BMagazine kwartaal 2, 2020
OP WEG NAAR
GENEZING GEN
IN DEZE EDITIE O.A.:
HENK-JAN AANSTOOT OVER ACTUEEL ONDERZOEK MAAK SPUITEN MAKKELIJKER!
BESTE ELEKTRISCHE FIETSEN
HOE BEVALT DE FREESTYLE LIBRE?
VRIJHEID 2020 is het jaar waarin we 75 jaar vrijheid vieren. Een mooi moment om even stil te staan bij de vrijheid die wij zo vanzelfsprekend zijn gaan vinden. Nu het coronavirus de wereld in zijn greep heeft en onze vrijheden beperkt, voelen we opeens hoe kostbaar én kwetsbaar die vrijheid eigenlijk is. In het hele land worden alle zeilen bijgezet, in de hoop zo snel mogelijk weer het normale leven op te kunnen pakken. In deze tijden van crisis doen ook wij er alles aan om ervoor te zorgen dat u als klant uw hulpmiddelen tijdig in huis heeft. U hoeft zich daarover geen zorgen te maken. Wij beschikken over ruim voldoende voorraad; extra bestellen is dus niet nodig. Vrijheid loopt als een rode draad door dit magazine. Wat betekent bijvoorbeeld de FreeStyle Libre voor diabetespatiënten: geeft de sensor u de extra vrijheid waar u op hoopte? We vroegen het aan vijf gebruikers. Met Henk-Jan Aanstoot van Diabeter spraken we over actueel onderzoek naar de genezing van diabetes type 1. Nieuwe inzichten én nieuwe technologie geven patiënten steeds meer vrijheid om hun leven in te vullen zoals zij dat willen. Ik kan niet genoeg waardering uitspreken over deze organisatie. Hun toewijding gaat ons allen heel veel opleveren. 2020 is ook voor onze organisatie een bijzonder jaar. OneMed, de organisatie achter Boeren Medical, bestaat namelijk dit jaar 85 jaar. We mogen ons gelukkig prijzen met een gezonde groei van ons – ik kan nog steeds zeggen – hele warme familiebedrijf. We zijn sterk genoeg om ook uitdagende tijden zoals deze het hoofd te bieden. Pieter-Jan Jongeling directeur OneMed
Colofon Opmaak: zoetzout Redactie: OneMed Oplage: 20.000
Boeren Medical Dillenburgstraat 22, 5605 SH Eindhoven
T. 0800 099 66 40 www.boerenmedical.nl
De inhoud van deze uitgave is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. OneMed kan echter niet aansprakelijk worden gesteld voor onvolledigheden en onjuistheden. OneMed sluit alle aansprakelijkheid uit voor directe of indirecte schade, van welke aard dan ook, die voortvloeit uit of in enig opzicht verband houdt met het opvolgen van vermelde tips en adviezen. Alle rechten en prijswijzigingen voorbehouden.
Blz.
4
Henk-Jan Aanstoot over actueel onderzoek
Blz.
8
Het beste diabetesidee
Blz.
11
Puzzel
Blz
12
De elektrische fiets
Blz.
14
Hoe bevalt de FreeStyle Libre?
Blz.
18
Vegan en diabetes: hoe zit dat?
Blz.
20
Stichting DON
Blz.
25
Vegan recept
Blz.
26
Bestelformulier & kwartaalattentie
Blz.
28
Maak spuiten makkelijker met TickleFLEX
Blz.
30
Expeditie Diabest
Blz.
32
Update van Kiara
4
8
20
24
30
DIABETES TYPE 1 WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK - EEN UPDATE
THE END GAME Henk-Jan Aanstoot is kinderarts, oprichter van Diabeter en betrokken bij onderzoek naar diabetes type 1. Dus vroegen we hem: hoever zijn we eigenlijk op weg naar genezing? Wereldwijd wordt er onderzoek gedaan naar oplossingen voor diabetes type 1. In vergelijking met tien jaar geleden is er al veel meer bekend over deze ziekte en langzaam lijken de puzzelstukjes nu in elkaar te vallen. Toch zijn er ook nog veel vragen - de weg naar genezing is er een van lange adem. “Het is een marathon, maar we zijn redelijk op weg,” zegt Henk-Jan Aanstoot. Dit is wat we nu weten. 4 | BMagazine
DIABETES IS GEEN FOUT VAN HET IMMUUNSYSTEEM, MAAR VAN DE BÈTACELLEN “Het immuunsysteem werkt bij diabetespatiënten prima, het zijn de bètacellen in de alvleesklier die de fout in gaan. Als die gestrest worden, gaan ze foutjes maken. Ze produceren dan bijvoorbeeld geen insuline maar een eiwit dat door het immuunsysteem als verdacht wordt gezien. Dat triggert de auto-immuunreactie. Die foutjes zullen bij veel mensen gemaakt worden, maar niet iedereen ontwikkelt diabetes type 1. Wil je de ziekte genezen, dan moet je dus eerst zorgen dat de resterende bètacellen rustig blijven, vervolgens dat de auto-immuunreactie afgevlakt wordt en in een later stadium moet je voor nieuwe werkende bètacellen zorgen.”
DIABETES TYPE 1 KOMT STEEDS MEER VOOR “We zien een stijging van 3-5% per jaar en het lijkt langzaam toe te nemen. Hoe dat precies komt is niet duidelijk, maar we hebben er wel ideeën over. Om te beginnen moet je bepaalde genen hebben. Er is DNA-materiaal van virussen aangetroffen in de bètacellen van mensen met type 1. Er lijkt dus een link met doorgemaakte infecties te zijn. Daarnaast zijn omgevingsfactoren van invloed, er lijkt een relatie te zijn met hoe we leven. Hygiëne, infectiedruk, fastfood, het kan allemaal effect hebben. De oorzaak is multifactorieel
INTERVIEW: MARIELLE SEEGERS FOTOGRAFIE: ARNOLD REYNEVELD
en we gaan het langzamerhand steeds beter snappen. We moeten ons dus niet in de luren laten leggen en denken dat het alleen maar pech is als je type 1 krijgt. Want het is niet ondenkbaar dat je iets kunt doen om, als je de vatbaarheid hebt, de ziekte uit te stellen of zelfs te
ER ZIJN AL MENSEN GENEZEN VAN DIABETES TYPE 1
voorkomen.”
“Door middel van een beenmergtransplantatie zijn een betekent ‘control-delete’ voor het immuunsysteem en
NIET ELKE DIABETESPATIËNT HEEFT DEZELFDE AFWEERREACTIE TEGEN BÈTACELLEN
dat heeft veel consequenties, de aanpak is te grof. We
“We kunnen inmiddels vrij nauwkeurig vaststellen welk
moeten dus onderzoeken hoe dat fijnmaziger kan. Daar
‘merk’ immuunsysteem iemand heeft. We hebben net een
doet onder andere prof. dr. Bart Roep nu onderzoek naar.”
studie gepubliceerd waaruit blijkt dat je type 1 patiënten
aantal patiënten inderdaad genezen. Die behandeling
BMagazine | 5
‘WE MOETEN NIET DENKEN DAT HET ALLEEN MAAR PECH IS ALS JE TYPE 1 KRIJGT’ immuunsysteem na jaren diabetes heel rustig is, een
NIET ALLEEN BÈTACELLEN, MAAR OOK ALFACELLEN SPELEN EEN ROL
groep die nog beperkt reageert en een groep waarbij
“Alfacellen in de eilandjes van Langerhans maken glucagon
je na jaren nog steeds agressieve afweercellen vindt.
aan. Dat glucagon is interessant. Muizen zonder bètacellen
Die laatste groep, daar begrepen we eigenlijk niks van.
hebben diabetes, maar help je de alfacellen ook om zeep, dan
Maar nu zien we dat mensen uit die groep ook nog
is de diabetes verdwenen. Glucagon is dus een belangrijke
insulineproducerende bètacellen kunnen hebben. We
factor maar nog te weinig onderzocht. Diabetespatiënten
denken dat die bètacellen wel aan de slag willen, maar
maken vaak te veel glucagon aan, maar waarom? Heeft
dat iedere keer het immuunsysteem weer wakker wordt
dat te maken met het feit dat alfacellen hun ‘maatjes’ de
en gaat aanvallen. Verschillende immuunsysteem-types
bètacellen missen? Of is dit een immunologische reactie?
betekent dat een mogelijke behandeling straks ook
Zo zijn er nog meer vragen: pas wanneer je 10-15% eilandjes
maatwerk zal worden.”
van Langerhans over hebt, krijg je diabetes. Waarom heb je
kunt verdelen in drie groepen: een groep waarbij het
er zoveel? De natuur doet nooit dingen voor niks, maar we
OOK EEN PAAR WERKENDE BÈTACELLEN HEBBEN AL INVLOED
snappen niet precies hoe dit zit.”
patiënten die al meer dan 35 jaar diabetes hebben,
HET EERSTE JAAR NA DE DIAGNOSE IS DE MEESTE WINST TE BEHALEN
sommigen al 50 jaar. Tot onze stomme verbazing bleken
“Uit onderzoek blijkt dat mensen die het in het eerste
de mensen die de minste complicaties hadden nog een
jaar na de diagnose heel goed doen, daar voor langere
vleugje insuline aan te maken. Dat was zó weinig dat
tijd plezier van hebben. Zelfs na 10 jaar zit je dan nog
je er nog geen molecuul glucose mee kunt regelen. En
beter met je regulering. Die eerste klap is een daalder
toch deed het iets: ze hadden minder ernstige hypo’s
waard! We moeten dus vol inzetten op psychologie,
en minder ernstige complicaties. Gek is dat. Hebben zij
educatie, biologie en immunologie. En het betekent ook
dan misschien andere factoren met een beschermende
dat we af moeten van de stepwise approach. Niet eerst
werking? Dat wordt nu onderzocht.
gaan modderen, probeer het eerst maar eens zo en als
We weten ook dat er stoffen zijn die slapende bètacellen
het niet lukt kijken we verder. Nee, meteen vanaf dag
weer wakker kunnen krijgen. GLP-1 bijvoorbeeld, een
0 een sensor erop en vol inzetten op techniek. Je moet
hormoon, wordt nu getest. Prof. dr. Eelco de Koning
de ziekte meteen helemaal behandelen en ‘technisch
is bezig om te kijken of we van alfacellen bètacellen
genezen’. En inmiddels zijn we zover dat dat kan!”
“Er is onderzoek gedaan in Amerika bij een groep
kunnen maken. Stel dat we die straks kunnen implanteren en dat je dan een half jaar lang weer de bloedsuikerregeling hebt die je tijdens de honeymoon had. Dan denk ik: doen!”
6 | BMagazine
‘NEE, METEEN VANAF DAG 0 EEN SENSOR EROP EN VOL INZETTEN OP TECHNIEK’
WE KUNNEN VOORSPELLEN WIE DIABETES TYPE 1 GAAT KRIJGEN
loop wordt ook wel kunstmatige alvleesklier genoemd,
“In Duitsland zijn inmiddels 100.000 schoolkinderen getest
De techniek is rijp en ik verwacht dat we in de komende
op type 1. Bij een klein percentage werden antistoffen
twee, drie jaar de systemen op de markt zien komen. En dat
gevonden waaraan je kunt zien dat iemand diabetes gaat
is hard nodig, want het is hoog tijd dat deze ziekte de kop
krijgen. Bij kinderen onder de 10 jaar kun je dat op 2 jaar
ingedrukt wordt! Technisch genezen is stap 1, daarna komt
nauwkeurig pinpointen. Je vraagt je af: waarom doen we
predictie, en uiteindelijk gaan we naar volledige genezing.”
maar eigenlijk is ‘kunstmatige bètacel’ een betere naam.
dat dan niet bij iedereen? Het antwoord is: omdat we daarna niks kunnen doen om het te voorkomen. Maar
WE GAAN VAN SPREEKUUR NAAR CLOUDCARE
tegelijk weten we ook dat hoe eerder je diagnosticeert, hoe
“De nieuwe insulinepompen gaan automatisch gegevens
beter je zelfs na 10 jaar nog zit. Misschien komt dat omdat je
uploaden in de cloud. Dat betekent dat behandelaars
de fase van rouw en boosheid anders verwerkt. Misschien
op een nieuwe manier gaan monitoren: de cloudroom
omdat je voorbereid bent en op een andere manier handelt.
fungeert als verkeerstoren. Alleen wanneer je moet landen
Misschien help je de biologie door de bètacellen in een
kom je nog op de poli, voor de rest vlieg je gewoon zelf.
vroeg stadium te verwennen met insuline. Al die factoren
De ontwikkelingen gaan nu zo snel dat we ook met
kunnen voor een betere regeling zorgen. Ik denk dus dat
verzekeraars moeten gaan kijken hoe we dat gaan doen.
testen straks gewoon gaat gebeuren.”
Patiënten moeten zelf kunnen kiezen welke kant ze op willen en als de ene techniek niet werkt, moet je naar een
DE CLOSED LOOP IS KLAAR EN KOMT ERAAN
andere kunnen. Met je telefoon doe je ook geen vier jaar,
“De strijd tussen de industrie is in de end game fase beland.
dus waarom wel met je pomp? We moeten nadenken over
Technisch is het mogelijk om een closed loop te maken: een
bijvoorbeeld een pomp leasen. Smartphonification noemt
systeem dat zelfstandig de bloedglucose reguleert. Closed
men dat.”
‘DE CLOSED LOOP TECHNIEK IS RIJP: DE KUNSTMATIGE ALVLEESKLIER KOMT ER NU ECHT AAN’
BMagazine | 7
SANNE (RECHTS) EN ANNE MAAKTEN EEN DIAGNOSEMAGAZINE VOOR JONGVOLWASSENEN MET DIABETES.
INTERVIEW: MARIELLE SEEGERS FOTOGRAFIE: DIABETES FONDS
Vorig jaar waren Sanne van Beem (20) en Anne Jacobs (21) de winnaars van Het Beste Diabetesidee 2019. Zij bedachten een magazine voor jongvolwassenen die net de diagnose diabetes type 1 hebben. “We willen laten zien dat diabetes klote is, maar dat het leven met diabetes hartstikke leuk kan zijn.” Sanne: “Ik was vijftien jaar toen ik diabetes type 1 kreeg.
zitten we samen in het bestuur van Stichting ééndiabetes
In het ziekenhuis kreeg ik kinderboekjes met verhaaltjes
(eendiabetes.nl), een stichting die jongvolwassenen op
over diabetes en kleurplaten. Anne was zeventien toen
weg helpt in de diabeteswereld. In onze Facebookgroep
ze de diagnose kreeg, zij kwam op de volwassenenpoli
kwamen veel verhalen voorbij over die gebrekkige
van interne geneeskunde terecht. Sommigen krijgen daar
informatievoorziening. Daar wilden we heel graag wat
informatie mee naar huis over het verzorgen van voeten
aan doen. Zo ontstond anderhalf jaar geleden het idee:
en folders met plaatjes van allerlei complicaties. In die
wat nou als we een magazine gaan maken met informatie
folders worden type 1 en type 2 ook in één adem genoemd.
die specifiek is bedoeld voor jongvolwassenen die net de
Daar kun je op die leeftijd natuurlijk weinig mee. Inmiddels
diagnose gehad hebben?
8 | BMagazine
HET BESTE
DIABETES IDEE TAART
Afgelopen zomervakantie zijn we er samen aan
begonnen. We hadden geen ervaring met magazines maken, maar vinden schrijven heel leuk en weten
wel heel veel over diabetes. We hebben veel teksten zelf geschreven en daarnaast hebben we de vaste columnisten van onze website gevraagd om een
HEFTIGE WEKEN
bijdrage te leveren. Terwijl we daar druk mee bezig
In totaal hebben 18 jonge mensen een stuk geschreven voor
waren, kwam de oproep voor Het Beste Diabetesidee
het magazine. Anne en ik hebben alles geredigeerd zodat
van het Diabetes Fonds voorbij, een programma voor
het dezelfde toon zou hebben. Inhoudelijk zijn de teksten
goede ideeën en praktische oplossingen voor mensen
gecheckt door meerdere artsen, diabetesverpleegkundigen
met diabetes. We hebben ons aangemeld, met als
en een diëtist. We zijn er de laatste weken wel 15 of 20 uur
uitgangspunt: als we winnen is dat supergaaf, anders
per week mee bezig geweest, naast onze fulltime studies,
gaan we gewoon zelf op zoek naar een manier om de
bijbaan en ons sociaal leven. Die laatste weken waren best
ontwikkeling van het magazine te financieren.
heftig. Inmiddels ligt het magazine bij de drukker. Naar verwachting kan het magazine in de loop van april naar
Tot onze verrassing kwamen we door de eerste ronde.
alle poli’s toe. Niet de kinderpoli’s overigens, maar alleen
Daarna moesten we ons idee uitgebreider uitwerken
de volwassenenpoli’s. We hebben jongeren vanaf 16 jaar
in een businesscanvas, waarin we alle informatie over
tot ongeveer 30 als doelgroep genomen omdat wij zelf, ook
ons project compleet met tijdsplanning en begroting
vanuit de stichting, de meeste affiniteit hebben met deze
hebben gezet. Eind oktober werd ik gebeld: we hadden
doelgroep.
gewonnen! Ik kan me dat moment nog goed herinneren. Ik was ziek thuis en Anne zou bij mij langskomen voor
ERVARINGSVERHALEN
een vergadering voor de stichting. Ze zou nog wat
Wat we met het magazine willen laten zien is dit: diabetes
boodschappen voor me doen, dus heb ik haar gebeld:
is klote, maar het leven met diabetes kan nog steeds
neem ook maar een taart mee Anne, want we hebben
heel erg leuk zijn. Vlak na de diagnose lijkt je leven even
gewonnen!
stil te staan, maar het wordt beter en je kunt nog steeds BMagazine | 9
WAT EEN GOED IDEE! Het Beste Diabetesidee is een initiatief van het Diabetes Fonds en bedoeld om de gezondheid of kwaliteit van leven van mensen met diabetes te verbeteren. Iedereen met een goed idee of praktische oplossing kan een idee inzenden. Een jury maakt een eerste selectie, het publiek kan daarna een adviesstem uitbrengen. De winnaar krijgt financiële ondersteuning van het Diabetes Fonds. Ook Boeren Medical is betrokken bij de uitvoering: zo zorgen wij voor de verspreiding van de diagnosemagazines op de diabetespoli’s.
een leuk leven hebben. In het magazine staan heel veel
achterhoofd. Dat ik in het bestuur zit van Stichting
ervaringsverhalen van jongvolwassenen die vertellen
ééndiabetes is heel fijn. Het is voor mij een coping-
hoe ze omgaan met werken, reizen, studeren, alcohol,
mechanisme om er zo actief mee bezig te zijn. Ik
voeding en relaties. Daarnaast zit er natuurlijk ook een
kan niks aan diabetes veranderen: het is er en zal
stukje theorie in, maar dan wel op een luchtige manier
er voorlopig nog blijven. Maar via de stichting kan ik
geschreven. En dat is denk ik goed gelukt: de proeflezers
wel iets bijdragen en iets voor anderen betekenen.
lieten ons weten dat ze vaak hardop moesten lachen
Ik studeer geneeskunde en global health en start in
tijdens het proeflezen. Volgend jaar wordt het magazine
november met mijn coschappen. Het eerste coschap
opnieuw gedrukt, dus we hebben de inhoud zo tijdloos
is interne geneeskunde. Met een beetje geluk zie ik
mogelijk gehouden. Om dit op te vangen hebben we
straks zelf hoe het magazine zijn weg naar andere
voor specifieke informatie over bijvoorbeeld pompen
jongvolwassenen vindt!”
en sensors een speciale landingspagina gemaakt: eendiabetes.nl/diagnose. Daar vind je meer verdieping, actueel nieuws en ook een link naar onze Facebookgroep waar jongvolwassenen in contact kunnen komen met leeftijdsgenoten. Ook komt er een PDF van het magazine op onze website beschikbaar, zodat iedereen die niet binnen de doelgroep valt het magazine ook kan lezen.
COSCHAPPEN Dat ik diabetes heb, voelt voor mij nu heel gewoon. Ik laat er geen dingen voor maar moet er wel altijd over nadenken. Het is er altijd, speelt continu in je
10 | BMagazine
5
1
12
8
7 3
6
10
11
9 2
4
BMagazine | 11
DE ELEKTRISCHE FIETS
ALTIJD
EEN DUWTJE IN DE RUG De elektrische fiets is niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Terwijl de een zwetend of op het gemak zijn kilometers wegtikt, zoeft de ander voorbij op de elektrische fiets met een flinke vaart.
Het fietst heerlijk, alsof je een duwtje in de rug krijgt. De elektrische fiets is hip. Nederland was het eerste land ter wereld dat de e-bike echt omarmde. Nederlandse fietsenwinkels delen óók in die winst. De afgelopen jaren zijn ‘heel extreem’ geweest qua verkoopaantallen. Tien jaar geleden moest je een 70-plusser zijn, als je een e-bike wilde hebben. Anders werd je echt raar aangekeken. Tegenwoordig is het iets voor alle leeftijden. Van jonge moeders tot schoolgaande jeugd. De fabrikanten spreken ook een jonger publiek aan. Ontspannen fietsen is een perfecte beweging, kost geen
De midden- en achterwielmotoren vragen altijd wat
zweet en is goed voor je gezondheid. Op de elektrische fiets
pedaalkracht. De ondersteuning bij voorwielmotoren
gaat dit natuurlijk nog lekkerder én sneller. Het vooroordeel
reageert soms met vertraging en vraagt gewenning.
is al snel dat kopers van een e-bike ‘luie fietsers’ zijn. Bewegingswetenschapper Rik Berkelmans kijkt daar anders tegenaan. “Mensen met een e-bike fietsen veel meer kilometers. De afstanden zijn echt flink toegenomen.
2
NAAFVERSNELLING OF DERAILLEURVERSNELLING Je kunt kiezen voor een naafversnelling of een
derailleurversnelling. Beide hebben voor- en nadelen. Met
Dat komt door de elektrische fiets.” In de praktijk gaan
een naafversnelling kun je ook bij stilstand schakelen en
mensen ook sneller rijden op e-bikes, zegt Berkelmans. En
heb je meestal een dichte kettingkast. Dit kost minder
dus verbruiken ze energie. “Uit de bewegingswetenschap
onderhoud. Voor Nederlandse omstandigheden zijn de 7
weten we dat de mate van inspanning meetelt voor de
of 8 verzetten van de gemiddelde naafversnelling meestal
gezondheid.” Hij durft de stelling aan dat de e-bike ons
voldoende. Wil je meer dan 11 versnellingen of wil je een
juist gezonder maakt. Helemaal als mensen de auto ervoor
hele sportieve fiets, dan kun je voor een derailleur kiezen.
laten staan. “Dan is het 100 procent winst.”
Die heeft wel meer onderhoud nodig, al kun je dat door de (half) open kettingkast wel makkelijker zelf doen.
TIPS VOOR EEN GOEDE KEUZE Waar moet je eigenlijk op letten bij de aanschaf van een elektrische fiets. Dingen als motorpositie, versnellingen en accugrootte spelen een belangrijke rol in het fietsgemak.
3
ACCU EN ACTIERADIUS De efficiëntie van de motor, de weerstand van de
fiets en vooral de capaciteit van de accu bepalen hoe ver
We helpen je op weg met de belangrijkste tips. Wil je meer
je kunt fietsen met een e-bike. Sommige fietsen komen
weten, ga dan naar de site van De Consumentenbond.
wel 2 keer zo ver op een acculading dan andere. Bedenk
https://www.consumentenbond.nl/elektrische-fiets/kopen
goed waarvoor je de fiets gaat gebruiken. Korte of lange
1
fietstochten? Want een zware accu kan de prijs aardig
MOTOR: VOOR, MIDDEN OF ACHTER
opdrijven. En dat is zonde als je de accu eigenlijk niet nodig
De motor kan op verschillende plekken zitten. Iedere
hebt.
positie heeft weer eigen kenmerken. De middenmotor is het meest populair omdat die het meest natuurlijk aanvoelt. Alsof je zelf meer kracht en uithoudingsvermogen bezit. Midden- en achtermotoren zijn het krachtigst en dat
4
DOE ALTIJD EEN PROEFRIT Hoe sportief of comfortabel een e-bike moet zijn, is
persoonlijk. Een keuze die je op dit punt moet maken is
is prettig in heuvelachtig terrein. De voorwielmotor heeft
de zithouding. Ook vering en de breedte van de banden is
als voordeel dat het goedkoper is. Wanneer je de pedalen
belangrijk. Daarom is onze belangrijkste tip: ga altijd voor
licht trapt, krijg je al maximale elektrische ondersteuning.
een proefrit. BMagazine | 13
HOE BEVALT DE
FREESTYLE LIBRE?
Brandon met zijn moeder Purdey
Sinds vorig jaar wordt de FreeStyle Libre vergoed
de glucosewaarden af te lezen. Dit in tegenstelling
voor bijna alle diabetespatiĂŤnten. Goed nieuws
tot Continu Glucose Monitoring (CGM), waarbij de
natuurlijk! Maar werkt deze sensor voor iedereen? Vijf
sensor de glucosewaarden voortdurend doorgeeft
gebruikers geven hun eerlijke mening.
en het systeem ook alarmen geeft wanneer je hoog of laag dreigt te komen. Die alarmen geeft de FSL dus
FreeStyle Libre (FSL) is een Flash Glucose Monitoring
niet. Groot voordeel van de FSL is echter dat je de
(FGM) systeem. Dat betekent dat je zelf de reader of
sensor niet hoeft te kalibreren - er zijn dus veel minder
je mobiele telefoon langs de sensor moet halen om
vingerprikken nodig.
14 | BMagazine
‘Alles gaat gemoedelijker, Brandon kan weer gewoon
Ik moest altijd heel goed plannen wat mijn activiteiten
kind zijn’
waren op een dag in relatie tot de toegediende insuline.
Purdey Couwenberg: “Onze zoon Brandon (9) gebruikt de
Wanneer ik me lichamelijk inspan, gaat mijn lichaam
FreeStyle Libre nu zo’n drie jaar. Daarvoor hadden we een
toch insuline aanmaken en dat resulteerde regelmatig in
andere sensor die communiceerde met zijn insulinepomp.
een hypo. Bij een hypo ga ik trillen en transpireren, maar
Brandon had veel moeite met het plaatsen van die sensor,
met zo’n warme zomer als twee jaar geleden transpireer
dat was heel naar en pijnlijk. Bovendien weken de waardes
je de hele dag. Dan weet je dus niet of je een hypo hebt,
vaak behoorlijk af. De pomp gaf daardoor continu alarmen
tenzij je een vingerprik doet. Zo’n vingerprik lukt best als
terwijl er niks aan de hand was. We zijn met die sensor
je gewoon thuis of aan het werk bent, maar onderweg is
gestopt, dit was het niet voor ons. Toen de FreeStyle Libre
dat niet altijd makkelijk. Ik ben bijvoorbeeld net terug van
kwam, wilden we die graag proberen. Met name omdat je
een wintersportvakantie. Op de piste kun je niet snel even
dan niet meer zo veel hoeft te prikken. Brandon is vrij lastig
prikken. Met de FreeStyle Libre kan ik op elk moment van
instelbaar en door het vele prikken waren zijn vingertopjes
de dag en waar ook ter wereld meten. Ik haal gewoon mijn
helemaal stuk - de velletjes hingen eraan. Wij vonden het
telefoon langs de sensor en klaar. Ik draag ‘m sinds eind
direct een verademing. Bloedsuiker checken is een kwestie
december en ben heel tevreden. Mijn lijntje is nu zo vlak als
van scannen, het kost nauwelijks moeite en doet geen pijn.
de Flevopolder, terwijl het vroeger meer op de Himalaya
’s Avonds hoeven we hem niet meer wakker te maken
leek. De Libre geeft veel inzicht en daardoor lukt het veel
voor een extra controle en als hij aan het spelen is, hoef ik
beter om mijn waardes stabiel te houden. Ze hadden ‘m
alleen maar even met die scanner langs te lopen. Alles gaat
veel eerder moeten vergoeden. De volgende stap is dat de
gemoedelijker, Brandon kan weer gewoon kind zijn.
sensor ook gaat waarschuwen voor een hypo, die nieuwe
De Libre maakt diabetes inzichtelijk. Voorheen was het
versie is in Duitsland al in gebruik. Dat lijkt me ideaal, dus
een kwestie van insuline toedienen en hopen dat het
ik volg de ontwikkelingen op de voet.”
goedkwam. Nu zie je wat er gebeurt als hij bijvoorbeeld frietjes eet: eerst een stevige hypo, daarna een fikse stijging wanneer de koolhydraten vrijkomen. Door de insuline gespreid te geven kunnen we die hele rollercoaster voorkomen. Ook als hij gaat sporten of zwemmen, kunnen we makkelijk even wat aanpassen zodat hij kan meedoen met de rest. Brandon heeft nu ook een veel netter HbA1c. De metingen van de FSL wijken soms wel iets af, maar meer dan 1 of 2 punten is het niet. Als hij een hoge of lage waarde aangeeft, dan is dat ook echt zo. Je moet daarin ook een keuze maken: vertrouw je op de Libre of niet? Anders blijf je prikken en dan schiet je het doel voorbij.” ‘Mijn lijntje is nu zo vlak als de Flevopolder’ Fred Hage (61): “Ik ben diabeet door een alvleesklierontsteking in 2001. Mijn insuline productie is niet helemaal weg maar gestoord en daardoor ben ik moeilijk in te stellen.
Fred
BMagazine | 15
Bernadette
Yvonne
‘Het is geen wondermiddel’
ligt… Ik gebruik de Libre nu driekwart jaar, in verband met
Bernadette van Noort (56): “Ik gebruik de FreeStyle
een derde kinderwens kreeg ik ‘m vergoed. Bij de eerste
Libre nu bijna een jaar en ik ben gematigd positief. Ik
zwangerschappen heb ik een Continu Glucose Monitoring
had standaard een vrij hoge glucosewaarde dus ik kreeg
(CGM) gehad. Superfijn natuurlijk om je waardes op orde
‘m vergoed. Ik ben er heel erg blij mee vanwege het
te krijgen, maar met al die alarmen krijgt diabetes de
gebruiksgemak. Omdat je niet meer hoeft te prikken en heel
overhand. De Libre laat je de waardes zien wanneer je dat
makkelijk even kunt scannen, kun je makkelijker bijsturen.
wilt, maar is niet de hele dag zo aanwezig. Met de Libre ben
Maar het is geen wondermiddel dat opeens je bloedsuikers
ik geen patiënt, maar gewoon Yvonne. Ik zou nu niet meer
helemaal op orde brengt. Mijn glucosewaarden schieten
zonder willen. Zo’n sensor geeft meer inzicht in mezelf. De
nog steeds heen en weer tussen hypo’s en hypers. Met
gegevens zijn ook makkelijk te uploaden. Vroeger ging
als resultaat een te hoog HbA1c. Ik gebruik alleen de
ik eens per drie maanden naar het ziekenhuis, nu heb ik
glucosescanner, de extra’s (zoals het invoeren van voedsel
vaker contact met de diabetesverpleegkundige waardoor
en insuline) gebruik ik niet. Insuline kun je alleen invoeren
ik sneller aanpassingen kan doen. Het eerder ingrijpen bij
per hele eenheid, maar ik werk meestal met halve
een lage of hoge suikerwaarde is ook superfijn! Ik hoef over
eenheden. Dat zou wel een verbeterpunt zijn.”
veel minder dingen na te denken. Wij gaan binnenkort zes weken op vakantie. Dan denk ik: drie doosjes mee en dat
‘Geen vingerprikken meer, dat was echt even afkicken’
was het. Ik draag er wel Skin Tac onder, zodat hij beter blijft
Yvonne Reiling (30): “Dat ik na zeventien jaar geen
zitten. Maar zelfs met Skin Tac kan ik hem na twee weken
vingerprikken meer hoef te doen, dat was echt even
probleemloos verwijderen. Afgelopen carnaval had ik een
afkicken. Ik wist niet wat me overkwam: mijn vingers
T-shirt aan en toen dacht ik voor het eerst: oei, nu kan
zagen er weer goed uit, het eelt is helemaal verdwenen.
iedereen het zien. Maar niemand heeft er wat van gezegd.
Ik vertrouw de sensor volledig. Ik weet dat hij achterloopt,
Het hoort er nu gewoon bij. Als ik vroeger op stap ging,
maar na al die jaren ken ik mijn lichaam wel en ik voel het
viel alles uit mijn tas als ik mijn prikset tevoorschijn moest
als ik aan het dalen ben. Prikken voor de zekerheid doe
halen. Nu is het een kwestie van even swipen en de leuke
ik eigenlijk nooit, ik weet niet eens meer waar die prikpen
avond kan gewoon doorgaan. Hoe fijn is dat?”
16 | BMagazine
‘Ik kan alles zelf, behalve het plaatsen van een sensor’ Carin Brouwers (43): “Toen de vergoeding voor de FSL eindelijk rond was, kon ik wel een gat in de lucht springen. Eindelijk een einde aan die altijd pijnlijke vingertoppen. Toen die eerste doos met alle benodigdheden kwam, was ik dolgelukkig! Mijn man hielp me even mee met het plaatsen van de eerste sensor - de eerste keer in 16 jaar dat ik hem om hulp vroeg. De eerste sensor zat en vervolgens moest ik me omkleden. En daar verdween sensor 1. Dus zelf (want nu wist ik het wel) de tweede geplaatst. Maar ik heb geen ogen in de achterkant van mijn hoofd en zag niet dat ik nogal bloedverlies had door het verlies van de eerste sensor. Sensor 2 viel gewoon van mijn arm door al het bloed. Toch maar weer hulp gevraagd en sensor 3 bleef zitten. Ik kan alles zelf, maar het plaatsen van een sensor, daarmee blijk ik afhankelijk te zijn. Ik denk dan aan die oudere mensen die alleen wonen en dit zelf moeten. Niet te doen! Na twee weken moest hij eraf. Tijdens de bijeenkomst had ik al gehoord dat je wat moest pulken. Maar dat ik een deel van mijn bovenste huidlaag mee zou nemen, had ik niet verwacht. De volgende sensor die ik wilde
Carin
plaatsen, viel uit het apparaat voordat ik hem op mijn huid kon plaatsen. Jammer. Ik ben gaan kijken of ik sensoren bij
Daar zit helaas het mindere plezier in. Aan de andere kant
zou kunnen kopen. Maar die kosten 60 euro per stuk. En
voelen mijn vingers weer goed. Minder eelt en geen pijn
daar komen mijn principes om de hoek kijken: ik weiger
meer na een vingerprik. Geen gedoe met tassen vol met
bij te kopen. Dus tussen elke sensor moet ik een week
‘suikertroep’. Heerlijk! En dat genot zorgt dat de minpunten
pauzeren om zo aan het eind van het jaar wel uit te komen.
draaglijk zijn.”
INTERESSE? Boeren Medical kan FreeStyle Libre voor u leveren. Heeft u interesse? Bespreek dit dan met uw behandelaar. Deze stelt vast of Flash Glucose Monitoring een passend hulpmiddel is en of u recht heeft op vergoeding. Wij begeleiden u graag in dit aanvraagproces. Kijk voor meer informatie op www.boerenmedical.nl/freestylelibre of bel 0800-0996640 (gratis). BMagazine | 17
VEGAN & DIABETES HOE ZIT DAT?
18 | BMagazine
Tot vervelens toe krijg je het te horen en lezen: iemand met diabetes moet gezond eten. We lezen zelfs regelmatig dat een gezond dieet mensen met diabetes zou kunnen genezen. Dat daarbij niet wordt gekeken naar situatie, type diabetes en persoon is een frustratie voor velen.
WAT BEHOORT TOT HET PLANTAARDIG DIEET
Toch weten we ook wel allemaal dat gezond eten enorm belangrijk is. Een veganistisch dieet
groente en fruit
waarbij je uitsluitend plantaardige voeding eet
peulvruchten
kan daar een bijdrage aan leveren. Veganistisch
zoals bonen, kapucijners, kikkererwten en linzen
eten kan helpen om aan een gezond gewicht te
volkoren graanproducten
komen en brengt ook veel gezondheidsvoordelen
zoals volkorenbrood, roggebrood, volkorenpasta,
voor mensen met diabetes met zich mee. Maar
zilvervliesrijst, havermout
wat mag je nog eten met dit plantaardige dieet?
zetmeelrijke voedingsmiddelen
Wat zijn de voordelen? De feiten en de fabels van
zoals aardappelen, zoete aardappelen en cassave
een vegan dieet?
FEITEN
FABELS
Ook als veganist kun je gewoon voldoende
Een vegan dieet is duur
eiwitten binnenkrijgen.
Het klopt dat producten zoals veganistische
Noten, peulvruchten, graanproducten en padden-
kaas of vleesvervangers vaak duurder zijn dan
stoelen zijn goede bronnen voor eiwitten.
hun reguliere versie. Kies je echter voor bonen, volkoren rijst, havermout, noten, fruit en groente?
Ook als veganist kun je snacken.
Dan ben je als veganist vaak juist goedkoper uit.
Een frietje met ketchup is veganistisch. Net als veel koeken, snackrepen, chips, snacks en soepen.
Sport en veganisme gaan niet samen Steeds meer sporters kiezen voor de voordelen
Veganisten krijgen geen vitamine B12 binnen.
van een vegan dieet, toch is er het vooroordeel
Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten,
dat sporten niet samengaat met plantaardig
zoals melk, vlees, vis en eieren. Om vitamine
eten. Dat is zeker niet waar.
B12 binnen te krijgen, wordt aangeraden een vitamine B12-supplement te slikken of producten te gebruiken met toegevoegd vitamine B12.
BMagazine | 19
20 | BMagazine
DIRECTEUR FLOOR DIJKGRAAF:
“HET DUURT
NOG EVEN MAAR WE ZIJN ECHT OP DE GOEDE WEG!’’ Diabetes type 1 genezen: dat is het doel waarvoor stichting DON zich elke dag weer inzet. “We maken nu stappen waar we negen jaar geleden alleen nog maar van droomden.”
Interview: Mariëlle Seegers Fotografie: Arnold Reyneveld
BMagazine | 21
Wat doet stichting DON?
vinger van je kind moeten prikken, minimaal drie keer per
Floor Dijkgraaf: “stichting DON is in 2006 opgericht met
nacht de wekker zetten om zijn bloedsuiker te meten, opa’s
een duidelijk doel: diabetes type 1 genezen. Oprichter en
en oma’s die niet meer de zorg op zich durven te nemen uit
voormalig voorzitter Maarten de Gruyter heeft zelf diabetes
angst dat hij een hypo of een hyper krijgt. Allemaal dingen
type 1 sinds zijn zevende. Het verbaasde hem dat er vrijwel
waar heel veel Nederlanders zich niet bewust van zijn. Ik
geen onderzoek werd gefinancierd dat specifiek gericht
ben zelf moeder van twee jonge kindjes en elke keer als
is op genezing. Dat was zijn motivatie om te starten met
ik deze verhalen hoor krijg ik tranen in mijn ogen. Het zal
Diabetes Onderzoek Nederland, kortweg DON. We halen
je maar gebeuren… Elke dag naar mijn werk gaan is dus
geld op via donateurs en door fondsen te werven via de
vanzelfsprekend een grote eer.”
events die we organiseren. Doordat we intensief contact hebben met toponderzoekers zijn we vervolgens in
DON richt zich niet op behandeling, maar uitsluitend op
staat om de beste onderzoeken te selecteren en met de
genezing. Waarom die focus?
onderzoekers afspraken te maken: over het type onderzoek,
“Natuurlijk is het ook belangrijk om de behandeling van
de reikwijdte, de looptijd, het budget en de te verwachten
diabetes makkelijker te maken en het leven van patiënten
resultaten. Op deze manier zijn we ook nauw betrokken bij
zo aangenaam mogelijk. Er waren al organisaties die zich
alle onderzoeken die we financieren.”
hiervoor inzetten, zoals het Diabetes Fonds en JDRF. Maar
‘HET RAAKT MIJ NOG STEEDS ELKE KEER ALS IK DE KWETSBAARHEID VAN PATIËNTEN ZIE’
naar onze mening werd er nog veel te weinig geïnvesteerd in onderzoek naar genezing van type 1. Wij gaan ook verder dan alleen fondsen werven: wij willen een verbinder zijn, we proberen onderzoeksgroepen bij elkaar te brengen, zowel nationaal als internationaal. Zo heeft DON een belangrijke rol gespeeld in de samenwerking tussen bijvoorbeeld prof.
Wat is jouw persoonlijke motivatie om dit werk te doen?
dr. Eelco de Koning die in Leiden werkte en het Hubrecht
“Toen ik hier begon wist ik helemaal niks van type 1. Maar
Instituut in Utrecht. Wat ze daar doen op het gebied van
ik werd direct geraakt door het verhaal van Maarten. Zijn
kankeronderzoek kan wellicht ook interessant zijn voor
doorzettingsvermogen om echt het verschil te willen
diabetesonderzoek. Wij geloven dat je door samenwerking
maken, is heel aanstekelijk. Door de jaren heen heb ik
tot de oplossing kunt komen.”
veel patiënten leren kennen en ook indrukwekkende documentaires mogen maken. Het raakt mij nog steeds
Wat gebeurt er precies met het geld dat jullie ophalen?
elke keer als ik de kwetsbaarheid van patiënten zie. Ik
“Jaarlijks doen wij een oproep aan onderzoekers om een
vergelijk het altijd met het zwaard van Damocles: mensen
voorstel in te sturen. Dat moet uiteraard aan bepaalde
realiseren zich dat er ooit complicaties zullen optreden,
voorwaarden
maar wanneer en in welke vorm is onbekend. Leven met
onderzoeksgroepen kunnen hun voorstel insturen. Alle
dit in je achterhoofd is voor sommigen echt een opgave.
inzendingen worden beoordeeld door externe referenten uit
Vier jaar geleden maakte ik een documentaire over Teun,
dat vakgebied; mensen die daar echt verstand van hebben.
een jongetje van vijf. Teun was twee toen hij de diagnose
Die info komt terug bij onze wetenschappelijke raad en die
diabetes type 1 kreeg. Zijn leven en dat van zijn ouders
bepaalt welk onderzoek we gaan financieren. Dit maken we
stond in één keer op zijn kop. Meerdere keren per dag in de
bekend tijdens een van onze evenementen. Daar geven we
22 | BMagazine
voldoen.
Nationale
en
internationale
ook een update over lopende projecten. Onze donateurs weten dus precies waar ze aan bijdragen.” Welke successen zijn er, mede dankzij jullie steun, al behaald? “We ondersteunen momenteel negen onderzoeken en elk onderzoek heeft zijn eigen successen behaald. We realiseren ons dat het elke keer kleine stapjes zijn, maar al die stapjes zijn nodig om uiteindelijk tot een oplossing te komen. Voor patiënten is dat soms frustrerend, het duurt namelijk zo lang. Maar als ik kijk waar we nu staan ten opzichte van negen jaar geleden, toen ik bij DON begon: dat is echt next step. Er zijn zelfs al enkele onderzoekers bezig met daadwerkelijk de toepassing naar de patiënt. Dat zijn stappen waar we negen jaar geleden alleen nog maar van droomden. We zijn in een ander stadium beland en dat geeft hoop. Ik durf nu te zeggen: er is een stip aan de horizon.” Van welk lopend onderzoek heb je hoge verwachtingen? “Elk onderzoek is belangrijk in de zoektocht naar genezing, omdat elke onderzoeker met iets anders bezig is. Prof. dr. Bart Roep ontwikkelt een vaccin waarmee we diabetes type 1 kunnen voorkomen. In een ander onderzoek bekijkt prof. dr. Eelco de Koning hoe we van stamcellen insulineproducerende cellen kunnen maken en die veilig kunnen terugplaatsen in het lichaam. Dit laatste is een prachtige samenwerking tussen verschillende instituten. Deze verschillende inzichten dragen bij aan beter onderzoek. Je moet alle wegen bewandelen om tot een oplossing te kunnen komen.” Kunnen we diabetes binnen afzienbare tijd genezen? “We kunnen helaas niet in een glazen bol kijken. Maar het
‘WE ZIJN IN EEN ANDER STADIUM BELAND EN DAT GEEFT HOOP. IK DURF NU TE ZEGGEN: ER IS EEN STIP AAN DE HORIZON’
onderzoek is wel in een nieuwe fase beland. Vorige week nog sprak ik Eelco de Koning en ik vroeg hem: ben je gekomen waar je wilde zijn? Hij antwoordde: we zijn veel verder gekomen dan we hadden gehoopt. Dat is typerend BMagazine | 23
FLOOR DIJKGRAAF MET PROF. DR. EELCO DE KONING BIJ HET LEIDS UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM (LUMC)
voor dit tijdperk, onderzoekers komen nu echt wel sneller tot resultaten dan een paar jaar geleden. Er hebben zelfs al trials plaatsgevonden waarvan de uitkomsten op heel korte termijn bekend gemaakt worden. Het duurt nog even, maar we zijn echt op de goede weg!” Hoe kunnen mensen het werk van stichting DON steunen?` “Op www.stichtingdon.nl staat een oranje doneerbutton. Elk bedrag is welkom. Goed om te weten: bij DON gaat elke euro rechtstreeks naar onderzoek. Dat kunnen we doen omdat de organisatiekosten apart gefinancierd worden door enkele donateurs. We zijn dus super transparant. Daarnaast kunnen mensen een eigen actie
DONEER
UW KWARTAALATTENTIE HELP MEE MET DE GENEZING VAN DIABETES TYPE 1 EN DONEER UW KWARTAALATTENTIE AAN STICHTING DON. ALLE BEETJES HELPEN!
starten via www.actievoorstichtingdon.nl. Op dit online platform kun je je eigen event aanmaken waarmee je geld
Doneren?
gaat inzamelen. Dat kan een sportdag zijn, een garagesale
Geef dit aan via mijnboerenmedical.nl, de periodieke
of misschien je eigen verjaardag. Elke euro helpt!”
bestelservice of bel (0800) 099 66 40.
24 | BMagazine
Voedingswaarde (per persoon): Energie 585 kcal Eiwit 15 g Koolhydraten 65 g Waarvan suikers 6g Vet 30 g Verzadigd vet 3g Vezels 15 g Zout 0,1 g
© Foto: voedingscentrum.nl
FARRO MET GEROOSTERDE GROENTE Bereidingstijd: 30 minuten Ingrediënten voor 2 personen: • 150 gram farro (tarwe, natuurvoedingswinkel) • 1 (rode) ui • 1 rode en 1 gele paprika • 2 meiraapjes • 1 teentje knoflook • 2 eetlepel (olijf)olie • 1 theelepel (balsamico)azijn • 1 theelepel tijm • 4 takjes selderij • 50 gram hazelnoten Was de farro in een zeef. Kook de farro in ruim water in ca. 40 minuten gaar. Warm de grill voor. Maak de groente schoon. Snijd de ui in plakken en de paprika’s in reepjes. Snijd de raapjes in repen. Pers het teentje knoflook boven de olie uit. Doe de groente in een lage ovenvaste schaal en meng er de azijn, de olie, peper en de tijm door. Laat de groente ca. 15 cm onder de hete grill in 15-20 minuten gaar worden. Schep de groente af en toe om. Was de selderij en knip de blaadjes klein. Hak de hazelnoten grof. Meng de selderij en de hazelnoten door de gare farro en geef de geroosterde groente erbij. BMagazine | 25
BESTELL I J S T 1
Naam:
Indien u gebruikt maakt van onze herhaalservice hoeft u deze bestellijst niet te retourneren Voor uw volgende bestelmoment ontvangt u vanzelf een e-mail waarmee u uw bestelling kunt controleren en accorderen.
Straat + huisnummer: Postcode + plaats:
Wilt u ook gebruik gaan maken van deze periodieke bestelservice? Bel ons dan via 0800 099 66 40.
Telefoonnummer:
Geboortedatum:
2
MM
YYYY
Vul hieronder de door u gewenste diabetes hulpmiddelen in voor de komende drie maanden en ontvang het attentiepakket van dit kwartaal gratis. (Vraag naar de voorwaarden)
Aantal
3
DD
Artikelnr.
Artikelomschrijving
U kunt kiezen uit één van de volgende GRATIS producten. (Aankruisen wat van toepassing is)
EEN TUBE VOETCRÈME
Nadat u stap 1 tot en met 3 ingevuld hebt kunt u de bestellijst in een envelop (zonder postzegel) opsturen naar:
EEN DEXTRO VERPAKKING
Boeren Medical Antwoordnummer 13049 5600 VE Eindhoven
TELEFONISCH / ON L I N E Naast de bestellijst op de linkerpagina, kunt u uw bestelling ook plaatsen via onze online bestelomgeving, de periodieke bestelservice of telefonisch.
www.mijnboerenmedical.nl Om gebruik te maken van MijnBoerenMedical dient u eenmalig uw gegevens te registreren. Ga hiervoor naar www.mijnboerenmedical.nl en klik op de knop ‘Registreren’. Na registratie controleren wij uw account binnen 2 werkdagen en ontvangt u een e-mail zodra deze klaar is voor gebruik en kunt u direct starten met winkelen.
Periodieke bestelservice Met deze service bestelt u nooit meer te laat en hoeft u niet meer te bellen. Een week voor uw volgende levering ontvangt u een e-mail met een link naar uw bestelling. U hoeft deze slechts te controleren. U kunt zich voor deze service aanmelden via info@ boerenmedical.nl. Wij nemen vervolgens eenmalig telefonisch contact met u op om de periodieke service voor u in te stellen.
Telefonisch U kunt uw bestelling ook telefonisch doorgeven via het telefoonnummer : 0800 099 66 40
KWARTAAL A T T EN T IE Wij waarderen het dat u klant bij ons bent. Daarom ontvangt u dit kwartaal bij uw bestelling een handig sporttasje. Wilt u uw kwartaalgeschenkje doneren aan Stichting Don? Geef dit aan via mijnboerenmedical.nl, de periodieke bestelservice of bel 0800 099 66 40.
MAAK
SPUITEN
MAKKELIJKER TickleFLEX is ontwikkeld door Peter Bailey, een werktuigbouwkundige die zelf op latere leeftijd diabetes type 1 kreeg. Hij vond het toedienen van insuline met een pen bepaald niet handig: steeds op dezelfde plekken spuiten zorgt voor littekenweefsel, waardoor de insuline minder goed werkt. Wanneer je bij het prikken een zenuw raakt, is dat pijnlijk. Bovendien is het niet makkelijk om de naald recht en stil te houden wanneer je spuit op lastig te bereiken plekken (zoals de flanken). Hij dacht: dat moet toch makkelijker kunnen? Peter ging aan de slag en na een aantal proefversies zag de uiteindelijke versie van zijn tool het licht: de TickleFLEX.
28 | BMagazine
HOE WERKT HET? TickleFLEX is een kunststof hulpmiddel dat op bijna elke insulinepen past. Op het kapje zitten rubberen grijpertjes met daarop kleine puntjes. Zodra je de pen op de huid zet, kietelen deze puntjes de huid. De zenuwuiteinden registreren dit kietelen en reageren daardoor minder op de pijn van de prik die volgt. Je leidt dus als het ware je pijnsensoren om de tuin. Wanneer de naald in de huid wordt gedrukt, halen de grijpertjes de huid een beetje omhoog. Vergelijk het maar met het pakken van een huidplooi tussen je vingers: je tilt de huid op zodat de insuline precies in het onderhuidse weefsel gespoten wordt, zonder het risico te diep te gaan. De kans dat je per ongeluk een zenuw of een spier raakt, is dus
ZELF PROBEREN?
minimaal. Terwijl de insuline ingespoten wordt, houden de
Heeft u of uw kind moeite met spuiten? Dan loont het
grijpertjes de pen stabiel op zijn plek. De naald kan daardoor
zeker de moeite dit handige hulpje eens uit te proberen.
niet bewegen of verschuiven. Dat maakt het makkelijker om
De tool is gemaakt van siliconen met een antibacteriële
met één hand te spuiten op plekken waar je anders maar
werking: makkelijk te reinigen dus in een sopje en zelfs
moeilijk bij kunt. Ook is het mogelijk om op plekken te
bestand tegen uitkoken. U kunt het dus keer op keer
injecteren waar je weinig lichaamsvet hebt.
gebruiken.
IDEAAL VOOR KINDEREN TickleFLEX is geschikt voor iedereen die een insulinepen
In Engeland is TickleFLEX al enige tijd verkrijgbaar.
gebruikt met 4-6 mm naalden. Zeker bij kinderen kan dit
Uit een studie onder 105 gebruikers bleek dat
hulpmiddel een uitkomst zijn. Het kapje houdt de naald
ruim 90% met dit hulpmiddel nauwelijks nog
uit het zicht, waardoor de angst voor de prik minder
iets voelde van de prik. Ook de blauwe plekken
wordt. Daarnaast is het spuiten zelf minder pijnlijk
verminderden aanzienlijk: 47% van de gebruikers
én vermindert het aantal blauwe plekken aanzienlijk.
gaf aan dat ze daar met een normale insulinepen
Kinderen kunnen de TickleFLEX makkelijk zelf op de
last hadden, TickleFLEX verminderde dat tot
pen schuiven, waardoor ze het gevoel krijgen de situatie
slechts 4%. En waar voorheen de helft van de
onder controle te hebben. Ook maakt dit hulpmiddel het
patiënten angstig was voor het spuiten, was dat
voor kinderen eenvoudiger om zichzelf te injecteren.
met TickleFLEX voor 90% geen probleem meer.
TickleFLEX is te bestellen in de webshop van Boeren Medical en kost € 19,95. U kunt ook telefonisch bestellen via 0800-0996640 (gratis). BMagazine | 29
STICHTING DIABEST TROTSEERT DE
BERLINER HÖHEWEG 2020 is een bijzonder jaar voor Stichting Diabest. De
Höheweg. Voor de stichting reden om 5 jaar na dato
stichting bestaat namelijk 5 jaar en mag haar jubileum
weer terug te gaan en de tocht te lopen waar het
vieren. Vijf jaar geleden, na expeditie Elements, zijn de
allemaal begonnen is. Deze expeditie stond gepland
ideeën voor de oprichting van de stichting ontstaan.
voor september 2020, maar vanwege het coronavirus
Hoog in de bergen, op de paden van de Berliner
(COVID-19) is deze verschoven naar september 2021.
Diabest is in 2015 ontstaan uit een persoonlijke droom. (Alpine) tochten te kunnen lopen. De kracht voelen van je
DE BERLINER HÖHEWEG
lichaam. Stap voor stap de bergen trotseren. Voelen dat je
Het wordt een bijzondere expeditie. Zoals gezegd gaan
ondanks je diabetes grote lichamelijke inspanningen kunt
we terug naar waar het voor Stichting Diabest allemaal
doen. Genieten van het prachtige landschap waar je je een
begonnen is. De Berliner Höheweg is een prachtige
weg door baant. Samen genieten, geven, ervaren en delen van
uitdagende tocht door het hart van hooggebergte
een mooi avontuur mét diabetes. Omdat het soms ook zoeken
natuurpark Zillertaler Alpen. Het is een tocht met imposante
is naar balans met diabetes is het bijzonder fijn dat er tijdens de
uitzichten op grote hoogten. Het is een veeleisende
tocht een internist, diabetesverpleegkundige en fysiotherapeut
tocht voor ervaren bergwandelaars. We lopen tijdens de
aanwezig zijn. Iedereen loopt met zijn of haar eigen dromen,
expeditie een gedeelte van de 85 kilometer lange tocht en
uitdagingen of doelen. Dit maakt inmiddels voor velen de reis
eindigen de week in de prachtige Berliner Hütte zelf.
Namelijk samen met andere mensen met diabetes
een bijzonder en persoonlijk avontuur. Diabetes hoort hier ook bij. Diabetes is tijdens deze avonturen niet alleen een last,
SPONSORDOEL
maar ook een gemeenschappelijk, verbindend element. Met
Wij hebben ervoor gekozen om te gaan lopen voor
één woord snapt iedereen wat je bedoelt! Daarnaast lopen
Stichting Kinderdiabetes. Een mooie organisatie die zich
we jaarlijks voor een gemeenschappelijk diabetes gerelateerd
inzet voor kinderen met diabetes en hun ouders. Een
doel ten behoeve van mensen met diabetes.
stichting waar zowel kinderen als hun ouders contact mee
30 | BMagazine
VERKEN JE GRENZEN, ONTDEK JE MOGELIJKHEDEN EN VERWEZENLIJK JE DROMEN, OOK MÉT DIABETES
INTERESSE? Heeft u na het lezen van dit artikel interesse om mee te gaan op dit Alpine avontuur? Kijk dan op www.diabest.nl. Hier kunt u onze expedities bekijken van de afgelopen jaren en een beeld vormen van wat u van ons kunt verwachten. Wie
kunnen opnemen met al hun vragen rondom diabetes. Het
weet verkennen we samen met u uw grenzen, ontdekken
is een plek waar mensen zich gehoord voelen, mensen
we samen uw mogelijkheden en kunnen we een bijdrage
op begrip kunnen rekenen en waar men met je mee kan
leveren aan het verwezenlijken van uw dromen, mĂŠt
denken. De stichting draait alleen maar op vrijwilligers en
diabetes!
ondersteuners. Voor hen is er maar een ding belangrijk: dat jij weet dat je er niet alleen voor staat.
TOT ZIENS NAMENS TEAM DIABEST
Wij vinden dit een prachtig initiatief en willen hen graag
Marieke Wassink voorzitter Arnoud Wassink penning-
financieel ondersteunen zodat er mooie contacten
meester en tochtleider Marleen Wassink alg. bestuurslid
voor deze kinderen en hun ouders kunnen worden
Alexander Stork alg. bestuurslid, Internist medisch team
georganiseerd.
Linda Meertens alg. bestuurslid, dvk medisch team Sylvia
Kijk voor meer informatie op stichtingkinderdiabetes.nl
Noordermeer secretaris, fysiotherapeut medisch team BMagazine | 31
UPDATE
KIARA WAGEMANS
voor Kiara want ze heeft er meerdere wedstrijden gereden afgelopen jaren. Met de vorm zat het wel goed en dus bereikte ze ook hier de finale. Die wist ze af te sluiten met een knappe prestatie door een mooie 4e plaats te behalen. Op naar de laatste wedstrijd: het Veluws kampioenschap in Putten. Deze wedstrijd zal Kiara niet snel vergeten.
Hallo allemaal, in het vorige BMagazine kon u lezen
En wij als ouders trouwens ook niet. Een BMX-
dat Kiara op het Nederlands kampioenschap BMX
kampioenschap bestaat uit kwalificatiewedstrijden. Kiara
2019 een hele knappe 6e plek heeft behaald. Na dat NK
was razendsnel tijdens deze wedstrijden; ze veroverde
begon de zomervakantie en heeft Kiara haar verdiende
driemaal een eerste plek. Na de kwalificatiewedstrijden
rust genomen om eind 2019 weer fit aan de start te
volgde de halve finale waarin ze de tweede positie pakte
verschijnen voor de laatste kampioenschappen van het
en dus door mocht naar de finale.
jaar. De eerste wedstrijd op het schema was het Kampioen-
GOED MIS
schap van Gelderland op de BMX-baan van Apeldoorn.
Tijdens de finale ging het echter goed mis. Al bij de start
Kiara heeft haar goede vorm van voor de zomervakantie
haakte haar stuur in de fiets van een tegenstandster,
voortgezet en reed wederom een topwedstrijd. Ze behaalde
daardoor kwam ze hard ten val. Heel hard. Je moet je
de finale en eindigde daar op een mooie 5e plek. Kiara is
voorstellen dat een BMX-wedstrijd start op een bult van 7
daarna uitgekomen op het Twents Kampioenschap in
meter hoog en dat er meteen veel tempo wordt gemaakt‌
Haaksbergen. De baan van Haaksbergen is bekend terrein
Kiara vloog over de kop, en belandde op de baan. Ze
32 | BMagazine
DE VAL HEEFT NOG LANG IMPACT GEHAD. bleef liggen en het zag er ernstig uit. Een bezoek aan het
Maar zover is het nog lang niet. Vanaf maart zullen de
ziekenhuis was noodzakelijk. Daar bleek ze een zware
wedstrijden beginnen en is elke wedstrijd een finale om
hersenschudding en een zwaar gekneusde schouder te
je voor het WK te plaatsen. Maar zoals jullie weten is Kiara
hebben. In eerste instantie dachten de doctoren dat ze
erg optimistisch ondanks haar diabetes en haar motto is
‘gewoon’ van de fiets was gevallen. Toen ze begrepen hoe
nog steeds: NIETS IS ONMOGELIJK.
het was gebeurd, is ze uit voorzorg ook door de CT-scan gegaan.
MEDTRONIC 670G Ze heeft ook nog steeds de Medtronic 670G Insulinepomp,
De val heeft nog lang impact gehad. Ze heeft 2 weken thuis
waar Kiara en wij nog steeds erg tevreden over zijn. Bij de
op bed gelegen vanwege haar hersenschudding. Ook dat
controle’s in het ziekenhuis heeft ze nog altijd een HBA1C
hoort bij de BMX-sport. Dit soort valpartijen komen voor,
van 54. Heel netjes in de puberteit, maar Kiara let dan ook
dat is het risico. Kiara laat zich hierdoor echter niet uit het
goed op en doet alles zoals het hoort. Ze weet wat ze eet,
veld slaan. Ze blijft BMX supervet vinden. Haar bloedsuikers
ze telt haar koolhydraten! Hierdoor heeft ze haar diabetes
zijn door alle perikelen wel even wat in de war geweest.
goed in de hand. Natuurlijk zijn er ook slechte dagen bij,
Gelukkig doet de Medtronic 670G insulinepomp zijn
maar over het algemeen mogen wij als ouders erg trots zijn
werk en zorgt ervoor dat de hoge pieken niet voorkomen.
hoe Kiara hier mee om gaat.
Gelukkig maar.
WK BMX 2021 Kiara was na een paar weken volledig hersteld, en het seizoen 2019 was toen ten einde. Al met al heeft ze een mooi seizoen gedraaid met mooie prestaties, iets waar we zeker trots op zijn. Inmiddels is ze weer hard aan het trainen voor seizoen 2020. Dat gaat een speciaal seizoen worden. Haar doel is om zich te plaatsen voor het WK BMX in 2021. Dat klinkt ver weg, maar de punten moeten al in 2020 behaald worden. Het WK BMX 2021 zal plaatsvinden in Nederland op Papendal en dat maakt dit toernooi heel bijzonder. Vriendinnen, opa’s en oma’s kunnen dan ook komen kijken, omdat het in Nederland is, echt leuk. BMagazine | 33
ZOEK DE 10 VERSCHILLEN
REBUS
-sp
-sje
h=l
kk=gg
v+ -b
-n
-n+ls
p=e
Voedingswaarde: per 10 gram Energie 30 Kcal Eiwit 2g Koolhydraten 3g Waarvan suikers 3g Vet 1g Verzadigd vet 0g Vezels 0g Zout < 0.1 g
YOGHURTIJSJES Ingrediënten (voor 4 personen) • 50 gram aardbeien of frambozen • 200 ml halfvolle yoghurt • 2 eetlepels limonadesiroop, suikervrij
Maak het fruit schoon en pureer het met een staafmixer. Roer het fruit door de yoghurt. Verdeel de vruchtenyoghurt over 4 ijsvormpjes en schenk de limonadesiroop er op. Roer voorzichtig met bijvoorbeeld een satéprikker de siroop een beetje door de yoghurt. Laat de ijsjes bevriezen.
WOORDZOEKER
De woorden hieronder zitten in alle richtingen in de puzzel verstopt. Van boven naar beneden, van links naar rechts en ook nog eens schuin! Let op: sommige letters worden vaker gebruikt. Zoek ze op en streep ze af. De letters die overblijven vormen de oplossing.
BLOEI BROEDEN DUIF EEND EITJE EKSTER FUUT GANS
GRAS GROEI JONG Kalfjes KNOP LAMMETJE LICHT MAART
MEES MEI MEREL MUS NEST OOIEVAAR STEK TULP
VEULEN VINK VOGEL WARM WEIDE ZAAIEN
KLEURPLAAT
ZONNEBLOEM VAN HANDJES KNUTSELEN Benodigdheden â&#x20AC;˘ Zonnebloempitten â&#x20AC;˘ Schaar Werkwijze: Maak een omtrek van je eigen hand op geel papier, doe dit ongeveer zes keer. Of gebruik de handjes op dit vel. Knip alle handjes uit. Knip de cirkel uit. Plak de handjes met de handpalm op het bruine rondje, dit wordt de achterkant. Zorg dat de vingers buiten het rondje uitsteken. Plak zonnebloempitjes aan de voorkant, op het bruine rondje.
BMagazine 10 VERSCH ILEN
KNUTSELEN
kwartaal 2, 2020
RE C E P T
KLEUR PLAAT
B