De Ondernemer mei 2015

Thema Bedrijfs Onroerend Goed | Credion | HRS | Econometer | Gezellige Zaken | Leerfabriek | Spoorzone | Horecamakelaar Ries Willems

Robèrt van Beckhoven, de perfecte ambassadeur voor Leerfabriek KVL 4

Ieder idee.

Binnen één dag beschermd.

T 013 764 0 764

I www.inaday.eu

14e jaargang nr. 5 | zaterdag 30 mei 2015 | Deze bijlage is een commerciële uitgave van Brabants Dagblad

MAKELAAR E D IN DE REGIO “BEDRIJVIGSTE”

)(*$)&#!(*'#&*)%#"

de ondernemer 3

brabants dagblad zAterDAg 30 mei 2015

thema beDrijfs onroerenD goeD

rachel van De Greef projectmanaGer De jamfabriek De Jamfabriek, die in september haar deuren opent, wordt hét starterscentrum voor kansrijke ondernemingen van ’s-Hertogenbosch. Niet alleen krijgen de geselecteerde ondernemingen hier een jaar lang gratis onderdak, ze worden in die periode ook intensief begeleid door OndernemersLift+ én ze mogen gebruikmaken van proef- en andere faciliteiten bij Avans Hogeschool, HAS en Koning Willem 1 College. Daarnaast bieden Rabobank en EJP belastingadviseurs begeleiding op specifieke vakgebieden. Een starterscentrum voor innovatieve ondernemers waar naast huisvesting ook verbinding en ondersteuning wordt geboden, sluit naadloos aan op de vier pijlers van de strategie van de N.V. Bossche Investerings Maatschappij (BIM) om de economische bedrijvigheid in ’s-Hertogenbosch te stimuleren.

De Jamfabriek richt zich primair op kansrijke startende ondernemingen uit de sectoren Agri-Food-Health en ICT. In de selectieprocedure zal voornamelijk worden gekeken naar het innovatieve vermogen en (exponentiële) groeipotentieel van de onderneming. De selectiecriteria en procedure worden momenteel door de BIM en OndernemersLift+ vastgesteld en zullen binnenkort via de website van De Jamfabriek bekend worden gemaakt: www. dejamfabriek.com. Energie, lol, hard en slim werken in een dynamische omgeving. Dat wordt De Jamfabriek.

Rachel van de Greef zal als projectleider voor een inspirerende ambiance, sfeer, actie en verbinding zorgen in de ruimtes die speciaal voor dit doel worden gecreëerd in BIM Centrum de Rietvelden.

Maurice Horsten, directeur van de BIM: “Rachel heeft met ‘Picknick met een Klik’ laten zien dat ze de onbetwiste Brabantse kampioen in het verbinden van ondernemers is. Ik ben er van overtuigd dat Rachel als projectmanager van De Jamfabriek een belangrijke bijdrage aan de strategie van de BIM gaat leveren en ben er trots op dat ze

Voorwoord Door AD HesemAns

Druk maken

! Maurice Horsten en Rachel van de Greef actief bij De Jamfabriek

Foto: Henk van Esch Fotografie

pas begonnen ervoor gekozen heeft om lid te worden van het BIM-team. Rachel gaat haar ervaringen op dit gebied inzetten om De Jamfabriek tot een bruisend starterscentrum te maken waar ondernemers binnen een jaar grote stappen voorwaarts kunnen maken. Ook gaat Rachel een

alumninetwerk van ondernemers die in De Jamfabriek hebben gewerkt opzetten als de eerste bedrijven hun jaar van groeiversnelling achter de rug hebben. Rachel: “Brabant is klaar voor het nieuwe ondernemen en dat doen we samen. Daar wil ik mij graag voor inzetten bij de BIM. Mooi om te zien dat we onze handen ineenslaan om Brabant nog meer te verbinden. Ik heb er zin in!”

We kunnen ons nog steeds druk maken en bezig zijn met het economische perspectief van Oost Brabant. Het houdt de gemoederen bezig dat alle stoplichten op groen lijken te staan en het toch nog net niet overal even goed gaat. Dat er door de consument wel weer meer besteedt wordt, maar dat we als ondernemer toch nog zoeken naar die klant die dat juist bij mij wil doen.

Da’s de uitdaging die we dagelijks hebben en dat maakt het ook wel weer leuk. Vandaag hebben we het over bedrijfs onroerend goed en de ontwikkelingen in die branche. Er is sprake van een spanningsveld tussen vraag en aanbod. Vraag en aanbod sluiten onvoldoende op elkaar aan. Daarbij is de economie, en daarmee ook de vraag naar ruimte, veranderd. Enerzijds is er bijvoorbeeld sprake van leegstand van winkel- en kantoorruimte, (landelijk staat zo’n 15% kantoorruimte leeg) terwijl het aantal zelfstandigen juist is toegenomen die behoefte hebben aan betaalbare bedrijfsruimte voor hun startup. Transformatie naar nieuwe functies van gebouwen is een belangrijke trend. Zo ontkomen voormalige industriepanden aan de slopershamer en krijgen nieuwe functies. Niet zelden voor creatieve en culturele ondernemers die hier een nieuwe inspirerende omgeving vinden en nieuwe aanjagers voor de economie worden.

Toen ik afgelopen week nadacht over dit voorwoord, keek ik bij ons ‘op de krant’ op een van de monitors die aangeven waar we ons nou echt druk om maken. Het best gelezen bericht in onze kranten en op onze site was dagenlang het feit dat Den Bosch in de ogen van heel veel dames de knapste buschauffeur heeft. Zelfs Umberto Tan wilde de chauffeur aan tafel hebben. Die blijft zelf opvallend rustig onder alle commotie en dat is wel het allerbeste. Want van een knappe tafel kunde niet eten, zeiden ze vroeger bij ons thuis. Van goed bus chauffeuren wel, en van goed zaken doen ook.

Veel leesplezier

Ad Hesemans Commercieel directeur Brabants Dagblad

COLOFON | deOndernemer is een uitgave van Wegener Media BV Postbus 235, 5201 HB ‘s-Hertogenbosch | Bezoekadres: Veemarktkade 8, 5222 AE ‘s-Hertogenbosch | deOndernemer verschijnt bij Brabants Dagblad | Uitgever: Wegener Media BV, deOndernemer is geproduceerd onder verantwoordelijkheid van Marketing | Bladmanager: Ad Hesemans | Projectleiding: Erwin Verkuijlen | Productie en eindredactie: Jack Monde Tekst&Media, Veghel i.s.m. Tekstbureau De Jong, Oosterhout | deondernemer@bd.nl | @BDdeOndernemer | Ontwerp & Vormgeving: Wegener Speciale Producten, onderdeel van Wegener Media | Advertenties: Direct Sales, 088 - 01 39997 | Lezersservice: BD: 088 - 01 39930 |Druk: Wegener Nieuwsdruk BV Best | Copyright: Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van de inhoud van (de inhoud) van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Wegener Media.

de ondernemer 4 reportage bedriJfs onroerend goed

brabants dagblad zaterdag 30 mei 2015

lEEr

fabriEk bruist als vroEgEr door Peter de Jong De panden van de Koninklijke Verenigde Leder N.V. staan er nog, maar er worden nu heel andere producten gemaakt, leert een rondgang met concept- en kwartiermaker Ben ten Hove. “In 2012 werd ik door de provincie Noord-Brabant uitgenodigd voor een gesprek. Ik deed al veel dergelijke projecten in het Westen van het land. De provincie zocht kwartiermakers om dit project tot leven te wekken. In januari 2014 zijn de handtekeningen gezet voor de samenwerking met de gemeente Oisterwijk en de provincie.”

Thema voor het gebied werd ‘Ambachtsplaats voor creativiTIJD’.

“We zijn gestart met twee gebouwen: het Ledermagazijn en het Kantoor”, vertelt Ten Hove. “Door de middelen van het investeringsprogramma De Erfgoedfabriek van de provincie konden we gelijk aan het werk.

Daardoor geldt nu nog steeds dat we op aanvraag kunnen werken: als een ondernemer belangstelling heeft voor een ruimte, kunnen we meteen aan de slag. Maar je moet wel continu scherp blijven en flexibel zijn.

Altijd geldt: stick to your plan. Het is geen bedrijfsverzamelgebouw.

We zijn bezig interactie te bevorderen. We organiseren ook evenementen en dan zie je dat er samenwerkingsvormen ontstaan.

Dit is een prachtige plek om mensen bij elkaar te brengen. We vormen hier communities, zoals een verdieping waar we proberen mensen uit de vrijetijdssector bij elkaar te brengen.” Het is prachtig werk, vertelt de kwartiermaker, maar soms ook hectisch. “Er lopen

EEns stond in oistErwijk dE grootstE lEdErfabriEk van Europa. in 2000 ging dEzE dicht, toEn al EEn groot dEEl gEslotEn was. nu is dE lEErfabriEk kvl opniEuw EEn bruisEndE omgEving waar divErsE bEdrijvEn draaiEn En waar stEEds mEEr bElangstElling voor ontstaat. hier meerdere projecten door elkaar. Zo zijn we constant we in beweging. Nu is er bijvoorbeeld een gegadigde voor het Leerlokaal KVL. Een automatiseerder uit de omgeving gaat hier vanaf het voorjaar 2016 met 60 mensen zijn intrek nemen.” Het Ledermagazijn en het Kantoor zijn al in februari geopend. Het Europees Keramisch Werkcentrum (EKWC) huurt de voormalige Looierij en Ververij, waar een onderdoorgang bij komt naar het nieuwe parkeerterrein voor 500 auto’s. Er zijn al tientallen gebruikers. “Binnen zie je overal het oorspronkelijke gebouw. We hebben geen verlaagde plafonds, maar laten nog steeds de structuur van balken en pijpen zien. Voor de akoestiek hebben we panelen opgehangen met led-verlichting om het gebouw zo oorspronkelijk mogelijk te houden. De centrale plek die het vroeger had in Oisterwijk komt langzaam terug.

De inwoners moeten weer trots zijn op deze plaats. De huurders

! kwartiermaker ben ten hove: ‘leerfabriek kvl is geen bedrijfsverzamelgebouw. we zijn bezig interactie te bevorderen.’

Foto: Sandra Hoekstra Fotografie moeten het samen groot laten worden.” Een van die huurders is de 23-jarige Peter de Jong. Hij startte eind februari in het U-gebouw met zijn EscapeRoom KVL. “Na mijn studie Management, Economie en Recht aan Avans Hogeschool ben ik ermee aan de slag gegaan. Ik kom uit Oisterwijk en kende de Leerfabriek en wist dat dit een geschikte locatie zou zijn. We hebben hier een directiekamer ingericht in oude stijl. Door het oplossen van raadsels, puzzels, verborgen aanwijzingen en andere slimmigheden, moeten groepen van maximaal acht

‘complEXEn mEt zo’n bEtEkEnis zijn bElangrijk om tE bEhoudEn’

personen binnen drie kwartier zien te ontsnappen uit het kantoor.

De combinatie van denkwerk, creativiteit, stressbestendigheid, teamwork en spanning, maken de EscapeRoom KVL tot een belevenis.

Per week hebben we nu tien tot vijftien groepen. Deze plaats in de Leerfabriek maakt de beleving echt een uniek uitje. En het mooie is dat ik de gasten een programma kan bieden in combinatie met andere ondernemingen in en rondom de Leerfabriek, zoals djembé-sessies, graffiti-workshops, bier/whiskyproeverij, Solex-tours en nog veel meer.” Nieuwe activiteiten zoals die van De Jong zijn belangrijk voor de provincie, zegt gedeputeerde Henri Swinkels, portefeuillehouder Leef baarheid & Cultuur. Daar valt ook erfgoed onder. “Complexen met zo’n betekenis zijn belangrijk om te behouden. Daarom investeert de provincie in grote erfgoedcomplexen. Door niet alleen de stenen te herstellen, maar ook een herbestemming

te zoeken en de verhalen bij de gebouwen te bewaren, willen we erfgoed ‘toekomst-proof ’ maken.”

Swinkels: “Dat doen we met het programma De Erfgoedfabriek, waar KVL ook deel van uitmaakt.

Overigens niet alleen hier, maar op diverse plaatsen in Brabant, zoals in Veghel bij het CHVcomplex.” Met de ontwikkeling van erfgoed geeft de provincie ook de economie een impuls. Swinkels: “We leveren mooie nieuwe locaties, maar ook de ontwikkeling zelf zorgt voor werkgelegenheid.

En we hebben natuurlijk JOBHouse, de jongerenlijn van de Erfgoedfabriek. Een van de activiteiten van JOB-House is dat jongeren het restauratievak leren in de complexen. Hier in KVL hebben we een van de gebouwen, het Leerlokaal, aan de jongeren gegeven. Zij doen de herbestemming van a tot z, inclusief procedures, het zoeken van een huurder en het echte restaureerwerk.”

robÈrt van bEckhovEn dE pErfEctE ambassadEur door Peter de Jong ! robèrt van beckhoven in de workshopruimte op de eerste verdieping. ‘voor ons is het heerlijk werken hier.’

robÈrt van bEckhovEn is EEn bEkEndE nEdErlandEr, mEdE vanwEgE hEt tvprogramma hEEl holland bakt. maar bovEnal is hij EEn ambachtsman mEt gEvoEl

Foto: MarieTherese Kierkels / Beeld Werkt Foto voorpagina: Sandra Hoekstra

voor crEativitEit In 2004 besloot Van Beckhoven zijn bakkerswinkel in Oisterwijk te sluiten en zich te richten op het maken van patisserie-producten voor catering-, groothandels- en horecabedrijven. “Dat heb ik 10 jaar gedaan, maar de mensen zagen mij

en mijn producten niet meer, terwijl ze wel op allerlei plaatsen werden verkocht. Ik ben in gesprek geraakt met de gemeente over een nieuwe productielocatie waar ik ook zou

kunnen verkopen. Toen kwam de Leerfabriek KVL ter sprake. Hier zag ik kansen om de locatie echt helemaal te benutten.”

Hij kon er een winkel vestigen in

combinatie met de productie én een prachtige ruimte voor workshops. In december opende Van Beckhoven zijn zaak ‘Bij Robèrt’. “De klanten kunnen de productieruimte zien door een glaswand. En de ruim 20 personeelsleden kunnen toch ongestoord werken. Hier is veel meer beleving. En het ruikt hier natuurlijk overal heerlijk. Het is ontstaan als een ambachtsplaats. “We maken alles zelf. Om 6.00 uur starten we.

We maken brood, chocolade, gebak, salades, soep, kroketten, ijs en ga zo maar door. Alle ingrediënten zijn van uitstekende kwaliteit. We speuren constant naar het beste.

Boven hebben we een schitterende ruimte voor opleidingen en cursussen. Er is een grote keuken waarin ik uitleg geef, waarna

de kandidaten het zelf kunnen uitvoeren op een eigen werkplek.

Dat is een succes.” Van Beckhoven is erg tevreden over de locatie.

“We hebben koel- en vriescellen, voorraadkamers en kantoorruimte met een totale oppervlakte van 1.200 m2. Voor ons is het is heerlijk werken hier. Het is een hele investering maar je merkt dat er hier wat gebeurt.

Hier is beleving, klanten kunnen alles zien en ruiken wat we doen.

Dat geeft goede energie. Die willen we vasthouden.” Niet alleen klanten vinden het mooi, ook kwartiermaker Ben ten Hove is blij met ambassadeur Van Beckhoven: “Door de komst van Robèrt benaderen andere partijen ons. Hij trekt jaarlijks talloze klanten en nog eens 3000 thuisbakkers die workshops volgen.”

dE ondErnEMEr 5

brAbAnTs dAgblAd zaterDag 30 mei 2015

THEMA

HoutloodS luidt nieuwe FaSe in Voor Spoorzone

Fiscale voordelen door innovatie

COLUMN

Nederland is een waar innovatieland. Veel ondernemingen maken dan ook dankbaar gebruik van de verschillende subsidieregelingen, die in dit kader door de Nederlandse overheid worden aangeboden.

Deze regelingen verminderen de vaak aanzienlijke kosten, die gemoeid gaan met onderzoek en ontwikkeling.

B

ij veel ondernemers is minder bekend dat de Nederlandse overheid ook stimuleringsmaatregelen biedt voor de uiteindelijke opbrengsten die worden gerealiseerd door onderzoek en ontwikkeling. Dergelijke opbrengsten kunnen bestaan uit zowel nieuwe omzet als uit kostenbesparingen.

Normaliter worden deze nieuwe opbrengsten belast tegen de reguliere tarieven vennootschapsbelasting. Echter, als deze nieuwe opbrengsten voor 30% of meer hun oorzaak vinden in kwalificerende onderzoeks- en ontwikkelingswerkzaamheden, dan kan in principe de zogenaamde innovatiebox worden toegepast. Het voordeel van deze regeling is dat de toerekenbare opbrengsten tegen een effectief tarief van 5% worden belast. Weten dat de regeling bestaat is één ding, maar hoe past u deze succesvol toe?

! jurgen Swaans in het nieuwe onderkomen in de Houtloods: ‘we hebben hier ruimte om te groeien.’

Foto John Schouten / Beeld Werkt

Door Peter De Jong

Spoorzone krijgt SteedS meer geStalte. Vorige week iS de HoutloodS in gebruik genomen.

Hoofdgebruiker is online bureau Magneds. “Het voelde gelijk goed: de Houtloods past bij ons bedrijf ”, zegt directeur Jurgen Swaans. In hetzelfde pand aan de Burgemeester Brokxlaan opende Sander Overweg vorige week restaurant De Houtloods. Ook komt er een informatiepunt van projectontwikkelaar VolkerWessels/ SDK en de gemeente.

Swaans is blij met het nieuwe onderkomen. “We zaten hiervoor in een monumentaal pand aan het Wilhelminapark. De indeling was niet handig met kleine hokjes op drie verdiepingen. We hadden nog maar twee bureaus vrij en misten een vergaderruimte. Daarom zijn we gaan kijken naar iets anders.”

“Toen kwam de Houtloods op ons pad: het oudste pand van de Spoorzone, gebouwd in 1867. Het contrast van een oud pand met een modern bedrijf is heel mooi. Het ontwerp van de aanpassing is van architect Thomas Bedaux. Een hoge nieuwe toren heeft geen uitstraling.

Maar dit des te meer. Bovendien wil de gemeente echt iets van dit gebied maken. Natuurlijk zitten we in deze omgeving nog wel jaren met bouwactiviteiten. Maar als je de plannen bekijkt, dan wordt het hier toch echt een plaatje”, verwacht de Magneds-directeur.

“Voor ons is het ideaal dat we dichtbij het station zitten. Zeker de helft van onze personeelsleden komt met openbaar vervoer. En het is een prachtige zichtlocatie. De buitenkant is oud, met fraaie pilaren.

Die oude ‘schil’ zit om een moderne binnenkant. De kleuren hebben we rustig gehouden met natuurtinten.”

Magneds startte in 1998 met het ontwerpen van websites voor het MKB. “Vanaf 2006 zijn we ons gaan richten op campagnes, virals en games, bijvoorbeeld voor het merk Campina”, vertelt Swaans.

“In 2009 vroeg Friesland Campina ons een loyaliteitsprogramma te ontwikkelen. Destijds alleen voor het merk Optimel, inmiddels over alle Friesland Campina-merken heen onder de naam Eurosparen.

Eurosparen maakt het voor Friesland Campina mogelijk haar klanten te leren kennen, te belonen en bovendien gewenst gedrag te stimuleren. Iets wat voorheen onmogelijk was.” Het succes was in 2010 aanleiding om de focus te verleggen. “We richten ons nu volledig op customer loyalty. We

werken inmiddels voor diverse partijen met grote opdrachten van bijvoorbeeld Perfetti Van Melle, Sanoma, Nutricia en Texaco. We hebben naam gemaakt met grote loyaliteitsprogramma’s in de business-to-consumer-markt. Daar hebben we in geïnvesteerd en de tijd is er nu rijp voor. Het gaat zeker de goede kant op”, stelt de Magnedsdirecteur. “We hebben hier ruimte om te groeien. Nu hebben we 33 mensen en we kunnen er 45 bergen.”

In Spoorzone vormt de Willem II Passage straks een belangrijke route voor fietsers en voetgangers tussen de binnenstad en de wijken ten noorden van het spoor. De passage biedt gebruikers een speciale ervaring: de binnenkant bestaat uit een glazen ‘lichtdoorlatende’ bakstenen wand. Door speciale technieken kan het licht in de passage reageren op de gebruikers.

De gemeente heeft een 3Dtestmodel gemaakt, waarbij toekomstige gebruikers op een hometrainer alvast ‘virtueel’ door de nieuwe passage fietsen. Ze kunnen tot 19 juni aangeven wat ze als prettig ervaren. De uitkomsten worden meegenomen in de uiteindelijke keuzes voor het gebruik van licht.

Adres: Kennismakerij, ingang via Gebouw 88, op werkdagen tussen 10.00 en 17.00 uur.

Op het eerste gezicht lijkt deze regeling relatief eenvoudig.

Echter, in de praktijk blijkt het vaak zeer lastig te beoordelen in hoeverre een innovatie nu direct tot een bepaalde kostenbesparing of omzetstijging leidt. Vervolgens moet hier ook de Belastingdienst nog van worden overtuigd.

Een cijfermatige uitwerking is cruciaal. Hiermee wordt voor de fiscus geanalyseerd hoe de winst binnen uw onderneming is ontstaan en wat exact als innovatieve winst voor de innovatiebox moet worden aangemerkt. Hiervoor bestaan verschillende methodieken. Vaak wordt er gekozen voor een splitsing van de winst aan de hand van de aanwezige functies binnen de onderneming.

Hierbij wordt de winst als het ware afgepeld om te zien welke functies de waarde toevoe-

gen die tot de winst van de onderneming leidt. Voorbeelden van dergelijke functies zijn het hoofdkantoor, sales, productie en natuurlijk onderzoek en ontwikkeling. Met deze cijfermatige analyse kan vervolgens de toepassing van de innovatiebox met de Belastingdienst worden afgestemd.

Als het in de praktijk lastig blijkt om tot een exact voordeel te komen, kan er gekozen worden voor een forfaitaire methodiek voor het bepalen van de innovatieve winst. Hierbij mag 25% van de winst, met een maximum van € 25.000, aan de innovatiebox worden toegerekend. Hoewel het voordeel dan beperkt is, zijn de administratieve lasten zeer laag. Ook moet rekening worden gehouden met de overige toepasselijke voorwaarden.

Om maximaal voordeel uit de innovatiebox te halen, is het advies voor alle innoverende ondernemers om te zorgen dat hun administratie tijdig is ingericht op het registreren en toerekenen van de kosten die gemoeid gaan met innovatie, maar ook zeker van de (toekomstige) opbrengsten. Als dit vanaf het begin van het innovatieproces meteen goed wordt ingeregeld, leidt dit tot een snellere doorloop van een toekomstig innovatieboxoverleg met de Belastingdienst.

Bovendien wordt hierdoor een toepassing van de innovatiebox vele malen eenvoudiger. Het loont dus zeker de moeite om in het begin van een innovatieproject hier al de nodige stappen te zetten.

Wilt u weten hoe?

Neem dan contact op met Stijn Bastiaansen via telefoonnummer 013-4647283 / 06-30393317 of per e-mail: stijn.bastiaansen@abab.nl.

ABAB Groep BV I: www.abab.nl E: info@abab.nl Stijn Bastiaansen Belastingadviseur

‘s-HERTOGENBOSCH HET ZUIDERKRUIS 61, GEBOUW ARTIQUA • Bedrijvenpark De Brand en gebouw Artiqua zijn vanuit alle windstreken uitstekend bereikbaar via het nationale en regionale wegennetwerk • Zowel de A2 als de N279 lopen langs het terrein, dat direct aan de A2-afslag Veghel is gesitueerd • De Brand is een kwaliteitslocatie, die door al meer dan 75 bedrijven is gekozen voor de vestiging van hun bedrijf • De voor verhuur beschikbare kantoorruimte is gesitueerd op de eerste, tweede en derde verdieping van de linker toren • Het betreffen drie vloervelden ter grootte van circa 320 m² • Derhalve is hier in totaal circa 960 m² voor verhuur beschikbaar • Representatief en eigentijds opleveringsniveau wat wordt gekenmerkt door een zeer open karakter • Deelverhuur is mogelijk vanaf 320 m², dit betreft de huur van één volledige bouwlaag • Op eigen terrein zijn voldoende parkeerplaatsen aanwezig en deze kunnen bij de kantoorruimte worden bijgehuurd.

ALLE GENOEMDE PRIJZEN DIENEN VERMEERDERD TE WORDEN MET BTW. ALLE GENOEMDE METRAGES ZIJN ALTIJD AFGEROND EN BETREFFEN DE VERHUURBARE OF VERKOOPBARE OPPERVLAKTE.

RSP MAKELAARS ’s-HERTOGENBOSCH C.V. • KONINGSWEG 66, POSTBUS 375, 5201 AJ ’s-HERTOGENBOSCH

FA S T FO R W A R D I N Z A K E L I J K VA S TG O E D

TEL (073) 64 88 750 • FAX (073) 64 88 755 • INFO@RSPMAKELAARS.NL • WWW.RSPMAKELAARS.NL

Van Amelsvoort Bedrijfsmakelaardij B.V. Jules Verneweg 45, 5015 BG TILBURG Tel. 013-5452500, Fax. 013-5453344 Email info@amelsvoort.com

taxatie management instituut Powered by NVM

www.amelsvoort.com TE HUUR

Tilburg, Ringbaan Oost 116

KANTOORRUIMTE

TE HUUR

Tilburg, Jules Verneweg 114

Representatieve kantoorruimte, gelegen op fraaie zichtlocatie aan de Ringbaan Oost.

De kantoorunits maken deel uit van een bedrijfsverzamelgebouw en zijn gesitueerd op de begane grond, eerste of tweede verdieping.

Representatieve bedrijfsruimte, gelegen op mooie hoeklocatie aan de Jules Verneweg / Boogschutterstraat, op bedrijventerrein Loven.

Het pand bestaat uit flexibel indeelbare kantoorruimten/showroom en voldoen ruimschoots aan de moderne eisen van de huidige tijd. Oppervlakte; kantoorruimte/showroom ca. 820 m² en magazijnruimte ca. 3.230 m² (begane grond met verdiepingen). Perceeloppervlak: 2.904 m². Zeer ruim pakket aan voorzieningen.

De kantoorruimten zijn onlangs gerenoveerd en voldoen aan de eisen van deze tijd.

Oplevering turn key / in overleg met huurder.

Uitstekende bereikbaarheid met zowel eigenals openbaarvervoer (bushalte direct voor de deur). Parkeerplaatsen op eigen terrein en gratis parkeren aan de openbare weg.

KANTOORRUIMTE Flexibel indeelbare kantoorruimte, in units vanaf ca. 30 m² t/m 300 m².

Ideaal voor kantoorgebruikers die behoefte hebben aan functionele ruimte met alle benodigde voorzieningen en een ruime parkeergelegenheid, dit alles op een goed bereikbare zichtlocatie.

TE KOOP

Tilburg, Kapitein Nemostraat 109

BEDRIJFSRUIMTE Bedrijfspand met circa 21.000 meter legbordstellingen, fraaie zichtlocatie op bedrijventerrein Loven.

Huurprijs: € 130.000,= per jaar, exclusief BTW.

Huurprijs: vanaf € 348,85 per maand.

WOONHUIS MET BEDRIJFSHAL

TE HUUR

Tilburg, Kapitein Hatterasstraat 23

De royale woning is voorzien van drie slaapkamers, badkamer, woonkamer en een separate keuken met duurzame inbouwapparatuur.

De badkamer is voorzien van dubbele wastafel, douchecabine met stoombadfunctie en wandcloset. Airconditioning en rolluiken aanwezig. De bedrijfshal van ca. 300 m² is ondermeer voorzien van twee overheaddeuren, royale parkeergelegenheid en inpandige kantoren.

Vrijstaand gelegen woonhuis met bedrijfshal en parkeerterrein.

Vraagprijs: € 420.000,= kosten koper.

Dit object is ideaal voor ondernemers die behoefte hebben aan een comfortabel woonhuis en tevens graag bij de zaak willen wonen. Dit alles op een goed bereikbare locatie, nabij het centrum van Tilburg.

De bereikbaarheid van het object met eigen vervoer is uitstekend. Gelegen kortbij navolgende ontsluitingswegen; Noord/Oost Tangent (verbindingsweg tussen Rijkswegen A58 en A261) en Rijksweg A58 (Breda - Eindhoven ‘s-Hertogenbosch), Rijksweg A261 (Tilburg Waalwijk). Goede parkeerfaciliteiten op eigen terrein.

KANTOORRUIMTE Representatieve kantoorruimten, gelegen op fraaie zichtlocatie aan doorgaande weg, op bedrijventerrein Loven. De kantoorruimte maakt deel uit van een bedrijfsverzamelgebouw, waarbij de verdiepingen bereikbaar zijn middels een personenlift.

Keurige vrijstaand gelegen bungalow met aan de achterzijde een vrijstand gelegen bedrijfshal.

WOONHUIS MET BEDRIJFSRUIMTE

BEDRIJFSPAND

KANTOORRUIMTE Representatieve kantoorruimten vanaf circa 120 m².

Huurprijs: op aanvraag

Thans is kantoorruimte beschikbaar op de eerste en tweede verdieping. De betreffende kantoorruimten zijn is gebruiksgereed en kunnen naar wens worden opgeleverd. Door de ligging nabij belangrijke ontsluitingswegen, is de bereikbaarheid van het object uitstekend. De afstand van het object tot het centrum is circa 2½ kilometer. Men beschikt over goede parkeerfaciliteiten op eigen terrein en gratis parkeergelegenheid aan de openbare weg.

Uitermate geschikt voor ondernemers die behoefte hebben aan representatieve kantoorruimte met een compleet pakket aan voorzieningen, goede parkeergelegenheid en dit alles op een goed bereikbare locatie.

dE ondErnEMEr 7

brAbAnTs dAgblAd zaterDag 30 Mei 2015

THEMA

De mooie horecalocaties koesteren Door Jack MonDe

De horecabranche staat flink onDer Druk Door De crisis, het rookverboD en alcohol 18+ en meer.

Tel daarbij nieuwe trends als gezonder en biologisch eten tegen een lagere ‘vaste’ prijs en ook nog de wens naar meer ‘beleving’ en je begrijpt dat veel horecaondernemers in zwaar weer verkeren. Niet zelden omdat ook de lasten van het onroerend goed in de loop der jaren de pan uit zijn gerezen. We spreken met Ries Willems, als makelaar in bedrijfs onroerend goed gespecialiseerd in horecapanden. Volgens hem zouden vastgoedeigenaren mooie horecalocaties best een beetje mogen koesteren.

Willems:”Horecaland is volop in beweging. Dat heeft consequenties voor de ondernemers en het onroerende goed waarin zij hun bedrijvigheid hebben. Zo verwacht ik bijvoorbeeld dat de kleine traditionele dorpscafés, vaak mamma en pappabedrijven, langzaam uit beeld zullen verdwijnen. Het vaste plekje in het dorps of stadsdeel waar de postbode en de bakker vroeger dagelijks kwamen en waar het nieuws

werd gedeeld kent maar weinig opvolging en als het pand geen eigendom is, kan het nauwelijks rendabel zijn. Ook de trend dat de grote brouwerijen horecapanden inhuren lijkt voorbij. Zij willen nog wel bier leveren, maar geen huurrisico meer lopen. Alleen zogenaamde triple A locaties met voldoende continuïteit lijken nog in aanmerking te komen. De ‘natte horeca’ heeft het, zeker wat betreft jongere bezoekers, concurrentie van het toenemende aantal events in stad en streek. Mensen willen steeds meer vermaakt worden.

Bovendien is het thuis ‘indrinken’ een algemene gewoonte geworden.

Een horecastraat als Stratumseind in Eindhoven was ooit een melkkoe voor iedereen die daar een zakelijk belang had. Nu de omzet fors terugloopt, kunnen sommige ondernemers hun huur bijna niet meer betalen. De panden verpauperen en leegstand neemt toe met alle effecten van dien. Niet zelden leven ondernemers amper op het bestaansminimum hoewel ze dat niet snel zullen toegeven. In de restaurantwereld presteert het kleine topsegment fantastisch, met de ambitie tot het verkrijgen van een of meer sterren, maar echt rijk zullen ze er nooit van worden. Daarvoor zijn de kosten te hoog.” Willems vervolgt: “Vastgoedeigenaren kunnen natuurlijk vasthouden aan het door hun beoogde rendement,

maar beter zou zijn als zij zich wat meer zouden inspannen om mooie horecaplekken te koesteren. Niet door de huren steeds te verhogen maar door de juiste horeca ondernemers op de juiste plek te zetten en mee te werken om zowel de panden, als ook de omgeving te onderhouden en beter te maken.

In de befaamde Korte Putstraat in Den Bosch is de kentering al gaande. Er zijn inmiddels al wat huurverlagingen geweest en er lopen nog enkele procedures in dat kader.

Ook zijn er eigenaren die vinden dat ze actief bezig moeten zijn met het onderhoud en het behoud van de prachtige locaties, maar het kan nog beter. Er is in de horeca nu onderhuids wat gaande. De top zal altijd blijven bestaan, maar daaronder is wel wat aan de hand, de consument wordt zo langzamerhand door allerlei invloeden gestuurd naar voeding die minder vet, minder zout en minder suiker bevat. Dat wil zeggen dat de traditionele frietzaak en hamburgertent (fastfood) de slag gaan verliezen als ze niets doen.

Daar net boven liggen dan ook de kansen, namelijk het ‘fast casual dining concept’: goede kwaliteit eten voor een lage prijs en snelle wijze van uitserveren. Dan is het voor horecaondernemers mogelijk om twee tot drie runs te hebben op een avond. De geschetste ontwikkelingen in de horeca hebben ook daadwerkelijk invloed op de

! ries Willems: “Wij maken nu constructies waarbij de juiste horeca ondernemer met zijn formule kan starten met hulp van de vastgoedeigenaar“.

foto Jack Monde

huidige prijzen die betaald worden voor bedrijven. Teruggelopen omzetten, verouderde concepten, het oplopende aanbod en het negatieve financieringsklimaat maken dat de markt voor horecabedrijven momenteel gewoon slecht is. Het is veelal niet mogelijk om een bedrijf over te nemen en niets aan de inrichting te doen. Dus wil je het bedrijf aanpassen aan het huidige consumenten gedrag, dan zal er een nieuwe inrichting in moeten. De kosten hiervoor bedragen circa 1.000 tot 1.350 euro

per vierkante meter. Dat wil zeggen dat de overname prijs nagenoeg nihil is voor zaken met een sterk verouderde inrichting. Ook dat is anders dan voorheen. Wij maken nu constructies waarbij de juiste horeca ondernemer met zijn formule kan starten met hulp van de vastgoedeigenaar. Met een zeer kritische blik vanuit de makelaar en de vastgoedeigenaar is het resultaat vaak prima en constant, zodat de huurstroom op gang blijft en eenieder er financieel goed uit kan blijven komen op de lange termijn.”

‘startenD beDriJf in leeGstanD trekt Weer nieuWe aan’ Door tiM Durlinger

leeGstanDsbeheerDer fmt heeft een Wel heel biJZonDer ProJect: een ouD vuGhts fort “Een leegstaand pand gaat snel achteruit. Je weet het niet als er een lekkage is, of dat de verwarming uit staat en er een leiding kapot vriest.

Je krijgt te maken met ongedierte en achterstallig onderhoud”, weet Casper Montfoort als geen ander.

Namens leegstandsbeheerder FMT is hij momenteel projectleider van Fort Isabella in Vught.

Dit vestingwerk werd in 1614 gebouwd voor de verdediging van ‘sHertogenbosch. Maar in de eeuwen daarna verdween de ophaalbrug, werden grachten gedempt en nu loopt er een spoorlijn doorheen.

In de vorige eeuw werd het oude fort een kazerne, tot het in 1993 die militaire functie verloor en asielzoekers er onderdak vonden.

Nadat ook zij waren vertrokken, verhuurde het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers het voor

vijf jaar aan de gemeente. Vught schakelde in januari 2013 FMT in. “Een flinke klus”, herinnert Montfoort zich. Het terrein, dat tegen natuurgebied De Gement aanschurkt, omvat tien hectare en telde op dat moment 24 lege panden.

Doelstelling was om die met een commerciële exploitatie snel gevuld te krijgen. De kosten van gas, water, licht en onderhoud waren immers hoog. “Maar het is ook jarenlang een afgesloten gebied geweest. Dat moest weer levendigheid krijgen plus bekendheid binnen de gemeente, zodat hier ook mensen van buitenaf naartoe zouden komen”, verklaart Montfoort. Inmiddels is ruim 90 procent van de gebouwen volgens de projectleider bezet. Er wonen zo’n honderd studenten en jongeren.

Ook heeft FMT er honderd bedrijven ondergebracht, veelal starters. “Het is heel geschikt voor ondernemers die vanaf hun zolderkamer komen en door willen groeien. Dat is niet de doelgroep van een makelaar, maar voor ons ideaal”, vindt Montfoort.

“Het vergt alleen meer energie. Je bent namelijk tevens aanspreekpunt, omdat je met meerdere mensen een gebouw in gebruik neemt. Een soort businesscentrum, maar dan tijdelijk.” Op die manier verzorgt

! De aard van de op fort isabella gevestigde bedrijven is heel divers. naast kantoren en twee horecabedrijven zitten er Foto’s Tim Durlinger onder anderen bakkers, een glasblazer, meubelmaker, bonenbrander en cateraar.

FMT de invulling van leegstaand vastgoed in het hele land. Zo is het in Den Bosch beheerder van het Groot Ziekengasthuisterrein. De aard van de op Fort Isabella gevestigde bedrijven is heel divers. Naast kantoren en twee horecabedrijven zitten er onder anderen bakkers, een glasblazer, meubelmaker, bonenbrander en cateraar. Eveneens zijn er een fitness en boksschool gevestigd. Het is wat FMT volgens Montfoort ook nastreeft: “Als die partijen verbindingen met elkaar

leggen, kun je een terrein ook gewild maken. Het is een soort marketingconcept; door al die startende ondernemers bij elkaar te zetten, kun je makkelijker nieuwe werven.” Alle huurders weten dat er op een dag een koper voor het voormalige fort op de stoep kan staan. Ze krijgen dan drie maanden de tijd om elders onderdak te vinden. Inmiddels is de Isabella Groep BV bezig met een plan voor de herontwikkeling. Montfoort hoopt van harte dat de combinatie

van wonen en werken blijft. Hij weet dat de Isabella Groep met het idee speelt om er een zorgfunctie aan toe te voegen en historische elementen in ere te herstellen, met het oog op toerisme. Hoe dan ook, er moet flink geïnvesteerd worden in onderhoud van de panden. “Want als leegstandsbeheerder zijn wij er niet om die te verbeteren, alleen om ze in stand te houden.”

Meer informatie op de website: www.fortisabellavught.nl

De onDernemer 8

BraBants DagBlaD zaterdag 30 mei 2015

econometer De Econometer gemiddeld 7,1

De economische Er BlijvEn POSiTiEvE BEriCHTEn kOmEn OvEr DE ECOnOmiE En DaT iS niET zOnDEr GEvOlGEn: WE STijGEn vErDEr van EEn 7 naar EEn 7,1! OF zOalS

Bert Pauli Gedeputeerde EZ

DE TilBUrGSE BOrT-vOOrziTTEr En aDvOCaaT marC HEUvElmanS zEGT:

7,4

‘HOEWEl TraaG, ziT Er TOCH vOOrUiTGanG in.’ OOk HEnny DE HaaS (HOPPEnBrOUWErS) iS OPTimiSTiSCH. ‘WE krijGEn DE SPiraal naar BOvEn TE PakkEn.’ jaaP DOCTEr, DirECTEUr rEGiOnalE DiEnSTvErlEninG van DE kamEr van kOOPHanDEl: ‘DOOr DE STijGinG van HET COnSUmEnTEnvErTrOUWEn WOrDT HET FUnDamEnT OnDEr DE ECOnOmiSCHE GrOEi STErkEr.’ GEDEPUTEErDE BErT PaUli (ECOnOmiSCHE zakEn En BESTUUr): ‘HET ECOnOmiSCH HErSTEl krijGT STEEDS mEEr COnTOUr. OnS kErSvErSE BESTUUrSakkOOrD vOOrziET in rUimTE En miDDElEn Om BraBanT EEn

Henny de Haas Hoppenbrouwers

BlijvEnDE POSiTiE in DE TOP van EUrOPESE kEnniSrEGiO’S TE BEzOrGEn.’

7,2

Bob Hutten Hutten

marc Heuvelmans BORT

6,7

7,7

cindy de Koning De Koning Media

7,5

rob Hendriks Simmons & Simmons 6,8

Jaap Docter Kamer van Koophandel 7,4

erik van der Haar HLB Van Daal & Partners 7,2

Hutten groeit met 15 procent en 23 nieuwe locaties worden opgestart. Toch hebben we niet het idee dat de economie aantrekt maar zijn we stevig aan de bal met veel nieuwe concepten. Lukt alles? Nee, hoor, maar we leren altijd.

De houding om bij te dragen aan het geluk en succes van samenwerkers, opdrachtgevers en patiënten, maakt dat je verder kijkt dan je eigen bestaande product, open staat voor nieuwe producten en oplossingen. Dat je oprecht geïnteresseerd bent in de propositie van de ander, dat je wilt toevoegen. Het geeft veel nieuwe kansen. Naast natuurlijk de wat en de hoe - daarin moet je gewoon autoriteit willen zijn - is Hutten dus meer geïnteresseerd in waarom geeft je een feest, serveer je een maaltijd in een ziekenhuis of verzorg je mensen in een bedrijfsrestaurant?

Met andere woorden: wie wil jij zijn, wat wil jij betekenen voor je medewerkers, je gasten of je patiënten? Indien goed uitgezocht blijken het vaak hele andere antwoorden te zijn dan een broodje kaas en een leuke meneer of mevrouw.

Deze manier van kijken zou de retail kunnen helpen om weer van betekenis te kunnen zijn.

Je koopt je auto bij de beste monteur, je kleding bij degene die de intrinsieke wil heeft om jou in je kracht te zetten, schoenen bij iemand die jouw voeten kent!

Van aanbod naar vraag gestuurd is het credo maar wel blijven verleiden en verrassen!

Schreef ik de vorige keer dat de beursgraadmeter de AEX-index al weer aan het dalen is. Het tegendeel is nu waar. Op 20 mei beweegt deze zich al weer ronde de 500 punten.

Dat is mooi en dat is goed. Komt dit nu omdat de economische groei in het midden- en kleinbedrijf hoger is dan verwacht? Wel mooi deze groei van de economie. We hebben er lang op moeten wachten. Maar nu is het dan zover.

In het verleden zagen we bij een economische groei die bovengemiddeld was, ook een toenemende tendens van inflatie. Traditioneel wordt de inflatie geremd door de rente te verhogen waardoor bestedingen door consumenten worden geremd. Is er nu al sprake van inflatie? Volgens mij niet.

Wat we nu toch wel meemaken, is het feit dat de rente weer omhoog lijkt te gaan. Er wordt al gefluisterd dat de hypotheekrente omhoog gaat. Is dat nodig?

Economische groei wordt ook bevorderd doordat productie uit het Verre Oosten weer naar Europa en vaak naar Nederland wordt gehaald. Dat is een mooie ontwikkeling.

Het is net als met de ooievaar en de reiger. Deze zouden we ook nooit meer in Nederland terug zien. Bij een rondje fietsen door het mooie Brabantse land kom je ze toch weer regelmatig tegen.

Wat er was, komt terug. En dat is goed.

Edward Gaakeer WBP & Finc 7

Sylvester Eijffinger Tilburg University

7 Nu de Europese economie aantrekt, kan de weg naar normale renteverhoudingen worden ingeslagen. De Duitse en Nederlandse monetaire autoriteiten moeten zich hiervoor inzetten. Stimuleringsbeleid, voor zover nog nodig, is een zaak voor landen met begrotingsruimte, zoals Duitsland en Nederland. Deze ruimte blijkt inmiddels flink op te lopen. De ECB zou daarom het huidige opkoopprogramma van obligaties snel moeten stoppen.

Nu het deflatiegevaar is geweken, heeft het geen zin om vast te houden aan de inflatiedoelstelling van 2%. Na het stopzetten van het opkoopprogramma moet de markt tijdgegundwordenmarktconforme lange rentes te ontwikkelen.

Mocht de ECB sturing aan de lange rente willen blijven geven, mede met het oog op verkoop van haar eigen hoge obligatiebezit, dan zou als termijndoelstelling een rente van 2% inflatie plus de voorspelde groeivoet van het reële bruto binnenlands product (bbp) genomen kunnen worden.

Het stoppen en terugdraaien van het opkoopprogramma en het verhogen van de korte rente zal pijn doen, want de aankondiging van elke stap zal koersdalingen tot gevolg hebben. Ook de ECB zal verlies lijden. De financiële markten zijn verslaafd geraakt aan te goedkoop geld. Belangrijk is dat deontwenningskuurmetopenheid over fasering en einddoel wordt uitgevoerd. Financiële markten die steeds moeten raden naar timing en omvang van de volgende stap kunnen in paniek raken. Hoe langer de ECB wacht, hoe groter de schade van het knappen van de zeepbel uiteindelijk zal zijn.

De aandacht die het MKB in de afgelopen jaren heeft gegeven aan het verlagen van de kosten, begint vruchten af te werpen. Vooral de detailhandel, de horeca en de bouw zagen een mooie winstgroei over 2014 in vergelijking tot 2013.

Dit keer geen prognoses, maar gelukkig harde cijfers. Een mooie opsteker dus! Maar waarom ziet hetCBSdeNederlandseeconomie dan toch nog maar met een magere 0,4% groeien? De export neemt toe, het consumenten- en producentenvertrouwen blijft stijgen en de woningverkoop zit stevig in de lift. Je zou zeggen dat alle seinen eindelijk op groen staan en dat er een goed fundament ligt voor verdere groei. Een van onze klanten, een bedrijf in specerijen, gaf me het antwoord op de redenen van de magere 0,4% groei. Hij vertelde me dat ze nog steeds bezig waren met het afbouwen van hun voorraden. Een effectieve manier van besparen. Een methode die wij vaak adviseren want een te hoge voorraad kost geld en afbouw levert direct op!

Echter, het einde van mijn voorraden komt in zicht, aldus deze klant en dat betekent dat ik weer ga investeren. Dat zou dus weleens het moment kunnen zijn dat de economie echt gaat draaien.

Investeringen zijn namelijk de motor van de economie en, indien bedrijven gaan investeren in de tweede helft van het jaar, zou dat weleens de gewenste groeidriver kunnen worden. Hopelijk heeft de uitspraak van onze klant die voorspellende waarde!

Hans van Gils BDO Consultants 6,9

De onDernemer 9

BraBants DagBlaD zaterdag 30 mei 2015

lente lijkt definitief De economie groeit weer en daar zijn we allemaal blij mee. Edward Gaakeer, voorzitter van het Waalwijks Bedrijven Platform en directielid van Finc accountants, zegt het mooi beeldend: ‘Het is als met de ooievaar en de reiger. Deze zouden we ook nooit meer in Nederland terug zien. Bij een rondje fietsen door het mooie Brabantse land kom je ze toch weer regelmatig tegen.’ Ook de Bossche RSP-makelaar Ronald van Riet concludeert dat we in de ‘staart van de crisis’ verkeren. Hans van Gils (BDO Consultants) ziet alle seinen op groen staan, maar ook dat de groei eigenlijk nog achterblijft. Dat zou wel eens kunnen doordat veel ondernemers tijdens de crisis hun voorraden hebben afgebouwd, een effectieve manier van besparen. Maar nu lijkt het einde van de voorraden in zicht en is de verwachting dat ondernemers weer gaan investeren.

En dat kan de economie straks wel eens een flinke zet in de rug geven. Toch zijn er ook nog kritische aantekeningen. Rob Hendriks van Simmons & Simons verlaagt zijn cijfer vanwege zijn toenemende zorg over een Brexit en Grexit en de forse neerwaartse correctie van de AEX-index eerder deze maand. En de Tilburgse hoogleraar financiële economie Sylvester Eijffinger wijst op mogelijke gevolgen van wijzigingen in de rentestand door de ECB.

Paul rüpp avans

6,7 Lege kantoren, vervallen bedrijfsruimten, te huur staande winkelruimten en halflege bedrijventerreinen zijn een bron van ergernis. En toch is er het nodige tegen te doen en zijn er vele creatieve ideeën: de Spoorzone in Tilburg, De Leerfabriek in Oisterwijk en De Gruyterfabriek in ’s-Hertogenbosch zijn mooie voorbeelden van hoe oude panden een andere invulling krijgen. Toch is het vinden van een andere bestemming een lastige klus. Niet elk pand is geschikt, omdat een gebouw als erfgoed niet interessant is of de kosten simpelweg te hoog zijn. Deze knelpunten verdienen bijzondere aandacht.

We kunnen de problematiek namelijk al aan de voorkant aanpakken. Dit was precies een van de hoofdonderwerpen tijdens het Lean Construction Symposium deze maand op een van onze onderwijslocaties in Breda. Er werd door deskundigen gesproken over hoe we gebouwen toekomstbestendig kunnen maken. Doel: minder leegstand en een duurzamere samenleving.

Want duurzaamheid zit ook in de basisvaardigheden van onze studenten. Zo streven we in de duurzaamheidsambitie van Avans Hogeschool als eerste hogeschool in Nederland ernaar om aan het eind van dit jaar met alle opleidingen minimaal twee AISHE-sterren te behalen, een keurmerk voor duurzame ontwikkeling in het onderwijs. Dit leidt tot meer kennis en meer bewustwording. Dat is van groot belang aangezien we een betere en duurzamere toekomst wensen voor ons allemaal. Zoals een toekomst met een gezondere bedrijfsonroerendgoedmarkt, waarin grootschalige leegstand tot het verleden behoort.

Er is sprake van een vreemde ontwikkeling binnen de vastgoedmarkt. Wat wij als kantoor voelen, onderschrijft wat kranten doen geloven: we zitten in de staart van de crisis. De vraag trekt voorzichtig aan maar er is sprake van overaanbod van vastgoed in veel segmenten van de markt terwijl zich een sterke tweedeling aftekent tussen ‘goed’ en ‘slecht’ onroerend goed. In het verleden had een crisis meer tot gevolg d at de gehele markt, met bijbehorende prijsniveaus, onder druk kwamen: overaanbod drukt algehele prijzen, zeg maar.

Door fiscale aspecten, druk op huisvestingslasten vanuit de gebruikers en nieuwe normen voor financiering worden prijsstijgingen gedrukt maar anderzijds is sprake van veel geld dat rendement zoekt. Omdat partijen nog voorzichtig zijn, heeft dit tot resultaat dat goede kantoren, winkels op top standen duurder worden terwijl de huren vaak hooguit stand houden.

In het topsegment neemt het rendement op vastgoed dus af.

Daarentegen worden panden die niet goed op de markt meer aansluiten, geteisterd met structurele leegstand en verdere prijserosie. De aantrekkende markt zal naar de algemene opvatting niet resulteren in het opheffen van de leegstand. Er blijft sprake van overcapaciteit die hoe dan ook een andere weg zal moeten vinden. Een soort Piketty-effect; de groep ‘mooie’ panden wordt kleiner en duurder en het minder courante segment goedkoper en lastig afzetbaar.

ronald van riet rSP makelaars 7,1

Wim Bens rabobank Tilburg e.o.

7 Ik waardeer de huidige economie met 0,2 hoger, namelijk een 7. De Nederlandse economie groeit gestaag door. Volgens de eerste raming van het CBS is het Nederlandse BBP-volume in het eerste kwartaal van 2015 met 0,4% gegroeid ten opzichte van het kwartaal ervoor. Vooral de particuliere consumptie en de woninginvesteringen leverden een positieve groeibijdrage.

In het recent verschenen Kwartaalbericht Woningmarkt, geschreven door Rabobankeconomen, is te lezen dat de groei van de Nederlandse woningmarkt verder doorzet. Na een beter dan verwacht eerste kwartaal zal de markt in 2015 en 2016 verder aantrekken. De prijzen stijgen naar verwachting licht: in 2015 met 1,5 tot 3,5% ten opzichte van 2014. Een milde versnelling wordt verwacht in 2016 met een gemiddelde prijsstijging van 2 tot 4%. Alle provincies profiteren van de groei op de woningmarkt. Dat komt doordat de hypotheekrente geen regionale verschillen kent.

Ook de inkomensontwikkeling en het vertrouwen in de economie verschillen niet sterk per regio.

Lokaal ervaren wij ook de groei in de woningmarkt. Zo zien we bij ons dat in het eerste kwartaal van 2015 in Tilburg en omstreken 20% meer hypotheekaktes passeerden dan in het eerste kwartaal van 2014. Er is veel belangstelling voor nieuwbouwprojecten, zoals Piushaven en Willemsbuiten en in Dongen kwamen recent 500 bezoekers naar een woningmarkt.

Het uitgebreide Kwartaalbericht Woningmarkt is te lezen op www. rabobank.com/economie. Eind mei verschijnt hier een special over de woningmarkt met een uitgebreide analyse.

In de vorige editie lazen we over meer enthousiasme over de groei van de economie. Zelf mogen wij vanuit Cardan vaak in gesprek met MKB-bedrijven. In veel gesprekken vind ik helaas nog niet altijd het positieve gevoel. Velen willen veranderen maar zien geen mogelijkheden voor groei. De regelgeving is scherper geworden waardoor het voor een werkgever niet altijd makkelijk is om flexibel om te kunnen gaan met zijn personeel of personeelsinzet.

Nieuwe enthousiaste jonge mensen ronden hun opleidingen af in deze maanden. Zij realiseren zich dat een ‘vaste’ baan niet vanzelfsprekend is. Dus mogen we meer gaan nadenken met elkaar hoe we deze groep en alle mensen op de arbeidsmarkt op een andere manier kunnen inzetten. Via payroll? Via nieuwe arbeidsconstructies! Een must voor groei van arbeidsmarkt.

Pensioenvoorziening in nieuwe vorm. Leningen bij banken of ondersteuning van banken zodat ook mensen die willen en kunnen, het nieuwe MKB gaan vormen? In de financiële wereld zie ik weinig veranderingen. Detailhandel die wil groeien wordt vervolgd door ‘bijzonder’ beheer, voortaan de bewindvoerders van de bank.

Bijzonder beheer is ingezet op advies van de overheid om MKB te helpen. Het gevoel hierover is anders. Want juist door creatief meedenken en door uitdagingen op andere wijze aan te vliegen, maak je mogelijkheid voor groei.

Dan ontstaat ook voor een heel grote groepen mensen een mogelijkheid om zich in een werkende omgeving verder te ontwikkelen.

irene Ogier Cardan 6,8

Peter Struik voorzitter BzW

7 De economie van Brabant drijft op de maakindustrie. Maar we mogen ook een andere belangrijke pijler niet vergeten: de agrifoodsector die zorgt voor zo’n twintig procent van de productiewaarde van onze provincie. Juist in het combineren van die twee krachten liggen grote kansen. De BV Nederland heeft nog steeds een groot probleem: er gaat meer geld uit dan er binnenkomt.

Ons verdienmodel moet dus significant beter. Er moeten meer inkomsten worden gegenereerd.

Dat kan door het versterken van de primaire en secundaire sector; onze hoogwaardige maakindustrie en agrifood die wat betreft kennis en exportpositie tot de wereldtop top behoren. De kansen liggen vooral op het vlak van cross-sectorale innovatie.

Onlangs bezocht ik het Land van Cuijck en Boxmeer. Bedrijven als Intervet, Stork Marel en Nutreco werken daar samen op het snijvlak van hightech machinebouw, farmaceutica en food. Juist dit soort sector-overschrijdende clusters, waarvan er in Brabant steeds meer ontstaan, kunnen aan de basis staan van versterking van ons verdienvermogen.

Daarom is het van groot belang dat overheden, kennisinstellingen en ondernemers gezamenlijk investeren in goede randvoorwaarden voor een florerend bedrijfsleven en de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten, zoals dat in Noordoost-Brabant binnen de projecten en programma’s van AgriFood Capital gebeurt. Het ambitieniveau mag van mij nog hoger. Brabant loopt landelijk voorop en we hebben de kans om een internationale koppositie te realiseren en die om te zetten in een waardevol verdienmodel.

iN

sC

Hr

iJV

iN

G!

te koop: Goirkestraat 80 tilburG

In verkoop met vrIjwIllIge openbare verkoop bIj notarIële InschrIjvIng

Op uitstekende locatie aan de karakteristieke Goirkestraat gelegen bedrijfsobject. Het object heeft een bruto inhoud van circa 1.320m3 en een totale oppervlakte van circa 350m2 (ca. 130m² begane grond, 130m² verdieping en 90m² zolder) en is gelegen op een perceel grond ter grootte van circa 344m². Parkeren op eigen afsluitbaar terrein. De bestemming is Gemengd-1: o.a. bedrijven, kantoren, dienstverlening, maatschappelijke voorzieningen en wonen.

Start inschrijving: Maandag 25 mei 2015 Sluiting inschrijving: Vrijdag 17 juli 2015 om 12.00uur Notaris: Appels Notarissen Bezichtigingen zijn op afspraak in te plannen via SMITSVANBEEK Bedrijfshuisvesting, of bezoek de kijkdagen: Donderdag 11 juni 2015 van 16.00 tot 17.00 uur Vrijdag 12 juni 2015 van 09.00 tot 10.00 uur De verkoopbrochure, de bijlagen en het inschrijfformulier zijn op te vragen bij: SMITSVANBEEK Bedrijfshuisvesting, info@smitsvanbeek.nl of 013-545 56 50.

Kijk ook op www.vastgoedgemeentetilburg.nl voor overig vastgoed dat de gemeente Tilburg te koop en te huur aanbiedt.

stationsstraat 29 | 5038 eC tilburg | 013 545 56 50 | info@smitsvanbeek.nl

sMitsVaNbeek.Nl

de ondernemer 11

brabants dagblad zaterdag 30 mei 2015

interview

nieuWe mogelijkheden Voor financiering Van het mkb Veel ondernemers onderVinden al sinds het uitbreken Van de crisis problemen om financiering aan te trekken. credion en het tilburgse Van boekel accountants en adViseurs hebben de handen ineengeslagen om financieringen te Vergemakkelijken Voor het mkb. dOOr Peter de JONg Credion is een keten van ruim 30 over het land verspreide vestigingen.

Sinds 1 mei geeft Rob Snels leiding aan de nieuwe vestiging in Tilburg vanuit het kantoor van Van Boekel accountants en adviseurs. “De dienstverlening van Credion past helemaal bij deze tijd”, zegt Snels.

“Ik heb hiervoor een aantal jaren gewerkt bij ING als directeur MKB Midden-Brabant en daarvoor bij de Rabobank. Snel en efficiënt een passende financieringsoplossing bieden, dat is wat een ondernemer wil. Credion is relatief snel gegroeid.

Zo’n vijf jaar geleden besloot men samenwerkingsverbanden aan te gaan met accountantsorganisaties om kwaliteit en continuïteit te waarborgen. Credion heeft in deze regio contact gelegd met Van Boekel accountants en adviseurs. Voor Van Boekel bood dit mogelijkheden om haar dienstverlening uit te breiden.

Vanwege mijn bancaire achtergrond en kennis van de lokale markt heeft Van Boekel mij vervolgens benaderd.

Dat heeft geleid tot de oprichting van het bedrijf Credion MiddenBrabant”, aldus Snels. “Door de opening van een Credion-vestiging kunnen wij nog meer toegevoegde waarde bieden aan onze relaties”, vertelt Paul Mouwen, vennoot bij Van Boekel. “De houding van de traditionele banken als gevolg van wet- en regelgeving vereist steeds meer creativiteit en de inbreng van alternatief vreemd vermogen en risicokapitaal binnen het middenen kleinbedrijf om investeringen, groei en dergelijke te kunnen financieren. Natuurlijk merkte ik dat de afgelopen jaren zelf ook in de bancaire praktijk”, vult Snels aan.

“Ik zag dat het steeds lastiger werd voor ondernemers om financiering aan te trekken. Als gevolg van toegenomen wet- en regelgeving, balansmanagement en gewijzigde risicoperceptie kunnen, willen of mogen banken niet meer datgene financieren wat in het verleden wel gebeurde. Dat is jammer; want het helpen bij het verwezenlijken van de plannen van ondernemers is juist wat energie geeft in dit vak. Binnen het MKB is er een sterke behoefte aan onaf hankelijk advies en begeleiding in zakelijke financieringsvraagstukken”, ervaart Mouwen in de dagelijkse praktijk.

“Door de bankonaf hankelijke positie en toegang tot de vele alternatieve financieringsproducten die er inmiddels zijn naast de

! rob snels van credion: ‘het helpen bij het verwezenlijken van de plannen van ondernemers geeft energie.’

STEEDS MEER GEBRUIK VAN CROWDFUNDING Crowdfunding is sterk in opkomst. Vorig jaar was 60 miljoen van de financieringen hieruit afkomstig. In het 1e kwartaal van dit jaar was dat al 100 miljoen. Hoe gaat crowdfunding in zijn werk? Snels: “Bij aanknopingspunten tot financieren maken wij een memo. Samengevat staat hierin wie de ondernemer is, wat de plannen zijn en wat daarvoor nodig is. Natuurlijk met een goede financiële onderbouwing.

De aanvraag wordt voorgelegd aan de kredietbeoordelaars van een fund. Binnen enkele dagen wordt besloten tot al dan niet plaatsen, waarna investeerders kunnen intekenen voor verschillende bedragen. Zo’n aanvraag oftewel ticket loopt dan doorgaans vol. De ondernemer ontvangt vervolgens de financiering en lost deze binnen de overeengekomen periode af.”

algemene banken, zijn wij in staat met onze eigen Credionvestiging wèl financieringen voor ondernemingen te realiseren. ” Voor de duidelijkheid voegt hij toe: “Maar de dienstverlening staat natuurlijk niet slechts open voor onze clientèle. Iedere ondernemer is welkom. Naast het netwerk van Van

Boekel en mijzelf beschikt Credion over een breed landelijk netwerk en is zij samenwerkingsverbanden aangegaan met brancheorganisaties als Bouwend Nederland, Koninklijke Metaalunie, Transport en Logistiek Nederland. Deze maand is ook De Nieuwe OndernemersBank gelanceerd. Voorzitter Hans

Foto: Marie-Therese Kierkels / Beeld Werkt

credion helpt ondernemers bij realisatie bekostiging Van inVestering Biesheuvel (oud-voorzitter van MKB Nederland) werkt daarvoor samen met Credion. Er wordt nu een totaalaanbod geleverd aan het MKB, waarin structurele stapeling van deelkapitaal, een breder financieringsaanbod en inhoudelijk advies samen gaan.

Deze toegankelijke combinatie bestond tot op heden in Nederland niet en vanuit onze vestiging kunnen we hieraan bijdragen”, volgens Snels. “Het is zaak om nu nog meer regionale en landelijke bekendheid te krijgen, zodat we ‘in the picture’ zijn voor het aantrekken van financiering voor het MKB”, valt Mouwen hem bij.

“We hebben de afgelopen jaren veel problemen gezien rondom financiering, dus verwachten we de nodige belangstelling.” Snels legt uit hoe de praktijk eruitziet.

“Financiering begint altijd met een goede financiële onderbouwing.

Door middel van een scan kijken we of er aanknopingspunten zijn voor financiering. Daarbij is het in eerste

instantie belangrijk of je geloof hebt in ‘de vent en zijn tent’. Als je alles in beeld hebt en een overeenkomst aangaat voor het begeleiden van een financieel traject, ga je naar één of meerdere partijen toe. Het kan zijn dat je met één partij in zee gaat of meerdere partijen combineert.

Wij kunnen, indien noodzakelijk, financieringen stapelen om zo tot een totaaloplossing te komen”.

“Het financieringslandschap is de afgelopen jaren veranderd”, stelt Mouwen. “Wij kunnen flexibel zijn en meerdere vormen van financiering combineren.

We hebben zo’n 35 verschillende geldbronnen. Ons pakket aan producten is zeer breed. We werken samen met grootbanken als ABN-AMRO, ING en Rabobank, maar we hebben ook vele andere financiers , zoals crowdfunders, leasemaatschappijen, factoringmaatschappijen, informals, etc. Deze nieuwe activiteit is zonder meer de toekomst. De eerste financieringstrajecten lopen al en voor Van Boekel is dit een goede aanvulling op onze dienstverlening.

Het management van Van Boekel bestaat uit 4 maten. We leiden een organisatie van ongeveer 60 medewerkers. We zijn vooral actief in Tilburg en omstreken, maar ook buiten de provincie.

Onze dienstverlening omvat naast accountancy en fiscaal advies ook het begeleiden van fusie- en overnametrajecten, HRM-advies en advisering ten behoeve van ondernemersvraagstukken in het algemeen.”

Snels sluit af: “Al met al ongekend veel expertise onder één dak”.

DE ONDERNEMER 12 EVENEMENT

BRABANTS DAGBLAD ZATERDAG 30 MEI 2015

PROEVERIJ GEZELLIGE ZAKEN IS NA 16 JAAR EEN VASTE WAARDE

COLUMN Bas-Jan ‘t Jong Octrooigemachtigde

Voorkom namaak, bescherm uw product U heeft een nieuw product ontwikkeld, een bestaand product in een nieuw jasje gestoken, een nieuwe dienst ontwikkeld of een nieuwe website gelanceerd. Zodra dit bekend wordt op de markt, zal het zeker een succes worden. Maar met succes komen ook de kapers op de kust. Uw concurrenten gaan dan aan de haal met uw innovatie en hebben de voordelen van uw inspanningen en investeringen. Gelukkig kunt u dat voorkomen.

Door middel van een patent, model- en / of merkregistratie kunt u de nieuwe aspecten van uw product, dienst of website beschermen. Een patent, ook wel octrooi genoemd, kan gebruikt worden om de nieuwe technische werking van uw product te beschermen. Met een modelregistratie wordt juist de aantrekkelijke vormgeving van uw product beschermd en met een merkregistratie bent u de enige, die de naam of het logo mag gebruiken.

Het is daarom van belang dat u zich goed laat informeren over de mogelijkheden. Een eerste gesprek bij een octrooigemachtigde of merken en modellengemachtigde is gewoonlijk vrijblijvend.

Daarnaast is het voordelig om naar een kantoor te gaan waar alle disciplines aanwezig zijn, zodat u volledig geïnformeerd kunt worden hoe u de beste bescherming voor uw product of dienst verkrijgt.

! Dit jaar was er een recordaantal van 26 deelnemende horecagelegenheden. Daarmee zit Gezellige Zaken wat betreft de organisatie aan zijn maximum.

Foto’s Tim Durlinger

DOOR TIM DURLINGER

ZELF NOEMT ORGANISATOR TOINE VAN STIPHOUT GEZELLIGE ZAKEN EEN ‘BUURTBARBECUE’ Maar daarmee doet hij deze proeverij in het Bossche binnenstadswijkje De Uilenburg onbedoeld tekort. Na zestien jaar, en met inmiddels zo’n tienduizend bezoekers per keer, heeft het evenement een vaste plek veroverd op de kalender van de gemeente ‘sHertogenbosch. Velen weten tijdens de drie dagen na Hemelvaartsdag de weg te vinden naar dit fraai opgeknapte uitgaanscentrum met z’n smalle steegjes, karakteristieke kinderkopjes en vele terrassen.

Epicentrum van Gezellige Zaken is het kruispunt Lepelstraat - Sint-Jansstraat - Molenstraat - Korenbrugstraat. Daaraan ligt ook Restaurant ‘t Keershuys, waarvan Van Stiphout (44) eigenaar is en dat in 1998 de deuren opende.

“Gezellige Zaken is ontstaan op het moment dat de grote proeverij, Bourgondisch ‘s-Hertogenbosch, door omstandigheden een jaar niet door kon gaan. Mij werd gezegd dat

ik daarop in moest spelen”, schetst Van Stiphout de voorgeschiedenis.

Hij deed dat samen met Laurens Jansen. Die had toen nog café De Haverkist en bestiert momenteel Laurens Horeca Diensten. “We hebben toen het idee van een proeverij vóór en dóór ondernemers in De Uilenburg op papier gezet.

Dat was direct een succes, want we hadden het eerste jaar al 21 deelnemers.” Aan de formule wordt dan ook niet getornd: “Lekker, ongecompliceerd, laagdrempelig en goedkoop. Voor een gerechtje betaal je 6 euro”. Behalve met de Nederlandse keuken kan de bezoeker ook kennismaken met die van Japan, Spanje, Griekenland, China of India. “Zelfs het biercafé doet mee met gerechten bereid in bier”, vertelt Van Stiphout. “Er is een enorme variëteit. Daar waar in het begin nog wel eens vier zaken saté verkochten, moeten deelnemers nu een maand van tevoren hun gerechten doorgeven. Daarmee kunnen we een beetje sturen.” Dit jaar was er een recordaantal van 26 deelnemende horecagelegenheden.

Daarmee zit Gezellige Zaken wat betreft de organisatie aan zijn maximum. Sinds twee jaar kunnen mondjesmaat ook restaurants meedoen die tegen De Uilenburg aanschurken. Zoals KEK, de zaak

van horecaondernemer Henk Jan van der Meulen (53) in de Vughterstraat. “Ik kwam hier al een aantal jaren als gast en keek er altijd met een jaloerse blik naar. Ik heb een paar keer vergeefs gevraagd om mee te mogen doen. Tot Toine mij vorig jaar liet weten dat er plek was.” KEK presenteerde de bezoekers onder meer een Surf ‘n Turf Burger, met dunne plakjes vlees en stukjes kreeft. “Die hebben we boven verwachting verkocht”, aldus Van der Meulen. Zijn restaurant bestaat nu tweeënhalf jaar en in die startfase is het belangrijk dat de naam KEK wordt uitgedragen, zo verklaart hij zijn deelname. “Maar ik vind Gezellige Zaken ook echt Bosch. Dat heeft eveneens te maken met de locatie. Als er elders in de stad ook evenementen zijn, staan de Bosschenaren toch liever hier bovenop elkaar in die straatjes met die leuke kroegjes en restaurants.”

Van Stiphout sluit zich daarbij aan: “Wij zien elk jaar dezelfde mensen. Het is eigenlijk één grote gezellige kroeg waar je ook wat kunt eten, maar dan buiten.” Gezellige Zaken is volgens de organisator dan ook niet echt het evenement om te netwerken. Wie dat wil, kan vanaf 10 september terecht bij de volgende editie van Bourgondisch ‘s-Hertogenbosch.

Een van de wensen die wij tijdens zo’n vrijblijvend gesprek te horen krijgen van de enthousiaste ondernemer is: “Ik wil graag wereldwijde bescherming”. Het direct aanvragen van wereldwijde bescherming is echter vrij duur en meestal niet de beste aanpak!

Je kunt vaak beter eerst slechts één aanvraag indienen, zodat je met je product de markt op kunt, om daarna binnen één jaar de bescherming verder uit te breiden.

Op het gebied van bescherming van uw product in Nederland en daarbuiten zijn er dus diverse mogelijkheden. Het is van belang om u hierover goed te laten adviseren. Wij helpen u graag.

Ieder idee. Binnen één dag beschermd.

Nieuwlandstraat 48 5038 SP Tilburg T tel. 013 7640764 E: tilburg@inaday.eu I www.inaday.eu

de ondernemer 13

brabants dagblad zaterdag 30 MeI 2015

interview

meedenken met huurder hét credo op bedrijfsruimtemarkt

Voor de landelijke bedrijfsruimtemarkt Was 2014 een lastig jaar. nederland telt bijna zeVen miljoen Vierkante meter leegstand, Waarbij een kWart niet in te Vullen is Volgens de huidige bestemming. transformatie tot Woningen kan een oplossing zijn. door tIM durlInger Mike Hoffman van HRS Bedrijfsmakelaars (Hoffman, Rens en Schreppers) in Den Bosch spreekt dan ook van ‘een uitdagende klus’. Die is voor de regio’s Den Bosch en Tilburg niet anders, al is er zeker licht aan de horizon. “We zien, eigenlijk al sinds eind 2014, een voorzichtig herstel”, aldus Hoffman.

Voor de echte kantorenstad die Den Bosch is, waren de cijfers aan het slot van vorig jaar redelijk positief. Het aanbod aan beschikbare kantoorruimte was er in twaalf maanden tijd met vier procent gegroeid naar 158.850 vierkante meter. Daarmee zit de stad wel nog maar net onder het landelijk gemiddelde. “Met een gemiddelde jaarlijkse opname (verkoop en verhuur, red.) van kantoorruimte tussen de 35.000 en 45.000 vierkante meter, hebben we natuurlijk nog aardig wat te doen”, zo schetst de bedrijfsmakelaar. “Qua vestigingsklimaat doet Den Bosch het overigens heel goed en staat het in de top tien van Nederland.” Ook Tilburg kent een kantorenmarkt, maar die is volgens Hoffmans collega Arjan Rens beduidend minder dynamisch. Met twintig transacties in 2014, met name in het stationsgebied, scoort de stad zelfs relatief laag in vergelijking met andere regio’s. In totaal betrof dit een opname van 12.500 vierkante meter. Daar tegenover stond eind vorig jaar een aanbod van 95.850 vierkante meter aan kantoorruimte in Tilburg. Positief is wel dit bijna 10.000 vierkante meter minder dan in 2013. Het actieve leegstandsbeleid van de gemeente werpt hierbij zijn vruchten af; incourante kantoorgebouwen kunnen door sloop of transformatie van die lijst af. Tilburg kenmerkt zich meer als een bedrijvenstad met een sterke logistieke tak. “Daarvoor wordt ‘op risico’ gebouwd”, weet Rens. “Het geloof is er dat die ruimten na de oplevering ook worden ingevuld.”

Hij noemt de Amerikaanse autofabrikant Tesla, die een pas gebouwd magazijn betrekt op bedrijventerrein Vossenberg West II. “Prodelta realiseert op risico de eerste fase van 20.000 vierkante meter logistiek, van in totaal 63.000 vierkante meter. Ook hier zijn al serieuze gegadigden voor.”

Oss en Uden hebben volgens Hoffman niet echt een kantorenmarkt. “Als daar leegstand ontstaat heb je er, af hankelijk

! Volgens mike hoffman (rechts) en arjan rens van hrs bedrijfsmakelaars in den bosch is er sinds eind vorig jaar een voorzichtig herstel te zien op de Foto Tim Durlinger bedrijfsruimtemarkt.

Logistiek doet het goed op bedrijfsruimtemarkt Op de bedrijfsruimtemarkt doet volgens Arjan Rens van HRS Bedrijfsmakelaars vooral logistiek het momenteel goed, plus daaraan gerelateerde bedrijven. Ook de groothandels- activiteiten zitten om ruimte verlegen. “Dat geldt tevens voor e-commerce bedrijven. Andere voorbeelden zijn schoenenfabrikant Van Haren, die in Waalwijk voor zijn logistiek en webshop een nieuw distributiecentrum heeft gebouwd en een relatief nieuw kantoorgebouw heeft aangekocht.

Hetzelfde geldt voor kansspelbedrijf Novo Gaming, dat zijn activiteiten nu heeft samengevoegd in Waalwijk en daarbij een modern kantoorgebouw en een bedrijfsruimte heeft gerealiseerd. High tech-bedrijven zijn ook in beweging, zoals BOA in Tilburg dat slangen maakt voor chipmachines.”

van de grootte, al snel een zware dobber aan en loop je het risico dat het structureel wordt. Dan is de prijs niet de drijfveer, er is gewoon nagenoeg geen vraag naar.”

Het terugdringen van leegstand kan in zijn ogen alleen maar als de overheid samen met betrokken marktpartijen meedenkt over

herbestemming. “Het betekent dat alle nieuwbouwplannen zoveel als mogelijk in de ijskast moeten.

Een uitzondering daarop is het Paleiskwartier in Den Bosch, want dat is een gebiedsontwikkeling waarmee je niet halverwege kunt stoppen. Daarnaast moet men wellicht overwegen om bepaalde

‘als daar leegstand ontstaat heb je er al snel een zWare dobber aan en loop je het risico dat het structureel Wordt’ gebouwen te slopen.” Wat een verschil met 2007, toen de bomen tot in de hemel groeiden en banken financierden wat ze maar financieren konden. Opvallend genoeg zegt Hoffman blij te zijn dat die tijd voorbij is. “We kennen nu ook alle risico’s waarmee vele transacties toen gepaard gingen.

Dus ik vind het wel prima dat de situatie zich weer normaliseert.” Hij wijt de vele leegstand niet alleen aan de economische crisis. ‘Het nieuwe werken’ betekent volgens hem ook dat werknemers anders zijn gaan werken, bijvoorbeeld thuis. Er zijn gewoon minder vierkante meters nodig. Hoffman ziet momenteel veel bedrijven die willen verhuizen naar een pand met meer faciliteiten, kwaliteit, duurzaamheid en op een betere locatie.

Zelf is HRS Bedrijfsmakelaars daar een treffend voorbeeld van. Het betrok het oude KPMG-gebouw op Pettelaarpark in Den Bosch, maar pas nadat eigenaar ASR fors in een volledige renovatie van het

bedrijfspand had geïnvesteerd.

Tegenwoordig moeten kandidaatkopers van commercieel vastgoed een flinke buidel met eigen geld meebrengen. Rens: “Ik zeg niet dat de banken niets doen, maar ze kijken wel op een andere manier naar vastgoed. Dus als kopers en beleggers er geld aan willen uitgeven, moet het wel écht interessant zijn en met beperkte risico’s”. Zijn collega verwacht dat het financieren ook dit jaar nog een moeizaam proces blijft. De huurmarkt zal volgens Hoffman altijd in beweging blijven, want bedrijven groeien, krimpen of worden overgenomen. “Ik heb nu wel het gevoel dat de ondernemer meer vertrouwen heeft in de lange termijn.”

De tijd dat bezitters van bedrijfspanden aan geïnteresseerden lieten weten dat ze een ruimte ‘mochten’ huren, is eveneens voorbij. Meedenken met de klant in nu het credo. Flexibele contracten dragen hieraan bij.

Wat Rens betreft staat Bolduc daar model voor. Dit complex langs de A2 in Den Bosch was in het verleden enkel geschikt voor grootverbruikers van vierkante meters. Om te voldoen aan de vraag, is het deels herontwikkeld naar een kantoorkamerconcept. “Je kunt die kant-en-klaar per jaar huren. Die flexibiliteit zoeken meer mensen.

Ook in de logistieke sector laten pandeigenaren zich nou veel meer leiden door hun klant.” Hoffman juicht die ontwikkeling toe: “Er ontstaat veel meer chemie tussen huurder en verhuurder. Je huurder, dat is toch je meest kostbare bezit.”

DE ONDERNEMER 14 STAND VAN ZAKEN

BRABANTS DAGBLAD ZATERDAG 30 MEI 2015

SAMENWERKING LANDERD AGRIFOOD CAPITAL

COLUMN FRANS SCHALK

DIRECTEUR HOF HOORNEMAN BANKIERS ‘S-HERTOGENBOSCH

ONROEREND GOED De afgelopen kwartalen heeft de Nederlandse woningmarkt eindelijk tekenen van licht herstel laten zien. Het aantal transacties is toegenomen en de prijzen dalen niet meer. In tegenstelling tot de woningmarkt, is er nog steeds geen herstel in de Nederlandse kantorenmarkt. Daarbovenop blijkt dat er in de afgelopen decennia ook teveel winkels en winkelcentra zijn gebouwd, een segment waarin de leegstand oploopt en het huurniveau gemiddeld genomen te hoog lijkt te zijn gegeven wat huurders momenteel verdienen.

De moeizame ontwikkelingen op de Nederlandse vastgoedmarkt zorgen ervoor dat de animo om in vastgoed te beleggen over het algemeen genomen laag is. Een nadere analyse laat zien dat dit eigenlijk jammer is en dat veel beleggers een goed presterende sector hebben gemist, zolang men maar bereid was om verder te kijken dat de eigen landsgrenzen. Zo draait de Duitse woningenmarkt evenals de commerciële vastgoedmarkt al jaren prima. Ook de kantorenmarkt in Londen laat weinig tekenen van verzwakking zien, mede dankzij interesse van kopers uit ondermeer Rusland, China en het Midden-Oosten. Verder draaien logistieke vastgoedondernemingen goed, zowel in de opkomende markten als ook dichterbij in West-Europa.

In de Europese periferie is sprake van een opvallend herstel, in het bijzonder in Dublin. Vanaf het voorjaar van 2013 zien we hier de vraag naar commercieel vastgoed gestaag toenemen. De Ierse hoofdstad is gewild omdat het de eerste grote stad in Europa is vanuit Noord-Amerika gezien, het fiscale klimaat aantrekkelijk is en bevolking hoogopgeleid en internationaal georiënteerd is. Verder zijn er in de afgelopen zeven jaar nauwelijks grote en kwalitatief goede kantoren bijgebouwd, wat tot relatieve schaarste heeft geleid.

De breed gedragen verwachting is dat hierdoor prijzen en huren van kantoren tussen nu en 2018 sterk zullen stijgen.

Het voorgaande toont aan dat we moeilijk van ‘de vastgoedmarkt’ kunnen spreken. Vastgoedmarkten kennen met uitzondering van een aantal internationale toplocaties een sterke lokale dynamiek.

Soort vastgoed, kwaliteit, schaarste, financierbaarheid en fiscale regels spelen hierbij een grote rol. Omdat het zelf kopen van panden in het buitenland lastig is, biedt de beurs een uitstekende mogelijkheid om via aandelen of obligaties in beursgenoteerde ondernemingen een goed gespreide vastgoedportefeuille op te bouwen. Het moeizaam draaien van de Nederlandse vastgoedmarkt is namelijk geen reden om deze sector geheel links te laten liggen.

LANDERDSE ONDERNEMERS, DE GEMEENTE LANDERD EN DE HAS HOGESCHOOL WERKEN IN VERSCHILLENDE PROJECTEN SAMEN AAN VERNIEUWING IN DE AGRARISCHE SECTOR. DIT DOEN ZE IN HET KADER VAN ‘AGRIFOOD CAPITAL’, EEN SAMENWERKING IN NOORDOOST BRABANT VAN 20 GEMEENTEN EN 2 WATERSCHAPPEN. Het doel van AgriFood Capital is om van Noordoost Brabant een internationale topregio in agrifood te maken. De gemeente Landerd investeert drie euro per inwoner aan Agrifood Capital.

Daarvoor werken ondernemers, onderwijs en overheid regionaal samen in vernieuwende projecten.

Agrifood Capital financiert mee aan de Landerdse projecten voor verduurzaming van de agrarische sector, economische stimulering en goede samenhang tussen natuur en landbouwgrond.

Bospeenteler Jonkergouw uit Schaijk, tuinbouwbedrijf Compliment BV en biologisch appel- en perenbedrijf Van den Elzen uit Zeeland zijn een project met de HAS Hogeschool gestart voor commerciële benutting van hun afvalproducten.

Dit zijn bijvoorbeeld kromme wortels, broccoli stelen die op het land achterblijven en appels met een plekje. In een ander project verkent de gemeente hoe ze samen met ondernemers natuurgebieden in betere samenhang met landbouwgronden kan onderhouden.

In een derde project onderzoekt de HAS hoe de agrifoodsector er in de gemeente precies uitziet. Daarbij gaat het dan ook om transportbedrijven met veevervoer, stallenbouwers, restaurants, zorginstellingen etc.

! Een project met de HAS Hogeschool voor commerciële benutting van ‘afvalproducten’ zoals kromme wortels, broccoli stelen en appels met een plekje

Allround adviseurs...

Ook bij u in de buurt. volg ons @HLBVDP

HLB Van Daal & Partners is a member of

International. A world-wide network of independent accounting firms and business advisers.

HLB Van Daal & Partners is gevestigd in Breda, Dongen, Geleen, Gemert, Heerlen, ‘s-Hertogenbosch, Maastricht, Oss, Schijndel, Tilburg-Waalwijk, Uden, Veghel en Amsterdam.

www.hlb-van-daal.nl

Gespecialiseerd in: Starline zwembaden Hoogwater folie zwembaden Zwembad renovaties Voor een vrijblijvende offerte bel 073-594 2962 of mail naar: sales@visserszwembaden.nl Africalaan 11b

‘woonboulevard de Herven’ ‘s-Hertogenbosch www.visserszwembaden.nl Nog dit jaar zwemmen en profiteren van grote voordelen! l

l

Hutten neemt Bakkerij Kentalis Compas over De heerlijke en eerlijke koeken en worstenbroodjes van Bakkerij Kentalis Compas komen vanaf september 2015 uit de nieuwe bakkerij van Hutten in Veghel.

Kentalis Compas vond in Hutten de overnamepartner die in staat is de bakkerij door te ontwikkelen en uit te breiden. Hutten staat volledig achter de doelstelling van de bakkerij om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan werk te helpen. Hutten gaat in de bakkerij ook aan de slag met het ontwikkelen van producten vanuit haar gezondheidsbeleid, zoals muffins, appelflappen, brownies en eierkoeken met minder suiker, vet en zout. Met het overnemen van de bakkerij gaat Hutten helemaal terug naar haar roots. Jan Hutten, de opa van Bob Hutten, begon in 1929 een bakkerij/kruidenierswinkel in de Molenstraat in Veghel. In de decennia daarna groeide Hutten uit tot een nationale dienstverlener op het gebied van eten & drinken en gastvrijheid. Van betekenis zijn is van grote waarde voor Hutten.

Niet alleen voor haar samenwerkers

VERS NIEUWS

VAN DE REDACTIE

! Een stuk gezondere, maar nog steeds ontzettend lekkere producten maken is het doel en opdrachtgevers, maar ook voor de maatschappij. Kentalis is dé specialist op het gebied van onderzoek, zorg en onderwijs voor mensen met beperkingen in horen en communiceren. Het oorspronkelijke doel van Bakkerij Kentalis Compas was oudleerlingen en andere cliënten met

gehoorproblemen, die niet aan een reguliere baan kunnen komen, een zinvolle dagbesteding aanbieden in een aangepaste en prettige werkomgeving. Hutten staat volledig achter deze doelstelling en heeft ruim 15 jaar ervaring met het werken met deze doelgroep.

Inmiddels vinden ook andere

mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt er een werkplek.

Daarnaast staan duurzaamheid en ambacht in de bakkerij centraal.

De bakkerij bleek niet alleen een prachtig initiatief, de koekjes die er gemaakt worden zijn gewoon super lekker! De bakkerij werd zo succesvol dat de school tegen de grenzen van haar eigen mogelijkheden liep. Om uit te breiden, door te ontwikkelen en productiepieken op te kunnen vangen werd gezocht naar een bedrijf van omvang dat kon helpen.

Werkgelegenheid behouden voor en het overnemen van de huidige werknemers waren hierbij voorwaarden. Manager Marco Janssen komt bij Hutten in dienst om de medewerkers ook daar een veilig werkklimaat te bieden. Hutten verbouwt voor de bakkerij een deel van het Hutten Culinair Centrum in Veghel.

Vanaf september 2015 vinden van daaruit de biologische koeken en worstenbroodjes hun weg naar meer dan 100 winkels waar Kentalis nu al aan levert. Ook op de meer dan 150 bedrijfscateringlocaties waar Hutten dagelijks actief is, kunnen deze lekkere producten straks gekocht worden. En op termijn wordt er uitgebreid met onder andere appelflappen, muffins, cakes en brownies. Die ontwikkelt Hutten vanuit haar gezondheidsbeleid waarin ingezet wordt op minder suiker, minder zout en minder vet, waarbij gewerkt wordt met de volle dierlijke varianten vet. Hutten experimenteert hier momenteel al mee bij het ontwikkelen van nieuwe producten. Minder suiker betekent dat Hutten ook echt minder suiker toevoegt en zoveel mogelijk natuurlijke suikers gebruikt. Een stuk gezondere, maar nog steeds ontzettend lekkere producten maken is het doel. Al die producten zullen aan hoge kwaliteitseisen voldoen. Hutten zal zeker ook producten onder de merknaam De Guijt lanceren.