5 23 NOVEMBER DECEMBER
Het boek Wil van Jeroen Olyslaegers werd verfilmd door TIM MIELANT 20-21 PAGINA'S
Gazet van Zurenborg – Stanleystraat 21 – 2018 Antwerpen – gazetvanzurenborg@telenet.be – www.gazetvanzurenborg.be
PAGINA
3
KLEIATELIER CARAF
Foto: Ernest VANRINTEL
ARMOEDE OP ZURENBORG PAGINA
Foto: Gerda HUYGEN
11
VLIEGERAAR BERT MAETENS PAGINA
Foto: Jerry KONINCKX
7
YOGA RAMA-SAENEN
PAGINA
Foto: Luc PANDELAERS
HALLOWEEN CoStA en Sint-Andriesplaats - 31 oktober
5
PAGINA
19
2
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Edito
Zien, gezien worden en voelen
Jörg Pyl hoofdredacteur van de Gazet van Zurenborg laat zijn gedachten gaan over de gebeurtenissen in de wijk.
Gazet van Zurenborg is een uitgave van de vzw NIEUWE ZURENBORGSE PERS Bankrekening: BE26 0013-8738-4229 P/a E. Vanrintel Stanleystraat 21 2018 Antwerpen Raad van Beheer VZW Johan Bijttebier, Jochanan Eynikel, Peter Hernou, Ernest Vanrintel, Diederik van Woensel Contact hoofdredactieteam info@gazetvanzurenborg.be gazetvanzurenborg@telenet.be Hoofdredacteur en Verantwoordelijke uitgever Jörg Pyl: jorg.pyl@hotmail.com 03 236 65 36 - 0472 81 13 35 Verantwoordelijke team fotografen Luc Pandelaers: luc.pandelaers@telenet.be Senior adviseur André Dejonghe: andredejonghe@outlook.be Medewerkers (tekst en foto’s) Ricardo Anemaet, Dirk Blijweert, Karolien Bogaerts, Bart Cartuyvels, Toon De Boeck, Dieter Dedecker, Bart De Graeve, Walter De Ley, Annelies De Mul, Luk Depondt, Axel Devroe, Renée Dufait, Lucy Elliott, Greta Folders, Jeannine Führing, Machteld Hardy, Jan Holvoet, Gerda Huygen, Sylvaine Jacquart, Karen Kets, Herman Kok, Jerry Koninckx, Malinee Lebegge, Annelies Oeyen, Laurens Op de Beeck, Luc Pandelaers, Guy Poppe, Marcel Praet, Jörg Pyl, Marcel Schoeters, Bernard Soenens, Peter Theunynck, Will Van Broekhoven, Yo Van den Bulck, An Van de Wal, Fran Van Esch, Lies Van Gasse, Nicolas Van Herck, Dani Van Remoortel, Nathalie Van Sundert, Miguel Van Steenkiste, Wim Verzelen, Marc Vingerhoedt, Uli Vinks, Evelien Wouters.
Zou toeval echt bestaan? In deze krant hebben we aandacht voor de film Wil van Wim Mielants, naar van het boek van ex-Zurenborger Jeroen Olyslaegers en praten we met Roel Mondelaers, de hoofdscenarist van de De Twaalf. We hadden ook een gesprek met de auteur van een boek, over autisme en de psychologe en CEO van How’s Work. Daar komt ook nog yoga tussenfietsen dat een brug slaat tussen lichaam en geest. Dat brengt ons bij zien. Op het einde van de zomervakantie werden wij getrakteerd op tot nu toe ongekende beelden: vrienden van een minister die plasten tegen een politiecombi, keurig gefilmd door een beveiligingscamera. Die weinig propere kwajongensstreek zoals wij vroeger zoiets noemden, leidde tot een ongeziene mediastorm en een heus parlementair debat. Een ongeziene verspilling van tijd en energie alsof er niets belangrijkers te bespreken viel zoals kinderarmoede, kindercrèches, de begroting om maar een paar voorbeelden te noemen. Zijn wij onze zin voor humor en relativering kwijtgeraakt of schieten de politieke partijen al in een verkiezingskramp? Kort daarop verscheen een filmpje van een ander parlementslid dat in Brussel ongegeneerd in een bloembak plast. Dat zijn natuurlijk de risico’s nu bijna iedereen met een
smartphone rondloopt. ‘Ik was dronken en ik ben ook maar een mens’, luidde het nog niet eens zo domme excuus. Een ander excuus zou kunnen zijn dat er nu eenmaal amper openbare toiletten te bespeuren zijn en nog minder voor of geen voor vrouwen. De alomtegenwoordige aanwezigheid van bewakingscamera’s naast de GSM-toestellen, zorgt er wel voor dat we meer op onze hoede moeten zijn. Voormalige stadsdichter Maarten Inghels heeft enkele jaren geleden een route uitgestippeld om Antwerpen te doorkruisen zonder gefilmd te worden. Dat was toen nog in zigzagvorm mogelijk. Probeer maar eens om alle camera’s op de Dageraadplaats te ontdekken. Gelukkig zijn de film Wil en de reeks De Twaalf van een ander allooi. Een camera is dus in staat zowel het beste als het minst nieuwswaardige vast te leggen. Alleen spreekt een beeld sterker dan een geschreven woord. Dat op de hoede moeten zijn om niet te pas en te onpas gefilmd te worden en zichzelf dan op de sociale media tegen te komen, zet een domper op onze spontaniteit. Misschien niet voor iedereen, want wie redeneert, ‘ik heb toch niets te verbergen’ vergist zich allicht. Wil men echt dat alles
Het is onze gazet, jullie gazet, de gazet van ons allemaal
Medewerkers gezocht
Centen hebben we niet, bij Gazet van Zurenborg werken alleen vrijwilligers. Je bent verzekerd, dat wel, en de Gazet vergoedt je kosten. We bieden wel duurzame vriendschap, eeuwige roem en jaarlijks een nieuwjaarsreceptie, waarover ze maanden later op de hoeken van de straten van Zurenborg nog spreken. Beginnende redacteurs en fotografen krijgen richtlijnen mee en we geven ze feedback.
Advertenties
Overtuigd? Goesting? Schrijf een mail naar: onze redactie: redactie@gazetvanzurenborg.be of onze hoofdredacteur: jorg.pyl@hotmail.com.
Jochanan Eynikel advertenties@gazetvanzurenborg.be Administratie en facturatie Gerda Eelen gerda.eelen@telenet.be 0468 29 43 65
Distributie Hans Dresselaers Van Diepenbeeckstraat 43 • 2018 Antwerpen 0472 345684 • dressle.arts@gmail.com Website www.gazetvanzurenborg.be
Maar moet alles dan een label krijgen? Maakt dat ons gelukkiger of kan dat een criterium worden om al dan niet met iemand om te gaan. Bij een hond staat vast dat wanneer je zijn naam kent, hij je niet vlug zal bijten. Het dier bij naam noemen geeft ons macht. Maar is dat bij mensen ook zo, en als er dan een reeks psychologische termen bijkomen, is dat macht, zelfverdediging of een veroordeling? Zeker als dat dan weer op de sociale media terechtkomt. Dan kunnen we ongelukkig worden, rennen we naar een psycholoog als die beschikbaar is, of kijken wij naar een film of en serie.
Omdat de redactie niet alles weet, vragen wij u om uw initiatieven, straatfeesten, tentoonstellingen, concerten, nieuwe handelszaken, enz. aan ons te melden, liefst twee maand op voorhand, dan publiceren wij graag uw item in onze krant. Indien later, proberen wij wat mogelijk is. Het is uw krant, het is uw nieuws. Mail dus naar redactie@gazetvanzurenborg.be.
Pascale Holemans pascale.holemans@skynet.be
Drukkerij Goossens Achterbroeksesteenweg 208 • 2180 Kalmhout
Dat brengt ons dan weer bij de psychologen. De ene specialiseert zich in het helen van de gekwetste mens, de ander zorgt voor het welzijn van de werknemers in opdracht van bedrijven die hopen dat een gezonde geest van hun medewerkers zich vertaalt in meer productiviteit. Maar wonderen verrichten zij ook niet. Getuige is Elise Cordaro die er jaren over deed om te ontdekken dat zij aan een vorm van autisme leed, ondanks die reeks psychologen met wie zij had gesproken.
Mail ons uw nieuws door
Lay-out & Pre-press
Drukker
wat men doet, openbaar wordt gemaakt en als we niets te verbergen hebben, zijn we dan saai?
Om een gazet te maken, moet je schrijven: artikelen, interviews, gedichten, cursiefjes... Geschreven door mensen met een vlotte pen. Ben jij zo iemand, neem dan stante pede contact. Wil je op een andere manier aan de gazet meewerken, foto’s maken, ze bussen? Hetzelfde devies: laat het ons weten. Schrijf je maar één artikel per jaar, maak je maar één foto per jaar (maar dan liefst een geweldige)? Geen punt, we sluiten je in onze armen. Maar vijf artikels per nummer en een stuk of tien foto’s mag ook natuurlijk.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
3
CARAF Een kleiatelier waar je kunt leren en werken Waar vindt u vijf vrouwen pottenbakkers in een nagelnieuw atelier met veel draaitafels, ovens en klei? Hier bij ons in Zurenborg, Gulden Vliesstraat 9 - 11. Op 9 september was het zo ver en kon het pottenbakkersatelier Caraf openen. (Car)men ( Raf)aella Lauwers bedacht de naam voor deze nieuwe plaats waar klei letterlijk de plak zwaait. (Yo VAN DEN BULCK)
Een draaitafel en natte handen. Foto: Ernest VANRINTEL
volgen in vier, zes of tien beurten. Hebt u de smaak helemaal te pakken of bent u al gevorderde dan kan u toetreden tot de Club Carat. U ontvangt dan een membershipkaart die u toegang geeft tot het atelier. Met de Porcelain formule hebt u de meest uitgebreide vrijheid om de infrastructuur van het atelier te gebruiken. Telkens is er een meerprijs voor glazuren en het gebruik van de klei. Voor meer info kan U terecht bij de website waar u ook kan reserveren.
Het kleiatelier in de Gulden Vliesstraat. Foto: Ernest VANRINTEL
Toen Carmen in 2016 haar eerste potje draaide was ze eerder bekend als actrice. Het begon allemaal als een hobby. Het werd al gauw een passie die evolueerde tot een fulltime job. Haar stijl kan je functioneel minimalistisch noemen. De natuurlijke uitstraling van de klei is nooit veraf. OPENING Als ik haar bezig zie op de demo die ze geeft samen met enkele bezoekers van de receptie is het vooral de verbinding die me opvalt. Lichtjes voorovergebogen over haar draaitafel met natte handen vormt ze in no time een tas, een potje… Het is alsof de klei in haar handen zich weerloos voelt en haar handelingen feilloos opvolgt en ondergaat. Terwijl ze dat doet geeft ze aanwijzingen aan een vijftal mensen. Voor sommigen is het hun eerste ervaring met de draaitafel. Deze moet goed nat zijn om de kleibal genoeg hechting te geven alvorens het draaien begint. Het risico dat anders de klei in de lucht vliegt, wordt bij één van de deelnemers direct duidelijk. Een kwartiertje later en geduldig begeleid door Carmen vormen zich de eerste voorzichtige stappen in kleiland: een fragiel potje dat verwijderd wordt van de draaischuif met een draad. VIJF VROUWEN Maar Carmen haalde met Eline, Hannah, Sigrid en Ine nog meer pottenbakkerstalent binnen. Ieder
van hen met eigen specialiteiten en accenten zoals kleur, glazuur of functie. Het gaat dan ook over een groot atelier met 14 draaitafels en de nodige ovens en apparatuur om te bakken, glazuren en te recycleren. Op de muren zijn schabben aangebracht waarop deelnemers hun werken kunnen achterlaten.
aan de brug in de Gulden Vliesstraat is het perfect bereikbaar voor alle Zurenborgers maar ook vlak bij het Station van Berchem en het openbaar vervoer. Er is nog een prachtig achtertuintje en er komen gezellige banken zodat in de toekomst klei, brunch of andere gezellige combinaties van ambacht en vriendschap of feest onze wijk weer een extra troef bezorgen. We wensen het hele team een fantastische start! WWW.CARAF.BE
LOCATIE Gelegen op het gelijkvloers in het nieuwe appartementsgebouw vlak
We mold clay into a pot but it is the emptiness inside that makes it useful. Laozi Tao Ching. FORMULES Vooral in de coronaperiode ontdekten veel mensen dat ze iets met hun handen wilden doen. Er kwam door extra tijd en het verlangen om iets te creëren dat mooi en/of bruikbaar is bracht het pottenbakken een vernieuwde aandacht. Het ambacht dat eigenlijk nooit was weggeweest werd een hype. De aangeboden cursussen in onze academies waren in no time aan hun verzadigingsaantal. Er kwamen wachtlijsten aan te pas. Gelukkig is er hier een initiatief dat hierop in speelt. U kan hier een eenmalige kennismaking komen volgen. Een voorbeeld is de Friday After Work waar u tussen 19 en 22 uur kan ontdekken of dit iets voor u is. Er zijn ook namiddagen met Clay, Coffee and Cake. Een intensere begeleiding kan u
Sergie Van den Borne en Suzanne Janssens Opticien - Optometrist Dageraadplaats 12 2018 Antwerpen tel : 03/235 16 35 optiekdedageraad@telenet.be
OPENINGSUREN MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG VRIJDAG ZATERDAG
10 uur tot 13 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 18 uur 10 uur tot 13 uur
4
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Tweelingenstraat ongerust over het spoorpark
NMBS stelt perceel te koop
Er is weer onrust in de Tweelingenstraat. Rond het spoorpark, wat dacht je? De NMBS heeft namelijk bekendgemaakt dat ze een deel van het terrein, tussen de achtertuinen en de spoorweg, te koop stelt. Dat kan uiteraard zijn weerslag hebben op de aanleg van het park en op de aan hun tuin aanpalende berm, die sommige inwoners van de NMBS huren. Gazet van Zurenborg heeft zijn licht opgestoken. (Guy POPPE) Op het plan waarnaar de NMBS bij navraag verwijst, is er een stuk grond rood ingekleurd (hier in wit).
Daarop kun je als potentiële koper een bod doen. De langgerekte zone loopt even parallel
Perceel in het wit te koop op spoorpark. Foto: Google Maps
met de sporen vanaf het voormalige stationsgebouw, maakt een eerste bocht van negentig graden en doet
dat wat verder opnieuw, zodat ze de berm bestrijkt, opnieuw parallel met de sporen dus, tot ergens halverwege tussen waar de Schorpioenstraat uitmondt en de bocht in de Tweelingenstraat. De zone ligt “langsheen het toekomstige spoorpark Zurenborg”, zo staat het er letterlijk. Het aangrenzende terrein met de twee loodsen, de perrons en de sporen, waarop ooit het spoorpark aangelegd wordt, valt daar dus duidelijk niet onder. Het gaat over een gebied met een oppervlakte van 2431 m². Heel precies is niet uit te maken wat de grenzen zijn van de rode strook, want de NMBS “kan daar op dit moment niet meer over kwijt, gezien de lopende procedure”. Het lijkt wel of iedere instantie die iets met het spoorpark te maken heeft, in navolging van de stad daarover zo geheimzinnig mogelijk doet. Het te koop gestelde terrein is bestemd als woongebied, het is niet beschermd als monument en er is een stedenbouwkundige vergunning uitgereikt. De NMBS vraagt minstens 350.000 euro. Wie er een bod wil doen, kan dat tot 7 november. Informeel hoor je bij Vespa, de vastgoedpoot van de stad, dat het perceel vanwege zijn grillige vorm geen bouwpotentieel heeft en dat de ligging bouwen feitelijk ongewenst maakt. Maar hoe dan ook is het afwachten tot in november. Zeker ook voor de enkele bewoners van de Tweelingenstraat die net hun huur betaald hebben. Het is misschien een onverwachte zet van de NMBS maar toch niet ongewoon. Vooraleer de spoorwegen over de verkoop van de gronden voor het spoorpark met de stad, in de praktijk met Vespa, gaat onderhandelen -want dat moet nog gebeuren! -, zijn ze wettelijk verplicht om eerst alle particuliere belangstellenden een kans te geven om ze aan te kopen. Om de markt te consulteren, zo heet dat in het jargon. Zo krijgt de NMBS een idee welke marktconforme prijs ze bij de stad kan bedingen. Ingeval er geen bod komt, dan is Vespa vragende partij om een gesprek aan te knopen, vernemen we informeel. Hoe het met het spoorpark zelf zit? Wel, er zit weer schot in de zaak. Het ontwerpteam komt dit najaar met een nieuw, uitgebreid voorontwerp. De buurt krijgt haar zeg. Laten we ervan uitgaan dat we op 8 november meer weten.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
5
“Het Sanskrietwoord Yoga betekent zoals gezegd ‘eenmaking’, verbinding. Yoga benadert de mens in zijn geheel.”
Al 54 jaar Yoga Nu er steeds meer behoefte is aan mentaal welzijn en persoonlijke ontwikkeling, ging Gazet van Zurenborg te rade bij een Yogalerares die ons wegwijs kan maken in deze bijzondere oefeningen voor lichaam en geest. (Annelies DE MUL)
Evenwicht betekent gezondheid. Foto: Luc PANDELAERS
Yogalessen in de school De Brug. Foto: Luc PANDELAERS
We schrijven 5/9/2023: voor het begin van de yogales in de turnzaal van school De Brug, word ik verwelkomd door de lerares, Annie Van Eeckhoven. Hierbij volgen haar woorden: “YOGA… Iedereen heeft er zijn eigen idee over, iedereen denkt wel ongeveer te weten wat yoga inhoudt. Een modieus soort gymnastiek voor lenige jonge meisjes in een sexy outfit. Die liefst ook op hun hoofd kunnen staan. Of toch niet ? Eenmaking en verbinding Al maken lichaamsoefeningen het grootste deel uit van onze lessen, yoga is veel meer dan dat. Het is een allesomvattende discipline die de mens in zijn geheel benadert (yoga betekent letterlijk: ‘eenmaking’, ‘verbinding’). Het wil de beoefenaar dus gezond – geheel(d) - maken, niet alleen op lichamelijk, maar ook op mentaal, op psychisch vlak. Die twee hangen heel nauw samen. En de ‘brug’ tussen lichaam en psyché is de ademhaling: men kan ze alle twee beïnvloeden en richting geven door bewuste ademhaling. In een klassieke, integrale yoga, zoals die in onze lessen beoefend wordt, zal men dus niet alleen aandacht geven aan lichaamsoefening, maar
minstens ook aan ademhalingsoefening en mentale training. Men leert, door uitgekiende lichaamsoefeningen, zich meer bewust worden van wat het eigen lichaam nodig heeft – en wat juist niet - om zo gezond mogelijk te worden en te blijven. Men leert zich op een natuurlijke manier te ontspannen en tot rust te komen. Men leert, door bewuste ademhaling, meer energie en weerstand op te bouwen en te behouden. Evenwicht En men leert door mentale training meer afstand te houden van de emoties die ons zo gemakkelijk uit ons evenwicht kunnen brengen. Er niet door meegesleurd worden, ze ook niet verdringen, maar de gulden middenweg: er meester over worden. Ze kunnen gebruiken of ‘in de wachtkamer zetten’. Yoga streeft altijd naar de gulden middenweg, naar evenwichtigheid op alle vlakken. Want evenwichtigheid betekent gezondheid. Daarom wordt de training, op alle vlakken, rustig en evenwichtig opgebouwd. Zodat het lichaam ‘kan volgen’ en men, zonder zich te forceren, zijn grenzen kan verleggen. Een yoga waar men
blessures normaal vindt, is in onze ogen geen yoga. Als kinesisten aan patiënten beginnen te vragen ‘Jij doet yoga zeker?’, dan is er iets grondig mis. Yogainstituut Rama Saenen is meer dan 50 jaar actief, en Zurenborg was één van de eerste plaatsen waar wij met de lessen gestart zijn, daar waar zij nog altijd doorgaan, in school De Brug (toen nog Maria Immaculata). De stichter en bezieler van de school, Rama Saenen, was één van de pioniers van yoga in Vlaanderen, en medestichter van de Yogafederatie. Verschillende van de bekendste Indische yogameesters hebben soms wekenlang - bij hem thuis gelogeerd. Hij heeft dus heel persoonlijk onderricht gekregen, van mens tot mens. Hij kende de yoga ‘van binnen en van buiten’. Het was letterlijk zijn leven.
De oefeningen worden, zoals al aangehaald, heel rustig opgebouwd, zodat iedereen die ze een beetje onderhoudt meekan, en zonder zich te forceren zijn grenzen kan verleggen. Om die reden worden ze ook gedaan aan een rustig tempo, zodat elke beweging (en houding) met aandacht kan gebeuren, zonder te ver te gaan en blessures te riskeren. Er wordt ook, op alle vlakken, gestreefd naar evenwichtigheid: evenwichtigheid is gezondheid (en evenwichtigheid is yoga, zeggen de oude yogaschrifturen). Ieder serietje oefeningen wordt daarom gevolgd door een korte rust. Die is bijna medisch noodzakelijk omdat het effect van de houding dan doorwerkt in het lichaam. En terwijl beoefenen we adembewustzijn, een eenvoudige mentale training.
Fysieke en mentale oefeningen. Foto: Luc PANDELAERS
Deze unieke kennis, ervaring en inzet heeft hij overgedragen op zijn leerlingen, die nu zijn school verderzetten en de kennis verder doorgeven. Ademhaling verbindt psyché en lichaam Onze fysieke en onze mentale gezondheid hangen namelijk heel nauw samen. Een negatief of onrustig denken heeft onmiddellijk zijn weerslag op het lichaam. Zoals al gezegd, de ‘brug’ tussen lichaam en psyche is de ademhaling: men kan ze alle twee beïnvloeden en richting geven door bewuste ademhaling. Dus in onze lessen in De Brug besteden we aandacht aan lichaamsoefening, ademhalingsoefening en mentale training. De lichaamsoefening zou je kunnen beschouwen als een soort gymnastiek, maar ze verschilt er op een aantal essentiële punten wel van. In het Sanskriet spreekt men zelfs niet van ‘oefening’ maar van ‘houding’ (asana).
Meer energie en weerstand Daarnaast wordt een bepaalde houding ook altijd beantwoord met een ‘tegenhouding’, zodat het lichaam op een evenwichtige manier getraind wordt. Er wordt ook veel aandacht besteed aan de training van de adem, zodat men meer energie en meer weerstand opbouwt. En ten slotte komen er ook nog verschillende relaxatie-oefeningen aan bod, waar men leert op een natuurlijke manier tot rust te komen.”
Voor meer informatie of om aan te sluiten bij de groep: School De Brug Beginners: donderdag van 19:30 tot 21:00 u Niet-beginners: dinsdag van 19:30 tot 21:00 u
yoga-rama-saenen.be 03 449 40 89
6
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
De zijspiegel Een stil manifest Woensdag 26 juli. Verbazing en tongue in cheek-gegniffel van mijn kant. Wat was dit! Prachtig. ’s Morgens op weg naar het station viel mijn oog op dit bord. Wel heel ongewoon als muurversiering voor een van de binnenbogen van de vijf bruggen. Was het een uitvergroot bierviltje? In dat geval waren er dan al heel wat reuzenpinten overheen gegaan. Was dit zomaar achteloos achtergelaten of integendeel bewust gedropt, vroeg ik mij af. Nee, ik wist het: het was een eigen versie – vermoedelijk van ouder wordende medeburgers – om de graffity te beconcurreren die overal vrijpostig, onbeheerst en onbeschaamd worden neergespoten? Dan hadden zij dus demonstratief een elegantere manier gevonden om hun tag achter te laten. Toch niet? Misschien eerder een kunstwerk van een artiest die op dit bord zijn levensperspectief had weten te vangen en dat graag meedeelde? Had dan wel beter een opvallender plek kunnen uitkiezen! Of was het van een theatergroep die onderweg een van zijn rekwisieten verloren was? Of juister hiermee een geraffineerde vorm van sluikreclame maakte voor een stuk dat ze hier wilden gaan opvoeren. Toneel in de
J'aime à vieillir. Foto: Wim VERZELEN
wijk als hernieuwde versie van Muziek in de Wijk. Of dat geen idee is! Misschien heeft u zelf een fantasie, of weet u het gewoon! Het kon ook het wapenschild van een actiegroep zijn die opriep om vreugdevol en geëmancipeerd oud te worden, in strijd tegen een samenleving die jong blijft propageren terwijl het grootste gedeelte van de bevolking veroudert. Een samenleving die daarbij ook veronachtzaamt hoe krachtig die ouderen nog kunnen zijn, hun plek overeind houden en van betekenis zijn. ‘Ik hou ervan om oud te worden’ is dan tegelijk ironie en strijdkreet.
En waarom hier in de wijk? Geen toeval. Onze wijk is een mix van jonge mensen maar ook van ouderen die al jaren deze plek koesteren en tot de hunne rekenen. Maar ouderen die wonen in slecht aangepaste huizen, niet zo geschikt voor de kwaaltjes en klachten die zich opdringen. Ouderen die last hebben van de trappen, van de te vele kamers, en de daardoor concreet aanvoelende uithuizigheid van hun kinderen. Ouderen die teveel aan spullen hebben verzameld en er geen afstand van kunnen doen. Boeken bijvoorbeeld. Al een heleboel oudere mensen hebben daardoor de wijk verlaten en een plek gezocht die meer conform is met hun leeftijd, actieradius en toekomst. Anderen blijven, willen hier oud worden: ‘J’aime à vieillir… ici’! Want er zijn voldoende voordelen om hier rustig te blijven en te genieten van de burenbinding, zoveel dingen op loopafstand, openbaar vervoer in de buurt (zij het wat geamputeerd nu). Ze blijven heel bewust hier met een gevoel van hier op heel veel manieren thuis te zijn. En is het daardoor ook niet nodig om aandacht te hebben voor voldoende ondersteuning als dat nodig wordt? Hebben wij oog voor de manier waarop ouderen zelf en
mantelzorgers voor ouderen, in de wijk functioneren? Hebben we oog voor de voorzieningen (bank? markt? Recreatie/ontmoeting) die het leven van deze bewoners moeten helpen? Is er oog voor de infrastructuur met losliggende stoeptegels, te ruim bemeten bloembakken, te vaak te veel lawaai? Ik word lid van die actiegroep! Moeten wij niet vaker ook tekorten of problemen in dit perspectief signaleren en aan onze lokale contactpunten doorspelen? Er is een seniorenraad voor het district Antwerpen, er schijnt ook een ankerpunt te zijn, een soort buurtcoördinator. Het zou mooi zijn als dat – ondertussen niet meer op te speuren – vignet wat gevoeligheid voor oudere mensen in de wijk zou opgeroepen hebben. Neen, ik heb het er niet zelf neergezet. Al had ik dat misschien moeten doen. Het bord is nu weg. Zonde. Als u iets weet van de herkomst van dit uit de kluiten gewassen etiket dan hoor ik dat graag. Of u bezit het zelf en wilt het wel aan mij afstaan? Ik zou het graag willen gebruiken als schild om mij verder een weg te banen door onze tijd. Neem contact op met de hoofdredacteur en u krijgt van mij in ruil een gerijpte fles wijn. Wim VERZELEN
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
7
Zurenborger vliegert de wereld rond In het dagelijkse leven is Bert Maetens uit de Magdalenastraat accountmanager, maar in zijn vrije tijd reist hij de wereld rond met zijn vliegers. Maak kennis met de vliegeraar van Zurenborg. (Bart CARTUYVELS) Bert en ik zijn collega’s en tijdens een middagpauze praatten we over onze hobby’s. Zo kwam ik te weten dat Bert gepassioneerd vliegeraar is en daar de wereld voor rond reist. Mijn interesse was gewekt en op een mooie zomeravond zakte ik af naar de Magdalenastraat voor een gesprek. - Bert, de passie voor het vliegeren is dat een overblijfsel uit je jeugd? Bert Maetens: “Neen, totaal niet. In mijn jeugd had ik 1000 hobby’s, er is geen hobby die ik niet geprobeerd heb, maar geen enkele heb ik lang volgehouden.” - Hoe ben je dan bij het vliegeren terechtgekomen? Bert Maetens: “Toen ik 25 jaar geleden naar de USA verhuisde, merkten we dat het in de baai van San Francisco heel normaal was om te vliegeren. Ik voelde me onmiddellijk aangesproken en kocht een stuntvliegertje. Ik ging dat uitproberen op een grote parking, maar binnen 24 uur hing dat vast in een boom. Typisch voor een beginner: verkeerde locatie en geen techniek. Het vliegeren begon pas opnieuw toen ik van een vriend uit België een nieuw vliegertje kreeg – ik heb het nog steeds. We hadden toen kleine kinderen en een drukke baan, dus kon ik elk weekend maar een paar uurtjes vliegeren. Na verloop van tijd deed ik het ook tijdens mijn middagpauze op het werk: een uurtje vliegeren aan de baai als ontspanning. Zo gewoon was dat daar.” - Na 5 jaar in de USA kwam je terug in België. Kon je hier je passie verder beleven? Bart Maertens: “In de USA had ik steeds met tweelijners (een vlieger die bestuurd wordt met twee touwen, aan elk hand één) gevliegerd. In België kon ik met dat type vlieger enkel in Zeebrugge terecht omdat daar een heel groot strand is en het er redelijk rustig is, plaats genoeg, je stoort niemand. Maar dat nam te veel van mijn tijd en daarom ben ik overgeschakeld naar éénlijner vliegers. Daarmee kon ik hier in de wei ook vliegeren en die vereisten ook geen specifieke wind.” - Je sprak over de verschillende types vliegers die je gebruikt. Ik kan me voorstellen dat jij met kwaliteitsvol materiaal vliegert, dan niet uit een speelgoedwinkel komt. Waar haal je die vliegers dan vandaan ? Kan je die ergens kopen of knutsel je die zelf in elkaar? Bert Maetens: “In de USA gebruikte ik een Amerikaans merk tweelijners, die je gemonteerd koopt in de winkel. Dat kostte behoorlijk wat geld, tussen de 150 en 200 EUR per vlieger. Terug in Europa, merkte ik dat de betere vliegers die hier te koop waren heel duur waren, reden waarom de meeste hier hun vliegers zelf maken. En zo begon ik dus ook zelf vliegers te bouwen. Er zijn grofweg twee types: de stokvliegers (cf. de foto van Jerry) en de opblaasbare vliegers (cf. foto van walvissen).”
- Hoe pak je dat aan om zo’n vlieger te bouwen. Heb je daar een cursus voor gevolgd? Bert Maetens: “Neen, dat heb ik zelf geleerd met vallen en opstaan. Een stokvlieger die ontwerp en bouw ik zelf, maar voor zo’n opblaasbaar exemplaar vertrek ik van een bestaand ontwerp – daar heb ik onvoldoende technische kennis voor om die helemaal zelf te ontwerpen. Ik word ook geholpen door Facebook, waar je een hele community van vliegeraars vindt die elkaar met raad en daad bijstaan. Ik ben hier al twintig jaar mee bezig, dan ken je heel wat mensen waar je advies kan aan vragen.” - Waar haal je de inspiratie voor je vliegerontwerpen? Bert Maetens: “Ik heb een mapje van ideeën waar ik dingen die ik ergens in de wereld gezien heb - ik reis ook veel voor m’n hobby – opgeslagen heb. Dat kunnen ook patronen zijn die ik ergens zie en die fotografeer ik dan om later te gebruiken in een vliegerontwerp. Er zijn twee facetten aan het ontwerp : het meer technische over de bouw van de vlieger en het esthetische over het uitzicht van de vlieger – ik werk heel vaak met zwart/wit patronen en een kleuraccent.”
Bert Maetens met één van zijn vliegers. Foto: Jerry KONINCKX
Bert Maetens: “Elk jaar organiseer ik samen met de stad Antwerpen in de maand mei een vliegerfeest op Linkeroever. Vooraf doen we een oproep aan scholen om een workshop vliegers bouwen te organiseren en op de dag zelf kan je heel wat vliegers komen bewonderen. Tijdens een van de eerste edities hadden we ook enkele deelnemers uit Afghanistan, maar die hadden hun “snijvliegers” meegebracht waarmee ze andere vliegers neerhaalden (dat is daar een wedstrijd om als laatste vlieger over te blijven), wat de andere deelnemers niet leuk vonden. Gelukkig konden we het misverstand snel uit de wereld helpen en kon iedereen broederlijk het luchtruim delen en rustig verder vliegeren.” Bedankt Bert om je passie van het vliegeren met ons te delen. Ik wens je nog veel leuke vliegerfestivals en inspiratie om ons te verrassen met je zelfontworpen vliegers. Als je meer foto’s wenst te zien zoek Bert Maetens dan even op op facebook of instagram, Ik denk ook dat hij het niet erg zou vinden als je hem aanschrijft met vragen over vliegers of workshops via bert.maetens@gmail.com
Walvissen in de lucht. Eigen foto
- Je haalde het net aan dat je de wereld rondreist met je vliegers. Naar waar trek je dan zoal en met welk doel? Bert Maetens: “Dankzij facebook ben ik internationaal bekend en word ik over de hele wereld uitgenodigd. Nu zijn dat vaak korte trips, maar als ik op pensioen ga dan kan ik elk weekend naar een vliegerfestival. In Noorwegen is er een klein event waar we op zaterdag vliegers bouwen en op zondag vliegeren, maar in China bijvoorbeeld zijn er zeer grote festivals met vertegenwoordigers van heel de wereld. Een aantal festivals worden georganiseerd door steden om publiek te trekken, zoals in Berck-sur-Mer in Frankrijk waar een miljoen bezoekers op af komen. Daarnaast heb je festivals in bijvoorbeeld Japan waar het vliegeren gelinkt is aan de traditie. Ik ben op een festival geweest in Japan waar het vliegeren onderdeel is van een geboortefeest. De papa van een pasgeborene gaat daar in zijn dorp een stokvlieger bestellen van 5 op 5 meter. De dorpsgemeenschap komt dan samen om de vlieger op te laten – er is 20 tot 25 man nodig om zo’n vlieger tegen te houden. Als de vlieger in de lucht is neemt de vader zijn zoon op de arm om te doen alsof hij ook aan het touw trekt en op die manier wordt het kind dan opgenomen in de gemeenschap.” - Onze lezers zijn mogelijks ook geïnteresseerd om eens een vliegerfestival mee te maken, waar kunnen zij terecht?
EEN VAKMAN VOOR AL UW KLUSWERKEN!
Yannick Schippers 2018 Antwerpen
Fixit-Antwerpen
0472/47.57.93 info@fixitantwerpen.be www.fixitantwerpen.be
fixit_antwerpen
8
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
9
Cogels-Osylei wordt ook ondergronds aangepakt Binnenkort zullen de werken aan de Cogels-Osylei beginnen. De straat wordt volledig heraangelegd en de tramsporen worden vernieuwd. Ook ondergronds zal er het nodige worden gedaan. Zo worden de leidingen voor nutsvoorzieningen aangepakt en komt er een gescheiden rioleringssysteem waarbij regenwater en water afkomstig van de huizen afzonderlijk zal worden opgevangen. (Herman KOK)
De riolering wordt weldra vernieuwd. Foto: Jörg PYL
Een gescheiden rioleringsstelsel Wat gaat er gebeuren? Kort gezegd komt het erop neer dat de bestaande riolering, die er al vanaf de aanleg van de straat ligt maar nog in goede staat lijkt te zijn, zal worden ingezet als RWA (regenwaterafvoer) en dat er twee kleinere DWA-rioolpijpen voor droogweerafvoer worden aangelegd. Hierlangs zal alle geconcentreerde afvalwater van de huizen langs de straat worden afgevoerd. Wat betreft het regenwater is de doelstelling dat zoveel mogelijk regenwater lokaal wordt opgevangen. Hiertoe zal onder de voetpaden en de parkeerstrook waterbufferingscapaciteit worden gecreëerd, waarlangs regenwater geleidelijk door de bodem als grondwater kan worden opgenomen. Alleen bij overdadige regenval wordt het water langs het
RWA-riool afgevoerd. Ook is de ambitie dat regenwater dat neerkomt op het private domein zoals op daken en in tuinen, zoveel mogelijk lokaal wordt opgevangen en verwerkt. Wat betekent dit voor de huizen? Voor de huizen langs de straat betekent dit dat er moet worden nagedacht over hoe en in welke mate de stromen van elkaar te scheiden. Momenteel zijn de huizen aangesloten op het enkelvoudig rioolsysteem. Bij sommige huizen zal bij renovatiewerkzaamheden het afvoersysteem zijn voorbereid op een mogelijke komst van een gescheiden rioolsysteem. Bij de meeste huizen zal dit echter niet het geval zijn. Ook zal gezien het ontwerp van de daken het meeste regenwater
momenteel achterlangs afwateren en aansluiten op de afvoerpijp naar het riool voor zover er geen regenopvang in de tuin is voorzien. Voor de zomer ontvingen de bewoners van de straat een brief waarin voor ieder huis na een inspectie een afkoppelingsadvies zou worden afgegeven. En gedurende de zomer zijn de huizen bezocht door een medewerker van S. Bilt, een ingenieursbedrijf gespecialiseerd in onder meer afkoppelingen. Duidelijk is dat de afvoerpijpen vanuit de huizen die nu nog zijn aangesloten op het oude riool in de toekomst aangesloten zullen worden op het DWA-riool. Gezien de erfgoedstatus van de huizen is vooral bij de gesloten bebouwing het realiseren van een tweede pijp van achter naar voren doorheen de kelder problematisch. In veel gevallen wordt er dus gekeken naar maximalisatie van regenwater op eigen terrein, en zal ook een deel van het regenwater in de toekomst afgevoerd worden via het DWAsysteem. Risico voor de kelders? Met de beschadigde en ondergelopen kelders in onder meer de Waterloostraat drie jaar geleden leven er bij een aantal bewoners toch wel wat zorgen. Wat zijn de risico’s van een dergelijk gescheiden rioleringssysteem? In de toekomst zal de bestaande rioolpijp die diep ligt en een forse capaciteit heeft voor regenwater worden gebruikt. Het zou mogelijk zijn dat de grondwaterdruk toeneemt en zich zo een weg zoekt door de keldervloer of keldermuur.
Echter, ook het grondwaterniveau ligt diep. En het zou ook kunnen dat de DWA-pijpen voor droogweerafwatering die een kleinere diameter zullen hebben, overbelast raken door de aanvoer van regenwater. Over het waterdicht afsluiten van kelders zijn de meningen verdeeld. Volgens veel specialisten is het waterdicht afsluiten van keldervloeren en -muren juist niet verstandig. Zoals incidenten in het verleden hebben laten zien, zoekt onder druk staand grondwater zich toch wel een weg en is in staat doorheen de keldervloer te breken. Beter zijn de traditionele ‘poreuze’ vloeren en muren. In geval van wateroverlast kan er wat vocht of water binnenkomen, maar dat verdwijnt na verloop van tijd ook weer. Wat betreft de afvoerpijpen, terugslagkleppen kunnen zeker een oplossing bieden mocht een overbelaste pijp de bron van het probleem zijn, en zijn volgens deskundigen dus te overwegen. Cogels-Osylei ook ondergronds klaar voor een nieuwe toekomst Het is goed dat het rioleringsstelsel in de straat wordt aangepakt. Het huidige systeem heeft lang voldaan, maar met de nieuwe eisen ten aanzien droogweerafvoer en regenwaterafvoer is een gescheiden systeem essentieel. Mooi is dat de oude pijp ‘circulair’ nog kan worden ingezet voor de afvoer van regenwater. Te hopen is dat het nieuwe systeem niet gaat leiden tot mogelijke overlast en schade in kelders als elders in andere situaties is gebeurd.
Growfunding bij Buurtwerk Posthof Buurtwerk Posthof wenst graag te investeren in uitleenmateriaal voor GeriefBib en naaimachines voor het Naaipunt. Zij hebben hiervoor uw steun nodig. Wie wil helpen kan dat via deze link:
https://growfunding.be/nl/projects/posthof
Restaurant
Serving delicious Chinese food since 2011 Draakplaats 3
www.cuichine.be
10
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Over taboe en autisme en hoe het herkennen
Anders gaat ook “Anders gaat ook. Hoe ik functioneer met autisme en ADHD” is het boek dat Elise Cordaro uit de Van Immerseelstraat in 2019 schreef. Ondertussen zijn er bijna 10.000 exemplaren verkocht, staat er een vertaling naar het Engels op stapel en zijn ook een “Beter in je brein box” en planner te koop. Tijd voor een gesprek. (Bart CARTUYVELS) U kent Elise misschien van haar deelname aan het programma Taboe met Philippe Geubels. Of u heeft mogelijks één van de interviews met haar gelezen in een tijdschrift of geluisterd naar een podcast waar ze aan meewerkte. Maar al die mediabelangstelling begon met een blog over autisme en wat later een boek. Benieuwd naar wat Elise drijft, zoek ik haar op bij haar thuis voor een gesprek. - Elise, je boek gaat over leven met autisme, maar misschien niet iedereen begrijpt wat dat inhoudt. Kan je uitleggen wat het is ? Elise Cordaro: “Autisme is een ontwikkelingsstoornis. Dat omvat heel wat verschillende eigenschappen waaronder moeite hebben met sociaal contact, het lastig vinden als de planning verandert, problemen met het verwerken van prikkels die heel hard kunnen binnenkomen. Ook repetitief gedrag hoort er soms bij, het is een breed spectrum van moeilijkheden die mensen met autisme ervaren om te functioneren in het dagelijkse leven.” VERMOEIDHEID - Hoe manifesteert dat autisme zich bij jou ? Elise Cordaro: “Wat bij mij persoonlijk het meeste speelt is de enorme vermoeidheid. Dat staat nergens in de lijst van symptomen en dat maakte het ook zo moeilijk om een correcte diagnose te stellen. Ik heb een hele zoektocht gemaakt door literatuur en artikels om tot de conclusie te komen dat het een combinatie van factoren is die met autisme te maken hebben dat ik me steeds zo moe voel: ik slaap slecht, de vele prikkels die binnenkomen en sociaal contact dat me niet spontaan verloopt, maar steeds beredeneerd moet worden. Dat maakt dat je steeds aan staat, die continue adrenalineshots - dat zuigt je batterijen leeg.”
- Had je initieel door dat er iets met je scheelde ? Elise Cordaro: “Neen, je denkt dat iedereen daar zoveel moeite mee heeft en gewoon heel flink is en zijn best doet. En dus zei ik tegen mezelf: “ik zal maar wat harder mijn best doen, dan zal me dat wel lukken”. Na de diagnose kwam ik dan te weten dat alles tien keer moeilijker is voor iemand met autisme. Dus ben ik eigenlijk nog niet zo slecht bezig (lacht).” PAS NA ZEVEN JAAR DIAGNOSE - Hoe ben je dan tot een diagnose gekomen ? Elise Cordaro: “Dat is een lang traject geweest. Rond mijn negentiende begon ik te beseffen dat er meer in mij school dan alles wat mij typeert en wat mensen als mijn karakter beschouwen. Ik was ervan overtuigd dat er ergens een wetenschappelijk boek bestond, met daarin een hoofdstuk dat mij helemaal typeert. Pas op mijn zesentwintigste heb ik mijn diagnose ADHD gekregen en nog een jaar later de diagnose autisme. Ik heb acht jaar moeten wachten op die autismediagnose en ik heb daar moeten voor vechten want verschillende van de hulpverleners die ik consulteerde vonden dat er niets met me scheelde.” - Je bent zelf verder blijven zoeken. Hoe ben je dan uitgekomen bij autisme ? Elise Cordaro: “Pas toen ik het boek Brein bedriegt van Peter Vermeulen ontdekte, vielen de stukken van de de puzzel in elkaar. Dat boek gaat over autisme dat niet op autisme lijkt. Toen ik de inhoudstafel bekeek, dacht ik, iemand heeft een boek over mijn leven geschreven.” ENORM VEEL ENEGIE OM NORMAAL OVER TE KOMEN - Want dat is het atypische, maar ook weer het herkenbare eens je het kent. Op het eerste gezicht lijk je een vlot, sociaal iemand. Niemand zou
Elise Cordaro, auteur van 'Anders gaat ook'. Foto: Ernest VANRINTEL
vermoeden dat je autistisch bent. Elise Cordaro: “Ergens in dat boek schrijft Peter Vermeulen: ‘Het is ongelofelijk hoeveel energie mensen met autisme steken in het normaal over komen’. Dat was een eye opener, ik besefte dat van mezelf niet. Je denkt dat je de enige op de wereld bent met die problemen en plots beschrijft iemand wat jij altijd gevoeld hebt.” - En je ging verder op zoek naar een diagnose. Elise Cordaro: “Na enkele omzwervingen kwam ik bij een psychiater die eerst de diagnose ADHD stelde. Een jaar later ging ik terug omdat ik nog steeds voelde dat er meer scheelde. In een gespecialiseerd centrum liet ik me testen en toen kwam ook de diagnose autisme. De psycholoog die me het resultaat meedeelde vond het opmerkelijk : alle testen bevestigden de diagnose, maar tijdens het gesprek herkende hij totaal geen symptomen. Had ik er zelf niet zo hard voor gestreden, dan had men die diagnose waarschijnlijk nooit gesteld.” AUTICOACH - Je had nu een diagnose, hoe ging je er mee aan de slag ? Elise Cordaro: “Na mijn diagnose heb ik begeleiding gekregen van een auticoach om bepaalde dingen beter te begrijpen en met mijn autisme te leren omgaan. De psycholoog had me tijdens de bespreking van de diagnose ook verteld dat ik bij de 10 tot 15% van de mensen met autisme ben die quasi normaal kunnen functioneren. Ik wou de anderen die het moeilijker hebben, helpen en zo ben ik met mijn blog met tips en trucjes begonnen. Ik kon mijn trucjes en ervaringen niet voor mezelf houden en wou het de wereld in sturen. Ik ben dan ook mijn artikels beginnen posten in een facebookgroep en kreeg daar enorm veel respons op. Wat later werd ik gecontacteerd door Flair en vervolgens kwam ook de uitgeverij aankloppen met de vraag om een boek te schrijven.” EERST BLOG EN DAN BOEK - In september 2019 is het boek uitgekomen en hoe is dan gelopen ? Elise Cordaro: “Ondertussen zitten we aan de zestiende druk en zijn er meer dan tienduizend exemplaren verkocht. Mijn familie aan vaders kant woont in Frankrijk en die hebben mijn boek dus nog niet gelezen. Ik had aan mijn uitgever gevraagd om het boek te vertalen. Eerst zagen ze het niet helemaal zitten, maar nu gaat het er toch van komen.”
- Maar het is niet bij een boek gebleven? Elise Cordaro: “Inderdaad, ik heb vorig jaar een kaartendoosje uitgebracht, de Beter in je brein box. Ik wou graag iets extra maken, laagdrempelig ook want niet iedereen leest boeken. En dan heb ik ook de planner gemaakt, die ik zelf uitgeef – die is niet in de winkel te koop. Sinds oktober vorig jaar ben ik minder gaan werken en om dat te compenseren verkoop ik nu zelf mijn boek, box en planner via mijn webshop. Maar dat betekent dus inderdaad ook zelf bestellingen klaarmaken en naar de pakjesautomaat brengen.” - Is dat niet moeilijk om 2 jobs te combineren en word je daar niet heel moe van ? Elise Cordaro: “Ik kan dat wel managen en combineren, maar met lezingen geven bijvoorbeeld ben ik gestopt. Ik wou dat steeds tot in de puntjes voorbereiden en stak daar heel veel tijd en energie in.” - Je zei eerder in het interview dat mensen met autisme kampioenen zijn in zich aan te passen aan de normale wereld. Wat zou je graag aan de wereld aanpassen om hem autismevriendelijker te maken ? Elise Cordaro: “Ik zou wensen dat de treinen op tijd rijden. Ik heb heel veel stress als ik naar mijn werk in Brussel spoor en moet omgaan met de onzekerheid van tijdig aan te komen op mijn werk.” Treinen die op tijd rijden, ik denk dat daar ook heel wat mensen zonder autisme blij mee zouden zijn. Dank je voor het gesprek en voor het delen van je levenservaring. ELISE CORDERO Anders gaat ook ISBN 9789089247117 20, 240 pagina's Houtekiet Beter in je brein box ISBN 9789089245410 www.mysig.be
Dageraadplaats 3 - 2018 Antwerpen 03 283 72 78 www.materiafinedining.be
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
11
Dakant heropent voedselbedelingen in Minckelerstraat
Vrijwilligers: ARMOEDE IN ZURENBORG Aan de rondrijdende Tesla’s kan men het niet zien, ook niet aan de volle terrassen, maar er bestaat armoede in Zurenborg. Honderd meter voorbij de oogverblindende stadspaleizen staan huizen te verkommeren en hebben mensen moeite om rond te komen. (Jan HOLVOET) Op 5 november start DAKANT, Daklozen van Antwerpen, opnieuw met voedselbedelingen op de terreinen van de ‘Zomerfabriek’. Wij spraken met Maayken Vanfleteren en David Frederickx, bestuurders van de vereniging. DAKANT - Vertel eens, wie zijn jullie, wat doen jullie? David Frederickx: “In 2004 heeft een vriendzurenborger, Hugo De Winter, mij voor deze organisatie gevraagd. Zij is in de jaren tachtig opgericht in navolging van een boeddhistische organisatie in de UK, die mensen in problemen opving en ondersteunde. De boeddhistische connotatie is verdwenen, wij hebben nu geen enkele religieuze of politieke verankering meer. In eerste instantie ging het erom om ’s winters soep en warme dranken te bezorgen aan daklozen, vooral in de buurt rond de Paardenmarkt. In de jaren negentig zijn wij verhuisd naar de speelplaats van het atheneum aan de Rooseveltplaats.” Maayken Vanfleteren: “Toen al gebeurde de collectie van de voedingswaren hier in de Korte Van Ruusbroecstraat. In 2016 is ook de distributie verhuisd naar hier, naar de Zomerfabriek. Straks sluit de Zomer van Antwerpen zijn poorten en is het aan ons.
dat kan ons niets schelen. Wie om hulp vraagt krijgt die, zonder vragen. Maar er is zeker armoede, zeker aan de zomen van Zurenborg. Het is geen toeval dat ook Filet Divers in de Rolwagenstraat actief is.” - De Zomerfabriek is dus een goede locatie? David Frederickx: “De Zomerfabriek is voor de voedselbedeling een goede locatie. Ten eerste zijn we goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Onze ‘klanten’ komen niet alleen van Zurenborg of centrum Antwerpen maar ook uit Deurne Noord en Merksem. Ook van daarbuiten, bijvoorbeeld Mechelen hebben we al mensen geholpen.” LEVERANCIERS EN SPONSORS - Hoe gaat het er praktisch aan toe? David Frederickx: “Elke klant krijgt een pakket ter waarde van 4 €, dat is een handelswaarde van +/- 70 €. Wij maken er een 600-tal per week. Een groot deel van de producten krijgen wij. Ik wil in de eerste plaats de industriële bakkerij La Lorraine noemen, en de warme bakkers Domestic en Gybels (Statiestraat). De sluiting van Makro en Metro is een klap geweest voor ons. Zij gaven ons grote overschotten, en wij kochten er ook groenten en fruit. Bij de andere supermarkten is de logistiek gemoderniseerd, alles is just-in-time, er zijn bijna geen overschotten meer. En die gaan vaak naar de voedselbank. Waar wij ons ook gaan bevoorraden. Ook uit de voedingsindustrie zelf krijgen we overschotten, zoals Think Tomato. Wij moeten zelf meer aankopen, daar hebben wij een budget van grosso modo 40.000 € voor.“
Voedselbedeling op Zurenborg. Foto: Gerda HUYGEN
ZURENBORG David Frederickx: “In het atheneum hadden wij te maken met een heel ander publiek: drugsverslaafden, alcoholisten, prostituees, sans-papiers. Hier in de Zomerfabriek zien wij gehandicapten, werklozen, gepensioneerden die niet rondkomen, vluchtelingen, recent vaak uit Oekraïne. Er is wel degelijk armoede op Zurenborg.”
Vrijwilligers steken een handje toe. Foto: Gerda HUYGEN
- Hebben jullie enig idee hoeveel van jullie klanten van Zurenborg komen? Maayken Vanfleteren: “Zowel David als ik wonen in Zurenborg. Wij komen regelmatig klanten van ons op straat tegen. Welk percentage dit voorstelt kan ik niet zeggen. Wij weigeren aan enige registratie te doen, onze klanten zijn anoniem. En inderdaad zijn er mensen die hier misbruik van maken, en
Maayken Vanfleteren en David Frederickx. Foto: Gerda HUYGEN
Maayken Vanfleteren: “Het is onze bedoeling de website te vernieuwen en daar dan de Doodle-app op te installeren, dat zal de planning makkelijker maken. Ook het Facebookaccount zal worden opgefrist.” - Wat moeten de vrijwilligers in praktijk doen? David Frederickx: “Op donderdag en zaterdag is er een chauffeur nodig om overschotten te gaan ophalen bij voedselbank en diverse winkels en bakkers. Zondagmorgen moeten zij voedsel sorteren, verpakken en klaarzetten voor bedeling. Voor en tijdens de bedeling koffie schenken. Na de bedeling poetsen.” Maayken Vanfleteren: “Vanaf 10 uur komen er al mensen binnendruppelen, voor het gezelschap. Armoede is ook eenzaamheid. Vanaf 11 uur is er koffie, thee en warme chocolade. Om 13 uur begint de bedeling, die doorgaat tot alles op is. Het is een goed gesmeerde machine: om 3 uur is alles terug netjes aan kant.” Vzw Daklozenhulp Antwerpen ondersteunen kan op verschillende manieren. Via uw financiële bijdrage worden de aankopen voor de wekelijkse voedselbedeling betaald, maar ook de huur van het lokaal en het mobiele sanitair, verwarming, elektriciteit, brandstof en onderhoud van de bestelwagen, enz. Financiële giften kunnen op het rekeningnummer BE54 0001 0968 7697 en zijn fiscaal aftrekbaar. Ook bakkers, groenten-en-fruitwinkels en supermarkten kunnen ons ondersteunen door ons onverkochte maar bruikbare overschotten te schenken. Neem contact met ons op en we komen deze bij u ophalen
www.daklozenhulpantwerpen.be
De vraag naar hulp is er. Foto: Gerda HUYGEN
- En wie spijst dat budget? Maayken Vanfleteren: “Wij hebben grote sponsors, zoals Lions Club Haven, de balie en een grote groep kleine sponsors, veel mensen uit de omliggende straten, die wekelijks storten, vaak al 20-30 jaar. Hele kleine bedragen soms, 2 à 3 €. Die zijn ook heel belangrijk. Wij willen graag van de gelegenheid gebruik maken om hen hier te bedanken. Ook de ‘Warmste Week’ helpt altijd. En Seppe Nobels komt een keer per jaar koken. Ook andere restaurants bieden maaltijden of soep aan. In de kerstperiode zijn er steeds speciale acties, ook van scholen bijvoorbeeld.” VRIJWILLIGERS - Met geld alleen kom je er niet, wie zijn jullie helpers? David Frederickx: “Ons bestuur telt zes man, daarbuiten is er een vaste kern van acht tot tien vrijwilligers. Wij zijn constant op zoek naar medewerkers, vooral mensen waar wij 100 % op kunnen rekenen. Dikwijls zijn er, bijvoorbeeld met Kerstmis, opstoten van enthousiasme waarbij hopen mensen zich inschrijven, die daarna nooit komen opdagen. Dat helpt niet echt. Wij vragen niet dat mensen elke week komen. Het is prima één keer per maand te komen, of één keer per jaar, maar dan moet je er wel staan.”
12
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Welkom bij Coop Centraal
De supermarkt waar mens en milieu centraal staan Onze buurt is (alweer) een supermarkt rijker: Coop Centraal in de Patriottenstraat 27 in Oud-Berchem. In België hebben we, in vergelijking met onze buurlanden, het grootste aantal supermarkten per inwoner. En ook onze buurt is rijkelijk voorzien: Delhaize, Carrefour, Albert Heijn, Ekoplaza, Jumbo en Lidl. Toch juichen we de komst van Coop Centraal toe, want die zijn anders dan anders. (Bart DE GRAEVE) Coop Centraal is de eerste participatieve en coöperatieve supermarkt van Vlaanderen. Gazet van Zurenborg sprak met Amre van den Maagdenberg, een 19-jarige studente biologie die als vrijwilliger in de stuurgroep zit van vzw ‘de Coöperant’ die Coop Centraal inricht. Haar enthousiasme werkt aanstekelijk. Uw redacteur besloot al snel om zichzelf ook aan te sluiten. - Waarom zou ik mijn boodschappen doen bij Coop Centraal? Amre van den Maagdenberg: “Andere winkels zijn al jaren verwikkeld in een ‘race to the bottom’, waar zowel producenten, werknemers als consumenten nooit echt de vruchten van plukken. Wij kiezen bij Coop Centraal voor een radicaal andere formule. Winst staat bij ons niet centraal. We willen producten aanbieden tegen een faire prijs, in een omgeving van echte menselijke interactie. Wij zijn niet de eersten die dit model toepassen: in Amerika zijn ze er al sinds de jaren 70 mee bezig en dichter bij huis zijn er in Parijs en Brussel erg succesvolle coöperatieve supermarkten. Om rendabel te zijn werken we via groepsaankopen. Daarnaast verwachten we van onze coöperanten dat ze zelf de handen uit de mouwen steken in de winkel of bij andere taken die een winkel doen draaien, zoals bijvoorbeeld IT of communicatie. Zo kunnen we producten tegen scherpe prijzen aanbieden.” - Heel de werking is gebaseerd op vrijwilligers? Amre van den Maagdenberg: “Dat klopt. In principe zou ieder van de voorlopig 100 coöperanten 3 uur per maand meewerken. In de opstartfase zijn er die meer werken en sommigen iets minder. Ik zit zelf in een kleine vaste kern die - via een transparante structuur van verschillende werkcommissies - het dagelijkse bestuur op zich nemen. Zo is er bijvoorbeeld een commissie ‘communicatie’, ‘productie’, enz. De grote strategische lijnen worden goedgekeurd door de maandelijkse Algemene Vergadering waarin alle coöperanten zitten. Er is ook een intern controleorgaan dat snel problemen kan opsporen. Zo’n formele, duidelijk uitgeschreven structuur is nodig, want op termijn willen we evolueren naar een organisatie met minstens
800 coöperanten en een vaste locatie die helemaal voelt als een gewone supermarkt, maar met een duurzaam model. Idealiter zouden we dan ook twee personen halftijds in dienst moeten kunnen nemen om de organisatie nog gestroomlijnder te maken zonder onze identiteit te verliezen.” - Jullie verwachten duidelijk een engagement van de coöperanten. Hebben jullie ook een politieke agenda? Amre van den Maagdenberg: “Ja en nee. Nee want we hebben geen partijpolitieke banden en krijgen ook geen echte steun van de politiek, behalve opstartsubsidies van de stad Antwerpen. We staan echt wel op onze onafhankelijkheid: er zijn voorlopig geen plannen voor structurele subsidies of zelfs lenen bij banken (maar daar ook willen we niet dogmatisch in zijn, als er een interessant voorstel uitgewerkt kan worden). Tegelijk heeft een initiatief zoals het onze altijd politieke consequenties: we willen meewerken aan een ander economisch model waar we de mens en het milieu en niet de winst centraal stellen. Veel van onze vrijwilligers hebben een verleden in de klimaatprotesten van een paar jaar geleden en we wilden iets concreets doen. Wat betreft dat economisch model: we zien andere buurtwinkels bijvoorbeeld niet als onze concurrenten maar als potentiële partners waarmee we eventueel samen groepsaankopen kunnen doen om sterker te staan. Ook zouden we graag via onze vzw onze ervaring en kennis willen delen en uitwisselen, zowel nationaal als internationaal. Onze inspiratie halen we bij REScoop, de organisatie die energiecoöperaties overkoepelt. Voorlopig is dat nog dromen, maar we hebben het gevoel dat we op een trein zitten die vertrokken is en dat we echt iets kunnen veranderen.” - Wat voor producten kan ik kopen bij Coop Centraal? Amre van den Maagdenberg: “We focussen vooral op voeding. We zijn nog volop onze catalogus aan het uitbouwen. Daarbij stellen we ons telkens de vraag wat de impact van de producten is op de planeet en de maatschappij: hoeveel kilometer hebben de producten erop zitten of zijn ze duurzaam verbouwd. We willen ook het sociale aspect
De winkel van Coop Centraal in de Patriottenstraat. Foto: Bart DE GRAEVE
niet uit het oog verliezen: hanteren de leveranciers correcte arbeidsvoorwaarden? Dat is soms een moeilijke afweging. Oorspronkelijk hadden we alleen producten met een lange houdbaarheidsdatum zoals olijfolie, pindakaas of muesli, maar nu kan je ook verse producten zoals boter en yoghurt bestellen. We willen binnenkort ook starten met het aanbieden van groenten en fruit.” - Wat doen jullie met de kritiek dat jullie producten duur zijn omdat ze bio zijn? Amre van den Maagdenberg: ”Die kritiek klopt niet helemaal. Als je onze prijzen gaat vergelijken, komen we vaak goedkoper uit dan een grote speler met een soortgelijk assortiment zoals Bio-Planet. Maar dit is inderdaad een afweging die alle consumentencoöperaties moeten maken: zetten we meer in op een sociaal aanbod met goedkopere producten of nemen we een meer principiële houding aan? We zien internationaal dat elke organisatie daar haar eigen keuzes in maakt. Wij hebben alvast verkennende gesprekken met organisaties zoals Posthof, die inzetten op buurtwerking en integratie in Berchem. Hoe kunnen we bijvoorbeeld samen sterker staan door infrastructuur te delen of aangesloten leden te verbinden met elkaar”. - Hoe kan ik klant worden? Amre van den Maagdenberg: “Je kan eenvoudig lid worden door via de website coopcentraal.be een formulier in te vullen en éénmalig een donatie van 25 euro te doen. Die 25 euro lidgeld gebruiken we als werkingsmiddelen, in afwachting van het uitschrijven van echte, coöperatieve aandelen. Je bent ook altijd welkom om op één van onze afhaalmomenten op woensdagavond of zaterdagochtend langs te komen voor een woordje uitleg of om al enkele producten te kopen. Voorlopig huren we een lokaal in de gebouwen van de voormalige drukkerij van de Wrikker in de Patriottenstraat 27 in Berchem. Als je regelmatig bij ons wilt kopen, ga je echter wel lid moeten worden, want anders ondergraven we ons eigen model.” - Hoe zien jullie de toekomst ? Amre van den Maagdenberg: “Onze ambitie is om te groeien, zodat we
echt interessante groepsaankopen kunnen doen en ons een vaste locatie kunnen veroorloven. Dan ben je pas echt rendabel. We werken nu noodgedwongen met een webshop, maar we beseffen dat de meeste mensen liever naar een fysieke winkel gaan om uit te kiezen wat ze nodig hebben. Daarom wordt er druk promotie gevoerd en worden er huisbezoeken afgelegd om de klant nog beter te leren kennen. Uit eigen ervaring: Op een woensdagavond begeef ik me als kersvers coöperant naar de Patriottenstraat 27, waar ik bijgestaan zal worden door een meer ervaren coöperant die de sleutel heeft en de werkwijze kent. In het mooie pand huren ze twee ruimtes. In de eerste ruimte vind je de kassa en een assortiment van vaste producten die ook toevallige passanten kunnen kopen. In de tweede ruimte liggen de bestelde producten van de coöperanten te wachten. Het winkelpersoneel wordt samengesteld via vrijwillige inschrijvingen van coöperanten in een Google Spreadsheet. Ik weet dat ik op het einde van mijn shift mijn eigen bestelling meeneem en ik hier volgende week gewoon als klant sta. Winkelen wordt anders als je weet hoe precies de stock geteld moet worden op het einde van de shift of als je zelf actief mee hebt nagedacht hoe je de producten zo aantrekkelijk mogelijk kan opstellen. Door echt mee te werken ontdek je de echte verrijking: de menselijke interactie. Op dit moment kent Coop Centraal 100 actieve leden en die vormen een bijzonder interessant HR-reservoir: van gepassioneerde twintigers die de wereld willen bestormen, over ecologisch bewuste ouders naar senioren die hierin de reïncarnatie van een ouderwetse buurtwinkel zien. MEER INFO https://decooperant.be/ de.cooperant@gmail.com 0487 90 86 48 Patriottenstraat 27-29 2600 Berchem OPENINGSUREN Woensdag 17u-19u Zaterdag 9u-12u Ook op afspraak
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
13
“De mensen op Zurenborg zijn tof”
Van buitenaf bekeken Ik ben de Natasha van de post
“Ich bin die Christel von der Post”. Dat zingt een enthousiaste postbode in de gelijknamige film uit 1956, terwijl ze haar ronde doet in haar dorp. De prent is een eigentijdse versie van de negentiende-eeuwse operette, “De Vogelhandelaar”. Aan die Christel moet ik denken als ik op een dag - ik stond op het punt om naar buiten te stappen - een pakje uit mijn postbus haal, dat net op dat ogenblik iemand erin stopt. Ik open de deur en zeg tegen de frisse verschijning voor me: “een pakje?”. Met een stralende glimlach antwoordt ze: “ja toch!”. Natasha heet ze en op een septemberochtend ben ik naast haar in haar bestelwagen gaan zitten voor een gesprek over Zurenborg. (Guy POPPE)
Zurenborg is Natasha Bellens haar wijk. Daar bezorgt ze de pakjes die via de Posterijen - bpost zeggen we tegenwoordig - naar inwoners “van het beste deel van ’t stad” verstuurd zijn. Natasha bestrijkt ook een stuk van 2000 - zo noemt ze dat -, de omgeving van de Belgiëlei en de Lamorinièrestraat. Haar wagentje draagt niet altijd het logo van bpost vindt ze jammer, ze haalt even haar schouders op - maar als je een vrouw aan het stuur ziet met een rode T-shirt en een paardenstaart, dan weet je dat zij het is, op zoek naar parkeerplaats om ergens aan te kunnen bellen. VLAKBIJ Natasha woont in Boom maar ze kent Zurenborg van tijdens haar jeugd. Nu ja, kennen en kennen is twee. Ze is vlakbij opgegroeid, in Borgerhout, aan het Hof ter Lo en het vliegveld. Met haar vader kwam ze wel eens naar De Tijl, zijn stamcafé op de hoek van de Tweelingenstraat en dan zocht hij parkeerplaats in de wijk. En haar opa woonde aan de overkant, in de blokken van de Plantin en Moretuslei. Pas toen ze in 2018 bij de post kwam werken heeft Natasha de wijk goed leren kennen. Voor twee rondes zochten ze een pakjesbezorger en uiteindelijk is ze op Zurenborg terechtgekomen. “Heb ik geen spijt van, ‘is hier rustig en gezellig, geen trams of winkels. Als ik dat vergelijk met wijken dieper in ‘t stad, met veel buitenlanders. Ik wil niet racistisch zijn maar dat is moeilijk”. PARKEREN Je wagen aan kant zetten, dat is geen sinecure. “Als ik geen plaats vind, dan zet ik de camionette eventjes in het midden van de straat en geef een seintje. Er zijn er wel die dan toeteren, jongeren. En joden kennen er ook wat van. Als er veel doorgaand verkeer is, dan loop ik soms een stukje te voet of lever een pakje of twee af, stap weer in de auto en rijd eens rond”. Maar parkeerzorgen zetten geen domper op Natasha haar enthousiasme. “De mensen zijn tof, ik heb lieve klantjes, én buren. Je moet veel pakjes bij buren afgeven en dat loopt vlot. Soms zegt er wel eens iemand “voor dié niet” of laten ze het twee weken staan voor ze het afgeven. ’t Gebeurt ook wel dat ik aanbel, ze vanop afstand de deur openen, ik het pakje binnenzet en dat er van ver iemand “dank u” roept. CONCURRENTIE Thuisleveringen, het is een rage de laatste jaren. Natasha kijkt bedenke-
lijk als ik ter sprake breng hoeveel pakjes er verdwijnen, het was onlangs groot nieuws. “Niet leuk om te horen maar bij mij gebeurt dat niét. We zijn verplicht om ze af te geven, ook als ze kapot zijn, waspoeder of shampoo bv. Ik vraag dan om te checken en meestal pakken ze het toch aan. Er wordt bitter weinig geweigerd”. Post.nl en andere pakjesdiensten rijden ook op en af in de wijk, de concurrentie lijkt toegenomen. Voor Natasha is dat geen punt. “Er is een goede verstandhouding, we beginnen de dag met een goedemorgen als we elkaar tegenkomen”. TOILET Elke dag doet ze dus haar ronde op Zurenborg, Natasha, maar er iets eten of drinken, dat doet ze bijna nooit. “Ik kom hier wel eens met mijn moeder naar de dokter en dan gaan we een koffie drinken maar daarbij blijft het. De bewoners van de Lange van Ruusbroecstraat hebben me uitgenodigd op hun straatfeest maar dat is in het weekend, dat ligt moeilijk”. Makkelijk contact leggen is Natasha wel gegeven. “Als ik naar het toilet moet, kan in bij de kinesist terecht, bij Martine (van ’t Rolwagentje) en in cafés als De Walvis. Er zijn ook klantjes, die zeggen kom maar binnen”. ALS EEN VOGEL Ze stelt prijs op haar onafhankelijkheid, Natasha. “Ik ben heel vrij, ja, rijd heel graag met mijn camionette. Ik begin ’s morgens om 8u. We sorteren de pakjes op het depot aan de Noorderlaan en maken een routelijst op, zodat ik goed georganiseerd aan mijn ronde kan beginnen. Zo weet ik alles staan, moet ik nooit tien minuten zoeken en kan ik de aflevering rap afhandelen. Bij mij is elke dag
Natasha Bellens brengt pakjes naar Zurenborg. Foto: Jerry KONINCKX
hetzelfde, dat is mijn autistische kant. Onze dag loopt tot 16u. maar als ik vroeger klaar ben, dan kan ik naar huis”. IEDEREEN BEROEMD “Dit is nieuw voor mij”, zegt Natasha tegen Jerry, die een foto komt maken voor de Gazet van Zurenborg. Maar dat is niet helemaal waar, bekendheid wenkt. Een affiche, waarop ze te zien was in de Grote Beerstraat, “met mondmasker en een pots”, hing twee winters geleden aan de gevel van het Museum voor Schone Kunsten op het Zuid. Een buitenlands kunstenaar, die een foto was komen nemen van de trap op de rotonde aan het einde van de straat, had haar op de gevoelige plaat vastgelegd. “Maar ik ben nooit gaan kijken”, lacht ze. “Dag Guyke, salukes, hé”. Ons gesprek is ten einde. Natasha grijpt een pakje en spurt haar busje uit. De levering bij het volgende klantje kan niet wachten.
14
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
WIJKDICHTERWOORDEN We Zijn wie We Zijn Er zingt een alfabet een hiëroglief als tekentaal een onneembare afstand een rechte lijn in binaire straal een onberispelijk dicht gewicht een lengte een hoogte een breedte en de woorden uit dit simpel gedicht. De dimensies dat zijn wij in religieus perspectief is tijd even gedroomd als het geloof om het geheugen door te geven zingen wij van ramp en glorie om lief te hebben te prijzen en te veronachtzamen. We doen verslag van de overwinning op een bloederig slagveld vol dichte rook en spreken over de jager die in een tropisch rijstveld het kleine meisje overgoot. We kijken naar de gesluierde die in volle overtuiging op een zonnige vlakte gevuld met zand een blanke hals van een angstige geketende romp snijdt. We lezen de taal die zingt over liefde en verlangen over onrust en sentiment over de ander die de ander wil behagen met dikke nek en hemels hoongelach. We voelen de nederigheid van ons overtollig spek met een vloek en tier zijn we wie we zijn we zijn van hier maar nooit van daar dat zijn wij de Übermensch de kannibaal. Wij zijn de woorden die de weg niet wil worden want we zijn wie we zijn.
Ricardo ANEMAET
Foto: Jörg PYL
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
15
WERK EN LEVEN IN BALANS IN ZURENBORG
Hallo, met Katelijn Nijsmans, CEO van de jonge Zurenborgse onderneming How’sWork Katelijn Nijsmans is CEO van How’sWork, een jonge Zurenborgse onderneming die onderdak vond in de Grote Hondstraat en gespecialiseerd is in het domein van welzijn op de werkvloer, levenslang leren, digitaal welzijn en hybride werken. Ook in haar haar privéleven noemt ze zich een echte Zurenborgse. Al vijf jaar heeft ze een warme thuis in ons ‘dorp’. Ze heeft er nog geen moment spijt van dat ze zich heeft laten overtuigen door haar partner die hier al een aantal jaren vaste voet aan de grond had. (Machteld HARDY) GEZOND BREIN Belangrijk voor een gezonde work/ life balans is onder andere een gezond brein en met dit onderwerp is Nijsmans al erg lang bezig. Ze koos voor een opleiding neuropsychologie aan de Maastrichtse universiteit, waar onderzoek en de biologischwetenschappelijke kant van de psychologie centraal stonden. De studie van het brein fascineerde haar, met als bijzonder interessepunt de neuroplasticiteit. Als derdejaars werd ze ingeschakeld als tutor in de begeleiding van de jongere studenten en na haar studies volgde ze een lerarenopleiding. Opleiding geven, een brug zijn tussen wetenschap en maatschappij, zou de rode draad worden in haar professionele leven. Wetenschappelijke inzichten ‘vertalen’ naar gewone mensentaal en bedrijven helpen die toe te passen, dat is haar passie. Haar eerste baan was in een opleidingsfirma die trainingen aanbood aan bedrijven en organisaties zoals de NMBS of binnen de zorgsector, waarvan de werknemers geconfronteerd worden met vormen van agressie, diefstal en dergelijke. Ze maakte en gaf opleidingen over hoe je als werknemer deze vormen van agressie kan voorkomen of hoe je ermee kan omgaan. CORONA Ook in het vervolg van haar carrière lag de nadruk op wetenschappelijke kennis overbrengen naar een groter publiek. In 2015 startte ze samen met haar broer haar eerste bedrijf op, The Tipping Point. Opnieuw opleidingen en advies geven aan bedrijven en organisaties maar dit keer met als thema communicatie: werknemers mee opleiden in het geven van feedback, de HR-mensen of het management advies geven over hoe je moeilijke gesprekken kan voeren, enz. Corona betekende voor het succesvolle bedrijf van broer en zus een grote uitdaging, maar dankzij een eerdere werkervaring in een ITbedrijf kon Katelijn Nijsmans de digitale switch zonder veel problemen maken. Dit leverde meteen ook veel praktijkervaring op over digitale skills en de invloed van de digitalisering op ons mentale welzijn. HOW’SWORK In 2022 was Nijsmans klaar voor een nieuwe uitdaging en startte ze haar nieuwe bedrijf op, How’sWork. Zoals de naam zegt, ligt de focus nu op mentaal welzijn op de werkvloer, levenslang leren, digitaal welzijn en hybride werken.
Katelijn Nijsmans, CEO van How'sWork. Foto: Machteld HARDY
Nijsmans geeft zelf ook trainingen en vindt ook nog de tijd om een aantal uur les te geven aan Hogeschool PXL in de postgraduaatsopleiding ‘Mentaal welzijn op het werk’, een opleiding die ze zelf mee heeft vormgegeven en nog steeds coördineert. Liesa Molenaers en Katelijn Nijsmans. Foto: Machteld HARDY
Als CEO heeft ze vooral een coördinerende functie en houdt ze alles netjes op de rails. Ze wordt hierin sinds half augustus bijgestaan door Liesa Molenaers. Verder beschikt ze over een adviesraad om haar met raad en daad bij te staan en een team van freelancers die elk binnen hun eigen specialisme trainingen aanbieden. Een greep uit de workshops: hoe zorg je voor je digitaal welzijn; hoe kan je de kunst leren van het digitaal maar ook emotioneel en psychologisch deconnecteren of ontkoppelen; hoe efficiënt vergaderen; hoe je leervermogen aanzwengelen; ‘intrapreneurship’ (ga zelf eens kijken op de site waar dit voor staat. Bijzonder boeiend!).
https://howswork.be/
AUTEUR Daarmee zijn we nog niet aan het eind van het lijstje want naast CEO en docent is Nijsmans ook auteur. Ze is coauteur van het boek De brein balans en heeft een nieuw boek in de steigers, Het huis van werkgeluk, een gemeenschappelijk project met Fons Leroy en Dajo De Prins. HUMM Work/life balans? Is er naast dit drukke professionele leven nog tijd voor een privéleven? Jawel! Katelijn Nijsmans is regelmatig terug te vinden in de fitness in de Grote Hondstraat of samen met haar partner bij Humm, waar ze naast lekker eten ook een goede vriend hebben gevonden in de eigenaar. Of natuurlijk als inwoner van de Walvistraat op het terras van de Walvis. Een leven in Zurenborgse balans.
16
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Zonnige rommelmarkt in Velodroo
Zurenborg heeft iets met rommelmarkten. Die van de Dageraadplaats trekt al sinds decennia telkens weer een massa volk. Maar de laatste jaren wordt die ook meer en meer ingepalmd door gehaaide professionals, al dan niet te herkennen aan hun camionettes met geel-zwarte nummerplaten. Daarom
Henri-Joseph (de jongste ondernemer) nr. 61. Foto: Gerda HUYGEN
nemen in steeds meer straten de bewoners zelf het initiatief en organiseren samen een stoepverkoop. Je moet daar dan ook geen grote kunst of verborgen schatten gaan zoeken. Het aanbod draait vooral rond kinderkleren en speelgoed waar de kinderen uitgegroeid zijn, oude boeken en huishoudelijke hebbe-
Marie, Elton en Rik, nr.51. Foto: Gerda HUYGEN
Velodroomstraat. Foto: Luc PANDELAERS
Transvaalstraat. Foto: Luc PANDELAERS
Velodroomstraat. Foto: Luc PANDELAERS
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
17
om-, Waterloo- en Transvaalstraat dingetjes. Het gaat allemaal voor luttele euro’s van de hand maar de hoofdzaak is dat je nog eens een leuke babbel hebt met de buren. Op zondag drie september waren de Velodroomstraat, de Waterloostraat en de Transvaalstraat aan de beurt. In de Velodroomstraat en de Waterloostraat was
Lore en Alice voor het huis van Oma. Foto: Gerda HUYGEN
er nog niet echt een grote volkstoeloop maar in de Transvaalstraat die voor de gelegenheid verkeersvrij was gemaakt stond er voor bijna elk huis een stalletje en was de opkomst een groot succes. Op 15 oktober zijn de straten aan de overkant van spoorweg aan de beurt. (LP)
Timothy en Lucas , Waterloostraat. Foto: Gerda HUYGEN
Velodroomstraat. Foto: Luc PANDELAERS
Transvaalstraat. Foto: Luc PANDELAERS
Lou en Judy. Foto: Gerda HUYGEN
18
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Duurzame coworking groet Zurenborgse buren: Howdy! Ook nu gluren we met de Gazet over het spoortje want we kunnen er toch echt niet meer naast kijken: de Statiestraat is Zurenborg stevig aan het bijbenen als het Walhalla van creatieve concepten en duurzame initiatieven. Daar verrees alweer een nieuwe vitrine, deze keer van een coworking space mét een twist, Howdy. Ontsproten aan het brein en aan de handen van het fijnbesnaarde duo Sarah Schrauwen en Mathieu Vancamp. (Karen KETS) - Sarah en Mathieu, gegroet! Of zeg ik maar beter 'Howdy'? Sarah Schrauwen: “(lacht) Howdy is eigenlijk een verkorte vorm van How do you do?. Een van mijn broers gebruikt het standaard als begroeting, en we vinden het wel enthousiast klinken. Het roept de sfeer op die we met onze gedeelde werkplek en concept store willen uitstralen: uitnodigend, warm en sociaal. Om dit gevoel te versterken kozen we bij de vormgeving van het logo ook voor een lachende emoticon, een smiley.” - Een positief geworteld concept dus. En vanwaar de idee om een coworking space te starten? Mathieu Vancamp: “Sarah en ik zijn grafisch vormgevers en werken onder de naam doublebill.design. Naast professionele partners zijn we ook relationeel een koppel. Dat is mooi maar betekent ook balanceren en grenzen bewaken. In eerste instantie zochten we een externe werkplek voor doublebill.design. Dat werd het pand in de Statiestraat 140, waar we ons nu bevinden. Voor de afwerking en inrichting staken we zelf de handen uit de mouwen en lieten we ons waar nodig vakkundig adviseren. Het resultaat zie je vandaag: een lichte plek die duurzaamheid en naturel ademt. Dat 'ademen' mag je overigens ook letterlijk
stellen want we opteerden resoluut voor ecologische materialen met zo weinig mogelijk chemicaliën en een goede vochtregulatie. Wij zijn hier doorgaans vijf volledige dagen per week en we vinden het belangrijk om in een gezonde, goed geventileerde ruimte te werken. Zo kozen we voor leempleister en -verf voor muren en plafonds, omwille van hun ademende en geluiddempende kenmerken. De kurkvloer op zijn beurt oogt rustgevend en is tegelijk robuust en isolerend. Het idee om in het pand ook een coworking space onder te brengen groeide vrij organisch: er was een deel onbenutte ruimte die we graag een duurzame invulling wilden geven, en als samenwerkend koppel vinden we het contact met andere werkende medemensen toch wel stimulerend en verfrissend.” - Jullie verhaal ademt authenticiteit en bewust ondernemerschap. Zijn jullie ook selectief over wie met jullie de werkruimte mag delen? Sarah Schrauwen: “Wij mikken vooral op creatieve zielen die zich kunnen vinden in onze werk- en levensstijl. Mensen die onze bewuste keuzes ondersteunen en versterken. Doublebill.design richt zich op de specifieke niche van 'printing', 'druk' dus. Vanuit onze filmpassie ontwerpen we al vijf jaar alternatieve filmposters onder de noemer 'Double Bill
Sarah Schrauwen en Mathieu Vancamp. Foto: An VAN DE WAL
Posters', wat meteen de link maakt naar de naam doublebill.design. Maar feitelijk hebben we een exclusieve focus op boeken. Die passie voor boeken kent haar oorsprong in onze gedeelde liefde voor taal, grafiek en de visuele media. Domeinen waarbinnen we naast academisch ook professioneel geschoold zijn. Wij werken vooral met uitgeverijen, maar begeleiden eveneens auteurs, fotografen en kunstenaars die een boek uitgeven in eigen beheer.
Kantoor Centrum Antwerpen Theaterbuurt – Botanique Leopoldstraat 27 2000 Antwerpen
Kantoor Zuidrand Antwerpen Elsdonk Prins Boudewijnlaan 318 2610 Wilrijk
Contact Kantoor: 03 290 09 09 GSM Paul: 0489 034 000 Email: paul@viaimmobilien.be
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Zij vertrouwen ons teksten en beelden toe die wij samenbrengen tot een vlot leesbaar en esthetisch aantrekkelijk samenspel. Iets plastischer kan je stellen dat doublebill.design de verschillende aangeleverde puzzelstukken tot een gestructureerde, overzichtelijke en luchtige collage lijmt. We hebben oog voor ecologische druktechnieken en werken zoveel mogelijk met gerecycleerd papier. We jongleren uiterst zorgvuldig met lettertypes, witruimtes en alinea's, tot het plaatje klopt. Voor Mathieu en mezelf, maar uiteraard ook voor de klant. Ons verdiepen en ons vastbijten in de klantenvraag is onze bestaansreden. Vanuit tekstuele en beeldende inhoud brengen wij passie tot leven. Als wij onze werkplek kunnen delen met bevlogen, gelijkgestemde zielen dan genereert dit een verrijkende synergie en kruisbestuiving die we met plezier omarmen. Vandaag doen we dit al met twee copywriters en een schrijver, en algemeen richten we onze pijlen op creatieve freelancers. Uiteraard is iedereen welkom, maar het is toch belangrijk dat men goed kan werken en gedijen in ons eerder alternatieve coworking concept. De duurzame en ecologisch bewuste vibe leeft ook sterk in Zurenborg, dus kandidaat-coworkers uit de wijk zijn zeker welkom!” - Mooi. En wat heeft de coworking space concreet te bieden? Mathieu Vancamp: “Er zijn vier zitplaatsen waarvan er twee worden ingenomen door Sarah en mezelf. Dat wil dus zeggen dat er twee plekken beschikbaar zijn voor coworkers.
Kabuki
Sushi • Grill • Wok Alle dagen open van 11:00-14:30 en 17:00-23 Dageraadplaats 28 2018 Antwerpen Info@kabukisushi.be www.kabukisushi.be
Tel. 03 663 8200
Je kan voor een of meerdere dagen per week huren, van maandag tot vrijdag. Vanaf september zullen we mogelijk ook werkplekken voor een halve dag per week verhuren, we spelen maximaal in op de vragen die ons bereiken. Als we elkaar kunnen helpen: waarom niet, toch? We bekijken ook of het kan lonen om de afsluitbare vergaderruimte afzonderlijk te huur aan te bieden, dus ook aan mensen die niet in de coworking space werken. Onze gunstig gesitueerde en goed bereikbare locatie vlak bij Berchem Station kan wel potentieel bieden voor een vergadering met een viertal personen, zo denken we althans. In een stille hoek staat een comfortabele sofa om even te ontspannen bij - uiteraard - een goed boek, al dan niet door doublebill.design vormgegeven (lacht). Supersnel internet en een printer-scanner zorgen voor de nodige ondersteuning. Sarah en ik vinden het fijn om samen met de coworkers te lunchen. De kitchenette, volledig gemaakt uit
19
recuperatiemateriaal, met koelkast en microgolfoven, vormt hierbij het orgelpunt. Koffie, thee en gefilterd water zijn naar believen beschikbaar en in de contractprijs inbegrepen. Koffie die overigens geraffineerd gebrand wordt bij Helios, hier verderop in de straat. We vinden het in onze optiek van lokaal en low-waste ondernemerschap bijna een evidentie om onze inkopen bij andere ondernemende buren te doen. Wij voelen ons zeer welkom in deze buurt die in een gezellige dorpssfeer baadt, net zoals dat bij jullie, in Zurenborg, het geval is.”
uitgeeft, dan zijn we zeker bereid om dit ook in onze vitrine te leggen. Zoals al gezegd: 'als we elkaar kunnen helpen, waarom niet, toch?'. Bij Howdy ligt het accent onmiskenbaar op 'delen' en 'samen'. We zijn er trots op dat dit ons uithangbord is en willen dit intensief koesteren.”
- Ik zag in de etalage ook wat fraais waaraan - letterlijk - een prijskaartje hangt. Jullie bieden ook zaken te koop aan? Sarah Schrauwen: “Goed opgemerkt want inderdaad: we verkopen in onze concept store ook boeken, en zelfs ander drukwerk, zoals kaartjes en T-shirts. Uiteraard selectief en in beperkte oplage. Stel dat een coworker bijvoorbeeld een boekje
https://www.howdyantwerp.be https://doublebill.design
MEER INFORMATIE: Coworking space en concept store: Statiestraat 140 2600 Berchem
Tijdens het eerste en tweede weekend van november kan je zelf zien op welke ecologische leest de inrichting van Howdy is geschoeid. Info en inschrijven via https:// www.ecobouwers.be/opendeur.
20
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Een nieuwe film: ‘Wil’ door regisseur Tim Mielants U hebt het wellicht al via de media vernomen. Op 27 september kwam de film ‘Wil’ uit. Deze film is de tweede langspeelfilm, na ‘De Patrick’, van de Belgische regisseur Tim Mielants. Hij is de verfilming van de roman ‘Wil’ geschreven door Jeroen Olyslaegers. Dit oorlogsverhaal met de Jodenvervolging speelt zich voor een groot deel af in het bezette Antwerpen en Zurenborg van 1942 en is gedeeltelijk ook hier gefilmd. (Renee DUFAIT) Regisseur Tim Mielants (43) was bereid tot een interview en we stelden hem wat vragen over de realisatie van zijn nieuwe film.
- Waardoor koos u voor het beroep van regisseur en waar studeerde u? Tim Mielants: “Als kind keek ik naar films over piloten en astronauten en leerde zo onbewust een filmtaal met grote camerabewegingen. Later nam mijn moeder me veel mee naar toneel en ik was gefascineerd om te weten hoe de verhalen in elkaar zaten. Het was ook mijn moeder die het creatieve in me zag en me aanraadde film te studeren. Dus ging ik naar Sint-Lukas in Brussel waar ik in 2005 mijn eerste film maakte. Dit was een documentaire van een man die lijnen trekt op een voetbalveld. Hierop kreeg ik veel positieve reacties en ik had voor het eerst het gevoel Ik kan misschien toch iets. - Overleven als Belgische filmmaker is niet eenvoudig. Hoe verliep uw loopbaan tot nu toe? Tim Mielants: “Eerst mocht ik voor TV de dramareeks Code 37 maken en de serie Cordon over een virus dat uitbreekt in de stad Antwerpen, zoals in het boek La Peste van Camus. Daarna maakte ik de reeks ‘The tunnel 2’ in Engeland en vervolgens de reeks ‘Peaky Blinders’. Dit is één van de 10 meest bekeken series wereldwijd! In Hollywood draaiden we Leagen en later Terror, een waargebeurd verhaal van mensen die 2 jaar op de Noordpool vastzaten. En ook de superheldenreeks Legion over een schizofrene jongeman.
In 2019 maakte ik mijn eerste langspeelfilm De Patrick, met Kevin Janssens in de hoofdrol. In mijn carrière is het steeds pendelen tussen Los Angeles, Londen en Antwerpen. Zo kan ik toch af en toe mijn kinderen van 9 en 5 zien.”
- Hoe kwam u op het idee het boek ‘Wil’ van Jeroen Olyslaegers te verfilmen? Tim Mielants: “Het idee om de oorlogsroman Wil te verfilmen kwam van de auteur Jeroen Olyslaegers zelf, een goede vriend. Nog voor het boek uit was, stuurde hij een bericht Dit wordt je volgende film. Toen las ik het boek en ik was er zot van, maar ik had pas in 2022 voldoende tijd voor de verfilming.” - Welk soort verhaal is ‘Wil’? Tim Mielants: “Wil is een historisch drama. Het gaat over een hulppolitieagent, Wil, die jaren later zijn verhaal vertelt aan één van zijn nakomelingen. Samen met zijn vriend moet hij gedwongen meewerken aan de klopjacht op de joden in 1942, maar ze steunen ook het verzet. Het is een onderzoek of je in tijden van oorlog een goed mens kan zijn als je doet wat je moet doen om te overleven. Of moet je geluk hebben om aan de juiste kant van de geschiedenis te staan?” - Waarom wilde u in deze tijd een oorlogsverhaal verfilmen? Tim Mielants: “Mijn eigen grootouders die de Tweede Wereldoorlog hadden meegemaakt vertelden, heel anekdotisch, over zware horrorbeelden die ze hadden gezien, bijvoor-
beeld met kinderbloed en dode soldaten. Het was meer beeldend dan narratief verteld. Dat heeft me beïnvloed om op die manier de film te benaderen. Het is een document over vroeger voor de generatie van nu. Mijn motivatie om die film te maken is de dialoog tussen de generaties, wat ik met mijn grootouders had en zal hebben met mijn kinderen. Ik hoop dat men zich bij het einde van de film de vraag stelt: Wat zou ik gedaan hebben?”
onderschrift Foto:
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
- Hoe was de samenwerking met Jeroen Olyslaegers? Tim Mielants: “Jeroen Olyslaegers schreef mee aan het scenario. Hij was betrokken bij het proces en mee op de set. Ik had geen scrupules om Jeroen Olyslaegers te zeggen hoe ik het zag! De vertelling in het heden van in het boek is uit de film gelaten. Ik wilde voor een breed publiek film maken, ik wilde dat men 1 uur en 50 minuten vol spanning op het puntje van zijn stoel zou zitten, maar ik wilde ook dat het contemplatief zou zijn, zodat men uitgenodigd wordt om erover na te denken en te discussiëren. Ik heb het contemplatieve naar achter in de film geschoven. Veel mensen zeggen dat de film pas begint als hij gedaan is. Voor de mensen die in de jaren ’40 geleefd hebben, was het ook niet altijd mogelijk te bezinnen en na te denken: Zal ik naar links of rechts gaan? Men moest overleven en aan zijn gezin denken. “ - Wie maakte het scenario en was het moeilijk om van deze roman een scenario te maken? Is er iets aan toegevoegd of weggelaten in de film? Tim Mielants: “In het boek zit dat contemplatieve er heel de tijd in. Het wordt verteld door een oude man die terug reflecteert. Ik heb tijdens het draaien gedacht: Welke beelden krijgt hij in het midden van de nacht?” - Een ‘Belgisch-Nederlandse-Poolse productie’ wat wil dat zeggen? Waar is het opgenomen? Welke beelden zijn er uit Zurenborg en Antwerpen? Waar staat de synagoge? Tim Mielants: “De film is vooral in Polen opgenomen. We zijn afgegaan op foto’s uit jaren ‘40 van Antwerpen. Het Antwerpen van nu is heel anders dan vroeger want er is zoveel verbouwd en gekuist! Toen zagen
we toevallig op foto’s dat de steden in Polen eenvormig zijn met vroeger. Scènes van de Terliststraat werden in Wroclow Lignicha, op een half uur afstand van Auschwitz, opgenomen. Dat is ook het decor van grote oorlogsfilms als De Pianist en Schindlers List. De gefilmde synagoge is ook een Poolse. Van Antwerpen zien we het Centraal Station (vol vlaggen met hakenkruisen!), de kathedraal, het Conscience plein. Er zijn ook beelden uit Luik maar niet zoveel van Zurenborg, behalve van de bruggen aan de Tramplaats.” - Koos u Belgische acteurs en figuranten? Waarom koos u Stef Aerts voor de hoofdrol Wil? Tim Mielants: “Er zijn Belgische, Nederlandse en Poolse acteurs en figuranten. De Polen waren heel goed. Bijvoorbeeld Szymon Wroblewsk, de acteur die als Gregor de martelingen doet, is een Pool. Ik had al met iedereen gewerkt, behalve met Jan Decleir die zelf met me wilde werken nadat hij De Patrick had gezien. Ik wilde de sfeer van kort na de oorlog in de film, zoals in de serie Moeder waarom leven wij ? van Guido Hendrickx. Het is een soort van all-starcast geworden met Els Dottermans, Koen De Bouw, Kevin Janssens, Dirk Roodhooft, Matteo Simoni, enz. Ik koos Stef Aerts (34 jaar) voor de hoofdrol omdat ik wist dat hij de catharsis van Wil perfect kon evoceren. Het meeste voorbereidende werk van de film was het creëren van de naïeve, jonge Wil. Ik kon de acteurs regisseren door gelijkaardige emoties in mezelf te zoeken. “ - Was de regie van Poolse acteurs en figuranten niet moeilijk door de taal? Tim Mielants: “Neen, ik had al
ervaring met draaien in het buitenland en om met veel druk om te gaan. Ik heb ontspannen kunnen draaien, ook doordat veel acteurs in mijn vriendenkring zitten. De voertaal was Engels en dat is voor mij thuiskomen. Het was ook interessant te zien hoe de Duitse acteurs kijken naar hun grootouders, ze willen de generatie van de nazi’s niet genuanceerd portretteren en als lieve karakters die je kan begrijpen, voorstellen. Ze hebben een groot schuldgevoel.” - Hebt u er lang over gedaan om de crew samen te stellen? Tim Mielants: “Een half jaar, met periodes. In Polen werkten we met een Poolse crew. De keyfuncties waren Belgisch: het hoofd van geluid en licht enz. gingen allemaal mee, maar hun ploeg was samengesteld uit Poolse mensen. Dat was geen probleem want met al die internationale producties, Netflix en Amazon, heeft iedereen ongeveer dezelfde training en background.” - Hoe vond u de geschikte kledij van de acteurs en de gepaste rekwisieten om de tijd van de Tweede Wereldoorlog weer te geven? Tim Mielants: “Voor kostuum en make-up baseerden we ons op oude foto’s.” - In hoeveel dagen is het gedraaid? Tim Mielants: “Het is gefilmd in 43 draaidagen, veel te weinig, dus!” - Wie deed de montage en hoelang is erover gedaan? Tim Mielants: “Ik deed de montage samen met Bert Jacobs. We werkten er 3 à 4 maanden aan.” - Wie maakte de muziek voor de film? Tim Mielants: De muziek is heel goed. De eindgeneriek en de muziek zijn gecomponeerd door
21
mijn vroegere buurjongen en gitarist: Geert Hellings. Hij denkt heel narratief, in functie van het verhaal. Hij is niet bang van melodie. Dat is erop of eronder.” - Wie deed de productie? Tim Mielants: “De Belgische productiehuizen Menuetto en Lecter.” - Welke taal wordt er gesproken in de film en in welke taal zijn de ondertitels? Tim Mielants: “Er wordt Nederlands, soms Antwerps gesproken. De ondertiteling is Nederlands en Frans. Voor het buitenland zijn er Engelse ondertitels. Ik vind Antwerps fantastisch, het is een schoon accent dat aan het verdwijnen is.” - Wat vindt Jeroen Olyslaegers van het resultaat en wat vindt u zelf? Tim Mielants: “Jeroen Olyslaegers had tranen in zijn ogen en zei Ik ben gepakt als door een trein. Hij is blij en trots en ik ben ook heel blij en trots.” - Wat zijn uw verdere toekomstplannen? Tim Mielants: “Mijn volgende film Small things like these is met de Ier Cillian Murphy, bekend van de film Oppenheimer. Hij is voor mij één van de beste acteurs van de wereld. Ik leerde hem kennen bij ‘Peaky Blinders’. Het is heel prettig werken met hem, want hij kijkt naar het binnenste van mensen. We vertrouwen elkaar helemaal. Ik wil in de toekomst ook meer tijd voor mijn gezin hebben en lang gezond blijven. Ik wil blijven regisseren, want ik kan niets anders en ik vind het leuk. Ik ben blij met alles.” Dat geeft een enthousiaste Tim Mielants eerlijk en bescheiden toe.
ALLE DAGEN OPEN VANAF 10 UUR
22
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Nieuwe eigenaars voor Café Moeskop Eind augustus gaf Donovan, toenmalig uitbater van café Moeskop, na bijna 20 jaar de fakkel door aan de nieuwe eigenaars. Het gekende praatcafé op de hoek van de Dageraadplaats en de Stierstraat wordt tegenwoordig door de broers Tim en Dries Chabot uitgebaat, die ondanks hun jeugdige leeftijd niet aan hun proefstuk zijn.
(Axel DEVROE)
Beiden zijn oorspronkelijk van Berchem afkomstig en zijn begiftigd met een sterke ondernemersdrang. De broers organiseerden in hun jongere jaren al gezamenlijke verjaardagsfeestjes die jaar na jaar steeds groter werden en uiteindelijk zelfs naar een heus festival evolueerden. Nu houden Tim en Dries Chabot samen café Moeskop open. Voor trouwe klanten van het café is Dries Chabot trouwens geen onbekende. Hij maakt namelijk al meer dan 7 jaar deel uit van het vast decor en kent het café en de buurt dan ook van binnen en buiten. Velen hebben hem de afgelopen jaren al achter de toog zien staan tappen. De overname van het café leek na al die jaren ervaring dan ook een buitenkans.
Café Moeskop heeft een nieuwe uitbater. Foto: Axel DEVROE
Vergaderen of werken in een oud tankstation in Berchem? www.naftstation.be
Dries Chabot neemt de Moeskop over. Foto: Axel DEVROE
In eerste instantie willen de broers de huiselijke sfeer zeker behouden. “De Moeskop, dat is een plek waar je een band hebt met de mensen achter de bar, een goede service krijgt en een goede babbel kunt doen. De Moeskop, dat is thuiskomen.” Ook de gevarieerde en uitgebreide bierkaart waarvoor de Moeskop gekend is, blijft een sterk punt. De focus ligt op kleinere Belgische brouwerijen en lokale bieren en dat blijft ook zo.
Daar stopt het echter niet mee, er zijn nog meer ambities. Zo willen de broers in de toekomst wat meer cultuur op het plein brengen. Van muziek tot tentoonstelling, kortom cultuur in de brede zin van het woord. Maar wel op vaste dagen en in een intieme, kleinschalige sfeer, volledig in lijn met de huisstijl van het café. Zowel opkomend, jong of onbekend talent als gevestigde waarden zouden dus in de toekomst een plaats kunnen vinden in het zaaltje op de eerste verdieping van de Moeskop.
Dat Dries het gekende gezicht achter de toog blijft, was voor velen een geruststelling. Tim is achter de schermen werkzaam en regelt de dagdagelijkse zaken.
Café Moeskop, Dageraadplaats 17 Dagelijks open vanaf 16u en de zondag vanaf 15u Maandag sluitingsdag Het zaaltje op de 1ste verdieping is beschikbaar voor events.
MEER INFO
Plantin en Moretuslei 92 2018 Antwerpen T. 03 233 66 80 info@apotheekplantijn.be
23 Ruth Gysemans studeerde fotografie in Sint-Lukas en wil aan de slag als freelancefotograaf Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
“ Ik ben vooral geïnteresseerd in documentaire en portretfotografie” Onze redactie kreeg recent broodnodige versterking. In deze editie vindt u artikels van Bart Cartuyvels, Axel Devroe, Bart De Graeve en Toon De Boeck. Allemaal nieuw journalistiek talent uit de wijk. En ook een nieuwe fotografe. Ruth Gysemans studeerde fotografie aan Sint-Lukas in Antwerpen en werkt als zelfstandige freelancefotograaf. (Luc PANDELAERS) Wij hopen dat het u nog niet opgevallen is maar in onze redactie zitten verhoudingsgewijs verontrustend veel oude knarren. Nu weten die doorgaans nog wel hoe de voornaam van Herr Doctor Alzheimer luidde, maar om de toekomst van de krant veilig te stellen is een verjongingskuur dringend noodzakelijk. Vandaar onze steeds groter wordende advertenties voor “Medewerkers Gezocht”. En dat begint resultaat af te werpen. Zoals al in de inleiding werd vermeld staan er in deze editie verschillende artikels van nieuwe en jonge medewerkers. En recent heeft er zich ook een jonge beroepsfotografe aangemeld. We stellen ze aan u voor. -Wat is je band met Zurenborg? Ruth Gysemans: “Ik ben opgegroeid in Leuven, maar ik ben in Antwerpen fotografie komen studeren. Ik zat toen op kot in de Marialei. Na mijn studies ben ik met mijn lief verhuisd naar de Cuperusstraat. Daar kregen we regelmatig de Gazet van Zurenborg in de bus en dat heeft er zeker mee voor gezorgd dat we aansluiting vonden met de wijk.”
'The Farmer'. Ui-t de portfolio van Ruth Gysemans
- Op je website merk je dat je vooral geïnteresseerd bent in documentaire en sociale fotografie. Kun je daarvan leven als zelfstandige freelancefotograaf? Ruth Gysemans: “In het begin is dat zeker niet gemakkelijk. Je moet een portfolio opbouwen en contacten leggen. Ik heb nu net een eerste grotere opdracht binnengehaald
Ruth Gysemans, fotografe. Foto: Luc Pandelaers
voor Thuispunt Gent, een sociale woningmaatschappij. Ik ga foto’s maken voor hun website en voor folders en brochures. Daarmee zal ik wel een maand zoet zijn. Voordien heb ik ook al productfotografie gedaan voor kledingzaken en andere winkels. Daarnaast probeer ik ook tijd vrij te houden voor meer creatief werk. Tijdens mijn studie deed ik opdrachten zoals huwelijken, portretten en evenementen. Het is een grote uitdaging om als documentaire fotograaf aan de slag te gaan. Vandaar dat ik ook andere opdrachten aanneem zoals portretfotografie.” - Is je werk al te zien geweest op tentoonstellingen? Ruth Gysemans: “Mijn werk is al te zien geweest op groepstentoonstellingen. Zoals mijn eindwerk bij Sint-Lukas, de reeks “Willy” die vier tentoonstellingen heeft gehaald. Zo werd een beeld van “Willy” tentoongesteld op de Meir in het kader van “Onboards, Artworks on Billboards” en op het Antwerp Photo festival in 2021. Een andere eigen creatie “alienation” was deze zomer te zien in de tentoonstelling “Out of Office” in het Koning Albert-I park in Brugge.” - Welke andere fotografen zijn voor jou een bron van inspiratie? Ruth Gysemans: “Mijn favoriete fotograaf is bij uitstek Bieke Depoorter omdat zij erin slaagt om vertrouwen te creëren zodat mensen haar toelaten in hun intieme leefwereld, ook in complexe situaties. Haar beeldtaal is gevoelig en sterk tegelijk. Het is filmische beeldtaal die ik zelf ook vaak hanteer.” MEER INFO Ruth.gysemans@outlook.com Instagram: Ruthgysemans www.ruthgysemans.com
24
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Roel Mondelaers, hoofdscenarist van ‘De Twaalf: De Assepoestermoord’
In dag- en weekbladen wordt dikwijls uitgebreid geschreven over acteurs en actrices. Af en toe mag een regisseur zijn zegje doen, maar dat is al zeldzamer. En een scenarist is meestal ver te zoeken. Gelukkig worden zij respectvol vermeld op de generiek, want zij hebben wel degelijk het verhaal en de plot bedacht, en elke dialoog tot op de komma uitgeschreven. Daarom sprak Gazet van Zurenborg met scenarist Roel Mondelaers uit de Pretoriastraat. (Jörg PYL) rugzak, gevolgd worden terwijl zij moeten oordelen in een complexe assisenzaak, is het een volledig nieuw verhaal, met een breed palet aan nieuwe personages. GEEN KOPIE Net als in de eerste reeks werd ook in de tweede een beroep gedaan op een cast van topacteurs. Maar de regie is nu in handen van Kaat Beels en niet meer van Wouter Bouvijn, en het scenario is ditmaal van Roel Mondelaers en Nele Meirhaeghe. Hierdoor werd vermeden dat de tweede reeks een kopie van de eerste zou worden. Het interview vond plaats in de werkkamer van Roel Mondelaers. Aan de muur hing een groot bord met namen en eigenschappen, die doen denken aan politiekamers waar een verdachte gezocht wordt. Maar dat had alles te maken met work in progress waarover nog niet kan gecommuniceerd worden.
Roel Mondelaers, scenarist en regisseur. Foto: Jörg PYL
De palmares van Roel Mondelaers (°1977) oogt indrukwekkend. Hij studeerde af als meester in de Audiovisuele Kunsten aan het Brusselse RITCS in 2001. Na een carrière als regisseur van commercials in binnen- en buitenland legde hij zich toe op fictie. Hij schreef het scenario van de horrorfilm ‘Welp’ (2014) met Jonas Govaerts, schreef en regisseerde de romantische filmcomedie ‘Plan Bart’ (2014) en regisseerde afleveringen van de series ‘De Bunker’ over de Staatsveiligheid in Antwerpen (vanaf 2015) en de Waalse policier ‘Unité 42’ over de cybereenheid van de Brusselse politie (vanaf 2017). Als scenarist schreef hij met Sanne Nuyens het tweede seizoen van ‘Beau Séjour’ en werkte hij als creatieve producer voor productiehuis Eyeworks. Aanleiding voor dit interview was de start van de tweede reeks van De Twaalf, een productie van Eyeworks voor VRT 1. Wanneer deze krant in de bussen valt, blijft het nog steeds wachten op de ontknoping. Hoewel ook in dit seizoen 12 juryleden, elk met hun eigen persoonlijke
- Hoe zijn ze eigenlijk bij jou terechtgekomen? Roel Mondelaers: “Het is een uitvloeisel van de reeks ‘Beau Séjour’. Het eerste seizoen werd geschreven door Bert Van Dael en Sanne Nuyens voor productiehuis De Mensen. Het tweede seizoen van Beau Séjour werd bedacht door Bert en verder uitgewerkt en uitgeschreven door Sanne Nuyens en mijzelf. Aangezien het eerste seizoen van De Twaalf door Peter Bouckaert van Eyeworks geproduceerd werd en ik daar niet veel later aan de slag ging als creative producer, rolde ik als vanzelf in het nieuwe seizoen van De Twaalf. Bert Van Dael en ik hadden in het verleden al een behoorlijk parcours samen afgelegd en zijn meteen aan de slag gegaan om een nieuw idee uit te werken. Samen hebben we de grote verhaallijnen in elkaar gestoken en de personages uitgedacht, waarna ik Nele Meirhaeghe aan boord heb gehaald. Nele en ik hebben dan de rest verder uitgediept en de scenario’s geschreven. Het was een behoorlijke puzzel - we zijn er uiteindelijk 18 maanden voltijds mee bezig geweest. SAMENWERKEN - Vind je het niet erg dat iemand anders je creatie regisseert en er mogelijk iets anders van maakt? Roel Mondelaers: “Nee, helemaal niet. Uiteraard voelt het vreemd aan om je scenario’s aan iemand te geven nadat je er zelf zo lang en intens mee bent bezig geweest. Maar de
regisseur van het tweede seizoen is Kaat Beels, en ook haar ken ik al heel lang. Zo heeft zij ook ‘Beau Séjour” geregisseerd - ik wist dus perfect wat ik kon verwachten. Ik hou enorm van Kaats gevoel voor esthetiek en de manier waarop zij haar acteurs tot de juiste emoties brengt. Bovendien werkten we heel nauw samen tijdens De Twaalf. We hebben samen de scenario’s doorgelezen met de acteurs, waarbij we elke scène tot in detail doornamen; maar ook wat betreft de casting van de acteurs, de locaties of de belangrijke creatieve beslissingen hebben we steeds nauw overlegd. Op de set heeft Kaat dan uiteindelijk haar ding gedaan, en in de montage zijn we weer samen aan de slag gegaan om het gedraaide materiaal terug in elkaar te puzzelen. Door elk met onze eigen, specifieke bril naar het materiaal te kijken, ontstond een heel constructieve methode. Ik heb heel mooie herinneringen aan onze samenwerking en vind dat we er echt het uiterste hebben uitgehaald. SCHRIJVEN EN REGISSEREN - Wat doe je liever, scenario’s schrijven of regisseren? Roel Mondelaers: “Dat is een moeilijke vraag. Elke discipline heeft zijn eigen dynamiek. Ik ben eigenlijk afgestudeerd als regisseur, en heb de eerste tien jaar na mijn studies enkel geregisseerd. Dan heb ik het een tijdje alle twee gedaan; maar de laatste vijf, zes jaar heb ik uitsluitend geschreven. Dat is zo organisch gegroeid, maar ik moet zeggen dat het, met twee opgroeiende kinderen, wel praktischer is om als scenarist te werken - ik heb veel meer controle over mijn agenda; als regisseur wordt je planning veel meer voor je bepaald. Op dit ogenblik voelt schrijven dus als de beste oplossing, maar in de toekomst ga ik zeker weer regisseren.” - Maken de hoge verwachtingen naar het tweede seizoen van De Twaalf je niet ongerust? Roel Mondelaers: “Het eerste seizoen was enorm populair, er was dus wel degelijk veel druk. Toch moet je dat op een bepaald moment loslaten en gewoon je eigen ding doen. Ik ben best fier op het uiteindelijke resultaat en vind dat we er goed in geslaagd zijn om dit seizoen zijn eigen stem te geven. - Wat zijn je toekomstplannen? Roel Mondelaers: “Het is nog te vroeg om daar al veel over te zeggen, maar ik kan wel al verklappen dat ik met Bert Van Dael aan een nieuw project bezig ben. Na ‘Beau Séjour 2’ en ‘De Twaalf: de Assepoestermoord’ ga ik verder op het ingeslagen pad: drama, met een spannende plot, maar terzelfdertijd veel aandacht voor de onderlinge menselijke relaties. Verhalen over de worsteling van het leven, zoals het geleefd wordt door alledaagse mensen, daarvan kunnen er nooit genoeg zijn. www.eyeworksfilm.be
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
25
LICHT_VAL: videokunst van Monique Thomaes in KNSTWRK (Fort V, Edegem) De Zurenborgse kunstenares Monique Thomaes exposeerde van 9 tot 24 september 2023 de installatie “LICHT_VAL” in kunstencentrum KNSTWRK in Fort 5 te Edegem. Waarschijnlijk
heeft u dit gemist. Dat is jammer, want de expo was uitzonderlijk mooi. En de locatie is uniek, zowel qua natuur als cultuurhistorisch. (Jan HOLVOET)
Tijdens een drie maanden durende residentie maakte Monique Thomaes videoregistraties van het steeds veranderende licht dat door de ramen van het fort valt. Voor elke ruimte koos zij de meest sprekende opname. Die projecteerde ze op de negentiende-eeuwse bakstenen muren, op de wand tegenover de corresponderende ramen. Bij de projectie zag je het prille voorjaarslicht langzaam verschuiven via de schaduwen. Het geduld van de toeschouwer werd beloond. Tijd speelde met ruimte en licht. Het resultaat doet denken aan de middeleeuwse muren van het Arsenale van Venetië, waar de Biënnale plaatsvindt. In deze fase van haar werk gaat de kunstenares steeds uit van de locatie waar zij werkt: “in-situ kunst” noemen insiders dat. - Monique, kan je iets vertellen over je leven en je werk? Monique Thomaes: “Ik werd geboren in Beveren, net als mijn man trouwens. Samen verhuisden wij naar Den Haag waar hij werkte bij het Internationaal Octrooi Bureau. Toen ik dertig was, ben ik naar de Vrije Academie aldaar gegaan en heb ik acht jaar beeldhouwkunst gestudeerd. Op het einde van mijn Nederlandse periode werkte ik met staal en elementaire vormen, geïnspireerd door de Amerikaanse minimalisten als Donald Judd en Richard Serra, of lichtkunstenaar James Turrell. Tijdens mijn studie aan de Vrije Academie ontmoette ik de beroemde videaste Nan Hoover die op de beeldhouwafdeling een workshop kwam geven. Ze inspireerde mij en opende mijn ogen voor andere werelden. Ik werkte met concrete materialen als hout, steen, staal, gips, klei. Zij maakte beelden met licht en ruimte.
Monique Thomaes tijdens een projectie van één van haar video's. Foto: Gerda Huygen
Ik kreeg in diezelfde tijd de gelegenheid deel uit te maken van het kunstenaarsproject Goldrausch. Met veertien vrouwelijke kunstenaars werkten we gedurende 2 jaar samen. We legden contacten met curatoren, fotografen, galeristen en museumdirecteurs, en als afsluiting bouwden we samen een tentoonstelling op in het beroemde “Künstlerhaus Bethanien” een oud ziekenhuis. Na de val van de muur kregen we ook de kans om in leegstaande gebouwen in groep tentoonstellingen te organiseren. In Berlijn werden werken van mij aangekocht door de Berlinische Galerie (Museum Moderne Kunst) en kreeg ik een lesopdracht beeldhouwen aan de academie. Later werd ik uitgenodigd als gastprofessor aan het HISK in Antwerpen. Vanuit Berlijn nam ik deel aan een wedstrijd “kunst in opdracht” met als onderwerp het Huis van de Vlaamse Volksvertegenwoordigers in Brussel (nu Vlaams Parlement). Mijn ‘lichtwerk’ straalt na 20 jaar nog altijd in al zijn minimalistische eenvoud aan de gevel. Later volgden nog enkele opdrachten in de openbare ruimte.”
Videoprojectie op bakstenen muren. Eigen foto
Later, toen ik in Berlijn woonde, schreef ik mij in voor een workshop van haar tijdens de zomeracademie in Salzburg. Zo begon ik te werken met video en licht en met concepten waar ruimte, tijd en licht een rol spelen. Het immateriële haalde de bovenhand. Wij zijn naar Berlijn verhuisd, een jaar voor de val van de muur. Daar heb ik mij aangesloten bij een kunstenaarsvereniging en heb ik me volledig aan de kunst kunnen wijden. Ik werkte een aantal jaren in een groot kunstenaarsatelier: de Berliner Bildhauerwerkstätte: enorme hallen, waar plaatselijke, maar ook internationale kunstenaars hun werk kwamen uitvoeren. De uitwisseling had een positieve invloed op mijn werk.
- Hoe hebt u deze unieke ruimte in Edegem ontdekt? Of heeft zij u gevonden? Monique Thomaes: “In 2022 maakte ik een installatie, PAVILJOEN, in de INBOX van het MUHKA, een “white cube”. Het was een projectie gebaseerd op het Belgische paviljoen in Venetië. Tijdens een gesprek met criticus Marc Ruyters, nodigde die mij uit voor een project in de oude gebouwen van Fort V in Edegem. Hij bracht mij in contact met KNSTWRK, die mij een residentie aanboden in deze levende, organische ruimte. Ik heb prachtig met hen kunnen samenwerken.” - Met welke kunstenaars voelt u zich verwant? Monique Thomaes: “Ik volg al jaren
het werk van James Turrell en hier in België Ann Veronica Janssens die ook in-situ installaties maakt met licht en kleur. En David Claerbout. De traagheid in zijn werk fascineert mij. Die traagheid zit ook in een aantal van mijn videowerken en installaties.” - Heel uw leven hebt u samengewerkt met kunstenaars die een generatie jonger waren. U was een laatbloeier, begonnen als amateur. Bent u steeds goed aanvaard? Monique Thomaes: “In Berlijn had ik een gouden tijd. In Antwerpen kwam het veel trager op gang. Speelt de leeftijd een rol? Vernissages bezoeken doe ik niet graag. Ik bezoek wel alle belangrijke expo’s, heb contacten met galeristen en critici, en ik ben aangesloten bij het NICC (een kunstenaarsorganisatie die ontstaan is ten tijde van het roemruchte ICC). En de publicatie van mijn boek A VENIR is positief onthaald.” - En de onvermijdelijke vraag: hoe bent u in Zurenborg terechtgekomen? Monique Thomaes: “Toen mijn man met pensioen ging, moesten wij kiezen tussen Nederland, waar de kinderen wonen, en België. Mijn man voelde zich nooit helemaal thuis in Nederland, dus zijn wij in België gaan zoeken. Na twee jaar vonden wij ons huis in de Cogels-Osylei, waar ik ook mijn digitale atelier kon inrichten. Een heerlijke plek om te wonen en te werken.”
KNSTWRK KNSTWRK biedt opkomende en gevestigde kunstenaars de kans werk te tonen en zichzelf verder te ontwikkelen in een unieke setting, waar kunst, erfgoed en natuur samenkomen. Het doet dat vanuit zijn uitvalsbasis in het binnenfort in Fort V in Edegem. Socials: Facebook en Instagram
26
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Meeting of Styles Van 18 tot 20 augustus vond dit jaar het jaarlijkse internationale graffitifestival Meeting of Styles plaats. Deelnemers uit binnen- en buitenland konden hun creaties kwijt op meer 3000 m2 rond de oude gasfabriek. Foto's Luc PANDELAERS
Juan uit Madrid blaast even uit. ¡Qué calor hace hombre!
Mike uit Ierland wilde niet herkenbaar op de foto: "Want ik laat ook al eens graffiti achter waar het niet toegelaten is".
Graffitti en tattoo's zoeken mekaar.
Diverse dj's zorgden voor een stevige muzikale ondersteuning.
Claudia en Ana uit Mexico hebben duidelijk nog geen heimwee.
De verse graffitti komen meteen op Instagram.
Ook Brusselaars waren present.
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
27
Tom Lanoye schrijft een pamflet
Woke is het nieuwe Marrakech-pact
In maart verscheen Over Woke van Bart De Wever, die zich een koele minnaar toonde. Kort daarop verscheen Woke is het nieuwe Marrakech-pact (of Hoe ons Capitool al elke dag wordt bestormd van Tom Lanoye. Tom Lanoye woont aan de rand van Zurenborg waar onze krant nog verdeeld wordt. Bart De Wever woont naast Mevrouw Leemans, waar je geld kunt lenen als bij een vriendin. Daarom hebben we het hier dus alleen over het boek van Tom Lanoye. (Jörg PYL)
mensheid. Al in de eerste zin worden we met doordenkers om de oren geslagen: Geschiedenis bestaat niet eens. Het is geschiedschrijving, verder niets. Daarna vervolgt Lanoye met een beoordeling van Het verhaal van Vlaanderen en de Vlaamse Canon. Hierna volgt zijn visie op beide items gesubsidieerd door de Vlaamse Regering doorspekt met soms bijtende humor. Het leest uiterst aangenaam en erg vlot. Wie de visie van Tom Lanoye kent, weet dat hij geen liefhebber is van (uiterst) rechts en het nationalisme. Zijn stekelige opmerkingen gaan onder meer over de rechtste partijen, August Borms, Paul Van Ostaijen, Poetin en zijn patriarch. Hij toont zich ook bezorgd dat de Canon zal gebruikt worden als leerstof in scholen en voor inburgeraars. Geïmporteerd nationalisme Daarnaast citeert hij ook een debat van Professor Jacob Müller (historicus aan de Freie Universität Berlin) die de these verdedigde dat de Duitsers de Vlaams natie zonder meer hebben “geïmporteerd” toen ze de bestuurlijke scheiding in België doorvoerden en daarmee de staatsstructuren creëerden waarop het Vlaams nationalisme zich kon enten. Van Vlaamse natievoering voordien kan er geen sprake zijn. (Jacob Müller, Die importierte Nation, Deutschland und die Entstehung des flämischen Nazionalismus, 1914 bis 1945). Tot zover enkele voorbeschouwingen alvorens het thema woke aan te snijden.
Tom Lanoye stelt 'Woke' voor. Foto: Jörg PYL
Het boek zelf is gebaseerd op de achttiende Paul Verbraeken-lezing. Paul Verbraeken 1946 – 2004 was een ongebonden kritische denker en medeoprichter van Charta 9, activist en vrijdenker.
Pita Amon
Het boek is ingedeeld in drie delen. Deel Een Het grondwerk krijgt als ondertitel een quote van Albert Einstein: Nationalisme is een kinderziekte, de mazelen van de
Deel Twee De uitwerking begint ook met een citaat, deze keer van George Bernard Shaw: Patriottisme is de uitwerking dat jouw land superieur is aan alle andere omdat jij er geboren bent. Hij somt enkele uithalen op van rechts naar milieuactivisten, over de ruzie met de Antwerpse schepen van cultuur over het weghalen van de oude staatsieportretten die vervangen werden door moderne foto’s, die de diversiteit van Antwerpen moesten uitbeelden. Op last van de schepen werden die verwijderd en de oude staatsieportretten terug gehangen. Een iemand sprak zelf over een bedreiging van de witte man door woke. Iets verder vernemen we dat drie jaar geleden niemand over woke sprak en dat zaken die nu woke genoemd worden dikwijls tot het gewone fatsoen behoren, zoals antiracisme en antidiscriminatie van minderheden, kortom menselijkheid. Maar de passage die allicht aan de grond ligt van verhitte debatten, lezen we op pagina 65 en 66: Geen hond kan namelijk definieren, wat met woke wordt bedoeld. De meeste wokers willen dat zo houden. Omdat ze dan met zeer velen lijken te zijn. En de anti-wokers willen dat ook zo houden. Dan kunnen ze alles wat hen niet bevalt uitschelden voor 'woke' en voor het wezenskenmerk der ‘moderne watjes’. Er volgen nog voorbeelden gaande van F.C. De Kampioenen, zwarte pieten en wintermarkten naar de canceling van literatuur waar de scholieren zich mogelijk ongemakkelijk bij zouden kunnen voelen in de VS. Maar ook wokers gaan uit de bocht. Hij citeert de sensitivity readers die boeken op ongepast taalgebruik screenen, waarschuwingen bij toneelvoorstellingen van Tom Lanoye hier en in Duitsland.
Openingsuren
Maandag-donderdag 16.00-23.00u Vrijdag 16.00-01.00u Zaterdag 16.00-01.00u Zondag 16.00-22.00u
Dageraadplaats 27 2018 Antwerpen Ook voor mee te nemen
0468 23 70 95
Maar nu lijkt het dat de N-VA een nieuwe vijand gevonden heeft na de Walen en de Moslims. Hij citeert Patrick Loobuyck in de Morgen: Wokers zijn de nieuwe moslims geworden. Er volgen nog voorbeelden van onder meer de hetze tegen Dalilla Hermans, onder het mom dat zo iemand niet onze identiteit zou kunnnen vertegenwoordigen. Ook hier wordt het stadsbestuur van Brugge dat niet zwicht voor de druk van rechts woke genoemd. De naverwerking is het korte derde deel, meer een conclusie dan een echt deel. Hier blikt Tom Lanoye vooruit naar de verkiezingen van volgend jaar. Hij trekt de parallellen met de vorige verkiezingen waar N-VA plots de stekker van de regering uittrok om kiezers van het VB terug naar N-VA te brengen. Het tegendeel gebeurde. Ook nu vermoedt de auteur dat de hetze tegen woke het VB in de kaart zal spelen en dat er de N-VA terug stemmen gaat verliezen. Afwachten wat volgend jaar brengt.
Dit boek is uiteraard een pamflet en dient zo gelezen te worden. Maar het is geschreven in een uiterst virtuoze stijl en met bijtende humor doorspekt. MEER INFO Tom Lanoye Woke is het nieuwe Marrakech-pact ISBN 978 94 6117 4857
28
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
De Roma! Najaar 2023 17 OKTOBER DIKKE FREDDY FOREVER De brievenschrijver met het warme hart
1 NOVEMBER JOHANNES IS ZIJN NAAM
10 NOVEMBER WANNES’ MUZIEKFEEST
18 OKTOBER - KING KRULE 19 OKTOBER BLACK BOX REVELATION 20 OKTOBER - ANE BRUN
21 OKTOBER - WENDE
2 NOVEMBER AL-QASAR 3 NOVEMBER BRIK TU-TOK
4 NOVEMBER CABANA BELGICANA
11 NOVEMBER EXPLOSIONS IN THE SKY 12 NOVEMBER MATT MAESON 13 NOVEMBER STEPH STRINGS
26 OKTOBER PETER MERTENS Boekvoorstelling Muiterij – Hoe onze wereld kantelt 27 OKTOBER BLACK COUNTRY, NEW ROAD
6 NOVEMBER DUKE GARWOOD 7 NOVEMBER BUTCHER BROWN 8 NOVEMBER BILLY STRINGS 16 NOVEMBER WOOLVS 18 NOVEMBER STARSAILOR
28 OKTOBER - TITO PARIS
9 NOVEMBER WEYES BLOOD
19 NOVEMBER I’M THE HUG
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
22 NOVEMBER TROMBONE ENSEMBLE NABOU CLAERHOUT
28 NOVEMBER NICK WATERHOUSE
25 NOVEMBER BOMBAY BICYCLE CLUB
1 DECEMBER BEN FOLDS
Thaise en Vlaamse gerechten geserveerd in een huiselijke sfeer. Kom zeker onze heerlijk cocktails proeven. Reserveren op 03/235.98.42 - informatie op mays.be
29
30
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
DE GAZET
gekaapt
Crea 16 groet jullie …
Taal en de verschillende manieren van communiceren zijn heel belangrijk in het dagdagelijkse leven. We zijn een multiculturele school en hebben verschillende kinderen in onze klas met een andere thuistaal dan het Nederlands. Hier wilden we graag aandacht aan besteden tijdens de Europese dag van de talen. Een hele week werden verschillende talen en vormen van communicatie extra in de kijker gezet. In sommige klassen hebben ouders mee activiteiten ondernomen. De kinderen vanaf de tweede kleuterklas tot en met de zesde klas hebben gewerkt rond dansjes, liedjes en muzikale performances. De kinderen van de instapklas en het vierde leerjaar zorgden voor de affiches en aangepaste versiering van de gangen. Tenslotte organiseerden de vijfdeklassers een interessante Europamarkt waar verschillende landen werden gepresenteerd aan de hand van zelfgemaakte flyers, infobladen en PowerPointpresentaties, verzamelde voorwerpen of souvenirs en niet te vergeten typische zelfgemaakte heerlijke hapjes uit de voorgestelde landen. Dit alles werd op dinsdag 26 september gepresenteerd tijdens een toonmoment voor alle ouders, vrienden en familie. Crea 16 genoot van een zonovergoten geslaagde Europese dag van de talen!
Allemaal eigen foto's
Hallo!
De glimlach van een kind… Nee, ze zijn niet altijd slecht gehumeurd en nee ze komen -denken we Er wordt weleens gezegd dat toch- nog altijd graag naar school. Het is dat ene vieze virus dat het hen de glimlach van een kind onbetaal- lastig maakt. Ja, inderdaad corona, covid, covid-19 of blijkbaar ondertussen ook al covid-21… baar en onvervangbaar is. Onze leerlingen dragen dapper een mondmasker. Dapper, het woord staat er meer dan terecht want als schoolteam weten wij maar al te goed Als onderwijzer in hart en nieren dat het soms best vervelend is om dit te dragen. We doen dit omdat kan ik dat alleen maar beamen. de mensen rondom ons willen beschermen en we zullen dit om deze Bonjowe u ! blijven doen. redenr ook Al moet ik de laatste tijd die glimlach missen van onze leerlingen Toch ontdekken onze leerlingen stilaan ook de voordelen van zo’n mondmasker… ik hoor u denken, voordelen? Ik schets even kort de situatie. uit het vijfde en zesde leerjaar. We zitten in de klas, naast elkaar. U en ik. De leerkracht stelt aan mij een
Kato Goossens, directice van de school De Brug
vraag. Ik weet het antwoord niet, u wel. Vroeger moest je dan heel omslachtig hoesten, je hand voor je mond houden, even bukken, nu fluister je het antwoord vanachter je mondmasker en jawel… ik kan schaamteloos en met een grote glimlach het antwoord geven. Dat die glimlach deels verborgen blijft achter mijn mondmasker, vind ik plots veel minder erg!
je! t e d n ë h s Për
gekaapt
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
DE GAZET
31
Hola!
Ciao!
De glimlach van een kind… Nee, ze zijn niet altijd slecht gehumeurd en nee ze komen -denken we Er wordt weleens gezegd dat toch- nog altijd graag naar school. Het is dat ene vieze virus dat het hen de glimlach van een kind onbetaal- lastig maakt. Ja, inderdaad corona, covid, covid-19 of blijkbaar ondertussen ook al covid-21… baar en onvervangbaar is. Onze leerlingen dragen dapper een mondmasker. Dapper, het woord M e er meer dan terecht want als schoolteam weten wij maar al te goed a Als onderwijzer in hart en nieren rhstaat b a! dat het soms best vervelend is om dit te dragen. We doen dit omdat kan ik dat alleen maar beamen. we de mensen rondom ons willen beschermen en we zullen dit om deze reden ook blijven doen. Al moet ik de laatste tijd die glimlach missen van onze leerlingen Toch ontdekken onze leerlingen stilaan ook de voordelen van zo’n mondmasker… ik hoor u denken, voordelen? Ik schets even kort de situatie. uit het vijfde en zesde leerjaar. We zitten in de klas, naast elkaar. U en ik. De leerkracht stelt aan mij een
Kato Goossens, directice van de school De Brug
vraag. Ik weet het antwoord niet, u wel. Vroeger moest je dan heel omslachtig hoesten, je hand voor je mond houden, even bukken, nu fluister je het antwoord vanachter je mondmasker en jawel… ik kan schaamteloos en met een grote glimlach het antwoord geven. Dat die glimlach deels verborgen blijft achter mijn mondmasker, vind ik plots veel minder erg!
Czesc!
32
Gazet van Zurenborg | www.gazetvanzurenborg.be
Straatfeesten in de Kleinebeerstraat Op zaterdag 9 september vond voor het eerst in de geschiedenis een straatfeest plaats in een voor de gelegenheid volledig verkeersvrije Kleinebeerstraat. Het was een schot in de roos voor dit stuk Zurenborg. Een kort verhaal over de festiviteiten en de voorbereiding. (Toon DE BOECK)
De Kleinebeerstraat en ook de Rolwagenstraat vieren feest. Foto: Laurens OP DE BEECK
Groot en klein maken samen plezier. Foto: Laurens OP DE BEECK
gunstig gezind en de tropische temperaturen zorgden voor goedgeluimde buren. Aan alle bewoners van de straat werd gevraagd om vóór 8 september te laten weten of en met hoeveel ze wilden deelnemen aan de festiviteiten. Dit liet toe voldoende drank in te slaan. Met pijl en boog. Foto: Jerry KONINCKX
TRAM 11 Het tijdelijk verdwijnen van tramlijn 11 bood een opportuniteit om de straat af te sluiten en volledig in te palmen met tafels, stoelen en kleurrijke parasols. De weergoden waren
ARENDSTRAAT Tussen de Grotebeerstraat en de Arendstraat werd de straat verkeersvrij gemaakt om plaats te maken voor het straatfeest. Voor de kinderen stond een springkasteel opgesteld en iets verder een lange rij tafels voor de ouders en buurtbewoners met dranken om de hitte te trotseren. De kinderen konden ravotten terwijl de ouders genoten van de aangename zomerse sfeer en gezelligheid. Om halftwaalf begon een straatvoetbaltornooi met ploegen van vier en om vijf uur startte een burenbuffet met bingo. Iedereen bracht iets lekkers mee en ook bord, bestek en beker. Een wall of fame van wie is wie in de Kleinebeerstraat zorgde ervoor dat iedereen iedereen kon herkennen, mocht dat nog niet het geval zijn.
Springkastelen en gezellig spelen. Foto: Jeannine FÜ ÜHRING ÜHRING
Eten en een glaasje drinken met de buren. Foto: Jeannine FÜ ÜHRING ÜHRING
HITTEGOLF Het toeval wilde dat het feest samenviel met de eerste officiële hittegolf in de maand september. Tot in de late uurtjes was het er fijn vertoeven, maar om middernacht was alles onherroepelijk voorbij en werd de straat weer opengesteld voor het verkeer. Vermits tram 11 nog zeker tot volgend jaar niet zal passeren groeiden er alvast leuke plannen om in de toekomst nog eens iets dergelijks te organiseren. Ravotten onder buren. Foto: Jerry KONINCKX
Een straat zonder tram. Foto: Laurens OP DE BEECK