WODA W ROLNICTWIE. EKSPERTYZA
PRAKTYKI PASTWISKOWE SPRZYJAJĄCE OCHRONIE ZASOBÓW WODNYCH W GOSPODARSTWIE „OIKOS” MARCIN WÓJCIK Rolnik i hodowca bydła, Prezes Stowarzyszenia Hodowców Bydła „Pastwisko” Gospodarstwo Oikos prowadzi ekstensywną hodowlę bydła mięsnego. Jest w nim podejmowany szereg działań korzystnych dla środowiska oraz na rzecz przystosowywania się do zmiany klimatu. Działania polegają na sadzeniu zadrzewień i żywopłotów o funkcjach ochronnych i produkcyjnych, wprowadzeniu intensywnego rotacyjnego wypasu kwaterowego, tworzeniu oczek wodnych oraz wprowadzaniu na pastwiskach biowęgla jako środka ograniczającego straty składników nawozowych w poszczególnych etapach produkcji oraz poprawiającego retencję wodną gleby. Wprowadzanie drzew na pastwiskach zapewnienia bydłu cień, wspomaga rozwój różnorodności biologicznej fauny i flory oraz tworzy czynniki wiatro- wodoi glebochronne, pozwalając między innymi na przenikanie wody w głąb profilu glebowego i zmniejszenie spływu powierzchniowego. Drzewa dodatkowo zatrzymują dużą ilość wymywanych nawozów – środków biogennych. Zabiegi te są zgodne z założeniami agroleśnictwa, czyli rolno-leśnego systemu użytkowania gruntów, który w przypadku produkcji leśno-pastwiskowej nazywany jest sylwopastoralizmem. Intensywny rotacyjny wypas kwaterowy, oparty na zwiększonej częstotliwości przeganiania zwierząt z jednej kwatery do drugiej oraz dostosowaniu obsady zwierząt do stanowiska wypasu również przyczynia się do ochrony gleby i wody ogranicza-
jąc parowanie wody z gruntu, zwiększając akumulację węgla w glebie i ukorzenienie runi pastwiskowej, co ułatwia wsiąkanie wody i jej zatrzymywanie.
N
asze gospodarstwo „Oikos” założone zostało w 2004 roku w gminie Sękowa (powiat Gorlice) na 96 hektarach jako część większego, rodzinnego gospodarstwa. Podstawę działalności stanowi hodowla bydła mięsnej rasy Limousine. Powierzchnia całego gospodarstwa wynosi w tej chwili 276 ha, w tym użytki zajmują 82%, a resztę stanowią lasy. W gospodarstwie „Oikos” podejmujemy szereg działań korzystnych dla środowiska oraz działań na rzecz przystosowywania się do zmiany klimatu. Prowadzimy zabiegi w celu poprawy różnorodności biologicznej fauny i flory oraz ograniczenia erozji gleby. Zapobiegamy suszy i nadmiernemu spływowi powierzchniowemu wód opadowych. Do tych działań należą: ❚ nasadzenia zadrzewień i żywopłotów o funkcjach ochronnych i produkcyjnych; ❚ wprowadzenie intensywnego rotacyjnego wypasu kwaterowego; ❚ tworzenie oczek wodnych; ❚ testowanie na pastwiskach biowęgla171 jako środka ograniczającego straty składników nawozowych na poszczególnych etapach produkcji oraz poprawiającego retencję wodną gleby.
171 Biowęgiel - substancja o właściwościach zbliżonych do węgla drzewnego, otrzymywana w atmosferze beztlenowej lub przy znacznym niedoborze tlenu w procesie pirolizy ze stałych substancji pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, ulegających biodegradacji (np. roślin energetycznych, biomasy rolniczej, odpadów leśnych i z przetwórstwa rolno-spożywczego).
136
