5 21
Bach viel in de smaak in de Sint-Norbertuskerk!
NOVEMBER DECEMBER
PAGINA
26
Gazet van Zurenborg – Stanleystraat 21 – 2018 Antwerpen – gazetvanzurenborg@telenet.be – www.gazetvanzurenborg.be
PAGINA'S
PAGINA
18-19 André Dejonghe poseert fier met zijn gitaren en hond Rosie. Het is niet duidelijk wie het meest in zijn nopjes is. André of Rosie?
6
Voor het eerst moeten wij een overlijden uit eigen huis melden. De vorige voorzitter van onze VZW overleed op 23 september.
PAGINA'S
PAGINA's
24-25 25 jaar LGBTQ-boekenwinkel. De doorstart van de eerste boekhandel ’t Verschil heet Kartonnen Dozen en koos Zurenborg als pleisterplaats vijf jaar geleden.
4-5-6 Nu we ons de gruwel van de Jodenvervolging terug herinneren, ook een positief verhaal over hoe enkele kinderen uit Zurenborg gered werden door ze naar Frankrijk te brengen. Het tweede deel van onze eigen onderzoeksjournalistiek leest u in deze editie.
Beleef je buurt Laat je buurt bruisen
PAGINA
36
2
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Edito Jörg Pyl hoofdredacteur van de Gazet van Zurenborg laat zijn gedachten gaan over de gebeurtenissen in de wijk.
Gazet van Zurenborg is een uitgave van de vzw NIEUWE ZURENBORGSE PERS Bankrekening: 001/3873842/29 www.gazetvanzurenborg.be P/a E. Vanrintel Stanleystraat 21 2018 Antwerpen Raad van Beheer VZW Johan Bijttebier, Jochanan Eynikel, Peter Hernou, Ernest Vanrintel, Diederik Van Woensel Contact hoofdredactieteam gazetvanzurenborg@telenet.be Hoofdredacteur Jörg Pyl: jorg.pyl@hotmail.com 03 236 65 36 - 0472 81 13 35 Redactiesecretaris André Dejonghe: andredejonghe@outlook.be Medewerkers (tekst en foto’s) Ahmad Alchikh, Ricardo Anemaet, Dirk Blijweert, Karolien Bogaerts, Karen Claes, Anne Clark, Dieter Dedecker, Walter De Ley, Luk Depondt, Renée Dufait, Lucy Elliott, Jeannine Führing, Jeroen Geuens, Machteld Hardy, Jan Holvoet, Gerda Huygen, Sylvaine Jacquart, Karen Kets, Herman Kok, Jerry Koninckx, Ad Moeskops, Annelies Oeyen, Luc Pandelaers, Guy Poppe, Jörg Pyl, Marcel Schoeters, Michelle Smets, Bernard Soenens, Peter Theunynck, Will Van Broekhoven, Karen Vandenberghe, Yo Van den Bulck, An Van de Wal, Fran Van Esch, Lies Van Gasse, Dani Van Remoortel, Nathalie Van Sundert, Miguel Van Steenkiste, Wim Verzelen, Marc Vingerhoedt, Uli Vinks Lay-out & Pre-press Pascale Holemans pascale.holemans@skynet.be Advertenties Kris Bekkers Jochanan Eynikel gazetvanzurenborg@telenet.be
Laat ons fier zijn op onze verscheidenheid en altijd waakzaam blijven
Nu covid stilaan aan verdwijnen denkt en het zonlicht ook, wordt het tijd om het gewone leven weer te hervatten. Gewoon? Hopelijk hebben wij uit het voorbije anderhalf jaar lessen geleerd en vastgesteld dat de verbondenheid aan het begin van de crisis heel waardevol was. Zeker op Zurenborg waar Herman de Coninck het woord Burenzorg lanceerde, lijkt dat een item om te blijven koesteren. Gelukkig kan ons sociale leven zich nu terug hernemen. We mogen onze geliefden weer zonder beperkingen ontmoeten. Achteraf bekeken, lijkt het absurd dat wij deze beperkingen toegestaan hebben en gevolgd. Was het de angst voor het virus, voor de boetes, of voelden wij ons voor de anderen verantwoordelijk? Of zijn wij van nature zo volgzaam? Ook de cultuur mag weer naar buiten treden dat is zowel zo voor Corso (het vroegere CC Berchem) als voor de Roma. Voor de artiesten komt er zo een einde aan een periode van gedwongen nietsdoen of van bijklussen in baantjes ver onder hun niveau. Alle gevaar van het virus is nog niet geweken, maar covid beheerst het nieuws niet meer. We geraken stilaan verlost van dit alles beheersende nieuwsitem, zodat we nu weer oog hebben voor wat er voor de rest bij ons en in de wereld gebeurt. Wel zijn wij tijdens dat anderhalve jaar onszelf tegengekomen en bij velen onder ons werden menselijke en sociale waarden belangrijker dan
werk, carrière en economie. Het is een tendens die we zeker moeten behouden. Laat ons niet de fout maken terug in de tredmolen te stappen om het waanzinnige wiel steeds vlugger te laten draaien. De economie is er voor de mens, niet omgekeerd. Wij zijn in de eerste plaats mensen en geen ademende productie-eenheden. Maar laat ons stilstaan bij onze wijk, bij het unieke van Zurenborg. Niet zozeer de mooie art nouveau gebouwen (twee sterren in de Groene Michelingids) - die vindt men in ander steden ook - maar bij het tolerante en open karakter. In de jaren zeventig streken hier nogal wat kunstenaars en mei-achtenzestigers neer, die met een meer open blik naar de wereld keken dan pakweg ander beroepscategorieën. Allicht daarom vestigde vijf jaar geleden Kartonnen Dozen zich hier in de Draakstraat, de enige LGBTQ- boekenhandel van Nederland en België. Op een boogscheut van het Roze Huis (Café Den Draak), en de Holebibib, Het Roze HuisCavaria, beide op de Draakplaats. Moeten we hierover trots zijn? Ja en Neen. Ja, omdat ze onze wijk wegens haar openheid van geest gekozen hebben en neen, eigenlijk zou die open geest een eigenschap van de hele wereld moeten zijn. Als de wereld verbeteren bij onszelf begint, dan heeft Zurenborg hier wel een goed voorbeeld gegeven. We mogen dus echt fier zijn dat al deze holebi-organisaties zich bij ons wilden vestigen. Dit is geen toeval. De LGBTQ-boekhandel bestaat in november vijfentwintig jaar, twintig
jaar in het centrum van Antwerpen onder de naam ’t Verschil en vijf jaar in de Draakstraat onder de naam Kartonnen Dozen. Het waarom van een aparte winkel wordt in het artikel in deze krant uit de doeken gedaan. Laat ons hopen dat er binnen vijfentwintig jaar opnieuw een feest mag losbarsten voor hun vijftigjarig bestaan. En laat het besef nooit verdwijnen dat elke liefde liefde is en elke mens een mens. Laat ons fier zijn op onze verscheidenheid. Dan staat er in deze editie het tweede deel van hoe joodse kinderen door het verzet naar centraal Frankrijk werden gezonden om hen voor de nazi’s te redden. Het is een teken van hoop dat in schril contrast staat met de gruwel van de deportaties in 1942, maar ook een teken van hoop voor de mensheid. Over dit onderwerp wordt nog verder onderzoek en veldwerk door onze redactie gedaan. In onze volgende edities komt er zeker nog een vervolgverhaal. Het andere verhaal werd verteld op 9 en 10 oktober in heel Antwerpen en ook in Crea 16 in de Grote Hondstraat 50 - 52. Daar werden verhalen verteld van joden die geleden hebben onder de bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het is een geschiedenis die wij niet mogen vergeten, want de historie heeft de onhebbelijkheid zich te herhalen. Laat dat nooit, maar dan ook nooit meer mogelijk zijn. Daarom mogen wij die verhalen niet vergeten en altijd waakzaam blijven. Afgesproken?
Het is onze gazet, het is jullie gazet, het is de gazet van ons allemaal
Wij zoeken nog steeds medewerkers Maar de gazet moet geschreven worden. Daarom zoeken wij nog mensen met een goede pen, fotografen en ook nog een webmaster. Voorlopig is de Gazet van Zurenborg alleen te lezen via het doorbladerbaar platform van Issue te lezen op het internet, maar we zouden gaarne de artikels ook online willen zetten. Voor de redacteurs en de fotografen vragen wij dat je minimaal twee artikels per jaar schrijft. Vroeger lag onze lat hoger, maar door de toenemende werkdruk en de afbouw van het brugpensioen begrijpen wij dat vrije tijd steeds schaarser wordt. De tijden zijn veranderd. Maar vijf artikels per nummer mag ook.
Administratie en facturatie Gerda Eelen gerda.eelen@telenet.be 0468 29 43 65 Drukker Drukkerij Goossens Achterbroeksesteenweg 208 • 2180 Kalmhout Distributie Hans Dresselaers Van Diepenbeeckstraat 43 • 2018 Antwerpen 0472 345684 • dressle.arts@gmail.com Website www.gazetvanzurenborg.be
Wij bieden een goed gevoel, eeuwige roem en jaarlijkse een mooie nieuwjaarsreceptie. Centen hebben wij niet in de aanbieding, want bij Gazet van Zurenborg is iedereen vrijwilliger. Als dusdanig ben je uiteraard verzekerd en de onkosten worden uieraard vergoed. Beginnende redacteurs krijgen een richtlijn mee om goede artikels te schrijven en indien gewenst zorgen wij voor feedback. Denk dus zeker niet, dat je het niet kan, je kunt meer dan je denkt. Overtuigd? Mail dan naar onze redactiesecretaris andredejonghe@outlook.be en / of de hoofdredacteur, jorg.pyl@hotmail.com.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
3
Trainingsdag voor IT’ers met een passie voor cybersecurity
Antwerps cybersecuritybedrijf Toreon organiseert Dag van de Cybersecurity Consultant op 23.10.2021 Ben je voor je bedrijf(je) ook bezorgd over je digitale veiligheid? Nu steeds meer online gebeurt, rijst allicht de vraag of dat alles wel veilig is. Als men over de nodige kennis beschikt kan het antwoord bevestigend zijn. Maar wie is nu echt expert? Welke kennis is vereist? om dat allemaal duidelijk te maken is er op zaterdag 23.10.2021 de Dag van de Cybersecurity in de kantoren van Toreon, Grotehondstraat 44 1/1 vanaf 10 uur ’s morgens, voor professionele ioT-specialisten maar ook bedrijfsleiders, en dat helemaal gratis. (Jörg PYL) Op de Day of the Cybersecurity Consultant geven experts van Toreon gratis advies aan professionals in internetbeveiliging en aan eender wie uit de IT-sector. Maar niet alleen IT-specialisten zijn welkom, ook ander profielen van mensen met een leidende functie als daar zijn ingenieurs, architecten enz. zijn welkom, omdat ook zij baat hebben bij een goed functionerend cybersecuritybeleid. De opleidingen beginnen op zaterdag 23.10 om 10 uur en het einde is voorzien rond 16 uur. Er worden ook hapjes en drank voorzien voor de deelnemers. Aan bod komen: white board hacking; hoe een stevige veiligheidsstrategie uitbouwen; hoe het securitymanagementsysteem opstarten, van nul tot volledige domeineigenaar; wat zijn de huidige uitdagingen op gebied van cybersecurity en hoe omgaan met phishing. Inschrijven om zich van een plaats te verzekeren kan via de website www.toreon.com. oNTSTAAN iN ZUrENBorG Toreon werd zeven en een half jaar gelden opgericht in de wijk Zurenborg. Toreon heeft als missie: samenwerken in de digitale wereld een stuk veiliger maken. Iedereen die vandaag relevant wil blijven in het bedrijfsleven, moet digitaal gaan. Maar veiligheidsbedreigingen zijn overal. Toreon wil ervoor zorgen dat de digitale omgeving veilig is, zodat ondernemers met vertrouwen zaken kunnen blijven doen. Hun experten identificeren en elimineren cyberrisico's in organisaties. Als onafhankelijke partner, kunnen bedrijven vertrouwen op hun integriteit en expertise. Tot hun klanten behoren grote bedrijven zoals Telenet, NMBS, ZNA-ziekenhuizen en diverse overheidsbedrijven.
De ploeg van Toreon. Foto: Jörg PYL
Momenteel werken er een vijftigtal werknemers, maar het bedrijf zoekt nog steeds nieuwe krachten om hun team te versterken. Zij werken dikwijls op locatie bij de klanten, om daar de veiligheidsproblemen op te lossen. Maar ook KMO’s worden zich steeds meer bewust van de noodzaak om hun onlineverkeer te beveiligen. Toreon biedt als één van de zeven door de Vlaamse Regering erkende bedrijven opleidingen aan voor internetveiligheid, die door de overheid voor 45 % worden terugbetaald. Hiermee wil Toreon ook voor kleinere bedrijven de drempel verlagen en hen aanzetten om in cybersecurity te investeren. Cybersecurity wordt hoe langer hoe belangrijker, daarom is het belangrijk om nieuwe krachten (zowel jong als ervaren) aan te trekken. Om jongeren warm te maken voor een job als cybersecurity professional co-organiseert Toreon al enkele jaren de Cyber Security Challenge Belgium. En op 23 oktober komt daar de Day of the Cybersecurity Consult bij, een dag vol trainingen voor jong of meer ervaren, IT’er of niet- IT’er maar allemaal met een passie voor cybersecurity. Tot slot een kleine uitsmijter: wist je dat de naam Toreon komt van het Spaanse torreon? Dit is de donjon toren van een burcht, gelegen in het centrum van de vesting. Net zoals deze donjon torreon wil Toreon ook in het centrum van de beveiliging van de bedrijven zitten.
TorEoN info@toreon.com +32 3 369 33 96 Grotehondstraat 44 1/1 2018 Antwerpen Dag van cyber security zaterdag 23 oktober 2021 www.toreon.com
4
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Een verhaal in opbouw
Joodse oorlogskinderen uit Zurenborg in Frankrijk (2) in het vorige nummer van Gazet van Zurenborg stonden we stil bij een verhaal uit de Tweede Wereldoorlog. Een handvol joodse kinderen uit Antwerpen vond een onderkomen op een kasteel in Chabannes, een dorp in het franse departement Creuse, dat deel uitmaakt van de gemeente fursac. Het initiatief ging uit van het oSE, Oeuvre de Secours à l’Enfance, een joodse organisatie, die joodse kinderen behoedde voor deportatie naar
uitroeiingskampen. De directeur van het opvangcentrum in Chabannes was félix Chevrier. Het verhaal kwam ons ter ore, omdat André Dejonghe, medewerker van de Gazet, in de familiepapieren twee partituren vond, die Chevrier bij wijze van bedanking aan zijn grootvader, Arthur van Vlasselaer, toegestuurd had. Guy PoPPE is in Chabannes gaan rondneuzen, in de hoop het fijne van de zaak te weten te komen. (Guy PoPPE)
Het kasteel, eigenlijk een riante villa omzoomd door een ruim park, ligt er verlaten bij. Buurman Yves Legris komt net met zijn tractor aangereden en weet hoe je op het domein een kijkje kan nemen. Een blik door de glazen deuren leert je dat er de eigenaar flink wat werk wacht om dit gebouw weer bewoonbaar te maken. “Engelsen”, zegt Yves, “we zien ze bijna nooit”. Ondertussen vervalt het kasteel. Colette Pascal en Lucile Charamond, de twee bewoonsters van Chabannes bij wie we al per telefoon en per mail ons licht opgestoken hebben, wat de basis gevormd heeft voor het artikel in het vorige nummer, hebben alle documentatie uit hun archief op tafel gelegd. We mogen ze meenemen en raadplegen. De lectuur is fascinerend, je krijgt een gedetailleerd beeld van hoe het eraan toeging in Chabannes, aan de hand van getuigenissen, die vaak bij een reünie opgetekend zijn, van betrokkenen, dorpelingen en kinderen die er opvang gekregen hebben. ANGST EN HoNGEr Het leven op het kasteel van Chabannes was geen pretje voor de joodse kinderen. In eerste instantie was er de angst. Een dorpeling getuigt: “De oudsten waren bang. Ze gingen in het bos slapen, wat ook het weer was. Sommigen verscholen zich op de hoeves. Félix Chevrier deelde bij elk alarm richtlijnen uit”. In het ouderlijke huis van Colette Pascal komt er op een avond een kereltje aanwaaien uit het kasteel, bang dat ze hem gaan meenemen. Hij wil de nacht niet in een kamer doorbrengen en gaat in de stal slapen. Maar eerst wil hij weten of er toch wel twee staldeuren zijn, zodat hij zich uit de voeten kan maken. “Zelfs het geluid van de ontromingsmachine liet hem opspringen”, getuigt Colette haar broer. Zijn naam herinneren broer en zus zich niet. Bij Raïa Bretmel, geboren in Warschau, elf wanneer ze bij het begin van de oorlog op het kasteel toekomt, zijn de details in haar geheugen gegrift: “’s Avonds gingen we op zoek naar kastanjes, die we in aardappelzak-
Colette Pascal geeft inzage in haar documenten. Foto: Reine WEKSTEIN
Buurman Yves Legris geeft uitleg over het kasteel. Foto: Reine WEKSTEIN
ken staken. Die nachtelijke tochten werden almaar gebruikelijker. We overnachtten in het bos, zonder vuur. We sliepen met onze kleren aan. Oudere jongens stonden op wacht op het terras van het kasteel om de komst van een verdacht voertuig
te signaleren”. Die zoektocht naar kastanjes was pure noodzaak, gaat Raïa verder: “We hadden honger, er waren niet genoeg groentes, hoewel we er elke avond zaten te schillen. We aten braambessen en rot fruit dat we onder de bomen vonden, we aten onverschillig wat. Met de kou en de honger is de grote angst teruggekomen”. Angst en honger, de twee waren nauw met elkaar verbonden. Colette Pascals vader vertelde haar dat wanneer hij naar het slachthuis van Fursac ging om de kwaliteit te controleren van het kalf dat hij er had laten slachten, hij er kinderen van het kasteel ontmoette. Maar dat volstond volgens hem zeker niet om alle jongeren te eten te geven, want volgens een van hen, Norbert Bikales, hadden ze altijd honger. Bikales vinden we later terug als voorzitter van de Amerikaanse tak van het OSE. Hij woont dan in New Jersey. Ook champignons maakten deel uit van het menu op het kasteel. Chevrier ging geregeld op zoek in het bos. Volgens de mensen in Chabannes at hij ze rauw en was hij een groot kenner. Een vrouw uit het dorp herinnert zich dat hij van zijn tochten exemplaren meebracht die ze niet kende, zoals trompettes de la mort (wij kennen ze als trompettes de France). Raïa Bretmel geeft volgende bedenking mee: “Later ben ik te weten gekomen dat onze directeur een weerstander was, zijn passie voor champignons was een voorwendsel om als verbindingsagent op te treden”. Chevrier was niet de enige in Chabannes die actief was in het verzet. Een dorpelinge stelt: “Ons huis was een nest van weerstanders, er lagen granaten achter de deur”. Een andere vrouw uit het dorp zegt: “De kinderen leefden goed op het kasteel, ze waren proper en goed omkaderd”. Maar Raïa heeft dat enigszins anders beleefd. Bij haar aankomst in Chabannes ziet ze jongens en meisjes broeken dragen, hersteld met stukken stof in alle kleuren van de regenboog. “Het leek wel een zigeunerkamp”, vertelt ze. Pas aangekomen in het kasteel, wordt haar
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
5
haar afgeknipt, onder het motto “alle kinderen die hier arriveren, hebben luizen”. In de badkamer komt er geen water uit de kraan. De grote jongens gingen elke dag een watertank vullen in de nabijgelegen vijver. UiTGEZWErMD Ook al verdwijnen in oktober 1943 alle kinderen van vandaag op morgen uit het kasteel, omdat Chevrier weet heeft van een nakende razzia, sommigen blijven in contact met inwoners van Chabannes of nemen na verloop van tijd de draad weer op. Zo weten we wat er van hen geworden is. Willy Fraiman is een van hen. Het gezin had al enkele jaren zijn toevlucht gezocht in Frankrijk. Zijn vader, later gestorven in Buchenwald, had zich in Castres gevestigd, in het zuidoosten van het land. Willy is vanuit Chabannes teruggekeerd naar Castres en gebruikte om zich te verbergen de naam Robert Vitte, een zoon van Mamie, die hem in Chabannes een tijdje een schuilplaats in huis gegeven had. Willy schopt het uiteindelijk tot dokter. Achteraf wordt Robert de peter van Willy’s dochter, Anne, die haar schoolvakanties bij Mamie doorbrengt. Toen Robert zijn getuigenis over die periode aflegde, was Anne net de dag tevoren in Tancognaguet, een buurdorp, kippen komen kopen. Ook van Boris Hassenmacher vinden we het spoor terug. Hij heeft een tijd bij Marie Dupetitmagneux-Lepigre in Créchat gelogeerd, vlak bij Chabannes, omdat hij niet meer op het kasteel wou verblijven. Na de oorlog is de vader van Boris hen komen opzoeken om hen te bedanken, zijn vrouw was een Duitse jodin. In 1945 of 1946 heeft een garagist uit Limoges Marie gebeld met de melding dat Boris bij hem werkte. Ze zijn ernaartoe
Met Colette Pascal en Lucile Charamond aan het graf van een van de kinderen van Chabannes. Foto: Reine WEKSTEIN
De beeltenis van Félix Chevrier aan de school van Fursac. Foto: Reine WEKSTEIN
getrokken. De garagist beschouwde Marie als de adoptiemoeder van Boris. Rond 1970 is Boris opnieuw tot bij Marie gekomen, met een kind dat ongeveer de leeftijd had van toen ze hem gekend heeft. Boris had zich dan in Pau gevestigd, als skimonitor. Een heel ander verhaal is dat van Jan Peter Marcus, een Duitse jongen. Eenmaal weg op het kasteel – hij is zestien – gaat hij als
Jean-Pierre Marsat door het leven, een geboren Fransman van katholieken huize. Met Ernest Rosner, Eric Goldfarb en een stuk of tien anderen wordt hij naar het bergachtige gebied van de Vercors gestuurd, in de Drôme, in het oosten van Frankrijk. Ernest en Eric komen in het maquis terecht, hij in een gezin in Romans sur Isère. Bij de bevrijding van die stad in augustus 1944 door het verzet, samen
met Amerikaanse soldaten, ontmoet Jan Peter zijn twee lotgenoten opnieuw. De GI’s adopteren hem als Jimmy, hun mascotte. Aan hun zijde maakt hij in Duitsland het einde van de oorlog mee. Uiteindelijk krijgt hij de Amerikaanse nationaliteit en vestigt hij zich in Los Angeles. Rosner schrijft in 2008 een brief aan Lucile Charamond vanuit Asnières, een noordelijke voorstad van Parijs. Pakkend is de getuigenis van Joachim Jacob, met wie Raïa Bretmel getrouwd is. Als achttienjarige keert hij terug naar de plek die hij enkele jaren daarvoor halsoverkop heeft moeten verlaten. Het is 3 juli 1946. “Geen ramen meer, geen deuren, niets meer. Alles is vernield, op de muren na. In het park heeft de natuur weer de overhand, verwilderd. Op een den zie ik een inscriptie: Jo Jacob, 13 ans et demi, le 3-7-1941”. Dat heeft hij precies vijf jaar daarvoor in de boom gekerfd! “Ik sloot de ogen en zag op een ochtend in januari 1941 een jongetje van dertien, met blote benen, rood van de kou, zijn ogen opgeblazen na een nacht in de trein, die gelaten een kaart van het Rode Kruis droeg”. Joachim vindt nog een andere inscriptie: B.W. 1941. Ze is van de hand van Bernd Warschauer, met wie hij in 1939 vanuit Duitsland naar Frankrijk gekomen is. In augustus 1942 hebben de nazi’s Bernd – hij is zeventien – samen met vijf andere jongeren uit het kasteel weggehaald en naar Auschwitz gedeporteerd. Hij heeft het niet overleefd. Joachim Jacob sterft bij een verkeersongeluk in 1964 en wordt volgens zijn uitdrukkelijke wens begraven in SaintPierre-de-Fursac. Zijn twee dochters, de ene woont in Duitsland, de andere in de VS, komen geregeld op bezoek in Chabannes. Van een van hen, Xavière, komen we via via te weten dat Raïa, haar moeder, verleden jaar gestorven is. Xavière heeft nooit wat gehoord over kinderen uit Antwerpen. De Amerikaanse Lisa Gossels, dochter van Peter, ook een kind van Chabannes, heeft de film The children of Chabannes gemaakt. Kurt Scharf komt na de sluiting van het kasteel in de Lot-et-Garonne terecht, in het zuidoosten van Frankrijk. Later gaat hij in Brussel aan de slag, op het Europees Parlement. Ernest Rapp
6
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
woont met zijn gezin in Mexico. Er zijn nog wel meer joodse kinderen die in Chabannes verbleven hebben, van wie achteraf het spoor teruggevonden is. DE ANTWErPSE KiNDErEN Jammer genoeg is dat niet zo voor de negen kinderen uit Antwerpen, die we in het vorige artikel in Gazet van Zurenborg vermeld hebben. We herhalen nog eens de namen, in de hoop dat er bij een van onze lezers of lezeressen een belletje begint te rinkelen. Annie Affenkraut-Fuchs, vijf bij het begin van de oorlog, Etti en Rosa Chaneles, respectievelijk zes en vier, Ruth Heymann, drie, Rosa Josefowicz, vijf, Maurice Musler, drie, Elie Schönbrunn, twee, Maurice Spielmann, negen, en Yoris Sztrum, twaalf. Allemaal zijn ze geboren in Antwerpen, op één na, Elie, die in Borgerhout geboren is. Er zijn zeker meer dan negen joodse kinderen uit Antwerpen in Chabannes beland. Geen twijfel is er over een tiende naam, Marjan Sztrum, de oudere broer van Yoris. Hij is geboren in Lublin, in het zuidoosten van Polen, en is twee wanneer het gezin naar Antwerpen verhuist. Evenmin als Bernd Warschauer overleeft hij zijn deportatie. Hij ontsnapt uit Auschwitz en meldt zich voor het laatst vanuit een kamp in Katowice, in het zuiden van Polen. Daarna ontbreekt elk spoor. We kunnen zelfs zo goed als zeker een elfde naam toevoegen, Ossi Goldstein, ook al is er wat onduidelijkheid over zijn geboorteplaats en -datum. De gendarmes pakken Ossi op tijdens de razzia in Chabannes van augustus 1942 maar hij komt weer vrij. Zijn vader wordt gedeporteerd naar Auschwitz. Na de oorlog maakt Ossi carrière in de maalindustrie. Elke bijkomende informatie over de kinderen blijft welkom. Vinden we ze niet in onze wijk, dan misschien op het Mémorial de la Shoah in Parijs. Onze volgende uitstap ligt vast.
CHEVriEr/VAN VLASSELAEr Ook de band tussen Chevrier en de vermogende zakenman Van Vlasselaer, opa van André Dejonghe, blijft een raadsel. Chevrier was niet de eerste de beste. In 1938 en 1939 is hij opdrachthouder op het kabinet van de socialistische minister van Volksgezondheid in Frankrijk, Marc Rucart. Daarna is Chevrier belast met de verlening van bijstand aan Duitse en Oostenrijkse joden, die vanwege de oorlog geïnterneerd zijn. Een blogger, die alle informatie verzameld heeft die hij kan vinden over Chevrier, zijn grootoom, heeft op mijn verzoek zijn archief uitgekamd, maar de naam Van Vlasselaer, neen, die vindt hij nergens. Dat de vrijmetselarij een band tussen de twee geschapen heeft, dat is zowat het enige wat we met enige zekerheid kunnen zeggen. De herinnering aan zijn werk op het kasteel van Chabannes houden ze in Fursac levendig met een muurschildering aan de school. Van een secretaresse op het kasteel lees ik een anekdote over hem. Wanneer agenten zich melden om joodse kinderen aan te houden, onder wie een meisje dat Erne Lévy heet, antwoordt hij dat er niemand met die naam op het kasteel verblijft. Op die manier ontsnapt Ernst Lévy aan de arrestatie. We weten veel over die fascinerende figuur maar hoe past Arthur van Vlasselaer verdorie in dat verhaal?
oP DE VALrEEP Bij het ter perse gaan bereikt ons bijkomende informatie over enkele Antwerpse kinderen. Annie Affenkraut-Fuchs leeft naar verluidt nog, maar bijzonderheden ontbreken. Ze gaat door het leven met de naam van haar moeder. Haar vader, Nathan Reichenbach, leefde gescheiden van haar. Mogelijk is ze niet in Antwerpen maar in Parijs geboren. In oktober 1947 vertrekt Annie naar haar oom in Engeland. Op de lijst van kinderen in Chabannes staat ook ene Karl Affenkraut-Fuchs, zonder geboortedatum of –plaats. Onzeker of hij familie van Annie is. Yoris Sztrum emigreert in 1952 naar Australië. In 1997 schrijft hij als Georges Strum vanuit Ormond een brief naar het OSE, waarin hij gewag maakt van het lot van zijn oudere broer, Marjean. Ruth Heymann komt in 1947 bij de familie Haas in Metz terecht, met het oog op adoptie. We vinden verscheidene geboorteplaatsen vermeld. Naast Antwerpen ook Brussel, Frankfurt en Mannheim.
Rose Josefowicz wordt in 1950 geadopteerd door Mevr. Schnerb uit Saint-Etienne en gaat vanaf dan als Josefowicz-Schnerb door het leven. Elias Schoenbrunn woont in 1945 opnieuw bij zijn moeder in Gennevilliers, een noordelijke voorstad van Parijs. Maurice Musler verblijft in oktober 1942 in Mehun, in het centrum van Frankrijk, dicht bij Bourges. Een document vermeldt dat hij in aanmerking komt voor migratie. Maurice Spielmann zijn moeder en zijn opa staan vermeld met een adres in Zürich maar het is onduidelijk of hij daar opgevangen is. Paul en Hélène Spielmann, geen familie, zijn allebei in Antwerpen geboren en bij het uitbreken van de oorlog naar Frankrijk gebracht, maar ze hebben zo goed als zeker geen voet in Chabannes gezet. Op de lijst van kinderen in Chabannes staan ook Rita, geboren in Berlijn in 1928, en Felix Goldstein, geboren in Parijs in 1935. Onzeker of ze de zus en broer van Ossi Goldstein zijn.
Chrisssy's Chris Vissers
Kleermaakster Retouche info.chrisssys@gmail.com www.chrisssys.be 0485 39 33 66
Oud-voorzitter VZW Gazet van Zurenborg Harry Brijs is overleden Met droefheid moeten wij voor het eerst melden dat een medewerker van de groep vrijwilligers van Gazet van Zurenborg overleden is. Harry Brijs was de vorige voorzitter van de VZW De Zurenborgse Pers die de uitgave van deze krant mogelijk maakt. Tot een paar jaar geleden was hij onze voorzitter. Rond zijn zeventigste verjaardag vroeg hij, gezien zijn leeftijd, om een opvolger als voorzitter aan te duiden.
passie waarmee hij zich op zijn taken stortte en de gedrevenheid om iets te kunnen realiseren. Hij had een open blik naar de maatschappij en zijn omgeving. Wie een beroep op zijn hulp en kennis deed, bleef zelden met lege handen achter.
Daarnaast stelde hij jarenlang de gang van zijn huis ter beschikking om de te verdelen kranten tijdelijk te stockeren, zodat de verdelers hun exemplaren daar konden ophalen. Sinds 2015 heeft hij deze taak ook om reden van leeftijd overgegeven.
Hij laat een echtgenote, twee zonen en kleinkinderen na. De uitvaartplechtigheid vond plaats op 2 oktober om 10 uur in de Sint-Norbertuskerk.
Wie Harry gekend heeft, had diep respect voor zijn intense inzet, de
Harry Brijs werd op 14 april 1947 geboren in Antwerpen en is overleden op 23 september in het Middelheimziekenhuis op 23 september 2021.
Gazet van Zurenborg wenst de familie van Harry Brijs veel moed en sterkte toe. (jp) Harry Brijs, oud-voorziter van Gazet van Zurenborg. Foto: Luc PANDELAERS
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
7
De Port of Antwerp Night Marathon loopt dwars door Zurenborg
In groep en met vlag en wimpel.
Als eerste eenzaam door de bocht naar de Stierstraat na ongeveer twee uur lopen.
Om sfeer te scheppen voor de wedstrijd, speelde er een brassband.
Op 11 september konden de bewoners van de Stierstraat, de Dageraadplaats, de Draakstraat en de Grote Hondstraat genieten van honderden marathonlopers die door de nachtelijke straten liepen. De halve marathon deed alleen de Cuperusstraat en Mercatorstraat aan. Voor beide wedstrijden waren ongeveer 10 000 inschrijvingen. Ook Schepen Annick de Ridder en burgemeester Bart De Wever deden mee, maar die konden wij niet op de foto vastleggen. Na ruim twee uur en een tocht van 28 km kwamen de eerste lopers aan in de wijk. Eerst één man solo, later gevolgd door nog enkele eenzame lopers. Sommigen hadden een buddy op de fiets bij zich die zeer gewichtig uit zijn ogen keek. Sommigen hadden een mimiek die niet zou misstaan hebben in de film Le Bal van Ettore Scola.
Ex-Zurenborger Miguel Porres, die ooit nog de lay-out van deze krant verzorgde, was blij met het applaus van een fan.
Naarmate de avond vorderde, kwamen steeds meer lopers voorbij, sommigen in groep, anderen dan weer in een toevallige groep. Zij werden allen toegejuicht en aangemoedigd door het publiek dat kwam supporteren. Sommige lopers dwongen applaus af door in de handen te klappen als volleerde circusapen. Af en toe kwamen lopers voorbij die duidelijk al een runners high hadden. Bij anderen stond de blik op oneindig of zij staarden in het grote niets. Maar niet iedereen was enthousiast. Een aantal buurtbewoners klaagde over een gebrek aan communicatie, waardoor hun straten plots niet meer bereikbaar waren met de auto. Voor de communicatiedienst een aandachtspunt om in de toekomst de bewoners tijdig te verwittigen. Iets later volgde de eerste vrouw ook bijna alleen.
(Tekst en foto’s Jörg Pyl)
Restaurant
is verhuisd We verwelkomen u heel graag om de hoek Draakplaats 3
www.cuichine.be
Vechten tegen de vermoeidheid maar met vlaggen
8
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Wijkweters: Damiaan de Schrijver "DE PArELS LiGGEN oP STrAAT”
Damiaan is een opvallend figuur, zeker met zijn langere baard, lange jas en de walm van sigarenrook die hem achtervolgt. Hij wekt mysterie op. Soms kom ik hem tegen in de Delhaize of wandelend door Zurenborg. Hij acteert op de planken en op televisie en is al jaren vast verbonden aan tg Stan. Het is zo’n figuur dat je intrigeert en waarbij je denkt: die man heeft een verhaal, daar wil ik wel eens een koffie mee gaan drinken. En zo geschiedde, we spreken af in café de Klok nabij het Centraal station. (Karen CLAES)
Damiaan De Schrijver. Foto: Dani VAN REMOORTEL
We besluiten buiten te gaan zitten want het septemberweer is nog aangenaam en het geluid van het drukke verkeer nemen we er graag bij, tenslotte leven we in een stad. Voor fotografe Dani arriveert steekt Damiaan al meteen van wal. Hij is net terug uit Oslo waar hij speelde en één van zijn favoriete theaterauteurs heeft ontmoet, Jon Fosse. De grootmeester van de pauzes en de stiltes. Mensen zijn vaak bang van stiltes en pauzes. Maar je moet ook tijd nemen om na te denken en dan valt er automatische een stilte. Ik zie een twinkeling in zijn ogen. Damiaan is volop aan het studeren want hij speelt momenteel vier toneelstukken door elkaar, o.a. van Molière en Fosse, in het Nederlands en Frans. Gepassioneerd vertelt deze theaterbaard maar door en ik stop hem even. We moeten terug naar het begin. Waarom café de Klok? Mensen kiezen niet zomaar een specifieke plek voor een interview, er zit altijd meer achter. Hij komt hier al jaren. Hij woont vlak bij de Provinciestraat, de grens van Zurenborg en dit is dus vlakbij. Hier zitten echte mensen en ontvlucht hij even de theaterwereld. Ook is dit een café dat zich al drie generaties na elkaar draaiende houdt met ‘barmoeders’. Eerst was het van Yolanthe en nu van Chantal en haar dochter. De koffie smaakt hier heerlijk en Damiaan steekt ondertussen een volgende sigaar op. Dat het Kievitplein nu Mediaplein heet vindt hij echt niet kunnen. Hij blijft stellig Kievitplein zeggen. Het is duidelijk, hij houdt van zijn buurt en ook de buurtwinkels, zo blijkt. Als inwijkeling uit Sint-Niklaas kwam hij hier jaren geleden wonen in Borgerhout. De nostalgie van de Turnhoutsebaan komt naar boven met herinneringen
aan de modelbouwwinkel en het Kaasboerinneke, hij dwaalt door de buurt met zijn gedachten. Mijnheer en mevrouw Katz, Hoffy’s, Brood op de plank, Kleinblatt met de heerlijke kaastaart, Verstraeten behangwinkel en zijn lijfarts woont ook in de buurt. Maar ik mag zeker niet Jef en Magda vergeten te vermelden. Zij zijn het hart van zijn straat. Ze wieden het onkruiden, organiseren straatfeesten, doen babbeltjes met iedereen en als je een probleem hebt kan je zeker bij hen langs. Al die contacten, dit is zo belangrijk tegen de verzuring, vult hij aan. We moeten de stad leefbaar maken en irritaties tegengaan want de parels liggen op straat. Hij speelt al 33 jaar parels bij tg Stan. Een gezelschap dat nog echt teksttoneel speelt en wat vele mensen niet weten, ook internationaal. Ze hebben een groot bereik doordat ze ook in het Frans spelen. Wachtlijsten zijn er in Frankrijk in diverse steden. Soms reizen ze zelfs tot Canada. Ze spelen makkelijk 150 voorstellingen per jaar. Hij zou het prachtig vinden moesten ze Vlaams erfgoed worden. Nooit meer vragen om subsidies maar dat men het bestaan van hun gezelschap vanzelfsprekend zou vinden. Theater zou vanzelfsprekend moeten zijn. Helaas had ook deze sector veel te lijden tijdens corona. Hij mag van geluk spreken dat hij verbonden is aan een gezelschap. Ze zijn met elf mensen ondertussen, een klein bedrijf. Of de coronatijden ook een grote impact hadden op zijn dagelijkse leven? Hij mocht niet meer acteren maar vond het ook wel heel erg fijn om tijd te maken voor andere dingen. Tijd voor zelfontplooiing. Hij schildert graag, als zondagsschilder. Hij
begon met de achterkant van zijn sigaardozen maar schildert nu al eens groter. Landschappen en vruchten. Zijn huis tovert hij automatisch om tot atelier door de geur van verf. Het helpt hem om de wereld beter te observeren en na te denken. Veel lezen deed hij ook, boeken die niks met toneel te maken hadden. Hij kookte meer en hij leerde zijn vrouw beter kennen. De druk viel gewoon weg omdat er niks te beleven viel. Hij leerde sparen maar werd door deze periode wel rijker als mens.
raap eens een step of fiets op wanneer die op de grond ligt, het zijn kleine dingen die het hem doen. Blijf Kievitplein zeggen. En bewonder eens de Borgerhoutse vitrinegalerij Edition Populaire van de kunstenaar Philip Aguirre en zijn vrouw Liesje Vandenbroeck. Alsook de werken van Frederik Lizen die de kleurrijke schuttingen aan het centraal station beschilderde en vele andere muren, werven en tijdelijke renovaties in de stad. Damiaan vindt deze werken adembenemend.
Wat we nog niet weten van hem? Hij doet aan handboogschieten en neemt deel aan wedstrijden over het hele land. Samen met een clubje van schilders waaronder Fred Bervoets, beoefenen ze deze hobby al jaren. De combinatie van de inspanning van de wedstrijd en de ontspanning en euforie wanneer je iets raakt is geweldig.
In januari vertrekt Damiaan een maand naar Parijs, om te acteren, theater. Dan kan hij overdag dwalen in cirkels door de straten van de lichtstad en voelt hij zich even geen toerist. Hij kan dan echt tijd maken om de stad te ontdekken. Ik wens hem veel succes en wandel terug naar huis langs het Kievitplein. Het Kievitplein mensen, onthoud dat goed.
Een tip voor de Zurenborger? Zeg eens ‘goeiendag’ tegen elkaar en
www.stan.be
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
9
Grenzeloze Liefde Een Belg en een Braziliaanse. Amor para sempre.
Echte liefde kan zich niet verstoppen. Een mens moet al stekeblind zijn om ze niet te zien. Net zoals een gebrek aan liefde niet te verdoezelen valt. Gelukkig trekt liefde zich niets aan van grenzen of nationaliteiten. Geen zee te hoog, zegt een romantische ziel weleens. Deze keer overbrugt de liefde twee continenten en evenveel landen. Dit is het verhaal van roniele Silva en Erik Verheyen uit de Uitbreidingstraat. (Yo VAN DEN BULCK) Toen Erik Verheyen (nu 52) zijn was liet doen in de plaatselijke wasserij van Sao Luis in Brazilië wist hij nog niet dat hij daar en dan zijn toekomstige echtgenote zou tegenkomen. oNTMoETiNG Het was 2003 en hij was een jaar in loopbaanonderbreking. Hij toerde al tien maanden door Brazilië en wou twee of drie dagen in het stadje blijven. Dat was vóór Roniele Silva (nu 39) hem zijn propere gladgestreken waspakketje teruggaf. Erik had eerst naar de kosten geïnformeerd en hij vond die eigenlijk te hoog voor zijn budget. Hij verliet de zaak en zij dacht hem nooit meer terug te zien. Zijn verschijning met lange dreadlocks had indruk op haar gemaakt. Ze deed elke namiddag vakantiewerk in de wasserij. In de voormiddag was ze studente verpleegkunde. Haar hart sprong op toen hij toch zijn wasje kwam brengen. Twee dagen later moest hij het afhalen, het werden er drie wegens buikpijn. Toen die mooie man, een echte hippie, weer binnenwandelde was ze zeer blij. Er was ook net een boeddhistische vriend van haar aanwezig en al snel spraken ze af om samen een tempel te bezoeken. Dan een drankje en Erik bleef de rest van zijn sabbatjaar in Sao Luis en
bij Roniele. Het retourticket naar België werd verdrongen in zijn geest, maar in januari 2004 zat hij toch op het vliegtuig huiswaarts. THUiS Erik moest weer aan het werk als technieker. Roniele rondde haar studies af en ging met haar zus in een andere stad wonen. Ze was thuis karig geweest met informatie. Een ‘gringo’ (buitenlander) en zeker zijn dreadkapsel zou bij haar papa niet in goede aarde vallen. Maar zijzelf was voor de eerste keer in haar leven tot over haar oren verliefd. In België ging Erik onverdroten Portugees studeren. Al snel stuurde hij mooie liefdesbrieven naar Brazilië, zelfs met Portugese gedichten erbij. Op de dag van het interview heeft Roniele een indrukwekkend grote doos bij zich, gevuld met kaarten en brieven die ze toen aan elkaar stuurden. Grappig was dat Erik geen idee had dat ze dat allemaal bewaard had. Tijdens de vele telefoongesprekken die ze voerden werd al snel duidelijk dat deze liefde de afstand en de grenzen overschreed. Ze moesten en zouden elkaar terugzien!
Roniele Silva en Erik Verheyen. Foto: Ernest VANRINKEL
TErUG Erik keerde in september 2004 voor vier weken naar Brazilië terug. In 2005 kon hij zelfs voor zes weken naar Roniele. Hij had zoveel mogelijk overuren gewerkt en zijn verlof opgespaard! Gezien de ernst van de relatie werd een ontmoeting gepland met Ronieles ouders. Erik werd ‘gefatsoeneerd’, wat wil zeggen dat hij naar de kapper werd gestuurd. Ze hadden dat jaar ook tijd om samen in Brazilië rond te trekken. Erik hield intussen oprecht van het land en smeedde plannen om er permanent te komen wonen. Plannen zijn er om herzien te worden, want toen Roniele even later voor het eerst ons land bezocht, voelde ze zich hier in Zurenborg onmiddellijk thuis. Ze bleef drie maanden. TroUW De trouwklokken luidden in Brazilië in maart 2006. Eriks familie kwam naar Brazilië om het feest bij te wonen, maar het kersverse echtpaar keerde daarna naar België terug. Roniele begon enthousiast aan haar parcours van integratie. Haar diploma van verpleegster was hier niet gehomologeerd, maar ze was blij dat ze toch aan de slag kon in de zorgsector. Daarnaast deed ze vrijwilligerswerk om de taal sneller te leren en meer contact te hebben met mensen. In Brazilië leven de mensen meer buiten en praten ze sneller met elkaar. Ze vindt mensen hier veel gereserveerder. TWEELiNG In 2011 werd hun eerste kindje geboren. Daarna volgde al snel een tweeling! Een ingrijpende verandering in hun leven. Erik dacht nooit kinderen te zullen hebben. Bij Roniele drong zich een carrièreswitch op die de balans tussen gezin en werk in evenwicht bracht. De kinderen begrijpen Portugees, maar antwoorden in het Nederlands. Alleen dochter Maite doet graag een Portugese babbel met haar mama.
Het eten is overwegend Belgisch, maar met een Braziliaanse touch. Zo eten ze meestal rijst in plaats van aardappelen. Voor Erik zou het best wat meer Braziliaans mogen zijn! Broodmaaltijden vervangt Roniele graag door warme overschotjes van de vorige dag. LEMoNi In een vorige editie (februari 2020) van deze krant kon u al het verhaal lezen van het naai- en retoucheatelier dat Roniele opstartte. Mede door dit artikel ging haar klantenbestand pijlsnel omhoog. Maar dan kwam corona. Ook het atelier moest sluiten en Roniele vond dit heel erg. Zo erg dat ze bijna gewoon naar Brazilië wou terugkeren. Voeg daarbij onze immer bewolkte lucht en je voelt de bui al hangen! Ook voor dit gezin werden de kaarten serieus geschud tijdens de coronaperiode. Ondertussen vonden ze gelukkig een nieuw evenwicht. De aankoop van een vakantiewoning in Bahia zorgt voor het perfecte compromis. Het is een goddelijk eiland. Het huisje ligt op 50 meter van de zee. Ze hadden er al eerder samen verbleven tijdens hun rondreis en als je de Bountybeelden ervan bekijkt voel je dat daar romantiek in de lucht hangt. ToEKoMST Het plan is dat de kinderen, nu 8 en 9, in België schoollopen en dat het gezin de zomervakanties doorbrengt in Brazilië. De rest van het jaar is de woning er te huur. Het interview ging door op een zondagnamiddag en het lieve, mooie koppel laat mij achter met een warm gevoel. Roniele en Erik bewijzen dat liefde grenzen kan doen vervagen. Ondertussen kriebelt het bij mij om ook eens naar Bahia te gaan.
MEEr iNfo www.lemoni.be - info@lemoni.be
10
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Tine Sneyers: een yogacoach bij u in de buurt
“ Ik hoop voor veel mensen een lichtpuntje te zijn.” Waarom en hoe wordt een ambitieuze juriste met specialisatie in fiscaal recht yogacoach? Tine Sneyers (39), een Kempendochter die na haar studies in Antwerpen bleef hangen, baande zich met vallen en opstaan een weg naar een job die haar echt gelukkig maakt en die haar in staat stelt om ook anderen te doen stralen. (Peter THEUNYNCK)
op mijn matje liggen om rust in mijn hoofd te vinden. Vervolgens begon ik aan een opleiding tot Yin yogadocent en een scholing tot persoonlijkheidscoach (Europese Academie voor Natuurlijke Gezondheidszorg, campus Deurne). Mijn kennis heb ik daarna nog verder bijgespijkerd door een opleiding in de Chinese geneeskunde aan het ICZO (Instituut voor Complementaire Zorg Opleidingen).” Je beoefent de Yin yoga. Wat moet ik me daarbij voorstellen? Tine Sneyers: “Je hebt vast al van Yin en Yang gehoord, Chinese begrippen die verwijzen naar twee tegengestelde principes of krachten waarvan alle aspecten van het leven en het universum doordrongen zijn. Yang staat voor het heldere, actieve, warme, terwijl Yin staat voor het koele, donkere en rustige.” “Yin yoga is een zachte vorm van yoga waarbij de houdingen gedurende 3 tot 5 minuten worden aangehouden om de energie binnen in het lichaam te doen stromen, bindweefsel (gewrichten, pezen, ligamenten) te verzachten en onze organen te Tine Sneyers van Shine straalt ook als ze niet aan het werk is. ondersteunen. Mijn unieke aanpak Foto: Peter THEUNYNCK zit in de combinatie van mijn opleiding als persoonlijkheidscoach, Je eerste passie was kunstschaatsen? mijn scholing & ervaring als Yin yoga Tine Sneyers: “Van mijn zevende tot mijn twintigste docent en mijn kennis van de Chinese levensjaar draaide alles rond die sport. Ik trainde vijf keer Geneeskunde.” per week, nam deel aan wedstrijden, ook in het buitenland, werd lid van het Belgisch nationaal team en ging Waar en wanneer kunnen de mensen zelfs naar het wereldkampioenschap. Omdat ik geen echt les of therapie bij je volgen? natuurtalent was, bereikte ik nooit de top, maar ik leerde Tine Sneyers: “Op woensdagochtend wel al vroeg in mijn leven met mijn lijf werken.” en woensdagavond geef ik yogalessen van 75 minuten voor groepjes “Yin yoga is een zachte vorm van yoga van maximaal 9 personen. Dat doe ik in Studio Shine, bij Faites la fête in de waarbij de houdingen gedurende Boomgaardstraat 66 in Berchem.”
3 tot 5 minuten worden aangehouden om de energie binnen in het lichaam te doen stromen.”
Je studeerde rechten, maar werd geen jurist? Tine Sneyers: “Na mijn rechtenstudie, met specialisatie fiscaal recht, werkte ik een jaar in die sector, maar van het ellebogenwerk dat nodig was om vooruit te komen, werd ik niet vrolijk. Omdat schoonheid een levenslange passie van me is, nam ik salesjobs aan in de sector van de designmeubelen en de mode. Mij bekroop daarbij het vervelende gevoel dat ik enigszins onder mijn niveau werkte en ik begon te overpresteren om dat te compenseren. In 2014 kreeg ik een eerste burn-out. Dat was een teken aan de wand. Mijn perfectionisme en mijn grote verantwoordelijkheidsgevoel deden me crashen. Gaandeweg kreeg ik meer inzicht in mezelf, maar in 2017 liep ik toch nog een tweede keer tegen een burn-out aan. Mijn burnoutcoach wees me erop dat ik de lat voor mijzelf altijd heel hoog legde. Ik moest het over een andere boeg gooien en lichaam en geest in evenwicht brengen.” Hoe ben je yoga-coach geworden? Tine Sneyers: “Op mijn achttiende was ik al een keer met yoga gestart, omdat ik geloofde in de filosofie van ‘een gezonde geest in een gezond lichaam’. Toen is er ergens een zaadje in mij geplant. Door mijn werk raakte ik die band met yoga kwijt. Na mijn burn-out ging ik opnieuw
“Op andere weekdagen, behalve op maandag, kunnen mensen bij mij ook individuele Yin yogatherapie en relaxatiesessies volgen. De exacte
inhoud van het aanbod en de diverse formules vind je op mijn website (www.yogancoach.be).” “Samen met Annelies van Tartelies bied ik ook driedaagse retreats aan: een combinatie van miniworkshops plantaardig koken en yoga- en meditatiesessies op een inspirerende locatie in de buurt van Antwerpen. Ook daarover staat alle informatie op mijn site. We hopen snel de data voor 2022 aan te kondigen.” Heb je nog plannen en dromen? Tine Sneyers: “Tijdens de coronaperiode was het een hele tijd niet mogelijk om bij elkaar te komen voor een yogasessie. Sommige mensen voelden zich alleen en in de steek gelaten. Toen is het idee gerijpt om een praktische toolkit te ontwikkelen voor mensen die ik niet ‘live’ kan bereiken. Daarvoor sloeg ik de handen in elkaar met Ilse Vandevyvere, een hartsvriendin uit het Gentse.”
Yogacoach Tine Sneyers met Veerle Mees, een van haar leerlingen uit Zurenborg. Foto: Peter THEUNYNCK
“Begin november 2021 wordt die toolkit gelanceerd (zie www.shinebox.be). We werken rond tien thema’s die ons pad hebben gekruist en die voor ons belangrijk zijn: slaap, digitale detox, groei, voeding, natuurlijke beweging, yoga, relaxatie, verbinding, dankbaarheid en zelfontdekking. In de handleiding van de toolkit vertellen we wat elk thema inhoudt en hoe de mensen er praktisch mee aan de slag kunnen. Bij elk thema zit ook een aangepaste tool. Tot slot is er nog een digitaal platform aan gekoppeld met leestips, podcasts, verwijzingen naar andere gespecialiseerde coaches, enz. Met die toolkit hopen we voor nog méér mensen een lichtpuntje te zijn.”
MEEr iNfo Alle info over het aanbod van Tine Sneyers en Studio Shine vindt u op www.yogancoach.be. Via deze website kunt u ook de podcast De Pauzeknop beluisteren. Informatie over de Shinebox toolkit vindt u op www.shinebox.be. Prijzen zullen variëren tussen 99 en 169 euro. De voorverkoop start begin oktober.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
11
“Een huwelijk wordt maanden van tevoren voorbereid en een afscheid moet binnen een week geregeld zijn?”
Courage brengt een ander soort begrafenisonderneming Geen etalage met urnen of doodskisten. Geen overlijdensberichten van buurtbewoners. Aan niets merk je dat er in de filomenastraat een begrafenisonderneming is gevestigd. Dat is precies wat Jessica Leppens en Steven Wouters vanuit hun mooie woning aanbieden. Want er bestaat een andere manier om afscheid te nemen van een dierbare dan we tot nu toe gewend zijn, zeggen ze. Vandaar de oprichting van CoUrAGE. (Marcel SCHoETErS) Jessica en Steven wonen al 11 jaar in de wijk. Ze ruilden een appartement in een robuust herenhuis op de Turnhoutsebaan in Borgerhout in voor het huis in de Filomenastraat. Ze komen allebei uit de sociale sector. Jessica gaf haar baan bij ATLAS op om het nieuwe project waar te maken en Steven werkt nog altijd voltijds voor MERLIJN, een dagverblijf voor kinderen die speciale zorgen nodig hebben, dat indertijd gesticht werd door Mevr. Gregoir van de Cogels-Osylei. -Hoe zijn jullie op het idee gekomen om met CoUrAGE van start te gaan? Jessica Leppens: ”We liepen al lang met dat idee rond, maar het is pas 3 jaar geleden concreter geworden. Wij hadden het gevoel dat er op een andere manier omgegaan moet kunnen worden met afscheid nemen en overlijden.” -is dat idee ingegeven vanuit een persoonlijke ervaring? Jessica Leppens: “Ik heb lang geleden mijn vader en mijn broer verloren. Dat speelt wel mee. Ik weet nog dat ons toen weinig is gevraagd. Op maat betekende toen kiezen uit een catalogus. Maar wel altijd dezelfde catalogus. En aan rouwbegeleiding werd gewoon géén aandacht geschonken. Dat gevoel werd daarna versterkt door wat we merkten op andere begrafenissen. Te vaak te veel gemiste kansen.” TiJD MAKEN Steven Wouters: “Je moet tijd maken om de mens die overleden is te leren kennen. Wie was hij of zij? Wie zijn jullie als familie? Wat betekenden jullie voor elkaar en wat betekende hij
of zij voor zijn omgeving. Dat gaat niet als je met 2 of 3 begrafenissen bezig bent op hetzelfde moment. Als je aan stervens- en rouwbegeleiding wil doen zoals wij dat willen, kan je dus onmogelijk met meer dan één begrafenis op hetzelfde moment bezig zijn.” Jessica Leppens: “Klassieke begrafenisondernemers moeten veel investeren in een aula, rouwauto’s etc. Dan wil je natuurlijk dat je klanten die dingen ook gebruiken, want dat moet zich op één of andere manier terugbetalen. Daarom hebben we zelf geen echte grote investeringen gedaan, zodat we altijd op zoek kunnen gaan naar mensen om mee samen te werken, zodat we echt kunnen inspelen op de vraag van de familie en - als het even kan van de persoon die gestorven is. Omdat we het zo klein aanpakken, zijn we ook helemaal geen concurrentie voor andere begrafenisondernemers. Wij willen ons ook niet afzetten tegen de gevestigde begrafenisondernemers. Wij willen wat variatie brengen.” -Werken jullie dan niet met een catalogus? Steven Wouters: “Nee, we bieden natuurlijk wel kisten of wades en urnen aan. Maar als mensen iets anders willen kan dat altijd. We kiezen er wel voor dat wat we zelf aanbieden duurzaam en lokaal is. Onze kisten bijvoorbeeld zijn gemaakt door een schrijnwerker uit de Korte Altaarstraat. En als we zelf voor de bloemen moeten zorgen, kiezen we voor Wilder uit de Provinciestaat.” -Hoe gaan jullie dan juist te werk? Jessica Leppens: “Liefst praten we
NU OOK LOTTO MAANDAG - VRIJDAG VAN 7U TOT 18U30 ZATERDAG VAN 8U TOT 14U ZONDAG : GESLOTEN
ROLWAGENSTRAAT 79 • 2018 ANTWERPEN Tel. (03) 235 52 54 • Fax: (03) 272 39 10
Jessica Leppens en Steven Wouters. Foto: Jörg PYL
nog met iemand voor die sterft. Dat kan veel betekenen voor de persoon die gaat sterven en zijn familie. Hoe ziet hij of zij zijn laatste levensfase, met wie wil hij nog praten, of samen iets doen, hoe moet zijn begrafenis eruit zien, hoe wil hij opgebaard worden, hoe wil hij zijn familie en vrienden betrekken bij dat gebeuren?” Steven Wouters: “Zo is er meer op voorhand afgesproken en heeft de familie minder praktische beslommeringen aan het hoofd en kunnen ze de dagen na een overlijden meer tijd nemen om bewust afscheid te nemen. Wist je dat ongeveer 70 à 80% van de mensen weet dat ze in de nabije toekomst gaan sterven? Jessica Leppens: “Dan kan je dus maar beter vragen wat zij willen en praten over wat ze nog willen doen met de tijd die ze nog hebben. Nog met iemand praten, bepaalde zaken afronden. Afscheid nemen is een belangrijke en aangrijpende gebeurtenis, je kan het misschien een beetje vergelijken met een huwelijk. Bij een huwelijk nemen we maanden de tijd om het voor te bereiden en een afscheid moet binnen de week geregeld zijn? Dat klopt volgens ons niet echt. -Hebben jullie al een eerste begrafenis achter de rug? Steven Wouters: “Ja. Dat was erg mooi. Die begrafenis was bijvoorbeeld niet in een klassieke kist maar met een lijkwade. Kinderen, kleinkinderen en de vrouw van diegene die gestorven was, hebben samen die lijkwade om het lichaam van papa, opa en man gewikkeld. Dat was echt een heel teder en intiem moment. Een laatste omhelzing zeg maar. En ook de afscheidsplechtigheid zelf was echt schoon. Ik had het gevoel dat iemand die die persoon niet zou gekend hebben, na die viering wel wist wie dat was. En dat is exact wat we willen” -Hoe hebben die mensen jullie toen gevonden? Steven Wouters: “28 augustus was ons startmoment en we hebben daar heel wat mensen voor uitgenodigd. Nu rekenen we vooral op mondtot-mondreclame. En nu we in de Gazet van Zurenborg staan zijn we helemaal vertrokken.”
THUiSoPBAriNG -Jullie geloven ook sterk in thuisopbaring. Kan dat altijd? Jessica Leppens: “Meestal wel. Ook als mensen in een ziekenhuis sterven, kunnen ze de dagen nadien perfect thuis opgebaard worden. Ook daar denken we dat door tijd te nemen en in je vertrouwde omgeving te blijven, mensen bewuster kunnen afscheid nemen en rouwen.” -Jullie zien er niet de mensen uit die in een maatpak zoiets gaan doen. Steven Wouters: “Klopt. We willen dat niet te stijf en te afstandelijk maken. In een maatpak zou ik ook niet meer echt mezelf zijn en authenticiteit lijkt ons wel belangrijk. We doen kleren aan die we zelf zouden aandoen als we naar een uitvaart gaan, dus ook zeker niet in T-shirt en short. Maar het hoeft ook niet altijd een afscheidsviering te zijn zoals we die kennen. Als het bijvoorbeeld iemand was die graag in de natuur was, kunnen we een boswandeling organiseren. Dat kan voor die persoon en de familie misschien veel zinvoller zijn.” -Hebben jullie een specifieke opleiding gevolgd om dit te kunnen doen? Jessica Leppens: “Ik heb eerst een opleiding gevolgd bij Syntra, maar die komt absoluut niet tegemoet aan wat er in de huidige samenleving nodig is. Waar ik wél veel aan heb gehad, is de opleiding Rouw & Verliesconsulent aan de Arteveldehogeschool in Gent. Rouw draag je je hele leven mee en een goed afscheid kan je helpen bij dat rouwen achteraf. Je kan daar kracht en energie uit halen, zodat je met een ander gevoel achterblijft.” Steven Wouters: “Wij hebben ook met heel wat mensen gepraat over hoe zij dat ervaren en we hebben daar heel veel uit geleerd.” -Zijn jullie eigenlijk duur? Jessica Leppens: “Voor onze eigen dienstverlening rekenen wij €2120. Daar komen natuurlijk andere dingen bij die elders moeten worden gehuurd of gekocht. We vinden het vooral belangrijk om daar heel transparant in te zijn.”
MEEr iNfo www.courage-afscheid.be info@courage-afscheid.be 0470 11 62 74
12
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Himalayan Cuisine serveert Nepalees eten
Wat doet een Zurenborger die een half leven in de Kleine Beerstraat gewoond heeft, wanneer hij zijn leven een andere wending wil geven of op zoek is naar een nieuwe uitdaging. De mogelijkheden zijn legio, maar felix Wouters koos ervoor een restaurant te runnen. Niet zomaar een gewoon restaurant, maar een Tibetaans-Nepalees. (Jörg PYL) Voor Felix Wouters is het zijn allereerste eigen horecazaak. Hiervoor werkte hij een tijd als expediteurbediende. Tussendoor hielp hij in het restaurant Lids van zijn tante op de Veemarkt in Antwerpen. Maar hij werkte ook in het restaurant van het Sportpaleis, waar maaltijden voor artiesten bereid worden. Hier deed hij ervaring op en hij weet dus ondertussen wel hoe een restaurant gerund wordt. Terwijl hij nog aan het zoeken was naar een nieuwe uitdaging, leerde hij de Nepalese familie Subedi kennen en het klikte direct met hen. Zij zijn ondertussen een soort tweede familie voor Felix Wouters geworden. De familie Subedi baatte al sushi-restaurant Tomi Sushi uit in de Gitsschotellei 223. Maar zij wilden er nog een restaurant bijnemen met specialiteiten uit de Himalaya. Toen het huisnummer 221 te koop kwam, kocht de familie het gebouw waarin
vroeger een kapperszaak gevestigd was. Na een paar maanden verbouwingswerken, was het restaurant een feit. Met de familie werd overeengekomen dat Felix Wouters zaakvoerder zou worden van Himalayan Cuisine. Dit was een droom van hem die hij al lang koesterde en die nu werkelijkheid werd. Bovendien had hij altijd al een voorliefde voor de Indische en Nepalese keuken gehad. KUrKUMA Himalayan Cuisine (Nepalese en Indische keuken) in de Gitschotellei 221 werd officieel gestart in januari van dit jaar, maar moest direct weer dicht door het coronavirus. Pas vanaf augustus is de zaak ook als restaurant open, tevoren hield Himalayan Cuisine het hoofd boven water met afhaalmaaltijden en leveringen aan huis. De Nepalese gerechten tonen wel gelijkenissen met de Indische, maar ze zijn
Eline Vercruyssen Opticien - Optometriste Dageraadplaats 12 2018 Antwerpen tel : 03/235 16 35 • fax : 03/235 17 44 optiekdedageraad@telenet.be
OPENINGSUREN MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG VRIJDAG ZATERDAG
GESLOTEN 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 13 uur
De ploeg van Himalayan Cuisine en Toimi Shushi. Foto: Jörg PYL
over het algemeen minder pikant. Volgens vader Subedi is Nepalees eten erg goed voor de huid, omdat er zoveel kurkuma in gebruikt wordt. Er wordt ook veel gewerkt met kruiden uit de bergen. De kruiden zijn natuurlijk gekweekt, zonder scheikundige stoffen. Ze zijn puur en nauwelijks bewerkt. Nepalese kruiden vind je niet snel in de Chinese winkels zoals de Sun Wah, maar eerder in gespecialiseerde winkels in de Sint Elisabethstraat in de buurt van het Koningsplein. VEGETAriSCH De familie Subedi (vader, moeder en dochter, die allemaal in een van beide zaken werken) benadrukken dat zowel Himalayan Cuisine als Tomi Sushi echte familierestaurants zijn. De kaart oogt indrukwekkend lang. Er zijn veel vegetarische gerechten. Een typisch Nepalees gerecht is Momo. Dit is een soort pasteitje dat gestoomd wordt en enigszins te vergelijken is met dumpling en geserveerd wordt met chutney. Er bestaat zowel een vegetarische versie als een met kip. Deze worden dagelijks vers gemaakt door een van de twee Nepalese koks die de zaak rijk is. Een mooi hoofdgerecht is Chinola met eend. De gemarineerde eendenborst wordt in een tandoori oven (kleioven) gegrild, met verse pijpajuin, gember, look, groene pepers, prei en salade. Het is een zeer knapperig gerecht, dat geserveerd wordt met basmatirijst. Voor wie een ruimere waaier van de Nepalese keuken wil proeven, is er de Himalayan Thali Non Veg dat bestaat uit vier kleinere gerechten. Daarvan zijn er twee op basis van kip, een op basis van lam en een vegetarisch. Ook die worden geserveerd met basmatirijst, naan (broodjes) yoghurt en chutney. Hier bestaat uiteraard ook een volledig vegetarische versie van. In Himalayan Cuisine kan men ook typische Nepalese dranken nuttigen. Twee Nepalese bieren staan op de kaart, het Gurka bier en het Nepalees Ice Beer. Voor koude winteravonden is er dan Kmutri rum die ideaal is met honig om de koude te verdrijven. WorKSHoP Het drukste moment in het restaurant is in het weekend. Maar reserveren is voorlopig niet verplicht, maar wel aangeraden. Beide zaken zijn elke dag van 17 tot 22 uur geopend,
behalve op maandag, tenzij dat op die dag een feestdag valt. De twee restaurants naast elkaar worden wellicht de nieuwe hotspots in de Gitschotellei. Deze straat is sowieso al aan een serieuze comeback bezig met veel nieuwe zaken en restaurants. In Himalayan Cuisine kan je niet alleen eten, maar ook een workshop Nepalees koken volgen voor groepen tot 20 personen. Je kunt zien hoe het Nepalese voedsel wordt bereid en je mag ook zelf meekoken. Als alles klaar is, wordt de maaltijd samen opgegeten. Daarnaast is er ook de mogelijkheid om zelf het eten af te halen. Hiervoor krijgt men een korting van 10% (vanaf 30 € bestelling). Wie het eten aan huis laat brengen door een eigen bezorgdienst, betaalt 5% minder dan op de kaart. De leveringen zijn gratis vanaf een besteding van 20 € Al dat gepraat over eten laat de smaakpapillen al tintelen. Het blijft een moeilijke keuze, in het restaurant gaan eten, of laten thuisbezorgen of de workshop volgen. Alle drie lijken bijzonder aantrekkelijk, dus maar alle drie proberen?
PrAKTiSCH Gitschotellei 221 Berchem Openingsuren van 17u tot 22 u van dinsdag tot zondag www.himalayancuisine-berchem.be info@himalyancuisine.be Tel. 03 437 75 70 GSM 0489 094546 www.tomisushi.be/ (Tomi Sushi, Gitschotellei 223 Berchem)
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
13
NIET ALLEEN MAAR VRIJWILLIGER VOOR HONDEN in het kader van onze reeks ontmoeten wij deze keer een mevrouw die niet bij een of andere organisatie behoort, maar toch bergen vrijwilligerswerk verricht. Die dame heet odette ooms, die de honden uitlaat van mensen die dat niet zelf meer kunnen. De zorg voor huisdieren (er zijn ook poezen, konijntjes en vogeltjes bij) is er eigenlijk maar de laatste vijf jaar bijgekomen, want odette doet nog veel meer voor de medemens dan alleen maar voor dieren zorgen. Als er een hemel bestaat, dan heeft zij die al dubbel en dik verdiend. (Jan HoLVoET) Odette Ooms: “Ik kom uit het kleine dorp Mol Gompel , waar het sociale weefsel nog sterk was. Mijn ouders hielpen altijd iedereen die hulp nodig had en dat heb ik van hen geleerd. Pas toen ik in Antwerpen kwam, ontdekte ik de eenzaamheid van oude mensen. In een vroeger leven werkte ik in een reisbureau. Daar heb ik ook mijn eerste ‘protégée’ leren kennen. Ik had altijd een groot persoonlijk contact met mijn klanten. Bij ééntje ging het verder, een oude dame met wie ik wekelijks thee ging drinken en wiens haartjes ik in de krul zette (van mijn moeder geleerd). Ik ben haar 10 jaar lang blijven bezoeken en heb haar geholpen met praktische zaken, ook om haar uit haar isolement te halen. Deze hulp aan een alleenstaande
oudere heeft zich spontaan ontwikkeld als een piramidespel, van elke beschermeling erfde ik wel een of andere kennis waar ik dan vriendschap mee sloot en hen ook hielp met alledaagse dingen zoals bijvoorbeeld een kapotte lamp vervangen, of met hen boodschappen doen. Ze waren altijd opgelucht en blij als hun kleine problemen werden opgelost en dat gaf mij ook altijd een goed gevoel en de energie om het vol te houden. De meeste van ‘mijn’ dames wonen of woonden eerst nog thuis maar dan kwam de verhuis naar een serviceflat en tenslotte naar een woonzorgcentrum. Op een bepaald moment hielp ik vijf oudere dames tegelijkertijd, wat wel veel was. Eigenlijk functioneer ik als een officieuze mantelzorger en dat doe
Als vrijwilliger ontfermt Odette Ooms zich over huisdieren. Foto: Gerda HUYGEN
ik tenslotte toch al bijna vijfendertig jaar.” DiErENArTS - Gaan die praktische problemen ook over dieren? Odette Ooms: “Dieren zijn dikwijls de enige levende wezens die de mensen nog dagelijks zien. Zij zijn erg belangrijk voor hen. Ik ga niet alleen wandelen met de honden, ik ga ook met al die huisdieren naar de dierenarts. Het zit zo: in een serviceflat mogen de mensen nog de huisdieren houden die ze al hadden vóór ze er kwamen wonen. Als het bazinnetje gehospitaliseerd wordt of op revalidatie moet, probeer ik de dieren zelf op te vangen. Ik neem ook de hond – en eenmaal zelfs de poes – mee op bezoek naar het revalidatiecentrum. In de tuin zijn dieren daar toegestaan. Wanneer mijn beschermelingen overlijden, probeer ik ook een definitieve oplossing te vinden voor de diertjes, wat tot nu toe al altijd gelukt is.” - Want de harde realiteit is dat al uw protégées uiteindelijk overlijden? Odette Ooms: “De harde realiteit is dat het overlijden meestal als een opluchting komt, zowel voor de bejaarde als voor zijn omgeving. Eindelijk is er de eeuwige rust. Maar de mensen zijn ook bang: hoe zal ik sterven, en waar? Zal ik pijn lijden? Zal ik alleen zijn? Deze existentiële angst is voor iedereen beklemmend. Over deze vragen spreken alle mensen, niet alleen bejaarden, liever met een buitenstaander in wie ze vertrouwen hebben, dan met hun eigen familie die ze niet willen bezwaren. EUTHANASiE Een testament is nog altijd de beste optie voor de nalatenschap. Ik probeer hen ook het nut van een (negatieve) wilsverklaring te laten inzien – als ze daarvoor openstaan, en van het benoemen van een vertegenwoordiger die erover waakt dat hun wensen worden uitgevoerd. Euthanasie komt dan ook meermaals ter sprake, want geen van mijn dames aanvaardde tot op vandaag dat hun waardigheid zou teloorgaan door hun aftakeling. Ik ben nog wel niet aanwezig geweest bij een euthanasie omdat tot nu toe de overleden dames stierven in het hospitaal of in het woonzorgcentrum, als het dementieproces al was inge-
zet of ver gevorderd was. Als de huisarts zegt dat iemand wilsonbekwaam is, dan kan kan enkel de negatieve wilsverklaring nog soelaas bieden met als sluitstuk palliatieve zorg. Zulke dingen bespreken kan rust brengen. Want sterven doen we allemaal.” - overlijden er ook beschermelingen van u thuis? Odette Ooms: “Dat is nog nooit voorgevallen, maar als de vraag zich stelt, kan ik via de benoemde vertegenwoordiger, de huisarts en Palliatieve Hulpverlening Antwerpen ofwel LEIF of Recht op Waardig Sterven inschakelen. En ik wil zelf op bezoek blijven gaan, want dan is steun heel belangrijk.” - Heeft u ook slechte ervaringen gehad? Odette Ooms: “ Het is al gebeurd dat familie na een levenslange afwezigheid mij ervan beschuldigde op de erfenis te azen of een legaat aan de dierenbescherming aanvocht. Maar dat zijn uitzonderingen. Ik doe al wat ik doe belangeloos omdat ik me anders ‘gekocht’ zou voelen. Nu voel ik me vrij om zo ver te gaan in de hulp als mijn hart het aangeeft. Ik heb van mijn dametjes nog wel foto’s die ik ingekaderd heb en van enkelen een ringetje of een armband, door hen geschonken als aandenken. Die draag ik ook heel veel als herinnering aan hen. Er is het gezegde: “Je bent pas dood als je helemaal vergeten bent.” VoorBiJ Het gesprek loopt ten einde. Het ging uiteindelijk over veel meer dan over honden en katten. Als in een sentimentele film zoemt Odettes telefoon: een oude dame is na een moeilijke doodstrijd zachtjes ingeslapen. Odette Ooms is even stil en zegt dan zachtjes: “Ik ben blij…het is voorbij.” Er bestaat geen instelling die dit soort voluntariaat organiseert. Maar niets belet u iemand aan te spreken met een vriendelijke goeiedag, een commentaar op het weer, wie weet komt er dan meer. Een glimlach kost niets, zelfs geen moeite. Meer over euthanasie op leif.be en www.rws.be
14
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Lezersbrief Goedemorgen Gazet van Zurenborg Als stilaan oudere Zurenborger die getrouwd is met een Zurenborgse die hier in 1971 geboren is, heb ik de wijk met gemengde gevoelens zien veranderen. Omdat ik zelf inwijkeling ben, en in gelijke rechten geloof, moet ik nieuwkomers welkom heten. Het gevoel dat Bart De Wever van Antwerpen een ‘Brasschaat aan de Schelde’ wil maken, bekruipt me echter ook als ik door onze buurt wandel. Mooi, die opgekuiste bruggen op de Draakplaats. Fijn, het vooruitzicht op een ‘Park Spoor Zurenborg’. Tegelijk, blijft De Lijn wel onze buurt vergiftigen. In mijn hoofd vallen de puzzelstukken dan als volgt samen: die Lijn gaat pas weg als er opnieuw een pak dure mensen bijkomt op Nieuw Zurenborg… EN, dat park en die schone bruggen dienen om Nieuwe Zurenborgers te lokken (en Borgerhout te ontsluiten via de spoorbrug). A is all about marketing these days! Die A staat voor… jawel, ‘t Stad, maar kan ook voor Antonissen staan. Gezien hoe ze Zurenborg Poort promoten: ‘een residentie in het groen’. Hallo? Er kan hier nog geen geluidsscherm af of een partij volwassen bomen om ons wat te beschutten van die walgelijk lawaaierige ring. Die Ring, die gaat niet meer weg uiteraard. En als Oosterweel af is, blijft het hier net zo druk, daar kan je CO2 op innemen. Verkeer trekt immers verkeer aan. Maar bon, Zurenborg Poort dus. Esthetisch een doorn in het oog van ons, Tweelingenstraters, en het toonbeeld van overlast, arrogantie en outlaw mentaliteit van De Bouw. We zijn hier in communicatie getreden met Antonissen, die hebben zelfs een (stro)ombudsvrouw. Maar da’s bot vangen natuurlijk. De Bouw is er namelijk niet voor de mensen: die is er voor het geld en de stadsmarketing.
Het zou een pleister op de nu drie jaar etterende wonde van Zurenborg Poort zijn, mochten jullie mijn laatste mail aan Antonissen publiceren, eventueel inclusief deze mail. En, zou het jullie zinnen, er een artikel aan besteden. Gisteren stierven 2 kinderen in het Antwerpse bouwverkeer. We hebben allemaal gezien hoe 30tonners hier dagelijkse kost zijn geworden. Het moet immers allemaal GROTER, SNELLER en DUURDER: in 2050 is de Antwerpse bevolking van Schelde tot Singel blank en rijk… dat stel ik met een minimum aan zin voor overdrijving. De Wet boeit mij weinig. Er staan te veel kromme zinnen in. Maar die wet zou in Antwerpen, wat De Bouw, betreft, een pak soepeler zijn dan in de rest van het land. Waarom? Fijne groeten S⸸efaan de Buysscher Tweelingenstraat, An⸸werpen
Hieronder de correspondentie met de ombudsvrouw van Antwerpen: Beste Karla, Veel liever had ik ons verhaal vrolijk vervolgd en gemeld dat Zurenborg Poort geen overlast meer veroorzaakt, en Antonissen de buurt geprezen heeft - niet alleen voor het uitgebreide groen waar zij over adverteren (sic) – maar tevens voor ons geduld en begrip voor een werf die al drie jaar aansleept, of beter, aanslijpt, gezien de slijpschijf een hoofdrol speelt in deze lawaaierige saga. Gisteren had ik het ongeluk met de buren over hun klachten te praten. Het David tegen Goliath-gevoel, met bijbehorende frustratie, werd er hopeloos door versterkt. En let wel, wij zijn niet eens van die zeikerds die over het vermoeden van roekeloze praktijken beginnen, hé! Niet gezekerde bouwvakkers, geen oorbescherming, gekke uren… dat
moeten ze zelf maar weten. Dat De Bouw zijn eigen regels kent, weet iedereen. Teleurstellend was wel, te vernemen dat qua inkijk, aanbouw et cetera er veel soepelere regels gelden in Antwerpen dan elders. Tja, Vlaanderen leeft van De Bouw zeker. Al lopen er weinig ‘Vlaamsche’ Vlamingen rond op Zurenborg Poort natuurlijk. Want de andere kant wordt wel afgestreden dat het vochtprobleem en de scheuren in de aanpalende huizen ‘iets’ met de werf te maken hebben. Het zou liggen aan de ouderdom van de huizen. Stel je voor dat er DAN een regel zou zijn die zegt: ‘niet bouwen of geen afbraak naast oude huizen’. In Italië moet zoiets bestaan. Iedereen houdt van Toscane en zijn oeroude dorpjes. Stel je voor dat we op vakantie zouden gaan naar een nieuwbouwprojectenstad, met alle gebouwen in die gemene gele steen van tegenwoordig. In ieder geval is een legaal initiatief tegen zo’n geldmachine onbegonnen werk. Onze bewijslast en omgekeerde bewijslast zouden al snel tot kipkap worden bij monde van dure advocaten en De Algemeen Aanvaarde Belangen van De Bouw versus de rust van de kleine man – ‘ge moet maar niet in De Stad gaan wonen’ Enfin, de lift kraakt, de kraan piept, de slijpschijven schuren de hele (vakantie)dag tegen ons trommelvlies aan… En traag dat dat gaat! Soms lijkt het wel alsof de continuïteit van slijpen belangrijker is dan de voortgang. Staat er zo 1 bouwvakker in het weekend te slijpen ofzo. De Antwerp Tower was sneller verbouwd me dunkt, en dat ging over een aantal keer het volume van dit ding. Zullen we blijven zeuren of gewoon beseffen dat het geen zin heeft, Karla? In november zouden ze rond zijn. Wellicht hebben we dan enkele
Illustratie: Lies VAN GASSE
weken rust tot men begint te kloppen en te slijpen aan Nieuw Zurenborg, waarvoor De Lijn plots WEL zal verhuizen! Dit alles in het besef dat men hier vroeger niet eens wilde wonen… De Cogels-Osylei, dat is bekend, zou afgebroken worden. Totdat wij de buurt maakten tot wat ze is (of was): een gezellig dorp in de stad…. Althans, voor eventjes nog! Fijne dag maar (helaas) Zure groeten Stefaan
Lezersbrieven naar onze krant zijn steeds welkom. Wij zijn benieuwd wat er in de wijk leeft. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven in te korten of gebalder te herschrijven. Anonieme brieven of brieven met een kwetsende, beledigende of racistische toon worden niet gepubliceerd. De geuite meningen in de lezersbrieven vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie.
Kabuki
Sushi • Grill • Wok Alle dagen open van 11:00-14:30 en 17:00-23 Dageraadplaats 28 2018 Antwerpen Info@kabukisushi.be www.kabukisushi.be
Tel. 03 663 8200
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
15
Hans Herbots draait trailer over grensoverschrijdend gedrag in artistieke wereld Zurenborger en regisseur Hans Herbots (°1970) draaide onlangs een trailer over grensoverschrijdend gedrag in de kunstwereld met Natali Broods. Hij regisseerde veel reeksen in binnen- en buitenland, waaronder, Flikken, Sedes & Belli, Urbain, Zone Stad, Vermist en Het Goddelijke Monster. Van zijn films onthouden we onder meer Verlengd Weekend, De Behandeling en Het Engelenhuis. Voor het Engelse taalgebied regisseerde hij onder andere de reeksen Riviera, The Serpent en Cobra (BBC, Netflix, HBo). in januari komt zijn nieuwe film Ritueel in de zalen. (Jörg PYL) In tegenstelling tot de andere media, verkiest Gazet van Zurenborg om niet Natali Broods aan de tand te voelen over dit gevoelig onderwerp, maar de regisseur zelf. - Van wie kwam het initiatief om deze film te maken? Hans Herbots: “Ik ben gecontacteerd door de mensen van Mortierbrigade, het reclamebureau dat achter de campagne zit.” - Hoe is men bij je terechtgekomen? Hans Herbots: “Het idee achter de campagne was om een trailer en affiche te lanceren voor een film die niet echt bestond. En dan heb je dus acteurs en actrices nodig, en ook een regisseur. We wilden het idee geven van een traditioneel persinterview waarin over de film gepraat wordt. Vermits ik net The Serpent gemaakt had, en ook bezig ben aan een nieuwe
film die in januari in de zalen komt, is men bij mij uitgekomen. Vermoed ik toch.” (lacht) - Waarom wordt de culturele sector harder geviseerd over grensoverschrijdend gedrag, terwijl dit in alle andere sectoren ook voorkomt? Hans Herbots: “Ik denk inderdaad dat het probleem van grensoverschrijdend gedrag zich overal voordoet, in alle sectoren. Het feit dat de kunstwereld daarrond meer in het nieuws komt, ligt aan twee dingen denk ik. Eerst en vooral werken er relatief veel bekende mensen in die wereld, dus één of andere klacht of insinuatie vindt veel sneller zijn weg naar de pers. Eenzelfde incident in een ziekenhuis of een bedrijf ga je niet zo snel in de krant terugvinden. Daarnaast zijn veel kunstprojecten hiërarchisch georganiseerd: er is een bedenker of regisseur, of dirigent die
Regisseur Hans Herbots. Foto: Jörg PYL
relatief veel macht heeft omdat zij of hij bepaalt of toch kan beïnvloeden wie bepaalde rollen of opdrachten krijgt. Dat creëert een machtsverhouding binnen een vaak kleine en directe structuur.” ALLES KAN BETEr - is er in de loop van de tijd op dat gebied iets veranderd. is men voorzichtiger geworden of minder tolerant? Hans Herbots: “Door alles wat er de afgelopen jaren uitgekomen en verschenen is, lijkt het me dat iedereen zich wel meer bewust is van de grens tussen wat oké is en wat niet zo oké is. Er is een grotere alertheid. En men kent nu ook veel beter de aanspreekpunten als men iets wil melden of aanklagen. Dat helpt enorm. Al kan het nog beter, vandaar ook deze campagne.” - Bij een regie leert men elkaar op korte termijn erg vlug goed kennen, in zekere zin lijkt toneel en acteren op psychotherapie of Gestalt. is het dan niet logisch dat er soms een gevoelsoverdracht plaatsvindt? Hans Herbots: “Met een gevoelsoverdracht op zich is er niets mis denk ik. Het gaat er vooral om hoe je met zo’n dingen omgaat. Als er respect is voor mekaar en bereidheid om te luisteren, lijkt het me perfect oké om over emoties en gevoelens te praten en om die in functie van de film of het stuk te analyseren. Het is pas als die emotionele kwetsbaarheid die dan ontstaat, misbruikt wordt om andere dingen te bereiken, dat het fout is. En dat voelen de meeste mensen perfect aan. Toen en nu.” - Heb je in die zin ook al ervaringen gehad? Hans Herbots: “Nog niet.” - is er een mentaliteitsverschil in België tegenover het buitenland op dat gebied? Hans Herbots: “Ik merk dat vooral in de UK alles nog veel meer in protocols en regels gegoten is. Wat
enerzijds een goede zaak is, maar anderzijds de spontaniteit en dus ook het uiteindelijke resultaat wat teniet doet. Daar staat in contracten vastgelegd welk deel van het lichaam je langs welke kant mag laten zien, en vooral langs welke kant niet.“ (lacht) Het is vooral een kwestie van vertrouwen. En omdat bij ons de film- en televisiewereld zo klein is, kennen de meeste mensen mekaar. En kom je mekaar ook steeds weer tegen. Dat is vaak een betere garantie op goed samenwerken dan strakke contractuele regels.” - is de slinger te hard aan het doorslaan of is men nog niet alert genoeg? Hans Herbots: “Ik denk dat je voor grensoverschrijdend gedrag niet alert genoeg kan zijn. En nogmaals, volgens mij heeft iedereen met wat gezond verstand wel snel zelf door wat oké is en wat niet. “ - is het voorbarig dat men werk van fabre verwijdert en voorstellingen aflast, nog voor de veroordeling? Hans Herbots: “Dat is een vraag waarop je volgens mij geen eenvoudig antwoord kan geven. Ja, het is straf om te zien hoe het vermoeden van onschuld vandaag de dag niet meer bestaat. Anderzijds begrijp ik dat de Singel, als school, een werk dat al niet meer op het dak stond, voorlopig niet terug op dat dak zet. Ik denk vooral dat kalmte ons kan redden. Zulke discussies in de media uitvechten is sowieso een slechte zaak.” - Wat kan de kunstensector doen om grensoverschrijdend gedrag te vermijden? Hans Herbots: “De alertheid hoog houden. En dan helpen campagnes zoals deze voor de Genderkamer.”
www.vlaanderen.be/publicaties/ genderkamer-1-jaarbijzondere-metoo-opdracht
16
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
GROEN KWARTIER KRIJGT NIEUW BUURTHUIS! Gasthuis 28 is de naam van het nieuwe buurthuis in het Groen Kwartier. Je kan er terecht voor een babbel, een maandelijks etentje maar ook vergaderingen, lezingen en tentoonstellingen. Blijkbaar heeft de veel jongere wijk van het Groen Kwartier iets wat het oude Zurenborg (nog) niet bezit. (Yo VAN DEN BULCK.)
een woonproject voor mensen met een niet-aangeboren hersenafwijking (Heder). In de bouw werd een gemeenschappelijk lokaal voorzien maar de vereniging wil juist zijn mensen integreren bij de anderen. Na enkele jaren van onderhandelen kwam het tot een overeenkomst tussen het buurtcomité in samenwerking met de Stad, het District en Burgerbegroting. Buurthuis Gasthuis 28 is nu een feit.
oPENiNG Op vrijdagavond 3 september werd het nieuwe Buurthuis plechtig geopend. Na een speech van de districtsschepen was er een heel grote taart van de bakkerij in dezelfde straat gevestigd en de aankondiging van een nog groter volksfeest een dag later. Zaterdag 4 september was gelukkig één van de weinige zonnige dagen deze zomer zodat de muzikanten van ‘tAkkoord met de Majoretski’s konden rekenen op heel veel interesse van de bewoners en sympathisanten. Het werd een wervelende show van feelgoodmuziek bekroond met dansende majorettes.
Animatie bij de inhuldiging van het buurthuis 28. Foto: Ernest VANRINTEL
HiSToriE Dertig jaar geleden lag het Militair Hospitaal, want zo heette de wijk toen, er verkommerd bij. Kinderen konden er ravotten, de gebouwen werden nog gebruikt voor kunstenaarsateliers en een tijdje werd de school van de Kask (Koninklijke academie voor Schone Kunsten) er gevestigd. Iedereen was overtuigd van het potentieel van de site. Zoveel onbenutte ruimte in de stad was natuurlijk ondenkbaar. Toch duurde het nog bijna twintig jaar voor er effectief met de aanleg van het Groen Kwartier werd begonnen zoals we het nu kennen. GASTHUiS 28 Anno 2021 wonen er al meer dan 1500 mensen in huur en koopwoningen op de site. Er is een Delhaize supermarkt, een bakker, fitness en andere diensten en nutsvoorzieningen. Ja, er is hier meer dan “The Jane”, het toprestaurant en hotel August. De site oogt ondertussen als een levendige plaats waar kinderen buiten spelen met rust-
punten in de groene tuinen en in het project van de samen aangelegde tuin met prachtige bloemen en groenten. Het is er ook goed fietsen om zo ook de gevaarlijke Lange Leemstraat en Boomgaardstraat te ontwijken. Zo’n nieuwe gemeenschap zien groeien met elk nieuw afgewerkt appartement of huis is boeiend om te zien. Er ontstonden gaandeweg ook mooie initiatieven onder de bewoners. Naast de tuin die ze samen beheren is er een Boekenleesgroep, een Feestcomité en het Kwartiertje (buurtkrant). Het verenigingsleven breidt uit met onder andere Het Militair Hospitaal Leeft. Tot hiertoe gingen de nodige vergaderingen door in privésfeer maar de nood groeide naar een gemeenschappelijk lokaal. Dit zou ook meteen een plaats zijn waar activiteiten zouden kunnen doorgaan. Een aantal bewoners van het eerste uur (ondertussen al tien jaar geleden) lieten hun oog vallen op een leegstaand pand in de Henri Fontainestraat 28. Naast sociale woningen is er ook
Op een hoogte zie je beter. Foto: Ernest VANRINTEL
Het eerste etentje was Indonesisch en ging door op 25 september. Inschrijven is wel verplicht en voor de zachte prijs van tien euro kan u mee aanschuiven. Vanaf nu zal er elke maand zo’n etentje doorgaan; ook het Perzische festijn van oktober klinkt veelbelovend, aangevuld met een Perzische gedichtenavond en een Iraanse thema-avond. Kinderen worden extra verwend door voorlees- en samenkookmomenten. Naast de vergaderingen van de plaatselijke verenigingen kan u ook het buurthuis huren voor festiviteiten of tentoonstellingen. Voor alle juiste data en gegevens kan u terecht op de Facebookgroep Gasthuis 28 en sinds kort op de website. Er staat naast de stuurgroep een ploeg klaar van een vijfentwintigtal vrijwilligers om dit allemaal in goede banen te leiden; ga gerust eens langs, iedereen is van harte welkom.
Muziek voor de sfeer. Foto: Ernest VANRINTEL
ACTiViTEiTEN De buurtbabbels gaan door elke maandagnamiddag tussen twee en vijf uur en elke donderdagavond tussen half acht en tien uur. Roel woont in de gebouwen van Heder en is dol op gezelschapsspelen. Hij organiseert elke eerste vrijdag van de maand een spelletjesavond!
Een aandachtige toeschouwer. Foto: Ernest VANRINTEL
MEEr iNfo
ALLE DAGEN OPEN VANAF 10 UUR
De meisjes hebben ogen te kort. Foto: Ernest VANRINTEL
Gasthuis 28 Henri La Fontainestraat 28 Groen Kwartier te 2018 Antwerpen Facebook Gasthuis28 Gasthuis.28@gmail.com www.gasthuis28.be
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
17
Stylin' Tales maakt je beeldig op jouw grote moment
“ Ik vind het fijn wanneer anderen zich goed in hun vel voelen”
Stylin' Tales is het geesteskind van de sympathieke Hanne De Meyer. Deze prille dertiger zorgt ervoor dat je stralend op die ene bijzondere gelegenheid verschijnt. Jouw huid en lokken zijn voor Hanne een waar feest. Haar handen zijn het instrument, haar ogen en intuïtie het kompas. (Karen KETS) - Hanne, waarvoor staat Stylin' Tales precies? Hanne De Meyer: “Stylin' Tales richt zich op het modelleren van kapsels en op visagie, zeg maar 'make-up'. Ik zorg ervoor dat mijn klant er goed voor komt, op een markant moment in zijn of haar leven. Met gezond en mooi gestileerd haar heb je al snel een streepje voor. Belangrijk: ik ben dus geen kapster, immers: ik kleur en knip niet. Wel breng ik kapsels in model, steek ik haren op, ga met de stijltang aan de slag. Ik vervlecht haren tot een elegant kunstwerkje. Ik krul en ontkrul, al naargelang de noden en wensen. Ik maak zelf kammetjes met gedroogde eucalyptusblaadjes en gipskruid, die zich dankbaar laten verwerken tot een toonbeeld van elegantie. Indien de klant dat wil laat ik na de hair styling het gezicht nog beter tot zijn recht komen met aangepaste make-up. Ik zeg bewust 'aangepast' om mijn gepersonaliseerde en 'op maat' benadering in de verf te zetten. Ik hou vast aan mijn uitgangspunt dat zowel het kapsel als de make-up bij de persoon en stijl moeten passen, én er moet een gunstig effect zijn op het welbevinden. Iemand die zich mooi en goed voelt zal dat ook uitstralen. En dat is toch de bedoeling bij een bijzondere gelegenheid.” - Hoe kwam je tot het idee om Stylin' Tales vorm te geven? Hanne De Meyer: “Het is eigenlijk nogal organisch gegroeid. Als adolescent zat ik al eens - letterlijk - met de handen in het haar van mijn vriendinnen, wanneer er bijvoorbeeld een feestje was. Ik vond het leuk wat te experimenteren en uit te proberen, soms met verrassende resultaten. Ik kreeg best positieve reacties, en merkte ook wel dat ik met een creatief ei zat. Na mijn hogere studies ging ik aan de slag binnen de evenementenen communicatiesector. Op een mooie dag vroeg een vriendin of ik geen zin had om met haar een keer per week avondles 'hair styling' te volgen. Dat zou mijn creatieve honger misschien wat kunnen stillen. Na drie jaar avondles, extra online cursussen, veel YouTube filmpjes bekijken en minstens evenveel oefenen en praktijkervaring (met familie en vrienden als de dankbare modellen van dienst) werd het resultaat steeds beter, en groeide ook het zelfvertrouwen. Ik vond het zo leuk dat ik een jaar geleden besloot er een vervolg aan te breien met een nieuwe reeks avondlessen 'make-up/visagie'. Het idee was en is om met de combinatie van hair styling en visagie een evenwichtig totaalpakket aan te bieden.
In september vorig jaar richtte ik dan Stylin' Tales op, als zelfstandige in bijberoep. Aangezien we hier spreken over een contactberoep kon ik door de coronamaatregelen pas in maart dit jaar echt uit de startblokken schieten. De opdrachten lopen ondertussen behoorlijk goed binnen, vooral via mond-tot-mondreclame. Het spreekwoordelijke sneeuwbaleffect dus. En wie weet wat dit artikel in Gazet van Zurenborg allemaal teweegbrengt (knipoogt)! Maar tegelijk: aangezien ik vandaag nog steeds 4/5de in loondienst werk moet het behapbaar blijven. Ik wil een gezond en kwalitatief evenwicht tussen mijn beide activiteiten bewaren én bewaken.” - Mooi! Zijn er veel gelijkenissen of eerder verschillen tussen de kunst van haar stileren en een gezicht opmaken? Hanne De Meyer: “Er zijn zeker overeenkomsten, maar toch moet het gezegd dat ik de hair styling sneller onder de knie had. Visagie is echt veel complexer, omdat er met veel aspecten rekening moet worden gehouden. In eerste instantie met de vorm van het gezicht. Maar ook met de contouren van de ogen, lippen, neus…Het huidtype is uitermate belangrijk, net als de kleur en ondertoon van het gezicht. Kleurenleer maakt overigens een stevige brok van de opleiding uit. Ik werk met schaduwen contrasttechnieken. Op vraag van de klant kunnen mindere puntjes met een aangepast product worden gemaskeerd of vervaagd. Een effect dat je veelal ook bereikt door juist heel bewust de positieve punten in het gezicht te accentueren. Stel dat je een ontsierende vlek hebt, maar sprekende ogen. In dat geval zet ik de ogen extra in de kijker, zodat de aandacht van de vlek wordt weggenomen. Het is dus ontzettend belangrijk om het gezicht goed te 'lezen'. Tegelijk moet je rekening houden met de stijl en persoonlijkheid van de klant. Een professionele visagist kan dus eigenlijk best ook een beetje psycholoog zijn (lacht)!” - Hoe zou je je doelgroep definiëren? Hanne De Meyer: “Nou, 'heel divers' dekt wellicht de beste lading. Zoals gezegd word ik vaak gevraagd voor een bijzonder moment, een betekenisvolle gelegenheid in iemands leven. Dat kan zowel binnen de persoonlijke sfeer als in professionele context zijn. Een poosje geleden had ik een communicantje dat voor zijn grote dag wel een stoere look wou. Ik ben al meermaals gevraagd voor bruidskapsels, zowel van de dame die in het bootje stapt zélf als van het vrouwelijke gezelschap dat haar omringt, denk aan de moeder, de zus, de 'suitemeisjes’, ... Evengoed had ik al een rijpere mevrouw als klant, zij wilde iets kokets voor een verjaardagsfeest. Wanneer er opnieuw personeelsevenementen georganiseerd worden, verwacht ik ook uit die hoek wel wat opdrachten.”
Hanne De Meyer stijlt uw haar met klasse. Foto: An VAN DE WAL
- Haardracht, make-up, er goed uitzien, welbevinden, het zijn aspecten die stereotiep eerder aan 'vrouwelijkheid' worden gelinkt. Neem je soms ook heren onder handen? Hanne De Meyer: “Het klopt dat het gros van de klanten dames of meisjes zijn. Maar uiteraard zijn ook onze mannen welkom! Er passeerden overigens al twee heerschappen de revue, zij moesten opgemaakt worden voor een fotoshoot en een video-opname. Ook bij een dergelijke opdracht in de professionele sfeer zijn aspecten als kleur, ondertoon, schakeringen en accenten prominent aanwezig. Bijkomend vereisen lichtinval en belichting bijzondere aandacht.” - Heb je specifieke vereisten voor de producten die je gebruikt? Hanne De Meyer: “Toch wel, ja. Ik gebruik zo veel mogelijk minerale producten, zonder talk, parabenen, siliconen en synthetische parfums. Ik fixeer de lokken met lak die de kwaliteit van de haren zo weinig mogelijk aantast, en de gezondheid van de hoofdhuid respecteert. Ook bij visagie is het natuurlijk belangrijk dat de huid kan ademen en gevoed wordt. Sommige huidtypes vergen een specifieke benadering, ik waak erover dat er zeker geen allergische reactie ontstaat. En ik gebruik geen make-up borstels met dierenhaar.” - Welk kostenplaatje kleeft er aan jouw exclusieve aandacht en mooi makende zorg? Hanne De Meyer: “Dat is een beetje afhankelijk van de duurtijd en complexiteit van een opdracht. Algemeen kan het opsteken van een kapsel vanaf 35 euro. Bij een bruidshaartooi is er vaak een 'proefkapsel' voorzien, zowat anderhalve maand voor het huwelijk. Dat maakt dat ik op de grote dag sneller en efficiënter te werk kan gaan, ik heb de techniek immers al in de vingers. De combinatieprijs van het proefkapsel en het eigenlijke bruidskapsel begint vanaf 75 euro. Voor de visagie reken ik tot het vervolledigen van mijn gespecialiseerde opleiding, in januari 2022, nog iets minder aan dan de geldende marktprijzen. Ik neem het prijskaartje altijd op voorhand gedetailleerd met de klant door. Dit gebeurt via een kennismakingsgesprek (live of WhatsApp). De bedoeling is om aan de hand van foto’s (Pinterest) de stijl van de klant te leren kennen, en zo wordt dan ook de prijs bepaald. - Iets praktisch nog: moet de klant naar jou toe komen, of ga jij naar de klant? Hanne De Meyer: “Ik heb vandaag geen eigen salon, dus ik verplaats me naar de klant. Om het woon-werkverkeer binnen de perken te houden is mijn actieterrein de provincie Antwerpen. Ik ben compact bepakt en heb ter plaatse weinig bijzonders nodig. Dat beschouw ik als een handigheidje voor de klant én mezelf.”
Meer over Stylin' Tales vind je via: Instagram: https://www.instagram.com/stylintales/ facebook: https://www.facebook.com/stylintales/
18
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Fender, Gibson en een hele hoop andere Bij grondige controles door onze redacteurs en fotografen, zoals in vorig nummer aangekondigd, bleek onze wijk over een zeer divers gitarenassortiment te beschikken. Wij ontdekten sterk geïsoleerde repetitielokalen met stapels instrumenten en pareltjes van gitaren. We hoorden ook sterke verhalen over verborgen verzamelingen waar we niet bij geraakten maar konden toch een heel hoopje plectrums kwijt. Aan wie? Dat leest u hieronder.
André Dejonghe uit de Arendstaat beschikt over een eerder beperkt arsenaal instrumenten. Het oudste exemplaar is een nylon-besnaarde Hagstrom, die hij in 1966 tweedehands kocht, toen allicht al tien jaar oud. Navraag via de Hagstromsite resulteerde in een foto op de frontpagina. Andere gitaren zijn een akoestische Tenada en een recente Gibson Les Paul Tribute waarop hij het meest speelt. Hij droomt van een Gibson Nighthawk of Blueshawk. En dan spelen als BB King…
Bert Dockx uit de Lange Altaarstraat heeft een drukke agenda: hij speelde net met Josse De Pauw in Gent “Kroniek van het vuur” en viel met Dans Dans in op Jazz Middelheim. Bert kocht vorig jaar een semi hollow body Fender Jazzmaster van 1963. Dit werd al snel zijn lievelingsgitaar. Thurston Moore van Sonic Youth speelt op eenzelfde, wel wat ouder exemplaar. Bert noemt zichzelf geen verzamelaar maar toont toch nog enkele gitaren (een Ibanez George Benson van 79, een Kay Galaxi van eind ’50, een Silvertone van ’60). Met een onbeperkt budget zou hij een wat oudere Fender Jazzmaster kopen.
Kaspar Schellingerhout uit de Korte Van Ruusbroecstraat verrast ons door bij het binnengaan, resoluut voor de keldertrap te kiezen. In de kelder is dan ook een compacte, maar wel complete studio/repeteerruimte ingericht: een Hammondorgel, drumstel, mengpanelen, een koffer vol geluidseffecten, een banjo en... een vijftal gitaren waaronder een Fender Stratocaster van ’78 en een door zijn vader beschilderde LP imitatie. De stratocaster is zijn lieveling, Johny Greenwood (Radiohead) kan er het best mee om en Kaspar zou onmiddellijk een Gibson Dove kopen moest hij mogen kiezen. Dat is dan ook een uitzonderlijk mooie gitaar.
Stan Geudens was tot een jaar geleden gitaarvirtuoos, maar zijn polsgewrichten protesteerden tegen die zware belasting. Stan bleef niet bij de pakken zitten en schakelde over naar barokmuziek op een ander instrument: een theorbe of barokluit. Hij studeerde net af aan de kunsthumaniora en begint een driejarige master Oude Muziek aan het conservatorium in Brussel. Zijn instrument werd gemaakt door Tumiati en heeft 14 snaren, een redelijk klein exemplaar in vergelijking met sommige manshoge theorbes.
Peter Verhelst bespeelt verschillende instrumenten: een flamencogitaar die hij in Granada kocht op zijn 18e, een Egyptisch-arabische ud én een elektrische Ibanez. De discussie over Fender-Gibson laat hij aan zich voorbijgaan, met een lichte voorkeur voor Gibson. Zijn voorbeelden zijn Bill Frisell en Marc Ribot. Hij voelt zichzelf best thuis in de arabo-andalusische muziek. Peter componeert zelf en speelt in diverse ensembles. www.peter-verhelst.com
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
19
Tom ryckx kocht op achttienjarige leeftijd in Londen zijn eerste Fender, die toen nog niet verdeeld werd in België. Hij is nog steeds ‘Fender’ fan en bespeelt nu een Fender Stratocaster omwille van fantastische klank en bespeelbaarheid. Hij is gitarist bij de band van theater Peg (www.peg.be ) en staat vanaf oktober op het podium van een schlagerfestival. Daarnaast speelt hij ook banjo, akoestische en semi-akoestische gitaar. Hij houdt van ‘spaarzame’ gitaristen: zoals Nils Lofgren , Los Lobos maar zijn topfavoriet heet Brian Setzer.
Jaak Clooten uit de Arendstraat is frontman van Just Married, maar kon door corona niet veel optreden. Jaak speelt ook bij de Koninklijke Harmonie van Financiën en daar ligt zijn Fender Lead III. Thuis heeft hij naast een Lowden die met de hand gemaakt werd en twintig jaar oud is (collectors item), ook een Martin waarop hij het liefst speelt. Grootmeesters Bob Dylan en Bruce Springsteen zijn dezelfde mening toegedaan. Als prijs geen rol zou spelen, wordt het een akoestische Gibson.
Stefan Van den Bergh begon pas op zijn twintigste jaar gitaar te spelen met de groep ‘the Rattleshake Combo’. Tijdens corona speelde hij een rustiger genre van alt-country, singer-songwriter zoals de betreurde John Prine. Hij speelt nu vooral ‘fingerpicking’ stijl op de akoestische Takamine gitaar die nog van zijn vader was, een kleinkunstmuzikant. Zijn favoriete gitaar is zijn Guild semi-akoestische gitaar, en ook een Gretsch semi-akoestische en Takamine akoestische gitaar. Hij koestert bewondering voor zanger-gitarist Blaze Foley.
Naomi Bentein uit de Walvisstraat speelt basgitaar, de eerste vrouwelijke gitariste die we vonden en ook nog eens de jongste. Haar basgitaar is een Fender. Daarnaast heeft zij net een vijftig jaar oude Fender-imitatie van de Gibson’s side-brand Kalamazoo gekocht. Naomi geeft les oa. in de academie van Lier. Ze is opgeleid als muziekproducer. Zij speelt vooral postindustriele-new wave rock (zoals Joy Division, Bauhaus uit de jaren ’80). Met haar groep werd ze tweede in 2018 in de Humo’s rockrally. Na een coronapauze werkt zij nu aan een nieuwe CD en repeteert in de Trix. www.naomibentein.com frank Mercelis woont in de Kleinehondstraat en is de gelukkige bezitter van een Fender Jazzmaster uit ’74 die hij in ’90 tweedehands op de kop kon tikken. Het werd zijn lievelingsgitaar. Die mening wordt o. a. gedeeld door Elvis Costello en Robert Smith (The Cure). Daarnaast heeft hij een Martin waarmee hij het meest optreedt, een akoestische Taylor en een klassieke Yamaha.
Ernest Vanrintel uit de Stanleystraat speelt gitaar maar ook (en voornamelijk) ud en dit op een door Fadi Matta uit Beiroet gemaakt exemplaar. Wat gitaren betreft heeft hij een Gibson ES 335 4 zoals BB King wel lust). Hij toont fier ook zijn Gibson Les Paul Voodoo, een collectors item. Die pareltjes delen de ruimte met een klassiek model Amalio Burguetv van een flamenco-gitaarbouwer.
Foto's: Jeannine FÛHRING Sylvaine JACQUART Dani VAN REMOORTEL Ernest VANRINTEL
20
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
WiJKDiCHTErWoorDEN
De zijspiegel
Gerommel
Weerbericht
Wie wil verdwalen in de onduidelijkheid van een weerbericht zal zich moeten wapenen tegen noodsignalen en onweersbuien stop ze in je rugzak je kofferbak of in je leren handtas.
De dag begint mooi en weergaloos er is niets aan de hand licht schijnt licht alsof het de laatste dag van de zon is zwevend hang je aan de rand van een imaginair zwembad.
Geuren van tijm en kamille vermengen zich moeiteloos met de zomer het zal nooit meer zo mooi zo heerlijk zo goddelijk worden tenslotte komt er een winter die geen weerman heeft voorspeld.
Kou zal je overvallen als een straatrover in een lege straat de belofte van een mooi voorjaar is nu slechts een gedachte die je als drenkeling laat vastklampen aan weersvoorspellingen.
Ricardo ANEMAET
Foto: Jörg PYL
Een mooie zondag. De klokken luiden langs hun zonnige kant. En rommelmarkt op het plein. Terugkerend. Weer rommelmarkt dus. De regelmaat houd ik niet bij. Er zijn nu ook rommelmarkten in de straat aangekondigd voor volgende week. Anders dan de pleinversie mag ik hopen? Het klassieke gedrum met langs de ene kant sluwe berekening en een gunstig koopje aan de andere kant, spel tegenover gesjacher. De diepe ondergrond van deze handel ontgaat mij. En de hectiek ervan leidt zelfs tot ergernis als we dringend weg moeten en de doorgang voor de auto geblokkeerd wordt. Maar andere mensen hebben er baat bij. Niet oordelen. En goed. Het is een typisch bruisend moment in het stadsleven en dat heeft zijn plaats. Maar het hield dus hiermee niet op. Het rommelmarktvirus zocht verspreiding. Er kwam een verlengstuk, meerdere zelfs met tentakels vanuit het plein. De hele wijk en ook daarbuiten werd besmet. Of er dringend schoon schip moest worden gemaakt, zichtbaar en demonstratief een bladzijde diende te worden omgeslagen. Je had coronakilo’s die je kwijt wilde, had je ook zoiets als overtollige coronaopslag die je kwijt wilde? Blijkbaar. Het waren wel weer zonnige dagen die de buurtrommelmarkten onthaalde. Vroeger heette dat toch stoepverkoop? Had die plotse naamwijziging met een andere strategie te maken? In mijn ogen hadden de vorige versies nog iets romantisch. Een aantal straten zetten hun verleden voor de deur. Althans dat deel dat voor publieke en zelfs vooral voor kinderlijke blikken toegankelijk en aantrekkelijk werd geacht. Het ritme daarvan was met corona gestokt, maar ook het straatleven heeft zijn drang naar ‘het nieuwe normaal’. Dit vroeger ritueel eist zijn plaats weer op. Maar waar is de poëtische achtergrond gebleven van kinderen die proberen hun oude spulletjes aan anderen door te geven, voor een prijsje om de eigen spaarpot te spijzen? De ‘stoepverkoop’ is tot rommelmarkt verworden: ‘opgewaardeerd’ of ‘ontaard’. Ook ik ben uiteindelijk bezweken. Voor de spaarpot van mijn kleindochter weliswaar. Wilde ik romantiek? Tussen het geroezemoes van de zich op gang trekkende kraampjes hoor ik een bijzondere klank op de straat die ik niet ken, een geluid op de cadans van stappen. Ik kijk op en voor mij wandelt er een reus op klompen voorbij. Een reus op houten klompen! Heeft hij die van een of ander kraam vandaan? Dat kan toch niet. Neen, ze zijn hem duidelijk al lang eigen. Jaren zoniet toch al maanden ingelopen. De klank van het land in de stad. Ik laat mijn kleindochter alleen met mijn enigszins pijnlijk afgestane boekenvoorraad en schuif door de wijk op zoek naar de aparte inkleuring van hoe deze buurtrommelmarkt de stoepverkoop zou hebben verdrongen. Is er iets anders dan kledij op rekken, speelgoed, prullaria, huishoudspullen dat de naamsverandering legitimeert? En jawel. Ik krijg duidelijk het bewijs dat we de periode van de stoepverkoop achter ons hebben gelaten. Doorgaans zijn de volumes op zo’n markt te overzien, fietsen, kasten tot daaraantoe. Maar wat ik in mijn eigen straat zie benadrukt duidelijk dat we de kleinschalige romantiek voorbij zijn. Uit een garage priemt een auto die tot op de stoep is voorgereden. Toch stoepverkoop? Neen, want dit is geen trapautootje van een kind, maar een oude Mercedes cabrio met bordje “te koop”, voor alle duidelijkheid.
Nee, niemand moet schrikken of zich ergeren dat hij zo dadelijk de straat zou inrijden en de kraampjes onveilig zou maken. Neen, deze auto maakt opvallend deel uit van de markt. De eigenaar had trouwens al eerdere pogingen gedaan om in het verlengde van de klassieke rommelmarkt mee te doen, een week geleden. Zakelijke verkoop, meneer. Zwart, helemaal glimmend opgeblonken en prijs overeen te komen. Discreet maar niet bescheiden. Dat haalt anders wel het niveau van zo’n straatrommelmarkt naar boven. Ik wandel verder op zoek naar andere opvallende producten die de strategiewijziging kunnen verklaren. Mijn oog valt op een kraam waar allerlei soorten bieren, een complete tafel vol, worden aangeboden. Noch het product, noch de variatie lijkt mij voor kindermonden bestemd. Toch geen rommel? Laat ik maar terugkeren naar mijn kleindochter die zichzelf blij maakt met haar geld en mensen blij maakt met een boek. Tot ik ook even achter het kraam ga zitten. Iemand snuistert tussen de overgebleven boeken, iemand die oog heeft voor wat hier ligt en zowaar iets vindt dat hem bijzonder lijkt te interesseren. Hij grijpt naar een klein blauw boekje. Met dezelfde snelheid zie ik dat hij een boekje beet heeft waar ik al jaren aan gehecht ben. Hoe is dit in hemelsnaam tussen de andere boeken verzeild geraakt? Ik schiet overeind en vraag: ‘Meneer is dat ……’ ‘Jawel, antwoordt hij triomfantelijk.’ ‘Ach meneer dit is een pijnlijke vergissing. Dit boekje had hier niet tussen mogen zitten. Ik ben er nog te zeer aan gehecht.’ ‘Geen punt, ik begrijp het, ik ken het. Had graag een eigen exemplaar gehad. Maar neen, ik respecteer je vergissing.’ Wat mooi. Dit maakt mijn dag echt goed. Die van mijn kleindochter was dat al. En wat zeur ik toch. Het was toch ook gezellig, met een glas. Desondanks vond ik deze wat uitvergrote variant van de vroegere speelse straatkraampjes niet op mijn maat. Te veel handel, te weinig spel? Krijg ik hier gerommel mee?
Wim VERZELEN
Foto: Wim VERZELEN
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
21
Mon Col Anvers: kledingcollectie van ‘eigen’ bodem
Eva Juchtmans bezorgt Zurenborg zijn eigen modelabel in onze wijk is een originele modeontwerpster actief: Eva Juchtmans. Enthousiast vertelt ze hoe haar modelabel, Mon Col Anvers, ontstond en groeide. Haar kleren ontdekt u onder andere bij femm in de Statiestraat of online via moncol.be. (Machteld HArDY)
hoefde te doen en te kunnen. Meteen kreeg ze zin om het voor zichzelf te proberen. Als het lukte, prima! Als het niet lukte, dan had ze het tenminste geprobeerd. MoN CoL De start was voorzichtig. Juchtmans bleef werken voor Red Juliet en ontwierp haar eigen kleding in bijberoep. Ze verkocht uitsluitend via een webshop. Dat bleek echter niet te werken. Het publiek kende het merk niet en kon de kleren niet passen in een winkel. Een Leuvens modeagentuur - tussenpersoon tussen ontwerper en winkels bracht de oplossing en Mon Col vond de weg naar het publiek. Intussen zijn er steeds meer winkels in Vlaanderen, Brussel en Wallonië die Mon Col kennen en de collectie in hun rekken hebben hangen waardoor meteen ook de webshop (moncol.be) beter draait. AfNEEMBArE KrAAG Vermits Juchtmans geen officiële mode-opleiding volgde, was het ontwerpen aanvankelijk niet evident. Ze had voldoende ideeën in haar hoofd, maar die op papier krijgen: dat was een moeilijke bevalling. In het begin liet ze zich hierbij helpen. Intussen heeft ze het schetsen in de vingers. Haar oorspronkelijke inspiratie en het vertrekpunt van haar collectie was de herenmode van het begin van de negentiende eeuw. Mannenhemden hadden toen afneembare kragen die je apart kon wassen, zodat je je hemd (er bestonden nog geen wasmachines!) wat langer kon dragen. Eva Juchtmans pikte het idee van de afneembare kraag op en gaf er een eigentijdse invulling aan. Het oorspronkelijke doel (jezelf extra was besparen) kreeg een veel creatievere functie. De kragen zijn niet alleen afneembaar maar ook omkeerbaar, waardoor je blouse of jurk er telkens net iets anders gaat uitzien. Je kan zo je kleding aanpassen aan je eigen stijl en aan de omstandigheden.
Mon Col Anvers, een Zurenborgs modelabel. Foto: Charlotte DE LANGE
Eva Juchtmans hield haar modemerk Mon Col Anvers boven de doopvont op 26 december 2016, maar haar interesse voor mode en tekenen dateert van haar kinderen tienerjaren. Als telg uit een creatieve familie (vader kunstschilder en oom en tante acteurs) twijfelde ze of ze wel voldoende creatief was om van haar passie haar beroep te maken. Wel volgde ze de ontwikkelingen binnen de modewereld op de voet via bladen en magazines.
fLEXiBEL EN DUUrZAAM Het idee van flexibele kleding is een constante gebleven in Juchtmans’ ontwerpen. Decolletés werken even goed vooraan als op de rug; broeken en rokken zijn vlot combineerbaar; jurken kan je dragen met de knopen dicht of open. Naast inwisselbaarheid is duurzaamheid een basisgegeven. Stoffen zijn gemaakt van natuurlijke materialen en hebben een duurzaamheidslabel. Alles wordt in Europa geproduceerd volgens ethisch verantwoorde normen. SToffEN Na de voorzichtige start is Eva Juchtmans intussen voltijds ontwerper en producent van haar eigen label. Ze schetst en ontwerpt, en ze verzorgt de website en de webverkoop. Via Instagram zorgt ze ervoor dat het label aanwezig is op de sociale media. Essentieel en interessant werk, maar erg tijdrovend. Ze selecteert ook de stoffen: een belangrijke (en misschien wel haar meest geliefde) bezigheid. Eva Juchtmans: “Wat ik het leukste vind, is kiezen welke stof ik ga gebruiken voor welk kledingstuk. Wanneer ik de stof in mijn handen heb, kan ik me in mijn hoofd voorstellen hoe de broek, rok, blouse,…. eruit zal zien.” De prototypes besteedt ze uit, maar indien nodig kan ze ook zelf met de stikmachine overweg. Ook het opvolgen van de productie (in Polen), de bedeling van de afgewerkte kledingstukken aan de winkels en de administratie horen bij het takenpakket.
rED JULiET Na haar studie geschiedenis en internationale politiek oefende Eva Juchtmans een aantal jaren vooral commerciële functies uit bij Vanbreda International en bij projectontwikkelaar Van Wellen. Haar liefde voor mode stak echter de kop op en ze vond onderdak bij Red Juliet, een Antwerps modelabel, waar ze verantwoordelijk was voor de productie. Ze leerde er wat er allemaal komt kijken bij het wordingsproces van een kledingstuk, van DriE CoLLECTiES de ontwerpfase tot het afgewerkte product in de winkel. Bepaalde momenten van het jaar, zoals de maand Ze ontdekte eveneens dat ze als ontwerper niet alles zelf september, wanneer drie collecties samenkomen, zijn
Eva Juchtrmans met één van haar creaties. Foto: Charlotte DE LANGE
razend druk. De wintercollectie moet aan de winkels geleverd worden (waarbij Juchtmans zelf eerst de kragen op de blouses of jurken assembleert), de volgende zomercollectie is gepresenteerd aan de winkels en de bestellingen lopen binnen en de wintercollectie van ’22’23 bevindt zich in de ontwerpfase waarbij de stoffen gekozen moeten worden. fEMM Voor andere activiteiten is er dus niet veel tijd over. Wat Juchtmans wel nog doet, is één dag per week in de winkel staan. Sinds kort is praktisch haar volledige collectie beschikbaar bij Femm in de Statiestraat 34 in Berchem. Dat is een concept store ‘voor vrouwen door vrouwen’, recent geopend door Femke Van den Bussche. Daar kan je Juchtmans dus één dag per week vinden. Een nuttige ervaring vindt ze zelf. Zo krijgt ze rechtstreeks feedback van de klanten. De covidperiode is Juchtmans goed doorgekomen en ze kijkt met vertrouwen naar de toekomst. Ze hoopt haar label en collectie organisch te zien groeien met een steeds groter aantal winkels die haar kleren verkopen. Is ze niet bang dat haar inspiratie op geraakt? Daar maakt ze zich duidelijk geen zorgen over. Het dagelijkse leven biedt haar voldoende nieuwe ideeën en dat is ook duidelijk te zien in haar nieuwe collectie.
MEEr iNfo www.moncol.be
Bijzondere opleiding Fiscaal Recht, Bijzondere Opleiding Jeugdrecht, Voorkeurmaterie: Personen- en Familierecht (echtscheiding,…). Tel: +32(0)3/236.90.81 • GSM: +32(0)495/21.82.98 Fax: +32(0)3/236.00.79 • E-mail: ludo.sanders1@telenet.be ING: BE 45 6300 6649 6589 • Derden: BE 37 6300 6510 3328
Bleekhofstraat 113/41 • B-2140 BORGERHOUT
www.the-park.be - info@thepark.be Boekenbergpark for Body & Mind www.facebook.com/AtTheParkBoekenberg/
22
VAN KORTE LEVENS EN KORTE VERHALEN Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
onlangs verscheen van de hand van Zurenborger Chris Moens Tien maal kort, een omnibus met jeugdverhalen. Daarvóór publiceerde hij twee naslagwerken over de levensduur van filmacteurs en -actrices. Aan het woord een veelzijdig kunstenaar, over zijn carrière en zijn meest recente fictie en non-fictie. (WILL VAN BROEKHOVEN) Chris is geboren en getogen in Borgerhout, in de Sergeyselsstraat. Zesendertig jaar geleden stak hij de Plantinlei over om zich in Zurenborg te vestigen, niet ver van de Dageraadplaats. Als kind kon hij aardig overweg met viool en piano. Zijn ouders lieten hem een conservatoriumopleiding volgen. Na het voltooien daarvan gaf hij les en stichtte een knapenkoor, dat uitgroeide tot een muziekatelier en een jeugdtheater. Daar zijn bekende beroepsartiesten uit voortgekomen, zoals Michael Pas, Johan Terryn en Tom Lenaerts. Hij componeerde en schreef toneelwerk en jeugdboeken. Daarnaast grimeerde en boetseerde hij. Hij bracht zijn activiteiten onder in een bedrijfje dat hij Glaign noemde, volgens Chris Moens een samentrekking van de Latijnse woorden voor water en vuur. CiNEfiEL Chris noemt zichzelf een verwoed cinefiel. Bij het uitoefenen van die liefhebberij viel hem op, dat zoveel filmacteurs op jonge leeftijd zijn overleden. Hij ging spitten op internet en in naslagwerken en stelde met de informatie die hij daar vond een overzicht samen in drie delen, getiteld Te jong… veel te jong. Hij behandelt 782 acteurs en actrices met foto’s, naam, pseudoniem, films waarin zij speelden, geboorte- en sterfdatum en doodsoorzaak. Zo komen we onder andere John Belushi tegen, Michael Jackson, Marilyn Monroe, Elvis Presley en Romy Schneider. Filosoferend over de achtergrond van die ontijdige sterfte geeft Chris aan dat er nogal wat verongelukten tussen zitten, zoals James Dean,
Natalie Wood en Grace Kelly. Verslaving speelt een belangrijke rol en een ongezonde levenswijze. Wat vooral opvalt, is dat het meestal slecht afloopt met sterren die als kind aan hun filmcarrière begonnen. Ze verdienen al op jeugdige leeftijd een enorme smak geld, staan veel te veel onder spanning, ontwikkelen een opgeblazen ego en een vertekend wereldbeeld. Zij gaan zich te buiten aan drugs, drank en riskant gedrag. Hij vertelt over Macaulay Culkin, bekend van de Home Alone films, die als negenjarige een echte Ferrari cadeau kreeg van zijn ouders. Macauly leeft nog, maar oogt met zijn 41 jaar als een versleten oude man. Bij zijn naspeuringen naar jong of betrekkelijk jong overledenen kwam hij ook sterren tegen die een respectabele leeftijd bereikten, zoals Max von Sydow (90), Dick Van Dyke (95), Doris Day (97), en – baas boven baas – Johan Heesters (108!). Jean Paul Belmondo deed bij voorkeur zijn eigen stuntwerk, niettemin bereikte hij de 88. Allemaal (behalve natuurlijk Belmondo, die heel onlangs overleed) worden zij herdacht in Oude Rakkers. iNLEVEN Dit jaar kwam Tien maal kort uit. Het boek bevat 10 jeugdverhalen, geillustreerd door Agnes Van de Velde en Veerle Mortelmans. Zo is er het verhaal Tamke over een meisje dat uit protest tegen het onrecht op de wereld midden op een plein gaat zitten en daar niet weg te branden is. Zij zit daar dagenlang en krijgt aanhang van een steeds
Chris Moens, auteur van 'Tien maal kort'. Foto: Jörg PYL
maar groeiende kinderschare. Of Kleine Jan, die erin slaagt om een permanent doodserieuze koning eindelijk een glimlach te ontlokken met zijn vrolijke vioolspel. Of Ik ben toch niet abnormaal, voor een deel autobiografisch, over een jongen die in de klas uit de boot valt, evenals zijn vriend die balletdanser wil worden. Samen geven zij een optreden, waarmee ze met glans de harten veroveren. Het viel op dat de verhalen getuigen van een groot vermogen om zich te verplaatsen in het gevoelsleven van de jonge lezer. Chris geeft een indruk van hoe hij bij het schrijven van een nieuw verhaal te werk gaat. Hij werd op een spoor gezet toen hij een beeltenis zag van iemand die van top tot teen met een dichte zwarte beharing was overdekt. Die persoon leed aan het zogenaamde ‘weerwolfsyndroom’, een hoogst zeldzame en ongeneeslijke kwaal. Wie aan deze kwaal lijdt zal zich waarschijnlijk niet graag onder de mensen begeven omdat hij kan rekenen op afwerende en kwetsende reacties. Chris deed voor de vakantie onderzoek op een lagere
school in de buurt. Hij liet foto’s zien en legde de leerlingen de volgende vraag voor. ‘Denk je eens in dat jullie directrice op een morgen in de klas komt en zegt: ik wil jullie voorstellen aan een nieuwe leerling, maar éen ding moeten jullie tevoren weten: hij is over zijn hele lichaam begroeid met haar. En dan stapt hij binnen. Wat zouden jullie doen met een nieuwe klasgenoot die zo lelijk is? De reacties verschilden nogal maar waren niet per se ongunstig. Iemand grapte meteen: ‘Amai, die heeft veel shampoo nodig!’ Een jongetje stoof op: ‘Als ik zie dat iemand hem pest sla ik die vol op zijn bakkes!’ Een meisje: ‘Dat kan mij toch niet schelen. Dat hij gewoon gaat zitten waar plaats is.’ En een ander meisje: ‘Die zo lelijk is? Maar dit is toch niet lelijk! Dit is ánders!’ Chris kan hiermee aan de slag.
MEEr iNfo Tien maal kort is verkrijgbaar in de boekhandel of via chmoens@telenet.be.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
23
Tentoonstelling IT ISN’T, ISN’T IT? in Ruimte 34
Confrontatie tussen stillevens van Dolf Geudens en lyrisch abstracte foto’s van Rudi Wouters Vanaf 29 oktober tot en met 14 november 2021 kunt u in ruimte 34 in de Cobdenstraat de confrontatie zien tussen Dolf Geudens, kunstschilder met fotografische precisie, en Rudi Wouters, fotograaf met lyrische abstractie. Spannend. De foto’s van de werken kunnen wij niet geven, omdat ze in kleur zoveel mooier zijn. U moet gaan kijken. (Jan HoLVoET) Ruimte 34 is een kunstgalerie. Of toch niet? De uitbater, Dolf Geudens, is namelijk geen galeriehouder. Wij ontmoeten hem met zijn vrouw en theorbe spelende zoon Stan in het schildersatelier, enkele straten verder. Wij gaan niet binnen langs de voordeur, maar langs de garage en krijgen toegang tot het voormalige atelier van Geudens vader zaliger, die lederbewerker was. De kunstschilder deelt het atelier nu met zijn musicerende zoons Stan en Sander. MorANDi De flesjes, potten, vaasjes en allerhande voorwerpen die allang niet meer de functie vervullen waarvoor ze ooit gemaakt zijn, doen ons onmiddellijk denken aan het atelier van Giorgio Morandi, de mythische Italiaanse schilder die op obsessieve wijze stillevens maakte van hetzelfde halve dozijn potjes, flesjes en vaasjes, steeds opnieuw, in een poging de essentie ervan te vatten. Zijn atelier wordt geconserveerd in het MAMBO in Bologna en toont vooral…tja, potten, flesjes en vaasjes. Dolf Geudens: “Inderdaad, ik voel een grote affiniteit met Morandi, maar ook met o.a. Vermeer en Rothko. Ook de muziek van Morton Feldman en Takemitsu inspireert me om voorbij de wereld van woorden en concepten tot de essentie door te dringen. Men vergelijkt me vaak met de schilders van de Nieuw-Klassieke Antwerpse school met Willem Dolphyn voorop, omdat ook ik de techniek van gelaagd schilderen toepas. Maar de ‘inhoud’ is bij mij beduidend anders: bourgondische sensualiteit heeft plaatsgemaakt voor sobere verstilling.” BEELD EN MUZiEK Dolf Geudens: “Mij fascineren in zowel beeld als in muziek de relatie tussen ruimte en stilte versus object en klank. Een mooie metafoor voor de geheimzinnige liefdesverhouding tussen de verschijningswereld en het naamloze ‘niets’ waar alles uit ontstaat.” Hoe wordt een kunstenaar galeriehouder? Dolf Geudens: “Ik heb vele watertjes doorzwommen. Hoewel ik als puber gefascineerd was door het schilderen en de mysteries van het bestaan, moest ik na mijn humaniora gaan werken in ‘de Maritiem’. Dat was tenminste een job waar men zijn kost mee kon verdienen! Ik werkte meer dan tien jaar als scheepsagent. Ondertussen volgde ik avond- en weekendonderwijs aan de Academie van Berchem. Op mijn dertigste heb ik het roer omgegooid en met vallen en opstaan een carrière als beeldend kunstenaar uitgebouwd met tentoonstellingen van Londen tot New York.” GALEriE “Zo’n dertig jaar geleden verbouwde ik een industriële ruimte met koelinstallaties tot een mooie expositiezaal met de nodige infrastructuur en richtte ik de galerie ‘Het heeft geen naam’ op om de lacune aan galeries voor hedendaags realisme in Antwerpen op te vullen. Ik had echter over het hoofd gezien dat een galerie in feite een handelszaak is waarin men moet investeren, en waarvoor men moet netwerken en reclame maken. Ik stopte na nog geen twee jaar en verhuurde de ruimte aan verschillende beoefenaars van vrije beroepen. Acht jaar geleden besloot ik om de plek haar oorspronkelijke bestemming terug te geven en haar te verhuren aan professionele en recreatieve kunstenaars die de kwaliteitstoets doorstaan. Deze keer echter niet meer als galeriehouder, maar als huisbaas. Verder doe ik niets, behalve de exposities vermelden in de agenda op de website. De formule heeft veel succes en er lopen gemiddeld drie exposities per maand. De prijzen zijn zeer democratisch en kunstenaars blijven vrij. Nu exposeer ik er voor de derde keer zelf met mijn goede vriend en fotograaf, Rudi Wouters.“
Rudi Wouters en Dolf Geudens voor Ruimte 34. Foto: Gerda HUYGEN
iNSTEEK Dolf Geudens: ”Rudi is een fotograaf die werkt met abstracte lyriek. Ik ben een schilder die werkt met fotografische precisie. De schilder als fotograaf, de fotograaf als schilder. Niets is wat het op het eerste gezicht lijkt, vandaar de titel.” Rudi Wouters: “Mijn inspiratie zijn fragmenten van vaak heel gewone dingen, zoals het licht dat door een gordijn valt of een geërodeerd stuk muur dat, door er langer naar te kijken, plots heel bijzonder wordt. Daarnaast maak ik zwart-witportretten van mensen en situaties die vaak door hun marginaliteit interessant zijn voor mij, en een schoonheid evoceren voorbij de lelijkheid. De abstracte werken zijn digitaal gemaakt, de portretten analoog en later digitaal verwerkt.” Hoe zag uw carrière eruit? Rudi Wouters: “Ik studeerde fotografie aan de Academie van Antwerpen toen de opleiding nog maar één jaar bestond. Na mijn studies heb ik, zoals Dolf, vele watertjes doorzwommen. Ik werkte vijf jaar voor het leger, waar ik mij eerder met topografie dan met fotografie bezighield. Daarna werd ik zelfstandig
fotograaf en werkte ik ook in de publiciteit. Ik gaf 30 jaar les aan het Sint-Mariainstituut (nu Sint-Lucas). Door mijn vroegere relaties met het Fotomuseum in Antwerpen hebben veel van mijn werken de wereld rondgereisd en zijn verschillende ervan opgenomen in privécollecties en musea.”
Een raakvlak tussen beide kunstenaars is dat muziek een grote rol speelt in hun leven. Dolf was een fervent vertolker van de chansons van Georges Brassens, en Rudi is nog steeds actief als saxofonist in de band Yezz Wezz.
TENTooNSTELLiNG “iT iSN’T, iSN’T iT” Ruimte 34, Cobdenstraat 34 in Berchem vr 29/10 - 5/11 - 12/11: 16u-19u za 30/10 - 6/11 - 13/11: 13u-18u zo 31/10 - 7/11 - 14/11: 13u-18u
MEEr iNfo ruimte34.be rudiwouters.com dolfgeudens.be
EEN VAKMAN VOOR AL UW KLUSWERKEN!
ontharingen • massage • pedicure manicure • make-up • gelaatsverzorging verwendagen • cadeaubons Voor alle verzorgingen worden 100% natuurzuivere
Yannick Schippers 2018 Antwerpen
producten van Dr. Hauschka
0472/47.57.93 info@fixitantwerpen.be www.fixitantwerpen.be
en Chi gebruikt.
www.mooimakerijanemoon.be ann@mooimakerijanemoon.be gsm 0498/69 39 45 Volg ons ook op Facebook en Instagram
Fixit-Antwerpen
fixit_antwerpen
24
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Vijfentwintig jaar LGBTQboekhandel in Antwerpen Sinds vijf jaar heeft Zurenborg weer een echte boekenwinkel Kartonnen Dozen (naar het gelijknamige boek van Tom Lanoye). Dit is de enige LGBTQ-boekhandel van heel België en Nederland. Maar iedereen is er welkom om eender welk boek te bestellen. Wat veel mensen niet weten, is dat deze boekhandel een voortzetting is van de vijfentwintig jaar geleden gestichte LGBTQ-boekenwinkel ‘t Verschil uit de Minderbroedersrui in Antwerpen. Tijd voor een kort historisch overzicht. (Jörg PYL)
Boekhandel ‘t Verschil werd in 1996 opgericht door Bart De Smedt en zijn partner Erwin De Beuckelaer. Begin jaren negentig bezochten ze Londen, Parijs en Amsterdam. In die tijd hadden een aantal grotere boekhandels daar een afdeling rond homoseksualiteit, maar er waren ook gespecialiseerde winkels, die volledig gericht waren op het thema Gay’s zoals The Word in Londen, Vrolijk in Amsterdam, Les Mots à La Bouche in Parijs en Prinz Eisenherz in Berlijn. In die tijd waren er in Antwerpen al heel wat bars en zelfs een discotheek voor homo’s of lesbiennes. Daarom richtten ze de boekhandel ‘t Verschil op rond dit thema maar laagdrempelig zodat iedereen, ook hetero's, er naar binnen zouden durven stappen. Omwille van dat sociale aspect was ‘t Verschil in de beginjaren een boekhandel met koffiehoek en huisgemaakte taart. Je kon er in tijdschriften bladeren, de krant lezen en andere mensen ontmoeten. Het aanbod boeken en films was nog vrij klein, dus er was veel ruimte voor tafeltjes en stoelen. Er werden ook regelmatig lezingen in de kelder gehouden, om mensen bij elkaar te brengen en het culturele aanbod voor holebi’s te vergroten. Vrouwenboekhandels en later LGBTQ-boekhandels waren op die manier een belangrijke schakel in de subculturele organisatie van LGBTQ’s. JoHANNA PAS Johanna Pas begon in 2000 in ’t Verschil te werken. Alles waar zij van hield kwam er samen: boeken, taart, koffie én haar engagement. Gedurende de jaren negentig woonde zij in een gemeenschapshuis waarin iedereen met een of andere vorm van activisme bezig was: homo- en lesbiennerechten, dierenrechten, de vredesbeweging, antiracisme. Patrick Dooms, die ook mee ’t Verschil overnam in 2015, en Johanna runden toen een alternatieve bookshop, een ‘distro’ Ze verkochten queer- en anarchistische boeken, ‘zines’, buttons en dergelijke op punkoptredens, evenementen en betogingen. In 1995 organiseerden ze de optredens van de International Queer Liberation Tour in België. Een groep travestieten, punks en genderqueers trok met een grote bus door Europa en trad op in diverse steden. ‘Queer’ betekende toen overigens niet een verzamelnaam voor LGBTQ's. Het betekende niet tot de mainstream horen, op alle fronten afwijken. Ze gebruikten geuzennamen als potten, flikkers, genderfuckers, queers. VErANDErEND AANBoD Het aanbod aan boeken rond LGBTQthema’s veranderde sterk door de jaren heen. In de beginjaren was het beperkte aanbod makkelijk te selecteren. De Engelse boeken stonden
in de catalogi onder het thema ‘gay & lesbian interest’ en bij de Nederlandstalige boeken stond meestal ook duidelijk op de achterflap dat het een homo- of lesbisch verhaal was. Dat veranderde echter stilaan. Veel uitgevers maakten gebruik van omfloerste omschrijvingen. Anderzijds waren er vanaf de jaren tachtig tot ongeveer 2010 een heel aantal gespecialiseerde homo- of lesbische-uitgeverijen, of grotere uitgeverijen die een aparte lijn met ‘homo’-boeken hadden. Dat verdween allemaal tussen 2010 en 2020. Nu keert het tij weer en wordt er opeens opnieuw meer uitgegeven met een LGBTQ-thema. Uitgevers zijn zich bewuster geworden van de noodzaak van een degelijk LGBTQ-aanbod in hun fonds. Er is meer durf om iets expliciet gay of lesbisch uit te geven. De laatste jaren is gelukkig ook het aanbod in Nederlandstalige transliteratuur toegenomen. De vraag naar boeken over genderdiversiteit neemt toe. Het blijft wel zo dat er weinig oorspronkelijk Nederlandstalige literatuur verschijnt met holebi- of transpersonages. Als er al iets verschijnt is het vaak een vertaling van een boek dat in het buitenland goed verkoopt. En Nederlandstalige auteurs die zelf homo, lesbisch of trans zijn, houden dit thema vaak uit hun boeken om niet gelabeld te worden als niche-auteur. Dit beperkte aanbod was een van de redenen waarom Bart De Smedt en Johanna Pas in 2005 zelf begonnen boeken uit te geven onder de naam ‘t Verschil. Johanna Pas: “In 2005 hadden we met privéfondsen genoeg geld ingezameld om een eerste boek uit te geven. Dat was De Nomade van Christine Lafaille, een combinatie van filosofische overpeinzingen en een lesbisch liefdesverhaal.” Ondertussen hebben ze veertig boeken uitgegeven, zowel fictie als non-fictie, strips, poëzie, kinderboeken, romans, gedichten en literaire vertalingen. De laatste jaren is er veel veranderd en dat is heel snel gegaan. Door de opkomst van sociale media is het nu makkelijker om op de hoogte te blijven van wat er verschijnt en waarin mensen geïnteresseerd zijn. Als boekwinkel is Kartonnen Dozen nu meer een volger dan een aanbieder geworden, omdat de klanten zelf vaak
GUDRUN VAN HOUTTE Handgemaakt breiwerk Op maat en uniek Ook met uw eigen wol, zonder extra kosten
KOM EENS KIJKEN, DAT KOST NIETS Van Luppenstraat 40 - 2018 Antwerpen Voor meer info bel 03 230 42 38
In de kelder van Kartonnen Dozen. Eigen foto
goed weten waar ze naar op zoek zijn. Bovendien zorgt het voor meer interactie met onze klanten. PorNo EN PrEUTSHEiD Niet alleen het boekenaanbod veranderde, ook de samenleving. Johanna Pas: “Omdat onze klanten nogal verspreid zaten over heel België en ’t Verschil de enige gespecialiseerde boekhandel voor LGBTQ’s was, verkochten we al vanaf het begin ook via de post. Niet alleen omdat niet iedereen naar Antwerpen kon komen, maar ook omdat er toch nog veel schroom was om bij een LGBTQ-boekenwinkel naar binnen te stappen.” Ook het tijdschriftenaanbod veranderde door de jaren heen. In 't Verschil werd ruim plaats gemaakt voor homo-lesbische magazines uit heel Europa en de V.S. Nu er nauwelijks nog gedrukte LGBTQ-magazines bestaan,
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
voor lezingen, je kon er de hele dag rondhangen. Kartonnen Dozen ging terug naar de basis: boeken, een beperkt aantal speelfilms, geen taart en koffie meer, geen porno, geen sexy kleding. Het voelde als ‘back to the nineties’. Het zou niet kloppen om de naam van dat project mee te nemen, ook al waren er klanten die dat betreurden. De naam verwijst naar de roman Kartonnen dozen van Tom Lanoye, de eerste echt positieve homoroman in Vlaanderen. Het concept van een kartonnen doos paste ook. De doos is leeg. Je kan er een label op plakken naar keuze, maar dat dekt niet altijd de lading.
't Verschil in de Minderbroedersrui. Eigen foto
kan je je moeilijk voorstellen dat er zoveel verschillende tijdschriften bestonden die zich specifiek richtten tot homo’s en/of lesbiennes. Waar ’t Verschil een twintigtal tijdschriften aanbood, zijn er dat tegenwoordig in Kartonnen Dozen nog slechts enkele. Sommigen bladen werden websites, maar de meeste zijn gewoon verdwenen. In ’t Verschil werd ook porno verkocht. Dat maakte dat de winkel kon draaien en dat ze ook dingen konden verkopen die minder winst opleverden. Maar ze bereikten er ook mensen mee die nu in hun eentje op het internet surfen. Ze kwamen in ’t Verschil om die films te kopen en daardoor kwamen ze ook in aanraking met andere gays en met iets anders dan alleen de seksuele component van hun voorkeur. Een aantal van hun klanten dook meteen de kelder in als ze binnenkwamen, daar stonden de fotoboeken en pornofilms. Ze wilden liever niet gezien worden door de grote etalageramen. Met de opkomst van het internet, de groei van concurrentie van online winkels en door de economische crisis rond 2008 is de verkoop van films sterk verminderd, de preutsheid nam toe. Er kwam meer commentaar op foto’s van halfnaakte mannen aan de muur, terwijl je op de Meir de ene halfnaakte vrouw na de andere zag in etalages of op reclameborden. Er bestaat duidelijk een dubbele standaard. CULTUrELE PooT In de jaren 2000 gebeurde er op maatschappelijk vlak in België veel qua algemene acceptatie van homo’s en lesbiennes zoals de legalisatie van het homohuwelijk en adoptie door partners van gelijk
geslacht. Daardoor kregen veel mensen, niet het minst holebi’s zelf, het gevoel dat het allemaal niet meer hoefde. Anderzijds groeide de vraag naar boeken over transpersonen en werd het aspect ‘gender’ steeds belangrijker. Binnen de LGBTQ-beweging zelf vervullen ‘t Verschil en Kartonnen Dozen een functie. Kartonnen Dozen vormt een culturele poot van de holebien transgendergemeenschap in Antwerpen. Queer betekent meer dan alleen uitgaan, of relaties hebben. In 2015 besluit Bart De Smedt om te stoppen met de winkel in de Minderbroedersrui. Financieel was het niet meer haalbaar. Er kwamen steeds minder klanten en de onkosten namen alleen maar toe in de Antwerpse binnenstad. Maar Johanna Pas wilde niet opgeven. “Ik heb de winkel overgenomen samen met Rudy Thewis en Patrick Dooms. We hadden een kleiner pand nodig om het haalbaar te maken. Het duurde een jaar voor we een nieuwe locatie vonden en al die tijd bleven we online verkopen en organiseerden we lezingen in Het Roze Huis op de Draakplaats, samen met de Holebibib. Dankzij een enthousiaste huiseigenaar in de Draakstraat, die aan ons wilde verhuren, lukte dat. Begin november 2016 openden we in de Draakstraat 34.” Overal in Europa sloten winkels als ‘t Verschil. Het voelde heel erg als het einde van een tijdperk. Die enorme open etalage, die koffiehoek met tijdschriften, de sekstoys, de pornosectie in de kelder, daar was geen plaats meer voor in de nieuwe winkel. De Holebibib, die zich nu in Het Roze Huis bevindt, was vroeger ook in ‘t Verschil gevestigd. Mensen konden niet alleen boeken kopen, maar ook ontlenen. Er was plaats
25
duidelijk maken dat diversiteit een verrijking is. Niet alleen seksuele en genderdiversiteit, maar ook culturele en etnische diversiteit, lichamelijke en geestelijke diversiteit. Ook in de kinderboekenhoek vormen deze thema’s de basis. Daar vind je niet alleen boeken over holebi-gezinnen en over genderdiversiteit, maar ook boeken waarin álle kinderen zich kunnen herkennen. DE ToEKoMST Hoe lang Kartonnen Dozen het nog zal volhouden is ongewis, maar het zou héél jammer zijn, als er geen enkele LBGQT-boekenwinkel meer zou bestaan. Bij de overgang van ’t Verschil naar Kartonnen Dozen, werd een beroep op crowdfunding gedaan. Met dat geld kon de nieuwe winkel ingericht worden. Het zou wel leuk zijn als er meer permanente ondersteuning was. Een droom van Johanna Pas is een huis waarin de winkel zit, maar ook het archief van het Fonds Suzan Daniel, de Holebibib, een tearoom, een ontmoetingsruimte voor organisaties. Net als in het begin in 1996, in een stad als Antwerpen, moet dat toch kunnen.
ALLEEN Voor LGBTQ’S? Naast fictie, Nederlandstalig en Engelstalig, tweedehands boeken, en kinder- en jeugdliteratuur, is er in boekhandel Kartonnen Dozen ook een ruime selectie non-fictie boeken te vinden. De non-fictie is uitgebreid sinds Kartonnen Dozen verhuisd is. Kruispuntdenken is de basis. Veel emancipatiebewegingen zijn met elkaar verbonden: LGBTQ-emancipatie, feminisme, antiracisme, ecologie. Daarom vindt men er verhalen die enerzijds de diversiteit in de samenleving reflecteren en die anderzijds
Dit artikel kwam tot stand dankzij de informatie van Marion Wasserbauer.
fEEST Op 20 november vanaf 17u is het feest bij Kartonnen Dozen. Eerst spreekt schepen van cultuur, dan vindt de voorstelling van de Stadskroniek over LGBTQAntwerpen plaats, een uitgave van Stad Antwerpen - in een leesbare stijl en met veel foto's. Na de voorstelling van dit boek wordt het vijfentwintigjarig
bestaan van Kartonnen Dozen gevierd. Strikt genomen bestaat de winkel in de Draakstraat nog maar vijf jaar, maar er gaat een hele geschiedenis aan vooraf op de Minderbroedersrui in het stadscentrum. Deze geschiedenis staat ook in de kroniek. Het Feest gaat door in Café Den Draak en in Draakplaats 2.
De Wim Hof Methode
(ademhalingsoefeningen, koudetraining en focus) • brengt je immuunsysteem in balans • geeft je meer energie • brengt rust in je hoofd • helpt je om je sportprestaties te verbeteren Volgende workshops: zondag 22 augustus: 10-15u donderdag 16 sept: 9.30-14.30u zaterdag 25 september: 10-15u Grotebeerstraat 36 2018 Antwerpen Voor meer datums, info en inschrijvingen: www.de-poolster.be info@de-poolster.be 0494 98 18 52 Annemie Lambert gecertificeerd WHM instructeur www.wimhofmethod.com/instructors/annemielambert
26
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
De Sint-Norbertuskerk een week lang vol muziek
Bachfestival Antwerpen grotendeels in Zurenborg
Van 19 tot 25 september ging in Antwerpen een indrukwekkend Bachfestival door in de SintCarolus Borromeuskerk (vier concerten) in het centrum van de stad en in onze Sint-Norbertuskerk (zeven concerten). Het leeuwenaandeel in Zurenborg
dus. Artistiek directeur van het festival was Emmanuel Van Kerckhoven, organisttitularis van onder meer de Sint-Norbertuskerk. ik mocht een aantal concerten bijwonen. En het was de moeite waard! (Luk DEPoNDT)
CANTATEDiENST Een Bachcantate beet op zondag 19 september om 11.00 uur de spits van het festival af. Uitvoerders waren drie solisten (Govaart Haché, altus, Stephan Adriaens, tenor en Lieven Termont, bas) met The Antwerp Baroque Orchestra onder leiding van Emmanuel Van Kerckhoven. Het Groot Akkoord o.l.v. Els Spanhove, zorgde voor een gesmaakte uitvoering. De voorbije jaren waren er in de Sint-Norbertuskerk al vaker cantatediensten. Door de coronapandemie gingen die meer dan een jaar niet door. Eindelijk dus nog eens een cantatedienst in Zurenborg betekende een verademing. Vanaf november 2021 start een nieuwe cyclus van vier cantatediensten, telkens ‘s zondags om 11.00 uur. Alle info op https://bachindestad.be/bachcantates.
Het Antwerps Barokorkest met Het Groot Akkoord. Foto: Luk DEPONDT
hoorden we vooral barokke muziek van o.m. – wat dacht je – Bach. Een concert om van te genieten in Zurenborg jammer genoeg door amper een dertigal luisteraars. BALKAN Een hoogtepunt voor mij was het verrassende Bach & Balkanconcert op vrijdag 24 september om 18.15 uur. Het Trio Gorgona (viool, gitaar, accordeon) ging aan de slag met beroemde Bachkoralen. Ze brachten die eerst in een tweestemmige harmonisatie en gingen er daarna mee stoeien in een eigen creatie met Balkanelementen. Ter afwisseling speelden ze ook typische volksmuziek uit de Balkan. Een originele combinatie door drie gedegen muzikanten die alles zonder partituur wisten te brengen. Een heerlijke ervaring! Astrid Stockmans, sopraan op het Bachfestival. Foto: Luk DEPONDT
Astrid Stockmans zingt met The Antwerp Baroque Orchestra. Foto: Luk DEPONDT
BroNNEN Waar haalde Bach zijn mosterd? In het antwoord op deze vraag duikt o.m. de naam op van Dietrich Buxtehude. Bach ging in de winter van 1705 te voet naar Lübeck om er Buxtehude te horen. Hij bleef veel langer weg dan gepland. Dat deze studiereis de moeite waard was, hoorden we op zondagnamiddag 19 september in het concert Bach en Bronnen. Emmanuel Van Kerckhoven bespeelde het barokorgel (een beetje dé vedette van het festival) met orgelwerken van o.a. Buxtehude, Bruhns en Vincent Lübeck, afwisselend met Astrid Stockman, de sopraan uit de Kreeftstraat, die enkele aria’s uit Bachs cantates zong samen met The Antwerp Baroque Orchestra. KiNDErVoorSTELLiNG Daarna bleef het enkele dagen stil in de Sint-Norbertuskerk. Tot er op woensdag 22 september weer twee activiteiten doorgingen. Om 15.00 was er Bach &
Kinderhappening tijdens het Bachfestival. Foto: Luk DEPONDT
Bengels, een kindervoorstelling met een verteller en een organist. De Franse componist Francis Poulenc uit de twintigste eeuw voorzag het bekende verhaal van het olifantje Babar van muziek. Hij verdiepte zich in de grote barokke orgelwerken van Bach en dit zou bijgedragen hebben tot de neo-barokke kleur van de muziek bij deze humoristische muzikale vertelling. Daarvan heb ik echter niet veel gemerkt. Ondanks de inzet van de verteller en de organist, waren niet alle 30 kinderen erg geboeid door dit concert. Niet direct een hoogtepunt van het festival. Op dezelfde dag was er nog het orgelconcert ‘Bach Bewerkt’, waar helaas geen verslaggever bij aanwezig kon zijn. orGELSTUDENTEN Op donderdag 23 september ging in de Sint-Norbertuskerk alweer een orgelconcert door, dat ’s namiddags hernomen werd in de Sint-Carolus Borromeuskerk. Jong talent van Belgische en Nederlandse Conservatoria lieten zich van hun beste kant zien in 3 korte orgelrecitals. Eén van hen bespeelde naast het nieuwe barokorgel ook het ‘oude’ LoretStevensorgel met een tweetal romantische stukjes muziek. Verder
Plantin en Moretuslei 92 2018 Antwerpen T. 03 233 66 80 info@apotheekplantijn.be
iMProViSErEN Dezelfde dag improviseerden ’s avonds twee organisten tijdens het concert Bach Barst Los samen op beide orgels van de Sint-Norbertuskerk, waarbij ook bekende thema’s uit het werk van J.S. Bach klonken. En daarmee zat het Zurenborgse luik van het festival erop. Een week met enkele smaakvolle uitschieters. Hopelijk wordt dit een jaarlijks wederkerend evenement.
bachindestad.be/bachcantates
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
27
Een ganse sfeervolle namiddag doorlopend muziek
Herdenkingsconcert Sofia Pevenage
in vorige Gazet kon je een uitnodiging lezen voor een herenkingsconcert op zondag 5 september ter ere van Sofia Pevenage. De uitnodiging was van de hand van Sander, haar partner. Sofia was een gewaardeerde violiste uit de Arendstraat. Veel Zurenborgers zullen zich het vioolspel van Sofia nog herinneren. Bij goed weer speelde zij viool met een open raam. in april overleed ze aan de gevolgen van speekselklierkanker. (Luk DEPoNDT) Sofia was verbonden aan de Filharmonie van Antwerpen. Daarnaast werkte ze mee aan meerdere muzikale projecten. Bijvoorbeeld aan een cd met muziek van Haydn door Prima La Musica o.l.v. Dirk Vermeulen. Ook het populaire genre was haar niet vreemd. Zo speelde ze mee in projecten van Jan De Wilde, van het Hooverphonic Strijkorkest en van Clouseau. In Zurenborg was ze lid van de Cantorij, het koor dat geregeld zingt tijdens de zondagsmis van 11 uur in de Sint-Norbertuskerk.
SfEErVoL Tijdens het herdenkingsconcert musiceerden een 50-tal van haar muzikale collega’s vanaf 14.00 uur een hele namiddag. Er werd op een zeer behoorlijk niveau gemusiceerd. Men kon er onder meer genieten van een sessie viool en piano en een optreden cello-piano. Ook de Cantorij was van de partij met muziek van o.m. Henry Purcell. Het werd een sfeervolle namiddag. Achteraan in de kerk stond een tafel met een mooie foto van Sofia, enkele kaarsjes, een fotoalbum over Sofia en een rouwregister
Afscheid van Sofia Pevenage. Foto: Luk DEPONDT
waarin de aanwezigen een boodschap of herinneringen konden noteren. Daar bleek hoe gewaardeerd en geliefd Sofia was bij zoveel collega’s en vrienden. BEDANKiNG Lieve Vrienden, Ik vind geen woorden om te beschrijven hoe mooi het was zondag. (…). Dank aan alle muzikanten, dichters, luisteraars, geliefden.
I carry your heart with me. En zoals ik aan Sander heb gevraagd: leen mij je ogen. Ik was in de wolken. Ik was nog één keer muziek. Ik hou van jullie. Per omnia saeculorum. Tedere omhelzing voor iedereen, Sofia Pevenage (Gevonden op haar facebookpagina op 8 septe'mber 2021)
Het smaakt nog
Succesvolle brunch in de Kreeftstraat Zondag 29 augustus. Om 11 uur wachten een lange tafel én broodjes, koffie op de gasten. Een 40-tal Kreeftbewoners schuiven aan. Aan iedereen werd gevraagd iets lekkers mee te brengen. En dit leidde tot een rijke variatie aan taarten, koekjes, Griekse sla, fruitsla, kazen, charcuterie, chips. Als na een tijd cava uitgeschonken wordt en er getoast wordt, zit de sfeer er helemaal in.
De lange brunchtafel in de Kreeftstraat. Foto: Stan DE GRAVE
Voor de kinderen is wat speelgoed voorzien. Voor elk wat wils dus. De aanwezigen noteren hun gsmnummer in een schriftje. Daarmee is nu een WhatsAppgroep in het leven geroepen. De gezellige brunch mag echt een succes genoemd worden. Het smaakt naar nog! Met dank aan de organisatoren Nele en Marc. (Luk DEPONDT)
28
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
‘Leeway’, eerste langspeelplaat van Leen Diependaele
“ Als je een plaat wil maken, heb je veel plezier nodig. Anders geraak je er niet.” Verrassend bescheiden is de veelzijdige Leen Diependaele (37)! Dankzij haar degelijke artistieke vorming en uiteenlopende ervaringen met zang, muziek, theater en film, kon ze nu een eerste langspeelplaat realiseren: ‘Leeway’. Die kwam uit op 29 september 2021. (Renee DUFAIT)
Leen Diependaele presenteert haar eerste LP 'Leeway'. Foto: Renee DUFAIT
- Je bent zeker wel trots op ‘Leeway’, je eerste langspeelplaat? Leen Diependaele: “Ik ben er heel blij mee. Eindelijk. Het duurde lang voor ik mijn eigen ding belangrijk genoeg vond om er voldoende tijd in te steken.” - Ben je al lang met muziek bezig? Leen Diependaele: “Ik studeerde voor actrice, speelde gastrollen en bleef met muziek bezig als achtergrondzangeres. Toen ik zes was, ben ik samen met mijn oudere zus toevallig in een kinderkoor terechtgekomen en we mochten ‘Pie Jesu’ zingen op begrafenissen en huwelijken. Het was natuurlijk heel schattig, die twee kleine meisjes die zo hoog zongen. Daar heb ik mijn eerste podiumervaring opgedaan en leerde ik samen zingen. In de middelbare school volgde ik de afdeling wetenschappen-wiskunde maar ik combineerde dat met gitaar, piano, toneel en voordracht. Ook zat ik nog in de jeugdbeweging. Dat was wel heel veel!” - Je deed wetenschappen, maar koos toch voor een opleiding acteren. Hoe is dat gegaan? Leen Diependaele: “Door het zingen kreeg ik zin om op een podium te staan. Toen ik als zesjarige solo moest zingen had ik daar helemaal geen problemen mee, maar in de pubertijd komt de onzekerheid toch! Ik ben daar nog altijd niet van af. Ik heb de dubbelheid van te willen performen en er toch zenuwachtig voor te zijn! Toen ik 18 was wilde ik geneeskunde doen, logopedie, architectuur. Toneel durfde ik aanvankelijk niet! Ik ben een twijfelaar! Uiteindelijk schreef ik me toch in aan het Lemmensinstituut in Leuven. Ik
ben er wel blij om, want het is uniek om met je lichaam en stem bezig te zijn en zelf iets te kunnen maken. In het begin kon ik les geven. Later kreeg ik als freelancer veel werk en begon ik aan kindjes.” - Hoe heb je de lockdown beleefd? Was deze coronaperiode een stimulans om je droom waar te maken? Leen Diependaele: “Het is misschien eens goed om geen nieuwe uitdagingen te hebben en te denken: ‘Wat wil ik zelf?’ In de coronatijd waren we net verhuisd en dat nieuwe huis was fijn. Ik had er wel last van om geen familie te zien en met drie kinderen alleen te zijn. Een netwerk heb je echt nodig. Onze kinderen zitten nog in de lagere school en kleuterklas. Het dochtertje uit de kleuterklas wilde spelen met de zussen, maar eentje moest leren lezen. Niet zo eenvoudig allemaal, maar we sloegen er ons doorheen. Ik kreeg toen voor het eerst een opdracht om een podcast te maken. Dat was heel tof. Voor die podcast was er ook muziek nodig. Ik maak muziek met mijn stem en elektronisch met de computer. Dan kan ik verschillende instrumenten kiezen en manipuleren. Ik neem verder ook geluidjes op. Ik kan ook effecten op mijn stem zetten, zodat ze bijvoorbeeld heel laag klinkt. Doordat ik met mijn stem werk, blijft de muziek iets van mij. Tijdens de lockdown draaide ik ook de twee videoclips voor mijn langspeelplaat ‘Leeway’. De LP is uitgesteld door de corona, want het heeft geen zin een plaat uit te brengen, als je daarna niet live kan optreden.” - Welke stappen moest je doorlopen om je LP te realiseren?
Leen Diependaele: “Ik ben begonnen met een EP. Die werd opgenomen door Pascal De Weze, een producer en muzikant-bassist, die in de jury van Humo’s Rock Rally zat. Toen wist ik nog niet hoe ik zoiets moest doen, maar Pascal De Weze gaf me het opnameprogramma Pro Tools. Door die EP kon ik veel solo-optredens doen. Ik was daar dan met heel mijn geluidsinstallatie en verkocht er de EP. Mijn LP ‘Leeway’ is gemaakt met een andere producer, Stijn Cole. Ik had al veel improvisatiesessies met hem gedaan. Stijn Cole deed kleinkunst, was ook acteur en maakt vooral muziek voor Vlaamse tv-series en films. Ik zing soms voor hem.” - Hoe werd je LP gemaakt? Leen Diependaele: “Stijn Cole nam eerst alles op. De zang kwam het laatst. Hij veranderde de volgorde en lengtes, hij voegde modulaire analoge drums toe. De klankkleur van de nummers is belangrijk. Ook een gastmuzikant, Andrew Claes, kwam er één dag bij. Hij voegde aan een vijftal nummers saxofoon en percussie toe. Zo kom je voor sommige nummers wel aan 90 sporen! En op alle sporen zitten effecten, zoals galm. Die kunnen er in mindere of meerdere mate bijgevoegd worden. Tenslotte maakte Stijn de mix en moet het geheel ‘gemasterd’ worden, d.w.z. de muziek luider laten klinken zonder het volume te verhogen. De producer moet dus een heel goed gehoor hebben en weten waar hij naartoe wil. Het is heel fijn om met zo iemand samen te werken! We improviseren en creëren. Zo leuk! Dan is het klaar op de computer. Nog niets tastbaars. Daarna kan de LP uitgebracht worden op vinyl of digitaal, door tussenkomst van een masteringingenieur. Dat is één dag werk in een speciale studio op speciale boxen. Ik koos voor een LP omdat het zo een kunstwerkje kan worden dat bij ‘mijn publiek’ zal passen. Voor de publiciteit zocht ik een promotor, die er o.a. mee naar de radio gaat.” - Je liedjes ontstonden aan het Comomeer? Leen Diependaele: “Ik hoorde vertellen dat er op het eilandje Comacina in het Comomeer (Italië) een huisje van de Vlaamse overheid is, waar je drie weken kunt verblijven om aan een kunstproject te werken. Ik aarzelde, want ik was nog nooit alleen op reis
geweest, maar ik dacht dat het wel dé manier voor mij was om serieus bezig te zijn. Ik ben twee jaar geleden naar daar gereden met een auto vol materiaal: mijn computers, mijn monitors om alles te kunnen bewerken, mijn ‘loop’-station, synthesizers, een grote box, een mini-studio, een paal met boxjes... In Italië moest alles eerst in een bootje. Dat eilandje is niet groot, het telt drie huisjes: één van de Vlaamse overheid, één van de Waalse en één van de Italiaanse. Ze zijn ontworpen door een Italiaanse architecte. Echt heel mooi! Het was een bijzondere ervaring. Ik heb er de tijd gevonden om dingen te maken: ideeën voor de muziek combineren met de melodie die ik al van vroeger had, en ook de teksten schrijven. Ik mag over mijn ideeën niet te veel nadenken, ik moet er gewoon aan beginnen. Ik heb er ook gelezen en documentaires bekeken, bijvoorbeeld één van Bob Dylan: ‘No direction home’. Daar nam ik het zinnetje uit: ‘You can learn ways to freeze time, but you cannot stop it.’ Zo lezen en kijken, daar geniet ik erg van. Het inspireert me, geeft me nieuwe inzichten die ik op mijn manier probeer om te zetten in woord en geluid. Thuiskomen was afkicken. Ik had dan eerste versies van nummers. Ik koos hieruit in overleg met de producer Stijn Cole.” - Vertel eens iets over het hoesontwerp en de titel? Leen Diependaele: “Op de achterkant van de hoes staat de berg die ik door mijn huisje in Italië zag. Ik kwam daar ook de term ‘Leeway’ tegen en die gebruik ik als titel. Het is een term uit de zeilwereld waarmee ze uitdrukken hoeveel je afwijkt als je van A naar B zeilt. Je kan niet in een rechte lijn zeilen. Je moet zien dat je de wind meehebt. Je gaat altijd een beetje links-rechts. Ik vond dat een mooi beeld, vooral omdat Italië een omweg was om de LP te maken en ik er aan het experimenteren was.” - op de hoes van de LP staat een foto waarop je paaldanst boven water. Hoe kom je aan paaldansen en waarom boven water? Leen Diependaele: “Ik zie mezelf als een artieste die van verschillende invloeden iets wil meenemen. De paal is een vast punt waarrond je zweeft, zoals de mast van een zeilboot. Ik vond dat een mooi symbool. Die paal voor de foto van de hoes komt uit de stockageruimte van Het Paleis.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
stel waarmee je thee kan maken. Het is de naam van mijn groep, die ik eigenlijk zelf ben.” - Wat zijn je dromen en plannen voor de nabije toekomst? Leen Diependaele: “Ik wil heel graag nog een plaat maken. Ik kan nog veel groeien in het muziek maken. En die clips maken is ook acteren. Mijn inkomen zal van live-shows moeten komen, waar ik mijn platen zal kunnen verkopen. Wat ik wil behouden na mijn verblijf in Italië is dat ‘Leeway-gevoel’. Dat is de vrijheid om momenten voor mezelf op te eisen en mezelf het plezier te gunnen om te creëren. Als je zo’n plaat wil maken, heb je veel plezier nodig, anders geraak je er niet.” - Je woont nog niet zo lang op Zurenborg. Waarom Zurenborg? Hoe ben je hier terecht gekomen en hoe valt het mee? Leen Diependaele: “Eigenlijk woon ik hier al wel een tijdje. In 2007 woonden we in Brussel en hoorden we dat er een tof appartement in de Oostenstraat te huur was. Na 2 jaar Oostenstraat zijn we De fotograaf, Wannes Cré, woont op een domein van een barones en nam er de foto van de paal in het water. Een hele dag en nog een ochtend hebben we foto’s genomen. Water is erbij omdat ik daarvan houd. Het straalt een gevoel van vrijheid uit. En de reflectie is mooi.” - Van twee liedjes, ‘London Lion’ en ‘Splinter’, is een videofilm gedraaid? Wie maakte die? Hoe worden de filmpjes verspreid? Leen Diependaele: “‘Splinter’ is het eerste nummer van de plaat. De videoclip is van de hand van Boris Kuypers en Ruth Mellaerts. Zij zijn de cineasten van een kortfilm, waarin ik mocht meespelen. In de clip komen drie leeftijdscategorieën voor: mijn oudste dochter doet mee en een oudere actrice. Hier hebben we de danspaal gebruikt. Het gaat over zelfvertrouwen: dat je moet doen wat je wilt bereiken. ‘London Lion’ gaat over de dualiteit in ons. Vandaar dat ik een mannelijk en vrouwelijk kostuum heb. Een vriendin en kunstenares, Regina van Eijden (film, foto, mode, schilderen, videoclip) dacht mee na over de vormgeving van de hoes en filmde deze clip met haar iPhone. Ze ontwierp bovendien mijn kostuum. In november maken we een derde clip: ‘Slow’. De promotor gaat met deze clips naar een uitgebreide reeks contacten en maakt er een persbericht mee. We zetten die dan ook op YouTube en Facebook.” - Waarom zing en schrijf je in het Engels? Leen Diependaele: “Ik zing het liefst in het Engels. Ik kan meer in een personage veranderen in het Engels. Engelse klanken en ritmes vind ik leuker. Ik maak de teksten vanuit improvisatie. Ik maak muziek en kom uit bij Engelse klanken en zing iets en associeer daarbij. Ik bewaar op mijn computer zinnetjes of woorden die ik leuk vind. Ook ideetjes. Hoe meer ontspannen ik ben, hoe meer ideeën er komen. Als ik op mijn bed ga liggen komen er ook oplossingen voor allerlei. Ik heb al wel enkele dingen in het Nederlands gemaakt. Zoals bij Monday Muse in Trix: acht ochtenden gaf ik een andere muzikant de opdracht om iets mee te brengen dat voor hem een leuk vertrekpunt was. Dat kan een instrument zijn of de krant, een kinderboek…” - Je LP is uitgegeven door ‘Samowar’. Wat of wie is ‘Samowar’? Leen Diependaele: “Dat is een woord uit het Russisch dat letterlijk betekent ‘zelfkoker’, een Russisch toe-
29
verhuisd naar een huisje in de Van Luppenstraat. Dat hebben we gerenoveerd. En in maart 2020, in volle corona, zijn we verhuisd naar hier, de Velodroomstraat, waar het wat groter is. We werken allebei thuis en willen ook ieder kind een kamer geven. Ik woon hier heel graag omdat ik intussen al veel vrienden heb. We hebben het gevoel in een park te wonen en de Cogels-Osylei ’s avonds lijkt wel de Efteling met die beelden!” - Hoeveel kost de LP en hoe kunnen mensen eraan geraken? Leen Diependaele: “Via mail (leen_diependaele@hotmail.com) kan je contact met me opnemen. Je kan de LP daarna hier komen afhalen aan de prijs van 24 €. Je krijgt dan een gesigneerd exemplaar!
Meer info www.samowar.be
30
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
NIEUWE CULTURELE PAREL IN BERCHEM:
SCHOUWBURG C O R S O!
“Een nieuwe naam en huisstijl in de maak!” Dat kondigde Anne Janssen, de nieuwe directeur van het cultureel centrum Berchem, aan in de vorige editie van de Gazet. Het was niet lang wachten op de bekendmaking, want de Gazet verscheen uitgerekend op het cultuurweekend in Antwerpen dat in Berchem een hergeboortefeest was met de inhuldiging van schouwburg c o r s o. Zondag 29 augustus werd een dynamische, artistieke en vrolijke dag in de Driekoningenstraat. (Bernard SoENENS) fEEST Er waren veel redenen om feest te vieren. Naast een nieuwe directeur, de versoepeling van de coronabeperkingen, een nieuwe naam, een nieuwe huisstijl en de presentatie van het nieuwe seizoen was er ook de veertigste verjaardag van het centrum. En vooral ook: na een lange afwezigheid was het publiek weer welkom. Daar hoorden ook taart en zelf gebrouwen bier bij. De nieuwe naam c o r s o mocht eindelijk uitgesproken worden. De naam is kort, pittig, ligt goed in de mond en went dus heel snel. Om 11 uur wenste Anne Janssen de genodigden welkom en gaf dan het woord aan Nabilla Ait Daoud, stedelijke schepen van cultuur en districtsschepen Buket Karaca. Ze sloten vanuit de stad en het district aan bij de vernieuwing die c o r s o op het oog heeft. Tussendoor bracht singer-songwriter Dries Bongaerts enkele songs. Zijn omzwachtelde arm hinderde hem niet om zichzelf te begeleiden op de gitaar. oNTHULLiNG Het aantrekkelijkste agendapunt was de feestelijke onthulling van de nieuwe naam. De aanwezigen werd gevraagd om naar buiten te gaan en op het voetpad aan de overkant van de straat plaats te nemen. Vanuit de tuin kwam het Team Bombastic uit Amsterdam te voorschijn in oranje-witte tenue en met energieke Marokkaanse dakkamuziek en roffelende drumgeluiden die de hele straat inpalmden. Tot de aandacht zich richtte op twee vrouwelijke muurklimmers van de compagnie Kairos, die hoog in de nok van het gebouw circuleerden en dan met de klimkoord afdaalden ter hoogte van vijf witte doeken die het nieuwe embleem verborgen. De muurklimmers verwijderden de doeken, één voor één zodat telkens een doek één letter vrij liet. Niet toevallig telt
CC Berchem wordt c o r s o. Foto: Katja Brits
c o r s o vijf letters en is er ook ruimte voor die letters. Ze passen netjes in de vijf vlakken van de gevel. CorSo Een belangrijk deel van de missie van c o r s o is immers 'ruimte geven'. Ruimte aan jongeren, aan nieuwkomers, aan gevestigde waarden, aan lokale initiatieven en aan de vijf artistieke prioriteiten: theater, dans, muziek, humor en creatie. “Tussen de letters van onze nieuwe naam ontspruiten ideeën en dromen”, filosofeert Anne Janssen in het eerste nummer van het c o r s o Magazine. “Naast ruimte voor creatie is er ook ruimte voor verwondering, inspiratie, prikkeling, ontwikkeling en experiment. Er is ook ruimte om te falen, want de moed om te mislukken is een voorwaarde voor vernieuwing.” Ze voegt eraan toe: “Er is ook een historisch kantje aan. Bijna een eeuw geleden startte op dezelfde plek Cinema Corso en nu krijgen de halve manen op de gevel hun letters terug.”
PUBLiEK Het openingsfeest op zondag 29 augustus was ook de start voor het publiek om in groten getale toegang te krijgen tot alle locaties van de schouwburg en er zich thuis te voelen. Er was dan ook vanaf 13 uur een ruim publieksprogramma voorzien op diverse plaatsen: de grote zaal, de foyer, de tuin, de benedenfoyer, de gele zaal, de kleine zaal en de dansstudio. Het programma van deze feestdag liet meteen zien dat c o r s o veel aandacht wil besteden aan diversiteit, ook op het vlak van publiek. Kinderen kwamen onder andere in de dansstudio aan hun trekken met de Roestgroep en Knal. Het openingsfeest floot de start van een uitgebreid en divers cultureel seizoen. In het gratis magazine van c o r s o vind je de programmatie van het najaar (september, oktober, november).
MEEr iNfo www.corso.be
Programma c o r s o november-december 2021 THEATEr Hitler is dead Het Nieuwstedelijk di 9 nov 2021 20 uur | schouwburg vvk € 20 | kassa € 22 Op 30 april 2020 was het precies 75 jaar geleden dat Adolf Hitler zich in zijn bunker in Berlijn van het leven beroofde. Naar aanleiding van die verjaardag maakte Stijn Devillé een nieuwe versie van zijn bekroonde klassieker uit 2009. Met o.a. Warre Borgmans, Janne Desmet, Sara Vertongen en Tom Van Bauwel. De sunshine boys Comp. Marius di 16 nov 2021 20 uur | schouwburg vvk € 16 | kassa € 18 Twee komieken traden bijna een halve eeuw op als komisch duo. Een levende legende. Maar toen hield de ene er mee op, en ging bij de andere het licht uit. In een ultieme ver-
zoeningspoging wordt de legendarische dokterssketch nog éénmaal gespeeld, live voor tv. En dan komt al het oude zeer terug boven. Boek-steen-papier (première) Annelies Van Hullebusch vr 26 en za 27 nov 2021 20 uur | schouwburg vvk € 14 | kassa € 16 Annelies Van Hullebusch vertrekt vanuit enkele ‘mijlstenen’ die haar leven hebben bepaald, beïnvloed en verrijkt. Daar maakt ze een tactiele voorstelling van op de manier die haar zo eigen is: vol ambacht, detail, poëzie, papier en schoonheid. Jonathan Bruno Vanden Broecke & Valentijn Dhaenens | KVS do 2 en vr 3 dec 2021 20 uur | schouwburg vvk € 18 | kassa € 20 Bruno Vanden Broecke en Valentijn Dhaenens nemen je mee in een bizar poëtische voorstelling met een
af en toe bevreemdende conversatie tussen een robot, een mens en het publiek. Een avond vol verwondering en twijfel over wat het betekent om een mens te zijn en dus te moeten omgaan met verrassingen en tegenslag. Geen Kersentuin Peter De Graef | Cie Cecilia wo 8 en do 9 dec 2021 20 uur | schouwburg vvk € 16 | kassa € 18 Peter De Graef schreef een originele tekst voor drie spelers (Elise Bundervoet, Loes Swaenepoel en hijzelf), met een vette knipoog naar één van de beroemdste stukken van Anton Tsjechov. Een tragikomische vertelling over liefde en dood, en hoe we altijd schipperen tussen slaan en zalven, leed en troost. Holy Shit Suzanne Grotenhuis | De Nwe Tijd do 16 en vr 17 dec 2021 20 uur | schouwburg vvk € 14 | kassa € 16
Een ontroerend relaas over iemand die opkrabbelt in een wereld die steeds sneller lijkt te gaan. Een verhaal over verlies, en hoe je tijd kunt vinden om daarbij stil te staan. Grotenhuis bewijst opnieuw, met deze opvolger van ‘On Ice’, dat ze van elk onderwerp sprankelend en humoristisch solotheater kan maken. ouder kind Raven Ruëll & Bruno Vanden Broecke | KVS di 21 dec 2021 20 uur | schouwburg vvk € 18 | kassa € 20 Een gefictionaliseerd autobiografisch portret van Bruno Vanden Broecke en Raven Ruëll, over de eeuwige spanning tussen acteur en regisseur, over gefaalde projecten en vriendschap. Dit is de tiende voorstelling die ze samen maken. Voor deze mijlpaal hebben ze alles anders aangepakt.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
31
en het schminksalon – trakteren we onze kleine bezoekers op allerlei fijne verrassingen en extra’s. This side up 4+ Batmat zo 7 nov 2021 15 uur | schouwburg vvk € 6 | kassa € 8 Ze wonen met vier in een doos. Alles loopt gesmeerd in hun kleine wereld. Tot de doos kapotscheurt en ze plots de wereld én het publiek zien. Het liefst van al zouden ze zich onzichtbaar willen maken, maar dat lukt nauwelijks. En zo begint hun avontuur, met enkel wat spullen en elkaar. Snøw 3+ K.A.K. zo 28 nov 2021 14 uur | schouwburg vvk € 6 | kassa € 8
DANS Double bill: Chapel of love & Xposure (première) The Backyard za 6 nov 2021 20 uur | schouwburg vvk € 14 | kassa € 16 Elk op hun eigen manier benaderen twee makers, Machias Bosschaerts en Klára Ešnerová, onderwerpen als trance, demonen en onderdrukking. Het narratieve van ‘Chapel of Love’ en het abstracte van ‘Xposure’ nemen je mee in een surrealistische en duistere wereld waarin het onwaarneembare waarneembaar wordt. Dag Sinterklaas Ball For All Queens! za 4 dec 2021 20 uur | kleine zaal vvk | kassa € 12 non ball walkers € 10 ball walkers € 5 Zwarte Piet is Racisme, Stop BlackFace, Kick Out Zwarte Piet zijn bewegingen die de meeste van ons kennen en ook achterstaan. Nu de mogelijkheid om een stukje verder te gaan en kolonialisme nog verder de deur uit de schoppen en de gevierde knechtenhouder terug te sturen naar waar hij vandaan komt.
MUZIEK Talk to me in French (première) Frank Mercelis di 2 nov 2021 20 uur | schouwburg vvk € 16 | kassa € 18 Zanger en acteur Frank Mercelis neemt de sensualiteit en het ritme van de Franse taal mee in zijn voorstelling. Samen met pianist Antoon Offeciers brengt hij deze keer niet
Snøw is een voorstelling over de opwarming van de aarde op maat van kleuters. Tijdens een absurde trip langs een keukenrobot en de Noorden Zuidpool ontdekt de K.A.K. samen met een pinguïn, een frigo, een geschifte kok en een koor van rochelende vuilniszakken, hoe de wereld kan worden gered.
alleen Franse chansons, maar vooral eigen songs, bewerkingen van bestaande nummers en verhalen over seksuele escapades.
MATINEE
HUMOR
muziek Talk to me in French Frank Mercelis di 2 nov 2021 14.30 uur | schouwburg vvk | kassa € 8
Comedy Corso Stand-up comedy café vr 19 nov 2021 20 uur | foyer vvk € 12 | kassa € 14 Comedy Corso is onze stand-up comedy avond. Zoek dekking voor snedige spot, messcherpe satire en rondvliegende lachsalvo’s. Gastvrouw Soe Nsuki ontvangt voor deze tweede editie Thomas Smith, Tom Bibo en Joost Van Hyfte. Lachen tot een breuk is op eigen risico. Danskny Mich Walschaerts & Alano Gruarin vr 10 dec 2021 20 uur | schouwburg vvk € 22 | kassa € 24 Funk en cabaret... vreemde combinatie zegt u? Niet als de vleesgeworden funk-hengst Alano Gruarin het podium deelt met Kommil Foo-zanger en cabaretier Mich Walschaerts. Vette pianogrooves, kurkdroge beats en Walschaerts die zingt, praat, debiteert en danst. B30VA William Boeva za 11 dec 2021 20 uur | schouwburg vvk € 16 | kassa € 18 William Boeva is 30 geworden. Dertig. Toen we hem vroegen wat hij daarvan vond, riep hij: “Ik ben nog altijd jong!” Daarna bekogelde hij ons met flippo’s en Pokémonkaarten. En daar wringt dus het schoentje: 30 jaar. Nog niet oud, maar ook niet echt jong meer.
Ook niet-senioren zijn van harte welkom op de matinees. Een ticket kost 8 euro, een koffie of thee is in de prijs inbegrepen.
Zanger en acteur Frank Mercelis neemt de sensualiteit en het ritme van de Franse taal mee in zijn voorstelling. Samen met pianist Antoon Offeciers brengt hij deze keer niet alleen Franse chansons, maar vooral eigen songs, bewerkingen van bestaande nummers en verhalen over seksuele escapades. muziek De Lassies naar Las Vegas De Lassies di 30 nov 2021 14.30 uur | schouwburg vvk | kassa € 8 ‘De Lassies naar Las Vegas’ staat garant voor een middag vol nostalgie, humor en meezingers. Sam Verhoeven en Jelle Cleymans zijn al jaren vrienden. Ze weten van elkaar dat ze een zwak hebben voor Nederlandstalige liedjes. En als ze heel eerlijk zijn; vooral voor liedjes die een beetje vergeten zijn.
FAMILIE Onze familievoorstellingen hebben een vaste prijs. In voorverkoop betaal je 6 euro en aan de kassa 8 euro. Op de familiedagen heb je enkel voor de voorstelling een ticket nodig, al de andere activiteiten zijn gratis. Naast vaste waarden – Lore’s knutselatelier, Heidi’s poppenspel
Concert magiq 2,5 + Esmé Bos & Bart Voet zo 26 dec 2020 14 en 16 uur | kleine zaal vvk € 6 | kassa € 8 Zangeres Esmé Bos en muzikant Bart Voet gaan in ‘concert magiq’ op zoek naar het meeslepende van muziek, iets wat peuters zeer intuïtief kunnen beleven, soms heel hartstochtelijk en magisch. Ze brengen liedjes in verschillende talen over bijzondere momenten in een kleinmensenleven. Hush - Henry's dream machine 6+ Zonzo Compagnie di 28 dec 2021 14 uur | schouwburg vvk € 6 | kassa € 8 Maak kennis met De Engelse barokcomponist Henry Purcell. Centraal op scène staat een grote toverdoos, een reusachtige maquette van een oud theater. Een droommachine zeg maar. Als de gordijnen opengaan, ontplooit zich een wondere wereld waarvoor Purcell prachtige muziek schreef. Manta 4 tot 24 m Klankennest wo 29 dec | 15.30 en 17 uur do 30 dec | 9.30, 11 en 15.30 uur schouwburg vvk € 6 | kassa € 8 Manta is een installatie en voorstelling waarin muziek, beeld en beweging in dialoog gaan en versmelten tot één geheel vol muzikaal ontdekkingsplezier voor de allerjongsten. Klankennest liet zich inspireren door de bijzondere visuele aanwezigheid en bewegingen van de Manta reuzenrog uit de oceaan.
BAKKERIJ GYBELS: OPEN OP ZONDAG Bakkerij Gybels • Dageraadplaats 9 Open elke dag vanaf 6u30 tot 17u Woensdag: tot 15u • Vrijdag: tot 14u Zaterdag: gesloten • Zondag: tot 13u Bestellingen: 03-235 53 21
32
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
DE ROMA NEEMT EXTRA PODIUM IN GEBRUIK Na de lange sluiting door corona, draait De Roma sinds 1 september opnieuw op volle toeren. Nieuw: de Borgerhoutse volksschouwburg en concertzaal krijgt er vanaf dit seizoen ook een extra locatie bij. Restaurant AMOR krijgt ook een podium voor concerten. Het belooft een druk nieuw seizoen te worden in De Roma. “In totaal staan er al meer dan 200 concerten en activiteiten gepland”, glundert algemeen coördinator Danielle Dierckx. “En daar komen er nog elke dag bij. We staan er terug, met meer goesting dan ooit. Eindelijk kunnen we terug vrij genieten van cultuur en muziek. In zaal AMOR staat sinds kort een gloednieuw podium. “We blijven AMOR gebruiken als restaurant wanneer er grote concerten zijn gepland in De Roma”, legt Dierckx
uit. “Daarnaast willen we met AMOR een podium bieden aan opkomende, veelbelovende artiesten uit binnenén buitenland die er in een intieme setting kunnen optreden. Eind oktober ontvangen we onder meer Sebastian Plano, Chad McCullough en Coline & Toitoine. In november staan onder meer Aki, Ruby Grace en Joshua J op het podium in AMOR.” Naast de kleine concerten blijft AMOR ook de geliefde Muziek Aan Tafels organiseren. Zowel in oktober, november als december kan je voor de vaste prijs van 50 euro per persoon genieten van een heerlijk driegangenmenu én aansluitend een fijn concert. Met onder meer Osama Abdulrasol en Steven De Bruyn, Verbist&Zn, Rosa Butsi, Amongster en Gianni Marzo staan ook daar heel wat mooie namen op het menu.
CoNCErTEN iN AMor SEBASTIAN PLANO: ZO 17 OKT OM 20:00 De Argentijnse componist, producer, cellist en multi-instrumentalist Sebastian Plano is niet in een hokje te duwen. Zijn sterke wortels in de
volksmuziek en tango mengt hij met zijn klassieke ervaring als cellist en de klanken van piano, kerkorgel, bandoneon, vocals, reverb en lo-fi elektronica.
Kick-off - Eigen foto
AKI: WO 3 NOV OM 20:00 Aki is een nieuw jong jazzcollectief uit Antwerpen. In februari bracht aki een eerste EP Warme Dagen uit.? Voor de nieuwste EP Niobe werkte bezieler Anke Verslype haar muziek
uit samen met Marjolein Vernimmen, Ruben De Maesschalck (bas) en Willem Heylen (gitaar). Ze speelden in deze bezetting ook op Jazz Middelheim in september 2020 en werden achteraf door Klara de verrassing van het weekend genoemd.
Aki - Eigen foto Sebastian Plano - Eigen foto
CHAD MCCULLOUGH: DO 21 OKT OM 20:00 Trompettist en bandleider Chad McCullough uit Chicago stelt in AMOR zijn laatste album Forward voor. Voor zijn Europese tournee, speelt Chad
Chad McCullough - Eigen foto
McCullough samen met de Belgische muzikanen Bram Weijters, Piet Verbist, and Lionel Beuvens. En ook pianist Rob Clearfield uit Parijs is erbij.
COLINE & TOITOINE: DI 26 OKT OM 20:00 Laat je verrassen door Coline & Toitoine, een jong duo met elektropop vibes geboren in 2018. Coline wisselt gitaar, ukelele en bas af en plaatst haar warme stem met een atypische
Coline & Toitoine
- Eigen foto
korrel op Toitoine's instrumenten. Hij jongleert met zijn meerdere synthesizers, percussies en piano's dankzij zijn controllers. Een smeltkroes van eigen makelij, navigerend tussen elektro-energetische en indie-folk ballads.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
RUBY GRACE: DI 16 NOV OM 20:00 Ruby Grace is een van de meest beloftevolle zangeressen van het moment en brengt een mix van pop en energieke trap/R&B. Haar debuut-
singles Lipgloss en Glitter leverden haar zowel airplay op Studio Brussel als een podiumplek op Pukkelpop op. Intussen debuteerde de jonge Hasseltse zangeres met haar debuut-EP Glossy Bisous.
JOSHUA J: VR 26 NOV OM 20:00 De jonge Nederlandse singer-songwriter, multi-instrumentalist en rapper Joshua J maakt moderne r&b,
33
hiphop en soul. In maart 2019 bracht hij zijn debuutalbum 1998 uit, een ongekend krachtig en persoonlijk debuutalbum waarop hij zingt over zijn lastige jeugd.
Ruby Grace - Eigen foto
Joshua J - Eigen foto
Alle info & tickets via www.deroma.be
34
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
DE GAZET
gekaapt
Het idee om nieuwe ateliers door kinderen uit de buurt van de Cogels Osylei te laten ‘indrukken’ werd méér dan een try-out. Charles en zijn zus Anaïs kwamen tijdens dit voorjaar met enthousiasme en veel goesting de straat over om samen met Veerle Rooms de smaak van grafiek te pakken te krijgen.
WORKSHOPS VOOR KIDS MET VEEL GOESTING Veerle toonde de kinderen hoe je met blaadjes en takjes en kleine draadjes een COLLOGRAFIE kon opbouwen. Dit was voor hen een complete nieuwe ervaring. Maar méér nog dan enkel de technische begeleiding, brachten zij hun eigen creatieve inbreng. Zij bleken in staat om door een verrassende compositorische opbouw juweeltjes door de elektrische drukpers te toveren. Die waren ook te bekijken tijdens de tentoonstelling in de kerk ANNA3 op Linkeroever. Proficiat!
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
De kunstenaar in elk van ons
Mijn broer en ik houden van knutselen. Toen onze buurvrouw Veerle enkele maanden geleden een nieuw atelier voor grafische kunst had ingericht, hebben we het uitgeprobeerd. Samen met andere kinderen konden we de kunstenaar in ons naar boven halen. Het start altijd met het kiezen van een thema voor het grafisch kunstwerk. Hierbij mochten we zelf kiezen. Mijn keuze was de stad Londen, mijn broer koos voor een helicopter. Nadat we een thema hadden gekozen gingen we aan de slag. Eerst maakten we een schets op papier. Belangrijk hierbij was dat alles in spiegelbeeld stond. Dit is wel even aanpassen, zeker als je letters gebruikt. Daarna werkten we verder met karton, houten latjes en ribbeltjes papier om structuur in onze tekening te brengen. Vervolgens werd de tekening ingepakt in aluminiumpapier en met inkt ingesmeerd. Hiermee konden we dan beginnen drukken met een drukpers. Wel oppassen voor de kleren. Het was een superleuke activiteit en onze kunstwerken hangen nu bij ons thuis aan de muur.
Anaïs en Charles Theuninck
ZOMERSE WORKSHOP KARTONDRUK Met deskundige begeleiding door Jacqueline Van der Mueren werd de zomerse workshop KARTONDRUK voor Kids meteen de echte start voor dergelijke initiatieven. Alweer was buurjongen Charles van de partij, met zijn uitbundige inspiratie. Daarbij was er de intelligente Leen, die met grote zorg en leergierigheid haar werkjes kon creëren. Een buitenbeentje was de aanvankelijk wat stille Jack, die helemaal openbloeide toen hij vaststelde welke mogelijkheden de grafische technieken kunnen bieden. Hij wil turnleraar worden, maar er zit ook een graficus in hem verscholen. Wait en see, maar het belangrijkste is dat zij alle drie met Jacqueline alvast twee onvergetelijke dag konden beleven. Wij zijn er zeker van dat dit hun aandacht voor de creatieve drukkunst in de toekomst verder kan aanscherpen.
Charles, Leen, Jack
35
36
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be