FSIOIR
EVXMOIPIR
+VSIRFPEY[I RIX[IVOIR ZSSV HYYV^EQI IR H]REQMWGLI WXIHIR EYXIYV 4MIVVI &PIY^I ,MPXVYH 4SX^ ETVMP
)IR LEPZI IIY[ PERHWGLETWFSY[ ,IX PERHWGLET ZER HI PERHMRVMGLXMRK EYXIYV 6MO HI :MMWWIV
+VIIR 'MX] +YMHIPMRIW
8ST XSYVMWX GMX] SJ 'LMRE ,Y^LSY 7YR ;IR]SY
,S[ XLI GMX] QSZIH XS QV 7YR ¯ 'LMRE´W RI[ QIKEGMXMIW 1MGLMIP ,YPWLSJ IR (EER 6SKKIZIIR
)IR OIVR ZER [EXIV
(I IGSRSQMWGLI FEXIR ZER HI XIVYKOIIV ZER [EXIV MR 2IHIV PERHWI [EXIVWXIHIR EYXIYV 8SQ &EHI &IVIRH ZER 1MHHIRHSVT GS EYXIYV +IVFIR 7QMH 3PMZMIV ZER HIV 7GLVSIJJ
waterrijk
,IX QIXVSTSPMXERI PERHWGLET ZVEEKX SQ PERH FSY[ TPYW EYXIYV 1EVNER ,MHHMRK 9RMZIVWMXEMV HSGIRX PIIVWXSIPKVSIT 0ERHKIFVYMOWTPERRMRK ;96 83437 QEEVX
(I OVEGLX ZER LIX 0ERHWGLET
7XVIIJFIIPH IR %GXMITVSKVEQQE ZSSV LIX 1IXVSTSPMXERI 0ERHWGLET HIGIQFIV
;IXPERHW IGSW]WXIQW MR %WME JYRGXMSR ERH QE REKIQIRX 1 , ;SRK
/ER 'LMRE ^MGL^IPJ FPMNZIR ZSIHIR# EYXIYV 1EG ZER (MRXLIV :SPOWOVERX QEEVX
8LI 'SVI 4VMRGMTPIW SJ *IRK 7LYM EYXIYV 'EM ,SRK
%QWXIVHEQWI MR^IX MR LIX 1IXVSTSPMXEER 0ERHWGLET KIQIIRXI %QWXIVHEQ
Huzhou
EYXIYV 1MGLIPPI HI 6SS WITXIQFIV
QIM
NYRM
:MIVHYM^IRH .EEV /VMRKPSSTPERHFSY[ * , /MRK ZIVXEPMRK IR FI[IVOMRK 7MIX^ 0II¾ERK
-RRSZEXMSR SJ 'LMRE´W GMVGYPEV EKVMGYPXYVEP HI ZIPSTQIRX MR XLI TIVWTIGXMZI SJ PS[ GEVFSR IGSRSQ]
(I LSRKIVMKI WXEH 'EVSP]R 7XIIP
0M =ER ]ER 'SPPIKI SJ VIWSYVGIW ERH IRZMVSRQIRXW 7SYXL[IWX YRMZIVWMX] 'LSRKUMRK 'LMRE
afstudeerproject . Judith van der Poel . Landschapsarchitectuur . Academie van Bouwkunst . mei 2015
inleiding cultuur Huzhou groei verstedelijking opgave groenstructuren
masterplan groen-blauw netwerk concept thema’s lagen masterplan identiteit
huidig landschap oorsprong watercultivatie hoofdstructuur landgebruik mensen bijzondere gebieden
waterrijk waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur tot slot kansen rol landschapsarchitect dank
leeswijzer Voor u ligt mijn afstudeeproject, genaamd waterrijk Huzhou. Een traject dat startte in maart 2013 en eindigde in mei 2015, het duurde langer dat gepland en gehoopt, maar in deze periode veel van het totale proces geleerd. Mijn opgave heeft te maken met mijn liefde voor het Chinese landschap en mijn angst dat veel van dit landschap te snel verdwijnt door de te snelle ontwikkelingen. De waardering van het bestaande landschap is door de overheid en sommige bewoners soms minimaal. “De Chinese cultuur is 5000 jaar oud, dus een gebouw van 100 jaar oud of een landschap van een paar honderd jaar oud stelt niet zoveel voor. Dit moet ons niet belemmeren in onze groei.”
Ik ben van mening dat het een het ander niet hoeft uit te sluiten. In dit rapport neem ik u mee in mijn proces door middel van vier hoofdstukken. Ten eerste de “inleiding”, waar ik de aanleidingen en de opgave beschrijf. Het tweede hoofdtuk beschrijft het “huidige landschap” en de uitgangspunten voor het plan, het derde hoofdstuk beschrijft het “masterplan”, een alternatieve groenstructuur voor de stad met aanleidingen voor een aangepast stedenbouwkundig plan. Het laatste hoofdstuk sluit af met het “waterrijk”, een karakteristieke uitwerking van het masterplan. Met principes en uitwerkingen zal ik laten zien dat het bestaande landschap een uitstekende basis kan zijn voor een stadspark en een meerwaarde kan bieden voor de stad.
rijstvelden
rijstterrassen
vissen met aalscholvers
architectuur
Als je er langer verblijft en vaker mag terugkomen, leer je het land iets beter kennen. Ik ben in 2004 voor Niek Roozen bv gaan werken en mocht vrijwel meteen mee op een excursie naar Beijing met het hele bureau. Het is bijzonder dat je dan ook het echte platteland bezoekt. Dan
uitgehouwen beelden
zie je nog het echte kleinschalige landschap en liefde van de inwoners voor dit landschap. Maar ook de armoede van de boeren. Ik wilde graag meer van het land zien en ben in 2008 gaan rondreizen in China en daarna heb ik in samenwerkingsverband bij verschillende Chinese bureaus langere tijd gewerkt.
inleiding
China heeft mijn hart gestolen. Het allereerste bezoek kan ik me nog goed herinneren, ik viel van de ene verbazing in de andere. Aan de ene kant de drukte van al die mensen, de onbegrijpelijke taal, het ogenschijnlijk chaotische verkeer, vaak de smerigheid op straat, het eten op straat en de vele woontorens. Maar daar tegen-over de uitgestrekte landschappen, prachtige architectuur, de eeuwenoude cultuur, bijzondere tuinen, fantastisch eten en de glimlach van de mensen.
cultuur Huzhou groei verstedelijking opgave groenstructuren
cultuur verhaal en de gebruikers van het landschap zijn trotse mensen. Ze kennen het landschap door en door en weten het land veelal optimaal te gebruiken met respect voor natuur en cultuur.
De liefde voor China is toen zeker gegroeid. China heeft fantastische ongerepte landschappen, maar het meest fascinerend vind ik de cultuurlandschappen. De rijstterrassen in de bergen, elke vierkante meter wordt benut. De uitgehouwen beelden uit de rotsen. De eeuwenoude tuinen met de bizarre rotspartijen en de Chinese muur door een grillig berglandschap. Elk landschap heeft zijn eigen
Chinese muur
tuincultuur
bonsai cultuur
Taihu & Huzhou + 270
+ 155
+ 217 + 180
+ 113
+ 215
Suzhou + 314 + 122
Taihu + 476
+ 536
Shanghai + 235 + 167
+ 414
+ 276 + 109
+ 463
+ 245
+91
Huzhou + 483 + 3-4
+136
+264
Huzhou +558
+ 2.8-3.2
+255
+223 +474
10 km
50 km
100 km
Huzhou is groot geworden door de zijde-industrie. Eeuwenlang werden hier moerbeibomen bij gebruikt, met name voor de bladeren. De zijderupsen worden in manden met deze bladeren gehouden in aparte kamers van de woningen. Op lokale schaal werden de coconnen verwerkt tot echte zijde. Deze zijde werd vervolgens per boot naar Shanghai gebracht, waar het geĂŤxporteerd werd. Het bijzondere van het landschap is, dat het een waterrijk
landschap is, dus naast de moerbeibomen had men ook veel visvijvers in dit gebied. Om het landschap optimaal te benutten werd er gebruik gemaakt van kringlooplandbouw. In die visvijvers bestond een vernuftig ecosysteem van drie lagen vissen, waarbij optimaal gebruik werd gemaakt van de natuurlijke eigenschappen. De mest van de vissen werd gebruikt voor bemesting van de moerbeibomen. Een uniek kleinschalig landschap, waar de zorg en liefde voor het landschap tot uiting komt. De overheid was destijds bezig met een aanvraag als UNESCO landschap. locatie Door een netwerk van gegraven kanalen die van Huzhou naar zowel Beijing, Hangzhou als Shanghai leidt, heeft de stad zich in korte tijd enorm ontwikkeld. De
kringlooplandbouw: moerbeibomen & visvijvers
rijkdom van de stad was te zien aan de historische luxe huizen en gemeenschappelijke gebouwen. In deze tijd is de locatie nog steeds belangrijk. Zijde, vis, kinderkleding en allerlei bouwmaterialen worden nu per boot, trein of vrachtwagen naar de grotere steden gebracht. De stad groeit nog steeds enorm. Dat is ook de aanleiding voor mijn opgave.
inleiding
Voor een project in Huzhou hadden we afgesproken met een cultuurdeskudige van de lokale overheid. Deze man was zo bevlogen aan het vertellen over het unieke landschap van dit gebied, dat je het liefst meteen je laarzen aan zou trekken om het te ervaren.
cultuur Huzhou groei verstedelijking opgave groenstructuren
Huzhou
Taihu & Huzhou
bedreigingen Helaas heeft er door de economische groei een grote verandering plaatsgevonden. Zoveel mogelijk produceren was en is het belangrijkste doel. Schaalvergroting, vervuiling en veel meststoffen zorgen dat de natuur uit balans raakt. Cultuurlandschap-
moerbeibomen en zijderupsen
inleiding
Moerbeibomen, visvijvers, rijstvelden, kleinschalige akkertjes en kassen zijn de voornaamste landschapsinvullingen.
cultuur Huzhou groei verstedelijking opgave groenstructuren
De stad ligt tussen een aantal beboste bergen en het grote Taihu meer in. Het landschap werd gevormd door twee rivieren. De klei ondergrond maakte dat het landschap getransformeerd worden naar de wensen van de inwoners. Het landschap is opgebouwd uit een ďŹ jnmazig netwerk van water en dijken. Dorpen liggen aan het water, alles werd per boot vervoerd.
pen als deze verdwijnen moeten plaats maken voor stadsuitbreidingen en industriĂŤn. Veel steden in China gaan op elkaar lijken. Europese architectuur en merken worden op een voetstuk geplaatst, dus in veel steden worden dezelfde anonieme woontorens en warenhuizen gebouwd. De sterke identiteit van de historische steden lijkt in een rap tempo te verdwijnen. kansen Hoe kan het bestaande landschap juist als basis dienen voor de groenstructuur en stedenbouw van dit gebied, en zo de huidige en nieuwe stad een sterke identiteit geven?
vis kweken
water structuren
beboste bergen / bergen met bamboe
stad 700-1949
stad 1978-1989
stad 2013
stad 2013-2030
Huzhou is als klein stadje eeuwen gelegen ontstaan aan twee rivieren. De stad is vervolgens langzaam organisch gegroeid. In 2013 had de stad Huzhou 216.000 inwoners, maar dat zal in 2030 oplopen tot 980.000 inwoners. Er komt dus bijna een stad ter grootte van Amsterdam
bij! Dit heeft uiteraard enorme gevolgen voor de stad en het omliggende landschap. De huidige ontwikkeling is dat enorme bouwblokken uit de grond worden gestampt, noord zuid gericht in verband met de feng shui filosofie. Het stedenbouwkundig plan van de stad laat grote rechthoekige bouwvlekken zien met een regelmatig grid van primaire en secundaire wegen. Steeds meer ‘gated communities’ verrijzen met hoge muren of hekken rondom de bouw-
blokken, waardoor de bruikbare openbare ruimtes in de stad krimpen. Al deze ontwikkelingen samen hebben een grote invloed op het openbare leven in de stad. Het is compact en efficiënt bouwen, maar wat zijn de gevolgen voor de stad, haar inwoners en het landschap?
inleiding
De Chinese boer heeft weinig vertrouwen in de toekomst. Op het platteland kan men maar moeilijk rondkomen, terwijl in de steden de grote kansen liggen. Daarom vertrekken veel jonge mensen naar de stad.
cultuur Huzhou groei verstedelijking opgave groenstructuren
groei
stedenbouw 2013-2030
recreatie cultuur
woongebieden
educatie
overig
industrie
commerciele gebieden
s
LEGENDA
980.000 inwoners
weg
organische gegroeide stad lineaire stedenbouw
oude stad
nieuwe stad
Het is efficiënt opgezet. De commerciële zones bevinden zich in het middengebied. De industriële zones zijn gekoppeld aan het transportkanaal en de snelweg. De woongebieden bevinden zich ertussen, zodat de afstanden minimaal zijn. Maar wat zijn de gevolgen van de geplande maatregelen ten behoeve van de onomkeerbare verstedelijking?
inleiding
In het huidige stedenbouwkundige plan zijn de nieuwe bouwvlekken lineair opgezet in tegenstelling tot de organisch gegroeide bestaande stad.
cultuur Huzhou groei verstedelijking opgave groenstructuren
verstedelijking
urban heat island effect
terplan als gepland uitgevoerd wordt. Daarnaast zullen grote delen van het landschap verhard worden, wat grote gevolgen heeft voor de waterafvoer in het gebied. De grondwaterstand is al enorm gezakt de afgelopen decennia en de kwaliteit van het water is slecht.
luchtvervuiling: smog
Is er geen mogelijkheid dat een masterplan deze problemen kan oplossen in plaats van verergeren?
Luchtvervuiling en het ‘urban heat island effect’ zijn problemen waar veel Chinese steden mee te kampen hebben. Toen ik op locatiebezoek was, was de luchtvervuiling ernstig. Het is dus een actueel probleem dat zal verergeren als het mas-
smog
urban heat island effect
wateroverlast
watervervuiling
het kleinschalige landschap verdwijnt
• Het kleinschalige landschap verdwijnt door de nieuwe stadsuitbreidingen, grootschalige groenzones en de schaalvergroting van de landbouw. • Het land wordt opgehoogd voor de bebouwing en aanleg van grote parken. Hierdoor verdwijnen de unieke dijkjes en landschappen, die het verhaal van de traditie van het landschap vertellen. • Cultuurhistorsiche landschappen verdwijnen, terwijl deze juist als prachtige basis kunnen dienen voor bijzondere parken.
Dit heeft geleid tot de volgende formulering van de afstudeeropgave: “Het ontwikkelen van een nieuwe groenstructuur vanuit het bestaande landschap, die de stedelijke ontwikkeling kan verbeteren en versterken.”
inleiding
Enkele feiten opgesomd:
cultuur Huzhou groei verstedelijking opgave groenstructuren
opgave
groenstructuur 2013-2030
5km
groenzones gekoppeld aan de hoofdinfrastructuur, “verstoppen� van het achterliggende landschap
inleiding
cultuur Huzhou groei verstedelijking opgave groenstructuren
groenstructuur In de oude stad is de groenstructuur voornamelijk gekoppeld aan de waterstructuur. Oude parken liggen nog als relicten her en der in de stad.
Kan de groenstructuur bestaande bijzondere landschappen vastleggen en de huidige en toekomstige milieu problematiek verkleinen?
In de nieuwe uitbreiding koppelt men de groenstructuur oostwest georienteerd aan het meer, de snelweg en het transportkanaal, met in de noord-zuid richting twee opvallend brede groenzones. Het groen in dit plan dient voornamelijk als buffer; als buffer tussen de stad en de hoofdinfrastructuur en als buffer tussen de grote stedelijke uitbreidingen. Echter, voor de inwoners van de nieuwe stad zijn de afstanden tot de groenzones erg groot.
Kan het bestaande landschap aanleidingen bieden voor de stedenbouw, en daarnaast recreatieve en ecologische mogelijkheden bieden tot in de stad?
Kan het groen niet een belangrijkere rol gaan spelen?
Chengdu
Beijing
Shenyang
uitbreiding
huzhou
216.000 inwoners 2013 980.000 inwoners 2030
keulen
kopenhagen
amsterdam
• lineair park in centrum • twee groene ringen • ringen met elkaar en landschap verbonden
• lineair park in centrum • groene vingers aan de randen van de stad
• compacte, historische, intensieve parken in het centrum • grootschalige parken aan stadsrand als overgang naar het landschap
1.024.373 inwoners
559.440 inwoners
799.442 inwoners
uitbreiding
• compacte, historische, intensieve parken in het centrum • bergen vormen natuurlijke lobben • randen stad en landschap
inleiding
Huzhou zal in de toekomst ongeveer evenveel inwoners krijgen als Amsterdam en Keulen. Door een schaalvergelijk is te zien dat de oppervlakken van bebouwing in deze steden veel groter is. Huzhou zal dus veel hoogbouw krijgen.
cultuur Huzhou groei opgave verstedelijking groenstructuren
groenstructuren Een netwerk van groen levert verbindingen tussen de stad en het landschap op en tussen de verschillende parken. Deze uitgangspunten wil ik meenemen in de nieuwe groenstructuur van Huzhou.
Onderzoek naar de groenstructuren van deze steden heeft uitgewezen dat er in de centra kleinere compacte parken liggen met veel functies. Er zijn ook nog een aantal oude parken in het centrum van Huzhou aanwezig. Naar de randen van de stad toe, neemt het groen toe, met soms een geleidelijke overgang naar het bestaande landschap.
kleinschalige parken in centra
grote parken en landcshappen
huidig landschap oorsprong watercultivatie hoofdstructuur grondgebruik mensen bijzondere gebieden belang
Een onderzoek met behulp van oude kaarten, nieuwe kaarten, observaties en veel interviews en gesprekken heeft geleid tot een heldere analyse van het huidige landschap.
rivieren & Huzhou
historische kaart
Taihu
west Tiaoxi
Huzhou 10km
oost Tiaoxi
20km
50km
In het verleden waren de rivieren rechtstreeks aangesloten op het waternetwerk. Maar het gebied ondervond ernstige gevolgen van overstromingen. Het
4
waterpeil steeg regelmatig 2 tot 6 meter boven het maaiveld uit. Om dit te voorkomen, begon men al in 618 kanalen te graven. De kleibodem gaf goede mogelijkheden om het land deels te transformeren. De kanalen beschermde het land tegen overstromingen en bood mogelijkheden voor irrigatie in droge tijden.
3 1 2
1
bergen graniet, lava & vulkanische rotsen 30%-60% beplant
2
lemige klei 25% water oppervlak water = visvijvers vlak en glooiingen tot 2.5 m
3
rivierengebied lemige klei 10%-20% water oppervlak rijst en visvijvers vlak en hoogtes van 1.8 tot 3.0 m
4
2-5 km breed kleiachtige slib rijst
2 to 6 meter water
huidig landschap
Huzhou ligt tussen een aantal bergen en het derde grootste zoetwatermeer van China. Hiermee had de stad de voordelen van de beschutting van de bergen en het noodzakelijke water voor dagelijks gebruik en voedsel. De stad is ontstaan aan twee rivieren. De OostTiaoxi en West Tiaoxi, beiden vinden hun oorsprong in de Tianmu bergen en monden uit in het meer. Het is dan ook een rivierengebied met voornamelijk een kleibodem. Het vlakke en laaggelegen gebied, met de vruchtbare grond, bood en biedt uitstekende mogelijkheden voor landbouw.
oorsprong watercultivatie hoofdstructuur grondgebruik mensen bijzondere gebieden belang
oorsprong
Taihu
water lozen West Tiaoxi
water verdelen 10km
East Tiaoxi water vasthouden
20km
50km
Rond 1700 kreeg elk riviertje een sluis en zo kon men het water in het gebied nog verder beheersen. Men kon zo precies het water leiden naar de plaatsen waar het nodig was. In 1949 ging men voor het eerst naar grondwater pompen om te irrigeren, wat nu tot gevolg heeft dat het grondwaterpeil enkele meters gezakt is in een tijdsperiode van 8 jaar. Het water van de East Tiaoxi rivier ging rechtstreeks naar het Taihu meer, van 1958 tot 1960 hebben ze een kanaal gegraven
van 41,5 km lang om het water het binnenland in te leiden met zes sluizen om het water te beheersen. De kanalen werden en worden regelmatig uitgebaggerd, om de doorstroming te bevorderen, anders slibben de kanalen dicht. Een vernuftig systeem van stuwen, kanalen en watertoevoer is nog steeds zichtbaar in het huidige landschap. Je kan het water letterlijk volgen en zien hoe de mens met het water leeft. Door al deze menselijke ingrepen in de natuurlijke stromen, komt er steeds minder water rechtstreeks in het Taihu meer terecht. En het water wat wel in het meer terechtkomt is veelal vol met algen. Dit had ook tot
gevolg dat er in 2007 een enorme milieuramp was, waarbij vissen doodgingen en twee miljoen mensen het water niet meer konden gebruiken als drinkwater. Er heerst dus een eeuwenlange traditie van leven met het water, die veel verteld over het ontstaan van het landschap en de lokale cultuur. Daarentegen heeft de huidige menselijke invloed ook veel negatieve effecten op de waterkwaliteit door teveel meststoffen, stedelijke en industriĂŤle vervuiling. Hoe kan het vernuftige watersysteem ingezet worden om het water weer schoon te maken en er weer een levendige waterstad van te maken?
huidig landschap
In de Tang dynastie (618-907) er een duidelijk netwerk van kanalen gegraven, waardoor ook dijken ontstaan zijn. Dit was de eerste stap in de watercultivatie, maar er volgden meer.
oorsprong watercultivatie hoofdstructuur grondgebruik mensen bijzondere gebieden belang
watercultivatie
waterkaart 618-907
Tang Dynasty 618-907 74 kanalen
plangebied
10km
20km
50km
Taihu 74 kanalen
Huzhou
700 jaar geleden 74 kanalen gegraven
1992
2.8 m
“dijken�
bouwen van dijk rondom Taihu 5.67m hoog
3m
dijkenstructuur
waterstructuur
waterstructuur rivieren
water dorp
natuurlijk meer
kanaal
Een structuur van natuurlijke meren, rivieren en strak gegraven kanalen vormen het totale watersysteem. Toen men de kanalen groef is de vrijgekomen grond naast de kanalen gelegd. Dit bood extra bescherming voor het achterliggende land tegen het hoge water. Deze opgehoogde gebieden hebben veelal grillige vormen en een variabele breedte van 20 tot wel 70m breed. Daarbij varieert de hoogte ook van gemiddeld 1m tot 2,5m. Ik zal deze zones verder in dit boek aanduiden als “dijken�, hoewel het dus niet vergelijkbaar is met onze Nederlandse dijken. De dijken in Huzhou zijn beplant met moerbeibomen en solitaire
huidig landschap
De toenmalige waterstructuur van kanalen is nog steeds zichtbaar in het huidige landschap.
oorsprong watercultivatie hoofdstructuur grondgebruik mensen bijzondere gebieden belang
hoofdstructuur bomen, waarnaast kleine akkers onderhouden worden. De indeling is heel kleinschalig met vaak alleen een olifantenpaadje in het midden. Door de hoge en droge ligging kan men hier ook veel graven vinden. Meestal begeleidt met een conifeer en een grafhuisje is het een sterk verbonden onderdeel van de lokale cultuur. Ze liggen verspreid tussen de akkers en zijn dus nog een actief onderdeel van het dagelijks leven. De combinatie van de meren, rivieren, kanalen en dijken vormen de hoofdstructuur van het landschap. Het vormt een raamwerk dat men in het hele gebied terugvindt. De dichtheid hiervan loopt erg uiteen, mede afhankelijk van de natuurlijke situatie, de afwatering en de stedelijke ontwikkeling.
dijkenstructuur kleine akkers
graven
natuur
visvijvers
elden
k
moerbeibomen
r
volkstuinen
kikkers
Deze vlakkere en grotere gebieden bieden mogelijkheden voor grootschaligere akkerbouw, moerbeibomen en kweekvijvers voor vissen. De hongersnood zorgde ervoor dat er na 1960 steeds meer rijst in dit gebied verbouwd moest worden. Rijst is namelijk het basisvoedsel en de overheid eiste dat er voldoende basisvoedsel was voor de inwoners. Dit heeft de structuur deels veranderd. Er kwamen grotere velden en kleine kanalen verdwenen om zo effecient mogelijke kavels te creeren. Eeuwenlang waren dus moerbeibomen, vis en rijst de voornaamste teelten. Maar de laatste jaren is er een nieuwe tendens in het grondgebruik ontstaan. Het verbouwen van rijst levert namelijk niet veel op. De boeren verbouwen liever het hele jaar door in kassen, want daarin kan men meerdere oogsten van groenten en fruit per jaar bewerkstellingen. Het waterrijke gebied wordt ook weer gedeeltelijk omgevormd naar water voor kikkervijvers, visvijvers en grote vijvers voor krabben. Ook deze tendens is voorgekomen uit meer inkomsten voor de boeren. Hoewel het raamwerk van wa-
ter en dijken dus vrij consitent is, zijn de invullingen van de gronden wisselend.
huidig landschap
Binnen dit raamwerk van water en dijken ligt een lagergelegen vlak gebied.
oorsprong watercultivatie hoofdstructuur grondgebruik mensen bijzondere gebieden belang
grondgebruik
“in Nan Xun zijn voldoende voorzieningen, we gaan regelmatig naar de bioscoop en de KTV�
“het water in het dorp werd vroeger veel gebruikt, nu is het te smerig�
werkt bij overheid van Shanlian toezicht op medicijnen, ziekenhuis woont in Huzhou, neemt de bus, maar ďŹ les groot probleem
“het weekend blijven we vaak thuis, maar af en toe gaan we naar het platteland om te picknicken�
werkt bij reclameburo woont een klein dorpje moeten verhuizen binnen 1 of 2 jaar
“jammer dat ik moet verhuizen, met name omdat de stad vervuilde lucht heeft, ik zal de schone lucht missen�
werkt in fabriek In Zhili mooi huis mooie auto
werkt bij de politie (op kantoor) in Nan Xun ze heeft een zoontje van 7 jaar die woont bij zijn schoonouders ouders
k
met pensioen zorgt voor haar schoonmoeder van 86 jaar en een andere oud familielid
“ik haal zuurstofplanten uit het meer om te voorkomen dat mijn moestuin uitdroogt�
werkt in fabriek kijkt wel uit naar het mooiere huis in de stad
“dit visnet hebben we zelf gebouwd, met vrienden, dit is onze hobby�
huidig landschap
De mensen in het gebied en hun voorouders hebben het landschap gemaakt zoals het nu is. Ik was dus ook erg geinteresseerd in hun verhaal. Ik heb met een tolk de mogelijkheid gehad om met verschillende lokale mensen te spreken.
oorsprong watercultivatie hoofdstructuur grondgebruik mensen bijzondere gebieden belang
mensen ook een geliefde bezigheid. Ook vissen is een hobby, die nog veel uitgeoefend wordt in Huzhou.
De vriendelijkheid van de inwoners is hartverwarmend. Je merkt dat de mensen nauw betrokken zijn bij het landschap. Ze recreĂŤren graag in de parken en het buitengebied. Sommige zijn dan ook sceptisch omdat ze moeten verhuizen naar de stad. Mensen maken intensief gebruik van het water, de dijken en de parken. De mentaliteit van de Chinees is vaak praktisch en ze willen graag iets doen. Het zelf verbouwen van groenten en fruit is daarom
gebruik
+ 476
+ 536
+ 463
+ 536
+ 463
+ 536
+ 463
3
c 8
4
b
10 e
a 1
d
6
5 f
2 7
9
1 beboste bergen
2 afgravingen
3 Taihu meer
4 natuurlijke meren
5 rivieren
mee gedaan. De rivieren (4) zijn nog wel een levendig onderdeel van de stad en er worden steeds meer stadsparken aan de randen van de rivieren gevormd.
Ten eerste zijn er de bergen aan de rand van de stad. Een aantal uitlopers hiervan vormen belangrijke ruimtelijke orientatiepunten in het nieuwe stedelijke gebied (1).
Een reeks van grote en kleine meren (5) worden nu voornamelijk gebruikt als visplekken, maar kunnen in het stedenbouwkundig plan een open plek vormen met commerciĂŤle functies.
Op een aantal plekken zijn de bergen gedeeltelijk afgegraven voor cementwinning (2). Dit levert unieke steile hellingen op en diepe kraters die nu gevuld zijn met regenwater.
Het transportkanaal (6) wordt nog dagelijks bevaren door 700 boten die goederen richting Shanghai brengen. Een levensader van de stad.
Het Taihu meer (3) is een belangrijk onderdeel van de cultuur, maar in het stedenbouwkundig plan wordt er weinig
6 stadsparken
looplandbouw (9) en een aantal natuurlijke visvijvers (10). Deze onderdelen zijn uniek voor dit gebied en zullen daarom worden opgenomen in de nieuwe groenstructuur.
Tot slot zijn er een aantal bijzondere plekken zoals de historische stadsparken (7), een hoge dichtheid aan water en dijken (8), de historische kring-
7 transportkanaal
8 dijken
9 kringlooplandbouw
huidig landschap
Al deze structuren en invullingen leveren bijzondere gebieden op, te zien op de kaart. Deze bijzondere gebieden zijn het uitgangspunt voor de nieuwe groenstructuur.
oorsprong watercultivatie hoofdstructuur grondgebruik mensen bijzondere gebiedeh belang
bijzondere gebieden
10 natuurlijke visvijvers
watertransport watertransport
Shanghai
Changxing Huzhou Nanxun
Het bestaande landschap heeft veel kwaliteiten en reecteert de geschiedenis van dit gebied. Deze kwaliteiten worden in dit hoofdstuk kort aangestipt, maar zullen in het volgende hoofdstuk uitgebreid behandeld worden.
economie Het kleinschalige landschap is voor veel bewoners van de stad en de dorpen een bron van inkomsten en voedsel. Elke vierkante meter wordt benut; het is met recht een symbiose tussen mens en natuur.
watertransport Het ďŹ jnmazige waternetwerk is eeuwenlang noodzakelijk geweest voor het transport, omdat het enige transportmiddel boten waren.
ecologie Daar waar er minder mensen wonen en het landschap minder intensief gebruikt wordt, zijn de waterstructuren en de dijken een ideale omgeving voor bomen, planten en dieren. De lineaire waterstructuren vormen uitstekende ecologische verbindingen.
historie Er zijn historische landschappen die zo uniek zijn, dat er een UNESCO aanvraag voor is gedaan. Toch verdwijnen deze landschappen momenteel nog in een snel tempo.
dagelijks gebruik Tot slot wordt het landschap dagelijks gebruikt voor enorm veel doeleinden. Zo wast men nog altijd hun kleding en voedsel in het nabij gelegen water. Vissen is een belangrijke hobby in
China, en zorgt ook voor eten op tafel. De lokale volkstuintjes bevinden zich op de vruchtbare gronden langs het water. Al met al, is het huidige landschap verweven met de lokale cultuur. Dit kan aanleidingen bieden voor een alternatief stedenbouwkundig plan.
huidig landschap
Waarom is het huidige landschap zo waardevol en kan het als basis dienen voor de nieuwe groenstructuur?
oorsprong watercultivatie hoofdstructuur grondgebruik mensen bijzondere gebiedeh belang
belang
belang van kleinschalig landschap
belang van kleinschalig landschap
historie
economie
zijde
rijst
krabben
vissen
kassen
groenten
koolzaad
belang van kleinschalig landschap
ecologie
belang van kleinschalig landschap
dagelijks gebruik
wassen voedsel
en kleding
vervoer
visnetten
vissen
(volks)tuinen
k
oen netwerk concept thema’s lagen masterplan identiteit
Met een alternatief masterplan wil ik laten zien, dat de kwaliteiten van het bestaande gebied een meerwaarde kunnen vormen voor een nieuwe groenstructuur. Een alternatief plan kan de milieuproblemen verminderen en de leefkwaliteit van de stad vergroten. Een integraal plan die meerdere problemen oplost, kansen biedt en de identiteit van de stad een nieuw leven inblaast.
watertransport kansen kleinschalig landschap zuivering lucht en water
watertransport kansen kleinschalig landschap kwaliteit van de stad verbeteren
watertransport kansen kleinschalig landschap toerisme
kansen kleinschalig landschap
ecologie
zuivering lucht en water Door letterlijk ruimte te maken tussen de woningvlekken, ontstaan er ruimtes voor groenzones. Wanneer men deze strategisch positioneert, kunnen lucht en water gedeeltelijk gezuiverd worden. kwaliteit van de stad verbeteren Door afstanden tussen de stad en de groenstructuur te verkleinen, kunnen meer mensen gebruik maken van de parken
en zal het een meerwaarde zijn voor de stad. toerisme Het unieke landschap biedt kansen voor zowel binnenlandse als buitenlandse toeristen en zal daarmee ook economische waarden hebben. ecologie Als de stad intensiever wordt bebouwd, wordt de ruimte voor ecologie ook ingeperkt. Een intensief netwerk van groenzones kan dan belangrijke verbindingen leggen voor zowel mens als dier.
masterplan
Een alternatief voor dichte woningblokken met weinig parken, kan zowel diverse oplossingen bieden voor problemen als interessante kansen bieden.
kansen blauw-groen netwerk concept thema’s lagen masterplan identiteit
kansen
bijzondere gebieden opnemen in groenstructuur, water/dijken als grens
stad met bergen en Taihu verbinden
industriele zones koppelen aan kanaal en snelweg, in windrichting bossen plaatsen
w
i
n
d
rietlandparken zuiveren het water voordat het Taihu ingaat
hoofdkanaal en de snelweg, maar worden meer verspreid en krijgen groenbuffers om de impact op de stad te verminderen.
Ten tweede zullen er verbindingen gelegd worden met zowel de bergen als het meer. De verbindingen zijn essentieel voor zowel de inwoners van de stad als de dieren. Dit moet een netwerk vormen dat grotere groengebieden met elkaar verbindt. Hierbij zullen grotendeels de bestaande waterstructuren gebruikt worden.
Als laatste uitgangspunt zullen er grote groengebieden nabij het Taihu meer komen om het water te zuiveren. Het schone water vanuit de bergen raakt vervuild door de industrie, stad en de intensieve landbouw. De bestaande waterrijke gebieden nabij het grote meer zullen getransformeerd worden tot waterzuiveringsgebieden. Op deze manier zal er schoon water het Taihu meer ingaan. Water kijgt hierdoor een belangrijke functie en zal een vitaal onderdeel vormen voor het nieuwe groen - blauwe netwerk.
Het volgende uitgangspunt draait om de luchtzuivering door grotere groengebieden tussen de bouwvlekken. Er zullen bosgebieden komen tussen de industriele en de woongebieden. Door deze in de overheersende windrichting te positioneren, zal de vervuilde lucht optimaal gezuiverd kunnen worden. Daarnaast vormen de bossen voor de bewoners een grootschalig recreatiegebied. De locaties voor de industriele zones blijven gekoppeld aan het
Het gevolg van de genoemde uitgangspunten is dat de groenstructuur niet meer alleen de stad zal omkaderen, maar juist de stad zal dooraderen. Hierdoor zal het water en groen in alle schalen de stad van diverse mogelijkheden voorzien, van de grote bosgebieden totaan het
smalle dijkje dat de verbinding vormt van de stad naar het park.
masterplan
Het eerste uitgangspunt voor de nieuwe groenstructuur is om alle bijzondere gebieden in de groenstructuur op te nemen.
kansen blauw-groen netwerk concept thema’s lagen masterplan identiteit
blauw-groen netwerk
concept bossen, meren, rietlanden en parken vormen de overgang naar het landschap en zuiveren lucht en water lange parken creeren veel randen met de stad, verbinden en verkoelen de stad en bufferen water in de stadscentra vormen op smalle dijken meer compacte parken met bijzondere functies
dooradering groenstructuur van grootschalige bossen tot kleinschalige dijken
groenstructuur Huzhou overheid De groenzones zijn vooral aan de hoofdwegen gekoppeld als bufferzone. De afstanden tot de groenstructuur zijn groot.
groenstructuur Huzhou voorstel Bestaande bijzondere gebieden opnemen en afstanden tot stad verkleinen.
stedenbouw Huzhou overheid Het huidige plan heeft weinig tot geen relatie met het onderliggende landschap en vergroot de kans op milieuproblemen.
stedenbouw Huzhou voorstel Het voorstel zorgt voor meer randen met het landschap, Dit verbetert de leefkwaliteit voor de inwoners.
bos tussen industriele zones en woongebieden Bomen zuiveren de vervuilde lucht van de industriele zones en bieden recreatieve mogelijkheden voor de woongebieden.
commerciele zones Huidige dorpen blijven bewaard en worden commerciele zones die de koppeling vormen tussen stad en landschap.
bergen & water
dijken
bosparken
eetbare parken
bergen & water De ruimtelijke kaders van het plan zijn de bergen, dit zijn de orientatiepunten voor het hele gebied. De meren zijn de open gebieden in het plan. Het water is nu zo gereguleerd dat bijna al het water stilstaat. Dit heeft grote gevolgen voor de waterkwaliteit. Het voorstel is dan ook om het water weer te laten stromen en gebieden te maken waar het water opgeslagen kan worden voor drogere tijden. Maatregelen zoals dieper water creeren en oeverbeplanting zullen de waterkwaliteit verder verbete-
in bestaande situatie water vastgehouden door sluizen
ren. Op deze manier zal het watersysteem weer de ruggengraat gaan vormen van de stad. dijken De huidige dijken bevinden zich voornamelijk in het landschap. In de stad zijn de meeste dijken verdwenen. De meeste dijken zullen in de nieuwe groenstructuur de basis vormen voor de parken. Daarnaast vormen de resterende dijken de uitlopers van het park in de stad.
masterplan. Gekoppeld aan de woongebieden zullen er gebieden zijn waar de inwoners hun eigen groenten en fruit kunnen blijven verbouwen. De bestaande sociale activiteiten gekoppeld aan de kleine akkers worden versterkt door een buurthuis, een verkoop- en ruilpunt of een restaurant.
bosparken De bosgebieden worden begrenst door de dijken. De dijken zijn de ruimtelijke kaders en de invullingen zijn zowel droog als nat bos, afhankelijk van de ondergrond. eetbare parken Omdat het verbouwen van eigen groenten en fruit normaal is in dit gebied, wil ik dit ook zeker een belangrijke plek geven in het
in nieuwe situatie water laten doorstromen en water opslaan in bassins
in natte periodes water opslaan
masterplan
In de totale groenstructuur zullen vier thema’s belangrijk zijn. Het water en de dijken vormen het raamwerk voor het masterplan, waaraan toegevoegd diverse grootschalige en kleinschalige groenvlakken de totale groenstructuur vormen.
kansen blauw-groen netwerk concept thema’s lagen masterplan identiteit
thema’s
in droge periodes water terugpompen naar kanalen
groen dooradert verbindt, zuivert & voedt
parkzone
dijkparken
woongebieden
i
industriele zones
rivieren en kanalen
c
cieel centrum
10km
w
i
i
eetbaar park
4km
n
rietlanden
ve parkzones
stedenbouw
bloemenweides op natuurlijke hoogtes
zuiverende bossen
kleinschalige parkzones
bergen
grootschalige parkzones
b
b
natuurlijke hoogtes
LEGENDA
2km
meren
visvijvers
e
Als je alle lagen op elkaar legt wordt de basis gevormd van een nieuwe groenstructuur waarbij het bestaande landschap leidend is voor de stedenbouw. Op deze manier blijven er bijzondere gebieden behouden en kan de groenstructuur meer functies vervullen dan alleen maar een buffer.
eetbare stad
bossen
dijken
water
masterplan
De thema’s zijn de bouwstenen van het masterplan. De thema’s hebben een ruimtelijke, historische, zuiverende of sociale werking.
kansen blauw-groen netwerk concept thema’s lagen masterplan identiteit
masterplan
“de restaurantjes liggen nu aan het park, als ons zoontje er is, kan hij lekker buiten spelen�
“het water in het dorp is weer schoon, we kunnen het weer gebruiken�
werkt bij overheid van Shanlian toezicht op medicijnen, ziekenhuis woont in Huzhou, neemt de bus, maar ďŹ les groot probleem
“ik ga tegenwoordig met de ďŹ ets naar het werk, dat scheelt veel tijd en het is lekker om sportief buiten te zijnâ€?
werkt bij reclameburo woont een klein dorpje moeten verhuizen binnen 1 of 2 jaar
“mijn nieuwe huis ligt vlakbij een stadsbos, dus ik kan makkelijk even een ommetje maken en de vervuilde lucht is aanzienlijk minder�
werkt in fabriek In Zhili mooi huis mooie auto
werkt bij de politie (op kantoor) in Nan Xun ze heeft een zoontje van 7 jaar die woont bij zijn schoonouders ouders
met pensioen zorgt voor haar schoonmoeder van 86 jaar en een andere oud familielid
“ik heb nu een moestuin in het park, met meerdere dorpsbewoners, dat maakt het onderhouden makkelijker�
werkt in fabriek kijkt wel uit naar het mooiere huis in de stad
“we vissen nog steeds in het park�
Het landschap blijft op deze manier gedragen door de bewoners en dat zorgt ook dat er weer met zorg en liefde met het landschap omgegaan wordt. Anonieme grootschalige parken hebben weinig binding met de plek en hierdoor zal ook de relatie met de bewoners opnieuw opgebouwd moeten worden. Juist door bestaande structuren, dorpen en beplanting te behouden blijft de binding tussen het landschap en de inwoners nauw. Voedsel verbouwen, varen op het water, kleding en voedsel wassen in het water, zijn kleinschalige activiteiten die goed passen in het masterplan.
Maar ook grotere thema’s zoals infrastructuur, schone lucht en water zijn essentieel voor het dagelijks leven en de inwoners zullen dit waarderen in dit plan. De lokale identiteit blijft deels bewaard en zal een nieuwe input krijgen. Mensen zullen weer trots zijn op hun stad en omgeving.
masterplan
Met deze strategie kunnen de inwoners weer genieten van het groen in hun omgeving. Daarnaast is er voldoende ruimte voor individuele initiatieven en groepsactiviteiten.
kansen blauw-groen netwerk concept thema’s lagen masterplan identiteit
identiteit
waterrijk waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering
ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur In dit hoofdstuk wil ik door middel van een deeluitwerking laten zien hoe de groenstructuur vorm kan krijgen. De uitgangspunten van het masterplan zullen als basis dienen voor de deeluitwerking. Als deeluitwerking heb ik gekozen voor een waterrijk gebied. Dit bestaande productielandschap met veel dorpen zal in mijn plan deels omringd worden door de nieuwe stad.
Er zullen duizenden mensen gebruik gaan maken van het groen in hun omgeving. Hierdoor zal het landschap grotendeels getransformeerd moeten worden tot een stadspark. De huidige structuren en vormen zijn de basis van het toekomstige park. In het hoofdstuk worden vanuit de analyse principes geformuleerd, die leidend zijn voor het park en de detaillering.
waterrijk
2km
4km
ecologie waterzuivering waterberging
recreatie
10km
563 ha
R
De waterrijke parken bevinden zich tussen de stad en het meer, op de lager gelegen gebieden. Ze liggen strategisch op een oostwest as om zo te zorgen dat een merendeel van het stedelijke water door de zuiverende gebieden gaat.
Huzhou
Het enige gebied waar stad, industrie, bos en landschap samenkomen, zal ik verder uitwerken. Het gebied bestaat uit een centraal meer, een aantal doorlopende kanalen als grens en veel visvijvers van verschillende groottes. Het is een gebied van 563 ha, dit is qua grootte vergelijkbaar met het natuurgebied ‘tTwiske in Amsterdam Noord. In tegenstelling tot ‘tTwiske, wordt het gebied in Huzhou veel hoog stedelijker. Daarom is er ook een schaalvergelijk gedaan met het Central Park in New York en het Vondelpark in Amsterdam. Er zullen
Central park, New York 341 ha
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
Het laatste hoofdstuk zal een uitwerking van het masterplan behandelen. Omdat water het belangrijkste thema van het gebied is, heb ik ervoor gekozen om een waterrijk gebied uit te werken, een waterrijk gebied wat daarnaast het water zal zuiveren.
waterrijk
waterrijke gebieden intensieve delen en extensievere delen in het park komen, afhankelijk van de randen en de routes. Het is een groot gebied waar veel aanleidingen en mogelijkheden liggen voor een uniek waterrijk stadspark.
Vondelpark, Amsterdam 47 ha
Twiske, Amsterdam 650 ha
park naar meer
bospark
bestaande afslag snelweg
stadspark
200m
1km
Aan de zuid en west zijde komt de nieuwe stad, dit stelt andere eisen aan het landschap. Het bestaande agrarische landschap zal transformeren tot een stadspark.
In het zuiden rukt de huidige stad op. Daar bevindt zich ook een smaller park die de verbinding vormt tussen de huidige stad en het nieuwe stadsdeel.
De afritten van de snelweg zullen belangrijke entrees naar het gebied vormen. CommerciĂŤle zones gekoppeld aan het stadspark vormen de entrees van de stad naar het park. Er zullen meer entrees zijn aan de stadskant en minder entrees naar de andere parken toe.
Aan de oostzijde liggen nu al een aantal industriĂŤle gebieden, omdat de snelweg het gebied doorkruist. Om de vervuilde lucht van de industriele zone te zuiveren, wordt er een bospark aan de zone gekoppeld. Dit vormt de west zijde van het gebied. Aan de noordzijde bevindt zich het bestaande landschap en de groenstructuur verbreedt zich hier tot een landschappelijk park die naar het Taihu meer leidt.
waterrijk
De randen van het park worden gevormd door een drietal doorlopende kanalen. Het waterrijk park is onderdeel van de totale groenstructuur en heeft dan ook diverse functies rondom.
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
randen
kamers vast raamwerk
exibele invullingen
dorpen
dijken
water
bestaande situatie: invullingen rijstvelden
Net zoals in het totale gebied is ook in dit uitwerkingsgebied de opbouw gelaagd. Het vaste raamwerk wordt gevormd door het water, de dijken en de dorpen. Het water en de dijken hebben al een eeuwenoude historie. De dorpen zijn uit verschillende tijdsperiodes. De dijken en de dorpen liggen op een hoger niveau om tegen hoog water te beschermen. Binnen dit raamwerk liggen de lagere gronden of kamers. Deze gronden hebben diverse invullingen en zijn de afgelopen decennia vaak gewisseld. In dit gebied zijn dat nu voornamelijk vis-/ krab-/kikkervijvers en rijstvelden.
water
dijken
dorpen
invullingen
waterrijk
bestaande situatie: invullingen vijvers
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
opbouw
trappen bestaande waterstructuur
trappen
watertorens
bestaande dijken
volkstuinen
moerbeibomen
graven
bomen
In het midden ligt een groter rechthoekig meer. De haakse hoeken in het waternetwerk geven weer dat het landschap bewerkt is. In het meer staan voornamelijk visnetten en wordt verder weinig gebruikt. De boten die voor transport gebruikt werden, zijn bijna verdwenen door het intensieve wegennetwerk. Bestaande trappen worden minder gebruikt en bevinden zich veelal in een vervallen toestand. Men gebruikte de trappen vroeger voornamelijk voor het aanleggen van de boten. Maar steeds minder mensen bezitten nog een boot. Het huidige wegennetwerk voldoet beter aan de huidige standaarden en veel mensen hebben een auto of een ďŹ ets. De trappen worden alleen nog gebruikt als men groenten en kleding moet wassen. De dijken zijn variabel in breedte, van 20 tot 100m breed. Dit zorgt voor een gevarieerd beeld en mogelijkheden voor smalle parken in dit overwegend waterrijke gebied.
De dijken herbergen diverse kleinschalige functies, zoals de al eerder benoemde kleine akkers, (moerbei-)bomen en graven. Daarnaast komen er ter hoogte van de dorpen ook een aantal trappen en watertorens voor. De watertorens hebben hun functie verloren en staan vaak als relicten in of bij de dorpen. Maar het zijn typische bouwwerken gekoppeld aan de dijken en het water, waardoor nieuwe functies deze torens een nieuw leven kunnen geven. De dorpen zijn georiĂŤnteerd naar het water, omdat het vervoer alleen per boot kon. De relatie van de dorpen met het landschap en het centrale meer is minimaal. De relatie van de dorpen met het water is sterk door een aantal elementen. Ten eerste een boulevard waar mensen samenkomen en handelen. Ten tweede is een prieel met zicht over het water een ontmoetingsplaats voor de inwoners. Ten derde heeft elk dorp een aantal trappen naar het water toe om echt bij het water te kunnen komen. En tot slot zijn er meer bruggen te vinden nabij de dorpen dan in het achterliggende landschap.
Deze reeks van ingrediĂŤnten wil ik, wel in een andere schaal of hoeveelheid, gaan gebruiken om ook de relatie van de stad met het water te versterken. Het raamwerk vormt een stevige basis voor het park en zal gedeeltelijk getransformeerd en aangevuld worden.
waterrijk
Het water stroomt van zuid naar noord, vanuit de bergen richting het Taihu meer.
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
raamwerk
dorpen & water
centrale ontmoetingsplaats zicht over water
trap naar water
boulevard aan het water
trap naar water
waterrijk
2013
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
2006
schoon water
bezinkbassins
stap 3
rotsen, grind & zand
helofytenďŹ lter
s
stap 2 p1
Door het huidige systeem van dijken en kleine dijkjes tussen alle vijvers is het water gemakkelijk te leiden langs de verschillende gebieden. Het bestaande gereguleerde watersysteem biedt een uitstekende mogelijkheid om de doorstroomtijd en dus zuiveringstijd zo lang mogelijk te maken.
p 1 bezinkbassins
De derde stap is een helofytenfilter*, door waterplanten zullen de fosfaten en nitraten aan het milieu onttrokken kunnen worden en kan de natuurwaarde weer toenemen.
Om het water te zuiveren zal het water verschillende stappen in het park doorlopen. De eerste stap in het zuiveringsproces is om de sedimentatie eruit te halen. Metalen en an-
De tweede stap is een zandfilter. De kleinere deeltjes in het water worden eruit gefilterd.
De sterke relatie van de mensen met het water is nu al aan het afnemen omdat het water stinkt en niet schoon is. Door het water te zuiveren, zullen de mensen weer met plezier aan de waterkant gaan zitten en recreëren.
dere deeltjes zullen zich aan de kleideeltjes koppelen en als deze bezinken, kunnen ze uit het watersysteem gehaald worden. Hiervoor zijn diepe plassen nodig.
p 2 zandfilter
In het huidige plan is het watersysteem goed zichtbaar door de smalle open kanaaltjes, de stuwtjes en de dammetjes. In het ontwerp zullen ook alle onderdelen van het watersysteem zichtbaar zijn. Op deze manier kan de bezoeker het huidige watersysteem goed lezen en het zuiveringsproces leren begrijpen.
* Rondom de wortels van de planten leven talloze bacteriën die zuurstof nodig hebben. De bacteriën zetten afvalstoffen uit het water om in voedingsstoffen voor zichzelf en voor de planten. Zo wordt het water op een natuurlijke manier gezuiverd, zonder dat er stoffen hoeven te worden toegevoegd.
stap 3 helofytenfilter
waterrijk
Naast de recreatieve functie van een stadspark, is de belangrijkste functie waterzuivering. Het voornaamste probleem in dit gebied is de eutrofiëring. Dit is ontstaan door uitspoeling van meststoffen, met name stikstof (ammoniak en stikstofoxides) en fosfaat afkomstig van mest en kunstmest. Het resultaat is een sterke algenbloei en een vermindering van de biodiversiteit. Eutrofiëring kan leiden tot een tekort aan zuurstof in water.
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
waterzuivering
bestaande situatie
kansen: regelbare vijvers bieden kansen voor waterzuivering
transformeren
kansen: regelbare vijvers bieden kansen voor waterzuivering
fysieke verbinding van dijk naar het landschap en het water
ingrepen behouden Van het water, de dijken, de dorpen en een aantal bijzondere structuren zal het meeste behouden blijven. transformeren Het centrale meer zal een prominentere rol krijgen in het park. Door een aantal speciďŹ eke dijken te verwijderen komen enkele dorpen aan het meer te liggen. Het oostelijke meer wordt hersteld om het grillige raamwerk te vergroten en te versterken. toevoegen Op grotere schaal zullen een aantal grote boulevards de mensen van de stad leiden langs de dorpen en de bijzondere gebieden naar het grote meer. De dijken zullen deels verrijkt worden met kleurrijke beplanting om meer als lineair stadspark te dienen. Daarnaast worden in een aantal lagere gronden waterplanten, rotsen of zand toegevoegd voor cultuur-/ natuurwaarde en waterzuivering.
waterrijk
toevoegen
achterkanten dorpen podium naar landschap
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
verbinding van de stad naar het meer
bestaan bd ee s t adai n j kd e
dijk
1 paden extensief parkdeel
bloemenmengsel
2 paden intensief parkdeel
daslook
3/4 paden zeer intensief parkdeel
koolzaad
De dijken en het water vormen letterlijk op een aantal plekken de link tussen de stad en het park. Deze lineaire verbindingen vertellen het verhaal van het gebied aan de hand van de trappen, kleine akkers, graven en oude bomen. De dijken blijven ook bewaard door het gehele park.
Dit levert diverse belevingen op, soms loop je langs het water, soms bovenop de dijk tussen de moerbeibomen. De kleinschaligheid en diversiteit van de dijken wordt hierdoor benadrukt. Afhankelijk van de functie en de sfeer worden er in gekoppeld aan de paden planten gezaaid of vaste planten geplant. Naast de kleinschalige paden op de dijken zullen er hoofdroutes aan de dijken en dorpen gekoppeld worden in de vorm van verbrede dijken.
intensiteit paden Nabij de stad zullen er meer paden en verblijfsplekken zijn. De breedte van de paden blijft gelijk, maar er zijn paden op verschillende niveaus op de dijken.
verbrede dijken De hoofdroutes kunnen grotere hoeveelheden mensen leiden van de stad naar het centrale meer en zullen in hun gedetailleerdheid enkele fysieke, ruimtelijke en programmatische pro-
verbinding naar de stad
routes door en naar parkdelen
blemen oplossen. De verbrede dijken “slingeren� van het water en de dorpen naar de lagere gronden. Door deze hoofdroutes te volgen wordt de diversiteit van het gebied getoond. watertransport Het waternetwerk biedt uitstekende mogelijkheden voor een historisch transportmiddel. Kleine platbodems zonder motor bieden uitstekende mogelijkheden voor recreatieve tochtjes door dit waterrijke gebied. Het gebruik van de boten kan een nieuwe impuls krijgen als recreatief vaartuig. Dat betekent dat er nieuwe trappen, aanlegsteigers en haventjes moeten komen.
kleinschalige/culturele activiteiten ecologsiche verbindingen
waterrijk
Het behouden van bestaande structuren, het transformeren van het raamwerk en het toevoegen van beplanting en cultuurelementen levert de hoofdindeling op van het park.
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
concept
s
lokken
b
b
b
bebouwing
legenda woontorens industriele zones
s
weg
hoofdweg
k
en
water
kamers
r
r
s
v h
b
bestaande dorpen
v
raamwerk
w
rijweg & ďŹ etspad
v
infrastructuur
bestaande dorpen
k
s
s
e berg
r
plassen
eetbaar park
elden
r v
w
s
r
eetbare watertuinen one
200m
1km
Het water is weer schoon en men kan weer groentes en kleding in het water wassen of vissen. Het actieve en water
gerelateerde leven is weer verantwoord mogelijk. Eetbare parken, maar ook waterzuivering, speelplekken en rotsparken zijn invullingen die de cultuur van dit gebied weerspiegelen en zo een hernieuwde identiteit voor de stad en de dorpen waarborgt.
$
$
#
%
$
#
"
!
i
: de snelle verbindingen lopen van west naar oost, net zoals de snelle kanalen en hoofdwegen in het totale plan.
“Na een dag werken gaat Ling naar de waterrand om aan de haven een kop thee te drinken. Ze loopt over de boulevard waar veel mensen op een klein pleintje samen dansen. Bij de moestuinen op de dijk komt ze een buurvrouw tegen met wie ze even een praatje maakt. Ze krijgt wat Chinese kool mee voor die avond. Een aalscholver vliegt voorbij en Ling snelt zich naar het dorp bij de haven waar ze afgesproken heeft met haar vrienden”
paden: de paden op de dijken zijn smal en deels organisch van vorm, het karakter van de oude dijken wordt hierdoor versterkt, de paden in de lagere delen zijn recht, de bestaande structuur volgend.
waterrijk
Het raamwerk van dorpen, dijken en water geeft het gebied de ruimtelijk en functionele hoofdstructuur. Een toegevoegde laag van boulevards en multifunctionele verbrede dijken creëren verblijfsplekken aan het water, bij de dorpen en aan de verlaagde delen.
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
ontwerp
vast raamwerk nieuwe randen
in dit pa r
s ruimte voo o kan ki r eigen itiatieven, z in
ik bli-jven vissen
bestaande situatie
De randen van het water krijgen meer belevingspunten. Inwoners en bezoekers kunnen weer dicht bij het water komen door een boulevard zone of een kleinschalig tai chi pleintje. Op deze manier krijgt de relatie tussen de stad en het water een nieuwe impuls, van puur functioneel naar een combinatie van functioneel en recreatief. In het nieuwe plan is ook voldoende ruimte voor eigen initiatieven. Mensen kunnen blijven vissen, dansen en hun eten wassen in het water. Hierdoor blijft de binding van de mensen met het landschap en park groot.
analyse Het eerste deelgebied binnen het rietlandpark is het eetbare park. Het huidige gebruik van het landschap is voornamelijk op voedsel georiĂŤnteerd. tussen de akkers
Alle kleinschalige en semi private akkertjes bevinden zich op de vruchtbare dijken. In tegenstelling tot de Nederlandse dijken, zijn deze dijken begroeid met verschillende lagen gewassen van verschillende hoogtes. Hierdoor vormen de dijken duidelijke ruimtelijke kaders. Daarnaast zijn er ook veel dorpen in deze zone. De dorpen zijn naar het water toe georiĂŤnteerd, maar hebben weinig relatie met het achterliggende landschap of het centrale meer. Door enkele speciďŹ eke dijken te verwijderen komen bepaalde delen land onder water te staan. Twee dorpen komen hierdoor aan het water te liggen. Door toevoeging van een boulevard en een haven kunnen het park en het meer sterker aan elkaar gekoppeld worden.
sferen in het waterrijk
in de natuur tussen de akkers
aan het water
Vergeleken met de rest van het park zijn de lager gelegen delen hier kleinschalig. Binnen deze ruimtes zijn voornamelijk open rijstvelden en kleine kikkervijvers. Een aantal lanen met lage bomen begeleiden de wegen door het gebied.
De dorpen, kikkervijvers en rand van de stad vormen een uitstekende locatie voor een eetbaar park met een lokale markt functie. In de huidige stad zijn de overdekte markten nog een essentieel onderdeel van het stadsleven. Ook op straat zie je veel mensen die hun producten verkopen aan voorbijgangers. Dit sociale aspect zal hier verweven worden met het bestaande landschap. De dorpen bieden uitstekende plekken voor een markt en de kikkervijvers worden gebruikt om vissen en kikkers te houden en waterplanten in te bewaren en vers te houden tot de verkoop.
dorpen aan het meer boulevard & haven
terras en verkoop zone boulevard boulevard
bestaande situatie - analyse
verrijkte dijken functies
uitgangspunten: relatie stad park - boulevard en verrijkte dijken, dorp en kikkervijvers - markt en eetbaar park dorp aan het meer - functies
plein
lotus
kalebassen & pompoenen
inspiratie De teelten in China vormen inspirerende achtergronden voor een park. De knalgele koolzaadvelden en de roze lotusbloemen geven bijvoorbeeld een spetterend effect en leveren daarbij ook nog eetbare producten op. Hiermee wordt het park lokaal speciďŹ ek.
inspiratie
koolzaad
koolzaad
rijst & vis
moerbeibomen
20m
100m
200m
Hogere en lagere delen van een boulevard geven respectievelijk een overzicht of juist een directe beleving van het eetbare park. Wanneer men de hoofdstructuur volgt komt men langs
plantenbak zitrand
+
&
&
0
/
+
.
-
-
trappen
,
hoofdweg
muur
*
bestaande dorpen
boulevard zone
0
4
/
+
.
3
2
1
0
*
0
lokken
woontorens
+
*
m
&
'
(
)
(
'
& 7
+
*
(
.
6
p 1
+
+
*
+
p
.
-
*
*
6 &
p )
vard
*
-
*
2
1
0
1
5
m
/
2
'
0
vijvers
4
kamers
vaste planten
'
*
m
&
(
'
1
1
6 +
*
6
p
haven &
Het raamwerk van dorpen, dijken en water geeft het gebied de ruimtelijke en functionele hoofdstructuur. De randen van de nieuwe stad met het park worden benadrukt met de verbrede dijken, boulevards, havens en marktpleinen.
De aangrenzende dorpen bieden mogelijkheden voor lokale restaurants, waar het lokaal gekweekte voedsel bereid en gegeten kan worden.
infrastructuur
Er is steeds meer vraag naar herkenbaar en lokaal geproduceerd voedsel, vooral omdat China nogal wat voedselschandalen heeft (gehad).Voor dit nieuwe stadsdeel betekent stadslandbouw een verbetering van de fysieke en sociale leefomgeving.
de kernlocaties van het gebied en komt men uit bij het centrale meer.
beplanting
De bestaande teelten blijven deels bewaard en worden getransformeerd naar meer diverse teelten voor een gevarieerder aanbod. De teelten zijn ook in de huidige stad te vinden op elk overgebleven stukje grond. Dit thema is dus belangrijk voor deze stad. Dit lokale aspect van de voedselketens draagt bij aan een duurzame en leefbare stad.
bebouwing
legenda
akkertjes
solitaire bomen
eetbare waterparken
bestaande lanen
vijvers
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
waterrijk
tussen de akkers
bestaande situatie
Terrasjes en marktkraampjes vergroten de relatie van het dorp met het lagergelegen eetbare park. De kramen bevinden zich op de grens van het hoge en lage deel van de verbrede dijk. Een reeks van grote trappen en hellingbanen maakt het voor de mensen mogelijk om het lage gebied te bezoeken en creëert meteen verblijfsplekken. De snelle verbindingen van west naar oost zijn onder andere snelle fietspaden. De route wordt op één niveau gelegd, zodat mensen snel van de ene plek naar de andere plek in het park kunnen gaan, zonder hoogteverschillen te moeten overbruggen. De route gaat gedeeltelijk dwars door de dijken heen. Dit vergroot ook de leesbaarheid van de hoofdstructuur. De hoogte van de dijken wordt meteen duidelijk als men deze passeert.
stad & markt
bestaande situatie
bestaande situatie
De kikkervijvers bieden uitstekende afzonderlijke vijvers voor de verse producten.
iegen g ente blijven ro
wen verbou
Door hier kleine objecten toe te voegen, zoals een pergola of een paviljoen, kunnen mensen tussen de teelten ontspannen. De dijken blijven kleinschalig ingedeeld zodat de dorps- en stadsbewoners een stukje grond kunnen blijven gebruiken voor hun eigen teelten.
an ik mijn e
Een meer intensief deel is gekoppeld aan de dijk, waar zich de marktkramen bevinden. De teelten bieden ook prachtige plekken om in te ontspannen, met bijvoorbeeld indrukwekkende kleureffecten van de lotusbloemen of gele velden van koolzaad.
in het pa
k rk
Mensen kunnen ter plekke hun producten uitkiezen, iets wat in China een gewoonte is. Zelfs in restaurants bevinden zich levende dieren die men kan kiezen, zodat de klanten zeker weten dat het eten herkenbaar en vers is.
analyse Opvallend in dit gebied zijn de relatief smalle dijken. Deze dijken hebben een vrij open karakter, veel gewassen, maar weinig bomen. Daarnaast staan op een aantal plekken kleine clusters van woningen en gekoppeld aan de brug staat er een vergeten watertoren. De dorpjes zijn georiĂŤnteerd naar het water en vormen een grillige rand met het landschap. Het achterliggende land bestaat uit visvijvers in bijzondere structuren en grootschalige rijstvelden.
aan het water
De zichtbare pompen en watergangen vertellen het verhaal van het watersysteem. De smalle dijken en de grootschalige rijstvelden geven het gebied een open karakter. Het is wenselijk dat dit karakter behouden blijft en zelfs versterkt wordt. sferen in het waterrijk
in de natuur tussen de akkers
aan het water
waterzuivering Deze locatie is de eerste stap in het waterzuiveringproces, de rijstvelden zullen getransformeerd worden tot een diepe plas. Hierdoor kan het sediment zakken en ontstaan er voor de aangrenzende stad een recreatieplas. Dit past goed bij de schaal van de stad. concept Omdat de dijken smal zijn en het grotendeels water wordt, is een verblijfsruimte essentieel.
De verbrede dijken leiden mensen van de stad naar de plassen. Het dorp dient als kloppend hart voor dit gebied. Een haven waar men waterďŹ etsen en bootjes kan huren om op de plassen te recreeren.
waterzuivering
verbreding dijk
haven terrasjes verblijfruimte meer boulevard
bestaande situatie - analyse
verrijkte dijken functies
uitgangspunten: relatie stad park - boulevard, rotsen-stenen-zand ďŹ ltert, water - cultuurlandschap, tribune, Chinese tuin, spelen, meer - functies
lotus
kalebassen & pompoenen
inspiratie In Chinese traditionele tuinen vindt men veel rotsen uit het Tiahu meer. De toegepaste rotsen met hun grillige vormen en gaten zijn gevormd door het water. De rotsen symboliseren de bergen. Met de combinatie van water en “bergen” komen de woorden van Confusius tot expressie “De wijze geniet van het water en de goede vindt geluk in de bergen”.
20m
100m
200m
woontorens
boulevard zone
hoofdweg
muur
plantenbak
trappen
hellingbaan
t
voetpaden op dijken
9
>
=
9
<
rotsen
8
;
:
bebouwing
l
rasjes
boulevard
ďŹ tness apparaten
paden door kamers
paviljoen
vaste planten
grastaluds
solitaire bomen
haven
parkzone
kamers
De vijvers worden deels gebruikt voor waterzuivering. De grillige rotsen uit het Taihu meer hebben een belangrijke culturele waarde en worden in veel historische tuinen toegepast als verwijzing naar de bergen. De rotsen en stenen verwijzen naar de cultuur, maar ďŹ lteren ook het water.
bebouwingsblokken
bestaand dorp
infrastructuur
Dit zorgt voor diverse zichtlijnen in het gebied en men kan met de boot het hele gebied door. Diverse aanlegplekken bieden mogelijkheden om op verschillende plekken te verblijven.
Een ander onderdeel in de historische tuinen zijn de paviljoens. Door in dit gebied moderne paviljoens te plaatsen ontstaan kleinschalige verblijfsplekken in dit grootschalige parklandschap.
beplanting
De verbrede dijken, het dorp en de haven herstellen de relatie met het water. Door een aantal delen van de dijken te verwijderen ontstaat er een open waterstructuur.
enda
meer
rotspartijen
gravel
zand
waterrijk
stad & cultuur
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
aan het water
waterrijk natuurspeelplaats
paviljoen als trap bestaande smalle dijk
visvijvers
rotsen landschap
bestaande
In het waterrijke gebied met een drukke stad aan de rand is voldoende verblijfsruimte essentieel. De huidige grillige vormen van de dijken blijven bewaard, maar het gebied krijgt meer stedelijke bruikbare buitenruimte door de toevoeging van een strip van hoge en lage boulevards, terrasjes, plantenbakken, hellingbanen, trappartijen en grashellingen.
dijk
De waterspeelplaats heeft ook een verbrede dijk en mede door moderne paviljoens kan men in de schaduw thee drinken, spelletjes spelen en de op de achtergrond spelende kinderen in de gaten houden. Het ruige landschap van water en rotsen weerspiegelt de lokale cultuur in een modern jasje.
bestaan bd ee s t adai n j kd e
dijk
stad & cultuur
bestaande bomen
harde rand van dorp naar vijvers dorp
het water in h
et
rp do eer schoon! is ook w
bestaande situatie
De verbrede dijken zorgen ervoor dat het bestaande dorp verblijfsruimte krijgt aan de nieuwe plassen. Hierdoor kunnen mensen wandelen, zitten en liggen langs de plas of met een bootje de plas op. Bestaande Metaseqioaâ&#x20AC;&#x2122;s rondom het dorp worden toegepast in de verbrede dijken. Ze bieden schaduw op een warme zomerdag. Het kleinschalige netwerk van tussendijken blijft behouden. De structuur biedt mogelijkheden om het water door en langs de stenen te leiden. Stromend water door het gebied met enkele kleine onderbrekingen van de tussendijkjes zorgt ervoor dat het water een zo lang mogelijke afstand aďŹ&#x201A;egt langs de rotsen en stenen en zo dus optimaal gezuiverd kan worden. Het watersysteem blijft leesbaar en de toevoegingen bieden voldoende speelaanleidingen voor kinderen.
bestaande situatie
analyse Aan de andere zijde van het centrale meer ligt het meer natuurlijke deel van het park, genaamd ‘in de natuur’.
in de natuur
Het bestaande landschap heeft een open en grootschalig karakter. De dijken zijn vrij breed met lage beplanting en weinig solitaire bomen. In een aantal jaar is dit gebied getransformeerd van rijstvelden naar krabvijvers. De grote vijvers geven een gevoel van wijdsheid. De smalle tussendijkjes vormen smalle paadjes door een waterrijk gebied. Een meer aan de oostzijde was onderdeel van de hoofdstructuur van water, maar is in de loop der jaren ingedamd om zo ook als vijvers te kunnen dienen.
sferen in het waterrijk
in de natuur tussen de akkers
aan het water
Door het meer te herstellen, wordt de grillige vorm van het raamwerk en de grootschaligheid hersteld. Door de afwezigheid van de directe stad, is hier de natuur belangrijker. De mens is hier te gast. Waterplanten zullen de eutrofiëring van het water tegengaan en daarmee zal de biodiversiteit vergroot worden. Het bestaande dorp zal een centrum vormen voor bezoekers van waaruit routes zullen lopen door het gebied. De relatie met het meer zal versterkt worden door een haven
te koppelen aan het dorp, van waaruit het gebied doorvaren kan worden. Kleinschalige toevoegingen zoals vogelkijkhutten en vissteigers zullen de mogelijkheden bieden om, op gepaste afstand, in de natuur te kunnen recreëren.
2006
2013
bestaande situatie - analyse
oostelijk meer herstellen
uitgangspunten: oostelijk meer herstellen, meer voorkant - functies, dorp centraal - relatie met park versterken, waterplanten - vissen en vogels kijken
20m
100m
200m
Het bestaande dorp heeft een kade naar het water toe.Verder bestaat de structuur van het dorp uit huizenblokken, losse huizen en wat kleinschalige pleintjes. Deze structuur wordt uitgebreid met rechte paden vanuit het dorp naar de grote
Tot slot zijn er een aantal smalle paden op de tussendijken te vinden en een aantal vlonders die de vijvers doorkruisen. Een reeks van stuwtjes maakt het watersysteem leesbaar.
watertoren als uitkijktoren
A
bebouwing bij vijvers
hoofdweg
visvijvers
vogelkijkhut
haven
vissteigers
vlonder door water
brug
voetpaden op dijken
paden van dorp naar vijvers
in latere fase natuurlijke beplanting
solitaire bomen
waterplanten
paden door het wetland
bestaande dijk wateropslag
zone aan het water
bestaand dorp
beplanting
Op de paden rondom de visvijvers zijn er wisselende zichtlijnen, zoals het grote meer en dan weer de natuur in de vijvers. Via een aantal vlonders kun je dichtbij het waterniveau van het meer komen.
@
?
De paden vanuit de dorpen zullen eindigen met vissteigers in het water. Enkele solitaire bomen geven het dorp een meer beschut karakter.
bebouwing
De natuurlijke waterplanten bieden foerangeer- en broedgebieden voor diverse vissen, amfibiën en vogelsoorten. Door veel kleine hoogteverschillen door de dijken en dijkjes ontstaan nat-droog gradiënten met een uitgebreid plantensortiment. Het vormt een uitgestrekt waterrijk natuurgebied waar de mens te gast is.
infrastructuur
vijvers en pleinen. De bestaande watertoren krijgt ook een plek op een pleintje. Men kan de watertoren ingaan en zo heeft men een prachtig uitzicht over de natuurgebieden en de meren.
enda
bestaand dijkje om water te leiden
zuiverende rietlanden
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
Het oostelijke meer is hersteld, met een paar relicten zoals hutjes en paden. Het natuurlijke karakter vormt een mooi contrast met de strakke en geordende visvijvers in het gebied.
waterrijk
in de natuur
natuurlijke dijken in latere fase
Acorus calamus
Pontederia cordata
Sagittaria sagittifolia
Nasturtium ofďŹ cinale
Menyanthes
Alisma
Sparganium
Typha minima
Lysimachia
Caltha
Myosotis scorpioides
Iris pseudacorus
Eleocharis acicularis
Hydrocotyle vulgaris
Veronica beccabunga
Carex
kalmoes
penningkruid
snoekkruid
dotterbloem
waterberging/seizoenen
nat - droog gradienten
pijlkruid
moeras-vergeet-me-niet
waterkers
gele lis
waterdrieblad
naaldwaterbies
waterweegbree
gewone waternavel
egelskop
beekpunge
dwerglisdodde
zegge
Ardeola bacchus Chinese ralreiger
Egretta garzetta kleine zilverreiger
Nycticorax kwak
Gallinula chloropus waterhoen
Podiceps cristatus fuut
vogels waterrijk park
Jacana jacana
Alcedo atthis ijsvogel
Rallus aquaticus waterral
Scolopacidae strandloper
beschermde vogels waterrijk park
doelsoorten De eutroďŹ ĂŤring wordt tegengegaan door water- en oeverplanten toe te passen die fosfaten en nitraten uit het water halen. Als de voedselrijkdom afneemt zullen er ook andere plantensoorten kunnen voorkomen. De biodiversiteit neemt toe. Nu zijn er vooral zilverreigers in het gebied te vinden, ze foerangeren in de rijstvelden en in de vis- en krabvijvers. De voedselverarming heeft niet alleen zijn weerslag op de planten, maar ook op de dieren. Zo heeft de wintertaling bijvoorbeeld weel-
derige oeverbeplanting nodig om te overleven. Door meer plantensoorten, zullen er ook andere vogelsoorten gaan voorkomen.
Accipiter nisus
Accipiter virgatus
Falco tinnunculus
Centropus sinensis
sperwer
besrasperwer
Het ijsvogeltje heb ik daar gezien en heeft stromend water en steile oevers nodig. Door het water op meer plekken weer te laten stromen in dit gebied, zullen ook de aantallen vogels toenemen. Als het aantal vogelsoorten toeneemt, is er ook plek voor beschermde vogelsoorten.
torenvalk
Chinese spoorkoekoek
waterrijk
wintertaling
waterrijke gebieden randen opbouw raamwerk waterzuivering ingrepen concept ontwerp analyse tussen de akkers analyse aan het water analyse in de natuur
Anas crecca
in nu w o o
n ik
de
stad, m
aar parken en schone lucht d chtbij i
bestaande situatie
Het waterrijke park bestaat uit waterplanten die niet alleen water zuiveren, maar ook de biodiversiteit vergroten. Het water vol met algen verandert in schoon water met bijzondere water- en oeverplanten. Deze planten vormen een leefomgeving voor allerlei amďŹ biĂŤn, vissen en vogels. Bestaande olifantenpaden vormen de basis voor de nieuwe verharde paden. Paden over de dijken en door het water, informatieborden en vogelkijkhutten zullen educatief zijn voor de bezoekers. Het watersysteem wordt zichtbaar gemaakt in het gebied door openingen in de tussendijkjes te maken. Men kan hierdoor de stroming in het water zien en horen en de seizoenen beleven.
bestaande situatie
tot slot kansen rol landschapsarchitect dank In het laatste hoofdstuk wil ik laten zien wat de meerwaarde is van het masterplan en het deelgebied. Dit plan is een voorbeeld hoe je op een andere manier kunt omgaan met de nieuwe verstedelijksgebieden.
Huzhou is niet de enige stad met bijzondere landschapsstructuren en cultuurlandschappen. Zo zijn er in heel China bijzondere gebieden, waar een uitspraak over gedaan moet worden als de steden uitbreiden.
Het bestaande landschap biedt fantastische uitgangspunten voor een groenstructuur, waardoor de identiteit deels bewaard blijft en kan transformeren geschikt voor een stedelijke gebied.
Door het bestaande landschap op te nemen in de nieuwe stad kunnen zowel veelvoorkomende milieuproblemen verminderd worden, maar ook de lokale cultuur bewaard blijven.
beplanting toevoegen of aten zien na 1 jaar, na 5 jaar en na 10 jaar
2km
4km
10km
Bestaande bijzondere landschappen blijven bestaand en krijgen een prominente functie in de stad. Inwoners en bezoekers zullen door het bezoek van de parken het ontstaan van het gebied kunnen zien, ervaren en beleven.
tot slot
Het bestaande landschap dient als basis voor de groenstructuur. De identiteit van de stad krijgt een nieuwe impuls. In plaats van nieuwe stadsuitbreidingen die in hun structuur weinig te maken hebben met het onderliggende landschap, is het bestaande landschap de drager voor de groenstructuur en de stedenbouw.
kansen rol landschapsarchitect dank
kansen bied eeuwenlang gedaan heeft, kunnen de lucht- en waterkwaliteit verbeterd worden. De inwoners kunnen hun voedsel zelf blijven telen en de leefbaarheid wordt vergroot doordat er parken op loopafstand aanwezig zijn. De mens heeft dit landschap lang geleden gemaakt en de mens zal een belangrijke rol houden in dit landschap. De binding van de nieuwe stedeling met het landschap blijft groot.
Door gebruik te maken van de natuur, zoals de mens in dit ge-
40 km2 bos
10 km2 nutstuinen
25 km2 waterrijk
parken op maximaal 800m
Door met de lokale bevolking te praten weet je wat er in een gebied leeft en hoe mensen het landschap gebruiken.
Als landschapsarchitect heb je de rol om alle aspecten en thema’s in je ontwerp mee te nemen en een integraal plan te maken.
Door al deze aspecten af te wegen, kan een integraal plan gemaakt worden, die door meerdere partijen gedragen wordt.
Juist in China, waar nu alles nog ‘top down’ gepland wordt. De landschapsarchitect zal diverse aspecten analyseren, zoals de ondergrond, topografie, hydrologie, landschappelijke structuren en kwaliteiten, ecologie, voedsel, lokale economie, milieuproblematiek, toerisme en lokale identiteit.
Topografische situaties, natuurlijke onderdelen en processen, formele, materiele en culturele kwaliteiten van een plek vormen samen de genius loci.
en het landschap levend houdt. Gelukkig is te zien dat nu ook in China de milieuproblemen aandacht krijgen en de mensen steeds meer zeggenschap krijgen. Een goed moment om met mijn plan te laten zien dat een integraal plan op veel vlakken een meerwaarde biedt! “Bouwend aan de traditie van een landschap dat continue in ontwikkeling is.”
Wanneer een gebied gaat transformeren, moet de landschapsarchitect een integraal plan maken die op elke schaal problemen oplost, kwaliteiten vastlegt
lokale economie
biodiversiteit
toerisme
mens en landschap
tot slot
De principes die voor dit ontwerp gelden, kunnen een voorbeeld zijn voor andere stedelijke ontwikkelingen.
kansen rol landschapsarchitect dank
rol landschapsarchitect
de lokal e
cultu
ur
in genomen de is op
nieu
e parken w
Ten eerste mijn mentor, Rik de Visser, voor het inspireren, het begeleiden, het geduld en de vele leerzame verhalen over China, grote steden, groenstructuren en parken. Daarnaast mijn twee commissieleden, Boudewijn Almekinders en Bruno Vermeersch. Bedankt voor het anders laten kijken naar ogenschijnlijk normale dingen en het laten inzien dat je ook teveel kunt ontwerpen. De Stichting NHBOS heeft me subsidie verleend voor de reis en de tolk, waardoor ik het projectgebied kon bezoeken. Het was niet mogelijk geweest een doordacht plan te maken, zonder het gebied te bezoeken en al de mensen te interviewen.
bestaande situatie
Daarnaast natuurlijk Niek Roozen, door mijn werk en jou passie voor China, heb ik niet alleen China regelmatig mogen bezoeken, maar ben ik ook enorm van China gaan houden! Verder wil ik graag mijn vrienden en studiegenoten bedanken voor de bijzondere ervaringen op de Academie, maar ook voor het steunen in moeilijke tijden en het geven van waardevolle adviezen. Mijn ouders, voor de steun en het bijna wekelijkse motiverende of aďŹ&#x201A;eidende telefoontje. En tot slot Rogier, die me altijd gesteund heeft, hoewel de kunstacademie soms wel beslissingen maakte, die jij niet altijd kon en wilde begrijpen. Ondanks de vele studie-uren, respecteerde je mijn keuze. Iedereen enorm bedankt!
tot slot
Dit project was niet mogelijk geweest zonder de hulp van vele mensen.
kansen rol landschapsarchitect dank
dank
bijlagen vervuiling Taihu meer
vervuiling Taihu meer About one third of the industrial waste water and more than 90 percent of household sewage in China is released into rivers and lakes without being treated. Nearly 80 percent of China’s cities (278 of them) have no sewage treatment facilities and few have plans to build any and underground water supplies in 90 percent of the cites are contaminated. Water shortages and water pollution in China are such a problem that the World Bank warns of “catastrophic consequences for future generations.” Half of China’s population lacks safe drinking water. Nearly two thirds of China’s rural population---more than 500 million people---use water contaminated by human and industrial waste. Lake Tai is often choked with industrial waste from factories producing paper, film and dyes, urban sewage and agricultural run-off. It sometimes is covered with green algae as a result of nitrogen and phosphate pollution. Locals complain of polluted irrigation water that causes their skin to peal, dyes that turn the water red and fumes that sting their eyes.
Lake Chao, China’s third and fifth largest freshwater lakes, making the water undrinkable and producing a terrible stench. Two million of residents of Wuxi, who normally rely on water from the Lake Tai for drinking water, couldn’t bathe or wash dishes and hoarded bottled water that rose in price from $1 a bottle to $6 a bottle. Some turned on their taps only to have sludge emerge. The bloom on Lake Tai lasted for six days until it was flushed out by rain and water diverted from the Yangtze River. The bloom on Lake Chao did not threaten water supplies. Reporting from Zhoutie, near Lake Tai, William Wan wrote in Washington Post, “You smell the lake before you see it, an overwhelming stench like rotten eggs mixed with manure. The visuals are just as bad, the shore caked with toxic bluegreen algae. Farther out, where the algae is more diluted but equally fueled by pollution, it swirls with the currents, a vast network of green tendrils across the surface of Tai Lake.” [Source: William Wan, Washington Post, October 29, 2010]
P
O
N
N
M
L
K
J
E
H
H
G
F
E
D
C
“At Tai Lake, part of the problem is that the same industrial factories poisoning
B
large algae blooms covered parts of Lake Tai and
I
Dams built for flood control and irrigation have prevented Lake Tai’s from flushing out pesticides and fertilizers that flow into it. Particularly damaging are phosphates which suck out life-sustaining oxygen. Starting in the 1980s a number of chemical factories were built on its shores. As of the late 1990s there were 2,800 chemical factories around the lake, some of which released their waste directly into the lake in the middle of the night to avoid detection.
“Such pollution problems are now widespread in China after three decades of unbridled economic growth. But what’s surprising about Tai Lake is the money and attention that’s been spent on the problem and how little either has accomplished. Some of the country’s highestranking leaders, including Premier Wen Jiabao, have declared it a national priority. Millions of dollars have been poured into the cleanup. And yet, the lake is still a mess. The water remains undrinkable, the fish nearly gone, the fetid smell lingering over villages.”
the water also transformed the region into an economic powerhouse. Shutting them down, local leaders say, would destroy the economy overnight. In fact, many of the factories shut down during the 2007 scandal have since reopened under different names, environmentalists say.” “Tai Lake is the embodiment of China’s losing fight against pollution. This summer, the government said that, despite stricter rules, pollution is rising again across the country in key categories such as emissions of sulfur dioxide, which causes acid rain. Just months before, the government had revealed that water pollution was more than twice as severe as previous official figures had shown.” The algae bloom on Lake Tai was caused by toxic cyanobacteria, commonly called pond scum. It turned much of the lake florescent green and produced a terrible stench that could be smelled miles away from the lake. The Lake Tai bloom became a symbol of China’s lack of environmental regulations. Afterwards a high-level meeting on the lake’s future was convened, with Beijing closing down hundreds of chemical factories and promising to spend $14.4 billion to clean up the lake. As Tai Lake became a national scandal, hundreds of industrial plants were shut down, local officials were dismissed, and billions of dollars were committed to clean it up. It became part of the new nationwide push to tackle air quality, forest preservation and water pollution. Beijing has earmarked $16 billion to clean up Lake Tai. William Wan wrote in Washington Post, “Progress since then, however, has proved elusive. By some standards, the lake has improved. The level of ni-
trogen and phosphorus - ingredients for algae growth - have decreased slightly. By others measures, such as overall water quality, the lake has gotten worse. According to government statistics in July, 85 percent of the lake was put in the worst possible category for water quality, unsuitable for drinking, irrigation or even recreation.” [Source: William Wan, Washington Post, October 29, 2010] “Meanwhile, plant executives argue they have already done their part by installing new discharge treatment machines. But water quality experts jokingly call the new equipment “on/off machines,” because they say the machines are only turned on during inspections. But the worst sign of all is the fact that almost every city on the lake has quietly begun finding other sources of drinking water. The projects, which are costly but seldom publicized, indicate that even as local authorities devote billions to repairing the lake, few believe it will recover.” “The fear is that once these cities no longer depend on the lake for drinking water, the urgency will disappear,” said Ma Jun, director of the non-governmental Institute of Public and Environmental Affairs. bron: http://factsanddetails.com/china/cat10/ sub66/item391.html