1 21 MAART APRIL
Mannen en honden uit Zurenborg Ontdek ze op de middenpagina's
PAGINA'S
18-19
Gazet van Zurenborg – Stanleystraat 21 – 2018 Antwerpen – gazetvanzurenborg@telenet.be – www.gazetvanzurenborg.be
ZOLANG ER SNEEUW LIGT
Winter. Foto:Jörg PYL
Onrust over de lijn en de stelplaats
KINDEREN VERTELLEN
Er is een bezwaarschrift ingediend en een deurwaarder besteld: wie wil bijdragen in de gerechtskosten kan een bijdrage (10, 20, 30, ... euro) op de rekening van Leefbaar Zurenborg storten = BE26 6300 6898 3429. Email: leefbaarzurenborg@gmail.com
PAGINA
32
PAGINA'S
Foto: Dieter DE DECKER
Foto:Jörg PYL
13-14-15
ZET JIJ JE BUURT MEE IN BLOEI ?
PAGINA
11
2
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Edito Jörg Pyl hoofdredacteur van de Gazet van Zurenborg laat zijn gedachten gaan over de gebeurtenissen in de wijk.
Gazet van Zurenborg is een uitgave van de vzw NIEUWE ZURENBORGSE PERS Bankrekening: 001/3873842/29 www.gazetvanzurenborg.be P/a E. Vanrintel Stanleystraat 21 2018 Antwerpen Raad van Beheer VZW Johan Bijttebier, Jochanan Eynikel, Peter Hernou, Ernest Vanrintel, Diederik Van Woensel Contact hoofdredactieteam gazetvanzurenborg@telenet.be Hoofdredacteur Jörg Pyl: jorg.pyl@hotmail.com 03 236 65 36 - 0472 81 13 35. Redactiesecretaris André Dejonghe: andredejonghe@outlook.be Medewerkers (tekst en foto’s) Ricardo Anemaet, Dirk Blijweert, Karolien Bogaerts, Nadia Christoff, Karen Claes, Anne Clark, Kristien Cockx, Dieter Dedecker, Walter De Ley, Luk Depondt, Inge Driesen, Renée Dufait, Lucy Elliott, Jeannine Führing, Machteld Hardy, Sylvaine Jacquart, Herman Kok, Jerry Koninckx, Ad Moeskops, Annelies Oeyen, Luc Pandelaers, Guy Poppe, Jörg Pyl, Marcel Schoeters, Tine Sneyers, Michelle Smets, Bernard Soenens, Bart Steenhaut, Peter Theunynck, Will Van Broekhoven, Karen Vandenberghe, Yo Van den Bulck, An Van de Wal, Fran Van Esch, Lies Van Gasse, Dani Van Remoortel, Miguel Van Steenkiste, Wim Verzelen, Marc Vingerhoedt Lay-out & Pre-press Pascale Holemans pascale.holemans@skynet.be
Wat een jaar. We hebben het stilaan gehad met het coronavirus. De maatregelen die de overheid heeft getroffen om de epidemie binnen de perken te houden, waren ongezien. De mensen werden opgehokt, er kwam een avondklok en onze contacten, zelfs die met God, werden aan banden gelegd. Mocht een of andere goeroe dergelijke besluiten genomen hebben, dan was het kot te klein geweest. Helaas hebben sommigen onder ons zelf de ziekte onder hun leden gehad of iemand aan het virus verloren. Meestal wenst men mensen sterkte bij een smartelijk verlies, maar allicht is het beter dat wij de overlevenden een periode van rouw gunnen waarin zij hun verdriet een plaats kunnen geven. De manier van rouwverwerking bepaalt of men met een mooi of een lelijk litteken door het leven zal gaan. Anderen raakten besmet en genazen, maar schaamden zich omdat zij de ziekte hadden opgelopen. Ook dat was nergens voor nodig. Bij coronabesmettingen gaat het niet over schuld of fout, maar over pech of ongeluk. Vroeger noemde men dat het noodlot. Tijdens de eerste golf liepen wij over van solidariteit, tijdens de tweede al wat minder. Was het gewenning of hadden het virus en zijn beperkingen zo hard op ons ingehakt? Door al die beperkingen werden we er ons meer dan ooit van bewust dat wij de ander nodig hebben. Laat ons dat gevoel blijven koesteren, ook nadat de dreiging volgende maand, binnen een half jaar of nog later verdwenen zal zijn.
Sta op en sla de handen in elkaar voor een sterk buurtwerk. Samen sterk! Ondanks hoopgevende berichten blijft het spook van de onzekerheid aan ons knagen: over een mogelijke derde golf, over virusvarianten en over de vaccinatiestrategie. Kwalijker is dat wij soms anderen met de vinger wijzen, omdat wij vinden dat zij de coronaregels niet correct hebben nagevolgd. Ook dat is niet nodig en helpt ons geen meter vooruit. Zijn wij zoveel beter of speelt hier de uitspraak van de filosoof Alain ‘la morale est faite pour les autres?’ Wij worden ons pijnlijk bewust van de enige zekerheid, dat er geen zekerheden bestaan en dat het onverwachte altijd kan toeslaan. Het enige wat wij dan nog hebben, zijn de anderen. Het zou mooi zijn, mochten wij onze gevoelens van verbondenheid na de epidemie niet vergeten. Dat brengt ons naadloos naar een heikel punt: het ontbreken van een buurtwerk op Zurenborg. Aan individuele initiatieven is geen gebrek, maar het blijft meestal bij goed gemeende initiatieven van enkelingen, die hopen dat er veel mensen volgen of de petities tekenen. Aan al die geëngageerde mensen zou ik een warme oproep willen doen: richt een nieuw buurtwerk op. Spreek digitaal of in levenden lijve af, het is belangrijk om samen te werken, want samen betekent sterk. In het verleden werd uw wijkkrant herhaaldelijk gecontacteerd om deze rol te vervullen, maar wij zijn een krant die bericht wat er leeft op Zurenborg en in het Groen Kwartier en geen actiegroep. Momenteel rommelt
er heel wat in de wijk, petities werden gretig ondertekend. Enerzijds was er de bussenstelplaats van De Lijn die een nieuwe vergunning voor tien jaar heeft aangevraagd. In het laatste interview van Roger Kesteloot als directeur van De Lijn, stipte deze nog aan dat de stelplaats slechts tot 2024 zou blijven. Een ander heet hangijzer is de heraanleg van de Cogels Osylei. De plannen van het district Berchem worden niet op gejuich onthaald. Bredere voetpaden, dat wel, een beter wegdek, maar nog steeds bussen en geen gescheiden fietspad. Als klap op de vuurpijl mogen er geen auto’s meer in de straat parkeren. Heeft men aan de ouder wordende bevolking van de straat gedacht of moeten deze mensen ook na de epidemie opgehokt blijven, omdat zij de afstand naar hun auto’s niet meer kunnen overbruggen. Wil het district van de Cogels Osylei een soort Bokrijk maken, waar enkel toeristen, trams en bussen en sporadisch wat auto’s welkom zijn en de bewoners als stoorzenders worden beschouwd? Dan hebben we het nog niet over de pre-coronakwaaltjes, zoals de ontelbare evenementen die in normale tijden op de Dageraadplaats plaatsvinden. Om dat alles bij te sturen en om spreekbuis van de wijk te zijn, hebben wij een buurtwerk nodig, een vast aanspreekpunt voor de stad. Sta op, sla de handen in elkaar voor een sterk buurtwerk. Samen sterk!
Bel ons of spring gerust eens binnen, altijd welkom!
Advertenties
Bent u op zoek naar een nieuwe woning? Wenst u uw eigendom te verkopen? Of wenst u gewoon meer informatie over de evolutie in de vastgoedmarkt of over de woningprijzen in uw buurt?
Kris Bekkers info@pressinkpaper.be advertenties@gazetvanzurenborg.be Opvolger van : Rose-Marie Simoens degrootesimoens@gmail.com Administratie en facturatie
Ons team staat klaar voor u en zal u met plezier en zonder enige verplichting verder helpen. Dus spring gerust even binnen! Wij zijn van maandag tot vrijdag doorlopend geopend van 10u tot 18u . Eveneens buiten de kantooruren welkom na afspraak.
Gerda Eelen gerda.eelen@telenet.be 0468 29 43 65 Drukker Drukkerij Goossens Achterbroeksesteenweg 208 • 2180 Kalmhout Distributie Hans Dresselaers Van Diepenbeeckstraat 43 • 2018 Antwerpen 0472 345684 • dressle.arts@gmail.com Website www.gazetvanzurenborg.be
ACTIVITY
Voor meer informatie of om een afspraak te maken, bel ons op het nummer 03 239 21 21 of stuur een email-bericht naar info@century21activity.be. GRATIS SCHATTING!
Dageraadplaats 31 - 2018 Antwerpen 03/239.21.21
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
3
Zurenborg krijg t een Buurt Informatie Netwerk Ooit moest het ervan komen, een Buurt Informatie Netwerk, afgekort BIN voor Zurenborg. Een BIN is een samenwerkingsverband tussen burgers, onder leiding van een coördinator en ondersteund door de plaatselijke politiediensten om op een snelle manier wederzijdse informatie uit te wisselen. Na een oproep op Hoplr en Facebook, kwamen de tongen los. De reacties waren verdeeld en gingen van lof over nieuwsgierigheid en verdachtmakingen tot ronduit verwensingen. De woorden politiestaat en erger stroomden uit de digitale pennen. Kort voor Kerstmis hadden zich anderzijds al een veertigtal geïnteresseerden gemeld. Om een objectief beeld te schetsen sprak Gazet van Zurenborg af met de twee coördinatoren Serge Van Nuijs uit de Transvaalstraat en Stefan Nicolai uit de Tweelingenstraat. (Jörg PYL)
Geheel conform met de coronamaatregelen gaat de afspraak door in de openlucht onder het afdak van de Wattman op ruim anderhalve meter afstand. Stefan Nicolai steekt als eerste een vurig betoog af en schetst hoe het idee gerijpt is: “Ik geloof dat het idee bij mij ontstaan is door Hoplr, dat nu ongeveer drie jaar hier in de wijk actief is. Ik zag daar regelmatig berichten over gestolen fietsen, ingeslagen autoruiten en inbraken in de wijk. Halloween gaf bij mij de doorslag. Toen is er bij traiteur en eethuis Cole op de hoek van de Korte en de Lange Altaarstraat een reuzenpompoen door vandalen vernield. Ondanks de nachtklok. Echt jammer, want er was een wedstrijd aan gekoppeld om het gewicht van deze joekel te raden. Achteraf bleek dat een aantal mensen getuige waren geweest van deze wandaad. Half november ontdekte ik dankzij een Twitterbericht de site van de politie over Buurt Informatie Netwerken. Dat leek mij interessant en ik zette ook een reactie op Hoplr. Op de site van de politie vond ik ook al direct een formulier om voor Zurenborg een BIN op te richten. De eerste vraag was: wie is de verantwoordelijke? Goede vraag, uiteindelijk heb ik dan maar mijn naam ingevuld. Wat ik nog niet wist was dat aan de overkant van de spoorweg (kant Berchem) Serge Nuijs eveneens, en los van mij, het idee had opgevat om een BIN op te starten. Daarvoor
EEN VAKMAN VOOR AL UW KLUSWERKEN!
Yannick Schippers 2018 Antwerpen
Fixit-Antwerpen
0472/47.57.93 info@fixitantwerpen.be www.fixitantwerpen.be
fixit_antwerpen
Serge Van Nuijs en Stefan Nicolai, BIN-contact voor Zurenborg. Foto:Jörg PYL
hadden wij elkaar nog nooit ontmoet. Hoe dan ook, nadat ik op 16 november het formulier naar de politie had gestuurd werd ik de zondag daarop al op de Oudaan uitgenodigd door Patrick Torfs voor de praktische uitleg over het opstarten van het BIN. Nadat ik door de politie was ingelicht over het bijna gelijktijdige initiatief van Serge, hebben wij de koppen virtueel bij elkaar gestoken en hebben we het werk verdeeld.” PRIVACY “De taak van de coördinator is alleen in het begin nogal belangrijk: de leden noteren en de namen doorgeven aan de politie. Daarna blijft hun taak beperkt tot het opvolgen van wie erbij komt en wie het BIN verlaat. Het BIN is op dit moment al onofficieel actief. Voor de officiële opstart dient een protocol ondertekend te worden door de stad zodat de BIN-borden aan de toegangen tot de wijk kunnen geplaatst worden. Daarna is er eenmaal per jaar een informatieavond met de politie over de werking van het BIN. Maar nu met covid kan dit momenteel niet.” Daarna mengt Serge Van Nuijs zich in het gesprek: “De oudere bewoners van Zurenborg kennen mij nog als lid van het ter ziele gegane wijkcomité en ik ben ook de oprichter van de vzw Transvaalstraat waarvan de activiteiten momenteel op een laag pitje staan. Op het moment dat ik een infofolder in handen kreeg, kende ik Stefan nog niet en gaf ik mij op als coördinator voor de Transvaalstraat. Ik zou dan coördinator worden van Zurenborg 2600 en Stefan Nicolai van Zurenborg 2018. Ondertussen ontstaat ook al de kiem voor een BIN rond de Haringrodewijk en het Groen Kwartier, maar die gaat geen deel uitmaken van het BIN Zurenborg, omdat het gebied anders te uitgebreid wordt.” GEEN BURGERWACHT “Omdat ik mij als jurist al mijn hele leven bezighoud met privacy zal ik ook die van de leden van het BIN bewaken. Zolang ik coördinator ben, blijf ik over de privacy waken, later mag gerust iemand anders de taak van coördinator van mij overnemen. BIN-leden zijn ook geen burgerwacht en zullen geen verklikker spelen in de wijk als er in covid-tijden bijvoorbeeld vijftien pizzadozen bij de buren geleverd worden. Dat is de bedoeling niet. Wel als getuige van een inbraak een goede beschrijving van de daders aan de politie doorspelen, die dan alle leden van het BIN verwittigt om naar die verdachte persoon uit te kijken. Als die gespot is,
moeten zij de politie verwittigen. Er is dus geen sprake van het recht in eigen hand te nemen.” GEEN KLIKLIJN Stefan Nicolai moet nog iets kwijt: “Nadat ik op Hoplr een oproep had gedaan om lid te worden van het BIN Zurenborg heb ik hetzelfde gedaan op Facebook. Maar daar ben ik hard geschrokken van sommige reacties. Onvoorstelbaar hoeveel bagger er over mij werd uitgestort; dat ging van Gestapo tot fascist. Ik heb het bericht op Facebook dan ook heel vlug verwijderd. De doelstelling van een BIN is juist het versterken van het veiligheidsgevoel en de sociale cohesie, het verspreiden van preventietips en het voorkomen van inbraken en vandalisme. Daarnaast krijgen de leden ook tips over bijvoorbeeld brandpreventie en CO-intoxicatie. Wie iets verdachts ziet (inbraak in huizen of auto’s, fietsdiefstal) verwittigt de politie op 101 met een exacte beschrijving van de persoon. De politie stuurt die beschrijving door naar alle BIN-leden met de vraag om de politie te bellen als de verdachte gespot wordt. Daarop komt een politiepatrouille die dankzij de tips gerichter naar de potentiële verdachte kan zoeken. Dat is de taak van de politie, niet van de leden van het BIN.” Het BIN Zurenborg telde rond de jaarwisseling al een vijftigtal leden en is alleen van toepassing op het gebied tussen de spoorweg, de Plantin en Moretuslei en de Singel. Bewoners van het Groen Kwartier of de Lange Leemstraat en ook de kant Borgerhout van de Plantin en Moretuslei vallen niet onder het BIN Zurenborg, evenmin als de Stanley- en de Mercatorstraat. Het Groen Kwartier kan eventueel aansluiting zoeken met het eventueel op te richten BIN van de Haringrodewijk. Aansluiten bij een BIN is een persoonlijke beslissing die ieder voor zichzelf in eer en geweten moet maken. De coördinatoren hebben echter verzekerd dat het niet hun bedoeling is om cowboy te spelen; de zorg voor de buren komt op de eerste plaats. Het lidmaatschap is gratis.
MEER INFORMATIE KAN JE VINDEN OP DE WEBSITE www.bin-zurenborg.be www.politieantwerpen.be/ buurtinformatienetwerk Stefan Nicolai voor Zurenborg 2018: 0478/480193 Serge van Nuijs voor Zurenborg 2600: 03/2391868
4
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Bewoners betreuren het gebrek aan inspraak
Plannen voor de heraanleg van de Cogels-Osylei raken bekend ‘Cogels-Osylei wordt in 2022 parkeervrij.’ Dat was de titel van een aantal nieuwsberichten waarin de heraanleg, voorzien voor volgend jaar, werd aangekondigd. Die heraanleg is al jaren hard nodig. De Cogels-Osylei verkeert in een deplorabele staat. Er zijn verzakkingen in het wegdek en in het voetpad, de regenwaterafvoer is slecht. Fietsen door de straat kan amper op de rijbaan. En tram 11 lijkt wel te ontsporen als er wat snelheid wordt gemaakt. Maar wat betekent de heraanleg voor de wijk en de bewoners? (Herman KOK)
Het plan dat Berchems districtsschepen Bruno De Saegher aangekondigd had, lijkt veelbelovend. Meer ruimte voor fietsers en voetgangers. Ook meer ruimte voor het verkeer en de lijnbussen. Een verbeterde verwerking van het hemelwater door middel van ondergrondse buffering en infiltratie waarmee het uitzicht op de huizen en ook de verkeerscirculatieruimte in de straat wordt gevrijwaard. En een wegdek van gezaagd natuursteen passend bij het stadsgezicht. De prijs voor de bewoners, een parkeervrije straat. VEEL VRAGEN Terwijl de plannen voor de heraanleg in december vorig jaar al in het regionale en ook het nationale nieuws zijn aangekondigd, hebben de bewoners tot 29 januari moeten wachten op een brochure in hun brievenbus. De plannen roepen heel wat vragen op en de bewoners betreuren het zeer dat er geen enkele inspraak georganiseerd werd. Zelfs met mogelijke inspraak, is de twijfel groot dat er niet naar de verzuchtingen van de bewoners geluisterd zal worden. Over de heraanleg van de Cogels-Osylei werd al jaren veel gepraat. Nadat de buurt in 1970 ternauwernood aan sloop ontkwam en in 1980 vrijwel alle huizen tot monument werden verklaard,
Een hobbelige weg. Foto: Jörg PYL
Cogels-Osylei, a 'Belgian Road'. Foto: Jörg PYL
geldt de straat met haar kasseien wegdek als beschermd stadsgezicht. Mits goed beheerd is de straat met de omliggende straten een potentieel UNESCO Werelderfgoed. Met de jaren werd de Cogels-Osylei echter steeds belangrijker als buscorridor voor De Lijn, die elke dag meer dan 600 bussen door de straat laat rijden. In 1965 opende De Lijn een busstelplaats in Zurenborg toen men er nog van uitging dat de wijk grotendeels zou gesloopt worden. Dit tot groot ongenoegen van de bewoners die de vervuiling, trillingschade, geluidsoverlast en verkeersonveiligheid meer dan beu zijn. Terwijl volgens Jan Possemiers, co-auteur van het boek Op wandel door de belle époque, de Cogels-Osylei door de Zurenborgse Bouwmaatschappij was ontworpen als pronk- en flaneerstraat, zag de stad de straat meer als een verkeersweg tussen Berchem en Borgerhout. Voor het busverkeer is dat tot op heden nog steeds zo. Door de prominente ligging in de wijk en het zware busverkeer was de straat dan ook een belangrijk
onderdeel van discussies en plannen over erfgoedstrategie van Zurenborg, waaronder het Zurenborg Herwaarderingsplan, opgesteld door de Stad in 2012, en vervolgens door de Vlaamse regering goedgekeurd. Hoewel het plan gedetailleerd ingaat op het straatontwerp, biedt het geen balans tussen verblijfswaarde en verkeersafwikkeling. Een balans die mogelijk niet bestaat. Voor veel cultuur- en architectuurliefhebbers is het dan wat betreft de heraanleg van de straat, zoals Possemiers aangeeft, heel duidelijk: ‘De enige optie is de straat terugbrengen in de toestand zoals ze was in de belle époque: echte Belgische kasseien, fietspad, voetpad en fraaie lantaarns.’ Met andere woorden, de unieke authenticiteit van de straat bewaren, zonder bomen op het voetpad, en het verkeer beter reguleren. Wellicht een opstap voor Zurenborg als erkend werelderfgoed. GEEN STRAATPARKEREN Een belangrijke afwijking van het Zurenborg Herwaarderingsplan is dat de strook straatparkeren zal verdwijnen, om meer ruimte te maken voor het verkeer door de straat. Volgens de eerste berichten zal alternatief straatparkeren worden aangeboden door de creatie van een extra parkeerstrook in de Pretoriastraat, en in de toekomst ook in Nieuw Zurenborg, een wijk die er voorlopig nog niet staat. In het geval van de Pretoriastraat betekent dit voor de bewoners van de Cogels-Osylei al gauw 300 tot 400 meter lopen om bij de wagen te komen. Dit zal voor ouderen, mindervaliden en families met kleine kinderen een groot probleem zijn. Parkeeroplossingen in de Q-Park-garage bij Station Berchem zijn niet beschikbaar. De kans om met de realisatie van Post X een grote buurtgarage te realiseren heeft men verkeken. Rekening houdend met de restaurants in de buurt en ook Post X zal de parkeerdruk in Zurenborg alleen maar verder toenemen. Verhuizen, laden en lossen zullen moeilijker worden. Evenals renovatiewerken waarbij aannemers bij het pand moeten kunnen en bouwcontainers worden geplaatst. Het risico is groot dat men uitwijkt naar de voortuinen, met alle schade van dien. Een vanuit Monumentenzorg gekoesterde wens om geparkeerde auto’s uit de voortuinen te weren en smeedijzeren hekwerken terug te brengen zal lastiger worden. Met het geplande parkeerverbod en de op afstand gelegen parkeeralternatieven is dat voor voortuinparkeerders alleen maar minder
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
aantrekkelijk. Sterker nog, wellicht dat andere bewoners zullen overwegen om toch een parkeerplaats in de voortuin te creëren. HOGERE SNELHEDEN? Een comfortabeler wegdek is in principe goed voor de fietsers en, vanwege minder trilling, ook voor de bewoners. Echter, een langere en bredere straat, in combinatie met marginale snelheidscontroles, zal uitnodigen tot harder rijden. Dat geldt zowel voor het gewone verkeer als voor de stelplaatsbussen die vooral ‘s nachts door de straat rijden. Volgens De Saegher, naast districtsschepen ook bestuurder bij De Lijn, geldt de Cogels-Osylei als een belangrijke verkeersas. En hoofdverkeersassen vallen in Antwerpen buiten de zone 30. De zone 30, die nu al niet veel voorstelt, lijkt weliswaar formeel gehandhaafd, maar daar is dan ook alles mee gezegd. Het lavendelperk in het rondpunt,
waarvan in het Zurenborg Herwaarderingsplan wordt gesteld dat het geen historische betekenis heeft, zal als snelheidsremmend element verdwijnen, waarmee het verkeer nog meer vrij baan krijgt. Weliswaar blijven de zebra-oversteekplaatsen, maar die worden nu ook al vaak niet door het verkeer gerespecteerd. Fietsers krijgen inderdaad meer ruimte en meer comfort, maar wel op de rijbaan samen met bussen en trams. Zo blijft het voor fietsers een gevaarlijke straat vanwege de vaak hoge snelheid van het bus- en autoverkeer. Wellicht zullen sommige fietsers daarom blijven uitwijken naar het voetpad. COGELS-OSYLEI ALS VERKEERSAS De positionering van de CogelsOsylei als verkeersas is vooral een politieke keuze. Uit concept-wijkcirculatieplannen blijkt al lange tijd dat het goed mogelijk is om doorgaand autoverkeer om de wijk te
leiden in plaats van erdoor, onder meer door een verkeersknip aan de Draakplaats-Tramplaats. Om verschillende redenen is dat plan nooit tot uitvoering gekomen. Van de 600 bussen die dagelijks door de straat rijden is ongeveer 30% stelplaats-gerelateerd, bussen die volgens de recent verlopen milieuvergunning al om de wijk heen hadden moeten worden geleid. Ruim 400 bussen zijn lijnbussen inclusief stelplaatsbussen die vanaf de Draakplaats als lijnbus rijden. Daarvan rijdt ongeveer twee derde, de lijnen 20 en 21, tussen Berchem Station en Antwerpen Centraal, ondanks een ruim aanbod van trams en treinen op deze route. Is dit omdat de hoofdzetel van De Lijn is gevestigd aan de Grote Hondstraat? In veel grote Europese steden is busverkeer al geruime tijd uit het stadscentrum verbannen omwille van congestie, vervuiling en overlast, waarbij trams en metro’s het middels een overstapsysteem
5
vanaf ringlocaties overnemen. Enkel stadsbuslijn 30 volgt een route waarvoor er geen directe alternatieven zijn. Dat de Cogels-Osylei een belangrijke verkeersas is, lijkt vooral een politieke keuze te zijn. En dan rest er natuurlijk de vraag of de in stijl heraangelegde straat bestand zal zijn tegen het zware busverkeer. De toekomst moet het leren. Projecten en experimenten elders in de stad en het land stemmen niet optimistisch. In gevallen met busverkeer als de Nationalestraat en de De Keyserlei moesten al kort na heraanleg de gezaagde kasseien worden vervangen door asfaltbeton. Wat dat betekent voor het stadsgezicht laat zich raden. Gezaagde kasseien en zwaar busverkeer gaan moeilijk samen. Het Vlaams Agentschap Onroerend Erfgoed raadt gezaagde kasseien ten zeerste af, omdat de toplaag van de weg minder zwaar en stevig is, en bij zwaar verkeer kasseien sneller loskomen. MOOI MAAR MEEDOGENLOOS Dat was de tekst op protestborden ruim 10 jaar geleden geplaatst in de voortuinen in de straat tegen het al maar zwaarder wordende (bus-) verkeer. De borden zijn al lang vergeten, maar het thema is nog altijd relevant. De Saegher zegt voor een balans tussen verkeer en verblijf te gaan. Echter het plan is een CogelsOsylei als belangrijke verkeers- en busas, weliswaar in stijl heraangelegd, met monumentaal erfgoed waarin mensen wonen, en die groepen toeristen aantrekt. Het gebrek aan dialoog met de bewoners is veelzeggend. En de Cogels-Osylei verliest flink aan authenticiteit.
Wat vind jij belangrijk voor ons district?
Als inwoner van district Antwerpen krijg je elk jaar de kans om via de Burgerbegroting mee te beslissen over 10% van de begroting. Dat is maar liefst 1,4 miljoen euro.
Enkel online
Jammer genoeg kunnen we dit jaar niet samen rond de tafel overleggen: corona maakt de ontmoeting en dialoog die wij zo belangrijk vinden onmogelijk. Daarom kan je nu enkel online stemmen op www.burgerbegroting.be.
Ja, ik wil thema's kiezen! Snel en simpel stemmen
We hebben de online stemming zo eenvoudig mogelijk gemaakt. Kies eerst 3 brede onderwerpen en dan je 5 favoriete thema's. Geef tot slot je rijksregisternummer op (*). Jouw keuze wordt dan onmiddelijk geregistreerd (als je in district Antwerpen woont en ouder bent dan 13 jaar).
Stemmen kan tot 1 maart
Thema's kiezen kan nog tot maandag 1 maart om 9 uur. Dan kennen we de 12 populairste thema’s waarover de 1,4 miljoen euro verdeeld zal worden.
Affiches
Onze ambassadeurs al gezien in het straatbeeld of op sociale media? Hang je graag een affiche uit aan het raam van je huis of vereniging? Laat het ons weten en we bezorgen je er eentje!
Meer info?
Contacteer ons via burgerbegroting@antwerpen.be of bel naar het nummer 03 338 34 00 tijdens de kantooruren. Surf naar www.burgerbegroting.be (*) Het rijksregisternummer wordt enkel gebruikt om te bevestigen dat je in district Antwerpen woont. De gegevens worden niet bijgehouden.
6
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Wonen in een snoepjesfabriek In de Lange Leemstraat, vlak naast de IJsfabriek, liggen de gebouwen van Confiserie Roodthooft. Sinds de snoepfabriek eind 2017 naar Turnhout verhuisde, lag de site er verlaten bij. Tot projectontwikkelaar Ultrium Development en THV
Vanhout Bilzen-Denys in februari 2021 startten met de commerciële en residentiële ontwikkeling van het terrein tot 41 wooneenheden - waarvan 38 appartementen en 3 eengezinswoningen - en 7 kantoren. (Annelies OEYEN)
geschilderd. Ook de binnenkant van het pand wordt volledig in ere hersteld, waarbij originele terrazzo- en mozaïekvloeren, parket, deuren, plafonds en het kleurrijke glas in lood behouden blijven. In de loop der jaren zijn er verbouwingen gebeurd. Deze worden zoveel mogelijk teruggebracht naar het hoogtepunt van het monument, maar wel in combinatie met hedendaags wooncomfort.’ ‘Ook de combinatie van art nouveau met het industriële karakter van de fabriek is van historische waarde. Het gaat hier om een vroege toepassing van een volledige betonstructuur, wat in die tijd vooruitstrevend was. De fabrieksschoorsteen wordt gerestaureerd en zal een landmark zijn voor het nieuwe woonerf. De gietijzeren machines, die achterbleven in de oude fabriekshallen, worden geïntegreerd in het project om de herinnering aan vroeger levend te houden.’
Ingang van Confiserie Roodthooft aan de Lange Leemstraat. Foto:Jörg PYL
WOONERF CONFISERIE Heylen Vastgoed en De Meester staan in voor de verkoop. Jorg Belmans van Heylen Vastgoed ontvangt ons ter plaatse voor een rondleiding: ‘Het industriële karakter van de site blijft behouden. De bestaande fabrieksgebouwen uit rode baksteen krijgen er één of twee verdiepingen bovenop die worden afgewerkt met groendaken. De woningunits gaan van kleine startersappartementen van 63 m2 tot luxueuze lofts van 201 m2 met grote terrassen. Prijzen variëren van 215.000 tot 895.000 euro excl. btw en registratierechten. Elke wooneenheid beschikt over buitenruimte en de drie huizen hebben elk een tuin van zo’n 60m2.’ ‘Anders dan in het nabijgelegen Groen Kwartier zal de centrale parktuin enkel toegankelijk zijn voor de toekomstige bewoners. De volledige site wordt onderkelderd met 70 autostaanplaatsen. De nieuwe bewoners moeten wel nog wat geduld hebben, want de oplevering is pas voorzien voor de zomer van 2023.’ SNOEPJESFABRIEK De nieuwe bewoners zullen op een bijzondere plek wonen: een snoepfabriek met geschiedenis. De site wordt ook ontwikkeld met aandacht en respect voor de historische waarde. Omstreeks 1905 bouwde de firma Albers Creameries een margarinefabriek met woonhuis naar een ontwerp van de architecten Rosseels en Coninck-Westenberg. In 1937 vestigde Confiserie Roodthooft zich in het pand. Zaakvoerder Louis Roodthooft en zijn vrouw Joanna Stoops hadden in 1925 deze fabriek van suikerwerken opgericht. ‘Louis Roodthooft was een genie, op vlak van marketing en als ondernemer. Alles wat hij deed, was succesvol. Maar ook mijn groottante was een ondernemende dame’, vertelt Patrick Stoops (54), de derde generatie die vandaag het familiebedrijf runt. ‘Na het overlijden van Louis, zette zijn vrouw samen met mijn grootoom de zaak verder. Zelf liep ik van kleins af aan in de snoepfabriek rond. Als kind leek de fabriek reuzegroot. De geur van snoepjes was heerlijk en ik mocht overal van proeven. Zo groeide mijn interesse in snoep en in ondernemen. Eind 1986 kwam ik in de zaak’, gaat Patrick verder. ‘Natuurlijk hebben we een emotionele band met Antwerpen. We hadden nog recent bijgebouwd en sinds 2001 woonde ik zelf bij de snoepfabriek. Maar de gebouwen werden te klein. Ook qua logistiek was het onmogelijk. Grote vrachtwagens geraakten gewoon niet
tot bij ons. Eind 2017 heb ik de site verkocht en zijn we naar Turnhout verhuisd.’ ARABIEREKES De confiserie produceert vandaag nog steeds toffees allerhande, maar het bekendste snoepje van allemaal blijft de Caramella Mokatine®, beter bekend als het Arabiereke. ‘Louis Roodthooft hield van wielrennen en sponsorde met de firma verschillende coureurs aan het begin van de jaren 1930. Zo belandde hij in 1934 in Italië voor de Giro. Daar ontdekte hij sacchetti: een snoepwikkel waarvan de ene kant is dichtgevouwen zoals een Fruitella, terwijl de andere kant een twist vertoont zoals de Chokotoff. Roodthooft was meteen gefascineerd door de aparte verpakkingsvorm en schafte zich prompt zo’n verpakkingsmachine aan. Terug in Antwerpen, lanceerde hij zijn nieuwste koffiebonbons in de nieuwe wikkel. Op de verpakking werd een Arabier afgebeeld en de twist vormde een tulband op zijn hoofd. Die exotische uitstraling was in die tijd erg in trek, getuige ook de olifant op de Côte d’Or-verpakkingen uit dezelfde periode. Bovendien schuilde in de Arabier een verwijzing naar de Arabica-koffiebonen in het recept. Een slimme marketingzet, zo bleek, want de Caramella Mokatines® waren meteen een succes. ‘De Caramella Mokatine® is nog steeds een sterk merk. Vandaag worden de snoepjes nog steeds van generatie op generatie doorgegeven’, vertelt Patrick trots. ART NOUVEAU De sierlijke art-nouveaugevel van het woonhuis werd in 2003 erkend als beschermd monument en wordt gerestaureerd in samenwerking met Agentschap Onroerend Erfgoed en Patine Architecten. Hiervoor kunnen de bouwpromotoren rekenen op subsidies van de stad Antwerpen en de overheid. Anne Gorlé is erfgoedspecialist en bestuurder bij Patine Architecten: ‘De art-nouveaustijl komt in het bijzonder tot uiting in de sierlijke vormgeving van de voorgevel. De boterbloemen in natuursteen die subtiel in de façade zijn verwerkt, verwijzen naar de originele bestemming van het gebouw als margarinefabriek. De voorgevel wordt volledig gereinigd zodat de wit geglazuurde Silezische baksteen en blauwe hardsteen opnieuw oplichten als weleer. Het schrijnwerk wordt gerestaureerd, net zoals de opmerkelijke smeedijzeren koetspoort met art-nouveaupatroon waarop de iconische afbeelding van het Arabiereke, het uithangbord van Roodthooft, werd
Zo ziet de weg naast de snoepjesfabriek er nu nog uit. Foto:Jörg PYL
‘Bold Architecten staan in voor de nieuwbouw die ontworpen is in relatie tot het woonhuis en de fabriek. De gevels die aan weerszijden van het oude woonhuis komen in de Lange Leemstraat, zullen op een respectvolle manier aansluiten. De appartementsblokken worden fijn gedetailleerd met lichte kleuren en sterke lijnen. Wanneer je door de poort het massievere binnengebied betreedt, valt de verandering in architectuur meteen op. De bestaande industriële fabriekshallen en magazijnen zijn massiever en opgetrokken uit rode bakstenen met houten schrijnwerk. Dit is op een moderne manier vertaald in de nieuwbouwarchitectuur met aluminium profielen.’
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
7
Zurenborg en Congo
Stanley, de ontdekker Verscheidene plaatsen in Zurenborg verwijzen naar het koloniale verleden van het land. Dat liet uiteraard zijn sporen na in onder meer de straatnamen. In de twee vorige edities van deze krant, werden al twee straatnamen toegelicht. Nu is het de buurt aan de Stanleystraat genoemd naar de gelijknamige journalist, avonturier en lefgozer. (Guy POPPE) De Brit Henry Morton Stanley, geboren als John Rowlands, die later een andere naam aanneemt en zich laat naturaliseren tot Amerikaan, die Stanley, naar wie de Stanleystraat genoemd is, kennen we uit onze geschiedenisboeken als ontdekkingsreiziger. Dat verwijst naar zijn tochten in het binnenland van Afrika in de tweede helft van de negentiende eeuw, toen voor de westerse wereld grotendeels onbekend gebied. Legendarisch is zijn ontmoeting met de Britse zendeling David Livingstone aan het Tanganyikameer, ten zuiden van waar nu de Burundese hoofdstad Bujumbura gevestigd is. Naar hem gaat de journalist Stanley op zoek. Met zijn artikelen over die reis bouwt hij een wereldwijde faam op. Stanley was meer dan een verslaggever. Hij vecht in de Amerikaanse burgeroorlog, eerst aan de kant van de Zuidelijke Staten, die zich weren voor het behoud van de slavernij. Tijdens zijn expedities in Afrika noteert hij allerlei geografische en etnografische gegevens, die hij met tekeningen verlucht. Hij was een avonturier, een lefgozer en een doordouwer, die met weinig ontzag voor zijn Europese acolieten en Afrikaanse arbeiders, ondanks het grote aantal doden, zijn missies koste wat kost wil laten slagen. Met die aanpak lukt het Stanley om als eerste westerling door Centraal-Afrika te trekken, van de oost- naar de westkust, van Zanzibar tot de monding van de Kongorivier, en op die manier onomstotelijk de loop van de Kongo vast te leggen en de mythe de wereld uit te helpen dat hij een bijrivier van de Nijl is. IN DIENST VAN DE KONING Die prestatie trekt de aandacht van koning Leopold II, die zijn plannen om in Centraal-Afrika een kolonie te vestigen concrete vorm wil geven en daarvoor in Stanley de geschikte persoon ziet. Na veel vijven en zessen, want hij heeft eerst geen zin om in dienst van de koning te treden, sluiten de twee een overeenkomst, die Stanley twee keer naar Midden-Afrika brengt, voor een verblijf van
De Stanleystraat. Foto:Jörg PYL
samen vijf jaar. In januari 1879 scheept hij in naar Zanzibar, in juni 1884 vertrekt hij terug naar Europa vanuit Banana, aan de Atlantische Oceaan. Hij vervult dus zijn opdracht voor Leopold in de periode vlak voor de oprichting van de Kongo Vrijstaat in 1885, de onafhankelijke staat waar de koning 23 jaar lang als alleenheerser optreedt. We mogen Stanley beschouwen als de grondlegger van de Vrijstaat. Hij sluit in BenedenKongo verdragen met plaatselijke gezagsdragers, sticht handelsposten, o.m. Leopoldstad, het huidige Kinshasa, en bakent de grens af met het gebied waarop de Fransen hun oog geworpen hebben. Hij waarborgt de voedselbevoorrading met moestuinen en plantages, legt stoomboten in op de rivier en legt wegen aan in de streek. Daarvoor is hem geen moeite te veel, getuige zijn bijnaam bula matari, letterlijk rotsenbreker maar figuurlijk slavendrijver, die hem tot vandaag overleefd heeft. Kortom, Stanley geeft gestalte aan de ideeën van Leopold. Het pad voor de nieuwe staat is geëffend.
ANTWERPEN Stanley heeft ook wat met Antwerpen. Hij komt er wel eens langs voor een lezing maar dat laat geen sporen na. Dat doet hij onrechtstreeks wel. Op een van zijn missies in de jaren tachtig neemt hij Belgische officieren op. Eén is kapitein Camille Coquilhat, een Luikenaar. Coquilhat sticht handelsposten op de Kongo, in 1883 het huidige Mbandaka dat tijdens de koloniale periode Coquilhatstad heet, en stroomopwaarts Bangala, dat nu Makanza heet maar een tijdlang als Nieuw-Antwerpen op de kaart gestaan heeft. Coquilhat begint zijn loopbaan in Afrika als agent van de Association Internationale Africaine, de zogenaamde wetenschappelijke organisatie, die als dekmantel dienst deed om Leopolds koloniale bedoelingen te verbergen. In 1890, enkele maanden voor zijn dood, schopt hij het tot vicegouverneur. Coquilhat heeft goede contacten met de Antwerpse zakenwereld, die de koning vanaf 1892 inschakelt voor investeringen en commerciële activiteiten in de Vrijstaat. Hij was ook lid van de Société Royale de Géographie d’Anvers. Zijn band met de stad maakt dat ze hem gedenkt met een monument in het Albertpark, dat in de lente grotendeels door groen overwoekerd is, en op het Zuid een straat naar hem noemt. Stanley heeft grote waardering voor Coquilhat. In zijn boek "The Congo and the Founding of its Free State" schrijft hij (in mijn vrije vertaling) : “Het onbekende en het nieuwe heeft de jonge luitenant Coquilhat naar Afrika gebracht… Hoewel hij zijn illusies kwijtgeraakt was door een ellendig dieet en de dagelijkse handel met duizenden domkoppen van negers, toch was hij op geen enkele tekortkoming te betrappen… Op termijn lukte het hem om vertrouwd te raken met het land en zijn bewoners, om de gulheid te ontdekken die vaak verborgen zit onder de ruwe schors van de inboorling en om zich te onderscheiden in zijn opdracht. Als ooit de Association Internationale Africaine gouden medailles uitreikt om gedane arbeid te belonen, dat ze de eerste aan luitenant Coquilhat geeft, stichter van het station aan de Evenaar”. Het geeft een idee hoe de grondvesters van het Belgische kolonialisme dachten over de inwoners van de ingelijfde landstreken. Om even aan te denken als we ooit (binnenkort ?) weer eens wat gaan drinken in de Stanny.
8
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
FIETS DEFECT? GEEN PROBLEEM!
FIETSEN DE FLANDRIEN ZORGT VOOR HERSTELLING AAN HUIS. Fietsen zit in de lift. Vooral in een stad als Antwerpen. Maar stel je fiets gaat kapot en je hebt geen tijd om naar de fietsenmaker te gaan, wat dan? Kay Melis (28) richtte recent Fietsen De Flandrien op, de eerste fietshersteldienst in Antwerpen die aan huis komt. Werk je liever zelf aan je fiets? Geen nood: Kay leert je de knepen van het vak in een workshop van drie uur. (Bernard SOENENS) Kay Melis (28) woont in Zurenborg. Hij groeide op in de Kempen en wist van jongs af aan van welke passie hij zijn beroep zou maken. Hij zou fietsenmaker worden en zo geschiedde. Als 14-jarige schakelde hij over op een leercontract. Dat betekende dat hij per week één dag naar school ging en de andere vier dagen bestonden uit een mix van werk en opleiding in een fietsenwinkel. Kay werkte in die tijd in diverse winkels. Zo deed hij ervaring op met verschillende merken en types van fietsen “Vandaag, veertien jaar later, heeft een klassieke fiets voor mij geen geheimen meer. De fietsensector evolueert natuurlijk snel, maar ik volg telkens de opleidingen die fabrikanten jaarlijks aanbieden. Zo blijf ik steeds op de hoogte van alle nieuwigheden. Ik houd van fietsen omwille van de technische kant, om eraan te sleutelen." Zijn huidige werkzaamheden vragen zoveel tijd dat hij nauwelijks nog tijd heeft om zelf te fietsen of naar een wielerwedstrijd te kijken. Maar de fietsmicrobe zit zo diep, dat hij onlangs toch nog de wielerploeg van Café Toeternietoe (het Eilandje) heeft helpen oprichten. DRIEDELIG Na jaren ervaring te hebben opgebouwd bij verschillende fietsenwinkels in en rond Antwerpen wilde Kay zijn gedrevenheid combineren met zijn zin voor ondernemen. Als zelfstandige bestaat zijn werk uit drie onderdelen: Eerst en vooral is er zijn hersteldienst aan huis. Daarnaast werkt hij ook educatief. Hij biedt namelijk een workshop op maat aan. Wil je kennis en expertise opdoen om zelf je eigen fiets te herstellen, neem dan contact op met Kay. Zodra er vier fietsers uit je gezin, familie, buren, vrienden of collega's interesse hebben, kan je bij Fietsen De Flandrien een aanvraag doen voor een spoedcursus fietsherstelling. “Het zijn vooral mensen die een fietsreis voorbereiden, die daar nood aan hebben of mensen die zelf aan de slag willen met basisherstellingen. Daarom is de workshop gepersonaliseerd via een mix van theorie en praktische handelingen. Dit volstaat om de deelnemers in drie uur klaar te stomen om zichzelf te behelpen bij een defect aan hun fiets.” Als derde
Kay Melis, de fietsenhersteller van Fietsen De Flandrien aan het werk. Foto: An VAN DE WAL
luik is Kay Melis twee dagen per week fietsdocent bij Syntra. Hij leidt er nu kandidaat-fietsenmakers op in de instelling waar hij jaren geleden zelf nog leerling was. HERSTELDIENST “Een fietser die een defect heeft, vindt het doorgaans een karwei om zich met de fiets te voet of met de wagen naar de fietsenwinkel te begeven. Vaak moet je daar lang wachten. Zeker als je fiets afkomstig is van een andere winkel. Bij mij volstaat een telefoontje of een mail en je hebt een afspraak, waarbij ik aan huis kom. Alle materiaal bevindt zich in mijn mobiele fietshersteldienst, die ik zelf opgebouwd en uitgerust heb, inclusief verlichting om ook in de winterse vooravonden op pad te kunnen.” Kay wil zoveel mogelijk aan het huis van de klant parkeren en aan de slag gaan op het voetpad. Bij slecht weer is het natuurlijk fijn als er een garage is. Maar is dit niet het geval, dan trotseert Kay ook de regen, zoals een echte Flandrien. EXPERTISE Fietsen De Flandrien heeft de expertise om alle soorten fietsen te herstellen, zowel stadsfiets, e-bike, mountainbike, kinderfiets als bakfiets, van lekke band tot groot onderhoud. “Het kan dat een klant er niet in slaagt om het defect telefonisch of per mail juist uit te leggen. Als hij dan een foto opstuurt dan weet ik meestal wel voldoende. Als ik ter plaatse kom en het blijkt dat het om belangrijke onderdelen gaat, die besteld moeten worden, dan neem ik de fiets mee en breng hem hersteld terug.” KOSTPRIJS Fietsen De Flandrien komt op vraag aan huis bij alle fietsende bewoners van Antwerpen, met focus op het centrum. Veel mensen vragen wat de kostprijs is van een herstelling aan huis. Het uurtarief dat gehanteerd wordt, is gelijk aan de lokale fietsen-
winkels in Antwerpen. Bij Fietsen De Flandrien worden de gewerkte minuten aangerekend en zijn er geen vaste baremaprijzen. “Door mijn jaren ervaring heb je geen efficiëntere fietsenmaker in 't stad dan mezelf,” lacht Kay. Dit zorgt voor een snelle, betaalbare en kwalitatieve service. Er kan steeds een prijsofferte opgevraagd worden, indien nodig. BEDRIJVEN Steeds meer schakelen bedrijven en ondernemingen ook fietsen in, wanneer personeelsleden voor opdrachten op verplaatsing moeten. Bedrijven en diensten die beschikken over een fietsvloot kunnen ook bij Fietsen De Flandriën terecht. Op maat van het bedrijf zoekt Kay dan bij de firma ter plaatse naar de best mogelijke service. STANLEYSTRAAT We kregen de kans om de expertise, de aanpak en werkwijze van Fietsen De Flandrien zelf te ervaren. De dag na het krijgen van deze redactieopdracht, had uw dienaar toevallig een lekke band. Vandaar. Punctueel om 14u belt Kay Melis aan in de Stanleystraat 5. Hij is exact op tijd op de afspraak en hij gaat meteen aan de slag. In een handomdraai gaat de buitenband eraf, Kay ontdekt de oorzaak van het lek, vervangt de binnenband, legt de buitenband er weer op om finaal de banden op te pompen. En tussendoor maakt hij een babbel. Klaar. Werktijd: tien minuten. Een service die kan tellen. Het is bovendien een opsteker als je als klant kan toekijken. CONTACT Kay vertelt tot slot hoe anders het contact met klanten is voor Fietsen De Flandrien: “Als je klanten in je eigen fietswinkel ontvangt, dan ben je in je eigen territorium. Klanten laten hun fiets achter en vertrekken. Je blijft alleen achter. Als ik aanbel bij de klant thuis, dan heb ik een heel ander gevoel. Ik kom voortdurend op vreemd terrein en
dat is steeds een nieuwe ervaring. De coronacrisis zorgt er nu wel voor dat aan huis komen bij nieuwe mensen niet vanzelfsprekend is, eerder een uitdaging. Na het aanbellen blijf ik nu buiten, aan de voordeur met het mondmasker op. Ook wat het aanraken van de fiets betreft, verloopt het nu anders; voor en na de werkzaamheden vraagt dit om een zorgvuldige ontsmetting. Ondertussen ben ik eraan gewend dat mensen op mijn vingers kijken en een gesprek met me aanknopen terwijl ik hun fiets herstel. Het leidt me niet af. Meer zelfs, de sociale contacten zijn aangenaam.” Fietsen De Flandrien is ondertussen goed op weg om serieus bij te dragen om van Antwerpen een echte fietsstad te maken. MEER INFO www.fietsendeflandrien.be ++32 492/083 509
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
9
De zijspiegel
Ook gemerkt? De wonderbaarlijke vermenigvuldiging van de vijf bruggen krijgt stilaan zijn beslag. Een krachttoer is het, een waar kunstwerk in de industriële zin van het woord. Maar misschien moeten we het snel en onomkeerbaar tot een artistiek niveau verheffen. Niet met graffiti, daar hebben we andere plekken voor. Maar met het gedicht over Tram 11 dat er al eerder zijn thuis vond. En nog meer? Die Vijfbruggen hebben we ons in het verleden al langer toegeëigend als richtpunt in ons stedelijk verkeer. Vroeger hadden ze op het platteland genoeg aan een kromme eik of een statige linde, wij deden het met die bruggen. Een geografische ankerplaats voor afspraken of gewoon als oriëntatiepunt. Maar nu ze opgetuigd worden hebben die bruggen nog meer allure gekregen. Zijn ze de triomfbogen die ons wijkleven bekrachtigen. Daar waar Hoog en Laag Zurenborg elkaar ontmoeten, daar waar de Cogels-Osylei eindigt en de Draakstraat begint, een plek tussen de Morgenster en het Roze Huis. Een plaats waar de overkoepeling en het door elkaar vlechten van straight en LGTBQ+ een voldongen feit is. Ze vormen de triomf van ons eigenzinnig samenleven, bogen die buigen naar een vernieuwde Draakplaats, naar een plein dat zich gaandeweg al
ontharingen • massage • pedicure manicure • make-up • gelaatsverzorging verwendagen • cadeaubons Voor alle verzorgingen worden 100% natuurzuivere producten van Dr. Hauschka en Chi gebruikt.
www.mooimakerijanemoon.be ann@mooimakerijanemoon.be gsm 0498/69 39 45 Volg ons ook op Facebook en Instagram
aandiende met terrassen en muziek: een plek voor aangemeerden. We moeten die bogen in hun blakende neogotische makeover nog meer kracht bij zetten. Misschien moet elke boog een eigen aanduiding krijgen. Een wedstrijd voor jong Zurenborg? Er komt vast iets uit van ‘vriendschap’, ‘gezondheid’, ‘liefde’, ‘genot’, ‘zonde’… of is dit laatste niet gepast? Ik daag jullie uit. En laten we dan elk jaar een feest organiseren en de bogen met vlaggen en linten behangen als een ode aan het samenhoren: een thuisbrug met ringen voor de vijf vingers van een hand die ons omsluit. Laten we er een danspartij van maken. Een van de bogen is daar trouwens al gron-
dig vertrouwd mee, weet hoe dat moet. En zorgen voor een Chinese draak die vervaarlijk dansend met een schitterende rode kop en een lijf op stokken door de bogen slingert en zo de boze geesten verdrijft en ons vrijwaart. Laten we een fanfare inhuren. Maar hebben we eigenlijk zelf niet voldoende talent om de muzikale omlijsting - zoals dat van oudsher heet en past bij traditie - te realiseren? Toch niet weer een feest, hoor ik iemand zuchten. Neen, het hoeft niet… ’t Kan ook virtueel. Dat weten we nu. Laten we die vijf bruggen verder gewoon maar onze oriëntatie blijven bepalen. Al zijn ze ondertussen te
mooi opgetuigd om louter functioneel te zijn. Ze schrijven historie en wij zullen er doorheen glijden als ijverig krioelende wijk-, stadsgenoten en zoekende passanten. Kleur onder stenen baldakijnen. En moet er groen omheen? Daar zijn vast verschillende meningen over. ‘Laat dat, het zijn viaducten voor verkeer’. ‘Juist niet. Het is leefgebied’. Wim VERZELEN
10
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Hoe gaat het nu verder met het spoorpark
Genieten van het spoorpark vanaf medio 2024? Foto: Dieter DE DECKER
Tussen de Pretoriastraat en de Plantin en Moretuslei komt ter hoogte van de busstelplaats een nieuw park, het Spoorpark. Dit park moet Zurenborg met Borgerhout verbinden. Op de lange termijn moet dit park zelfs aansluiten op Park Spoor Noord. Eerder vond er al een buurtonderzoek plaats over het Spoorpark. Hoe zullen de resultaten van dit onderzoek in de voorlopige plannen verwerkt worden? En hoe zal het vervolg van de inspraakprocedure eruit gaan zien? (Anne CLARK) Met het nieuwe Spoorpark wil de stad een nieuwe fiets- en wandelverbinding creëren tussen Borgerhout intra muros (het deel van Borgerhout dat binnen de ring ligt) en Zurenborg, meer precies tussen de Draakplaats en het Luitenant Naeyartplein. Daarnaast moet het park een beperkte oplossing vormen voor het enorme tekort aan publiek toegankelijk groen in Zurenborg en Borgerhout, twee van de minst groene wijken van de stad. Volgens statistieken van de stad Antwerpen is de hoeveelheid belevingsgroen (alle publiek toegankelijk gebruiksgroen) in Zurenborg slechts 0,1 m2 per inwoner. Om u een beeld te geven: dat is omgerekend nog net geen twee A4’tjes per persoon. Uiteraard is dit schrijnend weinig. Ook geldt voor zowel Zurenborg als Borgerhout intra muros dat parken elders in de stad ver weg of moeilijk toegankelijk zijn. En publiek toegankelijke groenstroken nabij de Ring
zijn vanwege hun intensieve vervuiling en geluidsoverlast dan weer ongezond en die hebben bovendien een zeer beperkte belevingswaarde. Hoog tijd dus voor een park in onze buurt. Maar pas op, nog niet te vroeg juichen. Het nieuwe Spoorpark zal slechts 1,5 hectare toegankelijk groen toevoegen aan onze wijk, oftewel 0,8 m2 per inwoner. Nog altijd maar een fractie van wat de gemiddelde Antwerpenaar tot zijn beschikking heeft, want dat is 67,3 m2 per inwoner. In Zurenborg gaan we dus van een zakdoek naar een theedoek publiek toegankelijk groen per inwoner. Ach, een kinderhand…
650 m en een gemiddelde breedte van bijna 25 m. De toegangspunten zijn slechts enkele meters breed. Het middenstuk is breder, tot maximaal 70 m. Het zal een moeilijke puzzel worden om van deze reep grond een fatsoenlijk parkje te maken. Het spoortracé direct naast het toekomstige park blijft immers in gebruik voor zwaar goederenvervoer. Dit zal voor de bezoekers van deze groenstrook veel geluidsoverlast veroorzaken en ook mogelijk verdere vervuiling met zich meebrengen. Maar dat is nog niet alles. De privacy en de veiligheid van de aangrenzende tuinen van de huizen in de Tweelingenstraat moeten ook gegarandeerd worden. En ten slotte bevindt zich zowel binnen het gebied als grenzend aan het gebied monumentaal industrieel erfgoed dat niet alleen behouden moet blijven maar ook nog hergebruikt moet kunnen worden. Voorwaar een ingewikkelde puzzel die de ontwerpers zullen moeten leggen. Het ontwerp van het project wordt uitgevoerd door vier gespecialiseerde designbureaus die ervaring hebben met complexe locaties: STRAMIEN architectuur & ruimte CV uit Antwerpen, ZUS uit Rotterdam, RE-ST uit Gent en ARA (Atelier Ruimtelijke Advies) uit Heist-op-den-Berg. Wij wensen hun alle succes.
INGEWIKKELD De uitdagingen voor de ontwerpers van het nieuwe Spoorpark zijn niet gering. De voorziene locatie is een VISIE smalle en lange strook grond van Na onderzoek en input van bewoners 1,5 hectare, met een lengte van ruim via de eerste ronde van de inspraak-
enquête begint de visie van de studiebureaus voor het Spoorpark vorm te krijgen. De ontwerpers streven ernaar om een balans te vinden tussen enerzijds een verbindende functie in de vorm van het fiets- en voetpad en anderzijds een verblijfsfunctie waarbij mensen tijd kunnen doorbrengen in een groene ruimte. Het pad dat door het park gaat lopen zal onderdeel uitmaken van een wandelroute. Doordat het fietspad geen onderdeel zal vormen van een groter fietsnetwerk, zal het fietsverkeer in het Spoorpark niet te dominant zijn. Activiteiten en faciliteiten in het park zullen ook vooral gericht zijn op gebruik overdag en in de vroege avond. Dit zal bijdragen aan de levendigheid en ook de sociale controle in het park. Gedacht kan worden aan functies in de sfeer van sport en vermaak. Voorts hebben de ontwerpbureaus een hoge ambitie voor de rol die het Spoorpark kan spelen in de ecologische structuur van het omringende gebied. Ingezet wordt op opvangcapaciteit voor hemelwater door buffering en infiltratie, en beïnvloeding van het microklimaat zoals het tegengaan van hitte-eilanden. In het ontwerp zal er daarom veel plaats zijn voor hoog groen. Thans zijn er in het ontwerp vier ingangen voorzien. Een bij de Draakplaats, en drie nabij station Antwerpen-Oost en het Luitenant Naeyaertplein. De mogelijkheid om
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
aanvullende entrees te maken, om zo de verbinding met de woonbuurt te verbeteren, moet nog worden onderzocht. Verrassend genoeg is er in het ontwerp geen verbinding voorzien naar de nieuw te ontwikkelen wijk Nieuw Zurenborg. Volgens de Stad is dit iets voor de langere termijn, als de plannen voor Nieuw Zurenborg uitgekristalliseerd zijn. Blijkbaar gaat men er dus op het stadhuis van uit dat de verhuis van de stelplaats van De Lijn op de lange baan geschoven wordt. Het is jammer dat men nu al geen rekening houdt met Nieuw Zurenborg. Een goede aanhaking van Nieuw Zurenborg aan onze bestaande wijk draagt immers bij tot het succes van Nieuw Zurenborg. Een goede verbinding tussen het Spoorpark en de toekomstige groene ruimtes op Nieuw Zurenborg zorgt ervoor dat deze delen tot één geheel gemaakt kunnen worden. Zo ontstaat er één grote groene ruimte en voorkom je versnippering. En mensen verblijven nu eenmaal liever in een aaneenschakeling van groen, dan dat ze steeds kleine losse stukjes moeten bezoeken. INSPRAAK In oktober vorig jaar, tussen de eerste en tweede coronagolf, organiseerde de stad Antwerpen een rondwandeling door de site voor 110 personen. Daar werd de wandelaars hun mening gevraagd over de inhoud van het park. Ook werd er een online enquête georganiseerd waarvoor met name inwoners van Zurenborg en Borgerhout waren uitgenodigd. In totaal hebben 360 mensen de enquête volledig ingevuld en nog
Laatste kans om een gedicht voor Poëzievensters 2021 bestellen Er zijn nog steeds een aantal gedichten beschikbaar om aan de ramen te hangen, uiteraard zolang de voorraad strekt. Stuur zo vlug mogelijk uw aanvraag naar
poezievensters@gmail.com met vermelding van gewenst (mogelijk) formaat A2 of A3, naam adres en telefoonnummer. Dan hoort u of er nog een gedicht voor u kan gevonden worden en ontvangt u het transparant tussen half mei en half juni van dit jaar. Niet minder dan 17 dichters die iets met Zurenborg te maken hebben, stuurden elk drie tot twintig gedichten in. De jongste is negentien en een verrassing van formaat en de oudste zesenzeventig. Zorg voor poëzie in de straat. (jp)
www.the-park.be - info@thepark.be Boekenbergpark for Body & Mind www.facebook.com/AtTheParkBoekenberg/
eens 500 mensen hebben de enquête deels ingevuld. De respons onder de Zurenborgers was proportioneel groter dan van mensen uit Borgerhout, wellicht omdat het Spoorpark grotendeels in Zurenborg zal liggen. Vrijwel alle input kwam van mensen in de leeftijd tussen 20 en 60. Dit is opmerkelijk, aangezien meer dan een derde van de populatie in onze buurt buiten deze leeftijdsgroep valt. Het is dus te hopen dat kinderen en senioren alsnog hun mening geven, opdat er met hun wensen en belangen rekening kan worden gehouden. Uit de enquête bleek ook dat de bewoners van Zurenborg en Borgerhout snakken naar groen en naar rust. Dit is niet verrassend, gezien het weinige aanwezige groen in de twee buurten en het steeds intensievere verkeer in grote delen van deze wijken. Veel respondenten gaven aan dat het ontwerpteam moet zorgen voor een veilig voetpad, een vlot fietspad en een goede verlichting voor de sociale veiligheid.
Ook de Scouts en Gidsen Vlaanderen, gevestigd nabij de Plantin en Moretuslei en de ingang van het park, zijn aangehaakt bij de inspraakprocedure. Zij proberen ook andere organisaties die actief zijn nabij het park aan te moedigen hun wensen kenbaar te maken opdat ze worden gehoord. Zelf zien ze mogelijkheden in het Spoorpark voor medewerkers, vrijwilligers, en groepen die willen werken of bijeenkomen in Het Scoutshuis. Het park zou voor hen dan vooral een aantrekkelijke buitenruimte vormen om activiteiten te organiseren of de benen te strekken. Op vrijdag 15 januari is er een vervolg-enquête van start gegaan. Alle wijkbewoners ontvingen een uitnodiging om opnieuw input te geven via een online vragenlijst, met als deadline 1 februari jl. Deze vragenlijst ging over de vier thema’s van het park (1. wandelen en fietsen, 2. groen en blauw, 3. activiteiten
11
zoals ontmoeten, rusten, spelen, sporten,..., 4. erfgoed en authenticiteit) en de mogelijke invullingen hiervan. Deze input wordt verwerkt in het schetsontwerp dat ten vroegste dit voorjaar beschikbaar zal zijn. VERVOLG Eind maart volgt nog een inspraakmoment. Hierna volgen er nog twee inspraakmomenten, waarvan de data nog niet gepland zijn. De eerste bijeenkomst zal over het voorontwerp gaan. En de laatste over het definitieve ontwerp, waarin het vooral de nadruk ligt op de gedetailleerde technische uitwerking van het plan. Na afronding en goedkeuring van het definitief ontwerp kan het vergunningsdossier worden opgestart. Na het verkrijging van de vergunning kunnen de aanlegwerken worden aanbesteed, en vervolgens uitgevoerd. Als alles meezit, kunnen de Zurenborgers en alle andere Antwerpenaren vanaf medio 2024 genieten van hun Spoorpark.
12
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Grenzeloze Liefde
Pendelen tussen Parijs en Berchem L’amour est un oiseau rebelle, zingt Carmen in de gelijknamige opera van Georges Bizet, gebaseerd op de novelle van de Franse schrijver Prosper Mérimée. Het liefdesverhaal in deze opera steekt de grens over tussen Spanje en Frankrijk, maar de liefde van Chantal Timmermans en Andrés Polo Franco doet het nog internationaler: niet twee maar vier landen. De Belgische Chantal ontmoette haar toekomstige Spaanse man die in Frankrijk werkte tijdens haar vakantie in Turkije. Over grenzeloze liefde gesproken! Na dertien jaar wordt liefde nog met een hoofdletter geschreven en pendelen beiden tussen Zurenborg en Parijs. (Jörg PYL)
Voor alle duidelijkheid, Andrés Polo Franco is geen familie van de overleden dictator en een dubbele familienaam is heel gebruikelijk in Spanje. Kinderen krijgen er de familienaam van beide ouders. Maar bijna was er geen liefdesverhaal geweest, want hun eerste kennismaking verliep onder geen goed gesternte. Chantal Timmermans vertelt als eerste over hun ontmoeting: “Het is allemaal eigenlijk slecht begonnen. In 2007 was ik met twee vriendinnen op reis in het Turkse Kemer. ’s Avonds konden wij niet slapen van het lawaai in de kamer naast ons, want daar logeerden drie jonge mannen. Wij hebben dan uiteraard ons beklag gedaan bij de hotelmanager. Die is prompt naar hen toe gegaan om onze klachten over te brengen. ’s Anderendaags stonden de jongens bij ons aan de kamerdeur. Ze verontschuldigden zich voor hun lawaaierig gedrag en om het goed te maken nodigden ze ons uit. Toen de hotelmanager de volgende dag naar ons kwam om te horen of de jongens stil waren geweest, vond hij ons samen met de drie jongens aan het feesten. Op het einde van de vakantie spraken wij met hen af om elkaar weer te ontmoeten in Antwerpen.” Een van de drie jongens was Andrés Polo Franco. “Ik was de braafste en stilste van de drie”, laat hij optekenen. WEERZIEN IN ANTWERPEN Op de bijeenkomst met de drie jongens in Antwerpen was alleen Chantal Timmermans van de partij. Haar beide vriendinnen waren getrouwd en Chantal, die op dat moment gescheiden was, zag in die ontmoeting geen bezwaar. En ja, het
klikte met een van de drie jongens. Andrès Polo Franco was de gelukkige. Andrès heeft mij toen veel geholpen met mijn zaak en ik voelde toen ook dat het tussen ons klikte. Een tijdlang hebben wij tweemaal per maand gependeld tussen Parijs, Antwerpen en Granada. Dan hebben wij onze relatie geofficialiseerd en elkaar aan onze ouders en onze families voorgesteld. Uiteindelijk zijn wij in 2014 getrouwd in Antwerpen. Het probleem was wel dat Andrès een goede job had in Parijs in het Musée du Quai Branly, een museum met etnische kunst uit alle niet-Europese continenten. Het gebouw is ontworpen door de Franse sterarchitect Jean Nouvel in opdracht van Jacques Chirac. Hoewel Andrès Polo Franco afkomstig is uit het Spaanse Granada, verhuisde hij al jong met zijn vader naar Parijs, omdat er geen werk was in Granada. In Frankrijk vond zijn vader er wel bij Renault en Peugeot. Iets later kwam zijn moeder achterna tot heel de familie compleet was: vader, moeder, Andrés, zijn broer en zijn drie zussen. Nu de beide families op de hoogte waren en zagen dat beiden een goede partner hadden gevonden, werd er uitgekeken naar een huwelijk. De gastenlijst was internationaal met gasten uit Spanje, Frankrijk en België. Uiteindelijk trouwden Chantal en Andrès in Granada. Na het trouwfeest was er nog een spetterend feest op het strand van Torre del Mar. Na het feest kwamen de praktische problemen. Andrès Polo Franco kon en wilde zijn goede job in het museum in Parijs niet verliezen en Chantal Timmermans had een eigen
Andrès Polo en Chantal Timmermans. Foto:Jörg PYL
schoonheidssalon in Wilrijk. Maar liefde overwint alles, luidt het gezegde en dat was hier ook het geval. Tijdens de vakanties verblijft Andrés op Zurenborg en elke vrijdagvond neemt Chantal Timmermans de TGV naar Frankrijk om ’s maandags in alle vroegte terug naar Antwerpen te sporen. Zij is dan net op tijd terug om haar schoonheidssalon Shanti op maandagochtend te openen. Shanti betekent in het Indisch innerlijke vrede, maar de behandelingen zijn klassiek, dus geen ayurveda of zo.
Haar zoon plaagt haar er soms wel mee dat zij zoveel geld uitgeeft aan al die reizen, maar de liefde is belangrijker dan dat geld. Maar beiden dromen van een leven in Spanje tussen de kust en Granada. Andrés Polo Franco kan in Frankrijk al op zijn tweeënzestigste op pensioen gaan. Voor Chantal betekent het nog werken tot 2029 of op vervroegd pensioen in 2027. Dan kan hun grote Spaanse droom beginnen. shantischoonheidsinstituut.be
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
13
Wijkweters : Lien Van de Kelder
“ Twee jaar geleden beloofde De Lijn al dat de bussenstelplaats op Zurenborg zou verdwijnen. En nu zouden ze nog tien jaar blijven… Onvoorstelbaar!” Koud, ijskoud is het buiten wanneer we met Lien Van de Kelder hebben afgesproken. De volgende dag zal de eerste sneeuw vallen en Zurenborg bedekken onder een wit tapijt. Lien nestelt zich in één van de huisjes in de speeltuin op het plein en we gaan meteen van start zodat we snel opwarmen. (Karen CLAES) ANNIE Ze werd geboren in Kortrijk en ze komt uit een textielfamilie. Daar komen we later nog op terug. Ze groeide op in Reet. Vanaf haar tiende kwam ze vaker in Antwerpen: ze speelde mee in de musical ‘Annie’ in het toenmalige KJT. Voor de jongsten onder ons: KJT staat voor Koninklijk Jeugdtheater, intussen herdoopt tot het Paleis. Na haar studies acteerde Lien o.a. in de tv-serie ‘Zone Stad’ en leerde ze alle wijken van Antwerpen beter kennen. Ze woont al enige tijd in een doodlopende straat die op de Dageraadplaats uitkomt. Dat vindt ze heerlijk. Het cliché dat Zurenborg een dorp in de stad is, klopt volgens haar helemaal. Haar kinderen van 6 en 7 jaar zijn opgegroeid in de speeltuin en komen ondertussen met de ‘rij van school’ naar huis. ADVOCAAT Actrice of juriste? Wat is ze het liefst? Die onvermijdelijke vraag kan ze moeilijk beantwoorden. Lien is juriste van opleiding en naast actrice is ze ook actief als advocaat/consultant. Het is de meest gestelde vraag ever. Sinds ze antwoordt dat ze niet wil en kan kiezen, is er een last van haar schouders gevallen. CORONA Door corona viel alle cultuur een beetje stil. Ze was net samen met Jan De Smet en Mauro Pawlowski gestart met een muzikale tournee waarin ze Nederlandstalige levensliederen ‘met een hoek af’ zingen. Ze speelden samen de zalen plat en opeens hield alles op, nieuwe optredens werden uitgesteld. Triest, want ze waren corona-proof bezig door zalen te ontdubbelen en te spelen voor een kleiner publiek dat ook nog mondmaskers droeg. Alles om toch maar een publiek te laten genieten en cultuur te laten beleven… maar het mocht niet baten. AUTEURSRECHT Ze werkt momenteel in Mechelen samen met een bevriend advocaat. Ze houdt zich vooral bezig met auteursrecht, wat aansluit bij haar creatieve werk in de cultuursector. Of ze nog nieuwe plannen koestert? Ze twijfelt even, maar vertelt dan enthousiast over haar plannen voor een eigen laken- en beddengoedlijn met een ‘ecologische insteek’. Ze stamt zelf af (zoals reeds vermeld) uit een textielfamilie en het kriebelt bij haar om iets in die richting te doen. Meer wil ze er voorlopig niet
over kwijt. Aan de glimlach op haar gezicht kan je aflezen dat we hier nog meer over gaan horen. BUSSENSTELPLAATS Lien is een doorzetter, dat merk je aan de gedrevenheid waarmee ze vertelt en de daadkracht waarmee ze zich inzet voor dingen die haar aan het hart liggen. Zoals de bussenstelplaats van De Lijn die nog altijd in Zurenborg gevestigd is. Twee jaar geleden al werd er beloofd dat ze zouden vertrekken, maar nu zouden ze toch nog 10 jaar blijven. Onvoorstelbaar, vindt ze! Die bussen zorgen voor heel veel fijn stof in de wijk. In deze coronatijden moeten in alle klaslokalen de ramen open om te luchten, maar die scholen krijgen al dat fijn stof binnen. De kleuterklassen van De Dageraad bijvoorbeeld kunnen enkel aan de kant van de Lange Altaarstraat ramen openzetten. Door die straat rijden zo’n 600 bussen per dag – de juffen hebben ze ooit geteld – van en naar de stelplaats. Al dat stof gaat recht in de longen van de allerkleinsten. Het feit dat De Lijn niet voor een alternatieve route zorgt (zoals tijdelijk bij de werken aan de Plantijn Moretuslei), zelfs geen excuses aanbiedt en helemaal niet communiceert met de buurt, vindt ze onbegrijpelijk. Ze heeft al vaker met hen aan tafel gezeten. Beloftes maken, niet nakomen en dan nog niet eens zeggen waarom het niet gelukt is, vindt ze
Dit betekent, ik wil een lief briefje. Foto: Dani VAN REMOORTEL
Lien Van de Kelder, actrice en juriste. Foto: Dani VAN REMOORTEL
not done. Het gaat niet alleen om de gezondheid van onze kinderen, maar over een jarenlange overlast voor de hele buurt. Omrijden via de Singel zou ideaal zijn, maar hier heeft De Lijn geen oren naar. Volgens Lien zou De Lijn via de Gazet van Zurenborg haar excuses kunnen aanbieden aan de buurt en een voorstel kunnen formuleren voor de periode tot aan de effectieve verhuis van de bussenstelplaats. Ik merk dat het haar inderdaad raakt en dat er veel woede in haar zit als het over thema’s gaat als onrecht, gezondheid en slechte communicatie. ROZE STICKER In deze rubriek vragen we ook altijd of de geïnterviewde nog een gouden tip heeft of nog een bepaalde boodschap wil meegeven aan de lezers van de Gazet van Zurenborg. Lien Van de Kelder komt met een verrassend antwoord. Terwijl ze erover vertelt, komt het idee helemaal tot leven. Om de sociale cohesie in de wijk te verbeteren heeft Lien roze stickers besteld die je op je brievenbus kan kleven. Wanneer je zo’n sticker kleeft, geef je aan dat je graag een lief briefje wil ontvangen. Het idee ontstond toen haar kinderen via de school een briefje schreven naar bewoners van een rusthuis en een persoonlijk antwoord ontvingen. Dat vonden ze heel fijn. Ze hoopt dat de buurtbewoners ook met elkaar zullen schrijven en briefjes bij elkaar posten. Het hoeven geen lange brieven te zijn. Het belangrijkste is dat je laat weten dat je aan iemand denkt of wil weten hoe het met iemand gaat. Wanneer je zo’n briefje post waar er een roze sticker op de brievenbus hangt en je schrijft je adres erbij, krijg je vast wel een antwoord. De 200 stickers zijn gratis af te halen bij Bakkerij Gijbels op het plein. Op is op.
SINGER-SONGWRITER Of ze nog andere talenten of hobby’s heeft? Recent is ze in de Academie van Borgerhout gestart met een singer-songwriter opleiding. Ze verdiept zich meer in zang, piano spelen en songs schrijven en dat bevalt haar heel goed. MUZIEK Zijn er favoriete plekken of bezigheden in de buurt? Ze werkt graag met haar laptop in de Walvis en haar kinderen zijn gek op de gebakken rijst met kipsaté van May’s. Pistolets en brood haalt ze graag doordeweeks bij Bakkerij Gijbels en bij Domestic in het weekend. Het kerstmenu was een take-away van Cuichine. De luxe om zoveel handel en horeca om je heen te hebben is heel fijn, een fietsenwinkel, dokterspraktijk en apotheek om maar iets te noemen. Ook het donderdagmarktje is leuk. En ze hoopt dat er tegen de zomer weer aandacht is voor muziek op het plein. “Misschien kan ik samen met Jan, op verplaatsing met de bakfiets, muziek komen maken? En dan leggen we een net met knopen en kan iedereen op een knoop gaan staan, 1,5 meter van elkaar, corona-proof?” Deze sociale, creatieve bezige bij zit alweer met haar hoofd ergens anders, dromend over betere tijden. Door mensen als Lien gaat de wereld er rozer en mooier uitzien. Koesteren moet je ze, dit soort mensen. Mijn lieve briefjes sticker kleeft al op mijn brievenbus.
Kabuki
Sushi • Grill • Wok Alle dagen open van 11:00-14:30 en 17:00-23 Dageraadplaats 28 2018 Antwerpen Info@kabukisushi.be www.kabukisushi.be
Tel. 03 663 8200
14
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Afscheidsinterview met Roger Kesteloot
Stelplaats weg begin 2024 Het nieuws dat De Lijn de vergunning voor de stelplaats van haar bussen verlengd wil zien, kwam laat binnen, na de deadline voor het kerstnummer van Gazet van Zurenborg. De krant heeft er toch nog aandacht aan besteed, met een artikel dat vooral de ontgoocheling van
bewoners weergaf en hun wisseloplossingen om het busverkeer in de wijk te beperken. Een reactie van De Lijn kreeg de Gazet niet meer losgeweekt, ook al aasde ze al weken op een afscheidsinterview met ontslagnemend directeur-generaal Roger Kesteloot, een buurt-
dat een aantal bussen via de Pretoriastraat de Singel op kunnen rijden.” Dat zou alvast de rest van de wijk aardig wat verkeersdrukte en geluidshinder besparen. De Lijn bouwt met dat idee voort op gesprekken met De Dageraad, de kleuter- en lagere school in de Lange Altaarstraat, die actrice en wijkbewoner Lien Van de Kelder als spreekbuis ingeschakeld had. Een dergelijk traject vergt een ingreep aan het kruispunt. Daar moeten de bussen nl. linksaf de Singel op kunnen draaien. Alléén de bussen, niet de personen- of vrachtwagens. Binnenkort zit De Lijn aan tafel met zowel het Agentschap voor Wegen en Verkeer als de stad. Een optie zijn slagbomen, die het de bussen mogelijk maken om dat manoeuvre uit te voeren en dat verhinderen voor andere auto’s. De alternatieve busroutes die de Gazet in haar kerstnummer voor-
De stelplaats aan de Pretoriastraat. Foto: Jörg PYL
“Begin 2024 nemen we de nieuwe stelplaats aan de luchthaven in gebruik”. Over drie jaar dus. Dat zijn de voor Zurenborgers verlossende woorden van Kesteloot. De verhuizing hangt al jaren in de lucht, de vestigingsplaats is al een tijd bekend maar er zit vertraging op. Dat komt omdat het nieuwe busdepot gedeeltelijk op het grondgebied van Mortsel ligt en die stad pas toestemming wou geven als er een masterplan is voor de omgeving. Dat heeft meer voeten in de aarde gehad dan gedacht en bijgevolg was De Lijn verplicht om een nieuwe vergunning aan te vragen om de remise langer op Zurenborg te houden dan gepland en vergund. De huidige vergunning loopt op 4 februari af, er vallen dus drie jaar te overbruggen. “De aanvraag voor de verlenging is op 18 december ingediend en de stad Antwerpen heeft ze volledig en ontvankelijk verklaard”, zegt Kesteloot. Hij knikt bevestigend, ook wanneer ik hem opwerp dat in Gazet van Antwerpen op 9 januari het tegenovergestelde te lezen stond. Er komt nu een openbaar onderzoek, wat inhoudt dat de burgers inzage krijgen in de plannen en kunnen reageren. In april neemt het schepencollege een definitief besluit over de verlenging. Kesteloot lijkt er gerust in. VERHUIZING Begin 2024 is dus de verhuisdatum. Merkwaardig dat De Lijn een nieuwe vergunning aanvraagt voor 10 en niet voor 3 jaar. “Dat is de standaardprocedure, we hebben de bedoeling om zo gauw mogelijk te verhuizen”, zegt Kesteloot. De vorige verlenging gold wel maar voor 5 jaar maar goed, laten we geen spijkers op laag water zoeken, het beoogde doel is glashelder geformuleerd. De studie voor de site aan de luchthaven is aan de
bewoner. Eerst kregen we een njet op ons rekwest, maar enkele dagen later (na de publicatie van het artikel?) liep het verlossende bericht binnen: een duidend gesprek kón, maar wel via skype. Op een winterse middag zat de Gazet bijgevolg voor haar scherm. (Guy POPPE)
gang, het definitieve ontwerp komt er begin van het tweede kwartaal van 2022, dan volgt de aanbesteding en eind 2022 de gunning. Als De Lijn die fases tijdig doorloopt, dan verdwijnt over drie jaar het busdepot op Zurenborg. De Gazet en de wijkbewoners weten welke data ze in het oog moeten houden. Kesteloot brengt nog een nuance aan: “Na de ontruiming valt de exploitatie stil, er rijden m.a.w. geen bussen meer binnen of buiten, maar er kan nog een restant van onze activiteiten overblijven, onderhoudswerkzaamheden met name.” Dat houdt dan weer verband met het nieuwe onderhoudscentrum in Rumst en de timing van de bouw daarvan. Ook dat wil De Lijn in het eerste kwartaal van 2024 in gebruik nemen. GEDOOGPERIODE Met een vergunning die op 4 februari vervalt en het besluit van het schepencollege over de verlenging ten vroegste in april zit De Lijn enkele maanden in een juridisch vacuüm. “Dat is een hiaat en dat is ongemakkelijk”, beseft Kesteloot, “we zijn in gesprek met de stad en rekenen op een gedoogperiode.” Stel dat het schepencollege de verlenging van de vergunning afwijst, wat dan? “Dan hebben we een probleem”, geeft Kesteloot grif toe, “dan moeten we de busexploitatie in de stad, die nu vanuit Zurenborg opereert, herverdelen; dat willen we liefst vermijden.” Maar nogmaals, Kesteloot lijkt er gerust in. ALTERNATIEVE BUSROUTES Zit Zurenborg nog 3 jaar opgescheept met de overlast van in- en uitrijdende bussen, die ergens anders in de regio hun traject af gaan leggen? “Niet noodzakelijk”, zegt Kesteloot, “een realistische mogelijkheid is
gesteld heeft, vinden in de ogen van De Lijn geen genade. DE TOEKOMST VAN DE SITE Op 19 december heeft de raad van bestuur van De Lijn de verkoop van het domein van de stelplaats aan de stad goedgekeurd. De gemeenteraad heeft die beslissing onderschreven. De overeenkomst moet nog in een akte gegoten en verleden worden maar de kogel is door de kerk. Deze transactie staat verder dan als een burger een compromis sluit voor de aankoop van een huis. Het terrein komt na het vertrek van De Lijn in aanmerking om, samen met de gronden waar vroeger de gasketels stonden, vorm te geven aan Nieuw Zurenborg. Aan de Gazet en de Zurenborgers om in de gaten te houden welke plannen de stad ontvouwt voor bijkomende bewoning en aangepaste parkeergelegenheid, extra groen en andere faciliteiten.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Tram 11 rijdt nog met de oude tramstellen. Foto: Jörg PYL
Ook de loods aan de Draakplaats, aan de stadskant van de spoorweg, die De Lijn gebruikt om er materiaal op te slaan, is aan de stad verkocht en ook die overeenkomst heeft de gemeenteraad goedgekeurd. Dat terrein van bijna 4000 m² is een onderdeel van het toekomstige Spoorpark, welke nieuwe invulling de loods ook krijgt. Over dat park heeft de Gazet in haar kerstnummer uitvoerig bericht en u komt in dit nummer meer te weten. Een tweede online bevraging van de bewoners, over de ideeën van het ontwerpteam van Vespa (Vastgoed en Stadsprojecten voor Antwerpen), liep tot eind januari. De Lijn heeft de toestemming om de loods nog een tijd te gebruiken, tot ze het materiaal ergens anders onder kan brengen, stelt Kesteloot, “en dat willen we snel doen”. Een precieze datum wil hij niet geven. Misschien biedt het depot aan de Noorderlaan een oplossing, suggereert hij. Punt aan de Lijn. Op de website van Vespa lees je: “De vervoersmaatschappij mag het gebouw tijdelijk blijven gebruiken voor geplande werken aan de traminfrastructuur in en rond de CogelsOsylei.” Van de heraanleg van de Cogels-Osylei, die begin 2022 van start gaat, wil De Lijn immers gebruik maken, geeft Kesteloot aan, voor groot onderhoud van de tramsporen en de ondergrond, “hoognodig om de veiligheid te waarborgen”. Zo snel zal De Lijn uit de loods niet weg zijn. TRAM 11 BLIJFT Gazet van Zurenborg heeft van het onderhoud met Roger Kesteloot dankbaar gebruik gemaakt om ook andere aspecten van het openbaar vervoer op Zurenborg ter sprake te brengen. Zoals de toekomst van
tram 11. In de loop van de eerste quarantaineperiode was De Lijn er als de kippen bij om die lijn af te schaffen. Dat is niet de eerste keer. Dat was eerder ook het geval, toen De Lijn stelde dat ze te weinig chauffeurs in dienst had. Bovendien zijn er de soms aftandse stellen, de inkorting van het traject enkele jaren geleden en de moeilijke doorgang in de Ommeganckstraat, waarvoor er maar geen oplossing komt. Factoren die laten denken dat de 11 voor De Lijn geen prioriteit is. “De frequentie en de reisweg van tram 11 blijven zoals het is”, verzekert Kesteloot. Hij heeft het achteraf nagekeken in het toekomstplan van De Lijn en teruggebeld om zijn uitspraak te bevestigen. Dat plan voorziet in sneltrams in de premetrokokers, lijn 9 bv., en bovengrondse stadstrams, zoals lijn 11. Wat trams betreft, blijft Zurenborg op dezelfde manier bediend als nu. We hoeven ons geen zorgen te maken. BUS 20, 21 EN 34 ONZEKER Of de 3 buslijnen die de wijk doorkruisen dat met de invoering van het toekomstplan nog zullen doen, is niet zeker. Liggen de grote lijnen van het plan vast, over de details loopt de discussie nog. “Een deel van de bussen blijft de wijk zeker bedienen maar de definitieve goedkeuring van de herinrichting moet nog gebeuren”, zegt Kesteloot. De Lijn voert het gesprek met de stad, “een partner met veel gewicht”, en de verkeersregio. Afwachten wat er voor lijnen 20, 21 en 34 uit de bus komt. Op termijn kan er een herschikking komen in de omgeving van het kruispunt aan de spoorwegbrug, waarop de Cogels-Osylei en de Grote Hondstraat uitkomen.
Restaurant
is verhuisd We verwelkomen u heel graag om de hoek Draakplaats 3
www.cuichine.be
REALTIME-INFORMATIE Elke Zurenborger kent het fenomeen. Je kijkt thuis op de website het vertrekuur van je bus na, stapt op tijd naar de halte en stelt vast dat de aangeplakte dienstregeling een ander uur aangeeft. Weg die bus. Gelukkig is er het digitale bord aan de halte, denk je. Morgen brengen. De Lijn legt nl. spookbussen in. Je staart naar dat bord, je ziet je bus als het ware minuut per minuut naderen en op het moment dat je denkt op te kunnen stappen… verdwijnt de bus van het scherm én uit het straatbeeld. In rook opgegaan. Kennelijk meldt zo’n bord hoe het zou moeten zijn, niet hoe het in werkelijkheid zit. Moet je weten als reiziger! Meermaals heb ik daardoor vloekend onder de spoorwegbrug aan de Draakplaats een afspraak de mist in zien gaan of heb ik ondanks de regen toch mijn toevlucht genomen tot een Velo. Nu ligt er dankzij de aanslepende werkzaamheden al maanden een hoop stenen, waarvan ik er met plezier één had willen gebruiken om het infobord aan diggelen te gooien maar dat is jammer genoeg weggehaald. Kesteloot monkelt als ik hem met mijn potentiële baldadigheden confronteer. “Op 96% van onze vloot is tegenwoordig met gps realtime-informatie beschikbaar”, kalmeert hij me, “voor 90% betrouwbaar, d.w.z. op 1 minuut na”. Als ik dat goed becijfer, en ermee rekening houd dat 0,5% van de ritten om welke reden ook niet doorgaat – maar dat staat dan op het bord -,
15
website of met e-mail. Tja, gebruiksvriendelijk is anders. Misschien ligt het aan mij, nerd die ik ben. Afwachten wat de nieuwe app doet. ELEKTRISCHE BUSSEN Tot slot leg ik Roger Kesteloot een artikel voor dat op 6 oktober in Gazet van Antwerpen verschenen is. Je schrikt op als je leest dat volgens de chauffeurs de helft van de bussen op de stelplaats niet in orde is. Olielekken, manke elektronica, met plakband vastgemaakte panelen, richtingaanwijzers of boordradio stuk, verwarming, bellen en scanapparaten die niet werken, daarmee houdt het niet op, de lijst is lang. “We hebben in 2019 en 2020 een probleem gehad met onderdelen”, is Kesteloots verklaring, “dat is nog niet 100% weggewerkt.” Er zijn ook nieuwe technici gerekruteerd, vanaf dit jaar inzetbaar. Kroon op het werk is volgens Kesteloot de verjonging van de vloot, die gepaard gaat met een geleidelijke elektrificatie. Er zijn hybride bussen besteld en de aanbesteding voor volledig elektrische bussen kan in de loop van het jaar tot een gunning leiden van 60, een aantal dat in een volgende fase op kan lopen tot 200. “Dat houdt in dat we in 2025 de stadskern volledig emissievrij kunnen bedienen, hetzij met elektrische bussen of met hybride exemplaren die over genoeg autonomie beschikken in de kern.”
Een van de vele bussen verlaat de stelplaats . Foto: Jörg PYL
loop ik het risico dat ik 14 keer op 100 onjuiste of onzekere informatie te verwerken krijg. “Er is, zij het laat_ tijdig, een grote achterstand ingelopen”, krijg ik te horen maar toch, Ann Schoubs, nieuwe directeurgeneraal, zet u een tandje bij a.u.b.? Neem een voorbeeld aan Brussel, al zeggen we dat in Antwerpen niet graag. Daar werken de informatieborden aan de haltes voortreffelijk. Er komt een dezer een nieuwe app. Toen ik onlangs de app op mijn tablet aanklikte, kreeg ik een boodschap, die me voor een update naar google play store verwees. Daar las ik: “Deze app werkt niet meer, neem contact op met de ontwikkelaars.” Dat kan via de
CORONAPROOF Als je dezer dagen op een volle tram of bus zit, stel je je de vraag hoeveel kans je loopt op een besmetting met het coronavirus. “De chauffeur heeft een ontsmettingskit voor zijn post”, legt Kesteloot uit, “en om de twee dagen ontsmetten we de gevoelige plekken in het voertuig die de reiziger vaak aanraakt, zoals halteknoppen en deurstijlen.” Een geruststelling? In zekere zin, ja, maar een volledige ontsmetting, ook van de zetels bv., neen, dat gebeurt niet. Goed dat u het weet. Roger Kesteloot zijn laatste interview als directeur-generaal van De Lijn zit erop.
BAKKERIJ GYBELS: OPEN OP ZONDAG Bakkerij Gybels • Dageraadplaats 9 Open elke dag vanaf 6u30 tot 17u Woensdag: tot 15u • Vrijdag: tot 14u Zaterdag: gesloten • Zondag: tot 13u Bestellingen: 03-235 53 21
16
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
“WIJ ZIJN OVERLEVERS”
Corona bij mensen in armoede en zonder papieren
Illustratie: Lies VAN GASSE
We hebben allemaal klachten over de lockdown van het afgelopen jaar; we konden onze favoriete sport niet meer beoefenen of onze citytrip viel in het water. Maar hoe zou het zijn met de mensen die het minder goed hebben dan wij? Welke impact had COVID-19 op hen. Geen betere informatiebron dan Filet Divers in de Rolwagenstraat dat zich al jaren inzet voor mensen met een klein inkomen en mensen zonder papieren. We spraken met Annelies van Loon, medewerkster van Filet Divers en noteerden twee getuigenissen van “klanten” bij deze organisatie. Het interview met Annelies Van Loon ging via e-mail en de getuigenissen komen uit een film die de organisatie zelf maakte. De namen van de personen zijn fictief om hun privacy te garanderen. (Yo VAN DEN BULCK) AHMAD. Hij ontvluchtte Somalië lang geleden en had grote dromen. Nu tien en een half jaar later heeft hij nog steeds geen papieren. Slapen doet hij met tien anderen bij een pastoor. Het wachten, de onzekerheid en de schrik voor politie tekenen zijn leven. Hij is leergierig, helpt in de organisatie van Filet Divers, heeft hierdoor menselijk contact en hij kan hier eten. En toen kwam ineens corona. Zijn leven werd gereduceerd tot wachten en vooral tot angst om ziek te worden. Als je geen adres hebt, kun je nu eenmaal moeilijk hulp krijgen, ook niet bij het OCMW. Bovendien lijdt hij aan pijnen die niet direct zichtbaar zijn voor de buitenwereld. Hij slikt pillen maar ze helpen niet. Buitenkomen wordt steeds moeilijker maar toch probeert hij elke dag wat te gaan lopen want dan kan hij beter slapen. NAMGYAL. Ze kwam samen met haar man uit Mongolië. Ze werkte als poetsvrouw, eerst voor vijf euro per uur bij Jood-
se mensen en later aan acht euro per uur bij een Belgische familie. Ze vindt het loon niet eens zo belangrijk, als ze maar kan werken. Haar man vond werk bij de kermis. Eerst verdiende hij 35 euro voor een dag werk. Later werd dat 40-45 soms 50 euro voor een dag die begint om tien uur ‘s morgens en duurt tot twee uur ’s morgens. Ze wonen met drie dochters in een appartement met één slaapkamer. Alle drie de kinderen gaan naar school. De twee jongste hebben weinig problemen in de lagere school, maar de oudste heeft het moeilijk omdat ze meer en meer merkt dat ze dingen moet missen omdat bijvoorbeeld schoolreisjes en andere dingen te duur voor hen zijn. Ze huilt veel de laatste tijd omdat ze niet mee op stap kan met haar vriendinnen. De kinderen kwamen sowieso al weinig buiten omdat ze steeds schrik hadden om fouten te maken. Maar sinds COVID-19 nog veel minder. Corona bracht zoveel meer angst. Geen werk betekent ook dat ze de
huur niet meer kunnen betalen. Hoe kunnen ze nog eten kopen voor de kinderen? Eerst hadden ze geen internet en was digitaal contact maken onmogelijk. Gelukkig is er nu een laptop in huis en kunnen de kinderen online les volgen. Aangezien iedereen in één kamer zit, moet de rest dan wel stil zijn. Maar desondanks heeft Namgyal nog veel kracht. Ze weet: Ik kan dit, ik doe dit voor mijn kinderen. Ze rust nooit, ze heeft nooit vakantie maar ze blijft hopen op betere tijden. “Sinds corona zijn mensen bang voor anderen en al helemaal voor mensen uit een ander land. Maar corona kiest niet.” FILET DIVERS. - Wat is er veranderd in de werking van Filet Divers sinds corona? Annelies van Loon: “Onze sociale kruidenier blijft open, maar de sociale projecten zoals de onthaalwerking, de conversatielessen Nederlands, de groepswerking en het kookproject kunnen momenteel spijtig genoeg niet of slechts in een “light versie” doorgaan. De coronamaatregelen hebben ook veel impact op de werking van de sociale kruidenier: We mogen maar een beperkt aantal mensen tegelijkertijd toelaten, zowel in het onthaal als in de winkel. Dit zorgt soms voor lange wachtrijen buiten en een kort bezoekje binnen. Een koffie en een praatje na het winkelen zit er niet meer in, want je moet snel naar buiten, plaats maken voor een volgende klant.“ - Is het aantal klanten gestegen door corona ? Hoeveel klanten hebben jullie? Annelies van Loon: ”Omdat het aantal mensen in nood steeg, hebben we besloten om een extra openingsmoment te organiseren. Nu zijn we naast maandag en woensdag ook open op vrijdagnamiddag. Ondanks deze extra dag en meer capaciteit, moeten we al opnieuw mensen weigeren. We ontvangen momenteel (en soms iets meer dan) vijftig gezinnen per dagdeel, dus honderd op maandag, honderd op woensdag en vijftig op vrijdag.” - Wat vinden jullie als medewerkers zelf de grootste veranderingen sinds je coronaproof moet werken? Annelies van Loon: “We ervaren bij de
klanten een grote nood aan menselijkheid, een warm gesprek, een luisterend oor. Mensen missen dat. Velen zijn eenzaam, geïsoleerd en verliezen de band met de samenleving. We waren een tweede thuishaven voor veel mensen, een plaats waar je kon binnenwandelen en altijd iemand vond om een praatje mee te maken. De kleine gebaren die meer zeggen dan vele woorden, een schouderklopje, een knuffel. Zeker bij anderstaligen is dit een belangrijke manier van communiceren. Samen deze warme plek creëren, gaf veel medewerkers een gevoel van voldoening. Dat we nu met minder mankracht ook minder menselijkheid kunnen brengen, is moeilijk om te aanvaarden. En zeker nu we zien dat juist meer mensen een beroep doen op ons omdat ze acute problemen hebben. Sociale diensten worden onbereikbaar voor veel van onze bezoekers. Ze vinden hun weg niet meer nu alles digitaal moet. We trachten daar zoveel mogelijk hulp en ondersteuning te bieden. Maar er blijven ongetwijfeld veel vragen ongesteld en veel problemen onopgelost.” - Wat is jullie grootste vrees, nu? Annelies van Loon: “Dat de huidige solidariteit wegvalt wanneer de grootste crisis op gezondheidsvlak voorbij is, wanneer de meeste mensen hun gewone leven weer hervatten. Het herstel van deze crisis zal voor mensen in armoede wel wat tijd vragen. Hopelijk geeft onze samenleving hen de tijd en de zorg die nodig is. Verder hopen we vurig dat de nadruk op het digitale sociaal werk en dienstverlening weer terug verschuift naar normaal. Dat we elkaar weer face to face kunnen ontmoeten en open deuren opnieuw zullen zorgen voor meer toegankelijke diensten waarin menselijkheid centraal staat.“
MEER INFO De volledige reportage Zonder papieren in tijden van COVID-19 vind je op: https://fb.watch/2FtBXYzysn/ Filet Divers Rolwagenstraat 49 2018 Antwerpen www.filetdivers.be
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Psychologe Leslie Hodge schrijft een boek ‘Eenzaam tussen mensen’
“Eenzaam? Praat erover.”
Op eenzaamheid rust een groot taboe, maar iedereen maakt periodes van eenzaamheid of alleen zijn mee. Omdat het zo’n veel voorkomend verschijnsel is, schreef klinisch psychologe Leslie Hodge uit de Magdalenastaat er een boek over: Eenzaam – tussen mensen. Het verscheen op 2 februari. Naast haar psychologische praktijk werkt Leslie Hodge ook voor de VRT. Op de tonen van La solitude van Georges Moustaki (‘non, je ne suis jamais seul, avec ma solitude’) gingen wij met de psychologe praten, geheel coronaproof in de Sint-Norbertuskerk. (Jörg PYL) Je werkt zowel als psychologe als voor de VRT. Hoe verdeel je die twee taken? Leslie Hodge: “Mijn werk voor onze groepspraktijk en de VRT zijn door elkaar verweven. Voor de VRT werk ik op de nieuwsdienst achter de schermen. Maar ik heb ook al voor Vranckx een programma gemaakt over eenzaamheid. Ik wil dat allebei blijven doen, want ik houd te veel van mijn werk in de psychologenpraktijk Strong Mind in het Groen Kwartier als van mijn werk als journalist ” Hoe ben je op het idee gekomen om een boek over eenzaamheid te schrijven? Leslie Hodge: “Het idee is ontstaan in mijn praktijk op het Groen Kwartier, omdat er zoveel mensen met eenzaamheid geconfronteerd werden. Steeds meer mensen zochten begeleiding voor dat probleem. Ook mijn vrienden en anderen praatten er vaak over in mijn omgeving. Heel veel mensen zijn eenzaam tussen de mensen. Daarom heb ik allerlei opzoekingen in de wetenschappelijke literatuur omtrent het thema eenzaamheid. Toen ik alles verzameld had, vond ik dat het nuttig was om die opzoekingen vorm te geven in een boek, zodat niet alleen de mensen die naar mijn praktijk kwamen, daarmee geholpen waren. Ik was er al mee begonnen voor corona ons leven overhoophaalde.” Je hebt het ook over het verschil tussen alleen en eenzaam zijn. Leslie Hodge: “Eenzaamheid valt niet altijd samen met alleen zijn en alleen zijn is ook niet altijd negatief. Alleen zijn kan een hele hulp betekenen om tot jezelf te komen. Wanneer je samen met mensen of zelfs in een relatie kun je eenzaam zijn. Wanneer de relatie bijvoorbeeld niet wat je ervan verwacht of niet diep genoeg gaat. Of misschien zit je in een foute relatie. Wanneer het gevoel van eenzaamheid een tijdelijke toestand is, kan men bijna stellen dat het met tussenpozen bij het leven behoort. Veel erger is een langdurige eenzaamheid. Die leidt op den duur naar een negatief zelfbeeld, meer achterdocht tegenover de medemens en minder moed om iets te beginnen. Weet ook dat de hersencellen die actief worden bij eenzaamheid dezelfde zijn als die bij pijn.
Leslie Hodge schreef een boek over eenzaamheid. Foto: Jörg PYL
Een andere vorm van eenzaamheid is die van eenzaam op het werk. Dikwijls komt die voor bij het begin van een nieuwe werkplek. Het kan dan ook moeilijk zijn om de klik te maken met andere collega’s. Een bedrijf functioneert trouwens beter als de connectie tussen de collega’s goed zit. Maar helaas gebeuren alle contacten steeds meer digitaal. Dat zorgt ervoor dat de werkelijke gewone gesprekken over koetjes en kalfjes wegvallen. De COVID-19 ellende heeft door het thuiswerk daar nog een schep bovenop gedaan.” Hoe kun je het probleem eenzaamheid aanpakken? Leslie Hodge: “Je kunt daar zelf iets tegen doen, door klein te beginnen en zo het verschil te maken. Zeg bijvoorbeeld in de supermarkt iets tegen de klanten of het personeel aan de kassa. Wanneer je bij anderen bent, staar niet naar je smartphone doch toon interesse in de ander. Wij zijn nu eenmaal sociale wezens gemaakt om met mensen om te gaan en voeling te hebben met andere mensen.In al die voorbeelden zie je ook dat er sociale eenzaamheid en emotioneel eenzaamheid bestaat. Gevoelens van eenzaamheid maakt vrijwel iedereen met perioden mee, maar die toestand mag niet te lang duren. Wie in een langere periode van eenzaamheid leeft, moet die eenzaamheid erkennen, aan zichzelf ook durven toegeven. Initiatief nemen, op zoek gaan naar verbinding en een goede balans tussen positieve en negatieve gevoelens zoeken.” Al deze onderwerpen en meer (u moet het boek maar zelf lezen) staan in Leslie Hodge’s boek ‘Eenzaam tussen de mensen’. Elk hoofdstuk begint met een citaat van dichter of schrijver. De geschetste problematiek wordt ook geïllustreerd door voorbeelden. Waarom we eenzaam zijn, waarom we ons massaal eenzaam voelen. Het gaat onder meer over onze cultuur, jongeren en eenzaamheid, en welke tol we betalen voor eenzaamheid. Maar ook hoe we eenzaamheid kunnen wegwerken door verbondenheid. Leslie Hodge besluit haar boek met een emotionele oproep aan haar lezers: “Mag ik je een ding vragen? Spreek één iemand in je omgeving
aan en begin een gesprek over eenzaamheid. Vraag of de ander zich ooit eenzaam heeft gevoeld en deel wanneer jij je alleen voelt. Door erover te praten bewijs je jezelf, de ander en bij uitbreiding de hele maatschappij een enorme dienst.” Dat is een zin die u moet onthouden, ook als u dat boek niet leest -wat jammer zou zijn in deze moeilijke tijden-. Er staan oplossingen in.
MEER INFO Leslie Hodge, Eenzaam tussen mensen Lannoo EAN: 9789401463638 240 pagina’s € 19,99 strongmind.be www.lannoo.be
17
18
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Nick Floris Canton en Bernard Van Der Stock uit de Arendstraat met hun in Spanje gehaalde Spaanse windhonden of Galgo’s. Charlie is vier en kwam drie jaar geleden met het vliegtuig naar hier. Een jaar later werd Otis, die drie is, met de auto gehaald. Charlie is de speelvogel en springt als een hert. Otis is meer een mensen-hond.
Geert Heylen met “New Kid on the Block” Theo, een Irish softcoated wheaten terrier, drie maanden oud en de eerste hond van Annelies en Geert. Theo is maar recent in de Arendstraat komen wonen en volgens de boekjes sterk, gracieus, vriendelijk en speels maar mocht vooral niet ruiven. Voorlopig kloppen de voorspellingen…
Mannen met honden
Het is sinds een paar jaar een nieuw verschijnsel op Zurenborg, mannen met honden. Wij gingen op stap, kregen een poot en een vriendelijke blaf en namen als dank een foto van baasje met hond (tekst en foto’s Jeanine FÜHRING en Jörg PYL).
Sam is Maltezertje, Hier is hij op stap met zijn baasje Marc Heirman, een van onze krantenbedelers. Hij is onlangs veertien jaar geworden en gaat nog steeds graag op stap.
Charel is een Sjih Tzu en zit bij Peter Grote op een bank op de Dageraadplaats. Beiden wonen aan de overkant van de Plantin en Moretuslei. Charel is eigenlijk een erfenis, hij is de hond van de vader van zijn ex. Samen met haar heeft Peter Wuyts co-ouderschap over Charel.
Otis is een v baasje Cyril was. Hij is e baasje met Hij was een j ontfermde e
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Mistral is een achtjarige Golden Retriever vrouwtje dat met zijn baasje Peter Taeymans uit de Pretoriastraat op wandel was.
vijfjarige bruine Labrador, die met zijn jong uit de Generaal Capiaumontstraat op stap een heel brave hond, want hij zou zijn jong gemak kunnen voortrekken op zijn step. jaar toen de familie van Cyril zich over hem en hem overnam van een ziek familielid.
Mike Telkers met Kees. Mike woont in de Pretoriastraat en runt samen met zijn echtgenote Emenel, de mooie juwelenzaak op de hoek van de Arendstraat en de Grote Beerstraat. De vier jaar jonge Kees, een sportieve, stevige, waakse en beschermende en ook soms wat dominante Labradoodle Barbado (35 kilogram zwaar) gaat overal waar zijn baasjes gaan.
Nikita is de kleine Spaanse hond die Luc Pandelaers uit Spanje geadopteerd heeft. Zij is zeer lief en aanhankelijk. Hoe oud zij is blijft een raadsel, maar de dierenarts gokt op ongeveer zes jaar.
19
Karma is een American Stafford vrouwtje van drieënhalf jaar. Zij komt dikwijls met haar baasje Bart Wuyts naar de Dageraadplaats. Bart Wuyts woont bij het Mas, maar zijn vriendin op Zurenborg. Bart had Karma niet echt zelf gekozen, op straat duwde iemand hem de leiband van Karma in de handen en vertelde dat de hond vandaag weg moest. Omdat Bart ook alleen woonde, heeft hij Karma mee naar huis genomen. Karma komt oorspronkelijk uit Bulgarije, waar ze haar oren hebben geknipt en gebrandmerkt. Veel mensen hebben schrik van Karma omdat ze het ras niet vertrouwen, maar Karma is de vriendelijkheid zelf.
Sam is de bijna negenjarige Labrador van Willem Persoon uit de Cogels Osylei. Hij is een stevig baasje dat met gemak met zijn baasje op stap kan gaan.
20
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Hoe zou het zijn met het cohousing project van de superette Troubleyn?
COHOUSING IN ZURENBORG?
Zes jaar geleden maakte Jempi Ertzinger, voormalig architect van de Regie der Gebouwen en lid van Actiegroep Oude Stad (AGOS) plannen om de oude superette Troubleyn bij Het Groen Kwartier in de Lange Leemstraat om te bouwen tot een cohousing project. Helaas ging dit project niet door, allicht door het toch al bij al stevige prijskaartje. Na als die jaren vonden wij het tijd om bij hem te polsen of hij nog steeds plannen voor cohousing had. (Renée DUFAIT) Jempi Ertzinger was op dat moment al meer dan 30 jaar actief bezig met ‘cohousing’, toen nog niet zo genoemd. Dit was naar het voorbeeld van het ‘centraal wonen’ (eind jaren ’80) in Nederland en in Antwerpen was het project van de Haringrokerij het toonaangevende voorbeeld. Jempi Ertzinger zegt hierover: “De Haringrokerij had een goed pand en een sterke groep met o.a. een jurist, een architect, een lid van Agalev en het werd een succes. Ze waren goed georganiseerd en niemand haakte af. Ze hielpen ons ook met praktische adviezen.” 30 jaar geleden ging Jempi Ertzinger met een groep vrienden, bestaande uit 7 à 9 gezinnen van dertigers, op zoek naar een geschikte plaats. Hij zegt: “We zaten in de fase van kleine kinderen. Het eerste grote dilemma was al: in of buiten de stad? Dat was een belangrijk discussiepunt. Buiten de stad, betekende een nieuwbouw zetten. Ik was eerder gewonnen voor de stad, een meerwaarde op zich. Zo zijn we beginnen zoeken naar geschikte panden in de stad, waarbij er ook speelruimte voor de kinderen was. Zo vonden we eerst een pand in een voormalige suikerfabriek aan het einde van de Paardenmarkt. Dat gebouw was een heel degelijk pand, maar toch is het plan niet doorgegaan. Begin jaren ’90 ontdekten we in de Callenstraat te Berchem een herenhuis met een doorgang naar een schrijnwerkerij. Mooi en goed gelegen, maar tot mijn spijt kwam op onze advertentie in de krant (met een tekening) geen reactie. Cohousing leefde toen niet. Daardoor was de groep te klein om het risico van een grote lening te nemen.
Tenslotte ontdekten we de Marnixschool in de Rodestraat in het oude stadscentrum. Een vrij modern pand met veel buitenruimte. We konden de vroegere klaslokalen omvormen tot kleine appartementen. Je moet dus een goed pand vinden en mensen die een lening willen aangaan. Er moeten mensen bereid zijn om te springen en om risico te nemen. Dat lukte niet bij ons.” Jempi Ertzinger legt uit: “Het concept van een cohousing bestaat steeds uit individuele kleine woonunits, met eigen keuken en sanitair en daarbij een gemeenschappelijk tuin, logeerkamer, living, keuken en hobby- of wasruimte. We dachten dat een coöperatieve vennootschap, waarbij je aandeelhouder wordt, hiervoor de beste juridische structuur zou geweest zijn. Bij jongeren is een koopformule interessant, bij senioren daarentegen is een huurformule beter.” Dan gaat hij verder over het project in de Lange Leemstraat: “Het project superette Troubleyn bestond uit drie herenhuizen: Beneden was in twee huizen een winkelruimte en in het derde een garage. Om er appartementen te kunnen maken, moest het hele gebouw afgebroken worden. Met een ander echtpaar, onze overburen, wilden we hier bouwen. We planden 9 à 10 appartementen, met een gemeenschappelijke ruimte beneden, een kleine logeerkamer op de 1e verdieping en beneden een plaats voor twee deelauto’s en bergruimte in de kelder. Doordat de achterzijde zuidwest gericht is en een uitzicht heeft op het Groen
Cohousing ook in de Arendstraat. Foto: Jeannine FÜHRING
Kwartier, gaf dit de mogelijkheid tot veel aangename terrassen.” Over zijn ervaringen met cohousing vertelt Jempi Ertzinger nog: “We kregen zelfs professionele hulp van de groep ‘Cohousing-Vlaanderen’. Deze zitten ook achter het cohousingproject van de drukkerij Onzea in de Prins Leopoldstraat te Borgerhout. Dat is momenteel het dichtste bij Zurenborg. Cohousing-Vlaanderen werkt wel met een koopformule. Zoals een klassieke promotor bijna. Het project Troubleyn was echter te groot om met vier personen te dragen: de lening was te hoog, er was te veel risico, een dure werf in een straat met een tram. Bijgevolg zochten we meer geïnteresseerden, maar die waren er niet. Dat viel tegen. En de mensen van onze vroegere projecten woonden allemaal al ergens anders. De aanwezigheid van een tram heeft zeker meegespeeld dat er weinig respons op gekomen is!” Jempi Ertzinger heeft zijn cohousingprojecten niet kunnen realiseren, maar hij beschouwt zijn zoektocht als een verrijking. Hij is niet ontgoocheld in de mensen want hij heeft er veel vrienden en kenissen uit overgehouden. Het is
ook interessant om met zo’n idealistisch project bezig te zijn. Hij merkt op dat niet ver van Zurenborg, in de Ploegstraat/ Provinciestraat, op de terreinen van het vroegere klooster, plannen bestaan om een Abbeyfield project te realiseren. Abbeyfield is een organisatie die cohousingprojecten voor senioren realiseert. De leefruimte, hobbyruimte en het beheer zijn er collectief. Het zal bovendien een sociale woningbouwmaatschappij zijn, de Ideale Woning, die met Abbeyfield samenwerkt, die daar huurwoningen zal voorzien. Er zouden ook 30 ateliers voor kunstenaars komen en men zal een mooi uitzicht op de Zoo hebben. Voorlopig zijn het alleen maar plannen. In Brussel en Wallonië bestaan al verschillende Abbeyfield projecten. In Vlaanderen is het eerste project af: de Notenkraker in Leuven. Jempi Ertzinger merkt nog het volgende op: “Er zullen zeker cohousingprojecten op zeer kleine schaal in de grote herenhuizen van Zurenborg bestaan. Cohousing is geen luxe voor rijke mensen, het zal wel iets meer kosten, maar je haalt het eruit door meer gemeenschappelijke ruimten en contacten.”
Onze redactie is sterk geïnteresseerd in alle mogelijke cohousingprojecten op Zurenborg. Indien je weet hebt van dergelijke projecten en hierover wil getuigen in deze krant, laat het ons weten.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
21
Nu hij met pensioen is, heeft Alex Elaut nog meer tijd voor Zurenborg
“ De Dageraadplaats was het kruispunt tussen mijn leefwerelden” Op 1 september 2020 is Alex Elaut met pensioen gegaan. Als er iemand Zurenborg op de cultureeltoeristische kaart heeft gezet, dan is hij het wel. Zijn gids Op wandel door de belle époque, die hij in 1988 schreef samen met Jan Possemiers, werd ook voor de wijkbewoners de lokale Bijbel. En hij woont niet eens in de wijk. (Marcel SCHOETERS)
Van Merlenstraat. “Zurenborg was een kruispunt tussen de verschillende leefwerelden in mijn jeugd”, zegt Alex Elaut. “Mijn grootouders woonden in de Lange Leemstraat, ik woonde met mijn ouders in de Karel De Preterlei. Ik zat op de Dageraadplaats bij de Chiro. Ons lokaal was waar nu de Zurenborger is. Ik heb het 5de en 6de leerjaar in het Sint-Edmonduscollege gedaan.” BOUWTECHNIEK “Die periode was een scharniermoment”, zegt hij. “Een leraar, Karel Janssens, nam ons mee op tocht door de oude stad. De interesse voor wat daar te zien was, beperkte zich toen tot de zogenaamde ‘waardevolle’ gebouwen: het Stadhuis, het Rubenshuis, de kathedraal, het Museum Plantin-Moretus. Al de rest werd als waardeloos afgedaan.” Alex studeerde Bouwtechniek aan het Don Bosco-Instituut in Hoboken. Je leerde er o.m. meetkundig schatten, maar wat er in het vakkenaanbod ontbrak was Kunstgeschiedenis, vindt hij. In die tijd was Antwerpen volgens Alex absoluut niet aantrekkelijk. “Het was de tijd van de nieuwe architectuur: de nieuwe KNS, de Antwerp Tower, Louvain-la-Neuve. Weet je dat wij, die in een oud herenhuis op de Karel De Preterlei woonden, jaloers waren op medeleerlingen die in een appartement van Amelinckx woonden?”
Alex Elaut, stadsgids in Zurenborg. Foto:Luc PANDELAERS
Om een coronaveilige fysieke ontmoeting te kunnen organiseren, spreken we af in het huis De Reiger. De animalier of dierenbeeldhouwer Josué Dupon had er zijn atelier. Hij had er ooit zijn Italiaanse collega Rembrandt Bugatti te logeren.
De plek waar wij elkaar spreken is echter de opslagplaats van een kolenhandelaar, die tijdens de voorbije 40 jaar deel is gaan uitmaken van een onzichtbaar labyrint achter de gevels van de Guldenvliesstraat, de Transvaalstraat en de Generaal
SINT-JOZEFKERK In 1978, na zijn legerdienst, begint Alex bij de Provincie Antwerpen als eerste Toeristisch Kantonnier van Vlaanderen. In zijn job voor de Provincie heeft Alex Elaut veel tijd en energie gestoken in de uitbouw van een fiets- en wandelnetwerk. “Er was geld en een enorme schwung om dat te ontwikkelen.” Vier jaar eerder al had hij in een publicatie van de Provincie een artikel geschreven over de architecturale
waarde van de Sint-Jozefkerk aan het Stadspark, een gebedshuis waar hij zich altijd mee verbonden is blijven voelen. “Dat was tegen het zere been van de kerkfabriek, die het gebouw aan een ontwikkelaar wilde verkopen zodat er een appartementsgebouw in de plaats kon komen.” “Die kerk is ontworpen door Eugeen Gife in 1860 en ze moest de nieuwe kathedraal worden voor de gegoede burgerij in de nieuwe stadswijken buiten de net geslechte Spaanse omwalling. Geld voor restauratie had de Provincie er niet voor over, maar de ironie van het lot wil dat ze daar nu wél toe verplicht is. De kerk is overdragen aan de RussischOrthodoxe gemeenschap en de Provincie moet voor elke erkende religie instaan voor het onderhoud van hun hoofdkerk of -gebedshuis.” BOEK Maar zelf heeft hij dus nooit in de wijk gewoond. “Ik woon al van 1979 op de Desguinlei. Ik moet echter zeggen dat ook 1983 een echt scharniermoment was, toen ik de cursus ‘Stadsgids’ heb gevolgd. In 1985 wilde ik meer te weten komen over Zurenborg en ik stelde vast dat daar geen enkele studie naar was gebeurd. In die tijd waren er al enkele huizen afgebroken.” “Ik heb toen historicus Jan Possemiers leren kennen, die zijn licentiaatsverhandeling over de wijk had gemaakt. In De Standaard was toen ook een artikelenreeks over Zurenborg verschenen. We hebben dan samen Op wandel door de belle époque gemaakt, waarbij Jan de geschiedenis voor zijn rekening nam en ik de architectuur. Ook van de artikels uit De Standaard is toen een boekje gemaakt.” NOTTEBOHMSTRAAT “Toen wij n.a.v. de Monumentendag van 1980 de Cogels-Osylei autovrij wisten te krijgen – tegen de zin van burgemeester Bob Cools in – hebben we zelfs het nationale tv-nieuws gehaald. Het is echter pas nadat het boek was verschenen dat de wijk echt onder de aandacht is gekomen. Het ligt bovenaan in de la bij elk notariskantoor. Ik heb enkele jaren geleden ook nog de toenmalige minister-president Geert Bourgeois (die ook bevoegd was voor Toerisme) door de wijk gegidst.” Ondertussen is de band van Alex met de wijk nog meer versterkt, omdat zijn dochter enkele jaren geleden een huis heeft gekocht in de Nottebohmstraat, nadat ze eerst had gehuurd in de Leemputstraat. Verder kijkt hij uit naar de heraanleg van de Cogels-Osylei. “Ik hoop dat ze meteen gaan voor een herwaardering van de voortuinen”, besluit hij.
22
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Na de mondmaskers pakt Elke Hoste uit met It’s Kefir: een lekkere, gezonde, alcoholvrije drank. Het was bijna te voorspellen: In het voorjaar bij de eerste lockdown kon je hier lezen hoe Elke Hoste uit de Lange Leemstraat een duurzaam masker wist te ontwerpen en haar gezin mobiliseerde om het tekort aan maskers mee weg te werken. Dat was niet haar enige hobby naast haar job als docent
aan de Antwerpse Modeacademie, en haar werk als modeliste en styliste. Ze was tegelijk aan het experimenteren om een gezonde, lekkere drank te maken voor familie en vrienden. En zie: Coronajaar 2020 is nog maar amper voorbij en haar waterkefir is al op de markt. (Bernard SOENENS) KORRELS Elke Hoste beschikt duidelijk over een stevig netwerk waar ze kan rekenen op informatie, advies en ondersteuning. “Toen ik tijdens de lockdown kefirkorrels kreeg van bevriende buren, ben ik zelf aan de slag gegaan. Ik was gefascineerd door het product. Hier in België is vooral de klassieke kefir op basis van melk bekend. Waterkefir is veel minder bekend. Ik ben op zoek gegaan naar informatie, zowel op internet als in gespecialiseerde boekenwinkels en ben beginnen experimenteren met fruit uit eigen tuin. Ik verzorgde mijn kefirkorrels zo goed dat ze zich snel begonnen te vermenigvuldigen. Omdat ik graag deel, ben ik dan maar begonnen met kefir te produceren voor vrienden en familie. Ik heb verschillende smaken ontwikkeld tot ik de ideale mix van fruit en kruiden vond. Ik gebruik alleen biologische seizoensvruchten en kruiden. Het resultaat is een frisse, lekkere en gezonde bruisende drank die een perfect alternatief kan zijn voor de klassieke kefir of voor frisdrank.
Elke Hoste zet waterkefir op de markt. Foto:An VAN DE WAL
Toen haar kefir helemaal op punt stond en de voorraad te groot werd voor eigen gebruik, besloot Elke om deze uit de hand gelopen passie professioneel aan te pakken. Het gesprek vindt plaats in een voormalig atelier dat omgebouwd is tot een professioneel labo en opslagruimte, die bezet is door lange rijen glazen flessen It's Kefir in diverse kleuren. Daarnaast staan plastic bokalen met een grote voorraad van waterkefir dat nog in het fermenteringsproces zit. Het aanschaffen van de flessen was ook een zoektocht. Elke heeft immers oog voor alle details. Ze vond ten slotte esthetische, herbruikbare flessen die goed afsluiten. “Het is fijner om een mooie fles op tafel te zetten, zeker als de drank bedoeld is voor de feesttafel of om te aperitieven. It's Kefir is een gezond product met een hoog lifestyle gehalte.” Ontwerpster Sarah Corynen zorgde voor etiketten, die ook weer dicht bij de stijl van Elke Hoste aanleunen. Ze liet meteen 5000 exemplaren drukken. Op het stijlvolle etiket staat nuttige informatie over de kwaliteitsdrank It’s Kefir, een gefermenteerde, lichtzure en mousserende niet-alcoholische drank, erg lekker en ook nog eens supergezond, boordevol goede bacteriën en heilzame gisten, een bron van probiotica. Het is een heerlijk aperitief en een verfrissende dorstlesser. De kwaliteit wordt afgemeten op alle factoren: de smaak, de kleur, de fles, het etiket, de samenstelling.
LEVENSSTIJL It's Kefir sluit helemaal aan bij de levensstijl van Elke Hoste. “Ik leef heel gezond, dat is ook nodig als je een druk leven hebt. Het is belangrijk dat mijn waterkefir geen restsuikers bevat. De suikers die nodig zijn om kefir te maken, worden omgezet in bubbels. Het fruit en de kruiden die ik gebruik, zijn allemaal biologisch. Het is dus een heel puur product, zonder suiker of bewaarmiddelen. De modemens in mij wil dat alles esthetisch is.” Dat zie je al aan de mooie, glazen fles. KEFIR Hoe zit Kefir nu eigenlijk in elkaar? Het is een gefermenteerde drank afkomstig uit het Midden-Oosten en Azië. Eeuwen geleden was fermenteren de enige manier om voedsel te bewaren bij normale temperaturen. Ondanks het feit dat fermenteren nooit echt weg geweest is, heeft men nu de grote troeven van dit eeuwenoud procedé herontdekt: door fermentatie wordt voedsel verteerbaarder en is het gebruik van bewaarmiddelen overbodig. In tegenstelling tot melkkefir bevat waterkefir geen zuivel. Hij is gemaakt van kefirculturen – een levend organisme bestaande uit gist en bacteriën – gefilterd water, citroen, ruwe rietsuiker en gedroogde vijgen die voor de nodige suikers zorgen. Na de eerste
It's Kefir, een levensstijl. Foto:An VAN DE WAL
gisting worden vruchten en kruiden toegevoegd en volgt de tweede gisting. Na het fermentatieproces wordt de drank gefilterd en gebotteld. Dankzij de fermentatie blijft de kefir lang goed, zonder toegevoegde bewaarmiddelen. Waterkefir is niet alleen lekker, maar ook heilzaam voor de spijsvertering. Ideaal om de effecten van een copieus feestmaal wat te verzachten. TE KOOP It’s Kefir bestaat in verschillende versies: druiven met zoethout, gember met hibiscus, kweepeer en rozenknoppen en nu ook de nieuwe wintersmaken: pompelmoes met gojibessen en sinaasappel met kardemom. De prijs bedraagt 13 euro voor een literfles, verpakt in een herbruikbare glazen fles met een hermetische beugeldop-sluiting. Een zakje gedroogde citroenschijfjes om je drank te pimpen, kost 9 euro. Wie zelf aan de slag wil, kan kefirkorrels bestellen (10 euro). It's Kefir heeft geen geheimen. De samenstelling van de drank kan je gratis krijgen.
MEER INFORMATIE It's Kefir is online te koop en via lokale winkels. In de omgeving van Zurenborg kan je terecht in de Broodnatie (Groen Kwartier), Domestic (Lange Gasthuisstraat) en Tangerine Sunshine (Statiestraat). www.itskefir.be
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
23
Anke Verschueren, jeugdige stadsreporter bij ATV
“ Een talkshow als Ambetante Anke zou superleuk zijn!” In de Pretoriastraat op het nummer 84 bevindt zich het ‘woordkunsthuis’. De vijf debuterende schrijvers die er ‘cohousen’ noemen het zo! Ze zijn ook samen een huisband begonnen (waarvan de buren zeggen dat ze het heel mooi vinden!) en hebben hiervan een filmpje online gezet. Een van de vijf jongeren is Anke Verschueren, 26 jaar en master Nederlandse taal en letterkunde. In het conservatorium is ze bezig aan haar master woordkunst. Dit is een goede basis voor haar freelance job: stadsreporter bij ATV. We kunnen haar maandag en vrijdag, aansluitend op het nieuws van 12.15 uur, zien in ‘Stadsreportages’, een programma tussen reclame en informatie in, over allerlei activiteiten die in Antwerpen gebeuren. (Renee DUFAIT) CONSCIENCEPLEIN Anke Verschueren is een spontane, jonge vrouw, goed ingeburgerd in Antwerpen, waar ze al van haar achttiende studeert. Haar thuisstad is Herentals. Ze heeft een opvallend verzorgde uitspraak. Ze speelt dan ook theater, maakt podcasts en zingt. Ze deed haar ervaring om te ‘spreken in het openbaar’ op door bijna wekelijks een concert, wedstrijd, eredoctoraat of academische prijsuitrekening te presenteren. Sinds twee jaar, nog van voor de pandemie, werkt ze voor ATV. Voor de camera komen, was nieuw voor haar. Anke werd door de Stad geselecteerd als stadsreporter voor ATV. Ze moest daarvoor eerst een filmpje insturen, gemaakt op een favoriete plekje in Antwerpen: “Ik was op het Consciencepleintje gaan staan. Ik vind dat een heel tof plekje, zeker in de zomer als de terrasjes open zijn! Vanuit de hoogte zie je de tekens van een kaartspel in het plaveisel en dat had ik verteld in dat filmpje.” Daarna mocht Anke Verschueren op auditie komen: “We hebben gewoon gepraat. Ze polsten naar mijn liefde v oor Antwerpen. Daarna moest ik voor de camera een interview doen en doen alsof ik aan het presenteren was.” PRIVÉRONDLEIDING Hoe verging het Anke Verschueren op haar nieuwe job? “Enkele maan-
den later had ik mijn eerste reportage. Ik was heel zenuwachtig. Ik had alles heel goed van buiten geleerd en het was in één keer in orde! De reportageploeg bestaat uit een reportagemaker, die ook de cameraman is, een klankman en ik. De reportagemaker regelt alles: hij neemt contact op met de locatie, legt het interview vast en spreekt een datum af. Alles is op locatie, ik kom nooit in een studio. Zo ontdek ik plekken waar ik anders niet zou komen en ik krijg er een privérondleiding. Alles wat ik leer is superinteressant!” Als voorbeelden geeft Anke Verschueren het Schoonselhof met een funeraire gids, de jaarlijkse jazzkroegentocht, de tentoonstellingen van Stephan Vanfleteren en Panamarenko… Anke Verschueren: “Een reportage in een museum is heel anders dan op het Schoonselhof of bij een kroegentocht. Als ik een schilderij moet bespreken, krijg ik de informatie die ik nodig heb van de Stad. Wat is er speciaal aan het schilderij? Wie staat erop? Wie was de schilder? En met die info maak ik dan mijn teksten. Soms verandert iets last minute en moet ik mijn teksten aanpassen. Snel nadenken is dan belangrijk! CAMERA LOOPT. ACTIE! Bij een interview probeer ik me in te denken in iemands job. Meestal stel ik één persoonlijke vraag en daarna enkele meer specifieke vragen over het werk van de geïnterviewde. Het is wat zoeken naar een leuke verwoording. Meestal babbel ik wat met de mensen op voorhand om ze op hun gemak te stellen. Soms is iemand wat verlegen en niet gewend geïnterviewd te worden. Dan knippen we het op in vraag per vraag. Ik heb nog niet zo vaak gehad dat het niet klikte. Een reportage vraagt gemakkelijk drie uur opname voor drie minuten televisie. Er is altijd meer materiaal dan er uiteindelijk in de uitzending komt. Je moet het beste kunnen gebruiken. Het is fijn dat de camera toch hetzelfde gevoel geeft alsof ik tegen publiek aan het praten ben. En het is elke keer spannend als de cameraman zegt: ‘Camera loopt. Actie!’” Zijn er ook moeilijke kanten aan de job? Anke Verschueren: “Soms moet ik een paar keer hetzelfde doen om het van alle kanten te
Anke Verschueren, stadsreporter bij ATV. Foto: Renee DUFAIT
laten opnemen, maar ik ben wel een ongeduldig persoon! Nu met corona blijven de opnames doorgaan, met meer afstand houden. Dat maakt een verschil voor een reportage! Het moeilijkste bij onze job is dat het meestal op locatie buiten is en de wegenwerken veel lawaai geven: geboor en geklop en geronk van auto’s. Daardoor moeten we vaak opnieuw beginnen.” TESTDORP OP SPOOR OOST Door de coronacrisis hebben ook de ‘Stadsreportages’ zich moeten aanpassen. Anke Verschueren vertelt hierover: “Het Bollekesfeest, de Kerstmarkt, de Sinksenfoor en allerlei evenementen zijn er nu niet meer en ook alle cafés en restaurants zijn dicht. In de heftigste golf ging de cameraman zonder crew op pad om bijvoorbeeld de takeout van een restaurant te filmen. De onderwerpen in deze periode zijn anders. Ik moest bijvoorbeeld naar het testdorp voor corona op Spoor Oost, de dag voor het openging. Ik heb iemand geïnterviewd die uitlegde hoe het eraan toe zou gaan en we hebben getoond hoe die test in zijn werk gaat door bij mij het stokje náást mijn neus te steken. Op tv lijkt dat echt!” PUMPTRACKEN Anke Verschueren somt nog wat onderwerpen van coronatijden op: “Ik moest op Linkeroever naar een nieuw aangeplant voedselbos gaan en de boeren interviewen. En rolstoelhandballen zou ik nooit gedaan hebben uit mezelf, maar ik mocht meedoen met de match. Ik was nog niet begonnen of ik had al een rode kaart! Dat was in de nieuwe sporthal in Merksem. En ik ben ook eens een keer gaan BMXen, fietscrossen, over een parcours vol bulten. Ik vloog uit de bocht en moest van de fiets springen, maar die beelden zijn niet gebruikt in de reportage! In het nieuwe Regatta Urban Sports Park op Linkeroever ben ik gaan pump-
tracken. Dat is fietsen zonder te trappen, met pompende bewegingen. Ik heb er ook verschillende andere sporten geprobeerd en ik heb me er erg mee geamuseerd! Het was een van de leukste reportages die ik gemaakt heb!” Anke Verschueren voegt er nog een anekdote aan toe: “Een keer maakte men me wijs dat ik in een zweefvliegtuig zou moeten kruipen, maar dat was niet waar! Het was een reportage over de vliegerhappening op Linkeroever. Ik had dat verkeerd begrepen! Ik hoop wel dat ik nog iets uitdagends mag doen, zoals een ballonvaart boven de stad Antwerpen. Dat zou mooie beelden opleveren!” PLANNEN Anke Verschuerens opdrachten zijn velerlei en onregelmatig, maar ze heeft daar geen problemen mee: “Ik maak een planning voor de hele komende week en per dag een inschatting van de nodige tijd. Dat ik niet klaar ben, gebeurt nooit! Ik haal er veel voldoening uit om telkens iets te kunnen afstrepen! Meestal werk ik van 9 tot ongeveer 15 uur en daarna doe ik iets leuks. Als ik moet optreden, ben ik ook ’s avonds aan het werk. Een lange vakantie is als freelancer wel niet mogelijk.” Anke Verschueren heeft nog veel dromen en ambities: “Een talkshow als ‘Ambetante Anke’ zou superleuk zijn! Mensen op hun gemak uit hun kot lokken. Onderwerpen als schuldgevoelens, verslaving of liefdesverdriet zijn moeilijk onder woorden te brengen en juist daarom zo interessant!” Ook lijkt het haar leuk om docent drama te worden. Met kinderen en jongeren werken en hen leren zichzelf te zijn op een podium. Heerlijk om jong te zijn en zoveel plannen te kunnen hebben… En naar het schijnt hebben winnaars een plan, verliezers een excuus!
24
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Foodtruck van Comfortafel donderdagmiddag aan Berchem station
Een keer proeven van Steffies kookkunst en je bent voorgoed verloren… Het Burgemeester Ryckaertsplein aan het station van Berchem (kant Cogels Osylei) oogt sinds kort minder grijs. Daar zorgt de knal oranje foodtruck van Comfortafel voor. Elke donderdagmiddag van 15u tot 18u30 serveert
Steffie Gillot u daar heerlijk verse en originele meeneemgerechten. U moet het beslist eens proberen, al was het maar omdat Steffie het lef had om in volle coronatijd een zaak uit de grond te stampen. (Peter THEUNYNCK) Steffie Gillot stampt Comfortafel uit de grond. Foto:Jörg PYL
Een knal oranje foodtruck op het Burgemeester Ryckaertsplein. Foto:Jörg PYL
Steffie Gillot (51) woont in het Groen Kwartier en werkt deeltijds op de IT-afdeling van een psychiatrisch centrum in Boechout. Ze is dol op lekker eten en ze bezoekt geregeld een goed restaurant (al moet ze nu op haar honger blijven). In het weekend kan ze urenlang op de vogelmarkt of in lokale winkels rondstruinen om de lekkerste producten te selecteren Al jaren koestert ze een droom: haar
Chrisssy's Chris Vissers
Kleermaakster Retouche info.chrisssys@gmail.com www.chrisssys.be 0485 39 33 66
kost verdienen met lekker koken. 7 jaar volgde ze een opleiding aan de PIVA en een tijd lang deed ze catering. In 2020 zette ze de grote stap. Ze bestelde een oranje foodtruck, helemaal op maat gemaakt, en ze vroeg een vergunning aan om met dat splinternieuwe hebbeding op het Burgemeester Ryckaertsplein te staan. Veel geduld moest ze oefenen voor ze de vergunning op zak had. Daardoor kon ze pas starten toen de tweede coronagolf in volle sterkte op ons af kwam. Toch zet ze koppig door. TWIST Waar haalt ze de passie voor hemelse spijzen vandaan? Ze heeft haar talent van haar grootmoeder geërfd, zegt ze. Die was – in tegenstelling tot Steffies moeder - gek op koken. Het moet in de genen zitten, want Steffies zoon is ook kok.
Wat kunt u bij Comfortafel verwachten? Alles van klassiek tot hedendaag, Indisch, Vietnamees, Grieks, Italiaans, Ottolenghi… Stapels kookboeken heeft Steffie Gillot in huis, maar aan elk gerecht geeft ze graag haar eigen twist: kip met kastanjechampignons en pompoen, vis met venkel en dragon, paddenstoelenlasagne, kiptajine met abrikozen en pruimen… zo hebt u het nog niet gegeten. Wilt u zien wat ze deze week uit haar potten en pannen tovert, surf dan naar www.comfortafel.be of volg Comfortafel op Facebook. Om zeker te zijn dat alles wat u lekker vindt nog voorradig is, reserveert u best via Facebook: @comfortafelantwerpen of mail: comfortafel@ gmail.com. Comfortafel verpakt alles keurig in bio-afbreekbare bakjes, maar u mag gerust ook uw eigen potjes meebrengen.
WIN-WIN Normaal is er aan Berchem Station veel passage. Mensen nemen er de trein of ze komen er werken in een van de vele nieuwe kantoren van de Post X site. Daarom koos Steffie deze plek uit. Helaas heeft corona flink roet in het eten gegooid. In de kantoren brandt momenteel nauwelijks licht, want de meeste mensen werken thuis, en ook de treinreizigers laten het gedeeltelijk afweten. Comfortafel moet zien te overleven van de weinige passanten en van de mensen in de buurt. Steffie Gillot verliest er de moed niet bij, want ze heeft gelukkig al een aantal vaste klanten. ‘Wie een keer geproefd heeft, komt terug,’ zegt ze. ‘Daar trek ik mij aan op. Maar ik verberg niet dat ik best wel wat meer klanten wil zien aanschuiven voor mijn truck.’ Hebt u geen inspiratie in de keuken of geen zin of tijd om te koken, ga dan eens bij haar langs. U steunt een beginnende zelfstandige en u verwent zichzelf. Een win-winsituatie. U zult met open armen ontvangen worden. ‘Uiteraard niet letterlijk, en wel coronaproof,’ knipoogt Steffie.
‘Wie een keer geproefd heeft, komt terug’ WENS Grote toekomstdromen koestert Steffie Gillot momenteel niet. Ze hoopt alleen dat corona snel voorbij is, dat iedereen er zich gezond doorheen slaat en dat we met zijn allen snel ons oude leven kunnen hervatten. Ondertussen fleurt ze het Ryckaertsplein op en misschien straks ook uw avondmaal.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
25
Darren Perera woont en kookt in de Grote Hondstraat
Jonge chef brengt Maleisische ke u ke n n a a r Zu re n b org In ons vorige nummer berichtten we over enkele start-ups van jonge mensen die met een take away begonnen zijn in deze moeilijke coronatijden. Inmiddels is er nog eentje bijgekomen: D’Experiences. (Luc PANDELAERS)
- Om te beginnen, hoe komt een Maleisiër of all places in Zurenborg terecht? Darren Perera: “Ik ben een jaar of tien geleden naar België gekomen als student. Ik heb in Brussel een master gehaald in Communications in Politics and International Relations. Daarmee kon ik eerst aan de slag als journalist bij Politico en daarna heb ik jarenlang voor de Europese Unie gewerkt en in allerlei agentschappen in de BrusselsEuropese bubbel.” - Naar verluidt wordt er in die kringen uitstekend getafeld, maar dan zelf in de potten gaan roeren is wel een hele stap… Darren Perera: “Ik denk dat dat in mijn genen zit. Ik kom uit een grote familie en koken en samen eten speelde een hoofdrol in ons sociale leven. In mijn herinnering waren mijn ouders, ooms en tantes altijd aan de slag in de keuken en mijn grootste plezier als kind was van daarbij te mogen helpen. Toen ik in Brussel woonde, kookte ik ook regelmatig voor vrienden en zij zegden mij zo dikwijls dat ik absoluut een restaurant moest beginnen dat ik het op de duur zelf begon te geloven. Die plannen werden concreet toen ik met mijn partner naar de Grote Hondstraat verhuisde en opeens beschikte over een ruime en goed uitgeruste keuken. Mijn eerste ambitie was om een kookatelier te beginnen met workshops voor kleine groepen. Maar dat plan viel door de lockdown al snel in duigen. Ik hou het dus voorlopig op take away.” - Is dat leefbaar? Darren Perera: “In het begin was het natuurlijk moeilijk maar het begint nu stilaan wel wat op gang te komen. Ik hou het wel vol totdat alles weer wat normaler wordt.” - En komt er dan een restaurant? Darren Perera: “Dat zit zeker in mijn achterhoofd. Maar ik wil in de eerste plaats toch vooral inzetten op kookworkshops. Dat is iets wat je op je eentje kunt behappen, voor een restaurant moet je een team samenbrengen. Daarvoor mis ik nog de nodige contacten en ervaring.”
Een toegankelijke Maleisische keuken om af te halen. Foto: Luc PANDELAERS
- Wij hebben stilaan allemaal ervaring met de Chinese, de Indische en de Thaise keuken, maar de Maleisische keuken is voor de meeste mensen een wit blad. Wat moeten we ons daarbij voorstellen? Darren Perera: “De Maleisische keuken is bij uitstek een fusiekeuken. Maleisië is een uitgestrekt land met een grote etnische diversiteit. Het heeft eeuwenoude banden met andere Zuidoost-Aziatische landen zoals Thailand, Sri Lanka, Indonesië en India en er leeft ook een grote Chinese minderheid. Mijn eigen familie is een mooi voorbeeld van die diversiteit. Ik dank mijn Portugese achternaam aan mijn Portugees-Angolese grootvader, mijn moeder is Japanse en ik heb ook nog wat Sri Lankaanse ooms en tantes. Die culturele vermenging heeft ook de gastronomie beïnvloed. De oorspronkelijke Maleise bevolking at vooral rijst maar de Chinezen leerden hen ook noedels eten. Maar die gingen ze dan wel weer klaarmaken met kruiden en specerijen uit Thailand en Sri Lanka. Hier is fusion kitchen een relatief nieuw begrip maar in Maleisië (en ook Indonesië en Singapore) bestaat dat al sinds eeuwen.”
Assam Laksa noedelsoep is van origine een Chinees gerecht dat onder Maleisische invloed een wat meer spicy kruiding gekregen heeft. Het bestond in deze versie uit een krachtige visbouillon gevuld met gemarineerde roze garnalen, stukjes vis, shiitake paddenstoelen, sojascheuten en tarwenoedels. Ook heel rijk van smaak en lichtjes pikant. Ik had er hooguit wat meer groenten in gewild, maar ik ben dan ook een groentejunkie...We hadden er ook het dessert bijgenomen. Dat was een oosterse versie van rijstpap. De rijst gekookt in water (en wat kokosmelk?), op smaak gebracht met mangosap en versierd met blokjes mango. Lekker licht en fris van smaak en lichter verteerbaar dan onze traditionele rijstpap. Een positieve ervaring dus. D’Experiences is zeker een aanwinst voor de wijk.
- Is het een erg pikante keuken? Darren Perera: “We hebben wel wat pikante gerechten, maar veel minder dan in de Thaise keuken. Wij gebruiken vooral veel aromatische specerijen. In die zin is de Maleisische keuken zeker toegankelijker voor de doorsnee Belgische smaak. Ik zet als indicatie een quotering met één, twee of drie rode pepertjes op mijn menukaart, maar in de praktijk staat erbij zowat alle gerechten hooguit één pepertje. De klanten kunnen mij ook altijd vragen van het wat meer of minder pikant te maken.” - Tot slot dan nog een prozaïsche maar niet onbelangrijke vraag: hoeveel moet al dat lekkers kosten? Darren Perera: “Ik heb altijd twee hoofdgerechten op het menu staan die wekelijks wisselen. Die kosten 16-17 euro. Je kan ook kiezen voor het menu aan 20 euro, dan krijg je er nog een dessert bij.” DE PROEF OP DE SOM The proof of the pudding is in the eating. Wij bestelden dus een Chicken Sate Rice Table en Assam Laksa Noodles. Het eerste is een typisch Maleis gerecht: gemarineerde kipstukjes op stokjes geroosterd op de grill, met pindasaus, komkommersalade en kleefrijst. Dat beviel erg goed. Vooral de pindasaus was heel lekker, helemaal niet pikant maar met een diepe aromatische smaak en crunchy van structuur door de stukjes fijngehakte pindanoten.
Darren Perera bereidt Maleisisch take away. Foto: Luc PANDELAERS
MEER INFO www.d-experiences.com Grote Hondstraat 9 Antwerpen Tel. 0470 743259 contact@d-experiences.com
26
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Nieuwe dichtbundel van onze wijkdichter Ricardo Anemaet
Ricardo Anemaet kust dichterlijk de oksel van zijn geliefde
De nieuwste bundel van onze wijkdichter Ricardo Anemaet (66) verrast op aangename wijze. We lazen en herlazen Straks zal ik de oksel van mijn geliefde kussen en puurden de ziel uit het lijf van de dichter. (Jörg PYL) Drie jaar en een half heeft Ricardo Anemaet aan zijn nieuwe dichtbundel gewerkt. Net als bij de vorige bundel koos hij voor een uitgave in eigen beheer, iets waar de laatste tijd meer en meer dichters voor kiezen. Hij doet dat omdat hij dan geheel autonoom beslist en naar niemand moet luisteren. Of hij nu via een uitgever honderd exemplaren van zijn bundel kan slijten of in eigen beheer via het internet, maakt volgens hem weinig verschil. CHILEEN In de nieuwe bundel komen verschillende thema’s aan bod die in elkaar overlopen en tot slot weer samenkomen in gedichten die handelen over de vraag: wie ben ik en waar kom ik vandaan als mens en als dichter. Het openingsgedicht ‘Thuis’ – ‘Ik kom nergens vandaan/ ben van een schip gevallen/ op een koude kade. (...) overal kan ik leven/ nooit kom ik thuis’ – sluit naadloos aan bij het slotgedicht ‘Zwart Lichaam’ – ‘Onder mijn huid/ woont een zwart lichaam (…) Ik ben een Rus en een Zeeuw/ een Sabaan en een Chileen. (…) Ik ben een Pauper en een baron/ een danser en een dichter.’ In het slotgedicht geeft Ricardo Anemaet enige details over zijn leven prijs. Hij werd geboren in Santiago de Chile. Zijn vader werkte voor Shell regelmatig in andere landen. Onder zijn voorouders zitten er inderdaad Russen, Zeeuwen enzovoort en zelfs een baron die het met zijn meid aanlegde. Tussen deze boog komen rusteloosheid, thuisloosheid, de vluchtelingencrisis, het coviddrama (zonder het te benoemen) en uiteraard de liefde aan bod. Al die thema’s lopen en vloeien haast organisch over in elkaar zonder brutale sprongen - Ik heb de indruk dat je milder bent geworden dan in je eerste bundel. Ricardo Anemaet: “Dat heeft nog niemand opgemerkt, maar in mijn vroegere gedichten heerste meer de ratio, nu hecht ik meer belang aan emotionaliteit. Een gedicht is voor mij slechts geslaagd als ik erdoor geraakt ben, niet wanneer ik het begrepen heb. Er zijn
Moeder Ik heb je nooit begrepen achter een lachje verschool jouw dier zich in het struikgewas met ogen treuriger dan lood. Voortvluchtig en ongrijpbaar bleef je verleden gesloten een gesnoerde keel werd je huis. Alleen die blik liet soms een ogenblik zien wie je was
Ricardo ANEMAET
gedichten die ik niet begrijp, maar die mij toch raken. Dat zijn de dichters die er volgens mij toe doen. Als ik een gedicht schrijf, begin ik vanuit een thema en het juiste woord. Ik weet bij het begin van een gedicht wel wat ik zoek, maar niet wat ik ga vinden. Dat proces noem ik een gedicht in de week leggen.” - Een terugkerend thema is de Hammerklaviersonate (een van de laatste sonates van Beethoven, jp). Ricardo Anemaet: “Voor mij betekent die sonate afscheid nemen. Ik denk dan aan de uitvoering van Christoph Eschenbach (Oostenrijks toppianist) die de sonate negen minuten trager speelde dan de andere pianisten. Hij had zes minuten nodig voor het adagio. Ik heb ook herinneringen aan de balletvoorstelling van Hans van Manen (Nederlandse choreograaf, bijgenaamd de Mondriaan van het ballet, jp), die de sonate voor het thema afscheid gebruikte. Dat thema komt verschillende keren in de bundel aan bod. Het past ook in de reeks gedichten die ik over kunstenaars schreef. Het gedicht ‘Tintinnabular’ (glasharmonica, jp) is geïnspireerd op het werk van Arvo Pärt die dit instrument dikwijls gebruikte in zijn composities. Aan Ai Wei Wei wijd ik ook een gedicht.” - Je slaagt er ook in de coronacrisis te beschrijven zonder het woord virus te gebruiken. En om je op andere plekken van de wereld helemaal in te leven. Ricardo Anemaet: “Heel die toestand was voor mij een aanzet tot introspectie en zelfanalyse. Ik had het gevoel dat de wereld krimpt, zoals een maag die te weinig voedsel krijgt.” -Dan komt er een reeks over de vluchtelingencrisis in de Middellandse Zee. Ricardo Anemaet: “Ik ben erg goed in het beschrijven van plaatsen waar ik nooit geweest ben. In die reeks past ook het gedicht ‘Ithaka of een Fatamorgana’ naar Kaváfis (belangrijke Griekse dichter geboren in Alexandrië 1863-1933, jp). Het viel mij op hoe dit gedicht uit 1907 op de actuele vluchtelingencrisis toepasbaar is. Je kunt dat oude gedicht bijna naadloos naar de huidige tijd verplaatsen. - Zeer indrukwekkend zijn je vader- en moedergedichten. Ricardo Anemaet: “Dat heeft enerzijds te maken met onze familiegeschiedenis en anderzijds met mijn gevoel van ontheemd zijn. Mijn moeder is heel vlug na de Tweede Wereldoorlog getrouwd met de liefde van haar leven. Maar die werd op missie gestuurd naar Indonesië en is daar gesneuveld. Die dode man bleef altijd als lood over mijn moeder en over heel ons gezin hangen. Later heeft zij mijn vader leren kennen, maar naar mijn aanvoelen was er geen liefde. Ze vertelde nooit iets over haar eerste man. Later heb ik bij toeval een foto van die man gevonden. Dat was zeer verwarrend voor mij: ik dacht even dat die man mijn vader was. Als kind had ik altijd een gevoel van ontheemdheid overgehouden. Mijn vader werkte voor Shell en woonde bij tussenpozen in de halve wereld. Ik ben in Chili geboren, maar heb ook in Engeland, Duitsland en Nederland gewoond. In totaal ben ik zeker vijfentwintig maal verhuisd. Ik had geen vriendjes op de lagere school en ook van de middelbare school heb ik geen vrienden overgehouden. Ik was altijd onderweg en eigenlijk thuisloos. Tegelijkertijd gaf mij dat een prettig gevoel. Het heeft mijn
Ricardo Anemaet presenteert zijn nieuwe dichtbundel. Foto: Jörg PYL
levenshouding bepaald, altijd je eigen leven observeren. Waarom deed ik dit en dat weer niet. Ik was altijd op zoek. Als balletdanser van het Nationaal Ballet van Nederland was ik veel onderweg. Nu ik op Zurenborg aanbeland ben en als dramadocent op rust ben gegaan, denk ik dat ik pas echt tijd heb om alles te lezen wat ik wilde lezen, onder meer alles van Heinrich Heine.” - Net voordat de bundel afsluit met het gedicht ‘Zwart Lichaam’, komen er voorwaar liefdesgedichten in voor. Ricardo Anemaet: “In die reeks komt ook de passage voor ‘ik zal de oksel van mijn geliefde kussen’. Voor mij is de oksel een zeer bijzondere plaats, een mooie en erg kwetsbare plek die meestal verborgen is, niet de plek waar het stinkt.” - Die uitleg heeft mij een beetje met de titel verzoend. Ricardo Anemaet: “Daar heb ik lang over nagedacht. ‘De oksel van mijn geliefde’ vond ik net te veel de nadruk leggen op liefdesgedichten, de bundel is meer dan dat.” Dat kan ondergetekende helemaal beamen. Zowel wereldproblemen als de psyche van de dichter komen aan bod, maar zonder dat het te intiem wordt. Het is duidelijk dat de dichter een enorme vooruitgang heeft gemaakt. Ik vermoed zelfs dat — mocht het klimaat bij de uitgeverijen gunstiger zijn geweest zijn voor de poëzie — er verschillende uitgevers om zijn dichtbundel gevochten zouden hebben. Maar het zijn barre tijden, ook in de boekenwereld.
PRAKTISCH Ricardo Anemaet, Straks zal ik de oksels van mijn geliefde kussen. Brave New Books ISBN nr. 9789464 184044 (44 gedichten 498 pagina’s) 18€ Te bestellen via www.bravenewbooks.nl of www.bol.com en de zoekterm Ricardo Anemaet ingeven
Bijzondere opleiding Fiscaal Recht, Bijzondere Opleiding Jeugdrecht, Voorkeurmaterie: Personen- en Familierecht (echtscheiding,…). Tel: +32(0)3/236.90.81 • GSM: +32(0)495/21.82.98 Fax: +32(0)3/236.00.79 • E-mail: ludo.sanders1@telenet.be ING: BE 45 6300 6649 6589 • Derden: BE 37 6300 6510 3328
Bleekhofstraat 113/41 • B-2140 BORGERHOUT
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
WIJKDICHTERWOORDEN Het geheim is de ander Wie wil het risico lopen om te zien wat hij zag het gekwetter horen van alle macabere waarzeggers. Orakelend door de lucht vertellen ze elkaar wie blijft of heen gaat wat verstandig is of heilzaam wie eer verdient of hoon. Wanneer je alle intieme geheimen van de ziener tot je neemt zal je in naïeve naaktheid besmeurd worden met vuiligheid. Wie ziet wordt beboet wie kijkt blijft onschuldig en als je te snel begrijpt is er geen ruimte meer voor wijsheid. Zien is de straf voor allen die achter de wand van flitsend licht een verblindende schoonheid vindt want de visionair leeft als nooit tevoren. Ricardo ANEMAET
Foto: Jörg PYL
Eline Vercruyssen Opticien - Optometriste Dageraadplaats 12 2018 Antwerpen tel : 03/235 16 35 • fax : 03/235 17 44 optiekdedageraad@telenet.be
OPENINGSUREN MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG VRIJDAG ZATERDAG
GESLOTEN 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 13 uur
27
28
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Behind faces - What’s wrong?
Peter Verdonck stelt portretten en landschappen tentoon in Rivierenhof
Peter Verdonck stelt tentoon in Galerie Rivierenhof. Eigen foto
'Behind faces', Pakistaanse vrouw Foto: Peter Verdonck
Peter Verdonck, voormalig Zurenborger en vrijwilliger bij het team van de Sint-Norbertusparochie, exposeert van vrijdag 19 maart tot zondag 28 maart 2021 in Galerie Rivierenhof. ‘Behind faces’ is een reeks portretschilderijen zowel van mensen op de vlucht als van iconische figuren uit de politieke en artistieke wereld. Het andere luik van deze expo, ‘What’s wrong?’, bestaat uit landschapsschilderijen waarin telkens één personage wordt afgebeeld in uniform of typische klederdracht. (Jörg PYL) EX-ZURENBORGER Velen zullen Peter Verdonck, die nu in de Groenenhoek woont, nog kennen. Hij bracht op Zurenborg een deel van zijn jeugd door en zijn eerste lief woonde in de Transvaalstraat. Hij liep school in het toenmalige SintEdmonduscollege. Dan volgde hij het naschoolse kunstatelier (samen met Luc Tuymans) in de Grote Hondstraat onder leiding van tekenleraar Wilfried Noé. Na zijn studies hield hij zijn eerste tentoonstelling op de eerste verdieping van café Zeezicht, toen nog Cereus geheten. Hij trad met zijn rockband op in de Sint-Norbertuskerk tijdens de allereerste ‘jongerenmissen’. Verder organiseerde hij samen met anderen één van de eerste fuiven in de toenmalige jeugdclub 'De Haenenbalk’ in de Grote Hondstraat. Nu nog is hij vrijwillig logistiek medewerker in het Parochieteam Sint-Norbertus. KUNSTENMAKER Peter Verdonck volgde een opleiding grafische vormgeving aan SintLucas en is momenteel fulltime kunstenmaker (zelf vindt hij het woord ‘kunstenaar’ te verheven). Zijn lijst van tentoonstellingen oogt lang. We vermelden het Jordaenshuis, Antwerpen; Galerij Cereus,
Antwerpen; Sint-Jozefskapel, Brasschaat; Bistro galerie Campo, Berchem; Het oude Badhuis, Antwerpen; Showroom Sit’nSo, Boechout; Foyer Vooruit, Boechout; Galerij Ruimte 34, Berchem (2015-2018); OC Ter Loo, Bellingen; Galerie Rivierenhof, Deurne. DE ZIEL In zijn portfolio zien wij een hele reeks stijlen voorbijtrekken, die zijn zoektocht naar een eigen stijl documenteren. Het is een mix van abstracte en figuratieve werken met een vleugje Fred Bervoets en een vleugje Picasso. Gaandeweg is hij geëvolueerd naar een andere stijl, meer standvastig. Een stijl waarin hij tot rust komt. De laatste jaren legt hij zich meer toe op portretten en pseudo-surrealistische landschappen. Peter Verdonck heeft veel bewondering voor onder andere Lucian Freud, Marlène Dumas en Michael Borremans. Hij tracht in zijn portretten eerder de ziel dan het uiterlijk weer te geven van mensen die iets meegemaakt hebben en getekend zijn door het leven. Dat verklaart zijn voorliefde voor portretten van vluchtelingen en mensen in armoede. Hij vindt dat hun blikken boekdelen spreken.
ARISTOTELES Met de reeks ‘Behind faces’ focust Peter Verdonck specifiek op de weergave van gelaatsuitdrukkingen. Hij wil op die manier veel over het individu vertellen. Hij is op zoek naar het verhaal en het verleden dat schuilgaat achter het portret. Is het vreugde, verdriet, angst, rijkdom, armoede, boosheid, verlangen, twijfel? Evengoed onthult het portret een bepaalde status, geloof, afkomst, culturele achtergrond enz. Peter Verdonck is gefascineerd door het innerlijke, de ziel. Dat is volgens hem de echte realiteit. Of zoals Aristoteles schreef: “Het doel van de kunst is niet het uiterlijk van dingen weer te geven, maar het innerlijk, dat is de echte werkelijkheid”. LANDSCHAPPEN In het tweede luik van deze expo ‘What’s wrong’ toont Peter Verdonck landschappen (een berglandschap, een woestijn) waarop telkens één individu afgebeeld wordt in typische klederdracht of uniform (een militair,
een Boliviaanse vrouw) als verwijzing naar hun culturele afkomst of status. Intuïtief zijn personage en omgeving niet meteen verenigbaar. Het zijn symbolische prenten die bevreemdend en surreëel aanvoelen. Zijn inspiratie haalt Peter Verdonck uit krantenknipsels en nieuwsberichten. Daaraan geeft hij zijn persoonlijke draai. Wie de tentoonstelling bezoekt, kan op de eerste verdieping ook abstract werk van Eva De Mul bekijken. De tentoonstelling is, behalve op maandag, elke namiddag te bezoeken van 12 tot 17 uur. MEER INFO GALERIJ RIVIERENHOF KASTEEL GROENDOMEIN RIVIERENHOF - DEURNE-ANTW. VR 19 - ZO 28 MAART 2021 VAN 12 TOT 17 UUR (MA GESLOTEN) www.peterverdonck.be
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
29
“Woody Allen is mijn grote voorbeeld”
F*** you very, very much Met deze ongewone titel in een mededeling van productiehuis Caviar werden de bewoners rond de site van Nieuw Zurenborg gewaarschuwd voor knallen en lichtflitsen op maandagavond 30 november. Reden hiervoor waren de opnames van de VIER-reeks met de welluidende titel F*** you very very much van scenarist en regisseur Bert Scholiers en coregisseur Jonas Govaerts. Dat vroeg om een blik achter de opnameschermen. (Jörg PYL) Voor velen is Bert Scholiers (°1984) een nobele onbekende, maar hij was coscenarist van de film Smoorverliefd van Hilde van Mieghem, de TV-reeks Connie & Clyde en de film Sprakeloos samen met Tom Lanoye, eveneens in een regie van Hilde Van Mieghem. In 2017 bracht hij zijn eerste langspeelfilm Charlie en Hannah gaan uit met Evelien Bosmans, Daphne Wellens en Frances Lefebure. Nu tekent hij als scenarist en coregisseur voor de tiendelige reeks voor VIER. Zijn mederegisseur is Jonas Govaerts. Die regisseerde de horrorfilm Welp waarvoor hij het scenario samen met Roel Mondelaers (ook een Zurenborger) schreef. Hoe is het idee van die reeks ontstaan? Bert Scholiers: “Malin-Sarah Gozin (Tabula Rasa en Clan) vroeg mij na de première van Charlie en Hannah gaan uit om een gelijkaardige TV-reeks te maken, meer bepaald een praatfilm met weinig actie maar wel voor televisie.” Bespeur ik hier de geest van Woody Allen? Bert Scholiers: “Heel zeker. De reeks wordt erg genre Woody Allen. Hij is mijn grote voorbeeld! De reeks is zelfs wat geïnspireerd door Hannah and her Sisters. En verder bewonder ik de reeks Gilmore Girls en de films van Noah Baumbach. Omdat het in de film Charlie en Hannah gaan uit goed klikte tussen de actrices en mijzelf, besloten wij met dezelfde ploeg te werken: drie vriendinnen uit Antwerpen gespeeld door Evelien Bosmans, Daphne Wellens en Frances Lefebure, die in de nieuwe reeks de hoofdrol krijgt. Frances Lefebure speelt een tweeëndertigjarige vrouw die op een bepaald moment besluit heel haar vorig leven, werk en relatie in de vuilbak te kieperen en helemaal opnieuw te beginnen. De drie actrices hadden elk hun eigen inbreng in de reeks en Daphne Wellens prijkt naast Malin-Sarah Gozin ook op de lijst van scenaristen. Het grote voordeel van die werkwijze is dat er bijna geen
Bert Scholiers, regisseur en scenarist. Foto: Jôrg PYL
regieaanwijzingen nodig zijn, omdat de drie hun rol door en door kennen. Ik denk dat de mensen zullen opkijken van Frances Lefebure die ze vooral als TV-persoonlijkheid kennen, want zij speelt echt de pannen van het dak. Evelien Bosmans is ook heel blij nog eens voor TV te werken, want de laatste jaren speelde zij vooral theater.” Wanneer krijgen wij de reeks te zien? Bert Scholiers: “F*** you very very much verschijnt in het voorjaar of het najaar op VIER. Maandag was een van de laatste draaidagen. De reeks is zo goed als klaar. Enkel nog een draaidag in januari, als het kan met de coronabeperkingen.” Was het moeilijk om de reeks gefinancierd te krijgen? Bert Scholiers: “Voor de centen heb ik geen moeite moeten doen. Daar zorgde het productiehuis voor en omdat wij ook steun krijgen van het Filmfonds, zijn wij niet uitsluitend afhankelijk van VIER. Zowel wij als de zender hebben een jong en alternatief imago,
dus konden wij ons permitteren wat te experimenteren. Bovendien heeft VIER een jong publiek. Malin-Sarah Gozin is creatief producent en heeft mij tijdens het hele proces als mentor begeleid. Daar ben ik haar heel dankbaar voor.” Was werken met twee regisseurs niet moeilijk? Bert Scholiers: “Dat komt vaker voor bij televisie. Dikwijls wisselen zij elkaar af, maar voor F*** you very very much waren zowel Jonas als ik altijd samen op de set. Eigenlijk vullen wij elkaar heel goed aan. Wat de ene niet ziet, merkt de andere op. Tenslotte zien vier ogen meer dan twee. Bovendien hebben wij al samen aan twee films meegeschreven, dus was het voor ons geen probleem om ons aan elkaar aan te passen. Anderzijds was het ook heel ontspannend, omdat ik het scenario geschreven heb, dat een andere regisseur zich mee over mijn project kon ontfermen. Ik heb aan de reeks twee jaar geschreven, vierhonderdveertig pagina’s. Ik had de luxe veel schrijftijd te hebben, onder meer door corona dat voor het scenario een positief effect had. In die twee jaar heb ik ook regelmatig lezingen gedaan met de acteurs. Dat had het voordeel dat het scenario af was, want dikwijls moet een deel nog op de set herschreven worden, omdat er tijdens de opnames blijkt dat iets niet werkt. Dat was hier niet het geval. Wat ook helpt is dat Daphne Wellens coscenarist was en dat de andere actrices heel nauw bij het ontstaan en de verhaallijn betrokken waren.” Daarna moet Bert Scholiers zich terug naar de set haasten. Tijdens het gesprek had Jonas Govaert de regie op zich genomen. Waar twee regisseurs toch goed voor zijn.
Plantin en Moretuslei 92 2018 Antwerpen T. 03 233 66 80 info@apotheekplantijn.be
30
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Activiteitenkalender Kartonnen Dozen Draakstraat 34 Winter 2021
Zondag 21 februari 16u: Uitgeven in eigen beheer Wil je zelf je werk uitgeven? Hoe ga je te werk en hoe bereik je je publiek. Misha Verdonck, Johanna Pas en enkele zine-makers gaan hierover in debat en bekijken met jou hoe je een mooi product maakt en hoe je het bij
je lezers krijgt. Gratis via Facebook Live, inschrijven is niet nodig! Met de steun van Vlaanderen/Verbeelding werkt
Zaterdag 20 maart: Schrijven op intersecties Tentoonstelling: 10-20u Debat: 20-22u
Debat: Zindzi Tillot Owusu gaat in gesprek met schrijvers en podiumartiesten Nyira Hens en Hind Eljadid
toegankelijk in Kartonnen Dozen boekhandel Het debat is gratis te volgen via Facebook Live
Tentoonstelling met werk van Eline De Clercq. De tentoonstelling is
Met de steun van Vlaanderen Verbeelding Werkt
Donderdag 18 maart 20u: Kae Tempest vertaald en vertolkt Kae Tempest gaat al jaren podia groot en klein af met hun poëzie, rap, slams en voordrachten. Kae is een meester in het combineren van stijlen en werelden en brengt in hun teksten allerlei thema’s samen: de kansloosheid van jongeren, drugsen alcoholmisbruik, de invloed van het kapitalisme op onze steden en op de liefde… In “Hold Your Own” bezingt Kae de verschillen tussen arm en rijk, tussen jong en oud, seks en liefde, … Johanna Pas en Gaea Schoeters vertaalden de bundel Hold Your Own onder de titel “Tiresias”. Een deel van de tekst werd door Toneelhuis opgevoerd als monoloog. De vertalers brengen op donderdag 18 maart om 20u de rest van de teksten tot leven samen met muzikante Els
Mondelaers, een eigenzinnige muzikale noot variërend van hedendaagse pop tot een Griekse klassieker. Als het kan gaat de voorstelling live op locatie door, indien niet, dan kan je thuis meekijken via een Facebook livestream. Voor de live voorstelling zou je €15 inkom betalen, digitaal kan je gratis kijken tot één week na de voorstelling. De tekst is als boek te koop onder de titel “Tiresias” en is een uitgave van Poëziecentrum en Toneelhuis. (Toen de vertaling verscheen werkte Kae Tempest nog onder de naam Kate Tempest. Hun voornaamwoorden zijn op dit moment hen/hun.)
LENTE 2020 Zondag 18 april 16u: Disability Justice
Disability Justice / lezing + gesprek Met Anaïs Van Ertvelde en Leni Van Goidsenhoven Moderator Sym (meer info volgt gauw) Gratis via Facebook Live, inschrijven Interesse en optimistisch? Reserveer is niet nodig! alvast je plaats(en) door te mailen naar Als de coronapandemie het toelaat, sym@kartonnendozenlgbt.be dan kan een beperkt publiek live in onze winkel de lezing bijwonen Met de steun van voor €10 per persoon. Vlaanderen/Verbeelding werkt
Met de steun van Vlaanderen/Verbeelding werkt
Zaterdag 24 april 10u-18u: Poëzie-atelier Een intensieve dag vol poëzieplezier, begeleid door Christine Van den Hove en Johanna Pas. Op zaterdag 24 april van 10u tot 18u word je ondergedompeld in het schrijven. Aan de hand van je eigen werk onderzoek je je dichtersidentiteit, je stijl en je methodes. Samen met anderen leer je respectvolle feedback geven en ontvangen.
Je ervaart hoe je kunt leren van bewonderde dichters, je proeft van stijlfiguren en jullie wisselen tips & tricks uit. Je krijgt de kans om te oefenen met voorlezen en voordragen in een besloten groep. Deelname aan de workshop-dag kost €75. Inschrijven kan tot en met 17 april!
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
31
Corona zet Jurgen Rombouts aan om dichter te worden
“ De ideeën bleven binnenstromen”
Jurgen Rombouts heeft een dichtbundel geschreven die verkocht wordt ten voordele van Kom op tegen Kanker. De naam Jurgen Rombouts zal bij sommigen een belletje doen rinkelen: hij is namelijk de voormalige kantoorhouder van KBC Zurenborg die in 2016 verkoos om dat kantoor te sluiten. (Jörg PYL) De bundel omvat een zestigtal gedichten over allerlei beroepscategorieën, maar ook over andere mensen die niet beroepshalve voor hun medemens zorgen zoals ouders en grootouders. Elke gedicht bestaat uit minimaal zeven distichons – tweeregelige strofes. De laatste strofe bevat telkens het woord ‘held’ of ‘helden’. Over elke categorie wordt iets lovenswaardigs geschreven. De gedichten zijn amusant, maar het is geen poëzie met een hoofdletter. Het ritme zit meestal wel snor, maar de dichter lijdt aan rijmdwang. Sommige verzen roepen soms een monkellach op, al is het niet geheel duidelijk of dat wel de bedoeling was. Over de inhoud hangt ook de schaduw van de coronamatregelen en de onzekerheid over de afloop van deze gezondheidscrisis. Daarnaast straalt op al die medemensen een gevoel van dankbaarheid af, het besef dat we samen moeten overleven in deze moeilijke tijden. De opbrengst van de bundel gaat naar Kom op tegen Kanker. Benieuwd naar de mens achter de dichter, werd een coronaveilige ontmoeting geregeld en vuurden wij
enkele vragen op de kersverse dichter af. - Hoelang schrijf je al gedichten? Jurgen Rombouts: “Ik schrijf al ongeveer vijftien jaar gedichten voor mezelf en voor kennissen en vrienden, maar dit is de eerste keer dat ik iets publiceer.” - Vind je dat gedichten altijd moeten rijmen, want je bundel rijmt wel heel ostentatief? Jurgen Rombouts: “Rijm is voor mij geen absolute noodzaak. Maar het was de bedoeling om eenvoudige, vlot lezende en verhalende gedichten te schrijven. Gestart ben ik met losse gedichten tijdens de eerste lockdown. Eerst kwamen de voorjaarsstormen en dan corona. Er was de golf van solidariteit met applaus voor de verpleging. Ik vroeg mij af, wat er allemaal veranderd was. De verpleging die zich de ziel uit het lijf werkt, de IT-sector die plots op volle toeren draait, het onderwijs dat dichtgaat en de grootouders die alleen zitten en hun kleinkinderen niet meer mogen zien. Over al deze mensen uit verschillende beroepscategorieën schreef ik dagelijks een
ALLE DAGEN OPEN VANAF 10 UUR
Jurgen Rombouts, de kracht van samen. Foto: Jörg PYL
gedicht en mailde dat door naar vrienden en kennissen. De inspiratie bleef maar binnenstromen en op den duur schreef ik vijf tot zes gedichten per dag. Mijn kennissenkring voorzag mij nog van allerlei tips, soms drie tot vier per dag, van beroepen die ik over het hoofd had gezien. Op een bepaald moment had ik al vijftig gedichten geschreven, maar er bleven maar ideeën binnenstromen. Toen kwam het moment, waarop ik dacht: waarom zou ik die niet uitgeven? Ik schreef twee uitgeverijen aan, Novum Publishing en Bookscout. Allebei boden ze mij een contract aan, maar bij Novum was ik verplicht een aantal boeken zelf te kopen. De keuze was dus snel gemaakt. Dan rees bij mij de vraag: wat met de opbrengst van de bundel? Onmiddellijk kwam een goed doel op in mijn gedachten. Ik stelde dat voor aan het Rode Kruis en Kom op tegen Kanker, want mijn schoonmoeder is op drieënzestigjarige leeftijd aan die vreselijke ziekte overleden. Het Rode Kruis vertoonde weinig interesse, maar Kom op tegen Kanker was direct enthousiast. Eenmaal gepubliceerd (via print on demand) heb ik de dichtbundel aangeboden aan verschillende
bibliotheken. Verschillende bibliotheken reageerden positief, onder meer die van Koksijde, Maldegem, Edegem, Hoboken en Mortsel. Alleen Antwerpen was niet geïnteresseerd. Voor de poëzieweek heb ik mijn gedichten ter beschikking gesteld voor diverse activiteiten en poëzietochten en ik heb ook enkele gedichten ingesproken op mijn Instagrampagina. Ik wil mijn boek in de toekomst ook nog te koop aanbieden bij de bakker of bij de kapper, maar door de coronamaatregelen leek mij dat iets te vroeg.” Na deze bundel heeft Jurgen Rombouts niet meteen plannen om verder poëzie te publiceren, maar zeg nooit nooit.
MEER INFO Jurgen Rombouts, De kracht van Samen, 68 bladzijden, € 15,99 Verkrijgbaar via de boekhandel en bol.com Productcode (EAN): 9789464035957 www.komoptegenkanker.be/ acties/de-kracht-van-samen www.boekscout.nl
32
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Klaskrant De Zonnebloem KINDEREN TEGEN VANDALISME Kinderen van de leertuin maken posters tegen vandalisme in de Korte Altaarstraat. In oktober heeft een anonieme persoon een pompoen gesloopt, maar de kinderen van de leertuin accepteren dat niet dus ze maken posters tegen vandalisme. Het restaurant Cole deed een wedstrijd waarbij mensen moesten raden hoeveel de pompoen weegt. L4, 5 en 6 deden ook mee. Deze wedstrijd werd dan helaas afgelast doordat deze sloper de pompoen heeft gesloopt. Dat was heel jammer voor de andere mensen.
JUF KATHLEEN
Juf Kathleen is een juf in De Leertuin. Ze heeft 4 jaar gestudeerd om juf te worden in Karel De Grote hogeschool Antwerpen. Ze is 25 jaar oud en ze heeft 4 zussen. Ze heeft De Leertuin gekozen omdat het een Christelijk school is. Ze heeft van De Leertuin gehoord en zo heeft ze ons gevonden. Ze vind een juf zijn leuk omdat ze dingen kan doen met kinderen. Haar vorige school was in Oost-Vlaanderen. Om voor te bereiden bekijkt ze de doelen en daarna denkt ze over de oefeningen, soms blijft ze laat op school voor een vergadering (18:00), maar ze komt liever vroeg op school (07:00). Geschreven door Micayla en Moussa.
Geschreven door Noah en Sara van L4. De eigenaar van Cole heeft de posters tegen het raam gehangen. Eigen foto.
DE SUPERDAG! Als de hele klas flink is dan gaan we op uitstap of doen we leuke dingen in de klas zoals: films kijken en spelletjes spelen. Onze vorige superdag trokken we naar de Dageraadplaats. We vinden het leuk om samen te spelen op het voetbalveld of in de speeltuin. De schommel, de trampoline en het klimrek vinden we super tof. We leerden een nieuw spel dat popcorn heet. Je hebt 2 basketballen nodig. Iedereen staat in de rij achter de goal. Als je kan scoren voor degene die voor jou stond speel je hem eruit. Wie als laatste overblijft is gewonnen. Het is een leuk spel om te spelen en om je shots te oefenen. We zouden ook nog graag naar het bos gaan. Geschreven door Emanuel en Tyrell.
We speelden Popcorn. Eigen foto.
NIEUW OP ONZE SCHOOL
Hugo en Sama zijn nieuw op onze school. Ze zitten in het derde leerjaar bij juf Martine en juf Sara. Hugo komt uit Brazilië. Wij waren erg nieuwsgierig naar hun daarom hebben we ze geïnterviewd. Hier lees je wat we hebben ontdekt. Hugo vindt onze school leuk en Sama goed. Hugo woont in Turnhoutsebaan en Sama woont in Wilrijkstraat. Ze is verhuisd. De Leertuin is niet ver van waar ze wonen. Hun vrienden zijn leuk. Hugo vond zijn vorige school niet leuk, Sama wel maar ze vinden De Leertuin leuker. Hugo heeft thuis twee vissen en Sama heeft geen huisdieren. Foto Dieter DE DECKER.
Geschreven door Ibrahiem en Yousif.
Basisschool De Gele Ballon moet lied wegens corona op de speelplaats zingen Het had zo mooi en ontroerend kunnen zijn. De kinderen van basisschool De Gele Ballon in de Lamorinièrestraat hadden onder leiding van Juf Saartje
het overbekende lied De lichtjes van de Schelde ingeoefend en wilden dat zingen buiten voor drie zorgcentra om de bewoners in volle coronatijd wat vreugde te schenken. Ze hadden een heel mooi parcours uitgetekend van ettelijke kilometer langs de Residenties Apfelbaum-Laub en Residentie Harmonie, Dienstencentrum Ter Gaarde en Woonzorgcentrum Lozanahof. Ter voorbereiding schreven ze brieven en maakten ze tekeningen voor de bewoners. Initiatiefneemster Saartje licht de actie toe als volgt: “Het is een prachtig nummer over onze stad dat zeker herkenbaar is voor de
bewoners van de woonzorgcentra. Het nummer gaat over licht, iets dat we allemaal wat extra kunnen gebruiken nu de dagen weer heel kort worden en de coronacrisis iedereen nog een tijdje binnen houdt. De Gele Ballon is een wereldschool en wij geloven dat verandering bij onszelf begint. Met deze actie willen we iets waardevols doen voor mensen die het momenteel wat moeilijker hebben.” Maar de dag voor hun rondgang, kwam er verbod wegens het covid-19 virus. Tussen goede wil en daad, stonden dus wettelijke bezwaren. Maar niet getreurd, de
school De Gele Ballon maakte van de nood een deugd. Vol enthousiasme zongen ze het lied op de speelplaats en filmden het hele gebeuren voor de bewoners. Een van hun leerlingen becommentarieerde het hele verhaal van de voorbereiding, het verbod en de filmopname als een volwaardige reporter. Het resultaat is te bewonderen op https://youtube/FLCAJsic0g8 niet alleen voor de bewoners van de centra maar voor iedereen. (bewerking persartikels jp) De kinderen zingen onder leiding van juf Saartje over de lichtjes van de Schelde. Eigen foto's.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
33
Leerlingen van De Dageraad aan de slag met streetart
Voetschrapers worden eventjes blikvangers In de loop van november vinden we een briefje van de kinderen van het 2de en 3de leerjaar van leefschool De Dageraad in onze brievenbus. Of we onze voetschraper ter beschikking willen stellen om er een blikvanger van te maken. De meeste huizen in onze buurt hebben zo’n voetschraper in een nis in de muur. Die werden vroeger gebruikt om – alvorens een huis te betreden – modder en vuil zoals uitwerpselen van paarden van schoenzolen te verwijderen. We stellen ons kandidaat en enkele dagen later prijkt een tafereeltje in onze muur. (Luk DEPONDT) In het begin van het schooljaar gaat in de klassen een sprokkelweek door. Men gaat op zoek naar onderwerpen waarover de kinderen willen leren. Ze kiezen voor dit schooljaar twee keer zelf een thema. Voor het 3de en 4de leerjaar is streetart er één van. Aanleiding zijn enkele graffiti tags die ze zijn tegengekomen tijdens een wandeling. PROJECT De kinderen bekijken in november in de klas eerst kunstwerken van bekende kunstenaars. Ze staan ook stil bij de geschiedenis van graffiti en welke graffiti legaal en welke illegaal is. Tijdens een wandeling naar de Krugerstraat gaan de
kinderen op zoek naar een werk dat ze mooi vinden. In een volgende activiteit maken ze affiches om de andere leerlingen van de school warm te maken voor de tentoonstelling van hun voetschrapers. Daarna gaan de kinderen aan de slag met enkele technieken van streetart: stencil art, sticker art, urban knitting... THEMA’S Vervolgens beginnen ze aan de voetschrapers te werken. In het briefje dat gepost werd in alle huizen van de Korte Altaarstraat, de Lange Altaarstraat en de Kreeftstraat wordt aan de bewoners gevraagd of ze graag een thema kiezen voor het tafereeltje in hun voetschraper. Onder meer
Het hele vierde leerjar poseert voor onze fotograaf. Eigen foto
volgende thema’s worden voorgesteld: verjaardag, strand, natuur, China, voetbal, Noordpool, kerst, snoep, recyclage... Wij kiezen voor onze voetschraper het thema ‘kreeft’. Je mag raden waarom. VIJFTIEN Op donderdag en vrijdag 26 en 27 november plaatsen de kinderen vijftien tafereeltjes in voetschrapers van de drie straten. Ze blijven staan tot ’s maandags, zodat de kinderen en hun ouders de tijd hebben om alles te komen bekijken. Omdat ik gemeld heb dat er misschien een artikel komt in de Gazet van Zurenborg staat op vrijdagmiddag het hele 4de leer-
jaar aan onze voordeur. En ze willen allemaal op de foto. Vier jonge dames van hen hebben voor onze voetschraper met poppetjes een tafereeltje uitgewerkt. Ze zijn er best trots op. De volgende dagen ga ik in de drie straten de ‘kunstwerkjes’ eens spotten. Prettig om zien allemaal. Eén ervan is zelfs belicht. Als ik de maandagnamiddag met mijn fotocamera nog enkele voetschrapers wil fotograferen… zijn ze al verdwenen. Gelukkig staan alle tafereeltjes op de website van de school: www.dedageraad.weebly.com/klassen.html. Klik door op L3 en op L4.
VERWONDERENDE VOETSCHRAPERS Wat de kinderen in de drie Zurenborgse straten doen ligt in de lijn van het Project Verwonderende Voetschrapers. Gefinancierd vanuit de Burgerbegroting van het district Antwerpen schenkt kunstenares Elke Lemmens oude voetschrapers nieuw leven. Ze ziet er een unieke kans in om de straten op te fleuren en buurtbewoners samen te brengen. Ze bouwt vijftig voetschrapers in het district Antwerpen om tot kleurrijke taferelen die het verhaal van de huisbewoners verbeelden. Momenteel is ze nog volop bezig met het uitwerken van de voetschrapers. Benieuwd of er ook in Zurenborg komen. Je kan het project volgen op www.facebook.com/verwonderendevoetschrapers. Je vindt er telkens een foto als er een nieuw werkje klaar is én een filmpje dat in Iedereen Beroemd (op één) te zien was.
NU OOK LOTTO MAANDAG - VRIJDAG VAN 7U TOT 18U30 ZATERDAG VAN 8U TOT 14U ZONDAG : GESLOTEN
ROLWAGENSTRAAT 79 • 2018 ANTWERPEN Tel. (03) 235 52 54 • Fax: (03) 272 39 10
34
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
DE GAZET
gekaapt
Op 14 februari is het Valentijnsdag, de dag waarop geliefden elkaar extra aandacht geven met een kaartje, bloemetjes of een leuke verrassing. Onze jonge reporters onthullen speciaal voor de lezers van de Gazet de legende van Valentijn. En ze gingen samen op pad voor een romantische date. Misschien brengen ze je op ideeën om je geliefde (alsnog) te verrassen.
Redactie en concept: Karen Vormgeving en concept: www.atelierkostum.be Illustratie: www.lucy-elliott.com
VALENTIJN Waar komt Valentijn vandaan? Volgens de legende liet Valentinus soldaten van het Romeinse Rijk trouwen met vrouwen. Maar de keizer vond dat niet goed omdat ze dan werden afgeleid van hun werk. Daarom is de keizer naar Valentinus gegaan, en hij heeft hem gevraagd om te stoppen. Valentinus wou hier niets van weten. Hij bleef maar doorgaan met trouwen, maar daarom is hij ter dood veroordeeld door de keizer. Later werd hij heilig verklaard en daarom vieren we op 14 februari, de dag van zijn dood, Valentijnsdag.
PAPIEREN ZOENEN
Een bloemetje kopen Tekst & Beeld: Kamiel & Emma Op Valentijnsdag geven veel mensen een bloemetje aan de geliefde. Kamiel en Emma trokken naar ’t Rolwagentje waar Martine met Valentijn heel veel boeketjes maakt. Het is zeker een leuke tip voor Valentijn: bloemen kiezen, kopen en geven is even leuk als ze krijgen. Maar je moet niet wachten tot het Valentijnsdag is. Een bloemetje geven kan het hele jaar door. En als het geen feest is zijn er minder klanten in de winkel.
Heb jij vlinders in je buik? Laat ze vrij! Kleur de tekening in, kleef ze op een dik papier, schrijf een melige boodschap op de achterkant en stuur ze op naar wie je graag ziet.
ZELF PRALINES MAKEN Tekst & Beeld: Leon & Dene
♥ Met dank aan ’t Rolwagentje voor het boeket.
En bij Valentijnsdag hoort chocolade! De Azteken geloofden dat cacao je verliefdheid opwekte. Leon en Dene hebben daarom zelf chocolade pralines gemaakt... een supertoffe Valentijn-aciviteit. Het was heel leuk en... lekker. De pralines zijn gemaakt met marsepein en chocolade, en hier zijn de resultaten.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
UITGELEZEN?
35
Heb je de gazet uit? Ben je weer helemaal mee met het nieuws uit de buurt? Ga dan aan de slag met het oude papier. In deze Valentijnseditie maken we een liefdesmobiel! materiaal: -
Een picknick in het park
een oude krant een stok 5 stukken draad +/- 50 cm een dikke stift een schaar een nietjesmachine verf
Tekst & Beeld: Amelia & Leen Amelia en Leen gingen op Valentijndsdate in het park. Ze kozen het Rivierenhof, het meest romantische park van de stad. Ze namen een picknick mee. Picknicken is gezellig en rustig. Het is een goede activiteit voor Valentijn of gewoon om je te amuseren. Maar je moet er wel op letten dat je een picknickdeken hebt en je moet ook op een rustige plek zijn.
aan de slag: 01. neem een katern uit de krant (=een dubbele pagina) 02. teken deze vol hartjes (zo’n 10 cm groot) 03. knip de hartjes uit, zodat je telkens 2 dezelfde hartjes hebt. 04. niet de 2 hartjes aan elkaar, maar laat een stuk open. 05. vul het hart op met propjes krantenpapier. 06. niet het hartje dicht. 07. maak zoveel hartjes als je wil. 08. knoop de 5 draden verspreid over de stok. 09. verdeel de hartjes over de draden en niet ze vast. 10. schilder eventueel de hartjes in mooie kleuren.
Klaar!
Een bezoek aan een expo over de liefde Tekst & Beeld: Nina & Lotte Nina en Lotte brachten een bezoek aan de expo ‘Destination Sweetheart’ in het Red Star Line Museum. De tentoonstelling gaat over mensen die migreren en in een ander land gaan wonen uit liefde. Er worden verhalen van vroeger en nu verteld. ‘Destination Sweetheart’ is een aanrader. Het was leuk en interessant. Je leert meer over de liefde en hoeveel mensen om elkaar geven. Mensen doen vaak echt veel moeite voor hun man of vrouw, om te trouwen en samen te zijn. Ze gaan er zelfs voor in een ander land wonen. Dat was vroeger zo en dat is vandaag nog zo. Boven op de toren was ook echt de moeite waard. Je hebt er een heel mooi uitzicht over de stad en het geeft een romantisch gevoel. Nadien dronken we nog een chocomelk en aten een pannenkoek aan het MAS.
kapers GEZOCHT!
OP DE KUST
Heb jij wilde ideeën? Ben jij een geboren reporter? Illustrator, fotograaf of knutselaar jonger dan 18 jaar? Wil jij graag meewerken aan deze gazet? Stuur een mailtje naar Karenenco@telenet.be
36
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Zondag 13 december op een onchristelijk uur werd begonnen met het meest spectaculaire deel van de heropbouw van de vijf bruggen. De middelste boog die al klaar was, werd met een reusachtige kraan terug in het midden boven de tramsporen geplaatst, zodat de tram 11 slechts twee uren onderbroken was. Daarna volgden slechts minder spectaculaire werken, zoals het bekleden van de mooie bakstenen versieringen op de betonstructuur. (foto’s en tekst Jörg Pyl)