Ricardo Anemaet, Dirk Blijweert, Karolien Bogaerts, Bart Cartuyvels, Lotte Daens, Dieter Dedecker, Walter De Ley, Annelies De Mul, Luk Depondt, Renée Dufait, Lucy Elliott, Greta Folders, Jeannine Führing, Ruth Gysemans, Machteld Hardy, Jan Holvoet, Gerda Huygen, Sylvaine Jacquart, Karen Kets, Herman Kok, Jerry Koninckx, Malinee Lebegge, Annelies Oeyen, Laurens Op de Beeck, Luc Pandelaers, Guy Poppe, Jörg Pyl, Marcel Schoeters, Bernard Soenens, Marc Swyngedouw, Peter Theunynck, Will Van Broekhoven, Yo Van den Bulck, An Van de Wal, Fran Van Esch, Lies Van Gasse, Dani Van Remoortel, Nathalie Van Sundert, Wim Verzelen, Marc Vingerhoedt, Uli Vinks, Evelien Wouters.
Gazet van Zurenborg, vanaf nu naar info@gazetvanzurenborg.be. Dit vervangt het telenet.be adres.
Ook al krijgen we eindelijk enkele warme dagen, de schaduwen worden alweer langer en de dagen korter. Het ritme van de seizoenen, hoewel wat verstoord door de klimaatopwarming, blijft toch een vast ijkpunt, net zoals de Zomerfabriek, de Antwerp Pride met op 8 augustus een feest onder de bruggen en op 4 augustus een fietstocht met wielerploeg Den Draak.
Ondertussen zijn de werken aan de Cogels Osylei eindelijk begonnen en ergens in 2025 rijdt er allicht weer een tram 11 over de nieuw aangelegde sporen. Het rondpunt voor auto’s zal dan verdwenen zijn wat nu al bezorgdheid veroorzaakt over mogelijke snelheidsduivels, ondanks de zone 30 die er van kracht is. De stelplaats van De Lijn lijkt nu toch binnenkort zijn nieuwe locatie te hebben gevonden. Wat volgt zal allicht een grondige sanering van het terrein zijn, al lijkt dat op zich te laten wachten. Een tijdelijke buurtparking kan ervoor zorgen dat met de werken in de Cogels Osylei en later de Transvaalstraat de bewoners hun wagen toch ergens kwijt kunnen.
De Transvaalstraat lijkt overdag een gewone fietsstaat, zij het zonder het kenmerkende rode wegdek, maar tijdens de spitsuren verandert die straat in een nachtmerrie voor wie een tegenligger wil kruisen. Allicht zou tijdens die uren een wisselend eenrichtingsverkeer soelaas kunnen bieden. Van de Draakplaats naar de Gulden Vliesstraat tijdens de ochtendspits en omgekeerd tijdens de avondspits. De straat enkel voor
Het is
Er komen andere tijden
plaatselijk verkeer en fietsen inrichten, lijkt ook een oplossing.
De recente problemen met trams 4 en 9 en de tijdelijke afschaffing van tram 11 illustreren dan weer het schrijnend gebrek aan onderhoud van de infrastructuur van De Lijn. Hiermee volgt De Lijn het trieste voorbeeld van onze wegen die al even gebrekkig worden onderhouden. Men kan zich afvragen of tijdig onderhoud niet het totale kostplaatje kan verlagen en de reizigers toch nog iets als openbaar vervoer waardig aanbieden. Ook de trammetjes van Antwerpen zijn niet meer echt van deze tijd. Andere steden in binnen- en buitenland beschikken al lang over moderne voertuigen. In Lissabon rijdt nog wel een oude tram, maar dat is een toeristische attractie. Onlangs hoorde ik nog een leuke uitspraak over De Lijn: ‘De Lijn is geen vervoer voor mensen maar van mensen’. Een dergelijke ondermaatse dienstverlening past eigenlijk niet bij een stad die zich profileert als een wereldhavenstad.
Maar genoeg geklaagd. U hebt gekozen en sinds twee en een halve maand zijn voorlopig vijf partijen aan het onderhandelen. Helaas lijkt uit de gelekte nota’s voor het openbaar vervoer geen verbetering in het vooruitzicht. Maar gierigheid bedriegt zichzelf. De rekening zal bol staan van verloren kilometers door files en verloren werkuren, om maar te zwijgen van de overdadige uitstoot van wagens door de vele files. Laat ons maar hopen dat de onderhandelingen een andere weg inslaan.
Maar dat alles is natuurlijk klein bier met de ellende van Oekraïne en Gaza en het hele Midden-Oosten. De eerste oorlog lijkt maar niet te willen eindigen en de tweede dreigt alsmaar meer uit de deinen. Ook de toenadering tussen Rusland, China en Iran lijkt ervoor te zorgen dat er stilaan een ijzeren gordijn van angst ontstaat. En dan zijn er nog de Amerikaanse presidentverkiezingen, al lijkt het erop dat het risico dat een zekere Trump Donald Amerika en de wereld om zeep helpt, iets te zijn afgenomen.
Maar de grootste omwenteling is ongeveer dertig jaar geleden ingezet, de digitale revolutie. Na computer kwamen het internet, de sociale media en nu de artificiële intelligentie. Deze drie kunnen de wereld en ook ons leven heel plots erg plots veranderen. De uitvinding van de boekdrukkunst was ook zo een trigger, alleen ging het toen trager, omdat niet iedereen over boeken kon beschikken, laat staan lezen. Vandaag bezit het merendeel van de wereldbevolking een of ander digitaal communicatiemiddel, zodat het een fluitje van een cent lijkt om massa’s volk op de been te brengen voor de een of andere actie. Met artificiële intelligentie is het ook mogelijk massa’s taken uit te besteden met grote gevolgen voor de vrije tijd en de werkgelegenheid. Ook oorlogsvoering, wie of wat er moet gedood worden, kan hierdoor bepaald worden. En wat echt of fake is, wordt steeds moeilijker te doorgronden.
onze gazet, jullie gazet, de gazet van ons allemaal
Medewerkers gezocht
Om een gazet te maken, moet je schrijven: artikelen, interviews, gedichten, cursiefjes... Geschreven door mensen met een vlotte pen. Ben jij zo iemand, neem dan stante pede contact.
Wil je op een andere manier aan de gazet meewerken, foto’s maken, ze bussen? Hetzelfde devies: laat het ons weten.
Schrijf je maar één artikel per jaar, maak je maar één foto per jaar (maar dan liefst een geweldige)? Geen punt, we sluiten je in onze armen. Maar vijf artikels per nummer en een stuk of tien foto’s mag ook natuurlijk.
Centen hebben we niet, bij Gazet van Zurenborg werken alleen vrijwilligers. Je bent verzekerd, dat wel, en de Gazet vergoedt je kosten. We bieden wel duurzame vriendschap, eeuwige roem en jaarlijks een nieuwjaarsreceptie, waarover ze maanden later op de hoeken van de straten van Zurenborg nog spreken.
Beginnende redacteurs en fotografen krijgen richtlijnen mee en we geven ze feedback.
Overtuigd? Goesting? Schrijf een mail naar: onze redactie: redactie@gazetvanzurenborg.be of onze hoofdredacteur: jorg.pyl@hotmail.com.
De zomer van Baidi Van Hal
“De appel valt niet ver van de boom”
Een gesprek met de vierde generatie
De groenten-en-fruitkraam van Gunther
Van Hal uit Beveren is een gevestigde waarde op de Dageraadplaats. Wie er op donderdag zijn inkopen doet, heeft hem misschien al eens opgemerkt: Baidi
Van Hal, de vrolijke, jongste telg van het gezin Van Hal. We spraken met hem over zijn zomerjob, wat zeker geen evidente keuze is voor een tiener.
(Malinee LEBEGGE )
De markt is een leerschool Baidi zit in zijn zevende jaar landen tuinbouw van het buitengewoon secundair onderwijs. In zijn vrije tijd staat hij op de markt, waar hij de kneepjes van het vak van zijn vader leert. “Ik ga mee naar de markten, doe aankopen, ik leer zo ook leveranciers kennen, en doe aan kwaliteitscontroles,” legt hij uit. “Ik leer ook onderhandelen. Dat zijn vaardigheden die essentieel zijn voor elke goede marktkramer.” Vader Gunther knikt vanop afstand goedkeurend toe.
“Het leukste aan de job vind ik het sociaal contact, ik ben graag onder de mensen” vertelt Baidi. Het zijn de gesprekken met klanten, het luisteren
naar hun verhalen, die hem het meest voldoening geven. “ Veel oudere mensen zoeken ook contact op de markt, die willen eens een babbeltje doen en vertellen hoe hun week is verlopen. Zo heb ik geleerd om met klanten om te gaan en mijn sociale vaardigheden te verbeteren. En dankzij mijn studies, leer ik hoe je plantjes kweekt, dus door op de markt te staan heb ik voorsprong op mijn klasgenoten als het gaat over plantenkennis.”
Vroege ochtenden en lange avonden In zijn vrije tijd doet Baidi aan paardrijden: "Computerspelletjes zijn niet aan mij besteed, ik zit niet op sociale media behalve op Tiktok, maar het houdt mij niet heel de tijd bezig." Baidi’s hart ligt duidelijk bij de markt:
“
Elke zaterdag help ik mijn ouders. Ik sta om halfvier ‘s morgens op. Soms durf ik nog wel in de cabine in de camion nog tot zes uur ‘s morgens te slapen. Daarna help ik mee opstellen, de prijskaartjes klaarleggen en helpen met de verkoop. Ik ga ook eten halen voor mijn ouders. Om vier uur in de namiddag ruimen we op en moet alles nog naar het magazijn. Het opbouwen en afbreken van de kraam vergt veel tijd en moeite. Pas na acht uur ‘s avonds kunnen we het werk neerleggen.”
Als marktkramer geboren “Ik ga al mee naar markten van mijn acht jaar. Mijn overgrootvader is met de groentekraam begonnen,” vertelt Baidi trots. “Mijn zus en ik zijn de
vierde generatie. Wij willen de zaak later samen voortzetten.” Zijn vader, nog lang niet klaar om het stokje over te dragen, werkt met dezelfde toewijding als Baidi’s grootmoeder, die tot haar 85ste op de markt stond. Dit beroep vraagt veel discipline, maar dat schrikt Baidi niet af. “Ik ben erin geboren, het zit in mijn DNA. Het vroeg opstaan vind ik nog wat moeilijk, maar voor de rest kan ik goed mee. Mijn familie weet wat ik aankan, dat is een voordeel, soms is er weleens ruzie, maar dat geraakt ook snel uitgepraat. Je kent de goeie en de slechte kanten van elkaar. De markt is intens hard werken, maar dan kijken we eens zo hard uit naar onze jaarlijkse vakantie in Spanje.”
Groenten en fruit Van Hal staat donderdag op de Dageraadplaats, vrijdag in de Groenenhoek in Berchem, en zaterdag op de Oudevaartplaats in Antwerpen.
Foto: Malinee LEBEGGE
De groenten-en-fruitkraam wordt uitgebaat door Gunther, zijn vrouw Christel en hun dochter Natanya. Baidi is 17 jaar, en springt bij na de schooluren en in de vakantie. Foto: Malinee LEBEGGE
“Op deze plek plaatsten we in 1996 onze eerste ATM’s”
Terug van weggeweest: geldautomaat
Argenta ingehuldigd op zijn vertrouwde plek op de Belgiëlei
In 1996 plaatste Argenta een van zijn eerste geldautomaten in de gevel van zijn hoofdzetel op de Belgiëlei. Begin juni keerde de geldautomaat, ATM in het jargon, na een onderbreking van acht jaar terug naar die plek. Een mooi moment voor bestuurders Bart en Dirk Van Rompuy en CEO Peter Devlies, die de splinternieuwe geldautomaat samen inhuldigden.
(Eleonore MILBOU, gastredacteur)
Bart Van Rompuy, bestuurder van Argenta: “Het is van 1996 geleden dat we de eerste ATM hier neergezet hebben. Dat was toen nog met een Postomat. Daar hebben we toen voor moeten vechten. We zijn blij dat er op de Belgiëlei opnieuw een ATM ter beschikking staat van onze klanten.”
De eerste ATM van Argenta dateerde van 1996 en maakte deel uit van het Argenta-bankkantoor op de Belgiëlei.
De bank had in die tijd nog een loket aan de hoofdzetel dat verantwoordelijk was voor het beheer van
de geldautomaat. Toen het bankkantoor verhuisde naar zijn huidige locatie op de Belgiëlei, bleef de ATM staan. De hoofdzetel bleef het beheer op zich nemen.
Geld per post Om het geld in de ATM aan te vullen, moesten de medewerkers van de hoofdzetel in die tijd cash bestellen die vervolgens aankwam in het postkantoor op de Belgiëlei.
Twee Argenta-medewerkers gingen dan met een koffertje naar het postkantoor om het geld daar te tellen
en op te halen. Het koffertje werd beveiligd met handboeien en vastgeketend aan een van de medewerkers. Zo gingen de twee collega’s dan samen over straat om de ATM aan te vullen.
Peter Devlies (CEO): “Het is een belangrijke dag omdat we onze ATM terug op de Belgiëlei kunnen plaatsen. Aan de Belgiëlei is ons bedrijf ooit ontstaan. Maar het gaat verder dan de symboliek. We willen er ook
Het is één keer voorgevallen dat de geldcassette van de bankautomaat door een technisch defect met een luide knal ontplofte. Dat was een normale, ingebouwde beveiliging, maar deed toch een heel aantal hoofdzetelmedewerkers opschrikken.
Terug na 8 jaar weggeweest De geldautomaat verhuisde in 2016 naar de Lamorinièrestraat aan de achterkant van de Argenta-kantoren om plaats te maken voor de verbouwingen aan de hoofdzetel van de bank. Daarbij werd de herkenbare rode gevel aan de Belgiëlei vervangen door de stijlvolle grijze steen die er vandaag prijkt. Om veiligheidsredenen bleef de ATM acht jaar lang staan op zijn nieuwe plek. In juni keerde hij eindelijk terug naar zijn ereplek in de voorgevel van de bank. Een symbolisch moment voor het bestuur van Argenta.
zijn voor onze klanten, heel concreet hier op de Belgiëlei en in de ruimere buurt. Argenta beschikt in Vlaanderen over het grootste netwerk van geldautomaten. Iets wat we koesteren, want we willen op die manier ook dicht bij onze klanten blijven staan.”
Modern en veilig
De nieuwe geldautomaat staat dan wel op een plek met veel geschiedenis, maar het huidige model is niet te vergelijken met het toestel van toen. De technologie heeft niet stilgestaan. De nieuwe ATM heeft een touchscreen en is veiliger dan ooit. Peter Devlies: “We vinden het een basistaak van een bank om bankdiensten te blijven aanbieden, waarvan cash toch een belangrijk onderdeel is. Daarom heeft deze ATM des te meer die belangrijke, symbolische waarde op onze hoofdzetel.”
Drie directieleden voor de vernieuwde geldautomaten. Eigen foto
De Postomat in de vroegere gevel aan de Belgiëlei was Argenta’s eerste geldautomaat. Eigen foto
De nieuwe geldautomaat staat op dezelfde plek als zijn eerste voorganger. Eigen foto
TRANSVAALSTRAAT FIETSSTRAAT
FIETSERS OP HET VOETPAD MOETEN RIJDEN
fietsstraat maakt deel uit van een netwerk dat fietsers snel en veilig van
de periferie naar het centrum van de stad te brengt.
De Transvaalstraat is een fietsstraat en dat is een evidente keuze: zij voert alle verkeer van Zurenborg Zuid naar de Harmoniewijk en verder naar Antwerpen Centrum.
Jammer genoeg geldt dit ook voor het autoverkeer. De Transvaalstraat is een tweerichtingsstraat met parkeren aan beide kanten.
Dit wil zeggen dat als twee autobestuurders uit tegengestelde richting elkaar ontmoeten, zij geen kant op kunnen. Meestal staan zij machteloos te claxonneren terwijl zich achter hen een lange file vormt. Dit gebeurt elke weekdag tijdens de ochtend- en avondspits. Vaak ook in de loop van de dag en tijdens het weekend.
Ondertussen kijken de bewoners beteuterd naar de blikschade aan hun eigen auto’s.
En de hulpdiensten? Hopelijk heeft niemand ze nodig tijdens de spits.
En de fietsers? Die moeten noodgedwongen op het voetpad rijden, op de rijbaan is er geen plaats voor hen. De Transvaalstraat is bakfietsenland, door de aanwezigheid van meerdere scholen. Kinderen naar school brengen is geen sinecure.
Gelukkig kunnen auto’s hier niet te snel rijden, zij staan eerder stil.
Maar het blijft een raar zicht, een fietsstraat waar geen plaats is voor fietsers.
Uiteraard durven wij geen suggesties maken aan het gemeentebestuur. Ergens hopen wij toch dat er ooit eens wordt nagedacht over de verkeerssituatie in Zurenborg. (Jan HOLVOET )
Een heldere verkeerssituatie.
Foto: Gerda HUYGEN
Soms is een bemiddelaar nodig. Foto: Gerda HUYGEN
Een fietsstraat in Berchem.
Foto: Gerda HUYGEN
Waar fietsers zich veilig voelen. Foto: Gerda HUYGEN
Een
Een blik op de nieuwe stelplaats in aanbouw
De nieuwe stelplaats van De Lijn –
Hij staat er echt.
Op uitnodiging van De Lijn konden vertegenwoordigers van Leefbaar Zurenborg en ook uw journalisten van de Gazet van Zurenborg een kijkje nemen bij de nieuwe stelplaats van De Lijn aan de luchthaven. Hij staat er echt. En wat voor één! Een modern bedrijf van waaruit een belangrijk deel van het Antwerpse busverkeer zal worden ondersteund. (Herman KOK)
Voor wie zich afvraagt hoe het nu staat met de aanstaande verhuis van de stelplaats van De Lijn van Zurenborg naar nabij de luchthaven, is het antwoord kort en duidelijk. Het is bijna zover. Tegen de herfst zullen de meeste functies vanuit Zurenborg overgeheveld zijn naar de nieuwe stelplaats, en ook naar de nieuwe onderhoudswerkplaats in Rumst. De gloednieuwe stelplaats bij de luchthaven ligt er glimmend bij. Het is duidelijk dat de verhuis van de stelplaats niet alleen voor de omwonenden in Zurenborg een verbetering is, maar ook voor De Lijn een grote stap vooruit is. Dat zullen we in Antwerpen zeker gaan merken aan de kwaliteit van de dienstverlening. Want de nieuwe stelplaats is veel meer dan een depot voor de stalling van bussen.
Strategische ligging
De nieuwe stelplaats is gelegen in de strook tussen de spoorlijn Antwerpen-Lier en de luchthaven, op enige afstand van woongebieden. Directe overlast vanuit de stelplaats voor omwonenden zal dan ook veel
minder zijn. Bovendien vinden werkzaamheden als het wassen van bussen en kleine herstelwerkzaamheden inpandig plaats en ze zullen dus vrijwel geen buitengeluid genereren.
Ook is de toegang tot de stelplaats georganiseerd langs doorgaande wegen. De belangrijkste ontsluiting is via de R11, waar een nieuw kruispunt met verkeerslichten direct leidt tot de toegangsweg naar de stelplaats. De tweede toegang is via de luchthaven en de luchthavenlei waarbij de directe aanrijdroute tussen het spoor en de luchthaven is gelegen. Het aan- en afrijden van bussen kan vanaf zowel de R11 als de luchthaven over meerdere routes worden verdeeld waarmee overlast wordt beperkt.
Meer dan een betonnen vlakte
Bij een stelplaats zal de weinig vermoedende passant al snel denken aan een betonnen vlakte om bussen te parkeren, met een hek ervoor, een tankdepot en wellicht een gebouwtje waar de chauffeurs pauze kunnen nemen. De nieuwe stelplaats die plaats biedt aan 116 bussen is zo -
veel meer, een goed georganiseerde machine van waaruit chauffeur en bus goed voorbereid kunnen beginnen aan de dienstregeling.
Alle parkeerplaatsen van de stelplaats zijn overkapt en voorbereid op een in de toekomst geëlektrificeerde bussenvloot. Op de meeste overkappingen zijn zonnepanelen geplaatst. In de flanken zijn er de parkeerplaatsen voor elektrische bussen met snelladers. Plaatsing van brand -
onderhoud er nodig is. Ook worden ’s ochtends de bussen startklaar gemaakt zodat er van een ‘koude start’ geen sprake meer zal zijn.
De nieuwe stelplaats heeft twee overdekte wasstraten, een groot verschil met Zurenborg waar slechts een wasstraat in de buitenlucht was die in de winter vanwege vorst en bij slecht weer vaak niet ingezet kon worden. Grote kans dat de bussen in het Antwerpse straatbeeld er schoner uit
werende wanden moet voorkomen dat een brandincident met een accu overslaat naar grote aantallen bussen. Bij binnenkomst zal een chauffeur de bus op een vooraf bepaalde plek parkeren. Daar is het dankzij IT voor het management van de stelplaats duidelijk hoeveel elektriciteit er moet worden geladen of hoeveel brandstof er nodig is. En welke service en eventueel klein
zullen zien. En ook is er een inpandig depot voor klein onderhoud waar bussen binnen kunnen worden gereden voor bijvoorbeeld olieverversing, vervanging van lampen en het vernieuwen van vensters. Klein onderhoud ter plaatse op de nieuwe stelplaats is goed voor een efficiënte exploitatie van de bussenvloot. Enkel in geval van groot onderhoud en defecte bussen is men aangewezen op de nieuwe werkplaats in Rumst die vrijwel gelijktijdig met de stelplaats in Deurne zal worden opgeleverd.
Ook is er in het complex een tankstation. Hoewel de elektrificatie van de vloot vordert zal de aanwezigheid van een tankstation voorlopig nog wel gewenst zijn. Alle onderhoudsen tankvoorzieningen zijn zodanig ontworpen dat vervuiling en verspilling wordt voorkomen.
Hier gaan bussen parkeren.
Foto: Luc PANDELAERS
De nieuwe stelplaats van De Lijn. Foto: Luc PANDELAERS
Leefbaar Zurenborg krijgt een rondleiding. Foto: Luc PANDELAERS
Faciliteiten voor de chauffeurs
De stelplaats is de plek waar de shift van de chauffeur begint en eindigt, de basis van hun werkplek. Voor de chauffeurs zijn goede faciliteiten essentieel. Dat begint met goede en afgesloten onsite parkeervoorzieningen, zowel voor wie met de auto als voor wie met de fiets komt. Elektrische fietsen en auto's kunnen daar ook worden opgeladen. De parkeerplaats is fraai ontworpen in een parksetting met waterdoorlatende bestrating. In het gebouw bevinden zich ruime kleedruimtes met douches, toiletten en individuele kledingkasten. Voorts ook de sociale ruimte waar chauffeurs kunnen pauzeren en elkaar kunnen ontmoeten. Hier ook kluisjes en postvakken voor elke chauffeur voor werkstukken en dienstmededelingen. En dit alles in een comfortabele setting. Hoewel de chauffeurs het grootste deel van hun tijd op de baan zijn, is het belangrijk dat ze de stelplaats als hun basis zien, als integraal onderdeel van hun werkplek. En dat alles in een fraai modern ontworpen verhoogd dienstgebouw
met veel hout, ruimte, en buitenlicht, en een goed zicht op de stelplaats en de omgeving.
De stelplaats als hub
De stelplaats zal de spil zijn voor alle buslijnen die vanuit de stelplaats uitrijden. De routeplanning en ook het monitoren van de ritten gebeurt van hieruit zodat er snel kan worden gehandeld in geval van storingen, congestie of ongevallen. Hier ook vinden team-bijeenkomsten en besprekingen met de teammanagers plaats. Ook zijn er faciliteiten voor trainingen en keuringen.
En er zijn goed digitaal ontsloten flexwerkplekken die door personeelleden van De Lijn die elders werkzaam zijn maar verplichtingen op de stelplaats hebben of die dichtbij wonen gebruikt kunnen worden.
Al met al een stelplaats als echte hub die bijdraagt aan een goed functionerende dienstregeling waar De Lijn en ook de Stad oprecht trots op kunnen zijn. Een voorbeeld voor
andere stelplaatsen die in de toekomst vernieuwd gaan worden. En die ook laat zien dat investeren in goed openbaar vervoer in dichtbevolkt grootstedelijk gebied als Antwerpen en ook elders in Vlaanderen loont. Ook is het een geslaagde referentie voor een succesvolle communicatie en afstemming met de wijk. Zowel De Lijn als Leefbaar Zurenborg kijken terug op een goed proces met open communicatie, wederzijds respect en goed vertrouwen met hierbij een belangrijke faciliterende rol vanuit de Stad, met name het kabinet Kennis dat onder meer verantwoordelijk is voor mobiliteit.
Ten slotte
Met de realisatie van de nieuwe stelplaats en de komende verhuis van Zurenborg naar Deurne komt
De Lijn de belofte aan de wijk dat de verouderde stelplaats zou worden verplaatst na. Nu is het te hopen dat de plannen voor Nieuw Zurenborg in een stroomversnelling zullen komen. Hierbij zal er een belangrijke rol zijn weggelegd voor de Stad als eigenaar
van de gronden van de stelplaats en de vroegere gasfabriek, en hieraan gerelateerd ook het ontwikkelingsbedrijf VESPA. Het ontwikkelingsproces zal nog wel enige tijd duren. De plaatselijke bodemsanering, vooral bij de gas-site, en de ombouw van de Ring zijn bepalend voor de ontwikkelingsmogelijkheden. Echter, een langdurig lege en onbeheerde site is voor niemand wenselijk. Opties voor tijdelijk gebruik zijn dus zeer gewenst. Hier is zeker een rol en verantwoordelijkheid voor de wijkbewoners om mee te denken over een tijdelijke invulling van de stelplaatssite. Een tijdelijke buurtparking? Een tijdelijk park? Of tijdelijke speelvoorzieningen? Of iets heel anders? Voor de wijk kan de site op korte termijn meerwaarde bieden. En voor de langere termijn biedt de site in combinatie met de gas-site een unieke kans voor de ontwikkeling van Nieuw Zurenborg en Zurenborg als geheel waarvoor wijk en stad de handen het best ineenslaan.
NOODHERSTELLING BORSBEEKBRUG
In juni viel plots het totale tramverkeer op Zurenborg stil. Schuldige waren de sporen op de Borsbeekbrug die dusdanig waren versleten dat het niet meer veilig was om er trams over te laten rijden. In ijltempo (nou ja, drie weken ongeveer) werden de sporen vervangen door nieuwe. Deze werken hielden heel wat hinder in voor de bewoners van
Zurenborg en voor wie van buiten de ring naar de binnenstad wilde gaan. Tram 4 en 9 reden de hele tijd niet meer en en het Sint-Vincentiusziekenhuis was niet meer met het openbaar vervoer bereikbaar. Het is bizar dat De Lijn deze toestand niet eerder opgemerkt heeft. Allicht had men door tijdig onderhoud een dergelijke onderbreking van de
dienstverlening vermeden. Nog onbegrijpelijk is de voorlopige formatienota van de Vlaamse Regering, waarin te lezen is dat De Lijn geen grotere dotatie nodig heeft. Quo vadis openbaar vervoer? (jp)
Werken aan de Borsbeekbrug.
Foto: Luc PANDELAERS
De tram moest nog even wachten.
Foto: Luc PANDELAERS
Opslagplaats brandstof.
Foto: Luc PANDELAERS
Hier kan getankt worden.
Foto: Luc PANDELAERS
Vrijwilligers
OUDERENZORG OP ZURENBORG: WZC DAGERAAD
In een van de vorige nummers van deze krant schreef Renee Dufait over oud worden. Dit artikel gaat over oud zijn. Wij bezochten WZC Dageraad (what’s in a name) aan de overzijde van de Plantin en Moretuslei. Onze fotografe
Gerda Huygen werkt er als vrijwilligster, ook omdat haar 97-jarige moeder er verblijft. Wij spraken met Jana, Head Care, Kirsten, adjunct-directeur, en Gerda over de werking van een WZC en de rol van vrijwilligers hierin. In ons achterhoofd speelde ook de recente uitlating van Luc Van Gorp, voorzitter van CM, dat de zorgbehoefte in de volgende decennia gigantisch zal toenemen en dat wij hierop niet zijn voorbereid. (Jan HOLVOET )
Kan u WZC Dageraad aan ons voorstellen?
Kirsten: “Dageraad behoort tot Armonea, een groep die zich in België, Spanje en Duitsland bezighoudt met woonzorgcentra, assistentiewoningen en residenties en die in 2019 werd overgenomen door de Franse groep Colisée. In België alleen al zijn dat er 87. Wij zijn een van de kleinere sites met 94 kamers, waarvan 19 op de beschermde afdeling.“
Voelt u zich beperkt door te behoren tot een grotere groep?
Kirsten: “Persoonlijk voel ik dat niet zo aan. Wij hebben een grote autonomie, elke “community” (=site) heeft zijn eigen specialisatie, wij zijn gespecialiseerd in psychogeriatrie. Armonea deelt België in regio’s in met voor elke regio een team dat controleert op ‘Quality, HR, Facilities, Prevention, Health and Safety’. Aan het hoofd van elke site staat een LMT-team dat bestaat uit een directeur, een adjunct-directeur en ‘Head Care’.”
Wat moeten wij ons bij psychogeriatrie voorstellen?
Jana: “In de praktijk merk je daar niet veel van, alleen dat er opvallend veel jongere bewoners zijn, vijftigers zelfs. De jongste is 51 jaar. Wij werken intensief samen met Multiversum, het vroegere psychiatrisch ziekenhuis St.-Amadeus. Dat is organisch gegroeid. Er komt een psychiater regelmatig consultatie doen, er is een psychologe en een psychiatrische verpleegster. Ongeveer 30% van de inwoners zijn doorverwezen als psychiatrisch patiënt. In realiteit zijn er natuurlijk meer inwoners met moeilijkheden, zoals in elke andere instelling.“
Deze mensen vragen extra zorg; staat daar ook een extra tegemoetkoming tegenover?
Kirsten: “Nee en dat is een pijnpunt. Voor onze psychosociale problematiek worden wij niet in de mogelijkheid gesteld extra personeel aan te nemen. Qua ADL (algemeen dagelijkse levensverrichtingen ) stellen zij meestal geen zware eisen; wat
heel veel energie vreet zijn de psychische moeilijkheden en gesprekken.”
Beschikt u over voldoende personeel voor deze opdrachten? Er wordt frequent alarm geslagen over het tekort aan verpleeg- en zorgkundigen. Jana: “Dat evolueert cyclisch, soms zijn er tekorten, momenteel zijn er voldoende kandidaturen. Heel fijn, er zijn veel mensen die specifiek in psychogeriatrie geïnteresseerd zijn . Ikzelf kom daar uit. Ik zou hier nooit begonnen zijn zonder dit aspect.”
Kirsten: “Het is allemaal organisch gegroeid uit onze samenwerking met Multiversum. Wij hebben hierrond een systeem opgebouwd en merken dat nu andere WZC’s naar ons komen kijken hoe het moet.”
Is het moeilijk dit personeel te vinden?
Kirsten: “Wat betreft zorgkundigen werken wij heel veel met stagiairs. Wij proberen hen goed te begeleiden en hen te motiveren in een WZC te komen werken. Zo hebben wij in mei een project waar een zevende (specialisatie) jaar gedurende drie weken het WZC overneemt, onder ons toezicht natuurlijk. Wij werken samen met De Resonant, een school in de Lamorinièrestraat. Deze school biedt studierichtingen aan binnen het domein maatschappij en welzijn en werkt nauw samen met APhogeschool. Tijdens deze stage zien wij wie goed is en gemotiveerd en hen bieden wij dan een baan aan. Sommigen zijn erg gedreven en gaan via het specialisatiejaar naar een bachelor verpleegkunde.”
En het verplegend personeel?
Kirsten: “Na de covidperiode is het moeilijk geweest: veel verpleegkundigen zijn uit de zorg gestapt door de hoge werkdruk. Nu is er een hervorming van de opleiding. De bacheloropleiding (vroeger A1) is verlengd van drie naar vier jaar. De HBO 5-opleiding Verpleegkunde (vroeger A2) verandert geleidelijk aan in de graduaatsopleiding Basisverpleegkunde. Ik denk dat die groep meer naar de WZC's zal geleid worden.” Jana: ”…wat ik persoonlijk een nadeel
vind. Wat gaat dit betekenen op lange termijn? Het wordt een verpleegkunde met twee snelheden.”
Zullen er meer WZC’s bij moeten komen om de vergrijzing van de bevolking op te vangen?
Kirsten: “Die vergrijzing is reëel. Er wordt veel gesproken over terugkeer naar thuiszorg om dit probleem op te vangen. De spijtige realiteit is dat in zo’n systeem geen zorg 24/7 haalbaar is. Wij geven verzorging op maat. Daarom denk ik dat er niet minder maar meer WZC’s nodig zullen zijn. Maar een woonzorgcentrum is duur. Nu al wordt ongeveer een derde van onze bewoners ondersteund door het OCMW. En jaarlijks zijn er enkele bewoners van wie ‘de pot op is’ en die moeten een beroep doen op datzelfde OCMW.”
Wat is de rol van vrijwilligers in een WZC?
Kirsten: “In alle WZC’s zijn vrijwilligers broodnodig voor functies waarvoor de overheid geen personeel voorziet, zoals bijvoorbeeld het verzorgen van een cafetaria waar bewoners en familie samen iets kunnen gaan drinken. Maar ook andere activiteiten, zoals gaan wandelen met rolstoelgebruikers, helpen met ontspanningsactiviteiten zoals breien en samen koken. Elke inbreng is nuttig, zelfs al is het maar voor een paar uur per week. Een keer met een groep bewoners naar de dierentuin gaan of met iemand boodschappen doen. U bent niet aan een werkrooster gehouden. Als u groene vingers heeft, zou u ook in de tuin kunnen werken. Wij zijn nu in gesprek met vzw Velt om onze tuin heraan te leggen.”
Gerda, hoe ben je ertoe gekomen om als vrijwilliger te werken?
Gerda: “Een jaar geleden zochten we voor mijn moeder een zorginstelling en vermits ze in haar dorp niet terecht kon, zijn we op aanraden van onze buren een kijkje gaan nemen in Dageraad. Supergoed gelegen, vlak bij Zurenborg. Zo kon ik elke dag mijn moeder een bezoekje brengen en omdat ik toch elke dag daar was, vond ik dat ik me net zo goed nuttig kon maken.“
Welke taak verricht je daar?
Gerda: ”Ik run de cafetaria elke dinsdag plus één maandag per maand. Dit werk als vrijwilliger geeft mij ongelooflijk veel voldoening. Het is zoveel meer dan koffie maken en ‘trippelkes’ schenken. Ik ken alle bewoners-klanten bij naam en weet wat zij gaan bestellen voor zij het zeggen. Voor slechtzienden schrijf ik WhatsApp berichtjes of briefjes en breng die dan ook naar de post. Soms vertrouwen ze mij dingen toe die zij niet aan hun familie of aan de verpleging vertellen. Er zijn zaken die men niet aan zijn kinderen kan vertellen, maar wel aan een buitenstaander, die meer afstand heeft. Met mijn collega’s vorm ik een hecht team. Af en toe gaan we samen eens ontbijten. We staan ook steeds voor mekaar klaar als iemand niet kan komen werken. Ik denk dat men van vrijwilligerswerk steeds evenveel ontvangt als men erin investeert en dat dit meer dan waar ook geldt voor hulp aan bejaarden. Sommigen zijn jonger dan ik. Sommigen zijn lastig en onredelijk. Dat is omdat zij nu al zijn zoals wij misschien zullen worden. Vrijwilliger zijn is ook een les in nederigheid.”
MEER INFO
Als u geïnteresseerd bent in vrijwilligerswerk dan kan u mailen naar Kirsten: kirsten.adamczyk@armonea.be of naar Jana: jana.moonen@armonea.be https://armonea.be
Kabuki
Sushi • Grill • Wok Alle dagen open van 11:00-14:30 en 17:00-23
De tweede editie van Zurenborg Koers vond plaats op vrijdag 28 juni vanaf 16 u. De eerste koers was die voor kinderen. Daarna kwamen twee categories heren en dames aan de beurt. Er werd gefietst op en rond de Dageraadplaats, Korte Altaarstraat, Lange Altaarstraat, Draakplaats, Grotehondstraat, Oostenstraat, Lange Van Ruusbroeckstraat, Walvisstraat en Kreeftstraat. Ter gelegenheid van de koers mocht er op het parcours niet geparkeerd worden. De snelste heer legde het parcours af tegen bijna 40 km per uur en de traagste vermelden we even niet. De organisatie lag in de handen van Zurenborg Sport. (Foto’s Jerry KONINCKX )
Om nooit te vergeten Herdenking Razzia van 28 augustus 1942
Nu er steeds minder getuigen zijn van de gruwel die zich op 28 augustus 1942 heeft afgespeeld, is het meer dan noodzakelijk om die feiten te herdenken. Een geschiedenis die men vergeet, heeft immers de neiging om zich te herhalen.
Op woensdag 28 augustus pakte de Antwerpse politie bijna 1000 joodse medebewoners op. Daarna werden ze weggevoerd naar de vernietigingskampen.
Deze herdenking is een organisatie van Curieus Zurenborg, in samenwerking met Linx+. Samenkomst op 28 augustus om 19.00u op het Mediaplein in Antwerpen, aan de achterkant van het Centraal-Station. Via enkele betekenisvolle locaties wandelen we naar de lagere school Crea 16 in de Grotehondstraat 50. Daar werden alle opgepakte Joodse bewoners die avond samengebracht. Onderweg is er muziek en literatuur.
Jeroen Olyslaegers leest voor uit eigen werk en de historische duiding gebeurt door Veerle Vanden Daelen Conservator, Coördinator Collecties & Onderzoek van de Dossinkazerne. Veerle Vanden Daelen behaalde een doctoraat aan de Universiteit Antwerpen met een onderzoek over de terugkeer van Joden naar Antwerpen en de herbouw van het dagelijks leven na de Tweede Wereldoorlog (periode 1944-1960).
Het herdenkingsmoment wordt afgesloten met o.a. Lien Van de Kelder en professor Danny Neudt, historicus gespecialiseerd in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Deze wandeling werd de afgelopen jaren georganiseerd als een buurtinitiatief van Curieus Zurenborg. Linx+ is partner om dit herdenkingsverhaal mee uit te dragen. Iedereen welkom.
Jeroen Olyslaegers en Lien Van de Kelder. Foto: Luc PANDELAERS
Iedereen neemt een foto van de gedenkplaat. Foto: Luc PANDELAERS
Gesprek met onze joodse buren. Foto: Luc PANDELAERS
Herdenking op de speelplaats van Crea 16. Foto: Luc PANDELAERS
ROOS DE BUYSSCHER
ONZE NIEUWE WIJKDICHTER
In de vorige Gazet namen we afscheid van Ricardo Anemaet als wijkdichter van Zurenborg. Zijn opvolger treedt nu aan: Roos De Buysscher, een kind van de wijk. Wij stellen haar aan u voor. Roos heeft veel geschreven, maar nog niets gepubliceerd. Om haar stijl te laten proeven voegen we aan haar verhaal een kleine selectie citaten toe. (Will VAN BROEKHOVEN )
BAND MET ZURENBORG
“Ik ben geboren in Wilrijk. Wij woonden in de Jan van Rijswijcklaan. Toen ik nog een baby was, verhuisden we naar de Tweelingenstraat. Het bijzondere is dat ik deel ben van een twee-eiige tweeling! Bijna al mijn vrienden zijn van Zurenborg. De meeste heb ik leren kennen op de Dageraadplaats. Ik ben hier dus niet geboren, maar deze wijk voelt aan als mijn geboortegrond. Ik heb het hier altijd ervaren als een open buurt waar iedereen zichzelf kan zijn. Ik ben destijds ook lid geworden van de scoutinggroep, de laatste jaren als leidster. Binnenkort stop ik. Ik ga nog mee op trektocht door Macedonië, met zestien jongeren. Dat wordt mijn laatste avontuur met de scouts.“
Ik wil mijn herinneringen plooien tot origami vogels
En ze de stad in laten vliegen ver weg van de broedgebieden
OPLEIDING
“Ik ging naar de katholieke basisschool De Brug, aan de Grote Beerstraat, en daarna naar de middelbare opleiding van de Rudolf Steinerschool, waar creatieve vorming extra aandacht krijgt. Als eindwerk schreef ik een korte dichtbundel, die ik nu nogal kinderlijk vind. Ik meldde me aan bij het Koninklijk Conservatorium, studierichting Woordkunst. Je wordt daar onderwezen in schrijven en allerlei vormen van mondelinge communicatie. Wat mij tegenviel, was dat ook spelen en presenteren bij het pakket hoorden, terwijl ik helemaal niet graag op het podium stond. Daarin moest ik groeien en daar was tijd voor nodig. Ik zat ook in een klas met leerlingen die een paar jaar ouder waren. Daar moest ik aan wennen. Ik heb toen het eerste jaar over moeten doen. Nu ga ik naar het eindjaar. Daarna wil ik de Mastersopleiding volgen. “
Ze vertelt over haar psycholoog die van metaforen houdt. Hij vergeleek haar vorige week met een Zwitsers zakmes. Extreem veel tools in een mini-voorwerp.
SCHRIJVEN
“Naast korte en lange gedichten schrijf ik proza, met name verhalen. Ik weet niet wat ik het fijnste vind. Alle drie dagen ze mij uit op een eigen manier. Als ik bezig ben, dringt zich vanzelf de vorm op die passend is. Ik schrijf graag slam (kort gezegd: een ritmische woordenstroom, bedoeld om voorgedragen te worden voor een publiek – red.). Ik vind dat een heel mooi genre, omdat het zo vrij is en over maatschappelijke problemen gaat. Vaak, in ieder geval, maar het onderwerp hoeft niet altijd heel groot te zijn. Ik vind slam ook fijn, omdat hij samengaat met op een podium staan. Ik denk dat je als schrijver verschillende vormen zou moeten uitproberen en omarmen. Het onderwerp kiest ook zijn vorm. Ik zeg bijvoorbeeld nooit op voorhand: ‘Nu ga ik slam maken’. Ik schrijf vaak over vrouwen, het vrouwelijke lichaam. Maar ook over gesprekken en familiesituaties, die je triggeren. Uit het leven gegrepen, zoals het sterfbed van een familielid, waar iedereen bedroefd omheen staat en waar ik door de droefenis heen nog humor zie. Het is niet belangrijk of dingen werkelijk zijn gebeurd of gezegd of dat ik die er erbij bedenk. Het mooie van schrijven is dat je je daarvoor niet hoeft te verantwoorden.”
Ik denk na over de blauw-rood gestreepte flanellen pyjama die hij draagt. Gezellig en warm. Het is beter om te sterven in kleren die comfortabel zitten
“Waar begint een tekst? Bij iets kleins dat je
opvalt, een woord, een mooie klank. Of woorden die elkaar opvolgen en die je nooit in die volgorde tegenkomt. Als dichter ben je daarop gespitst, je ontwikkelt er een zintuig voor. Ik werk zonder zelfcensuur. Want als je je onder het schrijven beperkingen oplegt, houd je jezelf tegen. Je bent dan niet meer met schrijven bezig. Schrappen en veranderen doe ik achteraf. Wanneer ik dan nog niet tevreden ben, laat ik de tekst rusten. Wie weet put ik er later nog eens inspiratie uit.
Ik kan soms heel blij zijn met een gedicht en de volgende dag denken: oh no! Pas wanneer ik tevreden ben, laat ik mijn tekst aan anderen lezen en probeer ik van hun kritiek te leren. Kritiek is vaak een pijnlijk proces. Toch stel ik me daarvoor open. Als ik suggesties krijg, probeer ik wel bij mezelf te blijven. “
Je hebt geen oriëntatie, zeggen mijn vriendinnen. Ze maken bladwijzers voor me om niet overal in te verdwalen
TOEKOMST
“Het is mijn droom als schrijver een bundel uit te geven. Daarvoor moet ik nog hard werken. Verder heb ik geen toekomstplannen. Er valt voor mij in mijn opleiding nog veel te leren. Deze zomer ga ik met een paar vrienden naar een residentie in Het Bos, een cultuurhuis in Antwerpen. We gaan daar aan een voorstelling werken, die we dan in september gaan spelen. Ik heb meegedaan met de vorige editie van Poëzievensters en ik wil graag weer meedoen met de volgende in 2025. Zulke evenementen zijn heel stimulerend.”
Als je bang bent voor de dood ben je bang om te leven Schrijf ik met krijt op de straat. Het protest duurt niet lang want na vijf minuten spoelt de regen de letters een voor een weg. Ik blijf nog een tijdje zitten denk ik, tot ook ik als een krijtletter de goot in word gespoeld.
Roos De Buysscher, onze nieuwe wijkdichter. Foto: An VAN DE WAL
Open hart en open deur
Neem een kijkje in het nieuwe huis van Bond zonder Naam
In april opende het nieuwe BZN-huis aan de Lange Leemstraat. Aangezien de organisatie trots is op het resultaat en hun werking wat bekender wil maken bij de buurt, organiseren ze eind september twee opendeurdagen. Voor de Gazet van Zurenborg opende directeur Barbara Torfs echter graag al eens de deuren om wat meer toelichting te geven. (Lotte DAENS)
Zo’n drie maanden na de opening, zijn de werknemers van Bond zonder Naam (hierna BZN) helemaal geïnstalleerd in hun nieuwe kantoor aan de Lange Leemstraat. Het eerste wat opvalt bij binnenkomst zijn grote ramen en veel lichtinval. Barbara Torfs ontvangt ons persoonlijk om een kleine rondleiding te geven en toe te lichten wat we kunnen verwachten van de opendeurdagen op 27 en 28 september.
WAT DOET BZN?
Barbara Torfs vat voor ons graag nog eens samen waar de organisatie net voor staat. ‘We zijn bekend voor onze spreuken, maar we zijn veel meer dan dat’, legt ze uit. ‘We organiseren allerlei activiteiten doorheen heel
Vlaanderen, maar zijn in de eerste plaats een Antwerps gegeven’. BZN heeft onder meer een werking rond armoede, eenzaamheid en detentie. De centrale boodschap is verbinden. ‘Tegenwoordig is dat een thema waar iedereen het over heeft, maar als er één organisatie is die dat in Vlaanderen kan claimen is dat Bond zonder Naam. We zijn tegen eenzaamheid en voor verbinden. We activeren echt rond dat verbinden’, licht Barbara toe.
Daarenboven zijn heel wat initiatieven ontstaan uit de schoot van BZN, waaronder ook Filet Divers vzw in de Rolwagenstraat. Hun werkingen zijn nauw verbonden en regelmatig organiseren ze samen activiteiten, zoals “Samen Eten”. Hierbij kunnen
mensen komen proeven van gerechten uit verschillende hoeken van de wereld.
BZN wordt vaak gelinkt aan het christendom, maar Barbara benadrukt dat ze geen christelijke organisatie zijn. ‘We zijn opgericht door een priester, hier in Antwerpen, maar er zat nooit een “c” of een “k” in de naam. Phil Bosmans was diepgelovig en maakte de christelijke boodschap in de praktijk waar. Hij nam het net op voor groepen die uitgespuwd worden. Je hoeft geen naam te hebben, iedereen is welkom, ook de mensen zonder naam’. De organisatie probeert ook rekening te houden met diverse doelgroepen, bijvoorbeeld door aanbod te voorzien dat minder talig is.
ZOEKTOCHT NAAR EEN NIEUWE THUIS
Contacteer ons voor een vrijblijvende schatting van uw woning
Doorheen de jaren is BZN een aantal keren verhuisd. Tot 2019 zaten ze gevestigd aan de Sint-Jacobsmarkt. Dat pand was echter te groot en werd verkocht. Kort daarna kwam de toenmalige directeur ook plots te overlijden. Mede hierdoor kwam de zoektocht naar een nieuwe plek wat op de achtergrond. In de tussentijd mocht BZN zich vestigen in de gebouwen van het CAW, waar ze een aantal jaar de tijd kregen om hun eigen plek te vinden. En dat is dus nu gelukt. Het pand aan de Lange Leemstraat is in de eerste plaats het kantoor voor een tiental mensen die vast in dienst zijn en 5 vaste huisvrijwilligers. Daarnaast is het ook de thuisbasis voor de vele andere vrijwilligers die bij activiteiten ondersteunen. Er is eveneens opnieuw een winkeltje aanwezig, waar je kalenders en geschenken kunt kopen. Het is open op weekdagen tussen 9u en 5u. Je kan hiervoor het pand simpelweg binnenwandelen. Verder is het gebouw voorzien van een ruimte voor vergaderingen en activiteiten. ‘We willen deze plek ook openstellen voor vergaderingen en bijeenkomsten. Zowel non-profit organisaties als commerciële bedrijven kunnen de ruimte huren. Wij verzorgen dan de koffie of zelfs een stukje catering indien gewenst’, verduidelijkt Barbara.
Tenslotte is het een locatie dicht bij een station en met parkeergelegenheid. Dat is voor Barbara belangrijk, net als een multiculturele omgeving. De nieuwe omgeving geeft wel een extra uitdaging, aangezien BZN de buurt opnieuw beter moet leren kennen. Enerzijds helpen de connecties met Filet Divers hierbij wel, daarnaast hopen ze de buren beter te leren kennen tijdens de opendeurdagen.
OPEN HART, OPEN DEUREN
Het nieuwe stekje is het hart van de organisatie van waaruit alles vertrekt. Graag tonen ze deze aan de buitenwereld. Dit op vrijdag 27 september tussen 13u30 en 19u en op zaterdag 28 september tussen 11u en 18u. ‘Deze dagen zijn voor mensen die het verhaal van BZN willen leren kennen en voor de buurt, maar iedereen is welkom’, aldus Barbara. Tijdens de opendeurdagen geven de medewerkers rondleidingen. Er is een spreukenwandeling uitgewerkt en voor de kinderen is er een knutselatelier. Daarnaast verzorgt Filet Divers de hapjes in een speciaal voor de gelegenheid opgestelde cafetaria. Verder zijn er beide dagen twee activiteiten waar je je op voorhand voor dient in te schrijven: een uurtje “samen lezen” en een toelichting over de detentiewerking. Op de website staat meer informatie over de exacte uren en daar kun je je ook inschrijven.
MEER INFO?
De opendeurdagen gaan door op:
Vrijdag 27/09/2024 13u30-19u00
Zaterdag 28/09/2024 11u00 – 18u00
Lange Leemstraat 372 D, 2180 Antwerpen
www.bzn.be
03 201 22 10
(enkel in de voormiddag bereikbaar)
Het neiuwe kantoor van BZN. Eigen foto
“Het Barokorgel heeft al goed dienstgedaan!”
Sint-Norbertuskerk wil een ruimere rol spelen in de wijk
De eerste fase van de restauratie van de Sint-Norbertuskerk op de Dageraadplaats is achter de rug. Daarom is ze overdag weer open en kunnen de Bach-concerten weer plaatsvinden. Daarbovenop denkt de kerkfabriek over de mogelijkheden om het gebouw ook toegankelijk te maken voor culturele evenementen die nauw aansluiten bij de wijk. (Marcel SCHOETERS)
Wie daar meer over kan vertellen is Frans Van Looveren, die speciaal uit de Noorderkempen komt afgezakt om zijn verhaal te doen. Frans heeft een tijd op de Plantin & Moretuslei gewoond. Hij is geen lid van de kerkfabriek, maat is door een vriend aangezocht om zich aan te sluiten bij een groep vrijwilligers die het gebruik van het gebouw mee sturen.
Frans benadrukt dat de restauratie van de gevels en de daken maar een eerste fase is. “ We hopen dat we gauw kunnen beginnen met de tweede fase, die van het interieur ”, zegt hij. Dat ook dat nodig is blijkt uit het zwarte gordijn dat een deel van de rechterzijbeuk bij het koor om veiligheidsredenen afsluit.
SFEERVOL
Sinds begin juni is de kerk weer open van woensdag tot en met zaterdag van 9u tot 17u. “Het is best een sfeervolle kerk, vindt Frans en hij is niet de
enige die deze mening is toegedaan. “Op sommige dagen hebben we 50 à 60 bezoekers per dag. Sommigen steken een kaars aan of zoeken gewoon wat rust.”
“Nu de kerk weer open is, wilden we toch iets meer doen,” zo vult hij aan. “Tenslotte heeft de Stad Antwerpen toch veel geld in de restauratie gestoken en dan moet je toch iets terugdoen voor de gemeenschap. Er moet evenwel nog wel wat aan restauratie gebeuren, o.m. aan de glasramen. Dat is dan voor de derde fase.”
Als voorbeeld toont Frans ons de voormalige winterkapel, rechts van het koor. “ Wij onderzoeken de mogelijkheid om die ter beschikking te stellen van de verenigingen van de wijk. Ook tentoonstellingen behoren tot de mogelijkheden. Het is evenwel nu nog te vroeg om dat concreet te organiseren.”
JUBILEUM
Wat dat betreft, dient de eerste gelegenheid zich al aan. Op 29 september 2024 bestaat de kerk nl. 120 jaar. “Dat zal worden gevierd met een misviering, gevolgd door een receptie en een tentoonstelling over de geschiedenis van de kerk.”
De kerk was ook dit jaar de ontmoetingsplaats voor Gay Pride. Er vond voor die gelegenheid ook een oecumenische viering plaats. Net zoals vorig jaar zat de kerk stampvol.
Toen onze wijk werd gebouwd, was de Kerk nog alom aanwezig in de samenleving en het was dan ook logisch dat er al in een vroege fase in een gebedshuis werd voorzien. Dat kwam er in 1883, in de vorm van de kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Gedurige Bijstand, in de volksmond de Zurenborgkapel genoemd. Deze moest in 1901 al plaats ruimen voor de huidige kerk, ontworpen door Ernest Dieltiens, maar is toch nooit uit de wijk verdwenen. Hij werd nl. verwerkt in de gevel van de achterbouw van het kantoor van de Naamloze Maatschappij voor het Bouwen van Burgershuizen in het Oostkwartier (later Engetrim), in de Grote Hondstraat 42-44.
BACH
Sinds 2011 is de Sint-Norbertuskerk één van de locaties van het Bach Festival. Het barokorgel dat zorgt voor de opluistering daarvan is deels afkomstig van een protestantse kerk in Nederland die gesloopt moest worden. “Het heeft sinds zijn installatie in 2018 al goed dienstgedaan,” zegt Frans. Het oude orgel is momenteel trouwens niet bruikbaar omdat het tijdens de restauratie te veel stof heeft gevangen.
Volgens Frans is de kerk ook zeer geschikt voor gregoriaans en poly-
fone muziek, die door de gewelven gaan. Zelf is hij verantwoordelijk voor de gezangenfolder en leert hij af en toe een lied aan. “I k kies de gezangen van de Norbertuskantorij. Die heeft als voordeel dat alle zangers en zangeressen kunnen zingen op noten en dus weinig repetitie nodig hebben.”
NORBERTIJNEN
Dat brengt ons bij het religieuze aspect. Het pastoraal team bestaat uit twee -hoe kan het anders- norbertijnen. Lucas Lissnijder was in een vorig leven ziekenhuispastor in de psychiatrische afdeling van Gasthuisberg in Leuven. Hij is afkomstig van de wijk en zijn vader was organist van de Sint-Jacobskerk. Benno Haeseldonckx was pastoor in Brussel. Frans schat dat er gemiddeld 50 à 60 mensen de misvieringen bijwonen. “De mensen gaan minder en minder elke zondag naar de mis, maar we merken de laatste jaren wel dat er wat jongere mensen bijkomen, dertigers en veertigers. En een aantal van hen komt terug.”
Stadsgids en Zurenborgkenner Alex Elaut oppert het plan om de kerk en het voormalige Engetrim-complex te betrekken in een wandeling door de wijk, die zich meer zou focussen op de omgeving van de Dageraadplaats, zeker nu de Cogels-Osylei slecht begaanbaar is.
Frans van Looveren, cantor van de Sint-Norbertuskerk. Foto: Luc PANDELAERS
Frans van Looveren en de plannen voor de Sint-Norbertuskerk.
Foto: Luc PANDELAERS
Foto: Luc PANDELAERS
Foto: Luc PANDELAERS
Foto: Laurens OP DE BEEK
Foto: Laurens OP DE BEEK
Foto: Laurens OP DE BEEK
Foto: Laurens OP DE BEEK
ZURENBORG
Het mocht niet zijn dit jaar. Onze Rode Duivels strandden in de achtste finale. Het weer viel tegen en de fans waren niet enthousiast. Na vier matchen op het plein was het gedaan met de pret. Volgende keer beter, zeker.
Foto: Laurens OP DE BEEK
Foto: Laurens OP DE BEEK
Foto: Laurens OP DE BEEK
Foto: Luc PANDELAERS
Foto: Luc PANDELAERS
‘CAFE SERVICE’ met passie voor service!
Waar vroeger café Stanny was (Stanleystraat 1), is sinds mei Café Service, uitgebaat door Daan Gooiker (25 j.) en Tessa Kersten (25 j.). We waren wel nieuwsgierig om deze nieuwe zaak uit te proberen, dus gingen we op een middag eens langs. (Renee DUFAIT)
We zien onmiddellijk dat de grote boogvormige toog en de kleurige tegelvloer gebleven zijn. De ruimte oogt aangenaam en stijlvol, de tafels mooi gedekt met kaarsjes en witte servetten. Het publiek lijkt overwegend jong. De ritmische achtergrondmuziek is wel een beetje luid.
Bij de menukaart legt Daan Gooiker uit dat ze uit drie delen bestaat: hapjes, kleine gerechten en twee hoofdgerechten. De kleinere gerechten zijn bedoeld om te delen. We krijgen ook inzage in een zeer uitgebreide wijn- en bierkaart. De servetten zijn van linnen, omdat daar de vlekken gemakkelijker uitgaan dan uit katoen. We bestellen als voorgerecht makreel met rucolamayonaise en als hoofdgerecht farfallepasta met waterkerssaus en traag gegaard buikspek met radicchio. De makreel is erg lekker en fris van smaak, de gestoofde radicchio bij het smakelijke buikspek is bijzonder fijn. We genieten ook van de dikke frieten. Onze waterkaraf wordt regelmatig aangevuld door Tessa Kersten. We nemen geen dessert, wel een koffie. Tussendoor stellen we Daan Gooiker enkele vragen.
Waarom hebben jullie voor deze buurt gekozen?
Daan Gooiker: “Een vriend die Rush Rush Coffee (Lange Altaarstraat, 29) uitbaat, kocht ook dit pand en zocht een uitbater. Tessa en ik zijn niet uit de buurt, maar we vonden het super: een prachtig pand op een goede locatie. We zeiden meteen ja! We waren ons niet bewust van de nabijheid van het Groen Kwartier, maar we dachten dat deze buurt nog niet verzadigd is qua kwalitatieve restaurants, zoals het Zuid.”
Hoe hebben jullie de inrichting aangepakt?
Daan Gooiker: “We hadden hier geen renovaties, alleen een nieuwe vloer
in de toiletten, en alles zag er nogal blauw uit. Nu is alles meer neutraal. We hebben in april alles zelf ingericht, ook de elektronica. Na drie dagen opschuren van het bovenblad van de bar had ik geen zin meer om de onderkant af te schuren, dus zit er nu een dunne eiken fineerplaat over de onderkant van de bar. Die staat mooi bij de lambrisering.”
Moet je hier reserveren?
Daan Gooiker: “Ja, best wel. Maar de bar is nooit op reservatie. Ook café Stanny was een plek waar je steeds terechtkon als je geen zin had om te koken. Dat mag hier ook nog steeds. Ook gewoon even binnenlopen voor een pintje of koffie mag. De bar leeft, heeft zelfs het meest succes!”
Wat hebben jullie als achtergrond?
Daan Gooiker: “We zijn de horeca ingerold student zijnde. Ik begon studies TEW (Toegepaste Economische Wetenschappen) maar vond dat erg onpersoonlijk, terwijl de horeca leuk was! Ik kom uit Michelin-restaurants. Ik ben gediplomeerd in het serveren van wijn.
Tessa studeerde Event en Project Management.
Na haar studie werkte ze in een restaurant. Zo hebben we elkaar leren kennen. Ook Tessa kreeg de passie voor ‘service’, mensen een fijn moment bezorgen.
Gastronomie zit in je. Je kan het aanleren, maar er is een groot verschil tussen het praktische en de omgang met mensen. Het servicegedeelte is met empathie mensen begeleiden, zodat ze een aangename avond hebben. Een andere vaardigheid die je moet hebben, is oog voor detail, zoals tafels die mooi uitgelijnd staan en zo.”
dingen op je bord. Het eten zal regelmatig wisselen. De kaart zal niet uitbreiden, maar elke week zal er wel een nieuw gerechtje op staan. Het moet leuk blijven!
Onze koks Lauren Vergeyle (29 j.) en Robin Gielens (28 j.) koken wat ze graag koken. Wij volgen hun visie. Wij proeven hun creaties om deze eventueel aan te passen. De koks voelen zich niet als werknemers, maar als partners. We willen een gezonde werksfeer met mentale vrijheid en rust voor onze koks. We halen het meeste plezier uit kwaliteit en service.
We zijn dankbaar voor de drukte en de positieve ontvangst van ons restaurant!”
Open: middag: 12 tot 15 uur (donderdag tot zaterdag) avond: 17:30 tot 24 uur (woensdag tot zaterdag)
Meer inlichtingen? Reserveren? www.cafe-service.be info@cafe-service.be GSM 0470 06 38 78
Café Service, Stanleystraat 1. Foto: Janne GOOIKER
EEN JAAR LATER
Een jaar geleden opende Luigi Esposito op de Dageraadplaats zijn restaurant Materia met als grote droom binnen de drie jaar een Michelin-ster te behalen. Wij waren benieuwd naar de stand van zaken en spraken met Luigi, Melinda en Gaetano. (Jan HOLVOET)
Luigi Esposito: “Er is van alles gebeurd, goede momenten en slechte momenten, maar meer mooie dan slechte. We zijn gegroeid, ook als mensen. We zijn begonnen als een klein restaurant, een curiositeit, en ik denk dat we een referentiepunt zijn geworden in de Italiaanse wereld van Antwerpen. Hoewel we geen klassiek Italiaans restaurant zijn. Er zijn zwarte dagen geweest, dat er geen enkele klant kwam. Maar wij hebben volgehouden. En wij zijn beloond: wij zijn opgenomen in Gault & Millau, weliswaar met een bescheiden score van 13,5/20.”
13,5 lijkt mij een hele goede score om te debuteren. Melinda en Gaetano: “Dat is een hele goede score
om te debuteren. Luigi haalde 13/20 bij een vroegere werkgever, hij heeft dus zijn persoonlijk record bijgesteld.”
Luigi: “Ik ben nooit tevreden. Toen de inspecteur kwam stond ik alleen in de keuken, ik werkte tot 20 uur per dag, ik stond onder spanning. Nu heb ik een complete staf, nu zou ik meer halen, denk ik.”
Weten jullie dan wanneer er een inspecteur komt?
Luigi: “Natuurlijk weten wij dat niet zeker. Maar op een dag was er een klant die té specifieke vragen stelde, die technisch té onderlegd was, en dan dachten wij dat is’m. Maar uiteraard komen ze meer dan één keer.”
Hoe werkt zo’n inspecteur van Gault & Millau?
Luigi: “Zoals elke culinaire gids: zij oordelen niet alleen over de kwaliteit van het eten, maar ook over de bediening, het interieur, de sfeer… Daarom hebben we nu besloten het restaurant een nieuwe look te geven. In februari beginnen de werken. Die maand openen we een pop-up en daarna doen we een nieuwe opening van Materia. We hadden het gevoel dat ons lokaal ons concept niet weerspiegelde. Er zijn zoveel details te veranderen. Wij hebben de wijnkaart een upgrade gegeven: in onze kelder liggen nu 111 verschillende wijnen, dikwijls topwijnen.”
Melinda: “Luigi is nooit tevreden met een behaalde score: dat maakt hem alleen maar meer bezeten om beter te worden. Onze score in Gault & Millau is een uitdaging om het nog beter te doen.”
Luigi: “Wij stellen onszelf elke dag in vraag. Elk nieuw menu wordt complexer, technischer. We hebben veel geïnvesteerd in nieuw materiaal. Een Nederlandse kunstenares ontwerpt borden voor ons, de Zwitserse glasblazerij Grassl Glass maakt glazen, deels op basis van gerecycleerd glas.
We willen ook een ‘zero waste’ keuken. Alles van de producten die we gebruiken komt in de diverse gangen terecht. Als er iets overblijft eten wij het zelf op. In onze keuken respecteren wij het milieu.”
Of hoe het verhaal van een restaurant spannend kan zijn als een roman. Wordt vervolgd.
Luigi Esposito in de keuken van Materia. Eigen foto
De zijspiegel
Koersen maar?
We hebben met “Zurenborg Koers” één van onze gewone dagelijkse activiteiten trots uitvergroot. Het dagelijks heen en weer ‘ travellen' met een voertuig op twee wielen (of drie) heeft zo in onze wijk zijn vaste feestdag gekregen. Want na deze tweede keer wordt het voortaan een jaarlijkse gewoonte, een hoogdag! Zo’n hoogdag is er om het verschil te maken met de routine van elke dag en omdat we op deze manier een ode kunnen brengen aan dat mooie vervoermiddel.
Elke dag op de fiets! Gezond voor onszelf en de omgeving, wendbaar, stadsconform en veilig. Nu ja, veilig, daar valt wel iets over te zeggen… Zo dadelijk.
Maar we zijn echt met z’n allen in de ban van de fiets en dat is prachtig. Van ’s morgens tot ’s avonds met piekmomenten rond schooltijd en woon-werkverkeer krioelen we zelfbewust langs elkaar in de grootste variatie van types. Al lang geen stalen ros meer waarmee tegen wind en regen in moet geploeterd worden om een bestemming te bereiken die verder is dan “op loopafstand”. We hebben het grootste en meest gevarieerde fietsenpark ooit. Die snel gegroeide verscheidenheid moet u ook opgevallen zijn en dus heeft u meteen diverse vehikels voor ogen, wellicht het eigen instrument als eerste. En misschien zit daar de cargofiets met twee vuilniscontainers tussen waarmee iemand van de schoonmaakdienst zich in de wijk verplaatst. Of denkt u aan zo’n longtailfiets, aan een onderwaterfiets (korte of lange versie), of aan, godbetert het, een speedpedelec? Zo paraderen, schieten, schuiven deze hoogst gepersonaliseerde voertuigen, hun stuurlui en hun passagiers voorbij. De variatie in snelheid staat niet langer meer gelijk met die van een louter fysiek voortbewogen rijwiel. Tot een paar jaar geleden kon iedereen de snelheid van de fietser gemakkelijk inschatten. Het was een soort automatisch aangeleerde basisvaardigheid voor het zich bewegen in de openbare ruimte. Dat is nu definitief voorbij en zet aan tot verhoogde waakzaamheid en het ontwikkelen van aangescherpt inschattingsvermogen. Zeker voor de
oudere medeburger is dit niet evident. Daar heb je het: fietsen is zo bekeken weer niet meer ongevaarlijk! Te veel, te veel verschillende snelheden, te onachtzaam, nog te zeer in het oude patroon van eenzame (alleen met zichzelf) fietser? Op de stoep, af de stoep als het nodig lijkt, op de weg als hij vrij lijkt. Of hoeft dat niet eens? Net draaide een fietser een U-turn voor een (gelukkig rustig) aankomende auto…. Automobilisten moeten uitkijken! Voetgangers niet minder! Ooit wel eens de tram of de bus genomen bij halte Zurenborg? Je moet een snelweg over!
Het is kommer en kwel voor voetgangers die fietsers rakelings langs zich heen voelen schuren. Dat anarchistisch gedrag om door de smalste gaatjes heen te flitsen (gewoon tussen mensen door) en zo de eigen behendigheid te toetsen. Fietsen heeft iets van roekeloosheid. Het ontglippen aan de verkeersregels zit er bij ons al van jong af aan in. En het vehikel laat dat toe, is wendbaar, snel, licht en vlot. En de berijder is ‘ijdel’ in menig opzicht. Ook letterlijk weet ik. Ooit probeerde ik mijn dochters een helm aan te smeren met “Un chapeau is comme il faut! ” als tevergeefse motivatie.
Zijn bovenstaande woorden van het soort “vriendelijke terechtwijzing”?
Fietsers kan je uiteindelijk wel aanspreken. Ze zijn niet omhuld door een metalen karkas. Ze zijn bereikbaar, toch. En dus horen ze mij. Dat ze echt oren hebben naar sociale context blijkt. Ik wilde ze al eerder prijzen, omdat er zo zorgvuldig gebruik wordt gemaakt van de metalen fietsstangen die op de hoeken van onze straten staan. Mooi hoe fietsen daar hun rustplek vinden en zodoende stoepen vrij gehouden worden. Mooi hoe ook op een dropzone de bakfietsen bijeen geschoven worden (en soms zelfs een step!).
Dus fietsers hebben – zo blijkt – oren naar en ogen voor samenleven. Zelfs rijdend kan dat!
Ik had het hier graag bij gelaten. Tot mijn oog viel op een serie fietsen die al te enthousiast weer een boom probeerden te omhelzen. Meer een verstikkende beknelling waartegen die bomen niet bestand zijn. Niet liefdevol!
Veel dank om ze te ontzien.
Wim VERZELEN
WIJKDICHTERWOORDEN
DAGERAAD
We kleuren onze huizen blauw om de lucht naar beneden te halen.
We wiegen het schuim in onze glazen zodat het een wolkendek vormt.
We eten aarde en kalk om onze maag te vullen met de muren waartussen we leven.
We aaien de kat van de buurman omdat we het liefst zachte dingen voelen.
We tellen geen schapen om in slaap te kunnen vallen we geven ze melk.
We slapen op luchtmatrassen om niet te zinken in de zeeën van onrust.
We laten onze haren uit het raam vallen in de hoop dat de wind ons hoofd leeg maakt.
Roos DE BUYSSCHER
BURGERBEGROTING HELPT MET GEVELTUINEN EN ZITBANKEN
Bij de burgerbegroting werd zowel hulp bij de aanleg van een geveltuintje als het plaatsen van zitbanken goedgekeurd voor het district Antwerpen. Bewoners van district Berchem kunnen helaas geen gebruik van deze gunstmaatregel maken. (Jörg PYL)
Voor de aanvraag van materiaal voor een geveltuin, werd een speciale website ontworpen, waar men na het invullen van de vragenlijst, onder andere over de breedte van het voetpad, zijn aanvraag kan starten.
De 50 zitbanken worden dankzij de burgerbegroting aangeboden door de vzw Groot Licht. Het zijn kwalitatieve houten banken die kunnen helpen om een mensvriendelijke omgeving te creëren. Vooral voor ouderen zijn ze nuttig en soms zelfs cruciaal om zich nog te verplaatsen en op tijd en stond een rustpunt te vinden. De banken hebben een waarde van 300 €. Ook hiervoor is een speciale website ontworpen, waar men na het invullen van een vragenlijst te weten komt of men in aanmerking komt. Hiervoor zijn wel enkele
duidelijke voorwaarden. Het voetpad moet ten minste 2 meter breed zijn en er moet vier uur zon op de banken kunnen schijnen. Verder moet er een mogelijkheid zijn om de bank vast te maken aan de gevel of moet men bereid zijn een verankering in de gevel te plaatsen. Huurders hebben hiervoor de toestemming van de eigenaar nodig. Bovendien verbindt men zich ertoe de banken drie jaar te laten staan en mocht dit niet kunnen, deze terug aan Groot Licht te bezorgen.
PRAKTISCH
Voor een geveltuin is er de website www.geveltuin.be. Wie problemen heeft met de website kan ook mailen naar help@geveltuin.be of bellen naar 0490/36.72.66.
Alle zonnebanken zijn inmiddels toegewezen. Niet 50 maar 60 kwalitatieve en comfortabele gevelbanken werden verspreid over District Antwerpen. Wie weet krijgt de actie een vervolg. Info op www.50zonnebanken.be.
Zowel voor de geveltuinen als de zitbanken werkt het district Antwerpen samen met de vzw Groot Licht, die onder andere een kant-en-klare oplossing voor geveltuintjes aanbiedt. grootlichtvzw.be
Houten fietsenstalling in het Groen Kwartier
Sinds kort staat er op het Augustinessenplein een houten fietsenstalling. De hele constructie is opgetrokken uit gerecycleerd hout en zorgt ervoor dat de fietsen van deze grotendeels autovrije buurt ook droog kunnen staan. Aan de achterzijde bevinden zich ook enkele zitbanken. Om deze aanwinst te vieren, vindt er einde augustus een feest plaats rond de nieuwe fietsenstalling (jp)
Thaise en Vlaamse gerechten geserveerd in een huiselijke sfeer. Kom zeker onze heerlijk cocktails proeven. Reserveren op 03/235.98.42 - informatie op mays.be
Eén van de vele geveltuintjes van Zurenborg. Foto: Jörg PYL
Fietsstalling door de bewoners zelf ontworpen.
Eigen foto
THE W COLLECTION
De Belg staat bekend als één van de grootste kunstverzamelaars van Europa. Meestal gaat het om schilderkunst. Grafische kunst, werken op papier, etsen, litho’s, zeefdrukken… zijn minder gegeerd. Maar door hun meestal lage prijzen zijn die juist een ideale instap voor beginnende verzamelaars. Lage prijzen betekenen ook lage winstmarges, wat de handel minder interessant maakt voor kunstgaleries. Toch bloeit de handel in alle vormen van grafiek in de meeste ons omringende landen. Zurenborger Werner Jochmans wil die trend overbrengen naar Antwerpen. Op 25 en 26 mei hield hij een pop-up expo in A-space in de Biekorfstraat. (Jan HOLVOET )
Werner, kan jij jezelf voorstellen?
Werner Jochmans: “Ik ben entrepreneur en actief in human resources. Heel mijn leven al ben ik geïnteresseerd in kunst en bezoek ik musea en galeries. De laatste drie jaar ben ik actief grafiek gaan verzamelen. Mijn man zei, als je er een nieuwe fulltime job bijneemt, zou je dan niet beter je passie met anderen delen. Zo begon ik raad te geven aan vrienden en soms ook te verkopen. Uiteindelijk heb ik besloten een galerie te openen. In de inloopfase heb ik een pop-up tentoonstelling gehouden in A-space in de Biekorfstraat naast Spoor Oost. Het blijft een hobby, een passie. Ik ga hier niet rijk van worden, de winstmarges zijn klein. Maar ik hoop wel ooit break-even te werken.”
Waar koop je de werken?
Werner Jochmans: “Geleidelijk aan heb ik een netwerk opgebouwd van kunstenaars en galeries. Bijna steeds in het buitenland, bij voorkeur in Londen en Parijs. Het is wel de bedoeling enkel in België te verkopen. De verkoop zal grotendeels online ge -
organiseerd worden. Maar potentiële kopers willen meestal eerst de werken in het echt zien. Daarom open ik in een vroegere bureelruimte van mij in Berchem een kleine privégalerie.”
Over welke prijzen spreken we?
Werner Jochmans: “Ik wil originele werken van bekende kunstenaars verkopen voor 500 à 2.000 €. Grote namen als Damien Hirst gaan dan weer tot 8.000 €. Je moet wel weten dat grafiek aan 10.000 tot 100.000 € kan verkopen. Dan gaat het om zeldzame werken of Limited Editions van zeer bekende en trendy artiesten.”
Limited Editions zijn een fenomeen dat wij vooral met sneakers en mode associëren. Kan je dat even toelichten?”
Werner Jochmans: “De meeste prenten die ik verkoop zijn gewone oplagen van 50 tot 100 exemplaren. Limited Editions zijn kleiner: 15 tot 20 exemplaren. Zij kunnen beperkt zijn in aantal, maar ook in tijd, waarbij men slechts kan inschrijven geduren -
de een korte periode. De kunstenaar verzorgt de druk zelf, samen met zijn drukker, kiest speciaal papier, retoucheert de afdruk… elk exemplaar is uitzonderlijk. Dat uit zich in de prijs, maar maakt ook dat elke afdruk een investering wordt. Vaak worden nieuwe technieken gebruikt, zoals “foto etching”, een mengvorm van fotografie en etsen. Of de “giclee”, een digitale afdruk op hoogwaardig papier waarbij verschillende lagen kleurpigment worden aangebracht met een inktjetprinter. In deze digitale tijden vervaagt het onderscheid tussen kunstwerk en reproductie. Uiteindelijk zijn het de nummering en de handtekening die het kunstwerk definiëren. Maar voor de verzamelaar is het belangrijk om te weten dat de kunstenaar zelf de productie van de prent begeleid en gesuperviseerd heeft.”
Welke artiesten zitten in je portfolio?
Werner Jochmans: “In de eerste plaats wil ik Damien Hirst noemen, die doorbrak met de Young British Artists rond 1990. Hirst is ook entrepreneur en verzamelaar en hij revolutioneerde de kunstmarkt door de combinatie van artistieke expressie en commerciële toegankelijkheid. Zijn edities hoeven niet beperkt te zijn om veel te kosten.
Evengoed verkoop ik bekende en minder bekende Belgische kunstenaars zoals Wilfried Pulinckx en Gideon Kiefer.
Maar ik heb vooral plezier in straatkunstenaars die nu furore maken zoals Nerone, Invader, JR. Eigenlijk
zijn zij de opvolgers van Christo, die gebouwen als de Pont Neuf en de Arc de Triomphe inpakte. Ook zij doen interventies in het stadsbeeld en verspreiden de fotografische weergave hiervan via grafische procedés. Ik werk niet rond één of een paar kunstenaars zoals een galerie. Mijn verzameling is een potpourri die mijn smaak weergeeft en die ik wil delen met andere kunstliefhebbers.”
REFRACT
Wij bezochten de pop-up tentoonstelling in de Biekorfstraat. Wij kwamen er vrolijk buiten. Het was laagdrempelig en pretentieloos. Geen intellectuele raadsels, maar puur visueel plezier. De verzameling is een waagstuk: hoe kunnen kunstenaars die zo van elkaar verschillen naast elkaar hangen en een geheel vormen? Toch is dat gelukt.
Er hingen hoogstaande klassieke etsen van de Belg Gideon Kiefer tot werken die vertrekken van Rubik Cubes (Rubikubisme). Abstract werk tot faux negentiende-eeuwse hyperrealistische tekeningen (James Seow). Het heeft weinig zin om alles op te noemen. Ga eens kijken op de website www.the-w-collection.be of maak een afspraak in de persoonlijke galerie in de Diksmuidelaan.
MEER INFO
@the_W_collection_art_editions Of werner@the-W-collection Voor bedrijven is leasing mogelijk.
Een muur van containers op een schip. Foto: Gerda HUYGEN
Werner Jochmans in A-Space. Foto: Gerda HUYGEN
JOZEF POSENAER EN DE
ANTWERPSE BOHEME
Stadsgids en ere-Zurenborgenaar Alex Elaut cureert een expositie over Jozef Posenaer en de kunstenaarsbende rond hem in de galerij van de Stichting Jacques Gorus in de Venusstraat, om de hoek van de Antwerpse Academie. (Jan HOLVOET )
Jozef Posenaer (1876-1935) woonde in de Kroonstraat in Borgerhout, maar de grenzen van Zurenborg zijn elastisch. Bovendien zette Posenaer dikwijls zijn schildersezel in het opkomende Zurenborg, wat een interessante vondst meebracht .
De sfeervolle galerij van de Stichting Gorus is een van de best bewaarde geheimen van Antwerpen. Voorzitter Omar Van Meervelde organiseert maandelijks een andere expo met meestal hedendaagse grafiek. Veelal beginnende kunstenaars, maar soms ook de herontdekking van oude meesters.
Op de betreffende expo hingen werken op papier en op doek van Jozef Posenaer. Maar ook werk van collega’s en studenten. Het gaat bijna altijd om karikaturen van de kunstenaars onderling.
Omar Van Meervelde, voorzitter Stichting Jacques Gorus “Einde 19de eeuw kende de academie van Antwerpen een grote uitstraling. De Antwerpse kunstwereld was toen een bolwerk van conservatisme. Talrijke studenten kwamen van heinde en verre naar Antwerpen (Van Gogh was er één van) en er was een zeer levendig bohème-leven, georganiseerd rond de verenigingen “De Scalden” en ”Als Ick Kan”. Naast banketten en carnavalsoptochten organiseerden zij ook tentoonstellingen en gaven zij fraaie jaarboeken uit. Opvallend is het aantal karikaturen dat zij van elkaar maakten .
In de expo hangen een tweetal affiches met karikaturen waarvan de betekenis helemaal niet duidelijk was tot recent onderzoek toonde dat het ging om affiches van de “Poesje”. Het poppentheater maakte blijkbaar ook deel uit van de academische studentenwereld. Er hangen ook foto’s van karikaturen die op de muren van de academie geschilderd zijn.”
Dr. Ulricke Müller, onderzoeker KMSKB en docent UA “Wij hebben een tweejarig onderzoeksproject over het academisch erfgoed van de UA-campus “Mutsaert”, de Antwerpse Academie dus . Wij vinden heel veel objecten uit de negentiende eeuw, onder andere veel gipsen beelden. Ook een collectie schilderijen, gemaakt voor de “Prix de Rome”. Deze wedstrijd en studiebeurs werden ingericht door de Antwerpse academie in navolging van het Franse concours . De zes finalisten, met een maximumleeftijd van dertig jaar werden een tijdje opgesloten in loges binnen de academie, contact met de buitenwereld was verboden. Het doet onweerstaanbaar denken aan de Koningin Elisabeth wedstrijd. In die isolatie maakten zij ook heel wat lol, onder andere door karikaturen van elkaar en hun leraars te schilderen op de muren van de toiletruimte. Die zaten lang verborgen achter rekken in wat nu een opslagruimte is en worden nu gerestaureerd en geconserveerd.”
Alex Elaut, initiatiefnemer “Wij proberen nu alle figuren te identificeren; een ervan is de later beroemde frontschilder Joe English, hij werd herkend door zijn kleindochter. Ik interesseer mij al langvoor de periode van de late negentiende eeuw tot aan de Eerste Wereldoorlog. Deze kunstenaars waren technisch zeer sterk. Maar na de oorlog is Antwerpen geëvolueerd van conservatief bastion tot epicentrum van het modernisme. Een hele generatie kunstenaars is vergeten. Er is nu een begin van herwaardering. Dankzij de inspanningen van Erwin Joos is Eugène Van Mieghem terug in de belangstelling gekomen. Ik probeer hetzelfde te doen voor zijn goede vriend Jozef Posenaer, die ik beschouw als de schilder van het licht. Hij schilderde vooral landschappen en genrestukken. Van hem zijn er werken te vinden in de collectie van het KMSKA en zijn pas gerestaureerde Tweede Prijs van Rome krijgt zijn plaats terug in het districtshuis van Borgerhout. Veel schilderijen zijn nog te vinden in particuliere verzamelingen, tot in Amerika toe. Ik probeer ze te inventariseren. Zijn grafisch werk en karikaturen leenden wij van het Emile Van Dorenmuseum in Genk, van de Mortelmans stichting en uit het archief van Als Ick Kan in het Letterenhuis. Ik kreeg naar aanleiding van deze expo een mail van
iemand die uit de nalatenschap het schilderij heeft van de hoeve van Zurenborg (1893). Posenaer was nog maar 17 jaar toen hij dit schilderde. Ik was er al 10 jaar naar aan het zoeken. Het is ondertussen gerestaureerd, en ik hoop dat het ooit nog eens op Zurenborg kan tentoongesteld worden. Posenaer heeft ook één van de huizen geschilderd van de “Vier seizoenen”. Dat is de volgende zoektocht.”
Alex Elaut schreef in 2011 het boek “Jozef Posenaer, meester van het licht” Het werd uitgegeven door Gitschotelbuurschap Borgerhout maar is antiquarisch moeilijk te vinden. Een pdf versie kan wel verkregen worden, mail naar alex.elaut@proximus.be
Kunstkring Jacques Gorus, Venusstraat 52 - 2000 Antwerpen. Open Za-Zo 14 tot 17 uur. hetstillepand.art/kunstkring_jacques_gorus.html
Omar Van Meervelde met de affiche Jozef Posenaers. Foto: Gerda HUYGEN
Karikaturen van collega's schilders. Foto: Gerda HUYGEN
De hoeve van Zurenborg. Foto: Gerda HUYGEN
Het gezichtsverlies
Wat doet een Nederlandse podiumdichter die ei zo na stadsdichter van Den Bosch is geworden? Het antwoord is even simpel als poëtisch, de liefde. De partner van Friso Woudstra (°18-15.1983) is de dochter van Emma Dea uit de Cogels Osylei. (Jörg PYL)
De in eigen beheer fraai uitgegeven dichtbundel bevat een veertigtal gedichten over gezichtsverlies en nog twee afzonderlijke cycli. Omdat uitgeverijen de laatste tijd niet erg scheutig zijn om poëzie te publiceren, wat zij meestal als een verliespost zien, wil dit feit niets zeggen over de kwaliteit van de gedichten. Een directeur van een uitgeverij vertelde mij dat hij vijf kookboeken moest uitgeven om een dichtbundel te kunnen drukken. Meer nog, diverse gevestigde waarden hebben zich ook al tot uitgeven in eigen beheer bekeerd.
Modern Friso Woudstra is een podiumdichter die graag optredens verzorgt, al dan niet met muziek erbij (hij speelt o.a. ook
gitaar). Dat merk je ook in zijn gedichten: ze zijn vlot leesbaar en de bovenste laag is vlot toegankelijk. Bij het lezen op papier komen wel de onderliggende betekenissen naar boven. Hij is ook een moderne dichter, wat zich uit in het feit dat zijn gedichten langer zijn dan die van zijn oudere tijdgenoten. Wie deze zomer naar Watou gaat, wordt ook geconfronteerd met veel langere gedichten.
Een ander aspect is dat sommige gedichten eerder kortverhalen in dichtvorm zijn, zoals bijvoorbeeld de gedichten van Charles Bukowski, maar dan zonder dranklucht. Wel aanwezig is af en toe een vleugje seks. De bundel is ook versierd met zwart-wit-illustraties, die allemaal gemaakt zijn door artificiële intelligentie. De kaft verraadt een soort bekentenis of is dat te ver
gezocht? In plaats van het gezichtsverlies en dan de naam van de dichter staat er het gezichtsverlies van Friso Woudstra. De naam van de dichter bevat samen met de achterflap de enige hoofdletters in dit boek. Voor de rest staan er ook geen leestekens in de gedichten.
Het hoofdbestanddeel van de bundel (het eigenlijke gezichtsverlies) bestaat voor het grootste deel uit titelloze gedichten, alleen een nummer verraadt het begin van een nieuw gedicht. In totaal bevat de hoofdbundel veertig gedichten. De pagina’s van de dichtbundel zijn evenmin genummerd.
Bonus
De bundel bevat ook twee losse cycli gedichten, allicht onder invloed van de muziekindustrie die ook bonustracks op haar cd’s zet. Instrumentaal of lichtvoetige overpeinzingen over de piano telt zeven genummerde gedichten, deels met humoristische inslag.
De tweede reeks gedichten heet de uittreedpassages of dansmuziek voor niet erkende mankementen. Deze zijn geïnspireerd op zijn werk in de jeugdzorg, die aan de basis van de thematiek van de laatste cyclus ligt. De algemene toon van de hoofdbundel en de toegiften zijn afwisselend humoristisch, ironisch, realistisch en soms bitter. Af en toe laat de dichter zich verleiden tot een zoetklinkend rijm, dat een beetje uit de toon valt bij de meestal rijmloze verzen, die wel ritmisch goed onderbouwd zijn. Af en toe kleeft er een belerend kantje aan en soms was een beetje meer suggestie beter geweest dan de naakte feiten of ideeën. Maar als podiumdichter moet er gekozen worden. Deze bundel komt zeker goed tot zijn recht bij een optreden. Momenteel werkt Friso Woudstra aan de samenstelling van een tweede bundel.
Friso Woudstra, is te boeken via www.woudstrapodiumkunst.nl.
De bundel zonder ISBN-nummer is te verkrijgen voor een minimale prijs van 15 € na storting op Nl02 INGB 0008 8619 04 .
Eenvoudiger kan ook. Gewoon in de namiddag aanbellen in de Cogels Osylei 80 bij Emma Dea en daar de bundel ophalen. De schilderijen van Emma Dea kunnen bij die gelegenheid ook bewonderd worden.
Koen Van Deun schreef het scenario voor een beklijvend hoorspel over een historische scheepsramp
De helletocht van de Batavia is een heerlijke podcast geworden
Uit dit ijzingwekkende historische verhaal destilleerde Koen Van Deun het scenario voor een meeslepende podcast in twaalf afleveringen. We trokken naar de Dolfijnstraat voor een babbel.
Hoe komt iemand in de podcastwereld terecht?
Koen Van Deun: “Ik heb een aantal jaren gewerkt als vennoot en copywriter bij reclamebureau De Vloer in de Grote Hondstraat maar dat was een intense job die me maar weinig tijd overliet om met meer creatieve en persoonlijke dingen bezig te zijn. Daarom heb ik vier jaar geleden mijn aandelen verkocht en ben ik freelancer geworden: ik doe nog wel wat reclame, omdat er nu eenmaal brood op de plank moet komen maar ik kan mij nu meer en meer bezighouden met het schrijven van podcasts. Ik werk daarvoor vaak samen met Het Geluidshuis, het strafste audioproductiehuis van de Lage Landen en volgens De Tijd de Pixar van de podcast! Zij zijn ooit begonnen als productiehuis voor radioreclame. Zij maakten onder meer Guy Mortiers legendarische radiospots voor Humo maar sinds een aantal jaren zijn zij vooral bekend om hun luisterboeken voor kinderen die op de boekenbeurs steevast tot het best verkopende werk behoren. Voor hen heb ik een aantal wat eigenzinnige bewerkingen gemaakt van klassieke kindersprookjes zoals Assepoester, Doornroosje en Roodkapje. Toen ze lieten weten dat ze ook podcasts voor volwassenen wilden gaan maken, was ik meteen van de partij.
Een eerste poging was Parallel, een podcast in opdracht van Radio 1 over een waargebeurde Belgische geschiedenis met alternatieve feiten. Zoals: Sandra Kim leidde jarenlang een dubbelleven als spion van de KGB en in 1986 werd per ongeluk een zomer lang het homohuwelijk gelegaliseerd. Later volgde nog een audiogids voor kinderen over Dieric Bouts in opdracht van Museum M in Leuven. En zo komen we stilaan bij de Batavia zeker?”
Hoe ben je op dat verhaal uitgekomen?
Koen Van Deun: “In Nederland behoort het verhaal van de Batavia tot het collectieve geheugen. In de jaren tachtig hebben ze zelfs een replica van het schip op ware grootte gebouwd die te bezichtigen is in Lelystad. Maar ik had er zelf nooit van gehoord tot ik er een boek over vond in de swapbibliotheek van een hotel. Sindsdien is dat verhaal door mijn hoofd blijven spoken. Ik wou daar absoluut iets over maken: geen historisch praatje van een geleerde professor maar een bloedstollend verhaal met topacteurs en dramatische geluidseffecten. Maar dat viel wat buiten het budget van het Geluidshuis en dus moesten er sponsors gevonden worden. Gelukkig was er belangstelling bij Humo en het Nederlandse Algemeen Dagblad,
In het jaar 1628 vertrekt de Batavia, het gloednieuwe vlaggenschip van de Oost-Indische Compagnie, uit de haven van Amsterdam naar het eiland Java. Aan boord van het schip zijn kisten vol zilver en goud, juwelen, wijn en Hollandse kaas. Het zal echter een helletocht worden die negen maanden later eindigt op een koraalrif voor de westkust van Australië. En dan moet het ergste nog komen: de meeste schipbreukelingen slagen erin een onbewoond eilandje te bereiken maar daar ontstaat al snel een tekort aan voedsel en water en een groepje muiters onder leiding van een ware psychopaat begint de rest van de bemanning uit te moorden. (Luc PANDELAERS)
allebei van DPG Media. En toen die hadden toegezegd, kwam ook het Vlaams Audiovisueel Fonds over de brug. Zo werd de Batavia de duurste Nederlandstalige podcast uit de geschiedenis. Hoewel alles relatief is natuurlijk want vergeleken met televisie blijft podcast een spotgoedkoop medium.”
De geluidseffecten zijn in elk geval indrukwekkend. Ik heb gelezen dat jullie zelfs naar Brazilië gegaan zijn om geluidsopnamen te maken van de branding. Koen Van Deun: “Nu ja, we zijn niet speciaal naar Brazilië getrokken. Maar een van de geluidsmannen was daar op vakantie en ontdekte er een strandje met lange trage golven dat het perfecte geluidsdecor vormde voor door het water rennende mensen. Aan onze kust klinkt de branding blijkbaar steeds te luid. Omdat die man niet enkel zijn vrouw meeneemt op vakantie maar ook zijn recorder, ging hij meteen aan de slag. Zo gedreven zijn die mannen wel. Voor de geluiden binnen in het schip zijn we dan weer gaan opnemen in de replica in Lelystad. Het meest hebben we gesukkeld met het geluid van verdrinkende mensen. In zwembaden is er altijd te veel galm en in het openluchtbad van Boekenberg zijn er te veel achtergrondgeluiden van verkeer en vliegtuigen. Daar had het pas gekund na 23 uur wanneer het laatste vliegtuig van TUI vertrokken is. Maar dat durfden we niet eens voorstellen aan de acteurs. Dus hebben we maar grote curverboxen gevuld met water en hebben we ze daarin laten gorgelen en proesten.”
Hoe dicht blijf je trouwens bij de historische waarheid met je verhaal?
Koen Van Deun: “Het verhaal van de Batavia is zeer goed gedocumenteerd. Een van de overlevende protagonisten heeft zijn verhaal te boek gesteld en er zijn nog veel archieven en rechtbankverslagen bewaard gebleven. Ik heb het verhaal alleen wat vereenvoudigd en heb een aantal, nochtans behoorlijk spectaculaire, subplots moeten weglaten. Ook het aantal personages is gereduceerd om het allemaal verstaanbaar te houden. Maar alle gebeurtenissen in de podcast hebben ook echt plaatsgevonden. Zelfs de fameuze sloepenrace in de laatste aflevering, waarvan je denkt: ‘Dat is pure Hollywood’, is absoluut waarheidsgetrouw.”
“Batavia” heeft heel wat lovende reacties gekregen en ook prijzen en nominaties in binnen- en buitenland. Dat schept hoge verwachtingen voor de toekomst. Heb je al concrete plannen?
Koen Van Deun: “Ik ben momenteel bezig met een film-noirachtig verhaal, een beetje in de geest van de oude zwart-witfilms zoals The Maltese Falcon en Sin City. Een heel dystopische sciencefictionserie wil ik ook nog wel eens maken.
“Batavia” is gratis te beluisteren op Spotify en via de website van Humo. https://koenvandeun.be
Koen Van Deun met border terrier Brommer.
Foto: Luc PANDELAERS
Geluidsopnamen in replica van Batavia. Eigen foto
Affiche "Batavia". Eigen foto
Bachfestival Antwerpen 2024, traditioneel én vernieuwend orgelpunt
Zeker na een wisselvallige zomer klinkt een hartverwarmende Indian summer als barokmuziek in de oren. En kijk, voor de vierde keer op rij wordt het Bachfestival Antwerpen jouw virtuoos intermezzo. Emmanuel Van Kerckhoven leidt ook nu stijlvol de dans, als artistiek directeur van BACH in de STAD vzw en - hoeft het nog gezegd - virtuoos organist en dirigent. (Karen KETS)
Emmanuel, de voorbije edities opende het festival op zondagmorgen met een cantate in de Sint-Norbertuskerk. Wordt die traditie aangehouden?
Emmanuel Van Kerckhoven: “Zeker. De Bachcantatedienst wordt weer een feestelijke opener, een groots opgezette cantate met strijkers, blazers en slagwerk, en de basso continuo als motor. Het koor Het Groot Akkoord en de solisten zijn natuurlijk ook van de partij.”
Het publiek wordt meteen wakker geschud. Gaat het er in het tweede programmaluik - op zondagnamiddagook zo hevig aan toe?
Emmanuel Van Kerckhoven: “Anders zal het sowieso zijn. Sint-Norbertus krijgt een jong en beloftevol ensemble uit Sint-Niklaas over de kerkvloer, dat meteen ook debuteert met dit openingsconcert. Het wordt mooi en intens, met een grotere rol voor de solisten."
En na al die emotie misschien toch tijd voor wat rustigheid?
Emmanuel Van Kerckhoven: “Op maandagavond brengt Liesbet Vereertbrugghen, vroegere producer bij Radio Klara, een voorstelling met een boeklezing, muziek en een kunstprojectie. Volop luisteren en kijken dus. De prachtige Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience is hiervoor de uitgelezen plek.”
Een zintuiglijk smaakbommetje, me dunkt. Op naar het orgelpunt!
Emmanuel Van Kerckhoven: “Wel, alleszins: het orgel. Het instrument waarmee ik J.S. Bach in eerste instantie associeer, omdat het uiteraard ook 'mijn' instrument is. Op dinsdagavond zal ik op het historische Dillensorgel van de Sint-Carolus Borromeuskerk enkele van die grote werken van J.S. Bach spelen: de mooiste preludes en fuga’s, afgewisseld met wat meer intimistische koralen.”
Geen twijfel mogelijk, jij bent authentiek bezield, Emmanuel. En als ervaringsdeskundige erken je beslist de meerwaarde om op jonge leeftijd met klassieke muziek kennis te maken.
Emmanuel Van Kerckhoven: “Zo is dat. En precies om die reden voorzien we elk jaar ook een programma voor een jonger publiek. In de Sint-Norbertuskerk verwelkomen
we op woensdagnamiddag kinderen tussen acht en veertien jaar voor een workshop 'Zingen met Bach'. Muziekkennis of zangervaring is niet nodig. Het wordt joviaal en gemoedelijk. En tegelijk ook leerrijk. Want met het indrukwekkende barokorgel op de achtergrond staat dat buiten kijf. Orgeldocent Benoît Mernier geeft op datzelfde orgel - op donderdagnamiddag - een Masterclass voor jonge, bruisende (orgel-)studenten van het conservatorium van Brussel. Aansluitend verzorgt hij een concert: 'Bach en Noord-Duitse muziek'. Een illustratie van de bijzondere dynamiek tussen nieuwe kennis doorgeven, en toepassen.”
Ik herinner me dat vorig jaar de theorbe en sackbut in het Bachfestival opdoken, het jaar voordien deed de natuurtrompet haar intrede. Is er dit jaar ook een nieuwkomer?
Emmanuel Van Kerckhoven: “Jazeker. Op vrijdagavond introduceert een Nederlands ensemble de marimba, een instrument aanleunend bij de xylofoon. Het getuigt van grote durf en creativiteit om J.S. Bachs klavecimbelconcerti op zes marimba's te brengen. Het publiek mag zich opmaken voor een originele en unieke benadering van het werk van J.S. Bach en drie hedendaagse componisten. Een marimbasextet is op zijn minst gezegd een originele setting!”
Een huzarenstukje waarvan wij graag zullen proeven, Emmanuel. Op de laatste dag van het Bachfestival Antwerpen, zaterdagsavond, worden veelal alle registers opengetrokken. Wat hebben jullie dit jaar in petto?
Emmanuel Van Kerckhoven: “Hoewel J.S. Bach doorgaans aan kerkelijke muziek wordt gelinkt vinden we het ook belangrijk om het publiek kennis te laten maken met zijn wereldlijke oeuvre. Als afsluiter van het weekprogramma mogen we dit jaar Jos van Veldhoven verwelkomen, een monument binnen de barokmuziek. We zijn enorm opgetogen dat hij het slotconcert dirigeert. Van Veldhoven was jarenlang artistiek leider van de Nederlandse Bachvereniging. De wereldlijke cantates werden geschreven voor de verjaardag van respectievelijk de keurvorst van Saksen en de koning van Polen, en roepen dus opnieuw een uitbundige en orkestrale stemming op. Bijzonder: beide cantates zijn oorspronkelijk bedoeld voor opvoering in openlucht. Een vleugje barokmuziek in openlucht meepikken kan overigens op maandag en woensdagmiddag, 'rond de noen'. Net als vorig jaar zullen de stadsbeiaardiers dan J.S. Bachs klaviermuziek op de Antwerpse stadsbeiaard spelen. Wil je je lunchpauze op een ingetogen manier doorbrengen en het klavier van je laptop even ruilen voor klaviermuziek, schrijf je dan snel in voor een uitverkoren zitje in de idyllische binnentuin 'De Hofkamer', vlak bij de kathedraal.”
Emmanuel Van Kerckhoven is organist-titularis van de Sint-Carolus Borromeuskerk op het Conscienceplein en van de Sint-Norbertuskerk hier op de Dageraadplaats, artistiek directeur van het Bachfestival, en dirigent van The Antwerp Baroque Orchestra.
INFO EN TICKETS: www.bachindestad.be - info@bachindestad.be
Emmanuel Van Kerckhoven, dirigent en organist. Eigen foto
Het Bachfestival kan je ook in Sint-Carolus Borromeuskerk bijwonen. Eigen foto
“De muziek van Aznavour is een onuitputtelijke inspiratiebron voor mij!”
Frank Mercelis en VRT-Bigband: 100 jaar Aznavour
Charles Aznavour is één van ’s werelds grootste entertainers met een palmares van meer dan 1200 chansons. Hij is niet weg te denken uit de muziekgeschiedenis. Op 22 mei 2024 zou hij honderd jaar geworden zijn. Deze herdenking is voor Frank Mercelis en de VRT-Bigband dé gelegenheid om de handen in elkaar te slaan voor het project Aznavour 100 ‘Hier encore’. Op zondagnamiddag 29 september staat het om 15 uur geprogrammeerd in de Borgerhoutse Roma.
(Luk DEPONDT)
CARRIERE
Frank Mercelis (uit de Kleinehondstraat) is muzikant, zanger en acteur. Zijn muzikale carrière begint hij in 2003 als zanger bij de smartlapband ‘Eddy en de Schellekens’. In 2008 stapt hij uit deze band en richt hij een nieuwe groep op, ‘Eddy et les Vedettes’, waarmee hij de grote klassiekers van het Franse chanson brengt.
In 2015 brengt hij een album uit met eigen Nederlandstalig werk, een mix van chanson ‘à la flamande’ en Nederpop-rock.
In 2021 gaat de muziektheatervoorstelling ‘Talk To Me In French’ ’in première. Samen met pianist Antoon Offeciers verleidt hij hierin niet alleen met Franse chansons, maar ook met eigen songs en soms pijnlijke verhalen over seksuele escapades.
Sinds 2019 brengt Frank met ‘Eddy et les Vedettes à l’école’ de liefde voor het chanson
(en het Frans) ook over bij middelbare scholieren.
AZNAVOUR
En nu is er dus het project Aznavour 100 ‘Hier Encore’. Het is een hommage aan de zanger met een combinatie van zijn bekendste chansons (La Bohème, She, For Me Formidable…), afgewisseld met minder gekende nummers.
ARMENIE
Aznavour heeft Armeense roots. Zijn ouders vluchtten in 1915 van Armenië naar Frankrijk omwille van de genocide, de massale moordpartijen onder Armeniërs in Turkije in de periode 1895-1923 (nog altijd niet erkend door Turkije). Aznavour werd in 1924 in Parijs geboren. Frank ging in juni samen met zijn vriendin
naar Armenië en ze vonden er een prachtig land met een rijke cultuur. En ja, Aznavour is er zeer zeker bekend en geliefd. In Gyumri, de tweede stad van Armenië, zagen ze op een rondpunt een ietwat ‘leninistisch’ groot standbeeld van Aznavour. In de hoofdstad Yerevan is de Aznavour Foundation gevestigd, opgericht door Charles Aznavour en zijn zoon Nicolas. De stichting wil educatieve, culturele en sociale projecten, geïnitieerd door de legendarische kunstenaar, voortzetten.
VRT-BIGBAND
De VRT-Bigband bestaat uit een 20-tal muzikanten en blinkt al meer dan 10 jaar uit in zijn veelzijdigheid en enthousiasme om nieuw repertoire te ontdekken. Ze maakten zich verschillende genres eigen: swing, standards, bebop, hedendaagse arrangementen, en nu dus ook chansons. De nummers van Aznavour werden gearrangeerd door Dree Peremans, trombonist en dirigent van de band. “Het klikte meteen!”, verklapt Frank. “Het is voor mij een nieuwe weg. Niet meteen beter dan met een band van 5 muzikanten, maar zeker zo plezant.” www.frankmercelis.be www.bigband.vrt.be
Aznavour 100 ‘Hier encore’ Op vrijdagavond 31 mei vond een try-out plaats in de Mark Liebrecht Schouwburg te Mortsel. De zaal zat goed vol en de reacties waren positief. In de loop van de volgende maanden zijn er in heel Vlaanderen Aznavourconcerten. Zie www.frankmercelis.be/ concertagenda
Eén daarvan dus in de Roma op 29 september om 15 uur. Info en tickets (22–24 euro) op www.deroma.be
Frank Mercelis voor het standbeeld van Charles Aznavour. Eigen foto
De Roma! Op naar het nieuwe seizoen
Het concertseizoen van De Roma loopt naar zijn einde. In juni staan er nog enkele kleppers op het podium zoals Sivert Høyem (18 juni), Juanes (22 juni) en Pommelien Thijs (25, 26, 27, 28 en 29 juni. In juli en augustus sluit De Roma de deuren voor een zomerpauze en bereiden we achter de schermen alles voor voor een nieuw topseizoen. We stellen graag al enkele namen aan je voor. Alle info en tickets via www.deroma.be.
CLEYMANS & VAN GEEL
ZATERDAG 7 SEPTEMBER – 20:00
Jelle Cleymans en Jonas Van Geel zijn vrienden. Ze zijn zelfs beste vrienden. Noem ze gerust bloedbroeders. Dat zijn ze niet alleen aan de toog van het café, maar ook al meer dan vijftien jaar op de planken. Samen met hun vaste band brengen ze een bloemlezing uit de nieuwe plaat en uiteraard ontbreken de gekendere hits zoals En Route, We kunnen ons redden en Tijgers niet. Een must voor oog en oor.
GÜNTHER NEEFS
ZATERDAG 14 SEPTEMBER – 20:00
Muziek heeft altijd centraal gestaan bij de familie Neefs. Al in Günthers jeugd zorgden de radiogolven voor een warm gevoel in de huiskamer. Zowel Vlaamse klassiekers als innemende evergreens uit de wereld van de soul en de swing veroverden een plaats in het hart van de warmste stem van Vlaanderen. Hoe veelzijdig Günther Neefs als zanger is, bewees hij in 2023 door zijn deelname aan het VTM-programma Liefde voor Muziek. Met zijn warme stem en straffe band gidst hij ons met nieuw werk, songs uit Liefde voor Muziek én de mooiste klassiekers door meer dan 50 jaar muziekgeschiedenis.
NOORDKAAP
WOENSDAG 25 SEPTEMBER – 20:00
De unieke live performance van Noordkaap, die in de jaren negentig furore maakte met meer dan een dozijn hits is bijna een kwarteeuw na het einde van de Nederlandstalige groep met zanger Stijn Meuris nog altijd even krachtig. In het najaar van 2024 begint Noordkaap aan hun WINTERTHUR theatertournee voor een zittend publiek - en die concerten zullen anders zijn. Een set songs die tijdens de afgelopen concerten soms niet aan bod kwamen (je zou het een rijk oeuvre kunnen noemen), een ander decor en een beleving: elektrisch maar anders. En minstens zo intens.
CHANTAL ACDA & THE ATLANTIC DRIFTERS
DONDERDAG 26 SEPTEMBER 20:00
Silently Held is het nieuwe album van zangeres Chantal Acda. Zowel voor de opnames als de live tour werkt ze samen met een zevental getalenteerde jazzmuzikanten, die zich voor de gelegenheid The Atlantic Drifters noemen. De release volgt op Chantal's eerdere muzikale avonturen, waaronder Let Your Hands be My Guide (2013), The Sparkle in Our Flaws (2015), Bounce Back (2017), Puwawau (2019) en Saturday Moon (2021). Elk album heeft wereldwijd weerklank gevonden.
THE SKATALITES
VRIJDAG 4 OKTOBER 20:00
Klaar voor een feestje? The Skatalites komen naar De Roma! Weinig groepen hebben de wereld van de ska en reggae zo gedefinieerd als de Jamaicaanse band. Met hun rijke oeuvre, dat teruggaat tot 1964, drukten The Skatalites een onuitwisbare stempel en oogstten ze wereldwijd succes met zinderende liveconcerten. Hun komst naar De Roma belooft een onvergetelijke reis te worden door de evolutie van de Jamaicaanse muziek.
EMILIANA TORRINI DINSDAG 15 OKTOBER – 20:00
Emilíana Torrini, geboren in IJsland als dochter van een IJslandse moeder en een Italiaanse vader, werd wereldberoemd met haar enorme hit Jungle Drum uit 2009, een juweeltje van een nummer dat doet denken aan de hoogdagen van Nancy Sinatra. Jungle Drum stond wekenlang op nummer 1 in verschillende Europese muzieklijsten. In haar rijke carrière bracht Emiliana Torrini verschillende soloalbums uit en werkte ze jarenlang intens samen met The Colorist Orchestra, waarmee ze in 2023 nog voor een volle De Roma stond. In 2024 staat ze er weer met de nieuwe plaat Miss Flower, haar eerste soloalbum in tien jaar tijd.
LIZZ WRIGHT WOENSDAG 16 OKTOBER – 20:00
Lizz Wright groeide op als dochter van een predikant in Georgia, in het zuiden van de VS. Met haar zangtalent luisterde ze bijna elke kerkdienst op. Zo leerde ze met enkel de kracht van haar stem mensen te raken en te inspireren. Wright maakte eerst naam als gospel- en soulzangeres, nadien vestigde ze ook haar naam in de jazzscene. Dit najaar mogen we Lizz Wright voor de vierde keer verwelkomen in De Roma. Ze zal haar nieuwe album Shadow presenteren, haar achtste album en haar eerste studioalbum onder haar eigen label Blues & Green Records.
GLINTS
De Roma! Op naar het nieuwe seizoen
VRIJDAG 18 OKTOBER – 20:00
De echo’s van het ge-ROMA ROMAAA weerklinken doorheen de hallen van de Turnhoutsebaan alsof het gisteren was. Glints komt opnieuw thuis in de mooiste zaal van ‘t Stad! Nieuwe muziek, een nieuwe show: het belooft een sequel te worden die nog beter en grootser wordt dan z’n voorloper. Smeer uw stembanden, maak je borst maar nat en haal uw tickets. Glints in De Roma Pt. II wordt er eentje om u tegen te zeggen! ‘Sometimes it’s so nice, you gotta do it twice’.
BALOJI
ZONDAG 20 OKTOBER – 20:00
Baloji is een meesterlijke Belgische rapper van Congolese origine die al samenwerkte Africa Express van Damon Albarns en vele anderen. Anno 2024 is Baloji helemaal terug van weggeweest - en hoe! AUGURE is de roepnaam van zijn uitdagend project dat drie wonderbaarlijke
vormen aanneemt. Naast een film en een expo is AUGURE eveneens een monumentaal album, samengesteld uit 4 EP’s met in totaal 36 songs, geschreven vanuit het standpunt van de vier hoofdpersonages in de film. Live een belevenis.
THE HERBALISER BAND
VRIJDAG 25 OKTOBER – 20:00
Sinds het midden van de jaren 90 vormen Jake Wherry en Ollie Teeba samen The Herbaliser. Het duo groeide op in Londen en vond elkaar in hun liefde voor jazz, rare groove en hiphop. Na een korte pauze tourt The Herbaliser in 2024 opnieuw door Europa met hun uitgebreide band. Bezielers Jake Wherry en Ollie Teeba worden op het podium bijgestaan door een getalenteerde groep aan muziek met onder andere Easy Access AKA Ralph Lamb (trompet/ flugelhorn), Andrew Ross (tenor/ baritone sax-flute), James Morton (alto sax), Micah Moody (drums) en Patrick Dawes (percussie).
MARCUS KING
MAANDAG 28 OKTOBER 20:00
Marcus King, de geprezen zanger, songwriter en gitarist, keert terug naar België! Na zijn zinderende doortocht in maart 2023 houdt hij dit najaar opnieuw halt in De Roma, deze keer met zijn Mood Swings The
World Tour. Zijn on-stage charisma, ongeëvenaarde muzikale talent en soulvolle stem, in combinatie met een spectaculaire groep muzikanten, zorgen ervoor dat je de show van Marcus King niet wil missen.
FINK
WOENSDAG 30 OKTOBER 20:00
Fin Greenall, beter bekend als Fink, onderging een opmerkelijke transformatie van dj, remixer en producer in de bruisende jaren '90 van Bristol naar een gevierde folk-, bluesen indiemuzikant met talloze albums op zijn repertoire. Fink zakte in 2015 en 2019 al eens af naar Borgerhout, met twee bloedmooie concerten als resultaat. Dit jaar belooft hij een terugkeer naar de grote podia met een terugblik op zijn rijke oeuvre én nieuw aangekondigd werk. Mis deze kans niet om een unieke singer-songwriter aan het werk te zien die zichzelf en zijn band blijft uitdagen om nieuwe muzikale horizonten op te zoeken.
September, rommelmarktmaand
Wie nog snel iets zoekt of kwijt wil, kan in september zijn hart ophalen.
Zondag 1 september bijt de stoepverkoop/rommelmarkt in de Transvaalstraat en de Waterloostraat de spits af voor bewoners van de straten en op de vrije plaatsen voor andere Zurenborgers.
Op zondag 8 september kan u zelfs naar twee rommelmarkten. Het Groen Kwartier organiseert die dag hun rommelmarkt voor de bewoners en de omliggende straten. In en voor het buurthuis Gasthuis 28 vinden ook enkele activiteiten plaats.
Tegelijkertijd gaat op de Dageraadplaats een grote rommelmarkt door, met professionelen en buurtbewoners, voor zover die tijdig gereserveerd hebben.
Zondag 15 september gaat de grote stoepverkoop door in de straten rond de Dageraadplaats (Stierstraat, Ramstraat, Grote Beerstraat, Walvisstraat, Kreeftstraat en omliggende). Ook hier zijn het de bewoners die hun spullen aanbieden. (jp)
Sergie Van den Borne en Suzanne Janssens
Opticien - Optometrist
Dageraadplaats 12 2018 Antwerpen
tel : 03/235 16 35 optiekdedageraad@telenet.be
OPENINGSUREN
MAANDAG 10 uur tot 13 uur
DINSDAG 10 uur tot 18 uur
WOENSDAG 10 uur tot 18 uur
DONDERDAG 10 uur tot 18 uur
VRIJDAG 10 uur tot 18 uur
ZATERDAG 10 uur tot 13 uur
Rommelmarkt Dageraadplaats in 2021. Foto: Luc PANDELAERS
