Op het einde van de Arendstraat, op het kleine pleintje vlak voor de voetgangerstunnel onder de spoorweg, staat al geruime tijd een stalen constructie waarvan iedereen zich afvraagt wat het precies is. Een schuilplaats voor trollen? Iets om je pint op te zetten? Schroot dat van een vrachtwagen is gevallen ? Wij hebben het uitgezocht .
Het werd lang afgedaan als een verhaaltje dat ontstaan was in alcoholdampen maar nu heeft Marc Swannet met woord en foto’s het bewijs geleverd dat er eind jaren zestig wel degelijk twee leeuwen huisden in de Cogels Osylei.
In de Kleine Beerstraat ligt op het voetpad, vlak voor nummer 15 deze gedenkplaat, struikelstenen genoemd, met de namen van de zeskoppige familie die in 1942 naar Auswitch werd gevoerd. De kleindochter doet nu het verhaal.
Ze werden er opgevoed en huisden gewoon in de tuin. Maar de kleine welpjes werden wel degelijk forse beesten en dat heeft de buurt ook wel geweten. Ze konden ze van ver horen. De eigenaar had zijn auto zelfs met een kooi verbouwd om met de dieren rond te kunnen rijden. Tot ze op een keertje ontsnapten en toen was het uit met de twee grote katten.
Het district Antwerpen nodigt iedereen uit om mee te doen aan het project Jong van Hart. Zingen, zingen en nog eens zingen.
Swa Collier, hoofdredacteur van de Gazet van Zurenborg laat elke keer zijn gedachten gaan over de gebeurtenissen in de wijk.
Het gebeurde hier zoals bij zovelen tijdens dat weekend in maart: regen en wind. Veel regen en harde wind. Stormwind eigenlijk. En dan rommelt en kraakt het overal. Ook bij ons. Op een bepaald ogenblik was het alsof er wat takjes en steentjes op het dak van onze kleine koerveranda terecht waren gekomen. Een veel te korte blik leverde niets verontrustends op. Laat maar waaien.
Gazet van Zurenborg is een uitgave van de vzw NIEUWE ZURENBORGSE PERS
Bankrekening: 001/3873842/29 www.gazetvanzurenborg.be
P/a E.Vanrintel
Stanleystraat 21 2018 Antwerpen
Redactie
Hoofdredacteur:
Swa Collier
Stierstraat 3, 2018 Antwerpen
0477 51 40 28 swa.collier@telenet.be swa.collier@gazetvanzurenborg.be
Redactiesecretaris
André Dejonghe : andre.dejonghe@skynet.be
Eindredactie
Marcel Schoeters
Redactie Gazet van Zurenborg
Stierstraat 3, 2018 Antwerpen gazetvanzurenborg@telenet.be
Medewerkers (tekst en foto’s)
Dirk Blijweert, André Dejonghe, Walter De Ley, Renée Dufait, Jeannine Führing, Ad Moeskops, Marc Vingerhoedt, Peter Theunynck, Jörg Pyl, Luc Pandelaers, Dieter Dedecker, Luk Depondt,
An Van De Wal, Sylvaine Jacquart, Marcel Schoeters, Will Van Broekhoven, Michelle Smets, Karolien Bogaerts, Kristien Cockx, Miguel Van Steenkiste, Dani Van Remoortel, Bernard Soenens, Bart Steenhaut, Vera Steyvers, Stefan Heulot, Tine Sneyers, Inge Driesen, Jerry Koninckx, Nadia Christoff
Lay-out & Pre-press
Colin Bellefroid colin@bitrac.be www.bitrac.be
Advertenties
Rose-Marie Simoens
0485 90 39 84 03 236 66 23 degrootesimoens@gmail.com advertenties@gazetvanzurenborg.be
Administratie en facturatie
Gerda Eelen gerda.eelen@telenet.be
0468 29 43 65
Drukker
Drukkerij Goossens
Achterbroeksesteenweg 208, 2180 Kalmhout
Distributie
Hans Dresselaers
Van Diepenbeeckstraat 43 • 2018 Antwerpen 0472 345684 • dressle.arts@gmail.com
Website www.gazetvanzurenborg.be
Tot de deurbel ging. Een jongeman stond op de stoep en wist te melden dat ons plat dak weggewaaid was. Wat was er? Kom maar zien, zegde hij en hij stelde zich meteen voor als de jongeman van de achterburen, onze huizen staan namelijk heel dicht tegen elkaar. En inderdaad, vanuit het raam op de eerste verdieping was te zien hoe een groot, zwart vlak naast de gevel bengelde. Een massa roofing, een paar lagen dik. Vervaarlijk zicht, zoals dat dan heet. Nog met één kant vast aan de dakrand van het platdak. Klaar om naar beneden te vallen, op het polycarbonaat dak. Hij stelde meteen voor het ongeveer vijftien vierkante meter zwarte ding op te trekken tot op het plat dak. Haastig en lenig zoals alleen jonge mannen dat kunnen stond hij in één zucht op ons dak om dan te ervaren dat het ding veel en veel te zwaar was. Toch fijn dat een onbekende jongeman uit de buurt ons kwam waarschuwen en tegelijk zijn handen uit de zakken deed om nog te helpen ook. Het deed deugd aan het hartje want op onze leeftijd dans je niet zo galant meer op een dak tijdens een storm. Om nog maar te zwijgen hoe on-galant om zien het is als ik door een veel te kleine dakvenster probeer te kruipen.
Een kleine wijl later: opnieuw de bel van de voordeur. Deze keer de naaste buurman. Fototoestel in de hand en met een waarschuwing: dat zag er echt niet goed uit op ons dak waarschuwde hij en hij had meteen foto’s genomen om te laten zien hoe erg het wel was. Dan moesten we zelf niet aan een klauterpartij beginnen. Hij bood meteen alle hulp aan maar het was duidelijk dat we zelfs met een man of twee dit vervaarlijk gedeelte niet terug op het dak konden trekken of hijsen. Toch deed het deugd aan het hartje dat de buurman zo snel zijn diensten aanbood en meteen zijn foto’s ter beschikking stelde voor de verzekering of wat dan ook.
Kort nadien: twee familieleden arriveren om het onheil te keren. Maar dat lukt niet: te gevaarlijk, te zwaar. Ondanks herhaalde pogingen is er geen beweging in het zwarte ding te krijgen. Maar ondertussen was de regen niet opgehouden en als de roofing van je plat dan weg is dan… regent het binnen. Gelukkig zijn mijn twee familieleden er in geslaagd om met een paar zeilen de boel zo goed en zo slecht als het kon af te dekken. Dat ze er zo snel waren deed dan weer deugd aan het hartje. Maar teilen en emmers moesten het water opvangen. Wat niet honderd procent lukte.
Ondertussen de brandweer opgebeld op hun noodnummer. Misschien konden zij het gevaar wel keren met hun speciale toestellen en getrainde mannen. Maar daar gaf eigenlijk niemand thuis, de verbinding werd zelfs na enkele seconden verbroken. Maar onze dochter had dan weer een document op internet ontdekt waarop men bij de brandweer zijn probleem kon melden. Zonder veel hoop dan maar het probleem gemeld en op de knop verzenden geduwd.
Het weekend was ondertussen voorbij en misschien kon een dakwerker het gevaar keren. Onze buurman had wat ervaring met dergelijke firma’s en stuurde via mail een paar namen van firma’s door die het proberen waard waren. Eentje stuurde een onderaannemer, een rustige, beminnelijke
jongeman die zijn meetinstrument bovenhaalde, zijn ogen van links naar rechts liet gaan, wat in een boekje krabbelde en zegde dat alle firma’s overstelpt waren door noodtelefoons. Hij probeerde ook eens aan het “hangende roofingdak” maar veel beweging was er nog steeds niet in te krijgen. Er zou wel een bestek volgen voorspelde hij want de verzekering was ondertussen ook op de hoogte maar daar keek men aan tegen een berg stormclaims, onze agent zelf had er niet minder dan 34 op zijn bureau liggen. Om maar te zeggen dat niet alles op de minuut opgevolgd ging worden. En dan kwam er een telefoon.
GEVAAR
Om kwart voor middernacht. Ik zat nog wat te lummelen aan de computer en was klaar voor een nachtje bibberen en beven en vrezend dat mijn hangende roofing het voor bekeken zou houden en naar beneden zou ploffen. Wie schetst mijn verbazing als ik zeg dat het de brandweer was met de vraag of ik nog wakker was en of ze nog langs konden komen want ze waren op minder dan vijf minuten afstand. En plotsklaps stonden ze voor de deur. Een beest van een interventiewagen met overal blauwe lich-
ten. Drie mannen die na een korte inspectie meteen aan de slag gingen. Als drie slangen glipten ze door het kleine dakvenster en een kwartier later slaagden de drie er in met een touw en een uitgekiende strategie de zwarte hangende vloek op het dak zelf te hijsen. Een poos later hadden ze het in grove stukken geknipt en veilig opgeborgen zodat het geen tweede keer kon gaan vliegen, zegde een van de drie. Dat was tenslotte hun taak. Zij tevreden en ik nog meer. Na een dik half uur verdwenen ze in de natte nacht. En het deed deugd aan het hartje om te zien dat ze de dekzeilen nog wat beter hadden geschikt en de gevaarlijke losse stukken veilig op zolder hadden gedropt.
Het regende al wat minder naar binnen en de gecontacteerde dakwerkers lieten me weten dat ze de volgende twee tot drie weken hier niet aan de slag zouden kunnen gaan. Er kwam wel een bestek en dat deed geen deugd aan het hartje, daar kan je namelijk eerder een hartstilstand van krijgen. Maar toen moest de expert van de verzekering nog komen en pas dan zal blijken of dergelijk bezoek ook deugd aan mijn hartje zal doen. Of dat mijn portemonnee een hartstilstand zal krijgen. Of ik.
Op dinsdag 5 maart verschenen in Zurenborg een reeks struikelstenen (Stolpersteine in het Duits) ) in de Arendstraat, de Kleine Beerstraat, de Uitbreidingsstraat en de Generaal Capiaumontstraat. Niemand minder dan kunstenaar en bedenker Gunter Demnig (71) zelf kwam de gedenkstenen eigenhandig inmetselen. Ruim een jaar nadat de eerste steen in De Pretoriastraat zonder toestemming van het stadsbestuur geplaatst werd. Deze keer werden er zelfs zes tegelijk gelegd voor één huis in de Kleine Beerstraat waar een hele familie met kinderen verdween naar een concentratiekamp. (Jörg PYL)
Een Stolperstein is een steen met een messingplaat met daarop de naam, geboortejaar en geboorteplaats, datum van opgepakt worden en uiteindelijk waar hij of zij vermoord werd door de Nazi’s. Gunter Demnig begon met dit project in 1993. Thans liggen er zulke gedenkstenen in 126 Duitse steden en in 21 landen.
TOELATING
Vorig jaar was Antwerpen erg terughoudend met zijn toestemming. Reden hiervoor was dat een gedeelte van de joodse gemeenschap zich tegen het project verzette omdat zij liever een monument voor alle slachtoffers wensten. Hun protest kwam er ook omdat de stenen door de familie van de slachtoffers moesten worden betaald, dat de stenen zich op het voetpad bevonden en dat mensen erop zouden kunnen trappen en honden er hun gevoeg op zouden doen. Maar het stadsbestuur bestelde een studie en uiteindelijk kwam de toelating er toch, maar voor elke steen moest een aanvraag bij het stadsbestuur worden ingediend.
Anderzijds is een gedenksteen wel veel confronterender omdat die verwijst naar een concrete mens die ter dood is gebracht, terwijl een monument voor alle nazislachtoffers veel abstracter klinkt. Op zijn site stelt Gunter Demnig dat het gaat om de individuele herdenking. De nationaalsocialisten wilden de mensen vernietigen en hen herleiden tot getallen. Daarom wil Gunter Demnig dit proces omkeren en die mensen hun namen teruggeven. Hij citeert hiervoor ook een passage uit de Talmoed (het na het Oude Testament belangrijkste boek van het jodendom), een mens is alleen dan vergeten wanneer men zich zijn naam niet meer herinnert.
AANTAL
In de Arendstraat, voor huis nummer 35 plaatste Gunter Demnig zelf een steen voor Moses Avraham Götz die op 16 december 1941 werd opgepakt, naar de gevangenis van Brussel SintGillis werd gebracht, vandaar naar fort Breendonk en uiteindelijk op transport naar Auschwitz gezet waar hij overleden is.
In de Kleine Beerstraat ter hoogte van huisnummers 15 en 17 legde hij liefst zes Stolpersteine voor de leden van de familie Pack Lieberman en hun kinderen van vijf en zeven
jaar. Hierbij was ook een kleindochter van de slachtoffers aanwezig die voor deze gelegenheid speciaal van Israël naar hier gekomen was. Aan de overzijde van de spoorweg plaatste hij nog twee stenen in de Generaal Capiaumontstraat 37 en de Uitbreidingsstraat 564. Samen met een steen in de Pretoriastraat die vorig jaar geplaatst werd voor de zesjarige Emile Zuckerberg, brengt dit het aantal stenen in onze wijk op tien. Maar dat zijn enkel de plaatsten waarvoor familie een Struikelsteen heeft aangevraagd. Het werkelijk aantal slachtoffers ligt naar alle waarschijnlijkheid veel hoger.
Maar ook aan de rand van Zurenborg werden er Stolpersteine geplaatst. De gruwel speelde zich ook af in de Lamorinièrestraat, de Lange Kievitstraat, de Lange Leemstraat, de Provinciestraat, de Somersstraat, de Van Luppenstraat, de Kroonstraat en het Moorkensplein.
STICHTING
Wie alsnog een steen wenst te leggen voor nazislachtoffers dient dit eerst aan te vragen bij de Stad Antwerpen en vervolgens een steen te bestellen op de site van Gunter Demnig www.stolpersteine.eu. De kosten hiervoor bedragen 120 € plus de hotelkosten van de kunstenaar zelf. Die kosten dekken de manuele vervaardiging en het materiaal van de stenen, het transport en het plaatsen ervan. Maar ook opname van de biografie van de slachtoffers op de website en het pedagogische project van de scholen wordt hiermee gefinancierd. Gezien de vele aanvragen moet men rekenen met een wachttijd van ongeveer negen maanden. Het geld gaat niet naar Gunter Demnig zelf maar naar zijn stichting, “Stiftung-Spuren-Gunter Demnig”. Verder is er sponsoring van de gedenkstenen door privépersonen, stichtingen en bedrijven.
www.stolpersteine.eu
Wie een struikelsteen wil aanvragen kan voor informatie terecht op https://www.antwerpen.be/nl/ info/5b4732c0a677934a502151c0/ struikelsteen-aanvragen
Voor de lijst van de gedenkstenen in Antwerpen: www.rememberingmysoldiers.be/ belgium/antwerpen/antwerpenstolpersteine-1
Deze krant drijft op vrijwilligers en daarom zijn er af en toe nogal wat personeelswissels. Begrijpelijk en normaal.
Maar dat wil ook zeggen dat er dan nieuwe mensen in de plaats moeten komen.
Daarom deze oproep: we zijn op zoek naar een layouter die zes keren per jaar onze krant ineen kan steken in samenwerking met iemand van de redactie. Plus printklaar afleveren bij de drukker.
Ook het vernieuwen of aanpassen van de advertenties zit in het pakket. Voel je het al kriebelen ? Neem dan contact op met swa.collier@telenet.be en dan kunnen we alvast starten met een goeie en duidelijke babbel.
We schrijven 21 oktober 1942 en in de Kleine Beerstraat 15 vallen Duitse soldaten en Antwerpse politiemensen binnen bij een joodse familie. Allemaal worden ze opgepakt. Zes in totaal. Meegevoerd naar de Dossinkazerne in Mechelen en daarna op trasport gezet. Verder is er van hen nooit meer iets vernomen. Onder hen twee kleine kinderen. Onlangs werden voor
“Mijn grootvader, Yaakov Mordechai Lieberman (26 mei 1882), mijn grootmoeder Malka Lieberman (Zin) (17 mei 1882) en hun drie kinderen, Mattel (5 januari 1908), Zussel (24 augustus 1909) en Chaya (mijn moeder – 12 december 1913) kwamen in 1929 naar Belgie uit Polen.
Eerst woonden ze in de Notebohmstraat 4, dan in de Van de Meydenstraat 8 en tenslotte in de Kleine Beerstraat 15, waar ze tot de oorlog waren gebleven.
de deur van het huis zes struikelstenen geplaatst met de namen. Kleindochter Malka Koretzki (65) woont ondertussen in Israël en was bereid de horor-saga schriftelijk uit de doeken te doen. Een gebaar waar we haar zeer erkentelijk voor zijn. Hieronder haar verhaal.
Op 2 januari 1934 is de oudste dochter Mattel getrouwd met Joseph Pack. Uit dit huwelijk werden 2 kinderen geboren – Paula (21.9.1935) en Tonia (19.11.1937). Zussel trouwde in 1941 met Frieda Rosa Gotfried en mijn moeder trouwde in februari 1937 met Izak Schnitzer. Uit dit huwelijk werd mijn zuster Debora in december 1937 geboren.
Mijn grootvader heeft vanaf dag 1 in Antwerpen gewerkt. Hij was namelijk hande-
Josineumuhire@nail-couture.be http://www.nail-couture.be
Kleinebeerstraat 46, 2018 Antwerpen (Zurenborg)
laar en fabrikant in pels. Ze werkten thuis en in de kelder hadden ze hun fabriek. Na hun huwelijk verhuisden alle kinderen, en woonden niet ver van de ouders.
NACHTMERRIE
En dan is de oorlog begonnen en het normale leven veranderde in een nachtmerrie. Mijn grootvader heeft geprobeerd naar Engeland, waar hij familie had, te vluchten om daar hulp te zoeken om later heel de familie naar England te kunnen brengen. Maar dat is hem niet gelukt. Hij is tot Calais gekomen maar moest van daar weer terug naar Antwerpen. Hij heeft van dat moment af alle moed verloren. De man van mijn zuster werd door de “Organisation Todt (O.T.)” gedwongen om mee te werken aan de verbouwing van de Atlantische Muur (Todt was een Duitse bouwmaatschappij tijdens het bestaan van nazi-Duitsland en in het kader van de Arbeitseinsatz werden arbeiders gedwongen aan het werk gezet). Vanaf toen is de zuster van mijn moeder en de twee kinderen weer bij haar ouders in de Kleine Beerstraat 15 gaan wonen. Het leven was natuurlijk niet gemakkelijk, ze moesten allemaal de gele ster dragen en werden verplicht om zich bij de politie te melden en werden hun foto’s en gegevens daar opgenomen. Toen was dat verschrikkelijk maar later zijn deze de enige foto’s en gegevens die waren overgebleven van hen die ik in de Kazerne Dossin in Mechelen teruggevonden heb.
In 1942 hebben mijn moeder, haar man sa-
men met de broer van mijn moeder en zijn vrouw besloten dat zij gingen proberen te vluchten. Hun doel was naar de vrije zone in Frankrijk te geraken en van daar misschien naar Zwitserland.
Ze hebben een trein genomen van Antwerpen Centraal naar Brussel en dachten dat ze wel zouden zien hoe dat het daar verder zou gaan.
Het station was vol Duitsers maar toch is het gelukt op de trein te stappen. Onderweg stopte de trein in Mechelen, de Duisters kwamen de trein binnen en hebben alle joodse mensen van de trein afgehaald. Mijn moeder en haar schoonzuster hadden valse papieren en zaten niet samen met hun mannen om het risico niet te lopen dat ze allemaal gearresteerd zouden worden. Toen hebben de Duisters de twee mannen opgepakt en niemand heeft ze ooit nog teruggezien. Ze werden in de Kazerne Dossin in Mechelen geïnterneerd en na een paar maanden naar Auschwitz gedeporteerd. Het enige wat we weten, is dat ze het niet overleefd hebben.
GRENS
Mijn moeder, haar schoonzuster en mijn zuster, die toen amper 5 jaar oud was, zijn aan hun weg begonnen, te voet. Zou ik moeten vertellen wat er alles onderweg gebeurd is, een boek zou niet genoeg zijn. Het was iedere dag een kwestie van leven en dood. Mijn moeder heeft altijd verteld dat had ze de voet op de rechte kant van de straat gezet, was ze misschien dood. Had ze die op de linkse kant gezet, was ze misschien de volgende dag dood. Begin 1943 zijn ze eindelijk aan de Zwitserse grens
(Swa COLLIER)
Kleindochter Malka Koretzki getuigt vanuit Israël over weggevoerde familie met twee kinderen
“Tot haar laatste dag heeft mijn moeder gezegd, ik zal op hen wachten, misschien komt toch nog iemand terug”Kleindochter Malka Koretzki ,in Antwerpen met haar moeder, 101 jaar oud. • Foto Malka Koretzki
aangekomen. Daar ook werden ze bijna naar Duitsland teruggestuurd maar het is hen toch gelukt op het laatste moment te vluchten en de grens te oversteken.
AUSCHWITZ
Onderussen waren mijn grootouders, de zuster van mijn moeder, haar twee kinderen en haar man die wegens ziekte voor een paar weken naar huis werd gestuurd, nog altijd in de Kleine Beerstraat 15. Op 21 oktober 1942 zijn de Duitsers samen met de Antwerpse politie het huis binnen gekomen, ze hebben de hele familie gearresteerd en in de Kazerne Dossin in Mechelen geïnterneerd. Vandaar werden ze met Transport XV/291 naar Auschwitz gedeporteerd. Niemand is teruggekomen.
Mijn moeder en mijn zuster waren intussen in Zwitserland. Daar heeft mijn moeder na de oorlog al het slechte nieuws over haar familie gekregen – dat zij de enige overlevende was van heel haar familie.
In 1951 is mijn moeder hertrouwd met Dr. Otto Salzmann en zijn ze terug naar Antwerpen komen wonen waar ik in 1952 geboren ben. Wij woonden eerst in de Steenbokstraat en dan in de Van den Nestlei. Mijn moeder wou niet te ver wonen van het huis waar haar familie geleefd had.
Ik ging naar het joodse school Yesode-Hatorah (ook op Zurenborg – juist tegenover het huis waar mijn grootouders gewoond hadden voor de oorlog). Ik had nooit grootouders, nonkels, tantes of andere familie. Het was mijn ouders, mijn zuster en ik.
Mijn moeder is enkele jaren geleden overleden en wou Antwerpen nooit verlaten. Tot haar laatste dag heeft ze gezegd, ik zal op hen wachten – misschien komt toch nog iemand terug. “
Martina-Malka Salzmann-Koretzki
Bedankt
Voor het welslagen van dit artikel zijn we veel dank verschuldigd aan : Jörg Pyl, Regina Suchowolski-Sluszny, de Dossin Kazerne in Mechelen en Malka Koretzki.
www.davidfernandez.be
De stelplaats van de bussen in de wijk blijft maar voor controverses zorgen. En gevaarlijke toestanden. Een inwoner van de wijk was het beu en vroeg dan maar schriftelijk aan de politie hoe het nu precies in mekaar zat en het antwoord was simpel: er zijn twee uitgangen zodat de bussen zowel links als rechts mogen draaien. (SC)
Het is al jaren een zwart punt in de wijk. Bij het verlaten van hun stelplaats draaien de bussen zonder veel omhaal linksaf de Pretoriastraat in. Wie dan bvb met de fiets richting rotonde rijdt riskeert een aanrijding met de bus. Normaal gezien verwacht men dat de bussen rechtsaf draaien en de rijrichting volgen maar nu is de verrassing compleet. Om het geheel helemaal verwarrend te maken staat er aan de “poort” een blauw verkeersteken dat een verplichte rij-
richting aangeeft en die pijl wijst duidelijk naar rechts. Waarom draaien ze dan toch linksaf?
Dan maar een foto gemaakt en de vraag gesteld aan de politie, dacht de man en hij kreeg ook nog een duidelijk antwoord: “Bussen dewelke de stelplaats verlaten en richting de Pretoriastraat rijden nemen deze linker uitrit en komen rechtstreeks in de Pretoriastraat. Hierbij maken zij geen
Italian wine bar & Coffee
overtreding.”
VOORRANG
“Vermits zij daar wel een manoeuvre uitvoeren moeten zij zich houden aan de bepalingen van artikel 12.4 van de wegcode. (bij het uitvoeren van een manoeuvre, zoals uit een aanpalende eigendom komen, voorrang verlenen aan de andere weggebruikers, inzonderheid autobestuurders, (brom)fietsers en voetgangers).
Dageraadplaats
Bussen dewelke de rechteruitrit nemen (uw foto) zijn uiteraard verplicht om te stoppen en verplicht rechtsaf te rijden. Indien zij dit niet doen, dan rijden ze daar tegen de rijrichting van de Draakplaats, wat uiteraard niet mag.
Getekend: Danny Lamoury | adjunct-afdelingschef verkeer Eerste Commissaris
Op 1 april (voor een keer geen aprilgrap) werd in de gewezen bibliotheek aan de rotonde van de Door Verstraeteplaats de vernieuwde buurtfietsenstalling
geopend. In het functionele en eigentijdse gebouwtje kunnen nu ook 10 bakfietsen gestald worden en 140 fietsen worden geparkeerd. (Swa C)
Stipt op tijd arriveerde schepen Koen Kennis (Mobiliteit) aan de ingang in de Wolfstraat met zijn fiets van thuis. Met een verontschuldiging: “Ik ben vergeten om me in te schrijven”. En dat zou hij beter snel doen want er is nog steeds een kleine wachtlijst voor deze ruimte die door stads-architect Daniel Rivera werd omgetoverd tot een fris ogende fietsgarage. Witte muren met zwarte onderband, automatische verlichting, degelijke beugels, een installatie waarbij je de batterij van een fiets kan opladen en een kleine paal met krachtige fietspomp en diverse sleutels waardoor je kleine mankementen ter plaatse te lijf kan gaan.
LIFT
Er is niet alleen het gelijkvloers want door de werken is er nu ook een volwaardige verdieping geplaatst. Met een steile helling naar boven. Onhandige mensen, zware fietsen, oude fietsen: hoe krijg ik die naar boven werd er gedacht en de oplossing kwam er door een simpele oplossing: een goot, een gleuf met een gemotoriseerde ingebouwde transportband. Je zet er je fiets in en de fiets wordt automatisch naar boven gesleept. Handig. Langs de buitenkant is het gebouw goed aangeduid als fietsenstalling en aangezien de buitenmuren vervangen werden door een soort houten doorkijkraster moet de sociale controle ook geoptimaliseerd zijn. De stad heeft ondertussen over heel het grondgebied al zo’n 844 plaatsen in fietsenstallingen ter beschikking en wie interesse heeft betaalt 5,58 euro per maand en 11,14 euro voor een bakfiets. Interesse? buurtparkeren@ antwerpen.be of 03/338 21 85
Voor de gebruikers staat er ook een fietspomp en wat r eparatiemateriaal ter bechikking
Het is een soort broodje-aap verhaal in de wijk: vroeger woonde er in de Cogels Osylei iemand die er leeuwen op nahield in zijn tuin. Beesten die regelmatig de buren uit hun slaap hielden en hij wandelde geregeld met deze gevaarlijke beesten rond in de wijk. Ze hadden nog net geen mensen verorberd of kinderen meegesleurd. Maar hoe meer bollekes er genuttigd waren hoe straffer de verhalen. Maar was er nu iets van waar? Of was het inderdaad een goed verzonnen toogverhaal?
En wat blijkt ?
Het is een echt verhaal, alleen het eerste gedeelte
toch want er was inderdaad iemand die er twee leeuwen op nahield in zijn tuin, schrijft Marc Swannet nu. Ondertussen 67 en momenteel al vier jaar actief medewerker en huisvriend bij Circus Barones van de Oostenrijkse familie Korittnig. Hij woonde in de wijk van 1960 tot 1993, had hier nog een frituur op de Dageraadplaats en woont nu in Brecht. Hij stuurde ons volgend verhaal over de leeuwen en wonder boven wonder, hij diepte ook nog een aantal foto’s op van zowel zijn vader, de eigenaar als de leeuwen zelf. Een stuk wijkgeschiedenis dat nu geschrapt kan worden van de pagina broodjeaapverhalen. ( Swa C)
“Half jaren '60 huurden mijn ouders een huis op de nu peperdure CogelsOsylei in Berchem met zijn statige Jugendstilhuizen. In die tijd echter stond de helft van de straat leeg, het was de tijd van de opkomst van de 'moderne appartementen' en herenhuizen waren niet meer in trek. Voor mijn vader was het echter een ideale oplossing voor zijn uitgeverij. Heel veel opslagplaats tegen een betrekkelijk lage prijs. Voor de kinderen was het een paradijs met de vele wenteltrapjes en torentjes die deel uitmaakten van het huis. De ideale entourage om samen met mijn broer 'ridderke' te spelen, en tegen elkaar ten strijde te trekken waarbij ik altijd als 'de slechte' gebombardeerd werd.
Het huis recht tegenover ons werd maar bewoond door één persoon, een oude man die, zoals later bleek, wat vereenzaamd leefde na het overlijden van zijn vrouw. Toen op een gegeven moment een nadere kennismaking
kwam bleek Mijnheer Van Koeckhoven, zoals hij heette, een gewezen circusartiest en had een act als boeienkoning en ontsnappingskunstenaar (net zoals Houdini vroeger). Hij had in alle grote circussen van destijds opgetreden. Mijn vader was een groot circusliefhebber en had ook voor circussen gewerkt en hij sloot spoedig vriendschap met de man. Mijnheer Van Koeckhoven werd een dikke huisvriend. Regelmatig liep hij tijdens de dag binnen voor een koffietje en 's avonds at hij met ons mee aan tafel.
Dat deze mijnheer het circus miste leed geen twijfel en misschien was het wel daarom dat hij besloot om op een gegeven moment twee leeuwenwelpen in zijn tuin te houden . Waar ze vandaan kwamen herinner ik me niet meer, maar wel dat ze door moeder leeuwin waren verstoten.
Zo kwam het dan ook dat mijn broer en ik dikwijls aan de overkant zaten om de kleine leeu -
Bent u op zoek naar een nieuwe woning? Wenst u uw eigendom te verkopen? Of wenst u gewoon meer informatie over de evolutie in de vastgoedmarkt of over de woningprijzen in uw buurt?
Ons team staat klaar voor u en zal u met plezier en zonder enige verplichting verder helpen. Dus spring gerust even binnen! Wij zijn van maandag tot vrijdag doorlopend geopend van 10u tot 18u . Eveneens buiten de kantooruren welkom na afspraak.
Voor meer informatie of om een afspraak te maken, bel ons op het nummer 03 239 21 21 of stuur een email-bericht naar info@century21activity.be.
GRATIS SCHATTING!
wenwelpjes de papfles te geven. Maar welpjes groeien snel en al spoedig waren het al twee flinke leeuwenbeesten geworden, waarvoor een stevig kot werd gebouwd in de tuin.
Van onze moeder mochten we er enkel nog maar van op een afstand bij komen, maar mijn vader 'amuseerde' zich regelmatig met Mijnheer Van Koeckhoven om de beesten af te richten en kunstjes te leren. Steevast had hij dan zijn witte overall aan, waarom ik dit nu vertel wordt verder in het verhaal duidelijk. Mijnheer Van Koeckhoven bezat in die tijd een hele oude Skoda stationwagen. Toen in de jaren '60 al een halve oldtimer. Vanachter in het laadgedeelte had hij een stevig traliewerk laten bouwen, en meer dan eens gebeurde het dat hij op uitstap ging met zijn twee leeuwen.
ONTSNAPT
Op gegeven dag liep het echter mis, het was een prachtige Pinksterzondag en Mijnheer Van Koeckhoven was niet thuis.
Wij van onze kant zaten thuis in de tuin toen we plots langs alle kanten sirenes van politiewagens hoorden. Mijn vader liep naar buiten om te kijken wat er aan de hand was, en tot zijn grote verbazing leek heel onze straat afgezet door politiewagens, en zoals later zou blijken, was dat ook het geval in de zijstraten.
Wat was er gebeurd? De inmiddels toch wel flinke leeuwen waren ontsnapt uit hun kooi en waren een wandelingetje gaan doen op de tuinmuren. Dit tot grote paniek van veel mensen die met dit mooie weer in hun tuin zaten. Een aantal agenten die zenuwachtig rondliep met het 'schietijzer' in de hand om onmiddellijk in te grijpen liep heen en weer. Mijn vader snelde naar de aanwezige commissaris en smeekte hem nog niet te 'laten schieten', geef mij 15 minuten smeekte hij, na enige uitleg te hebben gegeven.
Hij snelde naar huis trok onmiddellijk zijn witte overall aan (die de leeuwen wel zouden herkennen en ruiken) en kroop met stukken vlees op de tuinmuren.
Hij hield zijn belofte, binnen de 15 minuten zaten de leeuwen terug in hun kot te 'smullen'. Nog geen uurtje later werden ze opgehaald door de Zoo van Antwerpen waar ze voor de rest van hun leven zouden verblijven. De rust kon weerkeren in de Cogels Osylei.
De Guldenvliesstraat in Berchem heeft haar kasseien en straatverzakkingen verruild voor een egaal en puttenvrij wegdek. Dertien maanden na aanvang van de werken werd de straat op maandag 1 april - en het was geen grap - weer opengesteld voor alle verkeer: de tram volgde opnieuw zijn spoor, de
bus gleed voorbij en de buurt slaakte een zucht van verlichting. We sprokkelden - op een regenachtige dinsdagmiddag - wat willekeurige reacties van bewoners bij elkaar over een jaar werken-voor-dedeur.
-Martin Baker (nr. 14, Engelstalig, ex-kok) is een tevreden man. De werken zijn zonder te veel gedoe afgerond en hij heeft geen opmerkelijke klachten. Wat hem vooral opvalt, of beter, niet meer opvalt, is het geluid van de voorbijzoevende trams. Dat is fors gedaald sinds de straat in een nieuw asfaltkleedje steekt. ‘Wel jammer dat er nu minder parkeerplaats is’, vertelt hij. ‘En vreemd dat het trottoir op sommige plaatsen breder is dan elders.’ Voor de fietsers is de weg een pak veiliger geworden, al kijkt hij altijd goed uit vooral naar buiten te stappen. Het voetpad blijkt nog altijd de geliefkoosde plaats voor de trappende weggebruiker.
-Daglinde Masure (nr. 20, psycholoog) is alvast blij met het grotere voetpad. ‘Als de kindjes buiten spelen, zijn we toch wat geruster dan voorheen.’ Of het lawaai van de werken niet stoorde tijdens de gesprekken met haar patiënten? ‘Niet echt’, glimlacht ze, ‘de werkmensen waren ook niet continu voor mijn deur bezig. De modder en het zand dat bezoekers – en wijzelf – ongewild mee binnen brachten, dàt was een tikkeltje vervelender. Maar goed, dat hoort erbij?’ Zeker voor de fietsers vindt Daglinde de vernieuwde straat een vooruitgang, al kiezen die liefst het voetpad om zich al trappend te verplaatsen. ‘Het is altijd uitkijken geblazen als we de voordeur achter ons
dichttrekken.’ Qua communicatie heeft ze niks aan te merken: de stad lichtte haar op tijd en duidelijk in over de verschillende stappen van het proces.
LAWAAI
wordt nog opgelost, dus we hebben nog even geduld.’
Ook Lutgarde heeft het over de fietsers die het voetpad gebruiken. ‘Er zouden eigenlijk van die rode fietsjes op de strook op de weg moeten worden getekend. En een 30 km/uverkeersbord, want iedereen rijdt hier harder.’ Het lawaai van het verkeer is wel een pak verbeterd. ‘Vroeger daverden alle ramen en deuren hier en dat is nu opmerkelijk minder.’
Als zaakvoerder deed ze haar uiterste best om haar klanten zo goed mogelijk te informeren en te begeleiden tot bij Satelliet. Over de communicatie rond de werken is Lutgarde zeker tevreden, al vindt ze het een beetje spijtig dat ze niet op de hoogte was van de officiële opening op 1 april. ‘Een tentje en een receptie voor de bewoners om de last die we al die tijd ervaarden wat te compenseren: dat was wel leuk geweest.’
WERKLUI
-Daniël De Roovere woont al sinds 1986 in nummer 22. Hij is lovend over zijn heraangelegde straat. Én over de vaklui van de groep Colas. Daniël is mindervalide en kon tijdens de hele periode van de werken rekenen op de sympathieke hulp van de werfmensen. Ze begeleidden hem tot aan zijn deur als dat nodig bleek en garandeerden zijn parkeerplaatsje vlakbij. Dat is nu - ten opzichte van tevoren - enkele meters opgeschoven, maar dat deert hem niet. Hij betreurt wel de reactie van de verantwoordelijken van het district Berchem. ‘Die konden niets voor me doen, zeiden ze, toen ik mijn situatie aankaartte.’ ‘De werken hebben twee keer zolang geduurd omdat tram 9 al die tijd is blijven rijden.’ (nvdr: tram 4 en bus 32 passeerden niet meer door de Guldenvliesstraat). Maar we werden altijd goed geïnformeerd over de vooruitgang.’ De fietsers op het voetpad vindt hij erg gevaarlijk, zeker omdat hij niet snel even opzij kan springen als ze plots opduiken. En nog een verbetering voor Daniël: het verminderde lawaai van het doorgaand verkeer.
AFWERKING
-Henrica Timmermans (nr. 41, gepensioneerd) woont hier ook al bijna dertig jaar. Erg blij is ze, met hoe de straat er nu uitziet. En ze complimenteert ook de vriendelijke werklui. ‘Als de stoep opengebroken was, lag er altijd een plankje voor mijn deur zodat ik veilig de straat op kon.’ Het enorme verkeerslawaai van vroeger is nu verleden tijd. En dat vindt Henrica een groot pluspunt. De fietsers ziet ze aan de overkant op het trottoir rijden. Langs haar kant van de straat ondervindt ze daar minder last van. Ook over de communicatie rond de werken, kreeg ze voldoende en op tijd de nodige informatie. Henrica is tevreden.
VOETPAD
strookje op de straat zelf, zo dicht naast de tramsporen.’ Nu de straat heraangelegd is, passeren er terug meer fietsers, denkt Emma Luce. Zijzelf komt hier elke dag langs op weg van en naar school; ze woont in de Leemputstraat. De werken duurden voor haar wel lang, maar het gemakkelijker fietsen op het bredere voetpad vindt ze een heuse vooruitgang. Al beseft ze dat een fiets niet op het voetpad hoort. Maar Emma Luce is op haar hoede en erg alert voor bewoners die hun huis verlaten.
UITZICHT
-Njela Özlelîk (nr. 45 – 8 jaar Kapsalon Zurenborg) steekt van wal met een opmerking over de ‘plekken’ op het wegdek. Een voetafdruk die zich aftekent, een stukje van de straat dat in een donkerder cement is hersteld. Ze vindt het jammer. En net als de andere geïnterviewden, heeft Njela het ook over de fietsers op het trottoir. Ze vertelt dat er in totaal drie à vier firma’s zich met de werken bezighielden. En dat de brug die als oversteekplaats diende, niet geschikt was voor oudere mensen. ‘De bommaatjes zijn zelfs een paar keer gevallen, en een van mijn klanten hield aan haar val een serieus aantal blauwe plekken over. Ik denk dat ze niet meer dùrft te komen. Dus ja, ik heb minder klanten over de vloer gehad, dat is helaas wel zo. Mensen belden soms af omdat ze er gewoon niet geraakten.’ Een groot voordeel vindt ze dat de modder - die tussen de oude kasseien zat – nu niet meer tegen haar gevel en vensters spat als tram of bus passeert. Njela is best tevreden over de communicatie omtrent de werken, ze kreeg regelmatig een briefje daarover in de bus. Het uitzicht is er alvast op vooruitgegaan, vindt ze. En nu de fietsers gewoon op de straat kunnen rijden, hoeft ze haar terrasje op de stoep niet meer te verzetten om hen door te laten.
KLEERSCHEUREN
Op zaterdag 11 mei organiseert men in Het Zomerhof op de Dageraadplaats een moambe- avond. Lekker eten en drinken dit ten voordele van Dakant, daklozenhulp Antwerpen.
Moambe is een Congolees gerecht en bestaat uit palmnoten, kip, gedroogde vis, gemalen aardnoten, rijst, maniokbladeren, bakbananen, pili pili in een pikante saus
Het Zomerhof heeft dit in het verleden nog gedaan en het was een succes dus voor herhaling vatbaar
De chefs van dienst zijn David Aerts en Werner Smet ,geen onbekenden op de Dageraadplaats
Prijs: 15€ per maaltijd.
-Lutgarde Ballet (nr. 42 - Satelliet) is naar eigen zeggen over ’t algemeen content van de werken. Ze woont bijna dertig jaar in de Guldenvliesstraat en runt er twintig jaar een zaak voor meubilair voor de horeca. Ze is al die tijd al vragende partij geweest voor een heraanleg van de straat. Toch ondervond ze wel wat nadelen van het hele proces. De afwezigheid van veilige oversteekplaatsen voor voetgangers, leverde haar een val in een put en gekneusde voeten op, net op de begrafenis van haar schoonmama. De stad aansprakelijk stellen deed Lutgarde niet, daar stak ze liever geen (negatieve) energie in. ‘De afwerking vind ik niet fijn genoeg’, zegt Lutgarde, ‘de keldergaten bijvoorbeeld liggen nu lager dan voorheen. Maar het
-Emma Luce Vanvinckenroye (jonge fietster) stapt met plezier even van haar fiets om wat vragen te beantwoorden. Ze heeft de gewoonte om op het trottoir te fietsen: dat deed ze van voor de werken, omdat de straat toen één en al putten en verzakkingen was. Macht der gewoonte?
‘Misschien een beetje’, licht Emma Luce toe, ‘maar ik voel me ook niet veilig op het
-Ann Bouts (nr. 24 - Mooimakerij Anemoon) maakt met hart en ziel de mensen mooi(er) in haar schoonheidssalon in de Guldenvliesstraat. Ze is ronduit tevreden met het resultaat van de werken. ‘Een enorme verbetering’, zegt ze, ’ik ben zó blij met de goede afloop’. Niet alleen oogt de straat nu netjes, haar oudere klanten geraken gelukkig zonder kleerscheuren tot aan haar deur. Want dat was soms niet evident, met het zand en de soms ontbrekende oversteekplaatsen. En ook het verkeerslawaai is verminderd. ‘Vroeger daverden mijn kastjes als de bus voorbijreed, nu hoor ik het niet eens als hij passeert.’ Ook Ann vindt de fietsers op het voetpad een gevaarlijke gewoonte en vreest een beetje voor ongelukken als dat niet verandert. ‘Ik werd altijd goed op de hoogte gehouden van de vorderingen van de werken. Als er bijvoorbeeld ’s nachts werken stonden gepland, wist ik dat op voorhand. En dat was wel tof.’
Het speelplein op de Dageraadplaats kreunt onder het succes. Zonder ophouden wordt het door jong en oud gebruikt. Soms dag en nacht want de schommels bvb oefenen op nachtelijke vertierders een magische aantrekkingskracht uit. Hoe minder goed men op vaste voeten staat, hoe zwieriger men denkt op de schommels te zitten.
Ook het jonge volkje maakt gretig gebruik van deze faciliteiten. Dat het speelplein intensief gebruikt zou worden stond van het in begin vast. Samen met de plaats waar gevoetbald kan worden en het basketplein die beide ook zo goed als dag en nacht bezet zijn. De gevolgen laten zich na al die jaren raden: de speeltuigen zelf die “op” zijn, de vloerbedekking die uitnodigt om te struikelen, de houten banken die versleten zijn tot op de naad, de gevaarlijke kleine plekjes her en der.
Kortom, hier moet wat gebeuren en dat zal ook wel. Maanden geleden werd er een bevraging georganiseerd en nu werd een aanbesteding uitgeschreven voor heraanleg en nieuwe speeltuigen.
Alleen, in plaats van voor de zomervakantie zal de heraanleg gebeuren na de Grote Vakantie. Wij stuurden dan ook een fotograaf met scherpe ogen naar het pleintje om een en ander vast te leggen.
Zo hebben we alvast al één kant als we binnen enkele maanden zullen uitpakken met foto’s Voor en Na. (Swa C)
Ook tijdens de laatste maanden van het voorjaar geeft De Roma het podium aan de buurt. De academie van Borgerhout en de muziekkapel van de lokale politie zetten hun beste beentje voor. Een heerlijke iftar, een ludieke bike-in en een kritisch zuidcafé vervolledigen het rijtje. Er is altijd wel iets anders te beleven in dé volksschouwburg van Antwerpen en omstreken.
-ACADEMIE BORGERHOUT MEETS JAN DE SMET
Zaterdag 4 mei: 20u - vvk € 14/8
nodig!
Mohammed Barrie - Een belangrijke motor voor verschillende vormen van bewegen.
Giovanni Baudonck – heerser.be die niemand onberoerd laat met zijn linguïstisch vakmanschap.
Yannick Moyson - De favoriete poëtische baard van het podiumlandschap, zijn natuurlijke habitat.
Life-iftars (Kom Op Tegen Kanker):
Na al dat lyrisch geweld geven we het podium aan Kom Op Tegen Kanker. Kom Op Tegen Kanker lanceert voor het eerst een landelijke campagne Life-iftars. Deze campagne heeft als doel om kanker bespreekbaar te maken en solidair te zijn met de kankerpatiënt in ons midden. De avond wordt afgesloten met de jaarlijkse iftar in samenwerking met Chams vzw.
-BIKE-IN CINEMA
Sinds 2007 palmt de voltallige Academie Borgerhout Muziek en Woord, samen met een centrale gast, om de twee jaar De Roma in. De concerten zijn inmiddels uitgegroeid tot een bekende en succesvolle formule. Na de zeer geslaagde samenwerkingen met Ronny Mosuse, Gospel Experience, Raymond van het Groenewoud, Pieter Embrechts, Kommil Foo en Hannelore Bedert zorgt de Academie Borgerhout dit jaar voor een onvergetelijke avond met Jan De Smet. Jan De Smet deelt het podium met het strijkorkest, het blazersensemble, een 350-tal jonge zangers van de Academie Borgerhout en een stomende band. Samen zorgen zij voor een onvergetelijke avond!
-KMLPA EN GUIDO BELCANTO
IN CONCERT
Zondag 5 mei: 15u - vvk € 16/14
De Koninklijke Muziekkapel van de Lokale Politie Antwerpen & Guido Belcanto komen samen in De Roma voor een uniek en eenmalig concert. Beiden zijn iconen op hun terrein. De KMLPA als het grootste politieorkest van het land, Guido Belcanto als de messias van het Nederlandstalige lied. Als muzikale ambassadeurs van politie Antwerpen spelen de muzikanten o.l.v. Pieter Nieva in binnen- en buitenland. De Roma mocht hen al ettelijke malen verwelkomen. Telkens brachten ze een speciale gast uit het Nederlandstalige repertoire mee. Ditmaal nam Guido Belcanto graag de handschoen op. Speciaal voor dit concert zijn een aantal van zijn grootste hits bewerkt en wordt Guido begeleid door dit 60-koppig politieorkest.
-SLAM ALEIKUM & IFTAR
Donderdag 16 mei: 20u - € 5 - i.s.m. Voem, Cult&Comedy en Kom Op Tegen
Kanker
Slam Aleikum is een nieuw platform voor woordkunst in verschillende vormen: spoken word, slam poetry, comedy en storytelling. Woordkunstenaars snijden maatschappelijke thema’s aan rond superdiversiteit, identiteit en vredevol samenleven. Op het podium vind je een representatie van artiesten die de nieuwe stedelijkheid vertegenwoordigen.
Line-up: Hind Eljadid - Een vulkaan van een artiest: warm maar vuurspuwend wanneer
Vrijdag 24 mei: 16u>22u - gratis (reservatie verplicht) - i.s.m. Critical Mass Antwerpen Naar aanleiding van de Critical Mass Belgium die op zaterdag 25 mei plaatsvindt in Antwerpen (na een succesvolle editie in Brussel vorig jaar), organiseren De Roma en Critical Mass Antwerpen een eerste Bike-In Cinema! We toveren De Roma vanaf de namiddag om tot een waar fietsparadijs. De deuren gaan al vroeg open (16u) met een filmluik voor kinderen. Met je (bak)fiets kan je voor een keer De Roma binnenrijden (reserveer tijdig je gratis plekje) of je kan vanop het balkon de film meepikken. Tussen 18u en 20u voorzien we aan democratische prijzen eten in fietsstijl en een speakerscorner met verhalen van verschillende fietsliefhebbers. Om 20u start een nieuwe filmvertoning (voor volwassenen). Een Critical Mass is een statement: het gaat om het inpalmen van straten voor een beter beleid rond transport, lucht die je zonder zorgen kan inademen en publieke ruimte die er voor iedereen is. Een Critical Mass draait om plezier: het betekent samenkomen met vrienden, diehard fietsers, kinderen, moeders, vaders, dj’s op wielen, grootouders. Kortom iedereen die ervan houdt om op een fiets te rijden. Muziek en Feest!
-ZUIDCAFÉ: THE SKY IS THE LIMIT? DE IMPACT VAN VLIEGREIZEN OP HET KLIMAAT
Dinsdag 18 jun: 20u - € 5 - zittend
Wat is de echte kost van jouw vliegticket naar Barcelona, Bali of Birmingham? Wat zijn de gevolgen van het steeds goedkopere en toenemende vliegverkeer? Biedt CO2-compensatie een oplossing? Waarom blijft de luchtvaart onbesproken in de klimaatakkoorden? Wat kunnen beleidsmakers doen, en wat kan je zelf doen? Ga duurzaam de zomer in met dit informatieve én inspirerende Zuidcafé. Het Zuidcafé is een initiatief van OxfamWereldwinkels, 11.11.11 en Broederlijk Delen i.s.m. Mo*Magazine en De Roma en met de financiële steun van de Provincie Antwerpen.
Het volledige programma van De Roma staat nog steeds op www.deroma.be.
In de Draakstraat 8 kan je je schoenen laten herstellen! Geen nieuws, want Schoenmakerij Hubert is er al sinds 1934. Bijna een eeuw dus. Een familiezaak die telkens weer van vader op zoon overgaat. Patrick Roelofs is vijftig en al twintig jaar uitbater. Vader Hubert woont
Als je schoenmakerij Hubert binnen komt, raak je niet uitgekeken op de inrichting en uitrusting van de zaak. De combinatie van winkel en atelier zorgt er voor dat gereedschap, onderdelen, werkmateriaal en een reeks nevenproducten, een plek vinden in een werkhoek, toonbank, en stockeerplaats.
SCHOOLMOE
Voor aanvang van het gesprek loodst vader Hubert me, samen met zoon Patrick, in de achterruimte, die nu als leefruimte en keuken ingericht is. Hubert beklemtoont dat het gelijkvloers vroeger helemaal in functie van de zaak was ingericht, met vooraan de winkel en achteraan de atelier tot het einde van de koer. Zowel Hubert als Patrick hebben de stiel geleerd van hun respectievelijke vader.
Vader en zoon hebben veel gemeen. Als een zwart-wit foto van grootvader wordt bijgehaald, valt op dat de opeenvolgende schoenmakers ook fysiek heel erg op elkaar lijken. Zowel vader als zoon stopten met school lopen als ze zestien werden. Reden: “Schoolmoe!”. Beiden gingen in de leer bij hun respectievelijke vader, van wie ze later de zaak ook overgenomen hebben.
BEGIN
Patrick: “Ik heb mijn hele leven 'in de schoenen gezeten'. Als klein manneke zag ik mijn vader en grootvader aan het werk. Toen ik met school stopte, kreeg ik een leercontract van twee jaar om schoenmaker te worden. In het leger heb ik een jaar lang legerbottines gemaakt in de Lange Leemstraat, en daarna tot 1995 voor een baas gewerkt. In een schoenmakerij natuurlijk.”
Hubert goochelt dan even met jaartallen om het verloop van bijna een eeuw schoenmakerij in de Draakplaats samen te vatten.
op de eerste verdieping en is net tachtiger geworden en exact 40 jaar actief in de zaak. Redenen genoeg om feest te vieren. Patrick en Hubert hebben er nog steeds veel zin in, maar er is ook veel nostalgie naar vroeger. (Bernard SOENENS)
Hubert: “Het begon hier toen mijn grootvader en de overgrootvader van Patrick zijn zaak in 1934 naar de Draakstraat verhuisde. Ik ben geboren in 1939, in 1955 kwam ik hier werken bij mijn grootvader. In 1979 nam ik de zaak over van mijn vader tot wanneer zoon Patrick in 1999 aan de beurt was.”
Eén dag na het gesprek is Hubert 80 jaar, hij staat dan 40 jaar in de zaak. Patrick is er 50 en runt de zaak 20 jaar.
STIEL Hubert: “Om de stiel te leren was het een kwestie van 'al doende leert men' In het
atelier zat ik naast mijn vader, en die zat naast mijn grootvader. Drie generaties naast elkaar. Ik herstelde schoenen samen met mijn grootvader. Mijn vader maakte orthopedische schoenen op maat van de klanten. In de loop van de jaren was het een echte familiezaak, met broers, tantes en nichten die mee ingeschakeld waren.”
Patrick: ”We zijn een familie van allemaal schoenmakers. Mijn nonkels, de broers van mijn pa, zijn schoenmakers. Hun zonen zijn dat ook. Met mij zal het stoppen, want mijn twee dochters gaan andere wegen op. ”
2019
Anno 2019 ziet de schoenmakersstiel er helemaal anders uit. Tewerkstelling is er nog nauwelijks en opleiding
maar om schoenen maken en herstellen. Ik zou een job kunnen zoeken, maar in de sector is dat onbegonnen werk. Zeker als je vijftig bent. Ik heb een tijdje in de Driekoningenstraat gewerkt. We werkten daar met drie man en een meisje. Nu is dat er nog amper één.
In ieder geval: ik wil er mee doorgaan want ik doe het graag. Als het kan tot aan mijn pensioen, misschien over tien jaar. Mijn vader woont hierboven. Als ik zeg dat ik de zaak sluit, dan weet hij niet wat te doen. Dan pak ik zijn levenswerk af. Ik doe verder, ik maak er het beste van. Ik blijf volharden. Ik doe het graag, dat is zeker. Er is geen schonere stiel dan schoenmaker.”
STIELKENNIS
Patrick Roelofs: “Wat ik wel kan zeggen is dat ik de stiel ken. Ik kan zeggen dat ik een schoen kan herstellen. En dan is mijn vader er ook nog. Het gebeurt geregeld dat we samen overleggen hoe we een kapotte schoen gaan aanpakken. Samen hebben we bagage die ge in heel Antwerpen niet vindt. Dat komt niet vanzelf. Toen ik in de groothandel werkte, heb ik jongeren zien komen die een half jaar opleiding achter de rug hadden en dan alleen in de winkel stonden. Wel, die bakten er niks van. Je hebt daar jaren voor nodig.”
VADER
tot schoenmaker is er al helemaal niet meer. Het gaat de sector niet voor de wind. Onlangs werd bekend gemaakt dat het aantal schoenmakers in Vlaanderen onder de 400 was gedaald.
Patrick Roelofs: “De laatste school is 15 jaar geleden opgedoekt. Er bestaat nog een zaterdagochtendschool in Lokeren. Onze zaak richt zich vooral op het herstellen van schoenen. Schoenen maken is er niet meer bij. Een helper in dienst nemen is niet meer betaalbaar. Onze enige collega in Zurenborg in de Kleine Beerstraat sloot vijftien jaar geleden zijn deuren. Je moet nu al naar de Driekoningenstraat of de Pelikaanstraat.”
Noodgedwongen moet het productenarse-
naal in de winkel uitgebreid worden. Naast schoenen zijn schooltassen, handtassen, laarzen, leerwaren, riemen, sleutels, sloten nummerplaten en allerlei onderhoudsproducten geëtaleerd. Maar het is duidelijk. De liefde gaat naar de schoenen. Hubert en Patrick hebben geen eenduidige verklaring voor de achteruitgang van de schoenmakerij. Er zijn diverse oorzaken.
Patrick Roelofs: “De kwaliteit van de schoenen is niet meer wat het vroeger was. Mensen vinden het niet meer de moeite om hun schoenen te laten herstellen en kopen liever nieuwe schoenen, die dan rap verslijten. Van welk materiaal worden schoenen vandaag gemaakt? Vooraleer je met herstellen kunt beginnen, moet je dat onderzoeken.
Daar is nu veel plastiek bij, waar niet mee te werken valt. We werken nu met drie soorten lijm, terwijl het vroeger met één soort ging. Veel mensen haken af om hun schoenen nog te herstellen.”
TERUGVAL Patrick: “Dat is zeker het geval voor jongeren. De beste klanten zijn oudere mensen. Die blijven natuurlijk ook niet leven. Het vraagt een zekere levensstijl om duurzame schoenen te dragen. Daarvoor betaal je een prijs natuurlijk, maar dan doe je ook de moeite om ze te laten herstellen. Dat
is er vandaag veel minder. ”
Hubert: “Ik had in mijn tijd ook een persoonlijke band met de klanten, die fier waren op hun schoenen en er op vertrouwden dat ik ze zelf herstelde en ze niet door gaf aan mijn zoon.”
Patrick: “Een andere trend is om schoenen binnen te brengen, maar ze dan niet meer te komen ophalen. Je hebt er dan aan gewerkt maar je blijft er mee zitten.”
Hubert: “Het gebeurt dat ze op de rommelmarkt iets gevonden hebben voor een paar euro's en dan zijn ze goedkoper af.”
Patrick: “Er is een groot verschil tussen klanten onderling. Je kan onmiddellijk zien of een klant iemand is die zorg draagt voor zijn schoenen. Als er modder of ander vuil aan plakt, dan weet je het wel. Anderen poetsen hun schoenen vooraleer ze binnen te brengen en zijn achteraf erg respectvol voor ons werk.”
Patrick: “Vroeger kon je zeggen: die maand zal het wat minder zijn. Dat stond vast. Nu kunt ge dat bijna iedere dag zeggen.”
Patrick vindt het vreemd dat terwijl er vandaag een pak schoenmakers minder zijn, de overblijvende schoenmakers ook nog eens zelf minder werk hebben.
Het gesprek over de terugval van de stiel rondt Hubert af met een korte verklaring: “Het is de schuld van de euro!”
DOORGAAN
Patrick: “Er is veel veranderd in de manier van leven, ook wat de aankoop van schoenen betreft. Ieder seizoen zijn er nieuwe modellen op de markt. Dat is de mode. Dan willen mensen daarin meegaan en gooien ze schoenen weg, die ze misschien een half jaar hebben.
Je moet het nu beredderen met nevenproducten te verkopen; Nestels, blink, sloten, sleutels,... noem maar op. Mijn grootvader heeft dat nooit gedaan. Dan ging het alleen
Patrick spreekt met veel respect over de capaciteiten van zijn vader. Schoenmakerij Hubert is dan ook nog steeds naar hem genoemd.
Patrick: “Mijn vader is een handige. Hij kan perfect de fijne dingen afwerken. Ik ben hier in het atelier bij hem opgegroeid en heb hier gewoond tot ik trouwde. Dan ben ik in Burcht gaan wonen. In 1999 heb ik hier dan de zaak overgenomen en zat ik hier terug iedere dag, samen met mijn vader. Als ik in de file sta 's morgens dan kan vader de winkel open doen. We hebben altijd goed samengewerkt, er zijn nooit grote woorden gevallen ook al zaten we op elkaars lip. Nu ik ben een gemakkelijke (lacht).”
ZURENBORG
We sluiten af met een babbel over Zurenborg. Hubert toont een map met een hoop informatie.
Hubert: “Ik weet veel over Zurenborg. Ik ken alle zaken die hier in de Draakstraat ooit geweest zijn”
Dan volgt een opsomming: coiffeur, tabakszaak, drogist, café, breigarens, dokters, tandarts, viswinkel, bloemenwinkel, tabakszaak, meubelwinkel, wasserij, breigoederen, schoenherstel, horlogezaak, verfwinkel, apotheek, elektrieker, restaurant, potten en pannen, groenten en fruit,......
Patrick: “Vroeger waren er in de Draakstraat veel winkels. Het was dan makkelijker om naar hier te komen. Nu moeten ze op voorhand beslissen. Wat ook meespeelt is dat man en vrouw gaan werken. Dan hebben ze ook geen tijd meer overdag. Misschien moet ik de zaak 's avonds openhouden”
Het gesprek valt stil tot Hubert uitpakt met een afronder.
Hubert: “Mijn pa zei altijd: schoenmakers zullen er altijd blijven bestaan, maar het zullen er goeie moeten zijn.”
Voorlezen voor de allerkleinsten en de iets grotere kindjes van Zurenborg. Niet uit een klassiek prentenboek maar door middel van een klein “theatertje”. En niet zo maar een theatertje want Tine
Sneyers en Manon Avermaete bedienen zich van het Japanse kamishibai om hun verhalen te vertellen.
(Nadia CHRISTOFF)Kamishibai klinkt Japans en dat is het ook. Het is een manier van vertellen die vanuit Japan naar de westerse wereld is overgewaaid en letterlijk vertaald het “papierspel” of “papiertheater’ wil zeggen. Het verhaal is opgedeeld in meestal twaalf kartonnen borden waarop de tekeningen staan met op de achterzijde de tekst. Telkens de tekst voorgelezen is wordt de kaart uit het theatertje geschoven en wordt de volgende prent zichtbaar. Alles samen vormt dit een op zich zelf staand verhaaltje.
YOGA
Het initiatief om dit te introduceren en te organiseren komt van Manon Avermaete. Zij woont al meer dan tien jaar in Zurenborg en heeft twee kindjes, van respectievelijk vijf maanden en twee jaar. Tine Sneyers, die eveneens reeds lang in de wijk woont en een kindje van zes jaar heeft, maakte kennis met kamishibai via het buurtnetwerk Hoplr waarop Manon het idee gelanceerd had. Zij vond het zeer interessant en bood meteen haar medewerking aan.
- Jij liep dus meteen warm voor dit initiatief?
Tine Sneyers: “Ja, zeer zeker. Ik beoefen al zo’n twintig jaar yoga en vanaf 1 april ga ik aan kleine kinderen yogales geven in Studio Cocon, een yogacentrum gevestigd in de Kleine Beerstraat. Onze kinderen staan volgens mij veel te veel onder druk door prikkels afkomstig van de digitale media en andere. Door middel van yoga leren ze om tijd voor zichzelf te nemen en een rustmoment te beleven. Ik vind zoiets ook terug in Kamishibai.
Manon Avermaete: “Ik woon heel graag hier in de wijk maar ik vind dat er te weinig activiteiten worden georganiseerd voor de allerkleinsten. Behalve de speeltuin op het plein waar ze op de schommel kunnen – en dan soms nog mits lang aanschuiven - is er niets”.
- Hoe en waar heb je kamishibai ontdekt?
Manon Avermaete: “Heel toevallig kwam ik ermee in contact in het kinderdagverblijf “Janneke Maan” waar het onder het stof gesukkeld was en plots weer bovenkwam. Ik wist meteen dat ik daar iets mee wilde doen. Ik ben geen professionele verhalen-
verteller maar heb wel een achtergrond in het dans-en bewegingstheater. Kamishibai is inderdaad een mooi alternatief om onze kleintjes eens te laten ontsnappen aan de drukte van allerlei media en ze even te laten ‘vertragen”. De focus ligt op één punt, namelijk het theatertje met tekeningen en de verteller die ernaast staat. Verder is er geen afleiding. In een latere fase kunnen de grotere kinderen zelfs misschien ook eens voorlezen aan de kleinere. Wat eveneens een motief was voor mij is het sociale aspect. De kinderen leren mekaar kennen in een andere omgeving en ook de ouders kunnen bij die gelegenheid met mekaar kennis maken. Het is als het ware een groepsgebeuren voor beide partijen en dat vind ik een heel belangrijk aspect aan dit verhaal. We zijn dus met zijn twee, zodat iemand kan vertellen terwijl de ander een oogje in het zeil houdt. Een groep bestaat telkens uit 10 deelnemertjes en er komen drie verhalen aan bod”.
- Wanneer en waar vinden die namiddagen plaats?
Manon Avermaete: “Concreet komt het erop neer dat we starten met 2 middagen om te peilen of er wel degelijk interesse is. Een verhaalsessie op zich duurt circa drie kwartier maar we rekenen op een uur omdat we er een kwartiertje bijtellen om de kinderen en de ouders te verwelkomen en om een plaatsje te zoeken en er zijn twee leeftijdsgroepen: van 2 tot 4 jaar en van 5 tot 8 jaar”.
Data :
-Op zondag 28 april van 15.30 tot 16.30 u voor 2 tot 4 jarigen. in Boekhandel Kartonnen dozen in de Draakstraat 34.
-Op zondag 19 mei van 15.30 tot 16.30 u voor 2-4 jaar en van 16.30 u tot 17.30 voor 5-8 jaar in zaaltje boven café Moeskop op de Dageraadplaats.
Inkom: gratis
Interesse? Kindjes dan inschrijven op volgend emailadres: kamishibai@outlook.be.
Kijken?: https://www.youtube.com/ watch?v=v6URceEr_zc
Belfius aan de Plantin Moretuslei heeft vanaf mei nieuwe kunstwerken binnen haar muren. Deze keer van Colette Cleeren die tot eind juni zal exposeren. De tentoonstelling verloopt in samenwerking met
de Foundation Veerle Rooms en kreeg de naam ‘ART LOKET’ mee. De achterliggende gedachte is om grafiek meer in de belangstelling te brengen.
een zo’n beetje ouderwetse jongen van de scouts te plaatsen.”
WERKWIJZE “Soms werk ik abstract, soms heel figuratief. Ik ben veel personen, dus mijn werk is vele soorten werk. Stijl is voor mij ook niet belangrijk. Ik wil niet vastgepind worden op één stijl. De stijl is volgens het onderwerp. Zin of geen zin, ik ben er iedere dag mee bezig. Plannen en nadenken doe ik de hele tijd. Ik ben ook nieuwsgierig naar het effect als ik iets experimenteel afdruk, bijvoorbeeld boomschors of een rioolputje met frottage.” (Dit is een techniek waarbij een structuur wordt doorgedrukt op papier)”
“Grafiek is zeer arbeidsintensief, je moet dus discipline hebben. Als ik ga drukken, dan ben ik wel tot ’s avond bezig, dat kan ik niet zomaar stoppen want wanneer ik inkten heb aangemaakt en die te lang zou laten liggen, dan zouden ze uitdrogen. En ook het opkuisen is veel werk. Het resultaat is ook nooit zoals ik het voor ogen had! Grafiek is erop of eronder, je kan niet gommen!”
lieuvriendelijke woning. Met haar nieuwe appartement heeft ze wel onverwacht veel werk gehad, terwijl ze ook heel haar oude atelier moest leeg maken. De buurt valt haar wel erg mee, maar het vele sluikstorten dan weer niet, een echte plaag in Borgerhout. Toch verkiest ze de stad omdat ze dan geen auto moet hebben en ook vele buren heeft. Bovendien is hier ook een geweldig netwerk: Hoplr!
HERDOEN
Colette Cleeren (65 j.) is afkomstig van Hasselt, maar studeerde samen met haar tweelingzus in Sint Lucas te Antwerpen. Ze waren nog maar 14/15 jaar en moesten dus op internaat. Colette Cleeren: “De stap naar Antwerpen begint bij mijn moeder. Die had zelf altijd een kunstopleiding willen volgen, maar toen kwam de oorlog en alles stond stil. Ze zat eerst op internaat, trouwde jong en kreeg acht kinderen! Dus heeft onze moeder ons wat in de kunstrichting geduwd, misschien uit frustratie omdat zij het niet zelf gedaan had.”
WORKSHOPS De zussen volgden met veel succes de afdeling vrije grafiek. Doordat er toen nog niet zoveel materiaal was, gingen de studenten veel buiten tekenen en leerden echt goed tekenen. Colette Cleeren vertelt nog: “Onmiddellijk na de school was er ‘het zwart gat’, hé! Dan heb ik mijn moeder gevraagd: En wat nu? Ik was hopeloos op zoek: wat ga ik met mijn leven doen?”
Colette Cleeren heeft dan in een galerie, bij een krant en een letterzetterij gewerkt. Ook in een speelgoedwinkel. “Het waren allemaal stomme dingen. Ik heb er niets geleerd! Ik was wel thuis aan het werk en tussendoor kon ik wat workshops in buitenland volgen. Mijn vader stierf plots op mijn 21ste. Dit gaf me een schok, omdat ik ontdekte dat het leven gewoon doorging! Ik kon dan ook niet zomaar thuis weg, want ik was alleen met mijn moeder. De andere broers en zussen waren op kot en mijn tweelingzus in Parijs. Ik trouwde toen ik 26 was met een huisarts die een praktijk had op het platteland. Ik moest dan wel thuis blijven!” Ze installeerde in die periode wel een atelier in de garage en won soms zelfs een prijs, maar haar kinderen waren nog klein en vroegen veel tijd.
ARMENIE
In 1979 wint ze een ‘eerste’ prijs. “Hoe ik het gedaan heb? Het begint met wedstrijden, dan nodigt iemand je uit om tentoon te stellen. Ik ben geen durver. Vroeger was ik erg verlegen.” Haar eerste tentoonstellingen gaan terug tot midden jaren ‘80. Ondertussen zal haar presentatie bij Belfius haar 71ste tentoonstelling zijn! Ze exposeerde
bijna overal in Europa en ook in China, Japan, New York, Canada, Egypte,… binnenkort in Armenië. Het voordeel van grafiek is, dat je het per post kan opsturen!”
Toch vindt Colette Cleeren tentoonstellen niet zo fijn, omdat ze dan haar bedoelingen moet uitleggen. ”Je zet jezelf te kijk en eigenlijk maak je kunst om je erachter te verstoppen!” Ze beseft wel dat ‘kunst’ communicatie is: “Dat komt omdat mensen zich ergens in herkennen. Een werk kan verrijkt worden door wat een ander binnenbrengt en wat je als maker niet gezien hebt. Hoe meer mensen je werk zien, hoe meer inzichten er zijn! Een werk begint ook pas te leven als iemand erin geïnteresseerd is!”
SCOUTS
Waar haalt ze haar inspiratie? Colette Cleeren: “ Mijn inspiratie komt ook uit een zeker ongenoegen. Stel je voor dat er geen kunst is, geen boeken, geen tekeningen,… hoe zouden we dan weten wat er in de hoofden van de andere mensen omgaat? Op één dag al word ik zo beïnvloed door mensen, literatuur,… dat ik altijd veel ideeën krijg. Zelfs als ik naar kunst van anderen ga kijken of lees, zit dat allemaal in de stroming van wat ik maak.
Ik schrijf veel op. Dit helpt me om na te denken over wat ik ga doen. Schrijven, film, boeken, cursussen, tentoonstellingen,… zijn allemaal kleine puzzelstukjes, waar op termijn een serie werken uit komen. Iets waarvoor ik gevoelig ben, noteer ik. Ik kopieer soms hele zinnen van auteurs als Claude van de Berge, Leonard Nolens, Edouard Dujardin, Marguerite Duras… Uit de hedendaagse beeldende kunst vind ik vooral Berlinde de Bruyckere top en de schilders Willy De Sauter (abstract) en Michaël Borremans. Van de oudere kunst bewonder ik de aquarellen van Goya. Ik hou ook van film, vooral trage films, als ‘Dood in Venetië’ en Aziatische. Ik luister vaak naar Pompidou op Klara. Soms werk ik met muziek, vooral jazz bij het drukken om de moed erin te houden! Mijn thema’s zijn: communicatie en vervreemding. Ik maakte bijvoorbeeld een groot werk ‘Interfaces’. Dit ging over ‘disconnectie’, die ik symboliseerde door een stekker en een computer naast
Ze vertelt waar ze onlangs mee bezig was:
“Ik nam de trein en had mijn handschoenen op het tafeltje gelegd. De handschoenen lagen open alsof iemand een streling gaf. Ik vond dat een schoon beeld en nam een foto. Ik tekende dat in spiegelbeeld op een plaat. In een atelier in de buurt heb ik de plaat ingezuurd, maar dat zuur was nogal straf en de inkt niet zo goed bestand tegen het zuur. Het voordeel van deze fout was dat het me verloste van het werken naar de realiteit, van hoe ik geleerd heb het goed te doen.”
BORGERHOUT Colette Cleeren woont aan de Borgerhoutkant van de Plantin en Moretuslei. Tot 2,5 jaar geleden woonde ze aan het Theaterplein in het centrum van Antwerpen. Ze zocht een goedkopere buurt en een mi-
Maar de splinternieuwe woning heeft ook zijn beperkingen. Colette Cleeren zegt erover: “Met zuren werken mag je hier niet. Dat zou veel te gevaarlijk zijn. Ook heb je een afzuigkap nodig en mag je het zuur niet zomaar weggooien. En dat is een uitdaging, omdat ik naar andere oplossingen moet zoeken om iets te kunnen drukken. Soms leg ik iets een nacht buiten: er komen dan bobbels in en daardoor zwarte vlakken bij het afdrukken. In het begin was ik nog schools, maar met de jaren ben ik meer gaan experimenteren. Dat dit kan, is een groot onderscheid met de schilderkunst. Ik ben blij met mijn keuze voor grafiek. Maar als ik de kans kreeg om mijn leven te herdoen, zou ik zeker niet hetzelfde doen. Dan zou ik toch proberen iemand anders te zijn of elders te wonen, of een buitenlander of een man te zijn! Je wil toch niet alles hetzelfde.”
“Ik vind mijn carrière niets bijzonders. Ik mag van geluk spreken dat ik dit mag doen, terwijl andere mensen toch dikwijls een job hebben die heel belastend of onaangenaam is. In een bedrijf moeten werken, volgens de ideeën van andere mensen, dat zou ik zeer onaangenaam vinden! Het is belangrijk dat ik ontsnapt ben aan de zwaarte van een saai bestaan. Ik ben heel nieuwsgierig en grafiek kan je niet doen als je niet nieuwsgierig bent!”
INFO
Wie wil zien wat Colette Cleeren produceert, kan haar website raadplegen (www.colettecleeren.be) en in het ART LOKET van de Belfius Bank aan de Plantin en Moretuslei haar tentoonstelling bezoeken van dinsdag 7 mei tot eind juni 2019, georganiseerd door de Foundation Veerle Rooms.
(www.rooms-veerle.be/foundation/)
Graficus Colette Cleeren in Belfius
"Mijn inspiratie
(Renee DUFAIT)
“Een werk begint ook pas te leven als iemand erin geïnteresseerd is”Colette Cleeren: “Als ik ga drukken, dan ben ik wel tot ’s avonds bezig, dat kan ik niet zomaar stoppen” • Foto Renee DUFAIT
Het is nog vroeg die zondagochtend, begin maart, wanneer initiatiefneemster Karen Kets de, wat industrieel aandoende, lokalen van de scouts in de Lange van Ruusbroecstraat binnen stapt en daar de tien andere dames aantreft die hun betere tweedehandskledij te koop aanbieden. Ze hopen op een groot aantal kandidaat koopsters die geen slot op de knip van hun portemonnee hebben geplaatst. Want er is heel wat werk in de organisatie gekropen, zelfs Zurenborgse Hoplr leverde zijn bijdrage, en een vlotte verkoop zou de beste beloning hiervoor zijn. Tekst en foto’s Jeannine FÜHRING
en maakt van deze verkoop gebruik om plaats in haar kledingkasten te maken. Zij vindt het ook een sociaal evenement waar vrouwen uit dezelfde buurt samenkomen rond één thema wat vlot kennismaken toelaat.
woont in de Dolfijnstraat en heeft veel kinderkleding bij, zij heeft dan ook een snel groeiend dochtertje van 1,5 jaar . Ze bekent een zwak voor handtassen te hebben en daar heeft ze dan ook verschillende exemplaren van bij.
Katrien Van Loock: Katrien uit de Lange van Ruusbroecstraat houdt wel van het feit dat ze haar kledij zelf kan verkopen en niet tegen een stukje papier af moet geven in een winkel. Hier worden niet alleen kleren verkocht maar ook sociale contacten gelegd.
Karen Claes met moeder: Karen uit de Lange van Ruusbroecstraat deelt een standplaats met haar mama Gila en vindt dit leuk. Ook rustiger dan de kledingstandjes op de gewone rommelmarkt waar het nogal eens een overhoop kan zijn. Een andere troef: men kan hier rustig passen!
Annick Schoups: Annick woont in de Waterloostraat en heeft vintage kleding bij, op de foto staat ze met haar witte lederen broek uit de jaren tachtig die nu misschien een nieuw leven gaat krijgen, wat ze een leuk idee vindt.
Umanskaya: Alona woont in de Korte Altaarstraat en is van Russische afkomst. Ze heeft een stand naast die van haar vriendin Sabrina. Zij heeft veel kleding bij van haar zoon en stelt de wat intiemere sfeer erg op prijs.
Benedicte X: blijft liever “anonieme wijkbewoonster”. Ze ruimde haar kasten op omdat ze binnenkort verhuist ( ze blijft wel Zurenborgster) en vond er veel schoenen, kinderkleding voor jongens en meisjes en ook wat dameskleding.
Lucy Elliott: Lucy uit de Lange Altaarstraat heeft kleren van haar en haar dochter meegebracht en verkoopt ook schoenen en handtassen. Ze vindt dit een geweldig initiatief om plaats voor nieuwe kleren in haar kasten te maken.
Coralie Braet: komt uit de Lange Altaarstraat en heeft naast de traditionele T-shirts, jurken en schoenen, ook veel fantasiejuwelen bij. De kledingverkoop noemt ze een “leuke plaats om kennis te maken met de buren”.
Ikrame Ghadari: woont in de Steenbokstraat en heeft een hele berg kleding bij, waarbij mooie sjaals en schoenen. Ze houdt van het idee dat haar spullen met hun nieuwe eigenaars aan een tweede leven beginnen.
M I D D E N P A G I N A
Karen Kets: Karen woont op de Plantin en Moretuslei en nam het initiatief voor deze verkoop. Zij nam ook een groot stuk van de organisatie voor haar rekening hierbij vlot geholpen door haar collega’s standhoudsters. Daarnaast had ze natuurlijk ook zelf een stand met vooral dameskleding. Ze acht het initiatief zeker voor herhaling vatbaar en zou een volgende keer nog wat meer reclame maken.
Wanneer je het fiets- en voetgangerstunneltje aan het begin van de Arendstraat passeert, kom je aan de voet van de trappen, nabij het begin van de oprit, een solide manshoog roestijzeren voorwerp tegen. Als je eromheen loopt zie je dat het uit drie verticale wanden bestaat. Een ervan is glad en kaal. Tegen
Op ons buurtnetwerk opperde iemand dat het een soort alternatieve klimpaal zou zijn voor katten. Twee buurtgenoten denken wel dat het een kunstwerk is, maar dat het daar lelijk in de weg staat voor fietsers en niet goed zichtbaar is in het donker. We peilen ter plekke de reacties van voorbijgangers.
PLANTENBAK
Een Nederlandse mevrouw die het object voor het eerst ziet, denkt dat het door de gemeente is neergezet als een stellage waarop in het bloeiseizoen planten worden gedrapeerd. Een jonge vrouw, te voet onderweg vanuit de Gitschotelbuurt naar de stad, komt hier vaker voorbij. Ze stond nooit stil bij het voorwerp. Ze vroeg zich niet af of het een kunstwerk was of ergens voor gebruikt werd. Wel viel haar op dat er allerlei rommel op lag en dat het ding lelijk aan het roesten was. Persoonlijk had ze het mooier gevonden als het deftig in de verf was gezet, bijvoorbeeld een mooi strak blauw.
de tweede zijn, gelijkmatig verdeeld, een drietal halfronde plateaus bevestigd. De derde wand laat op borsthoogte een smal rechthoekig plateau zien. Het voorwerp staat er al een aantal maanden. Wie heeft het daar neergezet? Waar moet het voor dienen? (Will VAN BROEKHOVEN)
URINOIR Een prille moeder met kinderwagen, die bereid is voor een foto te poseren, vindt juist dat de roestvorming fraaie, steeds veranderende patronen vormt. Het verleent karakter. De kale wand doet haar aan een urinoir denken, maar geur noch kleur wijzen erop dat het ook als zodanig wordt gebruikt. Anderen hebben iets aan het object toegevoegd: een tekening van een Tempelierskruis en een sticker van de band Melt Heads.
Bijzondere opleiding Fiscaal Recht, Bijzondere Opleiding Jeugdrecht, Voorkeurmaterie: Personen- en Familierecht (echtscheiding,…).
Tel: +32(0)3/236.90.81 • GSM: +32(0) 495/21.82.98
Fax: +32(0)3/236.00.79 • E-mail: ludo.sanders1@telenet.be
ING: BE 45 6300 6649 6589 • Derden: BE 37 6300 6510 3328
Bleekhofstraat 113/41 • B-2140 BORGERHOUT
Op een van de plateaus heeft iemand een documentatiemap van een begrafenisondernemer achtergelaten.
FRANCE GALL Wijkbewoners en andere passanten waren gewend dat binnen in het tunneltje geregeld kunstobjecten werden getoond. In Gazet nummer 6 van 2017 schreven we over ‘Perception’model’ van Mooncutters, een metalen waterbak, aan de poten waarvan kristallen flessen waren vastgebonden. De organisator was BRDG, een Antwerps initiatief dat zichzelf presenteert als ‘een experiment tegen de alledaagse routine’. Het geeft jonge kunstenaars de gelegenheid om hun werk in de publieke ruimte, dus buiten op straat, te presenteren. Dit telkens voor de duur van drie maanden. Al lang hadden we niets van BRDG vernomen.
Bij navraag bij Bert Janssens, de coördinator bleek dat
BRDG ook voor dit mysterieuze object verantwoordelijk is. En dat het helemaal niet zo mysterieus hoeft te zijn, want ergens aan het begin van het tunneltje hangt een A4-tje met informatie. Het was onze redactie en vermoedelijk vele anderen ontgaan. Wie de website van BRDG raadpleegt leert dat het object er al staat vanaf juni afgelopen jaar. En dat het is ontworpen door Deborah Bowmann. Achter die naam schuilt een kunstenaarsduo, Amaury Daurel en Victor Delestre. Hun atelier annex expositieruimte staat in Brussel. Sinds vijf jaar exposeren ze, naast Brussel onder andere in Amsterdam, Parijs, Madrid, New York en laatstelijk Nantes. Bowmann noemt haar werk “C’est peutêtre un detail pour vous mais pour nous ça veut dire beacoup” (“Voor u is het misschien een detail, maar voor ons betekent het veel”). Het is een zin uit een liedje van France Gall, ‘Il jouait du piano debout’, met een kleine verandering: ‘nous’ in plaats van ‘moi’. Kenners en liefhebbers met herinneringen uit een grijs verleden weten dat daar nog achter komt: ”Ça veut dire qu’íl était libre, heureux d’être là malgré tout.” (“Dat wil zeggen dat hij zich vrij voelde, gelukkig om daar te zijn, ondanks alles”).
SAMENRAAPSEL
Deborah Bowmann zegt te hebben gekozen voor een object dat, te oordelen naar het materiaal, duidelijk thuis hoort in de openbare ruimte en niet bedoeld is voor een galerie of museum. Bovendien is het geen herkenbaar gebruiksvoorwerp, maar een vorm op zich, waar je als voorbijganger alle kanten mee uit kunt. De sculptuur is een samenraapsel van wat onderdelen die op zich bruikbaar zouden kunnen zijn, bijvoorbeeld als boekenplank, ruimte om je glas of een fruitschaal op te zetten, als werktafel
voor je laptop, als muur voor een affiche, maar in combinatie een raar onverkoopbaar geheel vormen. Het is precies wat Deborah Bowmann wil: iets absurds maken waar het commerciële denken geen vat op heeft, als een vorm van verzet. Ook in de naam van het object, “C’est peutêtre un detail pour vous mais pour nous ça veut dire beacoup”, schuilt iets dubbelzinnigs. Als onderdeel van een liedje is het een persoonlijke uiting van emotie. Zouden we dezelfde tekst geïsoleerd tegenkomen op een affiche of beeldscherm, denken we waarschijnlijk meteen dat het een reclameslogan is. De kunstenaar wil hiermee aangeven: hetzelfde object heeft in verschillende omgevingen verschillende betekenissen.
We gaan nu te rade bij Bert Janssen, al sinds jaren coördinator van BRDG. Hij vertelt dat Deborah Bowmann destijds in beeld kwam via Isabel Van Bos, een jonge Brusselse organisator van tentoonstellingen. “Wij vertrouwden haar en hadden haar carte blanche gegeven. Na enkele gesprekken om de violen te stemmen, stelde zij deze kunstenaars voor. Overleven in de Brusselse kunstscene is net iets ingewikkelder dan hier. Deze kunstenaars doen dat al enkele jaren en zij hebben in die tijd niet stil gezeten. Zo hebben zij ook een eigen kunstruimte opgericht.
Voor ons toonde deze combinatie een engagement waarmee we ons verwant voelen. Naast de aanwezigheid van hun eigen kunstenaarspraktijk bouwden zij zo immers extra actief mee aan die Brusselse kunstscene. Met dit –‘do it yourself’-principe staan zij ook voor een bepaald activisme en kritische kijk op de maatschappij.” De sculptuur aan de voetgangerstunnel hebben zij speciaal voor
deze plek gemaakt. “Normaal werken zij niet met staal en is het de eerste keer dat zij iets in de publieke ruimte doen. Ze zijn wel vertrokken vanuit de vormentaal die zij gewoonlijk gebruiken. Tijdens het maken stuurden zij foto’s door. Ik herinner mij, dat zij het een hele verantwoordelijkheid vonden om dit werk daar te zetten. Het duurde dan ook een volle dag, vooraleer zij de goede plaats uitkozen. Zelf vind ik het een bescheiden object dat niet om aandacht vraagt en zelfs een ‘gevecht’ moet aangaan met de twee glascontainers die vlakbij staan. Maar dat is dan weer eigen aan kunst in de publieke ruimte, er is altijd dialoog (ten goede en ten kwade) met de omgeving. Ik denk dat veel mensen er gewoon aan voorbijlopen. Terwijl ik het wel een mooi object vind.” Op de klacht van enkele fietsende buurtbewoners dat het op die plaats in de weg staat reageert Bert: “Ik sprak een fietser die graag tijd maakte om er even naar te kijken en er dan wat toeren extra aan te geven. Schoon toch? Dat kon hij in een museum niet, met zijn fiets rond een werk rijden.”
GELIEFDE
Normaal laat BRDG een kunstwerk drie maanden staan. Veel korter dus dan dit object beschoren is. Bert: “Zolang de sculptuur niet vernield wordt en zijn doel niet voorbijschiet, heeft het volgens ons zijn plaats daar. Net zoals alles wat er rondom of in de buurt staat. De kunstenaars hebben met heel veel verantwoordelijkheidsgevoel en respect voor die ruimte een plaats gekozen en wij volgen hen daarin. De tijdelijke werken die wij tot nu toe toonden, behielden hun artistieke spanningsboog omdat ze terug weg werden gehaald alvorens zij deel werden van de omgeving. Voorbijgangers bleven geprikkeld gedurende de hele tijd van hun aanwezigheid. Met dit werk, zoeken wij uit hoelang die spanningsboog kan duren. Het feit dat wij nu worden bevraagd door Gazet van Zurenborg, toont volgens mij aan dat het werk nog steeds prikkelt, nieuwsgierig maakt, vragen doet stellen. Kunst op zijn best dus.” En dan komt Bert met een verrassende mededeling. “Wij zijn zelfs aan het denken om nog een verbindend werk aan de ander kant van de tunnel te tonen. Een soort geliefde die toch steeds onbereikbaar is.”
ATHENE
BRDG zit in een sabbatical, in gewone mensentaal: zij hebben hun activiteiten tijdelijk op een laag pitje gezet. “Wij zijn aan het herbronnen. We vonden nieuwe curatoren (organisatoren – red.) die onze werking zouden verder zetten en uitbouwen, maar uiteindelijk was er toch teveel koudwatervrees. Terug naar af dus, maar we doen verder. Het dossier ligt klaar, enkel de juiste mensen vinden. De publieke ruimte is geen evidente ruimte en vraagt een grote aanpassing in het denken van kunstenaars en curatoren, en in het denken over de functie van kunst en het kunstwerk. Er is ondertussen al veel over geschreven en gedacht, maar er zijn maar weinigen die het in een praktijk uitwerken. Dit jaar staat er alvast één project op stapel, waarvan de voorbereidingen zijn begonnen. Ieder van ons is ondertussen ook een eigen weg uitgegaan die meer tijd vraagt. Zo zijn we o.a. bezig met de uitbouw van een nieuwe kunstorganisatie in Athene. Er is daar veel leegstand en een bloeiende kunstscene waar wij een brede connectie mee hebben. Veel kunstenaars zijn daar op zoek naar atelier- en tentoonstellingsruimte en omdat wij hier in Antwerpen Studio Start kennen, willen we dat in Athene nu ook op touw zetten. Je kan al raden hoeveel tijd daar in kruipt.”
Af en toe gebeurt het: op de valreep dwarrelt er nog een bericht binnen waarvan je zegt, daar willen we meer van weten. Dat was nu het geval met een flyer in de bus die oproept te komen zingen, in groep dan nog wel. Met een groep die de lichtelijk afwijkende naam Pink Noise draagt en nu een 25-tal mensen telt. Mannen en vrouwen staat er nadrukkelijk bij zodat de naam Pink geen verwarring moet zaaien. (Swa COLLIER)
Dan maar snel een mailtje gestuurd. Met een paar vragen los uit de pols aan de koorleider Arto Van Bauwel .
-Laat ons met de naam beginnen: Pink Noise is een beetje bizarre naam voor een groep zingende mensen. Dus, waar komt deze naam vandaan?
Arto Van Bauwel: ”Pink Noise is eigenlijk een soort van ruis. Je vindt op Youtube filmpjes met urenlang pink noise. Sommige mensen vinden dat rustgevend. Er bestaat ook white noise of brown noise maar vermits we een koor zijn waar holebi’s, hun vrienden en sympathisanten zich thuis voelen leek ons de roze associatie wel leuk.”
-Jullie zijn nu met een 25-tal mensen. Hoe en waar is deze groep dan ontstaan?
Arto Van Bauwel: ”We bestaan dit jaar al 20 jaar en hebben altijd onze stek in Antwerpen gehad. In de beginjaren hebben we gerepeteerd in het HIVT naast het Museum voor Schone
Kunsten maar sinds de komst van het Roze Huis aan de Draakplaats hebben we daar letterlijk en figuurlijk onderdak gevonden. We repeteren namelijk op de zolder boven Den Draak.”
-Op een foto zie ik jullie allemaal in het wit. Betekent dat ook iets? Een of ander geloof misschien?
Arto Van Bauwel: ”Het gangbare zwart/wit dat je bij vele koren ziet is nogal saai en een kooruniform vinden dat elk lid leuk vindt is onbegonnen werk. Dus houden we het eenvoudig wit met af en toe toch wel een kleurrijke toets hoor. Het verwondert me trouwens dat er niet meer koren kiezen voor wit. Het straalt als je op een podium staat en het absorbeert ook goed kleur effecten van een belichting.”
-Er is nog plaats voor lage vrouwenstemmen en mannenstemmen, bassen.
Arto Van Bauwel: ”Eigenlijk haal je hier een moeilijk punt aan. Ooit zijn we gestart als een mannenkoor en geleidelijk aan zijn daar lage vrouwenstemmen bijgekomen en hadden we een win-win situatie. Want echt goede tenoren zijn niet dik gezaaid en dat probleem lossen we met alten op die dus in een comfortabel register zingen. Anderzijds vinden we het erg om mensen te weigeren dus… zelfs sopranen zijn welkom, maar dan moeten ze met minstens 8 tegelijkertijd komen “
-Over wat soort muziek spreken we eigenlijk want niet elke leeftijdsgroep kan met elke soort muziek om.
Arto Van Bauwel: ”Ons repertoire laat zich, net als onze leden, niet in één hokje duwen en is heel verscheiden en bont gekleurd. We
doen zowel oude muziek, af en toe wat klassiek maar ook barbershop arrangementen of bewerkingen van populaire nummers. Die afwisseling maakt het zowel voor onze leden als publiek leuk. In om het even welk repertoire proberen we wel voor veel inleving te zorgen en een gevoelige noot te raken.”
-Is er een bepaalde leeftijdsgroep die jullie aanspreken als toehoorders of is het niet de bedoeling om op te treden?
Arto Van Bauwel: ”We treden gemiddeld zo’n vier keer per jaar op. Deze winter zongen we nog op “Winterwarmte” onder de bruggen van de Draakplaats. Vorig jaar namen we deel aan een groots festival in München. Ons 20-jarig jubileum vieren we op 2 juni tijdens het Volkoren festival in Middelburg (NL) en op 19 oktober geven we een eigen concert in het cc van Merksem.”
-Pink Noise is een soort onderdeel van Active Company. Wat moet ik me daar bij voorstellen? Een vereniging voor sport en ontspanning voor holebi’s’ lees ik.
Arto Van Bauwel: ”Active Company organiseert onder meer ook Yoga op de Draakplaats, een leuke groep zwemmers, fietsers, badminton en nog veel meer… maar de strafste teamsport is eigenlijk het koor. Vele mensen onderschatten het groepsgevoel van samen zingen en een mooi muzikaal re-
sultaat neerzetten. Bij Active Company kan je sporten en ontspanning zoeken zonder dat iemand vragen stelt over wie je bent, wil zijn of waar je van houdt. Kortom voor iedereen met een open geest.”
-Ik wil wel een keertje komen kijken of de sfeer proeven zal en aantal mensen nu denken. Hoe en waar kunnen ze dat doen de komende weken?
Arto Van Bauwel: ”We repeteren elke maandag op de zolder boven café Den Draak op de Draakplaats. We starten stipt om 20u. Wie interesse heeft om eens te komen luisteren of te zingen komt een beetje vroeger zodat we vooraf kunnen kennismaken.”
-Zijn er lidgelden aan verbonden? Kosten ?
Arto Van Bauwel: ”Er is een jaarlijks lidgeld van 30 euro bij Active Company waardoor je ook verzekerd bent en eventueel ook aan de andere activiteiten deel kan nemen en een kleine bijdrage van 2 euro per repetitie. Waar kan je nog voor 2 euro een hele avond je hoofd leegmaken en met een ontspannen glimlach terug naar huis keren ?
-Bedankt en veel succes met de groep Nog meer weten: zoek op Facebook, Instagram of Youtube naar Pink Noise Antwerp. Info bij de koorleider: 0473 71 71 11
Op zondag 27 maart stond een groot deel van de Antwerpse kernstad weer eens flink op zijn kop. Deze keer geen marathon, mileloop, carnaval, Ronde van Vlaanderen of wat dan ook, neen, de enige, echte, onvervalste Urban Trail. De zevende editie ondertussen al. In gewoon Nederlands is dat een stadsloop waar gekozen kon worden tussen 7 of 13 kilometer. En ook deze keer waren ze weer met vele duizenden die van start gingen op de Gedempte Zuiderdokken en ook in onze wijk terecht kwamen. Via de Oostenstraat en de Grotehondstraat doken ze de gebouwen van De Lijn in om dan door de De Draak te lopen. Plekken waar we een fotograaf geposteerd hadden. (Swa C)
ontharingen • massage • pedicure manicure • make-up • gelaatsverzorging verwendagen • cadeaubons
Voor alle verzorgingen worden 100% natuurzuivere producten van Dr. Hauschka en Chi gebruikt.
www.mooimakerijanemoon.be
ann@mooimakerijanemoon.be
gsm 0498/69 39 45
Volg ons ook op Facebook en Instagram
Uit de Canvas-reeks De kinderen van de collaboratie bleek dat de tweelingbroers Toon en Hein Van den Brempt een adembenemend verhaal te vertellen hebben. Hun vader en verschillende van hun ooms waren SS’ers. Hun moeder werkte voor het hoofd van de Belgische SS en ook hun grootouders aan moederskant hadden boter op het hoofd. De broers sloten zich niet op in hun eigen gelijk en dat van
Kristien Hemmerechts uit de Cogels Osylei en Toon van den Brempt: ze zijn in zekere zin elkaars tegenpolen. Toon is een rijzige man, Kristien een tengere vrouw. De ouders van Kristien waren onbesproken in de Tweede Wereldoorlog. Die van Toon zaten fout. Toon praat omzichtig. Kristien is recht voor de raap. Toch vonden ze elkaar en gingen ze samen op zoek naar de familiegeschiedenis van de families Van den Broecke en Verschueren, zoals ze in het boek genoemd worden. Die namen zijn niet de echte namen van de families. Ze werden om redenen van privacy veranderd. Aan de feiten en citaten is echter geen letter veranderd. Die zijn wat ze zijn.
Kristien Hemmerechts: “Ik wilde geen roman schrijven. Ik vond het voor dit project noodzakelijk om mij strikt aan de feiten te houden. Mijn voornaamste drijfveer was: het verleden zo precies mogelijk te reconstrueren, al stoot je natuurlijk altijd op grenzen. We doken in archieven, zochten mensen en plekken op en gingen zelfs op reis naar Jeruzalem. Het verhaal is ontluisterend, ontroerend en niets-verhullend. Dat is nodig, want we mogen het verleden niet vergeten. De brutaliteit die vandaag weer in de politiek binnensluipt, roept nare herinneringen op aan vroeger. Het is goed om te beseffen waartoe dat kan leiden.’
-Hoe hebben jullie elkaar leren kennen?
Kristien Hemmerechts: “Dat kun je in het boek nalezen. We liepen elkaar toevallig tegen het lijf in de foyer van de Mechelse stadsschouwburg, waar de zoon van Toon een concert had gegeven. Ik zei toen tegen Toon: ‘Ik denk dat ik jou ken’. Zo raakten we aan de praat.”
Toon van den Brempt: “Ik zag haar naar me reikhalzen. Ik heb dat eerst genegeerd. Maar toen ik van de bar terugkwam, hield ze me tegen. We hadden het al vlug over “De kinderen van de collaboratie”. Ik vertelde haar dat Phara de Aguirre me had gezegd: “Jullie familiegeschiedenis: daar moet je een boek over schrijven”. Kristien antwoordde daarop: “Dat moet je tegen mij geen twee keer zeggen.”
-Waarom voelden jul-
lie je tot elkaar aangetrokken?
Toon van den Brempt: “Ik hoorde meteen dat ze de tv-reeks met veel aandacht had bekeken. Er was oprechte interesse bij haar.”
Kristien Hemmerechts: “Als je zo’n project aanpakt, moet je weten dat je gesprekspartners eerlijk zijn, dat ze in staat zijn op hun eigen verleden te reflecteren en dat ze geen geheime agenda hebben. Die voorwaarden leken mij vervuld. Maar het blijft een gok natuurlijk, een blind date. Je neemt een groot risico. En natuurlijk hebben we onderweg flink ruzie gemaakt.”
-Waarom hebben jullie de namen van de families veranderd? Dat is toch verwarrend voor wie ook naar de tv-reeks heeft gekeken?
Toon van den Brempt: “In de tv-reeks namen wij geen blad voor de mond. Ik heb op een bepaald moment, mijn bompa geciteerd. Die zei ooit: “Hitler heeft maar één fout gemaakt en dat is dat hij niet alle joden heeft uitgeroeid.” Je begrijpt dat zoiets heel confronterend is. Sommige familieleden willen niet aan dat verleden herinnerd worden. Ze willen het laten rusten. Mijn broer, mijn twee zussen en ik hebben daar flink over gediscussieerd. We zijn tot het besluit gekomen dat we Kristien zouden vragen om de namen van onze families te veranderen. Zo konden we een aantal familieleden een beetje uit de wind zetten. Kristien was het daar mee eens.
hun familie. Kristien Hemmerechts besloot samen met hen hun verhaal te reconstrueren. Het verdriet van Vlaanderen is een beklijvend, eerlijk en open boek geworden dat mythes ontkracht. Het speelt zich af op een boogscheut van Zurenborg en op een bepaald moment zelfs in het hartje van onze wijk: de Nottebohmstraat. (PETER THEUNYNCK)
Een kwestie van “find & replace”, zei ze.”
-Kristien, wat vond je zo bijzonder aan het verhaal van Toon en Hein?
Kristien Hemmerechts: “Ik weet in theorie wat er hier bij ons in de Tweede Wereldoorlog gebeurd is. En toch viel ik van de ene verbazing in de andere. Voor mij was de collaboratie (de samenwerking met de vijand) een zeer abstract begrip. Ik dacht altijd: de echte slechteriken zijn de Duitsers; de collaborerende Vlamingen waren de brave versie van de nazi’s. Ik ontdekte echter dat die collaborateurs niet zo maar de knechten van de Duitsers waren. Ze waren zeer proactief. Vaak waren ze fanatieker dan hun opdrachtgevers. Ik bekijk de wereld nu ook met andere ogen. Als ik door de joodse buurt fiets, zie ik de verhalen voor me. En nu ik weet dat de SS in de Quellinstraat zat, bekijk ik die straat ook met andere ogen. Ik werd daar plots heel somber van.”
-Toon, waren jullie je volkomen bewust van de rol die jullie familieleden in de oorlog hadden gespeeld?
Toon van den Brempt: “Bij de research voor het boek hebben we een paar schokkende ontdekkingen gedaan. Toen ik de brief las die mijn bompa aan de oorlogsburgemeester van Boechout had geschreven, heb ik serieus moeten slikken. Hij had over een dorpsgenoot geschreven “die moet ge speciaal in ’t oog houden’. Het was eigenlijk een verklikkingsbrief. Daar was ik niet goed van.”
-Als jullie de balans opmaken van de samenwerking, wat denk je dan?
Toon van den Brempt: “We konden op niemand beter vallen. Kristien had een zwartwitbeeld: alle collaborateurs zijn monsters. Ze ontdekte dat een collaborateur tegelijk ook een liefhebbende vader kan zijn en dat schrijft ze ook. Kristien heeft ons ook een spiegel voorgehouden. Als wij zaken begon-
nen te vergoelijken, heeft ze ons onmiddellijk teruggefloten.”
Kristien Hemmerechts: “Ik ben geraakt door de verscheurdheid waarin Toon en Hein moeten leven. Hein heeft daar het meest last van. Hij wil open en eerlijk getuigen en hij verwerpt het gedachtegoed van zijn ouders, maar hij voelt tegelijk zo veel liefde voor zijn familie. Dat is echt tragisch. Ik vind het ongelooflijk knap van Toon en Hein dat ze het lef hadden om de vuile was van hun familie buiten te hangen. Dat is heel uitzonderlijk. Het vraagt moed en waardigheid. Meestal zwijgen de mensen als het om hun familie gaat en bedekken ze alles met de mantel der liefde.”
Toon van den Brempt: “Mijn broer Hein is loyaler dan ik tegenover onze familie. Het is gek hoe kleine verschillen tussen twee genetisch identieke mensen volstaan om gigantische verschillen in perceptie te creëren. Mijn broer Hein is als eerste op de wereld gekomen. Hij werd verwacht, hij had een peter en een meter. Hij is in zijn jonge jaren vaak opgevangen door een rijke, harmonieuze familie. Mijn moeder was totaal verrast toen bleek dat er nog een tweede baby in haar baarmoeder zat. Ik was altijd een beetje het buitenbeentje, het verloren schaap. Ik heb altijd meer argwanend naar de wereld gekeken. Wij waren toch racisten en antisemieten. Ik durfde dat uitspreken.”
-Het boek zit ondertussen aan zijn vierde druk. Waaraan wijten jullie het succes?
Kristien Hemmerechts: “Een tweeling spreekt altijd tot de verbeelding. Bovendien gaat het boek over mensen die graven in hun geschiedenis om de waarheid te achterhalen. Zo’n zoektocht vinden vele mensen aantrekkelijk. Je mag ook niet vergeten dat de tv-reeks door meer dan 600.000 mensen bekeken is.”
Uw huis sneller verkopen voor meer geld?
Toe aan een nieuw interieur?
Geef uw woning een StyllieS metamorfose!
Vastgoedstyling & Interieurvormgeving
www.styllies.be • Annelies: 0485 07 07 40
Kristien Hemmerechts schreef “Het verdriet van Vlaanderen. Op pad met Hein en Toon, tweeling van de collaboratie”
Toon van den Brempt: “De mensen die in ons verhaal optreden, hebben veel charisma. Het waren mannen met uitstraling en een soort geldingsdrang. Talentvolle mensen ook. Wanneer nonkel Twan ergens binnenkwam, waren alle ogen op hem gericht. Zelfs Reichsführer SS Heinrich Himmler was onder de indruk van zijn verschijning. Ook ons vader en ons moeder hadden charisma. Als ons vader op school kwam, zeiden de medeleerlingen: “Amai, wat een chique kerel!” Maar wij schaamden ons voor hem.”
-Waarom is het belangrijk om dit soort verhalen te blijven vertellen?
Kristien Hemmerechts: “Het echte verhaal is nog niet vaak verteld. Alles wordt nog veel te vaak vergoelijkt: het waren idealisten, zij kwamen op voor de Vlaamse zaak, ze waren gemanipuleerd door de pastoors, ze zijn tijdens de repressie te zwaar gestraft en oneerlijk behandeld. Veel van die zaken kloppen gewoon niet.”
Toon van den Brempt: “Zelfs ik ben erachter gekomen dat het bij mijn familie voor een groot stuk om de centen ging, eerder dan om idealisme.”
Kristien Hemmerechts: “Ik hoop dat dit verhaal de ogen van mensen opent en hen bewust maakt van de gevaren van deze tijd.”
Toon van de Brempt: “De kans dat jongeren meestappen in vunzige verhalen als dat van Dries van Langenhove wordt kleiner als je hen confronteert met wat er hier onder ons Vlamingen in het verleden is fout gegaan. Mijn broer Hein heeft al een aantal keren in scholen gesproken samen met Henri Heimans, wiens ouders gedeporteerd werden en die op een wonderlijke manier zijn teruggekomen. Eerst vertelt Heimans het verhaal van zijn vader in Breendonk en Auschwitz en daarna moet Hein met een krop in de keel zijn verhaal vertellen. Hij moet zeggen wie zijn vader was, zijn grootvader, zijn nonkels, zijn moeder. Die jonge mensen zien bij hem zijn vertwijfeling. Hij zegt niet wat ze moeten denken, maar alleen wat er gebeurd is en hoe hij dat heeft ervaren. De rest moeten ze zelf maar uitzoeken. Dan wordt het stil bij de scholieren en durven ook de aanhangers van Dries van Langenhove zich niet te roeren.”
-Hoe schop je mensen een geweten?
Kristien Hemmerechts: “Je moet de verhalen van toen koppelen aan concrete gezichten. Je voelt dat zoiets werkt. Het gebeurde allemaal hier bij ons, in onze straten, op onze pleinen. En de daders waren geen monsters, maar gewone mensen van bij ons. Ze speelden piano, ze schilderden, ze waren liefdevolle ouders voor hun kinderen.”
Toon van den Brempt: “Met onze concrete verhalen zitten we de mensen aan hun vel. Dat hebben we ook gemerkt tijdens de
voorstelling die we rond het boek hebben gemaakt.”
Kristien: “Mensen kunnen zich niet voorstellen wat het is om gedeporteerd te worden. Ik probeer hen stap voor stap mee te nemen. Ik zeg: “Stel je voor, je zit thuis en ze bellen bij je aan. Je moet wat spullen bij elkaar rapen en je wordt op een vrachtwagen gezet naar een kamp. Misschien keer je nooit meer naar huis terug.” De geschiedenisboeken zijn te abstract. Het moet een emotionele, fysieke ervaring zijn. Dan pas dring je tot de mensen door. Dan worden ze wakker. Ik heb 40 jaar onderwijservaring. Ik heb geleerd dat we veel te veel over de hoofden heen praten. Je moet beginnen bij de basis en de kennis stap voor stap opbouwen.”
-In welke mate heeft dit boek jullie veranderd?
Kristien: “Dit boek ligt nogal in de lijn van andere boeken die ik gemaakt heb. Denk maar aan dat over Michelle Martin: ‘De vrouw die de honden eten gaf’. Eerst dacht ik dat Dutroux en Martin mensen van een andere planeet waren: de planeet van het kwaad. Maar ik ontdekte dat het eigenlijk min of meer buren van mij waren, heel gewone mensen. In “Het verdriet van Vlaanderen” constateerde ik min of meer hetzelfde. Ook hier geldt weer: hoe meer je over iets weet, hoe moeilijker het is om te oordelen. Tegelijkertijd ben ik er nogal zeker van dat ik geen SS’er zou zijn geworden. Aan de andere kant ben ik wel een overlever. Stel dat ik geld nodig had om mijn kinderen te voeden, zou ik dan een kantoorjob bij een SS’er geweigerd hebben? Maar ik blijf er toch bij dat iemand die anderen deporteert of afmaakt, geen goed mens kan zijn.”
Toon: “Dit boek helpt mij om scherper te zien, meer inzicht te krijgen in hoe dingen konden gebeuren en nog zouden kunnen gebeuren. Daar trek ik mij wat aan op. Ik krijg meer vat op al die geraffineerde mechanismen en ik hoop dat we met alles wat we nu doen een soort tegengif kunnen bieden.”
-Heeft jullie boek ook een link met Zurenborg?
Kristien Hemmerechts: “Een aantal belangrijke gebeurtenissen in het boek spelen zich af op een boogscheut van hier. Het huis van de familie Verschueren lag in de Lange Pastoorstraat in Berchem. De moord op de politieagent Jacques Daems, waarbij Henri van den Broecke, vader van Toon en Hein, betrokken was, werd gepleegd op de hoek van de Grote Steenweg en de Elisabethlaan. Een van de onderduikadressen van Van den Broecke lag in de Nottebohmstraat in onze wijk. De moeder van Toon en Hein woonde na de oorlog een tijd in een beluik achter de Provinciestraat 40. Daar was ze de buurvrouw van Mme Selleslags. Samen met die dame en haar 8-jarige zoontje vierde ze in 1946 kerst. Dat zoontje is de fotograaf Herman Selleslags, die in het boek kort getuigt.”
Goed om te weten
Het boek “Het verdriet van Vlaanderen. Op pad met Hein en Toon, tweeling van de collaboratie” is uitgegeven bij De Geus. Het kost 21,50 euro en is beschikbaar in de boekhandel.
De muziektheatervoorstelling “Het verdriet van Vlaanderen” met Kristien Hemmerechts en Hein en Toon Van den Brempt kunt u op 12 oktober 2019 meebeleven in de Arenbergschouwburg in Antwerpen.
Stijn Kuppens componeerde voor dit project “Peace for Twins”. De uitvoering door hemzelf (cello) en Kim van de Brempt (piano) kan gedownload worden via www.innercello.com.
De plannen voor de heraanleg van de Plantin en Moretuslei voorzien in de hertekening van zowat alle kruispunten, wat het fietscomfort zou moeten verbeteren. De keerzijde van de medaille bestaat in
het feit dat er dan bomen letterlijk voor de bijl moeten en dat is de bewoners van enkele zijstraten in het verkeerde keelgat geschoten.
(Marcel SCHOETERS)
Daarom staan we op maandag 25 maart al om kwart voor negen bij het kruispunt van de Plantin en Moretuslei en de Nottebohm-, Wolf- en Lange Van Ruusbroecstraat terwijl de eerste ochtendfiles zich de stad in- en uitzuigen. Jacques, Joost en Goele uit de
Nottebohmstraat gaan met affiches aangeven welke bomen de vernieuwde straat niet meer zullen meemaken. Volgens de voorliggende plannen zouden er op het betrokken kruispunt 3 bomen behouden blijven en 6 weggehaald en zouden
Eline Vercruyssen
Opticien - Optometriste
Dageraadplaats 12
2018 Antwerpen
tel : 03/235 16 35 • fax : 03/235 17 44
optiekdedageraad@telenet.be
OPENINGSUREN
MAANDAG GESLOTEN
DINSDAG 10 uur tot 18 uur
WOENSDAG 10 uur tot 18 uur
DONDERDAG 10 uur tot 18 uur
VRIJDAG 10 uur tot 18 uur
ZATERDAG 10 uur tot 13 uur
er 4 nieuwe bijkomen. D.w.z.: 2 minder dan nu. De bewoners stelden eerst voor dat er 4 grote en 2 nieuwe bij zouden komen. Balans: +4.
TOEKOMSTBOMEN
“In feite gaat het om alle kruispunten, maar wij houden ons bezig met dit”, zegt Goele. Of ze dit probleem dan
BAKKERIJ GYBELS: OPEN OP ZONDAG
“Alles
niet ter sprake hebben gebracht tijdens de voorlichtingsvergadering? ”Ze zouden er rekening mee houden en er zouden 2 bomen bijkomen”, zegt Joost.
Ondertussen heeft Bart het groepje vervoegd en hij wijst erop dat hier een kans voor het grijpen ligt voor het aanplanten van zogenaamde ‘Toekomstbomen’. “Dat zijn bomen die de ruimte krijgen om te groeien in de ondergrond. Op heel veel plaatsen is dat moeilijk realiseerbaar, maar hier net wel, omdat toch alles op de schop moet. Het is hier zelfs een ideale plek om dat te doen”.
“Als deze bomen in de zomer volop in blad staan, is het effect daarvan op de akoestiek niet te onderschatten. Heel veel huizen hebben de slaapkamers aan de voorkant van de eerste verdieping. Bovendien zorgen ze voor een visuele buffer en verwerken ze toch CO2 en fijnstof.”
Volgens de initiatiefnemers is in de heraanleg alles getekend op maat van de draaicirkels van auto’s. Een bijkomend probleem zit in het feit dat bij het hele project diverse partijen betrokken zijn, waaronder de stad en het district Antwerpen het Agentschap Wegen en Verkeer van de Vlaamse gemeenschap. Vooral AWV zou op een andere golflengte zitten dan de rest.
INVENTARISATIE
De initiatiefnemers zijn zeker niet over één nacht ijs gegaan. Zo melden ze in een email dat ze officieus hebben vernomen dat het district de opdracht aan de stad heeft gegeven om hun plan te onderzoeken en hierover advies te geven.
Verder schrijven ze: “Wij hebben ons verder geïnformeerd bij o.a. een landschapsarchitect, een stedenbouwkundige, een boomverzorger, een bio-ingenieur, adviesbureau voor groencreatie in stedelijke context, toeleverancier voor tuinaannemers en openbare besturen.
We hebben een inventarisatie gemaakt van alle bomen in de wijk Zurenborg, hun soort-orde-grootte-groeimogelijkheden en op plan in kaart gebracht. Het district bleek zelf niet op de hoogte van de laatste versie van de plannen en er blijken op meerdere kruispunten bomen te verdwijnen die niet opnieuw zullen worden aangeplant.”
TOEKOMSTBOOM
Eén en ander heeft geleid tot voortschrijdend inzicht en de groep is bezig een variant op zijn eerste voorstel uit te tekenen in functie van volgende zaken:
- als uitgangspunt nemen we niet veel kleine bomen maar één grote boom, een visie op lange termijn, een toekomstboom met groeikansen van 1e orde met een kruindiameter tot 15m - eventueel aangevuld met enkele snelgroeiers op korte termijn
- veel kleine bomen hebben weinig impact als akoestische en visuele buffer en een verwaarloosbare impact op het zuiveren van lucht
- één grote boom is een meerwaarde voor de drie straten, zowel akoestisch-visueel als het zuiveren van lucht
- mits een goede doorwortelbare ruimte ondergronds, en hiervoor bestaan heel wat beproefde technieken, vormt dit geen enkel probleem in combinatie met nutsleidingen en verhardingen voor voetgangers-fietsers-auto's
- de locatie is uitermate geschikt om een grote kruindiameter toe te laten zonder te interfereren met de omliggende gebouwen
- de opportuniteit van de heraanleg benutten om ambitieus te zijn, innoverend en een inspiratie voor de ganse stad
Deze informatie werd door de bomenredders gedeeld met het district en de stad. Al gauw kwam de volgende reactie van Tom Van den Borne, Schepen district Antwerpen | parken en groenvoorziening, jeugd, senioren, leefmilieu:
“Het materiaal dat u ons doorstuurt is uiteraard bijzonder boeiend. Ook als district zetten we ondertussen al een behoorlijke tijd in op (ondergrondse) ruimte voor bomen. Zo werden er recent nog grote boombunkers geplaatst bij bestaande bomen in de Solvynsstraat en op den Oever. Ook werd er een vorm van tweede maaiveld toegepast op flink wat plaatsen en recent ook bijvoorbeeld op de Graanmarkt. Daarbij wordt er ook telkens gekeken om het apart opgevangen regenwater in die wortelzones te laten infiltreren. Ook leggen we sinds vorige legislatuur de parkeervakken aan met waterdoorlaatbare voegen en letten we er op om de boomvakken ondergronds te laten doorlopen onder die par-
keervakken. Daarbij wordt steeds gewerkt in functie van het gewenste kroonvolume en wordt de afweging telkens gemaakt welke grootteorde wenselijk is en op die locatie kan uitgroeien.”
AWV
“Bij aanplant van nieuwe bomen proberen we ons ook eerder te richten op bomen die we voldoende kunnen laten uitgroeien, in plaats van een massa kleine boompjes te voorzien. We hebben ondertussen ook al een reeks ‘toekomstbomen’ aangeplant en voorzien we die ook steeds waar mogelijk in een nieuwe aanleg”, zegt de schepen nog.
Alle bovenstaande technieken zullen bijvoorbeeld toegepast worden in de heraanleg van de Kronenburgstraat-Kasteelpleinstraat. Als u ooit enige toelichting wenst rond ons bomenbeleid, dan kan die voorzien worden.”
“Wat AWV betreft: daar zien we meestal spijtig genoeg nog een fundamenteel andere houding.
En toch ook een kleine waarschuwing over de plannen van ondergrondse leidingen. De realiteit leert dat die al te vaak niet liggen waar ze zouden moeten liggen. Meestal hebben we proefsleuven nodig om de ligging te verifiëren. Ik geef uw voorstellen door zodat ernaar gekeken kan worden.”
Op een zondagmiddag in maart zet ik de tv aan op één (VRT). Nee, geen Zevende Dag vandaag, maar een concert door een sextet. Ze brengen Napolitaanse liederen gezongen door een dame en begeleid door vijf heren: gitaar, klarinet, bandoneon (een soort accordeon), cello en percussie. De locatie:
Het sextet heet Bel Ayre wat Mooi Lied betekent. Het ensemble is opgebouwd rond de in Brussel wonende Gentse sopraan Lieselot De Wilde en gitarist Peter Verhelst. Lieselot is een klassieke zangeres met een enorme presence. De manier waarop ze de liederen zingt is gewoonweg verbluffend. De koning en koningin genieten er duidelijk van. Ook de muzikanten leveren knap werk. Peter komt af en toe solo in beeld. Hij tovert met precisie en fijngevoeligheid mooie akkoorden en melodielijnen uit zijn gitaar.
CANZONE
De muziek die Bel Ayre in het Paleis brengt is terug te vinden op hun eerste cd: A Canzone ‘e Partenope. Bel Ayre laat de mooie 'Sirene Partenope' terug aan het woord in een selectie 'Canzoni Popolari Napolitane'. De liederen zijn gekozen uit een repertoire dat reikt van de 12de eeuw tot nu.
Zoete melodieën worden afgewisseld met rauwe protestsongs, volkse verhaaltjes met nobel smachten, authentieke traditionele muziek met kunstliederen. Bel Ayre combineert principes uit de klassieke muziek met die uit de jazz en traditionele muziek en komt zo tot een eigen muzikale taal en poëzie.
Peter Verhelst is de arrangeur en componist.
Op zaterdag 26 januari speelde het ensemble dezelfde set al in een goed gevulde Blauwe Zaal tijdens Klara in de Singel. Dit werd toen rechtstreeks uitgezonden door radio Klara.
ENTRE-TEMPS
Bel Ayre werkt momenteel aan een nieuw project: Entre-temps. Dat wordt meteen ook hun volgende cd. Het gaat om eigen composities van Peter Verhelst op Nederlandstalige en Franstalige teksten van Lieselot De Wilde. Er gingen al enkele try-outs door en de cd is al gedeeltelijk opgenomen. Hij zal volgend jaar verschijnen.
De titel verwijst naar de slaapgewoontes van mensen die vóór de uitvinding van de gloeilamp naar bed gingen toen het don-
ker en koud werd, om midden in de nacht wakker te worden. Ze herleefden, vervulden enkele taken in het donker en gingen terug naar bed. De muziek van Entre-temps is een reis door een imaginaire stad tijdens de nacht. Zowel in de Nederlandstalige als in de Franstalige middeleeuwse poëzie zijn verwijzingen hiernaar teruggevonden en Bel Ayre liet zich hierdoor inspireren.
het Koninklijk Paleis van Laken. Onder het publiek: koning Filip en koningin Mathilde, geflankeerd door vooral jonge academici en wetenschappers. De gitarist van dienst is Peter Verhelst die sinds 2015 in de Nottebohmstraat woont.
(Luk DEPONDT)Peter Verhelst is een muzikale duizendpoot die bij tal van projecten betrokken is. Eén ervan is CRITERIUM3. Dit jazztrio brengt vooral eigen composities van Peter Verhelst. Hij zoekt de grenzen van de jazz op. Het resultaat: een organische combinatie van strakke composities en open improvisaties.
Ik had het geluk enkele nummers te mogen
bijwonen tijdens een optreden in de Gitanes op het Tramplein. Naast allerlei andere invloeden was voor mij vooral Philip Catherine niet ver uit de buurt. “Ja, naar hem heb ik inderdaad vaak en graag geluisterd”, beaamt Peter. “Maar ik ben door velen geïnspireerd, niet alleen door gitaristen” CRITERIUM3 creëert vooral een eigen sound. “ Wat mij opvalt is het speelplezier van de muzikanten. “Ik kan alleen spelen
DAADOUCH
Samen met zijn vrouw Laura D'Halleweyn (percussie en zang) vormt Peter het duo Daadouch. Dit is weer een heel ander concept met composities en improvisaties van Peter Verhelst, gebaseerd op oosterse melodieën. Met haar zuivere stem zorgt Laura samen met Peter voor een oase van rust. Dit soort muziek leunt nauw aan bij een passie van Peter: Arabische muziek. “Dat is echt
In het Roze Huis op 18 mei
Saskia de Coster stelt haar nieuwe boek
Vrijdag 26 april en vrijdag 24 mei 2019 om 20u:
Spelletjesclub De Roze Draak
Elke laatste vrijdag van de maand organiseert Het Roze Huis de spelletjesclub. Er zijn heel veel spelletjes aanwezig maar je kan zelf ook je eigen spelletjes meebrengen. De sfeer is hier top, er wordt veel gelachen en vriendschappen ontstaan hier zeker.
Locatie: Het Roze Huis, Draakplaats 1, 2018 Antwerpen
Zaterdag 11 mei 2019 om 16u : Holebibib nodigt uit: Saskia de Coster - Nachtouders Ook in mei nodigt de Holebibib een auteur uit. Deze keer nodigen we niet de minste uit. Saskia de Coster komt haar nieuwe boek Nachtouders voorstellen. We interviewen haar en ze leest voor uit haar werk. Na het gesprek kunnen de aanwezigen vragen stellen en zal Saskia met plezier haar boeken signeren.
mijn ding”, vertelt Peter. “Je hoort dat ook bij Bel Ayre en in mijn jazzcomposities.”
Wil je Daadouch aan het werk zien, dan kan dat op 21 april om zowat 21.00 uur in de Gitanes, Tramplein 3-4.
COMPONEREN
Peter Verhelst is ook leraar gitaar en ensemble aan de Jazzstudio van Antwerpen. Maar momenteel is hij daar niet echt actief wegens te druk. “En eigenlijk is dat een goede zaak”, vindt hij. “Ik ben met zoveel dingen bezig.”
En dan gaat het niet alleen om optredens (de dag van dit interview en de dagen erna elke dag één). Er zijn ook drie of vier nieuwe
Locatie: Het Roze Huis, Draakplaats 2, 2018 Antwerpen
-Zaterdag 18 mei 2019 om 20u : Gratis filmavond:
Dallas Buyers Club
Ron Woodroof is een elektricien en cowboy uit Dallas. Plots blijkt het dat hij aids heeft en hij nog 30 dagen te leven heeft. Dan ontdekt hij een medicijn dat juist op de markt is, genaamd AZT Zidovudine. Hij gebruikt dit medicijn en verkoopt het ook aan andere aidspatiënten. Al snel blijkt het gebruik van AZT Zidovudine zeer schadelijk, en gaat Woodroof op zoek naar alternatieven. Dan begint Ron Woodroof's strijd om deze nieuwe medicijnen beschikbaar te krijgen voor HIV- en AIDS-patiënten, en begint hij de Dallas Buyers Club.
Locatie: Het Roze Huis, Draakplaats 1, 2018 Antwerpen (in de zolder)
Wekelijks activiteiten
Elke maandag (20u00 – 22u00): Koor: Pink Noise (Active Company)
Elke donderdag (19u00 – 21u00): Onthaal
Elke donderdag (20u00 – 21u30): Yoga (Active Company)
Maandelijkse activiteiten
Elke 1ste en 3de woensdag – 20-22u
EV-café Enig Verschil Holebi-jongerengroep voor jongeren tot 30 jaar.
Locatie: Café Den Draak
Info: info@enigverschil.be
Sushi • Grill • Wok Alle dagen open van 11:00-14:30 en 17:00-23
Peter Verhelst heeft vooral stilte nodig om te componeren. Foto Luk DEPONDT
cd’s op komst in de loop van het komende jaar.
Maar Peter wil ook en vooral componeren. “Dat is mijn passie”, verklapt hij. “Muziek schrijven voor anderen!” En die anderen dat zijn dan bijvoorbeeld een ensemble, een theaterproductie of een dansvoorstelling.
Zo werkt hij aan de muziek voor vier producties hedendaagse dans in het Zuiderpershuis van cie M.E.S.S. De eerste voorstelling gaat over de Mexicaanse kunstenares Frida Kahlo. Peter werkt ook mee aan het optreden, samen met twee muzikanten, twee zangeressen en drie dansers. Afspraak 12 september.
Elke woensdag – 19u15-21u:
Voetballen met Stavazah
Locatie: Drakenhoflaan 160, 2100 Deurne Info: stavazah@gmail.com
Elke eerste donderdag – 20u
Bijeenkomst bi-praatgroep Dubbelzinnig
Locatie: Het Roze Huis
Info: info@dubbel-zinnig.be
Elke eerste zaterdag
Jongensdromen Vereniging voor transmannen
Locatie: Café Den Draak +32 (0)486 62 47 84
Elke eerste zondag – 14u
Pimpernel40plus Vereniging voor lesbiennes 40+
Locatie: Café Den Draak
Info: pimpernel40plus@telenet.be
Elke eerste woensdag - 19u30
Trotse Ouders - ouders van holebi-kinderen
Locatie: eerste verdieping van Het Roze Huis info: http://www.trotseouders.be/ Elke tweede zaterdag – 20u
GenderBendingBar van Genderflux, activiteit en ontmoeting voor transgenders en interseksmensen
Locatie: Het Roze Huis Info: genderflux@ymail.com
Elke voorlaatste donderdag – 20u
Ledenvergadering Antar Een regenboog aan cultuur en vrije tijd
Locatie: Het Roze Huis
STILTE
Peter trekt geregeld enkele dagen naar een huisje in de Zeeuwse Polders. Het is daar héél stil. En dat heeft hij graag. Als hij aan het componeren gaat in de Nottebohmstraat kan daar plots een ijsjeswagen onder zijn raam lawaai staan te maken. Moeilijk om zich dan nog te concentreren! Stilte heeft hij echt nodig: “Geen balans zonder stilte”, besluit hij.
MEER INFO www.peter-verhelst.com
Info: antarvzw@gmail.com
Elke derde vrijdag – 20u
Gewoon Doorgaan Gendervereniging
Locatie: Het Roze Huis
Info: info@gewoon-doorgaan.be
Elke laatste vrijdag – 20u
Shouf Shouf Multiculturele holebi-organisatie
Locatie: Het Roze Huis
Info: welkom@shouf-shouf.be
Elke laatste zondag – 14u
Holebi 40+
Locatie: Het Roze Huis Info: holebi40plus@gmail.com
Het Roze Huis – çavaria Antwerpen
Het Roze Huis-çavaria Antwerpen, haar vele vrijwilligers en haar 32 aangesloten verenigingen werken in de provincie Antwerpen aan de aanvaarding en het welzijn van holebi’s (holebi = homo’s, lesbiennes en biseksuelen) en transgenders. Meer info op www.hetrozehuis.be, via de Facebookpagina en in café Den Draak en verschillende andere horecazaken. Spring gerust eens binnen op het secretariaat van Het Roze Huis op de Draakplaats. Zin om je steentje bij te dragen? Meewerken kan: we zijn steeds op zoek naar enthousiaste vrijwilligers.
Het Roze Huis – çavaria Antwerpen Draakplaats 1 • 2018 Antwerpen 03/288.00.84 • www.hetrozehuis.be
Plantin
Moretuslei 92 2018
achteruit kijken doe ik niet om te zien wat er ligt
noem het inschatten van de af te leggen weg
een verhaal dat me schrijft een huis dat me verplaatst
noem het omslaan van een blad, op een uitgelezen zondag namiddag
Onder Geleerden : ironisch boek over Universiteit van Antwerpen
Onder Geleerden staat er op de cover van het boek maar de tekening van een frivole jonge vrouw met doorkijkbovenkleding, laat dan weer iets anders vermoeden. De schrijver Yvan Vanden Berghe (77), een prof die bekend staat als specialist van de Koude Oorlog, geeft ons echter een fictieve inkijk in de universiteit van Antwerpen die hij toevallig ook heel goed kent. En wie het boek leest snapt meteen waarom de sensueel ogende jonge vrouw op de cover staat. (Swa COLLIER)
stefan heulot www.genoeggedicht.be
Meteen in het begin van het boek staat er al een soort waarschuwing: de UA ( Universiteit Antwerpen) is een voortreffelijke instelling. Ik kan het weten want ik heb er tientallen jaren gedoceerd. De Universiteit van Antwerpen bestaat enkel in de verbeelding van de auteur. Alle beschreven gebeurtenissen en personages zijn fictief. Alhoewel: het hoofdpersonage is Yvan Montagne en ook een boel andere namen lijken verdacht veel op levende mensen of is dat louter toeval? Feit is dat er op 230 bladzijden er zich een verhaal ontrolt alsof het allemaal echt gebeurd en waar is. Met alle overdrijvingen : de profs gaan naar het buitenland om te neuken en te drinken op andermans kosten, benoemingen gebeuren via het bed, de partij, drukkingsgroepen, familiebanden, bewezen diensten en vul het rijtje maar aan. Het is helemaal geen thriller maar het leest wel als een thriller omdat men uiteindelijk wil weten hoe het met al die sjoemelaars aan de top van de universitaire instelling finaal afloopt. En heeft het voordelen om jong en vrouwelijk te zijn en dat zo openlijk mogelijk tentoon te spreiden ? In het boek speelt de toenmalige DDR (Oost-Duitsland) een grote rol met zijn geheime dienst Stasi en volgt men de lotgevallen van een paar exentrieke figuren als een onstandvastige vice-rector
en een paar vrouen die er veel voor over hebben om hoiger op de ladder te geraken. Maar klopt dat eigenlijk wel , zijn het mensen uit de universitaire middens in Antwerpen die met de billen bloot gaan in het boek? Yvan Vanden Berghe: “Kijk, de gedachtenwereld is correct en de figuren van het boek zijn geinspireerd door mensen die ik wel degelijk heb gekend maar niet noodzakelijk in Antwerpen.” Hoe het dan wel allemaal afloopt is alleen duidelijk bij het lezen van het boek.
ZURENBORG
Yvan Vanden Berghe woont in Brugge en in het Groen Kwartier. Zijn vrouw werkt namelijk bij Argenta in Antwerpen en dan is het Groen Kwartier een mooie plek om tijdelijk te verblijven. We ontmoeten elkaar in het Groen Kwartier. De “gewone hoogleraar” nestelt zich achter zijn koffie en vertelt honderd en meer uit. Over zijn jeugd, zijn opa die hem de liefde voor geschiedenis bijbracht en zijn academische loopbaan. “Ik heb nu zelfs een Wikipedia-pagina, een vriend heeft die gemaakt, ik zou eens moeten kijken”. Hij overloopt zijn carrière die hem dikwijls in de media bracht als specialist Koude Oorlog. Werd hij als specialist in die periode ook beschouwd als gevaarlijk door de geheime
diensten ? Yvan Vandenberghe: “Ze kenden me uiteraard en ik werd gecontroleerd en afgeluisterd. Dat weet ik zeker, ik verzin dat niet en hoe weet ik dat ? De Amerikaanse consul toendertijd in Antwepen was gaandeweg een vriend van mij geworden en die heeft het me verteld. Ze keken met argwaan naar mij omdat de CIA mensen als ik volgde die openlijk tegen de raketten waren en die begrip hadden voor de Sovjet Unie. Tja, het hoorde er bij natuurlijk.”
FONDSEN
VandenBerghe was een briljant student en overal waar hij ging studeren was hij de jongste. “En nu ben ik overal de oudste”; Het universitaire milieu kan op weinig sympathie rekenen omdat deze instellingen volgens hem afgegleden zijn naar een niveau dat de man hoofdschuddend bekijkt. “ De professoren runnen nu een instelling waar ze zelf voor de fondsen moeten zorgen. Een goeie prof is niet iemand met de wijsheid en de kunst om die over te brengen, neen, dat zijn diegenen die op een of andere manier fondsen kunnen ophalen. Echt een foute boel.”
Het is nu al voor de derde keer dat er gedichten in de wijk zullen verschijnen en ook deze keer is het een succes geworden. En ook deze keer dat er gedichten verschijnen aan de Zurenborgse ruiten. Bijna 150, 144 gedichten op transparant om precies te zijn,
Eens de gedichten verdeeld zijn is het de bedoeling dat ze tenminste tot einde oktober blijven hangen maar langer mag uiteraard ook.
Mocht iemand een gedicht absoluut niet zien zitten, gooi het transparant dan niet weg maar neem contact op met poezievensters@gmail.com voor een oplossing. Als er geen geschikt alternatief gevonden wordt, kan dat gedicht bij iemand gehangen
worden die het wel ziet zitten, er staan nog enkele mensen op de wachtlijst.
FOLIE
Het transparant plakt zonder lijm aan de ramen. Gewoon de beschermfolie verwijderen en aandrukken tegen de ruit (desnoods met een zachte doek). Als het achteraf toch even moet verwijderd worden, kan het daarna verschillende malen opnieuw opgehan-
werden door de Cultuurantenne Antwerpen gedrukt. De bewoners die zich opgegeven hebben mogen eind april-begin mei iemand aan de voordeur verwachten met een kersvers gedicht.
(Jörg PYL) • Foto’s Jörg PYL
gen worden. Wie al een gedicht heeft, kan dat gewoon laten hangen als men plaatst heeft, het een andere plek in de woning geven of het meegeven aan de persoon die het transparant brengt. Het zal in een school gebruikt worden.
NAMEN
Even nog de namen van de achttien deelne-
mende dichters herinneren: Ricardo Anemaet, Alexandra Cerceni, Reine De Pelseneer, Luk Depondt, Lotte Dodion, Yolande Driesen, Stefan Heulot, Peter Holvoet Hanssen, Maarten Inghels, Musty (alias Mustapha Ait Birrou), Johanna Pas, Willem Persoon, Jörg Pyl, Will van Broeckhoven, Mieke Robroeks, Peter Theunynck, Will van Broeckhoven, Lies Van Gasse en Maud Vanhauwaert.
Op zaterdag 25 mei, vanaf 14u stipt, zullen een aantal dichters-poëzievensters hun gedichten voordragen op vier locaties. Dit zullen zij telkens om 15, 16 en 17 u herhalen. De dichters zullen voordragen uit hun werk, maar niet noodzakelijk steeds dezelfde
U kan dus rekenen op telkens een half uur poëzie gebracht door drie à vier dichters per locatie. Daarna volgt een pauze van een half uur om de gedichten te laten bezinken en om naar de volgende plaats te wandelen. De locaties liggen dicht bijeen en zijn zelfs voor wie niet al te best te been is gemak-
gedichten brengen. Volgens het recept van het ter ziele gegane ZUMM (Zurenborg Maakt Muziek), wordt het publiek geacht zich te verplaatsen over de verschillende locaties.
(Jörg PYL)
kelijk te bereiken binnen enkele minuten. Zo zijn er twee dicht bij de Dageraadplaats (Café Moeskop en Rock Lobster) en de twee andere bij de Draakplaats.
-Café Moeskop Dageraadplaats 17: Reine De Pelseneer, Will van Broeckhoven en on-
der voorbehoud Lies Van Gasse.
-Rock Lobster, Kreeftstraat 10: Ricardo Anemaet, Peter Theunynck, Mieke Robroeks, zal naast eigen gedichten ook poëzie van Willem Persoon brengen.
-Boekhandel Kartonnen Dozen, Draakstraat
34:
Het Roze Huis Café Den Draak, Draakplaats
2: Peter Holvoet Hanssen, Lotte Dodion, Jörg Pyl. Al deze
Wie de Zurenborgse actrice en zangeres Lien Van de Kelder ook eens op een podium aan het werk wil zien moet naar het cultureel centrum in Berchem waar ze uitpakt met een “ Salut la Copine”. Nog op het podium: Bert Gabriëls met zijn nieuwe show. En wie de film De Collega. 2 van Jan Verheyen gemist heeft krijgt nu een nieuwe kans.
-LIEN VAN DE KELDER, JAN DE SMET & WOUTER BERLAENSalut la copine
Dinsdag 23 april 2019 – 14.30
uur
Standaardtarief: 8 euro/Kansen-
tarief: 2 euro
De titel “Salut La Copine” verraadt het al: een eerbetoon aan het meisje en de vrouw in al haar facetten maar dan wel à la Française!
Lien Van de Kelder, Jan De Smet en Wouter Berlaen delen al het podium voor Gedeelde
Smart. Op de vraag van Lien om het nu ook eens “op zijn Frans“ te doen werd meteen uitbundig gereageerd door haar beide compagnons: Het chanson èn het Franstalige lied in al zijn facetten door een onuitgegeven trio. En analoog met het Smartliederenprogramma verlaten ze de overbekende paden en gaan ze op schattenjacht naar parels uit de wereldwijde (soms verrassende) Franstalige liedcultuur. En bovenal ce sont des copains d’abord!
POP UP TO DATE 5° EDITIE
Vanaf dinsdag 25 april 2019 tot zaterdag 15 juni 2019
Driekoningen-Statiestraat
Vanaf 25 april strijkt een nieuwe lichting pop-up shops neer in de Driekoningen-Statiestraat in Berchem. Twee maanden lang stellen 8 beloftevolle creatieve starters hun producten en ideeën voor. Tijdens deze jubileumeditie zetten we ook 6 gevestigde waarden in de schijnwerper. Deze anciens staan de nieuwe lichting met raad en daad bij en geven zo hun poulains de best mogelijke start.
De focus ligt bij deze editie op duurzaamheid. Alle ondernemers werken met lokale producten, materialen uit recyclage en een eerlijk productieproces, steeds met respect voor mens en natuur.
De pop-up shops zijn open van 25 april tem 15 juni op donderdag, vrijdag en zaterdag. District Berchem en Berchem Creatives wil-
len met dit initiatief een creatief antwoord bieden op leegstand, een forum geven aan jong talent en duurzaam ondernemen ondersteunen.
Contact: Pop up to Date 2019, Driekoningen- & Statiestraat Berchem,tel: +32 3 286 88 35
Te Gast | DE! KUNSTHUMANIORA - Moving
Art
Op donderdag 25 april & vrijdag 26 april om 20 uur en ook nog op zaterdag 27 april om 15 uur en 20 uur
voorverkoop: 12 euro/kassa: 14 euro/Kansentarief: 2 euro
De! Kunsthumaniora Hedendaagse Dans is een dynamische pré-professionele Antwerpse dansopleiding voor jonge, getalenteerde hedendaagse dansers van 12 tot 18 jaar. Elk jaar presenteren zij Moving Art, het staalkaartje van deze dynamische opleiding met choreografieën van eigen en internationale gastchoreografen.
Moving Art, een voorstelling vol jong, aanstormend dansgeweld.
-Cinema Corso | NIET SCHIETEN-Stijn Coninx
Dinsdag 30 april 2019 – 14:30 uur
DUO Ticket: 5 euro/kansentarief: 2 euro
Bij de laatste aanslag van de Bende Van Nijvel op het warenhuis Delhaize in Aalst op 9 november 1985 ziet de 9-jarige David Van de Steen hoe zijn ouders en zus voor zijn ogen worden neergeschoten. Hijzelf blijft zwaargewond en verweesd achter. De grootouders Albert en Metje vangen hun kleinzoon op en hebben de loodzware opdracht om ondanks het grote verlies en verdriet, en vele onbeantwoorde vragen, hun kleinzoon een toekomst te bieden…
-'NUFF SAID met SERINE AYARI,TRIO TKITIKA, ELI ELISE HOOPMAN, TEZ ILYAS & ARBI EL AYACHI Vrijdag 3 mei 2019 – 20 uur
Standaardtarief: 12 euro/student - 26 jaar:
8 euro/Kansentarief: 2 euro 'Nuff Said. Wereld in beweging. Al 10 jaar lang podium vol stad. Tussen mainstream en underground, vol jong talent en internationale namen. Met elke maand een rits kwaliteit. Be it comedy, literatuur, muziek, spoken word... Telkens vakkundig ingekapseld door de jungle hazers van Brzzvll en chef d'orchestre Johan Petit. Wentel je in deze heerlijke bak talent. Iedere eerste vrijdag van de maand in de foyer van ccBe.
SERINE AYARI (BE) begon in het voorjaar van 2018 met stand up comedy en heeft al het voorrecht gehad om op te treden op Level Up in de Bourla Schouwburg. Bovendien mocht ze openen voor Andrew Schulz op een uitverkochte show in Amsterdam en deel uitmaken van de New Talents of Gotham Comedy Club in New York.
TRIO TKITIKA (MA) is een trio onder leiding van Abdellah Marrakchi. Ze brengen Dakka Marrakchia. Een muziekstijl afkomstig uit Marrakech en die tegenwoordig heel populair is op trouwfeesten. Abdellah Marrakchi maakte deel uit van de band van Bart Peeters en heeft aan tal van projecten meegewerkt, zoals ‘Marrakech Emballages Ensemble’ van Think of One en ‘Sahara Blues’ van Steven De Bruyn.
ELI ELISE HOOPMAN (BE) schrijft en woont in Antwerpen. Ze studeert oude talen aan de KU Leuven en komend semester zal ze zich verdiepen in spijkerschrift. Momenteel schrijft ze een roman over een jonge vrouw die op de vooravond van haar huwelijk haar beste vriendin vermoordt en vervolgens haar leven verderzet alsof dat niet gebeurd is.
TEZ ILYAS (GB) is een rijzende ster in de Britse comedy. In 2015 bereikte hij een fenomenaal succes met zijn debuutshow ‘TEZ Talks’. In 2016 verkocht hij met zijn tweede show ‘Made in Britain’ heel de tour uit (inclusief de extra shows op Edinburgh
Fringe). Met zijn derde show ‘Teztify’ leverde hij opnieuw een relevante, krachtige en briljante stand up af. “Radiantly entertaining” - The Times
ARBI EL AYACHI (BE) is nog niet uitgetest. Hij try out nog een laatste stukje voor zijn eerste avondvullende show in ccBe. Hij belooft dat dit het laatste stukje is. Noteer alvast: volgende editie op vrijdag 4 oktober
Te Gast | FRAPPANT (solidariteitskoor)Het circus van het leven, de liefde en nog zo van die dingen Zaterdag 4 mei 2019 – 20:00 uur voorverkoop: 14 euro/kassa: 15 euro/Kansentarief: 2 euro
De wereld lijkt vandaag op een circus van dwaze clowns, vingervlugge goochelaars die zakkenrollers lijken, onverantwoordelijke evenwichtskunstenaars, acrobaten op het scherp van de snee, trapezekunstenaars zonder net, messenwerpers met slechte bedoelingen en een orkest dat valse noten blaast terwijl de circusdirecteur het publiek beledigt. En wij, wij zitten erbij en kijken ernaar.
Of toch niet? Wat als we het circus in eigen handen nemen? Wat als clowns teder en melancholisch zijn? Wat als goochelaars hoop uit hun hoed toveren en evenwichtskunstenaars de balans zoeken, tussen droom en daad? Wat als messenwerpers dansers worden, begeleid door een feestelijk orkest? Wat als trapezekunstenaars als vrije vogels de lucht doorklieven en de circusdirecteur boodschapper wordt van de toekomst? En wat als de liefde het leidmotief wordt dat iedereen verbindt?
Onze ringmeester, 120 zangers en 15 muzikanten brengen in regie van Patrick Maillard een muzikale voorstelling waar je buiten komt met het gevoel dat de wereld niet in de handen ligt van dolle directeurs en dwaze clowns. Een schaamteloos optimistische en feestelijke voorstelling die goesting geeft om te blijven geloven in morgen.
Met de opbrengst van onze optredens ondersteunen wij volgende projecten: De Palestijnse Circusschool en Circus Zonder Handen uit Molenbeek
-ALEXANDER VAN TOURNHOUT - Red
Haired Men
Dinsdag 7 mei 2019 – 20 uur
vvk: 14 euro/kassa: 16 euro/Kansentarief: 2 euro
In zijn eerste groepswerk vertrekt Alexander van de korte, bevreemdende teksten van de Russische schrijver Daniil Charms (19051942), geschreven in de barre tijden van de Stalinterreur. Een ongemakkelijke lichamelijkheid en bewegingen, nonsens en de fysicaliteit van het woord
zijn typisch ‘charmsiaanse’ kenmerken die Vantournhout samen met drie performers vertaalt naar de scène. Op de grens tussen dans, acrobatie, circus en theater creëert ‘Red Haired Men’ een universum waarin mensen verdwijnen en verschijnen, en verwondering en humor nooit zonder risico zijn.
-MARJAN MEGANCK & CELINE BROECKAERT – Het is een ander jaar
Donderdag 9 mei 2019 – 20 uur op locatie: Bibliotheek De Poort
Willem Van Laarstraat 15 2600 Berchem
Standaardtarief: 5 euro/Kansentarief: 2 euro
HET IS EEN ANDER JAAR is een warme, pakkende voorstelling die literatuur en leven met elkaar verweeft.
Marjan heeft borstkanker gehad en maakte daar een brievenboek over. Céline heeft de kanker van haar moeder meegemaakt, en maakte eerder het stuk "Drie stemmen - een kankermonoloog”.
In HET IS EEN ANDER JAAR gaan de makers in dialoog met de keizer der ziekten – en met het leven zelf. Marjan leest je intieme, persoonlijke brieven voor alsof je bij haar op de schoot zit; Céline vertolkt andere stemmen, vult aan, reflecteert, spiegelt en ondersteunt. De afwisseling van perspectieven zorgt voor een pakkende benadering van het proces van ziek zijn en herstellen
TE GAST –
FLORIS VAN DER VEKEN - MOIRA - Ode to a Life of Failure
Vrijdag 10 mei 2019 – 20.00 uur
vvk: 10 euro/kassa: 12 euro/Kansentarief: 2 euro
MOIRA, een hedendaags danstheater: wat betekent het om risico's te nemen? Wat betekent het om jezelf bloot te geven voor een jury, je vrienden, familie en critici? Waag jij de sprong in het diepe of speel je op veilig? Ben jij diegene die zijn eigen toekomst bepaalt of geef je jezelf over aan het lot?
TE GAST –
DRIEKORENSYMFONIE - Chassekoor, Kindamagic en One of a Kind
Zaterdag 11 mei 2019 – 20 uur
Standaardtarief: 15 euro/Kansentarief: 2 euro
Queen, Adèle en Bruno Mars: allemaal maakten zij ijzersterke songs. Deze prachtige avond worden deze hits en nog andere klassiekers gezongen door drie verschillende koren. Haal uw hart op aan de prachtige arrangementen en geweldige zang.
Slot van de avond: fantastische apotheose met alle zangers op het podium o.l.v duizendpoot Max Smeets!
Popkoor One of a Kind uit Berchem (België)
Popkoor One of a Kind brengt mensen samen die enthousiast worden van zingen. Mensen van alle leeftijden, uit verschillende achtergronden, die allemaal één passie delen: muziek. Het repertoire is modern en bestaat uit pop-, rock- en musicalnummers zoals stukken van Queen, Adele en Les Misérables. Dirigent Max Smeets arrangeert deze nummers speciaal voor het koor waardoor ze stuk voor stuk uniek worden.
Chassé Koor uit Breda (Nederland)
Na twee succesvolle concerten als projectkoor met o.a. Ernst-Daniël Smid, AnneMieke Ruyten en Pia Douwes is het Chassé Koor op eigen benen verder gegaan. Het repertoire van het nieuwe Chassé Koor is over het algemeen licht, met bekende nummers uit de geschiedenis van pop, musical en rock. Af en toe maken ze ook een uitstap naar klassiekere nummers.
Ze werkten als koor ook mee aan een professionele operaproductie Dido Dido.
Pop- en rockkoor KINDaMAGIC uit Kapellen (België)
KINDaMAGIC is een pop- en rockkoor dat
een moderne, swingende sound wil promoten. Na een flitsende start einde 2011, is het koor razendsnel gegroeid naar een bont gezelschap van 60 muziekliefhebbers die telkens weer het beste van zichzelf geven! De bonte mix, van frisse twintigers tot wat meer ervaren zangers, zorgt voor een muzikale ervaring van de bovenste plank. Alle koren staan onder de muzikale leiding van Max Smeets, de internationaal gerenomeerd dirigent die in de wereld van pop en musical meer dan zijn sporen verdiend heeft.
-CINEMA CORSO – WILL TURA – Hoop doet leven – Dominique Deruddere Dinsdag 14 mei 2019 – 14.30 uur
DUO Ticket: 5 euro/Kansentarief: 2 euro Op 21 november 1992 komt Will Tura het podium van Vorst Nationaal op. Achter hem zit een voltallig symfonisch orkest. Will zwaait een beetje nerveus naar het publiek en gaat achter de microfoon staan. “Als je nu moest weten wat er in mijn hart omgaat”, zegt hij, “dat is met geen woorden te beschrijven. Het is een droom die ik als kleine jongen al koesterde. En als ik toen tegen mijn moeder zei “Ooit zou ik eens willen optreden met een symfonisch orkest, dan lachte ze en ze zei “Moa ven toh”. Vijfentwintig jaar later maakt Dominique Deruddere, op vraag van Jean Kluger - de man die ruim 50 jaar lang Tura’s producer is geweest – een film over ‘de Keizer van het Vlaamse lied’
CINEMA CORSO – BlacKkKlansman (Spike Lee)
Dinsdag 14 mei 2019 – 20.00 uur
DUO Ticket: 5 euro/Kansentarief: 2 euro Gebaseerd op het leven van Ron Stallworth. Deze politieman uit Colorado Springs slaagde er als eerste Afro-Amerikaanse agent in om te infiltreren in de Ku Klux Klan. Detective Stallworth (John David Washington) en zijn partner Flip Zimmerman (Adam Driver) wisten tot in de hoogste kringen van de KKK binnen te dringen. Hun doel was de plannen van deze geheime, extremistische organisatie om de macht over te nemen in de stad, te dwarsbomen
SUZANNE GROTENHUIS – DE NWE TIJD - ON ICE
Woensdag 15 mei 2019 – 20.00 uur
vvk: 12 euro/kassa: 14 euro/Kansentarief:
2 euro
In 2012 verraste actrice Suzanne Grotenhuis met het hartverwarmende ‘Zwarte Woud Forever’. De voorstelling werd geselecteerd voor Het Theaterfestival 2013 en won de Roel Verniersprijs. Met opvolger ‘On Ice’ zet ze haar zoektocht voort. Wie zijn we? En waar moet je zoeken als je dat niet meer weet? Kom je jezelf pas echt tegen als je verdwaald bent in de Australische Outback, of op zondagmiddag in de Ikea?
Op een echte ijspiste, brengt Grotenhuis een wervelende monoloog over iemand die probeert te snappen hoe de dingen in elkaar zitten. Een reconstructie van het leven, vanaf de oerknal tot aan een gebroken hart midden in de woestijn van Australië
-DE KOE – ACHTER/AF
Vrijdag 17 mei 2019 – 20.00 uur
vvk: 14 euro/kassa: 16 euro/Kansentarief:
2 euro
‘‘ACHTER/AF’ is de afsluiter van een seizoen met terugblikken op het dertigjarige bestaan van de KOE. Het is de voorstelling na de voorstelling. Over opluchting en voldane vermoeidheid, maar ook over zelfhaat en gemiste kansen. Een stuk over nachtelijke ritten terug naar huis, heen en weer geslingerd tussen “waarvoor doe ik dit eigenlijk?” en “hiervoor doe ik het dus”. ‘ACHTER/AF’ is een avond vol herinneringen en hernemingen, vol confessies en conferences, vol
oude liefdes, liederen, plannen en oud zeer. Met daar doorheen het steeds omslachtigere relaas van wat we al die jaren eigenlijk bedoelden.
-BERT GABRIELS- GELUKZOEKER
Donderdag 23 mei 2019 – 20.00 uur
vvk: 14 euro/kassa: 16 euro/kansentarief:
2 euro
In z'n nieuwe show gaat Bert op zoek naar geluk. In een zotte wereld, in rare mensen,
Home
Woensdag 29 mei 2019
vvk: 12 euro/kassa: 14 euro/ Kansentarief: 2 euro
De Nwe Tijd bouwt een huis voor James Wood. Voor wie? James Wood, een Engelsman die op 23 november 2016 een reactie plaatste onder een YouTubefilmpje met de titel ‘to build a home’, een melancholisch liedje over het verlangen naar een thuis. Hij schreef in die reactie dat het niet goed met hem ging, dat zijn beste vriend een jaar daarvoor zelfmoord had gepleegd. Tot drie keer toe had die vriend hem op die bewuste avond proberen te bellen, maar hij had zijn telefoon niet opgenomen omdat hij op zijn Playstation zat te spelen. Hij schreef dat hij zich zo schuldig en verdrietig voelde. En zo eenzaam. Niemand reageerde daarop. Pas toen hij een jaar later zijn bericht aanpaste en schreef dat het nog steeds niet goed met hem ging, stuurden plots honderden mensen hem virtual hugs, hartjes en advies.
in dikke boeken en in de krant, overal zit wel wat geluk. Bert hakt het eruit met stevige grappen, scherpe observaties en veel harde meppen humor. En geeft een 100% garantie op geluk, al vanaf de aankoop van een kaartje. Want een heel groot deel van geluk, zit in gelul.
CINEMA CORSO – DE COLLEGA’ 2.0 – Jan
Verheyen
Dinsdag 28 mei 2019 – 14:30 uur
DUO Ticket: 5 euro/Kansentarief: 2 euro
De collega’s krijgen een nieuw diensthoofd.
Extreem gemotiveerd en met slogans gehaald uit een fout Amerikaans handboek wil hij een frisse wind door de groep laten waaien. Zijn idee: een gezamenlijk teambuilding-weekend.
DE NWE TIJD – Heimat 3, How to Built a
De Nwe Tijd besloot naar hem op zoek te gaan om met hem te spreken. Wie is hij? Hoe gaat het nu met hem? En waarom is er in Engeland sinds kort een minister van Eenzaamheid? En waarom plaatste James Wood juist onder het liedje ‘to build a home’ zijn wanhoopskreet? Met deze vragen, via zoekgeschiedenissen, handleidingen en het gebrek eraan, doet De Nwe Tijd een even grappige als droevige, hoopvolle en genadeloze poging om een huis te bouwen. Voor James Wood. En voor iedereen die een beetje op hem lijkt.
‘Heimat 3’ is de derde voorstelling in een reeks losstaande voorstellingen, die vertrekken vanuit een doorlopend onderzoek naar verbondenheid.
In ‘Heimat 1’ interviewden de makers hun eigen ouders en grootouders op zoek naar hun opvoeding en levenslessen, voor ‘Heimat 2’ speelden zij een zelfgeschreven requiem op een smeltende gletsjer in Groenland en voor ‘Heimat 3, how to build a home’ bouwen zij een huis
Op komst: Indisch restaurant
Op de hoek van de Cogelslei is men
alweer aan een nieuw restaurant toe. Deze keer belooft het een Indisch restaurant te worden als we banner
buiten aan de gevel mogen geloven. En ook dat men binnenkort de deuren zal openen. Maar bij het ter perse gaan was ons dat nog niet duidelijk geworden.
Heidi Vyncke uit de Magdalenastraat heeft een oog voor vergeten hobby’s. Als lerares in de Steinerschool speelt ze al 15 jaar traditionele poppenkast voor de klas en ze is sinds kort lid van een trapeze ensemble. Ze is dus ofwel te vinden ín het decor achter de
We ontmoeten Heidi Vyncke (46) in het CC van Berchem op een winderige zondagmiddag. Het CC is goed gevuld met kinderen en ouders, die komen genieten van de familiedag. De poppenkast gaat door in een gezellig zaaltje op de eerste verdieping van het CC. De tafel met hierop de poppenkast staat al klaar. De figuurtjes en het decor zijn goed verstopt onder zijden doeken. De poppenkast wordt pas onthuld als de eerste kindjes zijn toegekomen en zich hebben neergevlijd op kussentjes, die Heidi Vyncke al heeft neergelegd op het podium voor de poppenkast. Achteraan op het podium staan stoelen klaar waar de ouders kunnen zitten om mee te genieten en zodat ze intussen hun ukjes in het oog kunnen houden.
poppenkast ofwel vliegend dóór het decor. Reden genoeg voor de Gazet van Zurenborg om kennis te maken met Zurenborgenaar Heidi Vyncke en haar bijzondere talenten.
De eerste groep van kindjes komt binnen en zet zich gezellig neer op de kussentjes. Het liefst zitten ze allemaal op de eerste rij, benieuwd naar wat onder de doeken zit. Heidi Vyncke opent met een liedje om aan te kondigen dat de poppenkast gaat beginnen. De kindjes zijn muisstil en volgen alles op de voet. Na afloop sluit Heidi Vyncke met hetzelfde liedje af om aan te kondigen dat de poppenkast gaat stoppen. De doeken worden weer over de popjes gelegd. Meteen komen er reacties van de kindjes: “zo kort”, “ik
wil nog een keertje”. Tien minuutjes duurt een voorstelling. Net lang genoeg om de kindjes te blijven boeien en om het verhaal te kunnen laten afspelen op één tafel. Tussen twee groepjes door krijgen we de kans om even te praten met Heidi Vyncke en te luisteren naar haar verhaal.
-Goeiemiddag Heidi, van wat mogen wij vandaag meegenieten?
Heidi Vyncke: “Ik speel poppenkast op mijn eigen unieke wijze, met zelfgemaakte poppen en een zelfgebouwd decor. Ik doe dit als randanimatie tijdens de familiedagen die het CC Berchem organiseert. Na de voorstelling of tussen de voorstellingen in,
indien er meerdere voorstellingen gepland staan zoals vandaag, speel ik poppenkast voor kleine groepjes van kindjes.”
-Hoe ben je erop gekomen om poppenkast te beginnen spelen?
Heidi Vyncke: “Ik ben al zo een 15 jaar werkzaam als kleuterjuf in de Steinerschool en ontdekte daar deze vorm van poppenkast spelen. De traditie bestond daar al lang en ik werd er meteen door aangesproken. Iedere vrijdag entertain ik op school de kindjes met een poppenkastvoorstelling. We spelen dit interklassikaal, dus we mengen twee klasgroepen samen en ik speel een korte voorstelling van zo een
tien mintuutjes voor de kindjes. Soms wordt de poppenkast op school ook bovengehaald op feestjes of voor de ouders. Langzamerhand ben ik ook meer en meer zelf beginnen knutselen voor de poppenkast en zo maak ik nu het merendeel van mijn poppetjes en het decor. Ik heb intussen een hele verzameling van poppenkastfiguren en decoratie. Die verzamel ik allemaal in een grote kast, een soort ereplaats, bij mij thuis.”
Je hoorde het toen echt stil worden in de zaal
-Waar haal je jouw inspiratie voor een scenario?
Heidi Vyncke: “Dat is in de gewone dagdagelijkse taferelen, maar het meeste word ik nog geïnspireerd door de seizoenen. Zo probeer ik toch altijd rekening te houden met de tijd van het jaar om te kijken welke voorstelling ik zal spelen. Zoals nu is het de tijd van de lente die eraan komt en carnaval met pannenkoeken, dus dan pik ik daar bijvoorbeeld op in. Tijdens een familiedag speel ik dezelfde voorstelling enkele keren. Deze voorstelling duurt een tien minuutjes. Een verhaal moet zich ook zo veel mogelijk afspelen op één plek of in één decor. Ik zorg ervoor dat mijn decor opgebouwd is volgens de verhaallijn, zodat de scenes zich van links naar rechts als het ware opvolgen en het voor mij makkelijk spelen is. Ik herhaal ook vaak verhalen, omdat het echt des kinds is om verhalen te herkennen; ze kunnen dan goed volgen wat er gebeurt in een verhaal.”
-Bij deze vorm van poppenkast zien de kindjes jou staan en zien ze jou de figuurtjes bewegen en verzetten. Zag je dit als een obstakel?
Heidi Vyncke: ”In het begin was ik inderdaad bang voor de reacties van kindjes, omdat je gedurende de hele voorstelling mijn handen ziet. Ik verzet manueel de poppetjes en de kinderen zien mij ook staan. Dit is helemaal anders in vergelijking met an-
“Mijn
de verhaallijn”
(Tine SNEYERS)
dere poppenkasten, waar de poppenspeler en zijn hand verstopt zitten. Ik was bang dat kinderen zouden zeggen “ja maar jij doet dat allemaal zelf!” Maar het is snel duidelijk geworden dat kinderen hier helemaal geen probleem mee hebben. Uiteindelijk maken zij thuis zelf ook een heel spel rond Playmobilfiguurtjes of Barbiepoppen: ze verzetten ook zelf hun figuurtjes en zijn zelf voortdurend aanwezig in het verhaal. Hun fantasie gaat ver genoeg om zich niet bezig te houden met mij als poppenspeler, maar om echt naar het verhaal te kijken en erin mee te gaan. En dit kan soms echt ver gaan.”
KERSTBOOM
“Zo herinner ik mij een poppenspel met naaldbomen, die één voor één werden uitgekozen om als kerstboom te dienen. Allemaal werden ze gekozen, behalve eentje. Je hoorde het toen echt stil worden in de zaal en sommige kindjes naar adem happen, omdat ze het zielig vonden voor dat ene overgebleven boompje. Of in een ander verhaal kwam er plots een jongen naar voren en ter verdediging van het hoofdpersonage sloeg die een ander poppetje neer, omdat het hoofdpersonage dacht dat dat bewuste poppetje een monster was. Kinderen kunnen echt helemaal mee opgaan in het spel.”
Veel mensen met kleine kinderen kijken elke keer een beetje bang uit naar verjaardagsfeesttjes want wat nu weer voorgeschoteld?
Een keertje poppenkast misschien? Als medicijn tegen allerhande schermen? Heidi Vyncke: “In praktijk komen alle leeftijden, tot 12 jaar en ze genieten evengoed. Voor een feestje op te fleuren, of op school, mag men me zeker contacteren, ik heb dat al eens gedaan en dan kreeg ik een kleine vergoeding. Belichting of geluidsinstallatie heb ik niet nodig, een lange tafel volstaat, en goede zitplaatsen voor het publiek, zodat ze de tafel goed kunnen zien.”
Het cultureel centrum van Berchem (ccBe) organiseert verschillende keren per seizoen een familiedag. Dit gaat meestal door op een zondag; in de vakantieperiode ook op woensdag.
Het CC opent op de familiedag zijn deuren om 14u en iedereen is welkom. Op zo een dag staat er een voorstelling geprogrammeerd (deze is betalend) voor de leeftijd kleuters of 6+ (afhankelijk van de leeftijdsgroep) en is er aanvullend randanimatie voorzien. Dit gaat van grime tot het actief betrekken van de kinderen in artistieke activiteiten, zoals dans of knutselen. De randanimatie is volledig gratis. Af en toe organiseert het CC ook workshops voor kinderen. Meer info + de agenda: www.ccbe.be
-Wat is jouw link met Berchem en Zurenborg?
Heidi Vyncke: “Ik woon al ruim 20 jaar op Zurenborg. Toen ik pas op Zurenborg aankwam, woonde ik op de Dageraadplaats, in een appartement met veel ramen. Ik had dus een prachtig uitzicht op het plein en op de mensen die daar rondliepen. Al snel herken je dezelfde figuren of personages in het decor van het plein en zie je taferelen waarrond je dan zelf een verhaal kan verzinnen. Zo speelde er zich eigenlijk onbewust al, de hele dag, een poppenkast voor mijn ogen af. Wie weet heb ik daar onbewust wel mijn inspiratie gehaald.”
-Naast poppenkast en poppen maken heb je nog een bijzondere hobby: trapeze. Heidi Vyncke: “Tijdens verschillende reizen had ik in het buitenland al kunnen proeven van de trapezesport. En dus besloot ik op een dag in België op zoek te gaan naar een plek waar ik dit kon beoefenen. Zo kwam ik uit bij een Brusselse club en daar train ik nu elke maandagavond. Intussen zijn we met een groepje van 8, “the Fantastic Flying Fuego’s”, en we demonstreren onze sport op verschillende gelegenheden zoals bijvoorbeeld in Waver tijdens “P'tit cirq en Palc” op 30 juni en ook in Hoboken op “Circus Magie” in september later dit jaar. We geven eerst een show van een kwartiertje en daarna kunnen mensen ook een poging wagen.”
ERVARING
Intussen maken wij plaats voor een nieuw groepje kleine enthousiastelingen die benieuwd zijn naar het poppentheater. Deze groep is iets luidruchtiger dan de vorige en ook stilzitten is bij hen moeilijker. Maar Heidi Vyncke gaat onverstoord verder; in situaties als deze komt haar jarenlange ervaring als kleuterjuf dan weer extra goed van pas.
Wie Heidi graag eens aan het werk ziet, aan de trapeze of achter de poppenkast, kan de agenda’s van de circusscholen in het oog houden en de website van het CC in Berchem.
Tot slot heeft Heidi Vyncke zelf nog een oproep:
“ik zou heel graag een stop-motion video maken van mijn poppenspel, waarbij het verhaal zich ontrolt maar je mijn handen niet ziet. Mocht er iemand zijn die dit kan of die mij hierbij zou kunnen helpen, dan mogen die mij altijd contacteren via mail”. En dus bij deze, Heidi Vyncke kan je bereiken via heidivyncke@yahoo.com.
De Dageraadplaats kan je eigenlijk ook zien als één grote poppenkastHeidi Vincke: “Ik heb intussen een hele verzameling van poppenkastfiguren en decoratie.”
