgeschiedenis, we hebben

Eline Vercruyssen Opticien - Optometriste Dageraadplaats 12 2018 Antwerpen tel : 03/235 16 35 • fax : 03/235 17 44 optiekdedageraad@telenet.be

OPENINGSUREN MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG VRIJDAG ZATERDAG

GESLOTEN 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 13 uur

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

De Sint-Norbertuskerk smeekt om restauratie

sinds einde augustus staat er een heras hekwerk op de Dageraadplaats voor de hoofdingang van de sintnorbertuskerk. De ingang is verplaatst naar de Korte altaarstraat. omdat allerlei geruchten de ronde deden in de wijk, ook over restauratiebedragen, namen wij contact op met marc hesbain, die op vraag van de leden van de kerkfabriek nu hun voorzitter is om de restauratie van de kerk in goede banen te leiden. (Jörg PYl) - om met de deur in huis te vallen, hoe groot is het probleem? Marc Hesbain: “ Het is een heel groot probleem en gevaarlijk ook bij stormen regenweer. Verschillende delen van de kerk dreigen los te komen, zowel in de toren, de façade als in de daken. Het hek staat op bevel van de stad Antwerpen die erop aangedrongen heeft een veiligheidszone rond de kerk in te stellen. De werken die nu op touw staan zijn beveiligingswerken of in restaurateurstermen het consolideren van de kerk om verder schade te voorkomen aan de kerk en de voorbijgangers te beschermen. De eerste fase, die ongeveer zes maanden zal duren, richt zich op de voorkant boven de hoofdingang aan de Dageraadplaats. Alle loshangende delen worden losgemaakt en verwijderd. De loshangende bakstenen worden vastgezet en de gevel wordt terug opgevoegd. Aan de natuursteen wordt niet geraakt, dat is voor de definitieve restauratie die mogelijk in 2021 gaat aanvangen, afhankelijk van de duur van fase twee van de beveiligingswerken. Deze werken beginnen einde september begin oktober.

Fase twee is voor februari 2021. Dan verhuist het hek naar de Korte Altaarstraat en wordt de oostelijke gevel aangepakt. Ook daar wordt al het smeedwerk verwijderd, want door corrosie is het beginnen uitzetten en is de cement waarmee het bevestigd is in de muren beschadigd. En zijn de verankeringen losgekomen. Tegelijkertijd wordt aan de binnenkant het glasraam in de oostelijke zijbeuk terug vastgezet. Omdat er nu ook gevaar dreigt is ook deze zijbeuk aan de binnenkant afgesloten door een hekwerk. Even ernstig maar minder zichtbaar bedreigd is het dakgebinte van de middenbeuk. Daar zijn enkele draagbalken van het middenschip aangetast waar zij in de muren verankerd zijn. Deze moeten hersteld worden door composietmateriaal zodat het gebinte weer de nodige stevigheid krijgt. Maar er dreigt geen instortingsgevaar van het middenschip. Ernstiger is het met de toren gesteld, meer bepaald de balken waaraan de klokken zijn bevestigd. Ook nu geldt, er is nog geen gevaar dat de klokken naar beneden donderen, maar langer uitstel van de herstellingen is niet meer verantwoord. De acht koppen van de draagbalken in de muren moeten volledig vervangen worden door kunsthars. Dit moderne materiaal heeft het voordeel sterk te zijn en tevens ongevoelig voor aantastingen van houtrot of de vernielende werking van de houtworm. Na de consolidatie volgt dan de definitieve restauratie van de kerk. Een restauratie is een lang lopend project. Niet alleen de federale overheid, de provincie maar ook de stad

De hoofdingang van Sint-Norbertuskerk is versperd. Foto: Jörg PYL

nu op een bedrag tussen 2,5 à 3 miljoen euro, afhankelijk wat er nog boven water komt tijdens de restauratie. Helaas ligt er nog geen datum voor de definitieve restauratie vast, maar het dossier loopt al zo lang dus laat ons hopen.” - hoe verloopt tijdens de werken de dagelijkse werking van de kerk? Marc Hesbain: “Die kan gewoon doorgaan, ook de orgels lopen geen gevaar tijdens de werken. Zo kunnen de leerlingen van het conservatorium ook blijven oefenen op het orgel. Voor de erediensten zal wel de hoofdingang afgesloten blijven tot die voorgevel veilig is, ook op zondag. Wij hebben daar een streng verbod voor gekregen. Alleen voor begrafenissen zal de hoofdingang open gemaakt worden, maar alleen als het niet stormt. Gedurende de uitvaarplechtigheid kan er ook niet aan de gevel gewerkt worden. Maar het is belangrijk dat deze kerk in de toekomst weer helemaal in orde gemaakt wordt. Want het zal de enige kernkerk van de omgeving blijven. De Peperbus in Borgerhout is ook dicht en het is een kwestie van tijd vooraleer de kerk op het Coxplein sluit. Het christelijk religieuze gebeuren zal zich naar de Zurenborgse kant van de Plantin en Moretuslei verplaatsen.”

Marc Hesbain, voorzitter van de kerkfabriek. Foto: Jörg PYL

zijn hierbij betrokken en er moet ook rekening worden gehouden met Onroerend Erfgoed en Monumentenzorg. Dat zijn erg veel instanties. Van al die kosten blijft 10 % ten laste voor de Kerkfabriek. De consolidatiewerken worden geraamd op 90.0000 €, maar daar komen nog bij de kosten voor het hekwerk en de huur voor het innemen van de openbare ruimte, waarvoor de stad een vergoeding vraagt. Omdat de stad vragende partij is voor het hekwerk, hopen wij dat de stad tenminste die belasting op het innemen van openbare ruimte zal laten vallen. “ - over de totale restauratiekosten doen verhalen van een bedrag van 4 miljoen de ronde, is dat correct? Marc Hesbain: “Dat moet ik ten zeerste tegenspreken. De beveiliging zal 90.000 € kosten en voor de definitieve volledige restauratie komen wij

- hoe ben jij hier beland als voorzitter van de kerkfabriek van sint-norbertus?. Marc Hesbain: “Ik ben hier op vraag van Bruno Raes uit de Velodroomstraat omwille van mijn ervaring met restauraties van kerken. Tegelijkertijd ben ik ook verantwoordelijk voor de eredienst en pastorale werking in de Carolus Borromeuskerk. Zelf ben ik van het centrum van Antwerpen, maar heel mijn schoonfamilie woont op Zurenborg. Maar binnenkort kom ik dichter bij de Norbertuskerk wonen en verhuis ik naar Borgerhout bij de Roma. Dan is het slechts een vijf minuten fietsen naar de SintNorbertuskerk.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Heraanleg ﬁetspaden heeft Stanleystraat minder veilig gemaakt

ZOEK JE WEG

De stanleystraat is in een nieuw kleedje gestoken en is sindsdien niet één maar twee fietspaden rijk, aan elke kant één. Dat komt de veiligheid allesbehalve ten goede, zeggen ervaringsdeskundigen hans De laet en guy Wellens. (marcel sChoeters) Aan de kant van de spoorwegberm kreeg de straat een tweerichtingsfietspad met een breedte van 4 meter. Het is een onderdeel van de fietsostrade. “Waar zit echter de logica in het feit dat het fietspad aan de huizenkant bewaard is gebleven?”, vraagt Hans zich af. “Het zou toch de bedoeling moeten zijn dat al het fietsverkeer naar de fietsostrade wordt geleid?” Wat nu gebeurt is dat het 1,5 m (!) brede oude fietspad, waarop met pijlen wordt aangegeven dat het maar in één richting -stad uitwaartsmag worden gebruikt, vrolijk ook in 2 richtingen wordt gebruikt. Volgens de heersende reglementering zouden de fietsers aan de Cobdenstraat de straat moeten oversteken, maar nu gaan zij gewoon rechtdoor tot aan de Zenobé Grammestraat en steken ze diagonaal over. “Wij denken dat de Stad snel heeft

willen scoren met een fietsostrade, zegt Guy. “Ze hebben wel deels naar onze argumenten geluisterd, maar wat het behoud van het fietspad betreft was de redenering ‘dan kunnen de bewoners met de fiets makkelijker thuis geraken.’” CuPerusstraat Overtredingen en de daaraan gekoppelde risico’s zijn dagelijkse kost. “Je mag vanuit de Cobdenstraat niet rechtstreeks overstreken naar de Gulden Vliesstraat, maar het gebeurt toch.” Volgens Guy heeft de heraanleg de omgeving uiteindelijk minder veilig gemaakt. Natuurlijk moet ook de Cuperusstraat nog worden aangepakt. “Volgens de plannen van de Stad zou de Cobdenstraat doodlopend worden gemaakt aan de kant van de Stanleystraat. Maar dan kan je hier absoluut niet meer geraken tenzij

Guldenvliesstraat / Stanleystraat. Foto: Luc PANDELAERS

“Ons voorstel blijft: supprimeer dat oude fietspad”, zegt Hans. Maar hoe moet het nu verder met de heraanleg van de Cuperusstraat? Vanaf de Gulden Vliesstraat is er absoluut geen plaats voor een fietspad van 4 meter. Momenteel zijn er op dat punt nog vijf rijstroken. Volgens de plannen van de Stad moet ook tram 9 tussen de auto’s gaan rijden. “Kan je je de ochtendspits al voorstellen?” Uiteindelijk zouden er dan nog drie rijstroken overblijven. Het fietspad zou dan doorlopen voor de bomen i.p.v. erachter zoals nu. verKeersliChten Guy en Hans zeggen dat de meest logische oplossing erin zou bestaan om de muur van de spoorwegbedding -die nog geen 20 jaar geleden werd geplaatst toen de brug aan de Gulden Vliesstraat

Wegversperring in de Stanleystraat. Foto: Luc PANDELAERS

ze de rijrichting van de Van Luppenstraat zouden omdraaien.” We steken veilig over naar de Gulden Vliesstraat, wat wel wat geduld vraagt. Om het slimme(?) verkeerslicht te laten meewerken, heb je de keuze uit wel 3 knoppen: één voor blinden, één voor fietsers en één voor voetgangers.” Onder de brug van de Gulden Vliesstraat hebben ze van één stoep een

klein stukje fietspad gemaakt. Aan het einde daarvan is niet in een stopstreep voorzien. Het verkeersbord zegt: Links afslaan verboden. Dat geldt ook voor de fietsers. 2 meter verder, op de grens van de districten Berchem en Antwerpen, zegt een op het fietspad geschilderde pijl dat dat wél kan. “Er is blijkbaar geen coördinatie geweest tussen het District Berchem en het District Antwerpen”, denken Guy en Hans.

werd verplaatst- achteruit te schuiven zodat het 4 m brede fietspad -achter de bomenrij- netjes in een rechte lijn zou aansluiten op dat van de Stanleystraat. Dan komt Infrabel weliswaar mee in beeld, maar dat was in de Stanleystraat ook al het geval. En ook daar moet het overbodige fietspad weg, zeggen zij. “Dan zou Stanny een groter terras kunnen plaatsen.” En misschien kan er dan gelijk wat worden gedaan aan de verkeerslichten bij de Cobdenstraat, die te dicht bij deze straat staan en heel wat weggebruikers in verwarring brengen. Wij zouden in ieder geval nog eens graag met de Stad rond de tafel zitten.” Zie ook: users.telenet.be/heraanleg-StanleyCuperus.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

GRENZELOZE LIEFDE OP ZURENBORG op een druilerige donderdagavond wandel ik door de regen naar de Walvisstraat. hier wonen sarah en arnaud met hun dochter van 17. ze zijn het eerste duo dat ik ontmoet voor onze nieuwe rubriek in de krant: grenzeloze liefde op zurenborg. sarah is geboren in gent, maar vanaf haar vijf jaar is ze samen met haar ouders verhuisd. ze woonde op verschillende plekken in de wereld, zoals het midden-oosten, noord- en zuid-amerika, afrika en een groot deel van europa. nergens woonde ze meer dan twee of drie jaar. toch noemt ze zichzelf altijd engelstalig, omdat dit de taal is waarin ze heeft leren lezen en schrijven. arnaud is daarentegen een rasechte Fransman, die geboren is in een dorpje in zuid-Frankrijk. (Fran van esCh)

Sarah en Arnaud voelen zich thuis op Zurenborg.

Foto: An VAN DE WAL Na een warm welkom plof ik neer in de zetel in hun warme living. Sarah heeft overal geurkaarsen aangestoken en op de achtergrond staat zachte klas- een klein, artistiek bergdorpje met sieke muziek op. Hun Engelse bulldog mijn ouders en mijn zus. Ik ging naar Lola komt me enthousiast begroeten school in Palma. Arnaud kwam op om me haar knuffel te laten zien. Al vakantie vanuit Frankrijk met een snel komt Arnaud de living binnen vriendin die daar een huisje had. Via met een bordje kaas, drie glazen en gemeenschappelijke vrienden leereen fles witte wijn uit zijn geboorte- den wij elkaar kennen en zo ontstond dorp. Nadat we allemaal geklonken er een prachtige zomerliefde. Uiteinhebben, beginnen ze te vertellen over delijk is die zomerliefde een levenshun eerste ontmoeting. lange relatie geworden.’ Arnaud: ‘Na deze zomerliefde was mallorcaanse liefde onze relatie een tijdje wisselvalSarah: ‘Arnaud en ik hebben elkaar lig, omdat Sarah nog studeerde in 35 jaar geleden ontmoet in Mallorca. Mallorca en ik werkte al in FrankIk was toen 17 en woonde daar in rijk. Na een tijd ging Sarah literatuur

studeren in Bristol in Engeland en vroeg ze of ik niet mee wou komen. Ik ben daar op ingegaan en ben economie gaan studeren. We hebben daar vier jaar samen gewoond en gestudeerd.’ Na hun studies verhuisden ze naar Frankrijk, maar begin jaren 90 waren de werkopportuniteiten daar enorm slecht. Ondertussen hadden ze een internationaal profiel en besloten ze dit in hun voordeel te gebruiken door naar het centrum van Europa te trekken en daar een tijd te werken. Nu zijn ze allebei gestopt met hun job en hebben ze samen een bedrijfje opgestart als zelfstandigen. liefde in en voor antwerpen Op het einde van de jaren 90 zijn Arnaud en Sarah naar België verhuisd. Hun leven startte op ’t Zuid, in de Scheldestraat. Sarah: ‘We vonden dat een erg toffe buurt, maar het voelde toch niet helemaal als thuis. We hadden vrienden die in Zurenborg woonden, waar we vaak op bezoek gingen. Het was altijd onze droom om in Zurenborg te wonen. Arnaud: ‘We zochten drie maanden lang intensief naar huizen, maar degenen die we bezochten waren altijd te groot of te klein en meestal te duur. Op een bepaald moment stond er een huis te koop in de Walvisstraat. We konden op bezoek gaan, maar Sarah kon niet mee. Zij zat op dat moment voor haar werk in Duitsland. Ik ging dan zelf kijken naar het huis, maar ik moest wel serieus zijn van haar (lacht). Sarah zei ook dat als ik het mooi vond, ik het gewoon moest kopen. Tegen de tijd dat ze terug was, waren er al onderhandelingen aan de gang en konden we het contract tekenen. Het was ons droomhuis en we wonen hier nog steeds heel graag.’ Arnaud en Sarah zijn verliefd op de wijk. Volgens hen past deze wijk perfect bij hun rustige, maar toch sociale persoonlijkheid. Sarah: ‘Zurenborg heeft eigenlijk alles wat we nodig hebben. Alle supermarkten, dokters en apothekers zijn op wandelafstand en om onze hoek ligt de Dageraadplaats met al zijn leuke cafeetjes. Arnaud zit in de wielerclub van Café de Zure en heeft op die manier veel mensen van de buurt leren kennen, maar zelfs toen we niemand kenden en we aan het

verhuizen waren, stonden onze buurtgenoten al klaar om ons te helpen. De mensen zijn hier echt heel vriendelijk. We hopen dat deze buurt kan blijven groeien en evolueren, en dat de opportuniteit blijft bestaan voor jonge mensen om hier te komen wonen.’ Franse toekomst Toch zien ze zichzelf nog wel verhuizen in de toekomst. Arnaud heeft een boerderij in de Pyreneeën geërfd van zijn ouders. Die zijn ze nu aan het renoveren en daar zien ze zichzelf later wel wonen. Arnaud: ‘Het is echt een heel mooie plek, midden in de natuur en vlakbij een dorpje. We zijn hier twintig jaar geleden ook getrouwd met een tweedaags feest. We hadden al onze vrienden uitgenodigd en hebben gevierd tot 7 uur ’s morgens. De volgende dag stonden zij allemaal terug voor onze deur om de WK-match van België tegen Frankrijk te kijken. We gooiden al onze overschotjes van de dag daarvoor op de barbecue en plakten er nog een extra dag feest aan. Dat was geweldig leuk.’ Sarah: ‘Vlak voor corona toesloeg begonnen we aan de renovatie. Die hebben we dus nu moeten stopzetten. Het is dus wel de bedoeling om de boerderij helemaal op te knappen zodat wij daar later misschien kunnen gaan wonen, maar voorlopig zitten wij hier heel goed.’

Buur, doe de deur open

We hebben katten. Ze paraderen over onze aaneengesloten tuinmuren met de allure dat zij en niemand anders de catwalk hebben uitgevonden. Wie spreekt ze tegen? Een, voor de meesten onder ons, vertederend beeld van diversiteit in soort en gedrag met onderlinge communicatie die ons vermogen ver overstijgt. Geland in de eigen tuin, nemen ze daar met kateigen flair hun rol van Markies van Carabas op: zij bepalen de dingen binnen hun territorium en wij dienen. Onze markies is van gevorderde leeftijd, hij neemt niet meer deel aan de defilés. Maar heeft wel kennis aan een beduidend jongere buurman, aantrekkelijk, slank en helemaal zwart die hij om de zoveel tijd uitnodigt op zijn (lees: ook ons) territorium. Die laat zich dat gemakkelijk aanleunen omdat hij zo moeiteloos zijn actieradius vergroot tot onze tuin en verder. Hij verschaft zich geslepen en vrijpostig de toegang tot onze woonst van kelder tot zolder, daarbij zonder schroom ook aanzittend aan de dis van zijn vriend. Een kier is genoeg. Hij is op elk vlak welkom bij onze poes. Niet altijd bij ons, als hij stiekem weer eens door de achterdeur is geglipt. Hij sneakt namelijk door die deur en langs ons heen om zich vervolgens ergens ongezien te nestelen. Als een zwarte schim in de donkerte van de valavond. ‘Ik hoor geluid zegt mijn vrouw, van helemaal boven. Met zo’n soepele tred. Dat is niet onze kat.’ Dus hij was er weer. Midden in de nacht kondigt hij aan dat hij bij nader inzien toch weer liever naar buiten wil. Of iemand hem even de deur uit kan helpen? Wakker! Wij allebei. Tot overmaat van

ramp nestelde zich in mijn oor een deuntje dat weliswaar zeer toepasselijk was, maar tegelijk ook hoogst irritant. Dagen heb ik het al beluisterd, nu achtervolgt het mij met dezelfde vrijpostigheid als de ongenode kat. Een fragment uit de ‘Notturna delle Strade di Madrid’. Hoe krijg ik het voor elkaar? Ik had zelf die buurkat naar buiten moeten laten. Niet mijn vrouw. Maar we hebben niet zo’n goeie relatie, hij en ik, en als ik wat abrupt opsta dan kiest hij zijn pad langs onze opgeschoten vijgenboom, groot maar uiterst slank, waardoor hij zijn sprong in twee bewegingen moet uitvoeren. Een eerste deel tot op de wankele stam die onder zijn sprong natrilt, dan wachtend tot dat lanceerplatform stabiel genoeg is voor voortzetting richting tuinmuur. Ik ben wakker en lees dan maar. Je gelooft het niet, deze regel: “…dat alles om je heen leven is, dat alles zijn nut heeft en zijn prijs, en dat je alleen maar aandachtig hoeft te kijken om te begrijpen dat we allemaal deel uitmaken van een gigantische symfonie die elke ochtend in een sprankelende kakofonie haar eigen voortbestaan improviseert.” (Jean-Paul Dubois, De mensen leven niet allemaal op dezelfde manier, p.85). Die slaap komt nu zeker niet meer. Ongemak. Maar het is hem vergeven, die kat, en zijn baasjes en Boccherini ook, van die muziek. We zijn een gemeenschap. Met samenhorigheid, maar bijtijds ook met wrevel die we doorgaans welwillend onderdrukken. Dus… zand erover. “Dag Dikkie Dik tot de volgende keer!”

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

WiJKDiChterWoorDen

November November regent laatste restjes nazomer in de oksel van haar naam verbergt het landschap in de mist. Grauw in mismoedig licht lijkt November niet op Maart of December nergens gaat ze heen. Watergrijs in troebelijs stil snijdend winterlicht trekt het zonder aarzelen al het leven uit de andere tinten. Met liederen klagende als deze ligt het sentiment op de loer November is als een gezang van geesten die angstig over water zweven. November Oh November was het maar nooit meer November. Ricardo ANEMAET

Wim VERZELEN

Tekening: Lies VAN GASSE

Foto Jörg PYL

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Zurenborg en Congo

Een straatnaam, een vergeten geschiedenis op 3 oktober is op het mas de woord Congo staan. haaks op tentoonstelling “100 x Congo” het museumgebouw was er een geopend. naast honderd artis- paviljoen opgetrokken, waartiek hoogstaande rituele beel- in tropische waren uitgestald den en gebruiksvoorwerpen zijn waren, maskers en beelden. een er aan de muren ook historische van de drijvende krachten achter stukken te bekijken, die de band het initiatief was arthur van den tussen de stad en de voorma- nest, schepen van Financiën lige kolonie verduidelijken. zo en vanaf 1900 senator voor de hangt er op nr. 27 de plattegrond liberale Partij. in 1895, een jaar van de wereldtentoonstelling later, richt hij de Club africain van 1894 op het zuid, om en d'Anvers op. zijn naam is verrond het museum voor schone eeuwigd in de arthur van den Kunsten. Wie goed kijkt, ziet op nestlei aan de westgrens van het plein voor het museum het zurenborg. (guy PoPPe)

Van den Nestlei, een connectie op Zurenborg met Congo. Foto: Diederik van Woensel

Arthur van den Nest was een zakenman, een van de Antwerpse ondernemers die begin van de jaren negentig van de 19e eeuw ingaat op het verzoek van koning Leopold II om handelsactiviteiten op te starten met de in 1885 door hem opgerichte Kongo-Vrijstaat. Van den Nest is een van de aandeelhouders van de belangrijkste concessiemaatschappij in Antwerpen, de Anglo-Belgian Rubber Company, kortweg ABIR, die vanaf 1892 in het Evenaarswoud de rubberoogst organiseert. Hij speelt een actieve rol binnen het bedrijf, is er voorzitter van de raad van bestuur.

onmenseliJKe eXPloitatie Rubber is in die dagen vanwege de opkomende auto-industrie fel in trek. Het is een bijzonder lucratieve bezigheid. Enkele cijfers illustreren dat. In 1897 loopt de invoer van rubber in de haven van Antwerpen op tot 1879 ton. Daarop maken de rubbermaatschappijen tussen 10 en 16 miljoen frank winst. ABIR, dat instaat voor een zesde van de invoer, maakt dat jaar dus tussen 1,7 en 2,7 miljoen winst. ABIR had een startkapitaal van 1 miljoen, dat geeft een idee. In 1898 zijn haar aandelen dertig keer zoveel waard als bij de oprichting

BAKKERIJ GYBELS: OPEN OP ZONDAG Bakkerij Gybels • Dageraadplaats 9 Open elke dag vanaf 6u30 tot 17u Woensdag: tot 15u • Vrijdag: tot 14u Zaterdag: gesloten • Zondag: tot 13u Bestellingen: 03-235 53 21

zes jaar daarvoor. De maatschappij is dermate winstgevend dat de aandeelhouders het startkapitaal terugbetaald krijgen. Bij de rubberteelt genieten de concessiemaatschappijen een bijna ongebreidelde vrijheid, ze zijn als het ware een staat in de staat. Ze maken afspraken met de dorpschef over de te leveren hoeveelheid rubber en leggen eigenhandig straffen op als de dorpsgemeenschap het quotum niet haalt. Dat gaat van lijfstraffen over de gijzeling van dorpelingen tot het sturen van een strafexpeditie. Daarvoor doen ze een beroep op hun eigen militie of op de Kongolese Weermacht. De soldaten mogen bij hun optreden geen kogels verspillen. Elke kogel moet dodelijk doel treffen. Om het gebruik van de munitie te verantwoorden kappen de soldaten van elk lijk de rechterhand af. Soms dienen kogels om wilde dieren neer te schieten bij de broussejacht, een welkome aanvulling van de legerkeuken. Toch moet je als soldaat een hand als bewijs van goed gebruik meebrengen. Naast uitspattingen verklaart dat de wereldvermaarde beelden van nog levende dorpelingen, die de fotograaf hun afgekapte hand laten zien. Dat systeem heeft verregaande gevolgen. Twee jaar geleden schrijft historicus Guy Vanthemsche, hoogleraar aan de VUB : “Samen met de verspreiding van dodelijke ziekten, de volksverhuizingen, de ontregeling van landbouw en de negatieve impact ervan op de menselijke voortplanting brachten deze gewelddaden in de periode 1885-1920 een beduidende afname van de Congolese bevolking teweeg. We kunnen die terugval helaas niet precies berekenen, maar het aantal wordt geschat op meerdere honderdduizenden tot een paar miljoen mensen.” In een recent ver-

schenen boek maakt een demograaf gewag van een vork van tussen één en vijf miljoen dodelijke slachtoffers. Vanthemsche schrijft ook: “De soevereine vorst en zijn medewerkers waren wel degelijk op de hoogte van deze schendingen, die volgens huidige maatstaven (bepaling uit 1998 van het Internationale Strafhof) als ‘misdaden tegen de menselijkheid’ zouden worden bestempeld.” aFriKaans DorP Een waterpartij voor de Kongohal scheidt ze van een plek, waar volgens het plan “huttes congolaises” opgetrokken waren. Daar hadden er 144 Kongolezen hun intrek genomen, speciaal voor de tentoonstelling naar Antwerpen gebracht. Acht onder hen hebben hun verblijf niet overleefd. De ontbering tijdens de scheepsreis, het gebrek aan weerstand tegen onbekende ziektekiemen en de kille zomer hebben hun het leven gekost. Ze zijn eerst begraven op het Kiel, daarna zijn hun stoffelijke resten in een massagraf op het Schoonselhof terechtgekomen. Dank zij het onderzoek dat er voor “100 x Congo” uitgevoerd is in archieven kennen we nu met zekerheid het aantal én hun namen, Bitio, Sabo, Isokoyé, Manguesse, Monguene, Binda, Mangwanda en Pezo. De stad neemt zich voor om de acht te herdenken. Hoe ze dat juist wil doen, weet schepen van Cultuur Nabila Aït Daoud nog niet. “Het is een gevoelig onderwerp”, zegt ze, “we willen een participatief project volgen”. historisCh beseF Tussen 1810 en 1940 zijn er in WestEuropa en de Verenigde Staten 35.000 Afrikanen op tentoonstellingen en in circussen opgevoerd als bezienswaardigheid. De Arthur van den Nestlei mag de Antwerpse geschiedenis ingegaan zijn als de straat waar op 14 april 1941 fascisten tijdens een pogrom de synagoog in brand gestoken hebben, ook bij de drama’s in menselijke dierentuinen en de niets ontziende exploitatie van grondstoffen in de Kongo-Vrijstaat verdient ze een vermelding.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Hanna de Haan was artist in residence bij de foundation Veerle Rooms gedurende de hele maand augustus was de veertigjarige kunstenares hanna de haan in de studio voor grafische kunstenaars in de Cogels osylei. tegelijkertijd liep er een solotentoonstelling van haar werk op het antwerpse zuid. zij nam ook deel aan het kunstproject in de

sint-annakerk op linkeroever. Die maand trotseerde zij de hitte en de corona-uitbraak en maakte zij schetsen van antwerpen en uiteraard zurenborg voor haar project voor de zomer van antwerpen 2021. (Jörg Pyl)

Door haar solotentoonstelling, ANNA3 en haar project voor de Zomer van Antwerpen zal zij niet lang een nobele onbekende blijven in België. Geboren werd Hanna de Haan in Delft, maar ze woont nu met haar man in Den Haag. Willem Persoon (mijnheer Veerle Rooms, dichter, biograaf en voormalig journalist) dicht haar grootse talenten toe en voorspelt haar een schitterende carrière in de schone kunsten. Zij studeerde aan de Kunstacademie Constantijn Huygens, Kampen (nu ArteZ Zwolle) en Literatuur in Leiden. Daarnaast volgde zij diverse cursussen aan de Universidad Politecnica de Valencia, en nam zij deel aan een uitwisselingsprogramma met Norh Karelian Politecnic, te Joensuu in Finland.

Haar werk bestaat voornamelijk uit tekeningen en houtsneden, maar zij schuwt het experiment niet, getuige de verschillende grafische technieken zoals kartonnen print, blauwdruk of een combinatie van print en wrijving, collage en tekening. Dikwijls combineert zij ook twee diverse tekeningen of afdrukken met elkaar om tot een bevreemdend geheel te komen met ongekende verbanden. Qua thematiek gaat het meestal over stadsgebouwen en constructies. Zij is geïntrigeerd door de snelheid waarmee alles verandert. Naast haar artistiek werk schrijft zij ook nog voor kunsttijdschriften. Het was trouwens bij die gelegenheid dat zij Veerle Rooms leerde

De hittegolf houdt Hanna niet tegen om te schetsen. Foto: Jörg PYL

kennen. Het klikte tussen hen en zo kwam het dat Hanna de Haan zowel meewerkte aan ANNA3 als dat zij artist in residence werd van de stichting. Chaos Omdat haar passie voor gebouwen mij intrigeert, vraag ik haar naar het waarom. Terloops verneem ik dat haar vader architect is, maar dat heeft volgens haar niets met haar voorliefde voor gebouwen te maken.

Schets spoorwegtracé door Hanna. Foto: Jörg PYL

Hanna de Haan: “Architectuur en vooral het ontstaan van gebouwen boeien mij enorm omdat het plekken zijn waar iets verandert. Dat wil ik dan vastleggen, vooraleer alles weer anders is geworden. Zelf vind ik steigers mooi, ze lijken veilig en ze geven structuur aan een chaotische plek. Maar ze sluiten ook het gebouw op zodat er helemaal geen vrijheid meer is. Dat betekent voor mij

het spanningsveld tussen vrijheid en chaos in de chaos, maar vooral structuur. Daarom heb ik in augustus vooral die plekken in beweging geschetst, maar niet uitsluitend. Uiteraard vonden de stelling tegen de toren van de kathedraal en ook de vijf bruggen van Zurenborg een bijzondere plaats in mijn schetsboek. Die schetsen ga ik later verwerken in houtsneden, allicht zoals ik gedaan heb voor Den Haag.” Voor Museum Mesdag in Den Haag (Scheveningen) maakte Hanna de Haan een werk van veertig meter lang en twee meter veertig hoog. Het bestaat uit houtsneden, niet de afdruk maar de houten panelen zelf, gebaseerd op zichten van Den Haag. Die bestaan uit twintig even grote panelen die in cirkelvorm zijn opgesteld, zodat je er als toeschouwer door kan lopen. Het is de bedoeling dat Hanna de Haan een soortgelijk project gaat uitwerken voor de Zomer van Antwerpen 2021. Daarna plant zij een gelijkaardig project in Brussel, om ten slotte beide steden met elkaar te verbinden. Om naar uit te kijken. In de tentoonstelling ANNA3 op linkeroever (zie onze vorige krant) zijn acht van de twintig panelen te zien. Deze tentoonstelling loopt nog tot 08.11.2020. Normaliter is de fotoshoot geen item voor het artikel en had het artikel hier moeten eindigen, maar deze keer was de fotosessie wel van belang. Voor onze lezers mochten de schetsen van Zurenborg, de bruggen, de cafés en de kerk in primeur getoond worden. Omdat ook de artiest op de foto moest, werd besloten haar tijdens work in progress te fotograferen. Terwijl de fotograaf verschillende hoeken uittestte om haar in beeld te brengen, ontstond voorwaar een volwaardige schets van de twee iconische watertorens langs de spoorlijn. meer inFo https://hannadehaan.nl www.anna3.be www.foudation-vr.be

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Marktkramers met mondmask

omdat mondmaskers op de markt al een tijdje verplicht zijn, vroegen wij de marktkramers hun mening over h eventuele hinder van deze beschermende kledij. soms kwamen wij nog andere nieuwtjes te weten. (Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s en tek

andre Cateilao van het Portugese kraam tasca mobil met allerlei lekkers zoals rauwe hesp, empanadaâ&#x20AC;&#x2122;s, wijn en de verleidelijke pasteis de nata vindt de maskers moeilijk om mee te werken, maar wel belangrijk om ons te beschermen. Hij ondervindt er last van. Zo is de communicatie met anderen moeilijker geworden, zowel om de klanten te verstaan als om zichzelf verstaanbaar te maken. Door het langdurig dragen van maskers kreeg hij ook uitslag aan de oren.

Frank masuy van het kaas-, quiches- en lasagnekraam vindt de m gesel maar wel nodig, tenzij men de nodige afstand kan beware gevaarlijk en wij moeten er het beste van maken. Hij ondervindt g maar is wel opgelucht als hij het na de markt kan afzetten. Maa vergelijking met de mensen uit de zorg die dat uren zonder te ophouden.

Patrick steiner van het hamburger- en broodjeskraam vindt dat wij in het nut van de maskers moeten blijven geloven. Corona is veel meer dan een griepje. Maar ieder zijn mening, voegt hij er diplomatisch aan toe. Hij ondervindt wel dat hij sneller moe is en ook het praten met masker gaat wat moeizamer, maar het woord hinder is iets overdreven. De toekomst zal het nut van de maskers bewijzen en wij mogen niet vergeten dat de virologen slimmer zijn dan wij allemaal.

Caylar Yakup van olijfje mediterrane en superfoods ziet eigenlijk niets positiefs in de maskers. In een marktkraam is er voldoende afstand van de klanten en hij staat alleen in zijn kraam. Maar ja, het is verplicht voor klanten en verkopers, dus draagt hij een mondmasker. Maar wanneer hij dichter bij de klanten komt, zijn de maskers wel degelijk noodzakelijk. De mondmaskers bemoeilijken wel de verstaanbaarheid van zichzelf en de klanten.

biobakker Jacques Cochez en zijn dochter lara vinden niet dat de maskers storen. Ze helpen tegen het virus. De hinder van de maskers zit volgens Jacques vooral tussen de twee oren. Helemaal in het begin, was het even lastig, maar na een tijde niet meer. Hij ziet de nadelen van de mondmaskers vooral voor oudere mensen die minder goed horen en die hierdoor niet meer kunnen liplezen.

tim moge geco dan w wann en dr alcoh

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

kers

het nut en de kst Jörg PYl)

Het groentekraam van hal is het grootste van de markt, zowel qua lengte als qua decibels en krijgt daarom meer dan één foto. Alleen de twee broers Jurgen en gunter willen op de foto. De twee dames duiken vlug weg als ze de camera zien. Aandringen heeft geen zin. Gunter vertelt ook dat zijn moeder Lisette er niet bij is. Met haar vierentachtig jaar is op de markt staan te gevaarlijk voor haar in covidtijden. Maar zij mist de markt wel. Jurgen Van Hal (1) heeft zich een heel plezant masker aangeschaft, voor de kinderen. Beiden beseffen het nut van mondmaskers voor de gezondheid van klanten maar vinden de warmte wel lastig. Gunter merkt dan weer op dat bij het fysiek zware werk zoals het in- en uitladen van de vrachtwagen de maskers zijn ademhaling bemoeilijken.

mondmaskers een en. Covid is heel geen fysieke last, ar dat is niets in drinken moeten

Bij viskraam roland Castermans wordt met drie vlijtig doorgewerkt. Veel tijd om te praten is er niet. Echtgenote Carine stelt zich pragmatisch op, het is verplicht en dus doen we dat. In de achtergrond schuift zoon Randy (18) even het masker onder zijn kin om een slokje te drinken.

van Kazen tim vindt dat als het masker het enige is dat verplicht is om te en werken, hij dat gaarne doet. Hij vindt wel dat er duidelijker over moet ommuniceerd worden, op de ene markt is een masker verplicht, op een andere weer niet. Wanneer de markt een halve dag duurt, valt de hinder best mee, maar neer hij een hele dag op de vogelmarkt gestaan heeft, heeft hij wel een droge keel rinkt hij meer water. Maar hij heeft dan weer meer last van de ontsmettingshol die de huid van zijn handen uitdroogt.

grill shop en kip aan het spit is een nieuwkomer op de donderdagmarkt. nico gonzalez kreeg zijn plaats op de markt van de vorige kippenboer, die een goede vriend van zijn vader is. Hij vindt de maskers heel irritant, zeker bij warm weer en de hitte van het grillen van de kippen. Hij kreeg er keelpijn door en pijn achter zijn oren. Het was zelfs zo erg dat hij zich liet testen op corona bij zijn huisarts, maar die kon hem geruststellen. Door het zweten onder de maskers raakten zijn keel en gezichtshuid geïrriteerd.

Helaas is een van drukste kramen van de markt, de voortreffelijke slagerij, door enthousiaste vrouwen gerund, er op de dag van fotosessie niet. Het werd een donderdag zonder vlees voor veel Zurenborgers. Geen foto dus. Jammer.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Schrijﬂust en het ontwerp van rituelen

Op de kofﬁe met Michaël Brijs en Nikkie Van Lierop hoffelijk vult hij de lange houten tafel van de koffiebar met slaatjes en pistolets. We bevinden ons in het groen Kwartier, waar het zelfs op deze septemberdag nog zomer is, waar tot diep in de namiddag gebruncht mag worden en waar michaël brijs in de ogen kijkt van nikkie van lierop. ze hebben wel wat gemeen, deze twee. hij is een passant in de cafés op het plein, zij een trouwe bewoner van de buurt. beiden komen ze uit de muziek: michaël brijs met cultgroep the valerie solanas, van lierop met onder andere Praga Khan. ze hebben zelfs samen opgetreden met de bronstige bazooka’s, weet van lierop te vertellen. maar nu dus, voor het eerst, een boek. ‘hebt ge mijne smartlap al gezien?’ vraagt van lierop terwijl ze een weerbarstig stuk bloemkool op haar rieten vorkje probeert te prikken. ik moet glimlachend denken aan het filmpje dat mij eerder die week door de uitgeverij werd toegestuurd en waarin van lierop op de muziek van stef Kamil Carlens een heel ander lied zingt dan we van haar gewend zijn. michaël kijkt veelbetekenend: ‘ik heb zelfs uw boek gelezen.’ ‘en?’ vraagt ze. ‘liefde komt uit je hart, niet uit je tieten’, debiteert hij, ‘Dat is mij bijgebleven’. ze grinniken. het wordt een gesprek over dominante vrouwen en kwade geesten, over schrijflust en nieuwe rituelen. (lies van gasse)

Michaël Brijs en Nikkie Van Lierop in het Groen Kwartier. Foto: Luc PANDELAERS

NIKKIE VAN LIEROP TE DOM VOOR DE DUIVEL Nikkie van Lierop toerde de wereld rond met bands als Lords of Acid, Praga Khan en Darling Nikkie. Verder heeft ze als auteur enkele erotische verhalen op haar palmares en het boek over de menopauze dat ze samen met Fleur van Groningen publiceerde. In Te dom voor de duivel, haar romandebuut, volgen we de zingende Anna die furore maakt in de cabarets van Berlijn, maar uiteindelijk zwanger naar haar geboortegrond moet terugkeren. Na de bevalling begint ze een nieuw leven dat haar langs smoezelige theaters, duistere cafés en uiteindelijk de rosse buurt van Antwerpen leidt. Een roman met in de hoofdrol zowel de Amsterdamse Jordaan als de Antwerpse kroegen. En Tante Leen!

MICHAËL BRIJS – NACHTBOUWER Michaël Brijs is als zanger van The Valerie Solanas veelvuldig in de Europese clubs en op festivalpodia te zien. Het is een publiek geheim dat hij ondertussen al jarenlang werkt aan dit aanbevelenswaardige debuut. In dit magisch-realistische boek staat een architect op het punt de grootste opdracht van zijn carrière in de wacht te slepen: een innovatief public-private complex dat zowel een school als een winkelcentrum moet herbergen. Maar zijn gemoedsrust gaat aan het wankelen wanneer hij wordt geplaagd door herinneringen aan zijn jeugdjaren: vechtpartijen, sirenes, dodelijke slachtoffers. Alleen weet hij niet meer wie

er nu precies doodging. En hoe heeft die onhandelbare scholier het in godsnaam tot architect geschopt? Hoe meer hij zich herinnert van de turbulente nachten, de merkwaardige dromen en de zonderlinge ﬁguren die zijn adolescentie kleurden, hoe meer de volwassen architect worstelt met de wereld en met het beton. Alles leidt terug naar de fatale nacht die hem heeft gemaakt tot wie hij is.

ik wilde schrijver worden of zangeres, één van de twee. zangeres oF sChriJver NVL: Als we opstelletjes moesten schrijven, moest ik het mijne altijd voorlezen. Maar ik was ook geïnteresseerd in kleinkunst. Ik wilde schrijver worden of zangeres, één van de twee. Maar in de periode van Praga Khan en Lords of Acid zat ik meer in de New Beat en de techno. Dat was eigenlijk helemaal niet mijn ding. MB: Een groot succes wel. NVL: Ja, maar ik haalde weinig voldoening uit wat ik deed. Nu ik een roman heb geschreven, merk ik dat dit toch veel meer is wat ik wil doen. Ik heb wel veel geleerd uit die periode, maar het leven van een popster is toch ook niet allemaal rozengeur en maneschijn. Nu ja, over het zingen: ik wilde altijd al een smartlap schrijven. MB: Vanwaar eigenlijk die voorliefde voor schlagers? NVL: Schlagers? Pas op hé, dat doet mij te veel aan Duitsland denken. Ik hoor liever de term smartlap. Welja, ik werd vroeger vaak meegesleept met mijn moeder naar de kroegen van de Jordaan. En daar was die muziek zo belangrijk. (zucht) De Zeedijk in Amsterdam, die is dus onherkenbaar veranderd. Ik was daar onlangs nog met Jeroen (Olyslaegers, haar echtgenoot – nvdr) toen die daar op residentie was en toen hebben we daar de kroegen afgeschuimd om research te doen. Ook daar is het idee ontstaan om zelf een smartlap te schrijven. Jeroen en Stef (Kamil Carlens – nvdr) hebben die op een avond bij ons thuis geschreven en kijk, daar gaan we.

tante leen, de nederlandse volkszangeres uit de jaren ’60 tante leen MB: Het nummer lijkt me erg beïnvloed door Tante Leen, de Nederlandse volkszangeres uit de jaren ’60 uit de kringen van onder anderen Willy Alberti en Johnny Jordaan. NVL: Is ook zo. De muziek van Tante Leen is heel belangrijk geworden voor mijn boek. Ik zal je vertellen hoe dat komt. Ik was een scène aan het uitschrijven over Anna’s moeder.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Anna is het hoofdpersonage van mijn boek. Wanneer haar vader wordt neergeschoten op de Dam, trekt haar moeder naar een helderziende. Een knots-gekke scène is dat, want die gast zoekt op zijn transistorradio naar de stemmen van de doden (lacht). En ze zitten dan te wachten en te wachten. (zwijgt even) En dan ineens klinkt tussen al dat gekraak Rode rozen van Tante Leen. Hilarisch! Nu goed, gaandeweg is Tante Leen een rode draad gaan vormen in mijn boek, als een soort engel die Anna bijstaat als ze zelf gaat optreden. MB: Mogen we zeggen dat Tante Leen jouw idool is? NVL: Eerst niet, maar dat is ze door het schrijven van dit boek wel geworden.

Wat vind je van nonnen? Dominante vrouwen MB: Ik ga eens een vraag stellen, hé. Wat vind je van nonnen? NVL: Pardon? MB: Het valt me op dat het vaak over problematische verhoudingen gaat met dominante vrouwen. De moeder van Anna bijvoorbeeld. NVL: Dat is inderdaad heel herkenbaar. Ik heb lang geen kinderen gewild omdat ik bang was om de agressieve relatie met mijn eigen moeder te kopiëren. Dat is trouwens ook de reden dat mijn zoon niet bij mij woont, maar bij zijn vader in Israël. Maar goed, die nonnen... Ik heb op internaat gezeten van toen ik tien was. Daar was een zuster, zuster Florentine, en die was heel gemeen. Tot ik op een dag eens een scheet liet (lacht). Ik keek haar aan en zij bestierf het. Vanaf toen was het ijs gebroken. Ik kreeg dan al eens een pannenkoekske. Maar meestal had ik alleen maar last met de nonnen. Dat kwam omdat mijn moeder zo’n opvallende, flamboyante, uitdagend uitziende vrouw was. En omdat ik linkshandig was. MB: Ik ook. Nog iets dat wij gemeen hebben. Links is in het Latijn trouwens sinister. Dat verwijst naar de duivel.

Een boek over reiki-meester Usui De zottin van Zurenborg MB: Ik herinner mij ook dat jij een meer dan gemiddelde interesse hebt in esoterie. Bij mij is die interesse er pas door de muziek gekomen. Eerst deed ik Germaanse, dat sprak vooral de ratio aan. En toen ik aan het conservatorium zat, veranderde dat. NVL: En ik werd net getriggerd door een boek. Een boek over reiki-meester Usui. Ik ben ingewijd door een koppel dat de kleindochter van Usui nog heeft gekend. Daarna kwam ik onder andere met het sjamanisme in aanraking. Plots bevond ik mij ergens naakt in een zweethut… (en dan tegen mij) Maar schrijf daar maar niet te veel over, anders word ik ineens de zottin van Zurenborg. NVL: Toen ik Jeroen ontmoette, bleek die interesse in esoterie iets gemeenschappelijks. We hebben samen een bedrijfje opgericht, De Zielhouderij.

We hebben samen een bedrijfje opgericht, De Zielhouderij We ontwerpen nieuwe rituelen voor mensen, rituelen die passen in deze tijd, die mensen verbinden… Ik heb zo zelf bijvoorbeeld eens op de Meir gestaan in een performancekostuum om mijn demonen te bezweren. Ook dat kan een ritueel zijn. En ik geef ook workshops stembevrijding, waarin ik mensen leer om hun innerlijke kind te vinden, het totemdier dat in hun DNA verscholen zit.

Agentschap Plantin en Moretuslei 118 • 2018 Antwerpen Tel : 03/224.84.40 • E-mail : AG047076@mandat.belfius.be

Mijn depressie en wat ik toen heb gedaan om daar uit te komen Een trilogie NVL: In mijn geval heeft SM me bevrijd. Ik kampte met een depressie en toen heeft iemand mij gezegd: ‘je moet SM-meesteres worden.’ SM zit vol met rituelen. Ik heb dat dan een korte periode gedaan. Daar wil ik het in mijn volgende boek trouwens over hebben: mijn depressie en wat ik toen heb gedaan om daar uit te komen. Dat wordt mijn tweede boek. Eigenlijk wil ik een autobiografisch geïnspireerde trilogie schrijven. Deel drie zou dan meer over mijn leven in de muziek gaan.

Eerder een soulmeisje dan een technofreak Bill Withers Heel toepasselijk klinkt op de achtergrond van dit gesprek Bill Withers: the sunlight hurts my eyes / and something without warning, love / bears heavy on my mind. Terwijl ik zachtjes meeneurie, kletsen de twee lustig verder. Dat ze eerder een soulmeisje is dan een technofreak, dat ze benieuwd is naar zijn binnenkort (eind september – nvdr) te verschijnen debuut over die delinquente architect uit Hoboken en ook, ja, dat het lekker is zeg. De lege doosjes worden in elkaar geschoven.

Schrijven is toch nog meer creëren NVL: Schrijven is afzien, dat weet jij toch ook? MB: Ja, maar ik houd persoonlijk wel meer van de eenzaamheid van de schrijver dan van al dat gedoe in de muziek. Het eindeloze wachten, het georganiseer, de soundchecks uren van tevoren. Schrijven is toch nog meer creëren. NVL: Ik vind het geweldig om dit boek geschreven te hebben. Maar tijdens het werken aan zo’n boek? Je bent altijd alleen… Ze kijkt hem een beetje duivelachtig aan. NVL: … en als je geen inspiratie hebt, ben je gejost!

Kantoorhouder Michiel Clippeleyr en zijn team heten u welkom bij de bank in uw wijk.

Belfius Bank NV, Pachecolaan 44, 1000 Brussel – IBAN BE23 0529 0064 6991 – BIC GKCCBEBB – RPR Brussel BTW BE 0403.201.185 – FSMA nr.19649

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Interview met Karolien Poels, Professor Sociale Media

EEN DESKUNDIGE KIJK OP SOCIALE MEDIA EN LIEFDE VOOR ONZE GAZET spelen modes mee in het gebruik van sociale media? Zeker, een tijd geleden zag je een hele shift naar Instagram omdat dat minder tekstgebaseerd is dan Facebook, daar staat het beeld centraal en je ziet dat mensen daar naar overhellen. Sommige mensen vinden op Instagram meer hun ding. Mode, lifestyle… over hoe ze gekookt hebben. Dan is het belangrijk dat je het kunt tonen. En dat trekt. Het probleem bij Facebook is ook de hoeveelheid reclame. Als je echt eens door je Facebook scrolt dan zie je hoeveel gesponsorde berichten daar eigenlijk tussen staan. Dat is geen content die van je vrienden komt of netwerk, maar wel toegespitst is op onder andere jouw zoekgedrag op websites. Daardoor kunnen mensen toch hun privacy geschonden voelen, het is een soort indirecte privacygevoeligheid wat ze dan ervaren. (en dat kan ook helpen om Facebook de rug toe te keren).

De argwaan groeit toch? ook met actuele signalen. Ja, maar die argwaan is toch minimaal. Wij (als onderzoekers) schrikken daar toch van. In de literatuur is dat beschreven als ‘privacy paradox’ d.w.z. contradictie tussen attitude en gedrag. Er is een grote privacygevoeligheid als je het mensen op de man af vraagt, maar kijk naar hun concreet gedrag en dan zie je dat dit gedrag niet meteen overeenkomt met die uitgesproken gevoeligheid. Dat is echt iets waar we mensen bewust van moet maken. Ze handelen impulsief, zeker ook als ze ‘onder druk’ staan… (tijd of sociale druk). Maar wat ik ook merk is dat jongeren heel gewoon opgroeien met die media en ze het zelfs beter kunnen controleren dan generaties voor hen, die er niet mee zijn opgegroeid. Jongeren van nu zijn beter gesocialiseerd om er goed mee om te gaan, mede dankzij de aandacht voor mediawijsheid op school. Jongeren zouden wat wij lezen als ‘pestgedrag’ gemakkelijker kunnen interpreteren als ‘drama’, als theater? Soms klopt dat voor een deel, maar blijft natuurlijk dat er ook echt pestgedrag is, dat mogen we niet negeren. Maar inderdaad er is bijvoorbeeld ook onderzoek gedaan naar jezelf cyberpesten. Omdat dat vaak een manier is om jezelf in de kijker te plaatsen of om aandacht te krijgen. Maar we moeten daar heel voorzichtig mee zijn. Het kan aanleiding geven tot vergoelijken. Terwijl dat

pestgedrag echt wel ingrijpend is. Er worden vaak ook subtiele en geslepen manieren gebruikt om mensen pijn te doen. Cyberpesten gebeurt niet face to face, daardoor is men minder geremd. Online disinhibition effect noemt men dat. Je bent minder geremd: je ziet degene die je beledigt niet fysiek voor je en je kunt zelf ook gemakkelijker gaan lopen. Mensen die in het gewone verkeer geen gemene dingen zouden durven zeggen, doen dat nu online wel. Kan je dat indijken? We hebben ooit een game gemaakt om omstaanders bij cyberpesten tools en kennis te geven om in te grijpen. Er wordt veel gecyberpest, en je hebt de grote groep van omstaanders die een belangrijke rol kunnen spelen (die denken: ‘Dat zijn mijn zaken niet’, of ‘Ik kan hier toch niets aan doen’). Maar in feite kunnen ze heel bepalend zijn: om een slachtoffer te troosten ... maar ook bij het stoppen van een dader. We hebben zo’n game ontwikkeld waarbij ze al spelenderwijs leren om toch invloed te hebben. We hebben dat getest met een randomized controlled trial (met een controlegroep is dat) in twee scholen en dan zag je dat het effect had, ook op langere termijn op het afremmen van pestgedrag. Dat vind ik persoonlijk het interessantste. De risico’s van online gedrag vaststellen en dan bij middelen van technologie antwoorden zoeken om deze in te dijken of op te lossen. bepalen sociale media het gedrag van mensen? Bij die sociale media gaat het heel erg om jezelf in de kijker zetten. Mensen geven veelal het beste van zichzelf prijs, wat voor anderen lijkt of alles perfect is. Bij hen is dat niet zo en ze voelen zich daardoor slecht. Zeker bepaalde persoonlijkheden die al de neiging hebben om zichzelf te vergelijken met anderen. Anderzijds zie je ook een tegenbeweging op sociale media. Dat zie je bij jongeren en jongvolwassenen op Instagram, waar ze hashtags gebruiken als #bodypositivity of #nomakeup, dat heb je wel. Daarnaast is er ook het fenomeen van de “filterbubbel”: steeds dezelfde mensen op sociale media, zoals bijvoorbeeld Twitter, volgen gelijkgezinden en ook door het aanbevelingsalgoritme worden ze steeds aangetrokken door dezelfde meningen en levensvisies. Op die manier worden ze steeds meer versterkt in hun eigen opvattingen. Andere meningen en visies dringen minder

Karolien Poels even niet virtueel. Foto: Wim VERZELEN

door want je zit breed opgesloten in dat eigen circuit. Maar dat was een vaststelling van zo’n twee jaar geleden. Daar komt men nu ook weer van terug. Die versterking van de eigen mening zou dus toch niet zo sterk zijn. De hypothese van die “filterbubbel”, heeft men nagegaan en gezien dat men nog wel degelijk in contact komt met andere meningen etc. Als er diversiteit genoeg is in je ‘offline netwerk’ dat ook het geval zal zijn in je ‘onlinenetwerk’ en omgekeerd. Er is de school, het werk, de traditionele media die de opgeslotenheid relativeren. Gelukkig maar. en generaties gaan ook anders om met de sociale media? Zeker, ik heb twee kinderen, zeven en negen en die zitten op Tiktok, heel afgeschermd en op mijn account, maar ze willen dat doen. In de lockdown hebben ze zo hard gezeurd… Onze generatie denkt: ‘Wat zien ze daar in, het zijn altijd dezelfde dingen?’ Maar het trekt hen aan. Er zijn wel wat studies gedaan (Masterstudenten laat ik dat aanpakken), over hoe ouders daarmee omgaan. En daar zie je verschillende stijlen. De ‘autoritaire stijl’: Eén uur maximum, of helemaal geen tablet en dat spel zeker niet. Daartegenover heb je meer de ‘onderhandelingsstijl’ (meer overleggen) waarin je meer de leeftijd van het kind mee laat bepalen. Dat zou ik zelf ook wel aanraden. En niet persé op de tijd focussen, niet te problematiseren. Maar dit gaat over schermgebruik. Als je social media en schermgebruik te veel problematiseert, dan krijgt iedereen daar stress door en dat is niet de bedoeling. Dat neemt niet weg dat je mee in gesprek moet gaan. Ik krijg soms vragen van bevriende ouders.. Die kinderen, die games?

Mijn antwoord: ‘Voor zover die kinderen interesse hebben om met hun vrienden te spelen en af te spreken en hobby’s te doen is het niet gevaarlijk.’ Er wordt eigenlijk veel onderzoek gedaan tegenwoordig over ‘digital wellbeing’. Daar komen eigenlijk nergens rechtstreekse verbanden uit tussen het aantal uren scherm en welbevinden. Er zit wel relatie in, maar die wordt altijd mee bepaald door andere factoren. toch is het zo dat schermtijd afhoudt van andere dingen, sporten, lezen… Ja en daarom is het zo nodig dat alles wat in balans is. Als een kind sneller begint te eten of geen dessert meer wil omdat het naar zijn scherm wil is dat een signaal. Dan moet je ingrijpen, maar de tijd an sich is geen probleem. Kinderen ploffen in de zetel na een drukke schooldag, en wat is dat? Dat is verstrooiing zoeken, aan niets denken… Als je dan als ouder thuiskomt en je moet nog allerlei huishoudelijke taken doen dan heeft het geen zin om je druk te maken. Want je hebt zelf al stress… Ik zou aanraden om daar allemaal een beetje chill in te zijn. Het heeft niet allemaal zo’n grote impact … maar je moet wel alert zijn voor bepaalde signalen. Die hele toestanden over excessief gebruik en fout gebruik, geeft extra angst bij ouders. Zeker nu, die sexing etc. en grooming waarbij volwassenen kinderen gaan benaderen dat geeft wel angst. Zeker omdat je ziet dat – ik heb het vooral over meisjes, maar je ziet het bij jongens ook – dat die lichaamscultuur een grote rol speelt op sociale media en dat zie je al van jonge leeftijd dat ze hun lichaam beginnen tonen. Daar is op zich niet

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

per se iets mis mee… Maar daar is natuurlijk die keerzijde. Verkeerde mensen op het net, is een realiteit. Die online grooming… Waar wij de laatste tijd veel naar kijken is dat er inderdaad risico’s zijn aan de technologie maar dat die technologie ook juist kan ingezet worden om die risico’s te beperken of te voorkomen. Taaltechnologen kunnen bijvoorbeeld in chatgesprekken automatisch detecteren waar volwassenen zich online voordoen als kinderen. Want onbewust gaan volwassenen een andere grammatica, andere taalstructuur gebruiken. Ze verraden zich. En daar zijn nu taaltechnologen mee bezig om te kijken of ze hen kunnen betrappen, zeg maar. In ons eigen onderzoek zoeken we ook naar wegen om jongeren te laten nadenken vooraleer ze iets potentieel kwetsend zouden posten. We hebben bijvoorbeeld reflectieve interfaces gemaakt, die inhoud gaan herkennen vooraleer een bericht gepost wordt. We hebben dat getest voor online sexual harassment: Meisje post een foto waar ze nogal sexy op staat. Iemand wil daar op reageren met ‘Gij slet’… Dan willen we dat, terwijl dat bericht wordt ingetypt maar nog niet gepost, een waarschuwing laten verschijnen in de trant van ‘Zou je dat wel doen?’ Zoiets als een spellingscorrector met rode onderstreping. Signalen van ‘Je ouders kunnen dit ook lezen’ of ‘Dit bericht wordt door zoveel mensen gezien’. We proberen dan zoveel nudges (gedragspsychologische motivatietechnieken waarbij mensen subtiel worden gestimuleerd om zich op een gewenste wijze te gedragen WV) uit om na te gaan wat het beste werkt. We hebben dat in een experimentele setting getest en we zagen daar wel wat afname van impulsief gedrag, van intentie om te posten. Maar ja als je dat echt wilt implementeren is bijkomend onderzoek nodig… Instagram heeft dat idee van reflective interfaces nadien voor een stukje toegepast. Dat is wel leuk om te zien. Maar ja, jongeren gaan dan andere taal gebruiken die het systeem niet herkent, of ze gaan het omzeilen, of het is een soort risicogedrag van ‘ik durf net wel’… Dat adolescentenbrein is complex. Er zullen altijd risico’s blijven, dat hoort erbij. Moeten ouders zelf social media in de vingers hebben? Wat belangrijk is? Met kinderen overleggen… Ook overleggen wat ouders zelf posten. Er zijn ouders die misschien te gemakkelijk zelf het leven van hun kind online zetten, terwijl dat kind daar misschien geen weet van heeft of dat liever niet heeft. Je mag daar gerust ook over praten. De impact van kranten, zeker van de papieren krant vermindert. Een onomkeerbaar gegeven en wat met onze wijkkrant? Ik denk dat het heel belangrijk is om te blijven inzetten op die traditionele papieren wijkkrant. Het is een van de kleine dingen die mee tot een gemeenschapsgevoel kunnen leiden. Wij zijn allemaal van Zurenborg en lezen over onze buurt. Meeste mensen gaan daar uit zichzelf niet op zoek naar. Een Facebookpagina als alternatief voor de papieren wijkkrant zou je dagelijks moeten onderhouden. Mensen vinden dat prettig: de GvZ in de bus, ze ligt op tafel… Ik vind dat persoonlijk heel belangrijk voor het community gevoel dat het een papieren krant blijft. Je hebt nog altijd mensen die niet dagelijks of zelfs nooit op sociale media zitten. Sommige oudere mensen bijvoorbeeld, voor hen is zo’n krant nog extra waardevol. Maar anderzijds helpt het om jongeren mee te socialiseren. Zo kwam er ook veel negatieve reactie bij het stoppen met de papieren A-krant. Ik denk dat één van de beperkingen van sociale media is dat je minder met dingen in aanraking komt die je niet verwacht of waar je

niet naar op zoek was. Zo’n krant kan dat wel. Dat wist ik nog niet. Het is belangrijk voor de democratie dat gemeenschapsgevoel: het gevoel hebben iets gemeenschappelijk te hebben. Het is een steentje. De actualiteit, waar zet u met onderzoek op in? In de coronatijd zijn de sociale media zeker een hulp geweest om verbonden te blijven met elkaar. In het begin ook met de lockdown waren mensen wat angstig en is er veel humor gebruikt om met de dreiging om te kunnen gaan. Via Whatsapp gingen de grappigste filmkes rond. Dat heeft wel geholpen. Ik ben nu een beetje bang voor de andere kant. Al die conspiracyverhalen, en die antivaxxers die nu vrij spel krijgen en de ruimte om te gaan beïnvloeden. Dat is niet ongevaarlijk. Het heeft altijd twee kanten. En voor de directe toekomst? In de context van de coronacrisis kan ‘vaccintwijfel’ dus een probleem worden. Wereldwijd is er een wedloop van wie het snelst dat vaccin zal hebben, maar dat strookt

niet met het idee van mensen over een vaccin. Dat duurt jaren, moet grondig worden getest. Daardoor ontstaat er scepsis en dat is voedsel voor een anti-beweging. Het is niet abnormaal dat mensen een beetje beginnen te twijfelen, maar die twijfelaars worden nu bewerkt. Die zoeken op het net en komen zo ook bij de antivaxxers terecht. We hebben een project ingediend om te zoeken naar ‘waar zitten die op sociale media’, ‘welk taalgebruik hanteren ze’, ‘welke beelden gebruiken ze’. Om die snel op te sporen en dan te kunnen ingrijpen. Niets doen is gevaarlijk. Want als er onvoldoende bereidheid is om het vaccin te gebruiken dan bereiken we die groepsimmuniteit niet. Gelukkig nemen de grote spelers zoals Facebook ook hun verantwoordelijkheid en krijgen de antivaxxers niet zomaar vrij spel. Dit is een interdisciplinair project met de virologen, taaltechnologen etc. Je hebt elkaars expertise nodig. Daar haal ik het meest voldoening uit. Niet enkel problemen bestuderen maar er ook iets aan doen. Wim Verzelen

Bio Prof. Dr. Karolien Poels, UA Karolien Poels is hoogleraar Strategische Communicatie en Persuasieve Technologie aan het departement Communicatiewetenschappen van de Universiteit Antwerpen. Momenteel is ze departementsvoorzitter. Haar onderzoek spitst zich toe op o.a. online reclame, gezondheidsbevordering en sociale media. Hoe wordt technologie ingezet om mensen te beïnvloeden? Hoe kunnen consumenten of gebruikers begeleid worden om risico’s van onbewuste sturing te hanteren? Hoe beïnvloedt reclame mensen op manieren die ze niet willen. Ze deed onderzoek naar verdoken of sluikse reclame op het internet: herkennen mensen dat als reclame, zien ze de labels… worden ze erdoor beïnvloed? Maar nu is ze eigenlijk ook aan het kijken hoe een journalistieke redactie staat tegenover verdoken vormen van reclame in online kranten en tijdschriften, met artikels die lijken of ze een bepaald standpunt doorlichten, maar eigenlijk vanuit een bepaald merk geschreven zijn. Zelf woont ze niet langer meer in de buurt, maar haar kinderen gaan hier nog wel naar school en ze houdt een grote affiniteit over voor deze wijk. Daarom was ze ook meteen bereid voor een interview op het moment van een drukke start van het nieuwe academiejaar.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Recensie van de nieuwe dichtbundel van Annemarie Estor ooit vroeg een jonge dichteres aan onze hoofdredacteur of het niet mooi zou zijn om in elk nummer van de gazet van zurenborg een gedicht te publiceren. swa Collier dacht na en stemde toe. sindsdien heeft zurenborg een wijkdichter en annemarie estor was de eerste. geen slechte gok, want in mei verscheen haar vijfde zelfstandige dichtbundel De bruidsvlucht. Daarnaast waren er samenwerkingen met andere dichters en cureerde zij samen met Joke van leeuwen een dichtbundel van gevluchte dichters voor uitgeverij P. De bruidsvlucht verscheen in mei van dit jaar. (Jörg PYl)

Annemarie Estor presenteert haar nieuwe dichtbundel. Foto: Lex VAN DER WAGT

Amper twee jaar na het verschijnen van haar ‘crime poem’ Niemandslandnacht verrast Annemarie Estor met een nieuwe dichtbundel. De bruidsvlucht oogt anders dan de drie vorige bundels en sluit in zekere zin weer aan bij haar eerste bundel Vuurdoorn me, waarvoor zij de Herman de Coninck debuutprijs ontving. Vuurdoorn me bevatte eerder ‘klassieke’ gedichten van een normale lengte, terwijl zowel De oksels van de bok (Herman de Coninckprijs), Dit is geen theater meer en Niemandslandnacht eerder lang uitgesponnen verhalen in dichtvorm waren. Vooral de twee laatste dichtbundels waren uitgesproken duister, dreigend en haast apocalyptisch. Tussen de regels en in de verzen weerklonk een duidelijk engagement voor een rechtvaardigere wereld waar alle mensen gelijkwaardig zijn. zo boven zo beneDen In De bruidsvlucht is dat engagement ook aanwezig, maar de fragmentarische verhaallijn van de vorige bundels ontbreekt of is nog fragmentarischer dan in de twee vorige bundels. Uiteraard zijn de virtuoze taal en de soms zeer verrassende beelden die wij van haar vorig werk kenden gebleven. Achterhalen waar het uiteindelijk over gaat, ook al vallen woorden als brexit en dividenden, lijkt niet altijd eenvoudig. Toch geeft Annemarie haast speels enkele tips in het gedicht ‘De dag dat ik besloot parfumeur te worden’ in volgende verzen: “En ik zong:/ Niemand weet, niemand weet,/ dat ik Hermes Trismegistus heet.” Van deze mythische figuur, bekend van werken over gnosis, alchemie, magie en occultisme, is de spreuk ‘Zo boven, zo beneden’ bekend. Dat wil zeggen: de microkosmos is een spiegelbeeld van de macrokosmos en omgekeerd. Op die manier is ook het lange titelgedicht ‘De bruidsvlucht’ te begrijpen, de dag waarop

alle insecten aan het versieren en het paren gaan. Omdat het speels gebracht is, verglijdt de aandacht al vlug naar de details in het gedicht zonder de essentie te vatten. Dat brengt ons weer naar een volgende eigenschap die Hermes Trismegistus wordt toegedicht, het occultisme. Kenners van het occultisme omschreven die stroming als de leer die alles versluiert wat duidelijk is om de zoekende mens lang genoeg op een dwaalspoor te houden om zo alleen de echt gemotiveerde zoeker te bereiken. In die zin kunnen De bruidsvlucht en de twee vorige bundels van Annemarie Estor wellicht als occulte literatuur omschreven worden. Wie zich in de wereld van Hermes en gelijkgezinden wenst te verdiepen, verwijs ik met plezier naar de Bibliotheca Philosophica Hermetica of de Ritman Bibliotheek in Amsterdam (ook online). Deze theorie biedt mogelijke verklaring waarom sommige gedichten die ogenschijnlijk niet in de bundel passen, allicht toch een betekenis hebben die uw dienaar nog niet ontcijferd heeft. Zeker is dat er verschillende lezingen nodig zijn om de kern van deze bundel te achterhalen. Het blijft een moeilijk boek met verrassend mooie verzen en beelden. De gedichten stralen tevens erotiek uit, zoals wij van de dichteres gewoon zijn. engagement Tot zover de lofzang. Uit de gedichten spreekt eveneens maatschappijkritiek en engagement. Termen als dividend, brexit, 3G en 4G zou ik niet vlug gebruiken in een gedicht. Geëngageerde gedichten schrijven blijft altijd balanceren op een slappe koord; voor je het weet val je eraf. Maar soms krijg je wel poëzie met satirische inslag: “De leugens van de wereld/ hangen in patronen aan waslijnen/ en we fracken lekker de bodem/ tot het schaliegas lacht.” Maar ook vluchtelingen passeren de revue, net als ecologie, het kapitalisme. Soms lijkt de bundel mij hierdoor een beetje overladen, maar anderzijds zijn al deze toestanden weer een afspiegeling van de orgie van de bruidsvlucht van de insecten. Om het met Hermes Trismegistus te zeggen, alles hangt samen en is een weerspiegeling van elkaar. Als uitgever voor De bruidsvlucht koos Annemarie Estor het Poëziecentrum in plaats van de Wereldbibliotheek. Maar het boek is even verzorgd als de hoogstaande uitgaven van de Wereldbibliotheek. De omslag, eveneens van de hand van Annemarie Estor, toont een

verzameling insecten op een bruine achtergrond, een beeld dat in de inhoudsopgave nog eens in zwart-wit herhaald wordt. Maar dat wil niet zeggen dat Annemarie Estor de Wereldbibliotheek vaarwel heeft gezegd, zij zal in de toekomst bij beide uitgeverijen publiceren. De poëzieminnende mens en de zoekers onder ons, kan ik De bruidsvlucht warm aanbevelen. Ook al lijkt niet alles helder bij eerste lezing, de schoonheid van de taal is op zich al een bron van vreugde. Traag lezen en herlezen blijft de boodschap. Ook ik zal die bundel nog enkel keren herlezen, want hij lijkt op een complexe wijn die zijn aroma’s slechts mondjesmaat prijsgeeft.

meer inFo www.annemarieestor.biz www.poeziecentrum.be

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

WIJKWETERS : Gregory Frateur “ Zurenborg is een dorp in het midden van de stad. Als je hier bent, verandert er iets. Alsof de lucht opklaart.” De meesten onder u kennen gregory Frateur als zanger van de muziekgroep ‘Dez mona’. Deze bezige bij doet nog veel meer en door zijn drukke agenda krijg je hem niet makkelijk te pakken. Dat is uitzonderlijk in deze coronatijden! We spreken af op het terras van may’s en hij arriveert stipt, per fiets. (Karen Claes) Opgegroeid in Boom, zette hij zijn eerste stappen in Antwerpen toen hij het kappersvak leerde bij Kapsalon Verbiest in de Museumstraat. Door een vriendin werd hij uit het ouderlijk huis gelokt en ging hij in de Kleine Winkelhaakstraat wonen. Tijdens zijn opleiding aten ze vaak op woensdagmiddag bij ‘Delicatessen’ in de Wolstraat. Daar kookten Sabine en Ingrid heerlijk. Later volgde hij deze dames en hun kookkunsten naar de Dageraadplaats, waar zij restaurant ‘Van Loock’ openden en hij graag kwam eten. Dit was meteen zijn eerste kennismaking met Zurenborg. sPeeltuin In 2006 kocht hij hier zelf een huis in de Kleine Beerstraat. Na een eerste bezichtiging wist hij meteen: dit is het! Vrienden uit de muziekwereld werden zijn boven- en onderburen en later trok ook de moeder van zijn kinderen hier in. Sinds januari 2019 is hij verhuisd naar Borgerhout, op ‘t Laar. Ook al is Borgerhout zijn nieuwe thuis geworden, hij blijft hier vaak komen. Zurenborg is 5 minuten fietsen en zijn kinderen zitten hier op school. De nieuwe speeltuin op de Dageraadplaats werd door zijn kinderen al meteen goedgekeurd. Corona Hoe hij zijn dagen doorbracht ten tijde van corona? Hij is een nuchter persoon, maar hij vond het stilvallen van het leven bijzonder. “Hopelijk zijn wij de enige generatie die dit ooit moet meemaken,” zegt hij zacht. Het verplicht stilvallen is pijnlijk en doet vooral sociaal pijn. Knuffels, kussen en aanraking: het valt weg. Nu alles weer in lichte mate is opgestart, is het misschien zelfs nog moeilijker. Zijn dochter is negen jaar en hij maakt haar heel duidelijk dat deze situatie niet normaal is. Terwijl hij dit vertelt, voel je meteen hoe erg hij al die vormen van affectie mist. “Het voelt bijna rebels als je het wel doet,” zegt hij.

Gregory Frateur even terug op Zurenborg. Foto: Dani VAN REMOORTEL

Gregory Frateur gaat solo performen. Foto: Dani VAN REMOORTEL

solo Of deze rare tijden hem extra inspireren? 2020 had hij ingepland als schrijfjaar. Corona heeft zeker invloed gehad en er duiken elementen op in zijn teksten. Hij is bezig met een nieuw project, solo performen: hij en de piano. Nog nooit was het zo intiem. Hij trad wel al op in duo, samen met Nicolas Rombouts (contrabassist en medeoprichter van ‘Dez Mona’), maar nog nooit alleen. Je voelt een zekere opwinding wanneer hij hierover praat en het maakt ons alleen maar meer nieuwsgierig. Momenteel kun je hem aan het werk zien in de productie SAGA. Hij vind het prettig om weer te spelen voor publiek. KinDeren Wanneer je vader muzikant is, zijn je kinderen dan extra muzikaal? “Ze zijn gefascineerd,” beaamt hij. Zijn dochter danst graag en gaat naar de academie. Dit schooljaar start ze ook met notenleer. Als hij over zijn kinderen praat (Gregory heeft een zoon en een dochter), verschijnt er een lach op zijn gezicht. Het was vanochtend frisser dan verwacht en zijn dochter had geen warme kleren bij zich. Hij is dan maar op de markt, voor de deur, een lange broek gaan kopen voor een spotprijsje. Hij vond geen kindermaten, dus zonder twijfel werd de te lange broek meteen gezoomd. Zijn dochter vond het de mooiste broek die ze ooit had gezien. Vol vertedering aanhoor ik deze anekdote. Ik verbaas me er tegelijkertijd over dat hij ook handig is met naald en draad, weer een talent erbij.

Dit laatste is best bijzonder als je weet dat Gregory sinds zijn zeventiende bang is voor het diepe, nadat hij door een paniekaanval was overvallen in de Noordzee. De wateren in Kreta zijn natuurlijk anders dan de Noordzee en dat heeft hem deze zomer wel geholpen om zijn angsten wat te overwinnen. En ook belangrijk: zijn dochter heeft deze zomer leren zwemmen zonder bandjes, zegt hij vol trots. roosbeeF Wat is de ideale soundtrack nu, wat draait hij thuis tegenwoordig? De nieuwe van Roosbeef (de groep rond singer-songwriter Roos Rebergen) staat vaak op en Kate Bush. Enkele jaren geleden trad ze op in London, waar Gregory haar live zag. Gek: ook zijn huidige vriend woonde toen een concert van haar in Londen bij, maar ze kenden elkaar toen nog niet. tiP Of hij een tip heeft voor de Zurenborgers? Hij denkt even na, een tip heeft hij niet echt maar hij zou het fijn vinden als buren vaker initiatief namen om elkaar beter te leren kennen. Door naar Borgerhout te verhuizen merkt hij dat mensen daar meer open en socialer met elkaar omgaan. Je wordt er echt verwelkomd en dat draagt bij aan een gevoel van verdraagzaamheid.

“ als de dingen slecht of donker worden, is het goed om uw buren te leren kennen.”

buitenlanD Lonkt een carrière in het buitenland? Zijn werkplek blijft Antwerpen, zegt hij. Omdat hij zowel in de muziek-, theater- als danswereld actief is, treedt hij wel veel op in het buitenland. Hij is vaak in Nederland, maar met de dansvoorstelling waarin hij meespeelt, waren ze onder andere ook in Italië, Turkije en Frankrijk te zien. En met het vervolg van de productie SAGA trekken ze de grens weer over, onder meer naar de Verenigde Staten. Alleen kan je in deze tijden niet zeggen wanneer dit zal plaatsvinden.

In deze tijden staat het individualisme centraal. Mensen zijn vaak eilandjes. Ze zijn alleen maar bezig met mijn, mijn, mijn… Aan jezelf denken is oké, maar niet de hele tijd. Hij geeft een voorbeeld. De avond voor dit interview werd een optreden stilgelegd vanwege geluidsoverlast, terwijl ze niet het aantal decibels hadden overschreden en het 10 minuten voor het einde van het concert was. We moeten weg van dit soort zure reacties. Ergens in de voorstelling SAGA zegt men: “Als de dingen slecht of donker worden, is het goed om uw buren te leren kennen.” Daar kan ik hem geen ongelijk in geven.

Kreta Of hij deze zomer nog tijd had voor vakantie? Ik beeld me hem in, dromerig drijvend op een felgekleurde luchtmatras in het midden van een heel groot zwembad. Vakantie? Zijn ogen glinsteren meteen. Het plan was twee weken Kreta, maar door de corona-opleving in Antwerpen werd dat een maand. Tijd voor platte rust, maar ook sport: lopen, wandelen en zwemmen.

zurenborg Zurenborg heeft toch een speciaal plekje in zijn hart, merk ik. “Zurenborg,” zegt hij, “is echt een dorp in het midden van de stad en als je hier bent, verandert er iets. Alsof de lucht opklaart.” En terwijl hij dit zegt, schijnt de zon steeds feller. Hij stapt weer op zijn fiets en ik kijk deze bijzondere en warme persoonlijkheid na, die richting Borgerhout peddelt.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Op de kofﬁe bij de penningmeester van de arquebusiers

“We hebben een wallaby geschoten!”

De van Diepenbeeckstraat 39 is een hoog herenhuis, daterend uit het einde van de negentiende eeuw. De gevel oogt niet bijzonder, op één detail na dat je zo over het hoofd zou zien. op de brievenbus kleeft een vergeeld strookje waarop vermeld staat dat de maatschappelijke zetel van de vzw a.b.a. arquebusiers de belgique – belgische arquebusiers hier gevestigd is. Wanneer fotograaf Jörg en ik er aanbellen en binnenlopen, gaat een nieuwe wereld open. (Peter theunYnCK) trouWzaal Michel Holemans (66) is de trotse bewoner van dit pand: een oud-scoutsleider en gepensioneerd industrieel ingenieur elektromechanica die eerst in de industrie werkte en later lector werd aan de Faculteit Natuur en Techniek van de Hogeschool Gent. De kwieke Holemans is klein van gestalte, heeft een volle grijze baard en guitige ogen. Hij loodst ons door zijn huis naar de plek waar zijn wapencollectie ligt uitgestald, een verzameling die normaal achter slot en grendel zit. We lopen eerst door een hoge eetkamer, met houten caissonplafond,

Michel Holemans, penningmeester van de Belgische Arquebusiers Foto: Jörg PYL

Borgworm – waren gepassioneerde jagers. Ook de neef van zijn moeder was dat. Jaarlijks stuurde die patrijzen en hazen naar de Van Diepenbeeckstraat. Dat sprak tot de verbeelding van de kleine Michel. Toen hij dertig was, werd hij definitief door Diana, de godin van de jacht, verleid. Eerst werd hij drijver, een jaar later legde hij examens af en behaalde zijn jachtverlof. KleiDuiven Zijn eerste jaar als jager was allesbehalve een succes, vertelt hij. Hij gewaagt van catastrofale schietresultaten. Om zijn wapen beter te leren hanteren, ging hij kleiduifschieten op het Groot Schietveld in de Antwerpse Noorderkempen. Die hobby oefent hij nog uit tot op de dag van vandaag, maar nu vooral vlak over de grens in Clinge bij S.V. De Schutterij of in Rilland op de Schietbaan Reymerswael.

Zwartkruit heb je nodig voor deze wapens Foto: Jörg PYL

een haard vol kleurrijke aardewerktegels, glasramen, statig meubilair en kopieën van oude meesters tegen de muur. Het lijkt wel de kleine trouwzaal van een landelijk gemeentehuis. De schilderijen zijn van de hand van Holemans grootmoeder. Hijzelf schildert niet, maar hij heeft wel een passie voor fotografie. Daar komen wij niet voor. Wij willen alles weten over de arquebusiers.

Diana In de zonnige kamer waar de glimmende haakbussen liggen uitgestald, en later op het ruime terras dat uitgeeft op de naar Zurenborgse normen reusachtige tuin, komt Holemans helemaal op dreef. Hij vertelt over de passie voor de jacht die hij van zijn voorouders erfde. Zijn overgrootvader en grootvader van moederskant – afkomstig uit

WIJ ZOEKEN OP TE KNAPPEN HUIS TE KOPEN T. CLERCKX 0495 100038

Kleiduifschieten? Hij ziet me fronsen en legt alles geduldig uit. Een machine slingert schoteltjes van klei de lucht in en de schutters moeten die in de vlucht in gruzelementen schieten. Michel Holemans werd daar bedreven in, al is hij de ene dag al trefzekerder dan de andere. “Hoe meer interne rust je hebt en hoe meer je je kunt concentreren, hoe beter je

schiet,” zegt hij. Tegenwoordig vind je hem ook vaak op de schietbaan waar hij vanop 25, 50 of 100 meter naar een roos mikt. Hij geeft toe dat hij beter is in kleiduifschieten, maar allebei de uitdagingen spreken hem aan. WallabY Op de schietclub kan hij altijd terecht, de jacht in openlucht echter beperkt zich tot het jachtseizoen. Voor grofwild trekt hij naar de Ardennen of Noord-Frankrijk, voor klein wild naar Haspengouw. Of hij elke keer met buit beladen thuiskomt? “Er zijn dagen met en dagen zonder. Je moet geluk hebben dat het wild bij je langs komt.” Hij schiet reeën, herten en everzwijnen, maar ook hazen, patrijzen en fazanten. Met kennis van zaken vertelt hij over het verschil tussen loerjacht en drijfjacht. Bij loerjacht zit je aan en wacht je geduldig, bij drijfjacht wordt het wild door drijvers en honden uit zijn leger gejaagd. Hij legt me ook uit dat je op klein wild schiet met hagel, kleine bolletjes die 250 meter verder ongevaarlijk, als regendruppels, neervallen. Op groot wild schiet je met kogels, die honderden meter ver kunnen vliegen en gevaarlijk blijven. Daarom is het belangrijk om vanuit een toren te schieten, zodat de kogel in de grond begraven wordt.

NU OOK LOTTO MAANDAG - VRIJDAG VAN 7U TOT 18U30 ZATERDAG VAN 8U TOT 14U ZONDAG : GESLOTEN

ROLWAGENSTRAAT 79 • 2018 ANTWERPEN Tel. (03) 235 52 54 • Fax: (03) 272 39 10

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Heeft hij al bijzondere beesten geschoten? “Een volwassen hert is echt een impressionant dier,” zegt hij. Het kan tot over de 200 kg wegen. Als je zo’n dier geschoten hebt, gaat je hart sneller slaan. Dan roep je je vrienden bij elkaar om het dier uit het bos te slepen. Maar eerst moet je het ontweiden – de ingewanden eruit halen. Zo is het meteen een stuk lichter en voorkom je dat het vlees bederft door gassen die zich in de darmen opstapelen. Het versnijden mag je niet zelf doen. Daarvoor moet je een beroep doen op een professionele versnijder. Het meest exotische dier dat hij heeft weten neerschieten? Een wallaby. Aan zijn glimmende oogjes merken we dat daar een verhaal achter zit. Op een dag was hij met vrienden aan het jagen in Haspengouw. Het weer was rotslecht, ze zagen nauwelijks een hand voor ogen, en de wegen lagen er modderig bij. Hazen, fazanten en patrijzen lieten zich die dag niet zien, maar een van zijn maten vond in het slijk een kleine blauwe speelgoed wallaby. Ze hebben die in de lucht gegooid en iemand heeft erop geschoten. Toen ze thuiskwamen, konden ze met recht en reden zeggen dat ze een wallaby geschoten hadden.

Demullier Erwin Kantoorhouder

Persoonlijk advies: ✔ Beleggingen ✔ Hypotheken ✔ Verzekeringen Gratis zichtrekeningen en kaart Belgiëlei 94 • 2018 Antwerpen Donderdag open tot 18 uur erwin.demullier@argenta.be Tel 03-230 63 23 FSMA nr 63875 cA cB ON 871 755 529

Plantin en Moretuslei 92 2018 Antwerpen T. 03 233 66 80 info@apotheekplantijn.be

ARQUEBUSIERS Hoe kwam de ‘moderne’ jager Michel Holemans terecht bij de arquebusiers, de haakbusschutters: lui die vuurwapens bedienen die in de zestiende en zeventiende eeuw populair waren? Holemans vertelt dat hij op de schietstand regelmatig mensen ontmoet die met historische wapens of replica’s van die wapens schieten. Mensen die zwartkruit (een mengsel van salpeter, houtskool en zwavel) gebruiken. Dat sprak tot zijn verbeelding. Het is een heel andere manier van schieten, veel arbeidsintensiever, tijdrovender. Als je met een haakbus 13 schoten wilt lossen, waarvan de tien beste tellen, ben je al gauw vijfenveertig minuten in de weer. Voordat je kunt schieten, breng je eerst een afgemeten hoeveelheid kruit in de loop, dan stamp je er met een ingevet vodje een loden kogel in. Je vult de pan van je geweer met zwartkruit of je zet – afhankelijk van het type wapen – een percussiekapje op een schoorsteentje (een buisje dat met de loop verbonden is). Als je de trekker overhaalt, slaat de

vonk in de pan of ontbrandt het slagsas in het percussiekapje en wordt de kogel naar buiten gejaagd. Na het schot dien je de loop van je geweer grondig schoon te maken, zodat er geen ongewenste ontploffingen ontstaan. En dan begint alles weer van voren af aan. Ondertussen heeft Michel Holemans zich een paar prachtige haakbussen (replica’s) aangeschaft (rond de 1.000 euro/stuk) en ook enkele revolvers die met zwartkruit schieten. De loden kogels smelt hij zelf in een elektrisch oventje en het zwartkruit koopt hij per kilo. Het kost zo’n 2 euro per kilo en je doet er heel lang mee. “Al bij al een betaalbare hobby,” zegt hij. HOOFDKWARTIER Toen Michel Holemans in 2010 lid werd van ABA (Arquebusiers de Belgique, Belgische Arquebusiers) kreeg hij regelmatig het ledenblad in de bus, een tweetalig tijdschriftje. Hij ergerde zich aan de vele vertaalflaters in het blaadje en liet dat aan

de redactie weten. Daarop vroegen ze hem om secretaris van de vereniging te worden. Ondertussen werd hij van secretaris gepromoveerd tot penningmeester. Toen de statuten van de vereniging aangepast moesten worden en er een nieuwe maatschappelijke zetel gezocht werd, stelde hij voor om die op zijn adres in de Van Diepenbeeckstraat te vestigen. De vereniging telt momenteel een veertigtal leden: Vlamingen, Walen en Brusselaars uit alle geledingen van de maatschappij: gepensioneerden, arbeiders, bedienden, zelfstandigen,… Zeven à acht keer per jaar organiseren ze een weekend waarop ze samen de haakbus hanteren: in Clinge, Leopoldsburg, Gembloux, Habay-la-Neuve,… Wie interesse heeft in deze unieke organisatie en sport moet maar eens surfen naar arquebusiers.wordpress.com of aanbellen bij Michel Holemans. Voor je het goed beseft, ben je in de ban van zwartkruit, percussiekapjes en schoorsteentjes…

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Loopbaan- en lifecoach Sarina Wijnen

“ Jij draagt zelf alle wijsheid in je, alleen kan je er niet altijd bij.” Perfectionisme, te weinig zelfvertrouwen, uitstelgedrag, moeilijk kunnen kiezen, loopbaanperikelen… Kleine en minder kleine problemen maken ons het leven soms lastig. een loopbaan- en lifecoach zet je op het juiste spoor. “als coach maak je mensen sterker, zodat ze alleen verder kunnen.” (Dirk bliJWeert)

Je bent zowel loopbaancoach als lifecoach. met welke vragen komen mensen bij jou aankloppen? Sarina Wijnen: Als loopbaancoach help ik mensen die vastgelopen zijn in hun huidige job. Mensen die vinden dat hun talenten onvoldoende tot uiting komen, die geen energie meer krijgen van hun werk. Die iets anders willen maar niet goed weten wat. Als lifecoach help ik mensen die worstelen met zaken als time management, discipline en uitstelgedrag. Verder kan ik helpen om een burn-out te voorkomen door de balans tussen werk en privé te herstellen. In de eerdere fases kan ik technieken aanreiken waarmee je een burn-out nog kunt afwenden. Voor alle duidelijkheid: mensen met een acute burn-out moeten naar een psycholoog of therapeut, niet naar een coach. ons werk bezorgt ons blijkbaar veel ergernis… Sarina Wijnen: Ik heb ook cliënten die minder perfectionistisch willen zijn, anderen willen overtuigender uit de hoek komen. Zo coachte ik een manager die vond dat ze zich te weinig profileerde en meer voor haar visie wou opkomen. Andere mensen willen assertiever hun mening uiten en grenzen leren stellen. Ik leer ook mensen tactisch communiceren: hoe ze milder kunnen communiceren en effectiever samenwerken. Ook hoogsensitiveit, keuzes maken, een gevoel van onmacht, vastzitten in patronen uit het verleden, zijn thema’s waar ik regelmatig mee werk. bontJas Je sprak daarnet over perfectionisme, iets waar veel mensen last van hebben. hoe komt dat toch? Sarina Wijnen: Perfectionistische mensen hebben meestal van jongs af geleerd om zich aan hoge standaarden te houden. Hetzij opgelegd door hun ouders of doordat ze in een onvoorspelbare omgeving opgroeiden en controle zochten. Vaak zit er ook onzekerheid en faalangst onder. De bekende Amerikaanse schrijfster Elizabeth Gilbert noemt perfectionisme “angst in een bontjas en op hoge hakken”. Het komt inderdaad basically vanuit de angst om niet goed genoeg te zijn.

Sarina Wijnen in coworkingspace House of Ape, waar ze een praktijkruimte huurt voor haar coachsessies. Foto: Luc PANDELAERS

hoe kan je perfectionisme aanpakken? Sarina Wijnen: In coaching kun je op veel manieren aan je perfectionisme werken. Zo kan het nuttig zijn om via gesprekken en oefeningen te kijken naar wat het je opbrengt en wat het je kost. Via die bewustwording milderen sommigen hun perfectionisme al automatisch. We kunnen ook samen onderzoeken of je ooit een speelse of laat-maar-waaien deel-ik had, die je niet meer in je leven aan bod laat komen. Door die deel-ik opnieuw te leren kennen, kan je hem erna bewust weer inzetten. Ook heilzaam: bekijken of perfectionisme je wel naar je waarden laat leven. Een coachee van mij zag in een oefening hoe ze via perfectionisme de goedkeuring van anderen nastreefde, maar door haar krampachtigheid de verbinding met anderen, een belangrijke waarde voor haar, juist verloor. Nog een andere mogelijkheid is werken met exposure: oefenen met een keer een vergadering onvoorbereid in te gaan bijvoorbeeld. Zo ontdek je dat de dingen ook goed lopen als ze niet door jou in de puntjes geregeld zijn. samengevat: als coach maak je mensen sterker? Sarina Wijnen: Inderdaad. Mensen verwarren een coach weleens met een mentor of adviseur, die je top-down

Open van 9u30 van maandag tot vrijdag, en om 10.00 op zaterdag en zondag.

vertelt wat je moet doen. Coaching is iets anders. De filosofie is dat de coachee zelf de wijsheid in zich draagt, zelf weet wat het beste is voor hem, alleen kan hij daar niet altijd zelf bij. Door omstandigheden of bepaalde denkpatronen. Concreet betekent dit dat ik iemand via mijn coachtechnieken en –methodieken help om zijn doelen te behalen, maar dat hij zelf het doel kiest en het onderwerp voor de sessies bepaalt. Ook is het aan de coachee op welk niveau hij wil werken: bewustwording van zijn patroon, acceptatie – al dan niet deels, het verbeteren van zijn vaardigheden of het zetten van actiestappen. Sommige mensen willen meteen actie, soms omdat ze de bewustwording te confronterend vinden. Daar heb ik begrip voor: als jij het niet over je verleden wil hebben, hoeft dat niet. De regie ligt altijd bij de coachee. resPeCtvol ConFronteren over welke vaardigheden moet een goede coach beschikken? Sarina Wijnen: Enerzijds moet je

Bijzondere opleiding Fiscaal Recht, Bijzondere Opleiding Jeugdrecht, Voorkeurmaterie: Personen- en Familierecht (echtscheiding,…).

Chrisssy's

Tel: +32(0)3/236.90.81 • GSM: +32(0)495/21.82.98 Fax: +32(0)3/236.00.79 • E-mail: ludo.sanders1@telenet.be

Kleermaakster

ING: BE 45 6300 6649 6589 • Derden: BE 37 6300 6510 3328

Bleekhofstraat 113/41 • B-2140 BORGERHOUT

Chris Vissers

048 539 33 66 www.chrisssys.be info.chrisssys@gmail.com

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

empathisch zijn, anderzijds moet je kunnen “respectvol confronteren”, zoals dat heet. Het is essentieel om te kunnen luisteren, je te kunnen verplaatsen in je cliënt en begrip te tonen. Maar daar mag het niet bij blijven: je moet mensen ook spiegels kunnen en durven voorhouden. Empathie tonen is misschien sympathiek, maar enkel daarmee help je je coachee niet. Bovendien is er het gevaar dat je te veel gaat zorgen, waardoor je de verantwoordelijkheid overneemt. Dan plaats je jezelf in de ouderrol, met als risico dat de ander zich hulpeloos en afhankelijk gaat opstellen, waardoor diegene in de kindrol terecht komt. En dat is niet de bedoeling. Als coach moet je mensen juist sterker maken, zodat ze alleen verder kunnen. Je moet mensen verstevigen. Je mag ook niet doorschieten in het confronteren. Dan dreig je jezelf boven je cliënt te zetten, te oordelen of agressief te zijn. Terwijl gelijkwaardigheid een belangrijke factor is in de relatie tussen een coach en zijn cliënt. De clou zit ‘m in dat respectvolle. niet makkelijk, lijkt me. Sarina Wijnen: Klopt. Ik ben van nature heel empathisch, soms een beetje té . Daardoor heb ik de neiging om mensen te ontzien. Een van de redenen dat ik mijn opleiding in Nederland gevolgd heb, is dat de cultuur er directer is en ik daarin meer uitgedaagd zou worden. Ik ben nogal een pleaser. In het begin had ik het idee dat ik bij respectvol confronteren mensen tegen de haren streek. Maar het punt is: door mensen te pleasen help je ze niet. Je dient je coachee door liefdevol maar helder zijn patronen, contradicties, saboterende responsen enzovoort te benoemen. mensenWerK het vergt ook veel aanpassingsvermogen. sommige mensen hebben lange tenen, anderen een ondoordringbaar pantser. Sarina Wijnen: Dat is zo. Ik herinner mee een heel zachtaardige cliënt. Die ga je natuurlijk niet stevig aanpakken. Het omgekeerde is ook waar: ik had een coachee die nogal kordaat van aard was. Dan ga je daarin een stukje mee, anders ben je te zacht

en hoort diegene je niet. Die dingen zijn soms zoeken en trial and error. Coaching is maatwerk. Je moet ook monitoren of je boodschap is overgekomen. Dat is aanvoelen en soms transparant dingen checken. ben je zelf veranderd door mensen te coachen? Sarina Wijnen: Dat denk ik wel. Ik voel me snel verantwoordelijk. Sommige mensen willen dat jij tijdens een sessie de lead neemt. Ze hebben bijvoorbeeld geen vraag of onderwerp voor de sessie, en willen dat jij hen dat oplegt. In het begin nam ik het dan soms over. Maar dat mag je niet doen, omdat het vaak wijst op een patroon van iemand. Diegene draagt bijvoorbeeld in nog domeinen van zijn leven de regie graag over aan anderen. Ook dreig je iemand dieper in de afhankelijkheid te duwen, zoals ik daarnet vertelde. Dat doe ik vandaag niet meer. Ook in mijn privéleven laat ik nu vaker dingen over aan iemand anders. Ik heb zelf beter leren loslaten. heel concreet: ik heb een probleem en wil graag dat jij me coacht. hoe gaat het dan verder? Sarina Wijnen: Het eerste gesprek, van een halfuur, aan de telefoon is gratis. Mensen vinden het prettig om al te voelen of er een klik is. Daarna stuur ik een vragenlijst door, die ze me terugbezorgen. Da’s handig voor ons beiden. De coachee moet vooraf al even nadenken en zelf ben ik al op de hoogte van een aantal zaken. Zo kunnen we in de sessie sneller naar de kern van de zaak. We winnen tijd en geld. Dan volgt er een intakegesprek. Daarin vraag ik de mensen het hemd van het lijf: om op die manier duidelijk het coachdoel af te bakenen. Dat is niet iets wat je in vijf minuten klaarspeelt. Veel mensen ontdekken pas al pratende de vraag onder de vraag. Ik peil ook naar de waarden onder hun doel. Waarom is het belangrijk voor hen om dat doel te bereiken? Bij zelfdiscipline kan dat bijvoorbeeld zijn: mijn potentieel optimaal benutten. Onderzoek heeft uitgewezen dat als de cliënt zijn waarden duidelijk heeft, hij gemotiveerder is en sneller zijn doel behaalt.

hoeveel kost een coachingtraject gemiddeld? Sarina Wijnen: Mensen krijgen altijd een duidelijke offerte. Zo vertel ik hoeveel sessies we allicht zullen nodig hebben. Ik werk heel gestructureerd, onder andere met een trajectschema dat ik in het begin uitleg en er na een paar sessies opnieuw bijneem om te kijken waar we staan en wat de coachee nog nodig heeft. Meestal neemt een traject vijf tot zes sessies van 1,5 uur in beslag. Nogmaals: het is mensenwerk. Een traject kan dus ook langer duren, als er bijvoorbeeld gaandeweg een sub-doel of een ander doel opdoemt. We proberen elke week een sessie te doen, zeker in het begin, wanneer we aan de bewustwording werken. Zodra je aan de acties begint, laten we meer tijd tussen. Als je wilt werken aan je assertiviteit, heb je daar tijd voor nodig. Je moet dingen uitproberen en er ook over reflecteren. Per sessie van anderhalf uur betaal je 90 euro. Een sessie van een uur kost 60 euro. oosterse FilosoFie Je combineert je job als coach met een freelancersbestaan: je schrijft voor magazines. op het eerste gezicht een vreemde combinatie, niet? Sarina Wijnen: Ik ben begonnen bij vrouwenbladen en was vooral geïnteresseerd in psychologische onderwerpen. Hoe ga je om met kritiek, hoe kan je assertiever zijn, dat soort dingen. Dat mocht diepgaander en wetenschappelijker van mij. Op een bepaald moment heb ik alles op alles gezet om voor de Nederlandse Psychologie Magazine te schrijven, een populair-wetenschappelijk blad dat ik geweldig vond. Mét succes: ik schrijf regelmatig artikelen voor hen en mocht al enkele grote namen uit de psychologie interviewen. Die reportages zijn echt mijn dada. Maar gaandeweg wou ik ook de andere kant zien. Ik wil mensen effectief helpen. Een lezeres had een filmpje op Instagram gezet waarin ze een artikel van mij las en er passages in markeerde. Daarin had ze me dan getagd. Dat raakte me: dat ik iets voor iemand betekend had, gaf me een warm gevoel. Ik dacht er al

langer over na, maar zulke reacties overtuigden me om coach te worden. Cliënten zeggen weleens dat mijn coaching heel rijk is, doordat ik zo’n ruime kennis over psychologie en oosterse filosofie heb. Blijkbaar ervaren ze dat als een meerwaarde. Ik wil beide blijven doen, het een bestuift het ander. Mijn coaching wordt beter door mijn schrijven, mijn interviews worden beter door mijn coaching. En sowieso blijf ik me verder verdiepen via allerlei coachopleidingen, je bent in dit vak nooit volleerd. Ik ben gepassioneerd om bij te leren. hoe ben je bij zurenborg uitgekomen? Sarina Wijnen: Ik woon in het centrum van Antwerpen, maar wou niet van thuis uit werken. Als journalist kende ik House of Ape al, omdat ik er een paar keer gewerkt heb. Ape heeft een warme uitstraling. Het is er leuk en gezellig. Het oogt allemaal huiskamerachtig. Dat is waar ik zelf voor sta. Het hoeft zeker niet klinisch, integendeel. Met de juiste sfeer voel je je als coachee beter, waardoor je ook beter kan reflecteren. tot slot: hoe houd je de coaching coronaproof? Sarina Wijnen: De gesprekken verlopen zonder mondmasker, maar we houden uiteraard 1,5 meter afstand én het raam staat open. Geen mondkapje dus, nee. Het zijn best intieme gesprekken, mimiek is daarbij onontbeerlijk. Tijdens de lockdown heb ik online sessies gedaan, dat viel verrassend goed mee, dus dat kan ook altijd. Ik ben ook met een cliënt gaan wandelen, ook dat was prettig. Wandelen zet aan tot reflecteren, het opent je blik. Fijn was dat, alleen was het niet makkelijk met de wegwaaiende papieren! Je kan contact opnemen met loopbaan- en lifecoach Sarina Wijnen via 0486-53 19 47 of wijnensarina@gmail.com. Haar website is in de maak, maar hier vind je meer info: www. v i n d - e e n - c o a c h . b e /c o a c h / sarina-wijnen-antwerpen.html

Restaurant

is verhuisd We verwelkomen u heel graag om de hoek Draakplaats 3

www.cuichine.be

ALLE DAGEN OPEN VANAF 10 UUR

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Het verhaal van Tsip de valkparkiet

“tijdens het stormachtige weer van maart ben ik uit mijn kooi gevlogen, de mensen zeggen ontsnapt. blijkbaar stond de deur naar de wijde wereld open en besloot ik die te verkennen. maar de krachtige wind nam mij mee, weg van mijn bakje met zaden en zo belandde ik op een plein met een kerk, de mensen noemen het de Dageraadplaats. De regen en het stof van de straten bevuilde mijn veren en akelige zwart-witte vogels krijsten en pikten naar mijn kuif. Dit is het verhaal van mijn gelukkige redding door odette ooms, die mij een nieuwe thuis gaf in de stierstraat, opgetekend door de mensen van de gazet van zurenborg.” (Jörg PYl) Kraaien Het dramatische verhaal van de kleine witte verloren gevlogen valkparkiet zorgde voor heel wat beroering op buurtnetwerk Hoplr. Odette Ooms uit de Stierstraat ontfermde zich over de vogel. Een rol in het verhaal is er ook voor Ian Du Toit-Steyn uit de Plantin en Moretuslei, een balletdanser uit Zuid-Afrika die nog bij het nationale ballet gedanst heeft samen met onze wijkdichter Ricardo Anemaet. De wereld lijkt plots weer een stukje kleiner. Ian Du Toit-Steyn heeft een groot hart voor vogels. Thuis heeft hij een dwergpapegaai, Filip heet hij, zoals onze koning. Hij was een van de eersten die de valkparkiet op de Dageraadplaats gespot had. De vogel was helemaal vuil, niet meer wit. Hij klonk angstig en zag eruit alsof hij op elk moment kon sterven. Ian Du Toit-Steyn probeerde hem te vangen om hem in veiligheid te brengen, maar telkens hij hem bijna te pakken had, vloog de vogel weg uit schrik voor het gekrijs van de kraaien die hem al een lelijke houw op zijn kop hadden gegeven met hun snavels. Uiteindelijk vloog hij te hoog weg en gaf Ian Du Toit-Steyn het op. Hij legde nog wat stukjes appel in de hoop dat de vogel daarvan zou eten. Hij hoopte dat hij de parkiet ’s zondags zou kunnen vangen, als de vogel te uitgeput zou zijn om weg te kunnen vluchten. Thuis brandde hij een kaars voor Sint-Franciscus, de patroonheilige van de dieren. Het nieuws van de arme vogel had ook Odette Ooms bereikt. Odette Ooms, die werkzaam was in de reissector, had als kind de wens om ballerina te worden, maar haar moeder vond dat maar niets. Maar toen zij 28 was zag zij de kans schoon om een amateuropleiding tot balletdanseres te volgen. Zij volgde eerst les in Deurne, later in de Generaal Capiaumontstraat en de Lange Leemstraat. Daar kreeg zij onder andere les van Gloria Rodriguez, moeder van de pianiste en Elisabethwedstrijdlaureate Eliane Rodriguez. Later verhuisde de balletschool naar de Lakborslei in Deurne. Daar was Ian Du Toit-Steyn gastdocent en zo leerden Odette Ooms en hij elkaar kennen. Naast ballet delen zij een groot hart voor dieren. verFomFaaiD Die zondag ging Odette Ooms een kijkje nemen op de Dageraadplaats en daar vond ze de kuifparkiet helemaal verkleumd aan het hek van de

Kabuki Sushi • Grill • Wok

apotheek hangen. Zij kon hem gemakkelijk vangen. De parkiet beet haar in de vinger, maar zonder veel erg. Ze nam hem mee naar huis en zette hem in een doos, niet alvorens op Hoplr een oproep te hebben gedaan voor een vogelkooi. Zij gaf hem wat zaadjes die zij in huis had voor de buitenvogels en vertrok voor de matineevoorstelling van het theater. Toen zij weer thuiskwam stonden haar overburen al klaar met een kooi voor de vogel. En een beetje later bracht Ian Du Toit-Steyn ook een reservekooi van bij hem thuis en de dag daarop kreeg Odette Ooms nog een mooie kooi voor de valkparkiet van Carla Deboeure uit de Pretoriastraat. Zij had hem ondertussen een naam gegeven: Tsip. Tsip zag er helemaal niet uit, de veren vuil en aaneengeklit en een kale plek boven zijn kuif, waarschijnlijk gepikt door de kraaien. Het was een witte valkparkiet met oranje kaken, een lutino voor de kenners. Ook een van zijn teennagels was afgebroken. Maar de vogel kreeg gaandeweg grotere en langere veren. Odette Ooms veronderstelde dat Tsip nog een heel jong dier was, toen hij verloren was gevlogen. Omdat niemand zich meldde als eigenaar bleef Odette voor hem zorgen, zoals voor de drie katten die ook een voor een waren komen aanwaaien, dikwijls achtergelaten door eigenaars die op vakantie vertrokken. Ook die poezen hebben bij Odette Ooms en haar man Jean Alen een goede thuis gevonden. De parkiet laten zij met rust, al moet Odette af en toe een kat vermanend toespreken. Klara Tsip is waarschijnlijk een mannetje, want hij is nogal gesteld op zijn territorium. Odette Ooms kan zonder problemen de kooi proper maken, maar op haar hand komt hij niet zitten. Omdat Tsip gaarne gezelschap heeft, verhuisde Odette Ooms haar computer naar de benedenverdieping waar Tsips kooi staat. Elke morgen fluit ze voor hem de Ode an die Freude, het slotkoor van Beethovens negende symfonie en het Europees volkslied. Daarna zet zij haar computer aan en laat zij vogelgeluiden afspelen, zodat Tsip zich niet alleen voelt. Tsip is ook gek op de klassieke muziek van Klara en bij de aria van de Koningin van de Nacht uit de Toverfluit van Mozart gaat hij helemaal uit de bol. In het begin at hij alleen maar gierst in die

Tsjip, de witte valkparkiet met oranje kaken. Foto: Jörg PYL

lange strengen. Hij liet horen dat hij dat echt lekker vond. Hij is ook gek op tijm. Hij houdt het takje tijm in zijn ene poot en smikkelt er op los. Als het warm is, vult Odette Ooms een verstuiver met lauwwarm water en vernevelt dat over Tsip. Soms zint hem dat niet, maar op andere dagen spreidt hij zijn vleugels om die ook nat te laten worden. Van volle zon houdt hij niet. Als de zon ’s morgens op zijn kooi valt, roept hij totdat Odette Ooms de parasol opent en hem wat schaduw geeft. Hij geeft ook aan als de rosse kater van de buren langskomt met telkens dezelfde schreeuw. En als de gierst op is, laat hij dat ook weten. Het is duidelijk, het gaat nu goed met Tsip en op Zurenborg leeft hij als god in Frankrijk.

Bel ons of spring gerust eens binnen, altijd welkom! Bent u op zoek naar een nieuwe woning? Wenst u uw eigendom te verkopen? Of wenst u gewoon meer informatie over de evolutie in de vastgoedmarkt of over de woningprijzen in uw buurt? Ons team staat klaar voor u en zal u met plezier en zonder enige verplichting verder helpen. Dus spring gerust even binnen! Wij zijn van maandag tot vrijdag doorlopend geopend van 10u tot 18u . Eveneens buiten de kantooruren welkom na afspraak.

ACTIVITY

Voor meer informatie of om een afspraak te maken, bel ons op het nummer 03 239 21 21 of stuur een email-bericht naar info@century21activity.be. GRATIS SCHATTING!

Alle dagen open van 11:00-14:30 en 17:00-23 Dageraadplaats 28 2018 Antwerpen Info@kabukisushi.be www.kabukisushi.be

Tel. 03 663 8200

Dageraadplaats 31 - 2018 Antwerpen 03/239.21.21

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

Werken aan de vijf bruggen op het Tramplein vorderen gestaag Half september werd de oostelijke boog afgewerkt en open gesteld voor het autoverkeer. De rotonde is nu weer helemaal rond, hopelijk beseffen de automobilisten nu dat zij voorrang moeten geven aan wie op de rotonde rijdt. Het voetpad is nog steeds niet afgewerkt, maar voor voetgangers is er een doorgang op de toekomstige parkeerplaatsen van de bussen. Die haltes zijn nog niet operationeel.

Ondertussen werd ijverig gewerkt aan de middelste bogen. Aan de westkant is het ondersteunende geraamte al helemaal klaar, aan de oostkant is men bezig dikke rioolbuizen te leggen en een betonnen fundament te gieten. Wordt vervolgd. (Foto's en tekst: Jรถrg PYL)

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

CC Berchem Dinsdag 20 oktober 2020 – 14u30

Los Speedy Bobs Gregory Frateur, Tom Pintens & Roy Aernouts kassa € 8 gratis koffie of thee

stelt zich de vraag hoe mannen met elkaar om zouden gaan in een wereld zonder homofobie. Donderdag 29 oktober 2020 – 20 uur

Kadrage Tuning People

vvk € 14 | kassa € 16

Jef Van gestel en Peter Vandemeulebroecke dompelen zich onder in de wereld van de slapstick. Twee mannen staan in een kader. Wanneer ze dit neerhalen, komt het volgende er al aan. Kader na kader komen een reeks absurde en concrete situaties voorbij. Fysiek en beeldend theater voor een volwassen publiek. Première: donderdag 5 november 2020 – 20 uur Eens in de zoveel tijd komen Los Speedy Bobs samen om zoetgevooisd het leven te bezingen aan de hand van vergeten en minder vergeten parels uit het Nederlandstalige repertoire. Van Willeke Alberti via Willy Derby langs Will Tura tot Will Ferdy. Kortom: voor elk wat Wills. Donderdag 22 oktober 2020 – 20 uur

Paling Theater Antigone

Double bill: Chapel of love & Xposure The Backyard vvk € 14 | kassa € 16

Elk op hun eigen manier benaderen twee makers, Machias Bosschaerts en Klára Ešnerová, onderwerpen als trance, demonen en onderdrukking. Het narratieve van ‘Chapel of Love’ en het abstracte van ‘Xposure’ nemen je mee in een surrealistische en duistere wereld waarin het onwaarneembare waarneembaar wordt.

vvk € 16 | kassa € 18

Dinsdag 10 november 2020 – 14u30 en 20 uur

Cinema Corso | 1917 kassa € 5

In deze beeldende en muzikale voorstelling vangt theatermaker Michaël Vandewalle de bijzondere soms stuntelige relatie tussen een vader (Jos Verbist) en een dochter (Joke Emmers). Op tragikomische wijze zoeken de twee toenadering. Vaak zoekend, soms botsend en soms als een vis in het water. Vrijdag 23 oktober 2020 – 20 uur

Tender men Koen De Preter

vvk € 14 | kassa € 16 ‘Tender Men’ is een dansvoorstelling over mannen, aanraking en gevoeligheden. Over menselijk contact, over de onbevreesdheid, schoonheid en poëzie ervan, maar ook over de chaos en de misverstanden. Koen De Preter

6 april 1917. De Eerste Wereldoorlog woedt in alle hevigheid. Schofield en Blake, twee jonge Britse soldaten, krijgen een schijnbaar onmogelijke missie toegewezen. Ze moeten in een race tegen de klok diep binnendringen in vijandelijk terrein om er een boodschap af te leveren. Vrijdag 13 november 2020 – 20 uur

Blood pressure Afroblood vvk € 10 | kassa € 5 -18 € 10 | -12 € 8

Blood Pressure staat in het teken van de Afrodans. Alle dansers zullen die avond de oorsprong van hun inspiratie verbeelden in hun choreografie vergezeld door live muziek of dj’s. Rabba zelf vertelt het verhaal van zijn verhuis naar Congo waar de dansmicrobe hem te pakken kreeg.

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be

CC Berchem Donderdag 19 en vrijdag 20 november 2020 – 20 uur

De Nijl is in Caïro aangekomen de KOE vvk € 16 | kassa € 18

De KOE graaft diep in het eigen repertoire. Peter Van den Eede en Willem de Wolf trekken dit stuk naar teksten van Schopenhauer, Montaigne en Pascal uit 1998 de 21ste eeuw in en zoeken uit hoe deze filosofen - plus enkele nieuwe spelers soelaas kunnen bieden in tijden van mindfulness en dokter google. Première: woensdag 25 en donderdag 26 november 2020 – 20 uur

De chauffeur schrikt en trekt op. En sleurt het gele hesje mee. Dit voorval vormt het uitgangspunt voor deze voorstelling over dit nieuw en dubbelzinnig fenomeen van verzet en sociale strijd.

vvk € 12 | kassa € 14

Donderdag 3 december 2020 – 20 uur

Zonderlingen Wito Geerts en Johannes Wirix-Speetjens

Deze jonge makers werken voor hun eerste creatie samen met Bruno Vanden Broecke en Peter De Graef. Vertrekkend vanuit ervaringen in respectievelijk Italië en Java, schreven ze afzonderlijk van elkaar een monoloog. Vanavond vindt de ontmoeting plaats. Een ontmoeting tussen twee wereldbeelden. Vrijdag 27 november 2020 – vanaf 19uur Zaterdag 28 en zondag 29 november 2020 – vanaf 10 uur

MONA film fest diverse prijzen

Opus 3 Senne Guns

vvk € 14 | kassa € 16 Opus 3 is de titel van een cabaretdebuut waarin pianist en zanger Senne Guns kleine verhalen vertelt en grote dromen filosofeert, terwijl hij tussendoor de muziek èn zichzelf fileert. Met een unieke mix van humor en absurdisme was hij goed voor een tweede plaats op het Leids Cabaretfestival 2019. Dinsdag 8 december 2020 – 14u30

Cinema Corso | The wife

kassa € 5 Joan Castleman heeft 40 jaar lang haar talent, dromen en ambities opgeofferd voor de literaire carrière van haar charismatische man. Hun pact stond borg voor een stevig huwelijk maar Joan staat op het punt te breken. Dinsdag 8 december 2020 – 20 uur

Cinema Corso | Parasite kassa € 5

MONA viert de filmcultuur uit het MiddenOosten en Noord-Afrika. Ontroerende en prikkelende speelfilms, kortfilms, documentaires en animatiefilms voeren je mee naar o.a. Egypte, Syrië en Marokko. Thema’s als liefde en vriendschap maar ook oorlog en vlucht tonen je de verscheidenheid van de regio. Dinsdag 1 december 2020 – 20 uur

Geel hesje Het nieuwstedelijk vvk € 16 | kassa € 18

Een trucker passeert een blokkade van gele hesjes. Eén geel hesje wil de truck doen stoppen.

Na de Hollywood producties Snowpiercer en Okja, keert de Koreaanse filmmaker Joon-ho Bong terug naar zijn heimat voor de slimme en vlijmscherpe satire over de sociale ongelijkheid in het moderne Korea. Parasite won de Gouden Palm in Cannes en is één van de hits van het najaar.

Uw huis sneller verkopen voor meer geld? Toe aan een nieuw interieur? Geef uw woning een StyllieS metamorfose! Vastgoedstyling & Interieurvormgeving www.styllies.be • Annelies: 0485 07 07 40

Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be