In een Nederlandse orgelfabriek werd het contract voor een barokorgel getekend. Een heel kunststuk waaraan de volgende maanden gewerkt zal worden en volgend jaar in de Sint Norbetuskerk op de Dageraadplaats wordt verwacht. Een verslag.
De offertes zijn binnen en één van de drie kandidaat-aannemers zal begin november kunnen starten met het afgraven van de grond in Nieuw Zurenborg. Die is namelijk heel erg vervuild door de gasfabriek-gassite die daar in het verleden heeft gestaan. Saneren betekent hier dat er plaatselijk tot 3 meter diep grond afgegraven en weggevoerd zal worden. Een werkje dat in totaal 18 weken zal mogen duren. Later worden de andere delen aangepakt en op sommige plaatsen zal er dan minstens twee keer zo diep afgegraven moeten worden.
De verkeersveiligheid blijft ons bezig houden. Met name de situatie in de Cogels-Osylei en die van het Rijckaertplein heeft onze aandacht. Het Rijckaertplein aan Berchem Station lijkt ontworpen met maar één doel voor ogen: de mensen zoveel mogelijk pesten. En wat met de Cogels-Osylei? Ja, daar kun je fietsen, maar dan moet je wel Sven Nijs heten. En dan nog is het spelen met je leven. Daarom maakten we een afspraak met Bruno De Saegher, de NVAschepen van Berchem die verantwoordelijk is voor Mobiliteit en Verkeersveiligheid. Wij wilden graag van hem weten hoe het stond met de plannen voor de toekomst. Hij hield een verhelderend betoog en deed enkele krasse uitspraken. En niet alleen over het Rijckaertplein en de Cogels-Osylei, maar ook over de Gulden Vliesstraat, de stelplaats van De Lijn en aangekondigde snelheidscontroles.
Meer dan 150 muzikale 55-plussers zetten op zaterdag 25 november hun beste keeltje voor in deSingel.
"Het is hier chaos, maar we moeten wachten"PAGinA 3 Een postkaart toont de ‘Avenue Cogels’ en links de gastanks. • Foto Archief De tramsporen in de Cogelslei: verzakkingen, putten en plassen..hoe lang nog ? • Foto Archief PAGinA 4-5-6
2 Gazet van Zurenborg | ww.gazetvanzurenborg.be
Swa Collier, hoofdredacteur van de Gazet van Zurenborg laat elke keer zijn gedachten gaan over de gebeurtenissen in de wijk.
Gazet van Zurenborg is een uitgave van de vzw NIEUWE ZURENBORGSE PERS
Bankrekening: 001/3873842/29 www.gazetvanzurenborg.be
P/a Harry Brijs, Velodroomstraat 27
2600 BERCHEM harryb@scarlet.be
Redactie
Hoofdredacteur:
Swa Collier
Stierstraat 3,
2018 Antwerpen
0477 51 40 28 swa.collier@telenet.be swa.collier@gazetvanzurenborg.be
Redactiesecretaris
André Dejonghe : andre.dejonghe@skynet.be
Eindredactie
Marcel Schoeters
Redactie Gazet van Zurenborg
Stierstraat 3, 2018 Antwerpen gazetvanzurenborg@telenet.be
Medewerkers (tekst en foto’s)
Dirk Blijweert, André Dejonghe, Walter De Ley, Renée Dufait, Jeannine Führing, Ad Moeskops, Marc Vingerhoedt, Peter Theunynck, Jörg Pyl, Luc Pandelaers, Dieter Dedecker, Luk Depondt,
An Van De Wal, Sylvaine Jacquart, Marcel Schoeters, Yo Van den Bulck, Carolien van ’t Hof, Will Van Broekhoven, Jan Kuhn, Michelle Smets, Miguel Van Steenkiste, Dani Van Remoortel, Bernard Soenens, Bart Steenhaut, Vera Steyvers, Bruno Herman
Lay-out & Pre-press
Colin Bellefroid colin@bitrac.be www.bitrac.be
Advertenties
Rose-Marie Simoens
0485 90 39 84 03 236 66 23 degrootesimoens@gmail.com gazetvanzurenborg@telenet.be
Opvolgen advertenties
Gerda Eelen gerda.eelen@telenet.be
0468 29 43 65
Drukker
Drukkerij Goossens
Achterbroeksesteenweg 208, 2180 Kalmhout
Distributie
Hans Dresselaers
Van Diepenbeeckstraat 43 • 2018 Antwerpen 0472 345684 • dressle.arts@gmail.com
Website
www.gazetvanzurenborg.be
Het is toch een beetje curieus: de verkiezingen liggen nog behoorlijk wat maanden van ons vandaan en we worden al behoorlijk bevraagd. Zo moesten we onze mening geven over het Rijksarchief en zouden er vragen gesteld worden door politici aan de bevoegde diensten. Maar dat zou nog maanden op zich laten wachten, werd er schoorvoetend aan toegevoegd. Onlangs kregen we in de wijk een flyer in de bus met de aankondiging dat we allemaal ons gedacht eens mochten komen zeggen over de herinrichting van de speeltuin op het plein. Nu ben ik al een paar keren op het speelplein gaan kijken of er daar iemand stond met een busseltje schrijfstokken en papier, maar neen, nog niemand gezien. Ik moest het dan maar via internet doen, werd me geadviseerd. En kijk, daar pas ik dan weer vrolijk voor. Ofwel willen ze mijn mening en dan wil het graag vertellen aan iemand die het dan correct opschrijft en anders bedenken ze zelf maar iets.
Ook de politieke partijen willen graag de mening van de man in de straat. Daar komen ze dan zelfs voor op het plein staan, op een dag in het weekend. Op een zaterdag van 10 tot 13 uur. Deze keer was het de N-VA, niet dat ik iets heb tegen deze mensen, ze doen hun job en na 13 uur zullen ze ongetwijfeld ergens anders gestaan hebben.
En toch was het vroeger anders. Toen waren er in een dorp, wijk of stad nog plekken waar de politieke partijen hun manschappen lieten vergaderen. Ze hadden ook prachtige namen: het waren parochiehuizen, volkshuizen of liberale pleisterplaatsen waar bv. de blauwe fanfare elke week ’s avonds repeteerde. In de volkshuizen hield men debatten of kwamen gekwelde zielen voordrachten houden en in de parochiehuizen kwamen mannen met lange baarden, missionarissen, hun missie verdedigen en vertrokken dan met ter plekke verzameld geld naar hun stek in China of het donkere Afrika. En overal daagden de verkozenen van die partij op. Een potje meekaarten, een avondje tappen, het woord nemen vlak voor de nieuwe toneelvoorstelling of muziekavond van Takjes worden Twijgen.
Meteen ook kon de pols van die gewone burger worden gevoeld, hier waren geen formulieren nodig, ze kregen het meteen te horen. Er was natuurlijk nog geen internet en de bedrijven die veel geld verdienen met peilingen en vragenlijsten te sturen waren er eigenlijk nog niet. De politici en de besturen moesten maar beide oren te luisteren leggen bij die monden. En dan weren er nog de gemeenteraden. Die werden door de kranten royaal gevolgd en elke krant schreef vanuit zijn politiek getinte basis een ruim verslag neer. Dat
bestaat ook niet meer. Noch de politieke basis (partijpolitieke bedoel ik dan), noch het verslag. Het gevolg is dat de politiek ondanks gemeenteraden, districtsraden, commissies en vele tientallen verkozenen blijkbaar niet meer weten wat de mensen willen. En is dat niet erg vreemd eigenlijk?
Er zijn twee kanten aan dit probleem. Men gaat aan de mensen vragen naar “ de brandende kwesties”, of ze met een ‘prangende vraag’ zitten of een “brandende kwestie”? Dat oogt goed want iedereen in de wijk zit men een… tja, vul maar in. Maar dan? Ik kan ze zo opnoemen: de lucht in de wijk is veel te vervuild, de straten zijn vuil, er is te veel nachtlawaai, die vreemdelingen gooien alles zo maar op straat, die Polen drinken te veel, je kan ’s avonds niet meer alleen en veilig buiten komen. We kennen het rijtje van buiten en we weten dat ze alles opschrijven. Vervolgens in lijstjes zetten en dan met het hoofd schudden. Veilig? We hebben zelfs soldaten in de wijk madam, nachtlawaai? Ook ’s nachts rijden er politiepatrouilles rond, vervuilde lucht? We hebben de vieze diesels al verboden als stadsbestuur en dit en dat, dat is onze bevoegdheid niet, parkeerproblemen in de wijk? Er zijn gewoon te veel wagens in deze provincie daar kunnen wij toch niets aan verhelpen? Vuil? Iedereen moet een beetje voor zijn eigen deur vegen. Heel wat diensten verdwenen in de wijk? Er kwam toch niemand naar de bibliotheek, de post, de bank, het politiekantoor en dat kost allemaal handenvol geld terwijl we als overheid moeten besparen. Het is allemaal de fout van de vorige regeringen en de vorige stadsbesturen, die hebben alles verziekt en wij zitten nu met de gebakken peren. Kunnen wij daar nu iets aan doen? Wij doen ons uiterste best. Mogen we je misschien een folder meegeven waarin staat wat we de voorbije maanden allemaal gedaan hebben voor de burger. Fijn, dank u wel en nu de volgende. Hebt u een brandend probleem? Een prangende vraag? Te weinig kinderopvang voor jonge tweeverdieners? Tja, da’s een probleem waar we al lang aan werken. En ga zo nog maar een eindje door.
Was het vroeger dan beter in het Volkshuis en de Rerum Novarum naast de kerk? Met de politici die hun dienstbetoon in een achterafje organiseerden? Liefst ’s avonds, ergens in de week als het regende. Neen, echt niet. De mensen kwamen vragen of de man (want het waren bijna altijd mannen) geen jobke konden regelen, geen studiebeurs, geen afwijkende bouwvergunning, geen gratis treinabonnement of nog beter, werk bij de IJzeren Weg of De Post, of misschien toch een goedkope lening bij een bevriende bank of vereniging?
Ze luisterden allemaal geduldig en deden wat ze konden of moesten doen. Vriendjespolitiek heette het dan bij diegenen die niet aan de bak kwamen en later werd het door alle universitairen die onderzoek deden in de politieke wereld, aangewezen als één van die kwalijke dingen vlak na de oorlog. Het werd des duivels en wee diegenen die er zich nog aan bezondigden. Pek en veren werden het deel van deze oerconservatieven die zich licht verontschuldigend terugtrokken in de wat duurdere restaurants waar de nieuwe deals en afspraken met aannemers en hun vazallen werden gesloten zonder dat er iemand lucht van kreeg. De politieke partijen kregen ruim uit de ruif toebedeeld want de nieuwe schatten lagen overal te wachten. Nieuwe wijken, parkeertorens, flatgebouwen, bedrijventerreinen: het regende opportuniteiten voor wie ze zag liggen en wou grijpen. En de Volkshuizen? Die stierven een stille dood. En de Rerum Novarum naast de kerk? Daar werd de naam in even grote stilte van de voorgevel gehaald en vervangen door iets met sport. En de burger? Die ging er voortaan naartoe zonder dat er politici te zien waren, die hadden het veel te druk met peilingen, vooruitzichten, prognoses. Die burger had ondertussen internet ontdekt en daar kon men tenminste schelden zonder zich moe te maken. Facebook en aanverwante verslavingen hadden al snel de gaten opgevuld en wat niemand eigenlijk doorhad: deze keer kostte het geld dat per maand in alle stilte van de rekening werd afgehaald. Hoera, de Gouden Kip, want nu werden zowel jonge als oude kippen geplukt zonder protest en zonder morren. Bevragen? Waar zou dat nu voor nodig zijn? Bedrijven hebben zich de laatste jaren gespecialiseerd om alle voorkeuren uit het internet te verzamelen zonder dat we er weet van hebben. Niemand ligt er trouwens ook wakker van. De studiediensten van de politieke partijen hebben die bedrijven dan maar te betalen om te weten te komen wat de belangrijkste “brandende” vragen zijn of de “brandende kwesties” die de mensen bezig houden. Morgen liggen ze al in de mailbox met conclusies en al. Maar waarom doen ze het dan wel? Die bevragingen? U zegt het me maar; ik moet er even over nadenken. Maar eerst nog dit: vooraleer ik mijn brein kan pijnigen moet ik dringend twee mails beantwoorden. Eentje van FNAC waar ik verleden week ben geweest en eentje van een bureau dat wil weten welke impact advertenties van een nieuw merk keukens op mij heeft. En van gisteren ook nog een vragenlijstje van Media Markt waar ik batterijen heb gekocht. Ik ga ze snel invullen want als ik de antwoorden terugstuur maak ik kans op een mooie prijs. En daar doe ik het dan voor: Ik Ben Toch Niet Gek? Toch?
Bevraging: hier de N-VA aan het werk op de Dageraadplaats Foto Jan KUHN
Het stuk grond dat geprangd ligt tussen de stelplaats van de bussen en de Singel is al een hele tijd onderwerp van studies en plannen. Het is de stad Antwerpen die in het verleden de grond kocht en er plannen voor presenteerde waarbij er voorzien werd in sociale woningen, een stuk park, huizen en noem maar op. Er kwamen studies, vergaderingen en protesten allerhande want gaandeweg werd de roep om van het geheel een park te maken groter en luider. Op dat ogenblik was er nog echt geen sprake van de overkapping van de Ring zodat een stuk groen en open ruimte voor heel veel mensen erg belangrijk werden. We zijn ondertussen een paar jaar verder en aan de kim daagt de overkapping van de erg
vervuilende Ring. Plannen werden herzien en er kwamen ook nog eens verkiezingen overheen zodat alles netjes en stilletjes in de schuif verdween. Maar dat veranderde ondertussen niets aan het basisidee van de stad: ze hadden er behoorlijk wat geld voor betaald en via de verkoop van vastgoed zou dat geld gerecupereerd moeten worden. Met een honderd procent park was dat natuurlijk “verloren” geld, voor de stadskas tenminste.
Het geheel in deze uithoek van de wijk is tien hectare groot en dat is natuurlijk een behoorlijke lap grond in een woongebied. Het gevoel bestaat nu dat de stad Antwerpen zoekt naar een oplossing waarbij een
groot deel “park” zou krijgen maar er toch behoorlijk wat gebouwd zou (moeten) worden. De vraag naar een duidelijke politieke visie voor dit stuk patrimonium blijft dan ook in de lucht hangen en schreeuwt om een duidelijke richtlijn zodat de wijkbewoners ook hun inbreng kunnen hebben. Misschien dat de nieuwe verkiezingen de bestuurders zullen aanzetten tot een duidelijk standpunt of alleszins tot het geven van een signaal dat er iets staat te gebeuren. De bussen verhuizen namelijk en dan komt er alweer een mooie lap vrij om creatieve, nuttige dingen mee te doen.
GRAS
De werken die nu starten zijn dan ook van
groot belang omdat er een signaal wordt gegeven dat men een aanvang wil maken met deze lap bijzonder waardevolle grond. Tijdens deze eerste fase belooft AG VESPA dat de hinder voor de omwonenden beperkt zal worden. Voor de geladen vrachtwagens wordt een uitweg gezocht waarbij zo weinig mogelijk hinder en vuiligheid zal ontstaan. In de bewuste hoek staat ook de ‘school’ voor volwassenenonderwijs maar ook die zal probleemloos haar activiteiten kunnen verder zetten. En eens de propere grond terug is zal er zo snel mogelijk gras ingezaaid worden. Wanneer de andere stukken van de site worden afgegraven is op dit moment nog niet bekend.
(Swa
COLLIER)
Het blijft een heikel thema : de staat van onze wegen en dan met name, het Rijckeartplein, de Cogels-Osylei, en de Gulden Vliesstraat. En wat met de stelplaats van De Lijn? Het blijft ons bezig houden. Gazet van Zurenborg sprak daarom uitvoerig met Bruno De Saegher,
Gazet van Zurenborg kreeg de laatste tijd veel opmerkingen over de toestand van het wegdek van de Cogels-Osylei. Fietsers rijden steeds vaker over het voetpad omdat het gedeelte dat voor de fietsers is bestemd in zo'n deplorabele staat verkeert, dat het ronduit gevaarlijk is om daar nog met de fiets te rijden. Dus geef die fietsers eens ongelijk. Maar anderzijds storen de voetgangers zich weer aan de fietsers op het voetpad. Fietsers horen daar niet te fietsen. Het voetpad is immers bestemd voor de voetgangers en niet voor de fietsers. En dat is ook waar. Eigenlijk kun je die fietsers en die voetgangers niets kwalijk nemen. Ze hebben allebei het gelijk aan hun kant. Maar wie is er dan verantwoordelijk voor deze situatie? Wie zou er iets aan kunnen doen dat de beschamend slechte staat van het wegdek wordt verbeterd en dus dit probleem definitief opgelost wordt? Dat is NVA-schepen van Mobiliteit, Publieksdomein en Verkeersveiligheid van het district Berchem, de heer De Saegher. En wat zegt hij? Ondanks veel goede wil van alle partijen gebeurt er voorlopig niet veel. Behalve de Gulden Vliesstraat, die binnen een paar maanden wordt aangepakt, is het voor de andere pijnpunten net hetzelfde als bij de duivensport op zondagochtend: Wachten!
STENEN
Bruno De Saegher is een telg van ondernemersfamilie De Saegher, een producent van stenen. Hij was ooit de directeur. Toen het bedrijf verkocht werd, werd hij politicus voor de NVA. De Saegher is niet alleen districtschepen in Berchem, hij heeft in totaal acht mandaten waaronder vijf bezoldigde. Zo is hij naast schepen in Berchem ook bestuurder bij de Lijn en bestuurder bij Digipolis. Hij is ook voorzitter van de raad van bestuur van Luchthaven Ontwikkelings Maatschappij Antwerpen.
PARTNER
We spreken De Saegher in een koffiebar op de hoek van de Cogels-Osylei en de Gulden Vliesstraat. Voor ons ligt het Rijckaertplein. De zon prikt door de najaarswolken. Is dit een teken? De Saegher: "De heraanleg van de Cogels-Osylei is een gecompliceerd dossier. Er zijn veel partijen bij betrokken. Naast
het district Berchem zijn er dat nog drie: de rioleringsmaatschappij, De Lijn en Erfgoed. En elke partner heeft zijn eigen filosofie en wij moeten die samen op één lijn zien te krijgen. Als we deze straat gaan heraanleggen, is het budget van het district Berchem voor één jaar helemaal opgebruikt. Momenteel moeten we eerst de Gulden Vliesstraat aanpakken. Dat komt omdat de riolering hier onder voor een kwart ingezakt is. Dus is er haast geboden om deze straat snel open te leggen en de riolering te herstellen. Dan doet zich natuurlijk meteen de mogelijkheid voor om deze straat her aan te leggen. De hoofdriolering in de Cogels-Osylei daarentegen zou zich nog in redelijk goede staat bevinden, die zou nog 50 tot 70 jaar verder kunnen. De dwarsaansluitingen zouden al wel in slechte staat zijn. Maar dat kan nog even verder. Dus vanwege de ingezakte hoofdleiding komt eerst de Gulden Vliesstraat aan de beurt."
GULDEN VLIESSTRAAT
"We starten met de werken in de Gulden Vliesstraat in januari 2018. De straat zal dan een jaar open liggen. De tram zal wel steeds door deze straat blijven rijden. Vandaar dat over de hele lengte eerst de ene kant wordt opgebroken en daarna de andere kant, zodat de tram steeds kan blijven rijden. We moeten ook zeer delicaat te werk gaan omdat onder de Gulden Vliesstraat drie hoogspanningskabels lopen die de stad van stroom voorzien. Het verschil met de Cogels-Osylei is dat Erfgoed geen partner is in de Gulden Vliesstraat. Daarom kunnen we deze straat na de werken asfalteren. En dat gaan we ook doen."
EISENPAKKET
"Erfgoed is wel partner bij een heraanleg van de Cogels-Osylei en Erfgoed zet een zeer strak kader neer voor deze straat. De ontwerpbeperkingen die ze opleggen, staan in contrast met al wat de gebruikers (zoals: auto's, fietsers, voetgangers, De Lijn) vragen. Wij zeggen: "Jongens, laten we voor het comfort alstublieft gewoon asfalt leggen, dat is comfortabel." Maar Erfgoed zegt: "Daar is geen sprake van." En daar moeten we dus rekening mee houden. En dan moeten we ook rekening houden met
• Schoonheidsverzorging
•
districtschepen van Berchem en verantwoordelijk voor Mobiliteit, Publieksdomein en Verkeersveiligheid. Hij schetst een helder beeld van de huidige situatie en wat we kunnen verwachten in de toekomst. Maar of iedereen hier blij mee gaat zijn... (Ad MOESKOPS)
De Lijn. De tram is een star verhaal dat zich in een flexibel netwerk van auto's en fietsers moet bewegen. De Lijn moet een elektriciteitsnet voorzien, er moeten perrons komen etc. Het is niet eenvoudig om ook dit te implementeren. En daar bovenop krijg je nog de eisen van de gebruikers: voetgangers, de fietsers, de bewoners, de parkeerders, de bezoekers. En dan zit je in totaal met een eisenpakket waarvan je denkt: oei, oei, hoe gaan we hier de gulden middenweg vinden?"
RADICAAL
"Bovendien zitten we met de heraanleg van de Cogels-Osylei ook met een parkeerprobleem. Wat gaan we met de auto's doen die nu in de straat geparkeerd staan? De parkeergarage onder het Rijckaertplein is geen optie, want die is al drie keer overboekt. Maar de mensen in de Cogels-Osylei hebben wel een auto en die moeten ze ergens laten. We willen absoluut vermijden dat de bewoners weer hun voortuintje verharden, hun mooi hekje weghalen en er een parkeerplek van maken. Erfgoed eist ook dat de auto's uit de voortuinen blijven. Maar die auto's zijn er en ze zullen er voorlopig ook nog wel een paar jaar blijven. Natuurlijk, je kunt radicaal kiezen en zeggen: Alle auto's weg, we maken hier een woonerf voor enkel, tram, fietsers en voetgangers. Dat is één ideaalbeeld. Als we die auto's weg zouden kunnen krijgen, zou ik zeggen: "Yes, dit doen we onmiddellijk!" Maar die auto's zijn niet weg. En om het probleem van geparkeerde auto's te verschuiven naar andere straten, vind ik ook geen oplossing."
OPTIES
"Dan heb je nog Nieuw Zurenborg. Dit verhaal hangt hier ook mee samen. Wat gaat daar precies gebeuren? Ik weet, het is dringend dat de Cogels-Osylei wordt aangepakt, dat geef ik meteen toe. Maar eigenlijk zijn we nog te vroeg om knopen door te hakken. Als we nu beslissen, dan gaan we over vijf jaar spijt hebben. Denk eraan, dat ook de stelplaats van De Lijn weggaat. Over twee á drie jaar is die weg. De Lijn zou richting luchthaven vertrekken. Pas op, ik spreek nog steeds in voorwaardelijke wijs, maar dit dossier zit in een positief traject,
de gesprekken vlotten goed. Eind 2021 moet De Lijn sowieso weg zijn hier. Dan moeten ze eruit. Kortom, we zitten nog met te veel opties in de omgeving, waaronder nieuw Zurenborg, de stelplaats en het Rijckaertplein. Pas als één van die dominostenen in een bepaalde richting gaat vallen, zal de rest vanzelf meebewegen. En zo gaat alles dan een bepaalde richting uit. Dus eigenlijk zijn we nog te vroeg om iets te beslissen over de Cogels-Osylei. We moeten kijken wat er rondom ons gebeurt en dan zien welke kansen ons dit gaat geven."
DROOM
"Mijn persoonlijke droom is dat er een gelijkgronds ontwerp gemaakt wordt, waar alle geparkeerde auto's weg zijn, zodat je de voetgangers en de fietsers alle plaats geeft die er tussen de voortuinen is. En dat de auto er in tweede of derde rangorde doorrijdt. Ook de tram rijdt hier tussen. Tja, en bussen zullen er tegen die tijd niet veel meer passeren. De fietsers en voetgangers krijgen dan een boulevard van vijftien meter breed. Dat is mijn droom. Maar dat kan alleen maar, als we een oplossing hebben voor het parkeerprobleem. Ik zou dat een heel mooi plan vinden.
Kijk, we kunnen altijd nog terugvallen op een plan zoals het nu ongeveer is, met voetpad, parkeerplaatsen en een rijstrook. Maar ik zou dat jammer vinden. Ik heb een grotere ambitie dan dit op een klassieke manier aan te pakken. We moeten nu even wachten en zien wat er rondom ons gebeurt en kijken welke kansen ons dit geeft. We zitten nu nog met te veel vragen. Hoe lang duurt het nog? Een paar jaar?"
ARTIKEL 1
"Daarbij denk ik dat het autobezit zal dalen. Er komen steeds meer alternatieven, zoals autodelen en deelfietsen. Ik zeg niet dat het gebruik zal afnemen,maar in de stedelijke omgeving zal het autobezit afnemen. Dat zie je ook in andere steden gebeuren, zoals Londen of Parijs. We zijn ook nog steeds gewend om de auto voor de deur te zetten. Waarom moet dat? Ik zeg soms lachend: 'artikel 1 van de rechten van de mens is: ik parkeer voor mijn deur. Maar die instelling moeten we
•
•
hakken
"We
echt veranderen."
ACCIDENT
"Ik denk dat we met de Cogels-Osylei heel ambitieus kunnen zijn, maar dat we het juiste moment moeten afwachten om onze kans te grijpen. Terwijl ik tegelijkertijd ook heel goed besef dat dit een ellendige straat is om over te rijden. Dit is geen fietsbare straat. Laat daar absoluut geen discussie over bestaan. We balanceren qua verkeersveiligheid nu al op de rand. Ik geef dat grif toe. Natuurlijk ben ik niet persoonlijk aansprakelijk als er iets zou gebeuren op de Cogel-Osylei. De weg voldoet aan de normen, het is nog steeds binnen het aanvaardbare. Maar los daarvan is deze straat gewoon één ellende. Hierdoor zitten we in een dilemma; gaan we voor een snelle oplossing met een klassieke oplossing ofwel proberen we tijd te winnen om zo de straat naar een ander niveau te kunnen tillen? Ik kies voor dat laatste. Maar ik denk alleen dat als er volgende week een zwaar accident gebeurt, dat de keuze voor ons gemaakt zal worden. En dan ga ik op mijn kop krijgen met de vraag: waarom laat je eerst iemand verongelukken voordat je ingrijpt?"
WRANG
"Bij elk accident dat gebeurt in het district ga ik kijken naar de plek van het ongeval om te weten waarom dat ongeval gebeurd is. Ik voel me altijd verantwoordelijk voor een ongeluk in mijn district. Vier maanden geleden was er op de Fruithoflaan een accident gebeurd waarbij een oude vrouw geschept werd op een over-
steekplaats. Het slachtoffer was zeer zwaar gewond. De Fruithoflaan en ook die oversteekplaats worden in maart heraangelegd zodat een dergelijk accident niet meer kan voorvallen. Dat was al lang gepland. En dan ben ik kwaad op mezelf en dan denk ik: als de werken al begonnen waren, dan had dat ongeluk nooit kunnen gebeuren. Ik ben dan juridisch wel niet aansprakelijk maar het is wel een wrang gevoel dat je daaraan overhoudt."
SCHAKELEN
"Al het voorgaande betekent nog niet dat we per se heel lang moeten wachten voordat er iets gebeurt aan de Cogels-Osylei. Nee, als er straks eenmaal een beslissing valt, dan kan het in één keer heel snel gaan. Er is al veel voorbereidend werk gedaan. Er is al veel voorstudie gebeurd. Veel vragen zijn al gesteld. Er is zelfs al ooit een ontwerp op tafel geweest, met een budgettering en al. Maar toen hebben we gezegd: stop, laat ons wachten op de omgevingsfactoren. Maar dat voorgaande traject is niet voor niets geweest. Vanuit die kennis kunnen we straks snel schakelen, want we hoeven dan niet vanaf nul te starten. Dus op het moment dat we beslissen dat we eraan beginnen, dan kunnen we binnen een jaar of anderhalf jaar ook daadwerkelijk met de werken gaan starten. In andere gevallen heeft zo'n masterproject (een project waarbij veel partners betrokken zijn) normaal een doorlooptijd van vier tot vijf jaar. Dus dankzij het voortraject kunnen we straks tijd terugwinnen."
Het Rijckaertplein, het plein voor station Berchem, is nog maar een aantal jaren geleden opnieuw heraangelegd maar het blijft de gemoederen beroeren. Intussen is vriend en vijand het er over eens dat de heraanleg niet bepaald een succes genoemd kan worden. Op de gekapte straatsteentjes breek je je enkels, het kunstwerk van groene aanplant is een doolhof, het dak van de parkeergarage is te dun, maar bovenal het knooppunt ter hoogte van de Cogels-Osylei is levensgevaarlijk want niemand vindt er zijn weg. Berchems schepen van mobiliteit, Bruno De Saegher, erkent de hopeloze situatie van het plein en doet er zelfs nog een schepje bovenop. "Om eerlijk te zijn, het Ryckaertplein had beter Draakplaats
geheten, want het is een draak van een plein. Wie dat ooit ontworpen heeft... " "Er zit hier onder het plein een parking waarvan het dak zo dun is dat je daar zelfs niet met volk op mag lopen. Je mag er bijvoorbeeld geen tent opzetten omdat er anders volk komt en het dak verdraagt die belasting niet. Wij wilden er ooit een kerstboom plaatsen, maar dat kon alleen als de voet van de standaard brede poten had. Anders werd het te gevaarlijk. Allez, een kerstboom op dit dak, dat is al een probleem. En doordat het dak geen enkele belasting verdraagt, is het hele plein nu een onbenutte ruimte.
En dat groen daar (wijst naar de groene beplanting op het plein), dat is een kunstwerk.
Echt waar (cynisch), een kunstwerk. Als je het van bovenaf zou bekijken, zou het iets betekenen. Of misschien zie je pas dat het een kunstwerk is, als je high bent, ik weet het niet."
TREINEN
"Op termijn zal het plein zeker heraangelegd worden. De eerste reden is, dat er op station Berchem spoorlijnen bij moeten komen. Die nieuwe sporen passen niet binnen het bestaand station. Dat betekent dat er een nieuw station moet komen, gewoon om de nieuwe lijnen die langs deze kant moeten komen, te kunnen opvangen. Dus binnen tien á twintig jaar, als Infrabel terug geld heeft, zullen ze hier een nieuw station maken. Dan zal dit
plein zeker meegenomen worden. Als het al niet eerder is want zoals het nu is, (blaast) pfff, dit is geen oplossing."
CHAOS
"Ik moet er wel bij zeggen dat de situatie op de kop van de Cogels-Osylei nooit ontworpen is voor de functie die het nu heeft. Nu is deze plek een hub, een plaats waar tram, bus, trein en fiets bij elkaar komen. Reizigers maken hier hun overstap. Dus het is een echte mobiliteitsknoop geworden. Vijftien jaar geleden is dit ontworpen en toen had deze plek deze functie nog niet. Dit stuk is nu compleet overbelast. Je merkt dat ook, het is hier voortdurend chaos."
Onlangs werd er een snelheidsmeting verricht in de Cogels-Osylei. Daaruit bleek dat ongeveer vijftig procent van de automobilisten te snel reed. In deze straat mag je maar dertig kilometer per uur rijden. Hoewel het wegdek niet uitnodigt om snel te rijden, reed bijna de helft van alle automobilisten harder dan de toegestane snelheid. (AM)
De resultaten van snelheidsmetingen waren als volgt: In totaal werden 13.139 auto's gecontroleerd. 49% van de auto's reed meer dan 30 kilometer per uur. 15% van de voertuigen reed harder dan 38km per uur met een maximum van 68km per uur.
De politie houdt rekening met een marge van 30% voor het geven van een boete. Als je die meerekent, dan zou 12% harder dan 40 km per uur rijden en dus een boete krijgen. Wat neerkomt op zo'n 225 voertuigen per dag.
In de ochtend wordt er het hardst gereden met zaterdagochtend, zondagochtend en maandagochtend als echte uitschieters.
Omwille van deze resultaten gaat de politie nu veel uitdrukkelijker aanwezig zijn en dus meer boetes uitschrijven in de Cogels-Osylei. De politie zal niet enkel de auto's en bussen controleren, maar ook optreden tegen andere weggebruikers die een overtreding begaan. Dus ook best niet op het voetpad fietsen, hoe slecht het fietspad er ook bijligt. U bent gewaarschuwd.....
Het is dit jaar 21 jaar geleden dat Guy Desmet De Zurenborger overnam en dat zal gevierd worden. Uw geliefde gazet keek even mee terug op twee decennia café- en pleingeschiedenis. (Marcel SCHOETERS)
De Zurenborger was in vervlogen tijden het parochiecentrum van de Sint-Norbertuskerk en moet ergens in de jaren ’60 een wat toen als modern beschouwde nieuwe look hebben gekregen. Toen Guy het overnam was het echter al een gewoon café.
-21 jaar was in het verleden de leeftijd waarop je voor de wet als volwassen werd beschouwd. Maar wie viert er nu de 21ste verjaardag van een café?
Guy Desmet: “We hebben vorig jaar niets gedaan. Ik was dat stomweg vergeten en op een bepaald moment heb ik dan geconstateerd dat we die 20 jaar al gepasseerd waren.”
-Wat deed Guy voor hij de Zurenborger overnam?
Guy Desmet: “In feite studeerde ik nog. Ik ben als het ware van de schoolbanken naar hier gekomen. Ik ben op mijn 23ste begonnen. Dat was toen niet zo evident. Ik had al wel ervaring opgedaan in de horeca, met name in het Dagelijks Bestaan. Ik had een heel goede deal met Herman van het Dagelijks Bestaan die dit mee had overgenomen en ik ben hier mee ingestapt.”
-Je kende de wijk dus al?
Guy Desmet: “Ik woonde toen wel bij mijn ouders in Wilrijk. Ik werkte hier dus wel en ik had schoolvrienden die hier om de hoek woonden. Ik kende de wijk dus wel. We hebben de zaak even met z’n drieën gedaan: Herman Van Landeghem, Dirk Boonen en ik. Voor ons stond de zaak zelfs even leeg.”
-Waarom heb je eigenlijk besloten om de Zurenborger over te nemen?
Guy Desmet: “De zin om zelf iets te ondernemen zeker? Ik had mijn studies niet afgemaakt, maar nu kwam er plotseling een opportuniteit uit de lucht vallen.”
-Wat voor een soort café was dat toen?
Guy Desmet: “Toch een beetje een erfenis van een parochiehuis, met biljartclubs en dat soort verenigingen. Het cliënteel was ouder. We zijn toen stelselmatig beginnen te verjongen.”
-Hoe?
Guy Desmet: “Door het accent te leggen op beginnende verdieners. De muziek werd iets meer aanwezig en als je zelf jong bent, trek je vanzelf meer jongeren aan. Dat heeft een zaak ook nodig.”
-Hoe zou je het publiek omschrijven?
Guy Desmet: “Toch wel gevarieerd. ’s Middags hebben we de lunchers van de bedrijven in de buurt. Na de middag het oudere cliënteel en tegen de avond de 25-35 en 35+ers. Tijdens het weekend vooral de 35+ers.”
-Heb je iets aan het interieur veranderd?
Guy Desmet: “Heel wat. We hebben de kerkmuur weer tevoorschijn gehaald. Die zat achter het lattenwerk. Dat was ook het geval met het plafond, dat we mooi wit hebben geschilderd. We hebben andere tafels en stoelen geplaatst, want de oude waren krakkemikkig. We hebben de 2 biljarts eruit gegooid. We zijn één week dicht gegaan en hebben dan dag en nacht verbouwd.”
-Is er iets veranderd aan het publiek, behalve het ouder
worden?
Guy Desmet: Wij hebben niet echt toeristen. Het gaat voornamelijk om mensen uit de buurt zelf en een wat ruimere cirkel daarrond.”
-Je had natuurlijk heel wat concurrentie in de buurt?
Guy Desmet: ”Ja, maar ieder had zijn eigen doelgroep. Dat verspreidde zich wel. Wij kwamen goed overeen en wij kwamen niet in elkaars vaarwater. Wij gingen ok bij elkaar op café. Als je wat tekort had, ging je het bij de buren halen. Nu is er veel meer toeloop dan vroeger. Hoe groter het aanbod, hoe meer volk er op af komt. Je hebt een aanbod nodig om toeloop te creëren. Sommige bewoners reageren daar negatief op, omdat ze dat te druk vinden.”
-Hoe ga je zelf om met je cliënteel?
Guy Desmet: “Ik probeer om zo neutraal mogelijk te zijn. Iedereen is welkom, ongeacht zijn kleur, geaardheid of geloof. Als we maar respectvol met elkaar omgaan.”
-Hoe belangrijk is de publieke functie van De Zurenborger?
Guy Desmet: “Die is zeker niet onbelangrijk. Hier kunnen mensen elkaar ontmoeten, die anders eenzaam zijn. Ander voorbeeld: de scouts woonden hier zowat. Er ging geen dag voorbij zonder dat er iemand van de scouts langskwam.”
-Is er nog een band met het kerkgebeuren?
Guy Desmet: “Geen enkele. Er komen misschien nog 10 mensen na de mis.”
-Komen er nog specifieke groepen?
Guy Desmet: “Eerder spontane groepen, geen verenigingen. Er zijn mensen die van onze zalen gebruik maken en daarna nog iets blijven drinken. Dat is in de winter wel een troef, want dat brengt volk in en naar het café.”
-De menukaart is wel afgeslankt.
Guy Desmet: “Die was vroeger inderdaad uitgebreider. Er was hier aanbod genoeg op dat vlak. Uiteindelijk weegt de opbrengst daarvan niet op tegen de kosten.”
-Worden jullie betrokken bij zaken als de heraanleg van het plein?
Guy Desmet: “Weinig. Bij de laatste heraanleg was ik wel het aanspreekpunt van de horeca op het plein.”
-Profiteren jullie van de wekelijks markt?
Guy Desmet: “In feite niet. Vroeger deden we daar speciaal vroeger voor open, maar de markt trekt toch wel een ouder publiek.”
-Hoe groot is je team?
Guy Desmet: “Nu ongeveer 8 man, in de zomer wat meer.”
-Wat denk je na 21 jaar bereikt te hebben?
Guy Desmet: “Ik, had eigenlijk geen specifieke verwachtingen. Ik hoop dat ik een hoop mensen gelukkig heb gemaakt en hen een hoop goede herinneringen heb gegeven.”
-Hoe en wanneer ga je deze verjaardag vieren?
Guy Desmet: “Op 25 november, vanaf 21u in het café en vanaf 22u in de zaal.”
-Op naar de volgende 21?
Guy Desmet: “We zien wel waar we uitkomen!”
"Het cliënteel is wel verjongd, maar het zijn voor een grootGuy Desmet : “Hier kunnen mensen elkaar ontmoeten die anders eenzaam zijn.” • Foto Frank VANHOVE
Bakkerij Gybels, Dageraadplaats 9
Open elke dag vanaf 6u30 tot 17 u
Woensdag: tot 15 u • Vrijdag: tot 14 u
Zaterdag: gesloten • Zondag : tot 13 u
Bestellingen : 03-235 53 21
Grote hondstraat 5 2018 antwerpen
TEL: 0488470083
Een kerkorgel bestel je niet online en koop je niet op een mooie ochtend in de muziekwinkel, afdeling blaasinstrumenten. Daarom werd op vrijdag 6 oktober bij de nederlandse firma Reil het contract ondertekend voor het Barokorgel in de Sint norbertuskerk. Er was een lange weg nodig om dat punt te bereiken. Enkele aanwezigen herinnerden zich dat het vorige bezoek, in 2004. Dat betekent dat het orgel misschien wel vijftien jaar of langer op het verlanglijstje stond van het kerkbestuur en organist Emmanuel van Kerckhoven. intussen was er voldoende financiële rugdekking om de koop formeel te kunnen sluiten. De totale prijs van het orgel is tweehonderdvijftienduizend euro, een project waar ook de wijkbewoners hun steentje aan kunnen bijdragen. Volgend jaar maart wordt het kunststuk in de kerk verwacht. (Will van BROEKHOVEN)
Een mecenas stelde al twintigduizend euro beschikbaar als aankoopbedrag. Crowdfunding leverde al een tussenstand van eveneens twintigduizend euro op. Grote en kleine giften komen nog dagelijks binnen en men is nog met geldschieters in gesprek. Die vrijdagmorgen, in alle vroegte, reisde de delegatie af naar Heerde, in oostelijk Nederland. Het gezelschap bestond uit Frans van Looveren en Hans Vanackere namens de VZW, Emmanuel van Kerckhoven die als vaste organist adviseert, en Peter Missotten en Gretel Beijers, leden van het Financieel Comité. Twee
medewerkers van de Gazet van Zurenborg mochten van de gedenkwaardige gebeurtenis getuige zijn.
KLANK
Wij werden gastvrij en met ‘schwung’ in de directiekamer ontvangen door de grote baas, Hans Reil. Een man waar je met de beste wil van de wereld geen hekel aan kunt hebben. Hij vertelde een bevlogen verhaal over de geschiedenis van het familiebedrijf, dat in 2009 zijn vijfenzeventigjarig bestaan vierde. Hans vertegenwoordigt de derde generatie. Zijn
grootvader Johann, afkomstig uit München, vestigde zich na allerlei omzwervingen als zelfstandig orgelbouwer in Nederland, in een tijd dat concurrenten bepaald niet dun waren gezaaid, terwijl er aan de vraagkant weinig kapitaal beschikbaar was. Er moest dus beknibbeld worden en dat leidde overal tot concessies aan de kwaliteit van de instrumenten. Het verschil in klank tussen befaamde orgels, in vorige eeuwen gebouwd, en hedendaagse instrumenten was schrijnend. De firma Reil was een van de eerste die teruggreep naar de superieure vakkennis van de meesters uit vroegere tijden.
Die kennis maakte men zich eigen via restauratiewerk aan oude orgels en door studie van bewaard gebleven bouwgegevens, meestal tot in de kleinste details gedocumenteerd. Daardoor kon een enorme kwaliteitsslag worden gemaakt. Johann werd na zijn overlijden opgevolgd door zijn twee zoons, Han en Albert, toen nog zo piepjong, dat cliënten wel eens vroegen of hun vader misschien verhinderd was. Albert liet zijn baard groeien om iets ouder te lijken. Nu staat Hans dus aan het roer, terwijl zijn vader Han weliswaar gepensioneerd is, maar zich nog steeds nuttig maakt. Het bedrijf floreert.
De meeste opdrachten zijn afkomstig uit eigen land, van Enschede tot Scheveningen, van Groningen tot Aardenburg. Maar ze kwamen ook van verder weg: uit Canada, Noorwegen, Oostenrijk, Duitsland, Frankrijk en niet te vergeten Japan, waar, terwijl u dit leest, aan het achtste orgel wordt gewerkt.
HUISORGELS
En nu is daar ook België bijgekomen. Het gaat niet alleen om het vervaardigen van nieuwe instrumenten. Ook om herstelwerk aan bestaande of reconstructie van orgels, waarvan de onderdelen zijn opgeslagen. Reil neemt niet alleen opdrachten aan voor kerkorgels, maar maakt ook huisorgels voor particulier gebruik. Ieder kerkorgel heeft zijn eigen karakter en voldoet aan speciale eisen die onder andere te maken hebben met het doel waarvoor ze worden ingezet en de omgeving waarin ze worden geplaatst. Voor huisorgels geldt dat minder. Ons staat nu een hoogst interessante rondleiding te wachten. Het is vrijdag; het grootste deel van het vijfentwintigkoppige personeel heeft vrijaf of is uitgezonden naar het buitenland. We lopen niemand in de weg. In een van de hallen staat een arsenaal van orgelpijpen opgesteld, indrukwekkend door hun aantal en soms gigantische afmetingen, deerniswekkend door de staat waarin ze verkeren. Ze horen bij het gereputeerde Vater/Muller-orgel in de Oude Kerk in Amsterdam en zijn naar Heerde gehaald omdat corrosie in ernstige mate had toegeslagen. Een gevolg van de luchtkwaliteit in de kerk, die negatief werd beïnvloed door langdurig stoken en verlichten met gas en ook fijnstof zal zijn steentje hebben bijgedragen. De pijpen zijn grimmig dof donkergrijs uitgeslagen en vertonen putten en gaten. Na de restauratie moet het ‘Grote Stadsorgel’, zoals het in de volksmond wordt genoemd, er weer driehonderd jaar tegen kunnen. Het is een langlopend project en omvat veel meer dan alleen herstelwerk aan de pijpen. Ook de mechaniek krijgt een grondige beurt. Die moet worden aangepast aan de eisen en technische mogelijkheden van vandaag.
MONNIKENWERK
In dezelfde ruimte zit onze pensionado met onmiskenbaar genoegen monnikenwerk te verrichten. Dat bestaat uit het uiterst nauwgezet documenteren van de eigenschappen van alle orgels die de firma tot nu heeft gebouwd. Zo boekstaaft hij bijvoorbeeld de mensuur van de pijpen: de verhouding tussen lengte en diameter van een pijp die verantwoordelijk is voor bas- en boventonen. Hij zit gebogen over kolommen met minuscule getalletjes en tekentjes. Glunderend kijkt hij op van zijn werk en probeert ons welbespraakt aan het verstand te
brengen wat het allemaal te beduiden heeft en waar het toe moet leiden: een encyclopedisch archief waarmee toekomstige vakgenoten hun voordeel kunnen doen.
Bij de voortzetting komen we opnieuw het project Oude Kerk tegen, in de persoon van Hanno, de neef van Hans. Hij heeft een opleiding tot gespecialiseerd meubelmaker gevolgd in Oostenrijk en is verantwoordelijk voor het decoratieve houtwerk. Hij laat ons een staaltje van zijn vakmanschap zien, een houtsnijwerktableau van cederhout. Hij laat het ons ook ruiken, door een kleine zaagsnede te maken. Overheerlijk! Jammer dat geur niet in de gazet kan. Toen hij in Amsterdam bezig was met het demonteren van het front bleek dat een van de heiligenbeelden bovenaan een vinger miste. Hanno heeft toen plastische chirurgie toegepast en de heilige voorzien van een nieuwe vinger, die tot het kleinste nagelriempje was afgewerkt. Terwijl dat soort details vanaf de grond onmogelijk kan worden waargenomen. Dit mag illustratief zijn voor de perfectie die de firma op alle gebieden hoog wil houden – in dit geval ook letterlijk. Eik is de houtsoort die orgelbouwers nog het vaakst gebruiken, maar ook wordt gegrepen naar bijvoorbeeld noten, naald en mahonie. En, vanzelfsprekend, ebbenhout voor de zwarte klaviertoetsen. Hout moet door en door droog zijn voordat het verwerkt mag worden. Reil haalt zijn hout niet uit droogkamers, maar geeft het alle tijd om op natuurlijke wijze te drogen, in de buitenlucht.
DROGEN
Naast het gebouw treffen we open hangars aan, waar imposante stammen, soms meer dan een eeuw oud, in lange repen gezaagd, zijn ‘opgelat’, met voldoende ruimte tussen de planken om de wind vrij spel te laten. De planken liggen daar, volgens de geldende vuistregel, zeker drie jaar, plus nog een jaar voor iedere centimeter dikte. We besluiten de rondgang in de tekenkamer waar de designer, achter zijn pc gezeten, geavanceerde bouwtekeningen tevoorschijn tovert van het orgel dat wij straks in Antwerpen dagelijks in levenden lijve kunnen aanschouwen en beluisteren. Vanaf het eerste ruwe ontwerp tot de eindversie zijn die tekeningen talloze keren aangevuld en bijgesteld.
Organist Emmanuel van Kerckhoven heeft hierbij een belangrijke rol gespeeld. Hij was, zo valt uit de woorden van Hans Reil op te maken, zo precies en vasthoudend, dat hij de ontwerpers wel eens tot wanhoop bracht. Maar dan is nu toch het grote moment aangebroken. Terug in de directiekamer neemt Hans als een notaris het contract in grote lijnen door. Het gaat, zo wordt nog eens gesteld, om een
nieuw Noord-Nederlands / Noord-Duits Barokorgel, te bouwen met als basis het pijpwerk van een bestaand orgel uit de Antwoordkerk in stadsdeel Hoogvliet, Rotterdam. Dat wordt naar Heerde gehaald, waar de constructie in zijn geheel zal worden uitgevoerd. Het instrument zal transponeerbaar zijn (het klavierwerk wordt zodanig aangepast dat het orgel samen met andere authentieke instrumenten muziek kan laten klinken als in de tijd van de Barok –red.) Naar verwachting komt het nieuwe orgel rond maart 2018 gedemonteerd naar Antwerpen, waar het in Noorder zijbeuk zal worden opgetrokken en geïntoneerd ( zo afgeregeld en aangepast aan de akoestiek van de kerkruimte dat we een mooi klinkend geheel krijgen - red.). Dat zal wel lukken. Van Emmanuel heeft Hans gehoord dat de akoestiek in de Sint Norbertuskerk uitstekend is. Het contract wordt onder gewijde stilte in drievoud ondertekend door Hans Reil en, namens de VZW, door Frans van Looveren en Hans Vanackere. De heren schudden elkaar de hand en doen dat voor de fotosessie uiteraard nog een keer over. Kippenvelmomenten, voor wie enig gevoel heeft voor de historie van onze wijk en de ontwikkelingen rond het orgel met belangstelling heeft gevolgd.
HARMONIE
We reizen nu af naar de Bovenkerk in Kampen. Een Gotische kruisbasiliek uit de twaalfde eeuw. Binnen bevindt zich, behalve een klein kistorgel en een mastodontisch Hinz-orgel hoog achterin, een fraai rank dieprood dof glanzend koororgel, in 1999 opgeleverd door der firma Reil. Het oogt niet alleen mooi, het klinkt ook super. Vaste organist Ab Weegenaar brengt, puttend uit het klassieke orgelrepertoire, alle registers ten gehore. Daarna mag Emmanuel zich uitleven, met verve en met gevoel. Ook gaat hij nog even achter het grote orgel zitten. Nog een kleine maar veelzeggende bijzonderheid hoorden we van Hans Reil. De toren van de basiliek schijnt ooit scheef te hebben gestaan. Het verhaal gaat dat een anonieme timmerman hem weer recht heeft gekregen. Hoe hem dat gelukt is weet nog steeds niemand. Maar het gaat misschien opnieuw de verkeerde kant uit. Tussen toren en kerkgebouw is een barst ontstaan, waardoor het nogal eens wil tochten. Dat komt het orgel niet ten goede en vraagt om vaker stemmen dan normaal. Een voorbeeld waaruit blijkt hoe belangrijk het is dat een orgel en zijn omgeving in harmonie samengaan. Er is alle reden voor vertrouwen dat het nieuwe Barokorgel samen met onze kerk een gelukkig huwelijk beschoren zal zijn.
Informatie over giften: barokorgel@sintnorbertuskerk.be
De organist-titularis van de Sint-Norbertuskerk Emmanuel Van Kerckhoven was als adviseur uiteraard betrokken partij bij de ondertekening van het contract om het barokorgel te bouwen. Een eerste belangrijke fase in de verrijking van de kerk en het muziekaanbod in de wijk (Swa C) .
-Wat ging er door je hoofd toen de handtekeningen onder het contract werden gezet?
Emmanuel Van Kerckhoven : “Het was een spannend en tegelijkertijd een heel krachtig moment. We zijn al een lange tijd bezig met het project, maar sinds die middag is het plots ook heel concreet. Voordien was het enkel plannen bedenken, uitwerken, bijschaven en opnieuw ontwerpen. een grijpbaar of tastbaar iets.”
-Zeg nog eens in mensentaal waarom dit het meest aangewezen orgel is om in de SintNorbertuskerk geplaatst te worden.
Emmanuel Van Kerckhoven : “Het nieuwe barokorgel is gewoon de perfecte aanvulling op het orgel dat er al staat. Die vraag wordt regelmatig gesteld: of het orgel boven in de kerk dan verdwijnt? Dat is dus zeker niet de bedoeling! De beide instrumenten gaan naast elkaar (of soms zelfs mét elkaar) functioneren. Het huidige Loret-Stevensorgel is een romantisch orgel, heel geschikt voor symfonische muziek. Het instrument dat gaat komen, wordt heel speciaal gebouwd om heldere barokmuziek te vertolken. Met de twee instrumenten samen kunnen we dus meer dan vier eeuwen muziek brengen op een heel authentieke manier. Het is ook het eerste grote concertorgel in Vlaanderen dat transponeerbaar zal zijn.”
-Komt het financieel ook rond want er is nu wel een behoorlijke som gestort maar er moet nog wat in het bakje komen. Lukt dat een beetje?
Emmanuel Van Kerckhoven : “De fondsenwerving via de Koning Boudewijnstichting loopt goed. Maar er moet inderdaad nog wel een flink stuk bijeen gezameld worden. We rekenen hiervoor op de vrijgevige Zurenborgenaar om ons daarbij te helpen. Zo wordt het orgel een pronkstuk van en voor de hele wijk. Wist je overigens dat het ook voor bedrijven mogelijk is om een fiscaal attest te krijgen wanneer zij een gift overmaken? Misschien is dat interessante informatie voor de lokale (of minder lokale) bedrijven?”
-We verheugen ons al op de komst volgend jaar. Hoe lang duurt het dan nog vooraleer er echt op gespeeld kan worden?
Emmanuel Van Kerckhoven : “Vanaf volgende zomer wordt het instrument stilaan opgebouwd in de kerk. Met de orgelmaker is afgesproken dat uiterlijk eind derde kwartaal 2018 het instrument speelklaar zal zijn. Zo kan er een feestelijke inspeling volgen tijdens het stadsfestival Antwerp Baroque 2018.”
-Bedankt en succes
Op zondag 8 oktober gingen de geplande balkonconcerten door in de Transvaalstraat van 15 uur tot 17 uur. na afloop van het concert was er nog een gelegenheid om na te praten in een grote witte tent die voor die gelegenheid omgetoverd was tot cavabar. Ondanks de dreigende wolken en de uit de kluiten gewassen buien in de voormiddag kwam er heel veel volk op dit originele evenement af. Ook ATV en godbetert de noorse TV maakten er opnamen van dit geslaagde openlucht concert. Of er volgend jaar een tweede editie komt, is nog altijd niet zeker. (Jan KUHN en Jörg PYL)
Voor dit evenement was de Transvaalstraat die namiddag vrij gemaakt voor alle autoverkeer. De opkomst overtrof de stoutste verachtingen. Op een zeker moment waren ongeveer driehonderd mensen aanwezig. Deze toeschouwers werden begeleid door de driekoppige brassband Three of a Kind, die met een mix van jazzy-deuntjes en Antwerpse liedjes het vooral oudere publiek van balkon naar balkon loodste tussen de optredens door. Voor elk huis waar een muzikaal optreden plaatsvond, stond of zat een door de bewoners aangeklede pop van Best Mannequins.
Begonnen werd met lyrische tenor Rik Fabry die helemaal alleen op een balkon tussen twee ijsbeersculpturen, die wonderwel bij zijn uiterlijk pasten, een selectie van Napolitaanse liederen ten beste gaf. Wie zich daar niets bij kan voorstellen, verwijs ik graag naar het ter ziele gegane radioprogramma Funiculi Funicula en bijhorende cd’s. Maar O Sole Mio en Santa Lucia zijn voor de meesten onder ons geen onbekende liederen. Het publiek wiegde hoe dan ook melodisch heen en weer en hier en daar neuriede er iemand stilletjes mee.
DUET
Ann Callens-Janssens en Aïna Callaerts, beiden mezzosopraan, brachten in duet twee liederen van César Frank (een Belgische Parijzenaar), Gabriel Fauré Frankrijk en de overbekende barcarolle van Jacques Offenbach, een Keulse Parijzenaar.
Omdat er een climax in de optredens moest liggen, werd niet gekozen voor dramatiek maar wel voor een steeds groter aantal zangers op het balkon. Derde was een muzikaal kwartet met (elektrische) pianobegeleiding Ode an die Freunde. De drie eerste liederen waren nummers van de ‘Comedian Harmonists’, een bekende Duitse zanggroep die ontstond in de jaren ‘20 van de 20e eeuw. De groep trad op tussen 1927 en 1934 en bestond uit vijf mannelijke zangers en een pianist. Daarna moesten de joodse muzikanten onderduiken, maar gelukkig bleef hun repertoire voortbestaan. Ode an die Freunde koos voor drie humoristische liederen, die naast het muzikale
ook voor een visueel spektakel zorgden. Besloten werd dit derde balkonoptreden met een fragment uit het slotkoor van de negende symfonie van Beethoven. Tot slot mocht het publiek meezingen. Dat lukte wonderwel, al meende de opmerkzame toeschouwer dat er zich enkele zangers van de overige optredens zich tussen het publiek gemengd hadden.
Voor het vierde balkon werd gekozen voor dat op de tweede verdieping van twaalf Duivels in de Transvaalstraat. Daar namen niet minder dan twaalf zangers plaats. Onder de deskundige leiding van Rachel Fabry, stempedagoge, mezzosopraan en zuster van Rik Fabry, brachten zij een uitgelezen selectie van geestelijk en werelds werk van Rossini. Het koor was samengesteld uit beroepszangers voor de solopartijen en begenadigde amateurs, die voor een stuk uit bewoners van de Transvaalstraat bestonden.
Het vijfde en laatste concert vond plaats op het grootste balkon, dat van de ‘Griekse Tempel’ in de Transvaalstraat. Hier waren een dertigtal kinderen van het koor Zing Zang Zong verzameld. Koor dat samengesteld is uit anderstalige kinderen. Zij brachten liederen van Mozart tot Viva la Musica, waarbij ook het publiek in canon nog wel mocht meezingen. Ook dat lukte. Het kinderkoor werd begeleid door het trio Three of a Kind. Zing Zang Zong is een koor dat bestaat uit anderstalige kinderen die hier recent zijn toegekomen. Gegroeid uit de Zomerschool van Antwerpen, onder impuls van Marleen Van Outsel, startte het koor in 2012. Elke zaterdagnamiddag krijgt een dertigtal kinderen instrumentenles van jonge, gemotiveerde vrijwilligers, stuk voor stuk ervaren musici, onder andere in viool, cello, blokfluit, piano en harp. De lessen gaan door in de lokalen van de MA’GO academie voor muziek, woord en dans. Er dient vermeld te worden dat na dit optreden er de mogelijkheid was om een glas cava te nuttigen in de tent die wat verder in de straat stond. De opbrengst van deze cavabar zou volledig gaan het koor Zing Zang Zong.
TOEKOMST
Na afloop van de balkonconcerten, was niemand van de organisatoren bereikbaar voor commentaar. Wel verklaarden de meest toehoorders unaniem dat dit een prachig initiatief was en zeker voor herhaling vatbaar is. Een dag later zijn de initiatiefnemers al wat bekomen
- Komt er een tweede editie volgend jaar of blijft het een éénmalig gebeuren?
Kathleen Sterckx: ”Er was geen tweede editie gepland, maar heel veel mensen dringen aan op een vervolg. Daarover gaan we nadenken, bij een glas wijn.”
- De opbrengst van de cavabar was voor een goed doel, heb je enig idee hoeveel dat dan heeft opgebracht?
Kathleen Sterckx: ”De opbrengst van de cavabar voor het kinderkoor ZINGZANGZONG moet nog berekend worden, maar loopt misschien op tot 500 euro. Bovendien hebben milde weldoeners een spontane donatie gedaan.”
- Hoe evalueren jullie het gebeuren en indien er een tweede versie zou komen, wat zou er kunnen veranderen, verbeterd worden of anders worden gedaan?
Kathleen Sterckx: ”Verbeteren is moeilijk, dus dat proberen wij niet. Als er een tweede editie komt, dan moet het anders, bijvoorbeeld instrumentaal. Dat is ook te bespreken voor bij dat glas wijn.”
- Naast ATV was er ook een ploeg van Noorse Televisie hier. Hoe zijn die, Noren op de balkonconcerten geraakt?
Kathleen Sterckx: ”Een journalist van de Noorse TV woont hier in de buurt en toen ze van de balkonconcerten hoorden, vonden ze dat plezant om het mee op te nemen in hun voorprogramma van het nieuws, een soort Man bijt Hond van bij ons.”
Of er nu een vervolg komt of niet, kunnen we nu nog niet met zekerheid zeggen. Als het aan het publiek ligt, zeker en vast. Zeker na het verdwijnen van ZUMM (Zurenborg maakt Muziek) zou dit een lichtpunt in onze wijk zijn. Hopelijk smaakt de wijn die de organisatoren gaan drinken goed en besluiten zij gesterkt door de geest van Bacchus tot een volgende editie. vzwtransvaal.be • www.odeandiefreunde.be zingzangzong.be • cwww.ma-go.be
Vanwege Alice Holemans uit de Grote Beerstraat kregen we een lang schrijven als reactie op het openingsverhaal van ons vorig nummer. Zij is het op diverse punten
helemaal oneens met de initiatiefneemster en dat is uiteraard haar goed recht. Daarbij gebruikt ze soms termen, uitdrukkingen en woorden die wij als krant niet zouden ge -
bruiken maar die vallen met deze honderd procent onder haar verantwoordelijkheid. Verder hebben we de reactie zo getrouw mogelijk weergegeven.
Aan Redactie Gazet van Zurenborg
De Alcea Rosea komt uit Azië, het hoort bij de woekerende exoten die echte natuurliefhebbers willen uitroeien teneinde onze inheemse soorten te beschermen. Iedere dag worden we met de lelijke niet-elegante plant geconfronteerd — enkele weken in het voorjaar staan er een paar mooie bloemetjes die drie meter hoog (even op de tenen staan) het air van ‘mooie plant’ verspreiden, maar al heel vlug worden ze naar beneden toe gedomineerd door uitzonderlijk grote lelijke bladeren — dan volgen heel vlug vergeling, verdroging en verval voor de rest van de zomer. Iedere dag opnieuw hopen we dat iémand het restafval weghaalt.
Waar de verwijzing naar dat heilige paardending en de kruisvaarders vandaan komt is ons een raadsel! Het Engelse HOLLY is uiteraard NIET “heilig” maar betekent HULST (Heilig is Holy met één él) Hock staat voor rijnwijn. En dat de afkooksels van deze plant— die midden in de stad verstikt wordt door Co dampen en gassen die het Gouden Kalf kwistig sproeit — medicinale krachten zou hebben is natuurlijk ook klinkklare onzin.
Beste Hanne, u zegt dat u graag in deze buurt — die u nu UW buurt noemt— woont.
Wel, wij ook, maar wij noemen het ‘onze buurt’. Na 50 jaar, eerst in de Ramstraat 8, vervolgens in de Stierstraat 3, en dan nu al meer dan 40 jaar in de Grote Beerstraat 11 gewoond te hebben mag ik deze buurt als ‘onze’ buurt beschouwen, en het mooie aan onze buurt vroeger was, dat de buurt bewoond werd door individuen, artistieke activisten met een eigen persoonlijkheid, eigen meningen en huurprijzen die nog verdomd betaalbaar waren voor iedereen. (Voor het Recht op Wonen voor Iedereen hebben we dan ook jarenlang actie gevoerd. Wij zijn de oprichters van de Huurdersbond en het Huurdersblad. Jaren van strijd waren ons deel.)
Dat is nu anders. Wij hebben de buurt zien evolueren naar een trendy buurt. Geliefd en geroemd door iedereen die zich door de Godin Horeca en de commercie laat manipuleren. Maar, Let wél! Op Zurenborg zijn het niet enkel expats uit Europa die alles hier opkopen en de prijzen naar boven jagen. Hier wonen nog veel inheemsen. Inheemsen die steeds alles en iedereen welkom heten in Zurenborg maar, de kolonisatie door de nieuwe blanke settlers meer dan beu worden.
Over een groene buurt
Gaan jullie nu echt het warm water opnieuw uitvinden?
Lees dit even. In de jaren 1970 waren progressieve jongeren (wij werden langharig werkschuw tuig genoemd) zich zeer bewust van de verloedering waarnaar de planeet op weg was. Daar gingen we iets tegen doen. Zélf hebben we bewust onze auto op het schroot laten eindigen. Stinkauto’s ‘Niemals Wieder’ (voor ons persoonlijk dan). Vervolgens plantten progressieve mensen op hun vensterbank bloembakken met prachtige kleurige planten en bloemen. En de week daarop opnieuw, want
de vorige lagen kapot onder de bruggen, (vandalisme is niet van deze tijd alleen, dit ter info) en de week daarop opnieuw, want ze werden alweer gestolen. Dat ging zo een tijdje door tot we vonden dat het nu genoeg was geweest, we haalden een tegel weg en plantten een pracht van klimplant tegen de gevel.... En de week daarna.... opnieuw....en opnieuw.....en opnieuw. Dan kwam het moment waarop wij zeiden “mé hiel Antwaarpe, mor ni mé ongs.” En toen plantten we een paar decades geleden, een vuurboom! Een pracht van een gevelboom, met afwisselend rode bolletjes en witte bloementje! Nooit werd die nog gepikt of uitgetrokken. En ‘For ever green!’
Wél vonden we de bloedvlekken van diegenen die het geprobeerd hadden. Vuurdoorns hebben immers reuzengrote doornen.
Dus lieve Hanne, ik lees hier dat u nogal artistiek aangelegd bent. Creëer artistieke dinges, ‘by all means,’ maar probeer ons inboorlingen niet langer te koloniseren.
En nog iets, als jarenlange activiste tegen Fascisme/Racisme/Apartheid frons ik mijn wenkbrauwen bij het lezen van de zin “Het liefst zou ik één verantwoordelijke hebben per straat.........” ‘Een straatverantwoordelijke?!?’ Meiske toch, dat wilt u écht niet.
Geef de stemlozen een stem!
Voor hen dit: vroeger toen de dieren nog konden spreken waren er lantaarnpalen en de buurthonden juichten. Dan kwamen de goten met de bekende afbeelding van het zittende hondje in de goot.
En de buurthonden waren dik tevreden.
Toen werden de benedenverdiepingen plots garages en de auto-eigenaars werden boos omdat zij bij het uitrijden door de goot moesten. En de buurhonden keken droef.
Toen werden de dure fietsen in de garages gehouden en de auto’s bezetten de goten. En de buurthonden weenden. Dan kwamen er boompjes. Dat toverde even een zweempje van hoop op de lieve hondensnoeten. Even maar! Want al vlug al werd het beetje aarde dat daar rond die ronde boomstam lag met een raster afgedekt. Dan bleven de dure fietsen in de garages staan, de dure auto’s, een, twee en nog een bedrijfsauto in de goten en rond de boomstammen kwamen bakfietsen, brommers, minder dure fietsen en terrasjes ten gerieve van Godin Horeca. De honden kunnen nu niet meer praten. Onze asielhondjes doen dus maar hun gevoeg wanneer het moet en verder lopen we met plastic zakjes rond.
Ook dit is het huidige Zurenborg!
Alice Holemans Grote Beerstraat 11
2018 Antwerpen
Aan de redactie:
Uit ervaring weten we dat brieven van lezers die niet akkoord gaan met de ‘rozengeur en maneschijn’ voorstelling van het leven op Zurenborg niet gepubliceerd worden. Gelieve het me tijdig te laten weten. Dan neem ik contact met Hanne op FB en publiceer ik de brief en foto’s aan mijn raam.
Onze wijk deed niet echt mee tijdens de Open Monumentendag op 10 september jl. Het enige gebouw dat bezocht kon worden, was de Romy Goldmuntz-synagoge. De bezoekers konden er kennis maken met de rituelen en de gebruiken van de toch nog te onbekende Joodse gemeenschap.
(Marcel SCHOETERS)
Zoals voor het gros van de opengestelde gebouwen, moest je je voor dit bezoek van te voren aanmelden via een telefoonnummer van de stedelijke diensten. Wegens het niet respecteren van de deadline daarvan, had ik dat niet gedaan maar ik zou niet de enige blijken. Terwijl bij andere monumenten zoals privéhuizen telkens maar een beperkte groep comfortabel door de kamers kon passeren, had deze vooraanmelding bij de synagoge vooral met voorzorg te maken, zou de gids later uitleggen. Uiteindelijk was het een beetje toevallig dat de synagoge bij de Open Monumentendag betrokken werd, zei de gids. “De Open Monumentendag valt dit jaar samen met de ’European Day of the Jewish Culture and Heritage’. Die wordt georganiseerd door B’nai Brith, een Joodse organisatie die vertegenwoordigd is in 50 landen.”
Strikt gesproken is de Romy Goldmuntz-synagoge geen monument. De ’Hollandse Synagoge’ in de Bouwmeesterstraat op het Zuid is dat wel. Belangstelling was er genoeg. Misschien omdat de Joodse gemeenschap de voorbije twee jaar toch wat meer onder de aandacht is gebracht door ‘Mazel Tov’ van Margot Vanderstraeten en van wijkbewoner Jeroen Olieslaeghers’ oorlogsroman ‘Wil’?
KLEINER
De synagoge speelt trouwens mee een rol in dat laatste boek. Hij wordt beheerd door ‘Shomre Hadas’, de grootste van de drie Joodse gemeenschappen in Antwerpen. In de 19de eeuw bevonden de synagogen van Antwerpen, dat al in 1261 een Joodse gemeenschap; kende, zich nog binnen de oude stadswallen. In 1832 werd er een geopend in de Paardenmarkt, in 1844 in de Pieter Potstraat.
Met de stadsuitbreiding en de rol die Antwerpen dank zij de Red Star Line kreeg als emigratiehaven naar de VS, hadden de meeste Joden zich begin 20ste eeuw gevestigd in de Stationsbuurt, die bij de Van den Nestlei naadloos overgaat in Zurenborg. Onze synagoge dateert van 1924 en werd gebouwd op een terrein dat al in 1912 was aangekocht.
Het uiteindelijke ontwerp was van Joseph De Lange (Amsterdam 1883-Antwerpen 1948). De Langhe was zelf een gelovige Jood die precies wist wat er van hem verwacht werd. Zijn oorspronkelijke plannen werden echter nooit uitgevoerd. Zo is hij een stuk kleiner uitgevallen. In het ontwerp van De Langhe wordt de hele huidige tuinzijde mee bebouwd.
KRISTALLNACHT
liet van het gebouw alleen nog vier zwart geblakerde muren over. Diamantairs als H. Schamisso en R. Goldmuntz voorzagen in de fondsen voor de wederopbouw naar een ontwerp van de modernistische Belgisch/Wit-Russische architect Isia Isgour. In 1954 kon de inhuldiging plaatsvinden. In 1969 kwam er een feestzaal bij en in 193 een tuin met mikwe, een ritueel bad. Vrouwen zijn immers verplicht om zich na de menstruatie te reinigen.
Shomre Hadas omschrijft zichzelf als Joodsorthodox. Zij mag niet worden verward met de Chassidische gemeenschap, waarvan de leden zo kenmerkend in het straatbeeld aanwezig zijn met hun pijpenkrullen, zwarte jassen en hoeden en bepruikte dames. Gemeentes zoals Shomre Hadas zorgen ervoor dat hun leden alles ter beschikking hebben dat hun toestaat om een religieus leven te leiden, van scholen tot rabbijnen, slagers, bakkers etc., van de wieg tot het graf. Het is vooral dit Joodse leven dat tijdens het bezoek aan de synagoge onder de aandacht werd gebracht, want kunstschatten laat staan goud of zilver zijn er niet te bewonderen.
Zoals alle synagogen, is ook deze op het oosten gericht. Een baldakijn bewaart de Thorarollen, die de 5 boeken van het Oude Testament bevatten. Ze zijn met de hand geschreven op uitrolbare lappen perkament. Drie keer per dag wordt er uit de rollen voorgelezen: ‘s morgens, ‘middags en ’s avonds.
WETTEN
Voorwaarde is dan wel dat er minstens 10 leden aanwezig zijn. In de Romy Goldmuntz-synagoge zijn dat 10 mannen, zo moet de gids toegeven. “Wij beginnen echter altijd met een ode aan de vrouw. U mag niet vergeten dat alleen wie uit een Joodse vrouw is geboren ook als Joods is geboren.”
De Thoralezer leest voor uit een tekst zonder punctuatie. Onder de letters zijn wel puntjes aangebracht. De lezer maakt gebruik van een zilveren bladwijzer in de vorm van een handje, die er ok voor zorgt dat het heilige boek niet met de echte vinger wordt aangeraakt. Joods leven betekent ook eten volgens de Joodse wetten. Daarvoor moet het voedsel kosher zijn. Een vraag over het onverdoofd slachten bleef dan ook niet uit. Neen, de Joodse wetten schrijven geen verdoofd slachten voor. Melk en vlees mogen niet samen worden bereid of genuttigd. Joodse gezinnen hebben daarom altijd twee sets potten en pannen, bestek, borden, ijskasten, gootstenen en zelfs vaatwassers.
Maar zelfs dan houden de diverse Joodse na-
ties, want de Joods-orthodoxen vormen niet de enige gemeenschap binnen het Jodendom, houden er soms aparte voedingsgewoontes op na. De gids besteedde veel aandacht aan de diverse Joodse feestdagen, die wij in onze buurt van nabij kunnen meemaken, zonder dat we ze precies kunnen plaatsen.
ISRAËL
De voorbije weken, in september, vierde de Joodse gemeenschap Nieuwjaar Rosh Hasjana, dat eindigt met de Grote Verzoendag Yom Kippur. Daarna volgde Soekot, het Loofhuttenfeest, dat herinnert aan de 40 jaar die Joden in de woestijn doorbrachten op weg van Egypte naar het Beloofde Land. De Joden moeten dan in hun tuin of op het terras een hut bouwen, waarin ze dan 7 dagen lang de maaltijden moeten gebruiken. Dit is de periode waarin we onze medeburgers zien rondlopen met in plastic verpakte lange takkenbundels.
Israël is zeer sterk aanwezig in de Joodse belevingswereld, zo maakte de gids het gezelschap duidelijk. De grenzen van het land staan nauwkeurig in de Bijbel aangegeven. Rond onze kersttijd vieren de Joden het lichtfeest Chanoeka. Als je wat later in het jaar de Joodse kinderen verkleed ziet rondlopen, dan heeft dat niet te maken met carnaval, maar met Poerim. De gids vertelt het verhaal van Esther en Hamman, een verijdelde holocaust uit de 5de eeuw voor Christus.
Of de Joden geloven in een hiernamaals, wil iemand weten. Het antwoord op die vraag is niet expliciet, maar de gids legt wel uit dat Shomre Hadass in het Nederlandse Putte ook één van de drie Joodse begraafplaatsen beheert. In tegenstelling tot Nederland, garandeert de Belgische wetgeving nl. niet dat graven eeuwig bewaard blijven.
Achteraan in de synagoge zijn de namen van de overleden gemeenteleden bewaard. Bij een overlijden duurt de rouw thuis 8 dagen. Daarna volgt de begrafenis. Cremeren is uitgesloten. Daarna volgt er nog eens een periode van 11 maanden van rouw, waarbij er elke ochtend en avond een gebed voor de overleden wordt voorgelezen. Pas na 11 maanden krijgt het graf een zerk.
Op nationaal niveau worden Joodse aangelegenheden in België geregeld via het Joodse Consistorie. Dat zou zich in theorie ook kunnen uitspreken over het toestaan van bekeringen van niet-Joden maar, aldus de gids, “wij hebben een gentlemen’s agreement dat wij niemand bekeren.” Ten slotte nog dit: Shomre Hadas wordt in stand gehouden door lidgelden en dat is niet meer evident. “Vele van onze leden werkten in de diamantindustrie, maar daar hebben we veel concurrentie gekregen van andere naties. Er heeft ook een delocalisatie van activiteiten naar andere landen plaats gevonden. Het wordt dus moeilijk”, aldus de gids.
De afspraak voor de herdenkingswandeling van de Jodenvervolging, met auteur Jeroen Olyslaegers en rector Herman Van Goethem, was op het Kievitplein, aan de achterkant van het Centraal Station. Jeroen
Olyslaegers, geboren in 1967 te Mortsel, won onlangs de Fintro literatuurprijs met zijn oorlogsroman ‘Wil’. Het boek ‘Wil’ doet de lezer de vraag stellen: “Hoe zou ik wel gehandeld hebben?” (Renee DUFAIT)
Deze samenkomst is op een warme zomeravond (29 augustus), maar niet zo heet en gruwelijk als deze van 29 augustus 1942. We zijn nu met een 120-tal, ook enkelen uit de Joodse gemeenschap, om de grote razzia van precies 75 jaar geleden op de Joodse gemeenschap van Antwerpen te herdenken. Veel daarvan heeft zich afgespeeld in onze buurt. We zullen dan ook wandelen langs de huizen waar de Joden woonden. Alle razzia's gebeurden op bevel van de Duitse bezetter maar het toenmalige Antwerpse Stadsbestuur en de politie werkten
actief mee.
Op het Kievitplein zingt Oscar Bohnen een lied van een Pools-Joodse zanger. Dan stelt Matthieu Marin de organisatie ‘Curieus Antwerpen’ voor en vertelt dat dit eigenlijk de opvolger van VZW De Ram uit de Ramstraat in Zurenborg is. Het is ‘Curieus Antwerpen’ dat deze wandeling organiseert.
We gaan eerst naar de Terliststraat, waar Jeroen Olyslaegers op de hoek van het kruispunt met
Komt er in Crea 16 een gedenksteen met alle namen?
Ondertussen heeft het Zurenborgs initiatief van de herdenkingswandeling van 28 augustus ook de nodige weerklank in de Antwerpse politiek gekregen.Het Antwerps Districtsraadslid Tatjana Scheck (S.pa) heeft immers het voorstel gelanceerd om een gedenksteen met alle namen van de in 1942 gedeporteerde kinderen op te trekken op de speelplaats
van de lagere school Crea 16 in de Grotehondstraat, “ter nagedachtenis van hen die nooit terugkeerden”.Het voorstel is zowel op de Antwerpse Districtsraad van 18 september als op de Gemeenteraad van 25 september besproken waar nagenoeg alle partijen hun steun aan het voorstel hebben beloofd. De schooldirecteur van Crea 16 is in ieder geval
de Van Leriusstraat, vanop een bakfiets voorleest uit zijn boek ‘Wil’ over de razzia die hier plaats had. Hij kiest het fragment waarbij zijn hoofdpersonage, agent Wilfried Wils, deze gebeurtenis beschrijft: De politie ging aan iedere deur aanbellen en dwong de mensen mee te komen. De Joden werden tijdelijk in de synagoge van de straat opgesloten. Het verhaal op deze plaats verteld, brengt dit gebeuren heel dichtbij en is zeer pakkend. Wanneer we daarna voorbij de synagoge komen, wijst rector HermanVan Goethem erop dat op het her-
zelf het idee genegen. Het onderwerp is onlangs op de oudervereniging besproken en deze wil zich graag engageren om mee na te denken over de praktische uitvoering van de gedenksteen.Ook wat betreft het educatieve gedeelte heeft Kazerne Dossin (het Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten te Mechelen) aan de school de nodige medewerking beloofd gezien daar een heel programma rond bestaat.Ook zal het Forum van Joodse Organisaties, waar-
Beste klant, Tijdens het winterseizoen (vanaf 1 oktober) zijn we geopend van 17:30 tot 22:00 uur tijdens de weekdagen van 17:00 tot 22:00 uur tijdens het weekend
Dank je en tot ziens!
Boeking: 03/294.06.68 www.facebook.com/devlamAntwerp
NIEUWE OPENINGSUREN:
Maandag tot vrijdag: 10.00 uur tot 18.30 uur
Zaterdag: 10.00 uur tot 16.00 uur
Zondag en feestdagen: gesloten
denkingsbord geschreven staat dat de Joden opgepakt zijn ‘door de Nazi’s’, maar dit is een fout: er zou moeten staan ‘door de Antwerpse politie’.
POLITIE
We gaan verder via de Simonsstraat, onder de brug door naar de spoorwegberm in de Baron Joostensstraat. Met de grote synagoge op de achtergrond beluisteren we de klagelijke vioolmuziek van Ernst Bloch uitgevoerd door Tatiana Scheck. Hier leest
van ook enkele vertegenwoordigers op de herdenkingswandeling aanwezig waren, binnenkort betrokken worden bij de uitvoering van de gedenksteen na een bevraging.Voor meer informatie rond de concrete stand van zaken over dit project kan men terecht bij:
Curieus Zurenborg, Matthieu Marin, matthieulpdmarin@hotmail.com (Edi Dobbelaer)
Kleermaakster
Chrisssy's
Dames, heren en kinderen
Alle
www.chrisssys.be
0485393366
Olyslaegers nog een fragment voor uit zijn boek: op Paasmaandag 1941 ontstond, na een vertoning van de film ‘Der Ewige Jude’ te Antwerpen, een spontane pogrom (een tegen de joodse gemeenschap gerichte razzia) die hier aan de synagoge gewelddadig eindigde.
Bij een razzia in de nacht van 13 op 14 augustus 1942, onder meer in Zurenborg, zijn 200 à 250 Joden opgepakt, vooral Roemenen. In de nacht van 15 op 16 augustus volgde een nog grotere razzia, waarbij deze keer ook de Antwerpse politie meewerkte. In het totaal werden zo’n 850 Joden meegenomen. Van Goethem kent verschillende verhalen van Joden die werden opgepakt in de Korte Van Ruusbroeckstraat en Ramstraat. Hij verhaalt uit het dagboek van Sam Perl, een Roemeense Jood van 22 jaar: Zijn vriend moest zich op 14 augustus opgeven voor ‘verplichte arbeid’ in Polen. De nacht ervoor bleef Sam bij zijn vriend in de Korte Van Ruusbroeckstraat. In die nacht hoorden ze hoe Joden in de buurt werden opgepakt. De volgende morgen rende Sam naar zijn ouderlijk huis in de Ramstraat en stelde vast dat het verzegeld was. Langs de tuin achteraan geraakte hij toch binnen. Het huis was leeg, zijn ouders waren opgepakt. Bijna werd hij betrapt. Daarna vluchtte hij weg naar Frankrijk.
De dag na deze grote razzia in Zurenborg, 16 augustus, stonden de Joden aan te schuiven bij de bakker Kleinblatt in de Provinciestraat en vertelden ze elkaar wat ze vernomen hadden.
De groep gaat nu richting Draakplaats en stopt in de school ‘De Dageraad’ in de Lange Altaarstraat. Er waren toen wel 3 000 Joodse kinderen in het Antwerpse stadsonderwijs. Ongeveer de helft is omgekomen. Van Goethem heeft een droeve tekst van Jacob Jalowiec, een jongen van twaalf jaar, uit de school van de Lange Altaarstraat teruggevonden: “Nooit mogen donkere wolken je lachend vrolijke kindergeluk doen vervagen…” Hieruit blijkt dat ook kinderen de dreiging voelden.
Het einde van de wandeling is op de speelplaats van de stedelijke basisschool, Crea 16, in de Grote Hondstraat. We krijgen twee Joodse liederen, met gitaarbegeleiding te horen. Olyslaegers leest weer voor.:” We staan hier omdat u allemaal wilt herinneren, ook de zwarte bladzijden uit onze geschiedenis.” En hij vertelt: “In juni 1942 moesten de Joden hier hun gele ster komen halen en kregen ze een aantal stempels op hun identiteitskaart.”
Van Goethem: “ Het is bijzonder te herdenken wat zich hier 75 jaar geleden heeft afgespeeld, want in België staan geen borden met gedenkenissen, zoals in andere landen. In 2013 heeft premier Di Rupo zich wel geëxcuseerd voor de Belgische verantwoordelijkheid bij de razzia’s. 75 jaar geleden, 28 augustus1942, werd de razzia vanuit het stadhuis mee georganiseerd. Sommige Joden verstopten zich en bekogelden de politie. (De politie had bij de razzia van 15 augustus 1942 al minder discipline en had geklikt. En na 1942 collaboreerde burgemeester Delwaide niet langer actief mee). Vanaf 21u30 uur, de hele nacht, werden op deze speelplaats zo’n 300 mensen bij elkaar gebracht. Het was 30°. De WC’s waren snel verstopt. Sommige agenten lieten toe dat men ging zitten of wat water dronk, anderen niet. De volgende morgen werden ze in een vrachtwagen weggevoerd en naar de Dossinkazerne in Mechelen gestuurd voor deportatie.”
We houden één minuut stilte. Daarna krijgen we een bijzonder filmpje te zien met opnames uit de Joodse vakantiekolonie Villa Altol in Kapellenbos uit 1938. De helft van hen zal enkele jaren daarna sterven.
https://atv.be/nieuws/video-uantwerpen-lanceert-filmpje-met-opnames-uit-joodse-vakantiekolonie-48460
De scouts van Zurenborg hebben hun nieuwe werkjaar, (ze bestaan al 34 jaar), traditioneel in gang geschoten met een evenement op de Dageraadplaats. Eten en drinken te krijgen en dit jaar werd er ook een nieuwe trui voorgesteld. Ondertussen mag deze groep zich nog altijd verheugen in heel veel belangstelling bij de jeugd en de ouders. Zo hadden meer dan vijftien ouders de nacht op het plein doorgebracht om toch de inschrijving maar niet te missen. (Jörg PYL)
Zaterdag 23 september betekende de aftrap voor een nieuw werkjaar voor de scouts van Zurenborg. De groep die al vierendertig jaar bestaat, vierde dit met een bijeenkomst in de kerk en een grote barbecue voor leden, familie en sympathisanten. Tevens was er gelegenheid om nieuwe leden in te schrijven. Het feest begon rond 15uur en zou tot laat in de avond duren.
Voor die gelegenheid werden een aantal tenten een dag voordien al opgesteld. De dag zelf volgden nog vele rijen tafels voor de eters. Kort voor drie uur in de namiddag vond Bram, een van de hoofdleiders eventjes tijd om wat vragen te beantwoorden.
- Wat doen al die klederen in die tent?
Bram: “Dat zijn allemaal verloren voorwerpen, kleding en eetgerei van het grote (voor de ouderen) en het kleine (voor de jongste) kamp.”
- Hoe veel leden telt jullie scoutsgroep?
Bram: “Even nadenken. De leden krijgen wij in vier bussen. Wat ik zeker weet is dat we vierenveertig leiders hebben. Al bij al hebben wij nu ongeveer tweehonderd leden.”
- Hebben jullie ook allochtone of praktiserende moslimjongeren in jullie groep?
Bram: “ Niet veel, ik denk een achttal, waarvan enkele praktiserende. Voor sommige allochtonen ligt het samen kamperen soms een beetje moeilijk.”
- Wat vind je van het idee om aparte scoutsgroep voor moslims op te richten zoals onlangs in de media stond?
Bram: ”Ik vind dat geen goed idee. Ik vind dat een scoutsgroep best gemengd moet zijn. De mensen van andere origine of geloof kunnen zich in één groep best integreren.”
Dan kwam Kato, een andere hoofdleidster Bram aanmanen om naar de kerk te gaan. Het was al drie uur in de namiddag en er werd verzamelen geblazen voor de kerk. De kleintjes mochten eerst binnen. Niet zo maar, want om binnen te kunnen gaan moesten zij op hun knieën onder de armen van de groteren naar binnen. In de kerk was de stemming opperbest, ook enkele ouders waren present, alsook een ouder koppel, waarvan de vrouw één van de allereerste scouts op Zurenborg bleek te zijn.
De nieuwe hoofdleiding heette dan iedereen welkom. De nieuwe leiding werd ook naar voren geroepen en bedankte met een symbolisch bloemetje. Daarna werd de voltallige leiding van alle afdeling bijeen geroepen. De nieuwe pullover (25 €) werd voorgesteld door een scoutsmeisje dat zich erg vlug van deze taak kweet. Tussendoor mochten enkele scouts van allerlei leeftijden naar het portaal van de kerk lopen om dan al haasje over spelend terug tot voor het altaar te springen. Kortom, ook in een kerk kan plezier gemaakt worden.
LIDGELD
Na een half uurtje was het officiële gedeelte afgelopen en kon overgegaan worden tot het nuttigen van drank en allerlei lekkers, in afwachting van de barbecue zelf. Tussen de aanwezigen viel ook een ouder koppel op. De vrouw, Maria Vinck, heeft geen kleinkinderen in de groep, maar was zelf een van de allereerste leden van de jeugdbeweging op Zurenborg. Zij woont nu in Berchem, maar als kind in de Arendstraat, eerst in nummer tweeënvijftig, later in nummer éénenveertig. “Ik was een van de eerste scoutsleden. Op een bepaald moment heb ik vier of vijf kinderen die het niet breed hadden, meegenomen naar de
kabouters. Lidgeld bestond er toen nog niet of werd betaald door de bond. Toen ik zestien of zeventien jaar, vroegen ze mij om de leiding op te nemen van de scouts in Deurne–Zuid. Daar was alles een boeltje, ze deden er maar wat en de leiders die vreeën er alleen maar met elkaar. Ik heb daar een goede gidsengroep gemaakt en de groep groeide aan tot ongeveer een veertigtal leden. Dan heb ik maar gevraagd om hulpleiders, want die grote groep kon ik als jong meisje alleen niet meer aan en zo zijn er twee hulpleiders bijgekomen. En daarom komen wij ook elk jaar naar de opening van het scoutsjaar.”
OUDERS
Op de Dageraadplaats zelf waren vooral de ouders, maar ook veel oud-leiders druk doende om van die openingsdag een feest te maken. Enkele oud-leiders hadden als taak de kippenbillen een eerste keer te bakken. Daarnaast ook worsten, hamburgers en veggieburgers. Aan de bonnetjes-stand was het druk aanschuiven, want alles moest met bonnetjes en jetons betaald worden. Ook de bekers voor de drank werden hier uitgedeeld tegen een waarborgsom van één euro. Daarnaast lagen in de grote tent klederen en eetgerei uitgesteld. Allemaal spullen die op de twee kampen zijn achtergebleven en nu op zoek waren naar hun eigenaars. Voor de zoetebekken was het pannenkoekenkraam bemand (bevrouwd ?) door moeders van scouts. De bar zelf was in een donkere tent bevestigd aan gesjorde boomstammetjes. Een springkasteel en een kindergrime ontbraken ook niet. In het midden van al die kraampjes stonden mooi wit gedekte tafels voor de barbecue.
KAMPEREN
Na het bonnetjeskraam stond de langste rij voor een kraam en dat was dat van de nieuwe
inschrijvingen. Tom Jacobs, een ex-Zurenborger vertelt dat hij met zestien andere ouders deze nacht heeft gekampeerd op de Dageraadplaats. Iedereen had matjes meegebracht, want het aantal plaatsen is ook dit jaar beperkt en het zag er niet naar uit dat iedereen zijn kind kon inschrijven. Voor de kapoenen geboren in 2011 en 2010 zijn er slechts 14 plaatsen vrij. Voor de welpen geboren in 2009, 2008 en 2007 in totaal eveneens veertien plaatsen en voor de jonggivers (2006 tot 2004) slechts negen plaatsen. Maar, vertelt Tom Jacobs, de ouders hebben onderling een informele lijst gemaakt voor de inschrijvingen. De eerste ouder was al aangekomen vrijdag om 14 uur. Het zijn allemaal ouders van vriendjes onder elkaar, vooral de school Crea is erg goed vertegenwoordigd bij de nieuwe inschrijvingen, gevolgd door de andere scholen van de wijk. Ondertussen waren de kippenbillen gaar en kon het eigenlijke eetfestijn beginnen.
De Roma is niet alleen een bekroond project, er gebeurt ook nog eens vanalles. Muziek en tal van interessante gebeurtenissen. Een debat, een trefdag, een dag van de doden, een kinderrommelmarkt en een leuke winterzondag: iedereen kan een gratis standje krijgen om zijn teveel aan spulletjes te ruilen, weg te geven en alles wordt nog eens omgeven door muziek en …pannekoeken. Schrijf nu al op : zondag 17 december, gratis.
TREFDAG PULSE TRANSITIENETWERK CUL-
TUUR: HOOGTIJ/D
Dinsdag 24 okt: 9u30>17u - € 35 (lunch + ticket voor avondfilm ‘Down to Earth’ inbegrepen)
Deze trefdag van Pulse Transitienetwerk Cultuur zoomt naar gewoonte in op duurzaamheid en wat het kan betekenen voor organisaties en praktijken uit de cultuur-, jeugd- en mediasector. Doe inspiratie op en wissel expertise uit op Hoogtij/d, samen met andere professionals en geïnteresseerden. Verwacht je aan een dag vol praktijken, lezingen, workshops en artistieke interventies over transitie vandaag en morgen. Meer info op www.pulsenetwerk.be/trefdag2017. Save the date and save the planet!
11.DEBAT: VOOR EEN WERELD DIE WE NODIG HEBBEN
EEN GESPREK MET NAOMIE KLEIN
Zondag 29 okt: 11u - € 5
Naomi Klein is een begrip. Ze werd in één klap bekend met haar boek No Logo (2000), waarin ze de strategie blootlegt van bedrijven die zich primair toeleggen op het verkopen van hun merk in plaats van hun product. In haar grootschalige onderzoek De shockdoctrine (2007) onthulde ze welke macht er werkelijk schuilt achter de meest ingrijpende crises en oorlogen van de afgelopen veertig jaar. In No Time (2014) lag haar focus op het milieu en hoe we onze verantwoordelijkheid moeten nemen om onze manier van leven te veranderen. Voor haar laatste boek Nee is niet genoeg. Tegen Trumps shockpolitiek. Voor de wereld die we nodig hebben, combineert ze haar kennis en inzichten van de afgelopen jaren en past ze die toe op de wereld van vandaag. Ze laat zien welke krachten schuilen achter de verkiezing van Trump en welk belang bedrijven hebben bij deze verkiezingsuitslag. Ondanks alles blijft Klein hoopvol en doet ze een krachtige oproep voor progressieve actie tegen militarisme, racisme, klimaatontkenning, gesloten grenzen … Stof genoeg voor een boeiend en geanimeerd
gesprek met één van de belangrijkste maatschappelijke stemmen van deze tijd!
Een organisatie van 11.11.11, De Geus en De Roma i.s.m. De Standaard
DIA DE LOS MUERTOS
MET ORKESTA MENDOZA & MARIACHI RELOADED
Woensdag 1 nov: 20u - vvk € 14/12
Dia de los Muertos: de Dag van de Doden is een belangrijke Latijns-Amerikaanse feest- en herdenkingsdag. Op Allerzielen, de dag na Allerheiligen, eren ze de overledenen met bizarre uitbundige feesten. In De Roma zullen twee Mexicaanse bands tonen hoe dat moet. Orkesta Mendoza is een experimentele Latijnse Fusion Band uit Tucson (Arizona), geleid door twee muzikanten die in Mexico geboren zijn. Sergio Mendoza, een multi-instrumentalist, producent en componist is vooral bekend van zijn werk met Calexico en de energetische veteraanzanger Salvador Duran. Zoals de naam al suggereert, is Mariachi Reloaded een complete heruitvinding van het traditionele Mexicaanse mariachi-genre. De multiculturele samenstelling van Mexicaanse, Hondurese, Cubaanse en Belgische bandleden zorgt ervoor dat je niet het gebruikelijke Cielito Lindo of La Malageña geserveerd krijgt.
30 JAAR VREDESCENTRUM: IS DE VREDE DE OORLOG VOORBIJ?
Maandag 13 nov: 20u - € 5
Vrede is vanzelfsprekend ... toch? Hoe langer we in vrede leven hoe meer het voelt als een voldongen feit, een verworven recht, als de norm. Vrede is echter meer dan alleen maar een toestand zonder oorlog, zeker voor de vele mensen die oorlog zijn ontvlucht en deel uitmaken van onze samenleving. Het in stand houden van vrede vraagt voortdurend om inspanning en wordt op de proef gesteld door uitdagingen die het fragile evenwicht steeds opnieuw onder druk zetten. Hoe zetten
in de Roma op zondag 17 december
wij ons in voor het behouden van onze eigen vrede? Is actieve dialoog om geschillen in conflicten samen aan te pakken en te overstijgen voldoende? Moeten we nog meer inzetten op verdraagzaamheid? Is naar geweldloosheid streven onze hoogste prioriteit? Bestaat er een formule om vrede te bewerkstelligen?
Al drie decennia lang ziet het Vredescentrum vrede als een werkwoord. In opdracht van de stad en provincie Antwerpen zetten zij dagelijks met veel enthousiasme en overtuiging in op projecten rond vredesopvoeding en herinneringseducatie. En dat mag gevierd worden, met alles erop en eraan. Een avond waarbij feest, reflectie en uiteraard vrede centraal staan en een avond waarop wij niet enkel u hopen te verwelkomen, maar ook trots zijn om o.a. Jeroen Olyslaegers, Tinneke Beeckman, Warda El-Kaddouri, Bruno De Wever, Rodaan Al Galidi en Malikka Bouaissa te gast te hebben. Gastheer is Warre Borgmans.
KINDERROMMELMARKT
Zondag 26 nov: 13u30>17u30 - € 1 (inkom volwassenen) € 0,5 (inkom kinderen)
Gezelschapspelen, puzzels, poppen, beertjes, autootjes, stripverhalen, video's, kleren ... Wat je allemaal voor een prikje kan kopen op de 24ste editie van onze kinderrommelmarkt is werkelijk te veel om op te noemen! Dit is een rommelmarkt voor én door kinderen.
MO*LEZING: ÉCHT NIEUWS IN TIJDEN VAN CONFLICT
Dinsdag 5 dec: 20u - € 5
Sinds de verkiezingscampagne van Donald Trump is de term ‘fake nieuws’ niet meer uit de dagelijkse actualiteit verdwenen. De term wordt vandaag niet alleen door Trump en zijn achterban gebruikt, maar door steeds meer krachten die kritiek hebben op de media en hun berichtgeving. Dit leidt ertoe dat de zoektocht naar écht nieuws opnieuw tot de kern van de journalistiek en de opdracht van media komt te staan. Vooral in de context van oorlog, conflict en gewelddadige polarisatie is de waarheid moeilijk te vinden en is volledige objectiviteit wellicht onmogelijk, maar hoe kunnen journalisten in zo’n omstandigheden het publiek van betrouwbare informatie en genuanceerde duiding voorzien? In deze MO*lezing zullen vier journalisten op die belangrijke vraag hun antwoord geven. De Israëlische topjournaliste Amira Hass (Haaretz) en de Belgisch-Marokkaanse journaliste Laila Ben Allal (CNN) verzorgen de key note lezingen. MO*journalisten Tine Danckaers en Samira Bendadi lezen een persoonlijke column voor. De avond wordt in goede banen geleid door MO*hoofdredacteur Gie Goris. Een must voor iedereen die geïnteresseerd is in de rol van de journalistiek in de 21ste eeuw. Een organisatie van MO*, Vlaams-Nederlands Huis deBuren en De Roma.
THOMAS RAU
Woensdag 13 dec: 20u - € 5
Op woensdag 13 december verwelkomen we ondernemer, architect, innovator, inspirator en visionair Thomas Rau. Zijn motto is ‘guided by the future’. Hij laat zich in al zijn handelen leiden door wat er in de toekomst nodig is en niet door wat op dit moment haalbaar is.
Van bezit naar prestatie, geen lampen maar licht, kortom, van eigendom naar eigenslim
Anders gaan consumeren, maar hoe? Het is een belangrijk vraagstuk in een tijd waarin consumeren herleid werd van ‘net nieuw’ tot ‘net niet stuk’. Thomas Rau kiest voor een nieuw economisch model waarin enkel prestaties tellen, en geen eigendom meer bestaat. Hij stond aan de wieg van het concept Pay per Lux, waarbij geen lampen meer worden verkocht maar verlichting als dienst wordt aangeboden.
Met een witgoedfabrikant en een woningcorporatie biedt hij de meest energiezuinige wasmachines en koelkasten op prestatiebasis aan sociale huurders aan. Hij refereert hiervoor naar de luchtvaart, waar passagiers enkel betalen voor de vlucht en geen eigenaar worden van een vliegtuig. We evolueren van verbruikers naar gebruikers. We kopen dan geen lampen meer, enkel nog lichturen. We kopen geen wasmachines, maar betalen enkel wasbeurten. De producent blijft eigenaar en leent zijn producten / grondstoffen tijdelijk uit aan de gebruiker. Hiermee stelt Rau het Turntooprincipe voor als een alternatief voor cradle-to-cradle.
Bij zijn woorden voegt hij ook daden; met zijn architectenbureau RAU heeft hij diverse innovaties en nieuwe standaarden opgezet op het gebied van CO2-neutraal, energieneutraal en energiepositief bouwen en recentelijk ook voor de circulaire architectuur.
Een organisatie van Curieus en De Roma.
GOE GEGEVEN!
FEESTELIJKE RUIL- EN WEGGEEFBEURS
Zondag 17 dec: 13u30>17u30 - gratis
Goe Gegeven is terug! Op zondag 17 december nodigen De Roma en Samenlevingsopbouw iedereen uit die spullen te veel heeft (boeken, fietsen, cd’s, flessen wijn, mixers, kleren, etc.) om een gratis standje te bemannen op onze Feestelijke Ruil- en Weggeefbeurs. We zetten ook enkele fijne initiatieven uit de buurt extra in de kijker. Verwacht ook boeiende documentaires, enkele korte-keten-initiatieven zoals de Buurderij en nog veel meer. Kortom, we maken op deze dag van De Roma een extra warm huis, waar iedereen welkom is. We zorgen voor allerlei lekkers zoals taart en pannenkoeken. De nodige animatie en een streepje muziek zullen uiteraard niet ontbreken. Duik met een warm gevoel de feestdagen in!
De bewoners van de Walvis-, Stier-, Grotebeer- en Ramstraat hielden stoepverkoop. Het bleek al van vroeg in de ochtend een succes te gaan worden, in de vier straten heerste snel een gezellige drukte. Hier, misschien op één uitzondering na, geen semi-professionele rommelmarktkramers zoals bij de grote broer op de Dageraadplaats maar “buren onder elkaar”. Blijkbaar een succesformule die maar voor een ding bang moet zijn: stoeptekort. Tekst en foto’s Jeannine FÜHRING
Foto 1 de familie Van Rossum uit de Ramstraat - Greet, Jan, dochters Marie en Julie - verkopen voornamelijk skimateriaal, rollerblades, dvd’s en boeken. Neef Zep (keyboard) en vriend Stan (sax) zorgen voor de muzikale ondersteuning. Om 13.30 uur waren al drie blades verkocht en had de stand al 250 euro opgebracht.
Foto 2 Jasmien Krols met dochters Margot, Marie en Kato wonen in de Stierstraat en hebben veel kleren en daar mag een deel van weg. Op een apart rek hangen de mooiste stukken. Verder verkopen ze nog een koersfiets, wat schoenen en boeken. De opbrengst wordt gedeeld.
Foto 3 Janneke Eijsbouts: uit de Stierstraat doet voor de eerste maal mee. Ze verkoopt voornamelijk kinderspeelgoed, spiegels, brocante, kledij en schoenen. De verkoop loopt vlot, wat goed nieuws is voor haar 2 meisjes Paloma en Pernille naar wie een deel van de opbrengst gaat.
Foto 4 Joel Hupert, Gautier Robial en dochter Luca uit de Grotebeerstraat verkopen designer-objecten, kindermeubeltjes en veel jeans want Gautier werkt al jaren in die branche. Ook hun verkoop loopt goed. Wat gaan ze met de opbrengst doen…”Nieuwe spulletjes kopen”.
Foto 5 Kato De Malsche uit de Stierstraat doet voor de eerste maal mee en vindt het “veel plezanter dan de rommelmarkt”. Haar vader gaat dikwijls naar de kringloop en ze heeft dus veel spullen te koop: oude dozen, vintage kussens, oude vazen en blijkbaar erg in trek zijnde smyrna tapijten. De opbrengst gaat naar: “Een weekendje weg”.
Foto 6 Liesbeth en Elke Fivez en zonen Arthur en Victor uit de Ramstraat. Liesbeth krijgt hulp van haar zus en neefjes uit Gent. Ze verkopen huishoudartikelen, kinderkledij en speelgoed maar ook heel wat Afrikaanse kunst want ze hebben een missiezuster in de familie. De opbrengst gaat naar
een dierenasiel en Filet Divers.
Foto 7 Lieve Giedts en dochter Anelies Bekkers uit de Beerstraat verkopen schoenen, stoelen, handtassen, dvd’s en kleding. De opbrengst wordt verdeeld, ook zussen Caroline en Liesbeth krijgen hun deel. Lieve had volgend jaar liever aan elkaar gesloten standen gehad.
Foto 8 Aline Donckier de Donceel en Steven Van den Ouweland uit de Walvisstraat doen voor de tweede maal mee. Ze vinden het een uitstekende gelegenheid om hun huis op te ruimen. De verkoop van de retroknuffels van Steven loopt als een trein. De opbrengst gaat naar de verbouwingen in huis.
Foto 9 Ina Koolen en dochter Amélie: uit de Grotebeerstraat hebben hun stand kleurrijk versierd. Zij verkopen voornamelijk kinderkledij, speelgoed en kinderboeken, maar ook enkele mooie vazen. Ze zijn erg tevre -
den over de opkomst. “Om 10.00 uur hadden wij al veel verkocht” zegt Amélie, die de kas bijhoudt.
Foto 10 Maarten Debusschere met zoon Max en vrienden uit de Walvisstraat is een van de organisatoren van deze stoepverkoop. Zijn stand (de warmste) doet mee aan Music for Life en hij vroeg alle standhouders één voorwerp af te staan voor dit goede doel. Samen met de opbrengst van de tombola, waarmee onder andere een door Bazart gehandtekende LP te winnen viel, bracht dit meer dan 500 euro op, opbrengst die naar Filet Divers gaat.
Foto 11 Werner Zwijsen en zoon Kasper uit de Walvisstraat. Kaspers vader verkoopt de verzameling cd’s die hij gedurende 30 jaar opbouwde en stapt over op Spotify. Hij heeft vandaag een klant gehad met een verzameling van 30.000 cd’s die in Werners’ collectie nog twee vond die niet had: een Lou Reed en een Willie Nelson..
Op donderdag 21 september werd in het zaaltje van de Zurenborger op de Dageraadplaats de kortfilm ‘Thuis in Antwerpen’ voorgesteld. Het is een prent gemaakt door mensen met een migratieachtergrond. Het project is een
De film, die ongeveer een kwart uur duurt, werd doorlopend gratis vertoond om het half uur van 17 uur tot 20 uur. Maar de organisatie zou niet van Filet Divers zijn, mochten er niet nog andere activiteiten op de
Dageraadplaats voorzien zijn. Voor de kerk stonden een aantal van die rode kraampjes van de Stad Antwerpen in U-vorm. Aan de ene kant waren er bonnetje te koop en aan de andere zijde stond een wereldbuffet met
samenwerking tussen Filet Divers, Vormingplus Antwerpen en werd gerealiseerd met de steun van de burgerbegroting 2016 – 2017 van het district Antwerpen.
(Jörg PYL)allerlei lekkers hartig en zoet uit diverse streken, kortom wereldkeuken. Daarnaast ook een bar om de dorstigen te laven plus hoge tafeltjes voor de drinkers en lage voor de eters. Aan het uiteinde een foto-apparaat
dat instant selfies kon afdrukken met een grote foto en twee pasfoto’s van Vorming Plus. Hierbij hoort een anekdote. Ik was nog alles aan het bekijken om een goede hoek voor een foto te zoeken, toen een Afrikaanse jonge man “foto” tegen mij zei. Ik maakte aanstalten om hem te fotograferen, maar dat had ik blijkbaar niet goed begrepen. Hij nam mij bij de hand en leidde mij naar het foto-apparaat en bediende dat toestel alsof hij zijn leven lang niets anders had gedaan. Iets later kwam hij mij die foto brengen. Dat illustreert misschien nog het meeste het verschil tussen de nieuwkomers en wij. De nieuwkomers zijn veel spontaner en directer in de omgang, terwijl wij toch wel iets gereserveerder zijn.
NETWERK
Ondertussen werd opgeroepen voor de volgende filmsessie. In ‘Thuis in Antwerpen’ komen vijf nieuwkomers aan het woord. Het grote pluspunt is dat de mensen hier zelf aan het woord komen en dat men er met die mensen in contact kan komen in plaats van over hen te praten, zoals het maar al te vaak gebeurt . Uit drie van de vier getuigenissen valt vooral de verzuchting naar een netwerk op om hier ingeburgerd te raken. Tweede thema zijn de vooroordelen tegenover immigranten. Een Russische vrouw van middelbare leeftijd zegt dat zij niet van de KGB is. Een Syriër vertelt over de gruwel van IS en hoe ze zijn dorpen platgebrand hebben. Een ander vertelt over zijn eerder negatieve ervaring die hij in Brussel had. Met zijn koffer kwam hij aan in onze hoofdstad en vroeg omstaanders om hulp, maar in de eerste plaats om eten. Twee autochtone mannen kwamen naar hem toe, de ene ging met hem naar een restaurant, terwijl de andere op zijn bagage zou letten. In het restaurant, zei de ene ‘helper’, dat hij de ander kon gaan halen, maar geen spoor van hem, noch van zijn bagage.
DOCUMENTAIRE
De film zelf is van de hand van de jonge Nederlandse filmmaker Stéphane Kaas. Hij maakt korte films en documentaires. Gefascineerd door de menselijke geest en het geheugen, studeerde hij af met een documentaire over een Belgische jongen die zijn korte termijngeheugen verloor. Daarna maakte hij korte documentaires over onderwerpen zoals een filosoof die bij een investeringsbank werkt, een ambitieuze taekwondo-speler die zich afvraagt of hard werk belangrijker is voor zijn talent en over een kind met een zus met een agressieve gedragsstoornis. In de kortfilm Menselijke Zoo bezoekt hij de Congolezen die tijdens de expo 58 hier nog tentoongesteld werden.
Terug op de Dageraadplaats blijkt dat naast veel medewerkers van Filet Divers en Vormingplus ook veel toevallige Zurenborgers naar die film gekeken hebben. Er was ook de mogelijkheid voorzien om met de acteurs en leden van Filet Divers en Vormingplus van gedachten te wisselen.
www.vormingplusantwerpen.be
www.filetdivers.be en op facebook
www.stephanekaas.net
Het is met enige aarzeling dat ik op vrijdagavond 22 september naar de Roma (Borgerhout) trek, want Franse chansons kunnen me wel bekoren, maar daar anderhalf uur naar luisteren? Dat lijkt me van het goede wat te veel. Maar ik krijg ongelijk.
Buurtbewoner Frank Mercelis brengt met zijn band ‘Eddy et les Vedettes’ een schitterende show. Schitterende muzikanten, schitterende arrangementen en een Frank Mercelis die met de minuut groeit. En wat een ambiance! (Luk DEPONDT)
Misschien denkt iedereen bij ‘Dominique’ van Soeur Sourire (ooit nummer één in de States) aan een vrolijk deuntje. Niet zo bij de versie van Frank en zijn band. Deze versie klinkt mysterieus en naar het einde toe jazzy. Dit past heel goed bij de tekst, die eigenlijk niet zo vrolijk is. Een eigenzinnige interpretatie dus.
IJZERSTERK
En dit is zowat een rode draad tijdens bijna het hele concert. ‘Eddy et les Vedettes’ brengt tijdens deze ‘Chansons Fatales’ niet zomaar covers van Franse chansons, maar ze maken er hun eigen ding van. Het aandeel van Frank Mercelis, die zijn stemtimbre vaak feilloos aanpast aan de sfeer van de meeste chansons én aan de originele uitvoerder, is hier niet gering. Maar de zeven muzikanten zorgen voor een ijzersterke ondersteuning. Of beter nog: ze brengen arrangementen die de chansons nieuw leven inblazen. Nu eens rockend en swingend. Dan weer sfeervol emotioneel.
BLAZERS
Een bijzondere rol spelen de drie blazers (trompet, trombone en saxofoon), voor deze tournee extra toegevoegd aan de band. Zo accentueert
de trompetsolo bij het nummer ‘Dis, quand reviendras-tu?’ van Barbara de intimiteit op een pakkende wijze. Het publiek wordt er echt stil van. In fel contrast staat de krachtige uitvoering van ‘Mathilde’ van Jacques Brel, waarbij zowel Frank als de band strijdvaardig uit de hoek komen.
BISNUMMERS
Meer dan anderhalf uur lang volgen gekende en ook minder gekende nummers elkaar op. Tussendoor vertelt Frank Mercelis allerlei (soms pittige) weetjes over de duivelse vrouwen van het Franse chanson. Over de relaties tussen Brigitte Bardot en Serge Gainsbourg en tussen Edith Piaf en Yves Montand bijvoorbeeld. Als Frank bij de aankondiging van ‘Les filles du bord de mer’ van Adamo zegt dat dit het laatste nummer is, voel je de ontgoocheling in de zaal. Een oorverdovend applaus verleiden ‘Eddy et les Vedettes’ om nog twee bisnummers te spelen. Uit respect voor Ramses Shaffy begint Frank het eerste daarvan in het Nederlands: “Laat me, laat me, laat me mijn eigen gang maar gaan” klinkt het in de Roma. Het is zo goed als de enige keer dat ik wat hunker naar het origineel: Frank Mercelis heeft nu eenmaal niet de gotisch galmende
stem van Shaffy. Even later schakelt hij over naar de Franse tekst van ‘Vivre’ van Serge Reggiani en dan blijf ik niet op mijn honger zitten. Het tweede bisnummer is ‘Alexandrie, Alexandra’ van Claude François. Wat een enthousiaste swingende en rockende uitvoering! Heel de Roma gaat uit de bol. Daarna volgt er een minutenlange staande ovatie.
CD
In de loop van de avond stelt Frank Mercelis nog de nieuwe cd ‘Chansons Fatales’ voor. Daarop staan 11 van de meer dan 20 gebrachte nummers plus een 12de nummer ‘J’ ai oublié de l’oublier’ van Eddy Mitchell. Op een cd voel je natuurlijk de ambiance niet van een zaaloptreden. Toch kunnen ook hier de puntgave versies van de chansons echt bekoren. Twijfels? Surf dan eens naar www.eddyetlesvedettes.be/bio. Daar kan je alvast vier nummers van de nieuwe cd beluisteren, o.m. ‘Dominique’
‘Eddy et les Vedettes’ toert vanaf nu met ‘Chansons Fatales’ in Vlaanderen en Nederland. Meer info: www.eddyetlesvedettes. be. Voor alle concertdata en het bestellen van de cd.
Willem Persoon, halftime bewoner van de Cogels Osylei, vertoefde drie jaar lang in de leefwereld van Lord Byron (22 januari 1788 – 19 april). Maar nu staat dat alles geschreven in een kanjer (504 pagina’s) van een boek, dat in de wijnhandel de Heerlyckheid werd voorgesteld. Met de hem eigen nauwkeurigheid studeerde Willem Persoon wereldgeschiedenis en wereldliteratuur aan de Universiteit van Antwerpen, om het woelige leven van deze dichter in beeld te kunnen brengen met de nodige achtergrondinformatie. (Jörg PYL)
Willem Persoon ((°1944) was om de brode eerst bloemist in de zaak van zijn vader en daarna journalist bij Gazet van Antwerpen. Maar hij behield de liefde van zijn vader voor de tuinbouw. Daarnaast is hij dichter. Zijn verzamelde gedichten (11 bundels) daterend van de periode 1969 tot 2014 verschenen in dat laatste jaar onder de titel “Persoonlijk”. Samen met de Foundation Veerle Rooms schreef hij daarna nog een aantal gedichten voor de bundel Mythen en Tekens. Verder publiceerde hij een biografie van Antoon van Wilderode en Mark Liebrecht. Hij is dus met Lord Byron zeker niet aan zijn proefstuk toe. Daarnaast schreef hij ‘Magie in de Meander’, een roman over de ontdekking van een grot met de oudste grottekeningen die tot de dag van vandaag zijn ontdekt in de Ardèche. Vandaag komt daar nu ‘Lord Byron, Rockstar’ bij.
- Vanwaar komt het idee om een biografie van Lord Byron te schrijven?
Willem Persoon: “Het is begonnen in 1992 op een antiek- en brocantemarkt in de Ardèche. Ik vond in een kraam voor oude boeken vier delen van het volledige oeuvre van Lord Byron. Om dat Engelse literatuur en Frans niet altijd samengaan, kon ik die uitgave uit 1842 voor enkele luttele Franse franken kopen. De boeken zijn uitgegeven in Leipzig waar ook het volledige werk van John Keats is verschenen. In Engeland was Lord Byron na verloop van tijd door zijn scherpe pen en enkele schandalen persona non grata, hij moest dus wel in het buitenland uitgeven. Vanaf dan begon de zoektocht naar het vijfde deel dat eigenlijk het eerste van de volledige werken was. Die zoektocht leidde mij naar London, waar ik naar Parijs doorverwezen werd. In Parijs verwees men mij door naar London. Uiteindelijk heeft mijn tuinman in Stekene dat deel op internet gevonden in Minneapolis. Zo is dat boek uiteindelijk toch in mijn boekenkast beland. Maar er was ook nog een ander aanwijzing. Zoals je weet heb ik tijdens mijn actieve loopbaan gewerkt als journalist voor Gazet van Antwerpen. Ons kantoor in Brussel lag in Jozef II-straat en om naar daar te gaan moest ik elke dag van het Centraal Station Brussel door het Warandepark wandelen. Daar staan veel bustes waarvan de neus ontbreekt. Ook dat is het werk van Lord Byron, die in een dronken bui die neuzen eraf heeft geslagen. Maar ik vind ook dat de tijd waarin Lord Byron leefde veel gelijkenissen vertoont met onze tijd. Daarom heb ik bij het verbeteren van de drukproeven nog een tweede tijdslijn toegevoegd, die van de geschiedkundige gebeurtenissen van de periode dat Byron leefde. Kort voor zijn geboorte werd de stoommachine uitgevonden door James Watt. Dat leidde het begin in van de industriële revolutie. Lord Byron heeft ooit in het parlement gepleit om de wevers die de machinale weefgetouwen hadden vernietigd, niet met de dood te bestraffen. In 1789 brak dan de Franse Revolutie uit. Net zoals toen leven wij nu aan de vooravond van de digitale revolutie en weten wij evenmin als de negentiende-eeuwers, waar dit naartoe zou leiden. Die parallellen hebben mij ertoe aangezet om ook mijn personage in dit boek mee op te voeren.”
- Hoeveel plaatsen waar Byron was, heb je eigenlijk bezocht?
Willem Persoon: “Dat zijn er heel veel, bijna alle overal waar hij ooit is geweest, Engeland, Griekenland, Constantinopel (Istanbul), in Italië Rome, Ravenna, Firenze, Pisa, te veel om op te noemen. Alleen Albanië heb ik niet bezocht.”
- Hoe kom je aan de titel ‘Lord Byron Rockstar’?
Willem Persoon: “Sinds ik mij in het leven en werk van Lord Byron verdiept heb, ben ik ook lid geworden van het Lord Byrongenootschap in Scheveningen. Op het jaarlijkse colloquium zei een van de leden, “maar Byron, dat is een rockstar.” Zo ben ik aan mijn definitieve titel gekomen. Mijn eerste werktitel was ’Lord Byron, de metgezel’ en later ook nog, Lord Byron, het vijfde boek dat ik inmiddels gevonden had. Ik heb ook nog een tip om het boek gemakkelijk te lezen. Achteraan staat een lange lijst met personages, ik raad aan eerst die lijst te lezen, dan is het gemakkelijker het verhaal te volgen wanneer men weet wie wie nu bepaald is. Ik had ook de mogelijkheid om iedere keer de tekst van een voetnoot te voorzien, maar dat is niet echt mooi. Daarom heb ik voor die personageslijst gekozen. Daarachter volgt overigens nog een bronnenlijst, van alle werken die ik voor dit boek geraadpleegd heb.”
MILORD
Bij het boek staat als titel alleen ‘Lord Byron –Rockstar’, maar geen vermelding, noch roman noch biografie. Al lezend wordt duidelijk waar-
om, want naast het leven van Lord Byron krijgt de lezer er ook de fragmentarische geschiedenis van Willem Persoon bij. Ook bijzonder is het feit dat Willem Persoon ervoor gekozen heeft om Lord Byron direct aan te spreken, meestal doet hij dat met zijn titel ‘milord’, soms ook met Harold, het (autobiografisch) personage van een van zijn werken. In het boek vertrekt Willem Persoon vanuit de pier in Cornwall, vanwaar Lord Byron de eerste van zijn twee reizen begon, volgt de eerste reisweg en zijn tweede trip tot aan zijn dood in Griekenland, vermoedelijk door malaria of moeraskoorts. De tekst wordt regelmatig onderbroken met fragmenten van gedichten van Lord Byron, maar ook van illustere voorgangers, zoals François Villon. Er wordt veel nadruk gelegd op zijn amoureuze escapades met allerlei vrouwen, van zijn voorkeur voor heren meent Persoon dat Lord Byron daar op latere leeftijd uit gegroeid is. Tussendoor krijgt men een beschrijving van de meeste plaatsen door de bril van Willem Persoon. Ook bij een aantal onderwerpen, zoals onder andere het atheïsme van Shelly krijg je de bespiegelingen over het scheppingsverhaal van de auteur er als toemaatje bij.
Het boek bevat elf hoofdstukken, waarvan de eerste acht ofwel verwijzen naar plaatsnamen of delen van zijn oeuvre en de drie laatste naar de noodlottige gebeurtenissen op het einde. Daarnaast is er een inleiding ook een deel waarin het tot stand komen van het werk toegelicht wordt. Het verhalend gedeelte besluit dan met een epiloog. Hierin besteedt de auteur aandacht aan de heropleving van het werk van Lord Byron in ons taalgebied sinds 1975 (Arbeiderspers, waarvan twee delen in de prestigieuze reeks Privé Domein jp). Voor de rest wordt de epiloog aangevuld met elementen uit het leven van Lord Byron die in de
vorige hoofdstukken niet aan bod waren gekomen. Daarna volgen vijfenzestig pagina’s met historische nota’s over de personages die in dit boek voorkomen en enkel belangrijke tijdgenoten.
Dit boek over de wildebras en de romantische dichter Lord Byron is meer dan een naakte biografie. De zoeker naar een pure biografie komt hier niet aan zijn trekken, maar wie een tijdsbeeld tussen begin negentiende eeuw en de eenentwintigste eeuw leest, zal meer dan enthousiast zijn. Deze lezer krijgt er als toegift leven en visie van Willem Persoon bij. www.persoonlijk.info
Willem Persoon, Lord Byron – RockstarOmslagontwerp Veerle Rooms 504 blz. ISBN
Het herfst en winterseizoen is alweer aangebroken en op de planken van het CCBerchem draait alles dan ook op volle toeren. Muziek, dans, toneel, film, het zit er allemaal in. Maar mogen we de cultuurverslinders toch even wijzen op een paar ‘binnenlandse producten’. William Boeva is er zo eentje die men gezien moet hebben en al stevig in december zien we de gebroeders Walschaerts op de affiche staan. Ook bekend als Kommil Foo. En tussen haakjes, wie kent Marva en haar zeemzoete ballades nog ? Riet Muylaert alleszins wel want zij brengt met haar band een ode aan Marva Op dinsdag 21 november.
Dinsdag 24 oktober 2017- 14.30 uur
I solisti del vento - Der Kaiser Voorverkoop /kassa 8 euro
Een muzikale vertelling met Vic De Wachter ‘Teveel noten, mijn beste Mozart.’ Zoals over alles had Zijne Koninklijke & Keizerlijke Hoogheid Joseph II ook over muziek een uitgesproken mening. De meest muzikale monarch uit de Habsburgse monarchie was handig op toetsen en cello, had een mooie basstem. Conservatief was hij ook hierin uitermate: Joseph had zijn keizerlijke hart verpand aan Die Harmonie, het veelkleurige blazersensemble dat de feestelijkheden aan het hof opluisterde met de meest pralerige arrangementen. Vic
De Wachter kruipt in de huid van ‘Der Kaiser’, I SOLISTI vult aan met allesbehalve teveel noten.
Vrijdag 27 oktober – 20.30 uur
Guido Belcanto - Liefde en Devotie
Vvk 18 / kassa 20 euro
Liefde en Devotie, twee mooie woorden die op volmaakte wijze uitdrukken hoe Guido Belcanto zijn muzikale roeping belijdt en die hun ware betekenis onthullen in de liedjes die hij schreef voor deze plaat.
Op het podium wordt Guido begeleid door zijn 'Broederschap' dat bestaat uit: Lieven Demaesschalck: gitaar, accordeon, piano, Geert
Hellings: gitaar, banjo, lapsteel
Andries Boone: viool, mandoline, Nicolas
Rombouts: bas, Maarten Moesen: drums, per-
cussie
Zondag 28 oktober 2017 - 13u tot 20u
Kilalo presents Kroeshaar III: #his and hers hair
vvk/kassa: 8 euro
Na twee succesvolle edities zijn we terug met Kroeshaar 3 #his and hers hair. Een jaarlijks event waar kroeshaar in al zijn vormen wordt gevierd en waar vooral wordt stilgestaan bij de vragen die leven bij jongeren met een dubbele identiteit. 28 Oktober 2017
Laat je inspireren door o.a. food-, DIY- en fashionworkshops, sla verrassende specialiteiten in op de Afrikaanse markt en geniet van Mama's Kitchen.
Dinsdag 31 oktober 2017 – 14.30 uur
CINEMA CORSO
DRIES VOS – Allemaal Familie
kassa/vvk: 4 euro
Bob en Greta De Jaegher zijn veertig jaar gelukkig getrouwd en kunnen terugkijken op een rijk gevuld leven. Ter gelegenheid van de huwelijksverjaardag vertrekt de voltallige familie op weekend. Wat een gezellige familiebijeenkomst moest worden, draait helemaal anders uit.
met Nathalie Meskens, Steve Geerts, Bill Barberis, Wouter Hendrickx, Inge Paulussen, Bob De Moor, Gilda de Bal, Els Olaerts
Familiedagen Van 14 tot 18 uur
Tijdens de gure herfstdagen in november verwent ccBe de kinderen met twee hartverwarmende familiedagen. Straf jeugdtheater overgoten met extra animatie en verrassingen. Meer moet dat niet zijn voor een fijn dagje uit. Tip: Nodig je grootouders uit!
Donderdag 2 november 2017 - 14 uur
Nevski Prospekt - Amen en uit 5+ vvk 6 euro | kassa 8 euro Twee oude wetenschappers delen samen een serre vol oude machines en wiskundige berekeningen. Vanuit hun eigenzinnige centrum verbinden ze zich al decennia lang met de rest van het heelal. Dat jarenlange werk heeft geresulteerd in een wonderlijk kunstzinnige installatie, waar beide heren zelf een onderdeel van vormen. Maar op een dag gaat één van hen dood. Van nu af aan staat de achterblijver er alleen voor. En hun ingenieuze systeem loopt spaak. “Amen en uit” gaat over verlies en hoe daarmee om te gaan. Over (h)echte vriendschap. Over de onuitputtelijke passie om de grootste dromen te verwezenlijken. En de dunne grens tussen genialiteit en waanzin. Met deze voorstelling maakt Nevski Prospekt opnieuw een fysieke, intieme en poëtische voorstelling voor een jong publiek die dit keer balanceert tussen komedie en thriller. Van en met Wim De Winne, Ives Thuwis en Gregory Caers, Jeroen Doise
Zondag 26 november 2017 – 15 uur
Theater Gnaffel - De Worstelaar 6+ vvk 6 euro | kassa 8 euro
"De grijze haren van beide spelers en het dertigjarig jubileum geven deze reprise daarbij een onderlaag die uiteraard de kinderen in het publiek niet raakt, maar de (groot)ouders des te meer."
Koos de worstelaar komt terecht in een ingedut bejaardentehuis. Koos is ook oud, maar in zijn hoofd is hij nog steeds worstelkampioen. Wat moeten die opa’s en oma’s nu met zo’n mafkees? Ze willen rust, maar zijn aanwezigheid doet hun bloed weer sneller stromen. En hoewel de strenge meneer Kowalski luidkeels protesteert, krijgt Koos het voor elkaar: Mathilde wordt weer verliefd, meneer Kleermaker danst in zijn pyjama op het slappe koord en mevrouw Langelaar ontpopt zich tot een ware danseres. Zijn vrienden maken Koos opnieuw kampioen!
De familiedagen zijn een samenwerking tussen het cultuurcentrum en het district van Berchem.
Vrijdag 3 november 2017 – 20.30 UUR
ALEXANDER VANTOURNHOUT & BAUKE
LIEVENS - RAPHAEL
vvk 12 euro - kassa 14 euro
In ‘Raphaël’ ontmoeten twee lichamen elkaar. Het ene lichaam is actief en handelt, het an-
dere lijkt een levenloos ding. Samen dansen ze een geforceerd duet. Een wankele dans waarin de één de ander tracht te manipuleren tot ideale sparringpartner, pop of dood ding. Onderweg worden de fijne grenzen opgemeten tussen intimiteit en perversie. ‘Raphaël’ is zowel een zoektocht naar grijswaarden in wat een scherpe tweedeling lijkt, als een portret van het wederzijdse tekort dat ons bindt.
Coproductie: Kc NOna (Mechelen, BE), PERPLX vzw (Marke, BE), Theater aan zee (Oostende, BE), Subsistances (Lyon, FR), La Brèche (Cherbourg, FR), Malpertuis (Tielt, BE)
"Je ziet het niet zo vaak: spectaculair antispektakel, met zoveel diepere lagen onder een lichamelijke confrontatie die extreem tastbaar en erg toegankelijk is. Het duidt op grote kunst van een duo met een grote toekomst." - Wouter Hillaert, De Standaard (13/02/2017)
Woensdag 8 november 2017 - 20.30 uur
Donderdag 9 november 2017 - 20.30 uur
Compagnie Cecilia - CABANE
vvk 14 euro | kassa 16 euro
“Soms voel ik mij in deze wereld als een naaktslak waar een kilo zout boven hangt.”
Drie mannen blikken terug op hun leven. Samen zingen ze. Klinken ze. Huilen ze. Samen kijken ze vooruit. ‘Cabane’ is een tragikomische ode aan het leven in al zijn onvolmaaktheid. Over in de hoek zitten waar de klappen vallen en weer recht kruipen. Een verhaal over zonen van vaders en vaders van zonen, over broederliefde en over troost, bakken troost.
Want soms is één plus één toch drie.
Een voorstelling van Compagnie Cecilia gemaakt door Titus De Voogdt, Robrecht Vanden Toren, Jeroen Theunissen en Joris Hessels.
Vrijdag 10 november 2017 – editie 79
‘NUFF SAID
vvk: 10 euro | kassa: 12 euro
'Nuff Said. Wereld in beweging. Al 10 jaar lang podium vol stad. Tussen mainstream en underground, vol jong talent en internationale namen. Met elke maand een rits kwaliteit. Be it comedy, literatuur, muziek, spoken word,... Telkens vakkundig ingekapseld door de jungle hazers van BRZZVLL en chef d'orchestre Johan Petit. Wentel je in deze heerlijke bak talent. Iedere eerste vrijdag van de maand in de foyer van ccBe.
HASSAN EL RAHAUI (NL) is een van de snelst rijzende sterren binnen de Nederlandse comedy. ESOHE WEYDEN is een dichteres uit Antwerpen. ILJA PFEIJFFER (NL) is dichter, schrijver en classicus. In zijn roemruchte en succesvolle literaire carrière ontving hij al verschillende grote prijzen, waaronder de C. Buddingh’-prijs voor zijn poëziedebuut, de Libris Literatuurprijs voor zijn roman ‘La Superba’, en de Jan Campertprijs en de VSB Poëzieprijs voor zijn laatste dichtbundel ‘Idyllen’.
THECOLORGREY is het alias van de 22-jarige Antwerpenaar Will Michiels die zich sinds 2014 als MC, producer en songwriter op de kaart zet in de Belgische Urban-scene.
CRAIG CAMPBELL (CAN) is een schitterende standupper en een van de meest charismatische en inventieve performers in het comedy circuit. “Loud, beautifully crafted tales of outsider adventure” - Independent
Zaterdag 11 NOVEMBER 2017 – 14 uur
vvk│kassa 5 euro
En Route. Onderweg naar beter?
Documentaire FUOCOAMMARE
Winnaar Gouden Beer, Filmfestival van Berlijn
2016
"Het is de film van 2016 die doorheen de geschiedenis zal onthouden worden. "DE STANDAARD ***** 16 uur
Panelgesprek met muzikaal intermezzo
Dalilla Hermans (moderator)schrijfster van 'Brief aan Cooper en de wereld' en redacteur bij Charlie magazine;
Rodaan Al Ghalidi auteur ‘Hoe ik talent voor het leven kreeg’ over het leven in een asielzoekerscentrum;
Öznur Karaca auteur ‘Marsepeinen vingers’ portretten van beschadigde mensen, gevolgen van keuzes en verlangen naar een onbereikbaar verleden;
Asmaa Jaber docente politieke wetenschappen, documentaire maakster, medeoprichter van de NGO Syria Charity;
Mohamed Barrie student Sociaal Werk, journalist, columnist (WeaPen your mind Open your World) en bestuurslid bij Kilalo;
Eveline Vandevelde freelance journaliste en opiniemaker voor o.a. Mo magazine en KnackEnrique Nicolas Noviello Trio (vintage Argentijnse tango) 20.30 uur
SKAGEN/CLARA VAN DEN BROEK - DE VLOED
vvk 12 euro │kassa 14 euro
Aan zee woont een verliefd paar. Ze hebben hun leven mooi ingericht: een prachtige omgeving, tijd voor elkaar, tijd voor zichzelf. Maar op een ochtend liggen er aangespoelde lichamen op het strand, eerst enkele volwassenen, dan een kind. Hij doet er alles aan om zijn leven zo onverstoord mogelijk verder te kunnen leiden. Zij raakt steeds verder aangetast. Daar waar het koppel vroeger zo goed samen stil kon zijn, wordt hun stilte nu een afgrond van onbegrip.
‘De Vloed’ gaat over onze (on)mogelijkheid tot empathie, over hoe we ons gedragen als iets ons geluk bedreigt, over de impact van de wereld op ons privéleven.
Tekst: Paul Verrept. Spel: Clara van den Broek en Hera Hammenecker. Vorm: Eric Engels, Clara van den Broek en Paul Verrept Productie: SKaGeN i.s.m. DE Studio/Villanella
Met de steun van Het Vlaams Fonds voor de Letteren en De Vlaamse Gemeenschap
21.45 uur
Slam Poetry
Migratie-ervaringen in de vorm van Slam Poetry door de jongeren van het CAW Adviescentrum Migratie.
Vanaf 22 uur
DJ SAHЯA
Doorlopend:
Expo over de onaanvaardbare levensomstandigheden in bezet gebied in Syrië. Computerspel over migratie
Filmfragmenten met getuigenissen
Infostand van 11.11.11
Maandag 13 november 2017
TOM CLEMENT/MARTHATENTATIEF- WASSALON gratis
In Berchem wassalon Top Wash aan de Gitschotellei 134 met dichteres Delphine Lecomte
Tijdens dit project onderzoekt Tom Clement het leven dat zich ontvouwt binnen de kleine wereld van een wassalon. Een week lang maakt hij van het wassalon zijn atelier. Hij tekent, schildert, voert gesprekken en let op de was van de bezoeker die even thuis iets moet gaan halen. Elke nieuwe tekening krijgt een plaats aan de muur van het wassalon zodat je een tentoonstelling ziet groeien die op het einde van de week feestelijk wordt geopend. Gedurende deze week nodigt hij een dichter uit die zich laten inspireren door deze microkosmos. Tijdens de vernissage komt deze zijn of haar gedicht voorstellen aan de mensen die rond het wassalon wonen, bezoekers, toevallige passanten en andere geïnteresseerden. Tom zal te gast zijn in negen Antwerpse wassalons, na deze periode verschijnt er een krantje met een selectie van de werken..
CINEMA CORSO
Nabil ben Yadir - Dode Hoek
Dinsdag 14 november 2017 - 14.30 uur
Kassa/vvk: 4 euro
Het verhaal van Jan Verbeeck, een compromisloze commissaris van de Antwerpse drugsbrigade. Op zijn laatste dag als politieman leidt een onderzoek hem naar Charleroi waar een inval in een drugslabo een reeks onvoorzienbare en fatale gebeurtenissen in gang zet. Regie: Nabil ben Yadir (Les Barons)Genre:
Thriller Lengte: 100 minuten Cast: Peter Van den Begin, Jan Decleir, Ruth Becquart, David Murgia, Soufiane Chilah, Bert Haelvoet, Mathijs F. Scheepers Wassalon is een coproductie tussen MartHa!tentatief, de Antwerpse Cultuurcentra en Antwerpen Boekenstad.
JACKOBOND ZINGT MARVA – rode rozen in de sneeuw
Dinsdag 21 november 2017 – 14.30 uur
kassa/vvk: 8 euro Marva treedt tegenwoordig niet meer op. Riet Muylaert heeft haar gevraagd of ze haar liedjes mocht zingen. Zoveel pareltjes. En je raadt het nooit. Dat mocht. Samen met haar band JackoBond brengt ze een ode aan Marva.
De matinees zijn een organisatie van het district Berchem, de Berchemse seniorenraad en
ccBe
DE KOE - HELLOGOODBYE
Woensdag 22 november - 20.30 uur
Donderdag 23 november - 20.30 uur
vvk 14 euro │kassa 16 euro
De Koe is nog niet klaar met het midden. Daar waar in ‘Beckett Boulevard’ het midden werd gezocht, proberen ze dit in ‘HelloGoodbye’ juist te ontlopen. Ze zoomen deze keer in op het aankomen en vertrekken van mensen. Het stuk wordt enkel opgebouwd met aankomsten vertrekscènes uit Russische en westerse literatuur aangevuld met eigen teksten.
‘HelloGoodbye’ is een komedie zonder midden, een plek waar het kwadraterend begint en eindigt met vertrekkende mensen die aankomen en aankomende mensen die vertrekken.
Want niemand blijft.
WILLIAM BOEVA – RESET
Vrijdag 24 november 2017 – 20.30 uur
kassa 16 euro/ vvk 14 euro
Na zijn eerste succesvoorstelling Megalomaan, ging het leven van William als één grote rollercoaster: nu en dan stevig over de kop, onverwachte bochten en hier en daar het occasionele kotsplekje. Tijd om de knop in zijn hoofd om te draaien, de boel te resetten en opnieuw op te starten
Madam Fortuna – Een gemeenschap van schurken
Donderdag 30 november – 20.30 uur
Zaterdag 2 december – 20.30 uur
Zondag 3 december – 14.30 uur
vvk - 10 euro– 12 kassa 12 euro
Een Gemeenschap van schurken gaat over ons allemaal terwijl we opgesloten zitten in een VIP-room zonder nooduitgang. Wie zijn wij in deze wereld die zichzelf op eigen houtje lijkt te transformeren? Of zit er dan toch iemand achter de knoppen?
Het is een verhaal over de waanzin van flexiwerk, gebracht door een pizzakoerier of een mediatrainer. Het is een op een driftig ritme gezet stadssymfonietje waar de een het verleden opeist en de ander de toekomst als een revolutionaire speeltuin ziet, maar niemand nog grip heeft op het heden. Het gaat over ons. Nee, we zijn geen schurken. Niemand van ons is dat. We doen gewoon verder, zo is dat. Alles is normaal. Alleen is de tijd kapot. Een voorstelling vol muziek, voor en van iedereen, en waar Jacques Tati ons aller nonkel is. Een muziektheatervoorstelling van Madam Fortuna Artistiek gecoacht door Katja Pire, Enrique Noviello en Luk Nys. Tekst van Jeroen Olyslaegers Ism cc Deurne, Het Oude Badhuis en ccBe
‘NUFF SAID FOR LIFE
Vrijdag 1 december 2017 – 20.30 uur editie 80
'Nuff Said. Wereld in beweging. Al 10 jaar lang podium vol stad. Tussen mainstream en underground, vol jong talent en internationale namen. Met elke maand een rits kwaliteit. Be it comedy, literatuur, muziek, spoken word,... Telkens vakkundig ingekapseld door de jungle hazers van BRZZVLL en chef d'orchestre Johan Petit. Wentel je in deze heerlijke bak talent. Iedere eerste vrijdag van de maand in de foyer van ccBe.
SOE NSUKI. In september 2012 zet ze haar eerste stap op een open mic avond. Nog geen vijf optredens later stond ze in de finale van de Culture Comedy Award, en werd ze snel opgepikt om publieksopwarmer te worden van Café Corsari en om het voorprogramma te verzorgen van Philippe Geubels.
EL MORABBA3 (JOR/PAL) zet de vibes van Amman om in fraaie en zwierige rock. De groep zingt over de frustraties die het leven in de grootstad met zich meebrengt, over de uitzichtloosheid van de wereld die hen omringt, maar evenzeer over hun vastberadenheid om zaken te veranderen. De band bestaat uit zanger/bassist Muhammad Abdullah, gitarist Odai Shawagfeh en drummer Dirar Shawagfeh.
SHAKA SHAMS is een 17-jarige woordkunstenaar uit Antwerpen die met zijn hypnotiserende stem en gedrevenheid hoofden doet draaien. Deze youngster met Zuid-Afrikaanse roots en old school vibe schrijft al sinds zijn elf jaar lyrics en is geen onbekende meer op open mics en festivals. Winnaar Violencia 2017.
PEDRO ELIAS is een Belgisch televisiepresentator, redacteur en schrijver. In 2014 debuteerde hij met de novelle ‘Van den Hond’. 'Van den hond' is een humoristische maar vooral melancholische wandeltocht van twee spartelende zielen door een verkaveling waarvan je na het lezen van dit boek zult hopen dat je er woont. Pedro werkt momenteel aan zijn tweede boek.
RAYEN PANDAY (NL) is een multitalent: hij is stand-up comedian, zingt, speelt piano en combineert dit allemaal in zijn shows. Ook buiten de grenzen van Nederland is zijn show een succes omdat zijn humor universeel is. Deze editie wordt omgedoopt tot ‘NUFF SAID FOR LIFE ten voordele van Palestina Solidariteit. Voor elk verkochte ticket (15 euro) gaat er 5 euro naar het goede doel. Er zijn hapjes, drankjes en een tombola tijdens de pauze en na de voorstelling.
Volgende editie: vrijdag 2 februari 2018 www.nuffsaid.be
Donderdag 7 december 2017 – 20.30 UUR
BARA SIGFUSDOTTIR - BEING vvk 12 euro │kassa 14 euro Gedreven door een blijvende nieuwsgierigheid naar (beweging in) andere culturen maakt Bára Sigfùusdóttir voor het eerst een choreografisch werk voor twee andere dansers: Masoumeh Jalalieh en Seyed Alireza Mirmohammadi, beiden uit Teheran.
‘Being’ toont een fysieke ontmoeting tussen het Westen en het Midden-Oosten, waarin het menselijk lichaam als instrument de dialoog aanwakkert. De ontmoeting tussen lichamen, tussen de artiesten op scène maar ook tussen hen en het publiek, zal dienen als een sober gebaar. Een plek om, eerder dan onze verschillen te benadrukken, te onderzoeken wat we met elkaar gemeen hebben.
Dinsdag 12 december 2017 – 14.30 uur
CINEMA CORSO
Maren Ade - Toni Erdmann
vvk/kassa: 5 euro
Een bitterzoete tragikomedie over een vader die tijdens een spontaan bezoek aan zijn dochter, die in het buitenland werkt, merkt hoe ongelukkig zij is. Hij besluit haar te helpen door met zijn alter ego Toni Erdmann haar leven op een positieve manier te gaan ontregelen.
Woensdag 13 december 2017 – 20.30 uur
BERLIN – ZVIZDAL
Uniekprijs: 16 euro
Door het mislukken van een kernproef en de ontploffing van een reactor neemt het leven van de mensen in en rond de stad Pripyat een drastische wending. De mensen van zo’n 90 steden en dorpen in een straal van 30 km rond de reactor worden geëvacueerd uit hun huizen om er niet meer weer te keren.
Donderdag 21 december 2017- 20.30 uur
KOMMIL FOO – SCHOFT
Kassa: 22 euro/ vvk: 20 euro
Het is het leven zelf dat een klein geniepig schoftje is... het slaat, het zalft, het schuurt en het ergst van al: het eindigt. Het blijft de broers Walschaerts voorstelling na voorstelling inspireren: de mens die met moeite recht blijft. Maar struikelt. Die telkens de moed vindt om weer op te staan. Om dan weer te struikelen.. Met Raf en Mich Walschaerts.
Info & tickets: www.ccbe 03 286 88 20
Traditioneel vertoont het Roze Huis aan de Draakplaats een paar films die men elders nauwelijks te zien krijgt en worden er interessant bijeenkomsten georganiseerd. Speciale dag is zondag 19 november (T-Day) met onder meer workshops en op 1 december wordt er actie gevoerd aan de stations in het kader van de Wereldaidsdag
De activiteiten van Het Roze Huis in november en december 2017
Van8 tot 19 november 2017: L-week, een 12daags event voor vrouwen die (ook) van vrouwen houden. Verwacht je aan muziek, film, kunst, sport, workshops, quiz, uit-de-kast-spel, lezingen en fuiven.
Info: www.hetrozehuis.be/L-week
12 november 2017: film: Gratis film: Angry Indian Godesses (L-week)
Mode-fotografe Frieda brengt haar beste vriendinnen vanuit heel India samen in haar ouderlijke huis in het schilderachtige Goa waar ze aankondigt te gaan trouwen. Een spontaan vrijgezellenfeest ontstaat en de week die volgt ontaardt in een achtbaan van onderlinge ontboezemingen, vriendschap, conflicten en verzoeningen.
Locatie: Het Roze Huis, Draakplaats 1, Antwerpen om 20u in de zolder
19 november 2017: T-day
Op zondag 19 november 2017 organiseert çavaria in samenwerking met Het Roze Huis-çavaria Antwerpen alweer een T-Day, dé trefdag voor trans*personen en hun omgeving. Het thema voor deze 6e editie is ‘mentaal welbevinden’, een thema dat ons toelaat nog meer te focussen op zelfzorg, aanvaarding en mentaal zelfbewustzijn. Via meer dan 15 workshops over onder andere weerbaarheid en veerkracht, het kruispunt tussen trans* en autisme, de connectie tussen lichaam en geest, en een salongesprek over nazorg, willen we aandacht geven aan het thema mentaal welbevinden. Partners, familie en vrienden van trans*personen zijn ook op deze editie meer dan welkom! Locatie: De Studio, Maarschalk Gerardstraat 4, 2000 Antwerpen – 10u tot 17u Voor meer informatie en inschrijvingen zie cavaria.be/t-day
1 december 2017: Wereldaidsdag
Op 1 december 2017 is het wereldaidsdag. Naar jaarlijkse gewoonte organiseert Het Roze Huis een stationactie in deze periode om HIV en aids bespreekbaarder te maken en minder te stigmatiseren. Wil jij meedoen aan deze actie? Neem contact met ons op het nummer 03/288 00 84
16 december 2017: film: Gratis film: The Danish Girl Kopenhagen, 1925. Als Greta het portret van een bevriende operazangeres wil afmaken en haar model niet komt opdagen, vraagt ze haar man Einar haar jurk, zijden kousen en schoenen aan te trekken en te poseren. Tijdens deze poseersessie wordt de vrouw in hem wakker. Greta besluit haar man door dik en dun te steunen, tot en met zijn uiteindelijke sekseverandering en transformatie naar Lili Elbe.
Locatie: Het Roze Huis, Draakplaats 1, Antwerpen om 20u in de zolder
-Wekelijks activiteiten in Het Roze Huis:
Elke maandag (20u00 – 22u00): Koor: Pink Noise (Active Company)
Elke donderdag (19u00 – 21u00): Onthaal
Elke donderdag (20u00 – 21u30): Yoga (Active Company)
-Maandelijkse activiteiten:
Elke dinsdag – 20-23u
EV-café Enig Verschil Holebi-jongerengroep voor jongeren tot 30 jaar.
Locatie: Jeugdherberg Pulcinella, Bogaardeplein
1, 2000 Antwerpen Info: info@enigverschil.be
Elke woensdag – 19u15-21u: Voetballen met Stavazah
Locatie: Drakenhoflaan 160, 2100 Deurne Info: stavazah@gmail.com
Elke eerste donderdag – 20u
Bijeenkomst bi-praatgroep Dubbelzinnig
Locatie: Het Roze Huis
Info: info@dubbel-zinnig.be
Elke eerste zaterdag
Jongensdromen Vereniging voor transmannen
Locatie Café Den Draak +32 (0)486 62 47 84
Elke eerste zondag – 14u
Pimpernel40plus Vereniging voor lesbiennes 40+
Locatie: Café Den Draak
Info: pimpernel40plus@telenet.be
Elke tweede zaterdag – 19u
GenderBendingBar van Genderflux, activiteit en ontmoeting voor transgenders en interseksmensen
Locatie: Het Roze Huis
Info: genderflux@ymail.com
Elke voorlaatste donderdag – 20u
Ledenvergadering Antar Een regenboog aan cultuur en vrije tijd
Locatie: Het Roze Huis
Info: antarvzw@gmail.com
Elke derde vrijdag – 20u
Gewoon Doorgaan Gendervereniging
Locatie: Het Roze Huis
Info: info@gewoon-doorgaan.be
Elke laatste vrijdag – 20u
Shouf Shouf Multiculturele holebi-organisatie
Locatie: Het Roze Huis
Info: welkom@shouf-shouf.be
Elke laatste zondag – 14u
Holebi 40+
Locatie: Het Roze Huis Info: holebi40plus@gmail. com
Het Roze Huis – çavaria Antwerpen
Het Roze Huis-çavaria Antwerpen, haar vele vrijwilligers en haar 32 aangesloten verenigingen werken in de provincie Antwerpen aan de aanvaarding en het welzijn van holebi’s (holebi = homo’s, lesbiennes en biseksuelen) en transgenders.
Meer info vind je op www.hetrozehuis.be, via onze Facebookpagina en in café Den Draak en verschillende andere horecazaken. Spring gerust eens binnen op het secretariaat van Het Roze Huis op de Draakplaats. Onze medewerkers staan je graag te woord.
Zurenborg is niet meer exclusief een verzamelplek van statige herenhuizen. Ook de aanbieders van appartementen zijn in onze wijk neergestreken. nu gaat ook Antonissen Development Group een nieuw gebouw neerzetten tussen de Tweelingenstraat, de Plantin en Moretuslei en het station Antwerpen-Oost. (Marcel SCHOETERS)
Op het perceel in kwestie staat nu een kantoorgebouw uit de jaren ’70, waar onder meer Canon ooit nog in heeft gezeten. De advertenties voor de verhuring van kantoren op de benedenverdieping zijn nog van de vorige eigenaar, laat Antonissen weten in een antwoord op onze e-mail.
‘Zurenborg Poort’, want zo gaat het gebouw heten, is een nieuwproject met 4 woningen en 71 appartementen met 1, 2 of 3 slaapkamers. Op de benedenverdieping komen commerciële ruimtes. Dat leert ons de brochure.
Daarin staat ook te lezen dat architect Conix RDBM heeft gekozen voor een ‘tijdloze architectuur, met een knipoog naar het verleden’. De architecten zouden zich hebben laten inspireren op ‘De Lente’ op de hoek van de Waterloostraat en de Generaal Van Merlenstraat. Want, zo zegt nog steeds de brochure, ‘de voorgevel beschikt over balkons in art nouveau-stijl en hoge, smalle ramen langs de straatkant.’
Die straatkant is natuurlijk de Plantin en Moretuslei, niet de meest rustige straat van de wijk. Antonissen verzekert dat een speciaal studiebureau werd ingeschakeld om de akoestische isolatie te bepalen. De werkzaamheden zouden van start gaan in april 2018. Dat zou betekenen dat de oplevering is voorzien voor december 2019. Volgens de projectontwikkelaar is de verkoop in september gestart. Er is al voor 30% verkocht. De commerciële ruimtes op de benedenverdieping hebben al een invulling gekregen. Ze worden in hun geheel het nieuwe kantoor worden van Antonissen Development Group, die nu nog huist in de Napelsstraat op het Eilandje.
De ontwikkelaar voorziet ook in 124 autostaanplaatsen voor 80 units. ”De resterende staanplaatsen zullen wij verkopen aan buurtbewoners.” Of de groep nog andere sites in de wijk op het oog heeft wilden we nog weten. “Wij zijn daar nog met een site in onderhandeling, maar meer kunnen we daar nu niet over kwijt”, zo luidt het antwoord.
www.antonissen.com
Schoonheidsspecialiste Leyla Tansik zit sinds kort met haar zaak op de site van PAKT, nabij het Groen Kwartier. Het verschil met andere schoonheidsspecialisten is dat zij niets wil weten van chemische producten. nee, zij werkt enkel met producten van natuurlijke herkomst. Daarom maakt ze ook zelf haar crèmes en balsems. En voor haar ingrediënten hoeft ze niet ver te gaan: ze loopt een paar trappen op, komt dan in een immense biologische daktuin en daar vindt ze bijna alles wat ze nodig heeft. (Ad MOESKOPS)
"Een schoonheidsspecialiste in de wijk kennen we al. Maar wat doet zo iemand in de creatieve hotspot van het PAKT? En dan is het ook nog iemand die enkel biologisch werkt. Dat vind ik een interessant onderwerp voor onze lezers. Dus moeten we er aandacht aan besteden. Wie wil er iets over maken?" Zo sprak de hoofdredacteur van Gazet van Zurenborg op de vergadering. De aanwezige leden van de vergadering keken naar elkaar. Wie zou zich aan dit onderwerp wagen? Maar plots sneed de hoofdredacteur iedereen de pas af. "Moeskops, gij gaat dat doen, jongen! En schrijf er niet alleen een artikel over, maar laat u meteen eens goed behandelen. Waarom? Omdat ik het zeg en vooral omdat gij degene bent die een schoonheidsbehandeling het best kan
gebruiken. Ik ben benieuwd naar het resultaat, haha. Een vakvrouw die van u nog een knappe jongen weet te maken. Voila, volgende onderwerp."
DAKTUIN
Twee weken later sta ik 's morgens voor de spiegel. Toegegeven, mijn gezicht verraadt mijn leeftijd, maar dat geeft toch niet. Is het echt zo erg met me gesteld dat er eens aan mijn gezicht gewerkt moet worden? Even later loop ik via het Groen Kwartier naar de oude industriegebouwen van PAKT. Op het Regine Beerplein staat Leyla Tansik (45) me op te wachten. Ze neemt me mee de trappen op, naar de daktuin. Boven op het oude industriële gebouw staan enorme
houten bakken waarin groenten en kruiden geteeld worden. We lopen langs een veld met rode salie. De fotograaf van dienst maakt ondertussen een paar foto's. Layla Tansik: "Ik ben hier terecht gekomen omdat ik uitsluitend biologisch werk. Dat past binnen het concept van Pakt. Hier op het dak wordt ook maar biologisch geteeld. (Ze wijst.) Kijk, op deze plek stonden dit jaar prachtige dikke tomaten. Die tomaten gebruik ik in mijn praktijk. In tomaten zitten zuren die zeer geschikt zijn om de huid te peelen. Uiteraard is een peeling met een tomaat veel natuurlijker dan dat je een of ander chemisch product uit een potje gebruikt. Bij een chemische peeling heb je het proces ook niet onder controle. Bij een natuurlijke peeling wel, dan zie je wat er gebeurt. Zullen
Een huis of appartement kopen, doet u niet elke dag. Het is meestal een stap in het onbekende, waarbij flink wat vragen opduiken.
Daarom streven wij ernaar, met 2 kantoren, één op het Antwerpse Zuid, vlakbij het nieuwe Justitiepaleis, en één op de Dageraadplaats, iedereen die wenst te (ver)huren of (ver)kopen in het bruisende Antwerpen professioneel advies te geven!
Herenwoningen op het Zuid en de populaire wijk Zurenborg zijn onze specialiteit! Daarnaast zijn ook appartementen, woningen en opbrengsteigendommen binnen de Singel, Berchem en Wilrijk bij ons in goede handen!
we even naar de kippen gaan kijken?"
OREN
Een eindje verder op het dak staat een kippenhok met ren. Deze kippen leven blijkbaar op grote hoogte. We gaan binnen. De haan loopt met een andere kip voor een gordijn, alsof ze de wacht houden. Als Leyla het gordijntje opzij trekt, zien we een andere kip op het nest zitten. "Ik haal mijn eieren van deze kippen, maar ze leggen nog niet voldoende, dus soms koop ik ook eieren bij een biologische boerderij in Temse. Net als met de andere producten die ik gebruik, haal ik zo veel mogelijk hier uit de tuin, maar soms heb ik dingen nodig die ik hier niet vind. Dus dat koop ik dan ergens anders. Maar alles wat ik gebruik heeft wel een biologische oorsprong. Ik blijf ver uit de buurt van chemische producten. Ik wil op beide oren kunnen slapen."
DIPLOMA'S
Terug beneden. In haar salon geurt het naar citroenmelisse. Naast het bureau staat een grote speelgoedauto. Aan de muur hangen allerlei diploma's. Ze getuigen van de opleidingen die Leyla gevolgd heeft. "Ik heb jaren gewerkt als lasertherapeut. Daar heb je de nodige diploma's voor nodig, vandaar. Hier pas ik die lasertherapie ook toe, voor ontharingen. Ik ben overigens ook een gediplomeerd afslankingsconsulent. Maar dat diploma gebruik ik momenteel niet. Ik werk nu enkel als schoonheidsspecialiste. En dan ook alleen maar met natuurlijke en biologische producten. Eigenlijk vraag ik me af waarom niet meer schoonheidsspecialisten dat doen."
DEODORANT
"De speelgoedauto die hier staat is een attractie voor de kinderen. Kinderen zijn voor mij belangrijk. Zij zijn onze toekomst. Ik geef ook workshops aan kinderen. Ik ga met hen dan naar de daktuin en dan plukken we samen plantjes en daar maken we lippenbalsem of tandpasta van. Ik wil kinderen graag al op jonge leeftijd vertrouwd maken met natuurlijke producten, zodat ze later weg blijven van die kankerverwekkende rommel. Behalve lippenbalsem en tandpasta maak ik ook mijn eigen deodorant. Ik
verkoop die ook. De meeste deo's in de winkel plakken de poriën van je huid dicht waardoor je niet meer zweet. Maar dat is uiteraard niet goed voor je lichaam, je moet zweten. Mijn deodorant houdt je poriën open en neutraliseert enkel de geur. Wist je trouwens dat je van de schil van een banaan ook een uitstekend reinigingsmiddel kunt maken?
ZWARTEPIET
Even later lig ik op de tafel en voor een gezichtsbehandeling. "Ik scrub u met koffie en geef dan een masker van banaan", zegt Leyla. Maar voordat het zover is, krijg ik thee van kamille en kaneel. Dan mag ik gaan liggen. Leyla reinigt mijn gezicht en ik ruik de koffie al. Met een kwast brengt ze Turkse koffiepasta aan op mijn gezicht. Dan laat ze me even alleen, zodat de koffie zijn werk kan doen. Terwijl ik alleen in de kamer achterblijf, realiseer ik me dat het goed is dat niemand me hier ziet liggen. Stel je voor, net nu we die hele zwartepietendiscussie achter de rug hebben. Als ze terug is wrijft Leyla met een warme doek over mijn gelaat. "Je gezicht heeft net een boost gekregen van de cafeïne en met de fijngemalen koffie schuur ik nu voorzichtig de dode huidcellen van je gezicht."
BOTOX
"Nu niet schrikken. Het voelt even koud aan, want je krijgt op je gezicht een masker van banaan, avocado en oliën. Zo wordt je huid goed gevoed. Dit vermindert de rimpels. Botox? Nee, dat is het niet. Het effect is op den duur hetzelfde als bij een botoxbehandeling, maar ik spuit geen vergif in je lichaam. Botox is echt een gif dat de spieren verlamt. Ik voed enkel de huid waardoor je gezicht op een natuurlijke manier strakker staat en minder rimpels vertoont. Ik laat je nu even alleen, waardoor het masker goed in je huid kan doordringen." Ze verdwijnt. De lamp gaat uit, de muziek staat zacht en onder mijn bananenmasker vecht ik... tegen de slaap.
GROOTMOEDER
Leyla is terug. Met een warmtecompres verwijdert ze het masker en dan komt de finale. Ik krijg een gezichtsmassage. Ik sluit mijn ogen en voel de warmte op mijn wang. Maar dat zijn geen vingers. Da's vreemd. Wat gebeurt hier? Als ik mijn ogen open doe, zie ik het. Met de bolle kant van twee warme lepels masseert ze olie in mijn gelaat. Dit voelt echt zalig. "Dit is een oude Turkse techniek van masseren. Ik ben zelf derde generatie Turkse in België. Vanuit Turkije heb deze techniek meegenomen. Eigenlijk lijk ik een beetje op mijn grootmoeder, die was ook altijd bezig met de natuur, net als ik. Zij kon geen vierkante meter lege grond zien of ze plantte er iets op. Dus ik heb de interesse voor de natuur van geen vreemde. Zo, we zijn klaar. Kom maar overeind."
CONTENTEMENT
Als ik in de spiegel kijk, zie ik dat ik mijn gezicht een beetje glimt. Amai, ben ik dat? Glim ik van de olie of van contentement? Even voelen. Als ik mijn wang aanraak, voelt die lekker zacht aan. Wat een verschil met vanochtend. Vreemd om mezelf hier te staan aaien terwijl het lijkt als mijn vingers het vel van een ander beroeren. Het is misschien nog niet huidje van een pasgeboren baby, maar mijn gezicht voelt echt veel zachter aan dan vanochtend toen ik voor de spiegel stond. Nu snel naar huis en daar laten zien. En laten voelen.
EPILOOG
Dus beste lezer, als u op Zurenborg binnenkort een man tegenkomt waarbij u denkt: hier klopt iets niet. Zie ik het wel goed? Hoe kan het dat op het lichaam van een man van middelbare leeftijd het strakke hoofd staat van een jonge rimpelloze knaap? Wees dan gerust en twijfel niet aan uw ogen. U ziet het echt goed, want die man... c'est moi!
Contact Ciala: Regine Beerplein 1
ingang: Lamorinierestraat 161 ('t pakt) 2018 Antwerpen Tel: +32 (0) 495 10 66 10
Onvoltooid verleden toekomst
samen met de planten, die je vandaag water gaf groeit het vertrouwen dat we lang genoeg zullen leven om oude woorden met elkaar te delen over beelden kunnen praten die voor ons nooit zullen vergelen, ook al brokkelen de randen er voorzichtig van af, de avonden die we er in doorbrengen zullen de leren zetel tegen dan versleten hebben, overal zullen resten schemeren van blikken die we te rusten legden in het hele huis zal geworden zijn, zodat nieuwe bewoners er zich enkel in hoeven te spiegelen zoals wij ooit deden; je snuit je neus en vraagt me hoe we het avondeten zullen bereiden
Een sterk staaltje vrouwelijke ondernemerschap hier bij ons op Zurenborg: Katrien Van Haver (32) uit de Pretoriastraat kreeg begin dit jaar de kans om haar kledinglijn aan de man te brengen en twijfelde geen seconde. Ze nam haar intrek in een tijdelijke pop-up shop in de Statiestraat 124, en het merk “Tangerine Sunshine” was geboren. De verkoop liep verrassend goed en daarom besloot Katrien de winkel nog enkele maanden langer open te houden. Wie houdt van minimalistische en grafische ontwerpen, kwaliteit en originaliteit, kan tot eind december terecht in de pop-up shop van Tangerine Sunshine. (Vera STEYVERS)
stefan heulot www.genoeggedicht.be
staan evengoed voor minimalistische en grafische designs, eerder in de trend van de “Memphis stijl”. De Memphisgroup was een groep vormgevers uit de jaren tachtig, opgericht door de Italiaanse architect Ettore Sottsass. De stijl was destijds erg vernieuwend, en liet zich vooral opmerken door felle kleuren, krachtige geometrische vormen en aparte kleurencombinaties. Ik haal mijn inspiratie uit die periode, op basis van de dingen die ik zelf graag zie. De prints ontwerp ik zelf en ik volg de productie ook helemaal op. Ik ben erg kritisch op dat vlak en de lat ligt wat kwaliteit betreft erg hoog.
Ik merk dat de klanten mijn prints kunnen thuisbrengen en ‘begrijpen’. Dat doet me steeds veel plezier.”
- Hoe ben je op het idee van “Tangerine Sunshine” gekomen?
Katrien Van Haver: “Begin dit jaar hoorde ik van de pop-up shops die beschikbaar waren in de Statiestraat. Ik heb 10 jaar in de retail sector gewerkt en speelde al langer met het idee van een eigen lijn. Toen de kans zich voordeed, heb ik onmiddellijk toegehapt. De formule “springplank naar zelfstandige” geeft aan jonge ondernemers de kans om gedurende één jaar het leven als zelfstandige uit te proberen. Deze formule, samen met de winkelruimte die plots beschikbaar was, vormden een mooie kans voor mij om aan dit avontuur te beginnen.”
- De pop-up store loopt nu tot eind december. Wat zijn je plannen met Tangerine Sunshine nadien?
Katrien Van Haver: “Ik wil mijn producten blijven verkopen in een fysiek verkooppunt. Webshops zijn fijn, maar ik geniet erg van het contact met de klanten. De reacties die ik van klanten krijg, zijn erg motiverend voor mij als beginnend ondernemer. Ik denk dat het echt belangrijk is om naambekendheid op te bouwen vanuit een bepaalde locatie. Hopelijk kan ik dat dus verder zetten! Ik heb bovendien gemerkt dat de jonge mensen uit de buurt erg blij zijn met de komst van de pop-up concepten in de Statiestraat. Er heerst een toffe dynamiek in de straat.”
“Natuurlijk kan ik niet blijven hoppen van de ene pop-up naar de andere. Maar als beginnend ondernemer maken de lagere huurprijzen van pop-up shops het uitbaten van een winkel wel financieel haalbaar. Ik vermoed dat ik op zoek zal gaan naar een compagnon om samen de huur van een winkel te delen.”
- Wat maakt de ontwerpen van Tangerine Sunshine bijzonder?
Katrien Van Haver: “De prints die ik ontwerp worden slechts in een beperkt aantal uitgebracht. Je zal dus geen tien mensen tegenkomen die dezelfde trui dragen. Op die manier blijft het bijzonder. De herkenbaarheid van de lijn is belangrijk voor mij, maar daarbinnen bestaat wel de nood aan vernieuwing van ontwerpen en producten. Op dit moment ben ik voorzichtig bezig aan het uitwerken van een collectie accessoires. Het Instagram account “tangerinesunshine” geeft de sfeer van mijn collectie goed weer. Een naturelle, rustige en basic vibe. Niet enkel voor de hipste vogels, maar voor mensen die iets origineels zoeken. De prijzen van mijn producten worden niet via sociale media of in de etalage vermeld en dat is een bewuste keuze. Mensen moeten de producten die ik verkoop ontdekken en fan worden van het design.”
INFO:
Statiestraat 122,2600 Berchem. Geopend van dinsdag t.e.m. zaterdag van 11-18u. (in samenwerking met Antwerps juwelenmerk NimZu.)
https://www.instagram.com/tangerinesunshine/ https://www.instagram.com/nimzu_/
in café Moeskop doen ze wel meer vreemde dingen. Op de eerste verdieping zijn er tentoonstellingen, vergaderingen en cafégangers die zich afzonderen met hun laptop. Of er treden groepen op in het lokaaltje waar nauwelijks plaats is voor een volgroeide familie. Het is allemaal mogelijk daar. Of op de vloer staat een kartonnen doos gevuld met zwarte T-shirts met opdruk. Wie vergeet nu zo iets in een café? Helemaal niets vergeten, dit zijn creaties van een zekere Jan Caus, leert een mededeling die beneden aan de toog is gespijkerd. Dat vraagt om opheldering. (Michelle SMETS)
Ik ontmoet Jan Caus (53) op het zonovergoten terrasje van het café en na enkele minuten is het al duidelijk dat Jan veel meer is dan iemand die gewoon textiel verkoopt in een café. Jan Caus is een creatieve duizendpoot. - Kan u ons wat meer vertellen over de man achter de t-shirts?
Jan Caus: “Ik ben actief in de hulpverlening en begeleid jongeren en mensen met autisme. Een jaar of vijf geleden kwam ik in een dip terecht, ik wou weg uit de hulpverlenersorganisatie waar ik werkzaam was en zocht wat meer betekenis in het leven. In die periode volgde ik op YouTube ‘TED Talks’, een online videoprogramma waarin mensen ideeën kunnen delen. Ik raakte geïnspireerd door de uitzending over de Amerikaanse broers Jacobs, die na hun studies besloten dat ze nooit wilden gaan werken, in een busje sprongen en vijf jaar lang rondzwierven en onderweg Tshirts verkochten om van te leven. Het gaf me de duw die ik nodig had om te zeggen: dit wil ik ook gaan doen. Het idee is blijven hangen en ik begon T-shirts en sneakers te ontwerpen en ging aan de slag met schilderen. Ook in mijn therapie drong dit door. Door autistische jongeren, en patiënten in het algemeen, te laten tekenen, kunnen ze hun analytische hersenhelft even op pauze zetten en tot rust komen. Deze rustmomenten zijn belangrijk voor je hersenen, het zijn een soort proteïnen die ervoor zorgen dat je iets kan verwerken, dat je ernaar kan terugkijken en dat je de dingen een plaats kan geven. Ik raad ook iedereen aan dit zelf eens te proberen. Naast het ontwerpen van T-shirts en sneakers, volg ik ook een kunstenaarsopleiding op de Academie te Antwerpen. Dit uit zich dan in ietwat psychedelische kunstwerken op canvas die het buikgevoel dat ik had als kind terug naar boven kunnen halen. Eigenlijk heb ik geen bijzonder verhaal vind ik zelf, ik maak verschillende ontwerpen om zelf tot rust te komen en deze zet ik af en toe op T-shirts. Ik wil vooral mensen tonen dat je af en toe het lef moet hebben om los te laten en te doen wat je wil doen.”
- Vanwaar het opschrift: “Verbieden die handel”?
Jan Caus: “Mensen vertrekken te vaak vanuit beperkingen. Tegenwoordig hoor je zo vaak dat iets niet meer mag, dat het verboden wordt, zoals geen vlees meer eten, geen wol gebruiken, geen dieselwagens meer in de stad, enzovoort. Ik kan dat allemaal ergens begrijpen en ik ben bijvoorbeeld zelf met de natuur begaan en gebruik zoveel mogelijk organisch materiaal, maar het mag allemaal niet te heilig worden. Er moet ook eens iets fout kunnen gaan, iets verkeerd of slecht kunnen zijn. Er is tegenwoordig te veel politieke correctheid en dan mis ik de Panamarenko’s van deze wereld, de rebellen. Vandaar het T-shirt. Er wordt te vaak vanuit de verbodsbepalingen gekeken, terwijl ik graag wil kijken wat er allemaal wél kan. Het verbieden van het verbod, als het ware. Wanneer mensen me de vraag stellen: ‘Wat wil je dan verbieden’, dan is daar dus ook geen eenduidig antwoord op. Het antwoord dat men hier zelf op geeft, dat is net het boeiende.”
- Waarom heeft u de Moeskop gekozen als uitvalsbasis voor de verkoop?
Ik heb een sterke band met Zurenborg en ga al bijna 30 jaar op café op de Dageraadplaats. Ik heb mijn idee in verschillende cafés voorgesteld, bijvoorbeeld ook in café Zeezicht, maar voor hen was het te druk om de shirts daar te verkopen. Toen ik in de Moeskop binnenwandelde, voelde ik dadelijk de sympathie van de barvrouw en na een gesprek met de uitbater ging men enthousiast akkoord om het hier te laten doorgaan. Om eerlijk te zijn heb ik zelfs geen idee hoeveel er al verkocht zijn, het is me daar ook niet per se om te doen. Het is vooral een leuke en positieve ervaring. Ik blijf ze hier nog enkele weken verkopen en nadien breng ik de partij naar een yogacentrum in Nederland. Dat is weer een heel andere plaats en een heel ander publiek en op die manier leer ik weer een heleboel
ADVERTEnTiE DiSTRiCT AnTWERPEn 34 Gazet van Zurenborg | ww.gazetvanzurenborg.beHet moet ergens in een zijstraat van de Dageraadplaats zijn dat deze opmerkelijke schriftgeleerde aan het werk was met een zwarte viltstift. Het waarom is niet geheel duidelijk, al zijn er toch sterke vermoedens dat iemand het niet langer begrepen heeft op zijn wettelijke echtgenote, samenwonende vrouw. Hopelijk voor hem herkent ze zijn handschrift niet.
Jan Caus : “Tegenwoordig hoor je vaak dat iets niet meer mag” Foto Jan KUHN
nieuwe mensen kennen.”
- U zegt ‘Het is me daar ook niet om te doen’. Wat zou u zeggen dat uw voornaamste beweegreden is?
Jan Caus: “Ik vind het voornamelijk belangrijk om mensen te ontmoeten. Momenteel werk ik vaak alleen in mijn atelier en mis ik af en toe dat sociaal contact wel. Ik wil vooral de verhalen van anderen horen, wat zij van het leven proberen te maken. Dit wil ik delen en vind ik veel interessanter dan als een kluizenaar zitten te schilderen. Ik wil mensen inspireren, mensen gelukkig maken en duidelijk maken dat ze mogen dromen en dat ze die dromen ook mogen najagen. Ik speel ook met het idee om op een moment gewoon te vertrekken, om alles achter te laten en gaan rond te reizen. Zelf een busje kopen, het opknappen en van camping tot camping of langs de cafés van de Côte d’Azur rijden om mijn shirts of schilderijen te verkopen. Die vrijheid en de kans om zoveel nieuwe indrukken op te doen, spreekt me enorm aan. Wie weet zet ik de stap ooit wel. Zoveel mensen dromen en hebben schrik. Het eerste dat in iemand opkomt is de financiële vraag, ook voor mij is dat niet anders. Maar wat ik graag wil meegeven is: durf het allemaal te doen, doe wat je graag doet, niet wat de beperkingen je opleggen.”
De T-shirts van Jan Caus zijn nog enkele weken te koop in café De Moeskop. Ook op zijn webshop kan je terecht: www.jancaus.be
De T-shirts van Jan Caus zijn nog enkele weken te koop in café De Moeskop. Ook op zijn webshop kan je terecht: www.jancaus.be
Opticien - Optometriste
Dageraadplaats 12
2018 Antwerpen
tel : 03/235 16 35 • fax : 03/235 17 44
optiekdedageraad@telenet.be
MAANDAG GESLOTEN
DINSDAG 10 uur tot 18 uur
WOENSDAG 10 uur tot 18 uur
DONDERDAG 10 uur tot 18 uur
VRIJDAG 10 uur tot 18 uur
ZATERDAG 10 uur tot 13 uur
Of ik even haar open atelier mag bezoeken, vraag ik aan de parlofoon van een statig huis in de Van de nestlei. “Maar daar doe ik niet aan mee!” krijg ik te horen. Omdat ik haar website (www.suzymassa.be) al heb bezocht en wat onder de indruk ben van haar beelden in klei, vraag ik of ik haar toch mag interviewen. Even later zit ik in de living van haar appartement op de eerste verdieping tussen grote kleien beelden en een beeld in wording. (Luk DEPONDT)
Suzy had zich wel aangemeld voor ‘Open Ateliers’, dat tijdens de weekends van 23-24 september en 30 september-1 oktober doorging in heel het district Antwerpen. “Maar ik heb me daarna afgemeld. Ik zag er wat tegen op om al die mensen in mijn living binnen te laten.” Maar de organisator van ‘Open Ateliers’ is blijkbaar vergeten haar uit de digitale brochure te schrappen. En zo kom ik toch nog bij haar terecht.
VORMGEVING
Suzy Massa is afkomstig uit Mielen-bovenAalst, een deelgemeente van het Limburgse Gingelom nabij Sint-Truiden. Ze studeert een tijdje psychologie in Leuven, maar kiest later voor een kunstopleiding. Van haar ouders mag dat, maar dan alleen in het hoger kunstonderwijs van de academie van Genk. Daar kennen
ze immers één van de leerkrachten (getrouwd met een meisje van het dorp). Zo zullen ze wel te weten komen als ze slechte vrienden zou hebben. De academie van Genk moet echter overschakelen naar ‘industrieel’. Zo komt Suzy van beeldhouwen terecht in de opleiding industriële vormgeving.
Daarna volgt ze beeldhouwen en schilderen in weekendonderwijs in de academies van Mortsel en Borsbeek. Als ze 29 is begint ze les te geven in het Buitengewoon Lager Onderwijs van de Steinerschool hier in de Lamorinièrestraat. Ze geeft er 10 jaar halftijds kunstzinnige vakken.
THERAPIE
Ondertussen maakt ze een therapieopleiding door in de Amsterdamse School voor Psycho-
synthese ‘Weideheuvel’. Door psychosynthese leer je je onderbewuste verkennen en contact maken met je innerlijke bron. Je gaat op zoek naar de wijze kern van jezelf. Het is thuis komen in jezelf. Ze volgt ook nog een opleiding relatietherapie bij Nand Cuvelier in de Relatiestudio in Gent.
Suzy geeft vanaf 1984 meer dan 20 jaar psychotherapie en creatieve ateliers in vzw Kleurklank, een centrum voor psychotherapie en creatieve expressie. Dit heeft ze samen met een collega opgericht. Hij is klanktherapeut; zij werkt met beeldende middelen. Vandaar klank en kleur. Na een tijd zijn ze met vier. Maar als de klank-
therapeut sterft en de twee anderen hun eigen weg gaan, wordt de vzw ontbonden. Suzy geeft dan nog een tijd individuele therapie en creatieve cursussen in Dakhuus (Brasschaat) en Ideefix (Antwerpen).
BEELDEN
Pas als ze op pensioen gaat, vindt ze de tijd en de rust om eigen beelden te maken. Ze werkt niet naar model. Ze maakt geen portretten. De beelden duiken zonder vooropgezet plan op uit de klei. Ze vertrekt daarbij vanuit een zuil klei. Ze kneedt van boven naar onder. “En dan komt er iets uit. Een uitdrukking die me aan-
kijkt: iemand van een wereld verder weg. Ik kom als het ware in gesprek met een beeld dat uit het niets is opgedoken. Ik word dan bewust van iets dat al in me zit. Het is een ontmoeting met mezelf en met het universum.”
ONTROEREND
In haar beelden zie je mensen of wezens tussen mens en dier. Suzy maakt veel beelden. Ze is elke voormiddag aan het werk. Ze houdt echter maar drie à vier beelden per jaar over. Ze krijgt vaak positieve reacties op haar werk. Soms vinden mensen haar beelden ontroerend. Soms vinden ze die te ruw en te groot.
“Het zijn inderdaad geen beeldjes om op de schouw te plaatsen. En kleien beelden kan je ook niet in de tuin zetten.”
Op de dag van mijn bezoek is ze bezig aan een groot beeld dat uit twee delen bestaat. Deze moeten afzonderlijk gebakken worden (dat gebeurt in Lier) en daarna op elkaar gemonteerd. “De oven is immers maar 80 centimeter hoog.”
Exposities
2014: Het Roze Huis, Draakplaats, Zurenborg
2015: Oude Beurs, Antwerpen
2016: Groepstentoonstelling ‘Kunst in het Dorp’, Pepingen (bij Halle)
Vrienden, sympathisanten, ellendelingen en vooral ex-klanten van het gewezen café ’t Hof van Ellende kunnen elkaar op 26 november nog eens ontmoeten op een reünie. Het gebeuren is gepland in Den Draak en begint op
15u. Er wordt voorzien in een geluidsinstallatie, kwestie van wie graag iets wil zingen of voorlezen daar de kans toe te bieden. Michel Ronchi heeft al laten weten dat hij er bij zal zijn. De dag wordt ook een herdenking van
de bewuste 26 november 2007, de dag dat Pierre, Dré en Jos ons verlieten om samen een eigen Hof van Ellende op te starten … waar het ook mag zijn. Iedereen die zin heeft om nog eens iets te zingen uit de oude doos van
de smartlappenavond, Franse avond, bonte avond of kleinkunstavond, dan horen zij dat graag op voorhand via mail (sam.scorpio@ skynet.be) . Dan kunnen zij dat graag inplannen. Tot de 26ste!
Op 12 oktober was er een stijlvolle belevenis op de Dageraadplaats
11 bij May's. Gastheer was Marco de Waard, bierkenner van het eerste uur, die als student-consument ons bier leerde waarderen. Gaandeweg groeide hij uit tot een expert in het Belgische smaakpallet
Het grote verschil met bier en wijn proeven is dat bij wijnproeven de wijn uitgespuwd wordt, bij bierproeven moet het vocht gedronken worden daar dit een nasmaak geeft in de mond. Dit gaf echter geen al te grote problemen bij de deelnemers. Onze bieren zijn internationale toppers, maar vrij onbekend op de Belgische markt, door de grote export. Sommige van onze flessen zijn in het buitenland honderden tot duizenden euro's waard.
BLINDPROEF
De opening was een oude geuze met een rijkelijk bouqet. Hiervan zijn slechts 2 a 3 flessen per klant te bestellen, daar anders alles opgekocht wordt voor export. Nu hadden wij ook de kans hiervan te proeven. Van Tricht kazen had een uitgelezen kaas hiervoor geleverd, wat voor een sublieme opening zorgde. Het was bijna zonde de mond neutraal te spoelen met brood en water voor de volgende ronde. Dan was het de beurt aan een blindproef, bier uit een zwart glas. Dit gaf vrij mooië resutaten, maar precisie was moeilijker. Als derdede kregen we Saison Erpe -Mere uit Henegouwen met een geite -
van onze bieren, en vindt er vreugde in deze kennis te delen. En hij schuwt er zich niet voor nieuwe paden te bewandelen. Zo ontstond de bierbeleving, want dat is het inderdaad.
(Jan KUHN)
kaas.
Het glas was gebold om het aroma binnen te houden. Eerst het bier, dan de kaas er bovenop.
Zo ontdekten we het geheim van de 4 p's : proeven, proeven, proeven en nog eens proeven.
Een abdijbier, Guldenberg, diende zich aan, met een balans tussen bitter en zoet, Weer een verrijking van smaak.
Het werd nog beter met de kleinste commerciële brouwerij uit België. Drie hopsoorten waren erin verwerkt, aangevuld met een kruidige blue kaas. Dit gaf vuurwerk. Het bier was voller en ronder na het eten van de kaas, veel complexer van smaak. De dames waren wel heel praatvaardig na deze ronde, maar ja, wanneer eigenlijk niet?
Wel, bij de laatste ronde. Er werdt Mogli geserveerd. Een rijk, complex chokoladeachtig, vol en liefdevol stoutbier. Voeg daar vanille ijs bij (neen, niet in hetzelfde glas). En iedereen werd stil, bijna meditatief. Zo wil ik mijn gasten volgende keer ook wel onthalen. Heb nog snel een flesje bij Marco gekocht voor de Japanners er mee aan de haal zijn.
Wie nu al die jaren nog met vragen zit over de joodse keuken en hoe dat nu precies allemaal in mekaar zit mag deze avond niet voorbij laten gaan. Food for Foodies van de Zurenborgse Daphne Aalders organiseert namelijk op donderdag 2 november een culinaire én literaire avond over dit thema. Uitgenodigd werd Margot Vanderstraeten, schrijfster van het succesrijke “Mazzel Tov”, om te vertellen over haar alom geprezen boek, over de joodse familie die haar in het jodendom introduceerde en natuurlijk praat ze ook over het joodse eten. Terwijl Margot vertelt en nu en dan voorleest, en terwijl men haar ondertussen honderduit vragen kan stellen, wordt er samen een joodse maal -
tijd bereid. Relaxed. Lekker. Verrijkend. Wie dat wil kan na afloop het boek “Mazzel Tov” daar kopen of een eigen exemplaar laten signeren. Niets moet. Vergeet voor een keer de drukke boekenbeurs en ga in een klein en uitgelezen gezelschap koken, luisteren, praten en proeven.
Dat kost €52 per persoon. Kookatelier Food For Foodies De Coninckplein 4 2060 Antwerpen +32(0)476/839.113
www.foodforfoodies.be
Studio Globo is een ngo voor ontwikkelingssamenwerking met educatieve centra in Antwerpen, Brussel, Hasselt, Gent en Roeselare. De Antwerpse afdeling bevindt zich in de Rolwagenstraat 73. Studio Globo werkt samen met leerkrachten om mondiaal en intercultureel leren te bevorderen in het basisonderwijs, secundair en hoger onderwijs. De wereld ontdekken, positief leren omgaan met diversiteit, betrokken raken bij mens en milieu en meebouwen aan een duurzame en solidaire wereld, daar is het ons om te doen.
De buurtwandelingen in Zurenborg en Borgerhout laten leerlingen kennismaken met de bonte diversiteit in de grote stad. Tijdens deze educatieve buurtwandeling worden de leerlingen reporters van de jongerenzender Studio Globo TV. Gewapend met een tablet, microfoon en stratenplan gaan ze op onderzoek uit. Op elke stopplaats verzamelen de reporters informatie aan de hand van een interactieve opdracht. De leerlingen nemen de diversiteit van de mensen in de buurt onder de loep én maken kennis met mensen van verschillende afkomst, religie en seksuele voorkeur. Ze ontdekken eveneens verschillende initiatieven die het samenleven in de stad op een positieve en duurzame manier willen bevorderen. In Antwerpen zoeken ze vrijwilligers om de buurtwandeling op te starten en de leerkrachten goed te informeren.
WANNEER
Maandag of dinsdag tijdens schoolweken. Voormiddag tussen 9u en 12u30 of namiddag tussen 13u en 16u30. Voor een engagement in het eerste semester, ben je vrij op de volgende dagen:
Ma 23/10 vm en nm
Di 24/10 nm
• Ma 16/11 vm en nm
• Ma 20/11 vm en nm
TAAK
Wat moet je doen? Vóór de start van de buurtwandeling de leerkracht(en) en andere begeleiders de tablets tonen en de werking ervan uitleggen. Het stratenplan overlopen en het materiaal tonen dat nodig is om alle opdrachten goed uit te kunnen voeren. Indien interesse kan je ook deelnemen en de leerkracht ondersteunen. Ná de buurtwandeling de leerkrachten opvangen en gebruikte materialen controleren. Indien nodig, de klasgroep begeleiden bij de nabespreking.
INTERESSE?
Contacteer ons en geef je voorkeur door (dagen, dagdeel en of je mee wil begeleiden). Schets ook kort je profiel, ervaring en motivatie.
Wat bieden wij van onze kant?
• vorming rond beeldvorming en praktische uitleg over de buurtwandeling verzekering tijdens de wandeling
• fiets- of kilometervergoeding, terugbetaling trein- of tramticket
INFO
Studio Globo Antwerpen • Rolwagenstraat 73 2018 Antwerpen • www.studioglobo.be hanne.keppens@studioglobo.be 03 235 20 76.
Wij zijn een warm gezin en zijn vanaf begin februari 2018 op zoek naar een nanny/kinderverzorgster die ook huishoudelijke hulp biedt om te zorgen voor ons kindje (baby, 3 maanden oud).
Wij zijn specifiek op zoek naar:
- Ervaren nanny die een achtergrond heeft als vroedvrouw of verpleegster (bijv. op neonatologie) om voor een baby (3m) met extra zorgen te zorgen (referenties zijn een plus)
- Iemand die aanwezig kan zijn op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 's ochtends tot 18:00
- Het is belangrijk dat je daarnaast ook boodschappen kan doen en huishoudelijke hulp (koken, poetsen, strijken) kan bieden
- Nederlandstalig
- Min. 26 jaar oud
- Woonachtig te Antwerpen
Bij interesse en juiste achtergrond, kunt u contact opnemen met: bie.verheye@gmail.com of +32 472 20 24 83.
Van 4 tot 19 november vindt de allereerste ‘L-Expo’ plaats in Zurenborg, georganiseerd door WiJ(dames). Maar liefst vijftien kunstenaressen stellen hun werken tentoon bij de deelnemende handelaars in de wijk. (Michelle SMETS)
De expo vindt plaats in het kader van de Lweek Antwerpen. Dit is een twaalfdaags event voor vrouwen die (ook) van vrouwen houden. Tijdens deze week kunnen alle vrouwen van alle leeftijden op een grote reeks activiteiten terecht. De expo in Zurenborg is daarbovenop gratis en toegankelijk voor iedereen. Voor de organisatie slaan les-bi vereniging WIJ(dames), boekhandel Kartonnen Dozen, wijnhandel De Heerlyckheid, kapper
Snip.Snip en koepelvereniging Het Roze Huis de handen in elkaar.
DIVERSITEIT
De expo heeft onder meer tot doel mensen op een andere manier kennis te laten maken met de lgbtq – community (lesbian, gay, bisexual, transgender & questioning/queer). De Draakplaats staat hier al wat om bekend, maar wat weinigen weten en wat WIJ(dames) graag wil
benadrukken is dat iedereen hier steeds welkom is. Daarom zetten deze verschillende Zurenborgse handelaars zich samen in om de diversiteit in de wijk te promoten. De officiële opening van de tentoonstelling vindt plaats op donderdag 9 november. Iedereen is welkom voor een hapje en een drankje bij wijnhandel De Heerlyckheid, Pretoriastraat 28. Aansluitend kunnen alle werken bezocht worden van 20.00 tot 22.00 u.
Meer info?
WIJ(dames): www.wijdames.be/l-expo
Het Roze Huis: www.hetrozehuis.be/l-week-2017
Meer info?
WIJ(dames): www.wijdames.be/l-expo
Het Roze Huis: www.hetrozehuis.be/l-week-2017
"Women’s Art, Vrouwen van bij ons"