De Fusie_Rosa Jonkman

De fusie

Tussen traditie en toekomst De Fusie is een nieuw Hollands Deltawerk dat de dynamische relatie tussen binnen- en buitendijks vormt en tegelijk zoet- en zout water beleefbaar maakt, onderzoekt en uitbuit.

Afstudeerproject Master Architectuur 2019-2020

Rosa Jonkman Rosa.R.Jonkman@gmail.com 06 49 25 99 84

MENTOR: Machiel Spaan COMMISSIELEDEN: Marlies Boterman Philomene van der Vliet

Ecologische achteruitgang in de Delta met economische gevolgen -ecologie-

Hogere dijken beschermen ons niet tegen het water -waterveiligheid-

Overtollig slib bedreigt de waterkwaliteit en biodiversiteit -ecologie-

Zeespiegelstijging

Verzilting

Watermanagment als belangrijk exportproduct -economie, waterveiligheid-

Droogtes zorgen voor verzilting van het land -economie-

Nieuwe relaties omarmen

NEDERLAND MOET WEER HET VOORTOUW NEMEN ALS HET GAAT OM HET SAMENWERKEN MET DE OVERMACHTIGE NATUUR. DE GESCHIEDENIS LEERT DAT NEDERLAND JUIST IN DE INGENIEUZE OMGANG MET DE DREIGING VAN HET WATER KAN EXCELLEREN EN ER OOK MOOIER EN BETER VAN WORDT. -Floris Alkemande-

Zeespiegelstijging n o o d za a kt o n s tot anders nadenk e n Zeespiegelstijging is een wereldwijd probleem.

De huidige bescherming is niet meer voldoende en volgens Floris Alkemade moet de veiligheid niet gezocht worden in het vechten tegen een overmachtige natuur, maar in het samenwerken van het krachtenspel ervan. Het zal een noodzaak worden om anders te denken over de waterveiligheid van een land. In Nederland hebben we er al eeuwenlang ervaring mee en zijn steeds weer ingenieuze oplossingen voor bedacht die elders aandacht trokken. Ook nu kunnen we op dit terrein een voortrekkersrol vervullen.

Dijken zijn de laag Project dubbele dijk gestart ‘Eems Dollard 2050’

Huidige situatie

De zeespiegel stijgt en het land wordt steeds zouter. Nu beschermen dijken ons nog maar zij kunnen het nauwelijks nog aan. De bescherming zal gezocht moeten worden aan het ruimte geven van water in nieuwe getijdelandschappen. Kunnen we op deze manier niet anders tegen dit probleem aan kijken? Moeten we zout en zoet wel zo duidelijk willen scheiden zoals we altijd gedaan hebben? Kunnen we niet beter vriendschap sluiten tussen zout en zoet water en de natuur?

Nieuw Hollands Deltawerk

Toekomst beeld Nederland over 100 jaar

Het estuarium Eem s D o l l a r d Eems Haven

In het Estuarium in de noordkust van Nederland en Duitsland hebben we niet alleen te maken met de zeespiegelstijging en verzilting, maar ook vormt het overtollige slib in de Eems Dollard een grote bedreiging voor de biodiversiteit van het gebied. Dagelijks wordt er slib opgehaald bij de ingang van de Eemspoort, iets verder op gestort en het komt later weer terug in de Eemspoort. Het is een eindeloze cyclus die veel geld en tijd kost en nauwelijks iets oplost. Het invangen en of verwijderen van slib uit het systeem is belangrijk.

Kunnen we dit overtollige slib als materiaal oogsten en later gebruiken als bouwmateriaal?

Vanuit het Deltaprogramma is het concept van de Dubbele Dijk uit voort gekomen en richt zich op een toekomstbestendige inrichting van onze kustzone. Het basisprincipe van het demonstratieproject is dat de keringen van de Dubbele Dijk samen de waterveiligheid garanderen, waarbij in het tussenliggende gebied overstromingen zijn toegestaan.

Eems Dollard

Dubbele dijk

Hoogwatum

Project locatie

Project Eems D olla r d 2 0 5 0 Samenw erking tusse n r i j k e n r e g i o Voor het adaptief meerjarig Programma Eems-Dollard 2050 zijn Rijk en regio gezamenlijk verantwoordelijk.

ORGANISATIE: • Provincie Groningen (voorzitter) • Waterschappen Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest • Gemeente Delfzijl, mede namens de DEAL-gemeenten, en gemeente Oldambt • Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit • Rijkswaterstaat Noord-Nederland, namens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat SAMENWERKENDE BEDRIJVEN EEMSDELTA: • Groningen Seaports • Natuur- en Milieufederatie Groningen • Groninger Landschap mede namens de Waddenvereniging, Vereniging Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en Stichting Wad

3 doelen dubbele d i j k: Maatschappelijke, ecologische en economische vitaliteit van het gebied • Waterveiligheid • Biodiversiteit • Duurzame economische functie

Duurzame en klimaatsbestendige kustverdediging, gericht op meegroeien met de zeespiegel

Natuurontwikkeling en slibvangst

Stimulatie van landbouwinnovatie door zilte teelten/aquacultuur

GSEducationalVersion

Toekomst plannen zilte teelt

Zilte landbouw +0.6m N.A.P Aquacultuur -1.15m N.A.P. Regelbaar getijdesluizen Wisselpolder A -1.15.m N.A.P Slibdepot -1.15m N.A.P. Wisselpolder B -1.15.m N.A.P

Dubbele dijk

Vogeleiland / natuur ontwikkeling

Een nieuw H ollands D e l ta w e r k

Met deze opdracht ben ik op zoek gegaan naar een oplossing voor deze problemen voor de toekomst van onze noordkust en wat de architectuur hiervoor kan betekenen.

Dit nieuwe Deltawerk is een eerste stap om de relatie en interactie tussen zout en zoet anders te ervaren. Hierin komen al die zaken samen die nu nog als probleem worden gezien samen.

Binnen dit ‘Nieuw Hollands Deltabouwwerk’, waar wetenschap en onderzoek centraal staan, kunnen bezoekers de schoonheid van zout ĂŠn zoet ervaren en de innovaties om daar anders mee om te gaan waarnemen. Dit gebouw wil mensen stimuleren om na te denken over dit probleem en door het ontwikkelen van een nieuw type deltawerk kunnen ze waarnemen waar oplossingen voor de toekomst gevonden kunnen worden.

Dit gebouw draagt bij aan de bewustwording van het brede publiek en is tegelijk een wetenschappelijk centrum waarbinnen over deze onderwerpen worden nagedacht.

Tw eezijdi g h e i d va n h e t l a n d sch a p

ZO U T

Zo e t

De dijk zit precies op de overgang tussen de twee gezichten van de omgeving. Aan de ene zijde het ruige en agressieve landschap van de zee en aan de andere zijde het rustige landschap van het landschap achter de dijk.

De twee gezichten d i e

m e t

e l k a a r

w o r d e n

v e r b o n d e n

De schilderijen va n d e Ee m s D o l l a r d de natuur al s theater s tuk

Zoet het tussengebied

Zo u t d e Ee m s D o l l a r d

Concept dijkdoorbr a a k als nieuw e kans

het gebouw di e het l and schap v or m geeft en een fundament van innovat ies voor de k om ende j ar en i s .

De Fusie zorgt voor zoutwaterlandbouw en het winnen van klei. Het gebouw is gebouwd binnen de huidige dijk, maar die is voor de komende jaren te laag. De oplossing wordt nu niet gevonden in het verhogen of verstevigen van de dijk. In plaats van een barrière in stand houden tussen zout en zoet water wil dit gebouw juist deze twee verschillende werelden met elkaar verbinden. Dikke, rechte wanden maken in de huidige dijk de openingen waarmee deze twee werelden met elkaar worden verbonden. De regelbare getijsluizen kunnen worden gesloten en geopend afhankelijk van de getijdecyclus en de gewilde processen in het tussengebied.

Regulerende getijdesluizen zorgen voor veranderende economische en ecologische landschappen

Ruimte geven aan de zee

Huidige situatie.

De dijk die het achterliggende land niet meer kan beschermen tegen het water

delijke v

erlaging

van HW

Variatie in tijd de getijcyclus als n i e u w e kl o k Het getij die de variatie van tijd in mijn gebouw bepaald.

an LW verlaging v delijke

De dag en moment van hoog en laag water veranderd elke dag.

Hierdoor zullen bepaalde functies alleen op bepaalde momenten toegankelijk zijn en niet op elke dag hetzelfde moment. De getijcyclus die de klok bepaald van de gebruiker in het gebouw.

Elke .... dagen 0m 12:00 NAP = 0.0m

Per dag + 50 minuten verschuiving getijdencyclus

+2.0

Maandag Dinsdag

+1.0

Woensdag 0.0 Donderdag -1.0

Vrijdag

-2.0 0:00:00

04:00:00

08:00:00

12:00:00

16:00:00

20:00:00

Zaterdag Zondag

Om de 15 dagen Stormvloed

1 MAAND

min. HW = +1.01 NAP

HWs = +1.70 NAP

SPRINGTIJ Hoogwater (Om de 15 dagen)

januari 2020

+2.0

Gelei delijke v

Geleidelijk verhoging van HW

erlaging

van HW

+1.0

0.0

-1.0

Geleidelijke verhoging van LW

Geleid

-2.0

elijke ve

W rlaging van L

LWs = -1.91 NAP

SPRINGTIJ Laagwater (Om de 15 dagen)

1 t/m 14 dagen min. LW = -1.15 NAP

D khoogte +7.5m NAP

1 DAG

1 januari 2020

bekleding buitenz de d k tot +3.5m NAP

1ste HW = +1.51 NAP

2e HW = +1.10 NAP

Elke .... dagen 0m 12:00 NAP = 0.0m

max. HWs = +1.79m NAP Per dag + 50 minuten

Onts

verschuiving getijdencyclus Sluitpeil +1.75m NAP in tussengebied HW = +1.51m NAP

Om de 12 uur, 25 minuten VLOED Om de 12 uur, 25 minuten EB +2.0 +2.0

+2.0

+1.0 0.0

maaiveld binnend ks kleir per max = + 0.50m NAP

+1.0

maaiveld binnend ks kleir per = - 0.5m NAP

0.0

-1.0

1 get cyclus = 12 uur en 25 minuten (HW-LW)

1 t/m 14 dagen

-1.0

NAP = 0m

Maandag Dinsdag

+1.0

Woensdag 0.0 Donderdag -1.0

min. LW = -1.15m NAP

-2.0

maaiveld in het gebouw =eb -1.15m NAP Gemiddelde hoogtes en vloed:

-2.0 0:00:00

04:00:00

1ste LW = -1.50 NAP

08:00:00

12:00:00

16:00:00

-2.0 0:00:00

20:00:00

04:00:00 2e LW = -1.46 NAP

0:00:00

08:00:00

12:00:00

16:00:00

04:00:00

GHWs = +1.31m NAP GHW =08:00:00 +1.20m NAP GLW = -1.54m NAP 20:00:00 GLWs = -1.70m NAP

12:00:00

1 Getijcyclus = 12 uur, 25 minuten (HW,LW) 1 dag = 24 uur, 50 minuten (2x HW en 2x LW)

Alle functies boven deze lijn zijn ongeveer 5 uur droog en na 8 uur weer.

Na ongeveer 8 uur weer droog

maaiveld buitend ks -1.15m NAP 16:00:00

20:00:00

Vrijdag Zaterdag Zondag

Onts

Variatie in tijd

het geti j di e de v ar i ati e van t ijd in en rondom m i j n gebouw bepaal d Het landschap achter de dijk is onder te verdelen in drie verschillende deelgebieden met verschillende processen. Zilte landbouw en aquacultuur en een kleirijperij die onderverdeeld wordt in Wisselpolder A en Wisselpolder B. Het gebouw is een watermachine die het landschap achter de dijk beheerst en vormgeeft en dat nieuwe manieren van kleiwinning en zoutwinning mogelijk maakt.

Eb

Naar vloed toe

Vloed alle sluizen geopend

Eb Sluis voor aquacultuur/zilte landbouw geopend Sluizen voor de wisselpolders gesloten

Vloed Sluizen aquacultuur/zilte landbouw open Sluizen wisselpolder A dicht - bezinken Sluizen wisselpolder B open - slibvangst

Eb Wisselpolder A oogsten Wisselpolder B bezinken

Het landschap zal in de loop van de tijd er anders gaan uitzien.

Het getijcyclus en getijsluizen zorgen voor de dynamische veranderingen in het landschap door bezinking en oogsten van het slib en de zilte landbouw en natuur. De dynamische veranderingen van de verschillende processen hebben invloed op zowel het exterieur als interieur van de architectuur.

Kleirijperij slib oogsten

Eems Dollard <-1.15m N.A.P.

Regelbaar in/uitlaat getijdesluis -1.15m N.A.P.

Wisselpolder A / B oogsten slib

Slibdepot

-1.15m N.A.P.

> -1.15m N.A.P.

kleirijperij opslibbing

Kleirijperij slibrijping

Eems Dollard <-1.15m N.A.P.

Regelbaar in/uitlaat getijdesluis -1.15m N.A.P.

Wisselpolder A / B slibrijping

Slibdepot

> -1.15m N.A.P.

-1.15m N.A.P.

Regelbaar in/uitlaat getijdesluis -1.15m N.A.P.

Wisselpolder A / B slibvangst

Slibdepot

-1.15m N.A.P.

-1.15m N.A.P.

kleirijperij opslibbing

Kleirijperij geopende sluizen/slibvangst

Eems Dollard <-1.15m N.A.P.

kleirijperij

Achterlandkering

Achterlandkering

Achterlandkering

Zilte landbouw en aquacultuur Eems Dollard <-1.15m N.A.P.

Regelbaar in/uitlaat getijdesluis -1.15m N.A.P.

Aquacultuur -1.15m N.A.P.

Zilte landbouw aquacultuur met route

Zilte landbouw en aquacultuur/route vanaf de achterlandkering

Eems Dollard <-1.15m N.A.P.

Regelbaar in/uitlaat getijdesluis -1.15m N.A.P.

Zilte landbouw aquacultuur met route

Bestaande dijk met achterlandkering Eems Dollard

Bestaande dijk met achterlandkering

<-1.15m N.A.P.

Proeftuinen zilte landbouw.

Sleuven die het water verplaatsen +0.6m N.A.P.

Podium lerend vermogen +1.75m N.A.P.

Aquacultuur

Route

-1.15m N.A.P.

+0.6m N.A.P.

Proeftuinen zilte landbouw +0.6m N.A.P.

Achterlandkering

Achterlandkering

3 functies van het N i e u w H o l l a n d s Deltaw erk van de 2 1 ste e e u w Maatschappelijke, ecologische en economische vitaliteit van het gebied • Nieuw Deltawerk • Landschapsobservatorium • Wadklooster voor wetenschappers

Regelbaar in/uitlaat deltawerk getijdesluis.

Het landschap als dynamisch theaterstuk

Privé slaap-, werkunit voor de wetenschapper

GSEducationalVersion

Toekomst plannen zilte teelt

Zilte landbouw +0.6m N.A.P Aquacultuur -1.15m N.A.P. Nieuw Hollands Deltawerk Wisselpolder A -1.15.m N.A.P Wisselpolder B -1.15m N.A.P. Slibdepot -1.15m N.A.P

Nieuw H ollands De l ta w e r k

Van buitenaf ziet het nieuwe Deltawerk eruit als een verweerde rots waar korstmossen en algen kleur geven. Een massief gebouw met zâ&#x20AC;&#x2122;n indrukwekkende repeterende vormen. Maar eenmaal binnen is het een andere wereld die rijke gevoelens en sterke ervaringen oproept.

Wanneer men de ruimte binnenloopt, voelt men direct het water, het licht en de wind en hoort men het geluid van de zee die het gebouw binnenkomen. Het zorgt voor unieke, bijna spirituele ervaringen en het verbindt de bezoekers met haar omgeving.

Binnen de verschillende ruimtes worden relaties gelegd met de omgeving en de bezoeker, tussen onderzoek en bewustwording en bepalen de sluizen hoe het water, wind en geluid naar binnenkomt en vorm geeft aan de ruimtes.

De tweezijdigheid van het landschap komt zowel in het interieur als exterieur van het gebouw voor.

Het mooie, romantische, rustige landschap in het tussengebied is een ander theaterstuk dan de ruigheid en agressie van de Eems Dollard.

Verschillende contrasten tussen binnen en buiten, het warme, rijke en stille gevoel van het landschap en de ruwheid ervan komen samen in dit nieuwe gebouw. Het is een samenhangend geheel van donkere ruimtes naar heilige verticale lichtruimtes waar het uitzicht op het landschap de ruimte vorm geeft.

D e Fus i e va n a f d e Ee m s D o l l a r d

eb en v l o ed die een veranderende uit st raling aan het gebouw geven

De oceaan en zijn steeds veranderend karakter passen zich aan, van seizoen tot seizoen, van week tot week, van dag tot dag en van uur tot uur. Het gebouw biedt als het ware een toneelstuk van de natuur, en de karakters van de oceaan en de omgeving van Noord-Nederland krijgen er hun podium. Het gebouw zit vol met platforms en ruimtes, dat iedereen uitzicht biedt op dit podium van de Eems Dollard, en laat zien hoe de kleirijping/zoutboerderij er in dit toekomstige landschap er uit gaat zien en waarmee het gebouw zijn vorm geeft.

Uitzicht op de tweezijdigheid van het tussengebied, zilte landbouw en de kleirijperij

Sacrale hoog uitzicht op de kleirijperij processen

Verticale ramen die de gelaagheid van de zee weergeven

H et podi u m vo o r d e n a tu u r tr appen d ie een plek geven voor s c hel pdi eren om t e verblijven

Het pad door het tu sse n g e b i e d een r oute l angs de v er schillende l ands c happen

Doelgroepen

Het gebouw biedt ruimte voor wetenschappers om voor een langere periode hun onderzoek naar veranderend landschap en innovaties hiernaar uit te voeren. Het gebouw biedt ruimte voor werken en verblijf. In totaal kunnen er zes wetenschappers ondergebracht worden. Er zijn privĂŠruimtes en ruimtes waar de wetenschappers samen kunnen werken. Alle ruimtes hebben hun eigen verbintenis met zijn omgeving. Het slaapvertrek aan de rustige zijde van het tussengebied en de werkruimte aan de ruige zijde van de zee.

Cyclus van 4-6 jaar Professoren, PHD, wetenschapper op het gebied van verzilting en/of estuarium • Slaapvertrek • Werkruimte • Bibliotheek • Laboratorium

Wetenschappers

Cyclus van 3 maanden Artist in Residence en stagiares

Cyclus excursies scholen en fietsers Observeren van het veelzijdige landschap en de nieuwe innovaties op het gebied van verzilting/kleirijperij/ en de dynamische veranderingen en het aankaarten van de problematiek Cyclus van een paar piek momenten in een maand van 5 dagen Congressen en lezingen op het gebied van verzilting en de nieuwe ontwikkelingen

Het Estuarium Waddengebied Natuur (Ecologische vitaliteit)

WADLAB Zilte landbouw

De kleirijperij SLIBMOTOR

Bezoekers

Het ritme van het g e b o u w d a t tw e e werelden met elka a r ve r b i n d t.

Het water stroomt in en uit, eb en vloed laten de dynamiek van de getijdencyclus zien en veranderen het karakter van de ruimtes.

De hele structuur van het gebouw is eenvoudig opgezet. Het gebouw bestaat uit negen componenten en achttien units die door drie verschillende routes met elkaar worden verbonden.

Twee units vormen samen ĂŠĂŠn component. Een unit is voor de wetenschappers die daar voor een langere periode logeren en werken.

De andere unit is voor het publiek waar ruimte gegeven wordt om mensen te leren over de omgeving en de dynamische veranderingen. De twee units zijn met elkaar verbonden door drie routes. De ene route vormt de fietsroute over de dijk, een openbare fietsroute langs de Eems Dollard.

De tweede route is te bereiken vanaf het tussenliggende gebied en loopt over het fundament heen en verbindt units en componenten maar ook wetenschappers en publiek met elkaar.

Met vloed zal deze route anders ervaren worden dan met eb.

De derde route vormt een verbinding tussen de openbare functies. Het publiek kan ten alle tijden naar deze verschillende functies lopen.

O p b o u w va n d e 2 uni t s

Fietsroute over de dijk langs de Eems Dollard Publieke brug die de publieke ruimtes met elkaar verbindt.

Publieke unit

PrivĂŠ vertrekken wetenschapper Scheidingswanden tussen de functies die verbonden worden door een kloostergang

De fundering die door middel van regelbare getijdesluizen de verbinding maakt tussen de zoute en zoete wereld.

Tussengebied waar zilte landbouw, aquacultuur, een kleirijperij en natuur een plek krijgen

De component

Eems Dollard, Agressief landschap met dynamische veranderingen

Het Landschapsobservatorium De Watermachine

PrivĂŠ slaapvertrek wetenschapper Collectieve studieplek / woonkamer

PrivĂŠ werkvertrek

D e u n i t va n d e w e te n sch a p p e r

Verschillende soorten aquacultuur kan hier getest worden zoals mosselgroei, zeewier en kokkels

De fietsroute langs de Eems Dollard maakt deel uit van het gebouw

De getijdesluizen kunnen geregeld worden naar behoefte voor de zilte Het slib kan gebruikt landbouw en worden als aquacultuur. bouwmaterialen en voor de toekomst als materiaal voor het gebouw

In Wisselpolder A kan het slib bezinken omdat de getijdesluis voor een langere periode gesloten blijft.

PrivĂŠ slaapvertrek wetenschapper

PrivĂŠ werkplek wetenschapper

Kloostergang die de verschillende functies met elkaar verbindt.

Collectieve studieplek / woonkamer wetenschappers/ studenten

De regelbare getijdesluis is op dit moment gesloten

Minder slib betekend minder troebelheid en dus beter voor de biodiversiteit van het Estuarium

De privé slaapkam e r

een panor am i s c h ui tz i c ht naar het t ussengebied

Publiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

= Leesplek = Slaapcabines gasten 24x = Eetruimte/woonkamer = Geluid en uitzicht kamer = Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt Publiek = Expositie ruimte = Bibliotheek 1 = 1, Leesplek = Zaal 2 = Slaapcabines gasten 24x = Studiezaal 3 = Eetruimte/woonkamer = Conference ruimte groot 4 = Geluidruimte en uitzicht = Conference klein kamer 5 = 2Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt = Zaal 6 = Expositie ruimte = Leeszaal 7 = Bibliotheek = Ontsluiting 8 = Zaal 1, tussengebied = Entree vanaf 9 = Studiezaal Natuur10 = Conference ruimte groot 11 = Conference ruimte klein 12 = Zaal 16 = Podium voor2 natuur 13 = Leeszaal 14 = Ontsluiting Wetenschappers 15 = Entree vanaf tussengebied 17 = Privé slaapunit Natuurwerkunit 18 = Privé 19 = Laboratorium 16 = Podium voor natuur Wetenschappers

N

17 = Privé slaapunit 18 = Privé werkunit 19 = Laboratorium

1 234 5

10

20 1 234 5

GSEducationalVersion

10

20

D e privé werkplek

een pl ek v oor de wetenschapper om t e onderzoeken

Publiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

= Leesplek = Slaapcabines gasten 24x = Eetruimte/woonkamer = Geluid en uitzicht kamer = Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt Publiek = Expositie ruimte = Bibliotheek 1 = 1, Leesplek = Zaal 2 = Slaapcabines gasten 24x = Studiezaal 3 = Eetruimte/woonkamer = Conference ruimte groot 4 = Geluidruimte en uitzicht = Conference klein kamer 5 = 2Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt = Zaal 6 = Expositie ruimte = Leeszaal 7 = Bibliotheek = Ontsluiting 8 = Zaal 1, tussengebied = Entree vanaf 9 = Studiezaal Natuur10 = Conference ruimte groot 11 = Conference ruimte klein 12 = Zaal 16 = Podium voor2 natuur 13 = Leeszaal 14 = Ontsluiting Wetenschappers 15 = Entree vanaf tussengebied 17 = Privé slaapunit Natuurwerkunit 18 = Privé 19 = Laboratorium 16 = Podium voor natuur Wetenschappers

N

17 = Privé slaapunit 18 = Privé werkunit 19 = Laboratorium

1 234 5

10

20 1 234 5

GSEducationalVersion

10

20

De route van de w e te n sch a p p e r

PrivĂŠ slaap-unit Een leefplek waar de wetenschapper zijn eigen slaapplek badkamer en keuken heeft.

Waarbij het panoramische uitzicht gericht is op de dynamische veranderingen van het tussengebied

Studiekamer voor de wetenschap, een omgeving die bepaalt wordt door het buitenklimaat en waar minimaal zicht is op het landschap en de focus op de studie van het vak ligt. De haard die als centraal punt de warmte in deze natte ruimtes geeft

PrivĂŠ werkplek De wetenschapper die zijn eigen werkplek heeft met als uitzicht het dynamische agressieve landschap van de Eems Dollard

De trap legt de verticale verbinding met de duiker die toegankelijk is met eb

D e u n i t vo o r d e b e zo e ke r

De verticale ontsluiting die de verschillende niveaus met elkaar verbindt.

Het podium voor de natuur

Uitkijkpunt en rustpunt voor fietsers

De Eems Dollard is een belangrijke ecologie en belangrijk voor de economie.

Een uitkijkpunt tussen de sluisdeuren van ‘de Fusie’

Privé slaapvertrek wetenschapper.

Met vloed staat het water net zo hoog als de onderkant van het raam.

De openbare bibliotheek is een podium voor kennis voor zowel wetenschappers als bezoekers.

Sacrale publieke verticale ruimtes die elk moment van de dag een ander uitzicht hebben.

Het slib kan geoogst worden en naar het slibdepot gebracht worden voor verwerking.

Wisselpolder B is geopend. Het water en slib kan geregeld naar binnen het tussengebied in

De toneelstukken vo o r d e b e zo e ke r s Eb en v l oed z or gen v oo r dynamische uit zicht en

Moment opname Per moment van de dag, maand, jaar zal het uitzicht naar de Eems Dollard en het tussengebied er anders uitzien. Zodra er een enorme storm is en het water hoger komt te staan dan de ramen, zullen de zware houten raam luiken gesloten worden om de binnenwereld te beschermen.

-2.0 -1.0

Geleidelijke verhoging van LW

LWs = -1.91 NAP

-2.0

Geleid

elijke ve

W rlaging van L

1 t/m 14 dagen LWs = -1.91 NAP FEBRUARI

Stromvloed om de 15 dagen

min. LW = -1.15 NAP JANUARI

1 DAG

1 januari 2020

MAART

SPRINGTIJ Laagwater (Om de 15 dagen)

-3.0

APRIL

max. LWs = -2.28 NAP

Om de 15 dagen Stormvloed

1 MAAND januari 2020

2e HW = +1.10 NAP Om de 12 uur, 25 minuten VLOED Om de 12 uur, 25 minuten EB

+2.0 +1.0

min. HW = +1.01 NAP

HWs = +1.70 NAP

Elke .... dagen 0m 12:00 NAP = 0.0m

Per dag + 50 minuten verschuiving getijdencyclus

SPRINGTIJ Hoogwater (Om de 15 dagen)

1ste HW = +1.51 NAP

+2.0

Maandag Dinsdag

+1.0

Woensdag

0.0

0.0

+2.0 -1.0 -2.0 +1.00:00:00

Gelei delijke v

Geleidelijk verhoging van HW

Donderdag

erlaging

van HW

-1.0

Vrijdag

-2.0 04:00:00

08:00:00

12:00:00

16:00:00

1ste LW = -1.50 NAP

20:00:00

0:00:00

04:00:00

08:00:00

12:00:00

16:00:00

20:00:00

Zaterdag Zondag

2e LW = -1.46 NAP

0.0

1 Getijcyclus = 12 uur, 25 minuten (HW,LW) 1 dag = 24 uur, 50 minuten (2x HW en 2x LW)

-1.0

Eb Tijdens eb is er vrij uitzicht vanuit de publieke ruimte

Geleidelijke verhoging van LW

elijke Geleid

-2.0

1 t/m 14 dagen

an verlaging v

LW

Vloed LWs = -1.91 NAP Vloed zorgt voor een kijkje in de lagen van het water vanuit de publieke ruimte SPRINGTIJ Laagwater (Om de 15 dagen)

min. LW = -1.15 NAP

1 DAG

1 januari 2020

1ste HW = +1.51 NAP

2e HW = +1.10 NAP

Elke .... dagen 0m 12:00 NAP = 0.0m

Per dag + 50 minuten verschuiving getijdencyclus

Om de 12 uur, 25 minuten VLOED Om de 12 uur, 25 minuten EB +2.0

+2.0

+1.0

+1.0

0.0

0.0

-1.0

-1.0

Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag

-2.0

Vrijdag

-2.0 0:00:00

04:00:00

1ste LW = -1.50 NAP

08:00:00

12:00:00

16:00:00

2e LW = -1.46 NAP

1 Getijcyclus = 12 uur, 25 minuten (HW,LW) 1 dag = 24 uur, 50 minuten (2x HW en 2x LW)

20:00:00

0:00:00

04:00:00

08:00:00

12:00:00

16:00:00

20:00:00

Zaterdag Zondag

Nieuw H ollands De l ta w e r k ontmoeting en uitwisseling

= Ontsluiting = PrivĂŠ Wetenschappers = Collectief = Gasten verblijf = Service rooms = Publieke ruimtes; ontmoeting en uitwisseling = Watermachine, Deltawerk

aquaculture

podium for nature

podium for nature

saline farming

wisselpolder A

wisselpolder B

Het Waddenklooste r

private en collectieve woon-werk ruimtes voor de wetenschappers

= Ontsluiting = PrivĂŠ Wetenschappers = Collectief = Gasten verblijf = Service rooms = Publieke ruimtes; ontmoeting en uitwisseling = Watermachine, Deltawerk

accomondation visitors

collective living room / study place

private working space laboratory

cantine

private living space

Landschaps observa to r i u m ontmoeting en uitwisselings ruimtes

= Ontsluiting = PrivĂŠ Wetenschappers = Collectief = Gasten verblijf = Service rooms = Publieke ruimtes; ontmoeting en uitwisseling = Watermachine, Deltawerk

accomondation visitors bicycle place observation room

viewpoint multifunctional space bicycle place viewpoint Deltawerk

toilets / lockers / showers kitchen / storage space

toilets collective meeting room

cantine lockers / wardrobe

toilets

Fu n d e ri n g D e Wa t e rmachine -1.15m N.A.P.

Publiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

= = = = = = = = = =

Toiletten en douches gasten Garderobe en kluisjes Toiletten Bibliotheek Zaal 1 Filmzaal Studiezaal Conference ruimte groot Opslag Leeszaal

Wetenschappers 10 = Trap naar getijde sluis

N

Route wetenschappers GSEducationalVersion

Publiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

= = = = = = = = = =

Toiletten en douches gasten Garderobe en kluisjes Toiletten Bibliotheek Zaal 1 Filmzaal Studiezaal Conference ruimte groot Opslag Leeszaal

Wetenschappers 10 = Trap naar getijde sluis

= Ontsluiting N

Route bezoekers

= Wetenschappers

GSEducationalVersion

= Gasten verblijf = Service rooms = Publieke ruimtes; ontmoeting en uitwisseling = Buiten, nat tijdens hoogtij = Binnen

Publiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

= = = = = = = = = =

Toiletten en douches gasten Garderobe en kluisjes Toiletten Bibliotheek Zaal 1 Filmzaal Studiezaal Conference ruimte groot Opslag Leeszaal

Wetenschappers

= Semi-binnen

10 = Trap naar getijde sluis

N

Thermische zones

GSEducationalVersion

1 2 3 4 5 10 20

N

Slaap-unit Bibliotheek Bibliotheek

N

12

GSEducationalVersion

1 234 5

10

20

PUBLIEK 1 = Toiletten, douches gasten en

keuken 2 = Garderobe en kluisjes 3 = Toiletten 4 = Bibliotheek 5 = Zaal 1 6 = Filmzaal 7 = Studiezaal 8 = Conference ruimte groot 9 = Opslag 10 = Leeszaal 11 = Route vanaf tussengebied NATUUR 12 = Eems Dollard 13 = Getijdesluis 14 = Aquacultuur 15 = Wisselpolder A 16 = Wisselpolder B WETENSCHAPPERS 17 = Trap naar getijde sluis

1

2

17

3 6

13

4

14

11

5

15

3

9

7

8

10

16

Be g a n e g rond H e t l a n d s c hapsobservatorium +1.75m N.A.P.

Publiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

= = = = = = = = = = = = = = =

Leesplek Slaapcabines gasten 24x Eetruimte/woonkamer Geluid en uitzicht kamer Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt Publiek Expositie ruimte Bibliotheek 1 = 1, Leesplek Zaal 2 = Slaapcabines gasten 24x Studiezaal 3 = Eetruimte/woonkamer Conference ruimte groot 4 = Geluidruimte en uitzicht Conference klein kamer 5 = 2Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt Zaal 6 = Expositie ruimte Leeszaal 7 = Bibliotheek Ontsluiting 8 = Zaal 1, tussengebied Entree vanaf 9 = Studiezaal Natuur10 = Conference ruimte groot 11 = Conference ruimte klein 12 = Zaal 16 = Podium voor2 natuur 13 = Leeszaal 14 = Ontsluiting Wetenschappers 15 = Entree vanaf tussengebied 17 = Privé slaapunit Natuurwerkunit 18 = Privé 19 = Laboratorium 16 = Podium voor natuur

Route wetenschappers Wetenschappers

N

17 = Privé slaapunit 18 = Privé werkunit 19 = Laboratorium

1 234 5

10

20 1 234 5

10

20

GSEducationalVersion

Publiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Leesplek Slaapcabines gasten 24x Eetruimte/woonkamer Geluid en uitzicht kamer Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt Publiek Expositie ruimte Bibliotheek 1 = 1, Leesplek Zaal 2 = Slaapcabines gasten 24x Studiezaal 3 = Eetruimte/woonkamer Conference ruimte groot 4 = Geluidruimte en uitzicht Conference klein kamer 5 = 2Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt Zaal 6 = Expositie ruimte Leeszaal 7 = Bibliotheek Ontsluiting 8 = Zaal 1, tussengebied Entree vanaf 9 = Studiezaal Natuur10 = Conference ruimte groot 11 = Conference ruimte klein 12 = Zaal 16 = Podium voor2 natuur 13 = Leeszaal 14 = Ontsluiting Wetenschappers 15 = Entree vanaf tussengebied 17 = Privé slaapunit Natuurwerkunit 18 = Privé 19 = Laboratorium 16 = Podium voor natuur

Route bezoekers

= = = = = = = = = = = = = = =

= Ontsluiting

Wetenschappers

N

17 = Privé slaapunit 18 = Privé werkunit 19 = Laboratorium

1 234 5

10

20 1 234 5

10

20

= Wetenschappers

GSEducationalVersion

= Gasten verblijf = Service rooms = Publieke ruimtes; ontmoeting en uitwisseling = Buiten, nat tijdens hoogtij = Binnen

Publiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

= = = = = = = = = = = = = = =

Leesplek Slaapcabines gasten 24x Eetruimte/woonkamer Geluid en uitzicht kamer Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt Publiek Expositie ruimte Bibliotheek 1 = 1, Leesplek Zaal 2 = Slaapcabines gasten 24x Studiezaal 3 = Eetruimte/woonkamer Conference ruimte groot 4 = Geluidruimte en uitzicht Conference klein kamer 5 = 2Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt Zaal 6 = Expositie ruimte Leeszaal 7 = Bibliotheek Ontsluiting 8 = Zaal 1, tussengebied Entree vanaf 9 = Studiezaal Natuur10 = Conference ruimte groot 11 = Conference ruimte klein 12 = Zaal 16 = Podium voor2 natuur 13 = Leeszaal 14 = Ontsluiting Wetenschappers 15 = Entree vanaf tussengebied 17 = Privé slaapunit Natuurwerkunit 18 = Privé 19 = Laboratorium 16 = Podium voor natuur

= Semi-binnen

Thermische zones

Wetenschappers

N

17 = Privé slaapunit 18 = Privé werkunit 19 = Laboratorium

1 234 5

10

20 1 234 5

GSEducationalVersion

10

20

1 2 3 4 5 10 20

N

Slaap-unit Bibliotheek

N

Bibliotheek

GSEducationalVersion

1 234 5

10

20

17 4

14

PUBLIEK 1 = Leesplek 2 = Slaapcabines gasten 16x 3 = Eetruimte/woonkamer 4 = Geluid en uitzicht kamer 5 = Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt 6 = Expositie ruimte 7 = Bibliotheek 8 = Zaal 1, 9 = Studiezaal 10 = Conference ruimte groot 11 = Conference ruimte klein 12 = Zaal 2 13 = Leeszaal 14 = Ontsluiting 15 = Entree vanaf tussengebied 16 = Kloostergang NATUUR 17 = Eems Dollard 18 = Podium voor natuur 19 = Aquacultuur 20 = Wisselpolder A 21 = Wisselpolder B WETENSCHAPPERS 22 = Privé slaapunit 23 = Privé werkunit 24 = Laboratorium

14

23

18

18 11

1

18

5

2

16

3

6

7

8

9

10

12

13

22

19

15

20

21

24

18

Ee rs t e v e rdieping H e t l a n d s c hapsobservatorium +4.79m N.A.P.

Publiek 1 2

= Brug = Ontsluiting

N

Route wetenschappers GSEducationalVersion

Publiek 1 2

= Brug = Ontsluiting

= Ontsluiting N

Route bezoekers

= Wetenschappers

GSEducationalVersion

= Gasten verblijf = Service rooms = Publieke ruimtes; ontmoeting en uitwisseling = Buiten, nat tijdens hoogtij = Binnen

Publiek 1 2

= Brug = Ontsluiting

= Semi-binnen N

Thermische zones

GSEducationalVersion

1 2 3 4 5 10 20

N

Slaap-unit Bibliotheek

N

Bibliotheek

GSEducationalVersion

1 234 5

10

20

2

4

2

PUBLIEK 1 = Brug 2 = Ontsluiting 3 = Uitkijkpunt sluis 4 = Geluid en uitzicht kamer

3

1

3

De dijk D i j k ro u t e langs de Eems D ollar d +7.5m N.A.P.

Publiek 1 2 3

= Dijk route = Ontsluiting = Tuinen van de dijk

N

Route wetenschappers GSEducationalVersion

Publiek 1 2 3

= Dijk route = Ontsluiting = Tuinen van de dijk

= Ontsluiting N

Route bezoekers

= Wetenschappers

GSEducationalVersion

= Gasten verblijf = Service rooms = Publieke ruimtes; ontmoeting en uitwisseling = Buiten, nat tijdens hoogtij = Binnen

Publiek 1 2 3

= Dijk route = Ontsluiting = Tuinen van de dijk

= Semi-binnen N

Thermische zones

GSEducationalVersion

1 2 3 4 5 10 20

N

Slaap-unit Bibliotheek

N

Bibliotheek

GSEducationalVersion

1 234 5

10

20

2

2

PUBLIEK 1 2 3 4 5

= Fietsroute langs de Eems Dollard = Ontsluiting = Uitkijkpunt = Fiets plekken = Informatiebord

3 1

5

3 4

3

4

3

3

3

De route van de b e zo e ke r v anaf de di j k

Fietsroute over de dijk De fietsroute langs de Eems Dollard loopt over het gebouw heen en vormt uitzichtpunten naar zowel de zee-zijde als het tussengebied

Trappenhuis Vanaf de dijk zorgt de steunbeer voor de verticale verbinding tussen de niveaus. Een draaiende beweging met verschillende uitkijkpunten

De brug Een houten brug die alle functies met elkaar verbindt en bezoekers ten alle tijden toegang biedt tot de verschilldende publieke functies

De route vanaf de d i j k

de r oute di e op de gr en s t ussen de t wee werelden zit

Publiek = Dijk route = Ontsluiting = Tuinen van de dijk

N

1 2 3

GSEducationalVersion

De leesgang

Een pl ek tus s en de twee werelden

Publiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

= Leesplek = Slaapcabines gasten 24x = Eetruimte/woonkamer = Geluid en uitzicht kamer = Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt Publiek = Expositie ruimte = Bibliotheek 1 = 1, Leesplek = Zaal 2 = Slaapcabines gasten 24x = Studiezaal 3 = Eetruimte/woonkamer = Conference ruimte groot 4 = Geluidruimte en uitzicht = Conference klein kamer 5 = 2Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt = Zaal 6 = Expositie ruimte = Leeszaal 7 = Bibliotheek = Ontsluiting 8 = Zaal 1, tussengebied = Entree vanaf 9 = Studiezaal Natuur10 = Conference ruimte groot 11 = Conference ruimte klein 12 = Zaal 16 = Podium voor2 natuur 13 = Leeszaal 14 = Ontsluiting Wetenschappers 15 = Entree vanaf tussengebied 17 = Privé slaapunit Natuurwerkunit 18 = Privé 19 = Laboratorium 16 = Podium voor natuur Wetenschappers

N

17 = Privé slaapunit 18 = Privé werkunit 19 = Laboratorium

1 234 5

10

20 1 234 5

GSEducationalVersion

10

20

H e t u i t z i c h t vanaf de brug

he t p a d i n h e t tus s engebi ed di e op de grens lig t tu s se n d e k l ei r i j per i j en z i l te l andbouw

D e multi fu n cti o n e l e co l l e g e za a l een podi u m voor de mensen

Publiek = Brug = Ontsluiting

N

1 2

GSEducationalVersion

Publiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

= Leesplek = Slaapcabines gasten 24x = Eetruimte/woonkamer = Geluid en uitzicht kamer = Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt Publiek = Expositie ruimte = Bibliotheek 1 = 1, Leesplek = Zaal 2 = Slaapcabines gasten 24x = Studiezaal 3 = Eetruimte/woonkamer = Conference ruimte groot 4 = Geluidruimte en uitzicht = Conference klein kamer 5 = 2Bijeenkomst ruimte - boerenmarkt = Zaal 6 = Expositie ruimte = Leeszaal 7 = Bibliotheek = Ontsluiting 8 = Zaal 1, tussengebied = Entree vanaf 9 = Studiezaal Natuur10 = Conference ruimte groot 11 = Conference ruimte klein 12 = Zaal 16 = Podium voor2 natuur 13 = Leeszaal 14 = Ontsluiting Wetenschappers 15 = Entree vanaf tussengebied 17 = Privé slaapunit Natuurwerkunit 18 = Privé 19 = Laboratorium 16 = Podium voor natuur Wetenschappers

N

17 = Privé slaapunit 18 = Privé werkunit 19 = Laboratorium

1 234 5

10

20 1 234 5

GSEducationalVersion

10

20

De route van de b e zo e ke r v anaf het tus s engebi ed

Zilte landbouw Het pad door de proeftuinen waarbij sleuven het water naar de velden brengt.

Kennis podium die droog staat met vloed waar kennis overgedragen kan worden

Aquacultuurvelden Velden die met vloed helemaal onder water staan en waar geĂŤxperimenteerd kan worden met kokkelteelt, mosselteelt, algenteelt en zeewier

Hoofdentree Een trap die het water en de begeleidt bezoekers.

Het schilderij van de zilte landbouw Een plek voor verschillende doeleinde zoals een boerenmarkt om de producten van het tussengebied te verkopen

Het schilderij van de Eems Dollard

De kloostergang die de units met elkaar verbindt.

Op bepaalde momenten van het getijdecyclus krijg je natte voeten

De bibliotheek, geĂŻntegreerde meubels zorgen voor scheidingen

Materialen van de o m g e vi n g a l s referentie

de natuur di e v er ander i ng geef t aan het gebouw

Unit P u b lie k De ruige ma ssie ve w e r e ld

U n it W e te n sch a p p e r D e r ie tw e r e ld

Beton; afgewerkt met grof leem

Riet afdruk in beton

Houten brug

Riet als afwerking

Beton houten bekistingsafdruk horizontaal

Beton; afwerking met grof leem

-Rammed earth slib -Constructieve beton vloer

Houten planken als vloer en binnen-afwerking privĂŠ units

Interieur van hout Beton houten bekistingsafdruk horizontaal

Gevel vanaf tussen g e b i e d de natuur di e de gev el leven geef t

Riet afdruk in beton met korstmossen

Grijs uitgeslagen houten sluisdeuren

Houten sluisdeuren

Beton houten bekistingsafdruk horizontaal

Maquette 1:50 C omponent en ma te r i a l e n

M a q u e tte 1 :2 0 0 Si tu a ti e m a q u e tte

Een eerste stap We vechten niet meer tegen het water maar werken ermee samen

Dankwoord Zonder jullie geen afstudeerproject

Machiel Spaan Marlies Boterman Philomene van der Vliet Ivo van Leeuwen,

mijn lieftallige echtgenoot

Papa en Mama en Sal

mijn liefste ouders en broertje.

en als mijn vrienden en familie die

ik de laatste jaren een beetje heb

verwaarloosd.