De Gezonde Mens juni 2015 by Brabants Dagblad

De Gezonde Mens ZORG IS MENSENWERK

Dit is een commerciële bijlage bij Brabants Dagblad - JUNI 2015

‘Gewoon lief zijn’ Foto: Elisabeth- TweeSteden Ziekenhuis - Maria van der Heijden

Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis Huiskamers voor patiënten Digitale leestafel “Wat een lekker bankje”, zegt een jongetje enthousiast tegen zijn moeder terwijl hij langs de nieuwe huiskamer van de verpleegafdeling Urologie & Gynaecologie loopt, op de locatie St. Elisabeth. De huiskamer is onlangs geopend en blijkt een succes. Ook op de locatie TweeSteden kunnen patiënten deelnemen aan activiteiten in de huiskamer op de verpleegafdeling Oncologie. Sinds de verbouwing van de verpleegafdelingen zijn deze op de locatie St. Elisabeth voorzien van een huiskamer, waar patiënten terecht kunnen voor een kop koffie, een spelletje, wat te lezen of om televisie te kijken. Iedere dag zijn tussen 10.00 en 12.00 uur twee gastvrouwen aanwezig bij de huiskamer van Urologie & Gynaecologie, net als op de eerder geopende huiskamers van Traumatologie, Orthopedie en Neurologie. Vandaag zijn dat de vrijwilligers Patricia van Puijenbroek en Jopie Leduc. “De huiskamer is bedoeld voor patiënten ter afleiding en ontspanning”, vertelt Patricia. “Dat ze even de benen strekken, weg kunnen van de verpleegkamer of dat ze een babbeltje maken.” De dames van de Unie van Vrijwilligers (UVV) gaan ook langs bij patiënten die niet van de eigen kamer af kunnen. Vrijwilligers Er zijn acht vrijwilligers actief bij de nieuwe huiskamer Urologie & Gynaecologie. Niet alleen de patiënten zijn hier blij mee, ook de zorgmedewerkers vinden het fijn. “Door een praatje te maken met patiënten die net opgenomen zijn, halen ze bij hen een deel van de zenuwen weg”, stelt verpleegkundige Carien van

Gestel. “De vrijwilligers helpen ook met kleine klusjes, zoals het aangeven van de telefoon of het zoeken van de afstandsbediening. Dat scheelt ons een hoop werk, daardoor kunnen we ons nog beter concentreren op de zorgtaken.”

Wachten is nooit leuk, zeker niet als je halsoverkop naar de Spoedeisende Hulp (SEH) in het ziekenhuis moet. Meestal heb je dan geen krant, boek of tablet bij je om de tijd een beetje te doden. Daar heeft het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis nu iets op bedacht: een digitale leestafel.

Enthousiast Na het doornemen van de patiëntenlijst – om te kijken welke patiënten eventueel wel en welke niet open staan voor een kopje koffie en een praatje – gaan Jopie en Patricia langs de kamers. Ondanks dat de huiskamer nog niet zo bekend is, wordt er wel enthousiast gereageerd. Een mevrouw die nuchter moet blijven voor een operatie blijft liever op haar kamer, maar vindt het een leuk idee en gaat er vanavond zeker even zitten. Op een andere kamer verblijven drie heren die blij zijn dat ze vandaag weer naar huis mogen. Ze zitten met een kopje koffie om een tafeltje en hebben van hun kamer eigenlijk een eigen kleine huiskamer gemaakt, niet wetend dat er in de gang een splinternieuwe huiskamer is. Ook zij reageren enthousiast: “Het is eigenlijk hetzelfde idee als de rookruimte van vroeger, maar dan een stuk gezonder en leuker ingericht.”

In de wachtruimte van de SEH op de locatie St. Elisabeth kunnen bezoekers en patiënten sinds kort gebruikmaken van een lange tafel met vier touchscreen beeldschermen. Patiënten en bezoekers kunnen op deze schermen surfen, filmpjes bekijken, spelletjes spelen en digitale tijdschriften en kranten lezen. Binnenkort wordt ook een digitale leestafel geplaatst in de wachtruimte SEH op de locatie TweeSteden Tilburg.

Oncologie Ook de verpleegafdeling Oncologie op de locatie TweeSteden is onlangs gestart met vrijwilligers in de huiskamer. Op maandag-, woensdag- en vrijdagochtend is een gastvrouw aanwezig die een fijne sfeer creëert door bijvoorbeeld muziek aan te bieden en eventueel een etherische olie te verdampen. De vrijwilligster biedt ook hier een luisterend oor, ontspannende activiteiten en zorgt dat de patiënten afleiding hebben.

De beeldschermen kunnen heel gemakkelijk met de vingers worden bediend.

Samen op weg naar een gezond gewicht Heeft u ernstig overgewicht en wilt u daar graag vanaf? Zet dan nú de eerste stap. Bij het Obesitas Centrum van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis zijn de wachttijden kort én helpen we u graag op weg naar een gezond gewicht. Na goede voorlichting en screening, bepalen we samen welke behandeling het beste bij u past. U kunt zich bij het Obesitas Centrum aanmelden via een verwijzing van uw huisarts. Gratis magazine Binnenkort verschijnt een magazine met daarin veel (achtergrond) informatie en ervaringsverhalen van patiënten. Wilt u deze uitgave gratis ontvangen? Stuur dan een mail met uw naam, adres, postcode en woonplaats naar ocmb@tsz.nl.

De vrijwilligers Patricia van Puijenbroek (l.) en Jopie Leduc in de huiskamer Urologie & Gynaecologie.

Zie ook: www.tweestedenziekenhuis.nl/obesitas

Evenementenagenda Datum

Tijd

Activiteit

Locatie

9 juni 11 juni

16.15 – 21.00 u

Workshop Koken met Smaak

TweeSteden

13.30 – 16.00 u

Ontspanningsmiddag Oncologisch Centrum

St. Elisabeth

15 juni

19.30 – 21.30 u

Cursus Borstvoeding Terra Geboortezorg

TweeSteden

17 juni

19.00 – 21.30 u

Oriëntatieavond Livive

St. Elisabeth

17 juni

19.00 – 22.00 u

Borstvoedingscursus Livive

St. Elisabeth

24 juni

19.30 – 21.00 u

Zwangerschap en leefstijl Terra Geboortezorg

TweeSteden

25 juni

15.00 – 16.30 u

Groepsvoorlichting hormonale therapie

TweeSteden

2 juli

18.30 – 19.30 u

Rondleiding Livive

St. Elisabeth

Vacatures

Zie voor meer info: www.elisabeth.nl/agenda | www.tweestedenziekenhuis.nl/agenda

! SEH arts KNMG ! ICU verpleegkundige in opleiding !High Care verpleegkundige ! SEH verpleegkundige ! Teamleider Spoedeisende Hulp ! Physician assistant Traumazorg !Chef de clinique Verloskunde & Gynaecologie

!Verpleegkundige voor de flexpool !Helpende Zorg & Welzijn voor de flexpool ! Apothekersassistent bereidingen ! Systeembeheerder !Database administrator !Projectleider ICT

Zie voor een actueel overzicht: www.elisabeth.nl/vacatures | www.tweestedenziekenhuis.nl/vacatures

E: communicatie@tsz.nl |

@TweeStedenzkh

E: communicatie@elisabeth.nl |

@St_Elisabeth

Pluscertificaten Achmea Zorgverzekeraar Achmea heeft twee Pluscertificaten toegekend aan het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Het ziekenhuis levert volgens Achmea kwalitatief goede zorg bij de behandeling van een herseninfarct en bij kinderdiabetes. Achmea adviseert verzekerden naar ziekenhuizen met een Plus te gaan. Slechts 15 ziekenhuizen beschikken over het Achmea Pluscertificaat voor de behandeling van een herseninfarct. In Nederland hebben 20 instellingen het Pluscertificaat voor kinderdiabeteszorg.

Zorgspecial | juni 2015

Louis Neven column

Geboren: Werk: Andere functie: Specialisme: Promotie: Tip: Weetje:

4 november 1978 in Meerssen (Limburg) Lector Active Ageing bij Avans Hogeschool Onderzoek voor Lancaster University Relatie tussen ouderen en techniek Onderzoek naar beeldvorming van ouderen bij ontwerpers van technologieën, Universiteit Twente Zet een schaal met fruit en groenten op tafel: dan eet je er meer van Diverse groenten en fruit kunnen beter niet in de koelkast bewaard worden

‘Goede zorgtechnologie is ook mensenwerk’ ”Bij lezingen vragen mijn collega’s en ik vaak aan studenten of toehoorders hoeveel procent van de ouderen in een zorginstelling woont. Vaak krijg we cijfers te horen die ver van de realiteit staan: percentages van 20 tot soms wel 50 zijn geen uitzondering. De realiteit zegt wat anders. Nog geen 5 procent van de 65-plussers woont in een verpleeg- of verzorgingshuis. Meer dan 95% van de ouderen woont dus gewoon thuis. Dat betekent niet dat de ouderen geen hulp of zorg nodig hebben, maar de genoemde cijfers zijn wel een indicatie dat er vaak te negatief over ouderen wordt gedacht. De realiteit is dat het overgrote deel van de ouderen in Nederland relatief gezond en actief is en vaak een waardevolle bijdrage aan de samenleving levert. Wanneer een producent van technische hulpmiddelen aan ouderen vraagt of zij behoefte hebben aan een bepaald product, luidt het antwoord vaak: ‘ik heb het zelf niet nodig, maar ik ken nog wel iemand’. ouderen zien zichzelf niet als oud en hulpbehoevend en kijken vaak juist naar wat ze wél kunnen.

Louis Neven, lector Active Ageing bij Avans Hogescchool.

intussen wordt technologie steeds belangrijker, ook in de zorgsector wordt veel geïnvesteerd in innovatie. Maar om met deze zorgtechnologie het gewenste resultaat te behalen moet het radicaal anders. Zo maak ik mij zorgen over de houding die ontwerpers van technologieën hebben ten opzichte van ouderen. in hun ogen zijn ouderen ziek en zwak. Maar zoals ik al aangaf, is het overgrote deel van de ouderen gezond en actief. Door deze mismatch creëren ontwerpers en ingenieurs innovaties die vaak niet gewenst zijn. Niemand zit te wachten op een techniek die je stigmatiseert als oud. Hoewel er in de wereld van zorginnovatie veel gesproken wordt over de behoeften die ouderen zouden

Wijkverpleegkundige over haar nieuwe rol in de zorg

3 4

Zorgopleiding voor jongeren met leerproblemen

Lief zijn voor de patiënt

Dr. Leo Kannerhuis Brabant voor autistische jongeren

Medische nieuwtjes

‘In de ogen van ontwerpers van technologieën zijn ouderen ziek en zwak’ Volgens ons moet de vooruitgang in de zorg niet komen uit innovatieve technieken zoals nieuwe online platforms, apps of robotica. De vooruitgang moet uit sociaal onderzoek komen. Wie zijn de ouderen van nu, wat willen ze, wat kunnen ze en hoe past technologie daarbij? Daarbij is het ook belangrijk hoe de huidige en toekomstige zorgprofessionals tegen zorgtechnologie aankijken. De zorgen welzijnsmedewerkers vervullen namelijk een sleutelrol bij het gebruik van technologie. Bij avans hebben we om die reden het gezondheid en Technologie laboratorium (geT-lab) opgericht. Hier kunnen zorgprofessionals, studenten en docenten ervaring opdoen met zorgtechnologie en discussiëren over de voordelen, nadelen en ethische aspecten. De zorgprofessional is diegene die de cliënt goed kent en die weet welke technologie het beste past bij het individu. goede zorgtechnologie is maatwerk, want is iedere oudere is tenslotte anders. Technologie speelt een steeds grotere rol in de zorg, maar zorg is uiteindelijk vooral mensenwerk.”

Colofon De gezonde Mens is een uitgave van Wegener Media BV, postbus 90, 5680 aB Best. De gezonde Mens verschijnt bij Brabants Dagblad en het eindhovens Dagblad.

Inhoud Lector Active Ageing: zorgtechnologie moet radicaal anders

hebben, worden diepgaande analyses van de echte wensen en behoeften te weinig gemaakt. Binnen mijn lectoraat active ageing aan avans Hogeschool verricht ik met 13 kenniskringleden en talrijke studenten onderzoek naar technologie en ouderen.

Uitgever erik van gruijthuijsen De gezonde Mens is geproduceerd onder verantwoordelijkheid van Marketing. Projectleiding lizzy Koeton Productie/redactie Harriët Verbeek Advertenties Direct sales 088-013 99 97 Lezersservice BD 088-0139930 eD 088-0139940 Druk Wegener Nieuwsdruk BV, apeldoorn Copyright alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud) van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. De rechten berusten bij Wegener Media.

Zorgspecial | juni 2015

Wijkverpleegkundige anno 2015 heeft spilfunctie in de zorg

Nieuwe rol past als een jas

Carin van Gorp (31) is blij met haar nieuwe rol als wijkverpleegkundige in het dorp Diessen, gemeente Hilvarenbeek. Nog niet zo lang geleden reed zij twee keer per dag een route langs haar cliënten om verpleegkundige zorg te verlenen. Nu heeft zij er allerlei belangrijke zorgtaken bijgekregen en vervult zij een spilfunctie in het dorp. “Het was even wennen”, zegt de medewerker van Thebe Thuiszorg over de vele veranderingen in de zorg. eén van de grote veranderingen is dat de wijkverpleegkundige sinds 1 januari van dit jaar verantwoordelijk is voor de indicatie en toewijzing van zorg. Dat betekende voor carin van gorp en haar collega’s dat zij veel huisbezoeken moesten afleggen bij bestaande en nieuwe cliënten. iedereen moest opnieuw geïndiceerd worden voor de Zorgverzekeringswet. “Wij kijken nu bij een zorgvraag altijd wat iemand nog zelfstandig kan”, legt carin van gorp uit. Het beleid van de regering is dat mensen langer zelfstandig thuis blijven wonen en de wijkverpleegkundige speelt daarin een belangrijke rol. Dat begint al bij de indicatie. De centrale vraag is: Kan iemand verantwoord en veilig thuis blijven wonen? is dat niet het geval dan zoekt de wijkverpleegkundige een oplossing.

Douchestoel

“er zijn tegenwoordig veel hulpmiddelen”, vertelt Van gorp. “Vandaag was ik bij iemand die net uit het ziekenhuis kwam en heel onzeker was omdat ze wankel op haar benen stond. Zelfstandig douchen was een probleem. Toen heb ik geadviseerd om een douchestoel bij de thuiszorgwinkel te lenen en een beugel aan te schaffen. Haar man kon de beugel ophangen en ik heb geadviseerd over de plek waar deze bevestigd moest worden. een antislipmatje was al aanwezig.” Vaak heeft zij in haar werk te maken met kwetsbare ouderen. sommigen vergeten regelmatig hun medicijnen in te nemen, maar de zogeheten baxter-rol is dan vaak een uitkomst. alle medicijnen zitten in plastic zakjes op een rol, met datum en tijd van innemen. “Heel overzichtelijk voor de cliënt en veel makkelijker dan een medicijnendoosje”, vindt Van gorp. Bij de geavanceerde versie is de baxter-rol gekoppeld aan een soort wekker en

Carin van Gorp: “Soms heeft een cliënt meer aandacht nodig en wij krijgen daar nu de tijd voor.”

geeft het apparaat als het tijd is voor inname een seintje en komt het zakje met medicijnen eruit.

Meer aandacht

Door dit soort innovaties hoeft de wijkverpleegkundige niet voor alle handelingen langs te komen. De tijd die bespaard wordt, kan anders worden besteed. “soms heeft een cliënt meer aandacht nodig en wij krijgen daar nu de tijd voor.” rode draad blijft dat de cliënt zelfstandiger wordt en de zorg – indien mogelijk – wordt afgebouwd. Daarom vraagt de wijkverpleegkundige tegenwoordig altijd naar het sociale netwerk: is er familie of zijn er buren die een handje mee willen helpen? ook informeert de wijkverpleegkundige of mantelzorgers een deel van de zorg voor hun rekening kunnen nemen. “Dat is in de meeste gevallen de partner.” Het gebeurt vaak dat echtparen op leeftijd lang zelfstandig blijven wonen omdat zij elkaar kunnen ondersteu-

nen, ook al blijft het tobben als de gezondheid verder achteruit gaat. “Deze echtparen krijgen sinds 1 januari aandacht en advies. De zorgverzekeraars vergoeden deze ondersteuning”, vertelt Van gorp. Ze vindt het prettig dat ze meer de handen vrij heeft om zaken te regelen voor haar cliënten. soms benadert zij de buren van een cliënt met de vraag of zij een handje kunnen helpen. eén van haar cliënten, een oudere man, was fysiek niet meer in staat om de heg te knippen en vond dat een groot probleem. Na overleg met haar cliënt vroeg de wijkverpleegkundige aan de buren of zij dit klusje in het vervolg voor hun rekening wilden nemen en zij deden dat graag. Haar cliënt was enorm opgelucht omdat hij enorm had gepiekerd over zijn heg die steeds hoger werd. De interventie van de wijkverpleegkundige had dus een heel positief effect.

Dorpsondersteuner

Niet voor niets is carin van gorp benoemd tot dorpsondersteuner door de dorpscoöperatie Diessen. in deze

nieuwe functie heeft zij regelmatig overleg met het dorpsbestuur en is zij het aanspreekpunt op het gebied van zorg voor de 40 buurtverenigingen die het dorp telt. “als iemand zich zorgen maakt over een bewoner krijg ik een signaal. ik ga dan op huisbezoek om de situatie te beoordelen en te kijken hoe we het op kunnen pakken.” Naast de mantelzorgers, buren en familie kan Van gorp ook een beroep doen op vrijwilligers uit het dorp. “Mantelzorgers worden vaak zwaar belast. een vrijwilliger kan een dagdeel in huis komen om de zorg over te nemen. De mantelzorger heeft even vrije tijd, kan de deur uitgaan of naar een hobbyclub gaan.” een ander voorbeeld is de cliënt met dementie die graag wandelde maar niet meer alleen op pad kon. Daar zocht zij een wandelmaatje voor. “ik ken steeds meer mensen in het dorp en benader ze ook.” andersom weten de bewoners de wijkverpleegkundige ook te vinden. Zo klagen veel mensen over de toegangsdeur van

het dorpshuis. Met een rollator is het bijzonder lastig om het gebouw in te komen. Van gorp heeft het probleem bij de gemeente onder de aandacht gebracht en zoekt nog naar andere mogelijkheden om het probleem op te lossen. als wijkverpleegkundige maakt carin van gorp ook deel uit van het samenzorgteam van de gemeente Hilvarenbeek. in deze teams werken verschillende zorgprofessionals – onder andere van de gemeente, ggD, Mee en maatschappelijk werk – samen om de zorg dichter bij mensen te brengen. eén gezin, één plan, in plaats van allerlei hulpverleningsinstanties die langs elkaar heen werken. alle veranderingen in de zorg komen de cliënt ten goede. Van gorp: “ik ben ervan overtuigd dat de kwaliteit van de zorg beter wordt.”

Zorgspecial | juni 2015

Een opleiding op maat en een diploma van Máxima Sommige gebeurtenissen brengen iets goeds en groots voort. De pleegzoon van Gief van Schijndel en zijn vrouw Ella Buijze uit Tilburg heeft moeite met leren. Toen hij een puber was, maakten zijn ouders zich weleens zorgen over de toekomst van hun zoon. Zou hij een opleiding kunnen afmaken? En is er wel een plek op de arbeidsmarkt voor hun kwetsbare kind? in 2008 waren zij op fietsvakantie in Zeeland. Tijdens een rustpauze in een cafeetje werden ze bediend door jongeren met een beperking. “Hier wil ik later wel werken”, zei hun zoon onverwacht. een opmerking met grote gevolgen. “Mijn vrouw en ik vonden dat we iets moesten regelen voor onze zoon en andere kwetsbare jongeren”, vertelt gief van schijndel . “De wachtlijst voor de sociale werkvoorziening was vijf jaar en we wilden voorkomen dat hij doelloos thuis zou komen te zitten.”

Horeca

Zo ontstond het idee om in Tilburg een horecaonderneming te starten waar jongeren met leerproblemen het vak kunnen leren. ”Naast de praktijk wilden wij een kleinschalige opleiding opzetten met eigen docenten en aangepast lesmateriaal “, aldus Van schijndel. een opleiding op maat (zogeheten speciaal MBo in Bedrijf) waar de jongeren in hun eigen tempo en met individuele begeleiding een erkend MBo-diploma kunnen halen. in de Nieuwlandstraat kwam een pand vrij, dat werd ingericht als lunchcafé en de naam prins Heerlijk kreeg. al snel bleek het een groot succes. De Tilburgers lieten zich de koffie, broodjes, taart en andere lekkernijen goed smaken en binnen een paar jaar

werden nog enkele vestigingen van prins Heerlijk geopend. Het concept sloeg aan: er bleek veel animo voor de werk-leeropleiding. Uit heel Brabant, en zelfs daarbuiten, stroomden de aanmeldingen binnen. “Zonder enige reclame. Wij hebben iets losgemaakt waaraan behoefte is”, zegt Van schijndel die sinds enkele jaren samen met zijn vrouw de directie van prins Heerlijk vormt.

Veel leuker

Toen gebeurde er opnieuw iets onverwachts. “onze zoon was bezig met zijn laatste jaar in het speciaal voortgezet onderwijs en liep stage bij woonzorgcentrum Huize padua van De Wever. “pap, dit werk is veel leuker dan de horeca”, deelde hij zijn vader mee. ook die opmerking leidde weer tot een nieuw initiatief: prins Heerlijk ging ook in de zorg, waarbij werken en leren gecombineerd werden. “Mijn vrouw benaderde werkgevers of zij stageplekken beschikbaar wilden stellen voor jongeren met een licht verstandelijke beperking of met psychische problemen. en gelukkig waren veel werkgevers bereid deze kwetsbare jongeren een kans te geven praktijkervaring op te doen.” Het Koning Willem 1 college in Den Bosch hielp mee om het onderwijsprogramma vorm te geven en prins Heerlijk nam

‘Ik ben er graag voor andere mensen’

Joyce: “Werken in de zorg heeft altijd in mij gezeten.”

eigen docenten/jobcoaches aan. in 2013 begonnen de eerste vijftien ‘ontzettend gemotiveerde’ jongeren afkomstig uit heel Brabant aan hun opleiding.

Tranen

De eerste diploma-uitreiking vorig jaar kreeg een koninklijk tintje: Koningin Máxima was naar servicecentrum

Het laar gekomen om de gebeurtenis luister bij te zetten. “De ouders en jongeren waren apetrots en ik stond zelf met tranen in de ogen”, bekent Van schijndel. inmiddels volgen 53 leerlingen een zorgopleiding via prins Heerlijk en zijn er 120 jongeren die zich het horeca-vak eigen maken. Van de eerste lichting afgestudeerden in de zorg heeft een aantal al een vaste baan

Marloes, Frank, Dimphy en Joyce willen dolgraag een diploma halen in de zorg. In het regulier onderwijs lukte dat niet omdat zij leer- en concentratieproblemen hebben en vastliepen op school. Nu volgen de vier jongeren een opleiding via Prins Heerlijk in de zorg en werken ze daarnaast drie dagen in de week bij een zorginstelling. En dat gaat goed. De vier zijn heel gemotiveerd. “Werken in de zorg heeft altijd in mij gezeten”, vertelt Joyce (20). “ik heb veel geduld en zorg graag voor andere mensen.” op de praktijkschool liep zij vast, maar door de individuele begeleiding van prins Heerlijk kan zij de lesstof nu goed aan. Ze heeft het diploma Zorghulp (MBo niveau 1) gehaald en is nu bezig met het laatste jaar van de opleiding tot Helpende Zorg en Welzijn (MBo niveau 2). Voorzichtig denkt zij al na over niveau 3. ook Frank (22) voelt zich helemaal op zijn plek in de zorg. “ik ben er graag voor mensen. Toen ik jong was zorgde ik al graag voor mijn oma.” Toch koos hij aanvankelijk voor een opleiding tot logistiek medewerker en behaalde ook zijn diploma, maar het werk viel tegen. Zijn moeder wees hem op de leer-werkopleidingen van prins Heerlijk. “ik heb een taalprobleem”, legt Frank uit. “Bij prins Heerlijk krijg je meer begeleiding, maar het niveau en het diploma zijn hetzelfde als van een reguliere mbo-opleiding”.

Dowie, pleegzoon van de oprichters van Prins Heerlijk aan het werk.

gevonden. en hoe gaat het nu met de zoon van de directeur? Van schijndel: “Hij is een grote kerel van 22 jaar en hij heeft een vaste baan in servicecentrum Het laar.”

“Wij krijgen les van goede docenten en worden begeleid door een jobcoach”, vult Marloes (18) aan. eén van hen is ‘juf carla’ die bij het gesprek aanwezig is en haar leerlingen even helpt als de vragen tijdens het interview te moeilijk zijn. carla van loon is verpleegkundige en heeft ook een docentenopleiding Zorg en Welzijn gevolgd. Zij en haar collega’s leren de jongeren de fijne kneepjes van het vak

in één van de theorielokalen en oefenen praktijksituaties die zich ook op het werk voordoen. Zoals het aandoen van steunkousen of het wassen van een patiënt. Van loon: “als jobcoach gaan wij één keer per twee weken naar de werkplek en bespreken daar met de begeleider hoe onze leerlingen het doen. soms werk ik ook weleens mee, om een voorbeeld te geven.” Door de individuele begeleiding, de lessen in kleine groepjes en het leren in hun eigen tempo lukt het de meeste jongeren via prins Heerlijk hun diploma te halen. Dimphy (26) liep kortgeleden vast in haar werk op een afdeling met psycho-geriatrische patiënten. Zij heeft aDHD en haar gedrag was te druk voor de ouderen die zij moest verzorgen. “ik werd verplicht twee weken met vakantie gestuurd”, vertelt zij met enige spijt in haar stem. Tijdens deze afkoelingsperiode zochten de mensen van prins Heerlijk een werkplek die beter bij haar past. Dimphy werkt nu tot volle tevredenheid in de horeca van een woonzorgcentrum. Zij brengt de warme maaltijden aan tafel, ruimt af en staat achter de bar waar zij met plezier een Tilburgs likeurtje inschenkt voor haar gasten. ook zij heeft volop plannen voor de toekomst: eerst het diploma Zorghulp halen en daarna verder leren voor het diploma gastvrouw in de horeca niveau 2. “Maar wel met ouderen”, voegt zij er aan toe.

Zorgen voor cliënten en mantelzorgers, Vanzorgsprekend bij Vivent!

“De Vivent Contactpersoon heeft samen met ons gekeken hoe we de zorg voor mijn moeder het beste kunnen regelen. Vivent heeft niet alleen oog voor mijn moeder, maar biedt ook ondersteuning aan mij en mijn broer en zus. Zo krijgt mijn moeder de zorg die zij nodig heeft en dragen we allemaal een steentje bij.”

www.vivent.nl

•

088 - 163 70 00

Werken in zorg en welzijn: volop ontwikkeling

De sector zorg en welzijn verandert, daar kunnen we niet om heen. De veranderingen vragen om een andere manier van werken. Het werk moet slimmer, meer vraaggericht en kostenefficiënter georganiseerd worden. In tegenstelling tot wat de media veelal berichten bieden de veranderingen ook kansen. Wil jij aan de slag in zorg en welzijn? Dan wacht je een afwisselende sector, volop in ontwikkeling!

hen heen. Mantelzorgers en vrijwilligers zijn gelijkwaardige partners voor zorgmedewerkers geworden.

Nieuwe beroepen

Ander niveau

Zorg- en welzijnsorganisaties zoeken een ander type medewerker. Hun vraag verschuift naar een hoger opleidingsniveau, met name mbo-plus en hbo-niveau. Naast je opleidingsniveau zijn je competenties van belang. Meer dan ooit vraagt werken in zorg en welzijn om flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en ondernemerschap. Het anders werken houdt ook in dat medewerkers vaker bijgeschoold worden. Ze blijven zich ontwikkelen!

Vraag van cliënt centraal

Bij de nieuwe manier van werken staat de vraag van de cliënten centraal. Als zorgverlener kijk je samen met hen, en de mensen om hen heen, wat zij nodig hebben aan ondersteuning om zo veel mogelijk zelf te doen. Je neemt de cliënten geen zaken uit handen maar zorgt dat zij zo zelfstandig mogelijk leven. Cliënten hebben de regie! Die voeren zij samen met de mensen direct om

De combinatie van ontwikkelingen binnen zorg en welzijn en de (zorg)technologie en de veranderende vraag van cliënten biedt ook kansen aan mensen die zichzelf niet in een van de traditionele zorgberoepen herkennen. Techniek verovert steeds meer terrein in de sector zorg en welzijn. Daarbij denk je niet alleen aan medische toepassingen zoals nieuwe operatietechnieken maar ook aan andere manieren van communiceren. Met collega’s maar ook met cliënten en hun netwerk. Daarom ontstaan nieuwe beroepen op het snijvlak van zorg, techniek, preventie en samenwerking. Bijvoorbeeld beroepen als zorgtechnicus, lifestylecoach en zorgmakelaar. Kortom; de toekomstige wereld van zorg en welzijn is een dynamisch werkveld met volop kansen voor ontwikkeling.

Blijf op de hoogte

Voor informatie over werken en leren in zorg en welzijn in Noord-Brabant kan je terecht op www.brabantzorg.net. Op de website vindt je naast vacatures onder andere nieuws over de actuele ontwikkelingen. Transvorm is een samenwerkingsverband van werkgevers in de sector zorg en welzijn in NoordBrabant. Voor en met aangesloten organisaties werkt Transvorm aan een regionale aanpak van vraagstukken op het gebied van strategisch arbeidsmarktbeleid, personeelsbeleid en opleiding.

www.transvorm.org

Zorgspecial | juni 2015

Lief zijn voor de patiënt

Rita Arts, boegbeeld van het programma Menslievende Zorg.

Voor de zorgprofessionals van het St. Elisabeth in Tilburg is het een geuzennaam: Lief Ziekenhuis. Zeven jaar geleden werd nog gegniffeld om de term Lief Ziekenhuis, maar tegenwoordig is ‘lief zijn’ een serieuze zaak. Zorgmanager rita arts is een van de drijvende krachten achter het programma Menslievende Zorg van het elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis, locatie st. elisabeth. ook zij keek vreemd op toen zij de term lief Ziekenhuis voor het eerst hoorde. De raad van Bestuur schreef in haar beleidsbrief 2007-2008 dat ‘de patiënt in de zorg centraal staat’ en dat ‘patientgerichte verpleging’ een speerpunt van beleid moest zijn. ‘gewoon lief zijn’ had toenmalig bestuursvoorzitter Wim van der Meeren er tussen haakjes achter geschreven. “iedereen moest erom lachen, behalve de patiënten”, vertelt rita arts. sommige verpleegkundigen en specialisten grapten dat Florence Nightingale terug was en anderen vonden dat lief zijn niet strookt met professioneel gedrag. “Wim van der Meeren maakte concreet waarom het gaat: aandacht, zorgzaamheid en vertrouwen. Je verplaatsen in de emoties van de patiënt.” Dus wel degelijk een serieus thema

dat een cultuurverandering moest bewerkstelligen binnen het ziekenhuis. Na het vertrek van bestuursvoorzitter Wim van der Meeren werd rita arts het boegbeeld van het programma Menslievende Zorg. De zorgmanager is de ideale ambassadeur want ze praat vol vuur over alle initiatieven in het ziekenhuis.

Het verschil

Vanaf de start van Menslievende Zorg zeven jaar geleden, bleek het geen vrijblijvend programma te zijn. Vijf onderzoekers van de leerstoel Zorgethiek van de Universiteit Tilburg en de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht deden vijf jaar lang wetenschappelijk onderzoek in het st. elisabeth Ziekenhuis. Zij dompelden zich onder in de praktijk, onder andere op de afdelingen oncologie en spoedeisende Hulp, draaiden nachtdiensten en observeerden wat op de werkvloer gebeurde: Wat gaat er goed? en wat gaat er niet goed?

“Juist in de relatie met de patiënt maak je het verschil”, vindt arts. goede communicatie en een patiëntvriendelijke bejegening zijn niet genoeg. Belangrijk is dat je je als professional voortdurend afstemt en aansluit op de individuele patiënt. Bijvoorbeeld door de patiënt échte aandacht te geven. De patiënt lijdt niet alleen aan een kwaal of verwonding, maar worstelt ook met andere zaken. Na een spoedopname piekert hij bijvoorbeeld over zijn werk of een partner die thuis achterblijft en afhankelijk is van mantelzorg. De zorgverlener heeft de taak zich te verdiepen in de individuele patiënt, zodat die zich vrij voelt om zijn zorgen en angsten te bespreken. een van de initiatieven is dat van de zogeheten lerende gemeenschappen. in het ziekenhuis zijn acht groepen van 10 tot 15 werknemers die regelmatig bij elkaar komen om aan de hand van voorbeelden uit de dagelijkse praktijk met elkaar hierop te reflecteren. De bedoeling is dat de werknemers elkaar

een spiegel voorhouden en van elkaar leren. Natuurlijk komen tijdens deze praatsessies ook goede ideeën naar voren. “Wij hopen op een olievlekwerking waarbij die suggesties worden verspreid onder de andere collega’s”, vertelt rita arts. ook in het personeelsblad en op de website wordt veel aandacht besteed aan de bevindingen van de leergemeenschappen want het is volgens arts belangrijk de Menslievende Zorg onder de aandacht te houden.

Muziek

Het ziekenhuis doet er alles aan om het programma niet alleen in woorden maar ook in daden om te zetten. De guus Meeuwis Muziekids studio is zo’n voorbeeld. Kinderen en jongeren kunnen daar onder begeleiding van muziektherapeuten allerlei instrumenten bespelen en zingen. “ik ga ook met mijn gitaar naar jonge bedlegerige patiëntjes toe om samen muziek te maken”, vertelt een therapeut. Volwassenen kunnen tegenwoor-

dig hun favoriete muzieknummer beluisteren voordat zij onder narcose gaan. Dat was een idee van een anesthesiemedewerker die had gelezen dat patiënten door muziek rustiger worden en minder angstig ontwaken uit de narcose. in het ziekenhuis is het eten één van de belangrijkste dingen voor de patiënt. Maaltijden zorgen voor structuur, geven afleiding en dragen bij aan sociale contacten. “onze koks geven ook kookworkshops in het restaurant, bijvoorbeeld voor patiënten die, eenmaal weer thuis, zoutloos of vetarm moeten eten.” Deze maand verschijnt het boek ‘De patiënt terug van weggeweest’, waarin alle onderzoeksresultaten bijeen zijn gebracht. Maar dat betekent niet dat het programma Menslievende Zorg ten einde is. De aandacht blijft en de initiatieven gaan door. Het boek is te bestellen via isBN-nummer 9789088505430.

Oudere patiënt voelt zich onzeker in ziekenhuis Welke invloed heeft een ziekenhuisopname op een patiënt van 70 jaar of ouder? Dat onderzocht Hanneke van der Meide gedurende vijf jaar in het St. Elisabeth Ziekenhuis. Vorige maand promoveerde zij op dit onderzoek aan de Universiteit van Tilburg. om een goed beeld te krijgen van hoe iemand een ziekenhuisopname ervaart, volgde Van der Meide oudere patiënten van het begin van de opname tot het ontslag uit het ziekenhuis. Uit haar onderzoek bleek dat oudere patiënten zich kwetsbaar voelen en niet goed weten hoe zij zich moeten gedragen of wat er van hen verwacht wordt tijdens een ziekenhuisopname. Zorgmanager rita arts ligt toe: “De drukte en de dynamiek in het ziekenhuis zijn voor zorgprofessionals normaal, maar oudere patiënten voelen zich vaak onzeker en eenzaam in deze omgeving. een ziekenhuisopname heeft een grote impact. oudere patiënten zijn niet alleen fysiek, maar ook op sociaal en psychologisch gebied kwetsbaar.”

Ouderen voelen zich vaak kwetsbaar in het ziekenhuis.

in haar proefschrift geeft Van der Meide tal van voorbeelden waaruit de kwetsbaarheid blijkt. Zo hield een man urenlang zijn plas op, omdat hij niet op de rode knop voor de verpleeg-

kundige durfde te drukken. Hij was bang dat hij de verpleging tot last zou zijn omdat iedereen zo druk was. ook arts zelf, die jarenlang werkte als verpleegkundige, kent zulke voorbeelden. “een patiënt had ooit de hele nacht niet geslapen omdat hij het koud had. Hij durfde niet om een extra deken te vragen. Hij dacht dat hij mij wakker zou maken als hij belde.” De voorbeelden maken duidelijk hoe belangrijk het is dat zorgprofessionals zich goed moeten verplaatsen in het perspectief van de individuele patiënt. arts: “Maar we moeten ons ook bewust zijn van ons eigen gedrag. als je zelf druk doet, heeft dat effect op de patiënten.” in een van haar conclusies pleit onderzoeker Van der Meide voor het creëren van een thuisgevoel in ziekenhuizen. “er moet een sfeer van veiligheid, verbondenheid en vertrouwdheid ontstaan.”

Vallen r e e w n e n a a t s op

Wanneer je te maken krijgt met een psychische aandoening staat je leven op zijn kop. Op zo’n moment moet je de regie over je leven soms volledig uit handen geven en accepteren dat de weg naar herstel er één is met ups en downs. Rien, Evelyn en Henk weten hier alles van. Als ex-cliënt, behandelaar of buurman.

‘Ik vind het belangrijk dat we elkaar accepteren’ “Eerlijk is eerlijk. Het was even schrikken, toen we vernamen dat in de woongroep in ons gebouw mensen met een psychiatrische aandoening zouden komen wonen. We wisten niet wat we moesten verwachten. In het begin was er weleens wat, maar dankzij een investering van beide kanten zijn de contacten nu goed. Ik vind het belangrijk dat we elkaar accepteren.”

‘Intensieve zorg in de buurt voor de cliënt en zijn naasten’

Henk Frerichs woont in apartementencomplex Sint Jozefpark in Deurne.

“De zorg die we geven is zo intensief als nodig. Niet alleen de cliënt, maar ook de partner, kinderen of andere naasten zijn in beeld. Het ‘normale’ leven wordt op deze manier zo min mogelijk verstoord, in tegenstelling tot een opname die altijd als ingrijpend wordt ervaren.” Evelyn van Bussel, psychiater in het FACT-wijkteam in Veghel. GGZ Oost Brabant biedt psychiatrische zorg aan inwoners in de regio’s Boxmeer, Oss-Uden-Veghel en Helmond.

ie gunt

famil e j e j e i d Zorg

In verbinding blijven met ons?

@vraaghetgrip en @ggzoostbrabant facebook.com/tijdschriftlink ggzoostbrabant

“Tijdens mijn psychose kon ik waan en werkelijkheid niet meer uit elkaar houden. Op een gegeven moment herkende ik mijn eigen kinderen niet meer. Na mijn psychose moest ik mezelf opnieuw ‘uitvinden’. Ik - de klusjesman pur sang - wist niet eens meer hoe ik een gat moest boren. Door mijn medicijnen te slikken, structuur in de dag te houden en veel te rusten, blijf ik gezond.” Rien kreeg een paniekaanval die overging in een heftige psychose.

Meer ervaringsverhalen lezen? Kijk op www.ggzoostbrabant.nl/ervaringsverhalen

ontwerp planC.nl

‘Door medicijnen en structuur in de dag blijf ik gezond’

Zorgspecial | juni 2015

Dr. Leo Kannerhuis Brabant geeft autistische jongeren de regie over eigen leven terug

Moeite met prikkels en veranderingen Het Dr. Leo Kannerhuis Brabant vervult een belangrijke functie. Het is het enige specialistische behandelcentrum voor normaal begaafde kinderen en jongeren met autisme in Brabant. Jonge autisten kunnen er terecht voor een behandeling als zij vastlopen in hun ontwikkeling en de problemen thuis, op school of op het werk hoog zijn opgelopen. Jongeren met autisme hebben het niet makkelijk in het hedendaagse leven, dat vol zit met prikkels door sociale media, geluiden en veranderingen. een maatschappij waarin iedereen lijkt te moeten presteren en waar sociale contacten onderhouden een ‘must’ is. allemaal zaken die kinderen en jongeren met autisme moeilijk vinden. “Wij zijn vaak de laatste strohalm. De jongeren zijn vastgelopen op school en zitten thuis,” vertelt els van der Heijden, therapeut en behandelcoordinator van het Dr. leo Kannerhuis Brabant. Vaak hebben deze autistische jongeren op school een moeilijke tijd achter de rug: ze worden niet begrepen door leraren en medeleerlingen omdat ze niet zo goed zijn in communicatie. De spanningen op school lopen steeds meer op en vaak gaat dat gepaard met depressieve klachten, angst of boosheid. Uiteindelijk komen deze jongeren thuis te zitten. “Die situaties zijn vaak schrijnend.”

Vaardigheden

autisme is niet te genezen, maar de meeste jongeren kunnen wel nieuwe vaardigheden aanleren waardoor zij weer zelfstandig kunnen functioneren in de maatschappij. Het dr. leo Kannerhuis Brabant biedt als enige in Brabant (en Zeeland) intensieve behandelingen om de zelfredzaamheid, communicatie en sociaal-emotionele ontwikkeling te verbeteren. els van der Heijden geeft zelf cognitieve gedragstherapie, aangepast aan autisme. Heerlijk werk, vindt zij, en leuk om te doen. eerst leert zij haar jonge cliënten om hun eigen emoties te snappen, de gebeurtenissen te overzien en zichzelf te leren accepteren. De volgende stap in de therapie is om hun eigen weg te kiezen. De centrale vraag daarbij is: Hoe kan de jongere zijn schooldiploma halen of toch weer aan het werk gaan? in het Dr. leo Kannerhuis Brabant in goirle worden dagbehandelingen gegeven. Jongeren van 12 tot 23 jaar komen een aantal dagen per week om vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn voor school of werk. Daarnaast kunnen kinderen van 9 tot 16 jaar er terecht voor deeltijdbehandelingen (een of twee dagdelen) in kleine groepen tijdens schooltijd. gezinsbehandeling (ook thuis) wordt ingezet als de ouders hulp nodig hebben bij de opvoeding en alle gezinsleden worden daarbij betrokken. als de situatie thuis ernstig is vastgelopen, kunnen jonge autisten terecht in de klinieken in riel en Breda, waar zij gedurende een periode intern zijn.

Jongeren met autisme kunnen vastlopen in hun ontwikkeling.

Rustig

Tijdens een rondleiding in de polikliniek in goirle valt op dat het gebouw sober en rustig is ingericht. De jongeren hebben een vast rooster en altijd dezelfde leerkrachten zodat ze precies weten waar ze moeten zijn gedurende de dag. De jonge autisten houden van duidelijkheid en kunnen niet goed omgaan met veranderingen. aan de wanden hangen borden van zacht materiaal die voor geluidsdemping zorgen. Het is een prikkelarme omgeving die rust uitstraalt. een verandering van levensfase – bijvoorbeeld de overgang van de basisschool naar de middelbare school – is

voor een jongere met autisme extra moeilijk. ook de pubertijd is ingewikkeld, door de hormonen die plotseling bezit nemen van hun lichaam en de onvermijdelijke verliefdheden. Daarom krijgen zij ook trainingen in vriendschap, relaties en seksualiteit om ze te helpen in deze nieuwe spannende fase van hun leven.

Vooroordeel

een vooroordeel over autisten is dat zij altijd hoogbegaafd zijn en uitblinken in rekenen, wiskunde en icT. Dat is maar ten dele waar. De jongeren die in behandeling zijn bij het Dr. leo Kannerhuis Brabant zijn normaal begaafd

Autisme kent vele gezichten Sommige kinderen met autisme zoeken weinig contact. Andere kinderen doen dit juist heel actief, maar kunnen zich moeilijk afstemmen op de ander: de wederkerigheid ontbreekt. Zij kunnen de emoties van de ander niet goed ‘lezen’. autisme komt in allerlei vormen voor bij kinderen en volwassenen. sommigen hebben een (licht) verstandelijke beperking, maar er zijn ook autisten met een zeer hoge intelligentie. er wordt onderscheid gemaakt in klassiek autisme, pDD-Nos en asperger. Tegenwoordig worden dit aandoeningen in het autisme spectrum stoornis (ass) genoemd. ruim één procent van de Nederlanders - ongeveer 190.000 mensen - heeft een vorm van autisme. Bij kinderen met autisme werkt de informatievoorziening in de hersenen op een andere manier. De belangrijkste kenmerken zijn: • • • • • •

Beperkingen in de sociale communicatie en interactie, Vaak een goed oog voor detail, een beperkt aantal interesses, repetitief gedrag, Moeilijk overzicht houden, snel overprikkeld raken.

en zijn geen rekenwonders die uit hun hoofd breuken maken tot 16 cijfers achter komma. Wat wel waar is: de meesten hebben aanleg voor icT. Dat komt omdat zij van duidelijkheid houden en gericht zijn op details: uitstekende eigenschappen voor een icT-er. in het gebouw zijn twee klaslokalen ingericht met computers, daarnaast is er een rustruimte om te ontspannen, een bewegingslokaal, een creatieve- en een muziekruimte en diverse kamers voor therapie of gespreksgroepjes. Buiten zijn de moestuintjes, de kassen en is er veel groen. De therapeuten en leerkrachten doen er alles aan om het leven van

de jongeren weer op de rit te krijgen. Want na een behandeltraject gaan de jongens en meisjes weer zelfstandig verder. De begeleiding van de jongere wordt overgenomen door andere instanties, zoals ggZ of een psycholoog. els van der Heijden hoort soms via-via nog iets over haar cliënten, bijvoorbeeld dat een jongen of meisje een aantal jaren later een partner heeft gevonden en gaat trouwen. en soms krijgt zij een mailtje met een foto van een diploma. “Dat is een magisch moment.”

Zorgspecial | juni 2015

• MEDISCHE •

NIEUWTJES JUNI 2015

FIT MET JE TElEFOON ACTIEF TIJDENS DE CHEMO Bewegen is gezond. Maar als je behandeld wordt voor borstkanker heb je daar niet altijd zin in. Toch kunnen vrouwen die een chemokuur ondergaan beter actief blijven. Uit een onderzoek blijkt dat de ernst van bijwerkingen een stuk minder is als vrouwen blijven bewegen.

De smartphone is een steeds makkelijker hulpmiddel bij het fit en gezond blijven. allerlei apps helpen om de fysieke en geestelijke conditie op peil te houden. Met de zomer in aantocht, komen daar de programma’s voor een strakke buik en billen nog bij. Veel van die apps doen echter veel meer dan alleen slappe spieren wat sterker te maken. De website consuMed zette er vijf op een rijtje die eigenlijk het hele jaar door handig en verstandig zijn.

1. BUIKTRAINING

De app ‘Dagelijkse buiktraining’ doet precies wat-ie zegt. Het leuke van de app is dat er allerlei oefeningen instaan waarmee je verschillende delen van de buikstreek kunt oefenen. Heb je vooral last van ‘love handles’ dan zoek je daar een oefening bij. als het vooral die hangende voorkant is, dan ga je daarmee gericht aan de slag. Dagelijkse buiktraining. Gratis op App Store en Google Play

Het onderzoek ‘sporten tijdens chemo’ maakt deel uit van het a-care programma van alpe d’HuZes / KWF Kankerbestrijding. een van de conclusies is dat vermoeidheid, misselijkheid en pijn minder waren bij actieve vrouwen dan bij lotgenoten die de gebruikelijke behandeling kregen, zonder extra aandacht voor beweging. of vrouwen tijdens de chemokuur lichte lichamelijke oefeningen deden of een zwaarder bewegingsprogramma volgden, had ook gevolgen voor de ernst van de bijwerkingen. Wie intensief met oefeningen bezig was, had de minste bijwerkingen. overigens richt het onderzoek zich uitsluitend op de beleving van bijverschijnselen en niet op het uiteindelijke resultaat van de behandeling. Meer informatie op www.kwf.nl/helpjijons/alpedhuzes

2. EETMETER

als je hard werkt aan een mooier buikje, dan is het ook slim om je eetpatroon daarbij aan te passen. Met behulp van de app ‘eetmeter’ kun je elke dag bijhouden wat je hebt gegeten en wat dat betekent voor de inname van calorieën, koolhydraten, vetten en eiwitten. De app vertelt je op basis van die gegevens vervolgens hoe je gezonder kunt eten. Met behulp van die suggesties krijg je een aardig inzicht in hoe je een betere keuze kunt maken van wat je eet. Eetmeter. Gratis op App Store en Google Play

PAS OP: SUIKER! suiker is helemaal uit. De laatste tijd wordt steeds meer bekend over de slechte invloed die suiker heeft op de gezondheid (slecht voor het gebit, kans op diabetes, verminderde weerstand) en op de verslavende eigenschappen ervan. suiker zit echter ook in allerlei producten waarvan je dat niet een-twee-drie verwacht: babyvoeding, rösti en ovenfriet.

3. MOVES

Fabrikanten maskeren het woord suiker door er andere namen aan te geven. Hoogste tijd dus om de verborgen suikers zichtbaar te maken. Daarvoor is een handig boekje verschenen met honderden producten waarin de denkbeeldige suikerklontjes over elkaar heen buitelen. in de winkel of thuis kun je controleren hoeveel suiker er in iets zit.

Flink wat smartphone gebruikers hebben een stappenteller aan boord. Daarmee kunnen ze zien of ze aan de 10.000 geadviseerde stappen per dag komen. Maar nog interessanter is het als alle bewegingen en luie momenten van de dag worden bijgehouden. De app ‘Moves’ doet dat. De app houdt alles bij: van traplopen en wandelen tot achter je bureau of op de bank zitten. en uiteraard geeft de app ook advies. Moves vertelt je aan het einde van de dag of je voldoende in beweging bent geweest. Moves. Gratis op App Store en Google Play

Tegelijkertijd verscheen er een boekje met allerhande informatie over suiker. Zoals: aan chips met minder vet wordt vaak extra suiker toegevoegd om de smaak op peil te houden. Het is maar dat je het weet. angela Dowden - ‘Zonder suiker in de supermarkt; wat zit er in deze meer dan 1.500 Nederlandse producten?’. Kosmos Uitgevers, 9,99 euro.

4. FITSTAR

anne Marie reuzenaar - ‘Zonder suiker’. Kosmos Uitgevers, 12,50 euro.

SNURKEN Mensen die in hun slaap snurken, hebben daar zelf meestal geen last van. Maar hun omgeving des te meer. een flinke snurker houdt niet alleen de bedpartner uit de slaap, maar het gezaag klinkt zelfs door muren heen. om iets tegen het snurken te doen wordt van alles geadviseerd: afvallen, geen alcohol meer drinken voor het slapengaan, speciale mond- of neusbeugels. Het effect is wisselend en vaak verandert weinig aan het snurken. Wetenschappers van het slaaplaboratorium van de Universiteit van sao paulo (Brazilië) zeggen echter een nieuwe remedie tegen de nachtelijke geluidsoverlast te hebben gevonden. Door het uitvoeren van gerichte oefeningen met de tong en de mond

neemt niet alleen de frequentie van het snurken af, maar ook de kracht. Volgens de onderzoekers neemt het snurken met 36 procent af bij mensen die matig snurken. snurken kan ook wijzen op een

ernstiger aandoening, zoals bepaalde vormen van slaapapneu. Daarbij blokkeert de tong of het zachte keelweefsel tijdens de slaap de luchtwegen. overigens blijkt dat de meeste snurkers daar geen last van hebben.

Heb je ook een abonnement op de sportschool? en wees eens eerlijk, ga je er ook al maanden niet meer naar toe? Dan is Fitstar misschien een aardig alternatief. De app biedt een personal trainer waarvoor je de deur niet meer uit hoeft. Voer je persoonlijke informatie in, zoals lengte, gewicht en het doel van je activiteiten (afvallen, sterker worden) en de app doet de rest. Je krijgt voorafgaand aan een oefening een video te zien hoe het moet en waarop je moet letten. FitStar. Gratis op App Store en Google Play

5. NIKE TRAINING ClUB

Je hoeft geen Nike spullen te dragen om lid te worden van de Nike Training club. De app biedt voor iedereen losse fitness-oefeningen, maar ook complete workouts. Handig is dat per oefening de tijd die je nog moet rekken, trekken, springen, enz. wordt afgeteld. Dan hoe je dus niet meer zelf mee te tellen. Nike Training Club. Gratis op App Store en Google Play

Wonen bij Siza Wonen is meer dan een dak boven je hoofd. Het betekent een veilige plek, waar jij je thuis voelt. Dat klinkt heel gewoon, maar voor mensen met een beperking of chronische ziekte is het niet altijd vanzelfsprekend. Siza ondersteunt je bij het vinden van jouw thuis, met de begeleiding, verzorging en/ of behandeling die jij nodig hebt. Of je nu langdurig bij ons wilt wonen, of een steuntje in de rug nodig hebt waarmee je de stap naar een zelfstandige woning (weer) kunt zetten. Siza heeft in Brabant diverse woonvoorzieningen voor volwassenen met een beperking, waaronder voor mensen met niet aangeboren hersenletsel. Kinderen en jongeren met een ernstig meervoudige beperking bieden wij specialistische (woon)ondersteuning.

Meer informatie over wonen bij Siza? Bel 088-377 91 99 of bezoek onze website:

www.siza.nl

Vier doelgroepen, vier merknamen De Amarant Groep ondersteunt, innoveert en positioneert zich als een vitale lokale en betrouwbare netwerkpartij met actuele en werkzame zorgconcepten waar mensen met een beperking (jong én oud) en de maatschappij om vragen. De zorg die wij leveren is een antwoord op de zorgvraag in elke levensfase van de cliënt en zijn familie. Het cliëntperspectief staat daarom in alle zorgconcepten centraal met een meetbaar resultaat. Het resultaat is gericht op meedoen, zelf doen en kwaliteit van leven voor deze kwetsbare burgers in onze samenleving. Wij doen dit met vakbekwame professionals die zich van nature kenmerken door aandacht, warmte en betrokkenheid. In overleg met onze cliënten en hun vertegenwoordigers, georganiseerd in cliëntenraden. Wij hebben de bereidheid om voortdurend te willen veranderen. We zijn creatief en laten ons zien. Als de zorgvraag dat vraagt en de omgeving dat nodig maakt. Gezien de diversiteit van ons aanbod werken wij voor vier doelgroepen, met vier merknamen. Want de mens met een ernstige verstandelijke beperking vraagt om andere competenties, andere huisvesting, andere netwerken dan de mens met autisme, niet-aangeboren hersenletsel of de mens met een licht verstandelijke beperking. Samen met de onderstaande vier merken werken wij aan cliëntperspectief.

Amarant Amarant biedt zorg in elke levensfase voor mensen met een beperking. Van matige tot ernstige beperking, soms in combinatie met autisme. We bieden specialistische ondersteuning. Van wijkzorg in de vorm van begeleiding bij wonen, werk en dagbesteding tot intensieve zorg en dagbesteding op beschutte locaties voor mensen met een (zeer) ernstige verstandelijke beperking. Voor meer informatie: www.amarant.nl of 0900 - 80 66 Idris Idris is een specialistisch behandelcentrum voor kinderen, jongeren en volwassenen met een licht verstandelijke beperking in combinatie met (zeer) complex gedrag. Idris biedt poliklinische behandeling, ambulante behandeling en intensieve zorg met verblijf, inclusief crisisopvang. Bij Idris geldt: iedereen is. Voor meer informatie: www.idris.nl of 088 - 62 21 000 Dr. Leo Kannerhuis Brabant Dr. Leo Kannerhuis Brabant is een specialistisch behandelcentrum voor kinderen, jongeren en volwassenen met autisme (normaal begaafd). Het Dr. Leo Kannerhuis Brabant biedt poliklinische behandeling, dagbehandeling en behandeling met verblijf. Het doel is het versterken van de eigen kracht: zelf doen en meedoen. Voor meer informatie: www.leokannerhuisbrabant.nl of 013 - 46 45 110 Pauwer Pauwer biedt zorg op maat aan kinderen, jongeren en volwassenen met een lichamelijke beperking, een meervoudige beperking of met niet-aangeboren hersenletsel. Cliënten van Pauwer kunnen gebruik maken van de diensten die Pauwer hen aanbiedt op het gebied van wonen, wijkzorg en dagbesteding. Pauwer: versterking bij beperking! Voor meer informatie: www.pauwer.nl of 088 61 10 211 Voor meer informatie verwijzen wij u naar www.amarantgroep.nl of één van de vier bovengenoemde websites. Ook kunt u bellen met ons algemene telefoonnummer: 0900 8066. Voor vragen over het zorgaanbod van één van de vier merken kunt u vragen naar het Klantenbureau. Voor het aanvragen van een brochure kunt u terecht bij de afdeling Communicatie en PR. Wij helpen u graag verder.