4 minute read
Yvonne Toeset
Schaamte laat zichzelf niet zien
Het was op een conferentie in 2010 toen ik, door een presentatie van een van mijn collega’s geconfronteerd werd met SCHAAMTE. Het woord kende ik natuurlijk, maar ik besteedde er nooit veel aandacht aan. Ik dacht dat ik daar geen last van had. Sterker nog, ik had er nog nooit over nagedacht. Toen Bennie Naudé het podium beklom en ons waarschuwde voor de confronterende presentatie die hij ging geven over deze onaangename emotie, begon het te kriebelen.
Waarom had ik nooit oog gehad voor schaamte, terwijl ik elke dag mensen help bij emotionele problemen? Ik wist natuurlijk dat schaamte betekent dat we onszelf een slecht persoon vinden. En dat we als gevolg van schaamte denken dat er niet van ons gehouden wordt. Maar dat geldt toch niet voor mij? Naudé vertelde over zijn eigen schaamte en daardoor begonnen bij mij de kwartjes te vallen. Was mijn ‘verlegenheid’ niet gewoon schaamte geweest? De kwetsbaarheid van zijn eerlijkheid ging mij door merg en been, want hij stond daar en liet zijn schaamte ZIEN! Hij raakte mijn eigen angst om te mogen zijn wie ik ben, en ik wilde die het liefste zo snel mogelijk wegstoppen. En dat is precies het probleem met schaamte: het wil zich verbergen. Schaamte is de enige emotie die zich voor zichzelf verbergt. Want schaamte, daar schamen we ons voor. Door schaamte te laten zien, daal je op de ladder van respect naar de onderste trede. Je wordt een prooi voor de schaamteloze die jou nu in al je kwetsbaarheid kan raken. Natuurlijk vinden we allerlei manieren om schaamte te omzeilen als de consequenties zo groot zijn. Dat schaamte zo’n belangrijk onderdeel is van de coachpraktijk, begon ik pas te beseffen nadat ik mijn eigen schaamte kon herkennen. Inmiddels weet ik dat elke cliënt in mijn praktijk te maken heeft met schaamte. Allerlei sociale angsten gaan over schaamte. En het reikt veel verder. Erkennen dat je hulp nodig hebt, kan al schaamte oproepen. Je hebt als begeleider wat oefening nodig om schaamte te herkennen. Voor je het weet heeft de schaamte zich alweer verstopt. Op die manier verstoppen we ons voor elkaar. We schermen onze diepe gevoelens van schaamte af met een professionele houding, een grove grap of stoerdoenerij. Wat zou er gebeuren als iedereen deze sluiers zou laten vallen? Voor het schrijven van deze column kan ik niet anders dan de moed nemen mijn eigen schaamte onder de loep nemen.
Een kleine greep uit mijn momenten van schaamte:
• Ik schaam me als ik geen antwoord weet op een zeer voor de hand liggende vraag
• Of als ik met volle overtuiging het foute antwoord geef
• Ik schaamde me vreselijk toen ik een keer een seksuele grens overging, terwijl mijn partner daar geen enkel probleem mee had en het juist waardeerde
• Ik schaam me als ik een middelmatige sessie geef, want dan maak ik mijn naam niet waar
• Ik schaam me als ik onopgeloste negatieve patronen in mezelf herken, want met mijn kennis had ik die al lang moeten hebben opgelost
• Ik voel schaamte als ik me bedenk dat deze tekst wordt afgekeurd (zie je wel je bent helemaal geen schrijfster)
En jij, waar schaam jij je voor? Nee, niet mijn voorbeelden bagataliseren omdat jij denkt geen schaamte meer te hebben. Schaamte vereist moed, eerlijkheid en kwetsbaarheid. Een zachte vriendelijke benadering. En kijk … je schaamte laat zich vanzelf zien.
Yvonne Toeset is gecertificeerd EFT Master Trainer of Trainers en Advanced EFT Practitioner. In haar praktijk begeleidt ze mensen met zeer uiteenlopende klachten. Daarnaast geeft ze de officiële EFT-opleiding voor professionals. Ze is auteur van vijf boeken waaronder Innerlijke rust met EFT (2011) en EFT Werkt! (2012).
