bouwtotaal_2011_1-2 by Nederlandse HandelsUitgaven BV

jaargang 8 / nummer 1/2 februari 2011

Beursspecial Bouwbeurs 2011 ‘Bouwen doen we samen’ is het motto van de Internationale Bouwbeurs 2011. Aan de vooravond van de Internationale BouwBeurs heeft VNU Exhibitions onderzoek gedaan onder potentiële bezoekers. Hieruit komt naar voren dat slechts 31 procent van de ondervraagden het oneens is met de stelling dat de

[lees verder op pagina 8]

Special

crisis samenwerking in de bouw bevordert. ‘De beurs is een uniek moment om samenwerking tussen bedrijven, vaklieden en verschillende belangenorganisaties te vergroten’, aldus projectmanager Martijn Carlier.

LL 1

HA AL /

/ HAL LL 4 / HA HAL LL 3 HA

/ HAL LL 11 HA

/ HAL LL 10 HA

/ HAL LL 5 HA

AL L/H

[Lees verder op pagina 11]

HAL

Doorwerken loont In 2006 werd de collectieve verzekering voor vorstverlet in de bouw afgeschaft. Bouwbedrijven kunnen zichzelf hiervoor verzekeren. De eigen risicotermijn is echter gelijk aan het gemiddelde aantal dagen dat de verlet veroorzakende weersomstandigheden zich voordoen in een regio in een bepaalde periode. Vorig jaar bracht tijdens de lange, koude winter de eenmalige collectieve regeling van de vorst-ww nog verlichting. Nu moeten bouwbedrijven zelf maatregelen nemen. De Gerritsen Bouwgroep BV en Bureau Weerverletbestrijding laten zien dat er tijdens winterweer prima is door te werken.

I n dit nummer

LL 7

/ HA

ALL

HAL

LL 2

/ HA

8/ H t/m 10 februari L/ HA LL 1 HA

12 Beursthema’s 13 VSB pakt fors uit 16 Innoverend renoveren 17 De Nederlandse

Bouwprijs 2011

20 Beursnieuws 36 Doorstrijkmortel

verdringt voegwerk

38 Stroleembouw Het CAO-personeel en adjunct-directeur Nico van Ruitenbeek van Gerritsen Bouwgroep geven invulling aan de huiskreet: ‘Niet wachten met maatregelen tot de vorst is ingetreden, want dan zijn we te laat!’

VERDER

41 Bouwkosten

43 Fiscaal en Personeel

45 Productnieuws

het kabinet heeft doorgevoerd. In aantallen kan het aantal opleveringen ook weer toenemen: van 56.000 nieuwe woningen vorig jaar naar 64.000 in 2011. [Lees verder op pagina 3]

www.bouwbinder.nl

HAL 11 stand C045

Kom naar de stand van Festool en profiteer nu van extra voordeel! Hal 12, C084. www.festool.nl

Ook dit keer doen wij weer mee! Hal 3, standnr. B024 8 t/m 10 februari

M Kijk voor de BouwBeursActie op pagina 20 � of scan de QR-code!

Kom naar de IsoBouwBeurs! Hal 11, stand D008

PolyFortPro®

SlimFix® PowerKist® IsoFort®

SlimFix® Deco

SlimFix® Flex

ThermoTop

PolyTop®

Innovatie in isolatie. Vandaag, morgen en in de toekomst. Belangrijk voor IsoBouw was, is en blijft, dat wij met innovaties komen waarop u zit te wachten. Concrete oplossingen waar u meteen mee aan de slag kunt. Vandaag met producten die zich al ruimschoots hebben bewezen. Morgen met onze meest recente innovaties. En in de nabije en verre toekomst met veelbelovende nieuwe concepten. Altijd effectief en efficiënt, zoals u van ons gewend bent. www.isobouw.nl

SPECIAL:

SLIM NA-ISOLEREN

ENTREE OOST

001204 adv Bouwtotaal#1.indd 1

14-01-11 10:46

ACTUEEL

EIB: Bouw uit het dal Het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid verwacht voor 2011 weer groei van de woningbouwproductie. De nieuwbouw van woningen kan met vijf procent groeien en de groei van herstel en verbouw blijft hier maar weinig bij achter. Het herstel op de renovatiemarkt wordt daarbij ondersteund door de verlaging van de btw die het kabinet heeft doorgevoerd. In aantallen kan het aantal opleveringen ook weer toenemen: van 56.000 nieuwe woningen vorig jaar naar 64.000 in 2011. Bij de utiliteitsbouw is het beeld ongunstiger dan bij de woningbouw. In 2011 daalt de productie naar verwachting nog eens met 2,5 procent, nadat de productie al met bijna een kwart is gedaald tijdens de crisisjaren. In de utiliteitsbouw is het vooral de kantorensector waar de problemen groot zijn en de komende jaren de groei blijven drukken. We zullen eerst een periode van herstructurering en sloop tegemoet gaan alvorens de markt weer meer in evenwicht komt. De vooruitzichten voor de korte termijn stemmen tot enig optimisme. Na twee jaar van malaise, lijkt de bodem namelijk eindelijk bereikt voor de Nederlandse bouw. Waaruit kunnen we afleiden dat de bodem is bereikt? Ten eerste is de seizoensgecorrigeerde productie van de totale bouwnijverheid in het derde kwartaal van 2010 gestabiliseerd. Dat is voor het eerst na zes kwartalen van krimp.

Overheidsbeleid

Naast overheidsbeleid dat groeiherstel in de weg zit, kan de overheid ook beleid voe-

ren dat de groeidynamiek van de Nederlands bouw versterkt. Zonder uitputtend te zijn, kunnen enkele kansen worden genoemd die geen beslag op publieke middelen leggen. De eerste kans ligt bij de hypotheekmarkt. De renteopslagen zijn hier ongebruikelijk hoog en de condities voor de omvang van

de hypotheekverstrekking zijn onnodig restrictief. Het heeft er alle schijn van dat de paniek rond de kredietcrisis het inhoudelijk zicht op verschillende type risico’s heeft vertroebeld. De risico’s op de Nederlandse hypotheekmarkt zijn bijzonder klein. Zelfs tijdens de grote recessie van 2009 beliep het aantal gedwongen verkopen niet meer dan 2250 woningen, op een totaal aantal woninghypotheken van enkele miljoenen. De tweede kans ligt bij de organisatie van de herstructurering van de kantorenvoorraad. Nieuw aantrekkelijk marktaanbod mogelijk blijven maken, coördineren en faciliteren van de herstructurering op goede locaties en sloop afdwingen bij de uitzichtloze leegstand. Tenslotte liggen kansen bij een rationelere benadering van ruimtelijke ordening en regelgeving. De stapeling van eisen, wensen en procedures heeft een situatie doen ontstaan, waarbij de kosten in veel gevallen niet meer in een gezonde relatie staan tot de maatschappelijke voordelen die ermee worden bereikt. Nu de financiële nood aan de man komt, is er meer kans dat hier nu meters kunnen worden gemaakt. Kortom, een overheid die de dynamiek van de Nederlandse bouwsector wil versterken heeft mogelijkheden genoeg en de maatregelen hoeven bovendien geen wissel te trekken op de overheidsbudgetten.

Meer zelfstandige vakmannen in de bouw Het aantal zelfstandige vakmannen in Nederland is in 2010 met 2,6 procent gestegen ten opzichte van 2009. Dat blijkt uit onderzoek van de website www.biedplaats.nl onder alle 440 Nederlandse gemeenten, in negen geselecteerde categorieën uit het handelsregister. Uit cijfers van de Kamer van koophandel blijken er landelijk 3.087 zelfstandige vakmannen bij te zijn gekomen in 2010. Het grootste stijgingspercentage van vakmannen was in de gemeente Dantumadiel (Friesland) met 33,3 procent. Met een daling van het aantal zelfstandige vakmannen van 5,9 procent is de eveneens Friese gemeente Vlieland de grootste daler van Nederland. Als we op nationaal niveau kijken hoe de branches afzonderlijk presteren dan doet de branche landschapverzorging, waarin de tuinmannen en hoveniers zich bevinden, het met een stijging van 6,1 procent het beste en is de branche Metselen & Voegen de grootste daler met -0,9 procent. Als we de drie grootste steden van Neder-

Foto: Makita.

land Amsterdam, Rotterdam en Den Haag met elkaar vergelijken is het opvallend dat alleen Amsterdam de enige is die, met een stijging van 4 procent, ruim boven het

landelijk gemiddelde uitkomt van 2,6 procent. Rotterdam en Den haag moeten het doen met een stijging van respectievelijk 2,1 en 1,8 procent.

Licht aan de einder! Na twee jaar ploeteren is er eindelijk licht aan het einde van de economische tunnel. Het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid verwacht voor 2011 weer groei van de woningbouwproductie. De nieuwbouw van woningen kan met vijf procent groeien en de groei van herstel en verbouw blijft hier maar weinig bij achter. Het herstel op de renovatiemarkt wordt daarbij ook nog ondersteund door de verlaging van de btw die het kabinet heeft doorgevoerd. Sneeuw en vorst hebben op moment van schrijven ook plaats gemaakt voor zacht weer, dus er kan ook weer normaal gewerkt worden. En dan hebben we nog de tweejaarlijkse Internationale Bouwbeurs. De beurshallen staan weer vol exposanten die u graag deelgenoot maken van hun laatste noviteiten en diensten. Allemaal positief nieuws dus aan het begin van 2011! Ik kan daarom niet wachten om de beurshallen weer te doorkruisen, relaties te ontmoeten, innovaties te zien en de sfeer te proeven. Ook is BouwTotaal weer aanwezig met een eigen stand in Hal 8, nummer A063. Zien we elkaar niet bij de stand, dan toch zeker elders op de beursvloer. Ik wens u weer veel leesplezier, want een belangrijk deel van deze uitgave is natuurlijk ingeruimd voor de Bouwbeurs!

Frank de Groot Hoofdredacteur

Geen nacalculaties bij aangenomen werk Het lage btw-tarief voor arbeid bij renovatiewerkzaamheden aan woningen is sinds 1 oktober 2010 van kracht. Sindsdien zijn het ministerie van Financiën en Bouwend Nederland in gesprek om de uitvoering van deze regeling zo eenvoudig mogelijk te maken. Dat heeft geleid tot een verduidelijking betreffende de handelwijze bij 'aangenomen werk op basis van een vaste aanneemsom'. Aangenomen werk betekent dat het risico voor hogere kosten (omdat het werk tegen zit) voor rekening van de bouwonderneming is. Indien het mee zit, is het voordeel

voor de bouwonderneming. De opdrachtgever weet vooraf waar hij aan toe is. De extra uren (of de eventuele minder uren) worden naar de klant toe niet verrekend. Dat heeft als resultaat dat bij ‘aangenomen werk’ de verhouding arbeid, materiaal en overheadkosten zoals opgegeven in

de aanneemovereenkomst, aangehouden mag worden tot en met de eindfactuur. Het is bij aangenomen werk niet nodig voor de eindfactuur de arbeid opnieuw te berekenen en het eventuele verschil te verrekenen. Dit geeft zowel opdrachtgever als opdrachtnemer meer duidelijkheid en vereenvoudigd administratieve lasten.

Meerwerk

Indien tijdens de werkzaamheden meerwerk wordt overeengekomen, dan is het

nodig voor dit meerwerk de verhouding tussen arbeid, materiaal en overheadkosten apart vast te stellen. Ook hiervoor geldt bij aangenomen meerwerk, dat de verdeling arbeid, materiaal en overheadkosten mag worden aangehouden tot en met de eindfactuur.

trendsetters

Bouwbeurs STANDNUMMER A058

bouw

hal 8

www.innofix.eu

www.certacon.nl

www.hakronterwa.nl

www.hakron.nl

Adv 265x191 BouwTotaal.indd 1

13-12-10 11:11

Isolatie rondom, de ultieme bescherming. Totale bescherming met 5 topproducten.

Powerroof®

Eurowall®

Eurothane® G

Eurofloor®

Eurothane® Bi-3

isolatie voor hellende daken

de ultradunne spouwisolatie

de ideale binnenisolatie

de dunste vloerisolatie

isolatie voor platte daken

Recticel Insulation - Tel. +31(0)488 48 94 00 insulation_info@recticel.com - www.recticelinsulation.nl

16425-000025 Recticel advertentie - Bouwtotaal.indd 1

Recticel Insulation, door de natuur geïnspireerd.

Uw woning, perfect geïsoleerd van onder tot boven.

Om duurzame isolatieproducten voor uw woning te ontwikkelen, bestudeerden de product innovators van Recticel Insulation de natuur. En haalden er de eigenschappen uit die ons gamma zo uniek en efficiënt maken. Zo lieten ze zich inspireren door het ingenieuze beschermingssysteem van het gordeldier. Die kan zich volledig afsluiten van de gevaren van buitenaf. Net zoals Recticel Insulation uw woning volledig afsluit van weer, wind... en hoge energiefacturen.

Inderdaad. We bieden u uiterst kostenbesparende, duurzame producten die uw hele woning - ook als het een passiefhuis betreft - optimaal isoleren. Neem nu Eurowall®: met deze ultradunne spouwisolatie bespaart u geld én ruimte. U kiest ook voor Powerroof®, onze revolutionaire dakisolatie, én Eurofloor®, de dunste vloerisolatie? Dan bent u bovendien zeker dat de isolatie in uw woning naadloos in elkaar overgaat. Dank u wel, Moeder Natuur.

Stand 10.A018 PassiefBouwen Paviljoen

10-1-11 9:14

ACTUEEL Bedrijfsnieuws Hakron-groep stapt in markt geveldragers Hakron maakt bekend dat het nieuwe activiteiten gaat ontplooien. Het betreft de productie, engineering en verkoop van metselwerkondersteuningen en borstweringssteunen. De Nunspeetse onderneming ziet kansen in dit marktsegment door het wegvallen van het failliet verklaarde BAT Continental. Onder de naam Certacon (een samentrekking van het Latijnse woord betrouwbaar en afkorting voor constructies) worden de nieuwe activiteiten gecoördineerd. De producten worden op een ISO 9001 gecertificeerde locatie geproduceerd. Een deel van het personeel van BAT, waaronder de engineering, is aangenomen bij het bedrijf. Hiermee wordt vakkennis en werkgelegenheid in de bouwnijverheid behouden.

Certacon

Pascal van Herk, commercieel directeur van Hakron licht toe: ‘Hakron is al meer dan veertig jaar een vertrouwde naam in de (beton) bouw. Inmiddels bestaat de groep uit een aantal bedrijven die vanaf het eerste Pascal van Herk, comontwerp tot aan mercieel directeur van de montage op Hakron. de bouwplaats een bijdrage kan leveren. Certacon wordt een zelfstandig bedrijf binnen de Hakron-groep. Vanuit de locatie Voltweg 6 te Nunspeet zal Certacon vanaf heden de Nederlandse en Belgische markt bedienen.’ De dagelijkse leiding is in handen van ing. Wouter ten Caat, hierbij wordt hij ondersteund door het directie-team van Hakron.

Nieuw Bouwbesluit naar verwachting 1 januari 2012 Het werk aan het nieuwe Bouwbesluit is ver gevorderd maar nog niet af. Het nadert zijn eindfase voor het de formele procedure in gaat. Al verwerkt zijn de reacties van het Overlegplatform Bouwregelgeving (OPB) en de Klankbordgroep Gebruiksbesluit, waarin vertegenwoordigers zitten van de bouwpraktijk. Momenteel wordt het advies verwerkt van de Adviescommissie praktijktoepassing brandveiligheidsvoorschriften, evenals de resultaten uit de diverse praktijktesten over de toepasbaarheid en bruikbaarheid van de voorschriften uit het nieuwe Bouwbesluit. Deze resultaten zijn begin november 2010 binnengekomen. Begin 2011 vindt een laatste redactieslag plaats en zal het besluit aan de Ministerraad en vervolgens naar verwachting aan de Tweede Kamer worden aangeboden. Daarna gaat het naar de Raad van State.

Wiltec B.V. te Uden neemt in 2011 de activiteiten over van Safety Products Europe B.V. te Bladel. Deze overname past binnen de strategie van Wiltec om het specialisme op het gebied van Persoonlijke Beschermingsmiddelen en Beroepskleding verder uit te bouwen. Safety Products Europe, onderdeel van Schippers Europe B.V., is met een brede klantenkring in de industriële sector sinds jaar en dag specialist op het gebied van Persoonlijke Beschermingsmiddelen en Beroepskleding. Directie en aandeelhouders van Schippers Europe hebben echter besloten om de focus volledig te leggen op de professionele veehouderij. Het bedrijf werd vooral bekend met het ‘ARBO-magazine Prijsbreker’. Na een zorgvuldige afweging is in Wiltec dan ook een betrouwbare partij gevonden, die de activiteiten van Safety Products Europe in de zelfde lijn zal voorzetten. De activiteiten zullen zelfstandig vanuit de vestiging van Wiltec in Uden worden voortgezet. Hiermee behouden de klanten een deskundig aanspreekpunt en kunnen zij gebruik maken van het uitgebreide producten- en dienstenpakket van Wiltec.

De minister streeft naar een invoeringstermijn van zes maanden. Dit betekent dat het nieuwe Bouwbesluit naar verwachting op 1 januari 2012 in werking zal treden.

Voorlichtingstraject

De implementatie van het nieuwe Bouwbesluit zal worden begeleid door een uitgebreid voorlichtingstraject. Er wordt onder meer een praktijkhandboek ontwikkeld voor opleidingen. Dat handboek zal gratis via internet beschikbaar komen. Verder komen er train-the-trainer-opleidingen en

Rijvo Tegelhandel: ISO 14001 Half december 2010 heeft Rijvo Tegelhandel in Purmerend het ISO 14001 milieucertificaat behaald. Het bedrijf is hiermee in Nederland één van de eersten in haar branche die aan deze milieunorm voldoet. Tevens is Rijvo Tegelhandel het eerste tegelzetbedrijf dat nu beschikt over vier kwaliteitscertificaten, namelijk: ISO 9001, URL-BRL, VCA en ISO 14001.

Website www.certacon.nl

Overname Safety Products Europe door Wiltec

De heer B. Benz (l), algemeen directeur van certificeerder IKOB-BKB, reikt de vier certificaten uit aan directeur Gerard Groot van Rijvo Tegelhandel (r).

Met het milieumanagementsysteem besteedt Rijvo Tegelhandel structureel aandacht aan milieu in de bedrijfsvoering. Het is een onderdeel van het managementsysteem en gericht op het beheersen en verbeteren van prestaties op milieugebied. Twee belangrijke uitgangspunten staan centraal: voldoen aan weten regelgeving en beheersing van milieurisico's. En tevens het streven naar een permanente verbetering van de milieuprestaties. Recent heeft het bedrijf ook een partnership gesloten met MVO Nederland. Daarmee onderstreept het bedrijf het belang van duurzaamheid.

Huidige krimp verloopt in hetzelfde patroon als in 2002-2004 De huidige recessie in de bouw is veel dieper dan de vorige (2002-2004). Het patroon is echter hetzelfde. Beide krimpperiodes bestrijken een periode van drie jaar. De figuur laat duidelijk het laat cyclische karakter van de bouw zien. In beide periodes krimpt de bouw nog flink als de totale economie al weer uit het dal is.

Productiedaling wel veel groter

Naar verwachting levert de bouwsector tijdens de huidige teruggang bijna 15 procent aan productie in. Tijdens de productiekrimp in de jaren 2002- 2004 verloor de bouwsector 10 procent aan volume. Toentertijd vertoonde de totale Nederlandse economie echter ieder jaar nog een lichte groei. In 2009 liet de Nederlandse economie daarentegen een historische krimp zien van 3,9 procent. Net als nu sloeg ook toen de krimp vooral toe in de nieuwbouwsectoren en was de onderhoudssector vrij stabiel.

Infrasector laat getroffen

infobladen over diverse onderwerpen en zullen diverse ICT-tools worden geactualiseerd. Op www.rijksoverheid.nl zult u alle beschikbare informatie kunnen bekijken en gebruiken. Meer informatie over het nieuwe Bouwbesluit is te vinden in de brief van de minister voor WWI aan de Tweede Kamer van 4 mei 2010 en het daaraan ten grondslag liggende OPB-advies nr. 21 (zie www.rijksoverheid.nl/bouwregels, onder nieuws). Op www.rijksoverheid.nl en in deze nieuwsbrief zal de komende tijd regelmatig aandacht worden besteed aan het nieuwe Bouwbesluit. Via www.rijksoverheid.nl/ bouwregels kunt u zich op deze nieuwsbrief abonneren.

Nieuwe Verkoopleider Nederland voor Duco Duco versterkt z’n verkoopteam in Nederland met een nieuwe verkoopleider: Richard Geraerts. Hij was al enige tijd actief als adviseur op de markt voor de regio Limburg en NoordOost Brabant. Zijn expertise, uitgebreide Richard Geraerts. marktkennis en leiderschap overtuigen Duco er van dat Richard over de juiste troeven beschikt om in zijn nieuwe functie te slagen. Voor hij actief werd bij Duco had Richard Geraerts reeds zestien jaar ervaring bij een aluminium en kunststof leverancier waar hij de laatste jaren als bedrijfsleider functioneerde.

Maurice van Sante ING Economisch Bureau Maurice.van.sante@ing.nl

juist getroffen door het langzaam wegvallen van megaprojecten als de Betuwelijn en de Hogesnelheidslijn die over hun hoogtepunt heen waren.

Opvallend aan de huidige recessie is echter dat de infrasector nog relatief lang stand hield. In 2009 liet deze sector Figuur: Vergelijking ontwikkeling bouwproductie en Nederlandse econog een groei nomie in 2 verschillende periodes, 2000-2005 en 2007-2012, (% j.o.j.) in de nieuw10% bouw van 3,5 8% procent zien. Dit werd voor6% al ondersteund 4% door extra uit2% gaven van lagere overheden 0% die voor bijna -2% 18 procent extra investerin-4% gen deden ten -6% Huidige productiekrimp veel groter dan opzichte van tijdens vorige neergang -8% 2008. In de jaren 2002 en -10% 2003 was deze 00/'07 01/'08 02/'09 03/'10* 04/'11* 05/'12* Ec. groei NL 2000-2005 Ec. groei NL 2007-2012 extra stimulans 2000-2005 Bouwproductie 2007-2012 Bouwproductie er niet en werd de infrasector Bron: CBS, * raming ING Economisch Bureau

Hier staan 2 .634 wastafel s, 7.19 0 urinoirs, 4.301 douchebakken, 1.227 baden en 38.035 closet s.

Al meer dan een eeuw wordt het sanitair van Sphinx geplaatst in woningen, kantoren, hotels, ziekenhuizen, sportcomplexen, stations en scholen. Onze Europa-serie was toonaangevend in de jaren â&#x20AC;&#x2122;80. Eurobase was de norm in het decennium daarna. Sinds 2005 is Sphinx 300 de meest gebruikte serie voor elk bouw- of renovatieproject. Vorig jaar plaatsten we maar liefst 600.000 wastafels, closets en fonteinen uit deze serie. Elk product heeft een modern design en is optimaal op zijn functie afgestemd, met gebruik van de laatste technieken en innovaties. Vanaf 1 april 2011 wordt de Sphinx 300 opgedeeld www.sphinxpro.nl

0620.00.291 Sphinx 300_Bouwtotaal 550x390_NP.indd 1-2

in 7 segmenten. Hiermee geeft Sphinx met één serie onder één merk invulling aan alle projecten in renovatie, woningbouw, utiliteit, zorg en scholen en biedt daarmee een oplossing voor elke situatie of generatie. Zo is Sphinx 300 vanzelfsprekend bij elk bouwproject. Een goede service vinden wij overigens even vanzelfsprekend. Ons salesteam staat voor u klaar tijdens elke fase van een project, van planning tot realisatie. Benieuwd wat wij voor u kunnen betekenen? Bezoek dan onze stand op de BouwBeurs in Utrecht. U vindt ons in Hal 9, stand A086.

Vanzelfsprekend Sphinx

11-01-11 15:56

Verletbestrijding Weerverlet maar beperkt te verzekeren

Het CAO-personeel en adjunct-directeur Nico van Ruitenbeek van Gerritsen Bouwgroep geven invulling aan de huiskreet: ‘Niet wachten met maatregelen tot de vorst is ingetreden, want dan zijn we te laat!’

De lange, koude winter van 2009/2010 drukte de bouw in Nederland keihard met de neus op de feiten: neem tijdig maatregelen om met vorst en sneeuw door te kunnen werken. De Gerritsen Bouwgroep BV en Bureau Weerverletbestrijding nodigden BouwTotaal uit om bij de bouw van 42 woningen in wijkdeel Campus Veste van de uitbreidingslocatie Schuytgraef in Arnhem te komen kijken hoe er tijdens winterse omstandigheden goed kan worden doorgewerkt. Het weer paste zich in december 2010 naadloos aan deze afspraak aan, want een dag of tien daarvoor sloeg de winter alweer vroeg toe met sneeuw en vorst. Ook tijdens de afspraak vriest het nog overdag en is de omgeving bedekt onder een laag sneeuw. Desondanks wordt er op de bouwplaats volop gewerkt.

noeg redenen dus om verletbeperkende maatregelen te nemen. Die maatregelen moet je niet pas gaan nemen als het gaat vriezen, want dan ben je te laat. We hebben daardoor altijd ruim voor de winter een licht en zwaar winterscenario klaar liggen.’ Henk Sanders van Bureau Verletbestrijding wijst op het belang dat ook het CAOpersoneel het belang van doorwerken in de winter ziet: ‘Als het bouwplaatspersoneel er niet in gelooft, werkt het niet.’ Van Ruitenbeek is het volledig met hem eens: ‘Wij houden dan ook altijd in november toolboxmeetings voor het CAO-personeel. Voor onderaannemers houden we een aparte

bijeenkomst. Medio november 2010 hebben we teruggekeken op de vorige winter en uitgelegd dat we toen nog een bepaalde periode terug konden vallen op de vorstww. Maar al vanaf 2006 is ons bouwbedrijf honderd procent risicodragend. Het betreft dus ook het belang van het CAO-personeel. Vervolgens hebben we de verplichte maatregelen voor alle projecten doorgenomen en de projectspecifieke maatregelen.’ De algemene maatregelen staan in het ‘Winterboekje 2010-2011’ van het bouwbedrijf. Dit winterboekje ligt altijd bij de uitvoerder. In het kort staan daarin de volgende verletbeperkende maatregelen uitgewerkt: 1. In begaanbare staat houden van rijwegen en looppaden op en om het bouwterrein. 2. Vorstvrij aanleggen van bouwwaterleidingen en het aftappen daarvan zodra dit noodzakelijk is, of het vroegtijdig isoleren van tappunten. 3. Beschermen van materieel ter handhaving van de bedrijfsvaardigheid. 4. Met doeltreffende middelen beschermen van bouwmaterialen die verwerkt moeten worden. 5. Zoveel mogelijk te werk stellen van de werknemers op die plaatsen waar de minste hinder wordt ondervonden van de ongunstige weersomstandigheden. In het algemeen dienen zodanig maatregelen getroffen te worden dat de werknemers in hun werk zo min mogelijk door ongunstige weersomstandigheden worden belemmerd. In het boekje staat ook een checklist met maatregelen en tevens een kostenlijst van de maatregelen. Van Ruitenbeek: ‘Het boekje wordt samengesteld en ieder jaar geactualiseerd door onze vorstverletcommissie. Hierin zit iemand van de directie, projectleiding, uitvoering, ondernemingsraad, werkvoorbereiding, materieeldienst en Bureau Weerverletbestrijding. De vorstverletcommissie bepaalt tevens de aanvullende projectspecifieke verletbeperkende maatregelen. Daartoe dient de uitvoerder in overleg met de projectleider een begroting in van de te nemen projectspecifieke maatregelen. Na beoordeling door de directie van

Algemene maatregelen

‘Ook al kun je nu het verletrisico verzekeren, dan nog heb je te maken met hoge premies en een eigen risico-termijn. Die kan voor de hele winterperiode wel vier weken

Eén van de woonblokken is ingepakt, alsmede de silo met metselmortel.

bedragen. Die tijd moet je dus overbruggen’, zegt Nico van Ruitenbeek, Adjunct Directeur Productie bij Gerritsen Bouwgroep BV. ‘Je kunt je liquiditeit alleen op orde houden door regelmatig je termijnen eruit te sturen. Dan is het van belang om door te kunnen werken. Daarnaast is het voor de opdrachtgever belangrijk dat de planning wordt gehaald. Mede hierdoor bouw je ook aan een positief imago rond je bedrijf. Ge-

Nico van Ruitenbeek (links) en uitvoerder Vincent Derksen (rechts) op de steiger in het ingesealde blok.

De kozijnen zijn door de timmerfabrikant al voorzien van stevige folie, zodat de binnenruimten na plaatsing direct wind- en regendicht zijn.

de begroting en de daarin genoemde maatregelen kan de uitvoerder aan de slag.’

Projectspecifieke maatregelen

Tijdens de bouw van 42 woningen in deelwijk Campus Veste van uitleglocatie Schuy-

tgraaf te Arnhem zijn ingrijpende projectspecifieke maatregelen genomen. Eén blok met vier woningen is inclusief steigers en trapsteiger volledig ingepakt met folie. Een diesel aangedreven kachel met luchtslangen zorgt voor voldoende warmte op de steiger om zelfs te kunnen metselen. Daartoe is ook de metselsilo ingepakt met gewatteerde folie. Van Ruitenbeek: ‘De truc is nu dat we het ingesealde blok als bufferblok gebruiken tijdens vorst. Komt de temperatuur in de middag bijvoorbeeld boven nul, dan kunnen de jongens weer bij de andere blokken aan de slag. Want je kunt nu eenmaal het beste metselen in de open lucht. Denk alleen al aan de aanvoer van materialen. Die is veel lastiger bij een ingepakte steiger. Maar het is altijd beter dan

Verletbestrijding helemaal niet werken. Als de vorst lang aanhoudt gaan we zelfs een tweede blok inpakken.’ Bij de niet ingepakte blokken waar het metselwerk gereed is, worden door middel van een kachel met luchtslangen de binnenruimten verwarmd, zodat er gestukadoord kan worden. Daartoe loopt er naar iedere woning een luchtslang, die via een openstaand raam naar binnenhangt. Om onnodige warmteverlies te voorkomen is daarbij de raamopening dichtgezet met een houten schot met ronde sparing voor de luchtslang. ‘Het is wel belangrijk om één persoon verantwoordelijk te maken voor de kachels. Hij controleert dagelijks de kachels, vult ze eventueel bij en is aanwezig bij verplaatsing’, zegt Van Ruitenbeek. ‘We laten de kachel ’s avonds en ’s nachts aanstaan, zodat het ’s ochtends in de woning zo’n 17 graden is’, zegt uitvoerder Vincent Derksen. ‘Overdag staat de kachel uit,

Kosten-batenanalyse Ook voor het project 42 woningen Campus Veste in Arnhem heeft Gerritsen Bouwgroep BV een kosten-batenanalyse gemaakt van de te nemen verletbeperkende maatregelen. We zetten ze voor u op een rij: Maatregel

Aantal

Kosten per eenheid

Totale kosten

Oliekachels

€ 166,-/wk x 8 weken

€ 3.984,-

Aan- en afvoer kachels

€ 420,-

€

420,-

Montage en demontage kachels

€ 500,-

€

500,-

Brandstof kachels (50 procent van tijd in werking)

€ 1,-/ltr x 8 ltr/hr x 24 x 7 x 8 wkn x 0,5

€ 16.128,-

Hulp en onderhoud heaters

€ 16,-/dag x 7 dgn x 8 wkn

€

Afdekfolie/dekzeilen

1 Post

€ 2600,-

€ 2.600,-

Insealen één blok

€ 2700,-

€ 2.700,-

Steigeraanpassing ingesealde blok

1 Post

Hulp/opruimen/container

€ 1.370,-

Vloerenbak en metselsilo inpakken

1 Post

Sealen, steiger, afval, et cetera

€ 2.720,-

Huur heaters (bijverwarmen)

€ 12,40/wk x 8 wkn

€

398,-

Huur kabels, et cetera

1 Post

€ 50,-/wk x 8 wkn

€

400,-

Ketenpark winkelklaar

14 mu

€ 36,75 + € 250,- materiaal

€

765,-

Watermeterputten

20 mu

€ 36,75 + € 200,- materiaal

€

935,-

Zout/wegen/sjofel

20 mu

€ 36,75 + € 300,- materiaal

€ 1.990,-

Diversen aanpassingen

1 Post

Luikjes, et cetera

€ 3.000,-

Soep/koffie/Unox

€

Kosten en baten

Belangrijke vraag tot slot is natuurlijk of die extra kosten voor verletbeperkende

896,-

400,-

Besparing met één ingepakt blok

Tien man kunnen twee weken in het blok werken

10 x 2 wkn = 800 mu

€ 29.400,-

Tijdgebonden bouwplaatskosten, zoals huur keten, kranen, etc.

Twee weken

€ 4.000,-

Tijdgebonden kantoorkosten en reservering op loonkosten

Twee weken

€ 5.806,-

TOTAAL

omdat het anders te warm wordt voor het bouwplaatspersoneel. Ze moeten immers ook vaak naar buiten lopen en dan moet het temperatuurverschil niet te groot zijn. Anders worden ze alsnog ziek.’ De kozijnen die op de bouwplaats worden afgeleverd zijn in de fabriek al voorzien van stevig folie. Derksen: ‘Dan heb je de woning na het plaatsen van de kozijnen gelijk water- en winddicht.’ Verder is de centrale bouwweg op de bouwplaats sneeuw- en ijsvrij gemaakt en zijn alle bouwmaterialen afgedekt met folie. ‘Uiteraard zijn ook de watermeterputten vorstvrij ingepakt. En tot slot is er soep, Unox worst en koffie voor iedereen!’

Besparing

€ 39.206,-

Olie gestookte kachel houdt de ruimte op de steigers vorstvrij.

Olie gestookte kachel zorgt met luchtslangen voor een aangename temperatuur in de binnenruimten, zodat de stukadoor gewoon zijn werk kan doen.

maatregelen wel opwegen tegen de opbrengsten. Van Ruitenbeek begint gelijk te rekenen: ‘Vorige winter hebben we € 190.000,- uitgegeven aan verletbeperkende maatregelen. Dat lijkt heel veel. Maar als je kijkt naar de eigen risico-termijn bij een

verletverzekering van vier weken, dan kost me dat voor zestig man CAO-personeel € 345.000,- aan loonkosten! En dan heb ik het nog niet over de premiekosten!’ Van Ruitenbeek vervolgt: ‘Ook de algemene kosten lopen tijdens vorstverlet door, zoals het kantoorpersoneel, huur van keten, kranen en ander materieel. Verder voorkom je grote aan- en afloopverliezen wanneer CAO-personeel maar een paar uur per dag kan werken. De kwaliteit van het werk heeft ook te leiden onder het werken onder kwakkelomstandigheden: ga ik toch maar even wat metselen, ook al is het net te koud, met alle gevolgen van dien. Tot slot is een klein deel van de lonen een reservering voor verlet. Als je al die kosten en baten tegen elkaar afweegt spelen we quitte. Maar daarbij kunnen we wel de planning van ons werken beter beheersen, waardoor we onze goede imago bij opdrachtgevers kunnen behouden. Ook het bouwplaatspersoneel vindt het prettig dat er duidelijkheid is en ze worden gemotiveerd om mee

Wel of niet verzekeren? Voor aanvang van de winter 2009/2010 stopte ABN/AMRO met het aanbieden van weerdirivaten voor bouwbedrijven. In de lange en koude winter van 2009/2010 leidde dat tot grote problemen bij bouwbedrijven omdat het verletrisico niet kon worden afgedekt. De bouw lag lange tijd stil, waardoor veel bedrijven een beroep moesten doen op de eenmalige collectieve regeling van de vorst-ww. Met ingang van deze winter kunnen financiële risico’s van langdurig verlet door extreme weersomstandigheden, zoals vorst, regen of hitte, door bouwen infrabedrijven voortaan goed afgedekt worden. Bouwend Nederland, weerrisico-specialist Celsuis Pro, herverzekeraar Swiss Re en risicomakelaars Aon Risk Solutions en Meeus Bouw & Infra hebben gezamenlijk een nieuw product ontwikkeld dat bouwwerkgevers beschermt tegen de financiële risico’s van alle soorten weerverlet. Het Zwitserse Celsius Pro heeft ervaring met op maat gemaakte weerdirivaten die financiële risico’s door (extreme) weersomstandigheden afdekken. Het nieuwe product dekt naast vorst andere ongunstige weertypen zoals extreme neerslag en hitte. Uitbetaling geschiedt op basis van het aantal dagen dat de slechte omstandigheden zich voordoen. Hierbij geldt echter wel een minimaal eigen risico gebaseerd op het gemiddelde aantal dagen dat de weersomstandigheden zich voordoen in een regio in een bepaalde periode. Bedrijven kunnen zelf de temperatuur- of neerslagnormen bepalen waaronder de uitbetaling moet plaatsvinden. De periode dat een werkgever het risico wil afdekken is eveneens flexibel. Als een ondernemer bijvoorbeeld in februari weersafhankelijke activiteiten wil uitvoeren, kan hij alléén voor die maand een dekking afsluiten. Via de website van Bouwend Nederland kunnen ondernemers eenvoudig drie soorten weerdirivaten afstemmen op de eigen behoeften: een koudedagen-, een regendagen- of een hittedagendirivaat .

te denken hoe er zoveel mogelijk kan worden doorgewerkt.’ Hij is nog niet klaar, of een luid gezang dringt uit de vrieskou de verwarmde keet binnen. ‘Zie je wel’, glundert Van Ruitenbeek, ‘Het personeel is er ook bij gebaat!’

Het is belangrijk dat de bouwwegen goed begaanbaar blijven.

(Advertentie)

 de perfecte oplossing  tevens leveren wij voor nieuwbouw en lichtstraten, isopanelen, renovatie! afwerkprofielen en  in diverse kwaliteiten accessoires van o.a. Corus Colorcoat,  alles klantspecifiek en Tata Steel en Ruukki met snelle levertijden!

tel. (0166) 66 70 15, fax (0166) 66 70 16 www.dutchprofiles.nl / e-mail: info@dutchprofiles.nl

BEZ

OEK

ONZ

E OP

STA

LAN

STA

ND I

N HA

L 11

- ST AND

NUM

MER

C04

NIEUWE INNOVATIEVE DAKOPLOSSINGEN VOOR NIEUWBOUW ÉN RENOVATIE NIEUW! RUWBOUW RBD DAKKAPEL

NIEUW! RENOVATIE RPG PIR PLUS ELEMENT

! W U E I N DUBBELSCHALIG DSD GELUIDPLUS ELEMENT

WWW.OPSTALAN.NL

BEURSSPECIAL 8 t/m 10 februari

Internationale Bouwbeurs 2011 ‘Bouwen doen we samen’ Datum:

Maandag 7 tot en met zaterdag 12 februari 2011

Locatie:

Hal 1 t/m 4 en hal 7 t/m 12, Jaarbeurs Utrecht

Tijden:

Maandag 7 tot en met vrijdag 11 februari: 9.30 – 17.30 uur Zaterdag 12 februari: 9.30 – 16.00 uur

Entree: Indien bezoekers een (digitale) uitnodiging ontvangen van de organisatie of van exposanten, kunnen ze zich met de persoonlijke registratiecode registreren voor gratis toegang. Bezoekers die zich zonder uitnodigingskaart vooraf online registreren ontvangen op vertoon van hun registratiebewijs € 10,- korting op hun toegangsbewijs via de registratiebalie op de beurs. Kaarten aan de kassa (zonder persoonlijke registratiecode ) kosten € 35,-. Informatie: www.bouwbeurs.nl

8 t/m 10 februari

ALL

/H HAL

/ HAL LL 4 / HA L A 3 H LL HA

/ HAL LL 10 HA

/ HAL LL 11 HA

HAL

/ HAL LL 5 HA

LL 9

/ HA

/ HAL

LL 7

HA AL /

HAL

LL 2

/ HA

HAL

/ HAL LL 1 HA

Bouw & ICT en Material Xperience Parallel aan de Internationale Bouwbeurs vindt de beurs Bouw & ICT ( 8 tot en met 10 februari) en het vakevenement Material Xperience (7 tot en met 11 februari) plaats. Voor meer informatie kijk op www.bouw-en-ict.nl en www.materialxperience.nl.

8 t/m 1

BEURSSPECIAL

'Absolute noodzaak om dialoog aan te gaan' 8 t/m 10 februari

‘Bouwen doen we samen’ is het motto van de Internationale Bouwbeurs 2011. Aan de vooravond van de Internationale BouwBeurs heeft VNU Exhibitions onderzoek gedaan onder potentiële bezoekers. Hieruit komt naar voren dat slechts 31 procent van de ondervraagden het oneens is met de stelling dat de crisis samenwerking in de bouw bevordert. ‘De beurs is een uniek moment om samenwerking tussen bedrijven, vaklieden en verschillende belangenorganisaties te vergroten’, aldus projectmanager Martijn Carlier. Veel bedrijven in de bouwketen - aannemers, onderaannemers en toeleveranciers - voelen de economische neergang recht in het hart. Toch is er licht aan het einde van de tunnel. Er is een groep (31 procent) die de verwachting heeft dat de economische situatie in de bouwsector verbetert. Carlier: ‘Stilzitten is daarom geen optie. Als de economie aantrekt is het voor bedrijven zaak om klaar te staan en te laten zien welke keuzes zij hebben gemaakt. Partijen die grenzen verleggen, innovatieve producten of kostenbesparende processen zoeken en vinden in samenwerkingsverbanden hebben een streepje voor.’ Hij vervolgt: ‘Om die reden is tijdens het ontwikkelen van het concept voor de Internationale BouwBeurs zwaar ingezet op het zoveel mogelijk betrekken van verschillende belangrijke partijen uit de bouwkolom. Partijen uit verschillende hoeken presenteren zich, zoals Aedes, VBI, VSB, Werkspot.nl, Stichting Passief Bouwen, Centrum Hout, Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten, Vereniging van Houtskeletbouwers, HIBIN, Probasys Benelux, de Nederlandse Isolatie Industrie en VEBIDAK. Het is zomaar een opsomming van de organisaties waarmee samenwerking is gezocht. Allen zullen zij een inhoudelijke bijdrage leveren aan de beurs en daaruit voortvloeiend meerwaarde voor de bezoeker’, zegt Carlier.

Thema’s

De thema’s van de Internationale Bouw-

Beurs 2011 mogen op veel interesse van de bezoekers rekenen. Duurzaamheid (68 procent), energiezuinigheid (55 procent) en renovatie (60 procent) zijn populair. Carlier: ‘Een duurzaam en energiezuinig gebouw neerzetten, dat doe je door technologie te delen. Door ontwerp en producten zo te combineren dat synergie ontstaat. Op deze manier ontstaat een kwalitatief hoogwaardig gebouw dat aan alle comfort- en energie-eisen van de toekomst voldoet. Door in alle fasen van het bouwproces samen te werken en te leren kunnen daarbij bovendien de faalkosten fors en structureel omlaag.’

Duurzaamheid en energiezuinigheid

Het verduurzamen van onze samenleving is ook in deze tijd van crisis een belangrijk onderwerp. Nationaal en internationaal worden doelen gesteld. Ontwikkelingen volgen elkaar in een rap tempo op. De bouw blijft hierbij niet achter. Echter, een groot deel van de potentiële bezoekers van de Internationale BouwBeurs (41 procent), merkt op dat de klant niet bereid is te betalen voor duurzaamheid. Carlier: ‘Duurzaam bouwen blijft hoog op de agenda staan. Linksom of rechtsom komen steeds meer inkopers uit bij duurzame bouwproducten. Is het niet vrijwillig, dan is het wel vanwege strengere wettelijke eisen. Op de BouwBeurs zijn diverse ondernemingen en bedrijven te vinden die hier hard aan werken.’

Projectmanager Martijn Carlier van de Internationale Bouwbeurs: ‘Nergens anders in Nederland komen zo veel partijen uit de bouwkolom bij elkaar. Het belang daarvan is nauwelijks te overschatten, want zeker in deze tijd is het absolute noodzaak om de dialoog aan te gaan. Maak als exposant ook een rondgang over de beurs en kijk naar bedrijven die een meerwaarde op je diensten kunnen leveren.’

Renovatie

Terwijl de nieuwbouw is ingezakt blijft de omzet van renovatieprojecten redelijk op peil. Desgevraagd geeft 41 procent van de respondenten van de beurs aan dat het aandeel renovatiewerkzaamheden is toegenomen vergeleken met een jaar geleden. ‘Op de beurs wordt via diverse pleinen inzicht gegeven wat mogelijk is op het gebied van renovatie. Zo is in hal 4 het speciale Renovatiepaviljoen, in samenwerking met BouwhulpGroep, te vinden. Speciale aandacht is er voor vernieuwing in de vorm van het programma Hollands-Ontwerp en wordt er een doorzonwoning gebouwd waar renovatiemogelijkheden tastbaar worden. Aedes en Vernieuwing Bouw organiseren daarnaast dagelijkse praktijksessies gericht op ketenintegratie en vernieuwend opdrachtgeverschap.’

12 Met inhoudelijke programma’s, seminars, themapleinen en -paviljoens zet de Internationale BouwBeurs deze editie in op diepgang. De thema’s duurzaamheid, energiezuinigheid en renovatie fungeren als een rode draad in alle activiteiten. Een primeur deze editie is het Werkspot.nl ZZP Plein. Dit paviljoen draait compleet om de ZZP’er. Renovatie is ook één van de onderwerpen en heeft tevens een compleet eigen plein op de beurs. Een overzicht van alle activiteiten, op alfabetische volgorde. Aluminium Paviljoen

Het Aluminium Paviljoen bestaat dit jaar uit het Themaplein ‘125 jaar Aluminium Innovatief en Duurzaam’. In 2011 is het 125 jaar geleden dat de industriële productie van Aluminium is gestart. Daarmee is een nieuw hoofdstuk geschreven op het gebied van industriële innovatie. Rondom de kernbegrippen Innovatie en Duurzaamheid toont het Aluminium Centrum op het Themaplein '125 jaar Aluminium' recente innovaties. Uiteraard met een belangrijk accent op de Bouw in meest brede zin. Deelnemers aan het plein zijn, naast het Aluminium Centrum, onder andere Comhan Holland, Alcoa Architectuursystemen, InterDam Projects, ANOX, NEDAL Aluminium, Profity software, Matrix Software, vanMoof bikes, AluRunner, van Campen Industries en 3D-Metal Forming. Locatie: Hal 1

Bouw & ICT

8 t/m 10 februari Bouw & ICT vindt plaats van 8 tot en met 10 februari 2011 in hal 5.

Bouw & ICT vindt plaats van 8 tot en met 10 februari 2011 in hal 5 van Jaarbeurs Utrecht. Bouw & ICT is hét platform voor ICT toepassingen en diensten in de hele bouwkolom; van ontwerpen, bouwen tot beheren. Volop aandacht voor domotica, BIM, standaardisatie, ketenintegratie en kostenreductie. Locatie: Hal 5

Bouw & Veiligheid

BouwBeurs 2011 biedt een speciale sector op het gebied van Bouw en Veiligheid. Hier vinden bezoekers alles voor een veilige bouwplaats: Arboregelingen, maatschappelijk verantwoord ondernemen en strengere Europese Normen. Daarnaast zijn er innovatieve technieken die het mogelijk maken om kleding, schoeisel en beschermende middelen nog veiliger en comfortabeler te maken voor werknemers in de bouwsector. Naast een divers aanbod van leve-

BEURSSPECIAL

Internationale BouwBeurs 2011 gaat voor diepgang 8 t/m 10 februari

ranciers die producten leveren op het gebied van veiligheid voor de bouwwereld, presenteert ook stichting VCA zich in deze sector. Locatie: Hal 7

BouwHuis

In samenwerking met Cobouw en de Architect organiseert de BouwBeurs het zogenaamde BouwHuis. Het BouwHuis, een theater op de BouwBeursvloer, brengt dagelijks het Cobouw ontbijtnieuws vanaf de beurs, inhoudelijke architectensessies, interessante lezingen en actuele discussies over de bouwsector. Meer informatie en het actuele programma? Kijk op www.bouwhuis2011.nl.

Dakenplein

Het Dakenplein is een gezamenlijke presentatie van Probasys Benelux, de Nederlandse Isolatie Industrie en VEBIDAK. Er wordt volop aandacht gegeven aan de multifunctionaliteit van het platte dak; van isolerende werking, energiebesparing tot CO2reductie. Een plat dak is verder bruikbaar als parkeerplaats of tuin (groendak). Veel van deze mogelijkheden vindt u terug op en rond de speciaal ingerichte dakvlakken op het Dakenplein in hal 10. Op het Dakenplein vinden bezoekers leveranciers van bitumineuze dakrollen, isolatiematerialen en de verwerkers van zulke materialen. Locatie: Hal 10, stand 10.B040

Duurzaamheidspaviljoen

Na het succes van het Duurzaamheidspaviljoen in Nederland en België krijgt dit initiatief van Kingspan Duurzame Bouwsystemen opnieuw een vervolg tijdens de Internationale BouwBeurs. In het Duurzaamheidspaviljoen worden innovatieve en duurzame bouwsystemen getoond voor gevels en façades. Aan de orde komen aspecten als licht-, integraal-, industrieel- en 'future proof' bouwen, waaronder prefabricage, IFD, luchtdichtheid, integraal ontwerpen en BREEAM. Er worden interessante presentaties, workshops en seminars van sprekers van toonaangevende kenniscentra, brancheorganisaties en universiteiten gegeven in de volgende onderwerpen:  Slim & intelligent bouwen.  Toepassen van de passiefhuis-standaard in scholen- en kantorenbouw.  Duurzaam bouwen met behoud van creatieve vrijheid en architectonische schoonheid. De opzet van het Duurzaamheidspaviljoen is vooral gebaseerd op de duurzame gebouwschil. Op conceptueel niveau wordt aandacht gegeven aan toekomstgericht en bewezen duurzaam bouwen. Meer informatie over de deelnemende partijen en het sprekersprogramma? Kijk op www.duurzaamheidspaviljoen.nl. Locatie: Hal 1, stand 01.E044

Greenbuild

Met het label ‘Greenbuild’ wordt aandacht gericht op kennis, producten en leveranciers die bijdragen aan duurzaamheid in de bouw. De Greenbuild activiteiten zijn:  Greenbuild Selection: wijst bezoekers de weg naar duurzame bouwproducten op de beurs.  Greenbuild Innovators Square: paviljoen met grensverleggende groene initiatieven (Hal 10).  Greenbuild Congress: speciaal duurzaam congres voor aannemers, overheden, opdrachtgevers en architecten (Congreszaal Irene).

 Solar@BouwBeurs Paviljoen: aanbieders van zonne-energie in één paviljoen (Hal 10).

Houtpaviljoen

In het Houtpaviljoen staan houthandelaren, bedrijven in de houtverwerkende industrie bij elkaar. ‘Bewust met hout’ en ‘Energiezuinig en innovatief bouwen met hout’ staan centraal op het Houtpaviljoen. In samenwerking met: Centrum Hout, Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten, Vereniging van Houtskeletbouwers en Koninklijke Vereniging van Nederlandse Handelsondernemingen. Locatie: Hal 8, stand 08.E088

Material Xperience

Material Xperience vindt dit jaar plaats in Hal 1.

Het thema van Material Xperience is ‘Adding Value’. Een juiste materiaalkeuze geeft het product of project meerwaarde. Deelnemers worden uitgedaagd hun nieuwste materialen of bijzonder gematerialiseerde producten te exposeren. Binnen het thema zijn er drie onderwerpen waarin bezoekers specifiek aanbod vinden: prestatie, beleving en milieu. Material Xperience wordt georganiseerd door Materia en Architectenweb. Locatie: Hal 1

PassiefBouwen Paviljoen

De Stichting PassiefBouwen.nl staat met het PassiefBouwen Paviljoen in Hal 10. Op het Paviljoen presenteren verschillende deelnemers van de Stichting zich met hun producten en oplossingen voor passief bouwen. Andere deelnemers van de Stichting staan met hun eigen stands ook op andere plaatsen op de beurs. Bij Passief bouwen wordt optimaal gebruik gemaakt van de warmte van de zon, op basis van zuid-oriëntatie en met toepassing van onder meer goede isolatie, kierdichting en warmtevoorziening vanuit ventilatie met warmteterugwinning. Passief bouwen leidt tot comfortabele woningen en gebouwen, met een gezond binnenklimaat en met een zeer beperkte energievraag (besparing tot 80 procent). Zowel in de nieuwbouw, als bij renovatie kan passief bouwen worden toegepast. Projecten die voor ruimteverwarming een energievraag van 15 kWh per m2 in nieuwbouw en 25 kWh per m2 bij renovatie realiseren (berekend via de PHPP-NL methode) komen in aanmerking voor het keurmerk PassiefBouwen Keur. Ook met cursussen passief bouwen is de Stichting actief. Meer info is te vinden op PassiefBouwen.nl. Locatie: Hal 10, stand A10

Renovatiepaviljoen

Hal 4 staat in het teken van renovatie. Met het renovatiepaviljoen brengt de BouwBeurs samen met BouwhulpGroep, SBR en Aedes nieuw elan in het traditionele aanbod van de renovatiemarkt. U vindt er meer over innovatieve afbouwoplossingen (voor nieuwbouw en renovatie), planmatig

onderhoud, efficiënte renovatieprocessen en -methoden, en producten voor het vernieuwen van de schil, het inbouwpakket en het installatiepakket: van dakbedekking tot vloeren, van asbestverwijdering tot sanitair en van gevelsystemen tot na-isolatie. Wat kunt u verwachten?  Vernieuwende renovatieconcepten en materialen.  Innovatieve afbouwoplossingen.  Efficiënte onderhoudssystemen.  Alles over planmatig gebouwbeheer met het hoogste rendement.  Expositie Doorzonwoning, Componentenrenovatie, Renovatie Innovatie Plein en Hollands-Ontwerp.nl.  Studiemiddagen en voordrachten worden verzorgd door SBR, Bouwhulpgroep en Aedes.  Faay Renovatie Theater met sterk inhoudelijk programma. In het Faay Renovatie Theater worden dagelijks lezingen gehouden door partijen, zoals Dura Vermeer, BouwhulpGroep, BAM Woningbouw, TU Eindhoven en andere relevante spelers in de bouw. Onderwerpen die aan bod komen:  Ketensamenwerking  Renovatieconcepten  Duurzaamheid Locatie: Hal 4, stand 04.D113

Studenten en Hollands-Ontwerp

De studenten van nu zijn de bedenkers en bouwers van morgen. Daarom is aan diverse onderwijsinstellingen gevraagd om renovatiestudies van studenten in te zenden. Het motto: Hollands-Ontwerp, nu en in de toekomst. De beste studies zijn te zien op de BouwBeurs.

Theaterprogramma

Aedes en Vernieuwing Bouw presenteren zich op de BouwBeurs en op Bouw & ICT met een aantal activiteiten gericht op de onderwerpen 'Ketenintegratie' en 'Vernieuwend Opdrachtgeverschap'. Er worden praktijkcases gehouden door een woningcorporatie. Locatie: Theater in hal 4.

VBI Plein

Op de BouwBeurs zet VBI met meerdere partners in enkele dagen twee duurzame demo mock-ups neer, voorbeelden van de betaalbare moderne geassembleerde grondgebonden woning. Deze comfortabele starterswoning, ‘all electric’ met WKO en VBI FlexCasco is met de modernste technieken op termijn te ‘upgraden’ naar een nul-energiewoning. De woning voldoet aan de criteria van de Groene Woning. Locatie: Hal 7, stand 07.A010

VSB Plein

Buitenexpositie VSB.

Tijdens de Internationale BouwBeurs staat het Opleidingsbedrijf VSB, gesitueerd op het VSB-plein, volop in de schijnwerpers. Ook deze beurseditie verzorgt Het Opleidingsbedrijf VSB de Demonstraties Steiger-

ZZP’er centraal op Werkspot ZZP Plein

ZZP’ers spelen in het radarwerk van de bouw een heel belangrijke rol. De Internationale BouwBeurs 2011 erkent dit grote belang door samen met Werkspot.nl een speciaal infoplein in te richten voor ZZP’ers. Op het ZZP Plein kunnen ZZP’ers elkaar ontmoeten. Hier kan men netwerken, ervaringen uitwisselen en misschien nieuwe werkcontacten opdoen. Dagelijks zijn op het plein sprekers te vinden die het ZZP-bestaan vanuit verschillende invalshoeken belichten. Onderwerpen die zij behandelen zijn onder andere:  Hoe richt ik mijn ondernemerschap in?  Wat is een praktische manier van boekhouden?  Hoe zet ik internet slim in?  Koop of lease ik mijn bedrijfswagen?  En volop informatie over innovaties, regelgeving, gereedschappen en nieuwe opzienbarende producten.

Werkspot.nl

Opdrachtgevers en vakmensen bij elkaar brengen; dat gebeurt op www.werkspot.nl, de marktplaats voor klussen in en om het huis. Het principe is eenvoudig: opdrachtgevers, particuliere of bedrijven plaatsen hun klus, klein of groot, op de website. Bij Werkspot.nl ingeschreven vaklieden, ZZP’ers en klusbedrijven, kunnen reageren door in te schrijven op een klus. Na afloop, als het werk is gedaan, geven opdrachtgevers een referentie van de vakman en een rapportcijfer voor het gedane werk. Zo krijgen andere opdrachtgevers een goed beeld van de capaciteiten van de vaklieden. Dit jaar is er al op meer dan 100.000 opdrachten ingeschreven. Meer weten?

bouw. Op het buitenterrein van het hallencomplex van Jaarbeurs Utrecht laten teams met monteurs-in-spé zien dat het vak van monteur steigerbouw een uitdagend en verantwoordelijk beroep is. Locatie: Hal 7, stand 07.B090 + buitenterrein

Werkspot ZZP Plein

ZZP’ers spelen in het radarwerk van de bouw een heel belangrijke rol. De Internationale Bouwbeurs 2011 erkent dit grote belang door samen met Werkspot.nl een speciaal infoplein in te richten. Op het ZPP Plein kan men netwerken, ervaringen uitwisselen en misschien nieuwe werkcontacten opdoen. De bezoekers krijgen praktische antwoorden op de volgende vragen:  Hoe richt ik mijn ondernemerschap in?  Wat is een praktische manier van boekhouden?  Hoe zet ik internet slim in?  Koop of lease ik mijn bedrijfswagen? Verder volop informatie over innovaties, gereedschappen en nieuwe opzienbarende producten. Locatie: Hal 12, stand 12.C126

BEURSSPECIAL

VSB pakt weer fors uit 8 t/m 10 februari

De Vereniging van Steiger-, Hoogwerk- en Betonkistingbedrijven (VSB) presenteert zich volop tijdens de Internationale BouwBeurs. De vereniging organiseert opnieuw het symposium ‘Veilig werken op hoogte’ en er zijn weer demonstraties steigerbouw en instructies. Dagelijks staat een vakgebied centraal van de gespecialiseerde aannemerij. Het VSB-collectief heeft met het VSB-plein een centrale ontmoetingsplaats in hal 7 (stand 07.B080). Daarnaast wordt een aanbod van producten en diensten getoond door de exposerende deelnemers van het VSB-plein. ‘De onderwerpen waar de VSB zich hard voor maakt zijn actueler dan ooit’, zegt Peter Hecker, secretaris van de VSB. ‘Uiteraard hebben we de Richtlijn Steigers, die recent volledig werd geüpdate. Daarnaast wordt hard gewerkt aan de totstandkoming van de Richtlijn Betonbekisting en Ondersteuningsconstructies. Ook deze laatste richtlijn geeft de laatste stand van de techniek weer. Net als bij de Richtlijn Steigers wordt

intensief samengewerkt met Bouwend Nederland, de Arbeidsinspectie en andere betrokken partijen. Naar verwachting wordt ook hier de richtlijn leidend voor controles door de Arbeidsinspectie. Op de Internationale BouwBeurs gaan wij bezoekers uitgebreid informeren hierover.’

Demonstraties steigerbouw

Spectaculair dit jaar zijn de Demonstra-

VSB Symposium Veilig werken op hoogte 2011 Op donderdag 10 februari 2011 organiseert de VSB in de Prins Claus Congreszaal van de Jaarbeurs in Utrecht, het VSB-symposium Veilig werken op hoogte 2011, met als subtitel: ‘Veiligheid - kostbare hype of gemeenschappelijke verantwoordelijkheid?’ Onder leiding van Judith de Bruijn zullen diverse prominente sprekers ingaan op actuele onderwerpen tegen de achtergrond van het veilig werken op hoogte. Sprekers tijdens het VSB-symposium zijn Hans van der Krogt, directeur van Smits Vastgoedzorg, Bert Zandvoort, voormalig voorzitter CCVD-VCA (Centraal College van Deskundigen) en huidig coördinator BZW Masterclass Veiligheid Zuid-West Nederland, Raf Tripaldelli, voorzitter van de Kontaktgroep Materieel (KOMAT) van Bouwend Nederland en directeur van BAM Materieel, Henk Klein Poelhuis, voorzitter van de Aannemersfederatie Bouw en Infra Nederland en Jarn Warning, directeur Arbouw. De sprekers gaan in op de materie waarmee deze branches dagelijks te maken hebben: het veilig werken op hoogte. Hoe kunnen nieuwbouw van en onderhoud aan vastgoedobjecten veilig, kwalitatief hoogwaardig én concurrerend worden uitgevoerd? En wat betekent maatschappelijk verantwoord ondernemen in dat verband? Welke instelling wordt tegenwoordig van toeleveranciers verlangd bij het uitvoeren van industrieel onderhoud en hoe kan veiligheid daarin worden geïntegreerd? Welke rol speelt professionele communicatie bij het realiseren van veiligheid en hoe kan dat worden vastgelegd in taken en verantwoordelijkheden? Hoe wordt het veilig werken op hoogte ingevuld bij de gespecialiseerde aannemerij?

Deelname

De deelnameprijs aan dit symposium bedraagt 80 euro (inclusief lunch en exclusief BTW). Aanmelden kan via het VSB-secretariaat. Tel. (088) 400 84 58, info@vsb-online.nl. De website van de VSB (www.vsb-online.nl) biedt verder ook informatie over het beursprogramma van de VSB en over de exposanten van het VSB-Plein en deelnemers aan de PR-campagne. Het VSB-symposium start om 8.30 uur en duurt tot 11.30 uur, waarna de deelnemers de gehele dag kunnen gebruiken voor een bezoek aan de Internationale Bouwbeurs. Het symposium wordt mede mogelijk gemaakt dankzij Koninklijke Jongeneel B.V..

re vakbeurs staat of ties Steigerbouw op valt natuurlijk met de donderdag 10 februpresentaties van beari. Op het buitenterdrijven die de beurs rein van de Jaarbeurs laaangrijpen om beten de monteurs-in-spé zoekers te laten zien dat steigers montekennismaken met ren een vak apart is. De noviteiten en ontDemonstraties Steigerwikkelingen. Alleen bouw worden verzorgd al op het VSB-plein door leerling-monteurs zijn Alimak HEK van het OpleidingsbeNederland, Matemdrijf VSB. Peter Hecker: co Hulpconstruc‘De teams monteren ingeties, Rojo Steigerwikkelde en hoogstaande bouw, Travhydro steigers die inzicht, techNederland, Yelloo, nische kennis en vakmanASC Group, Opleischap vereisen. Uiteraard dingsbedrijf VSB, werken alle leerlingen volArtros en BGA gens de uitgangspunten De reeks handzame flyers ‘Veilig wervertegenwoorvan de Richtlijn Steigers. De ken met …’ die de VSB dit jaar presendigd. En daarteams staan onder leiding teerde, krijgt tijdens de Internationale naast nemen de van ervaren voormannen BouwBeurs 2011 een vervolg met gratis inleden Altrex, Skyvan diverse bij de VSB aanstructies over de opbouw en het gebruik works, Layher en gesloten steigerbedrijven.’ van de hoogwerker, rolsteigers, hefsteiDirks KlimmateNaast de demonstraties van gers en hangbruginstallaties. rialen als individe ‘steigerbouw op donderdueel exposerend lid deel. De campagne dag, richt de spotlight zich tijdens de overidie we rondom de BouwBeurs organiseren, ge beursdagen ook op andere beroepsgroewordt niet alleen mogelijk door deze bepen, zoals de betonijzervlechter, dakdekker, drijven, maar ook door Koninklijke Jongemetselaar en de voeger/kitter. Dagelijks neel, Nederlandse Branche Polis en NOEwordt een prijs uitgereikt op het VSB-plein. Bekistingtechniek.’ De activiteit wordt georganiseerd in samenwerking met BGA, een 100 procent dochteronderneming van de Aannemersfederatie Nederland. Deze Aannemersfederatie behartigt de belangen van de MKB bedrijven in de bouw en infra en van de gespecialiseerde aanneming (GA).

Instructies arbeidsmiddelen en ergonomie

De reeks handzame flyers ‘Veilig werken met …’ die de VSB dit jaar presenteerde, krijgt tijdens de Internationale BouwBeurs 2011 een vervolg met gratis instructies over de opbouw en het gebruik van de hoogwerker, rolsteigers, hefsteigers en hangbruginstallaties. Instructeurs van het Opleidingsbedrijf VSB en Scaffolding Training Europe (STE) verzorgen hierbij de gehele dag door instructies en demonstraties. De activiteit wordt georganiseerd in samenwerking met FOSAG, de brancheorganisatie voor de schilders en afbouw. Daarnaast kan de bezoeker vertrouwd raken met ergonomie. Samen met Artros organiseert de VSB instructies over het verantwoord tillen en bewegen. Peter Hecker besluit: ‘Het succes van iede-

BEURSSPECIAL Instructieroutes arbeidsmiddelen op BouwBeurs Voor veel beroepen speelt het veilig werken op hoogte een steeds grotere rol. Om gebruikers te informeren over de verschillende arbeidsmiddelen om veilig op hoogte te kunnen werken, introduceerde de VSB dit jaar een serie instructieflyers over hoogwerkers, rolsteigers, hangbruggen, bouwliften en hefsteigers. De vereniging grijpt de BouwBeurs 2011 aan om deze schriftelijke informatie een vervolg te geven met praktische instructies. Dat wordt gedaan met speciaal uitgezette routes langs exposerende VSB-leden. Bij de VSB-leden kunnen bezoekers zich laten informeren over het correct en veilig gebruik van deze specialistische producten. Deelnemers maken ook kans op één van de praktische prijzen die dagelijks kunnen worden gewonnen. De winnaars worden na de beurs bekend gemaakt. Het start- en eindpunt van de instructiesroutes is het VSB-Plein (hal 7, standnummer B090), waar de route begint met algemene bewegingsinstructies door Artros. Hier komen onder andere ergonomie, het verantwoord tillen en bewegen aan de orde; een dagelijks terugkerend aandachtspunt voor werkgevers en -nemers in de bouwsector.

Greenbuild Selection: 'groene' draad op Internationale BouwBeurs 8 t/m 10 februari

Duurzaamheid leeft in de bouw. Uit onderzoek onder 511 potentiële bezoekers blijkt dat 68 procent geïnteresseerd is in dit onderwerp. Op de Internationale BouwBeurs is dit onderwerp als een rode draad verweven in het programma. Bedenkers van duurzame initiatieven en producten krijgen ruimschoots baan om zich te profileren. Door middel van de Greenbuild Selection, Greenbuild Innovator Square, Greenbuild Congress en het Solar@BouwBeurs paviljoen worden alle voorwaarden voor bezoekers en exposanten geschapen om te zien welke ontwikkelingen spelen op dit gebied. Greenbuild Selection

De Greenbuild Selection wijst bezoekers de weg naar duurzame bouwproducten binnen het totale productaanbod op de beurs. Vooraf vindt men op een speciale website op www.bouwbeurs.nl (kijk bij programma -> Greenbuild) alle groene, duurzame initiatieven van de exposanten van de BouwBeurs. In de catalogus die uitgereikt wordt tijdens beurs wordt volop aandacht besteed aan deze exposanten. In de ‘Experts’ Choice’ worden bijzondere exposanten uitgelicht die extra aandacht verdienen vanwege hun duurzame bijdrage. Dit overzicht is samengesteld door een panel van duurzaamheidsexperts.

Greenbuild Innovator Square Daarna kan de bezoeker diverse routes volgen langs hoogwerkers, rolsteigers, hefsteigers, hangbruginstallaties en bouwliften. Tezamen met de VSB-flyers uit de reeks ‘Veilig werken met ….’, krijgt de bezoeker een duidelijk beeld hoe hij de arbeidsmiddelen op een veilige en verantwoorde wijze moet gebruiken. De routes zijn bedoeld voor werkgevers en werknemers die in hun werk gebruikmaken van arbeidsplekken op hoogte. In samenwerking met Eisma, De Schildersvakkrant en KNAP werk (FOSAG) worden schilders en bedrijven in de afbouw uitgenodigd voor deelname aan de instructieroute. Ook voor andere gebruikersgroepen is de route van belang. Zo zal worden deelgenomen door ondermeer voegers, kitters, metselaars en professionele onderhoudsmonteurs.

Veel bedrijven binnen de bouwketen ontwikkelen grensverleggende groene initiatieven. Deze innovaties hebben een eigen paviljoen op de beurs genaamd het Greenbuild Innovator Square. Project manager Martijn Carlier: ‘De bezoeker vindt hier uitsluitend jonge innovatiegerichte ondernemers met duurzame producten. Vooral kleine start-ups krijgen hier de ruimte om hun producten en ideeën te presenteren. Het Greenbuild Innovator Square wordt het bruisende groene hart van de Internationale BouwBeurs.’

Greenbuild Congress

Het eerste Greenbuild Congress was voorjaar 2010 in het Rotterdamse Ahoy met 500 bezoekers een schot in de roos. Op de Internationale BouwBeurs krijgt dit succes een vervolg. Een speciaal duurzaam congres voor aannemers, overheden, opdrachtgevers en architecten. Alles over duurzame nieuwbouw, duurzaam renoveren en energiebesparing. Het Greenbuild Congress vindt plaats op woensdag 9 februari in de Congreszaal Irene. Prijs: € 149,00 incl. BTW (incl. toegang Internationale Bouwbeurs). De organisatie van dit congres is in samenwerking met www. duurzaamgebouwd.nl.

Solar@Bouwbeurs Paviljoen

De ontwikkelingen op het gebied van zonne-energie voltrekken zich in een hoog

tempo. Voldoende reden voor de BouwBeurs om aanbieders van deze technologie samen te brengen op het Solar@BouwBeurs Paviljoen. Speciaal voor bezoekers die op zoek zijn naar oplossingen voor duurzame energie en energiebesparing.

Material Xperience 2011 in het teken van ‘Adding Value’

Textiel gemaakt van melk of kippenveren, selfhealing materials of kozijnen van bamboe. Dit alles en nog veel meer is te zien op het inspirerende vakevenement voor (interieur) architecten en creatieve professionals Material Xperience, dat gehouden wordt in Hal 1. Het thema van Material Xperience is ‘Adding Value’. Een juiste materiaalkeuze geeft het product of project meerwaarde. Daarom staat Material Xperience geheel in het teken van ‘Adding Value’. Deelnemers worden uitgedaagd hun nieuwste materialen of bijzonder gematerialiseerde producten te exposeren. Binnen het thema zijn er drie onderwerpen waarin deelnemers kunnen exposeren: prestatie, beleving en milieu. De materialen en gematerialiseerde producten die te zien zijn op Material Xperience hebben een binding met het centrale thema ‘Adding Value’. Door onderscheid te maken in verschillende onderwerpen worden de bijzondere kanten van een materiaal of product belicht. Binnen het onderwerp prestatie zijn materialen te zien die zelf iets bijzonders presteren, door bijvoorbeeld energie op te wekken, afvalstoffen te verwerken of hun eigen oppervlak te reinigen. De nieuwste generatie solartechniek, interactieve stoffen en 3d printing in het groot worden hier geëxposeerd. Ook de beleving van een product is van essentieel belang. Voelt het goed aan, ruikt het vertrouwd, geeft het een veilig gevoel; de keuze van materiaal is bepalend. Bij het onderwerp milieu wordt de nadruk gelegd op duurzaamheid en een duurzaam productieproces van producten en materialen. Het accent ligt op het gebruik van hernieuwbaar materiaal, afval, reststoffen, gerecycled of energiezuinig materiaal. De Materia- tentoonstelling bevat materialen van wol en plantenvezels, verduurzaamd hout en C2C gecertificeerd materiaal.

Organisatie

Material Xperience wordt georganiseerd met als doel de nieuwste materialen, producten en producttoepassingen te introduceren en vakgenoten te inspireren op het gebied van materiaal, architectuur en interieur. Drijvende krachten achter Material Xperience zijn Materia, het internationale materialenplatform, en Architectenweb, één van Nederlands grootste crossmediale uitgeverijen op het gebied van architectuur en materialen. Meer informatie: kijk op www.materialxperience.nl

BEURSSPECIAL

De nieuwe opgave: innoverend renoveren 8 t/m 10 februari

Maar liefst 90 procent van het bouwvolume betreft renovatie van de bestaande woningvoorraad. Veertig procent van de 511 ondervraagde bezoekers zegt dat renovatiewerkzaamheden zijn toegenomen vergeleken met een jaar geleden. Maar liefst 60 procent is dan ook geïnteresseerd in dit onderwerp. Martin Liebregts, directeur van BouwhulpGroep: ‘Wij proberen nieuw elan aan het onderwerp te geven. Namens de organisatie van de Internationale BouwBeurs zet de BouwhulpGroep het thema in Hal 4 op de kaart.’

Jonge talenten etaleren innovatieve renovatieoplossingen BouwhulpGroep organiseert in samenwerking met SlimRenoveren de expositie Hollands-Ontwerp 2011. De Hollands-Ontwerp Award is een prijs voor studenten, scholieren en recent afgestudeerden die zich verbonden voelen met de bestaande bouw. De 25 beste ideeën worden op de eerste beursdag gepresenteerd op het Renovatieplein in hal 4. Aan het einde van de dag kiest een vakjury de winnaar. Universiteiten, hogescholen en regionale onderwijscentra (ROC’s) is gevraagd om deel te nemen aan de Hollands-Ontwerp Award. Voorwaarde is dat de inzending betrekking heeft op een onderzoek of project uit het afgelopen jaar en dat studenten en hun begeleidende docenten verbonden zijn aan een Nederlandse onderwijsinstelling. Voorbeelden van concepten productontwikkeling voor de bestaande bouw komen in aanmerking voor de prijs. Daarnaast waren projecten die aansluiten op huidige maatschappelijke ontwikkelingen, zoals communicatie met bewoners, procesmanagement en vermindering van milieubelasting, welkom als inzending. De beste 25 ideeën gaan op de BouwBeurs strijden om de Hollands-Ontwerp Award 2011. Het winnende project wordt beloond met een publicatie in de vakbladen BouwIQ en Renovatie. Daarnaast neemt het winnende project één jaar lang deel als aandeelhouder op www.hollandsontwerp.nl, het platform voor innovatie in de bestaande bouw.

Jury

De jury voor Hollands-Ontwerp Award 2011 bestaat uit deskundigen op het gebied van innovatie en bestaande bouw. Zij beoordelen de inzendingen op relevantie met de bestaande bouw, het innovatieve karakter en de maakbaarheid. De jury bestaat uit Prof.dr.ir. Jos Lichtenberg (Hoogleraar productontwikkeling voor de bouw op de Technische Universiteit Eindhoven en initiatiefnemer Slimbouwen®); ir. Martin Liebregts (Architect en directeur BouwhulpGroep ); ir. Mathijs van Dijk (Industrial Designer en directeur WeLL Design); ir. Doris de Bruijn (Bouwkundig productontwikkelaar en mede-eigenaar SlimRenoveren) en ing. Yuri van Bergen (Adviseur BouwhulpGroep en initiatiefnemer weblog Hollands-Ontwerp.nl).

‘Meestal gaan renovaties om standaard werk, zoals een nieuw dak, een op- of aanbouw, kozijnen met dubbel glas of een interne verbouwing. De renovatiemarkt leunt al decennia lang op een zeer traditioneel aanbod. Op de Internationale BouwBeurs laat de BouwhulpGroep zien wat mogelijk is. Een concreet voorbeeld is de doorzonwoning van standaard zes meter breed. In Nederland staan meer dan één miljoen van dit soort huizen. Op de beurs laten wij zien wat mogelijk is als zo’n huis wordt gerenoveerd. De BouwhulpGroep wil diverse verbetermogelijkheden voor deze belangrijke groep bestaande woningen tonen. Er valt namelijk genoeg te kiezen als iemand bezig is met een renovatie’, zegt Liebregts.

Renovatievisie Foto: Weijers Eikhout.

Onder de leiding van de BouwhulpGroep werken 21 markt-

16 partijen in de zogeheten Coalitie Bestaande Woningbouw aan het bepalen van de kwaliteit van renovaties. Eigenlijk is het vrij eenvoudig, legt Martin Liebregts uit: ‘Het gaat erom kwaliteitsaanpassingen scherper te definiëren en te koppelen aan een tijdsperspectief. Kortom de kwaliteit van renovatie en van producten moet hoger zijn naarmate de aanpassing langer mee moet gaan. We hebben nu marktleiders van bouwonderdelen bij elkaar in één coalitie. Het mooie is dat die niet alleen definiëren welke kwaliteit bij welke tijdshorizon past maar er ook kant-en-klare bouwconcepten en -producten aanhangen. Dat zal ervoor zorgen dat het aanbod veel beter wordt afgestemd op de vraag.’

Maatwerk door ComponentenRenovatie®

Zelfstandige bouwonderdelen zoals een ruime dakopbouw, een isolerende gevel of slimme inbouwelementen leveren op zichzelf al een bijdrage aan de kwaliteit van een woning. Die kwaliteit neemt verder toe als die onderlinge producten en concep-

Hout prominent op beursvloer Op het Houtpaviljoen presenteren zich diverse houtbedrijven. Initiatiefnemers Centrum Hout, de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Houtondernemingen (VVNH), de Vereniging van Houtskeletbouwers (VHSB) en de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT) staan centraal op dit Houtpaviljoen met als thema’s ‘Bewust met hout’ en ‘Energiezuinig en innovatief bouwen met hout’. Samen willen de initiatiefnemers én de diverse houtbedrijven een positieve boodschap uitdragen rond de toepassing van hout in de bouw. Milieuvriendelijkheid staat daarbij voorop, maar ook energiezuinigheid, industrieel bouwen (door prefab), kosteneffectiviteit, veiligheid en innovatief bouwen komen in de stands van de deelnemers ruim aan bod. Bewust met hout

Op de kop van het paviljoen presenteren de vier initiatiefnemers zich gezamenlijk: het Centrum Hout, de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Houtondernemingen, de Vereniging van Houtskeletbouwers en de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten. Zij stellen daar de voornaamste thema’s die in de houtbouw spelen aan de orde. Eén van die thema’s ‘Bewust met hout’ is gericht op het stimuleren van de vraag naar duurzaam geproduceerd hout. De overheid heeft hierin de toon gezet door bij al haar bouwprojecten te eisen dat hout wordt gebruikt met een duurzaamheidscertificaat. De overheid erkent twee certificeringssystemen: FSC en PEFC. Beide systemen representeren 99 procent van de duurzaam houtmarkt en werken met een gecontroleerde ‘chain of custody’. Dat betekent dat hout van één van deze keurmerken gegarandeerd duurzaam is geproduceerd. Daarnaast wordt ook gewerkt met de

Energiezuinig bouwen met hout. Woningbouwproject De Zunne in Groningen. Foto: Centrum Hout.

besluit. Hoe houtskeletbouw een uitstekende oplossing biedt voor passief bouwen en renoveren – met hoge Rc-waarden tot circa 10 m2K/W - wordt getoond aan de hand van een speciale driedimensionale opstelling: een model geeft aan hoe een vloer, wand en dak eruit kunnen zien in passief bouwen en renoveren in houtskeletbouw. De VSHB biedt de bezoekers van de Bouwbeurs ook informatie over het inpassen van de komende regelgeving, in het kader van het nieuwe Bouwbesluit.

NBvT: deuren met GND-Zekerheidsklasse®

‘chain of custody’ van Keurhout om aan het overheidsbeleid te voldoen. Dit systeem is nu ook door de commissie inkoop duurzaam hout goedgekeurd. Vele gecertificeerde (nieuwe) houtsoorten zijn op de stand te bekijken en staan tevens vermeld in het nieuwe Houtvademecum.

VHSB: energiezuinig en innovatief bouwen in hout

De Vereniging van Houtskeletbouwers (VHSB) biedt de bezoekers aan de Internationale Bouwbeurs 2011 veel informatie over passief bouwen en renoveren in houtskeletbouw, de mogelijkheden om met houtskeletbouw hogere Rc-waarden te realiseren én hoe houtskeletbouw past in de nieuwe regelgeving, met name het Bouw-

Brandveiligheid van deuren staat centraal in de deelname van de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT) aan de Internationale Bouwbeurs 2011. Het thema heeft vooral betrekking op binnendeuren en wordt benadrukt door de introductie van een nieuw label: de GND-Zekerheidsklasse®. Dit label – ontwikkeld door de binnendeurfabrikanten die zich hebben verzameld in het GND (Garantie Deuren) – moet onder andere gebouweigenaren veiligheid, transparantie én zekerheid bieden omtrent de brandwerendheid van binnendeuren. Uiteraard kunnen de bezoekers op de stand deuren met de nieuwe labels bekijken, uitleg krijgen over de logo’s én zijn er brochures met uitgebreide informatie beschikbaar.

Nieuwe Houtvademecum

Deze Centrum Houtpublicatie is het nieuw-

BEURSSPECIAL

De Nederlandse Bouwprijs 2011

‘Bouwen doen we samen’ 8 t/m 10 februari

Foto: Weijers Eikhout.

ten op elkaar zijn afgestemd. Dan praten we over CR+: zeven marktpartijen die hun afzonderlijke producten op elkaar afstemmen. Deze ketenintegratie levert een uitstekende kwaliteitsborging, optimale prijskwaliteitverhouding en keuzevrijheid in de vijf tot tien procent die een renovatietraject de opdrachtgever biedt op. Maatwerk dus waar het kan.

De bouwwereld staat voor grote maatschappelijke, economische en technologische uitdagingen en is daardoor constant in beweging. Bouwen moet natuurlijk duurzaam, energiezuinig en volgens de afgesproken regels. Dit vraagt om creativiteit, vertrouwen, samenwerking en vooral vakmanschap. Topprestaties in de bouw kunnen alleen geleverd worden als opdrachtgevers, architecten, advi-seurs, ontwikkelaars, aannemers en toeleveranciers goed met elkaar samenwerken. Daarom is het thema van de elfde editie van De Nederlandse Bouwprijs ‘Bouwen doen we samen’. De jury, onder voorzitterschap van mevrouw drs. K.M.H. Peijs, Commissaris van de Koningin Provincie Zeeland, had de bijzondere taak om maar liefst 186 inzendingen te beoordelen. Dat waren er tweemaal zoveel als de vorige editie, wat aangeeft dat de bouwprijs echt leeft in de bouwwereld. Het algemene kwaliteitsniveau dit jaar was erg hoog. Bovendien komt ook maatschappelijk ondernemen tot uitdruk-king; veel inzendingen zijn erop gericht de arbeidsomstandigheden in de bouw te verbeteren. De Nederlandse Bouwprijs kende dit jaar vijf categorieën:  Gebouwen  Bouwwerken  Duurzaam integraal ontwerpen, bouwen, gebruiken en onderhouden  Bouwmaterialen & -systemen  Talent met toekomst

Talent met toekomst

Dit jaar is de categorie Talent met toekomst toegevoegd aan de bestaande categorieën, met als doel het netwerk van De Nederlandse Bouwprijs te verjongen. Elke editie zal deze categorie gekoppeld worden aan een actueel thema. Dit jaar staat bio-based bouste houtvakboek voor bouwprofessionals én houtliefhebbers. Met bijna 740 pagina’s in full colour, is het een indrukwekkende uitgave geworden met circa 250 houtbeschrijvingen en met meer dan 700 afbeeldingen. In het Houtvademecum wordt verder ingegaan op recente ontwikkelingen in hout en -technologie, als houtmodificatie, verduurzaming, brandveiligheid, milieu en duurzaam inkopen. Op de stand is deze ’must-have’ in te zien en met een aantrekkelijke beurskorting te bestellen.

De jury van De Nederlandse Bouwprijs heeft in vier categorieën een selectie gemaakt van genomineer-den. In de categorie ‘Bouwwerken’ zijn dit jaar helaas geen genomineerden. Het aantal inzendingen in deze categorie was te beperkt en vormde geen goede afspiegeling van de in de afgelopen twee jaar gerea-liseerde bouwwerken. Tijdens het Gala van de Nederlandse Bouw, op 9 februari 2011, worden de winnaars bekend gemaakt in vier categorieën. Deze winnaars krijgen De Nederlandse Bouwprijs uitgereikt.

Bouwpluim stimuleert nieuwe bouwcultuur Stichting Nederlandse Bouwpluim stimuleert en waardeert een betere teamvorming en samenwer-king tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers bij grootschalige bouwprojecten. Dit alles op basis van transparantie en gelijkwaardigheid. ‘Een succesvolle maatschappelijke verankering van de nieuwe bouwcultuur kan alleen slagen door een goede samenwerking tussen opdrachtgevers en op-drachtnemers’, aldus Juryvoorzitter mr. drs. L.C. Brinkman, voorzitter Bouwend Nederland. Er zijn zeven genomineerde projecten voor de Nederlandse Bouwpluim 2011, verdeeld over twee catego-rieën, die in aanmerking komen voor deze stimuleringsprijs.

Burger & Utiliteitsbouw

Houtvragen beantwoord

In de categorie Burger & Utiliteitsbouw zijn de volgende projecten genomineerd:  Het Mooie Plan, Rotterdam (met onder andere Dura Vermeer en Joke Vos Architecten)  Blaak 31, Rotterdam (Provast, BAM en KCAP Architects&Planners)  Gemeentehuis Bronckhorst (met onder andere BAM en Atelier PRO architekten)  Verpleeghuis Boswijk, Dordrecht (met onder andere Bouwbedrijf Hazenberg en EGM Architecten)

Daarnaast kan men weer bij de deskundigen van Centrum Hout terecht met (milieu)technische vragen over hout en houtproducten. Kijkt u alvast eens op bewustmethout.nl - als centraal thema - en houtinfo.nl. Daarnaast biedt ook houtdatabase.nl veel informatie over bewust omgaan met hout. De houtdatabase brengt vraag en aanbod in hout (zowel voor de bouw- als voor de GWW-sector) bij elkaar en geeft uitgebreide informatie over gecertificeerd hout, gekoppeld aan leveranciers.

Grond, Weg en Waterbouw

Houtborrel met uitreiking

Op donderdag 10 februari vindt na jaren weer de traditionele Houtborrel plaats, van 16.00 tot 18.00 uur bij de stand van Centrum Hout en het Houtpaviljoen in Hal 8. Hier wordt ook het eerste Houtvademecum overhandigd aan een vooraanstaande houtliefhebber. Gratis toegang krijgt u door aanmelding via een klik op het Bouwbeurslogo op de homepage van Centrum Hout: www.centrum-hout.nl

wen centraal. Bio-based bouwen gaat uit van het ge-bruik van groene materialen, met een natuurlijke oorsprong, als bouwmateriaal. De categorie richt zich op studenten en Young professionals die zich, bewust van de milieu- en klimaatdiscussie, hebben laten inspi-reren door de natuur om nieuwe oplossingen te bedenken. Deze oplossingen kunnen in de toekomst mogelijk een belangrijke bijdrage gaan leveren aan bio-based bouwen. De inzendingen in de categorie Talent met toekomst lopen uiteen van bio-based ICT netwerken tot cradle-to-cradle ontwerpen.

Juryvoorzitter mr. drs. L.C. Brinkman, voorzitter Bouwend Nederland: ‘Met de Bouwpluim willen we opdrachtgevers in het zonnetje zetten die anders naar de markt kijken, in relatie tot omgeving, duurzaamheid, logistiek en ruimte. Dat betekent samen optrekken, ketenbeheersing, meer snelheid en meer kwaliteit.’

De genomineerden in de categorie Grond, Weg en Waterbouw zijn:  Herinrichting Koemarkt, Purmerend (Sturm, Veekens en MTD Landschapsarchitecten)  Project Kort Haarlem, Gouda (gemeente Gouda, Gebr. Van Vliet en Ballast Nedam)  ‘Samen zorgen voor minder CO2’, een certificatiesysteem voor CO2-prestaties (Pro Rail) Tijdens het Gala van de Nederlandse Bouw op 9 februari 2011 zullen de winnaars bekend worden ge-maakt. De winnaars krijgen de Nederlandse Bouwpluim uitgereikt.

BEURSSPECIAL

Genomineerden De Nederlandse 8 t/m 10 februari

Categorie Gebouwen Gebouwen is de categorie voor in Nederland gerealiseerde nieuwbouw, transformatie, renovatie of restauratie in woningen utiliteitsbouw.

Wat: Ronald McDonald Centre Wie: Fact Architects, in samenwerking met Wessels Zeist, Pieters Bouwtechniek Delft, Peutz bv, Grontmij Omschrijving Wat: Hermitage Amsterdam Wie: Hans van Heeswijk architecten, in samenwerking met: Stichting Hermitage aan de Amstel, Merkx+Girod Architecten, Bouwbedrijf M.J. De Nijs en Zonen B.V., Michael van Gessel Omschrijving

Tussen juni 2007 en juni 2009 veranderde verpleeghuis Amstelhof in een hedendaags museum, Hermitage Amsterdam. De buitenzijde van het monument is gehandhaafd, maar wel schoongemaakt, geschilderd en opgeknapt. Van binnen is echter alles anders. Het gebouw is licht, open en ruimtelijk. Er zijn lange zichtlijnen gecreëerd. Muren en plafonds zijn weggebroken, waardoor twee ruime tentoonstellingsvleugels zijn ontstaan. De zalen worden omringd door kabinetten. De jury vindt het contrast tussen de historie van het verpleeghuis en de nieuwe bestemming erg bijzonder. De oude structuur is nog steeds herkenbaar en de integratie van de nieuwe elementen is met zorg en liefde uitgevoerd. Door de terughoudendheid van de detaillering is het oorspronkelijke gebouw met respect behandeld. Alle zintuigen worden geprikkeld.

Wat: ROC van Twente, Hengelo Wie: IAA Architecten B.V. in samenwerking met Architectenbureau Fritz, PRC B.V., ABT bv, Deerns Omschrijving

Het Regionaal Opleidingscentrum van Twente realiseerde in een herstructureringsgebied in Hengelo een gebouw waarvan het hart wordt gevormd door de hal van de voormalige ijzergieterij van Stork uit 1902. De oude elementen in de hal zijn zoveel mogelijk intact gehouden. Aan beide zijden van de hal zijn nieuwe vleugels aangebouwd. Dankzij de grootschalige transformatie wordt het voormalige fabrieksterrein weer een functionerend onderdeel van de stad. Het gebouw is volgens de jury uiterst zorgvuldig gerealiseerd. Er is gewerkt met veel respect voor de oorspronkelijke kwaliteit. De karakteristieken van de voormalige ijzergieterij zijn overeind gebleven, waarmee de symbolische waarde voor de stad Hengelo heel groot is. De integrale kwaliteit, goede doorwerking en hoge duurzaamheidambities zijn duidelijk zichtbaar. De jury is enthousiast over de wijze waarop het gebouw begint te leven door de studenten die het iedere dag vullen.

Het Ronald McDonald Centre is een sport- en spelcentrum voor kinderen met een handicap. Het bestaat uit een aantal gebouwen (arena’s), twee sportvelden, een atletiekbaan, fitness- en speelplekken, een Cruyff Court en een fietsparcours. Het hoofdgebouw huisvest onder andere een zwembad, een clubhuis met theaterpodium en restaurant, kantoren en kleedruimtes. Het terrein en de gebouwen fungeren tegelijkertijd als sportfunctie en tribune. De jury waardeert het lef van de opdrachtgever om juist nu met jonge architecten in zee te gaan. Het gebouw is helder, in zijn opzet zeer transparant en goed ingepast in het landschap. De doelgroep staat centraal in dit gebouw. Dat is te ervaren door de makkelijke toegankelijkheid, de zorgvuldige en innovatieve toepassing van materialen en het innovatieve dubbelgebruik van ruimtes. Aan het gebouw is niet af te lezen dat het voor mensen met een handicap is gemaakt.

Categorie Duurzaam integraal ontwerpen, bouwen, gebruiken en onderhouden Duurzaam integraal ontwerpen, bouwen, gebruiken en onderhouden is de categorie voor teams of organisaties die duurzaamheid en veiligheid integraal hebben doorgevoerd in het ontwerp, de bouw, het gebruik en het onderhoud van het bouwwerk of gebouw.

Wat: Sleephelling Wie: Villanova architecten, in samenwerking met BAM Woningbouw Rotterdam, Ferroli installaties, Niveau kozijnen, Rockwool isolatie, STO buitengevelisolatie, Woonstad Rotterdam, DHV, TrecodomeDaalderop Omschrijving

De renovatie van acht panden aan de Sleephellingstraat in Rotterdam is volgens het Passiefhuis principe uitgevoerd; zonder energiewinningsystemen een minimaal energieverbruik realiseren. Aan de binnenzijde van de gevel zijn zwaar geïsoleerde voorzetwanden geplaatst. De schuiframen zijn gehandhaafd, met daarachter een tweede raampartij met hoogwaardig isolatieglas. De achtergevels zijn voorzien van buitengevelisolatie. De daken en vloeren zijn ook goed geïsoleerd. Daarnaast zijn energiebesparende installaties opgenomen. De jury is erg gecharmeerd van deze duurzame oplossing voor het renoveren van bestaande woningbouw. Men vindt het vooral erg bijzonder dat de oorspronkelijke gevel bewaard is gebleven, ondanks de vele aanpassingen die nodig zijn om de woningen te isoleren. Het project kan vooral wat de technische aspecten betreft als voorbeeld fungeren voor andere renovatieprojecten.

BEURSSPECIAL

Bouwprijs voor het voetlicht 8 t/m 10 februari

Categorie Bouwmaterialen & -systemen Bouwmaterialen & -systemen is de categorie voor bijzondere bijdragen op het gebied van bouwelementen, materialen, hulpmiddelen, daksystemen, gevelsystemen, verlichtingssystemen, afbouw en onderhoud, hangen sluitwerk, isolatie, keukens, sanitair en ruwbouw.

Wat: TransPort Wie: Architectenbureau Paul de Ruiter bv, in samenwerking met Noud Paes, ABT bv, Schiphol Real Estate, Brains 2 Build bv, Deerns raadgevende ingenieurs bv, B en R adviseurs, Ecofys bv, Benthem Crouwel Architects, NACO, West 8, Bouwbedrijf De Vries en Verburg, Ingenieursbedrijf Wolter & Dros, Croon ElektrotechniekSchiebroek Dakbedekking Best BV Omschrijving

Het nieuwe hoofdkantoor voor transavia.com en Martinair met de naam ‘TransPort’, laat zien hoe een gebouw kan bijdragen aan de communicatie van een bedrijf met haar omgeving. Door de verdraaiing opent het gebouw zich naar het gebied. De gestroomlijnde vorm van het gebouw refereert aan vliegtuigen en brengt de identiteit van de luchtvaartmaatschappijen tot uitdrukking. Tijdens het traject stonden duurzame materialen, energiezuinige technieken, gezondheidsfactoren, uitvoering, gebruikersgemak en beheer constant en prominent centraal. Volgens de jury wordt op een vanzelfsprekende wijze gebruik gemaakt van moderne technieken, maar wel in combinatie met traditionele, nu voor handen zijnde, materialen. De jury vindt dat de wijze waarop dit project is benaderd leerstof zou moeten zijn in de huidige beroepspraktijk en in het onderwijs dat gegeven wordt op technische universiteiten en hogescholen.

Wat: BioFoam isolatie Wie: IsoBouw Systems, in samenwerking met Synbra Technology Beursdeelnemer: Hal 11, stand D008 Omschrijving

BioFoam is vergelijkbaar met EPS (geëxpandeerd polystyreen). Het grote verschil is dat EPS geproduceerd wordt van polymeren die op fossiele olie gebaseerd zijn. De grondstof voor BioFoam bestaat uit biopolymeren die gemaakt worden door fermentatie van suikers uit planten. BioFoam is hiermee de eerste schuimisolatie gemaakt van een biologisch basismateriaal. Met als gevolg dat dit product niet alleen mogelijkheden biedt voor hergebruik, maar ook biologisch afbreekbaar en composteerbaar is. Verder kan het na gebruik als grondstof worden toegepast voor nieuwe producten. De jury vindt BioFoam een uitermate interessant, biobased isolatiemateriaal. Het kan heel goed ingezet worden als bouwmateriaal met een lage milieubelasting. Zo kunnen er gevels mee geïsoleerd worden, maar ook daken en vloeren. Verder is het volledig afbreekbaar.

Wat: Watertoren Bussum Wie: Bussums Watertorencollectief in samenwerking met Meeuwsen Ten Hoopen Omschrijving

Dit project omvat de renovatie van de oude watertoren uit 1897 en daaraan gekoppeld een nieuw, glazen paviljoen met kantoren. Op de toren is een glazen kop geplaatst met enkele vergader- en kantoorruimten. Bio-wkk en opgeslagen warmte in de bodem zorgt voor verwarming en koeling. Elektrische energie wordt opgewekt door windenergie, PV-cellen en de bio-wkk. De bio-wkk wordt gestookt met plantaardige afvalolie. Verder is gekozen voor een volledig eigen water- en rioolzuivering. De jury vindt de watertoren in Bussum een voorbeeld van volhouden en een lange adem. Uiteindelijk heeft de bouwtijd slechts een jaar geduurd. Er is goed gebruik gemaakt van de mogelijkheid om bestaande bouw te combineren met nieuwbouw. De watertoren staat nu als een icoon in de omgeving en kan als voorbeeld dienen voor andere bijzondere bouwprojecten.

Wat: Composietengevel Hogeschool INHolland Wie: Octatube Nederland B.V., in samenwerking met Hogeschool INHolland Vastgoed, Rietveld Architects New York, INHolland Composietenlab, AGC Westland, Phillystran Europe, Prince Fibre Tech Beursdeelnemer: Hal 01, stand E090 Omschrijving

Eén van de drie gevels van de entree van INHolland Hogeschool in Delft is een zeer innovatieve glazen atriumgevel, die met gespannen kabels weerstand biedt tegen windbelasting. Bijzonder is het visueel wegwerken van een hoofddraagconstructie. De glasgevel is aan beide zijden volledig vlak, doordat de gespannen aramidekabels door composiet buizen in de glasspouw van de isolatieruiten lopen. De dubbelglaspanelen hebben een dikte van 54 millimeter en dat resulteert in de slankste glascomposietgevel ter wereld. De jury vindt dat in dit project op een intelligente wijze over gevelbouw is nagedacht. Het idee is innovatief, integraal en ook netjes uitgewerkt. De jury vindt het een topper. Vooral de creativiteit en vindingrijkheid spelen hier een grote rol bij. Een bijkomend voordeel vindt de jury dat de ramen gemakkelijk schoon te maken zijn.

Altrex BouwBeursActie vraag naar de actiefolder! Kom naar de Altrex stand voor nog meer voordeel!

Van alle markten thuis

BouwBeurs 7 t/m 12 februari, Jaarbeurs Utrecht, Hal 7, Altrex stand

e.050

De woningbouw, de procesindustrie, kantoren, de scheepsbouw, de agrarische sector in alle soorten en maten, stadions… waar het gaat om de zakelijke markt is Pluimers Isolatie van alle markten thuis. En hebben wij in al die markten onze sporen meer dan verdiend. In Nederland

win een iPad, iPod touch of iPod nano!

maar zeker ook daarbuiten. Wat wij op die zakelijke markt allemaal doen? Wat niet is een betere vraag. Spouwmuurisolatie, gevelisolatie, vloerisolatie (boven- en onderzijde), dakisolatie (boven- en binnenzijde)... noem maar op. Al dan niet afgewerkt met een coating. Dat alles uiteraard altijd op basis van gedegen onderzoek en een daaruit voortvloeiend minstens zo gedegen en helemaal op elke specifieke situatie toegesneden isolatieadvies. Zodat u verzekerd bent van de isolatie die letterlijk en figuurlijk in alles is toegesneden op uw wensen, Gebr. van der Heijden BV behoeftenMetselbedrijf en omstandigheden.

iPod touch

iPad

iPod nano

informeer nAAr de ActievoorwAArden!

www.altrex.com/voordeelweken Actielooptijd van 7 februari t/m 20 mei 2011

Metselbedrijf Gebr. van der Heijden BV

www.pluimers.NL

TeL.: 0548 - 51 62 25

Relax. Het is een Altrex.

Innovatief automatiseren met vacuüm

Bezoek

Interna ons op BouwB tionale eurs 20 11 Stand

Raamdorpelelementen BV

10.B.06

Kijk voor een razendsnelle offerte op www.HeBlad.com

•

Elke kozijnmaat leverbaar

•

12 kleuren en 10 modellen

•

Levering 1 tot 4 weken

•

Geleverd in stalen bakken en rekken

•

Eenvoudig en snel te plaatsen

Het beladen van houtbewerkingsmachines met behulp van Schmalz vacuümhefsystemen garandeert een ergonomische, efficiënte en kostenbesparende afloop van productieprocessen!

Wereld van vacuümtechnologie Lansinkesweg 4, NL- 7553 AE Hengelo, Nederland

HeBlad Raamdorpelelementen BV - T 0497 - 36.07.91 - F 0497 - 38.09.71 - info@HeBlad.com RDE okt2010.indd 1

30-9-2010 14:29:31

Werkpaard en pakezel!

054AdvBouwTotaalFebr2011.indd 1

w w w. s c h m a l z . c o m Tel. +31 74 255 57 57

18-1-2011 19:10:20

ARTILAN PRODUCTEN: - werkbrugsysteem triangelbrug® - snelbouw (rol) steigers - doorloopsysteem (=combinatie van artilan triangelbrug® met artilan steigers of andere EN1004 steiger)

- afschermsysteem voor triangelbrug® , snelbouw(rol)steiger & galerij

Al vaak gekopieerd. Nog nooit geëvenaard. KIES VOOR HET ORIGINELE, KIES

- dakrandbeveiliging - trussen (lichtbruggen) Naast onze standaard producten kunt u ook bij ons terecht voor :

werkbrugsysteem triangelbrug®

aanpassingen, reparaties, keuringen & speciale constructies (maatwerk). Het steigermateriaal van artilan voldoet o.a. aan de EN1004, EN12811, AI21 & is GS gecertificeerd.

Een adverteerder die wil weten of hij het juiste bedrag betaalt voor z'n

artilan leuning met hekje

advertentie kijkt of een titel het HOI-keurmerk heeft. Dan zijn de oplagecijfers gecontroleerd en zijn de advertentietarieven daarop gebaseerd. PS Deze titel heeft het HOI-keurmerk. Tel: 076-5221160 | www.artilan.nl | info@artilan.nl

BEURSSPECIAL 8 t/m 10 februari

Genomineerden De Nederlandse Bouwprijs voor het voetlicht

Wat: Ventilatieplafond Comfoschool VCI Wie: J.E. StorkAir / Zehnder Group Nederland, in samenwerking met TNO Bouw & Ondergrond, Delft Patents, Rockfon B.V., Armstrong B.V., DEN-2 Omschrijving

Het ventilatieplafond Comfoschool is een nieuwe systeemoplossing voor schoolgebouwen. Het bestaat onder andere uit een systeemplafond met een hoge geluidsabsorptie, een speciaal ontwikkelde toevoerunit en een regeling die TNO speciaal voor dit schoolconcept heeft ontwikkeld. De toevoerunit zorgt ervoor dat voldoende verse lucht van buiten wordt gefilterd en tochtvrij wordt ingeblazen. De lucht kan vervolgens rechtstreeks naar buiten worden afgevoerd of verder deel uitmaken van het ventilatiesysteem. De jury onderkend dat luchtkwaliteit in scholen een actueel probleem is. De jury ziet het ventilatieplafond Comfoschool als een interessante en geïntegreerde oplossing. Het systeem is slim bedacht, waardoor de oplossing voor het luchtkwaliteitsprobleem eenvoudig is. Het systeem scoort erg hoog wat betreft het comfort. Het ventilatieplafond kan per klaslokaal worden aangebracht. Naast het oplossen van een probleem, kan met dit ventilatieplafond ook met een kleinere verdiepingshoogte worden volstaan.

Wat: Cork Floorheating System Wie: De heren I. van Rooy en P. Schmeits Omschrijving

Het volledig hernieuwbare, bio-based materiaal kurk wordt toegepast als een integraal onderdeel van een vloerverwarmingssysteem, dat een duurzame oplossing biedt voor grootschalige (woning)renovatie en milieuvriendelijke nieuwbouw. Kurk is erg geschikt vanwege de uitstekende isolerende kwaliteiten, drukvastheid en vormbaarheid. Het is ook een prima geluidsisolator en het is brandvertragend. Er zijn verschillende lagen in het systeem te onderscheiden; een constructievloer, een optionele kokoslaag, geëxpandeerde kurk, buizen, aluminium warmtegeleiders en een gipsvezel afwerklaag. De jury vindt dat het idee laat zien dat kurk goed gebruikt kan worden voor het isoleren en verwarmen van vloeren. Daarnaast heeft het een geluidsisolerende waarde. Dat het systeem hernieuwbaar is, maakt het erg interessant. Het is tevens makkelijk mee te verhuizen, doordat het systeem helemaal uit elkaar gehaald en vervolgens opnieuw gebruikt kan worden.

Categorie Talent met toekomst Talent met toekomst is de categorie voor studenten en Young professionals die een belangrijke bijdrage leveren aan bio-based bouwen. Bio-based bouwen gaat uit van het gebruik van groene bouwmaterialen in de bouwwereld.

8 t/m 10 februari (Advertentie)

Wat: BioBlanket Wie: De heren J.K. van der Dussen en T.P.A.H. Hendrikx Omschrijving

De BioBlanket is een innovatief concept isolatiemateriaal, dat gebruik maakt van plantaardige of dierlijke oliën en vetten. Deze isolatoren worden met behulp van een natuurlijk afbreekbare, gepatenteerde stof van chemieconcern Novochem gebonden tot een vaste stof. Het sponsachtige materiaal heeft een tien keer grotere isolatiewaarde dan glaswol. Dat maakt dit product met name zeer aantrekkelijk voor renovatiebouw. De dikte van de isolatielaag is fors te reduceren en het in het cradle-to-cradle gedachtegoed. De jury is erg te spreken over het rendement dat met dit idee kan worden behaald. Daarnaast vindt de jury het een bijzonder innovatief idee dat je op deze manier met gerecycled vet kunt isoleren. Zo krijgt afvalmateriaal een nieuwe functie. De jury vindt het een groot pluspunt dat de BioBlanket recyclebaar is en dat er met een geringere isolatiedikte toch een zelfde warmteweerstand wordt bereikt dan bij traditionele isollatiematerialen.

•

BEURSSPECIAL

Energiezuinige kozijnen

8 t/m 10 februari

Een volledig in eigen fabriek ontwikkelde isolatiemethode voor houten en kunststof kozijnen, ramen, deuren en hefschuifpuien. Dankzij deze innovatieve vinding is HEBO Kozijnen BV erin geslaagd kozijnen te produceren die een enorme sprong voorwaarts maken in hun isolatiewaarde. Dit nieuwe Thermosysteem heeft een Uw-waarde van circa 1,0.

Nieuw showroom.

De hoge isolatiewaarden worden bereikt door verschillende toepassingen, zoals triplo beglazing, dubbele kierdichting, hieldichting en uitgekiende onderdorpels. Con-

creet betekent dit dat men tegen een zeer geringe meerprijs de isolatiewaarde van de woning enorm kan verhogen. Kozijnen gaan immers een levenlang mee. Daarnaast heeft HEBO onlangs zijn nieuwe showroom voor kunststof kozijnen in gebruik genomen. De showroom van circa 300 m2 is volledig gericht op kunststof kozijnen, ramen en deuren, maar toont ook vele accessoires, zoals screens, rolluiken en houtverbinding look. Wie: Hebo Kozijnen BV Waar: Hal 1, stand E060

Op pole position met 22 bar gereedschap Het 22 bar High Pressure gereedschap staat centraal in de stand van Makita. Bezoekers kunnen dit gereedschap volop uittesten en tegelijkertijd kennismaken met de nieuwste compressor AC320H. Daarnaast is er aandacht voor de door TNO gecertificeerde stofvrije oplossingen en demonstreert het bedrijf de recent geïntroduceerde DXT afkortzagen, de invalcirkelzaag SP6000K1X en de belangrijkste machines uit het Lithium-ion assortiment. De nieuwe 22 bar compressor AC320H wordt tijdens de beurs voor het eerst in Nederland gepresenteerd. Deze compressor heeft een maximale tankdruk van 35 bar en een tankinhoud van 2 x 5,5 liter. Hij weegt 18 kg en het geluidsdrukniveau is met 65 dB(A) nog lager dan de AC310H. Naast twee High Pressure uitgangen die regelbaar zijn tot maximaal 22 bar (HP koppeling), is de compressor ook uitgerust met twee Low Pressure uitgangen, regelbaar tot maximaal 8 bar. Het debiet van deze onderhoudsarme olievrije twee traps compressor bedraagt 140 liter per minuut. Dankzij vier elektronische standen is de snelheid van de machine in combinatie met het gewenste geluidsdrukniveau eenvoudig in te stellen. Bezoekers kunnen tijdens de beurs zelf de voordelen van de 30 procent kleinere en 30 procent lichtere 22 bar hoge druk machines ervaren.

Het esthetische aspect van de DucoTwin 50 is vanaf het begin een belangrijke eigenschap geweest. Ze combineert design met functionaliteit en is zo aantrekkelijk voor bijvoorbeeld architecten, uitvoerders en bewoners. Uit de markt bleek echter dat er vraag was naar een strakkere uitvoering. Daarom werd het systeem gerestyled en voorzien van een rechte buitenkap. Deze facelift zorgt ervoor dat het ventilatierooster nog strakker in het gevelbeeld geïntegreerd kan worden.

perkt op elkaar ingesteld zijn. Dit maakt het ook een stuk compacter en zorgt voor een enorme tijdswinst in de plaatsing. Het is toepasbaar in zowel renovatie- als in nieuwbouwprojecten, en kan zowel in woning- als in utiliteitsbouw geïntegreerd worden.

Makita toont ook door TNO gecertificeerde

Afkortzaag LS1216LB.

Het systeem zorgt voor een gezond en aangenaam binnenklimaat. Het haalt de gezonde lucht rechtstreeks van buiten naar binnen en houdt tegelijk de zonnehitte buiten. Zo is het binnenshuis steeds fris en aangenaam vertoeven. Wie: Duco Ventilation & Sun Control Waar: Hal 01, stand B010

Bouwprijs

In 2005 won dit product de Nederlandse Bouwprijs. De goede prestaties van het rooster blijven dan ook volledig dezelfde. Eveneens blijven de binnenkant en de inbouwdetaillering van het ventilatierooster identiek. De DucoTwin is innoverend door zijn 2-in-1-functie. Dit zelfregelend ventilatierooster combineert natuurlijke ventilatie met zonwering. Zo vervangt het twee afzonderlijke systemen, die vaak niet of be-

Ideale tape voor kwetsbare ondergronden DELTA Maskeertape Purple is een paarse tape die is gemaakt van zeer dun rijstpapier. Deze tape van DELTA Tape is speciaal ontwikkeld voor toepassingen op kwetsbare en gevoelige ondergronden. De paarse tape heeft door de aangepaste lijmlaag een lagere kleefkracht dan standaard maskeertapes. Hierdoor is de tape uitstekend te gebruiken op ondergronden, zoals verse lak, behang, hout en aluminium. De tape is langdurig inzetbaar (tot wel vier maanden), waarna de tape zonder lijmresten te verwijderen is.

De tape is bestand tegen temperaturen tot 80°C en tegen UV straling, waardoor het product ook buiten inzetbaar is. De flinterdunne tape is bovendien ideaal voor het creëren van strakke lijnen, doordat er geen verf onder kan lopen. De Maskeertape Purple is verkrijgbaar in de afmetingen 19, 25, 38 en 50 mm x 50 meter. Wie: Wiltec B.V. Uden Waar: Hal 3, stand A080

DXT afkortzagen

Stofvrij werken

Natuurlijk ventilatie met zonwering in nieuw jasje De DucoTwin 50, een ventilatierooster van Duco dat natuurlijke ventilatie combineert met zonwering, is niet nieuw. Ze werd nu, op vraag van de markt, in een nieuw jasje gestoken.

oplossingen voor stofvrij boren, schuren en sleuven zagen. De accessoires zijn eenvoudig te combineren met bestaand gereedschap, waardoor de professional in een handomdraai een TNO gecertificeerd stofvrij systeem kan creëren, dat ook door de Arbeidsinspectie erkend wordt. Ook TNO en de Arbeidsinspectie schenken tijdens de beurs aandacht aan deze bijzondere oplossingen, waarvan er inmiddels al 40 officieel gecertificeerd zijn.

Ook de onlangs geïntroduceerde afkortzagen LS1216B en LS1016LB worden volop gedemonstreerd tijdens de beurs. Dankzij de Deep and eXact cutting Technology (DXT) kan de professional met deze afkortzagen tot 165 mm hoge sierlijsten en plinten rechtop afzagen. Dit werkt gemakkelijker en is minder foutgevoelig dan het horizontaal zagen van sierlijsten. De afkortzagen zijn geschikt als verstek- en kantelzaag voor dubbel verstek, links en rechts.

Invalzaag en Lithium-ion

Makita presenteert daarnaast nog de invalcirkelzaag SP6000K1X, die recent op een aantal punten verbeterd is. De machine is uitgerust met een voorzaagfunctie voor gegarandeerd splintervrij zagen. Het kantelpunt van de machine is verbeterd, waardoor het mogelijk is met één geleiderail in

De Makita invalcirkelzaag SP6000K1X.

een hoek tussen 45 en 90 graden te zagen. Doordat de machine door middel van een schuif in de rail wordt geklemd, kan deze niet meer vallen bij een hoek beneden de 45 graden. Zes jaar geleden introduceerde Makita tijdens de BouwBeurs de eerste 14,4V Lithium-ion slagschroevendraaier. Inmiddels is het assortiment uitgebreid tot ruim 80 verschillende Lithium-ion machines, variërend van 7,2V tot 36V. Een groot aantal machines neemt Makita mee naar de beurs, waar bezoekers zelf kunnen testen. Wie: Makita Waar: Hal 12, stand C006

BEURSSPECIAL

7MC07

7MC06 7MC20

7MC05

7D130 7D124

7MC08

7C122

7D110 7D113

7D098

7C058

7C114 7C108

7D070

7D038 7D030

7D050

8E106

8D074

7D026

7B004

7D010

8D074

8D100

8E044

8E038

8D050

8D062

8D038

7C040

7C071

7C088

7C070

7C028

7C066

7C058

7C050

7C010

7C040

7B090

7B108

7MC20

7B080

7B070

7C071

7B114

7MC07

7MC06

7B108

7MC05

7C028

8C096

7C010

7MC02

7MC00

7MC01

7A098

7MC04

7A088

7MC00

7MC01

7A070

7B090

7B080

7B050

7B010

7B058

8C058

8C064

8C096

7A111

7A088

7B010

Industrieel Bouwen VBI

7A097 7A095

7A075 7A067

8B058

8B066

7A010

7A011 8A104 7A010 Industrieel Bouwen VBI

8B038

8A081

8A058

8A090

8A098

8A091 8A090

8A098

8A091

Industrieel Bouwen VBI 7A011

8A104

8A081

8A069 8A058

2D048

HAL 5

2D068

2E052

2E070

2E030

2E044

2F030 EXPOPOINT

EXPOPOINT

8B036 PERS

PERS

8A041 8A038

HAL 8

ENTREE OOST NS P1 P3

1A011

ENTREE OOST NS P1 P3

2D073

2F056

2F048

2G030

2G054

1A010

1C010

1B010

2E078

3D125 3D107 4C140

Bouwconstructies, hout en bouwmaterialen / Structural materials, wood and building materials

2D048

1A011

1A022

1B032

1A035

1A036

1A045

1A046

1A061

B020

B026

B036 B040

Informatie en kennisoverdracht / Information and transfer of knowledge

1E018

1B010

1C022 1D023

1A010

2F088 2G089

2G079

2G030

1D020

1A035

1B060

KETENINTEGRATIE LOUNGE

1A087

HAL 2

C020 C018

PAD

Parkeren / Parking

C034

C024

C023

C021

C036

C050

C056

2F048

C066

C070

C063

C074

C065

THEATER ROOD

C002 D090

Station Utrecht Centraal

JULIANA ZAAL 2 JULIANA FOYER

PAD B010

PAD

D006

PAD

E007

C024

B040

D032

D050

KETENINTEGRATIE LOUNGE

B050

D091

D064 D066

B056

D063

D093

B060

1C010 1F020

EXPOSANTEN LOUNGE

B063

E022

E060

1A036 1C060

1D060

E017

E023

C034

C036

E029

C050

E043

E049

C056

E061

C066

C062

C033

C063

E067

C070

C074

C065

THEATER ROOD

C002 D090

JULIANA ZAAL 2 JULIANA FOYER

PAD

D006

2F068

2F076

2F088

2F110

2G069

2G079

2G089

D050

D058

D091

D064 D066 D063

D093

E007

1B100

1A115 1A121

1A127

1A116

1B121

1A073

1B116

1B122 1C121

1A087

1A130

1A046

1D082

4C140

2E094

2A108

2E104

2F106

2F108

2F110

HAL 2

1E010

1D020

1E028 1F029

1F010

1E018

1F044

1F020

1F032

1F062

1C100

1F072

1B0401E082 1B060

1A060

1A082

1A142

1B150

1A115

SEMINARS / PRESENTATIES DOMOTICA PAVILJOEN THEATER ROOD WONING CORPORATIE PAVILJOEN TERRAS

1A121

1A127

1F090 1C060

1D092

1E090

1F096

1D102

1E102 1F103

1F102

1D116

1E116 1B078

1F117

1C110

1F040

1B100

1D060

Duurzaamheids paviljoen 1E060

1C100

1E070 1F072 1D082

1E082

1D092

1E090

1F096

1D102

1E102 1F103

1F102

1A104 1B105

1A116

1B121

1B116

HAL 1

1F044

1F062

1F116

Material Xperience 1B090

1A080

1D042 1E045

1C074 1C084

Aluminium paviljoen

1B132

1A143

KASSA CIB KETENINTEGRATIE LOUNGE BIMCASEWEEK ENTREE EXPOSANTEN LOUNGEKOP HAL 1

2D120

1D116

1E116

1F117

1F090

1F116

1C110

1B122 1C121

1A130 1B132

VASTGOEDPLEIN

Material Xperience

05-01-11 10:18

1B142

TERRAS

E012

2D108 2E095

2G090

2G060 2G066

1D010

1E070

1C074

D065 D067 D069

E002 PAD E006

D032

E020 E018

DOMOTICA PAVILJOEN

D008

JULIANA ZAAL 1

D024

D016

E012 E016 E008 E014

2E088

2C104

2F095

1D032

1E060

1A104 1B105

VASTGOEDPLEIN

BIMCASEWEEK RONDLEIDINGEN

E066

E064

E069 E011

CIB KETENINTEGRATIE LOUNGE BIMCASEWEEK EXPOSANTEN LOUNGE SEMINARS / PRESENTATIES DOMOTICA PAVILJOEN THEATER ROOD WONING CORPORATIE PAVILJOEN TERRAS

1B142

TERRAS

B045

E012

2E078

2E070

2G090

1C022 1D023 1F040 Duurzaamheids paviljoen

1B032

D065 D067 D069

(SITUATIE PER 24-12-10. WIJZIGINGEN VOORBEHOUDEN)

C023

C021

E020 B036 E018

B035 E006

C020 C018

E016 E014

DOMOTICA PAVILJOEN

E002 PAD

ZAAL 1

MEDIACORNER

HAL 2

B026E012 E008

D008

Eerste Hulp JULIANA bij Beurs oriëntatie

ENTREE HAL 5

D024

D016

B020

D058

2D088

2F0562F108 2F106

2G054

2B118

1F032

1D042 1E045

1C084

1B0901A061

C062

C033

1B0781A045

1A080

B063

MEDIACORNER

Renovatie & Onderhoud, Afbouw / Renovation & Maintenance, Finishing

1A082

Aluminium paviljoen

B056

B045

2D076

2C086

2E091

1E028 1F029

1D032

1B040

1A060

B060 B035

Eerste Hulp bij Beurs oriëntatie

ENTREE HAL 5

1A073

B050

2D073

2E104

1F091

Hang- en sluitwerk / Door and window furniture

PAD B010

2B102

1F010

1F091

Hal 8, Stand A063

2C072

2D068

2E095 2E052

2E094

2B088 2B096

2D120

1C042

Gevelsystemen en -elementen, ramen en deuren / Façade systems and elements, windows and doors

2A109 2A104

2C077

2B118

2C104

2D108

2E091 2E044 2E088

2G069

1E010

Bouwmachines en -materieel / Construction machinery and equipment

Installaties, sanitair en projectkeukens / Installations, sanitaryware and project kitchens

4C141

4A059

2C086

2D088

2F0682F0302F076

2G060 2G066

1D010

1A022

Gereedschappen en bevestigingsmaterialen / Tools and fasteners

2B076

2B068

2A109

2A104

2C048 2B102 2B088 2B096

2D076

2E030

1C042

Bouw & Veiligheid / Construction & Safety

Daksystemen, isolatie en bakstenen / Roofing systems, insulation and bricks

2A098

ENTREE

EHBO

Afbouw, renovatie en onderhoud / Finishing, renovation and maintenance

Bouwbeurs 11-plgr cat wt-drw.indd 1

2A098

ENTREE

EHBO

8A036

Sectoren / Sections

3D079 4C141

3B079 3A080 3D125 3D107

3D079

3A080

3B079

2C048

2D030

8A036

8A041 HAL 8

(SITUATIE PER 04-01-11. WIJZIGINGEN VOORBEHOUDEN)

4A025

ENTREE

10A016 10A014 10B015 10A012 10B013

10A018

HAL 5

ENTREE ENTREE

8A038

8A063 8A057

8A069 8A063 8A057

2B052

2D0302C072

2C030

8B036

8B099 8B093

2A089 2A099 2A103 2A088

2A074

2F095

8C038

8B058

8B066

8B096

7B052

7A070

2A069

2A058

2A089 2A099 2A103

8C038

8C058

8C064

2A048

2A088

2A074

BOUW & ICT 2B052 HAL 22B0682C0302B076 HAL 5 boven

8D042

8D036

2B030

2A069

2A058

7B002

Industrieel Bouwen VBI

7B052 7A098

7A095 PER 04-01-11. WIJZIGINGEN 7A075 7A067 HAL 7A097 7 (SITUATIE VOORBEHOUDEN)

7A111

7A107

7MC03

7MC02

7B002

Industrieel Bouwen VBI

Industrieel Bouwen VBI7B050 7B070

7B0977B093

7B058

7MC03

ENTREE

8D042 8E037

2A061

4D022

4C020

2C077

BOUW & ICT HAL 5 boven HAL 2

8D036

7D075

7C050

ENTREE

10C032

8F037

8E051

2A061

2A048

2B030

ENTREE

8E037

8D050 8E051 8D038

8D062

4B020

4D008

2A047

2A030

BOUWBEURS ORGANISATIE

4D026

2A047

2A031 2A037

BOUWBEURS ORGANISATIE 2A031 2A037

8F044 8E038

8F045

8E074 8E068 8E062

8E100 8E094 8E088

8D100

8F069

Houtpaviljoen 8F097

4A026 4B029

2A030

8F037

8F056 8E044

3D030

4A020

HAL 9

4D008

4C038 4D039 4C032 4D033

2C100

8F100

7E010

7B004 7E025

7D0107E038

8F045

8F094 8F088 8E074 8E068 8E062

8F105 8F101

9A017

9A049 9A043

4D028 4B040

4A038

2D094

8F095

8F110

7E030

7E050

7E064

7D026

8F100

7F058

7E025

7E092

7D088

7D089

7E006

9A065

8F069

Houtpaviljoen

8F104 8E100 8E094 8E088

8F044

8F056

9A086 9A087 9A083

9A097

9A004

4C020

4D024

3C024

3B024

4D046

2D098

7E038

7D038 7D030

8F094 8F088 9A100

9B013

9A020 9A014

9A036

3A024

4D141

ENTREE 10D030 10D028 10D024 10D020 10D018 10D014 10C026 10D027

10D030 10D028 10D024 10D020 10D018 10D014

9B044 9B038

9B056

BOUWMATERIEEL

7B114

7B0977B093

7MC04

7E069 7E063

7D050

7C066

7C070

BOUWMATERIEEL

9B070

9A017

9B014

3A025

4B020

4A020

4C049 4D047

4A044

4A035

2G020

7E108

7MC10

7D075

7C088

7C114 7C108

9A049 9A043

Pitstop café

4D022

4D056

4D049

4A043

3B036

3A034

HAL 9

9A004

9C001

9A020 9A014

9B023

8F097

Concept 8E106 House Het BouwHuis Prototype

7E010 7F052

9C018

3D038

3A037

9D001 9B013

9C035

9A054

9A111

8F105 8F101

9B014

2G020

7D089

9B080

8F095

7E122

7D070 7E123

7D088

7MC09

7D113

9A087 9A083

8F110

7F109

7F080 7F074 7F070

9D022 9D014

9C030

9C036

9A036

9A054

8A053

7C122

7D098

9A065

9B088

9B096

9A110

8A087

7MC08

7D110

7F058

7F121 7F117

7E030

7E050

7A107

7D130 7D124

8F104

7E006

7F118 7F112 7F122 7E064

7E132

7MC10

7F062

7F064

7E069 7E063 7F1387E092

7E123

7MC09

Concept House Het BouwHuis Prototype

7F052

7F062

7E108

7F080 7F074 7F070

7F064

7F109

7E122

9C054 9C048

9C081

9B111

7F130

7F121 7F117

9C070

9C082

9C090

9B110

9A097

7F134

7E132

9D030

9D046

9B023

9C095

9A086

9A111

CORRIDOR

7F130

7F134

7 - 11 februari 2011 www.materialxperience.nl

9D056

3B048

2C078

9C110

9A100

7F122 7F118 7F112

9B044 9B038

9B056

9D072

9D081

4C0503D030

4A054 3D042 4A049

2C068

9B070

9D082

3B024

3D048

3C046 3D045

3A048

4D026

4A026 4B029

2A108

9B080

3A024

3C054 3A054

2C100

9B096 9D1109B088

10A027

10A041

3A049

2D098

9B110

10A055 10A051

11A011

3A055 10A002

10A010 10A011 10A001

2F104

11A033

11A043

9C018

10B017

9C035 10A026

2C078

11A061

9C030

9C036

10B041

2G046

11A079 11A071

9B111

7F138

9C054 9C048

4C038 4D039 4C032 4D033

4D024

3C024

2D094

9C081

4B040

4A038

4A035 4D088

4C068

2G046

9C070

11A008

11A024

3A025

4D046 4D028

4A044

4A043

4C076 4D075

4B076

3D068

2G042

12A009

11A034 9C095

11A054 11A048

4A078 4B077 3B036

3A034

3C070

1A012

12A021

12A033

12A045

11A070

12A006

12A022

3C078

3B072

4C049 4D047

4A054

3D042 4A049

1A012

12A073 12A069 12A061

12A032

Passief Bouwen

3B075

3A071

4D056

4D049

4D102

4C0863D038 4D085

4B086

4A086 4B085

3D082 4A081

2C068

11B013 11B009

Solar@BouwBeurs

3A083

Pitstop café 3A070

9C001

4A096 3B048

3C088

3A037

4C050

Faay Renovatie

3D048 Theater 4C102

4B102

4D088

4C068

4D114

4C113

4A059

10B068 10B067

12A046

10C003 10B030 10B024 10B014 10B010

10B040

3A094

3A093

9D001

10C023 10C015 10C009

Dakenplein

11B002 10C065

9C082

9C090

9D056

11B004

11B008

The Foodgate

ENTREE

9D07211C003

9D081 11B020

10C020 9D022 10C010 9D014 9D030

4C076 4D075

4B076

Doorzon 3D068 4D128 woning

3C046 3D045

3A048

3B092

4A102

4C086 4D085

4B086

4A078 4B077

4C134

4B108 3C054

4A101

3D104

4D102

4C102

4B102

4A086 4B085

Hollands Ontwerp

4B116

4A116 4B117

4A025

11B036 11B030

11B049

12A072 12A066

12A099

11C037 11C031

10C040 9D046

10A010 10A011 10A001

ENTREE

9C110

11C045 11B046

10C069

11C008

10A027 10D021

10A041 10D039

11D003

11C016 9D082

Greenbuild Innovator Square

ENTREE

11B068

12B065 12A082

12A094

11C026

11C044

11C101 11C091

12B006

12B032

12B044

10A055 10A051 10D053

11A011

9D110

11C068

10D052

3A054

3C098

3D082 4A081

3C070

4A109

3D112

3C102

3A049

HAL 4

4B142

4B134 4A124 3B072

4D114

Faay Renovatie Theater

4A096

3C088

4B126 4C126

4A121

4A102

4D128

4C113

4B108

4A101

3D104

Doorzon woning

4B116

4A116 4B117

4A109

3D112

Renovatie 3C078 Plein Innovatie

4A140

4A115

3A055

3A104

10A002

9C014

12B058

11A033

11A043

12C006

11D008

9A013

12B080

12C024

12C040

11D034

10D013

10D012 10D010

10A026

3B075

4B126 4C126

4A124

4A115

3B092

3A0703D124

3C112 3B114 3C107 3B108

10B017

10D031

10D032 10D040 10D034

10A016 10A014 10B015 10A012 10B013

11A061

11A079 11A071

12C058

11D050

11D062

10B041

9C014

11D080

3C122

3A0713C116

9A013

12D006

11E003 10D066

10A032

11E002

3C098

3A094

3A093

KASSA

Passief Bouwen

10A023

12D026

HAL 10

11E004

11E008

11E018

11A008

9A110

HAL 7

11F008

11F032

11F036

11F026

11E032

11B013 11B009

11A024

Solar@BouwBeurs

10C032

12D044

11A034

11A054 11A048

HAL 3

3A083

10B030 10B024 10B014 10B010

10B040

10B068

The Foodgate

10C003

10C026 10D027

12D060

12C068

12C084

12B113

12A123

CORRIDOR

11E042

11B008

10C010

10C023 10C015 10C009

Dakenplein

10A046 10B047 10A044 10B045 10A040

12D076 12D070

11A070

12C043

12A122 12A114

11F072

12F096

12B104 12B096

11E060

11E078

11B049

11F012

11F002 11B002 10C065

10A032

12B125

8 - 10 februari 2011 www.bouw-en-ict.nl

12F100

12B114

11F043 11B020

11B036 11B030

11B004

11F018

P2 P4

3D124 4A121

3C102

3A104

ENTREE WEST

10C020

9B034 10A023

12B126

11F048 11F042

10D013

10D021

9B034

12C129

12C100

12E006

12E016

12A021 12D07112A009

12A033

12A045

12E028

11F060

10B067 12A006

12A022

12D094 12D090 12D086

12C126

12E044

11B046

11F066

10C040

8E052

Werkspot ZZP Plein

12F009 11B068

11C037 11C031

10C069

11C003

12E069

12A032

12D116

12E064 12E058

12E076

11F078

11C008

8E060

7 - 12 februari 2011 www.bouwbeurs.nl

12E086

12E101 12E095

11C045

12F016 12F010

12F032

11C016

11C026

10D039

8E064

12A073 12A069 12A061

12A099

10D053

3B114 3C107 3B108

10D012

Greenbuild 10D010 Innovator Square

10A018

10D052

8E052

12D130

12F065 12F059

12E094

12E104

12A046

12E056 12F057

12E116

12E129

12F044

12F060

12B006

12D050

12E128

12F070

12F088

12B032 12F103

12A058

12F131

11C101 11C091 12F104

12B044 12F115

HAL 11 11C044

11C068

12C043 12F116

12C070

12B058 12F125

12C006

12F038

HAL 12

12A072 12A066

12C024

12C040

10D032 10D040 10D034

10D048

11D008

10D048

11D034

9D050

11D050

11D062

10A046 10B047 10A044 10B045 10A040

11D080

9D050

12D006

10A058 10B059 10A056 10B057

12D026

12A106

12A123

10D031

11E003 10D066 12D044

12C058

12B065 12A082

12A094

HAL 10

11E004

11E008

11E018

Hollands Ontwerp

4C134

4B134

3C112

2G042

11F008

11F032

11F026

11F036

12F038

11F072

11E078

11E032

11E042

11E002

12B072

12B080

12B113

12A122 12A114

12A106

12B125

12B104 12B096

3C116

11D003

12C068

12F130

12C070

12C084

12F121 12F126

12B114

12D060

12B072

12B126

12E006

12E016

11E060

12D071 12C100

12C125

12C129

12E028

11F002

8A053

12D076 12D070

Werkspot ZZP Plein 12C126

12E044

11F012

11F018

11F043

12E069

12D094 12D090 12D086

12E124

12D116

11F048 11F042

10A058 10B059 10A056 10B057

12E101 12E095

12E129 12D130

12E064 12E058

12E076

11F060

8E064

12E086

11F066

12F009

3C122

KASSA

8A087

12E094

11F078

12F016 12F010

12F032

Renovatie Innovatie Plein

4A140

8 t/m 10 februari

8E060

12F065 12F059

12D050

12E104

12F044

12F060 12E056 12F057

12F096

12F070

12F088

12A058

12E116

12F104 12F103

12C125

12F115

12F100

12F121 12F126

12F130 12E128

12F116

12E124

12F125 12F131

4B142

2F104

HAL 11

HAL 12

HAL 4

HAL 3

4D141

P2 P4

ENTREE WEST

EXPOSANTEN LOUNGE

E060

E022

E066

E064

1A143

BIMCASEWEEK RONDLEIDINGEN

E069 E011

E017

E023

E029

E043

E049

E061

E067

(SITUATIE PER 24-12-10. WIJZIGINGEN VOORBEHOUDEN)

KASSA

ENTREE KOP HAL 1

1A142

1B150

HAL 1

Plattegrond + standhouders BEDRIJF STANDNR A.S.F. Fischer B.V. 08.A090 Aannemers Inkoop Centrale, AIC-Harderwijk B.V. 07.C066 ABC International Trade B.V. 04.B117 Aboma BV 07.D089 ABUS - August Bremicker Söhne KG 02.D073 8 t/m 10 februari Accoya wood 08.E094 ACO B.V. 09.A020 Acoustics & NoiseReduction B.V. 11.F036 Acoustix S.A. ANR 08.D074 ACTIS Isolatie 11.B013 Aeneas Uitgeverij van Vakinformatie 04.C140 AFG Group - Flame Guard B.V. 04.A044 AFI Incasso 10.B014 AFS Solar Lufttechnik GmbH & Co. KG & Co. KG 04.B020 Afval.nl 12.C126 AGC Eijkelkamp 03.B072 Agentor B.V. 01.A046 Ajilon Engineering 08.A081 Akoestikon Geluidsisolatie B.V. 11.F026 Alara-Lukagro B.V. 07.A067 Alberts & Kluft B.V. 07.E123 Alimak Hek B.V. 07.B080 Aliplast 01.B142 All In Techniek Nunspeet B.V. 12.E086 Allaway 09.A110 All-Up.nl 07.MC07 ALNO AG 09.A097 ALP Lift B.V. 07.A098 Altrex B.V. 07.E050 Aluminium Centrum 01.A080 Aluro Buigtechniek 01.E116 Alusta Natuurlijke Ventilatietechniek B.V. 01.B040 Aluthermo Nederland 11.B036 Alvema Gevels B.V. 01.E045 AMI B.V. 02.G030 Andusta Metaalindustrie B.V. 01.E028 Ankerslot B.V. 02.E070 Ansae B.V. 02.D030 Antiqua Guliker GmbH 02.A037 Appel Beton Opmeer B.V. 08.A091 Aquaberg Vloerputten 09.D082 Aquafix Milieu B.V. 08.F044 Aralco Natural Ventilation Systems 02.E088 Arbeidsinspectie 07.F117 Archidat 11.E078 Argent Alu N.V. 02.C068 Argos Packaging Systems B.V. 12.F104 Artilan B.V. 07.E108 Artitec B.V. 02.B068

ASC Aluminium Scaffolding Company 07.C070 Asfra BV 02.G046 ASSA ABLOY Nederland B.V. 02.C030 Assinkhout 08.F097 ASteQ B.V. 01.B090 ATAG Nederland B.V. 09.C018 Atila GmbH 08.F045 AWB 09.C110 AWEX (Het Waalse Agentschap voor Export en Buitenlandse Investeringen) 08.D074 AXA 02.E052 B & J Polyurethaan Techniek B.V. 03.C098 B&C Raamdecoratie 02.D112 Balm Uitwendige Wapening B.V. 04.C141 BASF Nederland B.V. 04.A054 BASF Polyurethanes Benelux B.V. 04.A054 Bata Industrials, Pro-Job, Craft 12.B114 BBC Bouwmanagement B.V. 08.C064 BBD International B.V. 10.D032 BDU Tijdschriften 04.C032 Beal International 08.D074 Beckum Workwear 12.F038 Beelen Groep 04.B040 Beercoo Gevelwerken B.V. 03.C116 Benelux Lamp BVBA, Luxram 08.A104 Berg Afvoerputten, Van den 09.C048 Bergschenhoek, Industrie en handelmaatschappij B.V. 01.B040 Berkvens Deursystemen B.V. 01.C010 Bestcon B.V. 01.B132 BetaGuard B.V. 07.F109 Beveiligingscentrum 02.G020 Beveren Aluminium, Van 01.B121 BIA Beton (Beton Industrie Arts) 11.C045 Biegel & Bollentin B.V. 12.D076 Bison Professional (Bison International) 03.A070 BKA Visual Maintenance 03.D125 Blåkläder Nederland B.V. 12.F060 Blauwplaat B.V. 11.A071 Bloem Sealants B.V. 04.A101 Blyweert Aluminium 01.A142 BMWT-Keur 07.F118 Böcker Nederland B.V. 07.MC01, 07.MC02 Boels Verhuur 08.C096 Bohebitat Building Products B.V. 04.A102 Bolidt Kunststoftoepassing B.V. 04.B077 Borgh B.V. 12.E076 Bos B.V., Timmerfabriek Gebroeders 01.F010 Bos elektro B.V. 08.C038 Bos Machines B.V. 12.E028 Bosch B.V., Houthandel Lambert van den 08.E074

Bosch Benelux, Robert 12.D026 Bosch Huishoudapparaten 09.C035 Bosch Thermotechniek B.V. 09.C035 Bostik B.V. 04.A020 Bott Nederland B.V. 12.D086 Bouw/Laser B.V. 07.F062 Bouwconnect 07.E092 Bouwformatie/Kluwer B.V. 11.E078 BouwKennis B.V. 03.D030 Bouwmaat 08.C058 BouwTalent 10.B024 BouwTotaal 08.A063 bpfBOUW 10.C032 Brakel Atmos B.V. 01.B150 Bralco S.A. 02.F106 Breuer & Schmitz GmbH & Co. KG 02.G069 Bribus B.V. 04.B040 Brink Climate Systems B.V. 10.B013 BRIS 10.A002 Bruynzeel en Schreuder & Co. 01.A115 Bruynzeel Keukens B.V. 09.A054 B-Trans B.V. 12.E124 Buckler B.V. 12.A021 BUKO B.V. 07.D098 Burghouwt 02.E030 BUVA Rationele Bouwprodukten B.V. 02.B030 Buzon Pedestal International S.A. 08.D074 CAD-PLAN GmbH 01.B090 Caparol Nederland 03.B114 Carbodiam 08.D074 Carhartt(r) B.V. (EMEA) 12.E006 Carl Stahl Benelux B.V. 08.A053 Carrosseriefabriek Veth B.V. 07.C122 Catnic (Tata Steel UK Ltd) 11.B004 CemPlaat B.V. 08.E062 Centraal Bureau Bouwtoezicht, B.V. - CBB 08.D062 Centrosolar Benelux B.V. 10.B059 Centrum Hout 08.E088 CE-Professional 07.D113 CESnederland B.V. 02.B096 Ceves Vergeer B.V. 04.B142 Chemline International B.V. 11.E002 Cleff GmbH 04.B020 ClimaRad B.V. 09.C030 C-Mol Benelux B.V. 01.A061 CNV Vakmensen 07.F130, 10.C026 Coatinx Nederland B.V. 03.A054 Coba Afbouwproducten 03.C112 Coblo N.V. 09.A065 Comelit Nederland B.V. 02.D088

Comhan Holland B.V. 01.A080 Concreet Betonherstel / Conflex Afdichtingen / Concept Engineering 04.A049 Concrex B.V. 10.A012 Contimeta B.V. 12.F131 Cortina N.V. 07.E122 Coversys 08.D074 CROSS Hardware 04.A102 Curtainwall 12.B125 Custafer BVBA 08.F094 Custers Hydraulica B.V. 07.C050 Cymeq Healthcare B.V. 09.C001 D Line A/s 02.G042 DAKsecure Nederland B.V. 11.A054 De Graaf kastenproductie 04.A109 De Groot Vroomshoop Groep B.V. 01.A022 De Mâr Houtkonstrukties B.V. 04.A102 DE SPHINX 'MAASTRICHT / Keramag Nederland B.V., B.V. ' 09.A086 De Witte Smid B.V. 07.C058 Deceuninck N.V. Benelux 10.D010 Decotric GmbH 04.B085 Decruy NV 08.A104 Demu Metaalindustrie B.V. 08.B096 Dengo B.V. 09.B023 Derbigum Nederland B.V. 10.D030 Derix gelijmde houtkonstrukties / Laminated timber 08.F101 Desso B.V. 03.C102 DETANED B.V. 04.A115 DEUBAU -, Messe Essen GmbH - Projekt 04.B020 DeWALT 12.A006 DIBA Kunststofvloeren Groep 04.D022 DICTATOR Productie B.V. 02.G089 Different Windows 01.F040 Dijnsen Multitrading B.V., Van 09.D110 Dirks Klimmaterialen B.V. 07.A088 DIT Bouw en Techniek 12.B072 DJS Hekwerken & Toegangstechniek B.V. 08.B099 DL Chemicals N.V. 03.D107 D-Max België BVBA 04.D028 DOM Nederland 02.B052 Doorsolutions 08.A104 DORMA Nederland B.V. 02.A030 Drost Coatings 03.A093 Drywood Coatings B.V. 03.D124 Duco Ventilation & Sun Control 01.B010 Dulimex B.V. 02.F048 Dumaplast NV - Dumafloor 08.A104 Dutch Solar Systems B.V. (DSS) 10.A046 E.T. Electric B.V. 08.A036

BEURSSPECIAL EchoStreek Systeemvloeren B.V. 07.C040 Eco-Logisch 10.D020 Econox 09.B013 Ecophon B.V., Saint-Gobain 08.B038 Ecowater Systems Europe N.V. 04.B126 Eigenhuis Keuken Groep B.V. 09.B014 Eisma Bouwmedia 04.A116, 08.A041 Elcee Holland B.V. 01.B116 Eltomation B.V. 10.D034 Emergo 11.B009 Engels Helden B.V., Engels Oeffelt B.V., Steenfabrieken 11.B020 Equi Nederland B.V. 12.A066 Equinox Autolijn BV 12.D130 Erdo 10.A026 Ergolift B.V. 07.B052 Eternit 11.E018 Euramax Coated Products B.V. 01.E044 Euroscaffold 07.F052 EVVA Nederland B.V. 02.F068 FAAC Benelux N.V. 02.F104 Faay Prefab Products B.V. 02.A098 Faay Vianen B.V. 02.A088 Faber Betonpompen/Celbeton B.V. 07.D026 Fakro Nederland B.V. 11.B008 Falk Bouwsystemen B.V. 10.A051 FARO Benelux BV 07.B070 Fastener Point International V.o.f. 12.B065 Fema Funderingstechniek B.V. 08.D042 Fento Knee Protection 12.D071 Ferdinand Stükerjürgen GmbH & Co. KG 01.F102 Fetim Professional / FrontsAndFronts 01.A011 Finstral Nederland 01.D010, 10.A016 Firetexx B.V. 03.A049 Fischer Benelux B.V. 12.C126, 12.D006 Flamco B.V. 09.D030 Flanders Investment & Trade 08.A104 Flesst B.V. 11.A079 Flex Power Tools 12.E064 Flexurance Civiele Techniek en Bouwkunde 10.C023 Flir Commercial Systems B.V. 12.C129 Foamglas isolatie - Pittsburgh Corning Nederland B.V. 11.B030 Forbo Eurocol B.V. 03.A024 Forbo Flooring 03.A034 Ford Nederland 07.F064 Formani Holland B.V. 02.B076 Frame Publishers 02.C100 Franke Nederland B.V. 09.C070 Friand Elektrotechniek B.V. 08.A098 FSI international B.V. (Floor Safety Innovations) 03.D079 Fuhr Benelux B.V. 02.E078 Fundeon 10.A011 G.U-Nederland B.V. 02.E044 Gadella Lasersystemen 12.F044 GAVO B.V. 01.D042 Gebroeders de Vries B.V. 10.C065 GEOCELL Nederland B.V. 10.D024 Gerco Brandpreventie B.V. 04.B076 Geze Benelux B.V. 01.D020 Gilde Software B.V. 03.D042 GLC houtconstructies bv 08.E106 Graco N.V. 03.B108 Groep Bouw en Vastgoedonderhoud B.V., De 03.D048 Grohe Nederland B.V. 09.A100 Groot Houtbewerkingsmachines B.V., De 12.B080 Group D&I 11.F066 GT-Industrieel B.V. / GT-Hechttechniek B.V. 12.E129 Guido Hölscher Industrievertretungen 11.F008 Haddonstone / Technistone Nederland 03.B075 Hagemans Vastgoedonderhoud B.V. 03.B092 Hakron Nunspeet b.v. 08.A058 HALFEN B.V. 08.B096 Handwerkskammer Dresden 04.C050 Handwerkskammer Zu Leipzig 04.C050 Hansgrohe 09.C081 Harwi Holland B.V. 08.F110 HAUTAU GmbH 02.A048 HAVÉ-DIGITAP BV 12.F126 HaVeP Workwear/Protective wear 12.C043 HBI Holz-Bau-Industrie GmbH & Co. KG 01.D102 Heblad-RDE 08.D036 Hebo Kozijnen B.V. 01.E060 HECO-Schrauben GmbH & Co.KG 12.F009 Heger Nederland 12.C125 Heko Spanten Ede B.V. 08.E074 Helden relatiegeschenken B.V., Van 12.F016 Hellas Stones G&A Nederland 04.D024 HELM - KWS Woelm GmbH 02.A104 Hendriks Stijlelementen, Jan 08.F037 Heras 08.B066 Hercuton B.V. 07.D010 Het Digitale Huis 07.E064, 07.E092 Het Gereedschap 12.A045 Heycop Systemen B.V. 09.A014 HGM Holztreppen GmbH 04.B020 Hibin Opleidingen 08.A057 Hilti Nederland B.V. 12.C058 HMB Profit Tools B.V. 02.D030 HMG Benelux GmbH 11.C037 HOCAP 07.MC08 Hoeflon Compactkranen B.V. 07.A111 Hoeve Dak- en Geveltechniek B.V. 11.A043 Hogeschool Utrecht - Instituut voor Gebouwde Omgeving 10.A001 Hogeschool van Arnhem en Nijmegen 10.C020 Holonite B.V. 01.C042 Holzbau Brüggemann GmbH & Co. KG 04.B020 Honeywell B.V. 09.D081 Hoogendoorn Projectinrichting en Interieurbouw B.V. 04.A121 Hoogwerker Centrum Nederland B.V. 07.MC06 HOPPE A.G. 02.C086 House-Liner 09.A004 Hout Opleidings Centrum 08.A057 Houtgroep van Drimmelen 08.E064 Houtindustrie Amersfoort B.V. 01.E082 Hovuma Magazijnstellingen B.V. 07.D124 Hubtex Nederland B.V. 08.E051 Huck Torimex B.V. 02.E104 Hueck Benelux B.V. 01.A046 Hugo Brennenstuhl & Co GmbH 12.E095 Hulscher B.V., Ten 02.C072 Hunter Douglas Architectural Projects Nederland 01.A060 Hunter Douglas Plafondsystemen 01.A060 Hunter Douglas Raambekleding 01.A060 Hunter Douglas@ Gevelsystemen 01.A060 Hunter Douglas@ Limelight 01.A060 Huuralarm.nl - ProSat Security Nederland B.V. 07.B114 Hytile Europe bv 11.F002 IBIS 11.E078 Icopal bv 10.B030 'Ideaal' B.V., Houtindustrie 01.E028 I-Drain 09.B044 IJB Groep 07.C010 Ikking Group 10.A055 Imbema Van Vugt 09.A087 IMd Raadgevende Ingenieurs Imerys Dakmaterialen / PGSBV agentuur. 11.E008 Ingersoll Rand Security Technologies A/S 02.A031 Inotherm d.o.o. 04.C020 Interdam Projects B.V. 01.A080 InterDynamics Salesgroup B.V. 12.E016 Intermobie Trailers 07.F070 Internorm Fenster GMBH 04.D039 Intersafe Groeneveld B.V. 12.E104 Inventum B.V. 09.B038 IPAF Benelux / International Powered Access Federation 07.D130 Ironside 12.C024 Isobooster 10.D014 IsoBouw Systems B.V. 11.D008 Isofinish 11.F032 Isolatienet 11.B046

Isolectra B.V. 04.A102 Isoluik Nederland B.V. 01.A045 8 t/m 10 februari Isomax Passiefhuis 08.F069 Isomec S.r.l 11.F012 ISOSCHELP 04.C126 Isovlas Oisterwijk isolatie 07.B002 Itho B.V. 04.B116 ITW Industry B.V. 08.E068 Ivana Groep 02.C048, 12.A033 J.E. StorkAir / Zehnder 09.B080 JAGA Konvektco Nederland B.V. 09.B088 Jans Wildvank B.V., Voegersbedrijf 04.D128 Jansen Wageningen, B.V. Metaalwarenfabriek 02.C104 JBR Import B.V. 03.D045 JKP S.P.R.L. 08.D074 Jonker Sanitair B.V. 09.B111 Joris Ide, N.V. 11.C008 Jurrenco Verwarmingstechnieken 10.A040 K3H Advies 10.C003 Kabel Design 08.A053 Kaindl RKE Technik GmbH 07.A075 Karcher GmbH 02.A099 KB NOORD.NL 01.A087 Keim Mineraalverven 07.B002 Kelfort 12.C024 Kelfort 12.C024 Keller Keukenfabriek B.V. 09.C054 Kemp Groep 07.MC13 Kenteq 10.A016 Keyang Powertools 12.F115 Kiesel Benelux 04.A026 Kiks Maxi Exposure 07.F138 Kingspan Duurzame Bouwsystemen 01.E044 Kip GmbH 03.C107 Kiwitz B.V. 03.A037 KlasseKozijn 04.D049 Klima Flex Wintergarten und Faltwände GmbH 01.F090 Klöber Benelux GmbH 11.C003 Klop Innovations B.V. 12.B126 KME Germany AG & Co. KG (KME) 01.C121 Knauf B.V. 04.A102 Knauf Insulation B.V. 11.C026 Knipping Bouwelementen B.V. 01.E010 Kochs GmbH 01.F062 Kok, Handelsonderneming J.P.M. 02.F110 KPD Automatisering B.V. 11.E078 Kranenbouw B.V. 07.MC05 Krediet Bewaking Bouw 10.A023 Kremers Aluminium B.V. 04.C076 Kreunen Kunststoffen B.V. 01.C074 KWB tools GmbH & Co. KG 12.F070 Kwintet KLM Kleding N.V. 12.B032 Kwintet Workwear B.V. 12.B032 Ladder- & SteigerCentrale LSC B.V. 07.F052 Lagerwey B.V. 04.D008 Lamikon 03.D082 Lammers Beton B.V. 07.E025 Laser Technology Controls B.V. (LTC B.V.) 12.F116 Latchways Plc. 11.D080 Laumans GmbH & Co. KG, Ziegelwerke Gebr. 10.A027 Layher B.V. 07.D070 Leenstra B.V. 07.E069 Leeuwen International, Van 02.D048 Lei Import B.V. 10.D021 Leitz-Service B.V. 12.A058 LieMo electronics 07.A097 Limburgia Utiliteitsdeuren B.V. 01.C022 Linex Prefab B.V. 10.C010 Linnea B.V. 10.A041 Liquid Rubber Europe 04.A025 Li-Tech Comfort Heating B.V. 10.D027 Little Jumbo klimmaterieel B.V. 07.F080 Livium B.V. 01.F032 LOADLOK Nederland B.V. 12.F032 Loromeij-Goor B.V. 10.D039 Louage & Wisselinck N.V. 02.F076 LOXAM B.V. 07.D110 LTL Woodproducts 08.E100 Luxlight B.V. 11.A008 M&B Bevestigingsmaterialen B.V. 12.E128 Maasland Groep 02.A109 Maatvoering B.V., GeoCensus 10.C015 MaatWerkTegels 03.D104 Mafell AG 12.A122 Makita Benelux B.V. 12.C006 Manitou Benelux N.V. 07.MC09 Mapei Nederland B.V. 03.D068 MASCOT International B.V. 12.A094 Masterwall 04.A102 Matemco Hulpconstructies B.V. 07.B108 Matex Deuren 01.A143 Matrix Software B.V. 01.A080 Mauer® Locking Systems 02.D068 Mavotrans B.V. 08.B096 MDM Spótka Akcyjna 11.F072 Medea aluminium systemen 04.D046 MEGA Gossau AG 02.G060 Meilof Riks B.V. 11.E060 MEMO Import-Export B.V. 12.A114 Mercedes-Benz Nederland B.V. 07.B058 Merford Special Doors B.V. 01.D023 Mesterom Glasconstructies 02.G079 Metabo Nederland B.V. 12.D060 Metafa Holland B.V. 02.A058 Metaglas B.V. 01.B032 Metaloterm Ontop B.V. 10.D028 Metalproducts B.V. 07.E038 Meuwissen Bouwprodukten 11.B049 Meva Bekistingssystemen B.V. 07.D075 MHB B.V. 01.A036 Mitanox B.V. 09.A111 Mobilane B.V. 11.F060 Monier B.V. 11.B068 Mooij Verf B.V. 03.B072 Morgo Folietechniek B.V. 10.A032 Mors Rijssen B.V., Timmerfabriek De 08.E060 Mosa B.V., Koninklijke 03.C024 Mosa Facades B.V. 03.C024 Mosa Systems B.V. 03.C024 Mostert De Winter B.V. 11.F078 MultiBouwSystemen B.V. 07.D030 N.E.S. B.V. Bevestigingsmaterialen 12.B096 Nassau Indus Deur B.V. 01.F117 Navos Klimaattechniek B.V. 07.B002 NBK Oost B.V. 04.A140 NE-Benelux B.V. 04.C038 Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten, NBvT 08.E088 Nederlandse Isolatie Industrie 10.B040 Nedsale Dakaccessoires B.V. 11.E032 NedZink B.V. 01.E044 Nefit B.V. 09.C090 Nelf Lakfabrieken B.V. 03.D112 Nelskamp Dakpannen 11.D034 NEMEF B.V. 02.F030 NEN 08.F056 Nestinox B.V. 01.F096 Netim B.V. 12.A122, 12.A123 Nevima B.V. 04.D056 Next Schoorsteensystemen B.V. / Linex Prefab 10.C010 NIBE Energietechniek B.V. 09.A036 Nic Sosef BV 10.B047 Nicomax B.V. 12.D050 Niek Roos BV 10.D066 Nieuwenhuis Stofvrij Stralen B.V. 04.C086 Ningaloo Trading 12.F059 Nittedal Dakturf 10.D012 Niveau Kozijnen Nederland 10.B015 NMC S.A. 03.D038 Nonhebel Anti-Slip 07.F112 Nophadrain B.V. 11.A048

nora flooring systems B.V. 03.A055 Norm-teq B.V. 08.B058 Novatech N.V 03.C054 Novoferm Nederland B.V. 01.F020 Novon Benelux B.V. 07.D038 NPI B.V. 08.E038 NRW.International GmbH 04.B020 Numatic International B.V. 12.A022 NVKL 09.D001 NVT onderhoudsgroep BV 04.A140 Octatube Space Structures B.V. 01.E090 ODS B.V. 01.B060 OHRA Regalanlagen GmbH (Verkoopkantoor Nederland) 08.D050 Oil & Steel Hoogwerkers 07.MC06 Olivier Nederland B.V. 11.A033 Omnicol Nederland B.V. 03.C088 Onderneming Balkonhekken B.V. 01.B105 Oostwoud International B.V. 02.A069 Opel Nederland 07.E132 Opstalan bv 11.C044 Optigroen Dak -en Gevelbegroeiing 10.D048 Orac N.V. 04.A059 Oranjedak B.V. 11.A034 ORGADATA Benelux B.V. 01.B090 Otto-Chemie / Hermann Otto GmbH 04.D085 Overmat Industries B.V. 12.A106 Oxloc 12.C024 P3 Ommen Veiligheid & Preventie 07.F074 PAM galerij - en balkonverhoging B.V. 04.B029 Panasonic / Haagtechno B.V. 12.A072 Passief Bouwen Paviljoen / Stichting Passief Bouwen 10BV.A010, 10BV.A016 Patentgoot Patentriet Polytech Kunststoffen B.V. 11.A011 Peha Elektro B.V. 04.A102 Perfectpro B.V. 12.E016 Perma Benelux B.V. 12.F121 Permapack AG 04.A081 PerSelectief Partners B.V. 08.E044 Peugeot Nederland N.V. 07.A070 Pflaum Bouwsystemen Metalen daken Gevelsystemen 01.A127 pgb-Europe 12.D116 Phitec systems 12.F103 Pieck Consultancy B.V. 11.F032 Pierres et Marbres de Wallonie A.s.b.l. 04.A038 Plastica Plaat B.V. 01.C084 PLUGWISE BV 04.D141 plugz.nl 11.C091, 11.C101 Pluimers Isolatie B.V. 04.D128, 11.D003 Polish Embassy - Trade and Investment Promotion Section 02.D094 Polylac Holland B.V. 09.A083 Polypal Netherlands B.V. 07.A107 POLYTEC NEDERLAND BV / BOUWLUX BENELUX BV 01.F029 Pontmeyer N.V. 08.F100, 12.C126 Poppers Senco Nederland B.V. 12.E116 Poppers Wallebroek B.V. 02.B102 Portisa 09.A013 Post en Eger Hang- en Sluitwerk B.V. 02.F056 Powers Fasteners Europe B.V. 12.C018 Prefabraamdorpel.nl 04.D128 Press Hechttechniek 12.A073 Probasys Benelux 10.B040 Probin professionals voor bouw en industrie 12.B006 Prodim International B.V. 04.D114 Profel Nederland B.V. 01.C060 Profialis 01.E018 Profitec Nederland B.V. 03.A054 Profi-Tech-Diamant Werkzeuge GmbH 12.E101 Profity B.V. 01.A080 Proge binnenafwerking B.V. 01.F103 Promotion Care B.V. 12.C070 Pronk Ergo B.V. 09.C014 Provi B.V. 12.C100 Q-railing Central Europe GmbH 02.A074 Quairo B.V. 09.B034 Randstad Bouw 04.A078 Rato Elektronica NV RDH Architecten Stedenbouwkundigen B.V. 10.A016 Reckli GmbH 04.B020 Reco Holding B.V. 07.D088 Recticel Insulation 10.A018 Recystel B.V. 01.A104 REHAU N.V. 09.B110 Relius Benelux 03.B072 Relius Nederland B.V. 04.A054 Remeha B.V. 09.C036 Remmers Bouwchemie B.V. 04.B102 Renault Nederland N.V. 07.A095 Renovaid B.V. 03.B079 Renson Ventilation & Sunprotection 01.D032 Renz Postkasten 02.F095 Repair Care International B.V. 04.A124 Reppel B.V. Bouwspecialiteiten 10.C069 RET Bouwproducten 04.B108 Riverclack Benelux 11.E042 RM&CØ sanitair B.V. 09.B096 Röben Tonbaustoffe GmbH 11.F043 Rockwool B.V. 11.D062 Rojo Steigerbouw B.V. 07.C088 Rollecate Group 01.C100 Romar-Voss Floorsystems B.V. 03.A083 Rothe, Erika, Tischlermeisterin 04.C050 Rotterdams Handelshuis B.V. 12.E058 Rottner Security GmbH 02.A089 Rubi Benelux B.V. 12.B058 Rupes Nederland B.V. 03.B079 Ruro Gereedschappen B.V. 12.F130 Rutges BV 03.B092 SABA Dinxperlo BV 03.B036 Sachsen, Wirtschaftsfoerderung GmbH 04.C050 Sadef Belgium 10.D053 Saint-Gobain - Glassolutions 08.B038 Saint-Gobain Abrasives B.V. 12.E094 Saint-Gobain Cultilène B.V. 07.B002 Saint-Gobain Gyproc Nederland 08.B038 Saint-Gobain Isover 08.B038 Sankoo Verhuur en Service B.V. 07.MC10 Sapa Building System B.V. 01.D082 Saxon State Ministry for Economic Affairs, Labour and Transport 04.C050 SBR 10.A002 Scafom-rux Benelux 07.C108 Scaldex 11.B004 Schellekens & Schellkens B.V. 01.B122 Schepens Beton B.V. 08.E037 Schindler Liften B.V. 09.A049 Schipper Ede B.V. 01.F091 Schipper Kozijnen B.V. 01.F091 Schleicher Sicherheitssysteme 04.C050 Schlüter-Systems KG 03.C078 Schmalz B.V. 10.B067 Schmolz + Bickenbach B.V. 04.A096 Schöck Nederland B.V. 07.C028 Scholingsfonds voor het Bouwbedrijf 10.C032 Schönox GmbH 03.A048 Schroeder-Ankers B.V. 08.B036 SCM Group Nederland B.V. 12.A046 SDS Ommen Systemen en Projecten B.V. 10.D052 Sdu Uitgevers B.V. 07.E030 SecuProducts B.V. 02.D030 SieMatic Nederland B.V. 04.B040 Sievert N.V. 11.A061 Sika Nederland B.V. 04.B086 Sikkens Bouwverven 03.A104, 03.B048 Silky - De Wild B.V. 12.E056 SimonsVoss Technologies B.V. 02.F088 Skantrae B.V. 01.D092 SKH/SHR 08.F095 Skysafe Holland B.V. 11.F042 Skyworks B.V. 07.B050

25 Smits Vastgoedzorg 03.B092 Snickers Workwear 12.D094 Snoek Centraal Stofzuiger Apparatuur B.V. 09.D046 Soft-Ing.-team GmbH & Co KG 01.B090 Solarlux Nederland B.V. 01.A130 Sorpetaler Fensterbau Gmbh 04.B020 Sortimo Nederland B.V. 12.E044 Soudal B.V. 03.A094 SPANOGROUP 08.E052 Speedheat Nederland B.V. 09.A043 Spirotech B.V. 09.D072 Spit Paslode Duo-Fast Haubold/ ITW Bevestigingssystemen B.V. 12.A032 SPR Coatings B.V. 03.B072 Spyke Security B.V. 07.F134 St. Middelkoop & Zn BV / Buurmalsen 11.B002 STABU Bouwbreed Informatiesysteem 10.A002 Staka Bouwproducten B.V. 11.A024 Stanley Bostitch 12.F100 StaVeilig Nederland B.V . 03.C046 Steico AG 08.E064 Steni Nederland 01.E102 Stichting Archiprix 01.E032 Stiebel Eltron Nederland B.V. 09.D056 Stiho B.V. 08.A038 Sto Isoned B.V. 10.B017 Stolker Glas Harmelen B.V. 01.D116 Strauss B.V., Engelbert 12.D044 SUNFLEX Aluminiumsysteme GmbH 01.B078 Sunparadise Est. 01.A116 System Flex B.V. 04.A043 TAMN Tools & Equipment 01.F116 Tata Steel 10.C040 Techcomlight B.V. 11.C031 Techem Energy Services B.V. 09.A017 Technea Nederland 09.D014 TechTronic Industries Nederland 12.C040 TECTUM 11.C016 Tegeldrainage Nederland 04.D026 Teka Kranen B.V. 07.MC03 Terberg Leasing B.V. 12.D090 Terhalle Schreinerei GmbH 04.B020 Termo Komfort Nederland B.V. 11.E004 Terratorium B.V. 04.D075 Testo B.V. 09.D022 Themans Hang- en Sluitwerk B.V. 02.D076 Themaplein 125 jaar Aluminium/Aluminium Centrum 01.A080 Thercon B.V. 09.C082 Thermalux 08.A104 Tieman Trading B.V. 12.B113 Timmers Holland B.V. 08.B093 Timmerselektgroep 08.F104 Tischlerei Kropp GmbH & Co. KG 04.B020 TKF (B.V. Twentsche Kabelfabriek) 04.A0102 TMT Verhuur B.V. 07.C114 Tonzon B.V. 10.C009 Toolcentrum 12.B125 Toolstation 12.C043 Tooltechnic Systems B.V. 12.C084 TOP Dienstleistungen LUPA Clean Beschichtungen GmbH Boxdorf 04.C050 Topcon Sokkia Nederland 08.A069 Total Fence B.V. 07.C071 Total Wall Concept 04.D128 Totech Totaal Techniek B.V. 04.A086 Tour Den Haag B.V., Van 04.A140 Tourex NV 12.F116 Tracé Detachering 10.B010 Trappenshowroom Allstairs Benelux 04.C049 Travhydro steigers Nederland B.V. 07.B093 Trecodome B.V. 10.A016 Tremco illbruck B.V. 03.B024 Trespa International B.V. 01.D060 Tricorp Textiles Europe B.V. 07.F121 Triflex B.V. 03.C070 Triple Solar 10.A058 TU Delft - Faculteit Bouwkunde 07.E006 TU Delft - Faculty of Architecture Dept. of Building Technology 10.D018 Tunal BVBA 02.D120 Tweha B.V. 01.F044 Ubbink B.V. 10.B041 Umarex GmbH 12.B104 Unifloor Underlay Systems B.V. 04.A035 Unilin Beheer B.V. 11.C044 Union Hechttechniek B.V. 12.F010 Unipro B.V. 04.C068 Uzimet B.V. 10.D040 VAB Handel B.V., De 11.D050 Vaillant B.V. 09.B056 Van Bouwel Verkoop & Service Bvba 07.MC12 Vape B.V. Oudewater-NL 11.E003 VBI Verkoop Maatschappij B.V. 04.A102, 07.A010, 07.A011, 07.B010 VCANederland, uw partner in VCA certificering 07.F122 VDH Machines & Gereedschappen B.V. 12.B044 VDM Woningen 10.A014 Vebidak 10.B040, 11.C016 VELUX Nederland B.V. 12.C126 Ventilation Systems JSC 09.D050 Veratio Gouda 01.A121 Vercoma Communicatie Systemen B.V. 02.B088 Vereniging van Houtskeletbouwers VHSB 08.E088 Verf Grossier, De 03.B072 Versaflex Systems 04.B001 VIBA Expo 07.B002 Viega Nederland B.V. 09.B070 Villeroy & Boch Fliesen GmbH 03.A071 Vilton B.V. 08.D100 VisscherHolland 10.B068 Visser Assen B.V. / Visser Bouwmaterieel Visser Instrument 08.D038, 12.D070 VM Bouw BV 11.F018 VMG Versteeg Metaal Groep B.V. 01.A010 Voorden B.V., Van 12.A082 VPT Versteeg 01.A012 VSB, Opleidingsbedrijf VSB 07.B080, 07.B090, 07.B093, 07.B097, 07.B108, 07.C070, 07.C088 W.M.G. International B.V. 01.F072 Wageco Benelux B.V. 01.A035 Walko Tools B.V. 12.A069 Weber Beamix B.V., Saint-Gobain 08.B038 Wédéflex Duurzame Daksystemen 11.A070 Weerter Paneel Industrie B.V. 01.A073 Weijntjes, W.F. 02.C077 Wenge, Thomas, Gas, Wasser, Heizung, Sanitär Firma 04.C050 Weru Nederland B.V. 04.D088 Werzalit 01.E070 Westag Nederland B.V. 02.A047 Wevers B.V., Internationale Handelsonderneming 12.F065 Wienerberger 11.C068 Wiha Werkzeuge GmbH 12.C068 Wijk Verf B.V., Van 03.B072 Wijma Kampen B.V. 08.F088 Willems Vastgoedonderhoud 04.C102 Wiltec B.V. 03.A080 Wischemann Kunststoff GmbH 04.D047 Withagen Houtprodukten B.V. 08.F105 Woodfield 03.C122 Workx Materieelverhuur B.V. 07.D050 WSB-Wagner 03.A025 WTH Vloerverwarming B.V. 09.C095 YBS Insulation Ltd 11.F048 Yelloo B.V. 07.B097 Zandvoort Draadindustrie B.V. 12.A061 Zbm Rotterdam 12.F096 Zehnder Nederland / J.E. StorkAir 09.B080 Zevim Bedrijfswageninrichting B.V. 12.A099 Zoontjens 04.D033

WAT VIND JE VAN DE PASVORM?

MELD JE NU AAN VOOR HET STEEL BLUE TEST TEAM EN…

MAAK KANS OP EEN PAAR STEEL BLUE VEILIGHEIDSSCHOENEN! Uit alle aanmeldingen worden 15 personen geselecteerd die van Steel Blue een paar veiligheidsschoenen krijgen, met de opdracht deze 8 maanden in hun dagelijkse werkzaamheden te testen. Na één maand, drie maanden en aan het eind van de testperiode krijg je een digitaal vragenformulier, waarop je jouw bevindingen kan noteren.

ZIT DE SCHOEN DIRECT LEKKER?

WAT VIND JE VAN DE LOOPZOOL?

IS DE SCHOKABSORPTIE OPTIMAAL?

De bevindingen worden direct op onze website openbaar gemaakt!

Aanmelden kan vanaf 1 januari tot en met 28 februari. Kijk snel op www.steelblue.nl

Wij hebben iets nieuWs voor u!

thermische isolatie in de winter

Zwitserse houtvezelisolatieplaten Materialen uit de natuur

bescherming tegen zomerhitte

geluidsisolatie

brandveiligheid

diffusieopen

Van 7 t/m 12 februari geven wij iPads weg

ecologie/ cradle to cradle duurzaam bouwen/ CO² reductie

bestellen op eigen houtje!

swiss made

Maak nu kans op een iPad bij uw online bestelling! Tijdens de bouwbeurs hebben wij elke dag een voordelige aanbieding met interessante actie-artikelen. Wanneer u één van deze artikelen bestelt via mijnjongeneel.nl maakt u kans op een iPad. Inkopen was nog nooit zo gemakkelijk en aantrekkelijk. Kijk snel op www.jongeneel.nl en bestel via onze vernieuwde webshop!

Pavatex Benelux b.v., Stentorlaan 5 NL-7534 HT Enschede

Telefoon +31 (0)53 433 17 69 info@pavatex.nl Vraag naar onze dealers in uw regio.

www.pavatex.nl

PAVATEX, de échte natuurlijke isolatie Daken, gevels, vloeren, hsb-elementen en passiefhuizen kunnen met PAVATEX houtvezel-isolatieplaten snel en eenvoudig worden geïsoleerd. De drukvaste én flexibele PAVATEX houtvezelisolatie biedt zowel bescherming tegen de kou als tegen de zomerhitte, heeft een uitstekende geluidsisolatie, is dampdiffusie-open en reguleert de vochtigheidsbalans. Aan PAVATEX worden geen vervuilende producten toegevoegd en de platen worden gebonden met het houteigen lignine. Dus PAVATEX is zowel natuurlijk in samenstelling als in kleur!

Voor gezonder wonen, het hele jaar door!

afmeting: 132x190mm(bxh)

BEURSSPECIAL

Nieuwe reeks deursluiters Geen deur blijft meer onbeveiligd, als het aan LIPS – ASSA ABLOY ligt. Dit bedrijf toont op de BouwBeurs de nieuwe reeks deursluiters.

ASSA ABLOY deursluiters

Deze veelzijdige en nieuwe serie deursluiters is geschikt voor alle deurfuncties in zowel de utiliteits- als woningbouw. Het design sluit goed aan op alle architectonische bouwstijlen en draagt bij aan een uniforme uitstraling van het gebouw.

Installatietechniek voor renovatieprojecten 8 t/m 10 februari

Op de stand van Viega Nederland worden onder meer het Viega Eco Plus voorwandsysteem, het Fonterra Renovloerverwarmingssysteem, het intelligente spoelsysteem Hygiene+ en het Profipress leidingsysteem getoond. Met het beursprogramma speelt het bedrijf nadrukkelijk in op het groeiend aantal renovatieprojecten, waarin snelheid, flexibiliteit en installatiegemak een grote rol spelen.

Viega Eco Plus

Viega Eco Plus is een voorwandsysteem met minimale montage- en installatiekosten. Het voorwandsysteem bevat praktische installatiedetails voor een groot aan-

Opvallend aan het geoptimaliseerde Fonterra Reno vloerverwarmingssysteem zijn de systeemplaten die nu - dankzij een slijtvaste gietmasssa - direct worden geplaatst. De minimale opbouwhoogte die hierdoor wordt bereikt, is met name interessant voor renovatieprojecten. Foto: Viega.

ASSA ABLOY Aperio

Dit systeem maakt het mogelijk om (bestaande) deuren eenvoudig en zonder kostbare bekabeling te integreren in een bestaand toegangscontrolesysteem. Aperio is een kostenefficiënte manier om het veiligheidsniveau en het gebruikerscomfort van een gebouw te verhogen.

LIPS Smarthandle

LIPS Smarthandle verandert gewone deuren in deuren met toegangscontrole. De kern van het systeem bestaat uit een beslagset die LIPS Smartin tien minuhandle. ten op een deur kan worden gemonteerd (bekabeling is niet nodig) en werkt in combinatie met het al aanwezige slot. In het beslag is een lezer geïntegreerd en zijn de autorisatiegegevens opgeslagen.

LIPS Codekruk

Een doeltreffende oplossing voor het eenvoudig controleren van individuele binnendeuren. Deze elektromechanische

LIPS Codekruk.

deurkruk wordt, zonder bekabeling, op het bestaande slot aangebracht. Gebruikers kunnen de deur met een krukbeweging openen door het intoetsen van de juiste code op de deurkruk. Wie: ASSA ABLOY Nederland B.V. Waar: Hal 2, stand C030

Met het voorwandsysteem Eco Plus speelt Viega Nederland in op het groeiend aantal renovatieprojecten. Het systeem kenmerkt zich door minimale montage- en installatiekosten en maximale uniformiteit voor sanitairprojecten. Foto: Viega.

tal toepassingsmogelijkheden, zoals wc’s, bidetten, wastafels, urinoirs en uitstortgootstenen. Het systeem wordt geleverd voor enkelstuks, serie- of hoekmontage en voor verschillende bouwhoogten. Montage- en installatiegemak zijn te danken aan elementen die voorzien zijn van afstandsaanduiding en geïntegreerde uitlijnhulp. Daarnaast is de wc-aansluitbocht in diepte verstelbaar zodat zonder bijkomende ingrepen een passende aansluiting op de waterafvoerleiding gegarandeerd is. De stabiele, zelfdragende elementen zijn gepoedercoat. Het kunststof spoelreservoir is uitgevoerd met de waterbesparende dubbele-spoeltechniek.

Vernieuwde Fonterra Reno

Opvallend aan het geoptimaliseerde Fonterra Reno vloerverwarmingssysteem zijn de vele innovatieve details, zoals de mogelijkheid om de systeemplaten nu - dankzij een slijtvaste gietmasssa - direct te plaatsen. De minimale opbouwhoogte die hierdoor wordt bereikt, is met name interessant voor renovatieprojecten. De systeemplaten lenen zich voor montage door één persoon en bieden nu nog meer houvast voor de flexibele polybuteen-leiding. Gecombineerd met de gietmassa wordt een stabiele ondergrond verkregen die opbouwplaten overbodig maakt. De gietmassa heeft uitstekende vloei-eigenschappen, waardoor het nastrijken tot het verleden behoort. Bovendien kent de vlakke vloeropbouw een zeer korte droogtijd.

Producten testen bij Plugz op de Bouwbeurs Testplatform www.plugz.nl bestaat sinds eind 2009. Inmiddels kunnen ruim 700 professionals in de bouw en installatie er gratis gereedschap, bouwmateriaal en hulpmiddelen mee testen. Plugz doet mee aan de BouwBeurs en test er producten van onder andere Stanley Works, Bahco en Boorwerk. Je mening verwoorden en de leverancier feedback geven is de kern van het gebruikersplatform. Plugz heeft sinds de introductie eind 2009 twaalf campagnes succesvol gedraaid. In totaal reageert circa 90 procent van de deelnemers serieus en vakinhoudelijk en geeft opmerkingen waar producten verder op kunnen worden verbeterd. Voor leveranciers is interessant dat gebruikers feedback geven en tijdens hun werk over het product met anderen praten. Voor gebruikers is interessant dat ze als eerste nieuwe produc-

ten kunnen testen en mee kunnen praten over de kwaliteit en eigenschappen van producten. Zo kan een sneeuwbaleffect in de markt ontstaan, dat de ontwikkeling van merken en producten stimuleert.

Ervaren deelnemers

Eind 2010 zijn ruim 700 deelnemers ingeschreven. Plugz heeft ervaren deelnemers die aanzien hebben op de bouwplaats.

Hygiene+

Op de stand wordt ook het intelligente spoelsysteem Viega Hygiene+ gepresenteerd, waarmee de kwaliteit van drinkwater kan worden gewaarborgd. Het spoelsysteem leent zich bij uitstek voor gebouwen waarin drinkwaterleidingen onregelmatig worden gebruikt, zoals in de gezondheidszorg en hotels. Centraal staat het automatische Viega Hygiene+ spoelsysteem middels de Visign for Care-bedieningsplaat. De bedieningsplaat is uitgevoerd met geïntegreerde besturing en programmeerba-

Profipress

Tenslotte toont Viega Nederland het Profipress persfittingsysteem. Dit beproefde systeem met koperbuizen biedt een omvangrijk programma in de maten 12 tot en met 108 mm. Kenmerkend voor het systeem is de snelle verwerking. Het perssysteem is uitgevoerd met het SC-Contur waardoor abusievelijk niet-vastgeperste verbindingen onmiddellijk worden herkend. De fittingen zijn voorzien van geïntegreerd dichtelement dat beschermd wordt tegen beschadigingen bij montage door een cilindrische buisvoering van de persverbinding. Met de persgereedschappen worden bovendien in één bewerking twee persin-

Het beproefde Profipress perssysteem met koperbuizen biedt een omvangrijk programma in de maten 12 tot en met 108 mm. Kenmerkend voor het systeem zijn de snelle verwerking en het SC-Contur waarmee abusievelijk niet-vastgeperste verbindingen onmiddellijk worden herkend. Foto: Viega.

gen uitgevoerd: één voor de O-ring en één er achter. De verbinding kent daarmee niet alleen een lange levensduur maar is ook op lange termijn torsiezeker en trekvast. Wie: Viega Nederland Waar: Hal 9, stand B 070

(Advertentie)

Centraal bij Viega Hygiene+ staat het automatische Viega Hygiene+ spoelsysteem middels de Visign for Care-bedieningsplaat. Deze is uitgevoerd met geïntegreerde besturing en programmeerbare elektronica waarmee de spoelintervallen en de gewenste spoelhoeveelheid per ruimte worden ingesteld. Foto: Viega.

re elektronica waarmee de spoelintervallen en de gewenste spoelhoeveelheid per ruimte worden ingesteld. De intelligentie van de spoelautomatisering zit met name in het feit dat precies wordt gespoeld waar én wanneer dat nodig is. Het systeem registreert elke handmatige bediening van het toilet of urinoir en berekent vervolgens het ingestelde tijdinterval automatisch opnieuw. Er wordt dus slechts zo veel gespoeld als nodig is om het risico op de vorming van ziektekiemen te voorkomen.

Ruim een derde van de Pluggerz heeft twintig jaar of meer werkervaring en ruim een kwart meer dan elf jaar. Er is vooral interesse in het testen van handgereedschap, elektrisch gereedschap en persoonlijke beschermingsmiddelen. Op de beurs probeert de bezoeker een product uit en beantwoordt een aantal concrete vragen op een pc in de stand. Voor iedere test maakt Plugz ook een eigen productpagina op de site. Iedere deelnemer formuleert tevens een eindoordeel dat op de site te lezen is. Plugz is een initiatief van communicatiebureau DeJong&Verder, thuis in bouw en techniek en van internetbedrijf Click Internet Concepts. Wie: Plugz Waar: Doorloop tussen hal 11 en hal 12, stand C091

Handelsonderneming

Vervelde PVC-materialen Importeur Dealer Pools Constructiebedrijf

Diverse Constructiewerken, o.a. containers/ gecertificeerde vetafscheiders gecertificeerde brandstoftanks Zandstraat 2 4927 RH Hooge Zwaluwe Tel. (076) 593 37 82 Fax (076) 593 47 67 E-mail: algemeen@vervelde.com

www.vervelde.com

AC20_ «IMR-TEL» format : 265 x 385 PPQ _ BOUW TOTAAL _NL _ 100%

Kleiner, dunner, beter : dát is technologische vooruitgang Waarom zou het voor uw isolatiematerialen anders zijn?

RCS CARCASSONNE 380 986 265

A C T I S , D U N N E M U LT I R E F L E C T E R E N D E I S O L AT I E ACTIS heeft de weg van de vooruitgang gekozen bij de ontwikkeling van een exclusieve isolatietechnologie voor daken, zolders, muren en vloeren: een dun, reflecterend meerlaagse isolatiemiddel dat zowel ’s zomers als ’s winters een uitstekend thermisch comfort biedt. ACTIS meet de thermische efficiëntie van haar isolatiematerialen aan de hand van een methode die gebaseerd is op testen in werkelijke gebruiksomstandigheden. Met de eenvoudig te plaatsen dunne isolatiematerialen van ACTIS kunt u ruimte besparen maar bent u alsnog verzekerd van een duurzame en efficiënte isolatie.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met 06-46612360 of bezoek onze website op www.actis-isolation.com

AC20_AP_IMR_TEL_BOUW TOTAAL_265_385_NL_PPQ.indd 1

20/01/11 11:33

BEURSSPECIAL

Kalkzandsteen- en kwartsiet graniet composiet op maat 8 t/m 10 februari

Haddonstone en Technistone delen een stand tijdens de BouwBeurs. Haddonstone is een kalkzandsteencomposiet, die geperst in een mal wordt toegepast in architecturale gevelelementen, zoals pilaren, balustrades en gevelbekleding. Technistone bestaat voor 93 procent uit geselecteerd natuurlijk quartz en graniet met hars als bindmiddel. Beide producten hebben met elkaar gemeen dat ze bij uitstek geschikt zijn voor toepassing in handgemaakte ontwerpen, volgens individuele specificaties. Beide merken worden in Nederland vertegenwoordigd door Rogier Janbroers uit Waalre. Haddonstone is afkomstig uit Engeland en is al een aantal jaren een gerenommeerd

Technistone

Technistone wordt tijdens de BouwBeurs in Nederland geïntroduceerd. Deze steensoort is gemaakt van kwartsiet graniet composiet, op kleur gebracht met hars. Het is krasvast, warmtebestendig, bestand tegen chemicaliën, niet poreus en vergt weinig onderhoud. Het product is standaard leverbaar in drie verschillende maten. Daarnaast is Technistone op maat leverbaar, waardoor het veelvuldig wordt toegepast in tegels, mozaïekvloeren, keukenbladen, wastafels, tafelbladen en vensterbanken.

merk in Nederland. Deze kalkzandsteencomposiet is in drie standaard kleuren leverbaar, namelijk Portland wit, Bath (geel) en Terracotta. Daarnaast kan het product op verzoek geleverd worden in iedere gewenste RAL-kleur. Architecten kiezen steeds vaker voor deze bijzondere kalkzandsteen en passen het met name toe bij grotere huizen en tuinen van welgestelde particulieren, hotels en residentiële projecten. Van alle projecten met Haddonstone in Nederland is 60 procent maatwerk

Drie uitvoeringen

De maatwerk balustrades van Haddonstone zijn uniek in Nederland.

dig naast elkaar gebruikt kunnen worden in één project.

Naast de normale, vrij grove Haddonstone, zijn er ook twee gladdere uitvoeringen verkrijgbaar. Tecstone is drukvaster en daarom geschikt voor tegels, trappen en fonteinen. TecLite is gebaseerd op cement en versterkt met glasvezels. Dit maakt het materiaal in verhouding tot het gewicht erg sterk. Hierdoor wordt TecLite veel toegepast bij nieuwe bouwprojecten voor

Technistone wordt niet alleen toegepast in standaard keukenbladen en wastafels, maar ook in fraaie mozaïekvloeren.

deurranden, kolommen, hoekblokken, randen en de hoofden en hoekstenen van vensters. De kleuren van de drie uitvoeringen zijn complementair, waardoor ze eenvou-

Voegenzaag voorkomt overlast of schade De voegenzaag Arbortech AS170 en de fijn- en kwartsstofzuiger AirBo 2400 van KLOP Innovations bieden de mogelijkheid om sneller, efficiënter en zonder overlast voor bewoners, reparatie- en onderhoudswerkzaamheden uit te voeren. Het bedrijf demonstreert deze machines tijdens de BouwBeurs in Utrecht. Voor elke zzp'er of aannemer is het een ‘crime’ wanneer hij in een bestaande muur een gat moet maken. Is het al een stevige inspanning om met boren en frezen het gat aan te brengen, het onzichtbaar dichten is een nog veel grotere opgave. Want dat lukt niet meer, omdat de gevelstenen niet ongeschonden uit de muur komen. Dus moet de muur gedicht worden met nieuwe stenen. Met als gevolg dat er voor altijd lelijke vlekken zichtbaar blijven in de gevel. Met de Arbortech voegenzaag kan men niet alleen de gevelsteen ongeschonden verwijderen, de machine zorgt er tevens voor dat het uitzagen heel eenvoudig is. Met de machine kan men snel, diep, vierkant en veilig één of meerdere gevelstenen verwijderen of een volledig gat maken. Het gat is vervolgens onzichtbaar te herstellen.

Arbortech.

Fijn- en kwartsstofzuiger AirBo 2400.

Brede toepassing

De voegenzaag is inzetbaar bij renovatieen onderhoudswerkzaamheden en is de ideale hulp voor zowel restaurateurs, aan-

Nieuw type isocyanaatvrij purschuim Tremco illbruck heeft een nieuw type honderd procent isocyanaatvrij purschuim ontwikkeld. Dit schuim is uitgesloten van de strengere regelgeving rond de distributie van polyurethaan producten die wel isocyanaat bevatten. Denk aan extra zinnen en gevarensymbolen op de verpakking en particuliere verkoop uitsluitend met handschoentjes. Een bijkomend voordeel van het isocyanaatvrije purschuim is dat het geen huidirritatie geeft. De bus is 360° verwerkbaar en geeft, door het speciale conische slangetje, meer meters. Illbruck FM817 STP Handschuim is verkrijgbaar in een bus van 500 ml bij uw handelaar. Wie: Tremco Illbruck B.V. Waar: Hal 3, stand B024

nemers, ZZP'ers, elektriciens, loodgieters, daken rietdekkers, onderhoudsbedrijven en kozijnherstellers. Naast gevelrenovatie is hij te gebruiken voor het uittanden, inboeten, verwijderen van voegen, het uitzagen van enkele stenen of het zagen van vierkante gaten of het plaatsen van lateien, inbouwdozen en het inzagen van gordingen. Veilig is de machine ook, want de twee messen, die worden aangedreven door een krachtige motor, zitten veilig opgeborgen achter een beschermkap. Zodra men de handen terugneemt van de handle weigert de motor onmiddellijk dienst.

AirBo 2400

Wil men niet alleen veilig werken, maar ook arbovriendelijk en schoon dan is de combinatie met de AirBo 2400, een professionele fijn- en kwartsstofzuiger, aan te raden. Wanneer men het uurloon van een medewerker afzet tegen de uren die men bespaart op het verwijderen van stof om de boel schoon achter te laten, dan is de rekensom snel gemaakt. Ook haalt men als aannemer veel gemakkelijker de klus binnen met mededeling dat de bewoners nauwelijks of geen overlast hebben van de reparatie- of onderhoudswerkzaamheden. Ook voor de aannemer zelf is het veel plezieriger en arbovriendelijker werken zonder stof. De AirBo 2400 is aan te sluiten op alle boor-, zaag- en slijpgereedschappen. De stofzuiger is een filterloos systeem, dat extra geld en tijd bespaart. De AirBo voldoet aan de TNO-prestatienorm. Wie: KLOP Innovations Waar: Hal 12, stand B126

Wie: Haddonstone Waar: Hal 3, stand B075

Zagen zonder stofvorming Zagen zonder stofvorming is mogelijk zonder technische aanpassingen aan de machines. Dit kan met de Waterkit WK 125 en WK 230 van Zbm Rotterdam. Het apparaat spuit een fijne waternevel in de zaagsnede, zodat stof direct neerslaat. Het systeem past op alle bekende merken haakse slijpmachines. Sinds de introductie hebben diverse bedrijven in de renovatiesector de gepatenteerde Waterkit met CE-keur succesvol in gebruik genomen. De waterkit bestaat uit een lichtgewicht metalen behuizing, met daaraan gekoppeld een beschermde voedingskabel. Deze bevat een elektrische aansluitkabel voor de haakse slijper en een lichtgewicht waterslang die op de meegeleverde zaagkap wordt aangesloten. Hiervoor is geen gereedschap nodig. De zorgvuldig af te regelen waternevel doet het zaagslijpstof in de De Waterkit is een universeel systeem dat op alle bekende merken haakse slijpers past.

zaagsnede neerslaan op hetzelfde moment en precies op de plaats waar de diamantzaag slijpt. Het apparaat doet ook in de kleinste hoeken en op moeilijk bereikbare plaatsen zijn werk.

Universeel systeem

De Waterkit vervangt droogzagen met stofafzuiging en maakt stofvrij werken volledig mogelijk. Het is een universeel systeem dat op alle bekende merken haakse slijpmachines past, die voorzien zijn van een beschermkap van 125 mm of 230 mm. Aanpassingen aan de bestaande machine en/of beschermkap zijn dus niet nodig. De ingebouwde waterjerrycan heeft een inhoud van 10 liter. Het gewicht zonder water is 9,8 kg. Gebruik van de Waterkit voorkomt gesleep met stofzuigers, dure stofzakken en bespaart ook kosten omdat ruimtes niet meer gecompartimenteerd hoeven te worden. Er is immers geen stofoverlast meer. Dat levert ook tijdwinst in het bouwtraject op. Wie: Zbm Rotterdam Waar: Hal 12, stand F096

I S O L A T I E P L A T E N

Utherm速 hardschuim isolatieplaten voor spouw, vloer, platdak en universele toepassingen. Utherm速 is een product van Unilin Systems

BEURSSPECIAL

Hybride combinatie van lucht-water warmtepomp en zonnecollectoren 8 t/m 10 februari

Op de BouwBeurs 2011 toont importeur Thercon de ‘Green Hybrid’ van de Japanse warmtepompspecialist General. Deze warmtepomp is een hybride combinatie van een Waterstage lucht-water warmtepomp en Sunstage zonnecollectoren. Om de toekomstgerichte technologie in de schijnwerpers te zetten laat Thercon, importeur van General voor de Benelux, via de website LiveHeatPump.nl de prestaties van warmtepompen live zien. Op de site kan namelijk iedereen in ‘real-time’ zien hoe vijf warmtepompen verspreid over de Benelux presteren, in vergelijking met een HR gasketel. Eén van deze vijf systemen (Morlanwelz) is bovendien een preproductiemodel van de Sunstage Green Hybrid, die nu in première wordt voorgesteld op de Bouwbeurs.

Green Hybrid

De Sunstage Green Hybrid is de combinatie van het zonthermisch systeem en een General warmtepomp. Het systeem is nog energiezuiniger, met behoud van maximaal comfort. Erik Waumans van Thercon: ‘Mensen zijn pro duurzame energie, maar willen terecht niet inboeten op het warmwatercomfort. De Green Hybrid is de pre-productiefase ontgroeid en is nu een volwaardig systeem voor nieuwbouw

of renovatie. De zonneboiler garandeert een hoog rendement dankzij de nieuwe centrifugaalpompen. Bovendien is hij ook esthetisch sterk geëvolueerd, met de integratie van alle technieken in één systeem.’ De zonnecollectoren halen de maximale energie uit de zon voor de afgifte van warm tapwater, terwijl de warmtepomp warm water afgeeft aan de vloerverwarming en radiatoren. Op zonarme dagen springt de warmtepomp ook automatisch bij voor het leveren van warm tapwater. De centrale boiler vormt de kern van dit hybride systeem. Het systeem heeft een 300 of 500 liter versie en kan daarmee moeiteloos op elk moment voor de warmwaterbehoefte zorgen. ‘Het verschil met andere systemen zit ‘m in het gebruik van de zon en de buitenlucht’, legt Erik Waumans uit. ‘De Green Hybrid

detecteert wanneer de zon genoeg energie levert. Is dit te weinig, dan zorgt de warmtepomp voor bijverwarming. Op die manier heb je in alle weersomstandigheden een volledige boiler warm water ter beschikking.’ En hoeveel kost een Waterstage Green Hybrid installatie? Uitgaande van 300 liter met twee zonnecollectoren, exclusief BTW, subsidies, radiatoren of vloerverwarming en installatie: vanaf € 4.800 tot € 12.000,-. Wie: Thercon nv Waar: Hal 9, stand C.082

Zelfklevend afdekvlies met hoog absorberend vermogen Het afdekken van vloeren bij projecten waar veel gemorst wordt met vloeistoffen, is vaak een compromis. Of men kiest voor het absorberend vermogen van zuigvlies, met als nadeel dat het vlies verschuift tijdens de werkzaamheden en daardoor gevaarlijke situaties oplevert. Of men kiest voor de veiligheid, met als nadeel dat de vloeistoffen die bovenop de folie blijven liggen, overal verspreid worden. Permafix Floorguard 1135 combineert deze beide eigenschappen in één afdekvlies, dat is opgebouwd uit drie lagen. Volgens de Zwitserse fabrikant biedt deze stevige, schokdempende beschermlaag nog meer voordelen. De bovenzijde van het product bestaat uit een viscose-/polyestervlies dat grote hoeveelheden vloeistoffen kan absorberen (tot 1 liter/m2) zonder dat dit ten koste gaat van de antislip-eigenschap. De tussenlaag bestaat uit een tegen oplosmiddelen resistent membraan dat de ondergrond, ook bij hoge vochtbelasting, gegarandeerd droog houdt. Daardoor is dit afdekvlies ook bijzonder geschikt voor het afdekken tijdens schilderwerkzaamheden.

InterDam Projects komt op de markt met een slank aluminium raamsysteem voor houten kozijnen. Onder de naam WinLite® wordt het product officieel geïntroduceerd op de Internationale BouwBeurs. Ondanks dat het product nog niet officieel is geïntroduceerd, worden binnenkort de eerste twee projecten al opgeleverd. Verschillende concrete vragen uit de markt leidden er toe dat InterDam twee jaar geleden begon met de ontwikkeling van WinLite®. Aannemers en opdrachtgevers hadden moeite met de uitvoering van houten kozijnen met aluminium ramen, mede omdat het kozijn niet compleet geleverd wordt. De timmerfabriek levert het houten kozijn en de aluminium raamproducent plaatst vervolgens de ramen op de bouw in het door derden aangeleverde houten kozijn. Als het dan niet past, of niet goed sluit kan het vingerwijzen beginnen, met alle gevolgen van dien.

Eén aanspreekpunt

Overige eigenschappen

De onderzijde verhindert, dankzij de speciale zelfklevende uitvoering, het wegglijden of verschuiven van het afdekvlies; niet alleen op de vloer, maar ook op trappen. Dit verhoogt tevens de veiligheid tijdens werkzaamheden op een ladder. Tot slot heeft dit product een verminderde ontbrandbaarheid en een meermalige bruikbaarheid. Permafix Floorguard 1135 kan op aanvraag geleverd worden in diverse afmetingen. Standaard zijn de rollen 1 meter breed en 25 meter lang. Het Permafix Floorguard assor-

Nieuwe generatie hout/ aluminium kozijnen

timent bestaat uit diverse afdekmaterialen, waaronder ook een speciaal vlies ter bescherming van prefab betondelen (binnen en buiten), en een ademend vlies ter bescherming van natte, pas gelegde vloeren (bijvoorbeeld natuursteen en parket).

WinLite® werkt samen met timmerfabrieken om een compleet en kwalitatief hoogwaardig kozijn aan te bieden, zodat de transactiekosten en de faalkosten voor aannemers worden gereduceerd. Het systeem past in de ‘3 concepten’ van de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT). Deze geven duidelijkheid over de verdeling van

Wie: Permapack AG Waar: Hal 4, stand A081

Ontwerpmodule voor toegangspoorten Een toegangspoort biedt niet alleen veiligheid, maar is gelijk een fraaie omlijsting van het huis. Particulieren en bedrijven die op zoek zijn naar een mooie toegangspoort voor hun huis of pand, kunnen sinds kort zelf eenvoudig een ontwerp maken. DJS Hekwerken heeft de website uitgebreid met een ontwerpmodule met budgetindicatie. Het bedrijf demonstreert de module tijdens de BouwBeurs. De module laat niet alleen een duidelijke tekening van de zelfontworpen poort zien, maar geeft ook een reële richtprijs af. De ontwerpmodule bevat in totaal meer dan een miljoen verschillende keuzemogelijk-

heden. Deze nieuwe applicatie is geschikt voor aannemers die in opdracht van particulieren huizen bouwen of hoveniers die een compleet tuinontwerp willen presenteren.

Werkwijze

Elke toegangspoort wordt volledig in eigen beheer en op maat gemaakt.

De applicatie voert de gebruiker in vijf eenvoudige stappen door de ontwerpmodule. In eerste instantie kan een keuze gemaakt worden uit vier verschillende stijlen: modern, klassiek, tijdloos of hout. In de volgende stappen voegt de gebruiker palen, afdekplaten, sierknoppen, verlichting, een brievenbus en de soort bediening aan zijn ontwerp toe. DJS Hekwerken levert zowel

handbediende poorten als volledig geautomatiseerde en geavanceerde toegangscontrolesystemen. De gebruiker kan het resultaat direct doormailen naar DJS Hekwerken. Vervolgens wordt na een persoonlijk gesprek een gedetailleerde offerte toegestuurd.

Snelle plaatsing

Naast het ontwerp en de techniek verzorgt het bedrijf ook de complete bouwkundige uitvoering. Alle poorten en hekwerken worden op maat gemaakt. Omdat de poorten zowel bouwkundig als elektrisch volledig zijn voorbereid, is het mogelijk deze in één dag te plaatsen. Het bedrijf heeft met deze werkwijze de montagetijd van een inrijpoort met ruim 90 procent gereduceerd, waardoor de overlast voor de klant tot een minimum beperkt blijft. Wie: DJS Hekwerken Waar: Hal 8, stand B099

de verantwoordelijkheden en taken tussen de timmerfabriek en aannemer. Het doel van werken volgens deze concepten is het voorkomen van faalkosten, minder gebreken bij oplevering en een duurzamer kwaliteitsproduct. Het grootste voordeel wordt behaald bij concept 3, waarbij de leverancier zelf de houten kozijnen compleet afgelakt en beglaasd in de bouw monteert. Het aluminium raam wordt enkel door geselecteerde timmerfabrikanten verkocht, om zo de kwaliteit te waarborgen. Vanzelfsprekend zijn deze timmerfabrikanten FSCgecertificeerd en voldoen zij aan de kwaliteitsnormen. Het assortiment bestaat momenteel uit het naar binnendraaiend en naar buitendraaiend gamma, inclusief (inbraakwerende) stolpramen en -deuren. Uitbreiding naar vouwramen, schuiframen en balkonschermen worden in samenwerking met de marktpartijen verder ontwikkeld. Wie: InterDam Projects B.V., Waar: Hal 01, stand A080 (Aluminiumpaviljoen)

BEURSSPECIAL

Binnenmuurverf met fluweelachtige look 8 t/m 10 februari

Op de BouwBeurs introduceert Sikkens een nieuwe binnenmuurverf met fluweelachtige look: Alphacryl. Deze is er in een Perlino en Mat uitvoering. Daarnaast wordt een Alphacryl Mat 1 liter verpakking geïntroduceerd en een budgetvriendelijke Alphacryl Mat Ready Mixed RAL 9010. Alsof dat nog niet genoeg is toont het bedrijf ook nog een modern alternatief voor minerale verf. Alphacryl Perlino is een laag zijdeglanzend, zeer hoogwaardige, niet op glanzende binnenmuurverf met fluweelachtige look. Door zijn hoge schrobvastheid is deze muurverf bestand tegen herhaaldelijke schoonmaakbeurten. Daarnaast is deze verf goed isolerend en spanningsarm. Het is dus ideaal voor uiteenlopende toepassingen voor zowel nieuwbouwprojecten als onderhoud en renovaties. Alphacryl Perlino verschilt van de Alphacryl Mat in glansgraad. Naast de bestaande 5 en 10 liter verpakkingen wordt ook de 1 liter verpakking geïntroduceerd. Verder is de Alphacryl Mat uitgebreid met een Ready Mixed RAL 9010, zodat deze muurverf prijstechnisch scherper aangeboden kan worden. De binnenmuurverven zijn leverbaar in vrijwel alle kleuren van het Sikkens 4041 Color Concept.

ken. Het product is ook zeer goed ademend en daarmee zowel geschikt voor renovaties

Wie: Sikkens Bouwverven Waar: Hal 3, stand A104 en B048

Twee primeurs voor gevelbescherming Holonite presenteert tijdens de BouwBeurs twee primeurs voor het beschermen van gevels. De geïsoleerde gevelplint is een duurzame, esthetische en eenvoudig te monteren plint voor de voet van het gebouw. Ook bij de nieuwe kitloze muurafdekker staat montagegemak voorop. Deze verbeterde muurafdekker wordt simpel bevestigd zonder lijm of kit. Beide noviteiten sluiten aan op de steeds strenger wordende normen voor de isolatie van woningen en gebouwen. Buitengevelisolatie met een gepleisterde afwerking wordt in kader van energiebesparende voorschriften steeds vaker toegepast. Omdat het stucwerk ter hoogte van het maaiveld kwetsbaar blijft, introduceert Holonite de geïsoleerde gevelplint. Deze oplossing is lichter, prijstechnisch interessanter en veel eenvoudiger te verwerken dan de traditionele oplossingen. De gevelplint is standaard geïsoleerd en mon-

tage is vergelijkbaar met het aanbrengen van reguliere buitengevelisolatie. Een compressieband aan de achterzijde van de plint zorgt voor de afdichting tussen de elementen. Aan de voorzijde resteert een voeg van slechts 3 millimeter, die niet gekit behoeft te worden. De compressiebanden aan de bovenzijde en achterzijde van de elementen garanderen een snelle, duurzame en onderhoudsvrije afdichting tussen de plinten onderling en met de bovenliggende buitengevelisolatie.

Maten, kleuren, texturen

Alphaxylan SF

Sikkens heeft het assortiment speciale binnenmuurverven ook uitgebreid met Alphaxylan SF; een oplosmiddelvrije, watergedragen binnenmuurverf op basis van polysiloxaan. Deze verf biedt de matheid en de look van kalkverf met eigentijdse voordelen. Zo is deze muurverf zeer schrobvast, goed afwasbaar en gemakkelijk te verwer-

en hoogwaardig schilderwerk in historische gebouwen als voor hedendaagse projecten. Daarnaast is deze muurverf spanningsarm en vloeit vrijwel niet waardoor er vele decoratieve mogelijkheden zijn.

Holonite geïsoleerde gevelplinten toegepast bij een nieuw kantoorgebouw in Rotterdam.

De geïsoleerde gevelplint wordt geleverd in een standaard lengtemaat van één meter en in hoogtes van 200, 300, 400, 500 en 600 millimeter. De dikte van het Holonite paneel is 20 millimeter. De afmeting van het isolatiemateriaal is variabel en afhankelijk van de gewenste isolatiewaarde. De geïsoleerde gevelplint is leverbaar in di-

De gevelplint is eenvoudig te monteren.

verse kleuren en texturen en geschikt voor nieuwbouw- en renovatieprojecten.

Kitloze muurafdekker

De kitloze muurafdekker is een muurafdekker, die in eigen huis verder doorontwikkeld is. Deze nieuwe muurafdekker is eenvoudig te monteren zonder kit of lijm en dat scheelt de verwerker tijd en geld. Dankzij dit montagegemak hoeft geen rekening meer te worden gehouden met temperatuurverschillen, die normaliter van invloed zijn op de montagelijm. Wie: Holonite Waar: Hal 1, stand C042

(Advertentie)

SG A

Schilder, Glas & Afbouw

Dé vakbeurs voor de schilder- en glasindustrie, afbouw en afwerking in de bouwwereld!

Openingstijden 14.00 - 22.00 uur

Rijswijk Nassaukade 1 Postbus 1757 2280 DT Rijswijk T (070) 340 17 20

Maak kennis met de professionals van Adviesburo Nieman

Zwolle Dr. Van Lookeren Campagneweg 16 Postbus 40147 8004 DC Zwolle T (038) 467 00 30

Adviesburo Nieman is een ingenieursbureau voor kwaliteitszorg en bouwfysica. Wij zijn sinds 1988 actief als kennis- en adviescentrum voor woningen utiliteitsbouw. Kennis van bouwregelgeving en uitvoeringspraktijk gecombineerd met bouwfysica maakt ons tot een integrale adviseur met innovatieve oplossingen.

Eindhoven Verdunplein 17 Postbus 1385 5602 BJ Eindhoven T (040) 264 58 20

U kunt bij ons terecht met al uw vragen op de gebieden van: • bouwfysica • bouwregelgeving • bouwtechniek en bouwpraktijk • brandveiligheid • akoestiek • installatietechniek • energie en duurzaamheid

info@nieman.nl www.nieman.nl

22, 23 en 24 maart 2011

Gorinchem 25, 26 en 27 oktober 2011

Evenementen

www.nieman.nl

Utrecht Sophialaan 1a Postbus 40217 3504 AA Utrecht T (030) 241 34 27

Hardenberg

HAL

HARDENBERG GORINCHEM VENRAY

Ons evenement.

www.evenementenhal.nl

UW MOMENT.

BEURSSPECIAL

Duurzame oplossingen voor nieuwbouw en renovatie

Milieuvriendelijke tegel- en vloerlijmen 8 t/m 10 februari

Gaan de tegelzetters en vloerenleggers er net zo lang over doen om met milieuvriendelijke materialen te werken als de schilders dat doen met watergedragen verf? Waarschijnlijk niet want sind 1 februari 2011 is er een milieuvriendelijk alternatief voor de wanden vloerlijmen. Onder de naam 'Kerakoll Eco ' introduceert Eco-Logisch een nieuwe lijn, die een positieve bijdrage levert aan het minimaliseren van de ecologische voetafdruk en goed is voor de gezondheid van de verwerker. Met de nieuwe Eco productlijn van het Italiaanse Kerakoll bedient de ecologische bouwmarkt Eco-Logisch een groot deel van de omvangrijke markt van vloeren wandlijmen. De lijmen worden verpakt in emmers en zakken van verschillende groottes. Overheden selecteren vanuit hun verantwoordelijkheid al geruime tijd steeds strenger op het gebied van duurzame oplossingen. Ook bij Europese aanbestedingen is er meer en meer vraag naar duurzaamheid. Hierbij zal een vernieuwende, duurzame oplossing als de Kerakoll Eco lijn een belangrijk of zelfs doorslaggevend argument zijn om de concurrentiepositie in deze markt te verbeteren. Met de lijmenserie slaat Eco-Logisch een brug met de reguliere handel. Door de sa-

me nw e rking met Kerakoll (heeft als sponsor afscheid genomen van Valentino Rossi, omdat de motoren niet milieuvriendelijker te maken zijn) is bovendien een partner binnengehaald die duurzaamheid niet alleen met de mond belijdt, maar ook omzet in krachtige daden. Wie: Eco-Logisch Waar: Hal 10, stand D.020

Tijdens de Internationale BouwBeurs presenteert Fetim Professional het complete gevelbekledingconcept ‘FrontsAndFronts’. Dit concept biedt mooie en duurzame oplossingen voor nieuwbouw- en renovatieprojecten. Enkele highlights uit het concept:

Ki-Kern; massief kunststofplaat

Het Ki-Kern assortiment is vernieuwd met decors die passen bij de huidige tijd.

ModiWood; gemodificeerd hout

ModiWood Colour is milieuvriendelijk thermisch verduurzaamd houten gevelbekleding die is voorzien van een duurzame coating en PEFC certificaat. Deze gevelbekleding combineert een natuurlijke uitstraling met gemak en een hoge duurzaamheid, zonder dat dit ten koste gaat van het milieu.

Kerakoll: dat scoort!

Trendsettende isolatiesystemen Onder de noemer ‘De innovaties van vandaag, morgen en de toekomst’ is IsoBouw ook dit jaar weer prominent aanwezig op de Internationale BouwBeurs. Net zoals in 2009 is dit onder andere met een spraakmakende actie in de entreehal. Een terugkomend thema dit jaar is de focus op isolatieconcepten met nog meer verwerkingssnelheid en met oog voor het milieu.

Profort; massief kunststof paneel

Op veler verzoek is het bestaande Profort assortiment gecomplementeerd met een robuust en veelzijdig kunststof boeideel in RAL 9001.

Op een dynamische stand worden op een ludieke wijze de onderscheidende isolatie-oplossingen getoond die zich al ruimschoots in de praktijk hebben bewezen. Dit zijn ‘de innovaties van vandaag’, zoals de SlimFix® dakelementen, de PowerKist® funderingsbekisting, de PolyFortPro® spouwisolatie en het PolyTop® plat dak assortiment.

Alure; luxe aluminium profielen

Het Alure aluminium profielen assortiment kenmerkt zich door een zeer solide en strakke uitstraling; uitgevoerd in massief dikwandig aluminium en afgewerkt door anodiseren of poedercoaten. Met dit systeem is een hoogwaardige afwerking gegarandeerd.

De innovaties van morgen

Met het nieuwe binnenisolatie-systeem SlimFix® Deco is een zolder veel sneller te isoleren dan op de traditionele wijze.

Met ‘de innovaties van morgen’ toont de EPS producent haar recente productontwikkelingen. Dit is onder andere het nieuwe binnenisolatie-systeem SlimFix® Deco. Dit door TNO-gecertificeerd systeem is volgens de fabrikant de snelst verwerkbare zolderisolatie. In slechts drie verwerkingstappen zorgt het voor een luchtdicht geïsoleerde zolder die tegelijkertijd fraai afgewerkt is. Andere nieuwe concepten zijn de geprefabriceerde oplossingen SlimFix® Flex bij dakelementen en de duurzame isolatiesystemen voor de gevel. Dit zijn ondermeer de milieuvriendelijke spouwisolatie IsoFort®, EPS-parels voor het na-isoleren van de spouw en buitengevelisolatie-systemen.

Het gepatenteerde BioFoam® is Cradle-to-Cradle gecertificeerd en genomineerd voor de ‘Nederlandse Bouwprijs’.

Via een interactieve productselector kunnen bezoekers zelf ervaren hoe breed het plat dak assortiment is.

De innovaties van de toekomst

Het bedrijf toont met BioFoam® een wereldprimeur. Dit nieuwe isolatiemateriaal wordt gemaakt van plantaardige grondstoffen, maar is qua eigenschappen nauwelijks van EPS te onderscheiden. Het gepatenteerde BioFoam® is Cradle-to-Cradle gecertificeerd en genomineerd voor de ‘Nederlandse Bouwprijs’. Wie: IsoBouw Waar: Hal 11, stand D.008

Daarnaast vindt u ook Canexel, Shera, UniPrime en Jumbo terug op de stand, met elk hun eigen duurzame en praktische eigenschappen. Het FrontsAndFronts concept is een compleet programma van professionele gevelbekledingsproducten. Alle producten zijn KOMO gecertificeerd, met volwaardige ondersteuning door middel van documentatie, displaymateriaal, (product)trainingen en advies. Wie: Fetim Professional Waar: Hal 1, stand A.011

(Advertentie)

www.vloerbewerkingsmachines.nl

Hèt adres voor uw B-Mac en Oscar machines, onderdelen, bladen en reparaties!

Binnenisolatie-systeem SlimFix® Deco is in drie verwerkingstappen aan te brengen.

Werktuigenweg 20, Emmeloord Tel.nr. 06-55737285

Fijn dat Omnicol mij echt begrijpt

Ook op zoek naar een partner die jou echt begr캐pt? Bezoek ons op de Bouwbeurs: HAL 3 STAND C088 www.omnicol.info

We bl캐ven verbeteren.

www.bouwbinder.nl

IN DETAIL

Ontwerp en uitvoering van DETAILS (Serie Passief)

Funderingsdetail passiefhuis met HSB binnenspouwblad

Eén van de manieren om een energiezuinig gebouw te maken is om dat te doen volgens het Passiefhuis-concept. Het principe is eenvoudig. Beperk de warmtevraag. Dus zorg er voor dat er zo min mogelijk energie nodig is om de woning op de gewenste temperatuur te houden. Dit bereik je door veel aandacht te besteden aan de warmteweerstand van je gebouwschil en door een goede luchtdichtheid te realiseren. Maar denk ook aan de situering ten opzichte van de zon en het daarmee samenhangend gebruik van gevelopeningen (glas). Zorg tevens voor een goed ventilatiesysteem. Gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning is in dit geval de meest gekozen oplossing. Om in de zomer de warmte uit de woning te kunnen ventileren, kunnen luiken worden toegepast. Met deze luiken kunnen ’s nachts de ramen geopend blijven. Voor het gebruik van warmtapwater kan een zonneboiler worden toegepast. Zeer belangrijk is in ieder geval de afstemming tussen het bouwkundige deel en het installatie technische deel. Dus een passiefhuisproject is ook vooral een project van afstemming en communicatie.

Funderingsdetail 101.4.1.14

De hoge thermische isolatie wordt behaald door toepassing van 350 mm minerale wol in het HSB-element. Om de waarde nog verder te verbeteren ten opzichte van een ‘standaard’ HSB-element zijn er I-liggers toegepast als verbinding in het HSB-element. Deze verbinding is stijf maar slank, zodat de koudebrug geringer is en er kan nu meer isolatie in het HSB-element toegepast worden. Wil men echt bouwen volgens het passiefhuis-principe zoals Stichting Passiefbouwen ook graag ziet, dan zal de koudebrug (of beter het energieverlies via de fundering) tot een minimum moeten worden beperkt. Dit is onder meer te realiseren door een doorgaande thermische schil in de gebouwschil. Dus de iso-

200

150

12 45 12.5

Voorzetwand (leidingspouw) ten behoeve van leidingwerk zodat dampremmer in HSB niet wordt onderbroken

350 mm minerale wol. waterwerende houtvezelplaat 20mm I-liggers minerale wol 350mm (λreken = 0,035 W/(m·K)) dampremmende laag beplating 12mm leidingspouw gevuld met minerale wol (λreken = 0,035 W/(m·K)) binnenplaat 12,5mm

I-liggers. ‘Holte’ vullen met minerale wol.

minerale wol vulstrook

eventueel verstijvingsklos I-liggers in overleg met constructeur

beplating 12mm

naaddichting stelblokje ondersabelen

eventueel open stootvoeg t.b.v. spouwventilatie PEIL =0

dekvloer ribcassettevloer

waterwerende en dampdoorlatende laag eventueel waterwerende laag MAAIVELD 125-P

Maak een doorgaande thermische schil.

Isolatie goed aanbrengen en luchtdicht afsluiten.

eventueel beugel in overleg met constructeur isolatie met gesloten cellen 200 mm

In de huidige passiefhuisprojecten zien we veel HSB. Vandaar een detail met HSB.

Thermische schil

detail te combineren met: 103.4.0.17+205.4.1.04

Passiefhuis-concept

40 20

219.5

360 100

Zie voor de details www.sbr-info.nl. Informatie over passiefhuizen is te vinden op onder andere www.passiefbouwen.nl.

420

Energiezuinig bouwen krijgt steeds meer aandacht. Niet alleen van de bouwer en de ontwikkelaar maar ook de woningcorporaties en bewoners zien in dat het energiezuiniger kan. En moet! Met de stijgende energieprijs is er toch niets mooiers dan een woning te bezitten die voor een lange periode ‘robuust’ is op het gebied van energie.

ment worden geplaatst. Daardoor zou de dampremmer moeten worden onderbroken. Vandaar dat er een leidingspouw is aangegeven. Zorg voor een optimale luchtdichting tussen het HSB-element en de vloer. Voor de luchtdichtheid geldt dat wanneer er een certificaat gewenst is, er met een luchtdoorlatendheidsmeting (volgens NEN 2686) moet worden aangetoond dat er wordt voldaan aan de ‘passiefhuiseisen’. Dat houdt in dat de qv;10 niet hoger mag zijn dan 0,15 dm3/s/m2. 101.4.1.14

350

Door: ing. Dennis Strijards Adviesburo Nieman

wenst is van de Stichting Passiefbouwen, latie moet ononderbroken doorlopen tusmoet er een onderbouwing zijn van onder sen de vloer en de gevel. Dat lukt natuurlijk andere de aangehouden warmteverliezen niet altijd. De vloer heeft immers een op(koudebruggen) en er moet een thermolegging op de fundering. Maar besteed dus grafische meting worden verricht waaruit veel aandacht aan de isolatie die hier geblijkt dat koudebruggen tot een minimum plaatst moet worden. Denk hierbij ook aan beperkt zijn. de dichting tussen de kruipruimte en de luchtspouw. Om de koudebrug verder te beperken is een Luchtdichtheid geïsoleerde funderingsbalk nodig en evenEen ander belangrijk aspect is de luchttueel kan een strook cellulairglas worden dichtheid. In dit detail is dat vooral zichttoegepast tussen de fundering en buitenbaar door de voorzetwand aan de binnenDraagstructuur spouwblad. Mocht het toe :tehoutskeletbouw passen detail zijde van het HSB-element. Zoals ook te Gevelopbouw : houten laat binnenspouwblad en gemetseld anders worden dan het SBR-detail, dan lezen valt betreft hetbuitenspouwblad hier een leidingsVariant-detail : opstellen passiefhuis, met I-ligger en leidingspouw, een koudebrugberekening om HSB-element pouw. Omdat de luchtdichting van het ribcassettevloer, fundering, cellulair glasblijven, onder te kijken of wordt voldaan aan de ‘passief- geïsoleerde HSB-element gewaarborgd moet buitenspouwblad huiseisen’. Wanneer er een certificaat gekan er geen leidingwerk in het HSB-ele-

open stootvoeg t.b.v vochtafvoer 420 -P

In iedere uitgave van BouwTotaal besteedt Adviesburo Nieman aandacht aan ontwerp en uitvoering van een detail. Een goed detailontwerp en juiste uitvoering van details leidt tot een flinke verlaging van de faalkosten en een hoge eindkwaliteit van een gebouw. De SBR heeft een serie passiefhuisdetails. In BouwTotaal 5 jaargang 7 (2010) is al eens een passiefhuisdetail omschreven. In de eerstvolgende publicaties van BouwTotaal zullen diverse passiefhuisdetails worden besproken, zowel voor nieuwbouw als voor renovatie. In dit artikel aandacht voor het funderingsdetail passiefhuis met HSB binnenspouwblad (SBR-detail 101.4.1.14).

isolatie met gesloten cellen (λreken ≤ 0,030 W/(m.K))

speciaal cellulairglas

nokken oplegmateriaal 10 mm + afdichting EPS funderingskist 100

350

150

100

Isolatie rondom fundering aanbrengen. schaal 1:5 afhankelijk van uw printerinstellingen Omschrijving begrippen: zie begrippenlijst Bouwfysische prestaties en aanbevelingen: Z.O.Z

TECHNIEK

Doorstrijkmortel verdringt voegwerk Steeds vaker kiezen ontwerpende en uitvoerende partijen voor doorstrijkmortel, in plaats van traditionele metselmortel in combinatie met voegmortel. Daarbij wordt echter niet altijd voor een uitslagarme doorstrijkmortel gekozen, waardoor het metselwerk vaak wordt ontsierd door witte uitslag. De gevel moet dan extra worden gereinigd. BouwTotaal bezocht op uitnodiging van Remix Droge Mortel BV het project Lingevest in Geldermalsen, waar uitslagarme doorstrijkmortel is toegepast. Wat zijn de ervaringen van de aannemer? Moesdijk over die keuze: ‘In bet bestek hebben we een doorstrijkmortel voorgeschreven, met een 3 mm terugliggende voeg. Uiteraard hebben we daarbij de voorkeur voor een uitslagarme mortel en doorstrijken met een voegroller, maar dat is uiteindelijk de keuze van de aannemer.’ Voor uitvoerder Hol is de keuze voor een uitslagarme mortel bijna vanzelfsprekend: ‘Je ziet gewoon het resultaat. Nou moet ik zeggen dat we veel aandacht besteden aan het afdekken van de vers gemetselde gevels. Zo hangen we folie voor het verse metselwerk vlak boven het maaiveld, om

Uitvoerder Lammert Hol: ‘De doorstrijkmortel is heel fijn te verwerken en het resultaat oogt ook heel fraai.’

vlekken en vocht door opspattend vuil te voorkomen. Ook dekken we het rode metselwerk onder de zwarte metselvlakken af. Tot slot dekken we na het metselen altijd direct de spouwmuur aan de bovenzijde af, om inwateren te voorkomen. Hoe natter de steen, hoe hoger de kans op uitslag.’ Hij

Doorstrijken biedt esthetische, logistieke en kwalitatieve voordelen.

‘‘We hebben uit esthetische en kwalitatieve redenen gekozen voor een doorstrijkmortel bij dit project’, zegt architect Serge van de Moesdijk van VHGP architecten uit Deventer. Ook uitvoerder Lammert Hol van Aannemersbedrijf J. van Daalen bv uit Gorinchem is die mening toegedaan: ‘Je bent gelijk klaar met de gevel. Hier gaan na het metselwerk direct de aluminium puien erin, een dag later komt het glas. Vervolgens kun je met de steiger al gaan zakken. Bij navoegen moet de voeger - weken later - nog langskomen om de voegmortel in te werken. Bovendien zie je vaak kleurverschillen in het voegwerk door de slagen die de voeger moet maken: na een slag moet de steiger namelijk eerst zakken, voordat de voeger verder kan.’ Van Daalen realiseert vier appartementengebouwen van project Lingeveste in de Ri-

Door het gebruik van een uitslagarme doorstrijkmortel blijft de gevel, ondanks slechte weersomstandigheden, vrij van witte uitslag.

vierenwijk in Geldermalsen. Opdrachtgever is woningbouwcorporatie Kleurrijk Wonen uit Geldermalsen. De bouwhoogtes van de blokken met schuine kappen lopen op van drie naar vijf lagen. In de appartementengebouwen komen 34 huurappartementen en 31 koopappartementen.

Uitslagarme doorstrijkmortel

In het volledige project is gekozen voor een fraaie rode waalformaat handvorm steen ‘Alems Rood’ van baksteenfabrikant Rodruza. Het rode metselwerk wordt onderbroken door zwarte vlakken waalformaat strengpers steen ‘Avenue Zwart’ onbezand van baksteenfabrikant Wienerberger. Aannemer van Daalen heeft eerst proefmuren gemetseld en op basis daarvan voor de iets duurdere uitslagarme doorstrijkmortel gekozen: de rode BM 687 ua en de zwarte BM 318 ua. Architect Van de

Witte uitslag op een gevel waar geen uitslagarme doorstrijkmortel is toegepast. Het kost veel geld om de gevel naderhand weer te reinigen.

Uitslagarme doorstrijkmortel De meest voorkomende klacht over nieuw metselwerk is witte uitslag of kalkuitbloei. Witte afzettingen van stoffen die afkomstig zijn uit de steen, de metselmortel en/of de voegmortel kunnen ontstaan door uitbloei en/of door uitloging/uitspoeling. Bij droging van vers (doorstrijk)metselwerk ontstaat witte uitslag doordat in het mortelwater opgeloste stoffen (calciumhydroxide) door vochtstroming het oppervlak van het metselwerk kunnen komen. Dit gebeurt met name bij stenen met een lage waterabsorptie en als de droging langzaam plaatsvindt. Bijvoorbeeld door een hoge luchtvochtigheid of een hoog vochtgehalte van het metselwerk (en de achterliggende isolatie).

TECHNIEK

Door het aanbrengen van folie wordt het gevelmetselwerk boven het maaiveld beschermd tegen opspattend vuil en vocht.

voegt daaraan toe dat de doorstrijkmortel een hele fijne mortel is om mee te werken.’ Navraag bij de metselaars op de steiger levert hetzelfde antwoord op: ‘We hebben nog nooit met zo’n fijne mortel gewerkt’.

Gewenning

Is het dan alleen maar halleluja? Nou nee, het gebruik van een doorstrijkmortel vraagt volgens de uitvoerder wel wat gewenning bij de metselaars: ‘Wij gebruiken

we echter werken met een doorstrijkmortel moeten de metselprofielen 70 mm van de gevel worden gesteld, omdat je er anders met de voegroller niet achterlangs kan. Dat is wel wat lastiger dan dat je de metselprofielen direct tegen de gevel kunt plaatsen. Daarnaast is het voor de metselaar even wennen dat hij nog een extra arbeidsgang moet maken: na het opstijven van de mortel moet hij er nog even langs met de voegroller. Ook moet hij voller metselen en dan afreien. Maar hij ziet wel direct resultaat en de extra inspanningen wegen ruimschoots op tegen de nadelen. De voordelen zijn: sneller werken, meer kwaliteit en een fraaiere gevel.’ Dit project heeft in ieder geval aangetoond dat een goede aannemer ook onder slechte weersomstandigheden, met de juiste voorzorgsmaatregelen in combinatie met uitslagarme doorstrijkmortel, een fraai uitslagvrij resultaat kan leveren. Dit project is een uitstekend ‘visitekaartje’ voor de aannemer en ook de architect, woningbouwcorporatie en toekomstige bewoners zullen hier blij mee zijn.

Bij dit gevelvlak met zwarte strengpersstenen is goed het verschil te zien tussen de voegen die al met de Pointmaster voegenroller zijn bewerkt en de bovenliggende voegen die nog moeten opstijven.

een Pointmaster voegroller voor de nabehandeling van de voegen. Die voegroller kun je op de juiste diepte instellen. Voordeel is dat je daarmee de doorstrijkmortel ook verdicht, waardoor de voegen een nog langere levensduur hebben. Doordat

Bij goede droogomstandigheden ligt het verdampingsfront in het materiaal. Het calciumhydroxide wordt dan in het materiaal afgezet en verschijnt niet aan het oppervlak. Calciumhydroxide reageert aan het oppervlak vrij snel met kooldioxide, dat zich in de lucht bevindt. Bij dit proces, dat men carbonatatie noemt, ontstaat calciumcarbonaat. De witte kristallen van het calciumcarbonaat veroorzaken witte verkleuring of witte vlekken op het voegwerk en in extreme gevallen kan de hele gevel wit uitslaan. Reiniging kan vaak alleen met speciale reinigingsmiddelen tegen hoge kosten. Om witte uitslag en de daaruit voortvloeiende klachten te voorkomen zijn er uitslagarme (ua) doorstrijkmortels ontwikkeld. Deze zijn voorzien van een uitgekiend pakket ‘uitbloeiblokkers’, die de adhesiekrachten in de poriën opheffen, waardoor capillaire vochtstroming praktisch geheel wordt voorkomen. Hierdoor wordt de kans op kleurnuances en vrije kalk uittreding (witte uitslag) met meer dan 90 procent gereduceerd. De uitslagarme doorstrijkmortel is verkrijgbaar in elf standaardkleuren en daarnaast (op aanvraag) in iedere gewenste kleur. Levering kan naar keuze plaatsvinden in silo’s, big bags of zakken.

Techniek van doorstrijken In het buitenland is doorstrijken heel normaal, maar in Nederland worden voegen nog steeds op grote schaal uitgekrabd en weer gevuld met voegmortel. Toch neemt ook in ons land de vraag naar doorstrijkmortels toe, zeker nu doorstrijkmortels ook in uitslagarme uitvoering (ua) kunnen worden geleverd. Wat is nu eigenlijk doorstrijken en wat zijn de voordelen? Doorstrijken is een techniek van metselen en voegen ineen die homogene, duurzame voegen oplevert, die er ook nog goed uitzien. Het metselwerk wordt in één arbeidsgang afgewerkt en het metselen voegwerk is een monolithisch geheel, waardoor schade aan voegwerk nauwelijks voorkomt.

Wat is doorstrijken?

De metselaar metselt ‘vol en zat’, waarbij stoot- en lintvoegen goed gevuld worden met mortel, waarna de baarden worden ‘geschoren’. Als de mortel voldoende is aangetrokken wordt de overtollige mortel verwijderd of uitgekrabd met een voegroller of voegspijker. Vervolgens wordt de voeg afgewerkt en verdicht door middel van bezemen of doorstrijken met een voegspijker, -ijzer of -roller. Afhankelijk van de afwerkingsmethode zijn diverse voegvormen mogelijk. Platvol, evenals snij- en knipwerk, zijn met de doorstrijkmethode niet mogelijk.

Waarom doorstrijken?

Tijdelijke bescherming van de spouwmuur tegen inwateren.

 Metsel- en voegwerk is één (monolithisch) geheel. De zwakke verbinding tussen voegen metselwerk is niet meer aanwezig. Bij de navoegmethode heeft de voegmortel, door zijn aardvochtigheid, slechts een geringe hechting op het steenoppervlak en vindt vrijwel alleen hechting plaats aan de achterliggende metselmortel. Dit kan leiden tot het los krimpen van de steen.  De kwaliteit van doorstrijkwerk is extra hoog doordat bij het ‘vol en zat’ gemetselde werk, de zichtzijde bij de meeste afwerkingsmethoden wordt verdicht. Er is minder mortelverlies en hoge voeghardheden zijn realiseerbaar met weinig inspanning.  Schade aan voegwerk komt bij doorstrijken nauwelijks voor. Er is veel minder kans op vorstschade. Met de Remix Frost methode kan zelfs worden doorgewerkt tot -6°C en is de mortel bestand tegen nachtvorstpieken tot -15°C.  Minder gevoelig voor uitbloei en kleurverschillen. In uitslagarme (ua) uitvoering komt dit zelfs niet of nauwelijks meer voor.  Doorstrijken is bij uitstek geschikt voor verdiepte voegen. Deze hebben het voordeel dat er nauwelijks vervuiling optreedt door langslopend regenwater. Ook zal de muur sneller drogen waardoor mosaangroei wordt voorkomen.  Ook geschikt voor metselstenen met een geringe wateropname.  Geen apart voegbedrijf en voegmortel nodig, dus steigers kunnen direct na het doorstrijken worden afgebroken.  Metselen en voegen in één dag, dus een verkorting van de bouwtijd.  Eén bedrijf kan de verantwoording hebben voor de totale uitvoering van de gevel.  Voor de metselaar betekent de doorstrijkmethode meer variatie in zijn werkzaamheden en meer arbeidsuren op hetzelfde bouwwerk.

Zicht op de vier appartementengebouwen in aanbouw.

TECHNIEK

Modern bouwen in stroleembouw Van stroleembouw een moderne bouwmethode maken, dat is wat architect Sander Giesen graag wil laten zien met het ontwerp en de bouw van een bed & breakfast in Gaanderen. Want stroleembouw is volgens hem dé manier om energiezuinig te bouwen: ‘met strobalen van 60 cm dik is eenvoudig een Rc-waarde van 10 te halen. Als je een woning of gebouw helemaal opbouwt met strobalen, heb je eigenlijk geen centrale verwarming meer nodig. Een zonneboiler kan dan volstaan voor eventuele extra verwarming.’ Tekst: Carla Debets Bouwtekst. Foto’s: Giesen Architectuur

De nieuwe bed & breakfast accommodatie met drie appartementen is gerealiseerd aan de rand van Gaanderen. De eigenaren van de bestaande accommodatie de Wandhorst – de familie Veldkamp - wilden graag een uitbreiding en hadden een gebouw in baksteen laten ontwerpen. Welstand had al goedkeuring verleend en ook de bouwvergunning was al afgegeven. Maar toen zagen ze in de krant een artikel waarin architect Sander Giesen vertelde over stroleembouw, aan de hand van een studiereis

tal vierkante meters vast lag, alsmede de ‘bouwenvelop’ waar we binnen moesten blijven. Het gebouw meet aan de buitenzijde 9 x 16 meter. Om toch het programma van drie appartementen én een ontbijtkamer te realiseren, hebben we de geveldikte beperkt tot 60 cm dikke strobalen.’ De strobalen hebben afmetingen van 60 cm dik en 50 cm hoog, en zijn 80 cm lang. Ze komen uit de buurt van Westendorp en bestaan uit rogge- en tarwestengels die lang en stevig zijn. ‘Het stro kan in balen van elke gewenste afmeting geperst worden in de balenpers’, legt Giesen uit. ‘Degekozen afmetingen stem je af op het ontwerp van het gebouw. Je kunt op de bouwplaats geen balen meer ‘zagen’, want dan vallen ze volledig uit elkaar. En werken met te grote balen is ook niet aan te bevelen, want dan worden

Op de houten kolommen die voor een deel ook bestaan uit larikshouten stammen, ligt een grote houten dakconstructie. De strobalen hebben in dit project dus geen dragende functie, hoewel dit wél mogelijk is. Dan zouden de strobalen echter één meterdik moeten worden, en dat was niet mogelijk vanwege de bouwenvelop die al vastlag en het gewenste oppervlakte van de bed & breakfast accommodatie. De strobalen steken iets voorbij de houten I-liggers die bestaan uit vurenhouten regels met een lijf van Kerto-hout (50 cm hoog met regels van 4,5 cm breed). Dat de houten kolommen niet in hetzelfde vlak liggen als de strobalen is vooral gedaan om scheurvorming in de leemlaag te voorkomen. De strobalen worden zowel aan de binnen- als aan de buitenzijde met leemlagen afgewerkt. ‘Hiervoor is eerst een laag kip-

De hart op hart afstand van de kolommen (houten I-liggers) is afgestemd op de afmetingen van de strobalen.

wege de duurzame oplossing én omdat deze laag geen onderhoud nodig heeft.

Detailtekening Detail 1 - Fundatievoet 1:10

Legenda

B 1.200 200

970

- gevingerlaste Robinia fsc houten kozijn, 67x114 mm blank gelakt en v.v. HR++ glas - lariks houten kolom, 200x200 mm (vlgs. ber. constr.) - eiken houten delen, 182x50 mm, met 10 mm tussenruimte (ventilatie)

- lariks houten balken, 46x121 mm h.o.h. 1000 mm, vlgs. ber. constr.

kit

- Robinia dorpel, 67x114 mm, blank gelakt

+17 b.k. dorpel peil = 0, b.k. betonvloer

- Lariks balken 70x114 mm

67x114

100

maaiveld p=0

-120 b.k. vloerdoos

- betonnen keerwand, 200 mm (vlgs. ber. constr.)

664

600

- leemstuc 30 mm - Stucanet S-H

-62 b.k. multiplex

Giesen Architektuur

STRO !d=0,045

Architectuur Landschapsarchitectuur

-764 o.k. vloerdoos

-766 b.k. houten regel -806 b.k. betonbalk

Ook vloeren van stro Op de begane grondvloer komen de strobalen buitenwanden en de houtskeletbouw binnenwanden te staan.

pengaas aangebracht, die zorgt voor meer stabiliteit van de wanden en bovendien als een soort wapening in de leemlaag werkt. Dit hebben we gezien in de projecten in Zwitserland die we op onze studiereis be-

Keppelseweg 33 7001 CE Doetinchem Telefoon: 0314-325213 Fax: 0314-365849 E-mail: info@giesen.nl www.giesen.nl

Projectomschrijving: Details Stro-/Leemwoning - funderingbalk, 400x400 mm (vlgs. ber. constr.)

BEG. VLOEROPBOUW (BU-BI) (Rc = 13,4 m².K/W) -

PU-systeem Þrma Remmers o.g. betonvloer 62 mm gevlinderd en v.v. verzinkt wap. net en vloerverwarming PE folie multiplex beplating wbp 22 mm panlatten 36x24 mm (hoogte is 36 mm) / waterleidingen multiplex beplating 22 mm samengestelde verlijmde houtenligger geperste strobaal plywood 21 mm

Tekeningomschrijving: Details

-1.206 o.k. betonbalk

PE folie 200

200 400

Onderdeel: Detail 1 Opdrachtgever: Bouwtotaal

schaal

1 a 10

datum

17-12-2010

bladnummer formaat

Bijzonder in dit project is dat ook de vloeren in stro zijn uitgevoerd. Dat geldt zowel voor de begane grondvloer als voor de zoldervloer. Daardoor zijn de binnenruimten rondom voorzien van dezelfde goed isolerende constructie. Veelal wordt als begane grondvloer een ‘gewone’ betonvloer toegepast, maar dit zorgt volgens Giesen alleen maar voor moeilijke aansluitingen omdat daarin verschillende materialen bij elkaar komen. Bovendien kunnen hierdoor gemakkelijker koudebruggen ontstaan. Voor de vloeren zijn de strobalen ‘ingepakt’ in houten dozen die bestaan uit multiplex platen. Dit geeft de mogelijkheid om de

01 A3

Download deze van www.bouwtotaal-online.nl

De buitenwanden met strobalen en lemen afwerking liggen goed beschut onder het grote dakoverstek van de houten kapconstructie.

vloeren in de werkplaats te prefabriceren, maar daarvoor is hier niet gekozen. Dit had onder meer te maken met de beschikbare ruimte in de werkplaats van de aannemer: de grote strobalen namen te veel opslagruimte in. De strobalen zijn daarom op de bouwplaats in de dozen gedaan. ‘In dat geval moet je oppassen met vocht en regen, want stro is wel gevoelig voor water. Maar gelukkig was het tijdens de bouw van de accommodatie droog weer.’ De strobalen zoldervloer zorgt voor een goede isolatie aan de bovenzijde; de houten kapconstructie is ongeïsoleerd uitgevoerd.

Voor de begane grondvloer worden de strobalen op de bouwplaats in de houten dozen gedaan.

naar Zwitserland, in het voorjaar van 2009. Dát wilden ze ook.

ze onhandelbaar én zwaar. Deze balen wegen toch al gauw zo’n 25 kg per stuk.’

Stenen van stro

Geen dragende functie

Architect Giesen deed al eerder ervaring op met stroleembouw (zie kader). Voor de accommodatie in Gaanderen gold het al ontworpen gebouw als uitgangspunt, omdat daarvoor immers al een bouwvergunning was afgegeven: ‘dat betekende wel dat de oppervlakte van het gebouw met het aan-

Met de lengte van 80 cm passen ze precies tussen de houten I-liggers die als dragende kolommen in de strobalen gevels dienen. Deze gesloten gevels liggen op de noorden oostzijde van het gebouw, in de zuiden westgevel staan houten kolommen met grote glazen puien.

zocht hebben’, licht Giesen toe. De leemlaag is in totaal 2 tot 3 cm dik en wordt in drie gangen opgebracht. Elke laag afzonderlijk moet eerst geheel drogen voordat een volgende laag wordt aangebracht. Om de gevel aan de buitenzijde vochtwerend te maken, is het mogelijk deze te impregneren. Ook trascement aan de buitenzijde is mogelijk, dat een nog betere vochtkerende werking heeft. Voor deze laatste mogelijkheid is gekozen, mede van-

In een betonnen bak

Vóór het aanbrengen van de begane grondvloer met strobalen is eerst een betonnen bak gemaakt met ter plaatse gestorte wanden van 20 cm dik die circa één meter diep de grond in steken. Binnen deze bak ligt een betonnen strokenfundering h.o.h. 4,0 meter. Op deze betonnen strokenfundering liggen de strobalen vloeren, die met extra draadeinden zijn verankerd. Eerst is tussen de betonbalken nog een

TECHNIEK

Bouwgegevens Opdrachtgever: Ontwerp: Adviezen constructie: Uitvoering: Leemwerk: Bruto vloeroppervlak: Bruto inhoud: Start bouw: Oplevering: Bouwkosten:

laag van 20 cm schelpen aangebracht, die met hun hygroscopische werking zorgen voor een droog klimaat onder de vloer. De opbouw van de vloer van de accommodatie begint circa één meter binnen de betonmuren. De ruimte tussen de betonnen en strobalen wanden van circa één meter wordt afgedicht met brede houten roosters. Hierdoor kan er lucht onder het gebouw doorstromen en ontstaat natuurlijke ventilatie.

Klimaat

De 60 cm dikke strobalen rondom zorgen voor een Rc-waarde van circa 10 tot 11 m2K/W. Giesen toonde met een EPN-berekening aan dat de warmtebehoefte daardoor nog maar circa 8 tot 10 kW per m2 bedraagt. ‘Daarvoor heb je geen centrale verwarming meer nodig en dus kunnen we volstaan met een eenvoudige zonneboiler. Door een spiraal in de zonneboiler wordt het warme water via slangen in de vloer geleid. Maar ook het warm water voor bijvoorbeeld de douches wordt hiermee geregeld. PV-cellen zorgen bovendien nog voor elektriciteit.’ Op de begane grondvloer is een betonvloer van circa 10 cm dik aangebracht. Deze extra laag zorgt door zijn grote massa voor accumulatie, waardoor pieken en daken in het temperatuursverloop worden voorkomen, ofwel een gelijkmatiger binnentemperatuur wordt bereikt. De betonvloer werd gevlinderd en eenvoudig afgewerkt met

fam Veldkamp, Gaanderen Giesen Architectuur, Doetinchem Bureau Wiggers, Varsseveld Hamergroep, Borculo Afbouwbedrijf Houten 150 m2 560 m3 juni 2010 januari 2011 170.000 euro, incl. BTW

Een hele wand gevuld met strobalen. Op de terugliggende staanders kunnen elektriciteitsleidingen worden bevestigd.

oxaanolie, in verband met onderhoud. Zowel de strobalen als de leemlagen hebben een goede dampdoorlatende werking zodat een goed binnenklimaat ontstaat. Bovendien leveren deze materialen, samen met de schelpen en de houten onderdelen, een CO2 neutrale bouwwijze op.

Dak met overstek

De accommodatie kreeg een ongeïsoleerde houten kapconstructie met grote overstekken van circa twee meter. De sporenkap is vooral toegepast omdat Giesen wilde aansluiten aan de omgeving met streekgebonden architectuur. Ook de toepassing van dakpannen sluit aan bij de bestaande accommodatie. Een constructie met een groen of mossedum dak was wel mogelijk geweest, maar had waarschijnlijk ook geleid tot een zwaardere en dus duurdere constructie. De grote dakoverstekken beschermen de lemen gevels én zorgen in de zuidgevel voor natuurlijke zonwering. In de kopgevels zijn gepotdekselde eikenhouten delen toege-

Stroleembouw op de Floriade

past die zijn afgewerkt met een antracietkleurige verf op basis van lijnolie.

Toekomst voor stroleembouw

Giesen ziet een goede toekomst voor stroleembouw: ‘en dan niet als ambachtelijke methode, maar als moderne en professionele bouwwijze. Met als voorbeeld de vloeren die als prefab onderdelen compleet van tevoren in de fabriek klaar gemaakt kunnen worden, onder geconditioneerde omstandigheden. Dat levert ook meer snelheid op de bouwplaats op.’

De achtergevel – op het noorden – is tamelijk gesloten. De afwerking met leemstuc zorgt voor een goede dampdoorlatende constructie.

De grote kapconstructie is ongeïsoleerd. De zoldervloer daarentegen bestaat – net als de begane grondvloer - uit strobalen in houten dozen.

Zijn voorkeur gaat daarbij uit naar een gebouw waarbij de strobalen tevens een dragende functie hebben. Maar dit is vooral een statisch verhaal; het heeft onder meer te maken met de dikte van de wanden en de persing van de balen. Daarbij is bijvoorbeeld ook een halfsteensverband wenselijk, waarbij dit verband zorgt voor een grotere homogeniteit van de wanden. Belangrijke voorwaarde voor méér bouwen in stroleem is wel aanpassing van de Nederlandse regelgeving. Nu houden vooral eisen van brandveiligheid, bouwkundige en fysische/EPN-eisen de bouw nog vaak tegen. ‘Terwijl stro in combinatie met leem een extreem hoge brandwerendheid heeft aangetoond bij proeven, waarvan in het buitenland rapporten zijn gemaakt’, aldus Giesen. Voor meer informatie: www.moderngreenhouse.nl of www.stroleemhuis.nl

Architect Sander Giesen ontwierp eerder een gebouw in stroleembouw, namelijk voor de Floriade in Hoofddorp in 2002. Omdat tijdelijkheid én duurzaamheid bij het ontwerp en de bouw van een auditorium voorop stonden, kwam hij uit op stro en leem. Het gebouw was circa 400 m2 groot en bood ruimte aan circa 300 personen. Bijzonder was dat alle wanden van het nagenoeg vierkante ontwerp gebogen waren, zowel in horizontale als in verticale zin. Om mooie vloeiend verlopende wanden te krijgen, werden de strobalen gestapeld met overstekken van circa 5 cm en vervolgens met kettingzagen in model gebracht. De strobalen voor dit project kwamen uit Noord-Frankrijk en waren speciaal voor dit project gemaakt. De balen waren 1,6 meter lang, 100 cm breed en 60 cm hoog en hadden een gewicht van circa 85 kg. Tussen de lagen strobalen werden houten latten aangebracht die waren bevestigd aan de houten kolommen, die als hoofddraagconstructie dienden. De voorgevel is veel opener door de grote openslaande puien. Deze bieden toegang tot het terras onder het grote dakoverstek.

flexibel & risicoloos bouwen met Randstad Bouw Good to know you

De huidige economische omstandigheden en dus wisselende bouwactiviteiten vragen om flexibel personeelsbeleid. Maar met eigen personeel op de bank lopen de kosten hoog op. Mede door de inzet van flexkrachten van Randstad Bouw kunt u dit voorkomen. Randstad Bouw heeft jarenlange ervaring in het detacheren en uitzenden van uitvoerend personeel in de woning-, utitileits-, civiele bouw en gww. Wij leveren bouwpersoneel zoals bijv. timmerlieden, metselaars, en schilders. Ervaren mensen of jonge schoolverlaters. Alleen of in ploegen. Wilt u meer weten over de mogelijkheden van Randstad Bouw? Bel dan met ons hoofdkantoor op 020 569 8278. Wij verbinden u dan direct door met een vestiging bij u in de buurt. Of kijk op www.randstad.nl/bouw.

Dé opplus specialist! PAM® heeft zich gespecialiseerd in het verhogen van galerij- en balkonvloeren, het verhogen van balustrades en het leveren van drempelhulpen. Het vloerverhoging systeem van PAM® onderscheidt zich door het lichte

Galerijverhoging en balkonverhoging

Balustrade verhoging

Rubberen skeggen

Individuele aanpassigen, vlonders en hellingbanen

gewicht en de fraaie uitstraling. De gebruikte materialen zijn bijzonder duurzaam en goed te onderhouden. Ook heeft PAM® een antislip bekleding die tevens afrekent met de waterplasjes. Door het verhogen van de vloer is de balustrade vaak te laag, hiervoor heeft PAM een gepatenteerd verhogingsysteem.

Postbus 800

T +31 (0)546 - 850466

7600 AV Almelo

F +31 (0)546 - 828812

E info@pamalmelo.nl www.pamalmelo.nl

BOUWKOSTEN

Vuistregel verbouwingen/ uitbreidingen en aanpassingen Vaak wil je even een richtlijn hebben om de begroting of raming te toetsen. Zit ik wel in de buurt of sla ik de plank mis? Wijkt de aanneemsom niet te veel af van de vuistregel? Daarom is het verstandig om altijd nog even naar de begroting te kijken. Soms haal je nog even snel die telfout of de verkeerde inschatting van het aantal manuren eruit. Zit je begroot bedrag in de buurt, dan geeft dat toch een prettig gevoel. Door: Ed de Rechteren van Hemert Multiconsultants edrecht@multiconsultants.nl www.nbi-online.nl

Vuistregel voor verbouwingen, aanpassingen en uitbreidingen prijzen per m2 bruto vloeroppervlak in € afwerking minimaal

gemiddeld

luxe

Oppervlakte tot 10 m2

1350

1470

1560

Oppervlakte tot 15 m2

1300

1420

1520

Oppervlakte tot 20 m2

1210

1325

1415

Oppervlakte tot 25 m2

1185

1290

1385

Oppervlakte tot 40 m2

1125

1225

1320

Oppervlakte tot 10 m2

1250

1375

1475

Oppervlakte tot 15 m2

1200

1325

1425

Oppervlakte tot 20 m2

1125

1250

1225

Oppervlakte tot 25 m2

1100

1200

1285

Oppervlakte tot 40 m2

1050

1145

1230

Oppervlakte tot 7,5 m2

1250

1375

1475

Oppervlakte tot 10 m2

1175

1280

1375

Oppervlakte tot 15 m2

1125

1225

1320

Oppervlakte tot 20 m2

1075

1170

1260

Oppervlakte tot 7,5 m2

1100

1200

1285

Oppervlakte tot 10 m2

1075

1170

1260

Oppervlakte tot 15 m2

1000

1090

1170

Oppervlakte tot 20 m2

950

1035

1115

Aanbouw een laag tot 15 m2

1250

1360

1450

Aanbouw een laag tot 20 m2

1150

1250

1340

Aanbouw een laag tot 30 m2

1000

1095

1175

Aanbouw twee lagen tot 25 m2

1275

1390

1495

Aanbouw twee lagen tot 40 m2

1200

1310

1405

Aanbouw twee lagen tot 75 m2

1100

1200

1290

oppervlakte tot 10 m2

925

1100

1150

oppervlakte tot 15 m2

750

825

940

oppervlakte tot 20 m2

610

670

765

oppervlakte tot 25 m2

550

615

675

Uitbreiding keuken achterzijde één zijde tegen woning

twee zijden tegen woning

Bijkeuken aan woning één zijde tegen woning

twee zijden tegen woning

Uitbreiding woonkamer achterzijde

Afwerking: minimaal

Hier zijn de noodzakelijk kosten genomen om het bouwwerk te maken. Ze voldoen aan de voorschriften met een minimale afwerking, waarbij de goedkoopste afwerkings materialen zijn gebruikt. Tegelwerk is minimaal en tevens is het schilderwerk achterwege gelaten omdat de opdrachtgever dit vaak zelf doet.

Serre achterzijde woning

Afwerking: gemiddeld

Berging achterzijde woning oppervlakte tot 10 m2

600

640

680

Hier wordt aan alle eisen voldaan en men heeft vaak voor een betere afwerking gekozen, inclusief tegelwerk tot 1,80 meter, indien van toepassing.

oppervlakte tot 15 m2

550

590

620

oppervlakte tot 20 m2

525

560

590

oppervlakte tot 25 m2

500

535

565

Afwerking: luxe

Dakkapel oppervlakte tot 2,5 m2

2225

2750

3050

oppervlakte tot 5 m2

1350

1500

1735

oppervlakte tot 10 m2

1000

1125

1400

Hier is vaak gekozen voor beter en duurder materiaal en een hoge isolatiewaarde voor de wanden, dak en vloer. Verder is sprake van duurder tegelwerk en meer elektrische voorzieningen. Denk aan wanden contactdozen voor kabel en internetaansluiting. De genoemde bedragen in de tabel zijn exclusief de opslagen en BTW en bedoeld als toetsingsgetallen. De bedragen zijn overgenomen uit het boekwerk kleine werken van MBCP te Doetinchem.

Ed weet raad

Uurloon van € 17,50

Ed de Rechteren van Hemert

Tijdens mijn rit naar mijn werkplek viel mijn oog op een bord ‘Schilderwerk, € 17,50 per uur: info bij een telefoonnummer’. Ik was weer wakker. Regelmatig krijgen we telefoon met de vraag: wat is het juiste uurloon in mijn regio of, wat kan ik vragen? Nu is daar niet zo makkelijk antwoord op te geven, vooral nu ik dit bord heb gelezen. Is die € 17,50 wel reëel? Waarschijnlijk is dit bedrag exclusief 6 of 19 procent btw. Ik had natuurlijk wel kunnen bellen, maar wat heb je aan dat antwoord. De tijden in de bouwsector zijn niet makkelijk, dat is iedereen nu wel bekend. Regelmatig zien we in de calculaties of begrotingen lage uurlonen naar voren komen; maar dit slaat alles. Met dit uurloon kan je de kosten ook niet meer dekken. Dit zal zeker tot een verlies lijden. In de meeste indexen die over het loon of bouwkosten gaan zien we een stijging van de index. Maar bij het NBI (Nederlands Bouwkosten Instituut) zien we alleen maar dalingen. Hoe zit dat nu? Dit ligt aan het uitgangspunt. Neemt men de standaard CAO-lonen en de bruto materiaalprijzen, dan krijgt men een stijging. Want kortingen en werkelijk betaalde kosten worden niet doorberekend. Een advies uurloon of catalogusprijzen zijn dat. Terwijl iedereen weet dat de prijzen gedaald zijn en behoorlijk ook: gemiddeld tussen de 11 en 15 procent, met nog grotere uitschieters. Het NBI heeft een landelijk netwerk van calculatoren en bedrijven, die aangeven wat de werkelijk te betalen uurlonen en kosten zijn. Hierdoor kan men de daling in kaart brengen.

Ed de Rechteren van Hemert In deze rubriek kunnen lezers van BouwTotaal vragen stellen. Uit de vele vragen die zowel per mail als per telefoon binnenkomen wordt er iedere maand één behandeld.

DLH NEDERLAND bv: Uw GARANtIE vOOR SNELLE LEvERING UIt vOORRA AD

- I NKOOP IN AFRIKA, AZIË EN ZUID-AMERIKA DOOR LOKALE DLH COLLEGA’S - F OCUS OP GECERtIFICEERD (KOZIjN)HOUt

vOLDOENDE FSC-GECERtIFICEERD MAHONIE UIt vOORRAAD bESCHIKbAAR! DLH Nederland bv Eemweg 8, 3742 LB Baarn, Postbus 26, 3740 AA Baarn, Tel.: +31 35 6930720, Fax: +31 35 6913649 info.nederland@dlh-group.com, www.dlh-nederland.com

Bouwboeken.nl Powered by

Nederlands Bouwkosten Instituut

SLIM CALCULEREN

Bezoek ons op de BouwBeurs HAL 08 A063

Renovatietotaal is een speciale editie van Bouwtotaal

vanaf: ( maaRt 2011 (

Met dit boekje kunt u leren om Slim te Calculeren! Een juiste begroting maken is het begin van ieder werk. Maar dan moeten wel enkele spelregels worden aangehouden. Want wanneer u Bouweconomie de aanneemsom te laag begroot, dan kan Slim Calculeren dat tot forse verliezen leiden. Met dit boekwerk bij de hand is het mogelijk een objectieve begroting/ calculatie te maken of te controleren. In het boekwerk komen de volgend onderwerpen aanbod: Waarom calculeren we eigenlijk, opbouw van de calculatie, hoeveelheden. De manuren, hoe stel ik die samen, uurlonen; bepaal ik die zelf of laat ik de omgeving die bepalen, onderaanneming, bouwplaats/ uitvoeringskosten, algemene kosten, winst en risico, hoe controleer ik de calculatie; zit ik te hoog of te laag. Prijs: Van € 19,95 voor € 14,95

(excl. verzendkosten en BTW)

Voor meer info of bestellen kijk op:

WWW.BOUWBOEKEN.NL Nederlands Bouwkosten Instituut Postbus 189 - 7000 AD DOETINCHEM - T 0314-362443

Herstel van scheuren in historische baksteengevels >> zie pagina 4

woningrenovatie overdinkel: meer uitstraling en beter geïsoleerd >> zie pagina 6

l etotaa i t a v o Ren op het s e l l ta e, omva novati e r n a v , gebied uratie a t s e r houd, n onder , op- e n e m tem . herbes en, etc w u o b aan

aanpak kruipruimte: vloer- of bodemisolatie? >> zie pagina 8

‘op de bres’: pas op met gevelreiniging >> zie pagina 11

een taal is o t e i t al a wtota Renov u o B n r va per jaa x bijlage 4 t 11 schijn aart 20 en ver m : e i edit eerste

FISCAAL & PERSONEEL

Is uw pensioen ‘up to date’? Er lijkt geen jaar voorbij te kunnen gaan zonder dat de pensioenregeling voor de directeur grootaandeelhouder (DGA) aandacht vraagt. Als het niet de wetgever is die met ingrijpende nieuwe maatregelen komt, dan is het wel de belastingdienst die uw pensioentoezegging bijzonder kritisch bekijkt. Ondertussen moet u zorgen dat alles klopt en ‘up to date’ is. Een niet te onderschatten klus. Bovendien blijken veel DGA’s niet goed op de hoogte te zijn van (de tekortkomingen in) hun pensioenregeling en de risico’s die zij lopen. Hoog tijd dus om in een aantal artikelen de pensioenregeling van de DGA onder de loep te nemen. In dit eerste artikel worden enkele aandachtspunten in kaart gebracht. In volgende artikelen ga ik in op de oplossingen (voor zover die er zijn). Door: Mr. F.J. Kerkhof FB Alfa Accountants en Adviseurs te Wageningen FKerkhof@alfa-accountants.nl

Veel DGA’s sparen in ‘eigen beheer’ voor hun pensioen. Anders gezegd: een BV waarin u aandeelhouder bent, treedt op als verzekeraar voor uw pensioenaanspraak. Meestal is dit de persoonlijke holdingmaatschappij. Als de dienstbetrekking van de DGA ook in deze besloten vennootschap is ondergebracht spreken we van ‘intern eigen beheer’. Maar in de praktijk komt het ook voor dat de dienstbetrekking is ondergebracht in de werkmaatschappij. Dat noemen we ‘extern eigen beheer’ en hiervoor gelden enkele specifieke aandachtspunten. Bij extern eigen beheer moet de werkmaatschappij, het zal geen enkele DGA verbazen, een pensioenpremie betalen aan de holdingmaatschappij. Maar niet iedere DGA weet dat de grondslagen voor de berekening van deze premie schriftelijk moeten worden vastgelegd in een pensioenfinancieringsovereenkomst. Als dit niet gebeurt, kan een buitengewoon zware fiscale sanctie volgen: uw volledige pensioenaanspraak wordt (voor de werkelijke waarde) ineens tot uw loon gerekend en dus belast.

Hoogte pensioenpremie

De hoogte van de pensioenpremie bij ‘extern eigen beheer’ (zie hierboven) moet worden gebaseerd op de tarieven die de professionele verzekeringsmaatschappijen hanteren. Deze premie is niet gelijk aan (lees: hoger dan) de premie die door de werkmaatschappij ten laste van de fiscale winst kan worden gebracht. Tegelijkertijd geldt voor de holdingmaatschappij dat niet de volledige ontvangen pensioenpremie aan de fiscale pensioenvoorziening kan worden toegevoegd. Het is zelfs mo-

gelijk dat een deel van de ontvangen premie direct aan de fiscale winst moet worden toegevoegd. Deze complexe behandeling van de pensioenpremie bij ‘extern eigen beheer’ is zelfs voor pensioendeskundigen nauwelijks te doorgronden. Niettemin eist de belastingdienst dat dit systeem (zeker met ingang van 2011) wordt gevolgd. Dit betekent dat jaarlijks meerdere min of meer complexe

(lees: véél lager dan) de werkelijke waarde van de voorziening. Uiteindelijk kan het gevolg zijn dat de ‘pensioenpot’ niet voldoende is gevuld om het pensioen waarop u rekent te kunnen betalen. Ook bij een echtscheiding blijkt vaak dat de fiscale pensioenvoorziening véél lager is dan de werkelijke waarde van de pensioenaanspraak. Een DGA die bij de echtscheiding toezegt dat zijn ex-echtgenote recht heeft op de helft van het opgebouwde ouderdomspensioen en daarbij veronderstelt dat dit dus de helft van de fiscale voorziening op de balans betreft, komt waarschijnlijk zeer bedrogen uit. Dit wordt nog pijnlijker als de ex-echtgenote terecht afstorting van haar aanspraak bij een professionele verzekeraar verlangt. Het verlies aan liquiditeit kan zelfs een bedreiging zijn voor de continuïteit van de onderneming.

Vooroverlijdensrisico

In de pensioentoezegging aan de DGA is veelal opgenomen dat zijn echtgenote bij zijn overlijden direct recht heeft op een nabestaandenpensioen. Dit risico van vooroverlijden ligt in beginsel bij de besloten vennootschap die als verzekeraar van het pensioen optreedt. In de praktijk is dit de holdingmaatschappij. Maar beschikt deze besloten vennootschap wel over voldoende middelen om het nabestaandenpensioen daadwerkelijk uit te keren? En zo niet, kan de verkoop van de onderneming hiervoor zorgen? Of heeft de onderneming, juist door het overlijden van de DGA, in feite geen waarde meer? Helaas blijkt in de praktijk dat niet iedere DGA zich van dit risico voldoende bewust is.

Tenslotte

(actuariële) berekeningen moeten worden gemaakt. De (extra) kosten die met deze administratieve verwerking samenhangen komen uiteraard voor uw rekening.

Waarde het pensioen

De besloten vennootschap die als verzekeraar van het pensioen optreedt, moet deze verplichting natuurlijk waarderen. In de dagelijkse praktijk wordt veelal de fiscale waarde berekend en in de jaarrekening opgenomen. Anders gezegd: de pensioenvoorziening wordt berekend op basis van de fiscaal geaccepteerde grondslagen. En juist hier ligt een belangrijk aandachtspunt. De fiscale grondslagen sluiten niet aan bij de grondslagen die professionele verzekeringsmaatschappijen hanteren. De fiscale pensioenvoorziening is dus niet gelijk aan

De DGA mag, in tegenstelling tot ‘gewone werknemers’, zijn pensioen in eigen beheer opbouwen. Deze uitzonderingspositie biedt aantrekkelijke mogelijkheden en moet hij zonder meer koesteren. Maar dat neemt niet weg dat de DGA zich wel bewust moet zijn van de risico’s en de verplichtingen die hiermee samenhangen. Het pensioen in eigen beheer is veel meer dan een fiscale aftrekpost. De hiervoor genoemde aandachtspunten (en die betreffen nog maar een bloemlezing) tonen dat wel aan. Het in kaart brengen van de risico’s en vooral het beheersen daarvan is voor u, uw echtgenote én uw onderneming van groot belang.

‘Rechtvaardig’ Ik heb altijd het idee gehad te beschikken over een goed ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel. Hoe ik mij hierin (kennelijk) heb vergist bleek onlangs. Een eigenaar van een bouwbedrijf belde mij of ik een keer met hem wilde praten over een boete die de belastingdienst had opgelegd. Een week later zat ik bij hem aan tafel. De boete bleek zeer hoog te zijn (maar liefst € 218.000). ‘Dan moet u wel heel veel fout hebben gedaan’, zei ik. Maar na zijn verhaal gehoord te hebben, viel dat eigenlijk best mee. Toegegeven, de aannemer had zijn aangifte onjuist ingediend. Een aftrekpost die normaalgesproken over tenminste tien jaar verdeeld moet worden had hij ten onrechte in één keer ten laste van zijn resultaat gebracht. Hij deed dit met een duidelijke reden. In het betreffende jaar was zijn winst extreem hoog. De belasting die hij daardoor dreigde te moeten betalen drukte zwaar op zijn bedrijf. Dit speelde des te meer, omdat het bedrijf na het goede jaar in ‘zwaar weer’ belandde. Ten einde raad heeft hij toen de last maar ‘naar voren gehaald’. Nood breekt wet, dacht hij. Eerst leek het allemaal goed te gaan. Van de belastingdienst hoorde hij niets en het bedrijf overleefde het zware weer. De aannemer was zijn ‘fiscale meesterzet’ al bijna vergeten toen de belastingdienst een controle aankondigde. Natuurlijk stuitten de controleurs op de fout in de aangifte. Na een indringend gesprek met de aannemer waren de controleurs ervan overtuigd dat er opzet in het spel was. En dan is een boete op zijn plaats. Maar hoe hoog is die boete eigenlijk? De spelregels staan in het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst. Hoofdregel is dat de hoogte van de boete vooral afhangt van de te betalen belasting. Anders gezegd, de boete is een percentage van de belasting die door de fout te weinig zou worden geheven. Bij opzet is dit percentage in beginsel 50 procent. Afhankelijk van de omstandigheden kan dit percentage worden verhoogd dan wel verlaagd. In theorie klinkt dit best redelijk. De boete wordt afgestemd op het voordeel dat je beoogde en de specifieke omstandigheden die een rol speelden. En toch heb ik mijn bedenkingen. Als dit systeem bij een klein bouwbedrijf leidt tot een boete van € 218.000, klopt er iets niet. Hoeveel regels moet je in de ‘echte’ wereld overtreden om een vergelijkbare boete te krijgen? Hoe dan ook, de wetgever heeft het zo gewild. Blijkbaar vinden wij, met zijn allen, dat dit boetesysteem rechtvaardig is. En toch bekruipt mij het gevoel dat de boete véél te hoog is. Kennelijk is er dus iets mis met mijn rechtvaardigheidsgevoel. Mr. F.J. Kerkhof FB Alfa Accountants en Adviseurs te Wageningen FKerkhof@alfa-accountants.nl

SB-Railing

daar kunt u op leunen!

Wát u ook maakt van staal, rvs of aluminium, maak het met s+bi. In Zwijndrecht vindt u niet alleen een enorm assortiment op voorraad, maar ook een unieke materiaalkennis, logistieke kracht en service. Die combinatie maakt s+bi Nederland tot dé one-stop-shop voor blankstaal, kwaliteitsstaal, RVS en aluminium.

dige producten garanderen die u als klant veel voordelen zullen bieden. Wanneer de kwaliteit goed is, zult u namelijk nog sneller en beter kunnen produceren. De producten van het SBRailingsysteem hebben een zeer aantrekkelijk design en zorgen voor een professionele uitstraling.

Daarnaast passen ze perfect in elkaar waardoor het systeem eenvoudig te monteren is. Ook is er een grote diversiteit aan producten zodat u met het SB-Railingsysteem niet voor verrassingen komt te staan. s+bi garandeert niet alleen een kwalitatief hoogwaarProfit by quality Met trots presenteren wij u SB-Railing, het multi- dig product, wij bieden ook optimale service en betrouwbaarheid. Onze klanten waarderen onze functionele, hoogwaardige leuningsysteem uit fijngeslepen roestvaststalen onderdelen. In onze professionele instelling die ons in veel segmenten tot marktleider heeft gemaakt. catalogus vindt u niet alleen alle SB-Railingdelen, maar ook het complete proOns motto is dan ook ”Profit by quality” gramma dwarsstafhouders en glasklemmen. SB-Railing is een product van s+bi in Zwijndrecht, een allround staalleverancier. We zijn toonaangevend op het gebied van productie en distributie van staal, roestvaststaal en aluminium. s+bi, een ISO 9001:2000 gecertificeerd bedrijf, is al ruim 50 jaar bekend met de eisen die klanten in een competitieve markt stellen. Als producent van het SB-Railingsysteem weten wij als geen ander hoe belangrijk de kwaliteit van de producten is. In uw bedrijf wordt kwaliteit vast ook met een hoofdletter geschreven. Door onze kwaliteitsbewaking kunnen wij hoogwaars+bi B.V. Gildenweg 21, 3334 KC Zwijndrecht Postbus 298, 3330 AG Zwijndrecht Tel.: 078-6230600 Fax.: 078-6101030 E-mail: sbstaal@schmolz-bickenbach.nl www.schmolz-bickenbach.nl

Buisverbinders

Railingsteunen

www.sb-railing.nl

De one-stop-shop voor staal, rvs en aluminium

Glasklemmen

Dwarsstafhouders

PRODUCTNIEUWS

Vloer- en randbeveiliging met alu randbeveiliging Vallen van hoogte is de grootste oorzaak van ongevallen op de bouwplaats. Miver Bekistingstechniek B.V. lanceert daarom de nieuwe alu randbeveiliging Titan van Friedr. Ischebeck GmbH. Deze alu randbeveiliging is primair bedoeld voor tijdelijke vloeren randbeveiliging, maar kan ook worden ingezet als randbeveiliging van vloerbekistingen, grote vloeropeningen of gevelelementen.

kunnen worden voor specifieke toepassingen. Aan elk veiligheidshek is standaard een haak bevestigd die het mogelijk maakt de hekken overlappend te plaatsen en aan te passen aan vrijwel elke plattegrond. Tevens kan het dan dienstdoen als toegangshek.

Overige eigenschappen

Verder is gekozen voor een staaldraad verzinkt gaashekwerk met aan de onderzijde een dichtere structuur die geschikt is als schoprand. Een beschadigd gaaswerk is bovendien gemakkelijk te vervangen door het demontabele frame. Aanvullend op de alu randbeveiliging Titan zijn hulpstukken beschikbaar voor plaatsing op (aluminium) dragers. De combinatie van het aluminium frame en het staaldraad gaashek leidt tot het lage gewicht van slechts 16,5 kilo. Hiermee voldoet het ruim aan de arbo-eisen en maakt het een veilige plaatsing eenvoudiger. De beveiligingshekken worden geleverd in een transportbox geschikt voor 25 hekken. De box is voorzien van hijshaken. Optioneel kan de box met wielen worden geleverd voor eenvoudig transport op de bouwplaats. Het product voldoet aan alle eisen van klasse A volgens EN 13374. Miver Bekistingstechniek B.V., Heeze, (040) 224 11 22, www.miver.nl

De alu randbeveiliging Titan maakt staanders of leuninghouders overbodig.

Het systeem bestaat slechts uit twee basiselementen: een bodemplaat en een veiligheidshek van drie meter. De bodemplaat wordt met zelfsnijdende betonschroeven in het beton bevestigd. Tussen twee bodemplaten wordt een veiligheidshek geplaatst en daarmee is drie meter vloerrand beveiligd. Het veiligheidshek biedt diverse voordelen. Het aluminium frame is sterk genoeg om staanders of leuninghouders overbodig te maken. Het frame is bovendien geschikt voor steigerkoppelingen waardoor steigerpijpen gekoppeld

Biocidevrij gevelisolatiesysteem voorkomt schimmelgroei Met de introductie van het eerste biocidevrij gevelisolatiesysteem Aqua PuraVision速 voor de Nederlandse markt speelt Strikotherm in op de steeds strengere eisen op het gebied van gevelisolatie. Warmtege誰soleerde gevels hebben in de regel een grote aantrekkingskracht op algen en schimmels.

Om algengroei tegen te gaan zijn er allerlei producten op basis van het milieuschadelijke biocide verkrijgbaar. Via regenwater komt biocide in de bodem terecht en vervolgens in het omgevingswater. Het milieuvriendelijke Aqua PuraVision kent dat probleem niet en zorgt er door zijn bijzondere toepassing voor dat algen en schimmels geen kans krijgen op gepleisterde gevels. Hierdoor behouden deze gevels hun esthetische uitstraling.

Geen condensvorming

De praktijk leert dat niet de regen, maar vooral condensvorming algen- en schimmelgroei op bepleisterde gevels in de hand

De vaste baan Zaterdag voor kerst kwam mijn buurman mij vertellen dat hij zijn baan was kwijtgeraakt. Hij werkte al 10 jaar bij een klein bedrijf in de bouw als metselaar. Mijn eerste reactie was: kan dat zo maar? Blijkbaar had de eigenaar van het bedrijf keurig toestemming gekregen van het UWV, omdat hij had kunnen aantonen dat er economische gronden waren om een deel van zijn mensen te ontslaan. Dus na 10 jaar hard werken ben je van het ene op het andere moment niet meer nodig. Los van de emoties vraag ik me dan af wat die vaste baan eigenlijk voorstelde? De vaste baan gaf een schijnzekerheid, geen gouden handdruk maar een uitwerkperiode van een paar weken! De grotere werkgevers in de bouw komen er meestal niet zo makkelijk vanaf. Zij hebben meer moeite om aan te tonen dat er economische gronden zijn om afscheid te nemen van vaste medewerkers. Als kleine werkgever is het ook niet makkelijk, er is vaak ook sprake van een emotionele band met medewerkers. Zolang de crisis in de bouw nog niet voorbij is, zullen steeds meer bouwbedrijven gaan nadenken over het flexibiliseren van het eigen personeel. Want het is wel fijn als je vaste kosten laag zijn als er tijdelijk geen werk is. Daarnaast is het ook fijn als je snel kunt opschalen wanneer het druk is. Het zou helemaal fijn zijn als je dat kunt zonder je zorgen te hoeven maken over de kwaliteit van deze vakmensen. Weet dat er in Nederland op dit moment al bedrijven uit andere sectoren zijn die praten over een flexibele kern en een vaste flexschil. Dit doen ze om snel, met een hoge kwaliteit projecten op te leveren en dat gaat ze goed af. Wellicht de toekomst voor bouwend Nederland? Wim van Wanr0oij directeur Randstad Divisie Bouw

werkt. Het gevelisolatiesysteem bestrijdt het probleem niet, maar zorgt ervoor dat het 端berhaupt niet kan ontstaan. De minerale PURA-silicaatverf neemt namelijk water op en voorkomt dat er condensvorming op de gevel optreedt. Het diklagige pleisterwerk onder de verflaag absorbeert het vocht voortdurend, slaat het op en geeft het vervolgens aan de omgeving af. Deze hydroactieve werking versnelt de droging aanzienlijk. Bijkomend voordeel is dat de gevels schoon blijven. De diklagige minerale systemen voorkomen de vorming van een waterfilm op het geveloppervlak door twee natuurwetten met elkaar te combineren. De grotere thermische massa zorgt voor maximale warmteopslag en verkort de periode van condensvorming 辿n de hydroactiviteit met een optimale wateropname zorgt voor snelle droging van het oppervlak. Strikotherm, Raamsdonksveer, (0162) 51 47 50, www.strikotherm.nl

PRODUCTNIEUWS Afdichtingssysteem voor lekkende doorvoeringen Er is een nieuw afdichtingssysteem ontwikkeld dat speciaal kan worden toegepast om lekkende doorvoeringen waterdicht te maken. Het systeem wordt door Beele Engineering onder de naam Aquastop op de markt gebracht. Het wordt gevormd door een kneedbare rubber. Het systeem leent zich voor lekkende doorvoeringen in gebouwen en installaties.

46 Anti-inbraak scharnier voor draaipoorten Een innovatie op het gebied van terreinbeveiliging is een anti-inbraak scharnier voor draaipoorten. Het scharnier is ontwikkeld door 18 Hekwerk.

De Aquastop kneedbare rubber is gebaseerd op een siliconen polymeer. Daarmee wordt voorkomen dat bij toepassing ervan het grondwater kan worden verontreinigd. De rubber is zeer goed klevend en kan op natte ondergronden worden aangebracht. Door de kneedbare uitvoering kan het in iedere gewenste vorm worden gekneed die nodig is voor de reparatie. Na het dichten van de lekkage met Aquastop wordt de kneedbare rubber gedroogd en afgewerkt met een laag Nofirno of Drifil kit. De laatste kit is door de lagere hardheid in uitgeharde toestand bij uitstek geschikt voor installaties waarin de buizen voortdurend aan trillingen en bewegingen worden blootgesteld. Voor een optimale mechanische stabiliteit moet een 20 mm dikke laag kit worden aangebracht.

De huidige scharniersystemen op de hekwerkmarkt zijn volgens het bedrijf niet meer van deze tijd, aangezien alle scharnierbevestigingen zichtbaar en bereikbaar worden gemonteerd. Bij het nieuwe antiinbraak scharnier van 18 Hekwerk zijn alle

Doorvoersystemen

De kneedbare rubber is een aanvulling op het programma waterdichte doorvoersystemen van Beele Engineering. Hiertoe behoort ook het Riswat-systeem dat met name wordt toegepast wanneer het grondwater buiten het gebouw kan worden weggepompt. In dat geval wordt de bestaande

afdichting geheel verwijderd en vervangen door het Riswat-systeem. Indien het bestaande afdichtingssysteem niet kan worden verwijderd en de lekkage niet continu plaatsvindt, kan tijdens een droge periode het systeem tegen de wand worden aange-

Revolutionaire hemelwaterafvoer Ze noemen het een revolutionair systeem voor de afvoer van hemelwater. Deltatec BV levert een systeem waarmee loden plakplaten bevestigd worden aan een aluminium afvoerbuis. Dit systeem heeft grote voordelen voor zowel de verwerker als het milieu en kent een langere levensduur dan traditionele systemen. Het bedrijf heeft voor dit systeem een wereldwijd patent aangevraagd. Kort samengevat is de kracht van de Deltatec-afvoer dat de loden plakplaat volledig ingeplakt wordt met dakbedekking en dat het hemelwater via een aluminiumbuis afgevoerd wordt. Daardoor komt het hemelwater niet meer in contact met lood en is de uiteindelijke

milieuverontreiniging tot een minimum gereduceerd. Al jaren wordt er volop gediscussieerd over lood in het milieu. Met dit systeem behoort deze discussie voor wat betreft hemelwaterafvoeren tot het verleden. Bij de fabricage van de afvoer wordt geen gebruik gemaakt van giftige stoffen of verhitting.

Geen gaatjes en vervorming

Het is bekend dat bitumen een zuurvorming afgeven en dat dit samen met het hemelwater in het oppervlaktewater terechtkomt. Op den duur tast het zuur het lood van traditionele afvoersystemen aan en kunnen er gaatjes ontstaan die op hun beurt zorgen voor lekkages. Omdat het Deltatec-systeem een aluminium afwateringsbuis heeft, is ook met dit aspect voor-

bracht door gebruik te maken van de CSD gedeelde flensramen. Beele Engineering BV, Aalten, (0543) 46 16 29, www.beele.com

goed afgerekend. Een probleem dat iedere dakdekker of loodgieter kent is dat hij een afvoer uit de bus wil pakken en dat de buis plat is gedrukt doordat er per ongeluk iets zwaars boven op is komen te liggen. Door de sterkere aluminium buis is dit probleem meteen opgelost. Het gewicht van de hemelwaterafvoer is ongeveer de helft van een hemelwaterafvoer van lood. Doordat het gewicht van lood de prijs bepaalt, kan Deltatec de prijs van een afvoer ondanks stijgende loodprijzen op een goed niveau houden. Met het nieuwe systeem kunnen behalve lood ook alle soorten kunststof, EPDM en zelfs universele bitumen plakplaten aan de aluminium buis gekoppeld worden. Delatec, Dinxperlo, (0315) 244 772, www.deltatec.nl

Mix maakt metalen profielen langer brandwerend Een mix van poeder en water dat eenmaal uitgehard metalen profielen langer brandwerend maakt. Dat is het nieuwe product van Dornex B.V. dat geschikt is voor aluminium en stalen profielen, die veel worden toegepast voor onder andere raam- en deurkozijnen en wanden plafondsystemen. De profielen kunnen bij brand hun vorm en functionaliteit snel verliezen. Maar met Fiboard Cool worden ze tot 120 minuten brandwerend. Dit materiaal heeft een hoge brandvastheid en is door fabrikanten, montage- en afbouwbedrijven eenvoudig en snel te verwerken.

Overal in gebouwen zitten profielen van staal en aluminium. Deze metalen onderdelen kunnen door brand uitzetten en kromtrekken, zodat een constructie vervormt. Juist door de profielen te koelen, blijft de constructie langer brandvast en voorkomt men vervorming. Fiboard Cool heeft uitstekende koeleigenschappen dankzij een speciale mix van minerale bestanddelen met een groot aandeel kristalwater. Een met deze mix gevuld profiel is na uitharding, afhankelijk van de constructie en het materiaal, tot 120 minuten brandwerend.

Makkelijk in gebruik Fiboard Cool maakt metalen profielen langer brandwerend. Men kan profielen direct volgieten of eerst stroken gieten en die vervolgens in een profiel schuiven. Foto: Seneca Media.

De nieuwe mix is met name geschikt voor fabrikanten van deuren en kozijnen en voor montage- en afbouwbedrijven die metalen profielen verwerken. Zij kunnen het poeder eenvoudig met water mengen (verhouding 2:1) en dit mengsel vervolgens, eventueel met een pomp, in profielen gieten.

bevestigingspunten - wanneer de poort zich in dichte stand bevindt - onbereikbaar. Doordat alle bevestigingen in de poortpaal en in het hekwerkframe weggewerkt zijn, is demonteren door kwaadwilligen uitgesloten. Het nieuwe anti-inbraak scharnier geeft eveneens een fraaiere uitstraling aan het hekwerk. Wanneer de poort compleet ge-

monteerd is, zijn er geen bouten zichtbaar. Voorts voert het bedrijf de poorten uit met zwaardere profielen, om de weg vrij te maken voor het nieuwe scharnier. Dat bevordert de inbraakwerendheid eveneens. Het nieuwe scharnier biedt in combinatie met zwaardere profielen, het veiligheidscilinderslot en het unieke sleutelsysteem, een gedegen oplossing voor elk veiligheidsvraagstuk. 18 Hekwerk, Heerenveen, (0513) 648 111, www.18hekwerk.nl

Het vloeibare mengsel sluit goed aan op de profielvorm en men kan zelf de gewenste dikte en lengte bepalen. Ook kan men eerst stroken gieten en die vervolgens in een profiel schuiven. Fiboard Cool droogt in 24 uur, ook in gesloten ruimten en profielen, en is geschikt voor binnen en buiten. Het materiaal wordt geleverd in zakken van 10 liter (18 kg). Dornex B.V., Huizen, (035) 640 99 58, www.dornex.nl

PRODUCTNIEUWS 12 V Peak bij 10,8 V snoerloos gereedschap

Handcirkelzaag en invalzaag in één

Hitachi heeft haar nieuwste technologie ‘12 Volt Peak’, toegepast op alle 10,8 Volt snoerloze producten. Dit houdt in dat als de batterij geheel opgeladen is, deze piekt deze tussen de 12 en 12,4 Volt. Dat betekent dus meer kracht met lichtgewicht machines. Nieuw is ook een combinatiezaag. Een nieuwe aanwinst in zowel de serie 10,8 V als in machinesoort is model GP10DL. Dit is een snoerloze Rechte Slijpmachine voor het fijne werk. Zeer compact en licht in gewicht met een slanke ergonomische handgreep van slechts 130 mm. Dit model

Colofon Onafhankelijke informatiebron voor de uitvoerende bouw waaronder de aannemers, onderaannemers, inkoopmanagers, metselaars, voegers, dakdekkers, installateurs, stukadoors, zzp-ers en al hun toeleveranciers. jaargang 8, nr. 1/2, februari 2011 Uitgever André Lardinois

De combi-zaagmachine is naar keuze te gebruiken als normale handcirkelzaagmachine of als invalzaagmachine. Deze nieuwkomer is van Würth Nederland B.V. De combi-zaagmachine is 1200 Watt en heeft een zaagblad met een diameter van 160 mm.

heeft een zeer laag vibratieniveau en is uitgevoerd met LED verlichting, zodat u goed zicht heeft op uw werk. Standaard wordt model GP10DL geleverd in koffer met één batterij, oplader en een 40-delig accessoireset. Dus klaar voor elke klus.

De slechts 3700 kg wegende machine met regelbaar toerental is ontwikkeld voor het zagen van materialen, zoals diverse soorten hout en kunststof. Het zaagblad van deze handcirkelzaagmachine is verstelbaar van 0 tot 45°. De zaagdiepte bij 90° kan variëren van 0 tot 55 mm en bij 45° van 0 tot 40 mm. Door de spindel- en beschermkapblokkering is het zaagblad makkelijk te verwisselen. Indien deze handcirkelzaag gemonteerd wordt op een 1500 millimeter lange geleiderail, dan is het mogelijk de werkstukken te zagen zonder deze van te voren uit te meten. Zowel de machine als de rail zijn volledig uitwisselbaar met andere fabrikaten. Standaard wordt deze handcirkelzaagmachine geleverd met stofafzuiging, parallelaanslag, 4 meter kabel en drie jaar garantie. Optioneel is een geleiderail mee te leveren.

Combinatie zaag

Nieuw is ook de 1.500 W tafel- en afkortverstekzaag type C12YA. Dit model is licht in gewicht, heeft een hoge zaagcapaciteit: 155 x 100 mm. De afmeting van de zaagtafel is maar liefst 325 x 475 mm. De C12YA is uitgevoerd met een geluidsarme en onderhoudsvrije inductiemotor. Dit systeem heeft verder een Poly V-riem. Hitachi levert dit model compleet met zaagblad (305 mm). Hitachi Power Tools Netherlands BV, Nieuwegein, (030) 60 84 050, www.hitachi-powertools.nl

Hoofdredacteur ing. Frank de Groot Redactie Jan Bol Carla Debets

Würth Nederland BV, ’s-Hertogenbosch, (073) 629 15 55, www.wurth.nl

Doorbouwen bij lichte vorst met Wintermortel

Vaste medewerkers Ed de Rechteren van Hemert Drs. Jos Mols Joost Loumans Mr. W.A. van Overbeek de Meyer Ing. Jos Teeuw Theo Wagenaar Ing. Peter Borgers Ing. Arjan van Wingerden Cor Spronk Advertentie André Lardinois telefoon: 0570-654660 e-mail: a.lardinois@handelsuitgaven.nl Freddy Burgers telefoon: 0570-623852 e-mail: freddy@handelsuitgaven.nl Ontwerp en opmaak Ronald Wientjes (RoDo grafisch ontwerpburo) e-mail: ronald@rodoweb.nl Abonnementen e-mail: administratie@handelsuitgaven.nl BouwTotaal is een uitgave van Nederlandse HandelsUitgaven BV Postbus 2273 7420 AG Deventer NHU Maagdenburgstraat 22 7421 ZC Deventer Nederlandse HandelsUitgaven tel.: 0570-654660 fax: 0570-656580 email: info@handelsuitgaven.nl Copyright Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden overgenomen zonder de nadrukkelijke, schriftelijke toestemming van de uitgever. Deze uitgave is zorgvuldig en naar beste weten samengesteld. Uitgever en auteurs kunnen echter niet instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, als gevolg van handelingen of beslissingen die op deze informatie zijn gebaseerd.

stelling tot traditionele metselmortels kan Silkafix Wintermortel verwerkt worden bij temperaturen tot -3ºC. Dit biedt grote voordelen voor de continuïteit van het bouwproces in de winter.

U kunt vanaf nu veilig kalkzandsteen blokken en elementen bij lichte vorst verlijmen. Xella heeft namelijk een mortel ontwikkeld die het mogelijk maakt om bij lichte vorst door te bouwen. In tegen-

De vorstbestendigheid van Silkafix Wintermortel zorgt ervoor dat de bouw niet stil komt te liggen wanneer het licht gaat vriezen. Dit is te danken aan de snelle sterkte-ontwikkeling van de lijmmortel. Hierdoor is vers lijmwerk minder gevoelig voor de gevolgen van invallende vorst dan traditionele metselmortels.

Belangrijk is wel dat bij te verwachten strengere nachtvorst tijdig met het verlijmen wordt gestopt, zodat het lijmwerk zijn aanvangsverharding heeft voordat het vocht in de lijmmortel bevriest. Hierbij is het goed om te weten dat het verhardingsproces na de vorst gewoon doorgaat, zonder noemenswaardige invloed op het eindresultaat. Wel zal de benodigde hechtsterkte op een later tijdstip worden bereikt, zodat tijdelijke schoren langer moeten blijven staan. Silkafix Wintermortel is, naast Silkafix Zomermortel, speciaal ontwikkeld voor de verwerking van Silka kalkzandsteen producten, zoals (velling)blokken en (velling) elementen. Xella Nederland BV, Vuren, (0183) 67 12 34, www.xella.nl.

Mooie strakke voegen met voegafdichtingsprofiel Holle wandsystemen hebben hun relatief grote marktaandeel binnen de bekistingsystemen mede dankzij de hoge oppervlaktekwaliteit van prefab beton. Vaak wordt dit uiterlijk ontsierd door een slechte afwerking van de voegen tussen de betonelementen. Het Fluxx voegafdichtingsprofiel van Miver Bekistingstechniek B.V. voorkomt dit en geeft strakke voegen. Een technisch eenvoudige oplossing met groots effect. Het V-vormige profiel sluit optimaal aan op de afgeschuinde kanten van de prefab elementen. Eventuele wisselingen in de wanden worden hiermee automatisch opgevangen. Met kunststof ankers – 1 op elke 500 mm - worden de profielen aan de wand gehaakt. Na het storten draait men slechts enkele slagen aan het anker, waardoor het afbreekt als een breekpen. Het profiel kan daarna weer worden ingezet voor een volgende stortfase. Het Fluxx voegafdichtingsprofiel kent een groot gebruiksgemak, want het is snel, zonder gereedschap en weersonafhankelijk te plaatsen. Daarnaast wordt nog meer op kosten bespaard, want de voeg behoeft

geen nadere afwerking. Bovendien blijven de risico’s op lekkages tot een minimum beperkt omdat geen gebruik wordt gemaakt van centeringen. Het voegafdichtingsprofiel is er ook als hoekprofiel voor binnen- en buitenhoeken. Het profiel is beschikbaar in lengtes van 1 en 1,5 meter en is verzinkt en gepoedercoat voor een lange levensduur. De profielen worden geleverd in een speciale palletbox. De kunststof ankers worden geleverd in handige emmers met 250 ankers. Miver Bekistingstechniek B.V., Heeze, (040) 224 11 22, www.miver.nl

Miver heeft met het Fluxx voegafdichtingsprofiel een technisch eenvoudige oplossing voor de problematische voeg.

HAL 12 B006 7 t/m 12 februari 2011 Jaarbeurs Utrecht

ACCU-SCHROEFBOOR LI-ION DS14 DSFL

compacte 14,4V / 1.500 mAh accuboor-schroefmachine met totaal 2 accu’s. Voorzien van een snelspanboorhouder, een traploos regelbaar toerental die in 22 standen instelbaar is, heeft elektrische Quick-stop rem en een max. koppel van 34Nm. De oplaadtijd bedraagt max. 40 minuten voor een volle accu. De machine wordt compleet geleverd met een oplader, in een stevige kunststof koffer. www.hitachi-powertools.nl 880.230.2312

159,

Capaciteit in hout: 30 mm Capaciteit in staal: 12 mm Capaciteit in aluminium: 12 mm

GRATIS

NU INCL DZUIGER N A H U C AC

NIEUW

GELEVERD MET

2 ACCU’S

39,00 T.W.V.vo€ kt orraad stre Zolang de

Kom naar de probin stand en maak kans op € 5000,- aan gereedschap naar keuze. HANDZAAGSET 2600XT + NP-22HP

2 zagen voor de prijs van 1. Professionele Superior handzaag uit Zweeds kwaliteitsstaal. De unieke XT-vertanding in combinatie met een ‘dik’ zaagblad zorgt voor een perfect afgewerkte, rechte zaagsnede. Door de extra geharde tanden blijft de zaag lang scherp. De NP-22 is een voordeelzaag, zeg maar voor het grovere werk. www.bahco.com 540.140.1365

VAN

MINIMALE WEERSTAND

27,

NU MET

GRATIS

39,00

NP-22HP ZAAG

TANDEN

NIEUW probin Schottert Dedemsvaart

probin probin probin probin probin probin probin probin probin

Aalsmeer Alphen a/d Rijn Borne Schottert Dedemsvaart NIEUW Edese IJzerwaren Telder Emmeloord Goor Heemstede Kaatsheuvel

probin probin probin probin probin probin probin probin

Telder Kampen Telder Lelystad Van Arnhem Montfoort Papendrecht Roelofarendsveen Van Dijk Sassenheim Veenendaal Venray

KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN ALLE ADRESSEN OP WWW.PROBIN.COM LEVERING IN HEEL NEDERLAND.

probin bouwtotaal januari 2011.indd 1

GRATIS

Bouwtelefoon

bij abonnement € 3,50 p/mnd. Kijk voor meer info op www.probinmobiel.nl

20-01-2011 10:02:39